Bunú Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh

 

ACHOIMRE AR:

Rialachán (AE) 2017/1939 – lena gcuirtear chun feidhme comhar feabhsaithe maidir le bunú Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh (OIPE)

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

• Bunaítear leis oifig ionchúisimh neamhspleách de chuid an Aontais Eorpaigh (AE) ag a bhfuil an chumhacht coireanna i gcoinne leasanna airgeadais an Aontais Eorpaigh a imscrúdú, a ionchúiseamh agus a thabhairt chun an dlí.
• Bunaítear leis córas comhchumhachtaí idir Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh (OIPE) agus na húdaráis náisiúnta maidir le dul i ngleic le coireanna den sórt sin, agus tosaíocht á tabhairt do chumhachtaí OIPE.

PRÍOMHPHOINTÍ

Tíortha rannpháirteacha

• Tá feidhm ag an rialachán lena mbunaítear OIPE faoi chomhar feabhsaithe maidir le 22 tír rannpháirteach Bhallstáit AE: An Bheilg, an Bhulgáir, an Chipir, an Chróit, an Eastóin, an Fhionlainn, an Fhrainc, an Ghréig, an Ghearmáin, an Iodáil, an Ísiltír, an Laitvia, an Liotuáin, Lucsamburg, Málta, an Ostair, an Phortaingéil, an tSeicia, an tSlóvaic, an tSlóivéin, an Rómáin agus an Spáinn.
• Féadfaidh Éire, an Ungáir, an Pholainn agus an tSualainn páirt a ghlacadh ann ag am ar bith. Tá rogha an diúltaithe ar bhonn buan ag an Danmhairg ó bhearta AE a bhaineann le ceartas coiriúil.

Raon feidhme

• Oifig ionchúisimh neamhspleách de chuid an AE is ea OIPE ag a bhfuil struchtúr díláraithe. Tá an chumhacht aici coireanna in aghaidh bhuiséad AE a imscrúdú, a ionchúiseamh agus a thabhairt chun an dlí (os comhair cúirteanna náisiúnta), amhail calaois (os cionn €10,000), éilliú, sciúradh airgid, míleithreasú nó calaois cánach breisluacha trasteorann os cionn €10 milliún.
• Níl na cumhachtaí ag comhlachtaí AE atá ann cheana, amhail an Oifig Eorpach Frith–Chalaoise (OLAF), Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh um Chomhar Ceartais Choiriúil (Eurojust) agus Gníomhaireacht an Aontais Eorpaigh i ndáil le Comhar i bhForfheidhmiú an Dlí (Europol), imscrúduithe coiriúla agus ionchúisimh a dhéanamh. Tá dlúthchaidreamh bunaithe ag OIPE leis na comhlachtaí sin ar bhonn comhar frithpháirteach laistigh dá sainorduithe faoi seach.

Eagrú

Tá OIPE forbartha ar dhá leibhéal.

• An leibhéal lárnach ina bhfuil oifig lárnach ag suíomh OIPE i Lucsamburg. Tá an leibhéal lárnach comhdhéanta de Phríomh–Ionchúisitheoir Eorpach, a bheirt ionadaithe, na hIonchúisitheoirí Eorpacha (ceann amháin in aghaidh gach Ballstát rannpháirteach) agus an Stiúrthóir Riaracháin.
• An leibhéal díláraithe atá comhdhéanta d’Ionchúisitheoirí Tarmligthe Eorpacha atá suite sna Ballstáit rannpháirteacha.

Neamhspleáchas

• Feidhmíonn baill foirne OIPE ar mhaithe leis an Aontas Eorpach ina iomláine agus ní cheadaítear dóibh treoracha a iarraidh ar pháirtí seachtrach ar bith nó treoracha a ghlacadh ó pháirtí seachtrach ar bith.
• Tá OIPE neamhspleách ó thaobh struchtúir de ó institiúid nó seirbhís AE ar bith eile.
• Roghnaítear an Príomh–Ionchúisitheoir Eorpach i ndiaidh glao oscailte ar iarrthóirí agus ceapann Parlaimint na hEorpa nó Comhairle an Aontais Eorpaigh é. Ní mhaireann an téarma oifige ach ar feadh 7 mbliana agus ní féidir é a athnuachan.
• Ní fhéadfar an Príomh–Ionchúisitheoir Eorpach a bhriseadh as a phost ach le cinneadh ó Chúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh, i ndiaidh iarratais ó Pharlaimint na hEorpa, ón gComhairle nó ón gCoimisiún Eorpach.
• Ní foláir nó go mbeidh na hionchúisitheoirí Tarmligthe Eorpacha neamhspleách go hiomlán ar údaráis náisiúnta ionchúisimh.

Seoladh oibríochtaí

Le gníomh cur chun feidhme, Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2021/856, socraíodh an 1 Meitheamh 2021 mar an dáta a ghlac an OIPE na cúraimí imscrúdaithe agus ionchúisimh a thugtar di le Rialachán (AE) 2017/1939.

Próiseáil sonraí pearsanta oibríochtúla

Le gníomh tarmligthe, Rialachán Tarmligthe (AE) 2020/2153, leasaíodh Rialachán (AE) 2017/1939, lena gcuirtear iarscríbhinn leis ina leagtar amach catagóirí na sonraí pearsanta oibríochtúla agus catagóirí na n–ábhar sonraí a bhféadfaidh OIPE a sonraí pearsanta oibríochtúla a phróiseáil in innéacs na gcáschomhad.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá sé i bhfeidhm ón 20 Samhain 2017.

CÚLRA

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

• Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh (An Coimisiún Eorpach)
• Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh (OIPE).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (AE) Uimh. 2017/1939 ón gComhairle an 12 Deireadh Fómhair 2017 lena gcuirtear chun feidhme comhar feabhsaithe maidir le bunú Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh (“OIPE”) (IO L 283, 31.10.2017, lgh. 1-71).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) Uimh. 2017/1939 a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Cinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2021/856 ón gCoimisiún an 25 Bealtaine 2021 lena gcinntear an dáta a ghlacfaidh Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh ar láimh a cúraimí imscrúdaithe agus ionchúisimh (IO L 188, 28.5.2021, lgh. 100–102).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (AE) 2018/1103 ón gCoimisiún an 7 Lúnasa 2018 lena ndearbhaítear rannpháirtíocht Mhálta sa chomhar feabhsaithe maidir le bunú Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh (IO L 201, 8.8.2018, lgh. 2–3).

Rialachán Tarmligthe (AE) 2018/1094 ón gCoimisiún an 1 Lúnasa 2018 lena ndearbhaítear rannpháirtíocht na hÍsiltíre sa chomhar feabhsaithe maidir le bunú Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh (IO L 196, 2.8.2018, lgh. 1–2).

Treoir (AE) 2017/1371 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Iúil 2017 maidir leis an gcomhrac in aghaidh na calaoise ar leasanna airgeadais AE trí bhíthin an dlí choiriúil (IO L 198, 28.7.2017, lgh. 29-41).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 14.03.2022