ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 17.12.2019

COM(2019) 627 final

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Στρατηγική έκθεση του 2019 σχετικά με την υλοποίηση των προγραμμάτων των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων

ΕΙΣΑΓΩΓΗ    

1. ΕΝΑ ΔΥΣΚΟΛΟ ΚΑΙ ΤΑΧΕΩΣ ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ    

2. ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΞΥΠΝΗ, ΒΙΩΣΙΜΗ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ    

2.1. Συνολική πρόοδος    

2.2. Έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και καινοτομία, ΤΠΕ και ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ    

2.3. Οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κλιματική αλλαγή, περιβάλλον, μεταφορές και ενέργεια    

2.4. Απασχόληση, κοινωνική ένταξη, υγεία και εκπαίδευση    

3. Ο ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 2014-2020    

3.1. Συμβολή των ΕΔΕΤ στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο    

3.2. Προϋποθέσεις χρηματοδότησης: εκ των προτέρων αιρεσιμότητες    

3.3. Ο κανόνας αποδέσμευσης «Ν+3»    

3.4. Το πλαίσιο επιδόσεων    

3.5. Στήριξη της ολοκληρωμένης εδαφικής ανάπτυξης    

3.5.1. Ολοκληρωμένες επενδύσεις στις πόλεις    

3.5.2. Εφαρμογή των εδαφικών μέσων    

3.5.3. Εδαφική συνεργασία    

4. ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ    

4.1. Ικανότητα των αρχών και των δικαιούχων    

4.2. Απλούστευση για τους δικαιούχους    

4.3. Ο ρόλος των εταίρων στην εφαρμογή των προγραμμάτων    

4.4. Εφαρμογή οριζόντιων αρχών και στόχων πολιτικής    

4.5. Καλύτερη συμπληρωματικότητα για μεγαλύτερο αντίκτυπο    

4.6. Σύνθεση της αξιολόγησης των ΕΔΕΤ    

4.7. Επικοινωνία σχετικά με τα ΕΔΕΤ    

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ    

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο κύριος σκοπός των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων 1 («ΕΔΕΤ») είναι η προώθηση της βιώσιμης κοινωνικοοικονομικής σύγκλισης, της συνεκτικότητας και της εδαφικής συνοχής. Τα ΕΔΕΤ παρέχουν μια κρίσιμη μάζα επενδύσεων 2 σε τομείς προτεραιότητας της ΕΕ μέσω επιμερισμένης διαχείρισης μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών. Με τη στήριξη της δημιουργίας θέσεων εργασίας, της ανάπτυξης και των επενδύσεων, την ενίσχυση της Ενιαίας Αγοράς, της Ενεργειακής Ένωσης και της οικονομικής διακυβέρνησης, οι εν λόγω επενδύσεις ανταποκρίνονται στις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας.

Η δεύτερη στρατηγική έκθεση 3 βασίζεται στις εκθέσεις υλοποίησης και προόδου των κρατών μελών σχετικά με την υλοποίηση των προγραμμάτων των ΕΔΕΤ για την περίοδο 2014-2020 έως το τέλος του 2018 4 . Έως τότε, είχαν αναληφθεί υποχρεώσεις για το 72 % των διαθέσιμων πόρων των ΕΔΕΤ 5 . Τα ήδη χρηματοδοτούμενα έργα έχουν αυξανόμενο αντίκτυπο σε βασικούς τομείς πολιτικής, όπως για παράδειγμα:

·περισσότερες από 1,6 εκατ. επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των εκμεταλλεύσεων, λαμβάνουν στήριξη·

·δημιουργούνται 300.000 νέες θέσεις εργασίας από τις υποστηριζόμενες επιχειρήσεις·

·26 εκατ. άτομα έχουν λάβει βοήθεια για την κατάρτιση, την εκπαίδευση ή την αναζήτηση εργασίας·

·8,3 εκατ. νοικοκυριά θα έχουν πρόσβαση σε καλύτερες ευρυζωνικές υπηρεσίες·

·κατασκευάζονται ή ανακατασκευάζονται περισσότερα από 3.900 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών·

·60 εκατομμύρια άτομα επωφελούνται από τρέχοντα έργα στον τομέα της υγείας.

Η παρούσα έκθεση και η πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων των ΕΔΕΤ παρέχουν διεξοδική επισκόπηση της προόδου σε όλους τους θεματικούς τομείς 6 .

Η τρέχουσα εστίαση της πολιτικής και το προσαρμόσιμο πλαίσιό της επιτρέπουν στα ΕΔΕΤ να συμβάλουν σημαντικά στις νέες και αναδυόμενες προκλήσεις. Οι περισσότεροι τομείς χρηματοδότησης ήδη υποστηρίζουν τους στόχους του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη (ΣΒΑ), δράσεις για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τη μείωση των κινδύνων, ενώ η έμφαση αυτή μπορεί να ενισχυθεί στο πλαίσιο των προγραμμάτων ΕΔΕΤ, ανάλογα με τις ανάγκες.

1. ΕΝΑ ΔΥΣΚΟΛΟ ΚΑΙ ΤΑΧΕΩΣ ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Στις εκθέσεις προόδου τους για το 2019, τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν τον αποφασιστικό ρόλο που διαδραματίζουν τα ΕΔΕΤ στην αντιμετώπιση περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών αλλαγών και στην παροχή βοήθειας για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται ώστε να εξασφαλιστεί ένα βιώσιμο μέλλον. Στον απόηχο της χρηματοπιστωτικής κρίσης, τα ΕΔΕΤ διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη στήριξη των επενδύσεων και την αποκατάσταση της οικονομικής σύγκλισης 7 .

Ωστόσο, πολλά κράτη μέλη επισημαίνουν τις διαρκείς εδαφικές και περιφερειακές ανισότητες και τον κοινωνικό αποκλεισμό, καθώς και αυξανόμενα ζητήματα που συνδέονται με τη δημογραφική αλλαγή. Οι ανισότητες παραμένουν μεταξύ και εντός των περιφερειών και μεταξύ των αστικών και των αγροτικών περιοχών. Ορισμένες περιφέρειες, οι οποίες έχασαν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα, βιώνουν την «παγίδα του μεσαίου εισοδήματος» 8 με ορισμένες να εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υψηλά ποσοστά ανεργίας, ιδίως μεταξύ των νέων. Άλλες είναι πιο ευάλωτες στις επιπτώσεις της διπλής μετάβασης που προκύπτει από τη δράση για το κλίμα και την ψηφιοποίηση, ή τις συνεχιζόμενες συνέπειες της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης. Αυτές οι γεωγραφικές αποκλίσεις έχουν καταλυτική επίδραση στα αντιευρωπαϊκά αισθήματα 9 .

Τα κονδύλια των ΕΔΕΤ, τα οποία διοχετεύονται μέσω επιμερισμένης διαχείρισης, δίνουν τη δυνατότητα στους τοπικούς παράγοντες να αντιμετωπίζουν αυτές τις τάσεις με τη στήριξη της εδαφικής συνοχής, των επενδύσεων που ενισχύουν την ανάπτυξη, της δημιουργίας θέσεων εργασίας, της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, της έρευνας και της καινοτομίας (R&I) και των οικοσυστημάτων νεοφυών επιχειρήσεων, περιβαλλοντικών δράσεων, της κλιματικής προσαρμογής και ανθεκτικότητας, της μείωσης του κινδύνου καταστροφών, της κοινωνικής ένταξης και των σχεδίων για την υγεία και την εκπαίδευση, για τη βελτίωση της ζωής και για την προσέγγιση της ΕΕ με τους πολίτες.

2. ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΞΥΠΝΗ, ΒΙΩΣΙΜΗ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

2.1. Συνολική πρόοδος

Με τα νέα στοιχεία που θεσπίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, ιδίως τη συγκέντρωση των επενδύσεων σε βασικούς αναπτυξιακούς στόχους και τη μεγαλύτερη έμφαση στις επιδόσεις, τα προγράμματα των ΕΔΕΤ προσανατολίζονται προς την αποτελεσματική και αποδοτική επίτευξη των στόχων της ΕΕ για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Η τάση αυτή ενισχύθηκε περαιτέρω με την πρακτική και ευέλικτη προσέγγιση της Επιτροπής, ιδίως μέσω τροποποίησης των προγραμμάτων, παρακολούθησης των προγραμμάτων σε κίνδυνο, ή διαφόρων πιλοτικών δράσεων 10 που παρείχαν εξατομικευμένη βοήθεια και διδάγματα για μελλοντική εφαρμογή.

Συνολικές σχεδιαζόμενες επενδύσεις (σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο) στο πλαίσιο των ΕΔΕΤ ανά θεματικό στόχο (σε δισ. ευρώ) 11

Πηγή: Ανοικτά δεδομένα των ΕΔΕΤ - https://cohesiondata.ec.europa.eu/d/e4v6-qrrq

Εξετάζοντας τα αριθμητικά στοιχεία και υπολογίζοντας όλα τα ΕΔΕΤ συνδυαστικά, η επιλογή των έργων (η χρηματοδότηση που αποφασίστηκε) υπερδιπλασιάστηκε από την πρώτη στρατηγική έκθεση του 2017 και ανήλθε στα 464 δισ. ευρώ (72 % των συνολικών προγραμματισμένων επενδύσεων). Η πρόοδος είναι ιδιαίτερα αισθητή σε τομείς όπως η έρευνα και η καινοτομία, χάρη ιδίως στην καταλυτική επίδραση των έξυπνων στρατηγικών εξειδίκευσης, των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) και των υποδομών μεταφορών. Η επιλογή των έργων έχει επίσης επιταχυνθεί, αν και πιο συγκρατημένα, σε τομείς όπως η οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και η βιώσιμη και ποιοτική απασχόληση.

Όσον αφορά τις πραγματικές δαπάνες 12 στο σύνολο των ΕΔΕΤ, έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2018 είχε καταβληθεί στα κράτη μέλη το 27 % του διαθέσιμου προϋπολογισμού (36 % έως το τέλος Οκτωβρίου 2019). Το εν λόγω επίπεδο των δηλωθεισών δαπανών είναι χαμηλότερο από εκείνο των προηγούμενων περιόδων και υποδεικνύει ότι σε επίπεδο κρατών μελών εξακολουθεί να απαιτείται μεγαλύτερη εστίαση στις δαπάνες 13 .

Όσον αφορά την εφαρμογή των χρηματοδοτικών μέσων, τα ποσά των προγραμμάτων σε επιλεγμένες πράξεις που αποτελούν αντικείμενο χρηματοδοτικών μέσων ανήλθαν σε 21,9 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2018, ποσό που αντιπροσωπεύει περίπου το 77 % των ποσών που προβλέπονται στα προγράμματα για αυτή τη μορφή στήριξης. Επιβεβαιώνεται έτσι ότι τα περισσότερα χρηματοδοτικά μέσα παράγουν επί τόπου αποτελέσματα.

2.2. Έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και καινοτομία, ΤΠΕ και ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ

Για την εν λόγω περίοδο προγραμματισμού, οι επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία έχουν προσδιοριστεί ως βασικός μοχλός ανάπτυξης και σύγκλισης. Η στήριξη της εδαφικής ανάπτυξης με γνώμονα την καινοτομία, ιδίως μέσω έξυπνων στρατηγικών εξειδίκευσης, οδήγησε σε μια απότομη αύξηση των επιλεγμένων έργων στην έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία (Ε, Α&Κ), τις ΤΠΕ και την ανταγωνιστικότητα και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). Έως το τέλος του 2018 η επιλογή των έργων κατέληξε σε συνολικό ποσό άνω των 117 δισ. ευρώ από τα διαθέσιμα 163 δισ. ευρώ.

·Στον τομέα της Ε, Α& Κ, διατέθηκαν πάνω από 42,6 δισ. ευρώ σε έργα που συνδέονται με περίπου 20.000 θέσεις νέων ερευνητών, ενώ περίπου 30.000 επιχειρήσεις συνέβαλαν στην εισαγωγή νέων προϊόντων στην αγορά.

·Περισσότερα από 12,3 δισ. ευρώ έχουν διατεθεί σε έργα στην ψηφιακή οικονομία, τα οποία στηρίζουν, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη των ευρυζωνικών δικτύων, τις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες ή το ηλεκτρονικό εμπόριο. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει το 1,5 δισ. ευρώ στήριξης του ΕΓΤΑΑ σε υποδομές ΤΠΕ σε αγροτικές περιοχές. 8,3 εκατ. νοικοκυριά θα έχουν πρόσβαση σε βελτιωμένες ευρυζωνικές υπηρεσίες.

·Πάνω από 62,5 δισ. ευρώ διατίθενται σε επιλεγμένα έργα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ και συνδέονται με τη δημιουργία της πλειονότητας των 300.000 νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ. Στις αγροτικές περιοχές, περισσότερες από 130.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις λαμβάνουν χρηματοδοτική στήριξη για την αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό τους και την επίτευξη κερδών παραγωγικότητας.

·Η Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας (ΕΣΚ-AGRI) στηρίζει 7.730 διαδραστικά έργα καινοτομίας. Η γνώση και η καινοτομία που αναπτύσσονται μέσω των έργων ΕΣΚ-AGRI διανέμονται μέσω των εθνικών δικτύων καινοτομίας και αγροτικής ανάπτυξης και του δικτύου ΕΣΚ-AGRI.

2.3. Οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κλιματική αλλαγή, περιβάλλον, μεταφορές και ενέργεια

Για την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού, το 20 % του προϋπολογισμού της ΕΕ διατέθηκε για τη δράση για το κλίμα, και η Επιτροπή πρότεινε να φτάσει στο 25 % για τον επόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ 14 . Τα ΕΔΕΤ έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο στη διαμόρφωση ουσιαστικής αλλαγής. Χάρη στα ποσά που διατίθενται και τις προϋποθέσεις για τις επενδύσεις, τα ΕΔΕΤ έχουν ασκήσει σαφή πολιτική μόχλευση όσον αφορά τη δράση για το κλίμα και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Έως το τέλος του 2018, είχαν διατεθεί πάνω από 169 δισ. ευρώ σε έργα σε περιφέρειες και σε πόλεις που υποστηρίζουν την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και την πρόληψη των κινδύνων, την ενεργειακή απόδοση ή τις βιώσιμες μεταφορές.

·Δεσμεύτηκαν πάνω από 31,8 δισ. ευρώ για έργα στον τομέα της οικονομίας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τα οποία συνδέονται με τη βελτίωση της κατανάλωσης ενέργειας σε περισσότερα από 400.000 νοικοκυριά με την υποστήριξη του ΕΤΠΑ.

·Χορηγήθηκαν πάνω από 52 δισ. ευρώ σε έργα για την περιβαλλοντική αποδοτικότητα και την αποδοτικότητα των πόρων, τα οποία συνδέονται με την παραγωγή επιπλέον δυναμικότητας ανακύκλωσης αποβλήτων άνω των 500.000 τόνων ετησίως. Ως αποτέλεσμα των έργων που έχουν αποφασιστεί, 20 εκατ. άτομα θα έχουν πρόσβαση σε καλύτερη επεξεργασία λυμάτων.

·Όσον αφορά τις δράσεις για το κλίμα στον γεωργικό τομέα (π.χ. δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα, μείωση των αερίων του θερμοκηπίου και των εκπομπών αμμωνίας), έχει σημειωθεί ικανοποιητική πρόοδος, ιδίως με τη συμμετοχή των γεωργών σε εθελοντικά γεωργοπεριβαλλοντικά και κλιματικά καθεστώτα με σκοπό την ανάπτυξη φιλικής προς το περιβάλλον διαχείρισης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Ο στόχος είναι να επιτευχθεί i) το 18 % γεωργικών εκτάσεων την ΕΕ να είναι υπό διαχείριση για τη βιοποικιλότητα, ii) το 15 % για τη βελτίωση της διαχείρισης του εδάφους και iii) το 15 % για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων. Και στις τρεις περιπτώσεις, έχει επιτευχθεί άνω του 85 % των στόχων.

·Η στήριξη της ψηφιοποίησης και της απαλλαγής του τομέα των μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές αποτελεί προτεραιότητα, ιδίως στις αστικές περιοχές. Με ποσό άνω των 56 δισ. ευρώ που διατίθεται για τα δίκτυα μεταφορών και ενέργειας, τα έργα που έχουν αποφασιστεί θα αποφέρουν, μεταξύ άλλων αποτελεσμάτων, άνω των 3.900 km νέων ή ανακατασκευασμένων σιδηροδρομικών γραμμών και άνω των 400 km νέων ή βελτιωμένων γραμμών τραμ ή μετρό.

·Το ΕΤΘΑ δέσμευσε 1,25 δισ. ευρώ για την προώθηση της βιώσιμης ισορροπίας μεταξύ των αλιευτικών στόλων, των διαθέσιμων πόρων και της προστασίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Διατέθηκαν επιπλέον 428 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας και 625 εκατ. ευρώ για την υποστήριξη των κοινωνικοοικονομικών εξελίξεων στον τομέα. Το ταμείο υποστήριξε περισσότερες από 34.000 δράσεις, 2.000 εκ των οποίων αφορούσαν την καλύτερη διαχείριση των περιοχών του δικτύου Natura 2000 και πάνω από 1.500 σχετίζονταν με άλλες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές.

2.4. Απασχόληση, κοινωνική ένταξη, υγεία και εκπαίδευση

Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ έχει δώσει ισχυρή ώθηση στην κοινωνική ατζέντα της, ιδίως με την έγκριση, το 2017, του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, τα ΕΔΕΤ –και ιδίως το ΕΚΤ– έχουν στηρίξει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, μεταξύ άλλων τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων υπηρεσιών, την ενθάρρυνση της απασχόλησης των νέων και τη μείωση της φτώχειας και των ανισοτήτων. Μέχρι το τέλος του 2018, τα έργα που είχαν επιλεγεί κάλυπταν τα δύο τρίτα της συνολικής προγραμματισμένης διάθεσης, συνολικού ύψους σχεδόν 103 δισ. ευρώ.

·Τα επιλεγμένα έργα για τη βελτίωση των ευκαιριών απασχόλησης καλύπτουν περισσότερα από 34 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα 23 εκατ. άτομα να υποστηρίζονται από το ΕΚΤ. Έως το τέλος του 2018, 2.1 εκατ. άνθρωποι είχαν βρει δουλειά, συμπεριλαμβανομένων των αυτοαπασχολούμενων.

·Εκτός από το ΕΚΤ, η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων (ΠΑΝ) δείχνει ικανοποιητική πρόοδο, με σχεδόν 8,8 δισ. ευρώ να έχουν διατεθεί σε επιλεγμένα έργα έως το τέλος του 2018. Έως την ίδια ημερομηνία, περίπου 2,7 εκατ. νέοι είχαν συμπεριληφθεί σε μέτρα υποστηριζόμενα από την ΠΑΝ.

oΣε 820.000 είχαν προσφερθεί είτε θέση εργασίας, είτε συνεχής εκπαίδευση, είτε μαθητεία ή κατάρτιση· και

oπερισσότερα από 1,1 εκατ. άτομα, τα οποία βρίσκονταν σε προγράμματα εκπαίδευσης ή κατάρτισης, είχαν αποκτήσει κάποιο επαγγελματικό προσόν ή κατείχαν θέση απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης. 

·Όσον αφορά την κοινωνική ένταξη, στην οποία το ΕΚΤ έχει τη μεγαλύτερη συμβολή, τα έργα που έχουν επιλεγεί μέχρι στιγμής αντιπροσωπεύουν πάνω από 36 δισ. ευρώ σε έργα. Έως το τέλος του 2018, 1,8 εκατ. άτομα με αναπηρίες, 3,6 εκατ. μετανάστες, συμμετέχοντες με αλλοδαπή καταγωγή ή μειονότητες, και 4,2 εκατ. άλλα μειονεκτούντα άτομα είχαν λάβει βοήθεια για να βελτιώσουν τις ευκαιρίες απασχόλησής τους και να αναπτύξουν τις κατάλληλες δεξιότητες για την αγορά εργασίας. Το ΕΓΤΑΑ έχει επίσης στηρίξει πάνω από 60.000 δράσεις για την κοινωνική ένταξη στις αγροτικές περιοχές.

·Πρόοδο έχουν επίσης σημειώσει και οι επενδύσεις σε μέτρα που σχετίζονται με την υγεία. Μέχρι στιγμής, πάνω από 8 δισ. ευρώ έχουν επενδυθεί σε περισσότερα από 7.000 έργα που σχετίζονται με την υγεία (αντιμετώπιση των ανισοτήτων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, μεταρρύθμιση των συστημάτων υγείας, προώθηση της ηλεκτρονικής υγείας, της έρευνας και της καινοτομίας). Συνολικά, τα έργα που επιλέχθηκαν αποσκοπούν στη βελτίωση των υπηρεσιών υγείας για πάνω από 60 εκατ. άτομα.

·Όσον αφορά την εκπαίδευση και την κατάρτιση, έχουν δεσμευτεί 28,3 δισ. ευρώ για συγκεκριμένα έργα. Έως το τέλος του 2018, χάρη στη στήριξη του ΕΚΤ, είχαν βοηθηθεί 11,6 εκατ. άτομα με χαμηλή ειδίκευση, 3,4 εκατ. είχαν αποκτήσει προσόντα και 1,2 εκατ. βρίσκονταν σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Οι επενδύσεις στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ θα έχουν ως αποτέλεσμα περισσότερα από 8 εκατ. άτομα να επωφεληθούν από τη βελτίωση των υπηρεσιών παιδικής μέριμνας ή εκπαίδευσης. Στις αγροτικές περιοχές, το ΕΓΤΑΑ υποστήριξε πάνω από ένα εκατομμύριο δραστηριότητες επαγγελματικής κατάρτισης.

3. Ο ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 2014-2020

3.1. Συμβολή των ΕΔΕΤ στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο

Οι περισσότερες από τις διαρθρωτικές προκλήσεις και τις προκλήσεις πολιτικής που εντοπίζονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου είναι σημαντικές για τα ΕΔΕΤ. Τα τρέχοντα προγράμματα λαμβάνουν ήδη υπόψη τις διαρθρωτικές προκλήσεις που προσδιορίζονται στις ειδικές συστάσεις ανά χώρα (ΣΑΧ). Όπως υπογραμμίζεται στις εκθέσεις προόδου των κρατών μελών, τα ΕΔΕΤ έχουν υποστηρίξει μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως η προστασία της απασχόλησης και οι κοινωνικές πολιτικές, το επιχειρηματικό περιβάλλον, η έρευνα και η καινοτομία, η αποδοτική χρήση της ενέργειας και των πόρων, οι τηλεπικοινωνίες, οι μεταφορές, η υγεία, η εκπαίδευση και οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις.

Δεδομένου ότι οι σχετικές ΣΑΧ που εκδόθηκαν την περίοδο 2014-2015 αφορούσαν κυρίως τομείς με μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προκλήσεις, η χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής της ΕΕ ευθυγραμμίζεται απόλυτα με τις επενδυτικές ανάγκες που προσδιορίστηκαν στις ΣΑΧ του 2019. Οι εν λόγω ΣΑΧ, σε συνδυασμό με τις φετινές ανά χώρα εκθέσεις, παρέχουν ένα αναλυτικό πλαίσιο για τον προσδιορισμό των επενδυτικών προτεραιοτήτων για την περίοδο 2021-2027.

3.2. Προϋποθέσεις χρηματοδότησης: εκ των προτέρων αιρεσιμότητες

Μία από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις κατά την περίοδο 2014-2020 ήταν η εισαγωγή ειδικών προϋποθέσεων, γνωστών ως «εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων» για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής και αποδοτικής χρήσης των ΕΔΕΤ από τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες. Η διαδικασία για τις εκ των προτέρων αιρεσιμότητες για την περίοδο 2014-2020 έχει πλέον ολοκληρωθεί.

Συνολικά, οι εκ των προτέρων αιρεσιμότητες έχουν αποδειχθεί χρήσιμο μέσο πολιτικής, ιδίως με τη συμβολή τους στη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος στην ΕΕ και την παροχή κινήτρων για την έναρξη διαφόρων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων 15 . Για την επόμενη περίοδο προγραμματισμού, στην πρότασή της κανονισμού περί καθορισμού κοινών διατάξεων 16 («πρόταση ΚΚΔ για την περίοδο 2021-2027»), η Επιτροπή προτείνει να εφαρμοστεί και να βελτιωθεί ο μηχανισμός με τη θέσπιση ενός νέου συστήματος αναγκαίων πρόσφορων όρων, με απλούστερες διοικητικές διαδικασίες και ενισχυμένες απαιτήσεις συμμόρφωσης και συνέχειας.

3.3. Ο κανόνας αποδέσμευσης «Ν+3»

Ο κανόνας αποδέσμευσης «Ν+3», βάσει του οποίου η δεσμευμένη χρηματοδότηση της ΕΕ που δεν έχει δαπανηθεί εντός τριών ετών μπορεί να χαθεί, εισήχθη στον κανονισμό 2014-2020 για την αντικατάσταση του κανόνα «N+2». Εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 2018 σε όλα τα κράτη μέλη.

Ενώ η μεταρρύθμιση αυτή παρείχε στις διαχειριστικές αρχές περισσότερο χρόνο για την επιλογή και την υλοποίηση των έργων, μείωσε την πίεση για την ταχεία εκτέλεση του προϋπολογισμού. Σε συνδυασμό με τις ετήσιες και τις κυλιόμενες διαδικασίες κλεισίματος, οι οποίες έχουν αποδειχθεί ότι επιφέρουν μεγάλη επιφυλακτικότητα ως προς τους κινδύνους για καθαρές δημοσιονομικές διορθώσεις, ο κανόνας «Ν+3» συνέβαλε σημαντικά στο χαμηλό επίπεδο των πληρωμών από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στα κράτη μέλη. Η σταδιακή επιστροφή στον κανόνα «N+2», όπως προτάθηκε από την Επιτροπή για την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027, μαζί με τα ολοκληρωμένα μέτρα απλούστευσης και τις ρυθμίσεις για την ανανέωση της διαχείρισης και του ελέγχου, αναμένεται να οδηγήσει σε ταχύτερη εφαρμογή προς όφελος των ευρωπαίων πολιτών.

3.4. Το πλαίσιο επιδόσεων

Το 6 % των πιστώσεων των ΕΔΕΤ για τα προγράμματα στο πλαίσιο του στόχου «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση» φυλάχθηκε ως αποθεματικό επίδοσης. Το 2019 η Επιτροπή επανεξέτασε τις επιδόσεις των προγραμμάτων (επανεξέταση των επιδόσεων) και αποδέσμευσε το αποθεματικό επίδοσης σε εκείνες τις προτεραιότητες που είχαν εκπληρώσει τους μεσοπρόθεσμους στόχους στο τέλος του 2018.

Η επανεξέταση των επιδόσεων αποδείχθηκε ένας καλός τρόπος για την εισαγωγή κινήτρων επίδοσης κατά την εφαρμογή της πολιτικής. Στην πρότασή της για τον ΚΚΔ για την περίοδο 2021-2027, η Επιτροπή διατηρεί την προσέγγιση που βασίζεται στις επιδόσεις, αλλά αφήνει περισσότερα περιθώρια να λαμβάνονται υπόψη οι πολιτικές. Η επανεξέταση θα περιλαμβάνει ευρύτερη και περισσότερο ποιοτική αξιολόγηση των επιδόσεων των προγραμμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις που προσδιορίζονται στις ΣΑΧ του 2024, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των κρατών μελών ή των περιφερειών και την πρόοδο στην επίτευξη των μεσοπρόθεσμων στόχων του προγράμματος. Στην πρόταση της Επιτροπής για τα στρατηγικά σχέδια της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) για την περίοδο 2021-2027 17 , ο προσανατολισμός προς τις επιδόσεις παραμένει επίσης ισχυρός, με την επιλεξιμότητα των δαπανών να συνδέεται με την επίτευξη αποτελεσμάτων στην πράξη.

3.5. Στήριξη της ολοκληρωμένης εδαφικής ανάπτυξης

Τα ΕΔΕΤ είναι το κύριο μέσο της ΕΕ για την προώθηση της ολοκληρωμένης εδαφικής ανάπτυξης στα κράτη μέλη και στις περιφέρειες. Περισσότερες από 3.800 εδαφικές, αστικές και τοπικές στρατηγικές λαμβάνουν χρηματοδότηση από την ΕΕ. Επιπλέον, τα ΕΔΕΤ βοηθούν τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα για την αντιμετώπιση των αναγκών συγκεκριμένων περιοχών, όπως οι περιοχές που πλήττονται από τη φτώχεια ή τον κοινωνικό αποκλεισμό, οι αραιοκατοικημένες περιοχές, οι ορεινές περιοχές, τα νησιά και οι εξόχως απόκεντρες περιοχές. Αυτή η εξατομικευμένη προσέγγιση ενισχύθηκε στην πρόταση της Επιτροπής για τον ΚΚΔ για την περίοδο 2021-2027, ιδίως μέσω μεγαλύτερης εστίασης στις λειτουργικές περιοχές (π.χ. λεκάνες απορροής ποταμών, παράκτιες περιοχές, ορεινές περιοχές κ.λπ.) για την υπέρβαση των διοικητικών στεγανών, καθώς και στις τοπικές πρωτοβουλίες.

3.5.1. Ολοκληρωμένες επενδύσεις στις πόλεις

Η δυναμικότερη εστίαση σε αστικά θέματα στο πλαίσιο αυτής της περιόδου προγραμματισμού, σε συνδυασμό με τη μοναδική πολιτική ώθηση που έδωσε το αστικό θεματολόγιο για την ΕΕ 18 , έχουν ενδυναμώσει τις πόλεις ώστε να καταρτίσουν τις δικές τους ολοκληρωμένες αστικές στρατηγικές με τη στήριξη των ΕΔΕΤ. Από τα 81 δισ. ευρώ που είχαν επενδυθεί σε αστικές περιοχές έως το τέλος του 2018, οι πόλεις επέλεξαν έργα αξίας περίπου 10,8 δισ. ευρώ, τα οποία πρόκειται να υλοποιηθούν μέσω άνω των 900 ολοκληρωμένων αστικών στρατηγικών. Αξίζει επίσης να αναφερθεί η επιτυχία της πρωτοβουλίας για τις αστικές καινοτόμες δράσεις, η οποία βοήθησε τις αστικές περιοχές να δοκιμάσουν καινοτόμες λύσεις για βιώσιμη αστική ανάπτυξη μέσω 75 δράσεων 19 .

3.5.2. Εφαρμογή των εδαφικών μέσων

Εισήχθησαν οι ολοκληρωμένες εδαφικές επενδύσεις («ΟΕΕ») και το μέσο τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων («ΤΑΠΤΚ») για την ενθάρρυνση ολοκληρωμένων στρατηγικών εδαφικής ανάπτυξης πέραν του παραδοσιακού εθνικού και περιφερειακού επιπέδου.

Οι ΟΕΕ έχουν χρησιμοποιηθεί για την υλοποίηση άνω των 200 αστικών στρατηγικών και 120 εδαφικών στρατηγικών, με την κινητοποίηση συνολικού ύψους 15,9 δισ. ευρώ χρηματοδότησης από τα ΕΔΕΤ. Το μέσο ΤΑΠΤΚ, που έλκει την καταγωγή του από τη μέθοδο LEADER 20 , συνέβαλε στην κινητοποίηση χρηματοδότησης από τα ΕΔΕΤ συνολικού ύψους 9,1 δισ. ευρώ. Μέχρι σήμερα, έχουν δημιουργηθεί σε ολόκληρη την ΕΕ περισσότερες από 3.000 ομάδες τοπικής δράσης που είναι αρμόδιες για την κινητοποίηση των τοπικών κοινοτήτων και την υλοποίηση των στρατηγικών ΤΑΠΤΚ. Σε πολλές περιπτώσεις, οι ΟΕΕ και η ΤΑΠΤΚ ξεκίνησαν με αργούς ρυθμούς λόγω της ανάγκης να προετοιμαστούν πρώτα οι σχετικές γενικές στρατηγικές και των δυσκολιών συνδυασμού των διαφόρων ταμείων. Οι εκθέσεις προόδου δείχνουν, ωστόσο, έναν γενικό ενθουσιασμό για τα εν λόγω μέσα: έχουν συμβάλει στην υπέρβαση της δυσκολίας εφαρμογής μέτρων αστικής ανάπτυξης σε πολλαπλούς τομείς και στην καλύτερη αντιμετώπιση των εδαφικών αναγκών.

Η νέα προσέγγιση πολιτικής που εισήγαγε η Επιτροπή στην πρότασή της για τον ΚΚΔ για την περίοδο 2021-2027 βασίζεται στις θετικές εμπειρίες των ΟΕΕ και της ΤΑΠΤΚ και καθιστά τις εδαφικές επενδύσεις απλούστερες και αποτελεσματικότερες. Επιπλέον, στην πρόταση της Επιτροπής για την περίοδο 2021-2027 για τα στρατηγικά σχέδια της ΚΓΠ, το LEADER θα παραμείνει υποχρεωτικό και τουλάχιστον το 5 % της συνολικής συνεισφοράς του ΕΓΤΑΑ στα εν λόγω σχέδια προορίζεται για αυτό.

3.5.3. Εδαφική συνεργασία

Τα προγράμματα ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας (Interreg) εφαρμόζονται σε διασυνοριακό, διακρατικό και διαπεριφερειακό επίπεδο. Η επιλογή των έργων έχει προχωρήσει σε όλα τα προγράμματα Interreg, με τη χρηματοδότηση να ανέρχεται σε περίπου 9,7 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018. Οι κυριότεροι τομείς που υποστηρίζονται είναι η προστασία του περιβάλλοντος και η αποδοτική χρήση των πόρων (π.χ. πρόληψη πλημμυρών, πυροπροστασία, προστασία της φύσης) και η ΕΑ&Κ (π.χ. διασυνοριακοί συνεργατικοί σχηματισμοί, δίκτυα καινοτομίας). Τα τελευταία δύο χρόνια, δόθηκε επίσης μεγαλύτερη προσοχή στην άρση των νομικών, διοικητικών και θεσμικών εμποδίων που παρακωλύουν τις επενδύσεις και την οικονομική ανάπτυξη στις παραμεθόριες περιοχές. Για παράδειγμα, η Επιτροπή δημιούργησε ένα ειδικό κέντρο για τα σύνορα με σκοπό την αντιμετώπιση αυτών των εμποδίων σε συγκεκριμένους τομείς όπως οι μεταφορές, η αγορά εργασίας, η υγεία και η εκπαίδευση 21 .

Όσον αφορά τις μακροπεριφερειακές στρατηγικές της ΕΕ, η δεύτερη έκθεση της Επιτροπής 22 υπογράμμισε τον θετικό αντίκτυπο της μακροπεριφερειακής προσέγγισης, ιδίως όσον αφορά την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις συνήθεις προκλήσεις σε λειτουργικές περιοχές (π.χ. λειτουργικές αστικές περιοχές, λεκάνες απορροής ποταμών, παράκτιες περιοχές, οροσειρές, κ.λπ.). Ωστόσο, η έκθεση της Επιτροπής εντοπίζει έλλειψη οικειοποίησης των στρατηγικών σε ορισμένα συμμετέχοντα κράτη μέλη, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την ανεπαρκή κατανομή διοικητικών και τεχνικών πόρων. Παρόλ’ αυτά, οι εκθέσεις που υπέβαλαν τα κράτη μέλη δείχνουν αύξηση της ενσωμάτωσης των μακροπεριφερειακών στρατηγικών στα προγράμματα των ΕΔΕΤ. Για να διατηρηθεί η δυναμική, η Επιτροπή συνέστησε στα συμμετέχοντα κράτη μέλη να αναλάβουν τις προτεραιότητες των μακροπεριφερειακών στρατηγικών στα έγγραφα προγραμματισμού των ΕΔΕΤ για την περίοδο 2021-2027. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστήριξε την εν λόγω σύσταση.

4. ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

4.1. Ικανότητα των αρχών και των δικαιούχων

Η Επιτροπή έχει διαθέσει ευρύ φάσμα ειδικών εργαλείων 23 για τη στήριξη των προσπαθειών των κρατών μελών να διασφαλίσουν ότι οι αρχές του προγράμματος και οι δικαιούχοι διαθέτουν επαρκή διοικητική ικανότητα για την αποτελεσματική εφαρμογή των ΕΔΕΤ. Η στήριξη αυτή κυμαίνεται από την αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων στενώσεων –για παράδειγμα, μέσω της αναβάθμισης των δεξιοτήτων του προσωπικού που ασχολείται με δημόσιες συμβάσεις και κρατικές ενισχύσεις– έως την ανάπτυξη πιο στρατηγικών και εξατομικευμένων δράσεων στο πλαίσιο της οικοδόμησης διοικητικών ικανοτήτων. Για παράδειγμα, έως το τέλος του 2018 2.600 συμμετέχοντες από όλα τα κράτη μέλη είχαν λάβει μέρος σε πάνω από 170 εργαστήρια, επισκέψεις μελέτης και αποστολές εμπειρογνωμόνων στο πλαίσιο της πλατφόρμας «TAIEX-REGIO Peer2Peer». Άλλες πρωτοβουλίες για το 2018 περιλαμβάνουν τη δρομολόγηση ενός πλαισίου ικανοτήτων και ενός εργαλείου αυτοαξιολόγησης που θα βοηθά τις διοικήσεις να εντοπίζουν και να αντιμετωπίζουν τα κενά στις δεξιότητες.

Στον ψηφιακό τομέα, το δίκτυο των γραφείων ευρυζωνικότητας (BCO) 24 είναι πλέον πλήρως λειτουργικό. Συγκεντρώνει 113 εθνικές και περιφερειακές δημόσιες αρχές και φορείς που υποστηρίζουν την ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων σε όλα τα κράτη μέλη. Με την υποστήριξη της Επιτροπής, τα BCO ανταλλάσσουν γνώσεις, ορθές πρακτικές και εμπειρίες στην αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων κατά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ευρυζωνικών στρατηγικών και έργων.

4.2. Απλούστευση για τους δικαιούχους

Οι τροποποιήσεις ορισμένων κανονισμών των ΕΔΕΤ 25 τον Ιούλιο του 2018 έδωσαν νέες ευκαιρίες για τη μείωση της γραφειοκρατίας όσον αφορά την υλοποίηση των προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020. Οι τροποποιήσεις περιελάμβαναν την ευρύτερη χρήση απλουστευμένων επιλογών κόστους, επιτρέποντας στις αρχές να εστιάζουν περισσότερο στα αποτελέσματα· παράλληλα, αυξάνουν τη ασφάλεια δικαίου για όλους τους φορείς, προσφέρουν περισσότερες δυνατότητες συνδυασμού των πηγών χρηματοδότησης, ενώ μειώνουν τον φόρτο ελέγχου για τις μικρές επιχειρήσεις επεκτείνοντας το πεδίο εφαρμογής του κανόνα «μόνο ένας έλεγχος».

Όσον αφορά τις απλουστευμένες επιλογές κόστους ειδικότερα, σε συνέχεια ενός εν εξελίξει διακρατικού δικτύου στον τομέα του ΕΚΤ, τον Νοέμβριο του 2018 δρομολογήθηκε μια ειδική πλατφόρμα για τις αρχές με σκοπό την ανταλλαγή γνώσεων και ορθών πρακτικών κατά την εφαρμογή απλουστευμένων επιλογών κόστους στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ και του Ταμείου Συνοχής. Οι απλουστευμένες επιλογές κόστους στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ έλαβαν ισχυρή υποστήριξη μέσω δραστηριοτήτων δικτύωσης και οικοδόμησης ικανοτήτων. Για το ΕΚΤ, η Επιτροπή ενέκρινε νέες μοναδιαίες δαπάνες και κατ’ αποκοπή ποσά τρεις φορές από τον Αύγουστο του 2018 για αρκετά κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων για πρώτη φορά της Βουλγαρίας και της Πορτογαλίας.

4.3. Ο ρόλος των εταίρων στην εφαρμογή των προγραμμάτων

Ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόζεται η αρχή της εταιρικής σχέσης διαφέρει από το ένα κράτος μέλος στο άλλο, ανάλογα με τις διοικητικές και θεσμικές τους δομές. Ωστόσο, όπως και το 2017, οι εκθέσεις προόδου δείχνουν μια συνολική προσπάθεια συμμετοχής των εταίρων, σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας για την εταιρική σχέση. Σε πολλά κράτη μέλη, οι εκθέσεις προόδου συζητήθηκαν με τους εταίρους στις επιτροπές παρακολούθησης ή στο πλαίσιο ειδικών φόρουμ. Τα κράτη μέλη συνέχισαν να εμπλέκουν εταίρους είτε μέσω επιτροπών παρακολούθησης, συμβουλευτικών ομάδων, διαβουλεύσεων σχετικά με τις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, είτε διοργανώνοντας ενημερωτικές εκστρατείες και εργαστηρία. Για παράδειγμα, σε 11 κράτη μέλη, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών παρακολουθούν ενεργά το σύνολο του κύκλου της προμήθειας και της υλοποίησης του έργου στο πλαίσιο 17 συμφώνων ακεραιότητας 26 που χρηματοδοτούνται από την Επιτροπή σε συνεργασία με την Transparency International. Συνολικά, η συμμετοχή των εταίρων θεωρείται ότι έχει θετικό αντίκτυπο στην υλοποίηση του προγράμματος.

4.4. Εφαρμογή οριζόντιων αρχών και στόχων πολιτικής

Η Επιτροπή εξακολουθεί να στηρίζει τα κράτη μέλη στην υλοποίηση οριζόντιων στόχων που περιλαμβάνουν στόχους για το περιβάλλον και το κλίμα –ιδίως με τη σύγκληση τακτικών συναντήσεων με τους εκπροσώπους των εθνικών ενεργειακών ή περιβαλλοντικών αρχών και με τις διαχειριστικές αρχές που ασχολούνται με την ενέργεια ή το περιβάλλον– και την ισότητα των φύλων. Σε ορισμένα κράτη μέλη, παρέχονται συγκεκριμένα θετικά κίνητρα στους φορείς υλοποίησης έργων που προσφέρουν μια καινοτόμο προσέγγιση για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου.

4.5. Καλύτερη συμπληρωματικότητα για μεγαλύτερο αντίκτυπο

Το ρυθμιστικό πλαίσιο 2014-2020 ενίσχυσε τον συντονισμό μεταξύ των ΕΔΕΤ και τη συμπληρωματικότητά τους με άλλα μέσα της ΕΕ. Από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στις εκθέσεις προόδου του 2019 προκύπτει ότι διάφορα κράτη μέλη εφάρμοσαν μέτρα όπως η εναρμόνιση των εθνικών κανόνων επιλεξιμότητας, οι διατομεακές και οι διυπουργικές ρυθμίσεις, οι κοινές επιτροπές παρακολούθησης ή οι λύσεις ΤΠ που καλύπτουν τον προγραμματισμό και την εφαρμογή πολλαπλών χρηματοδοτήσεων.

Υπάρχουν επίσης νέα έργα που καταδεικνύουν τη συμπληρωματικότητα μεταξύ των ΕΔΕΤ και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ). Στα παραδείγματα περιλαμβάνονται το αεροδρόμιο της Ρεϋνιόν, το οποίο επωφελήθηκε τόσο από τη χρηματοδότηση του ΕΤΠΑ όσο και από το ΕΤΣΕ, και το κέντρο ιατρικής προσομοίωσης του πανεπιστημίου ιατρικής του Poznań, όπου η επιστρεπτέα στήριξη από το ΕΤΣΕ συνοδευόταν από επιχορήγηση του ΕΚΤ για την κάλυψη μέρους του κόστους εξοπλισμού και βελτίωσης των ικανοτήτων. Οι εκθέσεις δείχνουν, ωστόσο, ότι τα κράτη μέλη βρίσκονται ακόμη στο στάδιο της αξιολόγησης του πώς και του κατά πόσον θα χρησιμοποιήσουν τη δυνατότητα που συνεπάγεται η τροποποίηση 27 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, ώστε να διευκολυνθεί ο συνδυασμός του ΕΤΣΕ και των ΕΔΕΤ.

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες από τα περισσότερα κράτη μέλη και διάφορες συνδεδεμένες χώρες προσχώρησαν στην κοινότητα πρακτικών για την πρωτοβουλία «Σφραγίδα Αριστείας». Βοηθά τα καινοτόμα έργα για τις ΜΜΕ που δεν μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» να αναζητήσουν άλλη στήριξη, μεταξύ άλλων από το ΕΤΠΑ. Η πρωτοβουλία αυτή θα πρέπει να διευκολυνθεί στο πλαίσιο της πρότασης της Επιτροπής για τον επόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ, η οποία αποσκοπεί στην απλούστευση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις ώστε να στηριχθεί περαιτέρω η δημόσια χρηματοδότηση καινοτόμων σχεδίων.

Η Επιτροπή δρομολόγησε επίσης σειρά πρωτοβουλιών για την ενίσχυση των συνεργειών, ιδίως του πιλοτικού προγράμματος «Κλίμακα αριστείας», με σκοπό να βοηθήσει τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τα συστήματα καινοτομίας τους και να συνδεθούν με ερευνητικές κοινότητες σε άλλες χώρες, ώστε να διευκολυνθούν οι εφαρμογές στις προσκλήσεις του προγράμματος «Ορίζοντας 2020». Ωστόσο, παρά τη δυνατότητα σώρευσης επιδοτήσεων, ο συνδυασμός της χρηματοδότησης από το πρόγραμμα «Ορίζοντας» και από τα ΕΔΕΤ για τα ίδια έργα παρέμεινε σε περιστασιακή βάση 28 .

Η ευρωπαϊκή σύμπραξη καινοτομίας για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας (EIP-AGRI) που υποστηρίζεται από το ΕΓΤΑΑ αποτελεί ακόμη ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η έρευνα που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» μεταφέρεται και εφαρμόζεται επί τόπου. Το δίκτυο EIP-AGRI συγκεντρώνει χρηματοδοτικές ροές για την προώθηση της διαδραστικής καινοτομίας ώστε να συμβάλει στη στρατηγική της ΕΕ για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

4.6. Σύνθεση της αξιολόγησης των ΕΔΕΤ

Για την περίοδο 2014-2020, ένας αυξανόμενος αριθμός αξιολογήσεων ασχολήθηκε κυρίως με τη διαδικασία εφαρμογής και την πρόοδο προς την επίτευξη των στόχων που είχαν τεθεί. Παρά τον αυξανόμενο όγκο των ολοκληρωμένων έργων, είναι ακόμη πολύ νωρίς για να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα και ο αντίκτυπος των προγραμμάτων. Η έναρξη των αξιολογήσεων του αντικτύπου, εκ φύσεως σε μεταγενέστερο στάδιο στον κύκλο του προγράμματος, έχει καθυστερήσει λόγω της αργοπορημένης έναρξης των προγραμμάτων και της αλυσιδωτής καθυστερημένης ολοκλήρωσης πολλών παρεμβάσεων. Τα αποτελέσματα των εθνικών αξιολογήσεων αντικτύπου που έχουν ολοκληρωθεί έως τώρα τονίζουν την ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας των παραγόμενων αξιολογήσεων.

Αναμένεται σημαντική επιτάχυνση των ολοκληρωμένων αξιολογήσεων, καθώς οδεύουμε προς το τέλος της τρέχουσας περιόδου. Ωστόσο, σχεδόν οι μισές αξιολογήσεις επιπτώσεων προβλέπεται να διενεργηθούν μετά το 2020, όταν αναμένεται να επιτευχθούν τα αποτελέσματα των προγραμμάτων 29 .

4.7. Επικοινωνία σχετικά με τα ΕΔΕΤ

Τα κράτη μέλη έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους για την κοινοποίηση των επιτευγμάτων των ΕΔΕΤ. Αυτό έχει συμβάλει καθοριστικά στην επίτευξη υψηλότερων επιπέδων ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τα οφέλη της στήριξης της ΕΕ, όπως καταδεικνύεται για παράδειγμα από τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας του Ευρωβαρόμετρου σχετικά με την περιφερειακή πολιτική. Η ευαισθητοποίηση σε επίπεδο ΕΕ έχει αυξηθεί κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες σε 40 % από την τελευταία έρευνα του 2017 30 .

Το 2018 η εμβληματική εκστρατεία της Επιτροπής #EUinmyregion οδήγησε σε πάνω από 1.700 ανοικτές εκδηλώσεις, με περίπου 450.000 συμμετέχοντες. Οι κοινές εργασίες σε όλα τα θεσμικά επίπεδα ήταν επίσης καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη δύο καινοτόμων εκστρατειών: i) το «Road Trip Project», το οποίο απευθύνεται σε νέους ηλικίας 18-24 ετών· και ii) μια σειρά 40 περιφερειακών εκστρατειών που δημιουργήθηκαν από κοινού με τις περιφέρειες και προβάλλουν εμβληματικά τοπικά έργα.

Όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ, διοργανώνονται τακτικά διάφορες επικοινωνιακές δραστηριότητες, όπως γεωργικές εκθέσεις, ημερίδες γνωριμίας, συνέδρια ή εκστρατείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με σκοπό την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις ευκαιρίες χρηματοδότησης. Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης συμβάλλει επίσης στην ανταλλαγή πληροφοριών και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών σχετικά με την αγροτική ανάπτυξη.

Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες έχουν επίσης σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά την ενίσχυση της διαφάνειας. Όλα τα προγράμματα εκτός από λίγα έχουν πλέον συμμορφωθεί πλήρως με τις απαιτήσεις πληροφόρησης και επικοινωνίας, όπως τη δημοσίευση καταλόγων έργων, τον ορισμό υπευθύνων επικοινωνίας ή την ανάδειξη επιτυχημένων έργων στους δικτυακούς τόπους τους. Επιπλέον, οι πολίτες είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τη γνώμη τους για ευρωπαϊκά θέματα, ιδίως όσον αφορά τις προτεραιότητες χρηματοδότησης της ΕΕ, στο πλαίσιο των άνω των 400 διαλόγων που διοργανώθηκαν με τη στήριξη των ΕΔΕΤ.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Τα ΕΔΕΤ βελτιώνουν τη ζωή εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Είτε πρόκειται για ανθρώπους είτε για δεξιότητες, επιχειρήσεις, σχολεία, πανεπιστήμια, περιβάλλον, κλίμα και υποδομές, οι επενδύσεις των ΕΔΕΤ διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην υποστήριξη των περιφερειών, των πόλεων, των αγροτικών περιοχών και των παράκτιων κοινοτήτων, ώστε να συμβαδίζουν και να προλαμβάνουν τις αλλαγές που συμβαίνουν γύρω μας.

Τα πρώτα πέντε έτη εφαρμογής έχουν θέσει πλέον τα προγράμματα σε τροχιά προς την επίτευξη έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης. Έως τα τέλη Σεπτεμβρίου 2019, τα κράτη μέλη ανέφεραν ότι είχαν επιλεγεί έργα συνολικού κόστους 500 δισ. ευρώ –περίπου το 77 % του συνολικού προγραμματιζόμενου ποσού– από τα οποία είχαν δηλωθεί δαπάνες ύψους άνω των 210 δισ. ευρώ. Τα έργα αυτά έχουν απτό αντίκτυπο σε εκατομμύρια Ευρωπαίους, αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να εργάζεται ώστε να επιτύχει αποτελέσματα με πιο αποτελεσματικό και στοχευμένο τρόπο. Θα εξακολουθήσει επίσης να αντλεί τα διδάγματα που απαιτούνται για την περαιτέρω απλούστευση των διαδικασιών και την εξασφάλιση μεγαλύτερης εστίασης στα επιτεύγματα των ΕΔΕΤ.

Μέσω του ΚΚΔ και των προτάσεων της ΚΓΠ για την περίοδο 2021-2027, η Επιτροπή έχει ως στόχο να ενισχύσει τη συμβολή των Ταμείων στην επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, να επενδύσει στους ανθρώπους, να καινοτομήσει και να ωθήσει τις περιφέρειες, τις πόλεις, τις αγροτικές και παράκτιες περιοχές να εφαρμόσουν τους ΣΒΑ. Παρά το γεγονός ότι δεν καλύπτεται από την πρόταση της Επιτροπής για τον ΚΚΔ για την περίοδο 2021-2027, το ΕΓΤΑΑ θα παραμείνει στενά συνδεδεμένο με το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ+, το Ταμείο Συνοχής και το ΕΤΘΑ, για παράδειγμα κατά τη στήριξη τοπικών πρωτοβουλιών μέσω της ΤΑΠΤΚ ή χρηματοδοτικών μέσων.

Η επόμενη γενιά προγραμμάτων, που επί του παρόντος βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας, αποτελεί μοναδική ευκαιρία για να τεθούν τα θεμέλια για το βιώσιμο μέλλον της ΕΕ. Τα προγράμματα αυτά θα συμβάλουν στην εξασφάλιση δίκαιης μετάβασης για όλους, παράλληλα με το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, δημιουργώντας νέες και διαφορετικές ευκαιρίες σε ολόκληρη την Ευρώπη, και παραβλέποντας κανένα.

(1)    Τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία περιλαμβάνουν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ), το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ).

(2)    Το 2018 ο προϋπολογισμός για τα ΕΔΕΤ ανήλθε σε περίπου 460 δισ. ευρώ και πάνω από 643 δισ. ευρώ με εθνική συγχρηματοδότηση.

(3)    Απαιτείται από το άρθρο 53 του κανονισμού περί κοινών διατάξεων [κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013].

(4)    Όλες οι τιμές αφορούν το τέλος του 2018 όπως ήταν διαθέσιμο στις 5 Νοεμβρίου 2019, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά.

(5)    Τα αναφερόμενα έργα είναι έργα που έχουν επιλεγεί και υλοποιούνται κατά τη διάρκεια της εν λόγω περιόδου προγραμματισμού.

(6)    Η πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων παρουσιάζει τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, όπως οριστικοποιήθηκαν από τα προγράμματα των ΕΔΕΤ ( https://cohesiondata.ec.europa.eu ).

(7)    Έβδομη έκθεση για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, Σεπτέμβριος 2017.     https://ec.europa.eu/regional_policy/en/information/publications/reports/2017/7th-report-on-economic-social-and-territorial-cohesion

(8)    Στην έβδομη έκθεση για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή (2017), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντόπισε την ιδιαίτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν ορισμένες περιφέρειες με κατά κεφαλήν ΑΕΠ κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ. Οι υψηλές δαπάνες, σε συνδυασμό με τη συρρίκνωση του μεταποιητικού τομέα και τις χαμηλές ικανότητες καινοτομίας και εξαγωγών, τις κατέστησαν λιγότερο ανταγωνιστικές και ανθεκτικές στην παγκοσμιοποίηση σε σύγκριση με τις περιφέρειες με χαμηλότερο και υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

(9)    «The geography of EU discontent» (Η γεωγραφία της δυσαρέσκειας κατά της ΕΕ) των κ.κ. Lewis Dijkstra, Hugo Poelman και Andrés Rodríguez-Povose – Έγγραφο εργασίας 12/2018 της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης.

(10)    Ιδίως όσον αφορά τις περιοχές που προσπαθούν να καλύψουν την υστέρησή τους, τις περιφέρειες που βρίσκονται σε βιομηχανική μετάβαση, τις περιφέρειες εξόρυξης άνθρακα, τις διαπεριφερειακές επενδύσεις στην καινοτομία και την πρωτοβουλία για τα έξυπνα χωριά.

(11)    Βλ. παραρτήματα 1.1 και 1.2 για λεπτομέρειες. Στα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο ανωτέρω διάγραμμα δεν περιλαμβάνεται το μερίδιο που διατίθεται για θέματα στο πλαίσιο πολυθεματικών προτεραιοτήτων, ενώ περιλαμβάνεται στα αριθμητικά στοιχεία των παραρτημάτων.

(12)    Αιτήσεις πληρωμής που υποβάλλονται από τα κράτη μέλη.

(13)    Η κατανομή της επιλογής των έργων και των δαπανών ανά θεματικό στόχο και ανά κράτος μέλος παρουσιάζεται στους πίνακες των παραρτημάτων 1 και 2.

(14)    Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2021-2027, COM(2018) 322 final.

(15)    Βλ. για παράδειγμα: Viță, V 2018, Research for REGI Committee – Conditionalities in Cohesion Policy (Έρευνα για την επιτροπή REGI – Αιρεσιμότητες στην πολιτική συνοχής), Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Θεματικό Τμήμα Διαρθρωτικών Πολιτικών και Πολιτικής Συνοχής, Βρυξέλλες.

(16)    Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον καθορισμό κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας, και δημοσιονομικών κανόνων για τα εν λόγω Ταμεία και για το Ταμείο Ασύλου και Μετανάστευσης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Διαχείριση των Συνόρων και των Θεωρήσεων [COM(2018) 375 final].

(17)    Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση κανόνων για τη στήριξη των στρατηγικών σχεδίων που πρέπει να καταρτίζονται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (στρατηγικά σχέδια της ΚΓΠ) και να χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου – COM(2018) 392 final.

(18)     https://ec.europa.eu/futurium/en/urban-agenda  

(19)     https://www.uia-initiative.eu/en  

(20)    Το LEADER είναι μια μέθοδος τοπικής ανάπτυξης από τη βάση προς την κορυφή, η οποία συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΓΤΑΑ και εισήχθη το 1991 με σκοπό τη συμμετοχή των τοπικών φορέων στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών. Το 2007, το LEADER επεκτάθηκε στο ΕΤΘΑ, και το 2014 στο ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ υπό μορφή ΤΑΠΤΚ.

(21)    «Ώθηση της ανάπτυξης και της συνοχής σε παραμεθόριες περιφέρειες» - COM(2017) 534 final.

(22)    COM(2019) 21 final.

(23)     https://ec.europa.eu/regional_policy/en/policy/how/improving-investment/  

(24)     https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/broadband-competence-offices  

(25)    Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1).

(26)    Βλ. υποσημείωση 23.

(27)    Βλ. υποσημείωση 25.

(28)    Για παράδειγμα, μέσω κοινών επιχειρήσεων όπως η ECSEL και η CleanSky που κινητοποίησε, σε ιταλικές και ισπανικές περιφέρειες, συμπληρωματική χρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ για τα έργα τους στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων».

(29)    Βλ. έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής «Σύνθεση των πορισμάτων των αξιολογήσεων των προγραμμάτων των ΕΔΕΤ».

(30)    Τα σημαντικότερα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου: https://cohesiondata.ec.europa.eu/stories/s/eyh3-tjuv

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 17.12.2019

COM(2019) 627 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

της

ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Στρατηγική έκθεση του 2019 σχετικά με την υλοποίηση των προγραμμάτων των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων

Παράρτημα 1.1

ΕΔΕΤ - σωρευτική δημοσιονομική εκτέλεση ανά θεματικό στόχο με βάση τα στοιχεία που αναφέρθηκαν από τα προγράμματα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 (όσον αφορά το συνολικό κόστος, τον όγκο επιλογής και δαπανών)

Πηγή: Ανοικτά δεδομένα των ΕΔΕΤ- https://cohesiondata.ec.europa.eu/d/99js-gm52 την 5η Νοεμβρίου 2019

Παράρτημα 1.2

ΕΔΕΤ - σωρευτική δημοσιονομική εκτέλεση ανά θεματικό στόχο με βάση τα στοιχεία που αναφέρθηκαν από τα προγράμματα έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2019 (όσον αφορά το συνολικό κόστος, τον όγκο επιλογής και δαπανών)

Δεδομένα για τη συνοχή από τις 30/09/2019 – ΕΓΤΑΑ και ΕΤΘΑ από τις 31/12/2018

Πηγή: Ανοικτά δεδομένα των ΕΔΕΤ- https://cohesiondata.ec.europa.eu/d/99js-gm52 την 5η Νοεμβρίου 2019

Παράρτημα 2.1

ΕΔΕΤ - σωρευτική δημοσιονομική εκτέλεση ανά κράτος μέλος με βάση τα στοιχεία που αναφέρθηκαν από τα προγράμματα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 (όσον αφορά το συνολικό κόστος, τον όγκο επιλογής και δαπανών)

Πηγή: Ανοικτά δεδομένα των ΕΔΕΤ- https://cohesiondata.ec.europa.eu/d/99js-gm52 την 5η Νοεμβρίου 2019

Παράρτημα 2.2

ΕΔΕΤ - σωρευτική δημοσιονομική εκτέλεση ανά κράτος μέλος με βάση τα στοιχεία που αναφέρθηκαν από τα προγράμματα έως τις Δευτέρα, 30 Σεπτεμβρίου 2019 (όσον αφορά το συνολικό κόστος, τον όγκο επιλογής και δαπανών)

Δεδομένα για τη συνοχή από τις 30/09/2019 – ΕΓΤΑΑ και ΕΤΘΑ από τις 31/12/2018

Πηγή: Ανοικτά δεδομένα των ΕΔΕΤ- https://cohesiondata.ec.europa.eu/d/99js-gm52 την 5η Νοεμβρίου 2019

Παράρτημα 3

ΕΔΕΤ – προγραμματισμένα ποσά για κλιματικούς στόχους και ποσοστά επιλογής έως το τέλος του 2018

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή