Tionscnamh geografach deochanna biotáilleacha

 

ACHOIMRE AR:

Rialachán (AE) 2019/787 maidir le sainmhíniú, tuairisc, cur i láthair agus lipéadú deochanna biotáilleacha, úsáid ainmneacha deochanna biotáilleacha i gcur i láthair agus lipéadú earraí bia eile, cosaint tásc geografach le haghaidh deochanna biotáilleacha, agus úsáid alcól eitile agus driogáití de thionscnamh talmhaíochta i ndeochanna alcólacha

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

• Tá sé mar aidhm leis rialacha a sholáthar maidir le sainmhíniú, tuairisc, cur i láthair agus lipéadú deochanna biotáilleacha*, lena n–áirítear a n–úsáid i mbianna eile, agus maidir le tásca geografacha* a chosaint (GIanna) le haghaidh deochanna biotáilleacha.
• Áirítear leis rialacha níos soiléire maidir le lipéadú deochanna biotáilleacha amhail fuisce, brandy, biotáille fíona agus vodca, agus le haghaidh teaglaim de dheochanna biotáilleacha den sórt sin agus bianna eile. Tá na rialacha sin infheidhme ar fud an Aontais Eorpaigh (AE) agus tá siad i gcomhréir leis na rialacha maidir le faisnéis faoi bhia a chur ar fáil do thomhaltóirí.
• Tá sé d’aidhm aige freisin a áirithiú go ndéanfar comhchuibhiú breise ar na modhanna táirgthe le haghaidh deochanna biotáilleacha a cheadaítear ar fud an AE, mar shampla maidir le huaschion siúcra roinnt deochanna biotáilleacha.
• Is é is aidhm dó nósanna imeachta GI a shimpliú tuilleadh, agus é mar aidhm aige:
  • a chur ar chumas an Choimisiúin Eorpaigh díriú ar ghnéithe a bhfuil tábhacht AE ag baint leo, agus orthu sin amháin;
  • sainmhínithe níos soiléire ar leasuithe ar an leibhéal náisiúnta agus ar leibhéal an Aontais, agus prionsabal na coimhdeachta á urramú go hiomlán;
  • an tréimhse ama chun iarratais a phróiseáil a laghdú.
• Tá sé d’aidhm aige feabhas a chur ar chosaint GIS:
  • nuair a úsáidtear táirgí mar chomhábhair;
  • nuair atá siad i gcoinbhleacht le trádmharcanna; agus
  • i gcoinne earraí faoi bhealach i gcríoch AE.
• Aisghairtear leis Rialachán (CE) Uimh. 110/2008 le héifeacht ón 25 Bealtaine 2021, cé is moite de Chaibidil III (tásca geografacha) a aisghaireadh le héifeacht ón 8 Meitheamh 2019).

PRÍOMHPHOINTÍ

Raon feidhme

• Cumhdaítear sa rialachán an sainmhíniú ar dheochanna biotáilleacha agus na catagóirí de dheochanna biotáilleacha a cheadaítear in AE.
• Tá rialacha mionsonraithe ann maidir lena dtáirgeadh, lena dtuairisc, lena gcur i láthair agus lena lipéadú, mar aon le húsáid ainmneacha deochanna biotáilleacha i gcur i láthair agus i lipéadú earraí bia eile.
• Tá deochanna biotáilleacha ar cheann de na ceithre earnáil a chumhdaítear le rialacha an Aontais maidir le tásca geografacha. Is iad na hearnálacha eile bia, fíon agus fíonta cumhraithe.

Alcól eitile

Ba cheart an t–alcól a úsáidtear i dtáirgeadh deochanna biotáilleacha agus deochanna alcólacha eile, agus a úsáidtear chun dathanna, blastáin nó aon chomhábhair údaraithe eile a chaolú nó a thuaslagadh, a bheith ina alcól eitile de thionscnamh talmhaíochta, ina driogáití de thionscnamh talmhaíochta nó deochanna biotáilleacha de chatagóirí 1 go 14 d’Iarscríbhinn I a ghabhann leis an rialachán go heisiach.

Le gníomh tarmligthe — Rialachán Tarmligthe (AE) 2022/1303 — leasaítear Rialachán (AE) 2019/787, lena nuashonraítear an sainmhíniú ar alcól eitile de thionscnamh talmhaíochta agus na ceanglais maidir leis i gcomhréir leis an dul chun cinn teicniúil. Sainmhínítear alcól eitile de thionscnamh talmhaíochta anois mar leacht a chomhlíonann na ceanglais seo a leanas:

• fuarthas í trí choipeadh alcólach, agus ina dhiaidh sin driogadh na táirgí talmhaíochta a liostaítear in Iarscríbhinn I a ghabhann leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh go heisiach;
• níl aon bhlas inbhraite uirthi seachas blas na n-amhábhar a úsáidtear chun é a tháirgeadh;
• is é 96.0% a neart íosta alcóil de réir toirte (ar a dtugtar “% toirte. alcóil” freisin);
• ní sháraíonn a uasleibhéil iarmhar an méid seo a leanas:
  • aicéatáit eitile: 1.3 gram in aghaidh an heictilítir d’alcól 100% toirte,
  • aicéataildéad (suim eatánail agus 1,1-dé-eatocsa-eatán): 0.5 gram in aghaidh an heictilítir d’alcól 100% toirte,
  • alcóil níos airde (suim de: própán-1-ól, bútan-1-ól, bútán-2-ól, 2-meitilprópán-1-ól, 2-meitiolbútan-1-ól agus 3-meitilbhútán-1-ól): 0.5 gram in aghaidh an heictilítir d’alcól 100% toirte,
  • meatánól: 30 gram in aghaidh an heictilítir d’alcól 100% toirte,
  • Furfural: 0.5 gram in aghaidh an heictilítir d’alcól 100% toirte.

Cosaint ar thásca geografacha

Cosnaítear tásca geografacha atá i gcomhréir leis na sonraíochtaí táirge in aghaidh:

• aon úsáid dhíreach nó indíreach tráchtála a bhaintear as ainm cláraithe maidir le táirgí (nach gcumhdaítear faoin gclárú) a mhéad atá na táirgí sin inchomparáide nó a mhéad a thagann úsáid an ainm sin i dtír ar chlú an ainm atá faoi chosaint, lena n–áirítear nuair a úsáidtear na táirgí sin mar chomhábhar;
• aon mhí-úsáid, aithris nó athchruthú, fiú má thugtar fíorthionscnamh na dtáirgí nó na seirbhísí le fios nó má aistrítear an t–ainm faoi chosaint nó má chuirtear slonn ar nós “stíl”, “cineál”, “modh”, “ faoi mar a tháirgtear in”, “aithris”, “blas”, “cosúil le” nó rud éigin dá samhail leis, lena n–áirítear nuair a úsáidtear na táirgí sin mar chomhábhar;
• aon tásc bréagach nó míthreorach eile maidir le tionscnamh, cineál nó cáilíochtaí bunúsacha an táirge a úsáidtear chun tuiscint bhréige a thabhairt ar thionscnamh an táirge;
• aon chleachtas eile a d’fhéadfadh an tomhaltóir a chur ar míthreoir maidir le fíorthionscnamh an táirge.

Sonraíocht táirge

Áirítear an méid seo a leanas ar a laghad leis na sonraíochtaí táirge:

• an t-ainm atá le cosaint mar thásc geografach, mar a úsáidtear é sa script bhunaidh, mar aon le coibhéis Laidine (más ábhartha);
• catagóir na dí biotáilleaí;
• na saintréithe, lena n-áirítear na hamhábhair a úsáidtear agus príomhthréithe an táirge agus comparáid le deochanna biotáilleacha den chatagóir chéanna;
• sainmhíniú ar an limistéar geografach;
• na modhanna táirgthe, go háirithe aon mhodhanna táirgthe áitiúla barántúla agus neamhathraitheacha;
• an nasc idir cáilíocht, clú nó saintréith eile na dí biotáillí agus a tionscnamh geografach;
• aon riachtanas sonrach maidir le lipéadú nó pacáistiú.

Clárú

• Grúpaí a bhíonn ag obair leis an deoch bhiotáilleach lena mbaineann agus iad siúd amháin is féidir iarratais ar chlárú a chur isteach ar thásc geografach.
• Is féidir le Ballstát AE cosaint a dheonú go sealadach d’ainm ar an leibhéal náisiúnta, le héifeacht ón dáta a chuirfear iarratas faoi bhráid an Choimisiúin.
• Laistigh de 3 mhí ón bhfoilsiú in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh, féadfaidh tíortha laistigh agus lasmuigh den Aontas, agus daoine nach cónaitheoirí de chuid an Aontais iad a bhfuil leas dlisteanach acu san Aontas, fógra freasúra a chur faoi bhráid an Choimisiúin.
• Coinníonn an Coimisiún clár leictreonach de thásca geografacha aitheanta a bhfuil rochtain ag an bpobal air, atá le cruthú trí bhíthin gníomhartha tarmligthe.
• Déanfaidh na Ballstáit seiceálacha ar úsáid na dtásc geografach cláraithe agus na ndeochanna biotáilleacha i gcoitinne, agus ní mór dóibh na bearta is gá a dhéanamh i gcás sáruithe ar na rialacha.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

• Tá sé i bhfeidhm ón 8 Meitheamh 2019 maidir leis na rialacha a bhaineann le tásca geografacha.
• Tá sé i bhfeidhm ón 25 Bealtaine 2021 a mhéid a bhaineann leis na rialacha eile maidir le táirgeadh, tuairisc, cur i láthair agus lipéadú deochanna biotáilleacha.

CÚLRA

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

• Míniú ar scéimeanna cáilíochta (An Coimisiún Eorpach)
• Tásca geografacha (An Eoraip Agatsa).

PRÍOMHTHÉARMAÍ

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (AE) 2019/787 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 17 Aibreán 2019 maidir le sainmhíniú, tuairisc, cur i láthair agus lipéadú deochanna biotáilleacha, úsáid ainmneacha deochanna biotáilleacha i gcur i láthair agus lipéadú earraí bia eile, agus cosaint tásc geografach le haghaidh deochanna biotáilleacha, úsáid alcól eitile agus driogáití de thionscnamh talmhaíochta i ndeochanna alcólacha, agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 110/2008 (IO L 130, 17.5.2019, lgh. 1-54).

Ionchorpraíodh sa bhuntéacs leasuithe i ndiaidh a chéile ar Rialachán (AE) 2019/787. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán Tarmligthe (AE) 2021/1235 ón gCoimisiún an 12 Bealtaine 2021 lena bhforlíontar Rialachán (AE) 2019/787 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle le rialacha a bhaineann le hiarratais ar chlárú tásc geografach deochanna biotáilleacha, leasuithe ar shonraíochtaí táirgí, an clárú agus an clár a chealú (IO L 270, 29.7.2021, lgh. 1-9).

Rialachán (AE) Uimh. 1151/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 21 Samhain 2012 maidir le scéimeanna cáilíochta do tháirgí talmhaíochta agus do bhia–earraí (IO L 343, 14.12.2012, lgh. 1-29).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (AE) Uimh. 1169/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 25 Deireadh Fómhair 2011 maidir le soláthar faisnéise bia do thomhaltóirí, lena leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 1924/2006 agus Rialachán (CE) Uimh. 1925/2006 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus lena n–aisghairtear Treoir 87/250/CEE ón gCoimisiún, Treoir 90/496/CEE ón gComhairle, Treoir 1999/10/CE ón gCoimisiún, Treoir 2000/13/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Treoir 2002/67/CE agus Treoir 2008/5/CE ón gCoimisiún agus Rialachán (CE) Uimh. 608/2004 ón gCoimisiún (IO L 304, 22.11.2011, lgh. 18-63).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (CE) Uimh. 110/2008 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 15 Eanáir 2008 maidir le sainmhíniú, tuairisc, cur i láthair, lipéadú agus cosaint sonraí geografacha deochanna biotáilleacha agus lena n-aisghairtear Rialachán (CEE) Uimh. 1576/89 ón gComhairle (IO L 39, 13.2.2008, lgh. 16-54).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 14.09.2022