Malartuithe trasteorann sa leictreachas

 

ACHOIMRE AR:

Rialachán (CE) Uimh. 714/2009 — coinníollacha maidir le rochtain ar an líonra le haghaidh malartuithe trasteorann sa leictreachas

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

Tá sé mar aidhm leis rialacha a leagan síos maidir le malartuithe trasteorann sa leictreachas d’fhonn feabhas a chur ar iomaíocht agus comhchuibhiú i margadh aonair AE maidir le leictreachas.

PRÍOMHPHOINTÍ

Deimhniú na n–oibreoirí córais tarchurtha (OCTanna)

Cuireann údaráis rialála náisiúnta in iúl don Choimisiún Eorpach faoi chinntí maidir le deimhniú oibreoirí córais tarchurtha (OCT)*. Tá 2 mhí ag an gCoimisiún chun a thuairim a thabhairt don údarás rialála náisiúnta. Glacann an t–údarás ansin an cinneadh deiridh maidir le deimhniú an OCT.

Líonra Eorpach d’Oibreoirí Córais Tharchurtha Leictreachais (ENTSOE)

Tá ENTSOE freagrach as an gcóras tarchurtha leictreachais a bhainistiú agus chun trádáil agus soláthar leictreachais a cheadú thar theorainneacha san AE.

Cúraimí ENTSOE

Tá an ENTSOE freagrach as:

• cóid líonra*, arna iarraidh sin ón gCoimisiún, agus bunaithe ar threoirlínte arna n–ullmhú ag an nGníomhaireacht um Chomhar idir Rialálaithe Fuinnimh (ACER) nó ag an gCoimisiún;
• uirlisí coiteanna d’oibriú an ghréasáin;
• plean forbartha gréasáin 10 mbliana;
• moltaí a bhaineann le comhoibriú comhair theicniúil idir OCTanna AE;
• clár oibre bliantúil;
• tuarascáil bhliantúil;
• tuar bliantúil ar leordhóthanacht giniúna an tsamhraidh agus an gheimhridh.

Déanann ACER athbhreithniú ar na cóid líonra uile arna bhforbairt ag ENTSOE. Más deimhin léi go gcomhlíonann sé na treoirlínte, cuireann ACER é faoi bhráid an Choimisiúin ag moladh go nglacfar é.

Comhar réigiúnach na n–oibreoirí córais tarchurtha

Ní mór do OCTanna comhar réigiúnach a bhunú laistigh de ENTSOE agus plean infheistíochta réigiúnach a fhoilsiú gach 2 bhliain, ar a bhféadfar infheistíochtaí a bheith bunaithe.

Sásra um chúitimh idir oibreoirí córas tarchurtha agus muirir ar rochtain ar ghréasáin

Faigheann OCTanna cúiteamh maidir le costais a thabhaítear mar thoradh ar shreabhadh trasteorann leictreachais a óstáil ar a gcuid gréasán. Íocann oibreoirí na gcóras náisiúnta tarchurtha an cúiteamh as a dtionscnaíonn sreabha trasteorann. Bunaítear na costais ar bhonn na gcostas réamh-mheasta. Cuirtear muirir ar rochtain ar ghréasáin i bhfeidhm freisin ag oibreoirí gréasáin.

Prionsabail ghinearálta um bhainistiú ar phlódú

Plódú líonra* caithfear aghaidh a thabhairt ar fhadhbanna le réitigh neamh-idirdhealaitheacha bunaithe ar shásraí a thugann comharthaí eacnamaíocha do rannpháirtithe sa mhargadh agus do OCTanna. A luaithe a leithdháiltear acmhainn, ní fhéadfaidh ach OCTanna í “a chiorrú” a dhéanamh i gcásanna éigeandála nuair a bhíonn na roghanna réasúnta eile ar fad ídithe chun déileáil leis an gceist. I gcás ciorrú ar acmhainn leithdháilte, ní mór cúiteamh a íoc le rannpháirtithe sa mhargadh ach amháin i gcásanna force majeure.

Rialacha le haghaidh idirnascairí nua

Idirnascairí nua* féadfaidh siad díolúine sealadach a iarraidh ó na rialacha ginearálta a rialaíonn úsáid ioncaim ón bplódú, an díchuachadh* na gcóras dáilte agus na OCTanna agus rochtain tríú páirtithe. Bheadh díolúine ann ar an gcoinníoll:

• go méadóidh an infheistíocht iomaíocht i soláthar leictreachais;
• nach ndéanfaí an infheistíocht gan an díolúine;
• nach mór don idirnascadh a bheith ar úinéireacht duine nádúrtha nó dlítheanach ar leithligh ó na OCTanna ábhartha;
• go gearrfar muirir ar úsáideoirí an idirnasctha;
• nár cheart go mbeadh drochthionchar ag an díolúine ar iomaíocht nó ar fheidhmiú éifeachtach an mhargaidh inmheánaigh, nó ar fheidhmiú éifeachtúlacht an chórais rialaithe lena bhfuil an t–idirnascaire nasctha.

Tá oibleagáid ghinearálta ann an cumas is mó is féidir a bhaint as idirnascairí le haghaidh sreabh trasteorann a chur ar fáil do rannpháirtithe sa mhargadh, agus ag an am céanna ag urramú do chaighdeáin sábháilteachta a bhaineann le feidhmiú slán an ghréasáin.

Cuireann údaráis náisiúnta rialála dréachtchinntí chuig an gCoimisiúin maidir le díolúine idirnascaire nua ó na rialacha a leanas ar fad nó ó chuid de na rialacha a leanas:

• díchuachadh úinéireachta,
• rialachán taraife,
• rochtain tríú páirtí,
• úsáid ioncaim ón bplódú.

Tá 2 mhí ag an gCoimisiún a iarraidh ar an údarás rialála náisiúnta an díolúine a leasú nó a tharraingt siar. Glacann an t–údarás ansin an cinneadh deiridh maidir leis an díolúine.

CÉN UAIR A BHEIDH FEIDHM AG AN RIALACHÁN?

Tá sé curtha i bhfeidhm ón 3 Márta 2011. Aisghairtear leis Rialachán (CE) Uimh. 1228/2003 le héifeacht ón 2 Márta 2011.

PRÍOMHTHÉARMAÍ

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (AE) Uimh. 714/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Iúil 2009 ar choinníollacha chun rochtain a fháil ar an líonra le haghaidh malartuithe trasteorann leictreachais agus lena n–aisghairtear Rialachán (AE) Uimh. 1228/2003 (IO L 211, 14.8.2009, lgh. 15-35)

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (CE) Uimh. 714/2009 a chorprú isteach sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán an Choimisiúin (AE) Uimh. 838/2010 an 23 Meán Fómhair 2010 maidir le treoirlínte a leagann síos a bhaineann leis an sásra um chúiteamh idir oibreoirí córas tarchurtha agus cur chuige rialála comhchoiteann maidir le muirir tarchurtha (IO L 250, 24.9.2010, lgh. 5-11)

Nuashonraithe 08.05.2018