Córas táirgthe AE — aonaid staidrimh

 

ACHOIMRE AR:

Rialachán (CEE) Uimh. 696/93 — aonaid staidrimh chun breathnú agus anailísiú a dhéanamh ar an gcóras táirgthe san AE

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

• Déantar aonaid staidrimh* a shainmhíniú lena mbaintear úsáid astu chun sonraí ar an gcóras táirgthe san AE a bhailiú, a tharchur, a fhoilsiú agus a anailísiú.
• Tá gá leis na sainmhínithe seo ar aonaid staidrimh ionas go bhféadfaidh Eurostat staidreamh comhchuibhithe iontaofa agus mionsonraithe a sholáthar ar an luas agus leis an solúbthacht is gá do ghnóthaí, institiúidí airgeadais, rialtais agus eile ar fud an AE.
• Cinntear cineál an aonaid staidrimh atá le húsáid le haghaidh fiosrúchán nó anailísí faoi leith i saintéacsanna.

PRÍOMHPHOINTÍ

Leagtar síos leis an rialachán liosta de 8 n-aonad staidrimh:

• 1.

  an fiontar — aonad a tháirgeann earraí nó seirbhísí a bhfuil leibhéal áirithe neamhspleáchais aige ó thaobh na cinnteoireachta de, go háirithe maidir le leithdháileadh a acmhainní reatha, e.g. fiontar beag;

• 2.

  an t-aonad institiúideach — aonad a bhfuil neamhspleáchas cinnteoireachta aige maidir lena phríomhfheidhm agus a choimeádann sraith iomlán cuntas, e.g. cuideachtaí nó comharchumainn, comhpháirtíochtaí, fiontair phoiblí nó institiúidí neamhbhrabúis a aithnítear mar eintitis dhlíthiúla neamhspleácha;

• 3.

  an grúpa fiontar — comhlachas gnóthas ceangailte le chéile le naisc dhlíthiúla agus/nó naisc airgeadais. Féadfaidh sé níos mó ná aonad cinnteoireachta amháin a bheith aige, go háirithe maidir le beartas ar tháirgeadh, díolachán agus brabúis agus d’fhéadfadh sé go ndéanfaí leis gnéithe áirithe a bhaineann le bainistíocht airgeadais agus cánachas a lárú;

• 4.

  an t-aonad príomhghníomhaíochta (APG) — comhthiomsaítear leis seo na codanna ar fad d’aonad institiúideach a rannchuidíonn le feidhmíocht gníomhaíochta ar leibhéal aicme (ceithre dhigit) de chuid NACE* Rev. 1 agus comhfhreagraíonn sé do cheann amháin nó níos mó d’fhorannáin oibríochtúla an fhiontair;

• 5.

  an t-aonad táirgthe aonchineálaigh — aonad arb é is príomhghné ann gníomhaíocht aonair a shainaithnítear ag a ionchuir aonchineálacha, próiseas táirgthe agus aschuir. Féadtar idirdhealú a dhéanamh idir na táirgí arb iad na hionchuir agus na haschuir iad óna saintréithe fisiceacha, a mhéid is a bhíonn siad próiseáilte agus an teicníc táirgthe a úsáidtear, trí thagairt a dhéanamh do aicmiú táirgí. Féadtar go gcomhfhreagraíonn an t–aonad táirgthe aonchineálaigh d’aonad institiúideach nó do chuid d’aonad; den pháirt eile, ní fhéadfaidh sé a bheith ina chuid de dhá aonad institiúideacha go brách;

• 6.

  an t–aonad áitiúil — fiontar nó cuid d’fhiontar (e.g. ceardlann, monarcha, teach stórais, oifig, mianach nó iosta) atá suite in áit atá sainaitheanta go geografach. Ag an nó ón áit seo déantar gníomhaíocht eacnamaíoch agus oibríonn duine amháin nó níos mó ann — cé is moite d’eisceachtaí áirithe) — don fhiontar céanna (fiú mura n–oibríonn siad ach ar bhonn páirt-aimseartha amháin);

• 7.

  an t-aonad príomhghníomhaíochta áitiúil (APG áitiúil) — an chuid de APG a chomhfhreagraíonn d’aonad áitiúil;

• 8.

  an t-aonad táirgthe aonchineálaigh áitiúil (UHP áitiúil) — an chuid de UHP a chomhfhreagraíonn d’aonad áitiúil.

Sainmhíniú ar aonaid staidrimh

Sainmhínítear aonaid staidrimh ar bhonn 3 chritéar:

• critéir dhlíthiúla, chuntasaíochta nó eagrúcháin;
• critéir gheografacha (áitiúil, réigiúnach, náisiúnta, AE nó idirnáisiúnta);
• critéir ghníomhaíochtaí (cinntear gníomhaíochtaí trí thagairt a dhéanamh do shainleibhéal NACE).

An gaol idir na cineálacha éagsúla aonad staidrimh

Féadfaidh achoimre a dhéanamh ar an ngaol idir na cineálacha éagsúla aonad staidrimh mar seo a leanas:

	Gníomhaíocht in áit amháin	Gníomhaíocht i níos mó ná aon áit amháin	Aon ghníomhaíocht amháin	Níos mó ná gníomhaíocht amháin
Aonad fiontair	X	X	X	X
Aonad institiúideach	X	X	X	X
Aonad áitiúil	X		X	X
APG	X	X	X
UHP	X	X	X
APG Áitiúil	X		X
UHP Áitiúil	X

Coiste

• Féadfaidh an Coimisiún Eorpach glacadh le bearta le haghaidh cur chun feidhme an rialacháin seo, lena n–áirítear bearta atá ceaptha chun é a chur in oiriúint don dul chun cinn eacnamaíoch agus teicniúil.
• In 2009, tháinig an Coiste um an gCóras Staidrimh Eorpach in ionad an Choiste um an gClár Staidrimh. Tá an coiste freagrach as tacú leis an gCoimisiún an rialachán seo a chur chun feidhme. Áirítear ar an gcoiste ionadaithe thíortha an AE agus tá sé faoi chathaoirleach an Choimisiúin.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá feidhm leis ón 19 Aibreán 1993.

CÚLRA

Chun tuilleadh faisnéise a fháil, féach:

• Gluais: Aonad staidrimh (Eurostat).

PRÍOMHTHÉAMAÍ

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (CEE) Uimh. 696/93 ón gComhairle an 15 Márta 1993 maidir leis na haonaid staidrimh chun breathnú ar an gcóras táirgthe sa Chomhphobal agus chun anailís a dhéanamh air (IO L 76, 30.3.1993, lgh. 1-11)

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (CEE) Uimh. 696/93 a chorprú sa bhuntéacs. Níl sa leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Nuashonraithe 14.09.2017