Creat-Chomhaontuithe déthaobhacha le haghaidh comhair leis na tíortha Mercosur
ACHOIMRE AR:
Creat-chomhaontú le haghaidh Comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Chónaidhmitheach na Brasaíle
Cinneadh 95/445/CE — ag tabhairt i gcrích an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Chónaidhmitheach na Brasaíle
Creat-Chomhaontú le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Pharagua
Cinneadh 92/509/CEE — ag tabhairt i gcrích an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Pharagua
Creat-Chomhaontú le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Oirthearach Uragua
Cinneadh 92/205/CEE — ag tabhairt i gcrích an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Oirthearach Uragua
Creat-Chomhaontú le haghaidh comhar trádála agus eacnamaíoch idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht na hAirgintíne
Cinneadh 90/530/CEE — ag tabhairt i gcrích an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht na hAirgintíne
CÉARD IS AIDHM LEIS NA COMHAONTUITHE AGUS NA CINNTÍ?
- Tugtar leis na comhaontuithe bunús do chomhar déthaobhach idir an Airgintín, an Bhrasaíl, Paragua agus Uragua, agus AE.
- Tugtar chun críche leis na cinntí na comhaontuithe thar ceann an Aontais Eorpaigh.
PRÍOMHPHOINTÍ
- Is iad an Airgintín, an Bhrasaíl, Paragua agus Uragua na ceithre bhall bunaidh de chuid Mercosur — an Cómhargadh Theas.
- Áirítear i mbunphrionsabail na gcomhaontuithe:
- urraim do dhaonlathas agus do chearta daonna; agus
- lánpháirtíocht réigiúnach a neartú.
- I ngach ceann de na ceithre chomhaontú, tugann na páirtithe go léir náisiún barrfhabhair* dá chéile cóir.
- Cumhdaítear sna comhaontuithe raonta cosúla comhair ach tá sé bunaithe ar riachtanais na tíre ar leith. Áirítear sna raonta comhair:
- trádáil — chun trádáil a fhorbairt agus a éagsúlú agus chun modhanna a scrúdú chun críche constaicí a chur as an áireamh, lena n-áirítear dleachtanna agus cánacha, agus chun faisnéis a mhalartú;
- cúrsaí eacnamaíochta — chun naisc eacnamaíochta a neartú, trádáil a chur chun cinn, caighdeáin mhaireachtála a fheabhsú, infheistíocht a spreagadh, etc.;
- talmhaíocht — ag díriú ar fhorbairt trádála agus cúrsaí sláinte;
- lánpháirtíocht réigiúnach — lena n-áirítear comhar comhshaoil ar leibhéal réigiúnach, forbairt na trádála idir-réigiúnaí, neartú na n-institiúidí réigiúnacha, forbairt na gcomhbheartas agus na ngníomhachtaí coitianta agus cumarsáid réigiúnach;
- comhshaol — chun fadhbanna a bhaineann le huisce, truailliú ithreach agus aeir, creimeadh, fairsingiú fásaigh, dífhoraoisiú a réiteach; ró-shaothrú acmhainní nádúrtha agus cosaint na n-éiceachóras;
- eolaíocht agus teicneolaíocht;
- forbairt — go háirithe maidir le saincheisteanna sóisialta agus tuaithe.
- Leagadh amach sa comhaontú leis an mBrasaíl an raon is leithne comhair, ag cuimsiú teicneolaíocht faisnéise, teileachumarsáid agus spásteicneolaíocht, iompar, fuinneamh, an mhianadóireacht, earnálacha foraoiseachta agus tuaithe, iascaigh, forbairt teicneolaíochta agus maoin intleachtúil.
- Cinntíonn Comhchoiste um Chomhar, d’ionadaithe ón dá pháirtí, feidhmiú cuí gach comhaontú agus déanann sé moltaí.
- Cuireadh na comhaontuithe i gcrích ar feadh tréimhse tosaigh 5 bliana agus déantar athnuachan orthu go hintuigthe ina dhiaidh sin.
- Áiríonn na comhaontuithe go léir clásal i gcomhair forbairtí amach anseo, rud a ligeann do na páirtithe lena bhfuil sna comhaontuithe a fhairsingiú.
DÁTA THEACHT I BHFEIDHM
- Tháinig an comhaontú leis an mBrasaíl i bhfeidhm ar an 1 Samhain 1995.
- Tháinig an comhaontú le Paragua i bhfeidhm ar an 1 Samhain 1992.
- Tháinig an comhaontú le hUragua i bhfeidhm ar an 1 Samhain 1994.
- Tháinig an comhaontú le Poblacht na hAirgintíne i bhfeidhm ar an 1 Lúnasa 1991.
CÚLRA
- Mar aon leis na socruithe déthaobhacha, tá na caidrimh neartaithe a thuilleadh idir AE agus na Mercosur le Creat-Chomhaontú Comhair Idir-réigiúnach (IFCA).
- Chomh maith le díriú ar na caidrimh reatha, tá sé d’aidhm ag an IFCA na bunúis a leagan amach do Chomhlachas Idir-réigiúnach.
- Thángthas ar chomhaontú polaitiúil do Chomhaontú Comhlachais idir an dá pháirtí i Meitheamh 2019.
Le haghaidh tuilleadh faisnéise féach:
PRÍOMHTHÉARMAÍ
Náisiún barrfhabhair (MFN): éilíonn clásal MFN ar thír aon lámháltas, pribhléid nó díolúine a tugadh do thír amháin i gcomhaontú trádála a thabhairt do na tíortha eile i ngach aon chomhaontú lena mbaineann an clásal sin. Is iondúil go mbaineann an clásal sin le baill na hEagraíochta Domhanda Trádála, nach mór dóibh aon chóir fabhrach a thabhairt do thíortha ballstáit na hEagraíochta Domhanda Trádála eile go léir maidir leis na saincheisteanna a cumhdaítear sna comhaontuithe sin.
PRÍOMHDHOICIMÉID
Creat-chomhaontú le haghaidh Comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Chónaidhmitheach na Brasaíle (IO L 262, 1.11.1995, lgh. 54-65)
Cinneadh 95/445/CE ón gComhairle an 30 Deireadh Fómhair 1995 maidir le tabhairt i gcrích an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Chónaidhmitheach na Brasaíle (IO L 262, 1.11.1995, lch. 53)
Creat-chomhaontú le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Pharagua (IO L 313, 30.10.1992, lgh. 72-81)
Cinneadh 92/509/CEE ón gComhairle an 19 Deireadh Fómhair 1992 maidir le tabhairt i gcrích an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Pharagua (IO L 313, 30.10.1992, lch. 71)
Creat-chomhaontú le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Oirthearach Uragua (IO L 94, 8.4.1992, lgh. 2-12)
Cinneadh 92/205/CEE ón gComhairle an 16 Márta 1992 maidir le tabhairt i gcrích an Creat-Chomhaontaithe le haghaidh comhair idir an Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Oirthearach Uragua (IO L 94, 8.4.1992, lch. 1)
Creat-chomhaontú le haghaidh comhar trádála agus eacnamaíochta idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht na hAirgintíne (IO L 295, 26.10.1990, lgh. 67-73)
Cinneadh 90/530/CEE ón gComhairle an 8 Deireadh Fómhair 1990 maidir le tabhairt i gcrích an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh comhar trádála agus eacnamaíochta idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht na hAirgintíne (IO L 295, 26.10.1990, lch. 66)
DOICIMÉID GHAOLMHARA
Faisnéis maidir le dáta theacht i bhfeidhm an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh Comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Chónaidhmitheach na Brasaíle (IO L 262, 1.11.1995, lch. 66)
Faisnéis maidir le dáta theacht i bhfeidhm an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh comhair idir Poblacht Pharagua agus Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa, a siníodh sa Bhruiséil an 3 Feabhra 1992 (IO L 313, 30.10.1992, lch. 82)
Fógra maidir le teacht i bhfeidhm an Chreat-chomhaontaithe le haghaidh comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Poblacht Oirthearach Uragua (IO L 286, 5.11.1994, lch. 40)
Faisnéis maidir le teacht i bhfeidhm an Chomhaontaithe Comhair idir Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa, ar an taobh amháin, agus Poblacht na hAirgintíne, ar an taobh eile (IO L 208, 30.7.1991, lch. 73)
Nuashonraithe 06.03.2020