(1)

Le Rialachán (CE) Uimh. 1881/2006 ón gCoimisiún (2) socraítear uasleibhéil le haghaidh éilleáin áirithe, lena n-áirítear alcalóidigh thrópáin, in earraí bia.

(2)

Is éard atá in atraipín an meascán raicéimeach de (-)-hióisciaimín agus (+)-hióisciaimín, meascán nach léiríonn gníomhaíocht fhrithchoilínéirgeach ann ach an eanantaiméir (-)-hióisciaimín. Ar chúiseanna anailíseacha, ní féidir idirdhealú a dhéanamh i gcónaí idir na heanantaiméirí hióisciaimín. Ós rud é gurb é (-)-hióisciaimín agus (-)-scópolaimín a fhaightear as sintéis na n-alcalóideach trópán i bplandaí agus ní (+)-hióisciaimín agus (+)-scópolaimín, áfach, léirítear leis na torthaí anailíseacha ar atraipín agus scópolaimín i mbia de thionscnamh plandaí gur ann do (–)-hióisciaimín agus (–)-scópolaimín faoi seach.

(3)

In 2013 ghlac an tÚdarás Eorpach um Shábháilteacht Bia (“an tÚdarás”) tuairim maidir le halcalóidigh thrópáin i mbia agus i mbeatha (3). Shocraigh an tÚdarás géardháileog thagartha ghrúpa (“ARfD”) arb é atá inti 0,016 μg/kg den mheáchan choirp (“b.w.”) arna sloinneadh mar shuim an (-)-hióisciaimín agus an (-)-scópolaimín, ag glacadh leis go bhfuil neart coibhéasach ann. Bunaithe ar an eolas teoranta a bhí ar fáil, tháinig an tÚdarás ar an gconclúid gur féidir go sáródh nochtadh cothúcháin lapadán ARfD an ghrúpa a shárú go mór. Dá bhrí sin, chuir an tÚdarás i dtábhacht an gá atá le tréithriú níos fearr a dhéanamh ar alcalóidigh thrópáin i mbia agus i mbeatha, bídís nádúrtha nó ina n-éilleáin, agus mhol sé sonraí anailíseacha a thiomsú maidir le halcalóidigh thrópáin a fhaightear i ngránaigh agus i síolta ola.

(4)

Agus conclúidí na tuairime á gcur san áireamh, le Rialachán (AE) 2016/239 ón gCoimisiún (4) bunaíodh uasleibhéil le haghaidh atraipín agus scópolaimín i mbianna gránachbhunaithe próiseáilte agus i mbianna do naíonáin agus do leanaí óga, bianna ina bhfuil muiléad, sorgum, ruán nó na táirgí a dhíorthaítear uathu.

(5)

D’fhoilsigh an tÚdarás glao ar thograí chun tiúchan alcalóideach trópán a imscrúdú i réimse leathan táirgí bia planda-dhíorthaithe ar fud réigiún éagsúil laistigh den Aontas, rud a rinne sé tar éis an mholta ina thuairim ó 2013. Foilsíodh torthaí an imscrúdaithe an 8 Nollaig 2016 (5).

(6)

An 5 Feabhra 2018, d’fhoilsigh an tÚdarás tuarascáil eolaíoch maidir leis an measúnú ar ghéarnochtadh cothúcháin d’alcalóidigh thrópáin i measc dhaonra an Aontais, agus sonraí nua i dtaca le teagmhais á gcur san áireamh (6). I gcás roinnt meastachán géarnochta, sáraíodh an ARfD i gcás roinnt grúpaí den daonra. Dá bhrí sin, is ábhar imní sláinte é alcalóidigh thrópáin a bheith ann, go háirithe atraipín agus scópolaimín.

(7)

Ba cheart uasleibhéil maidir leis na halcalóidigh thrópáin sin a shocrú le haghaidh earraí bia a bhfuil tiúchan ard díobh iontu agus a chuireann go mór le nochtadh an daonra dóibh, eadhon gránaigh áirithe, táirgí a dhíorthaítear uathu agus insiltí luibhe. Maidir le gránaigh agus táirgí gránacha, go háirithe, is le dea-chleachtais talmhaíochta agus bainte a íoslaghdaítear éilliú an bhairr ag síolta speiceas ina bhfuil alcalóidigh thrópáin, amhail Datura stramonium.. I gcás éillithe, féadfaidh na síolta sin a bhaint de ghránaigh áirithe trí shórtáil agus glanadh. Ní féidir iad a bhaint go héasca, áfach, de shorgum, de mhuiléad, d’arbhar Indiach ná de ruán. I bhfianaise na huasleibhéil le haghaidh na n-earraí bia sin a bheith níos airde ná na leibhéil a leagtar amach le haghaidh earraí bia do naíonán agus do leanaí óga, féadfar uasleibhéal a shocrú le haghaidh suim an atraipín agus an scópolaimín i dtaca le gach ceann de na bianna sin.

(8)

Thairis sin, bianna gránachbhunaithe próiseáilte agus bianna do naíonáin agus do leanaí óga ina bhfuil arbhar Indiach nó táirgí a dhíorthaítear ó arbhar Indiach, léiríonn sonraí faireacháin a bhí ann le déanaí gur féidir na bianna sin a bheith éillithe ag alcalóidigh thrópáin freisin. Dá bhrí sin, na huasleibhéil atá ann cheana le haghaidh bianna gránachbhunaithe próiseáilte agus bianna do naíonáin agus do leanaí óga, is iomchuí iad a leathnú chun na bianna sin a chumhdach.

(9)

Dá bhrí sin, ba cheart Rialachán (CE) Uimh. 1881/2006 a leasú dá réir sin.

(10)

I bhfianaise nár tugadh isteach nó nár cuireadh chun feidhme dea-chleachtais talmhaíochta agus bainte ach le déanaí agus chun gur féidir leis na hoibreoirí gnólachta bia oiriúnú do na ceanglais nua a leagtar amach sa Rialachán seo agus cosaint pobal leochaileach a áirithiú, maidir le bianna eile seachas bianna do naíonán agus do leanaí óga ina bhfuil arbhar Indiach, is iomchuí foráil a dhéanamh maidir le tréimhse ama réasúnach sula mbeidh feidhm ag na huasleibhéil agus idirthréimhse a chur ar fáil le haghaidh gach earra bia a cuireadh ar an margadh go dleathach roimh dháta chur i bhfeidhm an Rialacháin seo.

(11)

Tá na bearta dá bhforáiltear sa Rialachán seo i gcomhréir leis an tuairim ón mBuanchoiste um Plandaí, Ainmhithe, Bia agus Beatha,