(1)

Is gá don Aontas aghaidh a thabhairt go leordhóthanach agus go cuimsitheach ar rioscaí digiteacha do gach eintiteas airgeadais a eascraíonn as úsáid mhéadaithe na teicneolaíochta faisnéise agus cumarsáide (TFC) i soláthar agus i dtomhailt seirbhísí airgeadais, agus ar an gcaoi sin rannchuidiú le poitéinseal an airgeadais dhigitigh a bhaint amach, i dtéarmaí nuálaíocht a spreagadh agus iomaíocht i dtimpeallacht dhigiteach atá slán a chur chun cinn.

(2)

Bíonn eintitis airgeadais ag brath go mór ar úsáid teicneolaíochtaí digiteacha ina ngnó laethúil. Dá bhrí sin, tá sé ríthábhachtach athléimneacht oibríochtúil a n-oibríochtaí digiteacha a áirithiú in aghaidh riosca TFC. Tá an gá sin tar éis éirí níos géire fós mar gheall ar an méadú ar theicneolaíochtaí ceannródaíocha sa mhargadh, go háirithe ar theicneolaíochtaí lena gcumasaítear léirithe digiteacha ar luach nó ar chearta a aistriú agus a stóráil go leictreonach, trí úsáid a bhaint as mórleabhar dáilte nó teicneolaíocht chomhchosúil (criptea-shócmhainní), agus mar gheall ar an méadú ar sheirbhísí a bhaineann leis na sócmhainní sin.

(3)

Ar leibhéal an Aontais, déantar foráil faoi láthair maidir leis na ceanglais a bhaineann le bainistiú riosca TFC san earnáil airgeadais i dTreoracha 2009/65/CE (4), 2009/138/CE (5), 2011/61/AE (6), 2013/36/AE (7), 2014/59/AE (8), 2014/65/AE (9), (AE) 2015/2366 (10) agus (AE) 2016/2341 (11) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle.

Tá na ceanglais sin éagsúil agus bíonn siad neamhiomlán ó am go chéile. I gcásanna áirithe, níor tugadh aghaidh ar riosca TFC ach go hintuigthe mar chuid den riosca oibriúcháin, agus i gcásanna eile níor tugadh aghaidh air ar chor ar bith. Déantar na saincheisteanna sin a leigheas trí ghlacadh Rialachán (AE) 2022/2554 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (12). Ba cheart, dá bhrí sin, na Treoracha sin a leasú chun an chomhsheasmhacht leis an Rialachán sin a áirithiú. Achtaítear leis an Treoir seo tacar leasuithe atá riachtanach chun soiléire dhlíthiúil agus comhsheasmhacht a thabhairt i ndáil le cur i bhfeidhm ceanglas éagsúil maidir le hathléimneacht dhigiteach oibríochtúil ag eintitis airgeadais údaraithe agus a ndéantar maoirseacht orthu i gcomhréir leis na Treoracha sin, ar ceanglais iad atá riachtanach chun a gcuid gníomhaíochtaí a shaothrú agus chun seirbhísí a sholáthar, agus ar an gcaoi sin déantar feidhmíocht rianúil an mhargaidh inmheánaigh á ráthú. Is gá leordhóthanacht na gceanglas sin i ndáil le forbairtí sa mhargadh a áirithiú, agus comhréireacht a spreagadh, go háirithe maidir le méid na n-eintiteas airgeadais agus leis na córais shonracha a bhfuil siad faoina réir, agus costais chomhlíonta a laghdú a bheith mar aidhm acu.

(4)

I réimse na seirbhísí baincéireachta, le Treoir 2013/36/AE, ní leagtar amach faoi láthair ach rialacha ginearálta inmheánacha agus forálacha maidir le riosca oibriúcháin a bhfuil ceanglais iontu maidir le pleananna teagmhasacha agus leanúnachais gnó a úsáidtear go hintuigthe mar bhonn chun aghaidh a thabhairt ar riosca TFC. Mar sin féin, chun aghaidh a thabhairt ar riosca TFC go sainráite agus go soiléir, ba cheart na ceanglais maidir le pleananna teagmhasacha agus leanúnachais gnó a leasú chun pleananna leanúnachais gnó agus pleananna freagartha agus pleananna athshlánaithe a bhaineann le riosca TFC a áireamh freisin, i gcomhréir leis na ceanglais a leagtar síos i Rialachán (AE) 2022/2554. Thairis sin, níl riosca TFC áirithe ach go hintuigthe, mar chuid den riosca oibriúcháin, sa phróiseas athbhreithnithe maoirseachta agus meastóireachta (SREP) a dhéanann na húdaráis inniúla, agus tá na critéir chun measúnú a dhéanamh air sainithe faoi láthair sna Treoirlínte maidir le Measúnú Riosca TFC faoin bpróiseas athbhreithnithe maoirseachta agus meastóireachta (SREP) arna eisiúint ag an Údarás Maoirseachta Eorpach (an tÚdarás Baincéireachta Eorpach) (ÚBE), a bunaíodh le Rialachán (AE) Uimh. 1093/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (13). Chun soiléireacht dhlíthiúil a sholáthar agus chun a áirithiú go ndéanann maoirseoirí banc rioscaí TFC a shainaithint go héifeachtach, agus go ndéanann siad faireachán ar a bhainistiú ag eintitis airgeadais, i gcomhréir leis an gcreat nua maidir le hathléimneacht oibríochtúil dhigiteach, ba cheart raon feidhme SREP a leasú freisin chun tagairt a dhéanamh do na ceanglais a leagtar síos i Rialachán (AE) 2022/2554 go sainráite agus chun go háirithe na rioscaí arna nochtadh le mórthuairiscí teagmhais a bhaineann le TFC agus leis na torthaí ó thástáil ar athléimneacht dhigiteach oibríochtúil a dhéanann eintitis airgeadais i gcomhréir leis an Rialachán sin a chumhdach.

(5)

Tá athléimneacht dhigiteach oibríochtúil bunriachtanach chun feidhmeanna criticiúla agus croílínte gnó eintitis airgeadais a chaomhnú i gcás ina ndéanfar réiteach i leith na hinstitiúide sin, agus sa chaoi sin, chun míshocracht san fhíorgheilleagar agus sa chóras airgeadais a sheachaint. Is féidir le mórtheagmhais bac a chur ar an acmhainneacht atá ag eintiteas airgeadais leanúint de bheith ag feidhmiú agus is féidir leo cuspóirí réitigh a chur i mbaol. Is den bhunriachtanas freisin iad socruithe conarthacha áirithe maidir le húsáid seirbhísí TFC chun leanúnachas oibríochtúil a áirithiú agus chun na sonraí is gá a chur ar fáil i gcás réitigh. Chun go mbeidh sí ailínithe le cuspóirí chreat an Aontais maidir le hathléimneacht oibríochtúil, ba cheart Treoir 2014/59/AE a leasú dá réir sin, d’fhonn a áirithiú go ndéanfar faisnéis a bhaineann leis an athléimneacht oibríochtúil a chur san áireamh i gcomhthéacs na pleanála réitigh agus an mheasúnaithe ar inréiteacht na n-eintiteas airgeadais.

(6)

Leagtar amach le Treoir 2014/65/AE rialacha níos déine maidir le riosca TFC do ghnólachtaí infheistíochta agus d’ionaid trádála a ghabhann do thrádáil algartamach. Tá feidhm ag ceanglais nach bhfuil chomh mionsonraithe céanna maidir le seirbhísí tuairiscithe sonraí agus stórtha trádála. Chomh maith leis sin, níl i dTreoir 2014/65/AE ach tagairtí teoranta do shocruithe rialaithe agus cosanta le haghaidh córais próiseála faisnéise agus do na córais, acmhainní agus nósanna imeachta iomchuí a úsáid chun leanúnachas agus rialtacht seirbhísí gnó a áirithiú. Thairis sin, ba cheart an Treoir sin a ailíniú le Rialachán (AE) 2022/2554 a mhéid a bhaineann le leanúnachas agus rialtacht i soláthar seirbhísí infheistíochta agus i bhfeidhmiú gníomhaíochtaí infheistíochta, san athléimneacht oibríochtúil, in acmhainneacht córas trádála, agus in éifeachtacht na socruithe leanúnachais gnó agus i mbainistiú riosca.

(7)

Leagtar amach le Treoir (AE) 2015/2366, rialacha sonracha maidir le rialuithe slándála TFC agus gnéithe maolaithe chun críocha údarú a fháil chun seirbhísí íocaíochta a sholáthar. Ba cheart na rialacha údarúcháin sin a leasú chun iad a ailíniú le Rialachán (AE) 2022/2554. Thairis sin, chun an t-ualach riaracháin a laghdú agus chun castacht agus ceanglais tuairiscithe dhúblacha a sheachaint, ba cheart do na rialacha tuairiscithe teagmhas sa Treoir sin scor d’fheidhm a bheith acu maidir le soláthraithe seirbhísí íocaíochta a rialaítear faoin Treoir sin agus atá faoi réir Rialachán (AE) 2022/2554 freisin, agus ar an gcaoi sin fágfar gur féidir leis na soláthraithe seirbhísí íocaíochta sin tairbhiú de shásra tuairiscithe teagmhas aonair, lán-chomhchuibhithe i ndáil le gach teagmhas oibríochtúil nó slándála a bhaineann le híocaíocht, beag beann ar cé acu a bhaineann nó nach mbaineann teagmhais den sórt sin le TFC.

(8)

Le Treoracha 2009/138/CE agus (AE) 2016/2341 cumhdaítear riosca TFC go páirteach laistigh dá bhforálacha ginearálta maidir le rialachas agus bainistiú riosca, rud a fhágann go mbíonn ceanglais áirithe le sonrú trí ghníomhartha tarmligthe le tagairtí sonracha do riosca TFC nó dá n-uireasa. Ar an gcaoi céanna, níl feidhm ach ag rialacha an-ghinearálta maidir le bainisteoirí cistí infheistíochta malartacha faoi réir Threoir 2011/61/AE agus cuideachtaí bainistíochta atá faoi réir Threoir 2009/65/CE. Ba cheart na Treoracha sin a ailíniú leis na ceanglais a leagtar síos i Rialachán (AE) 2022/2554 maidir le bainistiú córas agus uirlisí TFC.

(9)

In go leor cásanna, leagadh síos ceanglais bhreise riosca TFC cheana féin i ngníomhartha tarmligthe agus gníomhartha cur chun feidhme, a glacadh ar bhonn dréachtchaighdeáin theicniúla rialála agus dréachtchaighdeáin theicniúla cur chun feidhme arna bhforbairt ag an Údarás Maoirseachta Eorpach inniúil. Ós rud é gurb é atá i bhforálacha Rialachán (AE) 2022/2554 feasta an creat dlithiúil maidir le riosca TFC, ba cheart cumhachtuithe áirithe chun gníomhartha tarmligthe agus cur chun feidhme a ghlacadh i dTreoracha 2009/65/CE, 2009/138/CE, 2011/61/AE agus 2014/65/AE a leasú chun na forálacha riosca TFC a bhaint de raon feidhme na gcumhachtuithe sin..

(10)

Chun a áirithiú go gcuirtear an creat nua maidir le hathléimneacht dhigiteach oibríochtúil le haghaidh na hearnála airgeadais i bhfeidhm go comhsheasmhach, ba cheart do na Ballstáit forálacha an dlí náisiúnta lena dtrasuitear an Treoir seo a chur i bhfeidhm ó dháta chur i bhfeidhm Rialachán (AE) 2022/2554.

(11)

Glacadh Treoracha 2009/65/CE, 2009/138/CE, 2011/61/AE, 2013/36/AE, 2014/59/AE, 2014/65/AE, (AE) 2015/2366 agus (AE) 2016/2341 ar bhonn Airteagal 53(1) nó Airteagal 114 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE) nó ar bhonn na nAirteagal sin araon. Cuireadh na leasuithe sa Treoir seo i ngníomh reachtach aonair mar gheall ar idircheangailteacht ábhar agus cuspóirí na leasuithe. Dá thoradh sin, ba cheart an Treoir seo a ghlacadh ar bhonn Airteagal 53(1) agus Airteagal 114 CFAE araon.

(12)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóirí na Treorach seo a ghnóthú go leordhóthanach mar go bhfuil baint acu le comhchuibhiú na gceanglas atá sna Treoracha cheana féin, agus, de bharr fhairsinge agus éifeachtaí na gníomhaíochta seo, gur fearr is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Treoir seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a ghnóthú.

(13)

I gcomhréir le Dearbhú Comhpháirteach Polaitiúil an 28 Meán Fómhair 2011 ó na Ballstáit agus ón gCoimisiún maidir le doiciméid mhíniúcháin (14), ghlac na Ballstáit mar chúram orthu féin, i gcásanna a bhfuil údar cuí leo, doiciméad amháin nó níos mó a chur leis an bhfógra maidir lena mbearta trasuite, ar doiciméid iad lena mínítear an gaol idir codanna de threoir agus páirteanna comhfhreagracha na n-ionstraimí náisiúnta trasuite. I ndáil leis an Treoir seo measann an reachtóir go bhfuil údar cuí le doiciméid den sórt sin a tharchur,