Comhar AE leis na tíortha san Afraic, i Muir Chairib agus san Aigéan Ciúin: an 11ú Ciste Eorpach Forbraíochta.

 

ACHOIMRE AR:

Rialachán (AE) 2015/322 maidir le cur i bhfeidhm an 11ú Ciste Eorpaigh Forbraíochta

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

• Áirítear leis go maoinítear gníomhaíochtaí comhair as Ciste Forbraíochta na hEorpa bunaithe ar théarmaí Chomhaontú Cotonou*.
• Is é príomhchuspóir ghníomhaíochtaí comhair an Aontais Eorpaigh an bhochtaineacht a laghdú agus a dhíothú ar deireadh.
• Ní mór go gcuirfeadh comhar leis an méid seo a leanas chomh maith:
  • forbairt eacnamaíoch, shóisialta agus chomhshaoil a bheidh inbhuanaithe agus cuimsitheach a chothú;
  • an daonlathas, an smacht reachta, dea–rialachas, cearta an duine agus na prionsabail ábhartha um dhlí idirnáisiúnta a chomhdhlúthú agus tacú leo;
  • cur chuige bunaithe ar chearta ina gcuimsítear gach ceart daonna a chur i bhfeidhm.

PRÍOMHPHOINTÍ

• Maoinítear CEF trí ranníocaíochtaí díreacha ó Bhallstáit AE de réir scaireanna ranníocaíochta sainiúla (“scálaí”) agus tá sé cumhdaithe faoina rialacha airgeadais féin. Níl sé ina chuid de bhuiséad AE.
• Is ionann iomlán acmhainní airgeadais an 11ú CEF agus €30.5 billiún don tréimhse 2014-2020. (Ba cheart a thabhairt faoi deara, ó 2021 i leith, gur comhtháthaíodh an CEF i mbuiséad AE.)
• Cuirfidh an Banc Eorpach Infheistíochta €2.6 billiún eile ar fáil i bhfoirm iasachtaí óna acmhainní féin.
• Faoin 11ú CEF, rinneadh “scálaí ranníocaíochtaí” Bhallstáit AE a ailíniú leis an scála a úsáideadh do bhuiséad AE (bunaithe ar an ollioncam náisiúnta in aghaidh an duine).
• Tháinig an 10ú CEF roimh an 11ú CEF, a mhair ar feadh 6 bliana ó 2008 go 2013, agus bhí buiséad €22.7 billiún ag gabháil leis. B’ionann é sin agus thart ar 30% de chaiteachas AE maidir le cúnamh um chomhar forbraíochta, agus tháinig an chuid eile díreach ó bhuiséad AE.
• Cinneann an Coimisiún Eorpach na leithdháiltí airgeadais do gach tír agus san Afraic, i Muir Chairib agus san Aigéan Ciúin (ACC) agus réigiún ACC ar bhonn na gcritéar atá leagtha síos i gComhaontú Cotonou. Faigheann tíortha ACC comhar sainiúil, saincheaptha bunaithe ar:
  • a riachtanais;
  • a gcumas acmhainní airgeadais a ghiniúint agus a rochtain, mar aon lena gcumas ionsúcháin;
  • a gceangaltais agus a bhfeidhmíocht; agus
  • tionchar féideartha an chúnaimh ó AE.
• Tugtar tús áite do na tíortha is mó gátar, go háirithe na tíortha beagfhorbartha, tíortha ísealioncaim agus tíortha a bhfuil géarchéim iontu, tíortha iar–ghéarchéime, cásanna leochaileacha agus soghonta sa phróiseas leithdháilte acmhainní.

Géarchéim slándála bia agus turraing eacnamaíoch i dtíortha san Afraic, sa Mhuir Chairib agus san Aigéan Ciúin i ndiaidh chogadh foghach na Rúise ar an Úcráin

• Féadfar cistí CEF a athúsáid i ndiaidh a ndílsithithe de bhun Chinneadh (AE) 2022/1223 d’aon toil ón gComhairle. Is é sin an cás faoin 11ú CEF chun an tSaoráid um Shíocháin san Afraic a mhaoiniú agus chun aghaidh a thabhairt ar an ngéarchéim slándála bia agus ar an turraing eacnamaíoch i dtíortha ACC i ndiaidh chogadh foghach na Rúise ar an Úcráin.
• Tacóidh na cistí sin le tíortha ACC trí chúnamh daonnúil (€150 milliún), táirgeadh inbhuanaithe agus athléimneacht na gcóras bia (€350 milliún) agus tacaíocht mhaicreacnamaíoch (€100 milliún).
• Tá an maoiniú ina chuid de fhreagairt dhomhanda AE ar an tslándáil bia chun cuidiú le dul i ngleic leis an ngéarchéim bia. Comhlánaítear leis cúnamh daonnúil a mbaintear leas as cheana féin ar fud an domhain agus cistí ón Ionstraim um Chomharsanacht, Forbairt agus Comhar Idirnáisiúnta — An Eoraip Dhomhanda atá curtha ar leataobh i gcomhair tionscadal maidir le talmhaíocht inbhuanaithe, cothú bunúsach, uisce agus sláintíocht, agus cosaint sábháilteachta sóisialta.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá sé i bhfeidhm ón 6 Márta 2015, agus beidh sé i bhfeidhm go dtí an dáta deiridh do chur i bhfeidhm Chomhaontú Inmheánach an 11ú CEF.

CÚLRA

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

• Deireadh a chur le bochtaineacht agus forbairt inbhuanaithe a bhaint amach (An Coimisiún Eorpach)
• Global Gateway (An Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHTHÉARMAÍ

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (CE) Uimh. 2015/322 ón gComhairle an 2 Márta 2015 maidir leis an 11ú Ciste Eorpach Forbraíochta a chur chun feidhme faoi Chomhaontú Comhpháirtíochta an ACC-AE (IO L 58, 3.3.2015, lgh. 1-16).

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2021/947 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 9 Meitheamh 2021 lena mbunaítear an Ionstraim maidir leis an gComharsanacht, an Fhorbairt agus an Comhar Idirnáisiúnta — An Eoraip Dhomhanda, lena leasaítear agus lena n–aisghairtear Cinneadh Uimh 466/2014/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus lena n–aisghairtear Rialachán (AE) 2017/1601 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 480/2009 ón gComhairle (IO L 209, 14.6.2021, lgh. 1-78).

Rinneadh ceartúcháin comhleanúnacha ar Rialachán (AE) 2021/947 a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan ceartaithe seo ach luach doiciméadach amháin.

Rialachán (AE) 2018/1877 ón gComhairle an 26 Samhain 2018 maidir leis an rialachán airgeadais is infheidhme don 11ú Ciste Eorpach Forbraíochta agus lena n–aisghairtear Rialachán (AE) 2015/323 (IO L 307, 3.12.2018, lgh. 1-21).

Rialachán (CE) Uimh. 617/2007 ón gComhairle an 14 Bealtaine 2007 maidir leis an 10ú Ciste Eorpach Forbraíochta a chur chun feidhme faoi Chomhaontú Comhpháirtíochta an ACC-AE (IO L 152, 13.6.2007, lgh. 1-13).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 24.08.2022