IARSCRÍBHINN

RÁITEAS AR CHÚISEANNA NA COMHAIRLE

I.   RÉAMHRÁ

An 30 Meán Fómhair 2011, thíolaic an Coimisiún don Chomhairle agus do Pharlaimint na hEorpa a thogra le haghaidh Rialacháin ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle lena leasaítear Iarscríbhinn I de Rialachán (CE) Uimh. 1528/2007 ón gComhairle maidir le roinnt tíortha a eisiamh ó liosta na réigiún nó na stát a bhfuil caibidlíocht tugtha i gcrích acu (1).

Ghlac Parlaimint na hEorpa a seasamh ar an gcéad léamh agus ghlac an rún comhfhreagrach reachtach ag an seisiún iomlánach a bhí aici an 13 Meán Fómhair 2012 (2).

An 22 Deireadh Fómhair 2012, tháinig an Chomhairle ar chomhaontú polaitiúil maidir le téacs an togra (3).

II.   CUSPÓIR

Ceaptar na Comhaontuithe um Chomhpháirtíocht Eacnamaíoch mar ionstraimí chun an comhtháthú réigiúnach agus an fhorbairt eacnamaíoch a chur chun cinn sna tíortha ACC; tá siad bunaithe ar phrionsabal oscailt neamhshiméadrach na margaí agus ar acmhainní suntasacha airgeadais a sholáthar chun tacú le hathchóirithe an bheartais airgeadais sna tíortha ACC. Cuireadh na Comhaontuithe um Chomhpháirtíocht Eacnamaíoch in ionad réimeas na bhfabhar aontaobhach do rochtain ar na margaí do na tíortha ACC, tar éis do tharscaoileadh an ETD dul in éag an 31 Nollaig 2007.

Faoi dheireadh 2007, bhíothas in ann inisealacha a chur le roinnt Comhaontuithe um Chomhpháirtíocht Eacnamaíoch agus an 20 Nollaig 2007 ghlac an Chomhairle Rialachán (CE) Uimh. 1528/2007, lenar leagadh amach réimeas allmhairithe an AE do thíortha san Afraic, i Muir Chairib agus san Aigéan Ciúin a raibh Comhaontuithe um Chomhpháirtíocht Eacnamaíoch caibidlithe acu ach gan é a bheith sínithe ná daingnithe fós. Ba é ba aidhm leis an Rialachán sin nach ndéanfaí an trádáil a shuaitheadh agus na tíortha san Afraic, i Muir Chairib agus san Aigéan Ciúin ag dul ar aghaidh i dtreo na comhaontuithe sin a dhaingniú. Ach in 2011, áfach, i gcás 18 tír ní raibh a gcomhaontú sínithe acu nó ní raibh an t-iarratas déanta acu ina leith. I bhfianaise an méid sin agus chun fáil réidh leis na constaicí don chaibidlíocht, ghlac an Coimisiún an 30 Meán Fómhair 2011 Togra le haghaidh Rialacháin ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle lena leasaítear Iarscríbhinn I de Rialachán (CE) Uimh. 1528/2007 ón gComhairle maidir le roinnt tíortha a eisiamh ó liosta na réigiún nó na stát a bhfuil caibidlíocht tugtha i gcrích acu. De réir na gcritéar atá leagtha amach in Airteagal 2(3) de Rialachán (CE) Uimh. 1528/2007 ón gComhairle an 20 Nollaig 2007, níor cheart na fabhair thrádála do na tíortha seo a choimeád a thuilleadh. Is é is aidhm don dréacht-Rialachán liosta na dtíortha ar féidir leo tairbhiú d’fhabhair thrádála i Rialachán (CE) Uimh. 1528/2007 a leasú trí na tíortha sin a aistharraingt nach bhfuil na céimeanna riachtanacha déanta acu fós chun a gComhaontú um Chomhpháirtíocht Eacnamaíoch leis an AE a dhaingniú.

III.   ANAILÍS AR AN SEASAMH ÓN gCOMHAIRLE AR AN gCÉAD LÉAMH

Faisnéis Ghinearálta

Tacaíonn an Chomhairle le togra an Choimisiúin ach coigeartú teicniúil a dhéanamh maidir leis an tSiombáib in Iarscríbhinn 1 a ghabhann le Rialachán (CÉ) Uimh. 1528/2007 ón gComhairle. An tráth ar chuir an Coimisiún a thogra isteach, bhí 18 tír ann, lena n-áirítear Poblacht na Siombáibe, nach raibh na céimeanna riachtanacha déanta acu i dtreo a gComhaontú um Chomhpháirtíocht Eacnamaíoch a dhaingniú. San earrach 2012, áfach, chuir an tSiombáib in iúl go raibh ionstraim an daingnithe taiscthe aici i ndáil lena Comhaontú Eatramhach um Chomhpháirtíocht Eacnamaíoch.

Leasuithe PE

An 13 Meán Fómhair 2012, ghlac Parlaimint na hEorpa a seasamh ar an gcéad léamh lenar tugadh isteach leasú maidir le dáta theacht i bhfeidhm an Rialacháin a chur siar go 1 Eanáir 2016 seachas 1 Eanáir 2014. Aontaíonn an Chomhairle le cur chuige an Choimisiúin sa mhéid go gceapann sí go dtugtar, leis an amchlár a moladh i gcéaduair, dóthain ama do na tíortha lena mbaineann, a gComhaontú um Chomhpháirtíocht Eacnamaíoch a chur chun feidhme agus an rochtain atá acu ar an AE a choinneáil ar an dóigh sin. Dá réir sin, ní féidir leis an gComhairle glacadh le leasú 4.

Maidir leis na cumhachtaí a bhronntar ar an gCoimisiún, leag Parlaimint na hEorpa béim ar an ngá atá ann go mbeifí bainteach mar is cuí in ullmhú agus i gcur chun feidhme na ngníomhartha tarmligthe trí tharmligean na gcumhachtaí ar an gCoimisiún a theorannú do thréimhse cúig bliana, agus trína iarraidh ar an gCoimisiún tuarascáil a ullmhú i ndáil le tarmligean na cumhachta sin tráth nach déanaí ná naoi mí roimh dheireadh na tréimhse cúig bliana. Molann Parlaimint na hEorpa go ndéanfar tarmligean na cumhachta a fhadú go hintuigthe go ceann tréimhsí comhfhaid, mura rud é go gcuirfidh Parlaimint na hEorpa nó an Chomhairle in aghaidh an fhadaithe sin tráth nach déanaí ná trí mhí roimh dheireadh gach tréimhse. Molann Parlaimint na hEorpa freisin gur cheart ceithre mhí a thabhairt do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle (seachas dá mhí) chun cur in aghaidh gnímh tharmligthe. Aontaíonn an Chomhairle le cur chuige an Choimisiúin maidir leis na cumhachtaí a thugtar don Choimisiún agus dá réir sin ní féidir léi glacadh le leasuithe 1-3.

IV.   CONCLÚID

Fáiltíonn an Chomhairle roimh thogra an Choimisiúin agus tacaíonn sí leis sa mhéid go bhfeictear di gur togra úsáideach, iomchuí é agus is féidir léi glacadh leis ach coigeartú teicniúil a dhéanamh lena ndéanfaí an tSiombáib a chur isteach in Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (CE) Uimh. 1528/2007. Creideann an Chomhairle gur pacáiste cothrom é an seasamh seo aici ar an gcéad léamh. Tá an Chomhairle ag súil le plé cuiditheach le Parlaimint na hEorpa ar an dara léamh chun go nglacfaí an Rialachán seo go luath.

(1)  15025/11 ACP 188 WTO 338 UD 244 CODEC 1583.

(2)  P7_TA-PROV(2012)0342

(3)  14646/12 ACP 195 WTO 322 UD 242 CODEC 2310