(1)

Le Rialachán (CE) Uimh. 1831/2003 déantar foráil maidir le húdarú breiseán lena n-úsáid i gcothú ainmhithe agus maidir leis an bhforas agus na nósanna imeachta i leith an t-údarú sin a dheonú.

(2)

Le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1768 ón gCoimisiún (2) údaraíodh an breiseán aigéad guainidíonaicéiteach mar shubstaint agus mar ullmhóid lena húsáid i mbeatha le haghaidh sicíní lena ramhrú, bainbh scoite agus muca lena ramhrú.

(3)

I gcomhréir le hAirteagal 7 de Rialachán (CE) Uimh. 1831/2003, cuireadh isteach iarratas ar údarú úsáidí nua aigéid ghuainidíonaicéitigh agus ullmhóide d’aigéad guainidíonaicéiteach. Bhí na sonraí agus na doiciméid a cheanglaítear faoi Airteagal 7(3) de Rialachán (CE) Uimh. 1831/2003 ag gabháil leis an iarratas.

(4)

Baineann an t-iarratas sin le húdarú aigéid ghuainidíonaicéitigh agus ullmhóide d’aigéad guainidíonaicéiteach mar bhreiseáin bheathaithe le haghaidh gach speicis ainmhíoch lena n-úsáid i mbeatha agus in uisce óil, agus iarrtar ann go n-aicmeofaí na breiseáin sin sa chatagóir ‘breiseáin chothaitheacha’ agus san fheidhmghrúpa ‘aimíonaigéid, a salainn agus analóga’.

(5)

Tháinig an tÚdarás Eorpach um Shábháilteacht Bia (‘an tÚdarás’) ar an gconclúid sa tuairim uaidh an 28 Meán Fómhair 2022 (3) go bhfuil aigéad guainidíonaicéiteach agus ullmhóid d’aigéad guainidíonaicéiteach sábháilte do shicíní lena ramhrú, sicíní a thógtar le haghaidh pórúcháin, sicíní a thógtar le bheith ina mbéaróga, bainbh agus muca lena ramhrú maidir lena n-úsáid i mbeatha agus in uisce óil, agus sábháilte do thomhaltóirí agus don chomhshaol, faoi na coinníollacha atá beartaithe maidir lena n-úsáid i mbeatha agus in uisce óil. Tháinig an tÚdarás ar an gconclúid thairis sin nach bhfuil aigéad guainidíonaicéiteach tocsaineach trí ionanálú, nach greannaitheoir craicinn ná súl é, agus nach íogróir deirmeach é. Mhol an tÚdarás a mheas go bhfuil uasleibhéil shábháilte bheartaithe na mbreiseán bunaithe ar an toimhde go bhfuil dóthain deontóirí meitile (seachas meitiainín, e.g. coilín, béitín agus aigéad fólach) agus vitimín B12 sa bheatha.

(6)

Tháinig an tÚdarás ar an gconclúid freisin go bhféadfadh na breiseáin a bheith éifeachtúil le haghaidh sicíní a thógtar le bheith ina mbéaróga agus le haghaidh pórúcháin, sicíní lena ramhrú, bainbh scoite agus muca lena ramhrú. Baineann an éifeachtúlacht sin le feabhas ar pharaiméadair feidhmíochta sna speicis ainmhithe sin. Dúirt an tÚdarás sna tuairimí uaidh maidir le haigéad guainidíonaicéiteach a glacadh an 27 Eanáir 2016 (4) agus an 28 Meán Fómhair 2022 nár cheart a mheas go mbaineann an breiseán sin leis an bhfeidhmghrúpa ‘aimíonaigéid, a salainn agus analóga’, toisc go dtiontaítear aigéad guainidíonaicéiteach go créitín amháin, agus nach féidir é a thiontú ar ais ina aimíonaigéad, agus go bhfuil an feidhmghrúpa ‘aimíonaigéid, a salainn agus analóga’ comhdhéanta de shubstaintí a théann isteach i meitibileacht na colainne agus a ghlacann páirt sna conairí sintéise próitéine sa riocht sin. Tháinig an tÚdarás ar an gconclúid thairis sin go mba cheart fianaise ábhartha a sholáthar maidir le héifeachtúlacht na mbreiseán i muca agus in éanlaith chlóis chun tacú le héifeacht chothaitheach nua de chuid na mbreiseán lena mbaineann. Níor mheas an tÚdarás go bhfuil gá le ceanglais shonracha maidir le faireachán iarmhargaidh. D’fhíoraigh sé freisin an tuarascáil maidir leis an modh a úsáidtear chun anailís a dhéanamh ar na breiseáin bheathaithe i mbeatha agus in uisce arna cur isteach ag an tSaotharlann Tagartha a bunaíodh le Rialachán (CE) Uimh. 1831/2003.

(7)

Dá bhrí sin ba cheart aigéad guainidíonaicéiteach agus an ullmhóid d’aigéad guainidíonaicéiteach a athshannadh don chatagóir ‘breiseáin zóiteicniúla’ agus don fheidhmghrúpa ‘breiseáin zóiteicniúla eile’, agus na gnéithe ón Údarás maidir le héifeachtaí na mbreiseán ar fheidhmíocht zóiticniúil ainmhithe á gcur san áireamh, mar aon leis an bhfíoras nach bhfreagraíonn siad don chineál táirgí a áirítear san fheidhmghrúpa ‘aimíonaigéid, a salainn agus analóga’.

(8)

De bhun Rialachán (CE) Uimh. 429/2008 ón gCoimisiún (5) agus treoraíocht an Údaráis maidir leis an measúnú ar éifeachtúlacht breiseán beathaithe (6), ba cheart trí staidéar ar a laghad a sholáthar chun éifeachtúlacht a léiriú le haghaidh na spriocspeiceas agus na gcatagóirí ábhartha ainmhithe a mhéid a bhaineann le breiseáin zóiteicniúla a dhéanann difear do tháirgeadh nó d’fheidhmíocht ainmhithe. Dá réir sin, ba cheart don iarratasóir staidéir bhreise a sholáthar maidir le húsáid aigéid ghuainidíonaicéitigh agus na hullmhóide d’aigéad guainidíonaicéiteach le haghaidh bainbh scoite agus muca lena ramhrú.

(9)

Le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1768 foráiltear go gceadaítear aigéad guainidíonaicéiteach a chur ar an margadh agus a úsáid mar bhreiseán atá comhdhéanta d’ullmhóid, ach go hearráideach níor sonraíodh comhdhéanamh na hullmhóide sin i dtéarmaí an údaraithe. Ba cheart foráil a dhéanamh maidir le tuairisc níos cruinne ar aigéad guainidíonaicéiteach a údaraítear mar shubstaint agus mar ullmhóid le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1768, trí chomhdhéanamh an bhreiseáin a údaraítear mar ullmhóid a shonrú. Ba cheart uimhir aitheantais nua a shannadh freisin chun idirdhealú a dhéanamh idir an dá fhoirm den bhreiseán.

(10)

Maidir le hathshannadh na mbreiseán don fheidhmghrúpa ‘breiseáin zóiteicniúla eile’, lena n-áirítear an tagairt do shealbhóir an údaraithe mar aon le sonraíocht chomhdhéanamh na hullmhóide d’aigéad guainidíonaicéiteach, ba cheart na gnéithe sin a léiriú san údarú a dheonaítear le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1768, agus dá bhrí sin ba cheart an Rialachán sin a cheartú dá réir.

(11)

Ina theannta sin, ba cheart foráil a dhéanamh leis an údarú a dheonaítear le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1768 maidir le ceanglais lipéadaithe shonracha i ndáil le dálaí stórála agus cobhsaíochta na mbreiseán agus na réamh-mheascán lena mbaineann. Níor cheart ach oiread tagairt a dhéanamh a thuilleadh san údarú sin do nósanna imeachta agus bearta sábháilteachta na n-úsáideoirí, ar bhonn na gconclúidí sa tuairim ón Údarás an 28 Meán Fómhair 2022. Thairis sin, i ngeall ar údarú aigéid ghuainidíonaicéitigh agus na hullmhóide d’aigéad guainidíonaicéiteach lena n-úsáid i mbeatha agus in uisce óil araon, is iomchuí foráil a dhéanamh nach gceadaítear úsáid chomhuaineach na mbreiseán i mbeatha agus in uisce óil, sa chaoi go seachnófar aon riosca go sárófaí na leibhéil shábháilte úsáide le haghaidh na spriocainmhithe. Dá bhrí sin, ba cheart Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1768 a leasú dá réir.

(12)

Léirítear leis an measúnú ar aigéad guainidíonaicéiteach agus ar an ullmhóid d’aigéad guainidíonaicéiteach go gcomhlíontar na coinníollacha maidir le húdarú, dá bhforáiltear in Airteagal 5 de Rialachán (CE) Uimh. 1831/2003, a mhéid a bhaineann lena n-úsáid le haghaidh sicíní lena ramhrú, sicíní a thógtar le bheith ina mbéaróga agus sicíní a thógtar le haghaidh pórúcháin. Dá réir sin, ba cheart úsáid na mbreiseán sin a údarú i mbeatha agus in uisce óil. A mhéid a bhaineann leis an úsáid i mbeatha, níor cheart baint a bheith ag an údarú a dheonaítear leis an Rialachán seo ach amháin le sicíní a thógtar le haghaidh pórúcháin agus sicíní a thógtar le bheith ina mbéaróga.

(13)

Ós rud é nach gá na modhnuithe ar choinníollacha údaraithe na mbreiseán arna n-údarú le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1768 a chur i bhfeidhm láithreach ar chúiseanna sábháilteachta, is iomchuí idirthréimhse a cheadú do pháirtithe leasmhara chun iad féin a ullmhú chun na ceanglais nua a eascraíonn as na modhnaithe sin a chomhlíonadh. Go háirithe, mar thoradh ar athshannadh na mbreiseán don chatagóir ‘breiseáin zóiteicniúla’ deonaítear an t-údarú gaolmhar do shealbhóir sonrach. Dá bhrí sin, leis an idirthréimhse ba cheart deis a thabhairt do pháirtithe leasmhara iarratas a chur isteach ar údarú na mbreiseán lena mbaineann ar breiseáin iad a bhaineann leis an gcatagóir ‘breiseáin zóiteicniúla’, agus ba cheart an t-am is gá chun an t-iarratas sin a phróiseáil i gcomhréir le Rialachán (CE) Uimh. 1831/2003 a chur san áireamh leis. Mar sin féin, níor cheart an idirthréimhse a bheith níos déanaí ná dáta éaga an údaraithe a dheonaítear le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2016/1768.

(14)

Tá na bearta dá bhforáiltear sa Rialachán seo i gcomhréir leis an tuairim ón mBuanchoiste um Plandaí, Ainmhithe, Bia agus Beatha,