4.7.2008   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

L NaN/6

(1)

Tá sé leagtha amach mar chuspóir dó féin ag an gComhphobal limistéar saoirse, slándála agus ceartais a chothabháil agus a fhorbairt. Le haghaidh limistéar den sórt sin a bhunú go forásach, tá an Comhphobal le bearta a ghlacadh a bhaineann le comhar breithiúnach in ábhair shibhialta a mbeidh éifeacht thrasteorann acu, a mhéid is gá d’oibriú cuí an mhargaidh inmheánaigh.

(2)

De réir Airteagal 65, pointe (b) den Chonradh, áireofar sna bearta sin bearta lena ndéanfar comhoiriúnacht na rialacha is infheidhme sna Ballstáit maidir le heasaontacht dlíthe agus dlínse a chur chun cinn.

(3)

Rinne an cruinniú den Chomhairle Eorpach in Tampere an 15 agus 16 Deireadh Fómhair 1999 prionsabal aitheantais fhrithpháirtigh breithiúnas agus cinntí eile de chuid údarás breithiúnach a fhormheas mar bhunchloch don chomhar breithiúnach in ábhair shibhialta agus d’iarr an cruinniú ar an gComhairle agus ar an gCoimisiún clár beart a ghlacadh chun an prionsabal sin a chur chun feidhme.

(4)

An 30 Samhain 2000, ghlac an Chomhairle clár comhpháirteach beart ón gCoimisiún agus ón gComhairle chun prionsabal an aitheantais fhrithpháirtigh do chinntí in ábhair shibhialta agus tráchtála a chur chun feidhme (3). Aithnítear sa chlár na bearta a bhaineann le comhchuibhiú rialacha easaontachta dlí mar bhearta a dhéanann an t-aitheantas frithpháirteach do bhreithiúnais a éascú.

(5)

I gClár na Háige (4), a ghlac an Chomhairle Eorpach an 5 Samhain 2004, iarradh go mbeifí ag obair go beo ar na rialacha easaontachta dlí i dtaca le hoibleagáidí conarthacha (‘An Róimh I’).

(6)

Cruthaíonn oibriú cuí an mhargaidh inmheánaigh gá, d’fhonn feabhas a chur ar intuarthacht thorthaí na dlíthíochta, ar dheimhneacht i dtaca leis an dlí is infheidhme agus ar shaoirse gluaiseachta breithiúnas, go ndéanfadh na rialacha easaontachta dlí sna Ballstáit an dlí náisiúnta céanna a ainmniú, is cuma cén tír ina bhfuil an chúirt ina dtugtar an chaingean.

(7)

Ba chóir do raon feidhme substainteach agus d’fhorálacha an Rialacháin seo a bheith ar comhréir le Rialachán (CE) Uimh. 44/2001 ón gComhairle an 22 Nollaig 2000 maidir le dlínse agus le haithint agus forghníomhú breithiúnas in ábhair shibhialta agus tráchtála (5) (‘An Bhruiséil I’) agus le Rialachán (CE) Uimh. 864/2007 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Iúil 2007 maidir leis an dlí is infheidhme ar oibleagáidí neamhchonarthacha (‘An Róimh II’) (6).

(8)

Ba cheart go gcumhdódh gaolta teaghlaigh tuismíocht, pósadh, cleamhnas agus gaolta comhthaobhacha. Ba cheart an tagairt atá in Airteagal 1(2) maidir le gaoil a bhfuil éifeachtaí acu atá inchomórtais le pósadh agus maidir le gaoil teaghlaigh eile a léiriú i gcomhréir le dlí an Bhallstáit a bhfuiltear os comhair cúirte ann.

(9)

Oibleagáidí faoi bhillí malairte, seiceanna, nótaí gealltanais agus ionstraimí soshannta eile, ba cheart go gcumhdóidís freisin billí luchta a mhéid gurb as soshanntacht na mbillí luchta a eascraíonn na hoibleagáidí faoin mbille luchta.

(10)

Oibleagáidí a eascraíonn as déileálacha a bhí ann sular tugadh an conradh i gcrích, cumhdaítear le hAirteagal 12 de Rialachán (CE) Uimh. 864/2007 iad. Ba cheart, dá bhrí sin, na hoibleagáidí sin a eisiamh ó raon feidhme an Rialacháin seo.

(11)

Ba cheart go mbeadh saoirse na bpáirtithe an dlí is infheidhme a roghnú mar cheann de bhunchlocha chóras na rialacha easaontachta dlí in ábhair a bhaineann le hoibleagáidí conarthacha.

(12)

Comhaontú idir na páirtithe dlínse eisiach a thabhairt do chúirt nó do bhinse amháin nó do níos mó ná cúirt amháin nó do níos mó ná binse amháin de chuid Ballstáit chun díospóidí faoin gconradh a chinneadh, ba cheart go mbeadh sé ar cheann de na fachtóirí a chuirfí san áireamh agus cinneadh á dhéanamh cé acu ar léiríodh rogha dlí go soiléir nó nár léiríodh.

(13)

Ní choiscfidh an Rialachán seo ar pháirtithe corpas dlí neamh-Stáit nó coinbhinsiún idirnáisiúnta a chorprú ina gconradh trí thagairt.

(14)

I gcás ina nglacfaidh an Comhphobal rialacha an dlí shubstaintigh i leith conarthaí, lena n-áirítear téarmaí caighdeánacha agus coinníollacha caighdeánacha, in ionstraim iomchuí dlí, féadfar a fhoráil leis an ionstraim sin go bhféadfaidh na páirtithe rogha a dhéanamh na rialacha sin a chur i bhfeidhm.

(15)

I gcás ina ndéanfar rogha dlí agus ina mbeidh na heilimintí eile uile atá ábhartha maidir leis an staid suite i dtír seachas an tír ar roghnaíodh a dlí, níor chóir go ndéanfadh an rogha dlí dochar do chur i bhfeidhm forálacha de dhlí na tíre sin nach féidir maolú orthu trí chomhaontú. Ba cheart go mbeadh feidhm ag an riail sin cibé acu an raibh rogha cúirte nó rogha binse ag gabháil leis an rogha dlí nó nach raibh. Cé nach bhfuil athrú substaintiúil ar bith beartaithe i gcomparáid le hAirteagal 3(3) de Choinbhinsiún 1980 ar an dlí is infheidhme maidir le hoibleagáidí conarthacha (7) (‘Coinbhinsiún na Róimhe’), déantar friotal an Rialacháin seo a ailíniú le hAirteagal 14 de Rialachán (CE) Uimh. 864/2007, a mhéid is féidir.

(16)

Chun cur le cuspóir ginearálta an Rialacháin seo – an deimhneacht dhlíthiúil sa limistéar breithiúnach Eorpach – ba cheart na rialacha easaontachta dlí a bheith fíor-intuartha. Ba cheart go gcoimeádfadh na cúirteanna discréid áirithe, áfach, chun an dlí is dlúithe a bhfuil baint aige leis an gcás a chinneadh.

(17)

A mhéid a bhaineann leis an dlí is infheidhme in éagmais rogha, ba cheart an coincheap ‘seirbhísí a sholáthar’ agus ‘earraí a dhíol’ a léiriú mar a léirítear iad agus Airteagal 5 de Rialachán (CE) Uimh. 44/2001 á chur i bhfeidhm, a mhéid a chumhdaítear leis an Rialachán sin earraí a dhíol agus seirbhísí a sholáthar. Bíodh is gur conarthaí i gcomhair seirbhísí conarthaí saincheadúnais agus conarthaí dáileacháin iad, tá siad faoi réir rialacha sonracha.

(18)

A mhéid a bhaineann leis an dlí is infheidhme in éagmais rogha, ba cheart gurbh éard a bheadh i gceist le córais iltaobhacha na córais ina ndéantar trádáil, amhail margaí rialaithe agus saoráidí trádála iltaobhacha dá dtagraítear in Airteagal 4 de Threoir 2004/39/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 21 Aibreán 2004 maidir le margaí in ionstraimí airgeadais (8), is cuma cé acu an mbraitheann siad ar chontrapháirtí lárnach nó nach mbraitheann.

(19)

I gcás nár roghnaíodh aon dlí, ba cheart an dlí is infheidhme a chinneadh i gcomhréir leis an riail a shonraítear don chineál áirithe conartha atá i gceist. I gcás nach bhféadfar an conradh a aicmiú faoi cheann de na cineálacha a shonraítear, nó i gcás ina dtiocfaidh a eilimintí faoi réir níos mó ná ceann amháin de na cineálacha a shonraítear, ba cheart go rialófaí an conradh de réir dhlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar an bpáirtí a gceanglaítear air an feidhmiú ar saintréith de chuid an chonartha é a dhéanamh. I gcás conartha arb éard atá ann carn de chearta agus d’oibleagáidí a bhféadfaí aicmiú a dhéanamh orthu mar chearta agus mar oibleagáidí a thagann faoi níos mó ná ceann amháin de na cineálacha conarthaí a shonraítear, ba cheart go gcinnfí an feidhmiú ar saintréith de chuid an chonartha é ag féachaint dá mheáchanlár.

(20)

I gcás inar follas go bhfuil baint níos dlúithe ag an gconradh le tír seachas an tír a shonraítear in Airteagal 4(1) nó (2), ba chóir go bhforálfaí le clásal éalaithe go mbeadh feidhm ag dlí na tíre eile sin. D’fhonn an tír sin a chinneadh, ba cheart a chur san áireamh, inter alia, cé acu an bhfuil gaol an-dlúth ag an gconradh lena mbaineann le conradh eile nó le conarthaí eile.

(21)

In éagmais rogha, i gcás nach bhféadfar an dlí is infheidhme a chinneadh ar an mbonn gur féidir an conradh a aicmiú mar cheann de na cineálacha conarthaí a shonraítear nó nach bhféadfar a chinneadh gurb é dlí na tíre é ina bhfuil gnáthchónaí ar an bpáirtí a gceanglaítear air an feidhmiú ar saintréith de chuid an chonartha é a dhéanamh, ba cheart go rialófaí an conradh le dlí na tíre ar dlúithe an bhaint atá aige léi. Chun an tír sin a chinneadh, ba cheart a chur san áireamh, inter alia, cé acu an bhfuil gaol an-dlúth ag an gconradh lena mbaineann le conradh eile nó le conarthaí eile.

(22)

Maidir le léiriú conarthaí chun earraí a iompar, ní bheartaítear aon athrú ó thaobh substainte i ndáil le hAirteagal 4(4), an tríú habairt, de Choinbhinsiún na Róimhe. Dá bhrí sin, cairtpháirtithe aon turais agus conarthaí eile arb é a bpríomhchuspóir earraí a iompar, ba cheart déileáil leo mar chonarthaí chun earraí a iompar. Chun críocha an Rialacháin seo, ba cheart go dtagródh an téarma ‘coinsíneoir’ d’aon duine a dhéanann conradh iompair leis an iompróir agus ba cheart go dtagródh an téarma ‘an t-iompróir’ don pháirtí sa chonradh a ghabhann air féin na hearraí a iompar, cibé acu an ndéanann sé féin an t-iompar nó nach ndéanann.

(23)

Maidir le conarthaí a thabharfar i gcrích le páirtithe a mheasfar a bheith níos laige, ba cheart na páirtithe sin a chosaint le rialacha easaontachta dlí is fabhraí dá leasanna ná na rialacha ginearálta.

(24)

Ag tagairt ar bhealach níos sonraí do chonarthaí le tomhaltóir, ba cheart go mbeifí in ann, de bharr riail na heasaontachta dlí, an costas ar réiteach díospóidí a laghdú maidir le héilimh ar gnách leo a bheith sách beag agus forbairt teicnící ciandíola a chur san áireamh. Ionas go mbeidh comhchuibheas le Rialachán (CE) Uimh. 44/2001 ann, is gá go mbeadh tagairt do choincheap na ‘gníomhaíochta dírithe’ mar choinníoll do chur i bhfeidhm na rialach cosanta tomhaltóirí agus go ndéanfaí an coincheap a léiriú go comhchuí i Rialachán (CE) Uimh. 44/2001 agus sa Rialachán seo, ag cur san áireamh go ndeirtear i ndearbhú comhpháirteach ón gComhairle agus ón gCoimisiún maidir le hAirteagal 15 de Rialachán (CE) Uimh. 44/2001 ‘chun go mbeidh Airteagal 15(1)(c) infheidhme, ní leor do ghnóthas a ghníomhaíochtaí a dhíriú ar an mBallstát ina bhfuil áit chónaithe an tomhaltóra, ná ar líon Ballstát lena n-áirítear an Ballstát sin; ní mór freisin conradh a thabhairt i gcrích faoi chuimsiú a ghníomhaíochtaí’. Deirtear freisin sa dearbhú, nach ‘údar ann féin é rochtain a bheith ar láithreán Idirlín le go mbeadh Airteagal 15 infheidhme, cé gur fachtóir a bheidh ann go sireann an láithreán Idirlín sin cianchonarthaí a thabhairt i gcrích agus gur tugadh cianchonradh i gcrích, cibé slí ar bith. I ndáil leis sin, ní fachtóir ábhartha í an teanga ná ní fachtóir ábhartha é an t-airgeadra a úsáideann láithreán gréasáin.’.

(25)

Ba cheart go mbeadh tomhaltóirí faoi chosaint ag na rialacha sin de chuid na tíre ina bhfuil gnáthchónaí orthu nach bhféadfar maolú a dhéanamh orthu trí chomhaontú, ar choinníoll gur tugadh an conradh le tomhaltóir i gcrích de bharr an gairmí a bheith ag saothrú a ghníomhaíochtaí tráchtála nó a ghníomhaíochtaí gairmiúla sa tír áirithe sin. Fiú mura saothraíonn an gairmí a ghníomhaíochtaí tráchtála nó a ghníomhaíochtaí gairmiúla sa tír ina bhfuil gnáthchónaí ar an tomhaltóir, ba cheart go ráthófaí an chosaint chéanna más rud é go dtreoraíonn sé a ghníomhaíochtaí ar dhóigh ar bith chuig an tír sin, nó chuig líon tíortha lena n-áirítear an tír sin, agus go dtugtar an conradh i gcrích mar thoradh ar na gníomhaíochtaí sin.

(26)

Chun críocha an Rialacháin seo, seirbhísí agus gníomhaíochtaí infheistíochta agus seirbhísí coimhdeacha a sholáthair ag gairmí do thomhaltóir, mar a thagraítear dóibh i roinn A agus i roinn B d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Treoir 2004/39/CE, agus conarthaí chun aonaid i ngnóthais chomhinfheistíochta a dhíol, cibé acu an gcumhdaítear le Treoir 85/611/CEE ón gComhairle an 20 Nollaig 1985 maidir le comhordú dlíthe, rialachán, agus forálacha riaracháin a bhaineann le gnóthais le haghaidh comhinfheistíochta in urrúis inaistrithe (GCUI) (9) iad nó nach gcumhdaítear, ba cheart go mbeidís faoi réir Airteagal 6 den Rialachán seo. Dá bhrí sin, i gcás ina ndéanfar tagairt do théarmaí agus do choinníollacha lena rialaítear urrúis inaistrithe a eisiúint nó a thairiscint don phobal nó d’aonaid i ngnóthais chomhinfheistíochta a shuibscríobh agus a fhuascailt, ba cheart go gcumhdódh an tagairt sin na gnéithe sin uile a cheanglóidh an t-eisitheoir nó an tairgeoir leis an tomhaltóir, ach níor cheart go gcumhdóidís na gnéithe sin a bhaineann le seirbhísí airgeadais a sholáthar.

(27)

Tá roinnt eisceachtaí ba cheart a dhéanamh ón riail ghinearálta maidir le heasaontacht dlí le haghaidh conarthaí le tomhaltóir. Faoi eisceacht amháin den sórt sin, níor chóir go mbeadh feidhm ag an riail ghinearálta maidir le conarthaí a bhaineann le cearta in rem maidir le maoin dhochorraithe nó maidir le tionóntachtaí maoine den sórt sin mura mbeidh baint ag an gconradh leis an gceart maoin dhochorraithe a úsáid ar bhonn amroinnte de réir bhrí Threoir 94/47/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 26 Deireadh Fómhair 1994 maidir le ceannaitheoirí a chosaint i ndáil le gnéithe áirithe de chonarthaí a bhaineann leis an gceart chun maoin dhochorraithe a úsáid ar bhonn amroinnte (10).

(28)

Tá sé tábhachtach go n-áiritheofaí nach gcumhdófaí leis an riail ghinearálta is infheidhme maidir le conarthaí le tomhaltóir cearta agus oibleagáidí arb ionstraim airgeadais iad, toisc go bhféadfadh dlíthe éagsúla a bheidh infheidhme maidir le gach ceann de na hionstraimí a eisítear a bheith mar thoradh ar an méid sin, rud a d’athródh cineál na n-ionstraimí agus a choiscfeadh iad a thrádáil agus a thairiscint ar bhonn idirmhalartach. Mar an gcéanna, tráth ar bith a n-eiseofar nó a dtairgfear na hionstraimí sin, níor cheart gur ghá go mbeadh an gaol conarthach a bhunófaí idir an t-eisitheoir nó an tairgeoir agus an tomhaltóir faoi réir chur i bhfeidhm sainordaitheach dhlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar an tomhaltóir, mar gur gá comhionannas a áirithiú i dtéarmaí agus i gcoinníollacha eisiúna nó tairisceana. Ba cheart go mbeadh feidhm ag an réasúnaíocht chéanna maidir leis na córais iltaobhacha a chumhdaítear le hAirteagal 4(1)(h), agus ba cheart a áirithiú i dtaca leis an méid sin nach gcuirfeadh dlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar an tomhaltóir isteach ar na rialacha is infheidhme maidir le conarthaí a dhéantar laistigh de na córais sin ná maidir le conarthaí a thugtar i gcrích le hoibreoir na gcóras sin.

(29)

Chun críocha an Rialacháin seo, tagairtí do chearta agus d’oibleagáidí arb iad na téarmaí agus na coinníollacha iad lena rialaítear urrús inaistrithe a eisiúint, tairiscintí don phobal nó tairiscintí poiblí ar tháthcheangal a dhéanamh maidir leo agus tagairtí d’aonaid i ngnóthais chomhinfheistíochta a shuibscríobh agus a fhuascailt, ba cheart go n-áireofaí leo na téarmaí lena rialaítear, inter alia, urrúis nó aonaid a leithroinnt, cearta i gcás ina ndéantar ró-shuibscríobh, cearta aistarraingthe agus nithe dá samhail sin i gcomhthéacs na tairisceana chomh maith leis na hábhair sin dá dtagraítear in Airteagail 10, 11, 12 agus 13, chun a áirithiú ar an mbealach sin go rialófar le dlí amháin na gnéithe conarthacha ábhartha uile a bhaineann le tairiscint a cheanglaíonn an t-eisitheoir nó an tairgeoir leis an tomhaltóir.

(30)

Chun críocha an Rialacháin seo, is iad na hionstraimí airgeadais agus na hurrúis inaistrithe na hionstraimí sin dá dtagraítear in Airteagal 4 de Threoir 2004/39/CE.

(31)

Níor cheart go gcoiscfeadh aon ní sa Rialachán seo go n-oibreofaí comhshocrú foirmeálta a ainmnítear mar chóras faoi Airteagal 2, pointe (a) de Threoir 98/26/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 19 Bealtaine 1998 maidir le críochnaitheacht socraíochta i gcórais íocaíochta agus socraíochta urrús (11).

(32)

De bharr cineáil shainghnéithigh conarthaí iompair agus conarthaí árachais, ba cheart go n-áiritheofaí le forálacha sonracha leibhéal leordhóthanach cosanta ar phaisinéirí agus ar shealbhóirí polasaí. Níor cheart, mar sin, go mbeadh feidhm ag Airteagal 6 i gcomhthéacs na gconarthaí áirithe sin.

(33)

I gcás ina mbeidh níos mó ná riosca amháin á chumhdach ag conradh árachais nach gcumhdaíonn mór-riosca, ina mbeidh riosca amháin ar a laghad de na rioscaí sin suite i mBallstát agus ina mbeidh riosca amháin ar a laghad díobh suite i dtríú tír, níor cheart go mbeadh feidhm ag na rialacha speisialta maidir le conarthaí árachais atá sa Rialachán seo ach amháin maidir leis an riosca nó na rioscaí atá suite sa Bhallstát nó sna Ballstáit ábhartha.

(34)

Níor cheart go ndéanfadh an riail maidir le conarthaí leithleacha fostaíochta dochar do chur i bhfeidhm fhorálacha sainordaitheacha sáraitheacha na tíre a ndéantar oibrí a phostú inti i gcomhréir le Treoir 96/71/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Nollaig 1996 maidir le hoibrithe a chur i gceann poist faoi chuimsiú seirbhísí a sholáthar (12).

(35)

Níor cheart go mbainfí d’fhostaithe an chosaint a thugtar dóibh leis na forálacha sin nach féidir maolú a dhéanamh orthu trí chomhaontú nó nach féidir ach maolú i bhfabhar na bhfostaithe a dhéanamh orthu.

(36)

Maidir le conarthaí leithleacha fostaíochta, ba cheart go measfaí gurb obair shealadach í an obair a dhéantar i dtír eile má táthar ag súil go n-atosóidh an fostaí ag obair sa tír thionscnaimh tar éis dó a thascanna a chomhlíonadh thar lear. Níor cheart, toisc conradh nua a bheith tugtha i gcrích ag fostaí leis an bhfostóir bunaidh nó le fostóir a bhaineann leis an ngrúpa céanna cuideachtaí ina bhfuil an fostóir bunaidh, go mbeadh bac ann a mheas go bhfuil a chuid oibre á déanamh i dtír eile go sealadach aige.

(37)

Cosnaíonn dálaí leasa phoiblí go dtabharfaí an fhéidearthacht do chúirteanna na mBallstát, in imthosca eisceachtúla, eisceachtaí a chur i bhfeidhm a bheadh bunaithe ar bheartas poiblí agus ar fhorálacha sainordaitheacha sáraitheacha. Ba cheart idirdhealú a dhéanamh idir an coincheap ‘forálacha sainordaitheacha sáraitheacha’ agus an nath ‘forálacha nach féidir maolú a dhéanamh orthu trí chomhaontú’ agus ba cheart é a fhorléiriú ar bhealach ní ba shriantaí.

(38)

I gcomhthéacs an tsannaithe shaorálaigh, ba cheart go soiléireofaí leis an téarma ‘gaol’ go bhfuil feidhm ag Airteagal 14(1) freisin maidir leis na gnéithe maoine a bhaineann le sannadh, idir sannóir agus sannaí, in orduithe dlíthiúla ina ndéileáiltear le gnéithe den sórt sin ar leithligh ó na gnéithe atá faoi dhlí na n-oibleagáidí. Níor cheart, áfach, go dtuigfí go mbaineann an téarma ‘gaol’ le haon ghaol a d’fhéadfadh a bheith ann idir sannóir agus sannaí. Go háirithe, níor cheart go gcumhdódh sé réamhcheisteanna maidir le sannadh saorálach nó seachaíocht chonarthach. Ba cheart an téarma a theorannú go docht do na gnéithe atá ábhartha go díreach maidir leis an sannadh saorálach nó maidir leis an tseachaíocht chonarthach atá i gceist.

(39)

Ar mhaithe leis an deimhneacht dhlíthiúil, ba cheart sainmhíniú soiléir a bheith ann ar an rud is gnáthchónaí ann, go háirithe do chuideachtaí agus do chomhlachtaí eile, corpraithe nó neamhchorpraithe. Murab ionann agus Airteagal 60(1) de Rialachán (CE) Uimh 44/2001, lena mbunaítear trí cinn de chritéir, ba cheart don riail easaontachta dlí feidhmiú ar bhonn aon chritéir amháin; ar aon dóigh eile, ní bheadh na páirtithe in ann an dlí is infheidhme maidir lena gcás a thuar.

(40)

Ba cheart an staid a sheachaint ina mbeadh rialacha easaontachta dlí scaipthe ar líon ionstraimí agus ina mbeadh difríochtaí idir na rialacha sin. Níor cheart go bhfágfaí leis an Rialachán seo, áfach, nach bhféadfaí rialacha easaontachta dlí a bhaineann le hoibleagáidí conarthacha a áireamh i bhforálacha den dlí Comhphobail i dtaca le hábhair áirithe.

Níor cheart don Rialachán seo dochar a dhéanamh do chur i bhfeidhm ionstraimí eile lena leagtar síos forálacha a cheapfaí chun rannchuidiú le hoibriú cuí an mhargaidh inmheánaigh a mhéid nach féidir iad a chur i bhfeidhm i gcomhar leis an dlí a ainmnítear le rialacha an Rialacháin seo. Níor cheart le cur i bhfeidhm fhorálacha an dlí is infheidhme a ainmnítear le rialacha an Rialacháin seo, go gcuirfí srian ar shaorghluaiseacht earraí agus seirbhísí a rialaítear le hionstraimí Comhphobail, amhail Treoir 2000/31/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 8 Meitheamh 2000 maidir le gnéithe áirithe dlí de sheirbhísí na sochaí faisnéise, an trádáil leictreonach, go háirithe, sa Mhargadh Inmheánach (an Treoir um thrádáil leictreonach) (13).

(41)

Ciallaíonn an urraim do thiomantais idirnáisiúnta arna dtabhairt ag na Ballstáit nár cheart go ndéanfadh an Rialachán seo difear do choinbhinsiúin idirnáisiúnta a mbeidh Ballstát amháin nó níos mó ná Ballstát amháin ina pháirtí nó ina bpáirtithe iontu tráth a nglacfar an Rialachán seo. Chun gurbh inrochtana na rialacha, ba cheart don Choimisiún liosta de na coinbhinsiúin ábhartha a fhoilsiú in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh, bunaithe ar fhaisnéis a chuirfidh na Ballstáit ar fáil.

(42)

Cuirfidh an Coimisiún togra faoi bhráid Pharlaimint na hEorpa agus faoi bhráid na Comhairle maidir leis na nósanna imeachta agus na coinníollacha ar dá réir a bheadh na Ballstáit i dteideal comhaontuithe a chaibidil agus a thabhairt i gcrích thar a gceann féin le tríú tíortha i gcásanna leithleacha eisceachtúla, maidir le hábhair earnálacha, agus ar comhaontuithe iad ina mbeadh forálacha a bhaineann leis an dlí is infheidhme maidir le hoibleagáidí conarthacha.

(43)

Ó tharla nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo a bhaint amach go leordhóthanach agus gur fearr, de bharr fhairsinge agus iarmhairtí an Rialacháin seo, is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Chomhphobail, féadfaidh an Comhphobal bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun a chuspóir a bhaint amach.

(44)

I gcomhréir le hAirteagal 3 den Phrótacal maidir le seasamh na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann, atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ag bunú an Chomhphobail Eorpaigh, tá fógra tugtha ag Éirinn gur mian léi a bheith rannpháirteach i nglacadh agus i gcur i bhfeidhm an Rialacháin seo.

(45)

I gcomhréir le hAirteagal 1 agus le hAirteagal 2 den Phrótacal maidir le seasamh na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann, atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ag bunú an Chomhphobail Eorpaigh, agus gan dochar d’Airteagal 4 den Phrótacal sin, níl an Ríocht Aontaithe rannpháirteach i nglacadh an Rialacháin seo agus ní bheidh sé ina cheangal uirthi ná ní bheidh sí faoi réir a chur i bhfeidhm.

(46)

I gcomhréir le hAirteagal 1 agus le hAirteagal 2 den Phrótacal maidir le seasamh na Danmhairge, atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach agus leis an gConradh ag bunú an Chomhphobail Eorpaigh, níl an Danmhairg rannpháirteach i nglacadh an Rialacháin seo agus ní bheidh sé ina cheangal uirthi ná ní bheidh sí faoi réir a chur i bhfeidhm,

(a)

ceisteanna a bhaineann le stádas nó le hinniúlacht dhlíthiúil daoine nádúrtha, gan dochar d’Airteagal 13;

(b)

oibleagáidí a eascraíonn as gaoil teaghlaigh agus as gaoil a measann an dlí is infheidhme maidir le gaoil den sórt sin go bhfuil comhéifeacht acu leo, lena n-áirítear oibleagáidí cothabhála;

(c)

oibleagáidí a eascraíonn as socruithe maidir le maoin phósta, socruithe maidir le maoin gaol a measann an dlí is infheidhme maidir le gaoil den sórt sin go bhfuil comhéifeacht acu le pósadh, agus uachtanna agus comharbas;

(d)

oibleagáidí a eascraíonn as billí malairte, seiceanna, nótaí gealltanais agus ionstraimí soshannta eile a mhéid gurb as soshanntacht na n-ionstraimí soshannta eile sin a eascraíonn na hoibleagáidí ar ann dóibh fúthu;

(e)

comhaontuithe eadrána agus comhaontuithe maidir le rogha cúirte;

(f)

ceisteanna a bhaineann leis an dlí cuideachtaí agus comhlachtaí eile, corpraithe nó neamhchorpraithe, amhail bunú, trí chlárú nó ar shlí eile, inniúlacht dhlíthiúil, eagraíocht inmheánach nó foirceannadh cuideachtaí agus comhlachtaí eile, corpraithe nó neamhchorpraithe, agus dliteanas pearsanta oifigeach agus comhaltaí, sa cháil sin dóibh, i leith oibleagáidí na cuideachta nó an chomhlachta;

(g)

an cheist an bhféadann gníomhaire ceangal a chur ar phríomhaí, nó an bhféadann orgán ceangal a chur ar chuideachta nó ar chomhlacht eile, corpraithe nó neamhchorpraithe, i leith tríú páirtí;

(h)

comhdhéanamh iontaobhas nó an gaol idir socraitheoirí, iontaobhaithe agus tairbhithe;

(i)

oibleagáidí a eascraíonn as déileálacha a bhí ann sular tugadh an conradh i gcrích;

(j)

conarthaí árachais a eascraíonn as oibríochtaí a rinne eagraíochtaí seachas gnóthais dá dtagraítear in Airteagal 2 de Threoir 2002/83/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 5 Samhain 2002 maidir le hárachas saoil (14), a bhfuil sé de chuspóir acu sochair a sholáthar do dhaoine atá fostaithe nó do dhaoine atá féinfhostaithe agus a bhaineann le gnóthas nó le grúpa gnóthas, nó le ceird nó le grúpa ceirdeanna, i gcás báis nó marthanais nó i gcás scoir nó ciorraithe gníomhaíochta, nó i gcás breoiteachta a bhaineann le hobair nó le tionóiscí ag an obair.

(a)

is é dlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar an díoltóir a rialóidh conradh chun earraí a dhíol;

(b)

is é dlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar sholáthraí na seirbhísí a rialóidh conradh chun seirbhísí a sholáthar;

(c)

is é dlí na tíre ina bhfuil an mhaoin suite a rialóidh conradh a bhaineann le ceart in rem maidir le maoin dhochorraithe nó maidir le tionóntacht maoine dochorraithe;

(d)

ainneoin phointe (c), is é dlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar an tiarna talún a rialóidh tionóntacht a tugadh i gcrích chun úsáid shealadach phríobháideach a bhaint as maoin dhochorraithe ar feadh tréimhse nach faide ná sé mhí as a chéile, ar choinníoll gur duine nádúrtha é an tionónta agus go bhfuil gnáthchónaí air sa tír chéanna;

(e)

is é dlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar an saincheadúnaí a rialóidh conradh saincheadúnais;

(f)

is é dlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar an dáileoir a rialóidh conradh dáiliúcháin;

(g)

is é dlí na tíre ina dtarlóidh an ceant, más féidir an áit sin a chinneadh, a rialóidh conradh chun earraí a dhíol ar ceant;

(h)

conradh a thugtar i gcrích laistigh de chóras iltaobhach a thugann le chéile leasanna iolracha ceannaigh agus díola tríú páirtithe in ionstraimí airgeadais, a shainmhínítear le hAirteagal 4(1), pointe (17) de Threoir 2004/39/CE, nó a éascaíonn a dtabhairt le chéile, i gcomhréir le rialacha neamhroghnacha agus a rialaítear le haon dlí amháin, rialófar leis an dlí sin é.

(a)

ina bhfuil gnáthchónaí ar an bpaisinéir; nó

(b)

ina bhfuil gnáthchónaí ar an iompróir; nó

(c)

ina bhfuil a lárionad riaracháin ag an iompróir; nó

(d)

ina bhfuil an áit imeachta; nó

(e)

ina bhfuil an ceann scríbe.

(a)

go saothraíonn an gairmí a ghníomhaíochtaí tráchtála nó a ghníomhaíochtaí gairmiúla sa tír ina bhfuil gnáthchónaí ar an tomhaltóir; nó

(b)

go ndéanann an gairmí gníomhaíochtaí den sórt sin a dhíriú ar aon mhodh chuig an tír sin nó chuig líon tíortha, an tír sin san áireamh,

(a)

conradh maidir le seirbhísí a sholáthar i gcás ina mbeidh na seirbhísí le soláthar don tomhaltóir i dtír nach í an tír a bhfuil gnáthchónaí air inti í agus sa tír sin amháin;

(b)

conradh iompair seachas conradh a bhaineann le taisteal lánáirithe de réir bhrí Threoir 90/314/CEE ón gComhairle an 13 Meitheamh 1990 maidir le taisteal lánáirithe, saoire lánáirithe agus turais lánáirithe (15);

(c)

conradh a bhaineann le ceart in rem ar mhaoin dhochorraithe nó le tionóntacht maoine dochorraithe seachas conradh a bhaineann leis an gceart chun maoin dhochorraithe a úsáid ar bhonn amroinnte de réir bhrí Threoir 94/47/CE;

(d)

cearta agus oibleagáidí arb ionstraim airgeadais iad agus cearta agus oibleagáidí arb iad na téarmaí agus na coinníollacha iad a rialaíonn urrúis inaistrithe a eisiúint, a thairiscint don phobal agus tairiscintí poiblí ar tháthcheangal a dhéanamh maidir leo agus aonaid i ngnóthais chomhinfheistíochta a shuibscríobh agus a fhuascailt a mhéid nach ionann na gníomhaíochtaí sin agus seirbhís airgeadais a sholáthar;

(e)

conradh a tugadh i gcrích laistigh den chineál córais a thagann faoi raon feidhme Airteagal 4(1), pointe (h).

(a)

dlí aon Bhallstáit a raibh an riosca suite ann tráth ar tugadh an conradh i gcrích;

(b)

dlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar an sealbhóir polasaí;

(c)

i gcás árachais saoil, dlí an Bhallstáit ar náisiúnach de an sealbhóir polasaí;

(d)

i gcás conarthaí árachais a chumhdaíonn rioscaí atá teoranta do theagmhais a tharlaíonn i mBallstát amháin, seachas an Ballstát ina bhfuil an riosca suite, dlí an Bhallstáit sin;

(e)

i gcás ina mbeidh sealbhóir polasaí conartha a thagann faoi réir na míre seo ag gabháil do ghníomhaíocht tráchtála nó do ghníomhaíocht thionsclaíoch agus go gcumhdaíonn an conradh árachais dhá riosca nó níos mó ná dhá riosca a bhaineann leis na gníomhaíochtaí sin agus atá suite i mBallstáit éagsúla, dlí aon cheann de na Ballstáit lena mbaineann nó dlí na tíre ina bhfuil gnáthchónaí ar shealbhóir an pholasaí.

(a)

ní chomhlíonfaidh conradh árachais an oibleagáid árachas a thabhairt amach mura gcomhlíonfaidh sé na forálacha sonracha a bhaineann leis an árachas sin a leag an Ballstát a fhorchuireann an oibleagáid síos. I gcás ina mbeidh dlí an Bhallstáit ina bhfuil an riosca suite agus dlí an Bhallstáit a fhorchuireann an oibleagáid árachas a thabhairt amach ag dul in aghaidh a chéile, is é dlí an Bhallstáit a fhorchuireann an oibleagáid árachas a bhaint amach a bheidh i réim;

(b)

de mhaolú ar mhír 2 agus ar mhír 3, féadfaidh Ballstát a shonrú go rialófar an conradh árachais le dlí an Bhallstáit a fhorchuireann an oibleagáid árachas a thabhairt amach.

(a)

go bhforchuirtear na ceanglais sin beag beann ar an tír ina dtugtar an conradh i gcrích agus beag beann ar an dlí lena rialaítear an conradh, agus

(b)

nach féidir maolú ar na ceanglais sin trí chomhaontú.

(a)

léiriú;

(b)

feidhmiú;

(c)

faoi réim theorainneacha na gcumhachtaí arna dtabhairt don chúirt lena dlí nós imeachta, iarmhairtí a bheadh ann de bharr na hoibleagáidí sin a bheith á sárú go hiomlán nó go páirteach, lena n-áirítear measúnú damáistí a mhéid atá siad sin á rialú ag rialacha dlí;

(d)

na bealaí éagsúla chun oibleagáidí a mhúchadh, agus rúradh agus teorannú caingne;

(e)

iarmhairtí neamhniú an chonartha.

(a)

liosta de na coinbhinsiúin dá dtagraítear i mír 1;

(b)

liosta de na séantaí dá dtagraítear i mír 1.

(a)

staidéar ar an dlí is infheidhme maidir le conarthaí árachais agus measúnú ar an tionchar a bheidh ag na forálacha atá le tabhairt isteach, má tá forálacha le tabhairt isteach; agus

(b)

meastóireacht ar chur i bhfeidhm Airteagal 6, go háirithe a mhéid a bhaineann le comhleanúnachas dhlí an Chomhphobail i réimse chosaint na dtomhaltóirí.