(...PICT...)|EUROOPAN UNIONIN KOMISSIO|

Bryssel 20.7.2010

SEK(2010) 963 lopullinen

KOMISSION TIEDONANTO EUROOPAN PARLAMENTILLE, NEUVOSTOLLE JA TILINTARKASTUSTUOMIOISTUIMELLE

EUROOPAN UNIONIN TILINPÄÄTÖS VARAINHOITOVUOSI 2009 Konsolidoitu tilinpäätös ja konsolidoitu selvitys talousarvion toteuttamisesta

SISÄLLYSLUETTELO

KONSOLIDOITUUN TILINPÄÄTÖKSEEN LIITETTY ILMOITUS 3

(...)

EU:N TALOUSARVION TOTEUTTAMINEN JA TALOUSARVIOKIRJANPITO 4

(...)

OSA I – EUROOPAN UNIONIN KONSOLIDOIDUT TILINPÄÄTÖSLASKELMAT JA LIITETIEDOT 13

(...)

TASE 14

(...)

TUOTTO- JA KULULASKELMA 15

(...)

RAHAVIRTALASKELMA 16

(...)

LASKELMA NETTOVAROJEN MUUTOKSISTA 17

(...)

TILINPÄÄTÖKSEN LIITETIEDOT 18

(...)

1. TILINPÄÄTÖKSEN KESKEISET LAATIMISPERIAATTEET 19

(...)

2. TASEEN LIITETIEDOT 36

(...)

3. TUOTTO- JA KULULASKELMAN LIITETIEDOT 68

(...)

4. RAHAVIRTALASKELMAN LIITETIEDOT 80

(...)

5. EHDOLLISET VARAT JA VELAT JA MUUT TILINPÄÄTÖKSESSÄ ESITETTÄVÄT TIEDOT 81

(...)

6. HAVAITTUIHIN SÄÄNTÖJENVASTAISUUKSIIN PERUSTUVAT RAHOITUSOIKAISUT JA TAKAISINPERINTÄ 91

(...)

7. RAHOITUSRISKIEN HALLINTA 111

(...)

8. LÄHIPIIRIÄ KOSKEVAT TIEDOT 123

(...)

9. TILINPÄÄTÖSPÄIVÄN JÄLKEISET TAPAHTUMAT 125

(...)

10. KONSOLIDOIDUT YHTEISÖT 126

(...)

11. KONSOLIDOIMATTOMAT YHTEISÖT 127

(...)

OSA II – KONSOLIDOITU SELVITYS EUROOPAN UNIONIN TALOUSARVION TOTEUTTAMISESTA JA SEN LIITETIEDOT 129

(...)

KONSOLIDOITU SELVITYS EUROOPAN UNIONIN TALOUSARVION TOTEUTTAMISESTA 130

(...)

LIITETIEDOT KONSOLIDOITUUN SELVITYKSEEN TALOUSARVION TOTEUTTAMISESTA 149

(...)

1. BUDJETTIPERIAATTEET, TALOUSARVION RAKENNE JA MÄÄRÄRAHAT 150

(...)

2. LIITETIEDOT SELVITYKSEEN TALOUSARVION TOTEUTTAMISESTA 154

(...)

KONSOLIDOITUUN TILINPÄÄTÖKSEEN LIITETTY ILMOITUS

Euroopan unionin vuoden 2009 konsolidoitu tilinpäätös on laadittu käyttäen tietoja, jotka toimielimet ja elimet ovat toimittaneet Euroopan unionin yleiseen talousarvioon sovellettavan varainhoitoasetuksen 129 artiklan 2 kohdan mukaisesti. Vakuutan, että tilinpäätös on laadittu kyseisen varainhoitoasetuksen VII osaston säännösten sekä tilinpäätöksen liitetiedoissa esitettyjen tilinpäätöksen laadintaperiaatteiden, -sääntöjen ja menetelmien mukaisesti.

Olen saanut kyseisten toimielinten ja elinten tilinpitäjiltä kaikki heidän oikeaksi vakuuttamansa tiedot, jotka tarvitaan laadittaessa tilinpäätöstä, josta käyvät ilmi Euroopan unionin varat ja velat sekä talousarvion toteuttaminen.

Edellä mainittujen tietojen perusteella ja tehtyäni tarpeellisiksi katsomani tarkistukset ennen kuin varmensin Euroopan komission tilinpäätöksen allekirjoituksellani vakuutan olevani riittävän varma siitä, että tilinpäätös antaa kaikilta olennaisilta osiltaan oikean ja riittävän kuvan Euroopan unionin taloudellisesta asemasta.

(allekirjoitettu) Philippe Taverne Euroopan komission tilinpitäjä

EU:N TALOUSARVION TOTEUTTAMINEN JA TALOUSARVIOKIRJANPITO

1. VUOTUISEN TALOUSARVION VALMISTELU

Euroopan unionin talousarviosta myönnetään rahoitusta hyvin monenlaisille, EU:n toimintapolitiikan eri osa-alueisiin kuuluville toimille ja ohjelmille, joita toteutetaan eri puolilla EU:ta. Komissio toteuttaa jäsenvaltioiden asettamien painopisteiden mukaisesti erilaisia ohjelmia, toimia ja hankkeita. Tällaisia ovat esimerkiksi opettajien ja opiskelijoiden liikkuvuutta edistävät koulutusalan hankkeet, EU:ssa työskentelevien työympäristön parantamiseksi toteutettavat hankkeet ja ulkorajavalvonnan tehostamiseksi toteutettavat hankkeet.

Yli 90 prosenttia EU:n talousarviovaroista käytetään tällaisten, kaikkien jäsenvaltioiden hyväksymien toimien ja hankkeiden rahoittamiseen. Suora yhteys vuotuisen talousarvion ja EU:n toimintapolitiikan välillä varmistetaan käyttämällä toimintoperusteista budjetointia. Vuonna 2004 käyttöön otetun toimintoperusteisen budjettinimikkeistön avulla saadaan selkeä kuva EU:n toimintapolitiikan eri osa-alueista ja kutakin osa-aluetta varten myönnetyistä kokonaisresursseista.

Talousarvion toimintalohkot on jaettu edelleen noin 200 toimintoon, joista yli 110 sisältää toimintamäärärahojen budjettikohtia. Tällaisia budjettikohtia sisältävät toiminnot esitetään talousarviossa omina lukuinaan. Toimintalohkot sisältävät pääasiassa toimintamäärärahoja, koska niihin sisältyvien keskeisten toimintojen tarkoituksena on rahoittaa ulkopuolisten tuensaajien toimintaa kulloinkin kyseeseen tulevan toiminnon alalla. Toimintalohkoihin kuuluu myös horisontaalisia toimintalohkoja, joiden tarkoituksena on varmistaa, että komissio voi toimia moitteettomasti. Tällaisia ovat esimerkiksi toimintalohkot ”Koordinointi ja oikeudellinen tuki” ja ”Talousarvio”. Toimintoperusteinen rakenne tarjoaa yhteisen käsitekehyksen ensisijaisten tavoitteiden asettamista ja toiminnan suunnittelua, budjetointia, seurantaa ja raportointia varten, ja sen tärkeimpänä tavoitteena on tehdä varojen käytöstä entistä tehokkaampaa, taloudellisempaa ja tuloksellisempaa.

Talousarvioesityksen hyväksymisessä noudatettavan sisäisen menettelyn ensimmäisessä vaiheessa komissio valmistelee talousarvioesityksen, joka toimitetaan neuvostolle. Neuvosto voi tehdä kyseiseen esitykseen tarpeelliseksi katsomansa tarkistukset. Neuvoston tarkistukset sisältävä esitys toimitetaan tämän jälkeen Euroopan parlamentille, joka voi esittää siihen tarkistuksia tai hyväksyä tai hylätä sen. Kun kaikista tarkistuksista on sovittu (tämä saattaa edellyttää, että komissio laatii kokonaan uuden esityksen), parlamentti vahvistaa lopullisen talousarvion joulukuun puolivälissä. Talousarvion toteuttaminen voidaan aloittaa, kun Euroopan parlamentin puhemies on todennut sen vahvistetuksi.

2. MITEN EU:N TALOUSARVIO RAHOITETAAN?

EU:lla on kaksi pääasiallista rahoituslähdettä: omat varat ja sekalaiset tulot.

2.1 Omiin varoihin kuuluvat tulot ja saamiset

Omat varat ovat EU:lle ilman eri toimenpiteitä kertyviä tuloja, jotka se voi käyttää talousarvionsa rahoittamiseen ilman, että kansallisten viranomaisten tarvitsee tehdä asiasta erillistä päätöstä. Talousarvion rahoittamiseksi tarvittava omien varojen kokonaismäärä riippuu siitä, kuinka suurta osaa kokonaismenoista ei saada katettua muilla tuloilla. Omien varojen kokonaismäärä saa olla enintään 1,24 prosenttia (1,23 prosenttia vuodesta 2010) EU:n yhteenlasketusta bruttokansantulosta (BKTL). Omat varat jaetaan seuraaviin ryhmiin:

(1) Perinteiset omat varat, jotka muodostuvat tullimaksuista ja sokerimaksuista. Jäsenvaltiot kantavat nämä varat talouden toimijoilta EU:n puolesta ja pidättävät kyseisistä varoista kantokuluina 25 prosenttia. Tullimaksut kannetaan EU:n ulkopuolisista maista EU:hun tuotavista tuotteista yhteisen tullitariffin mukaisesti. Sokerimaksut peritään sokerin tuottajilta sokerin vientituen rahoittamiseksi. Perinteisten omien varojen osuus kaikista omista varoista on yleensä noin 13 prosenttia.

(2) Arvonlisäveroon (alv) perustuvat omat varat kannetaan osuutena jäsenvaltioiden alv-määräytymisperusteista, jotka on yhdenmukaistettu EU:n sääntöjä noudattaen tätä tarkoitusta varten. Kaikkien jäsenvaltioiden yhdenmukaistettuihin määräytymisperusteisiin sovelletaan samaa verokantaa. Alv-määräytymisperuste on kuitenkin jokaisella jäsenvaltiolla rajattu 50 prosenttiin sen BKTL:sta. Alv-perusteisten omien varojen osuus kaikista omista varoista on yleensä noin 12 prosenttia.

(3) BKTL:oon perustuvilla omilla varoilla tasapainotetaan talousarvion tulot ja menot eli niillä rahoitetaan se osuus talousarvion menoista, jota ei voida kattaa muista lähteistä saatavilla tuloilla. BKTL-varat saadaan soveltamalla kunkin jäsenvaltion BKTL:oon samaa kerrointa. BKTL määritetään unionin sääntöjä noudattaen. BKTL-perusteisten omien varojen osuus kaikista omista varoista on yleensä noin 75 prosenttia.

Edellä kuvattujen varojen maksamisesta voidaan todeta, että perinteiset omat varat kirjataan erilliseen kirjanpitoon silloin, kun kyseessä ovat sellaiset varat, jotka jäsenvaltiot ovat asetuksen (EY, Euratom) N:o 1150/2000 6 artiklan 3 kohdan b alakohdan mukaisesti todenneet mutta joita ne eivät ole asettaneet EU:n käyttöön, koska kyseisiä varoja ei ole vielä peritty, vakuutta ei ole vielä toimitettu tai määristä on syntynyt erimielisyyttä. Kaikki jäsenvaltiot toimittavat komissiolle tästä kirjanpidosta neljännesvuosikatsaukset, jotka sisältävät jokaisen varojen lajin osalta seuraavat tiedot:

– perittävänä oleva saldo edelliseltä vuosineljännekseltä

– asianomaisen vuosineljänneksen aikana perityt määrät

– asianomaisen vuosineljänneksen aikana tehdyt laskentaperusteen korjaukset (oikaisut/peruutukset)

– kirjanpidosta poistetut määrät

– perittävänä oleva saldo kyseisen vuosineljänneksen lopussa.

Kun erilliseen kirjanpitoon merkityt perinteiset omat varat on peritty, ne on asetettava komission käyttöön viimeistään varojen perimiskuukautta seuraavan toisen kuukauden 19 päivää seuraavana ensimmäisenä arkipäivänä.

Erilliseen kirjanpitoon kirjatuista saamisista on tehtävä arvonalennus, joka vastaa sellaisia varoja, joita ei todennäköisesti saada perittyä. Arvonalennus perustuu jäsenvaltioiden neuvoston asetuksen (EY, Euratom) N:o 1150/2000 6 artiklan 4 kohdan b alakohdan mukaisesti tekemiin arvioihin. Kyseisen alakohdan mukaan ”jäsenvaltioiden on toimitettava kutakin varainhoitovuotta koskevan viimeisen neljännesvuosikatsauksen yhteydessä arvio kaikista kyseisen vuoden 31 päivänä joulukuuta erillisellä tilillä olevista saatavista, joiden perinnästä ei ole varmuutta”.

Taseen vastaavaa-puolella oleviin saamisiin jäsenvaltioilta on tehty arvonalennus jäsenvaltioiden toimittamien arvioiden perusteella. Tämä ei kuitenkaan merkitse sitä, että komissio olisi luopunut arvonalennusta vastaavien määrien perimisestä. Vaikka perintä vaikuttaisi hyvin epätodennäköiseltä tai käytännössä lähes mahdottomalta, määrät voidaan tästä huolimatta sisällyttää EU:n talousarvioon perinteisinä omina varoina. Perimättä olevat saamiset menetetään vain, jos jäsenvaltio on toteuttanut kaikki vaadittavat toimenpiteet taatakseen perinnän onnistumisen. Muussa tapauksessa jäsenvaltio on taloudellisessa vastuussa kyseisistä määristä ja joutuu maksamaan ne EU:n talousarvioon asetuksen (EY, Euratom) 1150/2000 17 artiklan 2 kohdan mukaisesti.

2.2 Sekalaiset tulot

Euroopan unionin toiminnasta kertyvien sekalaisten tulojen osuus on yleensä alle 10 prosenttia kaikista tuloista. Näihin tuloihin kuuluvat esimerkiksi kilpailun alalla määrätyt sakot sekä EU:n hankkeiden hallinnointiin liittyvät, yksityisen ja julkisen sektorin velallisille osoitetut perintämääräykset. Sekalaisiin tuloihin kuuluvat myös uhkasakot, jotka unionin tuomioistuin on määrännyt jäsenvaltioille silloin, kun nämä eivät ole noudattaneet annettua tuomiota. Komissio hallinnoi vuosittain satojatuhansia hankkeita, ja se joutuu antamaan noin 13 000 perintämääräystä vuodessa. Kaikista saamisista, joita ei ole maksettu viimeistään eräpäivänä, peritään viivästyskorkoa. Jos EU:ssa oleva kolmas osapuoli, joka ei ole jäsenvaltio, ei ole maksanut velkaansa, komission (tai neuvoston) päätös, jolla kyseiselle velalliselle määrätään maksuvelvollisuus, on suoraan täytäntöönpanokelpoinen sillä alueella voimassa olevien, lainkäyttöä riita-asioissa koskevien sääntöjen mukaisesti, jolla pakkotäytäntöönpano toteutetaan. Myös oikeudellinen yksikkö käynnistää ulkopuolisten asianajotoimistojen avustuksella perintätoimenpiteitä maksunsa laiminlyöneitä velallisia kohtaan.

3. EUROOPAN UNIONIN TALOUSARVION HALLINNOINTI JA TALOUSARVIOVAROJEN KÄYTTÄMINEN

3.1 Ensisijaiset toimintamenot

Euroopan unionin toimintamenot sisältävät rahoituskehyksen eri otsakkeisiin liittyvät menot, joita hallinnoidaan eri tavoin. Hallinnointitapa määrää sen, miten maksut suoritetaan ja miten varoja hoidetaan. Varainhoitoasetuksen mukaan komissio voi käyttää seuraavassa lueteltuja menetelmiä toteuttaessaan yleistä talousarviota.

Suora keskitetty hallinnointi: komission yksiköt vastaavat suoraan talousarvion toteuttamisesta.

Välillinen keskitetty hallinnointi: komissio siirtää tietyt talousarvion toteuttamiseen liittyvät tehtävät unionin tai kansallisen lainsäädännön mukaisille elimille, kuten EU:n julkisoikeudellisille virastoille tai julkista tehtävää hoitaville yksiköille.

Hajautettu hallinnointi: komissio siirtää tietyt talousarvion toteuttamiseen liittyvät tehtävät unionin ulkopuolisille maille.

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa: talousarvion toteuttamiseen liittyvät tehtävät siirretään jäsenvaltioille. Valtaosaa menoista hallinnoidaan yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa, jolloin jäsenvaltiot on valtuutettu hoitamaan esimerkiksi maatalousmenoihin ja rakennetoimiin liittyviä tehtäviä.

Hallinnointi yhteistyössä kansainvälisten järjestöjen kanssa: komissio siirtää tietyt talousarvion toteuttamiseen liittyvät tehtävät kansainvälisille järjestöille.

3.2 Taloushallinnon toimijat

Komission kollegio kantaa poliittisen vastuun talousarviosta, mutta ei käytännössä käytä sille annettua toimivaltaa talousarvion toteuttamisessa. Se siirtää talousarvion toteuttamiseen liittyvät tehtävät joka vuosi yksittäisille, henkilöstösääntöjen ja varainhoitoasetuksen alaisille virkamiehille, jotka vastaavat toiminnastaan kollegiolle. Näitä virkamiehiä, jotka ovat yleensä pääjohtajia tai osaston johtajia, kutsutaan valtuutetuiksi tulojen ja menojen hyväksyjiksi. Kyseiset virkamiehet voivat siirtää talousarvion toteuttamiseen liittyviä tehtäviä edelleen virkamiehille, joita kutsutaan edelleenvaltuutetuiksi tulojen ja menojen hyväksyjiksi.

Tulojen ja menojen hyväksyjät ovat vastuussa hallinnointiprosessin kaikista osista. He mm. päättävät, mitä toimia toimielimen asettamien poliittisten tavoitteiden saavuttaminen edellyttää, ja vastaavat sekä varsinaisten toimien että niihin osoitettujen määrärahojen hallinnoinnista. Heidän tehtäviinsä kuuluu näin muun muassa oikeudellisten sitoumusten tekeminen, tulosten seuranta, maksujen suorittaminen ja tarvittaessa myös varojen takaisinperintä. Tulojen ja menojen hyväksyjien on myös huolehdittava ehdotustensa toteutettavuuden arvioinnista (ennakkoarviointi) ja arvioitava jo käynnistettyjen ohjelmien edistymistä ja kustannustehokkuutta (väli- ja loppuarvioinnit). Näiden arviointien tuloksia käytetään pyrittäessä parantamaan päätöksentekoprosessia sekä tekemään EU:n toimien toteuttamisesta entistä läpinäkyvämpää, vastuullisempaa ja kustannustehokkaampaa.

Moitteeton varainhoito ja asianmukaiset vastuusuhteet varmistetaan jokaisessa pääosastossa erottamalla johdon harjoittama valvonta (joka on tulojen ja menojen hyväksyjien vastuulla) sisäisen tarkastuksen alaan kuuluvista ja sääntöjen noudattamista koskevista tarkastuksista, jotka perustuvat selkeisiin (COSO:n kansainvälisiin standardeihin pohjautuviin) sisäisen tarkastuksen standardeihin, ennakko- ja jälkitarkastuksista, riskienarviointiin perustuvista riippumattomista sisäisistä tarkastuksista sekä säännöllisestä raportoinnista, jonka tarkoituksena on tiedottaa yksittäisille komissaareille toiminnoista.

Tilinpitäjä toteuttaa tulojen ja menojen hyväksyjien laatimat maksu- ja perintämääräykset ja vastaa kassanhallinnasta, kirjanpito- ja tilinpäätössääntöjen ja -menetelmien laatimisesta, kirjanpito- ja tilinpäätösjärjestelmien hyväksymisestä, kirjanpidosta ja toimielimen tilinpäätöksen laatimisesta. Lisäksi tilinpitäjä varmentaa tilinpäätöksen allekirjoituksellaan vakuuttaen, että se antaa oikean ja riittävän kuvan unionin taloudellisesta asemasta.

Toimielin tai elin nimittää sisäisen tarkastajan , joka ei varsinaisesti kuulu taloushallinnon toimijoihin, tarkastamaan, että talousarvion toteuttamisessa käytettävät järjestelmät ja menettelyt ovat moitteettomia. Sisäisen tarkastajan tehtävänä on myös neuvoa toimielintä riskienhallintaan liittyvissä asioissa. Sisäinen tarkastaja antaa riippumattomia lausuntoja hallinnointi- ja valvontajärjestelmien laadusta sekä laatii suosituksia siitä, miten menettelyjä voidaan parantaa ja moitteetonta varainhoitoa edistää.

3.3 Sitoutuminen EU:n talousarvion toteuttamiseen

Kun talousarvio on vahvistettu, budjettipääosasto asettaa varat komission kirjanpitojärjestelmän välityksellä komission eri yksiköiden, eri toimielinten ja eri elinten käyttöön sen mukaan, mitkä ovat niiden vastuualueet toimintoperusteiseen budjetointiin perustuvassa järjestelmässä. Komissio siirtää tässä yhteydessä esimerkiksi ympäristöön liittyvien budjettikohtien hallinnointivastuun ympäristöasioiden pääosaston pääjohtajalle (josta tulee näin kyseisistä budjettikohdista vastuussa oleva valtuutettu tulojen ja menojen hyväksyjä).

Kolmannen kanssa voidaan tehdä oikeudellinen sitoumus (esimerkiksi hankinta- tai avustussopimus) vain silloin, kun vuotuisessa talousarviossa on kyseistä toimintoa vastaava budjettikohta, jossa on riittävästi varoja menojen kattamiseen. Jos nämä edellytykset täyttyvät, talousarviosta varataan tarvittavat määrärahat kirjanpitojärjestelmään tehtävällä talousarviositoumuksella.

EU:n talousarviossa olevia varoja ei voida käyttää ennen kuin komissio tai muu EU:n elin ja EU:n varojen vastaanottajaksi tarkoitettu taho ovat tehneet kirjallisen oikeudellisen sitoumuksen. Kun kyse on suorasta keskitetystä hallinnoinnista, oikeudellinen sitoumus on joko toimeksisaajan kanssa tehtävä hankintasopimus tai avustuksen saajan kanssa tehtävä avustussopimus.

Kun talousarviositoumus on hyväksytty, se kirjataan talousarviokirjanpitoon ja määrärahoista otetaan käyttöön sitoumusta vastaava määrä. Tällä toimenpiteellä ei kuitenkaan ole vaikutusta liikekirjanpitoon (ts. pääkirjaan), koska kulua ei vielä ole syntynyt. Syynä tähän on se, että Euroopan unionin kirjanpitojärjestelmä muodostuu kahdesta erillisestä mutta toisiinsa yhteydessä olevasta järjestelmästä:

(a) talousarviokirjanpito, josta saadaan yksityiskohtaiset tiedot talousarvion toteuttamisesta

(b) liikekirjanpito, jonka perusteella laaditaan tase sekä tuotto- ja kululaskelma.

3.4 Maksun suorittaminen

3.4.1 Yleissäännöt

Maksua ei voida suorittaa ennen kuin toimesta vastuussa oleva tulojen ja menojen hyväksyjä on hyväksynyt vastaavan talousarviositoumuksen.

Kun maksu on hyväksytty kirjanpitojärjestelmässä, varat maksetaan saajan tilille.

Komissio suorittaa yli 1,7 miljoonaa maksua vuodessa. Komissio on SWIFTin jäsen (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

3.4.2 Ennakkomaksut, maksupyynnöt ja menojen tukikelpoisuus

Ennakkomaksun tarkoituksena on tarjota tuensaajalle käteisvaroja. Ennakkomaksu voidaan suorittaa useammassa erässä ennakkomaksusopimuksessa kulloinkin määrätyllä ajanjaksolla. Jos maksettua ennakkoa ei käytetä sopimuksessa määrätyllä ajanjaksolla siihen tarkoitukseen, johon se on myönnetty, se on maksettava takaisin. Näin ollen jos tuensaajalle ei aiheudu tukikelpoisia menoja, tuensaajan on palautettava ennakkomaksu Euroopan unionille. Maksettu ennakkomaksu on näin lopullinen meno vasta kun siihen liittyvät sopimusehdot on täytetty. Ennakkomaksu kirjataan tämän vuoksi EU:n taseen vastaaviin alkuperäisen maksun suoritusajankohtana. Taseeseen kirjattuun ennakkomaksumäärään tehdään (osittainen tai koko määrän suuruinen) vähennys, kun tukikelpoiset menot hyväksytään tai ennakkomaksuna suoritetut määrät palautetaan.

Ennakkomaksut arvostetaan arvioituun kerrytettävissä olevaan määrään. Tässä yhteydessä otetaan huomioon ennakkomaksuun liittyvät vakuudet. Ennakkomaksu, jota ei oletettavasti saada perittyä takaisin, kirjataan kuluna tuotto- ja kululaskelmaan, ja taseeseen merkittyä ennakkomaksun kirjanpitoarvoa vähennetään kulukirjausta vastaavalla määrällä. Ennakkomaksuista kertyy yleensä korkotuottoa (poikkeuksena ovat jäsenvaltioille maksetut määrät ja liittymistä valmisteleva tuki).

Jonkin ajan kuluttua ennakkomaksun vastaanottamisesta ennakkomaksun saaja toimittaa asianomaiseen EU:n elimeen maksupyynnön osoittaakseen, että ennakkomaksu on käytetty sopimuksen mukaisesti. Maksupyyntöjä saadaan tuensaajilta vuoden kuluessa sen mukaan, minkä tyyppisestä hankkeesta on kysymys ja millaisia sopimusehtoja kulloinkin sovelletaan. Kaikkia maksupyyntöjä ei välttämättä saada vuoden loppuun mennessä.

Tukikelpoisuusehdot määritetään perussäädöksessä, ehdotuspyynnössä, muussa avustusten saajille tarkoitetussa tietoaineistossa ja/tai avustussopimukseen sisältyvissä sopimusmääräyksissä. Kun avustuksen saajan ilmoittamat kustannukset on tutkittu, tukikelpoiset menot kirjataan kuluksi ja saajalle ilmoitetaan, jos kustannukset sisältävät eriä, jotka eivät ole tukikelpoisia. Erä ”Määrät, joiden tukikelpoisuus tarkistettava” sisältää siis sellaiset maksupyynnöt, joissa ilmoitettujen kustannusten tukikelpoisuutta ei vielä ole tutkittu. Menon perusteena oleva tapahtuma ei näin ole vielä kyseisten määrien osalta toteutunut.

3.4.3 Tilikauden päättäminen (siirtyvät erät)

Vuoden lopussa avoinna olevat ennakkomaksut arvostetaan alkuperäisiin maksettuihin määriin, joista on vähennetty seuraavat erät: palautetut määrät, ennakkomaksuja vastaan kuitatut tukikelpoiset menot sekä arvioidut vuoden lopussa ennakkomaksuista vielä kuittaamatta olevat tukikelpoiset menot ja arvonalennukset.

Vuoden lopussa vielä saamatta olevat maksupyynnöt otetaan huomioon siirtyvinä erinä tilikautta päätettäessä. Erityisesti on arvioitava EU:lta rahoitusta saaneiden tuensaajien sellaiset tukikelpoiset menot, joita ei ole vielä ilmoitettu EU:lle. Näistä määristä laaditaan paras mahdollinen arvio. Arvioinnissa käytettävä menetelmä valitaan sen mukaan, millaisesta toiminnasta on kyse ja mitä tietoja on käytettävissä. Kun nämä siirtyvät erät on arvioitu, arvioiden mukaiset tukikelpoiset määrät kirjataan siirtoveloiksi, ja sellaiset määrät, jotka eivät ole tukikelpoisia, jätetään avoimiksi niiden määrien tileille, joiden tukikelpoisuus on vielä tarkistettava. Nämä määrät on esitetty lyhytaikaisissa veloissa, jotta varojen ja velkojen määrää ei arvioitaisi liian suureksi.

3.5 Havaittuihin sääntöjenvastaisuuksiin perustuva varojen takaisinperintä

Varainhoitoasetus ja muu sovellettava lainsäädäntö, erityisesti maataloutta ja koheesiopolitiikkaa koskeva lainsäädäntö, antavat oikeuden tarkastaa menoja monien vuosien ajan niiden toteutumisen jälkeen. Jos sääntöjenvastaisuuksia havaitaan, varoja peritään takaisin tai tehdään rahoitusoikaisuja. Sääntöjenvastaisuuksien havaitseminen ja niiden oikaisu on viimeinen vaihe valvontajärjestelmien toiminnassa. Tämä on keskeinen osa moitteetonta varainhoitoa.

Asianomaiset EU:n yksiköt tarkastavat talousarviosta rahoitettavien menojen tukikelpoisuuden. Jos varoja hallinnoidaan yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa, tarkastamisesta vastaavat jäsenvaltiot. Tarkastukset perustuvat kulloinkin sovellettavaksi tulevan lainsäädännön ja avustussopimusehtojen mukaisiin asiakirjoihin. Jotta tarkastusjärjestelmistä saataisiin mahdollisimman kustannustehokkaita, lopullisten maksupyyntöjen perustana olevat asiakirjat tarkastetaan yleensä perusteellisemmin kuin välimaksupyyntöihin liitetyt asiakirjat. Lopullisten maksupyyntöjen tarkastuksissa voidaan tämän vuoksi havaita myös välimaksuihin liittyviä virheitä, jotka korjataan oikaisemalla lopullista maksua. Lisäksi EU:lla ja/tai jäsenvaltiolla on oikeus varmistaa maksupyyntöön liitettyjen asiakirjojen moitteettomuus tekemällä maksupyynnön esittäjän tiloissa tarkastuksia rahoitettavan hankkeen toteuttamisen aikana ja/tai sen päätyttyä (jälkitarkastukset). Sovellettavassa lainsäädännössä säädetään useista menettelyistä komission ja jäsenvaltioiden havaitsemien sääntöjenvastaisuuksien käsittelemiseksi. Lisätietoja tästä aiheesta on liitetiedossa 6.

4. TILINPÄÄTÖSRAPORTOINTI

4.1 Tilinpäätös

Komission tilinpitäjä on vastuussa tilinpäätöksen laatimisesta ja sen varmistamisesta, että se antaa oikean ja riittävän kuvan EU:n taloudellisesta asemasta. Tilinpäätös sisältää taseen, tuotto- ja kululaskelman sekä talousarvion toteuttamista koskevat selvitykset. Tilinpäätöksen hyväksyy komissio, joka esittää sen tilintarkastustuomioistuimelle tarkastettavaksi ja tämän jälkeen neuvostolle ja parlamentille vastuuvapauden myöntämistä varten.

4.2 Vuotuiset toimintakertomukset

Jokaisen tulojen ja menojen hyväksyjän on laadittava vuotuinen toimintakertomus vastuullaan olevista toiminnoista. Toimintakertomuksessa kuvataan toiminnan tuloksia ja arvioidaan sitä, onko olemassa riittävä varmuus siitä, että kertomuksessa kuvattujen toimintojen toteuttamiseen myönnetyt resurssit on käytetty tarkoitukseensa moitteettoman varainhoidon periaatteiden mukaisesti ja että käytössä olevilla valvontamenettelyillä voidaan varmistaa, että kirjausten perustana olevat toimet ovat laillisia ja asianmukaisia.

5. TILINTARKASTUS JA VASTUUVAPAUDEN MYÖNTÄMINEN

5.1 Tilintarkastus

EU:n tilinpäätöstä ja resurssienhallintaa valvoo ulkoisena tarkastajana toimiva Euroopan tilintarkastustuomioistuin, joka laatii vuosikertomuksen neuvostolle ja Euroopan parlamentille. Tilintarkastustuomioistuimen päätehtävänä on toimittaa riippumaton ulkoinen tarkastus Euroopan unionin tilinpäätöksestä. Tilintarkastustuomioistuimen tehtäviin kuuluu mm. seuraavien asiakirjojen laatiminen:

(1) yleisestä talousarviosta rahoitettavia toimintoja koskeva vuosikertomus, jossa esitetään yksityiskohtaisia huomautuksia tilinpäätöksestä ja sen perustana olevista toimista;

(2) tarkastusten perusteella laadittu lausunto, joka sisältyy vuosikertomukseen tarkastuslausuman muodossa ja joka koskee i) tilien luotettavuutta ja ii) tilien perustana olevien toimien (joihin kuuluvat sekä verovelvollisilta kerätyt tulot että lopullisille tuensaajille suoritetut maksut) laillisuutta ja asianmukaisuutta;

(3) erityiskertomukset, joissa esitetään tiettyjä hallinnoinnin osa-alueita koskevia tarkastushavaintoja.

Tilintarkastustuomioistuimella on oikeus tutustua kaikkiin asiakirjoihin, joita se tarvitsee tarkastuksissaan. Tilintarkastustuomioistuimen tarkastukset kattavat kaikki EU:n toiminnan osa-alueet, ja niissä voidaan tutkia myös yksittäisten toimien ja maksujen laillisuus ja asianmukaisuus. Tilintarkastustuomioistuin huolehtii myös varsinaisen tilinpäätöksen tarkastamisesta ja tarkastaa tarvittaessa myös yksittäiset tasetilit ja tuotto- ja kululaskelman tilit sekä tilinpäätöksen esittämisen kokonaisuudessaan. Tilintarkastustuomioistuin voi sen vuoksi antaa lausunnon paitsi esitetyistä numerotiedoista myös käytössä olevasta järjestelmästä ja toimitetuista tarkastuksista.

5.2 Vastuuvapauden myöntäminen

Tarkastusten viimeisenä vaiheena on talousarvion toteuttamista koskevan vastuuvapauden myöntäminen asianomaiselta varainhoitovuodelta. EU:ssa vastuuvapauden myöntää Euroopan parlamentti. Tämä tarkoittaa, että sen jälkeen kun tilinpäätös on tarkastettu ja lopullinen tilinpäätös on vahvistettu, neuvosto antaa suosituksen, jonka perusteella parlamentti päättää, myöntääkö se komissiolle ja muille EU:n elimille vastuuvapauden unionin edellisvuoden talousarvion toteuttamisesta. Parlamentin päätös perustuu tilinpäätöksen tarkastukseen, tilintarkastustuomioistuimen vuosikertomukseen (joka sisältää virallisen tarkastuslausuman), komission antamiin vastauksiin sekä komissiolle esitettyihin lisäkysymyksiin ja lisätietopyyntöihin.

Vastuuvapauden myöntämistä voidaan pitää talousarvion toteuttamiseen kohdistuvan ulkoisen valvonnan poliittisena ulottuvuutena. Neuvoston suosituksen perusteella tekemällään päätöksellä Euroopan parlamentti vapauttaa komission tietyn vuoden talousarvion toteuttamiseen liittyvästä vastuusta toteamalla, että kyseinen talousarvio on loppuun käsitelty. Vastuuvapauden myöntämismenettely johtaa jompaankumpaan seuraavista tuloksista: vastuuvapaus myönnetään tai vastuuvapauden myöntämistä lykätään. Parlamentti voi vastuuvapauden myöntämisen yhteydessä tuoda esille tärkeinä pitämiään havaintoja ja suosittaa toimenpiteitä, joita komission olisi toteutettava kyseisillä osa-alueilla. Komissio esittelee toteuttamansa toimenpiteet laatimassaan seurantaraportissa ja toimintasuunnitelmassa, jotka se toimittaa sekä parlamentille että neuvostolle.

OSA I – EUROOPAN UNIONIN KONSOLIDOIDUT TILINPÄÄTÖSLASKELMAT JA LIITETIEDOT

Tase

Tuotto- ja kululaskelma

Rahavirtalaskelma

Laskelma nettovarojen muutoksista

Tilinpäätöksen liitetiedot

TASE

||||milj. euroa|

|Liite-tieto|31.12.2009|31.12.2008|

|PITKÄAIKAISET VARAT:||||

|Aineettomat hyödykkeet|2.1|72|56|

|Aineelliset käyttöomaisuushyödykkeet|2.2|4 859|4 881|

|Pitkäaikaiset sijoitukset|2.3|2 379|2 078|

|Lainat|2.4|10 764|3 565|

|Pitkäaikaiset ennakkomaksut|2.5|39 750|29 023|

|Pitkäaikaiset saamiset|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|LYHYTAIKAISET VARAT:||||

|Vaihto-omaisuus|2.7|77|85|

|Lyhytaikaiset sijoitukset|2.8|1 791|1 553|

|Lyhytaikaiset ennakkomaksut|2.9|9 077|10 262|

|Lyhytaikaiset saamiset|2.10|8 663|11 920|

|Käteisvarat ja muut rahavarat |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|VASTAAVAA YHTEENSÄ||100 859|87 192|

|||||

|PITKÄAIKAISET VELAT:||||

|Työsuhde-etuudet|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Pitkäaikaiset varaukset|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Pitkäaikaiset rahoitusvelat|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Muut pitkäaikaiset velat|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|LYHYTAIKAISET VELAT:||||

|Lyhytaikaiset varaukset|2.16|(213)|(348)|

|Lyhytaikaiset rahoitusvelat|2.17|(40)|(119)|

|Muut lyhytaikaiset velat|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|VASTATTAVAA YHTEENSÄ||(145 585)|(134 616)|

|||||

|NETTOVARAT||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Rahastot|2.19|3 323|3 115|

|Jäsenvaltioiden rahoitusosuudet:|2.20|||

|Työsuhde-etuudet *||(37 242)|(37 556)|

|Muut määrät **||(10 807)|(12 983)|

|NETTOVARAT||(44 726)|(47 424)|

* Henkilöstösääntöjen (29. helmikuuta 1968 annettu neuvoston asetus (ETY, Euratom, EHTY) N:o 259/68, sellaisena kuin se on muutettuna) 83 artiklan mukaisesti jäsenvaltiot takaavat yhdessä eläkevastuun kattamisen.

** Euroopan parlamentin 17. joulukuuta 2009 vahvistaman talousarvion mukaisesti EU:n lyhytaikaiset velat katetaan omista varoista, jotka jäsenvaltiot kantavat tai joiden maksamista pyydetään jäsenvaltioilta vuonna 2010.

TUOTTO- JA KULULASKELMA

||||

||milj. euroa|

|Liite-tieto|2009|2008|

TOIMINNAN TUOTOT||||

Tuotot omista varoista ja rahoitusosuuksista|3.1|110 537|112 713|

Muut toiminnan tuotot|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

TOIMINNAN KULUT||||

Hallintokulut|3.3|(8 133)|(7 720)|

Toimintakulut|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

TOIMINNAN YLIJÄÄMÄ||5 002|17 510|

||||

Tuotot rahoitustoiminnasta|3.5|835|698|

Kulut rahoitustoiminnasta|3.6|(594)|(467)|

Työsuhde-etuuksiin liittyvän velan muutos|2.12|(683)|(5 009)|

Osuus osakkuusyritysten ja yhteisyritysten nettotappioista|3.7|(103)|(46)|

||||

VARAINHOITOVUODEN TALOUDELLINEN TULOS||4 457|12 686|

RAHAVIRTALASKELMA

||||

||milj. euroa|

|Liite-tieto|2009|2008 *|

||||

Varainhoitovuoden taloudellinen tulos||4 457|12 686|

||||

Toiminnan rahavirta|4.2|||

Hankintamenon jaksottaminen||22|19|

Poistot||447|302|

Sijoitusten arvonalentumistappio (arvonalentumistappion peruuttaminen)||(16)|3|

Lainojen (lisäys)/väheneminen||(7 199)|(1 759)|

Pitkäaikaisten ennakkomaksujen (lisäys)/väheneminen||(10 727)|(15 008)|

Pitkäaikaisten saamisten (lisäys)/väheneminen||(10)|82|

Vaihto-omaisuuden (lisäys)/väheneminen||8|3|

Lyhytaikaisten ennakkomaksujen (lisäys)/väheneminen||1 185|10 321|

Lyhytaikaisten saamisten (lisäys)/väheneminen||3 257|131|

Pitkäaikaisten varausten lisäys/(väheneminen)||128|262|

Pitkäaikaisten rahoitusvelkojen lisäys/(väheneminen)||7 210|1 775|

Muiden pitkäaikaisten velkojen lisäys/(väheneminen)||(48)|237|

Lyhytaikaisten varausten lisäys/(väheneminen)||(135)|(21)|

Lyhytaikaisten rahoitusvelkojen lisäys/(väheneminen)||(79)|(16)|

Muiden lyhytaikaisten velkojen lisäys/(väheneminen)||4 207|(5 703)|

Edellisen varainhoitovuoden ylijäämä, joka kirjataan tuottona, johon ei liity maksutapahtumaa||(1 796)|(1 529)|

Muut transaktiot, joihin ei liity maksutapahtumaa||37|37|

||||

Työsuhde-etuuksiin liittyvän velan lisäys/(väheneminen)||(314)|4 076|

||||

Investointien rahavirta|4.3|||

Aineettomien hyödykkeiden ja aineellisten käyttöomaisuushyödykkeiden (lisäys)/väheneminen ||(463)|(689)|

Pitkäaikaisten sijoitusten (lisäys)/väheneminen||(284)|(108)|

Lyhytaikaisten sijoitusten (lisäys)/väheneminen||(239)|(133)|

||||

NETTORAHAVIRTA||(352)|4 968|

||||

Käteisvarojen ja muiden rahavarojen nettomääräinen lisäys||(352)|4 968|

Käteisvarat ja muut rahavarat varainhoitovuoden alussa|2.11|23 724|18 756|

Käteisvarat ja muut rahavarat varainhoitovuoden lopussa|2.11|23 372|23 724|

* Takuurahastossa olevat rahavarat sisältyivät vuoden 2008 tilinpäätökseen käteisvaroina eikä investointeina.

LASKELMA NETTOVAROJEN MUUTOKSISTA

||||||milj. euroa|

|Rahastot (A)|Jäsenvaltioiden rahoitusosuudet (B)|Nettovarat = (A) + (B)|

|Käyvän arvon rahasto|Muut varat|Kertynyt ylijäämä/(alijää-mä)|Varainhoito-vuoden taloudellinen tulos||

SALDO 31. JOULUKUUTA 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Takuurahaston varojen muutos||158|(158)||0|

Käypään arvoon perustuvat muutokset|34||||34|

Muut||113|(108)||5|

Varainhoitovuoden 2007 taloudellisen tuloksen kohdentaminen||4|7 458|(7 462)|0|

Jäsenvaltioille siirretty osa talousarvion toteutuksen 2007 tuloksesta|||(1 529)||(1 529)|

Varainhoitovuoden taloudellinen tulos||||12 686|12 686|

SALDO 31. JOULUKUUTA 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Takuurahaston varojen muutos||196|(196)||0|

Käypään arvoon perustuvat muutokset|28||||28|

Muut||(1)|10||9|

Varainhoitovuoden 2008 taloudellisen tuloksen kohdentaminen||(15)|12 701|(12 686)|0|

Jäsenvaltioille siirretty osa talousarvion toteutuksen 2008 tuloksesta|||(1 796)||(1 796)|

Varainhoitovuoden taloudellinen tulos||||4 457|4 457|

SALDO 31. JOULUKUUTA 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

TILINPÄÄTÖKSEN LIITETIEDOT

1. TILINPÄÄTÖKSEN KESKEISET LAATIMISPERIAATTEET

1.1 OIKEUSPERUSTA JA VARAINHOITOASETUS

Euroopan unionin konsolidoituun tilinpäätökseen sisältyvät Euroopan unioni, Euroopan atomienergiayhteisö ja (selvitystilassa oleva) Euroopan hiili- ja teräsyhteisö. Kirjanpidossa ja tilinpäätöksen laadinnassa noudatetaan Euroopan yhteisöjen yleiseen talousarvioon sovellettavasta varainhoitoasetuksesta 25 päivänä kesäkuuta 2002 annettua neuvoston asetusta (EY, Euratom) N:o 1605/2007 (EYVL L 248, 16.9.2002, s. 1) ja kyseisen asetuksen soveltamissäännöistä 23 päivänä joulukuuta 2002 annettua komission asetusta (EY, Euratom) N:o 2342/2002.

Varainhoitoasetuksen 133 artiklan mukaisesti Euroopan unioni on laatinut vuoden 2009 konsolidoidun tilinpäätöksensä suoriteperusteisena. Kyseiset säännöt perustuvat julkisen sektorin kansainvälisiin tilinpäätösstandardeihin (International Public Sector Accounting Standards, IPSAS) ja kansainvälisiin IFRS-standardeihin (International Financial Reporting Standards). Näitä komission tilinpitäjän vahvistamia kirjanpito- ja tilinpäätössääntöjä on noudatettava kaikissa konsolidoinnin piiriin kuuluvissa EU:n toimielimissä ja elimissä. Tavoitteena on luoda kirjanpitoa, arvostamista sekä tilinpäätöksen laadintaa ja esittämistä koskevat yhdenmukaiset säännöt, jotta voitaisiin varmistaa, että tilinpäätökset laaditaan ja konsolidointi suoritetaan yhdenmukaisella tavalla. Tilinpäätökset laaditaan kalenterivuosittain euromääräisinä.

1.2 TILINPÄÄTÖKSEN LAATIMISPERIAATTEET

Tilinpäätöksen tarkoituksena on antaa tietoa organisaation taloudellisesta asemasta, sen toiminnan tuloksesta ja sen rahavirroista. Tavoitteena on, että näistä tiedoista on hyötyä laajalle käyttäjäkunnalle. Koska Euroopan unioni on julkisoikeudellinen yhteisö, tilinpäätöksellä on lisäksi tarkoitus antaa tietoja, joista on hyötyä päätöksenteossa, ja osoittaa, että unioni on hoitanut sille uskottuja varoja vastuullisesti. Tämä asiakirja on laadittu näiden periaatteiden mukaisesti. Varainhoitoasetuksen 124 artiklassa säädetään tilinpäätöksen laadinnassa noudatettavista periaatteista, jotka ovat

– toiminnan jatkuvuus

– varovaisuus

– kirjanpitomenetelmien johdonmukaisuus

– tietojen vertailtavuus

– olennaisuus

– bruttoperiaate

– sisältöpainotteisuus

– suoriteperusteinen kirjanpito.

Konsolidoidun tilinpäätöksen laatiminen edellä mainittujen sääntöjen ja periaatteiden mukaisesti edellyttää, että johto tekee arvioita, jotka vaikuttavat tiettyjen erien esitettyihin määriin konsolidoidussa taseessa ja konsolidoidussa tuotto- ja kululaskelmassa sekä niihin liittyviin ehdollisia varoja ja velkoja koskeviin tietoihin.

1.3 KONSOLIDOINTI

Lissabonin sopimuksen vaikutus

Lissabonin sopimus tuli voimaan 1. joulukuuta 2009, ja tilinpäätöstä kutsutaan nyt Euroopan unionin tilinpäätökseksi. Tämä muutos ei ole vaikuttanut konsolidoinnin laajuuteen. EU:n aiemman toisen pilarin mukainen virastojen rakenne ei täytä konsolidoinnin kriteereitä. Sama pätee Euroopan keskuspankkiin (EKP), vaikka sitä pidetään Lissabonin sopimuksessa EU:n toimielimenä. Kaikki kyseiset yhteisöt jäävät siten edellisten vuosien tapaan konsolidoinnin ulkopuolelle. Konsolidoinnin piiriin on lisäksi edellisvuosien tapaan otettu kaksi EU:n aiempaan kolmanteen pilariin kuuluvaa virastoa, jotka saavat tukea Euroopan unionin yleisestä talousarviosta (ks. myös liitetieto 10 ). Jäljelle jäävästä kolmannen pilarin virastosta Europolista tulee EU:n toimielin vuodesta 2010.

Konsolidoinnin laajuus

EU:n konsolidoituun tilinpäätökseen kuuluvat kaikki merkittävät määräysvallassa olevat yhteisöt (toimielimet ja virastot), osakkuusyritykset ja yhteisyritykset. Määräysvallassa olevia yhteisöjä on 40, osakkuusyrityksiä kolme ja yhteisyrityksiä neljä. Konsolidoitujen yhteisöjen täydellinen luettelo on liitetiedossa 10 . Vuodesta 2008 konsolidoinnin piiriin on lisätty kaksi toimeenpanovirastoa, kaksi osakkuusyritystä ja yksi yhteisyritys. Yksi virasto asetettiin selvitystilaan 31. joulukuuta 2008. Näillä lisäyksillä ei kuitenkaan ole merkittävää vaikutusta konsolidoituun tilinpäätökseen.

Määräysvallassa olevat yhteisöt

Päätös yhteisön sisällyttämisestä konsolidointiin perustuu määräysvallan käsitteeseen. Määräysvallassa olevat yhteisöt ovat yhteisöjä, joissa Euroopan unioni voi suoraan tai välillisesti määrätä taloudellisista ja operatiivisista toimintaperiaatteista hyötyäkseen kyseisten yhteisöjen toiminnasta. Määräysvallan on oltava käytettävissä kaiken aikaa. Määräysvallassa olevat yhteisöt konsolidoidaan kokonaisuudessaan. Konsolidointi alkaa siitä päivästä, jona määräysvalta saadaan, ja loppuu kun määräysvaltaa ei enää ole.

Määräysvallan tavallisimmat osoittajat ovat Euroopan unionissa yhteisön perustaminen perussopimusten tai johdetun oikeuden mukaisesti, yleisestä talousarviosta saatava rahoitus, äänioikeudet hallintoelimissä, Euroopan tilintarkastustuomioistuimen tekemät tarkastukset ja Euroopan parlamentin myöntämä vastuuvapaus. On selvää, että kunkin yhteisön osalta on arvioitava erikseen, täyttyykö yksi tai useampi edellä mainittu määräysvallan peruste.

Tämän lähestymistavan mukaisesti EU:n toimielinten (EKP:tä lukuun ottamatta) ja virastojen (entiseen toiseen pilariin kuuluneet virastot ja Europol pois luettuina) katsotaan olevan Euroopan unionin yksinomaisessa määräysvallassa, ja ne on tämän vuoksi otettu konsolidoinnin piiriin. Myös selvitystilassa olevaa Euroopan hiili- ja teräsyhteisöä pidetään määräysvallassa olevana yhteisönä.

Kaikki EU:n määräysvallassa olevien yhteisöjen väliset transaktiot ja rahamäärät eliminoidaan. Sen sijaan näiden yhteisöjen välisiin transaktioihin liittyvät realisoitumattomat voitot ja tappiot ovat vähäisiä, minkä vuoksi niitä ei ole eliminoitu.

Osakkuusyritykset

Osakkuusyritykset ovat yhteisöjä, joissa Euroopan unionilla on rahoitukseen tai toimintaan liittyvässä päätöksenteossa suoraan tai välillisesti huomattava vaikutusvalta, mutta ei määräysvaltaa. Vaikutusvalta katsotaan huomattavaksi, jos Euroopan komissiolla on suoraan tai välillisesti vähintään 20 prosenttia äänioikeuksista.

Osuuksia osakkuusyrityksissä käsitellään kirjanpidossa pääomaosuusmenetelmää soveltaen, ja ne kirjataan alun perin hankintamenoon. Euroopan unionin osuus osakkuusyritysten voitoista tai tappioista kirjataan EU:n tuotto- ja kululaskelmaan, ja osuus rahastojen muutoksista kirjataan EU:n rahastoihin. Alkuperäinen hankintameno ja kaikki muutokset (myöhemmät rahoitusosuudet, osuus voitoista, tappioista ja rahastojen muutoksista sekä osingot) muodostavat osakkuusyrityksen kirjanpitoarvon EU:n tilinpäätöksessä tilinpäätöspäivänä. Osakkuusyrityksestä saatu voitonjako vähentää omaisuuserän kirjanpitoarvoa. Euroopan unionin ja sen osakkuusyritysten välisiin transaktioihin liittyvät realisoitumattomat voitot ja tappiot ovat vähäisiä, minkä vuoksi niitä ei ole eliminoitu.

Osakkuusyritysten noudattamat tilinpäätöksen laatimisperiaatteet voivat poiketa Euroopan unionin noudattamista periaatteista, vaikka kyseessä ovat samankaltaiset transaktiot ja tapahtumat samankaltaisissa olosuhteissa. Euroopan unioni ei pyri käyttämään huomattavaa vaikutusvaltaa riskipääomarahastoissa, joissa sillä on vähintään 20 prosentin omistusosuus. Näitä rahastoja pidetään myytävissä olevina rahoitusinstrumentteina, joihin ei sovelleta pääomaosuusmenetelmää.

Yhteisyritykset

Yhteisyritys on sopimukseen perustuva järjestely, jonka mukaisesti Euroopan unioni ja yksi tai useampi osapuoli harjoittavat yhteisessä määräysvallassa olevaa taloudellista toimintaa. Yhteinen määräysvalta on suorituspotentiaalia sisältävää toimintaa koskevan suoran tai välillisen määräysvallan pitämistä yhteisenä sopimukseen perustuen.

Osuuksia yhteisyrityksissä käsitellään kirjanpidossa pääomaosuusmenetelmää soveltaen, ja ne kirjataan alun perin hankintamenoon. Euroopan unionin osuus yhteisessä määräysvallassa olevien yritysten voitoista tai tappioista kirjataan EU:n tuotto- ja kululaskelmaan, ja osuus rahastojen muutoksista kirjataan EU:n rahastoihin. Alkuperäinen hankintameno ja kaikki muutokset (myöhemmät rahoitusosuudet, osuus voitoista, tappioista ja rahastojen muutoksista sekä osingot) muodostavat yhteisyrityksen kirjanpitoarvon EU:n tilinpäätöksessä tilinpäätöspäivänä.

Euroopan unionin ja sen yhteisessä määräysvallassa olevien yhteisöjen välisiin transaktioihin liittyvät realisoitumattomat voitot ja tappiot ovat vähäisiä, minkä vuoksi niitä ei ole eliminoitu. Yhteisyritysten noudattamat tilinpäätöksen laatimisperiaatteet voivat poiketa Euroopan unionin noudattamista periaatteista, vaikka kyseessä ovat samankaltaiset transaktiot ja tapahtumat samankaltaisissa olosuhteissa.

Konsolidoinnin ulkopuoliset yhteisöt, joiden varoja komissio hallinnoi

Euroopan komissio hallinnoi Euroopan unionin henkilöstön sairausvakuutusjärjestelmän, Euroopan kehitysrahaston ja osallistujien takuurahaston varoja niiden puolesta. Näitä yhteisöjä ei kuitenkaan ole konsolidoitu EU:n tilinpäätökseen, koska ne eivät ole EU:n määräysvallassa (kyseisistä määristä on lisätietoja liitetiedossa 11 .)

1.4 LAATIMISPERUSTA

1.4.1 Valuuttojen muuntaminen euroiksi

Toiminta- ja raportointivaluutta

Tilinpäätös laaditaan miljoonina euroina, koska euro on Euroopan unionin toiminta- ja raportointivaluutta.

Transaktiot ja saldot

Ulkomaan rahan määräiset transaktiot muunnetaan euroiksi transaktiopäivän valuuttakurssiin. Tuotto- ja kululaskelmaan on kirjattu kurssivoitot ja -tappiot, jotka syntyvät ulkomaan rahan määräisten transaktioiden suorittamisesta sekä ulkomaan rahan määräisten monetaaristen varojen ja velkojen muuntamisesta euromääräisiksi vuoden lopun valuuttakursseihin.

Seuraavien erien osalta on kuitenkin käytetty edellisestä poikkeavia muuntomenetelmiä:

– aineelliset käyttöomaisuushyödykkeet ja aineettomat hyödykkeet arvostetaan euroina niiden hankintapäivänä voimassa olleiden euron kurssien mukaan, ja

– Euroopan maatalouden tukirahastosta maksetut ennakkomaksut muunnetaan käyttämällä niiden myöntämistä seuraavan kuukauden 10. päivänä voimassa ollutta kurssia.

Ulkomaan rahan määräisten monetaaristen varojen ja velkojen saldot vuoden lopussa muunnetaan euroiksi käyttäen seuraavia 31. joulukuuta voimassa olleita valuuttakursseja:

Euron vaihtokurssit|

Valuutta|31.12.2009|31.12.2008|Valuutta|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1,9558|1,9558|LTL|3,4528|3,4528|

CZK|26,4730|26,8750|PLN|4,1045|4,1535|

DKK|7,4418|7,4506|RON|4,2363|4,0225|

EEK|15,6466|15,6466|SEK|10,2520|10,8700|

GBP|0,8881|0,9525|CHF|1,4836|1,4850|

HUF|270,4200|266,7000|JPY|133,1600|126,1400|

LVL|0,7093|0,7083|USD|1,4406|1,3917|

Ulkomaan rahan määräisten, myytävissä oleviksi luokiteltujen monetaaristen arvopapereiden käyvän arvon muutokset, jotka liittyvät muuntoeroihin, kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan. Myös sellaiset muuntoerot, jotka liittyvät tulosvaikutteisesti käypään arvoon kirjattaviin ei-monetaarisiin rahoitusvaroihin ja -velkoihin, kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan. Myytävissä oleviin ei-monetaarisiin rahoitusvaroihin liittyvät muuntoerot kirjataan käyvän arvon rahastoon.

1.4.2 Arvioiden käyttäminen

IPSAS-standardien ja yleisesti hyväksyttyjen tilinpäätösperiaatteiden mukaisesti tilinpäätökseen sisältyy väistämättä määriä, jotka perustuvat johdon tekemiin arvioihin ja oletuksiin, jotka puolestaan perustuvat luotettavimpiin käytettävissä oleviin tietoihin. Merkittäviin arvioihin kuuluvat muun muassa työsuhde-etuuksiin liittyvät velat, varaukset, vaihto-omaisuuteen ja muihin lyhytaikaisiin saamisiin liittyvä taloudellinen riski, siirtosaamiset ja -velat, ehdolliset varat ja velat sekä aineettomien hyödykkeiden ja aineellisten käyttöomaisuushyödykkeiden arvon alentuminen. Kyseisten erien todellinen arvo voi poiketa arvioista. Arvioihin tehtävät muutokset kirjataan kaudella, jonka aikana ne tulevat tietoon.

1.5 TASE

1.5.1 Aineettomat hyödykkeet

Hankitut tietokoneohjelmistojen lisenssit kirjataan alkuperäiseen hankintamenoon, josta on vähennetty kertyneet poistot ja arvonalentumistappiot. Kyseisistä omaisuuseristä tehdään poistot tasapoistomenetelmällä omaisuuserien arvioituna taloudellisena vaikutusaikana (4 vuotta). Sisäisesti tuotetut aineettomat hyödykkeet kirjataan nykykäytännön mukaan tarkasteluhetkellä kuluiksi tuotto- ja kululaskelmaan. Tietokoneohjelmien kehittämiseen ja ylläpitoon liittyvät menot kirjataan kuluiksi, kun ne syntyvät. Näin tehdään myös tieteelliseen tutkimukseen ja kehitykseen liittyville menoille.

1.5.2 Aineelliset käyttöomaisuushyödykkeet

Kaikki aineelliset käyttöomaisuushyödykkeet kirjataan alkuperäiseen hankintamenoon, josta on vähennetty kertyneet poistot ja arvonalentumistappiot. Alkuperäiseen hankintamenoon sisältyvät kustannukset, jotka voidaan suoraan kohdistaa omaisuuserän hankintaan tai rakentamiseen.

Myöhemmin syntyvät menot sisällytetään omaisuuserän kirjanpitoarvoon tai kirjataan erillisenä omaisuuseränä ainoastaan silloin, kun on todennäköistä, että Euroopan unioni saa omaisuuserästä tulevaisuudessa taloudellista hyötyä tai suorituspotentiaalia, ja kun omaisuuserään liittyvät menot voidaan määrittää luotettavasti. Korjaus- ja ylläpitomenot kirjataan kuluiksi tuotto- ja kululaskelmaan sinä varainhoitovuotena, jonka aikana ne syntyvät. Koska Euroopan unioni ei ota lainaa aineellisten käyttöomaisuushyödykkeiden hankkimiseksi, kyseisiin hyödykkeisiin ei liity vieraan pääoman kustannuksia.

Maa-alueista ja taideteoksista ei tehdä poistoja, koska niiden taloudellisen vaikutusajan katsotaan olevan rajoittamaton. Myöskään keskeneräisistä hankinnoista ei tehdä poistoja, koska tällaiset omaisuuserät eivät ole vielä käytettävissä. Muista omaisuuseristä tehdään tasapoistot, jotta niiden jäännösarvo voidaan vähentää arvioituna taloudellisena vaikutusaikana seuraavasti:

Poistoprosentit

Omaisuuserän laji|Tasapoisto prosentteina|

Rakennukset|4 %|

Laitteistot, koneet ja kalusto|10–25 %|

Kalusteet|10–25 %|

Kiinteät kalusteet|10–33 %|

Ajoneuvot|25 %|

Tietokonelaitteet|25 %|

Muut aineelliset hyödykkeet|10–33 %|

Omaisuuserien luovutuksesta saatavat voitot ja tappiot määritetään vertaamalla luovutustuloa, josta on vähennetty myyntikustannukset, luovutetun omaisuuserän kirjanpitoarvoon. Voitot ja tappiot kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan.

Vuokraus

Aineellisten hyödykkeiden vuokraus luokitellaan rahoitusleasingtoiminnaksi silloin, kun omistamiseen liittyvät riskit ja edut kuuluvat olennaisilta osin Euroopan unionille. Rahoitusleasingilla hankitut omaisuuserät aktivoidaan leasingsopimuksen syntymisajankohtana joko omaisuuserän käypään arvoon tai leasingmaksujen vähimmäismäärän nykyarvoon sen mukaan, kumpi näistä on pienempi. Kukin leasingmaksu jaetaan velan lyhennykseen ja rahoitusmenoihin, jotta jäljellä olevalle velalle tulee kullakin kaudella samansuuruinen korkoprosentti. Vuokravelvoitteet, joista on vähennetty rahoitusmenot, sisällytetään muihin (lyhyt- ja pitkäaikaisiin) velkoihin. Koron osuus rahoituskustannuksista kirjataan kuluksi tuotto- ja kululaskelmaan vuokra-aikana, jotta jäljellä olevalle velalle tulee kullakin kaudella samansuuruinen korkoprosentti. Rahoitusleasingilla hallussa pidettävistä omaisuuseristä tehdään poistot joko omaisuuserien taloudellisena vaikutusaikana tai leasingsopimuksen voimassaoloaikana sen mukaan kumpi näistä on lyhyempi.

Leasingsopimukset, joissa omistajuuteen liittyvät riskit ja edut säilyvät olennaisilta osin vuokralleantajalla, luokitellaan muiksi leasingsopimuksiksi. Muihin leasingsopimuksiin liittyvät maksut kirjataan kuluiksi tuotto- ja kululaskelmaan tasaerinä leasingsopimuksen voimassaoloaikana.

1.5.3 Muiden kuin rahoitusvarojen arvon alentuminen

Omaisuuseristä, joiden taloudellista vaikutusaikaa ei ole rajoitettu, ei tehdä poistoja vaan niiden arvon alentumista testataan vuosittain. Kyseisten omaisuuserien arvon mahdollinen alentuminen selvitetään aina, kun on viitteitä siitä, että kirjanpitoarvoa vastaava rahamäärä ei ole enää kerrytettävissä tapahtumien tai olosuhteiden muuttumisen vuoksi. Arvonalentumistappioksi kirjataan määrä, jolla omaisuuserän kirjanpitoarvo ylittää siitä kerrytettävissä olevan rahamäärän. Kerrytettävissä oleva rahamäärä on omaisuuserän käypä arvo, josta on vähennetty luovutuksesta aiheutuvat menot, tai omaisuuserän käyttöarvo, sen mukaan kumpi näistä on suurempi.

Aineettomien hyödykkeiden ja aineellisten käyttöomaisuushyödykkeiden jäännösarvoa ja taloudellista vaikutusaikaa tarkistetaan vähintään kerran vuodessa ja muutetaan tarvittaessa. Omaisuuserän kirjanpitoarvoa alennetaan välittömästi vastaamaan siihen liittyvää kerrytettävissä olevaa rahamäärää, jos kirjanpitoarvon havaitaan olevan kerrytettävissä olevaa rahamäärää suurempi. Jos aiempina vuosina kirjattujen arvonalennusten perusteet eivät enää päde, arvonalentumistappiot peruutetaan vastaavasti.

1.5.4 Sijoitukset

Osuudet osakkuusyrityksissä ja yhteisyrityksissä

Osuudet osakkuusyrityksissä ja yhteisyrityksissä käsitellään kirjanpidossa pääomaosuusmenetelmän mukaisesti. Pääomakustannuksia oikaistaan siten, että ne vastaavat Euroopan unionin osuutta osakkuusyritysten ja yhteisyritysten nettovarojen vähentymisestä tai lisääntymisestä alkuperäisen kirjaamisen jälkeen, jos arvon alentuminen voidaan osoittaa. Omaisuuserät kirjataan tarvittaessa alempaan kerrytettävissä olevaan rahamäärään. Kerrytettävissä oleva rahamäärä määritetään edellä liitetiedossa 1.5.3 kuvatulla tavalla. Jos arvon alentumiselle ei myöhempänä ajankohtana ole enää perustetta, arvonalentumistappio peruutetaan kirjaamalla omaisuuserä arvonalentumistappiosta puhdistettuun kirjanpitoarvoon.

Sijoitukset riskipääomarahastoissa

Luokittelu ja arvon määrittäminen

Riskipääomarahastoissa olevat sijoitukset luokitellaan myytävissä oleviksi omaisuuseriksi (ks. liitetieto 1.5.5 ). Tämän vuoksi ne arvostetaan käypään arvoon, ja käyvän arvon muutoksista syntyvät voitot ja tappiot, muuntoerot mukaan luettuina, kirjataan käyvän arvon rahastoon.

Käypään arvoon liittyvät näkökohdat

Koska riskipääomarahastoihin tehdyillä sijoituksilla ei ole noteerattua markkinahintaa toimivilla markkinoilla, ne arvostetaan omaisuuserittäin joko hankintamenoon tai rahastonhoitajan ilmoittamaan, osuudenomistajille kuuluvien varojen tilinpäätöspäivän nettoarvoon (Net Asset Value, NAV) sen mukaan, kumpi näistä arvoista on pienempi. Näin arvoon ei sisälly kohteena olevaan sijoitussalkkuun mahdollisesti sisältyviä realisoitumattomia voittoja. Riskipääomarahastoissa olevat alkuvaiheen sijoitukset arvostetaan samojen periaatteiden mukaisesti, lukuun ottamatta ainoastaan hallintokuluista johtuvia realisoitumattomia tappioita, joita ei oteta huomioon.

Käyvän arvon määrittämisestä seurauksena olevat realisoitumattomat voitot kirjataan rahastoihin. Realisoitumattomien tappioiden osalta on selvitettävä mahdollinen arvon alentuminen, jotta voidaan määrittää, kirjataanko ne arvonalentumistappioina tuotto- ja kululaskelmaan vai käyvän arvon rahaston muutoksina taseeseen. Osuudenomistajille kuuluvien varojen käyvän arvon mukainen nettoarvo määritetään joko soveltamalla prosenttiosuutta, joka vastaa Euroopan unionin omistusosuutta rahastosta, uusimman raportin mukaiseen nettoarvoon tai (mahdollisuuksien mukaan) rahastonhoitajan ilmoittamana yksittäisen osuuden tarkkana arvona samana ajankohtana.

1.5.5 Rahoitusvarat

Luokittelu

Euroopan unioni luokittele rahoitusvaransa seuraavasti: käypään arvoon tulosvaikutteisesti kirjattavat rahoitusvarat; lainat ja muut saamiset; eräpäivään asti pidettävät sijoitukset; ja myytävissä olevat rahoitusvarat. Rahoitusinstrumenttien luokka määritellään alkuperäisen kirjaamisen ajankohtana, ja sitä tarkastellaan vuosittain tilinpäätöspäivänä.

i) Käypään arvoon tulosvaikutteisesti kirjattavat rahoitusvarat

Rahoitusvaroihin kuuluva erä sijoitetaan tähän luokkaan, jos se on ensisijaisesti hankittu myytäväksi lyhyellä aikavälillä tai jos Euroopan unioni on nimennyt sen myytäväksi lyhyellä aikavälillä. Myös johdannaiset sijoitetaan tähän luokkaan. Tähän luokkaan kuuluvat omaisuuserät sisällytetään lyhytaikaisiin varoihin, jos ne todennäköisesti realisoidaan kahdentoista kuukauden kuluessa tilinpäätöspäivästä.

ii) Lainat ja muut saamiset

Lainat ja muut saamiset ovat muita kuin johdannaisiin kuuluvia rahoitusvaroja, joihin liittyvät maksusuoritukset ovat kiinteitä tai muuten määritettävissä ja joita ei noteerata toimivilla markkinoilla. Nämä saamiset syntyvät silloin, kun EU antaa velalliselle suoraan rahaa, tavaroita tai palveluita ilman aikomusta käydä saamisella kauppaa. Ne luokitellaan pitkäaikaisiin varoihin lukuun ottamatta niitä omaisuuseriä, joiden eräpäivä on 12 kuukauden kuluessa tilinpäätöspäivästä.

iii) Eräpäivään asti pidettävät sijoitukset

Eräpäivään asti pidettävät sijoitukset ovat muita kuin johdannaisiin kuuluvia rahoitusvaroja, joihin liittyvät maksusuoritukset ovat kiinteitä tai muuten määritettävissä, jotka erääntyvät tiettyyn aikaan ja jotka Euroopan unioni aikoo pitää ja pystyy pitämään eräpäivään asti. Euroopan unionilla ei ollut tähän luokkaan kuuluvia sijoituksia varainhoitovuonna 2009.

iv) Myytävissä olevat rahoitusvarat

Myytävissä olevat rahoitusvarat ovat muita kuin johdannaisia, ja ne on joko nimetty tähän luokkaan kuuluviksi tai niitä ei ole sijoitettu mihinkään muuhun luokkaan. Ne luokitellaan joko lyhyt- tai pitkäaikaisiin varoihin sen mukaan, koska EU aikoo luovuttaa ne. Myös sijoitukset konsolidoinnin ulkopuolisiin yhteisöihin ja muut oman pääoman ehtoiset sijoitukset, joita ei arvosteta pääomaosuusmenetelmällä (esimerkiksi riskipääomatoimet), luokitellaan myytävissä oleviksi rahoitusvaroiksi.

Alkuperäinen kirjaaminen ja arvostaminen

Sellaiset rahoitusvarat, jotka kirjataan tulosvaikutteisesti käypään arvoon, pidetään eräpäivään saakka tai jotka ovat myytävissä, kirjataan kaupankäyntipäivänä eli päivänä, jona Euroopan unioni sitoutuu ostamaan tai myymään omaisuuserän. Lainat kirjataan silloin, kun rahavarat siirretään lainanottajille. Rahoitusinstrumentit kirjataan alun perin käypään arvoon, johon lisätään transaktiomenot niille rahoitusvaroille, joita ei kirjata tulosvaikutteisesti käypään arvoon. Rahoitusvarat, jotka kirjataan tulosvaikutteisesti käypään arvoon, kirjataan alun perin käypään arvoon, ja transaktiomenot kirjataan kuluiksi tuotto- ja kululaskelmaan.

Rahoitusvaroihin kuuluvan erän käypä arvo on alkuperäisen kirjaamisen yhteydessä yleensä kauppahinta, eli saadun vastikkeen käypä arvo. Kun myönnetään pitkäaikainen laina, josta ei peritä korkoa tai perittävä korko on markkinakorkoa alhaisempi, lainan käypänä arvona voidaan pitää kaikkien vastaisten rahavirtojen nykyarvoa, joka saadaan diskonttaamalla tulevat rahavirrat vastaavaan luottoluokkaan kuuluvan vastaavan instrumentin vallitsevalla markkinakorolla.

Lainatuista varoista myönnetyissä luotoissa (ns. back-to-back -operaatiot) otto- ja antolainauksen ehdot ja määrät eivät eroa merkittävästi toisistaan. ”Vaihtoehtoiskustannusta” ei voida soveltaa, koska EU ei saa sijoittaa rahaa pääomamarkkinoille. Näistä syistä kyseiset lainat kirjataan nimellisarvoon. EU:lle koituneet transaktiomenot, jotka peritään lainansaajalta, kirjataan suoraan tuotto- ja kululaskelmaan.

Rahoitusinstrumentit poistetaan taseesta, kun Euroopan unionilla ei enää ole oikeutta saada rahavirtaa sijoituksista tai kun kyseinen oikeus on siirretty ja Euroopan unioni on luopunut kaikista olennaisista omistajuuteen liittyvistä riskeistä ja eduista.

Myöhempi arvostaminen

Tulosvaikutteisesti käypään arvoon kirjattavat rahoitusvarat kirjataan myöhempänä ajankohtana käypään arvoon. Luokkaan ”tulosvaikutteisesti käypään arvoon kirjattavat rahoitusinstrumentit” kuuluvien erien käyvän arvon muutoksista aiheutuvat voitot ja tappiot kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan kaudella, jolla ne syntyvät.

Lainat ja muut saamiset sekä eräpäivään saakka pidettävät sijoitukset kirjataan jaksotettuun hankintamenoon efektiivisen koron menetelmää soveltaen. Lainatuista varoista myönnetyissä luotoissa samaa efektiivistä korkoa sovelletaan sekä otto- että antolainaukseen, koska kyseiset lainat ovat luonteeltaan ns. back-to-back -operaatioita, eivätkä otto- ja antolainauksen ehdot ja määrät eroa merkittävästi toisistaan. Euroopan unionille koituneet transaktiomenot, jotka peritään lainansaajalta, kirjataan suoraan tuotto- ja kululaskelmaan.

Myytävissä olevat rahoitusvarat kirjataan myöhempänä ajankohtana käypään arvoon. Myytävissä olevien omaisuuserien käyvän arvon muutoksista syntyvät voitot ja tappiot kirjataan käyvän arvon rahastoon. Kun myytävissä oleviksi luokitellut omaisuuserät myydään tai niiden arvo alenee, käyvän arvon rahastoon aiemmin merkityt kumulatiiviset käyvän arvon oikaisut kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan. Efektiivisen koron menetelmällä laskettu myytävissä olevien rahoitusvarojen tuottama korko kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan. Myytävissä olevista oman pääoman ehtoisista instrumenteista saatavat osingot kirjataan silloin, kun unionin oikeus saada maksuja syntyy.

Toimivilla markkinoilla noteerattavien sijoitusten käyvät arvot perustuvat voimassa oleviin ostokursseihin. Jos rahoitusvaroihin kuuluvalla erällä ei ole toimivia markkinoita tai arvopaperi on noteeraamaton, Euroopan unioni määrittää käyvän arvon arvostusmenetelmien avulla. Näihin menetelmiin kuuluvat muun muassa vertailu toisistaan riippumattomien osapuolten välisiin viimeaikaisiin liiketoimiin ja muihin keskeisiltä osiltaan vastaaviin instrumentteihin, diskontattujen rahavirtojen analysointi, optionhinnoittelumallit sekä muut markkinatoimijoiden yleisesti käyttämät arvostusmenetelmät.

Jos sellaisiin oman pääoman ehtoisiin instrumentteihin, joita ei noteerata toimivilla markkinoilla, tehtyjen sijoitusten käypää arvoa ei voida luotettavasti määrittää, nämä sijoitukset arvostetaan hankintamenoon, josta on vähennetty arvonalentumistappiot.

Rahoitusvarojen arvon alentuminen

Euroopan unioni arvioi jokaisena tilinpäätöspäivänä, onko objektiivista näyttöä siitä, että rahoitusvaroihin kuuluvan erän arvo on alentunut. Rahoitusvaroihin kuuluvan erän arvo on alentunut ja arvonalentumistappiota on syntynyt ainoastaan siinä tapauksessa, että arvonalentumisesta on objektiivista näyttöä yhden tai useamman, omaisuuserän alkuperäisen kirjaamisen jälkeen toteutuneen tapahtuman seurauksena ja että tappion synnyttävällä tapahtumalla (tai tapahtumilla) on luotettavasti arvioitavissa oleva vaikutus rahoitusvaroihin kuuluvan erän arvioituihin vastaisiin rahavirtoihin.

i) Jaksotettuun hankintamenoon taseeseen merkittävät omaisuuserät

Jos on objektiivista näyttöä siitä, että jaksotettuun hankintamenoon taseeseen merkityistä lainoista ja muista saamisista tai eräpäivään asti pidettävistä sijoituksista on syntynyt arvonalentumistappiota, tappion suuruus määritetään kyseisen rahoitusvaroihin kuuluvan erän kirjanpitoarvon ja sen alkuperäisellä efektiivisellä korolla diskontattujen arvioitujen vastaisten rahavirtojen nykyarvon erotuksena (ottamatta huomioon vastaisia, vielä toteutumattomia luottotappioita). Omaisuuserän kirjanpitoarvoa alennetaan ja tappion määrä kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan. Jos lainan tai eräpäivään asti pidettävän sijoituksen korko on vaihtuva, arvonalentumistappiota määritettäessä diskonttauskorkona käytetään sopimuksen perusteella määräytyvää tarkasteluhetken efektiivistä korkoa. Rahoitusvaroihin kuuluvan vakuudellisen erän arvioitujen vastaisten rahavirtojen nykyarvon laskennassa otetaan huomioon rahavirrat, jotka mahdollisesti saadaan vakuuden realisoinnin seurauksena, vähennettyinä vakuuden haltuunotosta ja myynnistä aiheutuvilla menoilla riippumatta siitä, onko vakuuden realisointi todennäköistä vai ei. Jos arvonalentumistappion määrä pienenee jollakin myöhemmällä kaudella ja vähennyksen voidaan objektiivisesti katsoa liittyvän arvonalentumisen kirjaamisen jälkeiseen tapahtumaan, aikaisemmin kirjattu arvonalentumistappio peruutetaan tulosvaikutteisesti.

ii) Käypään arvoon taseeseen merkittävät omaisuuserät

Kun on kyse myytävissä oleviksi luokitelluista oman pääoman ehtoisista sijoituksista, arvopaperin käyvän arvon huomattava tai pysyvä (pitkittynyt) alentuminen alle hankintamenon otetaan huomioon määritettäessä sitä, onko arvopaperien arvo alentunut. Jos tällaista näyttöä on myytävissä olevien rahoitusvarojen osalta, kumulatiivinen tappio poistetaan rahastoista ja kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan. Kumulatiivinen tappio lasketaan seuraavien erien erotuksena: hankintameno ja tarkasteluhetken käypä arvo, vähennettynä kyseisestä rahoitusvaroihin kuuluvasta erästä aikaisemmin tuotto- ja kululaskelmaan kirjatuilla arvonalentumistappioilla. Oman pääoman ehtoisten instrumenttien tulosvaikutteisesti kirjattuja arvonalentumistappioita ei peruuteta tulosvaikutteisesti. Jos myytävissä olevaksi luokitellun vieraan pääoman ehtoisen instrumentin käypä arvo nousee myöhemmällä kaudella ja jos nousun voidaan objektiivisesti katsoa liittyvän arvonalentumistappion kirjaamisen jälkeiseen tapahtumaan, arvonalentumistappio peruutetaan tulosvaikutteisesti.

1.5.6 Vaihto-omaisuus

Vaihto-omaisuus arvostetaan hankintamenoon tai nettorealisointiarvoon sen mukaan, kumpi näistä arvoista on pienempi. Hankintamenoa määritettäessä käytetään FIFO-menetelmää. Valmiiden tuotteiden ja keskeneräisen tuotannon hankintameno muodostuu raaka-aineista, välittömistä työsuorituksista johtuvista menoista, muista suoraan kohdistettavissa olevista menoista sekä valmistuksen yleismenoista, jotka perustuvat normaaliin toiminta-asteeseen. Nettorealisointiarvo on tavanomaisessa liiketoiminnassa saatava arvioitu myyntihinta, josta on vähennetty valmiiksi saattamisesta ja myynnistä johtuvat menot. Jos vaihto-omaisuutta säilytetään luovutettavaksi veloituksetta tai nimellistä veloitusta vastaan, se arvostetaan hankintamenoon tai jälleenhankintahintaan, sen mukaan kumpi näistä arvoista on pienempi. Jälleenhankintahinta on hinta, jonka Euroopan unioni maksaisi hankkiessaan omaisuuserän tilinpäätöspäivänä.

1.5.7 Ennakkomaksut

Ennakkomaksun tarkoituksena on tarjota tuensaajalle käteisvaroja. Ennakkomaksu voidaan suorittaa useammassa erässä ennakkomaksusopimuksessa kulloinkin määrätyllä ajanjaksolla. Ennakkomaksu joko maksetaan takaisin tai käytetään tiettyyn tarkoitukseen sopimuksessa määrättynä ajanjaksona. Jos tuensaajalle ei aiheudu tukikelpoisia menoja, ennakkomaksu on palautettava Euroopan unionille. Tukikelpoisten kustannusten hyväksyminen ja rahamäärien palauttaminen johtavat avoinna olevan ennakkomaksun määrän vähentämiseen tai poistamiseen kokonaan, ja kyseinen määrä kirjataan kuluksi.

Ennakkomaksujen tuottamat korot kirjataan sitä mukaa kuin ne kertyvät ja asianomaisen sopimuksen määräysten mukaisesti. Kertynyt korkotuotto arvioidaan mahdollisimman luotettavien tietojen perusteella vuoden lopussa ja merkitään taseeseen.

1.5.8 Saamiset

Saamiset kirjataan alkuperäiseen määräänsä, josta on vähennetty mahdollinen arvon alentuminen. Saamisten arvon alentuminen todetaan silloin, kun on objektiivista näyttöä siitä, ettei Euroopan unioni pysty perimään kaikkia määriä saamisten alkuperäisten ehtojen mukaisesti. Arvon alentumisena kirjattava määrä on omaisuuserän kirjanpitoarvon ja kerrytettävissä olevan rahamäärän (joka on odotettavissa olevien vastaisten rahavirtojen nykyarvo, joka lasketaan diskonttaamalla kyseiset rahavirrat vastaavilta lainanottajilta perittävällä markkinakorolla) erotus. Arvon alentumista vastaava määrä kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan. Lisäksi kirjataan yleinen arvonalentuminen voimassa olevista perintämääräyksistä, joista ei ole siihen mennessä tehty erillistä arvonalentumiskirjausta. Ks. myös jäljempänä liitetieto 1.5.14 , joka koskee vuoden lopussa kirjattavien siirtosaamisten käsittelyä.

1.5.9 Käteisvarat ja muut rahavarat

Käteisvaroja ja muita rahavaroja pidetään lyhytaikaisina varoina. Niihin kuuluvat muun muassa käteinen raha, pankeissa olevat vaadittaessa maksettavat talletukset, muut lyhytaikaiset erittäin likvidit sijoitukset, jotka erääntyvät enintään kolmen kuukauden kuluessa, ja luotolliset pankkitilit.

1.5.10 Työsuhde-etuudet

Eläkevastuut

Euroopan unionilla on etuuspohjaisia eläkejärjestelyjä. Henkilöstö maksaa palkoistaan kolmasosan etuuksien aiheuttamista arvioiduista kustannuksista, mutta eläkevelkaa vastaavaa määrää ei rahastoida. Etuuspohjaisiin eläkejärjestelyihin liittyvä taseeseen merkittävä velka on etuuspohjaisesta järjestelystä johtuvan velvoitteen nykyarvo tilinpäätöspäivänä. Etuuspohjaisesta järjestelystä johtuvan velvoitteen arvon laskevat vakuutusmatemaatikot soveltamalla ennakoituun etuusoikeusyksikköön perustuvaa menetelmää. Velvoitteen nykyarvo määritetään diskonttaamalla järjestelystä maksettavat arvioidut tulevat rahavirrat käyttämällä maksettavien etuuksien kanssa saman valuutan määräisten valtion joukkovelkakirjalainojen korkoja, joiden erääntymisaika vastaa suunnilleen eläkevastuun erääntymisaikaa.

Kokemukseen perustuvista oikaisuista ja vakuutusmatemaattisten oletusten muutoksista johtuvat vakuutusmatemaattiset voitot ja tappiot kirjataan välittömästi tuotto- ja kululaskelmaan. Takautuvaan työsuoritukseen perustuvat menot kirjataan välittömästi tuotto- ja kululaskelmaan, paitsi jos eläkejärjestelyyn tehtävien muutosten edellytyksenä on, että työntekijät pysyvät palveluksessa määrätyn ajan (oikeuden syntymisajanjakso). Tässä tapauksessa takautuvaan työsuoritukseen perustuvat menot jaksotetaan tasapoistomenetelmällä oikeuden syntymisajanjakson aikana.

Työsuhteen päättymisen jälkeiset sairausetuudet

Euroopan unioni tarjoaa työntekijöilleen terveydenhoitoetuuksia korvaamalla sairauskuluja. Juoksevaa hallintoa varten on perustettu erillinen rahasto (yhteinen sairausvakuutusjärjestelmä (RCAM)). Järjestelmästä hyötyvät nykyiset työntekijät, eläkeläiset, lesket ja heidän edunsaajansa. Muille edunsaajille kuin nykyisille työntekijöille (eläkeläiset, orvot jne.) myönnetyt etuudet luokitellaan ”työsuhteen päättymisen jälkeisiksi etuuksiksi”. Näiden etuuksien luonteen vuoksi tarvitaan vakuutusmatemaattisia laskelmia. Taseeseen merkittävä velka määritetään vastaavin perustein kuin eläkevelvoitteita vastaava velka (ks. edellä).

1.5.11 Varaukset

Varaus kirjataan silloin, kun Euroopan unionilla on aikaisempien tapahtumien seurauksena olemassa oleva oikeudellinen tai tosiasiallinen velvoite kolmansia kohtaan, kun on todennäköistä, että velvoitteen täyttäminen edellyttää resurssien siirtymistä pois unionista ja kun velvoitteen määrä on arvioitavissa luotettavasti. Vastaisia toiminnan tappioita varten ei tehdä varauksia. Kirjattava varaus on paras arvio olemassa olevan velvoitteen täyttämisen edellyttämistä menoista tilinpäätöspäivänä. Jos varaukseen liittyy suuri määrä eriä, velvoite arvioidaan painottamalla mahdolliset tulemat niihin liittyvillä todennäköisyyksillä (ns. odotusarvomenetelmä).

1.5.12 Rahoitusvelat

Rahoitusvelat luokitellaan tulosvaikutteisesti käypään arvoon kirjattaviksi rahoitusveloiksi tai jaksotettuun hankintamenoon taseeseen merkittäviksi rahoitusveloiksi (lainat). Lainoja ovat lainat luottolaitoksilta ja velkakirjalainat. Lainat kirjataan alun perin käypään arvoon, joka on saatu rahamäärä (saadun vastikkeen käypä arvo), josta on vähennetty transaktiomenot. Myöhemmässä vaiheessa ne kirjataan jaksotettuun hankintamenoon efektiivisen koron menetelmää soveltaen. Saadun rahamäärän, josta on vähennetty transaktiomenot, ja lunastusarvon välinen mahdollinen erotus kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan laina-aikana efektiivisen koron menetelmää soveltaen.

Lainat luokitellaan pitkäaikaisiksi veloiksi lukuun ottamatta niitä omaisuuseriä, joiden eräpäivä on alle 12 kuukauden kuluessa tilinpäätöspäivästä. Lainatuista varoista myönnetyissä luotoissa efektiivisen koron menetelmää ei olennaisuusseikkojen vuoksi saa soveltaa otto- ja antolainaukseen. Euroopan unionille koituneet transaktiomenot, jotka peritään lainansaajalta, kirjataan suoraan tuotto- ja kululaskelmaan.

Tulosvaikutteisesti käypään arvoon kirjattaviin rahoitusvelkoihin sisältyvät johdannaiset, joiden käypä arvo on negatiivinen. Niitä käsitellään kirjanpidossa kuten tulosvaikutteisesti käypään arvoon kirjattavia rahoitusvaroja (ks. liitetieto 1.5.5 . ).

1.5.13 Velat

Huomattava osa Euroopan unionin veloista ei liity tavaroiden tai palvelujen ostamiseen vaan ne ovat maksamattomia maksupyyntöjä tuensaajilta, joille on myönnetty avustuksia tai muuta EU:n rahoitusta. Ne kirjataan maksupyynnössä esitetyn määrän suuruisiksi veloiksi, kun maksupyyntö vastaanotetaan. Rahoituksen hallinnoinnista vastaavat virkamiehet hyväksyvät tarkastuksen jälkeen kyseisten menojen tukikelpoisuuden. Tässä vaiheessa maksupyynnöt arvostetaan hyväksyttyyn tukikelpoiseen määrään.

Tavaroiden ja palvelujen ostamisesta johtuvat velat kirjataan alkuperäiseen määrään laskun saapuessa, ja vastaavat menot kirjataan, kun Euroopan unioni on vastaanottanut ja hyväksynyt tavara- tai palvelutoimituksen.

1.5.14 Siirtovelat ja -saamiset sekä tulo- ja menoennakot

Euroopan unionin kirjanpitosääntöjen mukaan liiketoimet ja muut tapahtumat kirjataan tilinpäätöstä laadittaessa sille tilikaudelle, jolle ne kuuluvat. Tilikauden päättyessä siirtovelat kirjataan sen määrän mukaisesti, jonka arvioidaan vastaavan siirtovelvoitetta kyseisellä kaudella. Siirtovelkojen määrä lasketaan komission antamien yksityiskohtaisten käytännön toimintaohjeiden mukaisesti. Kyseisillä ohjeilla pyritään varmistamaan, että tilinpäätös antaa tilanteesta oikean ja riittävän kuvan.

Myös tulot kirjataan sille tilikaudelle, jolle ne kuuluvat. Jos EU:n toimittamia tavaroita tai palveluita ei vuoden lopussa ole vielä laskutettu tai jos sopimusvelvoite on olemassa (esim. perustamissopimuksen perusteella) vaikka laskua ei vielä ole tehty, tilinpäätöksen merkitään vastaava siirtosaaminen.

Vastaavasti jos vielä toimittamatta olevat tavarat tai palvelut on vuoden loppuun mennessä jo laskutettu, vastaavat tulot merkitään tilinpäätökseen siirtovelaksi ja kirjataan vasta seuraavalla tilikaudella.

1.6 TUOTTO- JA KULULASKELMA

1.6.1 Tuotot

Muut kuin vaihtoon perustuvat tuotot

Tähän luokkaan kuuluu selvästi suurin osa EU:n tuloista. Luokkaan kuuluvat tulot ovat pääasiassa välittömiä ja välillisiä veroja sekä omiin varoihin kuuluvia määriä. Verojen lisäksi Euroopan unioni voi saada tuloja myös muilta osapuolilta (esim. tullimaksut, sakot ja lahjoitukset).

Alv- ja BKTL-varat

Tulot kirjataan sillä kaudella, jolla Euroopan unioni lähettää jäsenvaltioille pyynnön maksaa niiden rahoitusosuudet. Nämä summat arvostetaan ”pyydettyyn määrään”. Koska alv- ja BKTL-varat perustuvat asianomaista varainhoitovuotta koskeviin arvioihin, niiden määriä voidaan tarkistaa muutosten perusteella siihen saakka, kunnes jäsenvaltiot ilmoittavat lopulliset tiedot. Arvioon tehdyn muutoksen vaikutukset otetaan huomioon määritettäessä sen kauden nettoylijäämää tai -alijäämää, jolla muutos tapahtui.

Perinteiset omat varat

Saamiset ja niihin liittyvät tuotot kirjataan, kun vastaavat A-kirjanpitoon liittyvät kuukausikatsaukset saadaan jäsenvaltioilta (ml. kannetut tullimaksut ja sellaiset erääntyneet määrät, joille on vakuus ja joita ei ole riitautettu). Jäsenvaltioiden keräämät varainhoitovuotta koskevat tulot, joita ei ole vielä maksettu Euroopan unionille, arvioidaan tilinpäätöspäivänä ja merkitään taseeseen siirtosaamiseksi. B-kirjanpitoon liittyvät jäsenvaltioiden toimittamat neljännesvuosikatsaukset (ml. tullimaksut, joita ei ole kannettu ja joilla ei ole vakuutta, sekä vakuudelliset määrät, jotka velallinen on riitauttanut) kirjataan tuotoiksi, joista on vähennetty 25 prosenttia jäsenvaltioiden pidättäminä kantokuluina. Lisäksi tuotto- ja kululaskelmaan kirjataan arvonalennus, joka vastaa perimättä jäävien saamisten määrästä tehtyä arviota.

Sakot

Sakoista saatavat tuotot kirjataan silloin kun komissio on tehnyt päätöksen sakon määräämisestä ja asiasta on virallisesti ilmoitettu vastapuolelle. Jos yrityksen maksukykyä pidetään epävarmana, saamisen arvoa alennetaan kirjanpidossa. Sakkopäätöksen tekemisen jälkeen velallisen on kahden kuukauden kuluessa päätöksen tiedoksiantamisesta:

– joko hyväksyttävä päätös ja maksettava sakko määräajassa, jolloin EU kirjaa saamisen lopullisesti perityksi

– tai oltava hyväksymättä päätöstä ja nostettava kanne EU:n lainsäädännön mukaisesti.

Sakko on kuitenkin aina maksettava kolmen kuukauden määräajassa, koska kanteella ei ole lykkäävää vaikutusta (EY:n perustamissopimuksen 242 artikla). Sakkoa vastaavalle määrälle voidaan tietyissä olosuhteissa komission tilinpitäjän suostumuksella antaa vaihtoehtoisesti pankkitakaus.

Jos velallinen, joka on jo maksanut sakon alustavasti, nostaa kanteen päätöksestä, sakkoa vastaava määrä esitetään ehdollisissa veloissa. Koska velallisen nostamalla kanteella ei kuitenkaan ole lykkäävää vaikutusta EU:n tekemään päätökseen, saatu rahamäärä käytetään saamisen kuittaamiseen. Jos maksun sijaan saadaan vakuus, sakko kirjataan saamiseksi. Jos pidetään mahdollisena, että unionin yleinen tuomioistuin antaa EU:n vastaisen tuomion, kirjataan varaus, joka kattaa kyseisen riskin. Jos alustavan maksun sijaan on saatu vakuus, saamisen määrää pienennetään kirjanpidossa vastaavasti. Euroopan unionin saamat korot, jotka kertyvät pankkitileiltä, joille saadut maksut talletetaan, kirjataan tuotoiksi, ja ehdollisten velkojen määrää korotetaan vastaavasti.

Tavaroiden ja palvelujen vaihdosta saatavat tuotot

Tavaroiden ja palvelujen myynnistä saatavat tuotot kirjataan silloin, kun niiden omistajuuteen liittyvät riskit ja edut siirtyvät olennaisilta osin ostajalle. Palvelujen tarjoamista koskevaan liiketoimeen liittyviä tuottoja kirjattaessa otetaan huomioon se, missä vaiheessa liiketoimi on tilinpäätöspäivänä.

Korkotuotot ja -kulut

Korkotuotot ja -kulut kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan efektiivisen koron menetelmää soveltaen. Tällä menetelmällä lasketaan rahoitusvaroihin tai -velkoihin kuuluvan erän jaksotettu hankintameno ja kohdistetaan korkotuotot ja -kulut asianomaiselle kaudelle. Efektiivistä korkokantaa laskiessaan Euroopan unioni arvioi rahavirrat ottamalla huomioon rahoitusinstrumentin kaikki sopimusehdot (kuten mahdollisuuden suorittaa maksu ennen eräpäivää), mutta huomioon ei oteta vastaisia luottotappioita. Laskelmaan sisällytetään kaikki sellaiset sopimuspuolten välillä suoritettavat tai saatavat palkkiot ja korkopisteet, jotka ovat kiinteä osa efektiivistä korkoa, transaktiomenot sekä kaikki muut yli- tai alikurssit.

Siitä alkaen, kun rahoitusvaroihin kuuluvan erän tai samankaltaisten rahoitusvarojen muodostaman ryhmän kirjanpitoarvoa on alennettu arvonalentumistappion johdosta, korkotuotto kirjataan käyttämällä sitä korkokantaa, jota on käytetty vastaisten rahavirtojen diskonttaamiseen arvonalentumistappiota määritettäessä.

Osinkotuotot

Osinkotuotot kirjataan silloin, kun oikeus maksun saamiseen on syntynyt.

1.6.2 Menot

Tavaroiden ja palvelujen ostamisesta aiheutuvat menot kirjataan silloin, kun Euroopan unioni vastaanottaa ja hyväksyy kyseiset tavarat ja palvelut. Ne arvostetaan laskun osoittamaan alkuperäiseen hankintamenoon. Muut kuin vaihtoon perustuvat menot ovat tyypillisiä Euroopan unionille, ja ne muodostavat valtaosan unionin menoista. Ne liittyvät varojen siirtoon tuensaajille, ja ne voidaan jakaa kolmeen ryhmään: saamiset; sopimuksen mukaiset siirrot sekä harkinnanvaraiset avustukset; rahoitusosuudet ja lahjoitukset.

Siirrot kirjataan kuluiksi sille jaksolle, jonka aikana siirron perustana oleva tapahtuma toteutuu, edellyttäen, että siirto tapahtuu säännösten (varainhoitoasetus, henkilöstösäännöt tai muu lainsäädäntö) mukaisesti tai että siirron valtuuttava sopimus on allekirjoitettu. Lisäksi tuensaajan on täytettävä kaikki tukikelpoisuuskriteerit ja velvoitteen määrä on voitava arvioida riittävän luotettavasti.

Kun kirjausperusteet täyttävä maksupyyntö vastaanotetaan, tukikelpoinen määrä kirjataan kuluksi. Sellaiset vuoden loppuun mennessä kertyneet tukikelpoiset menot, jotka unioni on velkaa tuensaajille mutta joita ei vielä ole kirjattu, arvioidaan ja merkitään taseeseen siirtoveloiksi.

1.7 EHDOLLISET VARAT JA VELAT

1.7.1 Ehdolliset varat

Ehdollinen omaisuuserä on mahdollinen omaisuuserä, joka on syntynyt aikaisempien tapahtumien seurauksena ja jonka olemassaolo varmistuu vasta, kun yksi tai useampi epävarma tapahtuma, joka ei ole kokonaan Euroopan unionin määräysvallassa, toteutuu tai jää toteutumatta tulevaisuudessa. Ehdollinen omaisuuserä ilmoitetaan tilinpäätöksessä silloin kun se todennäköisesti tuottaa taloudellista hyötyä tai suorituspotentiaalia.

1.7.2 Ehdolliset velat

Ehdollinen velka on mahdollinen velvoite, joka on syntynyt aikaisempien tapahtumien seurauksena ja jonka olemassaolo varmistuu vasta kun yksi tai useampi epävarma tapahtuma, joka ei ole kokonaan Euroopan unionin määräysvallassa, toteutuu tai jää toteutumatta tulevaisuudessa. Se voi olla myös olemassa oleva velvoite, joka on syntynyt aikaisempien tapahtumien seurauksena mutta jota ei merkitä taseeseen, koska ei ole todennäköistä, että velvoitteen täyttäminen edellyttää taloudellista hyötyä tai suorituspotentiaalia ilmentävien resurssien siirtymistä pois unionista tai (poikkeuksellisissa tapauksissa) velvoitteen suuruus ei ole määritettävissä riittävän luotettavasti.

2. TASEEN LIITETIEDOT

PITKÄAIKAISET VARAT

2.1 AINEETTOMAT HYÖDYKKEET

|milj. euroa |

|Määrä|

Kirjanpitoarvo 31.12.2008, brutto|134|

Lisäykset|39|

Luovutukset|(3)|

Omaisuusluokkien väliset siirrot|0|

Muut muutokset|1|

Kirjanpitoarvo 31.12.2009, brutto|171|

Kertyneet poistot 31.12.2008|78|

Poistot varainhoitovuoden aikana|22|

Luovutukset|(1)|

Omaisuusluokkien väliset siirrot|0|

Muut muutokset|0|

Kertyneet poistot 31.12.2009|99|

Kirjanpitoarvo 31.12.2009, netto|72|

Kirjanpitoarvo 31.12.2008, netto|56|

Suurin osa näistä määristä liittyy tietokoneohjelmistoihin.

2.2 AINEELLISET KÄYTTÖOMAISUUSHYÖDYKKEET

Maa-alueiden ja niillä sijaitsevien rakennusten arvoa ei eräissä maissa voida erottaa toisistaan, koska maa ja rakennukset on hankittu yhtenä kokonaisuutena. Sellaisten maa-alueiden arvoa, josta ei tehdä poistoja, ei arvioida erikseen, ellei tämä osoittaudu tarpeelliseksi esimerkiksi uuden rakennuksen rakentamisesta aiheutuvien myöhemmin toteutuvien menojen tai osittaisen myynnin vuoksi.

Euroopan geostationaariseen navigointilisäjärjestelmään (EGNOS) liittyvät omaisuuserät siirrettiin Euroopan komissiolle vuoden 2009 aikana, ja ne on sisällytetty koneisiin ja laitteisiin joulukuun 31. päivästä 2009. Näiden omaisuuserien nettokirjanpitoarvo oli kyseisenä päivänä 11 miljoonaa euroa (40 miljoonan euron bruttoarvosta on vähennetty 29 miljoonan euron kertyneet poistot).

AINEELLISET KÄYTTÖOMAISUUSHYÖDYKKEET|

||||||||milj. euroa|

|rakennukset|laitteet|ajoneuvot|laitteet|hyödykkeet||hankinnat ||

|||||||||

Kirjanpitoarvo 31.12.2008, brutto|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Lisäykset|39|89|20|57|17|29|141|392|

Luovutukset|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Omaisuusluokkien väliset siirrot|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Muut muutokset|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Kirjanpitoarvo 31.12.2009, brutto|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Kertyneet poistot 31.12.2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Poistot varainhoitovuoden aikana|127|66|16|60|17|163||449|

Palautetut poistot|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Luovutukset|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Omaisuusluokkien väliset siirrot|0|(1)|0|0|1|0||0|

Muut muutokset|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Kertyneet poistot 31.12.2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

KIRJANPITOARVO 31.12.2009, NETTO|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

KIRJANPITOARVO 31.12.2008, NETTO|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

Rahoitusleasingsopimuksia ja niitä vastaavia sopimuksia koskevat maksamattomat menot esitetään taseessa pitkä- ja lyhytaikaisissa veloissa (ks. myös liitetiedot 2.15 ja 2.18.1 ). Ne jakautuvat seuraavasti:

Rahoitusleasingsopimukset|milj. euroa|

||Erään-tymiseen < 1 vuosi|Eräänty-miseen > 1 vuosi|Eräänty-miseen > 5 vuotta|Velka yhteensä (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)||

Maa-alueet ja rakennukset|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Muut aineelliset hyödykkeet|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Yhteensä 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Yhteensä 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 PITKÄAIKAISET SIJOITUKSET

|||milj. euroa|

|Liite-tieto|31.12.2009|31.12.2008|

Osuudet osakkuusyrityksissä|2.3.1|382|278|

Osuudet yhteisyrityksissä|2.3.2|196|145|

Takuurahasto|2.3.3|1 240|1 091|

Myytävissä olevat varat|2.3.4|561|564|

Sijoitukset yhteensä||2 379|2 078|

Tässä kohdassa on esitetty sijoitukset, joiden tarkoitus on Euroopan unionin toiminnan tukeminen. Kohta sisältää myös takuurahaston nettovarat.

2.3.1 Osuudet osakkuusyrityksissä

||||milj. euroa|

Määrä 31.12.2008|278|0|0|278|

Hankinnat|26|10|75|111|

Osuus nettoylijäämästä/( alijäämästä)|(2)|(3)|(1)|(6)|

Muut oman pääoman muutokset|(1)|0|0|(1)|

Määrä 31.12.2009|301|7|74|382|

Osuuksia osakkuusyrityksissä käsitellään kirjanpidossa pääomaosuusmenetelmää soveltaen (ks. lisätietoja liitetiedossa 1.3) . Seuraavat kirjanpitoarvot on kohdistettu EU:lle käyttäen perusteena sen prosenttilukuna ilmaistuja osuuksia osakkuusyrityksissä.

|||milj. euroa|

||31.12.2009|31.12.2008|

Varat||420|295|

Velat||(38)|(17)|

Tulot||17|23|

Ylijäämä/(alijäämä)||(6)|10|

Euroopan investointirahasto (EIR)

Euroopan investointirahasto (EIR) toimii Euroopan unionin rahoituslaitoksena. Se on erikoistunut tarjoamaan riskipääomaa ja takauksia pk-yrityksille. Komissio oli 31.12.2009 mennessä merkinnyt EIR:n osakepääomasta yhteensä 861 miljoonaa euroa (koko osakepääoma oli 2 940 miljoonaa euroa). Merkitty summa on 29,29 prosenttia EIR koko osakepääomasta. Komissio on maksanut merkitsemästään osuudesta 20 prosenttia. Jäljelle jäävää osuutta, joka on 689 miljoonaa euroa, ei vielä ole vaadittu maksettavaksi – ks. myös liitetieto 5.13.2 . Komission ja Euroopan investointipankin (EIP) välisen vuonna 2005 allekirjoitetun sopimuksen mukaan komissio voi milloin tahansa myydä osakkeensa EIP:lle hintaan, joka vastaa EIR:n arvoa jaettuna liikkeeseen laskettujen osakkeiden kokonaismäärällä. Myyntioption arvo on lähellä nollaa, koska osakkeiden myyntihinnan määrittämisessä käytettävä kaava vastaa EIR:n oman pääoman nettomäärän määrittämisessä käytettävää kaavaa. EU:n osakkuus on näin 29,29 prosenttia EIR:n nettovarallisuudesta, ja omistusosuuden arvo 31.12.2009 oli 301 miljoonaa euroa (2008: 278 miljoonaa euroa). Tästä summasta 2 miljoonaa euroa on varainhoitovuoden 2009 tulosta (tappio)). Varainhoitovuodelta 2008 saatiin vuonna 2009 osinkoa yhteensä 4 miljoonaa euroa.

Yhteiset teknologia-aloitteet

Yhteisten teknologia-aloitteiden muodossa toteutetut julkisen ja yksityisen sektorin kumppanuushankkeet ovat EY:n perustamissopimuksen 171 artiklassa tarkoitettuja yhteisyrityksiä, jotka on perustettu Lissabonin kasvu- ja työllisyysstrategian tavoitteiden saavuttamiseksi. Yhteiset teknologia-aloitteet ovat julkisen ja yksityisen sektorin kumppanuushankkeita, jotka paneutuvat EU:n tasolla strategisiin osa-alueisiin, joilla tutkimus ja innovaatiot ovat keskeisen tärkeitä Euroopan kilpailukyvylle. Yhteiset teknologia-aloitteet ovat seitsemännen tutkimuksen, teknologian kehittämisen ja demonstroinnin puiteohjelman uusi osa, jolla tuetaan laajaa, monikansallista tutkimustoimintaa. Niiden avulla julkisen ja yksityisen sektorin kumppanit tuodaan yhteen, jotta voidaan määrittää yhteiskunnan kehityksen kannalta tärkeät yhteiset tavoitteet sekä yhdistää rahoitusresurssit ja osaaminen, joilla nämä tavoitteet saavutetaan. Yhteiset teknologia-aloitteet ovat uusi yhteistyömuoto, jolla saavutetaan EU:n johtajien Lissabonin kasvu- ja työllisyysstrategiassa asettamat tavoitteet. Vuoden 2009 aikana käynnistettiin ensimmäiset kolme yhteistä teknologia-aloitetta: jäljempänä kuvatut ARTEMIS-yhteisyritys ja Clean Sky -yhteisyritys sekä IMI-yhteisyritys, jota kuvaillaan liitetiedossa 2.3.2 . Vaikka ARTEMIS ja Clean Sky ovat juridisesti yhteisyrityksiä, tilinpäätöksessä niitä on pidettävä osakkuusyrityksinä, koska komissiolla on niissä huomattava vaikutusvalta.

ARTEMIS-yhteisyritys

Tämä yhteisyritys perustettiin toteuttamaan sulautettuihin tietotekniikkajärjestelmiin liittyvä yhteinen teknologia-aloite yksityissektorin toimijoiden kanssa. Euroopan unionin, jota edustaa komissio, omistusosuus oli 100 prosenttia (7 miljoonaa euroa) 31.12.2009. EU:n (suuntaa antava) rahoitusosuus voi olla enimmillään 420 miljoonaa euroa.

Clean Sky -yhteisyritys

Tällä yhteisyrityksellä pyritään vauhdittamaan puhtaan lentoliikenneteknologian kehittämistä, validointia ja demonstrointia EU:ssa. Erityisesti tavoitteena on luoda perin pohjin innovatiivinen lentoliikennejärjestelmä ja vähentää lentoliikenteen ympäristövaikutuksia. Euroopan unionin, jota edustaa komissio, omistusosuus oli 99,41 prosenttia (74 miljoonaa euroa) 31.12.2009. EU:n (suuntaa antava) rahoitusosuus voi olla tässä hankkeessa enimmillään 800 miljoonaa euroa.

2.3.2 Osuudet yhteisyrityksissä

|milj. euroa|

Määrä 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Hankinnat|0|28|39|81|148|

Osuus nettotuloksesta|0|(51)|(46)|0|(97)|

Määrä 31.12.2009|0|80|35|81|196|

Osuuksia yhteisyrityksissä käsitellään kirjanpidossa pääomaosuusmenetelmää soveltaen (ks. lisätietoja liitetiedossa 1.3) . Seuraavat kirjanpitoarvot on kohdistettu EU:lle käyttäen perusteena sen prosenttilukuna ilmaistuja osuuksia yhteisyrityksissä.

|||milj. euroa|

||31.12.2009|31.12.2008|

Pitkäaikaiset varat||48|0|

Lyhytaikaiset varat||192|154|

Pitkäaikaiset velat||0|0|

Lyhytaikaiset velat||(44)|(9)|

Tulot||72|37|

Menot||(169)|(93)|

Selvitystilassa oleva Galileo-yhteisyritys

Galileo-yhteisyritys asetettiin selvitystilaan vuoden 2006 lopussa, ja kyseinen menettely on yhä käynnissä. Selvitystilassa olevan Galileo-yhteisyrityksen nettovarallisuus oli vuoden lopussa 0 euroa. Tuloja tai menoja ei ollut, koska yhteisyrityksellä ei ollut toimintaa ja se oli edelleen selvitystilamenettelyssä vuonna 2009. Investoinnin arvo 31.12.2009 oli näin 0 euroa. Arvo on laskettu vähentämällä 585 miljoonan euron investoinnista kyseiseen ajankohtaan mennessä kertyneistä tappioista unionille kuuluva 585 miljoonan euron osuus.

Vuonna 2004 perustettu eurooppalaisen GNSS-järjestelmän valvontaviranomainen, joka konsolidoidaan unionin tilinpäätökseen, otti 1. tammikuuta 2007 virallisesti hoitaakseen Galileo-yhteisyrityksen tehtävät. Asetuksen (EY) N:o 683/2008 tultua voimaan eurooppalaisten GNSS-ohjelmien hallinnoijan tehtävät siirtyivät valvontaviranomaiselta komissiolle. Toimintojen ja tehtävien siirto valvontaviranomaiselta komissiolle tuli voimaan 1.1.2009.

SESAR-yhteisyritys

Sesar-yhteisyrityksen tarkoituksena on varmistaa Euroopan ilmaliikenteen hallintajärjestelmän uudenaikaistaminen ja eurooppalaisen ilmaliikenteen hallinnan yleissuunnitelman nopea täytäntöönpano koordinoimalla ja keskittämällä alan tutkimus- ja kehitystoimintaa EU:ssa. Komission omistusosuus SESAR-yhteisyrityksessä oli 87,4 prosenttia (80 miljoonaa euroa) 31.12.2009, kun se oli 103 miljoonaa euroa vuonna 2008. Komission (suuntaa antava) rahoitusosuus Sesar-yhteisyrityksessä on enimmillään 700 miljoonaa euroa vuosina 2007–2013.

Fuusioenergia-alan kansainvälinen ITER-organisaatio (ITER International)

Fuusioenergia-alan kansainvälisen ITER-organisaation toiminnassa ovat mukana Euroopan unioni, Kiina, Intia, Venäjä, Korea, Japani ja Yhdysvallat. ITER perustettiin hallinnoimaan ITER-laitteistoa, kannustamaan fuusioenergian tutkimuksessa ja jäsenten kehitysohjelmissa työskenteleviä laboratorioita, laitoksia ja henkilöstöä hyödyntämään ITER-laitteistoa, edistämään yleistä tietämystä fuusioenergiasta ja lisäämään sen hyväksyntää sekä hoitamaan muita tehtäviä, jotka ovat tarpeen tavoitteiden saavuttamiseksi.

EU:n (Euratomin) rahoitusosuus ITER-organisaatiossa toteutetaan Fusion for Energy yhteisyrityksen kautta. Rahoitusosuuksia on myös jäsenvaltioilla ja Sveitsillä. Kokonaisrahoitusosuutta pidetään oikeudellisesti Euratomin rahoitusosuutena ITER-organisaatiossa, eikä jäsenvaltioilla ja Sveitsillä ole omistusosuutta ITER-organisaatiossa. Koska EU:lla on oikeudellisesti omistusosuus ITER International -yhteisyrityksessä, EU:n on esitettävä kyseinen omistus konsolidoidussa tilinpäätöksessään.

Euratomin omistusosuus ITER-yhteisyrityksessä oli 47 prosenttia (35 miljoonaa euroa) 31.12.2009, kun se oli 42 miljoonaa euroa vuonna 2008. Euratomin (suuntaa antava) rahoitusosuus ITER-organisaatiossa on yhteensä 7 649 miljoonaa euroa vuosina 2007–2041.

Innovatiiviset lääkkeet -aloite (IMI Joint Technology Initiative on Innovative Medicines)

IMI-yhteisyritys oli kolmas vuonna 2009 käynnistetty yhteinen teknologia-aloite. Sillä tuetaan kilpailua edeltävän vaiheen lääketutkimusta ja -kehitystä jäsenvaltioissa ja assosioituneissa maissa. Tavoitteena on lisätä tutkimusinvestointeja biolääketieteen alalla sekä lisätä pk-yritysten osallistumista yhteisyrityksen toimintaan. Euroopan unionin, jota edustaa komissio, omistusosuus oli 99,1 prosenttia (81 miljoonaa euroa) 31.12.2009. EU:n (suuntaa antava) rahoitusosuus voi olla enimmillään miljardi euroa 31.12.2017 mennessä.

2.3.3 Takuurahasto

Takuurahaston nettovarat|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Myytävissä olevat varat|1 050|887|

Käteisvarat ja muut rahavarat|191|205|

Varat yhteensä|1 241|1 092|

Velat yhteensä|(1)|(1)|

Nettovarat|1 240|1 091|

Ulkosuhteisiin liittyviä hankkeita varten perustetusta takuurahastosta katetaan lainat, joille EU on myöntänyt takauksen neuvoston päätöksellä. Tällaisiin kuuluvat etenkin Euroopan unionin ulkopuolelle myönnetyt Euroopan investointipankin (EIP) lainat, makrotaloudellisena rahoitusapuna myönnetyt lainat ja unionin ulkopuolisille maille myönnetyt Euratom-lainat. Takuurahasto on pitkäaikainen väline, jolla katetaan EU:n takaamiin lainoihin liittyvät maksujen laiminlyönnit, minkä takia sitä voidaan pitää pitkäaikaisena sijoituksena. Tästä on osoituksena se, että lähes 76 prosentilla myytävissä olevista omaisuuseristä maturiteetti on 1–10 vuotta. Takuurahastoa rahoitetaan EU:n yleisestä talousarviosta maksettavilla varoilla, joiden määrä on 9 prosenttia toimenpiteiden pääoma-arvosta, rahaston sijoitusten korkotuotoilla ja maksuvelvoitteensa laiminlyöneiltä velallisilta perityillä varoilla, jos rahastosta on suoritettu maksuja takauksen perusteella. Kaikki vuotuiset ylijäämät palautetaan Euroopan unionin yleisen talousarvion tulotaulukossa olevaan tätä tarkoitusta varten varattuun budjettikohtaan.

Euroopan unionin on tehtävä takuuvaraus unionin ulkopuolisille maille myönnettyjä lainoja varten. Varauksen tarkoituksena on kattaa takuurahaston rahoitustarpeet ja tarvittaessa sellaiset takauksiin perustuvat vaatimukset, joiden määrä ylittää rahastossa käytettävissä olevat varat. Käytännössä varauksella varmistetaan, että nämä määrät voidaan kattaa talousarviosta. Tämä yhteensä 1 472 miljoonan euron varaus vastaa takuurahaston tavoitemäärää, joka on 9 prosenttia laina- ja takauskannasta 31.12.2009. Takuurahaston nettovarat olivat 1 240 miljoonaa euroa 31.12.2009. Nettovarallisuuden ja varauksen määrän välinen erotus vastaa EU:n talousarviosta rahastoon maksettavaa 232 miljoonan euron määrää. Myytävissä olevien vieraan pääoman ehtoisten arvopaperien salkusta kirjattiin 16 miljoonan euron arvoiset käyvän arvon muutokset omaan pääomaan vuonna 2009 (15 miljoonaa euroa vuonna 2008).

2.3.4 Myytävissä olevat varat

Tähän kohtaan sisältyvät hankitut sijoitukset ja osuudet, joiden tavoitteena on auttaa tuensaajia kehittämään liiketoimintaansa.

Pitkäaikaiset myytävissä olevat varat |milj. euroa|

Määrä 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Hankinnat|0|11|52|26|19|108|

Luovutukset ja luopumiset|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Uudelleenarvostuksesta johtuva lisäys/(vähennys); siirto omaan pääomaan|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Kurssitappiot|0|(42)|0|0|0|(42)|

Arvonalentumistappio|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Määrä 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Euroopan jälleenrakennus- ja kehityspankki (EBRD)

Komissio on merkinnyt EBRD:n 20 miljardin euron kokonaispääomasta 3 prosenttia. Merkitystä pääomasta maksettavaksi vaadittu osuus oli tilinpäätöspäivänä 157 miljoonaa euroa, joka on maksettu kokonaisuudessaan. Jäljellä olevat maksut pääomasta, jota ei ole vaadittu maksettavaksi, ovat 443 miljoonaa euroa (ks. myös liitetieto 5.13.1 ). EBRD:n osakkeita ei noteerata pörssissä. Lisäksi EBRD:n perussääntöön sisältyy sopimusperusteisia rajoituksia, jotka koskevat mm. omistusosuuksien myyntiä ja joiden mukaan omistusosuus voidaan myydä enintään hankintahintaan ja vain nykyisille osakkeenomistajille. Komission omistusosuus EBRD:ssä arvostetaan tämän vuoksi hankintahintaan, josta on vähennetty mahdolliset arvonalentumiset.

Riskipääomatoimet

Riskipääomatoimilla myönnetään rahoituksenvälittäjille varoja oman pääoman ehtoisten sijoitusten rahoittamiseksi. Euroopan investointipankki hallinnoi näitä toimia, jotka rahoitetaan Euroopan naapuruuspolitiikkaan tarkoitetuista varoista.

Muut sijoitukset

Suurimmat tähän kohtaan kuuluvista määristä liittyvät kasvu- ja työllisyysohjelmaan sekä EIR:n hallinnoimiin MAP- ja CIP-ohjelmiin, joilla tuetaan pk-yritysten perustamista ja käynnistysvaiheessa olevien pk-yritysten rahoittamista investoimalla sopiviin erikoistuneisiin pääomasijoitusrahastoihin (154 miljoonaa euroa). Kohta sisältää myös 96 miljoonan euron sijoitukset vaihtuvapääomaisena sijoitusyhtiönä (SICAV) toimivaan Euroopan Kaakkois-Euroopparahastoon (EFSE). EFSE:n päätavoitteena on edistää Kaakkois-Euroopan talouskehitystä ja vaurastumista tarjoamalla kestävää ja täydentävää kehitysrahoitusta paikallisten rahoituksenvälittäjien kautta. Muihin sijoituksiin sisällytettiin vuonna 2009 myös uusi 19 miljoonaan sijoitus Southeast Europe Energy Efficient -rahastoon (SE4F).

2.4 LAINAT

Tässä kohdassa esitetään Euroopan unionin myöntämät lainat, joiden erääntymiseen on yli vuosi.

|milj. euroa|

|Liitetieto|31.12.2009|31.12.2008|

Euroopan unionin talousarviosta myönnetyt ja selvitystilassa olevan EHTY:n myöntämät lainat|2.4.1|169|179|

Lainavaroista myönnetyt luotot|2.4.2|10 595|3 386|

Lainat yhteensä||10 764|3 565|

2.4.1 Euroopan unionin talousarviosta myönnetyt ja selvitystilassa olevan EHTY:n myöntämät lainat

|milj. euroa|

|Erityisehdoin myönnetyt lainat|Selvitystilassa oleva EHTY|Yhteensä|

Yhteensä 31.12.2008|150|29|179|

Takaisinmaksut|(19)|(5)|(24)|

Kirjanpitoarvon muutos |12|2|14|

Yhteensä 31.12.2009|143|26|169|

Erityisehdoin myönnetyt lainat

Tähän kohtaan kuuluvat erityisehdoin myönnetyt lainat ovat halpakorkoisia lainoja, joita myönnetään osana EU:n ulkopuolisten maiden kanssa tehtävää yhteistyötä. Kaikki lainat erääntyvät yli 12 kuukautta vuoden lopun jälkeen. Lainojen efektiivinen korko on 7,73–12,36 prosenttia.

Selvitystilassa olevan EHTY:n lainat asunto-olojen parantamiseksi

Asunto-olojen parantamiseksi myönnetyt lainat ovat EHTY:n omista varoista EHTY:n perustamissopimuksen 54 artiklan ja kyseisen artiklan 2 kohdan mukaisesti myönnettyjä lainoja. Lainoista maksetaan kiinteä 1 prosentin korko, joten lainat ovat halpakorkoisia lainoja. Näiden lainojen efektiivinen korko on 2,806–22,643 prosenttia. Näiden lainojen osalta käypänä arvona käytetään transaktion hintaa sen toteutumishetkellä eikä mahdollisia edullisia korkoja oteta huomioon. Näin toimitaan käytännön syistä ja olennaisuusseikkojen vuoksi.

2.4.2 Lainavaroista myönnetyt luotot

||||milj. euroa|

Yhteensä 31.12.2008Uudet lainatTakaisinmaksutValuuttakurssierotKirjanpitoarvon muutos|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Yhteensä 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Määrä, jonka eräpäivään < 1 vuosi|40|0|0|0|40|

Määrä, jonka eräpäivään > 1 vuosi|547|484|9 303|261|10 595|

Makrotaloudellisena rahoitusapuna myönnettävät lainat

Makrotaloudellinen rahoitusapu on politiikkalähtöinen rahoitusväline, josta myönnetään sitomatonta ja kohdentamatonta maksutasetukea ja/tai talousarviotukea EU:n aluetta maantieteellisesti lähellä oleville kumppanimaille. Makrotaloudellinen rahoitusapu muodostuu keskipitkän ja/tai pitkän aikavälin lainoista tai avustuksista tai tällaisten lainojen ja avustusten tarkoituksenmukaisesta yhdistelmästä. Yleensä sillä täydennetään Kansainvälisen valuuttarahaston tukemille rakennemuutos- ja uudistusohjelmille myönnettyä rahoitusta. Komissio ei ole saanut ulkopuolisilta takauksia näille lainoille, mutta takuurahasto on taannut ne (ks. liitetieto 2.3.3 ).

Euratom-lainat

Euratom on Euroopan unionin oikeushenkilö, jota edustaa Euroopan komissio. Jäsenvaltioille myönnettävillä Euratom-lainoilla rahoitetaan jäsenvaltioissa toteutettavia investointihankkeita, jotka liittyvät ydinsähkön teolliseen tuotantoon ja polttoainekiertoon tarkoitettuihin teollisiin laitoksiin. Kolmansille maille myönnettävät Euratom-lainat on tarkoitettu toimivien tai rakenteilla olevien ydinvoimalaitosten ja ydinpolttoainekiertoon liittyvien laitosten turvallisuuden ja tehokkuuden parantamiseen.

Komissio on saanut näille lainoille ulkopuolisilta takauksia yhteensä 481 miljoonaa euroa (486 miljoonaa euroa vuonna 2008).

Maksutaselainat

Maksutaselaina on politiikkalähtöinen rahoitusväline, joka on otettu uudelleen käyttöön, jotta EU:n jäsenvaltioille voidaan tarjota keskipitkän aikavälin rahoitustukea tämänhetkisessä talous- ja rahoituskriisissä. Välineellä mahdollistetaan lainojen myöntäminen jäsenvaltioille, joilla on maksutasetta tai pääomatasetta koskevia vaikeuksia tai jota tällaiset vaikeudet vakavasti uhkaavat. Tästä järjestelystä voivat saada tukea vain ne jäsenvaltiot, jotka eivät ole ottaneet euroa käyttöön. Lainojen enimmäismääräksi on vahvistettu 50 miljardia euroa, ja niille myönnetään vakuudet EU:n yleisestä talousarviosta.

Vuoden 2008 marraskuun ja vuoden 2009 lopun välisenä aikana lainoja myönnettiin yhteensä 14,6 miljardia euroa. Unkarille on myönnetty maksutaselainaa 6,5 miljardia euroa, josta 2 miljardia euroa maksettiin vuonna 2008. Laina erääntyy joulukuussa 2011. Lisäksi v uonna 2009 maksettiin yhteensä 3,5 miljardia euroa (lainat erääntyvät marraskuussa 2014 ja huhtikuussa 2016). Latvialle on myönnetty maksutaselainaa 3,1 miljardia euroa, josta 2,2 miljardia euroa maksettiin vuoden 2009 aikana. Lainaerät erääntyvät huhtikuussa 2014 ja tammikuussa 2015. Maaliskuussa 2010 maksettiin 0,5 miljardin euron lainaerä, joka erääntyy toukokuussa 2019. Romanialle on myönnetty maksutaselainaa 5 miljardia euroa, josta 1,5 miljardia euroa maksettiin vuonna 2009 (erääntyy tammikuussa 2015) ja miljardi euroa maaliskuussa 2010 (erääntyy toukokuussa 2019).

Selvitystilassa olevan EHTY:n myöntämät lainat

Erä sisältää lähinnä selvitystilassa olevan EHTY:n perustamissopimuksensa 54 ja 56 artiklan mukaisesti lainavaroista myöntämät luotot sekä kolme noteeraamatonta vieraan pääoman ehtoista arvopaperia, jotka EIP on laskenut liikkeeseen maksukyvyttömän velallisen sijaan tulleena velallisena. EHTY pitää kyseiset arvopaperit hallussaan niiden erääntymiseen (vuonna 2017 ja vuonna 2019) saakka kattaakseen vastaavien ottamiensa lainojen takaisinmaksun. Kirjanpitoarvon muutos vastaa kertyneen koron muutosta lisättynä kyseiselle vuodelle jaksotetulla, oikeuksien syntymisajankohtana maksettujen palkkioiden ja kyseisenä ajankohtana aiheutuneiden transaktiokustannusten osuudella. Laskennassa on käytetty efektiivisen koron menetelmää.

Seuraavasta taulukosta käy ilmi efektiivinen korko (joka ilmoitetaan korkojen vaihteluvälinä).

Lainat|31.12.2009|31.12.2008 |

Makrotaloudellinen rahoitusapu|0,9625 %–4,54 %|3,022 %–5,29 %|

Euratom|1,071 %–5,76 %|3,428 %–5,76 %|

Maksutaselainat|3,125 %–3,625 %|3,25 %|

Selvitystilassa oleva EHTY |0,346 %–5,8103 %|3,072 %–5,8103 % (*)|

(*) Vaihteluvälin yläraja liittyy koronvaihtosopimuksella katettuun kiinteäkorkoiseen lainaan.

2.5 PITKÄAIKAISET ENNAKKOMAKSUT

Ennakkomaksun takaisinperinnälle tai käytölle asetettu määräaika ratkaisee sen, kirjataanko se lyhyt- vai pitkäaikaiseksi ennakkomaksuksi. Ennakkomaksun käyttö määritellään hankkeesta tehdyssä sopimuksessa. Jos ennakkomaksun palauttamiselle tai käytölle asetettu määräaika on alle 12 kuukauden kuluessa raportointipäivästä, maksu kirjataan lyhytaikaiseksi ennakkomaksuksi, ja se kuuluu lyhytaikaisiin varoihin. Jäljelle jäävä määrä kirjataan pitkäaikaisiin varoihin.

ENNAKKOMAKSUT YHTEENSÄ||milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pitkäaikaiset ennakkomaksut (ks. jäljempänä)|39 750|29 023|

Lyhytaikaiset ennakkomaksut (ks. jäljempänä liitetieto 2.9 )|9 077|10 262|

Ennakkomaksut yhteensä |48 827|39 285|

Ennakkomaksujen osalta saadut vakuudet

Tämä erä sisältää vakuudet, joita Euroopan unioni edellyttää joissakin tapauksissa tuensaajilta maksaessaan näille ennakkomaksuja. Tällaisista vakuuksista ilmoitetaan kaksi arvoa, jotka ovat nimellisarvo ja käypä arvo. Kun kyse on nimellisarvosta, kirjauksen synnyttävä tapahtuma liittyy vakuuden olemassaoloon. Kun kyse on käyvästä arvosta, kirjauksen synnyttävä tapahtuma on ennakkomaksun suorittaminen ja/tai kuittaukset, jotka tämän jälkeen tehdään ennakkomaksua vastaan. Komissiolle ennakkomaksujen kattamiseksi annettujen vakuuksien nimellisarvo 31.12.2009 oli 936 miljoonaa euroa. Vakuuksien käypä arvo oli 724 miljoonaa euroa. Joulukuun 31. päivänä 2008 vakuuksien nimellisarvo oli 968 miljoonaa euroa ja käypä arvo 769 miljoonaa euroa. Erotuksella käytännössä katetaan ennakkomaksuja, jotka on hyväksytty ja kirjattu kuluiksi, mutta jotka saatetaan joutua perimään takaisin tulevaisuudessa.

Tietyt seitsemännen tutkimuksen ja teknologian kehittämisen puiteohjelman (FP7) mukaisesti suoritetut ennakkomaksut kuuluvat käytännössä osallistujien takuurahastoon – 31.12.2009 mennessä ennakkomaksuja oli suoritettu yhteensä 2,7 miljardia euroa. Takuurahasto on monenkeskinen väline, jolla pyritään kattamaan EU:n ja osallistujien taloudelliset riskit FP7:n epäsuorien toimien toteuttamisen aikana. Takuurahaston pääoma ja korot muodostavat suoritustakuun. Kaikki avustuksina toteutettaviin epäsuoriin toimiin osallistuvat tahot maksavat 5 prosenttia EU:n kokonaisrahoitusosuudesta takuurahaston pääomaan toimen voimassaoloaikana (tällaisiin avustuksiin liittyy komission kirjanpidossa aina ennakkomaksu). Näin ollen osallistujat omistavat takuurahaston, ja komissio EU:n edustajana on toimeenpaneva elin. Epäsuoran toimen päätyttyä osallistujille palautetaan niiden takuurahastoon maksama pääomaosuus kokonaisuudessaan, paitsi jos velvoitteensa laiminlyöneet tuensaajat ovat aiheuttaneet takuurahastolle tappioita. Tällöin tuensaajille palautetaan vähintään 80 prosenttia maksetusta rahoitusosuudesta. Osallistujien takuurahasto turvaa näin sekä EU:n että toimiin osallistuvien taloudelliset edut. Osallistujat olivat maksaneet osallistujien takuurahastoon yhteensä 561 miljoonaa euroa 31.12.2009 mennessä (274 miljoonaa euroa vuonna 2008) – ks. myös liitetieto 11.

PITKÄAIKAISET ENNAKKOMAKSUT||milj. euroa|

Hallinnointitapa|31.12.2009|31.12.2008|

Suora keskitetty hallinnointi|1 148|1 351|

Välillinen keskitetty hallinnointi|486|275|

Hajautettu hallinnointi|347|90|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa|37 199|26 764|

Hallinnointi yhteistyössä kansainvälisten järjestöjen kanssa|568|543|

Muiden toimielinten ja virastojen toteuttama|2|0|

Pitkäaikaiset ennakkomaksut yhteensä |39 750|29 023|

Merkittävimmät pitkäaikaiset ennakkomaksut liittyvät rakennetoimiin, joita rahoitetaan ohjelmakaudella 2007–2013 aluekehitysrahastosta, sosiaalirahastosta, maaseudun kehittämisen maatalousrahastosta, koheesiorahastosta ja kalatalousrahastosta. Koska monet näistä hankkeista ovat luonteeltaan pitkäaikaisia, niihin liittyvien ennakkomaksujen olisi oltava käytettävissä yli vuoden ajan. Tällaiset ennakkomaksut esitetään sen vuoksi pitkäaikaisissa varoissa. Pitkäaikaisia ennakkomaksuja, joista Euroopan unioni on oikeutettu saamaan korkoja tuensaajilta, on yhteensä 1 607 miljoonaa euroa.

Määrän lisäys vuonna 2009 johtui pääasiassa siitä, että jäsenvaltioille maksettiin yhteensä 5 miljardia euroa ennakkomaksujen kolmantena eränä: 2,6 miljardia euroa maksettiin koheesiorahaston kautta, 1,8 miljardia euroa maksettiin maatalouden kehittämisen maatalousrahaston kautta ja 0,6 miljardia euroa sosiaalirahaston kautta. Lisäksi talouskriisin vuoksi kullekin ohjelmalle suoritettiin elvytyspakettiin liittyviä lisämaksuja yhteensä 6,2 miljardia euroa (3,9 miljardia euroa maksettiin koheesiorahaston ja maatalouden kehittämisen maatalousrahaston ja 2,3 miljardia euroa sosiaalirahaston kautta). Hajautettua hallinnointia koskevien määrien kasvu johtuu pääasiassa ennakkomaksuista, joita ehdokasmaille maksettiin osana liittymistä valmistelevaan tukivälineeseen (IPA) kuuluvia ohjelmia.

2.6 PITKÄAIKAISET SAAMISET

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Saamiset jäsenvaltioilta|26|24|

EHTY:n henkilöstölainat|10|13|

Muut|2|2|

Vakuudet ja talletukset|17|6|

Yhteensä|55|45|

Saamiset jäsenvaltioilta ovat selvitystilassa olevan EHTY:n saamisia entisiltä jäsenyyteen valmistautuvilta mailta. LYHYTAIKAISET VARAT

2.7 VAIHTO-OMAISUUS

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Tutkimusmateriaali|62|73|

Muut|15|12|

YHTEENSÄ|77|85|

Tutkimusvälineitä hallinnoi ja pitää hallussa yhteinen tutkimuskeskus. Suurin osa vaihto-omaisuudesta on Geeliin sijoitettuja vertailumateriaaleja (ydin- ja muita aineita). Näillä varastoilla on strategista merkitystä, ja niillä varaudutaan ennakoimattomiin pyyntöihin tulevissa kriisitilanteissa. Muuhun vaihto-omaisuuteen kuuluvat myös EGNOS-hankkeen vaihto-omaisuus, julkaisutoimiston hallussa ja/tai hallinnassa olevista julkaisuista muodostuva vaihto-omaisuus ja rokoteaineet.

2.8 LYHYTAIKAISET SIJOITUKSET

Lyhytaikaiset sijoitukset muodostuvat myytävissä olevista rahoitusvaroista, jotka on hankittu tuoton saamiseksi tai joita pidetään hallussa tietyn varojen rakenteen saavuttamiseksi tai toissijaisen likviditeettilähteen muodostamiseksi, ja jotka voidaan näin myydä likviditeettitarpeiden tai koronmuutosten mukaan. Vuonna 2008 tähän kohtaan kirjattiin myös 7 miljoonan euron arvosta kaupankäyntitarkoituksessa pidettäviä varoja.

Myytävissä olevat varat|milj. euroa|

|Selvitystilassa oleva EHTY|Muut|Yhteensä|

Määrä 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Hankinnat|560|255|815|

Luovutukset ja luopumiset|(573)|(32)|(605)|

Jaksotettuun hankintamenoon tehdyt oikaisut|(1)|0|(1)|

Kirjanpitoarvon muutos |8|3|11|

Uudelleenarvostuksesta johtuva lisäys; siirto omaan pääomaan|25|0|25|

Määrä 31.12.2009|1 483|308|1 791|

Kaikki selvitystilassa olevan EHTY:n myytävissä oleviin varoihin kuuluvat sijoitukset ovat toimivilla markkinoilla noteerattavia euromääräisiä vieraan pääoman ehtoisia arvopapereita. Vuonna 2010 erääntyvien vieraan pääoman ehtoisten arvopaperien (käypä) arvo 31.12.2009 oli 242 miljoonaa euroa (126 miljoonaa euroa vuonna 2008).

Muiden määrien kasvu johtuu uusista hankinnoista, jotka liittyvät riskinjakorahoitusvälineeseen (Risk Sharing Finance Facility, RSFF, 195 miljoonaa euroa) ja Euroopan laajuisten liikenneverkkojen lainavakuusvälineeseen (LGTT, 60 miljoonaa euroa).

2.9 LYHYTAIKAISET ENNAKKOMAKSUT

||milj. euroa|

Hallinnointitapa|31.12.2009|31.12.2008|

Suora keskitetty hallinnointi|2 924|3 055|

Välillinen keskitetty hallinnointi|1 990|930|

Hajautettu hallinnointi|700|326|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa|2 550|5 304|

Hallinnointi yhteistyössä kansainvälisten järjestöjen kanssa|832|608|

Muiden toimielinten ja virastojen toteuttama|81|39|

Lyhytaikaiset ennakkomaksut yhteensä |9 077|10 262|

Lyhytaikaisten ennakkomaksujen vähentyminen johtuu siitä, että osa yhteisesti hallinnoitaviin rakennetoimiin kuuluvista rahoitettavista hankkeista on päätösvaiheessa (kauteen 2000–2006 kuuluvat ohjelmat), kun taas uusille hankkeille (kauteen 2007–2013 kuuluvat ohjelmat) suoritettiin kolmas ennakkomaksuerä vuonna 2009, mutta se kirjattiin pitkäaikaisiin varoihin, kuten liitetiedossa 2.5 selitetään. Välillisen keskitetyn hallinnoinnin alaan kuuluvien lyhytaikaisten ennakkomaksujen lisäys johtuu toimintojen siirrosta komissiolta uusille toimeenpanovirastoille pääasiassa tutkimuksen ja kehittämisen alalla. Lyhytaikaisia ennakkomaksuja, joista Euroopan unioni on oikeutettu saamaan korkoja tuensaajilta, on yhteensä 4 629 miljoonaa euroa.

2.10 LYHYTAIKAISET SAAMISET

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Lyhytaikaiset lainat|216|114|

Lyhytaikaiset saamiset|4 519|6 128|

Sekalaiset saamiset |16|23|

Siirtosaamiset ja menoennakot|3 912|5 655|

Yhteensä|8 663|11 920|

2.10.1 Lyhytaikaiset lainat

Nämä määrät muodostuvat pääasiassa sellaisista lainoista (41 miljoonaa euroa), jotka erääntyvät alle 12 kuukauden kuluessa tilinpäätöspäivästä (makrotaloudellisen rahoitusavun lainoihin liittyvät 40 miljoonaa euroa, ks. edellä liitetieto 2.4 ). Tähän kohtaan sisältyvät myös selvitystilassa olevan EHTY:n määräaikaistalletukset:

Määräaikaistalletukset|milj. euroa|

|Yhteensä|

Määrä 31.12.2008|0|

Lisäys|174|

Siirtyvät erät|1|

Määrä 31.12.2009|175|

2.10.2 Lyhytaikaiset saamiset

|milj. euroa|

Tiliryhmä|31.12.2009|31.12.2008|

Tuensaajat|277|(76)|201|243|(79)|164|

Sakot|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Jäsenvaltiot|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Muut|76|(2)|74|111|(13)|98|

Yhteensä|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Tuensaajat

Nämä ovat perintämääräyksiä, jotka on viety kirjanpitoon 31.12.2009 vahvistettuina, perimättä olevina saamisina ja joita ei vielä ole otettu mihinkään muuhun kohtaan taseen vastaavaa-puolella.

Sakot

Tähän kohtaan sisältyy komission määräämiin sakkoihin liittyvä perittävä yhteismäärä 3 370 miljoonaa euroa. Tämän saamisen arvoa alennettiin 133 miljoonaa euroa. Kasvanut arvonalennus johtuu siitä, että talous- ja finanssikriisin vuoksi joitakin uusia sakkoja ei voitu kattaa alustavilla maksuilla tai pankkitakauksilla. Lisäksi joidenkin sakkojen osalta on vielä kesken nopeutettu menettely Euroopan unionin tuomioistuimessa. Joulukuun 31. päivään 2009 mennessä näihin saamisiin liittyen oli saatu yhteensä 2 952 miljoonan euron vakuudet (2 403 miljoonaa euroa vuonna 2008), mikä osoittaa sakon maksajan aikovan hakea asiaan muutosta. On huomattava, että edellä mainitusta yhteismäärästä 290 miljoonaa euroa ei ollut erääntynyt 31.12.2009 mennessä.

Saamiset jäsenvaltioilta

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Euroopan maatalouden tukirahaston saamiset|||

Euroopan maatalouden tukirahaston saamiset|627|684|

Arvonalennus|(350)|(392)|

Yhteensä|277|292|

Maksettu, jäsenvaltioilta perittävä alv|38|36|

Omat varat|||

A-kirjanpitoon kirjatut määrät|89|97|

Erilliseen kirjanpitoon kirjatut määrät|1 260|1 260|

Arvonalennus|(841)|(812)|

Muut|25|16|

Yhteensä|533|561|

Muut saamiset jäsenvaltioilta|159|483|

Yhteensä|1 007|1 372|

– Euroopan maatalouden tukirahaston saamiset

Kohtaan on kirjattu jäsenvaltioiden ilmoittamat ja vahvistamat saamiset (tilanne 15.10.2009) maataloustukirahaston tuensaajilta per 31.12.2009. Summasta on vähennetty 20 prosentin osuus, jonka jäsenvaltiot pidättävät hallintokustannusten kattamista varten. Lisäksi on arvioitu saamisten määrä jaksolta, joka ulottuu edellä tarkoitetun ilmoituksen jättämisestä vuoden 2009 joulukuun 31. päivään. Komissio tekee lisäksi arvion arvonalennuksesta, joka vastaa sitä osaa tuensaajien velasta, jota ei todennäköisesti saada perittyä takaisin. Arvonalennuksen kirjaaminen ei kuitenkaan merkitse sitä, että komissio luopuisi kyseisten määrien perimisestä.

– Omat varat

Tätä kohtaa tarkasteltaessa olisi otettava huomioon, että jäsenvaltioilla on oikeus pidättää kantamistaan perinteisistä omista varoista kantokuluina 25 prosenttia. Edellä esitetyt luvut ovat tämän vuoksi nettomääriä, joista on vähennetty kyseinen osuus. Jäsenvaltioilta oleviin saamisiin on jäsenvaltioiden toimittamien arvioiden perusteella tehty 841 miljoonan euron arvonalennus. Tämä ei kuitenkaan merkitse sitä, että komissio olisi luopunut arvonalennusta vastaavien määrien perimisestä.

– Muut saamiset jäsenvaltioilta

Muut saamiset jäsenvaltioilta sisältävät 72 miljoonaa euroa takaisinperittäviä varoja (120 miljoonaa euroa vuonna 2008) ja 8 miljoonaa euroa maataloustukirahaston ennakkomaksuja (244 miljoonaa euroa vuonna 2008).

2.10.3 Siirtosaamiset ja menoennakot

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Siirtosaamiset|3 655|5 402|

Menoennakot|230|223|

Muut|27|30|

Yhteensä|3 912|5 655|

Tämä kohta sisältää useita eriä, joista suurin on 3 655 miljoonan euron siirtosaaminen.

|milj. euroa|

Siirtosaamiset|31.12.2009|31.12.2008|

Omat varat|2 209|2 576|

Käyttötarkoitukseensa sidotut maataloustulot, marras- ja joulukuu|940|1 261|

Sokerialan rakenneuudistus|0|911|

Maataloustukirahasto: täytäntöönpanematta olevat rahoitusoikaisupäätökset|0|368|

Koheesio- ja aluekehitysrahastot: rahoitusoikaisut|404|146|

Euroopan kalatalousrahasto|0|32|

Muut siirtosaamiset|102|108|

Siirtosaamiset yhteensä|3 655|5 402|

Muihin siirtosaamisiin kuuluvia eriä ovat pääasiassa viivästyskorot, kertyneet pankkikorot sekä ennakkomaksuista kertyneet korot.

Kohtaan on kirjattu myös yhteensä 230 miljoonan euron menoennakot, joiden sisältämistä eristä merkittävimmät ovat kolmansien maiden kanssa tehtyihin kahdenvälisiin kalastussopimuksiin liittyvät 53 miljoonan euron maksut, Eurooppa-kouluihin liittyvät 36 miljoonan euron maksut, 44 miljoonan euron toimistovuokrat, 22 miljoonan euron menot toimistotiloihin tehtävistä muutoksista ja 17 miljoonan euron korkomaksut vuokratuista käyttöomaisuushyödykkeistä.

2.11 KÄTEISVARAT JA MUUT RAHAVARAT

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Käteisvarat, joihin ei kohdistu rajoituksia:|||

Tilit valtiokonttoreissa ja keskuspankeissa|10 958|15 039|

Käyttötilit|1 967|1 415|

Ennakkomaksutilit|42|35|

Siirrot (siirrettävinä olevat käteisvarat)|9|26|

Lyhytaikaiset talletukset ja muut rahavarat|1 486|1 456|

Yhteensä|14 462|17 971|

Käteisvarat, joihin kohdistuu rajoituksia|8 910|5 753|

Yhteensä|23 372|23 724|

2.11.1 Käteisvarat, joihin ei kohdistu rajoituksia

Käteisvarat, joihin ei kohdistu rajoituksia, kattavat kaikki EU:n rahavarat, joita säilytetään jäsenvaltioissa ja Efta-maissa olevilla EU:n tileillä (valtiokonttori tai keskuspankki) tai käyttötileillä, ennakkomaksutileillä, lyhytaikaisina talletuksina talletustileillä tai käteiskassoissa.

Valtiokonttoreissa ja keskuspankeissa olevien varojen edellisvuotta pienempi määrä vuoden lopussa johtuu siitä, että jäsenvaltioille oli palautettava vuoden 2010 alussa lisätalousarvion nro 10/2009 mukaisesti 3,5 miljardia euroa. Edellisenä vuonna kyseinen määrä oli 6,6 miljardia euroa. Kyseinen vastuu esitetään lyhytaikaisissa veloissa – ks. myös jäljempänä liitetieto 2.18.2 ). Käteisvarojen määrään vuoden lopussa vaikutti myös toistaiseksi käyttämättömistä käyttötarkoitukseensa sidotuista tuloista saadut 2,7 miljardin euron käteisvarat (5,1 miljardia euroa vuonna 2008), joita ei voida palauttaa jäsenvaltioille, ja 1,4 miljardin euron erä (1,7 miljardia euroa vuonna 2008), joka varattiin kattamaan vuodelle 2010 siirrettyjä maksumäärärahoja. Talousarvion toteutuma (2,3 miljardia euroa) on myös palautettava jäsenvaltioille pienentämällä niiden maksettavaksi vuonna 2010 tulevia määriä.

Lyhytaikaisiin talletuksiin sisällytetyt määrät ovat pääasiassa varoja, jotka EU on antanut ulkopuolisten tahojen hoidettavaksi ja joilla toteutetaan EU:n talousarviosta rahoitettavia yksittäisiä ohjelmia.

2.11.2 Käteisvarat, joihin kohdistuu rajoituksia

Käteisvarat, joihin kohdistuu rajoituksia, sisältävät määrät, jotka komissio on saanut määräämiensä sakkojen perusteella sellaisissa tapauksissa, joissa asian käsittely on vielä kesken. Näitä varoja säilytetään erityisillä talletustileillä, joita ei käytetä muihin tarkoituksiin.

PITKÄAIKAISET VELAT

2.12 TYÖSUHDE-ETUUDET

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Eläkkeet – henkilöstö |33 316|32 867|

Eläkkeet – muut |663|696|

Yhteinen sairausvakuutusjärjestelmä|3 263|3 993|

Yhteensä|37 242|37 556|

2.12.1 Eläkkeet – henkilöstö

Henkilöstösääntöjen 83 artiklan mukaan eläkejärjestelmän mukaiset etuudet maksetaan EU:n talousarviosta. Näitä eläkevastuita ei rahastoida, mutta jäsenvaltiot ovat sitoutuneet yhdessä rahoittamaan kyseiset etuudet eläkemenojen rahoittamista varten vahvistetun jakoperusteen mukaisesti. Virkamiehet rahoittavat lisäksi suorittamillaan pakollisilla eläkemaksuilla kolmanneksen eläkejärjestelmän menoista pitkällä aikavälillä. Virkamiesten maksuosuutta (tällä hetkellä 11,3 prosenttia peruspalkasta) tarkistetaan vuosittain, ja sitä muutetaan tarvittaessa sen takaamiseksi, että eläkemaksuilla kyetään joka vuosi rahoittamaan kolmannes vuoden aikana hankituista eläkeoikeuksista.

Eläkejärjestelmän vastuita arvioitiin 31.12.2009 henkilöstön ja eläkkeellä olevan henkilöstön määrän sekä kyseisenä päivänä voimassa olleiden henkilöstösääntöjen perusteella. Arviointi kattoi vanhuus-, työkyvyttömyys- ja leskeneläkkeisiin liittyvät etuudet sekä työkyvyttömyysavustuksen. Arviointi tehtiin kansainvälisen tilinpäätösstandardin IPSAS 25 (ja näin ollen myös EU:n kirjanpitosäännön nro 12) mukaisesti. Standardin mukaan työnantaja määrittää eläkevastuun määrän vakuutusmatemaattisin perustein ja ottaa huomioon työssäoloaikana kertyvät etuudet sekä arviot palkankorotuksista. Eläkevastuut arvioidaan niin sanotulla ennakoituun etuusoikeusyksikköön perustuvalla vakuutusmatemaattisella menetelmällä (projected unit credit method).

Seuraavassa on lueteltu tärkeimmät arviointipäivänä tiedossa olleet vakuutusmatemaattiset oletukset, joita on käytetty arvioinnissa:

Vakuutusmatemaattiset oletukset|31.12.2009|31.12.2008|

Nimellinen diskonttokorko |4,5 %|3,9 %|

Ennustettu inflaatiovauhti |2,5 %|1,8 %|

Reaalinen diskonttokorko|2,0 %|2,1 %|

Avioliiton todennäköisyys: mies/nainen|84 %/38 %|84 %/38 %|

Yleinen palkkatason nousu / eläkkeiden yleinen uudelleenarvostus|0 %|0,3 %|

Laskelmissa käytettiin vuoden 2008 kansainvälistä virkamiesten elinaikataulukkoa. Virkamiehen oletettiin lähtevän eläkkeelle täydet eläkeoikeudet saavutettuaan. Tässä yhteydessä otettiin huomioon varhaiseläkkeeseen liittyvät vähennykset sekä Barcelonassa asetettu tavoite, jonka mukaan eläkkeellelähtöä olisi pyrittävä myöhentämään enintään 65-vuotiaaksi. Bruttoeläkkeiden ja perhe-etuuksien laskenta perustuu henkilöstösääntöihin.

Eläkevastuut koskevat näin seuraavien henkilöryhmien aiemmin määriteltyjä oikeuksia:

(1) Kaikkien Euroopan unionin eläkejärjestelmään kuuluvien toimielinten ja virastojen palveluksessa oleva henkilöstö 31.12.2009.

(2) Toimielinten palveluksesta lopullisesti tai väliaikaisesti lähtenyt henkilöstö, jolla on eläkeoikeuksia Euroopan unionin virkamiesten eläkejärjestelmässä (edellyttäen, että kyseiset virkamiehet ovat olleet unionin palveluksessa vähintään 10 vuotta).

(3) Vanhuuseläkettä saavat entiset virkamiehet ja toimihenkilöt.

(4) Työkyvyttömyyseläkettä saavat entiset virkamiehet ja toimihenkilöt.

(5) Työkyvyttömyysavustusta saavat entiset virkamiehet ja toimihenkilöt.

(6) Perhe-eläkkeen saajat (lesket, lapset, huollettavat).

Keskeiset eläkevastuissa 31.12.2008 jälkeen tapahtuneet muutokset:

|milj. euroa|

Henkilöstön eläkevastuun muutos|Määrä |

Eläkevastuu 31.12.2008 (brutto)|36 495|

Työsuoritukseen perustuvat menot|1 360|

Korkomenot|1 456|

Maksetut etuudet|(1 035)|

Vakuutusmatemaattiset voitot|(1 248)|

Uudesta henkilöstöstä johtuva muutos|187|

Eläkevastuu 31.12.2009 (brutto)|37 215|

Eläkevastuista voidaan todeta seuraavaa:

– Vastuiden vakuutusmatemaattinen bruttoarvo 31.12.2009 oli 37 215 miljoonaa euroa (36 495 miljoonaa euroa vuonna 2008). Tähän on lisätty korjauskertoimen vaikutus, joka on 1 079 miljoonaa euroa (1 277 miljoonaa euroa vuonna 2008). Edunsaajien maksamat verot vähennetään bruttovastuun kokonaismäärästä. Näin saadaan nettovastuu, joka kirjataan taseeseen (maksetuista eläkkeistä vähennetään vero, joka on EU:n tuloa eläkkeiden maksuvuonna). Nettovastuu eli veroilla vähennetty bruttovastuu oli 31.12.2009 arviolta 33 316 miljoonaa euroa.

– Eläkejärjestelmän jäsenmäärä kasvoi 5 082 henkilöllä. Lisäys koskee pääasiassa tilapäisiä ja sopimussuhteisia toimihenkilöitä ja Euroopan parlamentin jäsenten avustajia. Avustajat sisällytetään järjestelmään nyt ensimmäistä kertaa.

2.12.2 Eläkkeet – muut

Tämä kohta sisältää komission, unionin tuomioistuimen (ja yleisen tuomioistuimen) ja tilintarkastustuomioistuimen nykyisten ja entisten jäsenten sekä neuvoston pääsihteerien, Euroopan oikeusasiamiesten, Euroopan tietosuojavaltuutettujen ja Euroopan unionin virkamiestuomioistuimen jäsenten eläkevastuut. Kohtaan on sisällytetty myös eräiden parlamentin jäsenten eläkevastuut.

2.12.3 Yhteinen sairausvakuutusjärjestelmä

Tilinpäätöstä varten määritetään myös sellaisen yhteiseen sairausvakuutusjärjestelmään liittyvän vastuun arvioitu arvo, joka EU:lla on eläkkeellä olevan henkilöstönsä osalta. Tämän vastuun bruttomäärän arvioidaan olevan 3 535 miljoonaa euroa. Nettovastuu lasketaan vähentämällä bruttovastuusta järjestelmän varat (272 miljoonaa euroa). Laskelmiin on sisällytetty EU:n toimielinten ja virastojen työtehtävissä toimivat virkamiehet ja eläkeläiset ja heidän perheensä sekä komission, unionin tuomioistuimen, tilintarkastustuomioistuimen ja neuvoston nykyiset ja entiset jäsenet sekä Euroopan oikeusasiamiehet ja Euroopan tietosuojavaltuutetut. Laskelmissa on sovellettu samaa diskonttokorkoa ja palkkatason yleistä nousua kuin henkilöstön eläkkeitä arvostettaessa (ks. edellä). Vastuun pieni vähennys johtuu pääasiassa vakuutusmatemaattisten oletusten muutosten aiheuttamista voitoista.

|milj. euroa|

Muutos yhteisen sairausvakuutusjärjestelmän vastuissa|Määrä |

Vastuu 31.12.2008 (brutto)|4 248|

Tavanomaiset menot|168|

Korkomenot|169|

Maksetut etuudet|(85)|

Vakuutusmatemaattiset voitot|(965)|

Vastuu 31.12.2009 (brutto)|3 535|

josta vähennetään järjestelmän varat|(272)|

Vastuu 31.12.2009 (netto)|3 263|

2.13 PITKÄAIKAISET VARAUKSET

|||milj. euroa|

Oikeus-tapaukset|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Ydinlaitosten purkaminen|819|0|0|0|(22)|111|908|

Rahoitus-varaukset|12|67|0|0|(3)|0|76|

Muut|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Yhteensä|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Oikeustapaukset

Tässä kohdassa esitetään arvio käsiteltävinä oleviin oikeustapauksiin liittyvistä määristä, jotka todennäköisesti tulevat maksettaviksi vuoden 2010 jälkeen. Suurin tällainen summa (409 miljoonaa euroa) liittyy 31.12.2009 vielä käsiteltävinä olleisiin oikeustapauksiin, jotka koskevat maataloustukirahaston menoihin liittyviä rahoitusoikaisuja ja maatalousmenoja.

Ydinlaitosten purkaminen

Vuonna 2008 riippumaton asiantuntijaryhmä päivitti vuonna 2002 laatimaansa selvitystä Yhteisen tutkimuskeskuksen ydinlaitosten purkamiseen ja jätehuolto-ohjelmaan liittyvistä kustannuksista. Tilinpäätökseen merkitty varaus perustuu asiantuntijaryhmän tarkistettuun arvioon, joka on 1 222 miljoonaa euroa (alkuperäinen arvio oli 1 145 miljoonaa euroa). Varaukseen tehtiin EU:n tilinpäätössääntöjen mukaisesti inflaatiokorjaus, minkä jälkeen se diskontattiin nettomääräiseen nykyarvoonsa. Varauksen arvoksi 31.12.2009 saatiin näin yhteensä 930 miljoonaa euroa. Tämä kokonaismäärä jaetaan osuuteen, joka todennäköisesti maksetaan vuonna 2010 (22 miljoonaa euroa), ja osuuteen, joka maksetaan myöhemmin (908 miljoonaa euroa). Koska ohjelman kestoksi on arvioitu noin 30 vuotta, edellä esitetty arvio on jossain määrin epävarma ja lopulliset kustannukset voivat poiketa esitetyistä arvioista.

Rahoitusvaraukset

Euroopan investointirahasto (EIR) voi vuosina 1998 ja 2001 käynnistetyissä pk-yritysten takausjärjestelmissä ja kilpailukyvyn ja innovoinnin puiteohjelmaan kuuluvassa vuonna 2007 käynnistetyssä pk-yritysten takausjärjestelmässä myöntää komission puolesta omissa nimissään takauksia, joihin liittyvät riskit kantaa komissio. Nostettuihin ja nostamattomiin luottoihin liittyviin takauksiin sovelletaan kuitenkin enimmäismäärää. Rahoitusvaraukset vastaavat tilinpäätöspäivänä näissä järjestelmissä summaa, joka saadaan vähentämällä rahoituksen välittäjille olevasta maksuvelvoitteesta kyseiseen päivään mennessä tehdyt maksuvaatimukset (netto). Pitkän aikavälin rahoitusvaraukset on diskontattu niiden nettomääräiseen nykyarvoon.

Muut varaukset

Pääosa näistä varauksista liittyy maksuihin, joita EU arvioi joutuvansa suorittamaan eläintautien hätärahastosta eräille jäsenvaltioille tiettyjen eläintautiepidemioiden torjumiseksi. Nämä maksut ovat arvion mukaan 60 miljoonaa euroa (101 miljoonaa euroa vuonna 2010), ja ne jaetaan maksuihin, jotka todennäköisesti suoritetaan vuonna 2010 (25 miljoonaa euroa), ja maksuihin, jotka todennäköisesti suoritetaan myöhemmin (35 miljoonaa euroa).

2.14 PITKÄAIKAISET RAHOITUSVELAT

2.14.1 Lainanotto

|milj. euroa |

Makro-taloudel-linen rahoitusapu|663|25|(95)|-|(6)|587|

Maksutase-lainat|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

Euratom|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

Selvitys-tilassa oleva EHTY|282|-|(67)|18|(8)|225|

Yhteensä|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Pitkä- ja lyhytaikainen lainanotto|milj. euroa|

Lainanotto|Erääntymiseen < 1 vuosi|Erääntymiseen > 1 vuosi|Yhteensä 31.12.2009|

Makrotaloudellinen rahoitusapu|40|547|587|

Maksutaselainat|-|9 303|9 303|

Euratom|-|484|484|

Selvitystilassa oleva EHTY |-|225|225|

Yhteensä|40|10 559|10 599|

Tässä kohdassa esitetään Euroopan unionin ottamat lainat, joiden erääntymiseen on yli vuosi. Lainanotto sisältää velkakirjalainat, joiden määrä on 10 324 miljoonaa euroa (3 131 miljoonaa euroa vuonna 2008). Kirjanpitoarvon muutos vastaa kertyneen koron muutosta, johon on selvitystilassa olevan EHTY:n lainanoton osalta lisätty kyseiselle vuodelle jaksotettu osuus oikeuksien syntymisajankohtana aiheutuneista olennaisista transaktiokustannuksista. Laskennassa on käytetty efektiivisen koron menetelmää. Seuraavasta taulukosta käy ilmi efektiivinen korko (joka ilmoitetaan korkojen vaihteluvälinä).

Lainanotto|31.12.2009|31.12.2008|

Makrotaloudellinen rahoitusapu|0,9625 %–4,54 %|3,022 %–5,29 %|

Euratom|0,9031 %–5,6775 %|3,348 % –5,6775 %|

Maksutaselainat|3,125 %–3,625 %|3,25 %|

Selvitystilassa oleva EHTY|0,346 %–9,2714 %|4,939 %–11,875 % (*)|

(*) Vaihteluvälin yläraja liittyy koronvaihtosopimuksella katettuun kiinteäkorkoiseen lainaan.

2.15 MUUT PITKÄAIKAISET VELAT

|milj. euroa |

|31.12.2009|31.12.2008|

Rahoitusleasingvelat|1 736|1 770|

Erissä maksettavat rakennukset|395|403|

Muut |47|53|

Yhteensä|2 178|2 226|

Tämä kohta sisältää pääasiassa sellaiset rahoitusleasingvelat, joiden erääntymiseen on yli vuosi (ks. edellä liitetieto 2.2 ). Tähän kohtaan sisältyvät myös eräisiin sellaisiin komission ostamiin rakennuksiin liittyvät määrät, joiden ostohinta maksetaan erissä. Kyse ei ole leasingsopimuksista, koska rakennusten omistusoikeus siirtyi komissiolle heti hankintahetkellä.

LYHYTAIKAISET VELAT

2.16 LYHYTAIKAISET VARAUKSET

|||milj. euroa|

Oikeustapauk-set|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Ydinlaitosten purkaminen|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Rahoitus-varaukset|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Muut|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Yhteensä|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

Tämä kohta sisältää alle vuoden kuluessa erääntyviin velkoihin liittyvät varaukset.

2.17 LYHYTAIKAISET RAHOITUSVELAT

Tämä erä sisältää 40 miljoonaa euroa sellaisia lainoja (liitetieto 2.14.1 ), jotka erääntyvät 12 kuukauden kuluessa tilinpäätöspäivästä (vuonna 2008 määrä oli 94 miljoonaa euroa, johon lisättiin vielä 25 miljoonan euron määrä, joka liittyi kaupankäyntitarkoituksessa pidettäviin velkainstrumentteihin).

2.18 MUUT LYHYTAIKAISET VELAT

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Alle vuoden kuluessa erääntyvät pitkäaikaiset velat|71|64|

Lyhytaikaiset velat|15 260|12 026|

Sekalaiset velat |133|115|

Siirtovelat ja tuloennakot|78 420|77 472|

Yhteensä|93 884|89 677|

2.18.1 Alle vuoden kuluessa erääntyvät pitkäaikaiset velat

|milj. euroa |

|31.12.2009|31.12.2008|

Rahoitusleasingvelat|59|52|

Muut |12|12|

Yhteensä|71|64|

2.18.2 Lyhytaikaiset velat

|milj. euroa|

Velkalaji|31.12.2009|31.12.2008|

Jäsenvaltiot|14 903|11 386|

Toimittajat ja muut vastaavat|944|1 175|

Määrät, joiden tukikelpoisuus tarkistettava|(587)|(535)|

Yhteensä|15 260|12 026|

Lyhytaikaisiin velkoihin sisältyy Euroopan unionin saamia, avustusten yhteydessä toimitettuja maksupyyntöjä. Maksupyynnössä ilmoitettu määrä kirjataan velkoihin, kun maksupyyntö on vastaanotettu. Jos vastapuolena on jäsenvaltio, ne luokitellaan vastaavasti. Hankintoihin liittyvät veloitus- ja hyvityslaskut käsitellään samaa menettelyä noudattaen. Tällaiset maksupyynnöt on otettu huomioon tilikautta päätettäessä. Seuraavalla tilikaudella suoritettaviksi tulevat tukikelpoiset määrät on tilikautta päätettäessä arvioitu ja kirjattu siirtoveloiksi (ks. edellä liitetieto 2.18.3) , ja määrät, joiden tukikelpoisuutta ei vielä ole tutkittu, on jätetty avoimiksi niiden määrien tileille, joiden tukikelpoisuus on vielä tarkistettava. Jotta varojen ja velkojen määrää ei arvioitaisi liian suureksi, lyhytaikaisiin velkoihin on kirjattu maksettava nettomäärä.

Jäsenvaltiot

Merkittävimmät tähän kohtaan kirjatut määrät ovat rakennerahastotoimiin liittyvät, maksamatta olevat 11 160 miljoonan euron maksupyynnöt (4 660 miljoonaa euroa vuonna 2008). Tähän kohtaan sisältyy myös 3 524 miljoonan euron määrä, joka palautetaan jäsenvaltioille vuoden 2009 lopulla vahvistetun lisätalousarvion mukaisesti (6 627 miljoonaa euroa vuonna 2008). Kyseinen määrä maksettiin jäsenvaltioille helmikuussa 2010.

Toimittajat ja muut vastaavat

Tähän kohtaan sisältyvät avustusten ja hankesopimusten perusteella maksettavien määrien lisäksi julkisille organisaatioille ja konsolidoimattomille yhteisöille (esimerkiksi EKR) maksettavat määrät.

Määrät, joiden tukikelpoisuus tarkistettava

Velkoihin on tehty 587 miljoonan euron vähennys. Summa vastaa tukikelpoisuuden tarkistamista odottavien maksupyyntöjen sellaista osuutta, jota ei pidetä tukikelpoisena. Suurimmat määrät liittyvät rakennetoimia toteuttaviin pääosastoihin.

2.18.3 Siirtovelat ja tuloennakot

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Siirtovelat|76 435|77 260|

Tuloennakot|1 976|50|

Muut|9|162|

Yhteensä|78 420|77 472|

Siirtovelat on jaoteltu seuraavasti:

Siirtovelat|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Maataloustukirahaston siirtovelat:|||

Menot 16.10.2009–31.12.2009|32 087|30 415|

Suora tuki|12 195|12 682|

Sokerialan rakenneuudistus|735|3 787|

Muut|(55)|(13)|

Maataloustukirahasto yhteensä:|44 962|46 871|

Rakennetoimien siirtovelat:|||

Maaseuturahasto ja EMOTR:n tukiosasto|9 076|7 004|

Euroopan aluekehitysrahasto ja innovatiiviset toimenpiteet|11 777|10 687|

Koheesiorahasto|980|2 810|

Liittymistä edeltävä rakennepolitiikan väline (ISPA)|3|4|

Euroopan sosiaalirahasto|5 411|4 596|

Rakennerahastot yhteensä:|27 247|25 101|

Muut siirtovelat:|||

T&K|1 687|1 978|

Muut|2 539|3 310|

Muut yhteensä:|4 226|5 288|

Siirtovelat yhteensä|76 435|77 260|

Aiempien vuosien hitaan alun jälkeen rakennetoimien vuosien 2007–2013 ohjelmat saavuttivat tavanomaisen tasonsa vuonna 2009, minkä vuoksi niitä koskevat määrät ovat kasvaneet. Kyseistä lisäystä kompensoi sokerialan rakenneuudistukseen liittyvien siirtovelkojen vähentyminen, koska näyttää siltä, että osaa kyseisistä varoista ei todellisuudessa käytetä.

Tuloennakkojen merkittävä lisäys johtuu siitä, että kaksi jäsenvaltiota maksoi etukäteen vuodelle 2010 kuuluvia omien varojen rahoitusosuuksiaan.

NETTOVARAT

2.19 RAHASTOT

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Käyvän arvon rahasto|69|41|

Muut rahastot:|||

Takuurahasto|1 472|1 276|

Uudelleenarvostusrahasto|57|57|

Lainanotto- ja lainanantotoiminta|1 511|1 528|

Muut|214|213|

Yhteensä|3 254|3 074|

Yhteensä|3 323|3 115|

2.19.1 Käyvän arvon rahasto

Myytävissä olevien varojen käyvän arvon muutokset merkitään tilinpäätössääntöjen mukaisesti käyvän arvon rahastoon.

2.19.2 Muut varat

Takuurahasto

Takuurahaston toimintaa käsitellään myös liitetiedossa 2.3.3 . Tähän erään on kirjattu takuurahaston tavoitesumma, joka on 9 prosenttia rahaston takaamista vastuista. Tavoitesumma on samalla rahaston varojen vähimmäismäärä.

Uudelleenarvostusrahasto

Uudelleenarvostusrahasto sisältää aineellisten käyttöomaisuushyödykkeiden uudelleenarvostuksen. Rahastossa vuoden lopussa oleva summa oli 57 miljoonaa euroa. Määrä liittyy komission maa-alueiden ja rakennusten uudelleenarvostukseen, joka tehtiin ennen uusien kirjanpito- ja tilinpäätössääntöjen käyttöönottoa.

Lainanotto- ja lainanantotoiminta

Nämä varat kuuluvat selvitystilassa olevalle EHTY:lle ja sen teräs- ja hiilialan tutkimusrahastolle. L ainanotto- ja lainanantotoimintaan liittyvä rahasto perustettiin EHTY:n toiminnan lopettamisen yhteydessä.

2.20 JÄSENVALTIOIDEN RAHOITUSOSUUDET

|milj. euroa |

|Määrä|

Jäsenvaltioilta maksettaviksi vaadittavat rahoitusosuudet 31.12.2008|50 539|

Varainhoitovuoden 2008 ylijäämän palautus jäsenvaltioille|1 796|

Takuurahaston varojen muutos|196|

Muiden varojen muutokset|(10)|

Selvitystilassa oleva EHTY: varainhoitovuoden 2008 tuloksen kohdentaminen|(15)|

Varainhoitovuoden taloudellinen tulos (ylijäämä)|(4 457)|

Jäsenvaltioilta maksettaviksi vaadittavat rahoitusosuudet yhteensä 31.12.2009|48 049|

Jaottelu:Työsuhde-etuudetMuut määrät|37 24210 807|

Tämä kohta vastaa sellaisia EU:lle vuoden 2009 joulukuun 31. päivään mennessä aiheutuneita menoja, jotka on katettava tulevista talousarvioista. Monet menot kirjataan suoriteperusteen mukaisesti vuonna n, vaikka niitä vastaavat maksut suoritetaan vasta vuonna n + 1 vuoden n + 1 talousarviosta. Koska tällaiset velat kirjataan tilinpäätökseen ja koska niitä vastaavat maksut rahoitetaan vasta tulevista talousarvioista, velat ovat vuoden lopussa huomattavasti varoja suuremmat. Tärkeimpiin tällaisiin eriin kuuluvat maataloustukirahaston toimintaan liittyvät erät. Jäsenvaltioille suoritettavat maksut olivat jaksolta 16. lokakuuta – 31. joulukuuta 2009 yhteensä 32 miljardia euroa. Jäsenvaltiot itse asiassa maksavat suurimman osan maksettaviksi vaadittavista määristä alle 12 kuukauden kuluessa asianomaisen varainhoitovuoden päättymisestä osana seuraavan vuoden talousarviota.

Muut jäsenvaltioilta vaadittavat määrät (10,8 miljardia euroa) vähenivät vuoteen 2008 verrattuna, jolloin niitä oli yhteensä 13 miljardia euroa. Tämä johtui pääasiassa seuraavista eristä: ennakkomaksut kasvoivat 9,5 miljardia euroa (liitetiedot 2.5 ja 2.9 ), minkä vastapainoksi muut lyhytaikaiset velat kasvoivat 4,2 miljardia euroa (ks. liitetieto 2.18 ) ja lyhytaikaiset saamiset vähenivät 3,3 miljardia euroa (liitetieto 2.10 ).

Vain maksut, jotka liittyvät EU:n henkilöstölleen myöntämiin työsuhde-etuuksiin, suoritetaan pidemmällä aikavälillä. Tässä yhteydessä olisi otettava huomioon, että jäsenvaltiot ovat taanneet eläkevastuiden rahoittamisen vuotuisista talousarvioista. Seuraavassa on esitetty ohjeellinen arvio työsuhde-etuuksiin liittyvien tulevien maksujen jakautumisesta:

|milj. euroa|

|Määrä|

Lyhytaikaiset: vuonna 2010 maksettavat määrät |1 214|

Pitkäaikaiset: vuoden 2010 jälkeen maksettavat määrät|36 028|

Työsuhde-etuuksiin liittyvä kokonaisvelka 31.12.2009|37 242|

On huomattava, että edellä esitetyllä jakaumalla ei ole vaikutusta talousarvion toteutumaan. Talousarvioon otetut tulot vastaavat aina talousarvioon otettuja menoja, koska kaikki ylimääräiset tulot palautetaan jäsenvaltioille.

3. TUOTTO- JA KULULASKELMAN LIITETIEDOT

3.1 TUOTOT OMISTA VAROISTA JA RAHOITUSOSUUKSISTA

|||milj. euroa|

|Liitetieto|2009|2008|

Tuotot omista varoista:|3.1.1|||

BKTL-varat||81 978|74 479|

Alv-varat||12 795|19 008|

Perinteiset omat varat:||||

Maatalousmaksut||0|1 184|

Tullimaksut||14 002|15 196|

Sokerimaksut||130|702|

Perinteiset omat varat yhteensä||14 132|17 082|

Budjettioikaisut|3.1.2|1 399|1 930|

Kolmansien maiden maksuosuudet (ml. EFTA-valtiot)||233|214|

Yhteensä||110 537|112 713|

Omista varoista saatavat tuotot ovat Euroopan unionin tärkeimpiä toiminnan tuottoja. Suurin osa menoista rahoitetaan omista varoista. Muiden tuottojen osuus kokonaisrahoituksesta on huomattavasti pienempi.

3.1.1 Tuotot omista varoista

Omat varat jakautuvat kolmeen ryhmään: perinteisiin omiin varoihin, alv-perusteisiin varoihin ja BKTL-perusteisiin varoihin. Perinteisiin omiin varoihin taas kuuluvat sokerimaksut ja tullimaksut. Omien varojen järjestelmään kuuluvat lisäksi EU-budjettiaseman epätasapainon korjausjärjestely (ns. UK-korjaus) sekä Alankomaiden ja Ruotsin vuotuisiin BKTL-maksuosuuksiin tehtävä bruttovähennys. Jäsenvaltiot pidättävät itselleen kantokuluina 25 prosenttia perinteisistä omista varoista. Edellä esitetyt luvut ovat nettomääriä, joista on vähennetty kyseiset kantokulut.

Arvonlisäveroon perustuvat omat varat saadaan soveltamalla kaikkien jäsenvaltioiden osalta samaa 0,30 prosentin verokantaa yhdenmukaiseen alv:n määräytymisperusteeseen. Tämä määräytymisperuste on kaikilla jäsenvaltioilla rajattu 50 prosenttiin bruttokansantulosta. Kaudella 2007–2013 Itävaltaan sovelletaan 0,225 prosentin, Saksaan 0,15 prosentin Alankomaihin 0,10 prosentin ja Ruotsiin 0,10 prosentin verokantaa. BKTL-varoilla, joiden määrä vaihtelee vuosittain, katetaan kunakin vuonna ne menot, jotka ylittävät perinteisistä omista varoista, alv-varoista ja sekalaisista eristä saatavat tulot. BKTL-varoihin perustuvat tulot saadaan soveltamalla kaikkien jäsenvaltioiden yhteenlaskettuun BKTL:oon yhdenmukaista kerrointa.

Vuoteen 2008 verrattuna alv-tulot vähenivät 6,2 miljardia euroa. BKTL-perusteisten omien varojen 7,5 miljardin euron lisäys kuitenkin kompensoi selvästi kyseisen vähentymisen. Nämä muutokset johtuvat pääasiassa uusista säännöksistä, jotka sisältyvät Euroopan unionin omien varojen järjestelmästä 7. kesäkuuta 2007 tehtyyn neuvoston päätökseen 2007/436/EY, Euratom. Niillä korvattiin omien varojen järjestelmästä vuonna 2000 tehty aiempi päätös. Vuodesta 2009 tilinpäätökseen ei ole enää kirjattu maatalousmaksuja, koska omien varojen järjestelmästä vuonna 2007 tehdyn ja vuonna 2009 voimaan tulleen päätöksen mukaan niitä pidetään nykyään tullimaksuina. Tullimaksut vähenivät 1,1 miljardia euroa, mikä johtui EU–27-maiden tuonnin arvon merkittävästä laskusta vuonna 2009 edellisvuoteen verrattuna. Lisäksi sokerimaksut vähenivät 572 miljoonaa euroa, koska vuonna 2008 saatiin lisätuloja ylimääräisiin sokerikiintiöihin liittyvistä kertamaksuista.

3.1.2 Budjettioikaisut

Budjettioikaisut sisältävät vuoden 2008 talousarvion ylijäämän (1 796 miljoonaa euroa), joka palautetaan jäsenvaltioille vähentämällä se niistä omista varoista, jotka jäsenvaltioiden on tuloutettava EU:lle seuraavana vuonna. Ylijäämä kirjataan näin vuoden 2009 tuottoihin. Omien varojen järjestelmästä vuonna 2007 tehdyssä päätöksessä säädetään Yhdistyneen kuningaskunnan hyväksi tehtävästä budjettiaseman epätasapainon korjauksesta. Korjauksen rahoittavat muut jäsenvaltiot, joten sillä ei periaatteessa ole vaikutusta talousarvion toteutumaan eikä taloudelliseen tulokseen. Kohtaan on kuitenkin kirjattu 319 miljoonan euron summa, joka on seurausta siitä, että talousarviota laadittaessa käytetyt euron kurssit (ks. asetuksen (EY, Euratom) N:o 1150/2000 10 artiklan 3 kohta) poikkeavat kursseista, jotka olivat voimassa silloin kun rahaliittoon kuulumattomat jäsenvaltiot tosiasiassa suorittivat maksut.

3.2 MUUT TOIMINNAN TUOTOT

|||milj. euroa|

|Liite-tieto|2009|2008|

Sakot|3.2.1|2 648|3 171|

Maatalousmaksut|3.2.2|705|2 299|

Varojen takaisinperintä:|3.2.3|||

Suora keskitetty hallinnointi||63|61|

Välillinen keskitetty hallinnointi||6|4|

Hajautettu hallinnointi||41|90|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa||1 066|1 349|

Yhteensä||1 176|1 504|

Hallinnollisesta toiminnasta saatavat tuotot:|3.2.4|||

Henkilöstö||1 010|974|

Tuotot aineellisista käyttöomaisuushyödykkeistä||33|25|

Muut hallinnollisesta toiminnasta saatavat tuotot||165|149|

Yhteensä||1 208|1 148|

Toiminnan satunnaiset tuotot:|3.2.5|||

Oikaisut/varaukset||150|71|

Kurssivoitot||618|269|

Muut||1 027|1 269|

Yhteensä||1 795|1 609|

Yhteensä||7 532|9 731|

3.2.1 Sakot

Nämä tuotot liittyvät sakkoihin, jotka komissio on määrännyt kilpailusääntöjen rikkomisesta. Saamiset ja niihin liittyvät tuotot kirjataan silloin kun komissio on tehnyt päätöksen sakon määräämisestä ja asiasta on virallisesti ilmoitettu vastapuolelle.

3.2.2 Maatalousmaksut

Tässä kohdassa on ilmoitettu maidon lisämaksut, jotka ovat 99 miljoonaa euroa (338 miljoonaa euroa vuonna 2008), ja 606 miljoonan euron sokerimaksut (1 961 miljoonaa euroa vuonna 2008). Maidon lisämaksut ovat markkinoiden hallintavälineitä, joilla pyritään rankaisemaan maidontuottajia, jotka ylittävät viitemääränsä. Koska maidon lisämaksut eivät ole yhteydessä komission aiempiin maksuihin, niitä pidetään käytännössä käyttötarkoitukseensa sidottuina tuloina. Maitokiintiöitä ollaan asteittain poistamassa, mikä selittää näiden maksujen vähentymisen. Maatalousvuodesta 2008/2009 alkaen kiintiöitä korotetaan vuosittain prosentilla, kunnes ne poistuvat kokonaan vuonna 2015.

Sokerimaksut liittyvät sokerialan rakenneuudistusrahastoon, jonka avulla sokerialalla on alennettu sokerin sisäistä hintaa tavoitteena kaventaa EU:n ja kansainvälisten markkinoiden välistä hintaeroa. Omarahoitteinen rakenneuudistusrahasto perustettiin, jotta vähemmän kilpailukykyiset sokerintuottajat poistuisivat markkinoilta. Rahasto saa varoja sokerintuottajilta perittävästä tilapäisestä verosta, jota pidetään käyttötarkoitukseensa sidottuna tulona. Vaikka järjestelmän maksut jatkuvat syyskuuhun 2012 saakka, jäsenvaltiot olivat 31.12.2009 mennessä ilmoittaneet kaikki sokerialan rakenneuudistusrahastoon liittyvät tulot.

3.2.3 Varojen takaisinperintä

Tässä kohdassa esitetään komission antamat perintämääräykset ja komission kirjanpitojärjestelmään kirjatut tulevista maksuista tehtävät vähennykset, jotka koskevat yleisestä talousarviosta maksettuja määriä ja jotka perustuvat tehtyihin tarkastuksiin tai päätökseen saatuihin tilintarkastuksiin taikka tukikelpoisuustarkastuksiin. Kohdassa esitetään myös perintämääräykset, jotka jäsenvaltiot ovat antaneet Euroopan maatalouden tukirahastosta (jäljempänä ”maataloustukirahasto”) myönnetyn tuen takaisin perimiseksi. Tähän kohtaan sisältyvät myös siirtosaamisia koskevien arvioiden muutokset edellisen vuoden lopusta nykyhetkeen. Kohta ei kuitenkaan sisällä kaikkia EU-menojen takaisin perittyjä määriä. Se ei etenkään sisällä määriä, jotka on peritty takaisin rakennetoimien alalla, jolla rahoitusta myönnetään merkittäviä määriä. Tällä alalla on käytössä omat järjestelmät, joilla varmistetaan, että aiheettomasti maksetut määrät palautetaan. Palauttamiseen ei kuitenkaan useimmissa tapauksissa liity perintämääräyksen antamista. Takaisinperittäviä ennakkomaksuja ei EU:n tilinpäätössääntöjen mukaan myöskään merkitä varainhoitovuoden tuotoiksi.

Tähän kohtaan kirjatusta kokonaismäärästä suurin osa eli 1 066 miljoonaa euroa liittyy yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa hallinnoitaviin varoihin (453 miljoonaa euroa maataloustukirahastoon ja 613 miljoonaa euroa rakennetoimiin).

a) Maatalous: Maataloustukirahasto

Maatalouden alalla tähän kohtaan sisältyvät varainhoitovuoden tuotot ovat 453 miljoonaa euroa, ja ne jakautuvat seuraavasti:

– vuoden aikana päätetyt sääntöjenmukaisuusoikaisut (347 miljoonaa euroa);

– petokset ja sääntöjenvastaisuudet (106 miljoonaa euroa): jäsenvaltioiden ilmoittamat vuoden aikana takaisin perityt määrät (163 miljoonaa euroa), joista on vähennetty 57 miljoonaa euroa, joka vastaa petosten ja sääntöjenvastaisuuksien vuoksi vuoden lopussa takaisinperittävinä oleviin määriin tehtyä vähennystä (kokonaismäärä oli 627 miljoonaa euroa vuoden 2009 lopussa ja 684 miljoonaa euroa vuoden 2008 lopussa) – ks. myös liitetieto 2.10.2 .

Sellaiset maataloustukirahaston menot, joita koskevat tarkastukset olivat tilinpäätöspäivänä vielä kesken ja joihin voidaan näin vielä tehdä oikaisuja, olivat 31.12.2009 yhteensä 2,8 miljardia euroa (ks. liitetieto 6.4.1 .).

b) Rakennetoimet:

Tähän kohtaan sisältyvät rakennetoimiin liittyvät takaisinperittävät menot olivat 613 miljoonaa euroa (349 miljoonaa euroa vuonna 2008). Tähän kohtaan sisältyy komission antamia perintämääräyksiä, joilla peritään takaisin edellisten vuosien aiheettomia maksuja (406 miljoonaa euroa) ja siirtosaamisten muutos (lisäys) vuoden lopussa (206 miljoonaa euroa).

Perintämääräyksiä annetaan ainoastaan seuraavissa tapauksissa:

– jäsenvaltion ilmoittamissa määrissä on havaittu sääntöjenvastainen meno, josta komissio on tehnyt muodollisen rahoitusoikaisupäätöksen;

– suoritettujen ennakko- ja välimaksujen yhteismäärä on suurempi kuin jäsenvaltion ilmoittamien tukikelpoisten menojen perusteella maksettavaksi tuleva määrä, jolloin EU:n rahoitusosuutta vähennetään ohjelman päättyessä; jos jäsenvaltio hyväksyy tällaisen toimenpiteen, se voidaan toteuttaa ilman komission muodollista päätöstä;

– määrä maksetaan takaisin sen jälkeen, kun hankkeen päättymisajankohtana käynnissä ollut oikeudenkäyntimenettely on saatu päätökseen.

Muut rakennetoimiin liittyvät perintämääräykset koskevat ennakkomaksujen takaisinperintää. Näitä määriä ei ole kirjattu varainhoitovuoden tuotoiksi vaan niillä on hyvitetty ennakkomaksuja taseessa.

Käsiteltävinä oleviin mahdollisiin rahoitusoikaisuihin liittyvän määrän arvioitiin olevan 1,1 miljardia euroa 31.12.2009 – ks. myös liitetieto 6.4.2 .

3.2.4 Hallinnollisesta toiminnasta saatavat tuotot

Hallinnollisen toiminnan tuotot saadaan pääasiassa henkilöstön palkoista tehdyistä vähennyksistä, ja ne voidaan jakaa kahteen pääryhmään: eläkemaksuihin ja tuloveroihin.

3.2.5 Toiminnan satunnaiset tuotot

Nämä 376 miljoonan euron tuotot (321 miljoonaa euroa vuonna 2008) on saatu liittymisneuvotteluja käyviltä mailta. Toiminnan satunnaiset tuotot ovat lisääntyneet edellisvuodesta pääasiassa kurssivoittojen kasvun vuoksi (lisätietoja jäljempänä). Tätä kompensoi hieman taseeseen ensimmäistä kertaa kirjattujen vanhojen ennakkomaksujen vähentyminen. Niiden vastaerä 5 miljoonaa euroa on kirjattu tähän kohtaan (241 miljoonaa euroa vuonna 2008).

Kohta sisältää myös kurssivoitot lukuun ottamatta jäljempänä liitetiedossa 3.5 käsitellyistä rahoitustoiminnoista kertyviä kurssivoittoja. Kurssivoittoja syntyy EU:n jokapäiväisen toiminnan ja siihen liittyvien muiden kuin euromääräisten transaktioiden yhteydessä sekä tilinpäätöksen laadintaa varten tehtävässä vuoden lopun uudelleenarvostuksessa. Kurssivoitot voivat olla joko toteutuneita tai toteutumattomia.

Nettopositio osoittaa, että vuoden aikana syntyi nettomääräinen 185 miljoonan euron kurssivoitto (vuonna 2008 nettotappio oli 504 miljoonaa euroa). Nettomäärä jakautuu realisoitumattomaan ja realisoituneeseen osaan, ja komissio on merkinnyt kirjanpitoon lähes kaikki asiaan liittyvät määrät:

Realisoitumaton kurssivoitto (netto):

Nettovoitosta 132 miljoonaa euroa johtuu vuoden lopussa tehdystä ulkomaanvaluutan määräisten saldojen uudelleenarvostuksesta. Suurin osa voitosta (87 miljoonaa euroa) liittyy Englannin puntaan ja Ruotsin kruunuun, joiden arvo suhteessa euroon nousi vuonna 2009.

Komissiolla oli vuoden lopussa huomattava määrä varoja Englannin puntina ja Ruotsin kruunuina sekä muina valuuttoina omien varojen pankkitileillä. Neuvoston asetuksen (EY, Euratom) N:o 1150/2000 mukaisesti komissio säilyttää näitä varoja omien varojen pankkitileillä, joille jäsenvaltiot maksavat ne. Varoja käytetään, kun on tarpeen kattaa talousarvion toteuttamisesta johtuvia komission käteisvaratarpeita.

Realisoitunut kurssivoitto (netto):

Suurin osa kurssivoittojen 53 miljoonan euron kokonaismäärästä johtuu omiin varoihin liittyvistä kirjanpitotapahtumista, joihin liittyvät määrät euroalueen ulkopuoliset jäsenvaltiot maksoivat kansallisissa valuutoissaan. Voitot johtuvat siitä, että komissio käyttää varoja saadessaan kirjanpidossa valuuttakurssia, joka poikkeaa markkinaperusteisesta valuuttakurssista, jota käytetään muunnettaessa varoja euromääräisiksi ennen kuin niitä käytetään komission maksujen suorittamiseen. Kirjanpidossa yksittäisinä kuukausina käytettävä valuuttakurssi määritetään edeltävän kuukauden toiseksi viimeisen päivän markkinakurssin mukaisesti. Omat varat merkitään kirjanpitoon näillä valuuttakursseilla, kun ne vastaanotetaan, minkä jälkeen ne muunnetaan euroiksi myöhempinä ajankohtina voimassa olevilla markkinakursseilla.

Useat eurooppalaiset valuutat, erityisesti Englannin punta ja Romanian leu, vahvistuivat huomattavasti vuoden 2009 aikana. K omission omia varoja jouduttiin tämän vuoksi muuntamaan muiksi valuutoiksi tiettyinä aikoina markkinakurssiin, joka oli säännönmukaisesti korkeampi kuin varoja vastaanotettaessa kirjanpidossa käytetty kurssi. Loppuosa erotuksesta liittyy muihin kirjanpitotapahtumiin, kuten komission muissa valuutoissa kuin euroina suorittamiin maksuihin.

Kurssierojen kokonaismäärän muuttuminen nettotappiosta nettovoitoksi vuosien 2008 ja 2009 välisenä aikana johtuu valuuttakurssien huomattavista muutoksista kyseisinä vuosina. Useiden eurooppalaisten valuuttojen arvo laski selvästi suhteessa euroon vuonna 2008, mutta vuonna 2009 tämä trendi muuttui osittain.

3.3 HALLINTOKULUT

||milj. euroa|

|2009|2008|

Henkilöstökulut|4 898|4 563|

Poistot ja arvon alentuminen|436|330|

Muut hallintokulut|2 799|2 827|

Yhteensä|8 133|7 720|

Hallintokulut ovat EU:n toimintaan liittyviä kuluja, jotka sisältävät henkilöstökulut, poistot ja muut toimielinten ja virastojen toiminnasta aiheutuneet kulut (esimerkiksi vuokrat, huoltokustannukset, tavarat ja palvelut, koulutuskustannukset).

3.4 TOIMINNAN KULUT

|||milj. euroa|

|Liite-tieto|2009|2008|

Varsinaisen toiminnan kulut:|3.4.1|||

Suora keskitetty hallinnointi||8 744|7 998|

Välillinen keskitetty hallinnointi||3 605|3 077|

Hajautettu hallinnointi||137|1 278|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa||89 681|81 839|

Hallinnointi yhteistyössä kansainvälisten järjestöjen kanssa||1 655|1 188|

Yhteensä||103 822|95 380|

Muut toimintakulut:|3.4.2|||

Oikaisut/varaukset||199|278|

Kurssitappiot||432|773|

Muut||481|783|

Yhteensä||1 112|1 834|

Yhteensä||104 934|97 214|

3.4.1 Varsinaisen toiminnan kulut

Euroopan unionin toimintamenot sisältävät rahoituskehyksen eri otsakkeisiin liittyvät menot, joita hallinnoidaan eri tavoin. Hallinnointitapa määrää sen, miten maksut suoritetaan ja miten varoja hoidetaan. Pääosaa (86 prosenttia) menoista hallinnoidaan yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa, jolloin jäsenvaltiot on valtuutettu hoitamaan esimerkiksi maataloustukirahaston menoihin ja rakennetoimiin liittyviä tehtäviä (aluekehitysrahasto, sosiaalirahasto, maaseudun kehittämisen maatalousrahasto, koheesiorahasto ja kalatalousrahasto).

Kulujen kasvu vuonna 2009 johtuu pääasiassa ohjelmakauteen 2007–2013 kuuluvista rakennetoimista. Aiempien vuosien hitaan alun jälkeen nämä ohjelmat saavuttivat tavanomaisen tasonsa vuonna 2009, kun taas kauden 2000–2006 toimia ollaan saattamassa loppuun.

3.4.2 Muut toimintakulut

Kurssitappioita (jäljempänä liitetiedossa 3.6 käsiteltyihin rahoitustoimintoihin liittyviä kurssitappioita lukuun ottamatta) syntyy unionin tavanomaisen toiminnan ja siihen liittyvien muiden kuin euromääräisten transaktioiden yhteydessä sekä tilinpäätöksen laadintaa varten tehtävässä vuoden lopun uudelleenarvostuksessa. Kurssitappiot voivat olla joko realisoituneita tai realisoitumattomia.

3.5 RAHOITUSTUOTOT

||milj. euroa|

|2009|2008|

Osinkotuotot (riskipääomarahastoista)|14|22|

Korkotuotot:|||

Ennakkomaksuista|59|50|

Viivästyneistä suorituksista|132|26|

Swap-sopimuksista|2|13|

Myytävissä olevista varoista|100|102|

Lainoista|265|105|

Käteisvaroista ja muista rahavaroista|158|349|

Muut|3|3|

Yhteensä|719|648|

Muut tuotot rahoitustoiminnasta:|||

Rahoitusvarojen realisoituneet myyntivoitot|10|4|

Muut|76|11|

Yhteensä|86|15|

Nykyarvon oikaisut|10|3|

Kurssivoitot|6|10|

Yhteensä|835|698|

3.6 RAHOITUSKULUT

||milj. euroa|

|2009|2008|

Korkokulut:|||

Leasingsopimuksista|95|91|

Swap-sopimuksista|2|10|

Lainanotosta|248|90|

Muut|20|9|

Yhteensä|365|200|

Muut kulut rahoitustoiminnasta:|||

Rahoitusvarausten muutokset|39|12|

Rahoituskulut talousarvioon sisältyvistä rahoitusvälineistä|73|50|

Rahoitusvarojen toteutuneet myyntitappiot|0|8|

Rahoitusvarojen arvonalentumistappiot|15|11|

Muut|57|56|

Yhteensä|184|137|

Nykyarvon oikaisut|0|118|

Kurssitappiot|45|12|

Yhteensä|594|467|

3.7 OSUUS OSAKKUUSYRITYSTEN JA YHTEISYRITYSTEN NETTOVOITOISTA/(-TAPPIOISTA)

EU kirjaa pääomaosuusmenetelmän mukaisesti tuotto- ja kululaskelmaansa osuuden osakkuusyritystensä ja yhteisyritysten nettovoitoista ja -tappioista (ks. myös liitetiedot 2.3.1 ja 2.3.2 ).

3.8 SEGMENTTIRAPORTOINTI

Segmenttiraportissa jaotellaan toiminnan tuotot ja kulut komissiossa toimintalohkoittain toimintoperusteisen budjettirakenteen mukaisesti. Toimintalohkot ryhmitellään tilinpäätöstä esitettäessä kolmeen isompaan otsakkeeseen: toiminta Euroopan unionissa, toiminta Euroopan unionin ulkopuolella sekä palvelut ja muut.

”Toiminta Euroopan unionissa” on otsakkeista suurin, koska siihen kuuluu hyvin monta toimintalohkoa. ”Toiminta Euroopan unionin ulkopuolella” liittyy kaupan ja kehitysavun kaltaiseen unionin ulkopuoliseen toimintaan. ”Palvelut ja muut” ovat sisäisiä ja horisontaalisia toimintoja, joita tarvitaan EU:n toimielinten ja muiden elinten toiminnan ylläpitämiseen.

Konsolidoidut virastot on yhdistetty eri toimintalohkoihin. Komissiota lukuun ottamatta muut toimielimet on sijoitettu erilliseen toimintalohkoon. Toimintalohkoista esitettävät luvut ovat bruttomääräisiä ennen konsolidoinnista johtuvia eliminointeja, jotka esitetään yhdessä erillisessä sarakkeessa.

On huomattava, että omia varoja ja rahoitusosuuksia ei ole jaettu toimintokohtaisesti, koska ne lasketaan ja kannetaan ja niitä hallinnoidaan komission keskusyksiköissä. Kyseiset luvut esitetään tässä sen vuoksi, että nettotulosta voitaisiin verrata tuotto- ja kululaskelman tulokseen.

SEGMENTTIRAPORTOINTI — TIIVISTELMÄ|milj. euroa|

Muut toiminnan tuotot:||||||||

Sakot|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Maatalousmaksut|705|0|0|0|0|0|705|

Varojen takaisinperintä|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Hallinnollisesta toiminnasta saatavat tuotot|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Muut toiminnan tuotot|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

MUUT TOIMINNAN TUOTOT|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Hallintokulut:||||||||

Henkilöstökulut|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Aineettomiin hyödykkeisiin ja aineellisiin käyttöomaisuushyödykkeisiin liittyvät kulut|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Muut hallintokulut|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Toimintakulut:||||||||

Suora keskitetty hallinnointi|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Välillinen keskitetty hallinnointi|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Hajautettu hallinnointi|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Hallinnointi yhteistyössä kansainvälisten järjestöjen kanssa|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Muut toimintakulut|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

TOIMINTAKULUT YHTEENSÄ|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

TOIMINNAN NETTOKULUT|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Tuotot omista varoista ja rahoitusosuuksista|110 537|

Toiminnan ylijäämä|5 002|

Nettorahoitustuotot|241|

Työsuhde-etuuksiin liittyvän velan muutos|(683)|

Osuus osakkuusyritysten ja yhteisyritysten toiminnan tuloksesta|(103)|

Varainhoitovuoden taloudellinen tulos|4 457|

|SEGMENTTIRAPORTOINTI — TOIMINTA EUROOPAN UNIONISSA|milj. euroa|

Muut toiminnan tuotot:||||||||||

Sakot|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Maatalousmaksut|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Varojen takaisinperintä|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Hallinnollisesta toiminnasta saatavat tuotot|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Muut toiminnan tuotot|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

MUUT TOIMINNAN TUOTOT|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Hallintokulut:|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Henkilöstökulut|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Aineettomiin hyödykkeisiin ja aineellisiin käyttöomaisuus–hyödykkeisiin liittyvät kulut|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Muut hallintokulut|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Toimintakulut:|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Suora keskitetty hallinnointi|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Välillinen keskitetty hallinnointi|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Hajautettu hallinnointi|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Hallinnointi yhteistyössä kansainvälisten järjestöjen kanssa|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Muut toimintakulut|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

TOIMINTAKULUT YHTEENSÄ|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

TOIMINNAN NETTOKULUT|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Muut toiminnan tuotot:||||||||||

Sakot|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Maatalousmaksut|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Varojen takaisinperintä|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Hallinnollisesta toiminnasta saatavat tuotot|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Muut toiminnan tuotot|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

MUUT TOIMINNAN TUOTOT|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Hallintokulut:|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Henkilöstökulut|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Aineettomiin hyödykkeisiin ja aineellisiin käyttöomaisuushyödykkeisiin liittyvät kulut|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Muut hallintokulut|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Toimintakulut:|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Suora keskitetty hallinnointi|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Välillinen keskitetty hallinnointi|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Hajautettu hallinnointi|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Hallinnointi yhteistyössä kansainvälisten järjestöjen kanssa|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Muut toimintakulut|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

TOIMINTAKULUT YHTEENSÄ|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

TOIMINNAN NETTOKULUT|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|SEGMENTTIRAPORTOINTI — TOIMINTA EUROOPAN UNIONIN ULKOPUOLELLA|milj. euroa|

Muut toiminnan tuotot:|||||||

Varojen takaisinperintä|14|0|9|39|2|64|

Hallinnollisesta toiminnasta saatavat tuotot|37|0|0|0|0|37|

Muut toiminnan tuotot|81|0|(1)|1|0|81|

MUUT TOIMINNAN TUOTOT|132|0|8|40|2|182|

Hallintokulut:|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Henkilöstökulut|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Aineettomiin hyödykkeisiin ja aineellisiin käyttöomaisuus–hyödykkeisiin liittyvät kulut|(18)|0|0|0|0|(18)|

Muut hallintokulut|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Toimintakulut:|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Suora keskitetty hallinnointi|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Välillinen keskitetty hallinnointi|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Hajautettu hallinnointi|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa|(26)|0|17|0|0|(9)|

Hallinnointi yhteistyössä kansainvälisten järjestöjen kanssa|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Muut toimintakulut|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

TOIMINTAKULUT YHTEENSÄ|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

TOIMINNAN NETTOKULUT|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|SEGMENTTIRAPORTOINTI — PALVELUT JA MUUT||

Muut toiminnan tuotot:|||||||||||

Varojen takaisinperintä|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Hallinnollisesta toiminnasta saatavat tuotot|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Muut toiminnan tuotot|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

MUUT TOIMINNAN TUOTOT|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Hallintokulut:|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Henkilöstökulut|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Aineettomiin hyödykkeisiin ja aineellisiin käyttöomaisuushyödykkeisiin liittyvät kulut|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Muut hallintokulut|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Toimintakulut:|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Suora keskitetty hallinnointi|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Välillinen keskitetty hallinnointi|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Muut toimintakulut|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

TOIMINTAKULUT YHTEENSÄ|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

TOIMINNAN NETTOKULUT|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. RAHAVIRTALASKELMAN LIITETIEDOT

4.1 RAHAVIRTALASKELMAN TARKOITUS JA LAATIMISPERIAATTEET

Rahavirtalaskelman sisältämien tietojen perusteella arvioidaan, miten hyvin EU kykenee kerryttämään käteisvaroja ja muita rahavaroja ja millainen näiden varojen tarve on.

Rahavirtalaskelman laadinta perustuu epäsuoraan esittämistapaan. Tämä tarkoittaa sitä, että tilikauden yli- tai alijäämää oikaistaan sellaisten toimien vaikutuksella, joihin ei liity maksutapahtumaa, aikaisempien tai tulevien tilikausien toimintaan kuuluvien maksujen jaksotuksilla sekä investointien rahavirtoihin kuuluvilla tuotto- ja kuluerillä. Ulkomaanvaluutan määräisten toimien rahavirrat kirjataan Euroopan unionin tilinpäätösvaluuttana (euroina). Muuntokurssina käytetään rahavirtalaskelman laatimispäivän euron kurssia.

Esitetyssä rahavirtalaskelmassa esitetään tilikauden rahavirrat jaoteltuina toiminnan ja investointien rahavirtoihin (EU:lla ei ole rahoitustoimiin liittyviä rahavirtoja).

4.2 TOIMINNAN RAHAVIRTA

Toiminnan rahavirrat sisältävät muusta EU:n toiminnasta kuin investoinneista kertyvät rahavirrat. Rahavirroista suurin osa kuuluu näihin rahavirtoihin. Tuen saajille myönnettyjä lainoja (ja mahdollisesti niiden rahoittamiseksi otettuja lainoja) ei katsota investoinneiksi (eikä rahoitustoiminnaksi), koska ne kuuluvat EU:n yleisiin tavoitteisiin ja ovat näin osa EU:n päivittäistä toimintaa. Toiminnan rahavirtoihin kuuluvat myös investoinnit, jotka liittyvät esimerkiksi Euroopan investointirahastoon, EBRD:hen ja pääomasijoitustoimintaan. Näiden toimien tavoitteena on näet tukea EU:n toimintapoliittisten tavoitteiden saavuttamista.

4.3 INVESTOINTIEN RAHAVIRTA

Investointien rahavirrat sisältävät aineettomien hyödykkeiden ja aineellisten käyttöomaisuushyödykkeiden hankinnat ja luovutukset sekä sellaiset muihin investointeihin liittyvät hankinnat ja luovutukset, joita ei sisällytetä muihin rahavaroihin. Tuen saajille myönnettyjä lainoja ei ole sisällytetty investointien rahavirtaan. Tavoitteena on esittää vain EU:n varsinaiset investoinnit.

Käteisvarat ja muut rahavarat sisältävät komission hallussa olevan 8 910 miljoonan euron määrän, joka ei kuitenkaan ole EU:n käytettävissä. Tämä summa koskee tapauksia, joissa EU:n määräämiin sakkoihin liittyviä maksuja on suoritettu, mutta sakon määräämistä koskevaan päätökseen on haettu muutosta Nämä summat on esitetty edellä erikseen liitetiedossa 2.11 (Käteisvarat, joihin kohdistuu rajoituksia).

5. EHDOLLISET VARAT JA VELAT JA MUUT TILINPÄÄTÖKSESSÄ ESITETTÄVÄT TIEDOT

EHDOLLISET VARAT|

|||milj. euroa|

|Liite-tieto|31.12.2009|31.12.2008|

Saadut vakuudet|5.1|279|260|

Petoksiin ja sääntöjenvastaisuuksiin liittyvät ehdolliset varat|5.2|1 944|2 010|

Tekeillä olevat rahoitusoikaisut (lopullista päätöstä ei vielä tehty)|5.3|0|4 390|

Muut ehdolliset varat|5.4|18|43|

Ehdolliset varat yhteensä||2 241|6 703|

EHDOLLISET VELAT|

|||milj. euroa|

Ehdolliset velat|Liite-tieto|31.12.2009|31.12.2008|

Annetut vakuudet|5.5|19 330|17 510|

Sakot — unionin tuomioistuimessa nostetut kanteet|5.6|11 969|10 198|

Maataloustukirahasto — tuomiota ei vielä annettu|5.7|1 945|1 609|

Oikeustapauksiin ja muihin riita-asioihin liittyvät määrät|5.8|416|281|

Muut ehdolliset velat|5.9|12|18|

Ehdolliset velat yhteensä||33 672|29 616|

Kaikki ehdolliset velat rahoitetaan niiden toteutuessa EU:n tulevista talousarvioista. EU:n talousarvion rahoittavat jäsenvaltiot.

EHDOLLISET VARAT

5.1 SAADUT VAKUUDET

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Suoritustakuut|252|239|

Muut|27|21|

Yhteensä|279|260|

Tuensaajilta vaaditaan toisinaan suoritustakuu, jolla varmistetaan, että EU:n rahoitusta saavat tuensaajat noudattavat EU:n kanssa tekemäänsä sopimukseen sisältyviä ehtoja.

5.2 PETOKSET JA SÄÄNTÖJENVASTAISUUDET

Seuraavassa taulukossa on esitetty määrät, jotka jäsenvaltiot voivat potentiaalisesti periä rakennerahastoissa havaitsemiensa sääntöjenvastaisuuksien perusteella. Taulukko perustuu komission asetuksen (EY) N:o 1681/94 mukaisiin jäsenvaltioiden virallisiin ilmoituksiin, ja määrät on jaoteltu jäsenvaltioittain.

Ehdolliset varat: petokset ja sääntöjenvastaisuudet|milj. euroa|

Jäsenvaltio|31.12.2009|31.12.2008|

Itävalta|8|13|

Belgia|2|16|

Tšekki|13|13|

Tanska|2|10|

Viro|3|2|

Suomi|2|3|

Ranska|15|12|

Saksa|468|581|

Kreikka|25|62|

Unkari|6|5|

Irlanti|1|1|

Italia|436|441|

Latvia|5|4|

Liettua|5|2|

Malta|1|1|

Alankomaat|15|14|

Puola|18|13|

Portugali|82|114|

Slovakia|39|9|

Slovenia|7|1|

Espanja|277|279|

Ruotsi|2|2|

Yhdistynyt kuningaskunta|347|257|

YHTEENSÄ|1 779|1 855|

Taulukossa esitetyt luvut ovat pikemminkin teoreettisia enimmäismääriä kuin määriä, jotka todellisuudessa saadaan EU:n talousarvion käyttöön. Tämä johtuu seuraavista syistä:

· Jäsenvaltiot eivät aina toimita tietoja perintätoimiensa tuloksista.

· Vaikka jäsenvaltioiden on ilmoitettava komissiolle, miten todennäköistä takaisinperinnän onnistuminen on, on mahdotonta arvioida tarkkaan sitä, miten suuri osuus takaisinperittävistä varoista todellisuudessa saadaan takaisin. Joidenkin jäsenvaltioiden kansallisessa lainsäädännössä säädetään 30 vuoden vanhentumisajasta. Kansalliset viranomaiset eivät tällöin useinkaan halua virallisesti luopua takaisinperinnästä, vaikka sen onnistumiseen olisi vain teoreettiset mahdollisuudet. Jäsenvaltioiden on nykyisin toimitettava komissiolle vuosittain selvitys rakennetoimiin liittyvistä takaisinperittävistä määristä (asetuksen N:o 438/2001 8 artikla), joten todellisesta tilanteesta saadaan aiempaa parempi kuva.

· Vaikka asianomainen jäsenvaltio olisi aloittanut varojen takaisinperinnän määräaikojen mukaisesti, ei ole varmaa, että perintä onnistuu. Tämä koskee etenkin perintämääräyksiä, joista on nostettu kanne.

· Yksittäisiä hankkeita rahoitetaan usein monivuotisten ohjelmien varoista. Takaisinperittäviä määriä ei tällöin voida tarkkaan määrittää ennen kuin monivuotinen ohjelma on saatu päätökseen, koska sääntöjenvastaisiin menoihin liittyvät varat voidaan tietyin edellytyksin osoittaa muihin sääntöjenmukaisiin hankkeisiin ja koska maksujen suorittaminen erissä (etenkin loppumaksu) tarjoaa joissakin tapauksissa mahdollisuuden kokonaismäärien oikaisuun. Taulukoissa esitetyt luvut ovat alustavia ja perustuvat vuoden 2010 helmikuun loppuun mennessä saatuihin ja käsiteltyihin tietoihin. Lukuja saatetaan vielä muuttaa myöhemmin saapuneiden tietojen perusteella.

Jäsenvaltioiden toimittamien tietojen perusteella ei voida riittävän tarkkaan arvioida, onnistuuko perintä yksittäistapauksissa. Näissä määrissä vuodesta 2008 tapahtuneet suurimmat muutokset liittyvät EU10-maita koskevien määrien kasvuun. Koheesiopolitiikan toteuttaminen alkoi täysipainoisesti vuonna 2004. Raportoitujen sääntöjenvastaisuuksien lukumäärä on sen jälkeen kasvanut, koska toiminta on vilkastunut ja yhteisrahoitettuihin toimiin on kohdistettu enemmän tarkastuksia. Toinen muutos vuoteen 2008 verrattuna koskee Yhdistynyttä kuningaskuntaa, joka on ilmoittanut aiempaa enemmän sääntöjenvastaisuuksia, jotka on havaittu rahoitettuihin toimiin kohdistetuissa kattavissa tarkastuksissa.

Tähän kohtaan sisältyy myös 165 miljoonaa euroa maataloustukirahastoon liittyviä varoja (153 miljoonaa euroa vuonna 2008). Jäsenvaltiot ovat ilmoittaneet komissiolle velallisluetteloihinsa merkityt määrät ja myös määrät, joiden tarkastaminen on alkuvaiheessa. Tässä kohdassa ilmoitetaan viimeksi mainitut alustavat määrät.

5.3 TEKEILLÄ OLEVAT RAHOITUSOIKAISUT (LOPULLISTA PÄÄTÖSTÄ EI VIELÄ TEHTY)

Kyseiset tiedot, jotka koskevat EU:n menojen takaisinperintää, ilmoitetaan muiden asiaan liittyvien tietojen kanssa näiden tilinpäätöslaskelmien liitetiedossa 6 .

5.4 MUUT EHDOLLISET VARAT

Tämä kohta sisältää sellaiset vähäisemmät ehdollisten varojen määrät, joita ei voida luokitella muihin edellä esitettyihin kohtiin.

EHDOLLISET VELAT

5.5 ANNETUT VAKUUDET

5.5.1 Takaukset lainoille, jotka Euroopan investointipankki (EIP) on myöntänyt omista varoistaan EU:n ulkopuolisille maille

|milj. euroa|

||Viran- omainen|Yksityinenyritys|||

65 % takaus|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

70 % takaus|109|1 981|506|2 596|2 908|

75 % takaus|0|617|233|850|1 049|

100 % takaus|0|625|196|821|1 008|

Yhteensä Yhteensä|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

EU:n talousarviosta on myönnetty takauksia EIP:n omista varoistaan kolmansille maille 31. joulukuuta 2009 mennessä myöntämille lainoille (myös jäsenvaltioille ennen liittymistä myönnetyt lainat). EU:n takaus on kuitenkin rajoitettu tiettyyn prosenttiosuuteen hyväksyttyjen lainajärjestelyjen enimmäismäärästä. Tämä prosenttiosuus voi olla 65, 70, 75 tai 100 prosenttia. Jos enimmäismäärää ei saavuteta, EU:n takaus annetaan koko lainakannalle. Takauskanta oli 31. joulukuuta 2009 yhteensä 19 212 miljoonaa euroa. Summa vastaa EU:lla olevaa enimmäisriskiä.

EIP hankkii EU:n talousarviosta takauksen saaneille lainoille myös ulkopuolisen tahon (valtion tai julkisen taikka yksityisen rahoituslaitoksen) antaman takauksen. Tällöin komissio on toissijaisena takaajana. EU:n talousarviosta myönnetty takaus kattaa vain poliittisen riskin niiden takausten osalta, jotka on esitetty sarakkeessa ”Riskinjako”. Muut riskit ovat toteutuessaan EIP:n vastuulla, jos ensisijainen takaaja ei noudata sitoumuksiaan. EU:n talousarviosta myönnetty sarakkeeseen ”Ei riskinjakoa” kuuluva takaus kattaa kaikki riskit, jos ensisijainen takaaja ei noudata sitoumustaan. Jos ensisijainen takaaja on viranomainen, katettavaksi tulee yleensä vain poliittinen riski. Jos ensisijainen takaaja sen sijaan on laitos tai yksityinen yritys, EU:n talousarviosta voidaan joutua kattamaan myös kaupallinen riski.

5.5.2 Muut annetut vakuudet

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Riskinjakorahoitusväline|94|48|

MEDA: Marokkoon liittyvät vakuudet|17|66|

TEN-T-hankkeiden lainavakuusjärjestelmä|6|1|

Muut|1|1|

Yhteensä|118|116|

Riskinjakorahoitusvälineen (Risk Sharing Finance Facility, RSFF) puitteissa komission rahoitusosuudella katetaan taloudellista riskiä, joka liittyy tukikelpoisille tutkimushankkeille myönnettyihin EIP:n lainoihin ja takauksiin. Komissio on budjetoinut varoja kaudelle 2007–2013 yhteensä enintään miljardi euroa. Tästä summasta enintään 800 miljoonaa liittyy ”Yhteistyö”-erityisohjelmaan ja enintään 200 miljoonaa euroa ”Valmiudet” -erityisohjelmaan. EIP on sitoutunut tarjoamaan yhtä paljon varoja. Komissio on varannut 94 miljoonan euron erän ”kohdennetuksi pääomaksi”. Tällä kohdennetulla pääomalla katetaan odottamattomat tappiot lainoista ja takauksista, jotka EIP on myöntänyt riskinjakovälineen puitteissa. Kyseinen määrä on suurin mahdollinen tappio, joka komissiolle voi aiheutua myönnettyihin lainoihin ja takauksiin liittyvistä laiminlyönneistä. Se on riskinjakovälineen puitteissa myönnettyjen komission takausten enimmäismäärä, ja se katsotaan Euroopan unionin ehdolliseksi velaksi.

Komissio on perustanut osana MEDA-ohjelmaa erityisrahaston kautta takausjärjestelmän, jolla tuetaan kahta marokkolaista järjestöä (Caisse Centrale de Garantie ja Fonds Dar Ad-Damane). Komission takauksilla katettu summa oli 17 miljoonaa euroa 31.12.2009.

TEN-T-hankkeiden lainavakuusjärjestelmästä (2007–2013) tarjotaan takauksia, joilla pyritään vähentämään tulojen määrään liittyvää riskiä TEN-T-hankkeiden alkuvuosina. Vakuus kattaisi kokonaan valmiusluotot, joita voidaan käyttää vain silloin, kun hankkeen kassavirta ei riitä etuoikeutettujen lainojen takaisinmaksuun. Väline on komission ja EIP:n yhteinen rahoitusjärjestely, jota varten EU:n talousarviosta varataan 500 miljoonaa euroa. EIP:n rahoitusosuus välineestä on niin ikään 500 miljoonaa euroa, joten käytettävissä oleva kokonaismäärä on miljardi euroa. Kohtaan otettu 6 miljoonan euron määrä vastaa TEN-T-hankkeiden lainavakuusjärjestelmään liittyvien odottamattomien tappioiden kattamista varten varattua rahoitusosuutta.

5.6 SAKOT

Nämä määrät koskevat sakkoja, jotka komissio on määrännyt kilpailusääntöjen rikkomisesta ja jotka on alustavasti maksettu. Lisäksi sakon määräämistä koskevaan komission päätökseen on joko jo haettu muutosta tai ei tiedetä, haetaanko päätökseen muutosta. Ehdollinen velka säilytetään siihen saakka kunnes unionin tuomioistuin on antanut asiassa lainvoimaisen päätöksen. Alustaville maksuille kertynyt korko (460 miljoonaa euroa) sisältyy varainhoitovuoden taloudelliseen tulokseen, ja se esitetään myös ehdollisena velkana määriin liittyvän komission omistusoikeuden epävarmuuden osoittamiseksi.

5.7 MAATALOUSTUKIRAHASTO — TUOMIOTA EI VIELÄ ANNETTU

Tämä kohta sisältää sellaiset ehdolliset velat jäsenvaltioille, jotka liittyvät maataloustukirahaston menojen sääntöjenmukaisuustarkastusten seurauksena tehtyihin päätöksiin ja joista unionin tuomioistuin ei ole vielä antanut tuomiota. Menettelyn kesto unionin tuomioistuimessa määrää sen, milloin velan lopullinen määrä vahvistetaan ja minkä vuoden talousarviosta velallisen hyväksi ratkaistun muutoksenhaun vaikutus katetaan. Arvio mahdollisesti maksettavaksi tulevista määristä on kirjattu taseeseen pitkäaikaisiin varauksiin (ks. liitetieto 2.13 ).

5.8 OIKEUSTAPAUKSIIN JA MUIHIN RIITA-ASIOIHIN LIITTYVÄT MÄÄRÄT

Tämä kohta liittyy EU:ta vastaan nostettuihin käsiteltävinä oleviin vahingonkorvauskanteisiin ja muihin oikeusriitoihin sekä näihin liittyviin arvioituihin kustannuksiin.

Määrät liittyvät tavaran- ja palveluntoimittajiin, alihankkijoihin ja entiseen henkilöstöön. On huomattava, että perustamissopimuksen 288 artiklan nojalla nostetuissa vahingonkorvauskanteissa kantajan on näytettävä toteen, että toimielin on vakavasti rikkonut oikeussääntöä, jonka tarkoituksena on antaa yksityisille oikeuksia, että kantaja on kärsinyt todellista vahinkoa ja että lainvastaisen teon ja vahingon välillä on suora syy-yhteys.

5.9 MUUT EHDOLLISET VELAT

Tämä kohta sisältää sellaiset vähäisemmät ehdollisten velkojen määrät, joita ei voida luokitella muihin edellä esitettyihin kohtiin.

MUUT MERKITTÄVÄT TILINPÄÄTÖKSESSÄ ESITETTÄVÄT TIEDOT

5.10 RAHOITUSTOIMINTA: NOSTAMATTOMIIN LAINOIHIN LIITTYVÄT SITOUMUKSET

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Rahoitustoiminta: nostamattomiin lainoihin liittyvät sitoumukset|5 733|4 885|

Tämä kohta sisältää komission tekemät lainananto- ja pääomasijoitussopimukset (jotka eivät sisälly maksattamatta oleviin määriin), joissa lainaa ei ollut nostettu eikä pääomasijoitusta tehty vuoden loppuun mennessä. Suurin osa varoista liittyy maksutaselainoista tehtyihin, vuosina 2008 ja 2009 allekirjoitettuihin sopimuksiin, joita koskevia maksuja ei ollut suoritettu ennen vuoden loppua (kokonaismäärä oli 5,4 miljardia euroa 31.12.2009).

5.11 TEHDYT TALOUSARVIOSITOUMUKSET, JOITA KOSKEVIA MAKSUJA EI VIELÄ OLE SUORITETTU

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Tehdyt talousarviositoumukset, joita koskevia maksuja ei vielä ole suoritettu|134 689|120 023|

Talousarviosta maksattamatta olevat sitoumukset ovat avoimia sitoumuksia, joita vastaavia maksuja ei vielä ole suoritettu ja/tai joita ei vielä ole purettu. Maksattamatta olevia määriä syntyy aina monivuotisten ohjelmien yhteydessä. Talousarviosta maksattamatta olevia sitoumuksia oli yhteensä 177 272 miljoonaa euroa 31.12.2009. Edellä esitetty määrä saadaan vähentämällä maksattamatta olevien sitoumusten määrästä niihin liittyvät, vuoden 2009 tuotto- ja kululaskelmaan kuluiksi kirjatut määrät, jolloin päästään kyseiseen lopputulokseen.

5.12 MERKITTÄVÄT OIKEUDELLISET SITOUMUKSET

|milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

Rakennetoimet|275 761|332 995|

Välimeren alueen maiden kanssa tehdyt pöytäkirjat|263|263|

Kalastussopimukset|249|401|

Galileo-ohjelma|1 517|2 023|

GMES-ohjelma|556|624|

TEN-T-hankkeet|4 289|4 571|

Muut sopimukset|1 325|983|

Yhteensä|283 960|341 860|

Nämä sitoumukset johtuvat sellaisista EU:n tekemistä pitkäaikaisista oikeudellisista sitoumuksista, joita ei ole vielä katettu talousarvioon otetuilla maksusitoumusmäärärahoilla. Kyseiset sitoumukset voivat liittyä monivuotisiin ohjelmiin (esimerkiksi rakennetoimet) tai määriin, jotka EU on sitoutunut maksamaan tulevaisuudessa tilinpäätöspäivänä voimassa olleiden hallinnollisten sopimusten mukaisesti (esimerkiksi turvallisuus- ja siivouspalvelut, mutta myös rakennustöiden kaltaisia erityishankkeita koskevat sopimusvelvoitteet). Kaikkiin monivuotisiin ohjelmiin ei sisälly tähän kohtaan merkittäviä sitoumuksia, koska tulevien varainhoitovuosien menot vahvistetaan vuosittain budjettivallan käyttäjän päätöksellä tai asianomaisiin sääntöihin tehtävillä muutoksilla.

5.12.1 Rakennetoimet

Seuraavassa taulukossa vertaillaan oikeudellisia sitoumuksia, joista ei ole vielä tehty talousarviositoumuksia, ja vuosien 2007–2013 rahoituskehyksen perusteella laskettua sitoumusten enimmäismäärää. Kohta ”Rakennetoimet” sisältää vuosiksi 2007–2013 suunnitellun tuen. Vuonna 2007 voimaan tulleen rahoituskehyksen muoto ja tavoitteet poikkeavat aiemmista rahoituskehyksistä.

|||||milj. euroa|

|Rahoitus-kehykseen sisältyvät määrät 2007–2013(A)|Tehdyt oikeudelliset sitoumukset(B)|Talousarvio-sitoumukset vuosina 2007–2009(C)|Oikeudelliset sitoumukset, joista vähennetty talousarvio-sitoumukset(=B-C)|Sitoumusten enimmäis-määrä (=A-C)|

Koheesiopolitiikka|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Luonnonvarat|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Liittymistä valmisteleva tukiväline|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Yhteensä|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Välimeren alueen maiden kanssa tehdyt pöytäkirjat

Näiden sitoumusten yhteismäärä on 263 miljoonaa euroa, ja ne liittyvät EU:n ulkopuolisten Välimeren alueen maiden kanssa tehtyihin rahoituspöytäkirjoihin. Tässä kohdassa ilmoitettu määrä on allekirjoitettujen pöytäkirjojen mukaisen kokonaismäärän ja kirjanpitoon merkittyjen talousarviositoumusten erotus. Kyseiset pöytäkirjat ovat kansainvälisiä sopimuksia, joita ei voida purkaa ilman molempien sopimuspuolten suostumusta. Purkamismenettely on kuitenkin käynnissä.

5.12.3 Kalastussopimukset

Nämä yhteensä 249 miljoonan euron arvoiset sitoumukset on tehty kolmansien maiden kanssa kansainvälisten kalastussopimusten mukaisien toimien toteuttamiseksi.

5.12.4 Galileo-ohjelma

Galileo on globaali satelliittinavigointijärjestelmä, jota rakentavat parhaillaan Euroopan unioni ja Euroopan avaruusjärjestö (ESA). Galileo-ohjelma rahoitetaan nykyään kokonaan EU:n talousarviosta, ja komissio hallinnoi hanketta EU:n puolesta. Ohjelman ensimmäinen vaihe, kiertoradalla toteutettava validointivaihe, saadaan päätökseen vuonna 2012, ja muodostettujen omaisuuserien siirto komissiolle alkaa tuolloin.

On huomattava, että komissio on vuoden 2009 loppuun mennessä osoittanut (mukaan lukien aiempi investointi Galileo-yhteisyritykseen) 1 028 miljoonaa euroa Galileo-ohjelmaan kuuluvaa kiertoradalla tapahtuvaa validointia varten. Koska tämä ohjelma on vielä tutkimusvaiheessa, käytetty rahamäärä on EU:n kirjanpitosääntöjen mukaisesti kirjattu kuluksi eikä aineettomia omaisuuseriä ole merkitty taseeseen. Galileo-ohjelman seuraavassa vaiheessa (2008–2013) komission (suuntaa antavan) rahoitusosuuden arvioidaan olevan yhteensä 2 645 miljoonaa euroa.

5.12.5 GMES-ohjelma

Komissio on tehnyt ESA:n kanssa vuosia 2008–2013 koskevan sopimuksen ympäristön ja turvallisuuden maailmanlaajuiseen seurantajärjestelmään (GMES) kuuluvan avaruuskomponentin toteuttamisesta. Kyseiseksi kaudeksi osoitettu suuntaa antava kokonaismäärä on 624 miljoonaa euroa. ESA:lle maksettiin 68 miljoonaa euroa vuonna 2009.

5.12.6 TEN-T-sitoumukset

Tähän kohtaan kuuluvat avustukset, jotka myönnetään Euroopan laajuisiin liikenneverkkoihin liittyville toimille kaudella 2007–2013. Ohjelma liittyy hankkeisiin, joilla kehitetään Euroopan laajuisia liikenneverkkoja. Siitä tuetaan sekä infrastruktuurihankkeita että tutkimus- ja innovaatiohankkeita, joilla edistetään uuden teknologian ja innovatiivisten prosessien yhdistämistä uuden liikenneinfrastruktuurin käyttöönottoon. Tälle ohjelmalle osoitettu suuntaa antava kokonaismäärä on 8 013 miljoonaa euroa.

5.12.7 Muut sopimukset

Tähän kohtaan sisältyvät määrät, joita vastaavat maksut on vielä suoritettava sopimusten voimassaoloaikana. Tähän kohtaan sisältyy suorittamatta oleva 93 miljoonan euron sopimusvelvoite, joka liittyy neuvoston rakennusurakkasopimuksiin, sekä 441 miljoonan euron summa, joka liittyy parlamentin rakennusurakkasopimuksiin. Muita tähän kohtaan sisältyviä merkittäviä määriä ovat seuraavat: 480 miljoonaa euroa, joka liittyy Fusion for Energy-yhteisyrityksen (Eurooppalainen yhteisyritys ITERiä ja fuusioenergian kehittämistä varten) ja ITER Internationalin välisiin hankintajärjestelyihin sekä 165 miljoonaa euroa, joka liittyy Fusion for Energy-yhteisyrityksen, Japanin atomienergiaviraston ja ITER Internationalin välisiin hankintajärjestelyihin.

5.13 OSAKKUUDET EU:N TOIMINTAAN LIITTYVISSÄ ORGANISAATIOISSA

Tässä kohdassa esitetään maksamatta olevat suoritukset komission merkitsemästä pääomaosuudesta, jota ei ole vielä vaadittu maksettavaksi.

5.13.1 Osakepääoma, jonka maksamista ei ole pyydetty: EBRD

milj. euroa|

EBRD|EBRD:n koko pääoma|Komission osuus|

Pääoma|19 794|600|

Maksettu osuus|(5 198)|(157)|

Maksua ei vielä vaadittu|14 596|443|

5.13.2 Osakepääoma, jonka maksamista ei ole pyydetty: EIR

milj. euroa|

EIR|EIR:n koko pääoma|Komission osuus|

Pääoma|2 940|861|

Maksettu osuus|(588)|(172)|

Maksua ei vielä vaadittu|2 352|689|

EIR laski liikkeeseen 1 000 uutta osaketta vuonna 2007. EU merkitsi vuoden 2009 aikana 75 osaketta, joiden nimellisarvo oli miljoona euroa osakkeelta. Vuoden 2009 aikana maksettiin 20 prosenttia osakkeiden nimellisarvosta ja preemio. EU:n suurin mahdollinen omistusosuus on rajoitettu 900 osakkeeseen (900 miljoonaa euroa). Ks. myös liitetieto 2.3.1 .

5.14 MUUT LEASINGSOPIMUKSET

|||||milj. euroa|

Erän kuvaus|Vastaisuudessa maksettavat määrät|

Rakennukset|334|1 236|842|2 412|

Atk-laitteet ja muut laitteet|6|7|0|13|

Yhteensä|340|1 243|842|2 425|

Erä sisältää sellaisilla muilla leasingsopimuksilla vuokratut rakennukset ja laitteet, jotka eivät täytä taseen vastaaviin kirjaamisen edellytyksiä. Tähän kohtaan sisältyviä sitoumuksia vastaavat maksut on vielä suoritettava sopimusten voimassaoloaikana.

Muita leasingsopimuksia koskevista menoista kirjattiin vuonna 2009 kuluiksi tuotto- ja kululaskelmaan 364 miljoonaa euroa.

6. HAVAITTUIHIN SÄÄNTÖJENVASTAISUUKSIIN PERUSTUVAT RAHOITUSOIKAISUT JA TAKAISINPERINTÄ

EU:n talousarviota toteutettaessa on varmistettava petosten ja muiden sääntöjenvastaisuuksien ennaltaehkäisy, havaitseminen ja oikaisu. Tässä osassa pyritään antamaan yleiskuva komission ja jäsenvaltioiden havaitsemien sääntöjenvastaisuuksien käsittelemisessä noudatettavista menettelyistä, joista säädetään sovellettavassa lainsäädännössä. Lisäksi annetaan paras arvio asiaan liittyvistä kokonaismääristä. Tämä on viimeinen vaihe valvontajärjestelmien toiminnassa ja keskeinen osa moitteetonta varainhoitoa.

6.1 JOHDANTO

6.1.1 Yleiskatsaus rahoitusoikaisuissa ja varojen takaisinperinnässä sovellettavista prosesseista hallinnointitavan mukaan jaoteltuna

Takaisinperintä ja rahoitusoikaisut voivat perustua valvontaan ja tarkastuksiin millä tahansa valvontajärjestelmän tasolla EU-tason tarkastuksista (komissio, tilintarkastustuomioistuin tai petostentorjuntavirasto) jäsenvaltioiden tekemiin tarkastuksiin (kun on kyse yhteisesti hallinnoitavista varoista). Sääntöjenvastaisuuksia voi esiintyä hankkeen kaikissa vaiheissa, mutta ne havaitaan hankkeen päätösvaiheessa, kun tuensaaja lähettää lopullisen maksupyyntönsä. Pyyntö tarkastetaan useimmiten paikalla ja/tai riippumaton tilintarkastaja antaa oman lausuntonsa. Varojen takaisinperintä ja rahoitusoikaisut on kuitenkin erotettava toisistaan ja otettava huomioon erot hallintotavoissa, kuten asiaa koskevassa alakohtaisessa lainsäädännössä säädetään.

Varojen takaisinperintä

Varainhoitoasetuksen 71 artiklan 3 kohdan mukaan aiheettomasti maksetut määrät on perittävä takaisin. Takaisinperintä tarkoittaa tässä yhteydessä, että komissio tai jäsenvaltio käytännössä perii takaisin rahamäärät, jotka liittyvät havaittuihin aiheettomiin tai sääntöjenvastaisiin menoihin.

Rahoitusoikaisut

Kuten alakohtaisessa lainsäädännössä säädetään, monilla EU:n menojen aloilla (pääasiassa yhdessä jäsenvaltioiden kanssa hallinnoitavat varat) sääntöjenvastaisuudet korjataan tekemällä rahoitusoikaisuja. Komission tai jäsenvaltion tekemien rahoitusoikaisujen tarkoituksena on palauttaa tilanne, jossa kaikki rahoitettaviksi tai yhteisrahoitettaviksi (koheesiopolitiikka) ilmoitetut menot ovat sovellettavien kansallisten ja EU:n sääntöjen mukaisia. Yhdessä jäsenvaltioiden kanssa tapahtuvassa varojen hallinnoinnissa jäsenvaltiot vastaavat ensi kädessä rahoitusoikaisuista, joita tarvitaan havaittaessa operatiivisiin ohjelmiin liittyviä yksittäisiä tai järjestelmällisiä sääntöjenvastaisuuksia. Komission vastuulla on varmistaa, että kansallisten viranomaisten käyttämät järjestelmät ovat tehokkaita, muussa tapauksessa komissio määrää jäsenvaltioille rahoitusoikaisuja.

Kun EU:n tarkastuksissa havaitaan tuensaajille aiheettomasti suoritettuja maksuja, rahoitusoikaisuja voidaan pitää varsinaisen takaisinperintäprosessin ensimmäisenä vaiheena, koska sovellettavassa lainsäädännössä jäsenvaltiot velvoitetaan seuraamaan niille määrättyjen rahoitusoikaisujen toteuttamista ja perimään rahat takaisin lopullisilta tuensaajilta. Myös silloin kun kansalliset viranomaiset tekevät tarkastuksia, jäsenvaltioiden on lainsäädännön mukaan perittävä varoja takaisin lopullisilta tuensaajilta.

Jäljempänä esitetään tiivistetysti hallinnointitapojen mukaan jaoteltuna eri menettelyt, joita sovelletaan rahoitusoikaisuissa ja varojen takaisinperinnässä, ja niiden vaikutukset EU:n tilinpäätökseen.

6.1.2 Suora hallinnointi

Kun komissio hallinnoi suoraan talousarviota, tukikelvottomat menot joko peritään takaisin tuensaajalta tai vähennetään seuraavasta maksupyynnöstä. Jos tuensaajat tekevät vähennyksen itse ennen maksupyynnön lähettämistä, tätä tietoa ei kirjata EU:n kirjanpitojärjestelmään. Näin tapahtuu usein, koska useimpien tuensaajien on toimitettava komissiolle varmennettu tai tarkastettu lopullinen maksupyyntö ennen kuin niille maksetaan lopullinen maksu. Varmennetussa maksupyynnössä kaikki havaitut sääntöjenvastaisuudet on oikaistava.

6.1.3 Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa

Euroopan komissio ja jäsenvaltiot hallinnoivat yhteistyössä noin 80 prosentin osuutta EU:n talousarviosta. Nämä menot liittyvät pääasiassa maatalouteen ja maaseudun kehittämiseen, koheesiopolitiikkaan ja kalastukseen.

Yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa hallinnoitavissa menoissa talousarvion toteuttamiseen liittyvät tehtävät ja vastuut siirretään jäsenvaltioille, jotka ovat päävastuussa tuensaajista johtuvien sääntöjenvastaisuuksien havaitsemisesta ja oikaisemisesta. Jäsenvaltiot varmistavat siis komissiolle ilmoitettujen menojen sääntöjenmukaisuuden. Jäsenvaltiot tekevät rahoitusoikaisut, ja jos ne havaitsevat tuensaajille suoritettuja aiheettomia maksuja joko omien tai EU-tason tarkastusten tuloksena, jäsenvaltioiden on lainsäädännön mukaan aloitettava takaisinperintämenettely.

Euroopan komissio valvoo silti hankkeita kokonaisvaltaisesti. Jotta komissio voisi kantaa vastuunsa talousarvion toteuttamisesta, se tarkastaa jäsenvaltioiden hallinnointi- ja valvontajärjestelmien asianmukaisuuden ja tekee tarvittaessa oikaisuja (varainhoitoasetuksen 53 artiklan 4 kohta). Komissio voi myös tehdä muodollisen päätöksen rahoitusoikaisujen soveltamisesta jäsenvaltioon, jos tämä ei ole tehnyt vaadittuja oikaisuja tai jos jäsenvaltion hallinnointi- ja valvontajärjestelmissä on vakavia puutteita, jotka voivat johtaa järjestelmällisiin sääntöjenvastaisuuksiin.

Komissio voi määrätä rahoitusoikaisuja havaittujen yksittäisten sääntöjenvastaisuuksien vuoksi, mutta se voi soveltaa myös ekstrapoloituja tai kiinteämääräisiä oikaisuja. Ekstrapolointi voidaan tehdä, kun käytettävissä on edustava otos järjestelmälliseen sääntöjenvastaisuuteen liittyvästä asiakirja-aineistosta. Kiinteämääräisiä oikaisuja sovelletaan, kun yksittäisten tai järjestelmällisten sääntöjenvastaisuuksien taloudellisia vaikutuksia ei voida määrittää tarkasti ja kun täsmällisen rahamäärän määrittämisestä aiheutuisi kohtuuttomat hallintokustannukset. Vaikka tuensaajilta ei pystyttäisi perimään varoja takaisin, nämä oikaisut ovat kummassakin tapauksissa tärkeitä, koska niillä pystytään korjaamaan jäsenvaltioiden järjestelmissä olevia heikkouksia. Näin voidaan estää tai havaita tuensaajille suoritettuja sääntöjenvastaisia maksuja ja periä varat takaisin.

6.1.4 Muut hallinnointitavat

Hajautetun hallinnoinnin ja välillisen keskitetyn hallinnoinnin piiriin kuuluvissa menoissa vastuu sääntöjenvastaisten maksujen takaisinperinnästä on siirretty jäsenvaltioille, kolmansille maille tai erillisvirastoille. Yhteistyössä kansainvälisten järjestöjen kanssa hallinnoitavien menojen osalta oikaisumekanismit määritetään kyseisten järjestöjen kanssa tehtävissä sopimuksissa. Kuten yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa hallinnoitavien menojen tapauksessa, komissio voi tehdä rahoitusoikaisuja, kun EU:n menojärjestelmien sääntöjä on sovellettu väärin.

6.1.5 Tiivistelmä varojen takaisinperinnästä ja rahoitusoikaisuista vuonna 2009

Tiivistelmä varojen takaisinperinnästä ja rahoitusoikaisuista, jotka vahvistettiin tai joista tehtiin päätös vuonna 2009

milj. euroa|

Rahoitusoikaisut| |Liitetieto|2009|2008|

Euroopan maatalouden ohjaus- ja tukirahasto/maataloustukirahasto/maaseutu-rahasto| |6.2.2| 462| 917|

- Vuosien 1994–1999 ohjelmat|6.2.4| 521| 414|

- Vuosien 2000-2006 ohjelmat|6.2.4|1 890|1 173|

- Rahoitusoikaisut, välisumma| | |2 411|1 587|

Rahoitusoikaisut yhteensä| | |2 873|2 504|

| | ||||

Varojen takaisinperintä| | |Liitetieto|2009|2008|

Euroopan maatalouden ohjaus- ja tukirahasto/maataloustukirahasto/maaseutu-rahasto (jäsenvaltioiden havaitsemat)|6.3| 163| 360|

Koheesiopolitiikka (EU:n tarkastukset)| | |6.3| 102| 31|

Muut hallinnointitavat| | |6.3| 181| 72|

Takaisinperityt määrät yhteensä | | | | 446| 463|

| | | | | |

EU:n talousarviovarojen suojaaminen yhteensä| | |3 319|2 967|

Edellä oleva taulukko ei sisällä koheesiopolitiikkaan liittyviä varoja, jotka jäsenvaltiot ovat perineet takaisin tai peruuttaneet omien tarkastustensa perusteella. Jäsenvaltiot on velvoitettu toimittamaan komissiolle tiedot peruutetuista ja takaisinperityistä varoista, mutta kauden 2000–2006 ohjelmiin sovellettavan lainsäädännön mukaan niiden ei tarvitse eritellä omien tarkastustensa tuloksena takaisin perittyjä varoja. Tästä syystä ja päällekkäisyyksien välttämiseksi rahoitusoikaisutietojen kanssa jäsenvaltioiden toteuttamaa varojen peruuttamista ja takaisinperintää (1 233 miljoonaa euroa vuonna 2009) ei ole sisällytetty EU:n tilinpäätöstietoihin (ks. liitetieto 6.5 ). Tiivistelmä vuonna 2009 toteutetusta varojen takaisinperinnästä ja rahoitusoikaisuista

milj. euroa|

Euroopan maatalouden ohjaus- ja tukirahasto/maataloustukirahasto/maaseuturahasto| | |6.2.2| 274| 429| 703|

- Vuosien 1994-1999 ohjelmat||6.2.4| 163| 137| 300|

- Vuosien 2000-2006 ohjelmat||6.2.4| 313| 96| 409|

- Rahoitusoikaisut, välisumma| | | | 476| 233| 709|

Rahoitusoikaisut yhteensä| | | | 750| 662|1 412|

||||||||

milj. euroa|

Euroopan maatalouden ohjaus- ja tukirahasto/maataloustukirahasto/maaseuturahasto| | | |6.3.| 117| 31| 148|

Koheesiorahastot| | | |6.3.| 102| 0| 102|

Muut hallinnointitavat| | | |6.3.| 147| 34| 181|

Takaisinperityt määrät yhteensä| | | | | 366| 65| 431|

| | | | | | | |

EU:n talousarviovarojen suojaaminen yhteensä| | | |1 116| 727|1 843|

6.2 RAHOITUSOIKAISUT; YHDESSÄ JÄSENVALTIOIDEN KANSSA HALLINNOITAVAT VARAT

Yhdessä jäsenvaltioiden kanssa hallinnoitaviin menoihin liittyvät rahoitusoikaisut toteutetaan kolmessa vaiheessa:

Oikaistavaa määrää selvitetään oikeudellisten menettelyjen ja muutoksenhakumenettelyjen kautta (” oikaisu tekeillä ” – ks. jäljempänä liitetieto 6.4 );

(1) Määrä on lopullisesti vahvistettu (” päätetty ” komission päätöksellä tai ” vahvistettu ”: sovittu jäsenvaltioiden kanssa yhteistyössä toteutettavassa hallinnoinnissa); ja

(2) määrä peritään käytännössä takaisin jäsenvaltiolta saatavana rahana (oikaisu, josta on tehty päätös) tai jäsenvaltion tekemänä vähennyksenä (peruutus/takaisinperintä) tulevasta maksupyynnöstä (”toteutettu”); rahoitusoikaisut, joita ei ole vielä toteutettu: ks. liitetieto 6.2.4 ).

6.2.1 Maatalous ja maaseudun kehittäminen

EMOTR:n tukiosaston korvanneiden maataloustukirahaston ja maaseuturahaston puitteissa ja sovellettavan lainsäädännön mukaisesti komissio tekee rahoitusoikaisut tilien tarkastamis- ja hyväksymismenettelyä soveltaen.

Tilien tarkastamis- ja hyväksymismenettely Komissio vastaa tilien tarkastamisesta ja hyväksymisestä, johon kuuluu kunkin maksajaviraston tilien vuotuinen tarkastaminen ja hyväksyminen sekä monivuotinen sääntöjenmukaisuustarkastus sen varmistamiseksi, että jäsenvaltioiden ilmoittamat menot ovat EU:n sääntöjen mukaisia. Maataloustukirahaston osalta kaikki määrät kirjataan tuottoina komission tuotto- ja kululaskelmaan. Maaseuturahastossa jäsenvaltioiden perimät määrät ja vuotuisen tilien tarkastamisen ja hyväksymisen seurauksena syntynyt ylijäämä voidaan yleensä käyttää uudestaan hankkeisiin.

Tilien tarkastaminen ja hyväksyminen: komissio tekee vuosittain päätöksen, jolla se hyväksyy virallisesti maksajavirastojen tilinpäätökset johdon lausumien sekä tarkastuselinten todistusten ja lausuntojen perusteella.

Sääntöjenmukaisuustarkastuksen tavoitteena on jättää EU:n sääntöjen vastaisesti aiheutuneet menot sen rahoituksen ulkopuolelle. Sääntöjenmukaisuustarkastus ei ole järjestelmä, jonka avulla sääntöjenvastaisia maksuja perittäisiin suoraan takaisin lopullisilta tuensaajilta. Sen tarkoituksena on pikemminkin kannustaa jäsenvaltioita parantamaan hallinnointi- ja valvontajärjestelmiään. Näin ne voivat näin estää tai havaita lopullisille tuensaajille suoritettuja sääntöjenvastaisia maksuja ja periä varat takaisin. Sääntöjenmukaisuusoikaisu ei myöskään poista jäsenvaltion vastuuta selvittää havaitut sääntöjenvastaisuudet. Sääntöjenmukaisuustarkastus on monivuotinen menettely, koska se kattaa useampana varainhoitovuonna aiheutuneita menoja.

Niiden maksujen tarkastaminen ja hyväksyminen, joiden yhteydessä ei ole noudatettu säädettyjä määräaikoja: Jäsenvaltioiden tuensaajille suorittamiin maksuihin sovellettavien säädettyjen määräaikojen noudattamista valvotaan kolmesti vuodessa toteutettavilla toimilla komission asetuksen (EY) N:o 883/2006 9 artiklan mukaisesti. Jos määräaikoja ei noudateta, komissio tekee menoihin vähennyksiä, joita voidaan erityis- ja poikkeustapauksissa pienentää tietyin edellytyksin ja suhteellisuusperiaatetta noudattaen. Näitä rahoitusoikaisuja käsitellään ns. negatiivisina maksuina, ja ne kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan kulujen vähennyksenä.

6.2.2 Maatalous ja maaseudun kehittäminen: rahoitusoikaisut vuonna 2009

Maataloutta ja maaseudun kehittämistä koskevat päätetyt rahoitusoikaisut; kokonaismäärä vuonna 2009

milj. euroa|

||2009|2008|

Tilien tarkastamis- ja hyväksymismenettely:||||

Tilien tarkastaminen ja hyväksyminen sekä maksujen määräaikojen noudattamatta jättäminen||103|58|

Sääntöjenmukaisuustarkastus||359|859|

Yhteensä||462|917|

Edellä mainitut määrät koskevat maataloustukirahastoa, koska maaseuturahastoa koskevia rahoitusoikaisuja tehtiin vuonna 2009 vain noin 0,4 miljoonan euron arvosta. Nämä määrät kirjataan tuotto- ja kululaskelmaan. Edellä mainitut määrät on jaoteltu jäsenvaltioittain liitteessä 1.

Sääntöjenmukaisuustarkastuksiin liittyvien määrien vähentyminen vuodesta 2008 vuoteen 2009 johtuu siitä, että vuoden 2008 lopussa toteuttamista odottavia sääntöjenmukaisuuspäätöksiä oli yhteensä 368 miljoonan euron arvosta.

Maataloutta ja maaseudun kehittämistä koskevat rahoitusoikaisut, jotka toteutettiin vuonna 2009

milj. euroa|

|Toteutus vuonna 2009|

Tilien tarkastamis- ja hyväksymismenettely||

Tilien tarkastaminen ja hyväksyminen sekä maksujen määräaikojen noudattamatta jättäminen| 103|

Sääntöjenmukaisuustarkastus| 600|

Yhteensä| 703|

Edellä mainitut määrät on jaoteltu jäsenvaltioittain liitteessä 2.

6.2.3 Koheesiopolitiikka

Koheesiopolitiikkaan sovellettavan lainsäädännön mukaan sekä jäsenvaltiot että komissio tekevät rahoitusoikaisuja:

· Jäsenvaltiot voivat tehdä rahoitusoikaisuja kahdella tavalla: Ne voivat joko

– peruuttaa asianomaiset menot ohjelmasta välittömästi vähentämällä ne seuraavasta komissiolle toimitettavasta menoilmoituksesta. Tällöin EU:n rahoitus voidaan välittömästi sitoa muita toimia varten; tai

– jäsenvaltiot voivat jättää menot toistaiseksi ohjelmaan, kun odotetaan tuensaajille aiheettomasti maksettujen varojen takaisinperinnässä sovellettavan menettelyn lopputulosta. Perintä voidaan toteuttaa joko siten, että tuensaaja maksaa asianomaiset määrät takaisin, tai takaisinperittävät määrät vähennetään samalle tuensaajalle myöhemmin suoritettavista maksuista. Näistä perintätoimista on lisätietoja jäljempänä liitetiedossa 6.5 .

– Jäsenvaltioiden on toimitettava komissiolle tiedot rahoitusoikaisuista sekä yhteisrahoituksesta peruutettujen määrien että takaisin perittyjen määrien osalta. Nämä tiedot ovat erillisiä ja täydentävät toisiaan, koska peruutettuihin varoihin sisällytetään vain menot, jotka on peruutettu odottamatta perintämenettelyn tulosta. Perittyihin määriin sisällytetään perinnän toteuttamisen jälkeen vain ne menot, joita ei peruutettu heti vaan jotka jätettiin ilmoitettuihin menoihin perintää odottamaan. Jäsenvaltioita ei ole velvoitettu ilmoittamaan erittelemään oikaisuja, jotka perustuvat EU:n tarkastuksiin ja niiden omiin tarkastuksiin. Tämä raportointivelvollisuus tuli voimaan vasta vuosia 2007–2013 koskevalla ohjelmakaudella.

· EU:n tekemiin tarkastuksiin ja valvontaan perustuvat rahoitusoikaisut toteutetaan seuraavasti:

– Jos jäsenvaltio suostuu tekemään oikaisun EU:n valvonta- ja tarkastustoimien perusteella, se voi peruuttaa jo ilmoitetut sääntöjenvastaiset menot seuraavasta maksupyynnöstä (johon sisältyvät määrät ovat erikseen kumulatiivisia jokaisen ohjelman tai koheesiorahastoon kuuluvan hankkeen osalta) ja käyttää vapautuneet varat muiden asianomaiseen EU-ohjelmaan kuuluvien tukikelpoisten menojen kattamiseen, mutta ei toimeen/toimiin, joka oli / jotka olivat oikaisun kohteena.

– Komissio antaa perintämääräyksiä rahoitusoikaisujen toteuttamiseksi seuraavissa tapauksissa:

· virallinen rahoitusoikaisupäätös on tehty;

· ohjelmaa ollaan päättämässä; ja

· ohjelman päättämisen jälkeen, kun jäsenvaltiot ovat perineet varoja takaisin tuensaajilta.

Näissä tapauksissa perintämääräykset vaikuttavat komission kirjanpitoon.

– Komissio ei anna perintämääräyksiä muuntyyppisten rahoitusoikaisujen yhteydessä, etenkään silloin kun jäsenvaltiot hyväksyvät ja tekevät rahoitusoikaisun. Näissä tapauksissa tietoja ei kirjata EU:n kirjanpitojärjestelmään.

6.2.4 Koheesiopolitiikkaa koskevat rahoitusoikaisut vuonna 2009

On huomattava, että seuraavassa taulukossa ei ole esitetty jäsenvaltioiden tekemien rakennerahastoista rahoitettavien menojen tarkastusten tuloksia.

Vuonna 2009 vahvistetut rahoitusoikaisut

milj. euroa|

Kautta 1994–1999 koskevat rahoitusoikaisut:| | | | | | |

toteutettu|| |87|10|21|41|4|163|

ei vielä toteutettu| |358|0|0|0|0|358|

Välisumma 1994–1999 | |445|10|21|41|4|521|

Kautta 2000–2006 koskevat rahoitusoikaisut:| | | | | | | |

toteutettu|| |84|63|141|2|25|315|

ei vielä toteutettu| |1 532|13|18|3|9|1 575|

Välisumma 2000–2006|1 616|76|159|5|34|1 890|

Rahoitusoikaisut yhteensä 2009|2 061|86|180|46|38|2 411|

Rahoitusoikaisut yhteensä 2008| 949| 92| 522| 19| 5|1 587|

Huom: Vuonna 2009 vahvistettuihin määriin on sisällytetty 90 miljoonaa euroa rahoitusoikaisuja, joista tehtiin päätös tai jotka vahvistettiin vuonna 2008, mutta joita ei ole ilmoitettu aiemmin.

Vahvistettujen EAKR:a koskevien määrien kasvu vuosien 2008 ja 2009 välisenä aikana johtuu määrätietoisista toimista, jotka on toteutettu rakennetoimien yhteiseen hallinnointiin liittyvän komission valvontatehtävän vahvistamiseksi laaditun toimintasuunnitelman (KOM(2010) 52) mukaisesti, ja Espanjaa koskevan huomattavan rahoitusoikaisun hyväksymisestä marraskuussa 2009.

Euroopan sosiaalirahastoa koskevien vahvistettujen määrien väheneminen vuodesta 2008 vuoteen 2009 johtuu edellä mainitun komission toimintasuunnitelman toteuttamisesta vuonna 2008. Tavoitteena oli nopeuttaa käynnissä olevia rahoitusoikaisuja koskevia päätösmenettelyjä, mikä vähensi vuodelle 2009 siirtyneiden rahoitusoikaisujen määrää. Vuonna 2008 vahvistetusta rahoitusoikaisujen 522 miljoonan euron kokonaismäärästä Euroopan sosiaalirahastoa koskevien toteutettujen rahoitusoikaisujen osuus oli kyseisenä vuonna 518 miljoonaa euroa.

Edellä olevissa taulukoissa esitetyt numerotiedot on kerätty suoriteperusteisesti. Tämän vuoksi osa rahamääristä toteutui vuonna 2009 (kaikkien rahastojen osalta yhteensä 709 miljoonaa euroa), mutta loput toteutuvat tulevina vuosina.

Vahvistetut rahoitusoikaisut – kumulatiiviset numerotiedot

milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Koheesiorahasto| | 233| 273| 506|

EAKR| |3 797|1 633|5 430|

Euroopan sosiaalirahasto| |1 130| 392|1 522|

KOR| | 7| 97| 104|

EMOTR:n tukiosasto| | 36| 121| 157|

Yhteensä| |5 203|2 516|7 719|

Edellä mainitut määrät on jaoteltu jäsenvaltioittain liitteessä 3.

Joulukuun 31. päivään 2009 mennessä vahvistetut rahoitusoikaisut, joita ei ollut toteutettu (kumulatiiviset numerotiedot)

Perintää tai rahoitusoikaisua ”ei ole vielä toteutettu”, jos se on vahvistettu tai asiaa koskeva päätös on tehty, mutta asianomaista määrää ei ole peritty takaisin, vähennetty tulevista suorituksista tai peruutettu.

milj. euroa|

Kautta 1994–1999 koskevat rahoitusoikaisut:| | 359| 11| 1| 0| 0| 371|

Kautta 2000–2006 koskevat rahoitusoikaisut:| | |1 904| 23| 22| 3| 9|1 961|

Toteutettava 31.12.2009 mennessä yhteensä| |2 263| 34| 23| 3| 9|2 332|

Vuoden 2009 päätöksiä koskeva vähäinen toteutettu määrä liittyy Euroopan aluekehitysrahastoon. Suurin osa ohjelmakautta 1994–1999 koskevista rahoitusoikaisuista, joita ei toteutettu vuonna 2009, on päätöksiä, jotka tehtiin vuoden 2009 viimeisellä neljänneksellä. Kyseiset päätökset pannaan täytäntöön vuoden 2010 ensimmäisellä neljänneksellä.

Jos jäsenvaltio suostuu tekemään ohjelmakautta 2000–2006 koskevan, EU:n valvontaan perustuvan oikaisun pannakseen rahoitusoikaisun lopullisesti täytäntöön, se voi peruuttaa sääntöjenvastaisen menon seuraavassa menoilmoituksessaan ja korvata sen toisella samaa ohjelmaa koskevalla, mutta tukikelpoisella menolla. Koska maksukatto on saavutettu useimmissa EAKR:n ohjelmissa ja koheesiorahaston hankkeissa (2000–2006), tukikelvottomien menojen vähentäminen tapahtuu vasta hankkeen päättämiseen liittyvissä asiakirjoissa (lopullinen varmennettu menoilmoitus, hankkeen päättämistä koskeva lausuma ja lopullinen toteutusraportti), jotka jäsenvaltio lähettää tulevina kuukausina.

Vuonna 2009 toteutetut rahoitusoikaisut (vahvistettu vuonna 2009 ja aiempina vuosina)

milj. euroa|

Kautta 1994–1999 koskevat rahoitusoikaisut:| | | | | | | |

vahvistettu vuonna 2009|| | 87| 10| 21| 40| 5| 163|

vahvistettu aiempina vuosina| | | 131| 0| 0| 6| 0| 137|

Välisumma 1994–1999 | | | 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Kautta 2000–2006 koskevat rahoitusoikaisut:| | | | | | | | |

vahvistettu vuonna 2009|| | 82| 63| 141| 2| 25| 313|

vahvistettu aiempina vuosina| | | 34| 16| 44| 2| 0| 96|

Välisumma 2000–2006| | | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Vuonna 2009 tehdyt rahoitusoikaisut yhteensä| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Edellä mainitut määrät on jaoteltu jäsenvaltioittain liitteessä 4.

6.3 KOMISSION JA MUIDEN JÄSENVALTIOIDEN TOTEUTTAMA VAROJEN TAKAISINPERINTÄ

Tässä kohdassa esitetään aiheettomasti maksettujen varojen takaisinperintä, joka perustuu komission, jäsenvaltioiden, Euroopan tilintarkastustuomioistuimen tai OLAF:n havaitsemiin virheisiin tai sääntöjenvastaisuuksiin.

Vuonna 2009 vahvistettu varojen takaisinperintä

milj. euroa|

| | |2009|2008|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa| | | |

Maatalous: Euroopan maatalouden ohjaus- ja tukirahasto / maataloustukirahasto| | 163| 360|

Koheesiopolitiikka || | 102| 31|

Välisumma| | | 265| 391|

Muut hallinnointitavat:| | | |

- ulkoiset toimet|| | 81| 32|

- sisäiset politiikat|| | 100| 40|

Välisumma| | | 181| 72|

Yhteensä| | | 446| 463|

Vuonna 2009 toteutettu varojen takaisinperintä

milj. euroa|

Hallinnointi yhteistyössä jäsenvaltioiden kanssa| | | | |

Maatalous: Euroopan maatalouden ohjaus- ja tukirahasto / maataloustuki-rahasto| | 117| 31| 148|

Koheesiopolitiikka|| | 102| 0| 102|

Välisumma| | | 219| 31| 250|

- ulkoiset toimet|| | 60| 21| 81|

- sisäiset politiikat|| | 87| 13| 100|

Välisumma| | | 147| 34| 181|

Yhteensä| | | 366| 65| 431|

6.3.1 Maatalous: jäsenvaltioiden havaitsemien sääntöjenvastaisten menojen takaisinperintä

Jäsenvaltiot on velvoitettu havaitsemaan ja perimään kansallisten säännöstensä mukaisesti takaisin määrät, jotka on menetetty sääntöjenvastaisuuksien vuoksi. Jos jäsenvaltio onnistuu maataloustukirahastosta rahoitettujen toimien osalta perimään varat takaisin tuensaajilta, ne palautetaan komissiolle ja kirjataan tuottoina tuotto- ja kululaskelmaan. Maaseuturahaston hankkeissa takaisin perittävät määrät vähennetään seuraavasta maksupyynnöstä. Tämän vuoksi maaseuturahastoon liittyvät takaisin perityt määrät voidaan käyttää uudestaan ohjelmassa. Jos jäsenvaltio ei yritä periä varoja takaisin tai takaisinperintä on puutteellista, komissio voi puuttua asiaan sääntöjenmukaisuustarkastukseen kuuluvan menettelyn kautta ja määrätä jäsenvaltiolle rahoitusoikaisun.

Sääntöjenvastaisuuksien havaitsemisesta saatavien tulojen väheneminen johtuu pääasiassa jäsenvaltioiden valvontajärjestelmien tehostumisesta, mukaan luettuina 50-prosenttiseen kustannusten jakamiseen perustuvan tarkastamis- ja hyväksymismenettelyn vaikutukset (neuvoston asetuksen (EY) N:o 1290/2005 32 artiklan 5 kohta).

6.3.2 Koheesiopolitiikka

Jäsenvaltiot ovat päävastuussa siitä, että sääntöjenvastaisuudet estetään tai havaitaan ja oikaistaan ja aiheettomasti maksetut määrät peritään takaisin viivästyskorkoineen. Jäsenvaltioiden toteuttamaan varojen takaisinperintään liittyviä määriä ei ole sisällytetty edellä olevaan taulukkoon (ks. selitys liitetiedossa 6.5 ). Tässä kohdassa esitetään ainoastaan komission suoraan toteuttama varojen takaisinperintä.

6.3.3 Muut hallinnointitavat

Muiden hallinnointitapojen yhteydessä havaitut sääntöjenvastaiset määrät peritään takaisin antamalla perintämääräys tai tekemällä vähennys tuleviin maksuihin. Sääntöjenvastaisuuteen liittyvä määrä ei välttämättä näy komission kirjanpitojärjestelmässä, jos tuensaajaa on pyydetty lähettämään korjattu lopullinen menoilmoitus.

6.4 EU:N VALVONTAAN PERUSTUVAT TEKEILLÄ OLEVAT RAHOITUSOIKAISUT

6.4.1 Maatalous

milj. euroa|Tekeillä olevat rahoitus–oikaisut 31.12.2008|Uudet tekeillä olevat rahoitus–oikaisut 2009|Rahoitus–oikaisut, joista tehtiin päätös vuonna 2009|Mukautukset rahoitus–oikaisuihin, joista oli tehty päätös tai jotka olivat tekeillä 31.12.2008|Tekeillä olevat rahoitusoikaisut 31.12.2009|

EMOTR|1 733|657|-317|690|2 763|

Komissio määrittää vuosittain toimenpiteet ja jäsenvaltiot, joihin kohdistetaan sääntöjenmukaisuustarkastuksia. Tarkastukset perustuvat vuotuiseen riskianalyysiin, joka tehdään kaikista maatalousmenoista. Sääntöjenmukaisuustarkastuksen menettely kestää joitakin vuosia. Ennen vuotta 2003 toteutuneiden menojen sääntöjenmukaisuutta koskevat tarkastukset saatiin pääosin valmiiksi vuoden 2009 loppuun mennessä. Vuosia 2003–2009 koskevat tarkastukset ovat käynnissä.

Komission tilinpäätösperiaatteiden ja yleisesti hyväksyttyjen tilinpäätösperiaatteiden mukaisesti komissio voi käyttää arvioita laatiessaan tilinpäätöstä. Arvioita tarvitaan muun muassa määritettäessä sitä menojen määrää, joka todennäköisesti suljetaan EU:n rahoituksen ulkopuolelle tulevilla sääntöjenmukaisuutta koskevilla päätöksillä. Arviota laadittaessa käytetään luotettavinta saatavilla olevaa tietoa. Koska maataloustukirahastoa koskevat oikaisut tehdään sinä varainhoitovuonna, jona meno toteutuu, voidaan laskea päättyneiden varainhoitovuosien oikaisujen keskiarvo ja ekstrapoloida kyseinen prosenttiluku viimeisimpiin varainhoitovuosiin, joita koskevat tarkastukset ovat vielä käynnissä. Tämän arvion luotettavuutta arvioitaessa verrataan tekeillä oleviin oikaisuihin liittyviä määriä niiltä vuosilta, joilta tietoja on saatavilla, asianomaisena vuonna tehtyjen sääntöjenmukaisuustarkastusten tuloksiin. Päättyneitä varainhoitovuosia koskevista tiedoista voidaan todeta, että oikaisujen määrä on keskimäärin pysynyt suhteellisen vakaasti vaihteluvälillä 1,1–1,9 prosenttia.

Vuosia 2003–2009 koskeviin menoihin kohdistuviin tarkastuksiin perustuvien tulevien sääntöjenmukaisuuspäätösten arvioidaan tuottavan yhteensä 2 763 miljoonaa euroa. Kyseisestä summasta 2,1 miljardia euroa liittyy tekeillä oleviin rahoitusoikaisuihin, joita koskeva määrä on laskettu käynnissä olevien tarkastusten perusteella (tarkastukset koskevat pääasiassa varainhoitovuosia 2003–2007).

Edellä esitetyn arvion kasvu johtuu siitä, että oikaisujen keskimääräinen suhde menoihin on kasvanut aiempiin vuosiin verrattuna 1,1 prosentista 1,5 prosenttiin. Tekeillä olevista oikaisuista saatavilla olevat vuotuiset numerotiedot vuosilta 2003–2007 vahvistavat tämän suhdeluvun oikeellisuuden. Oikaisujen suhde menoihin näyttää keskimäärin olevan jopa yli 1,5 prosenttia. Vuonna 2005 käyttöön otetun tilatukijärjestelmän taloudellisia vaikutuksia on vielä vaikea ennustaa. Voidaan kenties arvioida, että lukumääräisesti oikaisuja on vähemmän; toisaalta tilatukijärjestelmän toimiin liittyvillä kiinteämääräisillä oikaisuilla voi olla aiempaa suuremmat taloudelliset vaikutukset. Asiaan liittyviä lopullisia määriä ei kuitenkaan vielä tiedetä, joten niitä ei esitetä taseessa

6.4.2 Rakennetoimet

milj. euroa|Tekeillä olevat rahoitus–oikaisut 31.12.2008|Uudet tekeillä olevat rahoitus–oikaisut 2009|Vuonna 2009 vahvistetut rahoitus–oikaisut|Mukautukset rahoitus–oikaisuihin, jotka oli vahvistettu tai jotka olivat tekeillä 31.12.2008|Tekeillä olevat rahoitus–oikaisut 31.12.2009|

Rakenne- ja koheesiorahastot (ohjelmakaudet 1994–1999 ja 2000–2006) | | | | | |

EAKR|| |1 771| 89|-1 087|- 343| 430|

Koheesiorahasto|| | 178| 98|- 80|- 47| 149|

Euroopan sosiaalirahasto|| | 630| 2|- 56|- 250| 326|

KOR|| | 35| 0|- 33| 0| 2|

EMOTR:n tukiosasto + maaseuturahasto| | 4| 221|- 38| 4| 191|

Yhteensä| | |2 618| 410|-1 294|- 636|1 098|

Edellä esitetty määrä perustuu komission, tilintarkastustuomioistuimen ja OLAF:in tarkastushavaintoihin. Asianomaiset komission pääosastot seuraavat jäsenvaltioiden kanssa kaikkien havaintojen käsittelyä virallisten oikeudellisten menettelyjen ja käynnissä olevien kuulemismenettelyjen kautta. Tämä on paras arvio, kun otetaan huomioon tarkastusten seurannan tilanne ja toimitetut lopulliset selonteot (tai tuen keskeyttämistä edeltävät kirjeet) per 31.12.2009. Tämä määrä muuttuu suspensio- ja rahoitusoikaisumenettelyissä, joissa jäsenvaltiot voivat esittää kuulemisen aikana lisätietoja maksupyyntöjensä tueksi.

6.5 VAROJEN TAKAISINPERINTÄ JA RAHOITUSOIKAISUIHIN LIITTYVÄT TOIMET JÄSENVALTIOITTAIN (RAKENNETOIMET TAI KOHEESIOPOLITIIKKA)

Koheesiopolitiikassa jäsenvaltioiden tekemiä rahoitusoikaisuja, jotka perustuvat niiden omiin tai EU:n tarkastuksiin, ei kirjata komission kirjanpitojärjestelmään, koska jäsenvaltiot voivat käyttää nämä varat uudelleen muihin tukikelpoisiin menoihin. Komissio kuitenkin kehottaa jäsenvaltioita toimittamaan päivitetyt tiedot rakennerahastoja koskevista peruutuksista, takaisinperinnästä ja keskeneräisestä takaisinperinnästä sekä vuodelta 2009 että kumulatiivisesti kausilta 2000–2006 ja 2007–2013. Tiedot pyydetään kaikista neljästä rahastosta (EAKR, ESR, EMOTR:n tukiosasto ja KOR). Jäsenvaltioiden ei kuitenkaan tarvitse eritellä EU:n tarkastuksista johtuvia oikaisuja. Tämän vuoksi jäsenvaltioiden tekemiä rahoitusoikaisuja ei lisätä komission tekemiin oikaisuihin.

Jäsenvaltioiden vuodelta 2009 asetusten 438/2001 ja 448/2001 mukaisesti toimittamien tietojen mukaan peruutettuja varoja oli 986 miljoonaa euroa ja takaisin perittyjä varoja oli 247 miljoonaa euroa, joten yhteismäärä oli 1 233 miljoonaa euroa. Näissä numerotiedoissa on otettu huomioon komission ensimmäisen analyysin tulokset, joiden pohjalta osaa tiedoista on oikaistu. Komissio tarkasti tietoja paikalla yhdeksässä jäsenvaltiossa vuonna 2009 (vuonna 2008 tarkastuksia tehtiin 10 jäsenvaltiossa). Tarkastuksissa kävi ilmi, että tietojen tallennus- ja raportointijärjestelmät eivät ole vielä täysin luotettavia kaikissa jäsenvaltioissa, vaikka laadun havaitaan parantuneen aiempiin vuosiin verrattuna. Numerotiedot ovat myös epätäydellisiä, erityisesti koko ohjelmakautta koskevien tietojen osalta. Osa suurista jäsenvaltioista ei nimittäin ole vielä toimittanut tietoja ohjelmakauden aiempina vuosina tehdyistä oikaisuista. Tiedot ovat kuitenkin jonkin verran kattavampia kuin aiempina vuosina, ja jäsenvaltiot ovat luvanneet toimittaa täydelliset tiedot ohjelmakauden päättyessä.

Ohjelmakauteen 2000–2006 liittyy riski, että rahoitusoikaisuja koskevissa luvuissa on päällekkäisyyksiä, kun verrataan EU:n tason tarkastuksista (komissio, tilintarkastustuomioistuin ja OLAF) ja jäsenvaltioiden omista tarkastuksista raportoituja numerotietoja. Tämä johtuu siitä, että suuri osa EU:n elinten tarkastustyöstä johtuvista rahoitusoikaisuista hyväksytään jäsenvaltioissa. Ne tekevät oikaisut ilman komission virallista päätöstä peruuttamalla kyseiset menot menoilmoituksistaan. Päällekkäisyyttä ei voida tarkasti ilmoittaa numeroina, koska jäsenvaltioilla ei ole velvollisuutta eritellä EU:n tason tarkastuksista ja omasta valvonta- ja tarkastustyöstään johtuvia rahoitusoikaisuja. Jäsenvaltiot eivät myöskään aina tee rahoitusoikaisua sinä vuonna, jona ne hyväksyvät sen. Mahdollisista päällekkäisyyksistä voidaan tämän vuoksi esittää vain arvioita. Kun vertaillaan jäsenvaltiokohtaisesti niiden toimittamia numerotietoja vuodelta 2009 ja EU:n elinten tarkastuksista johtuvien, jäsenvaltioiden kyseisenä vuonna hyväksymien rahoitusoikaisujen rahallista arvoa, päällekkäisyydet näyttävät olevan arvoltaan enintään 465 miljoonaa euroa. Vuonna 2008 päällekkäisyyksiä oli enintään 600 miljoonan euron arvosta.

Komissio on sisällyttänyt vuotuisen raportoinnin tietotekniikkajärjestelmiinsä ohjelmakaudella 2007–2013. Komissio saa tiedot sähköisessä muodossa suoraan jäsenvaltioista. Jäsenvaltiot on alakohtaisen lainsäädännön mukaisesti myös velvoitettu erittelemään EU:n elinten tarkastustyöhön perustuvat oikaisut omista tarkastuksistaan, jotta vältetään päällekkäisyydet.

Liitetieto 6 – Liite 1: Maataloutta ja maaseudun kehittämistä koskeva varojen takaisinperintä ja rahoitusoikaisut, joista tehtiin päätös vuonna 2009; kokonaismäärä

Jaottelu jäsenvaltioittain

milj. euroa|

Belgia|0|12|2|15|

Bulgaria|0|0|5|5|

Tšekki|0|0|0|1|

Tanska|0|101|4|104|

Saksa|0|2|15|17|

Viro|0|0|0|0|

Irlanti|-2|3|2|4|

Kreikka|2|18|1|21|

Espanja|7|62|38|106|

Ranska|3|73|35|111|

Italia|-3|5|13|15|

Kypros|0|0|0|0|

Latvia|0|0|0|0|

Liettua|0|2|1|4|

Luxemburg|0|0|0|0|

Unkari|6|13|2|22|

Malta|0|0|0|0|

Alankomaat|1|30|5|36|

Itävalta|0|2|1|3|

Puola|0|11|2|13|

Portugali|0|9|8|18|

Romania|5|0|9|14|

Slovenia|0|1|0|2|

Slovakia|0|0|1|1|

Suomi|2|0|0|2|

Ruotsi|0|0|2|2|

Yhdistynyt kuningaskunta|83|12|14|109|

Yhteensä (päätös tehty)|103|359|163|625|

Huom: Edellä esitetyt numerotiedot on pyöristetty miljooniin euroihin, ja nollana esitetty määrä on todellisuudessa alle 500 000 euroa.

Liitetieto 6 – Liite 2: Maataloutta ja maaseudun kehittämistä koskeva varojen takaisinperintä ja rahoitusoikaisut, jotka toteutettiin vuonna 2009; kokonaismäärä

Jaottelu jäsenvaltioittain

milj. euroa|

Jäsenvaltio|Tilien tarkastaminen ja hyväksyminen sekä maksujen määräaikojen noudattamatta jättäminen|Sääntöjen–mukaisuus–tarkastus|Jäsenvaltioiden ilmoittamat sääntöjen–vastaisuudet (maksettu takaisin EU:lle)|Yhteensä|

Belgia|0|12|2|14|

Bulgaria|0|-|1|1|

Tšekki|0|-|0|0|

Tanska|0|101|4|105|

Saksa|0|1|16|18|

Viro|0|0|0|0|

Irlanti|-2|5|2|5|

Kreikka|2|189|5|196|

Espanja|7|23|30|59|

Ranska|3|46|34|82|

Italia|-3|167|13|177|

Kypros|-|0|0|1|

Latvia|0|0|0|0|

Liettua|0|0|2|2|

Luxemburg|0|-|0|0|

Unkari|6|-|3|9|

Malta|-|-|0|0|

Alankomaat|1|2|6|9|

Itävalta|0|-|1|1|

Puola|0|-|2|2|

Portugali|0|0|7|7|

Romania|5|-|7|12|

Slovenia|0|1|0|2|

Slovakia|0|0|0|0|

Suomi|2|0|1|2|

Ruotsi|0|12|2|14|

Yhdistynyt kuningaskunta|83|41|9|133|

Toteutetut yhteensä|103|600|148|851|

Huom: Edellä esitetyt numerotiedot on pyöristetty miljooniin euroihin, ja nollana esitetty määrä on todellisuudessa alle 500 000 euroa. Liitetieto 6 – Liite 3: Vuonna 2009 vahvistetut rakennetoimia koskevat rahoitusoikaisut yhteensä

Jaottelu jäsenvaltioittain

milj. euroa|Kumulatii-vinen 2008|Vuonna 2009 vahvistetut rahoitusoikaisut|Kumulatii-vinen 2009|

1994–1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Belgia| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Tanska| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Saksa| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Irlanti| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Kreikka| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Espanja| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

Ranska| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Italia| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Luxemburg| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Alankomaat| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Itävalta| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portugali| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Suomi| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Ruotsi| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Yhdistynyt kuningaskunta| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

INTERREG| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000–2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Belgia| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulgaria|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

Tšekki|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Tanska|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Saksa| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Viro|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Irlanti| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Kreikka| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Espanja|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

Ranska| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Italia| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Kypros|-|-|-|-|-|-|-|-|

Latvia| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Liettua| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Luxemburg|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Unkari|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Alankomaat| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Itävalta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Puola| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portugali| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Romania| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Slovenia| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Slovakia| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Suomi|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Ruotsi| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Yhdistynyt kuningaskunta| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

INTERREG|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Vahvistettu yhteensä|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

Huom: Edellä esitetyt numerotiedot on pyöristetty miljooniin euroihin, ja nollana esitetty määrä on todellisuudessa alle 500 000 euroa.

Liitetieto 6 – Liite 4: Vuonna 2009 toteutetut rahoitusoikaisut yhteensä (rakennetoimet)

Jaottelu jäsenvaltioittain

milj. euroa|Päätökset, jotka toteutettiin vuonna 2009|

Kausi 1994–1999| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Belgia|-|-| 0|-|-| 0|

Tanska| 2|-|-|-|-| 2|

Saksa| 109|-|-| 0| 4| 113|

Irlanti| 0|-|-| 0|-| 1|

Kreikka|-|-|-|-| 0| 0|

Espanja| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

Ranska| 1|-| 0| 5|-| 6|

Italia| 41|-|-|-|-| 41|

Luxemburg| 0|-| 4|-|-| 4|

Alankomaat| 7|-|-| 9|-| 16|

Itävalta| 0|-|-|-| 0| 0|

Portugali| 1| 5|-|-|-| 6|

Suomi|-|-| 0|-| 0| 0|

Ruotsi| 0|-|-|-|-| 0|

Yhdistynyt kuningaskunta| 52|-|-|-|-| 52|

INTERREG| 2|-|-|-|-| 2|

Kausi 2000–2006| 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Belgia|-|-| 3|-|-| 3|

Bulgaria|-| 3|-|-|-| 3|

Tšekki|-| 0|-|-|-| 0|

Tanska|-|-|-|-|-|-|

Saksa|-|-|-|-|-|-|

Viro|-| 0|-|-|-| 0|

Irlanti|-|-|-|-|-|-|

Kreikka| 47| 5| 14|-|-| 66|

Espanja| 7| 14| 38| 0|-| 59|

Ranska| 1|-| 0|-|-| 2|

Italia| 10|-| 80| 4|-| 93|

Kypros|-|-|-|-|-|-|

Latvia|-|-| 0|-|-| 0|

Liettua|-| 1|-|-|-| 1|

Luxemburg|-|-| 2|-|-| 2|

Unkari|-| 40| 1|-| 0| 41|

Malta|-|-|-|-|-|-|

Alankomaat|-|-|-|-|-|-|

Itävalta|-|-|-|-|-|-|

Puola| 42|-| 42|-| 11| 95|

Portugali| 9| 9|-|-|-| 18|

Romania|-| 6|-|-| 14| 20|

Slovenia|-|-|-|-|-|-|

Slovakia|-|-|-|-|-|-|

Suomi|-|-|-|-| 0| 0|

Ruotsi|-|-|-|-|-|-|

Yhdistynyt kuningaskunta|-|-| 5|-|-| 5|

INTERREG| 0|-|-|-|-| 0|

Toteutetut yhteensä| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Huom: Edellä esitetyt numerotiedot on pyöristetty miljooniin euroihin, ja nollana esitetty määrä on todellisuudessa alle 500 000 euroa.

7. RAHOITUSRISKIEN HALLINTA

Seuraavat Euroopan unionin (EU) rahoitusriskien hallintaa koskevat tiedot liittyvät

– treasury-toimintoihin, jotka Euroopan komissio on toteuttanut EU:n talousarvion täytäntöönpanon yhteydessä;

– otto- ja antolainaustoimintaan, jonka Euroopan komissio on toteuttanut makrotaloudellisena rahoitusapuna, maksutaselainoina tai Euratomin toimina;

– ulkosuhteisiin liittyviä hankkeita varten perustettuun takuurahastoon; ja

– otto- ja antolainaustoimintaan sekä treasury-toimintaan, jonka Euroopan unioni toteuttaa selvitystilassa olevan Euroopan hiili- ja teräsyhteisön kautta.

7.1. RAHOITUSRISKIEN HALLINTAPOLITIIKKA

7.1.1. Treasury-toiminnot

Talousarvion täytäntöönpanon yhteydessä toteutettavien komission treasury-toimintojen säännöistä ja periaatteista säädetään asetuksessa (EY, Euratom) N:o 1150/2000 (sellaisena kuin se on muutettuna asetuksella (EY, Euratom) N:o 2028/2004), varainhoitoasetuksessa (neuvoston asetus (EY, Euratom) N:o 1605/2002, sellaisena kuin se on viimeksi muutettuna asetuksella (EY, Euratom) N:o 1995/2006) ja kyseisen asetuksen soveltamissäännöistä annetussa komission asetuksessa (EY, Euratom) N:o 2342/2002 (sellaisena kuin se on viimeksi muutettuna asetuksella (EY, Euratom) N:o 478/2007).

Edellä mainittujen asetusten mukaisesti sovelletaan seuraavia perusperiaatteita:

– Jäsenvaltiot asettavat EU:n omat varat käyttöön maksamalla ne tileille, joka on avattu tätä tarkoitusta varten komission nimissä kunkin jäsenvaltion valtiokonttoriin tai kyseisen jäsenvaltion nimeämään rahoituslaitokseen. Komissio nostaa varoja kyseisiltä tileiltä ainoastaan kattaakseen käteisvaratarpeensa.

– Jäsenvaltiot maksavat omat varat kansallisessa valuutassaan, mutta komissio suorittaa maksunsa pääasiassa euromääräisinä.

– Komission nimissä avatuilla tileillä ei saa tapahtua tilinylityksiä.

– Muiden valuuttojen kuin euron määräisillä tileillä olevat varat joko käytetään saman valuutan määräisten maksujen suorittamiseen tai muunnetaan säännöllisesti euroiksi.

Omien varojen tilien lisäksi komissio on avannut pankkitilejä keskuspankeissa ja liikepankeissa suorittaakseen ja vastaanottaakseen maksuja, jotka eivät liity EU:n talousarvioon tuloutettaviin jäsenvaltioiden maksuosuuksiin.

Treasury- ja maksutoiminnot ovat pitkälle automatisoituja ja perustuvat ajanmukaisiin tietotekniikkajärjestelmiin. Erityismenettelyillä taataan järjestelmän turvallisuus ja varmistetaan tehtävien eriyttäminen varainhoitoasetuksen säännösten, komission noudattamien sisäistä valvontaa koskevien standardien ja tilintarkastusperiaatteiden mukaisesti.

Treasury- ja maksutoimintojen hallinnointia säännellään kirjallisilla ohjeilla ja menettelyillä. Tavoitteena on minimoida operatiiviset ja rahoitusriskit sekä varmistaa riittävä valvonta. Ohjeet ja menettelyt kattavat eri toiminnot (esimerkiksi maksujen suorittaminen ja kassanhallinta, rahavirtojen ennustaminen ja toiminnan jatkuvuus). Ohjeiden ja menettelyjen noudattamista valvotaan säännöllisesti. Lisäksi budjettipääosaston ja talous- ja rahoitusasioiden pääosaston kanssa pidetään kokouksia, joissa neuvotellaan riskienhallintaa ja parhaita käytänteitä koskevien tietojen jakamista.

7.1.2 Otto- ja antolainaustoiminta (makrotaloudellinen rahoitusapu, maksutaselainat ja Euratom)

EU harjoittaa lainananto- ja lainanottotoimintojaan sekä niihin liittyviä treasury-toimintojaan kyseisiä toimintoja koskevien neuvoston päätösten ja tarvittaessa sisäisten ohjeidensa mukaisesti. Eri osa-alueista, kuten lainanotosta, lainanannosta sekä treasury-toiminnoista, on annettu kirjalliset menettelyohjeet, joita kyseisistä toiminnoista vastaavat yksiköt noudattavat. Taloudelliset ja operatiiviset riskit kartoitetaan ja arvioidaan ja sisäisten ohjeiden ja menettelyjen noudattaminen varmistetaan säännöllisesti. Suojausta ei yleensä käytetä korkotason tai ulkomaanvaluuttojen kurssien vaihtelujen kattamiseksi, koska EU:n myöntämät lainat myönnetään samoin ehdoin kuin niiden rahoittamiseksi otetut lainat (back-to-back), jolloin avoimia valuutta- tai korkopositioita ei ole.

7.1.3 Takuurahasto

Takuurahaston (ks. liitetieto 2.3.3 ) varojen hoidossa noudatettavat säännöt ja periaatteet sisältyvät 25. marraskuuta 1994 Euroopan komission ja Euroopan investointipankin välillä tehtyyn sopimukseen, jota on muutettu 17. ja 23. syyskuuta 1996, 8. toukokuuta 2002 ja 25. helmikuuta 2008. Takuurahaston toiminnassa käytetään vain yhtä valuuttaa eli euroa. Takuurahaston kaikki sijoitukset tehdään euroina valuuttakurssiriskin välttämiseksi. Varojen hoidossa noudatetaan rahoitustoimintaan tavanomaisesti sovellettavia varovaisuutta koskevia sääntöjä. Takuurahaston hoidossa on kiinnitettävä erityistä huomiota riskien vähentämiseen ja sen varmistamiseen, että hoidossa olevat varat voidaan myydä tai siirtää ilman merkittävää viivettä, ottaen huomioon katettavat sitoumukset.

7.1.4 Selvitystilassa oleva EHTY

Euroopan komissio hallinnoi velkojen selvittämistä, eikä selvitystilassa oleva EHTY näin enää myönnä uusia lainoja eikä hanki niitä varten jälleenrahoitusta. EHTY voi ottaa uutta lainaa vain sellaista jälleenrahoitusta varten, jonka tarkoituksena on vähentää rahoitustoiminnan kustannuksia. Treasury-toiminnassa noudatetaan varovaisuusperiaatetta rahoitusriskien rajoittamiseksi.

7.2 MARKKINARISKI

Markkinariski on riski siitä, että rahoitusinstrumentin käypä arvo tai vastaiset rahavirrat vaihtelevat markkinahintojen muutoksista johtuen. Markkinariski käsittää paitsi tappion myös voiton mahdollisuuden. Siihen kuuluvat valuuttariski, korkoriski ja muu hintariski. EU:lla ei ole merkittävää muuta hintariskiä.

7.2.1 Valuuttariski

Valuuttariski on riski siitä, että EU:n toimien tai sen sijoitusten arvo vaihtelee valuuttakurssien muutoksista johtuen. Tämä riski aiheutuu yhden valuutan arvon muuttumisesta suhteessa toiseen valuuttaan.

7.2.1.1 Treasury-toiminnot

Omista varoista annetun asetuksen mukaisesti omat varat, jotka jäsenvaltiot maksavat muissa valuutoissa kuin euroina, säilytetään omien varojen pankkitileillä. Varat muunnetaan euroiksi, kun niitä tarvitaan maksujen suorittamiseen. Edellä mainitussa asetuksessa säädetään menettelyistä, joita sovelletaan kyseisten varojen hallinnoinnissa. Joissakin tapauksissa niitä voidaan myös käyttää kyseisen vieraan valuutan määräisten maksujen suorittamiseen ilman muuntamista euroiksi.

Komissio on avannut muiden EU-valuuttojen kuin euron ja Yhdysvaltain dollarin määräisiä pankkitilejä liikepankeissa suorittaakseen kyseisten valuuttojen määräisiä maksuja. Näille tileille siirretään lisää varoja sitä mukaa kuin maksuja suoritetaan. Tilien yliyön-saldo on tämän vuoksi hyvin alhainen, jotta voidaan minimoida valuuttakurssien vaihtelusta aiheutuvat riskit.

Kun sekalaisia tuloja (muita kuin omia varoja) saadaan muussa valuutassa kuin euroina, ne joko siirretään muille saman valuutan määräisille tileille, jos varoja tarvitaan maksujen suorittamiseen, tai vaihtoehtoisesti ne muunnetaan euroiksi ja siirretään muille euromääräisille tileille. Muille kuin euromääräisille ennakkotileille siirretään varoja sen mukaan miten paljon kulloinkin kyseeseen tulevan valuutan määräisiä varoja arvioidaan lyhyellä aikavälillä tarvittavan maksujen kattamiseksi. Näiden tilien saldoille on asetettu enimmäismäärät.

Koska kaikki alustavasti maksetut sakot määrätään ja maksetaan euroina, komissiolle ei aiheudu riskiä valuuttakurssien vaihtelusta.

7.2.1.2 Otto- ja antolainaustoiminta (makrotaloudellinen rahoitusapu, maksutaselainat ja Euratom)

Useimmat rahoitusvarat ja -velat ovat euromääräisiä, joten EU:lla ei ole valuuttakurssiriskiä näissä tapauksissa. EU kuitenkin myöntää lainoja Yhdysvaltain dollareina Euratomin rahoitusvälineen kautta. Lainat rahoitetaan ottamalla vastaavan suuruisia lainoja Yhdysvaltain dollareissa (back-to-back -operaatiot). EU:lla ei ollut tilinpäätöspäivänä Euratomiin liittyviä valuuttakurssiriskejä.

7.2.1.3 Takuurahasto

Takuurahaston rahoitusvarat ovat euromääräisiä, joten valuuttakurssiriskiä ei ole.

7.2.1.4 Selvitystilassa oleva EHTY

Selvitystilassa olevalla EHTY:llä on pieni ulkomaan valuutan määräinen nettovastuu, joka vastaa 2,2:ta miljoonaa euroa. Vastuu jakautuu 1,5 miljoonan euron suuruisiin asuntolainoihin ja 0,7 miljoonan euron suuruisiin käyttötilien saldoihin.

7.2.2 Korkoriski

Korkoriski liittyy mahdollisuuteen, että arvopaperin, erityisesti joukkovelkakirjalainan, arvo laskee korkojen noustessa. Yleisesti ottaen nouseva korkotaso laskee kiinteäkorkoisten joukkovelkakirjojen arvoa ja päinvastoin.

7.2.2.1 Treasury-toiminnot

Komission treasury-toimintaan ei kuulu ottolainaus. Tämän vuoksi korkoriskiä ei ole. Komissio voi kuitenkin saada korkoa varoista, joita se säilyttää pankkitileillään. Komissio on tämän vuoksi ottanut käyttöön toimenpiteitä, joilla varmistetaan, että kertynyt korko vastaa markkinakorkoja ja niiden mahdollista vaihtelua. Jäsenvaltioiden valtiokonttoreihin ja keskuspankkeihin omien varojen vastaanottamista varten avatut tilit ovat korottomia, eikä niistä peritä kuluja. Kaikille muille keskuspankeissa oleville tileille maksetaan korkoa pankin kanssa sovittujen ehtojen mukaisesti. Korko vaihtelee markkinatilanteen mukaisesti.

Liikepankeissa olevien tilien yliyön-saldoille kertyy korko päivittäin. Korko perustuu muuttuviin markkinakorkoihin, joihin sovelletaan positiivista tai negatiivista sopimusmarginaalia. Useimmille tileille maksettava korko perustuu Euroopan keskuspankin perusrahoitusoperaatioihinsa soveltamaan marginaalikorkoon. Joidenkin tilien koron laskennassa käytetään Eonia-korkoa (Euro over night index average). Tämän vuoksi ei ole riskiä, että komission saama korko alittaisi markkinakorot.

7.2.2.2 Otto- ja antolainaustoiminta (makrotaloudellinen rahoitusapu, maksutaselainat ja Euratom)

Vaihtuvakorkoinen otto- ja antolainaus

EU:lla on lainananto- ja lainanottotoimintansa luonteen vuoksi merkittävät korolliset varat ja velat. EU:hun kohdistuu korkoriski makrotaloudelliseen rahoitusapuun ja Euratomiin liittyvän vaihtuvakorkoisen ottolainauksen vuoksi. Näiden lainojen korkoriski katetaan kuitenkin siten, että EU myöntää lainaa samoin ehdoin kuin se on sitä ottanut (back-to-back). EU:n nimellismääräiset vaihtuvakorkoiset lainat olivat tilinpäätöspäivänä yhteensä 0,96 miljardia euroa (1,05 miljardia euroa vuonna 2008). Lainat hinnoitellaan uudelleen kuuden kuukauden välein.

Kiinteäkorkoinen otto- ja antolainaus

EU:lla oli vuonna 2009 myös makrotaloudelliseen rahoitusapuun ja Euratomiin liittyviä kiinteäkorkoisia lainoja yhteensä 110 miljoonaa euroa (85 miljoonaa euroa vuonna 2008). Nämä lainat erääntyvät joko 1–5 vuoden kuluttua (25 miljoonaa euroa) tai yli viiden vuoden kuluttua (85 miljoonaa euroa).

Merkittävämpiä ovat kuusi kiinteäkorkoista lainaa, jotka EU:lla on osana maksutaselainojen rahoitusvälinettä. Niiden yhteismäärä oli 9,2 miljardia euroa vuonna 2009 (2 miljardia euroa vuonna 2008). Nämä lainat erääntyvät joko 1–5 vuoden kuluttua (5 miljardia euroa) tai yli viiden vuoden kuluttua (4,2 miljardia euroa).

7.2.2.3 Takuurahasto

Takuurahastoon kuuluvat vaihtuvakorkoiset vieraan pääoman ehtoiset arvopaperit ovat alttiita korkojen volatiliteettiin liittyville vaikutuksille, kun taas kiinteäkorkoiset vieraan pääoman ehtoiset arvopaperit aiheuttavat käypään arvoon liittyviä riskejä. Kiinteäkorkoisten joukkovelkakirjojen osuus sijoitussalkusta oli tilinpäätöspäivänä noin 97 prosenttia (96 prosenttia vuonna 2008).

7.2.2.4 Selvitystilassa oleva EHTY

Selvitystilassa olevan EHTY:n toiminnasta seuraa, että siihen kohdistuu korkoriski. Näiden lainojen korkoriski katetaan yleensä kuitenkin siten, että unioni myöntää lainaa samoin ehdoin kuin se on sitä ottanut. Varojen hoidosta voidaan todeta, että kiinteäkorkoisten joukkovelkakirjojen osuus arvopaperisalkusta oli tilinpäätöspäivänä noin 97 prosenttia (97 prosenttia vuonna 2008).

7.3 LUOTTORISKI

Luottoriski on tappion riski, joka aiheutuu siitä mahdollisuudesta, että velallinen/lainanottaja ei maksa takaisin lainaa tai muuta luottoa (pääomaa, (kuponki)korkoa tai ei kumpaakaan), tai rikkoo muuten sopimuksesta aiheutuvia velvoitteita. Lainan takaisinmaksu voi viivästyä, lainanottajan maksuja voidaan joutua järjestelemään uudelleen tai velallinen voi joutua konkurssiin.

7.3.1 Treasury-toiminnot

Pääosaa komission hallussa olevista omista varoista säilytetään omista varoista annetun neuvoston asetuksen (EY, Euratom) 1150/2000 mukaisesti pankkitileillä, jotka jäsenvaltiot ovat avanneet rahoitusosuuksien maksamista varten (omat varat). Kaikki tällaiset tilit ovat jäsenvaltioiden valtiokonttoreissa tai keskuspankeissa. Näistä laitoksista aiheutuu komissiolle alhaisin mahdollinen luottoriski (tai vastapuoliriski), koska vastapuolena on jäsenvaltio.

Osa komission rahavaroista on talletettu liikepankkeihin maksujen suorittamista varten. Näitä tilejä täydennetään tarpeen mukaan, ja niitä hallinnoidaan automaattisesti kassanhallintajärjestelmällä. Kullakin tilillä säilytetään vähimmäismäärä varoja, joka vastaa tileiltä keskimäärin päivittäin suoritettavia maksuja. Tämän vuoksi tilien yliyön-saldot ovat alhaiset (yli 30 tilillä on yhteensä 50–150 miljoonaa euroa) eikä komissiolle aiheudu juurikaan riskiä. Nämä määrät on syytä suhteuttaa kaikkien pankkitilien yhteismäärään, joka vaihtelee miljardista 35 miljardiin euroon. Vuonna 2009 näiltä tileiltä suoritettiin maksuja yhteensä 130 miljardia euroa.

Komissioon kohdistuva vastapuoliriski pyritään lisäksi minimoimaan valitsemalla liikepankit erityisohjeiden mukaisesti.

– Kaikki liikepankit valitaan tarjouskilpailulla. Liikepankin lyhytaikaisen luottoluokituksen on oltava vähintään Moody's P-1 tai vastaava (S&P A-1 tai Fitch F1), jotta se voi osallistua tarjouskilpailuun. Tietyissä olosuhteissa alhaisempikin luokitus voi riittää.

– Liikepankeilla, jotka on erikseen valittu alustavasti maksettujen sakkojen tallettamista varten, on pääsäännön mukaan oltava pitkän aikavälin luottoluokituksena vähintään S&P AA tai vastaava. Erityistoimia sovelletaan silloin kun tähän ryhmään kuuluvan pankin luottoluokitusta alennetaan.

– Vuoden 2009 aikana komission treasury-palvelujen yksiköissä otettiin käyttöön vaihtoehtoinen järjestelmä alustavasti maksettujen sakkojen hallinnointia varten, jotta niihin liittyviä riskejä voidaan pienentää. Komission päätöksen K(2009) 4264 mukaisesti tammikuun 1. päivästä 2010 alkaen määrättyjä sakkoja hallinnoidaan uuden järjestelmän mukaisesti, eikä niitä enää talleteta liikepankkeihin.

– Ennakkotilit ovat paikallisissa pankeissa, jotka on valittu yksinkertaistetulla tarjouskilpailulla. Luokitusvaatimukset riippuvat paikallisista olosuhteista ja voivat vaihdella huomattavasti maiden välillä. Riskien rajoittamiseksi näiden tilien saldot pidetään niin pieninä kuin operatiiviset tarpeet sallivat. Tileille siirretään varoja säännöllisesti ja sovellettavia enimmäismääriä tarkistetaan vuosittain.

– Niiden liikepankkien, joissa komissiolla on tilejä, luottoluokitukset tarkistetaan vähintään kuukausittain ja tarpeen mukaan useamminkin. Finanssikriisin vuoksi tehostettuja seurantamenettelyjä sovellettiin koko vuoden 2009 ajan.

7.3.2 Otto- ja antolainaustoiminta (makrotaloudellinen rahoitusapu, maksutaselainat ja Euratom)

Euratomin tapauksessa luottoriskiä hallitaan ensisijaisesti hankkimalla takauksia valtioilta. Toissijaisena riskinhallintakeinona on takuurahasto (makrotaloudellinen rahoitusapu ja Euratom). Viime kädessä luottoriskiä hallinnoidaan EU:n talousarvion kautta (maksutaselainat; jos muut toimet eivät riitä, myös makrotaloudellinen rahoitusapu ja Euratom). Vuonna 2009 voimassa olleessa omia varoja koskevassa lainsäädännössä BKTL-varojen enimmäismäärä oli 1,24 prosenttia jäsenvaltioiden BKTL:stä. Maksumäärärahojen kattamiseen käytettiin käytännössä 1,01 prosenttia vuoden 2009 aikana. Tämä tarkoittaa sitä, että 31.12.2009 tämän takuun kattamiseen oli käytettävissä 0,23 prosentin marginaali. On huomattava, että vuodesta 2010 enimmäismäärä laskee 1,23 prosenttiin. Ulkosuhteisiin liittyviä hankkeita varten tarkoitettu takuurahasto perustettiin vuonna 1994. Siitä katetaan sellaisiin lainoihin liittyvä maksukyvyttömyysriski, jotka on otettu Euroopan unionin ulkopuolisille maille myönnettyjen lainojen rahoittamiseksi. Luottoriskiä kuitenkin pienentää mahdollisuus pyytää varoja EU:n talousarviosta, jos velallinen ei pysty maksamaan erääntynyttä velkaa kokonaisuudessaan. Tämän vuoksi EU:lla on oikeus kääntyä jäsenvaltioiden puoleen varmistaakseen velkojista johtuvien oikeudellisten velvoitteiden noudattamisen.

Nämä lainat on myönnetty pääasiassa Latvialle, Romanialle ja Unkarille. Latvialle myönnettyjen lainojen osuus kaikista myönnetyistä lainoista on noin 21 prosenttia, Romanian noin 18 prosenttia ja Unkarin noin 54 prosenttia. Treasury-toiminnassa on noudatettava ohjeita, jotka on annettu vastapuolien valinnasta. Näistä toiminnoista vastaava yksikkö voi tämän vuoksi tehdä sopimuksen vain sellaisten pankkien kanssa, jotka rajaavat vastapuoliriskinsä riittävän hyvin.

7.3.3 Takuurahasto

Kaikkien pankkienvälisten sijoitusten luottoluokituksen olisi takuurahaston hallinnoinnista EU:n ja EIP:n välillä tehdyn sopimuksen mukaan oltava vähintään Moody’s P-1 tai vastaava luokitus. Joulukuun 31. päivään 2009 mennessä kaikki sijoitukset (153 miljoonaa euroa) oli tehty tällaisten vastapuolien kanssa (sijoituksia oli 183 miljoonaa euroa vuonna 2008). Takuurahastolla oli 31.12.2009 sijoituksia neljässä lyhytaikaisessa rahoitusinstrumentissa. Kaikki sijoitukset (37 miljoonaa euroa) oli tehty sellaisten vastapuolien kanssa, joiden luottoluokitus oli vähintään Moody’s P-1 tai vastaava. Kaikki myytävissä olevien varojen salkussa olevat arvopaperit ovat hallinnoinnista annettujen suuntaviivojen mukaisia.

7.3.4 Selvitystilassa oleva EHTY

Luottoriskiä hallitaan analysoimalla säännöllisesti sitä, pystyvätkö velalliset suoriutumaan korkojen ja pääoman maksuvelvollisuudestaan. Luottoriskin hallintaan kuuluu myös vakuuksien hankkiminen sekä takausten hankkiminen valtioilta, yrityksiltä ja yksityishenkilöiltä. Lainakannasta 52 prosentin osuudelle on saatu takaus joltakin jäsenvaltiolta tai joltain vastaavalta elimeltä (esimerkiksi julkiselta laitokselta). Pankeille myönnettyjen tai niiden takaamien lainojen osuus on 36 prosenttia. Treasury-toiminnassa on noudatettava ohjeita, jotka on annettu vastapuolien valinnasta. Toiminnoista vastaava yksikkö voi tehdä sopimuksen vain sellaisten pankkien kanssa, jotka rajaavat vastapuoliriskinsä riittävän hyvin.

7.4 LIKVIDITEETTIRISKI

Likviditeettiriski tarkoittaa riskiä siitä, että arvopaperia tai muuta omaisuuserää on hankala myydä nopeasti markkinoilla tappion estämiseksi tai velvoitteen täyttämiseksi.

7.4.1 Treasury-toiminnot

EU:n budjettiperiaatteet varmistavat sen, että rahavaroista pystytään koko vuoden ajan suorittamaan kaikki maksut. Käytännössä jäsenvaltioiden rahoitusosuuksien kokonaismäärä vastaa varainhoitovuoden maksumäärärahoja. Jäsenvaltioiden rahoitusosuudet saadaan kahtenatoista kuukausittaisena suorituksena vuoden mittaan, mutta maksujen aikataulu on epätasaisempi.

Jotta voidaan varmistaa, että rahavarat riittävät joka kuukausi maksujen suorittamiseen, tarvittavien rahavarojen määrästä laaditaan säännöllisesti ennusteita. Jäsenvaltioita voidaan tietyin edellytyksin pyytää myös maksamaan etukäteen omiin varoihin kuuluvia rahoitusosuuksiaan.

Lisäksi komission päivittäisessä treasury-toiminnassa käytetään automatisoituja kassanhallintavälineitä, joilla varmistetaan, että komission jokaisella pankkitilillä on joka päivä riittävästi varoja.

7.4.2 Otto- ja antolainaustoiminta (makrotaloudellinen rahoitusapu, maksutaselainat ja Euratom)

Lainanotosta aiheutuva likviditeettiriski katetaan yleensä siten, että EU myöntää lainaa samoin ehdoin kuin se on sitä ottanut (back-to-back). Takuurahasto toimii makrotaloudellisen rahoitusavun ja Euratomin likviditeettireservinä ja turvaverkkona siltä varalta, että velalliset myöhästyvät maksuissaan tai laiminlyövät ne. Maksutaselainoihin liittyvissä laiminlyönneissä sovelletaan neuvoston asetusta (EY) N:o 431/2009, jossa säädetään menettelystä, joka antaa aikaa ottaa varoja käyttöön EU:n talousarviosta.

7.4.3 Takuurahasto

Takuurahastoa hallinnoitaessa noudatetaan periaatetta, jonka mukaan omaisuuserillä on oltava vastattaviksi tulevien sitoumusten täyttämiseksi riittävä likvidiys ja siirrettävyys. Takuurahaston sijoitussalkun on oltava suuruudeltaan vähintään 100 miljoonaa euroa, ja sijoitusten on oltava maturiteetiltaan alle 12 kuukauden rahamarkkinainstrumenteissa. Näiden sijoitusten kokonaismäärä oli 190 miljoonaa euroa 31.12.2009. Lisäksi rahaston varojen nimellisarvosta vähintään 20 prosenttia on sijoitettava rahamarkkinainstrumentteihin, kiinteäkorkoisiin jäljellä olevalta maturiteetiltaan enintään 12 kuukauden joukkovelkakirjoihin ja vaihtuvakorkoisiin joukkovelkakirjoihin. Tämä suhdeluku oli 27 prosenttia 31.12.2009.

7.4.4 Selvitystilassa oleva EHTY

Lainanotosta aiheutuva likviditeettiriski katetaan yleensä siten, että EU myöntää lainaa samoin ehdoin kuin se on sitä ottanut (back-to-back). Selvitystilassa olevan EHTY:n varojen ja velkojen hallinnoinnin osalta komissio varmistaa likviditeettivaatimusten täyttymisen käyttämällä takaisinmaksuennusteita, jotka on laadittu yhteistyössä asianomaisten komission yksiköiden kanssa.

7.5 KÄYPÄÄN ARVOON ARVOSTAMISESTA ESITETTÄVÄT TIEDOT

7.5.1 Otto- ja antolainaustoiminta (makrotaloudellinen rahoitusapu, maksutaselainat ja Euratom)

Alkutilanne:

On huomattava, että edellä mainitut lainat on alun perin kirjattu nimellisarvoonsa EU:n kirjanpitosäännön nro 11 mukaisesti. Yksityissektorilla sovellettavan IAS 39 -tilinpäätösstandardin mukaan lainat olisi alun perin kirjattu käypään arvoon. Seuraavassa taulukossa esitetään näiden kahden kirjanpitokäsittelyn ero ainoastaan maksutaselainojen osalta niiden myöntämispäivänä.

milj. euroa

|EU:n kirjanpitosääntö nro 11 (nimellismäärä)|IAS 39 (käypä arvo)|Kirjanpitokäsittelystä johtuva ero|

Maksutaselainojen arvo niiden myöntämispäivänä vuonna 2009|7 200|6 649|551|

Maksutaselainojen arvo niiden myöntämispäivänä vuonna 2008|2 000|1 767|233|

EU:n kirjanpitosäännön nro 11 mukaista kirjanpitokäsittelyä sovelletaan seuraavista syistä:

– Koska lainanotto ja lainananto toteutetaan yleensä samoin ehdoin, ne kompensoivat toistensa vaikutuksia. Myönnettyjen lainojen efektiivinen korko on tämän vuoksi sama kuin niiden rahoittamiseksi otettujen lainojen korko.

– Alkuperäinen erotus vastaa vaihtoehtoiskustannusta, joka aiheutuu siitä, että ei ole tehty vaihtoehtoista sijoitusta pääomamarkkinoille. Koska EU ei saa sijoittaa rahaa pääomamarkkinoille, vaihtoehtoiskustannusta ei voida soveltaa eikä se vastaa asianmukaisesti transaktioiden sisältöä.

– Edellä esitettyä alkuperäistä erotusta kompensoidaan tulevina vuosina saatavilla koroilla.

Tilanne 31.12.2009

Arvioitu käypä arvo määritetään seuraavasti:

– Lainat: diskontattujen rahavirtojen malli, jossa käytetään jäljellä olevalle juoksuajalle soveltuvia maakohtaisia tuottokäyriä.

– Ottolainaus: diskontattujen rahavirtojen malli, jossa käytetään jäljellä olevalle juoksuajalle soveltuvia AAA-riskitason sijoitusten tuottokäyriä.

– Vaihtuvakorkoiset lainat: käyvän arvon katsotaan vastaavan niiden kirjanpitoarvoa, koska kyseiset lainat hinnoitellaan uudelleen markkinakorkoihin kuuden kuukauden välein.

Seuraavassa taulukossa esitetään vuoden lopun käyvät arvot kiinteäkorkoisille lainoille, jotka liittyvät makrotaloudelliseen rahoitusapuun, maksutaselainoihin ja Euratomin toimintaan. Käypää arvoa verrataan taseessa esitettävään kirjanpitoarvoon.

milj. euroa

Käypä arvo|8 785|1 863|9 626|2 118|

Kirjanpitoarvo|9 416|2 091|9 416|2 091|

Erotus|(631)|(228)|210|27|

Maksutaselainojen osuus tästä otto- ja antolainauksesta oli tilinpäätöspäivänä 98,8 prosenttia. Kuten edellä olevasta taulukosta käy ilmi, EU:n luottoluokituksen ollessa AAA markkinakorot ovat nykyään korkeammat kuin EU:n ottolainauksen korot, joten EU:n ottolainauksen käypä arvo on nimellisarvoa suurempi. Koska päävelallisten Latvian, Romanian ja Unkarin luottoluokitukset ovat AAA:ta alempia, EU:n myöntämien lainojen käypä arvo on nimellisarvoa alempi, vaikka markkinakorot ovat korkeampia kuin EU:n velallisiltaan perimä korko.

7.5.2 Selvitystilassa oleva EHTY

Otto- ja antolainauksen arvioitu käypä arvo määritetään diskontattujen rahavirtojen mallilla. Tämän mallin mukaan tulevat ennustetut rahavirrat diskontataan käyttämällä jäljellä olevalle juoksuajalle soveltuvia AAA-riskitason sijoitusten tuottokäyriä. Vaihtuvakorkoisten lainojen käyvän arvon katsotaan vastaavan niiden kirjanpitoarvoa, koska kyseiset lainat hinnoitellaan uudelleen markkinakorkoihin kolmen tai kuuden kuukauden välein. Otettujen ja myönnettyjen kiinteäkorkoisten lainojen käypää arvoa ei voitu arvioida eikä tietoja ilmoittaa, koska laskentaa varten tarvittavia tietoja ei ollut käytettävissä.

Myytävissä olevat arvopaperit esitetään käypään arvoon, joka on niiden markkinahinta lisättynä kertyneellä korolla. Kaikki käypään arvoon arvostetut rahoitusvälineet on arvostettu käyttämällä havaittuihin markkinahintoihin tai -korkoihin perustuvaa arvostusmenetelmää. Saamisten käyvän arvon katsotaan vastaavan niiden nimellisarvoa, josta on vähennetty arvonalennukset, ja velkojen käyvän arvon niiden nimellisarvoa. Käteisvarojen ja muiden rahavarojen, myös käyttötilien ja lyhytaikaisten (alle kolmen kuukauden) talletusten, käypä arvo on niiden kirjanpitoarvo.

8. LÄHIPIIRIÄ KOSKEVAT TIEDOT

8.1 LÄHIPIIRI

EU:ssa lähipiiriin kuuluvat sen konsolidoidut yhteisöt ja kyseisten yhteisöjen ylin johto (ks. jäljempänä). Näiden yhteisöjen väliset transaktiot ovat osa EU:n normaalia toimintaa. Tämän vuoksi EU:n tilinpäätössääntöihin ei sisälly kyseisiä transaktioita koskevia erityisiä tiedonantovaatimuksia. Konsolidoitujen yhteisöjen luettelo on liitetiedossa 10 .

8.2 YLIMMÄN JOHDON KESKEISET TALOUDELLISET ETUUDET

Euroopan yhteisöjen ylimpään johtoon liittyvien lähipiiriä koskevien tietojen esittämiseksi ylin johto on jaettu seuraaviin viiteen ryhmään:

Ryhmä 1: Eurooppa-neuvoston puheenjohtaja, komission puheenjohtaja ja Euroopan unionin tuomioistuimen presidentti

Ryhmä 2: komission varapuheenjohtaja, Euroopan unionin ulko- ja turvallisuuspolitiikan korkea edustaja ja muut komission varapuheenjohtajat

Ryhmä 3: neuvoston pääsihteeri, komission jäsenet, unionin tuomioistuimen tuomarit ja julkisasiamiehet, unionin yleisen tuomioistuimen presidentti ja jäsenet, Euroopan unionin virkamiestuomioistuimen presidentti ja jäsenet, Euroopan oikeusasiamies ja Euroopan tietosuojavaltuutettu

Ryhmä 4: tilintarkastustuomioistuimen presidentti ja jäsenet

Ryhmä 5: Euroopan yhteisöjen toimielinten ja erillisvirastojen korkeimmat virkamiehet

Ylimmän johdon etuuksista on tiivistelmä seuraavassa taulukossa. Lisätietoja on Euroopan unionin virallisessa lehdessä (L 187, 8.8.1967, muutettu viimeksi 18.1.2005 annetulla neuvoston asetuksella (EY, Euratom) N:o 202/2005, (L 33 5.2.2005), ja L 268 20.10.1977, muutettu viimeksi 3.4.2004 annetulla neuvoston asetuksella (EY, Euratom) N:o 1293/2004 (L 243 15.7.2004)). Lisätietoja löytyy myös Europa-sivustossa julkaistuista henkilöstösäännöistä. Henkilöstösäännöt ovat virallinen asiakirja, jossa esitetään kaikkien EU:n virkamiesten oikeudet ja velvollisuudet. Ylimpään johtoon kuuluvat eivät ole saaneet EU:lta edullisin ehdoin myönnettäviä lainoja.

YLIMMÄN JOHDON KESKEISET TALOUDELLISET ETUUDET|euroa|

Peruspalkka (kuukausipalkka)|24 874,61|22 531,36 – 23 432,62|18 025,08 – 20 278,22|19 467,10 – 20 728,85|11 461,32 – 18 025,09|

Asuinpaikkakorvaus/Ulkomaan-korvaus |15 %|15 %|15 %|15 %|16 %|

Perhelisät:Kotitalouslisä (% palkasta)Huollettavana oleva lapsiAlle kouluikäinenKouluikäinen taikoulutus työpaikan sijaintipaikan ulkopuolella|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|

Oikeuden puheenjohtajan korvaus|–|–|500 - 810,74|–|–|

Edustuslisä|1 418,07|0 - 911,38|500 - 607,71|–|–|

Vuotuinen matkakulukorvaus|–|–|–|–|Kyllä|

Palvelussuhteen päättyminen:UudelleenasettautumiskorvausPerheen matkakulutMuuttokulutSiirtymäjakso (% palkasta)**Sairausvakuutus|24 874,61KorvataanKorvataan40 % - 65 %Kyllä|22 531,36 – 23 432,62KorvataanKorvataan40 % - 65 %Kyllä|18 025,08 – 20 278,22KorvataanKorvataan40 % - 65 %Kyllä|19 467,10 – 20 728,85KorvataanKorvataan40 % - 65 %Kyllä|KorvataanKorvataanKorvataan–Vapaaehtoinen|

Vähennykset:Yhteisön veroSairausvakuutus (% palkasta)ErityismaksuEläkemaksu|8 % - 45 %1,8 %4,64 %–|8 % - 45 %1,8 %4,64 %–|8 % - 45 %1,8 %4,64 %–|8 % - 45 %1,8 %4,64 %–|8 % - 45 %1,8 %4,64 %11,3 %|

Henkilöiden lukumäärä 31.12.2009|3|7|91|27|81|

* Sovelletaan korjauskerrointa.

** Maksetaan palvelussuhteen päättymisen jälkeisen kolmen ensimmäisen vuoden aikana.

9. TILINPÄÄTÖSPÄIVÄN JÄLKEISET TAPAHTUMAT

Jäljempänä esitettyjä tietoja lukuun ottamatta komission tilinpitäjän tietoon ei tilinpäätöksen hyväksymispäivään mennessä ollut tullut sellaisia olennaisia tapahtumia, jotka olisi ilmoitettava erikseen tässä kohdassa. Tilinpäätös ja sen liitetiedot on laadittu tuoreimpien käytettävissä olevien tietojen perusteella, ja edellä esitetyt tiedot perustuvat tällaisiin tietoihin.

Euroopan rahoituksenvakautusmekanismi

Neuvosto perusti 11. toukokuuta 2010 Euroopan rahoituksenvakautusmekanismin rahoitusvakauden säilyttämiseksi Euroopassa (neuvoston asetus (EU) N:o 407/2010). Mekanismi perustuu perussopimuksen 122 artiklan 2 kohtaan, jossa määrätään mahdollisuudesta myöntää jäsenvaltiolle unionin taloudellista apua, jos poikkeukselliset tapahtumat, joihin jäsenvaltio ei voi vaikuttaa, ovat aiheuttaneet kyseiselle jäsenvaltiolle vaikeuksia tai vakavasti uhkaavat aiheuttaa sille suuria vaikeuksia. Unionin taloudellinen apu myönnetään kyseiselle jäsenvaltiolle lainan tai luottojärjestelyn muodossa EU:n talousarviosta. Jos mekanismi otetaan käyttöön, komissio lainaa varat pääomamarkkinoilta tai käyttää rahoituslaitoksia välittäjinä ja lainaa varat edelleen tukea tarvitsevalle jäsenvaltiolle. Ecofin-neuvoston päätelmien mukaan näiden rahoitusjärjestelyjen enimmäismäärä on 60 miljardia euroa. Rahoituksenvakautusmekanismi on perustettu täydentämään voimassa olevaa maksutaselainojen järjestelmää, josta myönnetään tukea niille jäsenvaltioille, jotka eivät ole ottaneet euroa käyttöön.

Euroalueen jäsenvaltiot ja muut osallistuvat jäsenvaltiot ovat perustaneet myös toisen samankaltaisen rahoitustukijärjestelmän, Euroopan rahoitusvakausvälineen, jolla ei ole vaikutusta EU:n tilinpäätökseen eikä talousarvioon. Tämä potentiaalinen tuki euroalueen jäsenvaltioille voidaan myöntää erillisyhtiön kautta, jolle osallistuvat jäsenvaltiot myöntävät yhteensä 440 miljardin euron takuut. Tämä järjestely päättyy kesäkuussa 2013.

Kansainvälisen valuuttarahaston (IMF) osallistuminen edellä mainittuihin toimiin ei vaikuta EU:n tilinpäätökseen tai talousarvioon. IMF:n tarjoaman rahoituksen arvioidaan olevan 250 miljoonaa euroa.

10. KONSOLIDOIDUT YHTEISÖT

A. EUROOPAN UNIONIN MÄÄRÄYSVALLASSA OLEVAT YHTEISÖT|

1. Toimielimet ja neuvoa-antavat elimet||

Alueiden komitea|Euroopan tietosuojavaltuutettu|

Euroopan unionin neuvosto|Euroopan talous- ja sosiaalikomitea|

Euroopan unionin tuomioistuin|Euroopan oikeusasiamies|

Euroopan komissio.|Euroopan parlamentti|

Euroopan tilintarkastustuomioistuin||

2. EU:n virastot||

Euroopan työterveys- ja työturvallisuusvirasto|Euroopan perusoikeusvirasto|

Euroopan lentoturvallisuusvirasto|Euroopan verkko- ja tietoturvavirasto|

Euroopan tautienehkäisy ja -valvontakeskus|Euroopan koulutussäätiö|

Euroopan ammatillisen koulutuksen kehittämiskeskus|Euroopan unionin jäsenvaltioiden operatiivisesta ulkorajayhteistyöstä huolehtiva virasto|

Euroopan ympäristökeskus|Euroopan unionin elinten käännöskeskus|

Euroopan elintarviketurvallisuusviranomainen|Eurooppalaisen GNSS-järjestelmän valvontaviranomainen|

Euroopan elin- ja työolojen kehittämissäätiö |Sisämarkkinoiden harmonisointivirasto (tavaramerkit ja mallit) |

Euroopan meriturvallisuusvirasto|Euroopan rautatievirasto|

Euroopan lääkevirasto|Yhteisön kasvilajikevirasto|

Euroopan kemikaalivirasto|Yhteisön kalastuksenvalvontavirasto|

Fusion for Energy-yhteisyritys (Eurooppalainen yhteisyritys ITERiä ja fuusioenergian kehittämistä varten)|Euroopan huumausaineiden ja niiden väärinkäytön seurantakeskus|

Eurojust**|Euroopan poliisiakatemia (CEPOL)**|

Kilpailukyvyn ja innovoinnin toimeenpanovirasto|Terveys- ja kuluttaja-asioiden toimeenpanovirasto|

Koulutus-, audiovisuaali- ja kulttuurialan toimeenpanovirasto|Euroopan laajuisen liikenneverkon toimeenpanovirasto|

Euroopan tutkimusneuvoston toimeenpanovirasto*|Tutkimuksen toimeenpanovirasto*|

3. Muut määräysvallassa olevat yhteisöt||

Euroopan hiili- ja teräsyhteisö (selvitystilassa)||

B. OSAKKUUSYRITYKSET|

Euroopan investointirahasto (EIR) |ARTEMIS-yhteisyritys*|

Clean Sky -yhteisyritys*||

C. YHTEISYRITYKSET|

Fuusioenergia-alan kansainvälinen ITER-organisaatio (ITER)|Galileo-yhteisyritys (selvitystilassa)|

SESAR-yhteisyritys|IMI-yhteisyritys*|

* Konsolidoitu ensimmäistä kertaa vuonna 2009.|

** EU:n hajautettu elin, joka kuuluu rikosasioissa tehtävän poliisiyhteistyön ja oikeudellisen yhteistyön muodostamaan aiempaan pilariin.|

11. KONSOLIDOIMATTOMAT YHTEISÖT

Tässä kohdassa on esitetty tiedot sellaisista yhteisöistä, joiden varoja Euroopan unioni hallinnoi, mutta jotka eivät täytä konsolidoinnille asetettuja edellytyksiä ja joita ei tämän vuoksi ole sisällytetty Euroopan unionin tilinpäätökseen.

11.1 EUROOPAN KEHITYSRAHASTO (EKR)

Euroopan kehitysrahasto, jäljempänä "EKR", on tärkein väline, jolla EU tukee Afrikan, Karibian ja Tyynenmeren valtioiden, jäljempänä "AKT-valtiot", sekä merentakaisten maiden ja alueiden kanssa tehtävää kehitysyhteistyötä. EKR:n perustamisesta määrättiin vuonna 1957 tehdyssä Rooman sopimuksessa. Tavoitteena oli myöntää teknistä ja taloudellista tukea alun perin Afrikan maille, joihin joillakin EY:n jäsenvaltioilla oli historiallisia yhteyksiä.

EKR:n toimintaa ei rahoiteta EU:n talousarviosta vaan rahoitus perustuu jäsenvaltioiden suoraan maksamiin rahoitusosuuksiin, joista sovitaan neuvotteluissa. EKR:n varojen hoidosta vastaavat komissio ja EIP. Kukin EKR-sopimus tehdään noin viideksi vuodeksi. Vuonna 1964 tehdystä ensimmäisestä kumppanuussopimuksesta lähtien kehitysrahastojen toimintakausi on yleensä vastannut kumppanuussopimusten voimassaoloaikoja.

EKR:oon sovelletaan omaa varainhoitoasetusta (EUVL L 83, 19.3.2008, s. 1), jossa säädetään, että EKR:sta laaditaan oma, yhteisöjen tilinpäätöksestä erillinen tilinpäätös. EKR:n tilinpäätöstä ja resurssienhallintaa valvovat ulkoisena tarkastajina toimivat Euroopan tilintarkastustuomioistuin ja Euroopan parlamentti. Seuraavassa on esitetty tiedoksi kahdeksannen, yhdeksännen ja kymmenennen EKR:n tase sekä tuotto- ja kululaskelma.

8, 9, 10. Euroopan kehitysrahaston tase|

|||milj. euroa|

|31.12.2009|31.12.2008|

|PITKÄAIKAISET VARAT|196|269|

||||

|LYHYTAIKAISET VARAT|1 389|957|

||||

|VASTAAVAA YHTEENSÄ|1 585|1 226|

||||

|LYHYTAIKAISET VELAT|(860)|(709)|

||||

|VASTATTAVAA YHTEENSÄ|(860)|(709)|

||||

|NETTOVARAT|725|517|

||||

|RAHASTON VARAT JA VARANNOT|||

|Rahaston pääoma, jonka maksamista on pyydetty|20 381|17 079|

|Muut varannot|2 252|2 252|

|Aiemmilta vuosilta siirretty taloudellinen tulos|(18 814)|(15 784)|

|Varainhoitovuoden taloudellinen tulos|(3 094)|(3 030)|

|NETTOVARAT|725|517|

8, 9, 10. Euroopan kehitysrahaston tuotto- ja kululaskelma|

|||milj. euroa|

|2009|2008|

|TOIMINNAN TUOTOT|49|23|

||||

|TOIMINNAN KULUT|(3 192)|(3 066)|

||||

|TOIMINNAN ALIJÄÄMÄ|(3 143)|(3 043)|

||||

|RAHOITUSTOIMINTA|49|13|

||||

|VARAINHOITOVUODEN TALOUDELLINEN TULOS|(3 094)|(3 030)|

11.2 SAIRAUSVAKUUTUSJÄRJESTELMÄ

Sairausvakuutusjärjestelmän tarkoitus on tarjota sairausvakuutus Euroopan unionin eri toimielinten ja elinten palveluksessa olevalle henkilöstölle. Järjestelmän varat ovat sen omia varoja, eivätkä ne ole Euroopan unionin määräysvallassa, vaikka järjestelmän rahoitusvarojen hallinnoinnista vastaa komissio. Järjestelmä rahoittaa toimintansa jäseniltä (henkilöstöltä) sekä työnantajilta (toimielimet, virastot ja elimet) kerättävin maksuin. Kaikki ylijäämät säilyvät järjestelmän käytössä.

Järjestelmä muodostuu neljästä erillisestä osajärjestelmästä, jotka ovat Euroopan unionin toimielinten ja erillisvirastojen henkilöstön kattava pääjärjestelmä sekä kolme kattavuudeltaan suppeampaa osajärjestelmää: Firenzen yliopistollisen Eurooppa-instituutin henkilöstön kattava järjestelmä, Eurooppa-koulut kattava järjestelmä sekä unionin ulkopuolella työskentelevän henkilöstön kattava järjestelmä, jonka piiriin kuuluu mm. EU:n lähetystöjen henkilöstö. Järjestelmän varat olivat yhteensä 297 miljoonaa euroa 31.12.2009 (288 miljoonaa euroa vuonna 2008).

11.3 OSALLISTUJIEN TAKUURAHASTO

Tietyt seitsemännen tutkimuksen ja teknologian kehittämisen puiteohjelman (FP7) mukaisesti suoritetut ennakkomaksut katetaan käytännössä osallistujien takuurahastosta. Se on monenkeskinen väline, jolla pyritään kattamaan EU:n ja osallistujien taloudelliset riskit FP7:n epäsuorien toimien toteuttamisen aikana. Takuurahaston pääoma ja korot muodostavat suoritustakuun. Kaikki avustuksina toteutettaviin epäsuoriin toimiin osallistuvat tahot maksavat 5 prosenttia EU:n kokonaisrahoitusosuudesta takuurahaston pääomaan toimen voimassaoloaikana. Näin ollen osallistujat omistavat takuurahaston, ja komissio EU:n edustajana on ainoastaan toimeenpaneva elin. Osallistujien takuurahaston kokonaisvarat olivat 580 miljoonaa euroa 31.12.2009 (283 miljoonaa euroa vuonna 2008). Takuurahaston varat ovat sen omia varoja, eivätkä ne ole Euroopan unionin määräysvallassa, vaikka järjestelmän rahoitusvarojen hallinnoinnista vastaa komissio.

OSA II – KONSOLIDOITU SELVITYS EUROOPAN UNIONIN TALOUSARVION TOTEUTTAMISESTA JA SEN LIITETIEDOT

KONSOLIDOITU SELVITYS EUROOPAN UNIONIN TALOUSARVION TOTEUTTAMISESTA

* On huomattava, että osa talousarviota kuvaavien taulukoiden tiedoista ei näytä täsmäävän, koska numerotiedot on pyöristetty miljooniin euroihin.

KONSOLIDOITU SELVITYS EUROOPAN UNIONIN TALOUSARVION TOTEUTTAMISESTA

1. Varainhoitovuoden talousarvion toteutuma 133

2. Budjetoitujen ja toteutuneiden määrien vertailutaulukot 134

Tulot:

3. Konsolidoitu yhteenveto talousarvion tulototeutumasta 136

Menot:

4. Maksusitoumus- ja maksumäärärahojen jakautuminen ja muutokset

rahoituskehyksen otsakkeittain 137

5. Maksusitoumusmäärärahojen toteutuminen rahoituskehyksen otsakkeittain 138

6. Maksumäärärahojen toteutuminen rahoituskehyksen otsakkeittain 139

7. Maksattamatta olevien sitoumusten muutokset rahoituskehyksen otsakkeittain 140

8. Maksattamatta olevien sitoumusten jakautuminen alkuperävuoden mukaan

rahoituskehyksen otsakkein 140

9. Maksusitoumus- ja maksumäärärahojen jakautuminen ja muutokset

toimintalohkoittain 141

10. Maksusitoumusmäärärahojen toteutuminen toimintalohkoittain 142

11. Maksumäärärahojen toteutuminen toimintalohkoittain 143

12. Maksattamatta olevien sitoumusten muutokset toimintalohkoittain 144

13. Maksattamatta olevien sitoumusten jakautuminen alkuperävuoden mukaan toimintalohkoittain 145

Toimielimet:

14. Konsolidoitu yhteenveto talousarvion tulototeutumasta toimielimittäin 146

15. Maksusitoumus- ja maksumäärärahojen toteutumien toimielimittäin 147

Erillisvirastot:

16. Erillisvirastojen tulot: talousarvioennusteet, saamiset ja toteutuneet tulot 149

17. Maksusitoumus- ja maksumäärärahat virastoittain 150

18. Talousarvion toteutuma (sisältää erillisvirastot) 151

TALOUSARVION TOTEUTUMINEN

1: VARAINHOITOVUODEN 2009 TALOUSARVION TOTEUTUMA|milj. euroa|

||YHTEENSÄ2009|YHTEENSÄ2008|

Varainhoitovuoden tulot||117 626|121 584|

Maksut varainhoitovuoden määrärahoista||(116 579)|(115 550)|

Varainhoitovuodelle n + 1 siirretyt maksumäärärahat||(1 759)|(3 914)|

Varainhoitovuodelta n – 1 siirretyt käyttämättä jääneet maksumäärärahat, jotka on peruutettu|2 791|188|

Valuuttakurssierot varainhoitovuonna ||185|(498)|

Talousarvion toteutuma*||2 264|1 810|

* EFTA:n osuus oli 11 miljoonaa euroa vuonna 2009 ja 14 miljoonaa euroa vuonna 2008. Euroopan unionin talousarvion ylijäämä palautetaan jäsenvaltioille vähentämällä se seuraavan varainhoitovuoden maksuosuuksista.|

2. Budjetoitujen ja toteutuneiden määrien vertailutaulukot |

TULOT|

||||||||milj. euroa|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Omat varat|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100,12 %|89|

3. Käytettävissä olevat ylijäämät|0|410|330|330|80|80,56 %|0|

4. Yhteisöjen toimielinten ja elinten palveluksessa olevasta henkilöstöstä kertyvät tulot|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91,59 %|7|

5. Toimielinten hallinnollisesta toiminnasta kertyvät tulot|77|85|436|335|-250|394,05 %|101|

6. Yhteisön ohjelmiin ja sopimuksiin liittyvät rahoitusosuudet ja palautukset|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238,97%|275|

7. Viivästyskorot ja sakot|123|757|12 774|933|-176|123,25 %|11 841|

8. Otto- ja antolainaus|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Sekalaiset tulot|30|58|85|66|-8|114,11%|19|

Yhteensä|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104,06%|12 407|

||||||||

MENOT RAHOITUSKEHYKSEN OTSAKKEIN|milj. euroa|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Kestävä kasvu|46 000|47 520|44 684|2 837|94,03 %|2 381|456|

2. Luonnonvarojen suojelu ja hallinta|52 566|57 107|55 877|1 230|97,85 %|986|244|

3. Kansalaisuus, vapaus, turvallisuus ja oikeus|1 296|2 174|1 993|181|91,66 %|75|106|

4. EU maailmanlaajuisena toimijana|8 324|8 804|7 983|821|90,67 %|220|601|

5. Hallinto|7 701|8 754|7 615|1 139|86,99 %|857|281|

6. Korvaukset|209|209|209|0|100,00 %|0|0|

Yhteensä|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* Sisältää varainhoitovuodelta toiselle siirretyt määrärahat ja käyttötarkoitukseensa sidotut tulot.

2. Budjetoitujen ja toteutuneiden määrien vertailutaulukot (JATKUU)|

MENOT TOIMINTALOHKOITTAIN|milj. euroa|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Talous- ja rahoitusasiat|487|345|327|18|94,82 %|14|4|

02 Yritystoiminta|601|705|558|147|79,21 %|89|58|

03 Kilpailu|90|107|95|12|88,32 %|10|2|

04 Työllisyys- ja sosiaaliasiat|11 203|9 929|8 906|1 023|89,70 %|755|268|

05 Maatalous ja maaseudun kehittäminen|51 478|56 413|55 209|1 204|97,87 %|954|249|

06 Energia ja liikenne|2 481|2 480|2 253|227|90,84 %|177|51|

07 Ympäristö|496|409|356|52|87,17 %|30|22|

08 Tutkimus|4 960|5 644|4 826|818|85,50 %|789|30|

09 Tietoyhteiskunta ja viestimet|1 356|1 552|1 375|177|88,58 %|173|5|

10 Suora tutkimustoiminta|366|735|411|324|55,87 %|314|10|

11 Meri- ja kalastusasiat|927|715|592|122|82,87 %|19|103|

12 Sisämarkkinat|66|76|66|10|86,89 %|7|3|

13 Aluepolitiikka|24 570|26 793|26 740|53|99,80 %|15|38|

14 Verotus ja tulliliitto|106|131|120|11|91,54 %|9|3|

15 Koulutus ja kulttuuri|1 363|1 654|1 495|159|90,38 %|153|6|

16 Viestintä |211|229|204|25|89,22 %|16|8|

17 Terveys- ja kuluttaja-asiat |582|632|526|106|83,25 %|35|71|

18 Vapaus, turvallisuus ja oikeus|678|830|744|86|89,64 %|16|70|

19 Ulkosuhteet|3 579|3 805|3 673|131|96,55 %|72|59|

20 Kauppa|79|88|77|10|88,09 %|8|3|

21 Kehitysyhteistyö ja suhteet AKT-valtioihin|1 680|1 872|1 698|174|90,68 %|138|37|

22 Laajentuminen|1 661|1 437|1 308|128|91,08 %|18|110|

23 Humanitaarinen apu|797|859|800|59|93,13 %|47|12|

24 Petostentorjunta|74|80|71|9|88,65 %|7|2|

25 Komission politiikkojen koordinointi ja oikeudellinen tuki|188|212|185|27|87,27 %|20|7|

26 Komission hallinto|986|1 226|1 034|192|84,34 %|164|28|

27 Talousarvio|278|285|271|14|95,19 %|12|1|

28 Varainhoidon valvonta|11|12|10|1|90,05 %|1|0|

29 Tilastotiedot|101|138|120|18|87,27 %|15|3|

30 Eläkkeet ja niihin liittyvät menot|1 160|1 136|1 117|19|98,36 %|0|19|

31 Kielipalvelut|389|479|422|58|87,91 %|53|5|

40 Varaukset|244|229|0|229|0,00 %|0|229|

90 Muut toimielimet|2 848|3 334|2 771|563|83,12 %|392|171|

Yhteensä|116 096|124 569|118 361|6 208|95.02 %|4 519|1 688|

* Sisältää varainhoitovuodelta toiselle siirretyt määrärahat ja käyttötarkoitukseensa sidotut tulot.|

3. KONSOLIDOITU YHTEENVETO TALOUSARVION TULOTOTEUTUMASTA VUONNA 2009|

||||||||milj. euroa|

|Alkuperäiset|Lopulliset|Varainhoito–vuonna|Siirretyt|Yhteensä|Varainhoitovuoden saamisista|Siirretyistä saamisista|Yhteensä|% budjetoiduista||

1. Omat varat|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

3. Käytettävissä olevat ylijäämät|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Unionin toimielinten ja elinten palveluksessa olevasta henkilöstöstä kertyvät tulot|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91,59 %|7|

5. Hallinnollisesta toiminnasta saatavat tuotot|77|85|345|90|436|309|26|335|394,05 %|101|

6. Yhteisön/EU:n ohjelmiin ja sopimuksiin liittyvät rahoitusosuudet ja palautukset|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238,97 %|275|

7. Viivästyskorot ja sakot|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123,25 %|11 841|

8. Otto- ja antolainaus|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Sekalaiset tulot|30|58|53|32|85|47|20|66|114,11 %|19|

Yhteensä|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

Osasto 1 erittely: omat varat|

|Alkuperäiset|Lopulliset|Varainhoito-vuonna|Siirretyt|Yhteensä|Varainhoitovuoden saamisista|Siirretyistä saamisista| Yhteensä |% budjetoiduista||

10. Maatalousmaksut|1 404|0|– 350|350|0|– 350|350|0||0|

11. Sokerimaksut|147|139|104|28|132|104|28|132|94,40 %|0|

12. Tullimaksut|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99,69 %|89|

13. ALV|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100,54 %|0|

14. BKTL|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100,52 %|0|

15. Budjettiaseman epätasapainon korjausjärjestely|0|0|– 315|0|-315|– 315|0|– 315|-|0|

16. BKTL-maksuosuuksiin tehtävä vähennys (Alankomaat ja Ruotsi)|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Yhteensä|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

Osasto 3 erittely: käytettävissä olevat ylijäämät|

|Alkuperäiset|Lopulliset|Varainhoito-vuonna|Siirretyt|Yhteensä|Varainhoitovuoden saamisista|Siirretyistä saamisista|Yhteensä|% budjetoiduista||

30. Edellisen varainhoitovuoden ylijäämä|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100,00 %|0|

31. ALV-ylijäämä|0|– 954|– 946|0|– 946|– 946|0|– 946|99,17 %|0|

32. BKTL-ylijäämä|0|– 432|– 431|0|– 431|– 431|0|– 431|99,70 %|0|

34. Mukautus jäsenvaltioille, jotka eivät osallistu oikeus- ja sisäasioita koskevaan politiikkaan|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. UK-korjaus|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Oikaisu (omista varoista tehty päätös 2007/436/EY)|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Yhteensä|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Maksusitoumus- ja maksumäärärahojen jakautuminen ja muutokset RAHOITUSKEHYKSEN OTSAKKEITTAIN|

||||||||milj. euroa|

|Maksusitoumusmäärärahat|Maksumäärärahat|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1 Kestävä kasvu|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2 Luonnonvarojen suojelu ja hallinta|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3 Kansalaisuus, vapaus, turvallisuus ja oikeus|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4 EU maailmanlaajuisena toimijana|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5 Hallinto|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6 Korvaukset|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Yhteensä|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. Maksusitoumusmäärärahojen toteutuminen rahoituskehyksen otsakkeittain|

|||||milj. euroa|

||Varainhoitovuo-den määrärahoista|Siiretyistä määrära-hoista|Käyttö-tarkoi-tukseensa sidotuista tuloista|Yhteensä|%|Käyttö-tarkoi-tukseensa sidotut tulot|Erikseen päätetyt siirrot|Yhteensä|%|Varainhoito-vuoden määrärahoista|Siiretyistä määrärahoista|Käyttö-tarkoi-tukseensa sidotut tulot (EFTA)|Yh-teensä|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1 Kestävä kasvu|63 923|61 630|19|796|62 444|97,69 %|908|64|972|1,52 %|505|0|1|507|0,79 %|

2 Luonnonvarojen suojelu ja hallinta|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98,03 %|940|253|1 193|1,90 %|41|0|0|41|0,07 %|

3 Kansalaisuus, vapaus, turvallisuus ja oikeus|2 328|2 118|83|63|2 264|97,27 %|50|0|50|2,15 %|14|0|0|14|0,59 %|

4 EU maailmanlaajuisena toimijana|8 714|8 038|271|173|8 481|97,34 %|166|0|166|1,91 %|66|0|0|66|0,76 %|

5 Hallinto|8 025|7 398|8|255|7 662|95,48 %|161|11|172|2,14 %|191|0|0|191|2,38 %|

6 Korvaukset|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Yhteensä|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

6. Maksumäärärahojen toteutuminen rahoituskehyksen otsakkeittain|

||||||||||||||milj. euroa|

||Varainhoi-tovuoden määrära-hoista|Siiretyistä määrärahoista|Käyttötar-koituk-seensa sidotuista tuloista|Yhteensä|%|Automaat-tiset siirrot|Erikseen päätetyt siirrot|Käyttötar-koituk-seensa sidotut tulot|Yh-teensä|%|Varainhoi-tovuoden määrära-hoista|Siirre-tyistä määrärahois-ta|Käyttötar-koituk-seensa sidotut tulot (EFTA)|Yh-teensä|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Kestävä kasvu|47 520|43 866|133|684|44 684|94,03 %|129|808|1 443|2 381|5,01 %|401|43|12|456|0.96 %|

2 Luonnonvarojen suojelu ja hallinta|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97,85 %|47|15|924|986|1,73 %|188|56|0|244|0.43 %|

3 Kansalaisuus, vapaus, turvallisuus ja oikeus|2 174|1 915|15|63|1 993|91,66 %|7|2|67|75|3,46 %|98|7|1|106|4.88 %|

4 EU maailmanlaajuisena toimijana|8 804|7 564|224|195|7 983|90,67 %|43|46|131|220|2,50 %|447|154|0|601|6.83 %|

5 Hallinto|8 754|6 745|637|233|7 615|86,99 %|651|11|196|857|9,79 %|193|88|0|281|3.21 %|

6 Korvaukset|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0.00 %|

Yhteensä|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

7. Maksattamatta olevien sitoumusten muutokset rahoituskehyksen otsakkeittain|

||||||||milj. euroa|

|Maksattamatta olevat sitoumukset edellisen varainhoitovuoden lopussa|Varainhoitovuoden sitoumukset||

Rahoituskehyksen otsake |Edellisiltä varainhoitovuosilta siirretyt sitoumukset|Puretut sitoumukset/uu-delleenarvostuk-set/peruutukset|Maksut |Maksattamatta olevat sitoumukset varainhoitovuoden lopussa|Varainhoitovuodenaikana tehdyt sitoumukset|Maksut|Sellaisten sitoumusten peruutukset, joita ei voida siirtää seuraavalle varainhoitovuo-delle|Maksattamatta olevat sitoumukset varainhoitovuoden lopussa|Maksattamatta olevat sitoumukset varainhoitovuoden lopussa yhteensä|

1 Kestävä kasvu|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2 Luonnonvarojen suojelu ja hallinta|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3 Kansalaisuus, vapaus, turvallisuus ja oikeus|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4 EU maailmanlaajuisena toimijana|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5 Hallinto|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6 Korvaukset|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Yhteensä|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. MAKSATTAMATTA OLEVIEN SITOUMUSTEN JAKAUTUMINEN ALKUPERÄVUODEN MUKAAN RAHOITUSKEHYKSEN OTSAKKEITTAIN|

||||||||milj. euroa|

Rahoituskehyksen otsake |<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Yhteensä|

1 Kestävä kasvu|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2 Luonnonvarojen suojelu ja hallinta|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3 Kansalaisuus, vapaus, turvallisuus ja oikeus|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4 EU maailmanlaajuisena toimijana|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5 Hallinto|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Yhteensä|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. Maksusitoumus- ja maksumäärärahojen jakautuminen ja muutokset TOIMINTALOHKOITTAIN|

|milj. euroa|

|Maksusitoumusmäärärahat|Maksumäärärahat|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Talous- ja rahoitusasiat|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Yritystoiminta|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Kilpailu|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Työllisyys- ja sosiaaliasiat|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Maatalous ja maaseudun kehittäminen|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Energia ja liikenne|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Ympäristö|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Tutkimus|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Tietoyhteiskunta ja viestimet|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Suora tutkimustoiminta|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Meri- ja kalastusasiat|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Sisämarkkinat|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Aluepolitiikka|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Verotus ja tulliliitto|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Koulutus ja kulttuuri|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Viestintä |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Terveys- ja kuluttaja-asiat |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Vapauden, turvallisuuden ja oikeuden alue|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Ulkosuhteet|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Kauppa|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Kehitysyhteistyö ja suhteet AKT-valtioihin|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Laajentuminen|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Humanitaarinen apu|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Petostentorjunta|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Komission politiikkojen koordinointi ja oikeudellinen tuki|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Komission hallinto|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Talousarvio|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Varainhoidon valvonta|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Tilastotiedot|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Eläkkeet ja niihin liittyvät menot|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Kielipalvelut|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Varaukset|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Muut toimielimet|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Yhteensä|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. Maksusitoumusmäärärahojen toteutuminen toimintalohkoittain milj. euroa|

||Varainhoito-vuoden määrä-rahoista|Siiretyistä määrä–rahoista|Käyttö–tarkoituk–seensa sidotuista tuloista|Yhteensä|%|Käyttö–tarkoituk–seensa sidotut tulot|Erikseen päätetyt siirrot|Yhteensä|%|Varain–hoito–vuoden määrä–rahoista|Siire–tyistä määrä–rahoista|Käyttö–tarkoituk–seensa sidotut tulot (EFTA)|Yhteensä|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Talous- ja rahoitusasiat|445|421|0|19|440|98,90 %|2|0|2|0,35 %|3|0|0|3|0,76 %|

02 Yritystoiminta|757|657|0|41|698|92,12 %|55|0|55|7,32 %|4|0|0|4|0,56 %|

03 Kilpailu|94|90|0|2|92|97,29 %|2|0|2|1,96 %|1|0|0|1|0,75 %|

04 Työllisyys- ja sosiaaliasiat|11 255|11 186|2|8|11 196|99,47 %|6|40|46|0,41 %|13|0|0|13|0,12 %|

05 Maatalous ja maaseudun kehittäminen|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98,03 %|928|252|1 180|1,93 %|26|0|0|26|0,04 %|

06 Energia ja liikenne|4 859|4 727|1|76|4 803|98,86 %|44|0|44|0,91 %|11|0|0|12|0,24 %|

07 Ympäristö|488|451|0|9|460|94,25 %|19|0|19|3,83 %|9|0|0|9|1,92 %|

08 Tutkimus|5 388|4 732|0|352|5 084|94,35 %|301|0|301|5,59 %|3|0|0|3|0,06 %|

09 Tietoyhteiskunta ja viestimet|1 609|1 440|0|115|1 556|96,68 %|52|0|52|3,25 %|1|0|0|1|0,07 %|

10 Suora tutkimustoiminta|795|365|0|67|433|54,39 %|357|4|361|45,37 %|2|0|0|2|0,24 %|

11 Meri- ja kalastusasiat|985|974|0|2|976|99,07 %|4|1|4|0,45 %|5|0|0|5|0,48 %|

12 Sisämarkkinat|68|65|0|1|66|96,60 %|1|0|1|1,62 %|1|0|0|1|1,78 %|

13 Aluepolitiikka|38 560|38 495|24|5|38 523|99,90 %|2|20|22|0,06 %|15|0|0|15|0,04 %|

14 Verotus ja tulliliitto|134|125|0|1|126|94,45 %|2|0|2|1,22 %|6|0|0|6|4,33 %|

15 Koulutus ja kulttuuri|1 691|1 397|0|169|1 566|92,61 %|123|0|124|7,30 %|1|0|0|1|0,08 %|

16 Viestintä |217|212|0|2|214|98,32 %|1|0|1|0,64 %|2|0|0|2|1,04 %|

17 Terveys- ja kuluttaja-asiat |695|665|0|11|675|97,17 %|11|0|11|1,59 %|9|0|0|9|1,24 %|

18 Vapauden, turvallisuuden ja oikeuden alue|1 032|916|75|17|1 008|97,67 %|15|0|15|1,42 %|9|0|0|9|0,91 %|

19 Ulkosuhteet|4 168|4 052|0|53|4 105|98,51 %|54|0|54|1,29 %|8|0|0|8|0,20 %|

20 Kauppa|81|76|0|1|78|96,18 %|1|0|1|1,63 %|2|0|0|2|2,20 %|

21 Kehitysyhteistyö ja suhteet AKT-valtioihin|2 430|1 982|265|78|2 325|95,68 %|100|0|100|4,11 %|5|0|0|5|0,21 %|

22 Laajentuminen|1 132|1 079|6|35|1 120|98,96 %|10|1|10|0,91 %|1|0|0|1|0,12 %|

23 Humanitaarinen apu|915|906|0|7|913|99,79 %|1|0|1|0,11 %|1|0|0|1|0,10 %|

24 Petostentorjunta|78|77|0|0|77|98,64 %|0|0|0|0,00 %|1|0|0|1|1,36 %|

25 Komission politiikkojen koordinointi ja oikeudellinen tuki|194|183|0|4|187|96,65 %|4|0|4|1,97 %|3|0|0|3|1,38 %|

26 Komission hallinto|1 093|985|0|63|1 048|95,92 %|36|0|36|3,34 %|8|0|0|8|0,74 %|

27 Talousarvio|274|268|0|3|272|99,07 %|2|0|2|0,74 %|1|0|0|1|0,19 %|

28 Varainhoidon valvonta|11|10|0|0|11|96,77 %|0|0|0|1,93 %|0|0|0|0|1,30 %|

29 Tilastotiedot|143|129|0|4|133|92,73 %|7|0|7|4,94 %|3|0|0|3|2,33 %|

30 Eläkkeet ja niihin liittyvät menot|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,84 %|

31 Kielipalvelut|456|375|0|49|424|93,01 %|28|0|28|6,25 %|3|0|0|3|0,74 %|

40 Varaukset|503|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0,00 %|503|0|0|503|100,00%|

90 Muut toimielimet|2 970|2 659|8|100|2 767|93,16 %|56|10|66|2,22 %|137|0|0|137|4,62 %|

Yhteensä|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

11. Maksumäärärahojen toteutuminen toimintalohkoittain|

||||||||milj. euroa|

||Varainhoi-tovuoden määrä–rahoista|Siiretyistä määrä–rahoista|Käyttö–tarkoituk–seensa sidotuista tuloista|Yhteensä|%|Auto-maattiset siirrot|Erikseen päätetyt siirrot|Käyttö–tarkoi–tukseen-sa sidotut tulot|Yh-teensä|%|Varain–hoito–vuoden määrä–rahoista|Siire–tyistä määrä–rahoista|Käyttö–tarkoi–tukseen-sa sidotut tulot (EFTA)|Yhteensä|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

01 Talous- ja rahoitusasiat|345|300|15|13|327|94,82 %|6|0|9|14|4,10 %|3|1|0|4|1,08 %|

02 Yritystoiminta|705|514|16|28|558|79,21 %|13|0|76|89|12,57 %|52|4|2|58|8,22 %|

03 Kilpailu|107|82|11|2|95|88,32 %|8|0|2|10|9,40 %|1|2|0|2|2,28 %|

04 Työllisyys- ja sosiaaliasiat|9 929|8 886|13|7|8 906|89,70 %|17|732|6|755|7,60 %|263|5|0|268|2,70 %|

05 Maatalous ja maaseudun kehittäminen|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97,87 %|26|0|929|954|1,69 %|58|192|0|249|0,44 %|

06 Energia ja liikenne|2 480|2 177|16|61|2 253|90,84 %|17|75|85|177|7,12 %|41|5|4|51|2,04 %|

07 Ympäristö|409|328|16|12|356|87,17 %|18|6|7|30|7,40 %|19|3|0|22|5,44 %|

08 Tutkimus|5 644|4 490|36|300|4 826|85,50 %|44|0|745|789|13,97 %|16|10|4|30|0,53 %|

09 Tietoyhteiskunta ja viestimet|1 552|1 268|13|94|1 375|88,58 %|15|0|158|173|11,13 %|2|2|0|5|0,30 %|

10 Suora tutkimustoiminta|735|321|34|56|411|55,87 %|32|2|280|314|42,73 %|6|4|0|10|1,40 %|

11 Meri- ja kalastusasiat|715|588|3|2|592|82,87 %|4|11|4|19|2,69 %|102|1|0|103|14,45 %|

12 Sisämarkkinat|76|59|6|1|66|86,89 %|6|0|1|7|9,47 %|1|1|0|3|3,64 %|

13 Aluepolitiikka|26 793|26 564|174|1|26 740|99,80 %|13|0|2|15|0,06 %|20|18|0|38|0,14 %|

14 Verotus ja tulliliitto|131|111|8|1|120|91,54 %|7|0|2|9|6,53 %|1|1|0|3|1,92 %|

15 Koulutus ja kulttuuri|1 654|1 310|15|171|1 495|90,38 %|14|0|140|153|9,27 %|3|2|1|6|0,35 %|

16 Viestintä |229|189|13|2|204|89,22 %|15|0|2|16|7,17 %|5|4|0|8|3,61 %|

17 Terveys- ja kuluttaja-asiat |632|484|28|14|526|83,25 %|28|0|7|35|5,58 %|68|2|0|71|11,16 %|

18 Vapauden, turvallisuuden ja oikeuden alue|830|718|7|19|744|89,64 %|6|0|9|16|1,89 %|63|7|0|70|8,47 %|

19 Ulkosuhteet|3 805|3 576|38|59|3 673|96,55 %|43|6|24|72|1,90 %|46|12|0|59|1,54 %|

20 Kauppa|88|71|5|1|77|88,09 %|6|0|1|8|8,56 %|2|1|0|3|3,35 %|

21 Kehitysyhteistyö ja suhteet AKT-valtioihin|1 872|1 588|27|83|1 698|90,68 %|40|0|98|138|7,37 %|31|5|0|37|1,95 %|

22 Laajentuminen|1 437|1 250|11|48|1 308|91,08 %|9|1|8|18|1,25 %|106|5|0|110|7,67 %|

23 Humanitaarinen apu|859|788|5|7|800|93,13 %|6|40|1|47|5,42 %|12|0|0|12|1,45 %|

24 Petostentorjunta|80|67|4|0|71|88,65 %|7|0|0|7|8,51 %|1|2|0|2|2,84 %|

25 Komission politiikkojen koordinointi ja oikeudellinen tuki|212|167|14|3|185|87,27 %|15|0|4|20|9,32 %|3|4|0|7|3,42 %|

26 Komission hallinto|1 226|875|108|50|1 034|84,34 %|113|0|51|164|13,35 %|10|18|0|28|2,30 %|

27 Talousarvio|285|259|9|2|271|95,19 %|9|0|3|12|4,29 %|1|1|0|1|0,52 %|

28 Varainhoidon valvonta|12|10|0|0|10|90,05 %|1|0|0|1|7,43 %|0|0|0|0|2,52 %|

29 Tilastotiedot|138|107|6|7|120|87,27 %|6|0|8|15|10,63 %|2|1|0|3|2,09 %|

30 Eläkkeet ja niihin liittyvät menot|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,64 %|

31 Kielipalvelut|479|354|22|45|422|87,91 %|21|0|32|53|11,02 %|3|2|0|5|1,07 %|

40 Varaukset|229|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|229|0|0|229|100,00%|

90 Muut toimielimet|3 334|2 344|327|100|2 771|83,12 %|315|10|67|392|11,75 %|137|34|0|171|5,13 %|

Yhteensä|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

12. Maksattamatta olevien sitoumusten muutokset toimintalohkoittain |

milj. euroa|

|Maksattamatta olevat sitoumukset edellisen varainhoitovuoden lopussa|Varainhoitovuoden sitoumukset||

Toimintalohko|Edellisiltä varainhoito-vuosilta siirretyt sitoumukset|Puretut sitoumukset/ uudelleenar-vostukset/pe-ruutukset|Maksut |Maksattamatta olevat sitoumukset varainhoito-vuoden lopussa|Varainhoito-vuoden aikana tehdyt sitoumukset|Maksut|Sellaisten sitoumusten peruutukset, joita ei voida siirtää seuraavalle varainhoitovuo-delle|Maksattamatta olevat sitoumukset varainhoito-vuoden lopussa|Maksattamatta olevat sitoumukset varainhoito-vuoden lopussa yhteensä|

01 Talous- ja rahoitusasiat|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Yritystoiminta|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Kilpailu|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Työllisyys- ja sosiaaliasiat|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Maatalous ja maaseudun kehittäminen|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Energia ja liikenne|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Ympäristö|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Tutkimus|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Tietoyhteiskunta ja viestimet|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Suora tutkimustoiminta|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Meri- ja kalastusasiat|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Sisämarkkinat|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Aluepolitiikka|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Verotus ja tulliliitto|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Koulutus ja kulttuuri|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Viestintä |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Terveys- ja kuluttaja-asiat |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Vapauden, turvallisuuden ja oikeuden alue|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Ulkosuhteet|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Kauppa|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Kehitysyhteistyö ja suhteet AKT-valtioihin|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Laajentuminen|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Humanitaarinen apu|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Petostentorjunta|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Komission politiikkojen koordinointi ja oikeudellinen tuki|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Komission hallinto|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Talousarvio|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Varainhoidon valvonta|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Tilastotiedot|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Eläkkeet ja niihin liittyvät menot|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Kielipalvelut|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Muut toimielimet|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Yhteensä|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. MAKSATTAMATTA OLEVIEN SITOUMUSTEN JAKAUTUMINEN ALKUPERÄVUODEN MUKAAN TOIMINTALOHKOITTAIN|

||||||||milj. euroa|

Toimintalohko|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Yhteensä|

01 Talous- ja rahoitusasiat|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Yritystoiminta|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Kilpailu|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Työllisyys- ja sosiaaliasiat|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Maatalous ja maaseudun kehittäminen|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Energia ja liikenne|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Ympäristö|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Tutkimus|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Tietoyhteiskunta ja viestimet|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Suora tutkimustoiminta|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Meri- ja kalastusasiat|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Sisämarkkinat|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Aluepolitiikka|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Verotus ja tulliliitto|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Koulutus ja kulttuuri|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Viestintä |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Terveys- ja kuluttaja-asiat |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Vapauden, turvallisuuden ja oikeuden alue|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Ulkosuhteet|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Kauppa|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Kehitysyhteistyö ja suhteet AKT-valtioihin|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Laajentuminen|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Humanitaarinen apu|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Petostentorjunta|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Komission politiikkojen koordinointi ja oikeudellinen tuki|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Komission hallinto|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Talousarvio|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Varainhoidon valvonta|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Tilastotiedot|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Eläkkeet ja niihin liittyvät menot|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Kielipalvelut|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Muut toimielimet|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Yhteensä|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. KONSOLIDOITU YHTEENVETO TALOUSARVION TULOTOTEUTUMASTA TOIMIELIMITTÄIN|

||||||||milj. euroa|

|Alkuperäiset|Lopulliset|Varainhoito-vuonna|Siirretyt|Yhteensä|Varainhoito-vuoden saamisista|Siirretyistä saamisista|Yhteensä|% budjetoi-duista||

Euroopan parlamentti|99|99|164|86|250|137|4|141|142,54 %|109|

Neuvosto|53|53|96|12|108|90|12|102|192,94 %|6|

Komissio|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103,97 %|12 291|

Unionin tuomioistuin|38|38|41|0|41|41|0|41|106,26 %|0|

Tilintarkastustuomioistuin|19|19|19|1|19|18|0|19|98,50 %|0|

Talous- ja sosiaalikomitea|10|10|16|0|16|16|0|16|164,23 %|0|

Alueiden komitea|7|7|20|0|20|20|0|20|309,74 %|0|

Oikeusasiamies|1|1|1|0|1|1|0|1|112,93 %|0|

Euroopan tietosuojavaltuutettu|1|1|1|0|1|1|0|1|78,73 %|0|

Yhteensä|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

15. Maksusitoumus- ja maksumäärärahojen toteutumien toimielimittäin|

Maksusitoumusmäärärahat|

||||||||milj. euroa|

||Varain-hoitovuo-den määrära-hoista|Siiretyistä määrä-rahoista|Käyttötar-koitukseensa sidotuista tuloista|Yhteensä|%|Käyttötar-koitukseensa sidotut tulot|Erikseen päätetyt siirrot|Yhteensä|%|Varain-hoitovuo-den määrära-hoista|Siirretyt määrärahat|Käyttötar-koituk-seensa sidotut tulot (EFTA)|Yhteensä|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Euroopan parlamentti|1 596|1 418|8|42|1 467|91,94 %|16|10|26|1,65 %|102|0|0|102|6,42 %|

Neuvosto|642|551|0|41|593|92,33 %|38|0|38|5,88 %|12|0|0|12|1,80 %|

Komissio|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97,78 %|2 169|318|2 487|1,74 %|680|0|2|682|0,48 %|

Unionin tuomioistuin|318|311|0|1|313|98,50 %|1|0|1|0,37 %|4|0|0|4|1,14 %|

Tilintarkastustuomioistuin|188|173|0|0|173|92,19 %|0|0|0|0,21 %|14|0|0|14|7,59 %|

Talous- ja sosiaalikomitea|122|117|0|3|120|98,02 %|0|0|0|0,33 %|2|0|0|2|1,65 %|

Alueiden komitea|88|75|0|12|87|98,37 %|0|0|0|0,08 %|1|0|0|1|1,56 %|

Oikeusasiamies|9|8|0|0|8|91,98 %|0|0|0||1|0|0|1|8,02 %|

Euroopan tietosuojavaltuutettu|7|5|0|0|5|81,44 %|0|0|0||1|0|0|1|18,56 %|

Yhteensä|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

||||||||

Maksumäärärahat||

|||||||milj. euroa|

||Varain-hoitovuo-den määrära-hoista|Siirre-tyistä määrärahois-ta|Käyttötar-koitukseensa sidotuista tuloista|Yhteensä|%|Automaatti-set siirrot|Erikseen päätetyt siirrot|Käyttötar-koituk-seensa sidotut tulot|Yhteensä|%|Varain-hoitovuo-den määrära-hoista|Siirre-tyistä määrä-rahoista|Käyttötar-koituk-seensa sidotut tulot (EFTA)|Yhteensä|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Euroopan parlamentti|1 799|1 237|186|43|1 466|81,50 %|180|10|22|212|11,78 %|102|19|0|121|6,72 %|

Neuvosto|762|510|108|41|659|86,44 %|41|0|42|83|10,86 %|12|9|0|21|2,70 %|

Komissio|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95,34 %|562|872|2 693|4 127|3,40 %|1 189|316|13|1 517|1,25 %|

Unionin tuomioistuin|332|293|13|1|307|92,47 %|18|0|1|19|5,84 %|4|2|0|6|1,69 %|

Tilintarkastustuomioistuin|200|112|11|0|123|61,35 %|61|0|0|62|30,76 %|14|2|0|16|7,89 %|

Talous- ja sosiaalikomitea|128|110|4|3|117|91,69 %|6|0|1|8|5,95 %|2|1|0|3|2,37 %|

Alueiden komitea|95|69|5|12|86|90,09 %|6|0|1|6|6,75 %|1|2|0|3|3,17 %|

Oikeusasiamies|10|8|1|0|8|84,57 %|1|0|0|1|7,57 %|1|0|0|1|7,86 %|

Euroopan tietosuojavaltuutettu|8|4|1|0|5|64,24 %|1|0|0|1|15,02 %|1|0|0|2|20,75 %|

Yhteensä|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3 ,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

16. Erillisvirastojen tulot: talousarvioennusteet, saamiset ja toteutuneet tulot|milj. euroa|

Euroopan lentoturvallisuusvirasto|122|102|92|10|06|

Euroopan unionin jäsenvaltioiden operatiivisesta ulkorajayhteistyöstä huolehtiva virasto (Frontex)|89|80|80|0|18|

Euroopan ammatillisen koulutuksen kehittämiskeskus|19|18|17|1|15|

Euroopan poliisiakatemia|9|7|7|0|18|

Euroopan kemikaalivirasto|70|71|71|0|02|

Euroopan tautienehkäisy ja -valvontakeskus|51|49|49|0|17|

Euroopan huumausaineiden ja niiden väärinkäytön seurantakeskus|15|16|15|0|18|

Euroopan ympäristökeskus|40|42|42|0|07|

Unionin kalastuksenvalvontavirasto|10|10|10|0|11|

Euroopan elintarviketurvallisuusviranomainen|69|65|65|0|17|

Eurooppalaisen GNSS-järjestelmän valvontaviranomainen|44|41|41|0|06|

Fusion for Energy -yhteisyritys|174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Euroopan meriturvallisuusvirasto|53|51|51|0|06|

Sisämarkkinoiden harmonisointivirasto (tavaramerkit ja mallit)|225|194|194|0|12|

Euroopan lääkevirasto|194|198|196|1|02|

Euroopan verkko- ja tietoturvavirasto|8|8|8|0|09|

Euroopan perusoikeusvirasto|17|13|13|0|18|

Euroopan rautatievirasto|21|21|21|0|06|

Euroopan työterveys- ja työturvallisuusvirasto|14|13|13|0|04|

Euroopan unionin elinten käännöskeskus|63|52|45|7|31|

Euroopan koulutussäätiö|20|19|19|0|15|

Yhteisön kasvilajikevirasto|13|12|12|0|17|

Euroopan elin- ja työolojen kehittämissäätiö |20|20|20|0|04|

Koulutus-, audiovisuaali- ja kulttuurialan toimeenpanovirasto|48|48|48|0|15|

Kilpailukyvyn ja innovoinnin toimeenpanovirasto|13|13|13|0|06|

Euroopan tutkimusneuvoston toimeenpanovirasto|14|13|13|0|08|

Tutkimuksen toimeenpanovirasto |22|22|21|0|08|

Terveys- ja kuluttaja-asioiden toimeenpanovirasto |6|6|6|0|17|

Euroopan laajuisen liikenneverkon toimeenpanovirasto|9|9|9|0|06|

Yhteensä|1 501|1 415|1 363|52||

|||milj. euroa|

Euroopan komission avustus|824|796|796|-0|

Maksutulot|415|399|388|11|

Muut tulot|262|220|179|41|

Yhteensä|1 501|1 415|1 363|52|

17. ERILLISVIRASTOT: Maksusitoumus- ja maksumäärärahat virastoittain |milj. euroa|

Erillisvirasto|Maksusitoumusmäärärahat|Maksumäärärahat|

Euroopan lentoturvallisuusvirasto|136|107|27|150|96|52|

Euroopan unionin jäsenvaltioiden operatiivisesta ulkorajayhteistyöstä huolehtiva virasto (Frontex)|90|82|2|119|77|25|

Euroopan ammatillisen koulutuksen kehittämiskeskus|21|19|1|22|18|2|

Euroopan poliisiakatemia|13|10|2|14|6|5|

Euroopan kemikaalivirasto|70|67|0|83|57|20|

Euroopan tautienehkäisy ja -valvontakeskus|51|48|0|67|44|18|

Euroopan huumausaineiden ja niiden väärinkäytön seurantakeskus|16|16|0|17|15|1|

Euroopan ympäristökeskus|42|42|0|48|40|7|

Unionin kalastuksenvalvontavirasto|10|10|0|11|10|1|

Euroopan elintarviketurvallisuusviranomainen|71|69|0|87|67|10|

Eurooppalaisen GNSS-järjestelmän valvontaviranomainen|145|119|26|120|68|52|

Fusion for Energy -yhteisyritys|404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Euroopan meriturvallisuusvirasto|49|46|0|57|46|2|

Sisämarkkinoiden harmonisointivirasto (tavaramerkit ja mallit)|338|146|0|367|140|31|

Euroopan lääkevirasto|194|185|0|230|181|40|

Euroopan verkko- ja tietoturvavirasto|8|8|0|10|8|2|

Euroopan perusoikeusvirasto|17|17|0|24|17|7|

Euroopan rautatievirasto|21|21|0|25|20|5|

Euroopan työterveys- ja työturvallisuusvirasto|15|13|1|19|13|5|

Euroopan unionin elinten käännöskeskus|63|36|0|66|36|4|

Euroopan koulutussäätiö|21|20|2|23|20|2|

Yhteisön kasvilajikevirasto|14|12|0|14|12|0|

Euroopan elin- ja työolojen kehittämissäätiö |21|21|1|26|20|6|

Koulutus-, audiovisuaali- ja kulttuurialan toimeenpanovirasto|48|46|0|54|46|6|

Kilpailukyvyn ja innovoinnin toimeenpanovirasto|13|12|0|15|12|1|

Euroopan tutkimusneuvoston toimeenpanovirasto|14|13|0|21|17|2|

Tutkimuksen toimeenpanovirasto|22|23|0|22|18|4|

Terveys- ja kuluttaja-asioiden toimeenpanovirasto |6|6|0|7|5|1|

Euroopan laajuisen liikenneverkon toimeenpanovirasto|9|8|0|10|8|1|

Yhteensä|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Menolaji|Maksusitoumusmäärärahat|Maksumäärärahat|

Henkilöstö|547|508|0|561|500|15|

Hallintomenot|246|238|0|331|232|83|

Toimintamenot|1 179|901|67|1 072|540|279|

Yhteensä|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18 . TALOUSARVION TOTEUTUMA (SISÄLTÄÄ ERILLISVIRASTOT)|milj. euroa|

Varainhoitovuoden tulot|117 626|1 363|(796)|118 193|

Maksut varainhoitovuoden määrärahoista|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Varainhoitovuodelle n + 1 siirretyt maksumäärärahat|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Peruutettavat varainhoitovuodelta n – 1 siirretyt käyttämättä jääneet määrärahat|2 791|188|0|2 979|

Valuuttakurssierot varainhoitovuonna |185|(5)|0|180|

Talousarvion toteutuma|2 264|87|0|2 351|

LIITETIEDOT KONSOLIDOITUUN SELVITYKSEEN TALOUSARVION TOTEUTTAMISESTA

1. Budjettiperiaatteet, talousarvion rakenne ja määrärahat

2. Liitetiedot selvitykseen talousarvion toteuttamisesta

1. BUDJETTIPERIAATTEET, TALOUSARVION RAKENNE JA MÄÄRÄRAHAT

1.1 OIKEUSPERUSTA JA VARAINHOITOASETUS

Talousarviokirjanpidossa ja tilinpäätöksen laadinnassa noudatetaan Euroopan yhteisöjen yleiseen talousarvioon sovellettavasta varainhoitoasetuksesta 25 päivänä kesäkuuta 2002 annettua neuvoston asetusta (EY, Euratom) N:o 1605/2007 (EYVL L 248, 16.9.2002, s. 1) ja kyseisen asetuksen soveltamissäännöistä 23 päivänä joulukuuta 2002 annettua komission asetusta (EY, Euratom) N:o 2342/2002. Yleinen talousarvio on Euroopan unionin rahoitussuunnittelun tärkein väline. Se on vuosittain laadittava asiakirja, jossa vahvistetaan Euroopan unionin tulot ja menot.

Komissio laatii joka vuosi arvion kaikkien toimielinten tuloista ja menoista ja tekee budjettivallan käyttäjälle alustavan talousarvioesityksen. Neuvosto laatii alustavan talousarvioesityksen pohjalta talousarvioesityksen, josta se käy tämän jälkeen neuvotteluja parlamentin kanssa. Kun neuvottelut on saatu päätöksen, parlamentin puhemies toteaa talousarvion vahvistetuksi, minkä jälkeen talousarvion toteuttaminen voidaan aloittaa. Talousarvion toteuttaminen on pääosin komission tehtävä.

1.2 BUDJETTIPERIAATTEET

Euroopan unionin yleisessä talousarviossa noudatetaan useita perusperiaatteita:

– Yhtenäisyys ja talousarvion totuudenmukaisuus: kaikki Euroopan unionin tulot ja menot on koottava yhteen budjettiasiakirjaan ja kukin tulo ja meno otettava johonkin budjettikohtaan; menot eivät saa ylittää vahvistettuja määrärahoja.

– Yleiskatteisuus: tähän periaatteeseen kuuluu kaksi sääntöä:

– kohdentamiskielto, jonka mukaan talousarvion tuloja ei voida kohdentaa määrättyyn käyttötarkoitukseen (tulojen kokonaismäärällä on katettava kaikki menot),

– bruttoperiaate, jonka mukaan kaikki tulot ja menot on otettava talousarvioon täysimääräisinä vähentämättä niitä toisistaan.

– Vuotuisuus: talousarvioon otetut määrärahat on vahvistettu yhdeksi varainhoitovuodeksi, joten ne on käytettävä kyseisen varainhoitovuoden aikana.

– Tasapaino: talousarvion tulojen ja menojen on oltava tasapainossa (arvioitujen tulojen ja maksumäärärahojen on oltava yhtä suuret).

– Erittely: kaikki määrärahat on sidottava erikseen määriteltyyn käyttötarkoitukseen ja tavoitteeseen.

– Laskentayksikkö: talousarvio laaditaan ja toteutetaan ja tilinpäätös esitetään euroina.

– Moitteeton varainhoito: talousarviomäärärahat on käytettävä moitteettoman varainhoidon periaatteen mukaisesti eli taloudellisuuden, tehokkuuden ja vaikuttavuuden periaatteita noudattaen.

– Seurattavuus: talousarvio ja lisätalousarviot julkaistaan Euroopan unionin virallisessa lehdessä.

1.3 TALOUSARVION RAKENNE

Talousarvio koostuu seuraavista osista:

(a) yleinen tulotaulukko

(b) toimielinkohtaiset pääluokat, jotka on jaettu tulo- ja menotaulukoihin. Pääluokka I: parlamentti; pääluokka II: neuvosto; pääluokka III: komissio; pääluokka IV: unionin tuomioistuin; pääluokka V: tilintarkastustuomioistuin; pääluokka VI: talous- ja sosiaalikomitea; pääluokka VII: alueiden komitea; pääluokka VIII: oikeusasiamies; pääluokka IX: Euroopan tietosuojavaltuutettu.

Kunkin toimielimen tulot ja menot luokitellaan lajin tai käyttötarkoituksen mukaan osastoihin, lukuihin, momentteihin ja alamomentteihin. Osa selvitystilassa olevan EHTY:n varoista asetettiin selvitystilassa olevan EHTY:n toimintatalousarvion käyttöön. Komissio vahvisti kyseisen toimintatalousarvion vuosittain kuultuaan neuvostoa ja Euroopan parlamenttia. EHTY:n viimeinen toimintatalousarvio laadittiin kaudeksi 1. tammikuuta – 23. heinäkuuta 2002. Heinäkuun 24. päivästä 2002 lähtien EHTY:n toimintatalousarvioon liittyneet tuotot ja kulut on sisällytetty purettavana olevan EHTY:n tulostiliin. Vielä täyttämättä olevat sitoumukset esitetään taseen vastattavaa-puolella.

1.4 TILINPÄÄTÖKSEN RAKENNE

1.4.1 Yleiskatsaus

Ainoastaan komission talousarvioon sisältyy sekä hallintomäärärahoja että toimintamäärärahoja. Muilla toimielimillä on vain hallintomäärärahoja. Talousarviossa on kahdenlaisia määrärahoja: jaksottamattomia määrärahoja ja jaksotettuja määrärahoja. Jaksottamattomilla määrärahoilla rahoitetaan yksivuotisia toimintoja (jotka ovat vuotuisperiaatteen mukaisia). Ne kattavat kaikki komission pääluokkaan sisältyvät hallintomenojen luvut ja kaikki muut pääluokat kokonaisuudessaan, maataloustukirahaston luonteeltaan vuotuiset määrärahat ja jotkin tekniset määrärahat (esimerkiksi takaisinmaksut ja otto- ja antolainaukseen liittyvät takuut). Jaksottamattomissa määrärahoissa maksusitoumusmäärärahat ovat yhtä suuret kuin maksumäärärahat.

Jaksotetut määrärahat on otettu käyttöön, jotta myös monivuotisten toimintojen rahoittamisessa voidaan noudattaa talousarvion vuotuisperiaatetta. Jaksotetuilla määrärahoilla pyritään kattamaan monivuotiset toiminnot, ja niihin luetaan komissiota koskevan pääluokan lukujen kaikki määrärahat luvun 01 määrärahoja lukuun ottamatta.

Jaksotetut määrärahat jaetaan maksusitoumusmäärärahoihin ja maksumäärärahoihin:

– Maksusitoumusmäärärahoilla katetaan kaikki monivuotisiin toimiin liittyvistä oikeudellisista sitoumuksista kuluvana varainhoitovuonna aiheutuvat kustannukset. Useamman kuin yhden varainhoitovuoden aikana toteutettavia toimia koskevat talousarviositoumukset voidaan kuitenkin varainhoitoasetuksen 76 artiklan 3 kohdan mukaan jakaa usealle eri varainhoitovuodelle vuotuisiin eriin, jos perussäädöksessä niin säädetään.

– Maksumäärärahoilla katetaan menot, jotka johtuvat kyseisen varainhoitovuoden ja/tai aiempien varainhoitovuosien aikana tehtyjen maksusitoumusten täyttämisestä.

1.4.2 Määrärahojen alkuperä

Suurin osa määrärahoista on peräisin kuluvaa varainhoitovuotta koskevasta Euroopan unionin talousarviosta. Määrärahoihin sisältyy kuitenkin myös muunlaisia varainhoitoasetuksen säännösten mukaisia määrärahalajeja. Tällaiset muut määrärahat ovat peräisin aikaisemmilta varainhoitovuosilta tai ulkopuolisista lähteistä.

Kuluvalle varainhoitovuodelle hyväksyttyjä alkuperäisiä määrärahoja voidaan täydentää budjettikohtien välisillä siirroilla varainhoitoasetuksen (25. kesäkuuta 2002 annettu neuvoston asetus (EY, Euratom) N:o 1605/2002) 22–24 artiklaan sisältyvien sääntöjen mukaisesti ja lisätalousarvioilla (varainhoitoasetuksen 37 ja 38 artikla).

- Myös e delliseltä varainhoitovuodelta siirretyt määrärahat tai uudelleen käyttöönotetut määrärahat täydentävät kuluvan vuoden talousarviota. Näitä ovat seuraavat:

– Jaksottamattomat maksumäärärahat, jotka voidaan siirtää ilman eri toimenpiteitä vain seuraavalle varainhoitovuodelle varainhoitoasetuksen 9 artiklan 4 kohdan nojalla.

– Toimielinten päätöksellä siirretyt määrärahat: jos alustavat muodollisuudet on hoidettu (varainhoitoasetuksen 9 artiklan 2 kohdan a alakohta) tai jos säädösperusta on hyväksytty myöhään (varainhoitoasetuksen 9 artiklan 2 kohdan b alakohta). Siirtää voidaan sekä maksusitoumus- että maksumäärärahoja (9 artiklan 3 kohta).

– Vapautuneiden määrärahojen ottaminen uudelleen käyttöön: Sellaisia rakennerahastojen maksusitoumusmäärärahoja, jotka ovat vapautuneet maksusitoumusten purkautumisen seurauksena, voidaan ottaa uudelleen käyttöön. Maksusitoumusmäärärahoja voidaan poikkeuksellisesti ottaa uudelleen käyttöön silloin, kun niihin liittyy komission tekemä virhe tai kun ne ovat välttämättömiä ohjelman toteuttamiselle (varainhoitoasetuksen 157 artikla).

- Käyttötarkoitukseensa sidotut tulot:

– Saadut suoritukset, kun varat ovat käyttötarkoitukseensa sidottuja tuloja siinä budjettikohdassa, johon alkuperäinen meno on kirjattu. Niitä voidaan siirtää varainhoitovuodelta toiselle rajoituksetta.

– Efta-määrärahat: Euroopan talousaluetta koskevassa sopimuksessa on määrätty sen jäsenten rahoitusosuuksista tietyissä EU:n talousarviosta rahoitettavissa toimissa. Kyseiset budjettikohdat sekä suunniteltujen rahoitusosuuksien määrät julkaistaan Euroopan unionin talousarvion liitteessä III. Eftan rahoitusosuus lisää kyseisten kohtien määrärahoja. Määrärahat, jotka ovat varainhoitovuoden lopussa käyttämättä, peruutetaan ja palautetaan ETA-maille.

– Tulot kolmansilta/kolmansilta mailta, jotka ovat tehneet Euroopan unionin kanssa sopimuksia, joissa määrätään EU:n toimintaan liittyvistä rahoitusosuuksista. Näiden maiden maksamat rahoitusosuudet katsotaan kolmansilta saaduksi rahoitukseksi, ja ne kohdennetaan asianomaisiin budjettikohtiin (usein tutkimustoiminnan yhteyteen). Kyseisiä määrärahoja voidaan siirtää varainhoitovuodelta toiselle rajoituksetta (varainhoitoasetuksen 10 artikla ja 18 artiklan 1 kohdan a ja d alakohta).

– Työt kolmansille: EU:n tutkimuskeskukset voivat tutkimustoimintansa yhteydessä suorittaa töitä ulkopuolisille tahoille (varainhoitoasetuksen 161 artiklan 2 kohta). Kolmansilta saatavien tulojen tavoin kolmansille suoritetuista töistä saatavat tulot otetaan asianomaisiin budjettikohtiin, ja niitä voidaan siirtää varainhoitovuodelta toiselle rajoituksetta (varainhoitoasetuksen 10 artikla ja 18 artiklan 1 kohdan d alakohta).

– Ennakoiden palautusten vuoksi uudelleen käyttöön saadut määrärahat: Nämä määrärahat ovat tuensaajien palauttamia unionin varoja, ja ne voidaan siirtää varainhoitovuodelta toiselle rajoituksetta. Rakennerahastojen tapauksessa uudelleen käyttöön ottaminen perustuu komission päätökseen (varainhoitoasetuksen 18 artiklan 2 kohta ja kyseisen asetuksen soveltamissääntöjen 228 artikla).

1.4.3 Käytettävissä olevien määrärahojen muodostuminen

Lopulliset talousarviomäärärahat = vahvistetun alkuperäisen talousarvion määrärahat + lisätalousarvioiden määrärahat + määrärahasiirrot

– Lisämäärärahat = käyttötarkoitukseensa sidotut tulot (ks. edellä) + edelliseltä varainhoitovuodelta siirretyt tai maksusitoumusten purkamisen johdosta uudelleen käyttöön saadut määrärahat

– Hyväksytyt määrärahat yhteensä = lopulliset talousarviomäärärahat + lisämäärärahat

– Varainhoitovuoden määrärahat (talousarvion toteutumaa laskettaessa) = lopulliset talousarviomäärärahat + käyttötarkoitukseensa sidotut tulot.

1.5 TALOUSARVION TOTEUTTAMINEN

Talousarvion toteuttamiseen sovelletaan varainhoitoasetuksen 48 artiklan 1 kohtaa, jonka mukaan ”komissio toteuttaa talousarviota tämän asetuksen mukaisesti, omalla vastuullaan ja annettujen määrärahojen rajoissa.” Asetuksen 50 artiklan mukaan komissio tunnustaa muiden toimielinten toimivallan toteuttaa omia talousarvion pääluokkiaan.

1.6 MAKSATTAMATTA OLEVAT SITOUMUKSET

Jaksotettujen määrärahojen käyttöönotto on aiheuttanut sen, että maksusitoumukset poikkeavat maksusuorituksista. Tämä ero johtuu maksattamatta olevista sitoumuksista. Tällaiset sitoumukset puolestaan aiheutuvat maksusitoumusten tekemisen ja niitä vastaavien maksujen suorittamisen välisestä viiveestä.

2. LIITETIEDOT SELVITYKSEEN TALOUSARVION TOTEUTTAMISESTA

2.1 VARAINHOITOVUODEN TALOUSARVION TOTEUTUMA ( Taulukko 1 )

2.1.1 Yleistä

Omat varat viedään kirjanpitoon niiden määrien perusteella, jotka jäsenvaltioiden viranomaiset ovat varainhoitovuoden kuluessa maksaneet komission puolesta avaamilleen tileille. Tuloihin sisältyy myös edellisen varainhoitovuoden taloudellinen tulos, jos se on ollut ylijäämäinen. Muut tulot viedään kirjanpitoon varainhoitovuoden aikana saatujen määrien perusteella.

Varainhoitovuoden talousarvion toteutumaa laskettaessa menoilla tarkoitetaan varainhoitovuoden maksumäärärahoista suoritettuja maksuja. Näihin lisätään sellaiset kyseisen varainhoitovuoden määrärahat, jotka siirretään seuraavalle varainhoitovuodelle. Varainhoitovuoden maksumäärärahoista suoritetuiksi maksuiksi katsotaan tilinpitäjän viimeistään 31. joulukuuta suorittamat maksut. Maataloustukirahaston osalta otetaan huomioon maksut, jotka jäsenvaltiot ovat suorittaneet 16. lokakuuta 2008 – 15. lokakuuta 2009, jos tieto maksusitoumuksesta ja maksun hyväksymisestä on saapunut tilinpitäjälle viimeistään 31. tammikuuta 2010. Maataloustukirahaston menoista voidaan myöhemmin tehdä sääntöjenmukaisuutta koskeva päätös jäsenvaltioissa tehtyjen tarkastusten jälkeen.

Taloudellinen tulos muodostuu kahdesta osasta, jotka ovat Euroopan unionin talousarvion toteutuma ja Euroopan talousalueeseen kuuluvien Efta-maiden rahoitusosuuden toteutuma. Yhteisön omista varoista annetun asetuksen (EY, Euratom) N:o 1150/2000 15 artiklan mukaisesti toteutuma muodostuu seuraavien erien erotuksesta:

– varainhoitovuoden aikana kertyneiden tulojen kokonaismäärä ja

– varainhoitovuoden määrärahoista suoritettujen maksujen kokonaismäärä, johon on lisätty kyseiseltä varainhoitovuodelta seuraavalle varainhoitovuodelle siirretyt määrärahat.

Tämän erotuksen määrään lisätään tai siitä vähennetään:

– edellisiltä varainhoitovuosilta siirrettyjen maksumäärärahojen peruutukset (nettomäärä) ja edelliseltä varainhoitovuodelta siirretyistä jaksottamattomista määrärahoista suoritettavien maksujen ylitykset, jotka johtuvat euron kurssimuutoksista, ja

– varainhoitovuoden aikana kirjatut kurssivoitot ja -tappiot.

Talousarvion toteutuma palautetaan jäsenvaltioille vähentämällä se seuraavan varainhoitovuoden maksuosuuksista.

Edelliseltä varainhoitovuodelta siirretyt kolmansien osapuolten rahoitusosuuksiin ja kolmansille tehtyihin töihin liittyvät määrärahat, jotka eivät periaatteessa koskaan raukea, otetaan varainhoitovuoden lisämäärärahoihin. Tämän vuoksi määrät, jotka on vuoden 2009 talousarvion toteuttamisselvityksen mukaan siirretty edelliseltä varainhoitovuodelta, poikkeavat määristä, jotka vuoden 2008 talousarvion toteuttamisselvityksen mukaan siirretään seuraavalle varainhoitovuodelle. Uudelleen käyttöön otettuja maksumäärärahoja ja ennakoiden palauttamisen jälkeen uudelleen käyttöön saatuja määrärahoja ei oteta huomioon varainhoitovuoden tulosta laskettaessa.

Siirretyt maksumäärärahat sisältävät sekä ilman eri toimenpiteitä siirretyt määrärahat että päätöksellä siirretyt määrärahat. Varainhoitovuoden lopussa käyttämättä olevien edelliseltä varainhoitovuodelta siirrettyjen maksumäärärahojen peruutukset sisältävät peruutukset, jotka koskevat ilman eri toimenpiteitä siirrettyjä ja päätöksellä siirrettyjä määrärahoja. Tähän sisältyy myös seuraavalle varainhoitovuodelle siirrettävien käyttötarkoitukseensa sidotuista tuloista saatavien määrärahojen vähennys vuoteen 2008 verrattuna. 2.1.2 Varainhoitovuoden talousarvion toteutuman ja taloudellisen tuloksen täsmäyttäminen

Varainhoitovuoden taloudellinen tulos on laskettu suoriteperusteisen kirjanpidon periaatteiden mukaisesti. Talousarvion toteutuma sen sijaan perustuu mukautettuihin maksuperusteisen kirjanpidon sääntöihin varainhoitoasetuksen mukaisesti. Koska taloudellisen tuloksen ja talousarvion toteutuman perustana ovat samat transaktiot, ne on syytä täsmäyttää. Alla olevassa taulukossa esitetään nämä täsmäytykset ja erityisesti tärkeimmät tulo- ja menopuolen erät.

|TÄSMÄYTYS: VARAINHOITOVUODEN TALOUDELLINEN TULOS – TALOUSARVION TOTEUTUMA 2009|

||milj. euroa|

|2009|2008|

|||

VARAINHOITOVUODEN TALOUDELLINEN TULOS|4 457|12 686|

|||

Tulot|||

Varainhoitovuoden aikana vahvistetut saamiset, joita ei ole vielä saatu|(2 806)|(4 685)|

Aiempina vuosina vahvistettujen saamisten perusteella saadut tulot|2 563|3 485 |

Siirtosaamiset (netto)|436|(724)|

|||

Menot|||

Siirtovelat (netto)|5 381|6 353|

Edellisen vuoden aikana syntyneet menot, jotka on maksettu kuluvan vuoden aikana|(432)|(219)|

Ennakkomaksujen nettovaikutus|(9 458)|(16 446)|

Seuraavalle varainhoitovuodelle siirretyt maksumäärärahat|(1 759)|(3 914)|

Edelliseltä varainhoitovuodelta siirretyistä määrärahoista suoritetut maksut ja käyttämättömien maksumäärärahojen peruutukset|4 573|1 182|

Varausten muutos|(329)|4 316|

Muut|(153)|(88)|

|||

Erillisvirastojen ja EHTY:n taloudellinen tulos|(209)|(136)|

|||

VARAINHOITOVUODEN TALOUSARVION TOTEUTUMA|2 264|1 810|

|||

Täsmäytyserät – Tulot

Varainhoitovuoden talousarviotulot muodostuvat kyseisen vuoden aikana vahvistettujen saamisten perusteella saaduista tuloista sekä tuloista, jotka on saatu aiempina varainhoitovuosina vahvistettujen saamisten perusteella. Tämän vuoksi varainhoitovuoden aikana vahvistetut saamiset, joita vastaavia tuloja ei ole vielä saatu , vähennetään täsmäytystä tehtäessä taloudellisesta tuloksesta, koska ne eivät kuulu talousarviotuloihin. Sen sijaan aiempina vuosina vahvistettujen saamisten perusteella saadut tulot on täsmäytettäessä sisällytettävä varainhoitovuoden taloudelliseen tulokseen.

Siirtosaamisten nettomäärä muodostuu pääasiassa maatalousmaksuihin, omiin varoihin, korkoihin ja osinkoihin liittyvistä siirtosaamisista. Laskelmassa otetaan huomioon ainoastaan nettovaikutus, eli kuluvan vuoden siirtosaamisista vähennetään aiempien vuosien peruutetut siirtosaamiset.

Täsmäytyserät – Menot

Siirtovelkojen nettomäärä muodostuu pääasiassa tilikausien erottamiseen liittyvistä eristä, eli sellaisista EU:n varojen saajille aiheutuneista tukikelpoisista menoista, joita ei ole vielä ilmoitettu EU:lle.

Vaikka siirtovelkoja ei pidetä talousarviomenoina, kuluvan vuoden aikana suoritetut maksut, jotka liittyvät aiempina vuosina kirjanpitoon merkittyihin laskuihin , kuuluvat kuluvan vuoden talousarviomenoihin.

Ennakkomaksujen nettovaikutus muodostuu seuraavasti: 1) kuluvan vuoden aikana suoritetut ennakkomaksut, jotka kirjataan kyseisen vuoden talousarviomenoiksi, ja 2) kuluvan vuoden tai aiempien vuosien aikana suoritettujen ennakkomaksujen kuittaaminen hyväksyttyjä tukikelpoisia menoja vastaan. Viimeksi mainitut ovat suoriteperusteisia menoja, mutta niitä ei merkitä talousarviokirjanpitoon, koska alkuperäinen ennakkomaksu kirjattiin talousarviomenoksi jo silloin kun maksu suoritettiin.

Varainhoitovuoden määrärahoista suoritettujen maksujen lisäksi kyseisen varainhoitovuoden määrärahat, jotka siirretään seuraavalle vuodelle , on myös otettava huomioon laskettaessa talousarvion toteutumaa (asetuksen (EY, Euratom) N:o 1150/2000 15 artiklan mukaisesti). Tämä koskee myös talousarviomaksuja, jotka suoritetaan edelliseltä varainhoitovuodelta siirretyistä määrärahoista, ja käyttämättömien maksumäärärahojen peruutuksia .

Varausten muutos liittyy siirtyvien erien tileistä vuoden lopussa tehtäviin arvioihin (koskevat pääasiassa työsuhde-etuuksia), jotka eivät vaikuta talousarviokirjanpitoon. Muihin täsmäytyseriin sisältyy muun muassa omaisuuseristä tehtäviä poistoja, omaisuuserien hankintoja, pääomaleasing-maksuja sekä rahoitusosuuksia, joita käsitellään eri tavalla talousarviokirjanpidossa ja suoriteperusteisessa kirjanpidossa.

Myös erillisvirastojen ja EHTY:n taloudellinen tulos, joka sisältyy konsolidoituun taloudelliseen tulokseen, on jätettävä huomiotta, koska niiden talousarvioiden toteutus ei ole osa konsolidoitua talousarvion toteutumaa.

2.2 BUDJETOITUJEN JA TOTEUTUNEIDEN MÄÄRIEN VERTAILU 2008 ( Taulukko 2 )

Vahvistetussa alkuperäisessä talousarviossa, jonka Euroopan parlamentin puhemies allekirjoitti 18. joulukuuta 2008, maksumäärärahoja oli yhteensä 116 096 miljoonaa euroa. Ne rahoitettiin omilla varoilla, joiden yhteismäärä oli 114 736 miljoonaa euroa. On huomattava, että alkuperäisen talousarvion meno- ja tuloarvioihin tehdään varainhoitovuoden aikana oikaisuja, jotka sisältyvät lisätalousarvioihin. Jäsenvaltioiden BKTL:oon perustuviin omia varoja kerryttäviin maksuihin tehtävillä oikaisulla varmistetaan, että yhteisöjen talousarvion tulot ja menot ovat täsmälleen yhtä suuret. Tasapainoperiaatteen mukaan talousarvion tulojen ja menojen on oltava tasapainossa.

Tulot:

Vuonna 2009 annettiin kymmenen lisätalousarviota. Kun niiden vaikutus otetaan huomioon vuoden 2009 talousarvion tulopuolella, kokonaistulot olivat 113 035 miljoonaa euroa. Tämä määrä rahoitettiin yhteensä 110 238 miljoonan euron omilla varoilla (4 498 miljoonaa euroa vähemmän kuin alkuperäisessä talousarviossa) ja muilla tuloilla. Omien varojen vähentynyt tarve johtui pääasiassa edellisen varainhoitovuoden 1 796 miljoonan euron ylijäämän ottamisesta talousarvioon sekä maksumäärärahojen vähenemisen ja lisätalousarviossa nro 10/2009 vahvistetun tuloennusteen lisäyksen yhteisvaikutuksesta. Maksumäärärahojen vähennys ja tuloennusteeseen tehty lisäys vähensivät omia varoja vielä 2 888 miljoonaa euroa.

Omien varojen osalta on huomattava, että perinteisiä omia varoja kannettiin melkein täsmälleen ennustettu määrä. Tämä johtuu siitä, että talousarvioennusteita muutettiin lisätalousarvion N:o 6/2009 hyväksymisen yhteydessä, jolloin niihin tehtiin 5 226 miljoonan euron vähennys, sekä lisätalousarvion nro 10/2009 vahvistamisen yhteydessä, jolloin niihin tehtiin 600 miljoonan euron lisäys. Nämä oikaisut perustuivat kevään 2009 uusiin makrotalousennusteisiin, jotka olivat aiempaa pessimistisempiä, sekä maksuosuuksissa tapahtuneeseen kehitykseen.

Myös jäsenvaltioiden lopulliset alv- ja BKTL-maksut vastasivat hyvin lopullisia talousarvioennusteita. Ennusteiden ja todellisuudessa maksettujen määrien ero johtuu siitä, että talousarviota laadittaessa käytetyt euron kurssit poikkesivat kursseista, jotka olivat voimassa silloin kun rahaliittoon kuulumattomat jäsenvaltiot tosiasiassa suorittivat maksut.

Menot:

Vuoden 2009 talousarviossa näkyivät edelleen uuteen monivuotiseen rahoituskehykseen siirtymisen vaikutukset. Maksusitoumusmäärärahat vastasivat vuodet 2007–2013 kattavaksi uudeksi ohjelmakaudeksi sovittuja menotavoitteita, mutta lähes 12 prosenttia maksupyynnöistä liittyi edelleen aiempaan vuosien 2000–2006 rahoituskehykseen.

Sitoumusten osalta alkuperäinen talousarvio ja näin ollen myös poliittiset tavoitteet toteutettiin käytännössä suunnitelmien mukaan. Talousarvion toteutusaste, jossa on otettu huomioon käyttämättömiä varoja (globalisaatiorahasto 447 miljoonaa euroa ja hätäapu 56 miljoonaa euroa), oli 99,6 prosenttia. Talousarviota muutettiin hieman vuoden aikana. Otsakkeen 2 (luonnonvarat) sitoumuksia lisättiin 259 miljoonaa euroa (yhteismäärä koostui maaseudun kehittämisen alaan kuuluvaan elvytyssuunnitelmaan liittyvästä 600 miljoonan euron lisäyksestä, vuoden lopussa tehdystä 390 miljoonan euron vähennyksestä ja bluetongue-tautiin liittyvästä 49 miljoonan euron lisäyksestä). Otsakkeen 5 (hallinto) sitoumukset vähenivät 55 miljoonaa euroa. Mainittujen muutosten yhteisvaikutus on ainoastaan 0,15 prosentin lisäys alkuperäiseen talousarvioon, jos Euroopan solidaarisuusrahaston 615 miljoonan euron lisäystä ei oteta huomioon (koska se on luonteeltaan varaus tulevia odottamattomia tapahtumia varten). Maksujen toteutusaste, pois lukien käyttämätön hätäapuvaraus, oli 95 prosenttia alkuperäisestä talousarviosta ja 97 prosenttia lopullisesta talousarviosta. Suurimmat maksumäärärahojen vähennykset tehtiin lisätalousarvioiden kautta otsakkeeseen 1 a (kilpailukyky), yhteensä 738 miljoonaa euroa (tutkimuksen osuus 448 miljoonaa euroa), otsakkeeseen 2 (luonnonvarat), 2 632 miljoonaa euroa (maaseudun kehittämisen osuus 2 192 miljoonaa euroa) ja laajentumiseen liittyviin määrärahoihin, 244 miljoonaa euroa.

Käyttämättömiä hyväksyttyjä määrärahoja, pois lukien varaukset, oli yhteensä 2 395 miljoonaa euroa, ja keskeiset erät olivat seuraavat: Euroopan sosiaalirahasto (lähentyminen 674 miljoonaa euroa ja alueellinen kilpailukyky 248 miljoonaa euroa), liittymistä valmisteleva tukiväline (142 miljoonaa euroa), komission hallinto (394 miljoonaa euroa) ja kilpailukyky (377 miljoonaa euroa, joka jakautui laajasti otsakkeeseen 1 a).

Talousarvioon tehtyjen oikaisujen yksityiskohtaisempi analyysi ja niiden taustat, perustelut ja vaikutukset esitetään komission vuodelta 2009 laatiman, varainhoitovuoden talousarvio- ja varainhallintoa koskevan selvityksen osassa A, jossa tiedot esitetään talousarvion tasolla, ja osassa B, jossa käsitellään erikseen kutakin rahoituskehyksen otsaketta.

2.3 TULOT (Taulukko 3)

Euroopan unionin yleisen talousarvion tulot voidaan jakaa kahteen pääluokkaan, jotka ovat omat varat ja muut tulot. Tästä määrätään Euroopan unionin toiminnasta tehdyn sopimuksen 311 artiklassa: ”Talousarvio rahoitetaan kokonaisuudessaan yhteisön omin varoin, sanotun kuitenkaan rajoittamatta muita tuloja.” Suurin osa talousarviosta katettavista menoista rahoitetaan omista varoista. Muiden tulojen osuus kokonaisrahoituksesta on hyvin pieni.

Omat varat jakautuvat kolmeen ryhmään: perinteiset omat varat, alv-varat ja BKTL-varat. Perinteisiin omiin varoihin taas kuuluvat sokerimaksut ja tullimaksut. Omien varojen järjestelmään kuuluvat lisäksi EU-budjettiaseman epätasapainon korjausjärjestely (ns. UK-korjaus) sekä Alankomaiden ja Ruotsin vuotuisiin BKTL-maksuosuuksiin tehtävä bruttovähennys.

Omien varojen kantamisessa noudatetaan Euroopan yhteisöjen omien varojen järjestelmästä 7 päivänä kesäkuuta 2007 tehdyssä neuvoston päätöksessä 2007/436/EY, Euratom annettuja sääntöjä. Vuonna 2007 tehty päätös tuli voimaan 1. maaliskuuta 2009. Päätöstä sovelletaan kuitenkin takautuvasti 1. tammikuuta 2007 lähtien. Näin ollen päätöksen takautuvat vaikutukset otetaan huomioon varainhoitovuonna 2009.

2.3.1 Perinteiset omat varat

Perinteiset omat varat: kaikki todetut perinteiset omat varat on vietävä jompaankumpaan seuraavista toimivaltaisten viranomaisten ylläpitämistä kirjanpitojärjestelmistä.

– Asetuksen (EY) N:o 1150/2000 6 artiklan 3 kohdan a alakohdassa tarkoitettuun tavanomaiseen kirjanpitoon viedään kaikki perityt määrät ja määrät, joille on asetettu vakuus.

– Asetuksen (EY) N:o 1150/2000 6 artiklan 3 kohdan b alakohdassa tarkoitettuun erilliseen kirjanpitoon viedään kaikki sellaiset määrät, joita ei ole vielä peritty ja/tai joille ei ole asetettu vakuutta. Tähän kirjanpitoon voidaan viedä myös sellaiset vakuuksien kattamat määrät, joista on syntynyt erimielisyyttä.

Jäsenvaltiot toimittavat komissiolle neljännesvuosittain erillisestä kirjanpidosta mm. seuraavat tiedot:

– perittävänä oleva saldo edelliseltä vuosineljännekseltä,

– asianomaisen vuosineljänneksen aikana perityt määrät,

– asianomaisen vuosineljänneksen aikana tehdyt laskentaperusteen korjaukset (oikaisut/peruutukset),

– kirjanpidosta poistetut määrät,

– perittävänä oleva saldo kyseisen vuosineljänneksen lopussa.

Perinteiset omat varat on tuloutettava komission tilille kyseisen jäsenvaltion valtiovarainhallinnossa tai jäsenvaltion nimeämässä elimessä viimeistään varojen perimiskuukautta seuraavan toisen kuukauden 19. päivää seuraavana ensimmäisenä arkipäivänä (tai perittävä, kun on kyse erilliskirjanpidosta). Jäsenvaltiot pidättävät itselleen kantokuluina 25 prosenttia perinteisistä omista varoista. Ehdollisia omiin varoihin perustuvia saamisia oikaistaan sen mukaan, kuinka todennäköisesti ne saadaan perittyä.

2.3.2 Alv- ja BKTL-varat

Arvonlisäveroon perustuvat omat varat saadaan soveltamalla kaikkien jäsenvaltioiden osalta samaa verokantaa yhdenmukaiseen alv:n määräytymisperusteeseen, joka määritetään omien varojen järjestelmästä vuonna 2007 tehdyn neuvoston päätöksen 2 artiklan 1 kohdan b alakohdan mukaisesti. Alv-määräytymisperuste on asetettu 0,30 prosenttiin. Kaudella 2007–2013 kuitenkin Itävaltaan sovelletaan 0,225 prosentin, Saksaan 0,15 prosentin, Alankomaihin 0,10 prosentin ja Ruotsiin 0,10 prosentin määräytymisperustetta. Alv-määräytymisperuste on rajattu kaikilla jäsenvaltioilla 50 prosenttiin bruttokansantulosta.

BKTL:oon perustuvilla omilla varoilla, joiden määrä vaihtelee vuosittain, katetaan kunakin vuonna ne menot, jotka ylittävät perinteisistä omista varoista, alv-varoista ja sekalaisista eristä saatavat tulot. BKTL-varoihin perustuvat tulot saadaan soveltamalla kaikkien jäsenvaltioiden yhteenlaskettuun BKTL:oon yhdenmukaista kerrointa. Alv- ja BKTL-varat määritetään määräytymisperusteita koskevien ennusteiden perusteella alustavan talousarvioesityksen laatimisen yhteydessä. Ennusteita tarkistetaan ja määriä muutetaan varainhoitovuoden aikana annettavassa lisätalousarviossa.

Tietyn varainhoitovuoden todellisia alv- ja BKTL-määräytymisperusteita koskevat tiedot saadaan käyttöön vasta seuraavana varainhoitovuonna. Komissio laskee, miten paljon määrä, joka jäsenvaltioiden on maksettava todellisten alv- ja BKTL-määräytymisperusteiden perusteella, poikkeaa määrästä, jonka ne ovat jo suorittaneet (tarkistettujen) ennusteiden perusteella. Erotus, joka voi olla joko negatiivinen tai positiivinen, tasataan komission toimesta kyseistä varainhoitovuotta seuraavan varainhoitovuoden joulukuun 1. päivään mennessä. Todellisiin alv- ja BKTL-määräytymisperusteisiin voidaan vielä tehdä oikaisuja seuraavien neljän vuoden aikana, ellei perusteista ole esitetty varaumaa. Aikaisemmat saldot oikaistaan ja erotus tasataan samaan aikaan kuin edellisen varainhoitovuoden alv- ja BKTL-erotukset.

Tarkastaessaan jäsenvaltioiden toimittamia alv-ilmoituksia ja BKTL-tietoja komissio voi ilmoittaa jäsenvaltioille tehneensä joidenkin kohtien osalta varaumia, joilla voi olla vaikutusta jäsenvaltioilta kannettaviin omiin varoihin. Tällaisia varaumia voidaan esittää esimerkiksi silloin kun hyväksyttäviä tietoja ole saatu tai kun jäsenvaltion on otettava käyttöön asianmukaiset menetelmät. Varaumia olisi pidettävä mahdollisina saamisina jäsenvaltioilta. Varaumien taloudellista vaikutusta ei kuitenkaan voida vielä tällöin tarkkaan arvioida, joten saamisten määrää ei voida vahvistaa. Kun tarkka määrä tunnetaan, alv- ja BKTL-varoista muodostuva saaminen peritään joko alv- ja BKTL-saldojen erotuksen tasaamisen yhteydessä tai erikseen.

2.3.3 Yhdistyneen kuningaskunnan hyväksi tehtävä korjaus

Tällä järjestelyllä pienennetään Yhdistyneen kuningaskunnan suoritettavaksi tulevia omien varojen maksuja sen ”budjettiaseman epätasapainon” määräämässä suhteessa ja vastaavasti kasvatetaan muiden jäsenvaltioiden maksuosuuksia. Yhdistyneen kuningaskunnan budjettiaseman epätasapainon korjausjärjestelystä päätettiin Eurooppa-neuvoston kokouksessa Fontainebleaussa kesäkuussa 1984, ja järjestely otettiin käyttöön omista varoista 7. toukokuuta 1985 tehdyllä päätöksellä. Järjestelyn tavoitteena on korjata Yhdistyneen kuningaskunnan budjettiaseman epätasapainoa vähentämällä sen yhteisöille suorittamia maksuja. Alankomaiden, Itävallan, Ruotsin ja Saksan osuutta korjausjärjestelyn rahoittamisessa on vähennetty neljäsosaan niiden tavanomaisesta maksuosuudesta).

2.3.4 Alankomaihin ja Ruotsiin sovellettava bruttovähennys

Omista varoista vuonna 2007 tehdyn päätöksen mukaan Alankomaiden ja Ruotsin vuotuisiin BKTL-maksuosuuksiin tehdään kaudella 2007–2013 bruttovähennys. Alankomaiden bruttovähennys on 605 miljoonaa euroa ja Ruotsin bruttovähennys 150 miljoonaa euroa (vuoden 2004 hinnoissa). Sitä oikaistaan käypiin hintoihin soveltamalla EU:n BKT:n euro-deflaatiokerrointa. Bruttovähennystä laskettaessa otetaan ensin huomioon Yhdistyneen kuningaskunnan hyväksi tehtävä korjaus ja sen rahoitus.

2.3.5 Oikaisu, joka johtuu omien varojen järjestelmästä vuonna 2007 tehdyn päätöksen täytäntöönpanosta vuosina 2007 ja 2008

Vuonna 2007 tehdyn päätöksen 11 artiklan mukaan päätöksen tultua voimaan sitä aletaan soveltaa 1. päivästä tammikuuta 2007. Tämän vuoksi vuosien 2007 ja 2008 rahoitusjärjestelyt on laskettava uudestaan uusien sääntöjen mukaisesti. Oikaisu (eli omien varojen järjestelmästä tehtyjen kahden päätöksen aiheuttamat muutokset vuosille 2007 ja 2008) tehtiin lisätalousarviossa nro 3/2009, ja se toteutettiin yhtenä maksuna 1. kesäkuuta 2009. Lisätietoja tulototeutumasta on varainhoitovuoden 2009 talousarvio- ja varainhallintoa koskevassa selvityksessä.

2.4 MENOT (Taulukot 4–13)

2.4.1 Rahoituskehys 2007–2013 Tässä luvussa käsitellään EU:n keskeisiä menoluokkia, jotka esitetään vuosia 2007–2013 koskevien rahoitusnäkymien otsakkeiden mukaisesti. Varainhoitovuosi 2009 oli vuosien 2007–2013 rahoituskehyksen kolmas soveltamisvuosi. Maksusitoumusmäärärahojen enimmäismäärä oli vuonna 2009 yhteensä 134 722 miljoonaa euroa eli 1,13 prosenttia suhteessa BKTL:oon. Maksumäärärahojen enimmäismäärä oli vuonna 2009 yhteensä 120 445 miljoonaa euroa eli 1,01 prosenttia suhteessa BKTL:oon. Seuraavassa taulukossa esitetään käypiin hintoihin mukautettu rahoituskehys vuoteen 2013 saakka.

|milj. euroa|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Kestävä kasvu|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2 . Luonnonvarojen suojelu ja hallinta|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. Kansalaisuus, vapaus, turvallisuus ja oikeus|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. EU maailmanlaajuisena toimijana|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Hallinto|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Korvaukset|445|207|210|0|0|0|0|

Maksusitoumusmäärärahat|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Maksumäärärahat yhteensä|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Otsake 1 – Kestävä kasvu

Tämä otsake jakautuu kahteen toisiinsa yhteydessä olevaan komponenttiin:

– 1 a. Kasvua ja työllisyyttä edistävä kilpailukyky: otsakkeeseen kuuluvat tutkimuksen ja innovoinnin, koulutuksen, EU:n laajuisten verkkojen, sosiaalipolitiikan, sisämarkkinoiden ja niihin liittyvien politiikkojen menot.

– 1 b. Kasvua ja työllisyyttä edistävä koheesio: otsakkeen määrärahoilla tuetaan jäsenvaltioiden ja vähiten kehittyneiden alueiden lähentymistä, EU:n kestävän kehityksen strategiaa köyhimpien alueiden ulkopuolella sekä alueiden välistä yhteistyötä.

Otsake 2 – Luonnonvarojen suojelu ja hallinta

Otsakkeeseen 2 sisältyvät yhteinen maatalous- ja kalastuspolitiikka, maaseudun kehittäminen ja ympäristötoimet, erityisesti Natura 2000. Yhteisen maatalouspolitiikan menot vastaavat Brysselissä lokakuussa 2002 pidetyssä Eurooppa-neuvoston kokouksessa tehtyä sopimusta.

Otsake 3 – Kansalaisuus, vapaus, turvallisuus ja oikeus

Uudella otsakkeella 3 (kansalaisuus, vapaus, turvallisuus ja oikeus) otetaan huomioon oikeus- ja sisäasioiden, rajojen turvaamisen, maahanmuutto- ja turvapaikkapolitiikan, kansanterveyden ja kuluttajansuojan, kulttuurin ja nuorison, tiedotuksen ja kansalaisten kanssa käytävän vuoropuhelun tärkeyden lisääntyminen sekä EU:n uudet tehtävät näillä aloilla. Otsake jakautuu kahteen osaan: 3 a. Vapaus, oikeus ja turvallisuus, ja 3 b. Kansalaisuus

Otsake 4 – EU maailmanlaajuisena toimijana

Otsakkeeseen 4 kuuluvat kaikki ulkoiset toimet, liittymistä valmistelevat tukivälineet mukaan luettuina. Komissio olisi sisällyttänyt myös Euroopan kehitysrahaston rahoituskehykseen, mutta neuvosto ja Euroopan parlamentti päättivät jättää sen rahoituskehyksen ulkopuolelle.

Otsake 5 – Hallinto

Tämä otsake kattaa kaikkien toimielinten, eläkejärjestelmien ja Eurooppa-koulujen hallintomenot. Muilla toimielimillä kuin komissiolla on pelkästään hallintomenoja. Sen sijaan erillisvirastoilla ja muilla elimillä on sekä hallinto- että toimintamenoja.

Otsake 6 – Korvaukset

Uusia jäsenvaltioita ei poliittisen sopimuksen mukaisesti aseteta heti jäsenyyden alkuvaiheessa nettomaksajan asemaan. Tähän otsakkeeseen on tämän vuoksi otettu varoja korvauksia varten.

Määrä oli käytettävissä siirtoihin, joilla tasapainotetaan uusien jäsenvaltioiden yhteisöjen talousarvioon suorittamat maksut ja niiden yhteisöjen talousarviosta saama rahoitus.

2.4.2 Toimintalohkot

Komissiossa on siirrytty toimintojohtamiseen ja otettu suunnittelu- ja johtamisprosessien yhteydessä käyttöön toimintoperusteinen budjetointi. Toimintoperusteisessa budjetoinnissa talousarvion osastot vastaavat toimintalohkoja ja luvut toimintoja. Toimintoperusteisella budjetoinnilla pyritään luomaan selkeät puitteet, joiden avulla komissio voi toteuttaa poliittisia tavoitteitaan lainsäädännön, rahoituksen tai muun politiikan keinoin. Komission tehtävät määritellään toimintoina, jolloin saadaan selkeä kuva komission toimintapolitiikasta ja luodaan yhteiset puitteet painopisteiden määrittämiselle. Resurssit kohdennetaan talousarviossa toimintojen kautta eri painopisteisiin. Toimintoperusteisella budjetoinnilla luodaan yhteys toimintojen ja niiden toteuttamiseksi osoitettujen resurssien välille ja tehostetaan näin samalla komission resurssien käyttöä.

Toimintalohkot voidaan määritellä komission toiminnoista muodostetuiksi homogeenisiksi ryhmiksi, joilla on merkitystä päätöksentekoprosessin kannalta. Kukin toimintalohko vastaa yleensä yhden pääosaston tehtäviä ja koostuu kuudesta tai seitsemästä toiminnosta. Toimintalohkot sisältävät pääasiassa toimintamäärärahoja, koska niihin sisältyvien keskeisten toimintojen tarkoituksena on rahoittaa ulkopuolisten tuensaajien toimintaa kulloinkin kyseeseen tulevan toiminnon alalla. Kunkin toimintalohkon toimintatalousarviota täydennetään toimintalohkon hallintomenoja varten tarvittavilla määrärahoilla.

Lisätietoja menototeutumasta on varainhoitovuoden 2009 talousarvio- ja varainhallintoa koskevassa komission selvityksessä.

2.5 TOIMIELIMET JA VIRASTOT (Taulukot 14–18)

Konsolidoitu selvitys Euroopan unionin yleisen talousarvion toteuttamisesta sisältää edellisvuosien tapaan selvitykset kunkin toimielimen talousarvion toteuttamisesta, koska eri toimielinten talousarviot sisältyvät EU:n talousarvioon erillisinä. EU:n erillisvirastojen talousarvioita ei sen sijaan esitetä erikseen yhteisöjen talousarviossa. Erillisvirastot saavat komissiolta avustuksen, jolla rahoitetaan osa niiden menoista.

Jotta erillisvirastojen talousarvioista voitaisiin kuitenkin esittää kaikki olennaiset tiedot, konsolidoidun tilinpäätöksen talousarvio-osuudessa on erillinen selvitys kunkin konsolidointiin mukaan otettavan perinteisen viraston talousarvion toteuttamisesta.

(...PICT...)|ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ|

Βρυξέλλες, 20.7.2010

SEC(2010) 963 τελικό

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΕΤΗΣΙΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2009 Ενοποιημένες δημοσιονομικές καταστάσεις και ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ 3

(...)

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΕ 4

(...)

ΜΕΡΟΣ Ι – ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 13

(...)

ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 14

(...)

ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ 15

(...)

ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ 16

(...)

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΚΑΘΑΡΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 17

(...)

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 18

(...)

1. ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 19

(...)

2. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 37

(...)

3. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ 70

(...)

4. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ 69

5. ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ, ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 70

6. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ ΠΑΡΑΤΥΠΙΩΝ 94

(...)

7. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 117

(...)

8. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΜΕΡΗ 129

(...)

9. ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 132

(...)

10. ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ 132

(...)

11. ΜΗ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ 134

(...)

ΜΕΡΟΣ ΙΙ – ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 137

(...)

ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 138

(...)

ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 168

(...)

1. ΑΡΧΕΣ, ΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 169

(...)

2. ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 175

(...)

ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ

Οι ετήσιοι ενοποιημένοι λογαριασμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2009 καταρτίστηκαν με βάση τις πληροφορίες που υποβλήθηκαν από τα ευρωπαϊκά όργανα και οργανισμούς βάσει του άρθρου 129 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δια της παρούσης, δηλώνω ότι οι ετήσιοι ενοποιημένοι λογαριασμοί καταρτίστηκαν σύμφωνα με τον Τίτλο VII του ισχύοντος δημοσιονομικού κανονισμού και σύμφωνα με τις αρχές, τους κανόνες και τις μεθόδους που ορίζονται στις σημειώσεις των δημοσιονομικών καταστάσεων.

Από τους υπολόγους των εν λόγω θεσμικών οργάνων και οργανισμών, αφού πιστοποίησαν την αξιοπιστία τους, παρέλαβα όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για την κατάρτιση των λογαριασμών, οι οποίοι παρουσιάζουν τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και την εκτέλεση του προϋπολογισμού.

Δια της παρούσης, πιστοποιώ ότι, με βάση τις πληροφορίες αυτές και τους ελέγχους τους οποίους έκρινα αναγκαίους να διενεργήσω πριν από την υπογραφή των λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, διαθέτω εύλογη βεβαιότητα ότι οι λογαριασμοί παρουσιάζουν πιστή εικόνα της οικονομικής κατάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά όλα τα ουσιαστικά σημεία.

(υπογραφή) Philippe Taverne Υπόλογος της Επιτροπής

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΕ

1. ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΟΥ ΕΤΗΣΙΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) χρηματοδοτεί ένα μεγάλο φάσμα πολιτικών και προγραμμάτων σε όλη την ΕΕ. Σύμφωνα με τις προτεραιότητες που έχουν καθορίσει τα κράτη μέλη, η Επιτροπή αναλαμβάνει την εκτέλεση συγκεκριμένων προγραμμάτων, δραστηριοτήτων και έργων. Οι δραστηριότητες αυτές μπορεί να αφορούν τόσο την υποστήριξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων υπέρ της κινητικότητας σπουδαστών και εκπαιδευτικών όσο και προγράμματα για τη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος των εργαζόμενων στην ΕΕ ή ακόμη την ενίσχυση του ελέγχου των εξωτερικών συνόρων.

Πάνω από το 90% του προϋπολογισμού της ΕΕ χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση αυτών των πολιτικών και δραστηριοτήτων της ΕΕ, οι οποίες αποφασίζονται σε συμφωνία από όλα τα κράτη μέλη. Η άμεση σχέση μεταξύ ετήσιου προϋπολογισμού και πολιτικών της ΕΕ εξασφαλίζεται μέσω της κατάρτισης προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων (ΠΒΔ). Η ονοματολογία της κατάρτισης του προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων, που για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε στον προϋπολογισμό του 2004, επιτρέπει τον σαφή καθορισμό των τομέων πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του συνολικού ύψους των πόρων που διατίθενται για καθέναν από τους αυτούς τομείς.

Οι τομείς πολιτικής υποδιαιρούνται σε περίπου 200 δραστηριότητες, από τις οποίες περισσότερες από 110 περιλαμβάνουν τομείς του προϋπολογισμού λειτουργίας, οπότε περιλαμβάνονται ως κεφάλαια στην ονοματολογία του προϋπολογισμού. Οι εν λόγω τομείς πολιτικής έχουν κυρίως επιχειρησιακό χαρακτήρα, δεδομένου ότι οι βασικές τους δραστηριότητες αποβλέπουν στο να προσπορίσουν οφέλη σε τρίτους, έκαστος στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα δραστηριότητας. Ωστόσο, άλλοι τομείς πολιτικής έχουν οριζόντιο χαρακτήρα και εξασφαλίζουν την ορθή λειτουργία της Επιτροπής, όπως οι τομείς «Συντονισμός των πολιτικών και παροχή νομικών συμβουλών» και «Προϋπολογισμός». Η κατά δραστηριότητες δομή παρέχει ένα κοινό εννοιολογικό πλαίσιο για την ιεράρχηση προτεραιοτήτων, τον προγραμματισμό, την κατάρτιση του προϋπολογισμού, την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων, με πρωταρχικό σκοπό την ενίσχυση της αποδοτικής, ορθολογικής από οικονομική άποψη και αποτελεσματικής αξιοποίησης των πόρων.

Η εσωτερική διαδικασία έγκρισης του σχεδίου προϋπολογισμού αρχίζει με την κατάρτισή του από την Επιτροπή προτού διαβιβασθεί στο Συμβούλιο, το οποίο δύναται να επιφέρει τροποποιήσεις εφόσον κριθούν απαραίτητες. Στη συνέχεια, ο επικαιροποιημένος προϋπολογισμός διαβιβάζεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο δύναται να προτείνει τροποποιήσεις ή να δεχθεί ή να απορρίψει το υποβληθέν σχέδιο. Αφού επέλθει συμφωνία για όλες τις τροποποιήσεις και επικαιροποιήσεις (καθώς και για το εντελώς νέο σχέδιο που προτείνει η Επιτροπή, αν αποδειχθεί αναγκαίο), ο προϋπολογισμός εγκρίνεται στα μέσα Δεκεμβρίου από το Κοινοβούλιο. Ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου κηρύσσει εγκεκριμένο τον προϋπολογισμό και καθίσταται δυνατή πλέον η εκτέλεσή του.

2. ΤΡΟΠΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΕ

Η ΕΕ χρηματοδοτείται με δύο τρόπους: έσοδα από ίδιους πόρους και διάφορα έσοδα.

2.1 Έσοδα από ίδιους πόρους και απαιτήσεις

Τα έσοδα από ίδιους πόρους περιέρχονται αυτομάτως στην ΕΕ, ούτως ώστε να μπορεί να χρηματοδοτήσει τον προϋπολογισμό της χωρίς να απαιτείται επακόλουθη απόφαση των εθνικών αρχών. Το συνολικό ποσό των ιδίων πόρων που απαιτείται για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού καθορίζεται από το σύνολο των δαπανών μείον τα άλλα έσοδα. Το συνολικό ποσό ιδίων πόρων δεν δύναται να υπερβεί το 1,24% (1,23% από το 2010 και εξής) του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) της ΕΕ. Οι ίδιοι πόροι κατανέμονται στις ακόλουθες κατηγορίες:

(1) Οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ) συνίστανται σε τελωνειακούς δασμούς και εισφορές ζάχαρης. Οι εν λόγω ίδιοι πόροι βαρύνουν οικονομικούς φορείς και εισπράττονται από τα κράτη μέλη εξ ονόματος της ΕΕ. Ωστόσο, τα κράτη μέλη κατακρατούν το 25% ως αποζημίωση για τις δαπάνες είσπραξης. Οι τελωνειακοί δασμοί επιβάλλονται σε εισαγωγές προϊόντων προερχόμενων από τρίτες χώρες με συντελεστές βασιζόμενους στο Κοινό Δασμολόγιο. Οι εισφορές ζάχαρης καταβάλλονται από παραγωγούς ζάχαρης για τη χρηματοδότηση των επιστροφών για τις εξαγωγές ζάχαρης. Οι ΠΙΠ καταλαμβάνουν συνήθως +/- 13% των εσόδων από ιδίους πόρους.

(2) Οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) επιβαρύνουν τις βάσεις του ΦΠΑ των κρατών μελών, που εναρμονίζονται προς τον σκοπό αυτόν σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ. Το ίδιο ποσοστό επιβάλλεται στην εναρμονισμένη βάση εκάστου κράτους μέλους. Ωστόσο, η βάση ΦΠΑ που λαμβάνεται υπόψη περιορίζεται στο 50% του ΑΕΕ κάθε κράτους μέλους. Τα έσοδα βάσει του ΦΠΑ αντιπροσωπεύουν συνήθως το 12% περίπου των εσόδων από ιδίους πόρους της Ένωσης.

(3) Τα έσοδα βάσει του εθνικού ακαθάριστου εισοδήματος (ΑΕΕ) χρησιμοποιούνται για την ισοσκέλιση εσόδων και δαπανών του προϋπολογισμού, δηλαδή για τη χρηματοδότηση του μέρους του προϋπολογισμού που δεν καλύπτεται από άλλες πηγές εσόδων. Το ίδιο ποσοστό επιβάλλεται στο ΑΕΕ εκάστου κράτους μέλους, το οποίο καθορίζεται με βάση τους κανόνες της ΕΕ. Τα έσοδα βάσει του ΑΕΕ αντιπροσωπεύουν συνήθως +/- 75% των εσόδων από ιδίους πόρους της Ένωσης.

Όσον αφορά την καταβολή των ποσών αυτών, η χωριστή λογιστική περιλαμβάνει παραδοσιακούς ίδιους πόρους οι οποίοι, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 3 στοιχείο β) του κανονισμού αριθ. 1150/2000, έχουν βεβαιωθεί από τα κράτη μέλη, αλλά δεν έχουν αποδοθεί στην ΕΕ διότι είτε δεν έχουν ακόμη εισπραχθεί είτε δεν έχουν αποτελέσει αντικείμενο εγγύησης, ή αποτελούν αντικείμενο αμφισβήτησης. Κάθε κράτος μέλος διαβιβάζει στην Επιτροπή τριμηνιαία κατάσταση των εν λόγω λογαριασμών με τα εξής στοιχεία ανά κατηγορία ιδίων πόρων:

– το εναπομένον προς είσπραξη ποσό από το προηγούμενο τρίμηνο,

– τα ποσά που εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του εν λόγω τριμήνου,

– τις διορθώσεις της βάσης (διορθώσεις/ακυρώσεις) κατά τη διάρκεια του εν λόγω τριμήνου,

– τα ακυρωθέντα ποσά,

– τα εναπομένοντα προς είσπραξη ποσά στο τέλος του εν λόγω τριμήνου.

Τα ποσά των παραδοσιακών ιδίων πόρων που καταχωρίζονται στη χωριστή λογιστική, μετά την είσπραξή τους, πρέπει να διατίθενται στην Επιτροπή, το αργότερο την πρώτη εργάσιμη ημέρα μετά την 19 η ημέρα του δεύτερου μήνα που έπεται της είσπραξης.

Στη χωριστή λογιστική πρέπει να εγγράφεται μείωση των απαιτήσεων, ώστε να αντικατοπτρίζονται οι περιπτώσεις στις οποίες η πραγματική είσπραξη δεν είναι πιθανή. Η εν λόγω μείωση απαιτήσεων βασίζεται σε εκτιμήσεις που γίνονται από τα ίδια τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 4 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000 του Συμβουλίου το οποίο ορίζει ότι «Τα κράτη μέλη διαβιβάζουν, μαζί με την τελευταία τριμηνιαία κατάσταση κάθε οικονομικού έτους, την εκτίμηση του συνολικού ποσού των οφειλόμενων ποσών της χωριστής λογιστικής την 31 η Δεκεμβρίου του εν λόγω οικονομικού έτους, των οποίων η είσπραξη φαίνεται αβέβαιη.»

Βάσει των εκτιμήσεων που υπέβαλαν τα κράτη μέλη, εγγράφεται μείωση αξίας στο ενεργητικό του ισολογισμού για τις απαιτήσεις έναντι κρατών μελών. Ωστόσο, αυτό δεν συνεπάγεται παραίτηση, εκ μέρους της Επιτροπής, από τη μελλοντική είσπραξη των ποσών που καλύπτονται από την προσαρμογή της αξίας. Ακόμη και όταν η είσπραξη φαίνεται ελάχιστα πιθανή ή και σχεδόν αδύνατη, αυτό δεν συνεπάγεται αναγκαστικά ότι θα απολεσθούν τα ποσά για τον προϋπολογισμό της ΕΕ ως παραδοσιακοί ίδιοι πόροι. Αυτό συμβαίνει διότι απώλεια μη εισπραχθεισών απαιτήσεων επέρχεται μόνον εφόσον το κράτος μέλος έχει πράγματι επιδείξει τη δέουσα επιμέλεια για να εξασφαλίσει την είσπραξη. Εάν το κράτος μέλος δεν το έχει πράξει, θεωρείται ότι φέρει τη σχετική οικονομική ευθύνη και εγείρεται κατ’ αυτού απαίτηση να καταβάλει το ποσό στον προϋπολογισμό της ΕΕ κατ' εφαρμογή του άρθρου 17 παράγραφος 2, του κανονισμού 1150/2000.

2.2 Διάφορα έσοδα

Διάφορα έσοδα προερχόμενα από τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 10% των συνολικών εσόδων. Σε αυτά περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, πρόστιμα σε υποθέσεις ανταγωνισμού και εντάλματα είσπραξης ποσών σε ιδιώτες και δημόσιους χρεώστες σε σχέση με τη διαχείριση έργων της ΕΕ. Τα πρόστιμα που επιβάλλει το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κράτη μέλη που δεν πληρούν τις υποχρεώσεις που επιβάλλει μια δεδομένη απόφαση, εντάσσονται επίσης στην κατηγορία αυτή. Η Επιτροπή διαχειρίζεται κατ' έτος εκατοντάδες χιλιάδες σχέδια και πρέπει να βεβαιώνει περίπου 13 000 εντάλματα είσπραξης ετησίως. Στις οφειλές που δεν εξοφλούνται εγκαίρως επιβάλλονται τόκοι υπερημερίας. Οσάκις δεν εξοφλούνται οφειλές τρίτων, πλην κρατών μελών, οι αποφάσεις της Επιτροπής (και του Συμβουλίου) με τις οποίες επιβάλλεται υποχρέωση πληρωμής είναι άμεσα εκτελεστές σύμφωνα με τους κανόνες πολιτικής δικονομίας που ισχύουν στην επικράτεια στην οποία προβλέπεται η εκτέλεση. Οι αθετήσαντες οφειλέτες υπόκεινται σε διαδικασίες είσπραξης χρεών τις οποίες κινεί η νομική υπηρεσία με τη βοήθεια εξωτερικών δικηγορικών γραφείων.

3. ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΕ 3.1 Πρωτογενείς επιχειρησιακές δαπάνες

Οι επιχειρησιακές δαπάνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλύπτουν όλους τους τομείς του δημοσιονομικού πλαισίου και λαμβάνουν διάφορες μορφές, ανάλογα με τον τρόπο πληρωμής και διαχείρισης των χρημάτων. Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, η Επιτροπή εκτελεί τον γενικό προϋπολογισμό με βάση τις εξής μεθόδους:

Άμεση κεντρική διαχείριση: πρόκειται για την άμεση εκτέλεση του προϋπολογισμού από τις υπηρεσίες της Επιτροπής.

Έμμεση κεντρική διαχείριση: πρόκειται για περιπτώσεις στις οποίες η Επιτροπή αναθέτει καθήκοντα εκτέλεσης του προϋπολογισμού σε φορείς δικαίου της ΕΕ ή εθνικού δικαίου, όπως στους οργανισμούς δημόσιου δικαίου της ΕΕ ή στους οργανισμούς με αποστολή δημόσιας υπηρεσίας.

Αποκεντρωμένη διαχείριση: πρόκειται για τις περιπτώσεις στις οποίες η Επιτροπή αναθέτει ορισμένα καθήκοντα εκτέλεσης του προϋπολογισμού σε τρίτες χώρες.

Επιμερισμένη διαχείριση: στο πλαίσιο αυτής της μεθόδου διαχείρισης της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, ανατίθενται καθήκοντα σε κράτη μέλη. Η πλειονότητα των δαπανών εμπίπτει στην «Επιμερισμένη διαχείριση» που συνεπάγεται την ανάθεση καθηκόντων στα κράτη μέλη για την κάλυψη τομέων όπως οι γεωργικές δαπάνες και οι διαρθρωτικές δράσεις.

Από κοινού διαχείριση: στο πλαίσιο αυτής της μεθόδου, η Επιτροπή αναθέτει την εκτέλεση ορισμένων καθηκόντων σε διεθνή οργανισμό.

3.2 Οι διάφοροι δημοσιονομικοί παράγοντες

Το Σώμα των Επιτρόπων αναλαμβάνει συλλογικά την πολιτική ευθύνη, αλλά στην πράξη δεν ασκεί το ίδιο τις εξουσίες που του έχουν δοθεί όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Αναθέτει τα καθήκοντα αυτά κατ’ έτος σε συγκεκριμένους υπαλλήλους, οι οποίοι είναι υπόλογοι έναντι του Σώματος των Επιτρόπων και υπάγονται στις διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού και του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης. Τα υπόψη μέλη του προσωπικού - Γενικοί Διευθυντές και Επικεφαλής Υπηρεσιών εν γένει - είναι γνωστά ως «κύριοι διατάκτες». Με τη σειρά τους τα πρόσωπα αυτά δύνανται επίσης να αναθέσουν καθήκοντα εκτέλεσης του προϋπολογισμού σε «δευτερεύοντες διατάκτες».

Η ευθύνη των διατακτών καλύπτει ολόκληρη τη διαχειριστική διαδικασία, από τον προσδιορισμό του τι απαιτείται προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι πολιτικής που έχουν τεθεί από το θεσμικό όργανο έως τη διαχείριση των δραστηριοτήτων που δρομολογούνται τόσο από επιχειρησιακή όσο και από δημοσιονομική άποψη. Μεταξύ των στόχων αυτών περιλαμβάνονται η υπογραφή νομικών δεσμεύσεων, η παρακολούθηση των επιδόσεων, η πραγματοποίηση πληρωμών μέχρι και η είσπραξη κεφαλαίων, εάν είναι ανάγκη. Οι διατάκτες πρέπει επίσης να μεριμνούν για τη διεξαγωγή αξιολογήσεων με σκοπό την ανάλυση της βιωσιμότητας των προτάσεών τους (εκ των προτέρων αξιολόγηση) και να παρακολουθούν την επιτυχία και την αποτελεσματικότητα από πλευράς κόστους των προγραμμάτων που βρίσκονται ήδη εν εξελίξει (ενδιάμεσες και εκ των υστέρων αξιολογήσεις). Τα αποτελέσματα των εν λόγω αξιολογήσεων χρησιμεύουν για τη βελτίωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και την αύξηση του βαθμού διαφάνειας, λογοδοσίας και κόστους αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων της ΕΕ.

Στο πλαίσιο κάθε ΓΔ, η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και ο κατάλληλος βαθμός λογοδοσίας εξασφαλίζονται με τον διαχωρισμό του διαχειριστικού ελέγχου (που αναλαμβάνουν οι διατάκτες) από τον εσωτερικό έλεγχο και τον έλεγχο συμμόρφωσης με σαφή πρότυπα εσωτερικού ελέγχου (εμπνευσμένα από τα διεθνή πρότυπα της COSO), εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχους, ανεξάρτητους εσωτερικούς ελέγχους βάσει της αξιολόγησης κινδύνων, καθώς και με την τακτική υποβολή εκθέσεων δραστηριότητας στους διαφόρους Επιτρόπους.

Ο υπόλογος εκτελεί τα εντάλματα πληρωμής και είσπραξης που εκδίδουν οι διατάκτες και είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση του ταμείου, τη θέσπιση λογιστικών κανόνων και μεθόδων, την επικύρωση λογιστικών συστημάτων, την τήρηση λογαριασμών, καθώς και την κατάρτιση των ετήσιων λογαριασμών του θεσμικού οργάνου. Πέραν αυτού, ο υπόλογος οφείλει να υπογράφει τους λογαριασμούς δηλώνοντας ότι παρέχουν πιστή εικόνα της οικονομικής κατάστασης.

Ο εσωτερικός ελεγκτής , ο οποίος δεν αποτελεί δημοσιονομικό παράγοντα υπό την αυστηρή έννοια του όρου, διορίζεται από ένα θεσμικό όργανο ή φορέα προκειμένου να επαληθεύει την ορθή λειτουργία των συστημάτων και διαδικασιών δημοσιονομικής εκτέλεσης και να παρέχει συμβουλές για θέματα διαχείρισης κινδύνων. Εκδίδει ανεξάρτητες γνώμες όσον αφορά την ποιότητα των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου και συστάσεις όσον αφορά τη βελτίωση των επιχειρησιακών διαδικασιών και την προώθηση της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

3.3 Ανάληψη δεσμεύσεων για την ανάλωση του προϋπολογισμού της ΕΕ

Αφ’ ης στιγμής εγκριθεί ο προϋπολογισμός, η ΓΔ Προϋπολογισμού, μέσω του λογιστικού συστήματος της Επιτροπής, θέτει κεφάλαια στη διάθεση των υπηρεσιών της Επιτροπής και των θεσμικών οργάνων και άλλων φορέων σύμφωνα με τις αρμοδιότητες πολιτικής που τους έχουν ανατεθεί και το καλούμενο σύστημα κατάρτισης προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων. Παραδείγματος χάριν, η ευθύνη της διαχείρισης κονδυλίων του προϋπολογισμού που προορίζονται για το περιβάλλον ανατίθεται από την Επιτροπή στον επικεφαλής ή τον Γενικό Διευθυντή της ΓΔ Περιβάλλοντος (ο οποίος, στην περίπτωση αυτή, αποκαλείται κύριος διατάκτης για τα σχετικά κονδύλια του προϋπολογισμού).

Προτού αναληφθεί νομική δέσμευση (π.χ. σύμβαση ή συμφωνία επιχορήγησης) έναντι τρίτου, πρέπει να περιλαμβάνεται κονδύλιο για την εν λόγω δραστηριότητα στον ετήσιο προϋπολογισμό. Πρέπει επίσης να υπάρχουν επαρκή κεφάλαια στο υπόψη κονδύλιο για την κάλυψη της δαπάνης. Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να γίνει κράτηση των απαιτούμενων κεφαλαίων στον προϋπολογισμό μέσω ανάληψης υποχρεώσεων που εγγράφεται στο λογιστικό σύστημα.

Χωρίς γραπτή νομική δέσμευση μεταξύ της Επιτροπής ή άλλου φορέα της ΕΕ και του υποψήφιου αποδέκτη κεφαλαίων της ΕΕ δεν δύναται να δαπανηθεί κανένα κονδύλιο του προϋπολογισμού της ΕΕ. Στο πλαίσιο της κεντρικής άμεσης διαχείρισης, η νομική αυτή δέσμευση λαμβάνει τη μορφή είτε σύμβασης με εργολήπτη είτε συμφωνίας επιχορήγησης με δικαιούχο.

Αφ' ης στιγμής εγκριθεί, η δημοσιονομική ανάληψη υποχρεώσεων εγγράφεται στο λογιστικό σύστημα του προϋπολογισμού και οι σχετικές πιστώσεις αναλώνονται καταλλήλως. Αυτό, ωστόσο, δεν επηρεάζει ουδόλως τη γενική λογιστική (ή το γενικό καθολικό), δεδομένου ότι σε αυτό το στάδιο δεν έχει ακόμη υπάρξει δαπάνη. Τούτο οφείλεται στο ότι το λογιστικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνει δύο χωριστά μεν, αλλά συνδεόμενα μεταξύ τους σκέλη:

α) τη λογιστική του προϋπολογισμού, που επιτρέπει τη λεπτομερή παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού,

β) τη γενική λογιστική, που χρησιμεύει για την κατάρτιση του ισολογισμού και του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος.

3.4 Πραγματοποίηση πληρωμών

3.4.1 Γενικοί κανόνες

Καμία πληρωμή δεν πραγματοποιείται εάν δεν έχει εγκριθεί σχετική δημοσιονομική ανάληψη υποχρεώσεων από τον αρμόδιο διατάκτη.

Αφού εγκριθεί μια πληρωμή στο λογιστικό σύστημα, ακολουθεί η μεταφορά πιστώσεων στον λογαριασμό του δικαιούχου.

Η Επιτροπή πραγματοποιεί περισσότερες από 1,7 εκατομμύρια πληρωμές ετησίως και συμμετέχει στον οργανισμό SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

3.4.2 Προχρηματοδότηση, καταστάσεις δαπανών και επιλεξιμότητα δαπανών

Προχρηματοδότηση είναι πληρωμή που αποβλέπει στην παροχή προκαταβολής, δηλαδή χρηματικού αποθέματος, στον δικαιούχο. Μπορεί να κατανεμηθεί σε διάφορες δόσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου που ορίζεται στην εκάστοτε συμφωνία προχρηματοδότησης. Το χρηματικό απόθεμα ή η προκαταβολή χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς που προβλέπονται κατά τη διάρκεια της περιόδου που καθορίζεται στη συμφωνία ή επιστρέφεται. Αν ο δικαιούχος δεν πραγματοποιήσει τις επιλέξιμες δαπάνες, είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει την προχρηματοδότηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η καταβληθείσα προχρηματοδότηση δεν αποτελεί συνεπώς οριστική δαπάνη όσο δεν πληρούνται οι αντίστοιχες συμβατικές προϋποθέσεις. Συνεπώς, εγγράφεται ως στοιχείο ενεργητικού στον ισολογισμό της ΕΕ όταν πραγματοποιείται η αρχική πληρωμή. Το ύψος της προχρηματοδότησης μειώνεται (εξ ολοκλήρου ή εν μέρει) κατά τις αποδεκτές επιλέξιμες δαπάνες και τα ποσά που επιστρέφονται.

Η προχρηματοδότηση αποτιμάται στο εκτιμώμενο εισπράξιμο ποσό λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη σχετικής εγγύησης για την εν λόγω προχρηματοδότηση. Η εκτιμώμενη μη εισπράξιμη προχρηματοδότηση αναγνωρίζεται ως έξοδο στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος και ως μείωση της λογιστικής αξίας της προχρηματοδότησης στον ισολογισμό. Κατά κανόνα, χρεώνονται τόκοι σε όλες τις προχρηματοδοτήσεις που καταβάλλονται (με εξαίρεση τα ποσά που καταβάλλονται στα κράτη μέλη ή με τη μορφή προενταξιακών ενισχύσεων).

Μετά την παρέλευση κάποιου χρονικού διαστήματος από την πληρωμή της προχρηματοδότησης, ο αρμόδιος φορέας της ΕΕ λαμβάνει δήλωση δαπανών που αιτιολογεί τον τρόπο δαπάνης του σχετικού ποσού από τον δικαιούχο βάσει της σύμβασης. Η συχνότητα υποβολής των εν λόγω δηλώσεων δαπανών κατά τη διάρκεια του έτους ποικίλλει. Εξαρτάται από το είδος της χρηματοδοτούμενης ενέργειας και τους συμβατικούς όρους, ενώ οι δηλώσεις δαπανών δεν υποβάλλονται υποχρεωτικά στο τέλος της χρήσης.

Τα κριτήρια επιλεξιμότητας καθορίζονται στη βασική πράξη, στην πρόσκληση υποβολής προτάσεων, στα λοιπά ενημερωτικά έγγραφα για τους δικαιούχους της επιχορήγησης ή/και στις συμβατικές ρήτρες των συμφωνιών επιχορήγησης. Μετά από εξέταση, οι επιλέξιμες δαπάνες καταχωρίζονται στα έξοδα και ο δικαιούχος ενημερώνεται για τυχόν μη επιλέξιμα ποσά. Τα ποσά που περιλαμβάνονται στον λογαριασμό «Επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας» αντιπροσωπεύουν συνεπώς δηλώσεις δαπανών που έχουν υποβληθεί για τις οποίες η επιλεξιμότητα δεν έχει ακόμη ελεγχθεί και για τις οποίες ο σκοπός του πραγματοποιηθέντος εξόδου δεν έχει ακόμη επιτευχθεί.

3.4.3 Λογιστική μεταχείριση στο τέλος της χρήσης (καταληκτικές εγγραφές)

Στο τέλος της χρήσης, οι εκκρεμούσες προχρηματοδοτήσεις αξιολογούνται βάσει των αρχικών ποσών που καταβλήθηκαν μείον: τα ποσά που επεστράφησαν, τα επιλέξιμα ποσά που έχουν συμψηφιστεί, τα επιλέξιμα ποσά που δεν έχουν ακόμη συμψηφιστεί στο τέλος της χρήσης και τις μειώσεις αξίας.

Οι δηλώσεις δαπανών που δεν έχουν ληφθεί στο τέλος του έτους λαμβάνονται υπόψη στις λογιστικές διαδικασίες διαχωρισμού των χρήσεων. Συγκεκριμένα, πρέπει να εκτιμηθούν οι επιλέξιμες δαπάνες δικαιούχων χρηματοδότησης ΕΕ οι οποίες δεν έχουν ακόμη κοινοποιηθεί στην ΕΕ. Προς τούτο εφαρμόζονται διάφορες μέθοδοι ανάλογα με το είδος των δραστηριοτήτων και τις διαθέσιμες πληροφορίες, ούτως ώστε να γίνεται η καλύτερη δυνατή εκτίμηση των ποσών αυτών. Μετά τις σχετικές καταληκτικές εγγραφές, τα ποσά που εκτιμώνται επιλέξιμα εγγράφονται ως δεδουλευμένα έξοδα, ενώ τα εκτιμώμενα μη επιλέξιμα μέρη τους παραμένουν ανοικτά στους λογαριασμούς «επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας». Τα ποσά αυτά περιλαμβάνονται στις τρέχουσες υποχρεώσεις, ούτως ώστε να μην υπερεκτιμώνται στοιχεία ενεργητικού και παθητικού.

3.5 Εισπράξεις μετά από διαπιστωθείσες παρατυπίες

Ο δημοσιονομικός κανονισμός και η ισχύουσα νομοθεσία, ιδιαίτερα όσον αφορά τη γεωργία και την πολιτική συνοχής, δίνουν το δικαίωμα να πραγματοποιούνται έλεγχοι σχετικά με δαπάνες για πολλά έτη μετά το έτος που πραγματοποιήθηκαν. Όταν διαπιστώνονται παρατυπίες, πραγματοποιούνται εισπράξεις ή δημοσιονομικές διορθώσεις. Η διαπίστωση παρατυπιών και οι διορθώσεις τους είναι το τελευταίο στάδιο λειτουργίας των συστημάτων ελέγχου, το οποίο είναι απαραίτητο για την απόδειξη της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

Η επιλεξιμότητα των δαπανών που χρεώνονται στον προϋπολογισμό ελέγχεται από τις υπηρεσίες της ΕΕ, ή στην περίπτωση επιμερισμένης διαχείρισης, από τα κράτη μέλη, με βάση τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στην εφαρμοστέα νομοθεσία ή στους όρους κάθε επιχορήγησης. Για να βελτιστοποιηθεί η σχέση κόστους-ωφελείας των συστημάτων ελέγχου, οι έλεγχοι των δικαιολογητικών για τις τελικές δηλώσεις δαπανών τείνουν να είναι πιο αυστηροί από εκείνους για τις ενδιάμεσες δηλώσεις, και παρέχουν τη δυνατότητα να διαπιστωθούν σφάλματα στις ενδιάμεσες πληρωμές τα οποία διορθώνονται με την προσαρμογή της τελικής πληρωμής. Επίσης, η ΕΕ ή/και τα κράτη μέλη έχουν το δικαίωμα να ελέγχουν την ακεραιότητα των δικαιολογητικών διενεργώντας ελέγχους στις εγκαταστάσεις του αιτούντος, κατά τη διάρκεια της υλοποίησης της χρηματοδοτούμενης ενέργειας ή/και εκ των υστέρων. Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει διάφορες διαδικασίες για την αντιμετώπιση των παρατυπιών που διαπιστώνονται από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη – λεπτομερέστερες πληροφορίες περιλαμβάνονται στη σημείωση 6 .

4. ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

4.1 Ετήσιοι λογαριασμοί

Ο υπόλογος της Επιτροπής είναι υπεύθυνος για την κατάρτιση των ετήσιων λογαριασμών και εξασφαλίζει ότι αποδίδουν πιστή εικόνα της οικονομικής κατάστασης της ΕΕ. Οι ετήσιοι λογαριασμοί περιλαμβάνουν τις δημοσιονομικές καταστάσεις και τις εκθέσεις εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Εγκρίνονται από την Επιτροπή και υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο προς έλεγχο και εν τέλει στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για απαλλαγή.

4.2 Ετήσιες εκθέσεις δραστηριότητας

Έκαστος διατάκτης οφείλει να καταρτίσει ετήσια έκθεση δραστηριότητας για το πεδίο των αρμοδιοτήτων του. Στην ετήσια έκθεση δραστηριότητας, ο διατάκτης αναφέρεται στα αποτελέσματα πολιτικής και στην εύλογη βεβαιότητα την οποία έχει ότι οι πόροι που διατέθηκαν για τις δραστηριότητες που περιγράφονται στην έκθεσή του χρησιμοποιήθηκαν για τον προβλεπόμενο σκοπό και σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και ότι οι ισχύουσες διαδικασίες ελέγχου παρέχουν τις απαιτούμενες εγγυήσεις σχετικά με τη νομιμότητα και την κανονικότητα των υποκείμενων πράξεων.

5. ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΠΑΛΛΑΓΗ

5.1 Λογιστικός έλεγχος

Οι ετήσιοι λογαριασμοί και η διαχείριση των πόρων της ΕΕ τελούν υπό την επίβλεψη του εξωτερικού ελεγκτή της, δηλαδή του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο καταρτίζει ετήσια έκθεση για το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κύρια αποστολή του Συνεδρίου είναι η διεξαγωγή εξωτερικού ανεξάρτητου ελέγχου των ετήσιων λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως μέρος των δραστηριοτήτων του, το Ελεγκτικό Συνέδριο:

(1) καταρτίζει ετήσια έκθεση σχετικά με τις δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται από τον γενικό προϋπολογισμό, με αναλυτικές παρατηρήσεις για τους ετήσιους λογαριασμούς και τις υποκείμενες πράξεις,

(2) εκφέρει γνώμη, βασιζόμενη στους ελέγχους που έχει πραγματοποιήσει, περιλαμβανόμενη στην ετήσια έκθεση υπό μορφή δήλωσης αξιοπιστίας όσον αφορά i) την αξιοπιστία των λογαριασμών και ii) την νομιμότητα και κανονικότητα των υποκείμενων πράξεων που περιλαμβάνουν τόσο την είσπραξη εσόδων από τους φορολογουμένους όσο και τις πληρωμές προς τελικούς δικαιούχους,

(3) συντάσσει ειδικές εκθέσεις με τα πορίσματα των ελέγχων που διεξάγει σε συγκεκριμένους διαχειριστικούς τομείς.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο δικαιούται πρόσβαση σε όλα τα απαιτούμενα έγγραφα για τη διεξαγωγή ελέγχου. Το Συνέδριο ελέγχει όλους τους τομείς δραστηριοτήτων της ΕΕ έως και τη νομιμότητα και κανονικότητα μεμονωμένων πράξεων και πληρωμών. Ελέγχει επίσης τους ίδιους τους ετήσιους λογαριασμούς, εξετάζοντας μεμονωμένα τον ισολογισμό και τους λογαριασμούς οικονομικού αποτελέσματος εφόσον το κρίνει αναγκαίο, καθώς και τη συνολική παρουσίαση των δημοσιονομικών καταστάσεων. Συνεπώς, το Συνέδριο δύναται να εκφέρει γνώμη όχι μόνον ως προς τα παρουσιαζόμενα στοιχεία, αλλά και ως προς το σύστημα και τους ελέγχους που εφαρμόζονται.

5.2 Απαλλαγή

Ο τελικός έλεγχος συνίσταται στην απαλλαγή του προϋπολογισμού για ένα δεδομένο οικονομικό έτος. Η αρμόδια για την απαλλαγή αρχή στην ΕΕ είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτό σημαίνει ότι μετά τον λογιστικό έλεγχο και την οριστικοποίηση των ετήσιων λογαριασμών εναπόκειται στο Συμβούλιο να συστήσει και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αποφασίσει να χορηγήσει απαλλαγή στην Επιτροπή και σε άλλους φορείς της ΕΕ όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ για το προηγούμενο οικονομικό έτος. Η απόφαση απαλλαγής βασίζεται στην εξέταση των λογαριασμών και της ετήσιας έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου (η οποία περιλαμβάνει επίσημη δήλωση αξιοπιστίας) και στις απαντήσεις της Επιτροπής, καθώς και σε ερωτήσεις και αιτήσεις περαιτέρω πληροφοριών που απευθύνονται στην Επιτροπή.

Η απαλλαγή αποτελεί την πολιτική πτυχή του εξωτερικού ελέγχου της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και είναι η απόφαση με την οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενεργώντας κατόπιν συστάσεως του Συμβουλίου, «αποδεσμεύει» την Επιτροπή από την ευθύνη της διαχείρισης ενός δεδομένου προϋπολογισμού και σηματοδοτεί το τέλος της ύπαρξης του εν λόγω προϋπολογισμού. Η διαδικασία απαλλαγής δύναται να παράγει ένα από τα ακόλουθα δύο αποτελέσματα: χορήγηση της απαλλαγής ή αναστολή χορήγησης της απαλλαγής. Κατά τη χορήγηση απαλλαγής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δύναται να τονίσει τις παρατηρήσεις τις οποίες κρίνει σημαντικές, συνιστώντας συχνά δράσεις τις οποίες η Επιτροπή θα όφειλε να αναλάβει για συγκεκριμένα θέματα. Η Επιτροπή καταρτίζει εν συνεχεία έκθεση στην οποία περιγράφει τα μέτρα τα οποία έλαβε, καθώς και σχέδιο δράσης, τα οποία διαβιβάζει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

ΜΕΡΟΣ Ι – ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Ισολογισμός

Λογαριασμός οικονομικού αποτελέσματος

Πίνακας ταμειακών ροών

Κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού

Σημειώσεις των δημοσιονομικών καταστάσεων

ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

||||σε εκατ. EUR|

|Σημείωση|31.12.2009|31.12.2008|

|ΜΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ:||||

|Άυλα στοιχεία ενεργητικού|2.1|72|56|

|Ενσώματα πάγια στοιχεία ενεργητικού|2.2|4 859|4 881|

|Μακροπρόθεσμες επενδύσεις|2.3|2 379|2 078|

|Δάνεια|2.4|10 764|3 565|

|Μακροπρόθεσμες προχρηματοδοτήσεις|2.5|39 750|29 023|

|Μακροπρόθεσμες απαιτήσεις|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ:||||

|Αποθέματα|2.7|77|85|

|Βραχυπρόθεσμες επενδύσεις|2.8|1 791|1 553|

|Βραχυπρόθεσμες προχρηματοδοτήσεις|2.9|9 077|10 262|

|Βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις|2.10|8 663|11 920|

|Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ||100 859|87 192|

|||||

|ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ:||||

|Παροχές προσωπικού|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Μακροπρόθεσμες προβλέψεις|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Μακροπρόθεσμες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ:||||

|Βραχυπρόθεσμες προβλέψεις|2.16|(213)|(348)|

|Βραχυπρόθεσμες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις|2.17|(40)|(119)|

|Πληρωτέοι λογαριασμοί|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ||(145 585)|(134 616)|

|||||

|ΚΑΘΑΡΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Αποθεματικά|2.19|3 323|3 115|

|Ποσά αιτηθέντα έναντι κρατών μελών:|2.20|||

|Παροχές στο προσωπικό*||(37 242)|(37 556)|

|Άλλα ποσά**||(10 807)|(12 983)|

|ΚΑΘΑΡΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ||(44 726)|(47 424)|

* Βάσει του άρθρου 83 του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης (κανονισμός 259/68 του Συμβουλίου, της 29ης Φεβρουαρίου 1968, όπως τροποποιήθηκε), τα κράτη μέλη εγγυώνται συλλογικά τις συντάξεις των υπαλλήλων.

** Την 17 η Δεκεμβρίου 2009, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε προϋπολογισμό ο οποίος προβλέπει την πληρωμή των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της ΕΕ από ιδίους πόρους που πρέπει να εισπραχθούν ή να ζητηθούν από τα κράτη μέλη το 2010.

ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ

||||

||σε εκατ. EUR|

|Σημείωση|2009|2008|

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ||||

Ίδιοι πόροι και έσοδα από συνεισφορές|3.1|110 537|112 713|

Άλλα λειτουργικά έσοδα|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ||||

Διοικητικά έξοδα|3.3|(8 133)|(7 720)|

Λειτουργικά έξοδα|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΑΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ||5 002|17 510|

||||

Έσοδα από χρηματοοικονομικές πράξεις|3.5|835|698|

Έξοδα χρηματοοικονομικών πράξεων|3.6|(594)|(467)|

Μεταβολή των υποχρεώσεων σχετικά με παροχές προς το προσωπικό|2.12|(683)|(5 009)|

Μερίδιο του καθαρού ελλείμματος συγγενών και κοινών επιχειρήσεων|3.7|(103)|(46)|

||||

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΧΡΗΣΗΣ||4 457|12 686|

ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ

||||

||σε εκατ. EUR|

|Σημείωση|2009|2008 *|

||||

Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης||4 457|12 686|

||||

Λειτουργικές δραστηριότητες|4.2|||

Αποσβέσεις||22|19|

Απαξίωση||447|302|

(Αντιλογισμός) ζημιών απομείωσης αξίας επί επενδύσεων||(16)|3|

(Αύξηση)/μείωση δανείων||(7 199)|(1 759)|

(Αύξηση)/μείωση μακροπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων||(10 727)|(15 008)|

(Αύξηση)/μείωση μακροπρόθεσμων απαιτήσεων||(10)|82|

(Αύξηση)/μείωση αποθεμάτων||8|3|

(Αύξηση)/μείωση βραχυπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων||1 185|10 321|

(Αύξηση)/μείωση βραχυπρόθεσμων απαιτήσεων||3 257|131|

Αύξηση/(μείωση) μακροπρόθεσμων προβλέψεων||128|262|

Αύξηση/(μείωση) μακροπρόθεσμων χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων||7 210|1 775|

Αύξηση/(μείωση) άλλων μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων||(48)|237|

Αύξηση/(μείωση) βραχυπρόθεσμων προβλέψεων||(135)|(21)|

Αύξηση/(μείωση) βραχυπρόθεσμων χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων||(79)|(16)|

Αύξηση/(μείωση) πληρωτέων λογαριασμών||4 207|(5 703)|

Δημοσιονομικό πλεόνασμα προηγούμενου έτους ως μη ταμειακά έσοδα||(1 796)|(1 529)|

Άλλες μη ταμειακές μεταβολές||37|37|

||||

Αύξηση/(μείωση) υποχρεώσεων για παροχές στο προσωπικό||(314)|4 076|

||||

Επενδυτικές δραστηριότητες|4.3|||

(Αύξηση)/μείωση άυλων και ενσώματων πάγιων στοιχείων ενεργητικού ||(463)|(689)|

(Αύξηση) / μείωση μακροπρόθεσμων επενδύσεων||(284)|(108)|

(Αύξηση)/μείωση βραχυπρόθεσμων επενδύσεων||(239)|(133)|

||||

ΚΑΘΑΡΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ||(352)|4 968|

||||

Καθαρή αύξηση ταμειακών διαθεσίμων και ισοδυνάμων τους||(352)|4 968|

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους στην αρχή του οικονομικού έτους|2.11|23 724|18 756|

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους στο τέλος του οικονομικού έτους|2.11|23 372|23 724|

* Οι λογαριασμοί του 2008 περιελάμβαναν τα ταμειακά διαθέσιμα του Ταμείου Εγγύησης ως ταμειακά διαθέσιμα αλλά όχι ως επενδύσεις.

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΚΑΘΑΡΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ

||||||σε εκατ. EUR|

|Αποθεματικά (Α)|Απαιτήσεις έναντι των κρατών μελών (Β)|Καθαρό ενεργητικό =(A)+(B)|

|Αποθεματικό εύλογης αξίας|Άλλα αποθεματικά|Σωρευτικό πλεόνασμα/ (έλλειμμα)|Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης||

ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΤΗΝ 31 η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Μεταβολή αποθεματικού του Ταμείου Εγγύησης||158|(158)||0|

Μεταβολή εύλογης αξίας|34||||34|

Άλλα||113|(108)||5|

Κατανομή οικονομικού αποτελέσματος 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Αποτέλεσμα του προϋπολογισμού 2007 που πιστώθηκε σε κράτη μέλη|||(1 529)||(1 529)|

Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης||||12 686|12 686|

ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΤΗΝ 31 η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Μεταβολή αποθεματικού του Ταμείου Εγγύησης||196|(196)||0|

Μεταβολή εύλογης αξίας|28||||28|

Άλλα||(1)|10||9|

Διάθεση οικονομικού αποτελέσματος 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Αποτέλεσμα του προϋπολογισμού 2008 που πιστώθηκε σε κράτη μέλη|||(1 796)||(1 796)|

Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης||||4 457|4 457|

ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΤΗΝ 31 η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

1. ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ

1.1 ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ

Οι ενοποιημένοι λογαριασμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλύπτουν τη λογιστική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και της (υπό εκκαθάριση) Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα. Η λογιστική αυτή τηρείται σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου της 25 ης Ιουνίου 2002 (ΕΕ L 248 της 16 ης Σεπτεμβρίου 2002), για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002 της Επιτροπής της 23 ης Δεκεμβρίου 2002, για τη θέσπιση των κανόνων εφαρμογής του εν λόγω δημοσιονομικού κανονισμού.

Σύμφωνα με το άρθρο 133 του δημοσιονομικού κανονισμού, η Ευρωπαϊκή Ένωση προετοίμασε τις ενοποιημένες δημοσιονομικές καταστάσεις της για το 2009 σύμφωνα με τους κανόνες της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση που προκύπτουν από Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα του Δημόσιου Τομέα (IPSAS) ή, ελλείψει τέτοιων, από Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΠΧΠ - IFRS). Αυτοί οι κανόνες λογιστικής, που υιοθετήθηκαν από τον υπόλογο της Επιτροπής, πρέπει να εφαρμόζονται από όλα τα θεσμικά όργανα και οργανισμούς της ΕΕ που εμπίπτουν στο πεδίο της ενοποίησης, ώστε να δημιουργηθεί ένα ενιαίο σύνολο κανόνων όσον αφορά τη λογιστική μεταχείριση, την εκτίμηση της αξίας και την εμφάνιση των λογαριασμών με στόχο την εναρμόνιση των διαδικασιών κατάρτισης των δημοσιονομικών καταστάσεων και την ενοποίηση. Οι λογαριασμοί αυτοί τηρούνται σε ευρώ ανά ημερολογιακό έτος.

1.2 ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Στόχος των οικονομικών καταστάσεων είναι να παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες σε ένα ευρύ φάσμα χρηστών για την οικονομική κατάσταση, την απόδοση και τις ταμειακές ροές μιας οντότητας. Στόχος της ΕΕ ως δημόσιου τομέα, είναι ειδικότερα η παροχή χρήσιμων πληροφοριών για τη λήψη αποφάσεων και την απόδειξη της λογιστικής αξιοπιστίας της ίδιας της οντότητας όσον αφορά τους πόρους που έχουν τεθεί στη διάθεσή της. Το παρόν έγγραφο καταρτίστηκε με βάση αυτούς τους στόχους. Το άρθρο 124 του δημοσιονομικού κανονισμού ορίζει τις λογιστικές αρχές βάσει των οποίων πρέπει να καταρτίζονται οι δημοσιονομικές καταστάσεις, δηλαδή:

– συνέχεια της δράσης,

– σύνεση,

– σταθερή εφαρμογή των λογιστικών μεθόδων,

– συγκρισιμότητα των πληροφοριών,

– σχετική σημασία,

– μη συμψηφισμός,

– υπεροχή της πραγματικότητας έναντι των φαινομένων,

– λογιστική σε δεδουλευμένη βάση.

Η κατάρτιση των ενοποιημένων δημοσιονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τους προαναφερθέντες κανόνες και αρχές απαιτεί η διοίκηση να προβαίνει σε εκτιμήσεις που επηρεάζουν τα ποσά που αναφέρονται σε ορισμένες θέσεις του ενοποιημένου ισολογισμού και στον ενοποιημένο λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος, καθώς και τις σχετικές πληροφορίες σχετικά με ενδεχόμενες απαιτήσεις και υποχρεώσεις.

1.3 ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ

Αντίκτυπος της συνθήκης της Λισαβόνας

Μετά την έναρξη ισχύος της συνθήκης της Λισαβόνας την 1 η Δεκεμβρίου 2009, οι ετήσιοι λογαριασμοί ονομάζονται πλέον «Ετήσιοι λογαριασμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Όσον αφορά το πεδίο της ενοποίησης, η αλλαγή αυτή δεν είχε κανέναν αντίκτυπο. Οι οργανισμοί που δημιουργήθηκαν βάσει του πρώην 2 ου πυλώνα της ΕΕ δεν πληρούν τα κριτήρια για ενοποίηση, ούτε και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), μολονότι θεωρείται ως ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο στη συνθήκη της Λισαβόνας. Έτσι, όλες αυτές οι οντότητες παραμένουν έξω από το πεδίο της ενοποίησης, όπως και κατά τα προηγούμενα έτη. Όσον αφορά τους οργανισμούς του πρώην 3 ου πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δύο από αυτούς, οι οποίοι δέχονται επιδότηση από τον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενοποιήθηκαν όπως έγινε και τα προηγούμενε έτη (βλ. επίσης σημείωση 10 ). Ο οργανισμός που απομένει βάσει αυτού του πυλώνα, η Ευρωπόλ, θα καταστεί οργανισμός της ΕΕ από το 2010.

Πεδίο εφαρμογής της ενοποίησης

Οι ενοποιημένες δημοσιονομικές καταστάσεις της ΕΕ περιλαμβάνουν όλες τις σημαντικές ελεγχόμενες οντότητες (θεσμικά όργανα και οργανισμούς), συγγενείς και κοινές επιχειρήσεις, που αντιστοιχούν σε 40 ελεγχόμενες οντότητες, 3 συγγενείς επιχειρήσεις και 4 κοινές επιχειρήσεις. Ο πλήρης κατάλογος των ενοποιημένων οντοτήτων παρατίθεται στη σημείωση 10 . Σε σύγκριση με το 2008, το πεδίο εφαρμογής της ενοποίησης επεκτάθηκε με τη συμμετοχή δύο εκτελεστικών οργανισμών, δύο συγγενών επιχειρήσεων και μιας κοινής επιχείρησης, ενώ ένας οργανισμός εκκαθαρίστηκε την 31 η Δεκεμβρίου 2008. Οι προσθήκες αυτές δεν έχουν ουσιώδη αντίκτυπο στις ενοποιημένες δημοσιονομικές καταστάσεις.

Ελεγχόμενες οντότητες

Η απόφαση να συμπεριληφθεί οντότητα στο πεδίο εφαρμογής της ενοποίησης βασίζεται στην έννοια του ελέγχου. Ελεγχόμενες οντότητες είναι όλες οι οντότητες επί των οποίων η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει, άμεσα ή έμμεσα, την εξουσία να ελέγχει τις οικονομικές και λειτουργικές πολιτικές, ώστε να επωφελείται από τις δραστηριότητες των οντοτήτων αυτών. Επί του παρόντος, η εξουσία αυτή πρέπει να μπορεί να ασκείται. Οι ελεγχόμενες οντότητες είναι πλήρως ενοποιημένες. Η ενοποίηση αρχίζει την ημερομηνία του πρώτου ελέγχου και τελειώνει με την περάτωση αυτών των ελέγχων.

Οι πλέον κοινοί δείκτες ελέγχου εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι οι ακόλουθοι: η δημιουργία μέσω ιδρυτικών συνθηκών ή παράγωγου δικαίου, η χρηματοδότηση από τον γενικό προϋπολογισμό, η ύπαρξη δικαιωμάτων ψήφου στα διευθυντικά όργανα, ο λογιστικός έλεγχος από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και η απαλλαγή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι σαφές ότι πρέπει να γίνεται εκτίμηση σε επίπεδο οντότητας για να αποφασισθεί κατά πόσο ένα ή το σύνολο των προαναφερθέντων κριτηρίων επαρκούν για να κινητοποιήσουν τη διενέργεια ελέγχου.

Με βάση την προσέγγιση αυτή, τα θεσμικά όργανα (εκτός από την ΕΚΤ) και οι οργανισμοί της ΕΕ (με εξαίρεση τους οργανισμούς του πρώην 2 ου πυλώνα και την Ευρωπόλ) θεωρείται ότι τελούν υπό τον αποκλειστικό έλεγχο της ΕΕ και ως εκ τούτου συμπεριλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής της ενοποίησης. Επιπλέον, η υπό εκκαθάριση Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) θεωρείται επίσης ως ελεγχόμενη οντότητα.

Όλες οι συναλλαγές και τα υπόλοιπα μεταξύ των ελεγχόμενων οντοτήτων της ΕΕ απαλείφονται, ενώ τα μη υλοποιηθέντα κέρδη και ζημίες από συναλλαγές μεταξύ οντοτήτων δεν είναι ουσιώδη και συνεπώς δεν απαλείφονται.

Συγγενείς επιχειρήσεις

Συγγενείς επιχειρήσεις είναι οι οντότητες επί των οποίων η Ευρωπαϊκή Ένωση ασκεί, άμεσα ή έμμεσα, σημαντική επιρροή, αλλά όχι έλεγχο, όσον αφορά αποφάσεις σχετικά με τις οικονομικές και λειτουργικές πολιτικές της. Τεκμαίρεται ότι ασκείται σημαντική επιρροή εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέχει άμεσα ή έμμεσα 20% και πλέον των δικαιωμάτων ψήφου.

Οι συμμετοχές σε συγγενείς επιχειρήσεις υπολογίζονται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης και αναγνωρίζονται αρχικά στην τιμή κόστους. Το μερίδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα αποτελέσματα των συγγενών της επιχειρήσεων αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος της ΕΕ, και το μερίδιό της στις μεταβολές των αποθεματικών αναγνωρίζεται στα αποθεματικά της ΕΕ. Το αρχικό κόστος συν όλες οι μεταβολές (περαιτέρω συνεισφορές, μερίδιο αποτελεσμάτων και μεταβολές αποθεματικών, απομειώσεις αξίας, και μερίσματα) δίνουν τη λογιστική αξία των συγγενών επιχειρήσεων στη λογιστική της ΕΕ την ημερομηνία του ισολογισμού. Τα μερίσματα από συγγενή επιχείρηση μειώνουν τη λογιστική αξία του στοιχείου ενεργητικού. Τα μη υλοποιηθέντα κέρδη και ζημίες από συναλλαγές μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των συγγενών επιχειρήσεών της δεν είναι ουσιώδη και συνεπώς δεν απαλείφονται.

Οι λογιστικές πολιτικές των συγγενών επιχειρήσεων μπορεί να διαφέρουν από αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παρεμφερείς συναλλαγές και γεγονότα υπό παρόμοιες συνθήκες. Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση συμμετέχει με μερίδιο 20% και πλέον σε ταμείο επιχειρηματικών κεφαλαίων δεν προσπαθεί να ασκήσει σημαντική επιρροή επ’ αυτού. Συνεπώς, τα ταμεία αυτά αντιμετωπίζονται ως χρηματοοικονομικά μέσα τα οποία ταξινομούνται ως διαθέσιμα προς πώληση και δεν εφαρμόζεται η μέθοδος της καθαρής θέσης.

Κοινές επιχειρήσεις

Κοινή επιχείρηση είναι μια συμβατική ρύθμιση με την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση και ένα ή περισσότερα μέρη (οι «εταίροι») αναλαμβάνουν οικονομική δραστηριότητα υποκείμενη σε κοινό έλεγχο. Ως κοινός έλεγχος ορίζεται ο συμβατικός επιμερισμός του ελέγχου, άμεσα ή έμμεσα, μιας δραστηριότητας που συνίσταται σε δυναμικό εξυπηρέτησης.

Οι συμμετοχές σε κοινές επιχειρήσεις υπολογίζονται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης και αναγνωρίζονται αρχικά στην τιμή κόστους. Οι συμμετοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα αποτελέσματα των από κοινού ελεγχόμενων οντοτήτων της αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος της ΕΕ, και οι συμμετοχές της στις μεταβολές των αποθεματικών αναγνωρίζονται στα αποθεματικά. Το αρχικό κόστος συν όλες οι μεταβολές (περαιτέρω συνεισφορές, μερίδιο αποτελεσμάτων και μεταβολές αποθεματικών, απομειώσεις αξίας, και μερίσματα) δίνουν τη λογιστική αξία των κοινών επιχειρήσεων στη λογιστική της ΕΕ την ημερομηνία του ισολογισμού.

Τα μη υλοποιηθέντα κέρδη και ζημίες από συναλλαγές μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των από κοινού ελεγχόμενων οντοτήτων της δεν είναι ουσιώδη και συνεπώς δεν απαλείφονται. Οι λογιστικές πολιτικές των κοινών επιχειρήσεων μπορεί να διαφέρουν από αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παρεμφερείς συναλλαγές και γεγονότα υπό παρόμοιες συνθήκες.

Μη ενοποιημένες οντότητες τα κεφάλαια των οποίων διαχειρίζεται η Επιτροπή

Η Επιτροπή διαχειρίζεται τα κεφάλαια του κοινού καθεστώτος ασφάλισης ασθενείας για το προσωπικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα κεφάλαια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης και τα κεφάλαια του Ταμείου Εγγύησης Συμμετεχόντων, για λογαριασμό τους. Ωστόσο, επειδή οι οντότητες αυτές δεν ελέγχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν έχουν ενοποιηθεί στους λογαριασμούς της – για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα εν λόγω ποσά βλ. σημείωση 11 .

1.4 BΑΣΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

1.4.1 Νομίσματα και βάσεις μετατροπής

Νόμισμα λειτουργίας και τηρούμενο νόμισμα

Οι δημοσιονομικές καταστάσεις καταρτίζονται σε εκατομμύρια ευρώ, διότι το ευρώ αποτελεί το νόμισμα λειτουργίας και το τηρούμενο νόμισμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συναλλαγές και υπόλοιπα

Οι συναλλαγές σε ξένο νόμισμα μετατρέπονται σε ευρώ με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία την ημερομηνία των συναλλαγών. Τα συναλλαγματικά κέρδη και ζημίες που προκύπτουν από τον διακανονισμό συναλλαγών σε ξένο νόμισμα και από τη μετατροπή στο τέλος της χρήσης των συναλλαγματικών ισοτιμιών χρηματικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού σε ξένα νομίσματα αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Για τους ακόλουθους τομείς, εφαρμόζονται διαφορετικές μέθοδοι μετατροπής:

– τα ενσώματα πάγια και άυλα στοιχεία ενεργητικού αποτιμώνται στην τιμή αγοράς, η οποία μετατρέπεται σε ευρώ με βάση την ισοτιμία που ίσχυε την ημέρα της αγοράς τους, και

– οι προχρηματοδοτήσεις, που καταβάλλονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων, μετατρέπονται σε ευρώ βάσει της ισοτιμίας της 10 ης ημέρας του μήνα που έπεται εκείνου κατά τη διάρκεια του οποίου έχουν χορηγηθεί.

Τα υπόλοιπα τέλους χρήσης χρηματικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού εκφρασμένων σε ξένο νόμισμα μετατρέπονται σε ευρώ με βάση τις συναλλαγματικές ισοτιμίες της 31 ης Δεκεμβρίου:

Συναλλαγματικές ισοτιμίες ΕΥΡΩ|

Νόμισμα|31.12.2009|31.12.2008|Νόμισμα|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1,9558|1,9558|LTL|3,4528|3,4528|

CZK|26,4730|26,8750|PLN|4,1045|4,1535|

DKK|7,4418|7,4506|RON|4,2363|4,0225|

MTL|15,6466|15,6466|SEK|10,2520|10,8700|

GBP|0,8881|0,9525|CHF|1,4836|1,4850|

HUF|270,4200|266,7000|JPY|133,1600|126,1400|

LVL|0,7093|0,7083|USD|1,4406|1,3917|

Οι μεταβολές στην εύλογη αξία χρηματικών κινητών τίτλων εκφρασμένων σε ξένο νόμισμα και χαρακτηρισμένων ως διαθέσιμων προς πώληση, που οφείλονται σε διαφορά μετατροπής αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Διαφορές μετατροπής μη χρηματικών χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού αποτιμώμενων στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Οι διαφορές μετατροπής μη χρηματικών χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού ταξινομημένων ως διαθέσιμων προς πώληση περιλαμβάνονται στο αποθεματικό εύλογης αξίας.

1.4.2 Χρησιμοποίηση εκτιμήσεων

Σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα του Δημόσιου Τομέα (International Public Sector Accounting Standards — IPSAS) και τις γενικώς παραδεκτές λογιστικές αρχές, οι δημοσιονομικές καταστάσεις αναγκαστικά περιλαμβάνουν ποσά στηριζόμενα σε εκτιμήσεις και παραδοχές των διαχειριστών με βάση τις πλέον αξιόπιστες διαθέσιμες πληροφορίες. Στις σημαντικές εκτιμήσεις συγκαταλέγονται, χωρίς να περιορίζονται σε αυτά, ποσά για παροχές στο προσωπικό, προβλέψεις, ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος επί αποθεμάτων και εισπρακτέων λογαριασμών, τα δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα, οι ενδεχόμενες απαιτήσεις και υποχρεώσεις και ο βαθμός απομείωσης της αξίας άυλων και ενσώματων πάγιων στοιχείων ενεργητικού. Τα τελικά αποτελέσματα μπορεί να διαφέρουν από τις εκτιμήσεις αυτές. Οι αλλαγές που αφορούν τις εκτιμήσεις αντανακλώνται στην περίοδο κατά την οποία καθίστανται γνωστές.

1.5 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

1.5.1 Άυλα στοιχεία ενεργητικού

Οι αγοραζόμενες άδειες λογισμικού υπολογιστών εμφανίζονται στο ιστορικό τους κόστος μείον σωρευμένες αποσβέσεις και ζημίες απομείωσης. Τα στοιχεία ενεργητικού υφίστανται γραμμική απόσβεση επί της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής τους η οποία είναι 4 έτη. Το κόστος των εσωτερικά παραγόμενων άυλων στοιχείων ενεργητικού καταχωρίζεται σήμερα στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Οι δαπάνες που αφορούν την ανάπτυξη ή τη συντήρηση προγραμμάτων λογισμικού για υπολογιστές αναγνωρίζονται ως έξοδα, κάθε φορά που πραγματοποιούνται, όπως και το κόστος επιστημονικής έρευνας και ανάπτυξης.

1.5.2 Ενσώματα πάγια στοιχεία ενεργητικού

Όλα τα ενσώματα πάγια στοιχεία ενεργητικού εμφανίζονται στο ιστορικό τους κόστος μείον σωρευμένες αποσβέσεις και ζημίες απομείωσης. Στο ιστορικό κόστος περιλαμβάνονται οι δαπάνες που αφορούν άμεσα στην απόκτηση ή την κατασκευή του εκάστοτε στοιχείου ενεργητικού.

Τα επακόλουθα έξοδα περιλαμβάνονται στη λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου ή, ανάλογα με την περίπτωση, αναγνωρίζονται ως χωριστό περιουσιακό στοιχείο μόνον όταν υπάρχει πιθανότητα να απορρεύσουν από αυτό στο μέλλον οικονομικά οφέλη ή δυναμικό εξυπηρέτησης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το κόστος του συγκεκριμένου στοιχείου μπορεί να μετρηθεί με αξιόπιστο τρόπο. Οι δαπάνες επισκευής και συντήρησης χρεώνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται. Δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν συνάπτει δάνεια προκειμένου να χρηματοδοτήσει την αγορά ενσώματων πάγιων στοιχείων ενεργητικού, δεν υφίσταται κόστος δανεισμού σε σχέση με αγορές του είδους αυτού.

Γήπεδα και έργα τέχνης δεν υφίστανται απόσβεση, δεδομένου ότι η ωφέλιμη ζωή τους είναι αορίστου διάρκειας. Τα υπό κατασκευή πάγια στοιχεία ενεργητικού δεν υφίστανται απόσβεση, δεδομένου ότι δεν είναι ακόμη διαθέσιμα προς χρήση. Η απόσβεση άλλων στοιχείων ενεργητικού υπολογίζεται σύμφωνα με τη γραμμική μέθοδο για τον καταλογισμό του κόστους τους στις υπολειμματικές τους αξίες κατά τη διάρκεια της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής τους, ως εξής:

Πίνακας συντελεστών απόσβεσης

Είδος στοιχείου ενεργητικού|Συντελεστές γραμμικής απόσβεσης|

Κτήρια|4%|

Εγκαταστάσεις, μηχανήματα και εξοπλισμός|10% έως 25%|

Έπιπλα|10% έως 25%|

Τεχνικός εξοπλισμός|10% έως 33%|

Οχήματα|25%|

Υλικό πληροφορικής|25%|

Άλλα ενσώματα στοιχεία ενεργητικού|10% έως 33%|

Κέρδη και ζημίες από πωλήσεις προκύπτουν από τη σύγκριση των προσόδων μείον τα έξοδα πώλησης με τη λογιστική αξία του πωληθέντος στοιχείου. Τα σχετικά ποσά περιλαμβάνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Μισθώσεις

Οι μισθώσεις ενσώματων στοιχείων κατατάσσονται ως χρηματοδοτικές μισθώσεις, όταν ουσιαστικά οι κίνδυνοι και τα οφέλη από την κυριότητα περιέρχονται στο σύνολό τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι χρηματοδοτικές μισθώσεις κεφαλαιοποιούνται κατά τη σύναψη της μίσθωσης στη χαμηλότερη τιμή μεταξύ εύλογης αξίας του μισθωμένου στοιχείου και παρούσας αξίας των ελάχιστων μισθωμάτων. Κάθε μίσθωμα περιλαμβάνει δύο μέρη, το ένα αναφερόμενο στο κυρίως ποσό και το άλλο στο κόστος χρηματοδότησης, ούτως ώστε να επιτυγχάνεται ένας σταθερός ρυθμός εξόφλησης του υπολοίπου. Οι υποχρεώσεις μίσθωσης, μείον το κόστος χρηματοδότησης, περιλαμβάνονται στα λοιπά στοιχεία παθητικού (μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα). Οι τόκοι, οι οποίοι αποτελούν στοιχείο του κόστους χρηματοδότησης, χρεώνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος για την περίοδο της μίσθωσης, έτσι ώστε, για κάθε περίοδο, να προκύπτει ένα σταθερό περιοδικό επιτόκιο ως προς το υπόλοιπο της υποχρέωσης. Τα στοιχεία ενεργητικού στο πλαίσιο χρηματοδοτικών μισθώσεων αποσβένονται με βάση τη μικρότερη χρονική περίοδο μεταξύ χρήσιμης διάρκειας ζωής και χρόνου μίσθωσης.

Σε περίπτωση που στον εκμισθωτή αναλογεί σημαντικό μερίδιο των κινδύνων και οφελών κυριότητας, οι μισθώσεις ταξινομούνται ως λειτουργικές μισθώσεις. Οι πληρωμές που πραγματοποιούνται για λειτουργικές μισθώσεις χρεώνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος με γραμμικό τρόπο για την περίοδο που καλύπτει η μίσθωση.

1.5.3 Απομείωση αξίας μη χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού

Στοιχεία ενεργητικού με αόριστη διάρκεια ζωής δεν υπόκεινται σε απόσβεση, αλλά ελέγχονται κατ’ έτος για το ενδεχόμενο απομείωσης της αξίας τους. Στοιχεία ενεργητικού που υπόκεινται σε απόσβεση ελέγχονται για το ενδεχόμενο απομείωσης της αξίας τους κάθε φορά που υπάρχουν ενδείξεις ότι εξαιτίας ορισμένων γεγονότων ή αλλαγής των περιστάσεων, η λογιστική αξία μπορεί να μην είναι εισπράξιμη. Ζημία απομείωσης αναγνωρίζεται για το ποσό κατά το οποίο η λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου υπερβαίνει το εισπράξιμο ποσό. Εισπράξιμο ποσό είναι η υψηλότερη τιμή μεταξύ εύλογης αξίας ενός περιουσιακού στοιχείου μείον το κόστος πώλησης, και αξίας χρήσης.

Η υπολειμματική αξία και ωφέλιμη ζωή των άυλων και ενσώματων πάγιων στοιχείων ενεργητικού επανεξετάζονται και, ενδεχομένως, προσαρμόζονται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο. Η λογιστική αξία ενός περιουσιακού στοιχείου προσαρμόζεται αμέσως στο εκτιμώμενο εισπράξιμο ποσό, εάν είναι μεγαλύτερη από αυτό. Εάν οι λόγοι για απομειώσεις αξίας που αναγνωρίστηκαν κατά τα προηγούμενα έτη δεν ισχύουν πλέον, αυτές οι ζημίες απομείωσης αντιλογίζονται κατάλληλα.

1.5.4 Επενδύσεις

Συμμετοχές σε συγγενείς επιχειρήσεις και σε κοινές επιχειρήσεις

Οι συμμετοχές σε συγγενείς επιχειρήσεις και σε κοινές επιχειρήσεις καταλογίζονται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης. Το κόστος συμμετοχικών τίτλων προσαρμόζεται έτσι ώστε να αντανακλά το μερίδιο των αυξήσεων ή των μειώσεων των καθαρών στοιχείων ενεργητικού των συγγενών επιχειρήσεων και των κοινών επιχειρήσεων που μπορεί να καταλογιστεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την αρχική αναγνώριση εάν υπάρχουν ενδείξεις απομείωσης αξίας και μειώνεται, ενδεχομένως, στο χαμηλότερο εισπράξιμο ποσό. Το εισπράξιμο ποσό προσδιορίζεται όπως περιγράφεται στη σημείωση 1.5.3 . Εάν ο λόγος για μείωση αξίας παύσει να ισχύει σε μεταγενέστερη ημερομηνία, η ζημία απομείωσης αντιλογίζεται στη λογιστική αξία που θα είχε προσδιοριστεί εάν δεν είχε αναγνωριστεί ζημία απομείωσης.

Επενδύσεις σε ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων

Ταξινόμηση και επιμέτρηση

Οι επενδύσεις σε ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων ταξινομούνται ως στοιχεία ενεργητικού διαθέσιμα προς πώληση (βλ. 1.5.5 ) και, ως εκ τούτου, εμφανίζονται στην εύλογη αξία τους, με κέρδη και ζημίες που προκύπτουν από τις μεταβολές της εύλογης αξίας (συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγματικών διαφορών) οι οποίες αναγνωρίζονται στο αποθεματικό εύλογης αξίας.

Προβληματισμοί σχετικά με την εύλογη αξία

Οι επενδύσεις σε ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων, δεδομένου ότι δεν έχουν χρηματιστηριακή τιμή σε ενεργό αγορά, αποτιμώνται μεμονωμένα με βάση τη χαμηλότερη τιμή μεταξύ κόστους αγοράς και καθαρής αξίας ενεργητικού (net asset value ή «NAV») με βάση τις εκθέσεις του διαχειριστή του ταμείου μέχρι την ημερομηνία του ισολογισμού. Έτσι, αποκλείεται οποιοδήποτε καταλογίσιμο, αλλά μη υλοποιηθέν κέρδος που ενδέχεται να υπάρχει στο σχετικό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο. Οι επενδύσεις σε ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων, που βρίσκονται ακόμη σε ένα αρχικό στάδιο, αποτιμώνται με βάση τις ίδιες αρχές, εκτός από την περίπτωση μη υλοποιηθεισών ζημιών που οφείλονται αποκλειστικά και μόνο σε διοικητικά έξοδα, όταν οι εν λόγω μη υλοποιηθείσες ζημίες δεν λαμβάνονται υπόψη.

Τα μη υλοποιηθέντα κέρδη που προκύπτουν από τη μέτρηση της εύλογης αξίας αναγνωρίζονται μέσω των αποθεματικών και οι μη υλοποιηθείσες ζημίες ελέγχονται για το ενδεχόμενο απομείωσης αξίας, έτσι ώστε να προσδιοριστεί αν πρέπει να αναγνωρισθούν ως ζημίες απομείωσης στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος ή ως μεταβολές στο αποθεματικό εύλογης αξίας. Η εύλογη αξία της καταλογιστέας NAV προσδιορίζεται είτε με την εφαρμογή του ποσοστού συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο εκάστοτε ταμείο της NAV που προκύπτει από την πλέον πρόσφατη σχετική έκθεση είτε με τη συνεκτίμηση, στο μέτρο του δυνατού, της ακριβούς αξίας του μεριδίου την ίδια ημερομηνία, όπως έχει υποβληθεί από τον διαχειριστή του αντίστοιχου ταμείου.

1.5.5 Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού

Ταξινόμηση

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ταξινομεί τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού της στις ακόλουθες κατηγορίες: χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων, δάνεια και απαιτήσεις, επενδύσεις που διακρατούνται μέχρι τη λήξη, και χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού διαθέσιμα προς πώληση. Η ταξινόμηση των χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού καθορίζεται κατά την αρχική αναγνώριση και επανεκτιμάται την ημερομηνία κάθε ισολογισμού.

i) Χ ρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων

Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού ταξινομούνται στην κατηγορία αυτή εάν έχουν αποκτηθεί κυρίως για λόγους βραχυπρόθεσμης πώλησης ή εάν έχουν χαρακτηρισθεί έτσι από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα παράγωγα ταξινομούνται επίσης στην κατηγορία αυτή. Τα στοιχεία ενεργητικού στην κατηγορία αυτή ταξινομούνται ως κυκλοφορούν ενεργητικό αν προβλέπεται ότι θα υλοποιηθούν εντός 12 μηνών από την ημερομηνία του ισολογισμού.

ii) Δάνεια και απαιτήσεις

Τα δάνεια και οι απαιτήσεις είναι μη παράγωγα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού με καθορισμένες ή προσδιοριστέες πληρωμές που δεν αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε ενεργό αγορά. Προκύπτουν όταν η ΕΕ παρέχει χρήματα, αγαθά ή υπηρεσίες απευθείας σε έναν οφειλέτη χωρίς πρόθεση διαπραγμάτευσης της απαίτησης. Συμπεριλαμβάνονται στο μη κυκλοφορούν ενεργητικό, εκτός από προθεσμίες που λήγουν εντός 12 μηνών από την ημερομηνία του ισολογισμού.

iii) Επενδύσεις διακρατούμενες μέχρι τη λήξη

Επενδύσεις διακρατούμενες μέχρι τη λήξη τους είναι μη παράγωγα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού με καθορισμένες ή προσδιορίσιμες πληρωμές και σταθερές προθεσμίες, τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σαφώς την πρόθεση και τη δυνατότητα να διακρατήσει μέχρι τη λήξη τους. Κατά τη διάρκεια αυτού του οικονομικού έτους, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είχε καθόλου επενδύσεις στην κατηγορία αυτήν.

iv) Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού διαθέσιμα προς πώληση

Διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού είναι μη παράγωγα στοιχεία τα οποία είτε χαρακτηρίζονται ως τέτοια είτε δεν ανήκουν σε καμία από τις υπόλοιπες κατηγορίες. Ταξινομούνται είτε ως κυκλοφορούν είτε ως μη κυκλοφορούν ενεργητικό, ανάλογα με τη χρονική περίοδο που η ΕΕ προτίθεται να τα διαθέσει. Οι επενδύσεις σε μη ενοποιημένες οντότητες και άλλες επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου (π.χ. πράξεις επιχειρηματικού κεφαλαίου) για τις οποίες δεν χρησιμοποιείται η μέθοδος της καθαρής θέσης, ταξινομούνται επίσης ως διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού.

Αρχική αναγνώριση και επιμέτρηση

Αγοραπωλησίες χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων, διακρατούμενων μέχρι τη λήξη και διαθέσιμων προς πώληση αναγνωρίζονται κατά την ημερομηνία της συναλλαγής, δηλαδή την ημερομηνία κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση αναλαμβάνει δέσμευση αγοράς ή πώλησης του στοιχείου ενεργητικού. Τα δάνεια αναγνωρίζονται όταν μεταβιβάζονται μετρητά στους δανειζόμενους. Τα χρηματοοικονομικά μέσα αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία τους συν το κόστος συναλλαγής για όλα τα χρηματοοικονομικά στοιχεία που δεν αποτιμώνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων. Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού που αποτιμώνται στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία τους, ενώ το κόστος συναλλαγής καταχωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Η εύλογη αξία ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού κατά την αρχική αναγνώριση, ισοδυναμεί συνήθως με την τιμή συναλλαγής (δηλαδή, με την εύλογη αξία του καταβληθέντος τιμήματος). Ωστόσο, όταν χορηγείται μακροπρόθεσμο δάνειο άτοκο ή με επιτόκιο κατώτερο της αγοράς, ως εύλογη αξία του μπορεί να ληφθεί η παρούσα αξία όλων των μελλοντικών εισπράξεων προεξοφλημένων με το ισχύον επιτόκιο για παρεμφερές μέσο παρόμοιας πιστοληπτικής αξιολόγησης.

Στην περίπτωση δανείων χορηγηθέντων από δανειακούς πόρους, δηλαδή «συνακόλουθων πράξεων», οι διαφορές μεταξύ των δανειοδοτικών και της δανειοληπτικών όρων και ποσών δεν είναι σημαντικές και το «κόστος ευκαιρίας» δεν εφαρμόζεται, δεδομένου ότι η ΕΕ δεν έχει το δικαίωμα να επενδύει χρήματα στις κεφαλαιαγορές. Για τους λόγους αυτούς, τα δάνεια αυτά μετρώνται στην ονομαστική τους αξία. Το κόστος συναλλαγής που βαρύνει την ΕΕ, το οποίο στη συνέχεια μετακυλίεται στον δικαιούχο του δανείου, αναγνωρίζεται απευθείας στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Τα χρηματοοικονομικά μέσα παύουν να αναγνωρίζονται όταν τα δικαιώματα είσπραξης ταμειακών ροών από τις επενδύσεις έχουν λήξει ή μεταβιβαστεί και όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μεταβιβάσει όλους τους κινδύνους και τα οφέλη κυριότητας.

Επακόλουθη επιμέτρηση

Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού που αποτιμώνται σε εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων καταχωρίζονται λογιστικώς στην εύλογη αξία τους. Τα αποτελέσματα που απορρέουν από μεταβολές της εύλογης αξίας «χρηματοοικονομικών μέσων που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους χάρη στα αποτελέσματα» συμπεριλαμβάνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος της περιόδου κατά την οποία προέκυψαν.

Δάνεια και απαιτήσεις, καθώς και διακρατούμενες μέχρι τη λήξη επενδύσεις καταχωρίζονται στο αποσβεσμένο κόστος με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Στην περίπτωση δανείων χορηγηθέντων από δανειακούς πόρους, εφαρμόζεται το ίδιο πραγματικό επιτόκιο τόσο στις δανειοδοτικές όσο και στις δανειοληπτικές πράξεις, δεδομένου ότι τα δάνεια αυτά έχουν τα χαρακτηριστικά «συνακόλουθων πράξεων», και οι διαφορές μεταξύ των δανειοδοτικών και δανειοληπτικών όρων δεν είναι σημαντικές. Το κόστος συναλλαγής που βαρύνει την ΕΕ, το οποίο στη συνέχεια μετακυλίεται στον δικαιούχο του δανείου, αναγνωρίζεται απευθείας στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Τα διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού καταχωρίζονται λογιστικώς στην εύλογη αξία τους. Τα αποτελέσματα που απορρέουν από μεταβολές της εύλογης αξίας διαθέσιμων προς πώληση στοιχείων ενεργητικού αναγνωρίζονται στο αποθεματικό εύλογης αξίας. Όταν στοιχεία ενεργητικού πωλούνται ή υφίστανται απομείωση αξίας, οι σωρευτικές προσαρμογές εύλογης αξίας που αναγνωρίζονταν στο αποθεματικό εύλογης αξίας, αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Οι τόκοι επί διαθέσιμων προς πώληση χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού υπολογιζόμενοι βάσει της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου, αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Μερίσματα από διαθέσιμους προς πώληση συμμετοχικούς τίτλους αναγνωρίζονται όταν διαπιστώνεται το δικαίωμα της ΕΕ να λαμβάνει πληρωμές.

Οι εύλογες αξίες επενδύσεων εισηγμένων σε ενεργές αγορές βασίζονται σε τρέχουσες τιμές ζήτησης. Εάν η αγορά ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού είναι μη ενεργή (και για μη εισηγμένους τίτλους), η Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζει την εύλογη αξία χρησιμοποιώντας τεχνικές αποτίμησης. Σε αυτές περιλαμβάνεται η χρήση πρόσφατων συναλλαγών σε καθαρά εμπορική βάση, η αναφορά σε άλλα μέσα ίδιας φύσεως, η ανάλυση προεξοφλημένων ταμειακών ροών, τα μοντέλα τιμολόγησης δικαιωμάτων προαίρεσης και άλλες τεχνικές αποτίμησης που χρησιμοποιούνται ευρέως από τους συμμετέχοντες στην αγορά.

Σε περίπτωση που η εύλογη αξία επενδύσεων σε συμμετοχικούς τίτλους που δεν έχουν χρηματιστηριακή τιμή σε ενεργό αγορά δεν μπορεί να μετρηθεί με αξιοπιστία, οι επενδύσεις αποτιμώνται στην τιμή κόστους μείον τις ζημίες από απομείωση αξίας.

Απομείωση χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ελέγχει κατά την ημερομηνία του ισολογισμού αν υπάρχουν αντικειμενικές αποδείξεις ως προς την απομείωση αξίας ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού. Απομείωση αξίας χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού και ζημίες απομείωσης υφίστανται όταν, και μόνον όταν, υπάρχουν αντικειμενικές αποδείξεις μείωσης της αξίας του ως αποτέλεσμα ενός ή περισσότερων γεγονότων επελθόντων μετά την αρχική αναγνώριση του στοιχείου ενεργητικού και όταν η ζημία (ή ζημίες) έχει αντίκτυπο στις εκτιμώμενες μελλοντικές ταμειακές ροές του χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού που μπορεί να εκτιμηθεί με αξιοπιστία.

i) Στοιχεία ενεργητικού αποτιμώμενα στο αποσβεσμένο κόστος

Εάν υπάρχουν αντικειμενικές αποδείξεις ότι επήλθε ζημία απομείωσης σε δάνεια και απαιτήσεις ή σε επενδύσεις διακρατούμενες μέχρι τη λήξη τους αποτιμώμενες στο αποσβεσμένο κόστος τους, το ποσό της ζημίας υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ της λογιστικής αξίας του στοιχείου και της παρούσας αξίας των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών (χωρίς μελλοντικές πιστωτικές ζημίες που δεν έχουν πραγματοποιηθεί) προεξοφλημένη με το αρχικό πραγματικό επιτόκιο του χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού. Η λογιστική αξία του στοιχείου ενεργητικού μειώνεται και το ποσό της ζημίας αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Εάν ένα δάνειο ή μια επένδυση διακρατούμενη μέχρι τη λήξη φέρει μεταβλητό επιτόκιο, ως συντελεστής προεξόφλησης για τη μέτρηση της ζημίας απομείωσης λαμβάνεται το τρέχον πραγματικό επιτόκιο που προσδιορίζει η σύμβαση. Ο υπολογισμός της παρούσας αξίας των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού καλυμμένου από εξασφαλίσεις, αντικατοπτρίζει τις ταμειακές ροές που ενδέχεται να προκύψουν από κατάσχεση μείον τις δαπάνες απόκτησης και πώλησης των εξασφαλίσεων, ανεξαρτήτως του εάν υπάρχει πιθανότητα κατάσχεσης. Εάν σε μεταγενέστερη περίοδο, το ποσό της ζημίας απομείωσης ελαττωθεί και η ελάττωση αυτή μπορεί να συνδεθεί αντικειμενικά με ένα γεγονός που συνέβη μετά την αναγνώριση της απομείωσης, η ζημία που είχε ήδη αναγνωρισθεί αντιλογίζεται μέσω του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος.

ii) Στοιχεία ενεργητικού αποτιμώμενα στην εύλογη αξία τους

Στην περίπτωση επενδύσεων σε ίδια κεφάλαια ταξινομημένων ως διαθέσιμων προς πώληση στοιχείων, προκειμένου να θεωρηθεί ότι υφίσταται απομείωση της αξίας τους απαιτείται σημαντική ή σταθερή (παρατεταμένη) υποχώρηση της εύλογης αξίας τους κάτω από το κόστος. Εάν υπάρχουν τέτοιες αποδείξεις για διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού, η σωρευτική ζημία - μετρούμενη ως η διαφορά μεταξύ κόστους απόκτησης και τρέχουσας εύλογης αξίας, μείον τυχόν ζημίες απομείωσης του χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού αναγνωρισθείσες στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος - αφαιρείται από τα αποθεματικά και αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Οι ζημίες απομείωσης που αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος σε σχέση με συμμετοχικούς τίτλους δεν αντιλογίζονται μέσω του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος. Εάν, σε μεταγενέστερη περίοδο, η εύλογη αξία ενός χρεωστικού τίτλου ταξινομημένου ως διαθέσιμου προς πώληση στοιχείου αυξηθεί και η αύξηση αυτή μπορεί να συνδεθεί αντικειμενικά με γεγονός που επήλθε μετά την αναγνώριση της ζημίας απομείωσης, η ζημία απομείωσης αντιλογίζεται μέσω του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος.

1.5.6 Αποθέματα

Τα αποθέματα εμφανίζονται στην χαμηλότερη τιμή μεταξύ κόστους και καθαρής πραγματοποιήσιμης αξίας. Το κόστος προσδιορίζεται με τη μέθοδο FIFO (first-in, first-out). Το κόστος έτοιμων και ημιτελών προϊόντων περιλαμβάνει πρώτες ύλες, άμεσα εργατικά, άλλες άμεσα καταλογίσιμες δαπάνες και συναφή γενικά έξοδα παραγωγής (βάσει του κανονικού δυναμικού εκμετάλλευσης). Η καθαρή πραγματοποιήσιμη αξία αντιστοιχεί στην εκτιμώμενη τιμή πώλησης υπό κανονικές εμπορικές συνθήκες, μείον τα έξοδα ολοκλήρωσης και πώλησης. Όταν τα αποθέματα διακρατούνται προς διανομή δωρεάν ή με κάποιο ονομαστικό αντίτιμο, τότε μετρώνται στην χαμηλότερη τιμή μεταξύ κόστους και τρέχοντος κόστους αντικατάστασης. Το τρέχον κόστος αντικατάστασης ισοδυναμεί με το ποσό που θα κατέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την αγορά του υπόψη στοιχείου την ημερομηνία του ισολογισμού.

1.5.7 Προχρηματοδοτήσεις

Προχρηματοδότηση είναι πληρωμή που αποβλέπει στην παροχή προκαταβολής, δηλαδή χρηματικού αποθέματος, στον δικαιούχο. Μπορεί να κατανεμηθεί σε διάφορες δόσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου που ορίζεται στην εκάστοτε συμφωνία προχρηματοδότησης. Το χρηματικό απόθεμα ή η προκαταβολή επιστρέφεται ή χρησιμοποιείται για τον σκοπό για τον οποίο έχει παρασχεθεί κατά τη διάρκεια της περιόδου που ορίζεται στη συμφωνία. Εάν ο δικαιούχος δεν πραγματοποιήσει επιλέξιμες δαπάνες, υποχρεούται να επιστρέψει το σύνολο ή μέρος της προχρηματοδότησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσό της προχρηματοδότησης μειώνεται (εξ ολοκλήρου ή εν μέρει) με βάση τις επιλέξιμες δαπάνες που έγιναν δεκτές και τα ποσά που επιστράφηκαν, και το ποσό αυτό αναγνωρίζεται ως έξοδο.

Στο τέλος του έτους, τα εκκρεμή ποσά των προχρηματοδοτήσεων αποτιμώνται στο αρχικό ποσό που καταβλήθηκε μείον: τα ποσά που επιστράφηκαν, τα επιλέξιμα ποσά που δαπανήθηκαν, τα επιλέξιμα ποσά που δεν έχουν ακόμη συμψηφιστεί στο τέλος της χρήσης και τις μειώσεις αξίας.

Οι τόκοι επί των προχρηματοδοτήσεων αναγνωρίζονται στο μέτρο που καθίστανται δεδουλευμένοι σύμφωνα με ό,τι προβλέπει η σχετική συμφωνία. Στο τέλος της χρήσης, εκτιμώνται τα έσοδα από δεδουλευμένους τόκους, βάσει των πλέον αξιόπιστων πληροφοριών, και η εκτίμηση αυτή περιλαμβάνεται στον ισολογισμό.

1.5.8 Εισπρακτέοι λογαριασμοί

Οι εισπρακτέοι λογαριασμοί καταχωρίζονται στο αρχικό ποσό μείον την απομείωση αξίας. Η προσαρμογή για απομείωση αξίας εισπρακτέων λογαριασμών πραγματοποιείται όταν υπάρχουν αντικειμενικές αποδείξεις ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα μπορέσει να εισπράξει όλα τα ποσά που της οφείλονται βάσει των αρχικών όρων συναλλαγής εισπρακτέων. Η προσαρμογή ισούται με τη διαφορά μεταξύ λογιστικής αξίας του στοιχείου ενεργητικού και εισπράξιμου ποσού το οποίο ισοδυναμεί με την παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών ταμειακών ροών προεξοφλημένων με το επιτόκιο της αγοράς για παρόμοιους δανειολήπτες. Το ποσό της απομείωσης αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Αναγνωρίζεται, επίσης, και γενική απομείωση για εκκρεμή εντάλματα είσπραξης τα οποία δεν αποτελούν ήδη αντικείμενο συγκεκριμένης προσαρμογής. Σχετικά με τη λογιστική μεταχείριση δεδουλευμένων εσόδων στο τέλος της χρήσης, βλ. σημείωση 1.5.14 κατωτέρω.

1.5.9 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους

Τα ταμειακά διαθέσιμα και τα ισοδύναμά τους είναι χρηματοοικονομικά μέσα και χαρακτηρίζονται ως στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα διαθέσιμα μετρητά, οι τραπεζικές καταθέσεις όψεως, άλλες βραχυπρόθεσμες επενδύσεις ρευστών διαθεσίμων με αρχική προθεσμία λήξης τριών μηνών ή μικρότερη, καθώς και οι τραπεζικές υπεραναλήψεις.

1.5.10 Παροχές προσωπικού

Συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις

Η Ευρωπαϊκή Ένωση τηρεί συνταξιοδοτικά προγράμματα καθορισμένων παροχών. Μολονότι το προσωπικό συνεισφέρει κατά το ένα τρίτο του προβλεπόμενου κόστους των παροχών αυτών από τον μισθό του, η υποχρέωση δεν χρηματοδοτείται. Η υποχρέωση που αναγνωρίζεται στον ισολογισμό όσον αφορά τα συνταξιοδοτικά προγράμματα καθορισμένων παροχών είναι η παρούσα αξία των υποχρεώσεων καθορισμένων παροχών κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. Η υποχρέωση καθορισμένων παροχών υπολογίζεται από αναλογιστές με βάση τη μέθοδο της προβεβλημένης πιστωτικής μονάδας. Η παρούσα αξία της υποχρέωσης καθορισμένων παροχών προσδιορίζεται με την προεξόφληση των μελλοντικών ταμειακών εκροών με βάση τα επιτόκια κρατικών ομολόγων που έχουν εκδοθεί στο νόμισμα στο οποίο πρόκειται να καταβληθούν οι παροχές και έχουν προθεσμία λήξης που πλησιάζει τους όρους της υπόψη συνταξιοδοτικής υποχρέωσης.

Τα αναλογιστικά κέρδη και ζημίες που απορρέουν από προσαρμογές με βάση την πείρα και τις μεταβολές των αναλογιστικών παραδοχών αναγνωρίζονται αμέσως στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Το κόστος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται αμέσως στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος, εκτός εάν οι μεταβολές στο πρόγραμμα συνταξιοδότησης εξαρτώνται από το εάν οι εργαζόμενοι θα παραμείνουν στη θέση τους για συγκεκριμένη χρονική περίοδο (περίοδος απαιτούμενη για την απόκτηση συνταξιοδοτικού δικαιώματος). Στην περίπτωση αυτή, το κόστος προϋπηρεσίας αποσβένεται σε γραμμική βάση κατά την περίοδο απόκτησης συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μετά την αποχώρηση από την υπηρεσία

Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στους υπαλλήλους της με την επιστροφή των ιατρικών εξόδων. Ένα χωριστό ταμείο («RCAM») δημιουργήθηκε για την τρέχουσα διαχείριση. Από το σύστημα αυτό επωφελούνται τόσο οι εν ενεργεία υπάλληλοι, οι συνταξιούχοι και οι χήροι/ες όσο και άλλοι δικαιούχοι. Οι παροχές που χορηγούνται στους «αέργους» (συνταξιούχους, ορφανά, κ.λπ.) ταξινομούνται ως «Παροχές προσωπικού μετά την αποχώρηση». Λόγω της φύσης των παροχών αυτών, απαιτείται αναλογιστικός υπολογισμός. Η υποχρέωση στον ισολογισμό προσδιορίζεται σε παρόμοια βάση με αυτή που προβλέπεται για τις συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις (βλ. ανωτέρω).

1.5.11 Προβλέψεις

Οι προβλέψεις αναγνωρίζονται εφόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέχει υποχρέωση προβλεπόμενη ή απορρέουσα από τον νόμο έναντι τρίτων μέρων ως αποτέλεσμα παρελθόντων γεγονότων, εφόσον είναι πολύ πιθανό να απαιτηθεί εκροή πόρων για τον διακανονισμό της υποχρέωσης και εφόσον το ποσό μπορεί να εκτιμηθεί με αξιοπιστία. Δεν αναγνωρίζονται προβλέψεις για μελλοντικές λειτουργικές ζημίες. Το ποσό της πρόβλεψης ισούται με τη βέλτιστη δυνατή εκτίμηση των δαπανών που αναμένεται ότι θα απαιτηθούν για τον διακανονισμό μιας παρούσας υποχρέωσης κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. Όταν η πρόβλεψη περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό επί μέρους στοιχείων, η υποχρέωση εκτιμάται μέσω της στάθμισης όλων των δυνατών αποτελεσμάτων με τις αντίστοιχες πιθανότητες πραγματοποίησής τους (μέθοδος «αναμενόμενης αξίας»).

1.5.12 Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις

Οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις ταξινομούνται ως χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις στην εύλογη αξία τους μέσω των αποτελεσμάτων ή ως χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις στο αποσβεσμένο κόστος τους (δανειοληπτικές πράξεις). Οι δανειοληπτικές πράξεις απαρτίζονται από δάνεια από πιστωτικά ιδρύματα και χρεωστικούς τίτλους. Αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία τους, η οποία ισοδυναμεί με τα έσοδα από την έκδοσή τους (εύλογη αξία ληφθέντος αντιτίμου) μείον τις πραγματοποιηθείσες δαπάνες συναλλαγής, και στη συνέχεια καταχωρίζονται στο αποσβεσμένο κόστος τους με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Η διαφορά μεταξύ εσόδων, μείον δαπάνες συναλλαγής, και αξίας εξαγοράς αναγνωρίζεται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος για τη διάρκεια της δανειοληπτικής πράξης, με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου.

Οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις ταξινομούνται ως μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, εκτός από εκείνες με προθεσμία λήξης μικρότερη των 12 μηνών από την ημερομηνία του ισολογισμού. Στην περίπτωση δανείων χορηγηθέντων από δανειακούς πόρους, η μέθοδος του πραγματικού επιτοκίου δεν δύναται να εφαρμοσθεί χωριστά στις δανειοδοτικές και τις δανειοληπτικές πράξεις, βάσει του σκεπτικού της ουσιαστικής σημασίας. Το κόστος συναλλαγής που βαρύνει την Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο στη συνέχεια μετακυλίεται στον δικαιούχο του δανείου, αναγνωρίζεται απευθείας στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Στις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις που ταξινομούνται στην εύλογη αξία τους μέσω των αποτελεσμάτων περιλαμβάνονται παράγωγα όταν η εύλογη αξία τους είναι αρνητική. Υφίστανται την ίδια λογιστική μεταχείριση όπως τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού στην εύλογη αξία τους μέσω των αποτελεσμάτων, βλ. σημείωση 1.5.5 .

1.5.13 Πληρωτέοι λογαριασμοί

Σημαντικό μέρος των πληρωτέων λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αφορά την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών. Αντιθέτως, πρόκειται για μη εξοφληθείσες δηλώσεις δαπανών που έχουν υποβάλει οι δικαιούχοι επιχορήγησης ή άλλου είδους χρηματοδότησης ΕΕ. Οι λογαριασμοί αυτοί Καταχωρίζονται ως πληρωτέοι για το σχετικό ποσό όταν υποβληθεί η δήλωση δαπανών, και γίνει αποδεκτή ως επιλέξιμη, αφού προηγουμένως ελεγχθεί από τους αρμόδιους φορείς. Στο στάδιο αυτό αποτιμώνται στο αποδεκτό και επιλέξιμο ποσό.

Οι πληρωτέοι λογαριασμοί που αφορούν την αγορά αγαθών και υπηρεσιών αναγνωρίζονται κατά την παραλαβή τιμολογίου για το αρχικό ποσό και τα σχετικά έξοδα εγγράφονται στους λογαριασμούς κατά την παράδοση και αποδοχή των αγαθών ή υπηρεσιών από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

1.5.14 Δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα μελλοντικών χρήσεων

Σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι συναλλαγές και τα γεγονότα αναγνωρίζονται στις δημοσιονομικές καταστάσεις της περιόδου την οποία αφορούν. Στο τέλος της λογιστικής περιόδου, τα δεδουλευμένα έξοδα αναγνωρίζονται βάσει της εκτιμώμενης αξίας της υποχρέωσης μεταβίβασης για την περίοδο. Ο υπολογισμός των δεδουλευμένων εξόδων ακολουθεί λεπτομερείς επιχειρησιακές και πρακτικές κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής οι οποίες εξασφαλίζουν ότι οι δημοσιονομικές καταστάσεις δίνουν πιστή εικόνα της κατάστασης.

Τα έσοδα καταχωρίζονται, επίσης, στην περίοδο την οποία αφορούν. Στο τέλος του έτους, εάν δεν έχει εκδοθεί τιμολόγιο, αλλά η σχετική υπηρεσία έχει παρασχεθεί ή τα σχετικά αγαθά έχουν παραδοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή υφίσταται συμβατική σχέση (δηλαδή με αναφορά σε συνθήκη) αναγνωρίζεται δεδουλευμένο έσοδο στις δημοσιονομικές καταστάσεις.

Επιπλέον, στο τέλος του έτους, εάν εκδοθεί τιμολόγιο, αλλά οι σχετικές υπηρεσίες δεν έχουν ακόμη παρασχεθεί ή τα σχετικά αγαθά δεν έχουν ακόμη παραδοθεί, τα έσοδα μεταφέρονται σε επόμενες χρήσεις και αναγνωρίζονται έκαστο στην αντίστοιχη λογιστική περίοδο.

1.6 ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ

1.6.1 Έσοδα

Έσοδα μη προερχόμενα από συναλλαγές

Τα έσοδα αυτά αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των εσόδων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιλαμβάνουν κυρίως άμεσους και έμμεσους φόρους, καθώς και ποσά ιδίων πόρων. Εκτός από φόρους η Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να λάβει πληρωμές από άλλα μέρη όπως δασμούς, πρόστιμα και δωρεές.

Πόροι βασιζόμενοι στο ΑΕΕ και στον ΦΠΑ

Τα έσοδα αναγνωρίζονται για την περίοδο για την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση απευθύνει στα κράτη μέλη έκκληση για την καταβολή κεφαλαίων, αξιώνοντας με τον τρόπο αυτόν την πληρωμή των συνεισφορών τους. Τα έσοδα μετρώνται με βάση το «αιτηθέν ποσό». Δεδομένου ότι οι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ βασίζονται σε εκτιμήσεις των δεδομένων για το εν λόγω οικονομικό έτος, μπορούν να αναθεωρηθούν ανάλογα με τις μεταβολές που επέρχονται έως ότου τα κράτη μέλη δημοσιεύσουν τα οριστικά δεδομένα. Το αποτέλεσμα μεταβολής στην εκτίμηση λαμβάνεται υπόψη κατά τον προσδιορισμό του καθαρού πλεονάσματος ή ελλείμματος της περιόδου κατά την οποία επήλθε η μεταβολή.

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

Απαιτήσεις και συναφή έσοδα αναγνωρίζονται κατά τη λήψη των σχετικών μηνιαίων καταστάσεων της λογιστικής Α (περιλαμβανομένων των εισπραχθέντων δασμών και των εγγυημένων οφειλόμενων ποσών για τα οποία δεν έχει γίνει προσφυγή) που καταθέτουν τα κράτη μέλη. Τα έσοδα τα οποία τα κράτη μέλη έχουν εισπράξει για την εν λόγω περίοδο, αλλά που δεν έχουν καταβάλει ακόμη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την ημερομηνία του ισολογισμού εκτιμώνται και αναγνωρίζονται ως δεδουλευμένα. Οι τριμηνιαίες καταστάσεις λογιστικής Β (περιλαμβανομένων των μη εισπραχθέντων και των μη εγγυημένων δασμών, καθώς και των εγγυημένων ποσών για τα οποία έχει γίνει προσφυγή από τους οφειλέτες) που καταθέτουν τα κράτη μέλη αναγνωρίζονται ως έσοδα μείον τις δαπάνες είσπραξης τις οποίες δικαιούνται (25%). Επιπλέον, αναγνωρίζεται μείωση αξίας για το ποσό του εκτιμώμενου ελλείμματος είσπραξης στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

Πρόστιμα

Έσοδα από πρόστιμα αναγνωρίζονται όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση λαμβάνει απόφαση επιβολής προστίμου και την κοινοποιεί επισήμως στον ενδιαφερόμενο. Εάν υφίστανται αμφιβολίες περί της φερεγγυότητας της επιχείρησης αναγνωρίζεται μείωση στην αξία της απαίτησης. Μετά την απόφαση επιβολής προστίμου, ο οφειλέτης μπορεί εντός δύο μηνών από την ημερομηνία της κοινοποίησης:

– είτε να δεχθεί την απόφαση, οπότε οφείλει να πληρώσει το ποσό του προστίμου εντός της προθεσμίας που έχει οριστεί και, επομένως, το ποσό αυτό εισπράττεται οριστικά από την ΕΕ,

– είτε να μη δεχθεί την απόφαση, οπότε ασκεί προσφυγή βάσει του δικαίου της ΕΕ.

Ωστόσο, ακόμη και αν έχει ασκηθεί προσφυγή, το βασικό ποσό του προστίμου πρέπει να καταβληθεί εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας των τριών μηνών, δεδομένου ότι η προσφυγή δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα (άρθρο 242 της συνθήκης ΕΚ) ή, υπό ορισμένες προϋποθέσεις και εφόσον συμφωνήσει ο υπόλογος της Επιτροπής, μπορεί αντ’αυτού να καταβληθεί τραπεζική εγγύηση.

Εάν η επιχείρηση προσβάλει την απόφαση και έχει ήδη καταβάλει, σε προσωρινή βάση, το πρόστιμο, το σχετικό ποσό καταχωρίζεται ως ενδεχόμενη υποχρέωση. Ωστόσο, επειδή οι προσφυγές κατά των αποφάσεων της ΕΕ από τους ενδιαφερομένους δεν έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα, το εισπραττόμενο ποσό χρησιμεύει για τον συμψηφισμό της απαίτησης. Εάν αντί πληρωμής ληφθεί εγγύηση, τότε το πρόστιμο παραμένει ως απαίτηση. Εάν υπάρχει το ενδεχόμενο το Γενικό Δικαστήριο να μην αποφανθεί υπέρ της ΕΕ, αναγνωρίζεται σχετική πρόβλεψη για την κάλυψη αυτού του κινδύνου. Αντίθετα, εάν έχει δοθεί εγγύηση, τότε καταχωρίζεται αντίστοιχη μείωση αξίας όσον αφορά την εκκρεμούσα απαίτηση. Οι τόκοι που εισπράττει η Ευρωπαϊκή Ένωση από τους τραπεζικούς λογαριασμούς στους οποίους κατατίθενται οι πληρωμές που λαμβάνει αναγνωρίζονται σωρευτικά ως έσοδα και οι τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις αυξάνονται αντιστοίχως.

Έσοδα από συναλλαγές

Τα έσοδα από την πώληση αγαθών ή υπηρεσιών αναγνωρίζονται όταν μεταβιβάζεται στον αγοραστή σημαντικό μέρος του κινδύνου και των οφελών που απορρέουν από την κυριότητα των αγαθών. Έσοδα συνδεόμενα με συναλλαγή που συνεπάγεται την παροχή υπηρεσιών αναγνωρίζονται ανάλογα με στάδιο εξέλιξης της συναλλαγής την ημερομηνία του ισολογισμού.

Έσοδα και έξοδα υπό μορφή τόκων

Έσοδα και έξοδα υπό μορφή τόκων αναγνωρίζονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος με βάση τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Πρόκειται για μέθοδο υπολογισμού του αποσβεσμένου κόστους ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού ή παθητικού και καταλογισμού των σχετικών εσόδων ή δαπανών υπό μορφή τόκων της περιόδου αναφοράς. Κατά τον υπολογισμό του πραγματικού επιτοκίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμά τις ταμειακές ροές λαμβάνοντας υπόψη όλους τους συμβατικούς όρους του χρηματοοικονομικού μέσου (π.χ. δυνατότητες προπληρωμής) χωρίς, ωστόσο, τις μελλοντικές πιστωτικές ζημίες. Ο υπολογισμός περιλαμβάνει όλες τις αμοιβές και πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των συμβαλλομένων μερών που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του πραγματικού επιτοκίου, το κόστος συναλλαγής και άλλες προσαυξήσεις ή εκπτώσεις.

Αφ' ης στιγμής μειωθεί η αξία ενός μεμονωμένου χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού ή μιας ομάδας παρόμοιων μεταξύ τους χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού ως αποτέλεσμα ζημίας απομείωσης, τα έσοδα από τόκους αναγνωρίζονται με βάση το επιτόκιο που χρησιμοποιείται για την προεξόφληση μελλοντικών ταμειακών ροών για τους σκοπούς της επιμέτρησης της ζημίας απομείωσης.

Έσοδα από μερίσματα

Τα έσοδα από μερίσματα αναγνωρίζονται κατά τη βεβαίωση του δικαιώματος λήψης πληρωμών.

1.6.2 Δαπάνες

Έξοδα συναλλαγών που απορρέουν από την αγορά αγαθών και υπηρεσιών αναγνωρίζονται κατά την παράδοση προμηθειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την αποδοχή τους από αυτήν. Αποτιμώνται στο αρχικό κόστος τιμολογίου. Έξοδα μη οφειλόμενα σε συναλλαγές αποτελούν ιδιαιτερότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνιστούν την πλειονότητα των δαπανών της. Αφορούν μεταβιβάσεις προς δικαιούχους και λαμβάνουν τρεις μορφές: δικαιώματα, μεταβιβάσεις στο πλαίσιο συμφωνίας και επιλεκτικές επιχορηγήσεις, συνεισφορές και δωρεές.

Οι μεταβιβάσεις αναγνωρίζονται ως έξοδα την περίοδο στην οποία συνέβησαν τα γενεσιουργά ως προς τη μεταβίβαση γεγονότα, εφόσον η φύση της μεταβίβασης επιτρέπεται από κάποια κανονιστική ρύθμιση (δημοσιονομικός κανονισμός, κανονισμός υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων, ή άλλη κανονιστική ρύθμιση) ή εφόσον έχει υπογραφεί σύμβαση που επιτρέπει τη μεταβίβαση, εφόσον ο δικαιούχος πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας, και εφόσον είναι δυνατή η εύλογη εκτίμηση του οφειλόμενου ποσού.

Κατά τη λήψη αίτησης πληρωμής ή δήλωσης δαπανών που πληροί τα κριτήρια αναγνώρισης, αυτή αναγνωρίζεται ως έξοδο κατά το επιλέξιμο ποσό. Στο τέλος του έτους, τα πραγματοποιηθέντα επιλέξιμα έξοδα που οφείλονται στους δικαιούχους, αλλά τα οποία δεν έχουν ακόμη δηλωθεί, εκτιμώνται και καταχωρίζονται ως δεδουλευμένα έξοδα.

1.7 ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

1.7.1 Ενδεχόμενες απαιτήσεις

Ενδεχόμενη απαίτηση είναι ένα πιθανό στοιχείο ενεργητικού που απορρέει από παρελθόντα γεγονότα και του οποίου η ύπαρξη θα επιβεβαιωθεί μόνον εφόσον συμβούν ή δεν συμβούν ένα ή περισσότερα αβέβαια μελλοντικά γεγονότα τα οποία δεν ελέγχει πλήρως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πληροφορίες σχετικά με ενδεχόμενη απαίτηση παρέχονται όταν υπάρχει πιθανότητα εισροής οικονομικών οφελών ή δυναμικού εξυπηρέτησης.

1.7.2 Ενδεχόμενες υποχρεώσεις

Ενδεχόμενη υποχρέωση είναι ένα πιθανό στοιχείο παθητικού που απορρέει από παρελθόντα γεγονότα και του οποίου η ύπαρξη θα επιβεβαιωθεί μόνον εφόσον συμβούν ή δεν συμβούν ένα ή περισσότερα αβέβαια μελλοντικά γεγονότα τα οποία δεν ελέγχει πλήρως η Ευρωπαϊκή Ένωση, ή ενδεχόμενη υποχρέωση είναι μια παρούσα υποχρέωση που απορρέει από παρελθόντα γεγονότα, αλλά δεν αναγνωρίζεται διότι δεν είναι πιθανό ότι θα απαιτηθεί εκροή πόρων που συνίσταται σε οικονομικά οφέλη ή δυναμικό εξυπηρέτησης προκειμένου να διακανονισθεί η υποχρέωση, ή διότι το ποσό της υποχρέωσης δεν μπορεί να αποτιμηθεί με επαρκή ακρίβεια, όπερ είναι σπάνιο.

2. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

ΜΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

2.1 ÁYΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ

|σε εκατ. EUR |

|Ποσό|

Ακαθάριστη λογιστική αξία την 31 η Δεκεμβρίου 2008|134|

Προσθήκες|39|

Πωλήσεις|(3)|

Μεταφορές μεταξύ κατηγοριών στοιχείων ενεργητικού|0|

Άλλες αλλαγές|1|

Ακαθάριστη λογιστική αξία την 31 η Δεκεμβρίου 2009|171|

Σωρευτικές αποσβέσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2008|78|

Αποσβέσεις οικονομικού έτους|22|

Πωλήσεις|(1)|

Μεταφορές μεταξύ κατηγοριών στοιχείων ενεργητικού|0|

Άλλες αλλαγές|0|

Σωρευτικές αποσβέσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2009|99|

Καθαρή λογιστική αξία την 31 η Δεκεμβρίου 2009|72|

Καθαρή λογιστική αξία την 31 η Δεκεμβρίου 2008|56|

Τα ποσά αυτά αφορούν κατά κύριο λόγο λογισμικό υπολογιστών.

2.2 ΠΑΓΙΑ ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ

Σε ορισμένες χώρες η αξία της γης δεν μπορεί να διαχωριστεί από την αξία του κτιρίου δεδομένου ότι αμφότερα αγοράσθηκαν ως σύνολο. Η αξία της γης η οποία δεν υπόκειται σε απόσβεση δεν αποτιμάται χωριστά εκτός εάν καταστεί αναγκαίο, δηλαδή για επακόλουθες δαπάνες, όπως η κατασκευή νέου ακινήτου ή η μερική πώληση.

Τα στοιχεία ενεργητικού που αφορούν την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υπέρθεσης για τη Γεωστατική Πλοήγηση (EGNOS) την 31 η Δεκεμβρίου 2009 περιλαμβάνονται τη θέση «εγκαταστάσεις και εξοπλισμός» μετά τη μεταφορά στην Επιτροπή το 2009. Η καθαρή λογιστική αξία αυτών των στοιχείων ενεργητικού την ημερομηνία αυτή ανέρχεται σε 11 εκατ. EUR (ακαθάριστη αξία 40 εκατ. EUR μείον σωρευτικές αποσβέσεις 29 εκατ. EUR).

ΠΑΓΙΑ ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ|

||||||||σε εκατ. EUR|

|κτήρια|εξοπλισμός|μεταφορικά μέσα|πληροφορικής|στοιχεία ενεργητικού||κατασκευή ||

|||||||||

Ακαθάριστη λογιστική αξία την 31 η Δεκεμβρίου 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Προσθήκες|39|89|20|57|17|29|141|392|

Πωλήσεις|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Μεταφορές μεταξύ κατηγοριών στοιχείων ενεργητικού|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Άλλες αλλαγές|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Ακαθάριστη λογιστική αξία την 31 η Δεκεμβρίου 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Σωρευτικές αποσβέσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Αποσβέσεις οικονομικού έτους|127|66|16|60|17|163||449|

Απάλειψη απόσβεσης|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Πωλήσεις|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Μεταφορές μεταξύ κατηγοριών στοιχείων ενεργητικού|0|(1)|0|0|1|0||0|

Άλλες αλλαγές|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Σωρευτικές αποσβέσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

ΚΑΘΑΡΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΝ 31 η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2009|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

ΚΑΘΑΡΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΝ 31 η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

Τα έξοδα που απομένουν προς πληρωμή για χρηματοδοτικές μισθώσεις και συναφή δικαιώματα περιλαμβάνονται στις μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις στο παθητικό του ισολογισμού (βλ. επίσης σημειώσεις 2.15 και 2.18.1 ). Τα έξοδα αυτά αναλύονται ως εξής:

Χρηματοδοτικές μισθώσεις|σε εκατ. EUR|

||< 1 έτος|> 1 έτος|> 5 έτη|Σύνολο παθητικού (Β)|A+B|(Γ)|A+B+Γ|(Ε)||

Γήπεδα και κτήρια|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Άλλα ενσώματα στοιχεία ενεργητικού|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Σύνολο την 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Σύνολο την 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

|||σε εκατ. EUR|

|Σημείωση|31.12.2009|31.12.2008|

Συμμετοχές σε συγγενείς επιχειρήσεις|2.3.1|382|278|

Συμμετοχές σε κοινές επιχειρήσεις|2.3.2|196|145|

Ταμείο Εγγύησης|2.3.3|1 240|1 091|

Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία|2.3.4|561|564|

Σύνολο επενδύσεων||2 379|2 078|

Ο τομέας αυτός καλύπτει τις επενδύσεις που αποσκοπούν στη στήριξη των δραστηριοτήτων της ΕΕ. Επίσης, καλύπτει τα καθαρά στοιχεία ενεργητικού του Ταμείου Εγγύησης.

2.3.1 Συμμετοχές σε συγγενείς επιχειρήσεις

||||σε εκατ. EUR|

Ποσό την 31 η Δεκεμβρίου 2008|278|0|0|278|

Αγορές|26|10|75|111|

Μερίδιο καθαρού πλεονάσματος /(ελλείμματος)|(2)|(3)|(1)|(6)|

Άλλες μεταβολές ιδίων κεφαλαίων|(1)|0|0|(1)|

Ποσό την 31 η Δεκεμβρίου 2009|301|7|74|382|

Οι συμμετοχές σε συγγενείς επιχειρήσεις υπολογίζονται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης – για περισσότερες εξηγήσεις βλ. σημείωση 1.3 . Οι ακόλουθες λογιστικές αξίες καταλογίζονται στην ΕΕ με βάση το ποσοστό συμμετοχής της σε συγγενείς επιχειρήσεις:

|||σε εκατ. EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Ενεργητικό||420|295|

Παθητικό||(38)|(17)|

Έσοδα||17|23|

Πλεόνασμα/ (Έλλειμμα)||(6)|10|

Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ)

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων είναι το χρηματοπιστωτικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ειδικεύεται στα επιχειρηματικά κεφάλαια και στις εγγυήσεις προς ΜΜΕ. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, η Επιτροπή ενεγράφη για συνολικό ποσό 861 εκατ. EUR (επί συνόλου 2 940 εκατ. EUR) του μετοχικού κεφαλαίου του ΕΤΕ. Αυτό αντιπροσωπεύει το 29,29% του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου του ΕΤΕ. Η Επιτροπή κατέβαλε το 20%, ενώ το υπόλοιπο είναι μη αιτηθέν ανερχόμενο σε 689 εκατ. EUR – βλ. επίσης σημείωση 5.13.2 . Βάσει συμφωνίας που υπεγράφη το 2005 μεταξύ της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να πωλήσει οποιαδήποτε στιγμή τις μετοχές της στην ΕΤΕπ στην τιμή που ανταποκρίνεται στην αποτίμηση του ΕΤΕ, διαιρούμενη με τον συνολικό αριθμό των μετοχών που έχουν εκδοθεί. Η αξία του δικαιώματος πώλησης (put option) είναι σχεδόν μηδενική, δεδομένου ότι ο τύπος που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της τιμής πώλησης των μετοχών είναι παρόμοιος με αυτόν που χρησιμοποιήθηκε για τον προσδιορισμό της καθαρής θέσης του ΕΤΕ. Το ποσό της συμμετοχής της ΕΕ αποτιμάται στο 29,29% του καθαρού ενεργητικού του ΕΤΕ, το οποίο την 31 η Δεκεμβρίου 2009 ανερχόταν σε 301 εκατ. EUR (2008: 278 εκατ. EUR), εκ των οποίων 2 εκατ. EUR αφορούν το αποτέλεσμα του οικονομικού έτους 2009 (ζημία). Το 2009, εισπράχθηκε μέρισμα 4 εκατ. EUR σχετικά με το οικονομικό έτος 2008.

Κοινές Τεχνολογικές Πρωτοβουλίες

Δημιουργήθηκαν εταιρικές σχέσεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα με τη μορφή κοινών τεχνολογικών πρωτοβουλιών, που εφαρμόσθηκαν μέσω κοινών επιχειρήσεων κατά την έννοια του άρθρου 171 της συνθήκης, προκειμένου να εφαρμοσθούν οι στόχοι του θεματολογίου της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Οι κοινές τεχνολογικές πρωτοβουλίες είναι εταιρικές σχέσεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπιση στρατηγικών τομέων στους οποίους η έρευνα και η καινοτομία είναι ουσιώδους σημασίας για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα. Ένα νέο στοιχείο του 7ου προγράμματος-πλαισίου για δραστηριότητες έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης, είναι οι κοινές τεχνολογικές πρωτοβουλίες για τη στήριξη πολυεθνικών ερευνητικών δραστηριοτήτων μεγάλης κλίμακας. Συγκεντρώνουν εταίρους από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα για να καθοριστούν κοινοί στόχοι ευρέος κοινωνικού ενδιαφέροντος και για να συνδυαστεί η χρηματοδότηση με τη γνώση για την εκπλήρωση αυτών των στόχων. Οι κοινές τεχνολογικές πρωτοβουλίες είναι ένας νέος τρόπος συνεργασίας για την επίτευξη των στόχων που έθεσαν οι ηγέτες της ΕΕ στη στρατηγική της Λισαβόνας σχετικά με την ανάπτυξη και την απασχόληση. Κατά τη διάρκεια του 2009, κατέστησαν λειτουργικές οι τρεις πρώτες κοινές τεχνολογικές πρωτοβουλίες, η κοινή επιχείρηση ARTEMIS και η κοινή επιχείρηση Clean Sky που περιγράφεται κατωτέρω, καθώς και η κοινή επιχείρηση IMI (πρωτοβουλία για καινοτόμα φάρμακα), που έχει ταξινομηθεί ως κοινή επιχείρηση και περιγράφεται στη σημείωση 2.3.2 . Μολονότι οι επιχειρήσεις ARTEMIS και Clean Sky αναφέρονται νόμιμα ως κοινές επιχειρήσεις, από λογιστική άποψη πρέπει να θεωρούνται ως συγγενείς επιχειρήσεις διότι η Επιτροπή έχει σημαντική επιρροή επί των οντοτήτων αυτών.

Κοινή επιχείρηση ARTEMIS

Η οντότητα αυτή δημιουργήθηκε για την εφαρμογή κοινής τεχνολογικής πρωτοβουλίας με τον ιδιωτικό τομέα σχετικά με ενσωματωμένα συστήματα πληροφορικής. Την 31 η Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση την οποία αντιπροσωπεύει η Επιτροπή κατέχει το 100% των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας ή 7 εκατ. EUR. Η μέγιστη ενδεικτική συνεισφορά της ΕΕ θα ανέλθει σε 420 εκατ. EUR.

Κοινή επιχείρηση Clean Sky

Στόχος αυτής της οντότητας είναι να επιταχύνει την ανάπτυξη, την επικύρωση και την επίδειξη καθαρών τεχνολογιών αερομεταφορών στην ΕΕ και ιδιαίτερα να δημιουργήσει ένα ριζικά καινοτόμο σύστημα αερομεταφορών με σκοπό τη μείωση των επιπτώσεων των αεροπορικών μεταφορών στο περιβάλλον. Την 31 η Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση την οποία αντιπροσωπεύει η Επιτροπή κατέχει το 99,41% των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας ή 74 εκατ. EUR. Η μέγιστη ενδεικτική συνεισφορά της ΕΕ στην επιχείρηση αυτή θα ανέλθει σε 800 εκατ. EUR.

2.3.2 Συμμετοχές σε κοινές επιχειρήσεις

|σε εκατ. EUR|

Ποσό την 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Αγορές|0|28|39|81|148|

Μερίδιο καθαρού αποτελέσματος|0|(51)|(46)|0|(97)|

Ποσό την 31.12.2009|0|80|35|81|196|

Οι συμμετοχές σε κοινές επιχειρήσεις υπολογίζονται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης – για περισσότερες επεξηγήσεις βλ. σημείωση 1.3 . Οι ακόλουθες λογιστικές αξίες καταλογίζονται στην ΕΕ με βάση το ποσοστό συμμετοχής της σε κοινές επιχειρήσεις:

|||σε εκατ. EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Μη κυκλοφορούν ενεργητικό||48|0|

Κυκλοφορούν ενεργητικό||192|154|

Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις||0|0|

Τρέχουσες υποχρεώσεις||(44)|(9)|

Έσοδα||72|37|

Έξοδα||(169)|(93)|

Κοινή επιχείρηση Galileo (GJU) υπό εκκαθάριση

Η κοινή επιχείρηση Galileo (GJU) τέθηκε υπό εκκαθάριση στο τέλος του 2006 και η διαδικασία συνεχίζεται. Το καθαρό ενεργητικό της υπό εκκαθάριση GJU στο τέλος του έτους ανερχόταν σε 0 EUR. Δεδομένου ότι η οντότητα αυτή συνέχισε να είναι αδρανής και υπό εκκαθάριση το 2009, δεν πραγματοποιήθηκαν ούτε έσοδα ούτε δαπάνες. Η αξία της επένδυσης την 31 η Δεκεμβρίου 2009 (και την 31 η Δεκεμβρίου 2008) ήταν 0 EUR, δηλαδή αρχική επένδυση 585 εκατ. EUR μείον συνολικές ζημίες ύψους 585 εκατ. EUR.

Η εποπτική αρχή του ευρωπαϊκού GNSS (GSA), ένας οργανισμός της ΕΕ που συστάθηκε το 2004 και περιλαμβάνεται στους ενοποιημένους λογαριασμούς της ΕΕ, ανέλαβε τα καθήκοντα της κοινής επιχείρησης Galileo (GJU) την 1 η Ιανουαρίου 2007. Μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 683/2008, η Επιτροπή ανέλαβε τον ρόλο του διευθυντή προγραμμάτων των ευρωπαϊκών προγραμμάτων του GNSS που είχε προηγουμένως η GSA. Η μεταβίβαση αυτών των δραστηριοτήτων και καθηκόντων από τη GSA στην Επιτροπή πραγματοποιήθηκε την 1 η Ιανουαρίου 2009.

Κοινή επιχείρηση SESAR

Σκοπός αυτής της κοινής επιχείρησης είναι να εξασφαλίσει τον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού συστήματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας και την ταχεία εφαρμογή του γενικού προγράμματος για τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας στην Ευρώπη με τον συντονισμό και την συγκέντρωση όλων των συναφών προσπαθειών έρευνας και ανάπτυξης στην ΕΕ. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, η Επιτροπή κατέχει ποσοστό 87,4% ή 80 εκατ. EUR (2008: 103 εκατ. EUR) της συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο του SESAR. Η συνολική (ενδεικτική) συνεισφορά της ΕΕ που προβλέπεται για το SESAR (από το 2007 έως το 2013) ανέρχεται σε 700 εκατ. EUR.

Διεθνής οργανισμός ενέργειας σύντηξης ITER (ITER International)

Ο ITER International αφορά την ΕΕ και την Κίνα, την Ινδία, τη Ρωσία, την Κορέα, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Ο οργανισμός ITER δημιουργήθηκε για τη διαχείριση των εγκαταστάσεων ITER, την ενθάρρυνση της εκμετάλλευσης των εγκαταστάσεων ITER από τα εργαστήρια, τα άλλα ιδρύματα και το προσωπικό που συμμετέχουν στα προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης της ενέργειας σύντηξης των μελών, την προώθηση της κατανόησης και αποδοχής της ενέργειας σύντηξης από το κοινό, και την εκτέλεση κάθε άλλης δραστηριότητας αναγκαίας για την επίτευξη του σκοπού του.

Η συνεισφορά της ΕΕ (Ευρατόμ) στον ITER International παρέχεται μέσω του οργανισμού σύντηξης για την παραγωγή ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων επίσης των συνεισφορών των κρατών μελών και της Ελβετίας. Η συνολική συνεισφορά θεωρείται, από νομικής πλευράς, ως συνεισφορά της Ευρατόμ στον ITER και τα κράτη μέλη και η Ελβετία δεν έχουν δικαιώματα ιδιοκτησίας στον ITER. Δεδομένου ότι η ΕΕ έχει στην νόμιμη κατοχή της την κοινή επιχείρηση ITER International, η ΕΕ πρέπει να αναγνωρίσει τη συμμετοχή αυτή στους ενοποιημένους λογαριασμούς της.

Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, η Ευρατόμ κατέχει το 47% ή 35 εκατ. EUR (2008: 42 εκατ. EUR) της συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο του ITER. Η συνολική (ενδεικτική) συνεισφορά Ευρατόμ που προβλέπεται για τον ITER (από το 2007 έως το 2041) ανέρχεται σε 7 649 εκατ. EUR.

Κοινή τεχνολογική πρωτοβουλία IMI για τα καινοτόμα φάρμακα

Η κοινή επιχείρηση IMI, η τρίτη κοινή τεχνολογική πρωτοβουλία που κατέστη επιχειρησιακή κατά τη διάρκεια του 2009, θα υποστηρίξει την προανταγωνιστική φαρμακευτική έρευνα και ανάπτυξη στα κράτη μέλη και στις συνδεδεμένες χώρες, με σκοπό την αύξηση των ερευνητικών επενδύσεων στον βιοφαρμακευτικό τομέα και θα προωθήσει τη συμμετοχή μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στις δραστηριότητές της. Την 31 η Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση την οποία αντιπροσωπεύει η Επιτροπή κατέχει το 99,1% των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας ή 81 εκατ. EUR. Η μέγιστη ενδεικτική συνεισφορά της ΕΕ θα ανέλθει σε 1 δισεκατ. EUR μέχρι την 31.12.2017.

2.3.3 Ταμείο Εγγύησης

Καθαρά στοιχεία ενεργητικού του Ταμείου Εγγύησης|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού|1 050|887|

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους|191|205|

Σύνολο ενεργητικού|1 241|1 092|

Σύνολο παθητικού|(1)|(1)|

Καθαρές απαιτήσεις|1 240|1 091|

Το Ταμείο Εγγύησης για εξωτερικές δράσεις καλύπτει δάνεια που διασφαλίζονται με εγγύηση της ΕΕ μετά από απόφαση του Συμβουλίου, ιδίως δε τις δανειοδοτικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (δάνεια ΜΧΣ) και τα δάνεια Ευρατόμ εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ένα μακροπρόθεσμο μέσο για την κάλυψη υπερήμερων δάνειων καλυπτόμενων από εγγύηση της ΕΕ και, ως εκ τούτου, μπορεί να θεωρηθεί ως μακροπρόθεσμη επένδυση. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι περίπου 76% των διαθέσιμων προς πώληση στοιχείων ενεργητικού έχουν προθεσμία λήξης από 1 έως 10 έτη. Το Ταμείο Εγγύησης τροφοδοτείται με ποσά που καταβάλλονται από τον γενικό προϋπολογισμό της ΕΕ που ισοδυναμούν με το 9% της αξίας των πράξεων, με τους τόκους από τοποθετήσεις των διαθεσίμων του Ταμείου και με τις εισπράξεις ποσών από τους οφειλέτες που αθέτησαν τις υποχρεώσεις τους, εφόσον το Ταμείο έχει κληθεί να παρέμβει ως εγγυητής. Τα ετήσια πλεονάσματα που ενδεχομένως προκύπτουν επιστρέφονται σε ειδικό λογαριασμό της κατάστασης εσόδων του γενικού προϋπολογισμού της ΕΕ.

Η ΕΕ υποχρεούται να συστήσει αποθεματικό εγγύησης για την κάλυψη δανείων προς τρίτες χώρες. Το αποθεματικό αυτό προορίζεται για την αντιμετώπιση των αναγκών τροφοδότησης του Ταμείου Εγγύησης και, εφόσον συντρέχει περίπτωση, για τις καταπτώσεις εγγυήσεων που υπερβαίνουν το διαθέσιμο ποσό του εν λόγω Ταμείου, έτσι ώστε να είναι δυνατός ο καταλογισμός τους στον προϋπολογισμό. Το ανερχόμενο σε 1 472 εκατ. EUR αποθεματικό αντιστοιχεί στον στόχο του 9% των μη εξοφληθέντων δανείων την 31 η Δεκεμβρίου 2009. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, τα καθαρά στοιχεία ενεργητικού του Ταμείου ανέρχονταν συνολικά σε 1 240 εκατ. EUR. Η διαφορά μεταξύ του καθαρού ενεργητικού και του ύψους του αποθεματικού αντιστοιχεί στο ποσό προς καταβολή από τον κοινοτικό προϋπολογισμό στο Ταμείο, δηλαδή σε 232 εκατ. EUR. Οι μεταβολές της εύλογης αξίας στο χαρτοφυλάκιο των διαθέσιμων προς πώληση χρεωστικών τίτλων αναγνωρίστηκαν στα ίδια κεφάλαια του 2009 με το ποσό των 16 εκατ. EUR (2008: 15 εκατ. EUR).

2.3.4 Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού

Στον τομέα αυτόν περιλαμβάνονται οι επενδύσεις και οι συμμετοχές που έχουν αγοραστεί με σκοπό να βοηθήσουν τους δικαιούχους να αναπτύξουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες.

Μακροπρόθεσμα στοιχεία ενεργητικού διαθέσιμα προς πώληση |σε εκατ. EUR|

Ποσά την 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Αγορές|0|11|52|26|19|108|

Πωλήσεις και αποσύρσεις|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Απόκλιση επανεκτίμησης πλεονάσματος /(ελλείμματος) που μεταβιβάσθηκε ως μετοχικό κεφάλαιο|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Συναλλαγματική ζημία|0|(42)|0|0|0|(42)|

Ζημία απομείωσης|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Ποσά την 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ)

Η Επιτροπή έχει εγγραφεί για το 3% του συνολικού κεφαλαίου της ΕΤΑΑ που ανέρχεται σε 20 δισεκατ. EUR. Την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού το αιτηθέν ποσό ανερχόταν σε 157 εκατ. EUR, το οποίο έχει καταβληθεί πλήρως. Οι εκκρεμείς πληρωμές σχετικά με μη αιτηθέν κεφάλαιο ανέρχονται σε 443 εκατ. EUR (βλ. επίσης σημείωση 5.13.1 ). Δεδομένου ότι η ΕΤΑΑ δεν είναι εισηγμένη σε χρηματιστήριο και λαμβανομένων υπόψη των συμβατικών περιορισμών που επιβάλλονται από το καταστατικό της, οι οποίοι αφορούν, μεταξύ άλλων, την πώληση μεριδίων συμμετοχής, η οποία ανέρχεται στο κόστος απόκτησης και επιτρέπεται μόνο στους υφιστάμενους μετόχους, οι μετοχές της Επιτροπής στην ΕΤΑΑ αποτιμώνται στην τιμή κόστους μείον τις τυχόν μειώσεις αξίας.

Πράξεις επιχειρηματικού κεφαλαίου (ΠΕΚ)

Στο πλαίσιο των πράξεων επιχειρηματικού κεφαλαίου χορηγούνται ποσά σε ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε ίδια κεφάλαια. Τη διαχείρισή τους έχει αναλάβει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τη χρηματοδότησή τους η ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας.

Άλλες επενδύσεις

Τα πλέον σημαντικά ποσά αφορούν το πρόγραμμα «Ανάπτυξη και Απασχόληση», το πρόγραμμα MAP και το πρόγραμμα CIP, υπό την καταπιστευματική διαχείριση του ΕΤΕ, και στηρίζουν τη σύσταση και τη χρηματοδότηση ΜΜΕ κατά το στάδιο εκκίνησης επενδύοντας σε κατάλληλα ειδικευμένα ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων (154 εκατ. EUR). Περιλαμβάνονται επίσης 96 εκατ. EUR για το Ευρωπαϊκό Ταμείο για την Νοτιοανατολική Ευρώπη, εταιρεία επενδύσεων μεταβλητού μετοχικού κεφαλαίου (SICAV). Γενικός στόχος του Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Νοτιοανατολική Ευρώπη (ΕΤΝΑ) είναι η ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και της ευημερίας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη με τη διατηρήσιμη παροχή συμπληρωματικής αναπτυξιακής χρηματοδότησης μέσω τοπικών ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Το 2009, συμπεριλήφθηκε νέα επένδυση 19 εκατ. EUR σχετικά με το Ταμείο Αποδοτικής Ενέργειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SE4F).

2.4 ΔΑΝΕΙΑ

Στον λογαριασμό αυτόν περιλαμβάνονται δανειακές οφειλές έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ημερομηνία λήξης πάνω από ένα έτος:

|σε εκατ. EUR|

|Σημείωση|31.12.2009|31.12.2008|

Δάνεια χορηγούμενα από πιστώσεις του προϋπολογισμού της ΕΕ και της ΕΚΑΧ|2.4.1|169|179|

Δάνεια χορηγούμενα από κεφάλαια δανειοληπτικών πράξεων|2.4.2|10 595|3 386|

Σύνολο δανείων||10 764|3 565|

2.4.1 Δάνεια χορηγούμενα από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από την υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

|σε εκατ. EUR|

|Δάνεια με ειδικούς όρους|Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ|Σύνολο|

Σύνολο την 31.12.2008|150|29|179|

Αποπληρωμές|(19)|(5)|(24)|

Μεταβολές λογιστικής αξίας |12|2|14|

Σύνολο την 31.12.2009|143|26|169|

Δάνεια με ειδικούς όρους

Η θέση αυτή καλύπτει δάνεια με ειδικούς όρους τα οποία χορηγούνται με μειωμένα επιτόκια ως μέρος της συνεργασίας με τρίτες χώρες. Όλα τα ποσά καθίστανται ληξιπρόθεσμα μετά την παρέλευση άνω των 12 μηνών από το τέλος της χρήσης. Τα πραγματικά επιτόκια για τα δάνεια αυτά κυμαίνονται από 7,73% έως 12,36%.

Στεγαστικά δάνεια της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ (ΕΚΑΧ)

Τα στεγαστικά δάνεια χορηγούνται από τα ίδια κεφάλαια της ΕΚΑΧ σύμφωνα με το άρθρο 54 και το άρθρο 56 της συνθήκης ΕΚΑΧ. Τα δάνεια αυτά χορηγούνται με σταθερό επιτόκιο 1% και, συνεπώς, θεωρούνται ως δάνεια με ευνοϊκά επιτόκια. Τα πραγματικά επιτόκια για τα δάνεια αυτά ανέρχονται από 2,806% έως 22,643%. Για πρακτικούς λόγους και με βάση το σκεπτικό της ουσιαστικότητας, ως εύλογη αξία αυτών των δανείων κατά τη σύναψη λαμβάνεται η τιμή συναλλαγής ανεξάρτητα από το ευνοϊκό επιτόκιο που ενδεχομένως χορηγήθηκε.

2.4.2 Δάνεια χορηγούμενα από κεφάλαια δανειοληπτικών πράξεων

||||σε εκατ. EUR|

Σύνολο την 31.12.2008Νέα δάνειαΑποπληρωμέςΣυναλλαγματικές διαφορέςΜεταβολή λογιστικής αξίας|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Σύνολο την 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Οφειλόμενο ποσό < 1 έτος|40|0|0|0|40|

Οφειλόμενο ποσό > 1 έτος|547|484|9 303|261|10 595|

Δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (ΜΧΣ)

Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή είναι ένα χρηματοοικονομικό μέσο χορηγούμενο άνευ όρων και χωρίς ειδικό σκοπό για τη στήριξη του ισοζυγίου πληρωμών ή/και του προϋπολογισμού τρίτων συνεργαζομένων γεωγραφικά γειτονικών χωρών με την επικράτεια της ΕΕ. Συνίσταται σε μεσοπρόθεσμα/μακροπρόθεσμα δάνεια ή επιχορηγήσεις ή σε κατάλληλο συνδυασμό των δύο και συνήθως συμπληρώνει χρηματοδότηση που χορηγείται στο πλαίσιο προγράμματος αναδιάρθρωσης και προσαρμογής με στήριξη του ΔΝΤ. Η Επιτροπή δεν έχει δεχθεί εγγυήσεις από τριτεγγυητές για τα δάνεια αυτά, αλλά επισημαίνεται ότι τα δάνεια αυτά είναι εγγυημένα από το Ταμείο Εγγύησης (βλ. σημείωση 2.3.3 ).

Δάνεια Ευρατόμ

Η Ευρατόμ αποτελεί χωριστή νομική οντότητα της ΕΕ και εκπροσωπείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Χορηγεί δάνεια στα κράτη μέλη για τη χρηματοδότηση επενδυτικών έργων στα κράτη μέλη που συνδέονται με τη βιομηχανική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε πυρηνικούς και θερμοηλεκτρικούς σταθμούς. Επίσης, χορηγεί δάνεια σε μη κράτη μέλη για τη βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των πυρηνικών και θερμοηλεκτρικών σταθμών που βρίσκονται σε λειτουργία ή υπό κατασκευή.

Από την πλευρά της, η Επιτροπή έχει λάβει 481 εκατ. EUR (2008: 486 εκατ. EUR) εγγυήσεων από τριτεγγυητές για τα δάνεια αυτά.

Δάνεια ισοζυγίου πληρωμών (ΔΙΠ)

Η διευκόλυνση ΔΙΠ είναι ένα χρηματοοικονομικό μέσο που έχει επανεργοποιηθεί για τη χορήγηση μεσοπρόθεσμης χρηματοδοτικής συνδρομής σε κράτη μέλη της ΕΕ κατά τη διάρκεια της τρέχουσας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης. Καθιστά δυνατή τη χορήγηση δανείων σε κράτη μέλη τα οποία αντιμετωπίζουν δυσκολίες, ή σοβαρές απειλές, στο ισοζύγιο πληρωμών τους ή στο ισοζύγιο κινήσεως κεφαλαίων. Μόνο τα κράτη μέλη που δεν έχουν καθιερώσει το ευρώ μπορούν να επωφεληθούν από αυτόν τον μηχανισμό. Το μέγιστο συνολικό ποσό εγκεκριμένων δανείων ανέρχεται σε 50 δισεκατ. EUR και τα δάνεια αυτά καλύπτονται από εγγύηση του γενικού προϋπολογισμού της ΕΕ.

Από τον Νοέμβριο του 2008 μέχρι το τέλος του 2009, χορηγήθηκαν εγγυήσεις σε δάνεια ανερχόμενα σε 14,6 δισεκατ. EUR. Χρηματοδοτική συνδρομή (ΔΙΠ) ύψους 6,5 δισεκατ. EUR διατέθηκε στην Ουγγαρία, εκ των οποίων 2 δισεκατ. EUR εκταμιεύθηκαν το 2008, με προθεσμία λήξης τον Δεκέμβριο του 2011. Το 2009, εκταμιεύθηκαν ακόμη άλλα 3,5 δισεκατ. EUR (προθεσμίες λήξης: Νοέμβριος 2014 και Απρίλιος 2016). Στη Λετονία χορηγήθηκε δάνειο ΔΙΠ ύψους 3,1 δισεκατ. EUR, εκ των οποίων 2,2 δισεκατ. EUR εκταμιεύθηκαν το 2009, με προθεσμίες λήξης τον Απρίλιο του 2014 και τον Ιανουάριο του 2015 και 0,5 δισεκατ. EUR εκταμιεύθηκαν τον Μάρτιο του 2010 (προθεσμία λήξης: Μάιος 2019). Επίσης, 5 δισεκατ. EUR διατέθηκαν επίσης στη Ρουμανία, εκ των οποίων 1,5 δισεκατ. EUR εκταμιεύθηκαν το 2009 (προθεσμία λήξης: Ιανουάριος 2015) και ακόμη 1 δισεκατ. EUR εκταμιεύθηκε τον Μάρτιο του 2010 (προθεσμία λήξης: Μάιος 2019).

Δάνεια της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Η θέση αυτή περιλαμβάνει κυρίως δάνεια που χορηγήθηκαν από την υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ μέσω δανειοληπτικών πράξεων που συνάφθηκαν σύμφωνα με τα άρθρα 54 και 56 της συνθήκης ΕΚΑΧ, καθώς και τρία μη εισηγμένα σε χρηματιστήριο ομολογιακά δάνεια που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) προκειμένου να αντικατασταθεί ένας οφειλέτης σε αδυναμία πληρωμής. Οι εν λόγω χρεωστικοί τίτλοι θα κρατηθούν έως τη λήξη τους (2017 και 2019), ώστε να καλύψουν την εξυπηρέτηση συναφών δανειοληπτικών πράξεων. Οι μεταβολές της λογιστικής αξίας αντιστοιχούν στη μεταβολή των δεδουλευμένων τόκων συν την απόσβεση για το έτος των καταβληθέντων προμηθειών και του κόστους συναλλαγής που προκύπτουν κατά τη σύναψη του δανείου, όπως έχουν υπολογιστεί με τη μέθοδο πραγματικού επιτοκίου.

Τα πραγματικά επιτόκια (εκφρασμένα σε ψαλίδα επιτοκίων) ήταν τα ακόλουθα:

Δάνεια|31.12.2009|31.12.2008 |

Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή (ΜΧΣ)|0,9625%-4,54%|3,022%-5,29%|

Ευρατόμ|1,071%-5,76%|3,428% -5,76%|

ΔΙΠ|3,125%-3,625%|3,25%|

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ |0,346%-5,8103%|3,072%-5,8103% (*)|

(*) η ανώτατη τιμή αναφέρεται στο δάνειο σταθερού επιτοκίου που καλύπτεται από συμφωνία ανταλλαγής επιτοκίου (swap)

2.5 ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

Το κατά πόσον μια προχρηματοδότηση εγγράφεται ως τρέχουσα ή μακροπρόθεσμη προσδιορίζεται από τη χρονική στιγμή κατά την οποία μπορεί να εισπραχθεί ή να χρησιμοποιηθεί. Η χρησιμοποίηση ορίζεται από τη συμφωνία που διέπει το έργο. Κάθε αποπληρωμή ή χρησιμοποίηση που πρέπει να γίνεται εντός των δώδεκα μηνών που ακολουθούν την ημερομηνία του ισολογισμού δηλώνεται ως βραχυπρόθεσμη προχρηματοδότηση και επομένως ως κυκλοφορούν ενεργητικό. Επομένως, το υπόλοιπο είναι μακροπρόθεσμο.

ΣΥΝΟΛΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΩΝ||σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Μακροπρόθεσμες προχρηματοδοτήσεις (βλ. κατωτέρω)|39 750|29 023|

Βραχυπρόθεσμες προχρηματοδοτήσεις (βλ. σημείωση 2.9 )|9 077|10 262|

Σύνολο προχρηματοδοτήσεων |48 827|39 285|

Εγγυήσεις ληφθείσες σχετικά με προχρηματοδοτήσεις:

Πρόκειται για εγγυήσεις που η Ευρωπαϊκή Ένωση ζητεί σε ορισμένες περιπτώσεις από τους δικαιούχους κατά την πληρωμή προκαταβολής (προχρηματοδότησης). Για αυτό το είδος εγγύησης, πρέπει να αναφέρονται δύο αξίες, η «ονομαστική» και η «τρέχουσα». Όσον αφορά την «ονομαστική» αξία, το γενεσιουργό γεγονός συνδέεται με την ύπαρξη της εγγύησης. Όσον αφορά την «τρέχουσα» αξία, γενεσιουργό γεγονός της εγγύησης είναι η πληρωμή της προχρηματοδότησης ή/και μεταγενέστεροι συμψηφισμοί. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009 η «ονομαστική» αξία των εγγυήσεων που λήφθηκαν για λόγους χρηματοδότησης ανερχόταν σε 936 εκατ. EUR. Η «τρέχουσα» αξία των εγγυήσεων αυτών ανερχόταν σε 724 εκατ. EUR. Την 31 η Δεκεμβρίου 2008, οι αξίες αυτές ήταν 968 εκατ. EUR και 769 εκατ. EUR, αντίστοιχα. Η διαφορά αυτή στην πράξη χρησιμεύει για την κάλυψη προχρηματοδοτήσεων που έχουν συμψηφιστεί και καταλογιστεί στα έξοδα, αλλά που μπορεί να εισπραχθούν στο μέλλον.

Ορισμένα ποσά προχρηματοδοτήσεων που καταβλήθηκαν βάσει του 7ου προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη (ΠΠ7) καλύπτονται ουσιαστικά από Ταμείο Εγγύησης των Συμμετεχόντων (ΤΕΣ) – την 31 η Δεκεμβρίου 2009 το ποσό των καταβληθέντων προχρηματοδοτήσεων ανερχόταν συνολικά σε 2,7 δισεκατ. EUR. Πρόκειται για όργανο αλληλοβοήθειας σκοπός του οποίου είναι η κάλυψη των οικονομικών κινδύνων που αναλαμβάνουν η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι συμμετέχοντες κατά την εφαρμογή έμμεσων δράσεων του ΠΠ7, ενώ το κεφάλαιό του και οι σχετικοί τόκοι αποτελούν εγγύηση εκτέλεσης. Όλοι οι συμμετέχοντες σε έμμεσες δράσεις που λαμβάνουν τη μορφή επιχορήγησης (και συνεπώς προχρηματοδότησης στα λογιστικά βιβλία της Επιτροπής) καταθέτουν το 5% της συνολικής συνεισφοράς της ΕΕ στο κεφάλαιο του ΤΕΣ για τη διάρκεια της δράσης. Δεδομένου ότι οι συμμετέχοντες έχουν την κυριότητα του ΤΕΣ, η ΕΕ (εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή) ενεργεί ως εκτελεστικό τους όργανο. Μετά το πέρας μιας έμμεσης δράσης, οι συμμετέχοντες εισπράττουν ολόκληρο το ποσό της συνεισφοράς τους στο κεφάλαιο του Ταμείου, εκτός από τις περιπτώσεις στις οποίες το Ταμείο υφίσταται ζημίες λόγω αδυναμίας πληρωμής από μέρους δικαιούχων. Στην περίπτωση αυτή οι συμμετέχοντες εισπράττουν τουλάχιστον το 80% της συνεισφοράς τους. Έτσι, το ΤΕΣ εγγυάται τα οικονομικά συμφέροντα τόσο της ΕΕ όσο και των συμμετεχόντων. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, οι συμμετέχοντες είχαν συνεισφέρει συνολικά στο ΤΕΣ 561 εκατ. EUR (2007: 274 εκατ. EUR) – βλ. επίσης σημείωση 11 .

ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ||σε εκατ. EUR|

Είδος διαχείρισης|31.12.2009|31.12.2008|

Άμεση κεντρική διαχείριση|1 148|1 351|

Έμμεση κεντρική διαχείριση|486|275|

Αποκεντρωμένη διαχείριση|347|90|

Επιμερισμένη διαχείριση|37 199|26 764|

Κοινή διαχείριση|568|543|

Εκτελούμενη από άλλα θεσμικά όργανα και οργανισμούς|2|0|

Σύνολο μακροπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων |39 750|29 023|

Τα σημαντικότερα ποσά μακροπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων αφορούν διαρθρωτικές δράσεις για την προγραμματική περίοδο 2007-2013: το ταμείο περιφερειακής ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το κοινωνικό ταμείο (ΕΚΤ), το ταμείο αγροτικής ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), το ταμείο συνοχής (ΤΣ) και το ταμείο αλιείας. Δεδομένου ότι πολλά από τα έργα αυτά είναι μακρόπνοα, είναι απαραίτητο οι αντίστοιχες προκαταβολές να είναι διαθέσιμες για περίοδο μεγαλύτερη του ενός έτους. Έτσι, τα ποσά των προχρηματοδοτήσεων αυτών εγγράφονται στα μακροπρόθεσμα στοιχεία ενεργητικού. Το ποσό της προαναφερθείσας μακροπρόθεσμης προχρηματοδότησης για την οποία η ΕΕ έχει το δικαίωμα να εισπράττει τόκους από δικαιούχους ανέρχεται σε 1 607 εκατ. EUR.

Η αύξηση το 2009 οφείλεται κυρίως στην πληρωμή τρίτης δόσης προχρηματοδότησης σε κράτη μέλη για συνολικό ποσό 5 δισεκατ. EUR: 2,6 δισεκατ. EUR για το ΤΣ, 1,8 δισεκατ. EUR για το ΕΤΠΑ και 0,6 εκατ. EUR για το ΕΚΤ. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν κι άλλες πληρωμές στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για την ανάκαμψη συνολικού ύψους 6,2 δισεκατ. EUR για κάθε πρόγραμμα, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης: 3,9 δισεκατ. EUR για το ΤΣ και το ΕΤΠΑ και 2,3 δισεκατ. EUR για το ΕΚΤ. Η αύξηση των ποσών που αφορούν την αποκεντρωμένη διαχείριση οφείλονται κυρίως στις πληρωμές προχρηματοδοτήσεων που πραγματοποιήθηκαν σε υποψήφιες χώρες στο πλαίσιο των προγραμμάτων ΜΠΒ.

2.6 ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Οφειλόμενα ποσά από τα κράτη μέλη|26|24|

Δάνεια ΕΚΑΧ για το προσωπικό|10|13|

Άλλα|2|2|

Εγγυήσεις και καταθέσεις|17|6|

Σύνολο|55|45|

Τα ποσά που πρέπει να εισπραχθούν από κράτη μέλη αφορούν ποσά που οφείλονται στην υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ από πρώην υποψήφιες προς ένταξη χώρες.

ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

2.7 ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Επιστημονικό υλικό|62|73|

Άλλα|15|12|

ΣΥΝΟΛΟ|77|85|

Το ΚΚΕρ κατέχει και διαχειρίζεται τα αποθέματα του επιστημονικού εξοπλισμού. Ένα μεγάλο μέρος είναι το απόθεμα υλικών αναφοράς, πυρηνικών και μη πυρηνικών, που βρίσκεται στο Geel. Το απόθεμα αυτό έχει στρατηγικό χαρακτήρα και τηρείται ώστε να είναι δυνατή η αντιμετώπιση απρόβλεπτων μελλοντικών αιτημάτων σε καταστάσεις κρίσης. Άλλα αποθέματα περιλαμβάνουν το έργο EGNOS, το απόθεμα δημοσιεύσεων που τηρεί ή/και διαχειρίζεται η Υπηρεσία Εκδόσεων και εμβόλια.

2.8 ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Οι βραχυπρόθεσμες επενδύσεις συνίστανται σε διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού τα οποία αγοράστηκαν λόγω της απόδοσής τους ή διατηρήθηκαν, ώστε να δημιουργηθεί μια συγκεκριμένη δομή στοιχείων ενεργητικού ή μια δευτερεύουσα πηγή ρευστότητας. Συνεπώς, μπορούν να πωληθούν προκειμένου να αντιμετωπιστούν ανάγκες σε ρευστότητα ή διακυμάνσεις των επιτοκίων. Το 2008, διακρατήθηκαν επίσης στοιχεία ενεργητικού που προορίζονται για εμπορική εκμετάλλευση ύψους 7 εκατ. EUR, που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο αυτού του τομέα.

Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού|σε εκατ. EUR|

|Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ|Άλλα|Σύνολο|

Ποσά την 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Αγορές|560|255|815|

Πωλήσεις και αποσύρσεις|(573)|(32)|(605)|

Προσαρμογή στην αποσβεσμένη αξία|(1)|0|(1)|

Μεταβολή λογιστικής αξίας |8|3|11|

Επανεκτίμηση πλεονάσματος που μεταβιβάσθηκε ως μετοχικό κεφάλαιο |25|0|25|

Ποσά την 31.12.2009|1 483|308|1 791|

Όσον αφορά τα ποσά της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ, όλες οι διαθέσιμες προς πώληση επενδύσεις είναι χρεωστικοί τίτλοι σε EUR εισηγμένοι σε χρηματιστήριο. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, οι χρεωστικοί τίτλοι (στην εύλογη αξία τους), με καταληκτική προθεσμία εντός του 2010, ανέρχονται σε 242 εκατ. EUR (2008: 126 εκατ. EUR).

Η αύξηση των άλλων ποσών οφείλεται σε νέες αγορές που πραγματοποιήθηκαν από τη χρηματοδοτική διευκόλυνση καταμερισμού των κινδύνων (ΧΔΚΚ), (195 εκατ. EUR), και από το μέσο εγγύησης δανείων για έργα ΔΕΔ-Μ (60 εκατ. EUR).

2.9 ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

||σε εκατ. EUR|

Είδος διαχείρισης|31.12.2009|31.12.2008|

Άμεση κεντρική διαχείριση|2 924|3 055|

Έμμεση κεντρική διαχείριση|1 990|930|

Αποκεντρωμένη διαχείριση|700|326|

Επιμερισμένη διαχείριση|2 550|5 304|

Κοινή διαχείριση|832|608|

Εκτελούμενη από άλλα θεσμικά όργανα και οργανισμούς|81|39|

Σύνολο βραχυπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων |9 077|10 262|

Η μείωση των βραχυπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων οφείλεται στο γεγονός ότι όσον αφορά τις διαρθρωτικές δράσεις υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης, ορισμένα χρηματοδοτούμενα έργα ήταν σε φάση ολοκλήρωσης (προγράμματα σχετικά με την περίοδο 2000-2006), ενώ όσον αφορά τα νέα έργα (προγράμματα σχετικά με την περίοδο 2007-2013) καταβλήθηκε τρίτη δόση προχρηματοδότησης το 2009, αλλά ταξινομήθηκε στα μακροπρόθεσμα στοιχεία του ενεργητικού, όπως εξηγείται στη σημείωση 2.5. Η αύξηση των βραχυπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων στο πλαίσιο της έμμεσης κεντρικής διαχείρισης οφείλεται στη μεταφορά δραστηριοτήτων από την Επιτροπή σε νέους εκτελεστικούς οργανισμούς, κυρίως στους τομείς της έρευνας και της ανάπτυξης. Το ποσό των βραχυπρόθεσμων προχρηματοδοτήσεων για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει το δικαίωμα να εισπράττει τόκους από δικαιούχους ανέρχεται σε 4 629 εκατ. EUR.

2.10 ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Βραχυπρόθεσμα δάνεια|216|114|

Τρέχουσες απαιτήσεις|4 519|6 128|

Διάφορες απαιτήσεις |16|23|

Δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα μελλοντικών χρήσεων|3 912|5 655|

Σύνολο|8 663|11 920|

2.10.1 Βραχυπρόθεσμα δάνεια

Τα ποσά αυτά αφορούν δάνεια 41 εκατ. EUR με προθεσμίες λήξης μικρότερες των 12 μηνών από την ημερομηνία του ισολογισμού (40 εκατ. EUR, σχετικά με δάνεια ΜΧΣ, βλ. σημείωση 2.4 ανωτέρω). Στον τομέα αυτόν περιλαμβάνονται επίσης προθεσμιακές καταθέσεις της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ:

Προθεσμιακές καταθέσεις|σε εκατ. EUR|

|Σύνολο|

Ποσά την 31.12.2008|0|

Αύξηση|174|

Δεδουλευμένα ποσά|1|

Ποσά την 31.12.2009|175|

2.10.2 Τρέχουσες απαιτήσεις

|σε εκατ. EUR|

Ομάδα λογαριασμών|31.12.2009|31.12.2008|

Πελάτες|277|(76)|201|243|(79)|164|

Πρόστιμα|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Κράτη μέλη|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Άλλα|76|(2)|74|111|(13)|98|

Σύνολο|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Πελάτες

Πρόκειται για εντάλματα είσπραξης που καταχωρίστηκαν λογιστικώς την 31 η Δεκεμβρίου 2009, ως βεβαιωμένες απαιτήσεις που πρέπει να εισπραχθούν οι οποίες δεν περιλαμβάνονται ακόμη σε άλλους λογαριασμούς του ενεργητικού του ισολογισμού.

Πρόστιμα

Ποσά προς είσπραξη σχετικά με πρόστιμα που εξέδωσε η Επιτροπή συνολικής αξίας 3 370 εκατ. EUR. Στο ποσό αυτό εφαρμόστηκε απομείωση αξίας 133 εκατ. EUR. Η αύξηση στην απομείωση αυτή εξηγείται από το γεγονός ότι μερικά νέα πρόστιμα που εκδόθηκαν δεν μπορούσαν, στο πλαίσιο της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, να καλυφθούν με προσωρινές πληρωμές ή τραπεζικές εγγυήσεις. Επιπλέον, για ορισμένα πρόστιμα εκκρεμούν ακόμη συνοπτικές διαδικασίες ενώπιον του Δικαστηρίου. Μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2009 έγιναν δεκτές εγγυήσεις συνολικής αξίας 2 952 εκατ. EUR (2008: 2 403 εκατ. EUR) όσον αφορά αυτές τις απαιτήσεις, με μνεία ότι ο υποβληθείς σε πρόστιμο επιθυμεί να υποβάλει σχετική προσφυγή. Πρέπει να σημειωθεί ότι 290 εκατ. EUR από τα ανωτέρω ποσά δεν ήταν απαιτητά την 31 η Δεκεμβρίου 2009.

Απαιτήσεις έναντι κρατών μελών

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Απαιτήσεις ΕΓΤΕ|||

Απαιτήσεις ΕΓΤΕ|627|684|

Μειώσεις αξίας|(350)|(392)|

Σύνολο|277|292|

ΦΠΑ καταβληθείς και προς ανάκτηση από τα κράτη μέλη|38|36|

Ίδιοι πόροι|||

Καταχωρισμένοι στη λογιστική Α|89|97|

Καταχωρισμένοι στη χωριστή λογιστική|1 260|1 260|

Μειώσεις αξίας|(841)|(812)|

Άλλα|25|16|

Σύνολο|533|561|

Άλλες απαιτήσεις έναντι κρατών μελών|159|483|

Σύνολο|1 007|1 372|

– Απαιτήσεις ΕΓΤΕ

Το στοιχείο αυτό αφορά τις οφειλές δικαιούχων του ΕΓΤΕ την 31 η Δεκεμβρίου 2009, όπως δηλώθηκαν και πιστοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη την 15 η Οκτωβρίου 2009, μείον 20% του εκάστοτε ποσού, το οποίο τα κράτη μέλη δύνανται να παρακρατήσουν για την κάλυψη διοικητικών δαπανών. Επίσης, έγινε εκτίμηση των απαιτήσεων που προκύπτουν μετά τη δήλωση αυτή και μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2009. Η Επιτροπή προβαίνει επίσης σε εκτίμηση μείωσης αξίας για τις οφειλές των δικαιούχων που δεν είναι πιθανό να εισπραχθούν. Η λογιστική καταχώριση αυτής της προσαρμογής δεν συνεπάγεται παραίτηση εκ μέρους της Επιτροπής από τη μελλοντική είσπραξη των ποσών αυτών.

– Ίδιοι πόροι

Επισημαίνεται ότι τα κράτη μέλη δικαιούνται να παρακρατήσουν το 25% των παραδοσιακών ιδίων πόρων για την κάλυψη του κόστους είσπραξης και ως εκ τούτου τα ανωτέρω ποσά εμφανίζονται καθαρά, μετά την αφαίρεση του ποσοστού αυτού. Με βάση τις εκτιμήσεις που διαβίβασαν τα κράτη μέλη, καταγράφηκε μείωση αξίας ύψους 841 εκατ. EUR για τις απαιτήσεις έναντι κρατών μελών. Ωστόσο, αυτό δεν συνεπάγεται παραίτηση, εκ μέρους της Επιτροπής, από τη μελλοντική είσπραξη των ποσών που καλύπτονται από την προσαρμογή αξίας.

– Άλλες απαιτήσεις έναντι κρατών μελών

Άλλες απαιτήσεις από κράτη μέλη περιλαμβάνουν 72 εκατ. EUR για έξοδα είσπραξης και προκαταβολές ΕΓΤΕ ύψους 8 εκατ. EUR σε σύγκριση με 120 εκατ. EUR και 244 εκατ. EUR, αντίστοιχα το 2008.

2.10.3 Δεδουλευμένα έσοδα και έξοδα μελλοντικών χρήσεων

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Δεδουλευμένα έσοδα|3 655|5 402|

Έξοδα μελλοντικών χρήσεων|230|223|

Άλλα|27|30|

Σύνολο|3 912|5 655|

Το κύριο ποσό στον τομέα αυτόν είναι δεδουλευμένα έσοδα ύψους 3 655 εκατ. EUR.

|σε εκατ. EUR|

Δεδουλευμένα έσοδα|31.12.2009|31.12.2008|

Ίδιοι πόροι|2 209|2 576|

Γεωργικά έσοδα Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου για ειδικό προορισμό |940|1 261|

Αναδιάρθρωση στον τομέα της ζάχαρης|0|911|

ΕΓΤΕ: μη εκτελεσθείσες αποφάσεις προσαρμογής για λόγους συμμόρφωσης|0|368|

Ταμείο Συνοχής και Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης: δημοσιονομικές διορθώσεις|404|146|

Ταμείο Αλιείας|0|32|

Άλλα δεδουλευμένα έσοδα|102|108|

Σύνολο δεδουλευμένων εσόδων|3 655|5 402|

Άλλα δεδουλευμένα έσοδα είναι κυρίως οι τόκοι υπερημερίας, οι δεδουλευμένοι τραπεζικοί τόκοι και οι δεδουλευμένοι τόκοι επί των ποσών των προχρηματοδοτήσεων.

Στον τομέα αυτόν περιλαμβάνονται επίσης έξοδα μελλοντικών χρήσεων συνολικού ύψους 230 εκατ. EUR, εκ των οποίων τα κυριότερα ποσά είναι προβλεπόμενες πληρωμές 53 εκατ. EUR για διμερείς αλιευτικές συμφωνίες με τρίτες χώρες, 36 εκατ. EUR για το Ευρωπαϊκό Σχολείο, 44 εκατ. EUR για μισθώσεις γραφείων, 22 εκατ. EUR για μετατροπές γραφείων και 17 εκατ. EUR τόκοι επί μισθώσεων πάγιων στοιχείων ενεργητικού.

2.11 ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΚΑΙ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΤΟΥΣ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Ταμειακά διαθέσιμα χωρίς περιορισμό χρήσης|||

Λογαριασμοί σε δημόσια ταμεία και κεντρικές τράπεζες|10 958|15 039|

Λογαριασμοί όψεως|1 967|1 415|

Λογαριασμοί σταθερού ποσού|42|35|

Μεταφορές (μεταφορές μετρητών)|9|26|

Βραχυπρόθεσμες καταθέσεις και άλλα ισοδύναμα μετρητών|1 486|1 456|

Σύνολο|14 462|17 971|

Ταμειακά διαθέσιμα με περιορισμό χρήσης|8 910|5 753|

Σύνολο|23 372|23 724|

2.11.1 Ταμειακά διαθέσιμα χωρίς περιορισμό χρήσης

Τα ταμειακά διαθέσιμα χωρίς περιορισμό χρήσης περιλαμβάνουν το σύνολο των χρηματικών διαθεσίμων της ΕΕ που είναι κατατεθειμένα σε λογαριασμούς σε κάθε κράτος μέλος καθώς και στις χώρες ΕΖΕΣ (δημόσιο ταμείο ή κεντρική τράπεζα), καθώς και σε λογαριασμούς όψεως, σε λογαριασμούς σταθερού ποσού, σε βραχυπρόθεσμες τραπεζικές καταθέσεις και σε λογαριασμούς μικροεξόδων.

Το χαμηλότερο ποσό στα Δημόσια Ταμεία και στις Κεντρικές Τράπεζες στο τέλος αυτής της χρήσης οφείλεται στο γεγονός ότι 3,5 δισεκατ. EUR έπρεπε να επιστραφούν στα κράτη μέλη στην αρχή του 2010 μετά τον διορθωτικό προϋπολογισμό 10/2009, σε σύγκριση με 6,6 δισεκατ. EUR το προηγούμενο έτος. Η σχετική υποχρέωση εμφανίζεται στις βραχυπρόθεσμες οφειλές, βλ. επίσης σημείωση 2.18.2 κατωτέρω. Το ταμειακό υπόλοιπο επηρεάστηκε επίσης στο τέλος του έτους από έσοδα για ειδικό προορισμό που δεν είχαν ακόμη χρησιμοποιηθεί, ύψους 2,7 δισεκατ. EUR (2008: 5,1 δισεκατ. EUR) τα οποία δεν μπορούν να επιστραφούν στα κράτη μέλη και 1,4 δισεκατ. EUR (2008: 1,7 δισεκατ. EUR), τα οποία παρακρατήθηκαν για να καλύψουν τις πιστώσεις πληρωμών που μεταφέρθηκαν στο 2010. Το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού 2,3 δισεκατ. EUR πρέπει επίσης να επιστραφεί στα κράτη μέλη με αφαίρεση από τα οφειλόμενα ποσά για το 2010.

Τα ποσά που αφορούν βραχυπρόθεσμες καταθέσεις αντιστοιχούν κυρίως σε χρήματα που διαχειρίζονται καταπιστευματικοί φορείς για λογαριασμό της ΕΕ με σκοπό την εκτέλεση ιδιαίτερων προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

2.11.2 Ταμειακά διαθέσιμα με περιορισμό χρήσης

Τα ταμειακά διαθέσιμα με περιορισμό χρήσης είναι ποσά που εισέπραξε η Επιτροπή από πρόστιμα, για υποθέσεις που δεν έχουν ακόμη διευθετηθεί. Τα ποσά αυτά τηρούνται σε ειδικούς λογαριασμούς καταθέσεων που δεν χρησιμοποιούνται για καμία άλλη δραστηριότητα.

ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

2.12 ΠΑΡΟΧΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Συντάξεις - Προσωπικό |33 316|32 867|

Συντάξεις - Άλλοι |663|696|

Κοινό καθεστώς ασφάλισης ασθένειας|3 263|3 993|

Σύνολο|37 242|37 556|

2.12.1 Συντάξεις - Προσωπικό

Σύμφωνα με το άρθρο 83 του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης, η καταβολή των παροχών που προβλέπονται από το καθεστώς συνταξιοδότησης των υπαλλήλων (Κανονισμός Υπηρεσιακής Κατάστασης των υπαλλήλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης) βαρύνει τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το καθεστώς δεν χρηματοδοτείται, αλλά τα κράτη μέλη εγγυώνται συλλογικά την καταβολή αυτών των παροχών σύμφωνα με την κλίμακα κατανομής που καθορίζεται για τη χρηματοδότηση των δαπανών αυτών. Επιπλέον, οι μόνιμοι υπάλληλοι συμβάλλουν κατά το ένα τρίτο στην μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση του εν λόγω καθεστώτος, μέσω υποχρεωτικής εισφοράς. Το ποσό αυτής της εισφοράς αναθεωρείται κάθε χρόνο και επικαιροποιείται όπως απαιτείται για να εξασφαλιστεί ότι οι εισφορές αυτές (επί του παρόντος 11,3% του βασικού μισθού) επαρκούν για την ετήσια χρηματοδότηση του ενός τρίτου των δικαιωμάτων που αποκτώνται κατά τη διάρκεια του έτους.

Οι υποχρεώσεις στο πλαίσιο του συνταξιοδοτικού καθεστώτος εκτιμήθηκαν με βάση τον αριθμό των εν ενεργεία και των συνταξιοδοτηθέντων μελών του προσωπικού την 31 η Δεκεμβρίου 2009 και με βάση τους κανόνες του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης εν ισχύ την ημερομηνία εκείνη. Η αποτίμηση αυτή έλαβε υπόψη τις παροχές που συνδέονται με τη σύνταξη αρχαιότητας, αναπηρίας και επιζώντων (τα διάφορα είδη συντάξεων, καθώς και το επίδομα αναπηρίας). Διενεργήθηκε σύμφωνα με τη μέθοδο IPSAS 25 (και, συνεπώς, σύμφωνα επίσης με τον λογιστικό κανόνα 12 της ΕΕ). Σύμφωνα με αυτό το λογιστικό πρότυπο, ο εργοδότης πρέπει να καθορίζει την υποχρέωσή του σε αναλογιστική βάση, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις συμβατικές παροχές καθόλη τη διάρκεια της ενεργού επαγγελματικής ζωής των εργαζομένων όσο και τις προβλέψιμες μισθολογικές αυξήσεις. Η αναλογιστική μέθοδος αποτίμησης που χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό αυτής της υποχρέωσης είναι η μέθοδος της προβεβλημένης πιστωτικής μονάδας.

Οι κυριότερες αναλογιστικές παραδοχές που ήταν διαθέσιμες την ημερομηνία της αποτίμησης και που χρησιμοποιήθηκαν κατά την αποτίμηση ήταν οι ακόλουθες:

Αναλογιστικές παραδοχές|31.12.2009|31.12.2008|

Ονομαστικό προεξοφλητικό επιτόκιο |4,5%|3,9%|

Προβλεπόμενο ποσοστό πληθωρισμού |2,5%|1,8%|

Πραγματικό προεξοφλητικό επιτόκιο|2,0%|2,1%|

Πιθανότητα γάμου: άνδρας/γυναίκα|84%/38%|84%/38%|

Γενική αύξηση των μισθών/επανεκτίμηση των συντάξεων|0%|0,3%|

Για τον υπολογισμό χρησιμοποιήθηκε ο πίνακας θνησιμότητας υπαλλήλων διεθνών οργανισμών του 2008. Η αποχώρηση λόγω συνταξιοδότησης υποτίθεται ότι γίνεται τη στιγμή που ο υπάλληλος χαίρει όλων των δικαιωμάτων του, λαμβανομένης υπόψη της μείωσης λόγω πρόωρης συνταξιοδότησης και του κινήτρου της Βαρκελώνης για όψιμη συνταξιοδότηση, όχι αργότερα από την ηλικία των 65 ετών. Οι υπολογισμοί των ακαθάριστων συντάξεων και των οικογενειακών επιδομάτων γίνονται με βάση τις διατάξεις του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης.

Οι υποχρεώσεις αφορούν τα δικαιώματα που είχαν ήδη οριστεί για τις ακόλουθες κατηγορίες:

(1) το εν ενεργεία προσωπικό την 31 η Δεκεμβρίου 2009 σε όλα τα όργανα και οργανισμούς που διέπεται από το καθεστώς συνταξιοδότησης,

(2) το προσωπικό που τελεί υπό προθεσμιακό καθεστώς, δηλαδή το προσωπικό που εγκατέλειψε προσωρινά ή οριστικά τα θεσμικά όργανα αλλά άφησε τα συνταξιοδοτικά του δικαιώματα στο καθεστώς συνταξιοδότησης (αποκλειστικά τα άτομα που συμπλήρωσαν τουλάχιστον 10 έτη υπηρεσίας),

(3) τους πρώην υπαλλήλους και το λοιπό προσωπικό που τυγχάνουν σύνταξης γήρατος,

(4) τους πρώην υπαλλήλους και το λοιπό προσωπικό που τυγχάνουν σύνταξης αναπηρίας,

(5) τους πρώην υπαλλήλους και το λοιπό προσωπικό που τυγχάνουν επιδόματος αναπηρίας,

(6) τους δικαιούχους σύνταξης επιζώντων (χήρες ή χήρους, ορφανά, προστατευόμενα μέλη).

Οι βασικές μεταβολές από την 31 η Δεκεμβρίου 2008 έχουν ως εξής:

|σε εκατ. EUR|

Μεταβολή των υποχρεώσεων του συνταξιοδοτικού καθεστώτος|Ποσό |

Ακαθάριστες συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2008|36 495|

Κόστος εξυπηρέτησης|1 360|

Τόκοι|1 456|

Πληρωμές παροχών|(1 035)|

Αναλογιστικά κέρδη|(1 248)|

Μεταβολές λόγω νέοπροσληφθέντων|187|

Ακαθάριστες συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2009|37 215|

Τα σημαντικότερα σημεία είναι τα εξής:

– Η ακαθάριστη αναλογιστική υποχρέωση αποτιμήθηκε σε 37 215 εκατ. EUR την 31 η Δεκεμβρίου 2009 (έναντι 36 495 εκατ. EUR το 2008). Στο ποσό αυτό προστίθεται το αποτέλεσμα διορθωτικού συντελεστή 1 079 εκατ. EUR (έναντι 1 277 εκατ. EUR, το 2008). Οι φόροι που καταβάλλονται από δικαιούχους αφαιρούνται από τη συνολική ακαθάριστη υποχρέωση, ώστε να προσδιοριστεί η καθαρή υποχρέωση που περιλαμβάνεται στον ισολογισμό (δεδομένου ότι ο φόρος αφαιρείται κατά την πληρωμή των συντάξεων και πιστώνεται στα έσοδα της ΕΕ το έτος πληρωμής). Αυτή η καθαρή υποχρέωση (ακαθάριστη υποχρέωση μείον φόροι) την 31 η Δεκεμβρίου 2009 εκτιμήθηκε έτσι σε 33 316 εκατ. EUR.

– Ο αριθμός των υπαλλήλων που υπάγονται στο καθεστώς συντάξεων προσωπικού αυξήθηκε κατά 5 082 μέλη. Η αύξηση αυτή αφορά κυρίως έκτακτους υπαλλήλους, συμβασιούχους, υπαλλήλους και βοηθούς ευρωβουλευτών, οι τελευταίοι εκ των οποίων συμπεριλαμβάνονται για πρώτη φορά στο καθεστώς.

2.12.2 Συντάξεις - Άλλοι

Ο λογαριασμός αυτός αφορά την υποχρέωση για δεσμεύσεις συνταξιοδότησης έναντι μελών και πρώην μελών της Επιτροπής, του Δικαστηρίου (και του Γενικού Δικαστηρίου) και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, των Γενικών Γραμματέων του Συμβουλίου, του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων και του Δικαστηρίου Δημόσιας Διοίκησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περιλαμβάνει επίσης υποχρέωση για τις συντάξεις ορισμένων Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

2.12.3 Κοινό καθεστώς ασφάλισης ασθένειας

Έγινε επίσης αποτίμηση της εκτιμώμενης υποχρέωσης της ΕΕ όσον αφορά τις συνεισφορές τους στο κοινό καθεστώς ασφάλισης ασθένειας σχετικά με το προσωπικό που έχει συνταξιοδοτηθεί. Αυτή η ακαθάριστη υποχρέωση αποτιμήθηκε σε 3 535 εκατ. EUR. Τα στοιχεία ενεργητικού του καθεστώτος, που αντιπροσωπεύουν 272 εκατ. EUR, αφαιρούνται από αυτή την ακαθάριστη υποχρέωση για να επιτευχθεί το καθαρό ποσό. Οι υπολογισμοί λαμβάνουν υπόψη τους εν ενεργεία υπαλλήλους και τους συνταξιούχους από τα διάφορα θεσμικά όργανα και οργανισμούς της ΕΕ, τις οικογένειές τους, αλλά και ενεργά μέλη και συνταξιούχους υπαλλήλους από την Επιτροπή, το Ελεγκτικό Συνέδριο, το Δικαστήριο, το Συμβούλιο, τον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων και τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή. Το προεξοφλητικό επιτόκιο και η γενική αύξηση των μισθών που χρησιμοποιήθηκε στον υπολογισμό είναι τα ίδια με αυτά που χρησιμοποιήθηκαν για την αποτίμηση των συντάξεων προσωπικού (βλ. ανωτέρω). Τα αναλογιστικά κέρδη που απορρέουν από τις μεταβολές αναλογιστικών παραδοχών αποτελούν τον βασικό λόγο για τη μικρή μείωση της υποχρέωσης.

|σε εκατ. EUR|

Μεταβολή των υποχρεώσεων του κοινού καθεστώτος ασφάλισης ασθένειας|Ποσό |

Ακαθάριστες υποχρεώσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2008|4 248|

Συνήθεις δαπάνες|168|

Δαπάνες επιτοκίου|169|

Πληρωμές παροχών|(85)|

Αναλογιστικά κέρδη|(965)|

Ακαθάριστες υποχρεώσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2009|3 535|

Μείον στοιχεία ενεργητικού του καθεστώτος|(272)|

Καθαρές υποχρεώσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2009|3 263|

2.13 ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

|||σε εκατ. EUR|

Δικαστικές υποθέσεις|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Παροπλισμός πυρηνικών εγκαταστάσεων|819|0|0|0|(22)|111|908|

Χρηματοοικονομικές προβλέψεις|12|67|0|0|(3)|0|76|

Άλλα|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Σύνολο|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Δικαστικές υποθέσεις

Πρόκειται για την εκτίμηση των ποσών που είναι πιθανόν να πληρωθούν μετά το 2010 για ορισμένες δικαστικές υποθέσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη. Το μεγαλύτερο μέρος, δηλαδή ποσό 409 εκατ. EUR αφορά δικαστικές υποθέσεις σε εκκρεμότητα την 31 η Δεκεμβρίου 2009 σχετικά με δημοσιονομικές διορθώσεις για δαπάνες του ΕΓΤΕ και άλλες δικαστικές υποθέσεις σχετικά με γεωργικές δαπάνες.

Παροπλισμός πυρηνικών εγκαταστάσεων

Το 2008, κοινοπραξία ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων επικαιροποίησε τη μελέτη που εκπόνησε το 2003 σχετικά με την εκτίμηση των δαπανών του προγράμματος παροπλισμού των πυρηνικών εγκαταστάσεων και του προγράμματος διαχείρισης των αποβλήτων του ΚΚΕρ. Η αναθεωρημένη της εκτίμηση, ύψους 1 222 εκατ. EUR (έναντι 1 145 εκατ. EUR προηγουμένως) χρησιμοποιείται ως βάση για την πρόβλεψη που πρέπει να συμπεριληφθεί στις δημοσιονομικές καταστάσεις. Σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες της ΕΕ, η εκτίμηση αυτή λαμβάνει υπόψη το ποσοστό πληθωρισμού και στη συνέχεια προεξοφλείται στην καθαρή παρούσα αξία της. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, η πρόβλεψη αυτή ανερχόταν συνολικά σε 930 εκατ. EUR, εκ των οποίων ένα μέρος έπρεπε να καταβληθεί το 2010 (22 εκατ. EUR) και το υπόλοιπο αργότερα (908 εκατ. EUR). Δεδομένης της εκτιμηθείσας διάρκειας του εν λόγω προγράμματος (περίπου 30 έτη), πρέπει να διευκρινιστεί ότι υπάρχει κάποια αβεβαιότητα ως προς την εκτίμηση αυτή και ότι οι τελικές δαπάνες μπορεί να διαφέρουν από τα ποσά που εμφανίζονται επί του παρόντος.

Χρηματοοικονομικές προβλέψεις

Βάσει του μηχανισμού εγγυήσεων υπέρ των ΜΜΕ του 1998, του μηχανισμού εγγυήσεων υπέρ των ΜΜΕ του 2001 και του μηχανισμού εγγυήσεων ΜΜΕ του 2007 στο πλαίσιο του CIP, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) έχει την εξουσία να χορηγεί εγγυήσεις εξ ονόματός του αλλά για λογαριασμό και με κίνδυνο της Επιτροπής. Ωστόσο, έχουν τεθεί ανώτατα όρια ως προς τον χρηματοδοτικό κίνδυνο που συνδέεται με τις εκταμιευθείσες και μη εκταμιευθείσες εγγυήσεις. Την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού, οι χρηματοοικονομικές προβλέψεις αντιστοιχούν για τους δύο αυτούς μηχανισμούς στις υποχρεώσεις πληρωμής προς ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς μείον τις καθαρές αιτήσεις πληρωμής που υποβλήθηκαν μέχρι την ημερομηνία αυτή. Οι μακροπρόθεσμες χρηματοοικονομικές προβλέψεις προεξοφλούνται στην καθαρή παρούσα αξία τους.

Άλλες προβλέψεις

Το βασικό ποσό εδώ αφορά τις εκτιμήσεις των συνεισφορών της ΕΕ προς διάφορα κράτη μέλη στο πλαίσιο του κτηνιατρικού ταμείου επειγόντων περιστατικών για την κάλυψη του κόστους αντιμετώπισης ορισμένων ζωικών ασθενειών, ανερχόμενων συνολικά σε 60 εκατ. EUR (2008: 101 εκατ. EUR) κατανεμημένων σε ποσά που αναμένεται να τακτοποιηθούν το 2010 (25 εκατ. EUR) και μεταγενέστερα (35 εκατ. EUR).

2.14 ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

2.14.1 Δανειοληπτικές πράξεις

|σε εκατ. EUR |

ΜΧΣ|663|25|(95)|-|(6)|587|

ΔΙΠ|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

ΕΥΡΑΤΟΜ|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ|282|-|(67)|18|(8)|225|

Σύνολο|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Κατανομή μεταξύ βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων δανειοληπτικών πράξεων|σε εκατ. EUR|

Δανειοληπτικές πράξεις|Προθεσμία< 1 έτους|Προθεσμία> 1 έτους|Σύνολο την 31.12.2009|

ΜΧΣ|40|547|587|

ΔΙΠ|-|9 303|9 303|

ΕΥΡΑΤΟΜ|-|484|484|

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ |-|225|225|

Σύνολο|40|10 559|10.599|

Στον τομέα αυτόν περιλαμβάνονται οι δανειοληπτικές πράξεις διάρκειας άνω του έτους που οφείλει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι δανειοληπτικές πράξεις περιλαμβάνουν πιστοποιημένες οφειλές ανερχόμενες σε 10 324 εκατ. EUR (2008: 3 131 εκατ. EUR). Οι μεταβολές της λογιστικής αξίας αντιστοιχούν στη μεταβολή των δεδουλευμένων τόκων συν, στην περίπτωση των δανείων της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ, την απόσβεση κατά τη διάρκεια του έτους οποιουδήποτε σημαντικού κόστους συναλλαγής που προκύπτει κατά τη σύναψη του δανείου, δεδομένου ότι ο υπολογισμός γίνεται σύμφωνα με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Τα πραγματικά επιτόκια (εκφρασμένα σε ψαλίδα επιτοκίων) ήταν τα ακόλουθα:

Δανειοληπτικές πράξεις|31.12.2009|31.12.2008|

Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή (ΜΧΣ)|0,9625%-4,54%|3,022%-5,29%|

Ευρατόμ|0,9031%-5,6775%|3,348%-5,6775%|

ΔΙΠ|3,125%-3,625%|3,25%|

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ|0,346%-9,2714%|4,939%-11,875% (*)|

(*) η ανώτατη τιμή αναφέρεται σε δανειοληπτική πράξη σταθερού επιτοκίου που καλύπτεται από συμφωνία ανταλλαγής επιτοκίου (swap)

2.15 ΑΛΛΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

|σε εκατ. EUR |

|31.12.2009|31.12.2008|

Οφειλές χρηματοδοτικής μίσθωσης|1 736|1 770|

Κτήρια εξοφλούμενα με δόσεις|395|403|

Άλλα |47|53|

Σύνολο|2 178|2 226|

Η θέση αυτή περιλαμβάνει κυρίως τις οφειλές για μισθώσεις διάρκειας μικρότερης του ενός έτους (βλ. σημείωση 2.2 ανωτέρω). Περιλαμβάνονται επίσης ποσά που αφορούν ορισμένα κτήρια που έχει αγοράσει η Επιτροπή, η τιμή αγοράς των οποίων θα εξοφληθεί με δόσεις – δεν πρόκειται για συμβάσεις μίσθωσης, δεδομένου ότι η κυριότητα περιήλθε αμέσως στην Επιτροπή.

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

2.16 ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

|||σε εκατ. EUR|

Δικαστικές υποθέσεις|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Παροπλισμός πυρηνικών εγκαταστάσεων|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Χρηματοοικονομικές προβλέψεις|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Άλλα|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Σύνολο|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

Ο τομέας αυτός περιλαμβάνει το τμήμα των προβλέψεων που αφορά πληρωμές καταβλητέες σε διάστημα μικρότερο του έτους.

2.17 ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

Στον τομέα αυτό περιλαμβάνονται δανειοληπτικές πράξεις (βλ. σημείωση 2.14.1 ) ύψους 40 εκατ. EUR που φθάνουν στη λήξη τους εντός 12 μηνών από την ημερομηνία του ισολογισμού (2008: 94 εκατ. EUR συν 25 εκατ. EUR για στοιχεία ενεργητικού που προορίζονται για εμπορική εκμετάλλευση).

2.18 ΠΛΗΡΩΤΕΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Τρέχον μερίδιο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων|71|64|

Τρέχουσες οφειλές|15 260|12 026|

Διάφορες οφειλές |133|115|

Δεδουλευμένα έξοδα και έσοδα μελλοντικών χρήσεων|78 420|77 472|

Σύνολο|93 884|89 677|

2.18.1 Τρέχον μερίδιο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων

|σε εκατ. EUR |

|31.12.2009|31.12.2008|

Υποχρεώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης|59|52|

Άλλα |12|12|

Σύνολο|71|64|

2.18.2 Τρέχουσες οφειλές

|σε εκατ. EUR|

Είδος|31.12.2009|31.12.2008|

Κράτη μέλη|14 903|11 386|

Προμηθευτές και άλλοι|944|1 175|

Επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας|(587)|(535)|

Σύνολο|15 260|12 026|

Οι βραχυπρόθεσμες οφειλές περιλαμβάνουν καταστάσεις δαπανών που υποβάλλονται στην ΕΕ στο πλαίσιο των επιχορηγούμενων δραστηριοτήτων. Πιστώνονται για το ζητούμενο ποσό μόλις υποβληθεί η σχετική αίτηση. Αν ο αντισυμβαλλόμενος είναι κράτος μέλος, ταξινομούνται στην κατηγορία αυτή. Η ίδια διαδικασία ισχύει και για τιμολόγια και πιστωτικά σημειώματα που λαμβάνονται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων προμηθειών. Οι εν λόγω δηλώσεις δαπανών έχουν ληφθεί υπόψη στο πλαίσιο των διαδικασιών διαχωρισμού των χρήσεων. Μετά τις σχετικές καταληκτικές εγγραφές, τα ποσά που εκτιμώνται επιλέξιμα εγγράφονται ως δεδουλευμένα έξοδα (βλ. σημείωση 2.18.3 κατωτέρω), ενώ τα μη επιλέξιμα μέρη τους παραμένουν ανοικτά στον λογαριασμό «Επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας». Για να αποφευχθούν οι υπερεκτιμήσεις των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού, αποφασίστηκε το καθαρό προς πληρωμή ποσό να εμφανίζεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις.

Κράτη μέλη

Τα κυριότερα ποσά που περιλαμβάνονται εδώ είναι 11 160 εκατ. EUR (2008: 4 660 εκατ. EUR) τα οποία αφορούν μη εξοφληθείσες δηλώσεις δαπανών σχετικά με ενέργειες των διαρθρωτικών ταμείων. Επίσης περιλαμβάνονται 3 524 εκατ. EUR που οφείλονται στα κράτη μέλη βάσει του διορθωτικού προϋπολογισμού που καταρτίστηκε στα τέλη του 2009 (2008: 6 627 εκατ. EUR) – το ποσό αυτό καταβλήθηκε στα κράτη μέλη τον Φεβρουάριο του 2010.

Προμηθευτές και άλλοι

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται ποσά που οφείλονται λόγω επιχορηγούμενων δραστηριοτήτων και συμβάσεων προμηθειών, καθώς και ποσά οφειλόμενα σε δημόσιους οργανισμούς και σε μη ενοποιημένες οντότητες (π.χ. στο ΕΤΑ).

Επιβεβαίωση της επιλεξιμότητας

Οι πληρωτέοι λογαριασμοί μειώθηκαν κατά 587 εκατ. EUR τα οποία αντιστοιχούν στο μέρος των αιτήσεων επιστροφής που έχει υποβληθεί, αλλά δεν έχει ακόμη ελεγχθεί, και το οποίο θεωρήθηκε μη επιλέξιμο. Τα μεγαλύτερα ποσά αφορούν τις ΓΔ που ασχολούνται με διαρθρωτικές δράσεις.

2.18.3 Δεδουλευμένα έξοδα και έσοδα μελλοντικών χρήσεων

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Δεδουλευμένα έξοδα|76 435|77 260|

Έσοδα μελλοντικών χρήσεων|1 976|50|

Άλλα|9|162|

Σύνολο|78 420|77 472|

Η κατανομή των δεδουλευμένων εξόδων έχει ως εξής:

Πληρωτέα έξοδα|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Δεδουλευμένα έξοδα του ΕΓΤΕ:|||

Έξοδα από 16.10.2009 έως 31.12.2009|32 087|30 415|

Άμεσες ενισχύσεις|12 195|12 682|

Αναδιάρθρωση στον τομέα της ζάχαρης|735|3 787|

Άλλα|(55)|(13)|

Σύνολο ΕΓΤΕ:|44 962|46 871|

Δεδουλευμένα έξοδα διαρθρωτικών δράσεων:|||

ΕΓΤΑΑ και ΕΓΤΠΕ-Τμήμα Εγγυήσεων|9 076|7 004|

EΤΠΑ και καινοτόμες πράξεις|11 777|10 687|

Ταμείο Συνοχής|980|2 810|

ISPA|3|4|

ΕΚΤ|5 411|4 596|

Σύνολο διαρθρωτικών ταμείων:|27 247|25 101|

Άλλα δεδουλευμένα έξοδα:|||

Ε&Α|1 687|1 978|

Άλλα|2 539|3 310|

Σύνολο λοιπών:|4 226|5 288|

Σύνολο δεδουλευμένων εξόδων|76 435|77 260|

Μετά το αργό ξεκίνημα κατά τα προηγούμενα έτη, τα προγράμματα των διαρθρωτικών δράσεων 2007-2013 έφθασαν σε κανονικό επίπεδο το 2009, γεγονός το οποίο εξηγεί τις αυξήσεις βάσει του ανωτέρω τομέα. Η αύξηση αυτή αντισταθμίζεται με τη μείωση δεδουλευμένων εξόδων για την αναδιάρθρωση στον τομέα της ζάχαρης, δεδομένου ότι προέκυψε ότι μέρος αυτών των κονδυλίων δεν θα χρησιμοποιηθεί.

Η σημαντική αύξηση που αφορά έσοδα μελλοντικών χρήσεων οφείλεται στην προκαταβολική πληρωμή συνεισφορών ιδίων πόρων από δύο κράτη μέλη.

ΚΑΘΑΡΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

2.19 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Αποθεματικό εύλογης αξίας|69|41|

Άλλα αποθεματικά:|||

Ταμείο Εγγύησης|1 472|1 276|

Αποθεματικό αναπροσαρμογής|57|57|

Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις|1 511|1 528|

Άλλα|214|213|

Σύνολο|3 254|3 074|

Σύνολο|3 323|3 115|

2.19.1 Αποθεματικό εύλογης αξίας

Βάσει των λογιστικών κανόνων, οι προσαρμογές της εύλογης αξίας των διαθέσιμων προς πώληση στοιχείων ενεργητικού εγγράφονται πλέον στο αποθεματικό εύλογης αξίας.

2.19.2 Άλλα αποθεματικά

Ταμείο Εγγύησης

Σχετικά με το Ταμείο Εγγύησης, βλ. επίσης σημείωση 2.3.3 . Το αποθεματικό αυτό περιλαμβάνει το «ποσοστό στόχο» 9% που έχει καθοριστεί για τα υπόλοιπα που εγγυάται το Ταμείο τα οποία πρέπει να παραμένουν ως στοιχεία ενεργητικού.

Αποθεματικό αναπροσαρμογής

Το αποθεματικό αναπροσαρμογής περιλαμβάνει τις αναπροσαρμογές της αξίας των ενσώματων πάγιων στοιχείων ενεργητικού. Το υπόλοιπο στο τέλος της χρήσης ανέρχεται σε 57 εκατ. EUR και αφορά αναπροσαρμογή της αξίας γηπέδων και κτηρίων της Επιτροπής, που είχε ήδη πραγματοποιηθεί πριν από τη μετάβαση στους νέους λογιστικούς κανόνες.

Αποθεματικό για δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις

Το ποσό αυτό αφορά το αποθεματικό της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ για τα στοιχεία ενεργητικού του Ταμείου Έρευνας για τον Άνθρακα και Χάλυβα. Το αποθεματικό αυτό συστάθηκε επ' ευκαιρία της εκκαθάρισης της ΕΚΑΧ.

2.20 ΠΟΣΑ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ

|σε εκατ. EUR |

|Ποσό|

Απαιτήσεις έναντι των κρατών μελών την 31 η Δεκεμβρίου 2008|50 539|

Επιστροφή του πλεονάσματος του προϋπολογισμού 2008 σε κράτη μέλη|1 796|

Μεταβολές του αποθεματικού του Ταμείου Εγγύησης|196|

Άλλες μεταβολές αποθεματικών|(10)|

Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ: κατανομή του αποτελέσματος 2008|(15)|

Οικονομικό αποτέλεσμα (πλεόνασμα) χρήσης|(4 457)|

Σύνολο ποσών που θα κληθούν να καταβάλουν τα κράτη μέλη την 31 η Δεκεμβρίου 2009|48 049|

Κατανέμονται ως εξής:Παροχές προς το προσωπικόΆλλα ποσά|37 24210 807|

Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το μέρος των εξόδων που έχει ήδη πραγματοποιήσει η ΕΕ έως την 31 η Δεκεμβρίου 2009, τα οποία πρέπει να χρηματοδοτηθούν από επόμενους προϋπολογισμούς. Έτσι, σύμφωνα με τους κανόνες της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση πολλά έξοδα αναγνωρίζονται στο έτος Ν μολονότι μπορεί να καταβληθούν στην ουσία το έτος Ν+1 και να χρηματοδοτηθούν από τον προϋπολογισμό του έτους Ν+1. Η καταχώριση των ποσών αυτών στους λογαριασμούς παθητικού, σε συνδυασμό με το ότι τα αντίστοιχα ποσά χρηματοδοτούνται από επόμενους προϋπολογισμούς, έχει ως αποτέλεσμα την υπέρογκη αύξηση του παθητικού σε σχέση με το ενεργητικό στο τέλος του έτους. Τα κυριότερα ποσά που πρέπει να υπογραμμιστούν αφορούν τις δραστηριότητες του ΕΓΤΕ. Οι πληρωμές που οφείλονται στα κράτη μέλη για την περίοδο από την 16 η Οκτωβρίου ως την 31 η Δεκεμβρίου 2009 ανέρχονταν σε 32 δισεκατ. EUR. Στην πράξη, η πλειονότητα των αιτούμενων ποσών καταβάλλεται από τα κράτη μέλη σε λιγότερο από 12 μήνες μετά το τέλος της εξεταζόμενης χρήσης, στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του επομένου έτους.

Σημειώθηκε σημαντική μείωση των λοιπών απαιτήσεων έναντι των κρατών μελών σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, 10,8 δισεκατ. EUR σε σύγκριση με 13 δισεκατ. EUR το 2008. Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση κατά 9,5 δισεκατ. EUR των προχρηματοδοτήσεων (σημειώσεις 2.5 και 2.9 ) που αντισταθμίζονται από την αύξηση κατά 4,2 δισεκατ. EUR των πληρωτέων λογαριασμών (σημείωση 2.18 ) και τη μείωση κατά 3,3 δισεκατ. EUR των βραχυπρόθεσμων απαιτήσεων (σημείωση 2.10 ).

Στην ουσία μόνον οι υποχρεώσεις της ΕΕ για παροχές προς το προσωπικό της καταβάλλονται επί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, λαμβανομένου υπόψη ότι κράτη μέλη εγγυώνται τη χρηματοδότηση των συνταξιοδοτικών πληρωμών από τους ετήσιους προϋπολογισμούς. Ενημερωτικά και μόνον ακολουθεί εκτίμηση της κατανομής των μελλοντικών πληρωμών για παροχές προς το προσωπικό:

|σε εκατ. EUR|

|Ποσό|

Βραχυπρόθεσμη βάση: ποσά πληρωτέα το 2010 |1 214|

Μακροπρόθεσμη βάση: ποσά πληρωτέα μετά το 2010|36 028|

Σύνολο υποχρεώσεων για παροχές προς το προσωπικό την 31.12.2009|37 242|

Τονίζεται, επίσης, ότι τα ανωτέρω δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Τα έσοδα του προϋπολογισμού πρέπει να ισοσκελίζουν ή να υπερβαίνουν πάντα τις δαπάνες του προϋπολογισμού, δεδομένου ότι οποιοδήποτε πλεόνασμα εσόδων επιστρέφεται στα κράτη μέλη.

3. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ

3.1 ΙΔΙΟΙ ΠΟΡΟΙ ΑΠΟ ΕΣΟΔΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΕΣ

|||σε εκατ. EUR|

|Σημείωση|2009|2008|

Έσοδα από ίδιους πόρους:|3.1.1|||

Πόροι ΑΕΠ||81 978|74 479|

Πόροι ΦΠΑ||12 795|19 008|

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι:||||

Γεωργικές εισφορές||0|1 184|

Τελωνειακοί δασμοί||14 002|15 196|

Εισφορές ζάχαρης||130|702|

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι||14 132|17 082|

Δημοσιονομικές προσαρμογές|3.1.2|1 399|1 930|

Συνεισφορές τρίτων χωρών (συμπεριλαμβανομένων των χωρών ΕΖΕΣ)||233|214|

Σύνολο||110 537|112 713|

Τα έσοδα από ίδιους πόρους αποτελούν το βασικό στοιχείο των λειτουργικών εσόδων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών χρηματοδοτείται από ίδιους πόρους. Τα λοιπά έσοδα αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό μέρος της συνολικής χρηματοδότησης.

3.1.1 Έσοδα από ίδιους πόρους

Υπάρχουν τρεις κατηγορίες ιδίων πόρων: οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ), ο πόρος ΦΠΑ και ο πόρος ΑΕΕ. Οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι, με τη σειρά τους, περιλαμβάνουν τις εισφορές ζάχαρης και τους τελωνειακούς δασμούς. Ο μηχανισμός για τη διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών (διόρθωση υπέρ του ΗΒ), καθώς και η ακαθάριστη μείωση της ετήσιας συνεισφοράς βάσει του ΑΕΕ των Κάτω Χωρών και της Σουηδίας αποτελούν επίσης αναπόσπαστο μέρος του συστήματος των ιδίων πόρων. Τα κράτη μέλη παρακρατούν, ως δαπάνες είσπραξης, το 25% των παραδοσιακών ίδιων πόρων και τα ανωτέρω ποσά αντιπροσωπεύουν το καθαρό ποσό.

Οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στον ΦΠΑ προκύπτουν από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή, ο οποίος καθορίσθηκε στο 0,30% της εναρμονισμένης φορολογικής βάσης του ΦΠΑ που ισχύει για όλα τα κράτη μέλη (με εξαίρεση την περίοδο 2007-2013 κατά την οποία ο συντελεστής αυτός έχει καθοριστεί για την Αυστρία σε 0,225%, για την Γερμανία σε 0,15% και για τις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία σε 0,10%), δηλαδή μιας βάσης η οποία είναι προσαρμοσμένη στο 50% του ΑΕΕ για όλα τα κράτη μέλη. Ο ίδιος πόρος βάσει του ΑΕΕ είναι μεταβλητός πόρος, σκοπός του οποίου είναι να παρέχει, κατά τη διάρκεια ενός συγκεκριμένου οικονομικού έτους, τα έσοδα που απαιτούνται για την κάλυψη δαπανών που υπερβαίνουν το εισπραχθέν ποσό από παραδοσιακούς ίδιους πόρους, πόρους βάσει του ΦΠΑ και διάφορα έσοδα. Το έσοδο αυτό προκύπτει από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή στο άθροισμα του ΑΕΕ όλων των κρατών μελών.

Σε σύγκριση με το 2008, παρατηρήθηκε μείωση κατά 6,2 δισεκατ. EUR όσον αφορά τα έσοδα από τον πόρο ΦΠΑ, η οποία αντισταθμίστηκε με το παραπάνω από την αύξηση κατά 7,5 δισεκατ. EUR των εσόδων από ιδίους πόρους ΑΕΕ. Οι μεταβολές αυτές εξηγούνται κυρίως από τις διάφορες διατάξεις που προβλέπονται στην απόφαση αριθ. 2007/436/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου της 7 ης Ιουνίου 2007 για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΑΙΠ 2007) που αντικατέστησε την προηγούμενη απόφαση για τους ιδίους πόρους του 2000. Το 2009, δεν καταχωρίστηκαν έσοδα από γεωργικές εισφορές, δεδομένου ότι, μετά την έναρξη ισχύος της ΑΙΠ 2007, το 2009, οι εισφορές αυτές θεωρούνται πλέον ως τελωνειακοί δασμοί. Όσον αφορά τελωνειακούς δασμούς διαπιστώθηκε μείωση κατά 1,1 δισεκατ. EUR λόγω της σημαντικής μείωσης των εισαγωγών κατ' αξία της ΕΕ-27 το 2009 σε σύγκριση με το 2008 και λόγω της μείωση κατά 572 εκατ. EUR των εισφορών ζάχαρης, διότι το 2008 υπήρξαν πρόσθετα έσοδα προερχόμενα από κατ’ αποκοπή εισφορές από συμπληρωματικές ποσοστώσεις ζάχαρης.

3.1.2 Δημοσιονομικές προσαρμογές

Στις δημοσιονομικές προσαρμογές περιλαμβάνεται το πλεόνασμα του προϋπολογισμού από το 2008 (1 796 εκατ. EUR) το οποίο επιστρέφεται έμμεσα στα κράτη μέλη αφού αφαιρεθούν τα ποσά των ιδίων πόρων που πρέπει να καταβάλουν στην ΕΕ το επόμενο έτος – συνεπώς αποτελεί έσοδο για το 2009. Σύμφωνα με την ΑΙΠ 2007, χορηγείται διόρθωση στο Ηνωμένο Βασίλειο για δημοσιονομικές ανισορροπίες. Δεδομένου ότι το ποσό αυτό χρηματοδοτείται από τα άλλα κράτη μέλη, δεν πρέπει να έχει καμία επίπτωση στο δημοσιονομικό ή στο οικονομικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, ποσό ύψους 319 εκατ. EUR εγγράφηκε στον λογαριασμού αυτόν για τις διαφορές των ισοτιμιών του ευρώ που χρησιμοποιούνται για δημοσιονομικούς σκοπούς (βλ. άρθρο 10 παράγραφος 3 του κανονισμού αριθ. 1150/2000) σε σχέση με τις ισοτιμίες που ίσχυαν όταν τα κράτη μέλη που δεν ήταν ακόμη μέλη της ΟΝΕ έκαναν τις πληρωμές τους.

3.2 ΑΛΛΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ

|||σε εκατ. EUR|

|Σημείωση|2009|2008|

Πρόστιμα|3.2.1|2 648|3 171|

Γεωργικές εισφορές|3.2.2|705|2 299|

Ανάκτηση εξόδων:|3.2.3|||

Άμεση κεντρική διαχείριση||63|61|

Έμμεση κεντρική διαχείριση||6|4|

Αποκεντρωμένη διαχείριση||41|90|

Επιμερισμένη διαχείριση||1 066|1 349|

Σύνολο||1 176|1 504|

Έσοδα από διοικητικές πράξεις:|3.2.4|||

Προσωπικό||1 010|974|

Έσοδα από πάγια ενσώματα στοιχεία ενεργητικού||33|25|

Άλλα διοικητικά έσοδα||165|149|

Σύνολο||1 208|1 148|

Διάφορα λειτουργικά έσοδα:|3.2.5|||

Προσαρμογές/προβλέψεις||150|71|

Συναλλαγματικά κέρδη||618|269|

Άλλα||1 027|1 269|

Σύνολο||1 795|1 609|

Σύνολο||7 532|9 731|

3.2.1 Πρόστιμα

Πρόκειται για έσοδα από πρόστιμα που επέβαλε η Επιτροπή λόγω παράβασης των κανόνων ανταγωνισμού. Απαιτήσεις και συναφή έσοδα αναγνωρίζονται όταν η Επιτροπή λαμβάνει απόφαση επιβολής προστίμου και την κοινοποιεί επισήμως στον ενδιαφερόμενο.

3.2.2 Γεωργικές εισφορές

Τα ποσά αυτά αφορούν εισφορές γάλακτος 99 εκατ. EUR (2008: 338 εκατ. EUR) και εισφορές ζάχαρης 606 εκατ. EUR (2008: 1.961 εκατ. EUR). Οι εισφορές γάλακτος είναι ένα διαχειριστικό εργαλείο επιβολής κυρώσεων σε παραγωγούς που υπερβαίνουν τις ποσότητες αναφοράς που τους αναλογούν. Καθώς δεν συνδέεται με προηγούμενες πληρωμές από την Επιτροπή, θεωρείται στην πράξη ως έσοδο για ειδικό σκοπό. Οι ποσοστώσεις γάλακτος καταργούνται σταδιακά και αυτό εξηγεί τη μείωση σε έσοδα από εισφορές. Από την περίοδο 2008/2009, οι ποσοστώσεις θα υφίστανται αύξηση 1% το χρόνο μέχρι την προβλεπόμενη κατάργησή τους το 2015.

Οι εισφορές ζάχαρης αφορούν το ταμείο αναδιάρθρωσης του τομέα της ζάχαρης για τη μεταρρύθμιση του τομέα αυτού μέσω της οποίας μειώθηκε η εσωτερική τιμή της ζάχαρης ώστε να μειωθεί η απόσταση μεταξύ της τιμής στην ΕΕ και της διεθνούς τιμής. Για να ενθαρρυνθούν οι λιγότερο ανταγωνιστικοί παραγωγοί ζάχαρης να αποσυρθούν από την αγορά, συστάθηκε το εν λόγω αυτοχρηματοδοτούμενο ταμείο αναδιάρθρωσης, χρηματοδοτούμενο με έσοδα από προσωρινή φορολόγηση των παραγωγών ζάχαρης, τα οποία θεωρούνται ως διατεθέντα έσοδα. Ενώ οι πληρωμές που συνδέονται με το καθεστώς θα συνεχίσουν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2012, όλα τα έσοδα που συνδέονται με το ταμείο αναδιάρθρωσης του τομέα της ζάχαρης έχουν ήδη δηλωθεί από τα κράτη μέλη την 31 η Δεκεμβρίου 2009.

3.2.3 Ανάκτηση εξόδων

Αυτός ο τομέας αντιπροσωπεύει τα εντάλματα είσπραξης που εκδόθηκαν από την Επιτροπή και τις αφαιρέσεις από επακόλουθες πληρωμές που καταχωρίστηκαν στο λογιστικό σύστημα της Επιτροπής για την ανάκτηση δαπανών που είχαν καταβληθεί στο παρελθόν από τον γενικό προϋπολογισμό, με βάση τους ελέγχους, τους περατωθέντες λογιστικούς ελέγχους ή την εξακρίβωση της επιλεξιμότητας, καθώς και τα εντάλματα είσπραξης που εκδόθηκαν από κράτη μέλη για δικαιούχους δαπανών του ΕΓΤΕ. Επίσης, περιλαμβάνει τη μεταβολή των εκτιμήσεων για τα δεδουλευμένα έσοδα από το τέλος της προηγούμενης χρήσης μέχρι το τέλος της τρέχουσας. Ωστόσο, αυτό δεν δείχνει το σύνολο των εισπράξεων που έγιναν επί των δαπανών της ΕΕ, ιδιαίτερα όσον αφορά τον σημαντικό τομέα δαπανών των διαρθρωτικών δράσεων, όπου έχουν θεσπιστεί ειδικοί μηχανισμοί για την εξασφάλιση της επιστροφής μη επιλέξιμων ποσών, τα περισσότερα εκ των οποίων δεν συνεπάγονται έκδοση εντάλματος είσπραξης. Σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες της ΕΕ, οι εισπράξεις ποσών προχρηματοδότησης δεν περιλαμβάνονται ως έσοδα.

Το βασικό ποσό, 1 066 εκατ. EUR, αφορά το καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης και συνίσταται σε 453 εκατ. EUR τα οποία αφορούν το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και σε 613 εκατ. EUR τα οποία αφορούν διαρθρωτικές δράσεις.

α) Γεωργία: ΕΓΤΕ

Στο πλαίσιο της γεωργίας, τα ποσά που καταλογίζονται ως έσοδα του έτους στον λογαριασμό αυτόν ανέρχονται σε 453 εκατ. EUR και συνίστανται σε:

– προσαρμογές για λόγους συμμόρφωσης που αποφασίστηκαν κατά τη διάρκεια του έτους, ύψους 347 εκατ. EUR,

– περιπτώσεις απάτης και παρατυπίας ύψους 106 εκατ. EUR: επιστροφές που δηλώθηκαν από κράτη μέλη και εισπράχθηκαν εντός του έτους, ύψους 163 εκατ. EUR, μείον τη μείωση των υπολοίπων προς είσπραξη που δηλώθηκαν από κράτη μέλη στο τέλος του έτους σχετικά με απάτες και παρατυπίες, ύψους 57 εκατ. EUR (627 εκατ. EUR στο τέλος του 2009 σε σύγκριση με 684 εκατ. EUR στο τέλος του 2008) – βλ. επίσης σημείωση 2.10.2.

Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, το ποσό των δαπανών του ΕΓΤΕ που θα υποστεί μελλοντικές διορθώσεις μετά από λογιστικούς ελέγχους που δεν ολοκληρώθηκαν ακόμη, ανερχόταν σε 2,8 δισεκατ. EUR (βλ. σημείωση 6.4.1 .).

β) Διαρθρωτικές δράσεις:

Η ανάκτηση δαπανών των διαρθρωτικών δράσεων που περιλαμβάνονται στον λογαριασμό αυτόν ανήλθε σε 613 εκατ. EUR (2008: 349 εκατ. EUR). Ο εν λόγω υποτομέας περιλαμβάνει εντάλματα είσπραξης που εξέδωσε η Επιτροπή για την ανάκτηση δαπανών που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως σε προηγούμενα έτη, ύψους 406 εκατ. EUR, και τη διαφορά (αύξηση) δεδουλευμένων εσόδων στο τέλος του έτους, ύψους 206 εκατ. EUR.

Εντάλματα είσπραξης εκδίδονται μόνον στις ακόλουθες περιπτώσεις:

– μετά από επίσημες αποφάσεις της Επιτροπής περί δημοσιονομικής διόρθωσης μετά τη διαπίστωση παράτυπων δαπανών στις δηλώσεις δαπανών των κρατών μελών,

– σε περίπτωση προσαρμογών κατά την περάτωση προγράμματος που συνεπάγεται μείωση της κοινοτικής συνεισφοράς, εφόσον ένα κράτος μέλος δεν έχει δηλώσει επαρκείς επιλέξιμες δαπάνες για να αιτιολογήσει το σύνολο των προχρηματοδοτήσεων και των ενδιάμεσων πληρωμών που ήδη έγιναν. Οι πράξεις αυτές μπορούν να γίνονται χωρίς επίσημη απόφαση της Επιτροπής, εάν έχουν γίνει δεκτές από το κράτος μέλος,

– σε περίπτωση επιστροφής ποσών που εισπράχθηκαν μετά την περάτωση προγράμματος συνεπεία της περάτωσης δικαστικής διαδικασίας που εκκρεμούσε την εποχή του κλεισίματος.

Άλλα εντάλματα είσπραξης που εκδόθηκαν στο πλαίσιο διαρθρωτικών δράσεων αφορούν την ανάκτηση προχρηματοδοτήσεων. Τα ποσά αυτά δεν εμφανίζονται ως έσοδα αλλά πιστώνονται στον λογαριασμό προχρηματοδοτήσεων του ισολογισμού.

Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, το ποσό των δυνητικών δημοσιονομικών διορθώσεων σε διαδικασία απόφασης εκτιμάται σε 1,1 δισεκατ. EUR – για περισσότερες λεπτομέρειες βλ. σημείωση 6.4.2 .

3.2.4 Έσοδα από διοικητικές πράξεις

Τα έσοδα αυτά προέρχονται κυρίως από κρατήσεις επί των αποδοχών του προσωπικού και συνίστανται κυρίως σε δύο ποσά: στις συνταξιοδοτικές εισφορές και στους φόρους εισοδήματος.

3.2.5 Διάφορα λειτουργικά έσοδα

Ποσό 376 εκατ. EUR (2008: 321 εκατ. EUR) αφορά έσοδα που κατέβαλαν υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Ο βασικός λόγος για την αύξηση των διαφόρων λειτουργικών εσόδων έναντι του προηγούμενου έτους είναι η αύξηση των συναλλαγματικών κερδών (βλ. κατωτέρω). Η αύξηση αυτή αντισταθμίστηκε ελαφρά από τη μείωση παλαιών ποσών προχρηματοδοτήσεων που συμπεριλήφθησαν για πρώτη φορά στον ισολογισμό, το αντίστοιχο των οποίων εμφανίζεται επίσης στον τομέα αυτόν (5 εκατ. EUR σε σύγκριση με 241 εκατ. EUR το 2008).

Στον λογαριασμό αυτόν, περιλαμβάνονται επίσης συναλλαγματικά κέρδη, με εξαίρεση εκείνα από χρηματοοικονομικές δραστηριότητες που εξετάζονται στη σημείωση 3.5 κατωτέρω. Τα κέρδη αυτά προκύπτουν από τις καθημερινές δραστηριότητες και τις σχετικές συναλλαγές που πραγματοποιούνται σε άλλο νόμισμα εκτός από το ευρώ, καθώς και από την απαιτούμενη προσαρμογή αξίας στο τέλος του έτους για την κατάρτιση των λογαριασμών. Περιλαμβάνονται κέρδη υλοποιηθέντα και μη.

Η εξέταση της καθαρής θέσης έδειξε ότι σημειώθηκε σημαντική καθαρή συναλλαγματική ζημία κατά τη διάρκεια του έτους ύψους 185 εκατ. EUR (2008: όχι λιγότερο από 504 εκατ. EUR). Πρόκειται για διαχωρισμό μεταξύ υλοποιηθέντων και μη υλοποιηθέντων ποσών και η Επιτροπή έχει προβεί στη λογιστική καταχώριση σχεδόν όλων των ποσών.

Καθαρά μη υλοποιηθέντα συναλλαγματικά κέρδη:

Το καθαρό κέρδος 132 εκατ. EUR είναι το αποτέλεσμα της προσαρμογής αξίας στο τέλος του έτους υπολοίπων σε ξένο συνάλλαγμα. Το μεγαλύτερο μέρος του κέρδους (87 εκατ. EUR) αφορά τα νομίσματα GBP και SEK, τα οποία ανατιμήθηκαν και τα δύο έναντι του EUR το 2009.

Σημαντικά υπόλοιπα σε ξένο συνάλλαγμα, συμπεριλαμβανομένης της GBP και της SEK, τηρούνται στο τέλος του έτους από την Επιτροπή στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ιδίων πόρων της. Σύμφωνα με τον κανονισμό 1150/2000 του Συμβουλίου τα κεφάλαια αυτά τηρούνται από την Επιτροπή στους λογαριασμούς ιδίων πόρων της, οι οποίοι τροφοδοτούνται από τις πληρωμές των κρατών μελών και χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των ταμειακών αναγκών της Επιτροπής που προκύπτουν από την εκτέλεση του προϋπολογισμού.

Καθαρά υλοποιηθέντα συναλλαγματικά κέρδη:

Το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού υλοποιηθέντος συναλλαγματικού κέρδους ύψους 53 εκατ. EUR προκύπτει από λογιστικές πράξεις που συνδέονται με το ποσό των ιδίων πόρων που καταβλήθηκε σε άλλα εθνικά νομίσματα εκτός του EUR από κράτη μέλη που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ. Το κέρδος αυτό είναι αποτέλεσμα της διαφοράς μεταξύ της λογιστικής συναλλαγματικής ισοτιμίας με την οποία τα ποσά αυτά καταχωρίζονται από την Επιτροπή όταν παραλαμβάνονται, και της συναλλαγματικής ισοτιμίας της αγοράς με την οποία μετατράπηκαν σε EUR πριν χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν πληρωμές της Επιτροπής. Η λογιστική συναλλαγματική ισοτιμία για ένα δεδομένο μήνα είναι σταθερή και βασίζεται στη συναλλαγματική ισοτιμία της χρηματαγοράς την προτελευταία ημέρα του προηγούμενου μηνός. Οι ίδιοι πόροι καταχωρίζονται σε αυτές τις συναλλαγματικές ισοτιμίες κατά την παραλαβή τους και μετά μετατρέπονται σε EUR σε τιμές συναλλάγματος της χρηματαγοράς.

Κατά τη διάρκεια του 2009 διάφορα ευρωπαϊκά νομίσματα, συμπεριλαμβανομένων ιδιαίτερα των GBP και RON, έγιναν αντικείμενο σημαντικής ανατίμησης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ότι οι τιμές συναλλάγματος της χρηματαγοράς, που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια ορισμένων περιόδων για τη μετατροπή των ιδίων πόρων της Επιτροπής στα νομίσματα αυτά, ήταν συστηματικά υψηλότερες από τις λογιστικές ισοτιμίες με τις οποίες καταχωρίστηκαν λογιστικώς κατά τη λήψη τους. Το υπόλοιπο τμήμα της διαφοράς αφορά άλλες λογιστικές πράξεις καθώς και πληρωμές που εκτελέστηκαν από την Επιτροπή σε άλλα νομίσματα πλην του EUR.

Η αλλαγή που παρατηρήθηκε στο σύνολο των συναλλαγματικών διακυμάνσεων μεταξύ 2008 και 2009, από καθαρή ζημία σε καθαρό κέρδος είναι το αποτέλεσμα σημαντικής μεταβολής των συναλλαγματικών ισοτιμιών κατά τη διάρκεια αυτών των δύο ετών. Κατά τη διάρκεια του 2008, διάφορα ευρωπαϊκά νομίσματα υποτιμήθηκαν σημαντικά έναντι του EUR, ενώ το 2009 η τάση αυτή αντιστράφηκε εν μέρει.

3.3 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

||σε εκατ. EUR|

|2009|2008|

Έξοδα προσωπικού|4 898|4 563|

Αποσβέσεις και απομείωση αξίας|436|330|

Άλλα διοικητικά έξοδα|2 799|2 827|

Σύνολο|8 133|7 720|

Πρόκειται για διοικητικά έξοδα που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της ΕΕ και περιλαμβάνουν δαπάνες προσωπικού, αποσβέσεις και άλλες δαπάνες που συνδέονται με τη λειτουργία των θεσμικών οργάνων και των οργανισμών (όπως δαπάνες μίσθωσης, συντήρησης, προμήθειες, δαπάνες κατάρτισης, κ.λπ.).

3.4 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

|||σε εκατ. EUR|

|Σημείωση|2009|2008|

Πρωτογενή λειτουργικά έξοδα:|3.4.1|||

Άμεση κεντρική διαχείριση||8 744|7 998|

Έμμεση κεντρική διαχείριση||3 605|3 077|

Αποκεντρωμένη διαχείριση||137|1 278|

Επιμερισμένη διαχείριση||89 681|81 839|

Κοινή διαχείριση||1 655|1 188|

Σύνολο||103 822|95 380|

Άλλα λειτουργικά έξοδα:|3.4.2|||

Προσαρμογές/προβλέψεις||199|278|

Συναλλαγματικές ζημίες||432|773|

Άλλα||481|783|

Σύνολο||1 112|1 834|

Σύνολο||104 934|97 214|

3.4.1 Πρωτογενή λειτουργικά έξοδα

Οι λειτουργικές δαπάνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλύπτουν τους διάφορους τομείς των δημοσιονομικών προοπτικών και λαμβάνουν διάφορες μορφές, ανάλογα με τον τρόπο πληρωμής και διαχείρισης των χρημάτων. Η πλειονότητα των δαπανών, 86%, εμπίπτει στον τομέα «Επιμερισμένη διαχείριση», η οποία συνεπάγεται την ανάθεση ορισμένων καθηκόντων στα κράτη μέλη για την κάλυψη τομέων όπως οι δαπάνες του ΕΓΤΕ και ενέργειες χρηματοδοτούμενες από τις διάφορες διαρθρωτικές δράσεις (το ταμείο περιφερειακής ανάπτυξης, το κοινωνικό ταμείο, το ταμείο αγροτικής ανάπτυξης, το ταμείο συνοχής και το ταμείο αλιείας).

Η αύξηση το 2009 οφείλεται κυρίως στις διαρθρωτικές δράσεις για την προγραμματική περίοδο 2007-2013. Μετά το αργό ξεκίνημα κατά τα προηγούμενα έτη, τα προγράμματα έφθασαν σε κανονικό επίπεδο το 2009, ενώ οι δράσεις για την περίοδο 2000-2006 περατώνονται.

3.4.2 Άλλα λειτουργικά έξοδα

Οι συναλλαγματικές ζημίες – υλοποιηθείσες και μη – με εξαίρεση τις χρηματοοικονομικές δραστηριότητες που περιγράφονται στη σημείωση 3.6 κατωτέρω, προκύπτουν από τις καθημερινές δραστηριότητες και τις σχετικές συναλλαγές σε άλλο νόμισμα πλην του ευρώ, καθώς και από την απαιτούμενη προσαρμογή αξίας στο τέλος του έτους για την κατάρτιση των λογαριασμών.

3.5 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΣΟΔΑ

||σε εκατ. EUR|

|2009|2008|

Έσοδα από μερίσματα (από ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων)|14|22|

Έσοδα από τόκους:|||

Από προχρηματοδοτήσεις|59|50|

Από καθυστερημένες πληρωμές|132|26|

Από swaps|2|13|

Από διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία ενεργητικού|100|102|

Από δάνεια|265|105|

Από ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμά τους|158|349|

Άλλα|3|3|

Σύνολο|719|648|

Άλλα χρηματοοικονομικά έσοδα:|||

Κέρδη από την πώληση χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού|10|4|

Άλλα|76|11|

Σύνολο|86|15|

Προσαρμογές παρούσας αξίας|10|3|

Συναλλαγματικά κέρδη|6|10|

Σύνολο|835|698|

3.6 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΞΟΔΑ

||σε εκατ. EUR|

|2009|2008|

Καταβληθέντες τόκοι:|||

Από μισθώσεις|95|91|

Από swaps|2|10|

Από δανειοληπτικές πράξεις|248|90|

Άλλα|20|9|

Σύνολο|365|200|

Άλλα χρηματοοικονομικά έξοδα:|||

Προσαρμογές χρηματοοικονομικών προβλέψεων|39|12|

Χρηματοοικονομικά έξοδα των δημοσιονομικών μέσων|73|50|

Ζημίες από την πώληση χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού|0|8|

Ζημίες απομείωσης χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού|15|11|

Άλλα|57|56|

Σύνολο|184|137|

Προσαρμογές παρούσας αξίας|0|118|

Συναλλαγματικές ζημίες|45|12|

Σύνολο|594|467|

3.7 ΜΕΡΙΔΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ/ (ΕΛΛΕΙΜΑΤΟΣ) ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Σύμφωνα με τη λογιστική μέθοδο της καθαρής θέσης, στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος της ΕΕ περιλαμβάνεται το μερίδιο του καθαρού πλεονάσματος των συγγενών και των κοινών της επιχειρήσεων (βλ. επίσης σημειώσεις 2.3.1 και 2.3.2 ).

3.8 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την κατανομή λειτουργικών εσόδων και εξόδων ανά τομέα πολιτικής ακολουθώντας τη δομή του προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων, στο πλαίσιο της Επιτροπής. Αυτοί οι τομείς πολιτικής για την παρουσίαση των δημοσιονομικών καταστάσεων ομαδοποιούνται σε τρεις ευρύτερους τομείς - Δραστηριότητες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, Δραστηριότητες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και Υπηρεσίες και λοιπές δραστηριότητες.

Οι «Δραστηριότητες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης» είναι ο μεγαλύτερος από αυτούς τους τομείς διότι καλύπτει πολυάριθμους τομείς πολιτικής εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι «Δραστηριότητες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης» αφορούν τις πολιτικές που εφαρμόζονται εκτός της ΕΕ, όπως το εμπόριο και η παροχή βοήθειας. Οι «Υπηρεσίες και λοιπές δραστηριότητες» είναι οι εσωτερικές και οι οριζόντιες δραστηριότητες που απαιτούνται για τη λειτουργία των θεσμικών οργάνων και οργανισμών της ΕΕ.

Οι ενοποιημένοι οργανισμοί εντάσσονται στους διάφορους τομείς πολιτικής. Τα υπόλοιπα κοινοτικά όργανα, πλην της Επιτροπής, έχουν ομαδοποιηθεί σε ειδικό τομέα πολιτικής. Οι διάφοροι τομείς πολιτικής αντιπροσωπεύουν ακαθάριστα ποσά πριν από τις απαλείψεις λόγω ενοποίησης οι οποίες γίνονται όλες μαζί σε μια στήλη.

Επισημαίνεται ότι οι ίδιοι πόροι και οι συνεισφορές δεν κατανέμονται μεταξύ των διαφόρων δραστηριοτήτων, δεδομένου ότι ο υπολογισμός, η είσπραξη και η διαχείρισή τους γίνεται από τις κεντρικές υπηρεσίες της Επιτροπής. Η παρουσίασή τους στη σημείωση αυτή καθιστά δυνατή τη σύγκριση του καθαρού αποτελέσματος με τον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ — ΠΕΡΙΛΗΨΗ|σε εκατ. EUR|

Άλλα λειτουργικά έσοδα:||||||||

Πρόστιμα|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Γεωργικές εισφορές|705|0|0|0|0|0|705|

Ανάκτηση εξόδων|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Έσοδα από διοικητικές πράξεις|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Άλλα λειτουργικά έσοδα|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

ΑΛΛΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Διοικητικά έξοδα:||||||||

Έξοδα προσωπικού|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Έξοδα σχετικά με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία ενεργητικού|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Άλλα διοικητικά έξοδα|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Λειτουργικά έξοδα:||||||||

Άμεση κεντρική διαχείριση|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Έμμεση κεντρική διαχείριση|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Αποκεντρωμένη διαχείριση|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Επιμερισμένη διαχείριση|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Κοινή διαχείριση|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Άλλα λειτουργικά έξοδα|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Ίδιοι πόροι και έσοδα από συνεισφορές|110 537|

Πλεόνασμα από λειτουργικές δραστηριότητες|5 002|

Καθαρό χρηματοοικονομικό εισόδημα|241|

Μεταβολή των υποχρεώσεων σχετικά με παροχές προς το προσωπικό|(683)|

Μερίδιο των αποτελεσμάτων συγγενών και κοινών επιχειρήσεων|(103)|

Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης|4 457|

|ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ — ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΕ|σε εκατ. EUR|

Άλλα λειτουργικά έσοδα:||||||||||

Πρόστιμα|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Γεωργικές εισφορές|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Ανάκτηση εξόδων|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Έσοδα από διοικητικές πράξεις|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Άλλα λειτουργικά έσοδα|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

ΑΛΛΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Διοικητικά έξοδα:|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Έξοδα προσωπικού|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Έξοδα σχετικά με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία ενεργητικού|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Άλλα διοικητικά έξοδα|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Λειτουργικά έξοδα:|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Άμεση κεντρική διαχείριση|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Έμμεση κεντρική διαχείριση|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Αποκεντρωμένη διαχείριση|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Επιμερισμένη διαχείριση|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Κοινή διαχείριση|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Άλλα λειτουργικά έξοδα|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Άλλα λειτουργικά έσοδα:||||||||||

Πρόστιμα|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Γεωργικές εισφορές|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Ανάκτηση εξόδων|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Έσοδα από διοικητικές πράξεις|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Άλλα λειτουργικά έσοδα|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

ΑΛΛΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Διοικητικά έξοδα:|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Έξοδα προσωπικού|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Έξοδα σχετικά με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία ενεργητικού|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Άλλα διοικητικά έξοδα|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Λειτουργικά έξοδα:|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Άμεση κεντρική διαχείριση|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Έμμεση κεντρική διαχείριση|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Αποκεντρωμένη διαχείριση|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Επιμερισμένη διαχείριση|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Κοινή διαχείριση|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Άλλα λειτουργικά έξοδα|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ — ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ ΕΕ|σε εκατ. EUR|

Άλλα λειτουργικά έσοδα:|||||||

Ανάκτηση εξόδων|14|0|9|39|2|64|

Έσοδα από διοικητικές πράξεις|37|0|0|0|0|37|

Άλλα λειτουργικά έσοδα|81|0|(1)|1|0|81|

ΑΛΛΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ|132|0|8|40|2|182|

Διοικητικά έξοδα:|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Έξοδα προσωπικού|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Έξοδα σχετικά με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία ενεργητικού|(18)|0|0|0|0|(18)|

Άλλα διοικητικά έξοδα|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Λειτουργικά έξοδα:|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Άμεση κεντρική διαχείριση|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Έμμεση κεντρική διαχείριση|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Αποκεντρωμένη διαχείριση|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Επιμερισμένη διαχείριση|(26)|0|17|0|0|(9)|

Κοινή διαχείριση|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Άλλα λειτουργικά έξοδα|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ — ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ||

Άλλα λειτουργικά έσοδα:|||||||||||

Ανάκτηση εξόδων|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Έσοδα από διοικητικές πράξεις|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Άλλα λειτουργικά έσοδα|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

ΑΛΛΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Διοικητικά έξοδα:|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Έξοδα προσωπικού|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Έξοδα σχετικά με άυλα και ενσώματα πάγια στοιχεία ενεργητικού|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Άλλα διοικητικά έξοδα|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Λειτουργικά έξοδα:|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Άμεση κεντρική διαχείριση|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Έμμεση κεντρική διαχείριση|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Επιμερισμένη διαχείριση|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Άλλα λειτουργικά έξοδα|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ

4.1 ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ

Οι πληροφορίες σχετικά με τις ταμειακές ροές αποτελούν τη βάση για την εκτίμηση της ικανότητας της ΕΕ να παράγει ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων, καθώς και για την εκτίμηση των αναγκών της όσον αφορά τη χρησιμοποίηση αυτών των ταμειακών ροών.

Ο πίνακας ταμειακών ροών καταρτίζεται με βάση την έμμεση μέθοδο. Αυτό σημαίνει ότι το καθαρό πλεόνασμα ή έλλειμμα του οικονομικού έτους προσαρμόζεται για να λάβει υπόψη τα αποτελέσματα των μη ταμειακών συναλλαγών, τις λειτουργικές εισπράξεις και πληρωμές άλλων χρήσεων σε μετρητά, καθώς και τα έσοδα και τα έξοδα επενδυτικών ταμειακών ροών. Οι ταμειακές ροές που προκύπτουν από συναλλαγές σε ξένο νόμισμα καταχωρίζονται στο τηρούμενο νόμισμα της ΕΕ (ευρώ) και στο ποσό του ξένου νομίσματος εφαρμόζεται η ισχύουσα συναλλαγματική ισοτιμία μεταξύ ευρώ και ξένου νομίσματος την ημερομηνία της ταμειακής ροής.

Ο ανωτέρω πίνακας ταμειακών ροών παρουσιάζει τις ταμειακές ροές της περιόδου ταξινομημένες σε λειτουργικές και επενδυτικές δραστηριότητες (η ΕΕ δεν προβαίνει σε χρηματοδοτικές δραστηριότητες).

4.2 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Λειτουργικές δραστηριότητες είναι οι δραστηριότητες της ΕΕ που δεν είναι επενδυτικές. Πρόκειται για την πλειοψηφία των δραστηριοτήτων. Τα δάνεια που χορηγούνται στους δικαιούχους (και, ανάλογα με την περίπτωση, οι σχετικές δανειοληπτικές πράξεις) δεν θεωρούνται ως επενδυτικές (ή χρηματοδοτικές) δραστηριότητες, δεδομένου ότι ανήκουν στους γενικούς στόχους και, επομένως, στις καθημερινές δραστηριότητες της ΕΕ. Στις λειτουργικές δραστηριότητες περιλαμβάνονται επίσης επενδύσεις όπως το ΕΤΕ, η ΕΤΑΑ και ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων. Πράγματι, στόχος των δραστηριοτήτων αυτών είναι η συμμετοχή στην επίτευξη αποτελεσμάτων που αποτελούν στόχο πολιτικής.

4.3 ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Επενδυτικές δραστηριότητες είναι η αγορά και η διάθεση άυλων και ενσώματων πάγιων στοιχείων ενεργητικού, καθώς και άλλων επενδύσεων που δεν περιλαμβάνονται στα ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων. Στις επενδυτικές δραστηριότητες δεν περιλαμβάνονται τα δάνεια που χορηγούνται στους δικαιούχους. Στόχος είναι να καταδειχθούν οι πραγματικές επενδύσεις που πραγματοποιεί η ΕΕ.

Επισημαίνεται ότι η ΕΕ τηρεί ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ύψους 8 910 εκατ. EUR τα οποία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει. Πρόκειται για μετρητά προερχόμενα από πληρωμές προστίμων, σε περιπτώσεις που το άλλο μέρος ασκήσει προσφυγή κατά της επιβολής προστίμου. Τα ποσά αυτά αναφέρονται ρητά ως «ταμειακά διαθέσιμα με περιορισμό χρήσης» στη σημείωση 2.11 ανωτέρω.

5. ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ, ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ|

|||σε εκατ. EUR|

|Σημείωση|31.12.2009|31.12.2008|

Ληφθείσες εγγυήσεις|5.1|279|260|

Ενδεχόμενες απαιτήσεις σχετικές με περιπτώσεις απάτης και παρατυπίας|5.2|1 944|2 010|

Τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις (εν αναμονή τελικής απόφασης)|5.3|0|4 390|

Άλλες ενδεχόμενες απαιτήσεις|5.4|18|43|

Σύνολο ενδεχόμενων απαιτήσεων||2 241|6 703|

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ|

|||σε εκατ. EUR|

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις|Σημείωση|31.12.2009|31.12.2008|

Χορηγηθείσες εγγυήσεις|5.5|19 330|17 510|

Πρόστιμα - Προσφυγές στο Δικαστήριο|5.6|11 969|10 198|

ΕΓΤΕ – εν αναμονή απόφασης του δικαστηρίου|5.7|1 945|1 609|

Ποσά που αφορούν δικαστικές υποθέσεις και άλλες διαφορές|5.8|416|281|

Άλλες ενδεχόμενες υποχρεώσεις|5.9|12|18|

Σύνολο ενδεχόμενων υποχρεώσεων||33 672|29 616|

Όλες οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις, εφόσον λήξει η διάρκεια ισχύος τους, πρέπει να χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ των επόμενων χρήσεων. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ χρηματοδοτείται από τα κράτη μέλη.

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

5.1 ΛΗΦΘΕΙΣΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Εγγυήσεις καλής εκτέλεσης|252|239|

Άλλα|27|21|

Σύνολο|279|260|

Μερικές φορές ζητούνται εγγυήσεις καλής εκτέλεσης για να εξασφαλιστεί ότι οι δικαιούχοι χρηματοδοτήσεων ΕΕ πληρούν τις συμβατικές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει έναντι της ΕΕ.

5.2 ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΑΤΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΥΠΙΑΣ

Ο πίνακας που ακολουθεί εμφανίζει το δυνητικό ύψος των εισπράξεων στις οποίες ενδέχεται να προβούν τα κράτη μέλη μετά τη διαπίστωση παράτυπων αξιώσεων έναντι των διαρθρωτικών ταμείων. Βασίζεται στις επίσημες ανακοινώσεις των κρατών μελών σύμφωνα με τον κανονισμό 1681/94. Τα ποσά κατανέμονται ανά κράτος μέλος.

Ενδεχόμενες απαιτήσεις: περιπτώσεις απάτης και παρατυπίας|σε εκατ. EUR|

Κράτος μέλος|31.12.2009|31.12.2008|

Αυστρία|8|13|

Βέλγιο|2|16|

Τσεχική Δημοκρατία|13|13|

Δανία|2|10|

Εσθονία|3|2|

Φινλανδία|2|3|

Γαλλία|15|12|

Γερμανία|468|581|

Ελλάδα|25|62|

Ουγγαρία|6|5|

Ιρλανδία|1|1|

Ιταλία|436|441|

Λετονία|5|4|

Λιθουανία|5|2|

Μάλτα|1|1|

Κάτω Χώρες|15|14|

Πολωνία|18|13|

Πορτογαλία|82|114|

Σλοβακία|39|9|

Σλοβενία|7|1|

Ισπανία|277|279|

Σουηδία|2|2|

Ηνωμένο Βασίλειο|347|257|

ΣΥΝΟΛΟ|1 779|1 855|

Επισημαίνεται ότι τα αναγραφόμενα ποσά στον πίνακα αντιπροσωπεύουν μάλλον το ανώτατο θεωρητικό ποσό που θα μπορούσε να εισπραχθεί και όχι τα ποσά που θα τεθούν όντως στη διάθεση του προϋπολογισμού της ΕΕ, για τους εξής λόγους:

· Τα κράτη μέλη δεν κοινοποιούν πάντοτε τα αποτελέσματα των ενεργειών στις οποίες προβαίνουν για την είσπραξη.

· Μολονότι τα κράτη μέλη υποχρεούνται να ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τις πιθανότητες είσπραξης, είναι αδύνατον να προσδιορισθεί με ακρίβεια σε ποια αναλογία θα εισπραχθούν πραγματικά τα εναπομένοντα προς είσπραξη ποσά. Το εφαρμοστέο εθνικό δίκαιο προβλέπει ενίοτε προθεσμίες παραγραφής 30 ετών, πράγμα το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε καθυστέρηση της επίσημης διαγραφής του χρέους από τις εθνικές δημόσιες αρχές, ακόμη και σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει σχεδόν καμία πιθανότητα είσπραξης. Όσον αφορά τον τομέα των διαρθρωτικών δράσεων, στο εξής, τα κράτη μέλη υποχρεούνται πλέον να υποβάλλουν κάθε χρόνο δήλωση στην Επιτροπή σχετικά με τα ποσά για τα οποία προβλέπεται είσπραξη (άρθρο 8 του κανονισμού αριθ. 438/2001), πράγμα το οποίο θα δίνει μια καλύτερη εικόνα της πραγματικής κατάστασης.

· Ακόμη και αν το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος αρχίσει εμπρόθεσμα τη διαδικασία είσπραξης, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι το αποτέλεσμα θα είναι θετικό. Αυτό αφορά συγκεκριμένα τα εντάλματα είσπραξης για τα οποία έχει ασκηθεί προσφυγή ενώπιον δικαστηρίου.

· Η συγχρηματοδότηση μεμονωμένων έργων γίνεται στο πλαίσιο πολυετών προγραμμάτων. Εφόσον ένα πολυετές πρόγραμμα δεν έχει λήξει, δεν είναι δυνατό να προσδιοριστούν με ακρίβεια τα προς είσπραξη ποσά, επειδή τα ποσά που έχουν χρησιμοποιηθεί για παράτυπες δαπάνες μπορούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, να διατεθούν σε άλλα νόμιμα έργα, καθώς επίσης επειδή ενίοτε οι επόμενες δόσεις, ιδίως η τελική πληρωμή, μπορούν να χρησιμεύσουν για την τακτοποίηση προηγούμενων παράτυπων δαπανών. Επισημαίνεται ότι τα ποσά που περιλαμβάνονται στους πίνακες αυτούς είναι προσωρινά και προέρχονται από τις εκθέσεις οι οποίες παρελήφθησαν και εξετάστηκαν μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2010. Τα ποσά αυτά ενδέχεται να τροποποιηθούν με βάση μεταγενέστερες συμπληρωματικές εκθέσεις.

Από τις πληροφορίες που κοινοποιούν τα κράτη μέλη δεν είναι δυνατή, με απόλυτη ακρίβεια, η εκτίμηση των προοπτικών είσπραξης όσον αφορά μεμονωμένες περιπτώσεις. Οι βασικές μεταβολές από το 2008 αφορούν αυξήσεις σχετικά με τις χώρες «ΕΕ10»: Η πολιτική συνοχή άρχισε να τίθεται πλήρως σε εφαρμογή το 2004 και από τότε, ο αριθμός των παρατυπιών αυξάνεται διαρκώς λόγω της αύξησης των ελέγχων που αφορούν τις συγχρηματοδοτούμενες πράξεις. Μι άλλη βασική μεταβολή σε σχέση με το 2008 αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο δηλώνει όλο και μεγαλύτερο αριθμό παρατυπιών, μετά από εκτεταμένους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν σχετικά με τις χρηματοδοτούμενες πράξεις.

Στον λογαριασμό αυτόν περιλαμβάνονται επίσης 165 εκατ. EUR σε σχέση με το ΕΓΤΕ (2008: 153 εκατ. EUR). Ορισμένα κράτη μέλη ανακοίνωσαν στην Επιτροπή τα ποσά που έχουν εγγραφεί στο «γενικό καθολικό των οφειλετών» τους, καθώς επίσης και τα ποσά που βρίσκονταν σε πρωταρχικό στάδιο ελέγχου. Αυτά τα προκαταρκτικά ποσά παρουσιάζονται στον λογαριασμό αυτόν.

5.3 ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ, ΕΝ ΑΝΑΜΟΝΗ ΤΕΛΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ

Οι πληροφορίες αυτές, οι οποίες αφορούν την ανάκτηση δαπανών της ΕΕ, είναι πλέον διαθέσιμες, στη σημείωση 6 αυτών των δημοσιονομικών καταστάσεων μαζί άλλες σχετικές πληροφορίες.

5.4 ΑΛΛΕΣ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

Ο λογαριασμός αυτός περιλαμβάνει άλλα μικρότερα ποσά ενδεχόμενων απαιτήσεων που δεν μπορούν να ταξινομηθούν στους προαναφερθέντες λογαριασμούς.

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

5.5 ΧΟΡΗΓΗΘΕΙΣΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ

5.5.1 Για τα δάνεια που χορήγησε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) από τους ιδίους πόρους της

|σε εκατ. EUR|

||Δημόσια αρχή|Ιδιωτική εταιρεία|||

εγγύηση 65%|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

εγγύηση 70%|109|1 981|506|2 596|2 908|

εγγύηση 75%|0|617|233|850|1 049|

εγγύηση 100%|0|625|196|821|1 008|

Σύνολο Σύνολο|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ εγγυάται δάνεια που υπογράφθηκαν και χορηγήθηκαν από την ΕΤΕπ με δικούς της πόρους σε τρίτες χώρες την 31 η Δεκεμβρίου 2009 (περιλαμβανομένων δανείων σε κράτη μέλη πριν από την ένταξή τους). Ωστόσο, η εγγύηση της ΕΕ περιορίζεται σε ένα ορισμένο ποσοστό του ανώτατου ορίου των εγκεκριμένων γραμμών πίστωσης: 65%, 70%, 75% ή 100%. Όταν η εκταμίευση δεν φθάνει το ανώτατο όριο, η εγγύηση της ΕΕ καλύπτει το συνολικό ποσό. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, το υπόλοιπο ανερχόταν σε 19 212 εκατ. EUR, ποσό το οποίο αποτελεί, ως εκ τούτου, το μέγιστο άνοιγμα που αντιμετωπίζει η ΕΕ.

Όσον αφορά τα δάνεια που καλύπτονται από την εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, η ΕΤΕπ λαμβάνει επίσης εγγυήσεις από τρίτα μέρη (κράτη, δημόσιους ή ιδιωτικούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς). Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή είναι δευτερεύων εγγυητής. Η εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ καλύπτει μόνο τον πολιτικό κίνδυνο των χορηγούμενων εγγυήσεων υπό τον τίτλο «με επιμερισμό κινδύνου» (risk sharing). Σε περίπτωση που ο πρώτος εγγυητής αθετήσει τις υποχρεώσεις του, οι λοιποί κίνδυνοι καλύπτονται από την ΕΤΕπ. Όσον αφορά τις εγγυήσεις που χορηγούνται υπό τον τίτλο «χωρίς επιμερισμό κινδύνου» (non-risk sharing), σε περίπτωση που ο πρώτος εγγυητής αθετήσει τις υποχρεώσεις του, όλοι οι κίνδυνοι καλύπτονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Αν ο πρώτος εγγυητής είναι δημόσια αρχή, οι κίνδυνοι αυτοί περιορίζονται κανονικά στον πολιτικό κίνδυνο, αλλά όταν οι εγγυήσεις προέρχονται από θεσμικό όργανο ή ιδιωτική εταιρεία, ο προϋπολογισμός της ΕΕ ενδέχεται να πρέπει να καλύψει επίσης και τον εμπορικό κίνδυνο.

5.5.2 Άλλες χορηγηθείσες εγγυήσεις

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Χρηματοδοτική διευκόλυνση καταμερισμού των κινδύνων (ΧΔΚΚ)|94|48|

MEDA: Μαροκινές εγγυήσεις|17|66|

Μέσο εγγύησης δανείων για έργα ΔΕΔ-Μ|6|1|

Άλλα|1|1|

Σύνολο|118|116|

Στο πλαίσιο της χρηματοδοτικής διευκόλυνσης καταμερισμού του κινδύνου (ΧΔΚΚ), η συνεισφορά της Επιτροπής χρησιμοποιείται ως πρόβλεψη για χρηματοοικονομικούς κινδύνους δανείων και εγγυήσεων της ΕΤΕπ για επιλέξιμα ερευνητικά προγράμματα. Για την περίοδο 2007-2013 η Επιτροπή προβλέπει συνολικά προϋπολογισμό έως 1 δισεκατ. EUR, από το οποίο έως 800 εκατ. EUR προέρχονται από το ειδικό πρόγραμμα «Συνεργασία» και έως 200 εκατ. EUR από το ειδικό πρόγραμμα «Ικανότητες». Η ΕΤΕπ έχει δεσμευθεί να συνεισφέρει το αντίστοιχο ποσό. Ποσό 94 εκατ. EUR έχει κρατηθεί από την Επιτροπή ως «διαθέσιμα κεφάλαια». Το ποσό αυτό καλύπτει απρόβλεπτες ζημίες από δάνεια και εγγυήσεις που χορήγησε η ΕΤΕπ στο πλαίσιο της διευκόλυνσης. Πρόκειται για το ανώτατο ποσό ζημίας που μπορεί να δεχθεί η Επιτροπή σε περίπτωση αθέτησης υποχρεώσεων για δάνεια και εγγυήσεις που χορήγησε. Είναι το ανώτατο όριο εγγύησης από μέρους της Επιτροπής για τη διευκόλυνση και, συνεπώς, θεωρείται ως ενδεχόμενη υποχρέωση από την ΕΕ.

Στο πλαίσιο του προγράμματος MEDA, η Επιτροπή διαμόρφωσε έναν μηχανισμό εγγύησης μέσω ενός ειδικού ταμείου, υπέρ δύο μαροκινών οργανισμών και συγκεκριμένα της Caisse Centrale de Garantie και του Fonds Dar Ad-Damane. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, 17 εκατ. EUR καλύφθηκαν από την εγγύηση της Επιτροπής.

Το μέσο εγγύησης δανείων για έργα ΔΕΔ-Μ (2007-2013) αποσκοπεί στη χορήγηση εγγυήσεων, ώστε να περιοριστεί ο εγγενής κίνδυνος σε σχέση με τα έσοδα κατά τα πρώτα έτη των έργων ΔΕΔ-Μεταφορών. Ειδικότερα, η εγγύηση θα καλύπτει πλήρως τις πιστωτικές γραμμές «stand-by», οι οποίες θα ενεργοποιούνται μόνο αν οι ταμειακές ροές του προγράμματος δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση των προνομιούχων απαιτήσεων. Το μέσο αυτό θα είναι ένα κοινό χρηματοοικονομικό προϊόν της Επιτροπής και της ΕΤΕπ και 500 εκατ. EUR θα χορηγηθούν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η ΕΤΕπ θα χορηγήσει άλλα 500 εκατ. EUR, με αποτέλεσμα το διαθέσιμο ποσό να είναι 1 δισεκατ. EUR. Το ποσό που συμπεριλαμβάνεται εδώ, δηλαδή 6 εκατ. EUR, αντιπροσωπεύει τη συνεισφορά στην πρόβλεψη απρόβλεπτων ζημιών σε σχέση με τις πράξεις του μέσου εγγύησης δανείων για έργα του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ).

5.6 ΠΡΟΣΤΙΜΑ

Τα ποσά αυτά αφορούν πρόστιμα που επέβαλε η Επιτροπή για την παράβαση κανόνων του ανταγωνισμού τα οποία καταβλήθηκαν μεν προσωρινά, αλλά ως προς τα οποία έχει ήδη ασκηθεί ή είναι άγνωστο αν θα ασκηθεί προσφυγή. Η ενδεχόμενη υποχρέωση διατηρείται έως ότου εκδοθεί οριστική απόφαση του Δικαστηρίου. Οι τόκοι που προκύπτουν από τις προσωρινές πληρωμές (460 εκατ. EUR) περιλαμβάνονται στο οικονομικό αποτέλεσμα της χρήσης, καθώς επίσης και ως ενδεχόμενη υποχρέωση, ώστε να αντανακλάται η αβεβαιότητα ως προς το εάν τα ποσά αυτά ανήκουν στην Επιτροπή.

5.7 ΕΓΤΕ – ΕΚΚΡΕΜΟΥΣΕΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

Πρόκειται για ενδεχόμενες υποχρεώσεις έναντι κρατών μελών σε σχέση με τις αποφάσεις συμμόρφωσης του ΕΓΤΕ, εν αναμονή απόφασης του Δικαστηρίου. Ο καθορισμός του οριστικού ποσού των υποχρεώσεων στο τέλος του έτους κατά το οποίο το αποτέλεσμα των επιτυχών προσφυγών θα καταλογιστεί στον προϋπολογισμό εξαρτάται από τη διάρκεια της διαδικασίας ενώπιον του Δικαστηρίου. Η εκτίμηση του πιθανού πληρωτέου ποσού περιλαμβάνεται ως μακροπρόθεσμη πρόβλεψη στον ισολογισμό - βλ. σημείωση 2.13 .

5.8 ΠΟΣΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Ο λογαριασμός αυτός αφορά αγωγές αποζημίωσης που ασκήθηκαν κατά της ΕΕ, άλλες δικαστικές διαφορές και τις εκτιμώμενες δικαστικές δαπάνες.

Ορισμένα ποσά αφορούν διαφορές σχετικά με προμηθευτές, αντισυμβαλλόμενους και πρώην μέλη του προσωπικού. Επισημαίνεται ότι, σε περίπτωση άσκησης αγωγής για αποζημίωση βάσει του άρθρου 288 της συνθήκης ΕΚ, ο ενάγων πρέπει να αποδείξει ότι το θεσμικό όργανο διέπραξε κατάφωρη παράβαση κανόνος δικαίου που χορηγεί δικαιώματα σε άτομα, ότι ο ενάγων υπέστη σοβαρή ζημία και ότι υπάρχει άμεση σχέση αιτίας-αιτιατού μεταξύ της παράνομης πράξης και της ζημίας που υπέστη ο ενδιαφερόμενος.

5.9 ΑΛΛΕΣ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

Ο λογαριασμός αυτός περιλαμβάνει άλλα μικρότερα ποσά ενδεχόμενων υποχρεώσεων που δεν μπορούν να ταξινομηθούν στους προαναφερθέντες λογαριασμούς.

ΑΛΛΕΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

5.10 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΜΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙΣΕΣ ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Χρηματοοικονομικές δραστηριότητες σχετικές με μη χρησιμοποιηθείσες αναλήψεις υποχρεώσεων|5 733|4 885|

Πρόκειται για συμφωνίες δανειοδοτικών πράξεων και επενδύσεων μετοχικού κεφαλαίου που συνάφθηκαν από την Επιτροπή (μη καλυπτόμενες από τα υπόλοιπα προς εκκαθάριση - ΥΠΕ), αλλά που δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί μέχρι το τέλος του έτους από το άλλο μέρος. Τα βασικά ποσά αφορούν τις συμφωνίες χρηματοδότησης του ισοζυγίου πληρωμών που υπογράφθηκαν το 2008 και το 2009, αλλά που δεν εκταμιεύθηκαν ακόμη μέχρι το τέλος του έτους (5,4 δισεκατ. EUR την 31 η Δεκεμβρίου 2009).

5.11 ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΤΗΚΑΝ, ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Δημοσιονομικές υποχρεώσεις που εκτελέστηκαν, εκκρεμείς πληρωμές|134 689|120 023|

Το δημοσιονομικό ΥΠΕ («Reste à Liquider») είναι ποσό που αντιπροσωπεύει ανεκτέλεστες αναλήψεις υποχρεώσεων για τις οποίες δεν έχουν γίνει ακόμη πληρωμές ή/και αποδεσμεύσεις. Αυτή είναι η φυσική συνέπεια της εφαρμογής πολυετών προγραμμάτων. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, το δημοσιονομικό ΥΠΕ ανερχόταν σε 177 272 εκατ. EUR. Το ανωτέρω ποσό είναι το δημοσιονομικό ΥΠΕ μείον τα σχετικά ποσά που έχουν συμπεριληφθεί ως έξοδα στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος του 2009, με αποτέλεσμα το προαναφερθέν σύνολο.

5.12 ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ

|σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Διαρθρωτικές δράσεις|275 761|332 995|

Πρωτόκολλο με τις μεσογειακές χώρες|263|263|

Συμφωνίες αλιείας|249|401|

Πρόγραμμα Galileo|1 517|2 023|

Πρόγραμμα GMES|556|624|

ΔΕΔ-Μ|4 289|4 571|

Άλλες συμβατικές δεσμεύσεις|1 325|983|

Σύνολο|283 960|341 860|

Αυτές οι αναλήψεις υποχρεώσεων οφείλονται στις νομικές δεσμεύσεις τις οποίες ανέλαβε η ΕΕ για ποσά που δεν καλύπτονταν από τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων. Αυτό μπορεί να αφορά πολυετή προγράμματα, όπως οι διαρθρωτικές δράσεις ή ποσά για τα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναλάβει δέσμευση να πληρώσει στο μέλλον βάσει υφιστάμενων την ημερομηνία του ισολογισμού διοικητικών συμβάσεων (π. χ. συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, όπως ασφάλεια, καθαρισμός κ.λπ., αλλά και συμβατικές δεσμεύσεις για συγκεκριμένα θέματα όπως οικοδομικές εργασίες). Όλα τα πολυετή προγράμματα δεν περιέχουν αναλήψεις υποχρεώσεων που πρέπει να συμπεριληφθούν στον λογαριασμό αυτό, δεδομένου ότι οι δαπάνες μελλοντικών ετών εξαρτώνται από τις αποφάσεις που λαμβάνει κατ' έτος η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή ή από τροποποιήσεις των σχετικών κανόνων.

5.12.1 Διαρθρωτικές δράσεις

Στον πίνακα που ακολουθεί γίνεται σύγκριση μεταξύ των νομικών δεσμεύσεων για τις οποίες δεν υπάρχουν πιστώσεις από τον προϋπολογισμό και των ανώτατων αναλήψεων υποχρεώσεων για τα ποσά που προβλέπονται στο δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2007-2013. Οι διαρθρωτικές δράσεις αντιπροσωπεύουν βοήθεια που έχει προγραμματιστεί για την περίοδο 2007-2013. Η μορφή και οι στόχοι της περιόδου του δημοσιονομικού πλαισίου που άρχισε το 2007 διαφέρουν από εκείνους της προηγούμενης περιόδου.

|||||σε εκατ. EUR|

|Ποσά δημοσιονομικών προοπτικών 2007-2013(Α)|Αναληφθείσες νομικές δεσμεύσεις(Β)|Δημοσιονομικές αναλήψεις υποχρεώσεων 2007-2009(Γ)|Νομικές δεσμεύσεις μείον αναλήψεις υποχρεώσεων από τον προϋπ/σμό(=Β-Γ)|Ανώτατο ύψος αναλήψεως υποχρέωσης (=Α-Γ)|

Κονδύλια για την πολιτική συνοχής|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Φυσικοί πόροι|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Μέσο προενταξιακής βοήθειας|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Σύνολο|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Πρωτόκολλα με τις μεσογειακές χώρες

Αυτές οι αναλήψεις υποχρεώσεων ανέρχονται συνολικά σε 263 εκατ. EUR και αφορούν χρηματοδοτικά πρωτόκολλα με τις τρίτες χώρες της Μεσογείου. Το ποσό που περιλαμβάνεται στη σημείωση αυτή αντιπροσωπεύει τη διαφορά μεταξύ του συνολικού ποσού των υπογραφέντων πρωτοκόλλων και του ποσού των δημοσιονομικών υποχρεώσεων που έγιναν αντικείμενο λογιστικής καταχώρισης. Τα πρωτόκολλα αυτά είναι διεθνείς συνθήκες που δεν μπορούν να λήξουν χωρίς τη συμφωνία και των δύο μερών, μολονότι η διαδικασία (της λύσης τους) έχει ήδη αρχίσει.

5.12.3 Συμφωνίες αλιείας

Πρόκειται για αναλήψεις υποχρεώσεων ανερχόμενες συνολικά σε 249 εκατ. EUR οι οποίες έχουν συναφθεί με τρίτες χώρες για ενέργειες στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών αλιείας.

5.12.4 Πρόγραμμα Galileo

Το πρόγραμμα Galileo είναι ένα παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα πλοήγησης (GNSS) με ιδρυτικά μέλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ΕΟΔ). Το πρόγραμμα Galileo χρηματοδοτείται τώρα εξ ολοκλήρου από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και η Επιτροπή διαχειρίζεται το πρόγραμμα για λογαριασμό της ΕΕ. Αναμένεται ότι το πρώτο στάδιο του προγράμματος, το στάδιο επικύρωσης σε κατάσταση τροχιάς («IOV»), θα ολοκληρωθεί κατά τη διάρκεια του 2012, και τότε, τα συσταθέντα στοιχεία ενεργητικού θα μεταφερθούν στην Επιτροπή.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η Επιτροπή, μέχρι το τέλος του 2009 και συμπεριλαμβανομένης της προηγούμενης επένδυσης στην κοινή επιχείρηση Galileo (GJU), κατέβαλε 1 028 εκατ. EUR στο στάδιο IOV του προγράμματος Galileo. Δεδομένου ότι το πρόγραμμα αυτό βρίσκεται ακόμη σε στάδιο έρευνας, σύμφωνα με τους κανόνες λογιστικής της ΕΕ, τα χρήματα που δαπανήθηκαν καταλογίστηκαν ως έξοδα και δεν αναγνωρίστηκαν άυλα στοιχεία ενεργητικού. Η συνολική (ενδεικτική) συνεισφορά της Επιτροπής που προβλέπεται για το επόμενο στάδιο του προγράμματος Galileo (από το 2008 έως το 2013) ανέρχεται σε 2 645 εκατ. EUR.

5.12.5 Πρόγραμμα GMES

Η Επιτροπή συνήψε σύμβαση με τον ΕΟΔ για την περίοδο από το 2008 έως το 2013 για την εφαρμογή της συνιστώσας «διάστημα» του προγράμματος «Παγκόσμια παρακολούθηση του περιβάλλοντος και της ασφάλειας» (GMES). Το συνολικό ενδεικτικό ποσό για την περίοδο αυτή ανέρχεται σε 624 εκατ. EUR. Το 2009, καταβλήθηκε στον ΕΟΔ ποσό ύψους 68 εκατ. EUR.

5.12.6 Αναλήψεις υποχρεώσεων ΔΕΔ-Μ

Το ποσό αυτό αφορά επιχορηγήσεις στον τομέα του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) για την περίοδο 2007 - 2013. Το πρόγραμμα αυτό αφορά τα έργα που συνδέονται με την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών για την υποστήριξη τόσο της υποδομής όσο και της έρευνας και της καινοτομίας, με σκοπό να προωθηθεί η ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών και των καινοτόμων διαδικασιών στην ανάπτυξη μιας νέας υποδομής μεταφορών. Το συνολικό ενδεικτικό ποσό για το πρόγραμμα αυτό ανέρχεται σε 8 013 εκατ. EUR.

5.12.7 Άλλες συμβατικές δεσμεύσεις

Τα εν λόγω ποσά αφορούν πληρωτέα κατά τη διάρκεια των συμβάσεων ποσά. Περιλαμβάνονται επίσης η εκκρεμούσα συμβατική υποχρέωση ύψους 93 εκατ. EUR για οικοδομικές συμβάσεις του Συμβουλίου, καθώς και 441 εκατ. EUR για οικοδομικές συμβάσεις του Κοινοβουλίου. Τα άλλα σημαντικά ποσά που αναφέρονται στον τομέα αυτόν περιλαμβάνουν 480 εκατ. EUR σχετικά με συμφωνίες χρηματοδότησης που συνάφθηκαν μεταξύ του οργανισμού σύντηξης για την παραγωγή ενέργειας «Fusion for Energy» (ευρωπαϊκή κοινή επιχείρηση για την υλοποίηση του ITER και την ανάπτυξη της πυρηνικής σύντηξης) και του ITER International, καθώς και 165 εκατ. EUR σχετικά με συμφωνίες χρηματοδότησης που συνάφθηκαν μεταξύ του οργανισμού σύντηξης για την παραγωγή ενέργειας, του Ιαπωνικού οργανισμού ατομικής ενέργειας (JAEA) και του ITER International.

5.13 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ

Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το μη αιτηθέν κεφάλαιο για το οποίο ενεγράφη η Επιτροπή.

5.13.1 Μη αιτηθέν μετοχικό κεφάλαιο: ΕΤΑΑ

σε εκατ. EUR|

ΕΤΑΑ|Συνολικό κεφάλαιο ΕΤΑΑ|Συμμετοχή της Επιτροπής|

Κεφάλαιο|19 794|600|

Καταβληθέν κεφάλαιο|(5 198)|(157)|

Μη αιτηθέν κεφάλαιο|14 596|443|

5.13.2 Μη αιτηθέν μετοχικό κεφάλαιο: ΕΤΕ

σε εκατ. EUR|

ΕΤΕ|Συνολικό κεφάλαιο ΕΤΕ|Συμμετοχή της Επιτροπής|

Κεφάλαιο|2 940|861|

Καταβληθέν κεφάλαιο|(588)|(172)|

Μη αιτηθέν κεφάλαιο|2 352|689|

Μετά την έκδοση 1 000 νέων μετοχών από το ΕΤΕ το 2007, κατά τη διάρκεια του 2009, η ΕΕ ενεγράφη για άλλες 75 μετοχές ονομαστικής αξίας 1 εκατ. EUR εκάστη, εκ των οποίων το 20% της ονομαστικής αξίας τους και η υπέρ το άρτιο διαφορά καταβλήθηκαν το 2009. Η συμμετοχή της ΕΕ περιορίζεται σε 900 μετοχές (αξίας 900 εκατ. EUR). Βλ. επίσης σημείωση 2.3.1 .

5.14 ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ

|||||σε εκατ. EUR|

Περιγραφή|Μελλοντικά καταβλητέα ποσά|

|< 1 έτος|1- 5 έτη|> 5 έτη|Σύνολο|

Κτήρια|334|1 236|842|2 412|

Υλικό πληροφορικής και λοιπός εξοπλισμός|6|7|0|13|

Σύνολο|340|1 243|842|2 425|

Ο λογαριασμός αυτός καλύπτει τα κτήρια και τον λοιπό εξοπλισμό που έχουν ενοικιασθεί με απλές λειτουργικές μισθώσεις οι οποίες δεν πληρούν τις προϋποθέσεις εγγραφής στο ενεργητικό του ισολογισμού. Τα αναφερόμενα ποσά αντιστοιχούν σε αναλήψεις υποχρεώσεων που απομένουν προς πληρωμή κατά τη διάρκεια των συμβάσεων.

Το 2009, ποσό 364 εκατ. EUR αναγνωρίσθηκε ως έξοδο στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος για λειτουργικές μισθώσεις.

6. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ ΠΑΡΑΤΥΠΙΩΝ

Κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ πρέπει να εξασφαλίζεται η πρόληψη, η διαπίστωση και η διόρθωση περιπτώσεων παρατυπίας και απάτης. Στόχος της παρούσας σημείωσης είναι η επισκόπηση των διαφόρων διαδικασιών που προβλέπονται στην ισχύουσα νομοθεσία για την αντιμετώπιση των παρατυπιών που διαπιστώνονται από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, και η παρουσίαση της καλύτερης δυνατής εκτίμησης των εν λόγω συνολικών ποσών. Αυτό αποτελεί το τελευταίο στάδιο των συστημάτων ελέγχου και είναι θεμελιώδους σημασίας για την απόδειξη της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

6.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

6.1.1 Ανασκόπηση της διαδικασίας δημοσιονομικών διορθώσεων και είσπραξης ανά είδος διαχείρισης

Εισπράξεις και δημοσιονομικές διορθώσεις μπορεί να προκύψουν από λογιστικούς και άλλους ελέγχους σε οποιοδήποτε επίπεδο του ελεγκτικού συστήματος από ελέγχους στο επίπεδο της ΕΕ (Επιτροπή, Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, OLAF) ή στο επίπεδο των κρατών μελών σε περίπτωση επιμερισμένης διαχείρισης. Μολονότι παρατυπίες μπορούν να εμφανισθούν σε οποιοδήποτε στάδιο ενός έργου, το πιθανότερο είναι ότι θα ανακαλυφθούν στο τελικό στάδιο, όταν ο δικαιούχος υποβάλει την τελική του αίτηση πληρωμής, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις ελέγχεται επί τόπου ή/και πιστοποιείται από ανεξάρτητο ελεγκτή. Ωστόσο, πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ εισπράξεων και δημοσιονομικών διορθώσεων ανάλογα με τους διάφορους τρόπους διαχείρισης, όπως περιγράφεται στον σχετικό τομέα της νομοθεσίας.

Εισπράξεις

Σύμφωνα με το άρθρο 71 παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά πρέπει να ανακτώνται. Στο πλαίσιο αυτό, ανάκτηση είναι η πραγματική είσπραξη χρημάτων από την Επιτροπή ή από τα κράτη μέλη που οφείλονται στη διαπίστωση παράτυπων ή αχρεωστήτως καταβληθεισών δαπανών.

Δημοσιονομικές διορθώσεις

Όπως περιγράφεται στον σχετικό τομέα της νομοθεσίας σε πολλές περιπτώσεις δαπανών της ΕΕ (κυρίως υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείριση), η διόρθωση των παρατυπιών πραγματοποιείται με τη χρησιμοποίηση ενός μηχανισμού καλούμενου «δημοσιονομική διόρθωση». Στόχος των δημοσιονομικών διορθώσεων, που πραγματοποιούνται είτε από την Επιτροπή είτε από τα κράτη μέλη, είναι η επαναφορά σε κατάσταση κατά την οποία για το 100% των δαπανών που δηλώνονται για χρηματοδότηση ή για συγχρηματοδότηση (πολιτική συνοχής) ακολουθούνται οι κανόνες και οι κανονιστικές διατάξεις που ισχύουν στα κράτη μέλη και στην ΕΕ. Στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, τα κράτη μέλη είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνα για τις δημοσιονομικές διορθώσεις που απαιτούνται σχετικά με μεμονωμένες ή συστημικές παρατυπίες που διαπιστώνονται σε επιχειρησιακά προγράμματα. Η Επιτροπή έχει την ευθύνη να εξασφαλίζει ότι τα συστήματα που θεσπίζουν οι εθνικές αρχές είναι αποτελεσματικά και, σε αντίθετη περίπτωση, επιβάλλει δημοσιονομικές διορθώσεις στα κράτη μέλη.

Εάν αναγνωριστούν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά σε δικαιούχους ως αποτέλεσμα ελέγχων της ΕΕ, οι δημοσιονομικές διορθώσεις μπορούν να θεωρηθούν ως ένα πρώτο βήμα της τρέχουσας διαδικασίας ανάκτησης, δεδομένου ότι η ισχύουσα νομοθεσία απαιτεί τα κράτη μέλη να εκτελούν τις δημοσιονομικές διορθώσεις που τους επιβάλλονται και να εισπράττουν τα οφειλόμενα ποσά από τους τελικούς δικαιούχους. Σε περίπτωση διεξαγωγής ελέγχου από τις εθνικές αρχές, τα κράτη μέλη έχουν επίσης τη νομική υποχρέωση να επιδείξουν τη δέουσα επιμέλεια για να εξασφαλίσουν την είσπραξη από τον τελικό δικαιούχο.

Στη συνέχεια, παρατίθεται συνοπτική παρουσίαση, ανά είδος διαχείρισης, των διαφόρων διαδικασιών σχετικά με τις δραστηριότητες είσπραξης και δημοσιονομικής διόρθωσης, καθώς και ο αντίκτυπός τους στους λογαριασμούς της ΕΕ.

6.1.2 Άμεση διαχείριση

Όταν η Επιτροπή διαχειρίζεται τον προϋπολογισμό με άμεσο τρόπο, οι μη επιλέξιμες δαπάνες είτε ανακτώνται από τον δικαιούχο είτε αφαιρούνται από την επόμενη κατάσταση δαπανών. Εάν η αφαίρεση γίνει από τον δικαιούχο πριν αποστείλει την κατάσταση δαπανών, η πληροφορία αυτή δεν περιλαμβάνεται στο λογιστικό σύστημα. Αυτή είναι πολύ συχνά η περίπτωση δεδομένου ότι οι περισσότεροι δικαιούχοι καλούνται να υποβάλουν πιστοποιημένη ή ελεγμένη τελική κατάσταση δαπανών στην Επιτροπή πριν μπορέσουν να λάβουν την τελική πληρωμή τους. Αυτή η πιστοποιημένη δήλωση πρέπει να διορθώνει όλες τις παρατυπίες που επισημάνθηκαν.

6.1.3 Επιμερισμένη διαχείριση

Περίπου το 80% του προϋπολογισμού της ΕΕ αποτελεί αντικείμενο κοινής διαχείρισης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των κρατών μελών. Οι δαπάνες αυτές αφορούν κυρίως τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, την πολιτική συνοχής και την αλιεία.

Όσον αφορά τις δαπάνες που τελούν υπό επιμερισμένη διαχείριση, εκτελεστικές αρμοδιότητες και ευθύνες ανατίθενται στα κράτη μέλη που είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνα για τη διαπίστωση και τη διόρθωση των παρατυπιών που έχουν διαπραχθεί από δικαιούχους και, κατά συνέπεια, για την εξασφάλιση της κανονικότητας των δαπανών που δηλώνονται στην Επιτροπή. Έτσι, τα κράτη μέλη προβαίνουν σε δημοσιονομικές διορθώσεις και, όταν αναγνωρίζονται αχρεωστήτως καταβληθείσες πληρωμές σε δικαιούχους ως αποτέλεσμα των δικών τους ελεγκτικών εργασιών ή ελέγχων της ΕΕ, υποχρεούνται εκ του νόμου να κινήσουν διαδικασίες ανάκτησης έναντι των δικαιούχων αυτών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει γενικότερο εποπτικό ρόλο: εξακριβώνει την αποτελεσματική λειτουργία της διαχείρισης και των συστημάτων ελέγχου των κρατών μελών και λαμβάνει διορθωτικά μέτρα όταν κρίνει ότι κάτι δεν ισχύει, προκειμένου να αναλάβει την ευθύνη της για την εκτέλεση του προϋπολογισμού (άρθρο 53 παράγραφος 4 του δημοσιονομικού κανονισμού). Η Επιτροπή δύναται επίσης να λάβει η ίδια επίσημη απόφαση να επιβάλει δημοσιονομικές διορθώσεις σε ένα κράτος μέλος, εφόσον αυτό δεν έχει προβεί στις απαιτούμενες διορθώσεις ή εφόσον υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου που μπορούν να οδηγήσουν σε συστημικές παρατυπίες.

Η Επιτροπή επιβάλλει δημοσιονομικές διορθώσεις σε σχέση με τις μεμονωμένες παρατυπίες που διαπιστώθηκαν, αλλά έχει επίσης την εξουσία να εφαρμόζει διορθώσεις κατά παρεκβολή ή κατ' αποκοπή. Η μέθοδος της παρεκβολής εφαρμόζεται όταν υπάρχουν αποτελέσματα επί αντιπροσωπευτικού δείγματος υποθέσεων σε σχέση με μια συστημική παρατυπία. Κατ' αποκοπή διορθώσεις εφαρμόζονται σε περίπτωση μεμονωμένων παραβάσεων ή συστημικών παρατυπιών των οποίων ο δημοσιονομικός αντίκτυπος δεν μπορεί να προσδιορισθεί επακριβώς και όταν το διοικητικό κόστος για τον ακριβή προσδιορισμό ενός ποσού ενδέχεται να είναι δυσανάλογο. Και στις δύο περιπτώσεις, ακόμη και όταν οι εισπράξεις από δικαιούχους δεν είναι δυνατές, οι διορθώσεις αυτές συνιστούν σημαντικό μέσο για την αποκατάσταση των αδυναμιών των συστημάτων των κρατών μελών και κατ'αυτόν τον τρόπο καθιστούν δυνατή την πρόληψη ή τη διαπίστωση, καθώς και την ανάκτηση ποσών που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως σε δικαιούχους.

6.1.4 Άλλα είδη διαχείρισης

Όσον αφορά τις δαπάνες που τελούν υπό αποκεντρωμένη διαχείριση και υπό έμμεση κεντρική διαχείριση, την ευθύνη για την είσπραξη εσφαλμένων πληρωμών έχουν κράτη μέλη, τρίτες χώρες ή οργανισμοί. Όσον αφορά τις δαπάνες που υπόκεινται σε από κοινού διαχείριση, οι διορθωτικοί μηχανισμοί προσδιορίζονται στις συμφωνίες που συνάπτονται με τους διεθνείς οργανισμούς. Όπως και για την επιμερισμένη διαχείριση, στις περιπτώσεις που οι κανόνες των συστημάτων δαπανών της ΕΕ έχουν εφαρμοστεί εσφαλμένα, η Επιτροπή μπορεί να εκτελέσει δημοσιονομικές διορθώσεις.

6.1.5 Συνοπτική παρουσίαση των εισπράξεων και των δημοσιονομικών διορθώσεων το 2009

Συνοπτική παρουσίαση των εισπράξεων και των δημοσιονομικών διορθώσεων που επιβεβαιώθηκαν/αποφασίστηκαν το 2009

σε εκατ. EUR|

Δημοσιονομικές διορθώσεις| |Σημείωση|2009|2008|

ΕΓΤΠΕ/ΕΓΤΕ/ΕΓΤΑΑ| |6.2.2| 462| 917|

- Προγράμματα της περιόδου 1994-1999|6.2.4| 521| 414|

- Προγράμματα της περιόδου 2000-2006|6.2.4|1 890|1 173|

- Υποσύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων| | |2 411|1 587|

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων| | |2 873|2 504|

| | ||||

Εισπράξεις| | |Σημείωση|2009|2008|

ΕΓΤΠΕ/ΕΓΤΕ/ΕΓΤΑΑ (που διαπιστώθηκαν από ΚΜ)|6.3| 163| 360|

Πολιτική συνοχής (εργασίες της ΕΕ)| | |6.3| 102| 31|

Άλλα είδη διαχείρισης| | |6.3| 181| 72|

Σύνολο εισπράξεων | | | | 446| 463|

| | | | | |

Σύνολο προστασίας του προϋπολογισμού της ΕΕ| | |3 319|2 967|

Ο πίνακας αυτός δεν περιλαμβάνει τις εισπράξεις και τις αποσύρσεις που πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη μετά από τους δικούς τους ελέγχους στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής. Τα κράτη μέλη μολονότι έχουν την υποχρέωση να παρέχουν στην Επιτροπή πληροφορίες σχετικά με αποσύρσεις και εισπράξεις, δεν υποχρεούνται, από τη νομοθεσία που αφορά τα προγράμματα της περιόδου 2000-2006, να παρουσιάζουν χωριστά τις εισπράξεις που προκύπτουν από τους δικούς τους ελέγχους. Για τον λόγο αυτό και για να αποφεύγεται η αλληλεπικάλυψη με τις δημοσιονομικές διορθώσεις, δεν συμπεριλαμβάνονται οι εισπράξεις και οι αποσύρσεις που πραγματοποιούνται από τα κράτη μέλη, δηλαδή 1 233 εκατ. EUR το 2009 (βλ. σημείωση 6.5 ) .

Συνοπτική παρουσίαση των εισπράξεων και των δημοσιονομικών διορθώσεων που πραγματοποιήθηκαν το 2009

σε εκατ. EUR|

ΕΓΤΠΕ/ΕΓΤΕ/ΕΓΤΑΑ| | |6.2.2| 274| 429| 703|

- Προγράμματα της περιόδου 1994-99||6.2.4| 163| 137| 300|

- Προγράμματα της περιόδου 2000-2006||6.2.4| 313| 96| 409|

- Υποσύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων| | | | 476| 233| 709|

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων| | | | 750| 662|1 412|

||||||||

σε εκατ. EUR|

ΕΓΤΠΕ/ΕΓΤΕ/ΕΓΤΑΑ| | | |6.3.| 117| 31| 148|

Ταμεία Συνοχής| | | |6.3.| 102| 0| 102|

Άλλα είδη διαχείρισης| | | |6.3.| 147| 34| 181|

Σύνολο εισπράξεων| | | | | 366| 65| 431|

| | | | | | | |

Σύνολο προστασίας του προϋπολογισμού της ΕΕ| | | |1 116| 727|1 843|

6.2 ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΥΠΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΕΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, οι δημοσιονομικές διορθώσεις ακολουθούν τα εξής τρία βασικά στάδια:

Το ποσό βρίσκεται ακόμη στο στάδιο επικύρωσης μέσω νομικής διαδικασίας και διαδικασίας αντιπαράθεσης (« υπό εξέλιξη » – βλ. σημείωση 6.4 κατωτέρω),

(1) το ποσό έχει προσδιοριστεί και επικυρωθεί (έχει « αποφασιστεί» με απόφαση της Επιτροπής, ή « επιβεβαιωθεί »: σε συμφωνία με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης), και,

(2) το ποσό έχει πράγματι εισπραχθεί, είτε με μετρητά προερχόμενα από το κράτος μέλος (αποφασισμένη διόρθωση) είτε με αφαίρεση (απόσυρση/είσπραξη) που πραγματοποίησε το κράτος μέλος σε μελλοντική αίτηση πληρωμής («εκτελεσθείσα»). Για τις δημοσιονομικές διορθώσεις που δεν έχουν ακόμη εκτελεσθεί βλ. σημείωση 6.2.4.

6.2.1 Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη

Στο πλαίσιο του ΕΓΤΕ και του ΕΓΤΑΑ, τα οποία έχουν αντικαταστήσει το ΕΓΤΠΕ τμήμα Εγγυήσεων, η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι δημοσιονομικές διορθώσεις εκτελούνται από την Επιτροπή μέσω της διαδικασίας συμψηφισμού των λογαριασμών.

Διαδικασία συμψηφισμού λογαριασμών Ο συμψηφισμός των λογαριασμών γίνεται από την Επιτροπή και περιλαμβάνει ετήσιο δημοσιονομικό συμψηφισμό λογαριασμών για κάθε οργανισμό πληρωμών και πολυετή συμψηφισμό συμμόρφωσης που εξετάζει τη συμμόρφωση των δαπανών που δηλώνουν τα κράτη μέλη σε σχέση με τους κανόνες της ΕΕ. Στην περίπτωση του ΕΓΤΕ, όλα τα σχετικά ποσά εγγράφονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος της Επιτροπής ως έσοδα. Για το ΕΓΤΑΑ, τα ποσά που εισπράττουν τα ίδια τα κράτη μέλη, καθώς και τα ποσά που προέρχονται από τον ετήσιο δημοσιονομικό συμψηφισμό λογαριασμών, κατά κανόνα επαναχρησιμοποιούνται από το πρόγραμμα.

Δημοσιονομικός συμψηφισμός : Η Επιτροπή εκδίδει ετήσια απόφαση συμψηφισμού λογαριασμών με την οποία δέχεται επισήμως τους ετήσιους λογαριασμούς των οργανισμών πληρωμών βάσει των ελέγχων διαχείρισης και των πιστοποιητικών και εκθέσεων των φορέων πιστοποίησης.

Ο συμψηφισμός συμμόρφωσης αποσκοπεί στον αποκλεισμό από τη χρηματοδότηση ΕΕ των δαπανών που δεν καταβλήθηκαν σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ. Κατά συνέπεια, ο συμψηφισμός συμμόρφωσης δεν αποτελεί μηχανισμό είσπραξης παράτυπων πληρωμών απευθείας από τους τελικούς δικαιούχους, αλλά ισχυρό κίνητρο για τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου και κατ' αυτόν τον τρόπο να αποτρέψουν ή να διαπιστώσουν και να εισπράξουν ποσά που καταβλήθηκαν παράτυπα σε τελικούς δικαιούχους. Επιπλέον, η προσαρμογή για λόγους συμμόρφωσης δεν απαλλάσσει τα κράτη μέλη από την ευθύνη τους να αποκαταστήσουν διαπιστωθείσες παρατυπίες. Ο συμψηφισμός συμμόρφωσης δεν ακολουθεί ετήσιο κύκλο, διότι καλύπτει δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν σε περισσότερα οικονομικά έτη.

Δημοσιονομικός συμψηφισμός πληρωμών που εκτελέσθηκαν χωρίς να τηρηθούν οι κανονιστικές προθεσμίες: η τήρηση αυτών των προθεσμιών πληρωμής στους δικαιούχους από τα κράτη μέλη ελέγχεται συστηματικά τρεις φορές το χρόνο, σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού 883/06. Σε περίπτωση αθέτησης των προθεσμιών, η Επιτροπή προβαίνει σε αφαιρέσεις, με κάποια ελαστικότητα για ειδικές περιπτώσεις και έκτακτες συνθήκες και με βάση την αρχή της αναλογικότητας. Αυτές οι δημοσιονομικές διορθώσεις αντιμετωπίζονται ως «αρνητικές πληρωμές» και περιλαμβάνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος ως μείωση εξόδων.

6.2.2 Δημοσιονομικές διορθώσεις στο πλαίσιο της γεωργίας και της αγροτικής ανάπτυξης το 2009

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων που αποφασίστηκαν το 2009 όσον αφορά τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη

σε εκατ. EUR|

||2009|2008|

Διαδικασία συμψηφισμού λογαριασμών:||||

Δημοσιονομικός συμψηφισμός και μη τηρηθείσες προθεσμίες πληρωμής||103|58|

Συμψηφισμός συμμόρφωσης||359|859|

Σύνολο||462|917|

Τα ανωτέρω ποσά αφορούν το ΕΓΤΕ. Όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ, οι δημοσιονομικές διορθώσεις ανέρχονται μόνο σε περίπου 0,4 εκατ. EUR το 2009. Τα ποσά αυτά περιλαμβάνονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος. Για την κατανομή των προαναφερθέντων ποσών ανά κράτος μέλος, βλ. Παράρτημα 1.

Η μείωση όσον αφορά τον συμψηφισμό συμμόρφωσης που διαπιστώθηκε μεταξύ 2008 και 2009 οφείλεται σε αποφάσεις συμψηφισμού συμμόρφωσης που δεν εφαρμόστηκαν στο τέλος του 2008, συνολικού ποσού ύψους 368 εκατ. EUR.

Δημοσιονομικές διορθώσεις που εκτελέστηκαν το 2009 όσον αφορά τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη

σε εκατ. EUR|

|Εκτέλεση 2009|

Διαδικασία συμψηφισμού λογαριασμών||

Δημοσιονομικός συμψηφισμός και μη τηρηθείσες προθεσμίες πληρωμής| 103|

Συμψηφισμός συμμόρφωσης| 600|

Σύνολο| 703|

Για την κατανομή ανά κράτος μέλος των προαναφερθέντων ποσών, βλ. Παράρτημα 2.

6.2.3 Πολιτική συνοχής

Σύμφωνα με τη νομοθεσία που εφαρμόζεται στην πολιτική συνοχής, τα κράτη μέλη, καθώς και η Επιτροπή υποχρεούνται να λαμβάνουν μέτρα για την εκτέλεση δημοσιονομικών διορθώσεων:

· Τα κράτη μέλη μπορούν να εκτελούν δημοσιονομικές διορθώσεις με τους ακόλουθους δύο τρόπους:

– είτε αποσύρουν άμεσα από το πρόγραμμα τις σχετικές δαπάνες αφαιρώντας τες από την επόμενη δήλωση δαπανών που υποβάλλουν στην Επιτροπή, ελευθερώνοντας αμέσως τη χρηματοδότηση ΕΕ με σκοπό την ανάληψη υποχρέωσης για άλλες πράξεις,

– είτε αφήνουν προσωρινά τις δαπάνες στο πρόγραμμα εν αναμονή του αποτελέσματος των διαδικασιών ανάκτησης των ποσών που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως σε δικαιούχους. Η είσπραξη πραγματοποιείται είτε με την αποπληρωμή των εν λόγω ποσών είτε με την αφαίρεση των ποσών αυτών από άλλες μελλοντικές πληρωμές στον ίδιο δικαιούχο. Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις εισπράξεις αυτές βλ. σημείωση 6.5,

– τα κράτη μέλη υποχρεούνται να παρέχουν στην Επιτροπή δεδομένα σχετικά με δημοσιονομικές διορθώσεις τόσο όσον αφορά τα ποσά που έχουν αποσυρθεί από τη συγχρηματοδότηση όσο και τα ποσά που έχουν ανακτηθεί. Τα δύο σύνολα δεδομένων έχουν διαφορετικό χαρακτήρα, αλλά είναι συμπληρωματικά, διότι μόνο οι δαπάνες που έχουν αποσυρθεί χωρίς την αναμονή του αποτελέσματος των διαδικασιών είσπραξης περιλαμβάνονται στις αποσύρσεις , και μόνο οι δαπάνες που δεν έχουν αποσυρθεί αμέσως, αλλά έχουν παραμείνει στις δηλωθείσες δαπάνες μέχρι την είσπραξή τους, περιλαμβάνονται στις ανακτήσεις , μόλις πραγματοποιηθεί η είσπραξη. Τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να κάνουν διάκριση μεταξύ των διορθώσεων που προκύπτουν από τις εργασίες της ΕΕ και των διορθώσεων που προκύπτουν από τις δικές τους ελεγκτικές εργασίες. Η διάκριση αυτή έγινε μόνο για την προγραμματική περίοδο 2007-2013.

· Οι δημοσιονομικές διορθώσεις μετά από τους απλούς και λογιστικούς ελέγχους της ΕΕ, εκτελούνται ως εξής:

– όταν το κράτος μέλος συμφωνεί να προβεί σε διόρθωση ως αποτέλεσμα ελέγχου ή ελεγκτικής δραστηριότητας της ΕΕ, μπορεί να αποσύρει τις ήδη δηλωθείσες παράτυπες δαπάνες από την επόμενη αίτηση πληρωμής (η οποία είναι σωρευτική για κάθε πρόγραμμα ή έργο του Ταμείου Συνοχής, χωριστά) και να επαναχρησιμοποιήσει την αποδεσμευθείσα χρηματοδότηση ΕΕ για άλλες επιλέξιμες δαπάνες του σχετικού προγράμματος, οι οποίες, όμως, δεν συνδέονται με την πράξη ή πράξεις που ήταν αντικείμενο της διόρθωσης.

– η Επιτροπή εκδίδει εντάλματα είσπραξης με σκοπό την εκτέλεση δημοσιονομικών διορθώσεων στις ακόλουθες περιπτώσεις:

· μετά από επίσημες αποφάσεις για δημοσιονομικές διορθώσεις,

· κατά την περάτωση προγράμματος, και,

· μετά την περάτωση προγράμματος και αφού τα κράτη μέλη προβούν σε είσπραξη από τους δικαιούχους.

Στις περιπτώσεις αυτές, τα εντάλματα είσπραξης έχουν αντίκτυπο στους λογαριασμούς της Επιτροπής.

– Κανένα ένταλμα είσπραξης δεν εκδίδεται από την Επιτροπή σε άλλες περιπτώσεις δημοσιονομικών διορθώσεων, κυρίως όταν τα κράτη μέλη δέχονται να εκτελέσουν τις δημοσιονομικές διορθώσεις. Στις περιπτώσεις αυτές, οι πληροφορίες δεν περιλαμβάνονται στο λογιστικό σύστημα της Επιτροπής.

6.2.4 Δημοσιονομικές διορθώσεις στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής το 2009

Επισημαίνεται ότι ο πίνακας που ακολουθεί δεν περιλαμβάνει τα αποτελέσματα των ελέγχων που ασκούν τα ίδια τα κράτη μέλη για τις δαπάνες των διαρθρωτικών ταμείων:

Επιβεβαιωθείσες δημοσιονομικές διορθώσεις το 2009

σε εκατ. EUR|

Δημοσιονομικές διορθώσεις της περιόδου 1994-99:| | | | | | |

Που έχουν εκτελεστεί|| |87|10|21|41|4|163|

Που δεν έχουν ακόμα εκτελεστεί| |358|0|0|0|0|358|

Υποσύνολο περιόδου 1994-99 | |445|10|21|41|4|521|

Δημοσιονομικές διορθώσεις της περιόδου 2000-2006:| | | | | | | |

Που έχουν εκτελεστεί|| |84|63|141|2|25|315|

Που δεν έχουν ακόμα εκτελεστεί| |1 532|13|18|3|9|1 575|

Υποσύνολο περιόδου 2000-2006|1 616|76|159|5|34|1 890|

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων 2009|2 061|86|180|46|38|2 411|

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων 2008| 949| 92| 522| 19| 5|1 587|

Σημείωση: τα αριθμητικά στοιχεία που επιβεβαιώθηκαν το 2009 περιλαμβάνουν τις δημοσιονομικές διορθώσεις που αποφασίστηκαν/επιβεβαιώθηκαν το 2008, οι οποίες δεν είχαν δηλωθεί προηγουμένως και που ανέρχονται σε 90 εκατ. EUR.

Η αύξηση των ποσών που επιβεβαιώθηκαν μεταξύ 2009 και 2008 για το EΤΠΑ οφείλεται στις συστηματικές δράσεις που εφαρμόστηκαν βάσει του σχεδίου δράσης για την ενίσχυση του εποπτικού ρόλου της Επιτροπής στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης των διαρθρωτικών ενεργειών (COM(2010)52) και στην αποδοχή μείζονος δημοσιονομικής διόρθωσης για την Ισπανία τον Νοέμβριο του 2009.

Η μείωση των ποσών που επιβεβαιώθηκαν σχετικά με το ΕΚΤ το 2009, σε σύγκριση με τα ποσά που αναφέρονται για το 2008, οφείλεται στην εφαρμογή του προαναφερθέντος σχεδίου δράσης της Επιτροπής το 2008, που αποσκοπεί στην επιτάχυνση των διαδικασιών απόφασης σχετικά με τις τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις, οι οποίες στη συνέχεια μείωσαν τον αριθμό των διορθώσεων που έπρεπε να εκτελεστούν το 2009. Επισημαίνεται ότι, από το ποσό των δημοσιονομικών διορθώσεων ύψους 522 εκατ. EUR που επιβεβαιώθηκαν το 2008, οι δημοσιονομικές διορθώσεις που εκτελέστηκαν για το ΕΚΤ ανέρχονται σε 518 εκατ. EUR 518 για αυτό το οικονομικό έτος.

Τα αριθμητικά στοιχεία που αναφέρονται στους προηγούμενους πίνακες προκύπτουν από τη λογιστική σε «δεδουλευμένη βάση». Αυτό σημαίνει ότι, ενώ μερικά από τα ποσά αυτά έχουν ήδη εκτελεστεί το 2009 (709 εκατ. EUR 709 για όλα τα ταμεία), τα υπόλοιπα ποσά θα εκτελεστούν τα επόμενα οικονομικά έτη.

Επιβεβαιωθείσες δημοσιονομικές διορθώσεις – σωρευτικά αριθμητικά στοιχεία

σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Ταμείο Συνοχής| | 233| 273| 506|

ΕΤΠΑ| |3 797|1 633|5 430|

EΚΤ| |1 130| 392|1 522|

ΧΜΠΑ| | 7| 97| 104|

ΕΓΤΠΕ - Τμήμα Προσανατολισμού| | 36| 121| 157|

Σύνολο| |5 203|2 516|7 719|

Για την κατανομή των προαναφερθέντων ποσών ανά κράτος μέλος, βλ. Παράρτημα 3.

Επιβεβαιωθείσες δημοσιονομικές διορθώσεις την 31 η Δεκεμβρίου 2009, αλλά μη εκτελεσθείσες ακόμη την 31 η Δεκεμβρίου 2009 (σωρευτικά αριθμητικά στοιχεία)

Η είσπραξη ή η δημοσιονομική διόρθωση θεωρείται ότι «δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί» όταν έχει μεν αποφασιστεί ή επιβεβαιωθεί, αλλά το αντίστοιχο ποσό δεν έχει ακόμη εισπραχθεί, αφαιρεθεί ή αποσυρθεί.

σε εκατ. EUR|

Δημοσιονομικές διορθώσεις της περιόδου 1994-99:| | 359| 11| 1| 0| 0| 371|

Δημοσιονομικές διορθώσεις της περιόδου 2000-06:| | |1 904| 23| 22| 3| 9|1 961|

Σύνολο προβλεπόμενης εκτέλεσης την 31.12.2009| |2 263| 34| 23| 3| 9|2 332|

Το χαμηλό ποσό που εκτελέστηκε σχετικά με τις αποφάσεις του 2009 αφορά το EΤΠΑ. Όσον αφορά την προγραμματική περίοδο 1994-1999, οι περισσότερες δημοσιονομικές διορθώσεις που δεν έχουν ακόμη εκτελεσθεί κατά τη διάρκεια του 2009 είναι αποφάσεις σχετικά με δημοσιονομικές διορθώσεις που εκδόθηκαν κατά τη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου του 2009. Η εκτέλεσή τους θα γίνει κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2010.

Όσον αφορά την προγραμματική περίοδο 2000-2006, κατά τη διάρκεια της οποίας το κράτος μέλος δέχεται να πραγματοποιήσει τις διορθώσεις που προκύπτουν από τον έλεγχο της ΕΕ, ώστε να εκτελέσει τις δημοσιονομικές διορθώσεις, θα πρέπει να αποσύρει το ποσό που αφορά παράτυπες δαπάνες στην επόμενη δήλωση δαπανών και να το αντικαταστήσει με άλλες επιλέξιμες δαπάνες στο πλαίσιο του ιδίου προγράμματος. Δεδομένου ότι για τα περισσότερα προγράμματα του ΕΤΠΑ και τα έργα του Ταμείου Συνοχής (2000-2006) επιτεύχθηκε το ανώτατο όριο πληρωμών, η αφαίρεση των μη επιλέξιμων δαπανών θα εμφανιστεί μόνο στα έγγραφα περάτωσης (τελική πιστοποίηση δαπανών, δήλωση εκκαθάρισης και έκθεση τελικής εφαρμογής) που θα υποβληθούν από το κράτος μέλος τους επόμενους μήνες.

Δημοσιονομικές διορθώσεις που εκτελέστηκαν το 2009 (που επιβεβαιώθηκαν το 2009 και τα προηγούμενα οικονομικά έτη)

σε εκατ. EUR|

Δημοσιονομικές διορθώσεις της περιόδου 1994-99:| | | | | | | |

Που επιβεβαιώθηκαν το 2009|| | 87| 10| 21| 40| 5| 163|

Που επιβεβαιώθηκαν κατά τα προηγούμενα οικονομικά έτη| | | 131| 0| 0| 6| 0| 137|

Υποσύνολο περιόδου 1994-99 | | | 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Δημοσιονομικές διορθώσεις της περιόδου 2000-2006:| | | | | | | | |

Που επιβεβαιώθηκαν το 2009|| | 82| 63| 141| 2| 25| 313|

Που επιβεβαιώθηκαν κατά τα προηγούμενα οικονομικά έτη| | | 34| 16| 44| 2| 0| 96|

Υποσύνολο περιόδου 2000-2006| | | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων που εκτελέστηκαν το 2009| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Για την κατανομή των προαναφερθέντων ποσών ανά κράτος μέλος, βλ. Παράρτημα 4.

6.3 ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ή ΑΠΟ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ

Ο παρών τομέας αφορά την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών λόγω σφαλμάτων ή παρατυπιών που διαπιστώθηκαν από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο ή την OLAF.

Επιβεβαιωθείσες εισπράξεις το 2009

σε εκατ. EUR|

| | |2009|2008|

Επιμερισμένη διαχείριση| | | |

Γεωργία: ΕΓΤΠΕ/ΕΓΤΕ| | 163| 360|

Πολιτική συνοχής || | 102| 31|

Υποσύνολο| | | 265| 391|

Άλλα είδη διαχείρισης:| | | |

- εξωτερικές δράσεις|| | 81| 32|

- εσωτερικές πολιτικές|| | 100| 40|

Υποσύνολο| | | 181| 72|

Σύνολο| | | 446| 463|

Εισπράξεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2009

σε εκατ. EUR|

Γεωργία: ΕΓΤΠΕ/ΕΓΤΕ| | 117| 31| 148|

Πολιτική συνοχής|| | 102| 0| 102|

Υποσύνολο| | | 219| 31| 250|

- εξωτερικές δράσεις|| | 60| 21| 81|

- εσωτερικές πολιτικές|| | 87| 13| 100|

Υποσύνολο| | | 147| 34| 181|

Σύνολο| | | 366| 65| 431|

6.3.1 Γεωργία: είσπραξη ποσών για παρατυπίες διαπιστωθείσες από κράτη μέλη

Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να αναγνωρίσουν και να εισπράξουν ποσά που απωλέσθηκαν ως αποτέλεσμα παρατυπιών, με βάση τους εθνικούς τους κανόνες και διαδικασίες. Όσον αφορά δράσεις χρηματοδοτούμενες από το ΕΓΤΕ, τα ποσά που εισπράττονται από τους δικαιούχους, πιστώνονται στην Επιτροπή και εγγράφονται στον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος ως έσοδα. Όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ, οι εισπράξεις αφαιρούνται από την επόμενη αίτηση πληρωμής και, ως εκ τούτου, το σχετικό ποσό ΕΓΤΑΑ μπορεί να ξαναχρησιμοποιηθεί για το πρόγραμμα. Όταν ένα κράτος μέλος δεν λαμβάνει μέτρα είσπραξης ή δεν επιδεικνύει επιμέλεια στις δράσεις του, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει να παρέμβει μέσω της διαδικασίας συμψηφισμού συμμόρφωσης και να επιβάλει δημοσιονομική διόρθωση στο οικείο κράτος μέλος.

Η μείωση εσόδων που προκύπτουν από παρατυπίες οφείλεται κυρίως στα θετικά αποτελέσματα αποτελεσματικότερων συστημάτων ελέγχου που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένου του αντικτύπου της διαδικασίας συμψηφισμού κατά 50% (άρθρο 32 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1290/2005 του Συμβουλίου).

6.3.2 Πολιτική συνοχής

Τα κράτη μέλη είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνα για την πρόληψη, διαπίστωση και διόρθωση παρατυπιών, καθώς και για την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών μαζί με τόκους υπερημερίας, όπου απαιτείται. Τα ποσά εισπράξεων που πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη δεν περιλαμβάνονται στον ανωτέρω πίνακα (βλ. επεξήγηση στη σημείωση 6.5). Το ποσό των ανακτήσεων που περιλαμβάνεται στον τομέα αυτό αφορά εισπράξεις που πραγματοποιήθηκαν άμεσα από την Επιτροπή.

6.3.3 Άλλα είδη διαχείρισης

Οι ανακτήσεις για λόγους παρατυπιών που διαπιστώθηκαν σε άλλα είδη διαχείρισης πραγματοποιούνται με έκδοση εντάλματος είσπραξης ή με αφαίρεση από μεταγενέστερη πληρωμή. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος υποχρεούται να στείλει διορθωμένη τελική κατάσταση δαπανών, το ποσό της παρατυπίας δεν εγγράφεται υποχρεωτικά στο λογιστικό σύστημα της Επιτροπής.

6.4 ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΛΕΓΧΟΥΣ ΤΗΣ ΕΕ

6.4.1 Γεωργία

σε εκατ. EUR|Τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις την 31.12.2008|Νέες τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις το 2009|Αποφασισθείσες δημοσιονομικές διορθώσεις το 2009|Αποφασισθείσες ή τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις την 31.12.2008|Τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις την 31.12.2009|

ΕΓΤΠΕ|1 733|657|-317|690|2 763|

Κάθε χρόνο, η Επιτροπή καθορίζει τόσο τα μέτρα όσο και τα κράτη μέλη που θα γίνουν αντικείμενο ελέγχου για λόγους συμμόρφωσης με βάση ετήσια ανάλυση κινδύνου που διεξάγεται στο σύνολο των γεωργικών δαπανών. Η διαδικασία συμψηφισμού συμμόρφωσης απαιτεί αρκετά χρόνια. Στο τέλος του 2009, οι εργασίες συμμόρφωσης σχετικά με τις δαπάνες μέχρι το 2003 έχουν ως επί το πλείστον ολοκληρωθεί. Οι έλεγχοι για τα οικονομικά έτη 2003 έως 2009 συνεχίζονται.

Σύμφωνα με τις λογιστικές πολιτικές της και τις γενικώς παραδεκτές λογιστικές αρχές, η Επιτροπή μπορεί να χρησιμοποιεί εκτιμήσεις για την κατάρτιση των ετήσιων λογαριασμών. Αυτό αφορά κυρίως το ποσό των δαπανών που μπορεί να αποκλειστούν από τη χρηματοδότηση της ΕΕ μετά από τέτοιες μελλοντικές αποφάσεις συμμόρφωσης. Η εκτίμηση αυτή λαμβάνει υπόψη τις πιο αξιόπιστες διαθέσιμες πληροφορίες. Δεδομένου ότι οι διορθώσεις δαπανών του ΕΓΤΕ αποφασίζονται ανά οικονομικό έτος, υπάρχει επομένως η δυνατότητα να υπολογιστεί ο μέσος όρος των διορθώσεων ανά περατωθέν οικονομικό έτος και να γίνει παρεκβολή του ποσοστού αυτού σε πιο πρόσφατα οικονομικά έτη για τα οποία οι έλεγχοι συνεχίζονται ακόμη. Η αξιοπιστία της εκτίμησης αυτής αξιολογείται με βάση τη σύγκριση με τα ποσά των «τρεχουσών διορθώσεων» για τα οικονομικά έτη για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων συμμόρφωσης που πραγματοποιήθηκαν κατά το εν λόγω έτος. Επίσης, πρέπει να επισημανθεί ότι ο μέσος όρος των διορθώσεων ανά περατωθέν οικονομικό έτος είναι σχετικά σταθερός και ανέρχεται μεταξύ 1,1% και 1,9%.

Το ποσό των 2 763 εκατ. EUR αντιπροσωπεύει εκτίμηση του ποσού που πρέπει να εισπραχθεί βάσει μελλοντικών αποφάσεων συμμόρφωσης για ελέγχους που καλύπτουν δαπάνες της περιόδου 2003-2009. Από το ποσό αυτό, 2,1 δισεκατ. EUR αφορούν τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις, το ποσό των οποίων υπολογίζεται με βάση τους τρέχοντες ελέγχους (οι οποίοι αφορούν κυρίως τις δαπάνες των οικονομικών ετών 2003 έως 2007).

Η αύξηση της ανωτέρω εκτίμησης οφείλεται στην αύξηση, σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, του μέσου ποσοστού διορθώσεων σε σχέση με δαπάνες από 1,1% έως 1,5%. Τα τελευταία διαθέσιμα αριθμητικά στοιχεία για τις «τρέχουσες διορθώσεις» 2003, 2004, 2005, 2006 και 2007 επιβεβαιώνουν το ποσοστό αυτό και παρουσιάζουν μάλιστα μέσο ποσοστό διόρθωσης υψηλότερο από 1,5%. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις από τη θέσπιση του καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης (ΚΕΕ) το 2005, δεν είναι εύκολο να προβλεφθούν στο στάδιο αυτό. Αφενός μεν, μπορεί να προβλεφθεί μείωση του αριθμού των διορθώσεων σχετικά με τον αριθμό των υποθέσεων και, αφετέρου δε, οι κατ' αποκοπή διορθώσεις σχετικά με τα μέτρα του ΚΕΕ μπορεί να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο σε χρηματοοικονομικούς όρους. Δεδομένου ότι τα ποσά αυτά δεν είναι ακόμη οριστικά, δεν αναγνωρίζονται στον ισολογισμό.

6.4.2 Διαρθρωτικές δράσεις

σε εκατ. EUR|Τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις την 31.12.2008|Νέες τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις το 2009|Επιβεβαιωθείσες δημοσιονομικές διορθώσεις το 2009|Προσαρμογές σε επιβεβαιωθείσες ή τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις την 31.12.2008|Τρέχουσες δημοσιονομικές διορθώσεις την 31.12.2009|

Διαρθρωτικά ταμεία και Ταμείο Συνοχής (προγράμματα περιόδων 1994-1999 και 2000-2006) | | | | | |

ΕΤΠΑ|| |1 771| 89|-1 087|- 343| 430|

Ταμείο Συνοχής|| | 178| 98|- 80|- 47| 149|

EΚΤ|| | 630| 2|- 56|- 250| 326|

ΧΜΠΑ|| | 35| 0|- 33| 0| 2|

ΕΓΤΠΕ - τμήμα Προσανατολισμού + ΕΓΤΑΑ| | 4| 221|- 38| 4| 191|

Σύνολο| | |2 618| 410|-1 294|- 636|1 098|

Το ανωτέρω ποσό βασίζεται στα πορίσματα ελέγχου της Επιτροπής και του Ελεγκτικού συνεδρίου ή της OLAF. Όλα αυτά τα πορίσματα γίνονται αντικείμενο παρακολούθησης από τις σχετικές ΓΔ μέσω επίσημης δικαστικής διαδικασίας και τρεχουσών διαδικασιών αντιπαράθεσης με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη. Πρόκειται για την καλύτερη δυνατή εκτίμηση, στην οποία λαμβάνονται υπόψη η συνέχεια που δίδεται στους ελέγχους και οι εκδοθείσες επιστολές τελικής θέσης (ή επιστολές εκ των προτέρων αναστολής) την 31 η Δεκεμβρίου 2009. Το ποσό αυτό θα μεταβληθεί σύμφωνα με τη διαδικασία αντιπαράθεσης για αναστολές και δημοσιονομικές διορθώσεις, βάσει της οποίας τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν περαιτέρω αποδείξεις προς υποστήριξη των αξιώσεών τους.

6.5 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΏΝ ΔΙΟΡΘΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ Ή ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗΣ

Στον τομέα της πολιτικής συνοχής, οι διορθώσεις που πραγματοποιούν κράτη μέλη συνεπεία δικών τους ή ελέγχων της ΕΕ δεν καταγράφονται στο λογιστικό σύστημα της Επιτροπής, διότι τα κράτη μέλη μπορούν να ξαναχρησιμοποιήσουν τα ποσά αυτά για άλλες επιλέξιμες δαπάνες. Ωστόσο, ζητείται από τα κράτη μέλη να υποβάλουν επικαιροποιημένες πληροφορίες στην Επιτροπή σχετικά με αποσύρσεις, εισπράξεις και εκκρεμούσες εισπράξεις όσον αφορά τα διαρθρωτικά ταμεία τόσο για το 2009 όσο και σωρευτικά για τις περιόδους 2000-2006 και 2007-2013. Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να καλύπτουν και τα τέσσερα ταμεία (EΤΠΑ, ΕΚΤ, ΕΓΤΠΕ - Τμήμα Προσανατολισμού και ΧΜΠΑ). Ωστόσο, τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να προβαίνουν σε διάκριση μεταξύ των διορθώσεων που προκύπτουν από τις εργασίες της ΕΕ. Για τον λόγο αυτόν, οι δημοσιονομικές διορθώσεις που εκτελούνται από τα κράτη μέλη δεν προστίθενται σε εκείνες της Επιτροπής.

Το 2009, οι αποσύρσεις και οι ανακτήσεις βάσει των στοιχείων που υπέβαλαν τα κράτη μέλη σύμφωνα με την υποχρέωσή τους βάσει των κανονισμών 438/2001 και 448/2001 ανέρχονταν σε 986 εκατ. EUR και 247 εκατ. EUR, αντίστοιχα, δηλαδή συνολικά σε 1 233 εκατ. EUR. Τα αριθμητικά αυτά στοιχεία λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα της πρώτης ανάλυσης που διεξήγαγε η Επιτροπή και η οποία κατέληξε στη διόρθωση ορισμένων δεδομένων. Η επί τόπου εξέταση των δεδομένων των κρατών μελών που διενήργησε η Επιτροπή κατά τη διάρκεια του 2009 σε εννέα κράτη μέλη (10 κράτη μέλη το 2009) κατέδειξε ότι, μολονότι υπάρχουν ενδείξεις ότι η ποιότητα έχει βελτιωθεί και ότι έχουν σημειωθεί ορισμένες βελτιώσεις σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, τα συστήματα καταχώρισης και αναφοράς δεδομένων δεν είναι ακόμη τελείως αξιόπιστα σε όλα τα κράτη μέλη. Επιπλέον, τα αριθμητικά στοιχεία δεν είναι πλήρη, ιδιαίτερα όσον αφορά τα δεδομένα όλης της προγραμματικής περιόδου, δεδομένου ότι ορισμένα από τα μεγάλα κράτη μέλη δεν έχουν κοινοποιήσει ακόμη τις διορθώσεις που εκτελέστηκαν κατά τα πρώτα έτη της περιόδου. Ωστόσο, ακόμη και όσον αφορά την πληρότητα, παρατηρείται βελτίωση σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη και τα κράτη μέλη αποφάσισαν να παρέχουν πλήρεις πληροφορίες κατά το κλείσιμο.

Στον τομέα των δημοσιονομικών διορθώσεων, υπάρχει κίνδυνος αλληλεπικάλυψης για την περίοδο 2000-2006 μεταξύ των αριθμητικών στοιχείων που ανακοινώνονται μετά από τις εργασίες των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (έλεγχοι της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου ή έρευνες της OLAF) και των αριθμητικών στοιχείων που ανακοινώνονται από τα κράτη μέλη και που είναι αποτέλεσμα των δικών τους εργασιών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος των δημοσιονομικών διορθώσεων που προκύπτουν από τις εργασίες των οργάνων της ΕΕ γίνονται δεκτές από τα κράτη μέλη, τα οποία τις εκτελούν, χωρίς να έχει εκδοθεί επίσημη απόφαση της Επιτροπής, με διαγραφή των εν λόγω δαπανών από τις δηλώσεις των δαπανών τους. Δεδομένου ότι τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να προβαίνουν σε διάκριση μεταξύ των διορθώσεων που προκύπτουν από τις εργασίες των οργάνων της ΕΕ και των διορθώσεων που οφείλονται στους δικούς τους λογιστικούς και άλλους ελέγχους, η έκταση αυτής της αλληλεπικάλυψης δεν μπορεί να προσδιορισθεί επακριβώς. Επίσης, η εκτέλεση από το κράτος μέλος μπορεί να μην πραγματοποιηθεί το ίδιο έτος κατά το οποίο το κράτος μέλος αποδέχεται τη δημοσιονομική διόρθωση. Ως εκ τούτου, η πιθανή αλληλεπικάλυψη παραμένει μόνο σε επίπεδο εκτίμησης. Η σύγκριση ανά κράτος μέλος μεταξύ των αριθμητικών στοιχείων που έχουν υποβάλει τα κράτη μέλη για το 2009 και των ποσών που προκύπτουν από τις διορθώσεις των οργάνων της ΕΕ, τις οποίες τα κράτη μέλη έχουν αποδεχθεί για το ίδιο έτος, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το ποσό της αλληλεπικάλυψης δεν μπορεί να υπερβεί τα 465 εκατ. EUR. Για το 2008, η αλληλεπικάλυψη δεν μπορούσε να υπερβεί 600 εκατ. EUR.

Για την προγραμματική περίοδο 2007-2013, η Επιτροπή ενσωμάτωσε την υποβολή ετήσιων εκθέσεων στα συστήματα πληροφορικής της. Αυτό σημαίνει ότι θα λαμβάνει ηλεκτρονικά δεδομένα απευθείας από τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται επίσης από τη νομοθεσία να ξεχωρίζουν τις διορθώσεις που προκύπτουν από τις εργασίες των οργάνων της ΕΕ, ώστε να αποφεύγονται οι αλληλεπικαλύψεις.

Σημείωση 6 – Παράτημα 1: Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων και εισπράξεων που αποφασίστηκαν το 2009 όσον αφορά τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη

Κατανομή ανά κράτος μέλος

σε εκατ. EUR|

Βέλγιο|0|12|2|15|

Βουλγαρία|0|0|5|5|

Τσεχική Δημοκρατία|0|0|0|1|

Δανία|0|101|4|104|

Γερμανία|0|2|15|17|

Εσθονία|0|0|0|0|

Ιρλανδία|-2|3|2|4|

Ελλάδα|2|18|1|21|

Ισπανία|7|62|38|106|

Γαλλία|3|73|35|111|

Ιταλία|-3|5|13|15|

Κύπρος|0|0|0|0|

Λετονία|0|0|0|0|

Λιθουανία|0|2|1|4|

Λουξεμβούργο|0|0|0|0|

Ουγγαρία|6|13|2|22|

Μάλτα|0|0|0|0|

Κάτω Χώρες|1|30|5|36|

Αυστρία|0|2|1|3|

Πολωνία|0|11|2|13|

Πορτογαλία|0|9|8|18|

Ρουμανία|5|0|9|14|

Σλοβενία|0|1|0|2|

Σλοβακία|0|0|1|1|

Φινλανδία|2|0|0|2|

Σουηδία|0|0|2|2|

Ηνωμένο Βασίλειο|83|12|14|109|

Σύνολο αποφάσεων|103|359|163|625|

Σημείωση 6 – Παράτημα 2: Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων και εισπράξεων που εκτελέστηκαν το 2009 όσον αφορά τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη

Κατανομή ανά κράτος μέλος

σε εκατ. EUR|

Βέλγιο|0|12|2|14|

Βουλγαρία|0|-|1|1|

Τσεχική Δημοκρατία|0|-|0|0|

Δανία|0|101|4|105|

Γερμανία|0|1|16|18|

Εσθονία|0|0|0|0|

Ιρλανδία|-2|5|2|5|

Ελλάδα|2|189|5|196|

Ισπανία|7|23|30|59|

Γαλλία|3|46|34|82|

Ιταλία|-3|167|13|177|

Κύπρος|-|0|0|1|

Λετονία|0|0|0|0|

Λιθουανία|0|0|2|2|

Λουξεμβούργο|0|-|0|0|

Ουγγαρία|6|-|3|9|

Μάλτα|-|-|0|0|

Κάτω Χώρες|1|2|6|9|

Αυστρία|0|-|1|1|

Πολωνία|0|-|2|2|

Πορτογαλία|0|0|7|7|

Ρουμανία|5|-|7|12|

Σλοβενία|0|1|0|2|

Σλοβακία|0|0|0|0|

Φινλανδία|2|0|1|2|

Σουηδία|0|12|2|14|

Ηνωμένο Βασίλειο|83|41|9|133|

Σύνολο εκτέλεσης|103|600|148|851|

Σημείωση: Τα ανωτέρω αριθμητικά στοιχεία είναι στρογγυλοποιημένα σε εκατομμύρια ευρώ και τα ποσά που εμφανίζονται ως 0 αντιπροσωπεύουν πραγματικά αριθμητικά στοιχεία χαμηλότερα από 500 000 EUR. Σημείωση 6 – Παράτημα 3: Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων που επιβεβαιώθηκαν το 2009 για διαρθρωτικές δράσεις

Κατανομή ανά κράτος μέλος

σε εκατ. EUR|Σωρευτικά στοιχεία 2008|Επιβεβαιωθείσες δημοσιονομικές διορθώσεις το 2009|Σωρευτικά στοιχεία 2009|

1994-1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Βέλγιο| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Δανία| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Γερμανία| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Ιρλανδία| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Ελλάδα| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Ισπανία| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

Γαλλία| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Ιταλία| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Λουξεμβούργο| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Κάτω Χώρες| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Αυστρία| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Πορτογαλία| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Φινλανδία| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Σουηδία| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Ηνωμένο Βασίλειο| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

INTERREG| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000-2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Βέλγιο| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Βουλγαρία|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

Τσεχική Δημοκρατία|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Δανία|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Γερμανία| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Εσθονία|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Ιρλανδία| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Ελλάδα| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Ισπανία|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

Γαλλία| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Ιταλία| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Κύπρος|-|-|-|-|-|-|-|-|

Λετονία| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Λιθουανία| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Λουξεμβούργο|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Ουγγαρία|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Μάλτα|-|-|-|-|-|-|-|-|

Κάτω Χώρες| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Αυστρία|-|-|-|-|-|-|-|-|

Πολωνία| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Πορτογαλία| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Ρουμανία| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Σλοβενία| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Σλοβακία| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Φινλανδία|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Σουηδία| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Ηνωμένο Βασίλειο| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

INTERREG|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Σύνολο επιβεβαιώσεων|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

Σημείωση 6 – Παράτημα 4: Σύνολο δημοσιονομικών διορθώσεων που εκτελέστηκαν το 2009: Διαρθρωτικές δράσεις

Κατανομή ανά κράτος μέλος

σε εκατ. EUR|Αποφάσεις που εφαρμόστηκαν το 2009|

Περίοδος 1994-1999| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Βέλγιο|-|-| 0|-|-| 0|

Δανία| 2|-|-|-|-| 2|

Γερμανία| 109|-|-| 0| 4| 113|

Ιρλανδία| 0|-|-| 0|-| 1|

Ελλάδα|-|-|-|-| 0| 0|

Ισπανία| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

Γαλλία| 1|-| 0| 5|-| 6|

Ιταλία| 41|-|-|-|-| 41|

Λουξεμβούργο| 0|-| 4|-|-| 4|

Κάτω Χώρες| 7|-|-| 9|-| 16|

Αυστρία| 0|-|-|-| 0| 0|

Πορτογαλία| 1| 5|-|-|-| 6|

Φινλανδία|-|-| 0|-| 0| 0|

Σουηδία| 0|-|-|-|-| 0|

Ηνωμένο Βασίλειο| 52|-|-|-|-| 52|

INTERREG| 2|-|-|-|-| 2|

Περίοδος 2000-2006| 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Βέλγιο|-|-| 3|-|-| 3|

Βουλγαρία|-| 3|-|-|-| 3|

Τσεχική Δημοκρατία|-| 0|-|-|-| 0|

Δανία|-|-|-|-|-|-|

Γερμανία|-|-|-|-|-|-|

Εσθονία|-| 0|-|-|-| 0|

Ιρλανδία|-|-|-|-|-|-|

Ελλάδα| 47| 5| 14|-|-| 66|

Ισπανία| 7| 14| 38| 0|-| 59|

Γαλλία| 1|-| 0|-|-| 2|

Ιταλία| 10|-| 80| 4|-| 93|

Κύπρος|-|-|-|-|-|-|

Λετονία|-|-| 0|-|-| 0|

Λιθουανία|-| 1|-|-|-| 1|

Λουξεμβούργο|-|-| 2|-|-| 2|

Ουγγαρία|-| 40| 1|-| 0| 41|

Μάλτα|-|-|-|-|-|-|

Κάτω Χώρες|-|-|-|-|-|-|

Αυστρία|-|-|-|-|-|-|

Πολωνία| 42|-| 42|-| 11| 95|

Πορτογαλία| 9| 9|-|-|-| 18|

Ρουμανία|-| 6|-|-| 14| 20|

Σλοβενία|-|-|-|-|-|-|

Σλοβακία|-|-|-|-|-|-|

Φινλανδία|-|-|-|-| 0| 0|

Σουηδία|-|-|-|-|-|-|

Ηνωμένο Βασίλειο|-|-| 5|-|-| 5|

INTERREG| 0|-|-|-|-| 0|

Σύνολο εφαρμογής| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

7. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Οι ακόλουθες πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση του δημοσιονομικού κινδύνου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αφορούν:

– τις ταμειακές πράξεις στις οποίες προέβη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ,

– τις δανειοδοτικές και δανειοληπτικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της Μακροοικονομικής Χρηματοδοτικής Συνδρομής (ΜΧΣ), του ισοζυγίου πληρωμών (ΔΙΠ) και της Ευρατόμ,

– το Ταμείο Εγγύησης για τις εξωτερικές ενέργειες, και

– τις δανειοδοτικές και δανειοληπτικές δραστηριότητες, καθώς και τις ταμειακές δραστηριότητες που ασκεί η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω της (υπό εκκαθάριση) Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα.

7.1. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ

7.1.1. Ταμειακές πράξεις

Οι κανόνες και οι αρχές που διέπουν τη διαχείριση των ταμειακών πράξεων της Επιτροπής καθορίζονται στον κανονισμό 1150/2000 του Συμβουλίου (όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 2028/2004 του Συμβουλίου) και στον δημοσιονομικό κανονισμό (κανονισμός 1605/2002 του Συμβουλίου, που τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 1995/2006 του Συμβουλίου) και στους κανόνες εφαρμογής του (κανονισμός 2342/2002 της Επιτροπής, που τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 478/2007 της Επιτροπής).

Βάσει των ανωτέρω κανονισμών ισχύουν οι ακόλουθες βασικές αρχές:

– οι ίδιοι πόροι καταβάλλονται από τα κράτη μέλη σε λογαριασμούς που αυτά ανοίγουν για τον σκοπό αυτό εξ ονόματος της Επιτροπής, στο Δημόσιο Ταμείο τους ή σε άλλο φορέα που αυτά ορίζουν. Η Επιτροπή δύναται να κάνει αναλήψεις από τους λογαριασμούς αυτούς αποκλειστικά και μόνον για την κάλυψη των ταμειακών της αναγκών,

– οι ίδιοι πόροι καταβάλλονται από τα κράτη μέλη στο δικό τους εθνικό νόμισμα, ενώ οι πληρωμές της Επιτροπής πραγματοποιούνται ως επί το πλείστον σε EUR,

– δεν επιτρέπεται η υπερανάληψη από τραπεζικούς λογαριασμούς που ανοίγονται εξ ονόματος της Επιτροπής,

– τα υπόλοιπα λογαριασμών τηρούμενων σε άλλα νομίσματα πλην του EUR είτε χρησιμοποιούνται για πληρωμές στα νομίσματα αυτά είτε μετατρέπονται περιοδικά σε EUR.

Εκτός από τους λογαριασμούς ιδίων πόρων, η Επιτροπή διαθέτει και άλλους τραπεζικούς λογαριασμούς σε κεντρικές και εμπορικές τράπεζες για την εκτέλεση πληρωμών και εισπράξεων μη σχετιζόμενων με τις συνεισφορές των κρατών μελών στον προϋπολογισμό.

Οι ταμειακές πράξεις και οι πληρωμές είναι αυτοματοποιημένες σε πολύ μεγάλο βαθμό και εξαρτώνται από σύγχρονα συστήματα πληροφορικής. Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες που εξασφαλίζουν ασφάλεια στα συστήματα αυτά και διαχωρισμό καθηκόντων βάσει του δημοσιονομικού κανονισμού, των προτύπων εσωτερικού ελέγχου της Επιτροπής και των αρχών που διέπουν τις ελεγκτικές διαδικασίες.

Η διαχείριση του ταμείου και οι πληρωμές ρυθμίζονται με γραπτές κατευθυντήριες γραμμές και διαδικασίες, στόχος των οποίων είναι ο περιορισμός του επιχειρησιακού και του δημοσιονομικού κινδύνου και η εξασφάλιση επαρκούς ελέγχου. Καλύπτουν τους διάφορους τομείς λειτουργίας (για παράδειγμα: εκτέλεση πληρωμών και διαχείριση μετρητών, προβλέψεις ταμειακών ροών, συνέχεια της επιχειρηματικής δραστηριότητας, κ.λπ.), η δε συμμόρφωση με τις κατευθυντήριες γραμμές και τις διαδικασίες ελέγχεται τακτικά. Επιπλέον, πραγματοποιούνται συνεδριάσεις μεταξύ της ΔΓ BUDGET και της ΓΔ ECFIN για την ανταλλαγή πληροφοριών και σχετικά με τη διαχείριση κινδύνων και τις βέλτιστες πρακτικές.

7.1.2 Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις (ΜΧΣ, ΔΙΠ και Ευρατόμ)

Οι δανειοδοτικές και δανειοληπτικές συναλλαγές, καθώς και η σχετική διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων πραγματοποιούνται από την ΕΕ σύμφωνα με τις αντίστοιχες αποφάσεις του Συμβουλίου, κατά περίπτωση, και τις εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές. Τα εγχειρίδια γραπτών διαδικασιών που συντάχθηκαν για την κάλυψη ειδικών τομέων όπως οι δανειοληπτικές και δανειοδοτικές πράξεις και η διαχείριση ταμειακών διαθεσίμων έχουν αναπτυχθεί και χρησιμοποιούνται από τις σχετικές μονάδες λειτουργίας. Οι χρηματοοικονομικοί και επιχειρησιακοί κίνδυνοι επισημαίνονται και αξιολογούνται. Επίσης, εξετάζεται συστηματικά η συμμόρφωση με τις εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές και διαδικασίες. Κατά κανόνα, δεν εκτελούνται πράξεις για την αντιστάθμιση των διακυμάνσεων επιτοκίων ή συναλλαγματικών ισοτιμιών («πράξεις αντιστάθμισης κινδύνου»), δεδομένου ότι οι δανειοδοτικές πράξεις χρηματοδοτούνται από «συνακόλουθες» πράξεις δανειοληψίας, οι οποίες έτσι δεν δημιουργούν ανοικτές θέσεις επιτοκίου και συναλλάγματος.

7.1.3 Ταμείο Εγγύησης

Οι κανόνες και οι αρχές για τη διαχείριση του ενεργητικού του Ταμείου Εγγύησης (βλ. σημείωση 2.3.3 ) ορίζονται στη σύμβαση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), της 25 ης Νοεμβρίου 1994, και στις μεταγενέστερες τροποποιήσεις της 17 ης - 23 ης Σεπτεμβρίου 1996, της 8 ης Μαΐου 2002 και της 25 ης Φεβρουαρίου 2008. Το Ταμείο Εγγύησης λειτουργεί μόνο σε EUR. Οι επενδύσεις του Ταμείου Εγγύησης γίνονται αποκλειστικά και μόνο σε EUR για να αποφεύγεται κάθε είδους συναλλαγματικός κίνδυνος. Η διαχείριση των στοιχείων ενεργητικού του βασίζεται στους παραδοσιακούς κανόνες της σύνεσης που ισχύουν για τις χρηματοοικονομικές δραστηριότητες. Πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή σχετικά με τη μείωση των κινδύνων και να εξασφαλίζεται ότι τα υπό διαχείριση στοιχεία ενεργητικού μπορούν να ρευστοποιηθούν ή να μεταβιβασθούν χωρίς σημαντική καθυστέρηση, λαμβανομένων υπόψη των σχετικών δεσμεύσεων.

7.1.4 Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαχειρίζεται την εκκαθάριση των υποχρεώσεων της ΕΚΑΧ και δεν προβλέπονται νέα δάνεια ή αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις για την υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ. Οι νέες δανειοληπτικές πράξεις ΕΚΑΧ περιορίζονται στην αναχρηματοδότηση με απώτερο σκοπό τη μείωση του κόστους εξεύρεσης κεφαλαίων. Όσον αφορά τις ταμειακές πράξεις, εφαρμόζονται οι αρχές της συνετής διαχείρισης με σκοπό τον περιορισμό των δημοσιονομικών κινδύνων.

7.2 ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΓΟΡΑΣ

Κίνδυνος αγοράς είναι ο κίνδυνος ότι η εύλογη αξία ή οι μελλοντικές ταμειακές ροές ενός χρηματοοικονομικού μέσου μπορεί να παρουσιάσουν διακυμάνσεις εξαιτίας μεταβολών στις τιμές της αγοράς. Κίνδυνος αγοράς δεν είναι μόνο η πιθανότητα δυνητικής ζημίας, αλλά και η πιθανότητα δυνητικού κέρδους. Περιλαμβάνει τον συναλλαγματικό κίνδυνο, τον κίνδυνο επιτοκίου και άλλους κινδύνους που συνδέονται με τις τιμές. Οι κίνδυνοι που συνδέονται με τις τιμές δεν αφορούν την ΕΕ.

7.2.1 Συναλλαγματικός κίνδυνος

Συναλλαγματικός κίνδυνος υπάρχει όταν οι πράξεις της ΕΕ ή η αξία των επενδύσεών της επηρεάζονται από τις μεταβολές των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Ο κίνδυνος αυτός προκύπτει από τη μεταβολή της τιμής ενός νομίσματος έναντι ενός άλλου.

7.2.1.1 Ταμειακές πράξεις

Οι ίδιοι πόροι που καταβάλλουν τα κράτη μέλη σε νομίσματα πλην του ευρώ, τηρούνται στους λογαριασμούς ιδίων πόρων, σύμφωνα με τον κανονισμό ιδίων πόρων. Μετατρέπονται σε ευρώ για τις ανάγκες εκτέλεσης πληρωμών σε ευρώ. Οι διαδικασίες που εφαρμόζονται για τη διαχείριση αυτών των κεφαλαίων ορίζονται από τον προαναφερθέντα κανονισμό. Σε ελάχιστες περιπτώσεις, τα κεφάλαια αυτά χρησιμοποιούνται άμεσα για πληρωμές που πρέπει να εκτελεστούν στα ίδια νομίσματα.

Ορισμένοι λογαριασμοί σε νομίσματα της ΕΕ πλην του EUR, καθώς και σε USD, τηρούνται από την Επιτροπή σε εμπορικές τράπεζες για την εκτέλεση πληρωμών στα νομίσματα αυτά. Οι εν λόγω λογαριασμοί ανεφοδιάζονται ανάλογα με το ύψος των προς εκτέλεση πληρωμών. Τα ημερήσια υπόλοιπά τους διατηρούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα για να ελαχιστοποιείται το άνοιγμα στις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών.

Σε περίπτωση διαφόρων άλλων εισπράξεων (εκτός από ίδιους πόρους) σε νομίσματα πλην του EUR, τα σχετικά ποσά μεταφέρονται σε λογαριασμούς της Επιτροπής τηρούμενους στο εκάστοτε νόμισμα, εφόσον απαιτούνται για την κάλυψη της εκτέλεσης πληρωμών, ή μετατρέπονται σε ευρώ και μεταφέρονται σε λογαριασμούς τηρούμενους σε ευρώ. Οι λογαριασμοί πάγιων προκαταβολών που τηρούνται σε άλλα νομίσματα πλην του EUR ανεφοδιάζονται ανάλογα με τις εκτιμώμενες βραχυπρόθεσμες τοπικές ανάγκες πληρωμών στο εκάστοτε νόμισμα. Τα υπόλοιπα των λογαριασμών αυτών τηρούνται στο πλαίσιο του εκάστοτε ανώτατου ορίου.

Δεδομένου ότι όλα τα προσωρινώς εισπραχθέντα πρόστιμα επιβάλλονται και καταβάλλονται σε EUR, δεν υπάρχει συναλλαγματικός κίνδυνος.

7.2.1.2 Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις (ΜΧΣ, ΔΙΠ και Ευρατόμ)

Τα περισσότερα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού και παθητικού είναι σε EUR, επομένως, στις περιπτώσεις αυτές η ΕΕ δεν διατρέχει κανέναν συναλλαγματικό κίνδυνο. Ωστόσο, η ΕΕ χορηγεί δάνεια σε USD μέσω του χρηματοοικονομικού μέσου Ευρατόμ, τα οποία χρηματοδοτούνται με δανειοληπτικές πράξεις ισοδύναμου ποσού σε USD (συνακόλουθες πράξεις). Την ημερομηνία του ισολογισμού, η ΕΕ δεν διατρέχει κανένα συναλλαγματικό κίνδυνο σε σχέση με την Ευρατόμ.

7.2.1.3 Ταμείο Εγγύησης

Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού είναι σε EUR, έτσι δεν υπάρχει συναλλαγματικός κίνδυνος.

7.2.1.4 Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ διατρέχει μικρό κίνδυνο καθαρού ανοίγματος σε συναλλαγματικό κίνδυνο ο οποίος ισοδυναμεί με 2,2 εκατ. EUR και προκύπτει από στεγαστικά δάνεια που ισοδυναμούν με 1,5 εκατ. EUR και ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών που ισοδυναμούν με 0,7 εκατ. EUR.

7.2.2 Κίνδυνος επιτοκίου

Κίνδυνος επιτοκίου είναι η δυνατότητα μείωσης της αξίας χρεογράφου, ιδιαίτερα ομολόγου, που προκύπτει από την αύξηση των επιτοκίων. Γενικά, τα υψηλότερα επιτόκια οδηγούν σε χαμηλότερες τιμές ομολόγων σταθερού επιτοκίου, και αντιστρόφως.

7.2.2.1 Ταμειακές πράξεις

Το δημόσιο ταμείο της Επιτροπής δεν προβαίνει σε δανειοληπτικές πράξεις. Κατά συνέπεια, δεν εκτίθεται σε κίνδυνο επιτοκίου. Ωστόσο, τα υπόλοιπα που τηρεί η Επιτροπή στους διάφορους τραπεζικούς λογαριασμούς της είναι τοκοφόρα. Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή έχει λάβει μέτρα για να εξασφαλίσει ότι οι εισπραττόμενοι τόκοι αντανακλούν συστηματικά τα επιτόκια της αγοράς, καθώς και τις πιθανές τους διακυμάνσεις. Οι λογαριασμοί που τηρούνται στα Δημόσια Ταμεία ή στις Κεντρικές Τράπεζες των κρατών μελών για την είσπραξη ιδίων πόρων δεν είναι τοκοφόροι και δεν βαρύνονται με έξοδα. Όλοι οι υπόλοιποι λογαριασμοί που τηρούνται στις εθνικές Κεντρικές Τράπεζες αμείβονται σύμφωνα με τους όρους της εκάστοτε τράπεζας. Τα εφαρμοζόμενα επιτόκια είναι μεταβλητά και προσαρμόζονται στις διακυμάνσεις της αγοράς.

Τα ημερήσια υπόλοιπα που τηρούνται σε λογαριασμούς εμπορικών τραπεζών είναι τοκοφόρα σε ημερήσια βάση. Αυτό βασίζεται σε κυμαινόμενα επιτόκια της αγοράς στα οποία εφαρμόζεται συμβατικό περιθώριο (θετικό ή αρνητικό). Για τους περισσότερους λογαριασμούς, ο υπολογισμός των τόκων εξαρτάται από το οριακό επιτόκιο της ΕΚΤ για τις κυριότερες πράξεις αναχρηματοδότησης και ακολουθεί τις διακυμάνσεις του σχετικού επιτοκίου. Για ορισμένους άλλους λογαριασμούς, ο υπολογισμός των τόκων εξαρτάται από τον μέσο ημερήσιο δείκτη του ευρώ. Επομένως, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να τύχει η Επιτροπή επιτοκίων χαμηλότερων από τα επιτόκια της αγοράς.

7.2.2.2 Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις (ΜΧΣ, ΔΙΠ και Ευρατόμ)

Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις με κυμαινόμενα επιτόκια

Λόγω της φύσης των δανειοληπτικών και δανειοδοτικών δραστηριοτήτων της, η ΕΕ έχει σημαντικές τοκοφόρες απαιτήσεις και υποχρεώσεις. Οι δανειοληπτικές πράξεις ΜΧΣ και Ευρατόμ που εκδίδονται με κυμαινόμενα επιτόκια εκθέτουν την ΕΕ σε κίνδυνο επιτοκίου. Ωστόσο, οι κίνδυνοι επιτοκίου που προκύπτουν από δανειοληπτικές πράξεις αντισταθμίζονται από δανειοδοτικές πράξεις με ισοδύναμους όρους («συνακόλουθες» πράξεις). Την ημερομηνία του ισολογισμού, η ΕΕ έχει δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια (εκφρασμένα σε ονομαστικά ποσά), ύψους 0,96 δισεκατ. EUR (2008: 1,05 δισεκατ. EUR), με αναπροσαρμογή των επιτοκίων ανά 6 μήνες.

Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις με σταθερά επιτόκια

Η ΕΕ έχει επίσης δανειοληπτικές πράξεις ΜΧΣ και Ευρατόμ με σταθερά επιτόκια συνολικής αξίας 110 εκατ. EUR το 2009 (2008: 85 εκατ. EUR) και τα οποία έχουν καταληκτική προθεσμία μεταξύ ενός και πέντε ετών (25 εκατ. EUR) και άνω των πέντε ετών (85 εκατ. EUR).

Πιο συγκεκριμένα, η ΕΕ έχει έξι δάνεια με σταθερό επιτόκιο βάσει του δημοσιονομικού μέσου ΔΙΠ συνολικού ύψους 9,2 δισεκατ. EUR το 2009 (2008: 2 δισεκατ. EUR) και με τελική προθεσμία λήξης μεταξύ ενός και πέντε ετών (5 δισεκατ. EUR) και άνω των πέντε ετών (4,2 δισεκατ. EUR).

7.2.2.3 Ταμείο Εγγύησης

Οι χρεωστικοί τίτλοι στο πλαίσιο του Ταμείου Εγγύησης που εκδίδονται με κυμαινόμενο επιτόκιο υπόκεινται στις συνέπειες των διακυμάνσεων αυτών των επιτοκίων, ενώ οι χρεωστικοί τίτλοι που εκδίδονται με σταθερό επιτόκιο διατρέχουν κίνδυνο σε σχέση με την εύλογη αξία τους. Τα ομόλογα σταθερού επιτοκίου αντιπροσωπεύουν περίπου το 97% του χαρτοφυλακίου επενδύσεων την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού (2008: 96%).

7.2.2.4 Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Λόγω του χαρακτήρα των δραστηριοτήτων της, η υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ εκτίθεται σε κίνδυνο επιτοκίου. Οι κίνδυνοι επιτοκίου που προκύπτουν από δανειοληπτικές πράξεις αντισταθμίζονται από δανειοδοτικές πράξεις με ισοδύναμους όρους. Όσον αφορά πράξεις διαχείρισης των στοιχείων ενεργητικού, τα ομόλογα σταθερού επιτοκίου αντιπροσωπεύουν περίπου το 97% του χαρτοφυλακίου χρεωστικών τίτλων την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού (2008: 97%).

7.3 ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

Πιστωτικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος ζημίας που οφείλεται στην αθέτηση πληρωμής δανείου ή άλλης πιστωτικής γραμμής από οφειλέτη/δανειολήπτη (είτε κεφαλαίου ή τόκων (τοκομεριδίων) είτε και των δύο) ή σε άλλο είδος αθέτησης συμβατικής υποχρέωσης. Στις περιπτώσεις αθέτησης περιλαμβάνονται η καθυστέρηση αποπληρωμής, η αναδιάρθρωση των αποπληρωμών του δανειολήπτη, και η πτώχευση.

7.3.1 Ταμειακές πράξεις

Οι περισσότεροι ταμειακοί πόροι της Επιτροπής τηρούνται, βάσει του κανονισμού 1150/2000 του Συμβουλίου για τους ίδιους πόρους, στους λογαριασμούς που ανοίγουν τα κράτη μέλη για την καταβολή των συνεισφορών τους (ίδιοι πόροι). Οι εν λόγω λογαριασμοί τηρούνται είτε στο Δημόσιο Ταμείο εκάστου κράτους μέλους είτε στις εθνικές κεντρικές τράπεζες. Τα ιδρύματα αυτά αντιπροσωπεύουν τον χαμηλότερο πιστωτικό κίνδυνο (ή κίνδυνο αντισυμβαλλομένου) για την Επιτροπή, διότι αυτά που εκτίθενται σε κίνδυνο είναι τα κράτη μέλη.

Όσον αφορά το μέρος των ταμειακών πόρων της Επιτροπής που τηρείται σε εμπορικές τράπεζες για την κάλυψη της εκτέλεσης πληρωμών, ο ανεφοδιασμός των λογαριασμών συνιστάται να γίνεται σε βάση έγκαιρης παράδοσης (just-in-time) και τελεί αυτόματα υπό τη διαχείριση του συστήματος διαχείρισης μετρητών του ταμείου. Σε κάθε λογαριασμό τηρούνται ελάχιστα επίπεδα μετρητών, ανάλογα με το μέσο ποσό των ημερήσιων πληρωμών που εκτελούνται από αυτό. Κατά συνέπεια, τα ποσά που τηρούνται σε ημερήσια βάση στους λογαριασμούς αυτούς παραμένουν μονίμως σε πολύ χαμηλά επίπεδα (γενικά μεταξύ 50 και 150 εκατ. EUR κατά μέσο όρο, κατανεμημένα σε περισσότερους από 30 λογαριασμούς) και κατ' αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται ότι το άνοιγμα της Επιτροπής σε πιστωτικούς κινδύνους είναι περιορισμένο. Τα ποσά αυτά πρέπει να εξετάζονται σε σχέση με το σύνολο των ταμειακών υπολοίπων τα οποία κυμαίνονται μεταξύ 1 δισεκατ. EUR και 35 δισεκατ. EUR, και σε σχέση με το συνολικό ποσό των πληρωμών που εκτελέστηκαν το 2009, το οποίο ανερχόταν σε 130 δισεκατ. EUR.

Πέραν αυτού, ισχύουν ειδικές κατευθυντήριες γραμμές για την επιλογή των εμπορικών τραπεζών, ώστε να μειωθεί ακόμη περισσότερο ο κίνδυνος αντισυμβαλλομένου στον οποίον εκτίθεται η Επιτροπή.

– Όλες οι εμπορικές τράπεζες επιλέγονται με διαγωνισμό. Η ελάχιστη βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική διαβάθμιση που απαιτείται για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό είναι η Moody's P-1 ή το ισοδύναμό της (S&P A-1 ή Fitch F1). Χαμηλότερος βαθμός επιτρέπεται σε ειδικές και δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις.

– Όσον αφορά τις εμπορικές τράπεζες οι οποίες έχουν επιλεγεί ειδικά για την κατάθεση των προσωρινώς εισπραχθέντων προστίμων, κατά γενικό κανόνα απαιτείται επίσης ελάχιστη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική διαβάθμιση S&P AA ή άλλη ισοδύναμη και, στην περίπτωση που ορισμένες τράπεζες αυτής της ομάδας γίνουν αντικείμενο υποβάθμισης, εφαρμόζονται ειδικά μέτρα.

– Κατά τη διάρκεια του 2009, οι υπηρεσίες του δημόσιου ταμείου της Επιτροπής θέσπισαν ένα εναλλακτικό σύστημα διαχείρισης των προσωρινώς εισπραχθέντων προστίμων, με συγκεκριμένο σκοπό τη μείωση των κινδύνων στον τομέα αυτό. Μετά την απόφαση C(2009) 4264 της Επιτροπής, τα πρόστιμα που επιβάλλονται από την 1 η Ιανουαρίου 2010, θα τελούν υπό τη διαχείριση του νέου συστήματος και δεν θα κατατίθενται πλέον σε εμπορικές τράπεζες.

– Οι λογαριασμοί πάγιων προκαταβολών τηρούνται σε τοπικές τράπεζες που επιλέγονται με απλουστευμένη διαδικασία υποβολής προσφορών. Οι απαιτήσεις πιστοληπτικής διαβάθμισης εξαρτώνται από τις τοπικές συνθήκες και μπορούν να διαφέρουν πολύ από τη μια χώρα στην άλλη. Προκειμένου να περιορισθεί το άνοιγμα σε πιστωτικό κίνδυνο, τα υπόλοιπα των λογαριασμών αυτών τηρούνται στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο (λαμβανομένων υπόψη των επιχειρησιακών αναγκών). Ο ανεφοδιασμός των λογαριασμών αυτών γίνεται τακτικά και τα ισχύοντα ανώτατα όρια ανανεώνονται ετησίως.

– Οι πιστοληπτικές διαβαθμίσεις των εμπορικών τραπεζών στις οποίες η Επιτροπή έχει λογαριασμούς εξετάζονται τουλάχιστον σε μηνιαία βάση ή ακόμη συχνότερα, εάν και όταν χρειαστεί. Στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης θεσπίστηκαν ενισχυμένα μέτρα παρακολούθησης τα οποία διατηρήθηκαν καθόλη τη διάρκεια του 2009.

7.3.2 Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις (ΜΧΣ, ΔΙΠ και Ευρατόμ)

Η διαχείριση του ανοίγματος σε πιστωτικό κίνδυνο αντιμετωπίζεται πρώτα με τη χορήγηση εγγυήσεων από τις εκάστοτε χώρες και στη συνέχεια από το Ταμείο Εγγύησης (ΜΧΣ και Ευρατόμ) και τελικά μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ (ΔΙΠ και, εάν τα άλλα μέτρα δεν επαρκούν, ΜΧΣ και Ευρατόμ). Η ισχύουσα νομοθεσία κατά τη διάρκεια του 2009 για τους ίδιους πόρους καθόρισε το ανώτατο όριο για τον πόρο ΑΕΕ στο 1,24% του ΑΕΕ των κρατών μελών και, το 2009, χρησιμοποιήθηκε το 1,01% του ΑΕΕ για την κάλυψη των πιστώσεων πληρωμών. Αυτό σημαίνει ότι την 31 η Δεκεμβρίου 2009, υπήρχε διαθέσιμο περιθώριο 0,23% για την κάλυψη αυτής της εγγύησης. Πρέπει να σημειωθεί ότι, από το 2010, το ανώτατο όριο υποβιβάστηκε σε 1,23%. Το Ταμείο Εγγύησης για τις εξωτερικές ενέργειες συστάθηκε το 1994 για την κάλυψη των κινδύνων λόγω αθέτησης συμφωνίας σχετικά με δανειοληπτικές πράξεις συνδεόμενες με τη χρηματοδότηση δανείων σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε κάθε περίπτωση, το άνοιγμα σε πιστωτικό κίνδυνο περιορίζεται με τη δυνατότητα που υπάρχει να γίνεται προσφυγή στον προϋπολογισμό της ΕΕ σε περίπτωση που οφειλέτης δεν είναι ικανός να επιστρέψει εξ ολοκλήρου όλα τα οφειλόμενα ποσά. Για τον σκοπό αυτόν, η ΕΕ έχει το δικαίωμα να ζητήσει από όλα τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν τη συμμόρφωση προς τις νομικές υποχρεώσεις της ΕΕ έναντι των δανειστών της.

Οι βασικοί δικαιούχοι αυτών των δανείων είναι η Ουγγαρία, η Λετονία και η Ρουμανία. Οι χώρες αυτές αντιπροσωπεύουν, αντίστοιχα, περίπου το 54%, 21% και 18% του συνολικού όγκου των δανείων. Όσον αφορά τις ταμειακές πράξεις, πρέπει να εφαρμόζονται κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την επιλογή των συμβαλλομένων. Κατά συνέπεια, η μονάδα λειτουργίας θα μπορεί να συναλλάσσεται μόνο με επιλέξιμες τράπεζες που έχουν επαρκείς περιορισμούς ως προς τους αντισυμβαλλομένους.

7.3.3 Ταμείο Εγγύησης

Σύμφωνα με τη σύμβαση που υπεγράφη μεταξύ της ΕΕ και της ΕΤΕπ σχετικά με τη διαχείριση του Ταμείου Εγγύησης, όλες οι διατραπεζικές επενδύσεις πρέπει να έχουν ελάχιστη πιστοληπτική διαβάθμιση Moody’s ή το ισοδύναμό της P-1. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, όλες οι επενδύσεις (δηλαδή 153 εκατ. EUR) αφορούσαν αντισυμβαλλομένους αυτού του επιπέδου (2008: 183 εκατ. EUR). Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, τα κεφάλαια που επενδύθηκαν σε τέσσερα βραχυπρόθεσμα χρηματοοικονομικά μέσα και όλες οι επενδύσεις (37 εκατ. EUR) έγιναν με αντισυμβαλλόμενους που διαθέτουν ελάχιστη πιστοληπτική διαβάθμιση P-1 Moody's ή ισοδύναμή της. Όλοι οι διαθέσιμοι προς πώληση τίτλοι είναι σύμφωνοι με τις κατευθυντήριες γραμμές διαχείρισης.

7.3.4 Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Το άνοιγμα σε πιστωτικό κίνδυνο αντιμετωπίζεται με τη συστηματική εξέταση της ικανότητας των δανειζόμενων να καλύπτουν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά την αποπληρωμή τόκων και κεφαλαίου. Το άνοιγμα σε πιστωτικό κίνδυνο αντιμετωπίζεται επίσης με συμπληρωματικές, καθώς και με κρατικές, εταιρικές και προσωπικές εγγυήσεις. Το 52% του συνολικού οφειλόμενου ποσού καλύπτεται από εγγυήσεις κράτους μέλους ή ισοδύναμου οργανισμού (π.χ. δημόσιων οργανισμών). Το 36% των τρεχόντων δανείων χορηγήθηκε σε τράπεζες ή έλαβε εγγυήσεις από τράπεζες. Όσον αφορά τις ταμειακές πράξεις, πρέπει να εφαρμόζονται κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την επιλογή των συμβαλλομένων. Η μονάδα λειτουργίας έχει το δικαίωμα να συναλλάσσεται μόνο με επιλέξιμες τράπεζες που έχουν επαρκείς περιορισμούς ως προς τους αντισυμβαλλομένους.

7.4 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ

Κίνδυνος ρευστότητας είναι ό κίνδυνος που προκύπτει από τη δυσκολία πώλησης ενός περιουσιακού στοιχείου, για παράδειγμα, ο κίνδυνος ένας δεδομένος τίτλος ή περιουσιακό στοιχείο να μην μπορεί να γίνει αντικείμενο συναλλαγής στην αγορά αρκετά γρήγορα, ώστε να αποφευχθούν ζημίες ή να καταστεί δυνατή η εκπλήρωση υποχρέωσης.

7.4.1 Ταμειακές πράξεις

Οι αρχές του προϋπολογισμού εξασφαλίζουν ότι το σύνολο των ταμειακών πόρων για το οικονομικό έτος είναι πάντα επαρκές για την εκτέλεση όλων των πληρωμών. Πράγματι, το σύνολο των συνεισφορών των κρατών μελών ισούται με το ποσό των πιστώσεων πληρωμών για το οικονομικό έτος. Ωστόσο, οι συνεισφορές των κρατών μελών εισπράττονται σε 12 μηνιαίες δόσεις ετησίως, ενώ οι πληρωμές μπορεί να έχουν εποχιακό χαρακτήρα.

Για να εξασφαλιστεί η συνεχής επάρκεια πόρων για την κάλυψη των πληρωμών που πρέπει να γίνονται κατά τη διάρκεια ενός δεδομένου μήνα, έχουν θεσπιστεί διαδικασίες για την τακτική πρόβλεψη μετρητών και, εάν χρειάζεται, για την εκ των προτέρων αίτηση ιδίων πόρων από κράτη μέλη, υπό ορισμένους όρους.

Εκτός των ανωτέρω, στο πλαίσιο των καθημερινών ταμειακών πράξεων της Επιτροπής, αυτοματοποιημένα εργαλεία διαχείρισης μετρητών εξασφαλίζουν επαρκή ρευστότητα σε κάθε έναν από τους τραπεζικούς λογαριασμούς του ΕΤΑ, σε καθημερινή βάση.

7.4.2 Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις (ΜΧΣ, ΔΙΠ και Ευρατόμ)

Ο κίνδυνος ρευστότητας που προκύπτει από δανειοληπτικές πράξεις αντισταθμίζεται γενικά από δάνεια με ισοδύναμους όρους (συνακόλουθες πράξεις). Όσον αφορά τον ΜΧΣ και την Ευρατόμ, το Ταμείο Εγγύησης χρησιμοποιεί ένα αποθεματικό ρευστότητας (ή δίκτυ ασφαλείας) σε περίπτωση αδυναμίας πληρωμής ή καθυστέρησης πληρωμής εκ μέρους δανειοληπτών. Όσον αφορά το ΔΙΠ, ο κανονισμός 431/2009 του Συμβουλίου ορίζει μια διαδικασία που προβλέπει επαρκή χρόνο για την κινητοποίηση κεφαλαίων μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ.

7.4.3 Ταμείο Εγγύησης

Η διαχείριση του ταμείου γίνεται σύμφωνα με την αρχή ότι τα στοιχεία ενεργητικού παρουσιάζουν ικανοποιητικό βαθμό ρευστότητας και χρησιμοποίησης σε σχέση με τις σχετικές δεσμεύσεις. Το ταμείο πρέπει να διατηρεί ελάχιστο ποσό 100 εκατ. EUR σε χαρτοφυλάκιο με προθεσμία λήξης < 12 μηνών, το οποίο πρέπει να επενδύεται σε νομισματικά μέσα. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009 οι επενδύσεις αυτές ανέρχονταν σε 190 εκατ. EUR. Επίσης, τουλάχιστον 20% της ονομαστικής αξίας του ταμείου πρέπει να περιέχει νομισματικά μέσα, ομόλογα σταθερού επιτοκίου με προθεσμία λήξης μέχρι ένα έτος και ομόλογα κυμαινόμενου επιτοκίου. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009 το ποσοστό αυτό ήταν 27%.

7.4.4 Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Ο κίνδυνος ρευστότητας που προκύπτει από δανειοληπτικές πράξεις αντισταθμίζεται γενικά από δάνεια με ισοδύναμους όρους (συνακόλουθες πράξεις). Όσον αφορά τη διαχείριση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ, η Επιτροπή διαχειρίζεται τις ανάγκες ρευστότητας με βάση τις προβλέψεις εκταμιεύσεων που προκύπτουν από τις διαβουλεύσεις με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής.

7.5 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΛΟΓΗ ΑΞΙΑ

7.5.1 Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις (ΜΧΣ, ΔΙΠ και Ευρατόμ)

Αρχική κατάσταση:

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα προαναφερθέντα δάνεια αναγνωρίζονται αρχικά στην ονομαστική τους αξία σύμφωνα με τον λογιστικό κανόνα 11 της ΕΕ. Εάν αντί αυτού είχε εφαρμοστεί το λογιστικό πρότυπο IAS 39 του ιδιωτικού τομέα, αυτό θα σήμαινε αρχική αναγνώριση των δανείων στην εύλογη αξία τους. Η διαφορά μεταξύ των δύο τρόπων λογιστικής μεταχείρισης μόνο για τα δάνεια ΔΙΠ, την ημερομηνία της έκδοσής τους, παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα:

σε εκατ. EUR

|Λογιστικός κανόνας 11 της ΕΕ (ονομαστικό ποσό)|IAS 39 (εύλογη αξία)|Διαφορά λογιστικών μεθόδων|

Αποτίμηση δανείου ΔΙΠ κατά την έκδοση, το 2009|7 200|6 649|551|

Αποτίμηση δανείου ΔΙΠ κατά την έκδοση, το 2008|2 000|1 767|233|

Οι λόγοι εφαρμογής της λογιστικής μεταχείρισης βάσει του λογιστικού κανόνα 11 της ΕΕ είναι οι εξής:

– Υπάρχουν αντισταθμιστικά αποτελέσματα μεταξύ δανειοδοτικών και δανειοληπτικών πράξεων λόγω του χαρακτήρα τους ως «συνακόλουθες πράξεις». Έτσι, το πραγματικό επιτόκιο για τις δανειοδοτικές πράξεις ισούται με το πραγματικό επιτόκιο για τις σχετικές δανειοληπτικές πράξεις.

– Η αρχική διαφορά αντανακλά το «κόστος ευκαιρίας» που θα μπορούσε να επιτύχει κανείς μέσω εναλλακτικών επενδύσεων στην κεφαλαιαγορά. Δεδομένου ότι δεν επιτρέπεται στην ΕΕ να επενδύει χρήματα στις κεφαλαιαγορές, αυτή η «ευκαιρία» κόστους δεν εφαρμόζεται και δεν αντανακλά ορθά την ουσία των συναλλαγών.

– Η αρχική διαφορά που παρουσιάζεται ανωτέρω μπορεί να αντισταθμιστεί τα επόμενα έτη από τα έσοδα από τόκους.

Τρέχουσα κατάσταση την 31.12.2009:

Η εκτίμηση της εύλογης αξίας καθορίζεται ως ακολούθως:

– Για δανειοληπτικές πράξεις: με τη χρησιμοποίηση ενός προτύπου προεξοφλημένων ταμειακών ροών με την εφαρμογή ειδικών για κάθε χώρα καμπυλών απόδοσης κατάλληλων για τη χρονική περίοδο που υπολείπεται μέχρι την καταληκτική προθεσμία.

– Για δανειοδοτικές πράξεις: με τη χρησιμοποίηση ενός προτύπου προεξοφλημένων ταμειακών ροών με την εφαρμογή καμπυλών απόδοσης ΑΑΑ κατάλληλων για τη χρονική περίοδο που υπολείπεται μέχρι την καταληκτική προθεσμία.

– Τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου θεωρείται ότι φθάνουν στην ονομαστική αξία τους, δεδομένου ότι η αναπροσαρμογή των επιτοκίων της αγοράς γίνεται κάθε 6 μήνες.

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει την εκτιμώμενη εύλογη αξία στο τέλος του έτους των τοκοφόρων δανειοδοτικών πράξεων σταθερού κυμαινόμενου επιτοκίου των ΜΧΣ, ΔΙΠ και Ευρατόμ με τέτοιο τρόπο που να επιτρέπει τη σύγκρισή τους με την αντίστοιχη λογιστική αξία στον ισολογισμό:

σε εκατ. EUR

Εύλογη αξία|8 785|1 863|9 626|2 118|

Λογιστική αξία|9 416|2 091|9 416|2 091|

Διαφορά|(631)|(228)|210|27|

Την ημερομηνία του ισολογισμού το ΔΙΠ είχε χρησιμοποιήσει το 98,8% αυτών των δανειοδοτικών και δανειοληπτικών πράξεων. Ο ανωτέρω πίνακας αντανακλά το γεγονός ότι, δεδομένου ότι η ΕΕ έχει πιστοληπτική ικανότητα AAA και τα επιτόκια της αγοράς είναι σήμερα υψηλότερα από τα επιτόκια με τα οποία η ΕΕ προέβη σε δανεισμό, η εύλογη αξία των δανειοληπτικών της πράξεων είναι υψηλότερη από το ονομαστικό ποσό. Δεδομένου ότι η Ουγγαρία, η Λετονία και η Ρουμανία οι οποίες είναι οι κύριοι αποδέκτες αυτών των δανείων, έχουν χαμηλότερη πιστοληπτική ικανότητα από AAA, μολονότι τα επιτόκια της αγοράς είναι σήμερα υψηλότερα από τα επιτόκια τα οποία έχει χρεώσει η ΕΕ, η εύλογη αξία των χορηγηθέντων δανείων είναι χαμηλότερη από τα ονομαστικά ποσά.

7.5.2 Υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ

Η εκτιμώμενη εύλογη αξία των δανειοδοτικών και δανειοληπτικών πράξεων καθορίζεται με τη χρησιμοποίηση ενός προτύπου προεξοφλημένων ταμειακών ροών. Σύμφωνα με το πρότυπο αυτό, οι προβλεπόμενες μελλοντικές ταμειακές ροές προεξοφλούνται με την εφαρμογή καμπυλών απόδοσης AAA κατάλληλων για το υπόλοιπο της χρονικής προθεσμίας. Η εκτίμηση της εύλογης αξίας δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου θεωρείται ότι πλησιάζει τη λογιστική αξία τους, δεδομένου ότι η αναπροσαρμογή των επιτοκίων της αγοράς γίνεται κάθε 3 έως 6 μήνες. Η εύλογη αξία των δανειοδοτικών και δανειοληπτικών πράξεων σταθερού επιτοκίου δεν μπόρεσε να εκτιμηθεί και να γνωστοποιηθεί διότι τα δεδομένα που απαιτούνται για τον υπολογισμό αυτών των αξιών δεν ήταν διαθέσιμα.

Οι διαθέσιμοι προς πώληση τίτλοι εμφανίζονται στην εύλογη αξία τους, δηλαδή στην αγοραία αξία προσαυξημένη κατά τους δεδουλευμένους τόκους. Δεν υπάρχουν χρηματοοικονομικά μέσα υπολογισμένα σε εύλογη αξία με βάση τεχνική αποτίμησης που δεν στηρίζεται από παρατηρήσιμες αγοραίες τιμές ή επιτόκια. Η ονομαστική αξία μείον τις προβλέψεις για την απομείωση της αξίας εμπορικών απαιτήσεων και η ονομαστική αξία των εμπορικών πληρωτέων λογαριασμών θεωρούνται ότι πλησιάζουν τις εύλογες αξίες τους. Η εύλογη αξία των ταμειακών διαθεσίμων και των ισοδυνάμων τους, συμπεριλαμβανομένων των λογαριασμών όψεως και των βραχυπρόθεσμων καταθέσεων (κάτω των τριών μηνών) αντιστοιχεί στη λογιστική τους αξία.

8. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΜΕΡΗ

8.1 ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΜΕΡΗ

Τα συνδεδεμένα μέρη της ΕΕ είναι οι ενοποιημένες της οντότητες και τα βασικά διοικητικά στελέχη αυτών των οντοτήτων (βλ. κατωτέρω). Οι συναλλαγές μεταξύ αυτών των οντοτήτων λαμβάνουν χώρα ως μέρος των συνήθων πράξεων της ΕΕ και στην περίπτωση αυτή, δεν χρειάζονται συγκεκριμένες απαιτήσεις γνωστοποίησης για τις συναλλαγές αυτές σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες της ΕΕ. Κατάλογος των ενοποιημένων οντοτήτων παρέχεται στη σημείωση 10 .

8.2 ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ

Για την παρουσίαση πληροφοριών για τις συναλλαγές συνδεδεμένων μερών σχετικά με τα βασικά καθήκοντα διαχείρισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ενδιαφερόμενοι κατανέμονται σε πέντε κατηγορίες:

Κατηγορία 1: ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος της Επιτροπής και ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου

Κατηγορία 2: ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας και οι άλλοι Αντιπρόεδροι της Επιτροπής

Κατηγορία 3: ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου, τα μέλη της Επιτροπής, οι δικαστές και οι γενικοί εισαγγελείς του Δικαστηρίου, ο Πρόεδρος και τα μέλη του Γενικού Δικαστηρίου, ο Πρόεδρος και τα μέλη του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Διοίκησης, ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής και ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων

Κατηγορία 4: ο Πρόεδρος και μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Κατηγορία 5: οι πιο υψηλόβαθμοι υπάλληλοι των θεσμικών οργάνων και οργανισμών

Περίληψη των δικαιωμάτων τους παρουσιάζεται κατωτέρω – περισσότερες πληροφορίες δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L 187 της 8.8.1967 που τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 202/2005 του Συμβουλίου της 18.1.2005 (L 33 της 5.2.2005) και L 268 της 20.10.1977 που τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1293/2004 της 30.4.2004 (L 243 της 5.7.2004)). Άλλες πληροφορίες παρέχονται επίσης στον Κανονισμό Υπηρεσιακής Κατάστασης, το επίσημο έγγραφο που περιγράφει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όλων των υπαλλήλων της ΕΕ, το οποίο είναι διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο Europa. Κανένα δάνειο με επιδοτούμενο επιτόκιο δεν χορηγήθηκε από την ΕΕ σε βασικά διοικητικά στελέχη.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ|σε EUR|

Βασικός μισθός (μηνιαίος)|24 874,61|22 531,36 – 23 432,62|18 025,08 – 20 278,22|19 467,10 – 20 728,85|11 461,32 – 18 025,09|

Επίδομα κατοικίας/αποδημίας |15%|15%|15%|15%|16%|

Οικογενειακά επιδόματα:Στέγης (% επί του μισθού)Προστατευόμενων τέκνωνΠροσχολικής εκπαίδευσηςΕκπαίδευσης, ήΕκπαίδευσης εκτός του τόπου εργασίας|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|

Επίδομα πρόεδρων δικαστηρίου|N/A|N/A|500 - 810,74|N/A|N/A|

Έξοδα παραστάσεων|1 418,07|0 - 911,38|500 - 607,71|N/A|N/A|

Έξοδα ετήσιων ταξιδίων|N/A|N/A|N/A|N/A|Ναι|

Ανάληψη καθηκόντων:Έξοδα εγκατάστασηςΈξοδα ταξιδίου οικογενείαςΈξοδα μετακόμισης|49 749,22επιστροφήεπιστροφή|45 062,72 – 46 865,24επιστροφήεπιστροφή|36 050,16 – 40 556,44επιστροφήεπιστροφή|38 934,20 – 41 457,70επιστροφήεπιστροφή|επιστροφήεπιστροφήεπιστροφή|

Λήξη άσκησης καθηκόντων:Έξοδα επανεγκατάστασηςΈξοδα ταξιδίου οικογενείαςΈξοδα μετακόμισηςΜεταβατική περίοδος (% επί του μισθού)**Ασφάλιση ασθένειας|24 874,61επιστροφήεπιστροφή40% - 65%κάλυψη|22 531,36 – 23 432,62επιστροφήεπιστροφή40% - 65%κάλυψη|18 025,08 – 20 278,22επιστροφήεπιστροφή40% - 65%κάλυψη|19 467,10 – 20 728,85επιστροφήεπιστροφή40% - 65%κάλυψη|επιστροφήεπιστροφήεπιστροφήN/Aπροαιρετική|

Σύνταξη (% επί του ακαθάριστου βασικού μισθού)|Έως 70%|Έως 70%|Έως 70%|Έως 70%|Έως 70%|

Κρατήσεις:Κοινοτικός φόροςΑσφάλιση ασθενείας (% επί του μισθού)Ειδική εισφορά επί του μισθούΣυνταξιοδοτικές εισφορές|8% - 45%1,8%4,64%N/A|8% - 45%1,8%4,64%N/A|8% - 45%1,8%4,64%N/A|8% - 45%1,8%4,64%N/A|8% - 45%1,8%4,64%11,3%|

Αριθμός ατόμων στις 31.12.2009|3|7|91|27|81|

* με εφαρμογή διορθωτικού συντελεστή («δ.σ.»).

** καταβάλλεται κατά τα 3 πρώτα έτη μετά την αναχώρηση.

9. ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Την ημερομηνία έγκρισης των παρόντων λογαριασμών, εκτός από τις πληροφορίες που παρέχονται κατωτέρω, δεν περιήλθε στην προσοχή του υπόλογου της Επιτροπής ούτε αναφέρθηκε σ’ αυτόν κανένα άλλο σημαντικό θέμα που θα απαιτούσε ειδική γνωστοποίηση στο πλαίσιο της παρούσας ενότητας. Οι ετήσιοι λογαριασμοί και οι σχετικές σημειώσεις καταρτίστηκαν με βάση τις πλέον πρόσφατες διαθέσιμες πληροφορίες, όπως προκύπτει από τις παρούσες πληροφορίες.

Ευρωπαϊκός μηχανισμός χρηματοοικονομικής σταθεροποίησης (EFSM)

Την 11 η Μαΐου 2010 το Συμβούλιο θέσπισε ευρωπαϊκό μηχανισμό χρηματοοικονομικής σταθεροποίησης (EFSM) προκειμένου να διατηρηθεί η χρηματοοικονομική σταθερότητα στην Ευρώπη (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 407/2010 του Συμβουλίου). Ο μηχανισμός αυτός βασίζεται στο άρθρο 122 παράγραφος 2 της συνθήκης και καθιστά δυνατή τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας σε κράτος μέλος που αντιμετωπίζει δυσκολίες ή διατρέχει μεγάλο κίνδυνο να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα λόγω έκτακτων περιστάσεων που εκφεύγουν από τον έλεγχό του. Η βοήθεια μπορεί να λάβει τη μορφή δανείου ή πιστωτικής γραμμής εγγυημένης από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Σε περίπτωση ενεργοποίησης, η Επιτροπή θα δανειστεί κονδύλια από τις κεφαλαιαγορές ή από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για λογαριασμό της ΕΕ και στη συνέχει θα δανείσει τα κονδύλια αυτά στο δικαιούχο κράτος μέλος. Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου ECOFIN περιορίζουν τη διευκόλυνση αυτή σε 60 δισεκατ. EUR. Το EFSM θεσπίστηκε παράλληλα με τον υφιστάμενο μηχανισμό στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών, ο οποίος παρέχει χρηματοδοτική συνδρομή σε κράτη μέλη που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα τέτοιο πακέτο χρηματοοικονομικής στήριξης όπως ο ευρωπαϊκός μηχανισμός χρηματοοικονομικής σταθεροποίησης (EFSM), μολονότι δεν έχει κανέναν αντίκτυπο ούτε στους λογαριασμούς της ΕΕ ούτε στον προϋπολογισμό της ΕΕ, θεσπίστηκε επίσης από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και άλλα συμμετέχοντα κράτη μέλη. Αυτή η δυνητική βοήθεια σε κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ θα παρασχεθεί μέσω ενός φορέα ειδικού σκοπού (SPV) και τα συμμετέχοντα κράτη μέλη προσφέρουν εγγυήσεις μέχρι 440 δισεκατ. EUR 440 για αυτόν τον φορέα SPV. Η διευκόλυνση αυτή λήγει τον Ιούνιου του 2013.

Τέλος, αλλά και πάλι χωρίς αυτό να επηρεάζει τους λογαριασμούς ή τον προϋπολογισμό της ΕΕ, εκτός από τα παραπάνω, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) θα συμμετάσχει επίσης στις ανωτέρω δράσεις και αναμένεται να παρέχει συμπληρωματική βοήθεια 250 εκατ. EUR 250.

10. ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ

Α. ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ|

1. Θεσμικά όργανα και συμβουλευτικοί φορείς||

Επιτροπή των Περιφερειών|Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων|

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης|Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή|

Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης|Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής|

Ευρωπαϊκή Επιτροπή|Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο|

Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο||

2. Οργανισμοί της ΕΕ||

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία|Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας|Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών|

Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων|Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης|

Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης|Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για τη Διαχείριση του Επιχειρησιακού Συντονισμού στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της ΕΕ|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος|Μεταφραστικό Κέντρο των Οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης|

Ευρωπαϊκή Aρχή για την Aσφάλεια των Tροφίμων|Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή του GNSS|

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας|Γραφείο Εναρμόνισης στην Εσωτερική Αγορά (Σήματα, Σχέδια και Πρότυπα) |

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα|Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων|Κοινοτικό Γραφείο Φυτικών Ποικιλιών|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων|Κοινοτική Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας|

Σύντηξη για την παραγωγή ενέργειας (Ευρωπαϊκή κοινή επιχείρηση για τον ITER και την ανάπτυξη της πυρηνικής σύντηξης)|Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας|

Eurojust**|Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία (CEPOL)**|

Εκτελεστικός Οργανισμός για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία|Εκτελεστικό Οργανισμό για την Υγεία και τους Καταναλωτές|

Εκτελεστικός Οργανισμός Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού|Εκτελεστικός Οργανισμός του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών|

Εκτελεστικός Οργανισμός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας*|Εκτελεστικός Οργανισμός Έρευνας*|

3. Άλλες ελεγχόμενες οντότητες||

Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (υπό εκκαθάριση)||

Β. ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ|

Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων |Κοινή επιχείρηση ARTEMIS*|

Κοινή επιχείρηση Clean Sky*||

Γ. ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ|

Διεθνής οργανισμός ενέργειας σύντηξης ITER|Κοινή επιχείρηση Galileo υπό εκκαθάριση|

Κοινή επιχείρηση SESAR|Κοινή επιχείρηση IMI*|

* Ενοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2009|

** Αποκεντρωμένο όργανο της ΕΕ το οποίο υπάγεται στον πρώην τομέα «Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικά θέματα».|

11. ΜΗ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ

Μολονότι η ΕΕ διαχειρίζεται τα στοιχεία του ενεργητικού των οντοτήτων που αναφέρονται παρακάτω, οι οντότητες αυτές δεν πληρούν τις απαιτήσεις ενοποίησης και λόγω αυτού δεν περιλαμβάνονται στους λογαριασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

11.1 ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΕΤΑ)

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) είναι το κυριότερο μέσο για την παροχή βοήθειας ΕΕ με σκοπό την αναπτυξιακή συνεργασία στις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) και στις Υπερπόντιες Χώρες και Εδάφη (ΥΧΕ). Στη συνθήκη της Ρώμης του 1957 προβλέπεται διάταξη για τη δημιουργία του ΕΤΑ με σκοπό τη χορήγηση τεχνικής και οικονομικής συνδρομής, αρχικά περιορισμένης στις χώρες της Αφρικής με τις οποίες ορισμένα κράτη μέλη είχαν ιστορικούς δεσμούς.

Το ΕΤΑ δεν χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά με άμεσες συνεισφορές των κρατών μελών, οι οποίες συμφωνούνται στο πλαίσιο διαπραγματεύσεων σε διακυβερνητικό επίπεδο. Η Επιτροπή και η ΕΤΕπ διαχειρίζονται τους πόρους του ΕΤΑ. Κάθε ΕΤΑ έχει συνήθως διάρκεια περίπου πέντε ετών. Από τη σύναψη της πρώτης σύμβασης εταιρικής σχέσης το 1964, οι κύκλοι προγραμματισμού του ΕΤΑ ακολουθούν γενικά τους κύκλους των συμφωνιών/συμβάσεων της εταιρικής σχέσης.

Το ΕΤΑ διέπεται από τον δικό του δημοσιονομικό κανονισμό (ΕΕ L 78 της 19.03.2008) ο οποίος προβλέπει την παρουσίαση των οικονομικών του καταστάσεων, ανεξάρτητα από τις δημοσιονομικές καταστάσεις των ΕΕ. Οι ετήσιοι λογαριασμοί και η διαχείριση των πόρων του ΕΤΑ υπόκεινται στον εξωτερικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και του Κοινοβουλίου. Ο ισολογισμός και ο λογαριασμός οικονομικού αποτελέσματος του 8ου, 9ου και 10ου ΕΤΑ αναφέρονται παρακάτω για ενημερωτικούς λόγους:

ΙΣΟΖΥΓΙΟ – 8ου, 9ου και 10ου ΕΤΑ|

|||σε εκατ. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

|ΜΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ|196|269|

||||

|ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ|1 389|957|

||||

|ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ|1 585|1 226|

||||

|ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ|(860)|(709)|

||||

|ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ|(860)|(709)|

||||

|ΚΑΘΑΡΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ|725|517|

||||

|ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ|||

|Αιτηθέν κεφάλαιο του ταμείου|20 381|17 079|

|Άλλα αποθεματικά|2 252|2 252|

|Οικονομικό αποτέλεσμα μεταφερθέν από προηγούμενες χρήσεις|(18 814)|(15 784)|

|Οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης|(3 094)|(3 030)|

|ΚΑΘΑΡΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ|725|517|

ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ – 8ου, 9ου και 10ου ΕΤΑ|

|||σε εκατ. EUR|

|2009|2008|

|ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ|49|23|

||||

|ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ|(3 192)|(3 066)|

||||

|ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ|(3 143)|(3 043)|

||||

|ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ|49|13|

||||

|ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΧΡΗΣΗΣ|(3 094)|(3 030)|

11.2 ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ

Το καθεστώς ασφάλισης ασθενείας παρέχει ιατρική ασφάλιση στο προσωπικό των διαφόρων οργάνων και οργανισμών της ΕΕ. Το καθεστώς αυτό έχει δικά του κεφάλαια τα οποία δεν ελέγχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μολονότι η Επιτροπή διαχειρίζεται τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού του. Το καθεστώς χρηματοδοτείται από τις συνεισφορές των μελών του (προσωπικό) και των εργοδοτών (θεσμικά όργανα, οργανισμοί, υπηρεσίες). Κάθε πλεόνασμα παραμένει στην ιδιοκτησία του καθεστώτος.

Το καθεστώς συνίσταται σε τέσσερις χωριστές οντότητες: το βασικό καθεστώς για το προσωπικό των θεσμικών οργάνων και οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρία άλλα καθεστώτα μικρότερης κλίμακας για το προσωπικό του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας, των Ευρωπαϊκών Σχολείων, καθώς και για το προσωπικό που εργάζεται εκτός της ΕΕ, όπως το προσωπικό των αντιπροσωπειών της ΕΕ. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009, το σύνολο των στοιχείων του ενεργητικού του καθεστώτος ανερχόταν σε 297 εκατ. EUR (2008: 288 εκατ. EUR).

11.3 ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΓΓΥΗΣΗΣ ΤΩΝ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ (ΤΕΣ)

Ορισμένα ποσά προχρηματοδοτήσεων που καταβλήθηκαν βάσει του 7ου προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη (ΠΠ7) καλύπτονται ουσιαστικά από ταμείο εγγύησης των συμμετεχόντων (ΤΕΣ). Πρόκειται για όργανο αλληλοβοήθειας σκοπός του οποίου είναι η κάλυψη των οικονομικών κινδύνων που αναλαμβάνουν η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι συμμετέχοντες κατά την εφαρμογή έμμεσων δράσεων του ΠΠ7, ενώ το κεφάλαιό του και οι σχετικοί τόκοι αποτελούν εγγύηση εκτέλεσης. Όλοι οι συμμετέχοντες σε έμμεσες δράσεις που λαμβάνουν τη μορφή επιχορήγησης συνεισφέρουν στο 5% της συνολικής συνεισφοράς ΕΕ στο κεφάλαιο του ΤΕΣ για τη διάρκεια της δράσης. Δεδομένου ότι οι συμμετέχοντες έχουν την κυριότητα του ΤΕΣ, η ΕΕ (εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή) ενεργεί μόνο ως εκτελεστικό τους όργανο. Την 31 η Δεκεμβρίου 2009 το σύνολο των στοιχείων ενεργητικού του ΤΕΣ ανερχόταν σε 580 εκατ. EUR (2008: 283 εκατ. EUR). Το ΤΕΣ έχει δικά του κεφάλαια τα οποία δεν ελέγχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μολονότι η Επιτροπή διαχειρίζεται τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού του.

ΜΕΡΟΣ ΙΙ – ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

* Επισημαίνεται ότι εξαιτίας της στρογγυλοποίησης των στοιχείων σε εκατομμύρια ευρώ, ορισμένα οικονομικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στους παρόντες δημοσιονομικούς πίνακες μπορεί να μην ανταποκρίνονται στο ακριβές άθροισμα.

ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ:

1. Αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού 114

2. Σύγκριση μεταξύ των προβλέψεων του προϋπολογισμού και των

πραγματικών ποσών 115

Έσοδα:

3. Ενοποιημένη συνοπτική παρουσίαση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού

εσόδων 117

Δαπάνες:

4. Κατανομή και εξέλιξη των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων

και πληρωμών ανά τομέα του δημοσιονομικού πλαισίου 118

5. Εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων ανά

τομέα του δημοσιονομικού πλαισίου 118

6. Εκτέλεση των πιστώσεων πληρωμών ανά τομέα του δημοσιονομικού

πλαισίου 118

7. Μεταβολές των εκκρεμουσών αναλήψεων υποχρεώσεων

ανά τομέα του δημοσιονομικού πλαισίου 119

8. Κατανομή των εκκρεμουσών αναλήψεων υποχρεώσεων ανά έτος

προέλευσης και ανά τομέα του δημοσιονομικού πλαισίου 120

9. Κατανομή και εξέλιξη των πιστώσεων αναλήψεως

υποχρεώσεων και πληρωμών ανά τομέα πολιτικής 121

10. Εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων ανά τομέα πολιτικής 122

11. Εκτέλεση των πιστώσεων πληρωμών ανά τομέα πολιτικής 123

12. Μεταβολές εκκρεμουσών αναλήψεων υποχρεώσεων ανά τομέα πολιτικής 124

13. Κατανομή εκκρεμουσών αναλήψεων υποχρεώσεων ανά έτος

προέλευσης και ανά τομέα πολιτικής 125

Ιδρύματα:

14. Ενοποιημένη συνοπτική παρουσίαση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού

εσόδων ανά κοινοτικό όργανο 126

15. Εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων και των

πιστώσεων πληρωμών ανά κοινοτικό όργανο 127

Οργανισμοί:

16. Έσοδα οργανισμών: δημοσιονομικές προβλέψεις, απαιτήσεις και

εισπράξεις 128

17. Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων και πιστώσεις πληρωμών ανά

οργανισμό 129

18. Αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού

συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών 130

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

1: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 2009|σε εκατ. EUR|

||ΣΥΝΟΛΟ2009|ΣΥΝΟΛΟ2008|

Έσοδα του οικονομικού έτους||117 626|121 584|

Πληρωμές βάσει των πιστώσεων του τρέχοντος έτους||(116 579)|(115 550)|

Πιστώσεις πληρωμών μεταφερθείσες στο έτος Ν+1||(1 759)|(3 914)|

Ακύρωση μη χρησιμοποιηθεισών πιστώσεων πληρωμών που μεταφέρθηκαν από το έτος Ν-1|2 791|188|

Συναλλαγματικές διαφορές του οικονομικού έτους ||185|(498)|

Αποτέλεσμα εκτέλεσης του προϋπολογισμού*||2 264|1 810|

* Εκ των οποίων η ΕΖΕΣ ανέρχεται συνολικά σε 11 εκατ. EUR το 2009 και σε 14 εκατ. EUR το 2008 Το πλεόνασμα του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιστρέφεται στα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους αφού αφαιρεθούν τα οφειλόμενα ποσά για το εν λόγω έτος.|

2. σύγκριση μεταξυ των προβλεψεων του προϋπολογισμού και των πραγματικων ποσων |

ΕΣΟΔΑ|

||||||||σε εκατ. EUR|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Ίδιοι πόροι|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100.12 %|89|

3. Πλεονάσματα, υπόλοιπα και αναπροσαρμογές|0|410|330|330|80|80.56 %|0|

4. Έσοδα προερχόμενα από πρόσωπα που εργάζονται στα κοινοτικά όργανα και στους λοιπούς κοινοτικούς οργανισμούς|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91.59 %|7|

5. Έσοδα από τη διοικητική λειτουργία των οργάνων|77|85|436|335|-250|394.05 %|101|

6. Συνεισφορές και επιστροφές στο πλαίσιο των κοινοτικών συμφωνιών και προγραμμάτων|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238.97%|275|

7. Τόκοι υπερημερίας και πρόστιμα|123|757|12 774|933|-176|123.25 %|11 841|

8. Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Διάφορα έσοδα|30|58|85|66|-8|114.11%|19|

Σύνολο|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104.06%|12 407|

||||||||

ΔΑΠΑΝΕΣ – ΑΝΑ ΤΟΜΕA ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ|σε εκατ. EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Βιώσιμη ανάπτυξη|46 000|47 520|44 684|2 837|94.03 %|2 381|456|

2. Διατήρηση και διαχείριση φυσικών πόρων|52 566|57 107|55 877|1 230|97.85 %|986|244|

3. Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη|1 296|2 174|1 993|181|91.66 %|75|106|

4. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ως παγκόσμιος παράγων|8 324|8 804|7 983|821|90.67 %|220|601|

5. Διοίκηση|7 701|8 754|7 615|1 139|86.99 %|857|281|

6. Αντισταθμίσεις|209|209|209|0|100.00 %|0|0|

Σύνολο|116 096|124 569|118 361|6 208|95.02 %|4 519|1 688|

* συμπεριλαμβάνονται οι μεταφερθείσες πιστώσεις και τα έσοδα για ειδικό προορισμό

2. σύγκριση μεταξυ των προβλεψεων του προϋπολογισμού και των πραγματικων ποσων (ΣΥΝΕΧΕΙΑ)|

ΔΑΠΑΝΕΣ – ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ|σε εκατ. EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις|487|345|327|18|94.82 %|14|4|

02 Επιχειρήσεις|601|705|558|147|79.21 %|89|58|

03 Ανταγωνισμός|90|107|95|12|88.32 %|10|2|

04 Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις|11 203|9 929|8 906|1 023|89.70 %|755|268|

05 Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη|51 478|56 413|55 209|1 204|97.87 %|954|249|

06 Ενέργεια και μεταφορές|2 481|2 480|2 253|227|90.84 %|177|51|

07 Περιβάλλον|496|409|356|52|87.17 %|30|22|

08 Έρευνα|4 960|5 644|4 826|818|85.50 %|789|30|

09 Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα επικοινωνίας|1 356|1 552|1 375|177|88.58 %|173|5|

10 Άμεση έρευνα|366|735|411|324|55.87 %|314|10|

11 Θαλάσσιες υποθέσεις και αλιεία|927|715|592|122|82.87 %|19|103|

12 Εσωτερική αγορά|66|76|66|10|86.89 %|7|3|

13 Περιφερειακή πολιτική|24 570|26 793|26 740|53|99.80 %|15|38|

14 Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση|106|131|120|11|91.54 %|9|3|

15 Εκπαίδευση και πολιτισμός|1 363|1 654|1 495|159|90.38 %|153|6|

16 Επικοινωνία |211|229|204|25|89.22 %|16|8|

17 Υγεία και προστασία των καταναλωτών |582|632|526|106|83.25 %|35|71|

18 Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης|678|830|744|86|89.64 %|16|70|

19 Εξωτερικές σχέσεις|3 579|3 805|3 673|131|96.55 %|72|59|

20 Εμπόριο|79|88|77|10|88.09 %|8|3|

21 Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ|1 680|1 872|1 698|174|90.68 %|138|37|

22 Διεύρυνση|1 661|1 437|1 308|128|91.08 %|18|110|

23 Ανθρωπιστική βοήθεια|797|859|800|59|93.13 %|47|12|

24 Καταπολέμηση της απάτης|74|80|71|9|88.65 %|7|2|

25 Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών|188|212|185|27|87.27 %|20|7|

26 Διοίκηση της Επιτροπής|986|1 226|1 034|192|84.34 %|164|28|

27 Προϋπολογισμός|278|285|271|14|95.19 %|12|1|

28 Λογιστικός έλεγχος|11|12|10|1|90.05 %|1|0|

29 Στατιστικές|101|138|120|18|87.27 %|15|3|

30 Συντάξεις και συναφείς δαπάνες|1 160|1 136|1 117|19|98.36 %|0|19|

31 Γλωσσικές υπηρεσίες|389|479|422|58|87.91 %|53|5|

40 Αποθεματικά|244|229|0|229|0.00 %|0|229|

90 Άλλα όργανα|2 848|3 334|2 771|563|83.12 %|392|171|

Σύνολο|116 096|124 569|118 361|6 208|95.02 %|4 519|1 688|

* συμπεριλαμβάνονται οι μεταφερθείσες πιστώσεις και τα έσοδα για ειδικό προορισμό|

3. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΣΟΔΩΝ 2009|

||||||||σε εκατ. EUR|

|Αρχική|Τελικές|Τρέχον οικονομικό έτος|Μεταφερθείσες πιστώσεις|Σύνολο|Από απαιτήσεις τρέχοντος έτους|Από μεταφερθείσες απαιτήσεις|Σύνολο|% του προϋπολογισμού||

1. Ίδιοι πόροι|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100.12 %|89|

3. Πλεονάσματα, υπόλοιπα και αναπροσαρμογές|0|410|330|0|330|330|0|330|80.56 %|0|

4. Έσοδα προερχόμενα από πρόσωπα που εργάζονται στα κοινοτικά όργανα και στους λοιπούς κοινοτικούς οργανισμούς|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91.59 %|7|

5. Έσοδα από διοικητικές πράξεις θεσμικών οργάνων|77|85|345|90|436|309|26|335|394.05 %|101|

6. Συνεισφορές και επιστροφές στο πλαίσιο των κοινοτικών συμφωνιών και προγραμμάτων|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238.97 %|275|

7. Τόκοι υπερημερίας και πρόστιμα|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123.25 %|11 841|

8. Δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Διάφορα έσοδα|30|58|53|32|85|47|20|66|114.11 %|19|

Σύνολο|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104.06 %|12 407|

|||||||||||

Λεπτομέρεια τίτλου 1: Ίδιοι πόροι|

|Αρχική|Τελικές|Τρέχον οικονομικό έτος|Μεταφερθείσες πιστώσεις|Σύνολο|Από απαιτήσεις τρέχοντος έτους|Από μεταφερθείσες απαιτήσεις| Σύνολο |% του προϋπολογισμού||

10. Γεωργικές εισφορές|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Εισφορές ζάχαρης|147|139|104|28|132|104|28|132|94.40 %|0|

12. Τελωνειακοί δασμοί|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99.69 %|89|

13. ΦΠΑ|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100.54 %|0|

14. ΑΕΕ|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100.52 %|0|

15. Διόρθωση δημοσιονομικών ανισορροπιών|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Μείωση των συνεισφορών ΑΕΕ των Κάτω Χωρών και της Σουηδίας|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Σύνολο|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100.12 %|89|

|||||||||||

Λεπτομέρεια τίτλου 3: Πλεονάσματα, υπόλοιπα και αναπροσαρμογές|

|Αρχικές|Τελικές|Τρέχον οικονομικό έτος|Μεταφερθείσες πιστώσεις|Σύνολο|Από απαιτήσεις τρέχοντος έτους|Από μεταφερθείσες απαιτήσεις|Σύνολο|% του προϋπολογισμού||

30. Πλεόνασμα από το προηγούμενο έτος|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100.00 %|0|

31. Υπόλοιπα ΦΠΑ|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99.17 %|0|

32. Υπόλοιπα ΑΕΕ|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99.70 %|0|

34. Προσαρμογή λόγω μη συμμετοχής στην πολιτική της JHAP|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. Διόρθωση υπέρ του ΗΒ - προσαρμογές|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Προσαρμογή απόφασης ιδίων πόρων 2007/436/ΕΚ|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Σύνολο|0|410|330|0|330|330|0|330|80.56 %|0|

4. Κατανομή και εξέλιξη των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων και πληρωμών ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ|

||||||||σε εκατ. EUR|

|Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων|Πιστώσεις πληρωμών|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1 Βιώσιμη ανάπτυξη|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2 Διατήρηση και διαχείριση φυσικών πόρων|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3 Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4 Η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγων|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5 Διοίκηση|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6.Αντισταθμίσεις|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Σύνολο|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. Εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων ανά τομεα ΤΟΥ δημοσιονομικου πλαισιου|

|||||σε εκατ. EUR|

||Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Από έσοδα για ειδικό προορισμό|Σύνολο|%|Έσοδα για ειδικό προορισμό|Μεταφορές βάσει αποφάσεως|Σύνολο|%|Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Έσοδα για ειδικό προορισμό (ΕΖΕΣ)|Σύνολο|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1 Βιώσιμη ανάπτυξη|63 923|61 630|19|796|62 444|97.69 %|908|64|972|1.52 %|505|0|1|507|0.79 %|

2 Διατήρηση και διαχείριση φυσικών πόρων|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98.03 %|940|253|1 193|1.90 %|41|0|0|41|0.07 %|

3 Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη|2 328|2 118|83|63|2 264|97.27 %|50|0|50|2.15 %|14|0|0|14|0.59 %|

4 Η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγων|8 714|8 038|271|173|8 481|97.34 %|166|0|166|1.91 %|66|0|0|66|0.76 %|

5 Διοίκηση|8 025|7 398|8|255|7 662|95.48 %|161|11|172|2.14 %|191|0|0|191|2.38 %|

6.Αντισταθμίσεις|209|209|0|0|209|100.00 %|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|

Σύνολο|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

6. Εκτέλεση των πιστώσεων ΠΛΗΡΩΜΩΝ ανά τομεα ΤΟΥ δημοσιονομικου πλαισιου|

||||||||||||||σε εκατ. EUR|

||Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Από έσοδα για ειδικό προορισμό|Σύνολο|%|Αυτόματες μεταφορές|Μεταφορές βάσει αποφάσεως|Έσοδα για ειδικό προορισμό|Σύνολο|%|Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Έσοδα για ειδικό προορισμό (ΕΖΕΣ)|Σύνολο|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Βιώσιμη ανάπτυξη|47 520|43 866|133|684|44 684|94.03 %|129|808|1 443|2 381|5.01 %|401|43|12|456|0.96 %|

2 Διατήρηση και διαχείριση φυσικών πόρων|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97.85 %|47|15|924|986|1.73 %|188|56|0|244|0.43 %|

3 Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη|2 174|1 915|15|63|1 993|91.66 %|7|2|67|75|3.46 %|98|7|1|106|4.88 %|

4 Η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγων|8 804|7 564|224|195|7 983|90.67 %|43|46|131|220|2.50 %|447|154|0|601|6.83 %|

5 Διοίκηση|8 754|6 745|637|233|7 615|86.99 %|651|11|196|857|9.79 %|193|88|0|281|3.21 %|

6.Αντισταθμίσεις|209|209|0|0|209|100.00 %|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|

Σύνολο|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3.63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

7. ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΚΚΡΕΜΟΥΣΩΝ ΑΝΑΛΗΨΕΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ|

||||||||σε εκατ. EUR|

|Εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων στο τέλος του προηγούμενου έτους|Υποχρεώσεις του οικονομικού έτους||

1 Βιώσιμη ανάπτυξη|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2 Διατήρηση και διαχείριση φυσικών πόρων|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3 Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4 Η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγων|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5 Διοίκηση|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6.Αντισταθμίσεις|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Σύνολο|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΕΚΚΡΕΜΟΥΣΩΝ ΑΝΑΛΗΨΕΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ|

||||||||σε εκατ. EUR|

Τομέας δημοσιονομικού πλαισίου|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Σύνολο|

1 Βιώσιμη ανάπτυξη|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2 Διατήρηση και διαχείριση φυσικών πόρων|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3 Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4 Η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγων|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5 Διοίκηση|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Σύνολο|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. Κατανομή και εξέλιξη των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών ανά τομέα πολιτικής|

|σε εκατ. EUR|

|Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων|Πιστώσεις πληρωμών|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Επιχειρήσεις|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Ανταγωνισμός|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Ενέργεια και μεταφορές|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Περιβάλλον|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Έρευνα|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα επικοινωνίας|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Άμεση έρευνα|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Θαλάσσιες υποθέσεις και αλιεία|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Εσωτερική αγορά|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Περιφερειακή πολιτική|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Εκπαίδευση και πολιτισμός|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Επικοινωνία |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Υγεία και προστασία των καταναλωτών |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Εξωτερικές σχέσεις|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Εμπόριο|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Διεύρυνση|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Ανθρωπιστική βοήθεια|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Καταπολέμηση της απάτης|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Διοίκηση της Επιτροπής|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Προϋπολογισμός|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Λογιστικός έλεγχος|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Στατιστικές|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Συντάξεις και συναφείς δαπάνες|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Γλωσσικές υπηρεσίες|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Αποθεματικά|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Άλλα όργανα|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Σύνολο|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. Εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων ανά τομέα πολιτικής σε εκατ. EUR|

||Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Έσοδα για ειδικό προορισμό|Σύνολο|%|Έσοδα για ειδικό προορισμό|Μεταφορές: απόφαση|Σύνολο|%|Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Έσοδα για ειδικό προορισμό (ΕΖΕΣ)|Σύνολο|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις|445|421|0|19|440|98.90 %|2|0|2|0.35 %|3|0|0|3|0.76 %|

02 Επιχειρήσεις|757|657|0|41|698|92.12 %|55|0|55|7.32 %|4|0|0|4|0.56 %|

03 Ανταγωνισμός|94|90|0|2|92|97.29 %|2|0|2|1.96 %|1|0|0|1|0.75 %|

04 Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις|11 255|11 186|2|8|11 196|99.47 %|6|40|46|0.41 %|13|0|0|13|0.12 %|

05 Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98.03 %|928|252|1 180|1.93 %|26|0|0|26|0.04 %|

06 Ενέργεια και μεταφορές|4 859|4 727|1|76|4 803|98.86 %|44|0|44|0.91 %|11|0|0|12|0.24 %|

07 Περιβάλλον|488|451|0|9|460|94.25 %|19|0|19|3.83 %|9|0|0|9|1.92 %|

08 Έρευνα|5 388|4 732|0|352|5 084|94.35 %|301|0|301|5.59 %|3|0|0|3|0.06 %|

09 Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα επικοινωνίας|1 609|1 440|0|115|1 556|96.68 %|52|0|52|3.25 %|1|0|0|1|0.07 %|

10 Άμεση έρευνα|795|365|0|67|433|54.39 %|357|4|361|45.37 %|2|0|0|2|0.24 %|

11 Θαλάσσιες υποθέσεις και αλιεία|985|974|0|2|976|99.07 %|4|1|4|0.45 %|5|0|0|5|0.48 %|

12 Εσωτερική αγορά|68|65|0|1|66|96.60 %|1|0|1|1.62 %|1|0|0|1|1.78 %|

13 Περιφερειακή πολιτική|38 560|38 495|24|5|38 523|99.90 %|2|20|22|0.06 %|15|0|0|15|0.04 %|

14 Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση|134|125|0|1|126|94.45 %|2|0|2|1.22 %|6|0|0|6|4.33 %|

15 Εκπαίδευση και πολιτισμός|1 691|1 397|0|169|1 566|92.61 %|123|0|124|7.30 %|1|0|0|1|0.08 %|

16 Επικοινωνία |217|212|0|2|214|98.32 %|1|0|1|0.64 %|2|0|0|2|1.04 %|

17 Υγεία και προστασία των καταναλωτών |695|665|0|11|675|97.17 %|11|0|11|1.59 %|9|0|0|9|1.24 %|

18 Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης|1 032|916|75|17|1 008|97.67 %|15|0|15|1.42 %|9|0|0|9|0.91 %|

19 Εξωτερικές σχέσεις|4 168|4 052|0|53|4 105|98.51 %|54|0|54|1.29 %|8|0|0|8|0.20 %|

20 Εμπόριο|81|76|0|1|78|96.18 %|1|0|1|1.63 %|2|0|0|2|2.20 %|

21 Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ|2 430|1 982|265|78|2 325|95.68 %|100|0|100|4.11 %|5|0|0|5|0.21 %|

22 Διεύρυνση|1 132|1 079|6|35|1 120|98.96 %|10|1|10|0.91 %|1|0|0|1|0.12 %|

23 Ανθρωπιστική βοήθεια|915|906|0|7|913|99.79 %|1|0|1|0.11 %|1|0|0|1|0.10 %|

24 Καταπολέμηση της απάτης|78|77|0|0|77|98.64 %|0|0|0|0.00 %|1|0|0|1|1.36 %|

25 Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών|194|183|0|4|187|96.65 %|4|0|4|1.97 %|3|0|0|3|1.38 %|

26 Διοίκηση της Επιτροπής|1 093|985|0|63|1 048|95.92 %|36|0|36|3.34 %|8|0|0|8|0.74 %|

27 Προϋπολογισμός|274|268|0|3|272|99.07 %|2|0|2|0.74 %|1|0|0|1|0.19 %|

28 Λογιστικός έλεγχος|11|10|0|0|11|96.77 %|0|0|0|1.93 %|0|0|0|0|1.30 %|

29 Στατιστικές|143|129|0|4|133|92.73 %|7|0|7|4.94 %|3|0|0|3|2.33 %|

30 Συντάξεις και συναφείς δαπάνες|1 136|1 117|0|0|1 117|98.36 %|0|0|0|0.00 %|19|0|0|19|1.84 %|

31 Γλωσσικές υπηρεσίες|456|375|0|49|424|93.01 %|28|0|28|6.25 %|3|0|0|3|0.74 %|

40 Αποθεματικά|503|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0.00 %|503|0|0|503|100.00%|

90 Άλλα όργανα|2 970|2 659|8|100|2 767|93.16 %|56|10|66|2.22 %|137|0|0|137|4.62 %|

Σύνολο|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

11. Εκτέλεση των πιστώσεων πληρωμών ανά τομέα πολιτικής|

||||||||σε εκατ. EUR|

||Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Έσοδα για ειδικό προορισμό|Σύνολο|%|Αυτόματες μεταφορές|Μεταφορές βάσει αποφάσεως|Έσοδα για ειδικό προορισμό|Σύνολο|%|Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Έσοδα για ειδικό προορισμό (ΕΖΕΣ)|Σύνολο|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

01 Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις|345|300|15|13|327|94.82 %|6|0|9|14|4.10 %|3|1|0|4|1.08 %|

02 Επιχειρήσεις|705|514|16|28|558|79.21 %|13|0|76|89|12.57 %|52|4|2|58|8.22 %|

03 Ανταγωνισμός|107|82|11|2|95|88.32 %|8|0|2|10|9.40 %|1|2|0|2|2.28 %|

04 Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις|9 929|8 886|13|7|8 906|89.70 %|17|732|6|755|7.60 %|263|5|0|268|2.70 %|

05 Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97.87 %|26|0|929|954|1.69 %|58|192|0|249|0.44 %|

06 Ενέργεια και μεταφορές|2 480|2 177|16|61|2 253|90.84 %|17|75|85|177|7.12 %|41|5|4|51|2.04 %|

07 Περιβάλλον|409|328|16|12|356|87.17 %|18|6|7|30|7.40 %|19|3|0|22|5.44 %|

08 Έρευνα|5 644|4 490|36|300|4 826|85.50 %|44|0|745|789|13.97 %|16|10|4|30|0.53 %|

09 Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα επικοινωνίας|1 552|1 268|13|94|1 375|88.58 %|15|0|158|173|11.13 %|2|2|0|5|0.30 %|

10 Άμεση έρευνα|735|321|34|56|411|55.87 %|32|2|280|314|42.73 %|6|4|0|10|1.40 %|

11 Θαλάσσιες υποθέσεις και αλιεία|715|588|3|2|592|82.87 %|4|11|4|19|2.69 %|102|1|0|103|14.45 %|

12 Εσωτερική αγορά|76|59|6|1|66|86.89 %|6|0|1|7|9.47 %|1|1|0|3|3.64 %|

13 Περιφερειακή πολιτική|26 793|26 564|174|1|26 740|99.80 %|13|0|2|15|0.06 %|20|18|0|38|0.14 %|

14 Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση|131|111|8|1|120|91.54 %|7|0|2|9|6.53 %|1|1|0|3|1.92 %|

15 Εκπαίδευση και πολιτισμός|1 654|1 310|15|171|1 495|90.38 %|14|0|140|153|9.27 %|3|2|1|6|0.35 %|

16 Επικοινωνία |229|189|13|2|204|89.22 %|15|0|2|16|7.17 %|5|4|0|8|3.61 %|

17 Υγεία και προστασία των καταναλωτών |632|484|28|14|526|83.25 %|28|0|7|35|5.58 %|68|2|0|71|11.16 %|

18 Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης|830|718|7|19|744|89.64 %|6|0|9|16|1.89 %|63|7|0|70|8.47 %|

19 Εξωτερικές σχέσεις|3 805|3 576|38|59|3 673|96.55 %|43|6|24|72|1.90 %|46|12|0|59|1.54 %|

20 Εμπόριο|88|71|5|1|77|88.09 %|6|0|1|8|8.56 %|2|1|0|3|3.35 %|

21 Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ|1 872|1 588|27|83|1 698|90.68 %|40|0|98|138|7.37 %|31|5|0|37|1.95 %|

22 Διεύρυνση|1 437|1 250|11|48|1 308|91.08 %|9|1|8|18|1.25 %|106|5|0|110|7.67 %|

23 Ανθρωπιστική βοήθεια|859|788|5|7|800|93.13 %|6|40|1|47|5.42 %|12|0|0|12|1.45 %|

24 Καταπολέμηση της απάτης|80|67|4|0|71|88.65 %|7|0|0|7|8.51 %|1|2|0|2|2.84 %|

25 Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών|212|167|14|3|185|87.27 %|15|0|4|20|9.32 %|3|4|0|7|3.42 %|

26 Διοίκηση της Επιτροπής|1 226|875|108|50|1 034|84.34 %|113|0|51|164|13.35 %|10|18|0|28|2.30 %|

27 Προϋπολογισμός|285|259|9|2|271|95.19 %|9|0|3|12|4.29 %|1|1|0|1|0.52 %|

28 Λογιστικός έλεγχος|12|10|0|0|10|90.05 %|1|0|0|1|7.43 %|0|0|0|0|2.52 %|

29 Στατιστικές|138|107|6|7|120|87.27 %|6|0|8|15|10.63 %|2|1|0|3|2.09 %|

30 Συντάξεις και συναφείς δαπάνες|1 136|1 117|0|0|1 117|98.36 %|0|0|0|0|0.00 %|19|0|0|19|1.64 %|

31 Γλωσσικές υπηρεσίες|479|354|22|45|422|87.91 %|21|0|32|53|11.02 %|3|2|0|5|1.07 %|

40 Αποθεματικά|229|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|229|0|0|229|100.00%|

90 Άλλα όργανα|3 334|2 344|327|100|2 771|83.12 %|315|10|67|392|11.75 %|137|34|0|171|5.13 %|

Σύνολο|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3.63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

12. ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΚΚΡΕΜΟΥΣΩΝ ΑΝΑΛΗΨΕΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ πολιτικησ |

σε εκατ. EUR|

|Εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων στο τέλος του προηγούμενου έτους|Υποχρεώσεις του οικονομικού έτους||

01 Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Επιχειρήσεις|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Ανταγωνισμός|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Ενέργεια και μεταφορές|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Περιβάλλον|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Έρευνα|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα επικοινωνίας|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Άμεση έρευνα|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Θαλάσσιες υποθέσεις και αλιεία|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Εσωτερική αγορά|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Περιφερειακή πολιτική|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Εκπαίδευση και πολιτισμός|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Επικοινωνία |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Υγεία και προστασία των καταναλωτών |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Εξωτερικές σχέσεις|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Εμπόριο|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Διεύρυνση|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Ανθρωπιστική βοήθεια|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Καταπολέμηση της απάτης|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Διοίκηση της Επιτροπής|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Προϋπολογισμός|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Λογιστικός έλεγχος|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Στατιστικές|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Συντάξεις και συναφείς δαπάνες|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Γλωσσικές υπηρεσίες|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Άλλα όργανα|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Σύνολο|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΕΚΚΡΕΜΟΥΣΩΝ ΑΝΑΛΗΨΕΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ|

||||||||σε εκατ. EUR|

Τομέας πολιτικής|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Σύνολο|

01 Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Επιχειρήσεις|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Ανταγωνισμός|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Ενέργεια και μεταφορές|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Περιβάλλον|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Έρευνα|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα επικοινωνίας|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Άμεση έρευνα|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Θαλάσσιες υποθέσεις και αλιεία|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Εσωτερική αγορά|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Περιφερειακή πολιτική|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Εκπαίδευση και πολιτισμός|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Επικοινωνία |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Υγεία και προστασία των καταναλωτών |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Εξωτερικές σχέσεις|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Εμπόριο|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Διεύρυνση|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Ανθρωπιστική βοήθεια|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Καταπολέμηση της απάτης|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Συντονισμός των πολιτικών της Επιτροπής και παροχή νομικών συμβουλών|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Διοίκηση της Επιτροπής|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Προϋπολογισμός|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Λογιστικός έλεγχος|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Στατιστικές|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Συντάξεις και συναφείς δαπάνες|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Γλωσσικές υπηρεσίες|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Άλλα όργανα|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Σύνολο|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΣΟΔΩΝ 2008 ΑΝΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ|

||||||||σε εκατ. EUR|

|Αρχικές|Τελικές|Τρέχον οικονομικό έτος|Μεταφερθείσες|Σύνολο|Από απαιτήσεις τρέχοντος έτους|Από μεταφερθείσες απαιτήσεις|Σύνολο|% του προϋπολογισμού||

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο|99|99|164|86|250|137|4|141|142.54 %|109|

Συμβούλιο|53|53|96|12|108|90|12|102|192.94 %|6|

Επιτροπή|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103.97 %|12 291|

Δικαστήριο|38|38|41|0|41|41|0|41|106.26 %|0|

Ελεγκτικό Συνέδριο|19|19|19|1|19|18|0|19|98.50 %|0|

Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή|10|10|16|0|16|16|0|16|164.23 %|0|

Επιτροπή των Περιφερειών|7|7|20|0|20|20|0|20|309.74 %|0|

Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής|1|1|1|0|1|1|0|1|112.93 %|0|

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων|1|1|1|0|1|1|0|1|78.73 %|0|

Σύνολο|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104.06 %|12 407|

15. Εκτέλεση των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών ανά κοινοτικό όργανο|

Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων|

||||||||σε εκατ. EUR|

||Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Από έσοδα για ειδικό προορισμό|Σύνολο|%|Από έσοδα για ειδικό προορισμό|Μεταφορές βάσει αποφάσεως|Σύνολο|%|Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Μεταφερθείσες πιστώσεις|Έσοδα για ειδικό προορισμό (ΕΖΕΣ)|Σύνολο|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο|1 596|1 418|8|42|1 467|91.94 %|16|10|26|1.65 %|102|0|0|102|6.42 %|

Συμβούλιο|642|551|0|41|593|92.33 %|38|0|38|5.88 %|12|0|0|12|1.80 %|

Επιτροπή|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97.78 %|2 169|318|2 487|1.74 %|680|0|2|682|0.48 %|

Δικαστήριο|318|311|0|1|313|98.50 %|1|0|1|0.37 %|4|0|0|4|1.14 %|

Ελεγκτικό Συνέδριο|188|173|0|0|173|92.19 %|0|0|0|0.21 %|14|0|0|14|7.59 %|

Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή|122|117|0|3|120|98.02 %|0|0|0|0.33 %|2|0|0|2|1.65 %|

Επιτροπή των Περιφερειών|88|75|0|12|87|98.37 %|0|0|0|0.08 %|1|0|0|1|1.56 %|

Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής|9|8|0|0|8|91.98 %|0|0|0||1|0|0|1|8.02 %|

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων|7|5|0|0|5|81.44 %|0|0|0||1|0|0|1|18.56 %|

Σύνολο|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

||||||||

Πιστώσεις πληρωμών||

|||||||σε εκατ. EUR|

||Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Από έσοδα για ειδικό προορισμό|Σύνολο|%|Αυτόματες μεταφορές|Μεταφορές βάσει αποφάσεως|Από έσοδα για ειδικό προορισμό|Σύνολο|%|Από τις πιστώσεις του οικονομικού έτους|Από μεταφορές|Έσοδα για ειδικό προορισμό (ΕΖΕΣ)|Σύνολο|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο|1 799|1 237|186|43|1 466|81.50 %|180|10|22|212|11.78 %|102|19|0|121|6.72 %|

Συμβούλιο|762|510|108|41|659|86.44 %|41|0|42|83|10.86 %|12|9|0|21|2.70 %|

Επιτροπή|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95.34 %|562|872|2 693|4 127|3.40 %|1 189|316|13|1 517|1.25 %|

Δικαστήριο|332|293|13|1|307|92.47 %|18|0|1|19|5.84 %|4|2|0|6|1.69 %|

Ελεγκτικό Συνέδριο|200|112|11|0|123|61.35 %|61|0|0|62|30.76 %|14|2|0|16|7.89 %|

Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή|128|110|4|3|117|91.69 %|6|0|1|8|5.95 %|2|1|0|3|2.37 %|

Επιτροπή των Περιφερειών|95|69|5|12|86|90.09 %|6|0|1|6|6.75 %|1|2|0|3|3.17 %|

Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής|10|8|1|0|8|84.57 %|1|0|0|1|7.57 %|1|0|0|1|7.86 %|

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων|8|4|1|0|5|64.24 %|1|0|0|1|15.02 %|1|0|0|2|20.75 %|

Σύνολο|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3 .63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

16. Έσοδα οργανισμών: δημοσιονομικές προβλέψεις, απαιτήσεις και εισπράξεις|σε εκατ. EUR|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης|19|18|17|1|15|

Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία|9|7|7|0|18|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων|70|71|71|0|02|

Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων|51|49|49|0|17|

Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας|15|16|15|0|18|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος|40|42|42|0|07|

Κοινοτική Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας|10|10|10|0|11|

Ευρωπαϊκή Aρχή για την Aσφάλεια των Tροφίμων|69|65|65|0|17|

Ευρωπαϊκή αρχή εποπτείας GNSS|44|41|41|0|06|

Σύντηξη για την παραγωγή ενέργειας|174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα|53|51|51|0|06|

Γραφείο Εναρμόνισης στην Εσωτερική Αγορά|225|194|194|0|12|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων|194|198|196|1|02|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών|8|8|8|0|09|

Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης|17|13|13|0|18|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων|21|21|21|0|06|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία|14|13|13|0|04|

Μεταφραστικό Κέντρο των Οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης|63|52|45|7|31|

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης|20|19|19|0|15|

Κοινοτικό Γραφείο Φυτικών Ποικιλιών|13|12|12|0|17|

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας|20|20|20|0|04|

Εκτελεστικός Οργανισμός Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού|48|48|48|0|15|

Εκτελεστικός Οργανισμός για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία|13|13|13|0|06|

Εκτελεστικός Οργανισμός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας|14|13|13|0|08|

Εκτελεστικός Οργανισμός Έρευνας |22|22|21|0|08|

Εκτελεστικός Οργανισμός για το Πρόγραμμα Δημόσιας Υγείας|6|6|6|0|17|

Εκτελεστικός Οργανισμός του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών|9|9|9|0|06|

Σύνολο|1 501|1 415|1 363|52||

|||σε εκατ. EUR|

Επιδότηση Επιτροπής|824|796|796|-0|

Έσοδα από αμοιβές|415|399|388|11|

Άλλα έσοδα|262|220|179|41|

Σύνολο|1 501|1 415|1 363|52|

17. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ: Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων και πιστώσεις πληρωμών ανά οργανισμό |σε εκατ. EUR|

Οργανισμός|Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων|Πιστώσεις πληρωμών|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης|21|19|1|22|18|2|

Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία|13|10|2|14|6|5|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων|70|67|0|83|57|20|

Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων|51|48|0|67|44|18|

Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας|16|16|0|17|15|1|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος|42|42|0|48|40|7|

Κοινοτική Υπηρεσία Ελέγχου της Αλιείας|10|10|0|11|10|1|

Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων|71|69|0|87|67|10|

Ευρωπαϊκή αρχή εποπτείας GNSS|145|119|26|120|68|52|

Σύντηξη για την παραγωγή ενέργειας|404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα|49|46|0|57|46|2|

Γραφείο Εναρμόνισης στην Εσωτερική Αγορά|338|146|0|367|140|31|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων|194|185|0|230|181|40|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών|8|8|0|10|8|2|

Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης|17|17|0|24|17|7|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων|21|21|0|25|20|5|

Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία|15|13|1|19|13|5|

Μεταφραστικό Κέντρο των Οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης|63|36|0|66|36|4|

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης|21|20|2|23|20|2|

Κοινοτικό Γραφείο Φυτικών Ποικιλιών|14|12|0|14|12|0|

Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας|21|21|1|26|20|6|

Εκτελεστικός Οργανισμός Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού|48|46|0|54|46|6|

Εκτελεστικός Οργανισμός για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία|13|12|0|15|12|1|

Εκτελεστικός Οργανισμός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας|14|13|0|21|17|2|

Εκτελεστικός Οργανισμός Έρευνας|22|23|0|22|18|4|

Εκτελεστικός Οργανισμός για το Πρόγραμμα Δημόσιας Υγείας|6|6|0|7|5|1|

Εκτελεστικός Οργανισμός του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών|9|8|0|10|8|1|

Σύνολο|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Είδος δαπάνης|Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων|Πιστώσεις πληρωμών|

Προσωπικό|547|508|0|561|500|15|

Διοικητικές δαπάνες|246|238|0|331|232|83|

Επιχειρησιακά έξοδα|1 179|901|67|1 072|540|279|

Σύνολο|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ|σε εκατ. EUR|

Έσοδα του οικονομικού έτους|117 626|1 363|(796)|118 193|

Πληρωμές βάσει των πιστώσεων του τρέχοντος έτους|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Πιστώσεις πληρωμών μεταφερθείσες στο έτος Ν+1|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Ακύρωση μη χρησιμοποιηθεισών πιστώσεων που μεταφέρθηκαν από το έτος Ν-1|2 791|188|0|2 979|

Συναλλαγματικές διαφορές του οικονομικού έτους |185|(5)|0|180|

Αποτέλεσμα εκτέλεσης του προϋπολογισμού|2 264|87|0|2 351|

ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

1. Αρχές, δομή και πιστώσεις του προϋπολογισμού

2. Επεξήγηση των εκθέσεων σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού

1. ΑΡΧΕΣ, ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

1.1 ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

Η λογιστική του προϋπολογισμού τηρείται σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου της 25 ης Ιουνίου 2002 (ΕΕ L 248 της 16 ης Σεπτεμβρίου 2002) για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002 της Επιτροπής της 23 ης Δεκεμβρίου 2002, για τη θέσπιση των κανόνων εφαρμογής του ενλόγω δημοσιονομικού κανονισμού. Ο γενικός προϋπολογισμός, το κύριο μέσο άσκησης της δημοσιονομικής πολιτικής της ΕΕ, είναι η πράξη που προβλέπει και εγκρίνει, κάθε χρόνο, τα έσοδα και τις δαπάνες της ΕΕ.

Κάθε χρόνο, η Επιτροπή εκτιμά τα έσοδα και τις δαπάνες του συνόλου των οργάνων της ΕΕ για το οικονομικό έτος και καταρτίζει προσχέδιο προϋπολογισμού, το οποίο διαβιβάζει στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή. Βάσει αυτού του προσχεδίου προϋπολογισμού, το Συμβούλιο εκπονεί το σχέδιο προϋπολογισμού που θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο σκελών της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής. Η έγκριση του προϋπολογισμού βεβαιώνεται από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πράγμα το οποίο καθιστά δυνατή την εκτέλεσή του. Την ευθύνη για την εκτέλεση του προϋπολογισμού φέρει κατά κύριο λόγο η Επιτροπή.

1.2 ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΟΥΝ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ

Ο γενικός προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης διέπεται από διάφορες θεμελιώδεις αρχές:

– ενότητα και αυθεντικότητα του προϋπολογισμού : το σύνολο των δαπανών και των εσόδων πρέπει να συγκεντρώνεται σε ένα και μοναδικό προϋπολογισμό, να καταλογίζεται σε ένα κονδύλιο του προϋπολογισμού και οι δαπάνες δεν μπορούν να υπερβαίνουν τις εγκεκριμένες πιστώσεις,

– καθολικότητα : η αρχή αυτή περιλαμβάνει δύο κανόνες:

– τον κανόνα του μη καταλογισμού, σύμφωνα με τον οποίο τα έσοδα του προϋπολογισμού δεν πρέπει να προορίζονται για συγκεκριμένες δαπάνες (το σύνολο των εσόδων πρέπει να καλύπτει το σύνολο των δαπανών),

– τον κανόνα της μη προσαρμογής, σύμφωνα με τον οποίο τα έσοδα και οι δαπάνες πρέπει να εγγράφονται στον προϋπολογισμό για ολόκληρο το ποσό τους χωρίς μεταξύ τους προσαρμογές,

– ενιαύσιο : οι πιστώσεις εγκρίνονται για ένα οικονομικό έτος και πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια αυτού του έτους,

– ισοσκέλιση : τα έσοδα και οι δαπάνες που εμφανίζονται στον προϋπολογισμό πρέπει να είναι ισοσκελισμένα (οι προβλέψεις εσόδων πρέπει να καλύπτουν τις πιστώσεις πληρωμών),

– ειδικότητα : κάθε πίστωση έχει συγκεκριμένο προορισμό και συγκεκριμένο σκοπό,

– ενιαία νομισματική μονάδα : ο προϋπολογισμός καταρτίζεται και εκτελείται σε ευρώ, όπως και οι λογαριασμοί,

– χρηστή δημοσιονομική διαχείριση : οι πιστώσεις του προϋπολογισμού χρησιμοποιούνται σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, δηλαδή σύμφωνα με τις αρχές της οικονομίας, της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας,

– διαφάνεια : ο προϋπολογισμός και οι διορθωτικοί προϋπολογισμοί, καθώς και οι οριστικοί λογαριασμοί δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

1.3 ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει:

(a) γενική κατάσταση εσόδων,

(b) χωριστά τμήματα με τις καταστάσεις εσόδων και δαπανών κάθε οργάνου: Τμήμα I: Κοινοβούλιο, Τμήμα II: Συμβούλιο, Τμήμα III: Επιτροπή, Τμήμα IV: Δικαστήριο, Τμήμα V: Ελεγκτικό Συνέδριο, Τμήμα VI: Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, Τμήμα VII: Επιτροπή των Περιφερειών, Τμήμα VIII: Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, Τμήμα IX: Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων.

Τα έσοδα και οι δαπάνες κάθε οργάνου ταξινομούνται σε τίτλους, κεφάλαια, άρθρα και θέσεις ανάλογα με τη φύση ή τον προορισμό τους. Ένα μέρος των κεφαλαίων της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ ετίθετο στη διάθεση του επιχειρησιακού προϋπολογισμού της. Αυτός ο επιχειρησιακός προϋπολογισμός εγκρινόταν κάθε χρόνο από τη Επιτροπή, κατόπιν διαβουλεύσεων με το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο τελευταίος προϋπολογισμός καταρτίστηκε για την περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως την 23 η Ιουλίου 2002. Από την 24 η Ιουλίου 2002, τα έσοδα και οι επιβαρύνσεις που συνδέονται με τον επιχειρησιακό προϋπολογισμό της ΕΚΑΧ περιλαμβάνονται στο λογαριασμό εσόδων και δαπανών της υπό εκκαθάριση ΕΚΑΧ. Οι εναπομένουσες αναλήψεις υποχρεώσεων που πρέπει να πραγματοποιηθούν εμφανίζονται στο παθητικό του ισολογισμού.

1.4 ΔOMH ΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

1.4.1 Γενική επισκόπηση

Μόνον ο προϋπολογισμός της Επιτροπής περιλαμβάνει διοικητικές και λειτουργικές πιστώσεις. Τα άλλα όργανα, στην ουσία, διαθέτουν μόνον διοικητικές πιστώσεις. Επίσης, στον προϋπολογισμό διακρίνονται δύο είδη πιστώσεων: μη διαχωριζόμενες πιστώσεις (ΜΔΠ) και διαχωριζόμενες πιστώσεις (ΔΠ). Οι μη διαχωριζόμενες πιστώσεις προορίζονται για την χρηματοδότηση πράξεων που έχουν ετήσιο χαρακτήρα (και ανταποκρίνονται στην αρχή του ενιαυσίου). Καλύπτουν όλα τα διοικητικά κεφάλαια του προϋπολογισμού του τμήματος της Επιτροπής και ολόκληρο το τμήμα που αντιστοιχεί σε κάθε όργανο, τις πιστώσεις του ΕΓΤΠΕ ετήσιου χαρακτήρα και ορισμένες τεχνικές πιστώσεις (επιστροφές, εγγυήσεις για δανειοδοτικές και δανειοληπτικές πράξεις, κ.λπ.). Όσον αφορά τις μη διαχωριζόμενες πιστώσεις, το ποσό των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων ισούται με το ποσό των πιστώσεων πληρωμών.

Οι διαχωριζόμενες πιστώσεις θεσπίστηκαν προκειμένου να συμβιβασθεί η αρχή του ενιαυσίου με την ανάγκη διαχείρισης πολυετών πράξεων. Προορίζονται για την κάλυψη πράξεων πολυετούς χαρακτήρα και περιλαμβάνουν όλες τις άλλες πιστώσεις που ανήκουν σε όλα τα κεφάλαια με εξαίρεση το κεφάλαιο 1 του τμήματος της Επιτροπής.

Οι διαχωριζόμενες πιστώσεις υποδιαιρούνται σε πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων (ΠΑΥ) και σε πιστώσεις πληρωμών (ΠΠ):

– πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων : καλύπτουν το σύνολο των νομικών υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους για μέτρα η εκτέλεση των οποίων εκτείνεται σε αρκετά οικονομικά έτη. Ωστόσο, οι αναλήψεις υποχρεώσεων που προβλέπονται στον προϋπολογισμό για δράσεις η εκτέλεση των οποίων εκτείνεται σε περισσότερα από ένα οικονομικά έτη, μπορούν να κατανεμηθούν σε διάφορες ετήσιες δόσεις σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού, εφόσον αυτό προβλέπεται από τη βασική πράξη.

– πιστώσεις πληρωμών : καλύπτουν δαπάνες που προκύπτουν από υποχρεώσεις που αναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια του τρέχοντος οικονομικού έτους ή/και των προηγούμενων οικονομικών ετών.

1.4.2 Προέλευση των πιστώσεων

Η κυριότερη πηγή πιστώσεων είναι ο προϋπολογισμός του τρέχοντος έτους της ΕΕ. Ωστόσο, υπάρχουν άλλα είδη πιστώσεων που προκύπτουν από τις διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού. Οι πιστώσεις αυτές προέρχονται από προηγούμενα οικονομικά έτη ή από εξωτερικές πηγές:

- Οι αρχικές πιστώσεις του προϋπολογισμού που εγκρίθηκαν για το τρέχον οικονομικό έτος μπορούν να συμπληρωθούν με μεταφορές πιστώσεων μεταξύ γραμμών σύμφωνα με τους κανόνες που προβλέπονται στα άρθρα 22 έως 24 του δημοσιονομικού κανονισμού (αριθ. 1605/2002 της 25 ης Ιουνίου 2002) και με διορθωτικούς προϋπολογισμούς (όπως προβλέπεται στα άρθρα 37 έως 38 του δημοσιονομικού κανονισμού).

- Μεταφερθείσες πιστώσεις από το προηγούμενο οικονομικό έτος ή ανασυσταθείσες πιστώσεις συμπληρώνουν επίσης τον τρέχοντα προϋπολογισμό. Πρόκειται για:

– μη διαχωριζόμενες πιστώσεις πληρωμών που μπορούν να μεταφερθούν αυτόματα μόνο για ένα οικονομικό έτος σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 4 του δημοσιονομικού κανονισμού,

– πιστώσεις που μεταφέρονται με απόφαση των θεσμικών οργάνων σε μία από τις δύο ακόλουθες περιπτώσεις: εάν έχουν ολοκληρωθεί τα προπαρασκευαστικά στάδια (άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού) ή εάν έχει καθυστερήσει η έγκριση της νομικής βάσης (άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού). Η μεταφορά αυτή μπορεί να αφορά τόσο πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων όσο και πιστώσεις πληρωμών (άρθρο 9 παράγραφος 3), και

– ανασυστάσεις πιστώσεων μετά από αποδεσμεύσεις: πρόκειται για την επανεγγραφή πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων σχετικά με τα διαρθρωτικά ταμεία οι οποίες έγιναν αντικείμενο αποδέσμευσης. Η επανεγγραφή πιστώσεων μπορεί να γίνει κατ' εξαίρεση εάν πρόκειται για σφάλμα της Επιτροπής ή εάν τα ποσά είναι απαραίτητα για την ολοκλήρωση του προγράμματος (άρθρο 157 του δημοσιονομικού κανονισμού).

- Έσοδα για ειδικό προορισμό τα οποία συνίστανται σε:

– επιστροφές των οποίων τα ποσά είναι έσοδα για ειδικό προορισμό χορηγούμενα στο κονδύλιο του προϋπολογισμού το οποίο επιβαρύνθηκε με την αρχική δαπάνη και μπορούν να μεταφέρονται χωρίς περιορισμούς,

– πιστώσεις ΕΖΕΣ: η συμφωνία σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο προβλέπει την οικονομική συμμετοχή των μελών της σε ορισμένες δραστηριότητες του προϋπολογισμού της ΕΕ. Τα εν λόγω κονδύλια του προϋπολογισμού, καθώς και τα προβλεπόμενα ποσά δημοσιεύονται στο παράρτημα III του προϋπολογισμού της ΕΕ. Τα εν λόγω κονδύλια προσαυξάνονται κατά τη συνεισφορά της ΕΖΕΣ. Οι μη χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις στο τέλος του οικονομικού έτους ακυρώνονται και επιστρέφονται στις χώρες ΕΟΧ,

– έσοδα από τρίτα μέρη/ άλλες χώρες, που έχουν συνάψει συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση με σκοπό την οικονομική συμμετοχή στις δραστηριότητες της ΕΕ. Τα ποσά που εισπράττονται κατ' αυτόν τον τρόπο θεωρούνται ως έσοδα προερχόμενα από τρίτα μέρη, τα οποία χορηγούνται στα σχετικά κονδύλια του προϋπολογισμού (συχνά στον τομέα της έρευνας) και μπορούν να μεταφέρονται χωρίς περιορισμούς (άρθρο 10 και άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχεία α) και δ) του δημοσιονομικού κανονισμού).

– εργασίες για τρίτα μέρη: στο πλαίσιο των ερευνητικών τους δραστηριοτήτων, τα κέντρα έρευνας της ΕΕ μπορούν να εκτελούν εργασίες για εξωτερικούς οργανισμούς (άρθρο 161 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού). Όπως τα έσοδα από τρίτα μέρη, οι εργασίες για τρίτα μέρη χορηγούνται σε ορισμένες γραμμές του προϋπολογισμού και μπορούν να μεταφέρονται χωρίς περιορισμούς (άρθρο 10 και άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του δημοσιονομικού κανονισμού), και

– ανασυσταθείσες πιστώσεις μετά από επιστροφή προκαταβολών: πρόκειται για κεφάλαια της ΕΕ τα οποία επιστράφηκαν από τους δικαιούχους και μπορούν να μεταφέρονται χωρίς περιορισμούς. Στον τομέα των διαρθρωτικών ταμείων, η επανεγγραφή γίνεται με απόφαση της Επιτροπής (άρθρο 18 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού και άρθρο 228 των κανόνων εφαρμογής του).

1.4.3 Σύνθεση διαθέσιμων πιστώσεων

Οριστικές πιστώσεις του προϋπολογισμού = αρχικές εγκεκριμένες πιστώσεις του προϋπολογισμού + πιστώσεις του διορθωτικού προϋπολογισμού + μεταφορές πιστώσεων,

– Συμπληρωματικές πιστώσεις = έσοδα για ειδικό προορισμό (βλ. ανωτέρω) + μεταφερθείσες πιστώσεις από το προηγούμενο οικονομικό έτος ή πιστώσεις ανασυσταθείσες μετά από αποδεσμεύσεις,

– Σύνολο εγκεκριμένων πιστώσεων = οριστικές πιστώσεις του προϋπολογισμού + συμπληρωματικές πιστώσεις,

– Πιστώσεις του έτους (όπως χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του δημοσιονομικού αποτελέσματος) = οριστικές πιστώσεις του προϋπολογισμού + έσοδα για ειδικό προορισμό.

1.5 ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Η εκτέλεση του προϋπολογισμού διέπεται από το άρθρο 48 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού το οποίο ορίζει ότι: «Η Επιτροπή εκτελεί […] τον προϋπολογισμό σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό, με δική της ευθύνη και εντός του ορίου των πιστώσεων που έχουν διατεθεί». Το άρθρο 50 ορίζει ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει στα λοιπά όργανα τις αρμοδιότητες που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των τμημάτων του προϋπολογισμού που τους αντιστοιχούν.

1.6 ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΠΡΟΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ (ΥΠΕ)

Η καθιέρωση των διαχωριζόμενων πιστώσεων (ΔΠ) οδήγησε στη δημιουργία αποκλίσεων μεταξύ αναλήψεων υποχρεώσεων και πραγματοποιούμενων πληρωμών. Πράγματι, οι αποκλίσεις που αντιστοιχούν στα υπόλοιπα προς εκκαθάριση, αντιπροσωπεύουν τη χρονική υστέρηση από τη στιγμή που γίνονται οι αναλήψεις υποχρεώσεων μέχρι τη στιγμή που γίνονται οι αντίστοιχες πληρωμές.

2. ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

2.1 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ (Πίνακας 1)

2.1.1 Γενικές παρατηρήσεις

Οι ίδιοι πόροι εγγράφονται στους λογαριασμούς βάσει των ποσών που πιστώνονται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους στους λογαριασμούς που τηρούνται εν ονόματι της Επιτροπής από τις διοικητικές υπηρεσίες των κρατών μελών. Σε περίπτωση πλεονάσματος, τα έσοδα περιλαμβάνουν επίσης το αποτέλεσμα του προηγούμενου οικονομικού έτους. Τα λοιπά έσοδα εγγράφονται βάσει των ποσών που εισπράχθηκαν πράγματι κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους.

Για τον υπολογισμό του αποτελέσματος εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος, ως δαπάνες θεωρούνται οι πληρωμές από πιστώσεις πληρωμών του εν λόγω οικονομικού έτους, στις οποίες προστίθενται οι πιστώσεις του ιδίου έτους που μεταφέρονται στο επόμενο έτος. Οι πληρωμές από πιστώσεις πληρωμών ενός οικονομικού έτους είναι εκείνες οι οποίες εκτελούνται από τον υπόλογο το αργότερο μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου του οικονομικού έτους . Στην περίπτωση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων, οι δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη είναι αυτές που πραγματοποίησαν τα κράτη μέλη από την 16 η Οκτωβρίου 2008 μέχρι την 15 η Οκτωβρίου 2009, εφόσον η ανάληψή τους και η αντίστοιχη έγκριση κοινοποιηθούν στον υπόλογο το αργότερο μέχρι την 31 η Ιανουαρίου 2010 . Οι δαπάνες του ΕΓΤΕ μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο απόφασης συμμόρφωσης μετά από ελέγχους που διενεργήθηκαν στα κράτη μέλη.

Το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού περιλαμβάνει δύο συνιστώσες: το αποτέλεσμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το αποτέλεσμα της συμμετοχής των χωρών της ΕΖΕΣ που είναι μέλη του ΕΟΧ. Σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού αριθ. 1150/2000 για το σύστημα των ιδίων πόρων, το αποτέλεσμα αυτό συνίσταται στη διαφορά μεταξύ:

– του συνόλου των εσόδων που εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του εν λόγω οικονομικού έτους,

– του συνόλου των πληρωμών που πραγματοποιήθηκαν από τις πιστώσεις του έτους αυτού, προσαυξημένου κατά το ποσό των πιστώσεων του ιδίου έτους που μεταφέρονται στο επόμενο έτος.

Η διαφορά αυτή αυξάνεται ή μειώνεται:

– κατά το καθαρό ποσό που προκύπτει από ακυρώσεις πιστώσεων πληρωμών που μεταφέρθηκαν από προηγούμενα οικονομικά έτη και από πληρωμές, οι οποίες λόγω διακυμάνσεων της ισοτιμίας του ευρώ, υπερβαίνουν τις μη διαχωριζόμενες πιστώσεις που μεταφέρθηκαν από το προηγούμενο οικονομικό έτος,

– κατά το υπόλοιπο που προκύπτει από τα συναλλαγματικά κέρδη και ζημίες που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους.

Το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού επιστρέφεται στα κράτη μέλη το επόμενο έτος αφού αφαιρεθούν τα οφειλόμενα ποσά για το εν λόγω το οικονομικό έτος.

Οι μεταφερθείσες πιστώσεις από το προηγούμενο οικονομικό έτος σχετικά με τις συνεισφορές τρίτων και τις εργασίες υπέρ τρίτων, οι οποίες εξ ορισμού δεν ακυρώνονται ποτέ, περιλαμβάνονται στις πρόσθετες πιστώσεις του οικονομικού έτους. Σ' αυτό ακριβώς οφείλεται η διαφορά μεταξύ του ποσού των πιστώσεων που μεταφέρθηκαν από το προηγούμενο οικονομικό έτος που περιλαμβάνονται στις καταστάσεις για την εκτέλεση του προϋπολογισμού 2009 και του ποσού των πιστώσεων που μεταφέρθηκαν στο επόμενο οικονομικό έτος και περιλαμβάνονται στις καταστάσεις εκτέλεσης του προϋπολογισμού 2008. Οι πιστώσεις πληρωμών προς επαναχρησιμοποίηση και οι ανασυσταθείσες πιστώσεις μετά από επιστροφή προκαταβολών δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό του αποτελέσματος του οικονομικού έτους.

Οι μεταφερθείσες πιστώσεις πληρωμών περιλαμβάνουν: αυτόματες μεταφορές και μεταφορές κατόπιν αποφάσεως. Η ακύρωση μη χρησιμοποιηθεισών πιστώσεων πληρωμών που μεταφέρθηκαν από το προηγούμενο έτος αφορά τις ακυρώσεις πιστώσεων που μεταφέρθηκαν αυτόματα και με απόφαση. Περιλαμβάνει επίσης τη μείωση των πιστώσεων εσόδων για ειδικό προορισμό που μεταφέρθηκαν στο επόμενο έτος σε σύγκριση με το 2008. 2.1.2 Συμφωνία του αποτελέσματος εκτέλεσης του προϋπολογισμού με το οικονομικό αποτέλεσμα

Το οικονομικό αποτέλεσμα χρήσης υπολογίζεται βάσει των αρχών της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση. Το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, όμως, βασίζεται στις αρχές της τροποποιημένης ταμειακής λογιστικής, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό. Δεδομένου ότι και τα δύο λαμβάνουν ως βάση τις ίδιες πράξεις, είναι σκόπιμο να εξασφαλίζεται η μεταξύ τους συμφωνία. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τη συμφωνία αυτή, με τη μορφή κατανομής των στοιχείων συμφωνίας σε έσοδα και δαπάνες.

|ΣΥΜΦΩΝΙΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 2009|

||σε εκατ. EUR|

|2009|2008|

|||

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΧΡΗΣΗΣ|4 457|12 686|

|||

Έσοδα|||

Απαιτήσεις που βεβαιώθηκαν κατά το τρέχον έτος και που δεν έχουν ακόμη εισπραχθεί|(2 806)|(4 685)|

Απαιτήσεις που βεβαιώθηκαν σε προηγούμενα έτη και εισπράχθηκαν κατά το τρέχον έτος|2 563|3 485 |

Δεδουλευμένα έσοδα (καθαρά)|436|(724)|

|||

Δαπάνες|||

Δεδουλευμένα έξοδα (καθαρά)|5 381|6 353|

Έξοδα προηγούμενου έτους καταβληθέντα κατά το τρέχον έτος|(432)|(219)|

Καθαρό αποτέλεσμα προχρηματοδοτήσεων|(9 458)|(16 446)|

Μεταφερθείσες πιστώσεις πληρωμών στο επόμενο έτος|(1 759)|(3 914)|

Πληρωμές από μεταφορές και ακυρώσεις αχρησιμοποίητων πιστώσεων πληρωμών|4 573|1 182|

Μεταβολή προβλέψεων|(329)|4 316|

Άλλο|(153)|(88)|

|||

Οικονομικό αποτέλεσμα οργανισμών +ΕΚΑΧ|(209)|(136)|

|||

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ|2 264|1 810|

|||

Στοιχεία συμφωνίας - Έσοδα

Τα πραγματικά έσοδα ενός οικονομικού έτους αντιστοιχούν στα έσοδα που εισπράχθηκαν επί απαιτήσεων που βεβαιώθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους και στα ποσά που εισπράχθηκαν επί απαιτήσεων που βεβαιώθηκαν σε προηγούμενα οικονομικά έτη. Συνεπώς, οι απαιτήσεις που βεβαιώθηκαν κατά το τρέχον έτος και δεν έχουν ακόμη εισπραχθεί πρέπει να αφαιρεθούν από το οικονομικό αποτέλεσμα για λόγους συμφωνίας, δεδομένου ότι δεν αποτελούν μέρος των εσόδων του προϋπολογισμού. Αντιθέτως, οι απαιτήσεις που βεβαιώθηκαν σε προηγούμενα έτη και εισπράχθηκαν κατά το τρέχον έτος πρέπει να προστεθούν στο οικονομικό αποτέλεσμα για λόγους συμφωνίας των λογαριασμών.

Τα καθαρά δεδουλευμένα έσοδα συνίστανται κυρίως σε δεδουλευμένα έσοδα από γεωργικές εισφορές, ιδίους πόρους και τόκους και μερίσματα. Μόνον το καθαρό αποτέλεσμα λαμβάνεται υπόψη, δηλαδή τα δεδουλευμένα έσοδα του τρέχοντος έτους μείον τα αντιλογισθέντα δεδουλευμένα έσοδα προηγουμένων ετών.

Στοιχεία συμφωνίας – δαπάνες

Τα καθαρά δεδουλευμένα έξοδα περιλαμβάνουν κυρίως καταληκτικές πράξεις στο τέλος του έτους, δηλαδή επιλέξιμα έξοδα που πραγματοποίησαν δικαιούχοι χρηματοδοτήσεων της ΕΕ, αλλά τα οποία δεν έχουν δηλωθεί ακόμη στην ΕΕ.

Ενώ τα δεδουλευμένα έξοδα δεν θεωρούνται ως δημοσιονομικές δαπάνες, οι πληρωμές του τρέχοντος έτους για τιμολόγια καταχωρηθέντα σε προηγούμενα έτη , αποτελούν μέρος των δημοσιονομικών δαπανών του τρέχοντος έτους.

Το καθαρό αποτέλεσμα προχρηματοδοτήσεων είναι ο συνδυασμός 1) των νέων ποσών προχρηματοδότησης που καταβλήθηκαν κατά το τρέχον έτος και αναγνωρίσθηκαν ως δημοσιονομικές δαπάνες του έτους και 2) του συμψηφισμού των ποσών προχρηματοδότησης που καταβλήθηκαν κατά το τρέχον έτος ή προηγούμενα έτη μέσω της αποδοχής επιλέξιμων δαπανών. Τα τελευταία αυτά ποσά αντιπροσωπεύουν έξοδο από άποψη λογιστικής δεδουλευμένων αλλά όχι στους δημοσιονομικούς λογαριασμούς, διότι η πληρωμή της αρχικής προχρηματοδότησης είχε ήδη ληφθεί υπόψη ως δημοσιονομική δαπάνη κατά τον χρόνο της καταβολής της.

Εκτός από τις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν έναντι των πιστώσεων του έτους, οι πιστώσεις του έτους αυτού που μεταφέρονται στο επόμενο πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη κατά τον υπολογισμό του αποτελέσματος της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του ιδίου έτους (σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού 1150/2000). Το ίδιο ισχύει και για τις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν κατά το τρέχον έτος από μεταφορές και ακύρωση μη χρησιμοποιηθεισών πιστώσεων πληρωμών .

Οι μεταβολές των προβλέψεων αφορούν εκτιμήσεις τέλους του έτους που πραγματοποιήθηκαν στη λογιστική των δεδουλευμένων (κυρίως όσον αφορά τις παροχές προσωπικού), οι οποίες δεν έχουν κανέναν αντίκτυπο στους λογαριασμούς του προϋπολογισμού. Τα άλλα ποσά συμφωνίας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, στοιχεία όπως αποσβέσεις, αγορές στοιχείων ενεργητικού, μισθώματα και χρηματοοικονομικές συμμετοχές, τα οποία υφίστανται διαφορετική μεταχείριση στη λογιστική του προϋπολογισμού και στη λογιστική των δεδουλευμένων.

Τέλος τα οικονομικά αποτελέσματα των οργανισμών και της ΕΚΑΧ που περιλαμβάνονται στο ενοποιημένο οικονομικό αποτέλεσμα δεν πρέπει να ληφθούν υπόψη διότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού τους δεν αποτελεί μέρος του ενοποιημένου αποτελέσματος της εκτέλεσης του προϋπολογισμού.

2.2 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΠΟΣΩΝ 2008 (Πίνακας 2)

Στον αρχικό προϋπολογισμό που εγκρίθηκε, τον οποίο υπέγραψε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την 18 η Δεκεμβρίου 2008, το ποσό των πιστώσεων πληρωμών είχε καθοριστεί σε 116 096 εκατ. EUR και το ποσό που έπρεπε να χρηματοδοτηθεί με ίδιους πόρους σε 114 736 εκατ. EUR. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι εκτιμήσεις των εσόδων και των δαπανών στον αρχικό προϋπολογισμό υπόκεινται σε προσαρμογές κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους. Οι σχετικές τροποποιήσεις επέρχονται με τροποποιητικούς προϋπολογισμούς. Οι προσαρμογές των πληρωμών ιδίων πόρων βάσει του ΑΕΕ που καταβάλλουν τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν την ισοσκέλιση των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό εσόδων και δαπανών. Σύμφωνα με την αρχή της ισοσκέλισης, τα έσοδα και οι δαπάνες του προϋπολογισμού (πιστώσεις πληρωμών) πρέπει να είναι ισοσκελισμένα.

Έσοδα:

Κατά τη διάρκεια του 2009 εκδόθηκαν δέκα διορθωτικοί προϋπολογισμοί, μέσω των οποίων τα έσοδα του προϋπολογισμού 2009 ανήλθαν σε 113 035 εκατ. EUR. Το ποσό αυτό χρηματοδοτήθηκε από ίδιους πόρους συνολικού ύψους 110 238 εκατ. EUR (δηλαδή 4 498 εκατ. EUR λιγότερα σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις) και το υπόλοιπο από άλλα έσοδα. Αυτή η μειωμένη ανάγκη ίδιων πόρων ήταν το αποτέλεσμα πολλών παραγόντων, εκ των οποίων η συμπερίληψη στα έσοδα 1 796 εκατ. EUR από το πλεόνασμα του προηγούμενου έτους, καθώς και το συνδυασμένο αποτέλεσμα της μείωσης των πιστώσεων πληρωμών και της αύξησης των προβλεπόμενων εσόδων στον διορθωτικό προϋπολογισμό αριθ. 10/2009, με αποτέλεσμα συμπληρωματική μείωση των ιδίων πόρων κατά 2 888 εκατ. EUR.

Όσον αφορά τους ιδίους πόρους πρέπει να σημειωθεί ότι η είσπραξη παραδοσιακών ιδίων πόρων ήταν πολύ κοντά στο προβλεπόμενο ποσό. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι εκτιμήσεις του προϋπολογισμού τροποποιήθηκαν κατά την κατάρτιση του διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 6/2009 (μείωση κατά 5 226 εκατ. EUR) και επίσης κατά την κατάρτιση του διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 10/2009 (αυτή τη φορά σημειώθηκε αύξηση κατά 600 εκατ. EUR). Οι προσαρμογές αυτές βασίστηκαν, αφενός μεν, στις νέες μακροοικονομικές εαρινές προβλέψεις 2009, οι οποίες ήταν λιγότερο αισιόδοξες σε σχέση με τις προηγούμενες, αφετέρου δε, στην εξέλιξη των τρεχουσών εισπράξεων των συνεισφορών.

Τα ποσά των ιδίων πόρων ΦΠΑ και ΑΕΕ που καταβάλλονται από τα κράτη μέλη πλησιάζουν πολύ τις αρχικές εκτιμήσεις προϋπολογισμού. Οι διαφορές μεταξύ των προβλεπόμενων ποσών και των ποσών που όντως καταβάλλονται οφείλονται στην απόκλιση μεταξύ των ισοτιμιών του ευρώ που χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς του προϋπολογισμού και των ισοτιμιών που ισχύουν όταν τα κράτη μέλη που δεν ανήκουν στην ΟΝΕ πραγματοποιούν τις πληρωμές τους.

Δαπάνες:

Το 2009, ο προϋπολογισμός της ΕΕ ήταν ακόμη σε μεταβατικό στάδιο, μεταξύ δύο πολυετών δημοσιονομικών πλαισίων. Οι πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων αντανακλούσαν τους προσανατολισμούς όσον αφορά τις δαπάνες που συμφωνήθηκαν για τη νέα προγραμματική περίοδο 2007 – 2013, ενώ το μέρος των απαιτήσεων πληρωμών που εξακολούθησαν να σχετίζονται με το δημοσιονομικό πλαίσιο 2000 – 2006 ήταν περίπου 12%.

Όσον αφορά τις αναλήψεις υποχρεώσεων, ο αρχικός προϋπολογισμός και, επομένως, οι σχετικοί πολιτικοί στόχοι επιτεύχθηκαν ουσιαστικά όπως είχε προβλεφθεί. Το ποσοστό εκτέλεσης, αν εξαιρέσουμε τα μη χρησιμοποιηθέντα αποθεματικά (447 εκατ. EUR για το Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση και 56 εκατ. EUR για την επείγουσα βοήθεια), ανήλθε στο 99,6% του προϋπολογισμού. Το ποσοστό αυτό προσαρμόστηκε ελαφρά κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους. Όσον αφορά τον τομέα 2, Φυσικοί πόροι, οι αναλήψεις υποχρεώσεων αυξήθηκαν κατά 259 εκατ. EUR (δηλαδή, αύξηση κατά 600 εκατ. EUR του προγράμματος ανάκαμψης για την αγροτική ανάπτυξη, μείωση κατά 390 εκατ. EUR στο τέλος του οικονομικού έτους και αύξηση κατά 49 εκατ. EUR των μέτρων κατά του καταρροϊκού πυρετού των προβάτων). Ο τομέας 5, Διοίκηση, σημείωσε μείωση κατά 55 εκατ. EUR. Τα ποσά αυτά αντιπροσωπεύουν συνολική αύξηση μόνο κατά 0,15 % σε σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό, εάν δεν ληφθεί υπόψη η αύξηση κατά 615 εκατ. EUR για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης (λόγω του χαρακτήρα του ως αποθεματικού για απρόβλεπτες δαπάνες). Το ποσοστό εκτέλεσης των πληρωμών, με εξαίρεση το μη χρησιμοποιηθέν αποθεματικό επείγουσας βοήθειας, ανήλθε στο 95% του αρχικού προϋπολογισμού και στο 97% του οριστικού προϋπολογισμού. Οι βασικές μειώσεις των πιστώσεων πληρωμών πραγματοποιήθηκαν μέσω διορθωτικών προϋπολογισμών, στον τομέα 1α, Ανταγωνιστικότητα, 738 εκατ. EUR (εκ των οποίων 448 εκατ. EUR για την Έρευνα), στον τομέα 2, Φυσικοί πόροι, 2 632 εκατ. EUR (2 192 εκατ. EUR για την αγροτική ανάπτυξη) και 244 εκατ. EUR για τη Διεύρυνση.

Οι ψηφισθείσες, αλλά μη χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις, εξαιρουμένων των αποθεματικών, ανήλθαν συνολικά σε 2 395 εκατ. EUR και συνίσταντο κυρίως: στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (674 εκατ. EUR για τη σύγκλιση και 248 εκατ. EUR για την ανταγωνιστικότητα των περιφερειών) στο προενταξιακό μέσο (142 εκατ. EUR), στη διοίκηση της Επιτροπής (394 εκατ. EUR) και στην ανταγωνιστικότητα (377 εκατ. EUR) κατανεμημένες στο σύνολο του τομέα 1α).

Η έκθεση της Επιτροπής για τη δημοσιονομική και οικονομική διαχείριση του 2009, στο μέρος A που παρουσιάζει τη γενική εικόνα του προϋπολογισμού και στο μέρος Β που παρουσιάζει κάθε τομέα του δημοσιονομικού πλαισίου, προβαίνει σε λεπτομερή ανάλυση των δημοσιονομικών προσαρμογών, του σχετικού τους πλαισίου, της θεμελίωσής τους και του αντικτύπου τους.

2.3 ΕΣΟΔΑ (Πίνακας 3)

Τα έσοδα του γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανήκουν σε δύο βασικές κατηγορίες: τους ίδιους πόρους και τα λοιπά έσοδα. Αυτό προβλέπεται στο άρθρο 311 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο οποίο αναφέρεται ότι: «Ο προϋπολογισμός χρηματοδοτείται στο ακέραιο, υπό την επιφύλαξη των άλλων εσόδων, από ίδιους πόρους». Το κυριότερο μέρος των δαπανών του προϋπολογισμού χρηματοδοτείται από ίδιους πόρους. Τα άλλα έσοδα αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό μέρος της συνολικής χρηματοδότησης.

Υπάρχουν τρεις κατηγορίες ιδίων πόρων: οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ), ο πόρος ΦΠΑ και ο πόρος ΑΕΕ. Οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι, με τη σειρά τους, περιλαμβάνουν τις εισφορές ζάχαρης, καθώς και τους τελωνειακούς δασμούς. Ο μηχανισμός διόρθωσης υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και η ακαθάριστη μείωση της ετήσιας συνεισφοράς βάσει του ΑΕΕ για τις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία αποτελούν επίσης μέρος του συστήματος ιδίων πόρων.

Η κατανομή ίδιων πόρων γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες που προβλέπονται στην απόφαση αριθ. 2007/436/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου της 7 ης Ιουνίου 2007 για το σύστημα των ιδίων πόρων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΑΙΠ 2007). Η ΑΙΠ 2007 τέθηκε σε ισχύ την 1 η Μαρτίου 2009. Ωστόσο, παράγει αποτελέσματα από την 1 η Ιανουαρίου 2007. Κατά συνέπεια, τα αναδρομικά αποτελέσματα λήφθηκαν υπόψη στο οικονομικό έτος 2009.

2.3.1 Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι: κάθε ποσό ΠΙΠ που βεβαιώνεται πρέπει να καταχωρίζεται σε ένα από τα λογιστικά βιβλία που τηρούν οι αρμόδιες αρχές:

– στη συνήθη λογιστική που προβλέπει το άρθρο 6 παράγραφος 3 στοιχείο α) του κανονισμού αριθ. 1150/2000: κάθε ποσό που έχει εισπραχθεί ή που είναι εγγυημένο,

– Στη χωριστή λογιστική που προβλέπει το άρθρο 6 παράγραφος 3 στοιχείο β) του κανονισμού αριθ. 1150/2000: κάθε ποσό που δεν έχει ακόμη εισπραχθεί ή/και που δεν είναι εγγυημένο. Τα εγγυημένα αλλά αμφισβητούμενα ποσά μπορούν επίσης να εγγραφούν σ'αυτό το σύστημα λογιστικής.

Όσον αφορά τη χωριστή λογιστική, τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή τρίμηνη κατάσταση, στην οποία περιλαμβάνονται τα εξής:

– τα εναπομένοντα προς είσπραξη ποσά κατά το προηγούμενο τρίμηνο,

– τα ποσά που εισπράχθηκαν κατά το εν λόγω τρίμηνο,

– τις διορθώσεις της βάσης (διορθώσεις/ακυρώσεις) κατά τη διάρκεια του εν λόγω τριμήνου,

– τα ακυρωθέντα ποσά,

– τα εναπομένοντα προς είσπραξη ποσά στο τέλος του εν λόγω τριμήνου.

Τα ποσά των παραδοσιακών ιδίων πόρων πρέπει να εγγράφονται στον λογαριασμό του Δημόσιου Ταμείου της Επιτροπής ή του οργανισμού που υποδεικνύει το κράτος μέλος, το αργότερο την πρώτη εργάσιμη ημέρα μετά την 19 η ημέρα του δεύτερου μήνα που ακολουθεί τη βεβαίωση της απαίτησης (ή την είσπραξή της στην περίπτωση της χωριστής λογιστικής). Τα κράτη μέλη παρακρατούν, ως έξοδα είσπραξης, το 25% των παραδοσιακών ιδίων πόρων. Οι ενδεχόμενες απαιτήσεις επί των ιδίων πόρων προσαρμόζονται ανάλογα με την πιθανότητα είσπραξής τους.

2.3.2 Πόροι ΦΠΑ και πόροι ΑΕΕ

Οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στον ΦΠΑ προκύπτουν από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή, ο οποίος ισχύει για όλα τα κράτη μέλη, σύμφωνα με την εναρμονισμένη βάση του ΦΠΑ, η οποία καθορίζεται σύμφωνα με τους κανόνες του άρθρου 2 παράγραφος 1 σημείο β) της απόφασης ΑΙΠ 2007. Ο ενιαίος συντελεστής καθορίζεται σε 0,30%, με εξαίρεση την περίοδο 2007-2013 κατά την οποία ο συντελεστής αίτησης για την Αυστρία ορίστηκε σε 0,225%, για τη Γερμανία σε 0,15% και για τις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία σε 0,10%. Η βάση ΦΠΑ περιορίζεται στο 50% του ΑΕΕ για όλα τα κράτη μέλη.

Οι ίδιοι πόροι που προέρχονται από τον ΦΠΑ προκύπτουν από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή, ο οποίος ισχύει για όλα τα κράτη μέλη σύμφωνα με την εναρμονισμένη βάση του ΦΠΑ, η οποία καθορίζεται σύμφωνα με τους κανόνες του άρθρου 2 παράγραφος 1 σημείο γ) της απόφασης του Συμβουλίου της 29 ης Σεπτεμβρίου 2000. Η βάση ΦΠΑ περιορίζεται στο 50% του ΑΕΕ για όλα τα κράτη μέλη.

Ο ίδιος πόρος ΑΕΕ είναι μεταβλητός πόρος και έχει σκοπό να παρέχει τα έσοδα που απαιτούνται, κατά τη διάρκεια ενός συγκεκριμένου οικονομικού έτους, για την κάλυψη των δαπανών που υπερβαίνουν το εισπραχθέν ποσό από παραδοσιακούς ίδιους πόρους, πόρους ΦΠΑ και διάφορα άλλα έσοδα. Τα έσοδα αυτά προκύπτουν από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή στο άθροισμα του ΑΕΕ όλων των κρατών μελών. Οι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ προσδιορίζονται με βάση τις προβλέψεις που καταρτίζονται για τις βάσεις ΦΠΑ και ΑΕΕ, κατά την επεξεργασία του προσχεδίου του προϋπολογισμού. Οι προβλέψεις αυτές, στη συνέχεια, γίνονται αντικείμενο αναθεώρησης και η επικαιροποίησή τους πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια του εν λόγω οικονομικού έτους με διορθωτικό προϋπολογισμό.

Τα τελικά αριθμητικά στοιχεία για τις βάσεις ΦΠΑ και ΑΕΕ είναι διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου οικονομικού έτους. Η Επιτροπή υπολογίζει τις διαφορές μεταξύ των ποσών που οφείλουν τα κράτη μέλη σε συνάρτηση με τις πραγματικές φορολογικές βάσεις και τα ποσά που έχουν όντως καταθέσει με βάση τις (αναθεωρημένες) προβλέψεις. Η Επιτροπή ζητεί από τα κράτη μέλη να καταβάλουν τα θετικά ή αρνητικά υπόλοιπα ΦΠΑ και ΑΕΕ, μέχρι την πρώτη εργάσιμη ημέρα Δεκεμβρίου του επόμενου οικονομικού έτους. Διορθώσεις μπορούν να εξακολουθήσουν να γίνονται στις τρέχουσες βάσεις ΦΠΑ και ΑΕΕ για τα επόμενα τέσσερα οικονομικά έτη, εκτός και αν διατυπωθεί επιφύλαξη. Τα προγενεστέρως υπολογισθέντα υπόλοιπα προσαρμόζονται και η διαφορά αιτείται ταυτόχρονα με τα υπόλοιπα ΦΠΑ και ΑΕΕ του προηγούμενου οικονομικού έτους.

Κατά τη διενέργεια ελέγχων στις καταστάσεις ΦΠΑ και στα δεδομένα ΑΕΕ, η Επιτροπή ενδέχεται να διατυπώσει επιφυλάξεις προς τα κράτη μέλη σχετικά με ορισμένα σημεία που μπορεί να έχουν επιπτώσεις όσον αφορά τις από μέρους τους συνεισφορές ιδίων πόρων. Για παράδειγμα, μπορεί να πρόκειται για την έλλειψη αποδεκτών δεδομένων ή για την ανάγκη να διαμορφωθεί κατάλληλη μεθοδολογία. Οι επιφυλάξεις αυτές πρέπει να θεωρούνται ως ενδεχόμενες απαιτήσεις αβέβαιου ύψους έναντι των κρατών μελών, δεδομένου ότι ο δημοσιονομικός τους αντίκτυπος δεν μπορεί να εκτιμηθεί με ακρίβεια. Όταν το ακριβές ποσό των απαιτήσεων αυτών μπορέσει να προσδιοριστεί, αιτούνται οι αντίστοιχοι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ, είτε σε σχέση με τα υπόλοιπα ΦΠΑ και ΑΕΕ είτε με μεμονωμένες αιτήσεις πόρων.

2.3.3 Διόρθωση υπέρ του Η.Β.

Ο μηχανισμός αυτός μειώνει τις καταβολές ιδίων πόρων του Ηνωμένου Βασιλείου κατ' αναλογία με τη «δημοσιονομική του ανισορροπία» και αυξάνει, αντίστοιχα, τις καταβολές ιδίων πόρων των άλλων κρατών μελών. Ο μηχανισμός διόρθωσης των δημοσιονομικών ανισορροπιών υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου θεσπίσθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Φοντενεμπλό (Ιούνιος 1984) και τη σχετική απόφαση για τους ίδιους πόρους, της 7 ης Μαΐου 1985. Στόχος αυτού του μηχανισμού ήταν η μείωση της δημοσιονομικής ανισορροπίας του Ηνωμένου Βασιλείου μέσω της μείωσης των καταβολών του προς την ΕΕ. Η Γερμανία, η Αυστρία, η Σουηδία και οι Κάτω Χώρες τυγχάνουν μειωμένης χρηματοδότησης της διόρθωσης (η οποία περιορίζεται στο ένα τέταρτο της κανονικής συνεισφοράς τους).

2.3.4 Ακαθάριστη μείωση για τις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία

Σύμφωνα με την ΑΙΠ 2007, οι Κάτω Χώρες και η Σουηδία τυγχάνουν ακαθάριστης μείωσης της ετήσιας συνεισφοράς τους ΑΕΕ για την περίοδο 2007-2013. Η ακαθάριστη μείωση, η οποία ανέρχεται σε 605 εκατ. EUR για τις Κάτω Χώρες και σε 150 εκατ. EUR για τη Σουηδία (τιμές 2004), προσαρμόζεται στις τρέχουσες τιμές με την εφαρμογή αποπληθωριστή του AEΠ για την ΕΕ εκφρασμένου σε EUR και χορηγείται μετά τον υπολογισμό της διόρθωσης υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου και της χρηματοδότησής της.

2.3.5 Προσαρμογή για την εφαρμογή της ΑΙΠ 2007 για τα οικονομικά έτη 2007 και 2008

Σύμφωνα με το άρθρο 11 της ΑΙΠ 2007, η απόφαση τίθεται σε εφαρμογή την 1 η Ιανουαρίου 2007, μετά την έναρξη ισχύος της. Κατά συνέπεια, η χρηματοδότηση σχετικά με τα οικονομικά έτη 2007 και 2008 χρειάστηκε να υπολογιστεί εκ νέου με βάση τους νέους κανόνες. Η προσαρμογή (διαφορές μεταξύ της παλαιάς και της νέας ΑΙΠ για τα οικονομικά έτη 2007 και 2008) εγγράφθηκε στον διορθωτικό προϋπολογισμό αριθ. 3/2009 και εκτελέστηκε με τη μορφή ενιαίας καταβολής την 1 η Ιουνίου 2009. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εκτέλεση των εσόδων περιέχονται στην έκθεση δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής διαχείρισης του 2009.

2.4 ΔΑΠΑΝΕΣ (Πίνακες 4 έως 13)

2.4.1 Δημοσιονομικό πλαίσιο 2007-2013 Η παρούσα ενότητα περιγράφει τις κύριες κατηγορίες δαπανών της ΕΕ ανά τομέα του δημοσιονομικού πλαισίου 2007-2013. Το οικονομικό έτος 2009 ήταν το τρίτο έτος του δημοσιονομικού πλαισίου 2007-2013. Το συνολικό ανώτατο όριο των πιστώσεων αναλήψεως υποχρεώσεων για το 2009, ανέρχεται σε 134 722 εκατ. EUR, δηλαδή στο 1,13% του ΑΕΕ. Το αντίστοιχο ανώτατο όριο για τις πιστώσεις πληρωμών ανέρχεται σε 120 445 εκατ. EUR, δηλαδή περίπου στο 1,01 % του ΑΕΕ. Ο ανωτέρω πίνακας αναφέρει το δημοσιονομικό πλαίσιο σε εκτιμώμενες τρέχουσες τιμές για το 2013.

|σε εκατ. EUR|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Βιώσιμη ανάπτυξη|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2. Διατήρηση και διαχείριση φυσικών πόρων|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. Η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγων|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Διοίκηση|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Αντισταθμίσεις|445|207|210|0|0|0|0|

Πιστώσεις αναλήψεως υποχρεώσεων:|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Σύνολο πιστώσεων πληρωμών:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Τομέας 1 - Βιώσιμη ανάπτυξη

Ο τομέας αυτός διαιρείται σε δύο χωριστές αλλά αλληλένδετες συνιστώσες:

– 1α. την ανταγωνιστικότητα για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία συγκεντρώνει τις δαπάνες που αφορούν την έρευνα και την καινοτομία, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, τα διευρωπαϊκά δίκτυα, την εσωτερική αγορά και τις συναφείς πολιτικές της,

– 1β. τη συνοχή για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση, με σκοπό να ενισχυθεί η σύγκλιση των λιγότερο αναπτυγμένων κρατών μελών και περιφερειών, να συμπληρωθεί η στρατηγική της ΕΕ για βιώσιμη ανάπτυξη εκτός των λιγότερο ευημερουσών περιφερειών και να στηριχθεί η διαπεριφερειακή συνεργασία.

Τομέας 2 – Διατήρηση και διαχείριση φυσικών πόρων

Ο τομέας 2 περιλαμβάνει την κοινή γεωργική και αλιευτική πολιτική, την αγροτική ανάπτυξη και περιβαλλοντικά μέτρα και ιδίως το Natura 2000. Το ποσό που λαμβάνεται υπόψη για την κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) αντανακλά τη συμφωνία που συνάφθηκε κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών τον Οκτώβριο 2002.

Τομέας 3 - Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη

Ο νέος τομέας 3 (Ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη) αντανακλά την αυξανόμενη σημασία ορισμένων τομέων στους οποίους η ΕΕ έχει αναλάβει νέα καθήκοντα - δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις, προστασία των συνόρων, πολιτική για τη μετανάστευση και το άσυλο, δημόσια υγεία και προστασία των καταναλωτών, πολιτισμός, νεολαία, πληροφόρηση και διάλογος με τους πολίτες. Ο τομέας αυτός υποδιαιρείται σε δύο συνιστώσες: 3α. Ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη και 3β. Ιθαγένεια.

Τομέας 4 – Η ΕΕ ως παγκόσμιος παράγων

Ο τομέας 4 καλύπτει όλες τις εξωτερικές δράσεις, περιλαμβανομένων των προενταξιακών μέσων. Ενώ η Επιτροπή είχε προτείνει την ενσωμάτωση του ΕΤΑ στο δημοσιονομικό πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψαν την πρόταση αυτή.

Τομέας 5 – Διοίκηση

Ο τομέας αυτός καλύπτει τις διοικητικές δαπάνες όλων των θεσμικών οργάνων, τις συντάξεις και τα Ευρωπαϊκά σχολεία. Όσον αφορά τα άλλα θεσμικά όργανα πλην της Επιτροπής, οι δαπάνες αυτές συνιστούν το σύνολο των δαπανών τους, αλλά οι οργανισμοί και οι λοιπές υπηρεσίες προβαίνουν τόσο σε διοικητικές όσο και σε επιχειρησιακές δαπάνες.

Τομέας 6 - Αντισταθμίσεις

Σύμφωνα με την πολιτική συμφωνία βάσει της οποίας τα νέα κράτη μέλη δεν πρέπει να καθίστανται καθαροί χρηματοδότες του προϋπολογισμού αμέσως μετά την προσχώρησή τους, προβλέφθηκε αντιστάθμιση στο πλαίσιο αυτού του τομέα. Το ποσό τέθηκε στη διάθεση των νέων κρατών μελών μέσω μεταφορών με σκοπό την εξισορρόπηση των εσόδων και των συνεισφορών τους στον προϋπολογισμό.

2.4.2 Τομείς πολιτικής

Στο πλαίσιο της διαχείρισης βάσει δραστηριοτήτων (ΔΒΔ), η Επιτροπή εφαρμόζει τον προϋπολογισμό βάσει δραστηριοτήτων (ΠΒΔ) για τις διαδικασίες προγραμματισμού και διαχείρισης. Ο ΠΒΔ προβλέπει μια δομή του προϋπολογισμού σύμφωνα με την οποία οι τίτλοι του προϋπολογισμού ανταποκρίνονται σε τομείς πολιτικής και τα κεφάλαια σε δραστηριότητες. Βασικός στόχος του ΠΒΔ είναι ο καθορισμός ενός σαφούς πλαισίου που να επιτρέπει την έκφραση των πολιτικών στόχων της Επιτροπής σε δράσεις με νομοθετικά και δημοσιονομικά μέσα ή με άλλα μέσα δημόσιας πολιτικής. Με τη διάρθρωση των εργασιών της Επιτροπής βάσει δραστηριοτήτων, δημιουργείται μια σαφής εικόνα των καθηκόντων που έχει αναλάβει η Επιτροπή και ταυτόχρονα ένα κοινό πλαίσιο για τον καθορισμό των προτεραιοτήτων. Κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής διαδικασίας χορηγούνται πόροι για τις προτεραιότητες και οι δραστηριότητες χρησιμοποιούνται ως δομικά στοιχεία για την κατάρτιση του προϋπολογισμού. Με τη δημιουργία ενός τέτοιου δεσμού μεταξύ δραστηριοτήτων και χορηγούμενων πόρων, στόχος του ΠΒΔ είναι να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα της χρησιμοποίησης των πόρων στο πλαίσιο της Επιτροπής.

Ως τομέας πολιτικής μπορεί να οριστεί μια ομοιογενής ομάδα δραστηριοτήτων που αποτελεί μέρος των εργασιών της Επιτροπής και έχει ζωτική σημασία για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Κάθε τομέας πολιτικής αντιστοιχεί, γενικά, σε μια ΓΔ, και κατά μέσο όρο περιλαμβάνει περίπου 6 ή 7 επιμέρους δραστηριότητες. Οι τομείς πολιτικής έχουν κυρίως επιχειρησιακό χαρακτήρα, δεδομένου ότι οι βασικές τους δραστηριότητες πραγματοποιούνται για την ωφέλεια τρίτων, στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα των δραστηριοτήτων τους. Ο επιχειρησιακός προϋπολογισμός συμπληρώνεται με τις απαιτούμενες διοικητικές δαπάνες για κάθε τομέα πολιτικής.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εκτέλεση των δαπανών περιέχονται στην έκθεση δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής διαχείρισης της Επιτροπής του 2009.

2.5 ΘΕΣΜΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ (Πίνακες 14 έως 18)

Οι ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνουν, όπως και στα προηγούμενα έτη, την εκτέλεση του προϋπολογισμού όλων των θεσμικών οργάνων, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ περιλαμβάνει χωριστό προϋπολογισμό για κάθε θεσμικό όργανο. Οι οργανισμοί δεν έχουν χωριστό προϋπολογισμό στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ και χρηματοδοτούνται εν μέρει με επιδότηση από τον προϋπολογισμό της Επιτροπής.

Για την παρουσίαση όλων των απαραίτητων στοιχείων του προϋπολογισμού σχετικά με τους οργανισμούς, το δημοσιονομικό μέρος των ενοποιημένων ετήσιων λογαριασμών περιλαμβάνει χωριστές εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση των επί μέρους προϋπολογισμών των παραδοσιακών ενοποιημένων οργανισμών.

(...PICT...)|COMMISSION DE L’UNION EUROPÉENNE|

Bruxelles, le 20.7.2010

SEC(2010) 963 final

COMMUNICATION DE LA COMMISSION À L’ATTENTION DU PARLEMENT EUROPÉEN, DU CONSEIL ET DE LA COUR DES COMPTES

COMPTES ANNUELS DE L’UNION EUROPÉENNE EXERCICE 2009 États financiers consolidés et états consolidés sur l’exécution du budget

TABLE DES MATIÈRES

NOTE ACCOMPAGNANT LES COMPTES CONSOLIDÉS 3

(...)

EXÉCUTION ET COMPTABILISATION DU BUDGET DE L’UNION EUROPÉENNE 4

PARTIE I – ÉTATS FINANCIERS CONSOLIDÉS DE L’UNION EUROPÉENNE ET NOTES ANNEXES 13

(...)

BILAN 14

(...)

COMPTE DE RÉSULTAT ECONOMIQUE 14

TABLEAU DES FLUX DE TRÉSORERIE 15

ÉTAT DES VARIATIONS DE L’ACTIF NET 16

NOTES ANNEXES AUX ÉTATS FINANCIERS 17

1. PRINCIPES COMPTABLES ESSENTIELS 18

2. NOTES ANNEXES AU BILAN 34

3. NOTES ANNEXES AU COMPTE DE RÉSULTAT ÉCONOMIQUE 64

4. NOTES ANNEXES AU TABLEAU DES FLUX DE TRÉSORERIE 77

5. ACTIFS ET PASSIFS ÉVENTUELS ET AUTRES INFORMATIONS 78

6. CORRECTIONS FINANCIÈRES ET RÉCUPÉRATIONS CONSÉCUTIVES À LA DÉTECTION D’IRRÉGULARITÉS 89

7. GESTION DES RISQUES FINANCIERS 107

8. INFORMATIONS RELATIVES AUX PARTIES LIÉES 118

9. ÉVÉNEMENTS POSTÉRIEURS À LA DATE DE CLÔTURE 120

10. ENTITÉS CONSOLIDÉES 121

11. ENTITÉS NON CONSOLIDÉES 122

PARTIE II – ÉTATS CONSOLIDÉS SUR L’EXÉCUTION DU BUDGET DE L’UNION EUROPÉENNE ET NOTES ANNEXES 125

ÉTATS CONSOLIDÉS SUR L’EXÉCUTION DU BUDGET 126

NOTES ANNEXES AUX ÉTATS CONSOLIDÉS SUR L’EXÉCUTION DU BUDGET 151

1. PRINCIPES, STRUCTURE ET CRÉDITS BUDGÉTAIRES 152

2. EXPLICATION DES ÉTATS SUR L’EXÉCUTION DU BUDGET 156

NOTE ACCOMPAGNANT LES COMPTES CONSOLIDÉS

Les comptes consolidés de l’Union européenne (UE) relatifs à l’exercice 2009 ont été élaborés sur la base des informations fournies par les autres institutions et organismes conformément à l’article 129, paragraphe 2, du règlement financier applicable au budget général de l’Union européenne. Je déclare par la présente que lesdits comptes ont été établis conformément au titre VII dudit règlement financier ainsi qu’aux principes, règles et méthodes comptables exposés dans les notes aux états financiers.

J’ai obtenu des comptables des institutions et organismes précités, qui en certifient la fiabilité, toutes les informations nécessaires à la production des comptes décrivant l’actif et le passif de l’Union européenne, ainsi que l’exécution du budget.

Je certifie par la présente que, sur la base de ces informations et des vérifications que j’ai jugées nécessaires pour être en mesure de signer les comptes de la Commission européenne, j’ai obtenu l’assurance raisonnable que les comptes présentent une image fidèle de la situation financière de l’Union européenne, dans tous les aspects significatifs.

(signé) Philippe Taverne Comptable de la Commission européenne

EXÉCUTION ET COMPTABILISATION DU BUDGET DE L’UNION EUROPÉENNE

1. PRÉPARATION DU BUDGET ANNUEL

Le budget de l’UE finance un large éventail de politiques et de programmes mis en œuvre dans toute l’UE. Conformément aux priorités fixées par les États membres, la Commission gère des programmes, des activités et des projets spécifiques sur le terrain. Ses activités peuvent concerner aussi bien des projets éducatifs visant à favoriser la mobilité des étudiants et des enseignants que des projets visant à promouvoir un meilleur environnement de travail pour les travailleurs de l’UE ou à améliorer le contrôle des frontières extérieures.

Plus de 90 % du budget de l’UE sont utilisés pour financer ces politiques et activités européennes, qui ont été décidées par l’ensemble des États membres. Le lien direct entre le budget annuel et les politiques de l’UE est assuré au moyen de l’établissement du budget par activité (EBA). La nomenclature budgétaire par activité, introduite pour la première fois dans le budget 2004, permet une identification claire des domaines politiques de l’Union européenne et du montant total de ressources affecté à chacun de ces domaines.

Les domaines politiques sont subdivisés en 200 activités environ, dont plus de 110 comprennent des lignes budgétaires opérationnelles et sont donc représentées dans la nomenclature budgétaire par des chapitres. Les domaines politiques sont essentiellement opérationnels, puisque leurs activités centrales sont réalisées au bénéfice de tiers, dans leur domaine d’activité respectif. Il existe cependant des domaines politiques à caractère horizontal, qui garantissent le bon fonctionnement de la Commission, tels que les domaines «Coordination des politiques de la Commission et conseil juridique» et «Budget». La structure par activité fournit un cadre conceptuel commun pour la fixation de priorités, la planification, l’établissement du budget, la surveillance et l’activité de compte rendu, dans le but principal de renforcer l’utilisation efficiente, économique et efficace des ressources.

La procédure interne d’adoption du projet de budget commence par l’élaboration de celui-ci par la Commission, avant la transmission du projet au Conseil, qui peut apporter les amendements qu’il juge nécessaires. Le projet de budget actualisé est ensuite transmis au Parlement européen, qui peut soit l’accepter ou le rejeter, soit proposer des amendements. Une fois tous les amendements et mises à jour (voire, le cas échéant, le nouveau projet présenté par la Commission) approuvés, le budget est adopté à la mi-décembre par le Parlement. Le président du Parlement déclare le budget adopté. Celui-ci peut alors être exécuté.

2. COMMENT L’UE EST-ELLE FINANCÉE ?

L’UE dispose de deux grandes sources de financement: les ressources propres et les recettes diverses.

2.1 Ressources propres (recettes et créances)

Les ressources propres échoient automatiquement à l’UE, pour lui permettre de financer son budget sans décision ultérieure des États membres. Le montant des ressources propres nécessaires au financement du budget est calculé comme étant la différence entre le total des dépenses et les recettes diverses. Le montant total des ressources propres ne peut excéder 1,24 % (1,23 % à compter de 2010) du revenu national brut (RNB) de l’UE. Les ressources propres se divisent entre les catégories suivantes:

(1) les ressources propres traditionnelles (RPT), c’est-à-dire les droits de douane et les cotisations «sucre». Ces ressources propres, prélevées auprès des opérateurs économiques, sont perçues par les États membres pour le compte de l’UE. Cependant, les États membres conservent 25 % du montant à titre de compensation pour leurs frais de perception. Les droits de douane sont perçus sur les importations de produits provenant des pays tiers, à des taux basés sur le tarif douanier commun. Les cotisations «sucre» sont versées par les producteurs de sucre pour financer les restitutions à l’exportation de sucre. Les RPT représentent normalement +/- 13 % du total des ressources propres;

(2) la ressource propre fondée sur la taxe sur la valeur ajoutée (TVA) est prélevée sur les assiettes TVA des États membres, qui sont harmonisées à cette fin conformément aux règles de l’UE. Le même pourcentage est prélevé sur la base harmonisée de chaque État membre. Cependant, l’assiette de TVA à prendre en compte est écrêtée à 50 % du RNB de chaque État membre. La ressource fondée sur la TVA représente environ 12 % des ressources propres de l’Union;

(3) la ressource fondée sur le revenu national brut (RNB) sert à équilibrer les recettes et les dépenses budgétaires, c’est-à-dire à financer la partie du budget qui n’est pas couverte par d’autres sources de recettes. Le même pourcentage est prélevé sur le RNB de chaque État membre, établi conformément aux règles de l’UE. La ressource fondée sur le RNB représente +/- 75 % des ressources propres de l’Union.

S’agissant du paiement de ces montants, une comptabilité séparée est tenue, en vertu de l’article 6, paragraphe 3, point b), du règlement n° 1150/2000, pour les ressources propres traditionnelles qui ont été constatées par les États membres mais n’ont pas encore été mises à la disposition de l’UE parce qu’elles correspondent à des sommes non encore recouvrées et pour lesquelles aucune caution n’a été fournie, ou parce qu’elles font l’objet d’une contestation. Chaque État membre transmet à la Commission un relevé trimestriel de ladite comptabilité en précisant par type de ressource:

– le solde restant à recouvrer le trimestre précédent;

– les montants recouvrés pendant le trimestre en question;

– les rectifications d’assiette (corrections/annulations) pendant le trimestre en question;

– les montants mis en non-valeur;

– le solde restant à recouvrer à la fin du trimestre en question.

Lorsque les montants des ressources propres traditionnelles repris dans la comptabilité séparée sont recouvrés, ils doivent être mis à la disposition de la Commission au plus tard le premier jour ouvrable après le 19 du deuxième mois suivant celui au cours duquel les droits ont été recouvrés.

Les droits enregistrés dans la comptabilité séparée doivent faire l’objet de réductions de valeur, pour tenir compte des cas où le recouvrement effectif paraît incertain. Cette réduction de valeur est calculée sur la base des estimations effectuées par les États membres mêmes, conformément à l’article 6, paragraphe 4, point b, du règlement (CE, Euratom) n° 1150/2000, en vertu duquel «les États membres transmettent, avec le dernier relevé trimestriel relatif à chaque exercice, une estimation du montant total des droits inscrits en comptabilité séparée à la date du 31 décembre dudit exercice, et dont le recouvrement s’avère aléatoire».

Sur la base des estimations fournies par les États membres, une réduction de valeur est inscrite à l’actif du bilan, en diminution du poste créances sur États membres. Cela n’implique cependant pas que la Commission renonce au recouvrement des montants couverts par cette réduction de valeur. Même si le recouvrement semble peu probable, voire quasiment impossible, cela ne signifie pas nécessairement que les montants en question seront perdus pour le budget de l’UE en tant que ressources propres traditionnelles. En effet, en cas de non-recouvrement, ceci n’est le cas que pour autant que l’État membre ait effectivement démontré la diligence requise dans le processus de recouvrement. Si l’État membre ne le fait pas, sa responsabilité financière sera engagée et il devra verser le montant au budget de l’UE en application de l’article 17, paragraphe 2, du règlement (CE, Euratom) n° 1150/2000.

2.2 Recettes diverses

Les recettes diverses découlant des activités de l’Union européenne représentent normalement moins de 10 % des recettes totales. Il s’agit, par exemple, des amendes infligées pour infraction aux règles de concurrence et des ordres de recouvrement émis à l’encontre de débiteurs privés et publics en ce qui concerne la gestion de projets de l’UE. Les paiements d’astreintes infligés par la Cour de justice aux États membres qui ne se conforment pas à un arrêt entrent également dans cette catégorie. Les services de la Commission gèrent des centaines de milliers de projets chaque année et doivent émettre environ 13 000 ordres de recouvrement par an. Tout défaut de paiement d’une dette à la date d’échéance donne lieu à des intérêts de retard. Lorsqu’une créance sur des tiers autres que les États membres reste due, les décisions de la Commission (et du Conseil) faisant obligation de payer sont directement exécutoires conformément aux règles de procédure civile en vigueur sur le territoire où l’exécution forcée doit avoir lieu. Des procédures de recouvrement de créances sont engagées par le service juridique de la Commission, assisté de cabinets d’avocats externes, à l’encontre des débiteurs défaillants.

3. COMMENT LE BUDGET DE L’UE EST-IL GÉRÉ ET DÉPENSÉ ?

3.1 Dépenses opérationnelles primaires

Les dépenses opérationnelles de l’Union européenne couvrent les diverses rubriques du cadre financier et se présentent sous différentes formes, en fonction de la manière dont les crédits sont dépensés et gérés. Conformément au règlement financier, la Commission exécute le budget général selon les modes de gestion suivants:

gestion centralisée directe: exécution directe du budget par les services de la Commission;

gestion centralisée indirecte: la Commission confie certaines tâches d’exécution du budget à des organismes de droit de l’Union ou de droit national, tels que les agences de l’UE de droit public ou exécutant des missions de service public;

gestion décentralisée: la Commission délègue à des pays tiers certaines tâches d’exécution du budget;

gestion partagée: méthode de gestion par laquelle les missions d’exécution du budget sont déléguées aux États membres. La majorité des dépenses relèvent de ce mode de «gestion partagée», qui implique la délégation de tâches aux États membres, dans des domaines tels que les dépenses agricoles et les actions structurelles;

gestion conjointe: dans ce cadre, la Commission confie certaines tâches d’exécution à une organisation internationale.

3.2 Les différents acteurs financiers

Bien qu’il assume la responsabilité politique collective, le Collège des Commissaires n’exerce pas lui-même, dans la pratique, les pouvoirs d’exécution budgétaire dont il est investi. Il délègue ces tâches chaque année à différents fonctionnaires, soumis aux dispositions du règlement financier et du statut, qui sont responsables envers lui. Les fonctionnaires en question – généralement les directeurs généraux et les chefs de service – sont appelés «ordonnateurs délégués». Ils peuvent à leur tour déléguer des tâches d’exécution du budget à des «ordonnateurs subdélégués».

La responsabilité des ordonnateurs s’étend à l’ensemble du processus de gestion, de la détermination des actions à mener pour réaliser les objectifs politiques fixés par l’institution à la gestion des activités engagées du point de vue tant opérationnel que budgétaire, y compris la signature des engagements juridiques, le contrôle des performances, l’exécution des paiements, voire le recouvrement des fonds, s’il y a lieu. Les ordonnateurs doivent aussi veiller à ce que soient effectuées des évaluations visant à analyser la viabilité de leurs propositions (évaluation ex ante) et à mesurer la réussite et le rapport coût/efficacité des programmes en cours (évaluations à mi-parcours et ex post). Les résultats de ces évaluations contribuent à améliorer la prise de décisions et à accroître la transparence, la responsabilisation et l’efficacité de l’intervention de l’Union par rapport à son coût.

Au sein de chaque DG, la bonne gestion financière et une responsabilisation appropriée sont garanties par le fait que le contrôle de gestion (qui relève des ordonnateurs) est séparé de l’audit interne et du contrôle de conformité sur la base de standards de contrôle interne clairs (s’inspirant des normes internationales du COSO), de contrôles ex ante et ex post, d’audits internes indépendants fondés sur l’évaluation des risques et d’une activité de compte rendu régulière à l’intention des différents commissaires.

Le comptable exécute les ordres de paiement et de recouvrement établis par les ordonnateurs. Il est également chargé de gérer la trésorerie, de définir les règles et méthodes comptables, de valider les systèmes comptables, de tenir la comptabilité et d’établir les états financiers de l’institution. En outre, le comptable est tenu de signer les comptes et de déclarer que ceux-ci fournissent une image fidèle de la situation financière.

L’auditeur interne , qui n’est pas un acteur financier au sens strict du terme, est nommé par une institution ou un organe pour vérifier le bon fonctionnement des systèmes et procédures d’exécution budgétaire et pour conseiller en matière de gestion des risques. Il émet des avis indépendants sur la qualité des systèmes de gestion et de contrôle et formule des recommandations sur la façon d’améliorer les procédures opérationnelles et de promouvoir la bonne gestion financière.

3.3 Les engagements de dépenses sur le budget de l’UE

Une fois que le budget est approuvé, la DG Budget, par le biais du système comptable de la Commission, met les fonds à la disposition des différents services, institutions et autres organes de l’UE, en fonction de leurs responsabilités politiques dans le cadre du «système d’établissement du budget par activité». Par exemple, la responsabilité de la gestion des lignes budgétaires relatives à l’environnement serait déléguée par la Commission au responsable – ou directeur général – de la DG Environnement (qui, dans ce contexte, devient alors l’ordonnateur délégué pour les lignes budgétaires en question).

Avant qu’un engagement juridique (par exemple un contrat ou une convention de subvention) puisse être conclu avec un tiers, il faut qu’il y ait une ligne budgétaire autorisant l’activité en question dans le budget annuel. En outre, cette ligne budgétaire doit être dotée de suffisamment de crédits pour couvrir les dépenses. En outre, cette ligne budgétaire doit être dotée de suffisamment de crédits pour couvrir les dépenses. Si ces conditions sont réunies, les crédits requis doivent être réservés dans le budget au moyen d’un engagement budgétaire dans le système comptable.

Aucun montant ne peut être dépensé sur le budget de l’UE tant que la Commission, ou un autre organe de l’UE, et le bénéficiaire éventuel de crédits de l’UE n’ont pas conclu un engagement juridique par écrit. Dans le cadre de la gestion centralisée directe, cet engagement juridique prend la forme d’un contrat avec un contractant ou d’une convention de subvention avec un bénéficiaire.

Une fois approuvé, l’engagement budgétaire est enregistré dans le système de comptabilité budgétaire et les crédits sont consommés en conséquence. Il n’y a cependant aucun effet sur la comptabilité générale (ou le grand livre des comptes), puisqu’aucune dépense n’a encore été occasionnée. En effet, le système comptable de l’Union européenne comporte deux éléments distincts mais liés:

(a) la comptabilité budgétaire, qui permet de suivre, de manière détaillée, l’exécution du budget;

(b) la comptabilité générale, qui est utilisée pour établir le bilan et le résultat économique.

3.4 Les paiements

3.4.1 Règles générales

Aucun paiement ne peut être effectué si un engagement budgétaire n’a pas été préalablement approuvé par l’ordonnateur qui traite l’opération en question.

Dès lors qu’un paiement est approuvé dans le système comptable, l’étape suivante consiste à effectuer le virement sur le compte du bénéficiaire.

La Commission effectue plus d’un 1,7 million de paiements par an. La Commission participe au réseau SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

3.4.2 Préfinancements, déclarations de dépenses et éligibilité des dépenses

Un préfinancement est un paiement destiné à fournir une avance au bénéficiaire, par exemple un fonds de trésorerie. Il peut être fractionné en plusieurs versements sur une période définie dans la convention de préfinancement spécifique. Le fonds de trésorerie (ou l’avance) est soit utilisé aux fins prévues au cours de la période définie dans la convention, soit remboursé – si le bénéficiaire n’encourt pas de dépenses éligibles, il est tenu de restituer le préfinancement à l’Union Européenne. Le préfinancement versé n’est donc pas une dépense définitive tant que les conditions contractuelles dont il est assorti ne sont pas satisfaites. Par conséquent, il est inscrit à l’actif du bilan de l’UE lorsque le paiement initial est effectué. Le montant de l’actif de préfinancement est diminué (en tout ou en partie) des coûts éligibles acceptés et des montants remboursés.

Le préfinancement est évalué à sa valeur recouvrable estimée. Cette évaluation tient compte de l’existence d’une garantie liée au préfinancement. Tout préfinancement estimé irrécouvrable est comptabilisé comme une charge dans le compte de résultat économique et le montant correspondant est comptabilisé au bilan comme une diminution de la valeur comptable du préfinancement. Un intérêt est généralement perçu sur tous les préfinancements versés, exception faite notamment des montants payés aux États membres ou au titre des aides de préadhésion.

Quelque temps après le versement de l’avance, ou préfinancement, une déclaration de dépenses sera adressée à l’organe de l’UE compétent afin de prouver que le bénéficiaire a dépensé le préfinancement conformément au contrat. La fréquence de l’envoi des déclarations de dépenses au cours de l’année est variable; elle dépend du type d’action financée et des conditions contractuelles. Ces déclarations ne parviennent pas nécessairement en fin d’exercice.

Les critères d’éligibilité sont définis dans l’acte de base, dans les appels à propositions, dans d’autres documents d’information adressés aux bénéficiaires de subventions et/ou dans les clauses contractuelles des conventions de subvention. Après analyse, les dépenses éligibles sont inscrites en charges et le bénéficiaire est informé de tout montant non éligible. Les montants repris sous «Éligibilité à contrôler» représentent donc les déclarations reçues dont l’éligibilité n’a pas été contrôlée et pour lesquelles le fait générateur de la dépense n’est pas encore survenu.

3.4.3 Traitement comptable de fin d’exercice (clôture de l’exercice)

En fin d’exercice, l’encours des préfinancements est évalué sur la base des montants initiaux versés, déduction faite des éléments suivants: montants remboursés, montants éligibles apurés, montants estimés éligibles non encore apurés en fin d’exercice et réductions de valeur.

Les déclarations de dépenses non encore reçues en fin d’exercice sont prises en compte dans le cadre des procédures de clôture de l'exercice. Il convient en particulier d’évaluer les dépenses éligibles qui ont été encourues par les bénéficiaires des fonds de l’UE mais qui n’ont pas encore été déclarées à l’UE. Différentes méthodes sont utilisées, selon le type d’activité et les informations disponibles, afin d’estimer au mieux ces montants. Après les écritures de clôture de l'exercice, les montants éligibles estimés ont donc été inscrits comme des charges à payer, tandis que les éléments non éligibles restent ouverts sur les comptes «Éligibilité à contrôler». Ces montants sont comptabilisés en passifs courants, afin de ne pas surestimer l’actif et le passif.

3.5 Recouvrements après détection des irrégularités

Le règlement financier et autre législation applicable, notamment en ce qui concerne l’agriculture et la politique de cohésion, octroient le droit de contrôler des dépenses encourues de nombreuses années auparavant. Quand des irrégularités sont détectées, des recouvrements ou des corrections financières sont appliqués. La détection des irrégularités ainsi que leurs corrections correspondent à la dernière étape de l’application des systèmes de contrôle et sont essentielles pour garantir une bonne gestion financière.

L’éligibilité des dépenses imputées au budget est vérifiée par les services compétents de l’UE, ou, en cas de gestion partagée, par les États membres, sur la base des pièces justificatives prévues dans la législation applicable ou dans les conditions de chaque subvention. Dans le souci d’optimiser le rapport coûts-bénéfices des systèmes de contrôle, les vérifications portant sur les pièces justificatives des demandes de paiement finales tendent à être plus approfondies que celles portant sur les demandes intermédiaires, et peuvent donc détecter des erreurs survenues au niveau des paiements intermédiaires, qui seront corrigées par un ajustement du paiement final. De plus, l’UE et/ou l’État membre ont le droit de vérifier la fiabilité des justificatifs au moyen de visites dans les locaux de l’auteur de la demande de paiement, tant au cours de l’action financée que par la suite (ex post). La législation applicable prévoit diverses procédures pour le traitement des irrégularités détectées par la Commission et les États membres – cf. note 6 pour de plus amples détails.

4. COMPTE RENDU DE FIN D’EXERCICE

4.1 Comptes annuels

Il est de la responsabilité du comptable de la Commission de préparer les comptes annuels et de veiller à ce que ceux-ci fournissent une image fidèle de la situation financière de l’UE. Les comptes annuels comprennent les états financiers et les rapports sur l’exécution du budget. Ils sont adoptés par la Commission et présentés à la Cour des comptes pour vérification et, enfin, au Conseil et au Parlement dans le cadre de la procédure de décharge.

4.2 Rapports d’activité annuels

Chaque ordonnateur est tenu d’établir un rapport d’activité annuel (RAA) concernant les activités qui relèvent de sa responsabilité. Dans ce rapport, l’ordonnateur fait état des résultats des politiques et affirme avoir l’assurance raisonnable que les ressources allouées aux activités décrites dans son rapport ont été utilisées aux fins prévues et conformément au principe de bonne gestion financière et que les procédures de contrôle mises en place donnent les garanties nécessaires quant à la légalité et la régularité des opérations sous-jacentes.

5. AUDIT ET DÉCHARGE

5.1 Audit

Les comptes annuels de l’UE et la gestion des ressources sont supervisés par son auditeur externe, la Cour des comptes européenne, qui établit un rapport annuel pour le Conseil et le Parlement Européen. La tâche principale de la Cour est de procéder à un audit externe indépendant des comptes annuels de l’Union européenne. Dans le cadre de ses activités, la Cour des comptes élabore:

(1) un rapport annuel sur les activités financées par le budget général, contenant ses observations sur les comptes annuels et les opérations sous-jacentes;

(2) un avis, fondé sur ses audits et figurant dans le rapport annuel sous forme de déclaration d’assurance, sur i) la fiabilité des comptes et ii) la légalité et la régularité des opérations sous-jacentes concernant à la fois les recettes perçues auprès des redevables et les paiements aux bénéficiaires finals;

(3) des rapports spéciaux qui rendent compte des résultats d’audits dans des domaines spécifiques de gestion.

La Cour des comptes a accès à tous les documents dont elle a besoin au cours de son activité d’audit. La Cour contrôle tous les secteurs d’activité de l’UE, allant jusqu’à examiner la légalité et la régularité d’opérations et de paiements individuels. Elle vérifie aussi les comptes annuels eux-mêmes, en examinant le bilan et le compte de résultat économique le cas échéant, ainsi que la présentation générale des états financiers. Ainsi, la Cour peut émettre un avis non seulement sur les chiffres présentés, mais également sur le système et les contrôles en place.

5.2 Décharge

Le contrôle final est constitué par la décharge du budget pour un exercice donné. Le Parlement européen est l’autorité de décharge au sein de l’UE. À la suite de l’audit et de la finalisation des comptes annuels, il revient au Conseil d’émettre une recommandation et ensuite au Parlement de décider de donner ou non décharge à la Commission et aux autres organes de l’Union pour l’exécution du budget de l’UE pour l’exercice écoulé. Cette décision est fondée sur un examen des comptes et le rapport annuel de la Cour des comptes (qui comprend une déclaration d’assurance officielle) et les réponses de la Commission, et fait également suite aux questions et autres demandes d’informations adressées à la Commission.

La décharge constitue le volet politique du contrôle externe de l’exécution budgétaire et se définit comme la décision par laquelle le Parlement européen, sur recommandation du Conseil, «libère» la Commission pour sa gestion d’un budget donné en clôturant la vie de ce budget. Cette procédure de décharge peut donner lieu à deux situations: l’octroi, ou l’ajournement de la décharge. Lors de l’octroi de la décharge, le Parlement peut mettre en exergue des observations qu’il estime importantes, souvent en recommandant à la Commission de prendre des mesures sur les aspects considérés. La Commission présente les mesures prises dans un rapport de suivi et un plan d’action qu’elle transmet au Parlement et au Conseil.

PARTIE I – ÉTATS FINANCIERS CONSOLIDÉS DE L’UNION EUROPÉENNE ET NOTES ANNEXES

Bilan

Compte de résultat économique

Tableau des flux de trésorerie

État des variations de l’actif net

Notes annexes aux états financiers

B ILAN

||||Millions d'EUR|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

|ACTIFS NON COURANTS:||||

|Immobilisations incorporelles|2.1|72|56|

|Immobilisations corporelles|2.2|4 859|4 881|

|Immobilisations financières|2.3|2 379|2 078|

|Prêts|2.4|10 764|3 565|

|Préfinancements à long terme|2.5|39 750|29 023|

|Créances non courantes|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|ACTIFS COURANTS:||||

|Stocks|2.7|77|85|

|Placements à court terme|2.8|1 791|1 553|

|Préfinancements à court terme|2.9|9 077|10 262|

|Créances courantes|2.10|8 663|11 920|

|Valeurs disponibles|2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|TOTAL DE L’ACTIF:||100 859|87 192|

|||||

|PASSIFS NON COURANTS:||||

|Avantages du personnel|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Provisions à long terme|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Dettes financières à long terme|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Autres dettes à long terme|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|PASSIFS COURANTS:||||

|Provisions à court terme|2.16|(213)|(348)|

|Dettes financières à court terme|2.17|(40)|(119)|

|Comptes créditeurs|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|TOTAL DU PASSIF:||(145 585)|(134 616)|

|||||

|ACTIF NET:||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Réserves|2.19|3 323|3 115|

|Montants à appeler auprès des États membres:|2.20|||

|Avantages du personnel *||(37 242)|(37 556)|

|Autres montants **||(10 807)|(12 983)|

|ACTIF NET:||(44 726)|(47 424)|

* En vertu de l’article 83 du statut [règlement (CEE) n° 259/68 du Conseil du 29 février 1968 tel que modifié par la suite], les États membres garantissent collectivement le paiement des prestations de pension.

** Le Parlement européen a adopté le 17 décembre 2009 un budget prévoyant que le paiement des dettes courantes de l’UE doit être assuré sur des ressources propres à collecter par les États membres ou à appeler auprès de ceux-ci en 2010.

COMPTE DE RÉSULTAT ÉCONOMIQUE

||||

||Millions d'EUR|

|Note|2009|2008|

PRODUITS D’EXPLOITATION||||

Ressources propres et contributions reçues|3.1|110 537|112 713|

Autres produits d’exploitation|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

CHARGES D’EXPLOITATION||||

Dépenses administratives|3.3|(8 133)|(7 720)|

Dépenses opérationnelles|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

EXCÉDENT DES ACTIVITÉS OPÉRATIONNELLES||5 002|17 510|

||||

Produits financiers|3.5|835|698|

Charges financières|3.6|(594)|(467)|

Variations du passif lié aux avantages du personnel|2.12|(683)|(5 009)|

Part du déficit net des entités associées et coentreprises|3.7|(103)|(46)|

||||

RÉSULTAT ÉCONOMIQUE DE L’EXERCICE||4 457|12 686|

TABLEAU DES FLUX DE TRÉSORERIE

||||

||Millions d'EUR|

|Note|2009|2008 *|

||||

Résultat économique de l’exercice||4 457|12 686|

||||

Activités opérationnelles|4.2|||

Amortissements||22|19|

Dépréciations||447|302|

(Reprise des) pertes de valeur des investissements||(16)|3|

(Augmentation)/diminution des prêts||(7 199)|(1 759)|

(Augmentation)/diminution des préfinancements à long terme||(10 727)|(15 008)|

(Augmentation)/diminution des créances non courantes||(10)|82|

(Augmentation)/diminution des stocks||8|3|

(Augmentation)/diminution des préfinancements à court terme||1 185|10 321|

(Augmentation)/diminution des créances courantes||3 257|131|

Augmentation/(diminution) des provisions à long terme||128|262|

Augmentation/(diminution) des dettes financières à long terme||7 210|1 775|

Augmentation/(diminution) des autres dettes à long terme||(48)|237|

Augmentation/(diminution) des provisions à court terme||(135)|(21)|

Augmentation/(diminution) des dettes financières à court terme||(79)|(16)|

Augmentation/(diminution) des comptes créditeurs||4 207|(5 703)|

Excédent budgétaire de l’exercice précédent comptabilisé comme produit hors trésorerie||(1 796)|(1 529)|

Autres mouvements hors trésorerie||37|37|

||||

Augmentation/(diminution) du passif lié aux avantages du personnel||(314)|4 076|

||||

Activités d’investissement|4.3|||

(Augmentation)/diminution des immobilisations incorporelles et corporelles||(463)|(689)|

(Augmentation)/diminution des immobilisations financières||(284)|(108)|

(Augmentation)/diminution des placements à court terme||(239)|(133)|

||||

FLUX DE TRÉSORERIE NETS||(352)|4 968|

||||

Augmentation nette des valeurs disponibles||(352)|4 968|

Valeurs disponibles en début d’exercice|2.11|23 724|18 756|

Valeurs disponibles en fin d’exercice|2.11|23 372|23 724|

* Les comptes de 2008 intégraient la trésorerie du Fonds de garantie en tant que trésorerie et non en tant qu’investissements.

ÉTAT DES VARIATIONS DE L’ACTIF NET

||||||millions d'EUR|

|Réserves (A)|Montants à appeler auprès des États membres (B)|Actif Net = (A) + (B)|

|Réserve de juste valeur|Autres réserves|Excédent/ (déficit)cumulé|Résultat économique de l’exercice||

SOLDE AU 31 DÉCEMBRE 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Variations de la réserve du Fonds de garantie||158|(158)||0|

Variations de la juste valeur|34||||34|

Autres||113|(108)||5|

Affectation du résultat économique 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Résultat budgétaire 2007 crédité aux États membres|||(1 529)||(1 529)|

Résultat économique de l’exercice||||12 686|12 686|

SOLDE AU 31 DÉCEMBRE 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Variations de la réserve du Fonds de garantie||196|(196)||0|

Variations de la juste valeur|28||||28|

Autres||(1)|10||9|

Affectation du résultat économique 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Résultat budgétaire 2008 crédité aux États membres|||(1 796)||(1 796)|

Résultat économique de l’exercice||||4 457|4 457|

SOLDE AU 31 décembre 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

NOTES ANNEXES AUX ÉTATS FINANCIERS

1. PRINCIPES COMPTABLES ESSENTIELS

1.1 BASE LÉGALE ET RÈGLES COMPTABLES

Les comptes consolidés de l’Union européenne englobent les comptes de l’Union européenne, de la Communauté européenne de l’énergie atomique ainsi que ceux de la Communauté européenne du charbon et de l’acier (en liquidation). Cette comptabilité est tenue conformément aux dispositions du règlement (CE, Euratom) n° 1605/2002 du Conseil du 25 juin 2002 (JO L 248 du 16 septembre 2002), portant sur le règlement financier applicable au budget général de l’Union européenne et du règlement (CE, Euratom) n° 2342/2002 de la Commission du 23 décembre 2002 établissant les modalités d’exécution dudit règlement financier.

En vertu de l’article 133 du règlement financier, l’Union européenne a préparé ses états financiers consolidés de 2009 selon les règles de comptabilité d’exercice inspirées des normes comptables internationalement admises pour le secteur public (IPSAS) ou, à défaut, des normes internationales d’information financières (IFRS). Les normes comptables adoptées par le comptable de la Commission doivent être appliquées par l’ensemble des institutions et organes de l’UE rentrant dans le périmètre de consolidation, afin de disposer d’un jeu uniforme de règles de comptabilisation, de valorisation et de présentation des comptes, propre à assurer l’harmonisation du processus d’établissement des états financiers et de consolidation. Ces comptabilités sont tenues par année civile en euros.

1.2 PRINCIPES COMPTABLES

Les états financiers ont pour objectif de fournir des informations sur la situation financière, le résultat et les flux de trésorerie d’une entité, utiles à tout un éventail d’utilisateurs. Pour l’UE en tant que secteur public, les objectifs sont plus spécifiquement de procurer des informations servant à la prise de décisions et de permettre à l’entité de rendre des comptes quant à l’utilisation des ressources placées sous sa responsabilité. C’est dans ce cadre qu’est établi le présent document. L’article 124 du règlement financier énonce les principes comptables à appliquer pour établir les états financiers, à savoir:

– la continuité des activités;

– la prudence;

– la permanence des méthodes comptables;

– la comparabilité des informations;

– l’importance relative;

– la non-compensation;

– la prééminence du fond sur la forme;

– la comptabilité d’exercice.

Pour préparer les états financiers consolidés conformément aux règles et principes susmentionnés, l’encadrement doit formuler des estimations qui affectent les montants de certains postes portés au bilan consolidé et au compte de résultat économique consolidé, ainsi que les informations relatives aux actifs et passifs éventuels.

1.3 CONSOLIDATION

Impact du traité de Lisbonne

Depuis l’entrée en vigueur du traité de Lisbonne, le 1 er décembre 2009, les comptes annuels sont appelés «Comptes annuels de l’Union européenne». Cette modification n’a eu aucun impact sur le périmètre de consolidation. Les agences établies dans le cadre de l’ancien 2 ème pilier de l’UE ne satisfont pas aux critères de consolidation. Il en va de même pour la Banque centrale européenne (BCE) bien qu’elle soit considérée comme une institution européenne dans le traité de Lisbonne. Toutes ces agences ne rentrent donc pas dans le périmètre de consolidation, comme ce fut le cas lors des années précédentes.

En ce qui concerne les agences relevant de l’ancien 3 ème pilier de l’Union européenne, deux d’entre elles, bénéficiant d’une subvention du budget général de l’Union européenne, sont consolidées comme ce fut le cas lors des années précédentes (cf. note 10 ). L’agence restante relevant de ce pilier, Europol, deviendra un organisme de l’UE à partir de 2010.

Périmètre de consolidation

Les états financiers consolidés de l’UE englobent l’ensemble des grandes entités contrôlées (institutions et agences), entités associées et coentreprises, soit 40 entités contrôlées, 3 entités associées et 4 coentreprises. La liste exhaustive des entités consolidées figure dans la note 10 . Par rapport à 2008, le périmètre de consolidation intègre deux agences exécutives, deux entités associées et une coentreprise supplémentaires, tandis qu’une agence a été liquidée le 31 décembre 2008. L’incidence de ces ajouts sur les états financiers consolidés n’est pas significative.

Entités contrôlées

La décision d’intégrer une entité dans le périmètre de consolidation est fondée sur le concept du contrôle. Les entités contrôlées sont toutes des entités dont l’Union européenne peut, directement ou indirectement, diriger les politiques financières et opérationnelles en vue de tirer des avantages de leurs activités. Ce pouvoir doit être actuellement exerçable. Les entités contrôlées sont pleinement consolidées. La consolidation débute à la date du premier contrôle et s’achève au terme desdits contrôles.

Les indicateurs de contrôle les plus communs au sein de l’Union européenne sont: la création par des traités constitutifs ou acte de droit dérivé, le financement par le budget général, l’existence de droits de vote au sein des organes directeurs, la vérification des comptes par la Cour des comptes européenne et la décharge par le Parlement européen. Il est évident qu’il est nécessaire d’effectuer une évaluation au niveau de l’entité afin de décider si un ou tous les critères susmentionnés suffisent à enclencher le contrôle.

Selon cette approche, les institutions (excepté la BCE) et agences de l’UE (hormis les agences de l’ancien deuxième pilier et Europol) sont considérées comme étant sous le contrôle exclusif de l’UE et sont donc également incluses dans le périmètre de consolidation. Par ailleurs, la Communauté européenne du charbon et de l’acier en liquidation (CECA) est également considérée comme une entité contrôlée.

Tous les soldes et transactions réciproques entre entités contrôlées de l’UE sont éliminés, tandis que les gains et pertes non réalisés liés aux transactions interentités, étant non significatifs, n’ont pas été éliminés.

Entités associées

Les entités associées sont des entités sur lesquelles l’Union européenne détient directement ou indirectement une influence notable, sans pouvoir de contrôle, sur les décisions de politique financière et opérationnelle. On parle d’influence notable lorsque la Commission européenne détient, directement ou indirectement, au moins 20 % des droits de vote.

Les participations dans ces entités sont comptabilisées selon la méthode de la mise en équivalence et sont initialement comptabilisées à leur coût. La quote-part de l’Union européenne dans les résultats réalisés par les entités associées est comptabilisée dans le compte de résultat économique de l’UE; sa quote-part dans les variations des réserves est comptabilisée en réserves de l’UE. Le coût initial augmenté de tous les mouvements (contributions supplémentaires, part de résultats et variations de la réserve, pertes de valeur et dividendes) donne la valeur comptable de l’entité associée dans les comptes de l’UE à la date de clôture. Les distributions reçues d’une entité associée réduisent la valeur comptable de l’actif. Les gains et pertes non réalisés liés aux transactions entre l’Union européenne et ses entités associées, étant non significatifs, n’ont pas été éliminés.

Les méthodes comptables des entités associées peuvent différer de celles adoptées par l’Union européenne pour des transactions et événements similaires dans des circonstances identiques. Lorsque l’Union européenne détient 20 % ou plus d’un fonds de capital-risque, elle ne cherche pas à exercer une influence notable. Ces fonds sont donc considérés comme des instruments financiers classés comme disponibles à la vente. La méthode de la mise en équivalence ne leur est pas appliquée.

Coentreprises

Une coentreprise est un accord contractuel en vertu duquel l’Union européenne et une ou plusieurs parties (les «coentrepreneurs») conviennent d’exercer une activité économique sous contrôle conjoint. Le contrôle conjoint est le partage, en vertu d’un accord contractuel, du contrôle direct ou indirect d’une activité représentant un potentiel de service.

Les participations dans les coentreprises sont comptabilisées selon la méthode de la mise en équivalence et sont initialement comptabilisées à leur coût. La quote-part de l’Union européenne dans les résultats des entités contrôlées conjointement est comptabilisée dans le compte de résultat économique de l’Union européenne; sa quote-part dans les variations des réserves est comptabilisée en réserves de l’Union européenne. Le coût initial augmenté de tous les mouvements (contributions supplémentaires, part de résultats et variations de la réserve, pertes de valeur et dividendes) donne la valeur comptable de la coentreprise dans les comptes de l’UE à la date de clôture.

Les bénéfices et pertes non réalisés liés aux transactions entre l’Union européenne et son entité contrôlée conjointement, étant non significatifs, n’ont pas été éliminés. Les méthodes comptables des coentreprises peuvent différer de celles adoptées par l’Union européenne pour des transactions et événements similaires dans des circonstances identiques.

Entités non consolidées dont les fonds sont gérés par la Commission

Les fonds du Régime d’assurance-maladie du personnel de l’Union européenne, le Fonds européen de développement et le Fonds de garantie des participants sont gérés pour leur compte par la Commission. Cependant, ces entités n’étant pas contrôlées par l’Union européenne, elles ne sont donc pas consolidées dans ses comptes (cf. note 11 pour plus de détails sur les montants concernés).

1.4 BASE DE PRÉPARATION

1.4.1 Monnaies et bases de conversion

Monnaie fonctionnelle et de présentation

Les états financiers sont présentés en millions d’euros, l’euro étant la monnaie fonctionnelle et de présentation de l’Union européenne.

Transactions et soldes

Les transactions en monnaies étrangères sont converties en euros sur la base des taux de change applicables à la date à laquelle elles sont effectuées. Les gains et pertes de change liés au règlement de transactions en monnaies étrangères et à la conversion, aux taux de change de fin d’exercice, des actifs et passifs monétaires libellés en monnaies étrangères sont portés au compte de résultat économique.

Les rubriques suivantes font appel à des méthodes de conversion différentes:

– les immobilisations corporelles et incorporelles: valorisation au prix d’acquisition, converti en euros au cours en vigueur à la date de l’acquisition;

– les préfinancements versés dans le cadre de la section «Garantie» du Fonds européen agricole de garantie sont convertis aux cours de change du 10 du mois suivant celui au cours duquel ils sont accordés.

Les soldes de fin d’exercice des actifs et passifs monétaires libellés en monnaies étrangères sont convertis en euros sur la base des taux de change en vigueur au 31 décembre:

Taux de change de l’euro|

Devise|31.12.2009|31.12.2008|Devise|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1,9558|1,9558|LTL|3,4528|3,4528|

CZK|26,4730|26,8750|PLN|4,1045|4,1535|

DKK|7,4418|7,4506|RON|4,2363|4,0225|

EEK|15,6466|15,6466|SEK|10,2520|10,8700|

GBP|0,8881|0,9525|CHF|1,4836|1,4850|

HUF|270,4200|266,7000|JPY|133,1600|126,1400|

LVL|0,7093|0,7083|USD|1,4406|1,3917|

Les variations de la juste valeur des actifs monétaires libellés en monnaies étrangères et classés comme disponibles à la vente qui sont liées à un écart de conversion sont portées au compte de résultat économique. Les écarts de conversion sur les actifs et passifs financiers non monétaires détenus à leur juste valeur par le biais du compte de résultat sont portés au compte de résultat économique. Les écarts de conversion relatifs à des actifs financiers non monétaires classés comme disponibles à la vente sont comptabilisés dans la réserve de juste valeur.

1.4.2 Utilisation d’estimations

Conformément aux IPSAS et aux principes comptables généralement admis, les états financiers incluent nécessairement des montants basés sur des estimations et des hypothèses formulées par l’encadrement sur la base des informations les plus fiables dont il dispose. Les principales estimations portent notamment sur le passif au titre des avantages du personnel, les provisions, les risques financiers liés aux stocks et créances, les charges à payer et produits à recevoir, les actifs et passifs éventuels et le degré de dépréciation des immobilisations corporelles et incorporelles. Les chiffres réels peuvent s’écarter de ces estimations. Les changements d’estimations sont pris en compte sur l’exercice au cours duquel ils sont connus.

1.5 BILAN

1.5.1 Immobilisations incorporelles

Les licences sur logiciels informatiques sont inscrites à l’actif du bilan sur la base de leur coût historique, diminué des amortissements et pertes de valeurs cumulés. Ces actifs sont amortis linéairement sur leur durée de vie utile estimée, soit 4 ans. Les immobilisations incorporelles produites en interne sont actuellement passées en charges au compte de résultat économique. Les coûts de développement ou d’entretien des logiciels informatiques sont passés en charges à mesure qu’ils sont encourus, comme les coûts de recherche et de développement scientifiques.

1.5.2 Immobilisations corporelles

Toutes les immobilisations corporelles sont comptabilisées au coût historique diminué des amortissements et des pertes de valeur. Le coût historique comprend toute dépense directement imputable à l’acquisition ou l’exécution d’une immobilisation.

Les coûts ultérieurs sont inclus dans la valeur comptable de l’actif ou comptabilisés comme un actif distinct le cas échéant, uniquement s’il est probable que les avantages économiques ou le potentiel de service futur(s) associé(s) à cet actif iront à l’Union européenne et si le coût de cet actif peut être évalué de façon fiable. Les coûts de réparation et d’entretien sont portés au compte de résultat économique de l’exercice au cours duquel ils sont encourus. Puisque l’Union européenne ne recourt pas à l’emprunt pour financer l’acquisition d’immobilisations corporelles, elle ne supporte pas de charges d’emprunt sur ces acquisitions.

Les terrains et les œuvres d’art ne sont pas amortis, leur durée d’utilité étant considérée comme indéfinie. Les immobilisations en cours ne sont pas amorties, puisqu’elles ne sont pas encore disponibles pour utilisation. L’amortissement des autres actifs est calculé selon la méthode linéaire, de manière à imputer leur coût sur leur valeur résiduelle, en fonction de leur durée d’utilité estimée, comme suit:

Taux d’amortissement

Type d’actif|Taux d’amortissementlinéaire|

Constructions|4 %|

Installations, machines et outillages|de 10 % à 25 %|

Mobilier|de 10 % à 25 %|

Installations et accessoires|de 10 % à 33 %|

Véhicules|25 %|

Matériel informatique|25 %|

Autres immobilisations corporelles|de 10 % à 33 %|

Les plus-values et moins-values de cession sont déterminées en comparant le produit de la cession diminué des frais de cession à la valeur comptable du bien. Elles sont portées au compte de résultat économique.

Contrats de location

Les contrats de location d’immobilisations corporelles dans le cadre desquels la quasi-totalité des risques et avantages inhérents à la propriété incombe à l’Union européenne sont classés comme contrats de location-financement. Les contrats de location-financement sont inscrits à l’actif du bilan au commencement de la location, à la plus faible des deux valeurs suivantes: la juste valeur de l’actif loué ou la valeur actualisée des paiements minimaux au titre de la location. Chaque paiement au titre de la location est ventilé entre les charges financières et l’amortissement du solde de la dette, de façon à obtenir un taux constant sur le solde restant dû. Les obligations au titre de la location, nettes de charges financières, sont comptabilisées en «créditeurs» (courants et non courants). La partie d’intérêts de la charge financière est portée au compte de résultat économique sur la période de location, de manière à obtenir un taux d’intérêt périodique constant sur le solde restant dû au passif au titre de chaque période. Les actifs détenus dans le cadre de contrats de location-financement sont amortis sur la plus courte des deux durées suivantes: la durée du contrat de location ou la durée de vie utile.

Les contrats de location dans le cadre desquels une part importante des risques et avantages inhérents à la propriété incombe au bailleur sont considérés comme des contrats de location simple. Les paiements au titre de contrats de location simple sont comptabilisés en charges dans le compte de résultat économique et répartis linéairement sur toute la durée du contrat de location.

1.5.3 Pertes de valeur sur actifs non financiers

Les actifs qui ont une durée de vie utile indéfinie ne font pas l’objet d’un amortissement et subissent chaque année un test de dépréciation. Les actifs faisant l’objet d’un amortissement sont soumis à un test de dépréciation chaque fois qu’un événement ou un changement de circonstances donne à penser que la valeur comptable pourrait ne pas être recouvrable. Une perte de valeur est comptabilisée à raison de l’excédent de la valeur comptable d’un actif sur sa valeur recouvrable. La valeur recouvrable est la plus élevée de la juste valeur de l’actif, diminuée des frais de vente, et de sa valeur d’utilité .

Les valeurs résiduelles des immobilisations corporelles et leur durée de vie utile sont examinées, et ajustées au besoin, au minimum une fois par an. Si la valeur recouvrable estimée d’un actif est inférieure à sa valeur comptable, la valeur comptable de l’actif doit être ramenée à sa valeur recouvrable. Si les raisons justifiant les pertes de valeur comptabilisées lors des précédents exercices ne s’appliquent plus, ces pertes de valeur sont alors reprises en conséquence.

1.5.4 Immobilisations financières

Participations dans des entités associées et des coentreprises

Les participations dans des entités associées et des coentreprises sont comptabilisées selon la méthode de la mise en équivalence. Les valeurs des participations sont ajustées de façon à refléter la part des augmentations ou réductions des actifs nets des entités associées et des coentreprises imputables à l’Union européenne après la comptabilisation initiale s’il y a des indices de dépréciation, et sont, le cas échéant, réduites à la valeur recouvrable inférieure. La valeur recouvrable est définie conformément à la description fournie au point 1.5.3 . Si la raison expliquant les pertes de valeur cesse de s’appliquer à une date ultérieure, la perte de valeur est reprise sur la valeur comptable qui aurait été déterminée si aucune perte de valeur n’avait été comptabilisée.

Investissements dans des fonds de capital-risque

Classement et évaluation

Les investissements dans des fonds de capital-risque sont classés comme actifs disponibles à la vente (cf. 1.5.5 ) et sont dès lors comptabilisés à leur juste valeur, les gains et pertes découlant des variations de la juste valeur (en ce compris les écarts de conversion) étant comptabilisés dans la réserve de juste valeur.

Considérations relatives à la juste valeur

Étant donné qu’ils ne sont pas cotés sur des marchés actifs, les investissements dans des fonds de capital-risque sont évalués ligne par ligne au plus faible du coût ou de la valeur d’inventaire nette («VIN») attribuable telle qu’indiquée par le gestionnaire du fonds jusqu’à la date de clôture, ce qui exclut toute plus-value non réalisée attribuable existant éventuellement dans le portefeuille d’investissement sous-jacent. Les investissements dans des fonds de capital-risque à un stade peu avancé sont évalués selon les mêmes principes exception faite des pertes non réalisées découlant uniquement de dépenses administratives, lorsque ces pertes non réalisées ne sont pas prises en compte.

Les plus-values non réalisées découlant de l’évaluation à la juste valeur sont comptabilisées via les réserves et les moins-values non réalisées sont soumises à un test de dépréciation visant à déterminer si elles doivent être comptabilisées comme des pertes de valeur dans le compte de résultat économique ou comme des variations de la réserve de juste valeur. La VIN attribuable mesurée à la juste valeur est déterminée, soit, en appliquant le pourcentage de participation de l’Union européenne dans un fonds à la VIN telle qu’elle ressort du dernier rapport publié par ce fonds, soit, dans la mesure du possible, sur la base de la valeur exacte de ladite participation à la même date, telle que fournie par le gestionnaire du fonds.

1.5.5 Actifs financiers

Classification

L’Union européenne classe ses actifs financiers dans les catégories suivantes: les actifs financiers à la juste valeur au moyen du compte de résultat, les prêts et créances, les placements détenus jusqu’à leur échéance et les actifs financiers disponibles à la vente. Ce classement est déterminé lors de la comptabilisation initiale et réexaminé à chaque clôture.

(i) Actifs financiers à la juste valeur par le biais du compte de résultat

Un actif financier est classé dans cette catégorie s’il a été acquis principalement en vue d’être revendu à court terme ou s’il a été désigné par l’Union européenne comme devant appartenir à cette catégorie. Les actifs dérivés sont également repris dans cette catégorie. Ces actifs sont inscrits au bilan sous la rubrique «actifs courants» s’ils sont destinés à être cédés dans les douze mois qui suivent la date de clôture.

(ii) Prêts et créances

Les prêts et créances sont des actifs financiers non dérivés assortis de paiements fixes ou déterminables qui ne sont pas cotés sur un marché actif. I ls sont générés lorsque l’UE fournit directement des biens et des services, ou accorde directement un prêt, à un débiteur, sans intention d’utiliser la créance à des fins de transactions. Ils sont inscrits au bilan sous la rubrique «actifs non courants», sauf lorsque l’échéance se situe dans les douze mois suivant la date de clôture.

(iii) Placements détenus jusqu’à leur échéance

Les placements détenus jusqu’à leur échéance sont des actifs financiers non dérivés, assortis de paiements fixes ou déterminables et d’échéances fixes, que l’Union européenne a l’intention manifeste et la capacité de conserver jusqu’à l’échéance. Au cours de l’exercice considéré, l’Union européenne n’a détenu aucun placement relevant de cette catégorie.

(iv) Actifs financiers disponibles à la vente

Les actifs financiers disponibles à la vente sont des instruments non dérivés qui sont désignés comme devant appartenir à cette catégorie ou ne sont classés dans aucune autre catégorie. Ils sont classés comme actifs courants ou non courants selon l’échéance à laquelle l’UE compte les céder. Les investissements dans des entités non consolidées et les autres participations non comptabilisées (par exemple les opérations de capital-risque) au moyen de la méthode de la mise en équivalence sont également classés comme actifs financiers disponibles à la vente.

Comptabilisation et évaluation initiales

Les achats et ventes d’actifs financiers à la juste valeur par le biais du compte de résultat, détenus jusqu’à leur échéance ou disponibles à la vente sont comptabilisés à la date de transaction – la date à laquelle l’Union européenne s’engage à acheter ou vendre l’actif. Les prêts sont comptabilisés lorsque l’argent est avancé aux emprunteurs. Les instruments financiers sont initialement comptabilisés à la juste valeur majorée des coûts de transaction pour tous les actifs financiers non comptabilisés à la juste valeur par le biais du compte de résultat. Les actifs financiers comptabilisés à la juste valeur par le biais du compte de résultat sont initialement comptabilisés à la juste valeur et les frais de transaction sont portés au compte de résultat économique.

La juste valeur d’un actif financier lors de sa comptabilisation initiale correspond normalement au prix de la transaction (autrement dit, la juste valeur de la contrepartie reçue). Cependant, en cas d’octroi d’un prêt à long terme à taux zéro ou à un taux inférieur aux conditions du marché, sa juste valeur peut être estimée comme étant la valeur actualisée de l’ensemble des entrées de trésorerie futures, calculée sur la base du taux d’intérêt en vigueur sur le marché pour un instrument similaire assorti d’une notation similaire.

Dans le cas de prêts octroyés sur des fonds empruntés ou «opérations face à face», les différences entre le prêt et les conditions et montants de l’emprunt ne sont pas significatives et le coût d’opportunité n’est pas applicable étant donné que l’UE n’est pas autorisée à investir financièrement sur les marchés des capitaux. C’est la raison pour laquelle ces prêts sont évalués à leur valeur nominale. Les coûts de transaction supportés par l’UE et refacturés au bénéficiaire du prêt sont directement portés au compte de résultat économique.

Les instruments financiers sont décomptabilisés lorsque les droits sur les flux de trésorerie qui en découlent ont expiré ou ont été transférés et lorsque l’Union européenne a transféré en substance tous les risques et avantages inhérents à la propriété.

Évaluation ultérieure

Les actifs financiers à la juste valeur au moyen du compte de résultat sont, par la suite, comptabilisés à leur juste valeur. Les gains et pertes résultant des variations de la juste valeur de la catégorie «instruments financiers à la juste valeur par le biais du compte de résultat» sont portés au compte de résultat économique de l’exercice au cours duquel ils se produisent.

Les prêts et créances ainsi que les placements détenus jusqu’à leur échéance sont comptabilisés au coût amorti selon la méthode du taux d’intérêt effectif. Dans le cas des prêts octroyés sur des fonds empruntés, le même taux d’intérêt effectif s’applique aux prêts et aux emprunts compte tenu du fait que ces prêts disposent de caractéristiques propres aux «opérations face à face» et que les différences ne sont pas significatives entre le prêt et les conditions et montants de l’emprunt. Les coûts de transaction supportés par l’Union européenne et refacturés au bénéficiaire du prêt sont directement portés au compte de résultat économique.

Les actifs financiers disponibles à la vente sont, par la suite, comptabilisés à leur juste valeur. Les gains et pertes découlant des variations de cette juste valeur sont comptabilisés dans la réserve de juste valeur. Lorsque des actifs classés comme étant disponibles à la vente sont vendus ou dépréciés, les ajustements cumulés de la juste valeur précédemment comptabilisés dans la réserve de juste valeur sont portés au compte de résultat économique. Les intérêts sur les actifs financiers disponibles à la vente calculés selon la méthode du taux d’intérêt effectif sont portés au compte de résultat économique. Les dividendes sur les instruments de capitaux propres disponibles à la vente sont comptabilisés lorsque le droit de l’Union européenne de recevoir le paiement est établi.

La juste valeur des investissements cotés sur des marchés actifs est basée sur les cours acheteurs actuels. Lorsque le marché d’un actif financier n’est pas actif (ou lorsqu’une valeur mobilière n’est pas cotée), l’Union européenne détermine une juste valeur au moyen de techniques d’évaluation. Ces techniques incluent l’utilisation de transactions récentes réalisées dans des conditions de concurrence normale, la référence à d’autres instruments identiques en substance, une analyse des flux de trésorerie actualisés, des modèles de valorisation des options et d’autres techniques de valorisation communément appliquées par les acteurs du marché.

Lorsque la juste valeur d’investissements en instruments de capitaux propres n’ayant pas de cours sur un marché actif ne peut être évaluée de façon fiable, ces instruments sont évalués au coût diminué des pertes de valeur.

Dépréciation des actifs financiers

L’Union européenne détermine à chaque date de clôture s’il existe un indice objectif montrant qu’un actif financier a perdu de la valeur. Un actif financier est déprécié et les pertes de valeur sont supportées si et seulement s’il existe un indice objectif de dépréciation résultant d’un ou plusieurs événements qui se sont produits après la comptabilisation initiale de l’actif et cet (ces) événement(s) de perte a (ont) un impact sur les flux de trésorerie futurs estimés de l’actif financier pouvant être estimé de façon fiable.

(i) Actifs comptabilisés au coût amorti

S’il existe une indication objective d’une perte de valeur sur des prêts et créances ou sur des placements détenus jusqu’à leur échéance comptabilisés au coût amorti, le montant de la perte est évalué comme étant la différence entre la valeur comptable de l’actif et la valeur actualisée des flux de trésorerie futurs estimés (à l’exclusion des pertes de crédit futures non encourues) calculée sur la base du taux d’intérêt effectif initial de l’actif financier. La valeur comptable de cet actif est diminuée et le montant de la perte est comptabilisé dans le compte de résultat économique. Si un prêt ou un placement détenu jusqu’à son échéance est assorti d’un taux d’intérêt variable, le taux d’actualisation utilisé pour mesurer la perte de valeur équivaut au taux d’intérêt effectif actuel déterminé dans le cadre du contrat. Le calcul de la valeur actualisée des flux de trésorerie estimés futurs d’un actif financier garanti reflète les flux de trésorerie qui pourraient résulter d’une saisie après déduction des coûts d’obtention et de vente des instruments de garantie, que la saisie soit probable ou non. Si, au cours d’une période ultérieure, le montant de la perte de valeur diminue et si cette diminution peut être liée objectivement à un événement postérieur à la comptabilisation de la perte de valeur, la perte de valeur précédemment comptabilisée est reprise via le compte de résultat économique.

(ii) Actifs comptabilisés à la juste valeur

Dans le cas des apports en fonds propres classés comme disponibles à la vente, une baisse importante ou permanente (prolongée) de la juste valeur d’un placement dans un tel instrument en deçà de son coût constitue également une indication objective de dépréciation. Si une telle indication existe pour un actif financier disponible à la vente, la perte cumulée – mesurée comme étant la différence entre le coût d’acquisition et la juste valeur actuelle, déduction faite de toute perte de valeur précédemment portée au compte de résultat économique pour l’actif considéré – est soustraite des réserves et comptabilisée dans le compte de résultat économique. Les pertes de valeur sur instruments de capitaux propres portées au compte de résultat économique ne sont pas reprises via le compte de résultat économique. Si, au cours d’une période ultérieure, la juste valeur d’un instrument d’emprunt considéré comme disponible à la vente augmente et si cette augmentation peut objectivement être reliée à un événement survenant après la constatation de la perte de valeur, cette perte de valeur est reprise via le compte de résultat économique.

1.5.6 Stocks

Les stocks sont évalués au plus faible du coût et de la valeur nette de réalisation. Le coût est déterminé selon la méthode PEPS (premier entré, premier sorti). Le coût des produits finis et des travaux en cours couvre les matières premières, la main-d’œuvre directe, les autres coûts directement imputables ainsi que les frais généraux de production connexes (sur la base d’une capacité d’exploitation normale). La valeur nette de réalisation correspond au prix de vente estimé dans le cours normal de l’activité, diminué des coûts estimés pour l’achèvement et la réalisation de la vente. Lorsque les stocks sont détenus en vue d’une distribution gratuite ou quasi gratuite, ils sont évalués au plus faible du coût et du coût de remplacement actuel. Le coût de remplacement actuel correspond au coût que l’Union européenne devrait assumer pour acquérir l’actif à la date de publication des comptes.

1.5.7 Préfinancements

Le préfinancement est un paiement destiné à fournir au bénéficiaire une avance en espèces, à savoir un fonds de trésorerie. Il peut être fractionné en plusieurs versements sur une période définie dans la convention de préfinancement spécifique. Le fonds de trésorerie (ou l’avance) est remboursé ou utilisé aux fins pour lesquelles il a été fourni pendant la période définie dans la convention. Si le bénéficiaire n’encourt pas de dépenses éligibles, il est dans l’obligation de restituer le préfinancement à l’Union européenne. Le montant du préfinancement est apuré (en tout ou en partie) à mesure de l’acceptation des coûts éligibles et des remboursements éventuels. Ce montant est comptabilisé en dépenses.

En fin d’exercice, l’encours des préfinancements est évalué sur la base des montants initiaux versés, déduction faite des éléments suivants: montants remboursés, montants éligibles apurés, montants éligibles estimés non encore apurés en fin d’exercice et réductions de valeur.

Les intérêts sur les préfinancements sont comptabilisés à la date à laquelle ils sont acquis conformément aux dispositions de la convention en question. En fin d’exercice, il est procédé à une estimation des intérêts à recevoir, sur la base des informations les plus fiables, laquelle est portée au bilan.

1.5.8 Créances

Les créances sont comptabilisées à la valeur initiale diminuée des dépréciations pour perte de valeur. Une dépréciation pour perte de valeur sur créances est constatée en présence d’éléments objectifs indiquant que l’Union européenne ne sera pas en mesure de recouvrer tous les montants dus aux échéances initialement prévues. La dépréciation correspond à la différence entre la valeur comptable de la créance et son montant recouvrable, à savoir la valeur actualisée des flux de trésorerie futurs estimés, calculée sur la base du taux d’intérêt proposé par le marché à des emprunteurs similaires. La dépréciation est constatée dans le compte de résultat économique. Une dépréciation générale est également comptabilisée pour les ordres de recouvrement non exécutés qui ne font pas déjà l’objet d’une dépréciation spécifique. Voir la note 1.5.14 ci-dessous pour ce qui concerne le traitement des produits à recevoir en fin d’exercice.

1.5.9 Valeurs disponibles

Les valeurs disponibles sont des instruments financiers définis comme des actifs courants. Elles comprennent l’encaisse, les dépôts bancaires à vue, les autres placements à court terme très liquides assortis d’échéances initiales inférieures ou égales à trois mois, ainsi que les découverts bancaires.

1.5.10 Avantages du personnel

Obligations au titre du régime de pension

L’Union européenne gère un régime de pension à prestations définies. Tandis que les membres du personnel versent, sur leurs traitements, un tiers du coût attendu de ces prestations, le passif au titre du régime de pension n’est pas financé. Le passif comptabilisé au bilan au titre d’un régime de pension à prestations définies correspond à la valeur actualisée de l’obligation au titre des prestations définies à la date de clôture. L’obligation au titre des prestations définies est calculée par des actuaires selon la méthode des unités de crédit projetées. La valeur actualisée de l’obligation au titre des prestations définies est déterminée en actualisant les flux de trésorerie futurs estimés sur la base des taux d’intérêt d’obligations d’État libellées dans la monnaie dans laquelle les prestations doivent être versées et dont les échéances avoisinent celles du passif correspondant au titre du régime de pension.

Les écarts actuariels découlant des ajustements liés à l’expérience et les changements d’hypothèses actuarielles sont immédiatement répercutés sur le compte de résultat économique. Le coût des services passés est immédiatement porté au compte de résultat économique, sauf si les changements apportés au régime de pension sont subordonnés au maintien en service des membres du personnel pendant une durée déterminée (la période d’acquisition des droits). Dans ce cas, le coût des services passés est amorti linéairement sur la période d’acquisition des droits.

Couverture maladie postérieure à l’emploi

L’Union européenne fournit à son personnel une couverture maladie donnant droit au remboursement des frais médicaux. Un fonds distinct («RCAM») a été créé pour la gestion quotidienne du régime. Les membres du personnel en activité ou en retraite, leurs conjoints survivants et leurs ayants droit bénéficient tous de ce régime. Les prestations accordées aux «inactifs» (retraités, orphelins, etc.) sont considérées comme des «avantages du personnel postérieurs à l'emploi». Étant donné la nature de ces prestations, un calcul actuariel est nécessaire. Le passif inscrit au bilan est déterminé sur les mêmes bases que l’obligation au titre du régime de pension (cf. ci-dessus).

1.5.11 Provisions

Des provisions sont comptabilisées lorsque l’Union européenne supporte une obligation actuelle (juridique ou implicite) envers des tiers résultant d’événements passés, qu’il est plus probable qu’improbable qu’une sortie de ressources sera nécessaire pour éteindre cette obligation et que le montant de celle-ci peut être estimé de façon fiable. Aucune provision n’est comptabilisée pour des pertes opérationnelles futures. Le montant comptabilisé en provision correspond à la meilleure estimation des dépenses nécessaires au règlement de l’obligation actuelle à la date de clôture. Lorsque la provision comprend une population nombreuse d'éléments, l’obligation est estimée en pondérant tous les résultats possibles en fonction de leur probabilité (méthode de la «valeur attendue»).

1.5.12 Dettes financières

Les dettes financières sont classées comme dettes financières à la juste valeur au moyen du compte de résultat ou comme dettes financières comptabilisées au coût amorti (emprunts). Les emprunts sont composés d’emprunts auprès d’institutions de crédit et de dettes représentées par des titres. Les emprunts sont initialement comptabilisés à leur juste valeur, soit le produit de leur émission (la juste valeur de la contrepartie reçue) déduction faite des coûts de transaction supportés. Ils sont ensuite comptabilisés au coût amorti selon la méthode du taux d’intérêt effectif; toute différence entre le produit des emprunts, déduction faite des frais de transaction, et leur valeur de remboursement est portée au compte de résultat économique sur la durée de vie des emprunts selon la méthode du taux d’intérêt effectif.

Ils figurent au bilan parmi les passifs non courants, sauf lorsque l’échéance se situe dans les douze mois qui suivent la date de clôture. Dans le cas des prêts octroyés sur des fonds empruntés, la méthode du taux d’intérêt effectif ne peut être appliquée séparément aux prêts et aux emprunts, pour des raisons d’importance relative. Les coûts de transaction supportés par l’Union européenne et refacturés au bénéficiaire du prêt sont directement portés au compte de résultat économique.

Les dettes financières classées à la juste valeur au moyen du compte de résultat incluent les instruments dérivés lorsque leur juste valeur est négative. Leur traitement comptable est identique à celui des actifs financiers à la juste valeur au moyen du compte de résultat (cf. note 1.5.5 ).

1.5.13 Comptes créditeurs

Une partie importante des dettes de l’Union européenne n’est pas liée à l’acquisition de biens ou de services – il s’agit en fait de déclarations de dépenses soumises par les bénéficiaires de subventions ou d’autres financements de l’Union européenne et non acquittées par celle-ci. Elles sont comptabilisées en comptes créditeurs pour les montants réclamés dans les déclarations de dépenses et sont, après vérification, acceptées comme éligibles par les responsables financiers compétents. À ce stade, elles sont évaluées au montant accepté et éligible.

Les dettes résultant de l’achat de biens ou de services sont comptabilisées lors de la réception de la facture pour le montant initial de celle-ci et les dépenses correspondantes sont saisies dans les comptes lorsque les biens ou services sont livrés ou fournis à l’Union européenne et acceptés par celle-ci.

1.5.14 Charges à payer/produits à recevoir et charges et produits à reporter

Dans le cadre des règles comptables de l’Union européenne, les transactions et événements sont constatés dans les états financiers de l’exercice auquel ils se rapportent. À la fin de la période comptable, les charges à payer sont constatées sur la base du montant estimatif des transferts dus au titre de l’exercice. Le calcul des charges à payer est effectué conformément aux lignes directrices opérationnelles et pratiques publiées par la Commission, qui visent à faire en sorte que les états financiers fournissent une image fidèle de la situation.

Les produits sont également comptabilisés au cours de l’exercice auquel ils se rattachent. En fin d’exercice, lorsqu’une facture n’a pas été envoyée alors que le service a été rendu ou les biens livrés, ou qu’il existe un accord contractuel (par exemple, par référence à un traité), le montant correspondant est comptabilisé dans les états financiers en tant que produit à recevoir.

Par ailleurs, lorsque, en fin d’exercice, une facture a été envoyée alors que le service n’a pas encore été rendu ou que les biens n’ont pas encore été livrés, le produit correspondant est reporté et sera comptabilisé lors de l’exercice comptable suivant.

1.6 COMPTE DE RÉSULTAT ÉCONOMIQUE

1.6.1 Recettes

Produit des opérations sans contrepartie directe

Il constitue la grande majorité des revenus de l’Union européenne et comprend essentiellement les impôts directs et indirects ainsi que les ressources propres. Outre les impôts, l’Union européenne peut aussi recevoir des paiements d’autres parties, comme des droits, amendes et dons.

Ressource TVA et ressource RNB

Les recettes sont comptabilisées au titre de la période pour laquelle l’Union européenne lance un appel de fonds aux États membres demandant leur contribution. Elles sont évaluées à leur «montant appelé». Les ressources TVA et RNB étant déterminées sur la base d’estimations des données relatives à l’exercice budgétaire concerné, elles peuvent être revues au fil des variations jusqu’à ce que les données définitives soient publiées par les États membres. L’effet d’un changement d’estimation doit être inclus dans la détermination du résultat net de la période à laquelle le changement s’est produit.

Ressources propres traditionnelles

Les créances et produits correspondants sont comptabilisés lorsque les États membres reçoivent les relevés de comptabilité A mensuels (y compris les droits recouvrés et les montants garantis et non contestés). À la date de clôture, les montants recouvrés par les États membres au titre de l’exercice mais non encore versés à l’Union européenne sont évalués et comptabilisés en produits à recevoir. Les relevés de comptabilité B trimestriels (y compris les droits non recouvrés et non garantis, ainsi que les montants garantis mais contestés par le débiteur) reçus des États membres sont comptabilisés en produit, diminués des frais de perception auxquels ils peuvent prétendre (25 %). De plus, une réduction de valeur est constatée au compte de résultat économique pour le montant de l’écart de recouvrement estimé.

Amendes

Les recettes générées par les amendes sont comptabilisées une fois la décision d’imposer une amende arrêtée par l’UE et officiellement notifiée au destinataire. En cas de doute sur la solvabilité de l’entreprise, la créance fait l’objet d’une réduction de valeur. À compter de la notification de la décision de lui imposer une amende, le débiteur dispose d’un délai de deux mois pour:

– soit accepter la décision et par conséquent payer le montant de l’amende dans le délai imparti, et ce montant est définitivement encaissé par l’UE;

– soit ne pas accepter la décision et introduire un recours devant la juridiction de l’UE.

Malgré cela, le montant du principal de l’amende doit être payé dans le délai imparti – qui est de trois mois –, le recours n’ayant pas d’effet suspensif (article 242 du traité CE) ou, dans certaines circonstances et moyennant l’accord du comptable de la Commission européenne, une garantie bancaire pour le montant de l’amende peut être fournie à la place.

Si l’entreprise fait appel de la décision et a déjà versé, à titre provisionnel, le montant de l’amende, celui-ci est comptabilisé comme un passif éventuel. Cependant, étant donné qu’un recours du destinataire contre une décision de l’UE n’a pas d’effet suspensif, la trésorerie reçue est portée en apurement de la créance. Lorsqu’une garantie est fournie en lieu et place du paiement, l’amende reste comptabilisée comme une créance. S’il paraît probable que le tribunal ne se prononce pas en faveur de l’UE, une provision est comptabilisée pour couvrir ce risque. Si une garantie a été fournie en lieu et place du paiement, la valeur de la créance non acquittée est réduite dans la mesure du nécessaire. Le total des intérêts reçus par l’Union européenne sur les comptes bancaires où les paiements perçus sont déposés est comptabilisé comme un produit et tout passif éventuel est augmenté en conséquence.

Produit des opérations avec contrepartie directe

Le produit de la vente de biens et services est comptabilisé lorsque l’acheteur s’est vu transférer les risques et avantages importants inhérents à la propriété des biens. La comptabilisation du produit d’une transaction impliquant la fourniture de services se fait en fonction du degré d’avancement de la transaction à la date de clôture.

Produits et charges d’intérêt

Les produits et charges d’intérêt sont comptabilisés au compte de résultat économique selon la méthode du taux d’intérêt effectif. Cette méthode permet de calculer le coût amorti d’un actif financier ou d’un passif financier et de répartir le produit ou la charge d’intérêt sur la période voulue. Pour calculer le taux d’intérêt effectif, l’Union européenne estime les flux de trésorerie en tenant compte de tous les termes de contrat de l’instrument financier (par exemple, options de versement anticipé) mais ne tient pas compte des pertes de crédit futures. Ce calcul inclut l’intégralité des commissions et des points payés ou reçus entre les parties au contrat, qui font partie intégrante du taux d’intérêt effectif, des coûts de transaction et de toutes les autres primes positives ou négatives.

Dès qu’un actif financier ou un groupe d’actifs financiers similaires a été déprécié à la suite d’une perte de valeur, les produits d’intérêt ultérieurs sont comptabilisés sur la base du taux d’intérêt utilisé pour actualiser les flux de trésorerie futurs en vue d’évaluer la perte de valeur.

Dividendes

Les dividendes sont comptabilisés lorsque le droit de l’actionnaire de percevoir le paiement est établi.

1.6.2 Dépenses

Les charges liées à des opérations avec contrepartie directe telles que des achats de biens ou de services sont comptabilisées lorsque les fournitures sont livrées/les services sont fournis et accepté(e)s par l’Union européenne. Elles sont évaluées au coût de facturation initial. Les charges liées à des opérations sans contrepartie directe, propres à l’Union européenne, représentent la majeure partie des charges de celle-ci. Elles concernent les transferts à des bénéficiaires et peuvent relever de trois catégories: les créances, les transferts dans le cadre de contrats et les subventions, apports et dons discrétionnaires.

Les transferts sont comptabilisés en charges de l’exercice au cours duquel les événements donnant lieu à transfert se sont produits, pour autant que la nature du transfert considéré soit autorisée par la réglementation (règlement financier, statut ou autre) ou qu’un contrat signé autorise le transfert, que le bénéficiaire réponde aux critères d’éligibilité et que le montant puisse être raisonnablement estimé.

Lorsqu’une demande de paiement ou une déclaration de dépenses satisfaisant aux critères de comptabilisation est reçue, elle est comptabilisée en charges à concurrence du montant éligible. En fin d’exercice, les dépenses éligibles encourues dues aux bénéficiaires mais non encore déclarées sont estimées et comptabilisées en charges à payer.

1.7 ACTIFS ET PASSIFS ÉVENTUELS

1.7.1 Actifs éventuels

Un actif éventuel est un actif potentiel résultant d’événements passés et dont l’existence ne sera confirmée que par la survenance (ou non) d’un ou plusieurs événements futurs incertains qui ne sont pas totalement sous le contrôle de l’Union européenne. Une information sur un actif éventuel est fournie lorsque l’entrée d’avantages économiques ou un potentiel de service est probable.

1.7.2 Passif éventuel

Un passif éventuel est une obligation potentielle résultant d’événements passés et dont l’existence ne sera confirmée que par la survenance (ou non) d’un ou de plusieurs événements futurs incertains qui ne sont pas totalement sous le contrôle de l’Union européenne, ou une obligation actuelle résultant d’événements passés mais non comptabilisée, soit parce qu’il est peu probable qu’une sortie de ressources représentatives d’avantages économiques ou un potentiel de service sera nécessaire pour régler l’obligation, soit dans les cas extrêmement rares où aucune estimation fiable ne peut être faite pour le montant de l’obligation.

2. NOTES ANNEXES AU BILAN

ACTIFS NON COURANTS

2.1 IMMOBILISATIONS INCORPORELLES

|Millions d'EUR |

|Montant|

Valeur brute comptable au 31 décembre 2008|134|

Ajouts|39|

Produits de cessions|(3)|

Virements entre catégories d’actifs|0|

Autres variations|1|

Valeur brute comptable au 31 décembre 2009|171|

Cumul des amortissements au 31 décembre 2008|78|

Dotations aux amortissements pour l’exercice|22|

Produit de cessions|(1)|

Virements entre catégories d’actifs|0|

Autres variations|0|

Cumul des amortissements au 31 décembre 2009|99|

Valeur nette comptable au 31 décembre 2009|72|

Valeur nette comptable au 31 décembre 2008|56|

Les montants ci-dessus correspondent essentiellement à des logiciels informatiques.

2.2 IMMOBILISATIONS CORPORELLES

Dans certains pays, il est impossible de distinguer la valeur du terrain de celle de l’immeuble, les deux ayant été acquis ensemble. La valeur du terrain, qui n’est pas amortissable, ne sera pas mesurée séparément, à moins que cela ne devienne nécessaire, par exemple pour des dépenses ultérieures telles que la construction d’un nouveau bâtiment ou pour une cession partielle.

Les actifs liés au s ystème européen de navigation par recouvrement géostationnaire (EGNOS) sont inclus dans le poste «immobilisations corporelles» au 31 décembre 2009 suite à leur transfert à la Commission en 2009. La valeur comptable de ces actifs à cette date est de 11 millions d'EUR (valeur brute de 40 millions d'EUR moins une dépréciation cumulée de 29 millions d'EUR).

IMMOBILISATIONS CORPORELLES|

||||||||Millions d'EUR|

|constructions|corporelles|véhicules|informatique|||||

|||||||||

Valeur brute comptable au 31 décembre 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Ajouts|39|89|20|57|17|29|141|392|

Produit de cessions|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Virements entre catégories d’actifs|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Autres variations|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Valeur brute comptable au 31 décembre 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Cumul des amortissements au 31 décembre 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Dotations aux amortissements pour l’exercice|127|66|16|60|17|163||449|

Reprise sur amortissements|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Produit de cessions|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Virements entre catégories d’actifs|0|(1)|0|0|1|0||0|

Autres variations|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Cumul des amortissements au 31 décembre 2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

VALEUR NETTE COMPTABLE AU31 décembre 2009|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

VALEUR NETTE COMPTABLE AU31 DÉCEMBRE 2008|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

Les redevances restant à payer en rapport avec les contrats de location-financement et droits similaires sont reprises dans les dettes à long et court terme au passif du bilan (voir aussi notes 2.15 et 2.18.1 ). Elles s’analysent comme suit:

Contrats de location-financement|Millions d'EUR|

||< 1 an|> 1 an|> 5 ans|Total du passif (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)||

Terrains et constructions|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Autres immobilisations corporelles|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Total au 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Total au 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 IMMOBILISATIONS FINANCIÈRES

|||Millions d'EUR|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Participations dans des entreprises associées|2.3.1|382|278|

Participations dans des coentreprises|2.3.2|196|145|

Fonds de garantie|2.3.3|1 240|1 091|

Actifs disponibles à la vente|2.3.4|561|564|

Total des investissements||2 379|2 078|

Cette rubrique comprend les investissements qui visent à soutenir les activités de l’Union européenne. Elle comprend également l’actif net du Fonds de garantie.

2.3.1 Participations dans des entreprises associées

||||Millions d'EUR|

Montant au 31 décembre 2008|278|0|0|278|

Acquisitions|26|10|75|111|

Part du résultat net|(2)|(3)|(1)|(6)|

Autres variations des capitaux propres|(1)|0|0|(1)|

Montant au 31 décembre 2009|301|7|74|382|

Les participations dans les entreprises associées sont comptabilisées selon la méthode de mise en équivalence (cf. note 1.3 pour de plus amples détails). Les valeurs comptables suivantes sont imputables à l’UE sur la base de son pourcentage de participation dans les entreprises associées:

|||Millions d'EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Actifs||420|295|

Passifs||(38)|(17)|

Recettes||17|23|

Excédent/(Déficit)||(6)|10|

Fonds européen d’investissement (FEI)

Le Fonds européen d’investissement (FEI) est l’institution financière de l’Union européenne spécialisée dans le capital-risque et les garanties aux PME. Au 31 décembre 2009, la Commission détenait un montant total de 861 millions d'EUR (sur 2,940 milliards d'EUR) dans le capital du FEI. Cela représente 29,29 % du capital du FEI. La Commission a libéré 20 % de sa participation, le solde non libéré s’établissant à 689 millions d'EUR – voir également la note 5.13.2 . En vertu d’un accord conclu en 2005 entre la Commission et la Banque européenne d’investissement (BEI), la Commission a le droit de vendre ses parts à tout moment à la BEI à un prix unitaire correspondant à la valeur d’actif du FEI divisée par le nombre total d’actions émises. La valeur de l’option de vente est proche de zéro, étant donné que la formule utilisée pour déterminer le prix de vente des parts est similaire à celle servant à établir l’actif net du FEI. La participation est donc évaluée à 29,29 % des capitaux propres du FEI , soit 301 millions d'EUR au 31 décembre 2009 (contre 278 millions en 2008), dont 2 millions provenant du résultat 2009 (pertes). Un dividende de 4 millions d'EUR a été reçu en 2009, au titre de l’exercice 2008.

Les initiatives technologiques conjointes

Des partenariats public-privé prenant la forme d’initiatives technologiques conjointes, mis en place par le biais d'entreprises communes au sens de l’article 171 du traité, ont été créés pour mettre en œuvre les objectifs du programme de Lisbonne pour la croissance et l'emploi. Les initiatives technologiques conjointes sont des partenariats public-privé créés au niveau européen et visant à couvrir des domaines stratégiques où la recherche et l’innovation sont essentielles à la compétitivité européenne. Nouvel élément du 7 ème programme-cadre pour les actions de recherche, de développement technologique et de démonstration, les initiatives technologiques conjointes soutiennent des actions de recherche multinationales de grande envergure. Elles réunissent des partenaires publics et privés dans le but de définir des objectifs communs intéressant l'ensemble de la société et de combiner le financement et les connaissances afin d’atteindre ces objectifs. Les initiatives technologiques conjointes constituent une nouvelle façon de travailler ensemble pour atteindre les objectifs fixés par les dirigeants de l’UE dans le cadre de la stratégie de Lisbonne pour la croissance et l’emploi. En 2009, les trois premières initiatives technologiques conjointes sont devenues opérationnelles: l’entreprise commune ARTEMIS et l’entreprise commune Clean Sky décrites ci-dessous, ainsi que l’entreprise commune IMI classée comme coentreprise et décrite à la note 2.3.2 . Bien qu’ARTEMIS et Clean Sky soient juridiquement définies comme étant des entreprises communes, d’un point de vue comptable, elles doivent être considérées comme des entreprises associées, car la Commission exerce une influence notable sur ces entités.

L’entreprise commune ARTEMIS

Cette entité a été créée pour mettre en œuvre une initiative technologique conjointe avec le secteur privé sur les systèmes informatiques embarqués. Au 31 décembre 2009, l’Union européenne représentée par la Commission détenait 100 % du capital, soit 7 millions d'EUR. À titre indicatif, la contribution de l’UE sera limitée à 420 millions d'EUR.

L’entreprise commune Clean Sky

Cette entité a pour objectif d’accélérer le développement, la validation et la démonstration des technologies de transport aérien propres dans l’UE, et notamment de créer un système de transport aérien radicalement innovant dans le but de réduire l’impact du transport aérien sur l’environnement. Au 31 décembre 2009, l’Union européenne représentée par la Commission détenait 99,41 % du capital, soit 74 millions d'EUR. À titre indicatif, la contribution de l’UE sera limitée à 800 millions d'EUR.

2.3.2 Participations dans des coentreprises

|Millions d'EUR|

Montant au 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Acquisitions|0|28|39|81|148|

Part du résultat net|0|(51)|(46)|0|(97)|

Montant au 31.12.2009|0|80|35|81|196|

Les participations dans les coentreprises sont comptabilisées selon la méthode de la mise en équivalence – cf. note 1.3 pour de plus amples détails. Les valeurs comptables suivantes sont imputables à l’UE sur la base de son pourcentage de participation dans les coentreprises:

|||Millions d'EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Actifs non courants||48|0|

Actifs courants||192|154|

Passifs non courants||0|0|

Passifs courants||(44)|(9)|

Recettes||72|37|

Dépenses||(169)|(93)|

L’entreprise commune Galileo (GJU) en liquidation

L’entreprise commune Galileo (GJU) est entrée en liquidation fin 2006. La procédure est toujours en cours. L’actif net de clôture de l’entreprise s’élevait à 0 EUR. Ayant été inactive et en cours de liquidation en 2009, l'entreprise n’a perçu aucune recette et n’a encouru aucune dépense. La valeur de l’investissement au 31 décembre 2009 (et 31 décembre 2008) était de 0 EUR, soit l’investissement de 585 millions d'EUR diminué de la part cumulée des pertes, c'est-à-dire 585 millions d'EUR.

L’Autorité européenne de surveillance GNSS (GSA), une agence communautaire créée en 2004 et consolidée dans les comptes des Communautés, avait initialement repris les obligations de l’entreprise commune Galileo le 1er janvier 2007. Depuis l’entrée en vigueur du règlement (CE) n° 683/2008, la Commission a repris la gestion des programmes européens du GNSS qui était assurée par le GSA. Le transfert à la Commission des tâches et activités du GSA a pris effet le 1 er janvier 2009.

L’entreprise commune SESAR

Cette entreprise commune a pour objet d’assurer la modernisation du système de gestion du trafic aérien ainsi que l’application rapide du plan directeur européen de gestion du trafic aérien européen en coordonnant et en concentrant les efforts de recherche et de développement pertinents déployés dans l’UE. Au 31 décembre 2009, la Commission détenait 87,4 % du capital de SESAR, soit 80 millions d'EUR (contre 103 millions d'EUR en 2008). La contribution (indicative) totale de l’UE au capital de SESAR (pour la période 2007-2013) est de 700 millions d'EUR.

L’organisation internationale ITER pour l’énergie de fusion (ITER International)

ITER International associe l’UE et la Chine, l’Inde, la Russie, la Corée, le Japon et les États-Unis. L’organisation a été créée pour gérer les installations ITER, encourager l’exploitation desdites installations par les laboratoires, les autres institutions et le personnel participant aux programmes des membres pour la recherche et le développement dans le domaine de l’énergie de fusion, promouvoir la compréhension et l’acceptation de l’énergie de fusion par le public et entreprendre toute autre activité nécessaire pour réaliser son objet.

La contribution de l’UE (Euratom) à ITER International est apportée par l’agence Fusion for Energy, qui englobe les contributions des États membres et de la Suisse. L’ensemble de la contribution est, d’un point de vue juridique, considéré comme étant une contribution de l’Euratom à ITER. Les États membres et la Suisse ne détiennent aucun droit de propriété dans ITER. Étant donné que, d’un point de vue juridique, elle détient une participation dans l’entreprise commune ITER International, l’UE doit comptabiliser cette participation dans ses comptes consolidés.

Au 31 décembre 2009, Euratom détenait 47 % du capital d'ITER, soit 35 millions d'EUR (contre 42 millions d'EUR en 2008). La contribution (indicative) totale d’Euratom au capital d'ITER (pour la période 2007-2041) est de 7,649 milliards d'EUR.

L’initiative technologique conjointe IMI en matière de médicaments innovants

L’entreprise commune IMI, troisième initiative technologique conjointe devenue opérationnelle en 2009, soutiendra la recherche et le développement pharmaceutiques au stade préconcurrentiel dans les États membres et pays associés, dans la perspective d’accroître les investissements dédiés à la recherche du secteur biopharmaceutique, et encouragera l’implication des petites et moyennes entreprises (PME) dans ses activités. Les droits de propriété de l’Union européenne, représentée par la Commission, se chiffrent à 99,1 % soit 81 millions d'EUR au 31 décembre 2009. La contribution indicative maximale de l’UE se montera à 1 milliard d'EUR jusqu’au 31/12/2017.

2.3.3 Fonds de garantie

Actif net du Fonds de garantie|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Actifs disponibles à la vente|1 050|887|

Valeurs disponibles|191|205|

Total des actifs|1 241|1 092|

Total des passifs|(1)|(1)|

Actifs nets|1 240|1 091|

Le Fonds de garantie relatif aux actions extérieures couvre les prêts garantis par l’UE sur décision du Conseil, en particulier les opérations de prêts de la Banque européenne d’investissement (BEI) à l’extérieur de l’Union européenne, les prêts d’assistance macrofinancière (prêts AMF) et les prêts Euratom hors Union européenne. Il s’agit d’un instrument à long terme qui vise à couvrir tout prêt défaillant garanti par l’UE et qui peut donc être considéré comme un investissement à long terme . Ainsi, près de 76 % des actifs disponibles à la vente ont une maturité comprise entre 1 et 10 ans. Le Fonds est alimenté par les versements du budget général de l’UE, qui correspondent à 9 % du montant en principal des opérations, par les intérêts produits par les placements financiers des disponibilités du Fonds et par les recouvrements obtenus auprès des débiteurs défaillants, dans la mesure où le Fonds est intervenu en garantie. Tout excédent annuel est reversé à une ligne spécifique de l’état des recettes du budget général de l’UE.

L’UE est tenue d’inscrire au budget général une réserve pour garantie de prêts à des pays tiers. Cette réserve est destinée à faire face aux besoins d’alimentation du Fonds de garantie et, le cas échéant, aux appels de garantie qui excèdent le montant disponible du Fonds, afin d’en permettre l’imputation budgétaire. Cette réserve de 1,472 milliard d'EUR correspond au montant objectif de 9 % des prêts en cours au 31 décembre 2009 . Le total des actifs nets du Fonds s’élevait à 1,240 milliard d'EUR au 31 décembre 2009. La différence entre l’actif net du Fonds et le montant de la réserve correspond à la somme à verser à partir du budget de l’UE, à savoir 232 millions d'EUR. Les variations de la juste valeur du portefeuille de titres de créance disponibles à la vente ont été portées en capitaux propres en 20 09 , pour un montant de 16 millions d'EUR ( contre 15 millions en 2008).

2.3.4 Actifs disponibles à la vente

Sont incluses sous cette rubrique les participations prises dans le but d’aider les bénéficiaires à développer leurs projets.

Actifs à long terme disponibles à la vente|Million d'EUR|

Montants au 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Acquisitions|0|11|52|26|19|108|

Cessions/désaffections|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Écart de réévaluation / (déficit) aux/des capitaux propres|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Pertes de change|0|(42)|0|0|0|(42)|

Pertes de valeur|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Montants au 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Banque européenne pour la reconstruction et le développement (BERD)

La Commission a souscrit 3 % du capital de la BERD, qui s’élève à 20 milliards d'EUR. À la date de clôture, le montant appelé se chiffrait à 157 millions d'EUR, qui ont été entièrement libérés. Les versements restant à effectuer sur la partie non appelée du capital s’élèvent à 443 millions d'EUR (voir aussi note 5.13.1 ). La BERD n’étant pas cotée en bourse et compte tenu des restrictions contractuelles imposées par ses statuts, relatives entre autres à la vente de participations, plafonnée au coût d’acquisition et autorisée aux seuls actionnaires existants, la participation de la Commission dans la BERD est évaluée au coût diminué de toute dépréciation.

Opérations de capital-risque (OCR)

Les opérations de capital-risque recouvrent des montants octroyés à des intermédiaires financiers pour financer des apports en fonds propres. Elles sont gérées par la Banque européenne d’investissement et financées dans le cadre de la Politique européenne de voisinage.

Autres participations

Les montants les plus significatifs concernent les instruments «Growth & Employment», MAP et PIC, qui, sous la gestion fiduciaire du FEI, soutiennent la création et le financement de PME en phase de démarrage en investissant dans des fonds de capital-risque spécialisés et appropriés (154 millions d'EUR). Cette rubrique comprend également un montant de 96 millions d'EUR se rapportant au Fonds européen pour l’Europe du sud-est, qui est structuré comme une société d’investissement à capital variable (SICAV). L’objectif global du Fonds est de promouvoir le développement économique et la prospérité en Europe du sud-est grâce à la fourniture durable de financements supplémentaires pour le développement, par l’intermédiaire d’institutions financières locales. Une nouvelle prise de participation de 19 millions d'EUR dans le Southeast Europe Energy Efficiency Fund (SE4F), un fonds spécialisé dans le financement de projets ayant trait à l’efficacité énergétique dans le sud-est de l’Europe, a été portée à l’exercice de 2009.

2.4 PRÊTS

Sont inclus sous cette rubrique les prêts de l’Union européenne à plus d’un an.

|Millions d'EUR|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Prêts octroyés sur le budget de l’UE et de la CECA|2.4.1|169|179|

Prêts octroyés sur fonds empruntés|2.4.2|10 595|3 386|

Total des prêts||10 764|3 565|

2.4.1 Prêts octroyés sur le budget de l’Union européenne et de la CECA en liquidation

|Millions d'EUR|

|Prêts spéciaux|CECA en liquidation|Total|

Total au 31.12.2008|150|29|179|

Remboursements|(19)|(5)|(24)|

Variations de la valeur comptable|12|2|14|

Total au 31.12.2009|143|26|169|

Prêts spéciaux

Ce poste couvre les prêts spéciaux accordés à des taux préférentiels dans le cadre de la coopération avec les pays tiers. Tous ces prêts arrivent à échéance plus de 12 mois après la fin de l’exercice. Leurs taux d’intérêt effectifs varient entre 7,73 et 12,36 %.

Prêts pour la construction de logements de la CECA en liquidation (CECA)

Les prêts pour la construction de logements sont des prêts octroyés par la CECA sur ses propres fonds conformément aux articles 54 et 55, paragraphe 2, du traité CECA. Ces prêts, qui sont accordés à un taux fixe de 1 %, sont donc considérés comme des prêts à taux préférentiel. Leurs taux d’intérêt effectifs varient entre 2,806 et 22,643 %. Pour des raisons pratiques et d’importance relative, le prix de transaction est utilisé comme étant la juste valeur au commencement, indépendamment de tout taux d’intérêt préférentiel.

2.4.2 Prêts sur fonds empruntés

||||Millions d'EUR|

Total au 31.12.2008Nouveaux prêtsRemboursementsÉcarts de changeVariations de la valeur comptable|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Total au 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Montant dû jusqu’à 1 an|40|0|0|0|40|

Montant dû à plus d’1 an|547|484|9 303|261|10 595|

Prêts de l’assistance macrofinancière (AMF)

L’AMF est un instrument financier axé sur une politique d’aide au redressement de la balance des paiements et/ou une aide budgétaire, non liées et sans affectation particulière, en faveur de pays tiers partenaires géographiquement proches du territoire de l’UE. Elle consiste en des subventions ou des prêts à moyen/long terme, voire en une combinaison appropriée des deux, et complète généralement un financement octroyé dans le cadre d’un programme de réforme et d’ajustement appuyé par le FMI. La Commission n’a pas reçu de garanties de tiers pour ces prêts, mais ceux-ci sont garantis par le Fonds de garantie (voir note 2.3.3 ). Prêts Euratom

L’Euratom est une entité juridique de l’Union européenne, représentée par la Commission européenne. Elle octroie d es prêts aux États membres dans le but de financer des projets d’investissement dans les États membres relatifs à la production industrielle d’électricité dans des centrales nucléaires et à des installations industrielles du cycle du combustible. Elle octroie également d es prêts aux pays tiers dans le but d’améliorer le niveau de sécurité et d’efficacité des centrales nucléaires et des installations du cycle du combustible nucléaire qui sont en service ou en cours de construction.

La Commission a reçu 481 millions d'EUR de garanties de tiers pour ces prêts (contre 486 millions en 2008).

Prêts de soutien aux balances des paiements (BDP)

Les BDP sont un instrument financier qui a été réactivé pour apporter une aide financière aux États membres de l’Union européenne durant la crise économique actuelle. Ils permettent l’octroi de prêts aux États membres qui éprouvent des difficultés au niveau de leur balance des paiements ou de leurs mouvements de capitaux ou qui courent de sérieux risques en ce sens. Seuls les États membres n’ayant pas adopté l’euro peuvent bénéficier de cet instrument. Le montant total maximal autorisé pour les prêts s’élève à 50 milliards d'EUR. Les prêts sont garantis par le budget général de l’Union européenne.

Entre novembre 2008 et fin 2009, ont été octroyés des prêts d’un montant total de 14,6 milliards d'EUR. Une aide financière de 6,5 milliards d'EUR a été mise à la disposition de la Hongrie, dont 2 milliards ont été déboursés en 2008, pour une échéance fixée à décembre 2011. 3,5 milliards d'EUR supplémentaires ont été déboursés en 2009 (échéances: novembre 2014 et avril 2016) . La Lettonie a pu compter sur 3,1 milliards d'EUR, dont 2,2 milliards ont été déboursés en 2009, avec des échéances fixées à avril 2014 et janvier 2015 et 0,5 milliard ont été déboursés en mars 2010 (échéance mai 2019). 5 milliards d'EUR ont également été mis à la disposition de la Roumanie, dont 1,5 milliard d'EUR a été déboursé en 2009 (échéance janvier 2015) et 1 milliard d'EUR supplémentaire a été déboursé en mars 2010 (échéance mai 2019).

Prêts de la CECA en liquidation

Ce poste comprend essentiellement des prêts octroyés par la CECA en liquidation sur des fonds empruntés conformément aux articles 54 et 56 du traité CECA ainsi que trois titres d’emprunt non cotés émis par la Banque européenne d’investissement (BEI) pour se substituer à un débiteur défaillant. Ces titres seront détenus jusqu’à l’échéance (2017 et 2019 respectivement), de façon à couvrir le service des emprunts liés. Les variations de la valeur comptable correspondent à la variation des intérêts courus plus l’amortissement sur l’exercice des primes versées et des frais de transaction encourus lors de la comptabilisation initiale, le calcul étant effectué conformément à la méthode du taux d’intérêt effectif.

Les taux d’intérêts effectifs (exprimés sous forme de fourchette de taux d’intérêt) étaient les suivants:

Prêts|31.12.2009|31.12.2008|

Assistance macrofinancière (AMF)|0,9625 %–4,54 %|3,022 %–5,29 %|

Euratom|1,071 %–5,76 %|3,428 % –5,76 %|

BDP|3,125 %–3,625 %|3,25 %|

CECA en liquidation|0,346 %–5,8103 %|3,072 %–5,8103 % (*)|

(*) borne supérieure se rapportant au prêt à taux fixe couvert par un swap de taux d’intérêt

2.5 PRÉFINANCEMENTS À LONG TERME

Le délai de recouvrement ou d’utilisation des préfinancements détermine si ceux-ci sont présentés comme actifs de préfinancement à court terme ou à long terme. L’utilisation est définie par la convention sous-tendant le projet. Tout remboursement ou toute utilisation dû/due dans les douze mois qui suivent la date de clôture est présenté(e) comme préfinancement à court terme et donc comme actif courant. Le solde est un solde à long terme.

TOTAL DES PRÉFINANCEMENTS||Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Préfinancements à long terme (cf. ci-dessous)|39 750|29 023|

Préfinancements à court terme (cf. note 2.9 )|9 077|10 262|

Total des préfinancements|48 827|39 285|

Garanties reçues en rapport avec des préfinancements:

Dans certains cas, l’Union européenne exige ces garanties des bénéficiaires en cas de versement d’avances (préfinancements). Pour ce type de garantie, deux valeurs doivent être fournies: la valeur «nominale» et la valeur «en cours». Pour la valeur «nominale», l’événement générateur est lié à l’existence de la garantie. Pour la valeur «en cours», l’événement générateur de la garantie est le paiement du préfinancement et/ou l’apurement ultérieur. Au 31 décembre 2009, la valeur «nominale» des garanties reçues pour les préfinancements s’élevait 936 millions. La valeur «en cours» de ces garanties représentait 724 millions d'EUR. Au 31 décembre 2008, ces valeurs étaient respectivement de 968 millions d'EUR et de 769 millions d'EUR. Cette différence sert concrètement de couverture pour les préfinancements apurés et comptabilisés en dépenses mais susceptibles de devoir être recouvrés ultérieurement.

Certains préfinancements versés au titre du 7 ème programme-cadre de recherche et de développement technologique (7 ème PC) sont couverts efficacement par un Fonds de garantie des participants (FGP). Au 31 décembre 2009, le montant des préfinancements versés s’élevait à 2,7 milliards d'EUR. Il s’agit d’un instrument de garantie mutuelle visant principalement à couvrir les risques financiers encourus par l’UE et les participants dans la mise en œuvre des actions indirectes du 7 ème PC, son capital et les intérêts produits tenant lieu de sûreté. Chaque participant à une action indirecte prenant la forme d’une subvention (et donc d’un préfinancement dans la comptabilité de la Commission) place 5 % de la contribution totale de l’UE au capital du FGP pour la durée de l’action. Les participants sont les propriétaires du FGP, l’UE (représentée par la Commission) agissant en tant qu’agent exécutif. À la fin d’une action indirecte, les participants récupèrent l’intégralité de leur contribution au capital, sauf perte découlant d’une défaillance de bénéficiaires – auquel cas, les participants récupèrent au minimum 80 % de leur apport. Le Fonds de garantie des participants protège donc les intérêts financiers de l’UE et ceux des participants. Les contributions des participants s’élevaient à 561 millions d'EUR au 31 décembre 2009 (contre 274 millions d'EUR en 2008) – cf. également note 11 .

PRÉFINANCEMENTS À LONG TERME||Millions d'EUR|

Type de gestion|31.12.2009|31.12.2008|

Gestion centralisée directe|1 148|1 351|

Gestion centralisée indirecte|486|275|

Gestion décentralisée|347|90|

Gestion partagée|37 199|26 764|

Gestion conjointe|568|543|

Mis en œuvre par d’autres institutions et agences|2|0|

Total des préfinancements à long terme|39 750|29 023|

Les plus gros montants de préfinancements à long terme se rapportent à des actions structurelles pour la période de programmation 2007-2013: Fonds européen de développement régional (FEDER), Fonds social européen (FSE), Fonds européen agricole pour le développement rural (Feader), Fonds de cohésion et Fonds européen pour la pêche (FEP). Comme un grand nombre de ces projets financés sont à long terme, il est indispensable que les avances correspondantes soient disponibles pendant plus d’un an. Les montants de ces préfinancements sont donc comptabilisés dans les actifs à long terme (non courants). Le montant des préfinancements à long terme précités pour lesquels l’UE est en droit de percevoir des intérêts de la part des bénéficiaires s’élève à 1,607 milliard d'EUR.

La hausse observée en 2009 résulte principalement d’une troisième tranche d’avances versées aux États membres, pour un montant total de 5 milliards d'EUR: 2,6 milliards d'EUR pour le Fonds de cohésion, 1,8 milliard d'EUR pour le FEDER et 0,6 milliard d'EUR pour le FSE. De plus, en raison de la crise économique, un plan de relance supplémentaire, d’un montant total de 6,2 milliards d'EUR, a été effectué pour chaque programme: 3,9 milliards d'EUR pour les Fonds de cohésion et FEDER et 2,3 milliards d'EUR pour le FSE. L’augmentation des montants relatifs à la gestion décentralisée résulte principalement des versements de préfinancements effectués aux pays candidats dans le cadre des programmes de l’IAP (instrument d’aide de préadhésion).

2.6 CRÉANCES NON COURANTES

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Montant dû par les États membres|26|24|

Prêts CECA pour le personnel|10|13|

Autres|2|2|

Garanties et dépôts|17|6|

Total|55|45|

Les montants à recevoir des États membres concernent des montants dus à la CECA en liquidation par d’anciens pays candidats à l’adhésion .

ACTIFS COURANTS

2.7 STOCKS

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Matériel scientifique|62|73|

Autres|15|12|

TOTAL|77|85|

Les stocks de matériel scientifique sont conservés et gérés par le CCR. Ils se composent en grande partie des stocks de matériaux de référence, nucléaires et non nucléaires, entreposés à Geel. Ces stocks stratégiques doivent permettre de répondre à toute demande imprévisible en situation de crise. Les autres stocks englobent les stocks pour le projet EGNOS, le stock de publications détenu et/ou géré par l’Office des p ublications ainsi que les réserves de vaccins.

2.8 PLACEMENTS À COURT TERME

Les placements à court terme sont constitués d’actifs financiers disponibles à la vente achetés pour leur rendement ou détenus afin d’établir une structure d’actifs particulière ou de constituer une source secondaire de liquidités; ils peuvent donc être vendus pour répondre à des besoins de liquidités ou suite à des variations des taux d’intérêts. En 2008, il y avait également des actifs détenus à des fins de transaction d’un montant de 7 millions d'EUR sous cette rubrique.

Actifs à court terme disponibles à la vente|Millions d'EUR|

|CECA en liquidation|Autres|Total|

Montants au 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Acquisitions|560|255|815|

Cessions et désaffections|(573)|(32)|(605)|

Ajustement au coût amorti|(1)|0|(1)|

Variation de la valeur comptable|8|3|11|

Écart de réévaluation (déficit) de/aux capitaux propres|25|0|25|

Montants au 31.12.2009|1 483|308|1 791|

Pour les montants de la CECA en liquidation, tous les investissements disponibles à la vente sont des titres d’emprunt libellés en euros et cotés sur un marché actif. Au 31 décembre 2009, les titres d’emprunt (exprimés à leur juste valeur) arrivant à échéance dans le courant de 2010 s’élèvent à 242 millions d'EUR (co ntre 126 millions d'EUR en 2008).

L’augmentation des autres montants est due à de nouvelles acquisitions par l’instrument de financement avec partage des risques (IFPR), (195 millions d'EUR) ainsi que l’instrument de garantie de prêts pour les projets relatifs au réseau transeuropéen de transport, le GPTT (60 millions d'EUR).

2.9 PRÉFINANCEMENTS À COURT TERME

||Millions d'EUR|

Type de gestion|31.12.2009|31.12.2008|

Gestion centralisée directe|2 924|3 055|

Gestion centralisée indirecte|1 990|930|

Gestion décentralisée|700|326|

Gestion partagée|2 550|5 304|

Gestion conjointe|832|608|

Mis en œuvre par d’autres institutions et agences|81|39|

Montant total des préfinancements à court terme|9 077|10 262|

La forte baisse des préfinancements courants est imputable au fait que, pour les actions structurelles en gestion partagée, certains projets financés sont en cours de clôture (programmes liés à la période 2000-2006), tandis que, pour les nouveaux projets (programmes liés à la période 2007-2013), une troisième tranche de préfinancement a été versée en 2009 tout en étant classée comme actif non courant, comme expliqué à la note 2.5 . L’augmentation des préfinancements à court terme relevant de la gestion centralisée indirecte est due au transfert d’activités de la Commission à de nouvelles agences exécutives, principalement dans les domaines de la recherche et du développement. Le montant des préfinancements à court terme pour lesquels l’UE est en droit de percevoir des intérêts de la part des bénéficiaires s’élève à 4,629 milliards d'EUR.

2.10 CRÉANCES COURANTES

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Prêts à court terme|216|114|

Créances à court terme|4 519|6 128|

Créances diverses|16|23|

Produits à recevoir et charges reportées|3 912|5 655|

Total|8 663|11 920|

2.10.1 Prêts à court terme

Ces montants correspondent à des prêts de 41 millions d'EUR échéant moins de 12 mois après la date de clôture (40 millions d'EUR relatifs aux prêts AMF, cf. note 2.4 ci-dessus). Cette rubrique comprend également les dépôts à terme pour la CECA en liquidation.

Dépôts à échéance|Millions d'EUR|

|Total|

Montants au 31.12.2008|0|

Augmentation|174|

Cumul des montants|1|

Montants au 31.12.2009|175|

2.10.2 Créances à court terme

|Millions d'EUR|

Groupe de comptes|31.12.2009|31.12.2008|

Clients|277|(76)|201|243|(79)|164|

Amendes|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

États membres|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Autres|76|(2)|74|111|(13)|98|

Total|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Clients

Il s’agit des ordres de recouvrement comptabilisés au 31 décembre 2009 en tant que droits constatés restant à recouvrer et qui ne sont pas déjà inclus dans les autres rubriques de l’actif du bilan.

Amendes

Ces montants se rapportent à des amendes infligées par la Commission d’un montant total de 3,370 milliards d'EUR. Un amortissement de 133 millions d'EUR a été appliqué à ce montant. L’augmentation de cet amortissement s’explique par le fait que de nouvelles amendes émises n’ont pu être couvertes par des paiements provisionnels ou des garanties bancaires en raison de la crise économique et financière. Par ailleurs, des procédures sommaires relatives à certaines amendes sont toujours en cours auprès de la Cour de justice européenne. Les garanties fournies pour ces créances, indiquant que les destinataires d’amende souhaitent former un recours, s’élevaient à 2,952 milliards d'EUR au 31 décembre 2009 (contre 2,403 milliards d'EUR en 2008). Il convient de noter que 290 millions d'EUR sur les montants ci-dessus n’étaient pas exigibles au 31 décembre 2009.

Créances sur les États membres

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Créances FEAGA|||

Créances FEAGA|627|684|

Amortissement|(350)|(392)|

Total|277|292|

TVA payée et à récupérer auprès des États membres|38|36|

Ressources propres|||

Constatées dans la comptabilité «A»|89|97|

Constatées dans la comptabilité séparée|1 260|1 260|

Amortissement|(841)|(812)|

Autres|25|16|

Total|533|561|

Autres créances sur États membres|159|483|

Total|1 007|1 372|

– Créances au titre du FEAGA

Cet article comprend les créances sur les bénéficiaires du FEAGA au 31 décembre 2009, tels que déclarés et certifiés par les États membres au 15 octobre 2009, diminuées d’un montant de 20 % que les États membres sont autorisés à conserver pour couvrir leurs frais administratifs. Une estimation est effectuée pour les créances nées après cette déclaration et jusqu’au 31 décembre 2009. La Commission estime également la partie du montant dû par les bénéficiaires du FEAGA dont le recouvrement est improbable, qu’elle déduit de sa créance. Cette réduction de valeur n’implique pas que la Commission renonce au recouvrement futur des sommes déduites.

– Ressources propres

Il convient de noter que, les États membres ayant le droit de retenir 25 % des ressources propres traditionnelles à titre de frais de perception, les chiffres ci-dessus sont présentés après déduction de ces frais. Sur la base des estimations fournies par les États membres, une réduction de valeur d’un montant de 841 millions d'EUR a été inscrite à l’actif du bilan en diminution des créances sur États membres. Cela n’implique cependant pas que la Commission renonce au recouvrement des montants couverts par cette réduction de valeur.

– Autres créances sur États membres

Les autres créances sur États membres incluent 72 millions d'EUR de récupération de dépenses et 8 millions d'EUR d’avances FEAGA contre respectivement 120 millions d'EUR et 244 millions d'EUR en 2008.

2.10.3 Produits à recevoir et charges reportées

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Produits à recevoir|3 655|5 402|

Charges reportées|230|223|

Autres|27|30|

Total|3 912|5 655|

Cette rubrique couvre essentiellement les produits à recevoir, d’une valeur de 3,655 milliards d'EUR.

|Millions d'EUR|

Produits à recevoir|31.12.2009|31.12.2008|

Ressources propres|2 209|2 576|

Recettes affectées agricoles nov. et déc.|940|1 261|

Restructuration du secteur du sucre|0|911|

FEAGA: corrections de conformité non encore exécutées|0|368|

Fonds de cohésion et de développement régional: corrections financières|404|146|

Fonds pour la pêche|0|32|

Autres produits à recevoir|102|108|

Total des produits à recevoir|3 655|5 402|

Les autres produits à recevoir sont essentiellement les intérêts moratoires, les intérêts bancaires courus et les intérêts courus sur les préfinancements.

Figurent en outre dans cette rubrique des charges reportées pour un total de 230 millions d'EUR correspondant notamment à des paiements anticipés de 53 millions d'EUR au titre d’accords de pêche bilatéraux avec des pays tiers, 36 millions d'EUR pour les écoles européennes, 44 millions d'EUR pour la location de bureaux, 22 millions d'EUR pour la transformation de bureaux et 17 millions d'EUR d’intérêts sur la location d’actifs immobilisés.

2.11 VALEURS DISPONIBLES

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Encaisse non affectée:|||

Comptes auprès du Trésor et des banques centrales|10 958|15 039|

Comptes courants|1 967|1 415|

Régies d’avances|42|35|

Transferts (transport de fonds)|9|26|

Dépôts à court terme et autres valeurs disponibles|1 486|1 456|

Total|14 462|17 971|

Encaisse affectée|8 910|5 753|

Total|23 372|23 724|

2.11.1 Encaisse non affectée

L’encaisse non affectée comprend l’ensemble des disponibilités financières de l’UE détenues sur des comptes auprès de chaque État membre et pays AELE (Trésor ou banque centrale), sur des comptes à vue ou dans des régies d’avances, ainsi que sous la forme de dépôts à court terme et de fonds de caisse.

Le montant inférieur des dépôts auprès des Trésors et des Banques centrales en cette fin d’exercice découle du fait que 3,5 milliards d'EUR ont dû être remboursés aux États membres début 2010 à la suite du budget rectificatif 10/2009, contre 6,6 milliards d'EUR l’année dernière. Le passif correspondant apparaît sous la rubrique comptes créditeurs – voir aussi note 2.18.2 . D’autres éléments ayant une incidence sur les valeurs disponibles en fin d’exercice sont les valeurs issues des recettes affectées mais non encore utilisées de 2,7 milliards d'EUR (5,1 milliards d'EUR en 2008) qui ne peuvent être reversées aux États membres et les 1,4 milliard d'EUR (contre 1,7 milliard d'EUR en 2008) retenus pour couvrir les crédits de paiement reportés à 2010. Le résultat de l’exécution du budget, qui s’élève à 2,3 milliards d'EUR, doit également être reversé aux États membres par une réduction des montants à payer pour 2010.

Les montants relatifs aux dépôts à court terme correspondent essentiellement aux fonds gérés par les fiduciaires pour le compte de l’UE aux fins d’exécution de programmes spécifiques financés par le budget de l’UE.

2.11.2 Encaisse affectée

L’encaisse affectée fait référence aux montants reçus en rapport avec des amendes infligées par la Commission dans le cas d’affaires encore pendantes, ceux-ci étant conservés sur des comptes de dépôt spécifiques qui ne sont utilisés à aucune fin.

PASSIFS NON COURANTS

2.12 AVANTAGES DU PERSONNEL

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pensions – personnel|33 316|32 867|

Pensions – autres|663|696|

Régime commun d’assurance-maladie|3 263|3 993|

Total|37 242|37 556|

2.12.1 Pensions – personnel

Conformément à l’article 83 du statut, le paiement des prestations prévues au régime de pensions des fonctionnaires européens constitue une charge du budget de l’UE. Ce régime ne fait l’objet d’aucun préfinancement, mais les États membres garantissent collectivement le paiement des prestations selon la clé de répartition fixée pour le financement de ces dépenses. Par ailleurs, les fonctionnaires contribuent pour un tiers au financement à long terme de ce régime via une cotisation obligatoire. Le montant de cette contribution est révisé chaque année et actualisé selon les besoins. L’objectif est de garantir que ces contributions (actuellement 11,3 % du traitement de base) suffisent à financer chaque année un tiers des droits acquis durant l’exercice.

Le passif du régime des pensions a été évalué sur la base du nombre de fonctionnaires actifs et retraités au 31 décembre 2009 et des dispositions du statut en vigueur à cette date. Cette évaluation a pris en considération les avantages liés à l’ancienneté, à l’invalidité et à la survie (les différents types de pensions + l’allocation d’invalidité). Elle a été effectuée selon la méthodologie des normes IPSAS 25 (et par conséquent règle comptable 12 de l’UE). Cette norme comptable précise que l’employeur doit déterminer son engagement évalué sur une base actuarielle et prendre en considération les prestations contractuelles sur la durée de vie active des salariés, compte tenu des augmentations salariales prévisibles. La méthode d’évaluation actuarielle employée pour calculer cet engagement est la méthode de la projection de l’unité de crédit.

Les principales hypothèses actuarielles disponibles à la date de l’évaluation et utilisées aux fins de celle-ci étaient les suivantes:

Hypothèses actuarielles|31.12.2009|31.12.2008|

Taux d’actualisation nominal|4,5 %|3,9 %|

Taux d’inflation anticipé|2,5 %|1,8 %|

Taux d’actualisation réel|2,0 %|2,1 %|

Coefficient de matrimonialité: Homme/Femme|84 %/38 %|84 %/38 %|

Augmentation générale des traitements/réévaluation des pensions|0 %|0,3 %|

La table de mortalité 2008 des fonctionnaires internationaux a été utilisée pour ces calculs. Il a été supposé que le départ à la retraite intervient au moment où le fonctionnaire bénéficie de tous ses droits, compte tenu de la réduction pour retraite anticipée et de l’incitation dite de Barcelone pour les départs différés, et au plus tard à 65 ans. Le calcul des pensions brutes et des allocations familiales est fondé sur les dispositions du Statut.

Les engagements concernent les droits à pension prédéfinis pour la population suivante:

(1) le personnel en activité au 31 décembre 2009 dans toutes les institutions et agences reprises dans le régime des pensions;

(2) le personnel en situation différée, autrement dit les personnes qui ont temporairement ou définitivement quitté les institutions, tout en conservant leurs droits à la retraite dans le régime (concerne uniquement les personnes qui ont accumulé au moins dix années de service);

(3) les anciens fonctionnaires et autres agents bénéficiant d’une pension de retraite;

(4) les anciens fonctionnaires et autres agents bénéficiant d’une pension d’invalidité;

(5) les anciens fonctionnaires et autres agents bénéficiant d’une allocation d’invalidité;

(6) les bénéficiaires d’une pension de survie (veuves ou veufs, orphelins, personnes à charge).

Les principales variations depuis le 31 décembre 2008 sont les suivantes:

|Millions d'EUR|

Variations du passif au titre des pensions du personnel|Montant|

Passif brut au titre des pensions au 31 décembre 2008|36 495|

Coût des services rendus|1 360|

Charge d’intérêt|1 456|

Prestations servies|(1 035)|

Gains actuariels|(1 248)|

Variations dues aux nouveaux arrivants|187|

Passif brut au titre des pensions au 31 décembre 2009|37 215|

Les principales constatations sont les suivantes:

– la dette actuarielle brute a été évaluée à 37,215 milliards d'EUR au 31 décembre 2009 (contre 36,495 milliards d'EUR en 2008). À cela s’ajoute un effet du coefficient correcteur de 1,079 milliard d'EUR (contre 1,277 milliard d'EUR en 2008). Les impôts payables par les bénéficiaires sont déduits de l’engagement brut total pour arriver à l’engagement net devant être inscrit au bilan de la Commission (l’impôt étant déduit à la source lors du paiement des pensions et ajouté aux recettes budgétaires de l’exercice au cours duquel ce paiement est effectué). Au 31 décembre 2009, cet engagement net (engagement brut moins les taxes) était donc estimé à 33,316 milliards d'EUR;

– la population des affiliés du régime des pensions du personnel a augmenté de 5 082 personnes. Cette augmentation concerne principalement les agents intérimaires, les agents sous contrat ainsi que les assistants des eurodéputés, ces derniers étant rattachés pour la première fois à ce régime;

2.12.2 Pensions – Autres

Cette rubrique comprend les obligations de pension envers les membres et anciens membres de la Commission, de la Cour de justice (et du Tribunal) et de la Cour des comptes, les secrétaires généraux du Conseil, le Médiateur européen, le Contrôleur européen de la protection des données et les membres du Tribunal de la fonction publique européenne. Y figurent également les obligations de pension envers certains membres du Parlement européen.

2.12.3 Régime commun d’assurance-maladie

Un calcul est également effectué pour évaluer le passif que l’UE devra assumer au titre de sa contribution au Régime commun d’assurance-maladie pour son personnel retraité. Ce passif brut a été évalué à 3,535 milliards d'EUR. Les actifs du régime, qui représentaient 272 millions d'EUR sont déduits de ce passif brut pour obtenir le montant net. Les calculs intègrent les fonctionnaires en activité et les retraités des différentes institutions et agences de l’UE ainsi que leurs familles, mais aussi les membres actifs et retraités de la Commission, de la Cour des comptes, de la Cour de justice, du Conseil, le Contrôleur européen de la protection des données et le Médiateur européen. Le taux d’actualisation et l’augmentation générale des traitements utilisés dans le calcul sont les mêmes que ceux utilisés dans l’évaluation des pensions du personnel (cf. ci-dessus). Les gains actuariels dus aux variations des hypothèses actuarielles sont les principales causes de la légère diminution du passif.

|Millions d'EUR|

Variations du passif lié au régime commun d’assurance-maladie|Montant|

Passif brut au 31 décembre 2008|4 248|

Coût normal|168|

Charges d’intérêt|169|

Prestations servies|(85)|

Gains actuariels|(965)|

Passif brut au 31 décembre 2009|3 535|

Moins actifs du régime|(272)|

Passif net au 31 décembre 2009|3 263|

2.13 PROVISIONS À LONG TERME

|||Millions d'EUR|

Litiges juridiques|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Démantèle-ment de sites nucléaires|819|0|0|0|(22)|111|908|

Provisions financières|12|67|0|0|(3)|0|76|

Autres|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Total|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Litiges juridiques

Il s’agit de l’estimation des montants susceptibles d’être payés après 2010 en ce qui concerne un certain nombre d’affaires judiciaires en cours. Le montant le plus élevé ( 409 millions d'EUR) correspond aux affaires en cours au 31 décembre 2009 se rapportant à des corrections financières de dépenses du FEAGA, ainsi qu’à d’autres affaires concernant des dépenses agricoles.

Démantèlement de sites nucléaires

En 2008, un consortium d’experts indépendants a effectué une mise à jour de leur étude réalisée en 2003 sur l’estimation des coûts du programme de démantèlement des installations nucléaires du CCR et de la gestion des déchets. Leur estimation révisée, d’un montant de 1,222 milliard d'EUR (contre 1,145 milliard précédemment) sert de base à la provision portée dans les états financiers. Conformément aux règles comptables de l’UE, cette estimation est indexée de manière à tenir compte de l’inflation puis actualisée pour obtenir sa valeur actuelle nette. Au 31 décembre 2009, la provision s’élevait ainsi à 930 millions d'EUR dont une partie devrait être versée en 2010 ( 22 millions d'EUR) et le reste ultérieurement (908 millions d'EUR). Étant donné la durée estimée de ce programme (environ 30 ans), il est utile de préciser qu’il existe une certaine incertitude quant à cette estimation, et que le coût final pourrait être différent des montants actuellement comptabilisés.

Provisions financières

Au titre du Mécanisme de garantie PME de 1998, du Mécanisme de garantie PME de 2001 et du Mécanisme de garantie PME de 2007 au titre du PIC, le Fonds européen d’investissement (FEI) est habilité à émettre des garanties en son propre nom mais pour le compte et au risque de la Commission. Le risque financier lié aux garanties appelées et non appelées est cependant plafonné. À la date de clôture, les provisions financières correspondent donc pour les deux mécanismes aux obligations de paiement envers des intermédiaires financiers, moins les demandes de paiement nettes présentées jusqu’à cette date. Les provisions financières à long terme sont actualisées à leur valeur actuelle.

Autres provisions

Le principal montant de cette rubrique concerne les estimations des concours de l’UE en faveur de divers États membres au titre du Fonds d’urgence vétérinaire, en rapport avec certaines maladies animales, soit 60 millions d'EUR au total (contre 101 millions d'EUR en 2008) se répartissant entre les montants qui devraient être réglés en 20 10 ( 25 millions d'EUR) et ultérieurement ( 35 millions d'EUR).

2.14 DETTES FINANCIÈRES À LONG TERME

2.14.1 Emprunts

|Millions d'EUR|

Nom|31.12.2008|Nouveaux emprunts|Remboursements|Variations de change|Variation de la valeur comptable|31.12.2009|

AMF|663|25|(95)|-|(6)|587|

BDP|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

EURATOM|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

CECA en liquidation|282|-|(67)|18|(8)|225|

Total|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Répartition entre les emprunts à court et à long terme|Millions d'EUR|

Emprunts|Échéance < 1 an|Échéance > 1 an|Total au 31.12.2009|

AMF|40|547|587|

BDP|-|9 303|9 303|

EURATOM|-|484|484|

CECA en liquidation|-|225|225|

Total|40|10 559|10 599|

Cette rubrique comprend les emprunts remboursables par l’Union européenne et dont la durée de vie résiduelle dépasse un an. Les emprunts comprennent les dettes attestées par des certificats équivalant à 10,324 milliards d'EUR (contre 3,131 milliards en 2008). Les variations de la valeur comptable correspondent à la variation des intérêts accumulés plus, dans le cas des emprunts de la CECA en liquidation, l’amortissement au cours de l’année des coûts de transaction importants encourus lors de la comptabilisation, le calcul étant effectué conformément à la méthode du taux d’intérêt effectif. Les taux d’intérêt effectifs (exprimés sous forme de fourchettes de taux d’intérêt) étaient les suivants:

Emprunts|31.12.2009|31.12.2008|

Assistance macrofinancière ( AMF )|0,9625 %-4.54 %|3,022 %-5,29 %|

Euratom|0,9031 %-5,6775 %|3,348 %-5,6775 %|

BDP|3,125 %-3,625 %|3,25 %|

CECA en liquidation|0,346 %-9,2714 %|4,939 %-11,875 % (*)|

(*) la borne supérieure se rapporte à l’emprunt à taux fixe couvert par un swap de taux d’intérêt.

2.15 AUTRES DETTES À LONG TERME

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Dettes liées aux locations-financements|1 736|1 770|

Bâtiments payés par tranches|395|403|

Autres|47|53|

Total|2 178|2 226|

Ce poste comprend principalement les passifs à plus d’un an au titre des locations (voir note 2.2 ci-dessus). Il abrite aussi les montants relatifs à certains bâtiments achetés par la Commission et dont le prix d’acquisition sera payé par tranches – il ne s’agit pas de contrats de location, puisque la propriété a directement été transférée à la Commission.

PASSIFS COURANTS

2.16 PROVISIONS À COURT TERME

|||Millions d'EUR|

Litiges juridiques|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Démantèlement de sites nucléaires|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Provisions financières|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Autres|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Total|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

Cette rubrique comprend la partie des provisions payable à moins d’un an.

2.17 DETTES FINANCIÈRES À COURT TERME

Cette rubrique comprend des emprunts (voir note 2.14.1 ) d'un montant total de 40 millions d'EUR qui arriveront à échéance dans les 12 mois suivant la date de clôture (94 millions d'EUR en 2008 plus 25 millions d'EUR relatifs aux passifs détenus à des fins de transaction).

2.18 COMPTES CRÉDITEURS

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Dettes à long terme échéant dans l’année|71|64|

Créditeurs courants|15 260|12 026|

Créditeurs divers|133|115|

Charges à payer et produits à reporter|78 420|77 472|

Total|93 884|89 677|

2.18.1 Dettes à long terme échéant dans l’année

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Dettes liées aux locations-financements|59|52|

Autres|12|12|

Total|71|64|

2.18.2 Créditeurs courants

|Millions d'EUR|

Type|31.12.2009|31.12.2008|

États membres|14 903|11 386|

Fournisseurs et autres|944|1 175|

Éligibilité à contrôler|(587)|(535)|

Total|15 260|12 026|

Le poste des créditeurs courants inclut des récapitulatifs/déclarations de dépenses reçus par l’UE dans le cadre des activités de subvention. Les dettes correspondantes sont créditées à concurrence de la déclaration dès que la demande est reçue. Si la contrepartie est un État membre, elles sont classées comme telles. La procédure est identique pour les factures et les notes de crédit reçues dans le cadre des marchés publics. Les déclarations en question ont été prises en compte pour la coupure de l’exercice. Après les écritures de coupure de l'exercice, les montants éligibles estimés ont donc été inscrits comme des charges à payer (voir note 2.18.3 ci-dessous), tandis que les éléments non éligibles restent ouverts sur les comptes «Éligibilité à contrôler». Afin de ne pas surestimer l’actif et le passif, il a été décidé de faire figurer le montant net à payer en passifs courants.

États membres

Les principaux montants inclus sous cette rubrique concernent des déclarations de dépenses non payées au titre des actions structurelles, pour un montant de 11,160 milliards d'EUR (contre 4,660 milliards d'EUR en 2008). Ils englobent aussi une somme de 3,524 milliards d'EUR revenant aux États membres à la suite du budget rectificatif de fin 2009 (contre 6,627 milliards d'EUR en 2008) - et versée aux États membres en février 2010.

Fournisseurs et autres

Cette rubrique comprend les montants dus à la suite d’activités de subvention et de passations de marchés, ainsi que les montants payables aux organismes publics et aux entités non consolidées (par ex. le FED).

Éligibilité à contrôler

Le poste créditeur a été réduit de 587 millions d'EUR, montant représentant la partie relative aux demandes de remboursement reçues et non encore vérifiées, partie considérée comme non éligible. Les montants les plus importants concernent les DG chargées des actions structurelles.

2.18.3 Charges à payer et produits à reporter

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Charges à payer|76 435|77 260|

Produits à reporter|1 976|50|

Autres|9|162|

Total|78 420|77 472|

La ventilation des charges à payer est la suivante:

Charges à payer|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Charges FEAGA à payer :|||

Charges du 16.10.2009 au 31.12.2009|32 087|30 415|

Aides directes|12 195|12 682|

Restructuration du secteur du sucre|735|3 787|

Autres|(55)|(13)|

Total FEAGA:|44 962|46 871|

Charges à payer au titre des actions structurelles:|||

FEADER & FEOGA-G|9 076|7 004|

FEDER & actions innovantes|11 777|10 687|

Fonds de cohésion|980|2 810|

ISPA|3|4|

FSE|5 411|4 596|

Total Fonds structurels:|27 247|25 101|

Autres charges à payer:|||

R&D|1 687|1 978|

Autres|2 539|3 310|

Total autres charges à payer:|4 226|5 288|

Total des charges à payer|76 435|77 260|

Après le démarrage lent des années précédentes, les programmes 2007-2013 relatifs aux actions structurelles ont atteint un niveau normal en 2009, d’où les augmentations constatées à la rubrique ci-dessus. Cette augmentation est compensée par une baisse des charges à payer au poste Restructuration du secteur du sucre, étant apparu qu’une partie de ces fonds ne serait en fait pas utilisée.

L’augmentation significative des produits à reporter s’explique par le paiement anticipé des apports en ressources propres de 2010 de deux États membres.

ACTIF NET

2.19 RÉSERVES

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Réserve de juste valeur|69|41|

Autres réserves:|||

Fonds de garantie|1 472|1 276|

Réserve de réévaluation|57|57|

Activités d’emprunt/prêt|1 511|1 528|

Autres|214|213|

Total|3 254|3 074|

Total|3 323|3 115|

2.19.1 Réserve de juste valeur

Conformément aux nouvelles règles comptables, les variations de la juste valeur des actifs disponibles à la vente sont désormais comptabilisées par le biais de la réserve de juste valeur.

2.19.2 Autres réserves

Fonds de garantie

Voir également la note 2.3.3 relative au Fonds de garantie. Cette réserve comprend le «montant objectif» de 9 % de l’encours garanti par le Fonds. La contrepartie de ce montant doit être détenue sous la forme d’actifs.

Réserve de réévaluation

La réserve de réévaluation comprend les réévaluations des immobilisations corporelles. Le solde de clôture de 57 millions d'EUR se rapporte à une réévaluation des terrains et constructions de la Commission qui avait déjà eu lieu avant le passage aux nouvelles règles comptables.

Réserve des activités d’emprunt/prêt

Ce montant correspond à la réserve de la CECA en liquidation relative aux actifs du Fonds de recherche pour le charbon et l’acier. Cette réserve a été créée dans le cadre de la liquidation de la CECA .

2.20 MONTANT À APPELER AUPRÈS DES ÉTATS MEMBRES

|Millions d'EUR|

|Montant|

Montants à appeler auprès des États membres au 31 décembre 2008|50 539|

Restitution de l’excédent budgétaire 2008 aux États membres|1 796|

Variations de la réserve du Fonds de garantie|196|

Autres variations de réserve|(10)|

CECA en liquidation: affectation du résultat 2008|(15)|

Résultat économique (excédent) de l’exercice|(4 457)|

Total des montants à appeler auprès des États membres au 31 décembre 2009|48 049|

Ventilation entre:Avantages du personnelAutres montants|37 24210 807|

Ce montant correspond aux dépenses déjà encourues par l’UE jusqu’au 31 décembre 2009 et devant être financées par des budgets ultérieurs. Bon nombre de dépenses sont comptabilisées conformément aux règles de comptabilité d’exercice au cours de l’exercice N, alors qu’elles pourront en réalité être payées au cours de l’exercice N+1 sur le budget de l’exercice N+1. Compte tenu de cette inscription au passif de l’UE et du fait que les montants correspondants seront financés sur des budgets ultérieurs, le passif est de loin supérieur à l’actif en fin d’exercice. Les principaux montants à noter sont ceux relatifs aux activités du FEAGA. Les paiements dus aux États membres pour la période du 16 octobre au 31 décembre 2009 s’élevaient à 32 milliards d'EUR. En fait, la plus grande partie des montants à appeler est versée par les États membres moins de 12 mois après la fin de l’exercice en question, dans le cadre du budget de l’année suivante.

On observe une baisse des autres montants à appeler auprès des États membres par rapport à l’exercice précédent: 10,8 milliards d'EUR contre 13 milliards d'EUR en 2008. Celle-ci s’explique essentiellement par la hausse de 9,5 milliards d'EUR des préfinancements (cf. note 2.5 et 2.9 ) compensée par la hausse de 4,2 milliards d'EUR des comptes créditeurs (voir note 2.18 ) et la baisse de 3,3 milliards d'EUR des créances à court terme (note 2.10 ).

En gros, seules les obligations de l’UE envers son personnel au titre des avantages du personnel sont payées sur une plus longue période. Il est à noter que le financement des pensions à payer sur les budgets annuels est garanti par les États membres. Pour information uniquement, on trouvera ci-dessous une estimation de la ventilation des paiements futurs au titre des avantages du personnel:

|Millions d'EUR|

|Montant|

Court terme: montants à payer en 2010|1 214|

Long terme: montants à payer après 2010|36 028|

Passif total lié aux avantages du personnel au 31.12.2009|37 242|

Il convient également de noter que les éléments susmentionnés n’ont aucun effet sur le résultat de l’exécution du budget – les recettes budgétaires doivent toujours équivaloir aux dépenses budgétaires, tout excédent de recette étant remboursé aux États membres.

3. NOTES ANNEXES AU COMPTE DE RÉSULTAT ÉCONOMIQUE

3.1 RESSOURCES PROPRES ET CONTRIBUTIONS REÇUES

|||Millions d'EUR|

|Note|2009|2008|

Produits des ressources propres: |3.1.1|||

Ressource RNB||81 978|74 479|

Ressources TVA||12 795|19 008|

Ressources propres traditionnelles:||||

Droits agricoles||0|1 184|

Droits de douane||14 002|15 196|

Cotisations sucre||130|702|

Total des ressources propres traditionnelles||14 132|17 082|

Ajustements budgétaires|3.1.2|1 399|1 930|

Contributions des pays tiers (dont les États AELE)||233|214|

Total||110 537|112 713|

Les ressources propres constituent la composante principale des produits d’exploitation de l’Union européenne. La majeure partie des dépenses est donc financée par les ressources propres, les autres recettes ne représentant qu’une faible partie du financement total.

3.1.1 Produits des ressources propres

Il existe trois catégories de ressources propres: les ressources propres traditionnelles (RPT), la ressource TVA et la ressource RNB. Les ressources propres traditionnelles comprennent, à leur tour, les cotisations sur le sucre et les droits de douane. Un mécanisme de correction des déséquilibres budgétaires (correction en faveur du Royaume-Uni), ainsi qu’une réduction brute de la contribution RNB annuelle des Pays-Bas et de la Suède, font aussi partie intégrante du système des ressources propres. Les États membres retiennent, à titre de frais de perception, 25 % des ressources propres traditionnelles. Les chiffres ci-dessus sont présentés après déduction de ces frais.

Les ressources propres provenant de la TVA résultent de l’application d’un taux uniforme de 0,30 % à l’assiette harmonisée de la TVA de tous les États membres (hormis, pour la période 2007-2013: l’Autriche, où ce taux fixé à 0,225 %, l’Allemagne à 0,15 % et les Pays-Bas et la Suède à 0,10 %), assiette écrêtée à 50 % du RNB pour tous les États membres. La ressource RNB est une ressource variable destinée à fournir les recettes nécessaires à la couverture, lors d’un exercice particulier, des dépenses excédant le montant perçu grâce aux ressources propres traditionnelles, aux ressources TVA et aux recettes diverses. Les recettes résultent de l’application d’un taux uniforme à la somme du RNB de tous les États membres.

Par rapport à 2008, il convient de noter une baisse de 6,2 milliards d'EUR de la ressource TVA; largement compensée par une augmentation de 7,5 milliards d'EUR de la ressource RNB. Ces mouvements se justifient principalement par les diverses dispositions fixées par la décision n° 2007/436 (CE, Euratom) du Conseil du 7 juin 2007 relative aux systèmes de ressources propres de l’Union européenne (DRP 2007) qui ont remplacé celles de la précédente décision sur les ressources propres de l’année 2000. Aucun droit agricole n’a été enregistré en 2009, puisque, suite à l’entrée en vigueur en 2009 de la DRP 2007, ces droits sont désormais considérés comme des droits de douane. On a constaté une baisse de 1,1 milliard d'EUR des droits de douane, causée par une réduction sensible des importations à destination de l’UE-27 en termes de valeur en 2009 par rapport à 2008, ainsi qu’une baisse de 572 millions d'EUR des cotisations «sucre», 2008 ayant bénéficié de recettes supplémentaires provenant de montants exceptionnels dégagés par des quotas de sucre additionnels.

3.1.2 Ajustements budgétaires

Les ajustements budgétaires incluent l’excédent budgétaire de 2008 (1,796 milliard d'EUR) qui est indirectement reversé aux États membres par déduction des montants de ressources propres qu’ils doivent payer à l’UE l’année suivante – il s’agit donc de recettes pour 2009. Conformément à la DRP 2007, le Royaume-Uni bénéficie d’un mécanisme de correction des déséquilibres budgétaires. Ce montant étant financé par les autres États membres, aucun effet n’est à attendre sur l’exécution budgétaire ou le résultat économique de l’exercice. Un montant de 319 millions d'EUR a cependant été inscrit sous cette rubrique. Il s’explique par les différences entre les taux de conversion de l’euro utilisés à des fins budgétaires [voir l’article 10, paragraphe 3, du règlement (CE, Euratom) n° 1150/2000] et les taux en vigueur au moment où les États membres qui ne font pas partie de l’UEM ont effectué leurs paiements.

3.2 AUTRES PRODUITS D’EXPLOITATION

|||Millions d'EUR|

|Note|2009|2008|

Amendes|3.2.1|2 648|3 171|

Prélèvements agricoles|3.2.2|705|2 299|

Récupération de dépenses:|3.2.3|||

Gestion centralisée directe||63|61|

Gestion centralisée indirecte||6|4|

Gestion décentralisée||41|90|

Gestion partagée||1 066|1 349|

Total||1 176|1 504|

Produits des opérations administratives:|3.2.4|||

Personnel||1 010|974|

Produits liés aux immobilisations corporelles||33|25|

Autres produits administratifs||165|149|

Total||1 208|1 148|

Autres produits d’exploitation:|3.2.5|||

Ajustements/provisions||150|71|

Gains de change||618|269|

Autres||1 027|1 269|

Total||1 795|1 609|

Total||7 532|9 731|

3.2.1 Amendes

Ces produits correspondent aux amendes imposées par la Commission en raison d’infractions aux règles de concurrence. Les créances et produits correspondants sont comptabilisés une fois la décision d’imposer une amende arrêtée par la Commission et officiellement notifiée au destinataire.

3.2.2 Prélèvements agricoles

Ces montants concernent les prélèvements laitiers, pour 99 millions d'EUR (contre 338 millions d'EUR en 2008) et les prélèvements sur le sucre, pour 606 millions d'EUR (contre 1,961 milliard d'EUR en 2008). Les prélèvements laitiers sont un outil de gestion du marché visant à pénaliser les producteurs de lait qui dépassent leurs quantités de référence. N’étant pas lié à des paiements antérieurs de la Commission, il est considéré en pratique comme une recette correspondant à une destination particulière. Les quotas de lait sont progressivement supprimés, ce qui explique la baisse des recettes liées aux prélèvements. À partir de 2008/2009, les quotas subiront chaque année une hausse de 1 % jusqu’à leur élimination prévue en 2015.

Les cotisations sur le sucre se rapportent au Fonds de restructuration de l’industrie du sucre, qui, dans le cadre de la réforme du secteur sucrier, a permis d’abaisser le prix interne du sucre afin de réduire l’écart entre le prix de l’UE et le prix international. Pour encourager les producteurs sucriers les moins compétitifs à quitter le marché, un fonds de restructuration autofinancé a été créé, qui est alimenté par le produit d’une taxe temporaire sur les producteurs de sucre. Le produit de cette taxe est traité comme une recette affectée. Tandis que les paiements liés à ce régime se poursuivront jusqu’en septembre 2012, toutes les recettes générées par le fonds de restructuration du sucre ont déjà été déclarées par les États membres au 31 décembre 2009.

3.2.3 Récupération de dépenses

Cette rubrique comprend les ordres de recouvrement émis par la Commission et les réductions de paiements ultérieurs enregistrées dans les comptes de la Commission, qui visent à recouvrer, à l’issue d’un contrôle, d’un audit achevé ou d’une analyse d’éligibilité, des montants initialement payés sur le budget général, ainsi que les ordres de recouvrement émis par les États membres à l’intention des bénéficiaires des dépenses du FEAGA. Elle comprend également la variation, de l’exercice antérieur à l’exercice en cours, des produits à recevoir estimés. Elle n’exprime cependant pas toute l’ampleur des récupérations de dépenses de l’UE, en particulier dans le grand domaine de dépenses que constituent les actions structurelles, où des mécanismes spécifiques ont été mis en place pour assurer le retour des fonds inéligibles, et dont la plupart n’impliquent pas l’émission d’un ordre de recouvrement. Les préfinancements récupérés ne sont pas non plus considérés comme des recettes, conformément aux règles comptables de l’UE.

Le montant principal de 1,066 milliard d'EUR, se rapporte à la gestion partagée et se décompose comme suit: 453 millions d'EUR pour le Fonds européen agricole de garantie (FEAGA) et 613 millions d'EUR pour les actions au titre des Fonds structurels.

(a) Agriculture: FEAGA

S’agissant de l’agriculture, le montant de 453 millions d'EUR inscrits en produits de l’exercice sous cette rubrique se décompose comme suit:

– les corrections de conformité décidées au cours de l’exercice, soit 347 millions d'EUR;

– les fraudes et irrégularités, soit 106 millions d'EUR: remboursements déclarés par les États membres et perçus en cours d’exercice (163 millions d'EUR), moins la diminution, à raison de 57 millions d'EUR, du solde de fin d’exercice des montants restant à recouvrer au titre des fraudes et irrégularités déclarées par les États membres (627 millions d'EUR en 2009 contre 684 millions d'EUR en 2008) – voir également la note 2.10.2.

Au 31 décembre 2009 le montant des dépenses du FEAGA devant faire l’objet de corrections futures au terme d’audits encore inachevés s’élevait à 2,8 milliards d'EUR (voir note 6.4.1 .).

(b) Actions structurelles:

Les dépenses récupérées dans le cadre des actions structurelles et inscrites sous cette rubrique s’élevaient à 613 millions d'EUR (contre 349 millions en 2008). Cette rubrique comprend les ordres de recouvrement émis par la Commission pour récupérer des dépenses indues des années précédentes, soit 406 millions d'EUR, et la variation (hausse) des produits à recevoir en fin d’exercice (206 millions d'EUR).

Un ordre de recouvrement n’est émis que dans les cas suivants:

– adoption par la Commission d’une décision de correction financière suite à la détection de dépenses irrégulières dans les déclarations des États membres;

– ajustement à la clôture d’un programme entraînant une réduction du concours de l’UE, lorsqu’un État membre n’a pas déclaré de dépenses éligibles suffisantes pour justifier le total des préfinancements et paiements intermédiaires effectués – de telles opérations peuvent avoir lieu en l’absence de décision formelle de la Commission en cas d’accord de l’État membre;

– remboursement de montants recouvrés après la clôture, à l’issue d’une procédure juridique encore en cours à la date de clôture.

D’autres ordres de recouvrement dans le cadre des actions structurelles concernent le recouvrement de préfinancements. Ces montants ne sont pas inscrits en produits de l’exercice, mais portés au crédit du poste «Préfinancements» du bilan.

Au 31 décembre 2009, le montant des corrections financières potentielles en cours de décision est estimé à 1,1 milliard d'EUR (voir note 6.4.2 pour de plus amples détails).

3.2.4 Produits des opérations administratives

Ces produits résultent en grande partie des prélèvements sur les traitements du personnel et sont essentiellement composés de deux montants – les contributions au régime de pensions et les impôts sur le revenu.

3.2.5 Autres produits d’exploitation

Un montant de 376 millions d'EUR (contre 321 millions d'EUR en 2008) correspond aux montants reçus des pays candidats à l’adhésion. L’augmentation des autres produits d’exploitation par rapport à l’exercice précédent est essentiellement due à l’augmentation des gains de change (voir ci-dessous). Cette augmentation a été légèrement atténuée par la diminution des montants de préfinancements anciens apparus pour la première fois au bilan de cette année, avec pour contrepartie une inscription en autres produits d’exploitation (5 millions d'EUR contre 241 millions d'EUR en 2008).

Les gains de change, à l’exception de ceux qui concernent les activités financières visées à la note 3.5 ci-dessous, sont également repris sous cette rubrique. Ils résultent des activités quotidiennes et des opérations connexes libellées dans des monnaies autres que l’euro ainsi que de la réévaluation de fin d’exercice requise pour établir les comptes annuels. Ils comprennent les gains de change réalisés et non réalisés.

Si l’on observe la situation nette, un gain de change net de l’exercice d’un montant de 185 millions d'EUR a pu être constaté (contre une perte nette de 504 millions d'EUR en 2008). Ce montant est ventilé entre les montants réalisés et non réalisés. La Commission a comptabilisé presque tous les montants:

Gain de change net non réalisé :

Le gain net de 132 millions d'EUR correspond au résultat de la réévaluation de fin d’exercice du solde restant à recouvrer en devises étrangères. L’essentiel du gain, soit 87 millions d'EUR, concerne la GBP et la SEK, toutes deux revalorisées par rapport à l’euro en 2009.

Des soldes significatifs en devises étrangères, dont la GBP et la SEK, sont détenus en fin d’exercice par la Commission sur ses comptes de ressources propres. Conformément au règlement n° 1150/2000 du Conseil, ces fonds sont détenus par la Commission sur ses comptes de ressources, alimentés par les paiements des États membres, et utilisés pour couvrir les besoins en trésorerie de la Commission liés à l’exécution du budget.

Gain de change net réalisé:

L’essentiel du gain de change global, d’un montant de 53 millions d'EUR, provient des transactions comptables liées aux ressources propres versées en devises nationales autres que l’euro par des États membres n’appartenant pas à la zone Euro. Il provient de la différence entre le taux de change comptable auquel ces montants sont comptabilisés par la Commission lorsque celle-ci les reçoit et le taux de change du marché auquel ils sont convertis en euros avant d’être utilisés afin de couvrir les paiements engagés par la Commission. Le taux de change comptable d’un mois donné est fixe, et se fonde sur le taux de change du marché de l’avant-dernier jour du mois précédent. Les ressources propres sont comptabilisées à ce taux de change lorsqu’elles sont reçues, puis sont converties en euro au taux de change du marché ultérieurement.

Au cours de l’année 2009, plusieurs monnaies européennes, notamment la GBP et la RON, se sont fortement appréciées en termes de valeur. En conséquence, les taux de change du marché appliqués durant certaines périodes pour la conversion des ressources propres de la Commission en ces devises étaient régulièrement supérieurs aux taux comptables auxquels ces ressources avaient été comptabilisées. Le reste de la différence est lié à d’autres transactions comptables, dont des paiements effectués par la Commission dans d’autres devises que l’euro.

Le changement constaté dans les différences globales de taux de change entre 2008 et 2009, d’une perte nette vers un gain net, résulte d’une variation sensible des taux de change au cours de ces deux années. En 2008, plusieurs monnaies européennes se sont fortement dépréciées par rapport à l’euro tandis qu’en 2009, cette tendance s’est en partie inversée.

3.3 DÉPENSES ADMINISTRATIVES

||Millions d'EUR|

|2009|2008|

Dépenses de personnel|4 898|4 563|

Amortissements et pertes de valeur|436|330|

Autres dépenses administratives|2 799|2 827|

Total|8 133|7 720|

Il s’agit des dépenses administratives encourues dans le cadre des activités de l’UE. Elles concernent notamment les coûts du personnel, les amortissements et les autres coûts liés au fonctionnement des institutions et agences (tels que les frais de location, de maintenance, les fournitures, les frais de formation, etc.).

3.4 DÉPENSES OPÉRATIONNELLES

|||Millions d'EUR|

|Note|2009|2008|

Dépenses opérationnelles:|3.4.1|||

Gestion centralisée directe||8 744|7 998|

Gestion centralisée indirecte||3 605|3 077|

Gestion décentralisée||137|1 278|

Gestion partagée||89 681|81 839|

Gestion conjointe||1 655|1 188|

Total||103 822|95 380|

Dépenses opérationnelles:|3.4.2|||

Ajustements/provisions||199|278|

Pertes de change||432|773|

Autres||481|783|

Total||1 112|1 834|

Total||104 934|97 214|

3.4.1 Dépenses opérationnelles

Les dépenses opérationnelles de l’Union européenne couvrent les diverses rubriques des perspectives financières et se présentent sous différentes formes, en fonction de la manière dont les crédits sont dépensés et gérés La majorité des dépenses (86 %) relève de la rubrique «Gestion partagée», qui implique la délégation de tâches aux États membres dans des domaines tels que les dépenses FEAGA et les mesures financées par les différentes actions structurelles (Fonds européen de développement régional, Fonds social européen, Fonds européen agricole pour le développement rural, Fonds de cohésion et Fonds pour la pêche).

L’augmentation en 2009 résulte en grande partie des actions structurelles programmées pour la période 2007-2013. Après le démarrage lent des années précédentes, ces programmes ont atteint un niveau normal en 2009 tandis que les actions pour la période 2000-2006 sont en train de se terminer.

3.4.2 Autres dépenses opérationnelles

Les pertes de change, en dehors des activités financières visées à la note 3.6 ci-dessous, surviennent lors des activités quotidiennes et des opérations correspondantes libellées dans des monnaies autres que l’euro, ainsi qu’au moment de la réévaluation de fin d’exercice requise pour établir les comptes – ces pertes sont à la fois réalisées et non réalisées.

3.5 PRODUITS FINANCIERS

||Millions d'EUR|

|2009|2008|

Dividendes (de fonds de capital-risque)|14|22|

Produits d’intérêts:|||

Sur le préfinancement|59|50|

Sur les paiements tardifs|132|26|

Sur les swaps|2|13|

Sur les actifs disponibles à la vente|100|102|

Sur les prêts|265|105|

Sur les valeurs disponibles|158|349|

Autres|3|3|

Total|719|648|

Autres produits financiers:|||

Gains réalisés sur la vente d’actifs financiers|10|4|

Autres|76|11|

Total|86|15|

Correction de valeurs actuelles|10|3|

Gains de change|6|10|

Total|835|698|

3.6 CHARGES FINANCIÈRES

||Millions d'EUR|

|2009|2008|

Charges d’intérêts:|||

Location-financement|95|91|

Sur les swaps|2|10|

Sur les emprunts|248|90|

Autres|20|9|

Total|365|200|

Autres charges financières:|||

Ajustements aux provisions financières|39|12|

Charges financières sur les instruments budgétaires|73|50|

Perte réalisée sur la vente d’actifs financiers|0|8|

Dépréciation d’actifs financiers|15|11|

Autres|57|56|

Total|184|137|

Correction de valeurs actuelles|0|118|

Pertes de change|45|12|

Total|594|467|

3.7 PART DU DÉFICIT NET DES ENTITÉS ASSOCIÉES ET COENTREPRISES

Conformément à la méthode de la mise en équivalence, l’UE comptabilise dans son compte de résultat économique la part de l’excédent/déficit net de ses entités associées et de ses coentreprises (voir également notes 2.3.1 et 2.3.2 ).

3.8 INFORMATIONS SECTORIELLES

Le présent rapport indique la répartition des charges et produits d’exploitation par domaine politique, selon la structure du budget par activité en vigueur à la Commission. Pour la présentation des états financiers, ces domaines politiques sont regroupés sous trois grandes rubriques, à savoir: Activités au sein de l’Union européenne, Activités en dehors de l’Union européenne, Services et autres.

La rubrique «Activités au sein de l’Union européenne» est la plus importante, étant donné qu’elle couvre les nombreuses politiques internes à l'Union. Celle des «Activités en dehors de l’Union européenne» concerne les politiques mises en œuvre en dehors de l'Union, telles que le commerce extérieur et l’aide au développement. La rubrique «Services et autres» concerne les activités horizontales et internes nécessaires au fonctionnement des institutions et organes de l’UE.

Les agences consolidées sont intégrées aux différents domaines politiques. Les institutions autres que la Commission sont regroupées dans un domaine politique spécifique. Pour chaque domaine, des chiffres bruts sont fournis avant ajustement de consolidation. Le total des ajustements de consolidation est indiqué dans une seule colonne.

Il y a lieu de noter que les ressources propres et les contributions ne sont pas ventilées par activité, étant donné qu’elles sont calculées, collectées et gérées par les services centraux de la Commission. Elles sont mentionnées ici afin de permettre une comparaison entre le solde net et le compte de résultat économique.

INFORMATIONS SECTORIELLES - SYNTHÈSE|Millions d'EUR|

Produits d’exploitation:||||||||

Amendes|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Prélèvements agricoles|705|0|0|0|0|0|705|

Récupération de dépenses|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Produits des opérations administratives|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Autres produits d’exploitation|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

TOTAL PRODUITS D’EXPLOITATION|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Dépenses administratives:||||||||

Dépenses de personnel|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Dépenses liées aux immobilisations corporelles et incorporelles|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Autres dépenses administratives|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Dépenses opérationnelles:||||||||

Gestion centralisée directe|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Gestion centralisée indirecte|(2 971)|(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Gestion décentralisée|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Gestion partagée|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Gestion conjointe|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Autres dépenses opérationnelles|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

TOTAL CHARGES D’EXPLOITATION|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

CHARGES D’EXPLOITATION NETTES|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Ressources propres et contributions reçues|110 537|

Excédent des activités opérationnelles|5 002|

Produits financiers nets|241|

Variations du passif lié aux avantages du personnel|(683)|

Part du résultat net des entités associées et coentreprises|(103)|

Résultat économique de l’exercice|4 457|

|INFORMATIONS SECTORIELLES - ACTIVITÉS AU SEIN DE L’UE|Millions d'EUR|

Produits d’exploitation:||||||||||

Amendes|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Prélèvements agricoles|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Récupération de dépenses|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Produits des opérations administratives|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Autres produits d’exploitation|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

TOTAL PRODUITS D’EXPLOITATION|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Dépenses administratives:|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Dépenses de personnel|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Dépenses liées aux immobilisations corporelles et incorporelles|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Autres dépenses administratives|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Dépenses opérationnelles:|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Gestion centralisée directe|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Gestion centralisée indirecte|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Gestion décentralisée|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Gestion partagée|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Gestion conjointe|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Autres dépenses opérationnelles|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

TOTAL CHARGES D’EXPLOITATION|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

CHARGES D’EXPLOITATION NETTES|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Produits d’exploitation:||||||||||

Amendes|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Prélèvements agricoles|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Récupération de dépenses|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Produits des opérations administratives|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Autres produits d’exploitation|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

TOTAL PRODUITS D’EXPLOITATION|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Dépenses administratives:|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Dépenses de personnel|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Dépenses liées aux immobilisations corporelles et incorporelles|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Autres dépenses administratives|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Dépenses opérationnelles:|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Gestion centralisée directe|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Gestion centralisée indirecte|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Gestion décentralisée|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Gestion partagée|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Gestion conjointe|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Autres dépenses opérationnelles|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

TOTAL CHARGES D’EXPLOITATION|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

CHARGES D’EXPLOITATION NETTES|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|INFORMATIONS SECTORIELLES - ACTIVITÉS EN DEHORS DE L’UE|Millions d'EUR|

Produits d’exploitation:|||||||

Récupération de dépenses|14|0|9|39|2|64|

Produits des opérations administratives|37|0|0|0|0|37|

Autres produits d’exploitation|81|0|(1)|1|0|81|

TOTAL PRODUITS D’EXPLOITATION|132|0|8|40|2|182|

Dépenses administratives:|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Dépenses de personnel|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Dépenses liées aux immobilisations corporelles et incorporelles|(18)|0|0|0|0|(18)|

Autres dépenses administratives|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Dépenses opérationnelles:|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Gestion centralisée directe|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Gestion centralisée indirecte|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Gestion décentralisée|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Gestion partagée|(26)|0|17|0|0|(9)|

Gestion conjointe|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Autres dépenses opérationnelles|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

TOTAL CHARGES D’EXPLOITATION|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

CHARGES D’EXPLOITATION NETTES|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|INFORMATIONS SECTORIELLES - SERVICES ET AUTRES||

Produits d’exploitation:|||||||||||

Récupération de dépenses|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Produits des opérations administratives|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Autres produits d’exploitation|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

TOTAL PRODUITS D’EXPLOITATION|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Dépenses administratives:|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Dépenses de personnel|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Dépenses liées aux immobilisations corporelles et incorporelles|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Autres dépenses administratives|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Dépenses opérationnelles:|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Gestion centralisée directe|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Gestion centralisée indirecte|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Gestion partagée|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Autres dépenses opérationnelles|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

TOTAL CHARGES D’EXPLOITATION|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

CHARGES D’EXPLOITATION NETTES|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. NOTES ANNEXES AU TABLEAU DES FLUX DE TRÉSORERIE

4.1 OBJECTIF ET ÉTABLISSEMENT DU TABLEAU DES FLUX DE TRÉSORERIE

Les informations relatives aux flux de trésorerie constituent une base pour évaluer la capacité de l’UE à générer de la trésorerie et des équivalents de trésorerie ainsi que ses besoins d’utiliser ces flux de trésorerie.

Le tableau des flux de trésorerie est établi à l’aide de la méthode indirecte. Cela signifie que le résultat net de l’exercice est ajusté des effets des transactions sans effet de trésorerie, de tout décalage ou régularisation d’entrées ou de sorties de trésorerie opérationnelle passées ou futures liés à l’exploitation et des éléments de produits ou de charges liés aux flux de trésorerie se rapportant aux investissements. Les flux de trésorerie provenant de transactions en monnaie étrangère sont enregistrés dans la monnaie de présentation des états financiers de l’UE (l’euro), par application au montant en monnaie étrangère du taux de change entre l’euro et la monnaie étrangère à la date de ces flux.

Le tableau des flux de trésorerie présente les flux de trésorerie de l’exercice classés en activités opérationnelles et d’investissement (l’UE n’a pas d’activité de financement).

4.2 ACTIVITÉS OPÉRATIONNELLES

Les activités opérationnelles correspondent aux activités de l’UE autres que des activités d’investissement. Il s’agit de la majorité des activités effectuées. Les prêts octroyés aux bénéficiaires (et les emprunts connexes, le cas échéant) ne sont pas considérés comme des activités d’investissement (ou de financement), étant donné qu’ils font partie des objectifs généraux et donc des opérations quotidiennes de l’UE . Les activités opérationnelles comprennent également les investissements tels que ceux du FEI et de la BERD, ainsi que les fonds de capital-risque. De fait, ces activités visent à contribuer à la réalisation d’objectifs politiques.

4.3 ACTIVITÉS D’INVESTISSEMENT

Les activités d’investissement recouvrent l’acquisition et la cession d’immobilisations corporelles et incorporelles ainsi que d’autres investissements qui ne sont pas inclus dans les valeurs disponibles. Les activités d’investissement n’incluent pas les prêts octroyés aux bénéficiaires. L’objectif est de faire apparaître les véritables investissements effectués par l’UE .

Il convient de préciser que 8,910 milliards de soldes de valeurs disponibles détenus par la Commission ne peuvent être utilisés par l’ UE. Il s’agit des liquidités reçues en paiement des amendes infligées, dans les cas où la partie adverse forme un recours contre l’imposition de l’amende. Ces montants sont clairement identifiés comme «encaisse affectée» sous la note 2.11 ci-dessus.

5. ACTIFS ET PASSIFS ÉVENTUELS ET AUTRES INFORMATIONS

ACTIFS ÉVENTUELS|

|||Millions d'EUR|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Garanties reçues|5.1|279|260|

Actifs éventuels liés à des cas de fraude et d’irrégularités|5.2|1 944|2 010|

Corrections financières en cours (en attente de décision finale)|5.3|0|4 390|

Autres actifs éventuels|5.4|18|43|

Total Actifs éventuels||2 241|6 703|

PASSIFS ÉVENTUELS|

|||Millions d'EUR|

Passifs éventuels|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Garanties données|5.5|19 330|17 510|

Amendes – recours devant la Cour de Justice|5.6|11 969|10 198|

FEAGA – décisions judiciaires pendantes|5.7|1 945|1 609|

Montants liés à des affaires juridiques et autres litiges|5.8|416|281|

Autres passifs éventuels|5.9|12|18|

Total Passifs éventuels||33 672|29 616|

Toutes les dettes éventuelles seraient financées, si elles devenaient exigibles, par le budget de l’UE lors des exercices à venir. Le budget de l’UE est financé par les États membres.

ACTIFS ÉVENTUELS

5.1 GARANTIES REÇUES

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Garanties de bonne fin|252|239|

Autres|27|21|

Total|279|260|

Les garanties de bonne fin sont parfois requises pour s’assurer que les bénéficiaires des financements de l’UE satisfont à leurs obligations contractuelles avec l’UE.

5.2 FRAUDES ET IRRÉGULARITÉS

Le tableau ci-dessous présente les montants potentiellement récupérables par les États membres suite à la détection de dépenses irrégulières dans le cadre des fonds structurels. Il est fondé sur les communications formelles effectuées par les États membres conformément au règlement n° 1681/94 de la Commission; les montants sont ventilés par État membre.

Actifs éventuels: cas de fraudes et d’irrégularités|Millions d'EUR|

État membre|31.12.2009|31.12.2008|

Autriche|8|13|

Belgique|2|16|

République tchèque|13|13|

Danemark|2|10|

Estonie|3|2|

Finlande|2|3|

France|15|12|

Allemagne|468|581|

Grèce|25|62|

Hongrie|6|5|

Irlande|1|1|

Italie|436|441|

Lettonie|5|4|

Lituanie|5|2|

Malte|1|1|

Pays-Bas|15|14|

Pologne|18|13|

Portugal|82|114|

Slovaquie|39|9|

Slovénie|7|1|

Espagne|277|279|

Suède|2|2|

Royaume-Uni|347|257|

TOTAL|1 779|1 855|

Il faut souligner que les montants indiqués dans ce tableau représentent le maximum théorique et non des montants qui seront effectivement mis à la disposition du budget de l’UE, et ce pour les raisons suivantes:

· les États membres ne communiquent pas toujours les résultats de leurs actions de recouvrement;

· bien que les États membres soient tenus d’informer la Commission sur la probabilité du recouvrement, il est impossible de déterminer avec précision dans quelle proportion les montants restant à recouvrer seront réellement récupérés. Le droit national applicable prévoit parfois des délais de prescription de 30 ans, ce qui fait souvent tarder l’administration nationale à renoncer formellement à un recouvrement même si les chances ne sont que théoriques. Désormais, dans le domaine des actions structurelles, les États membres sont obligés de soumettre annuellement à la Commission un état des recouvrements en attente (article 8 du règlement n° 438/2001), ce qui permettra de mieux cerner la situation réelle;

· même si l’État membre concerné a lancé la procédure de recouvrement dans les délais, un résultat positif n’est pas garanti. Ceci vaut notamment pour les ordres de recouvrement qui font l’objet de recours devant les tribunaux;

· le cofinancement des projets individuels se fait dans le cadre de programmes pluriannuels. Tant qu’un programme pluriannuel n’est pas clôturé, les montants à recouvrer ne peuvent pas être déterminés avec précision parce que les montants ayant financé des dépenses irrégulières peuvent, sous certaines conditions, être réaffectés à d’autres projets réguliers et parce que le paiement par tranches, et notamment le paiement final, permet dans certains cas de régulariser les dépenses. Il est à souligner que les chiffres contenus dans ces tableaux sont des chiffres provisoires établis sur la base des communications reçues et traitées jusqu’à la fin février 2010. Il n’est pas exclu que ces chiffres soient modifiés sur la base de communications complémentaires arrivant tardivement.

Les informations communiquées par les États membres ne permettent pas encore d’évaluer avec une précision suffisante les perspectives de recouvrement dans les cas individuels. Les principaux mouvements intervenus depuis 2008 sont des augmentations qui concernent les dix pays devenus membres en 2004. L’application de la politique de cohésion a pleinement débuté en 2004 et depuis, le nombre d’irrégularités rapportées est en constante augmentation en raison de l’application croissante et de contrôles plus nombreux sur les opérations cofinancées. Une autre variation essentielle relative à l’année 2008 concerne le Royaume-Uni, qui ne cesse de signaler un nombre croissant d’irrégularités, suite aux nombreux audits menés sur les opérations financées.

Cette rubrique inclut également une somme de 165 millions d'EUR liée au FEAGA (contre 153 millions d'EUR en 2008). Les États membres ont communiqué à la Commission les montants consignés dans leur «grand livre des débiteurs», ainsi que ceux qui se trouvent encore à un stade préliminaire de vérification. La présente rubrique reprend les montants préliminaires en question.

5.3 CORRECTIONS FINANCIÈRES EN COURS, EN ATTENTE DE LA DÉCISION FINALE

Ces informations, relatives à la récupération des dépenses de l’UE, sont désormais disponibles en note 6 des présents états financiers ainsi que d’autres informations qui s’y rattachent.

5.4 AUTRES ACTIFS ÉVENTUELS

Cette rubrique reprend d’autres actifs éventuels plus réduits, qui ne peuvent être classés dans les rubriques évoquées ci-dessus .

PASSIFS ÉVENTUELS

5.5 GARANTIES DONNÉES

5.5.1 Pour les prêts octroyés par la Banque européenne d’investissement (BEI) sur ses fonds propres

|Millions d'EUR|

||Autoritépublique|Société dedroit privé|||

Garantie à 65 %|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

Garantie à 70 %|109|1 981|506|2 596|2 908|

Garantie à 75 %|0|617|233|850|1 049|

Garantie à 100 %|0|625|196|821|1 008|

Total Total|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

Le budget de l’UE garantit des prêts signés et accordés par la BEI sur ses fonds propres à des pays tiers au 31 décembre 2009 (y compris les prêts accordés aux futurs États membres avant leur adhésion). La garantie communautaire est toutefois limitée à un pourcentage du plafond des lignes de crédit autorisées: 65 %, 70 %, 75 % ou 100 %. Lorsque le plafond n’est pas atteint, c’est la totalité de l’encours qui bénéficie de la garantie de l’UE. Au 31 décembre 2009, le montant total de l’encours était de 19,212 milliards d'EUR montant auquel se limite donc, de fait, le risque encouru par l’UE.

Pour les prêts bénéficiant de la garantie du budget de l’UE, la BEI obtient également des garanties de la part de tiers (États, institutions financières publiques ou privées); la Commission est dans ce cas un garant secondaire. La garantie du budget de l’UE ne couvre que le risque politique des garanties fournies sous le titre «risk-sharing». Les autres risques sont couverts par la BEI dans le cas où le premier garant n’honore pas ses engagements. Pour les garanties données sous le titre «non-risk sharing», tous les risques sont couverts par le budget communautaire dans le cas où le premier garant n’honore pas ses engagements. Si le premier garant est une autorité publique, ces risques sont normalement limités au risque politique, mais lorsque les garanties émanent d’une institution ou d’une société de droit privé, le budget de l’UE pourrait être amené à couvrir également le risque commercial.

5.5.2 Autres garanties données

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Instrument de financement avec partage des risques (IFPR)|94|48|

MEDA: garanties marocaines|17|66|

Instrument de garantie de prêts pour les projets RTE-T (GPTT)|6|1|

Divers|1|1|

Total|118|116|

Dans le cadre de l’Instrument de financement avec partage des risques (IFPR), la contribution de la Commission sert à provisionner le risque financier lié aux prêts et garanties accordés par la BEI à des projets de recherche éligibles. Au total, la Commission a prévu un budget plafonné à 1 milliard d'EUR prévu pour la période 2007-2013, dont 800 millions au maximum au titre de la «Coopération» et 200 millions au maximum au titre des programmes spécifiques «Capacité». La BEI s’est engagée à fournir le même montant. Un montant de 94 millions d'EUR a été bloqué par la Commission en tant que «Dotation en capital». Cette dotation doit couvrir les pertes imprévues sur les prêts et garanties accordés par la BEI dans le cadre de l’IPFR. Elle représente la perte maximale que la Commission pourrait supporter en cas de défaillance d’emprunteurs ou de garants. Elle représente le plafond de la garantie fournie par la Commission pour ce qui concerne l’IPFR et est donc considérée comme un passif éventuel de l’UE .

Dans le cadre du programme MEDA, la Commission a créé un mécanisme de garantie reposant sur un Fonds spécial, dont bénéficieront deux organisations marocaines, à savoir la Caisse centrale de garantie et le Fonds Dar Ad-Damane. Au 31 décembre 2009, 17 millions d'EUR étaient couverts par la garantie de la Commission.

L’Instrument de garantie de prêt pour les projets RTE-T (GPTT) (2007-2013) vise à fournir des garanties en vue d’atténuer les risques sur les recettes encourus par ces projets au cours des premières années de leur mise en œuvre. Plus précisément, la garantie vise à assurer la couverture complète des lignes de crédit de réserve, mobilisées dans les seuls cas où la trésorerie des projets concernés ne suffit pas à assurer le service de la dette privilégiée. Cet instrument revêtira la forme d’un produit financier commun de la Commission et de la BEI et se verra allouer une enveloppe de 500 millions d'EUR au titre du budget de l’UE. La BEI lui affectant elle aussi 500 millions d'EUR, l’enveloppe totale disponible sera donc de 1 milliard d'EUR. Le montant mentionné, soit 6 millions d'EUR, vise à provisionner en partie les pertes imprévues liées aux opérations GPTT.

5.6 AMENDES

Ces montants se rapportent à des amendes infligées par la Commission pour atteinte à la libre concurrence, dont le montant est payé à titre provisionnel et pour lesquelles, soit un recours a été introduit, soit on ignore si un recours sera introduit. Ils continueront de figurer parmi les passifs éventuels jusqu’à ce que la Cour de justice rende une décision définitive. Les intérêts sur les paiements provisionnels (460 millions d'EUR) sont inclus dans le résultat économique de l’exercice et aussi en tant que dette éventuelle, de façon à tenir compte du caractère incertain des droits de la Commission sur ces montants.

5.7 FEAGA - DÉCISIONS JUDICIAIRES PENDANTES

Il s’agit de dettes éventuelles envers les États membres relatives à des décisions de conformité du FEAGA faisant l’objet d’une procédure en instance devant la Cour de justice. La détermination du montant définitif de la dette et la date d’imputation au budget des effets des recours gagnés dépendront de la durée de la procédure devant la Cour de justice. Une estimation des montants probables à payer a également été comptabilisée au bilan en tant que provision à long terme – cf. note 2.13 .

5.8 MONTANTS LIÉS À DES AFFAIRES JURIDIQUES ET AUTRES LITIGES

Cette rubrique porte sur des actions en dommages-intérêts actuellement intentées contre l’UE, sur d’autres litiges et sur les frais de justice estimés.

Les montants sont liés à des litiges impliquant des fournisseurs, des contractants ainsi que d’anciens membres du personnel. Il est à noter que, dans le cadre d’une action en dommages-intérêts au titre de l’article 288 CE, le requérant doit démontrer une violation suffisamment grave, de la part de l’institution, d’une règle de droit ayant pour objet de conférer des droits à des particuliers, un dommage réel subi et un lien de causalité direct entre l’acte illégal et le préjudice invoqué.

5.9 AUTRES PASSIFS ÉVENTUELS

Cette rubrique reprend d’autres passifs éventuels plus réduits, qui ne peuvent être classés dans les rubriques évoquées ci-dessus.

AUTRES INFORMATIONS IMPORTANTES

5.10 ACTIVITÉS FINANCIÈRES LIÉES À DES ENGAGEMENTS NON UTILISÉS

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Activités financières liées à des engagements non utilisés|5 733|4 885|

Il s’agit d’accords relatifs à des prêts et participations conclus par la Commission (non couverts par le RAL) mais non encore utilisés par l’autre partie avant la fin de l’exercice. Les principaux montants se rapportent aux contrats de financement de la balance des paiements signés en 2008 et 2009 mais non encore déboursés avant la fin de l’exercice, soit 5,4 milliards d'EUR au 31 décembre 2009.

5.11 ENGAGEMENTS BUDGÉTAIRES EFFECTUÉS, PAIEMENTS PENDANTS

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Engagements budgétaires effectués, paiements pendants|134 689|120 023|

Le RAL budgétaire («Reste à Liquider») correspond au montant des engagements ouverts pour lesquels les paiements et/ou dégagements n’ont pas encore été effectués. Le RAL budgétaire est la conséquence normale de l’existence de programmes pluriannuels. Au 31 décembre 2009, le RAL budgétaire se montait à 177,272 milliards d'EUR. Le montant ci-dessus correspond au RAL budgétaire moins les montants afférents qui ont été inclus en tant que dépenses dans le compte de résultats économique de 2009, ce qui donne le total susmentionné.

5.12 ENGAGEMENTS JURIDIQUES SIGNIFICATIFS

|Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Actions structurelles|275 761|332 995|

Protocole avec les pays méditerranéens|263|263|

Accords de pêche|249|401|

Programme Galileo|1 517|2 023|

Programme GMES|556|624|

RTE-T|4 289|4 571|

Autres engagements contractuels|1 325|983|

Total|283 960|341 860|

Ces engagements trouvent leur origine dans les engagements juridiques à long terme pris par l’UE concernant des montants qui n’étaient pas couverts par des crédits d’engagement inscrits au budget. Ils peuvent être liés à des programmes pluriannuels tels que les actions structurelles ou des montants que l’Union européenne s’est engagée à payer ultérieurement dans le cadre de contrats administratifs existant à la clôture du bilan (par exemple: les contrats liés à la fourniture de services en matière de sécurité, nettoyage, etc., mais également les engagements contractuels pour des projets spécifiques tels que des travaux de construction). Tous les programmes pluriannuels ne comportent pas d’engagements qui doivent figurer dans les passifs éventuels, car les dépenses des exercices ultérieurs restent subordonnées aux décisions annuelles de l’autorité budgétaire ou à l’évolution de la réglementation concernée.

5.12.1 Actions structurelles

Le tableau ci-après établit une comparaison entre les engagements juridiques qui n’ont pas encore donné lieu à un engagement budgétaire et les engagements maximums par rapport aux montants prévus dans le cadre financier (perspectives financières) 2007-2013: Les opérations structurelles représentent l’aide planifiée pour la période 2007-2013. Le format et les objectifs du cadre financier entré en vigueur en 2007 diffèrent par rapport à la période antérieure.

|||||Millions d'EUR|

Fonds de cohésion|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Ressources naturelles|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Instrument d’aide de préadhésion (IAP)|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Total|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Protocoles avec les pays méditerranéens

Ces engagements portent sur une enveloppe totale de 263 millions d'EUR et ont trait aux protocoles financiers conclus avec des pays tiers méditerranéens. Le montant repris ici représente la différence entre le montant total des protocoles signés et le montant des engagements budgétaires comptabilisés. Ces protocoles sont des traités internationaux qui ne peuvent pas être dénoncés sans l’accord des deux parties, bien que le processus de dénonciation de ces textes soit en cours.

5.12.3 Accords de pêche

Ces engagements, d’un montant total de 249 millions d'EUR ont été conclus avec des pays tiers en vue d’opérations menées dans le cadre d’accords internationaux de pêche.

5.12.4 Programme Galileo

Galileo est un système de positionnement par satellites (GNSS) en cours de construction par l’Union européenne et l’Agence spatiale européenne (ASE). Le programme Galileo est désormais entièrement financé par le budget de l’UE et géré par la Commission pour le compte de l’UE. La première phase du programme, phase de validation en orbite (VEO) doit prendre fin en 2012. Les actifs constitués seront alors transférés à la Commission.

Il est à noter que, jusqu’à la fin 2009, la Commission a consacré 1,028 milliard d'EUR (y compris l’investissement dans l’entreprise commune GJU) à la phase VEO du programme Galileo. Ce dernier en étant toujours à la phase de recherche, l’argent déboursé a été passé en charges et aucune immobilisation incorporelle n’a été reconnue, conformément aux règles comptables de l’UE. La contribution (indicative) totale de la Commission pour la prochaine phase du programme Galileo (de 2008 à 2013) est de 2,645 milliards d'EUR.

5.12.5 Programme GMES

La Commission a conclu un accord avec l’ASE pour la période 2008-2013 pour la mise en œuvre du composant spatial de la s urveillance mondiale de l'environnement et de la sécurité (GMES). Le montant indicatif total pour cette période est de 624 millions d'EUR. En 2009, 68 millions d'EUR ont été versés à l’ASE.

5.12.6 Engagements RTE-T

Ce montant concerne les subventions versées dans le cadre du réseau de transport transeuropéen (RTE-T) pour la période 2007–2013. Le programme concerne des projets liés au développement d’un réseau de transport transeuropéen, portant sur l’infrastructure ainsi que la recherche et l’innovation, afin de soutenir l’intégration de nouvelles technologies et procédés innovants au déploiement d’une nouvelle infrastructure de transport. Le montant indicatif total de ce programme est de 8,013 milliards d'EUR.

5.12.7 Autres engagements contractuels

Les montants indiqués correspondent aux engagements restant à payer sur la durée du contrat. Cette rubrique comprend des obligations contractuelles en cours découlant de contrats de construction du Conseil (93 millions d'EUR) et du Parlement (441 millions d'EUR). Les autres montants importants figurant dans cette rubrique comprennent 480 millions d'EUR relatifs aux accords de financement conclus entre l’Agence «Fusion for Energy» (entreprise commune pour ITER et le développement de l’énergie de fusion) et ITER International, ainsi que 165 millions d'EUR relatifs aux accords de financement passés entre l’Agence Fusion for Energy, l’Agence japonaise de l’énergie atomique (JAEA) et ITER International.

5.13 PARTICIPATIONS DANS DES ORGANISMES LIÉS

Ce montant représente les paiements encore à effectuer sur le capital non appelé souscrit par la Commission.

5.13.1 Capital non appelé: BERD

Millions d'EUR|

BERD|Total capital BERD|Participation de la Commission|

Capital|19 794|600|

Partie versée|(5 198)|(157)|

Partie non appelée|14 596|443|

5.13.2 Capital non appelé: FEI

Millions d'EUR|

EIF|Total capital FEI|Participation de la Commission|

Capital|2 940|861|

Partie versée|(588)|(172)|

Partie non appelée|2 352|689|

Au cours de l’année 2009 et suite à l’émission de 1 000 nouvelles actions par le FEI en 2007, l’UE a souscrit 75 actions supplémentaires d’une valeur nominale unitaire de 1 million d'EUR, dont 20 % de la valeur nominale, ont été réglés en 2009, ainsi que la prime. La participation de l’UE est limitée à 900 actions (pour une valeur de 900 millions d'EUR). Voir également la note 2.3.1 .

5.14 ENGAGEMENTS LIÉS À DES CONTRATS DE LOCATION SIMPLE

|||||Millions d'EUR|

Description|Montants à payer à l’avenir|

Immeubles|334|1 236|842|2 412|

Matériel informatique et autres équipements|6|7|0|13|

Total|340|1 243|842|2 425|

Ce poste comprend les immeubles et autres équipements loués en vertu de contrats de location simple et ne réunissant pas les conditions pour être repris à l’actif du bilan. Les montants indiqués correspondent aux engagements restant à payer sur la durée du contrat.

En 2009, 364 millions d'EUR ont été comptabilisés en charges dans le compte de résultat économique au titre des locations simples.

6. CORRECTIONS FINANCIÈRES ET RECUPERATIONS CONSECUTIVES À LA DÉTECTION D’IRRÉGULARITÉS

L’exécution du budget de l’UE exige que la prévention, la détection et la correction des irrégularités et fraudes soient assurées. La présente note vise à donner un aperçu des diverses procédures prévues dans la législation applicable pour le traitement des irrégularités détectées par la Commission et les États membres, et à présenter l’estimation la plus plausible du total des montants concernés. La récupération des paiements indus est la dernière étape de l’application des systèmes de contrôle et est essentielle à la preuve d’une bonne gestion financière.

6.1 INTRODUCTION

6.1.1 Aperçu des corrections financières et procédures de recouvrement par type de gestion

Ces recouvrements et corrections financières peuvent résulter d’audits et de contrôles effectués à tout niveau du système de contrôle, depuis les audits conduits par l’UE (Commission, Cour des comptes européenne, OLAF) ou par les États membres en cas de gestion partagée. Bien que des irrégularités puissent se produire à tout stade d’un projet, il arrive qu’elles soient découvertes au dernier stade, lorsque le bénéficiaire envoie sa demande de paiement finale, qui est le plus souvent vérifiée sur place et/ou certifiée par un auditeur indépendant. Il convient toutefois d'établir une nette distinction entre les récupérations et les corrections financières en fonction des différents modes de gestion, conformément à la législation sectorielle applicable.

Récupérations

L’article 71, paragraphe 3 du règlement financier prévoit que les montants indûment payés doivent être recouvrés. Dans ce contexte, on entend par «recouvrement» la récupération effective par la Commission ou par un État membre de sommes d’argent suite à la détection de dépenses indues ou irrégulières.

Corrections financières

Conformément à la législation sectorielle applicable dans de nombreux domaines de dépenses de l’UE (principalement ceux relevant de la gestion partagée), la correction des irrégularités s’effectue par le biais d’un mécanisme appelé «correction financière». L’objectif des corrections financières effectuées par la Commission ou par les États membres est de rétablir une situation où 100 % des dépenses faisant l’objet d’une demande de cofinancement ou de financement (politique de cohésion) sont en conformité avec les réglementations nationales et de l’UE applicables en la matière. Dans le cadre d’une gestion partagée, il incombe avant tout aux États membres d’appliquer les corrections financières requises pour corriger les irrégularités individuelles ou systémiques rencontrées dans le cadre de programmes opérationnels. La Commission a pour responsabilité de s’assurer que les systèmes mis en place par les autorités nationales sont efficaces et, s’ils ne le sont pas, d'imposer des corrections financières aux États membres.

Lorsque des versements indus à des bénéficiaires ont été détectés à la suite de contrôles effectués par l’UE, les corrections financières peuvent être considérées comme la première étape d’une véritable procédure de recouvrement, étant donné que la législation applicable oblige les États membres à assurer le suivi des corrections financières qui leur ont été imposées et à récupérer les montants dus auprès des bénéficiaires finaux. Dans le cas d’audits menés par les autorités nationales, les États membres ont également l’obligation légale de poursuivre le recouvrement au niveau du bénéficiaire final.

Une synthèse par mode de gestion des différentes procédures de recouvrement et de corrections financières, ainsi que leur impact sur les comptes de l’UE, est présentée ci-dessous.

6.1.2 Gestion directe

Lorsque la gestion du budget est assurée directement par la Commission, toute dépense inéligible est soit récupérée auprès du bénéficiaire, soit déduite de la prochaine déclaration de dépenses. Si cette déduction est effectuée par les bénéficiaires avant l’envoi de la déclaration de dépenses, les informations ne sont pas enregistrées dans le système comptable. Le cas se présente fréquemment, car il est demandé à la plupart des bénéficiaires de fournir à la Commission une déclaration de dépenses certifiée ou auditée pour pouvoir recevoir le paiement final. Cette déclaration certifiée doit corriger toute irrégularité constatée.

6.1.3 Gestion partagée

Près de 80 % du budget de l’UE font l’objet d’une gestion partagée entre la Commission européenne et les États membres. Ces dépenses concernent principalement l’agriculture et le développement rural, la politique de la cohésion et la pêche.

En ce qui concerne les dépenses soumises à une gestion partagée, les tâches et responsabilités de mise en œuvre sont déléguées aux États membres, qui sont responsables en premier ressort de la détection et de la correction des irrégularités commises par les bénéficiaires. Les États membres doivent par conséquent garantir la régularité des dépenses déclarées à la Commission. Les États membres procèdent donc à des corrections financières, et lorsque des paiements indus à des bénéficiaires ont pu être détectés par leurs audits ou par les contrôles de l’UE, ils sont légalement tenus d’engager une procédure de recouvrement à l’encontre de ces bénéficiaires.

La Commission européenne joue un rôle de surveillance global: elle vérifie l’efficacité du fonctionnement des systèmes de gestion et de contrôle des États membres et prend des mesures correctives si elle juge que ce n’est pas le cas afin d’assumer sa responsabilité d’exécution du budget (article 53 quinquies du règlement financier). La Commission peut également prendre elle-même la décision formelle de faire appliquer des corrections financières à un État membre si ce dernier n’a pas appliqué lui-même les corrections nécessaires ou lorsqu’il existe dans les systèmes de gestion ou de contrôle des insuffisances graves qui pourraient conduire à des irrégularités de caractère systémique.

La Commission impose des corrections financières pour les irrégularités individuelles constatées, mais elle a également le pouvoir d’appliquer des corrections par extrapolation ou sur une base forfaitaire. L’extrapolation est utilisée lorsqu’un échantillon représentatif de dossiers produit des indices d’irrégularité systémique. Les corrections forfaitaires sont appliquées dans les cas d’infractions individuelles ou d’irrégularités systémiques dont les conséquences financières ne sont pas précisément quantifiables et dont la quantification entraînerait un coût administratif disproportionné. Dans les deux cas, même si le recouvrement auprès des bénéficiaires se révèle impossible, ces corrections constituent un moyen essentiel pour remédier aux défaillances des systèmes des États membres et permettent ainsi de prévenir ou détecter et de récupérer les montants irrégulièrement versés aux bénéficiaires.

6.1.4 Autres modes de gestion

Pour ce qui est des dépenses soumises à la gestion décentralisée et à la gestion centralisée indirecte, il incombe aux États membres, pays tiers ou agences de récupérer les paiements effectués de façon incorrecte. Pour les dépenses soumises à la gestion conjointe, les mécanismes de correction sont fixés par les contrats conclus avec les organisations internationales. Comme pour la gestion partagée, lorsque les règles des programmes de dépenses de l’UE ont été incorrectement appliquées, la Commission peut effectuer des corrections financières.

6.1.5 Synthèse des recouvrements et corrections financières de l’année 2009

Synthèse des recouvrements et corrections financières confirmés/décidés en 2009

Millions d'EUR|

Corrections financières| |Note|2009|2008|

FEOGA/FEAGA/Feader| |6.2.2| 462| 917|

- Programmes 1994-99|6.2.4|521|414|

- Programmes 2000-2006|6.2.4|1 890|1 173|

- Sous-total des corrections financières| | |2 411|1 587|

Total des corrections financières| | |2 873|2 504|

| | ||||

Recouvrements| | |Note|2009|2008|

FEOGA/FEAGA/Feader (détectées par les États membres)|6.3|163|360|

Politique de cohésion (travaux de l’UE)| | |6.3|102|31|

Autres modes de gestion| | |6.3|181|72|

Total des recouvrements| | | |446|463|

| | | | | |

Total protection du budget de l’UE| | |3 319|2 967|

Ce tableau ne tient pas compte des recouvrements et retraits effectués par les États membres à la suite de leurs propres contrôles, dans le cadre de la politique de cohésion. En dépit de leur obligation de fournir à la Commission des informations sur les retraits et recouvrements, ils ne sont pas tenus, en vertu de la législation relative aux programmes 2000-2006, de présenter séparément les recouvrements découlant de leurs propres contrôles. C’est pourquoi, afin d’éviter tout recoupement avec les corrections financières, les recouvrements et retraits effectués par les États membres soit 1,233 milliard d'EUR en 2009 (voir note 6.5.) ne sont pas inclus.

Synthèse des recouvrements et corrections financières effectués en 2009

Millions d'EUR|

FEOGA/FEAGA/Feader| | |6.2.2|274|429|703|

- Programmes 1994-99||6.2.4|163|137|300|

- Programmes 2000-2006||6.2.4|313|96|409|

- Sous-total des corrections financières| | | |476|233|709|

Total des corrections financières| | | |750|662|1 412|

||||||||

Millions d'EUR|

FEOGA/FEAGA/Feader| | | |6.3.|117|31|148|

Fonds de cohésion| | | |6.3.|102|0|102|

Autres modes de gestion| | | |6.3.|147|34|181|

Total des récupérations| | | | |366|65|431|

| | | | | | | |

Total protection du budget de l’UE| | | |1 116|727|1 843|

6.2 CORRECTIONS FINANCIÈRES EFFECTUÉES DANS LE CADRE DE LA GESTION PARTAGÉE

Dans le cadre de la gestion partagée, les corrections financières suivent les trois grandes étapes suivantes:

(1) le montant est toujours en cours de finalisation dans le cadre d'une procédure juridique ou contradictoire («en cours», voir note 6.4 ci-dessous);

(2) le montant est fixé et arrêté («décidé» par une décision de la Commission, ou «confirmé», à savoir convenu avec les États membres participant à la gestion partagée);

(3) le montant est effectivement recouvré, soit par un versement direct de l’État membre (correction décidée), soit par une déduction (retrait/recouvrement) appliquée par l’État membre à une demande de paiement ultérieure («correction appliquée»), dans le cas des corrections financières qui n’ont pas encore été exécutées, voir note 6.2.4.

6.2.1 Agriculture et développement rural

Dans le cadre du FEAGA et du Feader, qui ont remplacé la section garantie du FEOGA, la législation applicable prévoit que les corrections financières sont mises en œuvre par la Commission via la procédure d’apurement des comptes.

Procédure d’apurement des comptes La procédure d’apurement des comptes est appliquée par la Commission et comprend un apurement financier annuel des comptes de chaque organisme payeur et un apurement de conformité pluriannuel évaluant la conformité aux règles de l’UE des dépenses déclarées par un État membre. Dans le cas du FEAGA, tous ces montants sont comptabilisés en produits dans le compte de résultat économique de la Commission. En ce qui concerne le Feader, les montants recouvrés par les États membres eux-mêmes, ainsi que ceux résultant de l’apurement financier annuel des comptes sont, en règle générale, réutilisables dans le cadre du programme.

Apurement financier: la Commission arrête une décision annuelle d’apurement des comptes, par laquelle elle déclare accepter les comptes annuels des organismes payeurs sur la base des vérifications de gestion et des certificats et rapports des organismes de certification.

L’apurement de conformité vise à exclure du financement de l’UE les dépenses qui n’ont pas été effectuées en conformité avec les règles de l’UE. Il ne constitue donc pas un mécanisme de récupération directe des paiements irréguliers auprès des bénéficiaires finaux, mais plutôt une incitation pour les États membres à améliorer leurs systèmes de gestion et de contrôle et, par conséquent, à prévenir/détecter et à récupérer les paiements irréguliers aux bénéficiaires finaux. De plus, une correction de conformité ne dispense pas l’État membre de poursuivre les irrégularités détectées. L’apurement de conformité n’est pas lié à un cycle annuel car il couvre des dépenses encourues sur plusieurs exercices budgétaires.

Apurement financier des paiements exécutés en dehors des délais réglementaires : Le respect par les États membres des délais de paiement aux bénéficiaires est systématiquement contrôlé trois fois par an, conformément à l’article 9 du règlement n° 883/06. En cas de non-respect des délais, la Commission applique des réductions, sous réserve de certaines dérogations pour circonstances spéciales ou exceptionnelles, dans un souci général de proportionnalité. Les corrections financières pour non-respect des délais de paiement sont traitées comme des «paiements négatifs» et comptabilisées comme des réductions de charges dans le compte de résultat économique.

6.2.2 Corrections financières dans les domaines de l’agriculture et du développement rural en 2009

Total des corrections financières décidées en 2009 pour l’agriculture et le développement rural

Millions d'EUR|

||2009|2008|

Procédure d’apurement des comptes:||||

Apurement financier et paiements exécutés en dehors des délais réglementaires||103|58|

Apurement de conformité||359|859|

Total||462|917|

Les montants susmentionnés concernent le FEAGA. Pour le Feader, les corrections financières s’élèvent seulement à environ 0,4 million d EUR en 2009. Ces montants sont inscrits dans le compte de résultat économique. La ventilation par État membre des montants susmentionnés figure à l’annexe 1.

La diminution de l’apurement de conformité constatée entre 2008 et 2009 s’explique par des décisions d’apurement de conformité non appliquées à la fin 2008, pour un montant total de 368 millions d'EUR.

Corrections financières appliquées en 2009 pour l’agriculture et le développement rural

Millions d'EUR|

|Appliquées en 2009|

Procédure d’apurement des comptes||

Apurement financier et paiements exécutés en dehors des délais réglementaires|103|

Apurement de conformité|600|

Total|703|

La ventilation par État membre des montants susmentionnés figure à l’annexe 2.

6.2.3 Politique de cohésion

Selon la législation régissant la politique de cohésion, il incombe aux États membres ainsi qu’à la Commission de prendre les mesures relatives à l’exécution des corrections financières.

· Les États membres peuvent exécuter les corrections financières selon les deux modalités suivantes:

– soit retirer immédiatement les dépenses en cause du programme, en les déduisant du prochain état des dépenses transmis à la Commission, ce qui permet d’engager immédiatement les fonds de l'UE correspondants pour d’autres opérations;

– soit laisser les dépenses dans le programme en attendant l’issue de la procédure visant à recouvrer auprès des bénéficiaires le montant indûment versé. Le recouvrement s’effectue, soit en obtenant le remboursement par le bénéficiaire des montants à recouvrer, soit en déduisant ces montants des paiements futurs dus au même bénéficiaire. Voir paragraphe 6.5 ci-dessous pour plus d'informations sur ces recouvrements;

– les États membres sont tenus de fournir à la Commission des données relatives aux corrections financières présentant les montants retirés des cofinancements ainsi que les montants recouvrés. Les deux ensembles de donnés sont de nature distincte mais complémentaire, car seules les dépenses retirées sans attendre l'issue des procédures de recouvrement sont comprises dans les retraits; et seules les dépenses qui n’ont pas été immédiatement retirées et ont été conservées dans les dépenses déclarées jusqu’à leur recouvrement sont comprises dans les recouvrements , une fois ceux ci exécutés. Les États membres ne sont pas tenus de distinguer les corrections découlant d'actions de l’UE de celles qui découlent de leurs propres audits. Cette obligation de distinction n’a été imposée que pour le programme 2007-2013.

· Les corrections financières consécutives aux audits et contrôles effectués par l’UE sont réalisées comme suit:

– quand l’État membre accepte d’effectuer une correction suite à un contrôle ou un audit de l’UE, il peut retirer les dépenses irrégulières de la déclaration de dépenses suivante (cumulative pour chaque programme ou projet individuel relevant du Fonds de cohésion) et réutiliser le financement de l’UE ainsi libéré aux fins d’autres dépenses relevant du programme concerné et n’ayant pas de rapport avec l’opération (les opérations) visée(s) par la correction;

– la Commission émet des ordres de recouvrement visant à exécuter les corrections financières dans les cas suivants:

· après une décision formelle portant corrections financières;

· à la clôture d’un programme;

· après la clôture d’un programme, après le recouvrement par les États membres auprès des bénéficiaires.

Dans ces cas, les ordres de recouvrement produisent un effet sur les comptes de la Commission.

– La Commission n'émet pas d'ordre de recouvrement dans les autres cas de corrections financières, notamment quand les États membres acceptent et exécutent lesdites corrections. L'information n'est alors pas enregistrée dans le système comptable de la Commission.

6.2.4 Corrections financières dans le cadre de la politique de cohésion en 2009

Le tableau ci-dessous n’inclut pas les résultats des vérifications effectuées par les États membres sur les dépenses relevant des actions structurelles.

Corrections financières confirmées en 2009

Millions d'EUR|

Appliquées|| |87|10|21|41|4|163|

Non encore appliquées| |358|0|0|0|0|358|

Sous-total période 1994-99| |445|10|21|41|4|521|

Appliquées|| |84|63|141|2|25|315|

Non encore appliquées| |1 532|13|18|3|9|1 575|

Sous-total période 2000-2006|1 616|76|159|5|34|1 890|

Total des c orrections financières 2009|2 061|86|180|46|38|2 411|

Total des c orrections financières 2008|949|92|522|19|5|1 587|

N.B.: les montants des corrections confirmées en 2009 incluent les corrections financières décidées/confirmées en 2008, mais non encore communiquées, soit un montant de 90 millions d'EUR.

L’augmentation des montants confirmés entre 2009 et 2008 pour le FEDER s’explique par les actions rigoureuses mises en œuvre dans le cadre du plan d’action pour le renforcement de la fonction de surveillance de la Commission dans le contexte de la gestion partagée des actions structurelles (COM(2010) 52) et par l’acceptation d’une importante correction financière concernant l’Espagne en novembre 2009.

La diminution des montants confirmés relatifs au FSE en 2009 par rapport aux montants enregistrés pour 2008 s’explique par la mise en œuvre du plan d’action précité visant à accélérer les procédures de décision sur les corrections financières en cours, qui a réduit le nombre de corrections à effectuer en 2009. Il convient de noter que sur les 522 millions d'EUR de corrections financières confirmées en 2008, 518 millions d'EUR correspondent à des corrections relatives au FSE pour le même exercice.

Les chiffres présentés dans les tableaux ci-dessus ont été établis sur la base d'une comptabilité d’exercice. Par conséquent, certains de ces montants ont fait l'objet d'une exécution en 2009 (709 millions d'EUR pour tous les fonds) et le solde sera exécuté au cours des exercices ultérieurs.

Corrections financières confirmées – montants cumulés

Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Fonds de cohésion| |233|273|506|

FEDER| |3 797|1 633|5 430|

FSE| |1 130|392|1 522|

IFOP| |7|97|104|

Orientation FEOGA| |36|121|157|

Total| |5 203|2 516|7 719|

La ventilation par État membre des montants susmentionnés figure à l’annexe 3.

Corrections financières confirmées au 31 décembre 2009 mais non appliquées au 31 décembre 2009 (chiffres cumulés)

Le recouvrement ou la correction financière est «non encore appliqué» lorsqu'il y a eu décision ou confirmation, mais que le montant n’a pas encore été recouvré, déduit ou retiré.

Millions d'EUR|

Corrections financières 1994-99:| |359|11|1|0|0|371|

Corrections financières 2000-2006:| | |1 904|23|22|3|9|1 961|

Total des corrections devant être appliquées au 31.12.2009| |2 263|34|23|3|9|2 332|

Le faible montant des corrections appliquées concernant les décisions de 2009 se rapporte au FEDER. En ce qui concerne la période de programmation 1994-1999, la plupart des corrections financières non encore appliquée lors de l’exercice 2009 concernent des décisions sur des corrections financières adoptées au 4 ème trimestre 2009. L’application interviendra au premier trimestre 2010.

En ce qui concerne la période de programmation 2000-2006, lorsque l’État membre accepte d’effectuer les corrections résultant du contrôle de l’UE, il peut, pour appliquer les corrections financières, retirer le montant de la dépense irrégulière dans sa déclaration de dépenses suivante et le remplacer par une autre dépense éligible relevant du même programme. Étant donné que le plafond des paiements a été atteint pour la plupart des programmes du FEDER et des projets du Fonds de cohésion (2000-2006), la déduction des dépenses inéligibles n’apparaîtra que dans les documents de clôture (certificat final des dépenses, déclaration de liquidation et rapport d’application final) soumis par l’État membre lors des mois suivants.

Corrections financières appliquées en 2009 (confirmées en 2009 et lors des exercices précédents)

Millions d'EUR|

Confirmées en 2009|| |87|10|21|40|5|163|

Confirmées aux exercices précédents| | |131|0|0|6|0|137|

Sous-total période 1994-99| | |218|10|21|46|5|300|

Confirmées en 2009|| |82|63|141|2|25|313|

Confirmées aux exercices précédents| | |34|16|44|2|0|96|

Sous-total période 2000-2006| | |116|79|185|4|25|409|

Total des corrections financières appliquées en 2009|334|89|206|50|30|709|

La ventilation par État membre des montants susmentionnés figure à l’annexe 4.

6.3 RÉCUPÉRATIONS EFFECTUÉES PAR LA COMMISSION OU LES ÉTATS MEMBRES

La présente rubrique concerne le recouvrement des montants indûment versés en raison d’erreurs ou irrégularités détectées par la Commission, par les États membres, par la Cour des comptes européenne ou par l’OLAF.

Récupérations confirmées en 2009

Millions d'EUR|

| | |2009|2008|

Gestion partagée| | | |

Agriculture: FEOGA/FEAGA| |163|360|

Politique de cohésion|| |102|31|

Sous-total| | |265|391|

Autres modes de gestion:| | | |

- actions externes|| |81|32|

- politiques internes|| |100|40|

Sous-total| | |181|72|

Total| | |446|463|

Récupérations mises en œuvre pendant l’exercice 2009

Millions d'EUR|

Agriculture: FEOGA /FEAGA| |117|31|148|

Politique de cohésion|| |102|0|102|

Sous-total| | |219|31|250|

- actions externes|| |60|21|81|

- politiques internes|| |87|13|100|

Sous-total| | |147|34|181|

Total| | |366|65|431|

6.3.1 Agriculture: recouvrement des irrégularités détectées par les États membres

Les États membres sont tenus de détecter et de récupérer les montants perdus à la suite d’irrégularités selon leurs règles et procédures nationales. Pour les actions financées au titre du FEAGA, les montants récupérés auprès des bénéficiaires sont portés au crédit de la Commission et comptabilisés en produits dans le compte de résultat économique. En ce qui concerne le Feader, les recouvrements sont déduits de la demande de paiement suivante et les sommes concernées peuvent donc être réutilisées pour le programme. Si un État membre abandonne la récupération ou manque de diligence, la Commission peut décider d’intervenir via la procédure d’apurement de conformité et imposer une correction financière à l’État membre concerné.

La réduction des recettes générées par les irrégularités résulte principalement de l'incidence positive des systèmes de contrôle mis en place dans les États membres, sans compter l’impact de la procédure d’apurement de 50 % (article 32, paragraphe 5 du règlement (CE) n° 1290/2005 du Conseil).

6.3.2 Politique de cohésion

Les États membres sont responsables de la prévention, de la détection et de la correction des irrégularités et du recouvrement des montants indûment versés accompagnés des intérêts de retard, le cas échéant. Les montants des récupérations réalisées par les États membres ne sont pas compris dans le tableau ci-dessus (voir explication au point 6.5). Le montant des récupérations compris dans cette rubrique concerne les récupérations directement réalisées par la Commission.

6.3.3 Autres modes de gestion

Les récupérations des irrégularités détectées dans le cadre d’autres modes de gestion sont effectuées par l’émission d’un ordre de recouvrement ou par une déduction appliquée sur un paiement ultérieur. Dans le cas où le bénéficiaire est tenu d’envoyer une déclaration de dépenses corrigée, le montant de l’irrégularité n’est pas nécessairement enregistré dans le système comptable de la Commission.

6.4 CORRECTIONS FINANCIÈRES EN COURS CONSÉCUTIVES AUX CONTRÔLES DE L’UE

6.4.1 Agriculture

Millions d'EUR|Corrections financières en cours au 31.12.2008|Nouvelles corrections financières en cours en 2009|Corrections financières décidées en 2009|Ajustements des corrections financières décidées ou en cours au 31.12.2008|Corrections financières en cours au 31.12.2009|

FEOGA|1 733|657|-317|690|2 763|

Chaque année, la Commission fixe les mesures et les États membres qui seront soumis à un audit de conformité sur la base d’une analyse des risques annuelle menée sur l’ensemble des dépenses relatives à l’agriculture. La procédure d’apurement de conformité s’étend sur plusieurs années. Fin 2009, le travail de conformité sur les dépenses encourues avant 2003 était pratiquement finalisé. Les audits pour les exercices de 2003 à 2009 sont en cours.

Conformément à ses méthodes comptables et aux principes comptables généralement admis, la Commission peut utiliser des estimations lors de l’établissement des comptes annuels. Tel est le cas pour le montant des dépenses qui susceptibles d’être exclues du financement de l’UE en vertu de décisions de conformité ultérieures. Ces estimations tiennent compte des informations les plus fiables dont la Commission dispose. Étant donné que les corrections FEAGA sont décidées par exercice de dépenses, il est possible de calculer la moyenne des corrections par exercice clôturé et d’extrapoler ce pourcentage à des exercices plus récents pour lesquels les contrôles sont toujours en cours. La fiabilité de ces estimations est évaluée sur la base d’une comparaison entre les montants des «corrections en cours» des exercices pour lesquels des informations sont disponibles et les résultats des audits de conformité effectués pendant l’exercice concerné. En outre, il convient de noter que la moyenne des corrections par exercice financier clôturé est relativement stable, soit entre 1,1 % et 1,9 %.

Le montant de 2,763 milliards d'EUR correspond à une estimation du montant à percevoir à la suite de décisions de conformité ultérieures, pour les audits couvrant les dépenses des exercices 2003-2009. Sur ce montant, 2,1 milliards d'EUR concernent des corrections financières en cours, dont le montant est calculé sur la base d’audits en cours (sont principalement concernées les dépenses des exercices 2003 à 2007).

L’augmentation de l’estimation ci-dessus se justifie par l’augmentation, par rapport aux exercices précédents, du taux moyen de corrections sur dépenses allant de 1,1 à 1,5 %. Les derniers chiffres disponibles pour les «corrections en cours» 2003, 2004, 2005, 2006 et 2007 confirment ce taux et présentent même un taux de correction moyen supérieur à 1,5 %. Les conséquences financières de l’introduction en 2005 du RPU (régime de paiement unique) sont à ce stade difficiles à prévoir. D’une part, on pourrait envisager une diminution du nombre de corrections, et d’autre part, les corrections forfaitaires sur les mesures RPU peuvent produire un impact supérieur en termes financiers. Étant donné que les montants ne sont pas encore définitifs, ils ne sont pas comptabilisés dans le bilan.

6.4.2 Actions structurelles

Millions d'EUR|Corrections financières en cours au 31.12.2008|Nouvelles corrections financières en cours en 2009|Corrections financières confirmées en 2009|Ajustements sur les corrections financières confirmées ou en cours au 31.12.2008|Corrections financières en cours au 31.12.2009|

Fonds structurels et Fonds de cohésion (programmes 1994-1999 et 2000-2006)| | | | | |

FEDER|| |1 771|89|-1 087|- 343|430|

Fonds de cohésion|| |178|98|- 80|- 47| 149|

FSE|| |630|2|- 56|- 250| 326|

IFOP|| |35|0|- 33| 0| 2|

Orientation FEOGA + Feader| |4|221|- 38| 4| 191|

Total| | |2 618|410|-1 294|- 636|1 098|

Ce montant est établi sur la base des constatations d’audit de la Commission, de la Cour des comptes européenne et de l’OLAF qui font toutes l’objet d’un suivi par les DG concernées via des actions en justice ainsi que des procédures contradictoires en cours avec les États membres concernés. Il s’agit de l’estimation la plus plausible, eu égard aux suites données aux audits et à la publication des lettres de position finale (ou lettres de pré-suspension) au 31 décembre 2009. Ce montant est susceptible de changer à l’issue des procédures de suspension et de correction financière, dans le cadre desquelles les États membres peuvent présenter des justificatifs complémentaires à l’appui de leurs demandes de paiement.

6.5 ACTIVITÉS DE RECOUVREMENT ET DE CORRECTION FINANCIÈRE MENÉES PAR LES ÉTATS MEMBRES DANS LE CADRE DES ACTIONS STRUCTURELLES OU DE LA POLITIQUE DE COHÉSION

En matière de politique de cohésion, les corrections effectuées par les États membres comme suite à un contrôle national ou de l’UE ne sont pas enregistrées dans le système comptable de la Commission puisque les États membres peuvent réutiliser ces montants pour d’autres dépenses éligibles. Néanmoins, il incombe aux États membres de fournir à la Commission des informations actualisées sur les retraits, recouvrements et recouvrements en cours concernant les fonds structurels pour l’exercice 2009 et pour les périodes 2000-2006 et 2007-2013, et ce, pour les quatre fonds (FEDER, FSE, FEOGA Orientation et IFOP). Ils ne sont toutefois pas tenus d’identifier séparément les corrections issues des audits et contrôles de l’UE. Les corrections financières réalisées par les États membres ne sont donc pas rajoutées à celles de la Commission.

Les retraits et recouvrements effectués en 2009 sur la base des données fournies par les États membres conformément à leurs obligations dans le cadre des réglementations n° 438/2001 et 448/2001 se montent respectivement à 986 millions d'EUR et 247 millions d'EUR, pour un montant total de 1,233 milliard d'EUR. Ces chiffres tiennent compte des résultats de la première analyse réalisée par la Commission, à l’issue de laquelle certaines données ont été corrigées. L’examen des données nationales effectué sur place par la Commission en 2009 dans neuf États membres (10 en 2008) a montré que les systèmes d'enregistrement et de communication des données ne sont pas encore entièrement fiables dans tous les États membres, en dépit d’une amélioration patente de la qualité par rapport aux années précédentes. De plus, les chiffres se révèlent incomplets, notamment pour les données relatives à la période entière du programme, étant donné que certains grands États membres n’ont toujours pas communiqué les corrections effectuées durant les premières années de cette période. Toutefois, même à l’égard de l’exhaustivité des données, une amélioration a pu être constatée par rapport aux exercices précédents et les États membres se sont engagés à fournir des informations complètes lors de la clôture.

En ce qui concerne la période 2000-2006, il existe un risque de recoupement entre les chiffres communiqués à la suite de l’action des organes de l’UE (audits de la Commission et de la Cour des comptes, enquêtes de l’OLAF) et ceux communiqués par les États membres. Cela s’explique par le fait qu’une grande partie des corrections financières issues de l’action de ces organes sont acceptées par les États membres, qui les mettent en œuvre sans attendre une décision officielle de la Commission en éliminant les dépenses concernées de leurs déclarations de dépenses. Les États membres n’étant pas tenus d’opérer une distinction entre les corrections induites par l’action des organes de l’UE et celles résultant de leurs propres contrôles et audits, il est impossible de quantifier avec précision l’ampleur de ce recoupement. Le recoupement éventuel ne correspond par conséquent qu’à une estimation. Toutefois, la comparaison, pour chaque État membre, des chiffres fournis par ses soins pour 2009 et des montants des corrections issues de l’action des organes de l’UE et acceptées par l’État membre concerné donne à penser que le recoupement en question ne devrait pas excéder 465 millions d'EUR. Pour 2008, le recoupement ne saurait excéder 600 millions d'EUR.

Pour la période 2007-2013, la Commission a intégré la communication des rapports annuels dans ses systèmes informatiques. Les États membres lui communiqueront donc directement des données électroniques. Les États membres sont également tenus par la réglementation de secteur d'identifier séparément les corrections issues de l’action de l’UE, afin d’éviter tout recoupement.

Note 6 – annexe 1: Total des corrections financières et récupérations décidées en 2009 relevant de l’agriculture et du développement rural

Ventilation par État membre

Millions d'EUR|

Belgique|0|12|2|15|

Bulgarie|0|0|5|5|

République tchèque|0|0|0|1|

Danemark|0|101|4|104|

Allemagne|0|2|15|17|

Estonie|0|0|0|0|

Irlande|-2|3|2|4|

Grèce|2|18|1|21|

Espagne|7|62|38|106|

France|3|73|35|111|

Italie|-3|5|13|15|

Chypre|0|0|0|0|

Lettonie|0|0|0|0|

Lituanie|0|2|1|4|

Luxembourg|0|0|0|0|

Hongrie|6|13|2|22|

Malte|0|0|0|0|

Pays-Bas|1|30|5|36|

Autriche|0|2|1|3|

Pologne|0|11|2|13|

Portugal|0|9|8|18|

Roumanie|5|0|9|14|

Slovénie|0|1|0|2|

Slovaquie|0|0|1|1|

Finlande|2|0|0|2|

Suède|0|0|2|2|

Royaume-Uni|83|12|14|109|

Total décidé|103|359|163|625|

N.B.: les chiffres ci-dessus ont été arrondis au million d’euros et les montants inférieurs à 500 000 EUR sont indiqués par un 0.

Note 6 – annexe 2: Total des corrections financières et récupérations appliquées en 2009 relevant de l’agriculture et du développement rural

Ventilation par État membre

Millions d'EUR|

Belgique|0|12|2|14|

Bulgarie|0|-|1|1|

République tchèque|0|-|0|0|

Danemark|0|101|4|105|

Allemagne|0|1|16|18|

Estonie|0|0|0|0|

Irlande|-2|5|2|5|

Grèce|2|189|5|196|

Espagne|7|23|30|59|

France|3|46|34|82|

Italie|-3|167|13|177|

Chypre|-|0|0|1|

Lettonie|0|0|0|0|

Lituanie|0|0|2|2|

Luxembourg|0|-|0|0|

Hongrie|6|-|3|9|

Malte|-|-|0|0|

Pays-Bas|1|2|6|9|

Autriche|0|-|1|1|

Pologne|0|-|2|2|

Portugal|0|0|7|7|

Roumanie|5|-|7|12|

Slovénie|0|1|0|2|

Slovaquie|0|0|0|0|

Finlande|2|0|1|2|

Suède|0|12|2|14|

Royaume-Uni|83|41|9|133|

Total mis en œuvre|103|600|148|851|

N.B.: les chiffres ci-dessus ont été arrondis au million d’euros et les montants inférieurs à 500 000 EUR sont indiqués par un 0. Note 6 – annexe 3: Total des corrections financières confirmées en 2009 relevant des actions structurelles

Ventilation par État membre

Millions d'EUR|Cumul 2008|Corrections financières confirmées en 2009|Cumul 2009|

1994-1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Belgique| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Danemark| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Allemagne| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Irlande| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Grèce| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Espagne| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

France| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Italie| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Luxembourg| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Pays-Bas| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Autriche| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portugal| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Finlande| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Suède| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Royaume-Uni| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

INTERREG|1|9|-|-|-|-|9|10|

2000-2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Belgique| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulgarie|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

République tchèque|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Danemark|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Allemagne| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Estonie|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Irlande| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Grèce| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Espagne|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

France| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Italie| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Chypre|-|-|-|-|-|-|-|-|

Lettonie| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Lituanie| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Luxembourg|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Hongrie|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malte|-|-|-|-|-|-|-|-|

Pays-Bas| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Autriche|-|-|-|-|-|-|-|-|

Pologne| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portugal| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Roumanie| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Slovénie| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Slovaquie| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Finlande|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Suède| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Royaume-Uni| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

INTERREG|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Total confirmé|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

N.B.: les chiffres ci-dessus ont été arrondis au million d’euros et les montants inférieurs à 500 000 EUR sont indiqués par un 0.

Note 6 – annexe 4: Total des corrections financières appliquées en 2009: Actions structurelles

Ventilation par État membre

Millions d'EUR|Décisions appliquées en 2009|

Période 1994-1999|218|10|21|46|5|300|

Belgique|-|-|0|-|-|0|

Danemark|2|-|-|-|-|2|

Allemagne|109|-|-|0|4|113|

Irlande|0|-|-|0|-|1|

Grèce|-|-|-|-|0|0|

Espagne|3|5|17|32|0|57|

France|1|-|0|5|-|6|

Italie|41|-|-|-|-|41|

Luxembourg|0|-|4|-|-|4|

Pays-Bas|7|-|-|9|-|16|

Autriche|0|-|-|-|0|0|

Portugal|1|5|-|-|-|6|

Finlande|-|-|0|-|0|0|

Suède|0|-|-|-|-|0|

Royaume-Uni|52|-|-|-|-|52|

INTERREG|2|-|-|-|-|2|

Période 2000-2006|116|79|185|4|25|409|

Belgique|-|-|3|-|-|3|

Bulgarie|-|3|-|-|-|3|

République tchèque|-|0|-|-|-|0|

Danemark|-|-|-|-|-|-|

Allemagne|-|-|-|-|-|-|

Estonie|-|0|-|-|-|0|

Irlande|-|-|-|-|-|-|

Grèce|47|5|14|-|-|66|

Espagne|7|14|38|0|-|59|

France|1|-|0|-|-|2|

Italie|10|-|80|4|-|93|

Chypre|-|-|-|-|-|-|

Lettonie|-|-|0|-|-|0|

Lituanie|-|1|-|-|-|1|

Luxembourg|-|-|2|-|-|2|

Hongrie|-|40|1|-|0|41|

Malte|-|-|-|-|-|-|

Pays-Bas|-|-|-|-|-|-|

Autriche|-|-|-|-|-|-|

Pologne|42|-|42|-|11|95|

Portugal|9|9|-|-|-|18|

Roumanie|-|6|-|-|14|20|

Slovénie|-|-|-|-|-|-|

Slovaquie|-|-|-|-|-|-|

Finlande|-|-|-|-|0|0|

Suède|-|-|-|-|-|-|

Royaume-Uni|-|-|5|-|-|5|

INTERREG|0|-|-|-|-|0|

Total appliqué|334|89|206|50|30|709|

N.B.: les chiffres ci-dessus ont été arrondis au million d’euros et les montants infér ieurs à 500 000 EUR sont indiqués par un 0.

7. GESTION DES RISQUES FINANCIERS

Les informations ci-après relatives à la gestion des risques financiers menée par l’Union européenne (UE) se rapportent:

– aux opérations de trésorerie effectuées par la Commission européenne afin d’exécuter le budget de l’UE;

– aux activités d’emprunt-prêt réalisées par la Commission européenne par le biais de l’assistance macrofinancière (AMF), la balance des paiements (BDP) et les actions Euratom;

– au Fonds de garantie relatif aux actions extérieures; et

– aux activités d’emprunt-prêt ainsi qu’aux activités de trésorerie réalisées par l’Union européenne par le biais de la Communauté européenne du charbon et de l’acier (en liquidation).

7.1. POLITIQUES DE GESTION DES RISQUES

7.1.1. Opérations de trésorerie

Les règles et les principes régissant la gestion des opérations de trésorerie effectuées par la Commission sont fixés dans le règlement du Conseil n° 1150/2000 (tel que modifié par le règlement du Conseil n° 2028/2004) ainsi que dans le règlement financier du Conseil n° 1605/2002 (tel que modifié par le règlement du Conseil n° 1995/2006) et dans ses modalités d’exécution (règlement de la Commission n° 2342/2002, tel que modifié par le règlement de la Commission n° 478/2007).

En vertu des règlements précités, les grands principes suivants s’appliquent:

– les ressources propres sont payées par les États membres dans des comptes ouverts à cet effet, au nom de la Commission, auprès du Trésor ou de l’organisme désigné par chaque État membre. La Commission ne peut effectuer des prélèvements sur les comptes précités que pour couvrir ses besoins de trésorerie;

– les États membres versent les ressources propres dans leurs propres monnaies nationales, tandis que les paiements de la Commission sont principalement libellés en euros;

– les comptes en banque ouverts au nom de la Commission ne peuvent pas être à découvert;

– les soldes des comptes libellés dans d’autres monnaies que l’euro sont utilisés pour des paiements dans ces mêmes monnaies ou périodiquement convertis en euros.

Outre les comptes de ressources propres, d’autres comptes bancaires sont ouverts par la Commission auprès des banques centrales et de banques commerciales, afin d’effectuer des paiements et de recevoir des versements autres que les contributions des États membres au budget .

Les opérations de trésorerie et de paiement sont fortement automatisées et reposent sur des systèmes d’information modernes. Des procédures spéciales sont appliquées pour garantir la sécurité des systèmes et pour assurer la séparation des tâches conformément au règlement financier, aux standards de contrôle interne de la Commission et aux principes d’audit.

Un ensemble de lignes directrices et de procédures consignées par écrit régit la gestion des opérations de trésorerie et de paiement, afin de limiter le risque opérationnel et financier et d’assurer un niveau de contrôle adéquat. Ces lignes directrices et procédures couvrent les différents domaines d’opération (par exemple: l’exécution des paiements et la gestion de la trésorerie, les prévisions de trésorerie, la continuité de l’exploitation, etc.), dont la conformité aux lignes directrices et procédures est vérifiée régulièrement . En outre, des réunions entre DG BUDGET et DG ECFIN ont lieu dans le but d’échanger des informations relatives à la gestion des risques et des meilleures pratiques.

7.1.2 Activités d’emprunt-prêt (AMF, BDP et Euratom)

Les opérations d'emprunt-prêt, ainsi que la gestion de trésorerie connexe, sont réalisées par l’UE en vertu de décisions respectives du Conseil, lorsqu’elles s’appliquent, et de lignes directrices internes. Des manuels de procédure couvrant des domaines spécifiques tels que les emprunts, les prêts et la gestion de la trésorerie ont été élaborés et sont utilisés par les unités opérationnelles concernées. Les risques financiers et opérationnels sont identifiés et évalués et le respect des lignes directrices internes et des procédures est régulièrement vérifié. En règle générale, aucune opération visant à compenser les fluctuations de taux d’intérêt ou de monnaies étrangères («opérations de couverture») n’est effectuée, étant donné que les activités de prêts sont financées par le biais d’opérations réciproques («back-to-back») , ne générant ainsi aucun taux d’intérêt variable ni positions ouvertes en devises.

7.1.3 Fonds de garantie

Les règles et principes applicables à la gestion des actifs du Fonds de garantie (voir note 2.3.3 ) sont stipulés dans la Convention conclue le 25 novembre 1994 entre la Commission européenne et la Banque européenne d’investissement (BEI), ainsi que dans ses amendements ultérieurs des 17/23 septembre 1996, 8 mai 2002 et 25 février 2008. Le Fonds de garantie fonctionne uniquement en euro. Les investissements sont exclusivement réalisés dans cette devise afin d’éviter tout risque lié au change. La gestion des actifs repose sur les règles de prudence traditionnelles adoptées pour les activités financières. Elle doit accorder une attention toute particulière à la réduction des risques, en s’assurant par ailleurs que les actifs gérés peuvent être liquidés ou transférés sans provoquer de retard notable, en tenant compte des engagements couverts.

7.1.4 La CECA en liquidation

La Commission européenne assure la liquidation des dettes de la CECA et aucun prêt nouveau ou financement correspondant n’est prévu pour la CECA en liquidation. Les nouveaux emprunts de la CECA sont limités aux refinancements visant à réduire le coût des fonds. En ce qui concerne les opérations de trésorerie, les principes d’une gestion prudente sont appliqués de manière à limiter les risques financiers.

7.2 RISQUE DE MARCHÉ

Le risque de marché correspond au risque de fluctuation de la juste valeur ou des trésoreries futures d’un instrument financier, suite aux modifications des prix du marché. Le risque de marché n’englobe pas seulement les possibilités de perte, mais également les possibilités de gain. Il inclut le risque de change, le risque de taux d’intérêt et d’autres risques liés aux prix. L’UE n’est pas concernée par ces derniers.

7.2.1 Risque de change

Le risque de change correspond au risque que les opérations de l’UE ou la valeur de ses investissements soient affectées par des variations des taux de change. Ce risque découle de la variation du prix d’une devise par rapport à une autre.

7.2.1.1 Opérations de trésorerie

Les ressources propres versées par les États membres dans des monnaies autres que l’euro sont conservées sur les comptes de ressources propres, conformément au règlement relatif aux ressources propres. Elles sont converties en euros pour les besoins des paiements exécutables dans cette monnaie. Les procédures devant être appliquées pour la gestion de ces fonds sont fixées par le règlement susmentionné. Dans un nombre limité de cas, ces fonds sont utilisés directement pour des paiements à effectuer dans la monnaie de l'encaissement.

La Commission détient auprès de banques commerciales un certain nombre de comptes libellés dans les monnaies de l’UE autres que l’euro ainsi qu’en USD, pour les besoins des paiements libellés dans ces monnaies. Ces comptes sont réapprovisionnés en fonction du montant des paiements à effectuer; par conséquent, leurs soldes de fin de journée sont maintenus à un niveau très faible afin de limiter au maximum toute exposition aux variations des taux de change.

Les recettes diverses (hors ressources propres) perçues dans des monnaies autres que l’euro sont, soit virées sur d’autres comptes libellés dans ces monnaies lorsque les fonds sont nécessaires pour assurer des paiements, soit converties en euros et virées sur d’autres comptes en euros. Les régies d’avances libellées dans des monnaies autres que l’euro sont réapprovisionnées en fonction de l'estimation des besoins de paiements locaux à court terme dans ces monnaies. Les soldes des régies d’avance sont maintenus dans les limites imposées.

Étant donné que toutes les amendes encaissées à titre provisoire sont imposées et payées en euros, aucun risque de change n’est supporté.

7.2.1.2 Activités d’emprunt-prêt (AMF, BDP et Euratom)

La plupart des actifs et passifs financiers étant libellés en euros, l’UE n’assume guère de risque de change. Cependant, l’UE émet, par le biais de l’instrument financier Euratom, des prêts libellés en USD, financés par des emprunts d’un montant équivalent en USD (opérations réciproques). À la date de clôture du bilan, l'UE ne supportait aucun risque de change lié à Euratom.

7.2.1.3 Fonds de garantie

Les actifs financiers sont libellés en euros, de sorte qu’aucun risque de change n’est supporté.

7.2.1.4 CECA en liquidation

La CECA en liquidation supporte un faible risque de change net équivalant à 2,2 millions d'EUR, lié à des prêts à la construction de logements pour une valeur équivalant à 1,5 million d'EUR et à des soldes de comptes courants équivalant à 0,7 million d'EUR.

7.2.2 Risque de taux d’intérêt

Le risque de taux d’intérêt correspond au risque de baisse de la valeur d’un titre, plus particulièrement d’une obligation, découlant d’une hausse des taux d’intérêt. En général, des taux d’intérêt supérieurs entraînent la baisse du prix des obligations à taux fixe et vice versa.

7.2.2.1 Opérations de trésorerie

La trésorerie de la Commission ne contracte pas d'emprunts. Elle ne s’expose donc à aucun risque de taux d’intérêt. Les soldes qu’elle détient sur des comptes bancaires distincts lui rapportent toutefois des intérêts. Par conséquent, la Commission a mis en place des mesures visant à assurer que les intérêts gagnés régulièrement reflètent les taux d’intérêt du marché ainsi que leurs éventuelles fluctuations. Les comptes ouverts auprès des trésors ou des banques centrales nationales des États membres pour l'encaissement des ressources propres ne produisent ni intérêt ni frais. La rémunération des autres comptes ouverts auprès des banques centrales nationales dépend des conditions spécifiques offertes par chaque banque; les taux d’intérêt appliqués sont variables et suivent les fluctuations des marchés.

Les soldes de fin de journée des comptes bancaires détenus dans les banques commerciales rapportent quotidiennement des intérêts. Ces intérêts sont calculés selon des taux du marché variables auxquels s’applique une marge contractuelle (positive ou négative). Pour la plupart des comptes, le calcul des intérêts est lié au taux marginal de la BCE pour ses principales opérations de refinancement, puis est ajusté afin de refléter toute fluctuation de ce taux. Pour certains autres comptes, le calcul des intérêts est lié au taux euro moyen pondéré de la zone euro au jour le jour . Par conséquent, l’intérêt dont dispose la Commission ne risque pas d’être inférieur aux taux du marché.

7.2.2.2 Activités d’emprunt-prêt (AMF, BDP et Euratom)

Emprunts et prêts à taux d’intérêt variables

Compte tenu de la nature de ses activités d’emprunt-prêt, l’UE dispose d’importants actifs et passifs portant intérêts. Les emprunts AMF et Euratom émis à des taux variables exposent l’UE à un risque de taux d’intérêt. Toutefois, les risques de taux d’intérêt inhérents aux emprunts sont compensés par des prêts équivalents en termes de modalités («opérations réciproques»). À la date de clôture du bilan, l’UE affiche un encours de prêts (valeur nominale) à taux variables de 0,96 milliard d'EUR (contre 1,05 milliard d'EUR en 2008), avec révision des taux tous les 6 mois.

Emprunts et prêts à taux d’intérêt fixes

L’UE détenait également en 2009 des prêts AMF et Euratom à taux fixes d’un montant total de 110 millions d'EUR (contre 85 millions en 2008), dont les échéances se situent entre un et cinq ans (soit 25 millions d'EUR) et à plus de cinq ans (soit 85 millions d'EUR).

Plus significativement, l’UE détenait en 2009 six prêts à taux fixes dans le cadre de l'instrument financier de soutien aux BDP, d’un montant total de 9,2 milliards d'EUR (contre 2 milliards en 2008) et dont les échéances se situent entre un et cinq ans (soit 5 milliards d'EUR) et à plus de cinq ans (soit 4,2 milliards d'EUR).

7.2.2.3 Fonds de garantie

Les titres de créance à taux variables du Fonds de garantie subissent les effets de la volatilité de ces taux, tandis que les titres de créance à taux fixes présentent un risque de juste valeur. Les obligations à taux fixe représentent environ 97 % du portefeuille d’investissement à la date de clôture (2008: 96 %).

7.2.2.4 CECA en liquidation

Compte tenu de la nature de ses activités, la CECA en liquidation est exposée au risque de taux d’intérêt. Les risques de taux d’intérêts inhérents aux emprunts sont généralement compensés par des prêts équivalents en termes d’échéances et de modalités. En ce qui concerne les opérations de gestion d’actifs, les obligations à taux fixes représentent environ 97 % du portefeuille d’investissement à la date de clôture (2008: 97 %).

7.3 RISQUE DE CRÉDIT

Le risque de crédit correspond au risque de perte découlant du non-paiement par un débiteur/emprunteur d’un prêt ou d'une autre forme de crédit (qu’il s’agisse du principal ou des intérêts (coupon), ou des deux) ou d’une autre incapacité à honorer une obligation contractuelle. Les cas de défaillance comprennent le retard de remboursement, le rééchelonnement des remboursements de l’emprunteur ainsi que la faillite.

7.3.1 Opérations de trésorerie

La plupart des ressources en trésorerie de la Commission sont conservées, conformément au règlement n° 1150/2000 relatif aux ressources propres, sur des comptes ouverts par les États membres pour le paiement de leurs contributions (les ressources propres). Tous ces comptes sont ouverts auprès du trésor ou de la banque centrale de chaque État membre. Ces institutions ne présentent pratiquement aucun risque de crédit/contrepartie pour la Commission, le risque étant supporté par les États membres.

En ce qui concerne les ressources en trésorerie de la Commission déposées auprès de banques commerciales pour couvrir les paiements, le réapprovisionnement de ces comptes se fait selon le principe du «juste à temps» et est géré de façon automatique par le système de gestion de la trésorerie. Des niveaux minimums de liquidités, proportionnels au montant moyen des paiements journaliers exécutés par le système, sont conservés sur chaque compte. Par conséquent, les soldes de fin de journée de ces comptes sont toujours très faibles (de 50 à 150 millions d'EUR en moyenne, répartis entre plus de 30 comptes), ce qui limite considérablement l’exposition de la Commission au risque de crédit. Ces montants doivent être examinés au regard de soldes de trésorerie totaux variant entre 1 milliard et 35 milliards d'EUR, et du montant total des paiements exécutés en 2009, soit 130 milliards d'EUR.

De plus, des lignes directrices spécifiques sont appliquées pour la sélection des banques commerciales, afin de réduire encore le risque de contrepartie auquel la Commission est exposée:

– toutes les banques commerciales sont sélectionnées par appel d’offres. La notation de crédit à court terme la plus basse ouvrant l’accès à une procédure d’appel d’offres est Moody’s P-1, ou une notation équivalente (S&P A-1 ou Fitch F1). Un niveau inférieur peut être requis dans des circonstances particulières dûment justifiées;

– pour les banques commerciales spécialement sélectionnées pour le dépôt des amendes encaissées à titre provisoire, une notation à long terme minimale de S&P AA ou notation équivalente, est également nécessaire en règle générale et des mesures spécifiques sont appliquées dans le cas où certaines banques de ce groupe subiraient un déclassement;

– au cours de l’année 2009, les services du trésor de la Commission ont mis en place un système alternatif pour la gestion des amendes encaissées à titre provisoire, dans le but spécifique de réduire les risques dans ce domaine. Suite à la décision de la Commission C(2009) 4264, les amendes infligées à partir du 1 er janvier 2010 seront gérées dans le cadre du nouveau système et ne seront plus déposées auprès des banques commerciales;

– les régies d’avances sont ouvertes auprès de banques locales sélectionnées par une procédure d’appel d’offres simplifiée. La notation exigée dépend de la situation locale et peut varier sensiblement d’un pays à l’autre. Afin de limiter le risque de crédit, les soldes de ces comptes sont maintenus au niveau le plus faible possible (compte tenu des besoins opérationnels). Les comptes sont réapprovisionnés régulièrement et les plafonds appliqués sont révisés annuellement;

– les notations de crédit des banques commerciales auprès desquelles la Commission dispose de comptes sont réexaminées au minimum une fois par mois, ou davantage si nécessaire. Des mesures de surveillance renforcées ont été adoptées compte tenu du contexte de crise financière et maintenues tout au long de l’année 2009.

7.3.2 Activités d’emprunt-prêt (AMF, BDP et Euratom)

L’exposition au risque de crédit est gérée tout d’abord en obtenant des garanties auprès du pays dans le cas d’Euratom, et ensuite par le biais du Fonds de garantie (AMF et Euratom), puis en dernier lieu via le budget de l’UE (BDP et, si les autres mesures s’avéraient insuffisantes, AMF et Euratom). Le règlement relatif aux ressources propres en vigueur au cours de l’année 2009 fixait le plafond des ressources RNB à 1,24 % du RNB des États membres. En 2009, 1,01 % du RNB ont effectivement été utilisés pour couvrir les crédits de paiement. Par conséquent, au 31 décembre 2009, une marge de 0,23 % était disponible pour couvrir cette garantie. Il convient de noter que depuis 2010, le plafond est retombé à 1,23 %. Le Fonds de garantie relatif aux actions extérieures a été mis sur pied en 1994, afin de couvrir les risques de défaillance liés aux emprunts finançant des prêts pour des pays situés en dehors de l’Union européenne. En tout état de cause, l’exposition au risque de crédits est atténuée par la possibilité de faire appel au budget de l’UE au cas où un débiteur se révèle incapable de rembourser intégralement les montants dus. Pour ce faire, l’UE est habilitée à faire appel aux États membres pour pouvoir s’acquitter de ses obligations légales vis-à-vis de ses créanciers.

La Hongrie, la Lettonie ainsi que la Roumanie sont les principaux bénéficiaires de ces prêts. Ces pays représentent respectivement 54 %, 21 % et 18 % environ de l’ensemble des prêts. En ce qui concerne les opérations de trésorerie, il y a lieu d’appliquer les lignes directrices relatives au choix des contreparties. Par conséquent, l’unité opérationnelle sera en mesure de passer des accords uniquement avec des banques éligibles disposant de limites sur contreparties suffisantes.

7.3.3 Fonds de garantie

Conformément à la convention signée entre l’UE et la BEI concernant la gestion du Fonds de garantie, tous les placements interbancaires doivent avoir un niveau minimum de notation de Moody’s P-1 ou une notation équivalente. Au 31 décembre 2009, l’ensemble des investissements (soit 153 millions d'EUR) concernaient des contreparties de ce niveau (contre 183 millions d'EUR en 2008). Au 31 décembre 2009, le fonds avait investi dans quatre instruments financiers à court terme, et l’ensemble de ces investissements (soit 37 millions d'EUR) avaient été réalisés avec des contreparties affichant un niveau minimum de notation Moody’s P-1 ou une notation équivalente. Tous les titres du portefeuille sont conformes aux lignes directrices de gestion.

7.3.4 CECA en liquidation

L’exposition au risque de crédit est gérée en analysant régulièrement la capacité des emprunteurs à satisfaire aux obligations de remboursement du capital et des intérêts. L’exposition au risque de crédit est également gérée au moyen de sûretés obtenues des particuliers, des entreprises et des États. 52 % de l’encours total est couvert par des garanties d’États membres ou d’organes équivalents (par exemple, des institutions publiques). 36 % des prêts en cours ont été accordés à des banques ou garantis par des banques. En ce qui concerne les opérations de trésorerie, il y a lieu d’appliquer les lignes directrices relatives au choix des contreparties. L’unité opérationnelle n’est habilitée à passer des accords qu’avec des banques éligibles disposant de limites sur contreparties suffisantes.

7.4 RISQUE DE LIQUIDITÉ

Le risque de liquidité résulte de la difficulté à vendre un actif, par exemple, lorsqu’un titre ou un actif ne peut être négocié sur le marché assez rapidement pour éviter une perte ou honorer une obligation.

7.4.1 Opérations de trésorerie

Les principes budgétaires de l’UE visent à garantir des ressources en trésorerie suffisantes pour exécuter tous les paiements de l'exercice. En fait, les contributions totales des États membres sont égales au montant des crédits de paiement pour l’exercice budgétaire. Cependant, les contributions des États membres sont échelonnées en douze versements mensuels au cours de l’exercice, alors que les paiements ont un caractère plus saisonnier.

Des procédures de prévision régulière de trésorerie ont été mises en place pour garantir que les ressources en trésorerie couvrent les paiements à exécuter au cours d’un mois donné. Les ressources propres peuvent ainsi être appelées par anticipation auprès des États membres, le cas échéant et à certaines conditions.

En outre, dans le cadre des opérations de trésorerie journalières de la Commission, des outils automatisés de gestion de trésorerie vérifient quotidiennement que chaque compte bancaire détenu par la Commission dispose des liquidités suffisantes.

7.4.2 Activités d’emprunt-prêt (AMF, BDP et Euratom)

Le risque de liquidité inhérent aux emprunts est généralement compensé par des prêts équivalents en termes d’échéances et de modalités (opérations réciproques). Pour l’AMF et Euratom, le Fonds de garantie fait fonction de réserve de liquidités (ou de filet de sécurité) en cas de défaut ou de retard de paiement de la part des emprunteurs. S'agissant du mécanisme de soutien des BDP, le règlement n° 431/2009 du Conseil prévoit une procédure autorisant un délai suffisant pour mobiliser les fonds via le budget de l’UE.

7.4.3 Fonds de garantie

Le fonds est géré de façon que les actifs aient un degré suffisant de mobilisation et de liquidité pour faire face aux engagements concernés. Le fonds doit conserver un montant minimum de 100 millions d'EUR dans un portefeuille d'instruments monétaires présentant des échéances inférieures à 12 mois. Au 31 décembre 2009, le montant de ces investissements était de 190 millions d'EUR. En outre, 20 % au moins de la valeur nominale des fonds doivent être représentés par des instruments monétaires, des obligations à taux fixe avec une échéance résiduelle inférieure à un an et des obligations à taux variable. Au 31 décembre 2009, ce ratio se maintenait à 27 %.

7.4.4 CECA en liquidation

Le risque de liquidité inhérent aux emprunts est généralement compensé par des prêts équivalents en termes d’échéances et de modalités (opérations réciproques). Pour la gestion des actifs et passifs de la CECA en liquidation, la Commission gère les besoins de liquidités sur la base des prévisions de décaissement, obtenues par le biais de consultations avec les services responsables de la Commission. 7.5 INFORMATIONS RELATIVES À LA JUSTE VALEUR

7.5.1 Activités d’emprunt-prêt (AMF, BDP et Euratom)

Situation initiale:

Il convient de noter que les prêts susmentionnés sont comptabilisés selon leur valeur nominale conformément à la règle comptable n° 11 de l’UE. Si la norme comptable IAS 39 avait été appliquée, les prêts auraient été initialement comptabilisés à leur juste valeur. Le tableau ci-dessous montre la différence entre les deux traitements comptables pour les prêts BDP seulement, à leur date d’émission.

Millions d'EUR

|Règle comptable n° 11 de l’UE (valeur nominale)|IAS 39(juste valeur)|Différence entre les traitements comptables|

Évaluation des prêts BDP émis en 2009|7 200|6 649|551|

Évaluation des prêts BDP émis en 2008|2 000|1 767|233|

L'application de la règle comptable n° 11 de l’UE s'explique par les raisons suivantes:

– il existe des effets compensatoires entre les prêts et les emprunts en raison de leur caractère réciproque. Le taux d’intérêt effectif d'un prêt équivaut donc au taux d’intérêt effectif des emprunts correspondants;

– la différence initiale reflète le coût d'opportunité du choix d’un autre investissement sur le marché financier. Étant donné que l’UE n’est pas autorisée à investir des fonds sur les marchés financiers, cette «option» de coût de substitution ne peut pas s’appliquer et ne reflète donc pas correctement la nature des transactions;

– la différence initiale indiquée ci-dessus serait compensée par des revenus d’intérêt au cours des années suivantes.

S ituation réelle au 31/12/2009:

La juste valeur estimée est évaluée comme suit:

– pour les prêts: à l’aide d’un modèle actualisé de flux de trésorerie avec application de courbes de rendement spécifiques à chaque pays et adaptées à la durée résiduelle jusqu’à l’échéance;

– pour les emprunts: à l’aide d’un modèle actualisé de flux de trésorerie avec application de courbes de rendement AAA adaptées à la durée résiduelle jusqu’à l’échéance;

– il est supposé que la juste valeur estimée des prêts à taux variable avoisine leur valeur nominale compte tenu du fait que l’adaptation aux taux d’intérêts a lieu tous les 6 mois.

Le tableau suivant montre la juste valeur estimée à la date de clôture des prêts à taux fixe AMF, BDP et Euratom de façon à ce qu’il puisse être comparé à la valeur comptable correspondante au bilan:

Millions d'EUR

Juste valeur|8 785|1 863|9 626|2 118|

Valeur comptable|9 416|2 091|9 416|2 091|

Différence|(631)|(228)|210|27|

À la date du bilan, la BDP représentait 98,8 % de ces prêts et emprunts. Le tableau ci-dessus montre que la juste valeur des emprunts est supérieure à la valeur nominale, l’UE disposant d’une notation de crédit AAA et les taux d’intérêt du marché étant actuellement supérieurs aux taux auxquels l’UE a emprunté. étant donné que la Hongrie, la Lettonie et la Roumanie, qui sont les principaux destinataires de ces prêts, ont des notations inférieures à AAA, et bien que les taux d’intérêt du marché soient actuellement supérieurs à ceux fixés par l’UE, la juste valeur de ces prêts reste inférieure à leur valeur nominale.

7.5.2 CECA en liquidation

L’estimation de la juste valeur des prêts et emprunts est établie sur la base d’un modèle actualisé de flux de trésorerie. Conformément à ce modèle, les flux de trésorerie futurs attendus sont actualisés en appliquant des courbes de rendement AAA adaptées à la durée résiduelle jusqu’à l’échéance. Il est supposé que la juste valeur estimée des prêts à taux variable avoisine leur valeur comptable, étant donné que l’adaptation aux taux du marché a lieu tous les 3 ou 6 mois. La juste valeur estimée des prêts et emprunts à taux fixes n’a pu être fixée et renseignée car les données nécessaires au calcul de ces valeurs n’étaient pas disponibles.

Les titres disponibles à la vente sont présentés à leur juste valeur, à savoir le prix du marché majoré des intérêts courus et non échus. Tous les instruments financiers évalués à leur juste valeur au moyen d’une technique d’évaluation l’ont été sur la base de prix ou de taux observables sur le marché. Il est considéré que l’encours nominal diminué de toute provision pour dépréciation des créances et la valeur nominale des dettes avoisinent leur juste valeur. La juste valeur des valeurs disponibles, en ce compris les comptes courants et les dépôts à court terme (à moins de trois mois), correspond à leur valeur comptable.

8. INFORMATIONS RELATIVES AUX PARTIES LIÉES

8.1 PARTIES LIÉES

Les parties liées de l’UE sont constituées des entités consolidées ainsi que des principaux dirigeants de ces entités (voir ci-dessous). Les transactions entre ces entités sont réalisées dans le cadre des opérations normales de l’UE. Conformément aux règles comptables de l’UE, aucune information spécifique n’est exigée dans le cadre de ces transactions. La liste des entités consolidées est disponible en note 10 .

8.2 DROITS DES PRINCIPAUX DIRIGEANTS

Aux fins de la présentation d’informations sur les transactions avec des parties liées concernant les principaux dirigeants de l’Union européenne, les intéressés sont répartis en cinq catégories:

catégorie 1: le président du Conseil européen, le président de la Commission et le président de la Cour de justice;

catégorie 2: le vice-président de la Commission et le haut représentant de l’Union pour les affaires étrangères et la politique de sécurité ainsi que les autres vice-présidents de la Commission;

catégorie 3: le secrétaire général du Conseil, les membres de la Commission, les juges et avocats généraux de la Cour de justice, le président et les membres du Tribunal, le président et les membres du Tribunal de la fonction publique de l’Union européenne, le médiateur et le contrôleur européen de la protection des données;

catégorie 4: le président et les membres de la Cour des comptes;

catégorie 5: les fonctionnaires les plus haut placés des institutions et agences.|

Un résumé de leurs droits est présenté ci-dessous – de plus amples informations sont publiées au Journal Officiel de l’Union européenne (L 187 du 08/08/1967, modifié en dernier lieu par le règlement (CE, Euratom) du Conseil n° 202/2005 du 18/01/2005 (L 33 du 05/02/2005) et L 268 du 20/10/1977 modifié en dernier lieu par le règlement (CE, Euratom) n° 1293/2004 du 30/04/2004 (L 243 du 15/07/2004). Le statut des fonctionnaires, document officiel définissant les droits et obligations de tous les fonctionnaires de l’UE, est disponible sur le site internet Europa. Aucun prêt à taux bonifié n’a été attribué aux principaux dirigeants de l’UE.

DROITS PÉCUNIAIRES DES PRINCIPAUX DIRIGEANTS|EUR|

Traitement de base (mensuel)|24 874,61|22 531,36 – 23 432,62|18 025,08 – 20 278,22|19 467,10 – 20 728,85|11 461,32 – 18 025,09|

Indemnité résidentielle/d’expatriation|15 %|15 %|15 %|15 %|16 %|

Allocations familiales:Foyer (% traitement)Enfant à chargeAllocation préscolaireAllocation scolaire ouÉducation en dehors du lieu de travail|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|

Indemnité des juges présidents|S.O.|S.O.|500 – 810,74|S.O.|S.O.|

Indemnité de représentation|1 418,07|0 – 911,38|500 – 607,71|S.O.|S.O.|

Frais de voyage annuels|S.O|S.O|S.O|S.O.|Oui|

Entrée en fonction:Frais d’installationFrais de voyage de la familleFrais de déménagement|49 749,22remboursésremboursés|45 062,72 – 46 865,24remboursésremboursés|36 050,16 – 40 556,44remboursésremboursés|38 934,2041 457,70remboursésremboursés|remboursésremboursésremboursés|

Cessation d’activités:Frais de réinstallationFrais de voyage de la familleFrais de déménagementTransition (% traitement)**Assurance-maladie|24 874,61remboursésremboursés40 % - 65 %couverte|22 531,36 – 23 432,62remboursésremboursés40 % - 65 %couverte|18 025,08 – 20 278,22remboursésremboursés40 % - 65 %couverte|19 467,10 –20 728,85remboursésremboursés40 % - 65 %couverte|remboursésremboursésremboursésN/Aen option|

Pension (% salaire, avant impôts)|Max 70 %|Max 70 %|Max 70 %|Max 70 %|Max 70 %|

Déductions:Impôt communautaireAssurance-maladie (% traitement)Prélèvement spécial sur le traitementCotisation pensions|8 % - 45 %1,8 %4,64 %S.O|8 % - 45 %1,8 %4,64 %S.O|8 % - 45 %1,8 %4,64 %S.O|8 % - 45 %1,8 %4,64 %S.O|8 % - 45 %1,8 %4,64 %11,3 %|

Nombre de personnes au 31/12/2009|3|7|91|27|81|

* Avec application d’un coefficient correcteur («cc»)

** Payé pendant les 3 premières années suivant le départ

9. ÉVÉNEMENTS POSTÉRIEURS À LA DATE DE CLÔTURE

À la date d’adoption des comptes, hormis les informations apportées ci-dessous, aucune autre question importante ou requérant la fourniture d’informations distinctes sous cette rubrique n’a été portée à l’attention du comptable de la Commission. Les comptes annuels et les notes annexes ont été préparés à l’aide des données les plus récentes, comme il ressort des informations présentées.

Mécanisme européen de stabilisation financière

Le 11 mai 2010, le Conseil a adopté le mécanisme européen de stabilisation financière visant à préserver la stabilité financière en Europe (règlement (UE) n° 407/2010 du Conseil). Le mécanisme se fonde sur l’article 122.2 du traité et permet l’octroi d’une assistance financière à un État membre en situation de difficulté ou susceptible de rencontrer de sérieuses difficultés engendrées par des événements exceptionnels échappant à son contrôle. L’assistance pourrait se faire sous forme de prêt ou de ligne de crédit garantis par le budget de l’UE. En cas d’activation, la Commission pourrait emprunter ces fonds sur les marchés de capitaux ou auprès d’institutions financières pour le compte de l’UE et prêter ces fonds à l’État membre bénéficiaire. Dans ses conclusions, le Conseil ECOFIN restreint la ligne de crédit à 60 milliards d'EUR. Le mécanisme européen de stabilisation financière vient se rajouter à l’actuel mécanisme de soutien à la balance des paiements qui apporte une assistance financière aux États membres qui ne font pas partie de la zone euro.

Bien qu’il n’ait aucun impact sur les comptes ou le budget de l’UE, il convient de noter qu’un dispositif d’assistance financière similaire, le Fonds européen de stabilité financière (FESF) a également été créé par les États membres de la zone euro et autres États membres participants. Cette assistance potentielle aux États membres de la zone euro pourrait être accordée par l’intermédiaire d’une entité ad hoc) et les États membres participants fournissent des garanties à hauteur de 440 milliards d'EUR. Ce dispositif prend fin en juin 2013.

En dernier lieu, et encore une fois sans incidence sur les comptes ou le budget de l’UE, le Fonds monétaire international (FMI) prendra lui aussi part aux actions susmentionnées, et apporterait une assistance supplémentaire potentielle de 250 millions d'EUR.

10. ENTITÉS CONSOLIDÉES

A. ENTITÉS CONTRÔLÉES|

1. Institutions et organismes consultatifs||

Comité des régions|Contrôleur européen de la protection des données|

Conseil de l’Union européenne|Comité économique et social européen|

Cour de justice de l’Union européenne|Médiateur européen|

Commission européenne|Parlement européen|

Cour des comptes européenne||

2. Agences de l’UE||

Agence européenne pour la sécurité et la santé au travail|Agence des droits fondamentaux de l’Union européenne|

Agence européenne de la sécurité aérienne|Agence européenne chargée de la sécurité des réseaux et de l’information|

Centre européen de prévention et de contrôle des maladies|Fondation européenne pour la formation|

Centre européen pour le développement de la formation professionnelle|Agence européenne de gestion de la coopération opérationnelle aux frontières extérieures des États membres de l’Union européenne|

Agence européenne pour l’environnement|Centre de traduction des organes de l’Union européenne|

Autorité européenne de sécurité des aliments|Autorité européenne de surveillance GNSS|

Fondation européenne pour l’amélioration des conditions de vie et de travail|Office de l’harmonisation dans le marché intérieur (marques, dessins et modèles)|

Agence européenne pour la sécurité maritime|Agence ferroviaire européenne|

Agence européenne des médicaments|Office communautaire des variétés végétales|

Agence européenne des produits chimiques|Agence communautaire de contrôle des pêches|

Agence «Fusion for Energy» (Entreprise commune pour ITER et le développement de l’énergie de fusion)|Observatoire européen des drogues et des toxicomanies|

Eurojust**|Collège européen de police (CEPOL)**|

Agence exécutive pour la compétitivité et l’innovation|Agence exécutive pour la santé et les consommateurs|

Agence exécutive «Éducation, audiovisuel et culture»|Agence exécutive du réseau transeuropéen de transport|

Agence exécutive du Conseil européen de la recherche*|Agence exécutive pour la recherche*|

3. Autres entités contrôlées||

Communauté européenne du charbon et de l’acier (en liquidation)||

B. ENTITÉS ASSOCIÉES|

Fonds européen d’investissement|Entreprise commune ARTEMIS*|

Entreprise commune Clean Sky*||

C. COENTREPRISES|

Organisation internationale ITER pour l’énergie de fusion|Entreprise commune Galileo en liquidation|

Entreprise commune SESAR|Entreprise commune IMI *|

* Consolidée pour la première fois en 2009|

** Organisme décentralisé de l’UE relevant de l’ancien pilier «Coopération policière et judiciaire en matière pénale»|

11. ENTITÉS NON CONSOLIDÉES

Bien que l’UE gère les actifs des entités ci-après, celles-ci ne satisfont pas aux critères de consolidation et, par conséquent, ne sont pas incluses dans les comptes de l’Union européenne.

11.1 FONDS EUROPÉEN DE DÉVELOPPEMENT (FED)

Le Fonds européen de développement (FED) est le principal instrument d’aide de l’UE en matière de coopération au développement dans les pays d’Afrique, des Caraïbes et du Pacifique (ACP) et les pays et territoires d’outre-mer (PTOM). Le traité de Rome de 1957 avait prévu sa création pour l’octroi d’une aide technique et financière, initialement limitée aux pays africains avec lesquels certains États membres avaient des liens historiques.

Le FED n’est pas financé sur le budget de l’Union européenne mais sur la base de contributions directes des États membres, convenues dans le cadre de négociations intergouvernementales.

La Commission et la BEI gèrent les ressources du FED. Chaque fonds est conclu pour une période de cinq ans environ. Depuis la conclusion de la première convention de partenariat en 1964, les cycles de programmation du FED suivent en général ceux des accords/conventions de partenariat.

Le FED est régi par son propre règlement financier (JO L 78 du 19.3.2008) lequel prévoit la présentation de ses propres états financiers, indépendamment de ceux de l’UE. Les comptes annuels et la gestion des ressources des FED sont soumis au contrôle extérieur de la Cour des comptes et du Parlement.

Les bilans et comptes de résultat économique des 8 ème , 9 ème et 10 ème FED sont présentés ci-dessous pour information:

BILAN – 8 ème , 9 ème et 10 ème FED|

|||Millions d'EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

|ACTIFS NON COURANTS|196|269|

||||

|ACTIFS COURANTS|1 389|957|

||||

|TOTAL DE L’ACTIF|1 585|1 226|

||||

|PASSIFS COURANTS|(860)|(709)|

||||

|TOTAL PASSIF|(860)|(709)|

||||

|ACTIF NET|725|517|

||||

|FONDS et RÉSERVES|||

|Capital appelé|20 381|17 079|

|Autres réserves|2 252|2 252|

|Résultat économique reporté des exercices précédents|(18 814)|(15 784)|

|Résultat économique de l’exercice|(3 094)|(3 030)|

|ACTIF NET|725|517|

COMPTE DE RÉSULTAT ÉCONOMIQUE – 8 ème , 9 ème et 10 ème FED|

|||Millions d'EUR|

|2009|2008|

|RECETTES D’EXPLOITATION|49|23|

||||

|DÉPENSES OPÉRATIONNELLES|(3 192)|(3 066)|

||||

|DÉFICIT DES ACTIVITÉS D’EXPLOITATION|(3 143)|(3 043)|

||||

|ACTIVITÉS FINANCIÈRES|49|13|

||||

|RÉSULTAT ÉCONOMIQUE DE L’EXERCICE|(3 094)|(3 030)|

11.2 RÉGIME D’ASSURANCE-MALADIE

Le régime d’assurance-maladie fournit la couverture maladie du personnel des divers organes de l’Union européenne. Ses fonds lui appartiennent en propre et ne sont pas contrôlés par l’Union européenne bien que ses actifs financiers soient gérés par la Commission. Il est alimenté par les cotisations de ses affiliés (personnel) et des employeurs (institutions/agences/organes). Tout excédent reste la propriété du régime.

Le régime comporte quatre entités distinctes: le régime principal spécifique au personnel des institutions et des agences de l’Union européenne et trois régimes de moindre envergure couvrant le personnel de l’Université européenne de Florence et des écoles européennes, ainsi que le personnel travaillant hors CE, comme le personnel des délégations. Le total des actifs du régime s’élevait à 297 millions d'EUR au 31 décembre 2009 (contre 288 millions d'EUR en 2008).

11.3 LE FONDS DE GARANTIE DES PARTICIPANTS (FGP)

Certains préfinancements versés au titre du 7 ème programme-cadre de recherche de développement technologique (7 ème PC) sont couverts efficacement par un Fonds de garantie des participants (FGP). Il s’agit d’un instrument de garantie mutuelle visant à couvrir les risques financiers encourus par l’UE et les participants dans la mise en œuvre des actions indirectes du 7 ème PC, son capital et les intérêts produits tenant lieu de sûreté. Chaque participant à une action indirecte prenant la forme d’une subvention place 5 % du préfinancement qu’il reçoit au capital du FGP pour la durée de l’action. Les participants sont donc propriétaires du FGP, l’UE (représentée par la Commission) agissant en tant qu’agent exécutif. Au 31 décembre 2009, le total des actifs du FGP s’élevait à 580 millions d'EUR (contre 283 millions d'EUR en 2008). Les fonds du FGP lui appartiennent en propre et ne sont pas contrôlés par l’Union européenne, bien que ses actifs financiers soient gérés par la Commission.

PARTIE II – ÉTATS CONSOLIDÉS SUR L’EXÉCUTION DU BUDGET DE L’UNION EUROPÉENNE ET NOTES ANNEXES

ÉTATS CONSOLIDÉS SUR L’EXÉCUTION DU BUDGET

* Les chiffres étant arrondis au million d’euros, la somme de certaines données financières figurant dans les tableaux budgétaires ci-dessous peut ne pas correspondre aux totaux .

ÉTATS CONSOLIDÉS SUR L’EXÉCUTION DU BUDGET:

1. Résultat de l’exécution du budget 128

2. Comparaison entre les prévisions budgétaires et les données effectives 129

Recettes:

3. Synthèse de l’exécution des recettes budgétaires 132

Dépenses:

4. Évolution et composition des crédits d’engagement et de paiement de l'exercice

par rubrique du cadre financier 134

5. Exécution des crédits d’engagement par rubrique du cadre financier 134

6. Exécution des crédits de paiement par rubrique du cadre financier 135

7. Évolution des RAL par rubrique du cadre financier 136

8. Ventilation des RAL par année d’origine de l’engagement et

par rubrique du cadre financier 136

9. Évolution et composition des crédits d’engagement et de paiement de l'exercice

par domaine politique du budget 137

10. Exécution des crédits d’engagement par domaine politique du budget 139

11. Exécution des crédits de paiement par domaine politique du budget 141

12. Évolution des RAL par domaine politique du budget 143

13. Ventilation des RAL par année d’origine de l’engagement et par domaine

politique du budget 145

Institutions:

14. Synthèse de l’exécution du budget des recettes par institution 146

15. Exécution des crédits d’engagement et de paiement par institution 147

Agences:

16. Recettes des agences: prévisions budgétaires, droits constatés et

recouvrements 148

17. Agences: crédit d’engagement et de paiement par agence 149

18. Résultat de l’exécution budgétaire, agences incluses 150

RÉSULTAT DE L’EXÉCUTION DU BUDGET

1. RÉSULTAT DE L’EXÉCUTION DU BUDGET 2009|Millions d'EUR|

||TOTAL2009|TOTAL2008|

Recettes de l’exercice||117 626|121 584|

Paiements sur crédits de l’exercice||(116 579)|(115 550)|

Crédits de paiement reportés à l’exercice N+1||(1 759)|(3 914)|

Annulation de crédits de paiement inutilisés reportés de l’exerciceN-1|2 791|188|

Différences de change de l’exercice||185|(498)|

Résultat de l’exécution du budget *||2 264|1 810|

* Y compris les montants des pays AELE, soit 11 millions d'EUR en 2009 et 14 millions d'EUR en 2008 L’excédent budgétaire de l’Union européenne est restitué aux États membres lors de l’exercice suivant: il est porté en déduction des montants dont ils sont redevables pour cet exercice.|

2. COMPARAISON ENTRE LES PRÉVISIONS BUDGÉTAIRES ET LES DONNÉES EFFECTIVES|

RECETTES|

||||||||Million d'EUR|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Ressources propres|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100,12 %|89|

3. Excédents, soldes et ajustements|0|410|330|330|80|80,56 %|0|

4. Recettes provenant de personnes travaillant avec les institutions et autres organes de l’UE|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91,59 %|7|

5. Recettes provenant du fonctionnement administratif des institutions|77|85|436|335|-250|394,05 %|101|

6. Contributions et restitutions liées à des accords et programmes de l’UE|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238,97 %|275|

7. Intérêts de retard et amendes|123|757|12 774|933|-176|123,25 %|11 841|

8. Emprunts et prêts|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Recettes diverses|30|58|85|66|-8|114,11 %|19|

Total|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104,06 %|12 407|

||||||||

DÉPENSES – PAR RUBRIQUE DU CADRE FINANCIER|Million d'EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Croissance durable|46 000|47 520|44 684|2 837|94,03 %|2 381|456|

2. Conservation et gestion des ressources naturelles|52 566|57 107|55 877|1 230|97,85 %|986|244|

3. Citoyenneté, liberté, sécurité et justice|1 296|2 174|1 993|181|91,66 %|75|106|

4. L’UE en tant que partenaire mondial|8 324|8 804|7 983|821|90,67 %|220|601|

5. Administration|7 701|8 754|7 615|1 139|86,99 %|857|281|

6. Compensations|209|209|209|0|100,00 %|0|0|

Total|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* y compris crédits reportés et recettes affectées

2. COMPARAISON ENTRE LES PRÉVISIONS BUDGÉTAIRES ET LES DONNÉES EFFECTIVES (SUITE)|

DÉPENSES – PAR DOMAINE POLITIQUE|Millions d'EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Affaires économiques et financières|487|345|327|18|94,82 %|14|4|

02 Entreprises|601|705|558|147|79,21 %|89|58|

03 Concurrence|90|107|95|12|88,32 %|10|2|

04 Emploi et affaires sociales|11 203|9 929|8 906|1 023|89,70 %|755|268|

05 Agriculture et développement rural|51 478|56 413|55 209|1 204|97,87 %|954|249|

06 Énergie et transports|2 481|2 480|2 253|227|90,84 %|177|51|

07 Environnement|496|409|356|52|87,17 %|30|22|

08 Recherche|4 960|5 644|4 826|818|85,50 %|789|30|

09 Société de l’information et médias|1 356|1 552|1 375|177|88,58 %|173|5|

10 Recherche directe|366|735|411|324|55,87 %|314|10|

11 Pêche et affaires maritimes|927|715|592|122|82,87 %|19|103|

12 Marché intérieur|66|76|66|10|86,89 %|7|3|

13 Politique régionale|24 570|26 793|26 740|53|99,80 %|15|38|

14 Fiscalité et union douanière|106|131|120|11|91,54 %|9|3|

15 Éducation et culture|1 363|1 654|1 495|159|90,38 %|153|6|

16 Communication|211|229|204|25|89,22 %|16|8|

17 Santé et protection des consommateurs|582|632|526|106|83,25 %|35|71|

18 Espace de liberté, de sécurité et de justice|678|830|744|86|89,64 %|16|70|

19 Relations extérieures|3 579|3 805|3 673|131|96,55 %|72|59|

20 Commerce|79|88|77|10|88,09 %|8|3|

21 Développement et relations avec les États d’Afrique, des Caraïbes et du Pacifique (ACP)|1 680|1 872|1 698|174|90,68 %|138|37|

22 Élargissements|1 661|1 437|1 308|128|91,08 %|18|110|

23 Aide humanitaire|797|859|800|59|93,13 %|47|12|

24 Lutte contre la fraude|74|80|71|9|88,65 %|7|2|

25 Coordination des politiques de la Commission et conseil juridique|188|212|185|27|87,27 %|20|7|

26 Administration de la Commission|986|1 226|1 034|192|84,34 %|164|28|

27 Budget|278|285|271|14|95,19 %|12|1|

28 Audit|11|12|10|1|90,05 %|1|0|

29 Statistiques|101|138|120|18|87,27 %|15|3|

30 Pensions et dépenses afférentes|1 160|1 136|1 117|19|98,36 %|0|19|

31 Services linguistiques|389|479|422|58|87,91 %|53|5|

40 Réserves|244|229|0|229|0,00 %|0|229|

90 Autres institutions|2 848|3 334|2 771|563|83,12 %|392|171|

Total|116 096|124 569| 118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* y compris crédits reportés et recettes affectées|

3. SYNTHÈSE DE L’EXÉCUTION DES RECETTES BUDGÉTAIRES DE L’EXERCICE 2009|

||||||||Millions d'EUR|

|Initial|Final|Exercice|Crédits reportés|Total|Sur les droits de l’exercice|Sur les droitsreportés|Total|% du budget||

1. Ressources propres|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

3. Excédents, soldes et ajustements|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Recettes provenant de personnes travaillant avec les institutions et autres organes de l’UE|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91,59 %|7|

5. Recettes provenant du fonctionnement administratif des institutions|77|85|345|90|436|309|26|335|394,05 %|101|

6. Contributions et restitutions liées à des accords et programmes de l’UE|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1 238,97 %|275|

7. Intérêts de retard et amendes|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123,25 %|11 841|

8. Emprunts et prêts|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Recettes diverses|30|58|53|32|85|47|20|66|114,11 %|19|

Total|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

|||||||||||

Détail Titre 1: Ressources propres|

|Initial|Final|Exercice|Crédits reportés|Total|Sur les droits de l’exercice|Sur les droitsreportés|Total|% du budget||

10. Droits agricoles|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Cotisations «sucre»|147|139|104|28|132|104|28|132|94,40 %|0|

12. Droits de douane|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99,69 %|89|

13. TVA|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100,54 %|0|

14. RNB|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100,52 %|0|

15. Correction des déséquilibres budgétaires|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Réduction des contributions RNB pour les Pays-Bas et la Suède|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Total|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

|||||||||||

Détail Titre 3: Excédents, soldes et ajustements|

|Initial|Final|Exercice|Crédits reportés|Total|Sur les droits de l’exercice|Sur les droitsreportés|Total|% du budget||

30. Excédent de l’exercice précédent|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100,00 %|0|

31. Excédent TVA|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99,17 %|0|

32. Excédent RNB|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99,70 %|0|

34. Ajustement non-participation JAI|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. Correction britannique - ajustements|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Ajustement ressources propres décision 2007/436/CE|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Total|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. ÉVOLUTION ET COMPOSITION DES CRÉDITS D’ENGAGEMENT ET DE PAIEMENTPAR RUBRIQUE DU CADRE FINANCIER|

||||||||Millions d'EUR|

|Crédits d’engagement|Crédits de paiement|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1 Croissance durable|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2 Conservation et gestion des ressources naturelles|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3 Citoyenneté, liberté, sécurité et justice|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4 L’UE en tant que partenaire mondial|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5 Administration|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6 Compensations|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Total|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. EXÉCUTION DES CRÉDITS D’ENGAGEMENT PAR RUBRIQUE DU CADRE FINANCIER|

|||||Millions d'EUR|

||Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Sur recettes affectées|Total|%|Recettes affectées|Reports par décision|Total|%|Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Recettes affectées (AELE)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1 Croissance durable|63 923|61 630|19|796|62 444|97,69 %|908|64|972|1,52 %|505|0|1|507|0,79 %|

2 Conservation et gestion des ressources naturelles|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98,03 %|940|253|1 193|1,90 %|41|0|0|41|0,07 %|

3 Citoyenneté, liberté, sécurité et justice|2 328|2 118|83|63|2 264|97,27 %|50|0|50|2,15 %|14|0|0|14|0,59 %|

4 L’UE en tant que partenaire mondial|8 714|8 038|271|173|8 481|97,34 %|166|0|166|1,91 %|66|0|0|66|0,76 %|

5 Administration|8 025|7 398|8|255|7 662|95,48 %|161|11|172|2,14 %|191|0|0|191|2,38 %|

6 Compensations|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Total|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

6. EXÉCUTION DES CRÉDITS DE PAIEMENT PAR RUBRIQUE DU CADRE FINANCIER|

||||||||||||||Millions d'EUR|

||Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Sur recettes affectées|Total|%|Reports de droit|Reports par décision|Recettes affectées|Total|%|Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Recettes affectées (AELE)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Croissance durable|47 520|43 866|133|684|44 684|94,03 %|129|808|1 443|2 381|5,01 %|401|43|12|456|0,96 %|

2 Conservation et gestion des ressources naturelles|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97,85 %|47|15|924|986|1,73 %|188|56|0|244|0,43 %|

3 Citoyenneté, liberté, sécurité et justice|2 174|1 915|15|63|1 993|91,66 %|7|2|67|75|3,46 %|98|7|1|106|4,88 %|

4 L’UE en tant que partenaire mondial|8 804|7 564|224|195|7 983|90,67 %|43|46|131|220|2,50 %|447|154|0|601|6,83 %|

5 Administration|8 754|6 745|637|233|7 615|86,99 %|651|11|196|857|9,79 %|193|88|0|281|3,21 %|

6 Compensations|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Total|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

7. ÉVOLUTION DES RAL PAR RUBRIQUE DU CADRE FINANCIER|

||||||||Millions d'EUR|

|RAL à la fin de l’exercice précédent|Engagements de l’exercice||

1 Croissance durable|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2 Conservation et gestion des ressources naturelles|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3 Citoyenneté, liberté, sécurité et justice|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4 L’UE en tant que partenaire mondial|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5 Administration|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6 Compensations|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Total|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. VENTILATION DES RAL PAR ANNÉE D’ORIGINE DE L’ENGAGEMENT ET PAR RUBRIQUE DU CADRE FINANCIER|

||||||||Millions d'EUR|

Rubrique du cadre financier|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Total|

1 Croissance durable|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2 Conservation et gestion des ressources naturelles|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3 Citoyenneté, liberté, sécurité et justice|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4 L’UE en tant que partenaire mondial|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5 Administration|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Total|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. ÉVOLUTION ET COMPOSITION DES CRÉDITS D’ENGAGEMENT ET DE PAIEMENTPAR DOMAINE POLITIQUE DU BUDGET|

|Millions d'EUR|

|Crédits d’engagement|Crédits de paiement|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Affaires économiques et financières|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Entreprises|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Concurrence|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Emploi et affaires sociales|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Agriculture et développement rural|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Énergie et transports|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Environnement|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Recherche|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Société de l’information et médias|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Recherche directe|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Pêche et affaires maritimes|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Marché intérieur|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Politique régionale|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Fiscalité et union douanière|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Éducation et culture|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Communication|214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Santé et protection des consommateurs|624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Espace de liberté, de sécurité et de justice|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Relations extérieures|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Commerce|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Développement et relations avec les États d’Afrique, des Caraïbes et du Pacifique (ACP)|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Élargissements|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Aide humanitaire|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Lutte contre la fraude|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Coordination des politiques de la Commission et conseil juridique|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Administration de la Commission|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Budget|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Audit|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Statistiques|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Pensions et dépenses afférentes|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Services linguistiques|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Réserves|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Autres institutions|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Total|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. EXÉCUTION DES CRÉDITS D’ENGAGEMENT PAR DOMAINE POLITIQUE DU BUDGET Millions d'EUR|

||Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Recettes affectées|Total|%|Recettes affectées|Reports par décision|Total|%|Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Recettes affectées(AELE)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Affaires économiques et financières|445|421|0|19|440|98,90 %|2|0|2|0,35 %|3|0|0|3|0,76 %|

02 Entreprises|757|657|0|41|698|92,12 %|55|0|55|7,32 %|4|0|0|4|0,56 %|

03 Concurrence|94|90|0|2|92|97,29 %|2|0|2|1,96 %|1|0|0|1|0,75 %|

04 Emploi et affaires sociales|11 255|11 186|2|8|11 196|99,47 %|6|40|46|0,41 %|13|0|0|13|0,12 %|

05 Agriculture et développement rural|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98,03 %|928|252|1 180|1,93 %|26|0|0|26|0,04 %|

06 Énergie et transports|4 859|4 727|1|76|4 803|98,86 %|44|0|44|0,91 %|11|0|0|12|0,24 %|

07 Environnement|488|451|0|9|460|94,25 %|19|0|19|3,83 %|9|0|0|9|1,92 %|

08 Recherche|5 388|4 732|0|352|5 084|94,35 %|301|0|301|5,59 %|3|0|0|3|0,06 %|

09 Société de l’information et médias|1 609|1 440|0|115|1 556|96,68 %|52|0|52|3,25 %|1|0|0|1|0,07 %|

10 Recherche directe|795|365|0|67|433|54,39 %|357|4|361|45,37 %|2|0|0|2|0,24 %|

11 Pêche et affaires maritimes|985|974|0|2|976|99,07 %|4|1|4|0,45 %|5|0|0|5|0,48 %|

12 Marché intérieur|68|65|0|1|66|96,60 %|1|0|1|1,62 %|1|0|0|1|1,78 %|

13 Politique régionale|38 560|38 495|24|5|38 523|99,90 %|2|20|22|0,06 %|15|0|0|15|0,04 %|

14 Fiscalité et union douanière|134|125|0|1|126|94,45 %|2|0|2|1,22 %|6|0|0|6|4,33 %|

15 Éducation et culture|1 691|1 397|0|169|1 566|92,61 %|123|0|124|7,30 %|1|0|0|1|0,08 %|

16 Communication|217|212|0|2|214|98,32 %|1|0|1|0,64 %|2|0|0|2|1,04 %|

17 Santé et protection des consommateurs|695|665|0|11|675|97,17 %|11|0|11|1,59 %|9|0|0|9|1,24 %|

18 Espace de liberté, de sécurité et de justice|1 032|916|75|17|1 008|97,67 %|15|0|15|1,42 %|9|0|0|9|0,91 %|

19 Relations extérieures|4 168|4 052|0|53|4 105|98,51 %|54|0|54|1,29 %|8|0|0|8|0,20 %|

20 Commerce|81|76|0|1|78|96,18 %|1|0|1|1,63 %|2|0|0|2|2,20 %|

21 Développement et relations avec les États d’Afrique, des Caraïbes et du Pacifique (ACP)|2 430|1 982|265|78|2 325|95,68 %|100|0|100|4,11 %|5|0|0|5|0,21 %|

22 Élargissements|1 132|1 079|6|35|1 120|98,96 %|10|1|10|0,91 %|1|0|0|1|0,12 %|

23 Aide humanitaire|915|906|0|7|913|99,79 %|1|0|1|0,11 %|1|0|0|1|0,10 %|

24 Lutte contre la fraude|78|77|0|0|77|98,64 %|0|0|0|0,00 %|1|0|0|1|1,36 %|

25 Coordination des politiques de la Commission et conseil juridique|194|183|0|4|187|96,65 %|4|0|4|1,97 %|3|0|0|3|1,38 %|

26 Administration de la Commission|1 093|985|0|63|1 048|95,92 %|36|0|36|3,34 %|8|0|0|8|0,74 %|

27 Budget|274|268|0|3|272|99,07 %|2|0|2|0,74 %|1|0|0|1|0,19 %|

28 Audit|11|10|0|0|11|96,77 %|0|0|0|1,93 %|0|0|0|0|1,30 %|

29 Statistiques|143|129|0|4|133|92,73 %|7|0|7|4,94 %|3|0|0|3|2,33 %|

30 Pensions et dépenses afférentes|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,84 %|

31 Services linguistiques|456|375|0|49|424|93,01 %|28|0|28|6,25 %|3|0|0|3|0,74 %|

40 Réserves|503|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0,00 %|503|0|0|503|100,00%|

90 Autres institutions|2 970|2 659|8|100|2 767|93,16 %|56|10|66|2,22 %|137|0|0|137|4,62 %|

Total|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

11. EXÉCUTION DES CRÉDITS DE PAIEMENT PAR DOMAINE POLITIQUE DU BUDGET|

||||||||Millions d'EUR|

||Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Recettes affectées|Total|%|Reports de droit|Reports par décision|Recettes affectées|Total|%|Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Recettes affectées(AELE)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

01 Affaires économiques et financières|345|300|15|13|327|94,82 %|6|0|9|14|4,10 %|3|1|0|4|1,08 %|

02 Entreprises|705|514|16|28|558|79,21 %|13|0|76|89|12,57 %|52|4|2|58|8,22 %|

03 Concurrence|107|82|11|2|95|88,32 %|8|0|2|10|9,40 %|1|2|0|2|2,28 %|

04 Emploi et affaires sociales|9 929|8 886|13|7|8 906|89,70 %|17|732|6|755|7,60 %|263|5|0|268|2,70 %|

05 Agriculture et développement rural|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97,87 %|26|0|929|954|1,69 %|58|192|0|249|0,44 %|

06 Énergie et transports|2 480|2 177|16|61|2 253|90,84 %|17|75|85|177|7,12 %|41|5|4|51|2,04 %|

07 Environnement|409|328|16|12|356|87,17 %|18|6|7|30|7,40 %|19|3|0|22|5,44 %|

08 Recherche|5 644|4 490|36|300|4 826|85,50 %|44|0|745|789|13,97 %|16|10|4|30|0,53 %|

09 Société de l’information et médias|1 552|1 268|13|94|1 375|88,58 %|15|0|158|173|11,13 %|2|2|0|5|0,30 %|

10 Recherche directe|735|321|34|56|411|55,87 %|32|2|280|314|42,73 %|6|4|0|10|1,40 %|

11 Pêche et affaires maritimes|715|588|3|2|592|82,87 %|4|11|4|19|2,69 %|102|1|0|103|14,45 %|

12 Marché intérieur|76|59|6|1|66|86,89 %|6|0|1|7|9,47 %|1|1|0|3|3,64 %|

13 Politique régionale|26 793|26 564|174|1|26 740|99,80 %|13|0|2|15|0,06 %|20|18|0|38|0,14 %|

14 Fiscalité et union douanière|131|111|8|1|120|91,54 %|7|0|2|9|6,53 %|1|1|0|3|1,92 %|

15 Éducation et culture|1 654|1 310|15|171|1 495|90,38 %|14|0|140|153|9,27 %|3|2|1|6|0,35 %|

16 Communication|229|189|13|2|204|89,22 %|15|0|2|16|7,17 %|5|4|0|8|3,61 %|

17 Santé et protection des consommateurs|632|484|28|14|526|83,5 %|28|0|7|35|5,58 %|68|2|0|71|11,16 %|

18 Espace de liberté, de sécurité et de justice|830|718|7|19|744|89,64 %|6|0|9|16|1,89 %|63|7|0|70|8,47 %|

19 Relations extérieures|3 805|3 576|38|59|3 673|96,55 %|43|6|24|72|1,90 %|46|12|0|59|1,54 %|

20 Commerce|88|71|5|1|77|88,09 %|6|0|1|8|8,56 %|2|1|0|3|3,35 %|

21 Développement et relations avec les États d’Afrique, des Caraïbes et du Pacifique (ACP)|1 872|1 588|27|83|1 698|90,68 %|40|0|98|138|7,37 %|31|5|0|37|1,95 %|

22 Élargissements|1 437|1 250|11|48|1 308|91,08 %|9|1|8|18|1,25 %|106|5|0|110|7,67 %|

23 Aide humanitaire|859|788|5|7|800|93,13 %|6|40|1|47|5,42 %|12|0|0|12|1,45 %|

24 Lutte contre la fraude|80|67|4|0|71|88,65 %|7|0|0|7|8,51 %|1|2|0|2|2,84 %|

25 Coordination des politiques de la Commission et conseil juridique|212|167|14|3|185|87,27 %|15|0|4|20|9,32 %|3|4|0|7|3,42 %|

26 Administration de la Commission|1 226|875|108|50|1 034|84,34 %|113|0|51|164|13,35 %|10|18|0|28|2,30 %|

27 Budget|285|259|9|2|271|95,19 %|9|0|3|12|4,29 %|1|1|0|1|0,52 %|

28 Audit|12|10|0|0|10|90,05 %|1|0|0|1|7,43 %|0|0|0|0|2,52 %|

29 Statistiques|138|107|6|7|120|87,27 %|6|0|8|15|10,63 %|2|1|0|3|2,09 %|

30 Pensions et dépenses afférentes|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,64 %|

31 Services linguistiques|479|354|22|45|422|87,91 %|21|0|32|53|11,02 %|3|2|0|5|1,07 %|

40 Réserves|229|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|229|0|0|229|100,00%|

90 Autres institutions|3 334|2 344|327|100|2 771|83,12 %|315|10|67|392|11,75 %|137|34|0|171|5,13 %|

Total|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

12. ÉVOLUTION DES RAL PAR DOMAINE POLITIQUE DU BUDGET|

Millions d'EUR|

|RAL à la fin de l’exercice précédent|Engagements de l’exercice||

01 Affaires économiques et financières|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Entreprises|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Concurrence|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Emploi et affaires sociales|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Agriculture et développement rural|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Énergie et transports|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Environnement|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Recherche|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Société de l’information et médias|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Recherche directe|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Pêche et affaires maritimes|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Marché intérieur|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Politique régionale|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Fiscalité et union douanière|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Éducation et culture|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Communication|88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Santé et protection des consommateurs|614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Espace de liberté, de sécurité et de justice|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Relations extérieures|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Commerce|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Développement et relations avec les États d’Afrique, des Caraïbes et du Pacifique (ACP)|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Élargissements|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Aide humanitaire|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Lutte contre la fraude|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Coordination des politiques de la Commission et conseil juridique|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Administration de la Commission|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Budget|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Audit|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Statistiques|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Pensions|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Services linguistiques|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Autres institutions|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Total|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. VENTILATION DES RAL PAR ANNÉE D’ORIGINE DE L’ENGAGEMENT ET PAR DOMAINE POLITIQUE DU BUDGET|

||||||||millions d'EUR|

Domaine politique|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Total|

01 Affaires économiques et financières|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Entreprises|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Concurrence|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Emploi et affaires sociales|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Agriculture et développement rural|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Énergie et transports|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Environnement|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Recherche|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Société de l’information et médias|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Recherche directe|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Pêche et affaires maritimes|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Marché intérieur|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Politique régionale|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Fiscalité et union douanière|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Éducation et culture|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Communication|0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Santé et protection des consommateurs|4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Espace de liberté, de sécurité et de justice|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Relations extérieures|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Commerce|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Développement et relations avec les États d’Afrique, des Caraïbes et du Pacifique (ACP)|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Élargissements|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Aide humanitaire|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Lutte contre la fraude|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Coordination des politiques de la Commission et conseil juridique|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Administration de la Commission|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Budget|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Audit|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Statistiques|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Pensions et dépenses afférentes|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Services linguistiques|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Autres institutions|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Total|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. SYNTHÈSE DE L’EXÉCUTION DU BUDGET DES RECETTES PAR INSTITUTION|

||||||||Millions d'EUR|

|Initial|Final|Exercice|Crédits reportés|Total|Sur les droits de l’exercice|Sur les droits reportés|Total|% du budget||

Parlement européen|99|99|164|86|250|137|4|141|142,54 %|109|

Conseil|53|53|96|12|108|90|12|102|192,94 %|6|

Commission|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103,97 %|12 291|

Cour de justice|38|38|41|0|41|41|0|41|106,26 %|0|

Cour des comptes|19|19|19|1|19|18|0|19|98,50 %|0|

Comité économique et social européen|10|10|16|0|16|16|0|16|164,23 %|0|

Comité des régions|7|7|20|0|20|20|0|20|309,74 %|0|

Médiateur|1|1|1|0|1|1|0|1|112,93 %|0|

Contrôleur européen de la protection des données|1|1|1|0|1|1|0|1|78,73 %|0|

Total|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

15. EXÉCUTION DES CRÉDITS D’ENGAGEMENT ET DE PAIEMENT PAR Institution|

Crédits d’engagement|

||||||||Millions d'EUR|

||Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Sur recettes affectées|Total|%|Sur recettes affectées|Reports par décision|Total|%|Sur crédits de l’exercice|Crédits reportés|Recettes affectées(AELE)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Parlement européen|1 596|1 418|8|42|1 467|91,94 %|16|10|26|1,65 %|102|0|0|102|6,42 %|

Conseil|642|551|0|41|593|92,33 %|38|0|38|5,88 %|12|0|0|12|1,80 %|

Commission|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97,78 %|2 169|318|2 487|1,74 %|680|0|2|682|0,48 %|

Cour de justice|318|311|0|1|313|98,50 %|1|0|1|0,37 %|4|0|0|4|1,14 %|

Cour des comptes|188|173|0|0|173|92,19 %|0|0|0|0,21 %|14|0|0|14|7,59 %|

Comité économique et social européen|122|117|0|3|120|98,02 %|0|0|0|0,33 %|2|0|0|2|1,65 %|

Comité des régions|88|75|0|12|87|98,37 %|0|0|0|0,08 %|1|0|0|1|1,56 %|

Médiateur|9|8|0|0|8|91,98 %|0|0|0||1|0|0|1|8,02 %|

Contrôleur européen de la protection des données|7|5|0|0|5|81,44 %|0|0|0||1|0|0|1|18,56 %|

Total|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

||||||||

Crédits de paiement||

|||||||Millions d'EUR|

||Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Sur recettes affectées|Total|%|Reports de droit|Reports par décision|Sur recettes affectées|Total|%|Sur crédits de l’exercice|Sur crédits reportés|Recettes affectées(AELE)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Parlement européen|1 799|1 237|186|43|1 466|81,50 %|180|10|22|212|11,78 %|102|19|0|121|6,72 %|

Conseil|762|510|108|41|659|86,44 %|41|0|42|83|10,86 %|12|9|0|21|2,70 %|

Commission|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95,34 %|562|872|2 693|4 127|3,40 %|1 189|316|13|1 517|1,25 %|

Cour de justice|332|293|13|1|307|92,47 %|18|0|1|19|5,84 %|4|2|0|6|1,69 %|

Cour des comptes|200|112|11|0|123|61,35 %|61|0|0|62|30,76 %|14|2|0|16|7,89 %|

Comité économique et social européen|128|110|4|3|117|91,69 %|6|0|1|8|5,95 %|2|1|0|3|2,37 %|

Comité des régions|95|69|5|12|86|90,09 %|6|0|1|6|6,75 %|1|2|0|3|3,17 %|

Médiateur|10|8|1|0|8|84,57 %|1|0|0|1|7,57 %|1|0|0|1|7,86 %|

Contrôleur européen de la protection des données|8|4|1|0|5|64,24 %|1|0|0|1|15,02 %|1|0|0|2|20,75 %|

Total|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

16. RECETTES DES AGENCES: PRÉVISIONS BUDGÉTAIRES, DROITS CONSTATÉS ET RECOUVREMENTS|Millions d'EUR|

Agence européenne de la sécurité aérienne|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

Centre européen pour le développement de la formation professionnelle|19|18|17|1|15|

Collège européen de police|9|7|7|0|18|

Agence européenne des produits chimiques|70|71|71|0|02|

Centre européen de prévention et de contrôle des maladies|51|49|49|0|17|

Observatoire européen des drogues et des toxicomanies|15|16|15|0|18|

Agence européenne pour l’environnement|40|42|42|0|07|

Agence communautaire de contrôle des pêches|10|10|10|0|11|

Agence européenne de sécurité des aliments|69|65|65|0|17|

Agence européenne de surveillance GNSS|44|41|41|0|06|

Fusion pour l’énergie|174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Agence européenne pour la sécurité maritime|53|51|51|0|06|

Office de l’harmonisation dans le marché intérieur|225|194|194|0|12|

Agence européenne des médicaments|194|198|196|1|02|

Agence européenne chargée de la sécurité des réseaux et de l’information|8|8|8|0|09|

Agence des droits fondamentaux de l’Union européenne|17|13|13|0|18|

Agence ferroviaire européenne|21|21|21|0|06|

Agence européenne pour la sécurité et la santé au travail|14|13|13|0|04|

Centre de traduction des organes de l’Union européenne|63|52|45|7|31|

Fondation européenne pour la formation|20|19|19|0|15|

Office communautaire des variétés végétales|13|12|12|0|17|

Fondation européenne pour l’amélioration des conditions de vie et de travail|20|20|20|0|04|

Agence exécutive «Éducation, audiovisuel et culture»|48|48|48|0|15|

Agence exécutive pour la compétitivité et l’innovation|13|13|13|0|06|

Agence exécutive du Conseil européen de la recherche|14|13|13|0|08|

Agence exécutive pour la recherche|22|22|21|0|08|

Agence exécutive pour le programme de santé publique|6|6|6|0|17|

Agence exécutive du réseau transeuropéen de transport|9|9|9|0|06|

Total|1 501|1 415|1 363|52||

|||Millions d'EUR|

Subvention de la Commission européenne|824|796|796|-0|

Honoraires|415|399|388|11|

Autres produits|262|220|179|41|

Total|1 501|1 415|1 363|52|

17. AGENCES: CRÉDITS D’ENGAGEMENT ET DE PAIEMENT PAR AGENCE|Millions d'EUR|

Agence|Crédits d’engagement|Crédits de paiement|

Agence européenne de la sécurité aérienne|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

Centre européen pour le développement de la formation professionnelle|21|19|1|22|18|2|

Collège européen de police|13|10|2|14|6|5|

Agence européenne des produits chimiques|70|67|0|83|57|20|

Centre européen de prévention et de contrôle des maladies|51|48|0|67|44|18|

Observatoire européen des drogues et des toxicomanies|16|16|0|17|15|1|

Agence européenne pour l’environnement|42|42|0|48|40|7|

Agence communautaire de contrôle des pêches|10|10|0|11|10|1|

Autorité européenne de sécurité des aliments|71|69|0|87|67|10|

Autorité européenne de surveillance GNSS|145|119|26|120|68|52|

Fusion pour l’énergie|404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Agence européenne pour la sécurité maritime|49|46|0|57|46|2|

Office de l’harmonisation dans le marché intérieur|338|146|0|367|140|31|

Agence européenne des médicaments|194|185|0|230|181|40|

Agence européenne chargée de la sécurité des réseaux et de l’information|8|8|0|10|8|2|

Agence des droits fondamentaux de l’Union européenne|17|17|0|24|17|7|

Agence ferroviaire européenne|21|21|0|25|20|5|

Agence européenne pour la sécurité et la santé au travail|15|13|1|19|13|5|

Centre de traduction des organes de l’Union européenne|63|36|0|66|36|4|

Fondation européenne pour la formation|21|20|2|23|20|2|

Office communautaire des variétés végétales|14|12|0|14|12|0|

Fondation européenne pour l’amélioration des conditions de vie et de travail|21|21|1|26|20|6|

Agence exécutive «Éducation, audiovisuel et culture»|48|46|0|54|46|6|

Agence exécutive pour la compétitivité et l’innovation|13|12|0|15|12|1|

Agence exécutive du Conseil européen de la recherche|14|13|0|21|17|2|

Agence exécutive pour la recherche|22|23|0|22|18|4|

Agence exécutive pour le programme de santé publique|6|6|0|7|5|1|

Agence exécutive du réseau transeuropéen de transport|9|8|0|10|8|1|

Total|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Catégorie de dépenses|Crédits d’engagement|Crédits de paiement|

Personnel|547|508|0|561|500|15|

Frais d’administration|246|238|0|331|232|83|

Dépenses opérationnelles|1 179|901|67|1 072|540|279|

Total|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. RÉSULTAT DE L’EXÉCUTION BUDGÉTAIRE, AGENCES INCLUSES|Millions d'EUR|

Recettes de l’exercice|117 626|1 363|(796)|118 193|

Paiements sur crédits de l’exercice|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Crédits de paiement reportés à l’exercice N+1|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Annulation de crédits de paiement inutilisés reportés de l’exercice N-1|2 791|188|0|2 979|

Différences de change de l’exercice|185|(5)|0|180|

Résultat de l’exécution du budget|2 264|87|0|2 351|

NOTES ANNEXES AUX ÉTATS CONSOLIDÉS SUR L’EXÉCUTION DU BUDGET

1. Principes, structure et crédits budgétaires

2. Explication des états sur l’exécution du budget

1. PRINCIPES, STRUCTURE ET CRÉDITS BUDGÉTAIRES

1.1 BASE LÉGALE ET RÈGLEMENT FINANCIER

La comptabilité budgétaire est tenue conformément aux dispositions du règlement (CE, Euratom) n° 1605/2002 du Conseil du 25 juin 2002 (JO L 248 du 16 septembre 2002) portant règlement financier applicable au budget général de l’Union européenne et du règlement (CE, Euratom) n° 2342/2002 de la Commission du 23 décembre 2002 établissant les modalités d’exécution dudit règlement financier. Le budget général, principal instrument de la politique financière de l’UE, est l’acte qui prévoit et autorise, chaque année, les recettes et dépenses de l’UE.

Chaque année, la Commission estime les recettes et les dépenses de l’ensemble des institutions européennes pour l’exercice et établit un avant-projet de budget qu’elle transmet à l’autorité budgétaire (AB). Sur la base de cet avant-projet de budget, le Conseil élabore un projet de budget qui fait ensuite l’objet de négociations entre les deux branches de l’AB. L’arrêt du budget est constaté par le président du Parlement, qui rend ainsi le budget exécutoire. L’exécution budgétaire est une tâche qui appartient principalement à la Commission.

1.2 PRINCIPES BUDGÉTAIRES

Le budget général de l’Union européenne obéit à plusieurs principes fondamentaux:

– l’unité et la vérité budgétaire : toutes les recettes et les dépenses doivent être réunies au sein d’un seul et unique document budgétaire. Elles doivent être imputées à une ligne du budget et aucune dépense ne peut dépasser les crédits autorisés;

– l’universalité: ce principe regroupe deux règles:

– la règle de non-affectation, selon laquelle les recettes budgétaires ne doivent pas être affectées à des dépenses précises (l’ensemble des recettes couvre l’ensemble des dépenses);

– la règle de non-contraction, selon laquelle les recettes et les dépenses doivent être inscrites dans le budget pour leur montant intégral, sans contraction entre elles;

– l’annualité : les crédits inscrits sont autorisés pour la durée d’un seul exercice budgétaire et doivent donc être utilisés au cours de cet exercice;

– l’équilibre : le budget est équilibré en recettes et en dépenses (les prévisions de recettes couvrent les crédits de paiement);

– la spécialité : chaque crédit doit avoir une destination déterminée et être affecté à ce but spécifique;

– l’unité de compte: le budget est établi, exécuté et fait l’objet d’une reddition des comptes en euros;

– la bonne gestion financière : les crédits budgétaires sont utilisés conformément au principe de bonne gestion financière, à savoir conformément aux principes d’économie, d’efficience et d’efficacité;

– la transparence : le budget, les budgets rectificatifs et les comptes annuels définitifs sont publiés au Journal officiel de l’Union européenne.

1.3 STRUCTURE DU BUDGET

Le budget comporte:

(a) un état général des recettes;

(b) des sections présentant les états des recettes et des dépenses de chaque institution: section I: Parlement; section II: Conseil; section III: Commission; section IV: Cour de justice; section V: Cour des comptes; section VI: Comité économique et social européen; section VII: Comité des régions; section VIII: Médiateur; section IX: Contrôleur européen de la protection des données.

Les recettes et les dépenses de chaque institution sont classées en titres, chapitres, articles et postes suivant leur nature ou leur destination. Une partie des fonds de la CECA en liquidation avait été mise à la disposition du budget opérationnel de la CECA en liquidation. Ce budget opérationnel était arrêté chaque année par la Commission, après consultation du Conseil et du Parlement européen. Le dernier budget avait été établi pour la période allant du 1 er janvier au 23 juillet 2002. Depuis le 24 juillet 2002, les recettes et charges liées au budget opérationnel sont intégrées dans le compte de gestion de la CECA en liquidation. Le reste des engagements à exécuter apparaît au passif du bilan.

1.4 STRUCTURE DES COMPTES BUDGÉTAIRES

1.4.1 Présentation générale

Seul le budget de la Commission comporte des crédits administratifs (encore appelés de fonctionnement) et des crédits opérationnels. Les autres institutions ne disposent en effet que de crédits de fonctionnement. De plus, le budget distingue deux types de crédits: les crédits «non dissociés» (CND) et les crédits «dissociés» (CD). Les crédits non dissociés sont destinés à la couverture financière des opérations ayant un caractère annuel (et qui répondent au principe de l’annualité budgétaire). Ils correspondent à l’ensemble des chapitres budgétaires administratifs de la section «Commission» et de tous les chapitres budgétaires des autres institutions, aux crédits du FEAGA ayant un caractère annuel et à certains crédits techniques (remboursements, mobilisation de la garantie en matière d’emprunts/prêts, etc.). Pour les crédits non dissociés, le montant des crédits d’engagement est le même que celui des crédits de paiement.

Les crédits dissociés ont été mis en place pour concilier, d’une part, le principe de l’annualité du budget et, d’autre part, la nécessité de financer des actions pluriannuelles dont l’exécution s’échelonne sur plusieurs années. Ils sont destinés à couvrir les opérations de caractère pluriannuel et comprennent tous les autres crédits relevant de tous les chapitres, à l’exception du chapitre 1 de la section «Commission».

Les crédits dissociés se décomposent en crédits d’engagement et en crédits de paiement:

– crédits d’engagement: ils couvrent le coût total des obligations juridiques contractées au cours de l’exercice pour des actions dont la réalisation s’étend sur plusieurs années. Cependant, les engagements budgétaires pour des actions dont la réalisation s’étend sur plus d’un exercice peuvent être fractionnés sur plusieurs exercices, conformément à l’article 76, paragraphe 3, du règlement financier, lorsque l’acte de base le prévoit.

– les crédits de paiement: ils couvrent les dépenses qui découlent de l’exécution des engagements contractés au cours de l’exercice et/ou d’exercices antérieurs.

1.4.2 Origine des crédits

La source principale des crédits est le budget de l’UE de l’exercice en cours. Néanmoins, il existe d’autres types de crédits qui découlent des dispositions inscrites dans le règlement financier. Ils proviennent d’exercices précédents ou de sources extérieures:

- les crédits initialement votés au budget pour l’exercice en cours peuvent être complétés par des virements entre postes selon les règles énoncées aux articles 22 à 24 du règlement financier (n° 1605/2002 du 25 juin 2002) et des budgets rectificatifs (règles décrites aux articles 37 et 38 du règlement financier).

- les crédits reportés de l’exercice précédent ou reconstitués complètent le budget actuel. Il s’agit des:

– crédits de paiement non dissociés qui bénéficient d’un report de droit limité au seul exercice conformément aux dispositions de l’article 9, paragraphe 4, du règlement financier;

– crédits reportés par décision des institutions dans l’un des deux cas suivants: achèvement des étapes préparatoires (article 9, paragraphe 2, point a) du règlement financier) ou vote tardif de la base légale (article 9, paragraphe 2, point b)). Le report peut porter sur des crédits d’engagement et de paiement (article 9, paragraphe 3); et

– crédits reconstitués à la suite de dégagements: il s’agit de la réinscription de crédits d’engagement concernant les Fonds structurels ayant fait l’objet d’un dégagement. Cette réinscription peut avoir lieu exceptionnellement en cas d’erreur de la part de la Commission ou si le montant se révèle indispensable à la réalisation du programme (article 157 du règlement financier);

- les recettes affectées se composent de:

– restitutions de montants qui correspondent à des recettes affectées au poste budgétaire ayant subi la dépense initiale et qui peuvent bénéficier d’un report illimité;

– crédits AELE: l’accord sur l’Espace économique européen prévoit une participation financière de ses membres à certaines activités du budget de l’UE. Les postes budgétaires concernés ainsi que les montants prévus sont publiés à l’annexe III du budget de l’UE. Les postes concernés sont majorés de la participation AELE. Les crédits non utilisés à la fin de l’exercice sont annulés et restitués aux pays EEE;

– recettes de tiers/autres pays ayant signé des accords avec l’Union européenne qui prévoient une participation financière aux activités de l’UE. Les montants ainsi reçus sont considérés comme des recettes provenant des tiers, affectées aux postes budgétaires concernés (souvent dans le cadre de la recherche), et peuvent bénéficier d’un report illimité (articles 10 et 18, paragraphe 1, points a) et d), du règlement financier);

– travaux tiers: dans le cadre de leurs activités de recherche, les centres de recherche de l’UE peuvent effectuer des travaux pour des organismes externes (article 161, paragraphe 2, du règlement financier). Comme les recettes de tiers, les travaux tiers sont affectés à certains postes budgétaires et bénéficient d’un report illimité (articles 10 et 18, paragraphe 1, point d), du règlement financier); et

– crédits reconstitués suite à des reversements d’acompte: il s’agit de fonds de l’UE remboursés par leurs destinataires, qui peuvent bénéficier d’un report illimité. Dans le domaine des Fonds structurels, la réinscription se fait sur décision de la Commission (article 18, paragraphe 2, du règlement financier et article 228 de ses modalités d’exécution).

1.4.3 Composition des crédits disponibles

Crédits définitifs du budget = crédits initialement votés au budget + crédits des budgets rectificatifs + virements;

– Crédits additionnels = recettes affectées (voir ci-dessus) + crédits reportés de l’exercice précédent ou reconstitués à la suite de dégagements;

– Total crédits autorisés = crédits définitifs du budget + crédits additionnels;

– Crédits de l’exercice (tels qu’utilisés pour calculer le résultat de l’exécution du budget) = crédits définitifs du budget + recettes affectées.

1.5 EXÉCUTION BUDGÉTAIRE

L’exécution du budget est régie par le règlement financier, qui dispose, en son article 48, paragraphe 1 er , les règles suivantes: «la Commission exécute le budget […] conformément au présent règlement financier, sous sa propre responsabilité et dans la limite des crédits alloués». L’article 50 précise que la Commission reconnaît aux autres institutions les pouvoirs nécessaires à l’exécution des sections du budget qui les concernent.

1.6 ENGAGEMENTS RESTANT À LIQUIDER (RAL)

L’introduction des crédits dissociés a été à l’origine du développement d’un écart entre les engagements contractés et les paiements effectués: en effet, cet écart, correspondant aux engagements restant à liquider, représente le décalage dans le temps entre le moment où les engagements sont contractés et le moment où les paiements correspondants sont liquidés.

2. EXPLICATION DES ÉTATS SUR L’EXÉCUTION DU BUDGET

2.1 RÉSULTAT DE L’EXÉCUTION DU BUDGET DE L’EXERCICE (tableau 1)

2.1.1 Généralités

Les ressources propres sont comptabilisées sur la base des montants dont sont crédités, au cours de l’exercice, les comptes ouverts au nom de la Commission par les administrations des États membres. Les recettes incluent également le solde budgétaire de l’exercice précédent, lorsque celui-ci est positif (excédent). Les autres recettes sont prises en compte sur la base des montants effectivement perçus au cours de l’exercice.

Pour le calcul du résultat budgétaire de l’exercice, les dépenses comprennent les paiements sur crédits de paiement de l’exercice auxquels s’ajoutent les crédits de paiement du même exercice reportés à l’exercice suivant. Les paiements effectués sur crédits de paiement de l’exercice sont ceux qui ont été exécutés par le comptable au plus tard le 31 décembre de l’exercice. Pour le Fonds européen agricole de garantie, les paiements pris en compte sont ceux effectués par les États membres du 16 octobre 2008 au 15 octobre 2009, pour autant que leur engagement et leur ordonnancement soient parvenus au Comptable au plus tard le 31 janvier 2010. Les dépenses du FEAGA peuvent faire l’objet d’une décision de conformité ultérieure suite aux contrôles effectués dans les États membres.

Le résultat de l’exécution du budget de l’exercice comprend deux composantes: le résultat de l’Union européenne et le résultat de la participation des pays de l’AELE membres de l’EEE. Aux termes de l’article 15 du règlement (CE, Euratom) n° 1150/2000 sur les ressources propres, ce résultat est constitué par la différence entre:

– l’ensemble des recettes budgétaires perçues au titre de cet exercice;

– et le montant des paiements effectués sur les crédits de cet exercice, augmenté du montant total des crédits du même exercice reportés à l’exercice suivant.

Cette différence est augmentée ou diminuée:

– du montant net qui résulte des annulations de crédits de paiements reportés des exercices antérieurs, et des dépassements éventuels, en paiements, dus à la variation des cours de l’euro, des crédits non dissociés reportés de l’exercice précédent;

– et du solde qui résulte des gains et des pertes de change enregistrés pendant l’exercice.

Le résultat de l’exécution du budget est restitué l’année suivante aux États membres: il est porté en déduction des montants dont ils sont redevables pour cet exercice.

Les crédits reportés de l’exercice précédent relatifs à des participations de tiers et à des travaux pour des tiers, qui, par nature, ne tombent jamais en annulation, sont repris sous les crédits additionnels de l’exercice. Cela explique la différence entre le montant des crédits reportés de l’exercice précédent repris dans les états sur l’exécution du budget 2009 et le montant des crédits reportés à l’exercice suivant figurant dans les états sur l’exécution du budget 2008. Les crédits de paiement de réemploi et les crédits reconstitués à la suite de reversements d’acomptes ne font pas partie du calcul du résultat de l’exercice.

Les crédits de paiement reportés comprennent: les reports de droit et les reports par décision. La rubrique annulation des crédits de paiement inutilisés reportés de l’exercice précédent fait apparaître les annulations de crédits reportés de droit et par décision. Elle comprend également la diminution des crédits de recettes affectées et reportés à l’exercice suivant par rapport à 2008.

2.1.2 Rapprochement entre le compte de résultat économique et le résultat de l’exécution du budget

Le résultat économique de l’exercice est calculé selon les principes de la comptabilité d’exercice. Or, le résultat de l’exécution du budget est établi sur la base d’une comptabilité de caisse modifiée, conformément au règlement financier. Tous deux mesurant le résultat des mêmes opérations sous-jacentes, il est utile de vérifier leur concordance par un rapprochement. Le tableau ci-dessous présente ce rapprochement, sous la forme d’une ventilation des éléments de rapprochement entre recettes et dépenses.

|RAPPROCHEMENT : RÉSULTAT ÉCONOMIQUE – RÉSULTAT DE L’EXÉCUTION DU BUDGET 2009|

||millions d'EUR|

|2009|2008|

|||

RÉSULTAT ÉCONOMIQUE DE L’EXERCICE|4 457|12 686|

|||

Recettes|||

Droits constatés en cours d’exercice mais non encore recouvrés|(2 806)|(4 685)|

Droits constatés au cours des exercices antérieurs et recouvrés au cours de l’exercice|2 563|3 485|

Produits à recevoir (nets)|436|(724)|

|||

Dépenses|||

Charges à reporter (nettes)|5 381|6 353|

Charges de l’exercice précédent payées au cours de l’exercice|(432)|(219)|

Effet net des préfinancements|(9 458)|(16 446)|

Crédits de paiement reportés à l’exercice suivant|(1 759)|(3 914)|

Paiements effectués sur crédits reportés et annulations de crédits paiement inutilisés|4 573|1 182|

Variations des provisions|(329)|4 316|

Divers|(153)|(88)|

|||

Résultat économique agences + CECA|(209)|(136)|

|||

RÉSULTAT DE L’EXÉCUTION DU BUDGET DE L’EXERCICE|2 264|1 810|

|||

Éléments de rapprochement - recettes

Les recettes effectives d’un exercice budgétaire correspondent aux recettes encaissées sur les droits constatés au cours de l’exercice et aux encaissements sur les droits restant à recouvrer d’exercices précédents. Par conséquent, les droits constatés en cours d’exercice mais non encore recouvrés doivent être déduits du résultat économique aux fins du rapprochement, puisqu’ils ne font pas partie des recettes budgétaires. En revanche, les droits constatés antérieurement à l’exercice et recouvrés au cours de l’exercice doivent être ajoutés au résultat économique aux fins du rapprochement.

Les produits nets à recevoir consistent principalement en recettes à percevoir au titre des prélèvements agricoles, des ressources propres et des intérêts et dividendes. Seul l’effet net, à savoir les produits à recevoir de l’exercice en cours moins les encaissements sur les produits à recevoir de l’exercice précédent, est pris en considération.

Éléments de rapprochement - dépenses

Les charges nettes à reporter consistent principalement en régularisations de fin d’exercice qui concernent des dépenses éligibles exposées par les bénéficiaires des fonds de l’UE mais n’ayant pas encore été déclarées à l’UE.

Tandis que les charges à reporter ne sont pas considérées comme des dépenses budgétaires, les paiements effectués au cours de l’exercice et concernant des factures enregistrées antérieurement à celui-ci font partie des dépenses budgétaires de l’exercice.

L’effet net des préfinancements tient compte à la fois (1) des nouveaux préfinancements versés au cours de l’exercice et comptabilisés en dépenses budgétaires de l’exercice et (2) de tous les préfinancements apurés au cours de l’exercice ou d’exercices antérieurs par l’acceptation de dépenses éligibles. Les seconds constituent des charges comptables, mais non des dépenses budgétaires, puisque les préfinancements initiaux avaient déjà été considérés comme des dépenses budgétaires lors du versement.

Outre les paiements effectués sur les crédits d’un exercice, les crédits reportés à l’exercice suivant doivent également être pris en considération dans le calcul du résultat budgétaire (conformément à l’article 15 du règlement n° 1150/2000). La même règle s’applique aux paiements exécutés sur les crédits reportés d’exercices précédents ainsi qu’aux annulations de crédits de paiements inutilisés.

Les variations des provisions concernent des estimations de fin d’exercice enregistrées dans la comptabilité d’exercice (portant essentiellement sur les avantages du personnel), qui sont sans incidence sur la comptabilité budgétaire. Les autres éléments de rapprochement comprennent entre autres les amortissements, les acquisitions d’actifs, les paiements au titre des locations et les participations financières, qui font l’objet de traitements différents en comptabilité budgétaire et en comptabilité d’exercice.

Enfin, les résultats économiques des agences et de la CECA , initialement intégrés dans le résultat économique consolidé, doivent en être déduits puisque l’exécution des budgets de ces deux entités n’est pas prise en compte dans le résultat budgétaire consolidé.

2.2 COMPARAISON ENTRE LES PRÉVISIONS BUDGÉTAIRES ET LES DONNÉES EFFECTIVES (tableau 2)

Dans le budget adopté initialement, signé par le président du Parlement européen le 18 décembre 2008, le montant des crédits de paiement était fixé à 116,096 milliards d'EUR, et le montant à financer par des ressources propres atteignait un total de 114,736 milliards d'EUR. Il est à noter que les montants estimatifs des recettes et dépenses inscrites au budget initial font l’objet de corrections en cours d’exercice budgétaire, par la voie de budgets rectificatifs. Les ajustements opérés sur les montants de ressources propres RNB réclamés aux États membres assurent l’équilibre entre les recettes et les dépenses budgétaires. Conformément au principe de l’équilibre budgétaire, les recettes et les dépenses (crédits de paiement) inscrites au budget doivent être en équilibre.

Recettes:

En 2009, dix budgets rectificatifs ont été adoptés, portant finalement le total des recettes du budget 2009 à 113,035 milliards d'EUR. Ce montant a été financé par des ressources propres à hauteur de 110,238 milliards d'EUR (soit 4,498 milliards d'EUR de moins que prévu initialement) et par d’autres recettes pour le solde. Cette diminution du besoin en ressources propres était la résultante de plusieurs facteurs, dont l’inclusion dans les recettes d’une somme de 1,796 milliard d'EUR provenant de l’excédent de l’exercice précédent ainsi qu’un effet conjoint d’une diminution des crédits de paiement et d’une révision à la hausse des prévisions de recettes dans le budget rectificatif n° 10/2009, entraînant une diminution supplémentaire des ressources propres de 2,888 milliards d'EUR.

En ce qui concerne les ressources propres traditionnelles, il convient de noter que le taux de recouvrement de celles-ci était très proche du montant estimatif. Cela s’explique par le fait que les estimations budgétaires ont été revues au moment de l’établissement du budget rectificatif n° 6/2009 (diminution de 5,226 milliards d'EUR) et du budget rectificatif n° 10/2009 (diminution de 600 millions d'EUR). Ces ajustements se fondaient principalement sur les nouvelles prévisions macroéconomiques du printemps 2009, moins optimistes que les précédentes, et sur l’évolution des recouvrements effectifs des contributions.

Les montants de ressources TVA et RNB versés par les États membres ont aussi été très proches des estimations budgétaires finales. Les différences entre montants prévisionnels et paiements effectifs s’expliquent par l’écart entre les taux de change de l’euro utilisés pour la confection du budget et les taux en vigueur au moment où les États membres qui ne font pas partie de l’UEM ont procédé aux paiements.

Dépenses:

Le budget 2009 est resté sous le signe de la transition entre deux cadres financiers pluriannuels. Les crédits d’engagement ont reflété les orientations définies en matière de dépenses pour la nouvelle période de programmation 2007-2013, alors que la part relative aux demandes de paiement se rapportant encore au cadre financier 2000-2006 était proche de 12 %.

Pour ce qui est des engagements, le budget initial et, par conséquent, les objectifs politiques fixés étaient pratiquement réalisés selon les prévisions. Le taux d’exécution, si l’on exclut la réserve non utilisée (447 millions d'EUR pour le Fonds d’ajustement à la mondialisation et 56 millions d'EUR pour l’aide d’urgence) était de 99,6 % du budget, taux légèrement ajusté au cours de l’exercice. S'agissant de la rubrique 2, Ressources naturelles, les engagements ont été augmentés de 259 millions d'EUR (à savoir une hausse du plan de relance de 600 millions d'EUR pour le développement rural, une réduction de fin d’exercice de 390 millions d'EUR, ainsi qu’une augmentation de 49 millions d'EUR pour les mesures contre la fièvre catarrhale ovine). La rubrique 5, Administration, a diminué de 55 millions d'EUR. Ces montants additionnés représentent une augmentation de seulement 0,15 % par rapport au budget initial, si l’on ne tient pas compte de la hausse de 615 millions d'EUR pour le Fonds de stabilité européenne (s’agissant d’une réserve pour les dépenses imprévisibles). Le taux d’exécution des paiements, en excluant la réserve pour aides d’urgence inutilisée, était de 95 % du budget initial et de 97 % du budget définitif. Les principales réductions de crédits de paiement ont été réalisées par le biais des budgets rectificatifs, à la rubrique la, Compétitivité, avec un total de 783 millions d'EUR (dont 448 millions d'EUR pour la Recherche), à la rubrique 2, Ressources naturelles, soit 2,632 milliards d'EUR (2,192 milliards d'EUR pour le développement rural) et 244 millions d'EUR pour l’Élargissement.

Les crédits votés et non utilisés, en excluant les réserves, se montaient à 2,395 milliards d'EUR et se composaient principalement du Fonds social européen (674 millions d'EUR pour la convergence et 248 millions d'EUR pour la compétitivité régionale), de l’instrument de préadhésion (142 millions d'EUR), de l’administration de la Commission (394 millions d'EUR) et de la compétitivité (377 millions d'EUR répartis sur l’ensemble de la rubrique la).

Le rapport de la Commission sur la gestion budgétaire et financière 2009 présente, dans ses parties A, qui offre une vue d’ensemble du budget, et B, qui traite de chaque rubrique du cadre financier, une analyse détaillée des ajustements budgétaires, du contexte dans lequel ils ont été opérés, de leur motivation et de leurs répercussions.

2.3 RECETTES (Tableau 3)

Les recettes du budget général de l’Union européenne relèvent de deux catégories principales: les ressources propres et les autres recettes. C’est ce que prévoit l’article 311 du traité sur le fonctionnement de l’Union européenne, qui indique que «le budget est, sans préjudice des autres recettes, intégralement financé par des ressources propres». La majeure partie des dépenses budgétaires est financée par les ressources propres. Les autres recettes ne représentent qu’une petite partie du financement total.

Il existe trois sortes de ressources propres: les ressources propres traditionnelles, la ressource TVA et la ressource RNB. Les ressources propres traditionnelles comprennent, à leur tour, les cotisations «sucre» ainsi que les droits de douane. Un mécanisme de correction en faveur du Royaume-Uni ainsi qu’une réduction brute des contributions RNB annuelles des Pays-Bas et de la Suède fait aussi partie intégrante du système des ressources propres.

L’attribution des ressources propres se fait dans le respect des règles énoncées dans la Décision du Conseil n° 2007/436/CE, Euratom du 7 juin 2007 relative au système des ressources propres de l’Union européenne (DRP 2007). La DRP 2007 est entrée en vigueur le 1 er mars 2009. Cependant, elle a pris effet à compter du 1 er janvier 2007. Par conséquent, les effets rétroactifs ont été pris en compte dans l’exercice budgétaire de 2009.

2.3.1 Ressources propres traditionnelles

Ressources propres traditionnelles: tout montant de ressources propres traditionnelles constaté doit être repris dans l’un ou l’autre des livres comptables tenus par les autorités compétentes:

– dans la comptabilité «normale» prévue à l’article 6, paragraphe 3, point a), du règlement (CE, Euratom) n° 1150/2000: tout montant recouvré ou garanti;

– dans la comptabilité «séparée» prévue à l’article 6, paragraphe 3, point b), du règlement (CE, Euratom) n° 1150/2000: tout montant non encore recouvré et/ou non garanti; les montants garantis mais contestés peuvent également être inscrits dans cette comptabilité.

Pour la comptabilité séparée, les États membres transmettent à la Commission un relevé trimestriel, qui inclut:

– le solde restant à recouvrer le trimestre précédent;

– les montants recouvrés pendant le trimestre en question;

– les rectifications d’assiette (corrections/annulations) pendant le trimestre en question;

– les montants mis en non-valeur;

– le solde restant à recouvrer à la fin du trimestre en question.

Les ressources propres traditionnelles doivent être saisies dans le compte de la Commission auprès de son trésor ou de l’organisme désigné par l’État membre au plus tard le premier jour ouvrable après le 19 du deuxième mois suivant celui au cours duquel les droits ont été établis (ou recouvrés dans le cas de la comptabilité séparée). Les États membres retiennent, à titre de frais de perception, 25 % des ressources propres traditionnelles. Les créances éventuelles sur ressources propres sont ajustées selon la probabilité de leur recouvrement.

2.3.2 Ressources TVA et ressources RNB

Les ressources propres provenant de la TVA résultent de l’application d’un taux uniforme, valable pour tous les États membres, à l’assiette harmonisée de la TVA, déterminée selon les règles de l’article 2, paragraphe 1, point b), de la DRP 2007. Le taux uniforme est fixé à 0,30 %, excepté pour la période 2007-2013, où le taux d’appel pour l’Autriche est fixé à 0,225 %, à 0,15 % pour l’Allemagne et à 0,10 % pour les Pays-Bas et la Suède. L’assiette TVA est plafonnée à 50 % du RNB pour tous les États membres.

Les ressources propres provenant de la TVA résultent de l’application d’un taux uniforme, valable pour tous les États membres, à l’assiette harmonisée de la TVA, déterminée selon les règles de l’article 2, paragraphe 1, point c), de la décision du Conseil du 29 septembre 2000. L’assiette TVA est plafonnée à 50 % du RNB pour tous les États membres.

La ressource RNB est une ressource variable destinée à fournir les recettes nécessaires à la couverture, lors d’un exercice particulier, des dépenses excédant le montant perçu grâce aux ressources propres traditionnelles, aux ressources TVA et aux recettes diverses. Les recettes résultent de l’application d’un taux uniforme à la somme du RNB de tous les États membres. Les ressources TVA et RNB sont déterminées sur la base des prévisions relatives aux assiettes TVA et RNB établies au moment de l’élaboration de l’avant-projet de budget. Ces prévisions font ensuite l’objet d’une révision et la mise à jour est effectuée au cours de l’exercice en question par un budget rectificatif.

Les données finales relatives aux assiettes TVA et RNB sont disponibles au cours de l’exercice suivant l’exercice concerné. La Commission calcule les différences entre les montants dus par les États membres en fonction des assiettes réelles et les sommes qu’ils ont effectivement versées sur la base des prévisions (révisées). Ces soldes TVA et RNB, positifs ou négatifs, sont appelés par la Commission auprès des États membres pour le premier jour ouvrable du mois de décembre de l’exercice suivant l’exercice en question. Sauf réserve formulée, des corrections peuvent être apportées aux assiettes TVA et RNB au cours des quatre exercices suivants. Sauf réserve formulée, des corrections peuvent être apportées aux assiettes TVA et RNB au cours des quatre exercices suivants. Les soldes calculés antérieurement sont adaptés et la différence est appelée en même temps que les soldes TVA et RNB pour l’exercice précédent.

À l’occasion des contrôles des relevés TVA et des données relatives au RNB, la Commission peut adresser aux États membres des réserves sur certains points pouvant avoir une incidence sur leur contribution aux ressources propres. Ces réserves peuvent être motivées, par exemple, par l’absence de données acceptables ou par la nécessité de développer une méthode adéquate. Elles doivent être considérées comme des créances potentielles sur les États membres, dont le montant est incertain du fait que leur incidence financière ne peut être estimée avec précision. Lorsque le montant de ces créances peut être déterminé, les ressources TVA et RNB correspondantes sont appelées, soit en rapport avec les soldes TVA ou RNB, soit via des appels de fonds individuels.

2.3.3 Correction britannique

Ce mécanisme réduit les versements de ressources propres du Royaume-Uni proportionnellement à son «déséquilibre budgétaire» et augmente les versements de ressources propres des autres États membres dans la même proportion. Le mécanisme de correction des déséquilibres budgétaires en faveur du Royaume-Uni a été institué par le Conseil européen de Fontainebleau (juin 1984) et par la décision relative aux ressources propres du 7 mai 1985 qui en a résulté. Le but de ce mécanisme était de réduire le déséquilibre budgétaire du Royaume-Uni au moyen d’une diminution de ses versements à l’UE. L’Allemagne, l’Autriche, la Suède et les Pays-Bas bénéficient d’un financement réduit de la correction (restreint à un quart de leur part normale).

2.3.4 Réduction brute concernant les Pays-Bas et la Suède

En vertu de la DRP 2007, les Pays-Bas et la Suède bénéficient d’une réduction brute de leur contribution RNB annuelle pour la période 2007-2013. La réduction brute, soit 605 millions d'EUR pour les Pays-Bas et 150 millions d'EUR pour la Suède (prix 2004), est ajustée aux prix courants après application d’un déflateur du PIB exprimé en euros pour l’UE et est accordée après calcul de la correction en faveur du Royaume-Uni et de son financement.

2.3.5 Ajustement pour la mise en œuvre de la DRP 2007 pour les exercices 2007 et 2008

Selon l’article 11 de la DRP 2007, la décision prend effet à compter du 1 er janvier 2007, après son entrée en vigueur. Par conséquent, le financement relatif aux exercices 2007 et 2008 a dû être recalculé en fonction des nouvelles règles. L’ajustement (différences entre l’ancienne et la nouvelle DRP concernant les exercices 2007 et 2008) a été inscrit au budget rectificatif n° 3/2009 et exécuté sous la forme d’un versement unique effectué le 1 er juin 2009. On trouvera de plus amples informations sur l’exécution des recettes dans le rapport sur la gestion budgétaire et financière de l’exercice 2009.

2.4 DÉPENSES (tableaux 4 à 13)

2.4.1 Cadre financier 2007-2013 La présente section décrit les principales catégories de dépenses de l’UE, ventilées par rubrique du cadre financier 2007-2013. L’exercice 2009 est le troisième à avoir été couvert par le cadre financier 2007-2013. Le plafond total des crédits d’engagement s’élevait pour 2009 à 134,722 milliards d'EUR, ce qui représente 1,13 % du RNB. Le plafond correspondant des crédits de paiement s’élevait à 120,445 milliards d'EUR, soit. 1,01 % du RNB. Le tableau ci-dessus présente le cadre financier aux prix courants estimés pour 2013.

|millions d'EUR|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Croissance durable|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2. Conservation et gestion des ressources naturelles|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. Citoyenneté, liberté, sécurité et justice|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. L’Union européenne en tant que partenaire mondial|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Administration|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Compensations|445|207|210|0|0|0|0|

Crédits d’engagement:|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Total crédits de paiement:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Rubrique 1 – Croissance durable

Cette rubrique est divisée en deux volets, distincts mais interdépendants:

– 1a. la compétitivité pour la croissance et l’emploi, regroupant les dépenses consacrées à la recherche et à l’innovation, à l’éducation et à la formation, aux réseaux transeuropéens, à la politique sociale, au marché intérieur et à ses politiques associées;

– 1b. la cohésion pour la croissance et l’emploi, qui vise à soutenir la convergence des États membres et des régions les moins développés, la stratégie de l’UE pour un développement durable en dehors des régions les moins prospères et la coopération interrégionale.

Rubrique 2 – Conservation et gestion des ressources naturelles

La rubrique 2 comprend la politique agricole commune et la politique de la pêche, ainsi que les mesures en faveur du développement rural et de l’environnement, en particulier Natura 2000. Le montant pris en compte pour la politique agricole commune (PAC) reflète l’accord intervenu lors du Conseil européen de Bruxelles d’octobre 2002.

Rubrique 3 – Citoyenneté, liberté, sécurité et justice

La nouvelle rubrique 3 (Citoyenneté, liberté, sécurité et justice) reflète l’importance croissante de certains domaines dans lesquels l’UE s’est vu attribuer de nouvelles tâches, à savoir: la justice et les affaires intérieures, la protection des frontières, la politique d’immigration et d’asile, la santé publique et la protection des consommateurs, la culture et la jeunesse, l’information et le dialogue avec les citoyens. Cette rubrique est divisée en deux composantes: 3a. Liberté, sécurité et justice et 3b. Citoyenneté.

Rubrique 4 – L’UE en tant que partenaire mondial

La rubrique 4 couvre toutes les actions extérieures, y compris les instruments de préadhésion. Alors que la Commission avait proposé l’intégration du FED dans le budget de l’Union, le Conseil européen et le Parlement européen ont décidé que les deux budgets devaient rester séparés.

Rubrique 5 - Administration

La rubrique 5 comprend les dépenses administratives de toutes les institutions, les pensions et les écoles européennes. Pour les institutions autres que la Commission, ces frais constituent l’intégralité de leurs dépenses, mais les agences et autres organismes ont à la fois des dépenses administratives et opérationnelles.

Rubrique 6 - Compensations

Conformément à l’accord politique en vertu duquel les nouveaux États membres ne doivent pas devenir contributeurs nets au budget au tout début de leur adhésion, une compensation a été prévue sous cette rubrique. Ce montant a été mis à leur disposition par voie de transferts en leur faveur, en vue d’équilibrer leurs recettes et contributions budgétaires.

2.4.2 Domaines politiques

Dans le cadre de la gestion par activités (GPA), la Commission a introduit l’établissement du budget par activités (EBA) dans ses processus de planification et de gestion. L’EBA suppose une structure budgétaire dans laquelle les titres du budget correspondent à des domaines politiques et les chapitres à des activités. Le principal objectif de l’établissement du budget sur la base des activités est de définir un cadre clair permettant de traduire les objectifs politiques de la Commission en actions, que ce soit par des moyens législatifs, financiers ou par tout autre moyen d’action politique. En structurant les travaux de la Commission autour des activités, on obtient une image précise des engagements de l’institution, tout en créant un cadre commun propice à la définition des priorités. Les ressources sont affectées aux priorités au cours de la procédure budgétaire et les activités sont utilisées comme des éléments de base aux fins de l’établissement du budget. En créant un tel lien entre les activités et les ressources qui leur sont consacrées, l’EBA vise à renforcer l’efficience et l’efficacité de l’utilisation des ressources à la Commission.

Les domaines politiques pourraient se définir comme des groupements homogènes d’activités constituant des parties des travaux de la Commission qui ont une importance pour le processus de prise de décision. Chaque domaine politique correspond généralement à une DG, et regroupe en moyenne 6 ou 7 activités distinctes. Les domaines politiques sont essentiellement opérationnels puisque leurs activités centrales sont réalisées au bénéfice de tiers dans leur domaine d’activité respectif. Le budget opérationnel est complété par les dépenses administratives nécessaires, pour chaque domaine politique.

Pour plus d’informations sur l’exécution des dépenses, on se reportera au rapport sur la gestion budgétaire et financière 2009.

2.5 INSTITUTIONS ET AGENCES (tableaux 14 à 18)

Les états consolidés sur l’exécution du budget général de l’Union européenne recouvrent, comme pour les exercices précédents, l’exécution budgétaire de toutes les institutions, étant donné que le budget de l’UE inclut un budget séparé pour chaque institution. Les agences ne disposent pas de budgets distincts à l’intérieur du budget de l’UE; elles sont partiellement financées au moyen d’une subvention provenant du budget de la Commission.

Afin de présenter toutes les données budgétaires pertinentes pour les agences, le volet budgétaire des comptes annuels consolidés comprend des états séparés sur l’exécution des budgets respectifs des agences traditionnelles consolidées.

(...PICT...)|KOMMISSIONEN FOR DE EUROPÆISKE FÆLLESSKABER|

Bruxelles, den 20.7.2010

SEK(2010) 963 endelig

MEDDELELSE FRA KOMMISSIONEN TIL EUROPA-PARLAMENTET, RÅDET OG REVISIONSRETTEN

ÅRSREGNSKAB FOR DEN EUROPÆISKE UNION REGNSKABSÅRET 2009 Konsolideret årsregnskab og konsolideret beretning om budgetgennemførelsen

INDHOLDSFORTEGNELSE

NOTE TIL DET KONSOLIDEREDE ÅRSREGNSKAB 4

(...)

GENNEMFØRELSE AF EU'S BUDGET OG REGNSKABSAFLÆGGELSE 5

(...)

DEL I: KONSOLIDERET ÅRSREGNSKAB FOR DEN EUROPÆISKE UNION OG FORKLARENDE BEMÆRKNINGER 13

(...)

BALANCE 14

(...)

RESULTATOPGØRELSE 15

(...)

PENGESTRØMSOPGØRELSE 16

(...)

BEVÆGELSER I NETTOAKTIVER 17

(...)

BEMÆRKNINGER TIL ÅRSREGNSKABET 18

(...)

1. VÆSENTLIGE REGNSKABSPOLITIKKER 19

(...)

2. BEMÆRKNINGER TIL BALANCEN 34

(...)

3. BEMÆRKNINGER TIL RESULTATOPGØRELSEN 61

(...)

4. BEMÆRKNINGER TIL PENGESTRØMSOPGØRELSEN 73

(...)

5. ELEMENTER UDEN FOR BALANCEN 74

(...)

6. FINANSIELLE KORREKTIONER OG INDDRIVELSER EFTER PÅVISNING AF UREGELMÆSSIGHEDER 84

(...)

7. FINANSIEL RISIKOSTYRING 103

(...)

8. OPLYSNINGER OM AFHÆNGIGE PARTER 112

(...)

9. BEGIVENHEDER EFTER BALANCEDATOEN 114

(...)

10. KONSOLIDEREDE ENHEDER 115

(...)

11. IKKE- K ONSOLIDEREDE ENHEDER 116

(...)

DEL II: KONSOLIDERET BERETNING OM GENNEMFØRELSEN AF DEN EUROPÆISKE UNIONS BUDGET OG FORKLARENDE BEMÆRKNINGER 118

(...)

KONSOLIDERET BERETNING OM BUDGETGENNEMFØRELSEN 119

(...)

FORKLARENDE BEMÆRKNINGER TIL DEN KONSOLIDEREDE BERETNING OM BUDGETGENNEMFØRELSEN 138

(...)

1. BUDGETPRINCIPPER, -STRUKTURER OG -BEVILLINGER 139

(...)

2. FORKLARING TIL BERETNING OM BUDGETGENNEMFØRELSEN 143

(...)

NOTE TIL DET KONSOLIDEREDE ÅRSREGNSKAB

Den Europæiske Unions konsoliderede årsregnskab for regnskabsåret 2009 er udarbejdet på grundlag af de oplysninger, som de andre institutioner og organer har fremlagt, i henhold til artikel 129, stk. 2, i finansforordningen vedrørende Den Europæiske Unions almindelige budget. Jeg erklærer herved, at regnskabet er udarbejdet i overensstemmelse med afsnit VII i finansforordningen og med de regnskabsprincipper, -regler og -metoder, som er beskrevet i bilaget til årsregnskabet.

Jeg har fra regnskabsførerne for de pågældende institutioner og organer, som har attesteret pålideligheden heraf, modtaget alle de oplysninger, der var nødvendige for udarbejdelsen af regnskabet, som viser Den Europæiske Unions aktiver og passiver og budgetgennemførelsen.

Jeg attesterer herved, at jeg på grundlag af disse oplysninger og den kontrol, jeg har anset for at være nødvendig for underskrivelsen af Europa-Kommissionens regnskab, har rimelig sikkerhed for, at regnskabet på alle væsentlige punkter giver et retvisende billede af Den Europæiske Unions finansielle stilling.

(underskrevet) Philippe Taverne Regnskabsfører for Europa-Kommissionen

GENNEMFØRELSE AF EU'S BUDGET OG REGNSKABSAFLÆGGELSE

1. FORBEREDELSE AF DET ÅRLIGE BUDGET

Via EU's budget finansieres en lang række politikker og programmer i EU. I overensstemmelse med medlemsstaternes prioriteringer gennemfører Kommissionen specifikke programmer, aktiviteter og projekter på det pågældende område. Der kan være tale om støtte til uddannelsesprogrammer for studerendes og læreres mobilitet, projekter, der har til formål at støtte et bedre arbejdsmiljø for arbejdstagere i EU, og forbedring af kontrollen ved de ydre grænser.

Mere end 90 % af EU's budget bruges til at finansiere de EU-politikker og -aktiviteter, som alle medlemsstaterne er enedes om. Den direkte forbindelse mellem årsbudgettet og EU's politikker sikres via en aktivitetsbaseret budgetlægning. Den aktivitetsbaserede budgetkontoplan, der første gang blev indført i budgettet for 2004, gør det muligt at foretage en tydelig indkredsning af EU's politikområder og det samlede beløb, der er afsat til hvert af disse områder.

Politikområderne er underopdelt i ca. 200 aktiviteter, hvoraf mere end 110 omfatter aktionsbudgetposter og dermed er afspejlet i budgetkontoplanen som budgetkapitler. Disse politikområder er overvejende operationelle, da der i de fleste tilfælde er tale om aktiviteter til fordel for eksterne støttemodtagere inden for de forskellige aktivitetsområder. Der er dog en række horisontale politikområder, som skal sikre, at Kommissionen fungerer ordentligt, f.eks. koordinering og juridisk vejledning og budget. Den aktivitetsbaserede budgetstruktur giver fælles begrebsmæssige rammer for at prioritere, planlægge, budgettere, overvåge og rapportere, hvilket først og fremmest har til formål at sikre en mere effektiv og økonomisk anvendelse af ressourcerne.

Den interne procedure for vedtagelsen af forslaget til budget starter med, at Kommissionen forbereder budgetforslaget og videresender det til Rådet, der kan foretage ændringer, hvis det finder det nødvendigt. Det ændrede budgetforslag sendes derefter til Europa-Parlamentet, som kan foreslå ændringer eller acceptere eller forkaste forslaget. Når der er opnået enighed om alle ændringer, og disse er indarbejdet (herunder om nødvendigt et helt nyt forslag til budget udarbejdet af Kommissionen), vedtager Europa-Parlamentet det i midten af december. Europa-Parlamentets formand erklærer budgettet for vedtaget, hvorefter det kan gennemføres.

2. HVORDAN FINANSIERES EU?

EU finansieres ved hjælp af to hovedkategorier af indtægter, nemlig egne indtægter og diverse indtægter.

2.1 Egne indtægter og tilgodehavender

Egne indtægter tilgår automatisk EU, således at EU kan finansiere sit budget, uden at det er nødvendigt, at de nationale myndigheder træffer særlige beslutninger herom. De samlede egne indtægter, der er nødvendige til finansiering af budgettet, bestemmes af de samlede udgifter minus andre indtægter. De samlede egne indtægter må ikke overstige 1,24 % (1,23 % fra og med 2010) af EU's bruttonationalindkomst (BNI). Egne indtægter kan opdeles på følgende kategorier:

1) Traditionelle egne indtægter består af told samt landbrugs- og sukkerafgifter. De traditionelle egne indtægter betales af de økonomiske aktører og opkræves på EU's vegne af medlemsstaterne. Medlemsstaterne beholder dog 25 % af de traditionelle egne indtægter til dækning af deres opkrævningsudgifter. Told opkræves ved import af varer fra tredjelande, og satserne er fastsat i den fælles toldtarif. Sukkerafgifterne betales af sukkerproducenterne for at finansiere eksportrestitutionerne for sukker. De traditionelle egne indtægter beløber sig til ca. 13 % af de samlede egne indtægter.

2) De egne indtægter baseret på moms opkræves af medlemsstaternes momsgrundlag, som til dette formål harmoniseres i overensstemmelse med EU-reglerne. Det er den samme procent, der opkræves af hver enkelt medlemsstats momsgrundlag. Det momsgrundlag, der tages i betragtning, kan dog aldrig udgøre mere end 50 % af den pågældende medlemsstats BNI. De momsbaserede indtægter beløber sig sædvanligvis til ca. 12 % af de samlede egne indtægter.

3) Indtægten baseret på bruttonationalindkomsten (BNI) anvendes til at afbalancere budgettets indtægter og udgifter, dvs. til at finansiere den del af budgettet, der ikke dækkes af andre indtægter. Det er den samme procent, der opkræves af hver enkelt medlemsstats BNI, hvilket fastsættes i overensstemmelse med EU-bestemmelserne. Den BNI-baserede indtægt beløber sig sædvanligvis til ca. 75 % af de samlede egne indtægter.

For så vidt angår betalingen af disse beløb, omfatter et særskilt regnskab traditionelle egne indtægter, som er konstateret af medlemsstaterne i henhold til artikel 6, stk. 3, litra b), i Rådets forordning nr. 1150/2000, men ikke stillet til rådighed for EU, fordi de endnu ikke er inddrevet, der ikke er stillet sikkerhed for dem, eller de er blevet anfægtet. Hver medlemsstat sender hvert kvartal Kommissionen en oversigt over dette regnskab med angivelse for hver indtægtstype af:

– den saldo, der ikke er inddrevet for foregående kvartal

– de beløb, der er inddrevet i løbet af det pågældende kvartal

– korrektioner af beregningsgrundlaget (korrektioner/annulleringer) i løbet af det pågældende kvartal

– afskrevne beløb

– det restbeløb, der skal inddrives ved afslutningen af det pågældende kvartal.

Når de traditionelle egne indtægter fra det særskilte regnskab inddrives, skal de registreres på Kommissionens konto senest den første hverdag efter den 19. i den anden måned, der følger efter den måned, hvor afgifterne er inddrevet.

Nedskrivninger på fordringer på det særskilte regnskab skal foretages således, at de afspejler de situationer, hvor det er usandsynligt, at man vil kunne inddrive de pågældende beløb. Nedskrivningen er baseret på medlemsstaternes egne overslag udarbejdet i overensstemmelse med artikel 6, stk. 4, litra b), i Rådets forordning (EF, Euratom) nr. 1150/2000, som fastslår følgende: "Medlemsstaterne sender, sammen med den sidste kvartalsopgørelse for hvert regnskabsår, et skøn over de samlede fordringer opført i det særskilte regnskab ved udgangen af hvert regnskabsår, hvis inddrivelse er usikker".

På grundlag af medlemsstaternes overslag fratrækkes en nedskrivning af fordringer på medlemsstaterne på aktivsiden i balancen. Dette indebærer dog ikke, at Kommissionen giver afkald på i fremtiden at inddrive de beløb, der er dækket af denne værdijustering. Selv når opkrævningen viser sig lidet sandsynlig eller nærmest umulig, er det ikke på forhånd sagt, at beløbene er tabt for EU-budgettet som traditionelle egne indtægter. Hvis de ikke kan opkræves, vil de kun være tabt, hvis medlemsstaten har udvist den krævede omhu i forbindelse med opkrævningen. Kan medlemsstaten ikke bevise det, tilfalder det finansielle ansvar den, og den skal derefter overføre beløbet til EU-budgettet, jf. artikel 17, stk. 2, i forordning nr. 1150/2000.

2.2 Di v erse indtægter

Diverse indtægter fra Den Europæiske Unions aktiviteter udgør mindre end 10 % af de samlede indtægter. Der kan f.eks. være tale om bøder i konkurrencesager og indtægtsordrer til private og offentlige debitorer i forbindelse med forvaltning af EU-projekter. Tvangsbøder, som Domstolen har pålagt medlemsstater, der ikke efterkommer en dom, falder også inden for denne kategori. Kommissionen forvalter hvert år tusindvis af projekter og er nødt til at udstede ca. 13 000 indtægtsordrer om året. På al gæld, der ikke betales til tiden, påløber der morarenter. Når andre tredjeparter end medlemsstaterne ikke betaler deres gæld, kan Kommissionens (og Rådets) beslutninger, der pålægger debitorerne at betale, fuldbyrdes direkte i overensstemmelse med den civile retsplejelov det sted, hvor tvangsfuldbyrdelsen skal ske. Juridisk Tjeneste indleder inddrivelsesprocedurer over for debitorer, der har misligholdt deres forpligtelser, med hjælp fra eksterne advokatfirmaer.

3. SÅDAN FORVALTES OG ANVENDES EU-BUDGETTET

3.1 P r imære d r i f tsudgi f ter

EU's driftsudgifter dækker de forskellige udgiftsområder i den finansielle ramme og antager forskellige former afhængigt af, hvorledes pengene udbetales og forvaltes. I overensstemmelse med finansforordningen gennemfører Kommissionen det almindelige budget efter følgende metoder:

Direkte centraliseret fo r valtning: Det er tilfældet, når gennemførelsen af budgettet foretages direkte af Kommissionens tjenestegrene.

Indirekte centraliseret fo r valtning: Det er tilfældet, når Kommissionen tildeler opgaven med gennemførelse af budgettet til EU-retlige eller nationalretlige organer, som f.eks. offentligretlige EU-agenturer eller agenturer, der har fået overdraget offentlige serviceopgaver.

Decentraliseret fo r valtning : Det er tilfældet, når Kommissionen uddelegerer visse opgaver i forbindelse med budgetgennemførelsen til tredjelande.

Delt fo r valtning : Ved denne forvaltningsmetode overdrages visse gennemførelsesopgaver til medlemsstaterne. Hovedparten af udgifterne henhører under posten "Delt forvaltning", hvilket omfatter uddelegering af opgaver til medlemsstaterne inden for sådanne områder som landbrugsudgifter og strukturforanstaltninger.

Fælles forvaltning: Ved denne metode overdrager Kommissionen visse gennemførelses opgaver til en international organisation.

3.2 De fors k ellige f inansielle aktører

Kommissionskollegiet påtager sig det kollektive politiske ansvar, men udøver i praksis ikke selv sine beføjelser til at gennemføre budgettet. Det uddelegerer hvert år disse opgaver til individuelle tjenestemænd, der skal stå til ansvar over for kollegiet og er omfattet af finansforordningen og tjenestemandsvedtægten. Det pågældende personale – generelt generaldirektører og kontorchefer – kaldes "de ved delegation bemyndigede anvisningsberettigede". De kan yderligere uddelegere opgaver i forbindelse med budgetgennemførelsen til "de ved subdelegation bemyndigede anvisningsberettigede".

De anvisningsberettigedes ansvar dækker hele forvaltningsprocessen lige fra at fastslå, hvad det er nødvendigt at gøre, til at nå de af institutionen fastsatte politiske mål, for så vidt angår forvaltning af aktiviteter, der iværksættes både ud fra et drifts- og budgetmæssigt standpunkt, herunder underskrivelse af juridiske forpligtelser, overvågning af resultater, gennemførelse af betalinger og om nødvendigt inddrivelse af midler. De anvisningsberettigede skal også sikre, at der gennemføres evalueringer for at analysere deres forslags levedygtighed (forudgående evaluering) og vurdere, om allerede igangsatte projekter er en succes, samt deres omkostningseffektivitet (midtvejsevaluering og efterfølgende evaluering). Resultatet af disse evalueringer anvendes til at hjælpe med at forbedre beslutningsprocessen og øge gennemsigtigheden, ansvarliggørelsen og omkostningseffektiviteten i forbindelse med EU's interventioner.

I hvert generaldirektorat sikres der forsvarlig økonomisk forvaltning og ordentlig ansvarlighed ved hjælp af en adskillelse af kontrollen med forvaltningen (de anvisningsberettigede) og den interne revision, kontrol med overholdelsen af klare interne kontrolstandarder (inspireret af de internationale COSO-standarder), forudgående og efterfølgende kontrol, uafhængig intern revision på grundlag af risikovurderinger og regelmæssig rapportering om aktiviteterne til de individuelle kommissærer.

Regnskabsføreren gennemfører betalinger og indtægtsordrer udstedt af de anvisningsberettigede og er ansvarlig for forvaltningen af likviditetsbeholdningen, fastsættelsen af regnskabsregler og -metoder, valideringen af regnskabssystemer, bogføringen og udarbejdelsen af institutionens årsregnskab. Regnskabsføreren skal desuden underskrive regnskaberne og erklære, at de giver et retvisende billede af den finansielle situation.

Den interne revisor , der ikke er en finansiel aktør i ordets egentlige betydning, udpeges af institutionen eller organet for at kontrollere, at budgetgennemførelsessystemerne og procedurerne fungerer korrekt, og at rådgive institutionen om risikoforvaltningsspørgsmål. Den interne revisor afgiver uafhængige udtalelser om kvaliteten af forvaltnings- og kontrolsystemerne og kommer med henstillinger om, hvordan driftsprocedurerne kan forbedres og en forsvarlig økonomisk forvaltning kan fremmes.

3.3 Indgåelse af f o r pligtelser for at an v ende EU's budget

Når budgettet er godkendt, stiller Generaldirektoratet for Budget via Kommissionens regnskabssystem midler til rådighed til de forskellige kommissionstjenester, institutioner og andre organer i overensstemmelse med deres politiske ansvar i medfør af det såkaldte aktivitetsbaserede budgetsystem. Kommissionen vil f.eks. uddelegere ansvaret for forvaltningen af budgetposter vedrørende miljøet til lederen – eller generaldirektøren – for Generaldirektoratet for Miljø (som i denne forbindelse kaldes den ved delegation anvisningsberettigede for de pågældende budgetposter).

Inden der kan indgås en juridisk forpligtelse (f.eks. en kontrakt eller en støtteaftale) med tredjemand, skal der på årsbudgettet være en budgetpost for den pågældende aktivitet. Der skal også være tilstrækkelige midler på den pågældende budgetpost til at dække udgifterne. Hvis disse betingelser er opfyldt, skal de nødvendige midler reserveres på budgettet ved hjælp af en budgetmæssig forpligtelse i regnskabssystemet.

Der kan ikke anvendes midler fra EU-budgettet, medmindre og indtil Kommissionen eller et andet EU-organ og den mulige modtager af EU-midler har indgået en skriftlig juridisk forpligtelse. Inden for rammerne af direkte central forvaltning har denne juridiske forpligtelse form af enten en kontrakt med en kontrahent eller en støtteaftale med en støttemodtager.

Når den budgetmæssige forpligtelse er godkendt, registreres den i budgetregnskabssystemet, og de tilsvarende bevillinger anvendes. Det har imidlertid ingen virkning på det almindelige regnskab (eller det generelle bogholderi), da der endnu ikke er påløbet udgifter. Det skyldes, at EU's regnskabssystem omfatter to særskilte, men indbyrdes forbundne elementer:

a) budgetregnskabet, der gør det muligt i detaljer at følge gennemførelsen af budgettet, og

b) det almindelige regnskab, der anvendes til at udarbejde balancen og resultatopgørelsen.

3.4 Gennemførelse af en betaling

3.4.1 Generelle bestemmelser

Der kan ikke foretages en betaling, medmindre den anvisningsberettigede, der behandler den pågældende transaktion, har godkendt en budgetmæssig forpligtelse.

Når en betaling er godkendt i regnskabssystemet, er næste trin overførslen til modtagerens konto.

Kommissionen gennemfører 1,7 mio. betalinger om året. Kommissionen er med i SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

3.4.2 Forfinansiering, omkostningsopgørelser og støtteberettigede udgifter

Forfinansiering tjener til at sikre modtageren et kasseforskud, dvs. et kontant beløb, der kan opdeles i et antal betalinger over en periode, som er fastsat i den særlige forfinansieringsaftale. Kontantbeløbet eller forskuddet bruges enten til det formål, som det blev ydet til at dække i den periode, der er defineret i aftalen, eller tilbagebetales, idet modtageren har pligt til at returnere forfinansieringsbeløbet til EU, hvis der ikke er påløbet støtteberettigede udgifter. Dermed er udbetalt forfinansiering først en afholdt udgift, når de relevante kontraktlige betingelser er opfyldt, hvorfor beløbet posteres som et aktiv på balancen, når den første betaling finder sted. Forfinansieringsbeløbet nedsættes (helt eller delvis) på aktivsiden, når støtteberettigede udgifter bliver godkendt, og ubrugte beløb returneres.

Forfinansiering værdisættes til det anslåede erholdelige beløb, idet der tages hensyn til, at der eksisterer en garanti i tilknytning til forfinansiering. Den forfinansiering, der ikke forventes at kunne inddrives, anses for en udgift på resultatopgørelsen og en nedsættelse af den regnskabsmæssige værdi af forfinansieringen på balancen. Generelt påløber der renter på al udbetalt forfinansiering (bemærkelsesværdige undtagelser omfatter beløb, der udbetales til medlemsstater eller som førtiltrædelsesstøtte).

Nogen tid efter betalingen af forfinansiering, vil det relevante EU-organ modtage et godtgørelseskrav for at bevise, at forfinansieringsbeløbet blev anvendt af modtageren i overensstemmelse med kontrakten. Disse godtgørelseskrav sendes med forskellige mellemrum året igennem afhængigt af aktivitetens type og de kontraktlige betingelser, og de er ikke nødvendigvis alle modtaget inden årets udgang.

Støtteberettigelseskriterier defineres i basisretsakten, forslagsindkaldelser, andre oplysende dokumenter til støttemodtagerne og/eller i støtteaftalernes kontraktbestemmelser. Efter analysen flyttes de støtteberettigede udgifter over til omkostninger, og modtageren informeres om eventuelle ikke-støtteberettigede beløb. Beløb, hvis "støtteberettigelse skal kontrolleres", udgør dermed modtagne godtgørelseskrav, hvis støtteberettigelse endnu ikke er blevet kontrolleret, og som vedrører begivenheder, der har udløst en udgift, men som endnu ikke har fundet sted.

3.4.3 Regnskabsmæssig behandling ved årets udgang (cut-off)

Ved årets udgang værdiansættes åbne forfinansieringsbeløb til de(t) oprindeligt udbetalte beløb minus: returnerede beløb, frigjorte beløb til støtteberettigede udgifter, anslåede støtteberettigede udgifter, der endnu ikke er frigjort dækning til ved årets udgang, samt værdinedsættelser.

Der tages hensyn til godtgørelseskrav, der endnu ikke er modtaget ved årets udgang, i cut-off-procedurerne ved årets udgang. Det er i særdeleshed nødvendigt med en vurdering af de støtteberettigede udgifter, der påløber modtagere af EU-støtte, men som endnu ikke er indberettet til EU. Til opnåelse af det bedste skøn over disse beløb er der benyttet forskellige metoder afhængigt af typen af aktiviteter og de foreliggende oplysninger. Efter disse cut-off-posteringer registreres de anslåede støtteberettigede beløb derfor som skyldige omkostninger, mens den anslåede ikke-støtteberettigede del bliver stående åben på regnskabet for "støtteberettigelse skal kontrolleres". Disse beløb er opført under kortfristet gæld, således at aktiver og passiver ikke overvurderes.

3.5 Tilbagesøgning af uretmæssigt udbet a lte beløb

I henhold til finansforordningen og andre gældende retsakter, navnlig vedrørende landbrugs- og samhørighedspolitikken, kan udgifter kontrolleres i mange år, efter de er opstået. I tilfælde af uregelmæssigheder foretages inddrivelse eller finansielle korrektioner. Registreringen af uregelmæssigheder og korrektion heraf er sidste fase i kontrolsystemerne og er væsentlig for at kunne fremvise forsvarlig økonomisk forvaltning.

Det er de relevante EU-tjenestegrene eller i tilfælde af delt forvaltning medlemsstaterne, der på grundlag af de bilag, som er anført i gennemførelsesbestemmelserne eller betingelserne for hvert tilskud, kontrollerer, om udgifter, der dækkes over Kommissionens budget, er støtteberettigede. Med henblik på at sikre det bedst mulige forhold mellem udgifterne til og fordelene ved kontrolsystemer er der tendens til, at kontrollen af bilagene til den sidste betalingsanmodning er mere indgående end i forbindelse med de mellemliggende betalingsanmodninger, og der kan således afsløres fejl i forbindelse med mellemliggende betalinger, der korrigeres ved justering af den endelige betaling. EU og/eller medlemsstaterne har desuden ret til under gennemførelsen af den finansierede foranstaltning og/eller herefter at kontrollere, at bilagene er korrekte, ved at foretage kontrol af ansøgerens lokaler. Den gældende lovgivning omhandler forskellige procedurer for behandlingen af uregelmæssigheder, som Kommissionen og medlemsstater konstaterer. Se bemærkning 6 for yderligere oplysninger vedrørende dette område.

4. RAPPORTERING VED ÅRETS UDGANG

4.1 Årsregnskab

Kommissionens regnskabsfører er ansvarlig for at udarbejde årsregnskabet og sikre, at det giver et retvisende billede af EU's finansielle situation. Årsregnskabet omfatter selve regnskabet og beretninger om budgetgennemførelsen. Det vedtages af Kommissionen og forelægges Revisionsretten med henblik på revision og endelig for Rådet og Europa-Parlamentet med henblik på decharge.

4.2 Årlige aktivitetsrapporter

Hver anvisningsberettiget skal udarbejde en årlig aktivitetsrapport vedrørende de aktiviteter, den pågældende har ansvar for. I den årlige aktivitetsrapport redegør den pågældende for de opnåede resultater og for, hvorvidt han har rimelig sikkerhed for, at de midler, der er afsat til de i rapporten beskrevne aktiviteter, er blevet anvendt til det fastsatte formål og i overensstemmelse med principperne om forsvarlig økonomisk forvaltning. Endvidere vurderes det, om de anvendte kontrolprocedurer giver den nødvendige sikkerhed for, at de underliggende transaktioner er lovlige og formelt rigtige.

5. REVISION OG DECHARGE

5.1 Revision

EU's årsregnskaber og ressourceforvaltning kontrolleres af dets eksterne revisor, Den Europæiske Revisionsret, der udarbejder en årsberetning til Rådet og Europa-Parlamentet. Revisionsrettens hovedopgave er at foretage en ekstern uafhængig revision af EU's årsregnskab. Revisionsretten udarbejder som en del af sine aktiviteter:

1) en årsberetning om de aktiviteter, der er finansieret over det almindelige budget med nærmere bemærkninger til årsregnskaberne og de underliggende transaktioner

2) en udtalelse på grundlag af revisionen og afgivet i årsberetningen i form af en revisionserklæring vedrørende i) regnskabernes pålidelighed og ii) de underliggende transaktioners lovlighed og formelle rigtighed, der omfatter både indtægter fra afgiftspligtige personer og betalinger til slutmodtagere

3) særberetninger vedrørende resultaterne af revisioner, der omfatter specifikke forvaltningsområder.

Revisionsretten har ret til at få adgang til alle de dokumenter, den har brug for under revisionen. Revisionsretten reviderer alle områder af EU's aktiviteter helt ned til at undersøge lovligheden og den formelle rigtighed ved individuelle transaktioner og betalinger. Den reviderer også selve årsregnskabet og ser om nødvendigt nærmere på individuelle balancer og resultatopgørelsen samt den overordnede præsentation af regnskaberne. Revisionsretten kan således afgive udtalelse ikke kun om de fremlagte tal, men også om det anvendte system og den anvendte kontrol.

5.2 Decharge

Den endelige kontrol er decharge for budgettet for et givet regnskabsår. Europa-Parlamentet er dechargemyndighed for EU. Det betyder, at det efter revisionen og afslutningen af årsregnskaberne påhviler Rådet at henstille og dernæst Parlamentet at beslutte, om der skal gives decharge til Kommissionen og andre EU-organer for gennemførelsen af EU's budget for det foregående regnskabsår. Beslutningen træffes på grundlag af en gennemgang af regnskabet og Revisionsrettens årsberetning (der omfatter en officiel revisionserklæring) og Kommissionens svar samt efterfølgende spørgsmål og yderligere anmodninger om oplysninger til Kommissionen.

Dechargen udgør det politiske aspekt af den eksterne kontrol med budgetgennemførelsen og er den beslutning, hvorved Parlamentet, der handler efter en henstilling fra Rådet, "fritager" Kommissionen for dens ansvar for forvaltningen af et givet budget ved at markere afslutningen af budgettets eksistens. Dechargeproceduren kan give et af to resultater: meddelelse eller udsættelse af decharge. Når Europa-Parlamentet meddeler decharge, kan det komme med bemærkninger, det finder vigtige. Ofte henstiller det til Kommissionen at træffe foranstaltninger i forbindelse med bestemte forhold. Kommissionen fastsætter foranstaltningerne i en opfølgningsrapport og en handlingsplan, som den sender til både Parlamentet og Rådet.

DEL I: KONSOLIDERET ÅRSREGNSKAB FOR DEN EUROPÆISKE UNION OG FORKLARENDE BEMÆRKNINGER

Balance

Resultatopgørelse

Pengestrømsopgørelse

Bevægelser i nettoaktiver

Bemærkninger til årsregnskabet

BALANCE

||||(mio. EUR)|

|Bemærkning|31.12.2009|31.12.2008|

|LANGFRISTEDE AKTIVER:||||

|Immaterielle aktiver|2.1|72|56|

|Ejendomme, installationer og udstyr|2.2|4 859|4 881|

|Langsigtede investeringer|2.3|2 379|2 078|

|Lån|2.4|10 764|3 565|

|Langsigtet forfinansiering|2.5|39 750|29 023|

|Langfristede tilgodehavender|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|OMSÆTNINGSAKTIVER:||||

|Lagerbeholdninger|2.7|77|85|

|Kortsigtede investeringer|2.8|1 791|1 553|

|Kortsigtet forfinansiering|2.9|9 077|10 262|

|Kortfristede tilgodehavender|2.10|8 663|11 920|

|Kassebeholdning og tilsvarende likvide midler |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|AKTIVER I ALT||100 859|87 192|

|||||

|LANGFRISTET GÆLD:||||

|Ydelser til medarbejdere|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Langfristede hensættelser|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Langfristede finansielle forpligtelser|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Anden langfristet gæld|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|LØBENDE GÆLD:||||

|Kortfristede hensættelser|2.16|(213)|(348)|

|Kortfristede finansielle forpligtelser|2.17|(40)|(119)|

|Gældsposter|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|PASSIVER I ALT||(145 585)|(134 616)|

|||||

|NETTOAKTIVER||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Reserver|2.19|3 323|3 115|

|Beløb, der skal indkræves fra medlemsstaterne:|2.20|||

|Ydelser til medarbejdere*||(37 242)|(37 556)|

|Andre beløb **||(10 807)|(12 983)|

|NETTOAKTIVER||(44 726)|(47 424)|

I henhold til artikel 83 i tjenestemandsvedtægten (Rådets forordning (EØF) nr. 259/68 af 29. februar 1968 som ændret) garanterer medlemsstaterne i fællesskab pensionsforpligtelserne.

** Europa-Parlamentet har den 17. december 2009 vedtaget et budget, hvor EU's kortfristede gæld betales af egne indtægter, som skal inkasseres af eller indkræves fra medlemsstaterne i 2010.

RESULTATOPGØRELSE

||||

||(mio. EUR)|

|Bemærkning|2009|2008|

DRIFTSINDTÆGTER||||

Egne indtægter og indtægter fra bidrag|3.1|110 537|112 713|

Andre d r i f tsindtægter|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

DRIFTSUDGIFTER||||

Administrationsomkostninger|3.3|(8 133)|(7 720)|

Driftsudgifter|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

OVERSKUD PÅ DRIFTEN||5 002|17 510|

||||

Finansielle indtægter|3.5|835|698|

Finansielle udgifter|3.6|(594)|(467)|

Bevægelser i forpligtelser vedrørende ydelser til medarbejdere|2.12|(683)|(5 009)|

Andel af nettounderskud fra tilknyttede organer og joint ventures|3.7|(103)|(46)|

||||

REGNSKABSÅRETS ØKONOMISKE RESULTAT||4 457|12 686|

PENGESTRØMSOPGØRELSE

||||

||(mio. EUR)|

|Bemærkning|2009|2008 *|

||||

Regnskabsårets økonomiske resultat||4 457|12 686|

||||

Pengestrømme fra driften|4.2|||

Nedskrivning||22|19|

Afsk r ivning||447|302|

(Tilbageførsel af) tab på investeringer||(16)|3|

(Stigning)/fald i lån||(7 199)|(1 759)|

(Stigning)/fald i langsigtet forfinansiering||(10 727)|(15 008)|

(Stigning)/fald i langfristede fordringer||(10)|82|

(Stigning)/fald i lagerbeholdninger||8|3|

(Stigning)/fald i kortsigtet forfinansiering||1 185|10 321|

(Stigning)/fald i kortfristede fordringer||3 257|131|

Stigning/(fald) i langfristede hensættelser||128|262|

Stigning/(fald) i langfristede finansielle forpligtelser||7 210|1 775|

Stigning/(fald) i anden langfristet gæld||(48)|237|

Stigning/(fald) i kortfristede hensættelser||(135)|(21)|

Stigning/(fald) i kortfristede finansielle forpligtelser||(79)|(16)|

Stigning/(fald) i diverse kreditorer||4 207|(5 703)|

Det foregående års budgetoverskud bogført som ikke-likvid indtægt||(1 796)|(1 529)|

Andre ikke-likvide bevægelser||37|37|

||||

Stigning/(fald) i forpligtelser vedrørende ydelser til medarbejdere||(314)|4 076|

||||

Investeringsaktiviteter|4.3|||

(Stigning)/fald i immaterielle aktiver og ejendomme, installationer og udstyr ||(463)|(689)|

(Stigning)/fald i langsigtede investeringer||(284)|(108)|

(Stigning)/fald i kortsigtede investeringer||(239)|(133)|

||||

NETTOPENGESTRØM||(352)|4 968|

||||

Nettostigning i kassebeholdning og tilsvarende likvide midler||(352)|4 968|

Kassebeholdning og likvide midler ved årets begyndelse|2.11|23 724|18 756|

Kassebeholdning og likvide midler ved årets udgang|2.11|23 372|23 724|

* Regnskabet for 2008 omfattede Garantifondens likvide midler som likvide midler, ikke investeringer.

BEVÆGELSER I NETTOAKTIVER

||||||(mio. EUR)|

|Reserver (A)|Beløb, der skal indkræves fra medlemsstaterne (B)|Nettoaktiver = (A) + (B)|

|Dagsværdi reserve|Andre reserver|Akkumuleret overskud/(underskud)|Regnskabsårets økonomiske resultat||

BALANCE PR. 31. DECEMBER 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Bevægelser i Garantifondens reserve||158|(158)||0|

Bevægelser i dagsværdien|34||||34|

Andre||113|(108)||5|

Tildeling af det økonomiske resultat for 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Budgetresultat for 2007 krediteret medlemsstaterne|||(1 529)||(1 529)|

Regnskabsårets økonomiske resultat||||12 686|12 686|

BALANCE PR. 31. DECEMBER 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Bevægelser i Garantifondens reserve||196|(196)||0|

Bevægelser i dagsværdien|28||||28|

Andre||(1)|10||9|

Tildeling af det økonomiske resultat for 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Budgetresultat for 2008 krediteret medlemsstaterne|||(1 796)||(1 796)|

Regnskabsårets økonomiske resultat||||4 457|4 457|

BALANCE PR. 31. DECEMBER 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

BEMÆRKNINGER TIL ÅRSREGNSKABET

1. VÆSENTLIGE REGNSKABSPOLITIKKER

1.1 LOVGIVNINGEN OG FINANSFORORDNINGEN

Den Europæiske Unions konsoliderede regnskab omfatter regnskaberne for EU, Det Europæiske Atomenergifællesskab og Det Europæiske Kul- og Stålfællesskab (under afvikling). Disse regnskaber føres i overensstemmelse med Rådets forordning (EF, Euratom) nr. 1605/2002 af 25. juni 2002 (EFT L 248 af 16.9.2002) om finansforordningen vedrørende De Europæiske Fællesskabers almindelige budget og Kommissionens forordning (EF, Euratom) nr. 2342/2002 af 23. december 2002 om gennemførelsesbestemmelser for denne finansforordning.

I medfør af finansforordningens artikel 133 har EU udarbejdet sit konsoliderede årsregnskab for 2009 på grundlag af en regnskabspraksis, der er baseret på periodisering, og som tager udgangspunkt i de internationale regnskabsstandarder for den offentlige sektor (IPSAS) eller IFRS-standarderne, International Financial Reporting Standards. Reglerne for regnskabsførelse, som de er vedtaget af Kommissionens regnskabsfører, finder anvendelse på alle EU-institutioner og -organer, der omfattes af konsolideringen, for at sikre, at bestemmelserne for regnskabsførelse, værdiansættelse og præsentation af regnskaberne anvendes ensartet, således at proceduren for udarbejdelse og konsolidering af årsregnskabet kan samordnes. Regnskaberne føres i euro på basis af kalenderåret.

1.2 REGNSKABSPRINCIPPER

Formålet med årsregnskaber er at give en række oplysninger om et organs finansielle stilling, resultater og pengestrømme, som måtte være nyttige for en bred vifte af brugere. For et offentligt organ som EU er formålet mere specifikt at give oplysninger, der kan være nyttige i forbindelse med beslutningsprocessen, og at bevise organets ansvarlighed over for de ressourcer, det har fået betroet. Dette har også været udgangspunktet for dette dokument. Finansforordningens artikel 124 omhandler de regnskabsprincipper, der skal anvendes ved opstillingen af årsregnskaberne, dvs. principperne om:

– going concern

– forsigtighed

– kontinuitet i regnskabsmetoderne

– anvendelse af sammenlignelige oplysninger

– væsentlighed

– bruttoprincippet

– indhold frem for formalia

– periodisering.

For at udarbejde et konsolideret årsregnskab i overensstemmelse med ovennævnte regler og principper skal forvaltningen beregne overslag, som påvirker de rapporterede beløb for visse punkter i den konsoliderede balance og den konsoliderede resultatopgørelse, samt de relaterede oplysninger om eventualforpligtelser eller eventualaktiver.

1.3 KONSOLIDERING

Lissabontraktatens indvirkning

Efter Lissabontraktatens ikrafttræden den 1. december 2009 har årsregnskabet nu titlen "Den Europæiske Unions årsregnskab". Denne ændring har ingen indvirkning på anvendelsesområdet for konsolideringen. De agenturer, der er oprettet under EU's tidligere anden søjle, opfylder ikke betingelserne for at blive konsolideret. Det samme gælder Den Europæiske Centralbank – også selv om den betragtes som en europæisk institution i Lissabontraktaten. Alle disse organer skal derfor forblive uden for konsolideringen som i de foregående år.

Med hensyn til agenturer under EU's tidligere tredje søjle omfatter konsolideringen som i de foregående år to af dem, som modtager støtte over EU's almindelige budget (se også bemærkning 10 ). Det sidste agentur under denne søjle, Europol, bliver et EU-organ fra og med 2010.

Anvendelsesområde for konsolidering

EU's konsoliderede regnskab omfatter alle kontrollerede enheder (institutioner og agenturer), tilknyttede organer og joint ventures, dvs. 40 kontrollerede enheder, tre tilknyttede organer og fire joint ventures. Den fulde fortegnelse over konsoliderede enheder findes i bemærkning 10 . I forhold til 2008 er anvendelsesområdet for konsolideringen blevet øget med to forvaltningsorganer, to tilknyttede organer og et joint venture, mens et agentur blev afviklet pr. 31. december 2008. Virkningen af disse forøgelser på det konsoliderede regnskab var ikke materiel.

Kontrollerede enheder

Beslutningen om at medtage en enhed i anvendelsesområdet for konsolideringen er baseret på kontrolbegrebet. Kontrollerede enheder er enheder, hvori EU, direkte eller indirekte, har beføjelse til at styre såvel drift som økonomi og dermed få udbytte af enhedernes aktiviteter. Denne beføjelse skal kunne udøves umiddelbart. De kontrollerede enheder konsolideres fuldt ud. Konsolideringen begynder på den første dag, hvor denne kontrol finder sted, og slutter, når kontrollen ophører.

De mest almindelige kontrolindikatorer i EU er oprettelse via oprettelsesretsakter eller sekundær lovgivning, finansiering over EU's almindelige budget, stemmerettigheder i styrende organer, revision udført af Den Europæiske Revisionsret og decharge meddelt af Parlamentet. Det er klart, at der skal foretages en vurdering på enhedsniveau for at afgøre, om en eller alle ovennævnte kriterier er nok til at udløse kontrol.

Ud fra denne synsvinkel betragtes EU-institutionerne (med undtagelse af Den Europæiske Centralbank) og agenturer (med undtagelse af agenturer fra den tidligere anden søjle og Europol) som værende undergivet Den Europæiske Unions kontrol, og de er derfor også omfattet af konsolideringen. Det Europæiske Kul- og Stålfællesskab (under afvikling) betragtes endvidere også som en kontrolleret enhed.

Alle transaktioner og saldi mellem EU's kontrollerede enheder elimineres . Urealiserede gevinster og tab på transaktioner mellem enheder er ikke væsentlige og elimineres derfor ikke.

Tilknyttede organer

Tilknyttede organer er enheder, hvori EU, direkte eller indirekte, har en betydelig indflydelse, men ingen kontrol over beslutningerne vedrørende økonomi og drift. Det antages, at der udøves betydelig indflydelse, hvis Europa-Kommissionen direkte eller indirekte ejer mindst 20 % af stemmerettighederne.

Investeringer i tilknyttede organer bogføres ved hjælp af equity-metoden og opføres indledningsvis til anskaffelsesværdien. EU's andel af de tilknyttede organers over- eller underskud opføres i resultatopgørelsen, og deres andel af bevægelserne i reserverne opføres under reserverne. Den indledende investering plus alle bevægelser (yderligere investeringer, andel af overskud eller underskud og bevægelser i reserve, forringelser og udbytte) giver til sammen den bogførte værdi af det associerede selskab i EU-regnskabet på balancedatoen. Modtagne udlodningsbeløb fra et tilknyttet organ nedbringer investeringens regnskabsmæssige værdi. Urealiserede fortjenester og tab på transaktioner mellem EU og dets tilknyttede organer er ikke væsentlige og elimineres derfor ikke.

Regnskabspraksis for tilknyttede organer kan adskille sig fra den, som EU har vedtaget for lignende transaktioner og begivenheder under lignende omstændigheder. I tilfælde, hvor EU har en andel på 20 % eller mere af en risikokapitalfond, har EU ikke ønske om at øve nogen betydelig indflydelse. Disse fonde behandles derfor som finansielle instrumenter, der kategoriseres som instrumenter, der besiddes med handel for øje (available for sale), hvorfor equity-metoden ikke anvendes.

Joint ventures

Et joint venture er et kontraktligt arrangement, hvori EU og en eller flere (risikovillige) parter er fælles om at drive og kontrollere en økonomisk aktivitet, som er underlagt fælles kontrol. Fælles kontrol er en kontraktligt fastsat deling af den direkte eller indirekte kontrol med en aktivitet, der omfatter mulighed for tjenesteydelser.

Investeringer i joint ventures bogføres ved hjælp af equity-metoden og opføres indledningsvis til anskaffelsesværdien. EU's andel af over- eller underskud i de fælles kontrollerede enheder opføres i resultatopgørelsen, og andelen af bevægelserne i reserven opføres i reserven. Den indledende investering plus alle bevægelser (yderligere investeringer, andel af overskud eller underskud og bevægelser i reserve, forringelser og udbytte) giver til sammen den bogførte værdi af det pågældende joint venture i EU-regnskabet på balancedatoen.

Urealiserede fortjenester og tab på transaktioner mellem EU og dets fælles kontrollerede enheder er ikke væsentlige og elimineres derfor ikke. Regnskabspraksis for joint ventures kan adskille sig fra den, som EU har vedtaget for lignende transaktioner og begivenheder under lignende omstændigheder.

Ikke-konsoliderede enheder, hvis midler forvaltes af Kommissionen

Midlerne i den fælles sygeforsikringsordning for personale i EU, Den Europæiske Udviklingsfond og Deltagergarantifonden forvaltes af Kommissionen på deres vegne. Da disse enheder ikke kontrolleres af EU, er de dog ikke omfattet af det konsoliderede regnskab (se bemærkning 1 1 for yderligere oplysninger om de relevante beløb).

1.4 GRUNDLAG FOR UDARBEJDELSEN

1.4.1 Valuta og omregningsgrundlag

Funktionel valuta og rapporteringsvaluta

Årsregnskabet er opstillet i millioner euro, som er EU's funktionelle valuta og rapporteringsvaluta.

Transaktioner og balancer

Valutatransaktioner omregnes til euro ved hjælp af de gældende kurser på transaktionsdagen. Gevinster og tab på udenlandsk valuta fra valutatransaktioner og fra omregning af monetære aktiver og forpligtelser i fremmed valuta til de valutakurser, som er gældende ved årets udgang, opføres i resultatopgørelsen.

For følgende områder anvendes særlige omregningsmetoder:

– Ejendomme, installationer og udstyr samt immaterielle anlægsaktiver: værdiansættelse til købsprisen omregnet til den eurokurs, der var gældende på købsdagen, og

– forfinansieringsbeløb, der udbetales af Den Europæiske Udviklings- og Garantifond for Landbruget, omregnet til den kurs, der er gældende den 10. i måneden efter den måned, hvor forskuddet bevilges.

Årsopgørelser over monetære aktiver og passiver i udenlandske valutaer omregnes til euro på grundlag af de gældende valutakurser pr. 31. december:

Vekselkurs i forhold til euro|

Valuta|31.12.2009|31.12.2008|Valuta|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1,9558|1,9558|LTL|3,4528|3,4528|

CZK|26,4730|26,8750|PLN|4,1045|4,1535|

DKK|7,4418|7,4506|RON|4,2363|4,0225|

EEK|15,6466|15,6466|SEK|10,2520|10,8700|

GBP|0,8881|0,9525|CHF|1,4836|1,4850|

HUF|270,4200|266,7000|JPY|133,1600|126,1400|

LVL|0,7093|0,7083|USD|1,4406|1,3917|

Ændringer i dagsværdien af monetære værdipapirer i fremmed valuta, der er klassificeret som besiddet med handel for øje (AFS), og som vedrører omregningsforskelle, opføres i resultatopgørelsen . Omregningsforskellene vedrørende ikke-monetære finansielle aktiver og forpligtelser, der holdes til dagsværdi gennem resultatet, opføres i resultatopgørelsen . Omregningsforskelle vedrørende ikke-monetære finansielle aktiver, der er klassificeret som besiddet med handel for øje, er indregnet i dagsværdireserven .

1.4.2 Anvendelse af overslag

I henhold til IPSAS og almindeligt accepterede regnskabsprincipper omfatter regnskabet nødvendigvis beløb, der er baseret på overslag og forvaltningens antagelser på baggrund af de mest pålidelige tilgængelige oplysninger. Vigtige overslag omfatter, men er ikke begrænset til, forpligtelser vedrørende ydelser til medarbejdere, hensættelser, de finansielle risici forbundet med lageropgørelser og tilgodehavender, periodeafgrænsningsposter, eventualaktiver og -forpligtelser og værdiforringelsesgraden af immaterielle aktiver og ejendomme, installationer og udstyr. De endelige resultater kan afvige fra disse skøn. Ændringer i skøn indføres i den periode, hvor man får kendskab til ændringen.

1.5 BALANCE

1.5.1 Immaterielle aktiver

Softwarelicenser opføres til kostpris minus samlede afdrag og afskrivningstab. Aktiverne amortiseres på lineær basis over deres forventede levetid (fire år). Internt fremstillede immaterielle aktiver bogføres på nuværende tidspunkt som udgifter i resultatopgørelsen. Udgifter forbundet med udvikling og vedligeholdelse af software opføres som påløbne udgifter i lighed med videnskabelig forskning og udviklingsomkostninger.

1.5.2 Ejendomme, installationer og udstyr

Alle ejendomme og installationer samt alt udstyr opføres til den historiske anskaffelsesværdi med fradrag af afskrivning og værdiforringelse. Den historiske anskaffelsesværdi omfatter udgifter, der direkte kan henføres til anskaffelsen af aktivet.

Efterfølgende omkostninger medregnes kun i aktivets regnskabsmæssige værdi eller indregnes som et selvstændigt aktiv, alt efter hvad der er relevant, når det er sandsynligt, at det fremtidige økonomiske udbytte heraf eller mulighed for tjenesteydelser vil tilfalde EU, og dets værdi kan ansættes pålideligt. Reparation og vedligeholdelse opføres på resultatopgørelsen for den regnskabsperiode, hvori udgifterne er påløbet. Da EU ikke låner penge til at finansiere erhvervelse af ejendomme, installationer og udstyr, er der ingen låneomkostninger forbundet med sådanne køb .

Jord og kunstværker afskrives ikke, da de skønnes at have ubegrænset levetid. Aktiver under opførelse afskrives ikke, da disse aktiver endnu ikke kan anvendes. Andre aktiver afskrives efter den lineære metode, så anskaffelsesværdien fordeles på den resterende værdi i henhold til den skønsmæssige levetid, som følger:

Afs k r ivningssatser

Type af aktiv|Lineære afskrivningssatser|

Ejendomme|4 %|

Installationer, maskiner og udstyr|10 % til 25 %|

Inventar|10 % til 25 %|

Inventar og tilbehør|10 % til 33 %|

Transportmateriel|25 %|

Computerhardware|25 %|

Andre materielle aktiver|10 % til 33 %|

Gevinst og tab på afhændelser fastlægges ved at sammenligne provenuet minus salgsomkostninger med den regnskabsmæssige værdi. Disse er inkluderet i resultatopgørelsen.

Leasing

Leasing af materielle aktiver, hvor EU bærer alle væsentlige risici og fordele ved ejendomsretten, klassificeres som finansiel leasing. Finansiel leasing kapitaliseres pr. datoen for indgåelse af leasingaftalen til den laveste værdi af dagsværdien for det leasede aktiv og nutidsværdien for minimumsbetalingerne på leasingaftalen. Hver leasingbetaling fordeles mellem restgælden og de finansielle afgifter, så der fremkommer en konstant sats på den udestående finanssaldo. Lejeforpligtelserne fratrukket finansielle afgifter medregnes i anden gæld (langfristet og kortfristet). Renteelementet i de finansielle afgifter bogføres i resultatopgørelsen over leasingperioden, så der for hver periode fremkommer en konstant periodisk rentesats for den resterende gældssaldo. Aktiver, der er erhvervet i henhold til finansiel leasing, afskrives over den korteste periode af aktivets levetid og leasingperioden.

Lejeaftaler, hvor udlejeren bærer en væsentlig del af risici og fordele ved ejendomsretten, klassificeres som operationel leasing. Betalingerne for operationel leasing opføres på resultatopgørelsen på lineær basis over leasingperioden.

1.5.3 Værdiforringelse af ikke-finansielle aktiver

Aktiver med ubestemt brugstid amortiseres ikke, men vurderes årligt med hensyn til nedskrivning på grund af værdiforringelse . Nedskrivning af aktiver tages op til overvejelse, hver gang en begivenhed eller en ændring i omstændighederne antyder, at den regnskabsmæssige værdi måske ikke er erholdelige. Tab som følge af værdiforringelse opføres til differencen mellem aktivets regnskabsmæssige værdi og det erholdelige beløb . Det erholdelige beløb er det højeste beløb af et aktivs dagsværdi minus salgsomkostninger og dets brugsværdi .

De immaterielle anlægsaktivers samt ejendommes, installationers og udstyrs restværdi og levetid vurderes og korrigeres om nødvendigt mindst én gang om året. Et aktivs regnskabsmæssige værdi nedskrives straks til det erholdelige beløb, såfremt den regnskabsmæssige værdi er større end de anslåede erholdelige beløb. Hvis de årsager til værdiforringelser, der var konstateret i de foregående år, ikke længere er relevante, tilbageføres det tidligere bogførte værdiforringelsestab tilsvarende.

1.5.4 Investeringer

Investeringer i tilknyttede organer og andele i joint venture

Investeringer i tilknyttede organer og andele i joint ventures regnskabsføres efter equity-metoden. Equity-omkostningerne justeres med henblik på at afspejle stigningen eller faldet i nettoaktiverne for de tilknyttede organer og joint ventures, der kan henføres til EU efter den første bogføring, hvis der er tegn på værdiforringelse, og nedskrives om nødvendigt til det lavere erholdelige beløb. Det erholdelige beløb vurderes som beskrevet i 1.5.3 . Hvis årsagen til værdiforringelsen ikke længere er relevant på et senere tidspunkt, tilbageføres værdiforringelsestab til den regnskabsmæssige værdi, der ville være blevet bogført, hvis værdiforringelsestabet ikke var blevet bogført.

Investeringer i risikokapitalfonde

Klassifikation og måling

Investeringer i risikokapitalfonde klassificeres som aktiver, der besiddes med handel for øje (se 1.5.5 ) , og regnskabsføres derfor til dagsværdi, mens gevinster og tab fra ændringer i dagsværdien (herunder omregningsforskelle) opføres i dagsværdireserven .

Dagsværdi

Eftersom investeringer i risikokapitalfonde ikke har en noteret markedsværdi på et aktivt marked, værdiansættes de på en linje for linje-basis til den laveste værdi af anskaffelsesværdien og den af fondens forvalter tilskrevne nettoværdi på balancedagen, hvorved eventuelle urealiserede gevinster i den underliggende portefølje udelukkes. Investeringer i risikokapitalfonde, der er i en tidlig fase, værdiansættes efter de samme principper med undtagelse af urealiserede tab, der alene skyldes administrative udgifter, idet tabene ikke medregnes.

Urealiserede gevinster, som skyldes dagsværdimålingen, medregnes gennem reserverne, og urealiserede tab vurderes med hensyn til værdiforringelse for at afgøre, om de bør indregnes som værdiforringelsestab i resultatopgørelsen eller som ændringer i dagsværdireserven. Dagsværdien for de samlede nettoværdier bestemmes enten ved at anvende EU's procentvise ejerandel i fondene på nettoværdien, som denne fremgår af den seneste beretning, eller, så vidt den forefindes, ud fra den præcise aktieværdi pr. samme dato oplyst af fondens forvalter.

1.5.5 Finansielle aktiver

Klassifikation

EU rubricerer sine investeringer i følgende kategorier: finansielle aktiver til dagsværdi gennem resultatet, lån og tilgodehavender, hold til udløb-investeringer samt finansielle aktiver, der besiddes med handel for øje (AFS-aktiver). Klassifikationen af de finansielle instrumenter bestemmes ved den første bogføring og revurderes pr. hver balancedag.

i) Finansielle aktiver til dagsværdi gennem resultatet

Et finansielt instrument klassificeres i denne kategori, hvis det hovedsagligt er erhvervet med henblik på salg på kort sigt, eller hvis EU betegner det således. Afledte finansielle aktiver hører også under denne kategori . Aktiver i denne kategori klassificeres som omsætningsaktiver, hvis det kan forventes, at de realiseres inden 12 måneder fra balancedagen .

ii) Lån og tilgodehavender

Lån og tilgodehavender er ikke-afledte finansielle aktiver med faste eller bestemmelige betalinger, der ikke er noteret på et aktivt marked. De fremkommer, når EU tilvejebringer penge, varer eller tjenesteydelser direkte til debitor uden at have til hensigt at handle tilgodehavendet . De er inkluderet i de langfristede aktiver, undtagen hvis de udløber inden for 12 måneder fra balancedagen .

iii) Hold til udløb-investeringer (HTM)

Hold til udløb-investeringer er ikke-afledte finansielle aktiver med faste eller bestemmelige betalinger og fast løbetid, som EU agter og formår at beholde til udløb . I dette regnskabsår har EU ikke haft investeringer, der hører til denne kategori .

iv) Finansielle aktiver, der besiddes med handel for øje (AFS)

Finansielle aktiver, der besiddes med handel for øje, er ikke-afledte aktiver, der enten hører under denne kategori eller ikke er rubriceret i nogen anden kategori. De klassificeres enten som omsætningsaktiver eller langfristede aktiver afhængigt af, hvornår EU har til hensigt at afsætte dem. Investeringer i ikke-konsoliderede enheder og andre egenkapitalinvesteringer (f.eks. risikokapitaltransaktioner), der ikke bogføres ved hjælp af equity-metoden, klassificeres også som AFS-aktiver.

Første indregning og måling

Køb og salg af finansielle aktiver til dagsværdi gennem resultatet, hold til udløb-aktiver samt aktiver, der besiddes med handel for øje, indregnes på handelsdatoen, som er den dato, hvor EU forpligter sig til at købe eller sælge aktivet . Udlån bogføres, når lånerne får et kontant beløb. Finansielle instrumenter indregnes først til dagsværdi plus transaktionsomkostninger for alle de finansielle aktiver, som ikke er indregnet til dagsværdi gennem resultatet. Finansielle aktiver, der indregnes til dagsværdi gennem resultatet, opføres til dagsværdi, og transaktionsomkostningerne bogføres under udgifter i resultatopgørelsen.

Dagsværdien af et finansielt aktiv ved første indregning er normalt transaktionsprisen (dvs. dagsværdien af det modtagne vederlag). Når et langfristet lån, der er rentefrit eller forrentes under markedsvilkår, bevilges, kan dets dagsværdi dog vurderes til nutidsværdien af alle fremtidige kontantbetalinger skønnet ved hjælp af gældende markedsrentesats for lignende instrumenter med en lignende kreditvurdering.

I tilfælde af lån ydet gennem lånoptagelser, "back-to-back"-transaktioner, er forskellene mellem låntagnings- og långivningsvilkårene og beløb ikke væsentlige, og "alternativ omkostning" er ikke relevant, da EU ikke kan investere i kapitalmarkederne. Disse lån måles derfor til deres nominelle beløb. EU's transaktionsomkostninger, som videreføres til modtageren af lånet, indregnes direkte i resultatopgørelsen.

Finansielle instrumenter slettes fra regnskabet, når rettighederne til at modtage pengestrømme fra investeringerne er ophørt eller overført, og EU har overdraget alle væsentlige risici og fordele ved ejendomsretten.

Efterfølgende målinger

Finansielle aktiver til dagsværdi gennem resultatet regnskabsføres efterfølgende til dagsværdi . Gevinst og tab som følge af ændringer i dagsværdien af de finansielle instrumenter, der er klassificeret til dagsværdi gennem resultatet, medregnes i resultatopgørelsen i den periode, hvor de opstår .

Lån og tilgodehavender og HTM-investeringer regnskabsføres til den amortiserede anskaffelsesværdi ved anvendelse af den effektive rentemetode. I tilfælde af lån ydet gennem lånoptagelser anvendes den samme effektive rente på både långivning og låntagning, da disse lån har de samme egenskaber som "back-to-back"-transaktioner, og forskellene mellem låntagnings- og långivningsvilkårene og beløb er ikke væsentlige. EU's transaktionsomkostninger, som videreføres til modtageren af lånet, indregnes direkte i resultatopgørelsen.

AFS-aktiver og finansielle aktiver regnskabsføres efterfølgende til dagsværdi. Gevinst og tab som følge af ændringer i dagsværdien af AFS-aktiver medregnes i dagsværdireserven. Når aktiver, der er klassificeret som AFS-aktiver, sælges eller nedskrives, skal de akkumulerede dagsværdijusteringer, der før blev opført i dagsværdireserven, bogføres i resultatopgørelsen. Renter af finansielle AFS-aktiver, der udregnes efter den effektive rentemetode, opføres i resultatopgørelsen. Udbytte af AFS-aktier bogføres fra det tidspunkt, hvor EU har ret til at modtage betaling.

Dagsværdien af noterede investeringer på et aktivt marked baseres på budprisen . Hvis markedet for et finansielt aktiv ikke er aktivt (og i tilfælde af unoterede værdipapirer), ansætter EU dagsværdien ved hjælp af værdiansættelsesteknikker, f.eks. nylige armslængdetransaktioner, henvisninger til andre i hovedtræk identiske instrumenter, tilbagediskonteret pengestrømsanalyse, modeller for prisfastsættelse af optioner og andre værdiansættelsesteknikker, som i almindelighed benyttes af markedsdeltagerne .

Når dagsværdien af investeringer i aktier, som ikke er noteret på et aktivt marked, ikke kan måles pålideligt, værdiansættes disse investeringer til anskaffelsesværdien minus værdiforringelse .

Værdiforringelse af finansielle aktiver

EU vurderer på hver balancedag, hvorvidt der er objektive beviser for, at værdien af et finansielt aktiv er blevet forringet . Et finansielt aktivt bliver udelukkende værdiforringet, og der opstår udelukkende tab ved værdiforringelse, hvis der er objektive beviser for en værdiforringelse som følge af en eller flere begivenheder, som er indtruffet efter første indregning af aktivet, og denne eller disse tabsgivende begivenheder har indflydelse på de skønnede fremtidige pengestrømme fra det finansielle aktiv, som kan værdiansættes pålideligt.

i) Aktiver regnskabsført til amortiseret anskaffelsesværdi

Hvis der er objektive beviser for, at der er opstået et værdiforringelsestab på lån og tilgodehavender eller HTM-investeringer, som bogføres til amortiseret anskaffelsesværdi, måles den beløbsmæssige størrelse af tabet som forskellen mellem aktivets regnskabsmæssige værdi og nutidsværdien af de skønnede fremtidige pengestrømme (med fradrag af fremtidige kredittab, som endnu ikke er opstået) diskonteret til det finansielle aktivs oprindelige effektive rentesats. Aktivets regnskabsmæssige værdi reduceres, og tabet opføres i resultatopgørelsen. Hvis et lån eller en HTM-investering er variabelt forrentet, er diskonteringssatsen til måling af eventuelle værdiforringelsestab den gældende effektive rentesats, der er fastsat i kontrakten. Beregningen af nutidsværdien af de skønnede fremtidige pengestrømme fra et finansielt aktiv, som er stillet i pant, afspejler de pengestrømme, som kan hidrøre fra overtagelse af pantet med fradrag af omkostninger forbundet med erhvervelse og salg af pantet, uanset om en sådan overtagelse af pantet er sandsynlig. Hvis den beløbsmæssige størrelse af værdiforringelsestabet i et efterfølgende regnskabsår formindskes, og denne nedsættelse objektivt kan henføres til en begivenhed, som er indtruffet, efter at værdiforringelsen blev bogført, tilbageføres det tidligere bogførte værdiforringelsestab gennem resultatopgørelsen.

ii) Aktiver regnskabsført til dagsværdi

For egenkapitalinvesteringer, der klassificeres som AFS-aktiver, tages der ved vurderingen af, om aktierne er værdiforringet, hensyn til, hvorvidt der er tale om et væsentligt eller permanent (længerevarende) fald i aktiens dagsværdi til under anskaffelsesværdien. Hvis der findes belæg herfor for finansielle AFS-aktiver, bliver det akkumulerede tab, der måles som forskellen mellem anskaffelsesværdien og den aktuelle dagsværdi med fradrag af eventuelle værdiforringelsestab, som tidligere er opført i resultatopgørelsen, fjernet fra reserverne og bogført i resultatopgørelsen . Værdiforringelsestab på aktier, der er opført i resultatopgørelsen, tilbageføres ikke gennem resultatopgørelsen . Hvis dagsværdien af et AFS-gældsinstrument stiger i et efterfølgende regnskabsår, og stigningen objektivt kan henføres til en begivenhed, som er indtruffet, efter at værdiforringelsestabet er bogført, tilbageføres afskrivningstabet gennem resultatopgørelsen.

1.5.6 Lagerbeholdninger

Lagerbeholdninger opføres til det mindste beløb af kostprisen og den reducerede salgsværdi. Kostprisen bestemmes efter først ind, først ud-metoden (FIFU). Kostprisen på færdigvarer og varer under fremstilling omfatter råmaterialer, direkte løn, andre direkte omkostninger og tilknyttede produktionsomkostninger (baseret på normal driftskapacitet). Den reducerede salgsværdi er den skønnede salgspris i et normalt forretningsforløb med fradrag af færdiggørelsesomkostninger og salgsomkostninger. Når lagerbeholdninger gratis eller for et symbolsk beløb opbevares til distribution, måles de til det laveste beløb af kostprisen og de aktuelle genanskaffelsesomkostninger. De aktuelle genanskaffelsesomkostninger er de omkostninger, som EU skulle afholde, hvis de erhvervede aktivet på tidspunktet for regnskabsaflæggelse.

1.5.7 Forfinansieringsbeløb

Forfinansiering tjener til at sikre modtageren et kasseforskud, dvs. et kontant beløb, der kan opdeles i et antal betalinger over en periode, som er fastsat i den særlige forfinansieringsaftale. Kontantbeløbet eller forskuddet tilbagebetales eller bruges til det formål, som det blev ydet til at dække i den periode, der er defineret i aftalen. Hvis modtageren ikke pådrager sig støtteberettigede udgifter, har han pligt til at returnere forfinansieringsbeløbet til EU. Forfinansieringsbeløbet nedsættes (helt eller delvis) på aktivsiden, når støtteberettigede udgifter bliver godkendt, og ubrugte beløb returneres.

Renter af forfinansiering bogføres, når de påløber i henhold til bestemmelserne i den relevante aftale. Ved årets udgang foretages et skøn over indtægten fra den vedhængende rente på baggrund af de mest pålidelige oplysninger, og indtægten opføres på balancen.

1.5.8 Tilgodehavender

Tilgodehavender regnskabsføres til det oprindelige beløb med fradrag af nedskrivninger for værdiforringelse. En nedskrivning for værdiforringelse af et tilgodehavende foretages, når der er objektive beviser for, at EU ikke vil modtage alle forfaldne beløb i henhold til de oprindelige betingelser for tilgodehavendet. Størrelsen af nedskrivningen er forskellen mellem aktivets regnskabsmæssige værdi og det erholdelige beløb, der er nutidsværdien af de forventede fremtidige pengestrømme diskonteret til markedets rentesats for tilsvarende låntagere. Nedskrivningsbeløbet bogføres i resultatopgørelsen. Der bogføres også en almindelig nedskrivning for udestående indtægtsordrer, som endnu ikke specifikt er blevet nedskrevet. Se bemærkning 1.5.14 nedenfor for oplysninger om behandlingen af periodiserede indtægter, der bogføres pr. ultimo året.

1.5.9 Kassebeholdning og tilsvarende likvide midler

Likvide midler er finansielle instrumenter og defineres som omsætningsaktiver. De omfatter kontantbeholdning, anfordringsindskud og andre kortfristede letomsættelige investeringer med oprindelige løbetider på tre måneder eller mindre samt bankovertræk.

1.5.10 Ydelser til medarbejdere

Pensionsforpligtelser

EU forvalter ydelsesbaserede pensionsordninger. Medarbejderne betaler en tredjedel af de forventede omkostninger til disse ydelser ud af deres løn, men forpligtelsen er ikke finansieret. Den forpligtelse, der opføres i balancen i forbindelse med ydelsesbaserede pensionsordninger, er nutidsværdien af den ydelsesbaserede forpligtelse på balancedagen. Den fastsatte ydelsesbaserede forpligtelse bliver beregnet af aktuarer ved hjælp af den metode, der kaldes projected unit credit-metoden. Nutidsværdien af en ydelsesbaseret forpligtelse fastsættes ved at diskontere de skønnede fremtidige udgående pengestrømme ved hjælp af rentesatserne for statsobligationer, der er udstedt i den valuta, som pensionerne vil blive udbetalt i til modtagerne, og med løbetider, der er nogenlunde de samme som for pensionsforpligtelserne.

Aktuarmæssige gevinster og tab fra erfaringsbaserede justeringer og fra ændringer i de aktuarmæssige forudsætninger opføres umiddelbart i resultatopgørelsen. Omkostninger vedrørende tidligere tjenesteår indregnes umiddelbart i resultatopgørelsen, medmindre ændringerne i pensionsordningen afhænger af, om de ansatte forbliver i tjeneste i en bestemt periode (vestingperioden) . I dette tilfælde afskrives omkostningerne vedrørende tidligere tjenesteår på lineær basis over vestingperioden.

Ydelser ved sygdom efter pensionering

EU godtgør medarbejdernes lægeudgifter. Der er oprettet en særskilt fond, den fælles sygeforsikringsordning, som varetager den daglige administration. Både nuværende medarbejdere, pensionister, enker og enkemænd og deres ydelsesberettigede pårørende nyder godt af systemet. De ydelser, som udbetales til andre end nuværende medarbejdere (pensionister, forældreløse mv.), opføres som "Ydelser efter medarbejdernes fratræden". I betragtning af disse ydelsers art er det nødvendigt at foretage en aktuarberegning. Det passiv, som opføres i balancen, fastlægges på samme grundlag som passivet for pensionsforpligtelser (se ovenfor).

1.5.11 Hensættelser

Hensættelser posteres, når EU som følge af tidligere begivenheder har en aktuel juridisk forpligtelse eller en implicit forpligtelse over for tredjemand, og når det er overvejende sandsynligt, at udgående ressourcestrømme bliver nødvendige for at opfylde denne forpligtelse, og når beløbet herfor kan skønnes pålideligt . Hensættelser opføres ikke under fremtidige driftstab. Størrelsen af hensættelsen er det bedst mulige skøn over de forventede udgifter, der er nødvendige for at afregne den aktuelle forpligtelse på tidspunktet for regnskabsaflæggelse. Når hensættelserne omfatter et stort antal poster, værdiansættes forpligtelsen ved at vægte alle mulige udfald og disses sandsynlighed (expected value-metoden).

1.5.12 Finansielle forpligtelser

Finansielle forpligtelser klassificeres som finansielle forpligtelser til dagsværdi gennem resultatet eller finansielle forpligtelser regnskabsført til den amortiserede anskaffelsesværdi (lånoptagelser). Lånoptagelser omfatter lån hos kreditinstitutioner og gældsbeviser. De opføres først til dagsværdi, der er deres emissionsprovenu (dagsværdien af modtagne vederlag) fratrukket påløbne transaktionsomkostninger, efterfølgende regnskabsført til amortiseret anskaffelsesværdi ved hjælp af den effektive rentemetode. Forskelle mellem provenuet med fradrag af påløbne transaktionsomkostninger og indløsningsværdien opføres i resultatopgørelsen i lånoptagelsesperioden ved hjælp af den effektive rentemetode.

De klassificeres som langfristede forpligtelser, undtagen hvis de udløber inden for 12 måneder fra balancedagen . Ud fra en væsentlighedsbetragtning må den effektive rentemetode ikke anvendes særskilt på långivning og låntagning i tilfælde af lån ydet gennem lånoptagelser. EU's transaktionsomkostninger, som videreføres til modtageren af lånet, indregnes direkte i resultatopgørelsen.

Finansielle forpligtelser kategoriseret til dagsværdi gennem resultatet omfatter afledte instrumenter, når deres dagsværdi er negativ. Regnskabsmæssigt behandles de på samme måde som finansielle aktiver til dagsværdi gennem resultatet (se bemærkning 1.5.5 ).

1.5.13 Gæld

En betydelig del af EU's gæld er ikke forbundet med køb af varer eller tjenesteydelser. I stedet vedrører den ubetalte udgiftsgodtgørelseskrav fra modtagere af støtte eller anden finansiering fra EU. De opføres som gæld på det krævede beløb, når godtgørelseskravet er modtaget, verificeret og godkendt som støtteberettiget af de relevante finansieringsmedarbejdere. På dette tidspunkt værdiansættes de til det godkendte og støtteberettigede beløb.

Gæld, der hidrører fra køb af varer og tjenesteydelser, bogføres ved modtagelse af regningen på det oprindelige beløb, og de tilsvarende udgifter opføres i regnskaberne, når varerne eller ydelserne er leveret til og accepteret af EU.

1.5.14 Periodeafgrænsningsposter

I henhold til EU's regnskabsregler opføres transaktioner og begivenheder i regnskaberne i den periode, de vedrører. Ved udgangen af regnskabsperioden opføres påløbne udgifter på grundlag af det skønnede beløb for forpligtelsen til overførsel for perioden. Beregningen af de påløbne udgifter sker i overensstemmelse med detaljerede operationelle og praktiske retningslinjer fra Kommissionen, der skal sikre, at årsregnskabet giver et retvisende billede.

Indtægter regnskabsføres også i den periode, de vedrører. Hvis der ikke er sendt en regning, og EU har leveret tjenesteydelsen eller varerne, eller hvis der findes en kontraktlig aftale (dvs. med henvisning til en traktat), skal en modtagen indtægt opføres i regnskabet pr. ultimo året.

Hvis der desuden er udstedt en regning, men ydelserne eller varerne endnu ikke er leveret, vil indtægten pr. ultimo året blive udskudt og opført i den efterfølgende regnskabsperiode.

1.6 RESULTATOPGØRELSE

1.6.1 Indtægter

Ikke-kommercielle indtægter

Disse udgør langt størstedelen af EU's indtægter og omfatter hovedsaglig direkte og indirekte afgifter samt egne indtægter. Ud over afgifter kan EU også modtage betalinger fra andre parter, f.eks. told, bøder og donationer.

BNI-baserede indtægter og momsindtægter

Indtægter bogføres i den periode, hvor EU indkræver bidrag fra medlemsstaterne. De måles til deres "indkaldte beløb". Da momsindtægter og BNI-baserede indtægter bygger på skøn over oplysningerne for det pågældende regnskabsår, kan de ændres i henhold til indtrufne forandringer, indtil de endelige oplysninger kommer fra medlemsstaterne. Et ændret skøn bogføres, når nettooverskuddet eller -underskuddet for den periode, hvor ændringerne indtraf, skal bestemmes.

Traditionelle egne indtægter

Tilgodehavender og tilknyttede indtægter bogføres, når de relevante månedlige A-regnskaber (herunder told og skyldige beløb, som er garanteret og ikke anfægtes) indbetales af medlemsstaterne. På tidspunktet for regnskabsaflæggelse foretages et skøn over de af medlemsstaternes indtægter, der endnu ikke er betalt til EU, og de opføres som tjente, men endnu ikke modtagne indtægter. De kvartalsmæssige B-regnskaber (herunder told, der hverken er indbetalt eller garanteret, såvel som garanterede beløb, som anfægtes af debitor), der indsendes af medlemsstaterne, posteres under indtægter efter fradrag af de opkrævningsomkostninger, som medlemsstaterne har ret til at fratrække (25 %). Derudover bogføres en værdinedskrivning i resultatopgørelsen på det beløb, der mangler at blive inddrevet.

Bøder

Indtægter fra bøder opføres, når EU har truffet beslutning om at give en bøde, og det officielt er meddelt debitor. Hvis der er tvivl om foretagendets solvens, bogføres der en værdinedskrivning af fordringen. Efter at der er truffet beslutning om en bøde, har debitor to måneder fra meddelelsen til enten:

– at acceptere beslutningen og derfor betale bøden inden for den fastsatte frist, hvorved EU har inkasseret beløbet endeligt

– eller ikke at acceptere beslutningen og klage i henhold til EU-lovgivningen.

Uanset dette skal bødens hovedstol indbetales inden for den fastsatte frist på tre måneder, idet klagen ikke har opsættende virkning (EF-traktatens artikel 242). Debitor kan under visse omstændigheder og med Kommissionens regnskabsførers samtykke i stedet stille en bankgaranti.

Hvis virksomheden påklager beslutningen og allerede foreløbigt har betalt bøden, posteres beløbet som en eventualforpligtelse. Da en klage over EU's beslutning ikke har opsættende virkning, anvendes det modtagne beløb til at frigøre tilgodehavendet. Hvis der er modtaget en garanti i stedet for betaling, udgør bøden fortsat en fordring. Hvis det forekommer sandsynligt, at Den Europæiske Unions Ret ikke træffer afgørelse til fordel for EU, opføres en hensættelse til dækning af denne risiko. Hvis der i stedet er blevet givet en garanti, nedskrives det udestående tilgodehavende som foreskrevet. De akkumulerede renter, som EU modtager på de bankkonti, hvor det modtagne beløb er deponeret, opføres som indtægt, og eventualforpligtelserne øges tilsvarende .

Kommercielle indtægter

Indtægter fra salg af varer opføres, når alle væsentlige risici og fordele ved ejendomsretten til varerne er overgået til køber. Indtægter fra transaktioner i forbindelse med tjenesteydelser bogføres på tidspunktet for regnskabsaflæggelse efter, hvor stor en del af transaktionen der er fuldført.

Renteindtægter og -udgifter

Renteindtægter og udgifter opføres i resultatopgørelsen ved hjælp af den effektive rentemetode. Det er en metode til at beregne den amortiserede anskaffelsesværdi på et finansielt aktiv eller en finansiel forpligtelse og til allokering af renteindtægter eller renteudgifter i den relevante periode. Når den effektive rente beregnes, skønner EU pengestrømmen og tager hensyn til alle det finansielle instruments kontraktlige betingelser (f.eks. optioner på førtidig indfrielse), men tager ikke hensyn til fremtidige kredittab. I beregningen medtages alle gebyrer og rentetillæg kontrahenterne imellem, som udgør en integrerende del af den effektive rente, transaktionsomkostninger samt alle andre tillæg og fradrag.

Så snart et finansielt aktiv eller en gruppe af finansielle aktiver er blevet nedskrevet som følge af et værdiforringelsestab, bogføres renteindtægterne, ved at rentesatsen, som anvendes til at diskontere fremtidige pengestrømme med, bruges til måling af værdiforringelsestabet.

Udbytte

Udbetalt udbytte bogføres, når retten til at modtage betaling er indtrådt.

1.6.2 Udgifter

Kommercielle udgifter, der hidrører fra køb af varer og tjenesteydelser, opføres, når ydelserne er leveret til og accepteret af EU. De værdiansættes til den oprindelige fakturapris. Ikke-kommercielle udgifter er et særtræk ved EU og udgør størsteparten af udgifterne. De vedrører overførsler til modtagere og kan opdeles i tre typer: fordringer, overførsler i henhold til aftaler samt støtte, bidrag og donationer.

Overførslerne posteres som udgifter i den periode, hvor den udløsende begivenhed fandt sted, for så vidt overførslen er tilladt ved forordning (finansforordningen, tjenestemandsvedtægten eller andre forordninger), eller der er indgået en kontrakt om tilladelse til overførslen, såfremt modtageren opfylder berettigelseskriterierne, og hvis beløbets størrelse med rimelighed kan anslås.

Når en betalingsanmodning eller et godtgørelseskrav modtages og opfylder kriterierne for postering, opføres det som en udgift på det støtteberettigede beløb. Ved regnskabsårets udgang skønnes og bogføres støtteberettigede udgifter, der allerede er skyldige, men som endnu ikke er anmeldt, som skyldige udgifter i regnskabet.

1.7 EVENTUALAKTIVER OG -FORPLIGTELSER

1.7.1 Eventualaktiver

Et eventualaktiv er et muligt aktiv, der hidrører fra tidligere begivenheder, og hvis eksistens kun kan bekræftes ved, at en eller flere usikre fremtidige begivenheder, som ikke fuldstændigt kontrolleres af EU, indtræffer eller ej. Et eventualaktiv bliver synligt, når det er sandsynligt, at der indløber økonomiske gevinster eller opstår mulighed for tjenesteydelser.

1.7.2 Eventualforpligtelser

En eventualforpligtelse er en mulig forpligtelse, der hidrører fra tidligere begivenheder, og hvis eksistens kun kan bekræftes ved, at en eller flere usikre fremtidige begivenheder, som ikke fuldstændigt kontrolleres af EU, indtræffer eller ej, eller en nutidig forpligtelse, der hidrører fra tidligere begivenheder, men endnu ikke er blevet bogført, fordi det ikke er sandsynligt, at en udgående strøm af ressourcer med økonomiske gevinster eller muligheder for tjenesteydelser vil være nødvendig for at opfylde forpligtelsen, eller i de meget sjældne tilfælde, hvor beløbet for forpligtelsen ikke kan måles tilstrækkeligt pålideligt.

2. BEMÆRKNINGER TIL BALANCEN

LANGFRISTEDE AKTIVER

2.1 IMMATERIELLE AKTIVER

|(mio. EUR) |

|Beløb|

Regnskabsmæssig bruttoværdi pr. 31. december 2008|134|

Tilføjelser|39|

Afhændelser|(3)|

Overførsler mellem kategorier af aktiver|0|

Andre ændringer|1|

Regnskabsmæssig bruttoværdi pr. 31. december 2009|171|

Akkumulerede afdrag pr. 31. december 2008|78|

Afdragsbyrde for regnskabsåret|22|

Afhændelser|(1)|

Overførsler mellem kategorier af aktiver|0|

Andre ændringer|0|

Akkumulerede afdrag pr. 31. december 2009|99|

Regnskabsmæssig nettoværdi pr. 31. december 2009|72|

Regnskabsmæssig nettoværdi pr. 31. december 2008|56|

Beløbene vedrører hovedsagelig computersoftware.

2.2 EJENDOMME, INSTALLATIONER OG UDSTYR

I nogle lande kan der ikke skelnes mellem jordens værdi og bygningens værdi, da begge blev købt som et hele. Værdien af jord, der ikke afskrives, vil ikke blive vurderet særskilt, medmindre det er nødvendigt, dvs. for efterfølgende udgifter såsom opførelse af nye bygninger eller delvist salg.

Aktiver vedrørende EGNOS (European Geostationary Navigation Overlay Service) er medtaget under installationer og udstyr pr. 3 1. december 2009 efter deres overdragelse til Kommissionen i løbet af 2009. Disse aktiver har en bogført nettoværdi pr. denne dato på 11 mio. EUR (bruttoværdi på 40 mio. EUR minus afskrivning på 29 mio. EUR).

EJENDOMME, INSTALLATIONER OG UDSTYR|

||||||||(mio. EUR)|

|bygninger|udstyr|køretøjer|hardware|aktiver||opførelse ||

|||||||||

Regnskabsmæssig bruttoværdi pr. 31. december 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Tilføjelser|39|89|20|57|17|29|141|392|

Afhændelser|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Overførsler mellem kategorier af aktiver|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Andre ændringer|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Regnskabsmæssig bruttoværdi pr. 31. december 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Akkumuleret afskrivning pr. 31. december 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Afskrivningsbyrde for regnskabsåret|127|66|16|60|17|163||449|

Tilbageførte afskrivninger|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Afhændelser|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Overførsler mellem kategorier af aktiver|0|(1)|0|0|1|0||0|

Andre ændringer|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Akkumuleret afskrivning pr. 31. december 2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

REGNSKABSMÆSSIG NETTOVÆRDI PR. 31. DECEMBER 2009|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

REGNSKABSMÆSSIG NETTOVÆRDI PR. 31. DECEMBER 2008|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

De endnu ikke betalte afgifter i forbindelse med finansiel leasing og lignende anføres under langfristede og kortfristede forpligtelser på balancens passivside (se også bemærkning 2.15 og 2.18.1 ). En analyse heraf giver følgende resultat:

Finansiel leasing |(mio. EUR)|

||< 1 år|> 1 år|> 5 år|Passiver i alt (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)||

Grunde og bygninger|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Andre materielle aktiver|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

I alt pr. 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

I alt pr. 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 LANGSIGTEDE INVESTERINGER

|||(mio. EUR)|

|Bemærk ning|31.12.2009|31.12.2008|

Investering i tilknyttede organer|2.3.1|382|278|

Andele i joint ventures|2.3.2|196|145|

Garantifond|2.3.3|1 240|1 091|

AFS-aktiver|2.3.4|561|564|

Investeringer i alt||2 379|2 078|

Denne post omfatter investeringer, der skal sikre varige forbindelser, og som skal støtte EU's aktiviteter. Heri indgår også Garantifondens nettoaktiver.

2.3.1 Investering i tilknyttede organer

||||(mio. EUR)|

Beløb pr. 31. december 2008|278|0|0|278|

Anskaffelser|26|10|75|111|

Andel af nettooverskud/(underskud)|(2)|(3)|(1)|(6)|

Andre kapitalbevægelser (udbytte)|(1)|0|0|(1)|

Beløb pr. 31. december 2009|301|7|74|382|

Investeringer i tilknyttede organer bogføres ved hjælp af equity-metoden (se bemærkning 1.3 for yderligere oplysninger). Følgende regnskabsmæssige værdier kan tilskrives EU baseret på andelen af dets investeringer i tilknyttede organer:

|||(mio. EUR)|

||31.12.2009|31.12.2008|

Aktiver||420|295|

Passiver||(38)|(17)|

Indtægter||17|23|

Overskud/(underskud)||(6)|10|

Den Europæiske Investeringsfond (EIF)

Den Europæiske Investeringsfond (EIF) er EU's finansieringsinstitution og er specialiseret i risikokapital og garantier til små og mellemstore virksomheder. Pr. 31. december 2009 har Kommissionen tegnet aktier for et samlet beløb på 861 mio. EUR (ud af 2 940 mio. EUR) af EIF's aktiekapital svarende til 29,29 % af EIF's kapital. Kommissionen har indbetalt 20 %, idet balancen, der svarer til 689 mio. EUR, ikke var krævet indbetalt (se også bemærkning 5.13.2 ). I henhold til en aftale mellem Kommissionen og Den Europæiske Investeringsbank (EIB), som blev undertegnet i 2005, har Kommissionen ret til at sælge sine aktier til EIB til hver en tid til den pris, der svarer til EIF-vurderingen, divideret med det samlede antal udstedte aktier . Værdien af putoptionen er tæt på nul, da den formel, der anvendes til at fastsætte andelenes salgspris, svarer til den, der anvendes til at fastsætte EIF's nettokapital. Andelen af EU's andel i EIF anslås til 29,29 % af EIF's nettoaktiver, som pr. 31. december 2009 udgjorde 301 mio. EUR (2008: 278 mio. EUR), hvoraf 2 mio. EUR vedrører et tab for 2009. Et udbytte på 4 mio. EUR fra regnskabsåret 2008 blev modtaget i 2009.

Fælles teknologiinitiativer

Offentligt-private partnerskaber i form af fælles teknologiinitiativer, som er gennemført via fællesforetagender, jf. traktatens artikel 171, er blevet oprettet med henblik på at gennemføre målsætningerne i Lissabondagsordenen for vækst og beskæftigelse . Fælles teknologiinitiativer er offentligt-private partnerskaber, der er oprettet på europæisk plan med henblik på at fokusere på strategiske områder, hvor forskning og innovation er afgørende for den europæiske konkurrenceevne. Som et nyt element af syvende rammeprogram for forskning, teknologisk udvikling og demonstration støtter fælles teknologiinitiativer store multinationale forskningsaktiviteter. De bringer private og offentlige partnere sammen med det formål at fastlægge fælles målsætninger, der har bred samfundsmæssig relevans, og at samle finansiering og viden med henblik på at opfylde disse målsætninger. Fælles teknologiinitiativer er et nyt koncept for samarbejdet hen imod de fælles mål, som EU's ledere har fastlagt i Lissabonstrategien for vækst og beskæftigelse. I løbet af 2009 begyndte de tre første fælles teknologiinitiativer deres arbejde, fællesforetagendet Artemis og fællesforetagendet Clean Sky, som er beskrevet nedenfor, samt fællesforetagendet IMI, der er et joint venture og beskrevet under bemærkning 2.3.2 . Selv om Artemis og Clean Sky juridisk betegnes som fællesejede virksomheder , betragtes de regnskabsmæssigt som tilknyttede organer, fordi Kommissionen har en betydelig indflydelse på disse enheder.

Fællesforetagendet Artemis

Denne enhed blev oprettet med henblik på at gennemføre et fælles teknologiinitiativ sammen med den private sektor om integrerede systemer. EU, som repræsenteres af Kommissionen, har pr. 31. december 2009 en ejerandel på 100 % eller 7 mio. EUR. EU's maksimale vejledende bidrag udgør 420 mio. EUR.

Fællesforetagendet Clean Sky

Formålet med denne enhed er at fremskynde udvikling, validering og demonstration i EU af rene lufttransportteknologier og navnlig at skabe et radikalt innovativt lufttransportsystem med det mål at nedbringe lufttransportens miljøpåvirkninger. EU, som repræsenteres af Kommissionen, har pr. 31. december 2009 en ejerandel på 99,41 % eller 74 mio. EUR. EU's maksimale vejledende bidrag til dette projekt udgør 800 mio. EUR.

2.3.2 Kapitalandele i joint ventures

|(mio. EUR)|

Beløb pr. 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Anskaffelser|0|28|39|81|148|

Andel af nettooverskud/(underskud)|0|(51)|(46)|0|(97)|

Beløb pr. 31.12.2009|0|80|35|81|196|

Investeringer i joint ventures bogføres ved hjælp af equity-metoden (se bemærkning 1.3 for yderligere oplysninger). Følgende regnskabsmæssige værdier kan tilskrives EU baseret på andelen af dets investeringer i joint ventures:

|||(mio. EUR)|

||31.12.2009|31.12.2008|

Langfristede aktiver||48|0|

Omsætningsaktiver||192|154|

Langfristet gæld||0|0|

Kortfristet gæld||(44)|(9)|

Indtægter||72|37|

Udgifter||(169)|(93)|

Fællesforetagendet Galileo (GJU) under afvikling

Afviklingen af fællesforetagendet Galileo blev igangsat i slutningen af 2006, og denne proces er stadig i gang. Nettoaktiverne for GJU under afvikling beløb sig ved årets udgang til 0 EUR. Da enheden ikke var aktiv og stadig under afvikling i 2009, var der ingen indtægter eller udgifter i den. Værdien af investeringen pr. 31. december 2009 (og 31. december 2008) var 0 EUR, nemlig investeringen på 585 mio. EUR minus den samlede andel af tabene, dvs. 585 mio. EUR.

Tilsynsmyndigheden for Det Europæiske GNSS, et EU-agentur, der blev oprettet i 2004 og indgår i det konsoliderede regnskab, overtog pr. 1. januar 2007 officielt ansvaret fra GJU. i overensstemmelse med forordning (EF) nr. 683/2008 overtog Kommissionen rollen som programadministrator for de europæiske GNSS-programmer efter GSA. Disse aktiviteter og opgaver blev overdraget fra GSA til Kommissionen med virkning fra den 1. januar 2009.

Fællesforetagendet SESAR

Dette fællesforetagende har til opgave at sikre moderniseringen af det europæiske lufttrafikstyringssystem og hurtig gennemførelse af masterplanen for europæisk lufttrafik ved at koordinere og samle alle relevante forsknings- og udviklingsindsatser i EU. Pr. 31. december 2009 tegner Kommissionen sig for 87,4 % eller 80 mio. EUR (2008: 103 mio. EUR) af ejerandelen i SESAR. EU's samlede (vejledende) bidrag til SESAR (fra 2007 til 2016) er på 700 mio. EUR.

Den Internationale Fusionsenergiorganisation for ITER (ITER-organisationen)

ITER-organisationen involverer EU og Kina, Indien, Rusland, Korea, Japan og USA. ITER-organisationen blev oprettet med henblik på at forvalte ITER-anlæggene, at tilskynde laboratorier, andre institutioner og personale, der deltager i medlemmernes programmer for fusionsenergiforskning og -udvikling, til at udnytte ITER-anlæggene, fremme befolkningens forståelse og accept af fusionsenergi og påtage sig andre aktiviteter, der er nødvendige for at opfylde aftalens formål.

EU's bidrag (Euratom) til ITER-organisationen ydes via agenturet "Fusion for Energy" og omfatter også bidrag fra medlemsstaterne og Schweiz. Det samlede bidrag betragtes juridisk som et bidrag fra Euratom til ITER, og medlemsstaterne har ingen ejerandele i ITER. Da EU juridisk ejer andelen i fællesforetagendet ITER International, skal EU anerkende investeringen i sit konsoliderede regnskab.

Pr. 31. december 2009 tegner Euratom sig for 47 % eller 35 mio. EUR (2008: 42 mio. EUR) af ejerandelen i ITER. Euratoms samlede (vejledende) bidrag til ITER (fra 2007 til 2041) er på 7 649 mio. EUR.

Fælles teknologiinitiativ vedrørende innovative lægemidler (IMI)

Fællesforetagendet for IMI, det tredje fælles teknologiinitiativ, der indledte sine aktiviteter i 2009 , skal støtte prækompetitiv forskning i og udvikling af lægemidler i medlemsstaterne og de associerede lande med henblik på at styrke forskningsinvesteringerne i biofarmakasektoren og fremme de små og mellemstore virksomheders involvering i sine aktiviteter. EU, som repræsenteres af Kommissionen, har pr. 31. december 2009 en ejerandel på 99,1 % eller 81 mio. EUR. EU's maksimale vejledende bidrag udgør 1 mia. EUR indtil den 31. december 2017.

2.3.3 Garantifond

Garantifondens nettoaktiver|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

AFS-aktiver|1 050|887|

Kassebeholdning og tilsvarende likvide midler|191|205|

Aktiver i alt|1 241|1 092|

Passiver i alt|(1)|(1)|

Nettoaktiver|1 240|1 091|

Garantifonden for eksterne aktioner dækker lån, der er garanteret af EU på grundlag af Rådets afgørelse, specielt Den Europæiske Investeringsbanks (EIB's) lånetransaktioner uden for EU, lån i forbindelse med makrofinansiel bistand og Euratoms finansielle bistand uden for EU. Det er et langsigtet instrument, som dækker misligholdte lån, der er garanteret af EU, og kan derfor betragtes som en langsigtet investering . Dette fremgår af det forhold, at næsten 76 % af AFS-aktiverne har en løbetid på mellem et og 10 år . Fondens midler stammer fra udbetalinger over EU's almindelige budget svarende til 9 % af transaktionsbeløbet, renter af investering af fondens disponible midler og fra inddrivelser hos debitorer, der har misligholdt deres forpligtelser i tilfælde, hvor fonden har udbetalt garantien. Eventuelle årlige overskud tilbageføres til en særlig konto i oversigten over indtægter i EU's almindelige budget.

EU skal opføre en garantireserve for lån til tredjelande. Denne reserve er beregnet på at opfylde Garantifondens behov for tilførsler og om nødvendigt imødekomme anmodninger om indfrielse af garantier, der overstiger fondens disponible midler, således at disse kan opføres på budgettet. Denne reserve på 1 472 mio. EUR svarer til målbeløbet på 9 % af udestående lån pr. 31. december 2009. Fondens nettoaktiver pr. 31. december 2009 beløb sig til 1 240 mio. EUR. Differencen mellem nettoaktiverne og reserven svarer til det beløb, der skal betales fra EU-budgettet til fonden, dvs. 232 mio. EUR. Ændringer i dagsværdien af gældsporteføljen af værdipapirer, der er disponible for salg, er medtaget i egenkapitalen med en samlet værdi af 16 mio. EUR i 2009 (2008: 15 mio. EUR).

2.3.4 AFS-aktiver

Dette udgiftsområde omfatter investeringer og andele, der er købt for at hjælpe modtagere med at udvikle deres forretningsaktiviteter.

Langsigtede AFS-aktiver |(mio. EUR)|

Beløb pr. 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Anskaffelser|0|11|52|26|19|108|

Overdragelser og tilbagetrækninger|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Overskud fra opskrivning/(underskud) overførsel til equity|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Kurstab|0|(42)|0|0|0|(42)|

Værdiforringelsestab|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Beløb pr. 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Den Europæiske Bank for Genopbygning og Udvikling (EBRD)

Kommissionen har tegnet aktier for 3 % af EBRD's samlede kapital på 20 mia. EUR. På balancedagen var det indkaldte beløb på 157 mio. EUR, som er blevet betalt. De udestående betalinger i forbindelse med den del af kapitalen, som ikke er krævet indbetalt, beløber sig til 443 mio. EUR (se også bemærkning 5.13.1 ). Da EBRD ikke er børsnoteret, og i lyset af de kontraktlige restriktioner, der er indeholdt i EBRD's vedtægter om bl.a. salg af kapitalandele, der er begrænset til anskaffelsesværdien og kun tilladt for eksisterende aktieejere, værdiansættes Kommissionens aktiepost til anskaffelsesværdien fratrukket nedskrivninger.

Risikokapitaltransaktioner (RCO)

Risikokapitaltransaktioner er beløb, der ydes til finansielle formidlere til finansiering af equity-investeringer. De forvaltes af Den Europæiske Investeringsbank (EIF) og finansieres under den europæiske naboskabspolitik.

Andre investeringer

De vigtigste beløb vedrører programmet for vækst og beskæftigelse, MAP-programmet og CIP-programmet, hvis finansielle forvaltning varetages af EIF, og som støtter oprettelsen og finansieringen af små og mellemstore virksomheder i opstartsfasen ved at investere i passende specialiserede risikokapitalfonde (154 mio. EUR). Inkluderet er også 96 mio. EUR vedrørende Den Europæiske Fond for Sydøsteuropa, et investeringsselskab med variabel kapital (SICAV). Hovedformålet med Den Europæiske Fond for Sydøsteuropa er at fremme udvikling og velstand i Sydøsteuropa gennem en bæredygtig supplerende finansiering i udviklingsøjemed via lokale finansieringsinstitutioner. En ny investering på 19 mio. EUR vedrørende SE4F (Southeast Europe Energy Efficient Fund) er medtaget i 2009.

2.4 LÅN

Dette område omfatter lånebeløb, der forfalder om over et år til betaling til EU:

|(mio. EUR)|

|Bemærk ning|31.12.2009|31.12.2008|

Lån ydet over EU's budget og EKSF|2.4.1|169|179|

Lån ydet gennem lånoptagelser|2.4.2|10 595|3 386|

Lån i alt||10 764|3 565|

2.4.1 Lån ydet over EU's budget og EKSF under afvikling

|(mio. EUR)|

|Lån på særlige vilkår|EKSF under afvikling|I alt|

I alt pr. 31.12.2008|150|29|179|

Tilbagebetalinger|(19)|(5)|(24)|

Ændringer i regnskabsmæssig værdi |12|2|14|

I alt pr. 31.12.2009|143|26|169|

Lån på særlige vilkår

Denne post omfatter lån, der ydes til præferencesats som en del af samarbejdet med ikke-medlemsstater. Alle beløb forfalder mere end 12 måneder efter årets afslutning. Den effektive rente på disse lån varierer mellem 7,39 % og 12,36 %.

Boliglån ydet af EKSF under afvikling

Boliglån er lån, der ydes af EKSF under afvikling over egne midler i overensstemmelse med artikel 54 og 54, stk. 2, i EKSF-traktaten. Disse lån ydes til en fast rente af 1 % og betragtes derfor som lån til præferencesats. Den effektive rente på disse lån varierer mellem 2,806 % og 22,643 %. For disse lån anvendes af praktiske grunde og ud fra en væsentlighedsbetragtning transaktionsprisen som dagsværdi ved påbegyndelse uanset eventuelle præferencerentesatser.

2.4.2 Lån ydet gennem lånoptagelser

||||(mio. EUR)|

I alt pr. 31.12.2008Nye lånTilbagebetalingerKursforskelleÆndringer i regnskabsmæssig værdi|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

I alt pr. 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Forfaldent beløb < 1 år|40|0|0|0|40|

Forfaldent beløb > 1 år|547|484|9 303|261|10 595|

MFA-lån

MFA er et politikforankret finansielt instrument til ubunden og uspecificeret betalingsbalance- og/eller budgetbistand til partnerlande, der geografisk er tæt på EU's territorium. Lånene ydes i form af mellem-/langfristede lån eller støttebeløb eller en velegnet kombination af begge og supplerer generelt den finansiering, som ydes i forbindelse med et IMF-støttet tilpasnings- og reformprogram. Kommissionen har ikke modtaget garantier fra tredjepart for disse lån, men de er garanteret af Garantifonden (se bemærkning 2 .3.3 ).

Euratomlån

Euratom er en af EU's retlige enheder og er repræsenteret ved Europa-Kommissionen. Euratomlån til medlemsstater ydes med henblik på finansiering af investeringsprojekter i medlemsstater i forbindelse med industriel produktion af elektricitet i atomkraftværker og til industrielle brændselskredsløbsanlæg. Euratomlån til tredjelande ydes til forbedring af sikkerheds- og effektivitetsniveauet i atomkraftværker og anlæg i det nukleare brændselskredsløb, som er i drift eller under opførelse.

Kommissionen har modtaget garantier på 481 mio. EUR (2008: 486 mio. EUR) fra tredjepartsgaranter for disse lån.

Betalingsbalancelån

Betalingsbalancelån er et politikforankret finansielt instrument, der er blevet reaktiveret for at yde økonomisk støtte til EU's medlemsstater under den aktuelle økonomiske og finansielle krise . Det gør det muligt at yde lån til medlemsstater, der oplever eller står i alvorlig fare for at opleve problemer med deres betalingsbalance eller kapitalbevægelser . Det er kun medlemsstater, der ikke har vedtaget euroen, der kan udnytte denne facilitet . Det maksimale beløb for godkendte lån er 50 mia. EUR, og disse lån garanteres af EU's almindelige budget .

Fra november 2008 til udgangen af 2009 blev der ydet lån på i alt 14,6 mia. EUR. Ungarn fik stillet 6 ,5 mia. EUR til rådighed, hvoraf 2 mia. EUR (ovenfor) blev udbetalt i 2008 med udløb i december 2011 . Yderligere 3,5 mia. EUR blev udbetalt i 2009 (udløbsdatoer : november 2014 og april 2016). Letland fik stillet 3,1 mia. EUR til rådighed , hvoraf 2,2 mia. EUR blev udbetalt i løbet af 2009 (udløbsdatoer: april 2014 og januar 2015), og 0,5 mia. EUR udbetales i marts 2010 (udløbsdato: maj 2019). Ligeledes fik Rumænien stillet 5 mia. EUR til rådighed, hvoraf 1 , 5 mia. EUR blev udbetalt i 2009 med udløb i januar 2015, og yderligere 1 mia. EUR blev udbetalt i marts 2010 (udløbsdato: maj 2019).

Lån fra EKSF under afvikling

Denne post omfatter primært lån ydet af EKSF under afvikling af lånte midler i overensstemmelse med artikel 54 og 56 i EKSF-traktaten såvel som tre unoterede værdipapirer udstedt af Den Europæiske Investeringsbank (EIB) som erstatning for en forpligtelse, der er misligholdt fra en debitors side. Disse værdipapirer vil forblive i porteføljen indtil endeligt forfald (2017 hhv. 2019) for at dække ydelserne på de tilhørende lån. Ændringerne i regnskabsmæssig værdi svarer til ændringen i vedhængende rente plus årets betalte afdrag og transaktionsomkostningerne ved oprettelsen beregnet efter den effektive rentemetode.

De effektive renter var fordelt i følgende intervaller:

Lån|31.12.2009|31.12.2008 |

MFA-lån|0,9625 %-4,54 %|3,022 %-5,29 %|

Euratom|1,071 %-5,76 %|3,428 % -5,76 %|

Betalings balancelån|3,125 %-3,625 %|3,25 %|

EKSF under afvikling |0,346 %-5,8103 %|3,072 %-5,8103 % (*)|

(*) Den øvre grænse vedrører det fastforrentede lån, der dækkes af renteswappen.

2.5 LANGSIGTET FORFINANSIERING

Tidspunktet for inddrivelse eller udnyttelse af forfinansieringen bestemmer, om den skal opføres som omsætningsaktiver eller langfristede aktiver. Udnyttelsen defineres i aftalen for projektet. Alle tilbagebetalinger eller al udnyttelse, som sker inden 12 måneder fra tidspunktet for regnskabsaflæggelse, opføres som kortsigtet forfinansiering og derfor som omsætningsaktiver.

FORFINANSIERING I ALT||(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Langsigtet forfinansiering (se nedenfor)|39 750|29 023|

Kortsigtet forfinansiering (se bemærkning 2.9 )|9 077|10 262|

Forfinansiering i alt |48 827|39 285|

Modtagne garantier vedrørende forfinansiering:

Det er garantier, som EU i nogle tilfælde kræver af modtagere, når de udbetaler forskud (forfinansiering). Der skal opføres to værdier for denne type garanti, nemlig "den nominelle værdi" og "den løbende værdi". For så vidt angår den nominelle værdi, er den udløsende begivenhed knyttet til eksistensen af en garanti. For så vidt angår den løbende værdi, er den udløsende begivenhed for garantien udbetalingen af forfinansieringen og/eller den efterfølgende udligning. Pr. 31. december 2009 beløb den nominelle værdi af de af Kommissionen modtagne garantier, for så vidt angår forfinansiering, sig til 9 36 mio. EUR. Den løbende værdi af disse garantier er 7 24 mio. EUR. Pr. 31. december 2008 var disse værdier henholdsvis 968 mio. EUR og 769 mio. EUR. Denne difference fungerer som dækning for forfinansiering, der er blevet frigjort og omkostningsført, men som måske skal opkræves i fremtiden.

Visse forfinansieringsbeløb udbetalt under det syvende rammeprogram for forskning og teknologisk udvikling (FP7) er dækket af en Deltagergarantifond (DGF). Pr. 31. december 2009 var der i alt udbetalt 2,7 mia. EUR i forfinansiering. Dette er et instrument til gensidig gavn oprettet for at dække EU's og deltagernes finansielle risici under gennemførelsen af de indirekte aktioner under FP7, idet fondens kapital og interesser udgør en sikkerhed for opfyldelse af kontrakten. Alle deltagere i indirekte aktioner i form af tilskud (og dermed forfinansiering i Kommissionens bogholderi) bidrager med 5 % af den forfinansiering, de modtager, til DGF's kapital under aktionens varighed. Som sådanne er deltagerne ejere af Deltagergarantifonden, idet EU repræsenteres af Kommissionen som eksekutivmyndighed. Ved afslutningen af en indirekte aktion får deltagerne hele deres bidrag til kapitalen tilbage, bortset fra tilfælde, hvor fonden pådrager sig tab på grund af modtagernes manglende opfyldelse af deres forpligtelser – i så fald får deltagerne mindst 80 % af deres bidrag tilbage. Deltagergarantifonden sikrer dermed såvel EU's som deltagernes finansielle interesser. Pr. 31. december 2009 var der fra deltagerne indbetalt bidrag til DGF for et samlet beløb på 561 mio. EUR (2008: 274 mio. EUR) – se også bemærkning 11 .

LANGSIGTET FORFINANSIERING||(mio. EUR)|

Forvaltningstype|31.12.2009|31.12.2008|

Direkte centraliseret forvaltning|1 148|1 351|

Indirekte centraliseret fo r valtning|486|275|

Decentraliseret fo r valtning|347|90|

Delt fo r valtning|37 199|26 764|

Fælles forvaltning|568|543|

Gennemført af institutioner og agenturer|2|0|

Langsigtet forfinansiering i alt |39 750|29 023|

De største langsigtede forfinansieringer vedrører strukturforanstaltninger for programmeringsperioden 2007-2013: Den Europæiske Fond for Regionaludvikling, Den Europæiske Socialfond, Den Europæiske Landbrugsfond for Udvikling af Landdistrikterne, Samhørighedsfonden og Den Europæiske Fiskerifond. Da mange af disse projekter er langsigtede, er det nødvendigt, at de tilhørende forskud er til rådighed i mere end ét år. Disse forfinansieringsbeløb vises som langfristede fordringer. Den ovennævnte langsigtede forfinansiering, som EU er berettiget til at forrente over for modtagerne, udgør 1 607 mio. EUR.

Stigningen i 2009 skyldes hovedsagelig betalingen af et tredje forskud til medlemsstaterne til et samlet beløb på 5 mia. EUR: 2,6 mia. EUR til Samhørighedsfonden, 1,8 mia. EUR til Den Europæiske Fond for Regionaludvikling og 0,6 mia. EUR til Den Europæiske Socialfond. Desuden blev der ydet betalinger som et led i den økonomiske genopretningspakke til et samlet beløb på 6,2 mia. EUR til hvert program som følge af den økonomiske krise: 3,9 mia. EUR til Samhørighedsfonden og Den Europæiske Fond for Regionaludvikling og 2,3 mia. EUR til Den Europæiske Socialfond. Stigningerne i beløbene vedrørende decentraliseret forvaltning skyldes primært forfinansiering, der er ydet til kandidatlande under IPA-programmer.

2.6 LANGFRISTEDE TILGODEHAVENDER

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Udestående fra medlemsstater|26|24|

EKSF-personalelån|10|13|

Andet|2|2|

Garantier og sikkerhedsstillelser|17|6|

I alt|55|45|

Udestående beløb fra medlemsstater henviser til beløb, som tidligere tiltrædelseslande skylder EKSF under afvikling.

OMSÆTNINGSAKTIVER

2.7 ÅRSOPGØRELSE

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Videnskabeligt materiale|62|73|

Andet|15|12|

I ALT|77|85|

Beholdningen af videnskabeligt udstyr indehaves og forvaltes af FFC. En stor del heraf er beholdningen af referencemateriale, nukleart og ikke-nukleart, som befinder sig i Geel. Dette materiale har en strategisk værdi og opbevares for at kunne håndtere fremtidig uforudset efterspørgsel i krisesituationer. Andet omfatter EGNOS-projektets beholdning, lageret af publikationer, som indehaves/forvaltes af Publikationskontoret og beholdningen af vaccinationer.

2.8 KORTSIGTEDE INVESTERINGER

Kortsigtede investeringer består af AFS-aktiver og finansielle aktiver, som anskaffes for deres afkast eller udbytte eller holdes i porteføljen med henblik på opbygning af en særlig struktur på aktivsiden eller for at udgøre en sekundær likviditetskilde, hvorfor de kan blive solgt i tilfælde af likviditetsbehov eller renteændringer. I 2008 indgik aktiver for 7 mio. EUR i handelsbeholdningen i denne post.

AFS-aktiver|(mio. EUR)|

|EKSF under afvikling|Andet|I alt|

Beløb pr. 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Anskaffelser|560|255|815|

Overdragelser og tilbagetrækninger|(573)|(32)|(605)|

Tilpasset til amortiseret anskaffelsespris|(1)|0|(1)|

Ændringer i regnskabsmæssig værdi |8|3|11|

Overskud fra opskrivning/(underskud) overførsel til equity|25|0|25|

Beløb pr. 31.12.2009|1 483|308|1 791|

Hvad angår beløbene under EKSF under afvikling, er alle AFS-investeringer udtrykt i EUR og noteret på et aktivt marked. P r . 31. december 2009 beløb værdipapirer (udt r ykt i dagsværdi) med endeligt f o r f a ld i løbet af 2 010 sig til 2 42 mio. EUR (2008: 126 mio. EUR).

Stigningen i andre beløb skyldes nyanskaffelser foretaget af RSFF (finansieringsfacilitet for risikodeling) svarende til 195 mio. EUR og LGTT (lånegarantiinstrument for TEN-transportprojekter) svarende til 60 mio. EUR).

2.9 KORTSIGTET FORFINANSIERING

||(mio. EUR)|

Forvaltningstype|31.12.2009|31.12.2008|

Direkte centraliseret forvaltning|2 924|3 055|

Indirekte centraliseret fo r valtning|1 990|930|

Decentraliseret fo r valtning|700|326|

Delt fo r valtning|2 550|5 304|

Fælles forvaltning|832|608|

Gennemført af institutioner og agenturer|81|39|

Kortsigtet forfinansiering i alt |9 077|10 262|

Faldet i kortsigtet forfinansiering skyldes, at nogle af de projekter, der finansieres i forbindelse med strukturforanstaltninger under delt forvaltning, er ved at blive afviklet (programmer vedrørende perioden 2000-2006), mens der for nye projekter (programmer vedrørende perioden 2007-2013) blev betalt et forfinansieringsbeløb i 2009, som dog ikke blev klassificeret som et langfristet aktiv som forklaret i bemærkning 2.5. Stigningen i kortsigtet forfinansiering under indirekte centraliseret forvaltning skyldes overdragelsen af aktiviteter fra Kommissionen til nye forvaltningsorganer , primært inden for forskning og udvikling. Den kortsigtede forfinansiering, som EU er berettiget til at forrente over for modtagerne, udgør 4 629 mio. EUR.

2.10 KORTFRISTEDE TILGODEHAVENDER

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Nuværende andel af langfristede tilgodehavender|216|114|

Kortfristede tilgodehavender|4 519|6 128|

Diverse debitorer |16|23|

Periodeafgrænsningsposter|3 912|5 655|

I alt|8 663|11 920|

2.10.1 Nuværende andel af langfristede tilgodehavender

Disse beløb vedrører lån på 41 mio. EUR, der forfalder mindre end 12 måneder efter balancedagen (40 mio. EUR vedrørende MFA-lån). Se bemærkning 2.4 ovenfor for yderligere oplysninger). Denne post omfatter også indskud for EKSF under afvikling:

Indskud|(mio. EUR)|

|I alt|

Beløb pr. 31.12.2008|0|

Stigning|174|

Påløbne beløb|1|

Beløb pr. 31.12.2009|175|

2.10.2 Kortfristede tilgodehavender

|(mio. EUR)|

Regnskabs-gruppe|31.12.2009|31.12.2008|

Kunder|277|(76)|201|243|(79)|164|

Bøder|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Medlemsstater|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Andre|76|(2)|74|111|(13)|98|

I alt|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Kunder

Der er tale om indtægtsordrer, der er bogført pr. 31. december 2009 som konstaterede fordringer til opkrævning, og som ikke allerede er inkluderet i balancens øvrige aktivkonti.

Bøder

Beløb til opkrævning vedrørende bøder udstedt af Kommissionen beløb sig til 3 370 mio. EUR. Dette beløb er nedskrevet med 133 mio. EUR. Stigningen i nedskrivningen skyldes, at nogle nyudstede bøder ikke kunne inddrives ved foreløbige betalinger eller bankgarantier som følge af den økonomiske og finansielle krise. Endvidere er visse bøder endnu genstand for verserende sager for EU-Domstolen. Pr. 31. december 2009 var der modtaget garantier til en værdi af 2 952 mio. EUR (2008: 2 403 mio. EUR) vedrørende disse fordringer, hvilket antyder, at bødens modtager vil klage over den. Det skal bemærkes, at 290 mio. EUR af ovennævnte beløb ikke var forfaldne pr. 31. december 2009.

Fordringer på medlemsstaterne

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Fordringer – EGFL|||

Fordringer – EGFL|627|684|

Nedskrevet|(350)|(392)|

I alt|277|292|

Erlagt moms, som skal inddrives hos medlemsstaterne|38|36|

Egne indtægter|||

Opført i A-regnskabet, skal inddrives|89|97|

Opført i det særskilte regnskab, skal inddrives|1 260|1 260|

Nedskrevet|(841)|(812)|

Andet|25|16|

I alt|533|561|

Andre fordringer på medlemsstaterne|159|483|

I alt|1 007|1 372|

– Fordringer – EGFL

Denne post omfatter de fordringer på modtagerne af støtte fra EGFL pr. 31. december 2009, som medlemsstaterne anmeldte pr. 15. oktober 2009, minus 20 % af det beløb, medlemsstaterne kan tilbageholde til dækning af administrationsomkostninger. Der skal udarbejdes et overslag over fordringer opstået efter anmeldelsen og indtil den 31. december 2009. Kommissionen foretager også et overslag over nedskrivningen af fordringer på støttemodtagere, som sandsynligvis ikke vil kunne inddrives. Det, at denne korrektion foretages, indebærer ikke, at Kommissionen giver afkald på i fremtiden at inddrive disse beløb.

– Egne indtægter

Det skal bemærkes, at medlemsstaterne har ret til at tilbageholde 25 % af de traditionelle egne indtægter til dækning af opkrævningsomkostningerne. Ovennævnte tal er nettobeløb fratrukket de 25 %. På grundlag af medlemsstaternes overslag er fordringerne på medlemsstaterne nedskrevet med 841 mio. EUR. Dette indebærer dog ikke, at Kommissionen giver afkald på i fremtiden at inddrive de beløb, der er dækket af denne værdijustering.

– Andre fordringer på medlemsstaterne

Andre fordringer på medlemsstater omfatter 72 mio. EUR i inddrevne udgifter og forskud fra EGFL på 8 mio. EUR sammenlignet med henholdsvis 120 mio. EUR og 244 mio. EUR i 2008.

2.10.3 Periodeafgrænsningsposter

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Periodiserede indtægter|3 655|5 402|

Udskudte omkostninger|230|223|

Andet|27|30|

I alt|3 912|5 655|

Hovedbeløbet på denne post er periodiserede indtægter på 3 655 mio. EUR:

|(mio. EUR)|

Periodiserede indtægter|31.12.2009|31.12.2008|

Egne indtægter|2 209|2 576|

Formålsbestemte landbrugsindtægter nov. og dec.|940|1 261|

Omstrukturering af sukkersektoren|0|911|

EGFL: ikke gennemførte overensstemmelsesafgørelser|0|368|

Samhørighedsfonden og Fonden for Regionaludvikling: finansielle korrektioner|404|146|

Fiskerifonden|0|32|

Andre periodiserede indtægter|102|108|

Periodiserede indtægter i alt|3 655|5 402|

Andre periodiserede indtægter er primært morarenter, vedhængende bankrenter og vedhængende rente på forfinansieringsbeløb.

Inkluderet er desuden udskudte omkostninger på i alt 230 mio. EUR, hvor hovedbeløbene er forventede betalinger på 53 mio. EUR til bilaterale fiskeriaftaler med tredjelande, 36 mio. EUR til Europaskolen, 44 mio. EUR til leje af kontorer, 22 mio. EUR til ombygning af kontorer og 17 mio. EUR til renter på leasingaftaler vedrørende anlægsaktiver.

2.11 LIKVIDE MIDLER

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Frie likvider:|||

Konti i statskasser og centralbanker|10 958|15 039|

Anfordringskonti|1 967|1 415|

Forskudskonti|42|35|

Overførsler (pengetransport)|9|26|

Kortfristede indlån og andre likvide midler|1 486|1 456|

I alt|14 462|17 971|

Begrænsede likvider|8 910|5 753|

I alt|23 372|23 724|

2.11.1 Frie likvider

Frie likvider omfatter EU's disponible midler på konti i medlemsstaterne og EFTA-landene (statskasser eller centralbanken), på anfordring, inden for forskudsforvaltningen, kortfristede bankindskud og i bikasser.

Den lavere balance hos statskasser og centralbanker skyldes ved årets udgang skyldes, at 3,5 mia. EUR skulle tilbagebetales til medlemsstaterne i begyndelsen af 2010 i henhold til ændringsbudget nr. 10/2009. Dette tal var 6,6 mia. EUR året før. Den tilknyttede forpligtelse er vist under kortfristet gæld (se bemærkning 2.18.2 nedenfor). En anden faktor, der havde indvirkning på likviditeten ved årets afslutning, var likviditet fra formålsbestemte indtægter, som endnu ikke er brugt, på 2,7 mia. EUR (2008: 5,1 mia. EUR), som ikke kan refunderes til medlemsstaterne, og 1,4 mia. EUR (2008: 1,7 mia. EUR), som blev tilbageholdt for at dække betalingsbevillinger fremført til 2010. EU's budgetsaldo på 2,3 mia. EUR skal også tilbagebetales til medlemsstaterne ved fratrækning heraf fra de beløb, de skal betale i 2010.

Beløb, der er opført under kortfristede indlån vedrører hovedsagelig midler, der forvaltes af tilsynsførende på EU's vegne med henblik på at gennemføre særlige programmer, som finansieres over EU-budgettet.

2.11.2 Begrænsede likvider

Begrænsede likvider omfatter beløb modtaget i forbindelse med bøder pålagt af Kommissionen i sager, der endnu ikke er afsluttet. De står på særskilte indlånskonti, der ikke anvendes til andre aktiviteter.

LANGFRISTET GÆLD

2.12 YDELSER TIL MEDARBEJDERE

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pensioner – personale |33 316|32 867|

Pensioner – andre |663|696|

Den fælles sygeforsikringsordning|3 263|3 993|

I alt|37 242|37 556|

2.12.1 Pensioner – personale

I henhold til tjenestemandsvedtægtens artikel 83 sker udbetaling af de ydelser, der er fastsat i pensionsordningen, over EU-budgettet. Ordningen er ikke finansieret, men medlemsstaterne garanterer tilsammen udbetalingen af disse ydelser i henhold til den fordelingsnøgle, der er fastsat for finansieringen af disse udgifter. Desuden bidrager tjenestemændene med en tredjedel til langtidsfinansieringen af denne ordning via et obligatorisk bidrag. Beløbet for dette bidrag revideres hvert år og opdateres efter behov for at sikre, at disse bidrag (som i øjeblikket udgør 11,3 % af grundlønnen) er tilstrækkelige til hvert år at finansiere en tredjedel af de rettigheder, der er erhvervet i årets løb.

Forpligtelserne i pensionsordningen blev vurderet på grundlag af antallet af medarbejdere og pensionerede medarbejdere pr. 31. december 2009 og i overensstemmelse med reglerne i tjenestemandsvedtægten, som var gældende på det tidspunkt. Vurderingen omfattede ydelserne i forbindelse med alders-, invalide- og efterladtepension (forskellige typer pension og invaliditetsydelse). Den blev foretaget i overensstemmelse med IPSAS 25 (og dermed også EU's regnskabsregel nr. 12). Ifølge denne regnskabsstandard skal arbejdsgiveren fastlægge sine aktuarmæssige forpligtelser under hensyntagen til både de kontraktmæssige ydelser i ansættelsesperioden og fremtidige lønstigninger. Den aktuarmæssige vurderingsmetode, der er brugt til at fastsætte forpligtelsernes størrelse, kaldes projected unit credit-metoden.

De vigtigste aktuarmæssige antagelser, der var til rådighed på vurderingsdatoen, og som blev anvendt til vurderingen, var følgende:

Aktuarmæssige antagelser|31.12.2009|31.12.2008|

Nominel diskonteringssats |4,5 %|3,9 %|

Forventet inflationsrate |2,5 %|1,8 %|

Reel diskonteringssats|2,0 %|2,1 %|

Sandsynlighed for ægteskab: mand/kvinde|84 %/38 %|84 %/38 %|

Generel lønvækst/pensionsrevaluering|0 %|0,3 %|

ICSLT-dødelighedstabellen (international dødelighedstabel for tjenestemænd) for 2008 blev anvendt i beregningen. Pensioneringen formodes at ske på det tidspunkt, hvor tjenestemanden opnår sine fulde rettigheder, under hensyn til reduktionen for tidlig pensionering og Barcelonaincitamentet for sen pensionering, senest som 65-årig. Beregningen af bruttopensioner og familieydelser er foretaget i overensstemmelse med tjenestemandsvedtægten.

Forpligtelserne omfatter følgende personers tidligere fastlagte rettigheder:

1) tjenestegørende personale pr. 31. december 2009 i alle de EU-institutioner og agenturer, der er omfattet af pensionsordningen

2) personale med opsat pension, dvs. en person, som midlertidigt eller endeligt har forladt institutionerne, men har bibeholdt sine pensionsrettigheder i pensionsordningen (udelukkende for personale med mindst 10 år i tjenesten)

3) tidligere tjenestemænd og øvrige tidligere ansatte, som modtager alderspension

4) tidligere tjenestemænd og øvrige tidligere ansatte, som modtager invalidepension

5) tidligere tjenestemænd og øvrige tidligere ansatte, som modtager invaliditetsydelse

6) modtagere af efterladtepension (enker eller enkemænd, forældreløse børn, forsørgelsesberettigede personer).

De væsentligste bevægelser siden 31. december 2008 er følgende:

|(mio. EUR)|

Bevægelser i pensionsforpligtelser|Beløb |

Bruttopensionsforpligtelse pr. 31. december 2008|36 495|

Tjenesteomkostninger|1 360|

Renteomkostninger|1 456|

Udbetalte ydelser|(1 035)|

Aktuarmæssige gevinster|(1 248)|

Ændring pga. nytilkomne|187|

Bruttopensionsforpligtelse pr. 31. december 2009|37 215|

De væsentligste punkter, der skal bemærkes, er:

– De aktuarmæssige forpligtelser blev værdiansat til 37 215 mio. EUR pr. 31. december 2009 (2008: 36 495 mio. EUR). Hertil kommer en justeringskoefficient på 1 079 mio. EUR (2008: 1 277 mio. EUR). Den skat, der betales af modtagerne, fratrækkes de samlede bruttoforpligtelser, således at man når frem til nettoforpligtelserne, som er medtaget i balancen (eftersom skatten fratrækkes pensionsudbetalingerne og krediteres EU's indtægter i udbetalingsåret). Denne nettoforpligtelse (bruttoforpligtelse minus skat) pr. 31. december 2009 er dermed vurderet til 33 316 mio. EUR.

– Medlemmerne af pensionsordningen steg med 5 082 personer. Denne stigning vedrører primært midlertidigt ansatte, kontraktansatte og parlaments medlemmernes assistenter, idet sidstnævnte for første gang er omfattet af ordningen.

2.12.2 Pensioner – andre

Der er tale om pensionsforpligtelser over for nuværende og tidligere medlemmer af Kommissionen, Domstolen (og Førsteinstansretten), Revisionsretten, Rådets Generalsekretariat, Ombudsmanden, Den Europæiske Tilsynsførende for Databeskyttelse og Retten for EU-personalesager. Forpligtelser vedrørende pensioner til visse medlemmer af Europa-Parlamentet er også medtaget under denne post.

2.12.3 Den fælles sygeforsikringsordning

Der er også foretaget en værdiansættelse af de forpligtelser, som EU vil have med hensyn til bidrag til den fælles sygeforsikringsordning, for så vidt angår personale på pension. Disse forpligtelser er vurderet til 3 535 mio. EUR. Pensionsaktiver fratrækkes disse bruttoforpligtelser, så nettobeløbet fås. I beregningerne indgår tjenestemænd i aktiv tjeneste og pensionerede tjenestemænd fra de forskellige EU-institutioner og -agenturer og deres familier samt aktive medlemmer og pensionister fra Kommissionen, Revisionsretten, Domstolen, Rådet, Den Europæiske Tilsynsførende for Databeskyttelse og Ombudsmanden. Diskonteringssatsen og den generelle lønvækst, der anvendes i beregningen, er de samme som i forbindelse med pensionsvurderingen (se ovenfor). Aktuarmæssige gevinster som følge af ændringer i de aktuarmæssige antagelser er de primære årsager til det lille fald i denne forpligtelse.

|(mio. EUR)|

Bevægelser i den fælles sygeforsikringsordning|Beløb |

Bruttoforpligtelse pr. 31. december 2008|4 248|

Normale omkostninger|168|

Renteomkostninger|169|

Udbetalte ydelser|(85)|

Aktuarmæssige gevinster|(965)|

Bruttoforpligtelse pr. 31. december 2009|3 535|

Minus pensionsaktiver|(272)|

Nettoforpligtelse pr. 31. december 2009|3 263|

2.13 LANGFRISTEDE HENSÆTTELSER

|||(mio. EUR)|

Retssager|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Nedlukning af atomkraft-værker|819|0|0|0|(22)|111|908|

Finansielle hensættelser|12|67|0|0|(3)|0|76|

Andet|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

I alt|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Retssager

Denne post omfatter beløb, der sandsynligvis skal betales efter 2010 i forbindelse med en række verserende retssager. Den største del (409 mio. EUR) vedrører verserende retssager pr. 31. december 2009 i forbindelse med de finansielle korrektioner af udgifter under EGFL og andre retssager vedrørende landbrugsudgifter.

Nedlukning af atomkraftværker

I 2008 gennemførte et konsortium af uafhængige eksperter en opdatering af deres undersøgelse fra 2003 af de anslåede omkostninger ved FFC's program for nedlukning af nukleare anlæg og affaldshåndtering. Deres reviderede skøn på 1 222 mio. EUR (tidligere 1 145 mio. EUR) tages som udgangspunkt for den hensættelse, der skal opføres i regnskabet. I overensstemmelse med EU's regnskabsregler er denne hensættelse indeksreguleret og derefter diskonteret til sin nettonutidsværdi. Værdien af hensættelsen pr. 31. december 2009 er således et beløb på 9 30 mio. EUR opdelt i beløb, der forventes anvendt i 2010 ( 22 mio. EUR) og senere ( 908 mio. EUR). I betragtning af dette programs forventede varighed (ca. 30 år) skal det påpeges, at dette skøn er præget af en vis usikkerhed, og de endelige omkostninger kan vise sig at adskille sig fra de beløb, som nu er anført.

Finansielle hensættelser

I henhold til SMV-garantifaciliteten fra 1998, SMV-garantifaciliteten fra 2001 og SMV-garantifaciliteten fra 2007 under CIP har Den Europæiske Investeringsfond (EIF) beføjelse til at udstede garantier i eget navn, men på Kommissionens vegne og risiko. Den finansielle risiko ved udnyttede og uudnyttede garantier er imidlertid begrænset. Pr. balancedagen svarer de finansielle hensættelser derfor for begge faciliteters vedkommende til betalingsforpligtelserne over for de finansielle formidlere minus anmodningerne om nettobetaling, der var fremsat pr. samme dato. Langfristede finansielle hensættelser diskonteres til deres nettonutidsværdi.

Andre hensættelser

Det primære beløb her vedrører de anslåede bidrag fra EU til diverse medlemsstater i henhold til Veterinærnødfonden til dækning af omkostningerne ved udbrud af visse dyresygdomme, i alt 6 0 mio. EUR (2008: 101 mio. EUR) fordelt mellem beløb, der forventes at skulle betales i 2010 ( 25 mio. EUR) og senere ( 35 mio. EUR).

2.14 LANGFRISTET GÆLD

2.14.1 Lånoptagelser

|EUR millions |

MFA|663|25|(95)|-|(6)|587|

Betalings balancelån|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

Euratom|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

EKSF under afvikling|282|-|(67)|18|(8)|225|

I alt|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Fordeling på lang- og kortfristede lån|(mio. EUR)|

Lånoptagelser|Forfald < 1 år|Forfald > 1 år|I alt pr. 31.12.2009|

MFA|40|547|587|

Betalings balancelån|-|9 303|9 303|

Euratom|-|484|484|

EKSF under afvikling |-|225|225|

I alt|40|10 559|10 599|

Dette udgiftsområde omfatter lånebeløb, der forfalder om over et år til betaling af EU. Lånoptagelser omfatter gældsbeviser på i alt 10 324 mio. EUR (2008: 3 131 mio. EUR). Ændringerne i regnskabsmæssig værdi svarer til ændringen i vedhængende rente plus i tilfælde af lån optaget af EKSF under afvikling af årets amortisering af alle væsentlige transaktionsomkostninger ved oprettelsen beregnet efter den effektive rentemetode. De effektive renter var fordelt i følgende intervaller:

Lånoptagelser|31.12.2009|31.12.2008|

MFA-lån|0,9625 %-4,54 %|3,022 %-5,29 %|

Euratom|0,9031 %-5,6775 %|3,348 %-5,6775 %|

Betalings balancelån|3,125 %-3,625 %|3,25 %|

EKSF under afvikling|0,346 %-9,2714 %|4,939 %-11,875 % (*)|

(*) Den øvre grænse vedrører det fastforrentede lån, der dækkes af renteswappen.

2.15 ANDEN LANGFRISTET GÆLD

|(mio. EUR) |

|31.12.2009|31.12.2008|

Finansiel leasinggæld|1 736|1 770|

Bygninger betalt i trancher|395|403|

Andet |47|53|

I alt|2 178|2 226|

Denne post omfatter primært leasinggæld, der forfalder om over et år (se bemærkning 2.2 ovenfor) og beløb vedrørende visse bygninger, Kommissionen har købt, hvor købsprisen betales i trancher. Der er ikke tale om en leasingkontrakt, eftersom ejendomsretten omgående overgik til Kommissionen .

KORTFRISTET GÆLD

2.16 KORTFRISTEDE HENSÆTTELSER

|||(mio. EUR)|

Retssager|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Nedlukning af atomkraftværker|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Finansielle hensættelser|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Andet|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

I alt|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

Dette udgiftsområde omfatter den mængde hensættelser, der forfalder til betaling om mindre end ét år.

2.17 KORTFRISTEDE FINANSIELLE FORPLIGTELSER

Dette udgiftsområde omfatter lån på 40 mio. EUR , der forfalder til betaling i løbet af 12 måneder efter balancedagen (bemærkning 2.14.1 ) (2008: 94 mio. EUR plus 25 mio. EUR vedrørende forpligtelser i handelsbeholdningen).

2.18 DIVERSE KREDITORER

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Nuværende andel af langfristet gæld|71|64|

Kortfristet gæld|15 260|12 026|

Diverse kreditorer |133|115|

Periodeafgrænsningsposter|78 420|77 472|

I alt|93 884|89 677|

2.18.1 Nuværende andel af langfristet gæld

|(mio. EUR) |

|31.12.2009|31.12.2008|

Leasinggæld|59|52|

Andet |12|12|

I alt|71|64|

2.18.2 Kortfristet gæld

|(mio. EUR)|

Type|31.12.2009|31.12.2008|

Medlemsstater|14 903|11 386|

Leverandører og andre|944|1 175|

Støtteberettigelse skal kontrolleres|(587)|(535)|

I alt|15 260|12 026|

Kortfristet gæld omfatter udgiftsopgørelser modtaget af EU inden for rammerne for støtteaktiviteter. De krediteres det beløb, der ansøges om, så snart ansøgningen er modtaget. Hvis modparten er en medlemsstat, bliver de kategoriseret som sådan. Samme procedure gælder for fakturaer og kreditnotaer, der modtages i forbindelse med indkøbsaktiviteter. De pågældende godtgørelseskrav er taget i betragtning ved cut-off-proceduren pr. ultimo året. Efter disse cut-off-posteringer registreres de anslåede støtteberettigede beløb derfor som skyldige omkostninger, mens den ikke støtteberettigede del bliver stående åben på regnskabet for "støtteberettigelse skal kontrolleres" (se bemærkning 2.18.3 nedenfor). For ikke at overvurdere aktiver og passiver er det blevet besluttet at præsentere nettobeløbet, der skal betales, under løbende gæld.

Medlemsstater

De primære beløb her vedrørte 1 1 160 mio. EUR (2008: 4 660 mio. EUR) i ubetalte godtgørelseskrav til strukturfondsaktiviteter. Dette omfatter også 3 524 mio. EUR i gæld til medlemsstaterne som følge af ændringsbudgettet fra slutningen af 2009 (2008: 6 627 mio. EUR). Denne gæld blev betalt til medlemsstaterne i februar 2010.

Leverandører og andre

Dette udgiftsområde omfatter skyldige beløb vedrørende støtte- og indkøbsaktiviteter samt gældsbeløb til offentlige organer og ikke-konsoliderede enheder (f.eks. EDF).

Støtteberettigelse skal kontrolleres

Skyldige beløb er reduceret med 587 mio. EUR, som er den del af anmodninger om tilbagebetaling, som er modtaget, men endnu ikke kontrolleret, der blev vurderet som ikke-berettigede. De største beløb vedrører generaldirektoraterne for strukturforanstaltningerne.

2.18.3 Periodeafgrænsningsposter

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Skyldige omkostninger|76 435|77 260|

Periodiserede indtægter|1 976|50|

Andet|9|162|

I alt|78 420|77 472|

De skyldige omkostninger fordeles således:

Skyldige omkostninger|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Skyldige omkostninger - EGFL:|||

Udgifter 16/10/2009 til 31/12/2009|32 087|30 415|

Direkte støtte|12 195|12 682|

Omstrukturering af sukkersektoren|735|3 787|

Andre|(55)|(13)|

EGFL i alt:|44 962|46 871|

Skyldige omkostninger - strukturforanstaltninger:|||

ELFUL og EUGFL, Garantisektionen|9 076|7 004|

EFRU og nyskabende aktioner|11 777|10 687|

Samhørighedsfonden|980|2 810|

ISPA|3|4|

ESF|5 411|4 596|

Strukturfonde i alt:|27 247|25 101|

Andre skyldige omkostninger:|||

F&U|1 687|1 978|

Andet|2 539|3 310|

Andre i alt:|4 226|5 288|

Skyldige omkostninger i alt|76 435|77 260|

Efter en langsom opstart i de foregående år nåede strukturforanstaltningernes programmer for 2007-2013 op på normalt niveau i 2009, hvilket forklarer stigningerne under udgiftsområdet ovenfor. Denne stigning udlignes af et fald i de skyldige omkostninger til o mstrukturering af sukkersektoren, da disse midler tilsyneladende ikke ville være blevet anvendt .

Den betydelige stigning i p eriodiserede indtægter skyldes to medlemsstaters forhåndsbetaling af bidrag til egne indtægter for 2010.

NETTOAKTIVER

2.19 RESERVER

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Dagsværdi reserve|69|41|

Andre reserver:|||

Garantifond|1 472|1 276|

Opskrivningshenlæggelse|57|57|

Låntagnings- og långivningsaktiviteter|1 511|1 528|

Andet|214|213|

I alt|3 254|3 074|

I alt|3 323|3 115|

2.19.1 Dagsværdireserve

I overensstemmelse med regnskabsreglerne benyttes equity-reserven til justering af AFS-aktiver til dagsværdi.

2.19.2 Andre reserver

Garantifond

Se også bemærkning 2.3.3 om driften af Garantifonden. Reserven afspejler det målbeløb på 9 % af de udestående beløb, der er garanteret af Garantifonden, og som kræves opført som aktiver.

Opskrivningshenlæggelse

Opskrivningshenlæggelsen omfatter opskrivninger af ejendomme, installationer og udstyr. Saldoen ved årets udgang på 57 mio. EUR vedrører en opskrivning af Kommissionens grunde og bygninger, hvilket allerede var sket inden overgangen til de nye regnskabsregler.

Låntagnings- og långivningsaktivitetsreserven

Dette beløb vedrører reserverne for EKSF under afvikling for aktiver i Kul- og Stålforskningsfonden. Denne reserve blev oprettet i forbindelse med afviklingen af EKSF.

2.20 BELØB, DER SKAL INDKRÆVES FRA MEDLEMSSTATERNE

|(mio. EUR) |

|Beløb|

Beløb, der skal indkræves fra medlemsstaterne pr. 31. december 2008|50 539|

Tilbagebetaling af budgetoverskud for 2008 til medlemsstaterne|1 796|

Bevægelser i Garantifondens reserve|196|

Andre reservebevægelser|(10)|

EKSF under afvikling: kontering af resultat for 2008|(15)|

Regnskabsårets økonomiske resultat|(4 457)|

Beløb, der skal indkræves fra medlemsstaterne pr. 31. december 2009|48 049|

Fordelt mellem:Ydelser til medarbejdereAndre beløb|37 24210 807|

Dette beløb dækker den del af de udgifter, som EU allerede har afholdt frem til 31. december 2009, og som skal finansieres over de fremtidige budgetter. Et stort antal udgifter er opført i henhold til periodiseringsprincippet i år N, selv om de måske først reelt bliver betalt i år N + 1 over budgettet for år N + 1. Denne postering under passiverne resulterer sammen med det forhold, at de tilsvarende beløb først bogføres i de fremtidige budgetter, i en passivside, der langt overstiger aktivsiden pr. ultimo året. De beløb, det er vigtigst at fremhæve, er beløbene til EGFL-aktiviteter. Det beløb, der forfaldt til betaling til medlemsstaterne i perioden 16. oktober til 31. december 2009, var på 32 mia. EUR. Hovedparten af de beløb, der skal indkaldes, betales faktisk af medlemsstaterne inden for 12 måneder efter afslutningen af det pågældende regnskabsår over budgettet for det følgende år.

Der var et fald i de andre beløb, der skal indkræves fra medlemsstaterne, i forhold til sidste år – 10,8 mia. EUR sammenlignet med 13 mia. EUR i 2008 . De primære årsager til dette fald er stigningen på 9,5 mia. EUR i forfinansiering (se bemærkning 2.5 og 2.9 ), som udlignes af en stigning på 4 ,2 mia. EUR i diverse kreditorer (se bemærkning 2.18 ) og faldet på 3 ,3 mia. EUR i k ortfristede tilgodehavender (se bemærkning 2.10 ).

Det er hovedsagelig kun EU forpligtelser vedrørende ydelser til medarbejdere, der betales over et længere tidsrum, idet det skal bemærkes, at finansieringen af pensionsbetalinger over det årlige budget garanteres af medlemsstaterne. Der gives udelukkende til orientering et skøn over fordelingen af de fremtidige forpligtelser vedrørende ydelser til medarbejdere:

|(mio. EUR)|

|Beløb|

Kortfristet: Beløb, der skal betales i 2010 |1 214|

Langsigtet: Beløb, der skal betales efter 2010|36 028|

Samlede forpligtelser vedrørende ydelser til medarbejdere pr. 31.12.2009|37 242|

Det skal også bemærkes, at ovenstående ikke har nogen indflydelse på resultatet af budgetgennemførelsen. Budgettets indtægtsside skal altid være lig med budgettets udgiftsside, idet overskydende indtægter som nævnt ovenfor sendes tilbage til medlemsstaterne.

3. BEMÆRKNINGER TIL RESULTATOPGØRELSEN

3.1 EGNE INDTÆGTER OG INDTÆGTER FRA BIDRAG

|||(mio. EUR)|

|Bemærkning|2009|2008|

Egne indtægter:|3.1.1|||

BNI-indtægter||81 978|74 479|

Momsindtægter||12 795|19 008|

Traditionelle egne indtægter:||||

Landbrugsafgifter||0|1 184|

Told||14 002|15 196|

Sukkerafgifter||130|702|

Traditionelle egne indtægter i alt||14 132|17 082|

Budgetjusteringer|3.1.2|1 399|1 930|

Bidrag fra tredjelande (herunder EFTA-lande)||233|214|

I alt||110 537|112 713|

De egne indtægter er den vigtigste bestanddel i EU's driftsindtægter. Størstedelen af udgifterne finansieres således med egne indtægter, idet andre indtægter kun udgør en lille del af den samlede finansiering.

3.1.1 Egne indtægter

Der er tre former for egne indtægter, nemlig traditionelle egne indtægter, momsbaserede indtægter og BNI-baserede indtægter. De traditionelle egne indtægter omfatter sukkerafgifter og told. En mekanisme til korrektion af budgetuligevægte (UK-rabatten) og en bruttoreduktion i det årlige BNI-baserede bidrag fra Nederlandene og Sverige indgår også som en del af ordningen med egne indtægter. Medlemsstaterne tilbageholder 25 % af de traditionelle egne indtægter til dækning af opkrævningsomkostninger, og ovenstående beløb er angivet netto, dvs. efter dette fradrag.

De momsbaserede egne indtægter fremkommer ved, at der anvendes en ensartet sats (0,30 %) for alle medlemsstater på det harmoniserede momsgrundlag (med undtagelse af perioden 2007-2013, hvor indkrævningssatsen for Østrig er fastsat til 0,225 %, for Tyskland til 0,15 % og for Nederlandene og Sverige til 0,10 %); dette grundlag kan for alle medlemsstaters vedkommende kun udgøre 50 % af landets BNI. Den BNI-baserede indtægt er en variabel indtægt, der har til formål at sikre de nødvendige indtægter til i et givet regnskabsår at dække de udgifter, der ikke kan dækkes gennem de traditionelle egne indtægter, de momsbaserede indtægter og diverse andre indtægter. Indtægten beregnes ved hjælp af en ensartet sats, der anvendes på samtlige medlemsstaters BNI.

Sammenlignet med 2008 er de momsbaserede egne indtægter faldet med 6,2 mia. EUR, hvilket dog mere end udlignes af en stigning på 7,5 mia. EUR i de BNI-baserede egne indtægter. Disse bevægelser skyldes primært de forskellige bestemmelser i Rådets afgørelse af 7. juni 2007 om ordningen for De Europæiske Fællesskabers egne indtægter (2007/436/EF, Euratom), der erstattede den tidligere afgørelse om egne indtægter fra 2000. Der blev ikke bogført indtægter fra landbrugsafgifter i 2009, da disse afgifter efter ikrafttræden af Rådets afgørelse 2007/436 betragtes som told. Told er faldet med 1,1 mia. EUR som følge af en betydelig reduktion for EU-27 i importværdien i 2009 sammenlignet med 2008 og et fald på 572 mio. EUR i sukkerafgifter, fordi der i 2008 var en ekstra indtægt fra engangsbeløb fra yderligere sukkerkvoter.

3.1.2 Budgetjusteringer

Budgetjusteringerne inkluderer budgetoverskuddet fra 2008 (1 796 mio. EUR), som indirekte tilbagebetales til medlemsstaterne gennem fradrag i deres bidrag til EU's egne indtægter det følgende år – det er således en indtægt i 2009. I henhold til Rådets afgørelse 2007/436 drager Det Forenede Kongerige fordel af en korrektion for budgetuligevægte. Da dette beløb finansieres af de andre medlemsstater, bør det ikke få indvirkning på det budgetmæssige eller økonomiske resultat. Dog blev der opført et beløb på 319 mio. EUR under denne post, nemlig forskellene i de eurokurser, der anvendes til budgetmæssige formål (se artikel 10, stk. 3, i forordning nr. 1150/2000), og gældende kurser på det tidspunkt, hvor de medlemsstater, der ikke er med i ØMU'en, reelt foretog deres betalinger.

3.2 ANDRE DRIFTSINDTÆGTER

|||(mio. EUR)|

|Bemærkning|2009|2008|

Bøder|3.2.1|2 648|3 171|

Landbrugsafgifter|3.2.2|705|2 299|

Inddrevne udgifter:|3.2.3|||

Direkte centraliseret forvaltning||63|61|

Indirekte centraliseret fo r valtning||6|4|

Decentraliseret fo r valtning||41|90|

Delt fo r valtning||1 066|1 349|

I alt||1 176|1 504|

Indtægter i forbindelse med administrationen:|3.2.4|||

Personale||1 010|974|

Ejendomme, installationer og udstyr||33|25|

Andre administrative indtægter||165|149|

I alt||1 208|1 148|

Diverse d r i f tsindtægter:|3.2.5|||

Justeringer/hensættelser||150|71|

Kursgevinster||618|269|

Andet||1 027|1 269|

I alt||1 795|1 609|

I alt||7 532|9 731|

3.2.1 Bøder

Disse indtægter vedrører bøder, som Kommissionen pålægger for overtrædelse af konkurrencereglerne. Tilgodehavender og tilknyttede indtægter opføres, når Kommissionen har truffet beslutning om at give en bøde, og det officielt er meddelt debitor.

3.2.2 Landbrugsafgifter

Disse beløb vedrører mælkeafgifter på 9 9 mio. EUR (2008: 338 mio. EUR) og sukkerafgifter på 606 mio. EUR (2008: 1 961 mio. EUR). Mælkeafgifter er et markedsstyringsværktøj, der straffer de mælkeproducenter, der overskrider deres referencemængder. Da der ikke er nogen sammenhæng med tidligere udbetalinger fra Kommissionen, anses mælkeafgifterne i praksis som indtægter til dækning af bestemte udgifter. Mælkekvoter udfases, hvilket forklarer faldet i indtægten fra mælkeafgifter. Fra og med landbrugsåret 2008/2009 udfases kvoterne hvert år med 1 %, indtil de er endelig afskaffet i 2015.

Sukkerafgifter vedrører fonden for omstrukturering af sukkersektoren og har med sukkerreformen sænket prisen på det indre marked for at mindske differencen mellem EU-prisen og den internationale pris. For at tilskynde de mindre konkurrencedygtige sukkerproducenter til at forlade markedet blev der oprettet en selvfinansierende omstruktureringsfond finansieret af indtægter fra en midlertidig afgift, som sukkerproducenterne skal betale, og afgiften behandles som en formålsbestemt indtægt. Betalingerne under ordningen fortsætter indtil september 2012, men alle indtægter vedrørende omstruktureringsfonden er allerede blevet angivet af medlemsstaterne pr. 31. december 2009.

3.2.3 Inddrevne udgifter

Denne post viser de indtægtsordrer, der er udstedt af Kommissionen og reduktion i efterfølgende betalinger og opført i Kommissionens regnskaber til inddrivelse af beløb, der tidligere er udbetalt fra det almindelige budget, på grundlag af kontrol, afsluttet revision eller analyse af støtteberettigelsen, samt indtægtsordrer udstedt af medlemsstaterne til modtagere af udgifter under EGFL. Posten omfatter også forskellen i overslag for periodeafgrænsningsposter fra det foregående år til det nuværende. Den viser dog ikke det fulde omfang af inddrivelser i forbindelse med EU-udgifter, navnlig på store udgiftsområder, f.eks. strukturforanstaltninger, hvor der eksisterer specifikke ordninger, der sikrer tilbagebetaling af beløb til dækning af udgifter, der ikke var støtteberettigede, hvoraf de fleste ikke medfører, at der udstedes en indtægtsordre. I overensstemmelse med EU's regnskabsregler er inddrivelse af forfinansieringsbeløb heller ikke medtaget som indtægt.

Hovedbeløbet på 1 066 mio. EUR vedrører delt forvaltning og består af 453 mio. EUR vedrørende Den Europæiske Garantifond for Landbruget (EGFL) og 613 mio. EUR til strukturforanstaltninger.

a) Landbrug: EGFL

For så vidt angår landbrug, beløber de beløb, der opføres som indtægt i året under denne post, sig til 453 mio. EUR og fordeler sig som følger:

– korrektioner besluttet i løbet af året: 347 mio. EUR

– tilbagebetalinger som følge af svig og uregelmæssigheder (106 mio. EUR) opgivet af medlemsstaterne og inddrevet i løbet af året: 163 mio. EUR minus et fald i de udeståender, som medlemsstaterne har opgivet til inddrivelse ved udgangen af året vedrørende svig og uregelmæssigheder: 57 mio. EUR (627 mio. EUR ved udgangen af 2009 sammenlignet med 684 mio. EUR ved udgangen af 2008) – se også bemærkning 2.10.2.

Pr. 31. december 2009 beløb EGLF-udgifterne, der er genstand for fremtidige korrektioner som følge af revisioner, der endnu ikke er afsluttede, sig til 2,8 mia. EUR (se bemærkning 6.4.1 .).

b) Strukturforanstaltninger:

Inddrevne udgifter vedrørende strukturforanstaltninger, der er omfattet af denne post, beløb sig til 613 mio. EUR (2008: 349 mio. EUR). Dette underudgiftsområde omfatter indtægtsordrer udstedt af Kommissionen til inddrivelse af uretmæssige betalinger foretaget i tidligere år, 406 mio. EUR, og difference (stigningen) i periodeafgrænsningsposter ved udgangen af året (206 mio. EUR).

Kommissionen udsteder kun indtægtsordrer i følgende tilfælde:

– formelle beslutninger vedtaget af Kommissionen om finansielle korrektioner som følge af påvisning af uregelmæssige udgifter i forbindelse med beløb, som medlemsstaterne anmoder om

– tilpasninger ved afslutningen af et program, der medfører en mindskelse af EU's bidrag, når en medlemsstat ikke har givet meddelelse om tilstrækkelig store støtteberettigede udgifter til at berettige en samlet forfinansiering, og der allerede er foretaget midlertidige betalinger; sådanne foranstaltninger kan træffes uden en formel kommissionsbeslutning, hvis medlemsstaten accepterer det

– tilbagebetaling af inddrevne beløb efter afslutning af et program som følge af afslutningen af den retssag, der verserede på tidspunktet for afslutningen af programmet.

Andre indtægtsordrer udstedt i forbindelse med strukturforanstaltninger vedrører inddrivelse af forfinansieringsbeløb. Disse beløb er ikke opført som indtægter, men krediteret forfinansieringsposten på balancen.

Et beløb på 1,1 mia. EUR vedrørende mulige finansielle korrektioner, som er ved at blive besluttet, er opført som et eventualaktiv pr. 31. december 2009 (se bemærkning 6.4.2 ).

3.2.4 Indtægter i forbindelse med administrationen

Indtægterne opstår primært ved fratrækninger fra personalets løn og består hovedsageligt af to beløb – pensionsbidrag og indkomstskat.

3.2.5 Diverse d r i f tsindtægter

Et beløb på 3 76 mio. EUR (2008: 321 mio. EUR) udgøres af beløb, der er modtaget fra de tiltrædende lande. En af hovedårsagerne til stigningen i andre driftsindtægter sammenlignet med sidste år er stigningen i kursgevinster (se nedenfor). Dette blev delvist udlignet af faldet i de gamle forfinansieringsbeløb, der blev opført på balancen for første gang, og hvis modpart vises under denne post (5 mio. EUR sammenlignet med 241 mio. EUR i 2008).

Kursgevinster, undtagen på de finansielle aktiviteter, der er omhandlet i nedenstående bemærkning 3.5 , er også medtaget under denne post . De opstår i forbindelse med daglige aktiviteter og dermed forbundne transaktioner, der foretages i andre valutaer end euro, og ved den revaluering ved årets udgang, som er nødvendig for at udarbejde regnskaberne. Der er tale om både realiserede og ikke-realiserede kursgevinster.

Hvad angår nettopositionen, var der en nettokursgevinst i året på 1 85 mio. EUR (2008: nettotab på 504 mio. EUR). Dette er fordelt på urealiserede og realiserede beløb, og Kommissionen tegner sig for hovedparten af beløbene.

Urealiseret nettokursgevinst:

Nettogevinsten på 132 mio. EUR er resultatet af resultatet af revalueringen ved årets udgang af udeståender i udenlandske valutaer . Hovedparten af gevinsten (87 mio. EUR) vedrører GBP og SEK, som begge steg i værdi i forhold til EUR i 2009.

Ved årets udgang havde Kommissionen betydelige indeståender i udenlandske valutaer, herunder GBP og SEK, på sine bankkonti for egne indtægter . I overensstemmelse med Rådets forordning nr. 1150/2000 har Kommissionen disse midler på sine konti for egne indtægter, hvor de indbetales af medlemsstaterne og anvendes til dækning af Kommissionens likviditetsbehov i forbindelse med gennemførelsen af budgettet .

Realiseret nettokursgevinst:

Hovedparten af den samlede kursgevinst på 53 mio. EUR skyldes regnskabstransaktioner vedrørende egne indtægter betalt i andre nationale valutaer end EUR af medlemsstater uden for euroområdet . Gevinsten opstår som følge af differencen mellem den regnskabskurs, som Kommissionen anvender på disse beløb, når de modtages, og den markedsvekselkurs, til hvilken de konverteres, før de bruges til at dække Kommissionens betalinger . Regnskabskurs en for en måned fastlægges på grundlag af markedsvekselkursen på den næstsidste dag i den foregående måned. Egne indtægter opgøres i den valuta, de modtages i, og omregnes derefter til euro til markedsvekselkursen på senere datoer .

I løbet af 2009 er flere europæiske valutaer, herunder navnlig GBP og RON, steget betydeligt i værdi. Som et resultat deraf var de markedsvekselkurser, der blev anvendt i denne periode til konvertering af Kommissionens egne indtægter i disse valutaer, generelt højere end de regnskabskurser, som de blev registreret til . Den resterende difference vedrører andre regnskabstransaktioner, herunder betalinger gennemført af Kommissionen i andre valutaer end EUR .

Ændringen i de generelle valutakursforskelle fra 2008 til 2009 fra et nettotab til en nettogevinst er et resultat af den betydelige ændring i valutakurserne i løbet af de to år. I løbet af 2008 faldt flere europæiske valutaer betydeligt i værdi i forhold til EUR, mens denne tendens delvist har været omvendt i 2009.

3.3 ADMINISTRATIVE UDGIFTER

||(mio. EUR)|

|2009|2008|

Personaleudgifter|4 898|4 563|

Afskrivninger og forringelse|436|330|

Andre administrative udgifter|2 799|2 827|

I alt|8 133|7 720|

Det er administrative udgifter, der opstår som en del af Kommissionens aktiviteter og omfatter personaleudgifter, afskrivninger og udgifter i forbindelse med drift af institutioner og agenturer (såsom lejeudgifter, vedligeholdelsesudgifter, kontorforsyning, uddannelse osv.).

3.4 DRIFTSUDGIFTER

|||(mio. EUR)|

|Bemærkning|2009|2008|

Primære driftsudgifter:|3.4.1|||

Direkte centraliseret forvaltning||8 744|7 998|

Indirekte centraliseret fo r valtning||3 605|3 077|

Decentraliseret fo r valtning||137|1 278|

Delt fo r valtning||89 681|81 839|

Fælles forvaltning||1 655|1 188|

I alt||103 822|95 380|

Andre driftsudgifter:|3.4.2|||

Justeringer/hensættelser||199|278|

Kurstab||432|773|

Andet||481|783|

I alt||1 112|1 834|

I alt||104 934|97 214|

3.4.1 Primære driftsudgifter

EU's driftsudgifter dækker de forskellige udgiftsområder i de finansielle overslag og antager forskellige former afhængigt af, hvorledes pengene udbetales og forvaltes. Hovedparten af udgifterne, 86 %, henhører under kontoen "Delt forvaltning", hvilket omfatter uddelegering af opgaver til medlemsstaterne inden for sådanne områder som EGFL-udgifter og strukturforanstaltninger (Den Europæiske Fond for Regionaludvikling, Den Europæiske Socialfond, Den Europæiske Landbrugsfond for Udvikling af Landdistrikterne, Samhørighedsfonden og Den Europæiske Fiskerifond).

Stigningen i 2009 skyldes primært strukturforanstaltningerne for programmeringsperioden 2007-2013. Efter en langsom opstart i de foregående år nåede disse programmer op på normalt niveau i 2009, mens foranstaltningerne for 2000-2006 er under afvikling.

3.4.2 Andre driftsudgifter

Kurstab, undtagen i forbindelse med de finansielle aktiviteter, der er omhandlet under bemærkning 3.6 nedenfor, opstår i forbindelse med daglige aktiviteter og dermed forbundne transaktioner, der foretages i andre valutaer end euro, og ved den revaluering ved årets udgang, som er nødvendig for at udarbejde regnskaberne; der er tale om både realiserede og ikke-realiserede kursgevinster.

3.5 FINANSIELLE INDTÆGTER

||(mio. EUR)|

|2009|2008|

Udbytte (fra risikokapitalfonde)|14|22|

Renteindtægter:|||

Fra forfinansiering|59|50|

Fra for sene betalinger|132|26|

Fra swaps|2|13|

Fra aktiver disponible for salg|100|102|

Fra lån|265|105|

Fra likvide midler|158|349|

Andet|3|3|

I alt|719|648|

Andre finansielle indtægter:|||

Realiseret gevinst ved salg af finansielle aktiver|10|4|

Andet|76|11|

I alt|86|15|

Justeringer til nutidsværdi|10|3|

Kursgevinster|6|10|

I alt|835|698|

3.6 FINANSIELLE UDGIFTER

||(mio. EUR)|

|2009|2008|

Renteudgifter:|||

Leasing|95|91|

Fra swaps|2|10|

Fra lån|248|90|

Andet|20|9|

I alt|365|200|

Andre finansielle udgifter:|||

Tilpasning til finansielle bestemmelser|39|12|

Finansielle udgifter i forbindelse med budgetinstrumenter|73|50|

Realiseret tab ved salg af finansielle aktiver|0|8|

Tab ved værdiforringelse af finansielle aktiver|15|11|

Andet|57|56|

I alt|184|137|

Justeringer til nutidsværdi|0|118|

Kurstab|45|12|

I alt|594|467|

3.7 ANDEL AF NETTOOVERSKUD/(UNDERSKUD) FRA TILKNYTTEDE ORGANER OG JOINT VENTURES

I overensstemmelse med equity-metoden medtager EU i resultatopgørelsen sin andel af nettooverskuddet/-underskuddet fra sine tilknyttede organer deres joint ventures (se også bemærkning 2.3.1 og 2.3.2 ).

3.8 OPLYSNINGER OM SEGMENTER

I denne segmentberetning redegøres for opdelingen i driftsindtægter og driftsudgifter for hvert af Kommissionens politikområder på grundlag af den aktivitetsbaserede budgetstruktur. Disse politikområder er med henblik på præsentation af regnskaberne samlet under tre hovedoverskrifter – Aktiviteter inden for Den Europæiske Union, Aktiviteter uden for Den Europæiske Union og Tjenesteydelser og andet.

"Aktiviteter inden for Den Europæiske Union" er det største af disse udgiftsområder, da det dækker de mange politikområder inden for Den Europæiske Union. "Aktiviteter uden for Den Europæiske Union" vedrører politikker uden for EU, såsom handel og bistand. "Tjenesteydelser og andet" er de interne og horisontale aktiviteter, der er nødvendige for, at EU's institutioner og organer kan fungere.

De konsoliderede agenturer er integreret i de forskellige politikområder. De øvrige institutioner, bortset fra Kommissionen, er samlet under et særligt politikområde. Tallene for de forskellige politikområder er bruttotallene før den konsoliderede eliminering, og disse opføres samlet i en enkelt kolonne.

B emærk, at egne indtægter og bidrag ikke er delt op på de forskellige aktiviteter, da de beregnes, opkræves og forvaltes af centrale tjenestegrene i Kommissionen. De vises her, så man kan sammenligne nettoresultatet med resultatopgørelsen.

OPLYSNINGER OM SEGMENTER – OVERSIGT|(mio. EUR)|

Andre d r i f tsindtægter:||||||||

Bøder|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Landbrugsafgifter|705|0|0|0|0|0|705|

Inddrevne udgifter|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Indtægter i forbindelse med administrationen|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Andre d r i f tsindtægter|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

ANDRE DRIFTSINDTÆGTER|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Administrationsomkostninger:||||||||

Personaleudgifter|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Udgifter vedrørende immaterielle aktiver og PPE|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Andre administrative udgifter|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Driftsudgifter:||||||||

Direkte centraliseret forvaltning|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Indirekte centraliseret fo r valtning|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Decentraliseret fo r valtning|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Delt fo r valtning|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Fælles forvaltning|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Andre driftsudgifter|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

DRIFTSUDGIFTER I ALT|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

NETTODRIFTSUDGIFTER|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Egne indtægter og indtægter fra bidrag|110 537|

Overskud på driften|5 002|

Finansielle indtægter netto|241|

Bevægelser i forpligtelser vedrørende ydelser til medarbejdere|(683)|

Andel af tilknyttede organer/joint ventures|(103)|

Regnskabsårets økonomiske resultat|4 457|

|OPLYSNINGER OM SEGMENTER – AKTIVITETER INDEN FOR EU|(mio. EUR)|

Andre d r i f tsindtægter:||||||||||

Bøder|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Landbrugsafgifter|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Inddrevne udgifter|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Indtægter i forbindelse med administrationen|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Andre d r i f tsindtægter|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

ANDRE DRIFTSINDTÆGTER|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Administrationsomkostninger|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Personaleudgifter|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Udgifter vedrørende immaterielle aktiver og PPE|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Andre administrative udgifter|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Driftsudgifter:|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Direkte centraliseret forvaltning|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Indirekte centraliseret fo r valtning|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Decentraliseret fo r valtning|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Delt fo r valtning|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Fælles forvaltning|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Andre driftsudgifter|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

DRIFTSUDGIFTER I ALT|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

NETTODRIFTSUDGIFTER|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Andre d r i f tsindtægter:||||||||||

Bøder|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Landbrugsafgifter|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Inddrevne udgifter|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Indtægter i forbindelse med administrationen|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Andre d r i f tsindtægter|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

ANDRE DRIFTSINDTÆGTER|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Administrationsomkostninger|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Personaleudgifter|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Udgifter vedrørende immaterielle aktiver og PPE|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Andre administrative udgifter|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Driftsudgifter:|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Direkte centraliseret forvaltning|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Indirekte centraliseret fo r valtning|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Decentraliseret fo r valtning|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Delt fo r valtning|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Fælles forvaltning|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Andre driftsudgifter|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

DRIFTSUDGIFTER I ALT|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

NETTODRIFTSUDGIFTER|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|OPLYSNINGER OM SEGMENTER – AKTIVITETER UDEN FOR EU|(mio. EUR)|

Andre d r i f tsindtægter:|||||||

Inddrevne udgifter|14|0|9|39|2|64|

Indtægter i forbindelse med administrationen|37|0|0|0|0|37|

Andre d r i f tsindtægter|81|0|(1)|1|0|81|

ANDRE DRIFTSINDTÆGTER|132|0|8|40|2|182|

Administrationsomkostninger|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Personaleudgifter|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Udgifter vedrørende immaterielle aktiver og PPE|(18)|0|0|0|0|(18)|

Andre administrative udgifter|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Driftsudgifter:|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Direkte centraliseret forvaltning|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Indirekte centraliseret fo r valtning|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Decentraliseret fo r valtning|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Delt fo r valtning|(26)|0|17|0|0|(9)|

Fælles forvaltning|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Andre driftsudgifter|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

DRIFTSUDGIFTER I ALT|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

NETTODRIFTSUDGIFTER|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|OPLYSNINGER OM SEGMENTER – TJENESTEYDELSER OG ANDET||

Andre d r i f tsindtægter:|||||||||||

Inddrevne udgifter|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Indtægter i forbindelse med administrationen|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Andre d r i f tsindtægter|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

ANDRE DRIFTSINDTÆGTER|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Administrationsomkostninger|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Personaleudgifter|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Udgifter vedrørende immaterielle aktiver og PPE|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Andre administrative udgifter|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Driftsudgifter:|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Direkte centraliseret forvaltning|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Indirekte centraliseret fo r valtning|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Delt fo r valtning|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Andre driftsudgifter|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

DRIFTSUDGIFTER I ALT|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

NETTODRIFTSUDGIFTER|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. BEMÆRKNINGER TIL PENGESTRØMSOPGØRELSEN

4.1. FORMÅLET MED OG UDARBEJDELSEN AF PENGESTRØMS OPGØRELSEN

Oplysningerne om pengestrømme anvendes som grundlag for at vurdere EU's evne til at generere likvide midler og deres behov for at anvende disse midler.

Pengestrømsopgørelsen udarbejdes ved anvendelse af den indirekte metode. Det betyder, at nettooverskuddet eller -underskuddet for regnskabsåret justeres for virkningerne af transaktioner uden indvirkning på likviditeten, for eventuelle udsættelser eller reguleringer af tidligere eller fremtidige ind- eller udbetalinger af kontanter til aktioner og indtægts- eller udgiftselementer i forbindelse med investering eller finansiering af pengestrømme. Pengestrømme, der hidrører fra transaktioner i en udenlandsk valuta, registreres i EU's rapporteringsvaluta (EUR), ved anvendelse af omregningskursen mellem EUR og den udenlandske valuta på pengestrømsdatoen.

Ovenstående pengestrømsopgørelse viser pengestrømme klassificeret efter operationelle aktiviteter og investeringsaktiviteter (EU har ingen finansieringsaktiviteter).

4.2 DRIFTSAKTIVITETER

Driftsaktiviteter er de af EU's aktiviteter, som ikke er investeringsaktiviteter. De fleste af de gennemførte aktiviteter falder ind under denne kategori. Lån ydet til modtagere (og i givet fald den tilknyttede låntagning) betragtes ikke som investerings- (eller finansierings-)aktiviteter, da de udgør en del af de generelle målsætninger og dermed hører ind under EU's daglige transaktioner. Driftsaktiviteter omfatter også investeringer såsom EIF, EBRD og risikokapitalfonde. Således er formålet med disse aktiviteter at bidrage til gennemførelsen af politiske målsætninger.

4.3 INVESTERINGSAKTIVITETER

Investeringsaktiviteter er erhvervelse og afståelse af materielle og immaterielle anlægsaktiver og andre investeringer, der ikke indgår som likvide midler. Investeringsaktiviteter omfatter ikke lån ydet til modtagere. Formålet er at vise de egentlige investeringer, EU har foretaget.

Det skal bemærkes, at 8 910 mio. EUR i likvide midler, som EU ligger inde med, ikke kan anvendes af EU. Det er kontanter, der er modtaget som betaling af bøder, hvor den anden part har anfægtet bødeforlægget. Disse beløb er klart anført som "begrænsede likvider" under bemærkning 2.11 ovenfor.

5. ELEMENTER UDEN FOR BALANCEN

EVENTUALAKTIVER|

|||(mio. EUR)|

|Bemærk ning|31.12.2009|31.12.2008|

Modtagne garantier|5.1|279|260|

Eventualaktiver vedrørende tilfælde af svig og uregelmæssigheder|5.2|1 944|2 010|

Igangværende finansielle korrektioner, der afventer endelig afgørelse|5.3|0|4 390|

Andre eventualaktiver|5.4|18|43|

Eventualaktiver i alt||2 241|6 703|

EVENTUALFORPLIGTELSER|

|||(mio. EUR)|

Eventualforpligtelser|Bemærk ning|31.12.2009|31.12.2008|

Stillede garantier|5.5|19 330|17 510|

Bøder – klager til Domstolen|5.6|11 969|10 198|

EGFL – i afventning af domstolsdom|5.7|1 945|1 609|

Beløb vedrørende retssager og andre tvister|5.8|416|281|

Andre eventualforpligtelser|5.9|12|18|

Eventualforpligtelser i alt||33 672|29 616|

Alle eventualforpligtelser og forpligtelser skal finansieres over EU-budgettet i de kommende år, hvis de forfalder. EU-budgettet finansieres af medlemsstaterne.

EVENTUALAKTIVER

5.1. MODTAGNE GARANTIER

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Opfyldelsesgarantier|252|239|

Andet|27|21|

I alt|279|260|

Der kræves undertiden en opfyldelsesgaranti for at sikre, at modtagerne af EU-finansieringen opfylder forpligtelserne i deres kontrakter med EU.

5.2. SVIG OG UREGELMÆSSIGHEDER

Nedenstående tabel viser det potentielle inddrivelsesbeløb, som medlemsstaterne vil kunne foretage efter afsløring af uretmæssige krav på strukturfonde. Den er baseret på medlemsstaternes officielle meddelelser i henhold til Kommissionens forordning nr. 1681/94. Beløbene er opdelt på de enkelte medlemsstater.

Eventualaktiver: tilfælde af svig og uregelmæssigheder|(mio. EUR)|

Medlemsstat|31.12.2009|31.12.2008|

Østrig|8|13|

Belgien|2|16|

Tjekkiet|13|13|

Danmark|2|10|

Estland|3|2|

Finland|2|3|

Frankrig|15|12|

Tyskland|468|581|

Grækenland|25|62|

Ungarn|6|5|

Irland|1|1|

Italien|436|441|

Letland|5|4|

Litauen|5|2|

Malta|1|1|

Nederlandene|15|14|

Polen|18|13|

Portugal|82|114|

Slovakiet|39|9|

Slovenien|7|1|

Spanien|277|279|

Sverige|2|2|

Det Forenede Kongerige|347|257|

I ALT|1 779|1 855|

De beløb, som er angivet i denne tabel, er snarere teoretiske maksimumsbeløb end beløb, der reelt vil blive opført på EU-budgettet. Det har følgende årsager:

· Medlemsstaterne giver ikke altid meddelelse om resultaterne af deres inddrivelsesforanstaltninger.

· Selv om medlemsstaterne har pligt til at informere Kommissionen om inddrivelsesmulighederne, er det ikke muligt nøjagtigt at angive, hvorvidt de udestående beløb reelt vil blive inddrevet. I visse tilfælde er der i den nationale lovgivning forældelsesfrister på 30 år, hvilket undertiden får de nationale myndigheder til at tøve med officielt at give afkald på et beløb, selv om der kun er en teoretisk inddrivelsesmulighed. I forbindelse med strukturforanstaltninger har medlemsstaterne nu pligt til hvert år at forelægge Kommissionen en opgørelse over de beløb, der endnu ikke er tilbagebetalt (artikel 8 i forordning nr. 438/2001), hvilket vil give et bedre billede af den faktiske situation.

· Selv i de tilfælde, hvor medlemsstaten har indledt inddrivelsesproceduren inden for den fastsatte frist, er det ikke sikkert, at der opnås et positivt resultat. Det gælder især de indtægtsordrer, der indklages for en domstol.

· Inden for flerårige programmer sker der samfinansiering af enkeltprojekter. Så længe et flerårigt program ikke er afsluttet, er det ikke muligt at fastslå størrelsen af de udestående beløb med sikkerhed, fordi det under visse omstændigheder er muligt at genanvende midler involveret i uregelmæssigheder til andre lovformelige projekter, og fordi efterfølgende trancheudbetalinger og navnlig den endelige betaling i visse tilfælde kan bruges til at justere for tidligere uregelmæssige udgifter. Tallene i disse tabeller er midlertidige tal, der er opstillet på grundlag af indberettede oplysninger, som er modtaget og behandlet til og med udgangen af februar 2010. Tallene ændrer sig på grundlag af supplerende oplysninger, der er modtaget efter ovennævnte tidspunkt.

Det er således ikke muligt på grundlag af medlemsstaternes oplysninger tilstrækkelig nøjagtigt at vurdere muligheden for inddrivelse i de enkelte tilfælde. De største bevægelser siden 2008 vedrører forøgelser i forbindelse med EU-10-landene. Gennemførelsen af samhørighedspolitikken blev indledt fuldt ud i 2004, og siden da har antallet af meddelte uregelmæssigheder været stigende som følge af den øgede gennemførelse og den øgede kontrol med samfinansierede foranstaltninger. En anden vigtig variation i forhold til 2008 vedrører Det Forenede Kongerige, som har meddelt flere uregelmæssigheder efter gennemførelsen af omfattende revisioner af de finansierede foranstaltninger.

Dette udgiftsområde omfatter også 165 mio. EUR vedrørende EGFL (2008: 1 53 mio. EUR). Medlemsstaterne meddelte Kommissionen de beløb, der er opført i deres "debitorbogholderi", samt de beløb, der stadig er i den første kontrolfase . Det er disse foreløbige beløb, der er anført under dette udgiftsområde .

5.3. IGANGVÆRENDE FINANSIELLE KORREKTIONER, DER AFVENTER ENDELIG AFGØRELSE

Disse oplysninger, som vedrører inddrivelse af EU-udgifter, fremlægges nu sammen med relaterede oplysninger i bemærkning 6 .

5.4 ANDRE EVENTUALAKTIVER

Dette udgiftsområde omfatter andre eventualbeløb, som ikke kan klassificeres under ovenstående udgiftsområder.

EVENTUALFORPLIGTELSER

5.5 STILLEDE GARANTIER

5.5.1 For Den Europæiske Investeringsbanks (EIB's) lån af egne midler

|(mio. EUR)|

||Offentlig myndighed|Privatvirksomhed|||

Garanti på 65 %|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

Garanti på 70 %|109|1 981|506|2 596|2 908|

Garanti på 75 %|0|617|233|850|1 049|

Garanti på 100 %|0|625|196|821|1 008|

I alt I alt|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

EU's budget garanterer de lån, som EIB havde underskrevet af egne midler til fordel for tredjelande den 31. december 2009 (inkl. lån ydet til medlemsstater inden tiltrædelsen). EU's garanti er imidlertid begrænset til en procentsats af loftet for de godkendte bevillinger: 65 %, 70 %, 75 % eller 100 %. Når loftet ikke nås, er det samlede lånebeløb omfattet af EU-garantien. Pr. 31. december 2009 var det samlede udestående 19 212 mio. EUR, hvilket udgør EU's maksimale risiko.

For lån, som er omfattet af en garanti fra EU-budgettet, får EIB desuden garantier fra tredjepart (stater og offentlige eller private finansielle institutioner). I disse tilfælde er Kommissionen sekundær garant. EU's budgetgaranti omfatter kun den politiske risiko ved garantier, som er stillet under afsnittet "risikodeling". De øvrige risici dækkes af EIB, hvis den primære garant ikke overholder sine forpligtelser. For de garantier, der er stillet under afsnittet "ikke-risikodeling", dækker EU-budgettet alle risici, hvis den primære garant ikke opfylder sine forpligtelser. Hvis den primære garant er en offentlig myndighed, er disse risici normalt begrænset til den politiske risiko, men når garantierne stilles af en privat institution eller et privat selskab, kan det blive nødvendigt også at dække den kommercielle risiko over EU-budgettet.

5.5.2 Andre stillede garantier

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Finansieringsfaciliteten for risikodeling (RSFF)|94|48|

Meda: marokkanske garantier|17|66|

Lånegarantiinstrument for TEN-transportprojekter (LGTT)|6|1|

Andet|1|1|

I alt|118|116|

Under finansieringsfaciliteten for risikodeling (RSFF) anvendes Kommissionens bidrag til at sikre finansielle risici for lån og garantier fra Den Europæiske Investeringsbank til støtteberettigede forskningsprojekter. Samlet er der på Kommissionens budget for tidsrummet 2007 til 2013 afsat indtil 1 mia. EUR, hvoraf 800 mio. EUR vedrører særprogrammet "Samarbejde" og indtil 200 mio. EUR vedrørende særprogrammet "Kapacitet". Den Europæiske Investeringsbank har forpligtet sig til at tilvejebringe samme beløb. Kommissionen har blokeret et beløb på 94 mio. EUR som "kapitaltilførsel". Denne kapitaltilførsel dækker uventede tab på lån og garantier stillet af Den Europæiske Investeringsbank inden for rammerne af finansieringsfaciliteten for risikodeling (RSFF). Dette er det maksimale tab, Kommissionen kan lide i tilfælde af misligholdelse af lån eller garantier. Det er loftet for den garanti, som Kommissionen har stillet for RSFF, og anses derfor som EU's eventualforpligtelse.

Som led i Meda-programmet har Kommissionen oprettet en garantimekanisme gennem en særlig fond til fordel for to marokkanske organisationer, nemlig Caisse Centrale de Garantie og Fonds Dar Ad-Damane. Pr. 31. december 2009 var 17 mio. EUR dækket af Kommissionens garanti.

Lånegarantiinstrumentet for TEN-transportprojekter (LGTT) (2007-2013) har til formål at stille garantier for at mindske indtægtsrisikoen i TEN-transportprojekters første år. Denne garanti vil nærmere bestemt fuldt ud dække standby-lånefaciliteter, som kun vil blive udnyttet, hvis et projekt ikke har likviditet til at tilbagebetale foranstående gæld. Instrumentet er Kommissionens og EIB's fælles finansielle produkt, og der vil blive afsat 500 mio. EUR fra EU-budgettet. EIB vil afsætte yderligere 500 mio. EUR, så der i alt vil være 1 mia. EUR til rådighed. Det beløb, der er medtaget her, 1 mio. EUR, udgør bidraget til hensættelser til imødegåelse af uventede tab i forbindelse med LGTT-aktiviteter.

5.6 BØDER

Beløbene angår bøder, som Kommissionen pålægger for overtrædelse af konkurrencereglerne, hvor beløbet er foreløbigt betalt, og hvor der er indgivet klage, eller hvor det ikke vides, om der vil blive indgivet klage. Eventualforpligtelsen opretholdes, indtil Domstolen har truffet sin afgørelse. Renterne af de midlertidige betalinger (460 mio. EUR) er medregnet i det økonomiske resultat for året og er også medtaget som eventualforpligtelse for at afspejle, at beløbene er usikre.

5.7 EGFL – I AFVENTNING AF DOMSTOLSDOM

Der er tale om eventualforpligtelser over for medlemsstaterne i tilknytning til beslutninger om regnskabsafslutning i forbindelse med EGFL i afventning af Domstolens dom. Fastsættelsen af det endelige forpligtelsesbeløb og af det år, hvor virkningerne af, at appelsager blev vundet, konteres på budgettet, afhænger af, hvor længe domstolsproceduren varer. Et overslag over de beløb, der skal betales, er medtaget på balancen som en langsigtet hensættelse (se bemærkning 2.13 ).

5.8 BELØB VEDRØRENDE RETSSAGER OG ANDRE TVISTER

Denne post vedrører erstatningssager, der er anlagt mod EU, andre retlige tvister og de anslåede retsudgifter.

Beløbene vedrører tvister, der involverer leverandører, kontrahenter og tidligere personale. Det skal bemærkes, at sagsøger ved erstatningssager efter EF-traktatens artikel 288 skal bevise, at institutionen har begået en tilstrækkeligt alvorlig overtrædelse af en retsregel, der har til formål at tildele borgerne rettigheder, at sagsøger har lidt reel skade, og at der er en direkte årsagsforbindelse mellem den ulovlige handling og skaden.

5.9 ANDRE EVENTUALFORPLIGTELSER

Dette udgiftsområde omfatter andre eventualbeløb, som ikke kan klassificeres under ovenstående udgiftsområder.

ANDRE VIGTIGE OPLYSNINGER

5.10 UUDNYTTEDE LÅNETILSAGN

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Uudnyttede lånetilsagn vedrørende finansielle aktiviteter|5 733|4 885|

Der er tale om aftaler om långivning og egenkapitalinvestering, som Kommissionen har indgået (ikke omfattet af uindfriede forpligtelser), men som den anden part ikke har udnyttet inden årets udgang. De største beløb vedrører aftaler om betalingsbalancelån, som blev indgået i 2008 og 2009, men som endnu ikke var blevet udbetalt inden årets udgang (5,4 mia. EUR pr. 31. december 2009).

5.11 BUDGETMÆSSIGE FORPLIGTELSER, DER ENDNU IKKE ER UDBETALT

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Budgetmæssige forpligtelser, der endnu ikke er udbetalt|134 689|120 023|

De uindfriede forpligtelser (Reste à Liquider) udgør åbne forpligtelser, for hvilke der endnu ikke er sket betaling og/eller frigørelse. Dette er den normale følge af flerårige programmer. Pr. 31. december 2009 udgjorde uindfriede forpligtelser på budgettet 177 272 mio. EUR. Ovennævnte beløb er de uindfriede forpligtelser minus dertil knyttede beløb, som er medtaget som udgifter på resultatopgørelsen for 2009.

5.12 VÆSENTLIGE RETLIGE FORPLIGTELSER

|(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Strukturforanstaltninger|275 761|332 995|

Protokol med Middelhavslandene|263|263|

Fiskeriaftaler|249|401|

Galileoprogrammet|1 517|2 023|

GMES-programmet|556|624|

TEN-T|4 289|4 571|

Andre kontraktlige forpligtelser|1 325|983|

I alt|283 960|341 860|

Disse forpligtelser skyldes, at EU har indgået retlige langfristede retlige forpligtelser for en række beløb, som endnu ikke var dækket af forpligtelsesbevillinger på budgettet. Dette kan vedrøre flerårige programmer, som f.eks. strukturforanstaltninger, eller beløb, som EU har forpligtet sig til at betale i fremtiden i henhold til eksisterende kontrakter på balancedatoen (f.eks. vedrørende tjenesteydelser såsom sikkerhed, rengøring osv., men også kontraktlige forpligtelser vedrørende specifikke projekter som bygningsarbejder). Ikke alle flerårige programmer omfatter forpligtelser, der indebærer, at de medtages under posten, idet udgifterne i de kommende år er afhængige af budgetmyndighedens årlige beslutninger eller ændringer i den relevante lovgivning.

5.12.1 Strukturforanstaltninger

Nedenstående tabel viser en sammenligning mellem de retlige forpligtelser, for hvilke der endnu ikke er indgået budgetforpligtelser, og maksimale forpligtelser i forhold til de beløb, der er forudset i de finansielle rammer (overslag) for 2007-2013. Strukturforanstaltninger udgør støtte planlagt for tidsrummet 2007-2013. Formatet og målsætningerne for den nye finansielle rammeperiode, der startede i 2007, er forskellige i forhold til den foregående periode.

|||||(mio. EUR)|

Samhørighedsfonden|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Naturressourcer|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Finansieringsinstrument for førtiltrædelsesstøtten|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

I alt|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Protokoller med Middelhavslandene

Disse forpligtelser udgør i alt 263 mio. EUR og vedrører finansprotokoller med tredjelande i Middelhavsområdet. Det beløb, som er medtaget her, er differencen mellem det samlede beløb for de undertegnede protokoller og det bogførte beløb for budgetforpligtelser. Disse protokoller er internationale traktater, som ikke kan afvikles uden begge parters samtykke, men afviklingsprocessen er i gang.

5.12.3 Fiskeriaftaler

Disse er forpligtelser på i alt 249 mio. EUR, der er indgået med tredjeparter for interventioner under internationale fiskeriaftaler.

5.12.4 Galileoprogrammet

Galileo er et global navigationssatellitsystem (GNSS), der i øjeblikket udvikles af Den Europæiske Rumorganisation. Galileoprogrammet finansieres nu udelukkende over EU's budget, og Kommissionen forvalter programmet på EU's vegne. Det forventes, at den første fase af programmet, validering i kredsløb-fasen, vil blive gennemført i løbet af 2 012, og at overførslen af de opståede fordringer til Kommissionen vil finde sted til den tid.

Det skal bemærkes, at Kommissionen frem til udgangen af 2009 og inklusive den ovennævnte investering i fællesforetagendet Galileo har bidraget med 1 028 mio. EUR til validering i kredsløb-fasen af Galileoprogrammet . Da dette program stadig er i forskningsfasen, er de penge, der er blevet brugt, blevet bogført under udgifter, og ingen immaterielle aktiver er blevet bogført, i overensstemmelse med EU's regnskabsregler . Kommissionens samlede (vejledende) bidrag til næste fase af Galileoprogrammet (fra 2008 til 2013) er 2 645 mio. EUR .

5.12.5 GMES-programmet

Kommissionen har indgået en kontrakt med Den Europæiske Rumorganisation for perioden 2008-2013 om gennemførelsen af rumkomponenten af GMES-programmet (global miljø- og sikkerhedsovervågning). Det samlede vejledende beløb for perioden er 624 mio. EUR. I 2009 blev der udbetalt 68 mio. EUR til Den Europæiske Rumorganisation.

5.12.6 TEN-T-forpligtelser

Dette beløb vedrører bevillinger på området for det det transeuropæiske transportnet (TEN-T) for perioden 2007-2013. Programmet omhandler projekter, der bidrager til udviklingen af et transeuropæisk transportnet, som kan støtte både infrastrukturprojekter og forsknings- og innovationsprojekter med henblik på at integrere nye teknologier og innovative processer i indførelsen af ny transportinfrastruktur. Det samlede vejledende beløb for dette program er 8 013 mio. EUR.

5.12.7 Andre kontraktlige forpligtelser

Denne post omfatter beløb, som EU har forpligtet sig til at betale i kontrakternes løbetid. Her er inkluderet den udestående kontraktlige forpligtelse på 93 mio. EUR i forbindelse med Rådets byggekontrakter samt 441 mio. EUR vedrørende Europa-Parlamentets byggekontrakter. Det andet betydelige beløb, der indgår, er 480 mio. EUR, som vedrører indkøbsaftaler mellem agenturet "Fusion for Energy" (Det Europæiske Fællesforetagende for ITER og Fusionsenergiudvikling) og ITER International, og 165 mio. EUR, som vedrører indkøbsaftaler mellem agenturet "Fusion for Energy", JAEA (det japanske atomenergiagentur) og ITER International.

5.13 BIDRAG TIL TILKNYTTEDE ORGANER

Dette beløb svarer til udestående betalinger i forbindelse med den del af den kapital, Kommissionen har tegnet, som ikke er krævet indbetalt.

5.13.1 Kapitalandele, som ikke er krævet indbetalt: EBRD

(mio. EUR)|

EBRD|EBRD's samlede kapital|Kommissionens tegnede andel|

Kapitel|19 794|600|

Indbetalt|(5 198)|(157)|

Ikke krævet indbetalt|14 596|443|

5.13.2 Kapitalandele, som ikke er krævet indbetalt: EIF

(mio. EUR)|

EIF|EIF's samlede kapital|Kommissionens tegnede andel|

Kapitel|2 940|861|

Indbetalt|(588)|(172)|

Ikke krævet indbetalt|2 352|689|

Efter EIF's udstedelse af 1 000 nye aktier i 2007 tegnede EU 75 aktier med en nominel værdi på 1 mio. EUR hver, hvoraf 20 % af den nominelle værdi og overkursen blev indbetalt i 2009deltagelse er begrænset til 900 aktier (svarende til 900 mio. EUR). Se også bemærkning 2.3.1 .

5.14 FORPLIGTELSER VEDRØRENDE OPERATIONEL LEASING

|||||(mio. EUR)|

Beskrivelse|Beløb, der skal betales i fremtiden|

|< 1 år|1-5 år|> 5 år|I alt|

Bygninger|334|1 236|842|2 412|

It-udstyr og andet udstyr|6|7|0|13|

I alt|340|1 243|842|2 425|

Dette punkt omfatter bygninger og andet udstyr, der lejes på grundlag af kontrakter om operationel leasing, som ikke opfylder betingelserne for at blive opført på balancens aktivside. De opførte beløb svarer til forpligtelser, der stadig skal betales i henhold til kontrakterne.

I 2009 anerkendtes 364 mio. EUR som udgift vedrørende operationel leasing på resultatopgørelsen.

6. FINANSIELLE KORREKTIONER OG INDDRIVELSER EFTER PÅVISNING AF UREGELMÆSSIGHEDER

Ved gennemførelsen af EU-budgettet er det nødvendigt at sikre forebyggelse, registrering og korrektion af svig og uregelmæssigheder. Formålet med denne bemærkning er at skabe overblik over den gældende procedure for inddrivelse af uretmæssigt udbetalte beløb og fremsætte et underbygget skøn over det samlede beløb. Denne sidste fase i kontrolsystemerne er væsentlig for at kunne fremvise forsvarlig økonomisk forvaltning .

6.1 INDLEDNING

6.1.1 Oversigt over finansielle korrektioner og inddrivelser efter forvaltningstype

Inddrivelser og finansielle korrektioner kan være en følge af kontrol og revision i hvert eneste led i kontrolsystemet, af revisioner på EU-niveau (Kommissionen, Den Europæiske Revisionsret eller OLAF) eller af revisioner i medlemsstaterne i tilfælde af delt forvaltning. Selv om der i enhver fase i et projekt kan opstå uregelmæssigheder, er det mest sandsynligt, at de opdages i den endelige fase, dvs. når modtageren indsender sin sidste betalingsanmodning, som i de fleste tilfælde kontrolleres på stedet og/eller attesteres af en uafhængig revisor. Der bør dog skelnes mellem inddrivelser og finansielle korrektioner, som afspejler forskelle i forvaltningstypen, som det er beskrevet i den relevante sektorlovgivning.

Inddrivelser

I henhold til finansforordningens artikel 71, stk. 3, skal beløb, der er uretmæssigt udbetalt, inddrives igen. En inddrivelse er i denne sammenhæng Kommissionens eller medlemsstaternes faktiske inddrivelse af beløb som følge af påvisning af uretmæssigt udbetalte beløb eller uregelmæssige udgifter.

Finansielle korrektioner

I overensstemmelse med sektorlovgivningen inden for en række EU-udgiftsområder (primært under delt forvaltning) korrigeres uregelmæssigheder via mekanismen finansiel korrektion. Formålet med finansielle korrektioner, som foretages af Kommissionen eller medlemsstaten, er at genskabe en situation, hvor 100 % af de opgivne udgifter til finansiering eller samfinansiering (samhørighedspolitikken) er i overensstemmelse med de gældende nationale og europæiske regler og bestemmelser. I forbindelse med delt forvaltning bærer medlemsstaterne det primære ansvar for gennemførelsen af de nødvendige finansielle korrektioner i forbindelse med individuelle eller systematiske uregelmæssigheder, der er påvist i operationelle programmer. Kommissionen er ansvarlig for at sikre, at det systemer, som de nationale myndigheder gennemfører, er effektive. Hvis det ikke er tilfældet, pålægger Kommissionen medlemsstaterne de finansielle korrektioner.

Når uretmæssigt udbetalte beløb kan påvises som resultat af EU's kontrol, er finansielle korrektioner første skridt i den faktiske inddrivelsesproces, da den gældende lovgivning kræver, at medlemsstaterne gennemfører de finansielle korrektioner, de er blevet pålagt, og inddriver selve beløbene fra de endelige modtagere. I tilfælde af revision udført af nationale myndigheder er medlemsstaterne også retligt forpligtede til at foretage inddrivelse fra den endelige modtager.

En oversigt efter forvaltningstype af de forskellige procedurer for inddrivelse og finansiel korrektion og deres indvirkning på EU-budgettet er anført nedenfor.

6.1.2 Direkte forvaltning

Når Kommissionen forvalter budgettet direkte, inddrives ikke-støtteberettigede udgifter fra modtageren eller fratrækkes næste udgiftsopgørelse. Hvis støttemodtageren fratrækker beløbet inden fremsendelse af udgiftsopgørelsen, medtages informationen ikke i regnskabssystemet. Dette er meget ofte tilfældet, da de fleste modtagere skal indgive en attesteret eller revideret endelig udgiftsopgørelse til Kommissionen, inden de kan modtage den endelige betaling. I denne attesterede opgørelse angives evt. uregelmæssigheder.

6.1.3 Delt fo r valtning

Omkring 80 % af EU-budgettet forvaltes i fællesskab af Europa-Kommissionen og medlemsstaterne og omfatter først og fremmest udgifter inden for landbrug og udvikling af landområder, samhørighedspolitikken og fiskeri.

I forbindelse med udgifter, der er underlagt delt forvaltning, delegeres gennemførelsesopgaver og -ansvar til medlemsstaterne, som i første omgang er ansvarlige for at påvise og korrigere uregelmæssigheder begået af modtagerne og dermed for at sikre, at de udgifter, der meddeles Kommissionen, er støtteberettigede. Medlemsstaterne gennemfører således finansielle korrektioner, og når uretmæssigt udbetalte beløb til modtagere kan påvises som følge af deres egen revision eller EU's kontrol, er de retligt forpligtede til at indlede inddrivelsesprocedurer mod disse modtagere.

Kommissionens rolle er at føre overordnet tilsyn. Den kontrollerer, om medlemsstaternes styrings- eller kontrolsystemer er tilstrækkelige, og iværksætter udbedrende foranstaltninger, hvis den finder, at det ikke er tilfældet, med henblik på at påtage sig sit ansvar for gennemførelsen af budgettet, jf. finansforordningens artikel 53, stk. 3. Kommissionen kan vedtage en formel beslutning om at anvende finansielle korrektioner over for en medlemsstat, hvis medlemsstaten ikke har iværksat de påkrævede korrektioner, eller hvis der er tale om alvorlige mangler i styrings- eller kontrolsystemerne, som kan føre til systemiske uregelmæssigheder.

Kommissionen pålægger finansielle korrektioner i forbindelse med individuelle påviste uregelmæssigheder, men har også beføjelse til at anvende ekstrapolerede korrektioner eller standardsatskorrektioner. Ekstrapolering anvendes, når der foreligger resultater af et repræsentativt udvalg af sagsakter i forhold til en systemisk uregelmæssighed. Standardsatskorrektioner anvendes ved individuelle overtrædelser eller systemiske uregelmæssigheder, når de finansielle konsekvenser ikke præcist kan fastslås, og hvis de administrative udgifter til fastlæggelse af et præcist beløb vil være uforholdsmæssige. I begge tilfælde er disse korrektioner vigtige metoder til at forbedre svaghederne i medlemsstaternes systemer og dermed forebygge eller påvise og inddrive uretmæssige udbetalinger fra støttemodtagere, selv om inddrivelse af modtagerne ikke er mulig.

6.1.4 Andre forvaltningstyper

For udgifter, der er underlagt decentraliseret forvaltning og indirekte centraliseret forvaltning, er ansvaret for inddrivelse af uretmæssigt udbetalte beløb uddelegeret til medlemsstater, tredjelande eller agenturer. For udgifter, der er underlagt fælles forvaltning, er korrigerende foranstaltninger fastlagt i de aftaler, der er indgået med internationale organisationer. Som ved delt forvaltning kan Kommissionen anvende finansielle korrektioner, hvis reglerne for EU's støtteordninger ikke er blevet overholdt.

6.1.5 Oversigt over inddrivelser og finansielle korrektioner i 2009

Oversigt over inddrivelser og finansielle korrektioner bekræftet/besluttet i 2009

(mio. EUR)|

Finansielle korrektioner| |Bemærk ning|2009|2008|

EUGFL / EGFL / ELFUL| |6.2.2| 462| 917|

- Programmer 1994-1999|6.2.4| 521| 414|

- Programmer 2000-2006|6.2.4|1 890|1 173|

- Finansielle korrektioner delsum| | |2 411|1 587|

Finansielle korrektioner i alt| | |2 873|2 504|

| | ||||

Inddrivelser| | |Bemærk ning|2009|2008|

EUGFL/EGFL/ELFUL (påvist af medlemsstater)|6.3| 163| 360|

Samhørighedspolitik (EU-arbejde)| | |6.3| 102| 31|

Andre forvaltningstyper| | |6.3| 181| 72|

Inddrivelser i alt | | | | 446| 463|

| | | | | |

Beskyttelse af EU-budget i alt| | |3 319|2 967|

Tabellen omfatter ikke medlemsstaternes inddrivelser og tilbagetrækninger under samhørighedspolitikken efter deres egen kontrol. Trods deres forpligtelse til at levere opdaterede oplysninger til Kommissionen om tilbagetrækninger og inddrivelser er de i henhold til lovgivningen for programmerne for 2000-2006 ikke forpligtede til separat at angive inddrivelser, der påvises under deres egen kontrol. Derfor og for at undgå overlapning med de finansielle korrektioner er medlemsstaternes inddrivelser og tilbagetrækninger (2009: 1 233 mio. EUR) ikke inkluderet (se bemærkning 6.5 ).

Oversigt over inddrivelser og finansielle korrektioner gennemført i 2009

(mio. EUR)|

EUGFL / EGFL / ELFUL| | |6.2.2| 274| 429| 703|

- Programmer 1994-99||6.2.4| 163| 137| 300|

- Programmer 2000-2006||6.2.4| 313| 96| 409|

- Finansielle korrektioner delsum| | | | 476| 233| 709|

Finansielle korrektioner i alt| | | | 750| 662|1 412|

||||||||

(mio. EUR)|

EUGFL / EGFL / ELFUL| | | |6.3.| 117| 31| 148|

Samhørighedsfonden| | | |6.3.| 102| 0| 102|

Andre forvaltningstyper| | | |6.3.| 147| 34| 181|

Inddrivelser i alt| | | | | 366| 65| 431|

| | | | | | | |

Beskyttelse af EU-budget i alt| | | |1 116| 727|1 843|

6.2 FINANSIELLE KORREKTIONER UNDER DELT FORVALTNING

Under delt forvaltning gennemføres finansielle korrektioner i tre hovedtrin:

Beløbet er stadig ved at blive afsluttet gennem retlige og kontradiktoriske procedurer (" igangværende " – se bemærkning 6.4 nedenfor).

1) Beløbet er påvist og afsluttet (" besluttet " via Kommissionens beslutning) eller " bekræftet ": aftalt med medlemsstaterne ved delt forvaltning.

2) Beløbet er faktisk inddrevet eller modtaget kontant fra medlemsstaten (besluttet korrektion) eller via et fradrag (tilbagetrækning/inddrivelse) af medlemsstaten fra en fremtidig betalingsanmodning ("gennemført") (se bemærkning 6.2.4 ved finansielle korrektioner, der endnu ikke er gennemført).

6.2.1 Landbrug og udvikling af landområder

Vedrørende EGFL og ELFUL, som har erstattet EUGFL, Garantisektionen, anvendes finansielle korrektioner af Kommissionen gennem regnskabsafslutningen i henhold til den gældende lovgivning.

Procedure for regnskabsafslutning Proceduren for regnskabsafslutning forestås af Kommissionen og omfatter en årlig finansiel regnskabsafslutning for hvert betalingsorgan og en flerårig forskriftsmæssig regnskabsafslutning, der vedrører de af medlemsstaterne opgivne udgifters overensstemmelse med EU's forskrifter. For så vidt angår EGFL, bogføres alle disse beløb i Kommissionens resultatopgørelse som indtægter. For ELFUL kan de beløb, der inddrives af medlemsstaterne selv, samt de beløb, der fremkommer ved den årlige finansielle regnskabsafslutning, sædvanligvis genanvendes under programmet.

Finansiel regnskabsafslutning : Kommissionen vedtager en årlig beslutning om regnskabsafslutning, hvormed den formelt accepterer betalingsorganernes årsregnskaber på grundlag af forvaltningskontrol samt de attester og rapporter, der er udarbejdet af godkendelsesorganerne.

Den forskriftsmæssige regnskabsafslutning har til formål at udelukke udgifter fra EU-finansieringen, hvis de ikke er afholdt under overholdelse af EU-forskrifterne. Den forskriftsmæssige regnskabsafslutning betyder derfor ikke, at der inddrives uretmæssigt udbetalte beløb direkte fra de endelige modtagere. Finansielle korrektioner er imidlertid et redskab, der stærkt tilskynder medlemsstaterne til at forbedre deres forvaltnings- og kontrolsystemer og dermed også til at forebygge, påvise og inddrive uretmæssigt udbetalte beløb hos de endelige støttemodtagere. Endvidere fratager en forskriftsmæssig korrektion ikke medlemsstaten fra ansvaret for at retsforfølge konstaterede uregelmæssigheder. Den forskriftsmæssige efterprøvning sker ikke sker på årsbasis, da den dækker udgifter afholdt i flere end et enkelt regnskabsår.

Regnskabsmæssig godkendelse af udbetalinger foretaget i strid med forskriftsmæssige tidsfrister: Overholdelsen af de fastlagte tidsfrister kontrolleres systematisk tre gange årligt i overensstemmelse med artikel 9 i forordning nr. 883/2006. I tilfælde af manglende overholdelse af tidsfristerne foretager Kommissionen nedsættelser med forbehold for visse særlige godtgørelser for særtilfælde og usædvanlige omstændigheder samt proportionalitet. De finansielle korrektioner for manglende overholdelse af udbetalingsfrister behandles som "negative betalinger" og bogføres i resultatopgørelsen som en udgiftsnedsættelse.

6.2.2 Landbrug og udvikling af landområder – finansielle korrektioner i 2009

Samlede finansielle korrektioner besluttet i 2009 i tilknytning til landbrug og udvikling af landområder

(mio. EUR)|

||2009|2008|

Procedure for regnskabsafslutning:||||

Regnskabsafslutning og manglende overholdelse af betalingsfrister||103|58|

Efterprøvende regnskabsafslutning||359|859|

I alt||462|917|

Ovennævnte beløb vedrører EGFL, da der for ELFUL kun blev anvendt finansielle korrektioner for ca. 0,4 mio. EUR i 2009. Disse beløb er anført i resultatopgørelsen. Se bilag 1 for en opdeling af ovennævnte beløb pr. medlemsstat.

Faldet i forskriftsmæssig regnskabsafslutning fra 2008 til 2009 skyldes ikke-gennemførte beslutninger om forskriftsmæssig regnskabsafslutning ved udgangen af 2008 til et samlet beløb af 368 mio. EUR.

Finansielle korrektioner gennemført i 2009 i tilknytning til landbrug og udvikling af landområder

(mio. EUR)|

|Gennemførelse 2009|

Procedure for regnskabsafslutning||

Regnskabsafslutning og manglende overholdelse af betalingsfrister| 103|

Efterprøvende regnskabsafslutning| 600|

I alt| 703|

Se bilag 2 for en opdeling af ovennævnte beløb pr. medlemsstat.

6.2.3 Samhørighedspolitikken

I henhold til forskrifterne vedrørende samhørighedspolitikken gennemføres finansielle korrektioner af både medlemsstaterne og Kommissionen:

· Medlemsstaterne kan gennemføre finansielle korrektioner på to måder:

– De kan straks trække den pågældende udgift tilbage fra programmet ved at fratrække den på næste udgiftsopgørelse, der indgives til Kommissionen, så EU-finansieringen derved frigives til forpligtelse til andre foranstaltninger.

– Eller de kan midlertidigt lade udgifterne forblive i programmet, indtil resultatet af proceduren for inddrivelse af det uretmæssigt udbetalte beløb fra modtagerne foreligger. Inddrivelse foretages ved at søge tilbagebetaling af de pågældende beløb eller ved udligning af de beløb, der skal tilbagebetales, mod fremtidige betalinger til den samme modtager. Se bemærkning 6.5 nedenfor for yderligere oplysninger om sådanne inddrivelser.

– Medlemsstaterne skal levere data om finansielle korrektioner i form af beløb, der er trukket tilbage af samfinansieringen, og de inddrevne beløb til Kommissionen. De to sæt data er separate og supplerende, da kun udgifter, der er trukket tilbage og afventer resultatet af inddrivelsesprocedurerne, er medtaget i tilbagetrækninger , og kun udgifter, der ikke er trukket tilbage fra starten, men er bevaret i de bogførte udgifter, indtil de inddrives, er medtaget i inddrivelser , når inddrivelse har fundet sted. Medlemsstaterne er ikke forpligtede til at skelne mellem korrektioner fra EU-organernes arbejde og korrektioner fra deres egne kontroller og revisioner. Denne indberetningsanmodning er først blevet indført for programmeringsperioden 2007-2013.

· Finansielle korrektioner efter EU-revision og kontrol foretages på følgende måde:

– Når medlemsstaten indvilliger i at foretage en finansiel korrektion som følge af kontrol eller revision foretaget af en EU-institution, kan den fradrage den allerede angivne uregelmæssige udgift på den næste betalingsanmodning (som er kumulativ for hvert program eller hvert projekt under Samhørighedsfonden) og genanvende den frigivne EU-finansiering til andre støtteberettigede udgifter under det pågældende program, men ikke til den eller de foranstaltninger, der var genstand for korrektionen.

– Kommissionen udsteder indtægtsordrer med henblik på at foretage finansielle korrektioner i følgende tilfælde:

· efter formelle beslutninger om finansielle korrektioner

· ved afslutningen af et program og

· efter afslutningen af et program, når medlemsstaterne har foretaget inddrivelse hos modtagerne.

I sådanne tilfælde påvirker indtægtsordrer Kommissionens regnskab.

– Kommissionen udsteder ikke indtægtsordrer i andre tilfælde af finansielle korrektioner, navnlig når medlemsstaterne accepterer og gennemfører den finansielle korrektion. I sådanne tilfælde registreres oplysningerne ikke i Kommissionens regnskabssystem.

6.2.4 Finansielle korrektioner i tilknytning til samhørighedspolitikken i 2009

Tabellen nedenfor omfatter ikke resultaterne af medlemsstaternes egen kontrol af udgifter til strukturforanstaltninger.

Finansielle korrektioner bekræftet i 2009

(mio. EUR)|

Gennemført|| |87|10|21|41|4|163|

Endnu ikke gennemført| |358|0|0|0|0|358|

Delsum (1994-99) | |445|10|21|41|4|521|

Gennemført|| |84|63|141|2|25|315|

Endnu ikke gennemført| |1 532|13|18|3|9|1 575|

Delsum (2000-2006)|1 616|76|159|5|34|1 890|

Finansielle korrektioner 2009 i alt|2 061|86|180|46|38|2 411|

Finansielle korrektioner 2008 i alt| 949| 92| 522| 19| 5|1 587|

Bemærk: De bekræftede tal for 2009 omfatter finansielle korrektioner, der er besluttet/bekræftet i 2008, som ikke tidligere er indberettet, og som beløber sig til 90 mio. EUR.

Stigningen i bekræftede beløb fra 2008 til 2009 for EFRU skyldes målrettede foranstaltninger under handlingsplanen til styrkelse af Europa-Kommissionens tilsynsfunktion ved delt forvaltning af strukturforanstaltninger (KOM(2010)52) og godkendelsen af en større finansiel korrektion for Spanien i november 2009.

Faldet i bekræftede beløb vedrørende ESF i 2009 sammenlignet med de indberettede beløb for 2008 skyldes Kommissionens gennemførelse af ovennævnte handlingsplan i 2008, som har til formål at fremskynde beslutningsprocedurerne for igangværende finansielle korrektioner, hvilket efterfølgende reducerede antallet af korrektioner, der skal gennemføres i 2009. Ud af det beløb på 522 mio. EUR for finansielle korrektioner, der blev bekræftet i 2008, beløber gennemførelsen af finansielle korrektioner for ESF sig til 518 mio. EUR for det pågældende år.

Tallene i tabellerne ovenfor er opstillet på et "periodiseret grundlag". Det betyder, at nogle af disse beløb allerede er blevet gennemført i 2009 (709 mio. EUR for alle fonde), mens de resterende gennemføres i de kommende år.

Bekræftede finansielle korrektioner – kumulative tal

(mio. EUR)|

| |2000-2006|1994-1999|I alt|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Samhørighedsfonden| | 233| 273| 506|

EFRU| |3 797|1 633|5 430|

ESF| |1 130| 392|1 522|

FIUF| | 7| 97| 104|

EUGFL, Udviklingssektionen| | 36| 121| 157|

I alt| |5 203|2 516|7 719|

Se bilag 3 for en opdeling af ovennævnte beløb pr. medlemsstat.

Finansielle korrektioner, der er bekræftet pr. 31. december 2009, men endnu ikke gennemført pr. 31. december 2009 (kumulative tal)

Inddrivelsen eller den finansielle korrektion er "endnu ikke gennemført", når den er besluttet eller bekræftet, men beløbet endnu ikke er blevet inddrevet, fratrukket eller tilbagetrukket.

(mio. EUR)|

Finansielle korrektioner (1994-99):| | 359| 11| 1| 0| 0| 371|

Finansielle korrektioner (2000-2006):| | |1 904| 23| 22| 3| 9|1 961|

Til gennemførelse pr. 31.12.2009 i alt| |2 263| 34| 23| 3| 9|2 332|

Det lave beløb, der blev gennemført for beslutninger i 2009, vedrører EFRU. Hvad angår programmeringsperioden 1994-1999, er hovedparten af de finansielle korrektioner, som endnu ikke er gennemført i 2009, finansielle korrektioner, som blev vedtaget i fjerde kvartal 2009. Gennemførelsen vil finde sted i første kvartal 2010.

Hvad angår programmeringsperioden 2000-2006, kan en medlemsstat, der accepterer at foretage en korrektion som resultat af en EU-kontrol, gennemføre den finansielle korrektion ved at fratrække beløbet for den uregelmæssige udgift på den efterfølgende udgiftsopgørelse eller erstatte den med andre støtteberettigede udgifter under det samme program. Da betalingsloftet er nået for de fleste EFRU-programmer og projekter under Samhørighedsfonden (2000-2006), vil fradraget af uberettigede udgifter kun blive afspejlet i de endelige dokumenter (endelig udgiftsanmeldelse, afslutningserklæring og endelig gennemførelsesrapport), som medlemsstaterne indgiver i de kommende måneder.

Finansielle korrektioner gennemført i 2009 (bekræftet i 2009 og i de foregående år)

(mio. EUR)|

Bekræftet i 2009|| | 87| 10| 21| 40| 5| 163|

Bekræftet i foregående år| | | 131| 0| 0| 6| 0| 137|

Delsum (1994-99) | | | 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Bekræftet i 2009|| | 82| 63| 141| 2| 25| 313|

Bekræftet i foregående år| | | 34| 16| 44| 2| 0| 96|

Delsum (2000-2006)| | | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Finansielle korrektioner gennemført i 2009 i alt| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Se bilag 4 for en opdeling af ovennævnte beløb pr. medlemsstat.

6.3 INDDRIVELSER FORETAGET AF KOMMISSIONEN ELLER MEDLEMSSTATERNE

Dette udgiftsområde vedrører inddrivelse af beløb, der er uretmæssigt udbetalt, og som er påvist af Kommissionen, medlemsstaterne, Den Europæiske Revisionsret eller OLAF.

Inddrivelser bekræftet i 2009

(mio. EUR)|

| | |2009|2008|

Delt fo r valtning| | | |

Landbrug: EUGFL / EGFL| | 163| 360|

Samhørighedspolitikken || | 102| 31|

Delsum| | | 265| 391|

Andre forvaltningstyper:| | | |

- foranstaltninger udadtil|| | 81| 32|

- interne politikker|| | 100| 40|

Delsum| | | 181| 72|

I alt| | | 446| 463|

Inddrivelser gennemført i 2009

(mio. EUR)|

Landbrug: EUGFL / EGFL| | 117| 31| 148|

Samhørighedspolitikken|| | 102| 0| 102|

Delsum| | | 219| 31| 250|

- foranstaltninger udadtil|| | 60| 21| 81|

- interne politikker|| | 87| 13| 100|

Delsum| | | 147| 34| 181|

I alt| | | 366| 65| 431|

6.3.1 Landbrug: inddrivelse af uregelmæssigheder påvist af medlemsstaterne

Medlemsstaterne er forpligtet til at inddrive tabte beløb forårsaget af uregelmæssigheder i henhold til deres nationale bestemmelser og procedurer. For foranstaltninger finansieret af EGFL skal de, hvis det lykkes for dem at inddrive beløbet fra modtagerne, kreditere beløbet til Kommissionen, og beløbet bogføres i resultatopgørelsen som en indtægt. For ELFUL trækkes de inddrevne beløb fra det næste betalingskrav, hvorfor det relevante ELFUL-beløb kan genanvendes til programmet. Hvis en medlemsstat ikke fortsætter inddrivelsesforsøgene eller ikke udviser den fornødne omhu i inddrivelsen, kan Kommissionen beslutte at gribe ind med en forskriftsmæssig efterprøvning og pålægge medlemsstaterne finansielle korrektioner.

Faldet i indtægt fra uregelmæssigheder skyldes primært de positive effekter af mere effektive kontrolsystemer i medlemsstaterne, herunder indvirkningen af 50:50-reglen (artikel 32, stk. 5, i Rådets forordning (EF) nr. 1290/2005).

6.3.2 Samhørighedspolitikken

Medlemsstaterne bærer det primære ansvar for at forebygge, påvise og korrigere uregelmæssigheder og inddrive uberettiget udbetalte beløb, evt. med morarenter. Beløb, der er inddrevet af medlemsstaterne, er ikke anført i tabellen ovenfor (se bemærkning 6.5). Det inddrivelsesbeløb, der er anført i denne post, vedrører inddrivelser, der er foretaget direkte af Kommissionen.

6.3.3 Andre forvaltningstyper

Inddrivelserne af uregelmæssigheder, der er påvist i forbindelse med andre forvaltningstyper, gennemføres ved udstedelse af en indtægtsordre eller ved fradrag i en senere betaling. Hvis en modtager anmodes om at indgive en korrigeret endelig udgiftsopgørelse, angives beløbet for uregelmæssigheden ikke nødvendigvis i Kommissionens regnskabssystem.

6.4 IGANGVÆRENDE FINANSIELLE KORREKTIONER EFTER EU-KONTROL

6.4.1 Landbrug

(mio. EUR)|Igangværende finansielle korrektioner pr. 31.12.2008|Nye igangværende finansielle korrektioner i 2009|Finansielle korrektioner besluttet i 2009|Justeringer af besluttede eller igangværende finansielle korrektioner pr. 31.12.2008|Igangværende finansielle korrektioner pr. 31.12.2009|

EUGFL|1 733|657|-317|690|2 763|

Kommissionen fastlægger hvert år de foranstaltninger og de medlemsstater, der skal revideres med hensyn til overensstemmelse på grundlag af en årlig risikoanalyse, som gennemføres på tværs af de forskellige landbrugsudgifter. Den forskriftsmæssige efterprøvning tager nogle år. Ved udgangen af 2009 var overensstemmelsesarbejdet med udgifter afholdt i årene forud for 2003 stort set afsluttet. Revisionen for 2003-2009 er stadig undervejs.

I overensstemmelse med sine regnskabsprincipper og almindeligt accepterede regnskabsprincipper kan Kommissionen bruge overslag i udarbejdelsen af årsregnskabet. Det gælder det udgiftsbeløb, der sandsynligvis vil blive udelukket fra EU-finansiering som resultat af fremtidige beslutninger om regnskabsafslutning. Dette overslag baseres på de mest pålidelige oplysninger, der er tilgængelige. Da EGFL-korrektioner besluttes for hvert regnskabsår, er det muligt at beregne de gennemsnitlige korrektioner pr. afsluttet regnskabsår og ekstrapolere denne procentdel til senere regnskabsår, som kontrollen endnu ikke er afsluttet for. Pålideligheden af dette overslag vurderes på grundlæg af sammenligningen med beløbene for "igangværende korrektioner" for de år, hvor disse informationer foreligger, og kontrolleres i forhold til resultaterne af de overensstemmelsesrevisioner, der er gennemført i det pågældende år . Gennemsnittet for korrektioner pr. regnskabsår er endvidere forholdsvist stabilt og ligger mellem 1,1 % og 1,9 %.

Beløbet på 2 763 mio. EUR er det skønnede tilgodehavende i medfør af fremtidige beslutninger om regnskabsafslutning i forbindelse med revision af visse udgifter, der blev opgivet i tidsrummet 2003-2009. Af dette beløb repræsenterer 2,1 mia. EUR igangværende finansielle korrektioner, som er beregnet på grundlag af igangværende revision (som primært vedrører udgiftsårene 2003-2007).

Stigningen i det ovennævnte overslag skyldes stigningen i den gennemsnitlige andel af korrektioner i forhold til udgifter fra 1,1 % til 1,5 % sammenlignet med de foregående år. De seneste tal for "igangværende korrektioner " 2003, 2004, 2005, 2006 og 2007 bekræfter denne frekvens og viser endda en højere gennemsnitlig korrektionsfrekvens end 1,5 %. Det er på nuværende tidspunkt vanskeligt at forudsige de finansielle konsekvenser af indførelsen af enkeltbetalingsordningen i 2005. Det kan på den ene side vurderes, at der vil være færre korrektioner i antallet af sager. På den anden side kan standardsatskorrektioner i forbindelse med foranstaltninger under enkeltbetalingsordningen have større finansiel indvirkning. Da beløbene endnu ikke er endelige, er de ikke opført i balancen.

6.4.2 Strukturforanstaltninger

(mio. EUR)|Igangværende finansielle korrektioner pr. 31.12.2008|Nye igangværende finansielle korrektioner i 2009|Finansielle korrektioner bekræftet i 2009|Justeringer af bekræftede eller igangværende finansielle korrektioner pr. 31.12.2008|Igangværende finansielle korrektioner pr. 31.12.2009|

Struktur- og samhørighedsfonde (1994-1999 og 2000-2006 programmer) | | | | | |

EFRU|| |1 771| 89|-1 087|- 343| 430|

Samhørighedsfonden|| | 178| 98|- 80|- 47| 149|

ESF|| | 630| 2|- 56|- 250| 326|

FIUF|| | 35| 0|- 33| 0| 2|

EUGFL, Udviklingssektionen + ELFUL| | 4| 221|- 38| 4| 191|

I alt| | |2 618| 410|-1 294|- 636|1 098|

Ovennævnte beløb er baseret på resultater af Kommissionens, Revisionsrettens eller OLAF's undersøgelser, som alle følges op af de relevante generaldirektorater gennem retlige og kontradiktoriske procedurer mod de berørte medlemsstater. Det drejer sig om det bedst mulige skøn under hensyntagen til status i opfølgningerne på revisionerne og udstedelse af formelle skrivelser med den endelige holdning (eller tilsvarende) pr. 31. december 2009. Beløbet kan ændre sig som følge af proceduren for suspensioner og finansielle korrektioner, hvor medlemsstaterne får mulighed for under en høring at fremlægge yderligere dokumentation til støtte for deres krav.

6.5 INDDRIVELSER OG FINANSIELLE KORREKTIONER, SOM MEDLEMS STATERNE FORETAGER I TILKNYTNING TIL STRUKTURFORANSTALT NINGER ELLER SAMHØRIGSHEDSPOLITIKKEN

Hvad angår samhørighedspolitikken, registreres korrektioner iværksat af medlemsstaterne efter egen revision eller EU-revision ikke i Kommissionens regnskabssystem, eftersom medlemsstaterne kan genanvende disse beløb til andre støtteberettigede udgifter. Medlemsstaterne skal dog levere opdaterede oplysninger til Kommissionen om tilbagetrækninger, inddrivelser og udestående inddrivelser for strukturfondene for både 2009 og kumulerede tal for perioden 2000-2006 og perioden 2007-2013 for alle fire fonde (EFRU, ESF, EUGFL (Udviklingssektionen) og FIUF). De er dog ikke forpligtede til at skelne mellem korrektioner fra EU-organernes arbejde og dem fra deres egne kontroller og revisioner. Medlemsstaternes finansielle korrektioner lægges derfor ikke til Kommissionens.

Tilbagetrækninger og inddrivelser i 2009 på grundlag af data fremsendt af medlemsstaterne i overensstemmelse med deres forpligtelse i henhold til forordning nr. 438/2001 og nr. 448/2001 beløber sig til henholdsvis 986 mio. EUR og 247 mio. EUR, dvs. 1 233 mio. EUR i alt. Disse tal tager højde for resultaterne af den første analyse, som Kommissionen har udført, og som har ført til, at visse data er blevet korrigeret. Kommissionens revision på stedet af medlemsstaternes data i løbet af 2009 i ni medlemsstater (10 medlemsstater i 2008) viste, at systemerne til registrering og indberetning af data endnu ikke er helt pålidelige i alle medlemsstater, selv om der er noget, der tyder på, at kvaliteten er blevet bedre, og der er sket visse forbedringer i forhold til tidligere år. Desuden er tallene ufuldstændige, navnlig med hensyn til data for hele programmeringsperioden, da nogle af de store medlemsstater endnu ikke har meddelt korrektioner, der er gennemført i de første år af perioden. Selv med hensyn til fuldstændighed er der sket forbedring sammenlignet med tidligere år, og medlemsstaterne har accepteret at fremsende udførlige oplysninger ved afslutning.

For perioden 2000-2006 er der risiko for overlapning mellem de tal, der er indberettet for finansielle korrektioner, som stammer fra EU-organers arbejde (revisioner foretaget af Kommissionen og Revisionsretten samt OLAF-undersøgelser), og dem, som medlemsstaterne indberetter. Dette skyldes, at en stor del af de finansielle korrektioner fra disse organers arbejde bliver accepteret af medlemsstaterne og gennemført uden en formel beslutning fra Kommissionen ved, at de pågældende udgifter trækkes tilbage fra deres udgiftsanmeldelser. Da medlemsstaterne ikke er forpligtet til at skelne mellem korrektioner fra EU-organernes arbejde og korrektioner fra deres egne kontroller og revisioner, er det ikke muligt at vurdere omfanget af denne overlapning helt præcist. Medlemsstatens faktiske gennemførelse sker endvidere ikke nødvendigvis i samme år, som medlemsstaten accepterer den finansielle korrektion. Den mulige overlapning er derfor kun et skøn. En sammenligning for hver enkelt medlemsstat mellem medlemsstaternes tal for 2009 og beløbene for de korrektioner, der skyldes EU-organernes arbejde, og som medlemsstaterne har accepteret, tyder på, at denne overlapning ikke overstiger 465 mio. EUR. For 2008 vil overlapningen ikke overstige 600 mio. EUR.

I programmeringsperioden 2007-2013 har Kommissionen inkorporeret den årlige indberetning i sit it-system. Dette vil betyde, at den vil modtage elektroniske data direkte fra medlemsstaterne. I henhold til sektorlovgivningen skal medlemsstaterne også separat angive korrektioner, der skyldes EU-organernes arbejde, med henblik på at undgå overlapning.

Bemærkning 6 – bilag 1: Samlede finansielle korrektioner og inddrivelser besluttet i 2009 i tilknytning til landbrug og udvikling af landområder

Opdelt pr. medlemsstat

(mio. EUR)|

Belgien|0|12|2|15|

Bulgarien|0|0|5|5|

Tjekkiet|0|0|0|1|

Danmark|0|101|4|104|

Tyskland|0|2|15|17|

Estland|0|0|0|0|

Irland|-2|3|2|4|

Grækenland|2|18|1|21|

Spanien|7|62|38|106|

Frankrig|3|73|35|111|

Italien|-3|5|13|15|

Cypern|0|0|0|0|

Letland|0|0|0|0|

Litauen|0|2|1|4|

Luxembourg|0|0|0|0|

Ungarn|6|13|2|22|

Malta|0|0|0|0|

Nederlandene|1|30|5|36|

Østrig|0|2|1|3|

Polen|0|11|2|13|

Portugal|0|9|8|18|

Rumænien|5|0|9|14|

Slovenien|0|1|0|2|

Slovakiet|0|0|1|1|

Finland|2|0|0|2|

Sverige|0|0|2|2|

Det Forenede Kongerige|83|12|14|109|

Besluttet i alt|103|359|163|625|

Bemærk: Tallene ovenfor er afrundet til millioner euro, og beløb, der vises som 0, repræsentere faktiske tal på mindre end 500 000 EUR.

Bemærkning 6 – bilag 2: Samlede finansielle korrektioner og inddrivelser gennemført i 2009 i tilknytning til landbrug og udvikling af landområder

Opdelt pr. medlemsstat

(mio. EUR)|

Belgien|0|12|2|14|

Bulgarien|0|-|1|1|

Tjekkiet|0|-|0|0|

Danmark|0|101|4|105|

Tyskland|0|1|16|18|

Estland|0|0|0|0|

Irland|-2|5|2|5|

Grækenland|2|189|5|196|

Spanien|7|23|30|59|

Frankrig|3|46|34|82|

Italien|-3|167|13|177|

Cypern|-|0|0|1|

Letland|0|0|0|0|

Litauen|0|0|2|2|

Luxembourg|0|-|0|0|

Ungarn|6|-|3|9|

Malta|-|-|0|0|

Nederlandene|1|2|6|9|

Østrig|0|-|1|1|

Polen|0|-|2|2|

Portugal|0|0|7|7|

Rumænien|5|-|7|12|

Slovenien|0|1|0|2|

Slovakiet|0|0|0|0|

Finland|2|0|1|2|

Sverige|0|12|2|14|

Det Forenede Kongerige|83|41|9|133|

Gennemført i alt|103|600|148|851|

Bemærk: Tallene ovenfor er afrundet til millioner euro, og beløb, der vises som 0, repræsentere faktiske tal på mindre end 500 000 EUR. Bemærkning 6 - bilag 3: Finansielle korrektioner bekræftet i 2009 for struktur foranstaltninger i alt

Opdelt pr. medlemsstat

(mio. EUR)|Kumuleret 2008|Finansielle korrektioner bekræftet i 2009|Kumuleret 2009|

1994-1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Belgien| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Danmark| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Tyskland| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Irland| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Grækenland| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Spanien| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

Frankrig| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Italien| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Luxembourg| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Nederlandene| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Østrig| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portugal| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Finland| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Sverige| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Det Forenede Kongerige| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

Interreg| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000-2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Belgien| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulgarien|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

Tjekkiet|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Danmark|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Tyskland| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Estland|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Irland| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Grækenland| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Spanien|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

Frankrig| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Italien| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Cypern|-|-|-|-|-|-|-|-|

Letland| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Litauen| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Luxembourg|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Ungarn|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Nederlandene| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Østrig|-|-|-|-|-|-|-|-|

Polen| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portugal| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Rumænien| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Slovenien| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Slovakiet| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Finland|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Sverige| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Det Forenede Kongerige| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

Interreg|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Bekræftet i alt|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

Bemærk: Tallene ovenfor er afrundet til millioner euro, og beløb, der vises som 0, repræsentere faktiske tal på mindre end 500 000 EUR.

Bemærkning 6 – bilag 4: Finansielle korrektioner gennemført i 2009 i alt: Strukturforanstaltninger

Opdelt pr. medlemsstat

(mio. EUR)|Beslutninger gennemført i 2009|

Perioden 1994-1999| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Belgien|-|-| 0|-|-| 0|

Danmark| 2|-|-|-|-| 2|

Tyskland| 109|-|-| 0| 4| 113|

Irland| 0|-|-| 0|-| 1|

Grækenland|-|-|-|-| 0| 0|

Spanien| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

Frankrig| 1|-| 0| 5|-| 6|

Italien| 41|-|-|-|-| 41|

Luxembourg| 0|-| 4|-|-| 4|

Nederlandene| 7|-|-| 9|-| 16|

Østrig| 0|-|-|-| 0| 0|

Portugal| 1| 5|-|-|-| 6|

Finland|-|-| 0|-| 0| 0|

Sverige| 0|-|-|-|-| 0|

Det Forenede Kongerige| 52|-|-|-|-| 52|

Interreg| 2|-|-|-|-| 2|

Perioden 2000-2006| 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Belgien|-|-| 3|-|-| 3|

Bulgarien|-| 3|-|-|-| 3|

Tjekkiet|-| 0|-|-|-| 0|

Danmark|-|-|-|-|-|-|

Tyskland|-|-|-|-|-|-|

Estland|-| 0|-|-|-| 0|

Irland|-|-|-|-|-|-|

Grækenland| 47| 5| 14|-|-| 66|

Spanien| 7| 14| 38| 0|-| 59|

Frankrig| 1|-| 0|-|-| 2|

Italien| 10|-| 80| 4|-| 93|

Cypern|-|-|-|-|-|-|

Letland|-|-| 0|-|-| 0|

Litauen|-| 1|-|-|-| 1|

Luxembourg|-|-| 2|-|-| 2|

Ungarn|-| 40| 1|-| 0| 41|

Malta|-|-|-|-|-|-|

Nederlandene|-|-|-|-|-|-|

Østrig|-|-|-|-|-|-|

Polen| 42|-| 42|-| 11| 95|

Portugal| 9| 9|-|-|-| 18|

Rumænien|-| 6|-|-| 14| 20|

Slovenien|-|-|-|-|-|-|

Slovakiet|-|-|-|-|-|-|

Finland|-|-|-|-| 0| 0|

Sverige|-|-|-|-|-|-|

Det Forenede Kongerige|-|-| 5|-|-| 5|

Interreg| 0|-|-|-|-| 0|

Gennemført i alt| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Bemærk: Tallene ovenfor er afrundet til millioner euro, og beløb, der vises som 0, repræsentere faktiske tal på mindre end 500 000 EUR.

7. FINANSIEL RISIKOSTYRING

Følgende oplysninger om EU's finansielle risikostyring vedrører:

– likviditetstransaktioner, som Europa-Kommissionen har foretaget for at gennemføre sit budget

– långivnings- og låntagningsaktiviteter gennemført af Europa-Kommiss ionen gennem makrofinansiel bistand (MFA), betalingsbalancelån og Euratom

– Garantifonden for foranstaltninger udadtil og

– långivnings- og låntagningsaktiviteter gennemført af EU gennem Det Europæiske Kul- og Stålfællesskab (under afvikling).

7.1. POLITIKKER FOR RISIKOSTYRING

7.1.1. Likviditetstransaktioner

Reglerne og principperne for forvaltningen af Kommissionens likviditetstransaktioner er fastlagt i Rådets forordning nr. 1150/2000 (som ændret ved Rådets forordning nr. 2028/2004) og i finansforordningen (Rådets forordning nr. 1605/2002, ændret ved Rådets forordning nr. 1995/2006) og gennemførelsesbestemmelserne dertil (Kommissionens forordning nr. 2342/2002, ændret ved Kommissionens forordning nr. 478/2007).

Som følge af ovennævnte forordninger finder følgende hovedprincipper anvendelse:

– Egne indtægter indbetales af medlemsstaterne på en konto, der er oprettet med henblik herpå i Kommissionens navn hos hver medlemsstats finansforvaltning eller hos det af hver medlemsstat udpegede organ. Kommissionen kan disponere over ovennævnte konti udelukkende for at dække sit likviditetsbehov.

– Egne indtægter indbetales af medlemsstaterne i national valuta, hvorimod Kommissionens betalinger sædvanligvis foretages i EUR.

– Bankkonti oprettet i Kommissionens navn kan ikke overtrækkes.

– Saldi i andre valutaer end EUR anvendes enten til betalinger i samme valuta eller overføres regelmæssigt til EUR.

Ud over konti for egne indtægter har Kommissionen oprettet andre konti i centralbanker og forretningsbanker med henblik på at foretage og modtage betalinger, som ikke er medlemsstaternes bidrag til budgettet.

Likviditets- og betalingstransaktionerne er i udpræget grad automatiseret og baseret på moderne informationssystemer. Der anvendes specifikke procedurer for at sikre systemsikkerheden og sikre opsplitning af opgaverne i tråd med finansforordningen, Kommissionens interne kontrolstandarder og revisionsprincipper.

Skriftlige retningslinjer og procedurer bestemmer, hvordan forvaltningen af likviditets- og betalingstransaktionerne skal finde sted, så finansielle og operationelle risici reduceres, og der sikres et hensigtsmæssigt kontrolniveau. De omfatter forskellige operationelle områder (f.eks. gennemførelse af betalinger og likviditetsstyring, pengestrømsprognosticering, forretnings kontinuitet osv.), og overensstemmelsen med retningslinjerne og procedurerne kontrolleres regelmæssigt. Der afholdes endvidere regelmæssigt møder mellem Generaldirektoratet for Budget og Generaldirektoratet for Økonomiske og Finansielle Anliggender med det formål at drøfte risikostyring og bedste praksis.

7.1.2 Låntagnings- og långivningsaktiviteter (MFA, BOP og Euratom)

Långivnings- og låntagningsoperationerne såvel som den tilknyttede likviditetsstyring gennemføres af EU i henhold til, i givet fald, de respektive rådsafgørelser og interne retningslinjer. Der er udarbejdet proceduremanualer vedrørende specifikke områder som låntagning, långivning og likviditetsstyring, som anvendes af de relevante operative enheder. Finansielle og operationelle risici identificeres og evalueres, og overensstemmelsen med de interne retningslinjer og procedurer kontrolleres jævnligt. Generelt foretages der ikke nogen risikodækning med hensyn til rente- og kursændringer (hedging), eftersom långivnings transaktionerne finansieres gennem enslydende lånoptagelses- og långivningstransaktioner (back-to-back), og der ikke eksisterer nogen åbne valutapositioner.

7.1.3 Garantifonden

Reglerne og principperne for forvaltningen af Garantifondens aktiver (se bemærkning 2.3.3 ) er fastsat i aftalen mellem Europa-Kommissionen og Den Europæiske Investeringsbank (EIB) af 25. november 1994 og de senere ændringer af 17. og 23. september 1996, 8. maj 2002 og 25. februar 2008. Garantifonden anvender kun EUR. Den investerer udelukkende i denne valuta for at undgå enhver kursrisiko. Forvaltningen af fondens midler skal foregå efter de almindelige forsigtighedsregler, der gælder for finansieringsvirksomhed. Dens formål er bl.a. at reducere risiciene og sikre, at de forvaltede aktiver er tilstrækkelig likvide og tilstrækkelig hurtigt kan mobiliseres i betragtning af de forpligtelser, fonden skal kunne opfylde.

7.1.4 EKSF under afvikling

Kommissionen forvalter afviklingen af EKSF's passiver, og EKSF under afvikling kan således ikke optage nye lån med henblik på finansiering. Ny lånoptagelse kan kun foretages med henblik på refinansiering, der skal nedbringe finansieringsudgifterne. Hvad angår transaktioner med likvide midler, anvendes principperne for forsvarlig økonomisk forvaltning med henblik på at begrænse finansielle risici.

7.2 MARKEDSRISIKO

Markedsrisiko er risikoen for, at dagsværdien eller de fremtidige pengestrømme for et finansielt instrument vil svinge som følge af ændringer i markedspriserne. Markedsrisiko omfatter ikke kun muligheden for tab, men også muligheden for gevinst. Den omfatter valutarisiko, renterisiko og anden prisrisiko. EU er ikke eksponeret for anden prisrisiko af betydning.

7.2.1 Valutarisiko

Valutarisiko er risikoen for, at EU's transaktioner eller investeringsværdi påvirkes af valutakursændringer. Risikoen opstår som følge af ændringen i kursen for én valuta i forhold til en anden.

7.2.1.1 Likviditetstransaktioner

Egne indtægter indbetalt af medlemsstaterne i andre valutaer end EUR indlånes på konti til egne indtægter i overensstemmelse med forordningen om egne indtægter. De overføres til EUR, når der er behov for at dække gennemførelsen af betalinger i EUR. Procedurerne for forvaltningen af disse midler er omhandlet i ovennævnte forordning. I et begrænset antal tilfælde anvendes de direkte til betalinger, der gennemføres i de samme valutaer.

Kommissionen har en række konti i andre EU-valutaer end EUR og i USD hos forretningsbanker med det formål at gennemføre betalinger i samme valutaer. Der overføres midler til disse konti afhængigt af de betalinger, der skal gennemføres. Saldiene fra dag til dag holdes derfor meget lave og udgør kun en begrænset eksponering for svingninger i vekselkurserne.

Når der modtages diverse indlån (andre end egne indtægter) i andre valutaer end EUR, overføres beløbene enten til andre konti i de samme valutaer, hvis de skal dække gennemførelse af betalinger, eller omveksles til EUR og overføres til andre konti i EUR. Forskudskonti i andre valutaer end EUR krediteres afhængigt af de anslåede lokale betalinger på kort sigt i samme valutaer. Saldi på disse konti holdes inden for deres respektive lofter.

Da alle foreløbigt inkasserede bøder pålægges og betales i EUR, er der ingen valutarisiko.

7.2.1.2 Låntagnings- og långivningsaktiviteter (MFA, BOP og Euratom)

Da alle finansielle aktiver og passiver er angivet i EUR, er EU i disse tilfælde ikke eksponeret for nogen valutarisiko. EU yder imidlertid lån gennem det finansielle instrument Euratom, som er angivet i udenlandsk valuta (USD), og som finansieres gennem lånoptagelser med et tilsvarende beløb i USD ("back-to-back"-transaktion). Pr. balancedagen var EU ikke eksponeret for nogen valutarisiko med hensyn til Euratom.

7.2.1.3 Garantifonden

De finansielle aktiver er angivet i EUR, så der er ingen valutarisiko.

7.2.1.4 EKSF under afvikling

EKSF under afvikling har en begrænset valutanettoeksponering svarende til 2,2 mio. EUR, der består af boliglån svarende til 1,5 mio. EUR og saldi på anfordringskonti svarende til 0,7 mio. EUR.

7.2.2 Renterisiko

Renterisiko er muligheden for en reduktion af et værdipapirs værdi, navnlig en obligation, som følge af en rentestigning. Generelt fører højere renter til lavere kurser på obligationer med fast rente og omvendt.

7.2.2.1 Likviditetstransaktioner

Kommissionens likviditetsstyringsafdeling låner ikke penge. Derfor er den ikke eksponeret for nogen renterisiko. Den har dog renteindtægter fra saldi på sine forskellige bankkonti. Kommissionen har derfor iværksat foranstaltninger, som regelmæssigt sikrer, at renterne afspejler markedsrenterne og deres mulige svingninger. Konti hos medlemsstaternes statskasse eller nationale centralbank til indbetalinger af egne indtægter er ikke-rentebærende og gebyrfri. For alle andre konti hos nationale centralbanker afhænger rentesatsen af hver banks specifikke vilkår. Der anvendes variable renter, som tilpasses markedssvingningerne.

For saldi fra dag til dag hos forretningsbanker beregnes renten dagligt. Den beregnes på et variabelt grundlag i forhold til en kontraktlig marginalsats (positiv eller negativ). For de fleste konti beregnes renten i forhold til ECB's marginalsats for de fleste refinansieringstransaktioner og tilpasses, så den afspejler variationer i denne sats. For visse andre konti beregnes renten i forhold til Eonia-renten. Som følge heraf er der ingen risiko for, at Kommissionens renteindtægter er lavere end markedsrenten.

7.2.2.2 Låntagnings- og långivningsaktiviteter (MFA, BOP og Euratom)

Långivning og låntagning med variabel rente

EU har på grund af långivnings- og låntagningsaktiviteternes art betydelige rentebærende aktiver og passiver. MFA- og Euratomlåntagning til variabel rente medfører, at EU er udsat for renterisiko. Imidlertid opvejes renterisikoen ved låntagning af de tilsvarende udlån med samme løbetider og betingelser ("back-to-back"-transaktioner). På balancedatoen havde EU udstedt lån (udtrykt i nominelle beløb) med variabel rente til et beløb af 0,96 mia. EUR (2008: 1,05 mia. EUR) med justering hver sjette måned

Långivning og låntagning med fast rente

EU havde også i 2009 udstedt MFA- og Euratomlån (udtrykt i nominelle beløb) med fast rente til et beløb af 110 mio. EUR (2008: 85 mio. EUR) med en løbetid på mindre end fem år (25 mio. EUR) og over fem år (85 mio. EUR).

Mere væsentligt havde EU seks lån under det finansielle instrument BOP (betalingsbalancelån) med fast rente til et beløb af 9 mia. EUR (2008: 2 mia. EUR) med en løbetid på mindre end fem år (5 mia. EUR) og over fem år (4,2 mia. EUR).

7.2.2.3 Garantifonden

Gældsværdipapirer i Garantifonden udstedt med variabel rente er underlagt svingningerne i disse renter, mens gældsværdipapirer til fast rente eksponerer EU for renterisiko i forbindelse med dagsværdi. Obligationer med fast rente repræsenterer ca. 97 % af investeringsporteføljen på balancedatoen (2007: 96 %).

7.2.2.4 EKSF under afvikling

På grund af sine aktiviteter er EKSF under afvikling eksponeret for renterisiko. Renterisikoen ved låntagning opvejes generelt af tilsvarende udlån med samme løbetider og betingelser. Hvad angår forvaltningen af aktiver repræsenterer obligationer med fast rente ca. 97 % af værdipapirporteføljen på balancedatoen (2007: 97 %).

7.3 KREDITRISIKO

Kreditrisiko er risikoen for tab som følge af en skyldners eller låners manglende betaling af et lån eller en anden kredit (enten hovedstol eller renter eller begge) eller manglende overholdelse af en kontraktlig forpligtelse. Foranstaltninger ved misligholdelse omfatter udskudt tilbagebetaling, omstrukturering af tilbagebetalinger og konkurs.

7.3.1 Likviditetstransaktioner

De fleste af Kommissionens likvide midler holdes i overensstemmelse med Rådets forordning nr. 1150/2000 på konti oprettet af medlemsstaterne til betaling af deres bidrag (egne indtægter). Alle sådanne konti er oprettet hos medlemsstaternes statskasse eller nationale centralbank. Disse institutioner udgør den laveste kreditrisiko/modpartsrisiko for Kommissionen, da det er medlemsstaterne, som den er eksponeret for.

For den del af Kommissionens likvide midler, der holdes hos forretningsbanker med henblik på gennemførelse af betalinger, krediteres disse konti på grundlag af "just-in-time"-princippet og forvaltes automatisk af Kommissionens likviditetsstyringssystem. Der holdes et minimumsbeløb på hver konto proportionalt med de gennemsnitlige daglige betalinger, der gennemføres fra den. Som følge heraf er saldi på sådanne konti fra den ene dag til den anden altid meget lave (mellem 50 mio. EUR og 150 mio. EUR i gennemsnit fordelt på mere end 30 konti), hvorfor Kommissionens eksponering for kreditrisici er begrænset. Disse beløb skal ses i forhold til de samlede likvide saldi, der svinger mellem 1 mia. EUR og 35 mia. EUR og i forhold til et samlet betalingsbeløb i 2009 på 130 mia. EUR.

Hertil kommer, at der anvendes specifikke retningslinjer for udvælgelsen af forretningsbankerne for yderligere at mindske modpartsrisikoen for Kommissionen:

– Samtlige forretningsbanker udvælges efter en udbudsprocedure. For adgang til udbudsproceduren kræves en kortfristet kreditrating på mindst Moody's P-1 eller tilsvarende (S&P A-1 eller Fitch F1). Der kan under særlige omstændigheder stilles krav om et lavere niveau.

– For forretningsbanker, der specifikt udvælges til deponering af foreløbigt inkasserede bøder, kræves generelt en kortfristet kreditrating på mindst S&P AA eller tilsvarende, og der anvendes specifikke foranstaltninger, hvis banker i denne gruppe nedvurderes.

– I løbet af 2009 indførte Kommissionens likviditetsafdeling et alternativt system til forvaltning af foreløbigt inkasserede bøder med henblik på at mindske risikoen for dette område. I medfør af Kommissionens afgørelse C(2009)4264 vil bøder, der pålægges efter den 1. januar 2010, blive forvaltet under det nye system og vil ikke længere blive deponeret hos forretningsbanker.

– Forskudskonti holdes hos lokale banker, der udvælges efter en forenklet udbudsprocedure. Krav til kreditrating afhænger her af lokale forhold og kan være meget forskellig fra det ene land til det andet. For at begrænse eksponeringen for kreditrisici holdes saldi på disse konti på lavest mulige niveau (under hensyntagen til transaktionsbehovene), og de krediteres løbende, ligesom de anvendte lofter revideres årligt.

– Kreditrating for de forretningsbanker, som Kommissionen har konti hos, gennemgås mindst én gang om måneden eller oftere efter behov. Intensiverede foranstaltninger til overvågning af risikoeksponeringen blev vedtaget på grund af finanskrisen og blev opretholdt i hele 2009.

7.3.2 Låntagnings- og långivningsaktiviteter (MFA, BOP og Euratom)

Kreditrisikoen forvaltes først ved at opnå garanti fra landet, når det drejer sig om Euratom, dernæst gennem Garantifonden (MFA og Euratom) og til sidst EU-budgettet (BOP samt MFA og Euratom, hvis andre foranstaltninger ikke er tilstrækkelige ). I henhold til bestemmelserne om egen indtægter for 2009 ligger loftet for BNI-indtægterne på 1,24 % af medlemsstaternes BNI, og i 2009 blev der faktisk anvendt 1,01 % til at dække betalingsbevillingerne. Det betyder, at der pr. 31. december 2009 var en margen på 0,23 % til dækning af denne garanti. Det skal bemærkes, at loftet falder til 1,23 % fra og med 2010. Garantifonden for Aktioner i forhold til Tredjeland blev oprettet i 1994 for at dække den forventede risiko i forbindelse med låntagning, som finansierer långivning til lande uden for EU. I alle tilfælde formindskes eksponeringen for kreditrisiko gennem muligheden for at trække på EU-budgettet, hvis en skyldner ikke er i stand til at betale hele det skyldige beløb. I den forbindelse er EU berettiget til at kræve, at alle medlemsstaterne sikrer opfyldelse af EU's retlige forpligtelse over for långiverne.

De primære modtagere af disse lån er Ungarn, Letland og Rumænien. Disse lande tegner sig for henholdsvis 54 %, 21 % og 18 % af den samlede lånevolumen. Hvad angår likviditetstransaktioner, anvendes retningslinjerne for valg af modparter. Således vil den pågældende operative enhed kun kunne indgå aftaler med banker, der er opført på en liste over godkendte banker, og som anvender tilstrækkelige modpartsgrænser.

7.3.3 Garantifonden

I overensstemmelse med den indgåede aftale mellem EU og EIB om Garantifondens forvaltning bør alle interbankanbringelser have en kortfristet udstederkreditrating fra Moody's eller tilsvarende på mindst P-1. Pr. 31. december 2009 blev alle investeringer (153 mio. EUR) foretaget hos sådanne modparter (2008: 183 mio. EUR). Pr. 31. december 2009 investerede fonden i fire kortfristede finansielle instrumenter, og alle sådanne investeringer (37 mio. EUR) blev foretaget hos modparter med en rating fra Moody's på mindst P-1 eller tilsvarende. Alle værdipapirer i AFS-porteføljen er i overensstemmelse med de reviderede forvaltningsretningslinjer.

7.3.4 EKSF under afvikling

Eksponeringen for kreditrisiko forvaltes gennem regelmæssig analyse af låntagernes evne til at opfylde deres forpligtelser med hensyn til rentebetaling og tilbagebetaling af kapital. Eksponeringen for kreditrisiko forvaltes også ved at opnå kaution samt landegaranti, selskabsgaranti og personlig garanti. 52 % af det samlede udestående beløb er dækket af garantier fra en medlemsstat eller tilsvarende organer (f.eks. offentlige institutioner). 36 % af udestående lån er ydet til banker eller er garanteret af banker. Hvad angår likviditetstransaktioner, anvendes retningslinjerne for valg af modparter. Således vil den pågældende operative enhed kun kunne indgå aftaler med banker, der er opført på en liste over godkendte banker, og som anvender tilstrækkelige modpartsgrænser.

7.4 LIKVIDITETSRISIKO

Likviditetsrisiko er den risiko, der opstår som resultat af vanskeligheden ved at sælge et aktiv, f.eks. risikoen for, at et bestemt værdipapir eller aktiv ikke kan handles tilstrækkelig hurtigt på markedet til at undgå et tab eller overholde en forpligtelse.

7.4.1 Likviditetstransaktioner

EU's budgetprincipper sikrer, at den samlede likviditet for året altid er tilstrækkelig til at opfylde alle betalingsforpligtelser. Faktisk er de samlede bidrag fra medlemsstaterne lig med de samlede betalingsbevillinger for budgetåret. Medlemsstaternes bidrag modtages dog i tolv månedlige trancher i løbet af året, mens betalingerne varierer.

For at sikre, at likviditeten altid kan dække de betalinger, der skal gennemføres i en bestemt måned, har Kommissionen indført procedurer for regelmæssigt prognosticering af likviditet, og egne indtægter kan om nødvendigt indkræves fra medlemsstaterne på forskud under visse betingelser.

Hvad angår Kommissionens likviditetstransaktioner fra dag til dag, sikrer automatiske likviditetsstyringsredskaber i tillæg til ovennævnte, at der fra dag til dag er tilstrækkelige midler på hver af Kommissionens bankkonti.

7.4.2 Låntagnings- og långivningsaktiviteter (MFA, BOP og Euratom)

Likviditetsrisikoen ved låntagning opvejes generelt af tilsvarende udlån med samme løbetider og betingelser ("back-to-back"-transaktioner). For MFA og Euratom fungerer Garantifonden som en likviditetsreserve (eller et sikkerhedsnet) i tilfælde af låneres manglende betaling eller forsinkede betaling. For BOP fastlægger forordning nr. 431/2009 en procedure, der sikrer tilstrækkelig tid til at mobilisere midler via EU-budgettet.

7.4.3 Garantifonden

Fonden forvaltes ud fra princippet om, at aktiver skal være tilstrækkelig likvide og tilstrækkelig hurtigt skal kunne mobiliseres i betragtning af de relevante forpligtelser. Fonden skal have mindst 100 mio. EUR i en portefølje med en løbetid på < 12 måneder, der skal investeres i pengepolitiske instrumenter. Pr. 31. december 2009 beløb disse investeringer sig til 190 mio. EUR. Mindst 20 % af fondens nominelle værdi skal endvidere bestå af pengepolitiske instrumenter, obligationer med fast rente med en resterende løbetid på mindre end ét år og obligationer med variabel rente. Pr. 31. december 2009 udgjorde denne andel 27 %.

7.4.4 EKSF under afvikling

Likviditetsrisikoen ved låntagning opvejes generelt af tilsvarende udlån med samme løbetider og betingelser ("back-to-back"-transaktioner). Hvad angår aktiver og passiver tilhørende EKSF under afvikling, forvalter Kommissionen likviditetsbehovene på grundlag af et overslag over udbetalinger, som fremkommer gennem konsultationer med de ansvarlige tjenester i Kommissionen.

7.5 DAGSVÆRDI

7.5.1 Låntagnings- og långivningsaktiviteter (MFA, BOP og Euratom)

Indledende situation:

Ovennævnte lån opføres først til deres nominelle værdi i overensstemmelse med EU's regnskabsregel nr. 11. Hvis den internationale regnskabsstandard for den private sektor (IAS 39) var blevet anvendt i stedet, ville lånene være blevet opført til dagsværdi. Forskellen mellem de to regnskabsprincipper for betalingsbalancelånene pr. deres udstedelsesdato fremgår af følgende tabel:

(mio. EUR)

|EU's regnskabsregel nr. 11 (nominel værdi)|IAS 39 (dagsværdi)|Forskel i regnskabs principper|

Værdi af betalingsbalancelån ved udstedelse i 2009|7 200|6 649|551|

Værdi af betalingsbalancelån ved udstedelse i 2008|2 000|1 767|233|

Regnskabsprincippet i EU's regnskabsregel nr. 11 anvendes af følgende grunde:

– Der sker en opvejning mellem långivning og låntagning, fordi der er tale om "back-to-back"-transaktioner. Den effektive rente for lån er således lig med den effektive rente for de tilknyttede udlån.

– Den indledende forskel afspejler den alternative omkostning, der kunne være opnået via en alternativ investering på kapitalmarkedet. Da EU ikke kan investere på kapitalmarkederne, er denne alternative omkostning ikke relevant og afspejler derfor ikke reelt substansen af transaktionerne.

– Der vil blive kompenseret for den ovennævnte indledende forskel via renteindtægten i de efterfølgende år.

Aktuel situation pr. 31. december 2009:

Den estimerede dagsværdi fastlægges på følgende måde:

– For lån: ved anvendelse af en metode til tilbagediskontering af pengestrømmen baseret på landespecifikke rentekurver, der er relevante for restløbetiden.

– For låntagning: ved anvendelse af en metode til tilbagediskontering af pengestrømmen baseret på AAA-rentekurver, der er relevante for restløbetiden.

– Det antages, at lån med variabel rente nærmer sig deres nominelle beløb, da justering til markedsrenten foretages hver sjette måned.

I følgende tabel vises den estimerede dagsværdi ved årets udgang for MFA-, BOP- og Euratomlån med fast rente, så den kan sammenlignes med den tilsvarende bogførte værdi i balancen:

(mio. EUR)

Dagsværdi|8 785|1 863|9 626|2 118|

Bogført værdi|9 416|2 091|9 416|2 091|

Difference|(631)|(228)|210|27|

På balancedatoen tegnede betalingsbalancelån sig for 98,8 % af EU's långivning og låntagning. Tabellen ovenfor viser, at dagsværdien af EU's låntagning er højere end den nominelle værdi, eftersom EU har en kreditrating på AAA, og markedsrenten i øjeblikket er højere end de renter, EU lånte til. Da Ungarn, Letland og Rumænien, som er hovedmodtagerne af disse lån, har en rating, der er lavere end AAA, er dagsværdien af de ydede lån lavere end den nominelle værdi, selv om markedsrenten aktuelt er højere end den rente, EU har opkrævet.

7.5.2 EKSF under afvikling

Den estimerede dagsværdi af långivning og låntagning bestemmes ved anvendelse af en metode til tilbagediskontering af pengestrømmen. I henhold til denne model tilbagediskonteres pengestrømme baseret på AAA-rentekurver, der er relevante for restløbetiden. Det antages, at lån med variabel rente nærmer sig deres regnskabsmæssige værdi, da justering til markedsrenten foretages hver tredje eller sjette måned. Det har ikke været muligt at fastlægge og fremlægge den estimerede dagsværdi af långivning og låntagning til fast rente, da de nødvendige data til beregning af disse værdier ikke var tilgængelige.

Værdipapirer disponible for salg vises til dagspris, hvilket er markedsprisen plus den påløbne rente. Der er ingen finansielle instrumenter angivet til dagsværdi ved anvendelse af en værdiansættelsesteknik, som ikke understøttes af iagttagne markedspriser eller -renter. Den nominelle værdi minus hensættelse for værdiforringelse af gældsposter ved salg og den nominelle værdi af tilgodehavender fra salg antages at nærme sig dagsværdien . Dagsværdien af likvide midler inklusive anfordringskonti og kortfristede indlån (på under tre måneder) er den regnskabsmæssige værdi.

8. OPLYSNINGER OM AFHÆNGIGE PARTER

8.1 AFHÆNGIGE PARTER

EU's afhængige parter er dets konsoliderede enheder og nøglepersoner i disse enheders ledelser (se nedenfor). Transaktioner mellem disse enheder finder sted som EU's almindelige transaktioner, og specifikke krav om fremlæggelse finder derfor ikke anvendelse for disse transaktioner i henhold til EU's regnskabsregler. En liste over de konsoliderede enheder findes i bemærkning 10 .

8.2 NØGLEPERSONERNES VEDERLAG

Med henblik på at formidle oplysninger, for så vidt angår nøglepersoner i forbindelse med forvaltningen af Den Europæiske Union, er sådanne personer opdelt i fem kategorier:

Kategori 1: formanden for Det Europæiske Råd, Kommissionens formand og Domstolens præsident

Kategori 2: næstformanden i Kommissionen/den højtstående repræsentant for udenrigs anliggender og sikkerhedspolitik og Kommissionens øvrige næstformænd

Kategori 3: Rådets generalsekretær, Kommissionens medlemmer, Domstolens dommere og generaladvokater, præsidenten for og medlemmerne af Retten i Første Instans, præsidenten for og medlemmerne af Retten for EU-personalesager, Ombudsmanden og Den Europæiske Tilsynsførende for Databeskyttelse

Kategori 4: Revisionsrettens formand og medlemmer

Kategori 5: institutionernes og agenturernes højst indplacerede tjenestemænd.

En oversigt over deres vederlag vises nedenfor. Yderligere oplysninger findes i Den Europæiske Unions Tidende (EFT L187 af 8.8.1967 senest ændret ved Rådets forordning (EF, Euratom) nr. 202/2005 af 18. januar 2005 (EUT L33 af 5.2.2005) og L268 af 20.10.1977 senest ændret ved Rådets forordning (EF, Euratom) nr. 1293/2004 af 30. april 2004 (EUT L243 af 15.7.2004)). Andre oplysninger findes i tjenestemandsvedtægten, som er offentliggjort på webstedet Europa, og som er det officielle dokument, der beskrevet rettighederne og forpligtelserne for alle tjenestemænd ved EU. Nøglepersoner har ikke modtaget præferencelån fra EU.

NØGLEPERSONERNES VEDERLAG|EUR|

G r undløn (pr. måned)|24 874,61|22 531,36 – 23 432,62|18 025,08 – 20 278,22|19 467,10 – 20 728,85|11 461,32 – 18 025,09|

Bolig-/udlandstillæg |15 %|15 %|15 %|15 %|16 %|

Familietillæg:Husstand ( % af vederlag)Tillæg for barn, for hvilket der er forsørgerpligtFørskoletillægUddannelsestillæg ellerTillæg for uddannelse uden for tjenestestedet|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|

Repræsentationstillæg|1 418,07|0 - 911,38|500 - 607,71|Ikke relevant|Ikke relevant|

Tiltrædelse af tjenesten:BosættelsespengeRejseudgifter, familieFlytteudgifter|49 749,22godtgøresgodtgøres|45 062,72 – 46 865,24godtgøresgodtgøres|36 050,16 – 40 556,44godtgøresgodtgøres|38 934,20 – 41 457,70godtgøresgodtgøres|godtgøresgodtgøresgodtgøres|

Udtrædelse af tjenesten:BosættelsespengeRejseudgifter, familieFlytteudgifterOvergangsydelse ( % af vederlag)**Sygeforsikring|24 874,61godtgøresgodtgøres40 % - 65 %dækkes|22 531,36 – 23 432,62godtgøresgodtgøres40 % - 65 %dækkes|18 025,08 – 20 278,22godtgøresgodtgøres40 % - 65 %dækkes|19 467,10 – 20 728,85godtgøresgodtgøres40 % - 65 %dækkes|godtgøresgodtgøresgodtgøresIkke relevantfrivillig|

Indeholdelser:FællesskabsskatSygesikring ( % af vederlag)Særligt fradrag i vederlagPensionsfradrag|8 % - 45 %1,8 %4,64 %Ikke relevant|8 % - 45 %1,8 %4,64 %Ikke relevant|8 % - 45 %1,8 %4,64 %Ikke relevant|8 % - 45 %1,8 %4,64 %Ikke relevant|8 % - 45 %1,8 %4,64 %11,3 %|

Antal personer pr. 31.12.2009|3|7|91|27|81|

* Med anvendt justeringskoefficient.

** Udbetales i de første tre år efter fratrædelse.

9. BEGIVENHEDER EFTER BALANCEDATOEN

På tidspunktet for godkendelsen af dette regnskab konstaterede Kommissionens regnskabsfører ingen væsentlige elementer, ligesom han ikke fik meddelelse om nogen væsentlige elementer, som nødvendiggør opførelse under dette punkt. Årsregnskaberne og tilknyttede bemærkninger blev udarbejdet ved anvendelse af de senest foreliggende oplysninger, hvilket fremgår af ovenstående oplysninger.

Europæisk finansiel stabiliseringsmekanisme (EFSM)

Den 11. maj 2010 vedtog Rådet en europæisk finansiel stabiliseringsmekanisme til at bevare den finansielle stabilitet i EU (Rådets forordning (EU) nr. 407/2010). Mekanismen er baseret på traktatens artikel 122, stk. 2, og gør det muligt at yde finansiel støtte til en medlemsstat, som er i vanskeligheder eller i alvorlig risiko for store vanskeligheder som følge af usædvanlige begivenheder, som den ikke selv er herre over. Støtten kan ydes i form af et lån eller en kreditlinje, der garanteres af EU-budgettet. I tilfælde af aktivering indgår Kommissionen låneaftaler på kapitalmarkederne eller med finansielle institutioner på EU's vegne og udlåner derefter disse midler til den støttemodtagende medlemsstat. I henhold til Økofin-Rådets konklusioner er denne facilitet begrænset til 60 mia. EUR. Stabiliseringsmekanismen er blevet oprettet i tillæg til den betalingsbalancemekanisme, som yder finansiel støtte til medlemsstater, der ikke er medlem af euroområdet.

Selv om det ikke har betydning for EU's regnskab eller EU-budgettet, skal det bemærkes, at en tilsvarende finansiel støttepakke, EFSF – europæisk finansiel stabilitetsfacilitet – også blev oprettet af medlemsstaterne i euroområdet og andre deltagende medlemsstater. Denne mulige bistand til medlemsstater i euroområdet ydes via en special purpose-enhed (SPV), og de deltagende medlemsstater yder garantier på op til 440 mia. EUR for denne SPV. Denne facilitet udløber i juni 2013.

Endelig, men igen uden at påvirke EU's regnskab eller EU-budgettet, vil Den Internationale Valutafond også deltage i ovennævnte foranstaltninger, hvilket forventes at sikre yderligere 250 mio. EUR i mulig bistand.

10. KONSOLIDEREDE ENHEDER

A. KONTROLLEREDE ENHEDER|

1. Institutioner og rådgivende organer||

Regionsudvalget|Den Europæiske Tilsynsførende for Databeskyttelse|

Rådet for Den Europæiske Union|Det Europæiske Økonomiske og Sociale Udvalg|

Den Europæiske Unions Domstol|Den Europæiske Ombudsmand|

Europa-Kommissionen|Europa-Parlamentet|

Den Europæiske Revisionsret||

2. EU-agenturer||

Det Europæiske Arbejdsmiljøagentur|Den Europæiske Unions Agentur for Grundlæggende Rettigheder|

Det Europæiske Luftfartssikkerhedsagentur|Det Europæiske Agentur for Net- og Informationssikkerhed|

Europæisk Center for Forebyggelse og Kontrol med Sygdomme|Det Europæiske Erhvervsuddannelsesinstitut|

Det Europæiske Center for Udvikling af Erhvervsuddannelse|Det Europæiske Agentur for Forvaltning af det Operative Samarbejde ved de Ydre Grænser|

Det Europæiske Miljøagentur|Oversættelsescentret for Den Europæiske Unions Organer|

Den Europæiske Fødevaresikkerhedsautoritet|Tilsynsmyndigheden for den Europæiske GNSS|

Det Europæiske Institut til Forbedring af Leve- og Arbejdsvilkårene|Kontoret for Harmonisering i det Indre Marked (Varemærker og Design) |

Det Europæiske Søfartssikkerhedsagentur|Det Europæiske Jernbaneagentur|

Det Europæiske Lægemiddelagentur|EF-Sortsmyndigheden|

Det Europæiske Kemikalieagentur|EF-Fiskerikontrolagenturet|

"Fusion for Energy" (Det Europæiske Fællesforetagende for ITER og Fusionsenergiudvikling)|Det Europæiske Overvågningscenter for Narkotika og Narkotikamisbrug|

Eurojust**|Det Europæiske Politiakademi (Cepol) **|

Forvaltningsorganet for Konkurrenceevne og Innovation|Forvaltningsorganet for Sundhed og Forbrugere|

Forvaltningsorganet for Uddannelse, Audiovisuelle Medier og Kultur|Forvaltningsorganet for det Transeuropæiske Transportnet|

Forvaltningsorganet for Det Europæiske Forskningsråd *|Forvaltningsorganet for Forskning *|

3. Andre kontrollerede enheder||

Det Europæiske Kul- og Stålfællesskab (under afvikling)||

B. TILKNYTTEDE ORGANER|

Den Europæiske Investeringsfond |Fællesforetagendet Artemis*|

Fællesforetagendet Clean Sky*||

C. JOINT VENTURES|

Den Internationale Fusionsenergiorganisation for ITER|Fællesforetagendet Galileo (GJU) under afvikling|

Fællesforetagendet Sesar|Fællesforetagendet for IMI*|

* Konsolideret første gang i 2009.|

** Decentraliseret EU-organ henhørende under søjlen "Politisamarbejde og retligt samarbejde i kriminalsager".|

11. IKKE- K ONSOLIDEREDE ENHEDER

Selv om EU forvalter de nedenstående enheders aktiver, opfylder de ikke de nødvendige krav for at blive konsolideret, og de er derfor ikke medtaget i EU's regnskaber.

11.1 DEN EUROPÆISKE UDVIKLINGSFOND (EUF)

Den Europæiske Udviklingsfond (EUF) er hovedinstrumentet for EU's bistand til udviklingssamarbejde i landene i Afrika, Vestindien og Stillehavet (AVS) og i de oversøiske lande og territorier (OLT). Fonden blev oprettet med Romtraktaten fra 1957 med henblik på at yde tekniske og finansiel bistand, i første omgang til afrikanske lande, som på det tidspunkt stadig var koloniseret og for nogles vedkommende havde historiske bånd til nogle medlemsstater.

EUF finansieres ikke over EU's budget, men ved direkte bidrag fra medlemsstaterne, som fastsættes ved forhandling. Kommissionen og EIB forvalter EUF's midler. Hver fond indgås for et tidsrum af ca. fem år. Siden indgåelsen af den første partnerskabsaftale i 1964 har EUF-perioderne i reglen fulgt perioderne for partnerskabsaftalerne.

EUF styres af fondens egen finansforordning (EUT L 78 af 19.3.2008), som fastslår, at dens årsregnskab skal udarbejdes separat fra EU's årsregnskab. EUF er undergivet ekstern kontrol fra Revisionsrettens og Europa-Parlamentets side. Balance og resultatopgørelse for den 8., 9. og 10. EUF vises til orientering:

BALANCE – 8., 9. og 10. EUF|

|||(mio. EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

|LANGFRISTEDE AKTIVER|196|269|

||||

|OMSÆTNINGSAKTIVER|1 389|957|

||||

|AKTIVER I ALT|1 585|1 226|

||||

|KORTFRISTET GÆLD|(860)|(709)|

||||

|PASSIVER I ALT|(860)|(709)|

||||

|NETTOAKTIVER|725|517|

||||

|MIDLER OG RESERVER|||

|Opkrævede fondsmidler|20 381|17 079|

|Andre reserver|2 252|2 252|

|Resultat fremført fra tidligere regnskabsår|(18 814)|(15 784)|

|Regnskabsårets økonomiske resultat|(3 094)|(3 030)|

|NETTOAKTIVER|725|517|

RESULTATOPGØRELSE – 8., 9. og 10. EUF|

|||(mio. EUR)|

|2009|2008|

|DRIFTSINDTÆGTER|49|23|

||||

|DRIFTSUDGIFTER|(3 192)|(3 066)|

||||

|UNDERSKUD PÅ DRIFTEN|(3 143)|(3 043)|

||||

|FINANSIELLE AKTIVITETER|49|13|

||||

|REGNSKABSÅRETS ØKONOMISKE RESULTAT|(3 094)|(3 030)|

11.2 SYGEFORSIKRINGSORDNINGEN

Sygeforsikringsordningen er en forsikringsordning for de ansatte ved de forskellige EU-organer. Midlerne tilhører ordningen og kontrolleres ikke af EU, selv om de finansielle aktiver forvaltes af Kommissionen. Ordningen finansieres gennem bidrag fra medlemmerne (de ansatte) og fra arbejdsgiverne (institutioner/agenturer/organer). Eventuelt overskud forbliver inden for ordningen.

Ordningen har fire separate enheder – hovedenheden dækker de ansatte ved institutionerne og De Europæiske Fællesskabers agenturer, og de tre mindre enheder dækker ansatte ved Det Europæiske Universitet i Firenze, Europaskolerne og ansatte, der arbejder uden for EU, såsom personale ved EU-delegationerne. Ordningens samlede aktiver pr. 31. december 2009 udgjorde 297 mio. EUR (2007: 288 mio. EUR).

11.3 DELTAGERGARANTIFONDEN (DGF)

Visse forfinansieringsbeløb udbetalt under det syvende rammeprogram for forskning og teknologisk udvikling (FP7) er dækket af en Deltagergarantifond (DGF). Dette er et instrument til gensidig gavn oprettet for at dække EU's og deltagernes finansielle risici under gennemførelsen af de indirekte aktioner under FP7, idet fondens kapital og interesser udgør en sikkerhed for opfyldelse af kontrakten. Alle deltagere i indirekte aktioner i form af tilskud bidrager med 5 % af det samlede EU-bidrag til DGF's kapital under aktionens varighed. Som sådanne er deltagerne ejere af Deltagergarantifonden, idet EU repræsenteres af Kommissionen som eksekutivmyndighed. Pr. 31. december 2009 beløb DGF's samlede aktiver sig til 580 mio. EUR (2008: 283 mio. EUR). Midlerne tilhører DGF og kontrolleres ikke af EU, selv om de finansielle aktiver forvaltes af Kommissionen.

DEL II: KONSOLIDERET BERETNING OM GENNEMFØRELSEN AF DEN EUROPÆISKE UNIONS BUDGET OG FORKLARENDE BEMÆRKNINGER

KONSOLIDERET BERETNING OM BUDGETGENNEMFØRELSEN

* Det bør bemærkes, at beløbene afrundes til mio. EUR, hvorfor det kan forekomme, at visse finansielle data i disse budgettabeller ikke stemmer.

KONSOLIDERET BERETNING OM BUDGETGENNEMFØRELSEN:

1. Resultatet af budgetgennemførelsen 114

2. Sammenligning mellem budget og faktiske beløb 115

Indtægter:

3. Konsolideret oversigt over gennemførelsen af budgettet (indtægter) 117

Udgifter:

4. Fordeling af og ændringer i forpligtelses- og betalingsbevillinger efter

den finansielle ramme 118

5. Gennemførelse af forpligtelsesbevillinger efter den finansielle ramme 118

6. Gennemførelse af betalingsbevillinger efter den finansielle ramme 118

7. Bevægelser i uindfriede forpligtelser efter den finansielle ramme 119

8. Fordeling af uindfriede forpligtelser efter forpligtelsens oprindelsesår

efter den finansielle ramme 120

9. Fordeling af og ændringer i forpligtelses- og betalingsbevillinger efter

politikområde 121

10. Gennemførelse af forpligtelsesbevillinger efter politikområde 122

11. Gennemførelse af betalingsbevillinger efter politikområde 123

12. Bevægelser i uindfriede forpligtelser efter politikområde 124

13. Fordeling af uindfriede forpligtelser efter forpligtelsens oprindelsesår efter

politikområde 125

Institutioner:

14. Konsolideret oversigt over gennemførelsen af budgettet (indtægter) efter institution 126

15. Gennemførelse af forpligtelses- og betalingsbevillinger efter institution 127

Agenturer:

16. Agenturernes indtægter: budgetoverslag, fordringer og inkasserede beløb 128

17. Forpligtelses- og betalingsbevillinger efter agentur 129

18. Resultatet af budgetgennemførelsen, inklusive agenturer 130

RESULTATET AF BUDGETGENNEMFØRELSEN

1: RESULTATET AF BUDGETGENNEMFØRELSEN 2009|(mio. EUR)|

||I ALT2009|I ALT2008|

Regnskabsårets indtægter||117 626|121 584|

Betalinger over regnskabsårets bevillinger||(116 579)|(115 550)|

Betalingsbevillinger fremført til regnskabsåret N+1||(1 759)|(3 914)|

Annullering af ikke-anvendte betalingsbevillinger fremført fra regnskabsåret N-1|2 791|188|

Valutakursforskelle i regnskabsåret ||185|(498)|

Resultatet af budgetgennemførelsen*||2 264|1 810|

* Heraf udgør EFTA i alt 11 mio. EUR i 2009 og 14 mio. EUR i 2008. EU's budgetoverskud tilbagebetales til medlemsstaterne i løbet af det følgende år ved fratrækning fra de beløb, medlemsstaterne skal betale det pågældende år.|

2. SAMMENLIGNING MELLEM BUDGET OG FAKTISKE BELØB |

INDTÆGTER|

||||||||(mio. EUR)|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Egne indtægter|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100,12 %|89|

3. Overskud. saldi og tilpasninger|0|410|330|330|80|80,56 %|0|

4. Indtægter fra personer. der er knyttet til EU-institutionerne og andre EU-organer|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91,59 %|7|

5. Indtægter i forbindelse med institutionernes administration|77|85|436|335|-250|394,05 %|101|

6. Bidrag og refusion i forbindelse med EU-aftaler og -programmer|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238,97 %|275|

7. Morarenter og bøder|123|757|12 774|933|-176|123,25 %|11 841|

8. Låntagning og långivning|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Diverse indtægter|30|58|85|66|-8|114,11 %|19|

I alt|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104,06 %|12 407|

||||||||

UDGIFTER – EFTER DEN FINANSIELLE RAMME|(mio. EUR)|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Bæredygtig udvikling|46 000|47 520|44 684|2 837|94,03 %|2 381|456|

2. Beskyttelse og forvaltning af naturressourcer|52 566|57 107|55 877|1 230|97,85 %|986|244|

3. EU-borgerskab. frihed. sikkerhed og retfærdighed|1 296|2 174|1 993|181|91,66 %|75|106|

4. EU som global partner|8 324|8 804|7 983|821|90,67 %|220|601|

5. Administration|7 701|8 754|7 615|1 139|86,99 %|857|281|

6. Kompensationer|209|209|209|0|100,00 %|0|0|

I alt|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* Inkl. fremførte bevillinger og øremærkede indtægter.

2. SAMMENLIGNING MELLEM BUDGET OG FAKTISKE BELØB (FORTSAT)|

UDGIFTER – EFTER POLITIKOMRÅDE|(mio. EUR)|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Økonomiske og finansielle anliggender|487|345|327|18|94,82 %|14|4|

02 Erhvervspolitik|601|705|558|147|79,21 %|89|58|

03 Konkurrence|90|107|95|12|88,32 %|10|2|

04 Beskæftigelse og sociale anliggender|11 203|9 929|8 906|1 023|89,70 %|755|268|

05 Landbrug og udvikling af landdistrikter|51 478|56 413|55 209|1 204|97,87 %|954|249|

06 Energi og transport|2 481|2 480|2 253|227|90,84 %|177|51|

07 Miljø|496|409|356|52|87,17 %|30|22|

08 Forskning|4 960|5 644|4 826|818|85,50 %|789|30|

09 Informationssamfundet og medier|1 356|1 552|1 375|177|88,58 %|173|5|

10 Direkte forskning|366|735|411|324|55,87 %|314|10|

11 Fiskeri og maritime anliggender|927|715|592|122|82,87 %|19|103|

12 Det indre marked|66|76|66|10|86,89 %|7|3|

13 Regionalpolitik|24 570|26 793|26 740|53|99,80 %|15|38|

14 Beskatning og toldunion|106|131|120|11|91,54 %|9|3|

15 Uddannelse og kultur|1 363|1 654|1 495|159|90,38 %|153|6|

16 Kommunikation |211|229|204|25|89,22 %|16|8|

17 Sundhed og forbrugerbeskyttelse |582|632|526|106|83,25 %|35|71|

18 Et område med frihed, sikkerhed og retfærdighed|678|830|744|86|89,64 %|16|70|

19 Eksterne forbindelser|3 579|3 805|3 673|131|96,55 %|72|59|

20 Handel|79|88|77|10|88,09 %|8|3|

21 Udvikling og forbindelser med AVS-lande|1 680|1 872|1 698|174|90,68 %|138|37|

22 Udvidelse|1 661|1 437|1 308|128|91,08 %|18|110|

23 Humanitær bistand|797|859|800|59|93,13 %|47|12|

24 Bekæmpelse af svig|74|80|71|9|88,65 %|7|2|

25 Koordinering af Kommissionens politikker og juridisk rådgivning|188|212|185|27|87,27 %|20|7|

26 Kommissionens administration|986|1 226|1 034|192|84,34 %|164|28|

27 Budget|278|285|271|14|95,19 %|12|1|

28 Revision|11|12|10|1|90,05 %|1|0|

29 Statistik|101|138|120|18|87,27 %|15|3|

30 Pension og relaterede udgifter|1 160|1 136|1 117|19|98,36 %|0|19|

31 Sprogtjenester|389|479|422|58|87,91 %|53|5|

40 Reserver|244|229|0|229|0,00 %|0|229|

90 Andre institutioner|2 848|3 334|2 771|563|83,12 %|392|171|

I alt|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* Inkl. fremførte bevillinger og øremærkede indtægter,|

3. OVERSIGT OVER GENNEMFØRELSEN AF BUDGETTET (INDTÆGTER) FOR REGNSKABSÅRET 2009|

||||||||(mio. EUR)|

|Oprindelig|Endelig|Regnskabsår|Fremført|I alt|Fra fordringer fra regnskabsåret|Fra fremførte fordringer|I alt|indbetalt||

1. Egne indtægter|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

3. Overskud. saldi og tilpasninger|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Indtægter fra personer. der er knyttet til EU-institutionerne og andre EU-organer|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91,59 %|7|

5. Indtægter i forbindelse med institutionernes administration|77|85|345|90|436|309|26|335|394,05 %|101|

6. Bidrag og refusion i forbindelse med EU-aftaler og -programmer|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238,97 %|275|

7. Morarenter og bøder|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123,25 %|11 841|

8. Låntagning og långivning|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Diverse indtægter|30|58|53|32|85|47|20|66|114,11 %|19|

I alt|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

|||||||||||

Specifikation afsnit 1: Egne indtægter|

|Oprindelig|Endelig|Regnskabsår|Fremført|I alt|Fra fordringer fra regnskabsåret|Fra fremførte fordringer| I alt |indbetalt||

10. Landbrugsafgifter|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Sukkerafgifter|147|139|104|28|132|104|28|132|94,40 %|0|

12. Told|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99,69 %|89|

13. Moms|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100,54 %|0|

14. BNI|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100,52 %|0|

15. Korrektion af budgetuligevægte|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Reduktion af BNI-baserede bidrag fra Nederlandene og Sverige|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

I alt|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

|||||||||||

Specifikation afsnit 3: Overskud, saldi og tilpasninger|

|Oprindelig|Endelig|Regnskabsår|Fremført|I alt|Fra fordringer fra regnskabsåret|Fra fremførte fordringer|I alt|indbetalt||

30. Overskud fra foregående regnskabsår|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100,00 %|0|

31. Momssaldi|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99,17 %|0|

32. BNI-saldi|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99,70 %|0|

34. Justering for manglende deltagelse i RIA-politikker|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. Korrektion til fordel for Det Forenede Kongerige - justeringer|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Justering af egne indtægter. jf. afgørelse 2007/436/EF|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

I alt|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Fordeling af og ændringer i forpligtelses- og betalingsbevillinger EFTER DEN FINANSIELLE RAMME|

||||||||(mio. EUR)|

|Forpligtelsesbevillinger|Betalingsbevillinger|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1 Bæredygtig udvikling|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2 Beskyttelse og forvaltning af naturressourcer|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3 EU-borgerskab, frihed, sikkerhed og retfærdighed|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4 EU som global partner|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5 Administration|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6 Kompensationer|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

I alt|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. Gennemførelse af forpligtelsesbevillinger efter den finansielle ramme|

|||||(mio. EUR)|

||Af regnskabsårets bevillinger|Af fremførte bevillinger|Af formåls-bestemte indtægter|I alt| %|Formåls bestemte indtægter|Frem førsler efter beslutning|I alt| %|Af regnskabsårets bevillinger|Af fremførte bevillinger|Formåls bestemte indtægter (EFTA)|I alt| %|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1 Bæredygtig udvikling|63 923|61 630|19|796|62 444|97,69 %|908|64|972|1,52 %|505|0|1|507|0,79 %|

2 Beskyttelse og forvaltning af naturressourcer|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98,03 %|940|253|1 193|1,90 %|41|0|0|41|0,07 %|

3 EU-borgerskab, frihed, sikkerhed og retfærdighed|2 328|2 118|83|63|2 264|97,27 %|50|0|50|2,15 %|14|0|0|14|0,59 %|

4 EU som global partner|8 714|8 038|271|173|8 481|97,34 %|166|0|166|1,91 %|66|0|0|66|0,76 %|

5 Administration|8 025|7 398|8|255|7 662|95,48 %|161|11|172|2,14 %|191|0|0|191|2,38 %|

6 Kompensationer|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

I alt|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

6. Gennemførelse af betalingsbevillinger efter den finansielle ramme|

||||||||||||||(mio. EUR)|

||Af regnskabs årets bevillinger|Af fremførte bevillinger|Af formåls bestemte indtægter|I alt| %|Auto matiske frem førsler|Frem førsler efter beslutning|Formåls bestemte indtægter|I alt| %|Af regnskabsårets bevillinger|Af fremførte bevillinger|Formåls bestemte indtægter (EFTA)|I alt| %|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Bæredygtig udvikling|47 520|43 866|133|684|44 684|94,03 %|129|808|1 443|2 381|5,01 %|401|43|12|456|0,96 %|

2 Beskyttelse og forvaltning af naturressourcer|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97,85 %|47|15|924|986|1,73 %|188|56|0|244|0,43 %|

3 EU-borgerskab, frihed, sikkerhed og retfærdighed|2 174|1 915|15|63|1 993|91,66 %|7|2|67|75|3,46 %|98|7|1|106|4,88 %|

4 EU som global partner|8 804|7 564|224|195|7 983|90,67 %|43|46|131|220|2,50 %|447|154|0|601|6,83 %|

5 Administration|8 754|6 745|637|233|7 615|86,99 %|651|11|196|857|9,79 %|193|88|0|281|3,21 %|

6 Kompensationer|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

I alt|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

7. Bevægelser i uindfriede forpligtelser efter den finansielle ramme|

||||||||(mio. EUR)|

|Uindfriede forpligtelser ved udgangen af det foregående regnskabsår|Regnskabsårets forpligtelser||

1 Bæredygtig udvikling|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2 Beskyttelse og forvaltning af naturressourcer|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3 EU-borgerskab, frihed, sikkerhed og retfærdighed|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4 EU som global partner|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5 Administration|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6 Kompensationer|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

I alt|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. FORDELING AF UINDFRIEDE FORPLIGTELSER EFTER FORPLIGTELSENS OPRINDELSESÅR EFTER DEN FINANSIELLE RAMME|

||||||||(mio. EUR)|

Udgiftsområde i den finansielle ramme|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |I alt|

1 Bæredygtig udvikling|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2 Beskyttelse og forvaltning af naturressourcer|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3 EU-borgerskab, frihed, sikkerhed og retfærdighed|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4 EU som global partner|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5 Administration|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

I alt|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. Fordeling af og ændringer i forpligtelses- og betalingsbevillinger efter POLITIKOMRÅDE|

|(mio. EUR)|

|Forpligtelsesbevillinger|Betalingsbevillinger|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Økonomiske og finansielle anliggender|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Erhvervspolitik|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Konkurrence|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Beskæftigelse og sociale anliggender|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Landbrug og udvikling af landdistrikter|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Energi og transport|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Miljø|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Forskning|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Informationssamfundet og medier|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Direkte forskning|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Fiskeri og maritime anliggender|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Det indre marked|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Regionalpolitik|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Beskatning og toldunion|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Uddannelse og kultur|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Kommunikation |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Sundhed og forbrugerbeskyttelse |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Et område med frihed, sikkerhed og retfærdighed|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Eksterne forbindelser|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Handel|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Udvikling og forbindelser med AVS-lande|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Udvidelse|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Humanitær bistand|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Bekæmpelse af svig|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Koordinering af Kommissionens politikker og juridisk rådgivning|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Kommissionens administration|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Budget|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Revision|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Statistik|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Pension og relaterede udgifter|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Sprogtjenester|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Reserver|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Andre institutioner|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

I alt|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. Gennemførelse af forpligtelsesbevillinger efter politikområde (mio. EUR)||10. Gennemførelse af forpligtelsesbevillinger efter politikområde |(mio. EUR)|

|10. Gennemførelse af forpligtelsesbevillinger efter politikområde |(mio. EUR)|

||Af regnskabs årets bevillinger|Af fremførte bevil linger|Formåls bestemte indtægter|I alt| %|Formåls bestemte indtægter|Frem førsler efter beslut ning|I alt| %|Af regnskabs årets bevil linger|Af fremførte bevil linger|Formåls bestemte indtægter (EFTA)|I alt| %|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Økonomiske og finansielle anliggender|445|421|0|19|440|98,90 %|2|0|2|0,35 %|3|0|0|3|0,76 %|

02 Erhvervspolitik|757|657|0|41|698|92,12 %|55|0|55|7,32 %|4|0|0|4|0,56 %|

03 Konkurrence|94|90|0|2|92|97,29 %|2|0|2|1,96 %|1|0|0|1|0,75 %|

04 Beskæftigelse og sociale anliggender|11 255|11 186|2|8|11 196|99,47 %|6|40|46|0,41 %|13|0|0|13|0,12 %|

05 Landbrug og udvikling af landdistrikter|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98,03 %|928|252|1 180|1,93 %|26|0|0|26|0,04 %|

06 Energi og transport|4 859|4 727|1|76|4 803|98,86 %|44|0|44|0,91 %|11|0|0|12|0,24 %|

07 Miljø|488|451|0|9|460|94,25 %|19|0|19|3,83 %|9|0|0|9|1,92 %|

08 Forskning|5 388|4 732|0|352|5 084|94,35 %|301|0|301|5,59 %|3|0|0|3|0,06 %|

09 Informationssamfundet og medier|1 609|1 440|0|115|1 556|96,68 %|52|0|52|3,25 %|1|0|0|1|0,07 %|

10 Direkte forskning|795|365|0|67|433|54,39 %|357|4|361|45,37 %|2|0|0|2|0,24 %|

11 Fiskeri og maritime anliggender|985|974|0|2|976|99,07 %|4|1|4|0,45 %|5|0|0|5|0,48 %|

12 Det indre marked|68|65|0|1|66|96,60 %|1|0|1|1,62 %|1|0|0|1|1,78 %|

13 Regionalpolitik|38 560|38 495|24|5|38 523|99,90 %|2|20|22|0,06 %|15|0|0|15|0,04 %|

14 Beskatning og toldunion|134|125|0|1|126|94,45 %|2|0|2|1,22 %|6|0|0|6|4,33 %|

15 Uddannelse og kultur|1 691|1 397|0|169|1 566|92,61 %|123|0|124|7,30 %|1|0|0|1|0,08 %|

16 Kommunikation |217|212|0|2|214|98,32 %|1|0|1|0,64 %|2|0|0|2|1,04 %|

17 Sundhed og forbrugerbeskyttelse |695|665|0|11|675|97,17 %|11|0|11|1,59 %|9|0|0|9|1,24 %|

18 Et område med frihed, sikkerhed og retfærdighed|1 032|916|75|17|1 008|97,67 %|15|0|15|1,42 %|9|0|0|9|0,91 %|

19 Eksterne forbindelser|4 168|4 052|0|53|4 105|98,51 %|54|0|54|1,29 %|8|0|0|8|0,20 %|

20 Handel|81|76|0|1|78|96,18 %|1|0|1|1,63 %|2|0|0|2|2,20 %|

21 Udvikling og forbindelser med AVS-lande|2 430|1 982|265|78|2 325|95,68 %|100|0|100|4,11 %|5|0|0|5|0,21 %|

22 Udvidelse|1 132|1 079|6|35|1 120|98,96 %|10|1|10|0,91 %|1|0|0|1|0,12 %|

23 Humanitær bistand|915|906|0|7|913|99,79 %|1|0|1|0,11 %|1|0|0|1|0,10 %|

24 Bekæmpelse af svig|78|77|0|0|77|98,64 %|0|0|0|0,00 %|1|0|0|1|1,36 %|

25 Koordinering af Kommissionens politikker og juridisk rådgivning|194|183|0|4|187|96,65 %|4|0|4|1,97 %|3|0|0|3|1,38 %|

26 Kommissionens administration|1 093|985|0|63|1 048|95,92 %|36|0|36|3,34 %|8|0|0|8|0,74 %|

27 Budget|274|268|0|3|272|99,07 %|2|0|2|0,74 %|1|0|0|1|0,19 %|

28 Revision|11|10|0|0|11|96,77 %|0|0|0|1,93 %|0|0|0|0|1,30 %|

29 Statistik|143|129|0|4|133|92,73 %|7|0|7|4,94 %|3|0|0|3|2,33 %|

30 Pension og relaterede udgifter|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,84 %|

31 Sprogtjenester|456|375|0|49|424|93,01 %|28|0|28|6,25 %|3|0|0|3|0,74 %|

40 Reserver|503|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0,00 %|503|0|0|503|100,00 %|

90 Andre institutioner|2 970|2 659|8|100|2 767|93,16 %|56|10|66|2,22 %|137|0|0|137|4,62 %|

I alt|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

|10. Gennemførelse af forpligtelsesbevillinger efter politikområde |(mio. EUR)|

11. Gennemførelse af betalingsbevillinger efter politikområde|

||||||||(mio. EUR)|

||Af regnskabs årets bevillinger|Af fremførte bevillinger|Formåls bestemte indtægter|I alt| %|Auto matiske frem førsler|Frem førsler efter beslutning|Formåls bestemte indtægter|I alt| %|Af regnskabs årets bevillinger|Af fremførte bevillinger|Formåls bestemte indtægter (EFTA)|I alt| %|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

01 Økonomiske og finansielle anliggender|345|300|15|13|327|94,82 %|6|0|9|14|4,10 %|3|1|0|4|1,08 %|

02 Erhvervspolitik|705|514|16|28|558|79,21 %|13|0|76|89|12,57 %|52|4|2|58|8,22 %|

03 Konkurrence|107|82|11|2|95|88,32 %|8|0|2|10|9,40 %|1|2|0|2|2,28 %|

04 Beskæftigelse og sociale anliggender|9 929|8 886|13|7|8 906|89,70 %|17|732|6|755|7,60 %|263|5|0|268|2,70 %|

05 Landbrug og udvikling af landdistrikter|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97,87 %|26|0|929|954|1,69 %|58|192|0|249|0,44 %|

06 Energi og transport|2 480|2 177|16|61|2 253|90,84 %|17|75|85|177|7,12 %|41|5|4|51|2,04 %|

07 Miljø|409|328|16|12|356|87,17 %|18|6|7|30|7,40 %|19|3|0|22|5,44 %|

08 Forskning|5 644|4 490|36|300|4 826|85,50 %|44|0|745|789|13,97 %|16|10|4|30|0,53 %|

09 Informationssamfundet og medier|1 552|1 268|13|94|1 375|88,58 %|15|0|158|173|11,13 %|2|2|0|5|0,30 %|

10 Direkte forskning|735|321|34|56|411|55,87 %|32|2|280|314|42,73 %|6|4|0|10|1,40 %|

11 Fiskeri og maritime anliggender|715|588|3|2|592|82,87 %|4|11|4|19|2,69 %|102|1|0|103|14,45 %|

12 Det indre marked|76|59|6|1|66|86,89 %|6|0|1|7|9,47 %|1|1|0|3|3,64 %|

13 Regionalpolitik|26 793|26 564|174|1|26 740|99,80 %|13|0|2|15|0,06 %|20|18|0|38|0,14 %|

14 Beskatning og toldunion|131|111|8|1|120|91,54 %|7|0|2|9|6,53 %|1|1|0|3|1,92 %|

15 Uddannelse og kultur|1 654|1 310|15|171|1 495|90,38 %|14|0|140|153|9,27 %|3|2|1|6|0,35 %|

16 Kommunikation |229|189|13|2|204|89,22 %|15|0|2|16|7,17 %|5|4|0|8|3,61 %|

17 Sundhed og forbrugerbeskyttelse |632|484|28|14|526|83,25 %|28|0|7|35|5,58 %|68|2|0|71|11,16 %|

18 Et område med frihed, sikkerhed og retfærdighed|830|718|7|19|744|89,64 %|6|0|9|16|1,89 %|63|7|0|70|8,47 %|

19 Eksterne forbindelser|3 805|3 576|38|59|3 673|96,55 %|43|6|24|72|1,90 %|46|12|0|59|1,54 %|

20 Handel|88|71|5|1|77|88,09 %|6|0|1|8|8,56 %|2|1|0|3|3,35 %|

21 Udvikling og forbindelser med AVS-lande|1 872|1 588|27|83|1 698|90,68 %|40|0|98|138|7,37 %|31|5|0|37|1,95 %|

22 Udvidelse|1 437|1 250|11|48|1 308|91,08 %|9|1|8|18|1,25 %|106|5|0|110|7,67 %|

23 Humanitær bistand|859|788|5|7|800|93,13 %|6|40|1|47|5,42 %|12|0|0|12|1,45 %|

24 Bekæmpelse af svig|80|67|4|0|71|88,65 %|7|0|0|7|8,51 %|1|2|0|2|2,84 %|

25 Koordinering af Kommissionens politikker og juridisk rådgivning|212|167|14|3|185|87,27 %|15|0|4|20|9,32 %|3|4|0|7|3,42 %|

26 Kommissionens administration|1 226|875|108|50|1 034|84,34 %|113|0|51|164|13,35 %|10|18|0|28|2,30 %|

27 Budget|285|259|9|2|271|95,19 %|9|0|3|12|4,29 %|1|1|0|1|0,52 %|

28 Revision|12|10|0|0|10|90,05 %|1|0|0|1|7,43 %|0|0|0|0|2,52 %|

29 Statistik|138|107|6|7|120|87,27 %|6|0|8|15|10,63 %|2|1|0|3|2,09 %|

30 Pension og relaterede udgifter|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,64 %|

31 Sprogtjenester|479|354|22|45|422|87,91 %|21|0|32|53|11,02 %|3|2|0|5|1,07 %|

40 Reserver|229|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|229|0|0|229|100,00 %|

90 Andre institutioner|3 334|2 344|327|100|2 771|83,12 %|315|10|67|392|11,75 %|137|34|0|171|5,13 %|

I alt|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

12. Bevægelser i uindfriede forpligtelser efter politikområde |

(mio. EUR)|

|Uindfriede forpligtelser ved udgangen af det foregående regnskabsår|Regnskabsårets forpligtelser||

01 Økonomiske og finansielle anliggender|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Erhvervspolitik|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Konkurrence|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Beskæftigelse og sociale anliggender|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Landbrug og udvikling af landdistrikter|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Energi og transport|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Miljø|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Forskning|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Informationssamfundet og medier|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Direkte forskning|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Fiskeri og maritime anliggender|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Det indre marked|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Regionalpolitik|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Beskatning og toldunion|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Uddannelse og kultur|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Kommunikation |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Sundhed og forbrugerbeskyttelse |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Et område med frihed, sikkerhed og retfærdighed|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Eksterne forbindelser|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Handel|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Udvikling og forbindelser med AVS-lande|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Udvidelse|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Humanitær bistand|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Bekæmpelse af svig|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Koordinering af Kommissionens politikker og juridisk rådgivning|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Kommissionens administration|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Budget|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Revision|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Statistik|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Pension og relaterede udgifter|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Sprogtjenester|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Andre institutioner|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

I alt|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. FORDELING AF UINDFRIEDE FORPLIGTELSER EFTER FORPLIGTELSENS OPRINDELSESÅR EFTER POLITIKOMRÅDE|

||||||||(mio. EUR)|

Politikområde|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |I alt|

01 Økonomiske og finansielle anliggender|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Erhvervspolitik|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Konkurrence|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Beskæftigelse og sociale anliggender|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Landbrug og udvikling af landdistrikter|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Energi og transport|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Miljø|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Forskning|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Informationssamfundet og medier|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Direkte forskning|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Fiskeri og maritime anliggender|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Det indre marked|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Regionalpolitik|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Beskatning og toldunion|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Uddannelse og kultur|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Kommunikation |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Sundhed og forbrugerbeskyttelse |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Et område med frihed, sikkerhed og retfærdighed|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Eksterne forbindelser|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Handel|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Udvikling og forbindelser med AVS-lande|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Udvidelse|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Humanitær bistand|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Bekæmpelse af svig|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Koordinering af Kommissionens politikker og juridisk rådgivning|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Kommissionens administration|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Budget|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Revision|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Statistik|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Pension og relaterede udgifter|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Sprogtjenester|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Andre institutioner|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

I alt|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. OVERSIGT OVER GENNEMFØRELSEN AF BUDGETTET (INDTÆGTER) EFTER INSTITUTION|

||||||||(mio. EUR)|

|Oprindelig|Endelig|Regnskabsår|Fremført|I alt|Fra fordringer fra regnskabsåret|Fra fremførte fordringer|I alt|indbetalt||

Europa-Parlamentet|99|99|164|86|250|137|4|141|142,54 %|109|

Rådet|53|53|96|12|108|90|12|102|192,94 %|6|

Kommissionen|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103,97 %|12 291|

Domstolen|38|38|41|0|41|41|0|41|106,26 %|0|

Revisionsretten|19|19|19|1|19|18|0|19|98,50 %|0|

Det Europæiske Økonomiske og Sociale Udvalg|10|10|16|0|16|16|0|16|164,23 %|0|

Regionsudvalget|7|7|20|0|20|20|0|20|309,74 %|0|

Ombudsmanden|1|1|1|0|1|1|0|1|112,93 %|0|

Den Europæiske Tilsynsførende for Databeskyttelse|1|1|1|0|1|1|0|1|78,73 %|0|

I alt|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

15. Gennemførelse af forpligtelses- og betalingsbevillinger efter institution|

Forpligtelsesbevillinger|

||||||||(mio. EUR)|

||Af regnskabs årets bevillinger|Af fremførte bevillinger|Af formåls-bestemte indtægter|I alt| %|Af formåls-bestemte indtægter|Frem førsler efter beslutning|I alt| %|Af regnskabs årets bevillinger|Fremførte bevillinger|Formåls bestemte indtægter (EFTA)|I alt| %|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Europa-Parlamentet|1 596|1 418|8|42|1 467|91,94 %|16|10|26|1,65 %|102|0|0|102|6,42 %|

Rådet|642|551|0|41|593|92,33 %|38|0|38|5,88 %|12|0|0|12|1,80 %|

Kommissionen|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97,78 %|2 169|318|2 487|1,74 %|680|0|2|682|0,48 %|

Domstolen|318|311|0|1|313|98,50 %|1|0|1|0,37 %|4|0|0|4|1,14 %|

Revisionsretten|188|173|0|0|173|92,19 %|0|0|0|0,21 %|14|0|0|14|7,59 %|

Det Europæiske Økonomiske og Sociale Udvalg|122|117|0|3|120|98,02 %|0|0|0|0,33 %|2|0|0|2|1,65 %|

Regionsudvalget|88|75|0|12|87|98,37 %|0|0|0|0,08 %|1|0|0|1|1,56 %|

Ombudsmanden|9|8|0|0|8|91,98 %|0|0|0||1|0|0|1|8,02 %|

Den Europæiske Tilsynsførende for Databeskyttelse|7|5|0|0|5|81,44 %|0|0|0||1|0|0|1|18,56 %|

I alt|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

||||||||

Betalingsbevillinger||

|||||||(mio. EUR)|

||Af regnskabs årets bevillinger|Af frem førte bevil linger|Af formåls bestemte indtægter|I alt| %|Automatiske fremførsler|Fremførsler efter beslutning|Af formåls bestemte indtægter|I alt| %|Af regnskabs årets bevillinger|Af fremførte bevillinger|Formåls bestemte indtægter (EFTA)|I alt| %|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Europa-Parlamentet|1 799|1 237|186|43|1 466|81,50 %|180|10|22|212|11,78 %|102|19|0|121|6,72 %|

Rådet|762|510|108|41|659|86,44 %|41|0|42|83|10,86 %|12|9|0|21|2,70 %|

Kommissionen|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95,34 %|562|872|2 693|4 127|3,40 %|1 189|316|13|1 517|1,25 %|

Domstolen|332|293|13|1|307|92,47 %|18|0|1|19|5,84 %|4|2|0|6|1,69 %|

Revisionsretten|200|112|11|0|123|61,35 %|61|0|0|62|30,76 %|14|2|0|16|7,89 %|

Det Europæiske Økonomiske og Sociale Udvalg|128|110|4|3|117|91,69 %|6|0|1|8|5,95 %|2|1|0|3|2,37 %|

Regionsudvalget|95|69|5|12|86|90,09 %|6|0|1|6|6,75 %|1|2|0|3|3,17 %|

Ombudsmanden|10|8|1|0|8|84,57 %|1|0|0|1|7,57 %|1|0|0|1|7,86 %|

Den Europæiske Tilsynsførende for Databeskyttelse|8|4|1|0|5|64,24 %|1|0|0|1|15,02 %|1|0|0|2|20,75 %|

I alt|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

16. Agenturernes indtægter: budgetoverslag, fordringer og inkasserede beløb|(mio. EUR)|

Det Europæiske Luftfartssikkerhedsagentur|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

Det Europæiske Center for Udvikling af Erhvervsuddannelse|19|18|17|1|15|

Det Europæiske Politiakademi|9|7|7|0|18|

Det Europæiske Kemikalieagentur|70|71|71|0|02|

Europæisk Center for Forebyggelse og Kontrol med Sygdomme|51|49|49|0|17|

Det Europæiske Overvågningscenter for Narkotika og Narkotikamisbrug|15|16|15|0|18|

Det Europæiske Miljøagentur|40|42|42|0|07|

EF-Fiskerikontrolagenturet|10|10|10|0|11|

Den Europæiske Fødevaresikkerhedsautoritet|69|65|65|0|17|

Tilsynsmyndigheden for den Europæiske GNSS|44|41|41|0|06|

Fusion for Energy|174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Det Europæiske Søfartssikkerhedsagentur|53|51|51|0|06|

Kontoret for Harmonisering i det Indre Marked|225|194|194|0|12|

Det Europæiske Lægemiddelagentur|194|198|196|1|02|

Det Europæiske Agentur for Net- og Informationssikkerhed|8|8|8|0|09|

Den Europæiske Unions Agentur for Grundlæggende Rettigheder|17|13|13|0|18|

Det Europæiske Jernbaneagentur|21|21|21|0|06|

Det Europæiske Arbejdsmiljøagentur|14|13|13|0|04|

Oversættelsescentret for Den Europæiske Unions Organer|63|52|45|7|31|

Det Europæiske Erhvervsuddannelsesinstitut|20|19|19|0|15|

EF-Sortsmyndigheden|13|12|12|0|17|

Det Europæiske Institut til Forbedring af Leve- og Arbejdsvilkårene|20|20|20|0|04|

Forvaltningsorganet for Uddannelse, Audiovisuelle Medier og Kultur|48|48|48|0|15|

Forvaltningsorganet for Konkurrenceevne og Innovation|13|13|13|0|06|

Forvaltningsorganet for Det Europæiske Forskningsråd|14|13|13|0|08|

Forvaltningsorganet for Forskning |22|22|21|0|08|

Forvaltningsorganet for Folkesundhedsprogrammet|6|6|6|0|17|

Forvaltningsorganet for det Transeuropæiske Transportnet|9|9|9|0|06|

I alt|1 501|1 415|1 363|52||

|||(mio. EUR)|

Tilskud fra Europa-Kommissionen|824|796|796|-0|

Gebyrindtægter|415|399|388|11|

Andre indtægter|262|220|179|41|

I alt|1 501|1 415|1 363|52|

17. AGENTURER: Forpligtelses- og betalingsbevillinger efter agentur |(mio. EUR)|

Agentur|Forpligtelsesbevillinger|Betalingsbevillinger|

Det Europæiske Luftfartssikkerhedsagentur|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

Det Europæiske Center for Udvikling af Erhvervsuddannelse|21|19|1|22|18|2|

Det Europæiske Politiakademi|13|10|2|14|6|5|

Det Europæiske Kemikalieagentur|70|67|0|83|57|20|

Europæisk Center for Forebyggelse og Kontrol med Sygdomme|51|48|0|67|44|18|

Det Europæiske Overvågningscenter for Narkotika og Narkotikamisbrug|16|16|0|17|15|1|

Det Europæiske Miljøagentur|42|42|0|48|40|7|

EF-Fiskerikontrolagenturet|10|10|0|11|10|1|

Den Europæiske Fødevaresikkerhedsautoritet|71|69|0|87|67|10|

Tilsynsmyndigheden for den Europæiske GNSS|145|119|26|120|68|52|

Fusion for Energy|404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Det Europæiske Søfartssikkerhedsagentur|49|46|0|57|46|2|

Kontoret for Harmonisering i det Indre Marked|338|146|0|367|140|31|

Det Europæiske Lægemiddelagentur|194|185|0|230|181|40|

Det Europæiske Agentur for Net- og Informationssikkerhed|8|8|0|10|8|2|

Den Europæiske Unions Agentur for Grundlæggende Rettigheder|17|17|0|24|17|7|

Det Europæiske Jernbaneagentur|21|21|0|25|20|5|

Det Europæiske Arbejdsmiljøagentur|15|13|1|19|13|5|

Oversættelsescentret for Den Europæiske Unions Organer|63|36|0|66|36|4|

Det Europæiske Erhvervsuddannelsesinstitut|21|20|2|23|20|2|

EF-Sortsmyndigheden|14|12|0|14|12|0|

Det Europæiske Institut til Forbedring af Leve- og Arbejdsvilkårene|21|21|1|26|20|6|

Forvaltningsorganet for Uddannelse, Audiovisuelle Medier og Kultur|48|46|0|54|46|6|

Forvaltningsorganet for Konkurrenceevne og Innovation|13|12|0|15|12|1|

Forvaltningsorganet for Det Europæiske Forskningsråd|14|13|0|21|17|2|

Forvaltningsorganet for Forskning|22|23|0|22|18|4|

Forvaltningsorganet for Folkesundhedsprogrammet|6|6|0|7|5|1|

Forvaltningsorganet for det Transeuropæiske Transportnet|9|8|0|10|8|1|

I alt|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Udgiftsart|Forpligtelsesbevillinger|Betalingsbevillinger|

Personale|547|508|0|561|500|15|

Administrationsudgifter|246|238|0|331|232|83|

Aktionsudgifter|1 179|901|67|1 072|540|279|

Total|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. RESULTATET AF BUDGETGENNEMFØRELSEN, INKLUSIVE AGENTURER|(mio. EUR)|

Regnskabsårets indtægter|117 626|1 363|(796)|118 193|

Betalinger over regnskabsårets bevillinger|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Betalingsbevillinger fremført til regnskabsåret N + 1|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Annullering af ikke-anvendte bevillinger fremført fra regnskabsåret N-1|2 791|188|0|2 979|

Valutakursforskelle i regnskabsåret |185|(5)|0|180|

Resultatet af budgetgennemførelsen|2 264|87|0|2 351|

FORKLARENDE BEMÆRKNINGER TIL DEN KONSOLIDEREDE BERETNING OM BUDGETGENNEMFØRELSEN

1. Budgetprincipper, -strukturer og -bevillinger

2. Forklaring til beretning om budgetgennemførelsen

1. BUDGETPRINCIPPER, -STRUKTURER OG -BEVILLINGER

1.1 RETSGRUNDLAG OG FINANSFORORDNINGEN

Regnskaberne føres i overensstemmelse med Rådets forordning (EF, Euratom) nr. 1605/2002 af 25. juni 2002 (EFT L 248 af 16.9.2002) om finansforordningen vedrørende De Europæiske Fællesskabers almindelige budget og Kommissionens forordning (EF, Euratom) nr. 2342/2002 af 23. december 2002 om gennemførelsesbestemmelser for denne finansforordning. Det almindelige budget, som er EU's vigtigste finanspolitiske instrument, er det dokument, hvori EU's indtægter og udgifter hvert år fastsættes og godkendes.

Hvert år udarbejder Kommissionen på grundlag af et overslag over det kommende års indtægter og udgifter for alle EU-institutionerne et foreløbigt budgetforslag, som den forelægger for budgetmyndigheden. På grundlag af det foreløbige budgetforslag vedtager Rådet et budgetforslag, som budgetmyndighedens to parter derefter forhandler om. Det er formanden for Europa-Parlamentet, der fastslår, at budgettet er endeligt vedtaget, hvorefter det er retsgyldigt. Kommissionen har hovedansvaret for gennemførelsen af budgettet.

1.2 BUDGETPRINCIPPER

EU's almindelige budget hviler på en række grundprincipper:

– principperne om enhed og budgetrealisme betyder, at alle EU's indtægter og udgifter skal samles i ét budgetdokument og bogføres på en budgetpost, og at udgifterne ikke må overstige de tildelte bevillinger

– princippet om bruttoopgørelse omfatter to regler:

– reglen om ikke-formålsbestemt anvendelse, som betyder, at indtægterne ikke skal dække bestemte udgifter (alle indtægterne dækker tilsammen alle udgifterne)

– reglen om ikke-modregning, som betyder, at indtægter og udgifter skal opføres i budgettet med deres fulde beløb, og at der ikke kan foretages modregninger

– etårighedsprincippet betyder, at de opførte bevillinger kun gælder for ét regnskabsår og derfor skal anvendes i løbet af det pågældende år

– princippet om ligevægt på budgettet betyder, at der skal være ligevægt mellem budgettets indtægter og udgifter (de forventede indtægter skal dække betalingsbevillingerne)

– specificeringsprincippet betyder, at de enkelte bevillinger skal dække bestemte udgifter og anvendes dertil

– princippet om én regningsenhed betyder, at budgettet opstilles og gennemføres i euro, og at regnskaberne aflægges i euro

– princippet om forsvarlig økonomisk forvaltning betyder, at budgetbevillingerne skal anvendes i overensstemmelse med princippet om forsvarlig økonomisk forvaltning, dvs. i overensstemmelse med principperne om sparsommelighed, produktivitet og effektivitet

– princippet om klarhed og åbenhed betyder, at budgettet, ændringsbudgetter og regnskabet offentliggøres i Den Europæiske Unions Tidende.

1.3 BUDGETTETS STRUKTUR

Budgettet omfatter:

a) en almindelig oversigt over indtægter

b) en række sektioner, der er opdelt i opgørelser over indtægter og udgifter for hver institution: Sektion I Parlamentet, Sektion II: Rådet, Sektion III: Kommissionen, Sektion IV: Domstolen, Sektion V: Revisionsretten, Sektion VI: Det Europæiske Økonomiske og Sociale Udvalg, Sektion VII, Regionsudvalget, Sektion VIII: Ombudsmanden, Sektion IX: Den Europæiske Tilsynsførende for Databeskyttelse.

Indtægterne og udgifterne for hver institution er opdelt i afsnit, kapitler, artikler og konti alt efter deres art eller bestemmelse. En del af midlerne fra EKSF, der er under afvikling, blev stillet til rådighed på driftsbudgettet for EKSF under afvikling. Kommissionen vedtog hvert år driftsbudgettet efter høring af Rådet og Europa-Parlamentet. Det seneste budget dækkede tidsrummet 1. januar til 23. juli 2002. Fra 24. juli 2002 er indtægterne og udgifterne i forbindelse med driftsbudgettet medtaget i forvaltningsregnskabet for EKSF under afvikling. De resterende forpligtelser, der skal opfyldes, er opført under passiver på balancen.

1.4 BUDGETREGNSKABETS STRUKTUR

1.4.1 Generel oversigt

Det er kun Kommissionens budget, der omfatter både administrationsbevillinger og aktionsbevillinger. De andre institutioner har kun administrationsbevillinger. Budgettet omfatter to forskellige former for bevillinger, nemlig ikke-opdelte bevillinger (IOB) og opdelte bevillinger (OB). De ikke-opdelte bevillinger skal dække de transaktioner, der er etårige (og som stemmer overens med princippet om etårighed). De omfatter alle administrationskapitlerne i Kommissionens sektion og sektionerne for alle de andre institutioner, de etårige bevillinger til EGFL og visse tekniske bevillinger (tilbagebetalinger og udnyttelse af garantien for lånoptagelse/långivning mm.). For så vidt angår regnskabsårets ikke-opdelte bevillinger, er beløbet for forpligtelsesbevillinger det samme som beløbet for betalingsbevillinger.

Opdelte bevillinger er indført for at forene princippet om etårighed med nødvendigheden af at finansiere foranstaltninger, som gennemføres over flere år. De skal dække de flerårige transaktioner og omfatter bevillingerne i alle kapitler med undtagelse af kapitel 1 i Kommissionens sektion.

De opdelte bevillinger består af forpligtelsesbevillinger (FB) og betalingsbevillinger (BB):

– Forpligtelsesbevillinger: dækker samtlige udgifter til de forpligtelser, der indgås i løbet af regnskabsåret med henblik på foranstaltninger, der strækker sig over flere år. Budgetmæssige forpligtelser i forbindelse med foranstaltninger, hvis gennemførelse strækker sig over mere end ét regnskabsår, kan i henhold til finansforordningens artikel 76, stk. 3, opdeles i årlige trancher over flere regnskabsår, hvis basisretsakten åbner mulighed for det.

– Betalingsbevillinger : dækker de udgifter, der følger af gennemførelsen af de forpligtelser, der er indgået i løbet af det pågældende regnskabsår og/eller de foregående regnskabsår.

1.4.2 Bevillingernes oprindelse

Den vigtigste kilde til bevillinger er EU-budgettet for det løbende regnskabsår. Ikke desto mindre er der andre typer af bevillinger, som følger af bestemmelserne i finansforordningen. De stammer fra tidligere regnskabsår eller eksterne kilder:

- Oprindeligt vedtagne bevillinger på budgettet for regnskabsåret kan suppleres med o v erførsler mellem poster efter de regler, der er fastsat i artikel 22-24 i finansforordningen (nr. 1605/2002 af 25. juni 2002) og ved ændringsbudgetter (omhandlet i finansforordningens artikel 37-38).

- Bevillinger fremført fra det foregående regnskabsår eller genopført supplerer også det nuværende budget. Disse er:

– Ikke-opdelte betalingsbevillinger, som kan overføres automatisk, dog kun til det følgende regnskabsår, jf. finansforordningens artikel 9, stk. 4.

– Bevillinger fremført ved beslutning truffet af institutionerne i ét af to tilfælde: hvis de forberedende etaper er afsluttet (finansforordningens artikel 9, stk. 2), litra a), eller hvis vedtagelsen af retsgrundlaget er forsinket (artikel 9, stk. 2, litra b)). Både forpligtelsesbevillinger og betalingsbevillinger kan fremføres (artikel 9, stk. 3).

– Bevillinger, der er genopført som følge af frigørelser: Det drejer sig om genopførelse af forpligtelsesbevillinger i forbindelse med strukturfondene, som er blevet frigjort. Denne undtagelsesvise genopførelse foretages, hvis Kommissionen begår en fejl, eller hvis beløbet er nødvendigt af hensyn til programmets gennemførelse (finansforordningens artikel 157).

- Formålsbestemte indtægter , der består af:

– Restitutionsbeløb, hvor beløbene er formålsbestemte indtægter på den budgetpost, hvor udgifterne oprindeligt påløb, og kan fremføres ubegrænset.

– EFTA-bevillinger: I aftalen om Det Europæiske Økonomiske Samarbejdsområde er der fastsat bestemmelser om finansiel deltagelse fra medlemmernes side i visse af EU-budgettets aktiviteter. De berørte budgetposter samt de forventede beløb offentliggøres i bilag III til EU's budget. De berørte poster forhøjes med EFTA-bidraget. Bevillinger, der ikke er anvendt ved regnskabsårets udløb, bortfalder og tilbagebetales til EØS-landene.

– Indtægter fra tredjepart/andre lande, der har indgået aftaler med EU, som indebærer et finansielt bidrag til EU-aktiviteterne. De således modtagne beløb betragtes som indtægter fra tredjepart, som tildeles de berørte budgetposter (ofte på forskningsområdet) og kan fremføres ubegrænset (finansforordningens artikel 10 og artikel 18, stk. 1, litra a) og d)).

– Arbejde for tredjemand: EU's forskningscentre kan som led i deres forskningsaktiviteter udføre arbejde for eksterne organer (finansforordningens artikel 161, stk. 2). Ligesom indtægterne fra tredjepart tildeles indtægter fra arbejde for tredjemand visse budgetposter og kan overføres ubegrænset (finansforordningens artikel 10 og artikel 18, stk. 1, litra d)).

– Bevillinger, der er genopført som følge af tilbagebetaling af acontobeløb: Der er tale om EU-midler, som er tilbagebetalt af modtagerne, og som kan fremføres ubegrænset. Inden for strukturfondene er genopførelsen baseret på en kommissionsbeslutning (finansforordningen artikel 18, stk. 2, og artikel 228 i dens gennemførelsesbestemmelser).

1.4.3 De tildelte bevillingers sammensætning

Budgettets endelige bevillinger = de vedtagne oprindelige budgetbevillinger + ændringsbudget + overførsler

– Tillægsbevillinger = formålsbestemte indtægter (se ovenfor) + bevillinger fremført fra foregående regnskabsår eller genopført som følge af frigørelser

– Godkendte bevillinger i alt = budgettets endelige bevillinger + tillægsbevillinger

– Regnskabsårets bevillinger (til beregning af budgetresultatet) = budgettets endelige bevillinger + formålsbestemte indtægter.

1.5 GENNEMFØRELSE AF BUDGETTET

Gennemførelsen af budgettet er reguleret af finansforordningens artikel 48, stk. 1, hvori det hedder: "Kommissionen har ansvaret for gennemførelsen af budgettet med hensyn til indtægter og udgifter i overensstemmelse med denne forordning og inden for rammerne af de givne bevillinger". I artikel 50 præciseres det, at Kommissionen giver de andre institutioner de nødvendige beføjelser til at gennemføre de sektioner af budgettet, som vedrører dem.

1.6 UINDFRIEDE FORPLIGTELSER (UF)

Indførelsen af opdelte forpligtelser har medført, at der er opstået en forskel mellem de indgåede forpligtelser og de gennemførte betalinger. Denne forskel, som svarer til de uindfriede forpligtelser, er udtryk for, at der går en vis tid, fra forpligtelserne indgås, til de tilsvarende betalinger foretages.

2. FORKLARING TIL BERETNING OM BUDGETGENNEMFØRELSEN

2.1 RESULTAT AF GENNEMFØRELSEN AF 2008-BUDGETTET (tabel 1)

2.1.1 Generelt

Egne indtægter konteres med de beløb, som i løbet af regnskabsåret krediteres de konti, som medlemsstaternes myndigheder har åbnet i Kommissionens navn. Indtægter omfatter, i tilfælde af et overskud, også resultatet af gennemførelsen af budgettet for det foregående regnskabsår. De øvrige indtægter konteres med de beløb, der faktisk opkræves i løbet af regnskabsåret.

Ved beregningen af regnskabsårets saldo omfatter udgifterne betalinger, der dækkes af regnskabsårets bevillinger til betalinger, hvortil kommer bevillinger til betalinger fra samme regnskabsår, der fremføres til det følgende år. Ved betalinger foretaget med regnskabsårets bevillinger til betalinger forstås betalinger, der er foretaget af regnskabsføreren senest den 31. december i regnskabsåret. Hvad angår Den Europæiske Garantifond for Landbruget, er der tale om de betalinger, medlemsstaterne har foretaget mellem den 16. oktober 2008 og den 15. oktober 2009, forudsat at regnskabsføreren har fået den relevante forpligtelse og anvisning i hænde senest den 31. januar 2010. For udgifter under EGFL kan der blive tale om en senere overensstemmelsesbeslutning som følge af kontrol foretaget i medlemsstaterne.

Resultatet af gennemførelsen af regnskabsårets budget består af to dele: EU's regnskabsresultat og resultatet af bidraget fra de EFTA-lande, der er medlemmer af EØS. I henhold til artikel 15 i forordning nr. 1150/2000 om egne indtægter består dette resultat af forskellen mellem:

– alle regnskabsårets indtægter

– og de betalinger, der er dækket af det pågældende regnskabsårs bevillinger, forhøjet med de betalingsbevillinger fra samme regnskabsår, der er fremført til det følgende regnskabsår.

Resultatet kan forhøjes eller nedsættes med følgende:

– nettobeløbet for bortfald af betalingsbevillinger fremført fra tidligere regnskabsår og eventuelle betalingsoverskridelser som følge af udsving i eurokursen samt ikke-opdelte bevillinger fremført fra tidligere regnskabsår

– saldoen af regnskabsårets kursgevinster og tab.

EU's budgetsaldo tilbagebetales til medlemsstaterne i løbet af det følgende år ved fratrækning heraf fra de beløb, de skal betale det pågældende år.

Bevillinger fremført fra det foregående regnskabsår vedrørende bidrag fra tredjemand og arbejde for tredjemand, som pr. definition aldrig bortfalder, er opført under tillægsbevillingerne for regnskabsåret. Dette forklarer forskellen mellem de bevillinger, der er fremført fra det foregående regnskabsår, og som er opført på opgørelserne over budgetgennemførelsen for 2009, og de bevillinger, der fremføres til følgende regnskabsår på opgørelserne over budgetgennemførelsen for 2008. De genanvendte og genopførte bevillinger, der er en følge af tilbagebetaling af acontobeløb, indgår ikke i beregningen af regnskabsårets resultat.

De fremførte betalingsbevillinger omfatter automatisk fremførte bevillinger og bevillinger fremført ved beslutning. Annullering af ikke-anvendte betalingsbevillinger fremført fra det foregående regnskabsår viser nu kun annulleringer af automatisk fremførte bevillinger og bevillinger fremført ved beslutning. Det omfatter også faldet i bevillinger fra øremærkede indtægter, der er fremført til næste regnskabsår, i forhold til 2008. 2.1.2 Afstemning af resultatet af gennemførelsen af budgettet med det økonomiske resultat

Det økonomiske resultat for året er beregnet på grundlag af den periodiserede regnskabsførelse. Budgetresultatet er derimod baseret på det ændrede kasseregnskabsprincip i overensstemmelse med finansforordningen. Da begge er resultatet af samme underliggende transaktioner, er det en nyttig måde at kontrollere, at de stemmer overens. Tabellen nedenfor viser denne afstemning fordelt på indtægts- og udgiftsposter, idet de vigtigste afstemte beløb fremhæves.

|AFSTEMNING: ØKONOMISK RESULTAT – BUDGETGENNEMFØRELSEN 2009|

||(mio. EUR)|

|2009|2008|

|||

REGNSKABSÅRETS ØKONOMISKE RESULTAT|4 457|12 686|

|||

Indtægter|||

Fordringer, der er konstateret i regnskabsåret, men som endnu ikke er inddrevet|(2 806)|(4 685)|

Fordringer, som er konstateret i tidligere år, og som er inddrevet i regnskabsåret|2 563|3 485 |

T jente, men endnu ikke modtagne indtægter (netto)|436|(724)|

|||

Udgifter|||

Skyldige udgifter (netto)|5 381|6 353|

Udgifter fra foregående år betalt i regnskabsåret|(432)|(219)|

Nettoresultat af forfinansiering|(9 458)|(16 446)|

Betalingsbevillinger fremført til følgende år|(1 759)|(3 914)|

Betalinger foretaget fra fremførsler og annullering af uudnyttede betalingsbevillinger|4 573|1 182|

Bevægelser i hensættelser|(329)|4 316|

Andet|(153)|(88)|

|||

Økonomisk resultat for agenturer + EKSF|(209)|(136)|

|||

RESULTATET AF GENNEMFØRELSEN AF REGNSKABSÅRETS BUDGET|2 264|1 810|

|||

Afstemningsposter – indtægter

De faktiske budgetindtægter i et regnskabsår svarer til de indtægter, der i løbet af regnskabsåret inddrives på grundlag af de konstaterede fordringer, og de beløb, der inddrives på grundlag af fordringer konstateret i tidligere regnskabsår. Ved afstemning skal de fordringer, der konstateres i det løbende år, men som endnu ikke er inddrevet , derfor trækkes fra det økonomiske resultat, idet de ikke udgør en del af budgetindtægterne. Fordringer konstateret i de foregående år og inddrevet i det løbende år skal derimod lægges til det økonomiske resultat ved afstemningen.

Tjente, men endnu ikke modtagne nettoindtægter består primært af tjente, men endnu ikke modtagne landbrugsafgifter, egne indtægter og renter og udbytte. Det er kun nettoresultatet, dvs. tjente, men endnu ikke modtagne indtægter for det løbende år minus tilbageførsel af tjente, men endnu ikke modtagne indtægter fra tidligere år, der tages i betragtning.

Afstemningsposter – udgifter

Skyldige nettoomkostninger består hovedsageligt af periodiseringsbeløb med henblik på cut-off-proceduren ved årets udgang, dvs. støtteberettigede udgifter, som modtagere af EU-støtte har afholdt, men som de endnu ikke har indberettet til EU.

Selv om skyldige omkostninger ikke betragtes som budgetudgifter, er de betalinger, der foretages i regnskabsåret i forbindelse med regninger registreret i foregående år en del af regnskabsårets budgetudgifter.

Nettoresultatet af forfinansieringen er en kombination af 1) de nye forfinansieringsbeløb, der er betalt i regnskabsåret og opført som en budgetudgift i det pågældende år, og 2) frigørelsen af den forfinansiering, der er betalt i regnskabsåret eller i tidligere år ved godkendelse af støtteberettigede omkostninger. Sidstnævnte repræsenterer en udgift i periodiseringsmæssig forstand, men ikke i budgetregnskabet, idet betalingen af den oprindelige forfinansiering allerede blev betragtet som en budgetudgift på betalingstidspunktet.

Ud over de betalinger, der er foretaget over regnskabsårets bevillinger, skal bevillingerne for det pågældende år, som fremføres til det følgende år , tages i betragtning ved beregning af resultatet af gennemførelsen af regnskabsårets budget (i overensstemmelse med artikel 15 i forordning nr. 1150/2000). Det samme gælder budgetbetalinger foretaget i regnskabsåret fra fremførsler og annullering af ikke-anvendte betalingsbevillinger .

Bevægelser i hensættelser vedrører skøn ved årets udgang i periodiseringsregnskabet (primært ydelser til medarbejdere), som ikke har nogen indvirkning på budgetregnskabet. Andre afstemningsbeløb omfatter forskellige elementer, såsom afskrivning på aktiver, anskaffelse af aktiver, betalinger vedrørende finansiel leasing og finansiel deltagelse, som behandles forskelligt.

Endelig skal agenturernes og EKSF's økonomiske resultat, som er medregnet i det konsoliderede økonomiske resultat, ikke medregnes, idet deres budgetgennemførelse ikke er en del af den konsoliderede budgetgennemførelse.

2.2 SAMMENLIGNING MELLEM BUDGET OG FAKTISKE BELØB FOR 2009 (tabel 2)

Betalingsbevillingerne i det oprindeligt vedtagne budget, som blev undertegnet af formanden for Europa-Parlamentet den 18. december 2008, blev fastsat til et beløb på 116 096 mio. EUR og skal finansieres ved hjælp af egne indtægter, som beløber sig til 114 736 mio. EUR. Det skal bemærkes, at overslaget over indtægter og udgifter i det oprindelige budget justeres i løbet af regnskabsåret, og at disse ændringer fremgår af ændringsbudgetterne. Justeringer i medlemsstaternes indbetalinger af egne indtægter, som er baseret på BNI, sikrer, at budgetindtægterne svarer nøjagtigt til budgetudgifterne. I overensstemmelse med princippet om ligevægt skal der være ligevægt mellem budgetindtægter og -udgifter (betalingsbevillinger).

Indtægter:

I løbet af 2009 blev 10 ændringsbudgetter vedtaget. Deres indflydelse på indtægtssiden af 2008-budgettet resulterede i endelige indtægter på i alt 113 035 mio. EUR. Dette blev finansieret af egne indtægter på i alt 110 238 mio. EUR (dvs. 4 498 mio. EUR mindre end oprindeligt planlagt) og resten af andre indtægter. Det reducerede behov for egne indtægter skyldtes forskellige faktorer såsom medregning af 1 796 mio. EUR i forbindelse med overskuddet fra det foregående år og kombinationen af et fald i betalingsbevillinger og en stigning i indtægtsoverslaget i ændringsbudget nr. 10/2009. Sidstnævnte resulterede i en yderligere reduktion af egne indtægter på 2 888 mio. EUR.

Med hensyn til egne indtægter skal det bemærkes, at opkrævningen af traditionelle egne indtægter var meget tæt på det skønnede beløb. Dette skyldes, at budgetoverslagene blev ændret på det tidspunkt, hvor ændringsbudget nr. 6/2009 blev etableret (de blev sat ned med 5 226 mio. EUR), samt på det tidspunkt, hvor ændringsbudget nr. 10/2009 blev etableret (denne gang blev de forøget med 600 mio. EUR). Disse justeringer var på den ene side baseret på de nye makroøkonomiske overslag i foråret 2009, som var mindre optimistiske end de tidligere, og på den anden side på bidragenes udvikling.

Medlemsstaternes endelige moms- og BNI-betalinger svarede også meget nøje til det endelige budgetoverslag. Forskellene mellem overslagene og de beløb, der faktisk blev betalt, skyldes forskelle i de eurokurser, der blev brugt til budgetformål, og den kurs, der gjaldt på det tidspunkt, hvor de medlemsstater, der ikke er med i ØMU'en, reelt foretog deres betalinger.

Udgifter:

Budgettet for 2009 afspejlede fortsat overgangen fra én finansiel ramme til den næste. Forpligtelsesbevillingerne var på linje med udgiftsaftalerne for den nye programmeringsperiode 2007-2013, mens den del af betalingskravene, der stadig var knyttet til den finansielle ramme for 2000-2006, var tæt på 12 %.

Hvad angår forpligtelsesbevillinger, blev det oprindelige budget og dermed de politiske mål praktisk talt gennemført som planlagt. Gennemførelsessatsen, ekskl. den uudnyttede reserve (447 mio. EUR for Globaliseringsfonden og 56 mio. EUR for nødhjælpsreserven), nåede op på 99,6 % af budgettet, idet der blev gennemført en let justering i løbet af året. Udgiftsområde 2, Naturressourcer: Forpligtelserne blev øget med 2 59 mio. EUR (bestående af en stigning under genopretningsplanen på 600 mio. EUR til udvikling af landområder, en reduktion på 390 mio. EUR ved året udgang og en stigning i bluetongue-foranstaltningerne på 49 mio. EUR). Udgiftsområde 5, Administration, blev reduceret med 55 mio. EUR. Disse repræsenterer sammen en stigning på kun 0,15 % i forhold til det oprindelige budget, hvis stigningen på 615 mio. EUR til Den Europæiske Unions Solidaritetsfond ikke indregnes (som i sagens natur kun har uforudsigelige udgifter). Gennemførelsessatsen for betalinger, ekskl. nødhjælpsreserven, var 95 % af det oprindelige budget og 97 % af det endelige budget. De største nedsættelser af betalingsbevillinger blev foretaget via ændringsbudgetter i udgiftsområde 1a, Konkurrenceevne, hvor nedsættelsen beløb sig til 738 mio. EUR (hvoraf Forskning tegnede sig for 448 mio. EUR), i udgiftsområde 2, Naturressourcer, hvor nedsættelsen beløb sig til 2 632 mio. EUR (Udvikling af landområder 2 192 mio. EUR), og Udvidelse, hvor nedsættelsen beløb sig til 244 million mio. EUR.

De ikke-anvendte vedtagne bevillinger, ekskl. reserver, beløb sig til i alt 2 395 mio. EUR og bestod navnlig af: Den Europæiske Socialfond (Konvergens: 674 mio. EUR og Regional konkurrenceevne: 248 mio. EUR), førtiltrædelsesinstrumentet (142 mio. EUR), Kommissionens forvaltning (394 mio. EUR) og Konkurrenceevne (377 mio. EUR fordelt på udgiftsområde 1a).

Der findes en nærmere analyse af budgettilpasninger, deres relevante sammenhæng, begrundelsen derfor og deres virkning i Kommissionens beretning om den budgetmæssige og økonomiske forvaltning for 2009, del A, oversigt på budgetniveau, og del B om hvert enkelt udgiftsområde under den finansielle ramme.

2.3 INDTÆGTER (tabel 3)

Indtægterne på Den Europæiske Unions almindelige budget falder i to kategorier, nemlig egne indtægter og andre indtægter. Det er fastsat i artikel 311 i traktaten om Den Europæiske Unions funktionsmåde, hvori det hedder: "Budgettet finansieres med forbehold af andre indtægter fuldt ud af egne indtægter". Størstedelen af budgetudgifterne finansieres af egne indtægter. De andre indtægter udgør kun en lille del af den samlede finansiering.

Egne indtægter fordeles i henhold til bestemmelserne i Rådets afgørelse 2007/436/EF, Euratom af 7. juni 2007 om ordningen for De Europæiske Fællesskabers egne indtægter. Afgørelse 2007/436/EF blev gennemført den 1. marts 2009. Den trådte dog i kraft den 1. januar 2007. Der er derfor taget højde for den tilbagevirkende kraft i budgetåret 2009.

2.3.1 Traditionelle egne indtægter

Traditionelle egne indtægter: Alle konstaterede traditionelle egne indtægter skal bogføres i et regnskab, der føres af de kompetente myndigheder.

– I det "normale" regnskab, der er omhandlet i artikel 6, stk. 3, litra a), i forordning nr. 1150/2000: Alle beløb, der er indgået, eller som er dækket af garantier.

– i det "særskilte" regnskab, der er omhandlet i artikel 6, stk. 3, litra b), i forordning (EF, Euratom) nr. 1150/2000: Alle beløb, der endnu ikke er indgået, og/eller som ikke er dækket af garantier; beløb, der er dækket af garantier, men som anfægtes, opføres også i dette regnskab.

For så vidt angår det særskilte regnskab fremsender medlemsstaterne en kvartalsvis oversigt til Kommissionen, som omfatter:

– det restbeløb, der ikke er inddrevet for foregående kvartal

– de beløb, der er inddrevet i løbet af det pågældende kvartal

– korrektioner af beregningsgrundlaget (korrektioner/annullationer) i løbet af det pågældende kvartal

– afskrevne beløb

– det restbeløb, der skal inddrives ved afslutningen af det pågældende kvartal.

Traditionelle egne indtægter skal registreres på Kommissionens konto hos statskassen eller hos det organ, medlemsstaten har udpeget, senest den første hverdag efter den 19. i den anden måned, der følger efter den måned, hvor fordringerne blev konstateret (eller inddrevet i tilfælde af det særskilte regnskab). Medlemsstaterne tilbageholder i form af opkrævningsudgifter 25 % af de traditionelle egne indtægter. Med hensyn til egne indtægter justeres eventualfordringer ud fra sandsynligheden for deres inddrivelse.

2.3.2 Momsbaserede og BNI-baserede indtægter

De egne indtægter fra moms beregnes ved hjælp af en ensartet sats, som anvendes for alle medlemsstater, på det harmoniserede momsgrundlag, der fastsættes efter reglerne i artikel 2, stk. 1, litra b), i Rådets afgørelse 2007/436/EF. Den ensartede sats er fastsat til 0,30 %. Dette gælder dog ikke for perioden 2007-2013, hvor momsbidragssatsen for Østrig er fastsat til 0,225 %, 0,15 % for Tyskland og 0,10 % for Nederlandene og Sverige. Momsgrundlaget kan for alle medlemsstaters vedkommende kun udgøre 50 % af landets BNI.

De egne indtægter fra moms beregnes ved hjælp af en ensartet sats, som anvendes for alle medlemsstater, på det harmoniserede momsgrundlag, der fastsættes efter reglerne i artikel 2, stk. 1, litra c), i Rådets afgørelse af 29. september 2000. Momsgrundlaget kan for alle medlemsstaters vedkommende kun udgøre 50 % af landets BNI.

Den BNI-baserede indtægt er en variabel indtægt, der har til formål at sikre de nødvendige indtægter til i et givet regnskabsår at dække de udgifter, der ikke kan dækkes gennem de traditionelle egne indtægter, de momsbaserede indtægter og diverse andre indtægter. Indtægten beregnes ved hjælp af en ensartet sats, der anvendes på samtlige medlemsstaters BNI. Moms- og BNI-baserede indtægter fastsættes på grundlag af de prognoser for moms- og BNI-grundlag, der udarbejdes i forbindelse med opstillingen af det foreløbige budgetforslag. Disse prognoser revideres senere. Tallene ajourføres i løbet af regnskabsåret gennem et ændringsbudget.

De faktiske tal for moms- og BNI-grundlaget foreligger i det følgende regnskabsår. Kommissionen beregner forskellen mellem det beløb, medlemsstaterne skal betale ifølge de faktiske beregningsgrundlag, og de beløb, de rent faktisk har betalt ifølge de pågældende (reviderede) prognoser. Disse moms- og BNI-saldi (positive eller negative) indkaldes af Kommissionen fra medlemsstaterne pr. 1. december i det følgende regnskabsår. Selv i de fire efterfølgende regnskabsår kan der foretages korrektioner af de endelige moms- og BNI-grundlag, medmindre der tages forbehold. De tidligere beregnede saldi tilpasses, og forskellen indkaldes samtidig med moms- og BNI-saldiene for det foregående regnskabsår.

I forbindelse med kontrollen af momsopgørelser og BNI-tal kan Kommissionen tage forbehold over for medlemsstaterne på visse punkter, som kan få følger for medlemsstaternes bidrag til deres egne indtægter. Det kan f.eks. være mangel på acceptable data eller behov for at udvikle en egnet metodologi. Disse forbehold bør opfattes som potentielle krav til medlemsstaterne på et ubestemt beløb, da deres finansielle indvirkning ikke kan vurderes med nøjagtighed. Når beløbene kan fastslås nøjagtigt, indkaldes de tilsvarende moms- og BNI-baserede ressourcer enten i forbindelse med moms- og BNI-saldi eller ved separate indkaldelser.

2.3.3 Korrektionen til fordel for Det Forenede Kongerige

Denne mekanisme reducerer Det Forenede Kongeriges indbetalinger af egne indtægter i forhold til dets "budgetuligevægt" og øger de andre medlemsstaters indbetalinger af egne indtægter tilsvarende. Korrektionsmekanismen til fordel for Det Forenede Kongerige blev indført af Det Europæiske Råd på mødet i Fontainebleau (juni 1984) og ved afgørelsen om egne indtægter af 7. maj 1985, der var et resultat af dette møde. Formålet med denne mekanisme var at reducere Det Forenede Kongeriges budgetuligevægt gennem en nedsættelse af dets indbetalinger til EU. Tyskland, Østrig, Sverige og Nederlandene deltager i finansieringen af korrektionen med en nedsat andel (en fjerdedel af deres almindelige andel).

2.3.4 Bruttoreduktion for Nederlandene og Sverige

I henhold til Rådets afgørelse 2007/436/EF drager Nederlandene og Sverige fordel af en bruttoreduktion i deres årlige BNI-baserede bidrag for periode 2007-2013. Bruttoreduktionen, 605 mio. EUR for Nederlandene og 150 mio. EUR for Sverige (i 2004-priser) justeres til nuværende priser ved hjælp af BNP-deflatoren i euro og ydes efter beregning af korrektionen til fordel for Det Forenede Kongerige og finansieringen heraf.

2.3.5 Justering som følge af gennemførelsen af Rådets afgørelse 2007/436/EF for 2007 og 2008

I henhold til artikel 11 i Rådets afgørelse 2007/436/EF træder afgørelsen i kraft den 1. januar 2007. Det betyder, at finansieringen for 2007 og 2008 skal beregnes igen i henhold til de nye regler. Justeringen (forskellene mellem den tidligere afgørelse og den nye afgørelse for 2007 og 2008) blev opført i ændringsbudget nr. 3/2009 og blev gennemført i én betaling den 1. juni 2009. Der findes flere oplysninger om modtagelse af indtægter i beretningen om den budgetmæssige og økonomiske forvaltning for 2009.

2.4 UDGIFTER (tabel 4 til 13)

2.4.1 F inansiel r amme f or 2 007-2 3 I denne afdeling beskrives EU's hovedudgiftskategorier, som præsenteres i overensstemmelse med den opdeling i udgiftsområder, der er fastlagt i den finansielle ramme for 2007-2013. Regnskabsåret 2009 var det tredje år, der var omfattet af den finansielle ramme for 2007-2013. Det samlede loft for forpligtelsesbevillinger for 2009 er på 134 722 mio. EUR, hvilket svarer til 1,13 % af BNI. Det tilsvarende samlede loft over betalingsbevillinger er på 120 445 mio. EUR, dvs. 1,01 % af BNI. Tabellen viser den finansielle ramme i løbende priser anslået for 2013.

|(mio. EUR)|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Bæredygtig udvikling|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2. Beskyttelse og forvaltning af naturressourcer|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. EU-borgerskab, frihed, sikkerhed og retfærdighed|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. EU som global partner|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Administration|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Kompensationer|445|207|210|0|0|0|0|

Forpligtelsesbevillinger|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Betalingsbevillinger i alt:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Udgi f tsområde 1 – Bæredygtig udvikling

Dette udgiftsområde er inddelt i to adskilte, men indbyrdes forbundne dele:

– 1a. Konkurrenceevne for vækst og beskæftigelse, som omfatter udgifter til forskning og innovation, uddannelse og erhvervsuddannelse, transeuropæiske net, socialpolitik, det indre marked og de dermed forbundne politikker.

– 1b. Samhørighed for vækst og beskæftigelse med henblik på at fremme konvergens for de mindst udviklede medlemsstater og regioner, supplere EU's strategi for bæredygtig udvikling uden for de mindre velstillede områder og støtte tværregionalt samarbejde.

Udgi f tsområde 2 – Beskyttelse og forvaltning af naturressourcer

Udgiftsområde 2 omfatter den fælles landbrugs- og fiskeripolitik, udvikling af landdistrikter og miljøforanstaltninger, navnlig Natura 2000. Det beløb, der er øremærket til den fælles landbrugspolitik, afspejler den aftale, der blev indgået på Det Europæiske Råds møde i Bruxelles i oktober 2002.

Udgiftsområde 3 – EU-borgerskab, frihed, sikkerhed og retfærdighed

Det nye udgiftsområde 3 (unionsborgerskab, frihed, sikkerhed og retfærdighed) afspejler den stigende betydning af visse områder, hvor EU har fået nye opgaver – retlige og indre anliggender, grænsebeskyttelse, immigrations- og asylpolitik, folkesundhed og forbrugerbeskyttelse, kultur, ungdom, information og dialog med borgerne. Det er opdelt i to dele: 3a. 3a. Frihed, sikkerhed og retfærdighed; 3b. Medborgerskab.

Udgi f tsområde 4 – EU som global partner

Udgiftsområde 4 omfatter alle eksterne foranstaltninger, herunder førtiltrædelsesinstrumenter. Kommissionen foreslog at lade den finansielle ramme omfatte Den Europæiske Udviklingsfond (EUF), men Rådet og Europa-Parlamentet var enige om at udelade den.

Udgi f tsområde 5 – A d mini s tration

Dette udgiftsområde omfatter administrative udgifter til alle institutioner, pensioner og Europaskolerne. Når man ser bort fra Kommissionen, udgør disse udgifter institutionernes samlede udgifter, men agenturerne og andre organer har både administrations- og driftsudgifter.

Udgi f tsområde 6 – K ompensationer

I overensstemmelse med den politiske aftale om, at de nye medlemsstater ikke skal være nettobidragydere til budgettet umiddelbart efter tiltrædelsen, blev der opført et kompensationsbeløb under dette udgiftsområde. Dette beløb kunne udnyttes gennem overførsler til at udligne deres budgetindtægter og bidrag.

2.4.2 Politikområder

Som led i sin anvendelse af aktivitetsbaseret forvaltning har Kommissionen gennemført aktivitetsbaseret budgetlægning i forbindelse med sine planlægnings- og forvaltningsprocedurer. Aktivitetsbaseret budgetlægning medfører en ny budgetstruktur, hvor budgetafsnit svarer til politikområder og budgetkapitler til aktiviteter. Formålet med aktivitetsbaseret budgetlægning er at afstikke klare rammer for at føre Kommissionens politiske mål ud i livet enten via retlige, finansielle eller andre offentlige politiske midler. Ved at strukturere Kommissionens arbejde efter aktivitet gives der et klart billede af Kommissionens virksomhed og samtidig en fælles ramme for fastsættelse af prioriteringer. Der bevilges midler til prioriteringer under budgetproceduren, idet aktiviteterne anvendes som byggesten til budgetmæssige formål. Ved at skabe en sådan forbindelse mellem aktiviteter og de midler, der bevilges til dem, sigter den aktivitetsbaserede budgetlægning mod at sikre en endnu mere effektiv anvendelse af Kommissionens midler.

Et politikområde kan defineres som en homogen gruppe af aktiviteter, der udgør dele af Kommissionens arbejde, og som er relevante for beslutningsproceduren. Hvert politikområde svarer generelt til et generaldirektorat og samler i gennemsnit 6-7 individuelle aktiviteter. Disse politikområder er overvejende operationelle, da der i de fleste tilfælde er tale om aktiviteter til fordel for eksterne støttemodtagere inden for de forskellige aktivitetsområder. Driftsbudgettet suppleres med de nødvendige administrative udgifter for hvert politikområde.

Der findes flere oplysninger om afholdelse af udgifter i beretningen om den budgetmæssige og økonomiske forvaltning for 2009.

2.5 INSTITUTIONER OG AGENTURER (tabel 14 til 18)

De konsoliderede beretninger vedrørende gennemførelsen af EU's almindelige budget omfatter i lighed med tidligere år alle institutioners budgetgennemførelse, da hver institution inden for rammerne af EU's budget har et særskilt budget. Agenturer har ikke et særskilt budget inden for EU's budget, og de finansieres delvis med budgetstøtte fra Kommissionen.

For at fremlægge alle relevante budgetmæssige data for agenturerne indeholder den budgetmæssige del af det konsoliderede årsregnskab særskilte beretninger om gennemførelsen af de traditionelle agenturers individuelle budgetter, som konsolideres.

(...PICT...)|COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN|

Brussel, 20.7.2010

SEC(2010) 963 definitief

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD EN DE REKENKAMER

JAARREKENING VAN DE EUROPESE UNIE BEGROTINGSJAAR 2009 Geconsolideerde financiële staten en geconsolideerde verslagen over de uitvoering van de begroting

INHOUDSOPGAVE

NOTA BIJ DE GECONSOLIDEERDE REKENINGEN 3

(...)

UITVOERING EN FINANCIËLE VERSLAGLEGGING VOOR DE EU-BEGROTING 4

(...)

DEEL I - GECONSOLIDEERDE FINANCIËLE STATEN VAN DE EUROPESE UNIE EN TOELICHTINGEN DAARBIJ 12

(...)

BALANS 13

(...)

ECONOMISCHE RESULTATENREKENING 14

(...)

KASSTROOMOVERZICHT 15

(...)

MUTATIEOVERZICHT VAN DE NETTOACTIVA 16

(...)

TOELICHTINGEN BIJ DE FINANCIËLE STATEN 17

(...)

1. DE BELANGRIJKSTE GEHANTEERDE GRONDSLAGEN VOOR FINANCIËLE VERSLAGLEGGING 18

(...)

2. TOELICHTINGEN BIJ DE BALANS 35

(...)

3. TOELICHTINGEN BIJ DE ECONOMISCHE RESULTATENREKENING 62

(...)

4. TOELICHTINGEN BIJ HET KASSTROOMOVERZICHT 73

(...)

5. VOORWAARDELIJKE ACTIVA EN VERPLICHTINGEN EN ANDERE BEKENDMAKINGEN 74

(...)

6. FINANCIËLE CORRECTIES EN TERUGVORDERINGEN NA HET ONTDEKKEN VAN ONREGELMATIGHEDEN 84

(...)

7. FINANCIEEL RISICOBEHEER 102

(...)

8. INFORMATIEVERSCHAFFING OVER VERBONDEN PARTIJEN 112

(...)

9. GEBEURTENISSEN NA DE BALANSDATUM 114

(...)

10. GECONSOLIDEERDE ENTITEITEN 115

(...)

11. NIET-GECONSOLIDEERDE ENTITEITEN 116

(...)

DEEL II - GECONSOLIDEERDE VERSLAGEN OVER DE UITVOERING VAN DE BEGROTING VAN DE EUROPESE UNIE EN TOELICHTINGEN DAARBIJ 118

(...)

GECONSOLIDEERDE VERSLAGEN OVER DE UITVOERING VAN DE BEGROTING 119

(...)

TOELICHTINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE VERSLAGEN OVER DE UITVOERING VAN DE BEGROTING 140

1. BEGROTINGSBEGINSELEN, STRUCTUUR EN KREDIETEN 141

2. TOELICHTING BIJ DE VERSLAGEN OVER DE UITVOERING VAN DE BEGROTING 145

NOTA BIJ DE GECONSOLIDEERDE REKENINGEN

De geconsolideerde jaarrekening van de Europese Unie voor het jaar 2009 is opgesteld op grond van de inlichtingen die de instellingen en organen overeenkomstig artikel 129, lid 2, van het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Unie hebben verstrekt. Ik verklaar dat de jaarrekening is opgesteld overeenkomstig titel VII van dit Financieel Reglement en de in de bijlage bij de financiële staten beschreven boekhoudbeginselen, -regels en -methoden.

Ik heb van de rekenplichtigen van deze instellingen en organen, die voor de betrouwbaarheid instaan, alle inlichtingen verkregen die nodig zijn voor het opstellen van de jaarrekening die een beeld van de activa en de passiva van de Europese Unie en de uitvoering van de begroting geeft.

Ik verklaar dat ik op basis van deze inlichtingen en op basis van de controles die ik noodzakelijk achtte om de jaarrekening van de Europese Commissie te kunnen aftekenen, redelijke zekerheid heb dat de jaarrekening in alle materiële opzichten een getrouw beeld van de vermogenspositie van de Europese Unie geeft.

(getekend) Philippe Taverne Rekenplichtige van de Commissie

UITVOERING EN FINANCIËLE VERSLAGLEGGING VOOR DE EU-BEGROTING

1. OPSTELLING VAN DE JAARLIJKSE BEGROTING

De begroting van de Europese Unie (EU) financiert een hele reeks beleidslijnen en programma's in de hele EU. In overeenstemming met de prioriteiten die de lidstaten bepaald hebben, voert de Commissie specifieke programma's, activiteiten en projecten in het veld uit. Die kunnen variëren van steun aan educatieve projecten voor de mobiliteit van studenten en leraren, over projecten die bedoeld zijn om een betere werkomgeving voor werknemers in de EU te bevorderen tot een verbetering van de controle van de buitengrenzen.

Bijna 90 % van de EU-begroting gaat naar de financiering van dat beleid en die activiteiten van de EU waarover alle lidstaten het eens zijn. Het rechtstreekse verband tussen de jaarlijkse begroting en het EU-beleid wordt gegarandeerd via de activiteitsgestuurde begroting (activity based budgeting, afgekort ABB). De nomenclatuur van de activiteitsgestuurde begroting, die voor het eerst in de begroting 2004 werd ingevoerd, maakt het mogelijk om de beleidsterreinen van de Europese Unie duidelijk te identificeren, evenals de totale hoeveelheid middelen die aan elk van deze terreinen wordt toegewezen.

De beleidsterreinen zijn onderverdeeld in ongeveer 200 activiteiten, waarvan er meer dan 110 begrotingsonderdelen omvatten en dus als begrotingshoofdstukken in de begrotingsnomenclatuur zijn opgenomen. Bij de meeste van deze beleidsterreinen gaat het om operationele beleidsterreinen met activiteiten ten behoeve van derden, elk binnen hun eigen activiteitendomein. Andere beleidsterreinen zijn echter van horizontale aard en zorgen voor de goede werking van de Commissie, zoals „beleidscoördinatie en juridisch advies” en „begroting”. De activiteitenstructuur levert het gemeenschappelijke conceptuele kader om prioriteiten te stellen, te plannen, te begroten, te bewaken en te rapporteren, met als hoofddoel te komen tot een efficiëntere, zuinigere en doelmatigere aanwending van de middelen.

De interne procedure voor de goedkeuring van de ontwerpbegroting begint met de opstelling ervan door de Commissie, gevolgd door voorlegging aan de Raad, die dan noodzakelijk geachte wijzigingen kan aanbrengen. Daarna gaat de bijgewerkte begroting naar het Europees Parlement, dat wijzigingen kan voorstellen of de versie van dat ogenblik kan aanvaarden of weigeren. Zodra een akkoord bereikt is over alle wijzigingen en herzieningen (met inbegrip van, indien nodig, een geheel nieuw ontwerp dat wordt voorgesteld door de Commissie) wordt de begroting half december door het Parlement goedgekeurd. De vaststelling van de begroting wordt geconstateerd door de voorzitter van het Parlement en vervolgens kan de begroting worden uitgevoerd.

2. HOE WORDT DE EU GEFINANCIERD?

De EU beschikt over twee grote financieringscategorieën: ontvangsten uit eigen middelen en diverse ontvangsten.

2.1 Ontvangsten uit eigen middelen en vorderingen

De ontvangsten uit eigen middelen komen automatisch toe aan de EU om haar in staat te stellen haar begroting te financieren zonder dat hiervoor een later besluit van nationale autoriteiten nodig is. Het totale bedrag van de vereiste eigen middelen om de begroting te financieren wordt bepaald door de totale uitgaven min de overige ontvangsten. Het totale bedrag aan eigen middelen mag niet meer bedragen dan 1,24 % (1,23 % vanaf 2010) van het bruto nationaal inkomen (bni) van de EU. De eigen middelen kunnen worden ingedeeld in de volgende categorieën:

(1) De traditionele eigen middelen omvatten douanerechten en suikerheffingen. Deze eigen middelen zijn verschuldigd door marktdeelnemers en worden geïnd door de lidstaten in naam van de EU. Toch behouden de lidstaten 25 % als vergoeding voor hun inningskosten. Douanerechten worden geheven op de invoer van producten die uit derde landen komen, aan tarieven die gebaseerd zijn op het gemeenschappelijk douanetarief. Suikerheffingen worden door de suikerproducenten betaald om de uitvoerrestituties voor suiker te financieren. De traditionele eigen middelen zijn gewoonlijk goed voor circa 13 % van de totale ontvangsten uit eigen middelen.

(2) De eigen middelen gebaseerd op de belasting op de toegevoegde waarde (btw) worden geheven op basis van de btw-grondslagen van de lidstaten, die voor dit doel geharmoniseerd worden volgens de regels van de EU. Hetzelfde percentage wordt geheven op de geharmoniseerde grondslag van elke lidstaat. De btw-grondslag die in aanmerking dient te worden genomen, wordt echter afgetopt op 50 % van het bni van elke lidstaat. De btw-middelen zijn gewoonlijk goed voor ongeveer 12 % van de ontvangsten uit eigen middelen.

(3) De bni-middelen worden gebruikt om de ontvangsten en uitgaven van de begroting in evenwicht te brengen, d.w.z. om dat deel van de begroting te financieren dat niet gedekt wordt door andere bronnen van ontvangsten. Op het bni van elke lidstaat wordt hetzelfde percentage geheven, dat wordt vastgesteld volgens de regels van de EU. De bni-middelen zijn gewoonlijk goed voor ongeveer 75 % van de ontvangsten uit eigen middelen.

Met betrekking tot de betaling van deze bedragen, bevatten de afzonderlijke rekeningen traditionele eigen middelen die volgens artikel 6, lid 3, onder b), van Verordening (EG, Euratom) nr. 1150/2000 van de Raad zijn vastgesteld door de lidstaten, maar niet ter beschikking zijn gesteld van de EU, aangezien zij nog niet geïnd zijn of er geen zekerheid is gesteld of omdat zij betwist worden. Elke lidstaat dient bij de Commissie een kwartaaloverzicht in van deze specifieke boekhouding en vermeldt voor elke soort middelen:

– het saldo dat in het vorige kwartaal nog moest worden geïnd;

– de tijdens het betrokken kwartaal geïnde bedragen;

– rectificaties van de grondslag (rectificaties/annuleringen) tijdens het betrokken kwartaal;

– de geschrapte bedragen;

– het aan het eind van het betrokken kwartaal nog te innen saldo.

Wanneer de in de specifieke boekhouding opgenomen bedragen aan traditionele eigen middelen worden geïnd, moeten zij uiterlijk op de eerste werkdag na de 19e van de tweede maand die volgt op de maand waarin de rechten zijn geïnd, ter beschikking van de Commissie worden gesteld.

Wanneer werkelijke inning onwaarschijnlijk is, moeten de rechten in de specifieke boekhouding worden afgeschreven. Deze afschrijving is gebaseerd op ramingen van de lidstaten zelf overeenkomstig artikel 6, lid 4, onder b), van Verordening (EG, Euratom) nr. 1150/2000, dat luidt als volgt: „De lidstaten doen het laatste kwartaaloverzicht van elk begrotingsjaar vergezeld gaan van een raming van het totaalbedrag van de rechten die op 31 december van het betrokken begrotingsjaar in de specifieke boekhouding zijn opgenomen en waarvan de inning onzeker is.”

Op basis van de ramingen die de lidstaten hebben verstrekt, wordt de waarde van de post „vorderingen op de lidstaten” aan de actiefzijde van de balans verminderd. Dit betekent echter niet dat de Commissie afziet van een toekomstige inning van de betrokken bedragen. Ook als de inning onwaarschijnlijk of praktisch onmogelijk is, wil dat nog niet zeggen dat de bedragen als traditionele eigen middelen verloren gaan voor de EU begroting. Er is slechts sprake van oninbaarlijding wanneer de lidstaat aantoonbaar al het nodige heeft gedaan om het bedrag te innen. Lidstaten die dit niet kunnen aantonen, worden financieel aansprakelijk gesteld en moeten het bedrag krachtens artikel 17, lid 2, van Verordening (EG, Euratom) nr. 1150/2000 overmaken aan de EU begroting.

2.2 Diverse ontvangsten

De diverse ontvangsten als gevolg van de activiteiten van de Europese Unie bedragen normaal gezien minder dan 10 % van de totale ontvangsten. Het betreft hier bv. geldboeten in mededingingszaken en invorderingsopdrachten tegen particuliere en openbare debiteuren met betrekking tot het beheer van EU projecten. De betaling van geldboeten die door het Hof van Justitie aan de lidstaten zijn opgelegd omdat zij een bepaalde uitspraak niet naleven, vallen ook in deze categorie. De Commissie beheert jaarlijks honderdduizenden projecten en zij dient elk jaar ongeveer 13 000 invorderingsopdrachten op te stellen. Op elke schuld die niet betaald is op de vervaldatum, dient achterstandsrente te worden betaald. Wanneer schulden aan de EU van derden die geen lidstaten zijn, onbetaald blijven, zijn de besluiten van de Commissie (en de Raad) die de verplichting opleggen om te betalen, onmiddellijk afdwingbaar volgens de regels voor burgerlijke procedures die van kracht zijn in het grondgebied waar de gedwongen tenuitvoerlegging dient plaats te vinden. Tegen in gebreke blijvende debiteuren worden door de Juridische dienst met bijstand van externe advocatenkantoren procedures ingesteld om de schuld te innen.

3. HOE DE EU BEGROTING WORDT BEHEERD EN BESTEED

3.1 Primaire beleidsuitgaven

De beleidsuitgaven van de Europese Unie bestrijken de verschillende rubrieken van het financieel kader en nemen verschillende vormen aan, afhankelijk van de wijze waarop de financiële middelen worden uitgekeerd en beheerd. Overeenkomstig het Financieel Reglement maakt de Commissie voor de uitvoering van de algemene begroting gebruik van de volgende methoden:

Direct gecentraliseerd beheer: in dit geval valt de begrotingsuitvoering rechtstreeks onder de verantwoordelijkheid van de diensten van de Commissie.

Indirect gecentraliseerd beheer: in dit geval vertrouwt de Commissie taken tot uitvoering van de begroting toe aan organen van EU of nationaal recht, zoals de EU agentschappen van publiekrecht of met openbaredienstopdrachten.

Gedecentraliseerd beheer: in dit geval delegeert de Commissie bepaalde taken tot uitvoering van de begroting aan derde landen.

Gedeeld beheer: in het kader van deze beheersmethode worden bepaalde taken tot uitvoering van de begroting aan de lidstaten gedelegeerd. De meerderheid van de uitgaven valt onder de methode „gedeeld beheer”, wat inhoudt dat taken aan de lidstaten worden gedelegeerd, meer bepaald voor terreinen zoals de landbouwuitgaven en de structurele acties.

Gezamenlijk beheer: in het kader van deze methode vertrouwt de Commissie bepaalde taken tot uitvoering van de begroting toe aan een internationale organisatie.

3.2 De verschillende financiële actoren

Het College van leden van de Commissie neemt gezamenlijk de politieke verantwoordelijkheid, maar oefent in de praktijk zijn bevoegdheden om de begroting uit te voeren, niet zelf uit. Het delegeert deze taken elk jaar aan individuele ambtenaren die verantwoording dienen af te leggen aan het College en die onderworpen zijn aan het Financieel Reglement en het Statuut van de ambtenaren. De desbetreffende personeelsleden — meestal directeurs-generaal en diensthoofden — staan bekend als „gedelegeerde ordonnateurs”. Zij kunnen op hun beurt hun taken in verband met de uitvoering van de begroting aan „gesubdelegeerde ordonnateurs” delegeren.

De verantwoordelijkheid van de ordonnateurs omvat het hele beheersproces, vanaf de bepaling wat er moet worden gedaan om de beleidsdoelstellingen te realiseren die door de instelling vastgelegd zijn, tot het beheren van de activiteiten die gestart zijn, zowel vanuit operationeel als budgettair standpunt, met inbegrip van het ondertekenen van juridische verbintenissen, het bewaken van de resultaten, het verrichten van betalingen en, indien nodig, zelfs het innen van geld. De ordonnateurs moeten ook zorgen dat er evaluaties worden uitgevoerd om de haalbaarheid van hun voorstellen te analyseren (evaluatie vooraf) en om het succes en de rentabiliteit te meten van programma's die al lopen (tussentijdse evaluaties en evaluaties achteraf). De resultaten van deze evaluaties worden gebruikt om het besluitvormingsproces te helpen verbeteren en de transparantie, de controleerbaarheid en de kosteneffectiviteit van de interventie door de EU te verhogen.

Goed financieel beheer en verantwoordingsplicht worden binnen elk directoraat-generaal (DG) gewaarborgd door de controle van het beheer (in de handen van de ordonnateurs) te scheiden van de interne controle en de controle op het voldoen aan duidelijke normen voor interne controle (die geïnspireerd zijn door de internationale COSO-normen), controles vooraf en achteraf, onafhankelijke interne controles op basis van risicobeoordelingen en periodieke rapportering over de activiteiten aan de individuele leden van de Commissie.

De rekenplichtige voert de betalings- en invorderingsopdrachten uit die zijn opgesteld door de ordonnateurs en hij is verantwoordelijk voor het beheer van de kasmiddelen. Hij schrijft de boekhoudkundige principes en methodes voor, valideert de boekhoudsystemen, voert de boekhouding en stelt de jaarrekening van de instelling. Voorts moet de rekenplichtige de rekeningen ondertekenen en verklaren dat zij een getrouw beeld van de vermogenspositie van de instelling geven.

De interne controleur , die geen financiële actor in de strikte betekenis van het woord is, wordt aangesteld door een instelling of orgaan om de correcte werking van de systemen en procedures voor de uitvoering van de begroting te controleren en advies te geven in verband met problemen op het gebied van risicobeheersing. De interne controleur brengt onafhankelijke adviezen uit over de kwaliteit van de beheer- en controlesystemen en formuleert aanbevelingen ter verbetering van de beleidsprocedures en ter bevordering van een goed financieel beheer.

3.3 Verbintenis tot besteding van de EU-begroting

Zodra de begroting is goedgekeurd, stelt het DG Begroting via het boekhoudsysteem van de Commissie middelen ter beschikking van de verschillende diensten van de Commissie en de instellingen en andere organen conform hun beleidsverantwoordelijkheden via een systeem dat activiteitsgestuurde begroting heet. Zo wordt bv. het beheer van de begrotingsonderdelen die te maken hebben met het milieu door de Commissie gedelegeerd aan het hoofd — of de directeur-generaal — van het DG Milieu (die in deze context de gedelegeerde ordonnateur voor de desbetreffende begrotingsonderdelen wordt genoemd).

Voordat een juridische verbintenis met een derde kan worden aangegaan (bv. een contract of een subsidieovereenkomst), moet er in de jaarlijkse begroting een begrotingsonderdeel zijn dat de betrokken activiteit toestaat. Er moeten ook voldoende middelen in het desbetreffende begrotingsonderdeel staan om de uitgaven te dekken. Wanneer aan deze voorwaarden is voldaan, moeten de nodige middelen in de begroting gereserveerd worden met behulp van een begrotingsvastlegging in het boekhoudsysteem.

Er kan geen geld worden uitgegeven van de EU begroting vooraleer de Commissie of een ander orgaan van de EU en de mogelijke ontvanger van geld van de EU een schriftelijke juridische verbintenis hebben gesloten. Onder het direct gecentraliseerd beheer neemt deze juridische verbintenis de vorm aan van een contract met een contractant of een subsidieovereenkomst met een begunstigde.

Zodra de begrotingsvastlegging is goedgekeurd, wordt zij in het boekhoudsysteem van de begroting geregistreerd en worden de kredieten dienovereenkomstig gebruikt. Dit heeft echter geen invloed op de algemene boekhouding (of het grootboek), aangezien er nog geen kosten zijn gemaakt. Het boekhoudsysteem van de Europese Unie bestaat namelijk uit twee afzonderlijke, maar gekoppelde elementen:

(a) de begrotingsboekhouding, die het mogelijk maakt om de uitvoering van de begroting in detail te volgen, alsmede

(b) de algemene boekhouding, die gebruikt wordt om de balans en de economische resultatenrekening op te stellen.

3.4 Het verrichten van een betaling

3.4.1 Algemene regels

Er kan geen enkele betaling verricht worden tenzij er een begrotingsvastlegging is goedgekeurd door de ordonnateur die de betrokken verrichting behandelt.

Zodra de betaling is goedgekeurd in het boekhoudsysteem, is de volgende stap dat de overschrijving naar de rekening van de begunstigde wordt uitgevoerd.

De Commissie verricht per jaar meer dan 1,7 miljoen betalingen. De Commissie neemt deel aan SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

3.4.2 Voorfinanciering, kostendeclaraties en subsidiabiliteit van uitgaven

Voorfinanciering heeft ten doel de begunstigde te voorzien van een kasvoorschot, dus van contante middelen. De voorfinanciering kan worden opgesplitst in een aantal betalingen in de loop van een in de specifieke voorfinancieringsovereenkomst vastgestelde periode. Het voorschot moet worden gebruikt voor het doel waarvoor het in de overeenkomst vastgestelde periode werd verstrekt, of worden terugbetaald. Indien de begunstigde geen subsidiabele uitgaven doet, moet hij de voorfinanciering terugbetalen aan de Europese Unie. Voorfinancieringsbetalingen zijn dus geen definitieve uitgaven zolang niet aan de desbetreffende contractuele voorwaarden is voldaan, en worden daarom in de EU balans als activa opgenomen wanneer de eerste betaling is verricht. Het bedrag van dit actief wordt (geheel of gedeeltelijk) verminderd wanneer subsidiabele uitgaven worden goedgekeurd of wanneer bedragen worden terugbetaald.

De voorfinanciering wordt gewaardeerd tegen haar geraamde realiseerbare waarde, waarbij rekening wordt gehouden met eventuele garanties in verband met de voorfinanciering. Indien verwacht wordt dat de voorfinanciering niet kan worden teruggevorderd, wordt zij als kosten opgenomen in de economische resultatenrekening en wordt er in de balans een waardevermindering van de voorfinanciering geboekt. Over voorfinancieringen wordt doorgaans rente verkregen (belangrijke uitzonderingen zijn onder meer bedragen die aan lidstaten of als pretoetredingssteun werden betaald).

Enige tijd na de betaling van de voorfinanciering zal het desbetreffende EU orgaan een kostendeclaratie ontvangen, waarin wordt gerechtvaardigd hoe het bedrag van de voorfinanciering door de begunstigde besteed werd conform het contract. De frequentie waarmee deze kostendeclaraties in de loop van het jaar worden toegezonden, hangt af van het soort actie dat wordt gesubsidieerd en de contractuele voorwaarden. De kostendeclaraties worden niet noodzakelijkerwijs aan het einde van het jaar toegezonden.

De subsidiabiliteitscriteria zijn vastgelegd in het basisbesluit, in de oproep tot het indienen van voorstellen, in andere informatiedocumenten voor de begunstigde van de subsidie en/of in de contractuele bepalingen van de subsidieovereenkomst. Na controle worden de subsidiabele uitgaven ten laste genomen en de begunstigde wordt in kennis gesteld van niet-subsidiabele bedragen. „Subsidiabiliteit te controleren” staat derhalve voor kostendeclaraties waarvan de subsidiabiliteit nog niet gecontroleerd is en waarbij de gebeurtenis die aanleiding geeft tot de uitgaven, zich nog niet heeft voorgedaan.

3.4.3 Boekhoudkundige verwerking op het jaareinde (afsluiting)

Aan het einde van het jaar uitstaande voorfinancieringen worden gewaardeerd tegen het oorspronkelijk uitbetaalde bedrag minus: terugbetaalde bedragen, afgewikkelde subsidiabele bedragen, geraamde subsidiabele bedragen die aan het einde van het jaar nog niet zijn afgewikkeld en waardeverminderingen.

Aan het einde van het jaar nog niet ontvangen kostendeclaraties worden in aanmerking genomen voor de afsluitingsprocedures aan het einde van het begrotingsjaar. In het bijzonder dient een raming te worden gemaakt van de subsidiabele uitgaven die door begunstigden van middelen van de EU zijn gedaan, maar nog niet bij de EU zijn gedeclareerd. Er worden afhankelijk van het type activiteit en de beschikbare informatie verschillende methoden gebruikt om tot de beste raming van de betrokken bedragen te komen. Bij deze afsluitboekingen zijn de geraamde subsidiabele bedragen als overlopende posten geboekt, terwijl de geraamde niet-subsidiabele bedragen overblijven op „subsidiabiliteit te controleren”. Deze bedragen worden getoond onder de vlottende passiva, teneinde de activa en passiva niet te overschatten.

3.5 Terugvordering na vaststelling van fouten

Op grond van het Financieel Reglement en andere geldende wetgeving, voornamelijk die op het gebied van landbouw en het cohesiebeleid, kunnen alle uitgaven worden gecontroleerd, ook al is het jaren geleden dat deze zijn gedaan. Als er fouten worden vastgesteld, wordt er overgegaan tot terugvordering of financiële correcties. Het vaststellen en het corrigeren van fouten vormen de laatste fase van de controlesystemen en zijn van wezenlijk belang om goed financieel beheer aan te tonen.

De subsidiabiliteit van uitgaven die ten laste komen van de begroting wordt gecontroleerd door de desbetreffende diensten van de EU of, in het geval van gedeeld beheer, door de lidstaten, aan de hand van de bewijsstukken die in de toepasselijke regels of in de voorwaarden van de betrokken subsidie zijn opgelegd. Teneinde de verhouding tussen de kosten en de baten van controlesystemen te optimaliseren, zijn de controles van de bewijsstukken bij verzoeken om saldobetaling doorgaans grondiger dan de controles van de bewijsstukken bij verzoeken om tussentijdse betaling. Bij de controles van de bewijsstukken bij verzoeken om saldobetaling kunnen dus fouten in de tussentijdse betalingen worden vastgesteld, die worden gecorrigeerd door de saldobetaling aan te passen. Voorts heeft de EU en/of de lidstaat het recht de juistheid van de bewijsstukken te verifiëren door tijdens of na (achteraf) de tenuitvoerlegging van de gefinancierde maatregel ter plaatse bij de aanvrager controles te verrichten. De geldende wetgeving voorziet in diverse procedures voor de behandeling van fouten die door de Commissie en door de lidstaten worden vastgesteld. Nadere informatie daarover kan worden gevonden in toelichting 6 .

4. JAARRAPPORTAGE

4.1 Jaarrekening

De rekenplichtige van de Commissie heeft de verantwoordelijkheid om de jaarrekening op te stellen en te zorgen dat zij een getrouw beeld geeft van de vermogenspositie van de EU. De jaarrekening bestaat uit de financiële staten en de verslagen over de uitvoering van de begroting. Zij wordt goedgekeurd door de Commissie en wordt ter controle aan de Rekenkamer voorgelegd en ten slotte ter kwijting aan de Raad en het Parlement.

4.2 Jaarlijkse activiteitenverslagen

Elke ordonnateur dient een jaarlijks activiteitenverslag op te stellen over de activiteiten onder zijn verantwoordelijkheid. In dit jaarlijkse activiteitenverslag brengt hij verslag uit over de beleidsresultaten en getuigt hij van redelijke zekerheid over het feit dat de middelen die zijn toegekend voor de activiteiten die in zijn verslag zijn beschreven, voor hun doel zijn aangewend overeenkomstig de beginselen van goed financieel beheer, en dat de ingestelde controleprocedures de nodige garanties bieden voor de wettigheid en regelmatigheid van de onderliggende verrichtingen.

5. AUDIT EN KWIJTING

5.1 Controle

De jaarrekening en het beheer van de middelen van de EU staan onder toezicht van haar externe controleur, de Europese Rekenkamer, die een jaarverslag opstelt voor de Raad en het Europees Parlement. De belangrijkste taak van de Rekenkamer is een externe, onafhankelijke controle te verrichten van de jaarrekening van de Europese Unie. Als onderdeel van haar activiteiten publiceert de Rekenkamer onder meer:

(1) een jaarverslag over de activiteiten die gefinancierd zijn uit de algemene begroting, met gedetailleerde opmerkingen bij de jaarrekening en de onderliggende verrichtingen;

(2) een oordeel, dat gebaseerd is op haar controles en in het jaarverslag gegeven wordt in de vorm van een betrouwbaarheidsverklaring over i) de betrouwbaarheid van de rekening en ii) de wettigheid en regelmatigheid van de onderliggende verrichtingen voor wat betreft de ontvangsten die geïnd zijn van belastbare personen en de betalingen aan eindbegunstigden;

(3) bijzondere verslagen over de resultaten van controles van specifieke managementdomeinen.

De Rekenkamer heeft recht op toegang tot alle documenten die zij nodig heeft tijdens haar controle. De Rekenkamer voert een controle uit over alle domeinen van de activiteiten van de EU, tot en met het onderzoek van de wettigheid en regelmatigheid van afzonderlijke verrichtingen en betalingen. Zij voert ook een controle uit van de jaarrekening zelf, inspecteert indien nodig de afzonderlijke balans en de economische resultatenrekening, evenals de algemene presentatie van de financiële staten. Zo kan de Rekenkamer haar oordeel niet alleen baseren op de voorgestelde cijfers, maar ook op het systeem en de ingestelde controles.

5.2 Kwijting

De eindcontrole is de kwijting van de begroting voor een bepaald begrotingsjaar. Het Europees Parlement is de met kwijting belaste autoriteit binnen de EU. Dit betekent dat na de controle en de voltooiing van de jaarrekening de Raad een aanbeveling dient te doen en het Parlement daarna dient te besluiten of het kwijting verleent aan de Commissie en andere organen van de EU voor de uitvoering van de EU begroting van het vorige begrotingsjaar. Dit besluit is gebaseerd op een controle van de rekeningen, het jaarverslag van de Rekenkamer (dat een officiële betrouwbaarheidsverklaring bevat) en de antwoorden van de Commissie, alsook op de antwoorden van de Commissie op aanvullende vragen en verzoeken om meer informatie.

De kwijting vormt het politieke aspect van de externe controle van de uitvoering van de begroting. Het is het besluit waarmee het Europees Parlement op aanbeveling van de Raad, de Commissie „ontslaat” van haar verantwoordelijkheid voor het beheer van een bepaalde begroting door aan te geven dat die begroting ophoudt te bestaan. Deze kwijtingsprocedure kan een van de volgende drie resultaten opleveren: het verlenen of het uitstellen van de kwijting. Wanneer het Parlement kwijting verleent, kan het opmerkingen maken over aangelegenheden die het belangrijk acht, waarbij het vaak maatregelen aanbeveelt die de Commissie terzake dient te nemen. De Commissie beschrijft de genomen maatregelen in een follow-upverslag en een actieplan, dat zij zowel aan het Parlement als aan de Raad toezendt.

DEEL I - GECONSOLIDEERDE FINANCIËLE STATEN VAN DE EUROPESE UNIE EN TOELICHTINGEN DAARBIJ

Balans

Economische resultatenrekening

Kasstroomoverzicht

Mutatieoverzicht van de nettoactiva

Toelichtingen bij de financiële staten

BALANS

||||miljoen EUR|

|Toelichting|31.12.2009|31.12.2008|

|NIET-VLOTTENDE ACTIVA:||||

|Immateriële activa|2.1|72|56|

|Vaste bedrijfsmiddelen|2.2|4 859|4 881|

|Langlopende investeringen|2.3|2 379|2 078|

|Leningen|2.4|10 764|3 565|

|Voorfinancieringen op lange termijn|2.5|39 750|29 023|

|Vorderingen op lange termijn|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|VLOTTENDE ACTIVA:||||

|Voorraden|2.7|77|85|

|Kortlopende investeringen|2.8|1 791|1 553|

|Voorfinancieringen op korte termijn|2.9|9 077|10 262|

|Vorderingen op korte termijn|2.10|8 663|11 920|

|Geldmiddelen en kasequivalenten |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|TOTAAL ACTIVA||100 859|87 192|

|||||

|NIET-VLOTTENDE PASSIVA:||||

|Personeelsbeloningen|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Voorzieningen op lange termijn|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Financiële verplichtingen op lange termijn|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Overige verplichtingen op lange termijn|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|VLOTTENDE PASSIVA:||||

|Voorzieningen op korte termijn|2.16|(213)|(348)|

|Financiële verplichtingen op korte termijn|2.17|(40)|(119)|

|Crediteuren|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|TOTAAL PASSIVA||(145 585)|(134 616)|

|||||

|NETTOACTIVA||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Reserve|2.19|3 323|3 115|

|Bij de lidstaten op te vragen bedragen:|2.20|||

|Personeelsbeloningen*||(37 242)|(37 556)|

|Overige bedragen**||(10 807)|(12 983)|

|NETTOACTIVA||(44 726)|(47 424)|

* Overeenkomstig artikel 83 van het Statuut [Verordening (EEG, Euratom, EGKS) nr. 259/68 van de Raad van 29 februari 1968, gewijzigd] waarborgen de lidstaten gezamenlijk de uitbetaling van de pensioenen.

** Het Europees Parlement heeft op 17 december 2009 een begroting goedgekeurd waarin is bepaald dat de verplichtingen op korte termijn van de EU worden betaald uit eigen middelen die in 2010 bij de lidstaten worden geïnd of opgevraagd.

ECONOMISCHE RESULTATENREKENING

||||

||miljoen EUR|

|Toelichting|2009|2008|

BELEIDSONTVANGSTEN||||

Ontvangsten uit eigen middelen en bijdragen|3.1|110 537|112 713|

Overige beleidsontvangsten|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

BELEIDSUITGAVEN||||

Administratieve uitgaven|3.3|(8 133)|(7 720)|

Beleidsuitgaven|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

OVERSCHOT BELEIDSACTIVITEITEN||5 002|17 510|

||||

Financiële ontvangsten|3.5|835|698|

Financiële uitgaven|3.6|(594)|(467)|

Mutatie in de verplichting personeelsbeloningen|2.12|(683)|(5 009)|

Aandeel in het nettotekort van geassocieerde deelnemingen en gemeenschappelijke ondernemingen|3.7|(103)|(46)|

||||

ECONOMISCH RESULTAAT VAN HET JAAR||4 457|12 686|

KASSTROOMOVERZICHT

||||

||miljoen EUR|

|Toelichting|2009|2008 *|

||||

Economisch resultaat voor het jaar||4 457|12 686|

||||

Beleidsactiviteiten|4.2|||

Afschrijving||22|19|

Waardevermindering||447|302|

(Terugboeking van) waardeverminderingen op investeringen||(16)|3|

(Toename)/afname leningen||(7 199)|(1 759)|

(Toename)/afname voorfinancieringen op lange termijn||(10 727)|(15 008)|

(Toename)/afname vorderingen op lange termijn||(10)|82|

(Toename)/afname voorraden||8|3|

(Toename)/afname voorfinancieringen op korte termijn||1 185|10 321|

(Toename)/afname vorderingen op korte termijn||3 257|131|

Toename/(afname) voorzieningen op lange termijn||128|262|

Toename/(afname) financiële verplichtingen op lange termijn||7 210|1 775|

Toename/(afname) overige verplichtingen op lange termijn||(48)|237|

Toename/(afname) voorzieningen op korte termijn||(135)|(21)|

Toename/(afname) financiële verplichtingen op korte termijn||(79)|(16)|

Toename/(afname) crediteuren||4 207|(5 703)|

Begrotingsoverschot van vorig jaar opgevoerd als non-cash ontvangsten||(1 796)|(1 529)|

Overige non-cash mutaties||37|37|

||||

Toename/(afname) verplichting personeelsbeloningen||(314)|4 076|

||||

Investeringsactiviteiten|4.3|||

(Toename)/afname immateriële activa en vaste bedrijfsmiddelen||(463)|(689)|

(Toename)/afname langlopende investeringen||(284)|(108)|

(Toename)/afname kortlopende investeringen||(239)|(133)|

||||

NETTOKASSTROOM||(352)|4 968|

||||

Nettotoename van geldmiddelen en kasequivalenten||(352)|4 968|

Geldmiddelen en kasequivalenten bij het begin van het jaar|2.11|23 724|18 756|

Geldmiddelen en kasequivalenten aan het einde van het jaar|2.11|23 372|23 724|

* De jaarrekening 2008 omvatte de geldmiddelen van het Garantiefonds als geldmiddelen en niet als investeringen.

MUTATIEOVERZICHT VAN DE NETTOACTIVA

||||||miljoen EUR|

|Reserves (A)|Bij de lidstaten op te vragen bedragen (B)|Nettoactiva = (A)+(B)|

|Reëlewaardereserve|Overige reserves|Gecumuleerd overschot/(tekort)|Economisch resultaat van het begrotingsjaar||

BALANS OP 31 DECEMBER 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Mutatie in reserve Garantiefonds||158|(158)||0|

Mutaties reële waarde|34||||34|

Overige||113|(108)||5|

Toewijzing economisch resultaat 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Begrotingsresultaat 2007 gecrediteerd aan de lidstaten|||(1 529)||(1 529)|

Economisch resultaat voor het jaar||||12 686|12 686|

BALANS OP 31 DECEMBER 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Mutatie in reserve Garantiefonds||196|(196)||0|

Mutaties reële waarde|28||||28|

Overige||(1)|10||9|

Toewijzing economisch resultaat 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Begrotingsresultaat 2008 gecrediteerd aan de lidstaten|||(1 796)||(1 796)|

Economisch resultaat voor het jaar||||4 457|4 457|

BALANS OP 31 DECEMBER 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

TOELICHTINGEN BIJ DE FINANCIËLE STATEN

1. DE BELANGRIJKSTE GEHANTEERDE GRONDSLAGEN VOOR FINANCIËLE VERSLAGLEGGING

1.1 RECHTSGRONDSLAG EN BOEKHOUDREGELS

De geconsolideerde rekening van de Europese Unie betreft de rekening van de Europese Unie, de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie en de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (in liquidatie). De boekhouding wordt gevoerd overeenkomstig de bepalingen van Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad van 25 juni 2002 houdende het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Unie (PB L 248 van 16.9.2002) en Verordening (EG, Euratom) nr. 2342/2002 van de Commissie van 23 december 2002 tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften van dit Financieel Reglement.

Overeenkomstig artikel 133 van het Financieel Reglement heeft de Europese Unie haar geconsolideerde financiële staten 2009 voorbereid op grond van boekhoudregels op transactiebasis die zijn afgeleid van de internationaal aanvaarde boekhoudnormen voor de overheidssector (International Public Sector Accounting Standards of IPSAS) of bij gebreke de internationale standaarden voor financiële verslaglegging (International Financial Reporting Standards of IFRS). De door de rekenplichtige van de Commissie vastgestelde boekhoudregels worden toegepast in alle instellingen en EU organen die binnen het consolidatiebereik vallen en moeten uitgroeien tot een uniform kader voor het opstellen en presenteren van de rekeningen om tot een geharmoniseerde financiële verslaglegging en consolidatie te komen. Deze rekeningen worden per kalenderjaar en in euro gevoerd.

1.2 BOEKHOUDBEGINSELEN

De financiële staten zijn bedoeld om een breed scala van gebruikers nuttige informatie te verschaffen over de vermogenspositie, de resultaten en de kasstromen van een bepaalde organisatie. Voor de EU als een organisatie in de openbare sector moeten deze staten meer in het bijzonder informatie verschaffen die nuttig is voor de besluitvorming en getuigen van de controleerbaarheid van de organisatie met betrekking tot de middelen die aan haar zijn toevertrouwd. Het spreekt voor zich dat dit document in deze geest is opgesteld. Artikel 124 van het Financieel Reglement vermeldt de boekhoudbeginselen aan de hand waarvan de financiële staten moeten worden opgemaakt:

– continuïteit van de activiteiten;

– voorzichtigheid;

– bestendigheid van de boekhoudmethoden;

– vergelijkbaarheid van de informatie;

– relatief belang;

– niet-compensatie;

– voorrang van werkelijkheid boven schijn;

– op transactiebasis.

Bij de voorbereiding van de geconsolideerde financiële staten overeenkomstig bovengenoemde regels en beginselen moet het management ramingen maken die van invloed zijn op de bedragen die worden opgegeven voor bepaalde posten in de geconsolideerde balans en in de geconsolideerde economische resultatenrekening, alsook de daarmee samenhangende bekendmakingen van voorwaardelijke activa en passiva.

1.3 CONSOLIDATIE

Implicaties van het Verdrag van Lissabon

Na de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon op 1 december 2009 wordt de jaarrekening nu „jaarrekening van de Europese Unie” genoemd. Deze wijziging heeft geen implicaties voor het consolidatiebereik. De agentschappen die onder de vroegere tweede pijler van de EU zijn opgericht, voldoen niet aan de consolidatiecriteria. Ook de Europese Centrale Bank (ECB) voldoet daaraan niet, ook al wordt zij in het Verdrag van Lissabon als een Europese instelling beschouwd. Net als de vorige jaren blijven deze entiteiten dus buiten het consolidatiebereik.. Met betrekking tot de agentschappen van de vroegere derde pijler van de Europese Unie is het zo dat twee daarvan, die een subsidie uit de algemene begroting van de Europese Unie ontvangen, net als de vorige jaren geconsolideerd zijn (zie ook toelichting 10 ). Het overblijvende agentschap onder deze pijler, Europol, zal vanaf 2010 een EU orgaan worden.

Consolidatiebereik

De geconsolideerde financiële staten van de EU omvatten alle betekenisvolle entiteiten waarover zeggenschap wordt uitgeoefend (instellingen en agentschappen), geassocieerde deelnemingen en gemeenschappelijke ondernemingen, zijnde 40 entiteiten waarover zeggenschap wordt uitgeoefend, drie geassocieerde deelnemingen en vier gemeenschappelijke ondernemingen. De volledige lijst van geconsolideerde entiteiten is te vinden in toelichting 10 . In vergelijking met 2008 is het consolidatiebereik uitgebreid met twee uitvoerende agentschappen, twee geassocieerde deelnemingen en één gemeenschappelijke onderneming, terwijl één agentschap op 31 december 2008 in liquidatie is gesteld. De invloed van deze toevoegingen op de geconsolideerde financiële staten is niet materieel.

Entiteiten waarover zeggenschap wordt uitgeoefend

Het besluit een entiteit in het consolidatiebereik op te nemen, is gebaseerd op het concept „zeggenschap”. Entiteiten waarover zeggenschap wordt uitgeoefend, zijn entiteiten waarin de Europese Unie direct of indirect de macht hebben om het financiële en operationele beleid te sturen teneinde voordelen uit hun activiteiten te verwerven. Deze macht moet actueel uitoefenbaar zijn. Entiteiten waarover zeggenschap wordt uitgeoefend, zijn volledig geconsolideerd. De consolidatie begint op de eerste datum waarop de zeggenschap bestaat, en eindigt wanneer die zeggenschap niet langer bestaat.

De meest gebruikelijke indicatoren van zeggenschap binnen de Europese Unie zijn de volgende: oprichting bij de oprichtingsverdragen of afgeleide wetgeving, financiering uit de algemene begroting, het bestaan van stemrechten in de bestuursorganen, controle door de Europese Rekenkamer en kwijting door het Europees Parlement. Het is duidelijk dat op het niveau van de entiteit moet worden nagegaan of één of alle van de bovengenoemde criteria voldoende zijn om tot zeggenschap te leiden.

Vanuit deze optiek worden de EU instellingen (met uitzondering van de ECB) en agentschappen (met uitsluiting van de agentschappen van de vroegere tweede pijler en Europol) geacht onder de uitsluitende zeggenschap van de EU te staan. Daarom worden zij in het consolidatiebereik opgenomen. Voorts wordt ook de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) in liquidatie beschouwd als een entiteit waarover zeggenschap wordt uitgeoefend.

Alle verrichtingen en posities tussen entiteiten waarover door de EU zeggenschap wordt uitgeoefend, zijn buiten beschouwing gelaten. Niet gerealiseerde baten en verliezen op verrichtingen tussen entiteiten zijn niet materieel en zijn daarom niet buiten beschouwing gelaten.

Geassocieerde deelnemingen

Geassocieerde deelnemingen zijn alle entiteiten waarover de Europese Unie geen zeggenschap heeft, doch waarin zij direct of indirect betekenisvolle invloed uitoefent op financiële en operationele beleidsbeslissingen. Er wordt aangenomen dat er sprake is van betekenisvolle invloed wanneer de Europese Commissie direct of indirect 20 % of meer van de stemrechten bezit.

Participaties in geassocieerde deelnemingen worden geboekt volgens de vermogensmutatiemethode, de eerste maal tegen kostprijs. Het aandeel van de Europese Unie in de resultaten van haar geassocieerde deelnemingen wordt opgenomen in de economische resultatenrekening van de EU en haar aandeel in mutaties van de reserves in de reserves van de EU. De boekwaarde van de geassocieerde deelneming in de rekening van de EU op balansdatum wordt bepaald door de oorspronkelijke kostprijs plus alle mutaties (verdere bijdragen, aandeel in de resultaten en mutaties van de reserves, waardeverminderingen en dividenden). Uitkeringen die van een geassocieerde deelneming worden ontvangen, verlagen de boekwaarde van het actief. Niet gerealiseerde baten en verliezen op verrichtingen tussen de Europese Unie en haar geassocieerde deelnemingen zijn niet materieel en zijn daarom niet buiten beschouwing gelaten.

De boekhoudregels van de geassocieerde deelnemingen kunnen met betrekking tot gelijksoortige verrichtingen en gebeurtenissen onder gelijke omstandigheden verschillen van die van de Europese Unie. De Europese Unie streeft er bij participaties van 20 % of meer in een durfkapitaalfonds niet naar om betekenisvolle invloed uit te oefenen. Dergelijke fondsen worden daarom als voor verkoop beschikbare financiële instrumenten behandeld en de vermogensmutatiemethode wordt hier niet toegepast.

Gemeenschappelijke ondernemingen

Een gemeenschappelijke onderneming is een contractuele afspraak waarbij de Europese Unie en één of meer partijen (de ondernemers) een economische activiteit aangaan waarover zij gezamenlijke zeggenschap hebben. Gezamenlijke zeggenschap is het contractueel afgesproken delen van de directe of indirecte zeggenschap over een activiteit met dienstenpotentieel.

Participaties in gemeenschappelijke ondernemingen worden geboekt volgens de vermogensmutatiemethode, de eerste maal tegen kostprijs. Het belang van de Europese Unie in de resultaten van haar onder gezamenlijke zeggenschap staande entiteiten wordt opgenomen in de economische resultatenrekening van de EU en haar aandeel in mutaties van de reserves in de reserves van de EU. De boekwaarde van de gemeenschappelijke onderneming in de rekening van de EU op balansdatum wordt bepaald door de oorspronkelijke kostprijs plus alle mutaties (verdere bijdragen, aandeel in de resultaten en mutaties van de reserves, waardeverminderingen en dividenden).

Niet gerealiseerde baten en verliezen op verrichtingen tussen de Europese Unie en haar onder gezamenlijke zeggenschap staande entiteit zijn niet materieel en zijn daarom niet buiten beschouwing gelaten. De boekhoudregels van de gemeenschappelijke ondernemingen kunnen met betrekking tot gelijksoortige verrichtingen en gebeurtenissen onder gelijke omstandigheden verschillen van die van de Europese Unie.

Niet geconsolideerde entiteiten waarvan de Commissie de middelen beheert

De middelen van het gemeenschappelijk stelsel van ziektekostenverzekering voor personeelsleden van de Europese Unie, het Europees Ontwikkelingsfonds en het Garantiefonds voor deelnemers worden namens hen door de Commissie beheerd. Omdat deze entiteiten echter niet onder zeggenschap van de Europese Unie staan, worden zij niet in haar jaarrekening geconsolideerd. Zie toelichting 11 voor nadere informatie over de betrokken bedragen.

1.4 BASIS VOOR DE VOORBEREIDING

1.4.1 Munteenheid en omrekeningsbeginselen

Functionele en rapportagemunteenheid

De financiële staten worden opgemaakt in miljoen euro, aangezien de euro de functionele en rapporteringsvaluta van de Europese Unie is.

Verrichtingen en saldi

Verrichtingen in vreemde valuta worden omgerekend in euro tegen de op de transactiedatum geldende wisselkoers. Wisselkoersbaten en verliezen die voortvloeien uit de afwikkeling van verrichtingen in vreemde valuta's en uit de omrekening aan het einde van het jaar van in vreemde valuta's luidende monetaire activa en passiva worden in de economische resultatenrekening opgenomen.

Voor de volgende rubrieken gelden aparte omrekeningsmethoden:

– de vaste bedrijfsmiddelen en de immateriële activa, die hun waarde in euro behouden tegen de bij de aankoop geldende koers; alsmede

– de voorfinancieringen in het kader van het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF), die worden omgerekend volgens de koers van de tiende van de maand die volgt op de maand waarin zij zijn toegekend.

De saldi aan het einde van het jaar van in vreemde valuta's luidende monetaire activa en passiva worden omgerekend in euro tegen de op 31 december geldende wisselkoersen:

Wisselkoersen met de euro|

Valuta|31.12.2009|31.12.2008|Valuta|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1,9558|1,9558|LTL|3,4528|3,4528|

CZK|26,4730|26,8750|PLN|4,1045|4,1535|

DKK|7,4418|7,4506|RON|4,2363|4,0225|

EEK|15,6466|15,6466|SEK|10,2520|10,8700|

GBP|0,8881|0,9525|CHF|1,4836|1,4850|

HUF|270,4200|266,7000|JPY|133,1600|126,1400|

LVL|0,7093|0,7083|USD|1,4406|1,3917|

Veranderingen in de reële waarde van monetaire, in vreemde valuta's luidende effecten die als beschikbaar voor verkoop staan aangemerkt en die verband houden met een onderscheid gemaakt in omrekeningsverschillen, worden opgenomen in de economische resultatenrekening. Omrekeningsverschillen betreffende niet-monetaire financiële activa en verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening, worden opgenomen in de economische resultatenrekening. Omrekeningsverschillen betreffende niet monetaire financiële activa die staan aangemerkt als beschikbaar voor verkoop, worden opgenomen in de reëlewaardereserve.

1.4.2 Gebruik van ramingen

Overeenkomstig de IPSAS en algemeen aanvaarde boekhoudbeginselen bevatten de financiële staten onvermijdelijk bedragen die steunen op ramingen en veronderstellingen die op basis van de meest betrouwbare beschikbare informatie door het management zijn gedaan. Belangrijke ramingen betreffen onder andere, maar niet uitsluitend de bedragen voor verplichtingen inzake personeelsbeloningen, voorzieningen, financiële risico's verbonden aan voorraden en vorderingen, toegerekende baten en lasten, voorwaardelijke activa en verplichtingen en waardeverminderingen van immateriële activa en vaste bedrijfsmiddelen. De werkelijke bedragen kunnen van deze ramingen afwijken. Wijzigingen in ramingen worden weergegeven in de periode waarin zij bekend worden.

1.5 BALANS

1.5.1 Immateriële activa

Aangekochte licenties voor computersoftware worden geboekt tegen historische kostprijs verminderd met de gecumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingsverliezen. De activa worden lineair afgeschreven over hun geraamde nuttige levensduur, die vier jaar bedraagt. Intern geproduceerde immateriële activa worden thans in de economische resultatenrekening onder de uitgaven opgenomen. De kosten voor ontwikkeling of onderhoud van computersoftware worden als uitgaven geboekt wanneer zij worden gedaan, evenals de kosten voor wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling.

1.5.2 Vaste bedrijfsmiddelen

Alle vaste bedrijfsmiddelen worden geboekt tegen historische kostprijs verminderd met afschrijvingen en waardeverminderingen. De historische kostprijs omvat uitgaven die direct aan de aanschaf of de bouw van het actief kunnen worden toegerekend.

De daarna gemaakte kosten worden, naargelang het geval, slechts in de boekwaarde van het actief opgenomen of als afzonderlijk actief geboekt wanneer het waarschijnlijk is dat de daaruit in de toekomst voortkomende economische baten of het daaruit voortkomende dienstenpotentieel aan de Europese Unie zullen toevloeien en de kosten op betrouwbare wijze kunnen worden gemeten. De herstel- en onderhoudskosten worden in de economische resultatenrekening geboekt tijdens de begrotingsperiode waarin zij zich voordoen. Aangezien de Europese Unie geen geld leent om de aankoop van vaste bedrijfsmiddelen te financieren, gaan dergelijke aankopen niet gepaard met leenkosten.

Op terreinen en kunstwerken worden geen afschrijvingen toegepast, aangezien men ervan uitgaat dat zij een onbeperkte levensduur hebben. Activa in aanbouw worden niet afgeschreven, aangezien deze activa nog niet beschikbaar zijn voor gebruik. De afschrijvingen op andere activa worden voor de toerekening van de kosten aan de restwaarde over de geraamde levensduur als volgt berekend volgens de lineaire methode:

Afschrijvingspercentages

Type actief|Lineair afschrijvingspercentage|

Gebouwen|4 %|

Installaties, machines en werktuigen|10 % tot 25%|

Meubelen|10 % tot 25 %|

Vast materieel|10 % tot 33 %|

Voertuigen|25 %|

Computerhardware|25 %|

Overige materiële activa|10 % tot 33 %|

Baten en verliezen van vervreemdingen worden bepaald door de opbrengsten verminderd met de verkoopkosten te vergelijken met de boekwaarde van het verkochte actief. Zij worden in de economische resultatenrekening opgenomen.

Leases .

Leases van materiële activa waarbij de Europese Unie in wezen alle aan eigendom verbonden risico's en voordelen heeft, worden ingedeeld als financiële leases. Financiële leases worden gekapitaliseerd bij het begin van de leaseovereenkomst tegen de reële waarde van het geleasede actief of de huidige waarde van de minimale leasebetalingen, afhankelijk van wat de laagste waarde is. Elke leasebetaling wordt zo over de financierings- en andere lasten verdeeld dat een constante spreiding van het uitstaande financieringssaldo wordt verkregen. De huurverplichtingen, zonder financieringslasten, worden opgenomen onder overige verplichtingen (op korte en lange termijn). Het rentebestanddeel van de financieringslasten wordt gespreid over de leaseperiode in de economische resultatenrekening opgenomen, zodat voor elke periode een constante periodieke rente over het resterende saldo van de verplichting wordt verkregen. De via financiële lease verkregen activa worden afgeschreven over de levensduur van het actief of de leaseperiode, afhankelijk van welke periode het kortst is.

Leases waarbij de leasegever een significant deel van de aan eigendom verbonden risico's en voordelen houdt, worden als operationele leases ingedeeld. Betalingen in verband met operationele leases worden lineair over de leaseperiode aan de economische resultatenrekening toegerekend.

1.5.3 Waardevermindering van niet financiële activa

Op activa zonder beperkte levensduur worden geen afschrijvingen toegepast; zij worden jaarlijks op waardevermindering beoordeeld. Activa waarop afschrijvingen worden toegepast, worden op waardevermindering gecontroleerd telkens als er op grond van gebeurtenissen of veranderde omstandigheden aanleiding is om te veronderstellen dat de boekwaarde niet realiseerbaar is. Een waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde van een actief zijn realiseerbare waarde overtreft. De realiseerbare waarde is de reële waarde van een actief verminderd met de verkoopkosten of de gebruikswaarde ervan, afhankelijk van welke waarde de hoogste is.

De restwaarde en de nuttige levensduur van de immateriële activa en de vaste bedrijfsmiddelen worden ten minste éénmaal per jaar beoordeeld en zo nodig aangepast. De boekwaarde van een actief wordt onmiddellijk verminderd tot de realiseerbare waarde indien de boekwaarde groter is dan de geraamde realiseerbare waarde. Indien de gronden voor waardeverminderingen waarmee tijdens de vorige jaren rekening is gehouden, niet langer gelden, worden de waardeverminderingsverliezen dienovereenkomstig teruggeboekt.

1.5.4 Investeringen

Participaties in geassocieerde deelnemingen en gemeenschappelijke ondernemingen

Participaties in geassocieerde deelnemingen en belangen in gemeenschappelijke ondernemingen worden geboekt volgens de vermogensmutatiemethode. De kosten van de aandelen worden aangepast volgens het aandeel in de toe of de afnames in de nettoactiva van de geassocieerde deelnemingen en gemeenschappelijke ondernemingen die na de eerste boeking aan de Europese Unie kunnen worden toegeschreven, indien er aanwijzingen van waardeverminderingen bestaan en indien nodig afgeschreven tot de laagst mogelijke realiseerbare waarde. De realiseerbare waarde wordt bepaald zoals beschreven onder 1.5.3 . Indien de grond voor waardemindering later niet meer geldt, wordt het waardeverminderingsverlies teruggeboekt tot de boekwaarde die zou zijn bepaald als er geen waardeverminderingsverlies was geboekt.

Investeringen in durfkapitaalfondsen

Indeling en waardering

Investeringen in durfkapitaalfondsen worden ingedeeld als voor verkoop beschikbare activa (zie toelichting 1.5.5 ) en worden bijgevolg geboekt tegen reële waarde met verwerking in de reëlewaardereserve van baten en verliezen ingevolge veranderingen in de reële waarde (inclusief omrekeningsverschillen).

Overwegingen betreffende de reële waarde

Omdat zij geen notering op een actieve markt hebben en er geen betrouwbare waarderingstechniek bestaat, worden de investeringen in durfkapitaalfondsen post voor post gewaardeerd tegen kostprijs of toerekenbare intrinsieke waarde (net asset value of NAV), afhankelijk van wat het laagst is, waardoor iedere eventuele toerekenbare niet-gerealiseerde winst in de portefeuille wordt uitgesloten. Investeringen in durfkapitaalfondsen die nog in een vroeg stadium zijn, worden op basis van dezelfde beginselen gewaardeerd, behalve bij niet gerealiseerde verliezen die uitsluitend te wijten zijn aan beheerskosten wanneer die niet-gerealiseerde verliezen buiten beschouwing worden gelaten.

Niet gerealiseerde baten die voortvloeien uit de waardering van de reële waarde worden opgenomen via de reserves en niet gerealiseerde verliezen worden getoetst op waardevermindering, teneinde te bepalen of zij als waardeverminderingsverliezen worden opgenomen in de economische resultatenrekening of als veranderingen in de reëlewaardereserve. De reële waarde van de toerekenbare NAV wordt bepaald door het percentage van het fonds dat de Europese Unie in handen heeft toe te passen op de NAV zoals vastgesteld in het laatste verslag of, voor zover deze gegevens beschikbaar zijn, op basis van de precieze waarde van het aandeel op dezelfde datum, zoals meegedeeld door de desbetreffende fondsbeheerder.

1.5.5 Financiële vaste activa

Indeling

De Europese Unie deelt haar financiële activa in de volgende categorieën in: financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst en verliesrekening; leningen en vorderingen; tot einde looptijd aangehouden beleggingen; en voor verkoop beschikbare financiële activa. De indeling van de financiële instrumenten wordt bepaald bij de eerste opname en op elke balansdatum herbekeken.

(i) Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst en verliesrekening

Financiële activa worden in deze categorie ingedeeld als zij hoofdzakelijk zijn verworven om op korte termijn te worden verkocht of als zij als zodanig door de Europese Unie zijn aangewezen. Derivaten worden ook in deze categorie ingedeeld. Activa in deze categorie worden ingedeeld als vlottende activa indien verwacht wordt dat zij binnen de twaalf maanden na de balansdatum zullen worden gerealiseerd.

(ii) Leningen en vorderingen

Leningen en vorderingen zijn niet afgeleide financiële activa met vaste of voorzienbare betalingen die niet op een actieve markt zijn genoteerd. Zij ontstaan wanneer de EU rechtstreeks aan een debiteur geld, goederen of diensten verstrekt zonder de bedoeling de vordering te verhandelen. Zij worden onder de niet vlottende activa opgenomen, behalve voor vervaldagen minder dan twaalf maanden na de balansdatum.

(iii) Tot einde looptijd aangehouden beleggingen

Tot einde looptijd aangehouden beleggingen zijn niet afgeleide financiële activa met vaste of te verwachten betalingen en vaste vervaldagen, die de Europese Unie voornemens en bij machte is om tot het einde van de looptijd aan te houden. De Europese Unie had in dit begrotingsjaar geen beleggingen van deze categorie.

(iv) Voor verkoop beschikbare financiële activa

Voor verkoop beschikbare financiële activa zijn niet afgeleide instrumenten die in deze categorie zijn ingedeeld of die niet in een van de andere categorieën zijn ingedeeld. Zij worden opgenomen onder de vlottende of niet vlottende activa, naargelang de termijn waarbinnen de Unie voornemens is om ze van de hand te doen. Investeringen in niet geconsolideerde entiteiten en andere beleggingen in aandelen (bv. durfkapitaalverrichtingen) die niet volgens de vermogensmutatiemethode worden geboekt, worden ook ingedeeld als voor verkoop beschikbare financiële activa.

Eerste opname en waardering

Aan- en verkopen van financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening, tot einde looptijd aangehouden beleggingen en voor verkoop beschikbare financiële activa worden opgenomen op de transactiedag, de dag waarop de Europese Unie tot de aankoop of de verkoop van het actief overgaat. Leningen worden opgenomen wanneer geld wordt uitbetaald aan de leningnemer. Financiële instrumenten worden de eerste maal opgenomen tegen reële waarde vermeerderd met de transactiekosten in het geval van financiële activa die niet worden gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst en verliesrekening. Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst en verliesrekening worden de eerste maal opgenomen tegen reële waarde en de transactiekosten worden onder de uitgaven opgenomen in de economische resultatenrekening.

De reële waarde van een financieel actief bij de eerste opname is gewoonlijk de transactieprijs (d.w.z. de reële waarde van de ontvangen vergoeding). Wanneer echter een langlopende lening renteloos wordt verstrekt of met een rente beneden de marktvoorwaarden, kan de reële waarde worden geraamd als de contante waarde van alle toekomstige ontvangsten van kasmiddelen, verdisconteerd met de geldende marktrentevoet voor een vergelijkbaar instrument met een vergelijkbare kredietrating.

In het geval van leningen die verstrekt worden uit geleende middelen, „back to backverrichtingen”, zijn de verschillen tussen de voorwaarden van beide leningen niet materieel en zijn de „alternatieve kosten” niet van toepassing, aangezien de EU geen geld mag investeren in de kapitaalmarkten. Daarom worden deze leningen gewaardeerd tegen hun nominale bedrag. De transactiekosten die de EU moet betalen en vervolgens aan de begunstigde van de lening in rekening brengt, worden direct in de economische resultatenrekening opgenomen.

Financiële instrumenten worden uitgeboekt wanneer de rechten op kasstromen uit de beleggingen zijn vervallen of zijn overgedragen en de Europese Unie in wezen alle aan eigendom verbonden risico's en voordelen heeft overgedragen.

Waardering na eerste opname

Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst en verliesrekening worden vervolgens tegen reële waarde gewaardeerd. Baten en verliezen als gevolg van veranderingen in de reële waarde van de categorie „financiële instrumenten gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst en verliesrekening” worden opgenomen in de economische resultatenrekening van de periode waarin zij zich voordoen.

Leningen en vorderingen en tot einde looptijd aangehouden beleggingen worden opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode. In het geval van leningen die verstrekt worden uit geleende middelen, wordt dezelfde effectieverentemethode op beide leningen toegepast, aangezien deze leningen de kenmerken hebben van „back to backverrichtingen” en de verschillen tussen de voorwaarden van beide leningen niet materieel zijn. De transactiekosten van de EU die aan de begunstigde van de lening in rekening worden gebracht, worden direct in de economische resultatenrekening opgenomen.

Voor verkoop beschikbare financiële activa worden vervolgens tegen reële waarde gewaardeerd. Baten en verliezen als gevolg van veranderingen in de reële waarde van voor verkoop beschikbare activa worden opgenomen in de reëlewaardereserve. Wanneer activa die voor verkoop beschikbaar zijn, worden verkocht of in waarde verminderd, worden de voordien in de reëlewaardereserve opgenomen gecumuleerde waardeaanpassingen opgenomen in de economische resultatenrekening. Rente over voor verkoop beschikbare financiële activa die volgens de effectieverentemethode is berekend, wordt in de economische resultatenrekening opgenomen. Dividenden op voor verkoop beschikbare vermogensinstrumenten worden opgenomen wanneer het recht van de Europese Unie om de betaling te ontvangen is vastgesteld.

De reële waarden van op actieve markten genoteerde beleggingen is gebaseerd op de actuele biedkoers. Indien de markt voor een financieel actief niet actief is (en voor niet-genoteerde effecten), stelt de Europese Unie een reële waarde vast met gebruikmaking van waarderingstechnieken. Daarbij kan worden gedacht aan het gebruik van recente, vergelijkbare zakelijke verrichtingen als vergelijkingsbasis, vergelijking met de actuele marktwaarde van een ander instrument dat in wezen hetzelfde is, contantewaardeberekeningen en optiewaarderingsmodellen en andere courant door marktdeelnemers gebruikte waarderingstechnieken.

Wanneer de reële waarde van beleggingen in vermogensinstrumenten die niet op een actieve markt zijn genoteerd, niet op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld, worden de betrokken beleggingen gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met waardeverminderingsverliezen

Waardevermindering van financiële activa

De Europese Unie gaat op elke balansdatum na of er objectief bewijs voorhanden is om te besluiten dat de waarde van een financieel actief verminderd is. De waarde van een financieel actief is verminderd en er worden waardeverminderingsverliezen geleden als, en alleen dan, er objectief bewijs voorhanden is van een waardevermindering als gevolg van gebeurtenissen na de eerste opname van het actief die een weerslag hebben op de op betrouwbare wijze geraamde toekomstige kasstromen van dat financieel actief.

(i) Activa gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs

Indien er objectief bewijs voorhanden is dat een waardeverminderingsverlies is geleden op leningen, vorderingen of tot einde looptijd aangehouden beleggingen die tegen geamortiseerde kostprijs zijn gewaardeerd, is het bedrag van dat verlies het verschil tussen de boekwaarde van het actief en de contante waarde van geraamde toekomstige kasstromen (exclusief toekomstige kredietverliezen), verdisconteerd met de oorspronkelijke effectieve rentevoet van het financiële instrument (realiseerbare waarde). De boekwaarde van het actief wordt verlaagd en het bedrag van het verlies wordt opgenomen in de economische resultatenrekening. Indien een lening of tot einde looptijd aangehouden belegging een variabele rente draagt, is de disconteringsvoet voor het bepalen van een eventueel waardeverminderingsverlies de actuele effectieve rentevoet bepaald op basis van het contract. In de berekening van de contante waarde van geraamde toekomstige kasstromen van een financieel actief tegen onderpand wordt rekening gehouden met de kasstromen die uit executie kunnen voortvloeien, verminderd met de kosten van het verwerven en verkopen van het onderpand, ongeacht of executie waarschijnlijk is. Indien in een volgende periode het bedrag van de bijzondere waardeverminderingen afneemt en de afname objectief in verband kan worden gebracht met een gebeurtenis die plaatsvond na de afboeking, dient de afboeking van het financieel actief te worden teruggeboekt via de economische resultatenrekening.

(ii) Activa gewaardeerd tegen reële waarde

In het geval van als beschikbaar voor verkoop aangemerkte beleggingen in eigenvermogensinstrumenten wordt rekening gehouden met een significante of blijvende (aanhoudende) afname van de reële waarde van het instrument beneden de kostprijs om te bepalen of er sprake is van een waardevermindering. Indien dergelijk bewijs aanwezig is met betrekking tot voor verkoop beschikbare financiële activa wordt het gecumuleerde verlies – gewaardeerd als het verschil tussen de verwervingsprijs en de actuele reële waarde verminderd met eventuele eerder in de economische resultatenrekening opgenomen waardeverminderingsverliezen op die activa - uit de reserves verwijderd en in de economische resultatenrekening opgenomen. In de economische resultatenrekening opgenomen waardeverminderingsverliezen op eigenvermogensinstrumenten worden niet teruggeboekt via de economische resultatenrekening. Indien in een latere periode de reële waarde van een schuldinstrument dat als voor verkoop beschikbaar is aangemerkt, toeneemt en de toename objectief in verband kan worden gebracht met een gebeurtenis die plaatsvond na opname van het verlies, dient het verlies te worden teruggeboekt via de economische resultatenrekening.

1.5.6 Voorraden

Voorraden moeten worden gewaardeerd tegen kostprijs of de realiseerbare nettowaarde, afhankelijk van welke waarde de laagste is. De kostprijs wordt bepaald aan de hand van de FIFO-methode (first in, first out). De kosten van afgewerkte goederen en werk in uitvoering omvatten de grondstoffen, directe arbeidskosten, andere directe kosten en gerelateerde indirecte productiekosten (gebaseerd op de normale bedrijfscapaciteit). De realiseerbare nettowaarde is de geraamde verkoopprijs in het gewone zakelijke verkeer, verminderd met de afwerkings en verkoopkosten. Wanneer de voorraden worden aangehouden voor distributie zonder kosten of tegen een nominaal bedrag, worden zij gewaardeerd tegen kostprijs of tegen de actuele vervangingswaarde. De actuele vervangingswaarde is wat de Europese Unie zou moeten betalen om het actief op de verslagdatum aan te schaffen.

1.5.7 Voorfinancieringen

Voorfinanciering heeft ten doel de begunstigde te voorzien van een kasvoorschot, dus van contante middelen. De voorfinanciering kan worden opgesplitst in een aantal betalingen in de loop van een in de specifieke voorfinancieringsovereenkomst vastgestelde periode. Het voorschot wordt terugbetaald of gebruikt voor het doel waarvoor het gedurende de in de overeenkomst vastgestelde periode is verstrekt. Indien de begunstigde geen subsidiabele uitgaven doet, moet hij de voorfinanciering aan de Europese Unie terugbetaald. Het voorfinancieringsbedrag wordt (geheel of gedeeltelijk) verminderd naarmate subsidiabele kosten worden aanvaard of bedragen worden teruggestort, en dit bedrag wordt als een uitgave opgenomen.

Aan het einde van het jaar uitstaande voorfinancieringen worden gewaardeerd tegen het oorspronkelijk uitbetaalde bedrag minus: teruggestorte bedragen, afgewikkelde subsidiabele bedragen, geraamde subsidiabele bedragen die aan het einde van het jaar nog niet zijn afgewikkeld, en waardeverminderingen.

Rente op voorfinancieringen wordt opgenomen wanneer zij verworven is volgens de bepalingen van de overeenkomst. Aan het einde van het jaar wordt op basis van de meest betrouwbare informatie een raming van de aan de periode toerekenbare renteopbrengsten gemaakt, die in de balans wordt opgenomen.

1.5.8 Vorderingen

Vorderingen worden gewaardeerd tegen het oorspronkelijke bedrag minus waardeverminderingen. Er wordt een waardevermindering op vorderingen geboekt wanneer er objectief bewijs bestaat dat de Europese Unie niet alle volgens de oorspronkelijke voorwaarden verschuldigde bedragen zullen kunnen innen. De waardevermindering is het verschil tussen de boekwaarde van het actief en het realiseerbare bedrag, zijnde de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen, verdisconteerd met de marktrente die aan vergelijkbare leningnemers in rekening wordt gebracht. De waardevermindering wordt opgenomen in de economische resultatenrekening. Daarnaast wordt een algemene waardevermindering opgenomen voor uitstaande invorderingsopdrachten waarvoor nog geen specifieke waardevermindering is toegepast. Zie toelichting 1.5.14 betreffende de behandeling van aan de periode toerekenbare ontvangsten aan het einde van het jaar.

1.5.9 Geldmiddelen en kasequivalenten

Geldmiddelen en kasequivalenten zijn financiële instrumenten en worden gedefinieerd als kortlopende activa. Zij omvatten liquide middelen, bij banken opvraagbare deposito's, andere kortlopende, zeer liquide beleggingen met een oorspronkelijke looptijd van ten hoogste drie maanden en bankvoorschotten in rekening courant.

1.5.10 Personeelsbeloningen

Pensioenverplichtingen

Bij de Europese Unie worden toegezegd-pensioenregelingen gebruikt. Ofschoon de personeelsleden van hun salaris eenderde van de verwachte kosten van deze beloningen betalen, is er geen kapitaaldekking van de verplichting. De in de balans opgenomen verplichting in verband met de toegezegd-pensioenregeling is de contante waarde van de toegezegde pensioenen op de balansdatum. De pensioenverplichtingen worden berekend door actuarissen volgens de methode op basis van opgebouwde rechten (projected unit credit method). De contante waarde van de pensioenverplichtingen wordt bepaald door verrekening van de geraamde toekomstige betalingen met de rente op staatsobligaties luidend in de valuta waarin het pensioen zal worden uitbetaald en met een looptijd die vergelijkbaar is met die van de overeenkomstige pensioenverplichting.

Actuariële winsten en verliezen uit ervaringsaanpassingen en veranderingen in actuariële veronderstellingen worden onmiddellijk in de economische resultatenrekening opgenomen. Kosten na pensionering worden onmiddellijk in de economische resultatenrekening opgenomen, tenzij werknemers gedurende een bepaalde periode (de wachtperiode) in dienst moeten blijven voordat veranderingen in de pensioenregeling effectief worden. In dat geval worden de kosten na pensionering lineair afgeschreven gedurende de wachtperiode.

Ziektekosten na tewerkstelling

De Europese Unie biedt hun personeelsleden verstrekkingen in verband met de gezondheid aan via de terugbetaling van medische uitgaven. Voor de dagelijkse administratie is een afzonderlijk fonds (gemeenschappelijk stelsel van ziektekostenverzekering of „GSZV”) opgericht. Zowel personeelsleden als gepensioneerden, weduwen en weduwnaars en hun begunstigden komen voor het stelsel in aanmerking. De voordelen die aan „inactieven” worden toegekend (gepensioneerden, wezen enz.) worden ingedeeld als „personeelsbeloningen na tewerkstelling”. Gelet op de aard van deze voordelen is een actuariële berekening aangewezen. De verplichting in de balans is bepaald op een soortgelijke grondslag als die voor de pensioenverplichtingen (zie hierboven).

1.5.11 Voorzieningen

Voorzieningen worden opgenomen wanneer de Europese Unie een bestaande in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting tegenover derden heeft als gevolg van gebeurtenissen in het verleden, het zeer waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen nodig zal zijn om de verplichting af te wikkelen en het bedrag op betrouwbare wijze kan worden geraamd. Voor toekomstige exploitatieverliezen moeten geen voorzieningen worden opgenomen. Het bedrag van de voorziening is de beste raming van de uitgaven die naar verwachting nodig zullen zijn om de huidige verplichting op de verslagdatum af te wikkelen. Indien de te waarderen voorziening een groot aantal posten omvat, wordt de verplichting geraamd door alle mogelijke resultaten af te wegen volgens de waarschijnlijkheid dat ze zich zullen voordoen.

1.5.12 Financiële verplichtingen

Financiële verplichtingen worden ingedeeld als financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeverminderingen in de winst en verliesrekening of als financiële verplichtingen die tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerd zijn (opgenomen leningen). Opgenomen leningen omvatten leningen van kredietinstellingen en in een waardepapier belichaamde schulden. Zij worden de eerste maal opgenomen tegen reële waarde, zijnde de opbrengsten van de emissie (reële waarde van de ontvangen vergoeding), verminderd met de transactiekosten, en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs aan de hand van de effectieverentemethode; verschillen tussen de opbrengsten verminderd met de transactiekosten en de aflossingswaarde worden gedurende de looptijd van de leningen opgenomen in de economische resultatenrekening met gebruikmaking van de effectieverentemethode.

Zij worden onder de niet vlottende activa opgenomen, tenzij de looptijd minder dan twaalf maanden na de balansdatum verstrijkt. In het geval van leningen die verstrekt worden uit geleende middelen, mag de effectieverentemethode om materialiteitsoverwegingen niet afzonderlijk voor opgenomen en verstrekte leningen worden toegepast. De transactiekosten die de Europese Unie moet betalen en vervolgens aan de begunstigde van de lening in rekening brengt, worden direct in de economische resultatenrekening opgenomen.

Financiële verplichtingen die zijn ingedeeld tegen reële waarde met verwerking van waardeverminderingen in de winst en verliesrekening omvatten derivaten wanneer hun reële waarde negatief is. Zij worden boekhoudkundig op dezelfde manier verwerkt als financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeverminderingen in de winst en verliesrekening (zie toelichting 1.5.5 ).

1.5.13 Crediteuren

Een aanzienlijk bedrag van de te betalen posten van de EU heeft geen betrekking op de aanschaf van goederen of diensten. Het betreft daarentegen onbetaalde kostendeclaraties van begunstigden van subsidies of van andere vormen van EU financiering. Zij worden als te betalen posten voor het gevraagde bedrag geregistreerd wanneer de kostendeclaratie wordt ontvangen en, na verificatie, door de bevoegde financiële functionarissen subsidiabel wordt bevonden. In dat stadium worden zij gewaardeerd tegen het subsidiabel bevonden bedrag.

Te betalen posten die voortvloeien uit de aanschaf van goederen en diensten worden bij ontvangst van de factuur opgenomen voor het oorspronkelijke bedrag en de overeenkomstige uitgaven worden in de boeken opgenomen wanneer de goederen of diensten worden geleverd en door de Europese Unie worden aanvaard.

1.5.14 Overlopende posten

Overeenkomstig de boekhoudregels van de Europese Unie worden verrichtingen en gebeurtenissen in de financiële staten opgenomen in de periode waarop zij betrekking hebben. Aan het einde van de boekhoudkundige periode worden de toegerekende uitgaven opgenomen tegen het geraamde bedrag van de voor de periode verschuldigde overdracht. De berekening van de toegerekende uitgaven gebeurt volgens gedetailleerde operationele en praktische richtsnoeren die zijn gepubliceerd door de Commissie en die tot doel hebben te waarborgen dat de financiële staten een getrouw beeld weergeven.

Ook baten worden geboekt in de periode waarop zij betrekking hebben. Wanneer er aan het einde van het jaar geen factuur is opgesteld en de dienst is verstrekt of de goederen zijn geleverd door de EU of er een contractuele overeenkomst bestaat (bv. op grond van een verdrag) worden de aan de periode toerekenbare inkomsten in de financiële staten opgenomen.

Wanneer er bovendien aan het einde van het jaar een factuur is opgesteld, maar de dienst nog niet is verstrekt of de goederen nog niet zijn geleverd, worden de ontvangsten uitgesteld en in de volgende boekhoudkundige periode geboekt.

1.6 ECONOMISCHE RESULTATENREKENING

1.6.1 Ontvangsten

Niet-handelsbaten

Deze maken de overgrote meerderheid van de ontvangsten van de EU uit en omvatten hoofdzakelijk directe en indirecte belastingen en eigen middelen. Naast belastingen en heffingen ontvangt de Europese Unie ook betalingen van andere partijen, zoals douanerechten, geldboeten en giften.

Bni- en btw-middelen

Vorderingen en de daarmee samenhangende baten worden opgenomen voor de periode waarvoor de Europese Unie de door de lidstaten bij te dragen bedragen opvraagt. Zij worden gewaardeerd tegen het opgevraagde bedrag. Omdat de btw en bni middelen op ramingen van de gegevens voor het betrokken begrotingsjaar gebaseerd zijn, zijn zij — totdat de lidstaten de definitieve gegevens verstrekken — voor herziening vatbaar naarmate veranderingen optreden. Het effect van een verandering in de raming wordt opgenomen wanneer het netto overschot of tekort voor de periode waarin de verandering is opgetreden, wordt bepaald.

Traditionele eigen middelen

Vorderingen en de daarmee samenhangende baten worden opgenomen wanneer de desbetreffende maandelijkse A boekhouding (met de geïnde rechten en verschuldigde bedragen die gewaarborgd en niet betwist zijn) van de lidstaten worden ontvangen. Op de verslagdatum worden de voor de periode door de lidstaten geïnde ontvangsten die nog niet aan de Europese Unie zijn gestort, geraamd en opgenomen als toegerekende baten. De driemaandelijkse B boekhouding (met de rechten die niet geïnd noch gewaarborgd zijn, en de gewaarborgde bedragen die door de schuldenaar worden betwist) die van de lidstaten is ontvangen, wordt als ontvangsten opgenomen verminderd met de inningskosten waarop de lidstaten recht hebben (25 %). Bovendien wordt in de economische resultatenrekening een waardevermindering opgenomen ten bedrage van het geraamde oninbare gedeelte.

Geldboeten

Ontvangsten uit geldboeten worden opgenomen wanneer het besluit van de EU om een geldboete op te leggen is genomen en officieel ter kennis is gebracht van de betrokkene. Wanneer er twijfel bestaat omtrent de solvabiliteit van de onderneming, wordt een waardevermindering op het recht opgenomen. Na de kennisgeving van de beschikking waarbij een geldboete is opgelegd, heeft de debiteur twee maanden de tijd om:

– hetzij de beschikking te aanvaarden, waarna hij de geldboete binnen de gestelde termijn moet betalen en het bedrag definitief wordt geïnd door de Unie;

– hetzij de beschikking niet te aanvaarden, hetgeen betekent dat hij beroep instelt op grond van de EU wetgeving.

Zelfs indien er beroep is ingesteld, moet de hoofdsom van de geldboete binnen de gestelde termijn van drie maanden worden betaald, want het beroep heeft geen schorsende werking (artikel 242 van het EG Verdrag). Onder bepaalde omstandigheden kan de onderneming met instemming van de rekenplichtige van de Commissie een bankgarantie voor het bedrag geven.

Indien de onderneming in beroep gaat tegen de beschikking en de geldboete al voorlopig heeft betaald, wordt het bedrag als een voorwaardelijke verplichting geboekt. Maar aangezien een beroep tegen een besluit van de EU geen schorsende werking heeft, wordt het ontvangen geld wel gebruikt om de vordering af te wikkelen. Indien in plaats van betaling een bankgarantie is gegeven, blijft de geldboete een vordering. Indien de kans bestaat dat het Gerecht van eerste aanleg zich ten nadele van de EU uitspreekt, wordt een voorziening opgenomen die dit risico dekt. Indien een zekerheid was gesteld, moet de uitstaande vordering worden afgeschreven. De gecumuleerde rente die de Europese Unie ontvangt op de bankrekeningen waarop de ontvangen betalingen worden gestort, wordt als baten opgenomen en eventuele voorwaardelijke verplichtingen worden evenredig verhoogd.

Handelsbaten

Baten uit de verkoop van goederen en diensten worden opgenomen wanneer de beduidende risico's en voordelen verbonden aan de eigendom van de goederen op de koper zijn overgegaan. Baten uit een verrichting die de levering van diensten behelst, worden opgenomen in verhouding tot de mate van voltooiing van de verrichting op de verslagdatum.

Rentebaten en lasten

Rentebaten en -lasten worden in de economische resultatenrekening opgenomen volgens de effectieverentemethode. Dit is een methode om de geamortiseerde kostprijs van een financieel actief of een financiële verplichting te berekenen en om de rentebaten of lasten toe te rekenen aan de periode waarop zij betrekking hebben. Bij de berekening van de effectieve rente raamt de Europese Unie de kasstromen waarbij rekening wordt gehouden met alle contractvoorwaarden van het financieel instrument (bv. vooruitbetalingsopties), maar laat zij toekomstige kredietverliezen buiten beschouwing. Alle vergoedingen betaald of ontvangen door de partijen bij het contract die integraal deel uitmaken van de effectieve rente, transactiekosten en alle andere premies of kortingen, worden in de berekening opgenomen.

Wanneer de boekwaarde van een financieel actief of een groep verwante financiële activa is verlaagd als gevolg van een waardeverminderingsverlies, worden rentebaten opgenomen, vastgesteld aan de hand van de rentevoet waarmee de toekomstige kasstromen zijn verdisconteerd om het waardeverminderingsverlies te bepalen.

Baten uit dividenden

Baten uit dividenden worden opgenomen wanneer het recht om de betaling te ontvangen is vastgesteld.

1.6.2 Uitgaven

Handelsuitgaven die voortvloeien uit de aanschaf van goederen en diensten worden opgenomen wanneer de goederen zijn geleverd en door de Europese Unie zijn aanvaard. Zij worden gewaardeerd tegen het oorspronkelijke factuurbedrag. Niet handelsuitgaven zijn typisch voor de Europese Unie en maken het merendeel van de uitgaven uit. Het gaat om overdrachten aan begunstigden, die van drieërlei aard kunnen zijn: rechten, overdrachten bij overeenkomst en subsidies, bijdragen en giften.

Overdrachten worden als uitgaven opgenomen in de periode waarin de gebeurtenissen die aanleiding geven tot de overdracht zich voordoen, mits de overdracht bij besluit (Financieel Reglement, personeelsstatuut of ander besluit) is toegestaan of een overeenkomst is ondertekend waarbij de overdracht wordt toegestaan, de begunstigde aan eventuele subsidiabiliteitscriteria heeft voldaan en er van het verschuldigde bedrag een redelijke raming kan worden gemaakt.

Verzoeken om betaling of kostendeclaraties die aan de voorwaarden voor opname voldoen, worden als uitgave opgenomen voor het in aanmerking komende bedrag. Aan het einde van het jaar worden in aanmerking komende bedragen die aan de begunstigden verschuldigd zijn, maar waarvoor nog geen declaratie heeft plaatsgevonden, geraamd en geboekt als toegerekende uitgaven.

1.7 VOORWAARDELIJKE ACTIVA EN VERPLICHTINGEN

1.7.1 Voorwaardelijke activa

Een voorwaardelijk actief is een mogelijk actief dat voortvloeit uit gebeurtenissen in het verleden en waarvan het bestaan alleen wordt bevestigd door het al dan niet plaatsvinden van een of meer onzekere toekomstige gebeurtenissen waarover de Europese Unie niet de volledige controle heeft. Een voorwaardelijk actief wordt opgenomen wanneer een instroom van economische voordelen of dienstenpotentieel waarschijnlijk is geworden.

1.7.2 Voorwaardelijke verplichtingen

Een voorwaardelijke verplichting is een mogelijke verplichting die voortvloeit uit gebeurtenissen in het verleden en waarvan het bestaan alleen wordt bevestigd door het al dan niet plaatsvinden van een of meer onzekere toekomstige gebeurtenissen waarover de Europese Unie niet de volledige controle heeft, of een bestaande verplichting die voortvloeit uit gebeurtenissen in het verleden, maar die niet is opgenomen: omdat het niet waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen die economische voordelen of dienstenpotentieel in zich bergen vereist zal zijn om de verplichting af te wikkelen of, in zeldzame omstandigheden, omdat het bedrag van de verplichting onvoldoende betrouwbaar kan worden bepaald.

2. TOELICHTINGEN BIJ DE BALANS

NIET-VLOTTENDE ACTIVA

2.1 IMMATERIËLE ACTIVA

|miljoen EUR |

|Bedrag|

Brutoboekwaarde op 31 december 2008|134|

Toevoegingen|39|

Vervreemdingen|(3)|

Overdrachten tussen categorieën van activa|0|

Overige wijzigingen|1|

Brutoboekwaarde op 31 december 2009|171|

Gecumuleerde afschrijving op 31 december 2008|78|

Afschrijvingskosten voor het jaar|22|

Vervreemdingen|(1)|

Overdrachten tussen categorieën van activa|0|

Overige wijzigingen|0|

Gecumuleerde afschrijving op 31 december 2009|99|

Nettoboekwaarde op 31 december 2009|72|

Nettoboekwaarde op 31 december 2008|56|

Deze bedragen hebben hoofdzakelijk te maken met computersoftware.

2.2 VASTE BEDRIJFSMIDDELEN

In sommige landen kan geen onderscheid worden gemaakt tussen de waarde van het terrein en die van het gebouw, aangezien beide als een geheel werden aangekocht. De waarde van het terrein, waarop geen afschrijving kan worden toegepast, wordt niet afzonderlijk beoordeeld, tenzij dat noodzakelijk wordt voor latere uitgaven zoals de bouw van een nieuw eigendom of een gedeeltelijke verkoop.

De activa van het Europees overlaysysteem voor geostationaire navigatie (Egnos) zijn op 31 december 2009 onder de vaste bedrijfsmiddelen opgenomen, na in 2009 aan de Commissie te zijn overgedragen. Op die datum hebben deze activa een nettoboekwaarde van 11 miljoen EUR (een brutowaarde van 40 miljoen EUR verminderd met een gecumuleerde afschrijving van 29 miljoen EUR) .

VASTE BEDRIJFSMIDDELEN|

||||||||miljoen EUR|

|||||||||

Brutoboekwaarde op 31 december 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Toevoegingen|39|89|20|57|17|29|141|392|

Vervreemdingen|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Overdrachten tussen categorieën van activa|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Overige wijzigingen|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Brutoboekwaarde op 31 december 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Gecumuleerde afschrijving op 31 december 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Afschrijvingskosten voor het jaar|127|66|16|60|17|163||449|

Teruggeboekte afschrijving|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Vervreemdingen|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Overdrachten tussen categorieën van activa|0|(1)|0|0|1|0||0|

Overige wijzigingen|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Gecumuleerde afschrijving op 31 december 2009|1 742|355|155 |359|108|612||3 331|

|||||||||

NETTOBOEKWAARDE OP 31 DECEMBER 2009|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

NETTOBOEKWAARDE OP 31 DECEMBER 2008|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

De nog te betalen vergoedingen in verband met financiële leases en soortgelijke rechten zijn in de balans opgenomen bij de verplichtingen op korte en lange termijn (zie ook de toelichtingen 2.15 en 2.18.1 ). Zij omvatten de volgende bedragen:

Financiële leases|miljoen EUR|

||< 1 jaar|> 1 jaar|> 5 jaar|Totale verplichting (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)|= A+B+C+E|

Terreinen en gebouwen|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Overige materiële activa|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Totaal op 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Totaal op 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 LANGLOPENDE INVESTERINGEN

|||miljoen EUR|

|Toelichting|31.12.2009|31.12.2008|

Participaties in geassocieerde deelnemingen|2.3.1|382|278|

Belangen in gemeenschappelijke ondernemingen|2.3.2|196|145|

Garantiefonds|2.3.3|1 240|1 091|

Voor verkoop beschikbare activa|2.3.4|561|564|

Totaal investeringen||2 379|2 078|

Deze rubriek betreft investeringen die worden gedaan om de werkzaamheden van de EU te ondersteunen. Onder deze rubriek vallen ook de nettoactiva van het Garantiefonds.

2.3.1 Participaties in geassocieerde deelnemingen

||||miljoen EUR|

Bedrag op 31 december 2008|278|0|0|278|

Verwervingen|26|10|75|111|

Aandeel netto overschot/(tekort)|(2)|(3)|(1)|(6)|

Overige vermogensmutaties|(1)|0|0|(1)|

Bedrag op 31 december 2009|301|7|74|382|

Participaties in geassocieerde deelnemingen worden geboekt volgens de vermogensmutatiemethode (zie toelichting 1.3 voor nadere informatie). De volgende bedragen kunnen aan de EU worden toegerekend op basis van het percentage van haar participatie in de geassocieerde deelnemingen:

|||miljoen EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Activa||420|295|

Passiva||(38)|(17)|

Ontvangsten||17|23|

Overschot/(tekort)||(6)|10|

Europees Investeringsfonds (EIF)

Het EIF is de financiële instelling van de Europese Unie die gespecialiseerd is in het leveren van durfkapitaal en garanties aan het midden- en kleinbedrijf. Op 31 december 2009 had de Commissie ingeschreven op een totaal bedrag van 861 miljoen EUR (van de 2,940 miljard EUR) van het aandelenkapitaal van het EIF. Deze participatie vertegenwoordigt 29,29 % van het aandelenkapitaal van het EIF. De Commissie heeft 20 % gestort en het niet opgevraagde saldo bedraagt 689 miljoen EUR (zie ook toelichting 5.13.2 ). Op grond van een in 2005 gesloten overeenkomst tussen de Commissie en de Europese Investeringsbank (EIB) heeft de Commissie het recht haar aandelen op elk moment aan de EIB verkopen tegen de prijs die overeenstemt met de waardering van het EIF gedeeld door het totale aantal uitgegeven aandelen. De waarde van de putoptie is zo goed als nihil omdat de verkoopprijs wordt bepaald volgens een soortgelijke formule als die welke wordt gebruikt om het nettovermogen van het EIF te bepalen. De participatie van de EU wordt dus gewaardeerd op 29,29 % van de nettoactiva van het EIF, die op 31 december 2009 301 miljoen EUR beliepen (in 2008: 278 miljoen EUR), waarvan 2 miljoen EUR het resultaat voor 2009 betreft (verlies). In 2009 werd voor het begrotingsjaar 2008 een dividend van 4 miljoen EUR ontvangen.

Gezamenlijke technologie initiatieven

Om de doelstellingen van de agenda van Lissabon voor groei en werkgelegenheid te bereiken, worden publiek private partnerschappen opgericht in de vorm van gezamenlijke technologie initiatieven in de zin van artikel 171 van het Verdrag. Gezamenlijke technologie initiatieven zijn publiek private partnerschappen die worden opgericht op Europees niveau om strategische gebieden aan te pakken waarop onderzoek en innovatie essentieel zijn voor het Europees concurrentievermogen. Gezamenlijke technologie initiatieven zijn een nieuw element van het zevende kaderprogramma voor onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie activiteiten, en ondersteunen grootschalige multinationale onderzoeksactiviteiten. Zij brengen private en publieke partners bijeen om gemeenschappelijke doelstellingen met een breed maatschappelijk belang vast te stellen en financiële middelen en kennis te combineren om deze doelstellingen te bereiken. Gezamenlijke technologie initiatieven zijn een nieuwe manier van samenwerking op de weg naar de doelstellingen die de leiders van de EU hebben vastgesteld in de Lissabon strategie voor groei en werkgelegenheid. In 2009 zijn de eerste drie gezamenlijke technologie initiatieven operationeel geworden, namelijk de gemeenschappelijke onderneming Artemis en de gemeenschappelijke onderneming Clean Sky, beide hieronder beschreven, en de gemeenschappelijke onderneming IMI, die bij de gemeenschappelijke ondernemingen ingedeeld is en die in toelichting 2.3.2 beschreven is. Hoewel Artemis en Clean Sky juridisch gezien gemeenschappelijke ondernemingen zijn, moeten zij vanuit boekhoudkundig oogpunt als geassocieerde deelnemingen worden beschouwd, omdat de Commissie over deze entiteiten betekenisvolle invloed uitoefent.

Gemeenschappelijke onderneming Artemis

Deze entiteit werd opgericht voor de tenuitvoerlegging van een gezamenlijk technologie initiatief inzake ingebedde computersystemen met de private sector. Op 31 december 2009 bezit de Europese Unie, vertegenwoordigd door de Commissie, een belang van 100 % of 7 miljoen EUR. De maximale indicatieve bijdrage van de EU bedraagt 420 miljoen EUR.

Gemeenschappelijke onderneming Clean Sky

Deze entiteit moet in de EU de ontwikkeling, validering en demonstratie van schone luchtvaarttechnologieën versnellen, en met name een radicaal innovatief luchtvervoersysteem creëren om de milieugevolgen van de luchtvaart te verminderen. Op 31 december 2009 bezit de Europese Unie, vertegenwoordigd door de Commissie, een belang van 99,41 % of 74 miljoen EUR. De maximale indicatieve bijdrage van de EU bedraagt 800 miljoen EUR.

2.3.2 Belangen in gemeenschappelijke ondernemingen

|miljoen EUR|

Bedrag op 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Verwervingen|0|28|39|81|148|

Aandeel van het nettoresultaat|0|(51)|(46)|0|(97)|

Bedrag op 31.12.2009|0|80|35|81|196|

Belangen in gemeenschappelijke ondernemingen worden geboekt volgens de vermogensmutatiemethode (zie toelichting 1.3 voor nadere informatie). De volgende boekwaarden kunnen aan de EU worden toegerekend op basis van het percentage van haar belang in gemeenschappelijke ondernemingen:

|||miljoen EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Niet vlottende activa||48|0|

Vlottende activa||192|154|

Niet vlottende passiva||0|0|

Vlottende passiva||(44)|(9)|

Ontvangsten||72|37|

Uitgaven||(169)|(93)|

Gemeenschappelijke onderneming Galileo (GJU) in liquidatie

De gemeenschappelijke onderneming Galileo werd eind 2006 in liquidatie gesteld en het proces is nog aan de gang. Het nettoactief van de gemeenschappelijke onderneming Galileo in liquidatie bedroeg aan het einde van het jaar 0 EUR. Aangezien de entiteit in 2009 inactief was en nog steeds in liquidatie was, waren er geen ontvangsten of uitgaven. Op 31 december 2008 bedroeg de waarde van de investering 0 EUR, namelijk de investering van 585 miljoen EUR verminderd met het gecumuleerde aandeel in de verliezen ten bedrage van 585 miljoen EUR.

Aanvankelijk werd op 1 januari 2007 de verantwoordelijkheid overgenomen door de Europese GNSS toezichtautoriteit (GSA), een EU agentschap dat in 2004 opgericht is en dat geconsolideerd is in de rekening van de EU. Na de inwerkingtreding van Verordening (EG) nr. 683/2008 nam de Commissie van de GSA de rol van programmabeheerder van de Europese GNSS programma's over. De overdracht van deze activiteiten en taken van de GSA aan de Commissie trad in werking op 1 januari 2009.

Gemeenschappelijke onderneming Sesar

Het doel van deze gemeenschappelijke onderneming is de modernisering van het Europese luchtverkeersbeveiligingssysteem en de snelle tenuitvoerlegging van het Europese masterplan voor luchtverkeersbeveiliging te waarborgen door alle inspanningen op het gebied van onderzoek en ontwikkeling in de EU te coördineren en te concentreren. Op 31 december 2009 bezit de Commissie een belang van 87,4 % of 80 miljoen EUR (2008: 103 miljoen EUR) in Sesar. De totale (indicatieve) bijdrage die de EU voor Sesar gepland heeft (van 2007 tot 2013) is 700 miljoen EUR.

Internationale ITER Organisatie voor fusie energie (ITER International)

Bij ITER International zijn de EU, China, India, Rusland, Korea, Japan en de VS betrokken. ITER werd opgericht om de ITER faciliteiten te beheren, de exploitatie van de ITER faciliteiten door laboratoria, andere instellingen en het personeel van de onderzoeks en ontwikkelingsprogramma's inzake fusie energie van de leden aan te moedigen, om de kennis over fusie energie van het grote publiek te bevorderen, alsook de aanvaarding ervan, en om alle andere activiteiten te verrichten die nodig zijn om het doel van ITER te bereiken.

De bijdrage van de EU (Euratom) aan ITER International wordt gegeven door het Agentschap Fusion for Energy, en omvat ook de bijdragen van de lidstaten en van Zwitserland. De totale bijdrage wordt juridisch gezien beschouwd als een bijdrage van Euratom aan ITER en de lidstaten en Zwitserland hebben geen belang in ITER. Aangezien de EU juridisch gezien de houdster is van de participatie in de gemeenschappelijke onderneming ITER International, moet zij de participatie opnemen in haar geconsolideerde rekening.

Op 31 december 2009 bezit Euratom een belang van 47 % of 35 miljoen EUR (2008: 42 miljoen EUR) in ITER . De totale (indicatieve) bijdrage die Euratom voor ITER gepland heeft (van 2007 tot 2041) is 7,649 miljard EUR.

Gezamenlijk technologie initiatief IMI inzake innovatieve geneesmiddelen

De gemeenschappelijke onderneming IMI, het derde technologie initiatief dat in 2009 operationeel werd , moet preconcurrentieel farmaceutisch onderzoek en ontwikkeling ondersteunen in de lidstaten en geassocieerde landen, de onderzoeksinvesteringen in de biofarmaceutische sector vergroten en de betrokkenheid van kleine en middelgrote ondernemeningen (kmo’s) bij haar activiteiten bevorderen. Op 31 december 2009 bezit de Europese Unie, vertegenwoordigd door de Commissie, een belang van 99,1 % of 81 miljoen EUR. De maximale indicatieve bijdrage van de EU bedraagt 1 miljard EUR tot 31 december 2017 .

2.3.3 Garantiefonds

Nettoactiva van het Garantiefonds|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Voor verkoop beschikbare activa|1 050|887|

Geldmiddelen en kasequivalenten|191|205|

Totaal activa|1 241|1 092|

Totaal passiva|(1)|(1)|

Nettoactiva|1 240|1 091|

Het Garantiefonds voor externe acties dekt de door de EU op besluit van de Raad gegarandeerde leningen, met name leningsoperaties van de EIB buiten de Europese Unie, alsmede leningen van de macrofinanciële bijstand (MFB) en leningen van Euratom buiten de Europese Unie. Het is een langlopend instrument om leningen waarvoor van wanbetaling sprake is en die door de EU wordt gegarandeerd, te dekken en derhalve kan het als een langlopende investering worden beschouwd. Dit wordt aangetoond door het feit dat ongeveer 76 % van de voor verkoop beschikbare activa een looptijd hebben tussen één en tien jaar. Het Fonds ontvangt zijn middelen uit overmakingen uit de algemene begroting van de EU ten bedrage van 9 % van het bedrag in hoofdsom van de operaties, uit rente over de belegging van de activa van het Fonds en uit nabetalingen van in gebreke gebleven debiteuren voor wie het Fonds de garantie heeft moeten honoreren. Een eventueel jaarlijks overschot wordt teruggeboekt naar een speciale begrotingsrubriek in de staat van ontvangsten van de algemene begroting van de EU.

De EU moet een garantiereserve opnemen die leningen aan derde landen dekt. Deze reserve is bedoeld om de verplichtingen van het Garantiefonds te dekken en, indien nodig, aangesproken garanties waarvoor het in het Fonds beschikbare bedrag niet volstaat, zodat deze bedragen ten laste van de begroting kunnen komen. Deze reserve van 1,472 miljard EUR komt overeen met het richtbedrag van 9 % van de op 31 december 2009 uitstaande leningen. Op 31 december 2009 bedragen de nettoactiva van het Fonds 1,240 miljard EUR. Het verschil tussen de nettoactiva en het bedrag van de reserve komt overeen met het overschot dat naar de EU begroting wordt teruggeboekt (232 miljoen EUR). Reëlewaardemutaties van de voor verkoop beschikbare portefeuille zijn in 2009 in het eigen vermogen opgenomen voor het bedrag van 16 miljoen EUR (2008: 15 miljoen EUR).

2.3.4 Voor verkoop beschikbare activa

Deze rubriek omvat de investeringen en participaties die bedoeld zijn om begunstigden te helpen bij de ontwikkeling van hun bedrijfsactiviteiten.

Voor verkoop beschikbare activa op lange termijn|miljoen EUR|

Bedragen op 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Verwervingen|0|11|52|26|19|108|

Vervreemdingen/buitengebruikstellingen|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Herwaarderingsoverschot/(tekort) verwerkt in eigen vermogen|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Wisselkoersverlies|0|(42)|0|0|0|(42)|

Waardeverminderingsverlies|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Bedragen op 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBWO)

De Commissie heeft ingeschreven op 3 % van het totale kapitaal van de EBWO van 20 miljard EUR. Op de balansdatum beliep het opgevraagde bedrag 157 miljoen EUR, dat volledig gestort is. De uitstaande betalingen op het niet opgevraagde kapitaal belopen 443 miljoen EUR (zie ook toelichting 5.13.1 ). Omdat de EBWO niet beursgenoteerd is en volgens haar statuten participaties ten hoogste tegen aankoopprijs en uitsluitend aan bestaande aandeelhouders mogen worden verkocht, is de participatie van de Commissie gewaardeerd op de kostprijs verminderd met eventuele afschrijvingen voor waardevermindering.

Verrichtingen met risicodragend kapitaal (VRK)

Verrichtingen met risicodragend kapitaal zijn leningen die worden verstrekt aan financiële tussenpersonen om beleggingen in aandelen te financieren. Zij worden beheerd door de EIB en gefinancierd onder het Europees nabuurschapsbeleid.

Overige investeringen

De belangrijkste bedragen betreffen het programma voor groei en werkgelegenheid, het meerjarenprogramma en het kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie, administratief beheerd door het EIF, die de oprichting en de financiering van beginnende kleine en middelgrote ondernemingen ondersteunen door middel van investeringen in geschikte gespecialiseerde durfkapitaalfondsen (154 miljoen EUR). Hierin is ook 96 miljoen EUR inbegrepen voor het Europees Fonds voor Zuidoost-Europa (EFSE), een beleggingsvennootschap met variabel kapitaal (BEVEK). De globale doelstelling van het EFSE is het stimuleren van economische ontwikkeling en welvaart in Zuidoost-Europa via het duurzaam verstrekken van extra ontwikkelingsfinanciering via plaatselijke financiële tussenpersonen. In 2009 is een nieuwe investering van 19 miljoen EUR voor het Energie efficiëntiefonds voor Zuidoost Europa (SE4F) opgenomen.

2.4 LENINGEN

In deze rubriek zijn de door de Europese Unie verstrekte leningen met vervaldatum over meer dan een jaar opgenomen.

|miljoen EUR|

|Toelichting|31.12.2009|31.12.2008|

Uit de EU-begroting en de EGKS verstrekte leningen|2.4.1|169|179|

Uit opgenomen leningen verstrekte leningen|2.4.2|10 595|3 386|

Totaal leningen||10 764|3 565|

2.4.1 Uit de begroting van de Europese Unie en de EGKS in liquidatie verstrekte leningen

|miljoen EUR|

|Leningen met bijzondere voorwaarden|EGKS in liquidatie|Totaal|

Totaal op 31.12.2008|150|29|179|

Terugbetalingen|(19)|(5)|(24)|

Veranderingen in boekwaarde |12|2|14|

Totaal op 31.12.2009|143|26|169|

Leningen met bijzondere voorwaarden

Deze post omvat voornamelijk leningen met bijzondere voorwaarden en preferentiële rentetarieven die zijn verstrekt in het kader van de samenwerking met niet-lidstaten. Alle bedragen zijn verschuldigd meer dan twaalf maanden na het einde van het jaar. De werkelijke rentevoet van deze leningen varieert tussen de 7,73 % en 12,36 %.

Door de EGKS in liquidatie verstrekte woningbouwleningen (EGKS)

Woningbouwleningen zijn leningen die door de EGKS uit eigen middelen worden verstrekt overeenkomstig de artikelen 54 en 54, lid 2, van het EGKS-Verdrag. Deze leningen hebben een vaste rentevoet van 1 % en worden daarom beschouwd als leningen met preferentiële rentetarieven. De werkelijke rentevoet van deze leningen varieert tussen 2,806 % en 22,643 %. Om praktische redenen en uit materialiteitsoverwegingen wordt de transactieprijs gebruikt als de reële waarde van deze leningen bij sluiting, onafhankelijk van een toegekend preferentieel rentetarief.

2.4.2 Uit opgenomen leningen verstrekte leningen

||||miljoen EUR|

Totaal op 31.12.2008Nieuwe leningenTerugbetalingenWisselkoersverschillenVerandering in boekwaarde|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Totaal op 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Bedrag te betalen < 1 jaar|40|0|0|0|40|

Bedrag te betalen > 1 jaar|547|484|9 303|261|10 595|

MFB leningen

Macrofinanciële bijstand is een financieel beleidsinstrument voor niet gebonden en niet specifieke betalingsbalans en/of begrotingssteun aan derde partnerlanden die geografisch gezien dicht bij het grondgebied van de EU gelegen zijn. Macrofinanciële bijstand wordt verstrekt in de vorm van middellange of langetermijnleningen of subsidies, of een combinatie daarvan, en dient in het algemeen ter aanvulling van de financiering in het kader van een door het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gesteund aanpassings en hervormingsprogramma. De Commissie heeft voor deze leningen geen garanties van derden ontvangen, maar zij zijn gewaarborgd door het Garantiefonds (zie toelichting 2.3.3 ).

Euratomleningen

Euratom is een juridische entiteit van de EU die wordt vertegenwoordigd door de Europese Commissie. Euratom verstrekt leningen aan de lidstaten voor de financiering van investeringsprojecten in de lidstaten voor de industriële productie van elektriciteit door middel van kernenergie en voor industriële splijtstofcyclusinstallaties. Euratom verstrekt ook leningen aan niet lidstaten voor het verbeteren van de veiligheid en de doelmatigheid van kerncentrales en splijtstofcyclusinstallaties die in werking of in aanbouw zijn.

De Commissie heeft voor deze leningen 481 miljoen EUR (2008: 486 miljoen EUR) aan garanties van derden ontvangen.

Betalingsbalansleningen

Het betalingsbalansmechanisme is een financieel beleidsinstrument dat nieuw leven is ingeblazen om de lidstaten van de EU tijdens de huidige economische en financiële crisis financiële bijstand te verlenen. Er kunnen leningen worden verstrekt aan lidstaten die zich voor feitelijke of ernstig dreigende moeilijkheden met betrekking tot hun betalingsbalans of kapitaalverkeer gesteld zien. Alleen lidstaten die niet deelnemen aan de euro, komen voor dit mechanisme in aanmerking. Er kunnen voor in totaal maximaal 50 miljard EUR leningen worden verstrekt en de leningen zijn gewaarborgd door de algemene begroting van de EU.

Tussen november 2008 en eind 2009 werden ten belope van 14,6 miljard EUR leningen verstrekt. Er werd 6,5 miljard EUR financiële bijstand ter beschikking van Hongarije gesteld, waarvan in 2008 2 miljard EUR werd uitbetaald (looptijd: december 2011). In 2009 werd nog eens 3,5 miljard EUR uitbetaald (looptijd: november 2014 en april 2016). Aan Letland werd een betalingsbalanslening van 3,1 miljard EUR verstrekt, waarvan 2,2 miljard EUR in 2009 werd uitbetaald (looptijd: april 2014 en januari 2015) en 500 miljoen EUR in maart 2010 (looptijd: mei 2019). Voorts werd 5 miljard EUR ter beschikking van Roemenië gesteld, waarvan in 2009 1,5 miljard EUR werd uitbetaald (looptijd: januari 2015) en 1 miljard EUR in maart 2010 (looptijd: mei 2019).

Door de EGKS in liquidatie verstrekte leningen

Deze post omvat voornamelijk leningen die door de EGKS in liquidatie uit opgenomen leningen zijn verstrekt overeenkomstig de artikelen 54 en 56 van het EGKS Verdrag, alsmede drie niet genoteerde obligaties van de EIB als vervanging van een in gebreke gebleven debiteur. Deze obligaties zullen tot het einde van de looptijd (2017 en 2019) worden aangehouden om de schuldendienst van de opgenomen leningen te dekken. De veranderingen in boekwaarde stemmen overeen met de veranderingen in de vervallen rente plus de jaarlijkse afschrijving van betaalde premies en transactiekosten die bij aanvang werden gemaakt, berekend op basis van de effectieverentemethode.

De effectieve rentevoeten (uitgedrukt als een rente interval) waren als volgt:

Leningen|31.12.2009|31.12.2008|

MFB|0,9625%-4,54%|3,022%-5,29%|

Euratom|1,071%-5,76%|3,428% -5,76%|

Betalingsbalans|3,125%-3,625%|3,25%|

EGKS in liquidatie|0,346%-5,8103%|3,072%-5,8103% (*)|

(*) De bovengrenswaarde heeft betrekking op een lening met vaste rente die wordt gedekt door een renteswap.

2.5 VOORFINANCIERINGEN OP LANGE TERMIJN

De termijn waarbinnen de voorfinanciering kan worden teruggevorderd of gebruikt, bepaalt of zij wordt opgenomen als voorfinanciering op korte of op lange termijn. Het gebruik is vastgelegd in de onderliggende overeenkomst van het project. Indien de terugbetaling of het gebruik binnen de twaalf maanden na de verslagdatum moet plaatsvinden, gaat het om een voorfinanciering op korte termijn, die onder de vlottende activa moet worden opgenomen, terwijl het saldo op lange termijn is.

TOTAAL VOORFINANCIERING|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Voorfinanciering op lange termijn (zie hieronder)|39 750|29 023|

Voorfinanciering op korte termijn (zie toelichting 2.9 )|9 077|10 262|

Totaal voorfinanciering|48 827|39 285|

Garanties met betrekking tot voorfinanciering

Dit zijn garanties die de Europese Unie in bepaalde gevallen bij de betaling van voorschotten (voorfinanciering) van de begunstigden verlangt. Er zijn twee waarden om voor dit soort garantie op te nemen: de „nominale waarde” en de „lopende waarde”. Voor de „nominale waarde” houdt de gebeurtenis die de garantie doet ontstaan, verband met het bestaan van de garantie. Voor de „lopende waarde” is de gebeurtenis die de garantie doet ontstaan, de betaling van voorfinanciering en/of latere verrekeningen. Op 31 december 2009 beliep de „nominale waarde” van de ontvangen garanties in verband met voorfinanciering 936 miljoen EUR. De „lopende waarde” van die garanties beliep 724 miljoen EUR . Op 31 december 2008 beliepen deze waarden respectievelijk 968 miljoen EUR en 769 miljoen EUR. Dit verschil werkt daadwerkelijk als dekking voor voorfinancieringen die verrekend zijn en onder de uitgaven zijn opgenomen, maar die in de toekomst misschien moeten worden teruggevorderd.

Bepaalde voorfinancieringen die in het kader van het zevende kaderprogramma voor onderzoek (KP7) worden betaald, worden daadwerkelijk gedekt door het Garantiefonds voor deelnemers. Op 31 december 2009 beliep het bedrag van de uitbetaalde voorfinanciering in totaal 2,7 miljard EUR. Dit is een instrument voor onderlinge verzekering, dat is opgezet om de financiële risico's van de EU en de deelnemers te dekken tijdens de uitvoering van indirecte maatregelen van KP7, aangezien het kapitaal en de rente ervan een uitvoeringsgarantie vormen. Alle deelnemers aan indirecte maatregelen die de vorm van een subsidie aannemen (en dus een voorfinanciering in de boekhouding van de Commissie) dragen 5 % van de ontvangen voorfinanciering bij aan het kapitaal van het Garantiefonds voor deelnemers voor de duur van de maatregel. Als zodanig zijn de deelnemers de eigenaars van het Garantiefonds voor deelnemers, en de EU, vertegenwoordigd door de Commissie, treedt op als hun uitvoerend agent. Aan het einde van een indirecte maatregel moeten de deelnemers hun bijdrage in het kapitaal volledig terugkrijgen, behalve wanneer het Garantiefonds voor deelnemers verlies lijdt doordat begunstigden in gebreke blijven. In dat geval moeten de deelnemers minstens 80 % van hun bijdrage terugkrijgen. Het Garantiefonds voor deelnemers staat garant voor de financiële belangen van zowel de EU als de deelnemers. Op 31 december 2009 hadden de deelnemers een totaalbedrag van 561 miljoen EUR bijgedragen aan het Garantiefonds voor deelnemers (in 2008: 274 miljoen EUR) (zie ook toelichting 11 ).

VOORFINANCIERING OP LANGE TERMIJN|miljoen EUR|

Beheersvorm|31.12.2009|31.12.2008|

Direct gecentraliseerd beheer|1 148|1 351|

Indirect gecentraliseerd beheer|486|275|

Gedecentraliseerd beheer|347|90|

Gedeeld beheer|37 199|26 764|

Gezamenlijk beheer|568|543|

Uitgevoerd door overige instellingen en agentschappen|2|0|

Totaal voorfinanciering op lange termijn|39 750|29 023|

De voornaamste voorfinancieringen op lange termijn hebben betrekking op acties van de structuurfondsen voor de programmeringsperiode 2007 2013: het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), het Europees Sociaal Fonds (ESF), het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO), het Cohesiefonds en het Europees Visserijfonds (EVF). Omdat veel van deze projecten op lange termijn lopen, moeten de voorschotten langer dan een jaar beschikbaar zijn. Daarom worden deze voorfinancieringen geboekt als activa op lange termijn. Het bedrag van de bovengenoemde voorfinanciering op lange termijn waarvoor de EU recht heeft op rente van de begunstigden, beloopt 1,607 miljard EUR.

De toename in 2009 is voornamelijk het gevolg van een derde voorschotbetaling aan de lidstaten voor een totaal bedrag van 5 miljard EUR: 2,6 miljard EUR voor het Cohesiefonds, 1,8 miljard EUR voor het EFRO en 0,6 miljard EUR voor het ESF. Voorts werden als gevolg van de economische crisis voor elk programma extra herstelpakketbetalingen gedaan voor een totaal bedrag van 6,2 miljard EUR: 3,9 miljard EUR voor het Cohesiefonds en het EFRO en 2,3 miljard EUR voor het ESF. De toename van de bedragen voor het gedecentraliseerd beheer vloeit voornamelijk voort uit de voorschotten die zijn betaald aan kandidaat lidstaten in het kader van programma's van het instrument voor pretoetredingssteun.

2.6 VORDERINGEN OP LANGE TERMIJN

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Tegoed van de lidstaten|26|24|

EGKS-personeelsleningen|10|13|

Overige|2|2|

Garanties en deposito's|17|6|

Totaal|55|45|

Het tegoed van de lidstaten bestaat uit bedragen die voormalige toetredingslanden aan de EGKS in liquidatie verschuldigd zijn.

VLOTTENDE ACTIVA

2.7 VOORRADEN

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Wetenschappelijk materieel|62|73|

Overige|15|12|

Totaal|77|85|

De voorraad wetenschappelijke uitrusting wordt door het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (GCO) aangehouden en/of beheerd. Een groot deel is de voorraad referentiemateriaal, nucleair en niet-nucleair, die zich in Geel bevindt. Deze voorraad is strategisch van aard en wordt bijgehouden om in crisissituaties onvoorspelbare toekomstige verzoeken te kunnen behandelen. De overige voorraad omvat de voorraad van het Egnos project, de voorraad publicaties die wordt aangehouden en/of beheerd door het Publicatiebureau en voorraden vaccins.

2.8 KORTLOPENDE INVESTERINGEN

Kortlopende investeringen bestaan uit voor verkoop beschikbare financiële activa, die worden gekocht vanwege hun rendement of opbrengst of om een bepaalde activastructuur of een secundaire liquiditeitsbron te creëren, en die dus kunnen worden verkocht naargelang de liquiditeitsbehoefte of renteschommelingen. In 2008 waren er onder deze post ook voor handel bestemde activa ten belope van 7 miljoen EUR opgenomen.

Voor verkoop beschikbare activa|miljoen EUR|

|EGKS in liquidatie|Overige|Totaal|

Bedragen op 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Verwervingen|560|255|815|

Vervreemdingen en buitengebruikstellingen|(573)|(32)|(605)|

Aanpassing aan geamortiseerde kostprijs|(1)|0|(1)|

Verandering in boekwaarde|8|3|11|

Herwaarderingsoverschot verwerkt in eigen vermogen|25|0|25|

Bedragen op 31.12.2009|1 483|308|1 791|

Wat de bedragen voor de EKGS in liquidatie betreft, zijn alle investeringen schuldvorderingen in euro die genoteerd zijn op een actieve markt. Op 31 december 2009 bedroeg de waarde van obligaties met vervaldatum in 2010 (uitgedrukt in reële waarde) 242 miljoen EUR (2008: 126 miljoen EUR).

De toename van overige bedragen is het gevolg van nieuwe verwervingen door de financieringsfaciliteit met risicodeling (RSFF) (195 miljoen EUR) en het instrument voor leninggaranties voor TEN T projecten (LGTT) (60 miljoen EUR).

2.9 VOORFINANCIERING OP KORTE TERMIJN

|miljoen EUR|

Beheersvorm|31.12.2009|31.12.2008|

Direct gecentraliseerd beheer|2 924|3 055|

Indirect gecentraliseerd beheer|1 990|930|

Gedecentraliseerd beheer|700|326|

gedeeld beheer|2 550|5 304|

Gezamenlijk beheer|832|608|

Uitgevoerd door overige instellingen en agentschappen|81|39|

Totaal voorfinancieringen op korte termijn|9 077|10 262|

De grote afname van de voorfinanciering op korte termijn wordt verklaard door het feit dat voor de structurele acties onder gedeeld beheer, sommige gefinancierde projecten beëindigd worden (programma's van de periode 2000 2006), terwijl voor de nieuwe projecten (programma's van de periode 2007 2013) in 2009 een derde voorschot werd betaald, dat echter onder de activa op lange termijn werd ingedeeld (zie toelichting 2.5 ). De toename van de voorfinanciering op korte termijn in de beheersvorm indirect gecentraliseerd beheer valt toe te schrijven aan de overdracht van activiteiten van de Commissie aan nieuwe uitvoerende agentschappen, voornamelijk op het gebied van onderzoek en ontwikkeling. Het bedrag van de bovengenoemde voorfinanciering op lange termijn waarvoor de Europese Unie recht heeft op rente van de begunstigden, beloopt 4,629 miljard EUR.

2.10 VORDERINGEN OP KORTE TERMIJN

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Kortlopende leningen|216|114|

Kortlopende vorderingen|4 519|6 128|

Diverse vorderingen|16|23|

Overlopende posten|3 912|5 655|

Totaal|8 663|11 920|

2.10.1 Kortlopende leningen

Deze bedragen betreffen leningen van 41 miljoen EUR die binnen 12 maanden na balansdatum vervallen (40 miljoen EUR aan MFB leningen, zie toelichting 2.4 ). Onder deze rubriek zijn ook termijndeposito's van de EGKS in liquidatie opgenomen:

Termijndeposito's|miljoen EUR|

|Totaal|

Bedragen op 31.12.2008|0|

Op te tellen|174|

Toegerekende bedragen|1|

Bedragen op 31.12.2009|175|

2.10.2 Kortlopende vorderingen

|miljoen EUR|

Groep|31.12.2009|31.12.2008|

Klanten|277|(76)|201|243|(79)|164|

Geldboeten|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Lidstaten|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Overige|76|(2)|74|111|(13)|98|

Totaal|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Klanten

Dit zijn invorderingsopdrachten die op 31 december 2009 als nog te innen vastgestelde rechten zijn geboekt en die nog niet in een andere rubriek van de actiefzijde van de balans zijn opgenomen.

Geldboeten

De door de Commissie opgelegde geldboeten die moeten worden geïnd, beliepen in totaal 3,370 miljard EUR. Op dit bedrag werd een afschrijving van 133 miljoen EUR toegepast. De toename van deze afschrijving valt toe te schrijven aan het feit dat sommige nieuwe geldboeten ingevolge de economische en financiële crisis niet door voorlopige betalingen of bankgaranties konden worden gedekt. Daarnaast zijn er voor sommige geldboeten nog steeds summiere procedures aanhangig voor het Europees Hof van Justitie. Op 31 december 2009 waren er voor in totaal 2,952 miljard EUR garanties ontvangen (2008: 2,403 miljard EUR), waarbij werd aangegeven dat de ontvanger van de geldboete beroep wenste aan te tekenen. Opgemerkt zij dat op 31 december 2009 290 miljoen EUR van de bovengenoemde bedragen nog niet vervallen was.

Vorderingen op de lidstaten

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Vorderingen op het ELGF|||

Vorderingen op het ELGF|627|684|

Afschrijving|(350)|(392)|

Totaal|277|292|

Betaalde en bij de lidstaten terugvorderbare BTW|38|36|

Eigen middelen|||

Vastgesteld in de A boekhouding|89|97|

Vastgesteld in de specifieke boekhouding|1 260|1 260|

Afschrijving|(841)|(812)|

Overige|25|16|

Totaal|533|561|

Overige vorderingen op de lidstaten|159|483|

Totaal|1 007|1 372|

– Vorderingen op het ELGF

Deze post dekt de bedragen die door de begunstigden van het ELGF verschuldigd waren op 31 december 2009, zoals die door de lidstaten werden ingediend en gewaarmerkt op 15 oktober 2009 met aftrek van 20 % van het bedrag, het percentage dat de lidstaten mogen inhouden voor administratieve kosten. Er werd een raming gemaakt voor de vorderingen die in de periode gaande van de indiening tot 31 december 2009 ontstonden. De Commissie raamt ook een afschrijving van de bedragen die begunstigden verschuldigd zijn en die zij waarschijnlijk niet zal kunnen innen. Dat een dergelijke aanpassing wordt gedaan, betekent niet dat de Commissie afziet van een toekomstige inning van de betrokken bedragen.

– Eigen middelen

Aangezien de lidstaten 25 % van de traditionele eigen middelen als inningskosten mogen inhouden, worden de bovenvermelde cijfers weergegeven na aftrek van deze vermindering. Op basis van de ramingen die de lidstaten hebben verstrekt, is een afschrijving ter waarde van 841 miljoen EUR afgetrokken van de post „vorderingen op de lidstaten”. Dit betekent echter niet dat de Commissie afziet van een toekomstige inning van de betrokken bedragen.

– Overige vorderingen op de lidstaten

Onder „overige vorderingen op de lidstaten” is 72 miljoen EUR aan terugvorderingen van uitgaven opgenomen, alsook 8 miljoen EUR aan ELGF voorschotten (2008: 120 miljoen EUR respectievelijk 244 miljoen EUR).

2.10.3 Overlopende posten

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Toegerekende baten|3 655|5 402|

Uitgestelde lasten|230|223|

Overige|27|30|

Totaal|3 912|5 655|

Het belangrijkste bedrag in deze rubriek zijn toegerekende baten ten belope van 3,655 miljard EUR.

|miljoen EUR|

Toegerekende baten|31.12.2009|31.12.2008|

Eigen middelen|2 209|2 576|

Bestemmingsontvangen op het gebied van landbouw november en december|940|1 261|

Herstructurering suiker|0|911|

ELGF: nog niet-uitgevoerde conformiteitsbeschikkingen|0|368|

Cohesiefonds en EFRO: financiële correcties|404|146|

EVF|0|32|

Overige toegerekende baten|102|108|

Totaal toegerekende baten|3 655|5 402|

Overige toegerekende baten zijn voornamelijk achterstandsrente, toegerekende bankrente en toegerekende rente op voorfinancieringen.

In deze rubriek zijn ook uitgestelde lasten ten belope van in totaal 230 miljoen EUR opgenomen. Die bestaan voornamelijk uit vooruitbetalingen ten belope van 53 miljoen EUR die betaald zijn uit hoofde van bilaterale visserijovereenkomsten met derde landen, 36 miljoen EUR voor de Europese school, 44 miljoen EUR voor kantoorhuur, 22 miljoen EUR voor kantoorrenovatie en 17 miljoen EUR rente voor leases van vaste activa.

2.11 GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Niet aan restricties onderhevige geldmiddelen:|||

Rekeningen bij schatkisten en centrale banken|10 958|15 039|

Rekeningen courant|1 967|1 415|

Gelden ter goede rekening|42|35|

Transfers (geld in omloop)|9|26|

Kortetermijndeposito's en andere kasequivalenten|1 486|1 456|

Totaal|14 462|17 971|

Aan restricties onderhevige geldmiddelen|8 910|5 753|

Totaal|23 372|23 724|

2.11.1 Niet aan restricties onderhevige geldmiddelen

Niet aan restricties onderhevige kasmiddelen omvatten alle financiële tegoeden van de EU op haar rekeningen in de lidstaten en de EVA-landen (bij de schatkist of de centrale bank), op zichtrekeningen, haar gelden ter goede rekening, kortetermijndeposito's en kleine kassen.

Het lagere saldo bij schatkisten en centrale banken aan dit einde van het jaar valt toe te schrijven aan het feit dat begin 2010 3,5 miljard EUR aan de lidstaten moest worden terugbetaald, na gewijzigde begroting nr. 10/2009 (vorig jaar ging het om een bedrag van 6,6 miljard EUR). De daarmee verband houdende verplichting is onder de vlottende verplichtingen opgenomen (zie ook toelichting 2.18.2 ). Ook de geldmiddelen uit nog niet gebruikte bestemmingsontvangsten ten belope van 2,7 miljard EUR (2008: 5,1 miljard EUR), die niet aan de lidstaten kunnen worden terugbetaald, en een bedrag van 1,4 miljard EUR (2008: 1,7 miljard EUR), dat ingehouden werd om naar 2010 overgedragen betalingskredieten te dekken, hadden een effect op het saldo aan het einde van het jaar. Voorts moet het begrotingsresultaat van 2,3 miljard EUR aan de lidstaten worden terugbetaald door het in mindering te brengen op de bedragen die zij voor 2010 verschuldigd zijn.

De bedragen die onder de kortetermijndeposito's zijn opgenomen, hebben voornamelijk betrekking op gelden die namens de EU door fiduciaires worden beheerd met het oog op de tenuitvoerlegging van specifieke programma's die uit de EU-begroting worden gefinancierd.

2.11.2 Aan restricties onderhevige geldmiddelen

Aan restricties onderhevige geldmiddelen omvatten bedragen die worden ontvangen uit door de Commissie opgelegde geldboeten in nog niet afgesloten zaken. Zij staan op speciaal daarvoor bestemde rekeningen die niet voor andere activiteiten worden gebruikt.

NIET-VLOTTENDE PASSIVA

2.12 PERSONEELSBELONINGEN

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pensioenen – personeel|33 316|32 867|

Pensioenen – anderen |663|696|

Gemeenschappelijk stelsel van ziektekostenverzekering|3 263|3 993|

Totaal|37 242|37 556|

2.12.1 Pensioenen - personeel

Op grond van artikel 83 van het personeelsstatuut komen de uitkeringen krachtens de pensioenregeling ten laste van de EU begroting. Er is voor deze verplichting geen kapitaaldekking, doch de lidstaten waarborgen gezamenlijk de uitbetaling van deze uitkeringen volgens de verdeelsleutel die voor de financiering van deze uitgaven is vastgesteld. Tevens dragen de ambtenaren door middel van een verplichte bijdrage voor een derde bij in de langetermijnfinanciering van deze pensioenregeling. Het bedrag van deze bijdrage wordt jaarlijks herzien en aangepast teneinde te garanderen dat deze bijdragen (momenteel 11,3 % van het basissalaris) volstaan om elk jaar een derde van de tijdens het jaar verworven rechten te financieren.

De verplichtingen van de pensioenregeling werden op basis van het aantal personeelsleden en gepensioneerden op 31 december 2009 en de regels van het op die datum van toepassing zijnde statuut geëvalueerd. In deze waardering werd rekening gehouden met de beloningen wegens ouderdom, invaliditeit en overleving (verschillende pensioencategorieën plus invaliditeitsuitkering). Zij werd uitgevoerd volgens de methodiek van IPSAS 25 (en derhalve ook boekhoudregel 12 van de EU). Dit is een internationale boekhoudnorm volgens welke de werkgever zijn verplichting op actuariële grondslag waardeert, waarbij rekening wordt gehouden met de contractuele uitkeringen tijdens de actieve diensttijd van de werknemers en met de verwachte loonontwikkeling. Om deze verplichting te berekenen, werd de actuariële waarderingsmethode gebruikt die bekend staat als de „projected unit credit”-methode.

De voornaamste actuariële hypotheses die op de waarderingsdatum beschikbaar waren en voor de waardering werden gebruikt, zijn de volgende:

Actuariële veronderstellingen|31.12.2009|31.12.2008|

Nominale disconteringsvoet|4,5 %|3,9 %|

Verwacht inflatiepercentage|2,5 %|1,8 %|

Reële disconteringsvoet|2,0 %|2,1 %|

Huwelijkscoëfficiënt: man/vrouw|84 %/38 %|84 %/38 %|

Algemene salaristoename/herwaardering van de pensioenen|0 %|0,3 %|

Voor de berekening werd de International Civil Servants Life Table 2008 gebruikt. Er werd uitgegaan van pensionering op het moment waarop de ambtenaar volledige pensioenrechten geniet, waarbij rekening wordt gehouden met de korting voor vervroegde uittreding en de zogeheten "Barcelona incentive" om later met pensioen te gaan, ten laatste op 65 jaar. De berekeningen van de brutopensioenen en de gezinstoelagen geschieden overeenkomstig het statuut.

De verplichtingen omvatten de voorheen vastgestelde rechten voor de volgende personen:

(1) het personeel in actieve dienst op 31 december 2009 bij alle instellingen en agentschappen die onder de pensioenregeling vallen;

(2) het personeel dat zich in een uitgestelde situatie bevindt, d.w.z. personeel dat tijdelijk of definitief de instellingen heeft verlaten met behoud van rechten in de pensioenregeling (uitsluitend die met ten minste 10 dienstjaren);

(3) de gewezen ambtenaren en andere personeelsleden die een ouderdomspensioen ontvangen;

(4) de gewezen ambtenaren en andere personeelsleden die een invaliditeitspensioen ontvangen;

(5) de gewezen ambtenaren en andere personeelsleden die een invaliditeitsuitkering ontvangen;

(6) de gerechtigden van een overlevingspensioen (weduwen of weduwnaars, wezen en personen ten laste).

De voornaamste ontwikkeling sedert 31 december 2008 was als volgt:

|miljoen EUR|

Ontwikkeling in de pensioenverplichting|Bedrag|

Brutopensioenverplichting op 31 december 2008|36 495|

Kosten van diensttijd|1 360|

Rentekosten|1 456|

Betaalde beloningen|(1 035)|

Actuariële winsten|(1 248)|

Wijzigingen ingevolge nieuwkomers|187|

Brutopensioenverplichting op 31 december 2009|37 215|

De voornaamste opmerkingen zijn:

– De bruto actuariële verplichting werd per 31 december 2009 gewaardeerd op 37,215 miljard EUR (2008: 36,495 miljard EUR). Hieraan is het effect van een correctiecoëfficiënt van 1,079 miljard EUR toegevoegd (2008: 1,277 miljard EUR). Belastingen die door de begunstigden moeten worden betaald, worden van de totale brutoverplichting afgetrokken om te komen tot de nettoverplichting die in de balans wordt opgenomen (aangezien van de betaling van de pensioenen belastingen worden afgetrokken die in het jaar van betaling bij de ontvangsten van de EU worden geboekt). Deze nettoverplichting (brutoverplichting verminderd met belastingen) op 31 december 2009 is dus op 33,316 miljard EUR geraamd.

– Het aantal leden van de pensioenregeling steeg met 5 082 personen. Deze stijging houdt voornamelijk verband met tijdelijke functionarissen en assistenten van Parlementsleden. De laatstgenoemde categorie werd voor de eerste maal in de regeling opgenomen.

2.12.2 Pensioenen – anderen

Dit betreft de verplichting opgenomen betreffende de pensioenverplichtingen voor de leden en gewezen leden van de Commissie, het Hof van Justitie (en het Gerecht van eerste aanleg), de Rekenkamer, de secretarissen-generaal van de Raad, de Ombudsman, de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming en het Gerecht voor ambtenarenzaken van de Europese Unie. In deze rubriek is ook een verplichting opgenomen betreffende de pensioenen van bepaalde Parlementsleden.

2.12.3 Gemeenschappelijk stelsel van ziektekostenverzekering

Er is ook een waardering gemaakt voor de geraamde verplichting die de EU zal hebben in verband met haar bijdragen aan het gemeenschappelijke stelsel van ziektekostenverzekering voor haar gepensioneerde personeelsleden. Deze brutoverplichting is gewaardeerd op 3,535 miljard EUR. Fondsbeleggingen ten belope van 272 miljoen EUR zijn van deze brutoverplichting afgetrokken om te komen tot de nettoverplichting. In de berekeningen is rekening gehouden met actieve ambtenaren en gepensioneerden uit verschillende instellingen en agentschappen van de EU, en hun gezinsleden, en actieve leden en gepensioneerden van de Commissie, de Rekenkamer, het Hof van Justitie, de Raad, de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming en de Europese Ombudsman. De disconteringsvoet en de algemene salarisgroei die voor de berekening zijn gebruikt, zijn dezelfde als die welke voor de waardering van de pensioenverplichting zijn gebruikt (zie hierboven). De lichte afname van de verplichting valt toe te schrijven aan actuariële winsten ingevolge wijzigingen in de actuariële veronderstellingen.

|miljoen EUR|

Ontwikkeling in de verplichting gemeenschappelijk stelsel van ziektekostenverzekering|Bedrag|

Brutoverplichting op 31 december 2008|4 248|

Normale kosten|168|

Rentekosten|169|

Betaalde beloningen|(85)|

Actuariële winsten|(965)|

Brutoverplichting op 31 december 2009|3 535|

Verminderd met de fondsbeleggingen|(272)|

Nettoverplichting op 31 december 2009|3 263|

2.13 VOORZIENINGEN OP LANGE TERMIJN

|miljoen EUR|

Rechtszaken|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Ontmanteling kerninstallaties|819|0|0|0|(22)|111|908|

Financieel|12|67|0|0|(3)|0|76|

Overige|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Totaal|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Rechtszaken

Dit is de raming van de bedragen die waarschijnlijk na 2010 zullen moeten worden betaald in verband met lopende rechtszaken. Het grootste bedrag, namelijk 409 miljoen EUR, betreft rechtszaken die op 31 december 2009 lopend waren in verband met financiële correcties voor uitgaven van het ELGF en andere rechtszaken in verband met landbouwuitgaven.

Ontmanteling kerninstallaties

In 2008 heeft een consortium van onafhankelijke deskundigen een studie verricht en de kosten van de ontmanteling van de kerninstallaties van het GCO en het afvalbeheerprogramma geraamd. Hun herziene raming van 1,222 miljard EUR (voorheen 1,145 miljard EUR) dient als uitgangspunt voor de voorziening die in de financiële staten moet worden opgenomen. Overeenkomstig de EU boekhoudregels is de raming voor inflatie geïndexeerd en vervolgens omgerekend naar de netto contante waarde ervan. Op 31 december 2009 resulteerde dat in een voorziening van 930 miljoen EUR, gesplitst in het bedrag dat naar verwachting in 2010 zal worden betaald (22 miljoen EUR) en het bedrag dat daarna zal worden betaald (908 miljoen EUR). Gezien de geraamde duur van dit programma (ongeveer 30 jaar) moet worden opgemerkt dat er enige onzekerheid bestaat ten aanzien van deze raming, en dat de uiteindelijke kosten van de huidige raming kunnen afwijken.

Financiële bepalingen

In het kader van de MKB garantiefaciliteit 1998, de MKB garantiefaciliteit 2001 en de MKB-garantiefaciliteit 2007 van het kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie is het EIF bevoegd in eigen naam, evenwel ten behoeve en voor rekening van de Commissie, garanties te verstrekken. Het financiële risico dat verbonden is aan de opgevraagde en de niet opgevraagde garanties is echter beperkt. Op de balansdatum stemmen de financiële voorzieningen voor beide faciliteiten overeen met de betalingsverplichtingen tegenover financiële tussenpersonen verminderd met de nettobetalingsaanvragen die tot op die datum zijn ingediend. Financiële voorzieningen op lange termijn worden omgerekend naar hun netto contante waarde.

Overige bepalingen

Het belangrijkste bedrag hier heeft betrekking op de ramingen van de bijdragen van de EU aan verschillende lidstaten in het kader van het Veterinair Noodfonds voor bepaalde dierziekten die zijn uitgebroken, en beloopt in totaal 60 miljoen EUR (2008: 101 miljoen EUR), opgesplitst in 25 miljoen EUR (bedrag dat naar verwachting in 2010 zal worden vereffend) en 35 miljoen EUR (daarna te vereffenen bedrag).

2.14 FINANCIËLE VERPLICHTINGEN OP LANGE TERMIJN

2.14.1 Leningen

|miljoen EUR |

MFB|663|25|(95)|-|(6)|587|

Betalingsbalans|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

Euratom|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

EGKS in liquidatie|282|-|(67)|18|(8)|225|

Totaal|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Opsplitsing van leningen in korte en lange termijn|miljoen EUR|

Leningen|Looptijd < 1 jaar|Looptijd > 1 jaar|Totaal op 31.12.2009|

MFB|40|547|587|

Betalingsbalans|-|9 303|9 303|

Euratom|-|484|484|

EGKS in liquidatie|-|225|225|

Totaal|40|10 559|10 599|

Onder deze rubriek zijn de leningen van de Europese Unie met vervaldatum over meer dan een jaar opgenomen. De leningen omvatten de in een waardepapier belichaamde schulden, die 10,324 miljard EUR belopen (2008: 3,131 miljard EUR). De veranderingen in boekwaarde stemmen overeen met de veranderingen in de vervallen rente vermeerderd met, in het geval van de leningen van de EGKS in liquidatie, de jaarlijkse afschrijving van alle materiële transactiekosten die bij aanvang werden gemaakt, berekend volgens de effectieverentemethode. De effectieve rentevoeten (uitgedrukt als een rente interval) waren als volgt:

Leningen|31.12.2009|31.12.2008|

MFB|0,9625 %-4,54 %|3,022 %-5,29 %|

Euratom|0,9031 %-5,6775 %|3,348 %-5,6775 %|

Betalingsbalans|3,125 %-3,625 %|3,25 %|

EGKS in liquidatie|0,346 %-9,2714 %|4,939 %-11,875 % (*)|

(*) De bovengrenswaarde heeft betrekking op een lening met vaste rente die wordt gedekt door een renteswap.

2.15 OVERIGE VERPLICHTINGEN OP LANGE TERMIJN

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Financiëleleaseschulden|1 736|1 770|

Gebouwen betaald in termijnen|395|403|

Overige |47|53|

Totaal|2 178|2 226|

Deze rubriek betreft voornamelijk leaseverplichtingen met vervaldatum over meer dan een jaar (zie toelichting 2.2 ). Ook inbegrepen zijn bedragen die betrekking hebben op bepaalde gebouwen die de Commissie heeft gekocht, waarbij de aankoopprijs in termijnen zal worden betaald. Het gaat niet om leasecontracten, aangezien het eigendomsrecht onmiddellijk op de Commissie is overgegaan.

VLOTTENDE PASSIVA

2.16 VOORZIENINGEN OP KORTE TERMIJN

|miljoen EUR|

Rechtszaken|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Ontmanteling kerninstallaties|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Financieel|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Overige|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Totaal|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

Deze rubriek omvat het deel van de voorzieningen met vervaldatum binnen het jaar.

2.17 FINANCIËLE VERPLICHTINGEN OP KORTE TERMIJN

In deze rubriek zijn leningen ten belope van 40 miljoen EUR opgenomen met vervaldatum binnen de twaalf maanden na de balansdatum (zie toelichting 2.14.1 ) (2008: 94 miljoen EUR) en 25 miljoen EUR in verband met voor verkoop beschikbare verplichtingen.

2.18 CREDITEUREN

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Kortlopend deel van verplichtingen op lange termijn|71|64|

Kortlopende schulden|15 260|12 026|

Diverse schulden |133|115|

Overlopende posten|78 420|77 472|

Totaal|93 884|89 677|

2.18.1 Kortlopend deel van verplichtingen op lange termijn

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Financiëleleaseschulden|59|52|

Overige |12|12|

Totaal|71|64|

2.18.2 Kortlopende schulden

|miljoen EUR|

Soort|31.12.2009|31.12.2008|

Lidstaten|14 903|11 386|

Leveranciers en overige|944|1 175|

Subsidiabiliteit te controleren|(587)|(535)|

Totaal|15 260|12 026|

Kortlopende schulden omvatten kostendeclaraties die de EU ontvangt in het kader van de subsidieactiviteiten. Zij worden gecrediteerd voor het gevraagde bedrag op het moment dat de declaratie wordt ontvangen. Indien de tegenpartij een lidstaat is, worden zij als zodanig ingedeeld. Dezelfde procedure wordt gevolgd voor facturen en kredietnota's bij opdrachten. Bij de afsluitprocedure aan het einde van het jaar is rekening gehouden met de betrokken kostendeclaraties. Bij deze afsluitboekingen zijn de geraamde subsidiabele bedragen derhalve als overlopende posten geboekt (zie toelichting 2.18.3 ), terwijl de niet subsidiabele bedragen overblijven op „subsidiabiliteit te controleren”. Om de activa en verplichtingen niet te overschatten, is besloten dat het te betalen nettobedrag onder de kortlopende verplichtingen wordt opgenomen.

Lidstaten

De belangrijkste bedragen hier hebben betrekking op 11,160 miljard EUR (2008: 4,660 miljard EUR) aan onbetaalde kostendeclaraties voor structurele acties. Ook is hier een bedrag van 3,524 miljard EUR opgenomen dat na een gewijzigde begroting die aan het einde van 2009 werd opgesteld, aan de lidstaten moest worden terugbetaald (2008: 6,627 miljard EUR). Dit bedrag werd in februari 2010 aan de lidstaten betaald.

Leveranciers en overige

In deze rubriek zijn bedragen opgenomen die verschuldigd zijn ingevolge subsidie en aanbestedingsactiviteiten, alsook bedragen die aan publieke organen en niet geconsolideerde entiteiten verschuldigd zijn (bv. het EOF).

Subsidiabiliteit te controleren

Deze schulden worden met 587 miljoen EUR verminderd, namelijk dat deel van de verzoeken om terugbetaling dat ontvangen maar nog niet gecontroleerd werd, dat niet-subsidiabel werd geacht. De grootste bedragen betreffen de DG's die bij de structurele acties betrokken zijn.

2.18.3 Overlopende posten

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Toegerekende lasten|76 435|77 260|

Uitgestelde baten|1 976|50|

Overige|9|162|

Totaal|78 420|77 472|

De toegerekende lasten zijn als volgt verdeeld:

Toegerekende lasten|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Toegerekende lasten ELGF:|||

Uitgaven 16.10.2009 tot 31.12.2009|32 087|30 415|

Rechtstreekse steun|12 195|12 682|

Herstructurering suiker|735|3 787|

Overige|(55)|(13)|

Totaal ELGF:|44 962|46 871|

Toegerekende lasten structurele acties:|||

ELFPO en EOGFL, afdeling garantie|9 076|7 004|

EFRO en innovatieve maatregelen|11 777|10 687|

Cohesiefonds|980|2 810|

ISPA|3|4|

ESF|5 411|4 596|

Totaal structuurfondsen:|27 247|25 101|

Overige toegerekende lasten:|||

O&O|1 687|1 978|

Overige|2 539|3 310|

Totaal overige :|4 226|5 288|

Totaal toegerekende lasten|76 435|77 260|

Na een trage start in de vorige jaren hebben de structuurprogramma's 2007 2013 in 2009 een normaal niveau bereikt, wat de toename in die rubriek verklaart. Deze toename wordt gecompenseerd door een afname van de toegerekende lasten voor de suikerherstructurering, aangezien blijkt dat een deel van deze middelen niet daadwerkelijk zullen worden gebruikt.

De significante toename in uitgestelde baten valt toe te schrijven aan het feit dat twee lidstaten hun eigenmiddelenbijdrage voor 2010 vooraf hebben betaald.

NETTOACTIVA

2.19 RESERVES

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Reëlewaardereserve|69|41|

Overige reserves:|||

Garantiefonds|1 472|1 276|

Herwaarderingsreserve|57|57|

Opgenomen en verstrekte leningen|1 511|1 528|

Overige|214|213|

Totaal|3 254|3 074|

Totaal|3 323|3 115|

2.19.1 Reëlewaardereserve

Overeenkomstig de boekhoudregels wordt de aanpassing aan de reële waarde van voor verkoop beschikbare activa geboekt door middel van de reëlewaardereserve.

2.19.2 Overige reserves

Garantiefonds

Zie ook toelichting 2.3.3 in verband met de werking van het Garantiefonds. Deze reserve vormt de neerslag van het streefbedrag van 9 % van de openstaande en door het Fonds gegarandeerde bedragen, die als activa moeten worden gehouden.

Herwaarderingsreserve

De herwaarderingsreserve omvat de herwaarderingen van vaste bedrijfsmiddelen. Het saldo van 57 miljoen EUR aan het einde van het jaar heeft betrekking op een herwaardering van terreinen en gebouwen van de Commissie, die reeds plaatsvond voor de overgang op de nieuwe boekhoudregels.

Reserve voor opgenomen en verstrekte leningen

Het voornaamste bedrag heeft betrekking op de reserve van de EGKS in liquidatie voor de activa van het Fonds voor onderzoek inzake kolen en staal. Deze reserve werd gecreëerd in de context van de opheffing van de EGKS.

2.20 BIJ DE LIDSTATEN OP TE VRAGEN BEDRAGEN

|miljoen EUR |

|Bedrag|

Bij de lidstaten op te vragen bedragen op 31 december 2008|50 539|

Terugbetaling van het begrotingsoverschot van 2008 aan de lidstaten|1 796|

Mutatie in reserve Garantiefonds|196|

Overige mutaties in reserves|(10)|

EGKS in liquidatie: toewijzing van het resultaat van 2008|(15)|

Economisch resultaat (overschot) van het begrotingsjaar|(4 457)|

Totaal bij de lidstaten op te vragen bedragen op 31 december 2009|48 049|

Opgesplitst tussen:PersoneelsbeloningenOverige bedragen|37 24210 807|

Dit bedrag vertegenwoordigt dat deel van de uitgaven dat de EU op 31 december 2009 reeds heeft opgelopen en dat ten laste komt van toekomstige begrotingen. Heel wat uitgaven worden volgens de boekhoudregels op transactiebasis aan jaar n toegerekend, ofschoon zij maar effectief in jaar n+1 zullen worden betaald met de begroting van jaar n+1. De boeking van deze verplichtingen heeft, in combinatie met het feit dat de overeenkomstige bedragen uit toekomstige begrotingen worden gefinancierd, tot gevolg dat de passiva aan het einde van het jaar veel groter zijn dan de activa. Het bedrag dat voor de periode van 16 oktober tot 31 december 2009 aan de lidstaten moest worden betaald, beliep 32 miljard EUR. In feite wordt het grootste deel van de op te vragen bedragen door de lidstaten betaald binnen twaalf maanden na het einde van het betrokken begrotingsjaar als onderdeel van de begroting van het daaropvolgende jaar.

Er was een afname in de overige bij de lidstaten op te vragen bedragen in vergelijking met vorig jaar, namelijk 10,8 miljard EUR ten opzichte van 13 miljard EUR in 2008. Deze afname valt voornamelijk toe te schrijven aan de toename van 9,5 miljard EUR in voorfinanciering (zie de toelichtingen 2.5 en 2.9 ), de toename van 4,2 miljard EUR in crediteuren (zie toelichting 2.18 ) en de afname van 3,3 miljard EUR in vorderingen op korte termijn (zie toelichting 2.10 ).

In principe worden alleen de verplichtingen voor personeelsbeloningen van de EU tegenover haar personeel uitbetaald over een langere periode, waarbij de financiering van de pensioenbetalingen door de jaarlijkse begrotingen door de lidstaten gegarandeerd wordt. Alleen ter informatie wordt hieronder een raming van de uitsplitsing van toekomstige betalingen van personeelsbeloningen gegeven:

|miljoen EUR|

|Bedrag|

Op korte termijn: in 2010 te betalen bedragen|1 214|

Op lange termijn: na 2010 te betalen bedragen|36 028|

Totaal verplichtingen personeelsbeloningen op 31.12.2009|37 242|

Opgemerkt zij dat het voorgaande geen effect heeft op het begrotingsresultaat. De begrotingsontvangsten moeten altijd gelijk zijn aan of groter dan de begrotingsuitgaven, aangezien elk overschot op de ontvangsten aan de lidstaten wordt terugbetaald.

3. TOELICHTINGEN BIJ DE ECONOMISCHE RESULTATENREKENING

3.1 ONTVANGSTEN UIT EIGEN MIDDELEN EN BIJDRAGEN

|||miljoen EUR|

|Toelichting|2009|2008|

Ontvangsten uit eigen middelen:|3.1.1|||

Eigen middelen bni||81 978|74 479|

Eigen middelen btw||12 795|19 008|

Traditionele eigen middelen:||||

Landbouwrechten||0|1 184|

Douanerechten||14 002|15 196|

Suikerheffingen||130|702|

Totaal traditionele eigen middelen||14 132|17 082|

Budgettaire aanpassingen|3.1.2|1 399|1 930|

Bijdragen van derde landen (inclusief EVA landen)||233|214|

Totaal||110 537|112 713|

De ontvangsten aan eigen middelen vormen het hoofdelement van de beleidsontvangsten van de Europese Unie. Het grootste deel van de uitgaven wordt dus met eigen middelen gefinancierd. De overige ontvangsten vertegenwoordigen immers slechts een klein deel van de totale financiering.

3.1.1 Ontvangsten uit eigen middelen

Er zijn drie categorieën eigen middelen: traditionele eigen middelen, btw middelen en bni middelen. De traditionele eigen middelen omvatten suikerheffingen en douanerechten. Een mechanisme voor de correctie van begrotingsonevenwichtigheden (korting ten behoeve van het Verenigd Koninkrijk) alsook een brutovermindering van de jaarlijkse bni bijdrage van Nederland en Zweden maken integrerend deel uit van het stelsel van eigen middelen. De lidstaten houden als inningskosten 25 % van de traditionele eigen middelen in. De bovenvermelde bedragen zijn nettobedragen.

De btw middelen vloeien voort uit de toepassing van een voor alle landen geldend uniform percentage, vastgesteld op 0,30 %, op de geharmoniseerde btw grondslag, die voor alle lidstaten wordt afgetopt op 50 % van het bni. In de periode 2007 2013 was het percentage evenwel vastgesteld op 0,225 % voor Oostenrijk, 0,15 % voor Duitsland en 0,10 % voor Nederland en Zweden. De bni middelen vormen een variabele middelenbron die tijdens een gegeven begrotingsjaar de ontvangsten moet leveren ter dekking van de uitgaven die boven het bedrag liggen dat is geïnd uit hoofde van traditionele eigen middelen, btw middelen en diverse ontvangsten. De ontvangsten vloeien voort uit de toepassing van een uniform percentage op de som van de bni's van alle lidstaten.

Ten opzichte van 2008 zijn de btw middelen gedaald met 6,2 miljard EUR, wat meer dan gecompenseerd werd door een stijging van 7,5 miljard EUR in de bni middelen. Deze bewegingen zijn voornamelijk toe te schrijven aan de verschillende bepalingen die zijn opgenomen in Besluit 2007/436/EG, Euratom van de Raad van 7 juni 2007 betreffende het stelsel van eigen middelen van de Europese Unie, ter vervanging van de bepalingen die waren opgenomen in het vorige besluit betreffende de eigen middelen van 2000. Sedert 2009 zijn er geen landbouwrechten meer opgenomen, omdat deze rechten sedert de inwerkingtreding van het eigenmiddelenbesluit van 2007 thans beschouwd worden als douanerechten. De douanerechten zijn met 1,1 miljard EUR gedaald, wat veroorzaakt werd door een significante vermindering voor de EU 27 van de waarde van de invoer in 2009 ten opzichte van 2008. De suikerheffingen zijn gedaald met 572 miljoen EUR, omdat er in 2008 extra ontvangsten waren uit de eenmalige heffingen voor aanvullende suikerquota.

3.1.2 Budgettaire aanpassingen

De budgettaire aanpassingen omvatten het begrotingsoverschot uit 2008 (1,796 miljard EUR), dat indirect aan de lidstaten wordt terugbetaald door het in mindering te brengen op de bedragen die zij het volgende jaar aan de EU moeten betalen. Het betreft dus ontvangsten voor 2009. Krachtens het eigenmiddelenbesluit van 2007 wordt het Verenigd Koninkrijk een correctie toegestaan in verband met begrotingsonevenwichtigheden. Aangezien dit bedrag door de andere lidstaten wordt gefinancierd, mag er geen netto effect op het begrotingsresultaat of het economisch resultaat zijn. In deze rubriek werd echter een bedrag van 319 miljoen EUR geboekt dat betrekking heeft op de verschillen tussen de eurokoersen die voor begrotingsdoeleinden zijn gebruikt (zie artikel 10, lid 3, van Verordening (EG, Euratom) nr. 1150/2000) en de koersen die golden op het ogenblik waarop de lidstaten die geen deel uitmaken van de EMU, hun betalingen daadwerkelijk hebben verricht.

3.2 OVERIGE BELEIDSONTVANGSTEN

|||miljoen EUR|

|Toelichting|2009|2008|

Geldboeten|3.2.1|2 648|3 171|

Landbouwheffingen|3.2.2|705|2 299|

Teruggevorderde uitgaven:|3.2.3|||

Direct gecentraliseerd beheer||63|61|

Indirect gecentraliseerd beheer||6|4|

Gedecentraliseerd beheer||41|90|

Gedeeld beheer||1 066|1 349|

Totaal||1 176|1 504|

Ontvangsten uit administratief beheer:|3.2.4|||

Personeel||1 010|974|

Ontvangsten in verband met vaste bedrijfsmiddelen||33|25|

Overige administratieve ontvangsten||165|149|

Totaal||1 208|1 148|

Diverse beleidsontvangsten:|3.2.5|||

Aanpassingen/voorzieningen||150|71|

Wisselkoersbaten||618|269|

Overige||1 027|1 269|

Totaal||1 795|1 609|

Totaal||7 532|9 731|

3.2.1 Geldboeten

Deze ontvangsten hebben betrekking op geldboeten die zijn opgelegd door de Commissie voor overtredingen van de mededingingsregels. Vorderingen en de daarmee samenhangende baten worden opgenomen wanneer het besluit van de Commissie om een geldboete op te leggen is genomen en officieel ter kennis is gebracht van de betrokkene.

3.2.2 Landbouwheffingen

Deze bedragen hebben betrekking op melkheffingen ten belope van 99 miljoen EUR (2008: 338 miljoen EUR) en suikerheffingen ten belope van 606 miljoen EUR (2008: 1,961 miljard EUR). Melkheffingen zijn een instrument om de markt te beheren waarmee melkproducenten die hun referentiehoeveelheden overschrijden, kunnen worden gestraft. Aangezien zij niet samenhangen met eerdere betalingen door de Commissie, worden zij in de praktijk beschouwd als ontvangsten voor een specifiek doeleinde. De melkquota worden afgebouwd, wat de afname verklaart van de ontvangsten uit heffingen. Vanaf het landbouwjaar 2008/2009 zullen de quota jaarlijks met 1 % stijgen totdat zij in 2015 worden afgeschaft.

De suikerheffingen houden verband met het herstructureringsfonds voor de suikerindustrie. De hervorming van de suikersector heeft de interne prijs van suiker verlaagd om de kloof tussen de EU-prijs en de internationale prijs te verkleinen. Om de suikerproducenten die minder goed kunnen concurreren, aan te moedigen om de markt te verlaten, werd een zelffinancierend herstructureringsfonds opgericht, dat gefinancierd werd met de ontvangsten van een tijdelijke heffing op de suikerproducenten, die als een bestemmingsontvangst wordt behandeld. Terwijl de betalingen van de regeling tot september 2012 zullen worden voortgezet, zijn alle ontvangsten met betrekking tot het suikerherstructureringsfonds op 31 december 2009 door de lidstaten reeds gedeclareerd.

3.2.3 Teruggevorderde uitgaven

Deze rubriek omvat de door de Commissie opgestelde invorderingsopdrachten en verminderingen van volgende betalingen die in het boekhoudsysteem van de Commissie zijn opgenomen, waarmee uitgaven die vroeger uit de algemene begroting zijn betaald, op basis van controles, afgesloten audits of subsidiabiliteitsanalyse worden teruggevorderd, alsook de invorderingsopdrachten die door lidstaten zijn afgegeven tegen begunstigden van uitgaven van het ELGF. Deze rubriek omvat ook de wijziging van de ramingen van de toegerekende baten vanaf het einde van vorig jaar tot nu. Deze rubriek toont echter niet de volledige omvang van de terugvorderingen van EU uitgaven, met name voor de aanzienlijke uitgavengebieden van structurele acties, waarin specifieke mechanismen van kracht zijn die ervoor zorgen dat niet-subsidiabele uitgaven worden terugbetaald, doorgaans zonder dat een invorderingsopdracht hoeft te worden afgegeven. De terugvorderingen van voorfinancieringen worden evenmin als ontvangsten opgenomen, in overeenstemming met de boekhoudregels van de EU.

Het belangrijkste bedrag, 1,066 miljard EUR, heeft betrekking op gedeeld beheer en bestaat uit 453 miljoen EUR betreffende het ELGF en 613 miljoen EUR voor structurele acties.

(a) Landbouw: ELGF

In het kader van de landbouw is het bedrag dat in deze rubriek als ontvangsten van het jaar is geboekt, namelijk 453 miljoen EUR, als volgt samengesteld:

– 347 miljoen EUR aan conformiteitscorrecties waartoe tijdens het jaar besloten is;

– 106 miljoen EUR in verband met fraude en onregelmatigheden: 163 miljoen EUR aan terugbetalingen die de lidstaten gedeclareerd hebben en tijdens het jaar hebben geïnd, verminderd met de afname in de uitstaande bedragen die de lidstaten aan het einde van het jaar gedeclareerd hebben als terug te vorderen (57 miljoen EUR) (627 miljoen EUR aan het einde van 2009 in vergelijking met 684 miljoen EUR aan het einde van 2008) (zie ook toelichting 2.10.2 ).

Op 31 december 2009 beliep het bedrag van de uitgaven van het ELGF waarop na nog niet voltooide controles in de toekomst correcties kunnen worden uitgevoerd, in totaal 2,8 miljard EUR (zie toelichting 6.4.1 ).

(b) Structurele acties

De in deze rubriek opgenomen terugvordering van uitgaven onder de structurele acties beliep in totaal 613 miljoen EUR (2008: 349 miljoen EUR). Deze subrubriek omvat invorderingsopdrachten die door de Commissie zijn afgegeven om onverschuldigde uitgaven in de vorige jaren terug te vorderen voor een bedrag van 406 miljoen EUR, en de wijziging (stijging) van de toegerekende ontvangsten aan het einde van het jaar voor 206 miljoen EUR.

Slechts in de volgende gevallen worden invorderingsopdrachten afgegeven:

– formele financiële correctiebeschikkingen van de Commissie na het opsporen van onregelmatige uitgaven in de door de lidstaten gevraagde bedragen;

– aanpassingen bij de afsluiting van een programma die een vermindering van de EU-bijdrage meebrengen, wanneer een lidstaat niet voldoende subsidiabele uitgaven heeft gedeclareerd om de totale voorfinanciering en de reeds gedane tussentijdse betalingen te rechtvaardigen. Dergelijke transacties kunnen zonder formele beschikking van de Commissie plaatsvinden, indien zij door de lidstaat worden aanvaard;

– terugbetaling van teruggevorderde bedragen na afsluiting ingevolge het resultaat van gerechtelijke procedures die aan de gang waren op het ogenblik van afsluiting.

Andere invorderingsopdrachten die met betrekking tot structurele acties zijn opgesteld betreffen de terugvordering van voorfinanciering. Deze bedragen worden niet als ontvangsten opgenomen, maar gecrediteerd in de rubriek voorfinanciering in de balans.

Op 31 december 2009 werd het bedrag van mogelijke financiële correcties waartoe nog zal worden besloten, geraamd op 1,1 miljard EUR (zie toelichting 6.4.2 voor nadere informatie).

3.2.4 Ontvangsten uit administratief beheer

Deze ontvangsten vloeien voornamelijk voort uit inhoudingen op de salarissen van het personeel en bestaan hoofdzakelijk uit twee bedragen: pensioenbijdragen en belastingen op inkomen.

3.2.5 Diverse beleidsontvangsten

Een bedrag van 376 miljoen EUR (2008: 321 miljoen EUR) houdt verband met van toetredingslanden ontvangen bedragen. De voornaamste reden voor de stijging van de diverse beleidsontvangsten ten opzichte van vorig jaar is de stijging van de wisselkoersbaten (zie hieronder). Die stijging werd licht gecompenseerd door de afname van oude voorfinancieringen die voor het eerst in de balans werden opgenomen, waarvan de tegenhanger in deze rubriek is opgenomen (5 miljoen EUR ten opzichte van 241 miljoen EUR in 2008).

Wisselkoersbaten, behalve die welke betrekking hebben op de in toelichting 3.5 behandelde financiële activiteiten, zijn eveneens in deze rubriek opgenomen. Deze baten vloeien voort uit de dagelijkse activiteiten en daarmee verband houdende transacties die worden verricht in andere valuta dan de euro, alsmede uit de herwaardering aan het einde van het jaar die nodig is voor het opstellen van de rekeningen. Het betreft zowel gerealiseerde als niet gerealiseerde winsten.

Wanneer de nettopositie wordt bekeken, waren er voor het jaar nettowisselkoersbaten van 185 miljoen EUR (2008: nettoverlies van 504 miljoen EUR). Die positie wordt opgesplitst in niet gerealiseerde en gerealiseerde bedragen en de Commissie heeft bijna alle bedragen geboekt:

Netto niet gerealiseerde wisselkoersbaten:

De nettobaten van 132 miljoen EUR zijn het resultaat van de herwaardering aan het einde van het jaar van de uitstaande saldi in vreemde valuta. Het grootste deel van de baten (87 miljoen EUR) houdt verband met de valuta's GBP en SEK, die in 2009 tegenover de euro in waarde stegen.

Aan het einde van het jaar beschikt de Commissie over significante saldi in vreemde valuta's, waaronder GBP en SEK, op haar bankrekeningen voor eigen middelen. Overeenkomstig Verordening (EG, Euratom) nr. 1150/2000 houdt de Commissie deze door de lidstaten betaalde middelen op haar bankrekeningen voor eigen middelen, en neemt zij deze slechts op voor zover zij liquide middelen nodig heeft voor de uitvoering van de begroting.

Netto gerealiseerde wisselkoersbaten:

Het grootste deel van de globale wisselkoersbaten van 53 miljoen EUR vloeien voort uit boekhoudverrichtingen in verband met eigen middelen die in andere nationale valuta's dan de euro zijn betaald door lidstaten die geen deel uitmaken van de eurozone. De baten vloeien voort uit het verschil tussen de wisselkoers waartegen deze bedragen door de Commissie bij ontvangst worden geboekt, en de wisselkoers op de markt waartegen zij in euro worden omgezet alvorens te worden gebruikt om de betalingen van de Commissie te dekken. Voor de boekhouding staat de wisselkoers per maand vast, op basis van de wisselkoers op de markt op de voorlaatste dag van de voorgaande maand. Eigen middelen worden bij ontvangst tegen die wisselkoers geboekt en vervolgens in euro omgezet tegen de wisselkoers op de markt op latere data.

In de loop van 2009 zijn verschillende Europese valuta's, en dan vooral GBP en RON, aanzienlijk in waarde gestegen. Dit had tot gevolg dat de wisselkoers op de markt die in bepaalde perioden voor de omwisseling van de eigen middelen van de Commissie in die valuta's werd toegepast, vaak hoger was dan de wisselkoers waartegen zij bij ontvangst waren geboekt. Het overblijvende deel van het verschil houdt verband met andere boekhoudkundige transacties, waaronder betalingen die door de Commissie in andere valuta's zijn verricht.

De wijziging in de globale wisselkoersverschillen tussen 2008 en 2009 van nettoverlies naar nettowinst is het resultaat van de significante wijziging in de wisselkoersen in de loop van die twee jaar. In 2008 daalden verschillende Europese valuta's aanzienlijk in waarde tegenover de euro, terwijl in 2009 die tendens gedeeltelijk werd omgedraaid.

3.3 ADMINISTRATIEVE UITGAVEN

||miljoen EUR|

|2009|2008|

Personeelsuitgaven|4 898|4 563|

Waardevermindering|436|330|

Andere administratieve uitgaven|2 799|2 827|

Totaal|8 133|7 720|

Dit zijn administratieve uitgaven die worden gedaan als onderdeel van de activiteiten van de EU. Het gaat om personeelskosten, waardevermindering en andere kosten die gepaard gaan met de werking van de instellingen en agentschappen (bv. huurkosten, onderhoudskosten, leveringen, kosten van opleiding enz.).

3.4 BELEIDSUITGAVEN

|||miljoen EUR|

|Toelichting|2009|2008|

Voornaamste beleidsuitgaven:|3.4.1|||

Direct gecentraliseerd beheer||8 744|7 998|

Indirect gecentraliseerd beheer||3 605|3 077|

Gedecentraliseerd beheer||137|1 278|

Gedeeld beheer||89 681|81 839|

Gezamenlijk beheer||1 655|1 188|

Totaal||103 822|95 380|

Andere beleidsuitgaven:|3.4.2|||

Aanpassingen/voorzieningen||199|278|

Wisselkoersverliezen||432|773|

Overige||481|783|

Totaal||1 112|1 834|

Totaal||104 934|97 214|

3.4.1 Voornaamste beleidsuitgaven

De beleidsuitgaven van de Europese Unie bestrijken de verschillende rubrieken van de financiële vooruitzichten en nemen verschillende vormen aan, afhankelijk van de wijze waarop de financiële middelen worden uitgekeerd en beheerd. Het grootste deel van de uitgaven, namelijk 86 %, valt onder de rubriek „gedeeld beheer”, hetgeen inhoudt dat taken aan de lidstaten worden gedelegeerd, onder meer op gebieden als de ELGF uitgaven en de acties die via de verschillende structuurfondsen worden gefinancierd (het EFRO, het ESF, het ELFPO, het Cohesiefonds en het EVF).

De stijging in 2009 is voornamelijk toe te schrijven aan de structurele acties voor de programmeringsperiode 2007 2013. Na een trage start in de vorige jaren hebben deze programma's in 2009 een normaal niveau bereikt, terwijl de acties van de periode 2000 2006 worden afgewikkeld.

3.4.2 Overige beleidsuitgaven

Wisselkoersverliezen, behalve die welke betrekking hebben op de in toelichting 3.6 besproken financiële activiteiten, vloeien voort uit de dagelijkse activiteiten en daarmee verband houdende transacties die worden verricht in andere valuta dan de euro, alsmede uit de herwaardering aan het einde van het jaar die nodig is voor het opstellen van de rekeningen. Het betreft zowel gerealiseerde als niet gerealiseerde verliezen.

3.5 FINANCIËLE ONTVANGSTEN

||miljoen EUR|

|2009|2008|

Baten uit dividenden (van durfkapitaalfondsen)|14|22|

Rentebaten:|||

Op voorfinanciering|59|50|

Op laattijdige betalingen|132|26|

Op swaps|2|13|

Op voor verkoop beschikbare financiële activa|100|102|

Op leningen|265|105|

Op geldmiddelen en kasequivalenten|158|349|

Overige|3|3|

Totaal|719|648|

Overige financiële ontvangsten:|||

Op de verkoop van financiële activa gerealiseerde winst|10|4|

Overige|76|11|

Totaal|86|15|

Huidige waardeaanpassingen|10|3|

Wisselkoersbaten|6|10|

Totaal|835|698|

3.6 FINANCIËLE UITGAVEN

||miljoen EUR|

|2009|2008|

Rentelasten:|||

Leasing|95|91|

Op swaps|2|10|

Op opgenomen leningen|248|90|

Overige|20|9|

Totaal|365|200|

Overige financiële uitgaven:|||

Aanpassingen aan financiële voorzieningen|39|12|

Financiële lasten op begrotingsinstrumenten|73|50|

Op de verkoop van financiële activa gerealiseerde verlies|0|8|

Waardeverminderingsverliezen op financiële activa|15|11|

Overige|57|56|

Totaal|184|137|

Huidige waardeaanpassingen|0|118|

Wisselkoersverliezen|45|12|

Totaal|594|467|

3.7 AANDEEL IN HET NETTO OVERSCHOT/(TEKORT) VAN GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN EN GEMEENSCHAPPELIJKE ONDERNEMINGEN

Overeenkomstig de vermogensmutatiemethode neemt de EU in haar economische resultatenrekening haar aandeel in het netto overschot/tekort van haar geassocieerde deelnemingen en gemeenschappelijke ondernemingen op (zie ook de toelichtingen 2.3.1 en 2.3.2 ).

3.8 GESEGMENTEERDE INFORMATIE

In het gesegmenteerde verslag worden de beleidsontvangsten en uitgaven uitgesplitst per beleidsterrein van de Commissie volgens de structuur van de activiteitsgestuurde begroting. De beleidsterreinen worden ten behoeve van de presentatie van de financiële staten gegroepeerd in drie grote categorieën: activiteiten in de Europese Unie, activiteiten buiten de Europese Unie en diensten en overige.

„Activiteiten in de Europese Unie” is de grootste categorie en omvat de talrijke beleidsterreinen die binnen de Europese Unie worden uitgevoerd. „Activiteiten buiten de Europese Unie” betreft het beleid dat buiten de EU wordt gevoerd, bv. op het gebied van handel en ontwikkelingssamenwerking. „Diensten en overige” omvat de interne en horizontale activiteiten die voor het functioneren van de instellingen en organen van de EU noodzakelijk zijn.

De geconsolideerde agentschappen zijn in de verschillende beleidsterreinen geïntegreerd. De overige instellingen, naast de Commissie, zijn in een specifiek beleidsterrein gegroepeerd. De cijfers voor de verschillende beleidsterreinen zijn brutocijfers voor consolidatie uitsluitingen. Deze consolidatie uitsluitingen worden globaal in één kolom opgenomen („buiten de consolidatie”).

Opgemerkt zij dat eigen middelen en bijdragen niet worden uitgesplitst voor de verschillende activiteiten omdat zij door centrale diensten van de Commissie worden berekend, geïnd en beheerd. Zij worden hier opgevoerd om een vergelijking met het nettoresultaat van de economische resultatenrekening mogelijk te maken.

GESEGMENTEERDE INFORMATIE - SAMENVATTING|miljoen EUR|

Overige beleidsontvangsten||||||||

Geldboeten|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Landbouwheffingen|705|0|0|0|0|0|705|

Teruggevorderde uitgaven|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Ontvangsten uit administratief beheer|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Overige beleidsontvangsten|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

OVERIGE BELEIDSONTVANGSTEN|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Administratieve uitgaven :||||||||

Personeelsuitgaven|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Uitgaven voor immateriële activa en vaste bedrijfsmiddelen|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Andere administratieve uitgaven|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Beheerskosten :||||||||

Direct gecentraliseerd beheer|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Indirect gecentraliseerd beheer|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Gedecentraliseerd beheer|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Gedeeld beheer|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Gezamenlijk beheer|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Overige beleidsuitgaven|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

TOTAAL BELEIDSUITGAVEN|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

NETTOBELEIDSUITGAVEN|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Ontvangsten uit eigen middelen en bijdragen|110 537|

Overschot beleidsactiviteiten|5 002|

Netto financiële ontvangsten|241|

Mutatie in de verplichting personeelsbeloningen|(683)|

Aandeel in de resultaten van geassocieerde deelnemingen/gemeenschappelijke ondernemingen|(103)|

Economisch resultaat voor het jaar|4 457|

|GESEGMENTEERDE INFORMATIE – ACTIVITEITEN IN DE EU|miljoen EUR|

Overige beleidsontvangsten||||||||||

Geldboeten|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Landbouwheffingen|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Teruggevorderde uitgaven|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Ontvangsten uit administratief beheer|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Overige beleidsontvangsten|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

OVERIGE BELEIDSONTVANGSTEN|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Administratieve uitgaven :|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Personeelsuitgaven|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Uitgaven voor immateriële activa en vaste bedrijfsmiddelen|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Andere administratieve uitgaven|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Beheerskosten :|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Direct gecentraliseerd beheer|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Indirect gecentraliseerd beheer|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Gedecentraliseerd beheer|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Gedeeld beheer|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Gezamenlijk beheer|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Overige beleidsuitgaven|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

TOTAAL BELEIDSUITGAVEN|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

NETTOBELEIDSUITGAVEN|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Overige beleidsontvangsten||||||||||

Geldboeten|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Landbouwheffingen|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Teruggevorderde uitgaven|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Ontvangsten uit administratief beheer|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Overige beleidsontvangsten|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

OVERIGE BELEIDSONTVANGSTEN|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Administratieve uitgaven :|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Personeelsuitgaven|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Uitgaven voor immateriële activa en vaste bedrijfsmiddelen|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Andere administratieve uitgaven|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Beheerskosten :|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Direct gecentraliseerd beheer|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Indirect gecentraliseerd beheer|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Gedecentraliseerd beheer|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Gedeeld beheer|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Gezamenlijk beheer|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Overige beleidsuitgaven|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

TOTAAL BELEIDSUITGAVEN|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

NETTOBELEIDSUITGAVEN|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|GESEGMENTEERDE INFORMATIE – ACTIVITEITEN BUITEN DE EU|miljoen EUR|

Overige beleidsontvangsten|||||||

Teruggevorderde uitgaven|14|0|9|39|2|64|

Ontvangsten uit administratief beheer|37|0|0|0|0|37|

Overige beleidsontvangsten|81|0|(1)|1|0|81|

OVERIGE BELEIDSONTVANGSTEN|132|0|8|40|2|182|

Administratieve uitgaven :|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Personeelsuitgaven|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Uitgaven voor immateriële activa en vaste bedrijfsmiddelen|(18)|0|0|0|0|(18)|

Andere administratieve uitgaven|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Beheerskosten :|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Direct gecentraliseerd beheer|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Indirect gecentraliseerd beheer|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Gedecentraliseerd beheer|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Gedeeld beheer|(26)|0|17|0|0|(9)|

Gezamenlijk beheer|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Overige beleidsuitgaven|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

TOTAAL BELEIDSUITGAVEN|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

NETTOBELEIDSUITGAVEN|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|GESEGMENTEERDE INFORMATIE – DIENSTEN EN OVERIGE||

Overige beleidsontvangsten|||||||||||

Teruggevorderde uitgaven|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Ontvangsten uit administratief beheer|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Overige beleidsontvangsten|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

OVERIGE BELEIDSONTVANGSTEN|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Administratieve uitgaven :|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Personeelsuitgaven|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Uitgaven voor immateriële activa en vaste bedrijfsmiddelen|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Andere administratieve uitgaven|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Beheerskosten :|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Direct gecentraliseerd beheer|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Indirect gecentraliseerd beheer|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Gedeeld beheer|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Overige beleidsuitgaven|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

TOTAAL BELEIDSUITGAVEN|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

NETTOBELEIDSUITGAVEN|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. TOELICHTINGEN BIJ HET KASSTROOMOVERZICHT

4.1 DOEL EN SAMENSTELLING VAN HET KASSTROOMOVERZICHT

Informatie over de kasstroom wordt gebruikt om een basis te verschaffen voor het beoordelen van het vermogen van de EU om geldmiddelen en kasequivalenten te genereren, en van haar behoeften om deze kasstromen te gebruiken.

Voor het opstellen van het kasstroomoverzicht is gebruik gemaakt van de indirecte methode. Dat betekent dat de nettowinst of het nettoverlies van het begrotingsjaar wordt aangepast om rekening te houden met de gevolgen van transacties van niet contante aard, latenties of voorzieningen voor reeds of nog te ontvangen of betalen kasstromen uit de beleidsactiviteiten, en baten of lasten die verband houden met investerings of financieringskasstromen. Kasstromen die voortkomen uit transacties in vreemde valuta's moeten worden gepresenteerd in de rapporteringsvaluta van de EU (de euro) door op het bedrag in de vreemde valuta de wisselkoers toe te passen die op de datum van de kasstroom geldt tussen de euro en de vreemde valuta.

Het bovenstaande kasstroomoverzicht geeft een overzicht van de kasstromen tijdens de periode, ingedeeld volgens beleidsactiviteiten en investeringsactiviteiten (de EU heeft geen financieringsactiviteiten).

4.2 BELEIDSACTIVITEITEN

Beleidsactiviteiten zijn de activiteiten van de EU die geen investeringsactiviteiten zijn. Het betreft het grootste deel van de activiteiten. Aan begunstigden verstrekte leningen (en de daarmee samenhangende opgenomen leningen, indien van toepassing) worden niet beschouwd als investerings- of financieringsactiviteiten, aangezien zij deel uitmaken van de algemene doelstellingen en derhalve van de dagelijkse activiteiten van de EU. Onder de beleidsactiviteiten vallen ook investeringen zoals het EIF, de EBWO en durfkapitaalfondsen. Het doel van deze activiteiten is immers bij te dragen tot de verwezenlijking van beleidsgerichte resultaten.

4.3 INVESTERINGSACTIVITEITEN

Investeringsactiviteiten zijn de verwerving en vervreemding van immateriële activa en vaste bedrijfsmiddelen en van andere investeringen die niet in kasequivalenten zijn vervat. Aan begunstigden verstrekte leningen vallen niet onder de investeringsactiviteiten. Het doel is een overzicht te geven van de echte investeringen van de EU.

Er moet op worden gewezen dat een bedrag van 8,910 miljard EUR aan geldmiddelen en kasequivalenten die bij de Commissie berusten, niet beschikbaar is voor gebruik door de EU. Het betreft hier geldmiddelen ontvangen ter betaling van opgelegde geldboeten, waarbij de tegenpartij tegen het opleggen van de geldboete beroep heeft aangetekend. Deze bedragen worden in toelichting 2.11 duidelijk vermeld als „aan restricties onderhevige geldmiddelen”.

5. VOORWAARDELIJKE ACTIVA EN VERPLICHTINGEN EN ANDERE BEKENDMAKINGEN

VOORWAARDELIJKE ACTIVA|

|||miljoen EUR|

|Toelichting|31.12.2009|31.12.2008|

Ontvangen garanties|5.1|279|260|

Voorwaardelijke activa met betrekking tot fraudegevallen en onregelmatigheden|5.2|1 944|2 010|

Aan de gang zijnde financiële correcties (in afwachting van een eindbesluit)|5.3|0|4 390|

Overige voorwaardelijke activa|5.4|18|43|

Totaal voorwaardelijke activa||2 241|6 703|

VOORWAARDELIJKE VERPLICHTINGEN|

|||miljoen EUR|

Voorwaardelijke verplichtingen|Toelichting|31.12.2009|31.12.2008|

Verstrekte garanties|5.5|19 330|17 510|

Geldboeten – Zaken voor het Hof van Justitie|5.6|11 969|10 198|

ELGF – Aanhangige rechtszaken|5.7|1 945|1 609|

Bedragen met betrekking tot rechtszaken en andere geschillen|5.8|416|281|

Overige voorwaardelijke verplichtingen|5.9|12|18|

Totaal voorwaardelijke verplichtingen||33 672|29 616|

Alle voorwaardelijke verplichtingen zouden, indien ze zich zouden realiseren, door de EU begroting van de volgende jaren worden gedragen. De EU begroting wordt gefinancierd door de lidstaten .

VOORWAARDELIJKE ACTIVA

5.1 ONTVANGEN GARANTIES

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Uitvoeringsgaranties|252|239|

Overige|27|21|

Totaal|279|260|

Soms worden uitvoeringsgaranties verlangd om ervoor te zorgen dat de begunstigden van EU middelen voldoen aan de verplichtingen van hun contracten met de EU.

5.2 FRAUDEGEVALLEN EN ONREGELMATIGHEDEN

De onderstaande tabel toont het potentiële bedrag dat lidstaten kunnen terugvorderen nadat zij onregelmatige vorderingen op de structuurfondsen hebben ontdekt. Het is gebaseerd op de formele mededelingen van de lidstaten overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1681/94 van de Commissie. De bedragen zijn uitgesplitst per lidstaat.

Voorwaardelijke activa: fraudegevallen en onregelmatigheden|miljoen EUR|

Lidstaat|31.12.2009|31.12.2008|

Oostenrijk|8|13|

België|2|16|

Tsjechië|13|13|

Denemarken|2|10|

Estland|3|2|

Finland|2|3|

Frankrijk|15|12|

Duitsland|468|581|

Griekenland|25|62|

Hongarije|6|5|

Ierland|1|1|

Italië|436|441|

Letland|5|4|

Litouwen|5|2|

Malta|1|1|

Nederland|15|14|

Polen|18|13|

Portugal|82|114|

Slowakije|39|9|

Slovenië|7|1|

Spanje|277|279|

Zweden|2|2|

Verenigd Koninkrijk|347|257|

TOTAAL|1 779|1 855|

De in deze tabel vermelde bedragen zijn eerder theoretische maxima zijn dan bedragen die daadwerkelijk ter beschikking van de EU begroting zullen worden gesteld, want:

· de lidstaten delen niet altijd de resultaten van hun invorderingsmaatregelen mede;

· hoewel de lidstaten de Commissie op de hoogte moeten houden van de kansen op terugvordering, is het onmogelijk precies vast te stellen in welke mate de bedragen daadwerkelijk zullen worden geïnd. Het nationale recht voorziet soms in verjaringstermijnen van dertig jaar, zodat de overheid niet snel formeel van terugvordering zal afzien, zelfs indien de kansen op inning slechts theoretisch zijn. Voor de structurele acties zijn de lidstaten voortaan verplicht aan de Commissie jaarlijks een overzicht van de hangende terugvorderingen toe te zenden (artikel 8 van Verordening (EG) nr. 438/2001), waardoor de werkelijke situatie beter zal kunnen worden geschetst;

· zelfs indien de betrokken lidstaat de terugvorderingsprocedure binnen de voorgeschreven termijnen heeft ingeleid, is een positief resultaat niet zeker. Dit geldt in het bijzonder voor invorderingsopdrachten waartegen gerechtelijk beroep wordt aangetekend;

· de afzonderlijke projecten worden medegefinancierd in het kader van meerjarenprogramma's. Zolang een meerjarenprogramma niet is afgesloten, kunnen de terug te vorderen bedragen niet precies worden vastgesteld, omdat de middelen die werden gebruikt voor ongeoorloofde uitgaven, onder bepaalde voorwaarden aan andere, regelmatige projecten kunnen worden toegewezen, en omdat de latere tranches en vooral de saldobetalingen het in bepaalde gevallen mogelijk maken de eerder gedane onregelmatige uitgaven te regulariseren. In deze tabel zijn voorlopige cijfers opgenomen die berusten op de mededelingen die tot eind februari 2010 zijn ontvangen en verwerkt. Deze gegevens kunnen worden gewijzigd naar aanleiding van aanvullende mededelingen die later worden toegezonden.

Aan de hand van de door de lidstaten medegedeelde gegevens kunnen geen nauwkeurige uitspraken worden gedaan over de kansen op terugvordering in afzonderlijke gevallen. De belangrijkste bewegingen sedert 2008 betreffen stijgingen in verband met de landen van de EU 10. De tenuitvoerlegging van het cohesiebeleid ging volledig van start in 2004 en sedertdien steeg het aantal medegedeelde onregelmatigheden, doordat er veel meer medegefinancierde acties plaatsvonden en gecontroleerd werden. Een andere belangrijke wijziging ten opzichte van 2008 betreft het Verenigd Koninkrijk, dat veel meer onregelmatigheden heeft medegedeeld na uitgebreide controles van de gefinancierde verrichtingen.

In deze rubriek is ook een bedrag van 165 miljoen EUR opgenomen in verband met het ELGF (2008: 153 miljoen EUR). De lidstaten deelden de Commissie de bedragen mee die zijn opgenomen in hun debiteurenadministratie, alsook de bedragen die nog in de eerste fase van controle verkeerden. Het zijn die voorlopige bedragen die in deze rubriek zijn opgenomen.

5.3 AAN DE GANG ZIJNDE FINANCIËLE CORRECTIES, IN AFWACHTING VAN EEN EINDBESLUIT

Deze informatie, die betrekking heeft op de terugvordering van EU uitgaven, wordt nu samen met gerelateerde informatie bekendgemaakt in toelichting 6 bij deze financiële staten.

5.4 OVERIGE VOORWAARDELIJKE ACTIVA

Deze rubriek omvat andere kleinere voorwaardelijke activa die niet in de bovenstaande rubrieken kunnen worden ingedeeld.

VOORWAARDELIJKE VERPLICHTINGEN

5.5 VERSTREKTE GARANTIES

5.5.1 Op leningen uit de eigen middelen van de EIB

|miljoen EUR |

||Openbare instantie|Private onderneming|||

Garantie 65%|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

Garantie 70%|109|1 981|506|2 596|2 908|

Garantie 75%|0|617|233|850|1 049|

Garantie 100%|0|625|196|821|1 008|

Totaal Total|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

De EU begroting staat borg voor de door de EIB tot 31 december 2009 ondertekende en aan derde landen toegestane leningovereenkomsten uit eigen middelen (met inbegrip van de leningen die aan lidstaten werden toegekend voor hun toetreding). De EU garantie is evenwel beperkt tot een percentage van het maximum van de toegestane kredieten 65 %, 70 %, 75 % of 100 %. Indien het maximum niet bereikt is, geldt de EU garantie voor het gehele uitstaande bedrag. Op 31 december 2009 beliep het uitstaande bedrag 19,212 miljard EUR, hetgeen derhalve het maximumrisico vertegenwoordigt dat de EU moet dragen.

Voor de leningen die worden gedekt door de garantie van de EU begroting vraagt de EIB ook garanties van derden (staten, openbare of particuliere financiële instellingen). In die gevallen is de Commissie een secundaire borgsteller. De waarborg van de EU begroting dekt alleen het politieke risico van garanties die worden gegeven onder de noemer „risk sharing”. Wanneer de eerste borgsteller zijn verbintenissen niet nakomt, worden de andere risico's gedekt door de EIB. Bij garanties die worden gegeven onder de noemer „non-risk sharing”, worden alle risico's gedekt door de EU begroting wanneer de eerste borgsteller zijn verbintenissen niet nakomt. Indien de eerste borgsteller een openbare instantie is, zijn deze risico's normaal beperkt tot het politieke risico, maar wanneer de garanties uitgaan van een particuliere instelling of vennootschap, kan dit ertoe leiden dat de EU begroting tevens het commerciële risico moet dekken.

5.5.2 Overige verstrekte garanties

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Financieringsfaciliteit met „risk sharing”|94|48|

MEDA: Marokkaanse garanties|17|66|

Garantie instrument voor leningen voor Ten T projecten|6|1|

Overige|1|1|

Totaal|118|116|

Onder de financieringsfaciliteit met „risk sharing” (RSFF) wordt de bijdrage van de Commissie gebruikt om voorzieningen aan te leggen voor financiële risico's in verband met leningen en garanties die door de EIB worden gegeven aan onderzoeksprojecten die daarvoor in aanmerking komen. In totaal heeft de Commissie maximaal 1 miljard EUR begroot voor de periode 2007 2013, waarvan maximaal 800 miljoen EUR komt uit het specifieke programma „samenwerking” en maximaal 200 miljoen EUR uit het specifieke programma „capaciteiten”. De EIB heeft er zich toe verbonden om hetzelfde bedrag te geven. De Commissie heeft een bedrag van 94 miljoen EUR geblokkeerd als „kapitaalallocatie”. Deze kapitaalallocatie dekt onverwachte verliezen op leningen en garanties die de EIB gegeven heeft in het kader van de RSFF. Het is het maximale verlies dat de Commissie zou kunnen lijden wanneer verstrekte leningen of garanties niet zouden worden terugbetaald. Het is de bovengrens van de garantie die de Commissie heeft gegeven met betrekking tot de RSFF en de EU beschouwt dit dus als een voorwaardelijke verplichting.

Als onderdeel van het MEDA programma heeft de Commissie een garantiemechanisme gecreëerd via een speciaal fonds, dat ten goede zal komen aan twee Marokkaanse organisaties, namelijk de Caisse Centrale de Garantie en het Fonds Dar Ad-Damane. Op 31 december 2009 viel 17 miljoen EUR onder de garantie van de Commissie.

Het garantie instrument voor leningen voor Ten T projecten (2007 2013) wil garanties verstrekken om het ontvangstenrisico in de eerste fase van de Ten vervoerprojecten te verzachten. De garantie moet meer specifiek stand bykredietlijnen volledig dekken, die alleen kunnen worden opgevraagd wanneer de kasstromen van het project ontoereikend zijn om bevoorrechte schulden te dekken. Het gaat om een gezamenlijk financieel product van de Commissie en de EIB, waarvoor 500 miljoen EUR op de EU begroting wordt uitgetrokken. De EIB zal ook 500 miljoen EUR toewijzen, zodat het totale beschikbare bedrag 1 miljard EUR bedraagt. Het bedrag dat hier is opgenomen, 6 miljoen EUR, vertegenwoordigt de bijdrage voor onverwachte verliezen in verband met operaties van het garantie instrument voor leningen voor Ten T projecten.

5.6 GELDBOETEN

Deze bedragen betreffen door de Commissie opgelegde geldboeten voor inbreuken op de mededingingsregels die voorlopig zijn betaald en waartegen ofwel beroep is aangetekend of waarvan niet bekend is of er beroep tegen zal worden aangetekend. Deze voorwaardelijke verplichting zal behouden blijven totdat in de zaak definitief uitspraak is gedaan door het Hof van Justitie. De rente op voorlopige betalingen (460 miljoen EUR) wordt opgenomen in het economisch resultaat van het jaar en tevens als een voorwaardelijke verplichting vanwege de onzekerheid of de Commissie recht heeft op deze bedragen.

5.7 ELGF — AANHANGIGE RECHTSZAKEN

Dit zijn voorwaardelijke verplichtingen tegenover de lidstaten in verband met de ELGF-conformiteitsbeschikkingen, waarover het Hof van Justitie nog geen uitspraak heeft gedaan. De vaststelling van het definitieve bedrag van de verplichting alsook het jaar waarin het effect van een succesvol beroep ten laste van de begroting zal komen, zijn afhankelijk van de duur van de procedure voor het Hof van Justitie. In de balans is een raming van de vermoedelijk te betalen bedragen opgenomen als langetermijnvoorziening (zie toelichting 2.13 ).

5.8 BEDRAGEN MET BETREKKING TOT RECHTSZAKEN EN ANDERE GESCHILLEN

Deze rubriek heeft betrekking op twee schadevergoedingszaken die momenteel tegen de EU zijn ingeleid, op andere rechtsgeschillen en de geraamde gerechtskosten.

Overige bedragen betreffen geschillen met leveranciers, contractanten en voormalige personeelsleden. Opgemerkt zij dat de eiser in een schadevordering krachtens artikel 288 van het EG Verdrag moet aantonen dat de instelling een rechtsregel waarbij aan particulieren rechten worden verleend, op voldoende ernstige wijze heeft geschonden, dat hij zelf reële schade heeft geleden en dat er een rechtstreeks causaal verband bestaat tussen de onwettige handeling en de schade.

5.9 OVERIGE VOORWAARDELIJKE VERPLICHTINGEN

Deze rubriek omvat andere kleinere voorwaardelijke verplichtingen die niet in de bovenstaande rubrieken kunnen worden ingedeeld.

ANDERE SIGNIFICANTE BEKENDMAKINGEN

5.10 NIET OPGENOMEN VERPLICHTINGEN FINANCIËLE ACTIVITEITEN

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Niet opgenomen verplichtingen financiële activiteiten|5 733|4 885|

Dit zijn lening en participatieovereenkomsten die gesloten zijn door de Commissie (die niet door de nog betaalbaar te stellen verplichtingen (RAL) gedekt zijn), maar die door de andere partij niet voor het einde van het jaar werden opgenomen. De belangrijkste bedragen betreffen betalingsbalansleningen die in 2008 en 2009 zijn ondertekend maar die niet voor het einde van het jaar werden opgenomen (5,4 miljard EUR op 31 december 2009).

5.11 GEDANE BEGROTINGSVASTLEGGINGEN, RAL

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Gedane begrotingsvastleggingen, RAL|134 689|120 023|

De RAL („Reste à Liquider”) is een bedrag dat de openstaande vastleggingen vertegenwoordigt waarvoor nog geen betalingen en/of vrijmakingen zijn gedaan. Dit is het normale gevolg van het bestaan van meerjarenprogramma’s. Op 31 december 2009 was met de RAL een bedrag van in totaal 177,272 miljard EUR gemoeid. Het bovenvermelde bedrag is deze RAL min gerelateerde bedragen die als uitgaven zijn opgenomen in de economische resultatenrekening van 2009, wat bovenvermeld totaal oplevert.

5.12 SIGNIFICANTE JURIDISCHE VERBINTENISSEN

|miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Structurele acties|275 761|332 995|

Protocol met de mediterrane landen|263|263|

Visserijovereenkomsten|249|401|

Galileo-programma|1 517|2 023|

GMES-programma|556|624|

TEN-T|4 289|4 571|

Overige contractuele verbintenissen|1 325|983|

Totaal|283 960|341 860|

Deze verplichtingen zijn het gevolg van juridische verbintenissen op lange termijn die door de EU werden aangegaan voor bedragen die nog niet door vastleggingskredieten waren gedekt. Het kan gaan om meerjarige programma's zoals structurele acties of om bedragen die de Europese Unie in de toekomst zal moeten betalen uit hoofde van administratieve contracten die op de balansdatum bestaan (bv. voor het verstrekken van diensten als beveiliging, poetsen enz., maar ook contractuele verbintenissen in verband met specifieke projecten zoals bouwwerken). Niet alle meerjarenprogramma's bevatten verbintenissen waarvoor bedragen in deze rubriek moeten worden opgenomen aangezien uitgaven in latere begrotingsjaren onderworpen blijven aan de jaarlijkse besluiten van de begrotingsautoriteit of de ontwikkeling van de betrokken regelgeving.

5.12.1 Structurele acties

De onderstaande tabel toont een vergelijking tussen de juridische verbintenissen waarvoor nog geen bedragen in de begroting zijn vastgelegd en de maximale vastleggingen van de bedragen die opgenomen zijn in het financiële kader 2007 2013. De structurele acties bestaan uit geplande steun voor de periode 2007 2013. De vorm en de doelstellingen van het financieel kader dat in 2007 aanving, verschillen van die van de vorige periode.

|||||miljoen EUR|

|Bedragen financiële vooruitzichten 2007-2013(A)|Gesloten juridische verbintenissen(B)|Begrotingsvastleggingen 2007-2009(C)|Juridische verbintenissen min begrotingsvastleggingen(= B-C)|Maximum vastleggingen(=A-C)|

Middelen voor het cohesiebeleid|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Natuurlijke hulpbronnen|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Instrument voor pretoetredingssteun|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Totaal|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Protocollen met de mediterrane landen

Deze vastleggingen belopen in totaal 263 miljoen EUR en hebben betrekking op financiële protocollen met mediterrane landen die geen lid van de EU zijn. Het opgenomen bedrag is het verschil tussen het totale bedrag van de ondertekende protocollen en het bedrag van de in de rekeningen opgenomen budgettaire verplichtingen. Deze protocollen zijn internationale verdragen die niet kunnen worden beëindigd zonder de instemming van beide partijen, hoewel het proces ter beëindiging ervan aan de gang is.

5.12.3 Visserijovereenkomsten

Deze vastleggingen belopen in totaal 249 miljoen EUR en hebben betrekking op verrichtingen met derde landen uit hoofde van internationale visserijovereenkomsten.

5.12.4 Galileo programma

Galileo is een wereldwijd systeem voor navigatie per satelliet (GNSS), dat momenteel wordt gebouwd door de Europese Unie en het Europees Ruimteagentschap (ESA). Het Galileo programma wordt thans volledig gefinancierd uit de EU begroting en het is de Commissie die het programma namens de EU beheert. Verwacht wordt dat de eerste fase van het programma, de „In-Orbit Validation” („IOV”), in 2012 zal worden voltooid en de overdracht van de gecreëerde activa aan de Commissie zal dan plaatsvinden.

Opgemerkt zij dat de Commissie tot eind 2009 en met inbegrip van de bovengenoemde investering in de gemeenschappelijke onderneming Galileo 1,028 miljard EUR heeft betaald aan de IOV fase van het Galileo programma. Aangezien dit programma momenteel nog steeds in de onderzoeksfase verkeert, zijn de betaalde middelen overeenkomstig de EU boekhoudregels onder de uitgaven opgenomen en zijn er geen immateriële activa opgenomen. De totale (indicatieve) bijdrage van de Commissie die voor de volgende fase van het Galileo-programma (van 2008 tot 2013) is gepland, beloopt 2,645 miljard EUR.

5.12.5 GMES programma

De Commissie heeft een contract gesloten met de ESA voor de periode van 2008 tot 2013 voor de tenuitvoerlegging van de ruimtecomponent van de wereldwijde monitoring voor milieu en veiligheid (GMES). Het totale indicatieve bedrag voor die periode is 624 miljoen EUR. In 2009 werd een bedrag van 68 miljoen EUR aan de ESA betaald.

5.12.6 TEN T verbintenissen

Dit bedrag betreft subsidies op het gebied van het trans Europese vervoersnetwerk (TEN T) voor de periode 2007 2013. Het programma is van toepassing op projecten die zijn vastgesteld voor de ontwikkeling van een trans Europees vervoersnetwerk om zowel infrastructuurprojecten als projecten voor onderzoek en ontwikkeling te steunen om de integratie van nieuwe technologieën en innovatieve processen op de uitrol van nieuwe vervoersinfrastructuur aan te moedigen. Het totale indicatieve bedrag voor dit programma is 8,013 miljard EUR.

5.12.7 Overige contractuele verbintenissen

De opgegeven bedragen stemmen overeen met bedragen die nog in de loop van de contracten moeten worden betaald. Deze rubriek omvat de uitstaande contractuele verplichting ten belope van 93 miljoen EUR in verband met bouwcontracten van de Raad, alsmede 441 miljoen EUR in verband met bouwcontracten van het Parlement. De overige hier opgenomen significante bedragen zijn 480 miljoen EUR in verband met de aankoopregelingen tussen het Agentschap Fusion for Energy (gemeenschappelijke onderneming ITER en de ontwikkeling van fusie energie) en ITER International en 165 miljoen EUR in verband met de aankoopovereenkomsten tussen het Agentschap Fusion for Energy, het Japanse Agentschap voor atoomenergie en ITER International.

5.13 PARTICIPATIES IN GELIEERDE ORGANISATIES

Dit bedrag komt overeen met de betalingen die nog moeten worden verricht op het niet-volgestorte gedeelte van de participatie van de Commissie.

5.13.1 Niet-opgevraagd aandelenkapitaal: EBWO

miljoen EUR|

EBWO|Totaal kapitaal EBWO|Participatie Commissie|

Kapitaal|19 794|600|

Volgestort|(5 198)|(157)|

Niet-opgevraagd|14 596|443|

5.13.2 Niet-opgevraagd aandelenkapitaal: EIF

miljoen EUR|

EIF|Totaal kapitaal EIF|Participatie Commissie|

Kapitaal|2 940|861|

Volgestort|(588)|(172)|

Niet-opgevraagd|2 352|689|

Na de uitgifte van 1 000 nieuwe aandelen door het EIF in 2007 schreef de EU in 2009 in op nog eens 75 aandelen met een nominale waarde van 1 miljoen EUR per aandeel. In 2009 werden 20 % van het nominale bedrag en de premie betaald. De participatie van de EU is beperkt tot 900 aandelen (voor 900 miljoen EUR). Zie ook toelichting 2.3.1 .

5.14 VASTLEGGINGEN VOOR OPERATIONELE LEASES

|miljoen EUR|

Omschrijving|In de toekomst te betalen bedragen|

Gebouwen|334|1 236|842|2 412|

IT-materiaal en overige uitrusting|6|7|0|13|

Totaal|340|1 243|842|2 425|

Deze rubriek heeft betrekking op gebouwen en andere voorzieningen die zijn gehuurd in het kader van operationeleleasecontracten en die niet voldoen aan de voorwaarden om in de balans onder de activa te worden opgenomen. De opgegeven bedragen stemmen overeen met vastleggingen die nog in de loop van de contracten moeten worden betaald.

In 2009 werd voor operationele leases 364 miljoen EUR geboekt als uitgaven in de economische resultatenrekening.

6. FINANCIËLE CORRECTIES EN TERUGVORDERINGEN NA HET ONTDEKKEN VAN ONREGELMATIGHEDEN

Bij de uitvoering van de EU begroting moet ervoor worden gezorgd dat onregelmatigheden en fraude worden voorkomen, ontdekt en gecorrigeerd. In deze toelichting wordt een overzicht gegeven van de verschillende procedures waarin de toepasselijke wetgeving voorziet voor de behandeling van onregelmatigheden die door de Commissie en de lidstaten worden ontdekt, en wordt het totale betrokken bedrag zo goed mogelijk geraamd. Het gaat om het laatste stadium in de toepassing van controlesystemen, dat essentieel is om goed financieel beheer te kunnen aantonen.

6.1 INLEIDING

6.1.1 Overzicht van de procedure voor financiële correctie en terugvordering per beheersvorm

Terugvorderingen en financiële correcties kunnen volgen na controles en audits op elk niveau van het controlesysteem, gaande van controles op EU niveau (Commissie, Europese Rekenkamer, OLAF) tot controles door de lidstaten in het geval van gedeeld beheer. Hoewel zich in elke fase van een project onregelmatigheden kunnen voordoen is het mogelijk dat zij pas in de eindfase worden ontdekt wanneer de begunstigde zijn verzoek om saldobetaling indient, dat in de meeste gevallen ter plaatse wordt gecontroleerd en/of door een onafhankelijke controleur wordt gecertificeerd. Er moet echter een onderscheid worden gemaakt tussen terugvorderingen enerzijds, en de financiële correcties waarin de sectorale wetgeving voorziet anderzijds. Dit onderscheid vloeit voort uit de verschillen in beheersvorm.

Terugvorderingen

Op grond van artikel 71, lid 3, van het Financieel Reglement moeten ten onrechte betaalde bedragen worden teruggevorderd. Van terugvordering is in dit verband sprake als de Commissie of de lidstaat daadwerkelijk bedragen terugvordert nadat is ontdekt dat onverschuldigde of onregelmatige uitgaven zijn gebeurd.

Financiële correcties

Overeenkomstig de sectorale wetgeving op de vele uitgavengebieden van de EU (voornamelijk onder gedeeld beheer) geschiedt de correctie van onregelmatigheden door middel van een mechanisme dat financiële correctie wordt genoemd. Het doel van financiële correcties, hetzij door de Commissie hetzij door de lidstaat, is het herstel van een situatie waarin 100 % van de uitgaven die voor financiering of medefinanciering (cohesiebeleid) zijn gedeclareerd in overeenstemming is met de toepasselijke nationale en EU wetgeving en regels. Onder gedeeld beheer zijn de lidstaten primair verantwoordelijk voor het verrichten van de nodige financiële correcties met betrekking tot afzonderlijke of stelselmatige onregelmatigheden die in operationele programma's worden ontdekt. De Commissie is ervoor verantwoordelijk dat de door de nationale autoriteiten ingevoerde systemen doeltreffend zijn en als dat niet het geval is, moet zij de lidstaten financiële correcties opleggen.

Als er bij EU-controles onterechte betalingen aan begunstigden worden geconstateerd, kunnen financiële correcties worden beschouwd als de eerste stap in een daadwerkelijk terugvorderingsproces, aangezien de lidstaten op grond van de toepasselijke wetgeving follow up moeten geven aan de hen opgelegde financiële correcties en zelf de gelden van de eindbegunstigden moeten terugvorderen. Ook bij controles door de nationale autoriteiten zijn de lidstaten wettelijk verplicht om de gelden terug te vorderen van de eindbegunstigde.

Hieronder volgt een overzicht per beheersvorm van de verschillende procedures voor terugvordering en financiële correctie en het effect daarvan voor de EU begroting.

6.1.2 Direct beheer

Wanneer de Commissie de begroting rechtstreeks beheert, worden niet subsidiabele uitgaven ofwel teruggevorderd van de begunstigde ofwel in mindering gebracht op de volgende kostenstaat. Indien de begunstigde de bedragen zelf in mindering brengt alvorens de kostenstaat in te dienen, wordt de informatie niet opgenomen in het boekhoudsysteem. Dit is zeer vaak het geval omdat de meeste begunstigden een gecertificeerde of gecontroleerde definitieve kostenstaat bij de Commissie moeten indienen voordat zij hun saldobetaling kunnen ontvangen. In deze gecertificeerde verklaring moeten geconstateerde onregelmatigheden worden gecorrigeerd.

6.1.3 Gedeeld beheer

Ongeveer 80 % van de EU begroting wordt gezamenlijk beheerd door de Europese Commissie en de lidstaten. Het gaat voornamelijk om uitgaven voor landbouw en plattelandsontwikkeling, cohesiebeleid en visserij.

Voor uitgaven onder gedeeld beheer worden uitvoerende taken en verantwoordelijkheden gedelegeerd aan de lidstaten, die primair verantwoordelijk zijn voor het ontdekken en het corrigeren van onregelmatigheden die door begunstigden worden begaan en, bijgevolg, voor het garanderen van de regelmatigheid van de uitgaven die bij de Commissie worden gedeclareerd. Het zijn dus de lidstaten die financiële correcties verrichten en wanneer zij bij hun eigen controles of EU controles onverschuldigde betalingen aan begunstigden constateren, zijn zij wettelijk verplicht om tegen deze begunstigden een terugvorderingsprocedure in te leiden.

De Europese Commissie heeft een algemene toezichthoudende functie: zij controleert of de beheers en controlesystemen van de lidstaten goed functioneren en neemt corrigerende maatregelen wanneer zij concludeert dat dit niet het geval is, zodat zij haar eindverantwoordelijkheid voor de uitvoering van de begroting kan nemen (artikel 53, lid 4, van het Financieel Reglement). De Commissie kan ook formeel besluiten om financiële correcties toe te passen op de lidstaat, wanneer de lidstaat de vereiste correcties niet heeft verricht of wanneer er ernstige tekortkomingen zijn in de beheers- of controlesystemen die tot stelselmatige onregelmatigheden zouden kunnen leiden.

De Commissie legt financiële correcties op voor afzonderlijke onregelmatigheden die worden ontdekt, maar zij is tevens bevoegd om geëxtrapoleerde of forfaitaire correcties toe te passen. Extrapolatie wordt toegepast wanneer uit een representatieve steekproef van dossiers blijkt dat er sprake is van een structurele onregelmatigheid. Forfaitaire correcties worden toegepast bij afzonderlijke inbreuken of bij structurele onregelmatigheden wanneer de financiële impact niet precies kan worden berekend en de administratieve kosten van een precieze berekening onevenredig hoog zouden zijn. Zelfs wanneer terugvordering van de begunstigden niet mogelijk is, vormen deze correcties in beide gevallen een belangrijk middel om de zwakke punten in de systemen van de lidstaten te verbeteren en zo onregelmatige betalingen aan begunstigden te voorkomen c.q. te ontdekken en terug te vorderen.

6.1.4 Overige beheersvormen

Voor uitgaven onder gedecentraliseerd beheer en indirect gecentraliseerd beheer wordt de verantwoordelijkheid voor de terugvordering van ten onrechte betaalde bedragen gedelegeerd aan lidstaten, derde landen of agentschappen. Voor uitgaven onder gezamenlijk beheer worden in de overeenkomsten die met internationale organisaties worden gesloten, correctiemechanismen vastgesteld. Net als bij gedeeld beheer kan de Commissie financiële correcties verrichten wanneer blijkt dat de EU voorschriften in verband met de uitgavenregelingen niet correct zijn gevolgd.

6.1.5 Overzicht van terugvorderingen en financiële correcties in 2009

Overzicht van terugvorderingen en financiële correcties die in 2009 zijn bevestigd of waartoe in 2009 is besloten

miljoen EUR|

Financiële correcties|Toelichting|2009|2008|

EOGFL/ELGF/ELFPO|6.2.2|462|917|

Cohesiebeleid (EU controles)||||

- Programma's 1994-1999|6.2.4|521|414|

- Programma's 2000-2006|6.2.4|1 890|1 173|

- Subtotaal financiële correcties||2 411|1 587|

Totaal financiële correcties||2 873|2 504|

miljoen EUR|

Terugvorderingen|Toelichting|2009|2008|

EOGFL/ELGF/ELFPO (ontdekt door lidstaat)|6.3|163|360|

Cohesiebeleid (EU controles)|6.3|102|31|

Overige beheersvormen|6.3|181|72|

Totaal teruggevorderde bedragen||446|463|

||||

Totaal bescherming EU-begroting||3 319|2 967|

Deze tabel omvat niet de bedragen die de lidstaten na eigen controles in het kader van het cohesiebeleid hebben teruggevorderd of geschrapt. Hoewel zij de Commissie informatie moeten verstrekken over schrappingen en terugvorderingen, zijn zij op grond van de wetgeving voor de programma's 2000 2006 niet verplicht om terugvorderingen naar aanleiding van hun eigen controles afzonderlijk te vermelden. Om deze reden en om overlappingen met financiële correcties te vermijden, zijn de bedragen die de lidstaten hebben teruggevorderd of geschrapt (2009: 1,233 miljard EUR) niet opgenomen (zie toelichting 6.5 ).

Overzicht van terugvorderingen en financiële correcties die in 2009 zijn verricht

miljoen EUR|

EOGFL/ELGF/ELFPO|6.2.2|274|429|703|

Cohesiefondsen|||||

- Programma's 1994-1999|6.2.4|163|137|300|

- Programma's 2000-2006|6.2.4|313|96|409|

- Subtotaal financiële correcties||476|233|709|

Totaal financiële correcties||750|662|1 412|

miljoen EUR|

EOGFL/ELGF/ELFPO|6.3.|117|31|148|

Cohesiefondsen|6.3.|102|0|102|

Overige beheersvormen|6.3.|147|34|181|

Totaal terugvorderingen||366|65|431|

Totaal bescherming EU begroting||1 116|727|1 843|

6.2 FINANCIËLE CORRECTIES ONDER GEDEELD BEHEER

Onder gedeeld beheer verlopen de financiële correcties in drie stappen:

(1) Het bedrag moet nog worden vastgesteld in een juridische procedure op tegenspraak („ hangend ” - zie toelichting 6.4 ).

(2) Het bedrag is vastgesteld en definitief („ besloten ” in een besluit van de Commissie of „ bevestigd ” in een overeenkomst met de lidstaten onder gedeeld beheer).

(3) Het bedrag is daadwerkelijk teruggevorderd, ofwel doordat van de lidstaat gelden zijn ontvangen (besloten correctie), ofwel doordat het door de lidstaat in mindering is gebracht (schrapping/terugvordering) op een toekomstige betalingsaanvraag („verricht”). Zie toelichting 6.2.4 voor nadere informatie over nog niet verrichte financiële correcties.

6.2.1. Landbouw en plattelandsontwikkeling

Voor het ELGF en het ELFPO, die de afdeling Garantie van het EOGFL hebben vervangen, is in de toepasselijke wetgeving bepaald dat de Commissie financiële correcties verricht via de procedure voor de goedkeuring van de rekeningen.

Procedure voor de goedkeuring van de rekeningen

De Commissie voert de procedure voor de goedkeuring van de rekeningen. De procedure bestaat uit een jaarlijkse financiële goedkeuring van de rekeningen van elk betaalorgaan en een meerjarige conformiteitsgoedkeuring waarbij wordt nagegaan of de door een lidstaat gedeclareerde uitgaven overeenkomstig de EU regelgeving zijn gedaan. Voor het ELGF worden al deze bedragen in de economische resultatenrekening van de Commissie geboekt als ontvangsten. Voor het ELFPO kunnen de bedragen die de lidstaten zelf hebben teruggevorderd, alsook de bedragen die het resultaat zijn van de jaarlijkse financiële goedkeuring van de rekeningen, doorgaans opnieuw voor het programma worden gebruikt.

Financiële goedkeuring . De Commissie stelt jaarlijks een besluit tot goedkeuring van de rekeningen vast, waardoor zij formeel de jaarrekeningen van de betaalorganen aanvaardt op basis van beheerscontroles en van de certificaten en rapporten van de certificerende instanties.

Conformiteitsgoedkeuring . Deze procedure is bedoeld om uitgaven die niet overeenkomstig de EU regelgeving zijn gedaan, aan financiering door de EU te onttrekken. De conformiteitsgoedkeuring is derhalve geen mechanisme waardoor onregelmatige betalingen rechtstreeks van de eindbegunstigden worden teruggevorderd, maar meer een sterke stimulans voor de lidstaten om hun beheers en controlesystemen te verbeteren en zodoende onregelmatige betalingen aan eindbegunstigden te voorkomen of te ontdekken en terug te vorderen. Een conformiteitscorrectie ontslaat de lidstaat immers niet van zijn verantwoordelijkheid om op te treden tegen geconstateerde onregelmatigheden. De conformiteitsgoedkeuring volgt geen jaarcyclus, aangezien zij uitgaven bestrijkt die in meer dan één begrotingsjaar gedaan zijn.

Financiële goedkeuring van betalingen die zijn verricht zonder de reglementaire termijnen in acht te nemen . Overeenkomstig artikel 9 van Verordening (EG) nr. 883/06 wordt driemaal per jaar stelselmatig gecontroleerd of de vastgestelde termijnen voor betalingen aan begunstigden door de lidstaten zijn nageleefd. Als de termijnen niet zijn nageleefd, past de Commissie verlagingen toe, waarbij rekening wordt gehouden met bijzondere gevallen en buitengewone omstandigheden en met de evenredigheid. Deze financiële correcties worden behandeld als „negatieve betalingen” en worden in de economische resultatenrekening geboekt als een verlaging van de uitgaven.

6.2.2 Financiële correcties in 2009 voor landbouw en plattelandsontwikkeling

Totaal in 2009 besloten financiële correcties voor landbouw en plattelandsontwikkeling

miljoen EUR|

|2009|2008|

Procedure voor de goedkeuring van de rekeningen|||

Financiële goedkeuring en niet nageleefde betalingstermijnen|103|58|

Conformiteitsgoedkeuring|359|859|

Totaal|462|917|

Alle bovenvermelde bedragen hebben betrekking op het ELGF, aangezien er in 2009 voor het ELFPO voor slechts ongeveer 0,4 miljoen EUR financiële correcties werden verricht. Deze bedragen worden in de economische resultatenrekening opgenomen. Zie bijlage 1 voor een uitsplitsing van de bovenvermelde bedragen per lidstaat.

De afname voor conformiteitsgoedkeuring tussen 2008 en 2009 valt toe te schrijven aan een aantal niet uitgevoerde conformiteitsbeschikkingen van eind 2008 voor een totaalbedrag van 368 miljoen EUR.

In 2009 verrichte financiële correcties voor landbouw en plattelandsontwikkeling

miljoen EUR|

|Verricht in 2009|

Procedure voor de goedkeuring van de rekeningen||

Financiële goedkeuring en niet nageleefde betalingstermijnen|103|

Conformiteitsgoedkeuring|600|

Totaal|703|

Zie bijlage 2 voor een uitsplitsing van de bovenvermelde bedragen per lidstaat.

6.2.3 Cohesiebeleid

In de wetgeving die van toepassing is op het cohesiebeleid is bepaald dat acties om financiële correcties te verrichten, zowel door de lidstaten als door de Commissie worden ondernomen:

· Lidstaten mogen financiële correcties verrichten op twee manieren:

– ofwel schrappen zij de betrokken uitgaven onmiddellijk uit het programma door deze in mindering te brengen op de volgende uitgavenstaat die bij de Commissie wordt ingediend, waardoor de EU middelen worden vrijgemaakt en voor andere verrichtingen kunnen worden vastgelegd;

– ofwel laten zij de uitgaven voorlopig in het programma in afwachting van het resultaat van de procedure om het ten onrechte betaalde bedrag van de begunstigden terug te vorderen. Terugvordering geschiedt door terugbetaling van de gelden of door de betrokken bedragen te compenseren met verdere betalingen die aan dezelfde begunstigde verschuldigd zijn. Zie toelichting 6.5 voor nadere informatie over dat soort terugvorderingen.

De lidstaten moeten de Commissie gegevens verstrekken over de financiële correcties die zij verrichten door bedragen te schrappen en door bedragen terug te vorderen. De twee reeksen gegevens zijn onderscheiden en aanvullend. Bij de schrappingen worden immers alleen geschrapte uitgaven opgenomen waarvoor niet wordt gewacht op het resultaat van de terugvorderingsprocedure. Bij de terugvorderingen worden uitgaven opgenomen die niet meteen geschrapt zijn maar die in de uitgavenstaat zijn gelaten totdat terugvordering heeft plaatsgevonden. De lidstaten hoeven correcties naar aanleiding van EU controles niet te onderscheiden van correcties naar aanleiding van hun eigen controlewerkzaamheden. Die rapportageverplichting is pas vanaf de programmeringsperiode 2007 2013 ingevoerd.

· Financiële correcties na EU controles en –audits, worden als volgt verricht:

– Wanneer de lidstaat er na een EU controle of –audit mee instemt een correctie te verrichten, kan hij de reeds gedeclareerde onregelmatige uitgaven uit de volgende betalingsaanvraag schrappen (die cumulatief is voor elk programma of project van het Cohesiefonds afzonderlijk) en de vrijgekomen EU middelen hergebruiken voor andere subsidiabele uitgaven in het betrokken programma, die echter geen verband houden met de verrichting(en) waarvoor de correctie wordt verricht.

– De Commissie geeft invorderingsopdrachten af om financiële correcties te verrichten in de volgende gevallen:

· na formele besluiten in verband met financiële correcties;

· bij de afsluiting van een programma; en

· bij de afsluiting van een programma na terugvordering door de lidstaten van de begunstigden.

In die gevallen hebben invorderingsopdrachten een effect op de rekening van de Commissie.

– In andere gevallen van financiële correcties geeft de Commissie geen invorderingsopdracht af, met name wanneer lidstaten de financiële correctie aanvaarden en uitvoeren. In die gevallen wordt deze informatie niet opgenomen in het boekhoudsysteem van de Commissie.

6.2.4 Financiële correcties in 2009 voor het cohesiebeleid

De onderstaande tabel bevat niet de resultaten van de eigen controles van de lidstaten van de uitgaven voor de structurele acties.

In 2009 bevestigde financiële correcties

miljoen EUR|

Financiële correcties periode 1994-1999:|||||||

Verricht|87|10|21|41|4|163|

Nog niet verricht|358|0|0|0|0|358|

Subtotaal periode 1994-1999|445|10|21|41|4|521|

Financiële correcties periode 2000-2006:|||||||

Verricht|84|63|141|2|25|315|

Nog niet verricht|1 532|13|18|3|9|1 575|

Subtotaal periode 2000-2006|1 616|76|159|5|34|1 890|

Totaal financiële correcties 2009|2 061|86|180|46|38|2 411|

Totaal financiële correcties 2008|949|92|522|19|5|1 587|

Opmerking: in de bevestigde cijfers van 2009 zijn financiële correcties opgenomen die in 2008 zijn besloten/bevestigd, maar nog niet eerder waren opgenomen. Het gaat om 90 miljoen EUR.

De toename in de bevestigde bedragen voor het EFRO in 2009 ten opzichte van 2008 valt toe te schrijven aan de strenge acties die zijn ondernomen in het kader van het actieplan ter versterking van de toezichthoudende rol van de Commissie in het kader van het gedeeld beheer van structurele acties (COM(2010) 52) en aan de aanvaarding van een grote financiële correctie voor Spanje in november 2009.

De afname in de bevestigde bedragen voor het ESF in 2009 ten opzichte van de bedragen die voor 2008 waren opgegeven, valt toe te schrijven aan het feit dat in 2008 het bovenvermelde actieplan van de Commissie, dat de besluitprocedures over hangende financiële correcties beoogde te versnellen, ten uitvoer werd gelegd. Hierdoor moesten er in 2009 minder correcties worden verricht. Van de 522 miljoen EUR in 2008 bevestigde financiële correcties werden bij het ESF niet minder dan 518 miljoen EUR financiële correcties ook voor dat jaar verricht.

De in de vorige tabellen opgenomen cijfers zijn vastgesteld op toerekeningsbasis, wat betekent dat sommige van deze bedragen al in 2009 zijn uitgevoerd (709 miljoen EUR voor alle fondsen) en dat de overige in de volgende jaren zullen worden uitgevoerd.

Bevestigde financiële correcties – cumulatieve cijfers

miljoen EUR|

|Periode 2000-2006|Periode 1994-1999|Totaal|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Cohesiefonds|233|273|506|

EFRO|3 797|1 633|5 430|

ESF|1 130|392|1 522|

FIOV|7|97|104|

EOGFL, afdeling Oriëntatie|36|121|157|

Totaal|5 203|2 516|7 719|

Zie bijlage 3 voor een uitsplitsing van de bovenvermelde bedragen per lidstaat.

Op 31 december 2009 bevestigde financiële correcties, die evenwel op 31 december 2009 nog niet waren verricht (cumulatieve cijfers)

De terugvordering of de financiële correctie is „nog niet uitgevoerd” wanneer zij besloten of bevestigd is, maar het bedrag nog niet geïnd, in mindering gebracht of geschrapt is.

miljoen EUR|

Financiële correcties periode 1994-1999|359|11|1|0|0| 371|

Financiële correcties periode 2000-2006|1 904|23|22|3|9|1 961|

Totaal te verrichten op 31.12.2009|2 263|34|23|3|9|2 332|

Het lage bedrag aan correcties dat is verricht voor besluiten van 2009 houdt verband met het EFRO. Voor de programmeringsperiode 1994 1999 zijn de meeste financiële correcties die nog niet in 2009 zijn verricht, financiële correcties waartoe in het vierde kwartaal van 2009 is besloten. Zij zullen in het eerste kwartaal van 2010 worden verricht.

Voor de programmeringsperiode 2000 2006 mag een lidstaat die er na een EU controle mee instemt een financiële correctie te verrichten, die correctie verrichten door het bedrag van de onregelmatige uitgaven te schrappen uit de volgende uitgavenstaat en in plaats daarvan andere subsidiabele uitgaven van hetzelfde programma inbrengen. Aangezien voor de meeste EFRO programma's en projecten van het Cohesiefonds (2000 2006) het betalingsplafond bereikt is, zal de aftrek van niet subsidiabele uitgaven pas tot uiting komen in de afsluitdocumenten (definitieve certificering van de uitgaven, vereffeningsdeclaratie en eindverslag over de uitvoering) die de lidstaat in de komende maanden moet indienen.

In 2009 verrichte financiële correcties (bevestigd in 2009 en in vorige jaren)

miljoen EUR|

Financiële correcties periode 1994-1999:|||||||

Bevestigd in 2009|87|10|21|40|5|163|

Bevestigd vorige jaren|131|0|0|6|0|137|

Subtotaal periode 1994-1999|218|10|21|46|5|300|

Financiële correcties periode 2000-2006:|||||||

Bevestigd in 2009|82|63|141|2|25|313|

Bevestigd in vorige jaren|34|16|44|2|0|96|

Subtotaal periode 2000-2006|116|79|185|4|25|409|

Totaal financiële correcties uitgevoerd in 2009|334|89|206|50|30|709|

Zie bijlage 4 voor een uitsplitsing van de bovenvermelde bedragen per lidstaat.

6.3 TERUGVORDERINGEN DOOR DE COMMISSIE OF DOOR DE LIDSTATEN

Deze rubriek betreft de terugvordering van ten onrechte betaalde bedragen ingevolge fouten of onregelmatigheden die zijn vastgesteld door de Commissie, de lidstaten, de Europese Rekenkamer of OLAF.

In 2009 bevestigde terugvorderingen

miljoen EUR|

|2009|2008|

Gedeeld beheer|||

Landbouw: EOGFL/ELGF|163|360|

Cohesiebeleid|102|31|

Subtotaal|265|391|

Overige beheersvormen|||

- externe acties|81|32|

- intern beleid|100|40|

Subtotaal|181|72|

Totaal|446|463|

In 2009 verrichte terugvorderingen

miljoen EUR|

|Bevestigd in 2009|Bevestigd vóór 2009|Totaal|

Gedeeld beheer||||

Landbouw: EOGFL/ELGF|117|31|148|

Cohesiebeleid|102|0|102|

Subtotaal|219|31|250|

Overige beheersvormen||||

- externe acties|60|21|81|

- intern beleid|87|13|100|

Subtotaal|147|34|181|

Totaal|366|65|431|

6.3.1 Landbouw: terugvordering wegens door de lidstaten ontdekte onregelmatigheden

De lidstaten moeten volgens hun nationale regelgeving en procedures vaststellen welke bedragen zij verloren hebben als gevolg van onregelmatigheden en deze terugvorderen. Als het gaat om door het ELGF gefinancierde maatregelen, crediteren zij de Commissie voor de geïnde bedragen, die in de economische resultatenrekening worden geboekt als ontvangsten. Voor het ELFPO worden de geïnde bedragen in mindering gebracht op het volgende betalingsverzoek, waarna het betrokken ELFPO bedrag voor het programma kan worden hergebruikt. Als een lidstaat niet tot terugvordering overgaat of geen spoed zet achter zijn maatregelen, kan de Commissie besluiten om in te grijpen via de procedure voor conformiteitsgoedkeuring en de betrokken lidstaat een financiële correctie opleggen.

De daling van ontvangsten uit onregelmatigheden valt voornamelijk toe te schrijven aan de positieve effecten van de meer doeltreffende controlesystemen in de lidstaten, waaronder het effect van de 50%-procedure bij goedkeuring van de rekeningen (artikel 32, lid 5, van Verordening (EG) nr. 1290/2005 van de Raad).

6.3.2 Cohesiebeleid

De lidstaten zijn primair verantwoordelijk voor het voorkomen, ontdekken en corrigeren van onregelmatigheden en het terugvorderen van ten onrechte betaalde bedragen, in voorkomend geval met achterstandsrente. De door de lidstaten geïnde bedragen zijn niet in bovenvermelde tabel opgenomen (zie toelichting 6.5 voor uitleg). De geïnde bedragen die in deze rubriek zijn opgenomen, zijn rechtstreeks door de Commissie teruggevorderd.

6.3.3 Overige beheersvormen

De terugvordering van onregelmatigheden die bij overige beheersvormen worden ontdekt, gebeurt door middel van een invorderingsopdracht, of door het bedrag in mindering te brengen op een volgende betaling. In het geval waarin de begunstigde wordt gevraagd een gecorrigeerde definitieve kostenstaat in te dienen, wordt het bedrag van de onregelmatigheid niet noodzakelijkerwijs in het boekhoudsysteem van de Commissie opgenomen.

6.4 HANGENDE FINANCIËLE CORRECTIES NA EU CONTROLES

6.4.1 Landbouw

miljoen EUR|Hangende financiële correcties op 31.12.2008|Nieuwe hangende financiële correcties in 2009|In 2009 besloten financiële correcties|Aanpassingen in besloten of hangende financiële correcties op 31.12.2008|Hangende financiële correcties op 31.12.2009|

EOGFL|1 733|657|-317|690|2 763|

Elk jaar bepaalt de Commissie op basis van een jaarlijkse risicoanalyse die voor de hele waaier van landbouwuitgaven verricht wordt, welke maatregelen en welke lidstaten op conformiteit zullen worden gecontroleerd. De procedure voor conformiteitsgoedkeuring duurt enkele jaren. Tegen het einde van 2009 waren de conformiteitscontroles voor uitgaven van vóór 2003 grotendeels voltooid. De controles voor de jaren 2003 tot 2009 zijn nog aan de gang.

Overeenkomstig haar beleid inzake financiële verslaggeving en algemeen aanvaarde boekhoudbeginselen kan de Commissie ramingen gebruiken voor de voorbereiding van de jaarrekening. Dit is het geval voor het bedrag van de uitgaven dat waarschijnlijk aan EU financiering zal worden onttrokken ingevolge toekomstige conformiteitsbesluiten. Bij deze raming wordt rekening gehouden met de meest betrouwbare informatie die voorhanden is . Omdat de ELGF correcties worden vastgesteld per begrotingsjaar waarin de uitgaven zijn gedaan, is het mogelijk om het gemiddelde van de correcties per afgesloten begrotingsjaar te berekenen en dit percentage te extrapoleren naar meer recente begrotingsjaren waarvoor de controles nog aan de gang zijn. De betrouwbaarheid van deze raming wordt beoordeeld op basis van de vergelijking met de bedragen van de „hangende correcties” voor de jaren waarvoor die informatie beschikbaar is, en getoetst aan de resultaten van de conformiteitscontroles die in het betrokken jaar zijn verricht . Voorts blijkt dat het gemiddelde van de correcties per begrotingsjaar betrekkelijk stabiel is en tussen 1,1 % en 1,9 % ligt.

Het bedrag van 2,763 miljard EUR is een raming van het bedrag dat moet worden ontvangen uit hoofde van toekomstige conformiteitsbesluiten voor controles van de uitgaven voor de jaren 2003 2009. 2,1 miljard EUR daarvan vertegenwoordigt de hangende financiële correcties waarvoor het bedrag berekend is op basis van momenteel lopende controlezaken (die voornamelijk betrekking hebben op de uitgaven van de jaren 2003 tot 2007).

De toename van de bovenvermelde raming valt toe te schrijven aan de toename, ten opzichte van de vorige jaren, van het gemiddelde percentage van correcties tegenover uitgaven (van 1,1 % tot 1,5 %). De laatste cijfers die beschikbaar zijn voor „hangende correcties” voor 2003, 2004, 2005, 2006 en 2007 bevestigen dit percentage en wijzen zelfs op een hoger gemiddeld correctiepercentage dan 1,5 %. In dit stadium vallen d e financiële gevolgen van de invoering in 2005 van de bedrijfstoeslagregeling moeilijk te voorspellen. Enerzijds kan ervan worden uitgegaan dat er minder correcties zullen zijn in het aantal zaken. Anderzijds kunnen de forfaitaire correcties van de bedrijfstoeslagregeling financieel gezien meer effect hebben. Omdat de bedragen nog niet definitief zijn, zijn zij niet in de balans opgenomen.

6.4.2 Structurele acties

miljoen EUR|Hangende financiële correcties op 31.12.2009|Nieuwe hangende financiële correcties in 2009|In 2009 bevestigde financiële correcties|Aanpassingen in bevestigde of hangende financiële correcties op 31.12.2008|Hangende financiële correcties op 31.12.2009|

Structuur- en cohesiefondsen (programma's 1994-1999 en 2000-2006) ||||||

EFRO|1 771|89|-1 087|- 343|430|

Cohesiefonds|178|98|- 80|- 47|149|

ESF|630|2|- 56|- 250|326|

FIOV|35|0|- 33|0|2|

EOGFL Oriëntatie + ELFPO|4|221|- 38|4|191|

Totaal|2 618|410|-1 294|- 636|1 098|

Het bovenvermelde bedrag is gebaseerd op de controlebevindingen van de Commissie en die van de Rekenkamer of OLAF, die allemaal van de bevoegde DG's follow up hebben gekregen in de vorm van formele juridische procedures en hangende procedures op tegenspraak met de betrokken lidstaten. Dit is de best mogelijke raming, waarbij rekening is gehouden met de stand van zaken van de follow up van de controles en de verzonden definitieve standpunten (of aan opschorting voorafgaande brieven) op 31 december 2009. Dit bedrag kan gewijzigd worden na de procedure op tegenspraak voor opschortingen en financiële correcties, die de lidstaten de gelegenheid geeft om in een hoorzitting extra bewijsmateriaal over te leggen om hun vorderingen te staven.

6.5 MAATREGELEN VAN DE LIDSTATEN MET HET OOG OP TERUGVORDERING EN FINANCIËLE CORRECTIE VOOR DE STRUCTURELE ACTIES OF HET COHESIEBELEID

Op het gebied van het cohesiebeleid worden de correcties die door de lidstaten na eigen controles of EU controles worden verricht, niet in de boekhouding van de Commissie opgenomen, aangezien de lidstaten deze bedragen kunnen hergebruiken voor andere subsidiabele uitgaven. Niettemin moeten de lidstaten de Commissie actuele informatie verstrekken over schrappingen, geïnde bedragen en hangende terugvorderingen van middelen voor structurele acties voor 2009, en cumulatief voor de perioden 2000-2006 en 2007 2013, en dit voor de vier structuurfondsen (EFRO, ESF, EOGFL, afdeling Oriëntatie en FIOV). Zij zijn echter niet verplicht de correcties die naar aanleiding van EU controles zijn verricht, afzonderlijk te vermelden. Daarom worden de financiële correcties van de lidstaten niet bij die van de Commissie gevoegd.

Blijkens de gegevens die door de lidstaten overeenkomstig hun verplichting uit hoofde van de Verordeningen (EG) nr. 438/2001 en (EG) nr. 448/2001 zijn medegedeeld, belopen de schrappingen en geïnde bedragen in 2009 respectievelijk 986 miljoen EUR en 247 miljoen EUR, hetzij 1,233 miljard EUR in totaal. In deze cijfers is rekening gehouden met de resultaten van de eerste analyse van de Commissie, die tot correcties van bepaalde gegevens heeft geleid. Uit de controles ter plaatse van de gegevens van de lidstaten, die de Commissie in 2009 in negen lidstaten (2008: tien lidstaten) heeft verricht, blijkt dat de systemen voor het verzamelen en mededelen van gegevens nog niet in alle lidstaten volledig betrouwbaar zijn, hoewel er aanwijzingen zijn dat de kwaliteit is verbeterd en dat de toestand erop is vooruitgegaan ten opzichte van de vorige jaren. Daarnaast zijn de cijfers onvolledig, voornamelijk in verband met de gegevens voor de hele programmeringsperiode, aangezien sommige van de grotere lidstaten nog geen gegevens hebben verstrekt over correcties die zijn verricht in de eerste jaren van de periode. Toch is er zelfs wat de volledigheid betreft enige verbetering ten opzichte van de vorige jaren en hebben de lidstaten ermee ingestemd bij de sluiting volledige informatie te verstrekken.

Er bestaat voor de periode 2000-2006 een risico dat de cijfers in verband met de financiële correcties ingevolge de werkzaamheden van EU organen (controles door de Commissie en de Rekenkamer en onderzoeken van OLAF) en de cijfers die door de lidstaten op basis van eigen controles zijn medegedeeld, elkaar overlappen. Een groot deel van de financiële correcties als resultaat van de werkzaamheden van de EU-organen wordt immers door de lidstaten aanvaard en zonder een formeel besluit van de Commissie door hen uitgevoerd door de betrokken uitgaven in mindering te brengen op hun uitgavendeclaraties. Omdat de lidstaten niet verplicht zijn om een onderscheid te maken tussen correcties als resultaat van de werkzaamheden van EU organen en correcties na eigen controles en audits, kan niet precies worden berekend hoe groot de overlapping is. Voorts is het mogelijk dat een lidstaat een correctie pas werkelijk verricht in een ander jaar dan het jaar waarin hij de financiële correctie aanvaardt. De mogelijke overlapping blijft derhalve slechts een raming. Op grond van een vergelijking - per lidstaat- van de cijfers van de lidstaten voor 2009 en de bedragen van de correcties ingevolge de werkzaamheden van EU organen die door de lidstaten zijn aanvaard, kan echter worden geconcludeerd dat de overlapping niet meer bedraagt dan 465 miljoen EUR. Voor 2008 zou de overlapping niet meer bedragen dan 600 miljoen EUR.

In de programmeringsperiode 2007-2013 heeft de Commissie de jaarlijkse verslaglegging in haar IT-systeem geïncorporeerd. Hierdoor zal zij gegevens rechtstreeks in elektronische vorm van de lidstaten ontvangen. Ook moeten de lidstaten krachtens sectorale voorschriften de correcties die voortvloeien uit de werkzaamheden van EU organen afzonderlijk opgeven, om overlappingen te voorkomen.

Toelichting 6 – Bijlage 1: totaal in 2009 besloten financiële correcties en terugvorderingen voor landbouw en plattelandsontwikkeling

Uitgesplitst per lidstaat

miljoen EUR|

België|0|12|2|15|

Bulgarije|0|0|5|5|

Tsjechië|0|0|0|1|

Denemarken|0|101|4|104|

Duitsland|0|2|15|17|

Estland|0|0|0|0|

Ierland|-2|3|2|4|

Griekenland|2|18|1|21|

Spanje|7|62|38|106|

Frankrijk|3|73|35|111|

Italië|-3|5|13|15|

Cyprus|0|0|0|0|

Letland|0|0|0|0|

Litouwen|0|2|1|4|

Luxemburg|0|0|0|0|

Hongarije|6|13|2|22|

Malta|0|0|0|0|

Nederland|1|30|5|36|

Oostenrijk|0|2|1|3|

Polen|0|11|2|13|

Portugal|0|9|8|18|

Roemenië|5|0|9|14|

Slovenië|0|1|0|2|

Slowakije|0|0|1|1|

Finland|2|0|0|2|

Zweden|0|0|2|2|

Verenigd Koninkrijk|83|12|14|109|

Totaal besloten|103|359|163|625|

Opmerking: de bovenvermelde cijfers zijn afgerond op miljoen EUR en waar 0 staat vermeld, gaat het om bedragen van minder dan 500 000 EUR.

Toelichting 6 – Bijlage 2: totaal in 2009 verrichte financiële correcties en terugvorderingen voor landbouw en plattelandsontwikkeling

Uitgesplitst per lidstaat

miljoen EUR|

België|0|12|2|14|

Bulgarije|0|-|1|1|

Tsjechië|0|-|0|0|

Denemarken|0|101|4|105|

Duitsland|0|1|16|18|

Estland|0|0|0|0|

Ierland|-2|5|2|5|

Griekenland|2|189|5|196|

Spanje|7|23|30|59|

Frankrijk|3|46|34|82|

Italië|-3|167|13|177|

Cyprus|-|0|0|1|

Letland|0|0|0|0|

Litouwen|0|0|2|2|

Luxemburg|0|-|0|0|

Hongarije|6|-|3|9|

Malta|-|-|0|0|

Nederland|1|2|6|9|

Oostenrijk|0|-|1|1|

Polen|0|-|2|2|

Portugal|0|0|7|7|

Roemenië|5|-|7|12|

Slovenië|0|1|0|2|

Slowakije|0|0|0|0|

Finland|2|0|1|2|

Zweden|0|12|2|14|

Verenigd Koninkrijk|83|41|9|133|

Totaal verricht|103|600|148|851|

Opmerking: de bovenvermelde cijfers zijn afgerond op miljoen EUR en waar 0 staat vermeld, gaat het om bedragen van minder dan 500 000 EUR.

Toelichting 6 – Bijlage 3: totaal in 2009 bevestigde financiële correcties voor structurele acties

Uitgesplitst per lidstaat

miljoen EUR|Jaar 2008|In 2009 bevestigde financiële correcties|Jaar 2009|

Lidstaat||EFRO|CF|ESF|FIOV|EOGFL afdeling Oriëntatie|TOTAAL||

1994-1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

België| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Denemarken| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Duitsland| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Ierland| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Griekenland| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Spanje| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

Frankrijk| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Italië| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Luxemburg| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Nederland| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Oostenrijk| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portugal| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Finland| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Zweden| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Verenigd Koninkrijk| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

Interreg| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000-2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

België| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulgarije|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

Tsjechië|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Denemarken|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Duitsland| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Estland|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Ierland| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Griekenland| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Spanje|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

Frankrijk| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Italië| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Cyprus|-|-|-|-|-|-|-|-|

Letland| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Litouwen| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Luxemburg|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Hongarije|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Nederland| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Oostenrijk|-|-|-|-|-|-|-|-|

Polen| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portugal| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Roemenië| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Slovenië| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Slowakije| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Finland|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Zweden| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Verenigd Koninkrijk| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

Interreg|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Totaal bevestigd|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

Opmerking: de bovenvermelde cijfers zijn afgerond op miljoen EUR en waar 0 staat vermeld, gaat het om bedragen van minder dan 500 000 EUR.

Toelichting 6 – Bijlage 4: totaal in 2009 verrichte financiële correcties voor structurele acties

Uitgesplitst per lidstaat

miljoen EUR|In 2009 uitgevoerde besluiten|

Periode 1994-1999| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

België|-|-| 0|-|-| 0|

Denemarken| 2|-|-|-|-| 2|

Duitsland| 109|-|-| 0| 4| 113|

Ierland| 0|-|-| 0|-| 1|

Griekenland|-|-|-|-| 0| 0|

Spanje| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

Frankrijk| 1|-| 0| 5|-| 6|

Italië| 41|-|-|-|-| 41|

Luxemburg| 0|-| 4|-|-| 4|

Nederland| 7|-|-| 9|-| 16|

Oostenrijk| 0|-|-|-| 0| 0|

Portugal| 1| 5|-|-|-| 6|

Finland|-|-| 0|-| 0| 0|

Zweden| 0|-|-|-|-| 0|

Verenigd Koninkrijk| 52|-|-|-|-| 52|

Interreg| 2|-|-|-|-| 2|

Periode 2000-2006| 116| 79| 185| 4| 25| 409|

België|-|-| 3|-|-| 3|

Bulgarije|-| 3|-|-|-| 3|

Tsjechië|-| 0|-|-|-| 0|

Denemarken|-|-|-|-|-|-|

Duitsland|-|-|-|-|-|-|

Estland|-| 0|-|-|-| 0|

Ierland|-|-|-|-|-|-|

Griekenland| 47| 5| 14|-|-| 66|

Spanje| 7| 14| 38| 0|-| 59|

Frankrijk| 1|-| 0|-|-| 2|

Italië| 10|-| 80| 4|-| 93|

Cyprus|-|-|-|-|-|-|

Letland|-|-| 0|-|-| 0|

Litouwen|-| 1|-|-|-| 1|

Luxemburg|-|-| 2|-|-| 2|

Hongarije|-| 40| 1|-| 0| 41|

Malta|-|-|-|-|-|-|

Nederland|-|-|-|-|-|-|

Oostenrijk|-|-|-|-|-|-|

Polen| 42|-| 42|-| 11| 95|

Portugal| 9| 9|-|-|-| 18|

Roemenië|-| 6|-|-| 14| 20|

Slovenië|-|-|-|-|-|-|

Slowakije|-|-|-|-|-|-|

Finland|-|-|-|-| 0| 0|

Zweden|-|-|-|-|-|-|

Verenigd Koninkrijk|-|-| 5|-|-| 5|

Interreg| 0|-|-|-|-| 0|

Totaal verricht| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Opmerking: de bovenvermelde cijfers zijn afgerond op miljoen EUR en waar 0 staat vermeld, gaat het om bedragen van minder dan 500 000 EUR.

0. 7. FINANCIEEL RISICOBEHEER

De hieronder verschafte informatie met betrekking tot het financieel risicobeheer van de Europese Unie heeft betrekking op:

– de kasverrichtingen die door de Europese Commissie werden verricht om de EU begroting uit te voeren;

– de leningsactiviteiten van de Europese Commissie in het kader van macrofinanciële bijstand, het betalingsbalansmechanisme en de acties van Euratom;

– het Garantiefonds voor externe acties; en

– de leningsactiviteiten en kasverrichtingen die door de Europese Unie via de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (in liquidatie) werden verricht.

7.1. BELEID INZAKE RISICOBEHEER

7.1.1 Kasmiddelen

De voorschriften en beginselen voor het beheer van de kasverrichtingen van de Commissie voor de uitvoering van de begroting zijn vastgelegd in Verordening (EG, Euratom) nr. 1150/2000 van de Raad (gewijzigd bij Verordening (EG, Euratom) nr. 2028/2004 van de Raad) en in het Financieel Reglement (Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad, gewijzigd bij Verordening (EG, Euratom) nr. 1995/2006 van de Raad) en de uitvoeringsvoorschriften daarvan (Verordening (EG, Euratom) nr. 2342/2002 van de Commissie, gewijzigd bij Verordening (EG, Euratom) nr. 478/2007 van de Commissie).

Als gevolg van de bovenvermelde regelgeving zijn de volgende hoofdprincipes van toepassing:

– de eigen middelen worden door de lidstaten betaald op rekeningen die daartoe op naam van de Commissie werden geopend bij de schatkist van elke lidstaat of bij het orgaan dat de lidstaat aangewezen heeft. De Commissie mag slechts geld van de bovenvermelde rekeningen afhalen om aan haar behoeften aan kasmiddelen te voldoen;

– de eigen middelen worden door de lidstaten betaald in hun eigen nationale munt, terwijl de betalingen door de Commissie meestal in euro luiden;

– bankrekeningen die zijn geopend in naam van de Commissie mogen niet overschreden worden;

– het saldo van rekeningen die luiden in andere munten dan de euro, wordt ofwel gebruikt voor betalingen in dezelfde munt, ofwel periodiek omgezet in euro.

Naast de eigenmiddelenrekeningen heeft de Commissie nog andere bankrekeningen geopend bij centrale banken en commerciële banken om andere betalingen te verrichten en te ontvangen dan de bijdragen van de lidstaten aan de begroting.

De kasverrichtingen en de betalingen zijn sterk geautomatiseerd en maken gebruik van moderne informaticasystemen. Er worden specifieke procedures toegepast om de veiligheid van het systeem te waarborgen en om te garanderen dat de taken gescheiden worden conform het Financieel Reglement, de internecontrolenormen van de Commissie en de controleprincipes.

Een op schrift gestelde reeks richtsnoeren en procedures regelt het beheer van de kasverrichtingen en betalingen met als doel het operationele en financiële risico te beperken en een gepast controleniveau te waarborgen. Zij betreffen de verschillende werkingsgebieden (bv. uitvoering van betalingen en beheer van de liquide middelen, prognoses van de kasmiddelen, bedrijfscontinuïteit enz.) en de naleving van de richtsnoeren en procedures wordt periodiek gecontroleerd. Daarnaast vinden tussen DG BUDG en DG ECFIN bijeenkomsten plaats om informatie uit te wisselen over risicobeheer en beste praktijken.

7.1.2 Leningsactiviteiten (macrofinanciële bijstand, betalingsbalans en Euratom)

De leningtransacties alsmede het daarmee samenhangende beheer van de kasmiddelen worden door de EU verricht overeenkomstig de respectieve Euratombesluiten van de Raad, indien van toepassing, en interne richtsnoeren. Er zijn schriftelijke procedurehandleidingen opgesteld die betrekking hebben op specifieke terreinen, zoals opgenomen leningen, verstrekte leningen en het beheer van kasmiddelen, die door de betrokken operationele eenheden worden gebruikt. Financiële en operationele risico's worden vastgesteld en beoordeeld en de naleving van de interne richtsnoeren en procedures wordt periodiek gecontroleerd. In de regel worden geen afdekkingsactiviteiten verricht om rente of valutaschommelingen te compenseren, aangezien leningsactiviteiten door middel van „back-to-back”-verrichtingen worden gefinancierd en er geen open rente of valutaposities bestaan.

7.1.3 Garantiefonds

De regels en beginselen voor het beheer van de activa van het Garantiefonds (zie toelichting 2.3.3 ) zijn vastgelegd in de overeenkomst tussen de Europese Commissie en de EIB van 25 november 1994 en de latere wijzigingen daarvan van 17/23 september 1996, 8 mei 2002 en 25 februari 2008. Het Garantiefonds werkt in een enkele valuta: de euro. Het investeert uitsluitend in deze valuta teneinde valutarisico’s te vermijden. Het beheer van de activa is gebaseerd op de traditionele regels inzake behoedzaamheid die worden gehanteerd voor financiële activiteiten. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan de vermindering van de risico’s en er wordt voor gezorgd dat de beheerde activa een voldoende mate van liquiditeit en overdraagbaarheid hebben, gelet op de gedekte verplichtingen.

7.1.4 EGKS in liquidatie

De Europese Commissie beheert de liquidatie van de verplichtingen van de EGKS en er zijn geen nieuwe leningen of overeenstemmende middelen voor de EGKS in liquidatie gepland. Opname van nieuwe leningen door de EGKS blijft dus beperkt tot herfinancieringen met als oogmerk de financieringskosten te verminderen. Ten aanzien van de kasverrichtingen worden de beginselen van behoedzaamheid toegepast teneinde de financiële risico's te beperken.

7.2 MARKTRISICO

Marktrisico is het risico dat de reële waarde of toekomstige kasstromen van een financieel instrument zullen schommelen als gevolg van veranderingen in de marktprijzen. Marktrisico bestaat niet alleen uit potentieel verlies, maar ook uit potentiële baten. Het omvat valutarisico, renterisico en overige prijsrisico. De EU heeft geen betekenisvol overige prijsrisico.

7.2.1 Valutarisico

Valutarisico is het risico dat de verrichtingen van de EU of de waarde van haar investeringen beïnvloed zullen worden door veranderingen in de wisselkoers. Dit risico vloeit voort uit de verandering van de prijs van een valuta tegenover een andere valuta.

7.2.1.1 Kasmiddelen

De eigen middelen die door de lidstaten in andere valuta's dan de euro worden betaald, worden overeenkomstig het eigenmiddelenbesluit bewaard op de eigenmiddelenrekeningen. Zij worden in euro omgezet wanneer dat nodig is om betalingen in euro uit te voeren. De procedures die voor het beheer van deze middelen moeten worden gevolgd, zijn in het eigenmiddelenbesluit vastgesteld. Af en toe worden zij onmiddellijk gebruikt voor betalingen die in dezelfde valuta worden uitgevoerd.

De Commissie houdt een aantal rekeningen in andere Europese munten dan de euro en in Amerikaanse dollar aan bij commerciële banken om betalingen in deze valuta's te verrichten. Deze rekeningen worden aangevuld naargelang van het bedrag van de te verrichten betalingen. Hun overnightsaldo wordt zeer laag gehouden om de blootstelling aan wisselkoersschommelingen zo beperkt mogelijk te houden.

Wanneer diverse bedragen (behalve eigen middelen) in andere munten dan de euro worden ontvangen, worden zij ofwel overgeschreven naar andere rekeningen in dezelfde valuta wanneer dat nodig is om de uitvoering van betalingen te dekken, ofwel omgezet in euro en overgeschreven naar andere rekeningen in euro. Gelden ter goede rekening in andere munten dan de euro worden aangevuld naargelang van de verwachte behoefte aan plaatselijke betalingen op korte termijn in dezelfde munten. De saldi op deze rekeningen worden onder hun respectieve bovengrenzen gehouden.

Aangezien alle voorlopig geïnde geldboeten in euro worden opgelegd en betaald, is er geen blootstelling aan een valutarisico.

7.2.1.2 Leningsactiviteiten (macrofinanciële bijstand, betalingsbalans en Euratom)

De meeste financiële activa en verplichtingen zijn in euro uitgedrukt, dus in die gevallen staat de EU niet bloot aan een valutarisico. Via het financiële instrument Euratom verstrekt de EU echter leningen die in Amerikaanse dollar zijn uitgedrukt en die gefinancierd zijn met leningen van hetzelfde bedrag in Amerikaanse dollar („back-to-back”-verrichtingen). Op de balansdatum staat de EU niet bloot aan een valutarisico in verband met Euratom.

7.2.1.3 Garantiefonds

De financiële activa zijn in euro uitgedrukt en derhalve is er geen valutarisico.

7.2.1.4 EGKS in liquidatie

De EGKS in liquidatie loopt een klein nettovalutarisico dat gelijk is 2,2 miljoen EUR en dat voortvloeit uit woningleningen (het equivalent van 1,5 miljoen EUR) en banksaldi (het equivalent van 0,7 miljoen EUR).

7.2.2 Renterisico

Renterisico is de mogelijkheid dat de waarde van een effect, en dan vooral een obligatie, vermindert, door een stijging van de rentevoet. Over het algemeen leiden hogere rentevoeten tot lagere prijzen van obligaties met vaste rentevoet en omgekeerd.

7.2.2.1 Kasmiddelen

De afdeling thesaurie van de Commissie leent geen geld. Bijgevolg is zij niet blootgesteld aan een renterisico. Zij ontvangt echter rente op de saldi op haar verschillende bankrekeningen. De Commissie heeft daarom maatregelen getroffen om ervoor te zorgen dat de verkregen rente overeenstemt met de marktrente en de mogelijke schommelingen daarvan. Rekeningen geopend bij schatkisten of nationale centrale banken van lidstaten leveren geen rente op en zijn vrij van kosten. Voor alle andere rekeningen bij nationale centrale banken hangt de vergoeding af van de specifieke voorwaarden van elke bank; De geldende rentevoeten zijn variabel en worden aangepast aan schommelingen op de markten.

Overnightsaldi op rekeningen die bij commerciële banken worden aangehouden, leveren dagelijks rente op. Die is gebaseerd op de variabele marktrente waarop een contractuele marge (positief of negatief) wordt toegepast. Voor de meeste rekeningen is de rentevoet gekoppeld aan de marginale rentevoet van de Europese Centrale Bank (ECB) voor haar belangrijkste herfinancieringstransacties, die aangepast wordt aan eventuele schommelingen van deze rentevoet. Voor sommige andere rekeningen is de rentevoet gekoppeld aan de Euro overnight index average (EONIA). Dit heeft als resultaat dat er geen risico bestaat dat de Commissie rente verdient aan een lagere rentevoet dan de marktrente.

7.2.2.2 Leningsactiviteiten (macrofinanciële bijstand, betalingsbalans en Euratom)

Opgenomen en verstrekte leningen met variabele rentevoeten

Gezien de aard van de verstrekte en opgenomen leningen heeft de EU aanzienlijke rentedragende activa en passiva. De MFB en Euratomleningen tegen variabele rentevoeten stellen de EU bloot aan renterisico. De renterisico’s die voortvloeien uit opgenomen leningen worden echter gecompenseerd door verstrekte leningen waarvan de termijnen en voorwaarden vergelijkbaar zijn („back-to-back” verrichtingen). Op de balansdatum beloopt het bedrag aan verstrekte leningen van de EU met variabele rente (uitgedrukt in nominale bedragen) 0,96 miljard EUR (2008: 1,05 miljard EUR). Aanpassingen vinden om de zes maanden plaats.

Opgenomen en verstrekte leningen met vaste rentevoeten

De EU heeft ook MFB en Euratomleningen met vaste rentevoeten, die in 2009 in totaal 110 miljoen EUR belopen (2008: 85 miljoen EUR) en die een looptijd hebben tussen één en vijf jaar (25 miljoen EUR) en van meer dan vijf jaar (85 miljoen EUR).

Meer significant heeft de EU in 2009 in het kader van het betalingsbalansmechanisme zes leningen met vaste rentevoeten lopen voor in totaal 9,2 miljard EUR (2008: 2 miljard EUR). Deze leningen hebben een looptijd tussen één en vijf jaar (5 miljard EUR) en van meer dan vijf jaar (4,2 miljard EUR).

7.2.2.3 Garantiefonds

Schuldeffecten in het Garantiefonds die met variabele rentevoeten zijn uitgegeven, ondergaan de volatiliteitseffecten van die rentevoeten, terwijl schuldeffecten met vaste rentevoeten een risico lopen in verband met hun reële waarde. Op de balansdatum maken obligaties met vaste rentevoet ongeveer 97 % uit van de investeringsportefeuille (2008: 96 %).

7.2.2.4 EGKS in liquidatie

Vanwege de aard van haar activiteiten staat de EGKS in liquidatie bloot aan een renterisico. Het renterisico dat voortvloeit uit ontleningsactiviteiten, wordt meestal geneutraliseerd door leningen tegen soortgelijke voorwaarden („back-to-back”-verrichtingen). Voor het activabeheer maken de obligaties met vaste rentevoet ongeveer 97 % uit van de obligatieportefeuille (2008: 97 %).

7.3 KREDIETRISICO

Kredietrisico is het risico van verlies doordat een schuldenaar/leningnemer een lening of een andere kredietlijn (hoofdsom of rente (coupon) of beide) niet betaalt of op een andere manier zijn contractuele verplichtingen niet nakomt. Het kan gaan om laattijdige terugbetalingen, herstructurering van de terugbetalingen van de leningnemenr en faillissement.

7.3.1 Kasmiddelen

De meeste kasmiddelen van de Commissie worden conform Verordening (EG, Euratom) nr. 1150/2000 van de Raad aangehouden op rekeningen die geopend zijn door de lidstaten voor de betaling van hun bijdragen (eigen middelen). Al deze rekeningen worden aangehouden bij de schatkist of de nationale centrale banken van de lidstaten. Deze instellingen houden voor de Commissie zo goed als geen krediet of tegenpartijrisico in, aangezien het gaat om blootstelling aan haar lidstaten.

Voor het deel van de kasmiddelen van de Commissie dat wordt aangehouden bij commerciële banken ter dekking van betalingen, worden de rekeningen precies op tijd aangevuld. Dit gebeurt automatisch door het kasmiddelenbeheersysteem van de afdeling thesaurie. Op elke rekening wordt het laagst mogelijk saldo aangehouden, in verhouding tot het gemiddelde bedrag van de betalingen die dagelijks vanuit die rekening worden verricht. Bijgevolg zijn de bedragen die overnight op deze rekeningen staan, voortdurend zeer laag (gemiddeld tussen 50 miljoen EUR en 150 miljoen EUR, gespreid over meer dan 30 rekeningen). Hierdoor is de Commissie hier slechts in beperkte mate blootgesteld aan kredietrisico. Deze bedragen moeten worden gezien in het licht van het totaal van de kasmiddelensaldi, dat fluctueert tussen 1 miljard EUR en 35 miljard EUR, en in het licht van het totale bedrag van de betalingen die in 2009 zijn verricht, namelijk 130 miljard EUR.

Daarnaast worden specifieke richtsnoeren toegepast voor de selectie van de commerciële banken om het kredietrisico waaraan de Commissie is blootgesteld, nog verder te minimaliseren.

– Alle commerciële banken worden via openbare aanbestedingen geselecteerd. Om toegelaten te worden tot de aanbestedingsprocedures, moeten de banken minimaal over een rating op korte termijn beschikken van Moody's P 1 of gelijkwaardig (S&P A 1 of Fitch F1). In bepaalde omstandigheden volstaat een lagere rating.

– De commerciële banken die specifiek geselecteerd zijn voor het aanhouden van voorlopig geïnde geldboeten, moeten in de regel minimaal over een rating op lange termijn beschikken van S&P AA of gelijkwaardig. Als de rating van een bank in deze groep wordt verlaagd, worden er specifieke maatregelen getroffen.

– In de loop van 2009 heeft de afdeling thesaurie van de Commissie een alternatief systeem ingevoerd voor het beheer van voorlopig geïnde geldboeten, specifiek om het risico te beperken. Op grond van Besluit C(2009) 4264 van de Commissie zullen geldboeten die vanaf 1 januari 2010 worden opgelegd, volgens het nieuwe systeem worden beheerd en niet langer bij commerciële banken worden aangehouden.

– Gelden ter goede rekening worden aangehouden bij lokale banken die geselecteerd worden met behulp van een vereenvoudigde aanbestedingsprocedure. De vereiste ratings zijn afhankelijk van de plaatselijke situatie en kunnen aanzienlijk verschillen van land tot land. Om de blootstelling aan kredietrisico te beperken worden de saldi op deze rekeningen zo laag mogelijk gehouden (waarbij rekening wordt gehouden met de operationele behoeften), worden deze rekeningen periodiek aangevuld en worden de toegepaste bovengrenzen jaarlijks herzien.

– De kredietrating van de commerciële banken waarbij de Commissie rekeningen heeft, wordt minstens maandelijks bekeken en met een hogere frequentie indien nodig. Naar aanleiding van de financiële crisis werden strengere toezichtsmaatregelen ingevoerd, die gedurende heel 2009 van toepassing bleven.

7.3.2 Leningsactiviteiten (macrofinanciële bijstand, betalingsbalans en Euratom)

De blootstelling aan kredietrisico wordt in de eerste plaats beheerd door van het land garanties te verkrijgen (in het geval van Euratom), dan via het Garantiefonds (macrofinanciële bijstand en Euratom) en ten slotte via de begroting van de EU (betalingsbalansmechanisme en, mochten de andere maatregelen niet volstaan, macrofinanciële bijstand en Euratom). In het eigenmiddelenbesluit dat in 2009 van kracht was, is het plafond voor de bni bron vastgesteld op 1,24 % van het bni van de lidstaten en in 2009 werd 1,01 % daadwerkelijk gebruikt om betalingskredieten te dekken. Dit betekent dat er op 31 december 2009 een beschikbare marge van 0,23 % bestond om deze garantie te dekken. Vanaf 2010 daalt het plafond tot 1,23 %. Het Garantiefonds voor externe acties werd in 1994 ingesteld ter dekking van risico’s van wanbetaling in verband met opgenomen leningen waaruit leningen aan landen buiten de Europese Unie worden gefinancierd. In elk geval wordt de blootstelling aan kredietrisico verzacht door de mogelijkheid een beroep te doen op de EU begroting wanneer een schuldenaar een verschuldigd bedrag niet volledig kan terugbetalen. Hiervoor mag de EU een beroep doen op alle lidstaten om ervoor te zorgen dat de juridische verbintenis van de EU ten opzichte van haar leners kan worden nageleefd.

De belangrijkste begunstigden van deze leningen zijn Hongarije, Letland en Roemenië. Deze landen vertegenwoordigen respectievelijk ongeveer 54 %, 21 % en 18 % van het totale volume aan verstrekte leningen. Wat de kasmiddelen betreft, moeten de richtsnoeren inzake de keuze van de tegenpartijen worden toegepast. De operationele eenheid zal bijgevolg alleen overeenkomsten kunnen sluiten met in aanmerking komende banken, die als tegenpartij over voldoende limieten beschikken.

7.3.3 Garantiefonds

Overeenkomstig de tussen de EU en de EIB gesloten overeenkomst betreffende het beheer van het Garantiefonds zouden alle interbankinvesteringen minimaal een rating P 1 van Moody's of gelijkwaardig moeten hebben. Op 31 december 2009 waren alle investeringen (153 miljoen EUR) gedaan bij dergelijke tegenpartijen (2008: 183 miljoen EUR). Op 31 december 2009 had het Garantiefonds geïnvesteerd in vier financiële instrumenten op korte termijn en waren al die investeringen (37 miljoen EUR) gedaan bij tegenpartijen met een minimumrating P 1 van Moody's of gelijkwaardig. Alle effecten in de voor verkoop beschikbare portefeuille zijn in overeenstemming met de beheersrichtsnoeren.

7.3.4 EGKS in liquidatie

Het kredietrisico wordt beheerd door geregeld te onderzoeken of de ontleners in staat zijn te voldoen aan rente en kapitaalterugbetalingsverplichtingen. Het kredietrisico wordt ook beheerd door het verkrijgen van zakelijke en persoonlijke, alsmede landen en bedrijfsgaranties. 52 % van het totale bedrag aan uitstaande leningen is gedekt door garanties van een lidstaat of een gelijkwaardige instantie (bv. overheidsinstellingen). 36 % van de uitstaande leningen is verstrekt aan banken of gegarandeerd door banken. Wat de kasmiddelen betreft, moeten de richtsnoeren inzake de keuze van de tegenpartijen worden toegepast. De operationele eenheid mag alleen overeenkomsten sluiten met in aanmerking komende banken, die als tegenpartij over voldoende limieten beschikken.

7.4 LIQUIDITEITSRISICO

Liquiditeitsrisico is het risico dat voortvloeit uit de moeilijkheid om een actief te verkopen, bv. het risico dat een bepaald effect of actief niet snel genoeg kan worden verhandeld op de markt om een verlies te voorkomen of een verplichting na te komen.

7.4.1 Kasmiddelen

De begrotingsbeginselen van de EU garanderen dat de totale kasmiddelen voor het jaar volstaan om alle betalingen uit te voeren. De totale bijdragen van de lidstaten zijn in feite gelijk aan het bedrag van de betalingskredieten van het begrotingsjaar. De bijdragen van de lidstaten worden echter in de loop van het jaar ontvangen in twaalf maandelijkse schijven, terwijl de betalingen een bepaald ritme volgen.

Om ervoor te zorgen dat in elke maand de kasmiddelen altijd toereikend zijn om de uit te voeren betalingen te dekken, worden procedures gevolgd om periodiek een prognose van de kasmiddelen te maken. Onder bepaalde voorwaarden kunnen eigen middelen vroegtijdig bij de lidstaten worden afgeroepen.

Daarnaast zorgen automatische instrumenten voor kasmiddelenbeheer ervoor dat er dagelijks op elke bankrekening van de Commissie voldoende liquiditeit is om de dagelijkse verrichtingen te kunnen doen.

7.4.2 Leningsactiviteiten (macrofinanciële bijstand, betalingsbalans en Euratom)

Het liquiditeitsrisico dat voortvloeit uit leningsactiviteiten wordt meestal geneutraliseerd door leningen tegen soortgelijke voorwaarden („back-to-back”-verrichtingen). Voor de macrofinanciële bijstand en Euratom dient het Garantiefonds als liquiditeitsreserve (of vangnet) in geval de leners niet of laattijdig betalen. Voor het betalingsbalansmechanisme voorziet Verordening (EG) nr. 431/2009 in een procedure die voldoende tijd laat om middelen uit de EU-begroting te mobiliseren.

7.4.3 Garantiefonds

Het fonds wordt beheerd volgens het beginsel dat de activa voldoende liquide moeten zijn om voor de betrokken verbintenissen te kunnen worden gemobiliseerd. Het fonds moet minstens 100 miljoen EUR in portefeuille houden met een looptijd van minder dan 12 maanden, die in monetaire instrumenten moeten worden belegd. Op 31 december 2009 beliepen deze beleggingen 190 miljoen EUR. Voorts moet minstens 20 % van de nominale waarde van het fonds bestaan uit monetaire instrumenten, obligaties met vaste rentevoet met een resterende looptijd van minder dan een jaar en obligaties met variabele rentevoet. Op 31 december 2009 beliep het aandeel daarvan 27 %.

7.4.4 EGKS in liquidatie

Het liquiditeitsrisico dat voortvloeit uit leningsactiviteiten wordt meestal geneutraliseerd door leningen tegen soortgelijke voorwaarden („back-to-back”-verrichtingen). In het kader van het beheer van de activa en passiva van de EGKS in liquidatie beheert de Commissie de liquiditeitsvereisten op basis van een prognose omtrent de uitbetalingen die werd opgesteld na overleg met de verantwoordelijke diensten van de Commissie.

7.5 REËLE WAARDE

7.5.1 Leningsactiviteiten (macrofinanciële bijstand, betalingsbalans en Euratom)

Initiële situatie:

Overeenkomstig boekhoudregel 11 van de EU zijn de bovengenoemde leningen voor het eerst opgenomen tegen hun nominale bedrag. Als in plaats daarvan IAS 39 was toegepast, zouden de leningen voor het eerst tegen reële waarde zijn opgenomen. Het verschil tussen de twee boekhoudkundige verwerkingen blijkt uit onderstaande tabel (alleen voor de betalingsbalansleningen op hun datum van uitgifte):

miljoen EUR

|Boekhoudregel 11 van de EU (nominaal bedrag)|IAS 39 (reële waarde)|Verschil in boekhoudkundige verwerking|

Waardering van de betalingsbalansleningen bij uitgifte in 2009|7 200|6 649|551|

Waardering van de betalingsbalansleningen bij uitgifte in 2008|2 000|1 767|233|

De redenen voor de boekhoudkundige verwerking overeenkomstig boekhoudregel 11 van de EU zijn de volgende:

– Er doet zich compensatie voor tussen opgenomen en verstrekte leningen, omdat het gaat om „back to back” verrichtingen. De werkelijke rentevoet van de verstrekte lening is gelijk aan de werkelijke rentevoet van de opgenomen lening.

– Het eerste verschil weerspiegelt de opportuniteitskost van een alternatieve investering op de kapitaalmarkt. Omdat de EU geen geld mag investeren op de kapitaalmarkten, is de „optie” van de opportuniteitskost niet van toepassing en geeft zij niet correct het wezen van de verrichtingen weer.

– Het bovenstaande eerste verschil zou de volgende jaren worden gecompenseerd door de renteontvangsten.

Huidige situatie op 31 december 2009:

De geraamde reële waarde wordt als volgt bepaald:

– Voor verstrekte leningen: aan de hand van een „discounted cash flow” model (model van waardeberekening op basis van de contante waarde van de verwachte kasstroom) waarbij gebruik wordt gemaakt van voor het land specifieke rendementscurves die passen bij de resterende looptijd.

– Voor opgenomen leningen: aan de hand van een „discounted cash flow” model waarbij gebruik wordt gemaakt van AAA rendementscurves die passen bij de resterende looptijd.

– Leningen met variabele rentevoet worden geacht hun nominale bedrag te benaderen, omdat de herziening om de zes maanden tegen marktrente plaatsvindt.

In de volgende tabel wordt de geraamde reële waarde aan het einde van het jaar van de MFB , betalingsbalans en Euratomleningen met vaste rentevoet zodanig getoond dat die kan worden vergeleken met de overeenstemmende boekwaarde in de balans:

miljoen EUR

Reële waarde|8 785|1 863|9 626|2 118|

Boekwaarde|9 416|2 091|9 416|2 091|

Verschil|(631)|(228)|210|27|

Op de balansdatum waren de betalingsbalansleningen goed voor 98,8 % van deze opgenomen en verstrekte leningen. Omdat de EU een kredietrating van AAA heeft en de marktrente momenteel hoger is dan de rentevoeten waartegen de EU heeft geleend, blijkt uit deze tabel dat de reële waarde van de door haar opgenomen leningen hoger is dan het nominale bedrag. Omdat Hongarije, Letland en Roemenië, de belangrijkste ontvangers van deze leningen, lagere ratings hebben dan AAA, is de reële waarde van de verstrekte leningen lager dan het nominale bedrag, ook al is de marktrente hoger dan de rentevoet die de EU heeft aangerekend.

7.5.2 EGKS in liquidatie

De geraamde reële waarde van verstrekte en opgenomen leningen wordt vastgesteld op grond van een „discounted cash flow”-model. Overeenkomstig dit model wordt de waarde van verwachte toekomstige kasstromen berekend door AAA rendementscurves toe te passen die passen bij de resterende looptijd. Er wordt aangenomen dat de geraamde reële waarde van tegen variabele rente verstrekte leningen hun boekwaarde benadert, aangezien herzieningen om de drie of zes maanden tegen marktrente plaatsvinden. De geraamde reële waarde van leningen met vaste rente kon niet worden vastgesteld aangezien de noodzakelijke gegevens voor de berekening van deze waarden niet beschikbaar waren.

De voor verkoop beschikbare effecten zijn tegen reële waarde opgenomen, d.w.z. de marktprijs plus opgelopen rente. Bij het waarderen van financiële instrumenten tegen reële waarde wordt geen waarderingstechniek gebruikt die niet door waarneembare marktprijzen of tarieven wordt ondersteund. De nominale waarde verminderd met een voorziening voor waardevermindering van de handelsvorderingen en de nominale waarde van handelsschulden worden verondersteld hun reële waarde te benaderen. De reële waarde van geldmiddelen en kasequivalenten met inbegrip van rekeningen courant en kortetermijndeposito's (van minder dan drie maanden) is hun boekwaarde.

8. INFORMATIEVERSCHAFFING OVER VERBONDEN PARTIJEN

8.1 VERBONDEN PARTIJEN

De verbonden partijen van de EU zijn haar geconsolideerde entiteiten en de leidinggevenden van deze entiteiten (zie hieronder). Verrichtingen tussen deze entiteiten maken deel uit van de normale verrichtingen van de EU en derhalve gelden er overeenkomstig de boekhoudregels van de EU geen specifieke verplichtingen tot informatieverschaffing voor deze verrichtingen. In toelichting 10 is een lijst van de geconsolideerde entiteiten opgenomen.

8.2 RECHTEN VAN LEIDINGGEVENDEN

Voor de informatieverschaffing over verrichtingen met verbonden partijen met betrekking tot de leidinggevenden van de Europese Unie, werden deze in vijf categorieën onderverdeeld:

Categorie 1: de voorzitter van de Europese Raad, de voorzitter van de Commissie en de voorzitter van het Hof van Justitie.

Categorie 2: de vicevoorzitter van de Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Europese Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en de andere vicevoorzitters van de Commissie.

Categorie 3: de secretaris generaal van de Raad, de leden van de Commissie, de rechters en de advocaten-generaal van het Hof van Justitie, de voorzitter en de leden van het Gerecht van eerste aanleg, de voorzitter en de leden van het Gerecht voor ambtenarenzaken, de Ombudsman en de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming;

Categorie 4: de voorzitter en de leden van de Rekenkamer.

Categorie 5: de topambtenaren van de instellingen en agentschappen.

Hieronder volgt een overzicht van hun geldelijke rechten. Verdere informatie kan worden gevonden in het Publicatieblad van de Europese Unie (L 187 van 8.8.1967, laatstelijk gewijzigd bij Verordening (EG, Euratom) nr. 202/2005 van de Raad van 18 januari 2005 (PB L 33 van 5.2.2005) en Publicatieblad L 268 van 20.10.1977 (laatstelijk gewijzigd bij Verordening (EG, Euratom) nr. 1293/2004 van de Raad van 30 april 2004 (PB L 243 van 15.7.2004)). Overige informatie is ook beschikbaar in het statuut dat bekendgemaakt is op de Europa website, dat het officiële document is waarin de rechten en plichten van alle ambtenaren van de EU zijn beschreven. Leidinggevenden hebben geen preferentiële leningen van de EU ontvangen.

GELDELIJKE RECHTEN VAN LEIDINGGEVENDEN|EUR|

Basissalaris (per maand)|24 874,61|22 531,36 – 23 432,62|18 025,08 – 20 278,22|19 467,10 – 20 728,85|11 461,32 – 18 025,09|

Verblijfstoelage/Ontheemdingstoelage |15 %|15 %|15 %|15 %|16 %|

Gezinstoelagen:Kostwinnerstoelage (% salaris)KindertoelageVoorschoolse toelageSchooltoelageSchooltoelage buiten standplaats|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|

Voorzitterstoelage|n.v.t.|n.v.t.|500 – 810,74|n.v.t.|n.v.t.|

Representatietoelage|1 418,07|0 – 911,38|500 – 607,71|n.v.t.|n.v.t.|

Jaarlijkse reiskosten|n.v.t.|n.v.t.|n.v.t.|n.v.t.|ja|

Ambtsaanvaarding:InrichtingskostenReiskosten familieVerhuiskosten|49 749,22terugbetaaldterugbetaald|45 062,72 – 46 865,24terugbetaaldterugbetaald|36 050,16 – 40 556,44terugbetaaldterugbetaald|38 934,20 – 41 457,70terugbetaaldterugbetaald|terugbetaaldterugbetaaldterugbetaald|

Ambtsneerlegging:InrichtingskostenReiskosten familieVerhuiskostenOverbrugging (% salaris)**Ziektekostenverzekering|24 874,61terugbetaaldterugbetaald40 % - 65 %Gedekt|22 531,36 – 23 432,62terugbetaaldterugbetaald40 % - 65 %gedekt|18 025,08 – 20 278,22terugbetaaldterugbetaald40 % - 65 %gedekt|19 467,10 – 20 728,85terugbetaaldterugbetaald40 % - 65 %gedekt|terugbetaaldterugbetaaldterugbetaaldn.v.t.facultatief|

Pensioen (% salaris, vóór belastingen)|max. 70 %|max. 70 %|max. 70 %|max. 70 %|max. 70 %|

Inhoudingen:GemeenschapsbelastingZiektekostenverzekering (% salaris)Speciale heffing op salarisPensioenbijdrage|8 % - 45 %1,8 %4,64 %n.v.t.|8 % - 45 %1,8 %4,64 %n.v.t.|8 % - 45 %1,8 %4,64 %n.v.t.|8 % - 45 %1,8 %4,64 %n.v.t.|8 % - 45 %1,8 %4,64 %11,3 %|

Aantal personen per 31.12.2009|3|7|91|27|81|

* Met toepassing van de correctiecoëfficiënt.

** Betaald gedurende de eerste drie jaar na vertrek.

9. GEBEURTENISSEN NA DE BALANSDATUM

Op de datum van goedkeuring van deze rekeningen zijn er buiten de hieronder verstrekte informatie geen relevante punten onder de aandacht gekomen van de rekenplichtige van de Commissie die een afzonderlijke vermelding in deze rubriek zouden vereisen. Evenmin waren dergelijke punten bij hem aangemeld. Bij het opstellen van de jaarrekeningen en de bijbehorende toelichtingen werd gebruik gemaakt van de recentste beschikbare gegevens en dit komt tot uiting in de hierboven opgenomen informatie.

Europees financieel stabilisatiemechanisme

Op 11 mei 2010 nam de Raad een Europees financieel stabilisatiemechanisme (EFSM) aan om de financiële stabiliteit in Europa te vrijwaren (Verordening (EG) nr. 407/2010 van de Raad). Dit mechanisme is gebaseerd op artikel 122, lid 2, van het Verdrag en maakt het mogelijk financiële bijstand te verlenen aan een lidstaat die zich voor een feitelijke of ernstig dreigende serieuze economische of financiële verstoring gesteld ziet die wordt veroorzaakt door buitengewone gebeurtenissen die deze lidstaat niet kan beheersen. De bijstand kan de vorm aannemen van een lening of een kredietlijn die door de EU begroting wordt gewaarborgd. Wanneer op het mechanisme een beroep wordt gedaan, wordt de Commissie gemachtigd namens de EU leningen op de kapitaalmarkten of bij financiële instellingen aan te gaan en deze aan de begunstigde lidstaat te lenen. In de conclusies van de Raad (Ecofin) wordt de faciliteit tot 60 miljard EUR beperkt. Het EFSM is ingevoerd naast de bestaande betalingsbalansfaciliteit waardoor financiële bijstand kan worden verleend aan lidstaten die geen deel uitmaken van de eurozone.

Opgemerkt zij, ook al is er geen effect op de EU rekeningen of de EU begroting, dat er voor de lidstaten van de eurozone en andere deelnemende lidstaten een soortgelijk financieel bijstandspakket werd ingevoerd, namelijk de Europese financiële stabiliteitsfaciliteit (EFSF). Deze mogelijke financiële bijstand aan lidstaten van de eurozone zou worden gegeven via een „special purpose vehicle” (SPV), waarvoor de deelnemende lidstaten garanties tot 440 miljard EUR verstrekken. Deze faciliteit loopt af in juni 2013.

Daarnaast ten slotte zal het IMF ook aan bovenstaande acties deelnemen, wat naar verwachting 250 miljoen EUR extra aan mogelijke bijstand zal opleveren. Dit heeft evenmin effect op de EU rekeningen of –begroting.

10. GECONSOLIDEERDE ENTITEITEN

A. ENTITEITEN WAAROVER ZEGGENSCHAP WORDT UITGEOEFEND|

1. Instellingen en raadgevende organen||

Comité van de Regio's|Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming|

Raad van de Europese Unie|Europees Economisch en Sociaal Comité|

Hof van Justitie van de Europese Unie|Europese Ombudsman|

Europese Commissie|Europees Parlement|

Europese Rekenkamer||

2. EU-agentschappen||

Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk|Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten|

Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart|Europees Agentschap voor netwerk en informatiebeveiliging|

Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding|Europese Stichting voor opleiding|

Europees Centrum voor de ontwikkeling van de beroepsopleiding|Europees Agentschap voor het beheer van de operationele samenwerking aan de buitengrenzen van de lidstaten van de Europese Unie|

Europees Milieuagentschap|Vertaalbureau voor de organen van de Europese Unie|

Europese Autoriteit voor voedselveiligheid|Europese Toezichtautoriteit voor het GNSS|

Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden|Harmonisatiebureau voor de interne markt (merken, tekeningen en modellen)|

Europees Agentschap voor maritieme veiligheid|Europees Spoorwegbureau|

Europees Geneesmiddelenbureau|Communautair Bureau voor plantenrassen|

Europees Chemicaliënagentschap|Communautair Bureau voor visserijcontrole|

Fusion for Energy (Europese Gemeenschappelijke Onderneming voor ITER en de ontwikkeling van fusie-energie)|Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving|

Eurojust**|Europese Politieacademie (EPA)**|

Uitvoerend Agentschap voor concurrentievermogen en innovatie|Uitvoerend Agentschap voor gezondheid en consumenten|

Uitvoerend Agentschap Onderwijs, audiovisuele media en cultuur|Uitvoerend Agentschap voor het trans Europees vervoersnetwerk|

Uitvoerend Agentschap Europese Onderzoeksraad*|Uitvoerend Agentschap Onderzoek|

3. Overige entiteiten waarover zeggenschap wordt uitgeoefend||

Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (in liquidatie)||

B. GEASSOCIEERDE DEELNEMINGEN|

Europees Investeringsfonds|Gemeenschappelijke onderneming Artemis*|

Gemeenschappelijke onderneming Clean Sky*||

C. GEMEENSCHAPPELIJKE ONDERNEMINGEN|

Internationale ITER-Organisatie voor fusie-energie (ITER)|Gemeenschappelijke onderneming Galileo in liquidatie|

Gemeenschappelijke onderneming Sesar|Gemeenschappelijke onderneming IMI*|

* Voor het eerst geconsolideerd in 2009.|

** Gedecentraliseerd orgaan van de EU dat ressorteert onder de pijler „politiële en justitiële samenwerking in strafzaken”.|

0. 11. NIET-GECONSOLIDEERDE ENTITEITEN

Hoewel de EU de activa beheert van de hieronder vermelde entiteiten, voldoen deze niet aan de consolidatievereisten en zijn zij derhalve niet in de rekening van de Europese Unie opgenomen.

11.1 EUROPEES ONTWIKKELINGSFONDS (EOF)

Het EOF is het voornaamste instrument voor het verstrekken van ontwikkelingssamenwerking van de Europese Unie in de landen van Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan (ACS-staten) en de landen en gebieden overzee (LGO). Het Verdrag van Rome van 1957 voorzag al in de oprichting van dit fonds om technische en financiële bijstand te verlenen, oorspronkelijk aan de Afrikaanse landen die toen nog niet onafhankelijk waren en waarmee sommige landen historische banden hadden.

Het EOF wordt niet gefinancierd uit de EU begroting doch met rechtstreekse bijdragen van de lidstaten, die in het kader van onderhandelingen worden vastgelegd. De Commissie en de EIB beheren de middelen van het EOF. Elk EOF wordt gewoonlijk voor een periode van ongeveer vijf jaar gesloten. Sinds de sluiting van de eerste partnerschapsovereenkomst in 1964 volgen de EOF-programmeringscycli in het algemeen die van de partnerschapsovereenkomsten.

Het EOF heeft een eigen Financieel Reglement (PB L 78 van 19.3.2008) dat voorziet in de presentatie van eigen financiële staten, los van deze van de EU. De jaarrekening en het middelenbeheer van het EOF vallen onder de externe controle van de Rekenkamer en het Parlement. Ter informatie zijn de balans en de economische resultatenrekening van het 8e, 9e en 10e EOF hieronder opgenomen:

BALANS – 8e, 9e en 10e EOF|

|||miljoen EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

|NIET-VLOTTENDE ACTIVA|196|269|

||||

|VLOTTENDE ACTIVA|1 389|957|

||||

|TOTAAL ACTIVA|1 585|1 226|

||||

|VLOTTENDE PASSIVA|(860)|(709)|

||||

|TOTAAL PASSIVA|(860)|(709)|

||||

|NETTOACTIVA|725|517|

||||

|MIDDELEN EN RESERVES|||

|Afgeroepen middelen van het fonds|20 381|17 079|

|Overige reserves|2 252|2 252|

|Van vorige jaren overgedragen economisch resultaat|(18 814)|(15 784)|

|Economisch resultaat van het begrotingsjaar|(3 094)|(3 030)|

|NETTOACTIVA|725|517|

ECONOMISCHE RESULTATENREKENING – 8e, 9e en 10e EOF|

|||miljoen EUR|

|2009|2008|

|BELEIDSONTVANGSTEN|49|23|

||||

|BELEIDSUITGAVEN|(3 192)|(3 066)|

||||

|TEKORT VAN BELEIDSACTIVITEITEN|(3 143)|(3 043)|

||||

|FINANCIËLE ACTIVITEITEN|49|13|

||||

|ECONOMISCH RESULTAAT VAN HET BEGROTINGSJAAR|(3 094)|(3 030)|

11.2 HET ZIEKTEKOSTENSTELSEL

In het kader van het ziektekostenstelsel wordt de ziektekostenverzekering geregeld van de personeelsleden van de verschillende organen van de Europese Unie. De middelen van het ziektekostenstelsel zijn eigendom van het stelsel en worden niet door de Europese Unie gecontroleerd, hoewel de financiële activa van het stelsel door de Commissie worden beheerd. Het stelsel wordt gefinancierd met bijdragen van zijn leden (personeelsleden) en van de werkgevers (de instellingen/agentschappen/organen). Alle overschotten blijven binnen het stelsel.

Het stelsel heeft vier verschillende entiteiten. Het belangrijkste stelsel heeft betrekking op de personeelsleden van de instellingen en agentschappen van de Europese Unie en drie kleinere stelsels hebben betrekking op de personeelsleden van Europese Universiteit van Firenze, de Europese scholen en de personeelsleden die buiten de EU werkzaam zijn zoals personeelsleden in de delegaties van de EU. De totale activa van het stelsel bedroegen op 31 december 2009 297 miljoen EUR (2008: 288 miljoen EUR).

11.3 GARANTIEFONDS VOOR DEELNEMERS

Bepaalde voorfinancieringen die in het kader van het zevende kaderprogramma voor onderzoek en technologische ontwikkeling (KP7) worden betaald, zijn daadwerkelijk gedekt door een garantiefonds voor deelnemers. Dit is een instrument voor onderlinge verzekering, dat is opgezet om de financiële risico's van de Unie en de deelnemers te dekken tijdens de uitvoering van indirecte maatregelen van KP7, aangezien het kapitaal en de rente ervan een uitvoeringsgarantie vormen. Alle deelnemers aan indirecte maatregelen die de vorm van een subsidie aannemen, dragen 5 % van de totale bijdrage van de EU bij aan het kapitaal van het Garantiefonds voor deelnemers voor de duur van de maatregel. Als zodanig zijn de deelnemers de eigenaars van het Garantiefonds voor deelnemers, en de EU, vertegenwoordigd door de Commissie, treedt alleen op als hun uitvoerend agent. Op 31 december 2009 beliepen de activa van het Garantiefonds in totaal 580 miljoen EUR (2008: 283 miljoen EUR). De middelen van het Garantiefonds zijn eigendom van het fonds en worden niet door de Europese Unie gecontroleerd, hoewel de financiële activa van het stelsel door de Commissie worden beheerd.

DEEL II - GECONSOLIDEERDE VERSLAGEN OVER DE UITVOERING VAN DE BEGROTING VAN DE EUROPESE UNIE EN TOELICHTINGEN DAARBIJ

GECONSOLIDEERDE VERSLAGEN OVER DE UITVOERING VAN DE BEGROTING

* Opgelet: doordat de cijfers afgerond zijn tot miljoenen euro, kan het lijken alsof sommige financiële gegevens in deze begrotingstabellen niet correct zijn opgeteld.

GECONSOLIDEERDE VERSLAGEN OVER DE UITVOERING VAN DE BEGROTING:

1. Begrotingsresultaat 114

2. Staat van vergelijking van de begroting en de werkelijke bedragen 115

Ontvangsten:

3. Geconsolideerd overzicht van de uitvoering van de ontvangstenzijde van de begroting 117

Uitgaven:

4. Samenstelling en ontwikkeling van de vastleggings- en betalingskredieten per rubriek van het financieel kader 118

5. Besteding van de vastleggingskredieten per rubriek van het financieel kader 118

6. Besteding van de betalingskredieten per rubriek van het financieel kader 118

7. Ontwikkeling van de nog betaalbaar te stellen vastleggingen per rubriek van het financieel kader 119

8. Samenstelling van de nog betaalbaar te stellen vastleggingen naar jaar van oorsprong per rubriek van het financieel kader 120

9. Samenstelling en ontwikkeling van de vastleggings en betalingskredieten per beleidsterrein 121

10. Besteding van de vastleggingskredieten per beleidsterrein 122

11. Besteding van de betalingskredieten per beleidsterrein 123

12. Ontwikkeling van de nog betaalbaar te stellen vastleggingen per beleidsterrein 124

13. Samenstelling van de nog betaalbaar te stellen vastleggingen naar jaar van oorsprong per beleidsterrein 125

Instellingen:

14. Geconsolideerd overzicht van de uitvoering van de ontvangstenzijde van de begroting per instelling 126

15. Besteding van de vastleggings en betalingskredieten per instelling 127

Agentschappen:

16. Inkomsten agentschap: begrotingsramingen, vastgestelde rechten en ontvangen bedragen 128

17. Vastleggings en betalingskredieten per agentschap 129

18. Begrotingsresultaat met inbegrip van de agentschappen 130

BEGROTINGSRESULTAAT

1. BEGROTINGSRESULTAAT 2009|miljoen EUR|

||TOTAAL 2009|TOTAAL 2008|

Ontvangsten van het begrotingsjaar||117 626|121 584|

Betalingen uit de kredieten van het lopende jaar||(116 579)|(115 550)|

Naar jaar n+1 overgedragen betalingskredieten||(1 759)|(3 914)|

Annulering van niet-bestede betalingskredieten overgedragen uit jaar n-1|2 791|188|

Wisselkoersverschillen voor het jaar||185|(498)|

Begrotingsresultaat*||2 264|1 810|

* Waarvan de EVA goed is voor 11 miljoen EUR in 2009 en 14 miljoen EUR in 2008 Het begrotingsoverschot voor de Europese Unie wordt in de loop van het volgende jaar terugbetaald aan de lidstaten door een vermindering van de bedragen die de lidstaten voor dat jaar zijn verschuldigd.|

2. StaAT VAN VERGELIJKING VAN DE BEGROTING EN DE WERKELIJKE BEDRAGEN|

ONTVANGSTEN|

||||||||miljoen EUR|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Eigen middelen|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100,12 %|89|

3. Overschotten, saldi en aanpassingen|0|410|330|330|80|80,56 %|0|

4. Ontvangsten afkomstig van personen die verbonden zijn aan de instellingen en andere communautaire organen|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91,59 %|7|

5. Ontvangsten voortvloeiende uit de administratieve werking van de instellingen|77|85|436|335|-250|394,05 %|101|

6. Bijdragen en terugbetalingen in het kader van communautaire overeenkomsten en programma's|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238,97%|275|

7. Achterstandsrente en geldboeten|123|757|12 774|933|-176|123,25 %|11 841|

8. Opgenomen en verstrekte leningen|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Diverse ontvangsten|30|58|85|66|-8|114,11%|19|

Totaal|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104,06%|12 407|

||||||||

UITGAVEN – PER RUBRIEK VAN HET FINANCIEEL KADER|miljoen EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Duurzame groei|46 000|47 520|44 684|2 837|94,03 %|2 381|456|

2. Bescherming en beheer van natuurlijke hulpbronnen|52 566|57 107|55 877|1 230|97,85 %|986|244|

3. Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|1 296|2 174|1 993|181|91,66 %|75|106|

4. De Europese Unie als mondiale partner|8 324|8 804|7 983|821|90,67 %|220|601|

5. Beheer|7 701|8 754|7 615|1 139|86,99 %|857|281|

6. Compensaties|209|209|209|0|100,00 %|0|0|

Totaal|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* met inbegrip van overgedragen kredieten en bestemmingsontvangsten

2. StaAT VAN VERGELIJKING VAN DE BEGROTING EN DE WERKELIJKE BEDRAGEN (VOORTZETTING)|

UITGAVEN - PER BELEIDSTERREIN|miljoen EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Economische en financiële zaken|487|345|327|18|94,82 %|14|4|

02 Ondernemingen|601|705|558|147|79,21 %|89|58|

03 Mededinging|90|107|95|12|88,32 %|10|2|

04 Werkgelegenheid en sociale zaken|11 203|9 929|8 906|1 023|89,70 %|755|268|

05 Landbouw en plattelandsontwikkeling|51 478|56 413|55 209|1 204|97,87 %|954|249|

06 Energie en vervoer|2 481|2 480|2 253|227|90,84 %|177|51|

07 Milieu|496|409|356|52|87,17 %|30|22|

08 Onderzoek|4 960|5 644|4 826|818|85,50 %|789|30|

09 Informatiemaatschappij en media|1 356|1 552|1 375|177|88,58 %|173|5|

10 Eigen onderzoek|366|735|411|324|55,87 %|314|10|

11 Visserij en maritieme zaken|927|715|592|122|82,87 %|19|103|

12 Interne markt|66|76|66|10|86,89 %|7|3|

13 Regionaal beleid|24 570|26 793|26 740|53|99,80 %|15|38|

14 Belastingen en douane-unie|106|131|120|11|91,54 %|9|3|

15 Onderwijs en cultuur|1 363|1 654|1 495|159|90,38 %|153|6|

16 Communicatie |211|229|204|25|89,22 %|16|8|

17 Gezondheid en consumentenbescherming |582|632|526|106|83,25 %|35|71|

18 Ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|678|830|744|86|89,64 %|16|70|

19 Externe betrekkingen|3 579|3 805|3 673|131|96,55 %|72|59|

20 Handel|79|88|77|10|88,09 %|8|3|

21 Ontwikkeling en betrekkingen met de ACS-landen|1 680|1 872|1 698|174|90,68 %|138|37|

22 Uitbreiding|1 661|1 437|1 308|128|91,08 %|18|110|

23 Humanitaire hulp|797|859|800|59|93,13 %|47|12|

24 Fraudebestrijding|74|80|71|9|88,65 %|7|2|

25 Beleidscoördinatie en juridisch advies van de Commissie|188|212|185|27|87,27 %|20|7|

26 Administratie van de Commissie|986|1 226|1 034|192|84,34 %|164|28|

27 Begroting|278|285|271|14|95,19 %|12|1|

28 Audit|11|12|10|1|90,05 %|1|0|

29 Statistiek|101|138|120|18|87,27 %|15|3|

30 Pensioenen en daarmee samenhangende uitgaven|1 160|1 136|1 117|19|98,36 %|0|19|

31 Taalkundige diensten|389|479|422|58|87,91 %|53|5|

40 Reserves|244|229|0|229|0,00 %|0|229|

90 Overige instellingen|2 848|3 334|2 771|563|83,12 %|392|171|

Totaal|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* met inbegrip van overgedragen kredieten en bestemmingsontvangsten|

3. OVERZICHT VAN DE UITVOERING VAN DE ONTVANGSTENZIJDE VAN DE BEGROTING 2009|

||||||||miljoen EUR|

|Oorspronkelijk|Definitief|Lopend jaar|Overgedragen|Totaal|Op rechten van lopend jaar|Op overgedragen rechten|Totaal|||

1. Eigen middelen|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

3. Overschotten, saldi en aanpassingen|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Ontvangsten afkomstig van personen die verbonden zijn aan de instellingen en andere communautaire organen|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91,59 %|7|

5. Ontvangsten voortvloeiende uit de administratieve werking van de instellingen|77|85|345|90|436|309|26|335|394,05 %|101|

6. Bijdragen en terugbetalingen in het kader van communautaire overeenkomsten en programma's|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238,97 %|275|

7. Achterstandsrente en geldboeten|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123,.25 %|11 841|

8. Opgenomen en verstrekte leningen|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Diverse ontvangsten|30|58|53|32|85|47|20|66|114,11 %|19|

Totaal|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

|||||||||||

Detail titel 1: Eigen middelen|

|Oorspronkelijk|Definitief|Lopend jaar|Overgedragen|Totaal|Op rechten van lopend jaar|Op overgedragen rechten| Totaal |||

10. Landbouwrechten|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Suikerheffingen|147|139|104|28|132|104|28|132|94,40 %|0|

12. Douanerechten|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99,69 %|89|

13. Btw|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100,54 %|0|

14. Bni|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100,52 %|0|

15. Correctie van begrotingsonevenwichtigheden|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Vermindering van de bni-bijdragen van Nederland en Zweden|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Totaal|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

Detail titel 3: Overschotten, saldi en aanpassingen|

|Oorspronkelijk|Definitief|Lopend jaar|Overgedragen|Totaal|Op rechten van lopend jaar|Op overgedragen rechten|Totaal|||

30. Overschot van het voorgaande begrotingsjaar|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100,00 %|0|

31. Btw-saldi|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99,17 %|0|

32. Bni-saldi|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99,70 %|0|

34. Aanpassing i.v.m. niet-participatie in het beleid inzake justitie en binnenlandse zaken|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. Correctie voor het Verenigd Koninkrijk – aanpassing|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Aanpassing eigenmiddelenbesluit 2007/436/EG|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Totaal|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Samenstelling en ontwikkeling van de vastleggings- en betalingskredieten PER RUBRIEK VAN HET FINANCIEEL KADER|

||||||||miljoen EUR|

|Vastleggingskredieten|Betalingskredieten|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1. Duurzame groei|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2. Bescherming en beheer van natuurlijke hulpbronnen|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3. Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4. De EU als mondiale partner|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5. Beheer|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6. Compensaties|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Totaal|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. Besteding van de vastleggingskredieten peR RUBRIEK VAN HET FINANCIEEL KADER|

|||||miljoen EUR|

||Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Van bestemmingsontvangsten|Totaal|%|Bestemmingsontvangsten|Overdrachten bij besluit |Totaal|%|Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Bestemmingsontvangsten (EVA)|Totaal|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1. Duurzame groei|63 923|61 630|19|796|62 444|97,.69%|908|64|972|1,52 %|505|0|1|507|0,79%|

2. Bescherming en beheer van natuurlijke hulpbronnen|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98,03%|940|253|1 193|1,90 %|41|0|0|41|0,07%|

3. Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|2 328|2 118|83|63|2 264|97,.27%|50|0|50|2,15 %|14|0|0|14|0,59%|

4. De EU als mondiale partner|8 714|8 038|271|173|8 481|97,34%|166|0|166|1,91 %|66|0|0|66|0,76%|

5. Beheer|8 025|7 398|8|255|7 662|95,48%|161|11|172|2,14 %|191|0|0|191|2,38%|

6. Compensaties|209|209|0|0|209|100,00%|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00%|

Totaal|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69%|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56%|

6. BESTEDING VAN DE BETALINGSKREDIETEN PER RUBRIEK VAN HET FINANCIEEL KADER|

||||||||||||||miljoen EUR|

||Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Van bestemmingsontvangsten|Totaal|%|Overdrachten van rechtswege|Overdrachten bij besluit|Bestemmingsontvangsten|Totaal|%|Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Bestemmingsontvangsten (EVA)|Totaal|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Duurzame groei|47 520|43 866|133|684|44 684|94,03 %|129|808|1 443|2 381|5,01 %|401|43|12|456|0,96 %|

2 Bescherming en beheer natuurlijke hulpbronnen|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97,85 %|47|15|924|986|1,73 %|188|56|0|244|0,43 %|

3 Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|2 174|1 915|15|63|1 993|91,6 %|7|2|67|75|3,46 %|98|7|1|106|4,88 %|

4 De EU als mondiale partner|8 804|7 564|224|195|7 983|90,67 %|43|46|131|220|2,50 %|447|154|0|601|6,83 %|

5 Beheer|8 754|6 745|637|233|7 615|86,99 %|651|11|196|857|9,79 %|193|88|0|281|3,21 %|

6 Compensaties|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Totaal|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

7. ONTWIKKELING VAN DE NOG BETAALBAAR TE STELLEN VASTLEGGINGEN PER RUBRIEK VAN HET FINANCIEEL KADER|

||||||||miljoen EUR|

|Aan het einde van het vorige jaar nog betaalbaar te stellen vastleggingen|Vastleggingen van het jaar||

Rubriek van het financieel kader|Van vorige jaren overgedragen vastleggingen|Vrijmakingen/Herwaarderingen/Annuleringen|Betalingen|Aan het einde van het jaar nog betaalbaar te stellen vastleggingen|Vastleggingen tijdens het jaar|Betalingen|Annulering van niet-overdraagbare vastleggingen|Aan het einde van het jaar nog betaalbaar te stellen vastleggingen|Totaal aan het einde van het jaar nog betaalbaar te stellen vastleggingen|

1. Duurzame groei|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2. Behoud en beheer van natuurlijke hulpbronnen|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3. Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4. De EU als mondiale partner|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5. Beheer|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6. Compensaties|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Totaal|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. SAMENSTELLING VAN DE NOG BETAALBAAR TE STELLEN VASTLEGGINGEN NAAR JAAR VAN OORSPRONG PER RUBRIEK VAN HET FINANCIEEL KADER|

||||||||miljoen EUR|

Rubriek van het financieel kader|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Totaal|

1. Duurzame groei|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2. Behoud en beheer van natuurlijke hulpbronnen|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3. Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4. De EU als mondiale partner|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5. Beheer|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Totaal|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. Samenstelling en ontwikkeling van de vastleggings- en betalingskredieten per beleidsterrein|

|miljoen EUR|

|Nog te ontvangen|Totaal|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Economische en financiële zaken|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Ondernemingen|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Mededinging|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Werkgelegenheid en sociale zaken|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Landbouw en plattelandsontwikkeling|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Energie en vervoer|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Milieu|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Onderzoek|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Informatiemaatschappij en media|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Eigen onderzoek|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Visserij en maritieme zaken|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Interne markt|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Regionaal beleid|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Belastingen en douane-unie|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Onderwijs en cultuur|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Communicatie |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Gezondheid en consumentenbescherming |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Externe betrekkingen|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Handel|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Ontwikkeling en betrekkingen met de ACS-landen|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Uitbreiding|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Humanitaire hulp|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Fraudebestrijding|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Beleidscoördinatie en juridisch advies van de Commissie|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Administratie van de Commissie|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Begroting|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Audit|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Statistiek|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Pensioenen en daarmee samenhangende uitgaven|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Taalkundige diensten|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Reserves|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Overige instellingen|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Totaal|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. Besteding van de vastleggingskredieten per beleidsterreinmiljoen EUR||10. Besteding van de vastleggingskredieten per beleidsterrein|miljoen EUR|

|10. Besteding van de vastleggingskredieten per beleidsterrein|miljoen EUR|

||Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Bestemmingsontvangsten|Totaal|%|Bestemmings-ontvangsten|Overdrachten bij besluit|Totaal|%|Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Bestemmingsontvangsten (EVA)|Totaal|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Economische en financiële zaken|445|421|0|19|440|98,90 %|2|0|2|0,35 %|3|0|0|3|0,76 %|

02 Ondernemingen|757|657|0|41|698|92,12 %|55|0|55|7,32 %|4|0|0|4|0,56 %|

03 Mededinging|94|90|0|2|92|97,29 %|2|0|2|1,96 %|1|0|0|1|0,75 %|

04 Werkgelegenheid en sociale zaken|11 255|11 186|2|8|11 196|99,47 %|6|40|46|0,41 %|13|0|0|13|0,12 %|

05 Landbouw en plattelandsontwikkeling|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98,03 %|928|252|1 180|1,93 %|26|0|0|26|0,04 %|

06 Energie en vervoer|4 859|4 727|1|76|4 803|98,86 %|44|0|44|0,91 %|11|0|0|12|0,24 %|

07 Milieu|488|451|0|9|460|94,25 %|19|0|19|3,83 %|9|0|0|9|1,92 %|

08 Onderzoek|5 388|4 732|0|352|5 084|94,35 %|301|0|301|5,59 %|3|0|0|3|0,06 %|

09 Informatiemaatschappij en media|1 609|1 440|0|115|1 556|96,68 %|52|0|52|3,25 %|1|0|0|1|0,07 %|

10 Eigen onderzoek|795|365|0|67|433|54,39 %|357|4|361|45,37 %|2|0|0|2|0,24 %|

11 Visserij en maritieme zaken|985|974|0|2|976|99,07 %|4|1|4|0,45 %|5|0|0|5|0,48 %|

12 Interne markt|68|65|0|1|66|96,60 %|1|0|1|1,62 %|1|0|0|1|1,78 %|

13 Regionaal beleid|38 560|38 495|24|5|38 523|99,90 %|2|20|22|0,06 %|15|0|0|15|0,04 %|

14 Belastingen en douane-unie|134|125|0|1|126|94,45 %|2|0|2|1,22 %|6|0|0|6|4,33 %|

15 Onderwijs en cultuur|1 691|1 397|0|169|1 566|92,61 %|123|0|124|7,30 %|1|0|0|1|0,08 %|

16 Communicatie |217|212|0|2|214|98,32 %|1|0|1|0,64 %|2|0|0|2|1,04 %|

17 Gezondheid en consumentenbescherming |695|665|0|11|675|97,17 %|11|0|11|1,59 %|9|0|0|9|1,24 %|

18 Ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|1 032|916|75|17|1 008|97,67 %|15|0|15|1,42 %|9|0|0|9|0,91 %|

19 Externe betrekkingen|4 168|4 052|0|53|4 105|98,51 %|54|0|54|1,29 %|8|0|0|8|0,20 %|

20 Handel|81|76|0|1|78|96,18 %|1|0|1|1,63 %|2|0|0|2|2,20 %|

21 Ontwikkeling en de betrekkingen met de ACS-landen|2 430|1 982|265|78|2 325|95,68 %|100|0|100|4,11 %|5|0|0|5|0,21 %|

22 Uitbreiding|1 132|1 079|6|35|1 120|98,96 %|10|1|10|0,91 %|1|0|0|1|0,12 %|

23 Humanitaire hulp|915|906|0|7|913|99,79 %|1|0|1|0,11 %|1|0|0|1|0,10 %|

24 Fraudebestrijding|78|77|0|0|77|98,64 %|0|0|0|0,00 %|1|0|0|1|1,36 %|

25 Beleidscoördinatie en juridisch advies van de Commissie|194|183|0|4|187|96,65 %|4|0|4|1,97 %|3|0|0|3|1,38 %|

26 Administratie van de Commissie|1 093|985|0|63|1 048|95,92 %|36|0|36|3,34 %|8|0|0|8|0,74 %|

27 Begroting|274|268|0|3|272|99,07 %|2|0|2|0,74 %|1|0|0|1|0,19 %|

28 Audit|11|10|0|0|11|96,77 %|0|0|0|1,93 %|0|0|0|0|1,30 %|

29 Statistiek|143|129|0|4|133|92,73 %|7|0|7|4,94 %|3|0|0|3|2,33 %|

30 Pensioenen en daarmee samenhangende uitgaven|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,84 %|

31 Taalkundige diensten|456|375|0|49|424|93,01 %|28|0|28|6,25 %|3|0|0|3|0,74 %|

40 Reserves|503|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0,00 %|503|0|0|503|100,00%|

90 Overige instellingen|2 970|2 659|8|100|2 767|93,16 %|56|10|66|2,22 %|137|0|0|137|4,62 %|

Totaal|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

|10. Besteding van de vastleggingskredieten per beleidsterrein|miljoen EUR|

11. Besteding van de betalingskredieten per beleidsterrein|

||||||||miljoen EUR|

Beleidsterrein|Toegestane betalingskredieten||Naar 2010 overgedragen kredieten|Vervallen kredieten|

||Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Bestemmingsontvangsten (EVA)|Totaal|%|Overdrachten van rechtswege|Overdrachten bij besluit |Bestemmingsontvangsten|Totaal|%|Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Bestem-mings-ontvangsten (EVA)|Totaal|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

01 Economische en financiële zaken|345|300|15|13|327|94,82%|6|0|9|14|4,10 %|3|1|0|4|1,08 %|

02 Ondernemingen|705|514|16|28|558|79,21%|13|0|76|89|12,57 %|52|4|2|58|8,22 %|

03 Mededinging|107|82|11|2|95|88,32%|8|0|2|10|9,40 %|1|2|0|2|2,28 %|

04 Werkgelegenheid en sociale zaken|9 929|8 886|13|7|8 906|89,70%|17|732|6|755|7,60 %|263|5|0|268|2,70 %|

05 Landbouw en plattelandsontwikkeling|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97,87%|26|0|929|954|1,69 %|58|192|0|249|0,44 %|

06 Energie en vervoer|2 480|2 177|16|61|2 253|90,84 %|17|75|85|177|7,12 %|41|5|4|51|2,04 %|

07 Milieu|409|328|16|12|356|87,17 %|18|6|7|30|7,40 %|19|3|0|22|5,44 %|

08 Onderzoek|5 644|4 490|36|300|4 826|85,50 %|44|0|745|789|13,97 %|16|10|4|30|0,53 %|

09 Informatiemaatschappij en media|1 552|1 268|13|94|1 375|88,58 %|15|0|158|173|11,13 %|2|2|0|5|0,30 %|

10 Eigen onderzoek|735|321|34|56|411|55,87 %|32|2|280|314|42,73 %|6|4|0|10|1,40 %|

11 Visserij en maritieme zaken|715|588|3|2|592|82,87 %|4|11|4|19|2,69 %|102|1|0|103|14,45 %|

12 Interne markt|76|59|6|1|66|86,89 %|6|0|1|7|9,47 %|1|1|0|3|3,64 %|

13 Regionaal beleid|26 793|26 564|174|1|26 740|99,80 %|13|0|2|15|0,06 %|20|18|0|38|0,14 %|

14 Belastingen en douane-unie|131|111|8|1|120|91,54 %|7|0|2|9|6,53 %|1|1|0|3|1,92 %|

15 Onderwijs en cultuur|1 654|1 310|15|171|1 495|90,38 %|14|0|140|153|9,27 %|3|2|1|6|0,35 %|

16 Communicatie |229|189|13|2|204|89,22 %|15|0|2|16|7,17 %|5|4|0|8|3,61 %|

17 Gezondheid en consumentenbescherming |632|484|28|14|526|83,25 %|28|0|7|35|5,58 %|68|2|0|71|11,16 %|

18 Ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|830|718|7|19|744|89,64 %|6|0|9|16|1,89 %|63|7|0|70|8,47 %|

19 Externe betrekkingen|3 805|3 576|38|59|3 673|96,55 %|43|6|24|72|1,90 %|46|12|0|59|1,54 %|

20 Handel|88|71|5|1|77|88,09 %|6|0|1|8|8,56 %|2|1|0|3|3,35 %|

21 Ontwikkeling en betrekkingen met de ACS-landen|1 872|1 588|27|83|1 698|90,68 %|40|0|98|138|7,37 %|31|5|0|37|1,95 %|

22 Uitbreiding|1 437|1 250|11|48|1 308|91,08 %|9|1|8|18|1,25 %|106|5|0|110|7,67 %|

23 Humanitaire hulp|859|788|5|7|800|93,13 %|6|40|1|47|5,42 %|12|0|0|12|1,45 %|

24 Fraudebestrijding|80|67|4|0|71|88,65 %|7|0|0|7|8,51 %|1|2|0|2|2,84 %|

25 Beleidscoördinatie en juridisch advies van de Commissie|212|167|14|3|185|87,27 %|15|0|4|20|9,32 %|3|4|0|7|3,42 %|

26 Administratie van de Commissie|1 226|875|108|50|1 034|84,34 %|113|0|51|164|13,35 %|10|18|0|28|2,30 %|

27 Begroting|285|259|9|2|271|95,19 %|9|0|3|12|4,29 %|1|1|0|1|0,52 %|

28 Audit|12|10|0|0|10|90,05 %|1|0|0|1|7,43 %|0|0|0|0|2,52 %|

29 Statistiek|138|107|6|7|120|87,27 %|6|0|8|15|10,63 %|2|1|0|3|2,09 %|

30 Pensioenen en daarmee samenhangende uitgaven|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,64 %|

31 Taalkundige diensten|479|354|22|45|422|87,91 %|21|0|32|53|11,02 %|3|2|0|5|1,07 %|

40 Reserves|229|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|229|0|0|229|100,00%|

90 Overige instellingen|3 334|2 344|327|100|2 771|83,12 %|315|10|67|392|11,75 %|137|34|0|171|5,13 %|

Totaal|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

12. ONTWIKKELING VAN DE NOG BETAALBAAR TE STELLEN VASTLEGGINGEN PER BELEIDSTERREIN|

miljoen EUR|

|Aan het einde van het vorige jaar nog betaalbaar te stellen vastleggingen|Vastleggingen van het jaar||

01 Economische en financiële zaken|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Ondernemingen|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Mededinging|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Werkgelegenheid en sociale zaken|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Landbouw en plattelandsontwikkeling|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Energie en vervoer|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Milieu|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Onderzoek|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Informatiemaatschappij en media|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Eigen onderzoek|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Visserij en maritieme zaken|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Interne markt|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Regionaal beleid|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Belastingen en douane-unie|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Onderwijs en cultuur|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Communicatie |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Gezondheid en consumentenbescherming |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Externe betrekkingen|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Handel|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Ontwikkeling en betrekkingen met de ACS-landen|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Uitbreiding|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Humanitaire hulp|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Fraudebestrijding|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Beleidscoördinatie en juridisch advies van de Commissie|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Administratie van de Commissie|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Begroting|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Audit|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Statistiek|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Pensioenen en daarmee samenhangende uitgaven|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Taalkundige diensten|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Overige instellingen|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Totaal|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. SAMENSTELLING VAN DE NOG BETAALBAAR TE STELLEN VASTLEGGINGEN NAAR JAAR VAN OORSPRONG PER BELEIDSTERREIN|

||||||||miljoen EUR|

Beleidsterrein|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Totaal|

01 Economische en financiële zaken|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Ondernemingen|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Mededinging|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Werkgelegenheid en sociale zaken|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Landbouw en plattelandsontwikkeling|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Energie en vervoer|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Milieu|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Onderzoek|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Informatiemaatschappij en media|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Eigen onderzoek|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Visserij en maritieme zaken|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Interne markt|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Regionaal beleid|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Belastingen en douane-unie|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Onderwijs en cultuur|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Communicatie |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Gezondheid en consumentenbescherming |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Externe betrekkingen|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Handel|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Ontwikkeling en betrekkingen met de ACS-landen|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Uitbreiding|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Humanitaire hulp|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Fraudebestrijding|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Beleidscoördinatie en juridisch advies van de Commissie|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Administratie van de Commissie|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Begroting|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Audit|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Statistiek|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Pensioenen en daarmee samenhangende uitgaven|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Taalkundige diensten|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Overige instellingen|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Totaal|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. OVERZICHT VAN DE UITVOERING VAN DE ONTVANGSTENZIJDE VAN DE BEGROTING PER INSTELLING|

||||||||miljoen EUR|

|Oorspronkelijk|Definitief|Lopend jaar|Overgedragen|Totaal|Op rechten van lopend jaar|Op overgedragen rechten|Totaal|||

Europees Parlement|99|99|164|86|250|137|4|141|142,54 %|109|

Raad|53|53|96|12|108|90|12|102|192,94 %|6|

Commissie|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103,97 %|12 291|

Hof van Justitie|38|38|41|0|41|41|0|41|106,26 %|0|

Europese Rekenkamer|19|19|19|1|19|18|0|19|98,50 %|0|

Economisch en Sociaal Comité|10|10|16|0|16|16|0|16|164,23 %|0|

Comité van de Regio's|7|7|20|0|20|20|0|20|309,74 %|0|

Europese Ombudsman|1|1|1|0|1|1|0|1|112,93 %|0|

Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming|1|1|1|0|1|1|0|1|78,73 %|0|

Totaal|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

15. Besteding van de vastleggings- en betalingskredieten per instelling|

Vastleggingskredieten|

||||||||miljoen EUR|

||Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Van bestemmings-ontvangsten|Totaal|%|Van bestemmings-ontvangsten|Overdrachten bij besluit |Totaal|%|Van de kredieten van het jaar|Overgedragen kredieten|Bestemmingsontvangsten (EVA)|Totaal|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Europees Parlement|1 596|1 418|8|42|1 467|91,94%|16|10|26|1,65%|102|0|0|102|6,42%|

Raad|642|551|0|41|593|92,33%|38|0|38|5,88%|12|0|0|12|1,80%|

Commissie|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97,78%|2 169|318|2 487|1,74%|680|0|2|682|0,48%|

Hof van Justitie|318|311|0|1|313|98,50%|1|0|1|0,37%|4|0|0|4|1,14%|

Europese Rekenkamer|188|173|0|0|173|92,19%|0|0|0|0,21%|14|0|0|14|7,59%|

Economisch en Sociaal Comité|122|117|0|3|120|98,02%|0|0|0|0,33%|2|0|0|2|1,65%|

Comité van de Regio's|88|75|0|12|87|98,37%|0|0|0|0,08%|1|0|0|1|1,56%|

Europese Ombudsman|9|8|0|0|8|91,98%|0|0|0||1|0|0|1|8,02%|

Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming|7|5|0|0|5|81,44%|0|0|0||1|0|0|1|18,56%|

Totaal|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69%|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56%|

||||||||

Betalingskredieten||

|||||||miljoen EUR|

||Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Van bestemmingsontvangsten|Totaal|%|Overdrachten van rechtswege|Overdrachten bij besluit|Van bestemmings-ontvangsten|Totaal|%|Van de kredieten van het jaar|Van overdrachten|Bestemmingsontvangsten (EVA)|Totaal|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Europees Parlement|1 799|1 237|186|43|1 466|81,50 %|180|10|22|212|11,78 %|102|19|0|121|6,72 %|

Raad|762|510|108|41|659|86,44 %|41|0|42|83|10,86 %|12|9|0|21|2,70 %|

Commissie|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95,34 %|562|872|2 693|4 127|3,40 %|1 189|316|13|1 517|1,25 %|

Hof van Justitie|332|293|13|1|307|92,47 %|18|0|1|19|5,84 %|4|2|0|6|1,69 %|

Europese Rekenkamer|200|112|11|0|123|61,35 %|61|0|0|62|30,76 %|14|2|0|16|7,89 %|

Economisch en Sociaal Comité|128|110|4|3|117|91,69 %|6|0|1|8|5,95 %|2|1|0|3|2,37 %|

Comité van de Regio's|95|69|5|12|86|90,09 %|6|0|1|6|6,75 %|1|2|0|3|3,17 %|

Europese Ombudsman|10|8|1|0|8|84,57 %|1|0|0|1|7,57 %|1|0|0|1|7,86 %|

Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming|8|4|1|0|5|64,24 %|1|0|0|1|15,02 %|1|0|0|2|20,75 %|

Totaal|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3 ,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

16. Inkomsten agentschap: begrotingsramingen, vastgestelde rechten en ontvangen bedragen|miljoen EUR|

Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

Europees Centrum voor de ontwikkeling van de beroepsopleiding|19|18|17|1|15|

Europese Politieacademie|9|7|7|0|18|

Europees Chemicaliënagentschap|70|71|71|0|02|

Europees Centrum voor ziektepreventie en –bestrijding|51|49|49|0|17|

Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving|15|16|15|0|18|

Europees Milieuagentschap|40|42|42|0|07|

Communautair Bureau voor visserijcontrole|10|10|10|0|11|

Europese Autoriteit voor voedselveiligheid|69|65|65|0|17|

Europese Toezichtautoriteit voor het GNSS|44|41|41|0|06|

Fusion for Energy|174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Europees Agentschap voor maritieme veiligheid|53|51|51|0|06|

Harmonisatiebureau voor de interne markt|225|194|194|0|12|

Europees Geneesmiddelenbureau|194|198|196|1|02|

Europees Agentschap voor netwerk- en informatiebeveiliging|8|8|8|0|09|

Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten|17|13|13|0|18|

Europees Spoorwegbureau|21|21|21|0|06|

Europees Agentschap voor de veiligheid en de gezondheid op het werk|14|13|13|0|04|

Vertaalbureau voor de organen van de Europese Unie |63|52|45|7|31|

Europese Stichting voor opleiding|20|19|19|0|15|

Communautair Bureau voor plantenrassen|13|12|12|0|17|

Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden|20|20|20|0|04|

Uitvoerend Agentschap Onderwijs, audiovisuele media en cultuur|48|48|48|0|15|

Uitvoerend Agentschap voor concurrentievermogen en innovatie |13|13|13|0|06|

Uitvoerend Agentschap Europese Onderzoeksraad|14|13|13|0|08|

Uitvoerend Agentschap Onderzoek |22|22|21|0|08|

Uitvoerend Agentschap voor gezondheid en consumenten|6|6|6|0|17|

Uitvoerend Agentschap voor het trans-Europees vervoersnetwerk|9|9|9|0|06|

Totaal|1 501|1 415|1 363|52||

|||miljoen EUR|

Subsidie van de Commissie|824|796|796|-0|

Honoraria|415|399|388|11|

Andere baten|262|220|179|41|

Totaal|1 501|1 415|1 363|52|

17. AGENTSCHAPPEN: Vastleggings- en betalingskredieten per agentschap |miljoen EUR|

Agentschappen|Vastleggingskredieten|Betalingskredieten|

Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

Europees Centrum voor de ontwikkeling van de beroepsopleiding|21|19|1|22|18|2|

Europese Politieacademie|13|10|2|14|6|5|

Europees Chemicaliënagentschap|70|67|0|83|57|20|

Europees Centrum voor ziektepreventie en –bestrijding|51|48|0|67|44|18|

Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving|16|16|0|17|15|1|

Europees Milieuagentschap|42|42|0|48|40|7|

Communautair Bureau voor visserijcontrole|10|10|0|11|10|1|

Europese Autoriteit voor voedselveiligheid|71|69|0|87|67|10|

Europese Toezichtautoriteit voor het GNSS|145|119|26|120|68|52|

Fusion for Energy|404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Europees Agentschap voor maritieme veiligheid|49|46|0|57|46|2|

Harmonisatiebureau voor de interne markt|338|146|0|367|140|31|

Europees Geneesmiddelenbureau|194|185|0|230|181|40|

Europees Agentschap voor netwerk- en informatiebeveiliging|8|8|0|10|8|2|

Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten|17|17|0|24|17|7|

Europees Spoorwegbureau|21|21|0|25|20|5|

Europees Agentschap voor de veiligheid en de gezondheid op het werk|15|13|1|19|13|5|

Vertaalbureau voor de organen van de Europese Unie |63|36|0|66|36|4|

Europese Stichting voor opleiding|21|20|2|23|20|2|

Communautair Bureau voor plantenrassen|14|12|0|14|12|0|

Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden|21|21|1|26|20|6|

Uitvoerend Agentschap Onderwijs, audiovisuele media en cultuur|48|46|0|54|46|6|

Uitvoerend Agentschap voor concurrentievermogen en innovatie |13|12|0|15|12|1|

Uitvoerend Agentschap Europese Onderzoeksraad|14|13|0|21|17|2|

Uitvoerend Agentschap Onderzoek |22|23|0|22|18|4|

Uitvoerend Agentschap voor gezondheid en consumenten|6|6|0|7|5|1|

Uitvoerend Agentschap voor het trans-Europees vervoersnetwerk|9|8|0|10|8|1|

Totaal|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Soort uitgave|Vastleggingskredieten|Betalingskredieten|

Personeel|547|508|0|561|500|15|

Administratieve uitgaven|246|238|0|331|232|83|

Beleidsuitgaven|1 179|901|67|1 072|540|279|

Totaal|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. BEGROTINGSRESULTAAT MET INBEGRIP VAN DE AGENTSCHAPPEN|miljoen EUR|

Ontvangsten van het begrotingsjaar|117 626|1 363|(796)|118 193|

Betalingen uit de kredieten van het lopende jaar|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Naar jaar n+1 overgedragen betalingskredieten|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Annulering niet-bestede betalingskredieten overgedragen uit jaar n-1|2 791|188|0|2 979|

Wisselkoersverschillen voor het jaar|185|(5)|0|180|

Begrotingsresultaat|2 264|87|0|2 351|

TOELICHTINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE VERSLAGEN OVER DE UITVOERING VAN DE BEGROTING

1. Begrotingsbeginselen, structuren en kredieten

2. Toelichting bij de verslagen over de uitvoering van de begroting

1. BEGROTINGSBEGINSELEN, STRUCTUUR EN KREDIETEN

1.1 RECHTSGRONDSLAG EN HET FINANCIEEL REGLEMENT

De begrotingsboekhouding wordt gevoerd overeenkomstig de bepalingen van Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad van 25 juni 2002 houdende het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Unie en Verordening (EG, Euratom) nr. 2342/2002 van de Commissie van 23 december 2002 tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften van dit Financieel Reglement. De algemene begroting, het voornaamste instrument van het financiële beleid van de EU, is het besluit waarbij elk jaar de ontvangsten en uitgaven van de EU worden geraamd en toegestaan.

Elk jaar raamt de Commissie voor het komende jaar de ontvangsten en uitgaven van alle instellingen en stelt zij een voorontwerp van begroting op dat zij aan de begrotingsautoriteit toezendt. Op basis van dit voorontwerp stelt de Raad een ontwerpbegroting op, waarover de twee takken van de begrotingsautoriteit vervolgens onderhandelen. De vaststelling van de begroting wordt geconstateerd door de voorzitter van het Parlement, die daarmee de begroting uitvoerbaar maakt. De uitvoering van de begroting is een opdracht die vooral toevalt aan de Commissie.

1.2 BEGROTINGSBEGINSELEN

De algemene begroting van de Europese Unie is onderworpen aan verschillende basisbeginselen:

– eenheid en begrotingswaarachtigheid : alle uitgaven en ontvangsten moeten tezamen in een enkel begrotingsdocument worden opgenomen en in een begrotingsonderdeel worden opgevoerd. De uitgaven mogen de toegestane kredieten niet overschrijden;

– universaliteit : dit beginsel behelst twee regels:

– onbestemdheid, hetgeen betekent dat de ontvangsten niet mogen worden bestemd voor welbepaalde uitgaven (alle ontvangsten dekken alle uitgaven);

– niet-compensatie, hetgeen betekent dat de ontvangsten en uitgaven voor het volle bedrag in de begroting moeten worden opgenomen en niet met elkaar mogen worden verrekend;

– jaarperiodiciteit : de kredieten worden toegestaan voor de duur van één begrotingsjaar en moeten dus tijdens dat begrotingsjaar worden besteed;

– evenwicht : de begroting omvat hetzelfde bedrag aan ontvangsten als aan uitgaven (de geraamde ontvangsten zijn gelijk aan de betalingskredieten);

– specialiteit : elk krediet heeft een bepaalde bestemming en moet voor dat doel worden gebruikt;

– rekeneenheid : de begroting wordt in euro opgesteld en uitgevoerd, alsook de rekening;

– goed financieel beheer : de begrotingskredieten worden aangewend volgens het beginsel van goed financieel beheer, dat zuinigheid, efficiëntie en doeltreffendheid inhoudt;

– transparantie : de begroting en de gewijzigde begroting, alsook de definitieve rekening worden bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie.

1.3 STRUCTUUR VAN DE BEGROTING

De begroting omvat:

(a) een algemene staat van ontvangsten;

(b) afdelingen, verdeeld in staten van ontvangsten en van uitgaven van elke instelling: afdeling I: het Parlement; afdeling II: de Raad; afdeling III: de Commissie; afdeling IV: het Hof van Justitie; afdeling V: de Rekenkamer; afdeling VI: het Economisch en Sociaal Comité; afdeling VII: het Comité van de Regio's; afdeling VIII: de Ombudsman; afdeling IX: de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming.

De ontvangsten en de uitgaven van elke instelling worden verdeeld in titels, hoofdstukken, artikelen en posten, naargelang hun aard of bestemming. Een deel van de middelen van de EGKS in liquidatie werd ter beschikking gesteld voor de beleidsbegroting van de EGKS in liquidatie. Deze beleidsbegroting werd jaarlijks door de Commissie vastgesteld na overleg met de Raad en het Europees Parlement. De laatste begroting werd opgesteld voor de periode van 1 januari tot 23 juli 2002. Sinds 24 juli 2002 worden de ontvangsten en kosten in verband met de beleidsbegroting opgenomen in de jaarrekening van de EGKS in liquidatie. De nog uitstaande verplichtingen worden vermeld aan de passiefzijde van de balans.

1.4 STRUCTUUR VAN DE BEGROTINGSBOEKHOUDING

1.4.1 Algemeen overzicht

Alleen de begroting van de Commissie bestaat uit administratieve kredieten en beleidskredieten. De overige instellingen hebben alleen administratieve kredieten. De begroting onderscheidt nog twee soorten kredieten: niet gesplitste kredieten en gesplitste kredieten. Niet gesplitste kredieten zijn bestemd voor de financiering van verrichtingen die beperkt zijn tot het jaar (en voldoen aan het jaarperiodiciteitsbeginsel). Zij omvatten alle administratieve onderdelen van de afdeling van de Commissie van de begroting en alle andere afdelingen in hun geheel, ELGF kredieten die alleen op het jaar betrekking hebben en bepaalde technische kredieten (terugbetalingen, garanties voor verstrekte of opgenomen leningen enz.). Het bedrag van de vastleggingskredieten is bij de niet gesplitste kredieten hetzelfde als dat van de betalingskredieten.

De gesplitste kredieten zijn ingevoerd om het jaarperiodiciteitsbeginsel te verzoenen met de financiering van meerjarenacties. Gesplitste kredieten dienen ter dekking van meerjarenacties en omvatten alle andere kredieten in alle hoofdstukken behalve hoofdstuk 1 van de afdeling van de Commissie.

De gesplitste kredieten bestaan uit vastleggingskredieten en betalingskredieten:

– vastleggingskredieten : dekken de totale kosten van de juridische verbintenissen die in het begrotingsjaar zijn aangegaan voor maatregelen waarvan de tenuitvoerlegging zich over verschillende begrotingsjaren uitstrekt. Vastleggingen voor acties waarvan de tenuitvoerlegging zich over meer dan een begrotingsjaar uitstrekt, mogen echter volgens artikel 76, lid 3, van het Financieel Reglement in jaartranches worden verdeeld wanneer het basisbesluit daarin voorziet.

– betalingskredieten : dekken de uitgaven die voortvloeien uit de nakoming van de verplichtingen die in het begrotingsjaar en/of in vorige begrotingsjaren zijn aangegaan.

1.4.2 Herkomst van de kredieten

De belangrijkste bron van kredieten is de EU begroting van het lopende begrotingsjaar. Daarnaast bestaan nog andere soorten kredieten die voortvloeien uit de bepalingen van het Financieel Reglement. Het gaat om kredieten die afkomstig zijn van voorgaande begrotingsjaren of uit externe bronnen.

- De oorspronkelijke begrotingskredieten die voor het lopende jaar zijn goedgekeurd, kunnen worden aangevuld met overschrijvingen tussen begrotingsonderdelen overeenkomstig de regels die zijn vastgesteld in de artikelen 22 tot en met 24 van het Financieel Reglement, en door gewijzigde begrotingen (overeenkomstig de artikelen 37 en 38 van het Financieel Reglement).

- De huidige begroting wordt ook aangevuld met van het vorige jaar overgedragen kredieten of wederopgevoerde kredieten. Dit zijn:

– niet gesplitste kredieten die van rechtswege uitsluitend naar het volgende begrotingsjaar kunnen worden overgedragen overeenkomstig artikel 9, lid 4, van het Financieel Reglement;

– bij besluit van de instellingen overgedragen kredieten in een van de volgende twee gevallen: de voorbereidende stadia zijn beëindigd (artikel 9, lid 2, onder a), van het Financieel Reglement) of de rechtsgrondslag is laat in het jaar goedgekeurd (artikel 9, lid 2, onder b)). Zowel vastleggingskredieten als betalingskredieten kunnen worden overgedragen (artikel 9, lid 3); en

– naar aanleiding van vrijmakingen wederopgevoerde kredieten: hierbij gaat het om vastleggingskredieten met betrekking tot de structuurfondsen die opnieuw in de begroting worden opgenomen nadat zij zijn vrijgemaakt. Deze wederopvoering geschiedt bij wijze van uitzondering indien de Commissie een fout heeft begaan of het bedrag onmisbaar blijkt voor de uitvoering van het programma (artikel 157 van het Financieel Reglement).

- Bestemmingsontvangsten , die bestaan uit:

– terugbetalingen die bestemd zijn voor het begrotingsonderdeel ten laste waarvan de oorspronkelijke uitgave kwam en die onbeperkt kunnen worden overgedragen;

– EVA-kredieten. De Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte voorziet in een financiële deelneming van haar leden in bepaalde activiteiten van de EU begroting. De betrokken begrotingsonderdelen en de uitgetrokken bedragen worden gepubliceerd in bijlage III bij de EU begroting. De betrokken onderdelen worden verhoogd met de EVA bijdrage. De kredieten die aan het einde van het begrotingsjaar niet zijn gebruikt, worden geannuleerd en aan de EER landen terugbetaald;

– ontvangsten van derden/andere landen die met de Europese Unie overeenkomsten hebben gesloten die voorzien in een financiële deelneming in EU activiteiten. De in verband hiermee ontvangen bedragen worden beschouwd als van derden afkomstige ontvangsten en zijn bestemd voor de desbetreffende begrotingsonderdelen (vaak op het gebied van onderzoek); zij kunnen onbeperkt worden overgedragen (artikel 10 en artikel 18, onder a) en d), van het Financieel Reglement);

– werken voor derden. In het kader van hun onderzoeksactiviteiten kunnen de EU onderzoekscentra werkzaamheden verrichten voor externe organisaties (artikel 161, lid 2, van het Financieel Reglement). Zoals de ontvangsten van derden zijn de werken voor derden voor bepaalde begrotingsonderdelen bestemd en kunnen zij onbeperkt worden overdragen (artikel 10 en artikel 18, onder d), van het Financieel Reglement); en

– na terugstorting van vooruitbetalingen wederopgevoerde kredieten. Het gaat om EU middelen die door de begunstigden zijn terugbetaald en die onbeperkt kunnen worden overgedragen. Op het gebied van de structuurfondsen is de wederopneming gebaseerd op een besluit van de Commissie (artikel 18, lid 2, van het Financieel Reglement en artikel 228 van de uitvoeringsvoorschriften).

1.4.3 Samenstelling van de toegestane kredieten

Definitieve begrotingskredieten = oorspronkelijke goedgekeurde begrotingskredieten + kredieten van gewijzigde begrotingen + overschrijvingen;

– Aanvullende kredieten = bestemmingsontvangsten (zie boven) + van het vorige begrotingsjaar overgedragen kredieten en naar aanleiding van vrijmakingen wederopgevoerde kredieten;

– Totaal toegestane kredieten = definitieve begrotingskredieten + aanvullende kredieten;

– Kredieten voor het begrotingsjaar (zoals gebruikt voor de berekening van het begrotingsresultaat) = definitieve begrotingskredieten + bestemmingsontvangsten.

1.5 UITVOERING VAN DE BEGROTING

De uitvoering van de begroting gebeurt overeenkomstig het Financieel Reglement, waarvan artikel 48, lid 1, bepaalt: „De Commissie voert de begroting […] uit overeenkomstig deze verordening, onder haar eigen verantwoordelijkheid en binnen de grens van de toegekende kredieten.” Artikel 50 bepaalt dat de Commissie de overige instellingen de bevoegdheden toekent die nodig zijn voor de uitvoering van hun afdeling van de begroting.

1.6 NOG BETAALBAAR TE STELLEN VASTLEGGINGEN (RAL)

Door de invoering van de gesplitste kredieten ontstond een verschil tussen de aangegane verplichtingen en de verrichte betalingen. Dit verschil, de nog betaalbaar te stellen verplichtingen, houdt verband met het tijdsverloop tussen het moment waarop de verplichtingen worden aangegaan en het moment waarop de desbetreffende betalingen worden verricht.

2. TOELICHTING BIJ DE VERSLAGEN OVER DE UITVOERING VAN DE BEGROTING

2.1 BEGROTINGSRESULTAAT VAN HET JAAR ( tabel 1 )

2.1.1 Algemeen

De eigen middelen worden geboekt op basis van de bedragen waarmee de door de lidstaten voor de Commissie geopende rekeningen in de loop van het jaar worden gecrediteerd. In het geval van een overschot omvatten de ontvangsten ook het begrotingsresultaat van het vorige begrotingsjaar. De overige ontvangsten worden geboekt op basis van de in de loop van het jaar werkelijk geïnde bedragen.

Voor de berekening van het resultaat van het jaar worden onder uitgaven verstaan de betalingen uit de betalingskredieten van het jaar, vermeerderd met de kredieten van hetzelfde jaar die naar het volgende jaar zijn overgedragen. De betalingen uit de betalingskredieten van het jaar zijn die welke uiterlijk op 31 december van dat begrotingsjaar door de rekenplichtige worden verricht. Voor het ELGF worden als betalingen geboekt die welke de lidstaten tussen 16 oktober 2008 en 15 oktober 2009 hebben verricht, voor zover de vastlegging en de betalingsopdracht uiterlijk op 31 januari 2010 door de rekenplichtige zijn ontvangen. Ten aanzien van de uitgaven van het ELGF kan een latere conformiteitsbeschikking worden genomen, nadat in de lidstaten controles zijn verricht.

Het begrotingsresultaat bestaat uit twee delen: het resultaat van de Europese Unie en het resultaat van de deelneming van de EVA-landen die lid zijn van de EER. Overeenkomstig artikel 15 van Verordening (EG, Euratom) nr. 1150/2000 betreffende de eigen middelen weerspiegelt dit resultaat het verschil tussen:

– de totale begrotingsontvangsten van het begrotingsjaar, en

– het bedrag van de betalingen uit de kredieten van dat begrotingsjaar, vermeerderd met de betalingskredieten van hetzelfde jaar die naar het volgende jaar zijn overgedragen.

Dit verschil wordt vermeerderd of verminderd met:

– het nettobedrag dat voortvloeit uit de annulering van uit vorige jaren overgedragen betalingskredieten en de bij de betalingen door veranderingen van de wisselkoersen van de euro opgetreden overschrijdingen van de niet gesplitste kredieten die van het vorige jaar zijn overgedragen;

– het saldo dat voortvloeit uit de tijdens het begrotingsjaar geboekte wisselkoersbaten en verliezen.

Het begrotingsresultaat wordt het volgende jaar terugbetaald aan de lidstaten door een vermindering van de bedragen die zij voor dat begrotingsjaar zijn verschuldigd.

Van het vorige begrotingsjaar overgedragen kredieten die betrekking hebben op bijdragen van en werkzaamheden voor derden worden uiteraard nooit geannuleerd en worden opgenomen onder de aanvullende kredieten voor het begrotingsjaar. Dit verklaart het verschil tussen de van het voorafgaande jaar overgedragen kredieten in de verslagen over de uitvoering van de begroting 2009 en de naar het volgende jaar overgedragen kredieten in de verslagen over de uitvoering van de begroting 2008. De betalingskredieten voor wederaanwending en de na terugstorting van vooruitbetalingen wederopgevoerde kredieten maken geen deel uit van het resultaat van het begrotingsjaar.

De overgedragen betalingskredieten omvatten: overdrachten van rechtswege en overdrachten bij besluit. De annulering van niet gebruikte betalingskredieten die van het vorige jaar zijn overgedragen toont de annuleringen van kredieten die van rechtswege zijn overgedragen en kredieten die bij besluit zijn overgedragen. Dit omvat ook de daling van bestemmingsontvangsten die naar het volgende jaar zijn overgedragen in vergelijking met 2008.

2.1.2 Afstemming begrotingsresultaat – economisch resultaat

Het economisch resultaat van het jaar is berekend op transactiebasis. Doch het begrotingsresultaat is gebaseerd op het gewijzigdekasbeginsel, zoals bepaald in het Financieel Reglement. Aangezien beide resultaten het gevolg zijn van dezelfde onderliggende verrichtingen, is het nuttig om na te gaan of zij op elkaar kunnen worden afgestemd. In onderstaande tabel is deze afstemming opgenomen, met vermelding van de belangrijkste afgestemde bedragen, opgesplitst in ontvangsten en uitgaven.

|AFSTEMMING: ECONOMISCH RESULTAAT – BEGROTINGSRESULTAAT 2009|

||miljoen EUR|

|2009|2008|

|||

ECONOMISCH RESULTAAT VAN HET JAAR|4 457|12 686|

|||

Ontvangsten|||

Rechten die in het lopende jaar zijn vastgesteld, maar nog niet geïnd zijn|(2 806)|(4 685)|

Rechten die in vorige jaren zijn vastgesteld en in het lopende jaar geïnd zijn|2 563|3 485 |

Toegerekende baten (netto)|436|(724)|

|||

Uitgaven|||

Toegerekende uitgaven (netto)|5 381|6 353|

Uitgaven van een vorig jaar betaald in het lopende jaar|(432)|(219)|

Netto-effect voorfinanciering|(9 458)|(16 446)|

Betalingskredieten overgedragen naar volgend jaar|(1 759)|(3 914)|

Betalingen gedaan uit overdrachten en annulering van niet-gebruikte betalingskredieten|4 573|1 182|

Mutaties in voorzieningen|(329)|4 316|

Overige|(153)|(88)|

|||

Economisch resultaat agentschappen + EGKS|(209)|(136)|

|||

BEGROTINGSRESULTAAT VAN HET JAAR|2 264|1 810|

|||

Afstemmingsposten — ontvangsten

De werkelijke begrotingsontvangsten van een begrotingsjaar zijn gelijk aan de bedragen die worden geïnd van in de loop van het jaar vastgestelde rechten en de bedragen die worden geïnd van rechten die in vorige jaren zijn vastgesteld. Daarom moeten de rechten die in het lopende jaar zijn vastgesteld maar nog niet geïnd zijn , ten behoeve van de afstemming van het economisch resultaat worden afgetrokken, aangezien zij geen deel uitmaken van de begrotingsontvangsten. Daarentegen moeten de rechten die in vorige jaren zijn vastgesteld en in het lopende jaar geïnd zijn , ten behoeve van de afstemming bij het economisch resultaat worden opgeteld.

De netto toegerekende baten bestaan hoofdzakelijk uit toegerekende baten voor landbouwheffingen, eigen middelen en rente en dividenden. Alleen het netto-effect, d.w.z. de toegerekende baten voor het lopende jaar verminderd met de teruggeboekte toegerekende baten van vorig jaar, wordt in aanmerking genomen.

Afstemmingsposten — uitgaven

De netto toegerekende uitgaven bestaan hoofdzakelijk uit uitgaven die toegerekend zijn met het oog op afsluiting aan het einde van het jaar, d.w.z. subsidiabele uitgaven die begunstigden van EU middelen hebben gedaan, maar nog niet aan de EU hebben gedeclareerd.

Hoewel toegerekende uitgaven niet als begrotingsuitgaven worden beschouwd, maken de betalingen die in het lopende jaar zijn verricht in verband met facturen die in vorige jaren zijn geboekt , wel deel uit van de begrotingsuitgaven van het lopende jaar.

Het netto-effect van voorfinanciering is de combinatie van (1) de nieuwe voorfinancieringsbedragen die in het lopende jaar zijn betaald en als begrotingsuitgaven van het jaar geboekt zijn en (2) de goedkeuring van de voorfinancieringen die in het lopende jaar of in vorige jaren werden betaald ingevolge de aanvaarding van subsidiabele kosten. De laatste zijn wel toegerekende uitgaven, doch geen uitgave in de begrotingsboekhouding, aangezien de aanvankelijke voorfinanciering reeds als een begrotingsuitgave werd beschouwd op het ogenblik van de betaling.

Naast de betalingen die verricht zijn uit de kredieten van het jaar, dienen de kredieten voor dat jaar die naar het volgende jaar worden overgedragen , ook in aanmerking te worden genomen voor de berekening van het begrotingsresultaat van het jaar (overeenkomstig artikel 15 van Verordening (EG, Euratom) nr. 1150/2000). Hetzelfde geldt voor begrotingsbetalingen die in het lopende jaar zijn gedaan uit overgedragen kredieten en de annulering van niet-gebruikte betalingskredieten .

De mutaties in de voorzieningen hebben betrekking op ramingen die aan het einde van het jaar in de boekhouding op transactiebasis zijn gedaan (hoofdzakelijk personeelsbeloningen) die geen invloed hebben op de begrotingsboekhouding. Andere afstemmingsbedragen zijn verschillende elementen zoals de waardevermindering van activa, de aankoop van activa, financiëleleaseverplichtingen en financiële participaties, waarvan de behandeling in de begrotingsboekhouding en in de boekhouding op transactiebasis verschilt.

Ten slotte dient het economische resultaat van de agentschappen en de EGKS , dat wel is opgenomen in het geconsolideerde economisch resultaat, te worden uitgesloten uit het begrotingsresultaat, aangezien de begrotingsuitvoering daarvan geen deel uitmaakt van het geconsolideerde begrotingsresultaat.

2.2 VERGELIJKING VAN DE BEGROTING EN DE WERKELIJKE BEDRAGEN 2008 ( tabel 2 )

Het bedrag van de vastleggingskredieten van het begrotingsjaar in de oorspronkelijk goedgekeurde begroting, die op 18 december 2008 door de voorzitter van het Europees Parlement werd ondertekend, werd vastgelegd op 116,096 miljard EUR, voor 114,736 miljard EUR uit eigen middelen te financieren. Opgemerkt zij dat de geraamde ontvangsten en uitgaven in de oorspronkelijke begroting in de loop van het begrotingsjaar worden aangepast, en dat deze wijzigingen in gewijzigde begrotingen worden opgenomen. Wijzigingen in de eigenmiddelenbetalingen op basis van het bni van de lidstaten garanderen dat de begrote ontvangsten precies overeenstemmen met de begrote uitgaven. In overeenstemming met het evenwichtsbeginsel moeten de ontvangsten en de uitgaven van de begroting (betalingskredieten) in evenwicht zijn.

Ontvangsten:

In 2009 werden tien gewijzigde begrotingen goedgekeurd. Hun invloed aan de ontvangstenzijde van de begroting 2009 resulteerde in een totaal van 113,035 miljard EUR aan ontvangsten. Die werden voor een totaal van 110,238 miljard EUR (dus 4,498 miljard EUR minder dan aanvankelijk geraamd) uit eigen middelen gefinancierd en voor de rest uit andere ontvangsten. Dat er minder behoefte bestond aan eigen middelen was voornamelijk toe te schrijven aan de opname van 1,796 miljard EUR in verband met het overschot van het vorige jaar en aan het gecombineerde effect van een daling van de betalingskredieten en een stijging van de geraamde ontvangsten in de gewijzigde begroting nr. 10/2009. Daardoor namen de eigen middelen nog eens met 2,888 miljard EUR af.

In verband met de eigen middelen zij opgemerkt dat de inning van de traditionele eigen middelen het geraamde bedrag zeer dicht benaderde. Dit wordt verklaard door het feit dat de begrotingsramingen werden gewijzigd bij het opstellen van de gewijzigde begroting nr. 6/2009 (verlaging met 5,226 miljard EUR) en nogmaals bij het opstellen van de gewijzigde begroting nr. 10/2009 (verhoging met 600 miljoen EUR). Deze aanpassingen werden enerzijds gebaseerd op de nieuwe macro-economische prognoses van het voorjaar van 2009, die minder optimistisch waren dan de vorige, en anderzijds op de ontwikkeling van de werkelijke inning van de bijdragen.

De definitieve btw en bni betalingen van de lidstaten benaderden ook heel dicht de laatste begrotingsraming. De verschillen tussen de geraamde bedragen en de werkelijk betaalde bedragen worden verklaard door de verschillen tussen de eurokoersen die voor begrotingsdoeleinden zijn gebruikt en de koersen die golden op het ogenblik waarop de lidstaten die geen deel uitmaken van de EMU, hun betalingen daadwerkelijk hebben verricht.

Uitgaven:

In 2009 verkeerde de EU begroting nog steeds in een overgangsfase van het ene financiële kader op het volgende. De vastleggingskredieten waren in overeenstemming met de richtsnoeren voor de uitgaven die voor de nieuwe programmeringsperiode 2007 2013 waren afgesproken, terwijl het aandeel van de betalingsaanvragen die nog betrekking hadden op het vorige financieel kader 2000 2006 bijna 12 % beliep.

Wat de vastleggingen betreft, werd de oorspronkelijke begroting (en bijgevolg de politieke doelstellingen) virtueel zoals gepland uitgevoerd. Het bestedingspercentage met uitsluiting van de niet gebruikte reserves (447 miljoen EUR voor het Fonds voor aanpassing aan de globalisering en 56 miljoen EUR voor noodhulp) bereikte 99,6 % van de begroting en werd slechts licht aangepast in de loop van het jaar. Voor rubriek 2, natuurlijke hulpbronnen, werden de vastleggingen verhoogd met 259 miljoen EUR (namelijk een herstelplanverhoging van 600 miljoen EUR voor plattelandsontwikkeling, een verlaging aan het einde van het jaar van 390 miljoen EUR, en een verhoging van 49 miljoen EUR voor maatregelen in verband met blauwtong). Rubriek 5, beheer, nam af met 55 miljoen EUR. Deze zijn tezamen goed voor een toename van slechts 0,15 % ten opzichte van de oorspronkelijke begroting, als er geen rekening wordt gehouden met de verhoging van 615 miljoen EUR voor het Europees Solidariteitsfonds (omdat het om een reserve voor onvoorzienbare uitgaven gaat). Het uitvoeringspercentage voor betalingen, met uitsluiting van de ongebruikte reserve voor noodhulp, beliep 95 % van de oorspronkelijke begroting en 97 % van de definitieve begroting. De voornaamste verlagingen in de betalingskredieten gebeurden via gewijzigde begrotingen in rubriek 1a, concurrentiekracht, voor in totaal 738 miljoen EUR (waarvan 448 miljoen EUR voor onderzoek), in rubriek 2, natuurlijke hulpbronnen, voor in totaal 2,632 miljard EUR (2,192 miljard EUR voor plattelandsontwikkeling) en uitbreiding (244 miljoen EUR).

De niet gebruikte goedgekeurde kredieten, met uitsluiting van reserves, beliepen in totaal 2,395 miljard EUR en bestonden voornamelijk uit: het Europees Sociaal Fonds (convergentie 674 miljoen EUR en regionale concurrentiekracht 248 miljoen EUR), het instrument voor pretoetredingssteun (142 miljoen EUR), administratie van de Commissie (394 miljoen EUR) en concurrentiekracht (377 miljoen EUR verspreid over rubriek 1a).

In het verslag over het begrotings en financieel beheer - Begrotingsjaar 2009 van de Commissie, deel A (overzicht op begrotingsniveau) en deel B (over elke rubriek van het financieel kader afzonderlijk), is een gedetailleerde analyse opgenomen van de begrotingsaanpassingen, hun specifieke context, hun motivering en hun effect.

2.3 ONTVANGSTEN ( tabel 3 )

De ontvangsten van de algemene begroting van de Europese Unie vallen onder twee hoofdcategorieën: eigen middelen en andere ontvangsten. Dit is vastgelegd in artikel 311 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, dat bepaalt: „De begroting wordt, onverminderd andere ontvangsten, volledig uit eigen middelen gefinancierd.” Het grootste deel van de begrotingsuitgaven wordt uit de eigen middelen gefinancierd. De andere ontvangsten vertegenwoordigen slechts een klein deel van de totale financiering.

De toewijzing van eigen middelen gebeurt overeenkomstig de regels die zijn vastgesteld in Besluit 2007/436/EG, Euratom van de Raad van 7 juni 2007 betreffende het stelsel van eigen middelen van de Europese Unie. Dat besluit is op 1 maart 2009 in werking getreden, maar de regeling is van kracht vanaf 1 januari 2007. Bijgevolg is in het begrotingsjaar 2009 rekening gehouden met de terugwerkende effecten.

2.3.1 Traditionele eigen middelen

Wat de traditionele eigen middelen betreft: elk vastgesteld bedrag aan traditionele eigen middelen moet in één van beide door de bevoegde autoriteiten gevoerde boekhoudingen worden opgenomen:

– in de „gewone” boekhouding bedoeld in artikel 6, lid 3, onder a), van Verordening nr. 1150/2000: elk geïnd of gewaarborgd bedrag;

– in de „specifieke” boekhouding bedoeld in artikel 6, lid 3, onder b), van Verordening nr. 1150/2000: elk nog niet geïnd en/of niet gegarandeerd bedrag; de gegarandeerde, maar betwiste bedragen kunnen ook in deze boekhouding worden opgenomen.

De lidstaten zenden de Commissie een kwartaaloverzicht van de specifieke boekhouding toe, waarin het volgende wordt vermeld:

– het saldo dat in het vorige kwartaal nog moest worden geïnd;

– de tijdens het betrokken kwartaal geïnde bedragen;

– rectificaties van de grondslag (rectificaties/annuleringen) tijdens het betrokken kwartaal;

– de geschrapte bedragen;

– het aan het eind van het betrokken kwartaal nog te innen saldo.

Traditionele eigen middelen moeten uiterlijk op de eerste werkdag na de 19e van de tweede maand die volgt op de maand waarin het recht is vastgesteld (of geïnd in het geval van de specifieke boekhouding), worden geboekt op de rekening van de Commissie bij de schatkist of het door de lidstaat aangewezen orgaan. De lidstaten houden als inningskosten 25 % van de traditionele eigen middelen in. De voorwaardelijke rechten op eigen middelen worden aangepast naargelang het waarschijnlijk is dat zij zullen worden geïnd.

2.3.2 Bni en btw middelen

De btw middelen vloeien voort uit de toepassing van een voor alle lidstaten geldend uniform percentage op de geharmoniseerde btw-grondslag, die wordt vastgesteld overeenkomstig artikel 2, lid 1, onder b), van het eigenmiddelenbesluit van 2007. Het uniforme percentage is vastgesteld op 0,30 %, met uitzondering van de periode 2007 2013, waarin het percentage was vastgesteld op 0,225 % voor Oostenrijk, 0,15 % voor Duitsland en 0,10 % voor Nederland en Zweden. De btw grondslag wordt voor alle lidstaten afgetopt op 50 % van het bni.

De btw-middelen vloeien voort uit de toepassing van een voor alle lidstaten geldend uniform percentage op de geharmoniseerde btw grondslag, die wordt vastgesteld overeenkomstig artikel 2, lid 1, onder c), van het besluit van de Raad van 29 september 2000. De btw grondslag wordt voor alle lidstaten afgetopt op 50 % van het bni.

De bni middelen vormen een variabele middelenbron die tijdens een gegeven begrotingsjaar de ontvangsten moet leveren ter dekking van de uitgaven die boven het bedrag liggen dat is geïnd uit hoofde van traditionele eigen middelen, btw middelen en diverse ontvangsten. De ontvangsten vloeien voort uit de toepassing van een uniform percentage op de som van de bni's van alle lidstaten. De btw en bni middelen worden vastgesteld op basis van ramingen van de btw en bni grondslagen die tijdens de opstelling van het voorontwerp van begroting worden gemaakt. Deze ramingen worden later bijgesteld. Dit gebeurt tijdens het betrokken begrotingsjaar via een gewijzigde begroting.

De definitieve gegevens met betrekking tot de btw en bni grondslagen zijn beschikbaar tijdens het begrotingsjaar dat volgt op het betrokken begrotingsjaar. De Commissie berekent de verschillen tussen de bedragen die de lidstaten verschuldigd zijn op grond van de werkelijke grondslagen en de bedragen die zij daadwerkelijk hebben betaald op grond van de (bijgestelde) ramingen. Deze btw en bni saldi, die positief of negatief kunnen zijn, worden voor de eerste werkdag van december van het jaar dat volgt op het begrotingsjaar in kwestie door de Commissie bij de lidstaten afgeroepen. Gedurende de volgende vier jaar kunnen nog correcties worden aangebracht op de werkelijke btw en bni grondslagen, tenzij er voorbehoud is gemaakt. De eerder berekende saldi worden dan aangepast en het verschil wordt tegelijk met de btw en bni saldi voor het vorige begrotingsjaar afgeroepen.

Bij het verrichten van controles van btw overzichten en bni gegevens kan de Commissie tegen de lidstaten voorbehoud formuleren ten aanzien van bepaalde punten, die gevolgen kunnen hebben voor hun bijdragen aan eigen middelen. Deze punten van voorbehoud kunnen bv. gebaseerd zijn op een gebrek aan aanvaardbare gegevens of de noodzaak een passende methodiek te ontwikkelen. Deze punten van voorbehoud moeten worden beschouwd als mogelijke vorderingen op de lidstaten voor onzekere bedragen, aangezien de financiële impact niet precies kan worden geraamd. Wanneer het precieze bedrag kan worden vastgesteld, worden de overeenstemmende btw en bni middelen afgeroepen, hetzij in het kader van btw en bni saldi of via afzonderlijke afroepingen van middelen.

2.3.3 Correctie voor het Verenigd Koninkrijk

Dit mechanisme vermindert de stortingen van eigen middelen van het Verenigd Koninkrijk in verhouding tot de „begrotingsonevenwichtigheid” ten nadele van dit land en vermeerdert de stortingen van eigen middelen van de andere lidstaten in dezelfde mate. Het mechanisme ter correctie van de begrotingsonevenwichtigheden ten behoeve van het Verenigd Koninkrijk is ingesteld door de Europese Raad van Fontainebleau (juni 1984) en het daaruit voortvloeiende eigenmiddelenbesluit van 7 mei 1985. Het doel van dit mechanisme was de begrotingsonevenwichtigheid ten nadele van het Verenigd Koninkrijk te compenseren door een vermindering van de door dit land aan de EU af te dragen middelen. Duitsland, Oostenrijk, Zweden en Nederland dragen in mindere mate aan die correctie bij (beperkt tot een vierde van hun normale aandeel).

2.3.4 Brutovermindering voor Nederland en Zweden

Op grond van het eigenmiddelenbesluit van 2007 krijgen Nederland en Zweden een brutovermindering van hun jaarlijkse bni bijdrage voor de periode 2007 2013. De brutovermindering - 650 miljoen EUR voor Nederland en 150 miljoen EUR voor Zweden (in prijzen van 2004) – wordt aan de huidige prijzen aangepast door toepassing van de bbp deflator voor de EU uitgedrukt in EUR en wordt toegekend na de berekening van de correctie ten behoeve van het Verenigd Koninkrijk en de financiering daarvan.

2.3.5 Aanpassing in verband met de tenuitvoerlegging van het eigenmiddelenbesluit van 2007 voor de jaren 2007 en 2008

Artikel 11 van het eigenmiddelenbesluit van 2007 bepaalt dat het besluit na zijn inwerkingtreding van kracht is op 1 januari 2007. Dit betekent dat de financiering voor de jaren 2007 en 2008 moest worden herberekend volgens de nieuwe regels. De aanpassing (de verschillen tussen het oude en het nieuwe eigenmiddelenbesluit voor de jaren 2007 en 2008) werd opgenomen in de gewijzigde begroting nr. 3/2009 en werd in een enkele betaling uitgevoerd op 1 juni 2009. Nadere informatie over de uitvoering van de ontvangsten kan worden gevonden in het verslag over het begrotings- en financieel beheer - Begrotingsjaar 2009 van de Commissie.

2.4 UITGAVEN ( tabellen 4 tot en met 13 )

2.4.1 Financieel kader 2007-2013

De uitgaven worden per grote uitgavencategorie van de EU gepresenteerd volgens de indeling in rubrieken van het financieel kader 2007 2013. Het begrotingsjaar 2009 was het derde jaar van het financieel kader 2007 2013. Het totale maximum van de vastleggingskredieten bedraagt voor 2009 134,722 miljard EUR of 1,13 % van het bni. Het totale maximum van de kredieten voor betalingen bedraagt 120,445 miljard EUR of 1,01 % van het bni. In de onderstaande tabel wordt het financieel kader voor 2013 gegeven, geraamd tegen de huidige prijzen.

|miljoen EUR|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Duurzame groei|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2. Bescherming en beheer van natuurlijke hulpbronnen|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. De EU als mondiale partner|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Beheer|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Compensaties|445|207|210|0|0|0|0|

Vastleggingskredieten:|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Totaal betalingskredieten:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Rubriek 1 — Duurzame groei

Deze rubriek is onderverdeeld in twee afzonderlijke, maar onderling afhankelijke componenten:

– 1a. Concurrentiekracht voor groei en werkgelegenheid, die uitgaven bevat voor onderzoek en innovatie, onderwijs en opleiding, trans-Europese netwerken, sociaal beleid, de interne markt en bijbehorende beleidslijnen.

– 1b. Cohesie voor groei en werkgelegenheid, bedoeld om de convergentie van de minst ontwikkelde lidstaten en regio's te verhogen, om de EU strategie voor duurzame ontwikkeling buiten de minder welvarende regio's aan te vullen en om de interregionale samenwerking te steunen.

Rubriek 2 — Bescherming en beheer van natuurlijke hulpbronnen

Rubriek 2 omvat gemeenschappelijke beleidslijnen voor landbouw en visserij, maatregelen voor plattelandsontwikkeling en milieu, meer bepaald Natura 2000. Het bedrag dat bestemd is voor het gemeenschappelijk landbouwbeleid is de neerslag van de overeenkomst die werd bereikt tijdens de Europese Raad van Brussel in oktober 2002.

Rubriek 3 — Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid

De nieuwe rubriek 3 (Burgerschap, vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid) heeft betrekking op het groeiend belang dat de EU hecht aan bepaalde domeinen waarin de Unie nieuwe opdrachten heeft gekregen, meer bepaald justitie en binnenlandse zaken, bescherming van de grenzen, immigratie- en asielbeleid, gezondheidszorg en consumentenbescherming, cultuur, jeugd, informatie en de dialoog met de burgers. Zij is opgesplitst in twee componenten: 3a. Vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid, en 3b. Burgerschap.

Rubriek 4 – De EU als mondiale partner

Rubriek 4 heeft betrekking op alle externe maatregelen, onder meer pretoetredingsinstrumenten. Hoewel de Commissie had voorgesteld om het EOF in het financieel kader te integreren, waren de Europese Raad en het Europees Parlement het eens om het erbuiten te laten.

Rubriek 5 — Beheer

Deze rubriek heeft betrekking op de administratieve uitgaven van alle instellingen, de pensioenen en de Europese Scholen. Voor de andere instellingen dan de Commissie vormen al hun uitgaven administratieve uitgaven, maar de agentschappen en andere organen doen beide: zowel administratieve als beleidsuitgaven.

Rubriek 6 — Compensaties

Overeenkomstig het politieke akkoord dat de nieuwe lidstaten helemaal aan het begin van hun lidmaatschap geen nettobetalers aan de begroting zouden worden, is hiervoor in deze rubriek voorzien in een compensatie. Dit bedrag zal beschikbaar worden gesteld via overschrijvingen om hun begrotingsontvangsten en bijdragen in evenwicht te brengen.

2.4.2 Beleidsterreinen

Als onderdeel van het activiteitsgestuurd beheer (activity based management, afgekort ABM) voert de Commissie voor haar plannings- en beheersprocessen de activiteitsgestuurde begroting (activity based budgeting, afgekort ABB) in. Het gaat daarbij om een begrotingsstructuur waarin de begrotingstitels overeenkomen met beleidsterreinen en de begrotingshoofdstukken met activiteiten. Met de activiteitsgestuurde begroting wordt beoogd een duidelijk kader te verschaffen voor de omzetting van de beleidsdoelstellingen van de Commissie in acties door wetgeving, door financiële middelen of door andere middelen van openbaar beleid. Door alles wat de Commissie doet, te structureren in termen van activiteiten, wordt een duidelijk beeld gegeven van wat de Commissie onderneemt en tegelijkertijd een gemeenschappelijk kader geboden voor de vaststelling van prioriteiten. In de begrotingsprocedure worden middelen toegewezen aan prioriteiten, waarbij de activiteiten worden gebruikt als de bouwstenen voor budgetteringsdoeleinden. Door een verband te leggen tussen activiteiten en de aan deze activiteiten toegewezen middelen wordt met de activiteitsgestuurde begroting getracht binnen de Commissie de doeltreffendheid en de doelmatigheid van het gebruik van de middelen te verhogen.

Een beleidsterrein kan worden gedefinieerd als een homogene groep activiteiten die een onderdeel van de werkzaamheden van de Commissie vormt, wat van belang is voor het besluitvormingsproces. Elk beleidsterrein stemt doorgaans met een DG overeen en omvat gemiddeld ongeveer zes of zeven afzonderlijke activiteiten. Bij de meeste van deze beleidsterreinen gaat het om activiteiten ten behoeve van derden. De beleidsbegroting wordt aangevuld met de nodige administratieve uitgaven voor elk beleidsterrein.

Nadere informatie over de uitvoering van de uitgaven kan worden gevonden in het verslag over het begrotings- en financieel beheer - Begrotingsjaar 2009 van de Commissie.

2.5 INSTELLINGEN EN AGENTSCHAPPEN ( tabellen 14 tot en met 18 )

Net als in de voorbije jaren is de uitvoering van de begroting van alle instellingen opgenomen in de geconsolideerde verslagen over de uitvoering van de algemene begroting van de Europese Unie, aangezien binnen de EU begroting een afzonderlijke begroting voor iedere instelling is vastgesteld. Agentschappen hebben geen afzonderlijke begroting binnen de EU begroting en zij worden gedeeltelijk gefinancierd met een begrotingssubsidie van de Commissie.

Om alle relevante begrotingsgegevens voor de agentschappen te kunnen verstrekken, zijn in het begrotingsgedeelte van de geconsolideerde jaarrekeningen afzonderlijke verslagen opgenomen over de uitvoering van de individuele begrotingen van de traditionele geconsolideerde agentschappen.

(...PICT...)|KOMISE EVROPSKÉ UNIE|

V Bruselu dne 20.7.2010

SEK(2010) 963 v konečném znění

SDĚLENÍ KOMISE EVROPSKÉMU PARLAMENTU, RADĚ A ÚČETNÍMU DVORU

ROČNÍ ÚČETNÍ ZÁVĚRKA EVROPSKÉ UNIE ROZPOČTOVÝ ROK 2009 Konsolidovaná účetní závěrka a konsolidované zprávy o plnění rozpočtu

OBSAH

POZNÁMKA KE KONSOLIDOVANÉ ÚČETNÍ ZÁVĚRCE 3

(...)

PLNĚNÍ A ÚČTOVÁNÍ ROZPOČTU EU 4

(...)

ČÁST I – KONSOLIDOVANÁ ÚČETNÍ ZÁVĚRKA EVROPSKÉ UNIE A VYSVĚTLIVKY 12

(...)

ROZVAHA 13

(...)

VÝSLEDOVKA 14

(...)

VÝKAZ PENĚŽNÍCH TOKŮ (CASH FLOW) 15

(...)

VÝKAZ ZMĚN ČISTÝCH AKTIV 16

(...)

PŘÍLOHA K ÚČETNÍ ZÁVĚRCE 17

(...)

1. ZÁSADNÍ ÚČETNÍ POSTUPY 18

(...)

2. VYSVĚTLIVKY K ROZVAZE 35

(...)

3. VYSVĚTLIVKY K VÝSLEDOVCE 72

(...)

4. VYSVĚTLIVKY K VÝKAZU PENĚŽNÍCH TOKŮ 85

(...)

5. PODMÍNĚNÉ ZÁVAZKY A PODMÍNĚNÁ AKTIVA A DALŠÍ POŽADOVANÉ ÚDAJE 86

(...)

6. FINANČNÍ OPRAVY A ZPĚTNĚ ZÍSKANÉ PROSTŘEDKY PO ODHALENÍ NESROVNALOSTÍ 97

(...)

7. ŘÍZENÍ FINANČNÍCH RIZIK 120

(...)

8. ZVEŘEJNĚNÍ ÚDAJŮ O SPŘÍZENÝCH STRANÁCH 133

(...)

9. UDÁLOSTI PO ROZVAHOVÉM DNI 135

(...)

10. KONSOLIDOVANÉ ÚČETNÍ JEDNOTKY 136

(...)

11. NEKONSOLIDOVANÉ ÚČETNÍ JEDNOTKY 137

(...)

ČÁST II – KONSOLIDOVANÉ ZPRÁVY O PLNĚNÍ ROZPOČTU EVROPSKÉ UNIE A VYSVĚTLIVKY 139

(...)

KONSOLIDOVANÉ ZPRÁVY O PLNĚNÍ ROZPOČTU 140

(...)

VYSVĚTLIVKY KE KONSOLIDOVANÝM ZPRÁVÁM O PLNĚNÍ ROZPOČTU 165

(...)

1. ROZPOČTOVÉ ZÁSADY, STRUKTURA A PROSTŘEDKY 166

(...)

2. VYSVĚTLENÍ KE ZPRÁVÁM O PLNĚNÍ ROZPOČTU 171

(...)

POZNÁMKA KE KONSOLIDOVANÉ ÚČETNÍ ZÁVĚRCE

Konsolidovaná účetní závěrka Evropské unie za rok 2009 byla sestavena na základě údajů předložených ostatními orgány a subjekty podle čl. 129 odst. 2 finančního nařízení o souhrnném rozpočtu Evropské unie. Tímto prohlašuji, že byla sestavena v souladu s hlavou VII tohoto finančního nařízení a účetními zásadami, pravidly a metodami stanovenými v příloze k účetní závěrce.

Účetní těchto orgánů a subjektů mi dodali všechny údaje potřebné pro sestavení účetní závěrky, jež poskytuje přehled o aktivech a pasivech Evropské unie a o plnění rozpočtu, a zároveň potvrdili spolehlivost těchto údajů.

Tímto potvrzuji, že na základě těchto údajů a provedených kontrol, jež jsem považoval ke schválení účetní závěrky Evropské komise za potřebné, jsem nabyl dostatečné jistoty, že účetní závěrka poskytuje ve všech podstatných aspektech věrný a poctivý obraz finanční pozice Evropské unie.

(vlastní rukou) Philippe Taverne účetní Komise

PLNĚNÍ A ÚČTOVÁNÍ ROZPOČTU EU

1. PŘÍPRAVA ROČNÍHO ROZPOČTU

Z rozpočtu Evropské unie (EU) je financována řada politik a programů v celé EU. V souladu s prioritami stanovenými členskými státy provádí Komise přímo konkrétní programy, činnosti a projekty. Ty se mohou zaměřovat na různé oblasti od projektů v oblasti školství na podporu mobility studentů a učitelů až po projekty, jejichž cílem je podpora lepšího pracovního prostředí pro pracovníky v EU nebo přísnější kontrola vnějších hranic.

Přes 90 % prostředků z rozpočtu EU se používá na financování politik a činností EU, jež schválily všechny členské státy. Přímou návaznost mezi ročním rozpočtem a politikami EU zajišťuje metoda sestavování rozpočtu podle činností ( activity-based budgeting , ABB). Nomenklatura rozpočtu podle činností, která byla poprvé zavedena v rozpočtu na rok 2004, umožňuje jasné rozlišení oblastí politik Evropské unie a uvádí celkovou částku přidělenou každé z těchto oblastí.

Oblasti politiky se dále dělí na přibližně 200 činností, z nichž více než 110 zahrnuje provozní položky rozpočtu, a v rozpočtové nomenklatuře se tudíž objevují jako kapitoly rozpočtu. Jedná se převážně o operační oblasti politik, neboť jejich klíčové činnosti jsou zaměřeny na prospěšnost pro třetí strany, vždy v rámci daného okruhu působnosti. V ostatních případech se jedná o horizontální oblasti politik, jež zajišťují řádné fungování Komise, např. „Koordinace a právní poradenství“ a „Rozpočet“. Struktura činností zajišťuje společný koncepční rámec pro stanovení priorit, jejich plánování, zahrnování do rozpočtu, sledování a podávání zpráv o nich. Hlavním cílem je posílení účinného, hospodárného a efektivního využívání zdrojů.

Interní postup pro přijetí návrhu rozpočtu začíná jeho sestavováním, které zajišťuje Komise, a následně je rozpočet zaslán Radě, která může v případě potřeby provést úpravy. Upravený rozpočet je pak předložen Evropskému parlamentu, který také může navrhnout úpravy nebo přijmout či zamítnout stávající návrh. Jakmile dojde ke schválení změn a úprav (včetně případného zcela nového návrhu Komise, je-li to nutné), je rozpočet v polovině prosince schválen Parlamentem. Plnění rozpočtu může být zahájeno poté, co jej předseda Parlamentu prohlásí za schválený.

2. JAK JE EU FINANCOVÁNA?

EU má dvě hlavní kategorie příjmů: příjmy z vlastních zdrojů a ostatní příjmy.

2.1 Příjmy a pohledávky z vlastních zdrojů

Příjmy z vlastních zdrojů nabíhají automaticky do EU k financování rozpočtu, aniž by k tomu bylo nutné schválení na vnitrostátní úrovni. Celková částka vlastních zdrojů potřebná pro financování rozpočtu se určí jako rozdíl celkových výdajů a ostatních příjmů. Tato celková částka vlastních zdrojů nesmí překročit 1,24 % (od roku 2010 jen 1,23 %) hrubého národního důchodu (HND) EU. Vlastní zdroje lze rozdělit do těchto kategorií:

(1) Tradiční vlastní zdroje (TVZ), které se dále dělí na příjmy z cel a dávky z cukru. Tyto vlastní zdroje odvádějí hospodářské subjekty a jejich výběr provádí jménem EU členské státy. Členské státy si však jako náhradu za náklady spojené s výběrem ponechávají 25 % z vybrané částky. Cla jsou uvalena na dovoz ze třetích zemí a řídí se sazbami podle společného celního sazebníku. Dávky z cukru hradí výrobci cukru za účelem financování vývozních náhrad pro cukr. TVZ obvykle představují přibližně 13 % příjmů z vlastních zdrojů.

(2) Vlastní zdroj z daně z přidané hodnoty (DPH) je odváděn ze základů DPH v členských státech, které jsou pro tento účel harmonizovány podle pravidel EU. Na harmonizovaný základ každého členského státu je uplatňována stejná procentní sazba. Používaný základ DPH je však v případě každého členského státu omezen na maximálně 50 % jeho HND. Zdroj z DPH obvykle představuje přibližně 12 % příjmů z vlastních zdrojů.

(3) Zdroj z hrubého národního důchodu (HND) se používá k vyrovnání rozdílu mezi příjmy a výdaji rozpočtu, tedy k financování té části rozpočtu, na kterou neplynou příjmy ze žádného jiného zdroje. Na HND všech členských států je uplatňována stejná procentní sazba, která je stanovena podle pravidel EU. Zdroj z HND obvykle představuje přibližně 75 % příjmů z vlastních zdrojů.

Pokud jde o úhrady těchto částek, jsou na zvláštních účtech vedeny tradiční vlastní zdroje, které členské státy stanovily v souladu s čl. 6 odst. 3 písm. b) nařízení č. 1150/2000, ale neposkytly EU, neboť ještě nebyly uhrazeny či na ně nebylo poskytnuto zajištění nebo proti nim byly vzneseny námitky. Každý členský stát zasílá Komisi čtvrtletní výkaz těchto účtů, v němž u každého typu zdrojů uvádí tyto údaje:

– neuhrazené prostředky za předchozí čtvrtletí,

– částky uhrazené během daného čtvrtletí,

– úpravy základu (opravy, zrušení) provedené během daného čtvrtletí,

– odepsané částky,

– částku zbývající k úhradě na konci daného čtvrtletí.

Jakmile jsou tradiční vlastní zdroje zapsané na zvláštním účtu uhrazeny, musejí být zpřístupněny Komisi nejpozději v první pracovní den po 19. dni druhého měsíce následujícího po měsíci, v němž byl nárok uhrazen.

V situaci, kdy je nepravděpodobné, že k úhradě dojde, je třeba to zohlednit prostřednictvím opravné položky ke zvláštnímu účtu. Opravné položky jsou založeny na odhadech, které učinily samy členské státy podle čl. 6 odst. 4 písm. b) nařízení Rady (ES, Euratom) č. 1150/2000, který stanoví, že „spolu s posledním čtvrtletním výkazem za daný rozpočtový rok předloží členské státy odhad celkové částky nároků vedených na zvláštním účtu k 31. prosinci daného rozpočtového roku, jejichž vybrání je nepravděpodobné“.

Na základě odhadů členských států je opravná položka odečtena od pohledávek za členskými státy na straně aktiv rozvahy. Neznamená to však, že by se Komise vzdala nároku na úhradu částek, k nimž se tato opravná položka vztahuje. I v případě, kdy se zdá, že je úhrada velice nepravděpodobná, ne-li nemožná, to nemusí znamenat, že jsou částky pro rozpočet EU jakožto tradiční vlastní zdroje zcela ztraceny. Neuhrazené nároky jsou totiž ztraceny pouze v případě, kdy členský stát vyčerpal všechny možnosti, které jsou k zajištění úhrady požadovány. Jestliže tak členský stát neučiní, nese finanční odpovědnost a musí částku odvést do rozpočtu EU v souladu s čl. 17 odst. 2 nařízení č. 1150/2000.

2.2 Ostatní příjmy

Ostatní příjmy plynoucí z činností Evropské unie představují obvykle méně než 10 % celkových příjmů. Jedná se například o pokuty udělované v souvislosti s politikou hospodářské soutěže a příkazy k úhradě vystavené soukromým a veřejnoprávním dlužníkům, pokud jde o správu projektů EU. Do této kategorie také spadají úhrady pokut vyměřených Soudním dvorem členským státům za neplnění konkrétních rozsudků. Komise každoročně řídí stovky tisíc projektů a musí každý rok vydat přibližně 13 000 příkazů k úhradě. Ke každému dluhu, který není uhrazen ke dni splatnosti, se připočítávají úroky z prodlení. V případě, že jiné třetí strany než členské státy neuhradí dluhy, jsou rozhodnutí Komise (a Rady) ukládající povinnost k úhradě přímo vymahatelná v souladu s občanským právem procesním platným na území, na němž k vymáhání dochází. Vymáhání od neplnících dlužníků probíhá v rámci postupů k vymáhání pohledávek, jež provádí právní služba za pomoci externích právních firem.

3. JAK JE ROZPOČET EU SPRAVOVÁN A ČERPÁN

3.1 Primární operační výdaje

Operační výdaje Evropské unie pokrývají různé okruhy finančního rámce a mají různou podobu podle toho, jak se peníze vyplácejí a jak se s nimi hospodaří. V souladu s finančním nařízením plní Komise souhrnný rozpočet za použití těchto metod:

Přímé centralizované řízení: rozpočet plní přímo útvary Komise.

Nepřímé centralizované řízení: týká se případů, kdy Komise svěřuje úkoly spojené s plněním rozpočtu subjektům práva EU nebo vnitrostátního práva, např. veřejnoprávním agenturám EU nebo agenturám plnícím úkoly veřejné služby.

Decentralizované řízení: jedná se o případy, kdy Komise pověřuje určitými úkoly spojenými s plněním rozpočtu třetí země.

Sdílené řízení: podle této metody řízení jsou úkoly spojenými s plněním rozpočtu pověřovány členské státy. Většina výdajů je vynakládána v režimu „sdíleného řízení“, v jehož rámci jsou členské státy pověřovány úkoly např. v oblasti zemědělství a strukturálních opatření.

Společné řízení: podle této metody svěřuje Komise určité úkoly spojené s plněním rozpočtu mezinárodním organizacím.

3.2 Různí účastníci finančních operací

Kolegium komisařů nese společnou politickou odpovědnost, ale v praxi své pravomoci v plnění rozpočtu nevykonává. Tyto úkoly každoročně deleguje na jednotlivé úředníky, kteří kolegiu odpovídají a kteří se řídí finančním nařízením a služebním řádem. Tito zaměstnanci – obecně se jedná o generální ředitele a vedoucí útvarů – jsou označováni za „pověřené schvalující osoby“. Ti pak mohou úkoly plnění rozpočtu dále delegovat na „dále pověřené schvalující osoby“.

Odpovědnost schvalujících osob zahrnuje celý proces řízení, od určení toho, co je třeba udělat k dosažení cílů stanovených daným orgánem, až po řízení prováděných činností z operativního i rozpočtového hlediska, včetně podepisování právních závazků, kontroly plnění, provádění plateb a, v případě potřeby, i zpětného získávání prostředků. Schvalující osoby musí rovněž zajistit, že budou prováděna hodnocení, která budou analyzovat proveditelnost návrhů (hodnocení ex ante ) a posuzovat úspěšnost a hospodárnost již prováděných programů (průběžná hodnocení a hodnocení ex post ). Výsledky těchto hodnocení slouží ke zlepšení rozhodovacích procesů a ke zvýšení transparentnosti, odpovědnosti a nákladové efektivnosti zásahů EU.

Řádné finanční řízení a odpovědnost jsou v každém GŘ zajištěny tím, že kontrola řízení (která je v rukou schvalujících osob) je oddělena od vnitřního auditu, že je kontrolováno dodržování pravidel za použití jasných standardů vnitřní kontroly (na základě mezinárodních norem COSO), že jsou prováděny kontroly ex ante a ex post a nezávislé interní audity na základě hodnocení rizik a že jsou jednotlivým komisařům pravidelně podávány zprávy o činnosti.

Účetní provádí platební příkazy a příkazy k úhradě připravené schvalujícími osobami a odpovídá za správu pokladny, stanoví účetní pravidla a metody, schvaluje účetní systémy, vede účetnictví a sestavuje účetní závěrku orgánu. Dále podepisuje účetní závěrku a prohlašuje, že poskytuje věrný a poctivý obraz finanční situace.

Interního auditora , který není v přísném smyslu slova účastníkem finančních operací, jmenuje orgán či subjekt, aby ověřoval řádné fungování systémů a postupů plnění rozpočtu a radil ve věcech řízení rizik. Interní auditor vydává nezávislá stanoviska o kvalitě systémů řízení a kontroly a doporučuje, jak zlepšit provozní postupy a podpořit řádné finanční řízení.

3.3 Závazky k uvolnění prostředků z rozpočtu EU

Jakmile je rozpočet schválen, generální ředitelství pro rozpočet zpřístupní prostřednictvím účetního systému Komise v rámci systému ABB prostředky jednotlivým organizačním složkám Komise, orgánům a ostatním subjektům podle toho, za které politiky odpovídají. Například odpovědnost za správu rozpočtových linií souvisejících se životním prostředím deleguje Komise na vedoucího pracovníka – neboli generálního ředitele – generálního ředitelství pro životní prostředí (který se v této souvislosti pro dané rozpočtové linie stává pověřenou schvalující osobou).

Před přijetím jakéhokoli právního závazku (například uzavřením smlouvy nebo dohody o grantu) vůči třetí straně musí být v ročním rozpočtu vyčleněna konkrétní rozpočtová linie, jíž je daná činnost schválena. Rovněž musí být v dané rozpočtové linii k dispozici dostatek prostředků k pokrytí příslušných výdajů. Jsou-li tyto podmínky splněny, musí být požadované prostředky v rozpočtu vyhrazeny prostřednictvím rozpočtového závazku v účetním systému.

Dokud a pokud Komise nebo jiný subjekt EU a případný příjemce prostředků EU nepřijmou písemný právní závazek, nelze z rozpočtu EU vynaložit žádné prostředky. V rámci centralizovaného přímého řízení má tento právní závazek buď podobu smlouvy o zakázce se zhotovitelem, dodavatelem nebo poskytovatelem, nebo podobu dohody o grantu s příjemcem.

Jakmile je rozpočtový závazek schválen, je zaznamenán v rozpočtovém účetním systému a poté dochází k odpovídajícímu čerpání prostředků. To se však nijak neprojevuje na obecných účtech (nebo hlavní účetní knize), neboť zatím nevznikají žádné výdaje. To je způsobeno skutečností, že účetní systém Evropské unie se skládá ze dvou oddělených, avšak provázaných prvků:

(a) rozpočtových účtů, které jsou podrobným záznamem o plnění rozpočtu;

(b) obecných účtů, které se používají k sestavování rozvahy a k určení hospodářského výsledku.

3.4 Provádění plateb

3.4.1 Obecná pravidla

Platbu nelze provést, pokud schvalující osoba, která má danou operaci na starosti, neschválí rozpočtový závazek.

Jakmile je platba v účetním systému schválena, dalším krokem je převod na účet příjemce.

Každoročně Komise provádí více než 1,7 milionů plateb. Je účastníkem systému SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

3.4.2 Předběžné financování, výkazy nákladů a způsobilost výdajů

Předběžné financování je platba, jejímž účelem je poskytnout příjemci peněžní zálohu, tedy počáteční hotovost. Může být rozdělena na řadu plateb během období vymezeného v konkrétní dohodě o předběžném financování. Počáteční hotovost nebo záloha se ve lhůtě vymezené v dohodě použije buď k tomu účelu, k němuž byla poskytnuta, nebo se vrátí. Pokud příjemci nevznikly způsobilé výdaje, je povinen zálohu předběžného financování Evropské unii vrátit. Vyplacené částky předběžného financování tedy nejsou konečným výdajem, dokud nejsou splněny příslušné smluvní podmínky, a proto se po provedení počáteční platby vykazují v rozvaze EU jako aktivum. Částka zálohového aktiva se sníží (úplně nebo částečně) po schválení výše způsobilých nákladů a vrácených příslušných částek.

Předběžné financování se oceňuje ve výši odhadu částky, kterou bude možno získat zpět; přitom se přihlíží k existenci související záruky za předběžné financování. Předběžné financování, o němž se přepokládá, že nebude získáno zpět, je ve výsledovce zaznamenáno jako náklad a jako snížení účetní hodnoty předběžného financování uvedené v rozvaze. Vyplacené předběžné financování je obvykle úročeno (mezi typické výjimky z tohoto pravidla patří částky vyplacené členským státům nebo v rámci předvstupní pomoci).

Určitou dobu po vyplacení předběžného financování obdrží příslušný subjekt EU žádost o úhradu nákladů, která má prokázat, že příjemce vynaložil danou částku předběžného financování v souladu se smlouvou. Frekvence zasílání těchto žádostí o proplacení nákladů se v průběhu roku mění a závisí na druhu financovaného opatření a smluvních podmínkách. Neznamená to nutně, že žádosti jsou zasílány ke konci roku.

Kritéria způsobilosti jsou definována v základním aktu, ve výzvách k předkládání návrhů, v dalších informačních materiálech pro příjemce grantů, případně v ustanoveních dohod o grantu. Po analýze se způsobilé výdaje zaúčtují do nákladů a příjemce je informován o případných nezpůsobilých částkách. Částky, u nichž se má „zkontrolovat způsobilost“, tedy představují došlé žádosti o proplacení nákladů, u nichž dosud nebyla prověřena způsobilost, a tedy u nich dosud nenastala rozhodná událost, která by vedla ke vzniku nákladů.

3.4.3 Účetní operace na konci roku (uzávěrka)

Částky předběžného financování nevypořádané ke konci roku se ocení jako původní vyplacené částky snížené o: vrácené částky, zúčtované způsobilé částky, odhadované způsobilé částky, které na konci roku ještě nebyly zúčtovány, a opravné položky.

Žádosti o proplacení nákladů, které nebyly doručeny do konce roku, se zohledňují v rámci uzávěrkových operací na konci roku. Zejména je nutné ohodnotit způsobilé výdaje vzniklé příjemcům finančních prostředků EU, které zatím nebyly EU nahlášeny. K tomu, aby se dospělo k nejpřesnějšímu odhadu těchto částek, slouží různé metody v závislosti na druhu činnosti a dostupných informacích. Po provedení těchto uzávěrkových operací jsou odhadované způsobilé částky zaúčtovány jako výdaje příštích období, zatímco nezpůsobilé částky zůstávají otevřeny na účtech „zkontrolovat způsobilost“. Tyto částky se vykazují v krátkodobých závazcích, aby nedocházelo k nadhodnocení výše aktiv a pasiv.

3.5 Částky získané zpět po odhalení nesrovnalostí

Finanční nařízení a další příslušné právní předpisy, zejména v oblasti zemědělství a politiky soudržnosti, opravňují k provádění kontrol výdajů mnoho let po jejich vzniku. Pokud jsou přitom odhaleny nesrovnalosti, přistupuje se ke zpětnému získávání prostředků nebo k účetním opravám. Odhalování nesrovnalostí a jejich náprava představují poslední fázi v působení kontrolních systémů a jsou nezbytné k prokázání řádného finančního řízení.

Způsobilost výdajů účtovaných k tíži rozpočtu ověřují příslušné útvary EU nebo, v případě sdíleného řízení, členské státy na základě podkladů, jež jsou stanoveny v platných předpisech nebo podmínkách jednotlivých grantů. V zájmu optimalizace vztahu mezi náklady a přínosy systémů kontroly bývají kontroly podkladů u závěrečných žádostí intenzivnější než u průběžných žádostí o platby, a mohou proto vést ke zjištění chyb v průběžných platbách, jež jsou opraveny úpravou konečné platby. Navíc jsou EU nebo členský stát oprávněny během provádění financované akce či zpětně ( ex-post ) kontrolovat řádnost podkladů přímo v prostorách žadatele. Platné právní předpisy upravují různé postupy nakládání s nesrovnalostmi, které odhalí Komise a členské státy – podrobnější informace jsou ve vysvětlivce č. 6 .

4. ROČNÍ VÝKAZY

4.1 Roční účetní závěrka

Za sestavení roční účetní závěrky odpovídá hlavní účetní Komise, který také ručí za to, že tato účetní závěrka představuje věrný a poctivý obraz finanční situace EU. Roční účetní závěrka se skládá z účetních výkazů a zpráv o plnění rozpočtu. Přijímá ji Komise a předkládá ji Účetnímu dvoru za účelem provedení auditu a následně Radě a Parlamentu za účelem udělení absolutoria.

4.2 Výroční zprávy o činnosti

Každá schvalující osoba musí vypracovat výroční zprávu o činnostech, za něž nese odpovědnost. Ve výroční zprávě o činnosti informuje o výsledcích politiky a případně vyjadřuje přiměřenou jistotu o tom, že zdroje přidělené na činnosti popsané ve zprávě byly využity k jejich zamýšlenému účelu a v souladu se zásadami řádného finančního řízení a že zavedené kontrolní postupy poskytují dostatečné záruky legality a správnosti podkladových transakcí.

5. AUDIT A ABSOLUTORIUM

5.1 Audit

Roční účetní závěrku EU a hospodaření se zdroji kontroluje externí auditor – Evropský účetní dvůr, který vypracovává výroční zprávu pro Radu a Evropský parlament. Hlavním úkolem Účetního dvora je externí nezávislá kontrola účetní závěrky Evropské unie. V rámci své činnosti Účetní dvůr vydává:

(1) výroční zprávu o činnostech financovaných ze souhrnného rozpočtu, ve které podrobně popisuje svá zjištění ohledně roční účetní závěrky a podkladových transakcí;

(2) výrok o auditu, který je zveřejněn ve výroční zprávě v podobě prohlášení o věrohodnosti týkající se i) spolehlivosti účetní závěrky a ii) legality a správnosti podkladových transakcí, které zahrnují příjmy získávané od daňových subjektů i platby konečným příjemcům;

(3) zvláštní zprávy, v nichž jsou uvedena zjištění auditů zaměřujících se na konkrétní oblasti řízení.

Účetní dvůr má právo na přístup ke všem dokumentům, které v průběhu auditu potřebuje. Provádí kontroly všech oblastí činnosti EU až na úroveň ověřování legality a správnosti jednotlivých transakcí a plateb. Kontroluje také samotnou roční účetní závěrku, v případě potřeby ověřuje jednotlivé rozvahové účty i účty výsledovky i celkovou prezentaci účetní závěrky. Účetní dvůr může vydat výrok nejen k uvedeným číselným údajům, ale také k stávajícímu systému a kontrolním mechanismům.

5.2 Absolutorium

Závěrečná kontrola má podobu tzv. udělení absolutoria rozpočtu za daný rozpočtový rok. Orgánem udělujícím absolutorium v rámci EU je Evropský parlament. To znamená, že po kontrole a finalizaci účetní závěrky je úkolem Rady, aby vydala doporučení, a Parlamentu, aby rozhodl, zda udělí Komisi a ostatním orgánům ES absolutorium za provádění rozpočtu EU v předcházejícím rozpočtovém roce. Toto rozhodnutí vychází z posouzení účetní závěrky a výroční zprávy Účetním dvorem (která obsahuje prohlášení o věrohodnosti) a odpovědi Komise a z následných otázek a dalších žádostí o informace předložených Komisi.

Absolutorium představuje politický rozměr vnější kontroly plnění rozpočtu a je rozhodnutím, jehož prostřednictvím Evropský parlament na základě doporučení Rady „zprostí“ Komisi odpovědnosti za řízení daného rozpočtu tím, že stanoví konec existence daného rozpočtu. Proces absolutoria může skončit jedním ze dvou výsledků: udělením nebo odložením absolutoria. Při udělování absolutoria může Parlament zdůraznit připomínky, které považuje za důležité, a často Komisi doporučí opatření, která by v tomto ohledu měla přijmout. Komise následně vypracuje zprávu o přijatých opatřeních a akční plán a obojí zašle Parlamentu a Radě.

ČÁST I – KONSOLIDOVANÁ ÚČETNÍ ZÁVĚRKA EVROPSKÉ UNIE A VYSVĚTLIVKY

Rozvaha

Výsledovka

Výkaz peněžních toků (cash flow)

Výkaz změn čistých aktiv

Příloha k účetní závěrce

ROZVAHA

||||(v milionech EUR)|

|vysvětlivka|31.12.2009|31.12.2008|

|DLOUHODOBÁ AKTIVA:||||

|Nehmotná aktiva|2.1|72|56|

|Nemovitosti, stroje a zařízení|2.2|4 859|4 881|

|Dlouhodobé investice|2.3|2 379|2 078|

|Úvěry|2.4|10 764|3 565|

|Dlouhodobé předběžné financování|2.5|39 750|29 023|

|Dlouhodobé pohledávky|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|KRÁTKODOBÁ AKTIVA:||||

|Zásoby|2.7|77|85|

|Krátkodobé investice|2.8|1 791|1 553|

|Krátkodobé předběžné financování|2.9|9 077|10 262|

|Krátkodobé pohledávky|2.10|8 663|11 920|

|Peníze a peněžní ekvivalenty |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|AKTIVA CELKEM||100 859|87 192|

|||||

|DLOUHODOBÉ ZÁVAZKY:||||

|Zaměstnanecké požitky|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Dlouhodobé rezervy|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Dlouhodobé finanční závazky|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Ostatní dlouhodobé závazky|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|KRÁTKODOBÉ ZÁVAZKY:||||

|Krátkodobé rezervy|2.16|(213)|(348)|

|Krátkodobé finanční závazky|2.17|(40)|(119)|

|Splatné závazky|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|PASIVA CELKEM||(145 585)|(134 616)|

|||||

|ČISTÁ AKTIVA||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Rezervy|2.19|3 323|3 115|

|Částky k vyžádání od členských států:|2.20|||

|Zaměstnanecké požitky*||(37 242)|(37 556)|

|Ostatní částky**||(10 807)|(12 983)|

|ČISTÁ AKTIVA||(44 726)|(47 424)|

* Podle článku 83 služebního řádu (nařízení Rady č. 259/68 ze dne 29. února 1968 v platném znění) ručí za důchodové závazky společně členské státy.

** Dne 17. prosince 2009 Evropský parlament schválil rozpočet, který předpokládá úhradu krátkodobých závazků EU z vlastních zdrojů, které vyberou členské státy nebo které budou od nich vyžádány v roce 2010.

VÝSLEDOVKA

||||

||(v milionech EUR)|

|vysvětlivka|2009|2008|

PROVOZNÍ VÝNOSY||||

Výnosy z vlastních zdrojů a příspěvků|3.1|110 537|112 713|

Ostatní provozní výnosy|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

PROVOZNÍ NÁKLADY||||

Správní výdaje|3.3|(8 133)|(7 720)|

Provozní náklady|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

PŘEBYTEK Z PROVOZNÍ ČINNOSTI||5 002|17 510|

||||

Výnosy z finančních operací|3.5|835|698|

Náklady na finanční operace|3.6|(594)|(467)|

Změna závazků ze zaměstnaneckých požitků|2.12|(683)|(5 009)|

Podíl přidružených subjektů a společných podniků na čistém schodku|3.7|(103)|(46)|

||||

HOSPODÁŘSKÝ VÝSLEDEK ZA ROK||4 457|12 686|

VÝKAZ PENĚŽNÍCH TOKŮ (CASH FLOW)

||||

||(v milionech EUR)|

|Poznámka|2009|2008 *|

||||

Hospodářský výsledek za rok||4 457|12 686|

||||

Provozní činnosti|4.2|||

Amortizace||22|19|

Odpisy||447|302|

Ztráty ze znehodnocení investic (odúčtování)||(16)|3|

(Zvýšení)/snížení půjček||(7 199)|(1 759)|

(Zvýšení)/snížení dlouhodobého předběžného financování||(10 727)|(15 008)|

(Zvýšení)/snížení dlouhodobých pohledávek||(10)|82|

(Zvýšení)/snížení zásob||8|3|

(Zvýšení)/snížení krátkodobého předběžného financování||1 185|10 321|

(Zvýšení)/snížení krátkodobých pohledávek||3 257|131|

Zvýšení/(snížení) dlouhodobých rezerv||128|262|

Zvýšení/(snížení) dlouhodobých finančních závazků||7 210|1 775|

Zvýšení/(snížení) ostatních dlouhodobých závazků||(48)|237|

Zvýšení/(snížení) krátkodobých rezerv||(135)|(21)|

Zvýšení/(snížení) krátkodobých finančních závazků||(79)|(16)|

Zvýšení /(snížení) splatných závazků||4 207|(5 703)|

Přebytek rozpočtu za předchozí období vedený jako nepeněžní příjem||(1 796)|(1 529)|

Jiné nepeněžní pohyby||37|37|

||||

Zvýšení/(snížení) závazků ze zaměstnaneckých požitků||(314)|4 076|

||||

Investiční činnosti|4.3|||

(Zvýšení)/snížení nehmotných aktiv a nemovitostí, strojů a zařízení ||(463)|(689)|

(Zvýšení)/snížení dlouhodobých investic||(284)|(108)|

(Zvýšení)/snížení krátkodobých investic||(239)|(133)|

||||

ČISTÉ PENĚŽNÍ TOKY||(352)|4 968|

||||

Čisté zvýšení peněžních prostředků a jejich ekvivalentů||(352)|4 968|

Peníze a peněžní ekvivalenty počátkem roku|2.11|23 724|18 756|

Peníze a peněžní ekvivalenty koncem roku|2.11|23 372|23 724|

* Závěrka za rok 2008 obsahovala hotovost v Záručním fondu pod položkou neinvestiční hotovost.

VÝKAZ ZMĚN ČISTÝCH AKTIV

||||||(v milionech EUR)|

|Rezervní fondy (A)|Částky k vyžádání od členských států (B)|Čistá aktiva =(A)+(B)|

|Fond z přecenění na reálnou hodnotu|Ostatní rezervní fondy|Akumulovaný přebytek/(schodek)|Hospodářský výsledek za rok||

ZŮSTATEK K 31. PROSINCI 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Změna rezerv Záručního fondu||158|(158)||0|

Změny reálné hodnoty|34||||34|

Ostatní||113|(108)||5|

Rozdělení hospodářského výsledku za rok 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Výsledek plnění rozpočtu za rok 2007 připsaný členským státům|||(1 529)||(1 529)|

Hospodářský výsledek za rok||||12 686|12 686|

ZŮSTATEK K 31. PROSINCI 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Změna rezervního fondu Záručního fondu||196|(196)||0|

Změny reálné hodnoty|28||||28|

Ostatní||(1)|10||9|

Rozdělení hospodářského výsledku za rok 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Výsledek plnění rozpočtu za rok 2008 připsaný členským státům|||(1 796)||(1 796)|

Hospodářský výsledek za rok||||4 457|4 457|

ZŮSTATEK K 31. PROSINCI 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

PŘÍLOHA K ÚČETNÍ ZÁVĚRCE

1. ZÁSADNÍ ÚČETNÍ POSTUPY

1.1 PRÁVNÍ ZÁKLAD A ÚČETNÍ PRAVIDLA

Konsolidovaná účetní závěrka Evropské unie pokrývá účty Evropské unie, Evropského společenství pro atomovou energii a Evropského společenství uhlí a oceli (v likvidaci). Tyto účty se vedou v souladu s nařízením Rady (ES, Euratom) č. 1605/2002 ze dne 25. června 2002 (Úř. věst. L 248, 16.9.2002), kterým se stanoví finanční nařízení o souhrnném rozpočtu Evropských společenství, a nařízením Komise (ES, Euratom) č. 2342/2002 ze dne 23. prosince 2002 o prováděcích pravidlech k tomuto finančnímu nařízení.

V souladu s článkem 133 finančního nařízení zpracovala Evropská unie svou konsolidovanou účetní závěrku za rok 2009 podle pravidel akruálního účetnictví odvozených z mezinárodních účetních standardů pro veřejný sektor (IPSAS) nebo konkludentně z mezinárodních standardů účetního výkaznictví (IFRS). Účetní pravidla přijatá účetním Komise musí používat všechny orgány a instituce EU zahrnované do konsolidace, tak aby byla zajištěna jednotná pravidla vedení účetnictví, oceňování a prezentace účetních závěrek a aby se sjednotilo sestavování účetních závěrek a konsolidace. Tyto účty jsou vedeny v eurech za kalendářní rok.

1.2 ÚČETNÍ ZÁSADY

Cílem účetní závěrky je poskytnout informace o finanční situaci, hospodaření a peněžních tocích účetní jednotky, které jsou užitečné pro široký okruh uživatelů. V případě veřejných subjektů, k nimž patří Evropská společenství, musí závěrka poskytovat zejména informace, které lze využít v rozhodovacím procesu a jimiž lze prokázat odpovědné nakládání účetní jednotky se zdroji, které jí byly svěřeny. Právě v tomto duchu byl vypracován tento dokument. Článek 124 finančního nařízení stanoví, že při sestavování účetní závěrky se používají tyto účetní zásady:

– kontinuita činnosti,

– obezřetnost,

– stálost účetních metod,

– srovnatelnost informací,

– významnost,

– zákaz vzájemných zápočtů,

– přednost skutečnosti před vnějším zdáním,

– účetnictví na akruální bázi.

Sestavení konsolidované účetní závěrky podle výše uvedených pravidel a zásad vyžaduje, aby vedoucí pracovníci odhadli výši určitých položek vykazovaných v konsolidované rozvaze a konsolidované výsledovce, jakož i související zveřejnění podmíněných aktiv a pasiv.

1.3 KONSOLIDACE

Dopady Lisabonské smlouvy

Po vstupu Lisabonské smlouvy v platnost dne 1. prosince 2009 se roční závěrka nazývá „roční závěrka Evropské unie“. Pokud jde o rozsah konsolidace, tato změna na ni nemá žádný dopad. Agentury zřízené v rámci bývalého druhého pilíře EU nesplňují kritéria pro konsolidaci, stejně tak jako Evropská centrální banka (ECB), třebaže jsou v Lisabonské smlouvě považovány za evropské orgány. Všechny tyto subjekty tudíž, tak jako v předchozích letech, zůstávají mimo rámec konsolidace. Co se týče agentur v rámci bývalého třetího pilíře Evropské unie, dvě z nich, které dostávají dotace ze souhrnného rozpočtu Evropské unie, jsou, tak jako v předchozích letech, konsolidovány (viz vysvětlivku č. 10 ). Zbývající agentura v tomto pilíři, Europol, se stane orgánem EU od roku 2010.

Rozsah konsolidace

Konsolidovaná účetní závěrka EU obsahuje všechny významné kontrolované subjekty (orgány a agentury), přidružené subjekty a společné podniky, tedy 40 kontrolovaných subjektů, 3 přidružené subjekty a 4 společné podniky. Úplný seznam konsolidovaných účetních jednotek uvádí vysvětlivka č. 10 . Ve srovnání s rokem 2008 se rozsah konsolidace rozšířil o dvě výkonné agentury, dva přidružené subjekty a jeden společný podnik, zatímco jedna agentura byla zlikvidována k 31. prosinci 2008. Vliv tohoto rozšíření na konsolidovanou účetní závěrku není významný.

Ovládané účetní jednotky

Rozhodnutí začlenit účetní jednotku do konsolidace vychází z pojetí kontroly. Ovládané (kontrolované) účetní jednotky jsou všechny subjekty, v nichž má Evropská unie pravomoc přímo či nepřímo řídit finanční a provozní politiku s cílem mít z jejich činnosti užitek. Tato pravomoc musí být v dané době vykonatelná. Ovládané účetní jednotky jsou plně zahrnuty do konsolidace. Konsolidace počíná prvním dnem existence vztahu mezi ovládající a ovládanou účetní jednotkou a končí spolu s jeho zánikem.

Mezi nejobvyklejší ukazatele kontroly (ovládání) v rámci Evropské unie patří: zřízení formou zakládacích smluv nebo sekundárních právních předpisů, financování ze souhrnného rozpočtu, existence hlasovacích práv v řídících orgánech, audit ze strany Evropského účetního dvora a absolutorium udělované Evropským parlamentem. Je zřejmé, že o tom, zda k ovládání stačí jedno nebo všechna výše vyjmenovaná kritéria, je třeba rozhodnout podle hodnocení provedeného na úrovni účetní jednotky.

Podle tohoto přístupu jsou orgány EU (vyjma ECB) a agentury (vyjma agentur z bývalého druhého pilíře a Europolu) považovány za subjekty pod výlučnou kontrolou EU a jsou tudíž zahrnuty do konsolidace. Za ovládanou účetní jednotku je dále považováno Evropské společenství uhlí a oceli v likvidaci (ESUO).

Veškeré transakce mezi subjekty a všechna salda mezi účetními jednotkami ovládanými Evropskou unií se vyloučí a nerealizované zisky a ztráty z transakcí mezi těmito subjekty nejsou významné a proto nebyly vyloučeny.

Přidružené subjekty

Přidružené jsou všechny subjekty, v nichž má Evropská unie přímý či nepřímý podstatný vliv, nikoli však kontrolu nad rozhodnutími ve věcech finanční a provozní politiky. Podstatný vliv se přepokládá v případě, má-li Evropská komise přímo či nepřímo nejméně 20 % hlasovacích práv.

Podíly v přidružených subjektech se účtují ekvivalenční metodou a poprvé se vykazují v pořizovací ceně. Podíl Evropské unie na hospodářských výsledcích jejích přidružených subjektů je vykazován ve výsledovce EU a její podíl na změnách zásob se promítá do zásob EU. Součet počátečních nákladů a všech změn (další příspěvky, podíl na hospodářských výsledcích a změny zásob, znehodnocení a dividendy) dává účetní hodnotu přidruženého subjektu na účtech EU k rozvahovému dni. Výplata dividend přidruženým subjektem snižuje účetní hodnotu aktiva. Nerealizované zisky a ztráty z transakcí mezi Evropskou unií a jejími přidruženými subjekty nejsou významné, a proto nebyly vyloučeny.

I v případě podobných transakcí a účetních případů za podobných okolností se účetní postupy přidružených subjektů mohou lišit od účetních zásad, které přijala Evropská unie. V případech, kdy Evropská unie drží nejméně 20% podíl ve fondu rizikového kapitálu, neusiluje o uplatnění podstatného vlivu. S těmito fondy se tedy zachází jako s realizovatelnými finančními nástroji a ekvivalenční metoda se nepoužívá.

Společné podniky

Společný podnik spočívá na smluvním ujednání, podle nějž Evropská unie a jedna či více dalších smluvních stran (dále jen „spoluvlastníci“) vyvíjejí hospodářskou činnost, která podléhá společné kontrole. Společnou kontrolou se rozumí smluvně sjednaná sdílená, přímá či nepřímá kontrola hospodářské činnosti s potenciálem ekonomického užitku.

Podíly ve společných podnicích se účtují ekvivalenční metodou a poprvé se vykazují v pořizovací ceně. Podíl Evropské unie na hospodářských výsledcích jejích společně ovládaných subjektech je vykazován ve výsledovce EU a její podíl na změnách zásob se promítá do zásob EU. Součet počátečních nákladů a všech změn (další příspěvky, podíl na hospodářských výsledcích a změny zásob, znehodnocení a dividendy) dává účetní hodnotu společného podniku na účtech EU k rozvahovému dni.

Nerealizované zisky a ztráty z transakcí mezi Evropskou unií a jejími subjekty pod společnou kontrolou jsou nevýznamné, a proto nebyly vyloučeny. I v případě podobných transakcí a účetních případů za podobných okolností se účetní postupy společných podniků mohou lišit od účetních zásad, které přijala Evropská unie.

Nekonsolidované účetní jednotky, jejichž prostředky spravuje Komise.

Prostředky systému nemocenského pojištění pro zaměstnance Evropské unie, Evropského rozvojového fondu a účastnického garančního fondu spravuje Komise jejich jménem, avšak jelikož tyto subjekty nejsou ovládány Evropskou unií, nejsou konsolidovány ani do její závěrky – viz vysvětlivku č. 11 , kde jsou uvedeny další podrobnosti o příslušných částkách.

1.4 ZÁKLAD SESTAVENÍ

1.4.1 Měna a základ pro přepočet

Pracovní a zúčtovací měna

Údaje v účetní závěrce jsou uváděny v milionech EUR, přičemž euro je funkční i zúčtovací měnou Evropské unie.

Transakce a zůstatky

Transakce v cizích měnách se převádějí na eura na základě směnných kurzů platných k datu uskutečnění transakcí. Kurzové zisky a ztráty vyplývající z vypořádání transakcí v cizí měně a z přepočtu cizoměnových peněžních aktiv a závazků za pomoci směnných kurzů ke konci účetního období se vykazují ve výsledovce.

Jiné metody přepočtu se použijí pro tyto položky:

– nemovitosti, stroje a zařízení a nehmotná aktiva, jež si zachovávají svou hodnotu v eurech vypočtenou pomocí kurzu platného v den jejich pořízení, a

– předběžné financování vyplacené v rámci Evropského zemědělského záručního fondu, které se přepočítává směnným kurzem platným desátého dne měsíce následujícího po měsíci, v němž bylo poskytnuto.

Zůstatky cizoměnových peněžních aktiv a závazků ke konci roku jsou přepočítávány na eura za pomoci směnných kurzů platných dne 31. prosince:

Směnné kurzy vůči euru|

Měna|31.12.2009|31.12.2008|Měna|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1,9558|1,9558|LTL|3,4528|3,4528|

CZK|26,4730|26,8750|PLN|4,1045|4,1535|

DKK|7,4418|7,4506|RON|4,2363|4,0225|

EEK|15,6466|15,6466|SEK|10,2520|10,8700|

GBP|0,8881|0,9525|CHF|1,4836|1,4850|

HUF|270,4200|266,7000|JPY|133,1600|126,1400|

LVL|0,7093|0,7083|USD|1,4406|1,3917|

Změny reálné hodnoty peněžních cenných papírů denominovaných v cizí měně a klasifikovaných jako realizovatelné, které jsou dány rozdíly z přepočtu cizích měn, se vykazují ve výsledovce. Rozdíly z přepočtu cizích měn, na něž znějí nepeněžní finanční aktiva a závazky vykazované v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty, se vykazují ve výsledovce. Rozdíly z přepočtu cizích měn, na něž znějí nepeněžní finančních aktiva klasifikovaná jako realizovatelná, se zahrnují do fondu z přecenění na reálnou hodnotu.

1.4.2 Použití odhadů

V souladu s mezinárodními standardy pro veřejný sektor (IPSAS) a obecně přijatými účetními zásadami zahrnují účetní závěrky nezbytně také částky založené na předpokladech a odhadech, které provedli vedoucí pracovníci na základě nejspolehlivějších dostupných informací. Mezi významné odhady patří mimo jiné výše závazků ze zaměstnaneckých požitků, rezerv, finančních rizik vyplývajících ze zásob a pohledávek, příjmů a výdajů příštích období, podmíněných aktiv a podmíněných závazků a dále rozsah snížení hodnoty nehmotných aktiv a nemovitostí, strojů a zařízení. Skutečná hodnota se může od těchto odhadů lišit. Změny odhadů se zaznamenávají v období, v němž jsou zjištěny.

1.5 ROZVAHA

1.5.1 Nehmotná aktiva

Nabyté licence na programové vybavení se vykazují v historických cenách snížených o oprávky a ztráty ze snížení hodnoty. Tato aktiva se odepisují lineárně po dobu jejich odhadované životnosti, která činí čtyři roky. Nehmotný majetek vytvořený vlastní činností je v současnosti vykazován jako náklad ve výsledovce. Náklady spojené s vývojem a údržbou programového vybavení počítačů se vykazují jako náklady v okamžiku jejich vzniku; totéž platí pro náklady na vědecký výzkum a vývoj.

1.5.2 Nemovitosti, stroje a zařízení

Všechny nemovitosti, stroje a zařízení jsou vykazovány v historických cenách snížených o oprávky a ztráty ze snížení hodnoty. Historická cena zahrnuje výdaje přímo související s pořízením nebo výstavbou daného majetku.

Dodatečné náklady jsou zahrnovány do účetní hodnoty daného majetku, případně se účtují jako samostatné aktivum, avšak pouze tehdy, když je pravděpodobné, že budoucí ekonomické užitky či výkonnostní potenciál, jež jsou spojeny s danou věcí, poplynou Evropské unii a že lze spolehlivě zjistit cenu věci. Opravy a údržba jsou zachycovány jako náklad ve výsledovce za účetní období, v němž byly provedeny. Jelikož si Evropská unie nepůjčuje prostředky na financování pořízení nemovitostí, strojů a zařízení, nesouvisí s těmito nákupy žádné náklady na půjčky.

Pozemky a umělecká díla se neodepisují, jelikož se u nich předpokládá nekonečná životnost. Nedokončený majetek není odepisován, jelikož dosud není zařazen do užívání. Částka odpisů ostatního majetku je rozúčtována lineární metodou na předpokládanou délku odhadované životnosti takto:

Odpisové sazby

Druh majetku|Sazba lineárního odpisu|

Budovy|4 %|

Zařízení, stroje a vybavení|10 % až 25 %|

Nábytek|10 % až 25 %|

Vybavení budov a staveb|10 % až 33 %|

Vozidla|25 %|

Technické vybavení počítačů|25 %|

Jiná hmotná aktiva|10 % až 33 %|

Zisky a ztráty z vyřazení majetku se určují porovnáním výnosů snížených o náklady na prodej s účetní hodnotou vyřazeného majetku. Zachycují se ve výsledovce.

Nájem

Nájem hmotného majetku, při němž Evropská unie nese v podstatě všechna rizika a výhody vyplývající z vlastnictví, je klasifikován jako finanční leasing. Finanční leasing je aktivován na počátku nájemního vztahu v reálné hodnotě najatého majetku nebo v současné hodnotě minimálních leasingových splátek, podle toho, která z nich je nižší. Každá leasingová splátka je rozdělena na závazek a finanční poplatky tak, aby byly tyto položky vykazovány ve zbývajícím finančním závazku v konstantním poměru. Závazky (bez finančních poplatků) z nájemního vztahu jsou vykázány mezi ostatními závazky (dlouhodobými a krátkodobými). Úrokový prvek finančních nákladů je po celé období leasingového vztahu zachycován jako náklad ve výsledovce, aby bylo pro každé období dosaženo pro zbývající závazek stálé periodické úrokové míry. Majetek držený na základě finančního leasingu se odepisuje po dobu jeho životnosti nebo po dobu trvání leasingového vztahu, podle toho, které z těchto období je kratší.

Nájemní vztahy, v nichž si pronajímatel ponechává značnou část rizik a výhod vyplývajících z vlastnictví, se klasifikují jako operativní leasing. Splátky operativního leasingu jsou zachycovány lineárně jako náklad ve výsledovce po celou dobu leasingu.

1.5.3 Snížení hodnoty nefinančních aktiv

Aktiva, u nichž není určena jejich životnost, nejsou odepisována a každoročně je u nich prováděn test snížení hodnoty. U odpisovaných aktiv je prováděn test snížení hodnoty, kdykoli události nebo změna podmínek signalizují, že účetní hodnotu zřejmě nebude možno realizovat. Ztráta ze snížení hodnoty se účtuje ve výši, o kterou účetní hodnota aktiva převyšuje jeho realizovatelnou hodnotu. Realizovatelná hodnota se rovná reálné hodnotě aktiva snížené o prodejní náklady nebo užitné hodnotě, podle toho, která z částek je vyšší.

Nejméně jednou ročně se posuzuje zůstatková hodnota a životnost nehmotných aktiv a nemovitostí, strojů a zařízení, a případně jsou tvořeny opravné položky. Je-li účetní hodnota majetku vyšší než jeho odhadovaná realizovatelná hodnota, je k účetní hodnotě vytvořena opravná položka ve výši rozdílu mezi účetní a realizovatelnou hodnotou. Pokud přestanou platit důvody pro snížení hodnoty uznané v předchozích letech, ztráty se snížení hodnoty se odpovídajícím způsobem odúčtují (zaúčtují opačně).

1.5.4 Investice

Podíly v přidružených subjektech a společných podnicích

Podíly v přidružených subjektech a ve společných podnicích se účtují ekvivalenční metodou. Náklady vlastního kapitálu se upraví tak, aby odrážely podíl na zvýšení či snížení čistých aktiv přidružených subjektů a společných podniků, který lze připsat Evropské unii po počátečním zaúčtování, a pokud okolnosti takové snížení signalizují, vytvoří se v případě potřeby opravná položka k zachycení nižší realizovatelné hodnoty. Tato realizovatelná hodnota se určí postupem popsaným ve vysvětlivce 1.5.3 . Pokud důvody pro znehodnocení později přestanou platit, ztráta ze znehodnocení se zaúčtuje zpětně na pořizovací hodnotu, která by byla vykazována, kdyby se žádná ztráta ze znehodnocení neúčtovala.

Investice do fondů rizikového kapitálu

Klasifikace a oceňování

Investice do fondů rizikového kapitálu jsou klasifikovány jako realizovatelná aktiva (viz bod 1.5.5 ), a proto jsou vedeny v reálné hodnotě spolu se zisky a ztrátami ze změn reálné hodnoty (včetně rozdílů z přepočtu cizích měn), jež jsou zachyceny ve fondu z přecenění na reálnou hodnotu.

Faktory ovlivňující reálnou hodnotu

Jelikož nemají kótovanou tržní cenu na aktivním trhu, jsou investice do fondů rizikového kapitálu oceňovány jednotlivě cenou nebo odpovídající čistou hodnotou aktiv, kterou vykazuje správce fondu k rozvahovému dni, cokoli z toho je nižší, a tím se vylučuje případný nerealizovaný zisk, který latentně existuje v podkladovém investičním portfoliu. Investice do fondů rizikového kapitálu, které jsou stále ještě v počáteční fázi, jsou oceňovány podle stejných zásad, vyjma nerealizovaných ztrát způsobenými pouze správními výdaji, pokud tyto nerealizované ztráty nejsou zohledněny.

Nerealizované zisky vyplývající z ocenění v reálné hodnotě se účtují do rezervních fondů a nerealizované ztráty se posuzují z hlediska snížení hodnoty aktiv, aby se určilo, zda mají být vykázány ve výsledovce jako ztráty vyplývající ze snížení hodnoty nebo jako změny ve fondu přecenění na reálnou hodnotu. Reálná hodnota odpovídající čisté hodnotě aktiv se určí buď pomocí procentního podílu majetkové účasti Evropské unie ve fondu na čisté hodnotě aktiv vykázané v nejnovější zprávě nebo, je-li to možné, pomocí přesné hodnoty podílu k témuž datu, kterou sdělí příslušný správce fondu.

1.5.5 Finanční aktiva

Klasifikace

Evropská unie dělí svá finanční aktiva na tyto kategorie: finanční aktiva vykazovaná v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty; úvěry a jiné pohledávky; investice držené do splatnosti, a realizovatelná finanční aktiva. Klasifikace finančních nástrojů se určí v okamžiku jejich počátečního zaúčtování a poté se posuzuje ke každému rozvahovému dni.

i) Finanční aktiva vykazovaná v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty

Do této kategorie je finanční aktivum zařazeno, jestliže je nabyto v zásadě za účelem jeho prodeje v krátké době nebo pokud ho takto klasifikuje Evropská unie. Do této kategorie jsou řazeny rovněž deriváty. Aktiva v této kategorii jsou klasifikována jako krátkodobá aktiva, jestliže se jejich realizace předpokládá do 12 měsíců od rozvahového dne.

ii) Úvěry a pohledávky

Úvěry a pohledávky jsou nederivátová finanční aktiva s pevně určenými nebo vyčíslitelnými splátkami, která nejsou kótována na žádném aktivním trhu. Vznikají, jestliže Evropská unie poskytuje peníze, zboží nebo služby přímo dlužníkovi bez úmyslu s touto pohledávkou obchodovat. Jsou součástí dlouhodobých aktiv, s výjimkou úvěrů a pohledávek se splatností do 12 měsíců od rozvahového dne.

iii) Investice držené do splatnosti

Investice držené do splatnosti jsou nederivátová finanční aktiva s pevně určenými nebo vyčíslitelnými splátkami a s pevně určenou splatností, u nichž má Evropská unie pozitivní úmysl a schopnost držet je do splatnosti. V průběhu tohoto rozpočtového roku nedržela Evropská unie v této kategorii žádné investice.

iv) Realizovatelná finanční aktiva

Realizovatelná finanční aktiva jsou nederiváty, které jsou zařazeny do této kategorie nebo nejsou zařazeny do žádné jiné kategorie. Jsou klasifikována jako krátkodobá nebo dlouhodobá aktiva v závislosti na období, v němž je Evropská unie zamýšlí zcizit. Jako realizovatelná finanční aktiva jsou klasifikovány rovněž investice do nekonsolidovaných účetních jednotek a další kapitálové investice (např. operace s rizikovým kapitálem), o nichž se neúčtuje ekvivalenční metodou.

Počáteční vykázání a ocenění

Nákup a prodej finančních aktiv vykazovaných v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty, držených do splatnosti a realizovatelných se vykazuje ke dni obchodu, tj. ke dni, k němuž se Evropská unie zaváže aktivum koupit nebo prodat. Úvěry se vykazují v okamžiku, kdy jsou peníze odeslány dlužníkům. V případě finančních aktiv nevykazovaných v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty jsou finanční nástroje prvotně vykázány v reálné hodnotě zvýšené o transakční náklady. Finanční aktiva vykazovaná v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty jsou prvotně vykázána v reálné hodnotě a transakční náklady jsou vykázány ve výsledovce jako náklad.

Reálná hodnota finančního aktiva v okamžiku prvotního vykázání se obvykle rovná transakční ceně (tj. reálné hodnotě obdrženého protiplnění). Při poskytnutí dlouhodobé bezúročné půjčky nebo úvěru s nižší než tržní úrokovou sazbou lze však reálnou hodnotu odhadnout jako současnou hodnotu všech budoucích peněžních plnění diskontovanou pomocí tržní úrokové sazby platné pro podobné nástroje s podobným úvěrovým ratingem.

V případě úvěrů poskytnutých z půjčených prostředků a vzájemných „back-to-back“ operací nejsou rozdíly mezi podmínkami půjček a výpůjček významné a náklady alternativních příležitostí nelze použít, neboť EU nesmí investovat peníze na kapitálových trzích. Z těchto důvodů jsou úvěry oceňovány v jejich nominální hodnotě. Transakční náklady vzniklé EU a poté přeúčtované příjemcům úvěrů jsou zachycovány přímo ve výsledovce.

Finanční nástroje se odúčtují, když práva na příjem peněžních toků z investice zaniknou nebo jsou převedena, přičemž Evropská unie převedla v podstatě všechna rizika a všechny výhody vyplývající z vlastnictví.

Následné ocenění

Finanční aktiva vykazovaná v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty se následně účtují v reálné hodnotě. Zisky a ztráty, jež plynou ze změny reálné hodnoty finančních aktiv kategorie „finanční nástroje vykazované v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty“, se vykazují ve výsledovce za období, ve kterém vznikly.

Úvěry, pohledávky a investice držené do splatnosti jsou vykazovány v zůstatkové hodnotě určené pomocí metody efektivní úrokové sazby. V případě půjček poskytnutých za vypůjčené prostředky se používá stejná efektivní úroková sazba jak na půjčky, tak na výpůjčky, jelikož tyto půjčky mají charakter vzájemných „back-to-back“ operací a podmínky půjček a výpůjček ani částky se významně neliší. Transakční náklady vzniklé EU a poté přeúčtované příjemcům úvěrů jsou zachycovány přímo ve výsledovce.

Realizovatelná finanční aktiva jsou následně účtována v reálné hodnotě. Zisky a ztráty plynoucí ze změn reálné hodnoty realizovatelných aktiv jsou vykazovány ve fondu z přecenění na reálnou hodnotu. Jsou-li realizovatelná aktiva prodána nebo sníží-li se jejich hodnota, jsou kumulované úpravy reálné hodnoty zaúčtované dříve do fondu z přecenění na reálnou hodnotu vykázány ve výsledovce. Úroky z realizovatelných finančních aktiv vypočítané metodou efektivní úrokové sazby se zaúčtují ve výsledovce. Dividendy z realizovatelných kapitálových nástrojů se zaúčtují v okamžiku, kdy EU vznikne právo na jejich výplatu.

Reálná hodnota investic kótovaných na aktivních trzích vychází z aktuálních nabídkových cen. V případě, že trh finančního aktiva není aktivní, (a v případě nekótovaných cenných papírů) Evropská unie stanoví reálnou hodnotu za pomoci metod ocenění. Mezi tyto metody patří použití transakcí z nedávné doby mezi nespřízněnými osobami, odkaz na další v podstatě stejné nástroje, analýza diskontovaných peněžních toků, modely oceňování opcí a další metody ocenění, které běžně používají účastníci trhu.

V případech, kdy reálnou hodnotu investic do kapitálových nástrojů, které nemají kótovanou tržní cenu na aktivním trhu, nelze spolehlivě určit, ocení se tyto investice v pořizovací ceně snížené o ztráty ze snížení hodnoty.

Snížení hodnoty finančních aktiv

Ke každému rozvahovému dni Evropská unie posuzuje, zda existují objektivní důkazy o snížení hodnoty finančního aktiva. Hodnota finančního aktiva je snížena a ze snížení hodnoty plynou ztráty pouze v případě, že existují objektivní důkazy o snížení hodnoty v důsledku jedné nebo více událostí, jež nastaly po okamžiku prvotního vykázání aktiva, a taková ztrátu generující událost (či události) má dopad na odhadované budoucí peněžní toky z finančního aktiva, jež lze spolehlivě odhadnout.

i) Aktiva vykazovaná v zůstatkové hodnotě

Existují-li objektivní důkazy, že vznikla ztráta v důsledku snížení hodnoty úvěrů či pohledávek nebo investic držených do splatnosti a vedených v zůstatkové hodnotě, rovná se výše ztráty rozdílu mezi účetní hodnotou aktiva a současnou hodnotou odhadovaných budoucích peněžních toků (s vyloučením budoucích úvěrových ztrát, které nevznikly) diskontovaných původní efektivní úrokovou sazbou finančního aktiva. Účetní hodnota aktiva se sníží a výše ztráty se zaúčtuje ve výsledovce. Mají-li úvěr nebo investice držená do splatnosti proměnlivou úrokovou sazbu, použije se k ocenění ztráty ze snížení hodnoty diskontní sazba ve výši aktuální efektivní úrokové sazby stanovené ve smlouvě. Ve výpočtu současné hodnoty odhadovaných budoucích peněžních toků zajištěného finančního aktiva se odráží peněžní toky, které mohou plynout ze zabavení kolaterálu, snížené o náklady vynaložené na získání a prodej kolaterálu, ať již je zabavení pravděpodobné či nikoli. Pokud se v následujícím období ztráta ze snížení hodnoty sníží a tento pokles lze dát objektivně do souvislosti s událostí, k níž došlo po zaúčtování snížení hodnoty, předchozí zaúčtovaná ztráta ze snížení hodnoty se prostřednictvím zápisu ve výsledovce zruší.

ii) Aktiva vykazovaná v reálné hodnotě

V případě realizovatelných kapitálových investic se při určování toho, zda došlo ke snížení hodnoty cenných papírů, bere ohled na významný nebo trvalý (dlouhotrvající) pokles reálné hodnoty cenného papíru pod jeho pořizovací cenu. Pokud takové důkazy existují v případě realizovatelných finančních aktiv, kumulovaná ztráta (rovnající se rozdílu mezi pořizovací cenou a současnou reálnou hodnotou sníženou o ztráty ze snížení hodnoty daného finančního aktiva, která již byla v minulosti vykázána ve výsledovce) se odúčtuje z rezervního fondu a vykáže ve výsledovce. Ztráty plynoucí ze snížení hodnoty kapitálových nástrojů zaúčtované ve výsledovce se na tomto účtu neruší. Pokud v následujícím období vzroste reálná hodnota realizovatelného dluhového nástroje a tento nárůst lze objektivně dát do souvislosti s událostí, k níž došlo po vykázání ztráty ze snížení hodnoty, zruší se tato ztráta ze snížení hodnoty prostřednictvím výsledovky.

1.5.6 Zásoby

Zásoby se vykazují v pořizovací ceně nebo v čisté realizovatelné hodnotě, podle toho, která z nich je nižší. Pořizovací cena se určuje metodou first-in, first-out (FIFO). Pořizovací cena výrobků a nedokončené výroby zahrnuje suroviny, přímé mzdové náklady, ostatní přímo přiřaditelné náklady a související výrobní režii (na základě běžné provozní kapacity). Čistá realizovatelná hodnota se rovná odhadované prodejní ceně v rámci běžného podnikání snížené o náklady na dokončení a prodej. Pokud jsou zásoby určeny k rozdělení bez poplatku nebo jen za nominální poplatek, ocení se ve výši pořizovací ceny nebo reprodukční pořizovací ceny, podle toho, která z částek je nižší. Reprodukční pořizovací cena se rovná nákladům, které by Evropská unie vynaložila na pořízení aktiva k datu vykázání.

1.5.7 Částky předběžného financování

Předběžné financování je platba, jejímž účelem je poskytnout příjemci peněžní zálohu, tedy počáteční hotovost. Může být rozdělena na řadu plateb během období vymezeného v konkrétní dohodě o předběžném financování. Zálohu nebo počáteční hotovost je nutno v období stanoveném v dohodě využít na účel, pro který byla poskytnuta, nebo ji vrátit. Příjemce, jemuž nevzniknou způsobilé výdaje, je povinen zálohu předběžného financování vrátit Evropské unii. Částka předběžného financování se sníží (úplně nebo částečně) po vyjádření souhlasu s výší způsobilých nákladů a vrácených částek, a tato částka se zaúčtuje jako výdaj.

Nevypořádané částky předběžného financování se na konci roku ocení ve výši původně vyplacených částek snížených o: vrácené částky, vyplacené způsobilé částky, odhadované způsobilé částky, které na konci roku ještě nebyly zúčtovány, a opravné položky.

Úroky z předběžného financování se zaúčtovávají tak, jak nabíhají v souladu s ustanoveními příslušné dohody. Na konci roku se na základě nejspolehlivějších informací odhadnou příjmy z naběhlých úroků a tento odhad se zahrne do rozvahy.

1.5.8 Pohledávky

Pohledávky jsou vykazovány v původní výši snížené o opravné položky. Opravná položka k pohledávce se vytvoří v případě, existují-li objektivní důkazy, že Evropská unie nebude schopna vybrat všechny dlužné částky podle původních podmínek pohledávky. Výše této opravné položky se rovná rozdílu mezi účetní a realizovatelnou hodnotou aktiva, která odpovídá současné hodnotě očekávaných budoucích peněžních toků diskontovaných tržní úrokovou sazbou pro podobné dlužníky. Opravná položka se vykazuje ve výsledovce. Zúčtovává se také obecná opravná položka za nevypořádané příkazy k úhradě, na které se zatím nevztahuje zvláštní opravná položka. K vykazování příjmů příštích období ke konci roku viz vysvětlivka 1.5.14 níže.

1.5.9 Peníze a peněžní ekvivalenty

Peníze a peněžní ekvivalenty jsou finanční nástroje a jsou definovány jako krátkodobá aktiva. Zahrnují pokladní hotovost, netermínované vklady u bank, ostatní krátkodobé vysoce likvidní investice s původní splatností do tří měsíců a bankovní kontokorent.

1.5.10 Zaměstnanecké požitky

Penzijní závazky

Evropská unie má dávkově definované penzijní plány. Jelikož zaměstnanci odvádějí ze svých platů třetinu očekávaných nákladů na tyto požitky, není tento závazek financován. Závazek z dávkově definovaných penzijních plánů vykazovaný v rozvaze se rovná současné hodnotě vymezené dávkové povinnosti k rozvahovému dni. Vymezenou dávkovou povinnost vypočítávají pojistní matematici přírůstkovou metodou (projected unit credit method). Současná hodnota vymezené dávkové povinnosti se určí diskontováním odhadovaných odlivů peněžních prostředků s použitím úrokové míry vládních obligací vydaných v té měně, v níž budou vypláceny dávky, a jejichž splatnost se blíží splatnosti příslušných penzijních závazků.

Pojistněmatematické zisky a ztráty vyplývající z empirických korekcí a změn pojistněmatematických předpokladů se okamžitě vykazují ve výsledovce. Náklady týkající se odpracované doby v minulosti se okamžitě vykazují ve výsledovce, pokud změny penzijního plánu nejsou podmíněny tím, že zaměstnanci setrvají ve služebním poměru po určenou dobu (rozhodné období). V tom případě se náklady týkající se odpracované doby v minulosti odepisují lineárně po celé rozhodné období.

Zdravotní dávky po odchodu do důchodu

Evropská unie poskytuje nemocenské dávky svým zaměstnancům formou úhrady nákladů za zdravotní péči. Byl vytvořen zvláštní fond (RCAM) pro běžnou správu těchto dávek. Tohoto systému využívají aktuální zaměstnanci i důchodci, vdovy a vdovci a osoby na nich závislé. Dávky poskytované osobám, které nejsou v pracovním poměru (důchodci, sirotci atd.), jsou klasifikovány jako „zaměstnanecké požitky po skončení pracovního poměru“. Vzhledem k povaze těchto dávek je nutné provést pojistněmatematický výpočet. Závazek v rozvaze se stanoví na obdobném základě jako penzijní závazky (viz výše).

1.5.11 Rezervy

Rezervy jsou tvořeny v okamžiku, kdy má Evropská unie aktuální právní nebo implicitní závazek vůči třetím stranám v důsledku minulých událostí, kdy je spíše pravděpodobné než nepravděpodobné, že si splnění tohoto závazku vyžádá odliv zdrojů, a lze-li částku spolehlivě odhadnout. Rezervy ke krytí budoucích provozních ztrát tvořeny nejsou. Výše rezerv se rovná nejlepšímu odhadu předpokládaných výdajů nutných ke splnění aktuálního závazku k datu vykázání. Pokud se rezerva týká velkého počtu položek, závazek se odhadne vážením všech možných výsledků jejich pravděpodobnosti (tzv. „metoda očekávané hodnoty“).

1.5.12 Finanční závazky

Finanční závazky jsou klasifikovány jako finanční závazky vykazované v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty nebo jako finanční závazky vykazované v zůstatkové hodnotě (výpůjčky). Výpůjčky sestávají z výpůjček od úvěrových institucí a závazků z dluhových cenných papírů. Jsou prvotně vykazovány v reálné hodnotě, což jsou výnosy z jejich poskytnutí (reálná hodnota obdrženého protiplnění) po odečtení vzniklých transakčních nákladů, a poté se vedou v zůstatkové hodnotě za pomoci metody efektivní úrokové sazby; případný rozdíl mezi výnosy sníženými o transakční náklady a odkupní hodnotou se zachycuje ve výsledovce po celou dobu trvání výpůjčky za pomoci metody efektivní úrokové míry.

Jsou klasifikovány jako dlouhodobé závazky, kromě finančních závazků se splatností do 12 měsíců od rozvahového dne. V případě úvěrů poskytnutých z vypůjčených prostředků nelze na základě zohlednění významnosti použít metodu efektivní úrokové sazby na úvěry a výpůjčky. Transakční náklady vzniklé Evropské unii a poté přeúčtované příjemcům úvěrů se zaúčtují přímo na účet hospodářského výsledku.

Finanční závazky, jež jsou vykazovány v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty, zahrnují deriváty, je-li jejich reálná hodnota záporná. Účetně se s nimi nakládá stejně jako s finančními aktivy vykazovanými v reálné hodnotě do zisku nebo ztráty, viz vysvětlivka 1.5.5 .

1.5.13 Splatné závazky

Významná část splatných závazků EU nesouvisí s nákupem zboží či služeb, ale s neuhrazenými žádostmi o proplacení nákladů příjemců grantů a jiné finanční podpory EU. Jako splatné závazky jsou zachyceny po obdržení žádosti o proplacení nákladů a poté, co je příslušní účastníci finanční operace ověří a schválí jako způsobilé. V této fázi se oceňují v jejich schválené a způsobilé výši.

Závazky z pořízení zboží a služeb se zaúčtovávají po obdržení faktury v původní výši; odpovídající výdaje se zaúčtují po dodání zboží či služeb a jejich schválení Evropskou unií.

1.5.14 Náklady, výnosy, příjmy a výdaje příštích období

Podle účetních pravidel Evropské unie se transakce a účetní případy zachycují ve finančních výkazech za období, s nímž souvisí. Na konci účetního období se výdaje příštích období účtují na základě odhadované výše převáděného závazku za dané období. Výdaje příštích období jsou počítány v souladu s podrobnými provozními a praktickými zásadami Komise, jejichž cílem je zajistit, aby finanční výkazy přinášely věrný a poctivý obraz skutečnosti.

Výnosy se rovněž účetně zachycují v období, s nímž souvisí. Není-li ke konci roku vystavena faktura, ale EU poskytla službu nebo dodala zboží nebo existuje smluvní dohoda (např. smlouva), je ve finančních výkazech zachycen příjem příštích období.

Pokud byla před koncem roku vystavena faktura, avšak služby ještě nebyly poskytnuty nebo zboží zatím nebylo dodáno, bude výnos odložen a zaúčtuje se v následujícím účetním období.

1.6 VÝSLEDOVKA

1.6.1 Příjmy

Výnosy neplynoucí ze směny

Tyto výnosy tvoří převážnou většinu příjmů EU a patří sem hlavně přímé a nepřímé daně a příjmy z vlastních zdrojů. Kromě daní může Evropská unie dostávat platby od dalších stran, například cla, pokuty a dary.

Zdroj z HND a zdroj z DPH

Pohledávky a s nimi spojené výnosy se zaúčtují do období, v němž Evropská unie odešle členským státům výzvu s žádostí o jejich příspěvky. Jsou oceňovány v „požadované výši“. Jelikož zdroje plynoucí z DPH a HND vycházejí z odhadů údajů pro daný rozpočtový rok, je možné je měnit až do okamžiku, kdy členské státy zveřejní konečné údaje. Vliv změny odhadu se zohlední při určování čistého přebytku či schodku za období, v němž ke změně došlo.

Tradiční vlastní zdroje

Pohledávky a související výnosy se zaúčtovávají v okamžiku doručení příslušných měsíčních výkazů A (včetně vybraných cel a dlužných částek, na něž byla poskytnuta jistota a jež nebyly zpochybněny) od členských států. K datu vykázání se provádí odhad příjmů, které členské státy za dané období vybraly, avšak dosud Evropské unii neuhradily; tyto příjmy jsou zaúčtovány jako příjmy příštích období. Doručené čtvrtletní výkazy B (včetně odvodů, jež nebyly vybrány ani na ně nebyla poskytnuta jistota, a včetně částek, na něž byla poskytnuta jistota, ale které dlužníci zpochybnili) členských států se zaúčtují jako výnosy snížené o náklady na výběr (25%). Dále se ve výsledovce zaúčtuje snížení hodnoty ve výši odhadované neuhrazené částky.

Pokuty

Příjmy plynoucí z pokut se zaúčtovávají v okamžiku, kdy EU přijme rozhodnutí o uložení pokuty, a poté co bylo toto rozhodnutí úředně oznámeno pokutovanému subjektu. Pokud existují pochybnosti ohledně platební schopnosti podniku, je k nároku vytvořena opravná položka. Po rozhodnutí o uložení pokuty mají dlužníci ode dne oznámení dva měsíce na to, aby:

– buď rozhodnutí přijali, a v takovém případě musejí zaplatit pokutu ve stanovené lhůtě, takže ji EU inkasuje s konečnou platností;

– nebo rozhodnutí odmítli a odvolali se podle práva EU.

Avšak i když se odvolají, musí být jistina pokuty zaplacena ve lhůtě tří měsíců, neboť odvolání nemá odkladný účinek (článek 242 Smlouvy o ES), anebo, za jistých okolností a s výhradou souhlasu hlavního účetního Komise, pokutovaný subjekt může místo toho předložit bankovní záruku na dlužnou částku.

Jestliže se podnik proti rozhodnutí odvolá a pokutu prozatímně uhradí, je tato částka vykázána jako podmíněný závazek. Jelikož však odvolání pokutovaného subjektu proti rozhodnutí EU nemá odkladný účinek, použijí se došlé peníze k vyrovnání pohledávky. Je-li namísto úhrady pokuty poskytnuta záruka, je pokuta nadále vykazována jako pohledávka. Pokud se zdá pravděpodobné, že by Tribunál nemusel vydat rozhodnutí ve prospěch EU, zaúčtuje se ke krytí tohoto rizika rezerva. Jestliže byla místo úhrady pokuty poskytnuta záruka, je k neuhrazené pohledávce vytvořena opravná položka v potřebné výši. Kumulované úroky, které Evropské unii plynou z bankovních účtů, na které byly uloženy došlé platby, se účtují jako výnosy a o stejnou částku se zvýší podmíněné závazky.

Výnosy ze směny

Výnosy z prodeje zboží a služeb se zaúčtovávají v okamžiku, kdy podstatná rizika a výhody plynoucí z vlastnictví zboží přejdou na kupujícího. Výnosy spojené s transakcí, jejíž součástí je poskytnutí služeb, se zaúčtují s ohledem na stupeň dokončení transakce k datu vykázání.

Výnosový a nákladový úrok

Výnosový a nákladový úrok se vykazuje ve výsledovce pomocí metody efektivní úrokové sazby. Jde o způsob výpočtu zůstatkové hodnoty finančních aktiv nebo finančních závazků a rozložení výnosového a nákladového úroku do příslušného období. Při výpočtu efektivní úrokové sazby Evropská unie odhadne peněžní toky s ohledem na všechny smluvní podmínky finančního nástroje (například možnosti předčasného splacení), ale bez ohledu na budoucí úvěrové ztráty. Do výpočtu jsou zahrnuty veškeré poplatky a body, které si zaplatí smluvní strany a které jsou nedílnou součástí efektivní úrokové sazby, transakčních nákladů a všech ostatních prémií nebo slev.

Po vytvoření opravné položky k finančnímu aktivu nebo skupině podobných finančních aktiv v důsledku ztráty ze snížení hodnoty se zaúčtuje výnosový úrok pomocí úrokové sazby používané k diskontování budoucích peněžních toků za účelem ocenění ztráty ze snížení hodnoty.

Výnosy z dividend

Výnosy z dividend se vykazují v okamžiku, kdy vzniká právo přijmout jejich úhradu.

1.6.2 Náklady

Náklady plynoucí z nákupu zboží a služeb se zachycují po dodání a jejich akceptaci Evropskou unií. Oceňují se v původní fakturované ceně. Náklady neplynoucí ze směny jsou zvláštností Evropské unie a připadá na ně většina jejích celkových výdajů. Souvisejí s převody na příjemce a tvoří je tři typy: nárokové částky, převody podle dohod a granty, příspěvky a dary závislé na volném uvážení.

Převody se zaúčtovávají jako náklady vynaložené v tom období, během něhož došlo k událostem zakládajícím převod, pokud je charakter převodu povolen předpisem (finančním nařízením, služebním řádem či jiným právním předpisem) nebo kdy byla podepsána smlouva, která převod povoluje; pokud příjemce splnil případná kritéria způsobilosti; a pokud lze přiměřeným způsobem odhadnout danou částku.

Došlá žádost o platbu nebo proplacení nákladů, která splňuje kritéria pro vykázání, se zaúčtuje jako náklad ve způsobilé výši. Vzniklé způsobilé náklady, které jsou ke konci účetního období již závazkem vůči příjemcům, avšak dosud nebyly nahlášeny, se odhadnou a zaúčtují jako výdaje příštích období.

1.7 PODMÍNĚNÁ AKTIVA A PODMÍNĚNÉ ZÁVAZKY

1.7.1 Podmíněná aktiva

Podmíněné aktivum je možné aktivum, které vyplývá z minulých událostí a jehož existence se potvrdí pouze tak, že se v budoucnosti vyskytne nebo nevyskytne jedna či více nejistých událostí, které nejsou plně pod kontrolou Evropské unie. Podmíněné aktivum je vykázáno, je-li pravděpodobný příliv ekonomických užitků nebo výkonnostního potenciálu.

1.7.2 Podmíněné závazky

Podmíněný závazek je možný závazek, který vyplývá z minulých událostí a jehož existence se potvrdí pouze tak, že se v budoucnosti vyskytne nebo nevyskytne jedna či více nejistých událostí, které nejsou plně pod kontrolou Evropské unie; anebo jde o současný závazek, který vyplývá z minulých událostí, ale který nebyl zaúčtován, protože: není pravděpodobné, že ke splnění závazku bude nutný odliv zdrojů představujících ekonomický prospěch nebo možný užitek, anebo za málo pravděpodobných okolností, pokud výši závazku není možné dostatečně spolehlivě stanovit.

2. VYSVĚTLIVKY K ROZVAZE

DLOUHODOBÁ AKTIVA

2.1 NEHMOTNÝ MAJETEK

|(v milionech EUR) |

|Částka|

Účetní hodnota brutto k 31. prosinci 2008|134|

Přírůstky|39|

Úbytky|(3)|

Přeúčtování mezi kategoriemi aktiv|0|

Ostatní změny|1|

Hrubá účetní hodnota k 31. prosinci 2009|171|

Oprávky k 31. prosinci 2008|78|

Odpisy za rok|22|

Úbytky|(1)|

Přeúčtování mezi kategoriemi aktiv|0|

Ostatní změny|0|

Oprávky k 31. prosinci 2009|99|

Účetní hodnota netto k 31. prosinci 2009|72|

Účetní hodnota netto k 31. prosinci 2008|56|

Tyto částky představují především programové vybavení počítačů.

2.2 NEMOVITOSTI, STROJE A ZAŘÍZENÍ

V některých zemích nelze hodnotu pozemku odlišit od hodnoty budovy, neboť oba druhy majetku byly pořízeny jako jeden celek. U neodepisovaného pozemku se neprovádí zvláštní ocenění, není-li toto ocenění nutné například pro následné výdaje, např. v případě nové výstavby nebo částečného prodeje.

Poté, co byl v roce 2009 převeden na Komisi, je majetek vztahující se k Evropské službě pro pokrytí geostacionární navigací (EGNOS) veden pod nemovitostmi, stroji a zařízeními k 31. prosinci 2009. Tento majetek má v k tomuto datu čistou účetní hodnotu 11 milionů EUR (hrubá hodnota činí 40 milionů EUR mínus oprávky ve výši 29 milionů EUR).

NEMOVITOSTI, STROJE A ZAŘÍZENÍ|

||||||||(v milionech EUR)|

|budovy|zařízení|vozový park|počítačů|aktiva||aktiva ||

|||||||||

Účetní hodnota brutto k 31. prosinci 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Přírůstky|39|89|20|57|17|29|141|392|

Úbytky|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Přeúčtování mezi kategoriemi aktiv|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Ostatní změny|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Hrubá účetní hodnota k 31. prosinci 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Oprávky k 31. prosinci 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Tvorba odpisů za rok|127|66|16|60|17|163||449|

Zrušení odpisů|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Úbytky|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Přeúčtování mezi kategoriemi aktiv|0|(1)|0|0|1|0||0|

Ostatní změny|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Oprávky k 31. prosinci 2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

ÚČETNÍ HODNOTA NETTO K 31. prosinci 2009|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

ÚČETNÍ HODNOTA NETTO K 31. PROSINCI 2008|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

Budoucí splátky finančních leasingů a obdobných nároků jsou v rozvaze vykázány jako dlouhodobé a krátkodobé závazky (viz také vysvětlivky 2.15 a 2.18.1 ). Dělí se takto:

Finanční leasing|(v milionech EUR)|

||do 1 roku|> 1 rok|> 5 let|Závazky celkem (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)||

Pozemky a stavby|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Jiná hmotná aktiva|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Celkem k 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Celkem k 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 DLOUHODOBÉ INVESTICE

|||(v milionech EUR)|

|Vysvětlivka|31.12.2009|31.12.2008|

Podíly v přidružených subjektech|2.3.1|382|278|

Majetkové podíly ve společných podnicích|2.3.2|196|145|

Záruční fond|2.3.3|1 240|1 091|

Realizovatelná aktiva|2.3.4|561|564|

Investice celkem||2 379|2 078|

Pod touto položkou se vedou investice uskutečněné za účelem podpory činností EU. Patří sem i čistá aktiva Záručního fondu.

2.3.1 Podíly v přidružených subjektech

||||(v milionech EUR)|

Částka k 31. prosinci 2008|278|0|0|278|

Akvizice|26|10|75|111|

Podíl na čistém přebytku/(schodku)|(2)|(3)|(1)|(6)|

Jiné pohyby ve vlastním kapitálu|(1)|0|0|(1)|

Částka k 31. prosinci 2009|301|7|74|382|

Podíly v přidružených subjektech se účtují ekvivalenční metodou – další podrobnosti ve vysvětlivce 1.3 . Na základě jejích procentuálních podílů v přidružených subjektech lze EU přiřadit tyto účetní hodnoty:

|||(v milionech EUR)|

||31.12.2009|31.12.2008|

Aktiva||420|295|

Pasiva||(38)|(17)|

Příjmy||17|23|

Přebytek/(schodek)||(6)|10|

Evropský investiční fond (EIF)

Evropský investiční fond (EIF) je finanční institucí Evropské unie, která se specializuje na poskytování rizikového kapitálu a záruk malým a středním podnikům. Ke 31. prosinci 2009 Komise upsala ze základního kapitálu EIF 861 milionů EUR (z celkové výše 2 940 milionů EUR). Tato částka představuje 29,29 % základního kapitálu EIF. Komise splatila 20 %, zbývající, zatím nevyžádaná částka představuje celkem 689 milionů EUR – viz také vysvětlivka 5.13.2 . Podle dohody mezi Komisí a Evropskou investiční bankou (EIB) podepsanou v roce 2005 má Komise právo kdykoli prodat své akcie Evropské investiční bance za cenu odpovídající ocenění EIF děleno celkovým počtem emitovaných akcií. Hodnota prodejní opce se blíží nule, jelikož vzorec použitý k určení prodejní ceny akcií se podobá vzorci použitému při určování čistého jmění EIF. Podíl EU je oceněn na 29,29 % čistých aktiv EIF, která k 31. prosinci 2009 dosahovala výše 301 milionů EUR (2008: 278 milionů EUR), z toho 2 miliony EUR se vztahují k výsledku za rok 2009 (ztráta). V roce 2009 EU obdržela dividendu za rozpočtový rok 2008 ve výši 4 miliony EUR.

Společné technologické iniciativy

S cílem uvést do života cíle lisabonské agendy pro růst a zaměstnanost byla vytvořena partnerství mezi veřejným a soukromým sektorem ve formě společných technologických iniciativ, které byly realizovány prostřednictvím společných podniků ve smyslu článku 171 Smlouvy. Společné technologické iniciativy jsou partnerství mezi veřejným a soukromým sektorem zřízená na evropské úrovni za účelem řešení těch strategických oblastí, kde výzkum a inovace mají zásadní význam pro konkurenceschopnost Evropy. Společné technologické iniciativy jako nový prvek 7. rámcového programu pro výzkum, technologický rozvoj a demonstrace podporují rozsáhlé nadnárodní výzkumné činnosti. Partneři ze soukromého a veřejného sektoru v jejich rámci definují společné cíle širšího společenského významu a za účelem plnění těchto cílů spojují finance a znalosti. Společné technologické iniciativy představují nový způsob spolupráce zaměřené na dosahování cílů, které stanovili vedoucí činitelé EU v lisabonské strategii pro růst a zaměstnanost. V roce 2009 začaly pracovat první tři společné technologické iniciativy, a to společný podnik ARTEMIS, společný podnik Clean Sky (oba popsané níže) a společný podnik IMI, který je popsán ve vysvětlivce 2.3.2 . I když jsou ARTEMIS a Clean Sky z právního hlediska považovány za společné podniky, z účetního hlediska je nutno na ně pohlížet jako na přidružené subjekty, protože Komise má v těchto subjektech významný vliv.

Společný podnik ARTEMIS

Tento subjekt byl zřízen za účelem realizace společné technologické iniciativy se soukromým sektorem v problematice vestavěných počítačových systémů. K 31. prosinci 2009 činí 100% vlastnický podíl Evropské unie (zastoupené Komisí) 7 milionů EUR. Maximální orientační příspěvek EU dosáhne 420 milionů EUR.

Společný podnik Clean Sky

Cílem tohoto subjektu je urychlit vývoj, validaci a demonstraci čistých technologií letecké dopravy v EU a zvláště vytvořit radikálně novátorský systém za účelem snížení dopadu letecké dopravy na životní prostředí. 99,41% vlastnický podíl Evropské unie (zastoupené Komisí) činí 74 milionů EUR k 31. prosinci 2009. Maximální orientační příspěvek EU do tohoto podniku dosáhne 800 milionů EUR.

2.3.2. Majetkové podíly ve společných podnicích

|(v milionech EUR)|

Částka k 31. prosinci 2008|0|103|42|0|145|

Akvizice|0|28|39|81|148|

Podíl na čistém výsledku |0|(51)|(46)|0|(97)|

Částka k 31. prosinci 2009|0|80|35|81|196|

Podíly v přidružených subjektech se účtují ekvivalenční metodou – další podrobnosti ve vysvětlivce 1.3. Na základě jejích procentuálních podílů v přidružených subjektech lze EU přiřadit tyto účetní hodnoty:

|||(v milionech EUR)|

||31.12.2009|31.12.2008|

Dlouhodobá aktiva||48|0|

Krátkodobá aktiva||192|154|

Dlouhodobé závazky||0|0|

Krátkodobé závazky||(44)|(9)|

Příjmy||72|37|

Výdaje||(169)|(93)|

Společný podnik Galileo (GJU) v likvidaci

Společný podnik Galileo vstoupil koncem roku 2006 do likvidace, jež nadále pokračuje. Čisté obchodní jmění společného podniku Galileo v likvidaci činilo koncem roku 0 EUR. Jelikož tato účetní jednotka nevyvíjela v roce 2009 žádnou činnost a nadále se nachází v likvidaci, nevznikly jí žádné příjmy ani výdaje. K 31. prosinci 2009 (a k 31. prosinci 2008) činila hodnota této investice 0 EUR. Tato částka odpovídá investici ve výši 585 milionů EUR snížené o kumulovaný podíl na ztrátě ve výši 585 milionů EUR.

Evropský úřad pro dohled nad GNSS (GSA), který je agenturou EU vytvořenou v roce 2004 a zahrnovanou do konsolidované závěrky EU, převzal původně odpovědnost od společného podniku Galileo dne 1. ledna 2007. Poté, co vstoupilo v platnost nařízení (ES) č. 683/2008, převzala Komise od GSA úlohu manažera evropských programů GNSS. Tyto činnosti a úkoly přešly z GSA na Komisi s účinností od 1. ledna 2009.

Společný podnik SESAR

Cílem tohoto společného podniku je zajistit modernizaci systému uspořádání letového provozu v Evropě a rychlé provedení evropského hlavního plánu uspořádání letového provozu cestou koordinace a soustředění veškerého příslušného výzkumu a vývoje v EU. K 31. prosinci 2009 má Komise v podniku SESAR 87,4% majetkový podíl v hodnotě 80 milionů EUR (2008: 103 milionů EUR). Celkový (orientační) příspěvek EU, s nímž se pro SESAR (v období 2007 až 2013) počítá, činí 700 milionů EUR.

Mezinárodní organizace energie z jaderné syntézy (ITER International)

Členy ITER International jsou EU, Čína, Indie, Rusko, Korea, Japonsko a USA. ITER byla zřízena k tomu účelu, aby spravovala zařízení ITER, podporovala laboratoře, další instituce a zaměstnance, kteří se účastní výzkumu energie z jaderné syntézy a vývojových programů členů, ve využívání zařízení ITER, aby šířila povědomí o energii z jaderné syntézy a působila k tomu, aby k tomuto druhu energie měla veřejnost příznivý postoj, a vyvíjela další činnosti nezbytné k dosažení tohoto účelu.

EU (Euratom) poskytuje svůj příspěvek do ITER International prostřednictvím agentury „Fusion for Energy“, včetně příspěvků od členských států a od Švýcarska. Z právního hlediska se na celkový příspěvek pohlíží jako na příspěvek Euratomu do ITER, přičemž ani členské státy ani Švýcarsko nemají v ITER žádný vlastnický podíl. Jelikož EU právně vlastní podíl ve společném podniku ITER International, musí EU vykazovat tento podíl ve své konsolidované účetní závěrce.

K 31. prosinci 2009 má Euratom v podniku ITER 47% majetkový podíl v hodnotě 35 milionů EUR (2008: 42 milionů EUR). Celkový (orientační) příspěvek Euratomu, s nímž se počítá pro ITER (v období 2007 až 2041), činí 7 649 milionů EUR.

Společná technologická iniciativa pro inovativní léčiva (ILL)

Společný podnik ILL, třetí společná technologická iniciativa zahájená v roce 2009, podporuje předkonkurenční farmaceutický výzkum a vývoj v členských státech a přidružených zemích a jejím cílem je posílit investice do výzkumu v biofarmaceutickém odvětví a podpořit zapojení malých a středních podniků do jeho činnosti. K 31. prosinci 2009 činí 99,1% vlastnický podíl Evropské unie (zastoupené Komisí) 81 milionů EUR . Maximální orientační příspěvek EU dosáhne 1 miliardu EUR do 31. 12. 2017.

2.3.3 Záruční fond

Čistá aktiva Záručního fondu|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Realizovatelná aktiva|1 050|887|

Peníze a peněžní ekvivalenty|191|205|

Aktiva celkem|1 241|1 092|

Pasiva celkem|(1)|(1)|

Čistá aktiva|1 240|1 091|

Ze Záručního fondu pro vnější vztahy jsou kryty úvěry, za něž EU poskytla záruku na základě rozhodnutí Rady. Předmětem krytí jsou zejména úvěrové operace Evropské investiční banky (EIB) mimo území Evropské unie, úvěry poskytnuté v rámci makrofinanční pomoci a úvěry poskytnuté Euratomem mimo území Evropské unie. Jedná se o dlouhodobý nástroj ke krytí nesplácených úvěrů, na něž poskytla záruku EU, a lze jej tedy pokládat za dlouhodobou investici. Dokladem toho je skutečnost, že téměř 76 % všech realizovatelných aktiv má splatnost v rozmezí 1 až 10 let. Fond je financován platbami ze souhrnného rozpočtu EU, které odpovídají 9 % kapitálové hodnoty operací, dále výnosy z úroků, který plynou z investic realizovaných z aktiv fondu, a částkami, jež byly získány od nesplácejících dlužníků, kvůli nimž musel fond aktivovat své záruky. Případný roční přebytek je převáděn zpět do zvláštní položky ve výkazu příjmů v souhrnném rozpočtu EU.

EU má za povinnost vytvořit rezervní fond na záruky za úvěry třetím zemím. Rezervní fond je určen na krytí požadavků Záručního fondu a, v nutných případech, aktivovaných záruk, které převyšují disponibilní prostředky fondu, aby bylo možné tyto částky uhradit z rozpočtu. Rezervní fond ve výši 1 472 milionů EUR odpovídá cílové částce představující 9 % úvěrů neuhrazených k 31. prosinci 2009. Čistá aktiva fondu činí 1 240 milionů EUR k 31. prosinci 2009. Rozdíl mezi čistými aktivy a výší rezervního fondu odpovídá částce, jež má být uhrazena do fondu z rozpočtu EU, tj. 232 milionů EUR. Změny v reálné hodnotě portfolia realizovatelných dluhových cenných papírů byly zaúčtovány v roce 2009 do vlastního kapitálu v celkové výši 16 milionů EUR (2008: 15 milionů EUR).

2.3.4 Realizovatelná aktiva

Tato položka zahrnuje investice a podíly pořízené s cílem pomoci příjemcům rozvíjet jejich podnikatelskou činnost.

Dlouhodobá realizovatelná aktiva |(v milionech EUR)|

Částky k 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Akvizice|0|11|52|26|19|108|

Zcizení / vyřazení|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Přenos přebytku/(schodku) z přecenění do vlastního kapitálu|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Kurzová ztráta|0|(42)|0|0|0|(42)|

Ztráta ze snížení hodnoty|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Částky k 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Evropská banka pro obnovu a rozvoj (EBRD)

Komise upsala 3 % základního kapitálu EBRD, který činí 20 mld. EUR. K rozvahovému dni dosahovala vyžádaná částka výše 157 milionů EUR, která byla plně uhrazena. Nevypořádané platby nevyžádaného kapitálu činí 443 milionů EUR (viz též vysvětlivka 5.13.1 .). Vzhledem k tomu, že EBRD není kótována na burze, a vzhledem k omezením v její společenské smlouvě, jež se týkají mimo jiné prodeje majetkových podílů maximálně do výše pořizovacích nákladů a pouze stávajícím akcionářům, je akciový podíl Komise v EBRD oceněn v pořizovací ceně snížené o případné opravné položky.

Operace rizikového kapitálu (RCO)

V rámci operací rizikového kapitálu jsou finančním zprostředkovatelům poskytovány prostředky k financování kapitálových investic. Spravuje je Evropská investiční banka a jsou financovány z prostředků na evropskou politiku sousedství.

Další investice

Nejvýznamnější částky se týkají programu Růst a zaměstnanost, víceletého programu a programu pro konkurenceschopnost a inovace, které spravuje EIF a které podporují zakládání a financování rozběhu malých a středních podniků prostřednictvím investic do vhodných specializovaných fondů rizikového kapitálu (154 milionů EUR). Rovněž sem spadá 96 milionů EUR určených na Evropský fond pro jihovýchodní Evropu (EFSE), který je investiční společností s proměnlivou výší akciového kapitálu (SICAV). Obecným cílem EFSE je podporovat hospodářský rozvoj a prosperitu v jihovýchodní Evropě cestou udržitelného zajišťování dodatečného rozvojového financování prostřednictvím místních finančních zprostředkovatelů. V roce 2009 byla zaznamenána nová investice do Fondu energetické účinnosti v Jihovýchodní Evropě (SE4F) ve výši 19 milionů EUR.

2.4 ÚVĚRY

V této položce jsou vedeny úvěrové závazky vůči Evropské unii se splatností nad jeden rok:

|(v milionech EUR)|

|Vysvětlivka|31.12.2009|31.12.2008|

Úvěry poskytnuté z rozpočtu EU a ESUO|2.4.1|169|179|

Úvěry poskytnuté z vypůjčených prostředků|2.4.2|10 595|3 386|

Úvěry celkem ||10 764|3 565|

2.4.1 Úvěry poskytnuté z rozpočtu Evropské unie a ESUO v likvidaci

|(v milionech EUR)|

|Úvěry se zvláštními podmínkami|ESUO v likvidaci|Celkem|

Celkem k 31.12.2008|150|29|179|

Splátky|(19)|(5)|(24)|

Změny účetní hodnoty |12|2|14|

Celkem k 31.12.2009|143|26|169|

Úvěry se zvláštními podmínkami

V této položce je účtováno o úvěrech s preferenčními sazbami, jež jsou poskytovány v rámci spolupráce s nečlenskými státy. Všechny částky jsou splatné za déle než 12 měsíců od konce roku. Efektivní úrokové sazby na těchto úvěrech kolísají od 7,73 % do 12,36 %.

Úvěry na bydlení od ESUO v likvidaci (ESUO)

Jedná se o úvěry na bydlení z vlastních prostředků ESUO poskytnuté v souladu s článkem 54 a čl. 54 odst. 2 Smlouvy o ESUO. Tyto úvěry se poskytují s 1% fixní sazbou, a tudíž se s nimi nakládá jako s úvěry s preferenčními sazbami. Efektivní úrokové sazby se pohybují mezi 2,806 % a 22,643 %. Z praktických důvodů a v souladu se zásadou významnosti se za reálnou hodnotu těchto úvěrů považuje transakční cena při sjednání úvěru bez ohledu na případnou poskytnutou preferenční úrokovou sazbu.

2.4.2 Úvěry poskytnuté z vypůjčených prostředků

||||(v milionech EUR)|

Celkem k 31.12.2008Nové úvěrySplátkyKurzové rozdílyZměna účetní hodnoty|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Celkem k 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Částka splatná do 1 roku|40|0|0|0|40|

Částka se splatností nad 1 rok|547|484|9 303|261|10 595|

Úvěry v rámci makrofinanční pomoci (MFA)

MFA je politický finanční nástroj účelově nevázané všeobecné podpory platební bilance a případně rozpočtů partnerských třetích zemí nacházejících se poblíž území EU. Má podobu střednědobých nebo dlouhodobých úvěrů nebo grantů nebo kombinuje obě uvedené formy a obecně doplňuje financování poskytované v souvislosti s programem změn a reforem, který podporuje MMF. Komise neobdržela za tyto úvěry záruky od třetích stran, záruky za úvěry však poskytl Záruční fond (viz vysvětlivka 2.3.3 ).

Úvěry poskytované Euratomem

Euratom je právní subjekt Evropské unie, který zastupuje Evropská komise. Poskytuje úvěry členským státům za účelem financování investičních projektů v členských státech. Tyto projekty jsou realizovány v oblasti průmyslové výroby elektrické energie v jaderných elektrárnách a v oblasti průmyslových zařízení palivového cyklu. Poskytuje také úvěry nečlenským státům, jejichž cílem je zvyšování úrovně bezpečnosti a účinnosti jaderných elektráren a zařízení jaderného palivového cyklu, které jsou v provozu nebo ve výstavbě.

Za tyto úvěry poskytly třetí strany Komisi záruky ve výši 481 milionů EUR (2008: 486 milionů EUR).

Úvěry na podporu platební bilance (BOP)

Úvěr na podporu platební bilance je politický finanční nástroj, jenž začal být opětovně používán v rámci střednědobé finanční pomoci členským státům Evropské unie během stávající hospodářské a finanční krize. Umožňuje poskytování úvěrů členským státům, které zažívají obtíže ve svých platebních bilancích či kapitálových pohybech nebo jim takové obtíže vážně hrozí. Tohoto nástroje mohou využít pouze členské státy, jež dosud nepřijaly euro. Maximální celková povolená částka úvěrů činí 50 miliard EUR a ručí za ně souhrnný rozpočet EU.

Mezi listopadem 2008 a koncem roku 2009 byly poskytnuty úvěry ve výši 14,6 miliard EUR. Na podporu platební bilance Maďarska bylo uvolněno 6,5 miliardy EUR, z toho byly 2 miliardy EUR vyplaceny v roce 2008; termínem splatnosti je prosinec 2011. Dalších 3,5 miliardy EUR bylo čerpáno v roce 2009 (splatnost v listopadu 2014 a dubnu 2016). Na podporu platební bilance Lotyšska bylo uvolněno 3,1 miliardy EUR, z čehož 2,2 mld. EUR bylo čerpáno v roce 2009 se splatností v dubnu 2014 a lednu 2015 a 0,5 mld. EUR bylo čerpáno v březnu 2010 (termín splatnosti v květnu 2019). Pro Rumunsko bylo uvolněno 5 miliard EUR, z nichž 1,5 mld. EUR bylo čerpáno v roce 2009 se splatností v lednu 2015 a další 1 miliarda EUR byla čerpána v březnu 2010 (termín splatnosti v květnu 2019).

Úvěry poskytované ESUO v likvidaci

V této položce jsou vykázány zejména úvěry, které ESUO v likvidaci poskytlo z vypůjčených prostředků v souladu s články 54 a 56 Smlouvy o ESUO, jakož i tři nekótované dluhové cenné papíry vydané Evropskou investiční bankou (EIB) v rámci plnění za neplnícího dlužníka. Tyto dluhové cenné papíry budou drženy do jejich konečné splatnosti (v roce 2017 a 2019), aby se pokryla obsluha souvisejících výpůjček. Změny účetní hodnoty odpovídají změně naběhlých úroků s připočtením ročního snížení o uhrazené prémie a počáteční transakční náklady. Tento výpočet je proveden za pomoci metody efektivní úrokové míry.

Efektivní úrokové sazby (vyjádřené ve formě intervalu) měly tyto hodnoty:

Úvěry|31.12.2009|31.12.2008 |

Makrofinanční pomoc (MFA)|0,9625 % – 4,54 %|3,022 %–5,29 %|

Euratom|1,071 %– 5,76 %|3,428 % – 5,76 %|

BOP|3,125 %– 3,625 %|3,25 %|

ESUO v likvidaci |0,346 %-5,8103 %|3,072 %-5,8103 % (*)|

(*) vyšší hodnota se týká úvěrů s pevnou sazbou, jež jsou kryty úrokovým swapem

2.5 DLOUHODOBÉ PŘEDBĚŽNÉ FINANCOVÁNÍ

Pro to, je-li předběžné financování vykázáno jako krátkodobé, nebo dlouhodobé zálohové aktivum, je určující termín možnosti jeho zpětného získání či využití. Využití je určeno smlouvou o daném projektu. Všechny splátky či čerpání splatné do dvanácti měsíců ode dne vykázání se vykazují jako krátkodobé předběžné financování, a tedy jako krátkodobá aktiva, přičemž saldo je dlouhodobé aktivum.

PŘEDĚBŽNÉ FINANCOVÁNÍ CELKEM||(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Dlouhodobé předběžné financování (viz níže)|39 750|29 023|

Krátkodobé předběžné financování (viz vysvětlivku 2.9 )|9 077|10 262|

Předběžné financování celkem |48 827|39 285|

Získané záruky za předběžné financování:

Jedná se o záruky, které v určitých případech vyžaduje Evropská unie od příjemců při výplatě záloh (předběžného financování). U tohoto typu záruk se vykazují dvě hodnoty: „nominální“ a „průběžná“. U „nominální hodnoty“ se rozhodná událost váže na existenci záruky. U „průběžné hodnoty“ je rozhodnou událostí platba předběžného financování anebo následné zúčtování. K 31. prosinci 2009 činila „nominální“ hodnota obdržených záruk za předběžné financování 936 milionů EUR. „Průběžná“ hodnota těchto záruk činila 724 milionů EUR. K 31. prosinci 2008 to bylo 968 milionů EUR a 769 milionů EUR. Rozdíl účinně působí jako krytí předběžného financování, které bylo zúčtováno a vykázáno ve výdajích, ale které bude možná muset být v budoucnosti vráceno.

Účinné krytí určitých částek předběžného financování, jež jsou vypláceny v rámci sedmého rámcového programu pro výzkum a technologický rozvoj (7. RP), zajišťuje Účastnický záruční fond (PGF) – k 31. prosinci 2009 činila celková částka vyplaceného předběžného financování 2,7 mld. EUR. Jedná se o nástroj vzájemného zajištění, jenž byl zřízen ke krytí finančních rizik, jimž jsou EU a účastníci vystaveni v důsledku provádění nepřímých opatření v rámci 7. RP. Jistotu za plnění představuje kapitál tohoto fondu a plynoucí úroky. Všichni účastníci nepřímých opatření, která mají podobu grantu (a tedy předběžného financování v účetnictví Komise), přispívají do kapitálu PGF po celou dobu trvání tohoto opatření 5 % z celkového příspěvku EU do PGF. Účastníci jsou tedy vlastníky PGF a EU (zastoupená Komisí) plní roli jejich výkonného orgánu. Při ukončení nepřímého opatření jsou účastníkům jejich kapitálové příspěvky v plné výši vráceny. Výjimkou jsou případy, kdy PGF utrpí ztrátu z důvodu platební neschopnosti příjemců. V takovém případě je účastníkům navráceno nejméně 80 % jejich příspěvků. Účastnický záruční fond tedy zajišťuje finanční zájmy EU i jednotlivých účastníků. K 31. prosinci 2009 dosahovaly příspěvky účastníků do PGF celkové výše 561 milionů EUR (2008: 274 milionů EUR) – viz také vysvětlivka 11 .

DLOUHODOBÉ PŘEDBĚŽNÉ FINANCOVÁNÍ||(v milionech EUR)|

Druh řízení|31.12.2009|31.12.2008|

Přímé centralizované řízení|1 148|1 351|

Nepřímé centralizované řízení|486|275|

Decentralizované řízení|347|90|

Sdílené řízení|37 199|26 764|

Společné řízení|568|543|

Prováděné jinými institucemi a agenturami|2|0|

Dlouhodobé předběžné financování celkem |39 750|29 023|

Nejvýznamnější podíl dlouhodobého předběžného financování tvoří strukturálních akce na programové období 2007–2013: Fond regionálního rozvoje (ERDF), Sociální fond (ESF), Evropský zemědělský fond pro rozvoj venkova (EAFRD), Fond soudržnosti (CF) a Rybářský fond. Mnoho z takto financovaných projektů má dlouhodobý charakter, a proto je nutné, aby byly příslušné zálohy k dispozici po dobu delší než jeden rok. Tyto částky předběžného financování se proto vykazují jako dlouhodobá aktiva. Výše uvedeného dlouhodobého předběžného financování, z nějž mají EU vůči příjemcům nárok na úroky, činí 1 607 milionů EUR.

Zvýšení v roce 2009 bylo způsobeno hlavně úhradou třetí tranše předběžného financování členským státům v celkové výši 5 miliard EUR: 2,6 mld. EUR pro CF, 1,8 mld. EUR pro ERDF a 0,6 mil. EUR pro ESF. V důsledku hospodářské krize byl navíc uhrazen pro každý program balíček na obnovu v celkové výši 6,2 mld. EUR: 3,9 mld. EUR pro CF a ERDF a 2,3 mld. EUR pro ESF. Vzestup částek týkajících se decentralizovaného řízení je výsledkem zejména předběžného financování vyplaceného kandidátským zemím v rámci programů IPA.

2.6 DLOUHODOBÉ POHLEDÁVKY

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pohledávky za členskými státy|26|24|

Úvěry zaměstnancům ESUO|10|13|

Ostatní|2|2|

Záruky a vklady|17|6|

Celkem|55|45|

Pohledávky za členskými státy představují částky, jež bývalé přistupující země dluží ESUO v likvidaci.

KRÁTKODOBÁ AKTIVA

2.7 ZÁSOBY

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Vědecký materiál|62|73|

Ostatní|15|12|

CELKEM|77|85|

Zásoby vědeckého vybavení skladuje a spravuje společné výzkumné středisko. Většinu z nich tvoří zásoby referenčních materiálů, jaderných i nejaderných, jež jsou skladovány v Geelu. Tyto zásoby mají strategický charakter a jsou uchovávány kvůli schopnosti vypořádat se v budoucnosti s nepředvídatelnými požadavky v krizových situacích. Mezi ostatní zásoby patří zásoby projektu EGNOS, zásoby publikací, které skladuje a spravuje Úřad pro publikace, a zásoby vakcín.

2.8 KRÁTKODOBÉ INVESTICE

Krátkodobé investice sestávají z realizovatelných finančních aktiv, která se nakupují pro jejich investiční návratnost nebo výnos anebo která zůstávají v držení proto, aby se vytvořila určitá skladba aktiv nebo aby působila jako druhotný zdroj likvidity, a proto mohou být prodána v reakci na potřebu likvidity nebo na změny úrokových sazeb. V roce 2008 byla pod touto položkou vykazována také aktiva držená k obchodování v hodnotě 7 milionů EUR.

Realizovatelná aktiva|(v milionech EUR)|

|ESUO v likvidaci|Ostatní|Celkem|

Částky k 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Akvizice|560|255|815|

Zcizení a vyřazení|(573)|(32)|(605)|

Úprava zůstatkové hodnoty|(1)|0|(1)|

Změna účetní hodnoty |8|3|11|

Přenos přebytku z přecenění do vlastního kapitálu|25|0|25|

Částky k 31.12.2009|1 483|308|1 791|

Pokud jde o částky vztahující se k ESUO v likvidaci, všechny investice do realizovatelných aktiv jsou dluhové cenné papíry denominované v eurech a kótované na aktivních trzích. K 31. prosinci 2009 dosahovala hodnota dluhových cenných papírů (v jejich reálné hodnotě) s konečnou splatností v roce 2010 výše 242 milionu EUR (2008: 126 milionů EUR).

Zvýšení ostatních částek bylo způsobeno novými akvizicemi ze strany finančního nástroje pro sdílení rizik (RSFF, 195 milionů EUR) a nástroje záruk za úvěry pro projekty TEN-T (LGTT, 60 milionů EUR).

2.9 KRÁTKODOBÉ PŘEDBĚŽNÉ FINANCOVÁNÍ

||(v milionech EUR)|

Druh řízení|31.12.2009|31.12.2008|

Přímé centralizované řízení|2 924|3 055|

Nepřímé centralizované řízení|1 990|930|

Decentralizované řízení|700|326|

Sdílené řízení|2 550|5 304|

Společné řízení|832|608|

Prováděné jinými institucemi a agenturami|81|39|

Krátkodobé předběžné financování celkem |9 077|10 262|

Výrazné snížení krátkodobého předběžného financování je dáno tím, že u strukturálních opatření v rámci sdíleného řízení jsou některé financované projekty ukončovány (programy za období 2000–2006), zatímco u nových projektů (programy za období 2007–2013) byla v roce 2009 vyplacena třetí splátka předběžného financování, která však byla vykázána v dlouhodobých aktivech, jak je uvedeno ve vysvětlivce 2.5. Vyšší krátkodobé předběžné financování v rámci nepřímého centralizovaného řízení bylo způsobeno převedením činností z Komise na nové výkonné agentury, především v oblasti výzkumu a vývoje. Výše krátkodobého předběžného financování, z nějž má Evropská unie vůči příjemcům nárok na úroky, činí 4 629 milionů EUR.

2.10 KRÁTKODOBÉ POHLEDÁVKY

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Krátkodobé úvěry|216|114|

Krátkodobé pohledávky|4 519|6 128|

Ostatní pohledávky |16|23|

Příjmy a náklady příštích období|3 912|5 655|

Celkem|8 663|11 920|

2.10.1 Krátkodobé úvěry

Tyto částky (41 milionů EUR) představují úvěry se zbytkovou konečnou splatností do 12 měsíců po rozvahovém dni (40 milionů EUR použito na makrofinanční pomoc, viz vysvětlivka 2.4 výše). Pod touto položkou jsou vedeny také termínované vklady ESUO v likvidaci:

Termínované vklady|(v milionech EUR)|

|Celkem|

Částky k 31.12.2008|0|

Zvýšení|174|

Přírůstky|1|

Částky k 31.12.2009|175|

2.10.2 Krátkodobé pohledávky

|(v milionech EUR)|

Účtová skupina|31.12.2009|31.12.2008|

Zákazníci|277|(76)|201|243|(79)|164|

Pokuty|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Členské státy|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Jiné |76|(2)|74|111|(13)|98|

Celkem|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Zákazníci

Tato položka obsahuje příkazy k úhradě, které byly k 31. prosinci 2009 zaúčtovány jako zjištěné pohledávky, které mají být uhrazeny a které nejsou dosud vykázány v rozvaze v jiných položkách na straně aktiv.

Pokuty

Částky pokut, které uložila Komise, dosahují 3 370 milionů EUR. Na tuto sumu byla uplatněna opravná položka 133 milionů EUR. Vyšší opravnou položku lze vysvětlit tím, že některé nové uložené pokuty nemohly být za hospodářské a finanční krize pokryty prozatímními platbami ani bankovními zárukami. Kromě toho některé pokuty dosud čekají na projednání ve zkráceném řízení u Evropského soudního dvora. Do 31. prosince 2009 byly v souvislosti s těmito pohledávkami získány záruky v celkové výši 2 952 milionů EUR (2008: 2 403 milionů EUR). Poskytnutí těchto záruk implikuje záměr pokutovaných subjektů proti pokutám se odvolat. Třeba poznamenat, že z výše uvedených částek nebylo k 31. prosinci 2009 splatných 290 milionů EUR.

Pohledávky za členskými státy

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pohledávky EZZF|||

Pohledávky EZZF|627|684|

Opravná položka|(350)|(392)|

Celkem|277|292|

Zaplacená DPH, která má být vybrána od členských států|38|36|

Vlastní zdroje|||

Na účtu A|89|97|

Na samostatném účtu|1 260|1 260|

Opravná položka|(841)|(812)|

Ostatní|25|16|

Celkem|533|561|

Ostatní pohledávky za členskými státy|159|483|

Celkem|1 007|1 372|

– Pohledávky EZZF

Tato položka představuje částky, které k 31. prosinci 2009 dlužili příjemci prostředků z EZZF, tak jak to uvedly a ověřily členské státy k 15. říjnu 2009, a po odečtení 20 %, které si členské státy mohou ponechat na krytí správních nákladů. Byl proveden odhad pohledávek vzniklých v době od uvedeného nahlášení do 31. prosince 2009. Komise dále odhaduje výši opravné položky zohledňující výši dlužných částek, jejichž výběr od příjemců je nepravděpodobný. Vytvoření této opravné položky však neznamená, že by se Komise vzdávala svého práva částky v budoucnu vymáhat.

– Vlastní zdroje

Je třeba poznamenat, že členské státy mají nárok ponechat si 25 % tradičních vlastních zdrojů jako úhradu nákladů na výběr. Výše jsou proto uváděny částky netto po odečtení této srážky. Na základě odhadů zaslaných členskými státy byla od pohledávek za členskými státy odečtena opravná položka ve výši 841 mil. EUR. Neznamená to však, že by se Komise vzdala nároku na úhradu částek, k nimž se tato opravná položka vztahuje.

– Ostatní pohledávky za členskými státy

Ostatní pohledávky za členskými státy zahrnují vratné výdaje ve výši 72 milionů EUR (120 mil. EUR v r. 2008) a zálohy od EZZF ve výši 8 milionů EUR (244 mil. EUR v r. 2008).

2.10.3 Příjmy a náklady příštích období

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Příjmy příštích období|3 655|5 402|

Náklady příštích období|230|223|

Ostatní|27|30|

Celkem|3 912|5 655|

Největší část této položky připadá na příjmy příštích období ve výši 3 655 milionů EUR:

|(v milionech EUR)|

Příjmy příštích období|31.12.2009|31.12.2008|

Vlastní zdroje|2 209|2 576|

Účelově vázané příjmy ze zemědělství za listopad a prosinec|940|1 261|

Restrukturalizace odvětví cukru|0|911|

EZZF: neprovedené opravy v důsledku kontroly souladu|0|368|

Fond soudržnosti a fond pro regionální rozvoj: finanční opravy|404|146|

Rybářský fond|0|32|

Ostatní příjmy příštích období|102|108|

Příjmy příštích období celkem|3 655|5 402|

Další příjmy příštích období tvoří zejména úroky z prodlení, úroky z bankovních vkladů a úroky z předběžného financování.

Do této položky jsou dále zahrnuty náklady příštích období ve výši 230 milionů EUR. Jejich největší část připadá na předpokládané platby ve výši 53 milionů EUR hrazené v rámci bilaterálních dohod se třetími zeměmi v oblasti rybolovu, 36 milionů EUR za Evropskou školu, 44 milionů EUR za pronájem kancelářských prostor, 22 milionů EUR za úpravu kancelářských prostor a 17 milionů EUR za úroky z leasingu dlouhodobého majetku.

2.11 PENÍZE A PENĚŽNÍ EKVIVALENTY

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Nevázané peníze:|||

Účty u státních pokladen a centrálních bank|10 958|15 039|

Běžné účty|1 967|1 415|

Zálohové účty|42|35|

Přeúčtování (peníze na cestě)|9|26|

Krátkodobé vklady a ostatní peněžní ekvivalenty|1 486|1 456|

Celkem|14 462|17 971|

Vázané peníze|8 910|5 753|

Celkem|23 372|23 724|

2.11.1 Nevázané peníze

Nevázané peníze zahrnují veškeré prostředky, které má EU na svých účtech v jednotlivých členských státech a státech ESVO (u státní pokladny nebo centrální banky), a prostředky na běžných účtech, zálohových účtech, krátkodobých vkladech a ve formě pokladní hotovosti.

Letošní nižší zůstatek u státních pokladen a centrálních bank (vloni 6,6 mld. EUR) je výsledkem toho, že počátkem roku 2010 bylo nutno vyplatit členským státům 3,5 mld. EUR po opravném rozpočtu č. 10/2009. Příslušný závazek je vykázán v krátkodobých závazcích – viz také vysvětlivka 2.18.2 níže. Do zůstatku hotovosti ke konci roku se dále promítl objem peněz z dosud nevyužitých účelově vázaných příjmů (2,7 mld. EUR; 2008: 5,1 mld. EUR), jež nelze vrátit členským státům, a 1,4 miliardy EUR (2008: 1,7 mld. EUR), jež byly sraženy k zajištění prostředků na platby přenesených do roku 2010. Členským státům je dále nutno vrátit výsledek plnění rozpočtu ve výši 2,3 miliardy EUR, jenž bude odečten od částek, jež mají tyto státy uhradit za rok 2010.

Částky vykazované jako krátkodobé vklady se týkají především peněz, které spravují fiduciární správci jménem EU za účelem realizace určitých programů financovaných z rozpočtu EU.

2.11.2 Vázané peníze

Vázanými penězi se rozumí částky získané v souvislosti s pokutami, které Komise vyměřila v dosud neukončených řízeních. Jsou vedeny na zvláštních vkladových účtech, jež se nepoužívají pro žádné jiné účely.

DLOUHODOBÉ ZÁVAZKY

2.12 ZAMĚSTNANECKÉ POŽITKY

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Důchody – zaměstnanci |33 316|32 867|

Důchody – ostatní |663|696|

Systém společného nemocenského pojištění|3 263|3 993|

Celkem|37 242|37 556|

2.12.1 Důchody – zaměstnanci

V souladu s článkem 83 služebního řádu se dávky důchodového systému (PSEO: důchodový systém evropských úředníků) vyplácejí z rozpočtu Společenství. Systém není finančně zajištěn, avšak za vyplácení těchto dávek společně ručí členské státy podle klíče pro financování těchto výdajů. K dlouhodobému financování systému dále jednou třetinou přispívají úředníci formou povinného příspěvku. Jeho výše je každoročně revidována a upravována tak, aby bylo zajištěno, že příspěvky (jež aktuálně činí 11,3 % základního platu) budou každý rok postačovat k financování jedné třetiny nároků získaných v průběhu daného roku.

Závazky z důchodového systému byly oceněny na základě počtu zaměstnanců a zaměstnanců v důchodu k 31. prosinci 2009 a na základě ustanovení služebního řádu platných k uvedenému datu. Při jejich ocenění bylo přihlédnuto k dávkám souvisejícím s délkou služby a invaliditou a dávkám vypláceným pozůstalým (různé typy důchodů i příspěvek v případě invalidity). Toto ocenění bylo provedeno v souladu s metodikou IPSAS 25 (a tudíž i podle účetního pravidla EU č. 12). Jedná se o účetní standard, podle něhož musí zaměstnavatel stanovovat svůj závazek na pojistněmatematickém základě a přihlížet jak ke smluvně stanoveným požitkům během aktivního života zaměstnanců, tak k předvídatelnému zvýšení platů. Pojistněmatematická metoda ocenění, která byla použita k výpočtu tohoto závazku, se označuje jako přírůstková metoda ( projected unit credit method ).

Při ocenění byly použity následující hlavní pojistněmatematické předpoklady, jež byly ke dni ocenění k dispozici:

Pojistně-matematické předpoklady|31.12.2009|31.12.2008|

Nominální diskontní sazba |4,5 %|3,9 %|

Předpokládaná míra inflace |2,5 %|1,8 %|

Reálná diskontní sazba |2,0 %|2,1 %|

Pravděpodobnost manželství: muž/žena|84 % / 38 %|84 % / 38 %|

Celkový růst platů/přecenění důchodů|0 %|0,3 %|

Při výpočtu byla použita mezinárodní úmrtnostní tabulka úředníků ( International Civil Servants Life Table ) pro rok 2008. Vychází se z předpokladu, že k odchodu do důchodu dochází v době, kdy má úředník nárok na plný důchod, a přihlíží se ke snížení důchodu z důvodu předčasného odchodu do důchodu a k barcelonské iniciativě pro pozdější odchod do důchodu, nejpozději v 65 letech. Výpočty hrubých důchodů a rodinných příspěvků vycházejí ze služebního řádu.

Závazky se týkají předem vymezených práv těchto osob:

(1) zaměstnanců, kteří byli v činné službě k 31. prosinci 2009 ve všech orgánech a agenturách zařazených do důchodového systému;

(2) zaměstnanců v časově odložené pozici, tj. těch, kteří dočasně nebo definitivně odešli z orgánů a své důchodové nároky ponechali v důchodovém systému (jedná se výhradně o zaměstnance, kteří ve službě dohromady odpracovali nejméně 10 let);

(3) bývalých úředníků a jiných zaměstnanců pobírajících starobní důchod;

(4) bývalých úředníků a jiných zaměstnanců pobírajících invalidní důchod;

(5) bývalých úředníků a jiných zaměstnanců pobírajících příspěvek v případě invalidity;

(6) příjemců důchodu pro pozůstalé (vdov či vdovců, sirotků, vyživovaných osob).

Hlavní změny po 31. prosinci 2008:

|(v milionech EUR)|

Změna závazku z důchodů zaměstnanců|Částka |

Závazek z důchodů k 31. prosinci 2008 brutto|36 495|

Náklad služebního období|1 360|

Nákladový úrok|1 456|

Vyplacené dávky|(1 035)|

Pojistněmatematické zisky|(1 248)|

Změna z důvodu příchodu nových zaměstnanců|187|

Závazek z důchodů k 31. prosinci 2009 brutto|37 215|

Základní skutečnosti:

– Hrubý pojistněmatematický závazek byl k 31. prosinci 2009 oceněn na 37 215 milionů EUR (2008: 36 495 milionů EUR). K této částce byl připočten výsledek použití opravného koeficientu ve výši 1 079 milionů EUR (2008: 1 277 milionů EUR). Od celkového hrubého závazku se odečítají daně příjemců těchto dávek. Výsledkem je čistý závazek, který je zahrnut do rozvahy (neboť daň se odečítá v okamžiku výplaty důchodů a připisuje se na stranu příjmů EU v roce jejich vyplacení). K 31. prosinci 2009 byl tedy tento čistý závazek (hrubý závazek snížený o daně) odhadnut na 33 316 milionů EUR).

– Počet účastníků zaměstnaneckého důchodového systému se zvýšil o 5 082 osob. Zvýšení jde na vrub hlavně dočasných zaměstnanců, smluvních zaměstnanců a asistentů poslanců EP, kteří jsou do tohoto systému zařazeni poprvé.

2.12.2 Důchody – ostatní

Jedná se o závazek související s penzijními nároky členů a dřívějších členů Komise, Soudního dvora (a Tribunálu), Účetního dvora, generálních tajemníků Rady, Evropského veřejného ochránce práv, Evropského inspektora ochrany údajů a Soudu Evropské unie pro veřejnou službu. Dále tato položka obsahuje závazky plynoucí z důchodů některých poslanců Evropského parlamentu.

2.12.3 Systém společného nemocenského pojištění

Oceněn bylo rovněž odhadovaný závazek, který plyne EU z jejích příspěvků do systému společného nemocenského pojištění, jež souvisejí s jejími zaměstnanci v důchodu. Tento hrubý závazek byl oceněn na 3 535 milionů EUR. Od tohoto hrubého závazku byla odečtena aktiva plánu v celkové výši 272 milionů EUR a výsledkem je čistý závazek. Provedené výpočty zohledňují aktivní úředníky a důchodce z různých orgánů a agentur EU a jejich rodinné příslušníky a dále aktivní členy a důchodce z Komise, Účetního dvora, Soudního dvora, Rady, Evropského inspektora ochrany údajů a Evropského veřejného ochránce práv. Při výpočtu byla použita stejná diskontní sazba a obecný růst platů jako při ocenění důchodů zaměstnanců (viz výše). Hlavním důvodem malého poklesu tohoto závazku jsou pojistněmatematické zisky v důsledku změn pojistněmatematických předpokladů.

|(v milionech EUR)|

Změna závazku ze společného nemocenského pojištění|Částka |

Hrubý závazek k 31. prosinci 2008|4 248|

Běžné náklady|168|

Nákladový úrok|169|

Vyplacené dávky|(85)|

Pojistněmatematické zisky|(965)|

Hrubý závazek k 31. prosinci 2009|3 535|

Snížení o aktiva plánu|(272)|

Čistý závazek k 31. prosinci 2009|3 263|

2.13 DLOUHODOBÉ REZERVY

|||(v milionech EUR)|

Soudní spory|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Demontáž jaderných zařízení|819|0|0|0|(22)|111|908|

Finanční účet|12|67|0|0|(3)|0|76|

Ostatní|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Celkem|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Soudní spory

Jedná se o odhad částek, jejichž úhrada je pravděpodobná po roce 2010 v souvislosti s několika probíhajícími soudními spory. Největší část, 409 milionů EUR, připadá na neukončené soudní spory k 31. prosinci 2009, jež souvisejí s finančními opravami výdajů ze záruční sekce EZZF, a na další soudní spory týkající se zemědělských výdajů.

Demontáž jaderných zařízení

V roce 2008 konsorcium nezávislých odborníků aktualizovalo svou studii z roku 2003 o odhadovaných nákladech programu na uzavření jaderných zařízení Společného výzkumného střediska a na nakládání se vzniklými odpady. Jako základ pro vykázání rezerv v účetní závěrce posloužil revidovaný odhad rezerv ve výši 1 222 milionů EUR (předtím 1 145 milionů EUR). V souladu s účetními pravidly EU je odhad navyšován o míru inflace a poté diskontován na svou čistou současnou hodnotu. Výsledkem těchto operací byly celkové zásoby k 31. prosinci 2009 ve výši 930 milionů EUR rozdělené na částky, jež mají být vyplaceny v roce 2010 (22 milionů EUR) a v následujících letech ( 908 milionů EUR). S ohledem na očekávanou dobu trvání tohoto programu (kolem 30 let) je třeba poznamenat, že je tento odhad stižen určitou nejistotou a že se konečné náklady mohou lišit od částky, která je nyní zachycena v účetnictví.

Finanční rezervy

Záruční facilita pro malé a střední podniky na roky 1998, 2001 a 2007 v rámci programu pro konkurenceschopnost a inovace opravňuje Evropský investiční fond (EIF) poskytovat záruky vlastním jménem, avšak v zastoupení Komise a na její riziko. Finanční riziko spojené s čerpanými a nečerpanými zárukami je však limitováno. K rozvahovému dni odpovídají finanční rezervy na obě facility platebním závazkům vůči finančním zprostředkovatelům sníženým o čisté žádosti o platbu podané do uvedeného data. Dlouhodobé finanční rezervy jsou diskontovány na jejich čistou současnou hodnotu.

Ostatní rezervy

Největší část této položky (60 milionů EUR, rok 2008: 42 milionů EUR) připadá na odhadované příspěvky, jež EU hradí různým členským státům z fondu na mimořádné veterinární události v případě vypuknutí určitých chorob zvířat. 110 milionů EUR je rozděleno na částky, jejichž úhrada se očekává v roce 2010 (25 milionů EUR), a v následujících letech (35 milionů EUR).

2.14 DLOUHODOBÉ FINANČNÍ ZÁVAZKY

2.14.1 Výpůjčky

|(v milionech EUR) |

MFA|663|25|(95)|-|(6)|587|

BOP|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

EURATOM|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

ESUO v likvidaci|282|-|(67)|18|(8)|225|

Celkem|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Rozdělení na dlouhodobé a krátkodobé výpůjčky|(v milionech EUR)|

Výpůjčky|Splatnost do 1 roku|Splatnost nad 1 rok|Celkem k 31.12.2009|

MFA|40|547|587|

BOP|-|9 303|9 303|

EURATOM|-|484|484|

ESUO v likvidaci |-|225|225|

Celkem|40|10 559|10 599|

Pod tuto položku patří výpůjčky, které dluží Evropská unie, a jejichž splatnost přesahuje jeden rok. Výpůjčky zahrnují upsané závazky ve výši 10 324 milionů EUR (2008: 3 131 milionů EUR). Změny účetní hodnoty zohledňují změnu naběhlých úroků a – v případě výpůjček ESUO v likvidaci – roční odpisy významných transakčních nákladů vzniklých při realizaci výpůjčky, vypočteno metodou efektivní úrokové sazby. Efektivní úrokové sazby (vyjádřené ve formě intervalu) měly tyto hodnoty:

Výpůjčky|31.12.2009|31.12.2008|

Makrofinanční pomoc (MFA)|0,9625 %–4,54 %|3,022 %–5,29 %|

Euratom|0,9031 % – 5,6775 %|3,348 % – 5,6775 %|

BOP|3,125 % – 3,625 %|3,25 %|

ESUO v likvidaci|0,346 % – 9,2714 %|4,939 % –11,875 % (*)|

(*) vyšší hodnota se týká výpůjček s pevnou sazbou, jež jsou kryty úrokovým swapem

2.15 OSTATNÍ DLOUHODOBÉ ZÁVAZKY

|(v milionech EUR) |

|31.12.2009|31.12.2008|

Závazky z finančního leasingu|1 736|1 770|

Splátky za budovy|395|403|

Ostatní |47|53|

Celkem|2 178|2 226|

V této položce jsou vykázány závazky z leasingu se splatností nad jeden rok (viz vysvětlivka 2.2 výše). Dále jsou zde zahrnuty částky týkající se některých budov zakoupených Komisí, jejichž kupní cena bude hrazena ve splátkách; v tomto případě se nejedná o leasingové smlouvy, neboť právní titul přešel na Komisi okamžitě.

KRÁTKODOBÉ ZÁVAZKY

2.16 KRÁTKODOBÉ REZERVY

|||(v milionech EUR)|

Soudní spory|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Demontáž jaderných zařízení|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Finanční účet|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Ostatní|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Celkem|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

Tato položka zahrnuje rezervy na část závazků, jejichž splatnost nastane do jednoho roku.

2.17 KRÁTKODOBÉ FINANČNÍ ZÁVAZKY

Tato položka zahrnuje výpůjčky (viz vysvětlivka 2.14.1 ) ve výši 40 milionů EUR, jejichž splatnost nastane do 12 měsíců od rozvahového dne (2008: 94 milionů EUR plus 25 milionů EUR za závazky k obchodování).

2.18 ZÁVAZKY

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Krátkodobý podíl v rámci dlouhodobých závazků|71|64|

Krátkodobé závazky|15 260|12 026|

Ostatní závazky |133|115|

Výdaje a výnosy příštích období|78 420|77 472|

Celkem|93 884|89 677|

2.18.1 Krátkodobý podíl v rámci dlouhodobých závazků

|(v milionech EUR) |

|31.12.2009|31.12.2008|

Závazky z finančního leasingu|59|52|

Ostatní |12|12|

Celkem|71|64|

2.18.2 Krátkodobé závazky

|(v milionech EUR)|

Typ|31.12.2009|31.12.2008|

Členské státy|14 903|11 386|

Dodavatelé a další|944|1 175|

Částky v kategorii "Zkontrolovat způsobilost"|(587)|(535)|

Celkem|15 260|12 026|

Mezi krátkodobé závazky jsou účtovány výkazy nákladů, které obdržela EU v rámci grantových operací. Nárokovaná částka se zaúčtuje jako závazek v okamžiku obdržení žádosti. Je-li protistranou členský stát, jsou klasifikovány v příslušné položce. Stejně se postupuje u faktur a dobropisů došlých v rámci zadaných zakázek. Při uzávěrce na konci roku byly zohledněny příslušné žádosti o proplacení nákladů. Po těchto uzávěrkových operacích byly proto odhadované způsobilé částky zaúčtovány jako výdaje příštích období (viz vysvětlivka 2.18.3 ), zatímco nezpůsobilé částky zůstávají otevřeny na účtech „zkontrolovat způsobilost“. Aby nedošlo k nadhodnocení aktiv a závazků, bylo rozhodnuto vykazovat jako krátkodobé závazky čistou částku k úhradě.

Členské státy

Nejvýznamnější částky v této položce se týkaly neproplacených žádostí o proplacení nákladů ve výši 11 160 milionů EUR (2008: 4 660 milionů EUR) vynaložených na činnosti financované ze strukturálních fondů. Dále je zde zahrnuta částka 3 524 milionů EUR (2008: 6 627 milionů EUR), jež po opravě rozpočtu provedené ke konci roku 2009 přísluší členským státům; tato částka jim byla uhrazena v únoru 2010.

Dodavatelé a další

V této položce jsou zahrnuty závazky z grantových operací a veřejných zakázek, jakož i splatné závazky vůči veřejnoprávním subjektům a nekonsolidovaným účetním jednotkám (např. ERF).

Částky v kategorii "Zkontrolovat způsobilost"

Závazky jsou sníženy o 587 milionů EUR, což je část přijatých žádostí o proplacení nákladů, které zatím nebyly zkontrolovány a byly považovány za nezpůsobilé. Největší sumy se týkají strukturálních aktivit generálních ředitelství.

2.18.3 Výdaje a výnosy příštích období

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Výdaje příštích období|76 435|77 260|

Výnosy příštích období|1 976|50|

Ostatní|9|162|

Celkem|78 420|77 472|

Výdaje příštích období se dělí následovně:

Výdaje příštích období|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Výdaje příštích období z EZZF:|||

Výdaje od 16.10.2009 do 31.12.2009|32 087|30 415|

Přímá pomoc|12 195|12 682|

Restrukturalizace odvětví cukru|735|3 787|

Jiné |(55)|(13)|

EZZF celkem:|44 962|46 871|

Výdaje příštích období za strukturální opatření:|||

EZFRV a & EZOZF-Z|9 076|7 004|

EFRR a inovativní akce|11 777|10 687|

Fond soudržnosti|980|2 810|

ISPA|3|4|

ESF|5 411|4 596|

Strukturální fondy celkem:|27 247|25 101|

Ostatní výdaje příštích období:|||

Výzkum a vývoj|1 687|1 978|

Ostatní|2 539|3 310|

Ostatní celkem:|4 226|5 288|

Výdaje příštích období celkem:|76 435|77 260|

Po pomalém rozběhu v minulých letech dosáhla v roce 2009 strukturální opatření v programech na roky 2007–2013 normální úrovně, což vysvětluje zvýšení v této položce. Toto zvýšení je kompenzováno snížením výdajů příštích období na restrukturalizaci odvětví cukru, neboť část těchto prostředků podle všeho nebude využita.

Významné zvýšení výnosů příštích období je způsobeno zálohovou platbou příspěvků dvou členských států do vlastních zdrojů v roce 2010.

ČISTÁ AKTIVA

2.19 REZERVY

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Fond z přecenění na reálnou hodnotu|69|41|

Ostatní rezervní fondy:|||

Záruční fond|1 472|1 276|

Rezervní fond z přecenění|57|57|

Výpůjční a úvěrové operace|1 511|1 528|

Ostatní|214|213|

Celkem|3 254|3 074|

Celkem|3 323|3 115|

2.19.1 Fond z přecenění na reálnou hodnotu

Podle účetních pravidel se přecenění realizovatelných aktiv na reálnou hodnotu zúčtovává prostřednictvím fondu z přecenění na reálnou hodnotu.

2.19.2 Ostatní rezervní fondy

Záruční fond

Fungování Záručního fondu viz také vysvětlivka 2.3.3 . Výše tohoto rezervního fondu odpovídá 9 % z nesplacených částek, za něž tento fond ručí a které jsou vykazovány jako aktivum.

Rezervní fond z přecenění

V rezervním fondu z přecenění se zachycují výsledky přecenění nemovitostí, strojů a zařízení. Zůstatek ke konci roku ve výši 57 milionů EUR připadá na přecenění pozemků a budov Komise, k němuž došlo před přechodem na nová účetní pravidla.

Rezervní fond na výpůjční a úvěrové operace

Tato částka se vztahuje k rezervě ESUO v likvidaci na majetek Výzkumného fondu pro uhlí a ocel. Tato rezerva byla vytvořena v souvislosti s ukončením činnosti ESUO.

2.20 ČÁSTKY K VYŽÁDÁNÍ OD ČLENSKÝCH STÁTŮ

|(v milionech EUR) |

|Částka|

Částky k vyžádání od členských států k 31. prosinci 2008|50 539|

Vrácení přebytku rozpočtu z roku 2008 členským státům|1 796|

Změna rezervního fondu Záručního fondu|196|

Změny v ostatních rezervních fondech|(10)|

ESUO v likvidaci: rozdělení výsledku za rok 2008|(15)|

Hospodářský výsledek (přebytek) za účetní období (rok)|(4 457)|

Částky k vyžádání od členských států v budoucnosti k 31 prosinci 2009|48 049|

Rozdělené mezi:Zaměstnanecké požitkyOstatní částky|37 24210 807|

Tato částka představuje část výdajů, které vznikly EU do 31. prosince 2009 a které musí být hrazeny z budoucích rozpočtů. Podle pravidel akruálního účetnictví se řada nákladů zachycuje v roce n, přestože k jejich faktické úhradě může dojít v roce n + 1 a financovány mohou být rovněž až z rozpočtu na rok n + 1. Vykázání těchto závazků v účetní závěrce a skutečnost, že odpovídající částky jsou financovány z budoucích rozpočtů, vede k tomu, že ke konci roku pasiva vysoce převyšují aktiva. Nejvýznamnější částky, které je třeba vysvětlit, se týkají činnosti EZZF. Výše plateb dlužných členským státům za období od 16. října do 31. prosince 2009 činila 32 miliard EUR. Většinu částek uhradí členské státy ve skutečnosti do 12 měsíců po skončení příslušného účetního období do rozpočtu následujícího roku.

Ve srovnání s předchozím rokem došlo k výraznému poklesu ostatních částek k vyžádání od členských států (10,8 miliard EUR ve srovnání s 13 miliardami EUR v roce 2008). Tento pokles je způsoben hlavně zvýšením předběžného financování o 9,5 mld. EUR (vysvětlivky 2.5 a 2.9 ), což je vyváženo zvýšením závazků o 4,2 mld. EUR (viz vysvětlivku 2.18 ) a snížením krátkodobých pohledávek o 3,3 mld. EUR (vysvětlivka 2.10 ).

Během delšího období jsou vypláceny v podstatě pouze závazky EU ze zaměstnaneckých požitků; přitom platí, že záruky za financování výplat důchodů z ročních rozpočtů poskytují členské státy. Čistě pro informační účely je níže uveden odhad členění budoucích výplat zaměstnaneckých požitků.

|(v milionech EUR)|

|Částka|

Krátkodobý horizont: částky k úhradě v roce 2010 |1 214|

Dlouhodobý horizont: částky k úhradě po roce 2010|36 028|

Celkové závazky ze zaměstnaneckých požitků k 31.12.2009|37 242|

Dále je třeba poznamenat, že výše uvedené nemá dopad na výsledek rozpočtového hospodaření – rozpočtové příjmy by se měly vždy rovnat rozpočtovým výdajům nebo je překračovat a případný přebytek příjmů je vracen členským státům.

3. VYSVĚTLIVKY K VÝSLEDOVCE

3.1 VÝNOSY Z VLASTNÍCH ZDROJŮ A PŘÍSPĚVKŮ

|||(v milionech EUR)|

|Poznámka|2009|2008|

Výnosy z vlastních zdrojů|3.1.1|||

Zdroje z HND||81 978|74 479|

Zdroje z DPH||12 795|19 008|

Tradiční vlastní zdroje:||||

Zemědělské dávky||0|1 184|

Cla||14 002|15 196|

Dávky z cukru||130|702|

Tradiční vlastní zdroje celkem||14 132|17 082|

Rozpočtové úpravy|3.1.2|1 399|1 930|

Příspěvky třetích zemí (včetně členských zemí ESVO)||233|214|

Celkem||110 537|112 713|

Výnosy z vlastních zdrojů jsou základní složkou provozních příjmů Evropské unie. Hlavní část výdajů je tudíž financována z vlastních zdrojů, zatímco z ostatních výnosů plyne jen menší část celkového financování.

3.1.1 Výnosy z vlastních zdrojů

Existují tři kategorie vlastních zdrojů: tradiční vlastní zdroje, zdroj z DPH a zdroj z HND. Tradiční vlastní zdroje se přitom skládají z dávek z cukru a cel. Další součástí systému vlastních zdrojů je opravný mechanismus pro rozpočtové nevyváženosti (úleva pro Spojené království) i hrubé snížení ročních příspěvků založených na HND pro Nizozemsko a Švédsko. Členské státy si jako kompenzaci za náklady na výběr ponechávají 25 % tradičních vlastních zdrojů. Výše uvedené částky jsou uvedeny v čisté výši po odečtení této srážky.

Vlastní zdroje z DPH se vypočítají použitím jednotné sazby (fixně 0,30 %) na harmonizovaný základ DPH ve všech členských státech (vyjma období let 2007–2013, kdy je sazba uplatňovaná u Rakouska stanovena na 0,225 %, u Německa na 0,15 % a u Nizozemska a Švédska na 0,10 %), a tento základ je omezen na 50 % HND u všech členských států. Zdroj z HND je variabilní a jeho účelem je poskytnout příjmy nutné v konkrétním roce k pokrytí výdajů, jež přesahují částku vybranou z tradičních vlastních zdrojů, zdroje z DPH a zdrojů ostatních. Příjmy z tohoto zdroje se vypočítají použitím jednotné sazby na agregátní HND všech členských států.

Ve srovnání s rokem 2008 poklesly výnosy z DPH o 6,2 miliard EUR, ale tento pokles byl více než vyrovnán zvýšením výnosů z HND o 7,5 mld. EUR. Tyto pohyby lze vysvětlit hlavně odlišnými ustanoveními v rozhodnutí Rady (ES, Euratom) 2007/436/ES ze dne 7. června 2007 o systému vlastních zdrojů Evropských společenství, které nahradilo předchozí rozhodnutí o vlastních zdrojích z roku 2000. V roce 2009 nejsou vykazovány žádné příjmy ze zemědělských dávek, jelikož poté, co rozhodnutí Rady o vlastních zdrojích vstoupilo v platnost v roce 2009, jsou tyto dávky nyní považovány za cla. Oproti roku 2008 došlo v roce 2009 v clech k poklesu o 1,1 mld. EUR vinou velkého hodnotového snížení dovozu do EU-27 a dávky z cukru klesly o 572 milionů EUR, protože v roce 2008 byly získány příjmy navíc díky jednorázové částce pocházející z dodatečných cukerných kvót.

3.1.2 Rozpočtové úpravy

Rozpočtové úpravy zahrnují rozpočtový přebytek z roku 2008 (1 796 milionů EUR), který se nepřímo vrací členským státům snížením výše vlastních zdrojů, které musejí převést ve prospěch EU v následujícím roce – jedná se tudíž o příjem roku 2009. Podle rozhodnutí o vlastních zdrojích z roku 2007 byla Spojenému království zachována oprava s ohledem na rozpočtovou nevyrovnanost. Jelikož tuto částku financují ostatní členské státy, neměla by mít tato oprava žádný čistý dopad na výsledek plnění rozpočtu ani na hospodářský výsledek. V této položce však byla vykázána částka ve výši 319 milionů EUR, která představuje rozdíl mezi kurzy eura použitými pro rozpočtové účely (viz čl. 10 odst. 3 nařízení č. 1150/2000) a kurzy platnými v době, kdy členské státy, jež nejsou členy hospodářské a měnové unie, prováděly své platby.

3.2 OSTATNÍ PROVOZNÍ VÝNOSY

|||(v milionech EUR)|

|Vysvětlivka|2009|2008|

Pokuty|3.2.1|2 648|3 171|

Zemědělské dávky|3.2.2|705|2 299|

Zpětné získávání výdajů:|3.2.3|||

Přímé centralizované řízení||63|61|

Nepřímé centralizované řízení||6|4|

Decentralizované řízení||41|90|

Sdílené řízení||1 066|1 349|

Celkem||1 176|1 504|

Výnosy ze správní činnosti:|3.2.4|||

Zaměstnanci||1 010|974|

Výnosy související s nemovitostmi, stroji a zařízením||33|25|

Ostatní správní výnosy||165|149|

Celkem||1 208|1 148|

Ostatní provozní výnosy:|3.2.5|||

Úpravy/rezervy||150|71|

Kurzové zisky||618|269|

Ostatní||1 027|1 269|

Celkem||1 795|1 609|

Celkem||7 532|9 731|

3.2.1 Pokuty

Tyto výnosy souvisí s pokutami, jež uložila Komise za porušení pravidel hospodářské soutěže. Pohledávky a s tím spojené výnosy se zachycují poté, co bylo přijato rozhodnutí Komise, kterým se pokuta ukládá, a poté co bylo toto rozhodnutí úředně oznámeno pokutovanému subjektu.

3.2.2 Zemědělské dávky

Jedná se o dávky z mléka ve výši 99 milionů EUR (2008: 338 milionů EUR) a dávky z cukru ve výši 606 milionů EUR (2008: 1 961 milionů EUR). Dávky z mléka jsou nástrojem řízení trhu, jehož cílem je penalizace těch výrobců mléka, kteří překročí referenční výrobní objemy. Jelikož tyto dávky nesouvisejí z předchozími platbami Komise, jsou v praxi považovány za příjem na zvláštní účel. Mléčné kvóty jsou postupně rušeny, což vysvětluje pokles výnosů z této dávky. Počínaje zemědělským rokem 2008/2009 se kvóty budou zvyšovat ročně o 1 % až do jejich zrušení v roce 2015.

Dávky z cukru souvisejí s fondem pro restrukturalizaci odvětví cukru. Reforma cukrovarnictví snížila vnitřní cenu cukru tak, aby se zmenšil rozdíl mezi cenou v EU a cenou na mezinárodním trhu. K tomu, aby mohli méně konkurenceschopní výrobci snáze opustit trh, byl vytvořen restrukturalizační fond, který je samofinancován výnosy z dočasné daně uvalené na výrobce cukru. K těmto výnosům se přistupuje jako k vázaným příjmům. Platby z tohoto titulu budou pokračovat až do září 2012 a mezitím členské státy nahlásily všechny výnosy spojené s fondem restrukturalizace cukerného odvětví k 31. prosinci 2009.

3.2.3 Zpětné získávání výdajů

V této položce jsou zaznamenány příkazy k úhradě vystavené Komisí a snížení následných plateb, jež jsou zachyceny v účetnictví Komise a jejichž účelem je získat zpět částky původně vyplacené ze souhrnného rozpočtu. Tyto příkazy jsou vystavovány na základě kontrol, ukončených auditů nebo analýz způsobilosti. Dále sem patří příkazy k úhradě, jež vystavily členské státy příjemcům prostředků z EZZF. Zachycovány jsou zde i úpravy odhadovaných příjmů příštích období mezi předchozím a stávajícím koncem roku. Zpětné získávání výdajů EU zde však není zachyceno v plném rozsahu. Platí to zejména pro strukturální opatření, která představují významnou výdajovou oblast a kde se k vracení nezpůsobilých výdajů používá zvláštních mechanismů, jež většinou nevyžadují vystavování příkazu k úhradě. V souladu s účetními pravidly EU nejsou rovněž jako výnosy zaznamenány zpětně získané částky předběžného financování.

Největší částka, 1 066 milionů EUR, souvisí se sdíleným řízením a sestává ze 453 milionů EUR týkajících se Evropského zemědělského záručního fondu (EZZF) a 613 milionů EUR na strukturální opatření.

(a) Zemědělství: EZZF

V oblasti zemědělství dosahují částky zaúčtované v této položce jako výnosy za běžný rok výše 453 milionů EUR a dělí se takto:

– opravy v důsledku kontroly souladu výdajů s pravidly EU, o nichž bylo rozhodnuto během daného roku, ve výši 347 milionů EUR,

– podvody a nesrovnalosti ve výši 106 milionů EUR: jedná se o proplacené náklady ve výši 163 milionů EUR, jež v průběhu roku nahlásily a získaly zpět členské státy; od této částky bylo odečteno snížení nesplacených částek ve výši 57 milionů EUR, jež členské státy nahlásily jako získané ke konci roku zpět z důvodu podvodů a nesrovnalostí (684 milionů EUR ke konci roku 2008 oproti 627 milionům EUR ke konci roku 2009) – viz rovněž vysvětlivka 2.10.2.

K 31. prosinci 2009 činila částka výdajů z EZZF, která je předmětem dalších oprav po dosud neukončených auditech, 2,8 miliardy EUR (viz vysvětlivka 6.4.1 .).

(b) Strukturální opatření

Zpětně získané výdaje ze strukturálních opatření zahrnuté do tohoto okruhu dosahují výše 613 milionů EUR (2008: 349 milionů EUR). Tato podpoložka zahrnuje příkazy k úhradě vystavené Komisí za účelem zpětného získání výdajů neoprávněně vyplacených v minulých letech ve výši 406 milionů EUR a úpravu (zvýšení) příjmů příštích období na konci roku (ve výši 206 milionů EUR).

Příkazy k úhradě se vystavují pouze v následujících případech:

– formální rozhodnutí o finančních opravách, která přijme Komise po zjištění neoprávněných výdajů v částkách požadovaných členskými státy;

– úpravy při ukončení programu vedoucí ke snížení příspěvku EU, když členský stát neoznámil dostatečné způsobilé výdaje k odůvodnění celkové výše předběžného financování a již vyplacených průběžných plateb; k takovým operacím může dojít bez formálního rozhodnutí Komise, pokud je členský stát schválí,

– vrácení částek po ukončení programu a po skončení soudních řízení, která v době uzávěrky ještě nebyla ukončena.

Ostatní příkazy k úhradě jsou vystavovány za účelem zpětného získání předběžného financování v rámci strukturálních opatření. Tyto částky nejsou vykázány jako výnosy, ale jsou připsány v rozvaze k dobru předběžného financování.

K 31. prosinci 2009 se potenciální výše finančních oprav odhadovala na 1,1 mld. EUR, avšak definitivně o nich ještě nebylo rozhodnuto – více podrobností viz vysvětlivka 6.4.2 .

3.2.4 Výnosy ze správní činnosti

Tyto výnosy pocházejí zejména ze srážek z platů zaměstnanců a tvoří je především příspěvky na důchodové zabezpečení a daně z příjmu.

3.2.5 Ostatní provozní výnosy

Částku 376 milionů EUR (2008: 321 milionů EUR) uhradily přistupující země. Hlavním důvodem růstu ostatních provozních výnosů ve srovnání s minulým rokem jsou vyšší kurzové výnosy (viz níže). Mírně to vykompenzoval pokles starých částek předběžného financování zařazených do rozvahy poprvé, jejichž protizápis se objevuje právě pod touto položkou (5 milionů EUR oproti 241 milionům EUR v roce 2008).

Do této položky patří též kurzové zisky s výjimkou zisků z finanční činnosti, které jsou uvedeny níže ve vysvětlivce 3.5 . Tyto zisky plynou z běžných činností a souvisejících transakcí prováděných v jiných měnách než euro a dále z přecenění ke konci roku v rámci sestavování závěrky. Jedná se o realizované i nerealizované kurzové zisky.

Posuzujeme-li čistou pozici, v tomto roce byl vykázán čistý kurzový zisk 185 milionů EUR (2008: čistá ztráta 504 milionů EUR). Jedná se o rozdíl mezi nerealizovanými a realizovanými částkami, přičemž Komise zaúčtovala téměř všechny částky.

Čistý nerealizovaný kurzový zisk:

Čistý zisk ve výši 132 milionů EUR je výsledkem přecenění nevypořádaných zůstatků v cizích měnách na konci roku. Většina zisku (87 milionů EUR) se týká měn GBP a SEK, které v roce 2009 proti euru posílily.

Významné zůstatky v cizích měnách, včetně GBP a SEK, má Komise na konci roku na bankovních účtech vlastních zdrojů. V souladu s nařízením Rady č.1150/2000 Komise drží tyto peníze na účtech svých vlastních zdrojů, kam je posílají členské státy a odkud jsou čerpány jen v míře nutné k pokrytí hotovostních potřeb Komise, které vyplývají z plnění rozpočtu.

Čistý realizovaný kurzový zisk:

Většina z celkového kurzového zisku ve výši 53 milionů EUR pochází z účetních transakcí týkajících se vlastních zdrojů hrazených v národních měnách členských států, které nejsou členy eurozóny. Jsou výsledkem rozdílu mezi účetním směnným kurzem, v němž tyto částky účtuje Komise v době jejich obdržení, a tržním směnným kurzem, v němž se mění na euroměnu, než se použijí k pokrytí plateb Komise. Účetní směnný kurz je v každém daném měsíci fixní a je určen na základě tržního směnného kurzu platného v předposlední den předchozího měsíce. Vlastní zdroje se účtují v těchto směnných kurzech, když jsou obdrženy, a poté se v pozdějších termínech mění na euroměnu v tržních směnných kurzech.

Během roku 2009 se významně zvýšila hodnota několika evropských měn, včetně zejména GBP a RON. Tyto tržní směnné kurzy, použité v určitých obdobích ke konverzi vlastních zdrojů Komise v uvedených měnách, byly zpravidla vyšší než účetní kurzy, v nichž se vlastní zdroje účtovaly při obdržení. Zbývající část uvedeného rozdílu se vztahuje k ostatním účetním transakcím včetně plateb, jež Komise prováděla v jiných měnách než v eurech.

Změna v celkových rozdílech směnných kurzů mezi roky 2008 a 2009 z čisté ztráty k čistému zisku je výsledkem významné změny měnových kurzů v průběhu těchto dvou let. Několik evropských měn v průběhu roku 2008 značně oslabilo vůči euru, zatímco v roku 2009 se tento trend částečně obrátil.

3.3 SPRÁVNÍ NÁKLADY

||(v milionech EUR)|

|2009|2008|

Náklady na zaměstnance|4 898|4 563|

Odpisy a snížení hodnoty|436|330|

Ostatní správní náklady|2 799|2 827|

Celkem|8 133|7 720|

Jedná se správní náklady vzniklé jako součást činnosti EU a zahrnují náklady na zaměstnance, odpisy a další náklady spojené s provozem orgánů a agentur (jako jsou nájemné, údržba, dodávky, školení atd.).

3.4 PROVOZNÍ NÁKLADY

|||(v milionech EUR)|

|Poznámka|2009|2008|

Primární provozní náklady:|3.4.1|||

Přímé centralizované řízení||8 744|7 998|

Nepřímé centralizované řízení||3 605|3 077|

Decentralizované řízení||137|1 278|

Sdílené řízení||89 681|81 839|

Společné řízení||1 655|1 188|

Celkem||103 822|95 380|

Ostatní provozní náklady:|3.4.2|||

Úpravy/rezervy||199|278|

Kurzové ztráty||432|773|

Ostatní||481|783|

Celkem||1 112|1 834|

Celkem||104 934|97 214|

3.4.1 Primární provozní náklady

Provozní výdaje Evropské unie pokrývají různé okruhy finančního rámce a mají různou podobu podle toho, jak se peníze vyplácejí a jak se s nimi hospodaří. Většina výdajů, 86 %, spadá do položky „Sdílené řízení“, s nímž je spojeno delegování úkolů na členské státy; jedná se např. o vynakládání prostředků z EZZF a opatření financovaná prostřednictvím různých strukturálních opatření (fond pro regionální rozvoj, sociální fond, zemědělský fond pro rozvoj venkova, fond soudržnosti a rybářský fond).

Zvýšení v roce 2009 je způsobeno hlavně strukturálními opatřeními v programovém období 2007–2013. Po pomalém rozběhu v předchozích letech dosáhly tyto programy v roce 2009 normální úrovně, zatímco akce v období 2000–2006 končí.

3.4.2 Ostatní provozní náklady

Kurzové ztráty, s výjimkou ztrát z finančních operací, o nichž pojednává vysvětlivka 3.6 níže, vznikají z běžných činností a souvisejících transakcí prováděných v jiných měnách než euro a dále z přecenění ke konci roku v rámci sestavování účetní závěrky. Jedná se o kurzové ztráty realizované i nerealizované.

3.5 VÝNOSY Z FINANČNÍCH OPERACÍ

||(v milionech EUR)|

|2009|2008|

Výnosy z dividend (z fondů rizikového kapitálu)|14|22|

Úrokové výnosy:|||

Z předběžného financování|59|50|

Z úroků z prodlení|132|26|

Na swapy|2|13|

Z realizovatelných aktiv|100|102|

Z úvěrů|265|105|

Z peněz a peněžních ekvivalentů|158|349|

Ostatní|3|3|

Celkem|719|648|

Ostatní finanční výnosy:|||

Realizovaný zisk z prodeje finančních aktiv|10|4|

Ostatní|76|11|

Celkem|86|15|

Úpravy současné hodnoty|10|3|

Kurzové zisky|6|10|

Celkem|835|698|

3.6 NÁKLADY NA FINANČNÍ OPERACE

||(v milionech EUR)|

|2009|2008|

Úrokové náklady:|||

Na leasing|95|91|

Na swapy|2|10|

Na výpůjčky|248|90|

Ostatní|20|9|

Celkem|365|200|

Ostatní finanční náklady:|||

Úpravy finančních rezerv|39|12|

Finanční náklady na rozpočtové nástroje|73|50|

Realizovaná ztráta z prodeje finančních aktiv|0|8|

Ztráty ze snížení hodnoty finančních aktiv|15|11|

Ostatní|57|56|

Celkem|184|137|

Úpravy současné hodnoty|0|118|

Kurzové ztráty|45|12|

Celkem|594|467|

3.7 PODÍL ČISTÉHO PŘEBYTKU (SCHODKU) PŘIDRUŽENÝCH SUBJEKTŮ A SPOLEČNÝCH PODNIKŮ

V souladu s ekvivalenční metodou účtování zahrnuje EU do výsledovky svůj podíl na čistém přebytku/schodku přidružených subjektů a společných podniků (viz také vysvětlivky 2.3.1 a 2.3.2 ).

3.8 VYKAZOVÁNÍ PODLE SEGMENTŮ

Výkaz s výsledky jednotlivých segmentů dělí provozní výnosy a náklady podle oblastí politiky, jež Komise používá při sestavování rozpočtu podle činností. Tyto oblasti politiky lze seskupit do tří větších okruhů – činnosti v rámci Evropské unie, činnosti mimo rámec Evropské unie a služby a ostatní.

„Činnosti v rámci Evropské unie“ představují největší okruh, neboť zahrnují četné oblasti politiky v rámci Evropské unie. „Činnosti mimo rámec Evropské unie“ se týkají politik prováděných mimo rámec EU, například obchodu a humanitární pomoci. „Služby a ostatní“ jsou vnitřní a horizontální činnosti nutné k fungování orgánů a subjektů EU.

Konsolidované agentury jsou vykazovány v rámci těchto různých oblastí politik. Ostatní orgány s výjimkou Komise jsou vykázány společně ve zvláštní oblasti politiky. U těchto různých oblastí politiky jsou uváděny údaje brutto před vynětím z konsolidace; položky vyloučené z konsolidace jsou uváděny společně v jednom sloupci.

Je třeba upozornit na to, že vlastní zdroje a příspěvky nejsou rozděleny mezi různé činnosti, jelikož jejich výpočet, výběr a hospodaření s nimi je věcí útvarů Komise v ústředí. Jsou zde vykazovány proto, aby bylo možno porovnat čistý výsledek s údaji ve výsledovce.

VYKAZOVÁNÍ PODLE SEGMENTU – SHRNUTÍ|(v milionech EUR)|

Ostatní provozní výnosy||||||||

Pokuty|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Zemědělské dávky|705|0|0|0|0|0|705|

Zpětné získávání výdajů|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Výnosy ze správní činnosti|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Ostatní provozní výnosy|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

OSTATNÍ PROVOZNÍ VÝNOSY|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Správní náklady:||||||||

Náklady na zaměstnance|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Náklady na nehmotný majetek a nemovitosti, stroje a zařízení|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Ostatní správní náklady|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Provozní náklady:||||||||

Přímé centralizované řízení|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Nepřímé centralizované řízení|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Decentralizované řízení|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Sdílené řízení|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Společné řízení|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Ostatní provozní náklady|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

PROVOZNÍ NÁKLADY CELKEM|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

ČISTÉ PROVOZNÍ NÁKLADY|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Výnosy z vlastních zdrojů a příspěvků|110 537|

Přebytek z provozní činnosti|5 002|

Čisté finanční výnosy|241|

Změna závazků ze zaměstnaneckých požitků|(683)|

Podíl hosp. výsledku přidružených subjektů a společných podniků|(103)|

Hospodářský výsledek za rok|4 457|

|VYKAZOVÁNÍ PODLE SEGMENTU – ČINNOSTI V RÁMCI EU|(v milionech EUR)|

Ostatní provozní výnosy||||||||||

Pokuty|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Zemědělské dávky|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Zpětné získávání výdajů|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Výnosy ze správní činnosti|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Ostatní provozní výnosy|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

OSTATNÍ PROVOZNÍ VÝNOSY|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Správní náklady:|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Náklady na zaměstnance|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Náklady na nehmotný majetek a nemovitosti, stroje a zařízení|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Ostatní správní náklady|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Provozní náklady:|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Přímé centralizované řízení|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Nepřímé centralizované řízení|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Decentralizované řízení|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Sdílené řízení|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Společné řízení|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Ostatní provozní náklady|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

PROVOZNÍ NÁKLADY CELKEM|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

ČISTÉ PROVOZNÍ NÁKLADY|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Ostatní provozní výnosy||||||||||

Pokuty|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Zemědělské dávky|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Zpětné získávání výdajů|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Výnosy ze správní činnosti|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Ostatní provozní výnosy|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

OSTATNÍ PROVOZNÍ VÝNOSY|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Správní náklady:|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Náklady na zaměstnance|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Náklady na nehmotný majetek a nemovitosti, stroje a zařízení|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Ostatní správní náklady|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Provozní náklady:|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Přímé centralizované řízení|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Nepřímé centralizované řízení|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Decentralizované řízení|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Sdílené řízení|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Společné řízení|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Ostatní provozní výdaje|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

PROVOZNÍ NÁKLADY CELKEM|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

ČISTÉ PROVOZNÍ NÁKLADY|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|VYKAZOVÁNÍ PODLE SEGMENTU – ČINNOSTI MIMO RÁMEC EU|(v milionech EUR)|

Ostatní provozní výnosy|||||||

Zpětné získávání výdajů|14|0|9|39|2|64|

Výnosy ze správní činnosti|37|0|0|0|0|37|

Ostatní provozní výnosy|81|0|(1)|1|0|81|

OSTATNÍ PROVOZNÍ VÝNOSY|132|0|8|40|2|182|

Správní náklady:|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Náklady na zaměstnance|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Náklady na nehmotný majetek a nemovitosti, stroje a zařízení|(18)|0|0|0|0|(18)|

Ostatní správní náklady|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Provozní náklady:|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Přímé centralizované řízení|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Nepřímé centralizované řízení|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Decentralizované řízení|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Sdílené řízení|(26)|0|17|0|0|(9)|

Společné řízení|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Ostatní provozní náklady|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

PROVOZNÍ NÁKLADY CELKEM|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

ČISTÉ PROVOZNÍ NÁKLADY|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|VYKAZOVÁNÍ PODLE SEGMENTU – SLUŽBY A OSTATNÍ||

Ostatní provozní výnosy|||||||||||

Zpětné získávání výdajů|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Výnosy ze správní činnosti|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Ostatní provozní výnosy|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

OSTATNÍ PROVOZNÍ VÝNOSY|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Správní náklady:|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Náklady na zaměstnance|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Náklady na nehmotný majetek a nemovitosti, stroje a zařízení|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Ostatní správní náklady|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Provozní náklady:|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Přímé centralizované řízení|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Nepřímé centralizované řízení|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Sdílené řízení|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Ostatní provozní náklady|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

PROVOZNÍ NÁKLADY CELKEM|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

ČISTÉ PROVOZNÍ NÁKLADY|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. VYSVĚTLIVKY K VÝKAZU PENĚŽNÍCH TOKŮ

4.1 ÚČEL A SESTAVENÍ VÝKAZU PENĚŽNÍCH TOKŮ

Informace o peněžních tocích umožňují posoudit schopnost EU vytvářet peníze a peněžní ekvivalenty a její potřebu těchto peněžních toků využívat.

Výkaz peněžních toků se sestavuje nepřímou metodou. Znamená to, že čistý přebytek nebo schodek za rozpočtový rok se upraví o účinky nepeněžních transakcí, o případné časové rozlišení hotovosti přijaté či vyplacené v minulosti či budoucnosti a o příjmové nebo výdajové položky spojené s investičními peněžními toky. Peněžní toky vyplývající z transakcí v cizích měnách se účtují v zúčtovací měně EU (euro) po převedení cizích měn na euro pomocí příslušných směnných kurzů platných v den, kdy dochází k peněžnímu toku.

Výše uvedená tabulka peněžních toků uvádí peněžní toky za dané období roztříděné podle provozních a investičních činností (EU neprovozuje finanční činnosti).

4.2 PROVOZNÍ ČINNOSTI

Provozní činnosti jsou jiné než investiční činnosti EU. Představují většinu realizovaných činností. Úvěry poskytnuté příjemcům (a případné s nimi související výpůjčky) nelze považovat za investiční (ani finanční) činnost, jelikož jsou součástí obecných cílů, a tudíž každodenní činnosti EU. Provozní činnosti zahrnují dále investice, např. EIF, EBRD a fondy rizikového kapitálu. Cílem těchto činností je podílet se na dosahování politicky cílených výsledků.

4.3 INVESTIČNÍ ČINNOSTI

Investiční činnosti představují pořizování a vyřazování nehmotného majetku, nemovitostí, strojů a zařízení a ostatních investic, jež nejsou zahrnuty mezi peněžní ekvivalenty. Mezi investičními činnostmi nejsou vykazovány úvěry poskytnuté příjemcům. Cílem je ukázat skutečné investice EU.

Je třeba poznamenat, že EU nemůže použít peníze a peněžní ekvivalenty ve výši 8 910 milionů EUR, které jsou v držení Komise. Jedná se o peníze obdržené z uložených pokut, kdy se druhá strana proti udělení pokuty odvolá. Tyto částky jsou vykazovány jako „vázané peníze“, viz poznámka 2.11 výše.

5. PODMÍNĚNÉ ZÁVAZKY A PODMÍNĚNÁ AKTIVA A DALŠÍ POŽADOVANÉ ÚDAJE

PODMÍNĚNÁ AKTIVA|

|||(v milionech EUR)|

|Vysvětlivka|31.12.2009|31.12.2008|

Získané záruky|5.1|279|260|

Podmíněná aktiva související s případy podvodů a nesrovnalostí|5.2|1 944|2 010|

Finanční opravy neukončené (dosud definitivně nerozhodnuto)|5.3|0|4 390|

Ostatní podmíněná aktiva|5.4|18|43|

Podmíněná aktiva celkem||2 241|6 703|

PODMÍNĚNÉ ZÁVAZKY|

|||(v milionech EUR)|

Podmíněné závazky|Vysvětlivka|31.12.2009|31.12.2008|

Poskytnuté záruky|5.5|19 330|17 510|

Pokuty – odvolání k Soudnímu dvoru|5.6|11 969|10 198|

EZZF – probíhající soudní řízení|5.7|1 945|1 609|

Částky týkající se soudních a jiných právních sporů|5.8|416|281|

Ostatní podmíněné závazky|5.9|12|18|

Podmíněné závazky celkem||33 672|29 616|

Veškeré podmíněné závazky by byly, v případě jejich splatnosti, financovány v následujících letech z rozpočtu EU. Rozpočet EU financují členské státy.

PODMÍNĚNÁ AKTIVA

5.1 ZÍSKANÉ ZÁRUKY

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Záruky za plnění|252|239|

Ostatní|27|21|

Celkem|279|260|

V některých případech jsou požadovány záruky za plnění, jež mají zajistit, aby příjemci finančních prostředků EU splnili své závazky, které jim vyplývají ze smluv s EU.

5.2 PODVODY A NESROVNALOSTI

Tabulka níže uvádí potenciální částky, které mohou členské státy získat zpět po zjištění neoprávněných žádostí o financování ze strukturálních fondů. Vychází z formálních zpráv, které předložily členské státy v souladu s nařízením Komise č. 1681/94. Částky jsou členěny podle jednotlivých členských států.

Podmíněná aktiva: případy podvodů a nesrovnalostí|(v milionech EUR)|

Členský stát|31.12.2009|31.12.2008|

Rakousko|8|13|

Belgie|2|16|

Česká republika|13|13|

Dánsko|2|10|

Estonsko|3|2|

Finsko|2|3|

Francie|15|12|

Německo|468|581|

Řecko|25|62|

Maďarsko|6|5|

Irsko|1|1|

Itálie|436|441|

Lotyšsko|5|4|

Litva|5|2|

Malta|1|1|

Nizozemsko|15|14|

Polsko|18|13|

Portugalsko|82|114|

Slovensko|39|9|

Slovinsko|7|1|

Španělsko|277|279|

Švédsko|2|2|

Spojené království|347|257|

CELKEM|1 779|1 855|

Údaje uvedené v této tabulce představují spíše teoretické maximum než částky, které bude mít rozpočet EU skutečně k dispozici. Je tomu tak z následujících důvodů:

· Členské státy ne vždy informují o výsledcích svého úsilí získat neoprávněné částky zpět.

· Přestože jsou členské státy povinny informovat Komisi o pravděpodobnosti vrácení prostředků, je nemožné přesně určit, jaká část dosud neuhrazených částek bude skutečně získána. Vnitrostátní právní předpisy v některých případech stanoví třicetiletou promlčecí lhůtu, kvůli níž vnitrostátní orgány někdy odkládají formální odepsání dluhu, i když je pravděpodobnost zpětného získání prostředků čistě teoretická. U strukturálních opatření musí členské státy v současné době posílat Komisi jednou za rok soupis částek, které mají být získány zpět (článek 8 nařízení č. 438/2001), aby jí poskytly lepší přehled o skutečné situaci.

· I v případě, že členský stát zahájí řízení o vrácení prostředků včas, není zaručen pozitivní výsledek. Platí to zejména pro příkazy k úhradě, jež jsou předmětem soudního sporu.

· Jednotlivé projekty jsou spolufinancovány v rámci víceletých programů. Dokud není víceletý program uzavřen, nelze částku, jež má být získána zpět, přesně stanovit, neboť prostředky použité na financování neoprávněných výdajů mohou být za určitých okolností převedeny na jiné, řádné projekty a následné, zejména konečné platby mohou být v některých případech použity k opravě předchozích neoprávněně vyplacených výdajů. Údaje v těchto tabulkách jsou předběžné a vycházejí ze zpráv doručených a zpracovaných do konce února 2010. Mohou být změněny v souladu s dalšími, později dodanými zprávami.

Z informací poskytnutých členskými státy nelze v jednotlivých případech pravděpodobnost zpětného získání prostředků přesně stanovit. Hlavní změny od roku 2008 spočívají v nárůstu podvodů a nesrovnalostí v zemích „EU-10“. Provádění politiky soudržnosti započalo v plném rozsahu v roce 2004 a od té doby, v důsledku rostoucí realizace spolufinancovaných operací a jejich častějších kontrol, rostl i počet nesrovnalostí. Další velký rozdíl oproti roku 2008 se týká Spojeného království, které hlásilo zvýšený počet nesrovnalostí po rozsáhlých auditech financovaných operací.

Do této položky spadá i 165 milionů EUR týkajících se EZZF (2008: 153 milionů EUR). Členské státy sdělily Komisi částky zapsané v jejich „knize dlužníků“ a částky, u nichž byla kontrola teprve na počátku. Právě tyto předběžné částky se vykazují v této položce.

5.3 FINANČNÍ OPRAVY NEUKONČENÉ (DOSUD DEFINITIVNĚ NEROZHODNUTO)

Tyto a související informace, které se týkají zpětného získávání vyplacených prostředků EU, se nyní zveřejňují ve vysvětlivce 6 účetní závěrky.

5.4 OSTATNÍ PODMÍNĚNÁ AKTIVA

Tato položka obsahuje další menší částky podmíněných aktiv, jež nelze zařadit do výše uvedených položek.

PODMÍNĚNÉ ZÁVAZKY

5.5 POSKYTNUTÉ ZÁRUKY

5.5.1 Za úvěry, které Evropská investiční banka (EIB) poskytla ze svých vlastních zdrojů

|(v milionech EUR)|

||Veřejné orgány|Soukroméspolečnosti|||

65% záruka|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

70% záruka|109|1 981|506|2 596|2 908|

75% záruka|0|617|233|850|1 049|

100% záruka|0|625|196|821|1 008|

Celkem Celkem|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

Z rozpočtu EU jsou kryty záruky za úvěry třetím zemím uzavřené a poskytnuté Evropskou investiční bankou z jejích vlastních zdrojů, a to k 31. prosinci 2009 (včetně úvěrů poskytnutých členským státům před přistoupením). Záruka EU je však omezena na určitý procentní podíl maximální výše povolených úvěrových linek: 65 %, 70 %, 75 % nebo 100 %. Pokud není tohoto limitu dosaženo, kryje záruka EU celou částku. K 31. prosinci 2008 dosahovala neuhrazená částka 19 212 milionů EUR, která tak představuje maximální rizikovou expozici EU.

Na úvěry, na něž je poskytována záruka z rozpočtu EU, získává EIB rovněž záruky třetích stran (států, veřejných nebo soukromých finančních institucí); Komise je v takových případech sekundárním ručitelem. Záruka z rozpočtu EU kryje pouze politické riziko záruk poskytnutých v režimu „sdílení rizik“. Ostatní rizika pro případ, že by primární ručitel nesplnil své závazky, kryje EIB. U záruk, u nichž se riziko nesdílí, se v případě, že primární ručitel nesplní své závazky, všechna rizika kryjí z rozpočtu EU. Je-li primárním ručitelem orgán veřejné moci, jsou rizika zpravidla omezena na riziko politické, pokud však záruky poskytuje instituce nebo soukromá společnost, mohlo by být nutné krýt z rozpočtu EU i riziko obchodní.

5.5.2 Další poskytnuté záruky

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Finanční nástroj na sdílení rizik (RSFF)|94|48|

MEDA: Marocké záruky|17|66|

Nástroj pro úvěrové záruky na projekty v oblasti transevropských dopravních sítí (LGTT)|6|1|

Ostatní|1|1|

Celkem|118|116|

Příspěvek Komise v rámci finančního nástroje na sdílení rizik (RSFF) je používán k zajištění finančního rizika spojeného s úvěry a zárukami, jež poskytuje EIB na způsobilé výzkumné projekty. Příslušné rozpočtové prostředky Komise by měly v období 2007 až 2013 dosáhnout 1 miliardy EUR, z nichž by až 800 milionů EUR mohlo připadnout na zvláštní program „Spolupráce“ a až 200 milionů EUR na zvláštní program „Kapacity“. Stejnou částku se zavázala poskytnout EIB. 94 milionů EUR Komise zablokovala jako tzv. „alokaci kapitálu“. Tato částka kryje neočekávané ztráty z úvěrů a záruk, jež EIB v rámci nástroje RSFF poskytuje. Jedná se o maximální výši ztráty, kterou by Komise mohla utrpět při nesplacení úvěrů nebo neplnění ze záruk. Odpovídá tak maximálnímu limitu záruky, kterou Komise v rámci RSFF poskytuje, a EU ji tudíž považuje za podmíněný závazek.

Prostřednictvím zvláštního fondu v rámci programu MEDA vytvořila Komise záruční mechanismus ve prospěch dvou marockých organizací, konkrétně Caisse Centrale de Garantie a Fonds Dar Ad-Damane. K 31. prosinci 2009 spadalo pod tuto záruku Komise 17 milionů EUR.

Cílem nástroje pro úvěrové záruky na projekty v oblasti transevropských dopravních sítí (LGTT) (2007–2013) je poskytovat záruky ke zmírnění rizika v oblasti příjmů v prvních letech fungování uvedených projektů. Konkrétně by záruka plně pokrývala pohotovostní úvěry, jež by byly čerpány pouze v případech, kdy peněžní toky projektu nestačí splácet prioritní dluh. Tento nástroj bude společným finančním produktem Komise a EIB a bude pro něj alokováno 500 milionů EUR z rozpočtu EU. EIB alokuje dalších 500 milionů EUR, takže k dispozici bude celkem 1 miliarda EUR. Zde zapsaná částka, 6 milionů EUR, představuje příspěvek do rezervy na neočekávané ztráty z operací LGTT.

5.6 POKUTY

Vykázané částky představují pokuty, které Komise uložila za porušení pravidel hospodářské soutěže, které byly prozatímně uhrazeny a proti nimž buď bylo podáno odvolání, nebo není známo, zda k podání odvolání dojde. Tento podmíněný závazek bude vykazován až do pravomocného rozhodnutí Soudního dvora. Úroky z předběžných plateb (460 milionů EUR) jsou zahrnuty do hospodářského výsledku za daný rok a jejich vykázání mezi podmíněnými závazky vyjadřuje nejistotu ohledně titulu Komise k těmto částkám.

5.7 EZZF – PROBÍHAJÍCÍ SOUDNÍ ŘÍZENÍ

Jde o podmíněné závazky vůči členským státům spojené s rozhodnutími o souladu výdajů z EZZF s pravidly Společenství, jež jsou předmětem probíhajících řízení u Soudního dvora. Určení konečného závazku a roku, v němž bude mít úspěšné odvolání za následek čerpání z rozpočtu, bude záviset na délce soudního řízení. Odhad pravděpodobných částek k úhradě je v rozvaze vykázán jako dlouhodobá rezerva – viz vysvětlivka 2.13 .

5.8 ČÁSTKY SOUVISEJÍCÍ SE SOUDNÍMI A JINÝMI PRÁVNÍMI SPORY

Tato položka se týká žalob o náhradu škody podaných proti EU, dalších právních sporů a odhadovaných právních výloh.

Částky se týkají sporů s dodavateli, smluvními partnery a bývalými zaměstnanci. Je třeba upozornit, že v případě žaloby o náhradu škody podle článku 288 ES musí žalobce prokázat, že orgán dostatečně závažným způsobem porušil právní předpis, který přiznává práva jednotlivcům, že žalobce utrpěl skutečnou újmu a že existuje přímý příčinný vztah mezi protiprávním činem a újmou.

5.9 OSTATNÍ PODMÍNĚNÉ ZÁVAZKY

Tato položka obsahuje další menší podmíněné závazky, jež nelze zařadit do výše uvedených položek.

DALŠÍ VÝZNAMNÉ ÚDAJE

5.10 NEČERPANÉ ZÁVAZKY VE FINANČNÍCH ČINNOSTECH

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Nečerpané závazky ve finančních činnostech|5 733|4 885|

Jde o úvěrové dohody a dohody o kapitálových investicích, které uzavřela Komise (nejsou kryty prostředky v položce „dosud nevyužité závazky“ (RAL)), které však druhá smluvní strana před koncem roku nečerpala. Hlavní částky se týkají dohod o úvěrech na platební bilanci, které byly podepsány v roce 2008 a 2009, ale do konce vykazovaného roku nebyly čerpány (5,4 mld. EUR k 31. prosinci 2009).

5.11 ROZPOČTOVÉ ZÁVAZKY POSKYTNUTY, K PLATBÁM DOSUD NEDOŠLO

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Rozpočtové závazky poskytnuty, k platbám dosud nedošlo|134 689|120 023|

Rozpočtové RAL („ Reste à Liquider “) představují dosud nevyužité závazky, jež dosud nebyly zrušeny nebo v souvislosti s nimiž dosud neproběhla platba. RAL jsou přirozeným důsledkem existence víceletých programů. K 31. prosinci 2009 činily RAL celkem 177 272 milionů EUR. Tato částka představuje rozdíl mezi rozpočtovými RAL a souvisejícími částkami, které byly vykázány v hospodářském výsledku 2009 jako náklady.

5.12 VÝZNAMNÉ PRÁVNÍ ZÁVAZKY

|(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

Strukturální opatření|275 761|332 995|

Protokol se zeměmi Středomoří|263|263|

Dohody o rybolovu|249|401|

Program Galileo|1 517|2 023|

Program GMES|556|624|

TEN-T|4 289|4 571|

Další smluvní závazky|1 325|983|

Celkem|283 960|341 860|

Tyto závazky vznikly proto, že se EU rozhodla přijmout dlouhodobější právní závazky ohledně částek, které zatím nebyly v rozpočtu kryty prostředky na závazky. Může se to týkat víceletých programů, jako jsou strukturální opatření, nebo částek, které se EU zavázala vyplatit v budoucnosti na základě administrativních smluv platných v rozvahový den (např. vztahujících se k poskytování strážních, úklidových a podobných služeb, ale také smluvních závazků ohledně konkrétních projektů, jako jsou stavební práce). Závazky, které je nutno řadit do této položky, neplynou ze všech víceletých programů, neboť výdaje v budoucích letech závisejí na každoročních rozhodnutích rozpočtového orgánu nebo na změnách daných pravidel.

5.12.1 Strukturální opatření

Tabulka níže přináší srovnání mezi právními závazky, pro něž ještě nebyly vytvořeny rozpočtové závazky, a maximálními závazky, jež souvisí s částkami finančního rámce na roky 2007–2013. Strukturální operace představují pomoc naplánovanou na období 2007–2013. Formát a cíle období finančního rámce, jež začalo v roce 2007, se od předchozího období liší.

|||||(v milionech EUR)|

Fondy politiky soudržnosti|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Přírodní zdroje|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Nástroj pro předvstupní pomoc|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Celkem|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Protokoly se zeměmi Středomoří

Vykázané závazky v celkové výši 263 milionů EUR plynou z finančních protokolů s nečlenskými zeměmi z oblasti Středomoří. Odpovídají rozdílu mezi celkovou částkou podle podepsaných protokolů a částkou rozpočtových závazků zachycenou v účetních záznamech. Tyto protokoly jsou mezinárodními smlouvami, které nelze zrušit bez souhlasu obou stran, i když proces jejich vypovídání právě probíhá.

5.12.3 Dohody o rybolovu

Jedná se o závazky v celkové výši 249 milionů EUR přijaté ve vztahu k třetím zemím v souvislosti s operacemi v rámci mezinárodních dohod o rybolovu.

5.12.4 Program Galileo

Galileo je globální družicový navigační systém (GNSS), který v současnosti vyvíjí Evropská unie a Evropská kosmická agentura (ESA). Program Galileo je nyní zcela financován z rozpočtu EU a Komise spravuje tento program jménem EU. Předpokládá se, že první etapa programu „ověřování na oběžné dráze“ (IOV) bude dokončena v průběhu roku 2012 a poté dojde k převodu vytvořeného majetku na Komisi.

Je třeba poznamenat, že Komise do konce roku 2009 přispěla na fázi IOV v rámci programu Galileo částkou 1 028 milionů EUR; tato částka zahrnuje předchozí investici do společného podniku Galileo. Vzhledem ke stále probíhající výzkumné fázi programu byly vynaložené prostředky v souladu s účetními pravidly EU zaúčtovány jako náklady a nebyla vykázána nehmotná aktiva. Celkový (orientační) příspěvek Komise, s nímž se pro příští fázi programu Galileo (2008 až 2013) počítá, činí 2 645 milionů EUR.

5.12.5 Program GMES

Komise uzavřela s ESA smlouvu na léta 2008 až 2013 o realizaci vesmírné složky Globálního monitoringu životního prostředí a bezpečnosti (GMES). Celková orientační částka na uvedené období činí 624 milionů EUR. V roce 2009 bylo vyplaceno ESA 68 milionů EUR.

5.12.6 Závazky vůči TEN-T

Tato částka se týká grantů v oblasti transevropské dopravní sítě (TEN-T) na léta 2007–2013. Tento program se týká projektů rozvoje transevropské dopravní sítě, které podporují jednak projekty v oblasti infrastruktury, jednak projekty výzkumu a inovací k rychlejšímu začleňování nových technologií a novátorských procesů do vývoje nové dopravní infrastruktury. Celková orientační částka pro tento program činí 8 013 milionů EUR.

5.12.7 Další smluvní závazky

Částky v tomto řádku odpovídají závazkům, jež po dobu trvání těchto smluv zbývají k úhradě. Uveden je zde neuhrazený smluvní závazek ve výši 93 milionů EUR týkající se stavebních zakázek přidělených Radou a závazek ve výši 441 milionů EUR týkající se stavebních zakázek přidělených Parlamentem. Další významné vykazované částky jsou 480 milionů EUR související s ujednáními o zadávání zakázek, které podepsaly agentura pro získávání energie z jaderné syntézy (European Joint Undertaking for ITER and the Development of Fusion Energy) a ITER International, a 165 milionů EUR, které se týkají ujednání o zadávání zakázek, které podepsaly agentura pro získávání energie z jaderné syntézy, Japonská agentura pro jadernou energii (JAEA) a ITER International.

5.13 VKLADY DO PŘIDRUŽENÝCH ORGANIZACÍ

Tato částka představuje neuhrazené částky základního kapitálu, který Komise upsala, o jehož splacení však dosud nebyla požádána.

5.13.1 Nesplacený akciový kapitál: EBRD

(v milionech EUR)|

EBRD|Celkový kapitál EBRD|Úpis Komise|

Kapitál|19 794|600|

Splacený|(5 198)|(157)|

Nesplacený|14 596|443|

5.13.2 Nesplacený akciový kapitál: EIF

(v milionech EUR)|

EIF|Celkový kapitál EIF|Úpis Komise|

Kapitál|2 940|861|

Splacený|(588)|(172)|

Nesplacený|2 352|689|

Po emisi 1 000 nových akcií EIF v roce 2007 upsala EU v roce 2009 dalších 75 akcií v nominální hodnotě 1 milion EUR za jednu akcii, z čehož 20 % nominální částky a ážio byly uhrazeny v roce 2009. Účast EU je omezena na 900 akcií (v hodnotě 900 milionů EUR). Viz rovněž vysvětlivka 2.3.1 .

5.14 ZÁVAZKY Z OPERATIVNÍHO LEASINGU

|||||(v milionech EUR)|

Popis|Budoucí splátky|

|do 1 roku|1–5 let|> 5 let|Celkem|

Budovy|334|1 236|842|2 412|

IT materiál a jiná technika|6|7|0|13|

Celkem|340|1 243|842|2 425|

V této položce se vedou budovy a ostatní zařízení pronajaté na základě smluv o operativním leasingu, které nesplňují podmínky k tomu, aby byly vykázány v rozvaze na straně aktiv. Vykázané částky odpovídají závazkům, které zbývá v průběhu trvání smluv splnit.

V roce 2009 byly ve výsledovce v souvislosti s operativním leasingem zaznamenány náklady ve výši 364 milionů EUR.

6. FINANČNÍ OPRAVY A ZPĚTNĚ ZÍSKANÉ PROSTŘEDKY PO ODHALENÍ NESROVNALOSTÍ

Při plnění rozpočtu EU je nutné zajistit prevenci, odhalování a opravu nesrovnalostí a podvodů. Cílem této vysvětlivky je poskytnout přehled různých postupů, které předpokládá platná legislativa pro řešení nesrovnalostí, které odhalí Komise a členské státy, a podat nejlepší odhad celkových příslušných částek. Jedná se o poslední fázi práce kontrolních systémů, která je důležitá pro prokázání řádného finančního řízení.

6.1 ÚVOD

6.1.1 Přehled procesu finančních oprav a zpětného získávání prostředků podle druhu řízení.

Zpětné získávání prostředků a finanční opravy mohou být důsledkem kontrol a auditů na kterékoliv úrovni kontrolního systému, od auditů na úrovni EU (Komise, Evropského účetního dvora anebo šetření úřadu OLAF) nebo v daném členském státě v případě sdíleného řízení. K nesrovnalostem sice může dojít v kterékoli fázi projektu, ale mohou být odhaleny až v poslední etapě, kdy příjemce finančních prostředků zašle svou poslední žádost o proplacení nákladů, kterou většinou kontroluje na místě a ověřuje nezávislý auditor. Je ovšem třeba rozlišovat mezi zpětným získáváním prostředků a finančními opravami, do nichž se promítají rozdíly ve způsobu řízení tak, jak jsou formulovány v příslušné odvětvové legislativě.

Zpětné získávání prostředků

Finanční nařízení vyžaduje v čl. 71 odst. 3 vrácení nesprávně vyplacených částek. Zpětné získávání prostředků představuje v této souvislosti vymáhání peněz ze strany Komise nebo členského státu kvůli odhalení neoprávněných výdajů.

Finanční opravy

Jak je uvedeno v příslušných odvětvových právních předpisech, v mnoha oblastech výdajů EU (především v režimu sdíleného řízení) je oprava nesrovnalostí řešena pomocí mechanismu zvaného finanční oprava. Účelem finančních oprav, které provádí Komise nebo členský stát, je znovu nastolit stav, kdy je 100 % výdajů nahlášených k financování nebo ke spolufinancování (politika soudržnosti) v souladu s příslušnými právními předpisy daného státu a EU. V režimu sdíleného řízení nesou členské státy primární odpovědnost za provádění finančních oprav, jež jsou vyžadovány v souvislosti s jednotlivými nebo systematickými nesrovnalostmi odhalenými v operačních programech. Komise nese odpovědnost za zajištění účinnosti systémů zavedených orgány členských států, v opačném případě uvalí Komise finanční opravu na členský stát.

Když kontrola ze strany EU zjistí neoprávněné platby příjemcům, lze na finanční opravy pohlížet jako na první krok v procesu zpětného získávání prostředků, jelikož příslušné právní předpisy od členských států vyžadují, aby v návaznosti na finanční opravy, které byly uvaleny na ně, vymohly peníze od konečných příjemců samy. V případě auditů ze strany vnitrostátních orgánů mají členské státy rovněž právní povinnost usilovat o zpětné získání prostředků až do úrovně konečného příjemce.

Dále je uveden souhrnný přehled různých postupů při zpětném získávání prostředků podle druhu řízení a přehled o tom, co se dělá při finančních opravách a jaký to má dopad na účty EU.

6.1.2 Přímé řízení

Když Komise spravuje rozpočet přímo, nezpůsobilé výdaje jsou získávány zpět buď od příjemce nebo se odečtou od příštího výkazu nákladů. Pokud je příjemce odečte ještě před zasláním výkazu nákladů, tato informace se nezadává do účetního systému. Stává se to velmi často, protože většina příjemců musí Komisi poskytnout ověřený či auditovaný konečný výkaz nákladů ještě před obdržením závěrečné platby. Ověřený výkaz by měl opravit každou zjištěnou nesrovnalost.

6.1.3 Sdílené řízení

Přibližně 80 % rozpočtu EU spravuje společně Evropská komise a členské státy, což se týká hlavně výdajů na zemědělství a rozvoj venkova, politiku soudržnosti a rybolov.

U výdajů, které jsou předmětem sdíleného řízení, jsou úkoly spojené s plněním rozpočtu a odpovědnost delegovány na členské státy, které primárně odpovídají za odhalování a opravu nesrovnalostí, jichž se dopouštějí příjemci a v důsledku toho i za zajištění řádnosti výdajů nahlašovaných Komisi. Členské státy tedy provádějí finanční opravy a pokud v důsledku jejich vlastních auditů nebo kontrol ze strany EU lze zjistit neoprávněné platby ve prospěch příjemců, členské státy mají právní povinnost zahájit proti takovým příjemcům řízení o zpětném získání prostředků.

Evropská komise plní úlohu celkového dohledu: prověřuje účinné fungování řídicích a kontrolních systémů členských států a učiní-li závěr, že tomu tak není, přijímá nápravná opatření v tom směru, aby převzala odpovědnost za plnění rozpočtu (čl. 53 odst. 4 finančního nařízení). Komise může též sama formálně rozhodnout o uložení finanční opravy členskému státu, který požadované opravy neprovedl, nebo v případě závažných selhání systémů řízení a kontroly, které by mohly vést ke vzniku systémových nesrovnalostí.

Komise ukládá finanční opravy jednotlivých odhalených nesrovnalostí, ale má také pravomoc uplatnit extrapolované nebo plošné opravy. Extrapolace se používá v případech, kdy jsou k dispozici výsledky kontrol reprezentativního vzorku případů systémové nesrovnalosti. Plošné opravy se uplatňují v případě individuálních porušení nebo systémových nesrovnalostí, pokud jejich finanční dopad nelze přesně vyčíslit a pokud by správní náklady na zjištění přesné částky byly neúměrné. V obou případech, i když není zpětné získání prostředků od příjemců možné, představují tyto opravy důležitý prostředek pro odstranění slabin v systémech členských států a tak i pro předcházení nebo odhalování a zpětné vymáhání neoprávněných plateb vyplacených příjemcům.

6.1.4 Ostatní druhy řízení

U výdajů, které jsou předmětem decentralizovaného řízení a nepřímého centralizovaného řízení, je odpovědnost za zpětné získání nesprávně provedených plateb delegována na členské státy, třetí země nebo agentury. U výdajů, které jsou předmětem společného řízení, je mechanismus oprav definován v dohodách uzavřených s mezinárodními organizacemi. Tak jako u sdíleného řízení, pokud byla nesprávně uplatněna pravidla EU, kterými se řídí výdaje, může finanční opravu provést Komise.

6.1.5 Shrnutí zpětně získaných prostředků a finančních oprav v roce 2009

Shrnutí zpětně získaných prostředků a finančních oprav, které byly potvrzeny nebo o nichž bylo rozhodnuto v roce 2009

v milionech EUR|

Finanční opravy| |Vysvětlivka|2009|2008|

EZOZF/EZZF/EZFRV| |6.2.2| 462| 917|

Programy na období 1994–1999|6.2.4| 521| 414|

Programy na období 2000–2006|6.2.4|1 890|1 173|

– mezisoučet finančních oprav| | |2 411|1 587|

Finanční opravy celkem| | |2 873|2 504|

| | ||||

Zpětně získané prostředky| | |Vysvětlivka|2009|2008|

EEZOZF/EZZF/EZFRV (odhalené členskými státy)|6.3| 163| 360|

Politika soudržnosti (práce EU)| | |6.3| 102| 31|

Ostatní druhy řízení| | |6.3| 181| 72|

Celkem zpětně získané částky | | | | 446| 463|

| | | | | |

Ochrana rozpočtu EU celkem| | |3 319|2 967|

V této tabulce nejsou uvedeny zpětně získané prostředky ani vyloučení výdajů, které provedly členské státy v rámci politiky soudržnosti po svých vlastních kontrolách. Nehledě na povinnost poskytnout Komisi informace o vyloučených a vrácených prostředcích, členské státy nemají z titulu právních předpisů upravujících programy na roky 2000–2006 povinnost uvádět zvlášť prostředky zpětně získané v důsledku jejich vlastních kontrol. Z toho důvodu a aby nedošlo k překrytí s finančními opravami, nejsou zpětně získané prostředky a vyloučení výdajů provedené členskými státy (2009: 1 233 milionů EUR) zahrnuty do této tabulky (viz vysvětlivka 6.5) .

Shrnutí zpětně získaných prostředků a finančních oprav v roce 2009

(v milionech EUR)|

EZOZF/EZZF/EZFRV| | |6.2.2| 274| 429| 703|

Programy na období 1994–1999||6.2.4| 163| 137| 300|

Programy na období 2000–2006||6.2.4| 313| 96| 409|

– mezisoučet finančních oprav| | | | 476| 233| 709|

Finanční opravy celkem| | | | 750| 662|1 412|

||||||||

(v milionech EUR)|

EZOZF/EZZF/EZFRV| | | |6.3.| 117| 31| 148|

Fond soudržnosti| | | |6.3.| 102| 0| 102|

Ostatní druhy řízení| | | |6.3.| 147| 34| 181|

Celkem zpětně získané částky| | | | | 366| 65| 431|

| | | | | | | |

Ochrana rozpočtu EU celkem| | | |1 116| 727|1 843|

6.2 FINANČNÍ OPRAVY V REŽIMU SDÍLENÉHO ŘÍZENÍ

V režimu sdíleného řízení se při provádění finančních oprav postupuje ve třech krocích:

Daná částka se ještě stále nachází v procesu své finalizace právními a kontradiktorními postupy („ nedokončeno “ – viz vysvětlivka 6.4 níže);

(1) Částka je určena a finalizována („ rozhodnuto “ formou rozhodnutí Komise nebo „ potvrzeno “: odsouhlaseno s členskými státy ve sdíleném řízení); a

(2) Částka je skutečně získána zpět buď jako hotovost obdržená od členského státu (rozhodnutá oprava) nebo jako odečet (vyloučení/vymožení) provedený členským státem z budoucího žádosti o proplacení („provedeno“); co se týče dosud neprovedených finančních oprav, viz vysvětlivka 6.2.4.

6.2.1. Zemědělství a rozvoj venkova

V rámci EZZF a EZFRV, které nahradily záruční sekci EZOZF, příslušné právní předpisy předpokládají, že finanční opravy provádí Komise v procesu schvalování účetní závěrky.

Schvalování účetních závěrek Postup schvalování účetní závěrky řídí Komise a patří do něj roční finanční kontrola účetnictví každé platební agentury a víceletá kontrola souladu, která se zaměřuje na shodu výdajů vykázaných členským státem s pravidly EU. V případě EZZF jsou všechny tyto částky uvedeny jako výnos ve výsledovce Komise. V případě EZFRV lze částky získané zpět samotnými členskými státy i částky získané na základě každoročního schválení účetní závěrky obvykle opět použít pro účely daného programu.

Schválení účetní závěrky: Komise každoročně přijímá rozhodnutí o schválení účetní závěrky, jimiž formálně schvaluje účetní závěrky platebních agentur. Tato rozhodnutí se opírají o ověření prováděné řídícími orgány těchto agentur a o osvědčení a zprávy certifikačních orgánů.

Schvalování souladu má z financování EU vyloučit výdaje, které nebyly uskutečněny v souladu s pravidly EU. Schvalování souladu tedy není mechanismus, kterým se zpětně získávají neoprávněné platby přímo od konečných příjemců, spíše se jedná o silnou pobídku pro to, aby členské státy zkvalitnily své řídicí a kontrolní systémy a tím předcházely neoprávněným platbám vyplaceným konečným příjemců nebo je odhalovaly a zpětně získaly . Oprava z titulu kontroly souladu navíc nezprošťuje členský stát odpovědnosti za vyšetření zjištěných nesrovnalostí. Schvalování souladu nedodržuje roční cyklus, neboť pokrývá výdaje vzniklé v delším období, než je jeden rozpočtový rok.

Schválení plateb, u nichž nebyly dodrženy regulatorní lhůty: Dodržování pevných lhůt plateb příjemcům ze strany členských států je v souladu s článkem 9 nařízení č. 883/06 systematicky třikrát ročně kontrolováno. V případě nedodržení lhůt provádí Komise redukci částek převáděných členských státům, s výjimkou zvláštních případů a výjimečných okolností a za dodržení zásady proporcionality. Tyto finanční opravy jsou vedeny jako „záporné platby“ a ve výsledovce se zachycují jako snížení nákladů.

6.2.2 Finanční opravy v oblasti zemědělství a rozvoje venkova v roce 2009

Celkové finanční opravy, o nichž bylo rozhodnuto v roce 2009 v oblasti zemědělství a rozvoje venkova

(v milionech EUR)|

||2009|2008|

Postup schvalování účetní závěrky:||||

Schválení účetních závěrek a nedodržení platebních lhůt||103|58|

Schválení souladu||359|859|

Celkem||462|917|

Výše uvedené částky se týkají EZZF a co se týče EZFRV, tam dosáhly finanční opravy v roce 2009 asi jen 0,4 milionů EUR. Tyto částky jsou zachyceny ve výsledovce. Rozpis výše uvedených částek podle členských států viz Příloha 1.

Snížení finančních oprav z titulu kontroly souladu v roce 2009 oproti roku 2008 bylo způsobeno neprovedenými rozhodnutími o schválení souladu z konce roku 2008 ve výši 368 milionů EUR.

Finanční opravy provedené v roce 2009 v oblasti zemědělství a rozvoje venkova

(v milionech EUR)|

|provedení 2009 |

Schvalování účetních závěrek||

Schválení účetních závěrek a nedodržení platebních lhůt| 103|

Schválení souladu| 600|

Celkem| 703|

Rozpis výše uvedených částek podle členských států viz Přílohu 2.

6.2.3 Politika soudržnosti

Právní předpisy upravující politiku soudržnosti předpokládají, že kroky k provedení finančních oprav přijmou jak členské státy, tak Komise:

· členské státy mohou uskutečnit finanční opravy dvěma způsoby. Buď:

– zruší dotyčný výdaj z programu okamžitě tím, že jej odečtou z příštího výkazu nákladů, který bude předložen Komisi, a tím bezodkladně uvolní finanční prostředky EU pro závazky k dalším operacím; nebo

– ponechají zatím výdaj v programu v očekávání výsledku řízení o zpětném získání neoprávněně vyplacené částky od příjemců. Prostředky jsou zpětně získány buď tak, že dorazí splátka dotyčných sum nebo započtením sum, které mají být vyplaceny, do následujících plateb ve prospěch téhož příjemce. Podrobnosti o zpětném získávání prostředků viz vysvětlivka 6.5 níže.

– Od členských států se vyžaduje, aby poskytovaly Komisi údaje o finančních opravách jednak v podobě částek odečtených od spolufinancování, jednak v podobě zpětně získaných částek. Tyto údaje jsou jiné a vzájemně se doplňují, jelikož pouze výdaje zrušené bez čekání na výsledek vymáhacího řízení jsou vykazované ve zrušených a pouze výdaje, které nebyly zrušeny hned na počátku, avšak zůstaly mezi deklarovanými výdaji až do jejich zpětného získání, jsou vykazované v zpětně získaných , když k vrácení dojde. Členské státy nemají povinnost rozlišovat zvlášť opravy, které jsou výsledkem práce EU a opravy, které jsou výsledkem jejich vlastní auditorské práce. Tato žádost o podávání hlášení byla zavedena pouze pro programové období 2007–2013.

· Finanční opravy po auditech a kontrolách EU jsou prováděny takto:

– Souhlasí-li členský stát s provedením finanční opravy v důsledku kontroly či auditu provedeného EU, může již deklarovaný neoprávněný výdaj stáhnout (odečíst) z příští žádosti o proplacení nákladů (které se kumulují zvlášť v každém programu nebo projektu Fondu soudržnosti) a uvolněné prostředky EU použít na jiný způsobilý výdaj v rámci daného programu. Ten však nesmí souviset s opatřením či opatřeními, jež byla předmětem opravy.

– K provedení finančních oprav vydává Komise příkazy k úhradě v těchto případech:

· po formálních rozhodnutích o finančních opravách;

· při uzavírání programu; a

· po uzavření programu poté, co členské státy získají zpět částky od příjemců.

V těchto případech mají příkazy k úhradě dopad na účetnictví Komise.

– V jiných případech finančních oprav, zejména když členské státy akceptují a provedou finanční opravu, nevydává Komise příkaz k úhradě. V takových případech se informace nezadávají do účetního systému Komise.

6.2.4 Finanční opravy týkající se politiky soudržnosti v roce 2009

Níže uvedená tabulka nezahrnuje výsledky kontrol výdajů ze strukturálních fondů, které provádějí samy členské státy.

Finanční opravy potvrzené v roce 2009

(v milionech EUR)|

Provedeno|| |87|10|21|41|4|163|

Dosud neprovedeno| |358|0|0|0|0|358|

Mezisoučet za období 1994-99 | |445|10|21|41|4|521|

Provedeno|| |84|63|141|2|25|315|

Dosud neprovedeno| |1 532|13|18|3|9|1 575|

Mezisoučet za období 2000-2006|1 616|76|159|5|34|1 890|

Finanční opravy v r. 2009 celkem|2 061|86|180|46|38|2 411|

Finanční opravy v r. 2008 celkem| 949| 92| 522| 19| 5|1 587|

Pozn.: Číselné údaje potvrzené v roce 2009 obsahují finanční opravy, o nichž bylo rozhodnuto nebo jež byly potvrzeny v roce 2008, ale dosud nebyly vykázány, ve výši 90 milionů EUR.

Zvýšení potvrzených částek za rok 2009 oproti roku 2008 u EFRR je způsobeno přísnými opatřeními provedenými v rámci Akčního plánu na posílení kontrolní úlohy Komise v rámci sdíleného řízení strukturálních opatření (KOM(2010) 52) a akceptací velkých finančních oprav u Španělska v listopadu 2009.

Pokles potvrzených částek u ESF v roce 2009 ve srovnání s rokem 2008 je výsledkem provádění výše zmíněného akčního plánu Komise v roce 2008, jehož cílem bylo urychlit proces rozhodování o nerozhodnutých finančních opravách, což následně vedlo k poklesu počtu oprav v roce 2009. Je třeba poukázat na to, že z finančních oprav ve výši 522 milionů EUR potvrzených v roce 2008 se 518 milionů EUR týká ESF.

Číselné údaje v předchozích tabulkách byly vypočítány na akruálním základě, což znamená, že některé tyto částky už byly provedeny v roce 2009 (709 milionů EUR za všechny fondy), a zbývající budou provedeny v letech následujících.

Potvrzené finanční opravy – kumulativní čísla

(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Fond soudržnosti| | 233| 273| 506|

EFRR| |3 797|1 633|5 430|

ESF| |1 130| 392|1 522|

FNOR| | 7| 97| 104|

Orientační sekce EZOZF| | 36| 121| 157|

Celkem| |5 203|2 516|7 719|

Rozpis výše uvedených částek podle členských států viz Příloha 3.

Finanční opravy potvrzené k 31. prosinci 2009, avšak zatím k 31. prosinci 2009 neprovedené (kumulativní čísla).

Prostředky nejsou získány zpět a finanční oprava „zatím nebyla provedena", když o ní sice bylo rozhodnuto nebo byla potvrzena, ale částka ještě nebyla získána zpět, nebyla odečtena nebo započtena.

(v milionech EUR)|

Finanční opravy za období 1994–1999:| | 359| 11| 1| 0| 0| 371|

Finanční opravy za období 2000–2006:| | |1 904| 23| 22| 3| 9|1 961|

Mají být provedeny k 31.12.2009 celkem| |2 263| 34| 23| 3| 9|2 332|

Nízká provedená částka týkající se roku 2009 souvisí s EFRR. Co se týče programového období 1994–1999, většina zatím neprovedených finančních oprav v roce 2009 jsou finanční opravy přijaté ve čtvrtém čtvrtletí roku 2009. K jejich provedení dojde v prvním čtvrtletí 2010.

Co se týče programového období 2000–2006, pokud členský stát v důsledku kontroly EU souhlasí s opravou, může za účelem provedení této opravy zrušit částku neoprávněného výdaje v příštím výkazu nákladů a nahradit ji jiným způsobilým výdajem v rámci téhož programu. Jelikož u většiny programů EFRR a projektů Fondu soudržnosti už bylo dosaženo stropu plateb (2000–2006), odečet nezpůsobilých výdajů se promítne až v závěrečných dokladech (závěrečné potvrzení o výdajích, prohlášení při ukončením projektu a závěrečná zpráva o provádění), které členský stát předloží v nadcházejících měsících.

Finanční opravy provedené v roce 2009 (potvrzené v roce 2009 a předtím)

(v milionech EUR)|

potvrzené v r. 2009|| | 87| 10| 21| 40| 5| 163|

potvrzené v předchozích letech| | | 131| 0| 0| 6| 0| 137|

Mezisoučet za období 1994-99 | | | 218| 10| 21| 46| 5| 300|

potvrzené v r. 2009|| | 82| 63| 141| 2| 25| 313|

potvrzené v předchozích letech| | | 34| 16| 44| 2| 0| 96|

Mezisoučet za období 2000-2006| | | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Finanční opravy provedené v r. 2009 celkem| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Rozpis výše uvedených částek podle členských států viz Příloha 4.

6.3 ZPĚTNĚ ZÍSKANÉ ČÁSTKY KOMISÍ NEBO ČLENSKÝMI STÁTY

Tato položka se týká zpětného získávání částek neoprávněně vyplacených kvůli chybám nebo nesrovnalostem, které odhalila Komise, členské státy, Evropský účetní dvůr nebo úřad OLAF.

Zpětně získané částky potvrzené v r. 2009

(v milionech EUR)|

| | |2009|2008|

Sdílené řízení| | | |

Zemědělství: EZOZF/EZZF| | 163| 360|

Politika soudržnosti || | 102| 31|

Mezisoučet| | | 265| 391|

Další typy řízení:| | | |

– vnější akce|| | 81| 32|

– vnitřní politiky|| | 100| 40|

Mezisoučet| | | 181| 72|

Celkem| | | 446| 463|

Zpětně získané prostředky provedené v roce 2009

(v milionech EUR)|

Zemědělství: EZOZF/EZZF| | 117| 31| 148|

Politika soudržnosti|| | 102| 0| 102|

Mezisoučet| | | 219| 31| 250|

– vnější akce|| | 60| 21| 81|

– vnitřní politiky|| | 87| 13| 100|

Mezisoučet| | | 147| 34| 181|

Celkem| | | 366| 65| 431|

6.3.1 Zemědělství: Zpětné získávání prostředků v důsledku nesrovnalostí odhalených členskými státy

Členské státy jsou povinny zjistit a, za použití vnitrostátních pravidel a postupů, získat zpět částky, o které přišly v důsledku nesrovnalostí. V případě opatření financovaných z EZZF platí, že pokud se členským státům podaří tyto částky od příjemců získat, převedou je Komisi a ta je vykáže jako výnos ve výsledovce. V případě EZFRV jsou zpětně získané částky vyloučeny z následující žádosti o platbu, takže příslušnou částku financovanou z tohoto fondu lze znovu použít pro daný program. Pokud členský stát o zpětné získání prostředků neusiluje nebo nejsou jeho opatření dostatečně důsledná, může se Komise rozhodnout, že zasáhne prostřednictvím postupu schvalování souladu a že danému členskému státu uloží finanční opravu.

Nižší příjmy z nesrovnalostí jsou způsobeny hlavně pozitivními účinky účinnějších systémů kontroly v členských státech včetně dopadu 50% dělby finanční zátěže (čl. 32 odst. 5 nařízení Rady č. 1290/2005).

6.3.2 Politika soudržnosti

Členské státy primárně odpovídají za prevenci, zjištění a nápravu nedostatků a vrácení neoprávněně vyplacených částek s případnými úroky z prodlení. Výše částek zpětně získaných členskými státy není zahrnuta do výše uvedené tabulky (viz vysvětlení v bodě 6.5). Výše zpětně získaných prostředků pod touto položkou se vztahuje k částkám zpětně získaným přímo Komisí.

6.3.3 Ostatní druhy řízení

Zpětně získané prostředky z nesrovnalostí odhalených v ostatních typech řízení se provádí vystavením příkazu k úhradě nebo odečtením neoprávněně vyplacené částky z následující platby. Pokud je příjemce požádán o zaslání opraveného závěrečného vyúčtování nákladů, částka nesrovnalosti se nemusí objevit v účetním systému Komise.

6.4 FINANČNÍ OPRAVY NEDOKONČENÉ PO KONTROLÁCH EU

6.4.1 Zemědělství

EZOZF|1 733|657|-317|690|2 763|

Komise každý rok určí opatření a členské státy, na nichž bude proveden audit souladu, na základě roční analýzy rizik, která obsáhne celou škálu výdajů na zemědělství. Postup schvalování souladu trvá několik let; ke konci roku 2009 byly z větší části dokončeny práce na výdajích vzniklých před rokem 2003. Nyní probíhají audity za roky 2003 až 2009.

Komise může, v souladu se svými účetními zásadami a obecně přijatými účetními principy, použít za účelem sestavení roční uzávěrky odhady. Týká se to výše výdajů, jež budou pravděpodobně vyloučeny z financování EU v důsledku budoucích rozhodnutí o souladu. Takový odhad bere v úvahu nejspolehlivější dostupné informace. Jelikož o opravách EZZF se rozhoduje podle výdajů v jednotlivých rozpočtových rocích, je možné vypočítat průměrné opravy za uzavřený rozpočtový rok a extrapolovat tento podíl na rozpočtové roky z nedávné doby, u nichž kontroly dosud probíhají. Spolehlivost tohoto odhadu se hodnotí srovnáním s výší „oprav nedokončených“ v letech s dostupnými údaji a porovnáním s výsledky auditů souladu uskutečněných v daném roce. Kromě toho třeba poznamenat, že průměr oprav za uzavřený rozpočtový rok je relativně stabilní a pohybuje se mezi 1,1 % a 1,9 %.

Částka 2 763 milionů EUR je odhad toho, co se má získat zpět na základě budoucích rozhodnutí o souladu po auditech výdajů v letech 2003–2009. Z toho 2,1 miliardy EUR představují finanční opravy nedokončené, jejichž výše se vypočítává na základě aktuálních případů průběžného auditu (který se týká hlavně výdajů v letech 2003 až 2007).

Zvýšení výše uvedeného odhadu je způsobeno vyšší průměrnou mírou oprav výdajů ve srovnání s minulými lety (z 1,1 % na 1,5 %). Poslední dostupné údaje o „opravách nedokončených“ v letech 2003, 2004, 2005, 2006 a 2007 potvrzují tuto míru a dokonce ukazují vyšší průměrnou míru oprav než 1,5 %. Finanční důsledky zavedení režimu jednotné platby (RJP) v roce 2005 lze v této fázi jen těžko předvídat. Na jedné straně lze předpokládat, že v řadě případů bude méně oprav, ale na druhé straně mohou mít plošné opravy RJP opatření větší dopad z hlediska finančního. Jelikož tyto částky nejsou zatím definitivní, nejsou vykazovány v rozvaze.

6.4.2 Strukturální opatření

Strukturální fondy a Fond soudržnosti (programy 1994–1999 a 2000–2006) | | | | | |

EFRR|| |1 771| 89|-1 087|- 343| 430|

Fond soudržnosti|| | 178| 98|- 80|- 47| 149|

ESF|| | 630| 2|- 56|- 250| 326|

FNOR|| | 35| 0|- 33| 0| 2|

Orientační sekce EZOZF + EZFRV| | 4| 221|- 38| 4| 191|

Celkem| | |2 618| 410|-1 294|- 636|1 098|

Výše uvedená suma vychází z auditních nálezů Komise a Účetního dvora nebo úřadu OLAF, jimiž se všemi zabývala GŘ cestou oficiálního právního řízení a probíhajících kontradiktorních řízení proti dotčeným členským státům . Jedná se o nejlepší odhad, který zohledňuje stav k 31. prosinci 2009 v souvislosti s opatřeními přijatými v návaznosti na audity a vystavení dopisů o konečné pozici (nebo dopisů předcházejících pozastavení plateb). Tato částka se bude moci změnit v důsledku kontradiktorního řízení o pozastavení plateb a finančních oprav, což jsou postupy, pomocí nichž mají členské státy možnost předložit další důkazy na podporu svých žádostí.

6.5 ZPĚTNÉ ZÍSKÁVÁNÍ PROSTŘEDKŮ A FINANČNÍ OPRAVY PROVÁDĚNÉ ČLENSKÝMI STÁTY V PŘÍPADECH STRUKTURÁLNÍCH OPATŘENÍ NEBO POLITIKY SOUDRŽNOSTI

V oblasti politiky soudržnosti nejsou do účetního systému Komise zapisovány opravy prováděné členskými státy na základě jejich vlastních auditů nebo auditů provedených EU, jelikož členské státy mohou tyto částky znovu použít pro jiné způsobilé výdaje. Členské státy nicméně musí předkládat Komisi aktualizované informace o vyřazení výdajů a o ukončeném a probíhajícím zpětném získávání prostředků čerpaných ze strukturálních fondů, a to za rok 2009 i kumulativně za celé období 2000–2006 a za všechny čtyři fondy (EFRR, ESF, EZOZF a FNOR). Nemusí však uvádět zvlášť opravy vyplynuvší z práce EU. Z toho důvodu se finanční opravy provedené členskými státy nepřipočítávají k finančním opravám Komise.

Na základě údajů nahlášených členskými státy v souladu s jejich povinností podle nařízení č. 438/2001 a 448/2001 činí v roce 2009 vyloučené prostředky 986 milionů EUR a zpětně získané prostředky 247 milionů EUR, tedy celkem 1 233 milionů EUR. Tyto údaje zohledňují výsledky první analýzy Komise, která vedla k opravám určitých údajů. V roce 2009 provedla Komise v devíti členských státech (v roce 2008 v deseti) přezkumy údajů na místě a z nich vyplynulo, že systémy zaznamenávání údajů a podávání zpráv dosud nejsou ve všech členských státech zcela spolehlivé, přestože existují důkazy o lepšící se kvalitě a o některých zlepšeních ve srovnání s předchozími léty. Tato čísla kromě toho nejsou kompletní, zejména co se týče údajů za celé programové období, neboť některé velké členské státy dosud nesdělily opravy provedené v prvních letech programového období. K jistému zlepšení proti minulosti však došlo i pokud jde o úplnost a členské státy souhlasily, že při ukončení programu/projektu budou poskytovat úplné informace.

Existuje riziko, že se nahlášené údaje o finančních opravách, jež vyplývají z práce institucí EU (audity Komise a Účetního dvora a šetření Evropského úřadu pro boj proti podvodům (OLAF)), budou překrývat se stejnými údaji za období 2000–2006. Je to dáno tím, že velkou část finančních oprav vyplynuvších z práce subjektů EU členské státy akceptují a provádějí, aniž by Komise vydávala formální rozhodnutí o vyřazení daných výdajů z výkazů výdajů těchto členských států. Vzhledem k tomu, že členské státy nejsou povinny rozlišovat mezi opravami plynoucími z práce subjektů EU a opravami plynoucími z kontrol a auditů, jež provádějí samy tyto členské státy, nelze rozsah tohoto překryvu přesně vyčíslit. Ke skutečnému provedení členským státem navíc nemusí dojít v týž rok, kdy členský stát akceptuje finanční opravu. Možný překryv tudíž zůstává pouze odhadnut. Srovnání údajů za rok 2009 mezi členskými státy a výše oprav vyplynuvších z práce institucí EU, které členské státy akceptovaly v tomtéž roce, naznačuje, že překryv nemůže překročit 465 milionů EUR. V roce 2008 překryv nemohl být větší než 600 milionů EUR.

V programovém období 2007–2013 začlenila Komise do svých informačních systémů vypracovávání ročních výkazů. To znamená, že bude dostávat údaje elektronicky přímo od členských států. Odvětvové právní předpisy od členských států také vyžadují, aby zvláště uváděly opravy vyplývající z práce institucí EU a tím zamezily překrývání.

Vysvětlivka č. 6 – Příloha 1: Celkové finanční opravy a zpětně získané prostředky v oblasti zemědělství a rozvoje venkova, o nichž bylo rozhodnuto v roce 2009

Rozpis podle členských států

(v milionech EUR)|

Belgie|0|12|2|15|

Bulharsko|0|0|5|5|

Česká republika|0|0|0|1|

Dánsko|0|101|4|104|

Německo|0|2|15|17|

Estonsko|0|0|0|0|

Irsko|-2|3|2|4|

Řecko|2|18|1|21|

Španělsko|7|62|38|106|

Francie|3|73|35|111|

Itálie|-3|5|13|15|

Kypr|0|0|0|0|

Lotyšsko|0|0|0|0|

Litva|0|2|1|4|

Lucembursko|0|0|0|0|

Maďarsko|6|13|2|22|

Malta|0|0|0|0|

Nizozemsko|1|30|5|36|

Rakousko|0|2|1|3|

Polsko|0|11|2|13|

Portugalsko|0|9|8|18|

Rumunsko|5|0|9|14|

Slovinsko|0|1|0|2|

Slovensko|0|0|1|1|

Finsko|2|0|0|2|

Švédsko|0|0|2|2|

Spojené království|83|12|14|109|

Celkem rozhodnuto|103|359|163|625|

Pozn.: výše uvedená čísla jsou zaokrouhlena na miliony eur a částka 0 představuje skutečné číslo nižší než 500 000 EUR

Vysvětlivka č. 6 – Příloha 2: Celkové finanční opravy provedené v roce 2009 a zpětně získané prostředky v oblasti zemědělství a rozvoje venkova

Rozpis podle členských států

(v milionech EUR)|

Belgie|0|12|2|14|

Bulharsko|0|-|1|1|

Česká republika|0|-|0|0|

Dánsko|0|101|4|105|

Německo|0|1|16|18|

Estonsko|0|0|0|0|

Irsko|-2|5|2|5|

Řecko|2|189|5|196|

Španělsko|7|23|30|59|

Francie|3|46|34|82|

Itálie|-3|167|13|177|

Kypr|-|0|0|1|

Lotyšsko|0|0|0|0|

Litva|0|0|2|2|

Lucembursko|0|-|0|0|

Maďarsko|6|-|3|9|

Malta|-|-|0|0|

Nizozemsko|1|2|6|9|

Rakousko|0|-|1|1|

Polsko|0|-|2|2|

Portugalsko|0|0|7|7|

Rumunsko|5|-|7|12|

Slovinsko|0|1|0|2|

Slovensko|0|0|0|0|

Finsko|2|0|1|2|

Švédsko|0|12|2|14|

Spojené království|83|41|9|133|

Celkem provedeno|103|600|148|851|

Pozn.: výše uvedená čísla jsou zaokrouhlena na miliony eur a částka 0 představuje skutečné číslo nižší než 500 000 EUR Vysvětlivka č. 6 – Příloha 3: Součet finančních oprav v oblasti strukturálních opatření potvrzených v roce 2009

Rozpis podle členských států

(v milionech EUR)|Součet 2008|Finanční opravy potvrzené v roce 2009|Součet 2009|

1994–1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Belgie| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Dánsko| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Německo| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Irsko| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Řecko| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Španělsko| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

Francie| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Itálie| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Lucembursko| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Nizozemsko| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Rakousko| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portugalsko| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Finsko| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Švédsko| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Spojené království| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

INTERREG| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000–2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Belgie| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulharsko|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

Česká republika|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Dánsko|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Německo| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Estonsko|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Irsko| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Řecko| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Španělsko|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

Francie| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Itálie| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Kypr|-|-|-|-|-|-|-|-|

Lotyšsko| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Litva| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Lucembursko|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Maďarsko|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Nizozemsko| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Rakousko|-|-|-|-|-|-|-|-|

Polsko| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portugalsko| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Rumunsko| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Slovinsko| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Slovensko| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Finsko|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Švédsko| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Spojené království| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

INTERREG|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Celkem potvrzeno|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

Pozn.: výše uvedená čísla jsou zaokrouhlena na miliony eur a částka 0 představuje skutečné číslo nižší než 500 000 EUR

Vysvětlivka č. 6 – Příloha 4: Součet finančních oprav provedených v roce 2009: strukturální opatření

Rozpis podle členských států

(v milionech EUR)|Rozhodnutí provedená v roce 2009|

Období 1994–1999| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Belgie|-|-| 0|-|-| 0|

Dánsko| 2|-|-|-|-| 2|

Německo| 109|-|-| 0| 4| 113|

Irsko| 0|-|-| 0|-| 1|

Řecko|-|-|-|-| 0| 0|

Španělsko| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

Francie| 1|-| 0| 5|-| 6|

Itálie| 41|-|-|-|-| 41|

Lucembursko| 0|-| 4|-|-| 4|

Nizozemsko| 7|-|-| 9|-| 16|

Rakousko| 0|-|-|-| 0| 0|

Portugalsko| 1| 5|-|-|-| 6|

Finsko|-|-| 0|-| 0| 0|

Švédsko| 0|-|-|-|-| 0|

Spojené království| 52|-|-|-|-| 52|

INTERREG| 2|-|-|-|-| 2|

Období 2000–2006| 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Belgie|-|-| 3|-|-| 3|

Bulharsko|-| 3|-|-|-| 3|

Česká republika|-| 0|-|-|-| 0|

Dánsko|-|-|-|-|-|-|

Německo|-|-|-|-|-|-|

Estonsko|-| 0|-|-|-| 0|

Irsko|-|-|-|-|-|-|

Řecko| 47| 5| 14|-|-| 66|

Španělsko| 7| 14| 38| 0|-| 59|

Francie| 1|-| 0|-|-| 2|

Itálie| 10|-| 80| 4|-| 93|

Kypr|-|-|-|-|-|-|

Lotyšsko|-|-| 0|-|-| 0|

Litva|-| 1|-|-|-| 1|

Lucembursko|-|-| 2|-|-| 2|

Maďarsko|-| 40| 1|-| 0| 41|

Malta|-|-|-|-|-|-|

Nizozemsko|-|-|-|-|-|-|

Rakousko|-|-|-|-|-|-|

Polsko| 42|-| 42|-| 11| 95|

Portugalsko| 9| 9|-|-|-| 18|

Rumunsko|-| 6|-|-| 14| 20|

Slovinsko|-|-|-|-|-|-|

Slovensko|-|-|-|-|-|-|

Finsko|-|-|-|-| 0| 0|

Švédsko|-|-|-|-|-|-|

Spojené království|-|-| 5|-|-| 5|

INTERREG| 0|-|-|-|-| 0|

Celkem provedeno| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Pozn.: výše uvedená čísla jsou zaokrouhlena na miliony euro a částka 0 představuje skutečné číslo nižší než 500 000 EUR

7. ŘÍZENÍ FINANČNÍCH RIZIK

Následující informace o řízení finančních rizik Evropské unie (EU) se týkají:

– pokladních operací prováděných Evropskou komisí při plnění rozpočtu EU;

– úvěrových a výpůjčních činností prováděných Evropskou komisí formou makroekonomické pomoci (MFA), opatření na pomoc platebním bilancím (BOP) a opatření Euratomu;

– opatření Záručního fondu pro vnější vztahy a

– úvěrů a výpůjček, stejně tak jako operací v oblasti pokladní správy prováděných Evropskou unií prostřednictvím Evropského společenství uhlí a oceli (v likvidaci).

7.1. POSTUPY V OBLASTI ŘÍZENÍ RIZIK

7.1.1. Pokladní operace

Pravidla a zásady pro řízení pokladních operací Komise jsou určeny v nařízení Rady č. 1150/2000 (ve znění nařízení Rady č. 2028/2004) a ve finančním nařízení (nařízení Rady č. 1605/2002 ve znění nařízení Rady č. 1995/2006) a jeho prováděcích pravidlech (nařízení Komise č. 2342/2002 ve znění nařízení Komise č. 478/2007).

Vzhledem k výše uvedeným nařízením platí následující hlavní zásady:

– Vlastní zdroje jsou členskými státy hrazeny na účty otevřené za tímto účelem jménem Komise u státní pokladny nebo orgánu jmenovaného každým členským státem. Komise může z těchto výše uvedených účtů čerpat pouze za účelem pokrytí svých peněžních potřeb.

– Vlastní zdroje hradí členské státy v jejich vlastních národních měnách, kdežto platby Komise jsou většinou denominovány v EUR.

– Na bankovních účtech otevřených jménem Komise není povoleno přečerpání.

– Zůstatky na účtech vedených v jiných měnách než je euro, se používají buď k platbám v těchto měnách nebo se pravidelně převádějí na EUR.

Vedle účtů vlastních zdrojů má Komise u centrálních i komerčních bank otevřeny další účty za účelem provádění plateb a přijímání jiných prostředků, než jsou příspěvky členských států do rozpočtu.

Pokladní a platební operace jsou vysoce automatizovány a jsou závislé na moderních informačních systémech. V zájmu bezpečnosti systémů a oddělení povinností, jež vyžadují finanční nařízení, interní kontrolní standardy Komise a zásady auditu, se používají zvláštní postupy.

Správa pokladních a platebních operací se řídí souborem písemně stanovených zásad a postupů, jejichž cílem je omezit provozní a finanční riziko a zajistit odpovídající úroveň kontroly. Upravují různé oblasti práce (například: Provádění plateb a správu hotovosti, prognózy peněžních toků, nepřerušovaný chod organizace atd.) a pravidelně se kontroluje soulad s předepsanými pokyny a postupy. GŘ BUDGET a GŘ ECFIN navíc konají porady, na nichž projednávají a dělí se o informace o řízení rizik a osvědčených postupech.

7.1.2 Úvěrové a výpůjční činnosti (MFA, BOP a Euratom)

Úvěrové a výpůjční operace, jakož i související správu pokladny, vykonává EU v souladu s případnými příslušnými rozhodnutími Rady vnitřními směrnicemi. Příslušné provozní jednotky se řídí vlastními písemnými manuály, které upravují postup v oblasti výpůjček, úvěrů a správy pokladny. Finanční a provozní rizika jsou identifikována a hodnocena, dodržování vnitřních směrnic a postupů je předmětem pravidelných kontrol. Obecně platí, že kolísání úrokových sazeb či směnných kurzů není ničím kompenzováno („hedging“), neboť úvěrové operace jsou financovány z výpůjček („back-to-back“), které tak negenerují otevřené úrokové ani měnové pozice.

7.1.3 Záruční fond

Pravidla a zásady správy aktiv Záručního fondu (viz vysvětlivka 2.3.3 ) jsou stanoveny v úmluvě mezi Evropskou komisí a Evropskou investiční bankou (EIB) ze dne 25. listopadu 1994 a v následných novelách této úmluvy ze dne 17. a 23. září 1996, 8. května 2002 a 25. února 2008. Záruční fond pracuje jen s euroměnou. Investuje výlučně jen v této měně, aby zamezil jakémukoli devizovému riziku. Správa aktiv se zakládá na tradičních pravidlech obezřetnosti, která jsou u finančních operací obvyklá. Zvláštní pozornost nutno věnovat snižování rizik a zajišťovat, aby se spravovaná aktiva dala prodat nebo převést bez významnějšího prodlení při zohlednění pokrývaných závazků.

7.1.4 ESUO v likvidaci

Evropská komise řídí likvidaci závazků ESUO. Pro ESUO v likvidaci se nepředpokládají žádné nové úvěry ani odpovídající financování. Nové výpůjčky ESUO se omezují na refinancování s cílem snížit finanční náklady. Pokud jde o pokladní operace, jsou uplatňovány zásady obezřetného hospodaření s cílem omezovat finanční rizika.

7.2 TRŽNÍ RIZIKA

Tržní riziko znamená riziko, že reálná hodnota budoucích peněžních toků finančního nástroje se bude měnit kvůli změnám tržních cen. Tržní riziko s sebou nese nejen potenciální ztrátu, ale i potenciální zisk. Obnáší měnové riziko, riziko úrokových sazeb a jiné cenové riziko. EU nemá jiné významné cenové riziko.

7.2.1 Měnové riziko

Měnové riziko znamená riziko, že operace EU nebo hodnota jejích investic bude ovlivněna změnami směnných kurzů. Toto riziko vy plývá ze změny kurzu jedné měny vůči jiné měně.

7.2.1.1 Pokladní operace

Vlastní zdroje hrazené členskými státy v jiných měnách než v EUR jsou vedeny na účtech vlastních zdrojů v souladu s nařízením o vlastních zdrojích. Na EUR se převádějí, když jsou zapotřebí pro platby. Výše zmíněné nařízení upravuje postupy pro správu těchto prostředků. V omezeném počtu případů se tyto prostředky používají přímo pro platby ve stejné měně.

Komise má u komerčních bank otevřenu řadu účtů v měnách zemí EU jiných než euro a v amerických dolarech, a to za účelem provádění plateb v těchto měnách. Prostředky jsou na tyto účty doplňovány v závislosti na objemu plánovaných plateb. Jejich zůstatky do druhé dne se udržují na velmi nízké úrovni, aby se minimalizovalo riziko kolísání směnných kurzů.

Když jsou v měnách jiných než eurech přijaty na účty různé příjmy (jiné než vlastní zdroje), jsou buď převedeny na účty Komise vedené ve stejné měně, pokud jsou potřeba na provádění plateb, nebo jsou převedeny na eura a převedeny na účty vedené v EUR. Na zálohové účty vedené v jiných měnách než v eurech se prostředky doplňují v závislosti na odhadovaných krátkodobých platebních potřebách v dané zemi a v dané měně. Zůstatky na těchto účtech jsou udržovány do výše příslušných limitů.

Jelikož všechny podmíněně uhrazené pokuty jsou ukládány a hrazeny v EUR, kurzové riziko nevzniká.

7.2.1.2 Úvěrové a výpůjční činnosti (MFA, BOP a Euratom)

Většina finančních aktiv a pasiv je v euroměně, takže v těchto případech není EU vystavena kurzovému riziku. EU však poskytuje úvěry v USD z finančního nástroje Euratom, které jsou financovány výpůjčkami v USD ve stejné výši (operace „back-to-back“). Pokud jde o Euratom, k rozvahovému dni nebyla EU vystavena kurzovému riziku.

7.2.1.3 Záruční fond:

Finanční aktiva jsou v euroměně, takže měnové riziko nevzniká.

7.2.1.4 ESUO v likvidaci

ESUO v likvidaci má malou čistou míru kurzového rizika ve výši ekvivalentní 2,2 mil. EUR, které vyplývá z úvěrů na bydlení ve výši ekvivalentní 1,5 mil. EUR a ze salda na běžném účtu ve výši ekvivalentní 0,7 mil. EUR.

7.2.2 Úrokové riziko

Úrokové riziko je možnost, že se hodnota cenného papíru, zvláště dluhopisu, sníží v důsledku zvýšení úrokových sazeb. Obecně platí, že vyšší úrokové sazby vedou k nižším cenám dluhopisů s fixní sazbou a naopak.

7.2.2.1 Pokladní operace

Pokladna Komise si nepůjčuje peníze; v důsledku toho není vystavena úrokovému riziku. Vydělává však úroky ze zůstatků na různých bankovních účtech. Komise proto zavedla opatření k zajištění toho, aby se do nabíhajících úroků pravidelně promítaly tržní úrokové sazby a jejich výkyvy. Účty otevřené u pokladních správ členských států nebo u jejich národních centrálních bank, kde se přijímají vlastní zdroje, nejsou úročeny ani zpoplatněny. U všech ostatních účtů u národních centrálních bank závisí úročení na konkrétních podmínkách nabídnutých danou bankou. Používané úrokové sazby jsou variabilní a jsou upravovány v závislosti na výkyvech trhu.

Zůstatky do druhého dne na účtech u komerčních bank vynášejí úroky každý den. Tyto úroky vycházejí z proměnlivých tržních sazeb, na které se uplatňuje smluvní marže (kladná nebo záporná). U většiny účtů se úrok počítá od mezní sazby ECB platné pro její hlavní refinanční operace a upravuje se tak, aby odrážel výkyvy této sazby. U některých jiných účtů se výpočet úroků odvíjí od referenční sazby EONIA (Euro overnight index average). V důsledku toho nevzniká riziko, že Komise vydělá úroky v nižších než tržních sazbách.

7.2.2.2 Úvěrové a výpůjční činnosti (MFA, BOP a Euratom)

Výpůjčky a úvěry s proměnlivými úrokovými sazbami

V důsledku charakteru svých úvěrů a výpůjček má EU významná úročená aktiva a pasiva. Výpůjčky pro MFA a Euratom s proměnlivými sazbami vystavují EU riziku úrokových sazeb. Rizika úrokových sazeb, která vyplývají z výpůjček, jsou však vyrovnána půjčkami s rovnocennými podmínkami (tzv. „back-to-back“). K rozvahovému dni má EU úvěry (vyjádřené v nominálních částkách) s variabilními sazbami ve výši 0,96 miliardy EUR (2008: 1,05 miliardy EUR), přičemž každých šest měsíců dochází k jejich přecenění.

Výpůjčky a úvěry s fixními úrokovými sazbami

EU má v roce 2009 také úvěry s fixními sazbami pro MFA a Euratom v celkové výši 110 milionů EUR (2008: 85 milionů EUR) a s konečnou splatností jeden rok až pět let (25 milionů EUR) a nad pět let (85 milionů EUR).

Významnější však je, že EU má v roce 2009 šest úvěrů s fixními sazbami v rámci finančního nástroje BOP v celkové výši 9,2 miliardy EUR (2008: 2 miliardy EUR) a s konečnou splatností jeden rok až pět let (5 mld. EUR) a nad pět let (4,2 milionů EUR).

7.2.2.3 Záruční fond

Na dluhové cenné papíry v rámci Záručního fondu vydané s proměnlivými úrokovými sazbami má vliv volatilita těchto sazeb, zatímco dluhové cenné papíry s fixními sazbami nesou riziko spojené s jejich reálnou hodnotou. K rozvahovému dni tvoří dluhopisy s pevnou sazbou přibližně 97% investičního portfolia (2008: 96 %).

7.2.2.4 ESUO v likvidaci

ESUO v likvidaci je, vzhledem k povaze jeho činnosti, vystaveno riziku úrokových sazeb. Úroková rizika plynoucí z výpůjček jsou obecně kompenzována úvěry s rovnocennými podmínkami a lhůtami. Co se týče operací v oblasti správy aktiv, dluhopisy s fixní sazbou představují přibližně 97 % portfolia cenných papírů k rozvahovému dni (2008: 97 %).

7.3 ÚVĚROVÉ RIZIKO

Úvěrové riziko znamená riziko ztráty způsobené nesplácením úvěru nebo jiné úvěrové linky (jistiny nebo úroků (kuponu) nebo obojího) ze strany dlužníka nebo jiným neplněním smluvních závazků. K případům neplnění patří opožděné splácení, restrukturalizace splátek a insolventnost dlužníka.

7.3.1 Pokladní operace

Většina pokladních zdrojů Komise je v souladu s nařízením Rady č. 1150/2000 vedena na účtech vlastních zdrojů, jež členské státy zřídily za účelem úhrady svých příspěvků. Všechny tyto účty jsou vedeny u pokladen nebo národních centrálních bank členských států. Tyto instituce představují pro Komisi nejnižší úvěrové riziko (nebo riziko protistrany), jelikož riziku jsou vystaveny členské státy.

Pokud jde o tu část pokladních zdrojů Komise, která je udržována u komerčních bank za účelem pokrytí plateb, doplňování těchto účtů je nařízeno provádět tak, aby tam byly prostředky právě včas, o což se automaticky stará systém pro správu pokladní hotovosti. Na každém účtu se udržuje minimální úroveň peněžních prostředků, která je úměrná průměrné výši denních plateb prováděných z daného účtu. V důsledku toho jsou částky, které jsou na těchto účtech ponechány přes noc, na nízké úrovni (celkově v průměru mezi 50 miliony EUR a 150 miliony EUR, které jsou rozloženy na více než 30 účtech) a Komise je tak vystavena nízkému riziku. Na tyto částky je třeba pohlížet s ohledem na celkové pokladní zůstatky, které kolísají mezi 1 miliardou EUR a 35 miliardami EUR, přičemž celková výše plateb uskutečněných v roce 2009 činila 130 mld. EUR.

Navíc jsou v zájmu další minimalizace rizika protistrany (jemuž je Komise vystavena) uplatňovány zvláštní zásady pro výběr komerčních bank:

– Všechny komerční banky jsou vybírány ve výběrových řízeních. Pro účast v nich je požadován minimální krátkodobý úvěrový rating Moody’s P-1 nebo ekvivalentní (S&P A-1 nebo Fitch F1). Za zvláštních a řádně odůvodněných okolností může být vyžadován rating nižší.

– U komerčních bank, které byly konkrétně vybrány pro vklady prozatímně uhrazených pokut, je obvykle vyžadován minimálně dlouhodobý rating AA od S&P nebo jemu rovnocenný a pokud bankám v této skupině hrozí horší rating, jsou uplatňována zvláštní opatření.

– Během roku 2009 zavedly pokladní útvary Komise do praxe alternativní systém pro správu prozatímně uhrazených pokut s konkrétním cílem dále snížit riziko v této oblasti. V návaznosti na rozhodnutí Komise K(2009) 4264 budou pokuty uložené od 1. ledna 2010 spravovány podle nového systému a už se nebudou ukládat u komerčních bank.

– Zálohové účty jsou vedeny u místních bank vybraných prostřednictvím zjednodušeného výběrového řízení. Ratingové požadavky závisí na místní situaci a mohou se v jednotlivých zemích výrazně lišit. V zájmu omezení rizikové expozice jsou zůstatky na těchto účtech udržovány na nejnižší možné úrovni (se zohledněním operativních potřeb). Jsou pravidelně doplňovány a používané stropy se každoročně přezkoumávají.

– Úvěrové ratingy komerčních bank, u nichž má Komise účty, jsou přezkoumávány nejméně jednou měsíčně a v případě potřeby i častěji. V souvislosti s finanční krizí byla přijata intenzivnější opatření na sledování situace, která platila po celý rok 2009.

7.3.2 Úvěrové a výpůjční činnosti (MFA, BOP a Euratom)

Expozice vůči úvěrovému riziku je (v případě Euratomu) ošetřena především získáním státních záruk, potom prostřednictvím Záručního fondu (MFA a Euratom) a nakonec prostřednictvím rozpočtu EU (BOP a pokud by ostatní opatření nestačila, MFA a Euratom). Předpisy o vlastních zdrojích platné v roce 2009 stanovily strop pro zdroj z HND na 1,24 % HND členských států, ale ve skutečnosti bylo k pokrytí prostředků na platby použito v roce 2009 jen 1,01 %. To znamená, že k 31. prosinci 2009 byla k dispozici marže 0,23 % k pokrytí této záruky. Nutno poznamenat, že počínaje rokem 2010 se strop snižuje na 1,23 %. Záruční fond pro vnější vztahy byl zřízen v roce 1994 k zajištění rizika neplnění spojeného s výpůjčkami, z nichž jsou financovány úvěry státům, které nejsou členy Evropské unie. Úvěrové riziko je ve všech případech oslabováno možností čerpat z rozpočtu EU v případě, že by dlužník nebyl schopen uhradit dlužné částky v plném rozsahu. Za tímto účelem je EU oprávněna vyzvat všechny členské státy, aby zajistily splnění právního závazku EU vůči jejím věřitelům.

Hlavními příjemci těchto úvěrů jsou Maďarsko, Lotyšsko a Rumunsko. Na tyto země připadá přibližně 54 %, 21 %, resp. 18 % z celkového objemu úvěrů. Při pokladních operacích jsou uplatňovány pokyny o výběru protistran. Podle nich může provozní jednotka uzavírat obchody pouze se způsobilými bankami, které mají dostatečné procento likvidních rezerv (tzv. limity protistran).

7.3.3 Záruční fond

V souladu s dohodou mezi EU a EIB o řízení Záručního fondu by měly mít veškeré mezibankovní investice minimální rating nejméně Moody's P-1 nebo ekvivalentní. K 31. prosinci 2009 byly všechny investice (153 milionů EUR) uskutečněny s takovými protistranami (2008: 183 milionů EUR). Ke dni 31. prosince 2009 investoval fond do čtyř krátkodobých finančních nástrojů a veškeré investice (37 milionů EUR) byly realizovány s protistranami s ratingem nejméně Moody's P-1 nebo ekvivalentním. Všechny cenné papíry v portfoliu realizovatelných splňují požadavky z pokynů pro jejich správu.

7.3.4 ESUO v likvidaci

Úvěrové riziko je řízeno prostřednictvím pravidelných analýz schopnosti dlužníků splácet jistinu a úroky. Řízení úvěrového rizika dále slouží kolaterály (zajištění) a záruky poskytované státy, podniky či jednotlivci. 52 % celkové výše nevypořádaných úvěrů je kryto zárukami od některého členského státu nebo rovnocenným subjektem (např. veřejnoprávními organizacemi). Celkem 36 % nesplacených úvěrů bylo poskytnuto bankám nebo na ně banky poskytly záruky. Při pokladních operacích se musí postupovat podle pokynů o výběru protistran. Provozní jednotka smí uzavírat obchody pouze se způsobilými bankami, které mají dostatečné procento likvidních rezerv (tzv. limity protistran).

7.4 RIZIKO LIKVIDITY

Jedná se o riziko, které vyplývá z obtížného prodeje aktiva, například riziko, že daný cenných papír nebo aktivum nelze na trhu dost rychle prodat a tím předejít ztrátě nebo splnit nějaký závazek.

7.4.1 Pokladní operace

Rozpočtové zásady EU zajišťují, že celkové peněžní zdroje za rok vždy postačují pro uskutečnění všech plateb. Součet příspěvků členských států se vlastně rovná výši prostředků na platby v daném rozpočtovém roce. Příspěvky členských států ovšem docházejí ve dvanácti měsíčních splátkách po celý rok, zatímco platby mají určitý sezónní charakter.

Aby se zajistilo, že pokladní zdroje budou vždy postačovat k úhradě plateb v každém jednotlivém měsíci, používají se postupy ohledně pravidelného předpovídání hotovostních potřeb a v případě potřeby a za jistých podmínek lze od členských států vyžádat vlastní zdroje i předem.

Kromě výše uvedeného automatizované nástroje pro správu hotovosti v podmínkách každodenních pokladních operací Komise zajišťují, že na každém bankovním účtu Komise je každý den k dispozici dostatečná likvidita.

7.4.2 Úvěrové a výpůjční činnosti (MFA, BOP a Euratom)

Riziko likvidity, které vyplývá z výpůjček, je obecně kompenzováno úvěry s rovnocennými podmínkami (tzv. operace „back-to-back“). Pokud jde o makrofinanční pomoc (MFA) a Euratom, záruční fond slouží jako rezerva likvidity (neboli záchranná síť) pro případ, že dlužníci neplatí nebo platí opožděně. Co se týče platební bilance (BOP), nařízení Rady č. 431/2009 stanoví postup, který dává dostatečný čas k mobilizaci prostředků z rozpočtu EU.

7.4.3 Záruční fond

Fond je spravován podle zásady, že aktiva mají být dostatečně likvidní a mobilizovatelná ve vztahu k příslušným závazkům. Fond musí udržovat minimálně 100 milionů EUR v portfoliu se splatností do 12 měsíců a tato částka má být investována do nástrojů peněžního trhu. K 31. prosinci 2009 dosahovaly tyto investice 190 milionů EUR. Minimálně 20 % z nominální hodnoty fondu musí sestávat z nástrojů peněžního trhu, dluhopisů s fixní sazbou a zbytkovou splatností nejvíc jeden rok a z dluhopisů s pohyblivou sazbou. K 31. prosinci 2009 činil tento podíl 27 %.

7.4.4 ESUO v likvidaci

Riziko likvidity, které vyplývá z výpůjček, je obecně kompenzováno úvěry s rovnocennými podmínkami (tzv. operace „back-to-back“). Co se týče správy aktiv a pasiv ESUO v likvidaci, Komise řídí požadavky na likviditu na základě prognóz čerpání, jež získává z konzultací svých příslušných útvarů.

7.5 ÚDAJE O REÁLNÉ HODNOTĚ

7.5.1 Úvěrové a výpůjční činnosti (MFA, BOP a Euratom)

Výchozí stav:

Je třeba poznamenat, že výše uvedené úvěry jsou poprvé uznány ve své nominální hodnotě v souladu s účetním pravidlem EU č. 11. Kdyby se místo toho použil účetní standard IAS 39 pro subjekty soukromého sektoru, úvěry by se poprvé musely uznat ve své reálné hodnotě. Rozdíl mezi oběma účetními postupy ukazuje následující tabulka jen pro úvěry na výpomoc platební bilance k datu jejich poskytnutí:

(v milionech EUR)

|Účetní pravidlo EU č. 11 (nominální částka)|IAS 39 (reálná hodnota)|Rozdíl |

Ocenění úvěrů BOP poskytnutých v roce 2009|7 200|6 649|551|

Ocenění úvěrů BOP poskytnutých v roce 2008|2 000|1 767|233|

Pro použití účetního pravidla EU č. 11 mluví tyto důvody:

– Mezi úvěry a výpůjčkami existují kompenzační účinky kvůli jejich vzájemnému (back-to-back) charakteru. Efektivní úroky úvěrů se tedy rovnají efektivní úrokové míře souvisejících výpůjček.

– Prvotní rozdíl odráží náklady alternativních příležitostí, které by vznikly při alternativní investici na kapitálovém trhu. Jelikož EU není dovoleno investovat peníze na kapitálových trzích, tato „možnost“ nákladů alternativních příležitostí se nedá použít a tudíž věrně neodráží podstatu transakcí.

– Výše uvedený prvotní rozdíl by byl kompenzován úrokovým výnosem v následujících letech.

Současný stav k 31. 12. 2009:

Odhadovaná reálná hodnota se určuje takto:

– U úvěrů: použije se model diskontovaného hotovostního toku a v něm výnosové křivky konkrétní země s příslušnou zbytkovou splatností.

– U výpůjček: použije se model diskontovaného hotovostního toku a v něm výnosové křivky AAA s příslušnou zbytkovou splatností.

– Předpokládá se, že půjčky s plovoucími úrokovými sazbami se přibližují svým nominálním účetním hodnotám, jelikož k přecenění podle tržních úrokových sazeb dochází každých 6 měsíců.

Následující tabulka ukazuje odhadovanou reálnou hodnotu úvěrů s fixní sazbou na pomoc MFA, BOP a Euratomu tak, že umožňuje srovnání s odpovídající účetní hodnotou v rozvaze:

(v milionech EUR)

Reálná hodnota|8 785|1 863|9 626|2 118|

Účetní hodnota|9 416|2 091|9 416|2 091|

Rozdíl|(631)|(228)|210|27|

K rozvahovému dni tvořila 98,8 % těchto úvěrů a výpůjček pomoc platební bilanci (BOP). Do výše uvedeného se promítá skutečnost, že jelikož EU má úvěrový rating AAA a tržné úrokové míry jsou momentálně vyšší než ty, za které si EU půjčovala, je reálná hodnota jejich výpůjček také vyšší než jejich nominální hodnota. Protože Maďarsko, Lotyšsko a Rumunsko, což jsou hlavní příjemci těchto úvěrů, mají nižší rating než AAA, reálná hodnota poskytnutých úvěrů je nižší než jejich nominální hodnota, třebaže jsou tržní úrokové míry momentálně vyšší než ta, za kterou půjčovala EU.

7.5.2 ESUO v likvidaci

Odhadovaná reálná hodnota úvěrů a výpůjček se určuje pomocí modelu diskontovaných peněžních toků. Podle tohoto modelu se předpokládané budoucí peněžní toky diskontují použitím AAA výnosových křivek odpovídajících zbytkovému období do splatnosti. Předpokládá se, že odhadovaná reálná hodnota půjček s plovoucí sazbou se přibližuje jejich vstupní účetní hodnotě, jelikož k přecenění podle tržních úrokových sazeb dochází každé 3 měsíce nebo každých 6 měsíců. Odhadovanou reálnou hodnotu úvěrů a výpůjček s pevným úročením nelze získat a zveřejnit, neboť nebyly k dispozici údaje potřebné k výpočtu těchto hodnot.

Reálná hodnota, v níž jsou vykazovány realizovatelné cenné papíry, odpovídá tržní ceně zvýšené o naběhlé úroky. Žádné finanční nástroje nejsou oceňovány v reálné hodnotě pomocí metody oceňování, která nepřihlíží ke zjistitelným tržním cenám či sazbám. U pohledávek a závazků z obchodního styku se předpokládá, že se jejich reálná hodnota blíží jejich nominální hodnotě snížené o opravnou položku, resp. nominální hodnotě. Reálná hodnota peněz a peněžních ekvivalentů včetně prostředků na běžných účtech a krátkodobých vkladech (s termínem do tří měsíců) odpovídá jejich účetní hodnotě.

8. ZVEŘEJNĚNÍ ÚDAJŮ O SPŘÍZENÝCH STRANÁCH

8.1 SPŘÍZNĚNÉ STRANY

Spřízněnými stranami EU jsou její konsolidované účetní jednotky a klíčový řídící personál těchto subjektů (viz níže). Transakce mezi těmito subjekty se uskutečňují v rámci běžných operací EU a z toho důvodu nejsou podle účetních pravidel EU nezbytné žádné zvláštní požadavky na zveřejnění údajů o těchto transakcích. Seznam konsolidovaných účetních jednotek je ve vysvětlivce č. 10 .

8.2 FINANČNÍ NÁROKY KLÍČOVÝCH VEDOUCÍCH PRACOVNÍKŮ

Za účelem poskytnutí informací o transakcích spřízněných stran týkajících se klíčového vedení Evropské unie jsou zde tyto osoby uvedeny v pěti kategoriích:

kategorie 1: předseda Evropské rady, předseda Komise a předseda Soudního dvora

kategorie 2: místopředsedkyně Komise a vysoká představitelka Evropské unie pro zahraniční věci a bezpečnostní politiku a ostatní místopředsedové Komise

kategorie 3: generální tajemník Rady, členové Komise, soudci a generální advokáti Soudního dvora, předseda a členové Tribunálu, předseda a členové Evropského soudu pro veřejnou službu, veřejný ochránce práv a evropský inspektor ochrany údajů

kategorie 4: předseda a členové Účetního dvora

kategorie 5: nejvýše postavení úředníci orgánů a agentur.

Souhrn jejich finančních nároků je uveden níže – další informace lze získat v Úředním věstníku Evropské unie (L 187, 8.8.1967, naposledy pozměněné nařízením Rady (ES, Euratom) č. 202/2005 ze dne 18.1.2005 (L 33, 5.2.2005) a L 268, 20.10.1977 naposledy pozměněné nařízením Rady (ES, Euratom) č. 1293/2004 ze dne 30.4.2004 (L 243 15.7.2004)). Další informace jsou k dispozici také ve služebním řádu zveřejněném na internetových stránkách Europa. Služební řád je oficiálním dokumentem, kde jsou popsány práva a povinnosti všech úředníků EU. Klíčový řídící personál nedostal od EU žádné preferenční úvěry.

FINANČNÍ NÁROKY ČLENŮ VRCHOLOVÉHO VEDENÍ|EUR|

Základní plat (měsíční)|24 874,61|22 531,36 – 23 432,62|18 025,08 – 20 278,22|19 467,10 – 20 728,85|11 461,32 – 18 025,09|

Příplatek za vzdálenost od místa trvalého pobytu / za práci v zahraničí |15 %|15 %|15 %|15 %|16 %|

Rodinné přídavky:Příplatek na domácnost (% z platu)Příspěvek na vyživované dítěPříplatek na předškolní vzděláváníPříplatek na vzdělání nebopříplatek na vzdělání mimo místa pracoviště|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|

Příspěvek na reprezentaci|1 418,07|0 - 911,38|500 - 607,71|neuv.|neuv.|

Při nástupu do úřadu:Výdaje za zařízeníCestovní výlohy rodinyVýlohy na stěhování|49 749,22proplácenypropláceny|45 062,72 –46 865,24proplácenypropláceny|36 050,16 – 40 556,44proplácenypropláceny|38 934,20 – 41 457,70proplácenypropláceny|proplácenyproplácenypropláceny|

Při odchodu z úřadu:Výlohy na přesídleníCestovní výlohy rodinyVýlohy na stěhováníPřechod (% z platu )**Nemocenské pojištění|24 874,61proplácenypropláceny40 % – 65 %hrazeno|22 531,36 – 23 432,62proplácenypropláceny40 % – 65 %hrazeno|18 025,08 – 20 278,22proplácenypropláceny40 % – 65 %hrazeno|19 467,10 – 20 728,85proplácenypropláceny40 % – 65 %hrazeno|proplácenyproplácenyproplácenyneuv.nepovinné|

Důchod (% z hrubého platu)|max. 70 %|max. 70 %|max. 70 %|max. 70 %|max. 70 %|

Počet osob k 31.12.2009|3|7|91|27|81|

* s uplatněním opravného koeficientu („ok“)

** vyplácí se první tři roky po odchodu

9. UDÁLOSTI PO ROZVAHOVÉM DNI

Vyjma níže uvedených informací se ke dni přijetí účetní závěrky účetní Komise nedozvěděl o významných záležitostech, které by vyžadovaly samostatné zveřejnění v tomto oddíle, ani mu takové záležitosti nebyly nahlášeny. Roční závěrka a příloha k ní byly sestaveny pomocí nejnovějších dostupných údajů, které se promítají do uvedených informací.

Evropský mechanismus finanční stabilizace (EFSM)

Dne 11. května 2010 přijala Rada Evropský mechanismus finanční stabilizace (EFSM) k zachování finanční stability v Evropě (nařízení rady (EU) č. 407/2010). Tento mechanismus je založen na čl. 122 odst. 2 Smlouvy, jenž umožňuje poskytnout finanční pomoc Unie členskému státu, u něhož z důvodu mimořádných událostí, které nemůže ovlivnit, nastanou obtíže nebo který je z téhož důvodu vážně ohrožen závažnými obtížemi. Tato pomoc může mít podobu úvěru nebo úvěrové linky zaručené rozpočtem EU. V případě aktivace by si Komise půjčila prostředky na kapitálových trzích nebo u finančních institucí jménem EU a poté by tyto prostředky půjčila přijímajícímu členskému státu. Rada ECOFIN ve svých závěrech omezila tuto facilitu na 60 miliard EUR. EFSM byl zřízen jako přídavek k stávajícímu nástroji platební bilance, z něhož se poskytuje finanční pomoc členským státům, které nejsou v eurozóně.

Dlužno poznamenat, že i když to nemá dopad ani na účetní závěrku EU ani na rozpočet EU, podobný balíček finanční pomoci (evropský nástroj finanční stability (EFSF)) zřídily také členské státy eurozóny a další zúčastněné členské státy. Tato potenciální pomoc členským státům eurozóny by byla poskytována prostřednictvím speciálního účelového nástroje členským státům eurozóny, přičemž zúčastněné členské státy poskytují tomuto nástroji záruky až do 440 miliard EUR. Platnost tohoto nástroje skončí v červnu 2013.

Nakonec, a opět bez vlivu na účetnictví či rozpočet EU, Mezinárodní měnový fond (MMF) se také účastní výše uvedených opatření, což podle očekávání navýší možnou pomoc o dalších 250 milionů EUR.

10. KONSOLIDOVANÉ ÚČETNÍ JEDNOTKY

A. OVLÁDANÉ ÚČETNÍ JEDNOTKY|

1. Orgány a poradní orgány||

Výbor regionù|Evropský inspektor ochrany údajů|

Rada Evropské unie|Evropský hospodářský a sociální výbor|

Soudní dvůr Evropské unie|Evropský veřejný ochránce práv|

Evropská komise|Evropský parlament|

Evropský účetní dvůr||

2. Agentury EU||

Evropská agentura pro bezpečnost a ochranu zdraví při práci|Agentura Evropské unie pro základní práva|

Evropská agentura pro bezpečnost letectví|Evropská agentura pro bezpečnost sítí a informací|

Evropské středisko pro prevenci a kontrolu nemocí|Evropská nadace odborného vzdělávání|

Evropské středisko pro rozvoj odborného vzdělávání|Evropská agentura pro řízení operativní spolupráce na vnějších hranicích členských států Evropské unie|

Evropská agentura pro životní prostředí|Překladatelské středisko pro instituce Evropské unie|

Evropský úřad pro bezpečnost potravin|Úřad pro dohled nad evropským GNSS|

Evropská nadace pro zlepšení životních a pracovních podmínek|Úřad pro harmonizaci ve vnitřním trhu (ochranné známky a vzory) |

Evropská agentura pro námořní bezpečnost|Evropská agentura pro železnice|

Evropská agentura pro léčivé přípravky|Odrůdový úřad Společenství|

Evropská agentura pro chemické látky|Agentura Společenství pro kontrolu rybolovu|

Fusion for Energy (Společný evropský podnik pro ITER a rozvoj energie z jaderné syntézy)|Evropské monitorovací centrum pro drogy a drogovou závislost|

Eurojust**|Evropská policejní akademie (CEPOL)**|

Výkonná agentura pro konkurenceschopnost a inovace|Výkonná agentura pro zdraví a spotřebitele|

Výkonná agentura pro vzdělávání, kulturu a audiovizuální oblast|Výkonná agentura pro transevropskou dopravní síť|

Výkonná agentura Evropské rady pro výzkum*|Výkonná agentura pro výzkum*|

3. Další ovládané subjekty||

Evropské společenství uhlí a oceli (v likvidaci)||

B. PŘIDRUŽENÉ SUBJEKTY|

Evropský investiční fond |Společný podnik ARTEMIS*|

Společný podnik Clean sky*||

C. SPOLEČNÉ PODNIKY|

Mezinárodní organizace energie z jaderné syntézy |Společný podnik Galileo v likvidaci|

Společný podnik SESAR|Společný podnik ILL*|

* Do konsolidace zahrnuta poprvé v roce 2009|

** Decentralizovaný subjekt Evropské unie spadající do bývalého pilíře „policejní a justiční spolupráce v trestních věcech“|

11. NEKONSOLIDOVANÉ ÚČETNÍ JEDNOTKY

EU sice spravuje aktiva níže uvedených účetních jednotek, tyto účetní jednotky však nesplňují požadavky na konsolidaci, a tudíž nebyly zahrnuty do účetní závěrky Evropské unie.

11.1 EVROPSKÝ ROZVOJOVÝ FOND (ERF)

Evropský rozvojový fond (ERF) je hlavním nástrojem k poskytování pomoci Evropské unie určené na rozvojovou spolupráci zemím Afriky, Karibiku a Tichomoří (AKT) a zámořským zemím a územím (ZZÚ). Římská smlouva z roku 1957 ustanovila jeho vytvoření s cílem poskytnout technickou a finanční pomoc původně jenom zemím Afriky, s kterými měly některé členské státy historické vazby.

ERF není financován z rozpočtu Evropské unie, nýbrž přímo z příspěvků členských států sjednávaných na mezivládní úrovni. Prostředky ERF spravují Komise a EIB. Každý ERF se obvykle uzavírá na dobu kolem pěti let. Od uzavření první úmluvy o partnerství v roce 1964 se programové cykly ERF obecně řídily cykly z dohod o partnerství / úmluv.

ERF se řídí vlastním finančním nařízením (Úř. věst. L 78 ze dne 19. 3. 2008), které předpokládá předkládání vlastní účetní závěrky odděleně od účetní závěrky EU. Účetní závěrky a hospodaření se zdroji ERF podléhají vnější kontrole Účetního dvora a Parlamentu. Pro informativní účely je níže uvedena rozvaha a výsledovka 8., 9. a 10. ERF:

ROZVAHA – 8., 9. a 10. ERF|

|||(v milionech EUR)|

|31.12.2009|31.12.2008|

|DLOUHODOBÁ AKTIVA:|196|269|

||||

|KRÁTKODOBÁ AKTIVA|1 389|957|

||||

|AKTIVA CELKEM|1 585|1 226|

||||

|KRÁTKODOBÁ PASIVA|(860)|(709)|

||||

|PASIVA CELKEM|(860)|(709)|

||||

|ČISTÁ AKTIVA|725|517|

||||

|FONDY A REZERVY|||

|Splacený kapitál|20 381|17 079|

|Ostatní rezervní fondy|2 252|2 252|

|Hospodářské výsledky převedené z minulých let|(18 814)|(15 784)|

|Hospodářský výsledek za rok|(3 094)|(3 030)|

|ČISTÁ AKTIVA|725|517|

VÝSLEDOVKA – 8., 9. a 10. ERF|

|||(v milionech EUR)|

|2009|2008|

|PROVOZNÍ VÝNOSY|49|23|

||||

|PROVOZNÍ NÁKLADY|(3 192)|(3 066)|

||||

|SCHODEK Z PROVOZNÍ ČINNOSTI|(3 143)|(3 043)|

||||

|FINANČNÍ ČINNOSTI|49|13|

||||

|HOSPODÁŘSKÝ VÝSLEDEK ZA ROK|(3 094)|(3 030)|

11.2 SYSTÉM NEMOCENSKÉHO POJIŠTĚNÍ

Jedná se o systém, z nějž je zaměstnancům různých subjektů Evropské unie poskytováno zdravotní pojištění. Prostředky systému jsou jeho majetkem a Evropská unie nad nimi nemá žádnou pravomoc, přestože je správa jeho finančních aktiv svěřena Komisi. Systém je financován z příspěvků jeho členů (zaměstnanců) a zaměstnavatelů (orgánů/agentur/subjektů.) Případný přebytek zůstává v systému.

Systém je tvořen čtyřmi samostatnými subjekty – hlavní systém je určen zaměstnancům orgánů a agentur Evropské unie a tři menší slouží zaměstnancům Evropské univerzity ve Florencii, evropských škol a zaměstnancům pracujícím mimo území EU, například v delegacích EU. K 31. prosinci 2009 činila celková aktiva systému 297 milionů EUR (2008: 288 milionů EUR).

11.3 ÚČASTNICKÝ ZÁRUČNÍ FOND (PGF)

Účinné krytí určitých částek předběžného financování, jež jsou vypláceny v rámci sedmého rámcového programu pro výzkum a technologický rozvoj (7. RP), zajišťuje Účastnický záruční fond (PGF). Jedná se o nástroj vzájemného zajištění, jenž byl zřízen ke krytí finančních rizik, jimž jsou EU a účastníci vystaveni v důsledku provádění nepřímých opatření v rámci 7. RP. Jistotu za plnění představuje kapitál tohoto fondu a plynoucí úroky. Všichni účastníci nepřímých opatření, majících podobu grantu, přispívají do výše 5% podílu EU na kapitálu PGF po dobu trvání opatření. Účastníci jsou tedy vlastníky PGF a EU (zastoupená Komisí) plní jen roli jejich výkonného orgánu. K 31. prosinci 2009 měl PGF celková aktiva ve výši 580 milionů EUR (2008: 283 milionů EUR). Prostředky PGF jsou jeho majetkem a Evropská unie nad nimi nemá žádnou pravomoc, přestože je správa jeho finančních aktiv svěřena Komisi.

ČÁST II – KONSOLIDOVANÉ ZPRÁVY O PLNĚNÍ ROZPOČTU EVROPSKÉ UNIE A VYSVĚTLIVKY

KONSOLIDOVANÉ ZPRÁVY O PLNĚNÍ ROZPOČTU

* Je třeba poznamenat, že vzhledem k zaokrouhlování částek na miliony eur se může stát, že součty některých finančních údajů v těchto rozpočtových tabulkách nemusí přesně odpovídat.

KONSOLIDOVANÉ ZPRÁVY O PLNĚNÍ ROZPOČTU:

1. Výsledek plnění rozpočtu 114

2. Srovnání rozpočtových a skutečných částek 115

Příjmy:

3. Konsolidované shrnutí plnění příjmové strany rozpočtu 117

Výdaje:

4. Změny a členění prostředků na závazky a prostředků na platby podle

okruhů finančního rámce 118

5. Využití prostředků na závazky podle okruhů finančního rámce

118

6. Využití prostředků na platby podle okruhů finančního rámce 118

7. Změna stavu dosud nevyužitých závazků podle okruhů finančního rámce 119

8. Členění dosud nevyužitých závazků podle roku původu a okruhů finančního

rámce 120

9. Změny a členění prostředků na závazky a prostředků na platby podle

oblastí politik 121

10. Využití prostředků na závazky podle oblastí politik 122

11. Využití prostředků na platby podle oblastí politik 123

12. Změna stavu dosud nevyužitých závazků podle oblastí politik 124

13. Členění dosud nevyužitých závazků podle roku původu a oblastí politik 125

Orgány:

14. Konsolidované shrnutí plnění příjmové strany rozpočtu podle orgánů 126

15. Využití prostředků na závazky a prostředků na platby podle orgánů 127

Agentury:

16. Příjmy agentur: rozpočtová prognóza, nároky a došlé částky 128

17. Prostředky na závazky a platby podle agentur 129

18. Výsledek plnění rozpočtu včetně agentur 130

VÝSLEDKY PLNĚNÍ ROZPOČTU

1: VÝSLEDEK PLNĚNÍ ROZPOČTU NA ROK 2009|(v milionech EUR)|

||CELKEM2009|CELKEM2008|

Příjmy za rozpočtový rok||117 626|121 584|

Platby z prostředků na běžný rok||(116 579)|(115 550)|

Prostředky na platby přenesené do roku n+1||(1 759)|(3 914)|

Zrušení nevyužitých prostředků na platby přenesených z roku n-1|2 791|188|

Kurzové rozdíly za rok ||185|(498)|

Výsledek plnění rozpočtu*||2 264|1 810|

* z toho částky ESVO v roce 2009 činí 11 milionů EUR a 14 milionů EUR v roce 2008 Rozpočtový přebytek Evropské unie se vrací členským státům v následujícím roce cestou snížení jejich příspěvků splatných v tomto následujícím roce.|

2. SROVNÁNÍ ROZPOČTOVÝCH A SKUTEČNÝCH ČÁSTEK |

PŘÍJMY|

||||||||(v milionech EUR)|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Vlastní zdroje|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100.12 %|89|

3. Přebytky, salda a opravy|0|410|330|330|80|80.56 %|0|

4. Příjmy od osob pracujících v orgánech a jiných institucích Společenství|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91.59 %|7|

5. Příjmy ze správní činnosti orgánů|77|85|436|335|-250|394.05 %|101|

6. Příspěvky a vrácení v rámci dohod a programů Společenství|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238.97%|275|

7. Úroky z prodlení a pokuty|123|757|12 774|933|-176|123.25 %|11 841|

8. Výpůjční a úvěrové operace|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Různé příjmy|30|58|85|66|-8|114.11%|19|

Celkem|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104.06%|12 407|

||||||||

VÝDAJE – PODLE OKRUHŮ FINANČNÍHO RÁMCE|(v milionech EUR)|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Udržitelný růst|46 000|47 520|44 684|2 837|94.03 %|2 381|456|

2. Ochrana přírodních zdrojů a hospodaření s nimi|52 566|57 107|55 877|1 230|97.85 %|986|244|

3. Občanství, svoboda, bezpečnost a právo|1 296|2 174|1 993|181|91.66 %|75|106|

4. EU jako globální hráč|8 324|8 804|7 983|821|90.67 %|220|601|

5. Správní náklady|7 701|8 754|7 615|1 139|86.99 %|857|281|

6. Náhrady / vyrovnávací platby|209|209|209|0|100.00 %|0|0|

Celkem|116 096|124 569|118 361|6 208|95.02 %|4 519|1 688|

* včetně přenesených prostředků a účelově vázaných příjmů

2. SROVNÁNÍ ROZPOČTOVÝCH A SKUTEČNÝCH ČÁSTEK (POKRAČOVÁNÍ)|

VÝDAJE – PODLE OBLASTÍ POLITIK|(v milionech EUR)|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Hospodářské a finanční věci|487|345|327|18|94.82 %|14|4|

02 Podniky|601|705|558|147|79.21 %|89|58|

03 Hospodářská soutěž|90|107|95|12|88.32 %|10|2|

04 Zaměstnanost a sociální věci|11 203|9 929|8 906|1 023|89.70 %|755|268|

05 Zemědělství a rozvoj venkova|51 478|56 413|55 209|1 204|97.87 %|954|249|

06 Energie a doprava|2 481|2 480|2 253|227|90.84 %|177|51|

07 Životní prostředí|496|409|356|52|87.17 %|30|22|

08 Výzkum|4 960|5 644|4 826|818|85.50 %|789|30|

09 Informační společnost a sdělovací prostředky|1 356|1 552|1 375|177|88.58 %|173|5|

10 Přímý výzkum|366|735|411|324|55.87 %|314|10|

11 Rybolov a námořní záležitosti|927|715|592|122|82.87 %|19|103|

12 Vnitřní trh|66|76|66|10|86.89 %|7|3|

13 Regionální politika|24 570|26 793|26 740|53|99.80 %|15|38|

14 Daně a cla|106|131|120|11|91.54 %|9|3|

15 Vzdělávání a kultura|1 363|1 654|1 495|159|90.38 %|153|6|

16 Komunikace |211|229|204|25|89.22 %|16|8|

17 Ochrana zdraví a spotřebitele |582|632|526|106|83.25 %|35|71|

18 Prostor svobody, bezpečnosti a práva|678|830|744|86|89.64 %|16|70|

19 Vnější vztahy|3 579|3 805|3 673|131|96.55 %|72|59|

20 Obchod|79|88|77|10|88.09 %|8|3|

21 Rozvoj států AKT a vztahy s těmito státy|1 680|1 872|1 698|174|90.68 %|138|37|

22 Rozšíření|1 661|1 437|1 308|128|91.08 %|18|110|

23 Humanitární pomoc|797|859|800|59|93.13 %|47|12|

24 Boj proti podvodům|74|80|71|9|88.65 %|7|2|

25 Koordinace politiky Komise a právní poradenství|188|212|185|27|87.27 %|20|7|

26 Administrativa Komise|986|1 226|1 034|192|84.34 %|164|28|

27 Rozpočet|278|285|271|14|95.19 %|12|1|

28 Audit|11|12|10|1|90.05 %|1|0|

29 Statistika|101|138|120|18|87.27 %|15|3|

30 Důchody a související výdaje|1 160|1 136|1 117|19|98.36 %|0|19|

31 Jazykové služby|389|479|422|58|87.91 %|53|5|

40 Rezervy|244|229|0|229|0.00 %|0|229|

90 Ostatní orgány|2 848|3 334|2 771|563|83.12 %|392|171|

Celkem|116 096|124 569|118 361|6 208|95.02 %|4 519|1 688|

* včetně přenesených prostředků a účelově vázaných příjmů|

3. SHRNUTÍ PLNĚNÍ PŘÍJMOVÉ STRANY ROZPOČTU NA ROK 2009|

||||||||(v milionech EUR)|

|Počáteční|Konečné|běžný rok|Přenesené|Celkem|z nároků za běžný rok|z přenesených nároků|Celkem|% z rozpočtu||

1. Vlastní zdroje|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100.12 %|89|

3. Přebytky, salda a opravy|0|410|330|0|330|330|0|330|80.56 %|0|

4. Příjmy od osob pracujících v orgánech a jiných subjektech Společenství|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91.59 %|7|

5. Výnosy ze správní činnosti orgánů|77|85|345|90|436|309|26|335|394.05 %|101|

6. Příspěvky a vrácení v rámci dohod a programů Společenství|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238.97 %|275|

7. Úroky z prodlení a pokuty|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123.25 %|11 841|

8. Výpůjční a úvěrové operace|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Různé příjmy|30|58|53|32|85|47|20|66|114.11 %|19|

Celkem|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104.06 %|12 407|

|||||||||||

Hlava 1 podrobně: Vlastní zdroje|

|Počáteční stav|Konečný stav|V běžném roce|Přenesené|Celkem|Z nároků za běžný rok|Z přenesených nároků| Celkem |% z rozpočtu||

10. Zemědělské dávky|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Dávky z cukru|147|139|104|28|132|104|28|132|94.40 %|0|

12. Cla|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99.69 %|89|

13. DPH|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100.54 %|0|

14. HND|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100.52 %|0|

15. Oprava rozpočtové nevyváženosti|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Snížení příspěvku z HND pro NL a SW|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Celkem|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100.12 %|89|

|||||||||||

Hlava 3 podrobně: Přebytky, salda a opravy|

|Počáteční stav|Konečný stav|V běžném roce|Přenesené|Celkem|Z nároků za běžný rok|z přenesených nároků|Celkem|% z rozpočtu||

30. Přebytek z předchozího roku|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100.00 %|0|

31. Salda DPH|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99.17 %|0|

32. Salda HDP|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99.70 %|0|

34. Oprava z důvodu neúčasti na politice spravedlnosti a vnitřních věcí|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. Oprava – Spojené království – úpravy|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Úprava vlastních zdrojů dle rozhodnutí 2007/436/ES|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Celkem|0|410|330|0|330|330|0|330|80.56 %|0|

4. ČLENĚNÍ A ZMĚNY prostředků na závazky a platby PODLE OKRUHŮ FINANČNÍHO RÁMCE|

||||||||(v milionech EUR)|

|Prostředky na závazky|Prostředky na platby|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1. Udržitelný růst|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2. Ochrana přírodních zdrojů a hospodaření s nimi|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3. Občanství, svoboda, bezpečnost a právo|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4. EU jako globální hráč|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5. Správní náklady|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6. Náhrady / vyrovnávací platby|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Celkem|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. VYUŽITÍ prostředků na závazky podle okruhů finančního rámce|

|||||(v milionech EUR)|

||z prostředků na daný rok|z přenesených prostředků|z účelově vázaných příjmů|Celkem|%|Účelově vázané příjmy|na základě rozhodnutí|Celkem|%|z prostředků na daný rok|z přenesených prostředků|Účelově vázané příjmy (ESVO)|Celkem|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1. Udržitelný růst|63 923|61 630|19|796|62 444|97.69 %|908|64|972|1.52 %|505|0|1|507|0.79 %|

2. Ochrana přírodních zdrojů a hospodaření s nimi|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98.03 %|940|253|1 193|1.90 %|41|0|0|41|0.07 %|

3. Občanství, svoboda, bezpečnost a právo|2 328|2 118|83|63|2 264|97.27 %|50|0|50|2.15 %|14|0|0|14|0.59 %|

4. EU jako globální hráč|8 714|8 038|271|173|8 481|97.34 %|166|0|166|1.91 %|66|0|0|66|0.76 %|

5. Správní náklady|8 025|7 398|8|255|7 662|95.48 %|161|11|172|2.14 %|191|0|0|191|2.38 %|

6. Náhrady / vyrovnávací platby|209|209|0|0|209|100.00 %|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|

Celkem|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

6. VYUŽITÍ prostředků na platby podle okruhů finančního rámce|

||||||||||||||(v milionech EUR)|

||z prostředků na daný rok|z přenesených prostředků|z účelově vázaných příjmů|Celkem|%|automaticky|na základě rozhodnutí|Účelově vázané příjmy|Celkem|%|z prostředků na daný rok|z přenesených prostředků|Účelově vázané příjmy (ESVO)|Celkem|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1. Udržitelný růst|47 520|43 866|133|684|44 684|94.03 %|129|808|1 443|2 381|5.01 %|401|43|12|456|0.96 %|

2. Ochrana přírodních zdrojů a hospodaření s nimi|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97.85 %|47|15|924|986|1.73 %|188|56|0|244|0.43 %|

3. Občanství, svoboda, bezpečnost a právo|2 174|1 915|15|63|1 993|91.66 %|7|2|67|75|3.46 %|98|7|1|106|4.88 %|

4. EU jako globální hráč|8 804|7 564|224|195|7 983|90.67 %|43|46|131|220|2.50 %|447|154|0|601|6.83 %|

5. Správní náklady|8 754|6 745|637|233|7 615|86.99 %|651|11|196|857|9.79 %|193|88|0|281|3.21 %|

6. Náhrady / vyrovnávací platby|209|209|0|0|209|100.00 %|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|

Celkem|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3.63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

7. ZMĚNA STAVU NEVYUŽITÝCH ZÁVAZKŮ PODLE OKRUHŮ FINANČNÍHO RÁMCE|

||||||||(v milionech EUR)|

|Dosud nevyužité závazky ke konci předchozího roku|Závazky na daný rok||

1. Udržitelný růst|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2. Ochrana přírodních zdrojů a hospodaření s nimi|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3. Občanství, svoboda, bezpečnost a právo|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4. EU jako globální hráč|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5. Správní náklady|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6. Náhrady / vyrovnávací platby|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Celkem|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. ČLENĚNÍ DOSUD NEVYUŽITÝCH ZÁVAZKŮ PODLE ROKU PŮVODU ZÁVAZKU A OKRUHŮ FINANČNÍHO RÁMCE|

||||||||(v milionech EUR)|

Okruh finančního rámce|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Celkem|

1. Udržitelný růst|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2. Ochrana přírodních zdrojů a hospodaření s nimi|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3. Občanství, svoboda, bezpečnost a právo|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4. EU jako globální hráč|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5. Správní náklady|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Celkem|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. Změny a rozdělení prostředků na závazky a prostředků na platby podle oblastí politik|

|(v milionech EUR)|

|Prostředky na závazky|Prostředky na platby|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Hospodářské a finanční věci|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Podniky|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Hospodářská soutěž|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Zaměstnanost a sociální věci|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Zemědělství a rozvoj venkova|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Energie a doprava|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Životní prostředí|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Výzkum|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Informační společnost a sdělovací prostředky|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Přímý výzkum|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Rybolov a námořní záležitosti|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Vnitřní trh|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Regionální politika|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Daně a cla|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Vzdělávání a kultura|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Komunikace |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Ochrana zdraví a spotřebitele |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Prostor svobody, bezpečnosti a práva|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Vnější vztahy|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Obchod|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Rozvoj států AKT a vztahy s těmito státy|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Rozšíření|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Humanitární pomoc|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Boj proti podvodům|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Koordinace politiky Komise a právní poradenství|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Administrativa Komise|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Rozpočet|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Audit|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Statistika|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Důchody a související výdaje|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Jazykové služby|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Rezervy|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Ostatní orgány|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Celkem|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|10. VYUŽITÍ PROSTŘEDKŮ NA ZÁVAZKY PODLE OBLASTÍ POLITIK |(v milionech EUR)|

||z prostředků na daný rok|z přenesených prostředků|účelově vázané příjmy|celkem|%|účelově vázané příjmy|Rozhodnutí o převodech do dalšího období|celkem|%|z prostředků na daný rok|z přenesených|účelově vázané příjmy (ESVO)|celkem|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Hospodářské a finanční věci|445|421|0|19|440|98.90 %|2|0|2|0.35 %|3|0|0|3|0.76 %|

02 Podniky|757|657|0|41|698|92.12 %|55|0|55|7.32 %|4|0|0|4|0.56 %|

03 Hospodářská soutěž|94|90|0|2|92|97.29 %|2|0|2|1.96 %|1|0|0|1|0.75 %|

04 Zaměstnanost a sociální věci|11 255|11 186|2|8|11 196|99.47 %|6|40|46|0.41 %|13|0|0|13|0.12 %|

05 Zemědělství a rozvoj venkova|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98.03 %|928|252|1 180|1.93 %|26|0|0|26|0.04 %|

06 Energie a doprava|4 859|4 727|1|76|4 803|98.86 %|44|0|44|0.91 %|11|0|0|12|0.24 %|

07 Životní prostředí|488|451|0|9|460|94.25 %|19|0|19|3.83 %|9|0|0|9|1.92 %|

08 Výzkum|5 388|4 732|0|352|5 084|94.35 %|301|0|301|5.59 %|3|0|0|3|0.06 %|

09 Informační společnost a sdělovací prostředky|1 609|1 440|0|115|1 556|96.68 %|52|0|52|3.25 %|1|0|0|1|0.07 %|

10 Přímý výzkum|795|365|0|67|433|54.39 %|357|4|361|45.37 %|2|0|0|2|0.24 %|

11 Rybolov a námořní záležitosti|985|974|0|2|976|99.07 %|4|1|4|0.45 %|5|0|0|5|0.48 %|

12 Vnitřní trh|68|65|0|1|66|96.60 %|1|0|1|1.62 %|1|0|0|1|1.78 %|

13 Regionální politika|38 560|38 495|24|5|38 523|99.90 %|2|20|22|0.06 %|15|0|0|15|0.04 %|

14 Daně a cla|134|125|0|1|126|94.45 %|2|0|2|1.22 %|6|0|0|6|4.33 %|

15 Vzdělávání a kultura|1 691|1 397|0|169|1 566|92.61 %|123|0|124|7.30 %|1|0|0|1|0.08 %|

16 Komunikace |217|212|0|2|214|98.32 %|1|0|1|0.64 %|2|0|0|2|1.04 %|

17 Ochrana zdraví a spotřebitele |695|665|0|11|675|97.17 %|11|0|11|1.59 %|9|0|0|9|1.24 %|

18 Prostor svobody, bezpečnosti a práva|1 032|916|75|17|1 008|97.67 %|15|0|15|1.42 %|9|0|0|9|0.91 %|

19 Vnější vztahy|4 168|4 052|0|53|4 105|98.51 %|54|0|54|1.29 %|8|0|0|8|0.20 %|

20 Obchod|81|76|0|1|78|96.18 %|1|0|1|1.63 %|2|0|0|2|2.20 %|

21 Rozvoj států AKT a vztahy s těmito státy|2 430|1 982|265|78|2 325|95.68 %|100|0|100|4.11 %|5|0|0|5|0.21 %|

22 Rozšíření|1 132|1 079|6|35|1 120|98.96 %|10|1|10|0.91 %|1|0|0|1|0.12 %|

23 Humanitární pomoc|915|906|0|7|913|99.79 %|1|0|1|0.11 %|1|0|0|1|0.10 %|

24 Boj proti podvodům|78|77|0|0|77|98.64 %|0|0|0|0.00 %|1|0|0|1|1.36 %|

25 Koordinace politiky Komise a právní poradenství|194|183|0|4|187|96.65 %|4|0|4|1.97 %|3|0|0|3|1.38 %|

26 Administrativa Komise|1 093|985|0|63|1 048|95.92 %|36|0|36|3.34 %|8|0|0|8|0.74 %|

27 Rozpočet|274|268|0|3|272|99.07 %|2|0|2|0.74 %|1|0|0|1|0.19 %|

28 Audit|11|10|0|0|11|96.77 %|0|0|0|1.93 %|0|0|0|0|1.30 %|

29 Statistika|143|129|0|4|133|92.73 %|7|0|7|4.94 %|3|0|0|3|2.33 %|

30 Důchody a související výdaje|1 136|1 117|0|0|1 117|98.36 %|0|0|0|0.00 %|19|0|0|19|1.84 %|

31 Jazykové služby|456|375|0|49|424|93.01 %|28|0|28|6.25 %|3|0|0|3|0.74 %|

40 Rezervy|503|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0.00 %|503|0|0|503|100.00%|

90 Ostatní orgány|2 970|2 659|8|100|2 767|93.16 %|56|10|66|2.22 %|137|0|0|137|4.62 %|

Celkem|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

11. Využití prostředků na platby podle oblastí politik|

||||||||(v milionech EUR)|

||z prostředků daného roku|z přenesených|účelově vázané příjmy|celkem|%|automaticky|na základě rozhodnutí|účelově vázané příjmy|celkem|%|z prostředků daného roku|z přenesených|účelově vázané příjmy (ESVO)|celkem|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

01 Hospodářské a finanční věci|345|300|15|13|327|94,82 %|6|0|9|14|4,10 %|3|1|0|4|1,08 %|

02 Podniky|705|514|16|28|558|79,21 %|13|0|76|89|12,57 %|52|4|2|58|8,22 %|

03 Hospodářská soutěž|107|82|11|2|95|88,32 %|8|0|2|10|9,40 %|1|2|0|2|2,28 %|

04 Zaměstnanost a sociální věci|9 929|8 886|13|7|8 906|89,70 %|17|732|6|755|7,60 %|263|5|0|268|2,70 %|

05 Zemědělství a rozvoj venkova|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97,87 %|26|0|929|954|1,69 %|58|192|0|249|0,44 %|

06 Energie a doprava|2 480|2 177|16|61|2 253|90,84 %|17|75|85|177|7,12 %|41|5|4|51|2,04 %|

07 Životní prostředí|409|328|16|12|356|87,17 %|18|6|7|30|7,40 %|19|3|0|22|5,44 %|

08 Výzkum|5 644|4 490|36|300|4 826|85,50 %|44|0|745|789|13,97 %|16|10|4|30|0,53 %|

09 Informační společnost a sdělovací prostředky|1 552|1 268|13|94|1 375|88,58 %|15|0|158|173|11,13 %|2|2|0|5|0,30 %|

10 Přímý výzkum|735|321|34|56|411|55,87 %|32|2|280|314|42,73 %|6|4|0|10|1,40 %|

11 Rybolov a námořní záležitosti|715|588|3|2|592|82,87 %|4|11|4|19|2,69 %|102|1|0|103|14,45 %|

12 Vnitřní trh|76|59|6|1|66|86,89 %|6|0|1|7|9,47 %|1|1|0|3|3,64 %|

13 Regionální politika|26 793|26 564|174|1|26 740|99,80 %|13|0|2|15|0,06 %|20|18|0|38|0,14 %|

14 Daně a cla|131|111|8|1|120|91,54 %|7|0|2|9|6,53 %|1|1|0|3|1,92 %|

15 Vzdělávání a kultura|1 654|1 310|15|171|1 495|90,38 %|14|0|140|153|9,27 %|3|2|1|6|0,35 %|

16 Komunikace |229|189|13|2|204|89,22 %|15|0|2|16|7,17 %|5|4|0|8|3,61 %|

17 Ochrana zdraví a spotřebitele |632|484|28|14|526|83,25 %|28|0|7|35|5,58 %|68|2|0|71|11,16 %|

18 Prostor svobody, bezpečnosti a práva|830|718|7|19|744|89,64 %|6|0|9|16|1,89 %|63|7|0|70|8,47 %|

19 Vnější vztahy|3 805|3 576|38|59|3 673|96,55 %|43|6|24|72|1,90 %|46|12|0|59|1,54 %|

20 Obchod|88|71|5|1|77|88,09 %|6|0|1|8|8,56 %|2|1|0|3|3,35 %|

21 Rozvoj států AKT a vztahy s těmito státy|1 872|1 588|27|83|1 698|90,68 %|40|0|98|138|7,37 %|31|5|0|37|1,95 %|

22 Rozšíření|1 437|1 250|11|48|1 308|91,08 %|9|1|8|18|1,25 %|106|5|0|110|7,67 %|

23 Humanitární pomoc|859|788|5|7|800|93,13 %|6|40|1|47|5,42 %|12|0|0|12|1,45 %|

24 Boj proti podvodům|80|67|4|0|71|88,65 %|7|0|0|7|8,51 %|1|2|0|2|2,84 %|

25 Koordinace politiky Komise a právní poradenství|212|167|14|3|185|87,27 %|15|0|4|20|9,32 %|3|4|0|7|3,42 %|

26 Administrativa Komise|1 226|875|108|50|1 034|84,34 %|113|0|51|164|13,35 %|10|18|0|28|2,30 %|

27 Rozpočet|285|259|9|2|271|95,19 %|9|0|3|12|4,29 %|1|1|0|1|0,52 %|

28 Audit|12|10|0|0|10|90,05 %|1|0|0|1|7,43 %|0|0|0|0|2,52 %|

29 Statistika|138|107|6|7|120|87,27 %|6|0|8|15|10,63 %|2|1|0|3|2,09 %|

30 Důchody a související výdaje|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,64 %|

31 Jazykové služby|479|354|22|45|422|87,91 %|21|0|32|53|11,02 %|3|2|0|5|1,07 %|

40 Rezervy|229|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|229|0|0|229|100,00%|

90 Ostatní orgány|3 334|2 344|327|100|2 771|83,12 %|315|10|67|392|11,75 %|137|34|0|171|5,13 %|

Celkem|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

12. Změna stavu dosud nevyužitých závazků podle oblastí politik |

(v milionech EUR)|

|Dosud nevyužité závazky ke konci předchozího roku|Závazky na daný rok||

01 Hospodářské a finanční věci|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Podniky|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Hospodářská soutěž|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Zaměstnanost a sociální věci|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Zemědělství a rozvoj venkova|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Energie a doprava|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Životní prostředí|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Výzkum|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Informační společnost a sdělovací prostředky|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Přímý výzkum|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Rybolov a námořní záležitosti|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Vnitřní trh|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Regionální politika|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Daně a cla|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Vzdělávání a kultura|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Komunikace |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Ochrana zdraví a spotřebitele |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Prostor svobody, bezpečnosti a práva|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Vnější vztahy|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Obchod|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Rozvoj států AKT a vztahy s těmito státy|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Rozšíření|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Humanitární pomoc|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Boj proti podvodům|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Koordinace politiky Komise a právní poradenství|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Administrativa Komise|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Rozpočet|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Audit|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Statistika|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Důchody a související výdaje|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Jazykové služby|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Ostatní orgány|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Celkem|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. ČLENĚNÍ DOSUD NEVYUŽITÝCH ZÁVAZKŮ PODLE ROKU PŮVODU A OBLASTÍ POLITIK|

||||||||(v milionech EUR)|

Oblast politiky|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Celkem|

01 Hospodářské a finanční věci|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Podniky|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Hospodářská soutěž|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Zaměstnanost a sociální věci|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Zemědělství a rozvoj venkova|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Energie a doprava|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Životní prostředí|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Výzkum|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Informační společnost a sdělovací prostředky|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Přímý výzkum|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Rybolov a námořní záležitosti|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Vnitřní trh|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Regionální politika|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Daně a cla|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Vzdělávání a kultura|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Komunikace |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Ochrana zdraví a spotřebitele |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Prostor svobody, bezpečnosti a práva|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Vnější vztahy|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Obchod|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Rozvoj států AKT a vztahy s těmito státy|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Rozšíření|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Humanitární pomoc|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Boj proti podvodům|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Koordinace politiky Komise a právní poradenství|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Administrativa Komise|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Rozpočet|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Audit|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Statistika|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Důchody a související výdaje|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Jazykové služby|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Ostatní orgány|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Celkem|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. SHRNUTÍ PLNĚNÍ PŘÍJMOVÉ STRANY ROZPOČTU PODLE ORGÁNŮ|

||||||||(v milionech EUR)|

|Počáteční|Konečné|běžný rok|přenesené|Celkem|z nároků za běžný rok|z přenesených nároků|Celkem|% z rozpočtu||

Evropský parlament|99|99|164|86|250|137|4|141|142,54 %|109|

Rada|53|53|96|12|108|90|12|102|192,94 %|6|

Komise|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103,97 %|12 291|

Soudní dvůr|38|38|41|0|41|41|0|41|106,26 %|0|

Účetní dvůr|19|19|19|1|19|18|0|19|98,50 %|0|

Hospodářský a sociální výbor|10|10|16|0|16|16|0|16|164,23 %|0|

Výbor regionù|7|7|20|0|20|20|0|20|309,74 %|0|

Evropský veřejný ochránce práv|1|1|1|0|1|1|0|1|112,93 %|0|

Evropský inspektor ochrany údajů|1|1|1|0|1|1|0|1|78,73 %|0|

Celkem|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

15. Využití prostředků na závazky a prostředků na platby podle orgánů|

Prostředky na závazky|

||||||||(v milionech EUR)|

||z prostředků daného roku|z přenesených|z účelově vázaných příjmů|celkem|%|z účelově vázaných příjmů|na základě rozhodnutí|celkem|%|Z prostředků na daný rok|přenesené prostředky|účelově vázané příjmy (ESVO)|celkem|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Evropský parlament|1 596|1 418|8|42|1 467|91,94 %|16|10|26|1,65 %|102|0|0|102|6,42 %|

Rada|642|551|0|41|593|92,33 %|38|0|38|5,88 %|12|0|0|12|1,80 %|

Komise|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97,78 %|2 169|318|2 487|1,74 %|680|0|2|682|0,48 %|

Soudní dvůr|318|311|0|1|313|98,50 %|1|0|1|0,37 %|4|0|0|4|1,14 %|

Účetní dvůr|188|173|0|0|173|92,19 %|0|0|0|0,21 %|14|0|0|14|7,59 %|

Hospodářský a sociální výbor|122|117|0|3|120|98,02 %|0|0|0|0,33 %|2|0|0|2|1,65 %|

Výbor regionù|88|75|0|12|87|98,37 %|0|0|0|0,08 %|1|0|0|1|1,56 %|

Evropský veřejný ochránce práv|9|8|0|0|8|91,98 %|0|0|0||1|0|0|1|8,02 %|

Evropský inspektor ochrany údajů|7|5|0|0|5|81,44 %|0|0|0||1|0|0|1|18,56 %|

Celkem|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

||||||||

Prostředky na platby||

|||||||(v milionech EUR)|

||z prostředků na daný rok|z přenesených|z účelově vázaných příjmů|celkem|%|automaticky|na základě rozhodnutí|z účelově vázaných příjmů|celkem|%|z prostředků na daný rok|z přenesených|účelově vázané příjmy (ESVO)|celkem|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Evropský parlament|1 799|1 237|186|43|1 466|81,50 %|180|10|22|212|11,78 %|102|19|0|121|6,72 %|

Rada|762|510|108|41|659|86,44 %|41|0|42|83|10,86 %|12|9|0|21|2,70 %|

Komise|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95,34 %|562|872|2 693|4 127|3,40 %|1 189|316|13|1 517|1,25 %|

Soudní dvůr|332|293|13|1|307|92,47 %|18|0|1|19|5,84 %|4|2|0|6|1,69 %|

Účetní dvůr|200|112|11|0|123|61,35 %|61|0|0|62|30,76 %|14|2|0|16|7,89 %|

Hospodářský a sociální výbor|128|110|4|3|117|91,69 %|6|0|1|8|5,95 %|2|1|0|3|2,37 %|

Výbor regionù|95|69|5|12|86|90,09 %|6|0|1|6|6,75 %|1|2|0|3|3,17 %|

Evropský veřejný ochránce práv|10|8|1|0|8|84,57 %|1|0|0|1|7,57 %|1|0|0|1|7,86 %|

Evropský inspektor ochrany údajů|8|4|1|0|5|64,24 %|1|0|0|1|15,02 %|1|0|0|2|20,75 %|

Celkem|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3 ,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

16. Příjmy agentur: rozpočtová prognóza, nároky a došlé částky|(v milionech EUR)|

Evropská agentura pro bezpečnost letectví|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

Evropské středisko pro rozvoj odborného vzdělávání|19|18|17|1|15|

Evropská policejní akademie|9|7|7|0|18|

Evropská agentura pro chemické látky|70|71|71|0|02|

Evropské středisko pro prevenci a kontrolu nemocí|51|49|49|0|17|

Evropské monitorovací centrum pro drogy a drogovou závislost|15|16|15|0|18|

Evropská agentura pro životní prostředí|40|42|42|0|07|

Agentura Společenství pro kontrolu rybolovu|10|10|10|0|11|

Evropský úřad pro bezpečnost potravin|69|65|65|0|17|

Evropský úřad pro dohled nad globálním družicovým navigačním systémem (GNSS)|44|41|41|0|06|

Rozvoj energie z jaderné syntézy|174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Evropská agentura pro námořní bezpečnost|53|51|51|0|06|

Úřad pro harmonizaci ve vnitřním trhu|225|194|194|0|12|

Evropská agentura pro léčivé přípravky|194|198|196|1|02|

Evropská agentura pro bezpečnost sítí a informací|8|8|8|0|09|

Agentura Evropské unie pro základní práva|17|13|13|0|18|

Evropská agentura pro železnice|21|21|21|0|06|

Evropská agentura pro bezpečnost a ochranu zdraví při práci|14|13|13|0|04|

Překladatelské středisko pro instituce EU|63|52|45|7|31|

Evropská nadace odborného vzdělávání|20|19|19|0|15|

Odrůdový úřad Společenství|13|12|12|0|17|

Evropská nadace pro zlepšení životních a pracovních podmínek|20|20|20|0|04|

Výkonná agentura pro vzdělávání, kulturu a audiovizuální oblast|48|48|48|0|15|

Výkonná agentura pro konkurenceschopnost a inovace|13|13|13|0|06|

Výkonná agentura Evropské rady pro výzkum|14|13|13|0|08|

Výkonná agentura pro výzkum |22|22|21|0|08|

Výkonná agentura pro program veřejného zdraví|6|6|6|0|17|

Výkonná agentura pro transevropskou dopravní síť|9|9|9|0|06|

Celkem|1 501|1 415|1 363|52||

|||(v milionech EUR)|

Dotace Komise|824|796|796|-0|

Příjem z poplatků|415|399|388|11|

Ostatní příjmy|262|220|179|41|

Celkem|1 501|1 415|1 363|52|

17. AGENTURY: Prostředky na závazky a platby |(v milionech EUR)|

Agentura|Prostředky na závazky|Prostředky na platby|

Evropská agentura pro bezpečnost letectví|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

Evropské středisko pro rozvoj odborného vzdělávání|21|19|1|22|18|2|

Evropská policejní akademie|13|10|2|14|6|5|

Evropská agentura pro chemické látky|70|67|0|83|57|20|

Evropské středisko pro prevenci a kontrolu nemocí|51|48|0|67|44|18|

Evropské monitorovací centrum pro drogy a drogovou závislost|16|16|0|17|15|1|

Evropská agentura pro životní prostředí|42|42|0|48|40|7|

Agentura Společenství pro kontrolu rybolovu|10|10|0|11|10|1|

Evropský úřad pro bezpečnost potravin|71|69|0|87|67|10|

Evropský úřad pro dohled nad globálním družicovým navigačním systémem (GNSS)|145|119|26|120|68|52|

Rozvoj energie z jaderné syntézy|404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Evropská agentura pro námořní bezpečnost|49|46|0|57|46|2|

Úřad pro harmonizaci ve vnitřním trhu|338|146|0|367|140|31|

Evropská agentura pro léčivé přípravky|194|185|0|230|181|40|

Evropská agentura pro bezpečnost sítí a informací|8|8|0|10|8|2|

Agentura Evropské unie pro základní práva|17|17|0|24|17|7|

Evropská agentura pro železnice|21|21|0|25|20|5|

Evropská agentura pro bezpečnost a ochranu zdraví při práci|15|13|1|19|13|5|

Překladatelské středisko pro instituce EU|63|36|0|66|36|4|

Evropská nadace odborného vzdělávání|21|20|2|23|20|2|

Odrůdový úřad Společenství|14|12|0|14|12|0|

Evropská nadace pro zlepšení životních a pracovních podmínek|21|21|1|26|20|6|

Výkonná agentura pro vzdělávání, kulturu a audiovizuální oblast|48|46|0|54|46|6|

Výkonná agentura pro konkurenceschopnost a inovace|13|12|0|15|12|1|

Výkonná agentura Evropské rady pro výzkum|14|13|0|21|17|2|

Výkonná agentura pro výzkum|22|23|0|22|18|4|

Výkonná agentura pro program veřejného zdraví|6|6|0|7|5|1|

Výkonná agentura pro transevropskou dopravní síť|9|8|0|10|8|1|

Celkem|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Druh výdajů|Prostředky na závazky|Prostředky na platby|

Zaměstnanci|547|508|0|561|500|15|

Správní výdaje|246|238|0|331|232|83|

Provozní výdaje|1 179|901|67|1 072|540|279|

Celkem|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. VÝSLEDEK PLNĚNÍ ROZPOČTU VČETNĚ AGENTUR|(v milionech EUR)|

Příjmy za rozpočtový rok|117 626|1 363|(796)|118 193|

Platby z prostředků na běžný rok|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Prostředky na platby přenesené do roku n+1|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Zrušení nevyužitých prostředků přenesených z roku n-1|2 791|188|0|2 979|

Kurzové rozdíly za rok |185|(5)|0|180|

Výsledek plnění rozpočtu|2 264|87|0|2 351|

VYSVĚTLIVKY KE KONSOLIDOVANÝM ZPRÁVÁM O PLNĚNÍ ROZPOČTU

1. Rozpočtové zásady, struktura a prostředky

2. Vysvětlení ke zprávám o plnění rozpočtu

1. ROZPOČTOVÉ ZÁSADY, STRUKTURA A PROSTŘEDKY

1.1 PRÁVNÍ ZÁKLAD A FINANČNÍ NAŘÍZENÍ

Rozpočtové účty se vedou v souladu s nařízením Rady (ES, Euratom) č. 1605/2002 ze dne 25. června 2002 (Úř. věst. L 248, 16.9.2002), kterým se stanoví finanční nařízení o souhrnném rozpočtu Evropských společenství, a nařízením Komise (ES, Euratom) č. 2342/2002 ze dne 23. prosince 2002 o prováděcích pravidlech k tomuto finančnímu nařízení. Souhrnný rozpočet, hlavní nástroj finanční politiky EU, je nástrojem, kterým se každý rok stanovují a schvalují příjmy a výdaje EU.

Komise každý rok odhadne výši všech příjmů a výdajů orgánů za rok a sestaví předběžný návrh rozpočtu, který předloží rozpočtovému orgánu. Rada na jeho základě vypracuje návrh rozpočtu, o němž pak obě složky rozpočtového orgánu jednají. Rozpočet se stává vykonatelným na základě prohlášení předsedy Parlamentu o schválení rozpočtu s konečnou platností. Odpovědnost za plnění rozpočtu nese zejména Komise.

1.2 ROZPOČTOVÉ ZÁSADY

Souhrnný rozpočet Evropské unie se řídí několika hlavními zásadami:

– jednotnost a správnost rozpočtu: veškeré příjmy a výdaje musejí být zapracovány do jediného rozpočtového dokumentu, musejí být zaznamenány do některé rozpočtové linie a výdaje nesmí překročit schválené prostředky,

– univerzálnost : tato zásada zahrnuje dvě pravidla:

– pravidlo nevázanosti, podle níž rozpočtové příjmy nesmějí být vyčleněny na konkrétní body výdajů (celkové příjmy musejí pokrýt celkové výdaje),

– pravidlo hrubého rozpočtu, podle něhož se příjmy a výdaje zapisují do rozpočtu v plném rozsahu a bez jakýchkoli vzájemných zápočtů,

– roční rozpočet : prostředky se schvalují na jeden rok, a proto musejí být využity v průběhu daného roku,

– vyrovnanost : příjmy a výdaje uvedené v rozpočtu musejí být vyrovnané (odhadované příjmy se musejí rovnat prostředkům na platby),

– specifikace : veškeré prostředky musí mít vlastní účel a musí být určeny na konkrétní cíl,

– zúčtovací jednotka : rozpočet je sestavován a plněn v eurech, tak jako účetnictví,

– řádné finanční řízení : rozpočtové prostředky se využívají v souladu se zásadou řádného finančního řízení, tj. hospodárně, efektivně a účelně,

– transparentnost : rozpočet a opravné rozpočty i účetní závěrka jsou publikovány v Úředním věstníku Evropské unie.

1.3 SKLADBA ROZPOČTU

Rozpočet se skládá ze:

(a) souhrnného výkazu příjmů;

(b) samostatných oddílů rozdělených na výkazy příjmů a výdajů každého orgánu: oddíl I: Parlament; Oddíl II: Rada; Oddíl III: Komise; Oddíl IV: Soudní dvůr; oddíl V: Účetní dvůr; Oddíl VI: Hospodářský a sociální výbor; Oddíl VII: Výbor regionů; Oddíl VIII: Evropský veřejný ochránce práv; Oddíl IX: Evropský inspektor ochrany údajů.

Body příjmů a výdajů každého orgánu jsou zařazeny podle svého druhu nebo určeného využití do hlav, kapitol, článků a bodů. Část prostředků ESUO v likvidaci byla dána k dispozici provoznímu rozpočtu ESUO v likvidaci. Komise tento provozní rozpočet každoročně přijímala po konzultaci s Radou a Evropským parlamentem. Poslední rozpočet byl sestaven na období od 1. ledna do 23. července 2002. Od 24. července 2002 jsou příjmy a výdaje provozního rozpočtu zahrnuty do účtu příjmů a výdajů ESUO v likvidaci. Zbývající závazky, které je nutno splnit, jsou v rozvaze uvedeny na straně pasiv.

1.4 SKLADBA ROZPOČTOVÝCH ÚČTŮ

1.4.1 Obecný přehled

Rozpočet Komise jako jediný obsahuje správní a provozní prostředky. Ostatní orgány mají pouze správní prostředky. Rozpočet rozlišuje dále dva druhy prostředků: nerozlišené a rozlišené. Z nerozlišených prostředků se financují operace roční povahy (tedy operace, které odpovídají zásadě ročního rozpočtu). Pokrývají všechny správní kapitoly rozpočtu v oddílu Komise a všechny ostatní oddíly vcelku, prostředky EZZF roční povahy a určité technické prostředky (vrácené platby, záruky za výpůjčky a úvěry atd.). V případě nerozlišených prostředků se výše prostředků na závazky rovná výši prostředků na platby.

Rozlišené prostředky byly zavedeny proto, aby umožnily dosáhnout souladu mezi zásadou ročního rozpočtu a potřebou řídit víceleté operace. Jsou určeny k pokrytí víceletých operací a jsou do nich zahrnuty veškeré další prostředky ve všech kapitolách, s výjimkou kapitoly 1 oddílu Komise.

Rozlišené prostředky se dělí na prostředky na závazky a prostředky na platby:

– prostředky na závazky : kryjí celkové náklady spojené s právními závazky přijatými na běžný rozpočtový rok pro operace rozložené na více let. Rozpočtové závazky na akce, jejichž doba trvání přesahuje jeden rozpočtový rok, však mohou být v souladu s čl. 76 odst. 3 finančního nařízení rozloženy do několika ročních splátek, pokud to stanoví základní právní akt.

– prostředky na platby : kryjí výdaje vyplývající ze závazků přijatých v běžném rozpočtovém roce a/nebo předchozích rozpočtových letech.

1.4.2 Původ prostředků

Hlavním zdrojem prostředků je rozpočet EU na běžný rok. Z finančního nařízení však vyplývají další druhy prostředků. Pocházejí z předchozích finančních let nebo vnějších zdrojů:

– rozpočtové prostředky původně schválené pro běžný rok lze doplňovat o převody mezi rozpočtovými liniemi v souladu s pravidly stanovenými v článcích 22 až 24 finančního nařízení č. 1605/2002 ze dne 25. června 2002 a formou opravných rozpočtů (upraveno v článcích 37 a 38 finančního nařízení).

– Prostředky přenesené z předchozího roku nebo opětovně zpřístupněné také doplňují běžný rozpočet. Jsou to:

– časově nerozlišené prostředky na platby, které lze automaticky převést výlučně do následujícího rozpočtového roku v souladu s čl. 9 odst. 4 finančního nařízení;

– prostředky přenášené rozhodnutím orgánů v těchto případech: jestliže byly dokončeny přípravné etapy (čl. 9 odst. 2 písm. a) finančního nařízení) nebo jestliže byl základní právní akt přijat pozdě (čl. 9 odst. 2 písm. b). Přenášet lze prostředky na závazky i prostředky na platby (čl. 9 odst. 3)) a

– prostředky opětovně zpřístupněné po zrušení závazku: do rozpočtu jsou opětovně zapisovány zrušené prostředky na závazky, jež souvisejí se strukturálními fondy. Tyto částky lze výjimečně znovu zapsat v případě, že se Komise dopustila omylu nebo že jsou tyto prostředky nezbytné pro dokončení programu (článek 157 finančního nařízení).

– Účelově vázané příjmy , které sestávají z:

– Náhrady, které představují účelově vázaný příjem pro rozpočtovou linii, kde vznikly počáteční výdaje, a které mohou být přenášeny bez omezení.

– Prostředky ESVO: Dohoda o Evropském hospodářském prostoru stanoví, že členské státy poskytují finanční příspěvek na některé činnosti, které patří do rozpočtu EU. Dotčené rozpočtové linie a plánované částky se zveřejňují v příloze III rozpočtu EU. Dotčené rozpočtové linie se zvyšují o příspěvek ESVO. Prostředky nevyužité do konce roku se ruší a vracejí zemím EHP.

– Příjmy od třetích stran / jiných zemí, které uzavřely s Evropskou unií dohody; mezi tyto příjmy patří finanční příspěvky na činnost EU. Obdržené částky se považují za příjmy od třetích stran, které se přidělují k příslušným rozpočtovým liniím (často v oblasti výzkumu) a které lze přenášet bez omezení (článek 10 a čl. 18 odst. 1 písm. a) a d) finančního nařízení).

– Práce pro třetí strany: výzkumná střediska EU mohou v rámci své výzkumné činnosti pracovat pro vnější subjekty (čl. 161 odst. 2 finančního nařízení). Stejně jako příjmy od třetích stran jsou práce pro třetí strany přiděleny ke konkrétním rozpočtovým liniím a lze je přenášet bez omezení (článek 10 a čl. 18 odst. 1 písm. d) finančního nařízení); a

– Prostředky opětovně zpřístupněné v důsledku vrácení záloh: jedná se o prostředky EU, které vrátili příjemci a které lze přenášet bez omezení. V oblasti strukturálních fondů se opětovné zapsání řídí rozhodnutím Komise (čl. 18 odst. 2 finančního nařízení a článek 228 prováděcích pravidel).

1.4.3 Skladba dostupných prostředků

Konečné rozpočtové prostředky = původně schválené rozpočtové prostředky + prostředky opravných rozpočtů + převody,

– dodatečné prostředky = účelově vázané příjmy (viz výše) + prostředky přenesené z předchozího rozpočtového roku nebo prostředky znovu zpřístupněné po jejich zrušení,

– celkové schválené prostředky = konečné rozpočtové prostředky + dodatečné prostředky,

– prostředky na rok (tak, jak se používají k výpočtu výsledku plnění rozpočtu) = konečné rozpočtové prostředky + účelově vázané příjmy.

1.5 PLNĚNÍ ROZPOČTU

Plnění rozpočtu se řídí ustanovením čl. 48 odst. 1 finančního nařízení, jež stanoví: „Komise plní rozpočet … v souladu s tímto nařízením, na vlastní odpovědnost a v mezích schválených prostředků.“ V článku 50 se stanoví, že Komise přiznává ostatním orgánům potřebné pravomoci pro plnění oddílů rozpočtu, které se jich týkají.

1.6 DOSUD NEVYUŽITÉ ZÁVAZKY (RAL)

Zavedením rozlišených prostředků vznikl rozdíl mezi přijatými závazky a provedenými platbami: tento rozdíl, který odpovídá výši dosud nevyužitých závazků, je dán prodlevou mezi okamžikem přijetí závazků a okamžikem provedení odpovídajících plateb.

2. VYSVĚTLENÍ KE ZPRÁVÁM O PLNĚNÍ ROZPOČTU

2.1 VÝSLEDEK PLNĚNÍ ROZPOČTU ZA ROK ( Tabulka 1 )

2.1.1 Obecné souvislosti

V případě vlastních zdrojů se v účetnictví zaznamenávají částky připsané v průběhu roku ve prospěch účtů, jež jménem Komise zřídily vlády členských států. Do příjmů se zahrnuje rovněž případný přebytek plynoucí z rozpočtového hospodaření za předchozí rok. Ostatními zaúčtovanými příjmy jsou částky, které byly v průběhu roku skutečně přijaty.

Pro účely výpočtu výsledku plnění rozpočtu na daný rok se výdaje skládají z plateb, které byly provedeny z prostředků na platby pro daný rok, a z dalších prostředků na daný rok, které jsou přeneseny do dalšího roku. Platbami provedenými z prostředků na platby pro daný rok se rozumějí platby, které účetní provedl do 31. prosince rozpočtového roku. V případě Evropského zemědělského záručního fondu se těmito platbami rozumí platby, které členské státy provedly v období od 16. října 2008 do 15. října 2009 za předpokladu, že účetní byl o závazku a schválení informován do 31. ledna 2010. Výdaje fondu EZZF mohou po kontrolách v členských státech podléhat rozhodnutí o souladu.

Výsledek plnění rozpočtu se skládá ze dvou částí: výsledku Evropské unie a výsledku účasti zemí ESVO, které jsou členy EHP. V souladu s článkem 15 nařízení č. 1150/2000 o vlastních zdrojích tento výsledek představuje rozdíl mezi:

– celkovými příjmy získanými v daném roce

– a celkovými platbami provedenými z prostředků pro daný rok zvýšenými o celkovou částku prostředků pro týž rok přenesených do následujícího roku.

Výsledek se zvýší nebo sníží o:

– čistý zůstatek zrušení prostředků na platby přenesených z předchozích let a jakýchkoli plateb, které kvůli kolísání kurzu eura převyšují nerozlišené prostředky přenesené z předchozího roku,

– zůstatek kurzových zisků a ztrát zaznamenaných v průběhu daného roku.

Výsledná částka rozpočtového hospodaření se vrací členským státům v následujícím roce formou snížení jejich příspěvků splatných v tomto následujícím roce.

Prostředky, které byly přeneseny z předchozího rozpočtového roku v souvislosti s příspěvky třetích stran a prací pro třetí strany, nepozbývají ze své podstaty platnosti a zahrnují se do dodatečných prostředků rozpočtového roku. Tím je vysvětlen rozdíl mezi výší prostředků přenesených z předchozího roku, jež je uvedena ve výkazech o plnění rozpočtu na rok 2009, a výší prostředků přenesených do následujícího roku, jež je uvedena ve výkazech o plnění rozpočtu na rok 2008. Do výpočtu výsledku plnění rozpočtu se nezapočítávají opětovně použitelné prostředky na platby a prostředky zpřístupněné po vrácení záloh.

Přenesené prostředky na platby zahrnují: prostředky přenesené automaticky a prostředky přenesené na základě rozhodnutí. Zrušení nevyužitých prostředků na platby přenesených z předcházejícího roku tak představuje zrušení prostředků, které byly přeneseny automaticky a na základě rozhodnutí. Zahrnují také snížení prostředků z účelově vázaných příjmů přenesených do dalšího roku ve srovnání s rokem 2008. 2.1.2 Sesouladění výsledku plnění rozpočtu s hospodářským výsledkem

Hospodářský výsledek za daný rok byl vypočten podle zásad akruálního účetnictví. Výsledek rozpočtového hospodaření však v souladu s finančním nařízením vychází z upravených pravidel hotovostního účetnictví. Jelikož oba výsledky vycházejí ze stejných podkladových transakcí, je zajištění jejich srovnatelnosti užitečným kontrolním nástrojem. Níže uvedená tabulka přináší toto porovnání a zdůrazňuje hlavní srovnávané částky rozdělené mezi položky příjmů a výdajů.

|SESOULADĚNÍ: HOSPODÁŘSKÝ VÝSLEDEK – VÝSLEDEK PLNĚNÍ ROZPOČTU ZA ROK 2009|

||(v milionech EUR)|

|2009|2008|

|||

HOSPODÁŘSKÝ VÝSLEDEK ZA ROK|4 457|12 686|

|||

Příjmy|||

Nároky zjištěné v běžném roce, avšak zatím nevybrané|(2 806)|(4 685)|

Nároky zjištěné v předchozích letech a vybrané v běžném roce|2 563|3 485 |

Příjmy příštích období (netto)|436|(724)|

|||

Výdaje|||

Výdaje příštích období (netto)|5 381|6 353|

Výdaje předchozího roku uhrazené v běžném roce|(432)|(219)|

Čistý vliv předběžného financování|(9 458)|(16 446)|

Prostředky na platby přenesené do následujícího roku|(1 759)|(3 914)|

Platby uhrazené z přenesených prostředků a zrušení nevyužitých prostředků na platby|4 573|1 182|

Změna stavu rezerv|(329)|4 316|

Ostatní|(153)|(88)|

|||

Hospodářský výsledek agentur a ESUO|(209)|(136)|

|||

VÝSLEDEK PLNĚNÍ ROZPOČTU ZA ROK|2 264|1 810|

|||

Sesouladění položek – příjmy

Skutečné rozpočtové příjmy za rozpočtový rok odpovídají příjmům vybraným na základě zjištěných nároků v průběhu daného roku a částkám vybraným na základě nároků z minulých let. Proto je pro účely porovnání třeba odečíst od hospodářského výsledku nároky zjištěné v běžném roce, avšak zatím nevybrané , jelikož ty nejsou součástí rozpočtových příjmů. Naopak nároky zjištěné v předchozích letech a vybrané v běžném rozpočtovém roce musí být pro účely srovnání k hospodářskému výsledku přičteny.

Čisté příjmy příštích období představují především příjmy ze zemědělských dávek, vlastních zdrojů a úroků a dividend. V úvahu se bere pouze vliv časového rozlišení, tj. příjmy příštích období za běžný rok snížené o odúčtované příjmy příštích období za předchozí rok.

Sesouladění položek – výdaje

Čisté výdaje příštích období tvoří především časové rozlišení provedené pro účely uzávěrky ke konci roku, tj. způsobilé výdaje, které vznikly příjemcům prostředků EU, avšak nebyly dosud nahlášeny EU.

Zatímco výdaje příštích období nejsou považovány za rozpočtový výdaj, jsou platby provedené v běžném roce, avšak související s fakturami zaznamenanými v předchozích letech , součástí rozpočtových výdajů běžného roku.

Čistý vliv předběžného financování je kombinací 1) nových částek předběžného financování uhrazených v běžném roce a vykázaných jako rozpočtový výdaj v daném roce a 2) zúčtování předběžného financování vyplaceného v běžném roce nebo v předchozích letech po schválení způsobilých nákladů. Druhý případ představuje akruální výdaj, který není zachycován na rozpočtových účtech, neboť platba původního předběžného financování již byla zaúčtována jako rozpočtový výdaj v okamžiku jejího provedení.

Kromě plateb provedených z prostředků na daný rok je při výpočtu výsledku plnění rozpočtu (v souladu s článkem 15 nařízení č. 1150/2000) nutno zohlednit i prostředky na daný rok, jež jsou přenášeny do roku následujícího . Totéž platí pro platby z rozpočtu, jež byly provedeny v běžném roce z přenesených prostředků, a pro zrušení nevyužitých prostředků na platby .

Změna stavu rezerv souvisí s odhady provedenými na konci roku na akruálních účtech (zejména v souvislosti se zaměstnaneckými požitky), které nemají vliv na rozpočtové účty. Do ostatních částek sesouladění spadají různé položky jako odpisy aktiv, pořízení aktiv, platby finančního leasingu a finanční účasti, u nichž se rozpočtové a akruální účetní postupy liší.

V neposlední řadě je třeba vyloučit hospodářské výsledky agentur a ESUO , které jsou zahrnuty do konsolidovaného hospodářského výsledku, jelikož jejich vliv na rozpočet není zahrnut do výsledku konsolidovaného rozpočtu.

2.2 SROVNÁNÍ ROZPOČTOVÝCH A SKUTEČNÝCH ČÁSTEK ZA ROK 2008 ( Tabulka 2 )

Výše prostředků na platby uvedená v původním rozpočtu, který byl podepsán předsedou Evropského parlamentu dne 18. prosince 2008, byla stanovena na 116 096 milionů EUR a měla být financována vlastními zdroji ve výši 114 736 milionů EUR. Je třeba poznamenat, že odhady výše příjmů a výdajů uvedené v původním rozpočtu se během rozpočtového roku mění a tyto změny jsou předkládány v podobě opravných rozpočtů. Díky úpravám výše vlastních zdrojů z HND, jež členské státy hradí, odpovídají příjmy rozpočtu přesně rozpočtovým výdajům. V souladu se zásadou vyrovnanosti musí být rozpočtové příjmy a výdaje (prostředky na platby) v rovnováze.

Příjmy:

V průběhu roku 2009 bylo přijato deset opravných rozpočtů. Jejich vliv na příjmovou stranu rozpočtu za rok 2009 byl takový, že konečné příjmy dosahovaly výše 113 035 milionů EUR. Tato částka byla financována vlastními zdroji ve výši 110 238 milionů EUR (což je tedy o 4 498 milionů EUR méně, než se původně předpokládalo) a zbývající část pak ostatními příjmy. Nižší potřeba vlastních zdrojů byla způsobena hlavně zahrnutím 1 796 milionů EUR z přebytku předchozího roku a kombinovaným účinkem nižších prostředků na platby a vyšší prognózy příjmů v opravném rozpočtu č. 10/2009. Výsledkem posledně uvedeného vlivu bylo další snížení vlastních zdrojů o 2 888 milionů EUR.

K vlastním zdrojům je třeba poznamenat, že jejich vybraná částka se velmi přiblížila částce prognózované. Je tomu tak proto, že rozpočtové odhady byly upravovány v době sestavování opravného rozpočtu č. 6/2009 (sníženy o 5 226 milionů EUR) a dále opravného rozpočtu č. 10/2009 (kdy byly sníženy o 600 milionů EUR). Tyto úpravy vycházely jednak z nových makroekonomických prognóz z jara 2009, jež byly oproti těm předchozím méně optimistické, jednak ze skutečného výběru příspěvků.

Závěrečné platby členských států odvíjející se od jejich DPH a HND rovněž velmi přesně odpovídaly konečným rozpočtovým odhadům. Rozdíly mezi odhadovanými a skutečně uhrazenými částkami jsou dány rozdílem mezi kurzy eura použitými pro rozpočtové účely a kurzy platnými v době, kdy členské státy, které se neúčastní HMU, prováděly příslušné platby.

Výdaje:

V roce 2009 byl rozpočet EU stále ještě poznamenán přechodem od jednoho víceletého finančního rámce k dalšímu. Do prostředků na závazky se promítly výdajové zásady dohodnuté pro nové programové období 2007–2013, zatímco téměř 12 % žádostí o platby se vztahovalo ještě k finančnímu rámci 2000–2006.

Co se týče závazků, původní rozpočet a tedy i stanovené politické cíle byly v praxi realizovány podle plánu. Míra plnění bez nevyužitých rezerv (447 milionů EUR pro Evropský globalizační fond a 56 milionů EUR na pomoc při mimořádných událostech) dosáhla 99,6 % rozpočtu a v průběhu roku byla lehce upravena. V rámci okruhu 2, „Přírodní zdroje“, byly navýšeny závazky o 259 milionů EUR (plán obnovy na rozvoj venkova ve výši 600 milionů EUR mínus snížení o 390 milionů EUR na konci roku a plus zvýšení o 49 milionů EUR pro opatření proti katarální horečce ovcí). Okruh 5, „Správa“ byl snížen o 55 milionů EUR. Spolu to představuje zvýšení původního rozpočtu pouze o 0,15 %, pokud odhlédneme od 615 milionů EUR pro Evropský fond solidarity (kvůli jeho povaze rezervy na nepředvídatelné výdaje). Míra plnění plateb bez nevyužité rezervy na pomoc při mimořádných událostech činila 95 % původního rozpočtu a 97 % konečného rozpočtu. U prostředků na platby došlo ke snížení hlavně formou opravných rozpočtů v okruhu 1a, „Konkurenceschopnost“ v celkové výši 738 milionů EUR (z toho podíl Výzkumu činil 448 milionů EUR), v okruhu 2, „Přírodní zdroje“ ve výši 2 632 milionů EUR (z toho rozvoj venkova 2 192 milionů EUR) a „Rozšíření“ 244 milionů EUR.

Nevyužité odhlasované prostředky bez rezerv činily celkem 2 395 milionů EUR a sestávaly hlavně z: Evropského sociálního fondu (674 milionů EUR na konvergenci a 248 milionů EUR na regionální konkurenceschopnost), nástroje předvstupní pomoci (142 milionů EUR), administrativy Komise (394 milionů EUR) a konkurenceschopnosti (377 milionů EUR rozložených v celém okruhu 1a).

Podrobnější rozbor úprav v rozpočtu, jejich souvislosti, odůvodnění a dopady jsou uvedeny ve zprávě Komise o rozpočtovém a finančním hospodaření za rozpočtový rok 2009, části A s přehledem o plnění rozpočtu a části B věnované jednotlivým okruhům finančního rámce.

2.3 PŘÍJMY ( Tabulka 3 )

Příjmy souhrnného rozpočtu Evropské unie lze rozdělit do dvou hlavních kategorií: vlastní zdroje a ostatní příjmy. Stanoví tak článek 311 Smlouvy o fungování Evropské unie, v němž je uvedeno: „Rozpočet je financován plně z vlastních zdrojů; jiné příjmy tím nejsou dotčeny“. Hlavní část rozpočtových výdajů je financována z vlastních zdrojů. Podíl ostatních příjmů na celkovém financování je malý.

Vlastní zdroje jsou přidělovány v souladu s pravidly upravenými rozhodnutím Rady 2007/436/ES, Euratom ze dne 7. června 2007 o systému vlastních zdrojů Evropských společenství (dále jen „ORD 2007“). ORD 2007 vstoupilo v platnost dne 1. března 2009. Účinnosti však nabylo již 1. ledna 2007. V rozpočtovém roce 2009 byly proto zohledněny retroaktivní účinky.

2.3.1 Tradiční vlastní zdroje

Tradiční vlastní zdroje: veškeré zjištěné částky tradičních vlastních zdrojů se zachycují na některém z níže uvedených účtů, jež vedou příslušné orgány.

– Na zvláštní účet uvedený v čl. 6 odst. 3 písm. a) nařízení č. 1150/2000: všechny uhrazené částky nebo částky kryté zárukami.

– Na zvláštní účet uvedený v čl. 6 odst. 3 písm. b) nařízení č. 1150/2000: všechny částky, jež dosud nejsou uhrazeny či kryty zárukami; dále sem lze zaúčtovat částky, jež jsou kryty zárukami, avšak byly vůči nim vzneseny námitky.

V případě zvláštního účtu zasílají členské státy Komisi čtvrtletní výkaz, který obsahuje:

– částku, která měla být vrácena v předchozím čtvrtletí,

– částky uhrazené během daného čtvrtletí,

– úpravy základu (opravy, zrušení) provedené během daného čtvrtletí,

– odepsané částky,

– částku zbývající k úhradě na konci daného čtvrtletí.

Tradiční vlastní zdroje musejí být zapsány na pokladní účet Komise nebo na účet vedený u subjektu, který určí členský stát, nejpozději v první pracovní den po 19. dni druhého měsíce následujícího po měsíci, v němž byla pohledávka zjištěna (nebo vrácena v případě samostatného účtu). Členské státy si ponechávají 25 % tradičních vlastních zdrojů k pokrytí nákladů na výběr. Podmíněné pohledávky z vlastních zdrojů jsou upravovány podle pravděpodobnosti jejich vymožení.

2.3.2 Zdroje z DPH a HND

Výpočet vlastního zdroje z DPH se provádí za použití jednotné sazby platné pro všechny členské státy na harmonizovaný základ DPH podle čl. 2 odst. 1 písm. b) ORD 2007. Jednotná sazba je stanovena na 0,30 % kromě období 2007–2013, v němž je sazba uplatňovaná u Rakouska stanovena na 0,225 %, u Německa na 0,15 % a u Nizozemska a Švédska na 0,10 %. Základ DPH je u všech členských států omezen na 50 % HND.

Výpočet vlastního zdroje z DPH se provádí za použití jednotné sazby platné pro všechny členské státy na harmonizovaný základ DPH podle čl. 2 odst. 1 písm. c) rozhodnutí Rady ze dne 29. září 2000. Základ DPH je u všech členských států omezen na 50 % HND.

Zdroj z HND je zdrojem variabilním, jehož účelem je poskytnout příjmy nutné v konkrétním roce k pokrytí výdajů přesahujících částku vybranou z tradičních vlastních zdrojů, zdroje z DPH a různých ostatních zdrojů. Příjmy z tohoto zdroje se vypočítají použitím jednotné sazby na agregátní HND všech členských států. Zdroje z DPH a HND se stanoví na základě odhadů vyměřovacích základů DPH a HND, jež jsou prováděny během přípravy předběžného návrhu rozpočtu. Tyto prognózy se následně revidují a údaje se v průběhu daného rozpočtového roku aktualizují pomocí opravného rozpočtu.

Skutečná výše základů DPH a HND je zjištěna až během roku následujícího po daném rozpočtovém roce. Komise vypočítá rozdíly mezi částkami, které mají členské státy odvést ze skutečných vyměřovacích základů, a částkami, které členské státy skutečně zaplatily na základě (revidovaných) odhadů. Tato, ať už kladná či záporná, salda DPH a HND, si Komise vyžádá od členských států k prvnímu pracovnímu dni v prosinci roku následujícího po daném rozpočtovém roce. Skutečné základy DPH a HND mohou být ještě během následujících čtyř let předmětem oprav, není-li vůči nim vznesena výhrada. Dříve vypočtená salda se opraví a výsledný rozdíl si Komise vyžádá od členských států zároveň se saldy vlastních zdrojů z DPH a HND za předchozí rozpočtový rok.

Při provádění kontrol výkazů DPH a údajů o HND může Komise sdělit členským státům výhrady k určitým bodům, které mohou mít dopad na jejich příspěvky v rámci vlastních zdrojů. Tyto výhrady se mohou například týkat neuvedení přijatelných údajů nebo potřeby rozvíjet vhodnou metodiku. Na tyto výhrady je nutné pohlížet jako na potenciální nárokování nejistých částek vůči členským státům, neboť jejich finanční dopad nelze s přesností odhadnout. Je-li možné určit přesnou částku, vyžádá si Komise příslušné vlastní zdroje z DPH a HND buď společně se saldy vlastních zdrojů z DPH a HND nebo formou individuální výzvy.

2.3.3 Oprava pro Spojené království

Tento mechanismus snižuje výši vlastních zdrojů, jež hradí Spojené království, v poměru k jeho „rozpočtové nevyváženosti“. Odpovídajícím způsobem současně navyšuje částku vlastních zdrojů, kterou hradí ostatní členské státy. Mechanismus opravy rozpočtové nevyváženosti ve prospěch Spojeného království zavedla Evropská rada na zasedání ve Fontainebleau (červen 1984), na které navázalo rozhodnutí o vlastních zdrojích ze dne 7. května 1985. Jeho cílem bylo snížit rozpočtovou nevyváženost Spojeného království snížením jeho plateb odváděných EU. Německo, Rakousko, Švédsko a Nizozemsko těží ze sníženého financování opravy (omezeno na čtvrtinu jejich normálního podílu).

2.3.4 Hrubé snížení pro Nizozemsko a Švédsko

V souladu s rozhodnutím ORD 2007 je Nizozemsku a Švédsku pro období 2007–2013 přiznáno hrubé snížení ročních příspěvků založených na HND. Hrubé snížení ve výši 605 milionů EUR pro Nizozemsko a 150 milionů EUR pro Švédsko (v cenách roku 2004) je upraveno na běžné ceny pomocí deflátoru HDP pro EU vyjádřeného v eurech a je přiznáno po výpočtu opravy ve prospěch Spojeného království a po jeho financování.

2.3.5 Úprava týkající se provádění rozhodnutí ORD 2007 v letech 2007 a 2008

Článek 11 rozhodnutí ORD 2007 stanoví, že poté, co rozhodnutí vstoupí v platnost, nabude účinku dne 1. ledna 2007. Znamená to, že financování na roky 2007 a 2008 bylo nutno přepočítat podle nových pravidel. Úprava (rozdíly mezi starým a novým ORD na roky 2007 a 2008) byla zapsána do opravného rozpočtu č. 3/2009 a byla provedena jednorázovou platbou dne 1. června 2009. Další informace o plnění příjmů jsou obsaženy ve zprávě o rozpočtovém a finančním hospodaření za rozpočtový rok 2009.

2.4 VÝDAJE ( Tabulky 4–13 )

2.4.1 Finanční rámec na období 2007–2013 Tento oddíl popisuje hlavní kategorie výdajů EU rozdělených podle okruhů finančního rámce na období 2007–2013. Rozpočtový rok 2009 byl třetím rokem, který spadá do finančního rámce na období 2007–2013. Celkový strop prostředků na závazky pro rok 2009 dosahuje 134 722 milionů EUR, tj. 1,13 % HND. Odpovídající strop pro prostředky na platby dosahuje částky 120 445 milionů EUR, tj. 1,01 % HND. Výše uvedená tabulka obsahuje částky finančního rámce v běžných cenách odhadovaných na rok 2013.

|(v milionech EUR)|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Udržitelný růst|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2. Ochrana přírodních zdrojů a hospodaření s nimi|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. Občanství, svoboda, bezpečnost a právo|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. EU jako globální hráč|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Správní náklady|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Náhrady / vyrovnávací platby|445|207|210|0|0|0|0|

Prostředky na závazky:|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Prostředky na platby celkem:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Okruh 1 – Udržitelný růst

Tento okruh je rozdělen na dvě navzájem provázané složky:

– 1a). Konkurenceschopnost pro růst a zaměstnanost. Sem spadají výdaje na výzkum a inovace, vzdělávání a odbornou přípravu, transevropské sítě, sociální politiku, vnitřní trh a související politiky.

– 1b.) Soudržnost pro růst a zaměstnanost. Tato složka má posílit konvergenci nejméně rozvinutých členských států a regionů, doplnit strategii EU pro udržitelný růst mimo méně prosperující regiony a podpořit spolupráci mezi regiony.

Okruh 2 – Ochrana přírodních zdrojů a hospodaření s nimi

Okruh 2 zahrnuje společnou zemědělskou politiku a politiku rybolovu, rozvoj venkova a opatření na ochranu životního prostředí, zejména Natura 2000. Částka vyčleněná na společnou zemědělskou politiku odráží dohodu uzavřenou na bruselské Evropské radě v říjnu 2002.

Okruh 3 – Občanství, svoboda, bezpečnost a právo

Nový okruh 3 (Občanství, svoboda, bezpečnost a právo) odráží rostoucí význam některých oblastí, v nichž byly EU svěřeny nové úkoly – spravedlnost a vnitřní věci, ochrana hranic, přistěhovalectví a azylová politika, veřejné zdraví a ochrana spotřebitelů, kultura, mládež, informace a dialog s občany. Je rozdělen na dvě složky: 3a). Svoboda, bezpečnost a právo a 3b) Občanství

Okruh 4 – EU jako globální hráč

Do okruhu 4 spadají všechna opatření vnější politiky, včetně předvstupních nástrojů. Zatímco Komise navrhovala zahrnout do finančního rámce také ERF, Rada a Parlament se rozhodly ponechat jej mimo tento rámec.

Okruh 5 – Správní náklady

Do tohoto okruhu spadají správní výdaje všech orgánů, důchodového systému a evropských škol. V případě orgánů s výjimkou Komise představují tyto náklady veškeré jejich výdaje, zatímco agentury a další subjekty vynakládají jak správní, tak provozní výdaje.

Okruh 6 – Náhrady / vyrovnávací platby

V souladu s politickou dohodou, podle níž by neměly být nové členské státy hned na počátku svého členství čistými přispěvateli do rozpočtu, byl tento okruh vyčleněn na vyrovnávací platby těmto státům. Tato částka byla uvolněna na převody ve prospěch nových členských států na vyrovnání jejich rozpočtových příjmů a příspěvků.

2.4.2 Oblasti politik

V rámci řízení podle činnosti (ABM) používá Komise pro účely plánování a řízení metodu sestavování rozpočtu podle činností (ABB). Rozpočet je strukturován tak, že jeho jednotlivé hlavy odpovídají oblastem politiky a jednotlivé kapitoly činnostem. Cílem ABB je vytvořit jasný rámec pro převádění politických cílů Komise na konkrétní opatření, a to buď formou právních předpisů, finančních prostředků nebo jiných prostředků veřejné politiky. Rozložení práce Komise na jednotlivé činnosti umožňuje vytvořit si jasný obrázek o jejích aktivitách a vytváří jednotný rámec pro stanovení priorit. Během sestavování a schvalování rozpočtu (rozpočtový proces) jsou zdroje vyčleňovány na priority, přičemž právě činnosti slouží jako základní stavební kameny. Díky provázání konkrétních činností a zdrojů, jež jsou na ně vyčleněny, umožňuje metoda ABB dosáhnout vyšší účelnosti a efektivity využívání zdrojů Komise.

Oblast politiky lze vymezit jako homogenní skupinu činností, které jsou součástí práce Komise a které jsou významné pro rozhodovací proces. Každá oblast politiky obecně odpovídá některému GŘ a zahrnuje v průměru kolem 6 či 7 činností. Oblasti politik jsou hlavně provozní, neboť jejich klíčové činnosti jsou v dané oblasti působnosti zaměřeny na prospěšnost pro třetí strany. Provozní rozpočet je doplněn o potřebné správní výdaje v každé oblasti politiky.

Další informace o provádění výdajů jsou obsaženy ve zprávě Komise o rozpočtovém a finančním hospodaření za rozpočtový rok 2009.

2.5 ORGÁNY A AGENTURY (Tabulky 14–18)

Stejně jako v předchozích letech obsahují konsolidované zprávy o plnění souhrnného rozpočtu Evropské unie údaje o plnění rozpočtů všech orgánů, jež jsou v rámci rozpočtu EU stanoveny. Agentury nemají samostatný rozpočet v rámci rozpočtu EU a jsou zčásti financovány dotacemi z rozpočtu Komise.

Za účelem předložení všech významných rozpočtových údajů o agenturách zahrnuje rozpočtová část konsolidované účetní závěrky samostatné zprávy o plnění jednotlivých rozpočtů tradičních konsolidovaných agentur.

(...PICT...)|COMISSÃO DA UNIÃO EUROPEIA|

Bruxelas, 20.7.2010

SEC(2010) 963 final

COMUNICAÇÃO DA COMISSÃO AO PARLAMENTO EUROPEU, AO CONSELHO E AO TRIBUNAL DE CONTAS

CONTAS ANUAIS DA UNIÃO EUROPEIA EXERCÍCIO DE 2009 Demonstrações financeiras consolidadas e relatórios consolidados sobre a execução do orçamento

ÍNDICE

NOTA EXPLICATIVA DAS CONTAS CONSOLIDADAS 3

(...)

EXECUÇÃO E CONTABILIZAÇÃO DO ORÇAMENTO DA UE 4

(...)

PARTE I – DEMONSTRAÇÕES FINANCEIRAS CONSOLIDADAS DA UNIÃO EUROPEIA E NOTAS EXPLICATIVAS 12

(...)

BALANÇO 13

(...)

CONTA DE RESULTADOS ECONÓMICOS 14

(...)

MAPA DOS FLUXOS DE CAIXA 15

(...)

DEMONSTRAÇÃO DE VARIAÇÕES DO ACTIVO LÍQUIDO 16

(...)

NOTAS ÀS DEMONSTRAÇÕES FINANCEIRAS 17

(...)

1. POLÍTICAS CONTABILÍSTICAS SIGNIFICATIVAS 18

(...)

2. NOTAS AO BALANÇO 35

(...)

3. NOTAS À CONTA DE RESULTADOS ECONÓMICOS 69

(...)

4. NOTAS AO MAPA DOS FLUXOS DE CAIXA 81

(...)

5. ACTIVOS E PASSIVOS CONTINGENTES E OUTRAS DIVULGAÇÕES 82

(...)

6. CORRECÇÕES FINANCEIRAS E RECUPERAÇÕES NA SEQUÊNCIA DA DETECÇÃO DE IRREGULARIDADES 93

(...)

7. GESTÃO DOS RISCOS FINANCEIROS 114

(...)

8. DIVULGAÇÕES DE PARTES RELACIONADAS 126

(...)

9. ACONTECIMENTOS OCORRIDOS APÓS A DATA DO BALANÇO 128

(...)

10. ENTIDADES CONSOLIDADAS 129

(...)

11. ENTIDADES NÃO CONSOLIDADAS 130

(...)

PARTE II – MAPAS CONSOLIDADOS SOBRE A EXECUÇÃO DO ORÇAMENTO DA UNIÃO EUROPEIA E NOTAS EXPLICATIVAS 132

(...)

MAPAS CONSOLIDADOS SOBRE A EXECUÇÃO DO ORÇAMENTO 133

(...)

NOTAS EXPLICATIVAS DOS RELATÓRIOS CONSOLIDADOS SOBRE A EXECUÇÃO DO ORÇAMENTO 152

(...)

1. PRINCÍPIOS ORÇAMENTAIS, ESTRUTURA E DOTAÇÕES 153

(...)

2. EXPLICAÇÃO DOS RELATÓRIOS SOBRE A EXECUÇÃO DO ORÇAMENTO 157

(...)

NOTA EXPLICATIVA DAS CONTAS CONSOLIDADAS

As contas anuais consolidadas da União Europeia de 2009 foram elaboradas com base nas informações apresentadas pelas instituições e organismos, em conformidade com o artigo 129.º, n.º 2, do Regulamento Financeiro aplicável ao orçamento geral da União Europeia. Declaro por este meio que foram elaboradas em conformidade com o Título VII deste Regulamento Financeiro e os princípios, regras e métodos contabilísticos previstos nas notas às demonstrações financeiras.

Obtive dos contabilistas destas instituições e organismos, que certificaram a respectiva fiabilidade, todas as informações necessárias à elaboração das contas, as quais apresentam o activo e passivo da União Europeia e a execução orçamental.

Certifico, com base nestas informações e nas verificações que considerei necessárias para poder assinar as contas da Comissão Europeia, que disponho de garantias razoáveis de que as contas apresentam uma imagem verdadeira e apropriada da situação financeira da União Europeia em todos os aspectos relevantes.

(assinatura) Philippe Taverne Contabilista da Comissão

EXECUÇÃO E CONTABILIZAÇÃO DO ORÇAMENTO DA UE

1. ELABORAÇÃO DO ORÇAMENTO ANUAL

O orçamento da União Europeia (UE) financia um vasto leque de políticas e programas em toda a União. Em conformidade com as prioridades estabelecidas pelos Estados-Membros, a Comissão realiza programas, actividades e projectos específicos no terreno, que incluem desde o apoio a projectos educativos para promover a mobilidade dos estudantes e professores, projectos destinados a melhorar o ambiente de trabalho dos trabalhadores da UE até ao reforço do controlo nas fronteiras externas.

Mais de 90 % do orçamento da UE destina-se ao financiamento destas políticas e actividades da UE, que foram objecto de acordo por parte de todos os Estados-Membros. A ligação directa entre o orçamento anual e as políticas da UE é assegurada mediante um sistema de orçamento por actividades ( Activity-based budgeting - ABB). A nomenclatura do orçamento por actividades, introduzida inicialmente no orçamento de 2004, permite a identificação clara dos domínios de intervenção da União Europeia e do valor total dos recursos atribuídos a cada um deles.

Os domínios de intervenção são subdivididos em cerca de 200 actividades, das quais mais de 110 incluem rubricas orçamentais de funcionamento, reflectindo-se portanto na nomenclatura orçamental como capítulos orçamentais. Estes domínios de intervenção são predominantemente operacionais, dado que as suas actividades fundamentais se destinam a apoiar beneficiários terceiros, no âmbito dos respectivos domínios de actividade. No entanto, outros domínios de intervenção são horizontais e asseguram o bom funcionamento da Comissão, tais como a «Coordenação e aconselhamento jurídico» e o «Orçamento». A estrutura por actividades proporciona o quadro conceptual comum para a definição de prioridades, o planeamento, a orçamentação, o acompanhamento e a apresentação de relatórios, com o objectivo principal de promover uma utilização eficiente, económica e eficaz dos recursos.

O procedimento interno de adopção do projecto de orçamento tem início com a sua elaboração pela Comissão antes de ser transmitido ao Conselho, que pode introduzir alterações se as considerar necessárias. O orçamento actualizado segue subsequentemente para o Parlamento Europeu, que tem a possibilidade de propor alterações ou aceitar ou rejeitar o projecto apresentado. Quando todas as alterações e actualizações forem aprovadas (incluindo, se necessário, a redacção de um projecto inteiramente novo a propor pela Comissão), o orçamento é adoptado em meados de Dezembro pelo Parlamento. O Presidente do Parlamento declara o orçamento adoptado e o mesmo pode então ser executado.

2. COMO É FINANCIADA A UE?

A UE tem duas fontes de financiamento principais: recursos próprios e receitas diversas.

2.1 Recursos próprios (receitas e contas a receber)

Os recursos próprios são devidos automaticamente à UE para lhe permitir financiar o seu orçamento, sem ser necessária uma decisão subsequente das autoridades nacionais. O valor global dos recursos próprios necessários para financiar o orçamento é determinado pelas despesas totais menos as outras receitas. O valor total dos recursos próprios não pode ultrapassar 1,24 % do rendimento nacional bruto (RNB) da UE (1,23 % a partir de 2010). Os recursos próprios podem dividir-se nas seguintes categorias:

(1) Os recursos próprios tradicionais (RPT) são compostos pelos direitos aduaneiros e as quotizações sobre o açúcar. Estes recursos próprios são cobrados aos operadores económicos e recolhidos pelos Estados-Membros em nome da UE. Contudo, os Estados-Membros conservam 25 % como compensação pelas suas despesas de cobrança. Os direitos aduaneiros são cobrados sobre as importações de produtos provenientes de países terceiros, com base nas taxas da Pauta Aduaneira Comum. As quotizações sobre o açúcar são pagas pelos produtores de açúcar para financiar as restituições à exportação relativas ao açúcar. Os RPT representam geralmente cerca de 13 % do total dos recursos próprios.

(2) O recurso próprio baseado no imposto sobre o valor acrescentado (IVA) é cobrado sobre as matérias colectáveis do IVA dos Estados-Membros, que são harmonizadas com esta finalidade em conformidade com as regras da UE. É cobrada a mesma percentagem sobre a base harmonizada de cada Estado Membro. Todavia, a matéria colectável IVA a ter em conta é nivelada em 50 % do RNB de cada Estado-Membro. Os recursos baseados no IVA representam geralmente cerca de 12 % dos recursos próprios.

(3) O recurso baseado no rendimento nacional bruto (RNB) é utilizado para equilibrar as receitas e despesas orçamentais, ou seja, para financiar a parte do orçamento não coberta pelas outras fontes de receitas. É cobrada a mesma taxa percentual sobre o RNB de cada Estado-Membro, o qual é determinado em conformidade com as regras da UE. Os recursos baseados no RNB representam geralmente cerca de 75 % dos recursos próprios.

No que diz respeito ao pagamento destas quantias, a contabilidade separada abrange os recursos próprios tradicionais que, nos termos do artigo 6.º, n.º 3, alínea b), do Regulamento n.º 1150/2000, foram apurados pelos Estados-Membros, mas não colocados à disposição da UE porque ainda não foram cobrados ou garantidos, ou porque são objecto de impugnação. Cada Estado-Membro transmite à Comissão um extracto trimestral da referida contabilidade, especificando, por tipo de recurso:

– o saldo por cobrar no trimestre anterior;

– as quantias cobradas durante o trimestre em causa;

– as rectificações da base (rectificações/anulações) durante o trimestre em causa;

– as quantias dispensadas de colocação à disposição;

– o saldo por cobrar no final do trimestre em causa.

Quando os recursos próprios tradicionais da contabilidade separada são cobrados, devem ser colocados à disposição da Comissão o mais tardar no primeiro dia útil seguinte ao 19.° dia do segundo mês que se segue ao mês em que os direitos foram cobrados.

Deve ser efectuada uma redução de valor dos direitos na contabilidade separada, de modo a reflectir as situações em que a cobrança efectiva é improvável. Esta redução de valor baseia-se em estimativas efectuadas pelos Estados-Membros, de acordo com o artigo 6.º, n.º 4, alínea b), do Regulamento (CE, Euratom) n.º 1150/2000 do Conselho, que declara o seguinte: «Os Estados-Membros transmitirão, juntamente com o último extracto trimestral relativo a cada exercício, uma estimativa do montante total dos direitos inscritos na contabilidade separada em 31 de Dezembro do referido exercício e cuja cobrança se verifique ser aleatória».

Com base nas estimativas enviadas pelos Estados-Membros, a rubrica das contas a receber dos Estados-Membros do activo do balanço é objecto de uma redução de valor. Contudo, isto não significa que a Comissão abdica da cobrança das quantias abrangidas pela correcção de valor. Mesmo quando a cobrança seja pouco provável, ou mesmo quase impossível, tal não significa necessariamente que as quantias em questão estejam perdidas para o orçamento da UE enquanto recursos próprios tradicionais. Com efeito, em caso de não cobrança, esta só é admitida na medida em que o Estado-Membro tenha efectivamente esgotado todas as possibilidades de avançar com o processo de cobrança. Se o Estado-Membro não o fizer, a sua responsabilidade financeira será accionada e terá de pagar essa quantia ao orçamento comunitário nos termos do artigo 17.º, n.º 2, do Regulamento n.º 1150/2000.

2.2 Receitas diversas

As receitas diversas decorrentes das actividades da União Europeia representam normalmente menos de 10 % das receitas totais. Trata-se, por exemplo, das multas no âmbito da política de concorrência e das ordens de cobrança dirigidas a devedores privados e públicos relativas à gestão de projectos da UE. As sanções pecuniárias impostas pelo Tribunal de Justiça aos Estados-Membros que não cumprem uma determinada decisão também se incluem nesta categoria. A Comissão gere anualmente centenas de milhares de projectos e emite cerca de 13 000 ordens de cobrança por ano. Qualquer dívida não paga na data de vencimento está sujeita a juros de mora. Quando as dívidas de terceiros que não os Estados-Membros não são pagas, as decisões da Comissão (e do Conselho) que impõem a obrigação de pagar são directamente aplicáveis, em conformidade com as normas de processo civil em vigor no Estado em cujo território a execução deve ter lugar. Os devedores em falta estão sujeitos aos procedimentos de cobrança de dívidas lançados pelo Serviço Jurídico, com o apoio de gabinetes de advogados externos.

3. COMO É GERIDO E GASTO O ORÇAMENTO DA UE

3.1 Despesas operacionais primárias

As despesas operacionais da União Europeia abrangem as várias rubricas do Quadro Financeiro e assumem diferentes formas, em função do modo como os fundos são pagos e geridos. De acordo com o Regulamento Financeiro, a Comissão executa o orçamento geral com base nos seguintes métodos:

Gestão centralizada directa: quando o orçamento é executado directamente pelos serviços da Comissão.

Gestão centralizada indirecta: no caso de a Comissão confiar as tarefas de execução do orçamento a organismos de direito europeu ou nacional, tais como as agências europeias de direito público ou com missões de serviço público.

Gestão descentralizada: no caso de a Comissão delegar certas funções de execução do orçamento em países terceiros.

Gestão partilhada: segundo este método de gestão, as tarefas de execução do orçamento são delegadas nos Estados-Membros. A maioria das despesas é gerida segundo o método da «gestão partilhada», que implica a delegação aos Estados-Membros de funções em certos domínios como as despesas agrícolas e as Acções Estruturais.

Gestão conjunta: de acordo com este método, a Comissão confia certas funções de execução a uma organização internacional.

3.2 Os vários intervenientes financeiros

O Colégio dos Comissários assume uma responsabilidade política colectiva mas, na prática, não exerce os poderes de execução do orçamento de que está investido. Delega estas tarefas anualmente em determinados funcionários, responsáveis perante o Colégio e sujeitos ao Regulamento Financeiro e ao Estatuto do Pessoal. Os funcionários em causa - em geral Directores-Gerais e Chefes de Serviço – são conhecidos como «gestores orçamentais delegados». Por sua vez, estes podem delegar tarefas de execução orçamental em «gestores orçamentais subdelegados».

A responsabilidade dos gestores orçamentais cobre a totalidade do processo de gestão, desde a determinação das acções necessárias para alcançar os objectivos políticos estabelecidos pela instituição até à gestão das actividades lançadas de um ponto de vista operacional e orçamental, incluindo a assinatura de compromissos jurídicos, o acompanhamento do desempenho, a realização de pagamentos e inclusivamente a recuperação de fundos, se necessário. Os gestores orçamentais devem igualmente prever avaliações para analisar a viabilidade das suas propostas (avaliação ex ante ) e avaliar o êxito e a relação custo/eficácia de programas já em curso (avaliações intercalares e ex post ). Os resultados destas avaliações são utilizados para ajudar a melhorar o processo de tomada de decisão e aumentar a transparência, a responsabilização e a relação custo/eficácia das intervenções da UE.

A boa gestão financeira e a devida responsabilização são asseguradas em cada DG pela separação das funções de controlo de gestão (confiada aos gestores orçamentais) da auditoria interna e do controlo da conformidade com base em normas claras de controlo interno (inspiradas nas normas internacionais COSO), em controlos ex ante e ex post , numa auditoria interna independente baseada em avaliações de risco e em relatórios periódicos sobre as actividades dirigidos a comissários específicos.

O contabilista executa ordens de pagamento e cobrança emitidas pelos gestores orçamentais e é responsável pela gestão da tesouraria, estabelecendo regras e métodos contabilísticos, validando os sistemas de contabilidade, mantendo as contas e elaborando as contas anuais da instituição. Além disso, o contabilista assina as contas, declarando que estas apresentam uma imagem verdadeira e apropriada da situação financeira.

O auditor interno , que não é um interveniente financeiro na acepção estrita do termo, é nomeado por uma instituição ou organismo para verificar o correcto funcionamento dos sistemas de execução e dos processos orçamentais e proporcionar um aconselhamento sobre questões relacionadas com a gestão de riscos. O auditor interno emite pareceres independentes sobre a qualidade dos sistemas de gestão e de controlo e apresenta recomendações sobre a forma de melhorar os procedimentos operacionais e promover a boa gestão financeira.

3.3 Autorização para gastar o orçamento da UE

Quando o orçamento é aprovado, a DG Orçamento disponibiliza os fundos, através do sistema contabilístico da Comissão, aos vários serviços da Comissão e às instituições e outros organismos, em função das respectivas responsabilidades em matéria de políticas, mediante um sistema designado por orçamento por actividades. Por exemplo, a responsabilidade pela gestão das rubricas orçamentais relacionadas com o ambiente é delegada pela Comissão no dirigente – neste caso o Director-Geral - da DG Ambiente (que, neste contexto, passa a ser conhecido como gestor orçamental delegado relativamente às rubricas orçamentais em causa).

Antes de se assumir um compromisso jurídico (por exemplo, um contrato ou convenção de subvenção) com terceiros, deve existir uma rubrica orçamental que autorize a actividade em questão no orçamento anual. Devem igualmente existir fundos suficientes na rubrica orçamental em questão para cobrir as despesas. Se estas condições estiverem reunidas, os fundos necessários devem ser reservados no orçamento através de uma autorização orçamental efectuada no âmbito do sistema contabilístico.

Não pode ser gasta qualquer quantia do orçamento da UE enquanto a Comissão ou outro organismo da UE e o possível destinatário dos fundos comunitários não tiverem assinado um compromisso jurídico escrito. Nos termos da gestão centralizada directa, este compromisso jurídico assume a forma quer de um contrato com um contratante, quer de uma convenção de subvenção com um beneficiário.

Quando aprovada, a autorização orçamental é registada no sistema contabilístico orçamental e as dotações são consumidas em conformidade. Contudo, tal não tem repercussões na contabilidade geral (ou razão geral), uma vez que ainda não foi incorrida qualquer despesa. Isto deve-se ao facto de o sistema contabilístico da União Europeia incluir dois elementos separados, mas ligados entre si:

(a) uma contabilidade orçamental, que apresenta um registo pormenorizado da execução orçamental;

(b) uma contabilidade geral, utilizada para elaborar o balanço e os resultados económicos.

3.4 Efectuar um pagamento

3.4.1 Regras gerais

Não pode ser efectuado qualquer pagamento, a menos que já tenha sido aprovada uma autorização orçamental pelo gestor orçamental que trata da operação em causa.

Quando um pagamento é aprovado no sistema contabilístico, a etapa seguinte diz respeito à transferência a efectuar para a conta do beneficiário.

A Comissão efectua mais de 1,7 milhões de pagamentos por ano. A Comissão participa no sistema SWIFT (Sociedade Mundial de Telecomunicações Financeiras Interbancárias).

3.4.2 Pré-financiamento, declarações de despesas e elegibilidade das despesas

O pré-financiamento é um pagamento destinado a conceder ao beneficiário um adiantamento de fundos, isto é, um fundo de tesouraria. Pode ser dividido em vários pagamentos durante um período definido no respectivo acordo de pré-financiamento. O fundo de tesouraria ou adiantamento é utilizado para o objectivo para o qual foi concedido durante o período definido no acordo ou, em alternativa, é reembolsado: se o beneficiário não realizar despesas elegíveis, tem a obrigação de devolver à União Europeia o pré financiamento adiantado. Assim, o pré-financiamento pago não é uma despesa definitiva até que as condições contratuais relevantes sejam respeitadas, sendo registado como um activo no balanço da UE quando o pagamento inicial é efectuado. O valor do pré-financiamento inscrito no activo é reduzido (total ou parcialmente) mediante a aceitação dos custos elegíveis e das quantias devolvidas.

O pré-financiamento é avaliado pelo valor recuperável estimado, tomando em consideração a existência de uma garantia que cubra o pré-financiamento. O pré-financiamento cuja recuperação não seja previsível é reconhecido como um encargo na conta de resultados económicos e como uma diminuição da quantia escriturada no balanço. Em geral, os pré-financiamentos pagos vencem juros (as quantias pagas aos Estados Membros ou a título de ajuda de pré-adesão constituem as principais excepções).

Algum tempo depois do pagamento do pré-financiamento, o organismo da UE competente recebe uma declaração de despesas para justificar que essa quantia de pré-financiamento foi gasta pelo beneficiário nos termos do contrato. O ritmo de envio das declarações de despesas varia ao longo do ano, em função do tipo de acção financiada e das condições contratuais, não sendo necessariamente recebidas no final do ano.

Os critérios de elegibilidade são definidos no acto de base, nos convites à apresentação de propostas, noutros documentos de informação para beneficiários de subvenções e/ou nas cláusulas contratuais das convenções de subvenção. Após a análise, as despesas elegíveis são inscritas como encargos e o beneficiário é informado sobre as eventuais quantias não elegíveis. Assim, as quantias em fase de «elegibilidade a controlar» representam declarações de despesas recebidas cuja elegibilidade ainda não foi verificada e relativamente aos quais o evento gerador da despesa ainda não ocorreu.

3.4.3 Tratamento contabilístico no final do exercício (encerramento do exercício)

No que se refere aos pré-financiamentos pendentes no final do exercício, estes são avaliados pela(s) quantia(s) inicial(is) paga(s) menos: as quantias devolvidas, as quantias elegíveis apuradas, as quantias elegíveis estimadas ainda não apuradas no final do exercício e as reduções de valor.

As declarações de despesas ainda não recebidas no final do exercício são tidas em conta nas imputações contabilísticas de final do exercício no âmbito do encerramento das operações. Em especial, deve proceder-se a uma avaliação das despesas elegíveis incorridas por beneficiários de fundos da UE, mas ainda não comunicadas à UE. Para estabelecer a melhor estimativa destas quantias são utilizados métodos diferentes em função do tipo de actividades e das informações disponíveis. Na sequência destes lançamentos relativos ao encerramento do exercício, as quantias elegíveis estimadas são registadas como encargos incorridos, enquanto as partes não elegíveis estimadas permanecem em aberto nas contas «elegibilidade a controlar». Estas quantias são registadas nos passivos correntes para não sobrestimarem o activo e o passivo.

3.5 Recuperações na sequência da detecção de irregularidades

O Regulamento Financeiro e a restante legislação aplicável, em especial a referente à política agrícola e de coesão, reservam o direito de proceder a verificações das despesas mesmo muitos anos após estas terem sido incorridas. Quando são detectadas irregularidades, procede-se a recuperações ou correcções financeiras. A detecção de irregularidades e a sua correcção corresponde à última fase da aplicação dos sistemas de controlo, que é essencial para demonstrar a existência de uma boa gestão financeira.

A elegibilidade das despesas imputadas ao orçamento é verificada pelos serviços competentes da UE ou, no caso da gestão partilhada, pelos Estados-Membros, com base nos documentos de apoio previstos na legislação aplicável ou nas condições de cada subvenção. Com o objectivo de optimizar a relação entre os custos e os benefícios dos sistemas de controlo, as verificações dos documentos de apoio de pedidos finais tendem a ser mais aprofundadas do que as relativas a pedidos intermédios, podendo portanto detectar erros nos pagamentos intermédios que serão corrigidos por ajustamento do pagamento final. Além disso, a UE e/ou o Estado-Membro têm o direito de verificar a veracidade dos documentos justificativos mediante a realização de verificações nas instalações do beneficiário, durante a execução da acção financiada e/ou posteriormente ( ex post ). Estão previstos vários procedimentos na legislação aplicável às irregularidades detectadas pela Comissão e pelos Estados-Membros – o ponto 6 contém informação mais pormenorizada.

4. RELATÓRIO DE FINAL DE EXERCÍCIO

4.1 Contas anuais

Cabe ao contabilista da Comissão elaborar as contas anuais e assegurar que as mesmas apresentam uma imagem verdadeira e apropriado da situação financeira da UE. As contas anuais incluem as demonstrações financeiras e os relatórios sobre a execução do orçamento. São adoptadas pela Comissão e apresentadas ao Tribunal de Contas para auditoria e, por último, ao Conselho e ao Parlamento para quitação.

4.2 Relatórios anuais de actividade

Cada gestor orçamental tem de elaborar um relatório anual de actividade (RAA) sobre as actividades sob a sua responsabilidade. Neste RAA, o gestor orçamental presta informações sobre os resultados das respectivas políticas e sobre a garantia razoável que possa ter de que os recursos afectados às actividades descritas nesse relatório foram utilizados para os fins previstos, de acordo com os princípios da boa gestão financeira, e de que os procedimentos de controlo estabelecidos oferecem as garantias necessárias em matéria de legalidade e regularidade das operações subjacentes.

5. AUDITORIA E QUITAÇÃO

5.1 Auditoria

As contas anuais da UE e a gestão dos recursos são supervisionadas pelo seu auditor externo, o Tribunal de Contas Europeu, que elabora um relatório anual destinado ao Conselho e ao Parlamento Europeu. A principal tarefa do Tribunal consiste em realizar uma auditoria externa e independente das contas anuais da União Europeia. No âmbito das suas actividades, o Tribunal de Contas elabora:

(1) Um relatório anual sobre as actividades financiadas pelo orçamento geral, com as suas observações pormenorizadas sobre as contas anuais e as operações subjacentes;

(2) Um parecer, baseado nas suas auditorias e que figura no relatório anual sob a forma de uma declaração de fiabilidade, sobre (i) a fiabilidade das contas e (ii) a legalidade e regularidade das operações subjacentes que envolvem quer receitas cobradas aos sujeitos passivos quer pagamentos a beneficiários finais;

(3) Relatórios especiais que apresentam os resultados das auditorias que cobrem domínios de gestão específicos.

O Tribunal de Contas tem o direito de aceder a todos os documentos necessários no decurso da sua auditoria. O Tribunal realiza uma auditoria a todos os domínios de actividade da UE, até ao exame da legalidade e regularidade de operações e pagamentos concretos. Examina igualmente as próprias contas anuais, procedendo sempre que necessário a uma análise de balanços e contas de resultados económicos específicos, bem como da apresentação global das demonstrações financeiras. Desta forma, o Tribunal pode emitir o seu parecer não só sobre os valores apresentados, mas também sobre o sistema e os controlos em vigor.

5.2 Quitação

O controlo final é constituído pela quitação do orçamento relativamente a um dado exercício orçamental. O Parlamento Europeu é a autoridade de quitação na UE. Isto significa que, na sequência da auditoria e finalização das contas anuais, cabe ao Conselho recomendar e posteriormente ao Parlamento decidir se dá ou não quitação à Comissão e a outros organismos europeus pela execução do orçamento da UE referente ao exercício orçamental anterior. Esta decisão baseia-se no exame das contas e no relatório anual do Tribunal de Contas (que inclui uma declaração de fiabilidade oficial) e nas respostas da Comissão, bem como nas perguntas posteriores e outros pedidos de informação à Comissão.

A quitação representa o aspecto político do controlo externo da execução orçamental e é a decisão através da qual o Parlamento Europeu, actuando com base numa recomendação do Conselho, «liberta» a Comissão da sua responsabilidade de gestão de um determinado orçamento, marcando o final da existência desse orçamento. Este procedimento de quitação pode produzir um dos dois resultados seguintes: a concessão ou o adiamento da quitação. Ao conceder a quitação, o Parlamento pode destacar observações que considere importantes, recomendando frequentemente medidas que a Comissão deve adoptar relativamente a estas questões. A Comissão descreve as medidas tomadas num relatório de acompanhamento e num plano de acção que envia tanto ao Parlamento como ao Conselho.

PARTE I – DEMONSTRAÇÕES FINANCEIRAS CONSOLIDADAS DA UNIÃO EUROPEIA E NOTAS EXPLICATIVAS

Balanço

Conta de resultados económicos

Mapa dos fluxos de caixa

Demonstração de variações do activo líquido

Notas às demonstrações financeiras

BALANÇO

||||Em milhões de EUR|

|Nota|31.12.2009|31.12.2008|

|ACTIVO NÃO CORRENTE:||||

|Activos intangíveis|2.1|72|56|

|Activos fixos tangíveis|2.2|4 859|4 881|

|Investimentos a longo prazo|2.3|2 379|2 078|

|Empréstimos|2.4|10 764|3 565|

|Pré-financiamentos a longo prazo|2.5|39 750|29 023|

|Contas a receber a longo prazo|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|ACTIVO CORRENTE:||||

|Existências|2.7|77|85|

|Investimentos a curto prazo|2.8|1 791|1 553|

|Pré-financiamentos a curto prazo|2.9|9 077|10 262|

|Contas a receber a curto prazo|2.10|8 663|11 920|

|Caixa e equivalentes de caixa |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|ACTIVO TOTAL||100 859|87 192|

|||||

|PASSIVO NÃO CORRENTE:||||

|Benefícios dos empregados|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Provisões a longo prazo|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Passivo financeiro a longo prazo|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Outro passivo a longo prazo|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|PASSIVO CORRENTE:||||

|Provisões a curto prazo|2.16|(213)|(348)|

|Passivo financeiro a curto prazo|2.17|(40)|(119)|

|Contas a pagar|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|PASSIVO TOTAL||(145 585)|(134 616)|

|||||

|ACTIVO LÍQUIDO||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Reservas|2.19|3 323|3 115|

|Quantias a solicitar aos Estados-Membros:|2.20|||

|Benefícios dos empregados *||(37 242)|(37 556)|

|Outras quantias **||(10 807)|(12 983)|

|ACTIVO LÍQUIDO||(44 726)|(47 424)|

* Nos termos do artigo 83.° do Estatuto do Pessoal (Regulamento n.º 259/68 do Conselho, de 29 de Fevereiro de 1968, alterado subsequentemente), os Estados-Membros garantem colectivamente o pagamento das prestações previstas no regime de pensões.

** Em 17 de Dezembro de 2009, o Parlamento Europeu adoptou um orçamento que prevê o pagamento do passivo de curto prazo da UE com base nos recursos próprios a cobrar pelos Estados-Membros, ou a solicitar aos Estados-Membros em 2010.

CONTA DE RESULTADOS ECONÓMICOS

||||

||Em milhões de EUR|

|Nota|2009|2008|

RECEITAS DE EXPLORAÇÃO||||

Receitas de recursos próprios e contribuições|3.1|110 537|112 713|

Outras receitas de exploração|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

DESPESAS DE EXPLORAÇÃO||||

Despesas administrativas|3.3|(8 133)|(7 720)|

Despesas de exploração|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

EXCEDENTE DAS ACTIVIDADES DE EXPLORAÇÃO||5 002|17 510|

||||

Receitas financeiras|3.5|835|698|

Despesas financeiras|3.6|(594)|(467)|

Variação das responsabilidades relativas aos benefícios dos empregados|2.12|(683)|(5 009)|

Parte do défice líquido de entidades associadas e empresas comuns|3.7|(103)|(46)|

||||

RESULTADOS ECONÓMICOS DO EXERCÍCIO||4 457|12 686|

MAPA DOS FLUXOS DE CAIXA

||||

||Em milhões de EUR|

|Nota|2009|2008 *|

||||

Resultados económicos do exercício||4 457|12 686|

||||

Actividades de exploração|4.2|||

Amortização||22|19|

Depreciação||447|302|

Reversão de) perdas por imparidade sobre investimentos||(16)|3|

(Aumento)/diminuição de valor dos empréstimos||(7 199)|(1 759)|

(Aumento)/diminuição de valor dos pré-financiamentos a longo prazo||(10 727)|(15 008)|

(Aumento)/diminuição de valor das contas a receber a longo prazo||(10)|82|

(Aumento)/diminuição de valor das existências ||8|3|

(Aumento)/diminuição de valor dos pré-financiamentos a curto prazo||1 185|10 321|

(Aumento)/diminuição de valor das contas a receber a curto prazo||3 257|131|

Aumento/(diminuição) de valor das provisões a longo prazo||128|262|

Aumento/(diminuição) de valor do passivo financeiro a longo prazo||7 210|1 775|

Aumento/(diminuição) de valor de outros passivos a longo prazo||(48)|237|

Aumento/(diminuição) de valor das provisões a curto prazo||(135)|(21)|

Aumento/(diminuição) de valor do passivo financeiro a curto prazo||(79)|(16)|

Aumento/(diminuição) do saldo das contas a pagar||4 207|(5 703)|

Excedente orçamental do exercício anterior transitado como receita não caixa||(1 796)|(1 529)|

Outros movimentos não caixa||37|37|

||||

Aumento/(diminuição) das responsabilidades relativas aos benefícios dos empregados||(314)|4 076|

||||

Actividades de investimento|4.3|||

(Aumento)/diminuição dos activos intangíveis e dos activos fixos tangíveis ||(463)|(689)|

(Aumento)/diminuição de valor dos investimentos a longo prazo||(284)|(108)|

(Aumento)/diminuição de valor dos investimentos a curto prazo||(239)|(133)|

||||

FLUXOS DE CAIXA LÍQUIDOS||(352)|4 968|

||||

Aumento líquido de caixa e equivalentes de caixa||(352)|4 968|

Caixa e equivalentes de caixa no início do exercício|2.11|23 724|18 756|

Caixa e equivalentes de caixa no final do exercício|2.11|23 372|23 724|

* As contas de 2008 incluíram a caixa do Fundo de Garantia enquanto caixa e não a título de investimentos.

DEMONSTRAÇÃO DE VARIAÇÕES DO ACTIVO LÍQUIDO

||||||Em milhões de EUR|

|Reservas (A)|Quantias a reclamar aos Estados-Membros (B)|Activo líquido = (A)+(B)|

|Reserva de justo valor|Outras reservas|Excedente/(défice) acumulado|Resultados económicos do exercício||

SALDO EM 31 DE DEZEMBRO DE 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Variação da reserva do Fundo de Garantia||158|(158)||0|

Variação do justo valor|34||||34|

Outros||113|(108)||5|

Afectação dos resultados económicos de 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Resultado orçamental de 2007 creditado aos Estados-Membros|||(1 529)||(1 529)|

Resultados económicos do exercício||||12 686|12 686|

SALDO EM 31 DE DEZEMBRO DE 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Variação da reserva do Fundo de Garantia||196|(196)||0|

Variação do justo valor|28||||28|

Outros||(1)|10||9|

Afectação dos resultados económicos de 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Resultado orçamental de 2008 creditado aos Estados-Membros|||(1 796)||(1 796)|

Resultados económicos do exercício||||4 457|4 457|

SALDO EM 31 DE DEZEMBRO DE 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

NOTAS ÀS DEMONSTRAÇÕES FINANCEIRAS

1. POLÍTICAS CONTABILÍSTICAS SIGNIFICATIVAS

1.1 BASE JURÍDICA E REGRAS CONTABILÍSTICAS

As contas consolidadas da União Europeia abrangem as contas da União Europeia, da Comunidade Europeia da Energia Atómica e da Comunidade Europeia do Carvão e do Aço (em liquidação). A contabilidade é mantida nos termos do disposto no Regulamento (CE, Euratom) n.º 1605/2002 do Conselho, de 25 de Junho de 2002 (JO L 248 de 16 de Setembro de 2002), que institui o Regulamento Financeiro aplicável ao orçamento geral das Comunidades Europeias e do Regulamento (CE, Euratom), n.º 2342/2002 da Comissão, de 23 de Dezembro de 2002, que estabelece normas de execução do referido Regulamento Financeiro.

Em conformidade com o artigo 133.° do Regulamento Financeiro, a União Europeia preparou as suas demonstrações financeiras consolidadas de 2009 com base em regras de contabilidade de exercício baseadas nas normas internacionais de contabilidade do sector público IPSAS ( International Public Sector Accounting Standards ) ou, na sua falta, nas normas internacionais de relato financeiro IFRS ( International Financial Reporting Standards ). As regras de contabilidade adoptadas pelo Contabilista da Comissão devem ser aplicadas em todas as instituições europeias e organismos abrangidos pelo perímetro da consolidação, a fim de se estabelecer um conjunto uniforme de regras para a contabilidade, avaliação e prestação de contas, com vista a harmonizar o procedimento de elaboração das demonstrações financeiras e de consolidação. As referidas contabilidades são expressas em EUR, por ano civil.

1.2 PRINCÍPIOS CONTABILÍSTICOS

O objectivo das demonstrações financeiras consiste em fornecer as informações relativas à situação financeira, desempenho e fluxos de caixa de cada entidade que possam ser úteis para um grande número de utilizadores. Para a UE, enquanto entidade do sector público, os objectivos consistem mais especificamente em prestar informações úteis para a tomada de decisões e demonstrar a forma como a entidade geriu os recursos que lhe foram confiados. O presente documento foi elaborado tendo em mente estes objectivos. O artigo 124.° do Regulamento Financeiro prevê os princípios contabilísticos com base nos quais são elaboradas as demonstrações financeiras:

– Continuidade das actividades;

– Prudência;

– Consistência dos métodos contabilísticos;

– Comparabilidade das informações;

– Importância relativa;

– Não compensação;

– Prevalência da realidade sobre a aparência;

– Especialização dos exercícios.

A preparação das demonstrações financeiras consolidadas em conformidade com as regras e princípios acima mencionados exige que os gestores façam estimativas que afectam os valores apresentados em certas rubricas do balanço consolidado e na conta de resultados económicos consolidada, bem como as divulgações de activos e passivos contingentes.

1.3 CONSOLIDAÇÃO

Implicações do Tratado de Lisboa

Na sequência da entrada em vigor do Tratado de Lisboa em 1 de Dezembro de 2009, as contas anuais são agora intituladas «contas anuais da União Europeia». Esta mudança não teve impacto em relação ao perímetro da consolidação. As agências criadas no âmbito do antigo segundo pilar da UE não preenchem os critérios da consolidação, nem o Banco Central Europeu (BCE), ainda que no Tratado de Lisboa este seja considerado uma instituição europeia. Assim, tal como nos anos anteriores, todas estas entidades continuam a estar fora do perímetro da consolidação.

Em relação às agências do antigo terceiro pilar da União Europeia, as duas que recebem uma subvenção do orçamento geral da União Europeia são consolidadas, como nos anos anteriores (ver igualmente o ponto 10 ). A outra agência deste pilar, a Europol, vai tornar-se um organismo da UE a partir de 2010.

Perímetro da consolidação

As demonstrações financeiras consolidadas da UE incluem todas as entidades controladas significativas (instituições e agências), entidades associadas e participações em empresas comuns, ou seja, 40 entidades controladas, 3 entidades associadas e 4 empresas comuns. A lista completa das entidades consolidadas pode ser encontrada no ponto 10 . Em comparação com 2008, o perímetro da consolidação foi alargado a mais duas agências de execução, duas entidades associadas e uma empresa comum, enquanto uma agência foi liquidada em 31 de Dezembro de 2008. A repercussão desta ampliação nas demonstrações financeiras consolidadas não é significativa.

Entidades controladas

A decisão de incluir uma entidade no perímetro de consolidação tem por base o conceito de controlo. Por «entidades controladas» entende-se todas as entidades relativamente às quais a União Europeia tem o poder de determinar, directa ou indirectamente, as políticas financeiras e operacionais, por forma a poder beneficiar das suas actividades. Este poder deve ser susceptível de ser exercido na realidade. As entidades controladas estão plenamente consolidadas. A consolidação tem início na primeira data em que o controlo é exercido e termina quando esse controlo deixa de existir.

Os indicadores mais frequentes de controlo na União Europeia são: a criação pelos Tratados constituintes ou pelo direito derivado, o financiamento por parte do orçamento geral, a existência de direitos de voto nos órgãos sociais, a sujeição à auditoria do Tribunal de Contas e a quitação pelo Parlamento Europeu. É claro que há que efectuar uma avaliação a nível da entidade, para se decidir se um ou todos os critérios anteriormente descritos são suficientes para justificar o controlo.

Segundo esta abordagem, as instituições da UE (excepto o BCE) e as agências (com exclusão das agências do segundo pilar e da Europol) são consideradas sob o controlo exclusivo da UE, estando por conseguinte incluídas no perímetro da consolidação. Além disso, a Comunidade Europeia do Carvão e do Aço em liquidação (CECA) é igualmente considerada uma entidade controlada.

Todas as transacções e saldos entre entidades controladas pela UE são eliminados, enquanto os ganhos e perdas não realizados nas transacções entre entidades são irrelevantes e, por conseguinte, não foram eliminados.

Entidades associadas

Entende-se por «entidades associadas», todas as entidades sobre as quais a União Europeia tem, directa ou indirectamente, uma influência significativa, mas em que não controla as suas decisões de política financeira e operacional. Presume-se que existe uma influência significativa quando a Comissão Europeia detém, directa ou indirectamente, 20 % ou mais dos direitos de voto.

As participações em entidades associadas são contabilizadas de acordo com o método da equivalência patrimonial, sendo reconhecidas inicialmente pelo seu custo. A parte da União Europeia nos resultados das entidades associadas é reconhecida na conta de resultados económicos da UE e a sua parte nos movimentos das reservas é reconhecida nas reservas da UE. O preço inicial e todos os movimentos (outras contribuições, parte nos resultados e movimentos das reservas, imparidades e dividendos) definem o valor contabilístico da entidade associada nas contas da UE na data do balanço. As distribuições de resultados recebidas de uma entidade associada reduzem o valor escriturado do investimento. Os ganhos e perdas não realizados nas transacções entre a União Europeia e as suas entidades associadas são irrelevantes e, por conseguinte, não foram eliminados.

A política contabilística das entidades associadas pode diferir da adoptada pela União Europeia para transacções e eventos idênticos em circunstâncias semelhantes. Nos casos em que a União Europeia detém 20 % ou mais de um fundo de capital de risco, a UE não procura exercer uma influência significativa. Por conseguinte, esses fundos são tratados como activos financeiros disponíveis para venda e o método da equivalência patrimonial não é aplicado.

Empresas comuns

Uma empresa comum é um dispositivo contratual através do qual a União Europeia e um ou mais parceiros (os «co-participantes») desenvolvem uma actividade económica que está sujeita a um controlo conjunto. Controlo conjunto é a partilha, definida por contrato, do controlo, directo ou indirecto, sobre uma actividade que representa serviços potenciais.

As participações em empresas comuns são contabilizadas de acordo com o método da equivalência patrimonial, sendo reconhecidas inicialmente pelo seu custo. A parte da União Europeia nos lucros ou perdas das suas entidades controladas conjuntamente é reconhecida na conta de resultados económicos da UE e a sua parte nos movimentos das reservas é reconhecida nas reservas da UE. O preço inicial e todos os movimentos (outras contribuições, parte nos resultados e movimentos das reservas, imparidades e dividendos) definem o valor contabilístico da empresa comum nas contas da UE na data do balanço.

Os ganhos e perdas não realizados nas transacções entre a União Europeia e as suas entidades controladas conjuntamente são irrelevantes e, por conseguinte, não foram eliminados. A política contabilística das empresas comuns pode diferir da adoptada pela União Europeia para transacções e eventos idênticos em circunstâncias semelhantes.

Entidades não consolidadas cujos fundos são geridos pela Comissão

Os fundos do Regime Comum do Seguro de Doença do pessoal da União Europeia, do Fundo Europeu de Desenvolvimento e do Fundo de Garantia dos participantes são geridos em seu nome pela Comissão. No entanto, uma vez que estas entidades não são controladas pela União Europeia, não são consolidados nas suas contas - ver ponto 11 para mais pormenores sobre os fundos em causa.

1.4 BASE DE ELABORAÇÃO

1.4.1 Moeda e bases da conversão cambial

Moeda funcional e moeda de relato

As demonstrações financeiras são apresentadas em milhões de EUR, sendo o euro a moeda funcional e de relato da União Europeia.

Operações e saldos

As operações em divisa estrangeira são convertidas em euros utilizando as taxas de câmbio em vigor nas datas das transacções. Os ganhos e perdas cambiais, resultantes da regularização das operações em moeda estrangeira e da conversão dos activos e passivos monetários expressos em divisas à taxa de câmbio em vigor no final do exercício, são reconhecidos na conta de resultados económicos.

As seguintes rubricas têm métodos de conversão diferentes:

– os activos fixos tangíveis e activos intangíveis mantêm o seu valor em euros calculado segundo as taxas vigentes à data da aquisição; bem como

– os pré-financiamentos pagos no âmbito do Fundo Europeu de Garantia Agrícola são convertidos às taxas de câmbio do dia 10 do mês subsequente ao mês em que são concedidos.

Os saldos de final do ano dos activos e passivos monetários expressos em divisas são convertidos em euros com base nas taxas de câmbio em vigor em 31 de Dezembro:

Taxa de câmbio do euro|

Moeda|31.12.2009|31.12.2008|Moeda|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1.9558|1.9558|LTL|3.4528|3.4528|

CZK|26.4730|26.8750|PLN|4.1045|4.1535|

DKK|7.4418|7.4506|RON|4.2363|4.0225|

EEK|15.6466|15.6466|SEK|10.2520|10.8700|

GBP|0.8881|0.9525|CHF|1.4836|1.4850|

HUF|270.4200|266.7000|JPY|133.1600|126.1400|

LVL|0.7093|0.7083|USD|1.4406|1.3917|

As variações do justo valor dos títulos dos mercados monetários, expressos numa moeda estrangeira e classificados como disponíveis para venda, relacionadas com uma diferença de conversão, são reconhecidas na conta de resultados económicos. As diferenças de conversão dos activos e passivos financeiros não monetários avaliados pelo justo valor por via dos resultados são reconhecidas na conta de resultados económicos. As diferenças de conversão dos activos financeiros não monetários classificados como disponíveis para venda estão incluídas na reserva de justo valor.

1.4.2 Uso de estimativas

Em conformidade com as IPSAS e os princípios contabilísticos geralmente aceites, as demonstrações financeiras incluem necessariamente valores baseados em estimativas e pressupostos dos gestores, com base na informação disponível mais fiável. As estimativas significativas incluem, sem a elas se limitarem, as quantias do passivo relativas aos benefícios dos empregados, as provisões, os riscos financeiros de existências e de contas a receber, os acréscimos de receitas e encargos, activos e passivos contingentes e o grau de imparidade dos activos intangíveis e dos activos fixos tangíveis. Os resultados efectivos podem divergir dessas estimativas. As mudanças de estimativas são reflectidas no período em que se tornam conhecidas.

1.5 BALANÇO

1.5.1 Activos intangíveis

As licenças de programas informáticos adquiridas são registadas pelo seu custo histórico, menos a amortização acumulada e as perdas por imparidade. Os activos são amortizados numa base linear durante a sua vida útil estimada, ou seja, 4 anos. Os activos intangíveis produzidos a nível interno são actualmente registados na conta de resultados económicos. Os custos associados ao desenvolvimento ou à manutenção dos programas informáticos são reconhecidos como despesas, à medida que são incorridas, da mesma forma que os custos de investigação científica e desenvolvimento.

1.5.2 Activos fixos tangíveis

Todos os activos fixos tangíveis são registados pelo seu custo histórico, deduzidas as depreciações acumuladas e as perdas por imparidade. O custo histórico inclui as despesas directamente imputáveis à aquisição ou construção dos bens.

Os custos subsequentes só são incluídos no valor escriturado do activo ou reconhecidos como um activo separado, conforme os casos, só quando for provável que a União Europeia venha a obter benefícios económicos futuros ou potencialidades de serviços associados a esse activo e desde que os seus custos possam ser avaliados de forma fiável. As reparações e manutenção são imputadas à conta de resultados económicos durante o exercício em que são incorridas. Dado que a União Europeia não contrai empréstimos para financiar a aquisição de activos fixos tangíveis, não há custos de contracção de empréstimo relacionados com essas aquisições.

Os terrenos e as obras de arte não são depreciados, uma vez que se considera terem uma vida útil indefinida. Os activos em construção não são depreciados, porquanto estes activos ainda não se encontram disponíveis para utilização. A depreciação dos outros activos é calculada segundo o método linear para imputar os custos aos seus valores residuais durante as suas vidas úteis estimadas, do seguinte modo:

Taxas de depreciação

Tipos de bens|Taxas de depreciação lineares|

Imóveis|4%|

Instalações, máquinas e equipamentos|10 % a 25 %|

Mobiliário|10 % a 25 %|

Dispositivos e acessórios|10 % a 33 %|

Veículos|25%|

Equipamento informático|25%|

Outros activos tangíveis|10 % a 33 %|

Os ganhos e perdas com alienações são determinados comparando as receitas obtidas menos os custos de venda com o valor escriturada do activo alienado, sendo incluídos na conta de resultados económicos.

Locações

Quando reverte para a União Europeia a quase totalidade dos riscos e vantagens inerentes à propriedade, a locação de activos tangíveis é classificada como locação financeira. A locação financeira é capitalizada desde o seu início pelo valor que for mais reduzido entre o justo valor do activo objecto da locação e o valor presente do mínimo a pagar pela locação. Cada pagamento é imputado tanto ao passivo como aos encargos financeiros, por forma a alcançar uma taxa de juro constante no saldo dos pagamentos por efectuar. Os pagamentos a efectuar, líquidos de encargos financeiros, estão incluídos em «outras dívidas» (a longo e a curto prazo). A parte dos juros no custo financeiro é inscrita na conta de resultados económicos durante o período de locação, de forma a produzir uma taxa de juro periódica constante sobre o saldo remanescente do passivo em cada período. Os activos adquiridos através da locação financeira são depreciados com base no mais curto dos períodos: a vida útil dos activos ou o período da locação.

As locações em que o locador mantém uma parte significativa dos riscos e das vantagens inerentes à propriedade são classificadas como locações operacionais. Os pagamentos relativos à locação operacional são imputados à conta de resultados económicos segundo o método linear durante o período da locação.

1.5.3 Imparidade dos activos não financeiros

Os activos que têm uma vida útil indefinida não estão sujeitos a amortização e são objecto de um teste de imparidade anual. Os activos sujeitos a amortização são objecto de um teste de imparidade sempre que um evento ou a alteração das circunstâncias levem a crer que o valor escriturado pode não ser recuperável. Uma perda por imparidade é reconhecida pelo montante em que o valor escriturado do activo excede o seu valor recuperável. O valor recuperável é o mais elevado de entre o justo valor de um activo, após dedução dos custos da sua venda, e o seu valor de uso.

Se necessário, os valores residuais e vidas úteis dos activos intangíveis e dos activos fixos tangíveis são revistos e ajustados, pelo menos uma vez por ano. Quando o valor escriturado de um activo for superior ao seu valor recuperável estimado, é imediatamente reduzido para este último valor. Se as causas que motivaram imparidades reconhecidas em anos anteriores já não se verificarem, as perdas por imparidade são revertidas em conformidade.

1.5.4 Investimentos

Participações em entidades associadas e empresas comuns

As participações em entidades associadas e em empresas comuns são contabilizadas mediante a aplicação do método da equivalência patrimonial. O valor das participações é ajustado para reflectir a parte dos aumentos ou reduções de activos líquidos das entidades associadas e das empresas comuns atribuíveis à União Europeia após o reconhecimento inicial quando haja indicações da existência de imparidades e, quando necessário, devem ser objecto de correcções para o valor recuperável inferior. O valor recuperável é determinado segundo o método descrito no ponto 1.5.3 . Se as causas que motivaram as imparidades já não se verificarem, as perdas por imparidade são revertidas para o valor contabilístico que teria sido determinado se não tivesse sido reconhecida qualquer imparidade.

Investimentos em fundos de capital de risco

Classificação e avaliação

Os investimentos em fundos de capital de risco são classificados como activos disponíveis para venda (ver ponto 1.5.5 ) e, deste modo, são escriturados pelo seu justo valor, sendo os ganhos e perdas resultantes das variações do seu justo valor (incluindo diferenças de conversão) reconhecidos na reserva de justo valor.

Considerações sobre o justo valor

Dado que não têm um preço cotado de mercado num mercado activo, os investimentos em fundos de capital de risco são avaliados rubrica a rubrica, pelo valor mais baixo de entre o custo ou do valor líquido dos activos (VLA) comunicado pelo gestor do fundo até à data do balanço, excluindo assim qualquer ganho não realizado que possa subsistir na carteira de investimentos subjacente. Os investimentos em fundos de capital de risco que se encontrem numa fase inicial são avaliados com base nos mesmos princípios, excepto no caso de perdas não realizadas devidas exclusivamente a despesas administrativas em que essas perdas não realizadas não são tidas em conta.

Os ganhos não realizados resultantes da avaliação pelo justo valor são reconhecidos nas reservas e as perdas não realizadas são avaliadas para efeitos de imparidade para determinar se são reconhecidas como perdas por imparidade na conta de resultados económicos ou como variações na reserva de justo valor. O justo valor atribuível ao VLA é determinado através da aplicação ao VLA da percentagem da participação da União Europeia no fundo, de acordo com o relatório mais recente, ou, na medida em que esteja disponível, do valor exacto de cada acção na mesma data, apresentado pelo respectivo gestor do fundo.

1.5.5 Activos financeiros

Classificação

A União Europeia classifica os seus activos financeiros segundo as seguintes categorias: activos financeiros pelo justo valor por via dos resultados; empréstimos concedidos e contas a receber; investimentos detidos até à maturidade; e activos financeiros disponíveis para venda. A classificação dos instrumentos financeiros é determinada no reconhecimento inicial e reavaliada à data de cada balanço.

i) Activos financeiros pelo justo valor por via dos resultados

Um activo financeiro é classificado nesta categoria se for adquirido sobretudo para efeitos de venda a curto prazo ou no caso de ser designado como tal pela União Europeia. Os instrumentos derivados são também classificados nesta categoria. Os activos desta categoria são classificados como activos correntes quando se preveja que sejam realizados nos doze meses subsequentes à data do balanço.

ii) Empréstimos e contas a receber

Os empréstimos e contas a receber são activos financeiros não derivados com pagamentos fixos ou determináveis que não estão cotados num mercado activo. Surgem quando a UE fornece dinheiro, bens ou serviços directamente a um devedor sem intenção de negociar o crédito e são incluídos nos activos não correntes, excepto quando tenham maturidades inferiores a doze meses a contar da data do balanço.

iii) Investimentos detidos até à maturidade

Os investimentos detidos até à maturidade são activos financeiros não derivados com pagamentos fixos ou determináveis e maturidades fixas que a União Europeia tenciona e pode deter até à maturidade. Durante o presente exercício orçamental, a União Europeia não deteve quaisquer investimentos desta categoria.

iv) Activos financeiros disponíveis para venda

Os activos financeiros disponíveis para venda são activos não derivados que são classificados nesta categoria ou não estão classificados em qualquer outra categoria. Estão classificados como activos correntes ou não correntes, consoante o prazo em que a UE os tenciona alienar. Os investimentos em entidades não consolidadas e outros investimentos em capital próprio (por exemplo, operações de capital de risco) que não são tidos em conta aquando da utilização do método de equivalência patrimonial são também classificados como activos financeiros disponíveis para venda.

Reconhecimento e avaliação iniciais

As compras e vendas de activos financeiros pelo justo valor por via dos resultados, detidos até à maturidade e disponíveis para venda são reconhecidas na data da negociação, a data em que a União Europeia se compromete a comprar ou vender esses activos. Os empréstimos contraídos são reconhecidos quando as quantias são transferidas para os mutuários. Os instrumentos financeiros são reconhecidos inicialmente pelo justo valor, acrescido dos custos de transacção de todos os activos financeiros não escriturados pelo justo valor por via dos resultados. Os activos financeiros escriturados pelo justo valor por via dos resultados são reconhecidos inicialmente pelo justo valor, sendo os custos de transacção inscritos na conta de resultados económicos.

O justo valor de um activo financeiro no reconhecimento inicial é normalmente o preço de transacção (ou seja, o justo valor da contraprestação recebida). Contudo, quando é concedido um empréstimo a longo prazo isento de juros ou com uma taxa de juro inferior à vigente no mercado, o seu justo valor pode ser estimado como o valor presente de todos os recebimentos de caixa futuros, descontados à taxa de mercado em vigor para instrumentos idênticos com a mesma notação de crédito.

No caso de empréstimos concedidos a partir de empréstimos contraídos (operações « back-to-back »), as diferenças entre as condições de concessão e contracção dos empréstimos não são relevantes e os «custos de oportunidade» não são aplicáveis, uma vez que a UE não pode investir dinheiro nos mercados de capitais. Por este motivo, estes empréstimos são avaliados pelo seu valor nominal. Os custos de transacção incorridos pela UE e posteriormente repercutidos no beneficiário do empréstimo são directamente reconhecidos na conta de resultados económicos.

O reconhecimento contabilístico de instrumentos financeiros é anulado quando expirar ou for transferido o direito a receber fluxos de caixa dos investimentos e quando a União Europeia transferir a quase totalidade dos riscos e vantagens associados à propriedade.

Avaliação subsequente

Os activos financeiros pelo justo valor por via dos resultados são posteriormente registados pelo justo valor. Os ganhos e perdas decorrentes da variação do justo valor dos activos da categoria «instrumentos financeiros pelo justo valor por via dos resultados» são incluídos na conta de resultados económicos no período em que ocorrem.

Os empréstimos e contas a receber e os investimentos detidos até à maturidade são escriturados pelo custo amortizado, mediante a utilização do método do juro efectivo. No caso de empréstimos concedidos a partir de empréstimos contraídos, é aplicada a ambos a mesma taxa de juro efectiva, dado que estes empréstimos têm as características das operações « back-to-back » e as diferenças entre as condições de concessão e contracção dos empréstimos, bem como as quantias em questão, não são relevantes. Os custos de transacção incorridos pela UE e posteriormente repercutidos no beneficiário do empréstimo são directamente reconhecidos na conta de resultados económicos.

Os activos financeiros disponíveis para venda são posteriormente registados pelo seu justo valor. Os ganhos e as perdas resultantes das alterações do justo valor dos activos disponíveis para venda são reconhecidos na reserva de justo valor. Quando os activos classificados como disponíveis para venda são vendidos ou objecto de imparidade, os ajustamentos acumulados do justo valor anteriormente reconhecidos na reserva de justo valor são reconhecidos na conta de resultados económicos. Os juros gerados pelos activos financeiros disponíveis para venda, calculados mediante a utilização do método do juro efectivo, são reconhecidos na conta de resultados económicos. Os dividendos de instrumentos de capitais próprios disponíveis para venda são reconhecidos quando for determinado o direito da UE ao pagamento.

O justo valor dos investimentos cotados em mercados activos baseia-se nos preços de oferta correntes. Se o mercado de um activo financeiro não for activo (e para títulos não cotados), a União Europeia estabelece o justo valor recorrendo a técnicas de avaliação. Estas incluem a utilização de transacções recentes entre partes não relacionadas, a referência a outros instrumentos substancialmente idênticos, a análise dos fluxos de caixa descontados, a utilização de modelos de determinação do preço de opções e outras técnicas de avaliação geralmente utilizadas pelos intervenientes no mercado.

Nos casos em que o justo valor de investimentos em instrumentos de capitais próprios não cotados num mercado activo não possa ser avaliado de forma fiável, estes investimentos são avaliados pelo preço de custo menos as perdas por imparidade.

Imparidade de activos financeiros

À data de cada balanço, a União Europeia verifica se existem dados objectivos de que um activo financeiro está em imparidade. Os activos financeiros estão em imparidade e ocorrem perdas por imparidade se, e só se, existirem dados objectivos da existência de uma imparidade em consequência de um ou mais eventos ocorridos após o reconhecimento inicial do activo e se esse evento (ou eventos) gerador de perdas tiver um impacto previsível nos fluxos de caixa futuros estimados do activo financeiro, impacto que pode ser estimado de forma fiável.

i) Activos escriturados pelo custo amortizado

Se existirem dados objectivos de que ocorreu uma perda por imparidade nos empréstimos e contas a receber ou nos investimentos detidos até à maturidade escriturados pelo custo amortizado, o valor da perda é calculado como a diferença entre o valor escriturado do activo e o valor presente dos fluxos de caixa futuros estimados (com exclusão de perdas de crédito futuras que não foram incorridas), descontados à taxa de juro efectiva inicial do activo financeiro. A quantia escriturada do activo é reduzida e o valor da perda é reconhecido na conta de resultados económicos. Se um empréstimo ou um investimento detido até à maturidade tiver uma taxa de juro variável, a taxa de desconto para aferir uma perda por imparidade é a taxa de juro efectiva actual determinada nos termos do contrato. O cálculo do valor presente dos fluxos de caixa futuros estimados de um activo financeiro coberto por garantia reflecte os fluxos de caixa que podem resultar da execução da garantia, deduzidos os custos da obtenção e venda do activo dado em garantia, independentemente de essa execução ser provável. Se, num período subsequente, o valor da perda por imparidade diminuir e essa diminuição estiver objectivamente relacionada com um evento ocorrido após o reconhecimento da imparidade, a perda por imparidade anteriormente reconhecida é anulada através da conta de resultados económicos.

ii) Activos escriturados pelo justo valor

No caso de investimentos em capital próprio classificados como disponíveis para venda, uma diminuição significativa ou permanente (prolongada) do justo valor dos títulos abaixo do seu custo é tomada em consideração para determinar se os valores mobiliários estão em imparidade. Existindo elementos que o demonstrem, relativamente a activos financeiros disponíveis para venda, a perda acumulada, calculada como a diferença entre o custo de aquisição e o justo valor actual, menos as eventuais perdas por imparidade desse activo financeiro já reconhecidas na conta de resultados económicos, é retirada das reservas e reconhecida na conta de resultados económicos. As perdas por imparidade reconhecidas na conta de resultados económicos relativamente a instrumentos de capital próprio não são revertidas através da conta de resultados económicos. Caso, num período subsequente, aumente o justo valor de um instrumento de dívida classificado como disponível para venda e esse aumento puder ser objectivamente relacionado com um evento ocorrido depois do reconhecimento da perda por imparidade, esta perda é anulada através da conta de resultados económicos.

1.5.6 Existências

As existências são inscritas pelo valor mais baixo de entre o custo e o valor realizável líquido. O custo é determinado utilizando o método «primeira entrada, primeira saída» (FIFO — « first-in, first-out »). O custo dos produtos acabados e em curso inclui os custos das matérias-primas, mão-de-obra directa, outros custos directamente atribuíveis e gastos gerais de produção relacionados (com base na capacidade de produção normal). O valor realizável líquido é o preço de venda estimado nas operações comerciais normais, menos os custos de acabamento e venda. Quando as existências são destinadas a serem distribuídas sem encargos ou por um encargo nominal, são avaliadas pelo mais baixo valor de entre o custo e o custo de substituição actual. O custo de substituição actual é o custo em que a União Europeia incorreria para adquirir o activo à data de relato.

1.5.7 Pré-financiamentos

O pré-financiamento é um pagamento destinado a conceder ao beneficiário um adiantamento de fundos, isto é, um fundo de tesouraria. Pode ser dividido em vários pagamentos durante um período definido no respectivo acordo de pré-financiamento. O fundo de tesouraria ou o adiantamento é reembolsado ou utilizado para o efeito para que foi concedido durante o período definido no acordo. Se o beneficiário não realizar despesas elegíveis, tem a obrigação de devolver o pré-financiamento à União Europeia. A quantia do pré-financiamento é reduzida (total ou parcialmente) mediante a aceitação dos custos elegíveis e das quantias devolvidas, sendo estes reconhecidos como despesas.

No final do exercício, as quantias de pré-financiamento pendentes são avaliadas pela quantia inicialmente paga menos: as quantias devolvidas, as quantias elegíveis despendidas, as quantias elegíveis estimadas ainda não apuradas no final do exercício e as reduções de valor.

Os juros dos pré-financiamentos são reconhecidos à medida que são gerados, em conformidade com as disposições da convenção relevante. No final do exercício é efectuada e incluída no balanço uma estimativa do rédito dos juros vencidos, com base nas informações mais fiáveis disponíveis.

1.5.8 Contas a receber

As contas a receber são escrituradas pela quantia inicial, menos as reduções por imparidade. A redução por imparidade das contas a receber é estabelecida quando houver dados objectivos de que a União Europeia não poderá cobrar todas as quantias devidas de acordo com as condições iniciais das contas a receber. O valor da redução é a diferença entre a quantia escriturada do activo e a quantia recuperável, que é o valor presente dos fluxos de caixa futuros esperados, descontados à taxa de juro de mercado para mutuários semelhantes. O valor da redução é reconhecido na conta de resultados económicos. É igualmente reconhecida uma redução geral de valor para as ordens de cobrança pendentes que ainda não foram objecto de uma redução específica. Ver o ponto 1.5.14 sobre o tratamento das receitas acrescidas no final do exercício.

1.5.9 Caixa e equivalentes de caixa

A caixa e equivalentes de caixa são instrumentos financeiros e definidos como activos correntes. Incluem o dinheiro em caixa, os depósitos bancários à ordem, outros investimentos de curto prazo de elevada liquidez com maturidades iniciais de três meses ou menos e os descobertos bancários.

1.5.10 Benefícios dos empregados

Obrigações em matéria de pensões

A União Europeia gere planos de pensões de benefícios definidos. Embora o pessoal contribua a partir dos seus salários com um terço do custo previsto destes benefícios, o passivo não se encontra financiado. O passivo relativo aos planos de pensões de benefícios definidos reconhecido no balanço é o valor actual das obrigações à data do balanço. As obrigações definidas são calculadas por actuários utilizando o método da unidade de crédito projectada. O valor presente das obrigações associadas às pensões é determinado mediante o desconto das saídas de caixa futuras estimadas, utilizando a taxa de juro das obrigações do Estado expressas na moeda em que os benefícios serão pagos e que, em termos de maturidade, se aproximam das condições do passivo relativo às pensões.

Os ganhos e perdas actuariais resultantes de ajustamentos, que são fruto da experiência adquirida, e a alteração dos pressupostos actuariais são reconhecidos imediatamente na conta de resultados económicos. Os custos dos serviços passados são reconhecidos imediatamente na conta de resultados económicos, a menos que as alterações aos planos de pensões estejam condicionadas à manutenção dos funcionários no serviço durante um determinado período de tempo (o período de aquisição dos direitos). Neste caso, os custos dos serviços passados são amortizados numa base linear durante o período de aquisição dos direitos.

Prestações médicas pós-emprego

A União Europeia proporciona prestações para cobertura de despesas médicas aos seus funcionários através do reembolso destas despesas. Foi criado um fundo distinto («Regime Comum de Seguro de Doença») para a administração corrente. Beneficiam deste sistema os funcionários em actividade ou reformados, as pessoas viúvas e os seus beneficiários. Os benefícios concedidos aos «inactivos» (reformados, órfãos, etc.) são classificados como «benefícios de empregado pós-emprego». Dada a natureza destes benefícios, é necessário um cálculo actuarial. O passivo no balanço é determinado numa base análoga à das obrigações relativas às pensões (ver supra).

1.5.11 Provisões

As provisões são reconhecidas quando a União Europeia tem uma obrigação legal presente ou implícita em relação a terceiros em consequência de eventos passados, sendo superior a 50 % a probabilidade de que seja necessário um dispêndio de recursos para cumprir essa obrigação, e a quantia pode ser estimada de forma fiável. As provisões não são reconhecidas nas perdas de exploração futuras. O valor da provisão corresponde à melhor estimativa das despesas esperadas para cumprir a presente obrigação à data de relato. Quando a provisão envolve um grande número de rubricas, a obrigação é estimada mediante a ponderação de todos os resultados possíveis pelas suas probabilidades associadas (método do «valor esperado»).

1.5.12 Passivos financeiros

Os passivos financeiros são classificados como passivos financeiros pelo justo valor por via dos resultados ou como passivos financeiros escriturados pelo custo amortizado (empréstimos). Os empréstimos contraídos são compostos pelos empréstimos de instituições de crédito e pelas dívidas representadas por títulos. São reconhecidos inicialmente pelo justo valor, sendo as quantias recebidas (o justo valor da retribuição recebida) líquidas dos custos de transacção incorridos; são depois escriturados pelo custo amortizado, utilizando o método do juro efectivo. Qualquer diferença entre as quantias recebidas, líquidas dos custos de transacção, e o valor de resgate é reconhecida na conta de resultados económicos durante o período dos empréstimos, utilizando o método do juro efectivo.

São classificados como passivos não correntes, à excepção dos elementos com maturidades inferiores a 12 meses a contar da data do balanço. No caso dos empréstimos concedidos a partir de empréstimos contraídos, o método do juro efectivo pode não ser aplicado separadamente aos empréstimos concedidos e contraídos, com base em considerações de materialidade. Os custos de transacção incorridos pela União Europeia e posteriormente repercutidos no beneficiário do empréstimo são directamente reconhecidos na conta de resultados económicos.

Os passivos financeiros classificados na categoria do justo valor por via dos resultados incluem instrumentos derivados quando o seu justo valor é negativo. Seguem o mesmo tratamento contabilístico que os activos financeiros pelo justo valor por via dos resultados (ver ponto 1.5.5) .

1.5.13 Contas a pagar

Uma parte significativa das contas a pagar da UE não está relacionada com a compra de bens ou serviços, correspondendo, pelo contrário, a pedidos de pagamento de beneficiários de subvenções ou de outros financiamentos da UE que se encontram pendentes. São registados como contas a pagar pela quantia solicitada quando o pedido é recebido e, após verificação, aceites como elegíveis pelos agentes financeiros competentes. Nesta fase, são avaliados pela quantia aceite e elegível.

As contas a pagar resultantes da compra de bens e serviços são reconhecidas mediante a recepção da factura pela quantia inicial e as despesas correspondentes são inscritas nas contas quando os fornecimentos ou serviços são entregues e aceites pela União Europeia.

1.5.14 Receitas e encargos acrescidos e diferidos

De acordo com as regras contabilísticas da União Europeia, as transacções e os eventos são reconhecidos nas demonstrações financeiras no período a que se referem. No final do período contabilístico, as despesas acrescidas são reconhecidas com base numa quantia estimada da obrigação de transferência do período. O cálculo das despesas acrescidas é feito em conformidade com orientações operacionais e práticas pormenorizadas emitidas pela Comissão que visam garantir que as demonstrações financeiras reflictam uma imagem verdadeira e apropriada.

As receitas também são contabilizadas no período a que se referem. No final do exercício, quando não tenha sido enviada uma factura por serviços prestados ou fornecimentos entregues à UE ou quando exista um acordo contratual (por exemplo, por referência a um Tratado), deve ser reconhecida nas demonstrações financeiras uma receita acrescida.

Além disso, quando tenha sido enviada uma factura por serviços ainda não prestados ou bens ainda não entregues, a receita será diferida e reconhecida no período contabilístico subsequente.

1.6 CONTA DE RESULTADOS ECONÓMICOS

1.6.1 Receitas

Receitas de transacções sem contrapartida directa

São a vasta maioria das receitas da UE e incluem principalmente os impostos directos e indirectos e os recursos próprios. Para além de impostos, a União Europeia pode igualmente receber pagamentos de terceiros, tais como direitos, multas e doações.

Recurso RNB e recurso IVA

As receitas são reconhecidas para o período em que a União Europeia envia um pedido de fundos aos Estados-Membros solicitando a sua contribuição. São mensurados pela «quantia solicitada». Como os recursos IVA e RNB são baseados em estimativas dos dados do exercício orçamental em causa, podem ser revistos na medida em que ocorram mudanças, até que os dados finais sejam emitidos pelos Estados-Membros. O efeito da variação das estimativas é incluído no âmbito da determinação do excedente ou défice líquido do período em que a mudança ocorre.

Recursos próprios tradicionais

As contas a receber e as receitas correspondentes são reconhecidas quando as declarações mensais da contabilidade A (incluindo os direitos cobrados e as quantias devidas garantidas e não contestadas) são recebidas dos Estados-Membros. À data do relato, as receitas cobradas pelos Estados-Membros durante o período, mas ainda não pagas à União Europeia, são estimadas e reconhecidas como receitas acrescidas. As declarações trimestrais da contabilidade B (incluindo os direitos não cobrados nem garantidos, bem como as quantias garantidas contestadas pelo devedor) recebidas dos Estados-Membros são reconhecidas como receitas menos as despesas de cobrança a que têm direito (25 %). Além disso, é reconhecida na conta de resultados económicos uma redução de valor pela quantia da diferença relativamente às cobranças estimadas.

Multas

As receitas de multas são reconhecidas quando a decisão da UE que aplica uma multa é tomada e o destinatário é oficialmente notificado. Se houver dúvidas sobre a solvência da empresa, é reconhecida uma redução de valor do crédito. Após a decisão de aplicar uma multa, o devedor dispõe de um prazo de dois meses a contar da data de notificação para:

– ou aceitar a decisão e pagar a multa no prazo previsto, sendo a respectiva quantia definitivamente recebida pela UE;

– ou não aceitar a decisão e introduzir um recurso nos termos da legislação da UE.

No entanto, mesmo em caso de recurso, a quantia correspondente ao capital da multa deve ser paga no prazo previsto de três meses, dado que o recurso não tem efeito suspensivo (artigo 242.º do Tratado CE) ou, em certas circunstâncias e desde que o Contabilista da Comissão dê o seu acordo, pode em vez disso apresentar uma garantia bancária que cubra essa quantia.

Se a empresa recorrer da decisão e já tiver pago provisoriamente a multa, a quantia é reconhecida como um passivo contingente. Contudo, uma vez que o recurso do destinatário contra uma decisão da UE não tem efeito suspensivo, o dinheiro recebido é utilizado para liquidar a conta a receber. Se for recebida uma garantia em vez do pagamento, a multa mantém-se como uma conta a receber. Se for provável que o Tribunal Geral venha a decidir contra a UE, é reconhecida uma provisão que cobre esse risco. Pelo contrário, se tiver sido apresentada uma garantia, a quantia da conta a receber pendente é reduzida, tal como requerido. Os juros acumulados recebidos pela União Europeia nas contas bancárias em que se depositam os pagamentos recebidos são reconhecidos como receita, e qualquer passivo contingente é creditado em conformidade.

Receitas de transacções com contrapartida directa

As receitas da venda de bens e serviços são reconhecidas quando os principais riscos e as vantagens inerentes à propriedade dos bens são transferidos para o comprador. As receitas associadas a uma transacção que implica a prestação de serviços são reconhecidas com referência à fase de realização da transacção, na data de relato.

Receitas e despesas de juros

As receitas e despesas de juros são reconhecidas na conta de resultados económicos utilizando o método do juro efectivo. Este é um método para calcular o custo amortizado de um activo ou passivo financeiro e para imputar as receitas e despesas de juros ao período relevante. Ao calcular a taxa de juro efectiva, a União Europeia faz uma estimativa dos fluxos de caixa tendo em consideração todos os termos contratuais do instrumento financeiro (por exemplo, opções de pré-pagamento), mas não tem em consideração as perdas de crédito futuras. O cálculo inclui todas as comissões e pontos pagos ou recebidos entre as partes do contrato que fazem parte integrante da taxa de juro efectiva, os custos de transacção e todos os outros prémios ou descontos.

Quando se reduz o valor contabilístico de um activo financeiro ou um grupo de activos financeiros semelhantes em consequência de uma perda por imparidade, a receita dos juros é reconhecida utilizando a taxa de juro usada para descontar os fluxos de caixa futuros para efeitos de cálculo da perda por imparidade.

Receitas de dividendos

As receitas de dividendos são reconhecidas no momento em que é estabelecido o direito a receber o respectivo pagamento.

1.6.2 Despesas

As despesas de transacções com contrapartida directa decorrentes da compra de bens e serviços são reconhecidas quando os fornecimentos são entregues e aceites pela União Europeia. São avaliadas pelo custo da factura inicial. As despesas de transacções sem contrapartida directa são específicas da União Europeia e representam a maioria das suas despesas. Referem-se a transferências para beneficiários e podem ser de três tipos: créditos, transferências ao abrigo de convenções e subvenções discricionárias, contribuições e doações.

As transferências são reconhecidas como despesas no período em que os eventos subjacentes ocorreram, desde que a natureza da transferência seja permitida pelos regulamentos (Regulamento Financeiro, Estatuto do Pessoal ou outros regulamentos) ou que tenha sido assinado um contrato que autoriza a transferência, que todos os critérios de elegibilidade tenham sido respeitados pelo beneficiário e que possa ser feita uma estimativa razoável da quantia.

Quando for recebido um pedido de pagamento ou uma declaração de despesas que satisfaça os critérios de reconhecimento, procede-se ao seu reconhecimento como uma despesa pela quantia elegível. No final do exercício, as despesas elegíveis incorridas, já devidas aos beneficiários, mas ainda não comunicadas, são estimadas e registadas como despesas.

1.7 ACTIVOS E PASSIVOS CONTINGENTES

1.7.1 Activos contingentes

Um activo contingente é um activo eventual decorrente de acontecimentos passados e cuja existência só será confirmada pela ocorrência, ou não, de um ou mais acontecimentos futuros incertos que não estão totalmente sob o controlo da União Europeia. Um activo contingente é divulgado quando é provável um afluxo de benefícios económicos ou serviços potenciais.

1.7.2 Passivos contingentes

Um passivo contingente é uma obrigação eventual decorrente de acontecimentos passados e cuja existência só será confirmada pela ocorrência, ou não, de um ou mais acontecimentos futuros incertos que não estão totalmente sob o controlo da União Europeia; ou uma obrigação presente decorrente de acontecimentos passados, mas que não é reconhecida porque: não é provável que um dispêndio de recursos incorporando benefícios económicos ou serviços potenciais seja necessário para liquidar a obrigação ou, em circunstâncias raras, quando a quantia da obrigação não pode ser mensurada com fiabilidade suficiente.

2. NOTAS AO BALANÇO

ACTIVOS NÃO CORRENTES

2.1 ACTIVOS INTANGÍVEIS

|Em milhões de EUR |

|Quantia|

Quantia escriturada bruta em 31 de Dezembro de 2008|134|

Aquisições|39|

Alienações|(3)|

Transferências entre categorias de activos|0|

Outras alterações|1|

Quantia escriturada bruta em 31 de Dezembro de 2009|171|

Amortização acumulada em 31 de Dezembro de 2008|78|

Amortização do exercício|22|

Alienações|(1)|

Transferências entre categorias de activos|0|

Outras alterações|0|

Amortização acumulada em 31 de Dezembro de 2009|99|

Quantia escriturada líquida em 31 de Dezembro de 2009|72|

Quantia escriturada líquida em 31 de Dezembro de 2008|56|

As quantias dizem essencialmente respeito aos programas informáticos.

2.2 ACTIVOS FIXOS TANGÍVEIS

Nalguns países é impossível distinguir o valor do terreno e o valor do edifício, uma vez que ambos foram comprados como um todo. O valor do terreno, que não está sujeito a depreciação, não será avaliado separadamente a menos que tal se torne necessário, por exemplo, para despesas subsequentes, como a construção de um novo imóvel ou uma venda parcial.

Os activos relacionados com o Serviço Europeu Complementar de Navegação Geoestacionário (EGNOS) são incluídos nos activos fixos tangíveis em 31 de Dezembro de 2009 na sequência da sua transferência para a Comissão em 2009. Estes activos têm, nesta data, um valor contabilístico líquido de 11 milhões de EUR (um valor bruto de 40 milhões de EUR menos uma depreciação acumulada de 29 milhões de EUR).

ACTIVOS FIXOS TANGÍVEIS|

||||||||Em milhões de EUR|

|edifícios|equipamento|veículos|informático|tangíveis||construção ||

|||||||||

Quantia escriturada bruta em 31 de Dezembro de 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Aquisições|39|89|20|57|17|29|141|392|

Alienações|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Transferências entre categorias de activos|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Outras alterações|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Quantia escriturada bruta em 31 de Dezembro de 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Depreciação acumulada em 31 de Dezembro de 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Depreciação do exercício|127|66|16|60|17|163||449|

Correcção da depreciação|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Alienações|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Transferências entre categorias de activos|0|(1)|0|0|1|0||0|

Outras alterações|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Depreciação acumulada em 31 de Dezembro de 2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

QUANTIA ESCRITURADA LÍQUIDA EM 31 DE DEZEMBRO DE 2009|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

QUANTIA ESCRITURADA LÍQUIDA EM 31 DE DEZEMBRO DE 2008|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

Os montantes por pagar das locações financeiras e direitos semelhantes são registados no passivo de longo e de curto prazo do balanço (ver igualmente os pontos 2.15 e 2.18.1 ). Distribuem-se da seguinte forma:

Locações financeiras|Em milhões de EUR|

||< 1 ano|> 1 ano|> 5 anos|Total do passivo (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)||

Terrenos e edifícios|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Outros activos tangíveis|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Total em 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Total em 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 INVESTIMENTOS A LONGO PRAZO

|||Em milhões de EUR|

|Nota|31.12.2009|31.12.2008|

Participações em entidades associadas|2.3.1|382|278|

Participações em empresas comuns|2.3.2|196|145|

Fundo de Garantia|2.3.3|1 240|1 091|

Activos disponíveis para venda|2.3.4|561|564|

Investimento total||2 379|2 078|

Esta rubrica cobre investimentos efectuados com vista a apoiar as actividades da UE. Inclui igualmente os activos líquidos do Fundo de Garantia.

2.3.1 Participações em entidades associadas

||||Em milhões de EUR|

Quantia em 31 de Dezembro de 2008|278|0|0|278|

Aquisições|26|10|75|111|

Parte do excedente/(défice) líquido|(2)|(3)|(1)|(6)|

Outras variações de participações|(1)|0|0|(1)|

Quantia em 31 de Dezembro de 2009|301|7|74|382|

As participações em entidades associadas são contabilizadas pelo uso do método da equivalência patrimonial - para mais explicações ver ponto 1.3 . As seguintes quantias a transportar são atribuíveis à UE com base na sua percentagem de participação nas entidades associadas:

|||Em milhões de EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Activos||420|295|

Passivos||(38)|(17)|

Receitas||17|23|

Excedente/(défice) ||(6)|10|

Fundo Europeu de Investimento (FEI)

O Fundo Europeu de Investimento (FEI) é a instituição financeira da União Europeia especializada na concessão de capitais de risco e garantias às PME. Em 31 de Dezembro de 2009, a Comissão tinha subscrito um total de 861 milhões de EUR (de 2 940 milhões de EUR) do capital social do FEI, o que representa 29,29 % do seu capital social total. A Comissão realizou 20 %, correspondendo o saldo não liberado a uma quantia de 689 milhões de EUR – ver igualmente o ponto 5.13.2 . Nos termos do acordo entre a Comissão e o Banco Europeu de Investimento (BEI) assinado em 2005, a Comissão tem o direito de vender a qualquer momento as suas acções ao BEI, ao preço correspondente à avaliação do FEI dividida pelo número total das acções emitidas. O valor da opção de venda está próximo de zero, uma vez que a fórmula utilizada para determinar o preço de venda das acções é semelhante à utilizada para determinar o valor da participação líquida no FEI. Assim, a participação da UE é avaliada em 29,29 % do activo líquido do FEI, que em 31 de Dezembro de 2009 se elevava a 301 milhões de EUR (278 milhões de EUR em 2008), dos quais 2 milhões de EUR dizem respeito aos resultados de 2009 (prejuízo). Foi recebido em 2009 um dividendo de 4 milhões de EUR respeitante ao exercício de 2008.

Iniciativas tecnológicas conjuntas

As parcerias público-privadas sob a forma de iniciativas tecnológicas conjuntas, concretizadas através de empresas comuns na acepção do artigo 171.° do Tratado, foram criadas a fim de aplicarem os objectivos da Agenda de Lisboa para o Crescimento e o Emprego. As iniciativas tecnológicas conjuntas são parcerias público-privadas estabelecidas a nível europeu para abordar áreas estratégicas onde a investigação e a inovação são essenciais para a competitividade europeia. As iniciativas tecnológicas conjuntas são um novo elemento do 7.º Programa-Quadro de Actividades de Investigação, Desenvolvimento Tecnológico e Demonstração e visam apoiar actividades de investigação multinacionais em grande escala. Congregam parceiros privados e públicos para definir objectivos comuns de grande importância para a sociedade e para combinar o financiamento e as competências necessárias para atingir estes objectivos. As iniciativas tecnológicas conjuntas são uma nova forma de cooperar na prossecução dos objectivos fixados pelos líderes da UE na Estratégia de Lisboa para o crescimento e o emprego. As três primeiras iniciativas tecnológicas conjuntas tornaram-se operacionais em 2009: as empresas comuns ARTEMIS e Clean Sky , descritas em seguida, e a empresa comum IMI, classificada como uma empresa comum, é descrita no ponto 2.3.2 . Apesar de a ARTEMIS e a Clean Sky serem legalmente referidas como empresas comuns, de uma perspectiva contabilística devem ser consideradas entidades associadas, dado que a Comissão tem sobre elas uma influência significativa.

Empresa comum ARTEMIS

Esta entidade foi criada para realizar uma iniciativa tecnológica conjunta com o sector privado no domínio dos sistemas informáticos incorporados. Em 31 de Dezembro de 2009, a percentagem de participação da União Europeia, representada pela Comissão, era 100 % ou 7 milhões de EUR. A contribuição indicativa máxima da UE irá ascender a 420 milhões de EUR.

Empresa comum Clean Sky

O objectivo desta entidade é acelerar o desenvolvimento, validação e demonstração de tecnologias limpas no sector do transporte aéreo, em especial criar um sistema radicalmente inovador de transporte aéreo que reduza o impacto ambiental do transporte aéreo. Em 31 de Dezembro de 2009, a percentagem de participação da União Europeia, representada pela Comissão, era 99,41 % ou 74 milhões de EUR. A contribuição indicativa máxima da UE para esta empresa irá ascender a 800 milhões de EUR.

2.3.2 Participações em empresas comuns

|Em milhões de EUR|

Quantia em 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Aquisições|0|28|39|81|148|

Parte dos resultados líquidos|0|(51)|(46)|0|(97)|

Quantia em 31.12.2009|0|80|35|81|196|

As participações em empresas comuns são contabilizadas de acordo com o método da equivalência patrimonial - para mais explicações ver ponto 1.3 . As seguintes quantias a transportar são atribuíveis à UE com base na sua percentagem de participação nas empresas comuns:

|||Em milhões de EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Activo não corrente||48|0|

Activo corrente||192|154|

Passivo não corrente||0|0|

Passivo corrente||(44)|(9)|

Receitas||72|37|

Despesas||(169)|(93)|

Empresa comum Galileu (ECG) em liquidação

A empresa comum Galileu (ECG) foi colocada em liquidação no final de 2006, estando o processo ainda em curso. Os activos líquidos da ECG em liquidação no final do exercício cifravam-se em 0 EUR. Dado que a entidade estava inactiva e ainda em liquidação em 2009, não se verificaram receitas nem despesas. O valor do investimento em 31 de Dezembro de 2009 (e em 31 de Dezembro de 2008) era de 0 EUR, correspondente ao investimento de 585 milhões de EUR, menos a parte das perdas acumuladas, igual a 585 milhões de EUR.

A Autoridade Supervisora do GNSS Europeu (GSA), uma agência europeia criada em 2004 e consolidada nas contas da UE, assumiu a responsabilidade pela ECG em 1 de Janeiro de 2007. Na sequência da entrada em vigor do Regulamento (CE) n.º 683/2008, a Comissão assumiu o papel de gestor dos programas do GNSS Europeu, até então da responsabilidade da GSA. A transferência destas actividades e tarefas da GSA para a Comissão produziu efeitos em 1 de Janeiro de 2009.

Empresa comum SESAR

O objectivo desta empresa comum é assegurar a modernização do sistema de gestão do tráfego aéreo europeu e a execução rápida do Plano Director Europeu de Gestão do Tráfego Aéreo, através da coordenação e concentração dos esforços relevantes desenvolvidos na UE no domínio da investigação e desenvolvimento. Em 31 de Dezembro de 2009, a Comissão detinha uma participação na SESAR de 87,4 % ou 80 milhões de EUR (103 milhões de EUR em 2008). A contribuição total (indicativa) da UE prevista para a SESAR (de 2007 a 2013) é de 700 milhões de EUR.

Organização Internacional de Energia de Fusão (ITER)

Para além da UE, a ITER International envolve a China, a Índia, a Rússia, a Coreia, o Japão e os EUA. A ITER foi criada para gerir as instalações ITER, incentivar a exploração das instalações ITER pelos laboratórios, outras instituições e pessoal nos programas de investigação e desenvolvimento no domínio da energia de fusão, promover a compreensão e a aceitação pelo público da energia de fusão e empreender quaisquer outras actividades necessárias para atingir este objectivo.

A contribuição da UE (Euratom) para a ITER é concedida através da Agência da Energia de Fusão, incluindo igualmente contribuições de Estados-Membros e da Suíça. A contribuição total é juridicamente considerada como uma contribuição da Euratom para a ITER e os Estados-Membros e a Suíça não têm participações na ITER. Como juridicamente a UE tem uma participação na empresa comum ITER International , a UE deve reconhecer essa participação nas suas contas consolidadas.

Em 31 de Dezembro de 2009, a Comissão detinha na ITER uma participação de 47 % ou 35 milhões de EUR (42 milhões de EUR em 2008). A contribuição total (indicativa) da Euratom prevista para a ITER (de 2007 a 2041) é de 7 649 milhões de EUR.

IMI - Iniciativa tecnológica conjunta sobre medicamentos inovadores

A empresa comum IMI, a terceira iniciativa tecnológica conjunta que se tornou operacional em 2009, apoia a investigação e desenvolvimento farmacêuticos pré-competitivos nos Estados-Membros e nos países associados, visa o aumento do investimento em investigação no sector biofarmacêutico e promove a participação de pequenas e médias empresas (PME) nas suas actividades. Em 31 de Dezembro de 2009, a percentagem de participação da União Europeia, representada pela Comissão, era 99,1 % ou 81 milhões de EUR. A contribuição máxima indicativa da UE irá ascender a 1 000 milhões de EUR até 31.12.2017.

2.3.3 Fundo de Garantia

Activo líquido do Fundo de Garantia|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Activos disponíveis para venda|1 050|887|

Caixa e equivalentes de caixa|191|205|

Total do activo|1 241|1 092|

Total do passivo|(1)|(1)|

Activos líquidos|1 240|1 091|

O Fundo de Garantia para as acções externas abrange os empréstimos garantidos pela UE por decisão do Conselho, em especial as operações de concessão de empréstimos do Banco Europeu de Investimento (BEI) no exterior da União Europeia, os empréstimos de assistência macrofinanceira (empréstimos AMF) e os empréstimos Euratom concedidos no exterior da União Europeia. Trata-se de um instrumento a longo prazo para cobrir incumprimentos relativamente a quaisquer empréstimos em dívida garantidos pela UE, pelo que pode ser considerado um investimento a longo prazo. Tal é evidenciado pelo facto de que quase 76 % dos activos disponíveis para venda têm uma duração compreendida entre 1 e 10 anos. O Fundo é aprovisionado pelos pagamentos do orçamento geral da UE equivalentes a 9 % do capital das operações, pelos juros resultantes de aplicações financeiras das disponibilidades do Fundo e pelas cobranças feitas junto dos devedores em falta relativamente aos quais o Fundo tenha activado a garantia. No final do ano, os eventuais excedentes revertem para uma rubrica específica no mapa das receitas do orçamento geral da UE.

A UE tem de prever uma reserva para garantias de empréstimos a países terceiros. Esta reserva destina-se a fazer face às necessidades de aprovisionamento do Fundo de Garantia e, se for caso disso, às mobilizações de garantias que excedam a quantia disponível do Fundo, a fim de permitir a respectiva imputação orçamental. Esta reserva de 1 472 milhões de EUR corresponde à percentagem visada de 9 % dos empréstimos pendentes em 31 de Dezembro de 2009. Em 31 de Dezembro de 2009, os activos líquidos do Fundo totalizavam 1 240 milhões de EUR. A diferença entre os activos líquidos e a reserva corresponde à quantia a pagar pelo orçamento da UE ao Fundo, ou seja, 232 milhões de EUR. As variações do justo valor da carteira de títulos da dívida disponíveis para venda foram reconhecidas no capital próprio em 2009 e perfizeram 16 milhões de EUR (15 milhões de EUR em 2008).

2.3.4 Activos disponíveis para venda

Incluem-se nesta rubrica os investimentos e participações adquiridos para ajudar os beneficiários a desenvolver as suas actividades.

Activos de longo prazo disponíveis para venda |Em milhões de EUR|

Quantias em 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Aquisições|0|11|52|26|19|108|

Alienações/retiradas|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Excedente/(défice) de reavaliação de/para capital próprio|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Perdas cambiais|0|(42)|0|0|0|(42)|

Perdas por imparidade|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Quantias em 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Banco Europeu de Reconstrução e Desenvolvimento (BERD)

A Comissão subscreveu 3 % do capital total do BERD no valor de 20 mil milhões de EUR. À data do balanço, a parte mobilizada do capital era de 157 milhões de EUR, integralmente realizada. Os pagamentos por efectuar relativos à parte não mobilizada do capital perfazem 443 milhões de EUR (ver igualmente o ponto 5.13.1 ). Não estando o BERD cotado em nenhuma bolsa de valores e dadas as restrições contratuais incluídas nos seus estatutos relativas, nomeadamente, à venda das participações limitada ao custo de aquisição e autorizada apenas aos accionistas existentes, a participação da Comissão é avaliada pelo custo, menos as eventuais reduções de valor por imparidade.

Operações de capital de risco (OCR)

No quadro das operações de capital de risco, são concedidas quantias a intermediários financeiros para financiar investimentos de capital próprio. Estas operações são geridas pelo Banco Europeu de Investimento e financiadas no âmbito da Política Europeia de Vizinhança.

Outros investimentos

As quantias mais significativas dizem respeito aos programas Emprego e Crescimento, AMF e PCI, sob gestão fiduciária do FEI, que apoiam a criação e o financiamento de PME em fase de arranque, mediante o investimento em fundos de capital de risco especializados e adequados (154 milhões de EUR). São igualmente incluídos 96 milhões de EUR referentes ao Fundo Europeu para a Europa do Sudeste, uma sociedade de investimento com capital por acções variável (SICAV). O objectivo geral do FEES é fomentar o desenvolvimento económico e a prosperidade da Europa do Sudeste através da concessão sustentável de financiamento adicional, através de intermediários financeiros locais. Foi incluído em 2009 um novo investimento de 19 milhões de EUR referentes ao Fundo para a Eficiência Energética da Europa do Sudeste (SE4F).

2.4 EMPRÉSTIMOS CONCEDIDOS

Incluem-se nesta rubrica os créditos concedidos pela União Europeia cuja maturidade seja superior a um ano.

|Em milhões de EUR|

|Nota|31.12.2009|31.12.2008|

Empréstimos concedidos sobre dotações orçamentais da UE e da CECA|2.4.1|169|179|

Empréstimos concedidos a partir de empréstimos contraídos|2.4.2|10 595|3 386|

Total dos empréstimos ||10 764|3 565|

2.4.1 Empréstimos concedidos a partir do orçamento da UE e da CECA em liquidação

|Em milhões de EUR|

|Empréstimos com condições especiais|CECA em liquidação|Total|

Total em 31.12.2008|150|29|179|

Reembolsos|(19)|(5)|(24)|

Variações da quantia escriturada |12|2|14|

Total em 31.12.2009|143|26|169|

Empréstimos com condições especiais

Este ponto abrange empréstimos com condições especiais concedidos a taxas preferenciais, no âmbito da cooperação com países terceiros. No final do exercício, todas as quantias eram exigíveis a mais de 12 meses. As taxas de juro efectivas sobre estes empréstimos variam entre 7,73 % e 12,36 %.

Empréstimos à habitação da CECA em liquidação (CECA)

Os empréstimos à habitação são empréstimos concedidos pela CECA a partir dos seus fundos próprios em conformidade com o artigo 54.º do Tratado CECA e o respectivo n.º 2. Estes empréstimos são concedidos a uma taxa fixa de 1 %, sendo portanto considerados empréstimos a taxas preferenciais. As taxas de juro efectivas destes empréstimos variam entre 2,806 % e 22,643 %. Por motivos de ordem prática e com base em considerações de materialidade, o preço de transacção é utilizado como o justo valor inicial, independentemente da concessão de uma taxa de juro preferencial.

2.4.2 Empréstimos concedidos a partir de empréstimos contraídos

||||Em milhões de EUR|

Total em 31.12.2008Novos empréstimosReembolsosDiferenças cambiaisVariação da quantia escriturada|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Total em 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Vencimento < 1 ano|40|0|0|0|40|

Vencimento > 1 ano|547|484|9 303|261|10 595|

Empréstimos no quadro da assistência macrofinanceira (AMF)

A AMF é um instrumento financeiro baseado em políticas de assistência não vinculada e não especificada às balanças de pagamentos e/ou ao orçamento de países terceiros parceiros geograficamente próximos do território da UE. Assume a forma de empréstimos a médio/longo prazo ou de subvenções, ou de uma combinação adequada de ambos, e em geral complementa o financiamento concedido no contexto dos programas de ajustamento e de reforma apoiados pelo FMI. A Comissão não recebeu garantias de terceiros para estes empréstimos, mas estes são garantidos pelo Fundo de Garantia (ver ponto 2.3.3 ).

Empréstimos Euratom

A Euratom é uma entidade jurídica da UE, sendo representada pela Comissão Europeia. A Euratom concede empréstimos aos Estados-Membros para financiar projectos de investimento nesses Estados relativos à produção industrial de electricidade em centrais nucleares e às instalações industriais do ciclo do combustível. Os empréstimos da Euratom aos Estados terceiros são concedidos para melhorar o nível de segurança e eficiência das centrais nucleares e instalações industriais do ciclo do combustível nuclear que se encontram em funcionamento ou em construção.

A Comissão recebeu 481 milhões de EUR (474 milhões de EUR em 2008) de garantias de terceiros relativas a esses empréstimos.

Empréstimos de apoio à balança de pagamentos (EBP)

O mecanismo EBP é um instrumento financeiro, subordinado a condições de política, que foi reactivado para prestar assistência financeira aos Estados-Membros da UE durante a actual crise económica e financeira. Permite a concessão de empréstimos aos Estados-Membros que tenham dificuldades ou corram um elevado risco de terem dificuldades na balança de pagamentos ou na balança de capitais. Só os Estados-Membros que não adoptaram o euro podem beneficiar deste mecanismo. O valor total máximo de empréstimos autorizados é 50 mil milhões de EUR, que são garantidos pelo orçamento geral da UE.

Entre Novembro de 2008 e o final de 2009, foram concedidos empréstimos que atingem 14,6 mil milhões de EUR. Foram disponibilizados 6,5 mil milhões de EUR à Hungria, dos quais 2 mil milhões de EUR foram desembolsados em 2008, com data de vencimento em Dezembro de 2011. Nos primeiros 7 meses de 2009 foram desembolsados mais 3,5 mil milhões de EUR (com datas de vencimento em Novembro de 2014 e Abril de 2016). Um EBP no valor de 3,1 mil milhões de EUR foi disponibilizado à Letónia, dos quais 2,2 mil milhões de EUR foram desembolsados em 2009, com datas de vencimento em Abril de 2014 e Janeiro de 2015 e 500 milhões de EUR desembolsados em Março de 2010 (com data de vencimento em Maio de 2019). Foram igualmente disponibilizados à Roménia 5 mil milhões de EUR dos quais 1,5 mil milhões de EUR foram desembolsados em 2009, com data de vencimento em Janeiro de 2015, e mais mil milhões foram desembolsados em Março de 2010 (com data de vencimento em Maio de 2019).

Empréstimos da CECA em liquidação

Esta rubrica inclui sobretudo empréstimos concedidos pela CECA em liquidação a partir de empréstimos contraídos em conformidade com os artigos 54.° e 56.° do Tratado CECA, bem como de três títulos de dívida não cotados emitidos pelo Banco Europeu de Investimento (BEI), em substituição de um devedor faltoso. Estes títulos de dívida serão detidos até à sua maturidade final (2017 e 2019), a fim de cobrirem o serviço dos empréstimos contraídos correspondentes. As variações da quantia escriturada correspondem à variação dos juros vencidos, mais a amortização anual dos prémios pagos e os custos de transacção incorridos no início, calculados segundo o método da taxa de juro efectiva.

As taxas de juro efectivas (expressas como um intervalo de taxas de juro) eram as seguintes:

Empréstimos|31.12.2009|31.12.2008 |

Assistência macrofinanceira (AMF)|0,9625%-4,54%|3,022%-5,29%|

Euratom|1,071%-5,76%|3,428% -5,76%|

EBP|3,125%-3,625%|3,25%|

CECA em liquidação |0,346%-5,8103%|3,072%-5,8103% (*)|

(*) O valor mais elevado refere-se ao empréstimo a taxa fixa coberto por um swap de taxa de juro.

2.5 PRÉ-FINANCIAMENTOS A LONGO PRAZO

O momento da recuperabilidade ou da utilização dos pré-financiamentos determina a sua classificação como activo corrente ou como pré-financiamento a longo prazo. A utilização é definida pela convenção subjacente ao projecto. Todos os reembolsos ou utilizações devidos nos doze meses anteriores à data de relato são indicados como pré-financiamento a curto prazo e, por conseguinte, como activos correntes, sendo os restantes considerados a longo prazo.

PRÉ-FINANCIAMENTO TOTAL||Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pré-financiamento a longo prazo (ver em seguida)|39 750|29 023|

Pré-financiamento a curto prazo (ver ponto 2.9 )|9 077|10 262|

Pré-financiamento total |48 827|39 285|

Garantias recebidas relativamente aos pré-financiamentos

Trata-se de garantias que em certos casos a União Europeia exige aos beneficiários ao pagar adiantamentos (pré-financiamento). Há dois valores a divulgar para este tipo de garantia, o valor «nominal» e o valor «em curso». Quanto ao valor «nominal», o facto gerador relaciona-se com a existência da garantia. Quanto ao valor «em curso», o facto gerador da garantia consiste no pagamento do pré-financiamento e/ou nos apuramentos subsequentes. Em 31 de Dezembro de 2009, o valor «nominal» das garantias recebidas pela Comissão relativamente aos pré-financiamentos elevava-se a 936 milhões de EUR, enquanto o valor «em curso» destas garantias se elevava a 724 milhões de EUR. Em 31 de Dezembro de 2008, estes valores eram, respectivamente, 968 milhões de EUR e 769 milhões de EUR. Esta diferença funciona efectivamente como uma cobertura para os pré-financiamentos apurados e imputados às despesas, mas que podem ter de ser recuperados no futuro.

Certos pré-financiamentos pagos ao abrigo do Sétimo Programa-Quadro de Investigação e Desenvolvimento (7.º PQ) são efectivamente cobertos por um Fundo de Garantia dos Participantes (FGP) – em 31 de Dezembro de 2009 tinham sido pagos pré-financiamentos no valor de 2,7 mil milhões de EUR. Trata-se de um instrumento para benefício mútuo criado para cobrir os riscos financeiros incorridos pela União Europeia e pelos participantes durante a execução das acções indirectas do 7.º PQ, constituindo o seu capital e juros uma garantia de boa execução. Todos os participantes em acções indirectas que assumam a forma de uma subvenção (e por consequência de um pré-financiamento na contabilidade da Comissão) fornecem 5 % da contribuição total da UE para o capital do FGP no período em que decorre a acção. Como tal, os participantes são os proprietários do FGP, agindo a UE (representada pela Comissão) como seu agente executivo. No final de uma acção indirecta, os participantes recuperam integralmente a sua contribuição, excepto quando o FGP incorrer em perdas em virtude de incumprimento por parte dos beneficiários. Neste caso, os participantes recuperam, no mínimo, 80 % da sua contribuição. O Fundo de Garantia dos Participantes assegura deste modo os interesses financeiros da UE e dos participantes. Em 31 de Dezembro de 2009, os participantes tinham contribuído para o FGP com um total de 561 milhões de EUR (274 milhões de EUR em 2008) – ver igualmente o ponto 11 .

PRÉ-FINANCIAMENTOS A LONGO PRAZO||Em milhões de EUR|

Tipo de gestão|31.12.2009|31.12.2008|

Gestão centralizada directa|1 148|1 351|

Gestão centralizada indirecta|486|275|

Gestão descentralizada|347|90|

Gestão partilhada|37 199|26 764|

Gestão conjunta|568|543|

Executado por outras instituições e agências|2|0|

Total dos pré-financiamentos a longo prazo |39 750|29 023|

Os pré-financiamentos a longo prazo mais significativos referem-se a acções estruturais para o período de programação 2007-2013: o Fundo Europeu de Desenvolvimento Regional (FEDER), o Fundo Social Europeu (FSE), o Fundo Europeu Agrícola de Desenvolvimento Rural (FEADER), o Fundo de Coesão (FC) e o Fundo Europeu das Pescas. Como muitos destes projectos são essencialmente de longo prazo, é necessário que os respectivos adiantamentos estejam disponíveis por mais de um ano. Assim, estes pré-financiamentos são apresentados como activos de longo prazo. Os pré-financiamentos a longo prazo acima indicados, dos quais a UE tem direito a receber juros dos beneficiários, ascendem a 1 607 milhões de EUR.

O aumento em 2009 é causado principalmente pelo pagamento de uma terceira parcela de pré financiamento aos Estados-Membros, num total de 5 mil milhões de EUR: 2,6 mil milhões de EUR para o FC, 1,8 mil milhões de EUR para o FEDER e 600 milhões de EUR para o FSE. Além disso, em consequência da crise económica, foram realizados pagamentos adicionais no âmbito do plano de recuperação económica no valor total de 6,2 mil milhões de EUR a favor dos diferentes programas: 3,9 mil milhões de EUR para o FC e o FEDER e 2,3 mil milhões de EUR para FSE. O aumento das quantias referentes à gestão descentralizada resulta sobretudo dos pré financiamentos feitos a países candidatos ao abrigo dos programas IPA.

2.6 CONTAS A RECEBER A LONGO PRAZO

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Quantias a receber dos Estados-Membros|26|24|

Empréstimos CECA ao pessoal|10|13|

Outros|2|2|

Garantias e depósitos|17|6|

Total|55|45|

As quantias a receber dos Estados-Membros referem-se a quantias devidas à CECA em liquidação pelos antigos países candidatos à adesão.

ACTIVOS CORRENTES

2.7 EXISTÊNCIAS

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Material científico|62|73|

Outros|15|12|

TOTAL|77|85|

As existências de equipamento científico são conservadas e geridas pelo CCI. Na sua maior parte, são constituídas por reservas de materiais de referência, nucleares e não nucleares, situadas em Geel. Estas existências têm uma natureza estratégica e são conservadas a fim de fazer face a pedidos futuros imprevisíveis em situações de crise. Em «outros» incluem-se as existências do projecto EGNOS, as existências de publicações detidas e/ou geridas pelo Serviço das Publicações e existências de vacinas.

2.8 INVESTIMENTOS A CURTO PRAZO

Os investimentos a curto prazo consistem em activos financeiros disponíveis para venda que são comprados pelo seu retorno ou rendimento, ou são detidos para estabelecer uma determinada estrutura de activos ou uma fonte secundária de liquidez e, por conseguinte, podem ser vendidos em resposta a necessidades de liquidez ou variações das taxas de juro. Em 2008 existiam igualmente activos detidos para negociação no valor de 7 milhões de EUR, que constam desta rubrica.

Activos disponíveis para venda|Em milhões de EUR|

|CECA em liquidação|Outros|Total|

Quantias em 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Aquisições|560|255|815|

Alienações e retiradas|(573)|(32)|(605)|

Ajustamento ao custo amortizado|(1)|0|(1)|

Variação da quantia escriturada |8|3|11|

Excedente de reavaliação transferido para o capital próprio|25|0|25|

Quantias em 31.12.2009|1 483|308|1 791|

No que diz respeito às quantias da CECA em liquidação, todos os investimentos em activos disponíveis para venda são títulos de dívida denominados em EUR e cotados num mercado activo. Em 31 de Dezembro de 2009, os títulos de dívida (expressos pelo seu justo valor) que atingem a maturidade final durante o ano de 2010 ascendiam a 242 milhões de EUR (126 milhões de EUR em 2008).

O aumento verificado em «outros» é motivado por novas aquisições por parte do Mecanismo de Financiamento com Partilha de Riscos (RSFF) - 195 milhões de EUR - e do Instrumento de garantia dos empréstimos aos projectos RTE-T (LGTT) - 60 milhões de euros.

2.9 PRÉ-FINANCIAMENTO A CURTO PRAZO

||Em milhões de EUR|

Tipo de gestão|31.12.2009|31.12.2008|

Gestão centralizada directa|2 924|3 055|

Gestão centralizada indirecta|1 990|930|

Gestão descentralizada|700|326|

Gestão partilhada|2 550|5 304|

Gestão conjunta|832|608|

Executado por outras instituições e agências|81|39|

Total do pré-financiamento a curto prazo |9 077|10 262|

A redução do pré-financiamento a curto prazo deve-se ao facto de, nas acções estruturais em regime de gestão partilhada, alguns projectos financiados estarem em fase de conclusão (programas relativos ao período 2000-2006), enquanto nos novos projectos (programas relativos ao período 2007-2013) a terceira parcela do pré financiamento, paga em 2009, foi classificada nos activos a longo prazo, como é explicado no ponto 2.5 . O aumento do pré-financiamento a curto prazo em gestão centralizada indirecta é causado pela transferência de actividades da Comissão para novas agências de execução, principalmente nos domínios da investigação e desenvolvimento. Os pré-financiamentos a longo prazo acima indicados, pelos quais a União Europeia tem direito a receber juros dos beneficiários, ascendem a 4 629 milhões de EUR.

2.10 CONTAS A RECEBER A CURTO PRAZO

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Empréstimos a curto prazo|216|114|

Contas a receber correntes|4 519|6 128|

Contas a receber diversas |16|23|

Receitas acrescidas e encargos diferidos|3 912|5 655|

Total|8 663|11 920|

2.10.1 Empréstimos a curto prazo

Estas quantias referem-se a empréstimos no valor de 41 milhões de EUR com maturidades finais remanescentes inferiores a 12 meses a contar da data do balanço (40 milhões de EUR referentes a empréstimos de AMF - ver ponto 2.4 acima). São igualmente incluídos nesta rubrica os depósitos a prazo da CECA em liquidação:

Depósitos a prazo|Em milhões de EUR|

|Total|

Quantias em 31.12.2008|0|

Aumento|174|

Aumento acumulado|1|

Quantias em 31.12.2009|175|

2.10.2 Contas a receber correntes

|Em milhões de EUR|

Tipo de conta|31.12.2009|31.12.2008|

Clientes|277|(76)|201|243|(79)|164|

Multas|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Estados-Membros|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Outros|76|(2)|74|111|(13)|98|

Total|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Clientes

Trata-se de ordens de cobrança contabilizadas em 31 de Dezembro de 2009 enquanto direitos apurados por cobrar, que deixaram de estar incluídos nas outras rubricas do activo do balanço.

Multas

As quantias a recuperar relativamente a multas aplicadas pela Comissão totalizaram 3 370 milhões de EUR. Foi aplicada a esta quantia uma depreciação de 133 milhões de EUR. O aumento desta depreciação é explicado pelo facto de algumas das novas multas aplicadas não poderem, no contexto da crise económica e financeira, ser cobertas por pagamentos provisórios ou garantias bancárias. Além disso, estão ainda pendentes no Tribunal de Justiça processos relativos a algumas multas. Até 31 de Dezembro de 2009 foram recebidas garantias relativas a estas dívidas no valor total de 2 952 milhões de EUR (2 403 milhões de EUR em 2008), o que indica que a entidade a quem foi aplicada a multa pretende interpor recurso. Deve notar-se que, da quantia acima referida, 290 milhões de EUR não eram exigíveis para pagamento em 31 de Dezembro de 2009.

Contas a receber dos Estados-Membros

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Contas a receber do FEAGA|||

Contas a receber do FEAGA|627|684|

Reduções de valor|(350)|(392)|

Total|277|292|

IVA pago e a recuperar junto dos Estados Membros|38|36|

Recursos próprios|||

Apurados na contabilidade A|89|97|

Apurados na contabilidade separada|1 260|1 260|

Reduções de valor|(841)|(812)|

Outros|25|16|

Total|533|561|

Outras contas a receber dos Estados-Membros|159|483|

Total|1 007|1 372|

– Contas a receber do FEAGA

Esta rubrica abrange os créditos sobre os beneficiários do FEAGA em 31 de Dezembro de 2009, declarados e certificados pelos Estados-Membros em 15 de Outubro de 2009, menos 20 % a título da quantia que os Estados-Membros podem reter para cobrir os custos administrativos. Foi também efectuada uma estimativa relativa às contas a receber surgidas após esta declaração e até 31 de Dezembro de 2009. A Comissão estima igualmente uma redução de valor para as quantias devidas por beneficiários cuja cobrança é improvável. Esta correcção de valor não implica uma renúncia da parte da Comissão à cobrança futura destas quantias.

– Recursos próprios

É de assinalar que os Estados-Membros podem reter, a título de despesas de cobrança, 25 % dos recursos próprios tradicionais, pelo que os valores acima apresentados são líquidos desta dedução. Com base nas estimativas enviadas pelos Estados-Membros, a rubrica das contas a receber dos Estados-Membros foi objecto de uma redução de 841 milhões de EUR. Contudo, isto não significa que a Comissão abdica da cobrança das quantias abrangidas pela correcção de valor.

– Outras contas a receber dos Estados-Membros

Em «Outras contas a receber dos Estados-Membros» incluem-se 72 milhões de EUR de recuperação de despesas e 8 milhões de EUR de adiantamentos do FEAGA, contra 120 e 244 milhões de EUR, respectivamente, em 2008.

2.10.3 Receitas acrescidas e encargos diferidos

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Receitas acrescidas|3 655|5 402|

Encargos diferidos|230|223|

Outros|27|30|

Total|3 912|5 655|

A quantia principal desta rubrica é constituída por receitas acrescidas no montante de 3 655 milhões de EUR:

|Em milhões de EUR|

Receitas acrescidas|31.12.2009|31.12.2008|

Recursos próprios|2 209|2 576|

Receitas agrícolas afectadas (Novembro e Dezembro)|940|1 261|

Reestruturação do sector do açúcar|0|911|

FEAGA: decisões de correcção por não conformidade não executadas|0|368|

Fundo Europeu de Desenvolvimento Regional e Fundo de coesão: correcções financeiras|404|146|

Fundo das pescas|0|32|

Outras receitas|102|108|

Total das receitas acrescidas|3 655|5 402|

Entre as outras receitas contam-se essencialmente o rendimento dos juros de mora, os juros bancários e os juros gerados pelos pré-financiamentos vencidos.

Estão também incluídos nesta rubrica encargos diferidos que totalizam 230 milhões de EUR, dos quais as principais quantias são pagamentos antecipados de 53 milhões de EUR ao abrigo dos acordos de pesca bilaterais com países terceiros, 36 milhões de EUR para a Escola Europeia, 44 milhões de EUR para arrendamento de escritórios, 22 milhões de EUR para a transformação de escritórios e 17 milhões de EUR de juros no âmbito da locação de activos fixos.

2.11 CAIXA E EQUIVALENTES DE CAIXA

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Caixa de utilização ilimitada:|||

Contas nos tesouros nacionais e bancos centrais|10 958|15 039|

Contas correntes|1 967|1 415|

Fundos para adiantamentos|42|35|

Transferências (fundos em trânsito)|9|26|

Depósitos a curto prazo e outros equivalentes de caixa|1 486|1 456|

Total|14 462|17 971|

Caixa de utilização limitada|8 910|5 753|

Total|23 372|23 724|

2.11.1 Caixa de utilização ilimitada

A caixa de utilização ilimitada abrange todos os fundos que a UE tem nas suas contas em cada Estado-Membro e país da EFTA (tesouros nacionais e bancos centrais), bem como em contas à ordem, fundos para adiantamentos, depósitos bancários de curto prazo e fundos para pequenas despesas.

A diminuição do saldo junto dos tesouros nacionais e bancos centrais no final do exercício deve-se ao facto de, em inícios de 2010, terem sido reembolsados aos Estados-Membros 3,5 mil milhões de EUR, na sequência do orçamento rectificativo 10/2009, contra 6,6 mil milhões de EUR no ano passado. O elemento do passivo conexo é apresentado nas contas a pagar correntes – ver igualmente o ponto 2.18.2 em seguida. Um montante proveniente das receitas afectadas ainda não utilizadas, 2,7 mil milhões de EUR (5,1 mil milhões de EUR em 2008), que não pode ser reembolsado aos Estados-Membros e um montante de 1,4 mil milhões de EUR (1,7 mil milhões de EUR em 2008) que foi conservado para cobrir as dotações de pagamento transitadas para 2010, também tiveram impacto no saldo de caixa no final do exercício. O resultado da execução orçamental, 2,3 mil milhões de EUR, tem também de ser reembolsado aos Estados-Membros mediante dedução às quantias devidas em 2010.

As quantias inscritas como depósitos a curto prazo referem-se essencialmente a fundos geridos por administradores fiduciários em nome da UE para efeitos de execução de programas específicos financiados pelo orçamento da UE.

2.11.2 Caixa de utilização limitada

A caixa de utilização limitada refere-se a quantias recebidas relativas a multas aplicadas pela Comissão, cujos processos ainda se encontram pendentes. Estas são depositadas em contas à ordem específicas que não são utilizadas para quaisquer outras actividades.

PASSIVO NÃO CORRENTE

2.12 BENEFÍCIOS DOS EMPREGADOS

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pensões – Pessoal |33 316|32 867|

Pensões – Outros |663|696|

Regime Comum de Seguro de Doença|3 263|3 993|

Total|37 242|37 556|

2.12.1 Pensões – Pessoal

Nos termos do artigo 83.º do Estatuto do Pessoal, o pagamento das prestações previstas no Regime de pensões dos funcionários europeus (RPFE) constitui um encargo suportado pelo orçamento da UE. Trata-se de um regime sem capitalização, mas os Estados-Membros garantem colectivamente o pagamento destas prestações, de acordo com o coeficiente de repartição fixado para o seu financiamento. Além disso, os funcionários participam, através de uma contribuição obrigatória, no financiamento a longo prazo de um terço deste regime de pensões. O valor desta contribuição é revisto anualmente e actualizado consoante as necessidades, de modo a garantir que estas contribuições (actualmente 11,3 % do salário de base) sejam suficientes para financiar, em cada exercício, um terço dos direitos adquiridos durante o ano.

As responsabilidades no que diz respeito ao regime de pensões foram avaliadas com base no número de funcionários no activo e na reforma em 31 de Dezembro de 2009 e nas regras do Estatuto aplicáveis nessa data. Esta avaliação teve em conta os benefícios ligados à antiguidade, invalidez e sobrevivência (diferentes tipos de pensões e de subsídio de invalidez), tendo sido efectuada de acordo com a metodologia da IPSAS 25 (portanto, também com a norma contabilística n.º 12 da UE). Esta norma contabilística estabelece que o empregador deve determinar o seu compromisso avaliado numa base actuarial e tomar em consideração as prestações contratuais ao longo da vida activa dos empregados, bem como os aumentos salariais previsíveis. O método de avaliação actuarial utilizado para calcular este passivo é conhecido como o método da unidade de crédito projectada.

Os principais pressupostos actuariais disponíveis à data da avaliação e utilizados na avaliação foram os seguintes:

Pressupostos actuariais|31.12.2009|31.12.2008|

Taxa de desconto nominal |4.5%|3.9%|

Taxa de inflação esperada |2.5%|1.8%|

Taxa de desconto real|2.0%|2.1%|

Probabilidade de casamento: Homem/mulher|84%/38%|84%/38%|

Aumento geral dos vencimentos/reavaliação das pensões|0%|0.3%|

Para os cálculos recorreu-se à Tabela de Esperança de Vida dos Funcionários de Organizações Internacionais de 2008. Supõe-se que a aposentação tem lugar no momento em que o funcionário beneficia de todos os seus direitos, tendo em conta a redução para a reforma antecipada e o incentivo de Barcelona para o adiamento da aposentação, no máximo até aos 65 anos. Os cálculos da pensão bruta e das prestações familiares baseiam-se no Estatuto do Pessoal.

Os passivos dizem respeito aos direitos anteriormente definidos para a seguinte população:

(1) Pessoal em actividade em 31 de Dezembro de 2009 em todas as instituições e agências incluídas no regime de pensões;

(2) Pessoal numa situação diferida, ou seja, que temporária ou definitivamente abandonou as instituições, deixando os direitos à pensão no regime de pensões (exclusivamente o pessoal que acumulou pelo menos 10 anos de serviço);

(3) Ex-funcionários e outros agentes que beneficiam de uma pensão de reforma;

(4) Ex-funcionários e outros agentes que beneficiam de uma pensão de invalidez;

(5) Ex-funcionários e outros agentes que beneficiam de um subsídio de invalidez;

(6) Beneficiários de uma pensão de sobrevivência (viúvas ou viúvos, órfãos, dependentes).

Os principais movimentos desde 31 de Dezembro de 2008 foram os seguintes:

|Em milhões de EUR|

Alterações do passivo relativo às pensões|Quantia |

Valor bruto do passivo relativo às pensões em 31 de Dezembro de 2008|36 495|

Custo dos serviços|1 360|

Custo dos juros|1 456|

Prestações pagas|(1 035)|

Ganhos actuariais|(1 248)|

Alterações resultantes dos recém-chegados|187|

Valor bruto do passivo relativo às pensões em 31 de Dezembro de 2009|37 215|

Os pontos mais relevantes são:

– A responsabilidade actuarial bruta foi avaliada em 37 215 milhões de EUR em 31 de Dezembro de 2009 (36 495 milhões de EUR em 2008). A este valor é aditado ao efeito de um coeficiente corrector correspondente a 1 079 milhões de EUR (1 277 milhões de EUR em 2008). Os impostos pagos pelos beneficiários são deduzidos do passivo bruto total para se chegar ao passivo líquido incluído no balanço (dado que o imposto é deduzido do pagamento das pensões e creditado às receitas da UE no exercício de pagamento). Este passivo líquido (passivo bruto após dedução dos impostos) em 31 de Dezembro de 2009 foi portanto estimado em 33 316 milhões de EUR.

– Os membros do regime de pensões aumentaram em 5 082 pessoas. Este aumento refere-se principalmente a agentes temporários, agentes contratuais e assistentes dos deputados do Parlamento Europeu, estes últimos incluídos pela primeira vez no sistema.

2.12.2 Pensões – Outros

Diz respeito ao passivo relativo às obrigações em matéria de pensões dos membros e ex-membros da Comissão, o Tribunal de Justiça (e Tribunal Geral), Tribunal de Contas, Secretários-Gerais do Conselho, Provedor de Justiça Europeu, membros da Autoridade Europeia para a Protecção de Dados e do Tribunal da Função Pública da União Europeia. Esta rubrica inclui igualmente um passivo relativo às pensões de certos deputados do Parlamento.

2.12.3 Regime Comum de Seguro de Doença

É igualmente efectuada uma avaliação do passivo estimado que a UE assume relativamente às suas contribuições para o Regime Comum de Seguro de Doença no que diz respeito ao seu pessoal reformado. Esta responsabilidade bruta foi avaliada em 3 535 milhões de EUR. Para calcular a quantia líquida, os activos do plano, 272 milhões de EUR, são deduzidos a esta responsabilidade bruta. Os cálculos têm em conta os funcionários em actividade e os reformados das várias instituições e agências da UE, e respectivas famílias, bem como os membros activos e os reformados da Comissão, do Tribunal de Contas, do Tribunal de Justiça, do Conselho, da Autoridade Europeia para a Protecção de Dados e do Provedor de Justiça Europeu. Esta taxa de desconto e o aumento geral dos salários utilizado no cálculo são os mesmos que os utilizados na avaliação das pensões de reforma do pessoal (ver mais acima). Os ganhos actuariais devidos a mudanças dos pressupostos actuariais são o motivo principal da pequena diminuição da responsabilidade.

|Em milhões de EUR|

Evolução da responsabilidade do Regime Comum de Seguro de Doença |Quantia |

Passivo bruto em 31 de Dezembro de 2008|4 248|

Custo normal|168|

Custo dos juros|169|

Prestações pagas|(85)|

Ganhos actuariais|(965)|

Passivo bruto em 31 de Dezembro de 2009|3 535|

Menos activos do plano|(272)|

Passivo bruto em 31 de Dezembro de 2009|3 263|

2.13 PROVISÕES A LONGO PRAZO

|||Em milhões de EUR|

Processos judiciais|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Desmantelamento de instalações nucleares|819|0|0|0|(22)|111|908|

Financeiros|12|67|0|0|(3)|0|76|

Outros|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Total|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Processos judiciais

Esta é a estimativa das quantias que deverão provavelmente ser pagas após 2010 no âmbito de uma série de processos judiciais em curso. A maior parte, 409 milhões de EUR, diz respeito aos processos judiciais pendentes em 31 de Dezembro de 2009 relativos às correcções financeiras das despesas do Fundo Europeu Agrícola de Garantia (FEAGA) e outros processos judiciais relacionados com despesas agrícolas.

Desmantelamento de instalações nucleares

Em 2008, um consórcio de peritos independentes realizou uma actualização de seu estudo de 2003 sobre a estimativa dos custos do programa de desmantelamento nuclear das instalações do CCI e do programa de gestão dos resíduos. A sua estimativa revista, 1 222 milhões de EUR (anteriormente era de 1 145 milhões de EUR), serve de base para a provisão a incluir nas demonstrações financeiras. Em conformidade com as regras contabilísticas da UE, esta estimativa é indexada à inflação, sendo depois determinado o seu valor presente líquido. Em 31 de Dezembro de 2009, tal resultou numa provisão total de 930 milhões de EUR, divididos entre as quantias a ser pagas em 2010 (22 milhões de EUR) e posteriormente (908 milhões de EUR). Dada a duração estimada deste programa (cerca de 30 anos), é necessário precisar que há um certo grau de incerteza nestas estimativas, podendo os custos finais ser diferentes das quantias actualmente previstas.

Provisões financeiras

Segundo o Mecanismo de Garantia às PME de 1998, o Mecanismo de Garantia às PME de 2001 e o Mecanismo de Garantia às PME de 2007 no âmbito do PCI, o Fundo Europeu de Investimento (FEI) tem o poder para emitir garantias em seu próprio nome mas por conta e risco da Comissão. O risco financeiro ligado ao accionamento ou não das garantias está, não obstante, limitado. À data do balanço, as provisões financeiras de ambos os mecanismos correspondem às obrigações de pagamento perante os intermediários financeiros, menos os pedidos de pagamento líquidos apresentados até essa data. As provisões financeiras a longo prazo são descontadas para determinar o seu valor presente líquido.

Outras provisões

A principal quantia em causa nesta rubrica refere-se à estimativa das contribuições da UE a favor de vários Estados-Membros no âmbito do Fundo veterinário de emergência para certos surtos de doenças animais, que perfaz 60 milhões de EUR (101 milhões de EUR em 2008) divididos entre as quantias que se espera liquidar em 2010 (25 milhões de EUR) e posteriormente (35 milhões de EUR).

2.14 PASSIVO FINANCEIRO A LONGO PRAZO

2.14.1 Empréstimos contraídos

|Em milhões de EUR |

AMF|663|25|(95)|-|(6)|587|

EBP|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

EURATOM|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

CECA em liquidação|282|-|(67)|18|(8)|225|

Total|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Repartição dos empréstimos contraídos entre longo e curto prazo|Em milhões de EUR|

Empréstimos contraídos|Maturidade < 1 ano|Maturidade > 1 ano|Total em 31.12.2009|

AMF|40|547|587|

EBP|-|9 303|9 303|

EURATOM|-|484|484|

CECA em liquidação |-|225|225|

Total|40|10 559|10 599|

Esta rubrica inclui os empréstimos contraídos pela União Europeia com maturidade superior a um ano. Os empréstimos contraídos incluem dívidas representadas por títulos que atingem 10 324 milhões de EUR (3 131 milhões de EUR em 2008). As variações da quantia escriturada correspondem às variações dos juros vencidos mais, no caso dos empréstimos da CECA em liquidação, a amortização anual de quaisquer custos de transacção significativos inicialmente incorridos, calculados segundo o método da taxa de juro efectiva. As taxas de juro efectivas (expressas como um intervalo de taxas de juro) eram as seguintes:

Empréstimos contraídos|31.12.2009|31.12.2008|

Assistência macrofinanceira (AMF)|0,9625%-4,54%|3,022%-5,29%|

Euratom|0,9031%-5,6775%|3,348%-5,6775%|

EBP|3,125%-3,625%|3,25%|

CECA em liquidação|0,346%-9,2714%|4,939%-11,875% (*)|

(*) O valor mais elevado refere-se a um empréstimo contraído a taxa fixa coberto por um swap de taxa de juro.

2.15 OUTROS PASSIVOS A LONGO PRAZO

|Em milhões de EUR |

|31.12.2009|31.12.2008|

Dívidas de locação financeira|1 736|1 770|

Edifícios pagos em parcelas|395|403|

Outros |47|53|

Total|2 178|2 226|

Esta rubrica abrange essencialmente as dívidas de locação financeira cujo prazo de vencimento seja superior a um ano (ver ponto 2.2 acima). Também estão incluídas as quantias relativas a certos edifícios adquiridos pela Comissão em que o preço de compra é pago em parcelas, muito embora não se trate de contratos de locação dado que o título passou imediatamente para a Comissão.

PASSIVO CORRENTE

2.16 PROVISÕES A CURTO PRAZO

|||Em milhões de EUR|

Processos judiciais|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Desmantela-mento de instalações nucleares|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Financeiras|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Outras|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Total|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

Esta rubrica inclui a parte das provisões cujo pagamento é devido a menos de um ano.

2.17 PASSIVOS FINANCEIROS A CURTO PRAZO

Esta rubrica inclui os empréstimos contraídos (ver ponto 2.14.1 ) no valor de 40 milhões de EUR com maturidades inferiores a 12 meses a contar da data do balanço (94 milhões de EUR em 2008, mais 25 milhões de EUR relativos a passivos detidos para negociação).

2.18 CONTAS A PAGAR

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Parte do passivo de longo prazo exigível a curto prazo|71|64|

Contas a pagar correntes|15 260|12 026|

Outras contas a pagar |133|115|

Encargos acrescidos e receitas diferidas|78 420|77 472|

Total|93 884|89 677|

2.18.1 Parte do passivo de longo prazo exigível a curto prazo

|Em milhões de EUR |

|31.12.2009|31.12.2008|

Obrigações relativas a locação financeira|59|52|

Outras |12|12|

Total|71|64|

2.18.2 Contas a pagar correntes

|Em milhões de EUR|

Tipo|31.12.2009|31.12.2008|

Estados-Membros|14 903|11 386|

Fornecedores e outros|944|1 175|

Elegibilidade a controlar|(587)|(535)|

Total|15 260|12 026|

As dívidas correntes incluem declarações de custos recebidas pela UE no quadro das actividades de concessão de subvenções. São creditadas pela quantia solicitada a partir do momento da recepção do pedido. Se provierem de um Estado-Membro, são classificadas na categoria correspondente. É seguido o mesmo procedimento no caso de facturas e notas de crédito recebidas no âmbito de procedimentos de adjudicação de contratos. Os pedidos de pagamento em questão foram tidos em conta para os procedimentos de encerramento das contas no final do ano. Na sequência destes lançamentos, as quantias elegíveis estimadas foram assim registadas como encargos incorridos (ver ponto 2.18.3 a seguir), enquanto as partes não elegíveis permanecem em aberto na conta «elegibilidade a controlar». Para não sobrestimar os activos e passivos, foi decidido apresentar a quantia líquida a pagar nos passivos correntes.

Estados-Membros

As principais quantias em causa dizem respeito a 11 160 milhões de EUR (4 660 milhões de EUR em 2008) em declarações de custos apresentadas nas acções dos Fundos Estruturais. Também estão aqui incluídos 3 524 milhões de EUR a devolver aos Estados-Membros após a elaboração de um orçamento rectificativo no final de 2009 (6 627 milhões de EUR em 2008), que foram pagos aos Estados-Membros em Fevereiro de 2010.

Fornecedores e outros

Nesta rubrica estão incluídas as quantias devidas na sequência das actividades de subvenções e contratos, bem como as quantias a pagar aos organismos públicos e às entidades não consolidadas (por exemplo, o FED).

Elegibilidade a controlar

As contas a pagar são reduzidas em 587 milhões de euros, representando a parte dos pedidos de reembolso recebidos, mas não ainda verificados, considerada não elegível. Referem-se maioritariamente às DG das acções estruturais.

2.18.3 Encargos acrescidos e receitas diferidas

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Encargos acrescidos|76 435|77 260|

Receitas diferidas|1 976|50|

Outros|9|162|

Total|78 420|77 472|

A repartição dos encargos acrescidos é a seguinte:

Encargos acrescidos|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Encargos acrescidos com o FEAGA:|||

Despesas entre 16.10.2009 e 31.12.2009|32 087|30 415|

Ajuda directa|12 195|12 682|

Reestruturação do sector do açúcar|735|3 787|

Outros|(55)|(13)|

Total - FEAGA|44 962|46 871|

Encargos acrescidos com as acções estruturais:|||

FEADER e FEOGA-G|9 076|7 004|

FEDER e acções inovadoras|11 777|10 687|

Fundo de Coesão|980|2 810|

ISPA|3|4|

FSE|5 411|4 596|

Total - Fundos Estruturais|27 247|25 101|

Outros encargos acrescidos:|||

I&D|1 687|1 978|

Outros|2 539|3 310|

Total - Outros|4 226|5 288|

Total – encargos acrescidos|76 435|77 260|

Após um início lento em anos anteriores, os programas 2007-2013 das acções estruturais atingiram um nível normal em 2009, o que explica os aumentos verificados nesta rubrica. Este aumento é compensado por uma diminuição dos encargos acrescidos com a reestruturação do sector do açúcar dado que, aparentemente, parte destes fundos não seria efectivamente utilizada.

O aumento significativo das receitas diferidas é causado pelo pagamento antecipado por dois Estados-Membros das contribuições a título de recursos próprios de 2010.

ACTIVO LÍQUIDO

2.19 RESERVAS

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Reserva de justo valor|69|41|

Outras reservas|||

Fundo de Garantia|1 472|1 276|

Reserva de reavaliação|57|57|

Actividades de concessão e contracção de empréstimos|1 511|1 528|

Outros|214|213|

Total|3 254|3 074|

Total|3 323|3 115|

2.19.1 Reserva de justo valor

Em conformidade com as regras de contabilidade, o ajustamento pelo justo valor dos activos disponíveis para venda é contabilizado através da reserva de justo valor.

2.19.2 Outras reservas

Fundo de Garantia

Quanto ao funcionamento do Fundo de Garantia, ver igualmente o ponto 2.3.3 . Esta reserva reflecte a quantia-objectivo de 9 % das dívidas garantidas pelo Fundo, que é necessária para poderem ser inscritas como activos.

Reserva de reavaliação

A reserva de reavaliação inclui as reavaliações dos activos fixos tangíveis. O saldo de 57 milhões de EUR no final do exercício refere-se a uma reavaliação dos terrenos e edifícios da Comissão, que teve lugar antes da transição para as novas regras de contabilidade.

Reserva das actividades de concessão e contracção de empréstimos

Esta quantia refere-se à reserva da CECA em liquidação relativa aos activos do Fundo de Investigação do Carvão e do Aço. Esta reserva foi criada no contexto da liquidação da CECA.

2.20 QUANTIAS A SOLICITAR AOS ESTADOS-MEMBROS

|Em milhões de EUR |

|Quantia|

Quantias a solicitar aos Estados-Membros em 31 de Dezembro de 2008|50 539|

Devolução do excedente orçamental de 2008 aos Estados-Membros|1 796|

Variação da reserva do Fundo de Garantia|196|

Outras variações das reservas|(10)|

CECA em liquidação: afectação dos resultados de 2008|(15)|

Resultados (excedente) económicos do exercício|(4 457)|

Total a solicitar aos Estados-Membros em 31 de Dezembro de 2009|48 049|

Repartidas entre :Benefícios dos empregadosOutras quantias|37 24210 807|

Esta quantia representa a parte das despesas já incorridas pela UE até 31 de Dezembro de 2009 que devem ser financiadas por orçamentos futuros. Segundo as regras da contabilidade de exercício, muitas despesas são reconhecidas no ano N, embora na realidade possam vir a ser pagas ajudas no ano N+1 e financiadas pelo orçamento desse ano. A inclusão nas contas deste passivo, conjugada com o facto de as quantias correspondentes serem financiadas a partir dos orçamentos futuros, resulta num passivo consideravelmente superior ao activo no final do exercício. As quantias mais significativas a destacar dizem respeito às actividades do FEAGA. Os pagamentos devidos aos Estados-Membros para o período de 16 de Outubro a 31 de Dezembro de 2009 ascendiam a 32 mil milhões de EUR. A maioria das quantias a solicitar é efectivamente paga pelos Estados-Membros menos de 12 meses após o final do exercício em questão, no quadro do orçamento do ano seguinte.

Relativamente ao ano passado, verificou-se uma redução significativa das outras quantias a solicitar aos Estados-Membros, 10,8 mil milhões de EUR, contra 13 mil milhões de EUR em 2008. Esta diminuição é causada principalmente pelo aumento dos pré-financiamentos em 9,5 mil milhões de EUR (pontos 2.5 e 2.9 ), compensado pelo aumento de 4,2 mil milhões de EUR de contas a pagar (ponto 2.18 ) e pela diminuição dos créditos a curto prazo em 3,3 mil milhões de EUR (ponto 2.10 ).

Essencialmente são apenas os benefícios dos empregados decorrentes das obrigações da UE para com o seu pessoal que são pagos durante um período mais longo, sendo o financiamento do pagamento das pensões pelos orçamentos anuais garantido pelos Estados-Membros. Unicamente para efeitos de informação, apresenta-se em seguida uma estimativa da repartição do pagamento dos benefícios futuros dos empregados:

|Em milhões de EUR|

|Quantia|

Curto prazo: quantias a pagar em 2010 |1 214|

Longo prazo: quantias a pagar após 2010|36 028|

Passivo total relativo aos benefícios dos empregados em 31.12.2009|37 242|

Deve igualmente notar-se que o acima exposto não afecta o resultado orçamental, pois as receitas orçamentais têm sempre de igualar ou exceder as despesas orçamentais, sendo um eventual excedente de receitas devolvido aos Estados-Membros.

3. NOTAS À CONTA DE RESULTADOS ECONÓMICOS

3.1 RECEITAS DE RECURSOS PRÓPRIOS E CONTRIBUIÇÕES

|||Em milhões de EUR|

|Nota|2009|2008|

Receitas de recursos próprios:|3.1.1|||

Recursos PNB||81 978|74 479|

Recursos IVA||12 795|19 008|

Recursos próprios tradicionais:||||

Direitos agrícolas||0|1 184|

Direitos aduaneiros||14 002|15 196|

Quotizações sobre o açúcar||130|702|

Total dos recursos próprios tradicionais||14 132|17 082|

Ajustamentos orçamentais|3.1.2|1 399|1 930|

Contribuições dos países terceiros (incluindo os países da EFTA)||233|214|

Total||110 537|112 713|

Os recursos próprios constituem o principal elemento das receitas de exploração da União Europeia. Deste modo, a maior parte das despesas é financiada pelos recursos próprios, enquanto as outras receitas representam apenas uma pequena parte do financiamento total.

3.1.1 Receitas de recursos próprios

Os recursos próprios dividem-se em três categorias: os recursos próprios tradicionais (RPT), o recurso proveniente do IVA e o recurso proveniente do RNB. Os recursos próprios tradicionais incluem, por sua vez, as quotizações sobre o açúcar e os direitos aduaneiros. Faz também parte integrante do sistema de recursos próprios um mecanismo de correcção dos desequilíbrios orçamentais (correcção do Reino Unido) bem como uma redução bruta das contribuições anuais baseadas no RNB dos Países Baixos e da Suécia. Os Estados-Membros retêm, a título de despesas de cobrança, 25 % dos recursos próprios tradicionais, sendo as quantias acima indicadas líquidas desta dedução.

Os recursos próprios provenientes do IVA resultam da aplicação de uma taxa uniforme, fixada em 0,30 %, à matéria colectável harmonizada do IVA de todos os Estados-Membros (excepto no período 2007-2013 em que a taxa aplicável é de 0,225 % para a Áustria, 0,15 % para a Alemanha e 0,10 % para os Países Baixos e a Suécia), que é limitada a 50 % do RNB para todos os Estados-Membros. O recurso proveniente do RNB é um recurso variável destinado a fornecer as receitas necessárias para a cobertura, num determinado exercício, das despesas que excedem a quantia cobrada através dos recursos próprios tradicionais, do recurso proveniente do IVA e das receitas diversas. As receitas resultam da aplicação de uma taxa uniforme à soma do RNB de todos os Estados-Membros.

Em comparação com 2008, registou-se uma diminuição de 6,2 mil milhões de EUR nas receitas do recurso proveniente do IVA, que foi mais do que compensada por um aumento de 7,5 mil milhões de EUR das receitas do recurso baseado no RNB. Estas variações são explicadas sobretudo pelas novas disposições da Decisão n.º 2007/436/CE, Euratom do Conselho, de 7 de Junho de 2007, relativa ao sistema de recursos próprios das Comunidades Europeias (DRP 2007) que substituiu a anterior decisão «recursos próprios» de 2000. Não foi registada qualquer receita a título de direitos agrícolas em 2009, uma vez que, no seguimento da entrada em vigor em 2009 da DRP 2007, estes direitos são agora considerados como direitos aduaneiros. Verificou-se uma diminuição de 1,1 mil milhões de EUR dos direitos aduaneiros, devido a uma redução significativa do valor das importações para a UE-27 em 2009 relativamente a 2008, e uma diminuição de 572 milhões de EUR nas quotizações do açúcar, resultante do facto de, em 2008, se terem obtido receitas extraordinárias associadas às quotas de açúcar adicionais.

3.1.2 Ajustamentos orçamentais

Os ajustamentos orçamentais incluem o excedente orçamental de 2008 (1 796 milhões de EUR), que é indirectamente devolvido aos Estados-Membros através de uma dedução das quantias de recursos próprios que têm de transferir para a UE no exercício seguinte, constituindo assim uma receita de 2009. De acordo com a DRP 2007, o Reino Unido beneficia de uma correcção dos desequilíbrios orçamentais. Dado que esta quantia é financiada pelos outros Estados-Membros, não se deve verificar qualquer efeito líquido nos resultados orçamentais ou económicos. Contudo, uma quantia de 319 milhões de EUR foi inscrita nesta rubrica, constituindo a diferença entre as taxas do euro utilizadas para efeitos orçamentais (ver artigo 10.º, n.º 3, do Regulamento n.º 1150/2000) e as taxas em vigor na altura em que os Estados-Membros não participantes na UEM realizaram efectivamente os seus pagamentos.

3.2 OUTRAS RECEITAS DE EXPLORAÇÃO

|||Em milhões de EUR|

|Nota|2009|2008|

Multas|3.2.1|2 648|3 171|

Direitos niveladores agrícolas|3.2.2|705|2 299|

Recuperação de despesas:|3.2.3|||

Gestão centralizada directa||63|61|

Gestão centralizada indirecta||6|4|

Gestão descentralizada||41|90|

Gestão partilhada||1 066|1 349|

Total||1 176|1 504|

Receitas das operações administrativas:|3.2.4|||

Pessoal ||1 010|974|

Receitas relativas a activos fixos tangíveis||33|25|

Outras receitas administrativas||165|149|

Total||1 208|1 148|

Receitas de exploração diversas:|3.2.5|||

Ajustamentos/provisões||150|71|

Ganhos cambiais||618|269|

Outros||1 027|1 269|

Total||1 795|1 609|

Total||7 532|9 731|

3.2.1 Multas

Estas receitas dizem respeito às multas impostas pela Comissão em virtude da infracção das regras da concorrência. As contas a receber e as receitas correspondentes são reconhecidas quando a decisão da Comissão que aplica uma multa é tomada e o destinatário é oficialmente notificado.

3.2.2 Direitos niveladores agrícolas

Estas quantias referem-se às imposições sobre o leite no valor de 99 milhões de EUR (338 milhões de EUR em 2008) e às quotizações sobre o açúcar no valor de 606 milhões de EUR (1 961 milhões de EUR em 2008). As imposições sobre o leite são um instrumento de gestão do mercado destinado a penalizar os produtores de leite que excedem as suas quantidades de referência. Dado não estarem ligadas a pagamentos anteriores da Comissão, são na prática consideradas receitas para efeitos específicos. As quotas leiteiras estão a ser extintas, o que explica a diminuição destas receitas. A partir da campanha agrícola de 2008/2009, as quotas aumentam anualmente 1 %, até a sua abolição em 2015.

As quotizações sobre o açúcar estão relacionadas com o fundo de reestruturação do açúcar, pelo qual a reforma do sector do açúcar fez baixar o preço do açúcar no mercado interno, a fim de reduzir a diferença entre o preço da UE e o preço no mercado internacional. A fim de incentivar os produtores de açúcar menos competitivos a abandonarem o mercado, foi criado um fundo de reestruturação em regime de autofinanciamento, que beneficia das receitas provenientes de uma imposição temporária instituída sobre os produtores de açúcar, tratada como uma receita afectada. Enquanto os pagamentos do regime continuam até Setembro de 2012, todas as receitas relacionadas com o fundo de reestruturação do açúcar já foram declaradas pelos Estados Membros até 31 de Dezembro de 2009.

3.2.3 Recuperação de despesas

Esta rubrica representa as ordens de cobrança emitidas pela Comissão e a dedução de pagamentos posteriores registados no seu sistema de contabilidade, tendo em vista recuperar despesas anteriormente pagas a partir do orçamento geral com base em controlos, auditorias encerradas ou análises de elegibilidade, bem como as ordens de cobrança emitidas pelos Estados-Membros relativamente aos beneficiários das despesas do FEAGA. Inclui também a variação das estimativas das receitas acrescidas entre o final do exercício anterior e o final do exercício em curso. Contudo, não apresenta totalmente a recuperação efectuada de despesas da UE, particularmente em relação aos domínios de despesas significativos das acções estruturais, em que se aplicam mecanismos específicos para assegurar a devolução de fundos não elegíveis, a maior parte dos quais não requer a emissão de ordens de cobrança. A recuperação dos pré-financiamentos também não é incluída nas receitas, em conformidade com as regras contabilísticas da UE.

A quantia principal, 1 066 milhões de EUR, refere-se à gestão partilhada e é composta por 453 milhões de EUR referentes ao Fundo Europeu de Garantia Agrícola (FEAGA) e 613 milhões de EUR das acções estruturais.

a) Agricultura: FEAGA

No domínio da agricultura, as quantias correspondentes às receitas do exercício nesta rubrica cifram-se em 453 milhões de EUR, constituídas pelos seguintes elementos:

– correcções de conformidade decididas durante o ano, 347 milhões de EUR;

– fraude e irregularidades, 106 milhões de EUR: reembolsos declarados pelos Estados-Membros e recuperados durante o ano, 163 milhões de EUR, menos a redução das quantias pendentes declaradas pelos Estados-Membros a recuperar no final do ano no que diz respeito a fraude e irregularidades, 57 milhões de EUR (627 milhões de EUR no final de 2009 contra 684 milhões de EUR no final de 2008) – ver igualmente o ponto 2.10.2.

Em 31 de Dezembro de 2009, as despesas do FEAGA sujeitas a correcções futuras na sequência de auditorias ainda não concluídas totalizavam 2 800 milhões de EUR (ver igualmente o ponto 6.4.1 ).

b) Acções estruturais:

A recuperação das despesas no quadro das acções estruturais incluídas nesta rubrica cifrou-se em 613 milhões de EUR (349 milhões de EUR em 2008). Esta sub-rubrica inclui ordens de cobrança emitidas pela Comissão para recuperar pagamentos indevidos efectuados em anos anteriores, no valor de 406 milhões de EUR, e a variação (aumento) das receitas acrescidas no final do ano, no valor de 206 milhões de EUR.

As ordens de cobrança são emitidas unicamente nos seguintes casos:

– decisões de correcção financeira formais da Comissão na sequência da detecção de despesas irregulares nas quantias pedidas pelos Estados-Membros;

– ajustamentos no encerramento de um programa conducentes a uma redução da contribuição da UE no caso de um Estado-Membro não ter declarado despesas elegíveis suficientes que justifiquem a totalidade dos pré-financiamentos e dos pagamentos intermédios já efectuados; essas operações poderão não se basear numa decisão formal da Comissão se forem aceites pelo Estado-Membro;

– reembolso de quantias recuperadas após o encerramento do exercício, na sequência da conclusão de uma acção judicial pendente no momento do encerramento.

As outras ordens de cobrança emitidas no âmbito das acções estruturais dizem respeito à recuperação dos pré-financiamentos. Estas quantias não são indicadas como receitas, mas creditadas na rubrica pré-financiamento do balanço.

Em 31 de Dezembro de 2009, a estimativa das correcções financeiras potenciais em vias de decisão era de 1,1 mil milhões de EUR - ver ponto 6.4.2 para mais pormenores.

3.2.4 Receitas das operações administrativas

As receitas provenientes essencialmente de deduções dos vencimentos do pessoal dividem-se principalmente em duas parcelas – contribuições para o sistema de pensões e impostos sobre o rendimento.

3.2.5 Receitas de exploração diversas

Uma quantia de 376 milhões de EUR (321 milhões de EUR em 2008) relaciona-se com quantias recebidas dos países candidatos à adesão. O principal motivo do aumento das receitas de exploração diversas relativamente ao ano passado é o aumento dos ganhos cambiais (ver em seguida). Esta tendência foi ligeiramente compensada pela diminuição dos pré-financiamentos antigos, incluídos no balanço pela primeira vez, cuja contrapartida figura nesta rubrica (5 milhões de EUR, contra 241 milhões de EUR em 2008).

Os ganhos cambiais, com excepção de actividades financeiras tratadas no ponto 3.5 , foram igualmente incluídos nesta rubrica. Estes ganhos decorrem das actividades correntes e das transacções conexas efectuadas em moedas que não o euro, bem como da reavaliação do final do exercício necessária para a elaboração das contas, estando incluídos tanto os ganhos realizados como os não realizados.

Examinando a situação líquida, verifica-se que neste exercício houve uma diferença cambial líquida favorável de 185 milhões de EUR (contra uma perda líquida de 504 milhões de EUR em 2008). Esta reparte-se entre ganhos realizados e não realizados e a Comissão teve em consideração quase todas as quantias.

Ganhos cambiais líquidos não realizados:

O ganho líquido de 132 milhões de EUR é o resultado da reavaliação dos saldos em moedas estrangeiras no final do exercício. A maior parte destes ganhos (87 milhões de EUR) está relacionada com a GBP e a SEK, pois ambas se apreciaram relativamente ao euro em 2009.

São detidos saldos significativos em divisas, incluindo GBP e SEK, nas contas bancárias de recursos próprios da Comissão. Em conformidade com Regulamento n.º 1150/2000 do Conselho, estes fundos são mantidos pela Comissão nas suas contas de recursos próprios, onde são pagos pelos Estados-Membros, e utilizados à medida das necessidades de numerário decorrentes da execução do orçamento.

Ganhos cambiais líquidos realizados:

A maioria dos ganhos cambiais globais, 53 milhões de EUR, decorre de operações contabilísticas relacionadas com os recursos próprios pagos em moedas nacionais diferentes do euro pelos Estados-Membros que não pertencem à área do euro. Resultam da diferença entre a taxa de câmbio contabilística pela qual estas quantias são convertidas pela Comissão quando são recebidas e a taxa de câmbio do mercado pela qual são convertidas em euros antes de serem utilizadas para efectuar os pagamentos da Comissão. A taxa de câmbio contabilística num dado mês é fixada com base na taxa de câmbio do mercado do penúltimo dia do mês anterior. Quando são recebidos, os recursos próprios são contabilizados a essas taxas de câmbio , sendo posteriormente convertidos em euros às taxas de câmbio em vigor nos mercados nesse momento.

Em 2009 diversas moedas europeias, em especial a GBP e o RON, registaram uma apreciação significativa. Em consequência, durante certos períodos, as taxas de câmbio em vigor nos mercados aplicadas à conversão dos recursos próprios da Comissão nestas moedas foram regularmente mais elevadas do que as taxas contabilísticas pelas quais foram contabilizadas no momento da sua recepção. A diferença restante diz respeito a outras operações contabilísticas, incluindo os pagamentos executados pela Comissão noutras divisas que não o euro.

A evolução dos ganhos cambiais entre 2008 e 2009, que passaram de uma perda líquida para um ganho líquido, resultou da alteração significativa das taxas de câmbio durante esses dois anos. Em 2008, diversas moedas europeias depreciaram-se significativamente contra o euro, enquanto em 2009 esta tendência inverteu-se parcialmente.

3.3 DESPESAS ADMINISTRATIVAS

||Em milhões de EUR|

|2009|2008|

Despesas de pessoal|4 898|4 563|

Depreciação e imparidades|436|330|

Outras despesas administrativas|2 799|2 827|

Total|8 133|7 720|

Trata-se de despesas administrativas incorridas no quadro das actividades da UE e incluem custos com o pessoal, depreciações e outros custos associados ao funcionamento das instituições e agências (tais como rendas, manutenção, abastecimentos, formação, etc.).

3.4 DESPESAS DE EXPLORAÇÃO

|||Em milhões de EUR|

|Nota|2009|2008|

Principais despesas de exploração:|3.4.1|||

Gestão centralizada directa||8 744|7 998|

Gestão centralizada indirecta||3 605|3 077|

Gestão descentralizada||137|1 278|

Gestão partilhada||89 681|81 839|

Gestão conjunta||1 655|1 188|

Total||103 822|95 380|

Outras despesas de exploração:|3.4.2|||

Ajustamentos/provisões||199|278|

Perdas cambiais||432|773|

Outros||481|783|

Total||1 112|1 834|

Total||104 934|97 214|

3.4.1 Principais despesas de exploração

As despesas de exploração da União Europeia abrangem as várias rubricas do Quadro Financeiro e assumem diferentes formas, em função do modo como os fundos são pagos e geridos. A maioria das despesas, 86 %, corresponde à rubrica «Gestão partilhada» que envolve a delegação de tarefas nos Estados-Membros, cobrindo domínios como as despesas do FEAGA e acções financiadas através das diferentes acções estruturais (Fundo Europeu de Desenvolvimento Regional, Fundo Social Europeu, Fundo Europeu Agrícola de Desenvolvimento Rural, Fundo de Coesão e Fundo Europeu das Pescas).

O aumento em 2009 deve-se principalmente às acções estruturais para o período de programação 2007-2013. Após um início lento em anos anteriores, estes programas alcançaram um ritmo normal em 2009, enquanto as acções de 2000-2006 estão em fase de encerramento.

3.4.2 Outras despesas de exploração

As perdas cambiais, com excepção das actividades financeiras tratadas em seguida no ponto 3.6 , decorrem das actividades correntes e das operações conexas, efectuadas em moedas que não o euro, bem como da reavaliação do final do exercício necessária para a elaboração das contas, incluindo tanto as perdas realizadas como as não realizadas.

3.5 RECEITAS FINANCEIRAS

||Em milhões de EUR|

|2009|2008|

Receitas de dividendos (provenientes dos fundos de capital de risco)|14|22|

Receitas de juros sobre:|||

Pré-financiamentos|59|50|

Pagamentos em mora|132|26|

Swaps|2|13|

Activos disponíveis para venda|100|102|

Empréstimos|265|105|

Caixa e equivalentes de caixa|158|349|

Outros|3|3|

Total|719|648|

Outras receitas financeiras:|||

Ganhos realizados com a venda de activos financeiros|10|4|

Outros|76|11|

Total|86|15|

Ajustamento do valor presente|10|3|

Ganhos cambiais|6|10|

Total|835|698|

3.6 DESPESAS FINANCEIRAS

||Em milhões de EUR|

|2009|2008|

Despesas de juros:|||

Locação financeira|95|91|

Sobre swaps|2|10|

Sobre empréstimos contraídos|248|90|

Outros|20|9|

Total|365|200|

Outras despesas financeiras:|||

Ajustamentos das provisões financeiras|39|12|

Encargos financeiros dos instrumentos orçamentais|73|50|

Perdas realizadas com a venda de activos financeiros|0|8|

Perdas por imparidade sobre activos financeiros|15|11|

Outros|57|56|

Total|184|137|

Ajustamento do valor presente|0|118|

Perdas cambiais|45|12|

Total|594|467|

3.7 PERCENTAGEM DE EXCEDENTE/(DÉFICE) LÍQUIDO DAS ENTIDADES ASSOCIADAS E EMPRESAS COMUNS

De acordo com o método contabilístico da equivalência patrimonial, a UE inclui na sua conta de resultados económicos a sua quota do excedente líquido das suas entidades associadas e empresas comuns (ver igualmente os pontos 2.3.1 e 2.3.2 ).

3.8 INFORMAÇÕES SECTORIAIS

O relatório sectorial apresenta a repartição das receitas e despesas de exploração por domínio de intervenção da Comissão, com base na estrutura do orçamento por actividades. Para fins de apresentação das demonstrações financeira, estes domínios de intervenção são agrupados em três grandes rubricas: «actividades na União Europeia», «actividades fora da União Europeia» e «serviços e outros».

As «actividades na União Europeia» constituem a maior destas rubricas, pois abrangem os múltiplos domínios de intervenção na União Europeia. As «actividades fora da União Europeia» referem-se às intervenções no exterior da UE, tais como o comércio e as ajudas. A rubrica «Serviços e outros» é constituída pelas actividades internas e horizontais necessárias para o funcionamento das instituições e organismos da UE.

As agências consolidadas estão integradas nos diferentes domínios de intervenção. As outras instituições, à excepção da Comissão, são agrupadas num domínio de intervenção específico. Os vários domínios de intervenção apresentam valores brutos antes das regularizações para a consolidação, que são globalmente efectuadas numa coluna.

Deve notar-se que os recursos próprios e as contribuições não são fraccionados entre as várias actividades, pois são calculados, cobrados e geridos pelos serviços centrais da Comissão. São aqui indicados para permitir a comparação entre o resultado líquido e a conta de resultados económicos.

INFORMAÇÕES SECTORIAIS — SUMÁRIO|Em milhões de EUR|

Outras receitas de exploração:||||||||

Multas|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Direitos niveladores agrícolas|705|0|0|0|0|0|705|

Recuperação de despesas|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Receitas de operações administrativas|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Outras receitas de exploração|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

OUTRAS RECEITAS DE EXPLORAÇÃO|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Despesas administrativas:||||||||

Despesas de pessoal|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Despesas relativas aos activos intangíveis e activos fixos tangíveis|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Outras despesas administrativas|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Despesas de exploração:||||||||

Gestão centralizada directa|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Gestão centralizada indirecta|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Gestão descentralizada|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Gestão partilhada|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Gestão conjunta|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Outras despesas de exploração|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

TOTAL DAS DESPESAS DE EXPLORAÇÃO|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

DESPESAS DE EXPLORAÇÃO LÍQUIDAS|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Receitas de recursos próprios e de contribuições|110 537|

Excedente das actividades de exploração|5 002|

Receitas financeiras líquidas|241|

Variação das responsabilidades relativas aos benefícios dos empregados|(683)|

Quota dos resultados das entidades associadas/empresas comuns|(103)|

Resultados económicos do exercício|4 457|

|INFORMAÇÕES SECTORIAIS — ACTIVIDADES NA UE|Em milhões de EUR|

Outras receitas de exploração:||||||||||

Multas|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Direitos niveladores agrícolas|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Recuperação de despesas|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Receitas das operações administrativas|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Outras receitas de exploração|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

OUTRAS RECEITAS DE EXPLORAÇÃO|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Despesas administrativas:|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Despesas de pessoal|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Despesas relativas aos activos intangíveis e activos fixos tangíveis|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Outras despesas administrativas|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Despesas de exploração:|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Gestão centralizada directa|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Gestão centralizada indirecta|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Gestão descentralizada|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Gestão partilhada|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Gestão conjunta|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Outras despesas de exploração|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

TOTAL DAS DESPESAS DE EXPLORAÇÃO|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

DESPESAS DE EXPLORAÇÃO LÍQUIDAS|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Outras receitas de exploração:||||||||||

Multas|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Direitos niveladores agrícolas|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Recuperação de despesas|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Receitas das operações administrativas|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Outras receitas de exploração|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

OUTRAS RECEITAS DE EXPLORAÇÃO|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Despesas administrativas:|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Despesas de pessoal|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Despesas relativas aos activos intangíveis e activos fixos tangíveis|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Outras despesas administrativas|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Despesas de exploração:|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Gestão centralizada directa|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Gestão centralizada indirecta|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Gestão descentralizada|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Gestão partilhada|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Gestão conjunta|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Outras despesas de exploração|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

TOTAL DAS DESPESAS DE EXPLORAÇÃO|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

DESPESAS DE EXPLORAÇÃO LÍQUIDAS|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|INFORMAÇÕES SECTORIAIS — ACTIVIDADES FORA DA UE|Em milhões de EUR|

Outras receitas de exploração:|||||||

Recuperação de despesas|14|0|9|39|2|64|

Receitas das operações administrativas|37|0|0|0|0|37|

Outras receitas de exploração|81|0|(1)|1|0|81|

OUTRAS RECEITAS DE EXPLORAÇÃO|132|0|8|40|2|182|

Despesas administrativas:|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Despesas de pessoal|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Despesas relativas aos activos intangíveis e activos fixos tangíveis|(18)|0|0|0|0|(18)|

Outras despesas administrativas|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Despesas de exploração:|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Gestão centralizada directa|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Gestão centralizada indirecta|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Gestão descentralizada|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Gestão partilhada|(26)|0|17|0|0|(9)|

Gestão conjunta|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Outras despesas de exploração|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

TOTAL DAS DESPESAS DE EXPLORAÇÃO|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

DESPESAS DE EXPLORAÇÃO LÍQUIDAS|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|INFORMAÇÕES SECTORIAIS — SERVIÇOS E OUTROS||

Outras receitas de exploração:|||||||||||

Recuperação de despesas|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Receitas das operações administrativas|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Outras receitas de exploração|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

OUTRAS RECEITAS DE EXPLORAÇÃO|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Despesas administrativas:|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Despesas de pessoal|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Despesas relativas aos activos intangíveis e activos fixos tangíveis|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Outras despesas administrativas|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Despesas de exploração:|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Gestão centralizada directa|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Gestão centralizada indirecta|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Gestão partilhada|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Outras despesas de exploração|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

TOTAL DAS DESPESAS DE EXPLORAÇÃO|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

DESPESAS DE EXPLORAÇÃO LÍQUIDAS|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. NOTAS AO MAPA DOS FLUXOS DE CAIXA

4.1 OBJECTIVO E ELABORAÇÃO DO MAPA DOS FLUXOS DE CAIXA

As informações sobre os fluxos de caixa são utilizadas como base para a avaliação da capacidade da UE para gerar caixa e equivalentes de caixa e das suas necessidades em matéria de actualização desses fluxos de caixa.

O mapa dos fluxos de caixa é elaborado com base no método indirecto, pelo qual o excedente ou o défice líquido do exercício é ajustado pelos efeitos de transacções sem impacto na caixa, por quaisquer diferimentos ou acréscimos de recebimentos ou pagamentos de exploração passados ou futuros e por itens de receitas ou despesas associados ao investimento de fluxos de caixa. Os fluxos de caixa provenientes de transacções expressas numa moeda estrangeira devem ser registados na moeda de relato (euro) da UE pela aplicação à quantia em moeda estrangeira da taxa de câmbio entre o euro e a moeda estrangeira à data do fluxo de caixa.

O mapa dos fluxos de caixa apresenta os fluxos de caixa do período, classificados pelas actividades de exploração e de investimento (a UE não desenvolve actividades de financiamento).

4.2 ACTIVIDADES DE EXPLORAÇÃO

As actividades de exploração são as actividades da UE que não correspondem a actividades de investimento. Trata-se da maioria das actividades realizadas. Os empréstimos concedidos a beneficiários (e os empréstimos contraídos conexos, quando aplicável) não são considerados actividades de investimento (ou de financiamento), dado fazerem parte dos objectivos gerais e, assim, das operações correntes da UE. As actividades de exploração incluem igualmente investimentos como os do FEI, do BERD e os fundos de capital de risco. Com efeito, o objectivo destas actividades consiste em participar na concretização dos resultados visados pela respectiva política.

4.3 ACTIVIDADES DE INVESTIMENTO

As actividades de investimento são a aquisição e a alienação de activos intangíveis, de activos fixos tangíveis e de outros investimentos que não estejam incluídos na rubrica equivalentes de caixa. As actividades de investimento não incluem os empréstimos concedidos a beneficiários. O objectivo é apresentar os investimentos efectivamente realizados pela UE.

Deve salientar-se que o saldo de 8 910 milhões de EUR de caixa e de equivalentes de caixa detido pela Comissão não se encontra disponível para utilização pela UE. Corresponde à ao montante recebido a título de pagamento das multas aplicadas, no caso de a contraparte recorrer contra a multa. Estas quantias são claramente indicadas como «caixa de utilização limitada» no ponto 2.11 acima.

5. ACTIVOS E PASSIVOS CONTINGENTES E OUTRAS DIVULGAÇÕES

ACTIVOS CONTINGENTES|

|||Em milhões de EUR|

|Nota|31.12.2009|31.12.2008|

Garantias recebidas|5.1|279|260|

Activos contingentes relativos a casos de fraude e de irregularidades|5.2|1 944|2 010|

Correcções financeiras em curso (pendentes de decisão final)|5.3|0|4 390|

Outros activos contingentes|5.4|18|43|

Total de activos contingentes||2 241|6 703|

PASSIVOS CONTINGENTES|

|||Em milhões de EUR|

Passivos contingentes|Nota|31.12.2009|31.12.2008|

Garantias concedidas|5.5|19 330|17 510|

Multas — recursos pendentes no Tribunal de Justiça|5.6|11 969|10 198|

FEAGA – decisões judiciais pendentes|5.7|1 945|1 609|

Quantias relacionadas com processos judiciais e outros litígios|5.8|416|281|

Outros passivos contingentes|5.9|12|18|

Total de passivos contingentes||33 672|29 616|

Todos os passivos contingentes devem ser financiados, caso se tornem exigíveis, pelo orçamento da UE dos futuros exercícios. O orçamento da UE é financiado pelos Estados-Membros.

ACTIVOS CONTINGENTES

5.1 GARANTIAS RECEBIDAS

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Garantias de execução|252|239|

Outras|27|21|

Total|279|260|

São, por vezes, requeridas garantias de execução para assegurar que os beneficiários de financiamento da UE respeitam as obrigações constantes dos seus contratos com a UE.

5.2 FRAUDES E IRREGULARIDADES

O quadro seguinte apresenta a quantia potencial das recuperações que podem ser efectuadas pelos Estados-Membros na sequência da detecção de irregularidades cometidas com os Fundos Estruturais. Este quadro baseia-se nas comunicações formais dos Estados-Membros apresentadas nos termos do Regulamento n.º 1681/94 da Comissão, estando as quantias repartidas por Estado Membro.

Activos contingentes: casos de fraude e irregularidades|Em milhões de EUR|

Estado-Membro|31.12.2009|31.12.2008|

Áustria|8|13|

Bélgica|2|16|

República Checa|13|13|

Dinamarca|2|10|

Estónia|3|2|

Finlândia|2|3|

França|15|12|

Alemanha|468|581|

Grécia|25|62|

Hungria|6|5|

Irlanda|1|1|

Itália|436|441|

Letónia|5|4|

Lituânia|5|2|

Malta|1|1|

Países Baixos|15|14|

Polónia|18|13|

Portugal|82|114|

Eslováquia|39|9|

Eslovénia|7|1|

Espanha|277|279|

Suécia|2|2|

Reino Unido|347|257|

TOTAL|1 779|1 855|

As quantias indicadas representam o máximo teórico e não as quantias que serão efectivamente colocadas à disposição do orçamento da UE, pelos seguintes motivos:

· os Estados-Membros nem sempre comunicam os resultados das suas acções de recuperação;

· embora os Estados-Membros sejam obrigados a informar a Comissão acerca das probabilidades de recuperação, é impossível determinar com precisão a proporção das quantias por recuperar que será efectivamente recuperada. O direito nacional aplicável prevê, por vezes, prazos de prescrição de 30 anos, o que pode fazer com que as autoridades nacionais atrasem a eliminação formal da dívida, mesmo no caso de as possibilidades de recuperação serem apenas teóricas. Doravante, no respeitante às acções estruturais, os Estados-Membros são obrigados a apresentar anualmente à Comissão uma declaração com as quantias cuja recuperação se encontra pendente (artigo 8.º do Regulamento n.º 438/2001), o que permitirá verificar melhor a situação real.

· Mesmo no caso de o Estado-Membro em causa ter lançado o processo de recuperação dentro dos prazos, não é garantido um resultado positivo. Tal é especialmente verdadeiro no que respeita às ordens de cobrança objecto de recurso em tribunal.

· O co-financiamento dos diversos projectos é efectuado no âmbito de programas plurianuais. Enquanto um programa plurianual não estiver encerrado, as quantias a recuperar não podem ser determinadas com precisão porque os financiamentos utilizados para despesas irregulares podem, em determinadas circunstâncias, ser reafectados a outros projectos legítimos e porque as fracções subsequentes, nomeadamente os pagamentos finais, permitem, em determinados casos, compensar despesas irregulares anteriores. Note-se que os dados constantes do quadro são dados provisórios, elaborados com base em comunicações recebidas e tratadas até ao final de Fevereiro de 2010. Não é, portanto, de excluir que os valores sejam modificados com base em comunicações complementares que cheguem tardiamente.

As informações comunicadas pelos Estados-Membros não permitem avaliar com precisão suficiente as perspectivas de recuperação em casos específicos. As principais variações desde 2008 referem-se a aumentos relativos aos países da «UE 10». A execução da política de coesão teve pleno início em 2004 e, desde então, devido a um reforço da execução e dos controlos sobre as operações co-financiadas, o número de irregularidades detectadas tem vindo a aumentar. Outra variação importante em relação a 2008 refere-se ao Reino Unido, que tem vindo a comunicar um número crescente de irregularidades no seguimento das auditorias extensivas realizadas sobre as operações financiadas.

Esta rubrica inclui também 165 milhões de EUR para o FEAGA (153 milhões de EUR em 2008). Os Estados-Membros comunicaram à Comissão as quantias que foram registadas no «razão auxiliar dos devedores» e também as quantias que se encontravam ainda numa fase preliminar de verificação. Estas quantias preliminares são indicadas nesta rubrica.

5.3 CORRECÇÕES FINANCEIRAS EM CURSO PENDENTES DE DECISÃO FINAL

Esta informação, que se refere à recuperação de despesas da UE, é agora divulgada, juntamente com a informação conexa, no ponto 6 das presentes demonstrações financeiras.

5.4 OUTROS ACTIVOS CONTINGENTES

Esta rubrica inclui outros activos contingentes de montante mais baixo não classificados nas rubricas acima referidas.

PASSIVOS CONTINGENTES

5.5 GARANTIAS PRESTADAS

5.5.1 Sobre empréstimos concedidos pelo Banco Europeu de Investimento (BEI) a partir dos seus recursos próprios

|Em milhões de EUR|

||Autoridade pública|Empresaprivada|||

Garantia de 65 %|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

Garantia de 70 %|109|1 981|506|2 596|2 908|

Garantia de 75 %|0|617|233|850|1 049|

Garantia de 100 %|0|625|196|821|1 008|

Total Total|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

O orçamento da UE garante os empréstimos assinados e concedidos pelo BEI a partir dos seus recursos próprios a países terceiros em 31 de Dezembro de 2009 (incluindo os empréstimos concedidos aos Estados-Membros antes da adesão). No entanto, a garantia da UE é limitada a uma percentagem do limite máximo das linhas de crédito autorizadas: 65 %, 70 %, 75 % ou 100 %. Quando o limite máximo não é atingido, é a totalidade do capital em dívida que beneficia da garantia da UE. Em 31 de Dezembro de 2009, o capital em dívida elevava-se a 19 212 milhões de EUR, quantia que representa, assim, a posição em risco máxima da UE.

Relativamente aos empréstimos que beneficiam da garantia do orçamento da UE, o BEI obtém igualmente garantias da parte de terceiros (Estados, instituições financeiras públicas ou privadas); a Comissão é, nestes casos, um garante secundário. A garantia do orçamento da UE cobre apenas o risco político das garantias prestadas sob o título «partilha de riscos». Os outros riscos são cobertos pelo BEI caso o primeiro garante não honre os seus compromissos. Relativamente às garantias prestadas sob o título «sem partilha de riscos», todos os riscos são cobertos pelo orçamento da UE, caso o primeiro garante não honre os seus compromissos. Se o primeiro garante for uma autoridade pública, estes riscos são normalmente limitados ao risco político, mas quando as garantias emanam de uma instituição ou de uma sociedade comercial de direito privado o orçamento da UE poderá ser igualmente chamado a cobrir o risco comercial.

5.5.2 Outras garantias concedidas

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Mecanismo de Financiamento da Partilha de Riscos (MFPR)|94|48|

MEDA: Garantias para Marrocos|17|66|

Instrumento de garantia dos empréstimos para os projectos RTE-Tranportes (LGTT)|6|1|

Outras|1|1|

Total|118|116|

Ao abrigo do Mecanismo de Financiamento com Partilha de Riscos (MFPR), a contribuição da Comissão é utilizada para provisão para riscos financeiros relativamente a empréstimos e garantias concedidos pelo BEI para projectos de investigação elegíveis. No total, está previsto um orçamento da Comissão de, no máximo, 1 000 milhões de EUR para o período 2007-2013, dos quais, no máximo, 800 milhões de EUR provêm do programa específico «cooperação» e, no máximo, 200 milhões de EUR do programa específico «capacidades». O BEI comprometeu-se a conceder uma quantia equivalente. Uma quantia de 94 milhões de EUR foi bloqueada pela Comissão como «Afectação de capitais». Esta afectação de capitais cobre perdas inesperadas com os empréstimos e garantias concedidos pelo BEI no quadro do Mecanismo de Financiamento com Partilha de Riscos, correspondendo à perda máxima que a Comissão pode sofrer em caso de incumprimento dos empréstimos e garantias concedidos. Trata-se do limite máximo da garantia concedida pela Comissão no que diz respeito ao MFPR, sendo, por conseguinte, considerado um passivo contingente pela UE.

No quadro do programa MEDA, a Comissão criou um mecanismo de garantia através de um fundo específico, que beneficiará duas organizações marroquinas, a Caisse Centrale de Garantie e o Fonds Dar Ad-Damane. Em 31 de Dezembro de 2009, eram cobertos pela garantia da Comissão 17 milhões de EUR.

O Instrumento de Garantia dos empréstimos para os projectos RTE-Tranportes (LGTT) (2007-2013) procura emitir garantias para reduzir os riscos associados às receitas nos primeiros anos de execução destes projectos. Mais especificamente, a garantia cobriria a totalidade das linhas de crédito de reserva, a que se recorreria unicamente se os fluxos de capital do projecto fossem insuficientes para assegurar o serviço da dívida prioritária. O instrumento será um produto financeiro conjunto da Comissão e do BEI e ser-lhe-ão afectados 500 milhões de EUR provenientes do orçamento da UE. O BEI afectará outros 500 milhões de EUR, atingindo-se o valor total de mil milhões de EUR. A quantia aqui incluída, 6 milhões de EUR, representa a contribuição para o provisionamento de perdas inesperadas relativas às operações LGTT.

5.6 MULTAS

Estas quantias referem-se a multas impostas pela Comissão, em virtude da infracção das regras da concorrência, que foram pagas a título provisório e relativamente às quais foi introduzido um recurso, ou não se sabe se será interposto recurso. O passivo contingente será mantido até uma decisão final do Tribunal de Justiça sobre o processo. Os juros vencidos sobre os pagamentos provisórios (460 milhões de EUR) são incluídos nos resultados económicos do exercício e também como passivo contingente, a fim de reflectir a incerteza do direito da Comissão a estas quantias.

5.7 FEAGA - DECISÕES JUDICIAIS PENDENTES

Trata-se de passivos contingentes face aos Estados-Membros vinculados às decisões de conformidade do FEAGA, na pendência da decisão do Tribunal de Justiça. A determinação da quantia definitiva do passivo e do exercício em que o efeito de recursos coroados de êxito será imputado ao orçamento dependem da duração do processo no Tribunal de Justiça. Foi incluída no balanço uma estimativa das quantias prováveis a pagar (364 milhões de EUR) enquanto provisão a longo prazo (ver nota 2.13 ).

5.8 QUANTIAS RELACIONADAS COM PROCESSOS JURÍDICOS E OUTROS LITÍGIOS

Esta rubrica diz respeito a acções de indemnização actualmente em curso contra a UE, a outros litígios jurídicos e às custas judiciais estimadas.

Outras quantias relacionam-se com litígios que envolvem fornecedores, contratantes e antigos elementos do pessoal. É de notar que, numa acção de indemnização nos termos do artigo 288.º do Tratado CE, o requerente tem de provar que se registou uma violação suficientemente grave por parte da Instituição de uma norma destinada a conferir direitos aos particulares, que houve um dano efectivo sofrido pelo requerente e que existe um nexo de causalidade directo entre a violação e o dano.

5.9 OUTROS PASSIVOS CONTINGENTES

Esta rubrica inclui outros passivos contingentes de valor mais baixo não classificados nas rubricas acima referidas.

OUTRAS DIVULGAÇÕES SIGNIFICATIVAS

5.10 ACTIVIDADES FINANCEIRAS LIGADAS A AUTORIZAÇÕES NÃO UTILIZADAS

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Actividades financeiras ligadas a autorizações não utilizadas |5 733|4 885|

Trata-se de acordos de investimento de capital e de concessão de empréstimos concluídos pela Comissão (não abrangidos pelo RAL), mas ainda não utilizados pela outra parte até ao final do exercício. Referem-se maioritariamente a acordos de empréstimos de apoio à balança de pagamentos assinados em 2008 e 2009, mas ainda não desembolsados até ao final do ano (5,4 mil milhões de EUR em 31 de Dezembro de 2009).

5.11 AUTORIZAÇÕES ORÇAMENTAIS COM PAGAMENTOS AINDA PENDENTES

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Autorizações orçamentais com pagamentos ainda pendentes|134 689|120 023|

O RAL orçamental (« Reste à Liquider » — volume global de autorizações pendentes) é uma quantia que representa as autorizações em aberto que não foram ainda objecto de pagamento e/ou anulação. Esta é a consequência normal da existência de programas plurianuais. Em 31 de Dezembro de 2009, o RAL orçamental totalizava 177 272 milhões de EUR. Esta quantia corresponde ao RAL orçamental menos as quantias conexas que foram incluídas como despesas na conta de resultados económicos de 2009, daí resultando a quantia total acima referida.

5.12 COMPROMISSOS JURÍDICOS SIGNIFICATIVOS

|Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Acções Estruturais|275 761|332 995|

Protocolo com países mediterrânicos|263|263|

Acordos de pesca|249|401|

Programa Galileo|1 517|2 023|

Programa GMES|556|624|

RTE-T|4 289|4 571|

Outros compromissos contratuais|1 325|983|

Total|283 960|341 860|

Estas autorizações têm origem nos compromissos jurídicos assumidos pela UE a longo prazo no que diz respeito a quantias que ainda não foram cobertas por dotações de autorização inscritas no orçamento. Podem referir-se a programas plurianuais, como as acções estruturais, ou a quantias que a União Europeia se comprometeu a pagar no futuro ao abrigo de contratos de direito administrativo existentes à data de balanço (por exemplo, de prestação de serviços de segurança, de limpeza, etc., mas também compromissos contratuais referentes a projectos específicos, como empreitadas de construção). Nem todos os programas plurianuais contêm autorizações a inscrever nesta rubrica, dado que as despesas relativas a exercícios posteriores continuam subordinadas às decisões anuais da autoridade orçamental ou à evolução da regulamentação em questão.

5.12.1 Acções Estruturais

O quadro que se segue apresenta a comparação entre os compromissos jurídicos para os quais não foram ainda inscritas dotações de autorização e as dotações de autorização máximas no que diz respeito às quantias previstas no Quadro Financeiro para 2007-2013: As acções estruturais representam auxílios previstos para o período 2007-2013. O formato e os objectivos para o período abrangido pelo Quadro Financeiro, que teve início em 2007, são diferentes dos do período anterior.

|||||Em milhões de EUR|

|Quantias das perspecti-vas financeiras 2007-2013(A)|Compromis-sos jurídicos concluídos(B)|Autorizações orçamentais 2007-2009(C)|Compro-missos jurídicos menos dotações de autorização(=B-C)|Dotações de autorização máximas (=A-C)|

Fundos da política de coesão|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Recursos naturais|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Instrumento de Assistência de Pré-adesão|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Total|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Protocolos com países mediterrânicos

Estes compromissos totalizam 263 milhões de EUR e dizem respeito aos protocolos financeiros com países mediterrânicos não membros. A quantia indicada neste âmbito representa a diferença entre o valor total dos protocolos assinados e o valor das autorizações orçamentais contabilizadas. Embora o processo (de encerramento) esteja em curso, estes protocolos são tratados internacionais que não podem ser encerrados sem o acordo de ambas as partes.

5.12.3 Acordos de pesca

Trata-se de compromissos no valor de 249 milhões de EUR contraídos com países terceiros para acções ao abrigo de acordos internacionais de pesca.

5.12.4 Programa Galileu

Galileu é um sistema global de navegação por satélite (GNSS) que está actualmente a ser implantado pela União Europeia e pela Agência Espacial Europeia (AEE). O programa Galileu é agora inteiramente financiado pelo orçamento da UE, sendo a Comissão a entidade gestora do programa em nome da UE. Espera-se que a primeira fase do programa, a fase de validação em órbita («IOV – In Orbit Validation ») fique concluída em 2012, tendo então lugar a transferência para a Comissão dos activos criados.

É de referir que, até ao final de 2009 e incluindo o investimento já realizado na ECG, a Comissão pagou 1 028 milhões de EUR para a fase IOV do programa Galileu. Dado que este programa se encontra ainda em fase de investigação, de acordo com as regras contabilísticas da UE, os fundos gastos foram incluídos nas despesas sem terem sido reconhecidos quaisquer activos intangíveis. A contribuição total (indicativa) da Comissão prevista para a próxima fase do programa Galileu (de 2008 a 2013) é de 2 645 milhões de EUR.

5.12.5 Programa GMES

A Comissão celebrou um contrato com a AEE, relativo ao período entre 2008 e 2013, para execução da componente espacial do sistema de Monitorização Global do Ambiente e Segurança (GMES). O montante indicativo total para esse período é 624 milhões de EUR. Em 2009, foram pagos à AEE 68 milhões de EUR.

5.12.6 Dotações RTE-T

Esta quantia refere-se a subvenções no domínio da rede transeuropeia de transportes (RTE-T) para o período 2007 - 2013. O programa aplica-se a projectos identificados para o desenvolvimento de uma rede transeuropeia de transportes, para apoiar projectos de infra-estrutura e projectos de investigação e inovação destinados a promover a integração das novas tecnologias e processos inovadores na criação de novas infra-estruturas de transportes. O valor indicativo total para este programa é de 8 013 milhões de EUR.

5.12.7 Outros compromissos contratuais

As quantias incluídas correspondem a quantias autorizadas, a pagar durante o período de vigência dos contratos. Foi incluída neste âmbito a obrigação contratual pendente de 93 milhões de EUR relativa aos contratos imobiliários do Conselho, bem como 441 milhões de EUR relativos a contratos imobiliários do Parlamento. Os outros montantes significativos aqui incluídos são 480 milhões de EUR respeitantes a acordos de financiamento de aquisições entre a Agência da Energia de Fusão (Empresa Comum Europeia para o ITER e o Desenvolvimento da Energia de Fusão) e o ITER Internacional e 165 milhões de EUR respeitantes a acordos de financiamento de aquisições entre a Agência da Energia de Fusão, a Agência da Energia Atómica do Japão (JAEA) e o ITER Internacional.

5.13 PARTICIPAÇÕES EM ENTIDADES ASSOCIADAS

Esta quantia representa os pagamentos por efectuar relativos ao capital subscrito pela Comissão mas não mobilizado.

5.13.1 Capital não mobilizado: BERD

Em milhões de EUR|

BERD|Capital total do BERD|Participação da Comissão|

Capital social|19 794|600|

Realizado|(5 198)|(157)|

Parte não mobilizada|14 596|443|

5.13.2 Capital não mobilizado: FEI

Em milhões de EUR|

FEI|Capital total do FEI|Participação da Comissão|

Capital social|2 940|861|

Realizado|(588)|(172)|

Parte não mobilizada|2 352|689|

Na sequência da emissão pelo FEI de 1 000 novas acções em 2007, a UE subscreveu em 2009 75 acções adicionais com um valor nominal de 1 milhão de EUR cada, tendo 20 % do valor nominal e do prémio sido pagos em 2009. A participação da UE está limitada a 900 acções (no valor de 900 milhões de EUR). Ver também a nota 2.3.1 .

5.14 COMPROMISSOS DE LOCAÇÃO OPERACIONAL

|||||Em milhões de EUR|

Descrição|Quantias futuras a pagar|

Imóveis|334|1 236|842|2 412|

Equipamento informático e outro|6|7|0|13|

Total|340|1 243|842|2 425|

Esta rubrica cobre os imóveis arrendados e outros equipamentos alugados ao abrigo de contratos de locação operacional que não cumprem as condições para a contabilização no activo do balanço. As quantias indicadas correspondem a autorizações ainda por pagar durante o período de vigência dos contratos.

Em 2009, foi reconhecida a quantia de 364 milhões de EUR como despesa na conta de resultados económicos relativa à locação operacional.

6. CORRECÇÕES FINANCEIRAS E RECUPERAÇÕES NA SEQUÊNCIA DA DETECÇÃO DE IRREGULARIDADES

Na execução do orçamento da UE é necessário assegurar a prevenção, detecção e correcção de irregularidades e fraudes. O objectivo desta nota é apresentar uma perspectiva geral dos vários procedimentos previstos na legislação aplicável para tratar as irregularidades detectadas pela Comissão e pelos Estados-Membros e para apresentar a melhor estimativa possível das quantias totais em causa. Esta é a última fase do funcionamento dos sistemas de controlo e é essencial para demonstrar a observância dos princípios de uma boa gestão financeira.

6.1 INTRODUÇÃO

6.1.1 Perspectiva geral do processo de correcção financeira e recuperação por modalidade de gestão

As recuperações e correcções financeiras podem resultar de controlos e auditorias a qualquer nível do sistema de controlo, de auditorias a nível da UE (Comissão, Tribunal de Contas Europeu, OLAF) ou dos Estados-Membros no caso da gestão partilhada. Embora as irregularidades possam ocorrer em qualquer fase de um projecto, pode acontecer que só venham a ser detectadas na fase final quando o beneficiário envia o seu pedido de pagamento do saldo, que na maioria dos casos é verificado no local e/ou certificado por um auditor independente. Contudo, deve fazer-se uma distinção entre recuperações e correcções financeiras que reflicta as diferenças consoante a modalidade de gestão, de acordo com a legislação sectorial relevante.

Recuperações

O artigo 71.°, n.° 3, do Regulamento Financeiro exige que as quantias pagas indevidamente sejam objecto de recuperação. Neste contexto, uma recuperação é a cobrança efectiva de fundos, pela Comissão ou pelo Estado-Membro, decorrente da detecção de despesas indevidas ou irregulares.

Correcções financeiras

De acordo com a legislação sectorial relevante, em muitas áreas de despesas da UE (especialmente no âmbito da gestão partilhada), a correcção de irregularidades é tratada por um mecanismo designado «correcção financeira». O objectivo das correcções financeiras, quer as efectuadas pela Comissão quer pelos Estados Membros, consistem em restabelecer uma situação em que 100 % das despesas declaradas para financiamento ou co-financiamento (política de coesão) está em conformidade com as normas nacionais e a regulamentação aplicável da UE. Na gestão partilhada, os Estados-Membros são os primeiros responsáveis pelas correcções financeiras exigidas em relação às irregularidades individuais ou sistemáticas detectadas em programas operacionais. A Comissão é responsável por assegurar que os sistemas instituídos pelas autoridades nacionais são eficazes e, quando tal não se verifique, a Comissão impõe correcções financeiras aos Estados-Membros.

Quando, em consequência de controlos da UE, são identificados pagamentos indevidos a beneficiários, as correcções financeiras podem ser vistas como a primeira etapa num processo de recuperação efectiva, dado que a legislação aplicável exige que os Estados Membros dêem seguimento às correcções financeiras que lhes são impostas e que recuperem eles mesmos os fundos junto dos beneficiários finais. No caso de auditorias das autoridades nacionais, os Estados-Membros têm igualmente a obrigação jurídica de levar a cabo as recuperações a nível dos beneficiários finais.

Em seguida é apresentado um resumo, por modalidade de gestão, dos diferentes procedimentos de recuperação e correcção financeira e de seu impacto nas contas da UE.

6.1.2 Gestão directa

Quando a Comissão gere directamente o orçamento, as despesas não elegíveis são recuperadas junto do beneficiário ou deduzidas à declaração de despesas seguinte. Se a dedução for feita pelos beneficiários antes de enviar a declaração de despesas, a informação não é incluída no sistema contabilístico. Tal é muito frequentemente o caso, uma vez que a maioria dos beneficiários tem de enviar à Comissão uma declaração final de despesas certificada ou auditada antes que poderem receber o pagamento final. Esta declaração certificada deve corrigir quaisquer irregularidades detectadas.

6.1.3 Gestão partilhada

Cerca de 80 % do orçamento da UE é gerido conjuntamente pela Comissão Europeia e pelos Estados-Membros, sobretudo nos domínios das despesas agrícolas e de desenvolvimento rural, política de coesão e pescas.

Nas despesas em gestão partilhada, as tarefas e responsabilidades de execução são delegadas nos Estados-Membros, que são os principais responsáveis pela detecção e correcção das irregularidades cometidas pelos beneficiários e, consequentemente, por assegurar a regularidade das despesas declaradas à Comissão. Assim, os Estados-Membros emitem correcções financeiras e, quando são identificados pagamentos indevidos a beneficiários em resultado do seu próprio trabalho de auditoria ou de controlos da UE, têm a obrigação legal de iniciar os procedimentos de recuperação junto desses beneficiários.

A Comissão Europeia tem um papel de fiscalização geral: verifica o bom funcionamento dos sistemas de gestão e controlo dos Estados-Membros e, quando tal não se verifica, adopta medidas correctivas a fim de assumir a sua responsabilidade pela execução do orçamento (artigo 53.°, n.° 4, do Regulamento Financeiro). A Comissão pode igualmente adoptar uma decisão formal de aplicar correcções financeiras ao Estado Membro se este não efectuar as correcções requeridas ou se existirem falhas graves nos sistemas de gestão e controlo que possam conduzir a irregularidades sistemáticas.

A Comissão impõe correcções financeiras em relação a irregularidades individuais detectadas, mas tem igualmente o poder de aplicar correcções extrapoladas ou a taxa fixa. A extrapolação é utilizada quando é detectada numa amostra representativa de processos disponíveis uma irregularidade sistemática. As correcções a taxa fixa são aplicadas no caso de irregularidades individuais ou sistémicas em que o impacto financeiro não é quantificável com exactidão e quando o custo administrativo de calcular uma quantia precisa seria desproporcionado. Em ambos os casos, mesmo quando não é possível proceder a recuperações junto dos beneficiários, estas correcções são um meio importante para superar as deficiências dos sistemas dos Estados-Membros e prevenir ou detectar e recuperar os pagamentos irregulares feitos aos beneficiários.

6.1.4 Outras modalidades de gestão

Para as despesas geridas em gestão descentralizada e gestão centralizada indirecta, a responsabilidade pela recuperação dos pagamentos incorrectamente efectuados é delegada nos Estados Membros, países terceiros ou agências. Para as despesas geridas em gestão conjunta, estão definidos mecanismos correctivos nos acordos celebrados com organizações internacionais. Assim, tal como na gestão partilhada, nos casos em que as regras dos regimes de despesas da UE forem incorrectamente aplicadas, a Comissão pode aplicar correcções financeiras.

6.1.5 Resumo das recuperações e correcções financeiras em 2009

Resumo das recuperações e correcções financeiras confirmadas/decididas em 2009

Em milhões de EUR|

Correcções financeiras| |Nota|2009|2008|

FEOGA/FEAGA/FEADER| |6.2.2| 462| 917|

- Programas 1994-1999|6.2.4| 521| 414|

- Programas 2000-2006|6.2.4|1 890|1 173|

- Subtotal das correcções financeiras| | |2 411|1 587|

Total das correcções financeiras| | |2 873|2 504|

| | ||||

Recuperações| | |Nota|2009|2008|

FEOGA/FEAGA/FEADER (detectadas pelos EM)|6.3| 163| 360|

Política de coesão (trabalho da UE)| | |6.3| 102| 31|

Outras modalidades de gestão| | |6.3| 181| 72|

Total das recuperações | | | | 446| 463|

| | | | | |

Total da protecção do orçamento da UE| | |3 319|2 967|

Este quadro não inclui as recuperações e retiradas efectuadas a nível da política de coesão pelos Estados-Membros na sequência dos seus próprios controlos. Apesar de estarem obrigados a fornecer à Comissão informações sobre as retiradas e recuperações, a legislação para os programas 2000-2006 não os obriga a identificar separadamente as recuperações resultantes dos seus próprios controlos. Por este motivo e para evitar a sobreposição com as correcções financeiras, as recuperações e retiradas efectuadas pelos Estados-Membros (1 233 milhões de EUR em 2009) não estão incluídas (ver ponto 6.5 ).

Resumo das recuperações e correcções financeiras aplicadas em 2009

Em milhões de EUR|

FEOGA/FEAGA/FEADER| | |6.2.2| 274| 429| 703|

- Programas 1994-99||6.2.4| 163| 137| 300|

- Programas 2000-2006||6.2.4| 313| 96| 409|

- Subtotal das correcções financeiras| | | | 476| 233| 709|

Total das correcções financeiras| | | | 750| 662|1 412|

||||||||

Em milhões de EUR|

FEOGA/FEAGA/FEADER| | | |6.3.| 117| 31| 148|

Fundo de Coesão| | | |6.3.| 102| 0| 102|

Outras modalidades de gestão| | | |6.3.| 147| 34| 181|

Total das recuperações| | | | | 366| 65| 431|

| | | | | | | |

Total da protecção do orçamento da UE| | | |1 116| 727|1 843|

6.2 CORRECÇÕES FINANCEIRAS EM GESTÃO PARTILHADA

Na gestão partilhada, as correcções financeiras têm três etapas principais:

A quantia ainda está a ser determinada através de processos judiciais e procedimentos contraditórios (« em curso » - ver ponto 6.4 em seguida);

(1) A quantia já foi determinada definitivamente (« decidida » mediante decisão da Comissão ou « confirmada » mediante acordo com os Estados-Membros na gestão partilhada); e ainda

(2) A quantia é efectivamente recuperada através de fundos recebidos do Estado Membro (correcção decidida) ou através de uma dedução (retirada/recuperação) a efectuar pelo Estado-Membro num pedido de pagamento futuro («aplicada»); Quanto às correcções financeiras ainda não aplicadas, ver o ponto 6.2.4.

6.2.1 Agricultura e desenvolvimento rural

Ao abrigo do FEAGA e do FEADER, que substituíram o FEOGA-Garantia, a legislação aplicável prevê que as correcções financeiras são aplicadas pela Comissão através do procedimento de apuramento das contas.

Procedimento de apuramento das contas O procedimento de apuramento das contas é efectuado pela Comissão e inclui um apuramento financeiro anual das contas de cada organismo pagador e um apuramento de conformidade plurianual que cobre a conformidade das despesas declaradas por um Estado-Membro com as regras da UE. No caso do FEAGA, todas estas quantias são registadas como receitas na conta de resultados económicos da Comissão. No que diz respeito ao FEADER, as quantias recuperadas pelos próprios Estados-Membros, bem como as resultantes do apuramento financeiro anual das contas são, em geral, reutilizáveis pelo programa.

Apuramento financeiro: a Comissão adopta uma decisão anual relativa ao apuramento das contas, pela qual aceita formalmente as contas anuais dos organismos pagadores com base nas verificações de gestão e nos certificados e relatórios dos organismos de certificação.

O apuramento de conformidade é concebido para excluir do financiamento da UE as despesas que não foram efectuadas em conformidade com regras da UE. O apuramento de conformidade não é, por conseguinte, um mecanismo pelo qual os pagamentos irregulares são recuperados directamente junto dos beneficiários finais, mas antes um forte incentivo para que os Estados-Membros melhorem os seus sistemas de gestão e controlo e desta forma possam prevenir ou detectar e recuperar os pagamentos irregulares a beneficiários finais. Além disso, uma correcção de conformidade não exonera o Estado-Membro da sua responsabilidade de pôr termo às irregularidades detectadas. O apuramento de conformidade não segue um ciclo anual, dado que cobre despesas efectuadas em mais de um exercício orçamental.

Apuramento financeiro de pagamentos executados que não respeitam os prazos regulamentares: O respeito dos prazos estabelecidos para o pagamento aos beneficiários pelos Estados Membros é controlado sistematicamente três vezes por ano, de acordo com o artigo 9.° do Regulamento n.° 883/2006. Caso os prazos não sejam respeitados, a Comissão efectua reduções, sob reserva de várias derrogações em casos especiais e circunstâncias excepcionais, no respeito da regra da proporcionalidade. Estas correcções financeiras são consideradas «pagamentos negativos» e registadas na conta dos resultados económicos como uma redução das despesas.

6.2.2 Correcções financeiras da agricultura e desenvolvimento rural em 2009

Total das correcções financeiras decididas em 2009 na agricultura e desenvolvimento rural

Em milhões de EUR|

||2009|2008|

Procedimento de apuramento das contas:||||

Apuramento financeiro e prazos de pagamento não respeitados||103|58|

Apuramento de conformidade||359|859|

Total||462|917|

As quantias acima indicadas referem-se ao FEAGA. A nível do FEADER registaram-se apenas cerca de 400 000 mil EUR de correcções financeiras em 2009, que foram incluídos na conta de resultados económicos. No Anexo 1 encontra-se a repartição destas quantias por Estado-Membro.

A diminuição a nível do apuramento de conformidade entre 2008 e 2009 foi causada por decisões de apuramento de conformidade não aplicadas no final de 2008, num total de 368 milhões de EUR.

Correcções financeiras aplicadas em 2009 na agricultura e desenvolvimento rural

Em milhões de EUR|

|Aplicação em 2009|

Procedimento de apuramento das contas||

Apuramento financeiro e prazos de pagamento não respeitados| 103|

Apuramento de conformidade| 600|

Total| 703|

No Anexo 2 encontra-se a repartição destas quantias por Estado-Membro.

6.2.3 Política de coesão

A legislação aplicável à política de coesão prevê que as medidas de execução das correcções financeiras são tomadas pelos Estados-Membros e pela Comissão:

· Os Estados-Membros podem executar as correcções financeiras das duas formas seguintes:

– retiram imediatamente as despesas em questão do programa, mediante a sua dedução ao próximo mapa de despesas a apresentar à Comissão, o que liberta imediatamente o financiamento da UE para outras operações; ou

– deixam temporariamente as despesas no programa enquanto se aguarda o resultado dos procedimentos de recuperação das quantias indevidamente pagas aos beneficiários. A recuperação é efectuada mediante o reembolso das quantias em causa ou da compensação das quantias a reembolsar com outros pagamentos devidos ao mesmo beneficiário. Para mais pormenores sobre estas recuperações, ver o ponto 6.5.

– Os Estados-Membros devem fornecer à Comissão os dados relativos às correcções financeiras, incluindo tanto as quantias retiradas do co-financiamento como as recuperadas. Os dois conjuntos de dados são distintos e complementares, pois só as despesas retiradas sem esperar pelo resultado dos procedimentos de recuperação estão incluídas em « retiradas », e só as despesas que não foram retiradas no início e permaneceram nas despesas declaradas até à sua recuperação são incluídas em « recuperações », quando a recuperação tiver ocorrido. Os Estados-Membros não estão obrigados a identificar separadamente as correcções resultantes do trabalho da UE e as resultantes do seu próprio trabalho de auditoria. Esta exigência de informação só foi introduzida para o período de programação 2007 2013.

· As correcções financeiras na sequência de auditorias e controlos da UE são executadas da seguinte forma:

– Quando o Estado-Membro concorda com uma correcção em consequência de uma actividade de controlo ou auditoria da UE, pode retirar as despesas irregulares já declaradas do próximo pedido de pagamento (que é cumulativo para cada programa ou projecto de Fundo do Coesão separado) e reutilizar o financiamento da UE libertado noutras despesas elegíveis do programa em causa não relacionadas com a(s) operação(ões) que foram objecto da correcção.

– A Comissão emite ordens de cobrança para executar correcções financeiras nos seguintes casos:

· após decisão formal de aplicar correcções financeiras;

· no encerramento de um programa; e ainda

· após o encerramento do programa, na sequência da recuperação pelos Estados Membros junto dos beneficiários.

Nestes casos, as ordens de cobrança têm um impacto nas contas da Comissão.

– Nenhuma ordem de cobrança é emitida pela Comissão noutros casos de correcções financeiras, nomeadamente quando os Estados-Membros aceitam e aplicam a correcção financeira. Nestes casos, a informação não é incluída no sistema contabilístico da Comissão.

6.2.4 Correcções financeiras da política de coesão em 2009

Deve notar-se que o quadro seguinte não inclui os resultados dos controlos das despesas dos Fundos Estruturais realizados pelos próprios Estados-Membros:

Correcções financeiras confirmadas em 2009

Em milhões de EUR|

Aplicadas|| |87|10|21|41|4|163|

Ainda não aplicadas| |358|0|0|0|0|358|

Subtotal do período 1994-1999 | |445|10|21|41|4|521|

Aplicadas|| |84|63|141|2|25|315|

Ainda não aplicadas| |1 532|13|18|3|9|1 575|

Subtotal do período 2000-2006|1 616|76|159|5|34|1 890|

Total das correcções financeiras 2009|2 061|86|180|46|38|2 411|

Total das correcções financeiras 2008| 949| 92| 522| 19| 5|1 587|

Nota: são incluídas nos dados confirmados em 2009 correcções financeiras decididas/confirmadas em 2008, que não foram previamente incluídas no relatório, no valor de 90 milhões de EUR.

O aumento das quantias confirmadas entre 2009 e 2008 relativas ao FEDER é devido às acções rigorosas aplicadas ao abrigo do plano de acção para reforçar o papel de supervisão da Comissão no âmbito da gestão partilhada de acções estruturais (COM(2010) 52) e pela aceitação de uma importante correcção financeira por parte da Espanha em Novembro de 2009.

A diminuição das quantias confirmadas, relativas ao FSE em 2009, comparadas com as relatadas em 2008 é causada pela aplicação do referido plano de acção da Comissão nesse ano, que visava a aceleração dos procedimentos de decisão das correcções financeiras em curso, tendo subsequentemente diminuído o número de correcções a aplicar em 2009. Deve notar-se que, dos 522 milhões de EUR de correcções financeiras confirmadas em 2008, a aplicação de correcções financeiras relativas ao FSE ascendeu, nesse ano, a 518 milhões de EUR.

Os valores apresentados nos quadros anteriores são estabelecidos de acordo com o princípio da especialização dos exercícios, o que significa que, embora algumas dessas quantias já tenham sido aplicadas em 2009 (709 milhões de EUR para todos os fundos), o remanescente será aplicado em anos subsequentes.

Correcções financeiras confirmadas - valores cumulativos

Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Fundo de Coesão| | 233| 273| 506|

FEDER| |3 797|1 633|5 430|

FSE| |1 130| 392|1 522|

IFOP| | 7| 97| 104|

FEOGA-Orientação| | 36| 121| 157|

Total| |5 203|2 516|7 719|

No Anexo 3 encontra-se a repartição destas quantias por Estado-Membro.

Correcções financeiras confirmadas em 31 de Dezembro de 2009, mas ainda não aplicadas em 31 de Dezembro de 2009 (valores cumulativos)

A recuperação ou a correcção financeira considera-se «ainda não aplicada» quando já foi decidida ou confirmada, mas a quantia ainda não foi recuperada, deduzida ou retirada.

Em milhões de EUR|

Correcções financeiras 1994-1999::| | 359| 11| 1| 0| 0| 371|

Correcções financeiras 2000-2006:| | |1 904| 23| 22| 3| 9|1 961|

Ainda não aplicadas em 31.12.2009| |2 263| 34| 23| 3| 9|2 332|

O baixo nível de aplicação das decisões de 2009 está relacionado com o FEDER. No que se refere ao período de programação 1994-1999, a maioria das correcções financeiras ainda não aplicadas em 2009 são decisões adoptadas durante o 4.º trimestre de 2009. A aplicação terá lugar durante o primeiro trimestre 2010.

No que se refere ao período de programação 2000-2006, quando o Estado-Membro concorda com uma correcção em consequência de um controlo da UE, pode aplicar essa correcção financeira retirando a quantia da despesa irregular da declaração de despesas seguinte e substituindo-a por outras despesas elegíveis ao abrigo do mesmo programa. Como na maioria dos programas do FEDER e dos projectos de Fundo de Coesão (2000-2006) o limite máximo de pagamentos foi atingido, a dedução das despesas não elegíveis será reflectida apenas nos documentos de encerramento (certificação final de despesas, declaração de encerramento e relatório final de execução) a apresentar pelo Estado-Membro nos meses subsequentes.

Correcções financeiras aplicadas em 2009 (confirmadas em 2009 e em anos anteriores)

Em milhões de EUR|

Confirmadas em 2009|| | 87| 10| 21| 40| 5| 163|

Confirmadas em anos anteriores| | | 131| 0| 0| 6| 0| 137|

Subtotal do período 1994-1999 | | | 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Confirmadas em 2009|| | 82| 63| 141| 2| 25| 313|

Confirmadas em anos anteriores| | | 34| 16| 44| 2| 0| 96|

Subtotal do período 2000-2006| | | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Total das correcções financeiras aplicadas em 2009| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

No Anexo 4 encontra-se a repartição destas quantias por Estado-Membro.

6.3 RECUPERAÇÕES EFECTUADAS PELA COMISSÃO OU PELOS ESTADOS MEMBROS

Esta rubrica refere-se à recuperação de montantes indevidamente pagos devido a erros ou irregularidades e que foram detectados pela Comissão, pelos Estados-Membros, pelo Tribunal de Contas Europeu, ou pelo OLAF.

Recuperações confirmadas em 2009

Em milhões de EUR|

| | |2009|2008|

Gestão partilhada| | | |

Agricultura: FEOGA/FEAGA| | 163| 360|

Política de coesão || | 102| 31|

Subtotal| | | 265| 391|

Outros tipos de gestão:| | | |

- Acções externas|| | 81| 32|

- Políticas internas|| | 100| 40|

Subtotal| | | 181| 72|

Total| | | 446| 463|

Recuperações executadas em 2009

Em milhões de EUR|

Agricultura: FEOGA/FEAGA| | 117| 31| 148|

Política de coesão|| | 102| 0| 102|

Subtotal| | | 219| 31| 250|

- Acções externas|| | 60| 21| 81|

- Políticas internas|| | 87| 13| 100|

Subtotal| | | 147| 34| 181|

Total| | | 366| 65| 431|

6.3.1 Agricultura: recuperação de irregularidades detectadas pelos Estados-Membros

Os Estados-Membros são obrigados a identificar e recuperar as quantias perdidas em resultado de irregularidades cometidas, de acordo com as suas regras e procedimentos nacionais. No que diz respeito às acções financiadas pelo FEAGA, se conseguirem recuperar dos beneficiários estas quantias, creditam-nas à Comissão, sendo estas inscritas na conta dos resultados económicos como receitas. No que diz respeito ao FEADER, as recuperações são deduzidas do próximo pedido de pagamento e, por conseguinte, a quantia do FEADER pode ser reutilizada para o programa. Se um Estado-Membro não efectuar a recuperação ou não for diligente nas suas acções, a Comissão pode decidir intervir através de um procedimento de apuramento de conformidade e aplicar uma correcção financeira ao Estado-Membro em causa.

A redução das receitas com irregularidades é um resultado positivo da maior eficácia dos sistemas de controlo dos Estados-Membros, incluindo o impacto do procedimento de apuramento de 50 % (artigo 32.°, n.° 5, do Regulamento (CE) n.° 1290/2005 do Conselho).

6.3.2 Política de coesão

Os Estados-Membros são os primeiros responsáveis pela prevenção, detecção e correcção das eventuais irregularidades e pela recuperação das quantias indevidamente pagas, com juros de mora, se for caso disso. As quantias recuperadas pelos Estados-Membros não estão incluídas no quadro acima (ver explicação no ponto 6.5). As quantias recuperadas incluídas nesta rubrica referem-se a recuperações efectuadas directamente pela Comissão.

6.3.3 Outras modalidades de gestão

As recuperações de irregularidades detectadas noutras modalidades de gestão são aplicadas pela emissão de uma ordem de cobrança ou por dedução a um pagamento subsequente. Nos casos em que o beneficiário deve enviar uma declaração final de despesas corrigida, a quantia relativa à irregularidade não é necessariamente incluída no sistema contabilístico da Comissão.

6.4 CORRECÇÕES FINANCEIRAS EM CURSO NA SEQUÊNCIA DE CONTROLOS DA UE

6.4.1 Agricultura

Em milhões de EUR|Correcções financeiras em curso em 31.12.2008|Novas correcções financeiras em curso em 2009|Correcções financeiras decididas em 2009|Ajustamentos às correcções financeiras decididas ou em curso em 31.12.2008|Correcções financeiras em curso em 31.12.2009|

FEOGA|1 733|657|-317|690|2 763|

A Comissão determina anualmente que medidas e que Estados-Membros serão objecto de auditorias de conformidade com base numa análise anual dos riscos da totalidade das despesas agrícolas. O procedimento de apuramento de conformidade demora alguns anos; até ao final de 2009, os trabalhos relativos à conformidade das despesas efectuadas antes de 2003 estava maioritariamente concluído. As auditorias relativas aos anos de 2003 a 2009 estão em curso.

Em conformidade com os seus métodos contabilísticos e com os princípios contabilísticos geralmente aceites, a Comissão pode utilizar estimativas na elaboração das contas anuais. Tal aplica-se às quantias de despesas susceptíveis de exclusão do financiamento da UE por força de decisões futuras sobre a sua conformidade. Esta estimativa tem em conta a informação mais fiável disponível. Uma vez que as correcções do FEAGA são decididas por exercício orçamental, é possível calcular a média de correcções por exercício orçamental encerrado e extrapolar esta percentagem para os exercícios orçamentais posteriores em que tais controlos estão ainda em curso. A fiabilidade desta estimativa é avaliada por comparação com as «correcções em curso» para os anos em que esta informação está disponível e verificada com os resultados das auditorias de conformidade realizadas no ano em questão. Além disso, deve ter-se em consideração que a média de correcções por exercício orçamental encerrado é relativamente estável, variando entre 1,1 % e 1,9 %.

A quantia de 2 763 milhões de EUR é uma estimativa do valor a receber por força de decisões de conformidade futuras relativas às auditorias que incidem sobre as despesas de 2003 a 2009. Desta quantia, 2,1 mil milhões de EUR representam correcções financeiras em curso para as quais o montante é calculado com base nas auditorias actualmente em curso (que se referem principalmente a despesas de 2003 a 2007).

O aumento desta estimativa, comparada com anos anteriores, é devido ao aumento da taxa média de correcções relativamente às despesas, que passou de 1,1 % para 1,5 %. Os últimos dados das «correcções em curso» disponíveis, relativos a 2003, 2004, 2005, 2006, e 2007, confirmam esta taxa e mostram mesmo uma taxa de correcção média superior a 1,5 %. As consequências financeiras da introdução em 2005 do regime de pagamento único (RPU) são difíceis de prever nesta fase. Por um lado, pode considerar-se que haverá uma diminuição do número de correcções; por outro lado, as correcções a uma taxa fixa das medidas RPU podem ter mais impacto em termos financeiros. Dado que as quantias não são ainda definitivas, também não são reconhecidas no balanço.

6.4.2 Acções Estruturais

Em milhões de EUR|Correcções financeiras em curso em 31.12.2008|Novas correcções financeiras em curso em 2009|Correcções financeiras confirmadas em 2009|Ajustamentos às correcções financeiras confirmadas ou em curso em 31.12.2008|Correcções financeiras em curso em 31.12.2009|

Fundos Estruturais e de Coesão (programas de 1994-1999 e 2000-2006) | | | | | |

FEDER|| |1 771| 89|-1 087|- 343| 430|

Fundo de Coesão|| | 178| 98|- 80|- 47| 149|

FSE|| | 630| 2|- 56|- 250| 326|

IFOP|| | 35| 0|- 33| 0| 2|

FEOGA-Orientação + FEADER| | 4| 221|- 38| 4| 191|

Total| | |2 618| 410|-1 294|- 636|1 098|

A quantia acima tem por base as conclusões das auditorias da Comissão e do Tribunal de Contas ou do OLAF, as quais estão a ser acompanhadas pelas DG relevantes através de processos judiciais formais ou de procedimentos contraditórios em curso com os Estados Membros em causa. Trata-se da melhor estimativa, tendo em conta o ponto da situação em matéria de acompanhamento das auditorias e de cartas de posição final emitidas (ou cartas de pré suspensão) em 31 de Dezembro de 2009. Esta quantia será alterada com base no procedimento contraditório de suspensão e correcção financeira, no âmbito do qual os Estados-Membros têm a oportunidade de apresentar novos elementos comprovativos em apoio das suas alegações.

6.5 RECUPERAÇÃO E CORRECÇÕES FINANCEIRAS EFECTUADAS PELOS ESTADOS-MEMBROS NAS ACÇÕES ESTRUTURAIS OU NA POLÍTICA DE COESÃO

Na área da política de coesão, as correcções efectuadas pelos Estados-Membros na sequência das suas próprias auditorias ou das auditorias da UE não são registadas no sistema contabilístico da Comissão, uma vez que os Estados-Membros podem reutilizar estes montantes para outras despesas elegíveis. Contudo, os Estados-Membros são obrigados a fornecer à Comissão informações actualizadas sobre as retiradas, recuperações e recuperações pendentes dos Fundos Estruturais para 2009 e cumulativamente para os períodos 2000-2006 e 2007-2013, abrangendo os quatro fundos (FEDER, FSE, FEOGA-Orientação e IFOP). Contudo, não estão obrigados a identificar separadamente as correcções resultantes do trabalho da UE. Por este motivo, as correcções financeiras efectuadas pelos Estados-Membros não são acrescentadas às da Comissão.

As retiradas e recuperações em 2009, com base nos dados comunicados pelos Estados Membros por força dos Regulamentos n.º 438/2001 e n.º 448/2001, elevam-se, respectivamente, a 986 milhões de EUR e a 247 milhões de EUR, o que corresponde a um total de 1 233 milhões de EUR. Estes dados têm em conta os resultados da primeira análise efectuada pela Comissão, que conduziu a correcções de certos dados. As auditorias no local aos dados de nove dos Estados-Membros realizadas pela Comissão em 2009 (dez Estados-Membros em 2008) revelaram que os sistemas de registo e comunicação de dados ainda não são completamente fiáveis em todos os Estados-Membros, embora haja indicação de que a qualidade está a melhorar e que se verificaram algumas melhorias em relação a anos anteriores. Além disso, os dados estão incompletos, em especial quanto aos valores totais do período de programação, porque alguns grandes Estados-Membros ainda não comunicaram as correcções realizadas nos primeiros anos do período. Contudo, mesmo no que se refere ao seu carácter exaustivo, houve alguma melhoria em comparação com anos anteriores e os Estados-Membros concordaram em facultar a informação completa no momento do encerramento.

Quanto ao período 2000-2006, existe um risco de sobreposição entre os dados comunicados para as correcções financeiras resultantes da actividade dos organismos da UE (auditorias realizadas pela Comissão e pelo Tribunal de Contas e inquéritos do OLAF) e os comunicados pelos Estados-Membros, resultantes da sua própria actividade. Tal deve-se ao facto de uma grande proporção das correcções financeiras resultantes do trabalho dos organismos da UE ser aceite pelos Estados-Membros e por eles executada sem uma decisão formal da Comissão, através da retirada das despesas em causa das suas declarações de despesas. Dado que os Estados-Membros não são obrigados a proceder à distinção entre as correcções resultantes do trabalho dos organismos da UE e os resultantes dos seus próprios controlos e auditorias, a extensão desta sobreposição não pode ser quantificada com precisão. Além disso, a aplicação efectiva pelo Estado-Membro pode não ocorrer no mesmo ano em este aceita a correcção financeira. Assim, a possível sobreposição permanece apenas uma estimativa. Contudo, uma comparação entre os dados dos Estados-Membros para 2009 e o valor das correcções resultantes do trabalho dos organismos da UE que os Estados-Membros aceitaram sugere que a sobreposição não deverá ser superior a 465 milhões de EUR. Em 2008, a sobreposição não poderá ter excedido 600 milhões de EUR.

No período de programação 2007-2013, a Comissão incorporou o relatório anual nos seus sistemas informáticos, o que significa que receberá os dados electronicamente, directamente dos Estados-Membros. Os Estados-Membros devem igualmente, por força do regulamento sectorial, identificar separadamente as correcções resultantes do trabalho dos organismos da UE, a fim de evitarem qualquer sobreposição.

Nota 6 - Anexo 1: Total das correcções financeiras e recuperações decididas em 2009 na agricultura e desenvolvimento rural

Repartição por Estado-Membro

Em milhões de EUR|

Bélgica|0|12|2|15|

Bulgária|0|0|5|5|

República Checa|0|0|0|1|

Dinamarca|0|101|4|104|

Alemanha|0|2|15|17|

Estónia|0|0|0|0|

Irlanda|-2|3|2|4|

Grécia|2|18|1|21|

Espanha|7|62|38|106|

França|3|73|35|111|

Itália|-3|5|13|15|

Chipre|0|0|0|0|

Letónia|0|0|0|0|

Lituânia|0|2|1|4|

Luxemburgo|0|0|0|0|

Hungria|6|13|2|22|

Malta|0|0|0|0|

Países Baixos|1|30|5|36|

Áustria|0|2|1|3|

Polónia|0|11|2|13|

Portugal|0|9|8|18|

Roménia|5|0|9|14|

Eslovénia|0|1|0|2|

Eslováquia|0|0|1|1|

Finlândia|2|0|0|2|

Suécia|0|0|2|2|

Reino Unido|83|12|14|109|

Total das correcções decididas|103|359|163|625|

Nota: os valores acima indicados são arredondados para o milhão de euros mais próximo e as quantias apresentadas com um valor de 0 representam valores inferiores a 500 000 EUR.

Nota 6 - Anexo 2: Total das correcções financeiras e recuperações aplicadas em 2009 na agricultura e desenvolvimento rural

Repartição por Estado-Membro

Em milhões de EUR|

Bélgica|0|12|2|14|

Bulgária|0|-|1|1|

República Checa|0|-|0|0|

Dinamarca|0|101|4|105|

Alemanha|0|1|16|18|

Estónia|0|0|0|0|

Irlanda|-2|5|2|5|

Grécia|2|189|5|196|

Espanha|7|23|30|59|

França|3|46|34|82|

Itália|-3|167|13|177|

Chipre|-|0|0|1|

Letónia|0|0|0|0|

Lituânia|0|0|2|2|

Luxemburgo|0|-|0|0|

Hungria|6|-|3|9|

Malta|-|-|0|0|

Países Baixos|1|2|6|9|

Áustria|0|-|1|1|

Polónia|0|-|2|2|

Portugal|0|0|7|7|

Roménia|5|-|7|12|

Eslovénia|0|1|0|2|

Eslováquia|0|0|0|0|

Finlândia|2|0|1|2|

Suécia|0|12|2|14|

Reino Unido|83|41|9|133|

Total aplicadas|103|600|148|851|

Nota: os valores acima indicados são arredondados para o milhão de euros mais próximo e as quantias apresentadas com um valor de 0 representam valores inferiores a 500 000 EUR. Nota 6 - Anexo 3: Total das correcções financeiras confirmadas em 2009 nas acções estruturais

Repartição por Estado-Membro

Em milhões de EUR|Cumulado 2008|Correcções financeiras confirmadas em 2009|Cumulado 2009|

1994-1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Bélgica| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Dinamarca| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Alemanha| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Irlanda| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Grécia| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Espanha| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

França| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Itália| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Luxemburgo| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Países Baixos| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Áustria| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portugal| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Finlândia| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Suécia| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Reino Unido| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

INTERREG| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000-2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Bélgica| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulgária|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

República Checa|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Dinamarca|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Alemanha| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Estónia|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Irlanda| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Grécia| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Espanha|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

França| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Itália| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Chipre|-|-|-|-|-|-|-|-|

Letónia| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Lituânia| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Luxemburgo|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Hungria|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Países Baixos| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Áustria|-|-|-|-|-|-|-|-|

Polónia| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portugal| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Roménia| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Eslovénia| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Eslováquia| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Finlândia|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Suécia| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Reino Unido| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

INTERREG|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Total das correcções confirmadas|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

Nota: os valores acima indicados são arredondados para o milhão de euros mais próximo e as quantias apresentadas com um valor de 0 representam valores inferiores a 500 000 EUR.

Nota 6 - Anexo 4: Total das correcções financeiras aplicadas em 2009: acções estruturais

Repartição por Estado-Membro

Em milhões de EUR|Decisões aplicadas em 2009|

Período 1994-1999| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Bélgica|-|-| 0|-|-| 0|

Dinamarca| 2|-|-|-|-| 2|

Alemanha| 109|-|-| 0| 4| 113|

Irlanda| 0|-|-| 0|-| 1|

Grécia|-|-|-|-| 0| 0|

Espanha| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

França| 1|-| 0| 5|-| 6|

Itália| 41|-|-|-|-| 41|

Luxemburgo| 0|-| 4|-|-| 4|

Países Baixos| 7|-|-| 9|-| 16|

Áustria| 0|-|-|-| 0| 0|

Portugal| 1| 5|-|-|-| 6|

Finlândia|-|-| 0|-| 0| 0|

Suécia| 0|-|-|-|-| 0|

Reino Unido| 52|-|-|-|-| 52|

INTERREG| 2|-|-|-|-| 2|

Período 2000-2006| 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Bélgica|-|-| 3|-|-| 3|

Bulgária|-| 3|-|-|-| 3|

República Checa|-| 0|-|-|-| 0|

Dinamarca|-|-|-|-|-|-|

Alemanha|-|-|-|-|-|-|

Estónia|-| 0|-|-|-| 0|

Irlanda|-|-|-|-|-|-|

Grécia| 47| 5| 14|-|-| 66|

Espanha| 7| 14| 38| 0|-| 59|

França| 1|-| 0|-|-| 2|

Itália| 10|-| 80| 4|-| 93|

Chipre|-|-|-|-|-|-|

Letónia|-|-| 0|-|-| 0|

Lituânia|-| 1|-|-|-| 1|

Luxemburgo|-|-| 2|-|-| 2|

Hungria|-| 40| 1|-| 0| 41|

Malta|-|-|-|-|-|-|

Países Baixos|-|-|-|-|-|-|

Áustria|-|-|-|-|-|-|

Polónia| 42|-| 42|-| 11| 95|

Portugal| 9| 9|-|-|-| 18|

Roménia|-| 6|-|-| 14| 20|

Eslovénia|-|-|-|-|-|-|

Eslováquia|-|-|-|-|-|-|

Finlândia|-|-|-|-| 0| 0|

Suécia|-|-|-|-|-|-|

Reino Unido|-|-| 5|-|-| 5|

INTERREG| 0|-|-|-|-| 0|

Total aplicadas| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Nota: valores acima indicados são arredondados para o milhão de euros mais próximo e as quantias apresentadas com um valor de 0 representam valores inferiores a 500 000 EUR.

7. GESTÃO DOS RISCOS FINANCEIROS

As divulgações apresentadas seguidamente e que dizem respeito à gestão dos riscos financeiros na União Europeia (UE) referem-se:

– às operações de tesouraria realizadas pela Comissão Europeia para executar o orçamento da UE;

– às actividades de concessão e contracção de empréstimos realizadas pela Comissão Europeia no âmbito da assistência macrofinanceira (AMF), do apoio à balança de pagamentos (EBP) e das acções Euratom;

– ao Fundo de Garantia relativo às acções externas; bem como

– às actividades de concessão e contracção de empréstimos e de tesouraria desenvolvidas pela União Europeia através da Comunidade Europeia do Carvão e do Aço (em liquidação).

7.1. POLÍTICAS DE GESTÃO DOS RISCOS

7.1.1. Operações de tesouraria

As regras e os princípios da gestão das operações de tesouraria da Comissão são estabelecidos no Regulamento n.° 1150/2000 do Conselho (com a redacção que lhe foi dada pelo Regulamento n.° 2028/2004 do Conselho), bem como no Regulamento Financeiro (Regulamento n.° 1605/2002 do Conselho, com a redacção que lhe foi dada pelo Regulamento n.° 1995/2006 do Conselho) e nas respectivas normas de execução (Regulamento n.° 2342/2002 da Comissão, com a redacção que lhe foi dada pelo Regulamento n.° 478/2007 da Comissão).

Em resultado dos referidos regulamentos, são aplicáveis os seguintes grandes princípios:

– Os recursos próprios são pagos pelos Estados-Membros em contas, abertas para o efeito em nome da Comissão, do Tesouro ou do organismo designado por cada Estado Membro. A Comissão pode movimentar as referidas contas unicamente para cobrir as suas necessidades de tesouraria.

– Os recursos próprios são pagos pelos Estados-Membros na sua moeda nacional, enquanto os pagamentos da Comissão são, na sua maioria, efectuados em euros.

– As contas bancárias abertas em nome da Comissão não podem ter um saldo a descoberto.

– Os saldos das contas noutras divisas que não o euro são utilizados para pagamentos nessas divisas ou periodicamente convertidos em euros.

Além das contas dos recursos próprios, a Comissão abriu outras contas bancárias, em bancos centrais e bancos comerciais, para a execução dos pagamentos e a recepção de outras receitas para além das contribuições dos Estados-Membros para o orçamento.

As operações de tesouraria e pagamento estão fortemente automatizadas e baseiam-se em sistemas informáticos modernos. São aplicados procedimentos específicos a fim de garantir a segurança do sistema e assegurar a separação de funções, em conformidade com o Regulamento Financeiro, as normas de controlo interno da Comissão e os princípios de auditoria.

Um conjunto escrito de orientações e procedimentos regula a gestão das operações de tesouraria e pagamento, com o objectivo de limitar os riscos operacionais e financeiros e de assegurar um nível de controlo adequado. Estas orientações e procedimentos abrangem as diferentes áreas de funcionamento (por exemplo, execução de pagamentos e gestão de tesouraria, previsão dos fluxos de caixa, continuidade das actividades, etc.) sendo o seu cumprimento controlado periodicamente. Adicionalmente, são realizadas reuniões entre a DG Orçamento e a DG ECFIN para debater a partilha de informações sobre a gestão dos riscos e as boas práticas.

7.1.2 Actividades de contracção e concessão de empréstimos (AMF, EBP e Euratom)

As operações de concessão e contracção de empréstimos, bem como a gestão de tesouraria associada, são realizadas pela UE de acordo com as respectivas decisões do Conselho, quando aplicáveis, e as orientações internas. Os manuais de procedimentos escritos, que abrangem domínios específicos como a contracção e concessão de empréstimos e a gestão da tesouraria, foram desenvolvidos e são utilizados pelas unidades operacionais relevantes. Os riscos financeiros e operacionais são identificados e avaliados e é verificado periodicamente o respeito das orientações e procedimentos internos. Como regra geral, não há quaisquer actividades para compensar as variações das taxas de juro ou de câmbio (actividades de «cobertura»), uma vez que as operações de concessão de empréstimos são financiadas por operações de contracção de empréstimos recíprocos « back-to-back » e que não há quaisquer posições abertas de taxas de juro ou em divisas.

7.1.3 Fundo de Garantia

As regras e os princípios que regem a gestão dos activos do Fundo de Garantia (ver ponto 2.3.3 ) estão estabelecidos na Convenção de 25 de Novembro de 1994 concluída entre a Comissão Europeia e o Banco Europeu de Investimento (BEI) e nas alterações subsequentes de 17/ 23 de Setembro de 1996, 8 de Maio de 2002 e 25 de Fevereiro de 2008. Todas as operações do Fundo de Garantia são expressas em euros, qual investe exclusivamente nesta moeda com o objectivo de evitar quaisquer riscos cambiais. A gestão dos activos baseia-se nas regras tradicionais em matéria de prudência no que diz respeito às actividades financeiras. Deve prestar uma especial atenção à redução dos riscos e assegurar que os activos geridos podem ser vendidos ou transferidos sem grande demora, tendo em conta os compromissos cobertos.

7.1.4 CECA em liquidação

A Comissão Europeia gere a liquidação do passivo e não está previsto qualquer novo empréstimo ou financiamento correspondente para a CECA em liquidação. As novas contracções de empréstimos da CECA estão limitadas a operações de refinanciamento com o objectivo de reduzir o custo dos fundos. Quanto às operações de tesouraria, são aplicados os princípios de gestão prudente com vista a limitar os riscos financeiros.

7.2 RISCO DE MERCADO

O risco de mercado é o risco de que o justo valor ou os fluxos de caixa futuros de um instrumento financeiro venham a flutuar devido a alterações nos preços de mercado. O risco de mercado engloba não só o potencial de perdas mas também o potencial de ganhos, abrangendo o risco cambial e de taxa de juro e outros riscos ligados ao preço. A UE não está exposta a outros riscos significativos ligados ao preço.

7.2.1 Risco cambial

O risco cambial é o risco de que o valor das operações da UE ou dos seus investimentos seja afectado pela evolução das taxas de câmbio. Este risco decorre da mudança da cotação de uma moeda relativamente a outra.

7.2.1.1 Operações de tesouraria

Os recursos próprios pagos pelos Estados-Membros em moedas que não o euro são depositados nas contas dos recursos próprios, em conformidade com o Regulamento «recursos próprios». Quando necessário, são convertidos em euros para assegurar a execução de pagamentos. Os procedimentos aplicados na gestão destes fundos são ditados pelo referido regulamento. Num número de casos limitado, estes fundos são directamente utilizados nos pagamentos a efectuar nessas divisas.

A Comissão tem algumas contas em bancos comerciais noutras divisas da UE que não o euro e em dólares americanos, a fim de executar os pagamentos expressos nessas divisas. Estas contas são reaprovisionadas em função do valor dos pagamentos a executar e os seus saldos são mantidos a níveis muito baixos, a fim de minimizar o efeito das flutuações das taxas de câmbio.

Quando são recebidas receitas diversas (que não os recursos próprios) noutras divisas que não o euro, são transferidas para outras contas da Comissão nessas divisas, se tal for necessário para cobrir a execução de pagamentos, ou convertidas em euros e transferidas para contas em euros. Os fundos para adiantamentos mantidos em moedas que não o euro são reaprovisionados em função da estimativa das necessidades de pagamento a curto prazo, a nível local, nessas divisas. Os saldos dessas contas não podem ultrapassar os respectivos limites máximos estabelecidos.

Como todas as multas recebidas provisoriamente são aplicadas e pagas em euros, não há exposição a riscos cambiais.

7.2.1.2 Actividades de contracção e concessão de empréstimos (AMF, EBP e Euratom)

Como a maioria dos activos e passivos financeiros são expressos em euros, nestes casos a UE não está exposta a riscos cambiais. Contudo, a UE concede empréstimos em USD, através do instrumento financeiro Euratom, que são financiados pela contracção de empréstimos numa quantia equivalente em USD (operações « back-to-back »). À data do balanço, no que se refere a Euratom, a UE não está exposta a riscos cambiais.

7.2.1.3 Fundo de Garantia

Os activos financeiros são expressos em euros pelo que não há riscos cambiais.

7.2.1.4 CECA em liquidação

A CECA em liquidação tem uma pequena exposição cambial líquida equivalente a 2,2 milhões de EUR, resultante de empréstimos imobiliários equivalentes a 1,5 milhões de EUR e de saldos das contas à ordem equivalentes a 0,7 milhões de EUR.

7.2.2 Risco de taxa de juro

O risco de taxa de juro é a possibilidade de uma redução do valor de um título, em especial uma obrigação, resultante de um aumento das taxas de juro. Em geral, a subida das taxas de juro provocam uma diminuição dos preços das obrigações de taxa fixa, e vice-versa.

7.2.2.1 Operações de tesouraria

A tesouraria da Comissão não contrai empréstimos; consequentemente não está exposta a riscos de taxa de juro. Contudo, recebe juros sobre os saldos das suas diferentes contas bancárias. Por conseguinte, a Comissão tomou medidas para assegurar que os juros regularmente recebidos reflectem as taxas de juro do mercado e a sua eventual flutuação. As contas abertas junto dos tesouros ou dos bancos centrais dos Estados-Membros para receber os recursos próprios não vencem juros nem têm encargos. No que diz respeito a todas as outras contas nos bancos centrais nacionais, a remuneração depende das condições específicas oferecidas por cada banco; as taxas de juros aplicadas são variáveis e ajustadas em função das flutuações do mercado.

Os saldos em contas de bancos comerciais geram juros numa base diária, tendo por base as taxas variáveis do mercado às quais é aplicada uma margem contratual (positiva ou negativa). Na maioria das contas, o cálculo dos juros está ligado à taxa marginal do BCE para as suas principais operações de refinanciamento, sendo ajustado para reflectir quaisquer flutuações dessa taxa. Noutras contas, o cálculo dos juros está ligado à taxa média overnight do euro. Logo, não existe qualquer risco de que a Comissão tenha taxas de juro inferiores às taxas do mercado.

7.2.2.2 Actividades de contracção e concessão de empréstimos (AMF, EBP e Euratom)

Contracção e concessão de empréstimos com taxas de juro variáveis

Devido à natureza das suas actividades de concessão e contracção de empréstimos, a UE tem activos e passivos significativos que geram juros. Os empréstimos AMF e Euratom constituídos a taxas variáveis expõem a UE a riscos de taxa de juro. No entanto, os riscos de taxa de juro decorrentes de empréstimos contraídos são compensados pela concessão de empréstimos em condições equivalentes (« back-to-back »). À data do balanço, a UE tem empréstimos concedidos (expressos em quantias nominais) a taxas variáveis correspondentes a 0,96 mil milhões de EUR (1,05 mil milhões de EUR em 2008), efectuando-se uma reavaliação dos valores numa base semestral.

Contracção e concessão de empréstimos com taxas de juro fixas

A UE concede igualmente empréstimos AMF e Euratom com taxas fixas que totalizam 110 milhões de EUR (85 milhões de EUR em 2008), com prazos de vencimento finais que oscilam entre um e cinco anos (25 milhões de EUR) e superiores a cinco anos (85 milhões de EUR).

Mais significativo é o facto de a UE ter concedido seis empréstimos EBP com taxas fixas que perfazem 9,2 mil milhões de EUR (2 mil milhões de EUR em 2008), com prazos de vencimento finais que oscilam entre um e cinco anos (5 mil milhões de EUR) e superiores a cinco anos (4,2 mil milhões de EUR).

7.2.2.3 Fundo de Garantia

As obrigações incluídas no Fundo de Garantia emitidas a taxas de juro variáveis estão sujeitas aos efeitos da volatilidade das taxas, enquanto os títulos de taxa fixa enfrentam riscos relativamente ao seu justo valor. As obrigações de taxa fixa representam cerca de 97 % da carteira de investimentos à data do balanço (96 % em 2008).

7.2.2.4 CECA em liquidação

Dada a natureza das suas actividades, a CECA em liquidação está exposta a riscos de taxa de juro. Os riscos de taxa de juro decorrentes de empréstimos contraídos são, em geral, compensados pela concessão de empréstimos em condições equivalentes. Quanto às operações de gestão de activos, as obrigações de taxa fixa representam cerca de 97 % da carteira de títulos à data do balanço (97 % em 2008).

7.3 RISCO DE CRÉDITO

O risco de crédito é o risco de perda devido ao não pagamento por parte de um mutuário de um empréstimo ou linha de crédito (tanto do capital como dos juros [cupão] ou de ambos) ou ao incumprimento das obrigações contratuais. Os incumprimentos incluem os atrasos nos reembolsos, o reescalonamento dos reembolsos e a falência.

7.3.1 Operações de tesouraria

A maioria dos recursos de tesouraria da Comissão é depositada, em conformidade com o Regulamento n.° 1150/2000 do Conselho, nas contas abertas pelos Estados-Membros para o pagamento das suas contribuições (recursos próprios). Todas essas contas são mantidas nos tesouros ou nos bancos centrais nacionais dos Estados-Membros. Essas instituições representam o risco mínimo de crédito (ou de contraparte) para a Comissão, dado que se trata de uma exposição face aos seus Estados-Membros.

Quanto à parte dos recursos de tesouraria da Comissão depositados nos bancos comerciais a fim de cobrir a execução de pagamentos, o aprovisionamento destas contas é ordenado numa base « just-in-time » e gerido automaticamente pelo sistema de gestão de tesouraria. São mantidos em cada conta saldos mínimos, proporcionais ao valor médio dos pagamentos efectuados diariamente. Em consequência, as quantias depositadas em permanência nestas contas são muito baixas (em média, entre 50 e 150 milhões de EUR, repartidos por mais de 30 contas), assegurando-se assim que a exposição da Comissão aos riscos seja limitada. Estas quantias devem ser vistas em proporção dos saldos de tesouraria globais, que flutuam entre mil e 35 mil milhões de EUR, e dos pagamentos globais executados em 2009, que totalizaram 130 mil milhões de EUR.

Além disso, são aplicadas orientações específicas à selecção dos bancos comerciais, a fim de minimizar os riscos de contraparte a que a Comissão está exposta:

– Todos os bancos comerciais são seleccionados por concurso. A notação mínima em termos do risco de crédito a curto prazo requerida para a admissão a concurso é P-1 da Moody's ou equivalente (A-1 da S&P ou F1 da Fitch). Em circunstâncias específicas e devidamente justificadas, poderá ser autorizado um nível mais baixo.

– Aos bancos comerciais que foram especificamente seleccionados para o depósito das multas recebidas provisoriamente é em regra geral igualmente exigida uma avaliação da S&P a longo prazo mínima de AA ou equivalente e são aplicadas medidas específicas caso a notação destes bancos se degrade.

– Em 2009 os serviços de tesouraria da Comissão puseram em vigor um sistema alternativo de gestão das multas provisoriamente pagas, com o objectivo específico de reduzir o risco nesta área. Na sequência da Decisão C(2009) 4264 da Comissão, as multas aplicadas a partir de 1 de Janeiro de 2010 serão geridas pelo novo sistema e já não são depositadas nos bancos comerciais.

– Os fundos para adiantamentos são mantidos nos bancos locais seleccionados por concurso simplificado. Os requisitos de notação dependem da situação local e podem variar significativamente consoante os vários países. A fim de se limitar a exposição ao risco, os saldos destas contas são mantidos ao nível mais baixo possível (tendo em conta as necessidades operacionais); são regularmente reaprovisionadas e os limiares aplicados são revistos numa base anual.

– As notações de risco de crédito dos bancos comerciais onde a Comissão tem contas são revistas pelo menos numa base mensal, ou com uma frequência mais elevada, se e quando necessário. No contexto da crise financeira, foram adoptadas medidas de intensificação do acompanhamento, que estiveram em vigor durante todo o ano de 2009.

7.3.2 Actividades de contracção e concessão de empréstimos (AMF, EBP e Euratom)

A exposição ao risco de crédito é gerida em primeiro lugar mediante a obtenção de garantias do país, no caso de Euratom, bem como através do Fundo de Garantia (AMF e Euratom) e finalmente através do orçamento da UE (EBP e, caso as outras medidas não sejam suficientes, AMF e Euratom). A legislação em vigor que regeu os recursos próprios em 2009 fixou como limite máximo para o recurso RNB 1,24 % do RNB dos Estados-Membros. Em 2009 foi efectivamente utilizado 1,01 % para cobrir as dotações de pagamento. Tal significa que, em 31 de Dezembro de 2009, existia uma margem de 0,23 % disponível para cobrir esta garantia. Deve notar-se que a partir de 2010 o limite máximo desce para 1,23 %. O Fundo de Garantia relativo às acções externas foi criado em 1994 para cobrir os riscos de incumprimento relativos aos empréstimos contraídos com o objectivo de financiar os empréstimos concedidos a países exteriores à União Europeia. De qualquer modo, a exposição ao risco de crédito é mitigada pela possibilidade de se recorrer ao orçamento da UE caso um devedor não consiga reembolsar as quantias devidas na totalidade. Para o efeito, a UE tem o direito de requerer a todos os Estados-Membros que assegurem o cumprimento das obrigações jurídicas da UE em relação aos seus mutuantes.

Os principais beneficiários destes empréstimos são a Hungria, a Letónia e a Roménia, representando, respectivamente, cerca de 54 %, 21 % e 18 % do volume total de empréstimos. Quanto às operações de tesouraria, devem ser aplicadas as orientações sobre a selecção das contrapartes. Deste modo, a unidade operacional só poderá concluir acordos com os bancos elegíveis que tenham limites de contraparte suficientes.

7.3.3 Fundo de Garantia

Segundo o acordo assinado entre a UE e o BEI relativamente à gestão do Fundo de Garantia, todos os investimentos interbancários devem ter uma notação Moody's a curto prazo mínima de P-1 ou equivalente. Em 31 de Dezembro de 2009 todos os investimentos (153 milhões de EUR) tinham sido realizados junto dessas contrapartes (153 milhões de EUR em 2008). Em 31 de Dezembro de 2009, o fundo tinha investido em quatro instrumentos financeiros a curto prazo e todos os investimentos (37 milhões de EUR) efectuados tinham sido realizados junto de contrapartes com uma notação Moody's mínima de P-1 ou equivalente. Todos os valores mobiliários disponíveis para venda existentes em carteira estão em conformidade com as orientações de gestão.

7.3.4 CECA em liquidação

A exposição ao risco de crédito é gerida com base numa análise periódica da capacidade dos mutuários cumprirem as obrigações de pagamento do capital e dos juros. A exposição ao risco de crédito é igualmente gerida com base na obtenção de garantias reais, bem como garantias nacionais, empresariais e pessoais. 52% do total do capital dos empréstimos pendentes está coberto por garantias de um Estado Membro ou de organismos equivalentes (por exemplo, instituições públicas). Dos empréstimos pendentes, 36% foram concedidos a bancos ou foram objecto de garantias bancárias. Quanto às operações de tesouraria, devem ser aplicadas as orientações sobre a selecção das contrapartes. A unidade operacional só pode concluir acordos com os bancos elegíveis que tenham limites de contraparte suficientes.

7.4 RISCO DE LIQUIDEZ

O risco de liquidez é o risco que decorre da dificuldade em vender um activo como, por exemplo, o risco de que um determinado título ou activo não possa ser vendido com a rapidez suficiente para impedir uma perda ou assegurar o cumprimento de uma obrigação.

7.4.1 Operações de tesouraria

Os princípios orçamentais da UE asseguram que os recursos financeiros globais do exercício são sempre suficientes para a realização de todos os pagamentos. Com efeito, as contribuições totais dos Estados-Membros são iguais ao valor das dotações de pagamento durante o exercício orçamental. Contudo, as contribuições dos Estados-Membros são recebidas em doze parcelas mensais ao longo do ano, enquanto os pagamentos estão sujeitos a uma certa sazonalidade.

A fim de assegurar que os recursos de tesouraria são sempre suficientes para cobrir os pagamentos a efectuar num dado mês, existem procedimentos relativos à previsão regular das necessidades de tesouraria e, se necessário e em certas condições, é possível solicitar um adiantamento dos recursos próprios aos Estados-Membros.

Além disso, no contexto das operações de tesouraria diárias da Comissão, as ferramentas automatizadas de gestão de tesouraria asseguram a disponibilidade de uma liquidez suficiente em cada uma das contas bancárias da Comissão, numa base diária.

7.4.2 Actividades de contracção e concessão de empréstimos (AMF, EBP e Euratom)

O risco de liquidez decorrente de empréstimos contraídos é, em geral, compensado por empréstimos concedidos em condições equivalentes (operações « back-to-back »). No caso da AMF e da Euratom, o Fundo de Garantia serve de reserva de liquidez (ou de «rede de segurança») em caso de incumprimento ou atrasos de pagamento dos mutuários. No caso dos EBP, o Regulamento n.º 431/2009 do Conselho estabelece um procedimento que permite dispor do tempo suficiente para mobilizar fundos através do orçamento da UE.

7.4.3 Fundo de Garantia

O fundo é gerido de acordo com o princípio de que os activos têm um grau suficiente de liquidez e mobilização em relação aos compromissos relevantes. O fundo deve ter em carteira, no mínimo, 100 milhões de EUR com uma maturidade inferior a 12 meses, que deve ser investido em instrumentos do mercado monetário. Em 31 de Dezembro de 2009 estes investimentos cifravam-se em 190 milhões de EUR. Além disso, 20 % do valor nominal do fundo, no mínimo, deve ser constituído por instrumentos monetários, obrigações com taxa fixa com uma maturidade remanescente inferior a um ano e obrigações com taxa variável. Em 31 de Dezembro de 2009 este rácio era de 27 %.

7.4.4 CECA em liquidação

O risco de liquidez decorrente de empréstimos contraídos é, em geral, compensado por empréstimos concedidos em condições equivalentes (operações « back-to-back »). Quanto à gestão de activos e passivos da CECA em liquidação, a Comissão gere as necessidades de liquidez com base nas previsões de pagamentos obtidas através de um processo de consulta junto dos serviços responsáveis da Comissão.

7.5 DIVULGAÇÕES DE JUSTO VALOR

7.5.1 Actividades de contracção e concessão de empréstimos (AMF, EBP e Euratom)

Situação inicial

Deve notar-se que, em conformidade com a norma contabilística n.º 11 da UE, os empréstimos acima mencionados são inicialmente reconhecidos pelo seu valor nominal. Caso se aplicasse a norma contabilística IAS 39 do sector privado os empréstimos seriam reconhecidos inicialmente pelo seu justo valor. O quadro seguinte mostra a diferença entre os dois tratamentos contabilísticos, apenas para os empréstimos EBP na sua data de emissão:

Em milhões de EUR

|Norma contabilística n.º 11 da UE (montante nominal)|IAS 39 (justo valor)|Diferença entre os tratamentos contabilísticos|

Avaliação dos empréstimos EBP emitidos em 2009|7 200|6 649|551|

Avaliação dos empréstimos EBP emitidos em 2008|2 000|1 767|233|

As razões para aplicar a norma contabilística n.º 11 da UE ao tratamento contabilístico são as seguintes:

– existem efeitos de compensação entre empréstimos concedidos e contraídos devido ao seu carácter « back-to-back ». Desta forma, o juro efectivo do empréstimo concedido é igual ao dos empréstimos contraídos correspondentes;

– a diferença inicial reflecte o custo de oportunidade relativamente ao valor que se obteria com um investimento alternativo no mercado de capitais. Como a UE não está autorizada a investir nos mercados de capitais, este custo de oportunidade não á relevante e não reflecte razoavelmente a substância das transacções;

– a diferença inicial acima evidenciada seria compensada pelas receitas de juros nos anos seguintes.

Situação actual em 31.12.2009:

O valor justo estimado é determinado do seguinte modo:

– para os empréstimos concedidos: utilizando um modelo dos fluxos de caixa descontados mediante a aplicação de curvas de rendimento específicas do país adequadas ao prazo de maturidade restante;

– para os empréstimos contraídos, utilizando um modelo dos fluxos de caixa descontados mediante a aplicação de curvas de rendimento AAA adequadas ao prazo de maturidade remanescente;

– Os empréstimos a taxas variáveis devem aproximar-se do seu valor nominal, pois é efectuada uma reavaliação às taxas de juro do mercado numa base semestral.

O quadro seguinte mostra o justo valor estimado no final do ano dos empréstimos AMF, EBP e Euratom a taxa fixa, de forma a permitir a comparação com o valor contabilístico correspondente no balanço.

Em milhões de EUR

Justo valor|8 785|1 863|9 626|2 118|

Valor contabilístico|9 416|2 091|9 416|2 091|

Diferença|(631)|(228)|210|27|

À data do balanço, os EBP representavam 98,8 % dos empréstimos contraídos e concedidos. Dado que a UE tem uma notação de crédito AAA e as taxas de juro do mercado são superiores às taxas a que a UE contraiu os empréstimos, o quadro acima reflecte o facto de o justo valor dos empréstimos contraídos ser superior ao seu valor nominal. Como a Hungria, a Letónia e a Roménia, principais destinatárias destes empréstimos, têm avaliações inferiores a AAA, apesar de as taxas de juro do mercado serem superiores às cobradas pela UE, o justo valor dos empréstimos concedidos é inferior ao seu valor nominal.

7.5.2 CECA em liquidação

A estimativa do justo valor dos empréstimos concedidos e contraídos é efectuada com base na utilização de um modelo de fluxos de caixa descontados. De acordo com este modelo, os fluxos de caixa futuros previstos são descontados com base na aplicação de curvas de rendimento AAA adequadas para o prazo de maturidade remanescente. Parte-se do pressuposto de que as estimativas do justo valor dos empréstimos a taxa variável são próximas das respectivas quantias escrituradas, dado que a reavaliação dos valores é efectuada a taxas de juro do mercado numa base trimestral ou semestral. Não pôde ser obtida e divulgada a estimativa do justo valor dos empréstimos concedidos e contraídos a taxa fixa, pois os dados necessários para o seu cálculo não se encontravam disponíveis.

Os títulos disponíveis para venda são apresentados pelo justo valor, que consiste no preço de mercado acrescidos dos juros vencidos. Não há quaisquer instrumentos financeiros mensurados pelo justo valor com base na utilização de uma técnica de avaliação que não seja corroborada por preços ou taxas de mercado verificáveis. Presume-se que o valor nominal deduzido da provisão para imparidade de contas a receber comerciais e o valor nominal de contas a pagar comerciais se aproximam do respectivo justo valor. O justo valor de caixa e equivalentes de caixa, incluindo contas à ordem e depósitos a curto prazo (inferior a três meses), consiste na sua quantia escriturada.

8. DIVULGAÇÕES DE PARTES RELACIONADAS

8.1 PARTES RELACIONADAS

As partes relacionadas da UE são as suas entidades incluídas na consolidação e os principais dirigentes destas entidades (ver em seguida). As transacções entre estas entidades têm lugar como elemento do funcionamento normal da UE e, em conformidade com as regras contabilísticas da UE, não são necessários requisitos de divulgação específicos para estas transacções. A lista das entidades consolidadas consta do ponto 10 .

8.2 DIREITOS DOS PRINCIPAIS DIRIGENTES

Para efeitos de apresentação das informações sobre as transacções com partes relacionadas referentes aos principais dirigentes da União Europeia, as pessoas em causa são apresentadas de acordo com as cinco categorias seguintes:

Categoria 1: Presidente do Conselho Europeu, Presidente da Comissão e Presidente do Tribunal de Justiça;

Categoria 2: Vice-Presidente da Comissão e Alta Representante da União para os Negócios Estrangeiros e a Política de Segurança e restantes Vice-Presidentes da Comissão;

Categoria 3: Secretário-Geral do Conselho, Membros da Comissão, Juízes e Advogados-Gerais do Tribunal de Justiça, Presidente e os Membros do Tribunal Geral, Presidente e Membros do Tribunal da Função Pública Europeia, Provedor de Justiça e Autoridade Europeia para a Protecção de Dados;

Categoria 4: Presidente e Membros do Tribunal de Contas;

Categoria 5: funcionários com a posição hierárquica mais elevada das instituições e agências.

É fornecido em seguida um resumo dos seus direitos – para informações complementares, consultar o Jornal Oficial da União Europeia (L 187 de 8.8.1967 com a última redacção que lhe foi dada pelo Regulamento (CE, Euratom) n.º 202/2005 do Conselho de 18.1.2005 (L 33 de 5.2.2005) e L 268 de 20.10.1977 com a última redacção que lhe foi dada pelo Regulamento (CE, Euratom) n.º 1293/2004 do Conselho de 30.4.2004 (L 243 de 15.7.2004)). Estão igualmente disponíveis mais informações no Estatuto do Pessoal, publicado no sítio Web Europa, que é o documento oficial que descreve os direitos e obrigações de todos os funcionários da UE. Os principais dirigentes não receberam quaisquer empréstimos preferenciais da UE.

DIREITOS FINANCEIROS DOS PRINCIPAIS DIRIGENTES|EUR|

Vencimento de base (por mês)|24 874,61|22 531,36 – 23 432,62|18 025,08 – 20 278,22|19 467,10 – 20 728,85|11 461.32 – 18 025,09|

Abono de lar/subsídio de expatriação |15 %|15 %|15 %|15 %|16 %|

Abonos de família:Lar (% salário)Filhos a cargoPré-escolarEscolar ouEscolar fora do local de trabalho|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|

Subsídios dos juízes-presidentes|n.a.|n.a.|500 - 810,74|n.a.|n.a.|

Subsídios de representação|1 418,07|0 – 911,38|500 – 607,71|n.a.|n.a.|

Despesas de viagem anual|n.a.|n.a.|n.a.|n.a.|Sim|

Entrada em funções:Despesas de instalaçãoDespesas de viagem da famíliaDespesas de mudança|49 749,22reembolsa-dasreembolsa-das|45 062,72 – 46 865,24reembolsa-dasreembolsa-das|36 050,16 – 40 556,44reembolsa-dasreembolsa-das|38 934,20 – 41 457,70reembolsa-dasreembolsa-das|reembolsa-dasreembolsa-dasreembolsa-das|

Cessação de funções:Despesas de reinstalaçãoDespesas de viagem da famíliaDespesas de mudançaTransição (% salário)**Seguro de doença|24 874,61reembolsa-dasreembolsa-das40 % - 65 %cobertos|22 531,36 – 23 432,62reembolsa-dasreembolsa-das40 % - 65 %cobertos|18 025,08 – 20 278,22reembolsa-dasreembolsa-das40 % - 65 %cobertos|19 467,10 – 20 728,85reembolsa-dasreembolsa-das40 % - 65 %cobertos|reembolsa-dasreembolsa-dasreembolsa-dasn.a.facultativo|

Pensão (% salário antes de impostos)|máx. 70 %|máx. 70 %|máx. 70 %|máx. 70 %|máx. 70 %|

Deduções:Imposto comunitárioSeguro de doença (% salário)Contribuição especial sobre as remuneraçõesDedução para pensões|8 % - 45 %1.8 %4,64 %n.a.|8 % - 45 %1,8 %4,64 %n.a.|8 % - 45 %1,8 %4,64 %n.a.|8 % - 45 %1,8 %4,64 %n.a.|8 % - 45 %1,8 %4,64 %11,3 %|

Número de pessoas em 31.12.2009|3|7|91|27|81|

* com aplicação do coeficiente de correcção («cc»)

** pago nos primeiros 3 anos após cessação de funções

9. ACONTECIMENTOS OCORRIDOS APÓS A DATA DO BALANÇO

À data da adopção das presentes contas, para além da informação apresentada em seguida, não havia quaisquer outras questões relevantes que merecessem a atenção do Contabilista da Comissão ou que lhe fossem referidas e que requeressem uma divulgação à parte na presente secção. As contas anuais e as notas conexas foram elaboradas com base nas informações mais recentes disponíveis, o que se reflecte nas informações apresentadas.

Mecanismo Europeu de Estabilização Financeira (MEEF)

Em 11 de Maio de 2010 o Conselho adoptou um Mecanismo Europeu de Estabilização Financeira (MEEF) para preservar a estabilidade financeira na Europa (Regulamento (UE) n.° 407/2010 do Conselho). Este mecanismo baseia-se no artigo 122.º, n.° 2, do Tratado e possibilita a concessão de assistência financeira a um Estado-Membro que se encontre em dificuldades ou sob grave ameaça de dificuldades devidas a ocorrências excepcionais fora do seu controlo. A assistência pode assumir a forma de um empréstimo ou de uma linha de crédito garantida pelo orçamento da UE. Em caso de activação, a Comissão pede emprestados fundos em nome da UE nos mercados de capitais ou junto das instituições financeiras e em seguida empresta esses fundos ao Estado Membro beneficiário. As conclusões do Conselho ECOFIN limitam o mecanismo a um máximo de 60 mil milhões de EUR. O MEEF foi criado em complemento do mecanismo de apoio financeiro à balança de pagamentos existente, que presta a assistência financeira aos Estados-Membros que não integram a área do euro.

Deve notar-se que, embora não tenha impacto nas contas ou no orçamento da UE, foi igualmente criado pelos Estados-Membros da área do euro e por outros Estados-Membros participantes um pacote idêntico de assistência financeira, o Fundo Europeu de Estabilidade Financeira (FEEF). A eventual assistência aos Estados-Membros da área do euro será prestada através de uma entidade criada para fins específicos ( Special Purpose Vehicle - SPV ), em relação à qual os Estados-Membros participantes fornecem garantias num montante máximo de 440 mil milhões de EUR. Este fundo expira em Junho de 2013.

Finalmente, também sem afectar as contas ou o orçamento da UE, além destes mecanismos o Fundo Monetário Internacional (FMI) participará igualmente nas acções acima descritas, podendo eventualmente fornecer uma assistência suplementar de 250 milhões de EUR.

10. ENTIDADES CONSOLIDADAS

A. ENTIDADES CONTROLADAS|

1. Instituições e organismos consultivos||

Comité das Regiões|Autoridade Europeia para a Protecção de Dados|

Conselho da União Europeia|Comité Económico e Social Europeu|

Tribunal de Justiça da União Europeia|Provedor de Justiça Europeu|

Comissão Europeia|Parlamento Europeu|

Tribunal de Contas Europeu||

2. Agências da UE||

Agência Europeia para a Segurança e Saúde no Trabalho|Agência dos Direitos Fundamentais da União Europeia|

Agência Europeia para a Segurança da Aviação|Agência Europeia para a Segurança das Redes e da Informação|

Centro Europeu de Prevenção e Controlo das Doenças|Fundação Europeia para a Formação|

Centro Europeu para o Desenvolvimento da Formação Profissional|Agência Europeia de Gestão da Cooperação Operacional nas Fronteiras Externas dos Estados-Membros da UE|

Agência Europeia do Ambiente|Centro de Tradução dos Organismos da União Europeia|

Autoridade Europeia para a Segurança dos Alimentos|Autoridade Supervisora do GNSS Europeu|

Fundação Europeia para a Melhoria das Condições de Vida e de Trabalho|Instituto de Harmonização no Mercado Interno (marcas, desenhos e modelos) |

Agência Europeia da Segurança Marítima|Agência Ferroviária Europeia|

Agência Europeia de Medicamentos|Instituto Comunitário das Variedades Vegetais|

Agência Europeia dos Produtos Químicos|Agência Comunitária de Controlo das Pescas|

Empresa Comum Europeia para o ITER e o Desenvolvimento da Energia de Fusão**|Observatório Europeu da Droga e da Toxicodependência|

Eurojust**|Academia Europeia de Polícia (CEPOL) **|

Agência de Execução para a Competitividade e a Inovação|Agência de Execução para a Saúde e os Consumidores|

Agência de Execução relativa à Educação, ao Audiovisual e à Cultura|Agência de Execução da Rede Transeuropeia de Transportes|

Agência Executiva do Conselho Europeu de Investigação *|Agência de Execução para a Investigação *|

3. Outras entidades controladas||

Comunidade Europeia do Carvão e do Aço (em liquidação)||

B. ENTIDADES ASSOCIADAS|

Fundo Europeu de Investimento |Empresa Comum ARTEMIS *|

Empresa Comum Clean Sky *||

C. EMPRESAS COMUNS|

Organização Internacional de Energia de Fusão ITER|Empresa comum Galileu em liquidação|

Empresa Comum SESAR|Empresa Comum IMI *|

* Consolidada pela primeira vez em 2009.|

** Organismo descentralizado da União Europeia, abrangido pelo pilar «Cooperação policial e judiciária em matéria penal».|

11. ENTIDADES NÃO CONSOLIDADAS

Embora a UE assegure a gestão dos activos das entidades indicadas seguidamente, esses activos não cumprem os requisitos para poderem ser consolidados, não sendo, por conseguinte, incluídos nas contas da UE.

11.1 FUNDO EUROPEU DE DESENVOLVIMENTO (FED)

O Fundo Europeu de Desenvolvimento (FED) é o principal instrumento do apoio da União Europeia à cooperação para o desenvolvimento dos Estados da África, das Caraíbas e do Pacífico (ACP), bem como dos países e territórios ultramarinos (PTU). O Tratado de Roma de 1957 previu a sua criação para a concessão de ajuda técnica e financeira, inicialmente limitada aos países africanos com quem certos Estados-Membros mantinham laços históricos.

O FED não é financiado a partir do orçamento da União Europeia, mas sim de contribuições directas dos Estados-Membros, objecto de acordo no quadro de negociações a nível intergovernamental. A Comissão e o BEI asseguram a gestão dos recursos do FED. Normalmente, cada FED é criado por um período de cerca de cinco anos. Desde a conclusão da primeira convenção de parceria em 1964, os ciclos de programação do FED coincidem, em geral, com os dos acordos/convenções de parceria.

O FED rege-se pelo seu próprio Regulamento Financeiro (JO L 78 de 19.3.2008) que prevê a apresentação das suas próprias demonstrações financeiras, de modo separado das demonstrações da UE. As contas anuais e a gestão dos recursos do FED estão sujeitas ao controlo externo do Tribunal de Contas e do Parlamento. A título informativo, são a seguir apresentados o balanço e a conta dos resultados económicos do 8.°, 9.° e 10.° FED:

BALANÇO DOS 8.°, 9.° e 10.° FED|

|||Em milhões de EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

|ACTIVOS NÃO CORRENTES|196|269|

||||

|ACTIVOS CORRENTES|1 389|957|

||||

|ACTIVO TOTAL|1 585|1 226|

||||

|PASSIVO CORRENTE|(860)|(709)|

||||

|PASSIVO TOTAL|(860)|(709)|

||||

|ACTIVO LÍQUIDO|725|517|

||||

|FUNDOS E RESERVAS|||

|Capital mobilizado dos Fundos|20 381|17 079|

|Outras reservas|2 252|2 252|

|Resultados económicos transitados dos exercícios anteriores|(18 814)|(15 784)|

|Resultados económicos do exercício|(3 094)|(3 030)|

|ACTIVO LÍQUIDO|725|517|

CONTA DE RESULTADOS ECONÓMICOS DO 8.°, 9.° e 10.° FED|

|||Em milhões de EUR|

|2009|2008|

|RECEITAS DE EXPLORAÇÃO|49|23|

||||

|DESPESAS DE EXPLORAÇÃO|(3 192)|(3 066)|

||||

|DÉFICE DAS ACTIVIDADES DE EXPLORAÇÃO|(3 143)|(3 043)|

||||

|ACTIVIDADES FINANCEIRAS|49|13|

||||

|RESULTADOS ECONÓMICOS DO EXERCÍCIO|(3 094)|(3 030)|

11.2 REGIME DE SEGURO DE DOENÇA

O Regime de Seguro de Doença é o regime que assegura a cobertura médica do pessoal dos vários organismos da União Europeia. Os fundos do regime são propriedade do mesmo e não são controlados pela União Europeia, embora os seus activos financeiros sejam geridos pela Comissão. O regime é financiado pelas contribuições dos seus membros (pessoal) e das entidades patronais (instituições/agências/organismos). Os eventuais excedentes são mantidos no regime.

O regime tem quatro entidades distintas – o regime principal que cobre o pessoal das instituições e agências da União Europeia e três regimes de menor dimensão que cobrem o pessoal da Universidade Europeia de Florença, das Escolas Europeias, bem como o pessoal que trabalha fora da UE, como o pessoal das delegações da UE. Em 31 de Dezembro de 2009, os activos totais do regime cifravam-se em 297 milhões de EUR (288 milhões de EUR em 2008).

11.3 FUNDO DE GARANTIA DOS PARTICIPANTES (FGP)

Certos pré-financiamentos pagos ao abrigo do 7.° Programa-Quadro de Investigação para a investigação e desenvolvimento tecnológico (7.° PQ) são efectivamente abrangidos por um Fundo de Garantia dos Participantes (FGP). Trata-se de um instrumento para benefício mútuo, criado para cobrir os riscos financeiros incorridos pela União Europeia e pelos participantes durante a execução das acções indirectas do 7.º PQ, constituindo o seu capital e juros uma garantia de boa execução. Todos os participantes em acções indirectas cujo financiamento assuma a forma de uma subvenção contribuem com 5% da contribuição total da UE para o capital do FGP no período de duração da acção. Como tal, os participantes são proprietários do FGP, agindo a UE (representada pela Comissão) apenas como seu agente executivo. Em 31 de Dezembro de 2009, os activos totais do FGP cifravam-se em 580 milhões de EUR (283 milhões de EUR em 2008). Os fundos do FGP são propriedade do mesmo e não são controlados pela União Europeia, embora os seus activos financeiros sejam geridos pela Comissão.

PARTE II – MAPAS CONSOLIDADOS SOBRE A EXECUÇÃO DO ORÇAMENTO DA UNIÃO EUROPEIA E NOTAS EXPLICATIVAS

MAPAS CONSOLIDADOS SOBRE A EXECUÇÃO DO ORÇAMENTO

* Note-se que devido ao arredondamento dos valores para o milhão de euros mais próximo, pode acontecer que, ao serem adicionados, alguns dados financeiros dos quadros orçamentais não perfaçam exactamente o total.

MAPAS CONSOLIDADOS SOBRE A EXECUÇÃO DO ORÇAMENTO:

1. Execução orçamental 135

2. Comparação do orçamento com as quantias reais 136

Receitas:

3. Síntese consolidada da execução das receitas orçamentais 138

Despesas:

4. Repartição e evolução das dotações de autorização e de pagamento por

rubrica do Quadro Financeiro 139

5. Execução das dotações de autorização por rubrica do Quadro Financeiro 139

6. Execução das dotações de pagamento por rubrica do Quadro Financeiro 140

7. Evolução do remanescente a liquidar por rubrica do Quadro Financeiro 141

8. Distribuição do remanescente a liquidar por ano de origem da autorização

e por rubrica do Quadro Financeiro 141

9. Repartição e evolução das dotações de autorização e de pagamento por

domínio de intervenção 142

10. Execução das dotações de autorização por domínio de intervenção 143

11. Execução das dotações de pagamento por domínio de intervenção 144

12. Evolução do remanescente a liquidar por domínio de intervenção 145

13. Distribuição do remanescente a liquidar por ano de origem e por domínio de intervenção 146

Instituições:

14. Síntese consolidada da execução das receitas orçamentais por instituição 147

15. Execução das dotações de autorização e de pagamento por Instituição 148

Agências:

16. Receitas das agências: previsões orçamentais, créditos apurados e quantias recebidas 149

17. Dotações de autorização e de pagamento por agência 150

18. Resultados da execução orçamental, incluindo as agências 151

RESULTADO DA EXECUÇÃO ORÇAMENTAL

1: RESULTADO DA EXECUÇÃO ORÇAMENTAL DE 2009|Em milhões de EUR|

||TOTAL2009|TOTAL2008|

Receitas do exercício||117 626|121 584|

Pagamentos com base em dotações do exercício||(116 579)|(115 550)|

Dotações de pagamento transportadas para o exercício N+1||(1 759)|(3 914)|

Anulação de dotações de pagamento não utilizadas transitadas do exercício N-1|2 791|188|

Diferenças cambiais do exercício ||185|(498)|

Resultado da execução orçamental *||2 264|1 810|

* Dos quais os montantes provenientes da EFTA representaram 11 milhões de EUR em 2009 e 14 milhões de EUR em 2008. O excedente orçamental da União Europeia é devolvido aos Estados-Membros durante o exercício seguinte mediante a sua dedução às quantias devidas nesse ano.|

2. Comparação do orçamento com as quantias reais |

RECEITAS|

||||||||Em milhões de EUR|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Recursos próprios|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100,12 %|89|

3. Excedentes, saldos e ajustamentos|0|410|330|330|80|80,56 %|0|

4. Receitas provenientes das pessoas relacionadas com as instituições e outros organismos comunitários|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91,59 %|7|

5. Receitas provenientes do funcionamento administrativo das instituições|77|85|436|335|-250|394,05 %|101|

6. Contribuições e restituições no âmbito dos acordos e programas comunitários|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238,97%|275|

7. Juros de mora e multas|123|757|12 774|933|-176|123,25 %|11 841|

8. Contracção e concessão de empréstimos|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Receitas diversas|30|58|85|66|-8|114,11%|19|

Total|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104,06%|12 407|

||||||||

DESPESAS – POR RUBRICA DO QUADRO FINANCEIRO|Em milhões de EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Crescimento sustentável|46 000|47 520|44 684|2 837|94,03 %|2 381|456|

2. Preservação e gestão dos recursos naturais|52 566|57 107|55 877|1 230|97,85 %|986|244|

3. Cidadania, liberdade, segurança e justiça|1 296|2 174|1 993|181|91,66 %|75|106|

4. A UE como protagonista global|8 324|8 804|7 983|821|90,67 %|220|601|

5. Administração|7 701|8 754|7 615|1 139|86,99 %|857|281|

6. Compensações|209|209|209|0|100,00 %|0|0|

Total|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* Incluindo dotações transitadas e receitas afectadas

2. Comparação do orçamento com as quantias reais (CONTINUAçÃO)|

DESPESAS – POR DOMÍNIO DE INTERVENÇÃO|Em milhões de EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Assuntos económicos e financeiros|487|345|327|18|94,82 %|14|4|

02 Empresas|601|705|558|147|79,21 %|89|58|

03 Concorrência|90|107|95|12|88,32 %|10|2|

04 Emprego e assuntos sociais|11 203|9 929|8 906|1 023|89,70 %|755|268|

05 Agricultura e desenvolvimento rural|51 478|56 413|55 209|1 204|97,87 %|954|249|

06 Energia e transportes|2 481|2 480|2 253|227|90,84 %|177|51|

07 Ambiente|496|409|356|52|87,17 %|30|22|

08 Investigação|4 960|5 644|4 826|818|85,50 %|789|30|

09 Sociedade da informação e meios de comunicação|1 356|1 552|1 375|177|88,58 %|173|5|

10 Investigação directa|366|735|411|324|55,87 %|314|10|

11 Pescas e assuntos marítimos|927|715|592|122|82,87 %|19|103|

12 Mercado interno|66|76|66|10|86,89 %|7|3|

13 Política regional|24 570|26 793|26 740|53|99,80 %|15|38|

14 Fiscalidade e união aduaneira|106|131|120|11|91,54 %|9|3|

15 Educação e cultura|1 363|1 654|1 495|159|90,38 %|153|6|

16 Comunicação |211|229|204|25|89,22 %|16|8|

17 Saúde e defesa do consumidor |582|632|526|106|83,25 %|35|71|

18 Espaço de liberdade, de segurança e de justiça|678|830|744|86|89,64 %|16|70|

19 Relações externas|3 579|3 805|3 673|131|96,55 %|72|59|

20 Comércio|79|88|77|10|88,09 %|8|3|

21 Desenvolvimento e relações com os países ACP|1 680|1 872|1 698|174|90,68 %|138|37|

22 Alargamento|1 661|1 437|1 308|128|91,08 %|18|110|

23 Ajuda humanitária|797|859|800|59|93,13 %|47|12|

24 Luta contra a fraude|74|80|71|9|88,65 %|7|2|

25 Coordenação das políticas da Comissão e aconselhamento jurídico|188|212|185|27|87,27 %|20|7|

26 Administração da Comissão|986|1 226|1 034|192|84,34 %|164|28|

27 Orçamento|278|285|271|14|95,19 %|12|1|

28 Auditoria|11|12|10|1|90,05 %|1|0|

29 Estatísticas|101|138|120|18|87,27 %|15|3|

30 Pensões e despesas conexas|1 160|1 136|1 117|19|98,36 %|0|19|

31 Serviços linguísticos|389|479|422|58|87,91 %|53|5|

40 Reservas|244|229|0|229|0,00 %|0|229|

90 Outras instituições|2 848|3 334|2 771|563|83,12 %|392|171|

Total|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* Incluindo dotações transitadas e receitas afectadas|

3. SÍNTESE DA EXECUÇÃO DAS RECEITAS ORÇAMENTAIS DO EXERCÍCIO 2009|

||||||||Em milhões de EUR|

|Iniciais|Finais|Exercício em curso|Transitadas|Total|De direitos do exercício em curso|De direitos transitados|Total|% do orçamento||

1. Recursos próprios|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

3. Excedentes, saldos e ajustamentos|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Receitas provenientes das pessoas que trabalham com as instituições e outros organismos comunitários|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91,59 %|7|

5. Receitas das operações administrativas das Instituições|77|85|345|90|436|309|26|335|394,05 %|101|

6. Contribuições e restituições no âmbito dos acordos e programas comunitários|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238,97 %|275|

7. Juros de mora e multas|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123,25 %|11 841|

8. Contracção e concessão de empréstimos|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Receitas diversas|30|58|53|32|85|47|20|66|114,11 %|19|

Total|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

|||||||||||

Título 1: Recursos próprios|

|Iniciais|Finais|Exercício em curso|Transitadas|Total|De direitos do exercício em curso|De direitos transitados| Total |% do orçamento||

10. Direitos agrícolas|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Quotizações sobre o açúcar|147|139|104|28|132|104|28|132|94,40 %|0|

12. Direitos aduaneiros|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99,69 %|89|

13. IVA|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100,54 %|0|

14. RNB|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100,52 %|0|

15. Correcções dos desequilíbrios orçamentais|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Redução das contribuições RNB dos Países Baixos e da Suécia|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Total|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

|||||||||||

Título 3: Excedentes, saldos e ajustamentos|

|Iniciais|Finais|Exercício em curso|Transitadas|Total|De direitos do exercício em curso|De direitos transitados|Total|% do orçamento||

30. Excedentes do exercício anterior|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100,00 %|0|

31. Saldos do IVA|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99,17 %|0|

32. Saldos do RNB|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99,70 %|0|

34. Ajustamento devido à não participação na política da JAI|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. Correcção do Reino Unido - ajustamentos|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Ajustamento da Decisão «recursos próprios» 2007/436/CE |0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Total|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. repartição e evolução das dotações de autorização e de pagamento POR RUBRICA DO QUADRO FINANCEIRO|

||||||||Em milhões de EUR|

|Dotações de autorização|Dotações de pagamento|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1 Crescimento sustentável|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2 Preservação e gestão dos recursos naturais|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3 Cidadania, liberdade, segurança e justiça|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4 A UE como protagonista global|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5 Administração|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6 Compensações|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Total|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. Execução das dotações de autorização POR RUBRICA DO quadro financeiro|

|||||Em milhões de EUR|

||A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|A partir das receitas afectadas|Total|%|Receitas afectadas|Transitadas por decisão|Total|%|A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|Receitas afectadas (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1 Crescimento sustentável|63 923|61 630|19|796|62 444|97,69 %|908|64|972|1,52 %|505|0|1|507|0,79 %|

2 Preservação e gestão dos recursos naturais|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98,03 %|940|253|1 193|1,90 %|41|0|0|41|0,07 %|

3 Cidadania, liberdade, segurança e justiça|2 328|2 118|83|63|2 264|97,27 %|50|0|50|2,15 %|14|0|0|14|0,59 %|

4 A UE como protagonista global|8 714|8 038|271|173|8 481|97,34 %|166|0|166|1,91 %|66|0|0|66|0,76 %|

5 Administração|8 025|7 398|8|255|7 662|95,48 %|161|11|172|2,14 %|191|0|0|191|2,38 %|

6 Compensações|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Total|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

6. Execução das dotações de pagamento POR RUBRICA DO quadro financeiro|

||||||||||||||Em milhões de EUR|

||A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|A partir das receitas afectadas|Total|%|Dotações transitadas automaticamente|Transitadas por decisão|Receitas afectadas|Total|%|A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|Receitas afectadas (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Crescimento sustentável|47 520|43 866|133|684|44 684|94,03 %|129|808|1 443|2 381|5,01 %|401|43|12|456|0,96 %|

2 Preservação e gestão dos recursos naturais|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97,85 %|47|15|924|986|1,73 %|188|56|0|244|0,43 %|

3 Cidadania, liberdade, segurança e justiça|2 174|1 915|15|63|1 993|91,66 %|7|2|67|75|3,46 %|98|7|1|106|4,88 %|

4 A UE como protagonista global|8 804|7 564|224|195|7 983|90,67 %|43|46|131|220|2,50 %|447|154|0|601|6,83 %|

5 Administração|8 754|6 745|637|233|7 615|86,99 %|651|11|196|857|9,79 %|193|88|0|281|3,21 %|

6 Compensações|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Total|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

7. Evolução do remanescente a liquidar por rubrica do Quadro Financeiro|

||||||||Em milhões de EUR|

|Remanescente a liquidar no final do exercício anterior|Autorizações do exercício||

1 Crescimento sustentável|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2 Preservação e gestão dos recursos naturais|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3 Cidadania, liberdade, segurança e justiça|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4 A UE como protagonista global|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5 Administração|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6 Compensações|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Total|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. REPARTIÇÃO DO REMANESCENTE A LIQUIDAR POR ANO DE ORIGEM E POR RUBRICA DO QUADRO FINANCEIRO|

||||||||Em milhões de EUR|

Rubricas do quadro financeiro|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Total|

1 Crescimento sustentável|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2 Preservação e gestão dos recursos naturais|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3 Cidadania, liberdade, segurança e justiça|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4 A UE como protagonista global|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5 Administração|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Total|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. repartição e evolução das dotações de autorização e de pagamento por domínio de intervenção|

|Em milhões de EUR|

|Dotações de autorização|Dotações de pagamento|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Assuntos económicos e financeiros|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Empresas|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Concorrência|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Emprego e assuntos sociais|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Agricultura e desenvolvimento rural|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Energia e transportes|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Ambiente|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Investigação|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Sociedade da informação e meios de comunicação|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Investigação directa|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Pescas e assuntos marítimos|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Mercado interno|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Política regional|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Fiscalidade e união aduaneira|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Educação e cultura|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Comunicação |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Saúde e defesa do consumidor |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Espaço de liberdade, de segurança e de justiça|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Relações externas|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Comércio|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Desenvolvimento e relações com os países ACP|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Alargamento|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Ajuda humanitária|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Luta contra a fraude|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Coordenação das políticas da Comissão e aconselhamento jurídico|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Administração da Comissão|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Orçamento|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Auditoria|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Estatísticas|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Pensões e despesas conexas|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Serviços linguísticos|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Reservas|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Outras instituições|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Total|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. Execução das dotações de autorização por domínio de intervenção Em milhões de EUR||10. Execução das dotações de autorização por domínio de intervenção |Em milhões de EUR|

|10. Execução das dotações de autorização por domínio de intervenção |Em milhões de EUR|

||A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|Receitas afectadas|Total|%|Receitas afectadas|Transfe-rên-cias: decisão|Total|%|A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|Receitas afectadas (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Assuntos económicos e financeiros|445|421|0|19|440|98,90 %|2|0|2|0,35 %|3|0|0|3|0,76 %|

02 Empresas|757|657|0|41|698|92,12 %|55|0|55|7,32 %|4|0|0|4|0,56 %|

03 Concorrência|94|90|0|2|92|97,29 %|2|0|2|1,96 %|1|0|0|1|0,75 %|

04 Emprego e assuntos sociais|11 255|11 186|2|8|11 196|99,47 %|6|40|46|0,41 %|13|0|0|13|0,12 %|

05 Agricultura e desenvolvimento rural|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98,03 %|928|252|1 180|1,93 %|26|0|0|26|0,04 %|

06 Energia e transportes|4 859|4 727|1|76|4 803|98,86 %|44|0|44|0,91 %|11|0|0|12|0,24 %|

07 Ambiente|488|451|0|9|460|94,25 %|19|0|19|3,83 %|9|0|0|9|1,92 %|

08 Investigação|5 388|4 732|0|352|5 084|94,35 %|301|0|301|5,59 %|3|0|0|3|0,06 %|

09 Sociedade da informação e meios de comunicação|1 609|1 440|0|115|1 556|96,68 %|52|0|52|3,25 %|1|0|0|1|0,07 %|

10 Investigação directa|795|365|0|67|433|54,39 %|357|4|361|45,37 %|2|0|0|2|0,24 %|

11 Pescas e assuntos marítimos|985|974|0|2|976|99,07 %|4|1|4|0,45 %|5|0|0|5|0,48 %|

12 Mercado interno|68|65|0|1|66|96,60 %|1|0|1|1,62 %|1|0|0|1|1,78 %|

13 Política regional|38 560|38 495|24|5|38 523|99,90 %|2|20|22|0,06 %|15|0|0|15|0,04 %|

14 Fiscalidade e união aduaneira|134|125|0|1|126|94,45 %|2|0|2|1,22 %|6|0|0|6|4,33 %|

15 Educação e cultura|1 691|1 397|0|169|1 566|92,61 %|123|0|124|7,30 %|1|0|0|1|0,08 %|

16 Comunicação |217|212|0|2|214|98,32 %|1|0|1|0,64 %|2|0|0|2|1,04 %|

17 Saúde e defesa do consumidor |695|665|0|11|675|97,17 %|11|0|11|1,59 %|9|0|0|9|1,24 %|

18 Espaço de liberdade, de segurança e de justiça|1 032|916|75|17|1 008|97,67 %|15|0|15|1,42 %|9|0|0|9|0,91 %|

19 Relações externas|4 168|4 052|0|53|4 105|98,51 %|54|0|54|1,29 %|8|0|0|8|0,20 %|

20 Comércio|81|76|0|1|78|96,18 %|1|0|1|1,63 %|2|0|0|2|2,20 %|

21 Desenvolvimento e relações com os países ACP|2 430|1 982|265|78|2 325|95,68 %|100|0|100|4,11 %|5|0|0|5|0,21 %|

22 Alargamento|1 132|1 079|6|35|1 120|98,96 %|10|1|10|0,91 %|1|0|0|1|0,12 %|

23 Ajuda humanitária|915|906|0|7|913|99,79 %|1|0|1|0,11 %|1|0|0|1|0,10 %|

24 Luta contra a fraude|78|77|0|0|77|98,64 %|0|0|0|0,00 %|1|0|0|1|1,36 %|

25 Coordenação das políticas da Comissão e aconselhamento jurídico|194|183|0|4|187|96,65 %|4|0|4|1,97 %|3|0|0|3|1,38 %|

26 Administração da Comissão|1 093|985|0|63|1 048|95,92 %|36|0|36|3,34 %|8|0|0|8|0,74 %|

27 Orçamento|274|268|0|3|272|99,07 %|2|0|2|0,74 %|1|0|0|1|0,19 %|

28 Auditoria|11|10|0|0|11|96,77 %|0|0|0|1,93 %|0|0|0|0|1,30 %|

29 Estatísticas|143|129|0|4|133|92,73 %|7|0|7|4,94 %|3|0|0|3|2,33 %|

30 Pensões e despesas conexas|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,84 %|

31 Serviços linguísticos|456|375|0|49|424|93,01 %|28|0|28|6,25 %|3|0|0|3|0,74 %|

40 Reservas|503|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0,00 %|503|0|0|503|100,00%|

90 Outras instituições|2 970|2 659|8|100|2 767|93,16 %|56|10|66|2,22 %|137|0|0|137|4,62 %|

Total|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

|10. Execução das dotações de autorização por domínio de intervenção |Em milhões de EUR|

11. Execução das dotações de pagamento por domínio de intervenção|

||||||||Em milhões de EUR|

||A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|Receitas afectadas|Total|%|Dotações transitadas automaticamente|Transitadas por decisão|Receitas afectadas|Total|%|A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|Receitas afectadas (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

01 Assuntos económicos e financeiros|345|300|15|13|327|94,82 %|6|0|9|14|4,10 %|3|1|0|4|1,08 %|

02 Empresas|705|514|16|28|558|79,21 %|13|0|76|89|12,57 %|52|4|2|58|8,22 %|

03 Concorrência|107|82|11|2|95|88,32 %|8|0|2|10|9,40 %|1|2|0|2|2,28 %|

04 Emprego e assuntos sociais|9 929|8 886|13|7|8 906|89,70 %|17|732|6|755|7,60 %|263|5|0|268|2,70 %|

05 Agricultura e desenvolvimento rural|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97,87 %|26|0|929|954|1,69 %|58|192|0|249|0,44 %|

06 Energia e transportes|2 480|2 177|16|61|2 253|90,84 %|17|75|85|177|7,12 %|41|5|4|51|2,04 %|

07 Ambiente|409|328|16|12|356|87,17 %|18|6|7|30|7,40 %|19|3|0|22|5,44 %|

08 Investigação|5 644|4 490|36|300|4 826|85,50 %|44|0|745|789|13,97 %|16|10|4|30|0,53 %|

09 Sociedade da informação e meios de comunicação|1 552|1 268|13|94|1 375|88,58 %|15|0|158|173|11,13 %|2|2|0|5|0,30 %|

10 Investigação directa|735|321|34|56|411|55,87 %|32|2|280|314|42,73 %|6|4|0|10|1,40 %|

11 Pescas e assuntos marítimos|715|588|3|2|592|82,87 %|4|11|4|19|2,69 %|102|1|0|103|14,45 %|

12 Mercado interno|76|59|6|1|66|86,89 %|6|0|1|7|9,47 %|1|1|0|3|3,64 %|

13 Política regional|26 793|26 564|174|1|26 740|99,80 %|13|0|2|15|0,06 %|20|18|0|38|0,14 %|

14 Fiscalidade e união aduaneira|131|111|8|1|120|91,54 %|7|0|2|9|6,53 %|1|1|0|3|1,92 %|

15 Educação e cultura|1 654|1 310|15|171|1 495|90,38 %|14|0|140|153|9,27 %|3|2|1|6|0,35 %|

16 Comunicação |229|189|13|2|204|89,22 %|15|0|2|16|7,17 %|5|4|0|8|3,61 %|

17 Saúde e defesa do consumidor |632|484|28|14|526|83,25 %|28|0|7|35|5,58 %|68|2|0|71|11,16 %|

18 Espaço de liberdade, de segurança e de justiça|830|718|7|19|744|89,64 %|6|0|9|16|1,89 %|63|7|0|70|8,47 %|

19 Relações externas|3 805|3 576|38|59|3 673|96,55 %|43|6|24|72|1,90 %|46|12|0|59|1,54 %|

20 Comércio|88|71|5|1|77|88,09 %|6|0|1|8|8,56 %|2|1|0|3|3,35 %|

21 Desenvolvimento e relações com os países ACP|1 872|1 588|27|83|1 698|90,68 %|40|0|98|138|7,37 %|31|5|0|37|1,95 %|

22 Alargamento|1 437|1 250|11|48|1 308|91,08 %|9|1|8|18|1,25 %|106|5|0|110|7,67 %|

23 Ajuda humanitária|859|788|5|7|800|93,13 %|6|40|1|47|5,42 %|12|0|0|12|1,45 %|

24 Luta contra a fraude|80|67|4|0|71|88,65 %|7|0|0|7|8,51 %|1|2|0|2|2,84 %|

25 Coordenação das políticas da Comissão e aconselhamento jurídico|212|167|14|3|185|87,27 %|15|0|4|20|9,32 %|3|4|0|7|3,42 %|

26 Administração da Comissão|1 226|875|108|50|1 034|84,34 %|113|0|51|164|13,35 %|10|18|0|28|2,30 %|

27 Orçamento|285|259|9|2|271|95,19 %|9|0|3|12|4,29 %|1|1|0|1|0,52 %|

28 Auditoria|12|10|0|0|10|90,05 %|1|0|0|1|7,43 %|0|0|0|0|2,52 %|

29 Estatísticas|138|107|6|7|120|87,27 %|6|0|8|15|10,63 %|2|1|0|3|2,09 %|

30 Pensões e despesas conexas|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,64 %|

31 Serviços linguísticos|479|354|22|45|422|87,91 %|21|0|32|53|11,02 %|3|2|0|5|1,07 %|

40 Reservas|229|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|229|0|0|229|100,00%|

90 Outras instituições|3 334|2 344|327|100|2 771|83,12 %|315|10|67|392|11,75 %|137|34|0|171|5,13 %|

Total|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

12. EVOLUÇÃO DO Remanescente a liquidar por domínio de intervenção |

Em milhões de EUR|

|Remanescente a liquidar no final do exercício anterior|Autorizações do exercício||

01 Assuntos económicos e financeiros|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Empresas|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Concorrência|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Emprego e assuntos sociais|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Agricultura e desenvolvimento rural|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Energia e transportes|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Ambiente|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Investigação|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Sociedade da informação e meios de comunicação|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Investigação directa|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Pescas e assuntos marítimos|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Mercado interno|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Política regional|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Fiscalidade e união aduaneira|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Educação e cultura|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Comunicação |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Saúde e defesa do consumidor |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Espaço de liberdade, de segurança e de justiça|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Relações externas|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Comércio|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Desenvolvimento e relações com os países ACP|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Alargamento|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Ajuda humanitária|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Luta contra a fraude|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Coordenação das políticas da Comissão e aconselhamento jurídico|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Administração da Comissão|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Orçamento|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Auditoria|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Estatísticas|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Pensões e despesas conexas|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Serviços linguísticos|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Outras instituições|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Total|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. DISTRIBUIÇÃO DO REMANESCENTE A LIQUIDAR POR ANO DE ORIGEM E POR DOMÍNIO DE INTERVENÇÃO|

||||||||Em milhões de EUR|

Domínio de intervenção|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Total|

01 Assuntos económicos e financeiros|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Empresas|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Concorrência|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Emprego e assuntos sociais|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Agricultura e desenvolvimento rural|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Energia e transportes|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Ambiente|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Investigação|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Sociedade da informação e meios de comunicação|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Investigação directa|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Pescas e assuntos marítimos|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Mercado interno|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Política regional|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Fiscalidade e união aduaneira|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Educação e cultura|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Comunicação |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Saúde e defesa do consumidor |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Espaço de liberdade, de segurança e de justiça|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Relações externas|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Comércio|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Desenvolvimento e relações com os países ACP|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Alargamento|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Ajuda humanitária|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Luta contra a fraude|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Coordenação das políticas da Comissão e aconselhamento jurídico|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Administração da Comissão|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Orçamento|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Auditoria|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Estatísticas|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Pensões e despesas conexas|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Serviços linguísticos|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Outras instituições|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Total|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. SÍNTESE DA EXECUÇÃO DAS RECEITAS ORÇAMENTAIS POR INSTITUIÇÃO|

||||||||Em milhões de EUR|

|Iniciais|Finais|Exercício em curso|Transitados|Total|De direitos do exercício em curso|De direitos transitados|Total|% do orçamento||

Parlamento Europeu|99|99|164|86|250|137|4|141|142,54 %|109|

Conselho|53|53|96|12|108|90|12|102|192,94 %|6|

Comissão|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103,97 %|12 291|

Tribunal de Justiça|38|38|41|0|41|41|0|41|106,26 %|0|

Tribunal de Contas|19|19|19|1|19|18|0|19|98,50 %|0|

Comité Económico e Social Europeu|10|10|16|0|16|16|0|16|164,23 %|0|

Comité das Regiões|7|7|20|0|20|20|0|20|309,74 %|0|

Provedor de Justiça Europeu|1|1|1|0|1|1|0|1|112,93 %|0|

Autoridade Europeia para a Protecção de Dados|1|1|1|0|1|1|0|1|78,73 %|0|

Total|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

15. Execução das dotações de autorização e de pagamento por Instituição|

Dotações de autorização|

||||||||Em milhões de EUR|

||A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|A partir das receitas afectadas|Total|%|A partir das receitas afectadas|Transitadas por decisão|Total|%|A partir das dotações do exercício|Dotações transitadas|Receitas afectadas (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Parlamento Europeu|1 596|1 418|8|42|1 467|91,94 %|16|10|26|1,65 %|102|0|0|102|6,42 %|

Conselho|642|551|0|41|593|92,33 %|38|0|38|5,88 %|12|0|0|12|1,80 %|

Comissão|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97,78 %|2 169|318|2 487|1,74 %|680|0|2|682|0,48 %|

Tribunal de Justiça|318|311|0|1|313|98,50 %|1|0|1|0,37 %|4|0|0|4|1,14 %|

Tribunal de Contas|188|173|0|0|173|92,19 %|0|0|0|0,21 %|14|0|0|14|7,59 %|

Comité Económico e Social Europeu|122|117|0|3|120|98,02 %|0|0|0|0,33 %|2|0|0|2|1,65 %|

Comité das Regiões|88|75|0|12|87|98,37 %|0|0|0|0,08 %|1|0|0|1|1,56 %|

Provedor de Justiça Europeu|9|8|0|0|8|91,98 %|0|0|0||1|0|0|1|8,02 %|

Autoridade Europeia para a Protecção de Dados|7|5|0|0|5|81,44 %|0|0|0||1|0|0|1|18,56 %|

Total|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

||||||||

Dotações de pagamento||

|||||||Em milhões de EUR|

||A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|Das receitas afectadas|Total|%|Dotações transitadas automaticamente|Transitadas por decisão|Das receitas afectadas|Total|%|A partir das dotações do exercício|A partir das dotações transitadas|Receitas afectadas (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Parlamento Europeu|1 799|1 237|186|43|1 466|81,50 %|180|10|22|212|11,78 %|102|19|0|121|6,72 %|

Conselho|762|510|108|41|659|86,44 %|41|0|42|83|10,86 %|12|9|0|21|2,70 %|

Comissão|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95,34 %|562|872|2 693|4 127|3,40 %|1 189|316|13|1 517|1,25 %|

Tribunal de Justiça|332|293|13|1|307|92,47 %|18|0|1|19|5,84 %|4|2|0|6|1,69 %|

Tribunal de Contas|200|112|11|0|123|61,35 %|61|0|0|62|30,76 %|14|2|0|16|7,89 %|

Comité Económico e Social Europeu|128|110|4|3|117|91,69 %|6|0|1|8|5,95 %|2|1|0|3|2,37 %|

Comité das Regiões|95|69|5|12|86|90,09 %|6|0|1|6|6,75 %|1|2|0|3|3,17 %|

Provedor de Justiça Europeu|10|8|1|0|8|84,57 %|1|0|0|1|7,57 %|1|0|0|1|7,86 %|

Autoridade Europeia para a Protecção de Dados|8|4|1|0|5|64,24 %|1|0|0|1|15,02 %|1|0|0|2|20,75 %|

Total|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

16. Receitas das agências: previsões orçamentais, créditos e quantias recebidas|Em milhões de EUR|

Agência Europeia para a Segurança da Aviação|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

Centro Europeu para o Desenvolvimento da Formação Profissional|19|18|17|1|15|

Academia Europeia de Polícia|9|7|7|0|18|

Agência Europeia dos Produtos Químicos|70|71|71|0|02|

Centro Europeu de Prevenção e Controlo das Doenças|51|49|49|0|17|

Observatório Europeu da Droga e da Toxicodependência|15|16|15|0|18|

Agência Europeia do Ambiente|40|42|42|0|07|

Agência Comunitária de Controlo das Pescas|10|10|10|0|11|

Autoridade Europeia para a Segurança dos Alimentos|69|65|65|0|17|

Autoridade Supervisora do GNSS Europeu|44|41|41|0|06|

Agência da Energia de Fusão |174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Agência Europeia da Segurança Marítima|53|51|51|0|06|

Instituto de Harmonização no Mercado Interno|225|194|194|0|12|

Agência Europeia de Medicamentos|194|198|196|1|02|

Agência Europeia para a Segurança das Redes e da Informação|8|8|8|0|09|

Agência dos Direitos Fundamentais da União Europeia|17|13|13|0|18|

Agência Ferroviária Europeia|21|21|21|0|06|

Agência Europeia para a Segurança e a Saúde no Trabalho|14|13|13|0|04|

Centro de Tradução dos Organismos da UE|63|52|45|7|31|

Fundação Europeia para a Formação|20|19|19|0|15|

Instituto Comunitário das Variedades Vegetais|13|12|12|0|17|

Fundação Europeia para a Melhoria das Condições de Vida e de Trabalho|20|20|20|0|04|

Agência de Execução relativa à Educação, ao Audiovisual e à Cultura|48|48|48|0|15|

Agência de Execução para a Competitividade e a Inovação|13|13|13|0|06|

Agência Executiva do Conselho Europeu de Investigação|14|13|13|0|08|

Agência de Execução para a Investigação |22|22|21|0|08|

Agência de Execução do Programa de Saúde Pública|6|6|6|0|17|

Agência de Execução da Rede Transeuropeia de Transportes|9|9|9|0|06|

Total|1 501|1 415|1 363|52||

|||Em milhões de EUR|

Subvenção da Comissão|824|796|796|-0|

Comissões recebidas|415|399|388|11|

Outros rendimentos|262|220|179|41|

Total|1 501|1 415|1 363|52|

17. AGÊNCIAS: Dotações de autorização e de pagamento por agência |Em milhões de EUR|

Agência|Dotações de autorização|Dotações de pagamento|

Agência Europeia para a Segurança da Aviação|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

Centro Europeu para o Desenvolvimento da Formação Profissional|21|19|1|22|18|2|

Academia Europeia de Polícia|13|10|2|14|6|5|

Agência Europeia dos Produtos Químicos|70|67|0|83|57|20|

Centro Europeu de Prevenção e Controlo das Doenças|51|48|0|67|44|18|

Observatório Europeu da Droga e da Toxicodependência|16|16|0|17|15|1|

Agência Europeia do Ambiente|42|42|0|48|40|7|

Agência Comunitária de Controlo das Pescas|10|10|0|11|10|1|

Autoridade Europeia para a Segurança dos Alimentos|71|69|0|87|67|10|

Autoridade Supervisora do GNSS Europeu|145|119|26|120|68|52|

Agência da Energia de Fusão |404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Agência Europeia da Segurança Marítima|49|46|0|57|46|2|

Instituto de Harmonização no Mercado Interno|338|146|0|367|140|31|

Agência Europeia de Medicamentos|194|185|0|230|181|40|

Agência Europeia para a Segurança das Redes e da Informação|8|8|0|10|8|2|

Agência dos Direitos Fundamentais da União Europeia|17|17|0|24|17|7|

Agência Ferroviária Europeia|21|21|0|25|20|5|

Agência Europeia para a Segurança e a Saúde no Trabalho|15|13|1|19|13|5|

Centro de Tradução dos Organismos da UE|63|36|0|66|36|4|

Fundação Europeia para a Formação|21|20|2|23|20|2|

Instituto Comunitário das Variedades Vegetais|14|12|0|14|12|0|

Fundação Europeia para a Melhoria das Condições de Vida e de Trabalho|21|21|1|26|20|6|

Agência de Execução relativa à Educação, ao Audiovisual e à Cultura|48|46|0|54|46|6|

Agência de Execução para a Competitividade e a Inovação|13|12|0|15|12|1|

Agência Executiva do Conselho Europeu de Investigação|14|13|0|21|17|2|

Agência de Execução para a Investigação|22|23|0|22|18|4|

Agência de Execução do Programa de Saúde Pública|6|6|0|7|5|1|

Agência de Execução da Rede Transeuropeia de Transportes|9|8|0|10|8|1|

Total|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Natureza das dotações|Dotações de autorização|Dotações de pagamento|

Pessoal estatutário|547|508|0|561|500|15|

Despesas administrativas|246|238|0|331|232|83|

Despesas operacionais|1 179|901|67|1 072|540|279|

Total|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. RESULTADOS DA EXECUÇÃO ORÇAMENTAL, INCLUINDO AS AGÊNCIAS|Em milhões de EUR|

Receitas do exercício|117 626|1 363|(796)|118 193|

Pagamentos com base em dotações do exercício|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Dotações de pagamento transportadas para o exercício N+1|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Anulação de dotações não utilizadas que transitam do exercício N-1|2 791|188|0|2 979|

Diferenças cambiais do exercício |185|(5)|0|180|

Resultado da execução orçamental|2 264|87|0|2 351|

NOTAS EXPLICATIVAS DOS RELATÓRIOS CONSOLIDADOS SOBRE A EXECUÇÃO DO ORÇAMENTO

1. Princípios orçamentais, estrutura e dotações

2. Explicação dos relatórios sobre a execução do orçamento

1. PRINCÍPIOS ORÇAMENTAIS, ESTRUTURA E DOTAÇÕES

1.1 A BASE JURÍDICA E O REGULAMENTO FINANCEIRO

A contabilidade orçamental é mantida nos termos do disposto no Regulamento (CE, Euratom) n.º 1605/2002 do Conselho, de 25 de Junho de 2002 (JO L 248 de 16 de Setembro de 2002), que institui o Regulamento Financeiro aplicável ao orçamento geral das Comunidades Europeias e do Regulamento (CE, Euratom), n.º 2342/2002 da Comissão, de 23 de Dezembro de 2002, que estabelece normas de execução do referido Regulamento Financeiro. O orçamento geral, principal instrumento da política financeira da UE, é o instrumento pelo qual são previstas e autorizadas, para cada ano, as receitas e despesas da UE.

Todos os anos, a Comissão calcula para o próximo exercício as receitas e as despesas de todas as Instituições europeias e elabora um anteprojecto de orçamento que transmite à autoridade orçamental. Com base neste anteprojecto de orçamento, o Conselho elabora um projecto de orçamento que é seguidamente objecto de negociações entre os dois ramos da autoridade orçamental. O Presidente do Parlamento declara a aprovação definitiva do orçamento, tornando-o assim executório. A execução orçamental é uma tarefa que incumbe principalmente à Comissão.

1.2 PRINCÍPIOS ORÇAMENTAIS

O orçamento geral das União Europeia obedece a vários princípios fundamentais:

– Unicidade e verdade orçamental : todas as receitas e despesas das Comunidades devem ser reunidas num único orçamento, devem ser imputadas a uma rubrica orçamental e as despesas não devem exceder as dotações autorizadas;

– Universalidade : este princípio agrupa duas regras:

– a regra da não consignação, de acordo com a qual as receitas orçamentais não devem ser afectadas a despesas precisas (o conjunto das receitas cobre o conjunto das despesas);

– a regra da não compensação, de acordo com a qual a quantia integral das receitas e das despesas deve ser inscrita no orçamento, sem que se proceda à compensação das mesmas;

– Anualidade : as dotações são autorizadas para um único exercício orçamental, devendo ser utilizadas no decurso desse mesmo exercício;

– Equilíbrio : o orçamento é equilibrado em receitas e em despesas (as previsões de receitas cobrem as dotações de pagamento);

– Especificação : cada dotação deve ter um determinado destino e ser afectada a esse fim específico;

– Unidade de conta : o orçamento é elaborado e executado em euros, sendo as contas igualmente apresentadas em euros;

– Boa gestão financeira : as dotações orçamentais são utilizadas segundo o princípio da boa gestão financeira, ou seja, com economia, eficiência e eficácia;

– Transparência : o orçamento, os orçamentos rectificativos e as contas finais são publicados no Jornal Oficial da União Europeia.

1.3 ESTRUTURA DO ORÇAMENTO

O orçamento inclui:

(a) Um mapa geral das receitas;

(b) Secções distintas divididas em mapas de receitas e de despesas de cada instituição: Secção I: Parlamento; Secção II: Conselho; Secção III: Comissão; Secção IV: Tribunal de Justiça; Secção V: Tribunal de Contas; Secção VI: Comité Económico e Social; Secção VII: Comité das Regiões; Secção VIII: Provedor de Justiça Europeu; Secção IX: Autoridade Europeia para a Protecção de Dados.

As rubricas de receitas e de despesas de cada instituição são classificadas em títulos, capítulos, artigos e números segundo a respectiva natureza ou destino. Uma parte dos fundos da CECA em liquidação foi colocada à disposição do orçamento operacional da CECA em liquidação. Este orçamento operacional era adoptado anualmente pela Comissão, após consulta do Conselho e do Parlamento Europeu. O último orçamento foi elaborado para o período de 1 de Janeiro a 23 de Julho de 2002. A partir de 24 de Julho de 2002, as receitas e os encargos ligados ao orçamento operacional são incluídos na conta de receitas e despesas da CECA em liquidação. Os compromissos por cumprir são apresentados no passivo do balanço.

1.4 ESTRUTURA DAS CONTAS ORÇAMENTAIS

1.4.1 Panorâmica geral

Só o orçamento da Comissão comporta dotações administrativas e dotações operacionais. As outras instituições só dispõem de dotações administrativas. Além disso, o orçamento distingue dois tipos de dotações: as dotações não diferenciadas e as dotações diferenciadas. As dotações não diferenciadas destinam-se à cobertura financeira das operações com um carácter anual (e que respondem ao princípio da anualidade orçamental). Abrangem todos os capítulos administrativos do orçamento da Secção da Comissão e a totalidade das restantes secções, as dotações do FEAGA de natureza anual e certas dotações técnicas (reembolsos, garantias de empréstimos, etc.). Relativamente às dotações não diferenciadas, a quantia das dotações de autorização é a mesma que a das dotações de pagamento.

As dotações diferenciadas foram criadas para conciliar, por um lado, o princípio da anualidade do orçamento e, por outro, a necessidade de gerir acções plurianuais. As dotações diferenciadas destinam-se a cobrir as operações de carácter plurianual e correspondem a todas as outras dotações no âmbito de todos os capítulos, com excepção do Capítulo 1, da Secção da Comissão.

As dotações diferenciadas dividem-se em dotações de autorização e dotações de pagamento:

– Dotações de autorização : cobrem o custo total das obrigações jurídicas contraídas no decurso do exercício para acções cuja realização se estende por vários anos. No entanto, as autorizações orçamentais para acções cuja realização se estende por mais de um exercício podem, nos termos do artigo 76.°, n.° 3, do Regulamento Financeiro, ser fraccionadas por diversos exercícios em parcelas anuais nos casos em que o acto de base o preveja.

– Dotações de pagamento : cobrem as despesas que decorrem da execução das autorizações concedidas no decurso do exercício e/ou de exercícios anteriores.

1.4.2 Origem das dotações

A fonte principal das dotações é o orçamento da UE para o exercício em curso. No entanto, existem outros tipos de dotações que decorrem das disposições do Regulamento Financeiro. Essas provisões advêm de exercícios precedentes ou de fontes externas.

As dotações orçamentais iniciais adoptadas para o exercício em curso podem ser reforçadas com transferências entre rubricas em conformidade com as regras dos artigos 22.° a 24.° do Regulamento Financeiro (n.° 1605/2002 de 25 de Junho de 2002), e através dos orçamentos rectificativos (previstos nos artigos 37.° e 38.° do Regulamento Financeiro).

As dotações transitadas do ano precedente ou reconstituídas completam igualmente o orçamento actual. Consistem, nomeadamente, em:

– dotações de pagamento não diferenciadas que beneficiam de uma transição automática limitada apenas a um exercício, de acordo com o artigo 9.º, n.º 4, do Regulamento Financeiro;

– dotações transitadas por decisão das instituições, quando se verifique uma de duas situações: conclusão das etapas preparatórias (artigo 9.°, n.° 2, alínea a), do Regulamento Financeiro) ou adopção tardia da base jurídica (artigo 9.°, n.° 2, alínea b)). Podem transitar tanto dotações de autorização como de pagamento (artigo 9.°, n.° 3); bem como

– reconstituição de dotações na sequência de anulações de autorizações: trata-se da reinscrição de dotações de autorização referentes aos Fundos Estruturais que foram objecto de anulação de autorização. Esta reinscrição pode ter lugar excepcionalmente em caso de erro da Comissão ou se a quantia se revelar indispensável para a conclusão do programa (artigo 157.° do Regulamento Financeiro).

- As receitas afectadas são constituídas por:

– restituições em que as quantias são receitas afectadas à rubrica orçamental que suportou a despesa inicial e podem ser transitadas sem limite;

– dotações EFTA: O acordo sobre o Espaço Económico Europeu prevê uma contribuição financeira dos seus membros para determinadas actividades do orçamento da UE. As rubricas orçamentais afectadas bem como as quantias previstas são publicadas no Anexo III do orçamento da UE. As rubricas afectadas são aumentadas pela contribuição da EFTA. As dotações não utilizadas no final do exercício são anuladas e devolvidas aos países do EEE;

– receitas provenientes de terceiros/outros países que celebraram acordos com a União Europeia, que prevêem uma contribuição financeira para as actividades da UE. As quantias assim recebidas são consideradas receitas provenientes de terceiros, afectadas às rubricas orçamentais em questão (muitas vezes no domínio da investigação) e beneficiam de uma transição ilimitada (artigo 10.º e artigo 18.º, n.º 1, alíneas a) e d), do Regulamento Financeiro);

– trabalhos para terceiros: no âmbito das respectivas actividades de investigação, os centros de investigação da UE podem efectuar trabalhos para organismos externos (artigo 161.º, n.º 2, do Regulamento Financeiro). Tal como as receitas de terceiros, os trabalhos para terceiros são afectados a determinadas rubricas orçamentais e a sua transição não está sujeita a limites (artigo 10.º e artigo 18.º, n.º 1, alínea d), do Regulamento Financeiro); bem como

– dotações reconstituídas na sequência do reembolso de pagamentos por conta: trata-se de fundos da UE reembolsados pelos beneficiários e que podem transitar sem limite. Quanto aos Fundos Estruturais, a reinscrição baseia-se numa decisão da Comissão (artigo 18.°, n.° 2, do Regulamento Financeiro e artigo 228.° das suas normas de execução).

1.4.3 Composição das dotações disponíveis

Dotações definitivas do orçamento = dotações inicialmente aprovadas no orçamento + dotações do orçamento rectificativo + transferências;

– Dotações adicionais = receitas afectadas (ver acima) + dotações transitadas do exercício anterior ou reconstituídas na sequência de anulações;

– Total das dotações autorizadas = dotações definitivas do orçamento + dotações adicionais;

– Dotações do exercício (valor utilizado para calcular o resultado orçamental) = dotações definitivas do orçamento + receitas afectadas.

1.5 EXECUÇÃO ORÇAMENTAL

A execução do orçamento é gerida pelo Regulamento Financeiro, artigo 48.°, n.° 1, que estabelece: «A Comissão executará o orçamento (…) em conformidade com o presente regulamento, sob a sua própria responsabilidade e no limite das dotações atribuídas». O artigo 50.° especifica que a Comissão reconhece às outras instituições os poderes necessários para a execução das secções do orçamento que lhes dizem respeito.

1.6 REMANESCENTE A LIQUIDAR (RAL)

A introdução das dotações diferenciadas esteve na origem do desenvolvimento de um desvio entre as autorizações concedidas e os pagamentos efectuados; este desvio, correspondente ao remanescente por liquidar, representa o desfasamento temporal entre o momento em que as autorizações são concedidas e o momento em que os pagamentos correspondentes são efectuados.

2. EXPLICAÇÃO DOS RELATÓRIOS SOBRE A EXECUÇÃO DO ORÇAMENTO

2.1 RESULTADO DA EXECUÇÃO ORÇAMENTAL DO EXERCÍCIO (Quadro 1)

2.1.1 Generalidades

Os recursos próprios são contabilizados com base nas quantias creditadas pelas administrações dos Estados-Membros, durante o exercício, nas contas abertas em nome da Comissão. As receitas também incluem, no caso de um excedente, o resultado da execução do orçamento do exercício anterior. As restantes receitas são contabilizadas com base nas quantias efectivamente cobradas durante o exercício.

Entende-se por despesas, para efeitos do cálculo do resultado da execução orçamental do exercício, os pagamentos efectuados a partir de dotações de pagamento do exercício, às quais acrescem as dotações de pagamento do mesmo exercício transitadas para o exercício seguinte. Os pagamentos efectuados a partir das dotações de pagamento do exercício são aqueles que são efectuados pelo contabilista até 31 de Dezembro do exercício. Relativamente ao Fundo Europeu Agrícola de Garantia, os pagamentos contabilizados são os efectuados pelos Estados-Membros entre 16 de Outubro de 2008 e 15 de Outubro de 2009, desde que a sua autorização e respectiva emissão de ordem de pagamento tenham chegado ao contabilista, o mais tardar, até 31 de Janeiro de 2010. As despesas do FEAGA podem ser objecto de uma decisão de conformidade na sequência dos controlos efectuados nos Estados-Membros.

O resultado da execução orçamental do exercício engloba duas componentes: o resultado da União Europeia e o resultado da participação dos países da EFTA membros do EEE. Segundo o artigo 15.º do Regulamento n.º 1150/2000 relativo aos recursos próprios, este resultado é constituído pela diferença entre:

– o total das receitas cobradas nesse exercício;

– e o total dos pagamentos efectuados relativamente a dotações do mesmo exercício, acrescido da quantia das dotações do mesmo exercício transitadas para o exercício seguinte.

A esta diferença é adicionado ou deduzido:

– o saldo líquido entre as anulações das dotações de pagamento transitadas dos exercícios anteriores e eventuais pagamentos que, devido à variação das taxas do euro, excedem as dotações não diferenciadas transitadas do exercício anterior;

– o saldo que resulta dos ganhos e perdas cambiais registados durante o exercício.

O resultado da execução orçamental é devolvido aos Estados-Membros durante o exercício seguinte mediante a sua dedução às quantias devidas nesse exercício.

As dotações transitadas do exercício anterior relativas a contribuições de e trabalhos para terceiros, que pela sua natureza nunca são anuladas, são inscritas nas dotações adicionais do exercício. Isso explica a diferença entre as dotações transitadas do exercício anterior indicadas nas demonstrações relativas à execução orçamental de 2009 e as dotações transitadas para o exercício seguinte das demonstrações relativas à execução orçamental de 2008. As dotações de pagamento destinadas a reafectação e as dotações reconstituídas na sequência do reembolso de pagamentos por conta não fazem parte do cálculo do resultado do exercício.

As dotações de pagamento transitadas incluem o seguinte: dotações transitadas automaticamente e dotações transitadas por decisão. A anulação de dotações de pagamento não utilizadas, transitadas do exercício anterior, refere-se às anulações de dotações transitadas automaticamente e por decisão. Inclui igualmente a diminuição das dotações decorrentes de receitas afectadas transitadas para o exercício seguinte em comparação com 2008. 2.1.2 Conciliação do resultado da execução orçamental com os resultados económicos

Os resultados económicos do exercício foram calculados com base nos princípios de contabilidade de exercício. Contudo, o resultado da execução orçamental baseia-se em regras alteradas de contabilidade de caixa, em conformidade com o Regulamento Financeiro. Dado que ambos são o resultado das mesmas operações subjacentes, constitui um controlo útil garantir a sua conciliação. O quadro que se segue apresenta essa conciliação, sublinhando as principais quantias conciliadas, repartidas entre rubricas de receitas e despesas.

|CONCILIAÇÃO: RESULTADOS ECONÓMICOS - RESULTADO DA EXECUÇÃO ORÇAMENTAL 2009|

||Em milhões de EUR|

|2009|2008|

|||

RESULTADOS ECONÓMICOS DO EXERCÍCIO|4 457|12 686|

|||

Receitas|||

Créditos apurados no exercício em curso, mas ainda não cobrados|(2 806)|(4 685)|

Créditos apurados em exercícios anteriores e cobrados no ano em curso|2 563|3 485 |

Receitas acrescidas (líquidas)|436|(724)|

|||

Despesas|||

Despesas acrescidas (líquidas)|5 381|6 353|

Despesas do ano anterior pagas no exercício em curso|(432)|(219)|

Efeito líquido do pré-financiamento|(9 458)|(16 446)|

Dotações de pagamento transitadas para o exercício seguinte|(1 759)|(3 914)|

Pagamentos efectuados a partir de dotações transitadas e anulação de dotações de pagamento não utilizadas|4 573|1 182|

Variação das provisões|(329)|4 316|

Outras|(153)|(88)|

|||

Resultados económicos das agências + CECA|(209)|(136)|

|||

RESULTADO DA EXECUÇÃO ORÇAMENTAL DO EXERCÍCIO|2 264|1 810|

|||

Rubricas objecto de conciliação - Receitas

As receitas orçamentais efectivas de um exercício correspondem às receitas cobradas em relação aos créditos apurados no decurso do exercício e às quantias recebidas relativas aos créditos apurados de exercícios anteriores. Por conseguinte, os créditos apurados no exercício em curso, mas ainda não cobrados , devem ser deduzidos dos resultados económicos para efeitos de conciliação, uma vez que não fazem parte das receitas orçamentais. Em contrapartida, os créditos apurados em exercícios anteriores e cobrados no exercício em curso devem ser acrescentados aos resultados económicos para efeitos de conciliação.

As receitas acrescidas líquidas consistem principalmente em receitas acrescidas de direitos niveladores agrícolas, recursos próprios e juros e dividendos. Apenas é tido em conta o efeito líquido, ou seja, as receitas acrescidas do exercício em curso menos as receitas acrescidas revertidas de exercícios anteriores.

Rubricas objecto de conciliação - Despesas

As despesas acrescidas líquidas consistem sobretudo na regularização efectuada para efeitos de encerramento do exercício, ou seja, as despesas elegíveis incorridas por beneficiários de fundos da UE, mas ainda não comunicadas à UE.

Embora as despesas acrescidas não sejam consideradas despesas orçamentais, os pagamentos efectuados no exercício em curso relacionados com facturas registadas em exercícios anteriores fazem parte das despesas orçamentais do exercício em curso.

O efeito líquido do pré-financiamento consiste na combinação de: 1) novas quantias de pré financiamento pagas no exercício em curso e reconhecidas como despesas orçamentais do exercício e 2) apuramento dos pré-financiamentos pagos no exercício em curso ou nos exercícios anteriores mediante a aceitação dos custos elegíveis. Este último factor representa uma despesa em termos de exercício mas não na contabilidade orçamental, dado que o pagamento do pré-financiamento inicial já tinha sido considerado uma despesa orçamental no momento do respectivo pagamento.

Para além dos pagamentos efectuados a partir de dotações do exercício, as dotações desse exercício transitadas para o exercício seguinte devem igualmente ser tidas em conta para efeitos do cálculo do resultado da execução orçamental do exercício (em conformidade com o artigo 15.º do Regulamento n.º 1150/2000). O mesmo se aplica aos pagamentos orçamentais efectuados no exercício em curso a partir de transições e da anulação de dotações de pagamento não utilizadas .

A variação das provisões refere-se a estimativas do final do exercício registadas na contabilidade de exercício (sobretudo os benefícios dos empregados) que não têm impacto na contabilidade orçamental. Outras quantias objecto de conciliação incluem diversos elementos como a depreciação de activos, a aquisição de activos, os pagamentos relativos a locações e as participações financeiras em relação às quais a contabilidade orçamental e de exercício diferem.

Finalmente, os resultados económicos das agências e da CECA que estão incluídos nos resultados económicos consolidados devem ser excluídos, dado que a sua execução orçamental não faz parte dos resultados económicos consolidados.

2.2 COMPARAÇÃO DO ORÇAMENTO COM AS QUANTIAS REAIS EM 2008 ( Quadro 2 )

No orçamento inicialmente adoptado, assinado pelo Presidente do Parlamento Europeu em 18 de Dezembro de 2008, as dotações de pagamento foram fixadas em 116 096 milhões de EUR, e a quantia a financiar pelos recursos próprios totalizava 114 736 milhões de EUR. De salientar que as estimativas de receitas e de despesas do orçamento inicial são sujeitas a ajustamentos durante o exercício e que essas alterações são apresentadas em orçamentos rectificativos. Os ajustamentos nos pagamentos de recursos próprios baseados no RNB dos Estados Membros garantem que as receitas orçamentadas correspondem exactamente às despesas orçamentadas. Em conformidade com o princípio do equilíbrio, as receitas e as despesas orçamentais (dotações de pagamento) têm de estar em equilíbrio.

Receitas:

Em 2009, foram adoptados dez orçamentos rectificativos. O seu impacto nas receitas do orçamento de 2009 teve como resultado receitas finais de 113 035 milhões de EUR. Estas foram financiadas pelos recursos próprios num total de 110 238 milhões de EUR (ou seja, menos 4 498 milhões de EUR do que inicialmente previsto) e o restante por outros recursos. A menor necessidade de recursos próprios ficou a dever-se sobretudo à inclusão de 1 796 milhões de EUR referentes ao excedente do ano anterior, bem como ao efeito combinado de uma diminuição das dotações de pagamento e de um aumento da previsão das receitas no orçamento rectificativo n.° 10/2009. Este último resultou numa redução suplementar dos recursos próprios em 2 888 milhões de EUR.

No que diz respeito aos recursos próprios, é de salientar que a cobrança dos recursos próprios tradicionais ficou muito próxima do previsto. Tal explica-se pelo facto de as estimativas orçamentais terem sido alteradas aquando da elaboração do orçamento rectificativo n.° 6/2009 (redução de 5 226 milhões de EUR) e novamente aquando da elaboração do orçamento rectificativo n.° 10/2009 (desta vez um aumento de 600 milhões de EUR). Estes ajustamentos basearam-se, por um lado, nas novas previsões macroeconómicas da Primavera de 2009, que eram menos optimistas do que as anteriores e, por outro, na evolução da cobrança efectiva das contribuições.

Os pagamentos finais dos Estados-Membros a título dos recursos do IVA e do RNB também ficaram muito próximos das estimativas orçamentais finais. As diferenças entre as quantias previstas e as quantias efectivamente pagas explicam-se pelas diferenças entre as taxas do euro utilizadas para efeitos orçamentais e as taxas em vigor na altura em que os Estados-Membros que não fazem parte da UEM efectuaram os seus pagamentos.

Despesas:

Para o orçamento da UE, 2009 foi ainda um ano transição entre o Quadro Financeiro plurianual anterior e o próximo. As dotações de autorização reflectiram as orientações relativas à despesa acordadas para o novo período da programação 2007 - 2013, enquanto a parte dos pedidos de pagamento ainda relacionada com o Quadro Financeiro 2000 - 2006 anterior foi cerca de 12 %.

Quanto às autorizações, o orçamento inicial e os objectivos políticos fixados foram praticamente realizados conforme o previsto. A taxa de execução, com exclusão das reservas não utilizadas (447 milhões de EUR do Fundo de Globalização e 56 milhões de EUR da ajuda de emergência) atingiu 99,6 % do orçamento, que foi ligeiramente ajustado durante o ano. Na rubrica 2, Recursos Naturais, as autorizações foram aumentadas em 259 milhões de EUR (resultantes de um aumento de 600 milhões de EUR do plano de recuperações no desenvolvimento rural, de uma redução de 390 milhões de EUR no final do exercício e do aumento das medidas contra a febre catarral de 49 milhões de EUR). A rubrica 5, Administração, diminuiu em 55 milhões de EUR. No seu conjunto, estes montantes representam um aumento de apenas 0,15 % do orçamento inicial, se não tivermos em conta o aumento de 615 milhões de EUR para o Fundo de Solidariedade Europeu (dada a sua natureza de reserva para despesas imprevistas). A taxa de execução dos pagamentos, com exclusão da Reserva para Ajudas de Emergência não utilizada, foi de 95 % do orçamento inicial e de 97 % do orçamento final. As principais reduções de dotações de pagamento foram efectuadas através dos orçamentos rectificativos na rubrica 1a, Competitividade, totalizando 738 milhões de EUR (dos quais 448 milhões de EUR na Investigação), na rubrica 2, Recursos Naturais, 2 632 milhões de EUR (2 192 milhões de EUR no Desenvolvimento Rural) e no Alargamento, 244 milhões de EUR.

As dotações adoptadas não utilizadas, com exclusão das reservas, totalizaram 2 395 milhões de EUR, tendo essencialmente origem: no Fundo Social Europeu (Convergência 674 milhões de EUR e Competitividade Regional 248 milhões de EUR), no Instrumento de pré-adesão (142 milhões de EUR), na Administração da Comissão (394 milhões de EUR) e na Competitividade (377 milhões de EUR em toda a rubrica 1a).

Uma análise mais pormenorizada dos ajustamentos orçamentais, seu contexto, justificação e impacto são apresentados no relatório da Comissão sobre a gestão orçamental e financeira do exercício 2009, Parte A, que proporciona uma panorâmica a nível orçamental, e Parte B, que aborda cada rubrica do Quadro Financeiro.

2.3 RECEITAS ( Quadro 3 )

As receitas do orçamento geral da União Europeia dividem-se em duas categorias principais: os recursos próprios e as outras receitas. É o que prevê o artigo 311.º do Tratado sobre o Funcionamento da União Europeia, segundo o qual: «O orçamento é integralmente financiado por recursos próprios, sem prejuízo de outras receitas». A maior parte das despesas orçamentais é financiada pelos recursos próprios. As outras receitas representam apenas uma pequena parte do financiamento total.

Os recursos próprios dividem-se em três categorias: os recursos próprios tradicionais (RPT), o recurso IVA e o recurso RNB. Os recursos próprios tradicionais incluem, por sua vez, as quotizações sobre o açúcar e os direitos aduaneiros. Faz também parte integrante do sistema de recursos próprios um mecanismo de correcção a favor do Reino Unido, bem como uma redução bruta das contribuições anuais baseadas no RNB dos Países Baixos e da Suécia.

A afectação dos recursos próprios é efectuada em conformidade com as regras estabelecidas na Decisão n.° 2007/436/CE, Euratom do Conselho, de 7 de Junho de 2007, relativa ao sistema de recursos próprios das Comunidades Europeias (DRP 2007). A DRP 2007 entrou em vigor em 1 de Março de 2009, mas começou a produzir efeitos em 1 de Janeiro de 2007. Assim, os efeitos retroactivos foram tidos em conta no exercício orçamental de 2009.

2.3.1 Recursos próprios tradicionais

Recursos próprios tradicionais: qualquer quantia apurada de RPT deve ser inscrita numa das contabilidades mantidas pelas autoridades competentes.

– Na contabilidade «normal» prevista no artigo 6.º, n.º 3, alínea a), do Regulamento n.º 1150/2000: todas as quantias cobradas ou garantidas;

– Na contabilidade «separada» prevista no artigo 6.º, n.º 3, alínea b), do Regulamento n.º 1150/2000: todas as quantias ainda não cobradas e/ou não garantidas; as quantias garantidas mas contestadas podem ser igualmente inscritas nesta contabilidade.

Relativamente à contabilidade separada, os Estados-Membros transmitem à Comissão um extracto trimestral, que inclui:

– O saldo por cobrar no trimestre anterior;

– as quantias cobradas durante o trimestre em causa;

– as rectificações da base (rectificações/anulações) durante o trimestre em causa;

– as quantias dispensadas de colocação à disposição;

– o saldo por cobrar no final do trimestre em causa.

Os recursos próprios tradicionais devem ser inscritos na conta da Comissão junto do Tesouro ou do organismo designado pelo Estado-Membro o mais tardar no primeiro dia útil após o dia 19 do segundo mês seguinte àquele em que os créditos foram apurados (ou cobrados, no caso da contabilidade separada). Os Estados-Membros retêm, a título de despesas de cobrança, 25 % dos recursos próprios tradicionais. A estimativa dos créditos eventuais de recursos próprios é ajustada com base na probabilidade da sua recuperação.

2.3.2 Recursos provenientes do IVA e do RNB

Os recursos próprios provenientes do IVA resultam da aplicação de uma taxa uniforme, válida para todos os Estados-Membros, à matéria colectável harmonizada do IVA, determinada segundo as regras do artigo 2.º, n.º 1, alínea b), da DRP 2007. A taxa uniforme é fixada em 0,30 %, excepto no período 2007-2013, em que a taxa aplicável é de 0,225 % para a Áustria, 0,15 % para a Alemanha e 0,10 % para os Países Baixos e a Suécia. A matéria colectável do IVA é limitada a 50 % do RNB para todos os Estados-Membros.

Os recursos próprios provenientes do IVA resultam da aplicação de uma taxa uniforme, válida para todos os Estados-Membros, à matéria colectável harmonizada do IVA, determinada segundo as regras do artigo 2.º, n.º 1, alínea c), da Decisão do Conselho de 29 de Setembro de 2000. A matéria colectável do IVA é limitada a 50 % do RNB para todos os Estados-Membros.

O recurso proveniente do RNB é um recurso variável destinado a fornecer as receitas necessárias para a cobertura, num exercício determinado, das despesas que excedem a quantia cobrada através dos recursos próprios tradicionais, do recurso proveniente do IVA e das receitas diversas. As receitas resultam da aplicação de uma taxa uniforme à soma do RNB de todos os Estados-Membros. Os recursos provenientes do IVA e do RNB são determinados com base nas previsões da matéria colectável do IVA e da base RNB realizadas no momento da elaboração do anteprojecto de orçamento. Estas previsões são seguidamente objecto de uma revisão e a actualização é efectuada no decurso do exercício em questão, mediante um orçamento rectificativo.

Os dados reais relativos às bases IVA e RNB estão disponíveis durante o ano seguinte ao exercício em questão. A Comissão calcula as diferenças entre os montantes devidos pelos Estados-Membros em função das bases reais e das quantias efectivamente pagas com base nas previsões (revistas). Estes saldos IVA e RNB, quer positivos, quer negativos, são mobilizados pela Comissão junto dos Estados-Membros até ao primeiro dia útil de Dezembro do ano seguinte ao exercício em questão. Podem ainda ser efectuadas correcções à matéria colectável do IVA e à base do RNB durante os quatro anos seguintes, a menos que seja emitida uma reserva. Os saldos calculados anteriormente são adaptados e a diferença é mobilizada ao mesmo tempo que os saldos IVA e RNB para o exercício anterior.

Ao realizar controlos das declarações do IVA e dos dados do RNB, a Comissão pode notificar as suas reservas aos Estados-Membros quanto a certos aspectos susceptíveis de ter consequências a nível das suas contribuições para os recursos próprios. Estes aspectos podem, por exemplo, ser consequência da ausência de dados aceitáveis ou da necessidade de desenvolver uma metodologia adequada. Estas reservas devem ser consideradas como créditos potenciais sobre os Estados-Membros em relação a quantias incertas, dado o seu impacto financeiro não poder ser estimado com exactidão. Se a quantia exacta puder ser determinada, os recursos provenientes do IVA e do RNB correspondentes são solicitados, quer a título dos saldos IVA e RNB, quer com base em pedidos de fundos específicos.

2.3.3 Correcção do Reino Unido

Este mecanismo reduz a contribuição do Reino Unido para os recursos próprios, proporcionalmente ao seu «desequilíbrio orçamental» e aumenta a contribuição dos outros Estados-Membros para os recursos próprios na mesma proporção. O mecanismo de correcção dos desequilíbrios orçamentais a favor do Reino Unido foi instituído pelo Conselho Europeu de Fontainebleau (Junho de 1984) e pela Decisão relativa aos recursos próprios de 7 de Maio de 1985, dele resultante. A finalidade deste mecanismo era diminuir o desequilíbrio orçamental do Reino Unido através de uma redução dos seus pagamentos à UE. A Alemanha, a Áustria, a Suécia e os Países Baixos beneficiam de uma redução do financiamento da correcção (limitada a um quarto da sua quota normal).

2.3.4 Redução bruta para os Países Baixos e a Suécia

De acordo com a DRP 2007, os Países Baixos e a Suécia beneficiam de uma redução bruta das suas contribuições anuais baseadas no RNB durante o período 2007-2013. A redução bruta, que se cifra em 605 milhões de EUR para os Países Baixos e 150 milhões de EUR para a Suécia (a preços de 2004), é ajustada a preços correntes mediante a aplicação do deflacionador do PIB para a UE expresso em euros e é concedida após o cálculo da correcção a favor do Reino Unido e do seu financiamento.

2.3.5 Ajustamento referente à aplicação da DRP 2007 a 2007 e 2008

O artigo 11.° da DRP 2007 determina que, após a entrada em vigor da decisão, esta produz efeitos a partir de 1 de Janeiro de 2007. Isso significa que o financiamento para os anos 2007 e 2008 tinha de ser recalculado de acordo com as novas regras. O ajustamento (as diferenças entre a DRP antiga e a nova para os exercícios de 2007 e 2008) foi incluído no orçamento rectificativo n.º 3/2009 e aplicado mediante um único pagamento em 1 de Junho de 2009. Para mais informações sobre a execução das operações associadas às receitas ver o relatório sobre a gestão orçamental e financeira do exercício de 2009.

2.4 DESPESAS ( Quadros 4 a 13 )

2.4.1 Quadro Financeiro 2007-2013 A presente secção apresenta as principais categorias de despesas da UE segundo a classificação por rubrica definida no Quadro Financeiro 2007-2013. O exercício de 2009 foi o terceiro a ser abrangido pelo Quadro Financeiro 2007-2013. O limite máximo total das dotações de autorização eleva-se, em 2009, a 134 722 milhões de EUR, o que representa cerca de 1,13 % do RNB. O limite máximo correspondente das dotações de pagamento eleva-se a 120 445 milhões de EUR, isto é, 1,01 % do RNB. O quadro que se segue apresenta o Quadro Financeiro a preços correntes estimados para 2013.

|Em milhões de EUR|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Crescimento sustentável|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2. Preservação e gestão dos recursos naturais|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. Cidadania, liberdade, segurança e justiça|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. UE como protagonista global|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Administração|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Compensações|445|207|210|0|0|0|0|

Dotações de autorização:|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Total das dotações de pagamento:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Rubrica 1 - Crescimento sustentável

Esta rubrica está dividida em duas componentes separadas mas interligadas:

– 1a: A competitividade para o crescimento e o emprego, agrupando as despesas consagradas à investigação e à inovação, à educação e à formação, às redes transeuropeias, à política social, ao mercado interno e às suas políticas associadas.

– 1b: A coesão para o crescimento e o emprego, destinada a apoiar a convergência dos Estados Membros e das regiões menos desenvolvidos, a estratégia da UE para um desenvolvimento sustentável fora das regiões menos prósperas e a cooperação inter regional.

Rubrica 2 - Preservação e gestão dos recursos naturais

Esta rubrica inclui as políticas comuns da agricultura e das pescas, o desenvolvimento rural e as medidas ambientais, em especial a Natura 2000. A quantia afectada à política agrícola comum reflecte o acordo alcançado no Conselho Europeu de Bruxelas de Outubro de 2002.

Rubrica 3 - Cidadania, liberdade, segurança e justiça

A nova rubrica 3 (Cidadania, liberdade, segurança e justiça) reflecte a importância crescente atribuída a certos domínios relativamente aos quais foram afectadas à UE novas tarefas: justiça e assuntos internos, protecção das fronteiras, política de imigração e asilo, saúde pública e defesa dos consumidores, cultura, juventude, informação e diálogo com os cidadãos. Está dividida em duas componentes: 3a: Liberdade, segurança e justiça; e 3b Cidadania.

Rubrica 4: A UE como protagonista global

Esta rubrica abrange todas as acções externas, incluindo os instrumentos de pré-adesão. Embora a Comissão tenha proposto a integração do FED no quadro financeiro, o Conselho Europeu e o Parlamento Europeu decidiram não o integrar.

Rubrica 5 - Administração

Esta rubrica abrange as despesas administrativas de todas as Instituições, as pensões e as Escolas Europeias. À excepção da Comissão, estes custos constituem o essencial das despesas das instituições, mas as agências e outros organismos realizam despesas administrativas e operacionais.

Rubrica 6 - Compensações

Nos termos do acordo político segundo o qual os novos Estados-Membros não deverão ser contribuidores líquidos para o orçamento desde o início da adesão, está prevista uma compensação nesta rubrica. Esta quantia foi disponibilizada sob a forma de transferências para os novos Estados Membros, de forma a equilibrar as respectivas receitas e contribuições orçamentais.

2.4.2 Domínios de intervenção

Como elemento da sua política de gestão por actividades ( Activity-based managment - ABM), a Comissão adopta o orçamento por actividades ( Activity-based budgeting - ABB) no quadro dos seus processos de planeamento e gestão. O ABB implica uma estrutura orçamental em que os títulos do orçamento correspondem a domínios de intervenção e os capítulos orçamentais a actividades. O ABB visa oferecer um quadro claro que permita traduzir na prática os objectivos políticos da Comissão, quer através de meios legislativos e financeiros, quer através de quaisquer outros instrumentos políticos. Ao estruturar o trabalho da Comissão por actividades, é obtida uma imagem clara das realizações da Comissão e, simultaneamente, é estabelecido um quadro comum para a definição de prioridades. Durante o processo orçamental, os recursos são atribuídos a prioridades, e as actividades constituem a base em que assenta a elaboração do orçamento. Estabelecendo essa ligação entre as actividades e os recursos atribuídos, o ABB tem como objectivo aumentar a eficiência e a eficácia da utilização dos recursos da Comissão.

Um domínio de intervenção pode ser definido como um conjunto homogéneo de actividades que fazem parte do trabalho da Comissão e são relevantes para o processo decisório. Cada domínio de intervenção corresponde, em geral, à área temática de uma DG, e inclui, em média, cerca de 6 ou 7 actividades específicas. Estes domínios de intervenção são predominantemente operacionais dado que as suas actividades fundamentais visam apoiar um beneficiário terceiro no respectivo domínio de actividade. O orçamento operacional é completado com as despesas administrativas necessárias para cada domínio de intervenção.

Para mais informações sobre a execução das operações associadas às despesas, ver o relatório sobre a gestão orçamental e financeira do exercício de 2009.

2.5 INSTITUIÇÕES E AGÊNCIAS (Quadros 14 a 18)

Os mapas consolidados sobre a execução do orçamento geral da União Europeia incluem, tal como nos anos anteriores, a execução orçamental de todas as instituições, dado que o orçamento da UE contém um orçamento separado para cada instituição. As agências não têm um orçamento distinto no âmbito do orçamento da UE, sendo parcialmente financiadas por uma subvenção do orçamento da Comissão.

A fim de apresentar todos os dados orçamentais relevantes das agências, a parte das contas anuais consolidadas do orçamento inclui mapas específicos sobre a execução dos orçamentos individuais das agências tradicionais consolidadas.

(...PICT...)|EUROPEAN COMMISSION|

Brussels, 20.7.2010

SEC(2010) 963 final

COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL AND THE COURT OF AUDITORS

ANNUAL ACCOUNTS OF THE EUROPEAN UNION FINANCIAL YEAR 2009 Consolidated financial statements and consolidated reports on implementation of the budget

TABLE OF CONTENTS

NOTE ACCOMPANYING THE CONSOLIDATED ACCOUNTS 3

(...)

IMPLEMENTING AND ACCOUNTING FOR THE EU BUDGET 4

(...)

PART I – CONSOLIDATED FINANCIAL STATEMENTS OF THE EUROPEAN UNION AND EXPLANATORY NOTES 5

(...)

BALANCE SHEET 5

(...)

ECONOMIC OUTTURN ACCOUNT 5

(...)

CASHFLOW TABLE 5

(...)

STATEMENT OF CHANGES IN NET ASSETS 5

(...)

NOTES TO THE FINANCIAL STATEMENTS 5

(...)

1. SIGNIFICANT ACCOUNTING POLICIES 5

(...)

2. NOTES TO THE BALANCE SHEET 5

(...)

3. NOTES TO THE ECONOMIC OUTTURN ACCOUNT 5

(...)

4. NOTES TO THE CASHFLOW TABLE 69

5. CONTINGENT ASSETS & LIABILITIES AND OTHER DISCLOSURES 70

6. FINANCIAL CORRECTIONS AND RECOVERIES FOLLOWING THE DETECTION OF IRREGULARITIES 5

(...)

7. FINANCIAL RISK MANAGEMENT 5

(...)

8. RELATED PARTY DISCLOSURES 5

(...)

9. EVENTS AFTER THE BALANCE SHEET DATE 5

(...)

10. CONSOLIDATED ENTITIES 5

(...)

11. NON-CONSOLIDATED ENTITIES 5

(...)

PART II – CONSOLIDATED REPORTS ON THE IMPLEMENTATION OF THE BUDGET OF THE EUROPEAN UNION AND EXPLANATORY NOTES 5

(...)

CONSOLIDATED REPORTS ON IMPLEMENTATION OF THE BUDGET 5

(...)

EXPLANATORY NOTES TO THE CONSOLIDATED REPORTS ON IMPLEMENTATION OF THE BUDGET 5

(...)

1. BUDGETARY PRINCIPLES, STRUCTURES AND APPROPRIATIONS 5

(...)

2. EXPLANATION OF THE REPORTS ON THE IMPLEMENTATION OF THE BUDGET 5

(...)

NOTE ACCOMPANYING THE CONSOLIDATED ACCOUNTS

The consolidated annual accounts of the European Union for the year 2009 have been prepared on the basis of the information presented by the institutions and bodies under Article 129.2 of the Financial Regulation applicable to the general budget of the European Union. I hereby declare that they were prepared in accordance with Title VII of this Financial Regulation and with the accounting principles, rules and methods set out in the notes to the financial statements.

I have obtained from the accounting officers of these institutions and bodies, who certified its reliability, all the information necessary for the production of the accounts that show the European Union's assets and liabilities and the budgetary implementation.

I hereby certify that based on this information, and on such checks as I deemed necessary to sign off the accounts of the European Commission, I have a reasonable assurance that the accounts present a true and fair view of the financial position of the European Union in all material aspects.

(signed) Philippe Taverne Accounting Officer of the Commission

IMPLEMENTING AND ACCOUNTING FOR THE EU BUDGET

1. ANNUAL BUDGET PREPARATION

The European Union (EU) Budget finances a wide range of policies and programmes throughout the EU. In accordance with the priorities set by the Member States, the Commission carries out specific programmes, activities and projects in the field. These could range from supporting education projects for the mobility of students and teachers, to projects aimed at supporting better work environment for workers in the EU, to enhance the control of the external borders.

Over 90% of the EU budget goes to funding such EU policies and activities, which have been agreed by all the Member States. The direct link between the annual budget and the EU policies is ensured through activity-based budgeting (ABB). The activity-based budget nomenclature, first introduced in the 2004 budget, allows for clear identification of the policy areas of the European Union and the total amount of resources allocated to each of these areas.

The policy areas are subdivided into some 200 activities of which over 110 include operating budget headings and are thus reflected in the budget nomenclature as budget chapters. These policy areas are predominantly operational, since their core activities are aimed at benefiting a third-party beneficiary, each within their respective domains of activity. Other policy areas, however, are horizontal and assure the proper functioning of the Commission, such as ‘Coordination and legal advice’‚ and ‘Budget’. The activity structure provides the common conceptual framework for priority setting, planning, budgeting, monitoring and reporting, with the principal aim of enhancing the efficient, economic and effective use of resources.

The internal procedure for the adoption of the draft budget starts with its preparation by the Commission before it is passed to the Council who can make amendments if considered necessary. The updated budget then goes to the European Parliament, which may propose amendments or accept or reject the current draft. Once all amendments and updates are agreed (including, if necessary, an entirely new draft proposed by the Commission) the budget is adopted in mid-December by the Parliament. The President of Parliament declares the budget adopted and it can then be implemented.

2. HOW IS THE EU FUNDED?

The EU has two main categories of funding: Own resources revenues and sundry revenues.

2.1 Own resource revenues and receivables

Own resource revenue accrues automatically to the EU to enable it to finance its budget without the need for a subsequent decision by national authorities. The overall amount of own resources needed to finance the budget is determined by total expenditure less other revenue. The total amount of own resources cannot exceed 1.24 % (1.23% from 2010 onwards) of the gross national income (GNI) of the EU. Own resources can be divided into the following categories:

(1) Traditional own resources (TOR) consist of customs duties and sugar levies. These own resources are levied on economic operators and collected by Member States on behalf of the EU. However, Member States keep 25% as a compensation for their collection costs. Customs duties are levied on imports of products coming from third countries, at rates based on the Common Customs Tariff. Sugar levies are paid by sugar producers to finance the export refunds for sugar. TOR usually account for +/- 13% of own resource revenue.

(2) The own resource based on value added tax (VAT) is levied on Member States' VAT bases, which are harmonised for this purpose in accordance with EU rules. The same percentage is levied on the harmonised base of each Member State. However, the VAT base to take into account is capped at 50% of each Member State’s GNI. The VAT-based resource usually accounts for around 12% of own resource revenue.

(3) The resource based on gross national income (GNI) is used to balance budget revenue and expenditure, i.e. to finance the part of the budget not covered by any other sources of revenue. The same percentage rate is levied on each Member States' GNI, which is established in accordance with EU rules. The GNI-based resource usually accounts for +/- 75% of own resource revenue.

With regard to payment of these amounts, separate accounts contain traditional own resources which, under Article 6(3)(b) of Regulation No 1150/2000, have been established by the Member States but not made available to the EU as they have not yet been recovered or guaranteed or because they have been challenged. Each Member State sends the Commission a quarterly statement of these accounts, with the following particulars for each type of resource:

– the previous quarter's outstanding balance,

– the amounts recovered during the quarter in question,

– rectifications of the base (corrections/cancellations) during the quarter in question,

– amounts written off,

– the balance to be recovered at the end of the quarter in question.

When the traditional own resources from the separate account are recovered, they must be made available to the Commission at the latest on the first working day following the 19th day of the second month following the month during which the entitlement was recovered.

A write-down of the entitlements in the separate account must be made to reflect the situations when actual recovery is unlikely. This write-down is based on estimations made by Member States themselves in accordance with Article 6(4)(b) of Council Regulation (EC, Euratom) No 1150/2000 which states "Together with the final quarterly statement for a given year, Member States shall forward an estimate of the total amount of entitlements contained in the separate account at 31 December of that year for which recovery has become unlikely."

Based on the estimations sent by Member States, a write-down is deducted from the item for receivables from Member States on the asset side of the balance sheet. However, this does not mean that the Commission is waiving recovery of the amounts covered by this value adjustment. Even where recovery looks very unlikely, if not virtually impossible, this does not necessarily mean that the amounts in question are lost to the EU budget as traditional own resources. This is because non-recovered entitlements are lost only if the Member State has exhausted all the avenues it is required to pursue in order to secure recovery. Where the Member State fails to do this, it is held financially liable and required to pay the amount into the EU budget in accordance with Article 17(2) of Regulation No 1150/2000.

2.2 Sundry revenues

Sundry revenues arising from the activities of the European Union normally represent less than 10% of total revenue. These are, for instance, competition fines and recovery orders to private and public debtors with regard to the management of EU projects. Penalty payments imposed by the Court of Justice on Member States that fail to comply with a given judgment also fall into this category. The Commission manages hundreds of thousands of projects each year and needs to establish about 13,000 recovery orders per year. Any debt not paid at the due date is subject to default interest. Where debts of third parties other than Member States remain unpaid, Commission (and Council) decisions imposing the obligation to pay are directly enforceable in accordance with the rules of civil procedure in force in the territory where enforcement is to be carried out. Defaulting debtors are subject to debt collecting procedures launched by the Legal Service with the help of external law firms.

3. HOW THE EU BUDGET IS MANAGED AND SPENT

3.1 Primary operational expenditure

The European Union's operational expenditure covers the various headings of the financial framework and takes different forms, depending on how the money is paid out and managed. In accordance with the Financial Regulation, the Commission implements the general budget using the following methods:

Direct centralised management: this is where the budget is implemented directly by the Commission services.

Indirect centralised management: this refers to cases where the Commission confers tasks of implementation of the budget to bodies of EU law or national law, such as the EU agencies of public law or with public service missions.

Decentralised management: these are the cases where the Commission delegates certain tasks for implementation of the budget to third countries.

Shared management: under this method of management budget implementation tasks are delegated to Member States. The majority of the expenditure falls under this mode “Shared Management” involving the delegation of tasks to Member States, covering such areas as agricultural spending and Structural Actions

Joint management: under this method, the Commission entrusts certain implementation tasks to an international organisation.

3.2 The different financial actors

The College of Commissioners assumes collective political responsibility but in practice does not exercise itself the budget implementation powers vested in it. It delegates these tasks each year to individual civil servants accountable to the College and subject to the Financial Regulation and the Staff Regulations. The staff concerned – generally Directors-General and Heads of Service - are known as “Authorising Officers by delegation”. They in turn may further delegate budget implementation tasks to “Authorising Officers by sub-delegation”.

The responsibility of the Authorising Officers covers the entire management process, from determining what needs to be done to achieve the policy objectives set by the institution to managing the activities launched from both an operational and budgetary standpoint, including signing legal commitments, monitoring performance, making payments and even recovering funds, if necessary. Authorising officers must also arrange for evaluations to be carried out to analyse the viability of their proposals (ex ante evaluation) and to gauge the success and cost-effectiveness of programmes already underway (interim and ex-post evaluations). The results of these evaluations are used to help improve the decision-making process and increase the transparency, accountability and cost-effectiveness of EU intervention.

Sound financial management and proper accountability are assured within each DG by the separation of management control (in the hands of the authorising officers) from internal audit and compliance control with clear internal control standards (inspired by COSO international standards), ex-ante and ex-post controls, independent internal auditing on the basis of risk assessments, and regular reporting on activities to the individual Commissioners.

The Accounting Officer executes payment and recovery orders drawn up by authorising officers and is responsible for managing the treasury, laying down accounting rules and methods, validating accounting systems, keeping the accounts and drawing up the institution's annual accounts. Furthermore, the Accounting Officer is required to sign the accounts declaring that they provide a true and fair view of the financial position.

The Internal Auditor , who is not a financial actor in the strict sense of the term, is appointed by an institution or body to verify the proper operation of budgetary implementation systems and procedures and to advise on risk management issues. He issues independent opinions on the quality of management and control systems and provides recommendations on how to improve operational procedures and promote sound financial management.

3.3 Committing to spend the EU budget

Once the budget is approved, DG Budget makes funding available, via the Commission’s accounting system, to the different Commission departments and the Institutions and other bodies in accordance with their policy responsibilities under a system called activity based budgeting. For example, the responsibility for managing budget lines to do with the environment would be delegated by the Commission to the head – or Director-General - of DG Environment (who in this context becomes known as the Authorising Officer by Delegation for the budget lines in question).

Before a legal commitment (for example a contract or grant agreement) can be entered into with a third party, there must be a budget line authorising the activity in question in the annual budget. There must also be sufficient funds on the budget-line in question to cover the expenditure. If these conditions are met, the funds required must be reserved in the budget by means of a budgetary commitment made in the accounting system.

No money can be spent from the EU budget unless and until the Commission or another EU body and the possible recipient of EU money have entered into a written legal commitment. Under centralised direct management, this legal commitment takes the form of either a contract with a contractor or a grant agreement with a beneficiary.

Once approved, the budgetary commitment is recorded in the budgetary accounting system and the appropriations are consumed accordingly. This, however, has no effect on the general accounts (or general ledger) since no charge has yet been incurred. This is because the accounting system of the European Union comprises two separate but linked elements:

(a) budget accounts, which provide a detailed record of budget implementation;

(b) general accounts, used to prepare the balance sheet and economic outturn.

3.4 Making a payment

3.4.1 General rules

No payment can be made unless a budgetary commitment has already been approved by the Authorising Officer dealing with the operation in question.

Once a payment is approved in the accounting system, the next step is for the transfer to be made to the beneficiary’s account.

The Commission makes over 1.7 million payments a year. The Commission is a participant in SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

3.4.2 Pre-financing, cost statements and eligibility of expenditure

Pre-financing is a payment intended to provide the beneficiary with a cash advance, i.e. a float. It may be split into a number of payments over a period defined in the particular pre-financing agreement. The float or advance is either used for the purpose for which it was provided during the period defined in the agreement or it is repaid – if the beneficiary does not incur eligible expenditures he has the obligation to return the pre-financing advance to the European Union. Thus pre-financing paid is not a definitive expense until the relevant contractual conditions are met and so is recorded as an asset on the EU balance sheet when the initial payment is made. The amount of the pre-financing asset is reduced (wholly or partially) by the acceptance of eligible costs and amounts returned.

Pre-financing is valued at its estimated recoverable amount, taking into consideration the existence of a related guarantee attached to the pre-financing. The expected irrecoverable pre-financing is recognised as a charge in the economic outturn account and a decrease in the pre-financing carrying value in the balance sheet. Interest is generally earned on pre-financing paid out (notable exceptions include amounts paid to Member States or as pre-accession aid).

Some time after the payment of the pre-financing, a cost claim will be received by the relevant EU body so as to justify how the pre-financing amount was spent by the beneficiary in accordance with the contract. The rhythm of these cost claims sent during the year is variable depending on the type of action being funded and the contractual conditions, and they are not necessarily received at year-end.

Eligibility criteria are defined in the basic act, in the calls for proposal, in other information documents for grant beneficiaries and/or in the contractual clauses of the grant agreements. After analysis, the eligible expenses are taken into charges and the beneficiary is informed about any non eligible amounts. “Eligibility to be checked” amounts thus represent received cost claims for which the eligibility has not yet been checked and therefore where the event giving rise to the expense has not yet occurred.

3.4.3 Accounting treatment at year-end (cut-off)

With regard to open pre-financing amounts at year-end, these are valued at the original amount(s) paid less: amounts returned, eligible amounts cleared, estimated eligible amounts not yet cleared at year-end, and value reductions.

Cost claims not yet received at year-end are taken into account in the year-end accounting cut-off procedures. In particular an assessment has to be made concerning eligible expenses incurred by beneficiaries of EU funds but not yet reported to the EU. Different methods are used depending on the type of activities and information available so as to arrive at the best estimate of these amounts. Following these cut-off entries, estimated eligible amounts are recorded as accrued charges, while the estimated non-eligible parts remain open on the “eligibility to be checked” accounts. These amounts are shown under current liabilities so as not to overestimate assets and liabilities.

3.5 Recoveries following irregularities detected

The Financial Regulation and other applicable legislation, particularly concerning agriculture and cohesion policy, give the right to make checks on expenditure up to many years after it was incurred. Where irregularities are detected, recoveries or financial corrections are applied. The detection of irregularities and their corrections are the last stage in the operation of control systems, and are essential in order to demonstrate sound financial management.

The eligibility of expenditure charged to the budget is verified by the relevant EU services, or in the case of shared management, by the Member States, on the basis of the supporting documents stipulated in the applicable legislation or in the conditions of each grant. With the aim of optimising the relationship between the costs and the benefits of control systems, checks on the supporting documents for final claims tend to be more intense than those on interim claims, and thus may detect errors in interim payments which are corrected by adjustment of the final payment. Furthermore, the EU and/or the Member State has the right to verify the probity of the supporting documents by making checks on the claimant's premises, during the implementation of the action financed and/or afterwards (ex-post). There are various procedures foreseen in the applicable legislation for the process of dealing with irregularities detected by the Commission and by the Member States – more detailed information is included in note 6 .

4. YEAR-END REPORTING

4.1 Annual accounts

It is the responsibility of the Commission's Accounting Officer to prepare the annual accounts and ensure that they present a true and fair view of the financial position of the EU. The annual accounts comprise the financial statements and the reports on implementation of the budget. They are adopted by the Commission and presented to the Court of Auditors for audit and finally to the Council and Parliament for discharge.

4.2 Annual Activity reports

Each Authorising Officer is required to prepare an Annual Activity Report (AAR) on the activities under his responsibility. In this AAR, he reports on policy results and on the reasonable assurance he may have that the resources assigned to the activities described in his report have been used for their intended purpose and in accordance with the principles of sound financial management, and that the control procedures put in place give the necessary guarantees concerning the legality and regularity of the underlying transactions.

5. AUDIT AND DISCHARGE

5.1 Audit

The EU’s annual accounts and resource management are overseen by its external auditor, the European Court of Auditors, which draws up an annual report for the Council and the European Parliament. The Court's main task is to conduct an external, independent audit of the European Union's annual accounts. As part of its activities, the Court of Auditors produces:

(1) an annual report on the activities financed from the general budget, detailing its observations on the annual accounts and underlying transactions;

(2) an opinion, based on its audits and given in the annual report in the form of a statement of assurance, on (i) the reliability of the accounts and (ii) the legality and regularity of the underlying transactions involving both revenue collected from taxable persons and payments to final beneficiaries;

(3) special reports giving the findings of audits covering specific areas of management.

The Court of Auditors is entitled to access all documents required during the course of its audit. The Court audits all areas of EU activities, right down to examining the legality and regularity of individual transactions and payments. It also audits the annual accounts themselves, reviewing individual balance sheet and economic outturn accounts where necessary as well as the overall presentation of the financial statements. Thus the Court can offer its opinion not only on the figures presented, but also on the system and controls in place.

5.2 Discharge

The final control is the discharge of the budget for a given financial year. The European Parliament is the discharge authority within the EU. This means that following the audit and finalisation of the annual accounts it falls to the Council to recommend and then to the Parliament to decide whether to grant discharge to the Commission and other EC bodies for executing the EU budget for the preceding financial year. This decision is based on a review of the accounts and the annual report of the Court of Auditors (which includes an official statement of assurance) and replies of the Commission, and also following questions and further information requests to the Commission.

The discharge represents the political aspect of the external control of budget implementation and is the decision by which the European Parliament, acting on a Council recommendation, "releases" the Commission from its responsibility for management of a given budget by marking the end of that budget's existence. This discharge procedure may produce one of two outcomes: the granting or postponement of the discharge. When granting discharge the Parliament may highlight observations they consider important, often recommending actions that the Commission should take concerning these matters. The Commission sets out the measures taken in a follow-up report and an action plan which it sends to both the Parliament and the Council.

PART I – CONSOLIDATED FINANCIAL STATEMENTS OF THE EUROPEAN UNION AND EXPLANATORY NOTES

Balance Sheet

Economic Outturn Account

Cashflow Table

Statement of changes in Net Assets

Notes to the financial statements

BALANCE SHEET

||||EUR millions|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

|NON-CURRENT ASSETS:||||

|Intangible assets|2.1|72|56|

|Property, plant and equipment|2.2|4 859|4 881|

|Long-term investments|2.3|2 379|2 078|

|Loans|2.4|10 764|3 565|

|Long-term pre-financing|2.5|39 750|29 023|

|Long-term receivables|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|CURRENT ASSETS:||||

|Inventories|2.7|77|85|

|Short-term investments|2.8|1 791|1 553|

|Short-term pre-financing|2.9|9 077|10 262|

|Short-term receivables|2.10|8 663|11 920|

|Cash and cash equivalents |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|TOTAL ASSETS||100 859|87 192|

|||||

|NON-CURRENT LIABILITIES:||||

|Employee benefits|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Long-term provisions|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Long-term financial liabilities|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Other long-term liabilities|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|CURRENT LIABILITIES:||||

|Short-term provisions|2.16|(213)|(348)|

|Short-term financial liabilities|2.17|(40)|(119)|

|Accounts payable|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|TOTAL LIABILITIES||(145 585)|(134 616)|

|||||

|NET ASSETS||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Reserves|2.19|3 323|3 115|

|Amounts to be called from Member States:|2.20|||

|Employee benefits *||(37 242)|(37 556)|

|Other amounts **||(10 807)|(12 983)|

|NET ASSETS||(44 726)|(47 424)|

* Under Article 83 of the Staff Regulations (Council Regulation 259/68 of 29 February 1968 as amended), the Member States shall jointly guarantee the liability for pensions.

** The European Parliament has adopted a budget on 17 December 2009 which provides for the payment of the EU's short-term liabilities from own resources to be collected by, or called up from, the Member States in 2010.

ECONOMIC OUTTURN ACCOUNT

||||

||EUR millions|

|Note|2009|2008|

OPERATING REVENUE||||

Own resource and contributions revenue|3.1|110 537|112 713|

Other operating revenue|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

OPERATING EXPENSES||||

Administrative expenses|3.3|(8 133)|(7 720)|

Operating expenses|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

SURPLUS FROM OPERATING ACTIVITIES||5 002|17 510|

||||

Financial revenue|3.5|835|698|

Financial expenses|3.6|(594)|(467)|

Movement in employee benefits liability|2.12|(683)|(5 009)|

Share of net deficit of associates & joint ventures|3.7|(103)|(46)|

||||

ECONOMIC OUTTURN FOR THE YEAR||4 457|12 686|

CASHFLOW TABLE

||||

||EUR millions|

|Note|2009|2008 *|

||||

Economic outturn for the year||4 457|12 686|

||||

Operating activities|4.2|||

Amortisation||22|19|

Depreciation||447|302|

(Reversal of) impairment losses on investments||(16)|3|

(Increase)/decrease in loans||(7 199)|(1 759)|

(Increase)/decrease in long-term pre-financing||(10 727)|(15 008)|

(Increase)/decrease in long-term receivables||(10)|82|

(Increase)/decrease in inventories||8|3|

(Increase)/decrease in short-term pre-financing||1 185|10 321|

(Increase)/decrease in short-term receivables||3 257|131|

Increase/(decrease) in long-term provisions||128|262|

Increase/(decrease) in long-term financial liabilities||7 210|1 775|

Increase/(decrease) in other long-term liabilities||(48)|237|

Increase/(decrease) in short-term provisions||(135)|(21)|

Increase/(decrease) in short-term financial liabilities||(79)|(16)|

Increase/(decrease) in accounts payable||4 207|(5 703)|

Prior year budgetary surplus taken as non cash revenue||(1 796)|(1 529)|

Other non-cash movements||37|37|

||||

Increase/(decrease) in employee benefits liability||(314)|4 076|

||||

Investing activities|4.3|||

(Increase)/decrease in intangible assets and property, plant and equipment ||(463)|(689)|

(Increase)/decrease in long-term investments||(284)|(108)|

(Increase)/decrease in short-term investments||(239)|(133)|

||||

NET CASHFLOW||(352)|4 968|

||||

Net increase in cash and cash equivalents||(352)|4 968|

Cash and cash equivalents at the beginning of the year|2.11|23 724|18 756|

Cash and cash equivalents at year-end|2.11|23 372|23 724|

* The 2008 accounts included the cash of the Guarantee Fund as cash not investments

STATEMENT OF CHANGES IN NET ASSETS

||||||EUR millions|

|Reserves (A)|Amounts to be called from Member States (B)|Net Assets =(A)+(B)|

|Fair value reserve|Other reserves|Accumulated Surplus/(Deficit)|Economic outturn of the year||

BALANCE AS AT 31 DECEMBER 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Movement in Guarantee Fund reserve||158|(158)||0|

Fair value movements|34||||34|

Other||113|(108)||5|

Allocation of the economic outturn 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Budget result 2007 credited to Member States|||(1 529)||(1 529)|

Economic outturn for the year||||12 686|12 686|

BALANCE AS AT 31 DECEMBER 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Movement in Guarantee Fund reserve||196|(196)||0|

Fair value movements|28||||28|

Other||(1)|10||9|

Allocation of the economic outturn 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Budget result 2008 credited to Member States|||(1 796)||(1 796)|

Economic outturn for the year||||4 457|4 457|

BALANCE AS AT 31 DECEMBER 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

NOTES TO THE FINANCIAL STATEMENTS

1. SIGNIFICANT ACCOUNTING POLICIES

1.1 LEGAL BASIS AND ACCOUNTING RULES

The consolidated accounts of the European Union cover the accounts of the European Union, the European Atomic Energy Community and the European Coal & Steel Community (in Liquidation). These accounts are kept in accordance with Council Regulation (EC, Euratom) No 1605/2002 of 25 June 2002 (OJ L 248 of 16 September 2002), on the Financial Regulation applicable to the general budget of the European Union and Commission Regulation (EC, Euratom) No 2342/2002 of 23 December 2002 laying down detailed rules for the implementation of this Financial Regulation.

In accordance with article 133 of the Financial Regulation, the European Union has prepared its 2009 consolidated financial statements on the basis of accrual-based accounting rules that are derived from International Public Sector Accounting Standards (IPSAS) or by default, International Financial Reporting Standards (IFRS). These accounting rules, adopted by the Accounting Officer of the Commission, have to be applied by all the institutions and EU bodies falling within the scope of consolidation in order to establish a uniform set of rules for accounting, valuation and presentation of the accounts with a view to harmonising the process for drawing up the financial statements and consolidation. The accounts are kept in Euro on the basis of the calendar year.

1.2 ACCOUNTING PRINCIPLES

The objective of the financial statements is to provide information about the financial position, performance and cashflows of an entity that is useful to a wide range of users. For the EU as a public sector, the objectives are more specifically to provide information useful for decision making, and to demonstrate the accountability of the entity for the resources entrusted to it. It is with these goals in mind that the present document has been drawn up. Article 124 of the Financial Regulation sets out the accounting principles to be applied in drawing up the financial statements:

– going concern basis;

– prudence;

– consistent accounting methods;

– comparability of information;

– materiality;

– no netting;

– reality over appearance;

– accrual-based accounting.

Preparation of the consolidated financial statements in accordance with the above mentioned rules and principles requires management to make estimates that affect the reported amounts of certain items in the consolidated balance sheet and in the consolidated economic outturn account, as well as the related disclosures of contingent assets and liabilities.

1.3 CONSOLIDATION

Impact of the Lisbon Treaty

Following the entering into force of the Lisbon Treaty on 1 December 2009 the annual accounts are now entitled the "Annual accounts of the European Union". Regarding the scope of consolidation this change has had no impact. The agencies set-up under the former 2 nd pillar of the EU do not meet the criteria to be consolidated, nor does the European Central Bank (ECB), even if it is considered as an European Institution in the Lisbon Treaty. All these entities thus remain outside the scope of consolidation, as was the case in previous years. Regarding the agencies of the former 3 rd pillar of the European Union two of them, who receive a subsidy from the General Budget of the European Union, are consolidated as was done in previous years (see also note 10 ). The remaining agency under this pillar, Europol, will become an EU body from 2010 onwards.

Scope of consolidation

The consolidated financial statements of the EU comprise all significant controlled entities (institutions and agencies), associates and joint ventures, this being 40 controlled entities, 3 associates and 4 joint ventures. The complete list of consolidated entities can be found in note 10 . In comparison with 2008, the scope of consolidation has been extended by two executive agencies, two associates and one joint venture, whilst one agency has been liquidated at 31 December 2008. The impact of the additions on the consolidated financial statements is not material.

Controlled entities

The decision to include an entity in the scope of consolidation is based on the control concept. Controlled entities are all entities over which the European Union has, directly or indirectly, the power to govern the financial and operating policies so as to be able to benefit from these entities' activities. This power must be presently exercisable. Controlled entities are fully consolidated. The consolidation begins at the first date on which control exists, and ends when such control no longer exists.

The most common indicators of control within the European Union are: creation through founding treaties or secondary legislation, financing from the general budget, the existence of voting rights in the governing bodies, audit by the European Court of Auditors and discharge by the European Parliament. It is clear that an assessment at entity level needs to be done in order to decide whether one or all of the criteria listed above are sufficient to trigger control.

Under this approach, the EU's institutions (except the ECB) and agencies (excluding the agencies of the former 2 nd pillar and Europol) are considered as under the exclusive control of the EU and are therefore included in the consolidation scope. Furthermore the European Coal and Steel Community in Liquidation (ECSC) is also considered as a controlled entity.

All inter-company transactions and balances between EU controlled entities are eliminated, while unrealised gains and losses on inter-entity transactions are not material and have therefore not been eliminated.

Associates

Associates are entities over which the European Union have, directly or indirectly, significant influence but not control over financial and operating policy decisions. It is presumed that significant influence is given if the European Commission holds directly or indirectly 20% or more of the voting rights.

Participations in associates are accounted for using the equity method, initially recognised at cost. The European Union's share of its associates' results is recognised in the EU economic outturn account, and its share of movements in reserves is recognised in the EU reserves. The initial cost plus all movements (further contributions, share of results and reserve movements, impairments, and dividends) give the book value of the associate in the EU accounts at the balance sheet date. Distributions received from an associate reduce the carrying amount of the asset. Unrealised gains and losses on transactions between the European Union and its associates are not material and have therefore not been eliminated.

The accounting policies of associates may differ from those adopted by the European Union for like transactions and events in similar circumstances. In cases where the European Union holds 20% or more of a venture capital fund, the EU does not seek to exert significant influence. Such funds are therefore treated as financial instruments categorised as available-for-sale and the equity method is not applied.

Joint ventures

A joint venture is a contractual arrangement whereby the European Union and one or more parties (the "venturers") undertake an economic activity which is subject to joint control. Joint control is the contractually agreed sharing of control, directly or indirectly, over an activity embodying service potential.

Participations in joint ventures are accounted for using the equity method initially recognised at cost. The European Union's interest in the results of its jointly controlled entities is recognised in the EU economic outturn account, and its interest in the movements in reserves is recognised in the EU reserves. The initial cost plus all movements (further contributions, share of results and reserve movements, impairments, and dividends) give the book value of the joint venture in the EU accounts at the balance sheet date.

Unrealised gains and losses on transactions between the European Union and its jointly controlled entity are not material and have therefore not been eliminated. The accounting policies of joint ventures may differ from those adopted by the European Union for like transactions and events in similar circumstances.

Non-consolidated entities the funds of which are managed by the Commission

The funds of the Sickness Insurance Scheme for staff of the European Union, the European Development Fund and the Participant's Guarantee Fund are managed by the Commission on their behalf, however since these entities are not controlled by the European Union they are therefore not consolidated in its accounts – see note 11 for further details on the amounts concerned.

1.4 BASIS OF PREPARATION

1.4.1 Currency and basis for conversion

Functional and reporting currency

The financial statements are presented in millions of euros, the euro being the European Union's functional and reporting currency.

Transactions and balances

Foreign currency transactions are translated into euros using the exchange rates prevailing at the dates of the transactions. Foreign exchange gains and losses resulting from the settlement of foreign currency transactions and from the translation at year-end exchange rates of monetary assets and liabilities denominated in foreign currencies are recognised in the economic outturn account.

Different conversion methods apply to the following headings:

– property, plant and equipment and intangible assets, which retain their value in euros at the rate that applied at the date when they were purchased; and

– pre-financing amounts paid under the European Agricultural Guarantee Fund, which are converted at the exchange rates applying on the 10th day of the month following the month in which they are granted.

Year-end balances of monetary assets and liabilities denominated in foreign currencies are converted into euros on the basis of the exchange rates applying on 31 December:

EURO Exchange Rates|

Currency|31.12.2009|31.12.2008|Currency|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1.9558|1.9558|LTL|3.4528|3.4528|

CZK|26.4730|26.8750|PLN|4.1045|4.1535|

DKK|7.4418|7.4506|RON|4.2363|4.0225|

EEK|15.6466|15.6466|SEK|10.2520|10.8700|

GBP|0.8881|0.9525|CHF|1.4836|1.4850|

HUF|270.4200|266.7000|JPY|133.1600|126.1400|

LVL|0.7093|0.7083|USD|1.4406|1.3917|

Changes in the fair value of monetary securities denominated in a foreign currency and classified as available-for-sale that relate to a translation difference are recognised in the economic outturn account. Translation differences on non-monetary financial assets and liabilities held at fair value through profit or loss are recognised in the economic outturn account. Translation differences on non-monetary financial assets classified as available-for-sale are included in the fair value reserve.

1.4.2 Use of estimates

In accordance with IPSAS and generally accepted accounting principles, the financial statements necessarily include amounts based on estimates and assumptions by management based on the most reliable information available. Significant estimates include, but are not limited to, amounts for employee benefit liabilities, provisions, financial risk on inventories and accounts receivables, accrued income and charges, contingent assets and liabilities, and degree of impairment of intangible assets and property, plant and equipment. Actual results could differ from those estimates. Changes in estimates are reflected in the period in which they become known.

1.5 BALANCE SHEET

1.5.1 Intangible assets

Acquired computer software licences are stated at historical cost less accumulated amortisation and impairment losses. The assets are amortised on a straight-line basis over their estimated useful lives, being 4 years. Internally produced intangible assets are currently expensed in the economic outturn account. Costs associated with developing or maintaining computer software programmes are recognised as expenses as incurred, as are scientific research and development costs.

1.5.2 Property, plant and equipment

All property, plant and equipment are stated at historical cost less accumulated depreciation and impairment losses. Historical cost includes expenditure that is directly attributable to the acquisition or construction of the asset.

Subsequent costs are included in the asset’s carrying amount or recognised as a separate asset, as appropriate, only when it is probable that future economic benefits or service potential associated with the item will flow to the European Union and its cost can be measured reliably. Repairs and maintenance costs are charged to the economic outturn account during the financial period in which they are incurred. As the European Union does not borrow money to fund the acquisition of property, plant and equipment, there are no borrowing costs related to such purchases.

Land and works of art are not depreciated as they are deemed to have an indefinite useful life. Assets under construction are not depreciated as these assets are not yet available for use. Depreciation on other assets is calculated using the straight-line method to allocate their cost to their residual values over their estimated useful lives, as follows:

Depreciation rates

Type of asset|Straight line depreciation rate|

Buildings|4%|

Plant, machinery and equipment|10% to 25%|

Furniture|10% to 25%|

Fixtures and fittings|10% to 33%|

Vehicles|25%|

Computer hardware|25%|

Other tangible assets|10% to 33%|

Gains and losses on disposals are determined by comparing proceeds less selling expenses with the carrying amount of the disposed asset. These are included in the economic outturn account.

Leases

Leases of tangible assets, where the European Union has substantially all the risks and rewards of ownership, are classified as finance leases. Finance leases are capitalised at the inception of the lease at the lower of the fair value of the leased asset and the present value of the minimum lease payments. Each lease payment is allocated between the liability and finance charges so as to achieve a constant rate on the finance balance outstanding. The rental obligations, net of finance charges, are included in other liabilities (long and short-term.) The interest element of the finance cost is charged to the economic outturn account over the lease period so as to produce a constant periodic interest rate on the remaining balance of the liability for each period. The assets held under finance leases are depreciated over the shorter of the assets' useful life and the lease term.

Leases where the lessor retains a significant portion of the risks and rewards inherent to ownership are classified as operating leases. Payments made under operating leases are charged to the economic outturn account on a straight-line basis over the period of the lease.

1.5.3 Impairment of non-financial assets

Assets that have an indefinite useful life are not subject to amortisation and are tested annually for impairment. Assets that are subject to amortisation are reviewed for impairment whenever events or changes in circumstances indicate that the carrying amount may not be recoverable. An impairment loss is recognised for the amount by which the asset’s carrying amount exceeds its recoverable amount. The recoverable amount is the higher of an asset’s fair value less costs to sell and its value in use.

Intangible assets and property, plant and equipment residual values and useful lives are reviewed, and adjusted if appropriate, at least once per year. An asset’s carrying amount is written down immediately to its recoverable amount if the asset’s carrying amount is greater than its estimated recoverable amount. If the reasons for impairments recognised in previous years no longer apply, the impairment losses are reversed accordingly.

1.5.4 Investments

Participations in Associates and Joint Ventures

Participations in associates and joint ventures are accounted for using the equity method. The costs of equity are adjusted to reflect the share of increases or reductions in net assets of the associates and joint ventures that are attributable to the European Union after initial recognition if there are indications of impairment and written down to the lower recoverable amount if necessary. The recoverable amount is determined as described under 1.5.3 . If the reason for impairment ceases to apply at a later date, the impairment loss is reversed to the carrying amount that would have been determined had no impairment loss been recognised.

Investments in Venture Capital Funds

Classification and measurement

Investments in Venture Capital Funds are classified as available-for-sale assets (see 1.5.5 ) and accordingly, are carried at fair value with gains and losses arising from changes in the fair value (including translation differences) recognised in the fair value reserve.

Fair value considerations

Since they do not have a quoted market price in an active market, investments in Venture Capital Funds are valued on a line-by-line basis at the lower of cost or attributable net asset value (“NAV”) as reported by the fund manager up to the balance sheet date, thus excluding any attributable unrealised gain that may be prevailing in the underlying investment portfolio. Investments in Venture Capital Funds still at an early stage are valued based on the same principles, except in the case of unrealised losses due only to administrative expenses where these unrealised losses are not taken into account.

Unrealised gains resulting from the fair value measurement are recognised through reserves and unrealised losses are assessed for impairment so as to determine whether they are recognised as impairment losses in the economic outturn account or as changes in the fair value reserve. The fair valued attributable NAV is determined through applying either the European Union's percentage ownership in the fund to the NAV reflected in the most recent report or, to the extent available, the precise share value at the same date, submitted by the respective Fund Manager.

1.5.5 Financial assets

Classification

The European Union classifies their financial assets in the following categories: financial assets at fair value through profit or loss; loans and receivables; held-to-maturity investments; and available-for-sale financial assets. The classification of the financial instruments is determined at initial recognition and re-evaluated at each balance sheet date.

(i) Financial assets at fair value through profit or loss

A financial asset is classified in this category if acquired principally for the purpose of selling in the short term or if so designated by the European Union. Derivatives are also categorised in this category. Assets in this category are classified as current assets if they are expected to be realised within 12 months of the balance sheet date.

(ii) Loans and receivables

Loans and receivables are non-derivative financial assets with fixed or determinable payments that are not quoted in an active market. They arise when the EU provides money, goods or services directly to a debtor with no intention of trading the receivable. They are included in non-current assets, except for maturities within 12 months of the balance sheet date.

(iii) Held-to-maturity investments

Held-to-maturity investments are non-derivative financial assets with fixed or determinable payments and fixed maturities that the European Union has the positive intention and ability to hold to maturity. During this financial year, the European Union did not hold any investments in this category.

(iv) Available-for-sale financial assets

Available-for-sale financial assets are non-derivatives that are either designated in this category or not classified in any of the other categories. They are classified as either current or non-current assets, depending on the time period in which the EU intends to dispose of them. Investments in unconsolidated entities and other equity investments (e.g. Risk Capital Operations) that are not accounted for using the equity method are also classified as available-for sale-financial assets.

Initial recognition and measurement

Purchases and sales of financial assets at fair value through profit or loss, held-to-maturity and available-for-sale are recognised on trade-date – the date on which the European Union commits to purchase or sell the asset. Loans are recognised when cash is advanced to the borrowers. Financial instruments are initially recognised at fair value plus transaction costs for all financial assets not carried at fair value through profit or loss. Financial assets carried at fair value through profit or loss are initially recognised at fair value and transaction costs are expensed in the economic outturn account.

The fair value of a financial asset on initial recognition is normally the transaction price (i.e. the fair value of the consideration received). However, when a long-term loan that carries no interest or an interest below market conditions is granted, its fair value can be estimated as the present value of all future cash receipts discounted using the prevailing market rate of interest for a similar instrument with a similar credit rating.

In the case of loans granted on borrowed funds, 'back-to-back operations', the differences between the loan and the borrowing conditions and amounts are not material and the "opportunity cost" is not applicable since the EU is not allowed to invest money in the capital markets. For these reasons, these loans are measured at their nominal amount. he transaction costs incurred by the EU and then recharged to the beneficiary of the loan are directly recognised in the economic outturn account.

Financial instruments are derecognised when the rights to receive cash flows from the investments have expired or have been transferred and the European Union has transferred substantially all risks and rewards of ownership.

Subsequent measurement

Financial assets at fair value through profit or loss are subsequently carried at fair value. Gains and losses arising from changes in the fair value of the ‘financial instruments at fair value through profit or loss’ category are included in the economic outturn account in the period in which they arise.

Loans and receivables and held-to-maturity investments are carried at amortised cost using the effective interest method. In the case of loans granted on borrowed funds, the same effective interest rate is applied to both the loans and borrowings since these loans have the characteristics of 'back-to-back operations' and the differences between the loan and the borrowing conditions and amounts are not material. The transaction costs incurred by the EU and then recharged to the beneficiary of the loan are directly recognised in the economic outturn account.

Available-for-sale financial assets are subsequently carried at fair value. Gains and losses arising from changes in the fair value of available-for-sale assets are recognised in the fair value reserve. When assets classified as available-for-sale are sold or impaired, the cumulative fair value adjustments previously recognised in the fair value reserve are recognised in the economic outturn account. Interest on availablefor-sale financial assets calculated using the effective interest method is recognised in the economic outturn account. Dividends on available-for-sale equity instruments are recognised when the EU's right to receive payment is established.

The fair values of quoted investments in active markets are based on current bid prices. If the market for a financial asset is not active (and for unlisted securities), the European Union establishes a fair value by using valuation techniques. These include the use of recent arm’s length transactions, reference to other instruments that are substantially the same, discounted cash flow analysis, option pricing models and other valuation techniques commonly used by market participants.

In cases where the fair value of investments in equity instruments that do not have quoted market price in an active market cannot be reliably measured, these investments are valued at cost less impairment losses.

Impairment of financial assets

The European Union assesses at each balance sheet date whether there is objective evidence that a financial asset is impaired. A financial asset is impaired and impairment losses are incurred if, and only if, there is objective evidence of impairment as a result of one or more events that occurred after the initial recognition of the asset and that loss event (or events) has an impact on the estimated future cash flows of the financial asset that can be reliably estimated.

(i) Assets carried at amortised cost

If there is objective evidence that an impairment loss on loans and receivables or held-to-maturity investments carried at amortised cost has been incurred, the amount of the loss is measured as the difference between the asset’s carrying amount and the present value of estimated future cash flows (excluding future credit losses that have not been incurred) discounted at the financial asset’s original effective interest rate. The carrying amount of the asset is reduced and the amount of the loss is recognised in the economic outturn account. If a loan or held-to-maturity investment has a variable interest rate, the discount rate for measuring any impairment loss is the current effective interest rate determined under the contract. The calculation of the present value of the estimated future cash flows of a collateralised financial asset reflects the cash flows that may result from foreclosure less costs for obtaining and selling the collateral, whether or not foreclosure is probable. If, in a subsequent period, the amount of the impairment loss decreases and the decrease can be related objectively to an event occurring after the impairment was recognised, the previously recognised impairment loss is reversed through the economic outturn account.

(ii) Assets carried at fair value

In the case of equity investments classified as available- for-sale, a significant or permanent (prolonged) decline in the fair value of the security below its cost is considered in determining whether the securities are impaired. If any such evidence exists for available-for-sale financial assets, the cumulative loss – measured as the difference between the acquisition cost and the current fair value, less any impairment loss on that financial asset previously recognised in the economic outturn account – is removed from reserves and recognised in the economic outturn account . Impairment losses recognised in the economic outturn account on equity instruments are not reversed through the economic outturn account. If, in a subsequent period, the fair value of a debt instrument classified as available-for-sale increases and the increase can be objectively related to an event occurring after the impairment loss was recognised, the impairment loss is reversed through the economic outturn account.

1.5.6 Inventories

Inventories are stated at the lower of cost and net realisable value. Cost is determined using the first-in, first-out (FIFO) method. The cost of finished goods and work in progress comprises raw materials, direct labour, other directly attributable costs and related production overheads (based on normal operating capacity). Net realisable value is the estimated selling price in the ordinary course of business, less the costs of completion and selling expenses. When inventories are held for distribution at no charge or for a nominal charge, they are measured at the lower of cost and current replacement cost. Current replacement cost is the cost the European Union would incur to acquire the asset on the reporting date.

1.5.7 Pre-financing amounts

Pre-financing is a payment intended to provide the beneficiary with a cash advance, i.e. a float. It may be split into a number of payments over a period defined in the particular pre-financing agreement. The float or advance is repaid or used for the purpose for which it was provided during the period defined in the agreement. If the beneficiary does not incur eligible expenditures, he has the obligation to return the pre-financing advance to the European Union. The amount of the pre-financing is reduced (wholly or partially) by the acceptance of eligible costs and amounts returned, and this amount is recognised as an expense.

At year-end, outstanding pre-financing amounts are valued at the original amount(s) paid less: amounts returned, eligible amounts expensed, estimated eligible amounts not yet cleared at year-end, and value reductions.

Interest on pre-financing is recognised as it is earned in accordance with the provisions of the relevant agreement. An estimate of the accrued interest revenue, based on the most reliable information, is made at the year-end and included in the balance sheet.

1.5.8 Receivables

Receivables are carried at original amount less write-down for impairment. A write-down for impairment of receivables is established when there is objective evidence that the European Union will not be able to collect all amounts due according to the original terms of receivables. The amount of the write-down is the difference between the asset’s carrying amount and the recoverable amount, being the present value of expected future cash flows, discounted at the market rate of interest for similar borrowers. The amount of the write-down is recognised in the economic outturn account. Also recognised is a general write-down for outstanding recovery orders not already subject to a specific write-down. See note 1.5.14 below concerning the treatment of accrued income at year-end.

1.5.9 Cash and cash equivalents

Cash and cash equivalents are financial instruments and defined as current assets. They include cash at hand, deposits held at call with banks, other short-term highly liquid investments with original maturities of three months or less, and bank overdrafts.

1.5.10 Employee benefits

Pension obligations

The European Union operates defined benefit pension plans. Whilst staff contribute from their salaries one third of the expected cost of these benefits, the liability is not funded. The liability recognised in the balance sheet in respect of defined benefit pension plans is the present value of the defined benefit obligation at the balance sheet date. The defined benefit obligation is calculated by actuaries using the projected unit credit method. The present value of the defined benefit obligation is determined by discounting the estimated future cash outflows using interest rates of government bonds that are denominated in the currency in which the benefits will be paid, and that have terms to maturity approximating to the terms of the related pension liability.

Actuarial gains and losses arising from experience adjustments and changes in actuarial assumptions are recognised immediately in the economic outturn account. Past-service costs are recognised immediately in economic outturn account, unless the changes to the pension plan are conditional on the employees remaining in service for a specified period of time (the vesting period). In this case, the past-service costs are amortised on a straight-line basis over the vesting period.

Post-employment sickness benefits

The European Union provides health benefits to its employees through the reimbursement of medical expenses. A separate fund ("RCAM") has been created for the day-to-day administration. Both current employees, pensioners, widowers and their beneficiaries benefit from the system. The benefits granted to the "inactives" (pensioners, orphans, etc.) are classified as "Post-Employment Employee Benefits". Given the nature of these benefits, an actuarial calculation is required. The liability in the balance sheet is determined on a similar basis as that for the pension obligations (see above).

1.5.11 Provisions

Provisions are recognised when the European Union has a present legal or constructive obligation towards third parties as a result of past events, it is more likely than not that an outflow of resources will be required to settle the obligation, and the amount can be reliably estimated. Provisions are not recognised for future operating losses. The amount of the provision is the best estimate of the expenditures expected to be required to settle the present obligation at the reporting date. Where the provision involves a large number of items, the obligation is estimated by weighting all possible outcomes by their associated probabilities (“expected value” method).

1.5.12 Financial liabilities

Financial liabilities are classified as financial liabilities at fair value through profit or loss or as financial liabilities carried at amortised cost (borrowings). Borrowings are composed of borrowings from credit institutions and debts evidenced by certificates. They are recognised initially at fair value, being their issue proceeds (fair value of consideration received) net of transaction costs incurred, then subsequently carried at amortised cost using the effective interest method; any difference between proceeds, net of transaction costs, and the redemption value is recognised in the economic outturn account over the period of the borrowings using the effective interest method.

They are classified as non-current liabilities, except for maturities less than 12 months after the balance sheet date. In the case of loans granted on borrowed funds, the effective interest method may not be applied to loans and borrowings, based on materiality considerations. The transaction costs incurred by the European Union and then recharged to the beneficiary of the loan are directly recognised in the economic outturn account.

Financial liabilities categorised at fair value through profit or loss include derivatives when their fair value is negative. They follow the same accounting treatment as financial assets at fair value through profit or loss, see note 1.5.5 .

1.5.13 Payables

A significant amount of the payables of the EU are not related to the purchase of goods or services – instead they are unpaid cost claims from beneficiaries of grants or other EU funding. They are recorded as payables for the requested amount when the cost claim is received and, after verification, accepted as eligible by the relevant financial agents. At this stage they are valued at the accepted and eligible amount.

Payables arising from the purchase of goods and services are recognised at invoice reception for the original amount and corresponding expenses are entered in the accounts when the supplies or services are delivered and accepted by the European Union .

1.5.14 Accrued and deferred income and charges

According to the European Union accounting rules, transactions and events are recognised in the financial statements in the period to which they relate. At the end of the accounting period, accrued expenses are recognised based on an estimated amount of the transfer obligation of the period. The calculation of the accrued expenses is done in accordance with detailed operational and practical guidelines issued by the Commission which aim at ensuring that the financial statements reflect a true and fair view.

Revenue is also accounted for in the period to which it relates. At year-end, if an invoice is not yet issued but the service has been rendered, the supplies have been delivered by the EU or a contractual agreement exists (i.e. by reference to a treaty), an accrued income will be recognised in the financial statements.

In addition, at year-end, if an invoice is issued but the services have not yet been rendered or the goods supplied have not yet been delivered, the revenue will be deferred and recognised in the subsequent accounting period.

1.6 ECONOMIC OUTTURN ACCOUNT

1.6.1 Revenue

Non-exchange revenue

This makes up the vast majority of the EU's revenue and includes mainly direct and indirect taxes and own resource amounts. In addition to taxes the European Union may also receive payments from other parties, such as duties, fines and donations.

GNI based resources and VAT resources

Revenue is recognised for the period for which the European Union sends out a call for funds to the Member States claiming their contribution. They are measured at their “called amount”. As VAT and GNI resources are based on estimates of the data for the budgetary year concerned, they may be revised as changes occur until the final data are issued by the Member States. The effect of a change in estimate is included when determining the net surplus or deficit for the period in which the change occurred.

Traditional own resources

Receivables and related revenues are recognised when the relevant monthly A statements (including duties collected and amounts due that are guaranteed and not contested) are received from the Member States. At the reporting date, revenue collected by the Member States for the period but not yet paid to the European Union is estimated and recognised as accrued revenue. The quarterly B statements (including duties neither collected nor guaranteed, as well as guaranteed amounts that have been contested by the debtor) received from the Member States are recognised as revenue less the collection costs to which they are entitled (25%). In addition, a value reduction is recognised for the amount of the estimated recovery gap in the economic outturn account.

Fines

Revenue from fines is recognised when the EU's decision imposing a fine has been taken and it is officially notified to the addressee. If there are doubts about the undertaking's solvency, a value reduction on the entitlement is recognised. After the decision to impose a fine, the debtors have two months from the date of notification:

– either to accept the decision, in which case they must pay the fine within the time limit laid down and the amount is definitively collected by the EU;

– or not to accept the decision, in which case they lodge an appeal under EU law.

However, even if appealed, the principal of the fine must be paid within the time limit of three months laid down as the appeal does not have suspensory effect (Article 242 of the EC Treaty) or, under certain circumstances and subject to the agreement of the Commission's Accounting Officer, it may present a bank guarantee for the amount instead.

If the undertaking appeals against the decision, and has already provisionally paid the fine, the amount is disclosed as a contingent liability. However, since an appeal against an EU decision by the addressee does not have suspensory effect, the cash received is used to clear the receivable. If a guarantee is received instead of payment, the fine remains as a receivable. If it appears probable that the General Court may not rule in favour of the EU , a provision is recognised to cover this risk. If a guarantee had been given instead, then the receivable outstanding is written-down as required. The accumulated interest received by the European Union on the bank accounts where received payments are deposited is recognised as revenue, and any contingent liability is increased accordingly.

Exchange revenue

Revenue from the sale of goods and services is recognised when the significant risk and rewards of ownership of the goods are transferred to the purchaser. Revenue associated with a transaction involving the provision of services is recognised by reference to the stage of completion of the transaction at the reporting date.

Interest income and expense

Interest income and expense are recognised in the economic outturn account using the effective interest method. This is a method of calculating the amortised cost of a financial asset or a financial liability and of allocating the interest income or interest expense over the relevant period. When calculating the effective interest rate, the European Union estimates cash flows considering all contractual terms of the financial instrument (for example, prepayment options) but do not consider future credit losses. The calculation includes all fees and points paid or received between parties to the contract that are an integral part of the effective interest rate, transaction costs and all other premiums or discounts.

Once a financial asset or a group of similar financial assets has been written down as a result of an impairment loss, interest income is recognised using the rate of interest used to discount the future cash flows for the purpose of measuring the impairment loss.

Dividend income

Dividend income is recognised when the right to receive payment is established.

1.6.2 Expenditure

Exchange expenses arising from the purchase of goods and services are recognised when the supplies are delivered and accepted by the European Union . They are valued at original invoice cost. Non-exchange expenses are specific to the European Union and account for the majority of its expenditure. They relate to transfers to beneficiaries and can be of three types: entitlements, transfers under agreement and discretionary grants, contributions and donations.

Transfers are recognised as expenses in the period during which the events giving rise to the transfer occurred, as long as the nature of the transfer is allowed by regulation (Financial Regulation, Staff Regulations, or other regulation) or a contract has been signed authorising the transfer; any eligibility criteria have been met by the beneficiary; and a reasonable estimate of the amount can be made.

When a request for payment or cost claim is received and meets the recognition criteria, it is recognised as an expense for the eligible amount. At year-end, incurred eligible expenses already due to the beneficiaries but not yet reported are estimated and recorded as accrued expenses.

1.7 CONTINGENT ASSETS AND LIABILITIES

1.7.1 Contingent assets

A contingent asset is a possible asset that arises from past events and of which the existence will be confirmed only by the occurrence or non-occurrence of one or more uncertain future events not wholly within the control of the European Union . A contingent asset is disclosed when an inflow of economic benefits or service potential is probable.

1.7.2 Contingent liabilities

A contingent liability is a possible obligation that arises from past events and of which the existence will be confirmed only by the occurrence or non-occurrence of one or more uncertain future events not wholly within the control of the European Union ; or a present obligation that arises from past events but is not recognised because: it is not probable that an outflow of resources embodying economic benefits or service potential will be required to settle the obligation or, in the rare circumstances where the amount of the obligation cannot be measured with sufficient reliability.

2. NOTES TO THE BALANCE SHEET

NON CURRENT ASSETS

2.1 INTANGIBLE ASSETS

|EUR millions |

|Amount|

Gross carrying amount at 31 December 2008|134|

Additions|39|

Disposals|(3)|

Transfers between asset categories|0|

Other changes|1|

Gross carrying amount at 31 December 2009|171|

Accumulated amortisation at 31 December 2008|78|

Amortisation charge for the year|22|

Disposals|(1)|

Transfers between asset categories|0|

Other changes|0|

Accumulated amortisation at 31 December 2009|99|

Net carrying amount at 31 December 2009|72|

Net carrying amount at 31 December 2008|56|

The amounts relate primarily to computer software.

2.2 PROPERTY, PLANT AND EQUIPMENT

In some countries the value of the land cannot be distinguished from the value of the building since both were purchased as a whole. The value of the land, which is not subject to depreciation, will not be evaluated separately unless it becomes necessary, i.e. for subsequent expenditure such as construction of a new property or a partial sale.

Assets related to the European Geostationary Navigation Overlay Service (EGNOS) are included under plant and equipment at 31 December 2009 following their transfer to the Commission during 2009. These assets have a net book value at this date of EUR 11 million (a gross value of EUR 40 million less accumulated depreciation of EUR 29 million).

PROPERTY, PLANT & EQUIPMENT|

||||||||EUR millions|

|buildings|equipment|vehicles|hardware|assets||construction ||

|||||||||

Gross carrying amount at 31 December 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Additions|39|89|20|57|17|29|141|392|

Disposals|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Transfers between asset categories|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Other changes|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Gross carrying amount at 31 December 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Accumulated depreciation at 31 December 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Depreciation charge for the year|127|66|16|60|17|163||449|

Depreciation written back|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Disposals|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Transfers between asset categories|0|(1)|0|0|1|0||0|

Other changes|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Accumulated depreciation at 31 December 2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

NET CARRYING AMOUNT AT 31 DECEMBER 2009|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

NET CARRYING AMOUNT AT 31 DECEMBER 2008|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

Charges still to be paid in respect of finance leases and similar entitlements are shown in long-term and short-term liabilities in the balance sheet (see also notes 2.15 and 2.18.1 ). They break down as follows:

Finance Leases|EUR millions|

||< 1 year|> 1 year|> 5 years|Total Liability (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)||

Land and buildings|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Other tangible assets|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Total at 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Total at 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 LONG-TERM INVESTMENTS

|||EUR millions|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Participations in Associates|2.3.1|382|278|

Participations in Joint Ventures|2.3.2|196|145|

Guarantee Fund|2.3.3|1 240|1 091|

Available-for-Sale assets|2.3.4|561|564|

Total Investments||2 379|2 078|

This heading covers investments made with a view to supporting the activities of the EU. It also includes the net assets of the Guarantee Fund.

2.3.1 Participations in Associates

||||EUR millions|

Amount at 31 December 2008|278|0|0|278|

Acquisitions|26|10|75|111|

Share of net surplus/(deficit)|(2)|(3)|(1)|(6)|

Other equity movements|(1)|0|0|(1)|

Amount at 31 December 2009|301|7|74|382|

Participations in associates are accounted for using the equity method – for further explanation see note 1.3 . The following carrying amounts are attributable to the EU based on its percentage of participation in associates:

|||EUR millions|

||31.12.2009|31.12.2008|

Assets||420|295|

Liabilities||(38)|(17)|

Revenue||17|23|

Surplus/(Deficit)||(6)|10|

European Investment Fund (EIF)

The European Investment Fund (EIF) is the European Union's financial institution specialising in providing risk capital and guarantees to SMEs. At 31 December 2009, the Commission has subscribed for a total amount of EUR 861 million (out of EUR 2 940 million) of the share capital of the EIF. This represents 29.29% of the total EIF share capital. The Commission has paid in 20%, the balance being uncalled corresponding to an amount of EUR 689 million – see also note 5.13.2 . Under an agreement between the Commission and the European Investment Bank (EIB) signed in 2005, the Commission is entitled to sell its shares at any time to the EIB at the price corresponding to the EIF valuation divided by the total number of issued shares. The value of the put option is close to nil since the formula used for determining the sale price of the shares is similar to the one used to determine the net equity of the EIF. The EU's shareholding is valued at 29.29% of the EIF's net assets, which at 31 December 2009 amounted to EUR 301 million (2008: EUR 278 million), of which EUR 2 million concerns the result for 2009 (loss). A dividend of EUR 4 million relating to the financial year 2008 was received in 2009.

Joint Technology Initiatives

Public private partnerships in the form of Joint Technology Initiatives, which were implemented through Joint Undertakings within the meaning of Article 171 of the Treaty have been created in order to implement the objectives of the Lisbon Growth and Jobs Agenda. Joint Technology Initiatives are public-private partnerships set up at European level to address strategic areas where research and innovation are essential to European competitiveness. A new element of the 7th Framework programme for research, technological development and demonstration activities, Joint Technology Initiatives support large-scale multinational research activities. They bring together private and public partners to define common objectives of wide societal relevance and to combine funding and knowledge in order to fulfil these objectives. Joint Technology Initiatives are a new way of working together towards reaching the goals set by EU leaders in the Lisbon strategy on growth and employment. During 2009 the first three Joint Technology Initiatives became operational, the ARTEMIS Joint Undertaking and the Clean Sky Joint Undertaking described below and the IMI Joint Undertaking, classified as joint venture and described under note 2.3.2 . Although ARTEMIS & Clean Sky are legally referred to as joint undertakings, from an accounting perspective they must be considered as associates because the Commission has a significant influence over these entities.

ARTEMIS Joint Undertaking

This entity was created to implement a Joint Technology Initiative with the private sector on Embedded Computing Systems. The ownership interest of the European Union, represented by the Commission, is at 31 December 2009 100% or EUR 7 million. The maximum indicative contribution of the EU shall amount to EUR 420 million.

Clean Sky Joint Undertaking

The aim of this entity is to accelerate the development, validation and demonstration of clean air transport technologies in the EU and in particular to create a radically innovative Air Transport System with the target of reducing the environmental impact of air transport. The ownership interest of the European Union, represented by the Commission, is at 31 December 2009 99.41% or EUR 74 million. The maximum indicative contribution of the EU to this venture shall amount to EUR 800 million.

2.3.2 Participations in joint ventures

|EUR millions|

Amount at 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Acquisitions|0|28|39|81|148|

Share of net result|0|(51)|(46)|0|(97)|

Amount at 31.12.2009|0|80|35|81|196|

Participations in joint ventures are accounted for using the equity method – for further explanation see note 1.3 . The following carrying amounts are attributable to the EU based on its percentage of participation in joint ventures:

|||EUR millions|

||31.12.2009|31.12.2008|

Non-current assets||48|0|

Current assets||192|154|

Non-current liabilities||0|0|

Current liabilities||(44)|(9)|

Revenue||72|37|

Expenses||(169)|(93)|

Galileo Joint Undertaking (GJU) in liquidation

The Galileo Joint Undertaking (GJU) was put into liquidation at the end of 2006 and the process is still ongoing. The net assets of the GJU in liquidation at year-end amounted to EUR 0. As the entity was inactive and still undergoing liquidation in 2009, there were no revenues or expenditures incurred. The value of the investment at 31 December 2009 (and 31 December 2008) was EUR 0, being the investment of EUR 585 million less the accumulated share of losses, EUR 585 million.

The European GNSS Supervisory Authority (GSA), an EU agency created in 2004 and consolidated in the EU accounts, originally took over responsibility from the GJU on 1 January 2007. Following the entry into force of Regulation (EC) No. 683/2008, the Commission took the role of Programme Manager of the European GNSS Programmes from the GSA. The transfer of these activities and tasks from the GSA to the Commission took effect on 1 January 2009.

SESAR Joint Undertaking

The aim of this Joint Undertaking is to ensure the modernisation of the European air traffic management system and the rapid implementation of the European air traffic management Master Plan by coordinating and concentrating all relevant research and development efforts in the EU. At 31 December 2009, the Commission holds 87.4% or EUR 80 million (2008: EUR 103 million) of the ownership participation in SESAR. The total (indicative) EU contribution foreseen for SESAR (from 2007 to 2013) is EUR 700 million.

ITER International Fusion Energy Organisation (ITER International)

ITER International involves the EU and China, India, Russia, Korea, Japan and USA. ITER was created to manage the ITER facilities, to encourage the exploitation of the ITER facilities by the laboratories, other institutions and personnel in the fusion energy research and development programmes of the members, to promote public understanding and acceptance of fusion energy, and to undertake any other activities that are necessary to achieve its purpose.

The EU (Euratom) contribution to ITER International is given through the Fusion for Energy Agency, including also the contributions from Member States and from Switzerland. The total contribution is legally considered as a Euratom contribution to ITER and the Member States and Switzerland do not have ownership interests in ITER. As the EU legally holds the participation in the joint venture ITER International, the EU must recognise the participation in its consolidated accounts.

At 31 December 2009, Euratom holds 47% or EUR 35 million (2008: EUR 42 million) of the ownership participation in ITER. The total (indicative) Euratom contribution foreseen for ITER (from 2007 to 2041) is EUR 7 649 million.

IMI Joint Technology Initiative on Innovative Medicines

The IMI Joint Undertaking, the third Joint Technology Initiative that became operational during 2009, shall support pre-competitive pharmaceutical research and development in the Member States and associated countries, aiming at increasing the research investment in the biopharmaceutical sector and shall promote the involvement of small and medium-sized enterprises (SME) in its activities. The ownership interest of the European Union, represented by the Commission, is at 31 December 2009 99.1% or EUR 81 million. The maximum indicative contribution of the EU shall amount to EUR 1 billion up to 31/12/2017.

2.3.3 Guarantee Fund

Net assets of the Guarantee Fund|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Available-for-sale assets|1 050|887|

Cash and cash equivalents|191|205|

Total assets|1 241|1 092|

Total liabilities|(1)|(1)|

Net assets|1 240|1 091|

The Guarantee Fund for external actions covers loans guaranteed by the EU as a result of a Council Decision, in particular European Investment Bank (EIB) lending operations outside the European Union and loans under macro-financial assistance (MFA loans) and Euratom loans outside the European Union. It is a long-term instrument to cover any defaulting loans guaranteed by the EU and can therefore be seen as a long-term investment. This is evidenced by the fact that nearly 76% of the available-for-sale assets have a maturity of between 1 and 10 years. The Fund is endowed by payments from the general budget of the EU equivalent to 9% of the capital value of the operations, the proceeds from interest on investments made from the Fund's assets, and sums recovered from defaulting debtors for whom the Fund has had to activate its guarantee. Any yearly surplus arising shall be paid back to a special heading in the statement of revenue in the general budget of the EU.

The EU is required to include a guarantee reserve to cover loans to third countries. This reserve is intended to cover the requirements of the Guarantee Fund and, where necessary, activated guarantees exceeding the amount available in the Fund, so that these amounts may be charged to the budget. This reserve of EUR 1 472 million corresponds to the target amount of 9% of the loans outstanding at 31 December 2009. The net assets of the Fund at 31 December 2009 total EUR 1 240 million. The difference between the net assets and the amount of the reserve corresponds to the amount to be paid by the EU budget to the Fund, i.e. EUR 232 million. Fair-value changes of the available-for-sale debt security portfolio have been recognised in equity in 2009 totalling EUR 16 million (2008: EUR 15 million.).

2.3.4 Available-for-sale assets

This heading includes investments and participations purchased to help beneficiaries develop their business activities.

Long-term Available-for-sale assets |EUR millions|

Amounts at 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Acquisitions|0|11|52|26|19|108|

Disposals/withdrawals|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Revaluation surplus/ (deficit) t/f to equity|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Exchange loss|0|(42)|0|0|0|(42)|

Impairment loss|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Amounts at 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

European Bank for Reconstruction and Development (EBRD)

The Commission has subscribed to 3% of the EBRD's total capital of EUR 20 billion. At balance sheet date, the called up amount was EUR 157 million, which has been fully paid. Payments outstanding on non-called up capital amount to EUR 443 million (see also note 5.13.1 ). As the EBRD is not quoted on any stock exchange and in view of the contractual restrictions included in the EBRD’s articles of incorporation relating, amongst others, to the sale of participating interests, capped at acquisition cost and only authorised to existing shareholders, the Commission's shareholding is valued at cost less any write-down for impairment.

Risk Capital Operations (RCO)

Under risk capital operations amounts are granted to financial intermediaries to finance equity investments. They are managed by European Investment Bank and financed under the European Neighbourhood Policy.

Other investments

The most significant amounts concern the Growth & Employment programme, the MAP programme and the CIP programme, under the trusteeship of the EIF, supporting the creation and financing of start-up SMEs by investing in suitable specialised venture capital funds (EUR 154 million). Also included is EUR 96 million relating to the European Fund for South East Europe, an investment company with variable share capital (SICAV). The overall objective of EFSE is to foster economic development and prosperity in South East Europe through the sustainable provision of additional development finance via local financial intermediaries. A new investment of EUR 19 million relating to the Southeast Europe Energy Efficient Fund (SE4F) has been included in 2009.

2.4 LOANS

This heading covers loan amounts owed to the European Union maturing in over one year:

|EUR millions|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Loans granted from the EU budget & ECSC|2.4.1|169|179|

Loans granted from borrowed funds|2.4.2|10 595|3 386|

Total loans||10 764|3 565|

2.4.1 Loans granted from the European Union budget and the ECSC in liquidation

|EUR millions|

|Loans with special conditions|ECSC in Liquidation|Total|

Total at 31.12.2008|150|29|179|

Repayments|(19)|(5)|(24)|

Changes in carrying amount |12|2|14|

Total at 31.12.2009|143|26|169|

Loans with Special Conditions

This item covers loans with special conditions granted at preferential rates as part of co-operation with non-member countries. All amounts fall due more than 12 months after year-end. The effective interest rates on these loans vary between 7.73% and 12.36%.

Housing loans of the ECSC in liquidation (ECSC)

Housing loans are loans granted by the ECSC from its own funds in accordance with articles 54 and 54.2 of the ECSC Treaty. These loans are granted at a fixed rate of 1% and consequently, considered as loans at preferential rates. The effective interest rates on these loans are 2.806% - 22.643%. For practicable reasons and based on materiality considerations, the transaction price is used as the fair value of these loans at inception, independently from any preferential interest rate granted.

2.4.2 Loans granted from borrowed funds

||||EUR millions|

Total at 31.12.2008New loansRepaymentsExchange differencesChange in carrying amount|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Total at 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Amount due < 1 year|40|0|0|0|40|

Amount due > 1 year|547|484|9 303|261|10 595|

Macro Financial Assistance (MFA) loans

MFA is a policy-based financial instrument of untied and undesignated balance-of-payment and/or budget support to partner third-countries geographically close to the EU territory. It takes the form of medium/long term loans or grants or an appropriate combination of both and generally complements financing provided in the context of an IMF-supported adjustment and reform program. The Commission has not received third-party guarantees for these loans, but they are guaranteed by the Guarantee Fund (see note 2.3.3 ).

Euratom loans

Euratom is a legal entity of the EU and is represented by the European Commission. It grants loans to Member States for the purpose of financing investment projects in the Member States relating to the industrial production of electricity in nuclear power stations and to industrial fuel cycle installations. It also grants loans to non-Member States for improving the level of safety and efficiency of nuclear power stations and installations in the nuclear fuel cycle which are in service or under construction.

The Commission has received EUR 481 million (2008: EUR 486 million) of guarantees from third-party guarantors in respect of these loans.

Balance of Payment (BOP) loans

The BOP facility, a policy based financial instrument, has been reactivated to provide medium-term financial assistance to Member States of the EU during the current economic and financial crisis. It enables the granting of loans to Member States which are experiencing, or are seriously threatened with, difficulties in their balance of payments or capital movements. Only Member States which have not adopted the Euro may benefit from this facility. The maximum total amount of loans authorised is EUR 50 billion and these are guaranteed by the EU general budget.

Between November 2008 and end 2009, loans amounting to EUR 14.6 billion were granted. BOP financial assistance of EUR 6.5 billion has been made available for Hungary, of which EUR 2 billion was disbursed in 2008, the maturity date being in December 2011. A further EUR 3.5 billion was disbursed in 2009 (maturity: November 2014 and April 2016). A BOP loan of EUR 3.1 billion was made available to Latvia, EUR 2.2 billion being disbursed during 2009, with maturity dates of April 2014 and January 2015 and EUR 0.5 billion being disbursed in March 2010 (maturity date May 2019). EUR 5 billion was also made available to Romania of which EUR 1.5 billion was disbursed in 2009, with a maturity date of January 2015 and a further EUR 1 billion was disbursed in March 2010 (maturity date May 2019).

ECSC in liquidation loans

This item mainly includes loans granted by the ECSC in liquidation on borrowed funds in accordance with articles 54 and 56 of the ECSC Treaty as well as three unquoted debt securities issued by the European Investment Bank (EIB) as substitute of a defaulted debtor. These debt securities will be held till their final maturity (2017 and 2019) in order to cover the service of related borrowings. The changes in carrying amount correspond to the change in accrued interests plus the amortisation of the year of premiums paid and transaction cost incurred at inception, calculated according to the effective interest rate method.

The effective interest rates (expressed as a range of interest rates) were as follows:

Loans|31.12.2009|31.12.2008 |

Macro Financial Assistance (MFA)|0.9625%-4.54%|3.022%-5.29%|

Euratom|1.071%-5.76%|3.428% -5.76%|

BOP|3.125%-3.625%|3.25%|

ECSC in liquidation. |0.346%-5.8103%|3.072%-5.8103% (*)|

(*) higher bound value related to a fixed rate loan covered by an interest rate swap

2.5 LONG-TERM PRE-FINANCING

The timing of the recoverability or utilisation of the pre-financing governs whether it is disclosed as current or long-term pre-financing asset. The utilisation is defined by the project's underlying agreement. All repayments or utilisation due before twelve months of the reporting date is disclosed as short–term pre-financing and therefore as current assets, the balance is long-term.

TOTAL PRE-FINANCING||EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Long-term Pre-financing (see below)|39 750|29 023|

Short-term Pre-financing (see note 2.9 )|9 077|10 262|

Total Pre-financing |48 827|39 285|

Guarantees received in respect of pre-financing:

These are guarantees that the European Union in certain cases requests from beneficiaries when paying out advance payments (pre-financing). There are two values to disclose for this type of guarantee, the “nominal” and the “on-going” values. For the “nominal” value, the generating event is linked to the existence of the guarantee. For the “on-going” value, the guarantee’s generating event is the pre-financing payment and/or subsequent clearings. At 31 December 2009 the "nominal" value of guarantees received in respect of pre-financing amounted to EUR 936 million. The "on-going" value of those guarantees was EUR 724 million. At 31 December 2008 these values were EUR 968 million and EUR 769 million respectively. This difference effectively acts as a cover for pre-financing that has been cleared and charged to expenses, but which may have to be recovered in the future.

Certain pre-financing amounts paid out under the 7 th Research Framework Programme for research and technological development (FP7) are effectively covered by a Participants Guarantee Fund (PGF) – at 31 December 2009 the amount of pre-financing paid out totalled EUR 2.7 billion. This is a mutual benefit instrument set up to cover the financial risks incurred by the EU and the participants during the implementation of the indirect actions of FP7, its capital and interests constituting a performance security. All participants of indirect actions taking the form of a grant (and thus a pre-financing in the Commission's books) contribute 5% of the total EU contribution to the PGF's capital for the duration of the action. As such the participants are the owners of the PGF, the EU (represented by the Commission) acting as their executive agent. At the end of an indirect action, participants shall recover their contribution to the capital in full, except where the PGF incurs losses due to defaulting beneficiaries – in this case participants shall recover, at a minimum, 80% of their contribution. The Participants Guarantee Fund thus guarantees the financial interest of both the EU and the participants. As at 31 December 2009 a total amount of EUR 561 million has been contributed to the PGF by the participants (2008: EUR 274 million) – see also note 11 .

LONG-TERM PRE-FINANCING||EUR millions|

Management type|31.12.2009|31.12.2008|

Direct centralised management|1 148|1 351|

Indirect centralised management|486|275|

Decentralised management|347|90|

Shared management|37 199|26 764|

Joint management|568|543|

Implemented by other Institutions & Agencies|2|0|

Total Long-Term Pre-financing |39 750|29 023|

The most significant long-term pre-financing amounts relate to Structural Actions for the 2007-2013 programming period: the regional development fund (ERDF), the social fund (ESF), the agricultural fund for rural development (EAFRD), the cohesion fund (CF) and the fisheries fund. As many of these projects are long-term in nature, it is necessary that the related advances are available for more than one year. Thus these pre-financing amounts are shown as long-term assets. The amount of the above long-term pre-financing for which the EU is entitled to receive interest from beneficiaries amounts to EUR 1 607 million.

The increase in 2009 is due mainly to the payment of a third tranche of pre-financing to Member States for a total amount of EUR 5 billion: EUR 2.6 billion for CF, EUR 1.8 billion for ERDF and EUR 0.6 million for ESF. In addition, extra recovery package payments for a total amount of EUR 6.2 billion were made for each programme, as a result of the economic crisis: EUR 3.9 billion for CF and ERDF and EUR 2.3 billion for ESF. The rise of the amounts concerning decentralised management results mainly from the pre-financing payments made to candidate countries under IPA programmes.

2.6 LONG-TERM RECEIVABLES

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Due from Member States|26|24|

ECSC staff loans|10|13|

Other|2|2|

Guarantees and deposits|17|6|

Total|55|45|

Amounts to be received from Member States refer to amounts due to the ECSC in liquidation from former accession countries.

CURRENT ASSETS

2.7 INVENTORIES

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Scientific material|62|73|

Other|15|12|

TOTAL|77|85|

The stock of the scientific equipment is held and managed by the JRC. A major part is the stock of reference materials, nuclear and non-nuclear, located in Geel. This stock has a strategic nature and is maintained to be able to cope with unpredictable future requests in crisis situations. Other stock includes the stock of the EGNOS project, the stock of publications held and/or managed by the Publications Office and supplies of vaccinations.

2.8 SHORT-TERM INVESTMENTS

Short-term investments consist of available-for-sale financial assets, which are purchased for their investment return or yield, or held to establish a particular asset structure or a secondary source of liquidity and may therefore be sold in response to needs for liquidity or changes in interest rates. In 2008 there were also held for trading assets of EUR 7 million shown under this heading.

Available-for-sale assets|EUR millions|

|ECSC in Liquidation|Other|Total|

Amounts at 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Acquisitions|560|255|815|

Disposals and withdrawals|(573)|(32)|(605)|

Adjustment to amortised cost|(1)|0|(1)|

Change in carrying amount |8|3|11|

Revaluation surplus transferred to equity|25|0|25|

Amounts at 31.12.2009|1 483|308|1 791|

Regarding the ECSC in liquidation amounts, all AFS investments are debt securities denominated in EUR and quoted in an active market. At 31 December 2009 debt securities (expressed at their fair value) reaching final maturity in the course of 2010 amount to EUR 242 million (2008: EUR 126 million).

The increase in other amounts is due to new acquisitions by the Risk Sharing Finance Facility, RSFF, (EUR 195 million) and the Loan Guarantee Instrument for TEN-T Projects, LGTT, (EUR 60 million).

2.9 SHORT-TERM PRE-FINANCING

||EUR millions|

Management type|31.12.2009|31.12.2008|

Direct centralised management|2 924|3 055|

Indirect centralised management|1 990|930|

Decentralised management|700|326|

Shared management|2 550|5 304|

Joint management|832|608|

Implemented by other Institutions & Agencies|81|39|

Total Short-Term Pre-financing |9 077|10 262|

The decrease in short-term pre-financing is due to the fact that for the Structural Actions under shared management, some projects being funded are in the process of winding down (programmes related to the period 2000-2006), while for the new projects (programmes related to the period 2007-2013) a third pre-financing instalment was paid in 2009, but was classified under long-term assets as explained in note 2.5. The increase in short-term pre-financing under the indirect centralised management type is due to the transfer of activities from the Commission to new executive agencies, mainly in the research and development fields. The amount of short-term pre-financing for which the European Union is entitled to receive interest from beneficiaries amounts to EUR 4 629 million.

2.10 SHORT-TERM RECEIVABLES

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Short-term loans|216|114|

Current receivables|4 519|6 128|

Sundry receivables |16|23|

Accrued income and deferred charges|3 912|5 655|

Total|8 663|11 920|

2.10.1 Short-term loans

These amounts concern loans of EUR 41 million with remaining final maturities less than 12 months after the balance sheet date (EUR 40 million relating to MFA loans, see note 2.4 above). Also included under this heading are term deposits of the ECSC in liquidation:

Term Deposits|EUR millions|

|Total|

Amounts at 31.12.2008|0|

Increase|174|

Accrued amounts|1|

Amounts at 31.12.2009|175|

2.10.2 Current receivables

|EUR millions|

Account Group|31.12.2009|31.12.2008|

Customers|277|(76)|201|243|(79)|164|

Fines|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Member States|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Others|76|(2)|74|111|(13)|98|

Total|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Customers

These are recovery orders entered in the accounts at 31 December 2009 as established entitlements to be recovered and not already included under other headings on the assets side of the balance sheet.

Fines

Amounts to be recovered relating to fines issued by the Commission totalled EUR 3 370 million. A write-down of EUR 133 million was applied to this amount. The increase in this write-down is explained by the fact that some new fines issued could not be, in the context of the economic and financial crisis, covered by provisional payments or bank guarantees. Additionally, for some fines summary proceedings are still pending before the European Court of Justice. Guarantees totalling EUR 2 952 million had been received by 31 December 2009 (2008: EUR 2 403 million) in respect of these receivables, indicating that the recipient of the fine wishes to appeal it. It should be noted that EUR 290 million of the above amounts were not due for payment at 31 December 2009.

Receivables from Member States

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

EAGF receivables|||

EAGF receivables|627|684|

Write-down|(350)|(392)|

Total|277|292|

VAT paid and recoverable from Member States|38|36|

Own resources|||

Established in the A account|89|97|

Established in the separate account|1 260|1 260|

Write-down|(841)|(812)|

Other|25|16|

Total|533|561|

Other receivables from Member States|159|483|

Total|1 007|1 372|

– EAGF receivables

This item covers the amounts owed by beneficiaries of EAGF at 31 December 2009, as declared and certified by the Member States at 15 October 2009, and less 20% of the amount, which the Member States are allowed to retain to cover administrative costs. An estimation is made for the receivables arising after this declaration and up to 31 December 2009. The Commission also estimates a write-down for the amounts owed by beneficiaries that are unlikely to be recovered. The fact that such an adjustment is made does not mean that the Commission is waiving future recovery of these amounts.

– Own resources

It should be noted that Member States are entitled to withhold 25% of traditional own resources as collection costs, thus the above figures are shown net of this deduction. Based on the estimations sent by Member States, a write-down of EUR 841 million has been deducted from receivables from Member States. However, this does not mean that the Commission is waiving recovery of the amounts covered by this value adjustment.

– Other receivables from Member States

Other receivables from Member States include EUR 72 million of recovery of expenses and EAGF advances of EUR 8 million compared to EUR 120 million and EUR 244 million respectively in 2008.

2.10.3 Accrued income and deferred charges

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Accrued income|3 655|5 402|

Deferred charges|230|223|

Other|27|30|

Total|3 912|5 655|

The main amount under this heading is accrued income of EUR 3 655 million:

|EUR millions|

Accrued Income|31.12.2009|31.12.2008|

Own resources|2 209|2 576|

Agricultural assigned revenue Nov & Dec|940|1 261|

Sugar restructuring|0|911|

EAGF: non-executed conformity correction decisions|0|368|

Cohesion & Regional development Funds: financial corrections|404|146|

Fisheries fund|0|32|

Other accrued income|102|108|

Total accrued income|3 655|5 402|

Other accrued income is primarily late interest income, accrued bank interest and accrued interest on pre-financing amounts.

Also included under this heading are deferred charges totalling EUR 230 million of which the main amounts are anticipated payments of EUR 53 million paid under bilateral fisheries agreements with third countries, EUR 36 million for the European school, EUR 44 million for office rental, EUR 22 million for office transformation and EUR 17 million interest on fixed asset leases.

2.11 CASH AND CASH EQUIVALENTS

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Unrestricted cash:|||

Accounts with Treasuries & Central Banks|10 958|15 039|

Current accounts|1 967|1 415|

Imprest accounts|42|35|

Transfers (cash in transit)|9|26|

Short-term deposits and other cash equivalents|1 486|1 456|

Total|14 462|17 971|

Restricted cash|8 910|5 753|

Total|23 372|23 724|

2.11.1 Unrestricted cash

Unrestricted cash covers all the funds which the EU keeps in its accounts in each Member State and EFTA country (treasury or central bank), as well as in current accounts, imprest accounts, short-term bank deposits and petty cash.

The lower balance with Treasuries and Central Banks this year-end is due to the fact that EUR 3.5 billion had to be repaid to Member States in early 2010 following Amending Budget 10/2009, compared to a figure of EUR 6.6 billion last year. The related liability is shown under current payables – see also note 2.18.2 below. Also impacting the cash balance at year-end is cash from assigned revenue not yet used of EUR 2.7 billion (2008: EUR 5.1 billion) which cannot be refunded to Member States and EUR 1.4 billion (2008: EUR 1.7 billion), which was withheld to cover payment appropriations carried over to 2010. The budget outturn of EUR 2.3 billion also has to be repaid to Member States through deduction from their amounts due for 2010.

Amounts shown as short-term deposits relate primarily to monies managed by fiduciaries on behalf of the EU for the purpose of implementing particular programmes funded by the EU budget.

2.11.2 Restricted cash

Restricted cash refers to amounts received in connection with fines issued by the Commission for which the case is still open. These are kept in specific deposit accounts that are not used for any other activities.

NON CURRENT LIABILITIES

2.12 EMPLOYEE BENEFITS

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pensions – Staff |33 316|32 867|

Pensions – Others |663|696|

Joint Sickness Insurance Scheme|3 263|3 993|

Total|37 242|37 556|

2.12.1 Pensions – Staff

In accordance with Article 83 of the Staff Regulations, the payment of the benefits provided for in the staff pension scheme (PSEO: Pension Scheme of European Officials) constitutes a charge on the EU's budget. The scheme is not funded, but the Member States guarantee the payment of these benefits collectively according to the scale fixed for the financing of this expenditure. In addition, officials contribute one third to the long-term financing of this scheme via a compulsory contribution. The amount of this contribution is revised every year and updated as needed to guarantee that these contributions (currently 11.3% of basic salary) are sufficient to finance each year one third of the rights acquired during the year.

The liabilities of the pension scheme were assessed on the basis of the number of staff and retired staff at 31 December 2009 and on the rules of the Staff Regulations applicable at this date. This valuation took into account the benefits linked to seniority, invalidity and survival (different types of pensions as well as invalidity allowance). It was carried out in accordance with the methodology of IPSAS 25 (and therefore also EU accounting rule 12). This accounting standard requires the employer to determine its commitment valued on an actuarial basis, taking into account both the contractual benefits during the active lifetime of employees, and the foreseeable increases in salaries. The actuarial valuation method used to calculate this liability is known as the projected unit credit method.

The main actuarial assumptions available at the valuation date and used on the valuation were as follows:

Actuarial Assumptions|31.12.2009|31.12.2008|

Nominal discount rate |4.5%|3.9%|

Expected inflation rate |2.5%|1.8%|

Real discount rate|2.0%|2.1%|

Probability of marriage: Man/Woman|84%/38%|84%/38%|

General Salary Growth/pension revaluation|0%|0.3%|

The 2008 International Civil Servants Life Table was used in the calculation. The departure on retirement is supposed to occur at the time when the official benefits from his full rights, taking into account the reduction for early retirement and the Barcelona Incentive for late retirement, at the latest at 65 years old. The calculations of gross pensions and family allowances are based on the Staff Regulations.

Liabilities cover the rights previously defined for the following persons:

(1) Staff in active employment at 31 December 2009 in all the Institutions and Agencies included in the pension scheme;

(2) Staff in a deferred situation, i.e. who have temporally or definitively left the Institutions but leaving their pension rights in the pension scheme (exclusively those having accumulated at least 10 years of service;

(3) Former officials and other servants benefiting from a retirement pension;

(4) Former officials and other servants benefiting from a invalidity pension;

(5) Former officials and other servants benefiting from an invalidity allowance;

(6) The recipients of a survivor pension (widows or widowers, orphans, dependants).

The main movement since 31 December 2008 were as follows:.

|EUR millions|

Movement in Staff Pension Liability|Amount |

Gross pension liability as at 31 December 2008|36 495|

Service cost|1 360|

Interest cost|1 456|

Benefits paid|(1 035)|

Actuarial gains|(1 248)|

Change due to newcomers|187|

Gross pension liability as at 31 December 2009|37 215|

The principal points to note are:

– The gross actuarial liability was valued at EUR 37 215 million at 31 December 2009 (2008: EUR 36 495 million). Added to this is a co-efficient corrector effect of EUR 1 079 million (2008: EUR 1 277 million). Taxes payable by beneficiaries are deducted from the total gross liability to arrive at the net liability included on the balance sheet (since tax is deducted on the payment of pensions and credited to the EU's revenue in the year of payment.) This net liability (gross liability less taxes) at 31 December 2009 has thus been estimated at EUR 33 316 million.

– The members of the staff pension scheme increased by 5 082 individuals. This increase concerns mainly Temporary Agents, Contractual Agents and MEP's assistants, the latter being included for the first time in the scheme.

2.12.2 Pensions – Others

This refers to the liability relating to the pension obligations towards Members and former Members of the Commission, the Court of Justice (and General Court) and the Court of Auditors, the Secretaries General of the Council, the Ombudsman, the European Data Protection Supervisor, and the European Union Civil Service Tribunal. Also included under this heading is a liability relating to the pensions of certain Members of Parliament.

2.12.3 Joint Sickness Insurance Scheme

A valuation is also made for the estimated liability that the EU has regarding its contributions to the Joint Sickness Insurance Scheme in relation to its retired staff. This gross liability has been valued at EUR 3 535 million. Plan assets of EUR 272 million are deducted from this gross liability to arrive at the net amount. The calculations take into account active officials and pensioners from the various EU Institutions and Agencies, and their families, and active Members and pensioners from the Commission, the Court of Auditors, the Court of Justice, the Council, the European Data Protection Supervisor and the European Ombudsman. The discount rate and the general salary growth used in the calculation are the same as those used in the staff pension valuation (see above). Actuarial gains due to changes in actuarial assumptions are the main reason for the small decrease in the liability.

|EUR millions|

Movement in Joint Sickness Insurance Liability|Amount |

Gross liability as at 31 December 2008|4 248|

Normal cost|168|

Interest cost|169|

Benefits paid|(85)|

Actuarial gains|(965)|

Gross liability as at 31 December 2009|3 535|

Less Plan assets|(272)|

Net Liability as at 31 December 2009|3 263|

2.13 LONG-TERM PROVISIONS

|||EUR millions|

Legal cases|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Nuclear site dismantlement|819|0|0|0|(22)|111|908|

Financial|12|67|0|0|(3)|0|76|

Other|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Total|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Legal cases

This is the estimate of amounts that will probably have to be paid out after 2010 in relation to a number of ongoing legal cases. The largest portion, EUR 409 million, concerns court cases pending at 31 December 2009 in relation to financial corrections for EAGF expenditure and other court cases concerning agricultural expenditure.

Nuclear site dismantlement

In 2008 a consortium of independent experts made an update of their 2003 study into the estimated costs of the decommissioning of the JRC nuclear facilities and waste management programme. Their revised estimate of EUR 1 222 million (previously EUR 1 145 million) is taken as the basis for the provision to be included in the financial statements. In accordance with the EU accounting rules, this estimate is indexed for inflation and then discounted to its net present value. At 31 December 2009, this resulted in a total provision of EUR 930 million split between amounts expected to be paid in 2010 (EUR 22 million) and afterwards (EUR 908 million.). In view of the estimated duration of this programme (around 30 years), it should be pointed out that there is some uncertainty about this estimate, and the final cost could be different from the amounts currently entered.

Financial provisions

Under the SME Guarantee Facility 1998, the SME Guarantee Facility 2001 and the SME Guarantee Facility 2007 under CIP, the European Investment Fund (EIF) is empowered to issue guarantees in its own name but on behalf of and at the risk of the Commission. The financial risk linked to the drawn and undrawn guarantees is, however, capped. As at the balance sheet date, financial provisions correspond for both facilities to the payment obligations towards financial intermediaries minus the net payment demands made up to that date. Long-term financial provisions are discounted to their net present value.

Other provisions

The main amount here concerns the estimates of the EU’s contributions to various Member States under the Emergency Veterinary Fund for certain animal disease outbreaks, totalling EUR 60 million (2008: EUR 101 million) split between amounts expected to be settled in 2010 (EUR 25 million) and afterwards (EUR 35 million).

2.14 LONG-TERM FINANCIAL LIABILITIES

2.14.1 Borrowings

|EUR millions |

MFA|663|25|(95)|-|(6)|587|

BOP|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

EURATOM|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

ECSC in liquidation|282|-|(67)|18|(8)|225|

Total|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Split of borrowings between long-term & short-term|EUR millions|

Borrowings|Maturity< 1 year|Maturity > 1 year|Total at 31.12.2009|

MFA|40|547|587|

BOP|-|9 303|9 303|

EURATOM|-|484|484|

ECSC in liquidation |-|225|225|

Total|40|10 559|10 599|

This heading includes borrowings due by the European Union maturing in over one year. Borrowings include debts evidenced by certificates amounting to EUR 10 324 million (2008: EUR 3 131 million). The changes in carrying amount correspond to the change in accrued interests plus, in the case of ECSC in liquidation’s borrowings, the amortisation of the year of any material transaction costs incurred at inception, calculated according to the effective interest rate method. The effective interest rates (expressed as a range of interest rates) were as follows:

Borrowings|31.12.2009|31.12.2008|

Macro Financial Assistance (MFA)|0.9625%-4.54%|3.022%-5.29%|

Euratom|0.9031%-5.6775%|3.348%-5.6775%|

BOP|3.125%-3.625%|3.25%|

ECSC in liquidation|0.346%-9.2714%|4.939%-11.875% (*)|

(*) higher bound value related to a fixed rate borrowing covered by an interest rate swap

2.15 OTHER LONG-TERM LIABILITIES

|EUR millions |

|31.12.2009|31.12.2008|

Finance Leasing debts|1 736|1 770|

Buildings paid for in instalments|395|403|

Other |47|53|

Total|2 178|2 226|

This item covers primarily leasing liabilities due in more than one year (see note 2.2 above). Also included are amounts relating to certain buildings that the Commission bought where the purchase price will be paid off in instalments - these are not leasing contracts since title passed to the Commission immediately.

CURRENT LIABILITIES

2.16 SHORT-TERM PROVISIONS

|||EUR millions|

Legal cases|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Nuclear site dismantlement|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Financial|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Other|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Total|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

This heading includes the portion of provisions which fall due for payment in less than one year's time.

2.17 SHORT-TERM FINANCIAL LIABILITIES

This heading includes borrowings (see note 2.14.1 ) of EUR 40 million that mature during the 12 months following the balance sheet date (2008: EUR 94 million plus EUR 25 million relating to held for trading liabilities).

2.18 ACCOUNTS PAYABLE

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Current portion of long-term liabilities|71|64|

Current payables|15 260|12 026|

Sundry payables |133|115|

Accrued charges and deferred income|78 420|77 472|

Total|93 884|89 677|

2.18.1 Current portion of long-term liabilities

|EUR millions |

|31.12.2009|31.12.2008|

Finance leasing liabilities|59|52|

Other |12|12|

Total|71|64|

2.18.2 Current payables

|EUR millions|

Type|31.12.2009|31.12.2008|

Member States|14 903|11 386|

Suppliers and other|944|1 175|

Eligibility to be checked|(587)|(535)|

Total|15 260|12 026|

Current payables include cost statements received by the EU under the framework of the grant activities. They are credited for the amount being claimed from the moment the demand is received. If the counterpart is a Member State, they are classified as such. It is the same procedure for invoices and credit notes received under procurement activities. The cost claims concerned have been taken into account for the year-end cut off procedures. Following these cut off entries, estimated eligible amounts have therefore been recorded as accrued charges (see note 2.18.3 below), while the non-eligible parts remain open on the “eligibility to be checked” accounts. In order not to overestimate assets and liabilities, it has been decided to present the net amount to be paid under the current liabilities.

Member States

The primary amounts here relate to EUR 11 160 million (2008: EUR 4 660 million) in unpaid cost claims for Structural Fund actions. Also included here is EUR 3 524 million due back to Member States following a amending budget made at the end of 2009 (2008: EUR 6 627 million) - this was paid to Member States in February 2010.

Suppliers and other

Included under this heading are amounts owed following grant and procurement activities, as well as amounts payable to public bodies and non-consolidated entities, (e.g. the EDF).

Eligibility to be checked

Payables are reduced by EUR 587 million, being that part of the requests for reimbursement received, but not yet checked, that was considered to be ineligible. The largest amounts concern the Structural Actions DGs.

2.18.3 Accrued charges and deferred income

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Accrued charges|76 435|77 260|

Deferred income|1 976|50|

Other|9|162|

Total|78 420|77 472|

The split of accrued charges is as follows:

Accrued Charges|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

EAGF accrued charges:|||

Expenses 16/10/2009 to 31/12/2009|32 087|30 415|

Direct Aid|12 195|12 682|

Sugar restructuring|735|3 787|

Others|(55)|(13)|

Total EAGF:|44 962|46 871|

Structural Actions accrued charges:|||

EAFRD & EAGGF-G|9 076|7 004|

ERDF & innovative actions|11 777|10 687|

Cohesion fund|980|2 810|

ISPA|3|4|

ESF|5 411|4 596|

Total Structural Funds:|27 247|25 101|

Other accrued charges:|||

R&D|1 687|1 978|

Other|2 539|3 310|

Total Others:|4 226|5 288|

Total accrued charges|76 435|77 260|

After a slow start-up in previous years, the Structural Actions' 2007-2013 programmes reached a normal level in 2009, thus explaining the increases under that heading above. This increase is compensated by a decrease in accrued charges for sugar restructuring, as it appears part of these funds would not actually be used.

The significant increase in deferred income is due to the advance payment of 2010 own resources contributions by two Member States.

NET ASSETS

2.19 RESERVES

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Fair value reserve|69|41|

Other reserves:|||

Guarantee Fund|1 472|1 276|

Revaluation reserve|57|57|

Borrowing and lending activities|1 511|1 528|

Other|214|213|

Total|3 254|3 074|

Total|3 323|3 115|

2.19.1 Fair value reserve

In accordance with the accounting rules, the adjustment to fair value of available-for-sale assets is accounted for through the fair value reserve.

2.19.2 Other reserves

Guarantee Fund

See also note 2.3.3 concerning the operation of the Guarantee Fund. This reserve reflects the 9% target amount of the outstanding amounts guaranteed by the Fund that is required to be kept as assets.

Revaluation reserve

The revaluation reserve comprises the revaluations of property, plant and equipment. The balance at the year-end of EUR 57 million relates to a revaluation of Commission land and buildings, which had already occurred before the transition to the new accounting rules.

Borrowing and lending activities reserve

The amount relates to the ECSC in liquidation reserve for the assets of the Research Fund for Coal and Steel. This reserve was created in the context of the winding-up of the ECSC.

2.20 AMOUNTS TO BE CALLED FROM MEMBER STATES

|EUR millions |

|Amount|

Amounts to be called from Member States at 31 December 2008|50 539|

Return of 2008 budget surplus to Member States|1 796|

Movement in Guarantee Fund reserve|196|

Other reserve movements|(10)|

ECSC in liquidation: allocation of 2008 result|(15)|

Economic outturn (surplus) for the year|(4 457)|

Total amounts to be called from Members States at 31 December 2009|48 049|

Split between:Employee BenefitsOther amounts|37 24210 807|

This amount represents that part of the expenses already incurred by the EU up to 31 December 2009 that must be funded by future budgets. Many expenses are recognised under accrual accounting rules in the year N although they may be actually paid in year N+1 and funded by using the budget of year N+1. The inclusion in the accounts of these liabilities coupled with the fact that the corresponding amounts are financed from future budgets, results in liabilities greatly exceeding assets at the year-end. The most significant amounts to be highlighted are the EAGF activities. The amount of payments due to the Member States for the period 16 October to 31 December 2009 was EUR 32 billion. The majority of the amounts to be called are in fact paid by the Member States in less than 12 months after the end of the financial year in question as part of the budget of the following year.

There was a decrease in the other amounts to be called from Members States compared to last year, EUR 10.8 billion compared to EUR 13 billion in 2008. This decrease is due mainly to the increase of EUR 9.5 billion increase in pre-financing (notes 2.5 & 2.9 ) offset by the EUR 4.2 billion increase in accounts payable (see note 2.18 ) and the EUR 3.3 billion decrease in short-term receivables (note 2.10 ).

It is essentially only the employee benefits obligations of the EU towards its staff which are paid out over a longer period, noting that the funding of the pension payments by the annual budgets is guaranteed by the Member States. For information purposes only, an estimate of the split of future employee benefit payments is given below:

|EUR millions|

|Amount|

Short-term: amounts to be paid in 2010 |1 214|

Long-term: amounts to be paid after 2010|36 028|

Total employee benefits liability at 31.12.2009|37 242|

It should also be noted that the above has no effect on the budget outturn – budget revenue should always equal or exceed budget expenditure and any excess of revenue is returned to Member States.

3. NOTES TO THE ECONOMIC OUTTURN ACCOUNT

3.1 OWN RESOURCE AND CONTRIBUTIONS REVENUE

|||EUR millions|

|Note|2009|2008|

Own resource revenue:|3.1.1|||

GNI resources||81 978|74 479|

VAT resources||12 795|19 008|

Traditional own resources:||||

Agricultural duties||0|1 184|

Custom duties||14 002|15 196|

Sugar levies||130|702|

Total traditional own resources||14 132|17 082|

Budgetary adjustments|3.1.2|1 399|1 930|

Contributions of third countries (incl. EFTA countries)||233|214|

Total||110 537|112 713|

Own resources revenue is the primary element of the European Union's operating revenue. Thus the bulk of expenditure is financed by own resources as other revenue represents only a minor part of the total financing.

3.1.1 Own resource revenue

There are three categories of own resources: traditional own resources, the VAT-based resource and the GNI-based resource. Traditional own resources, in turn, comprise sugar levies and customs duties. A correction mechanism in respect of budgetary imbalances (UK Rebate) as well as a gross reduction in the annual GNI-based contribution of Netherlands and Sweden are also part of the own resources system. Member States retain, by way of collection costs, 25% of traditional own resources, and the above amounts are shown net of this deduction.

VAT-based own resources derive from the application of a uniform rate, fixed at 0.30%, to the harmonised VAT base for all Member States, (except for the period 2007-2013 in which the rate of call for Austria is fixed at 0.225%, for Germany at 0.15% and for Netherlands and Sweden at 0.10%), a base which is capped at 50% of GNI for all Member States. The GNI-based resource is a variable resource intended to supply the revenue required, in any given year, to cover expenditure exceeding the amount collected from traditional own resources, VAT based resources and miscellaneous revenue. The revenue derives from the application of a uniform rate to the aggregate GNI of all the Member States.

Compared to 2008, there has been a EUR 6.2 billion decrease in the VAT resource revenue, which was more than offset by an increase of EUR 7.5 billion in the GNI based own resource revenue. These movements are explained mainly by the different provisions laid down in the Council Decision No. 2007/436/EC, Euratom of 7 June 2007 on the system of the European Union's own resources (ORD 2007) that replaced those of the previous own resources decision from 2000. There is no agricultural duties revenue recorded in 2009 since, following the entry into force in 2009 of the ORD 2007, these duties are now considered as custom duties. There has been a EUR 1.1 billion decrease in custom duties caused by a significant reduction for EU-27 in imports in value terms in 2009 compared with 2008 and a EUR 572 million decrease in sugar levies because in 2008 there had been an extra revenue coming from the one-off amounts from additional sugar quotas.

3.1.2 Budgetary adjustments

The budgetary adjustments include the budget surplus from 2008 (EUR 1 796 million) which is indirectly refunded to Member States by deduction of the amounts of own resources they have to transfer to the EU in the following year – thus it is a revenue for 2009. According to the ORD 2007, the United Kingdom is granted a correction in respect of budgetary imbalances. As this amount is financed by the other Member States there should be no net effect on the budgetary or economic outturn. However, an amount of EUR 319 million was registered under this heading being the differences in the Euro rates used for budgetary purposes (see Article 10 (3) of Regulation No 1150/2000) and the rates in force at the time when those Member States not part of the EMU actually made their payments.

3.2 OTHER OPERATING REVENUE

|||EUR millions|

|Note|2009|2008|

Fines|3.2.1|2 648|3 171|

Agricultural levies|3.2.2|705|2 299|

Recovery of expenses:|3.2.3|||

Direct centralised management||63|61|

Indirect centralised management||6|4|

Decentralised management||41|90|

Shared management||1 066|1 349|

Total||1 176|1 504|

Revenue from administrative operations:|3.2.4|||

Staff||1 010|974|

Property, plant and equipment related revenue||33|25|

Other administrative revenue||165|149|

Total||1 208|1 148|

Miscellaneous operating revenue:|3.2.5|||

Adjustments/provisions||150|71|

Exchange gains||618|269|

Other||1 027|1 269|

Total||1 795|1 609|

Total||7 532|9 731|

3.2.1 Fines

These revenues relate to fines imposed by the Commission for infringement of competition rules. Receivables and related revenues are recognised when the Commission decision imposing a fine has been taken and it is officially notified to the addressee.

3.2.2 Agricultural levies

These amounts concern milk levies of EUR 99 million (2008: EUR 338 million) and sugar levies of EUR 606 million (2008: EUR 1 961 million). Milk levies are a market management tool aimed at penalising milk producers who exceed their reference quantities. As it is not linked to prior payments by the Commission, it is in practice considered as revenue for a specific purpose. Milk quotas are being phased out, which explains the decrease in levies revenue. From the 2008/2009 agricultural year onwards quotas will be increased annually by 1% until their abolition in 2015.

Sugar levies relate to the sugar restructuring fund, whereby the reform of the sugar sector has lowered the internal price of sugar in order to reduce the gap between the EU price and the international price. To encourage the less competitive sugar producers to leave the market, a self-financing restructuring fund was created, financed by revenue stemming from a temporary tax levied on sugar producers, which is treated as assigned revenue. While the scheme's payments will continue until September 2012 all the revenue related to the sugar restructuring fund has already been declared by Member States at 31 December 2009.

3.2.3 Recovery of expenses

This heading represents the recovery orders issued by the Commission and the deduction from subsequent payments recorded in the Commission's accounting system, to recover expenditures previously paid out from the general budget, based on controls, closed audits or eligibility analysis, together with recovery orders issued by Member States to beneficiaries of EAGF expenditure. It also includes the variation of accrued income estimations from the previous year-end to the current. It does not, however, show the full extent of the recovery of EU expenditure, particularly for the significant spending areas of Structural Actions where specific mechanisms are in place to ensure the return of ineligible monies, most of which do not involve the issuance of a recovery order. Recoveries of pre-financing amounts are also not included as revenue, in accordance with the EU accounting rules.

The main amount, EUR 1 066 million, relates to shared management and is made up of EUR 453 million concerning the European Agricultural Guarantee Fund (EAGF) and EUR 613 million for Structural Actions.

(a) Agriculture: EAGF

In the framework of agriculture, amounts accounted for as revenue of the year under this heading are EUR 453 million, made up as follows:

– conformity corrections decided during the year, EUR 347 million;

– fraud and irregularities EUR 106 million: reimbursements declared by Member States and recovered during the year, EUR 163 million, less the decrease in the outstanding amounts declared by Member States to be recovered at year-end concerning fraud and irregularities, EUR 57 million (EUR 627 million at year-end 2009 compared to EUR 684 million at year-end 2008) – see also note 2.10.2.

At 31 December 2009 the amount of EAGF expenditure subject to future corrections following audits which were not yet finalised totalled EUR 2.8 billion (see note 6.4.1 .).

(b) Structural Actions:

The recovery of expenditure under the Structural Actions included under this heading amounted to EUR 613 million (2008: EUR 349 million). This sub-heading includes recovery orders issued by the Commission to recover undue expenditure made in previous years for an amount of EUR 406 million, and the variation (increase) of the accrued income at year-end for EUR 206 million.

Recovery orders are issued only in the following cases:

– formal financial correction decisions by t he Commission following the detection of irregular expenditure in the amounts claimed by Member States

– adjustments at closure of a programme leading to a reduction in the EU contribution where a Member State has not declared sufficient eligible expenditure to justify the total pre-financing and interim payments already made; such operations may be without a formal Commission decision if accepted by the Member State;

– repayment of amounts recovered after closure following the conclusion of legal proceedings which were pending at the time of closure.

Other recovery orders issued under Structural Actions concern the recovery of pre-financing. These amounts are not shown as revenue, but credited to the pre-financing heading on the balance sheet.

At 31 December 2009, EUR 1.1 billion is estimated as the amount of potential financial corrections in the process of being decided - see note 6.4.2 for more details.

3.2.4 Revenue from administrative operations

This revenue arises mainly from deductions from staff salaries and is made up primarily of two amounts – pension contributions and taxes on income.

3.2.5 Miscellaneous operating revenue

An amount of EUR 376 million (2008: EUR 321 million) relates to amounts received from accession countries. The main reason for the increase in miscellaneous operating revenues compared with last year is the increase in exchange gains (see below). This was slightly offset by the decrease in old pre-financing amounts included on the balance sheet for the first time, the counter-part of which appears under this heading (EUR 5 million compared to EUR 241 million in 2008).

Exchange gains, except on financial activities dealt with in note 3.5 below, are also included under this heading. These arise from the everyday activities and related transactions made in currencies other than the Euro, as well as the year-end revaluation required to prepare the accounts. They contain both realised and unrealised gains.

Looking at the net position, there was a net exchange gain for the year of EUR 185 million (2008: net loss of EUR 504 million). This is split between unrealised and realised amounts and the Commission accounted almost all of the amounts:

Net Unrealised Exchange Rate Gain:

The net gain of EUR 132 million is the result of the year end revaluation of outstanding balances in foreign currencies. Most of the gain (EUR 87 million) is related to the GBP and SEK currencies, both of which appreciated against the EUR in 2009.

Significant balances in foreign currencies, including GBP and SEK, are held at year end by the Commission on its own resources bank accounts. In accordance with Council Regulation 1150/2000 these funds are kept by the Commission on its own resources accounts, where they are paid by Member States, and are drawn on to the extent necessary to cover the Commission's cash requirements arising out of the implementation of the budget.

Net Realised Exchange Rate Gain:

Most of the overall exchange rate gain of EUR 53 million arises from accounting transactions related to the own resources paid in national currencies other than EUR by non Euro-zone Member States. It results from the difference between the accounting exchange rate at which these amounts are accounted for by the Commission when they are received, and the market exchange rate at which they are converted to EUR before being used to cover the Commission's payments. The accounting exchange rate for any given month is fixed, on the basis of the market exchange rate of the penultimate day of the preceding month. Own resources are accounted for at such exchange rates when they are received and are then converted in EUR at market exchange rates at later dates.

In the course of 2009 several European currencies, including in particular GBP and RON have significantly appreciated in value. As a result of this the market exchange rates applied in certain periods for the conversion of Commission's own resources in these currencies were regularly higher than the accounting rates at which they were accounted for when received. The remaining part of the difference is related to other accounting transactions including payments executed by the Commission in other currencies than EUR.

The change in overall exchange rate differences between 2008 and 2009 from a net loss to a net gain is a result of the significant change in currency rates in the course of those two years. During 2008 several European currencies depreciated significantly versus EUR, while in 2009 this trend partly reversed.

3.3 ADMINISTRATIVE EXPENSES

||EUR millions|

|2009|2008|

Staff expenses|4 898|4 563|

Depreciation and impairment|436|330|

Other administrative expenses|2 799|2 827|

Total|8 133|7 720|

These are administrative expenses incurred as part of the activities of the EU and include staff costs, depreciation and other costs associated with the running of the institutions and agencies (such as rental costs, maintenance costs, supplies, training costs, etc).

3.4 OPERATING EXPENSES

|||EUR millions|

|Note|2009|2008|

Primary operating expenses:|3.4.1|||

Direct centralised management||8 744|7 998|

Indirect centralised management||3 605|3 077|

Decentralised management||137|1 278|

Shared management||89 681|81 839|

Joint management||1 655|1 188|

Total||103 822|95 380|

Other operating expenses:|3.4.2|||

Adjustments/provisions||199|278|

Exchange losses||432|773|

Other||481|783|

Total||1 112|1 834|

Total||104 934|97 214|

3.4.1 Primary operating expenses

The European Union’s operating expenditure covers the various headings of the financial perspective and takes different forms, depending on how the money is paid out and managed. The majority of the expenditure, 86%, falls under the heading “Shared Management” involving the delegation of tasks to Member States, covering such areas as EAGF spending and actions financed through the different Structural Actions (the regional development fund, the social fund, the agricultural fund for rural development, the cohesion fund and the fisheries fund).

The increase in 2009 is due mainly to the Structural Actions for the programming period 2007-2013. After a slow start-up in previous years, these programmes reached a normal level in 2009, while the actions for 2000-2006 are winding-up.

3.4.2 Other operating expenses

Exchange losses, except on financial activities dealt with in note 3.6 below, occur on the everyday activities and related transactions made in currencies other than the Euro, as well as the year-end revaluation required to prepare the accounts – they are both realised and unrealised.

3.5 FINANCIAL REVENUE

||EUR millions|

|2009|2008|

Dividend income (from Venture Capital Funds)|14|22|

Interest income:|||

On pre-financing|59|50|

On late payments|132|26|

On swaps|2|13|

On available for sale assets|100|102|

On loans|265|105|

On cash & cash equivalents|158|349|

Other|3|3|

Total|719|648|

Other financial income:|||

Realised gain on sale of financial assets|10|4|

Other|76|11|

Total|86|15|

Present value adjustments|10|3|

Exchange gains|6|10|

Total|835|698|

3.6 FINANCIAL EXPENSES

||EUR millions|

|2009|2008|

Interest expenses:|||

Leasing|95|91|

On swaps|2|10|

On borrowings|248|90|

Other|20|9|

Total|365|200|

Other financial expenses:|||

Adjustments to financial provisions|39|12|

Financial charges on budgetary instruments|73|50|

Realised loss on sale of financial assets|0|8|

Impairment losses on financial assets|15|11|

Other|57|56|

Total|184|137|

Present value adjustments|0|118|

Exchange losses|45|12|

Total|594|467|

3.7 SHARE OF NET SURPLUS/(DEFICIT) OF ASSOCIATES & JOINT VENTURES

In accordance with the equity method of accounting, the EU includes in its economic outturn account its share of the net surplus/deficit of its associates and joint ventures (see also notes 2.3.1 & 2.3.2 ).

3.8 SEGMENT REPORTING

The segment report gives the split of the operating revenues and expenses by policy area, based on the Activity Based Budget structure, within the Commission. These policy areas are grouped for financial statement presentation purposes under three larger headings – Activities within the European Union, Activities outside the European Union and Services & other.

“Activities within the European Union” is the largest of these headings as it covers the many policy areas within the European Union. “Activities outside the European Union” concerns the policies operated outside the EU, such as trade and aid. “Services & other” are the internal and horizontal activities necessary for the functioning of the EU Institutions and bodies.

The consolidated agencies are integrated into the different policy areas. Other Institutions, aside from the Commission are grouped in a specific policy area. The various policy areas represent gross figures before consolidation eliminations and the consolidation eliminations are done globally in one column.

Note that own resources and contributions are not split amongst the various activities as these are calculated, collected and managed by central Commission services. They are shown here so as to allow for comparison of the net result with the economic outturn account.

SEGMENT REPORTING – SUMMARY|EUR millions|

Other operating revenue:||||||||

Fines|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Agricultural levies|705|0|0|0|0|0|705|

Recovery of expenses|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Revenue from admin operations|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Other operating revenue|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

OTHER OPERATING REVENUE|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Administrative expenses:||||||||

Staff expenses|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Intangible assets and PPE related expenses|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Other administrative expenses|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Operating expenses:||||||||

Direct centralised management|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Indirect centralised management|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Decentralised management|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Shared management|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Joint management|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Other operating expenses|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

TOTAL OPERATING EXPENSES|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

NET OPERATING EXPENSES|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Own resource and contributions revenue|110 537|

Surplus from operating activities|5 002|

Net financial income|241|

Movement in employee benefits liability|(683)|

Share of associates/joint venture results|(103)|

Economic outturn for the year|4 457|

|SEGMENT REPORTING – ACTIVITIES WITHIN THE EU|EUR millions|

Other operating revenue:||||||||||

Fines|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Agricultural levies|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Recovery of expenses|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Revenue from administrative operations|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Other operating revenue|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

OTHER OPERATING REVENUE|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Administrative expenses:|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Staff expenses|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Intangible assets and PPE related expenses|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Other administrative expenses|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Operating expenses:|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Centralised direct management|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Centralised indirect management|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Decentralised management|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Shared management|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Joint management|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Other operating expenses|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

TOTAL OPERATING EXPENSES|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

NET OPERATING EXPENSES|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Other operating revenue:||||||||||

Fines|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Agricultural levies|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Recovery of expenses|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Revenue from administrative operations|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Other operating revenue|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

OTHER OPERATING REVENUE|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Administrative expenses:|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Staff expenses|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Intangible assets and PPE related expenses|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Other administrative expenses|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Operating expenses:|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Centralised direct management|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Centralised indirect management|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Decentralised management|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Shared management|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Joint management|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Other operating expenses|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

TOTAL OPERATING EXPENSES|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

NET OPERATING EXPENSES|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|SEGMENT REPORTING – ACTIVITIES OUTSIDE THE EU|EUR millions|

Other operating revenue:|||||||

Recovery of expenses|14|0|9|39|2|64|

Revenue from administrative operations|37|0|0|0|0|37|

Other operating revenue|81|0|(1)|1|0|81|

OTHER OPERATING REVENUE|132|0|8|40|2|182|

Administrative expenses:|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Staff expenses|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Intangible assets and PPE related expenses|(18)|0|0|0|0|(18)|

Other administrative expenses|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Operating expenses:|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Direct centralised management|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Indirect centralised management|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Decentralised management|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Shared management|(26)|0|17|0|0|(9)|

Joint management|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Other operating expenses|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

TOTAL OPERATING EXPENSES|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

NET OPERATING EXPENSES|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|SEGMENT REPORTING – SERVICES & OTHER||

Other operating revenue:|||||||||||

Recovery of expenses|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Revenue from administrative operations|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Other operating revenue|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

OTHER OPERATING REVENUE|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Administrative expenses:|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Staff expenses|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Intangible assets and PPE related expenses|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Other administrative expenses|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Operating expenses:|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Direct centralised management|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Indirect centralised management|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Shared management|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Other operating expenses|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

TOTAL OPERATING EXPENSES|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

NET OPERATING EXPENSES|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. NOTES TO THE CASHFLOW TABLE

4.1 PUR POSE AND PREPARATION OF THE CASHFLOW TABLE

Cash flow information is used to provide a basis for assessing the ability of the EU to generate cash and cash equivalents, and its need to utilise those cash flows.

The cashflow table is prepared using the indirect method. This means that the net surplus or deficit for the financial year is adjusted for the effects of transactions of a non-cash nature, any deferrals or accruals of past or future operating cash receipts or payments, and items of revenue or expense associated with investing cash flows. Cash flows arising from transactions in a foreign currency are recorded in the EU's reporting currency (Euro), by applying to the foreign currency amount the exchange rate between the euro and the foreign currency at the date of the cash flow.

The cashflow table presented reports cash flows during the period classified by operating and investing activities (the EU does not have financing activities).

4.2 OPERATING ACTIVITIES

Operating activities are the activities of the EU that are not investing activities. These are the majority of the activities performed. Loans granted to beneficiaries (and the related borrowings, when applicable) are not considered as investing (or financing) activities as they are part of the general objectives and thus daily operations of the EU. Operating activities also include investments such as EIF, EBRD and venture capital funds. Indeed, the objective of these activities is to participate in the achievement of policy targeted outcomes.

4.3 INVESTING ACTIVITIES

Investing activities are the acquisition and disposal of intangible assets and property, plant and equipment and of other investments which are not included in cash equivalents. Investing activities do not include loans granted to beneficiaries. The objective is to show the real investments made by the EU.

It should be noted that EUR 8 910 million of cash and cash equivalent balances held by the Commission are not available for use by the EU. This is the cash received as payment of fines levied, where the other party is appealing the imposition of the fine. These amounts are clearly disclosed as “restricted cash” under note 2.11 above.

5. CONTINGENT ASSETS & LIABILITIES AND OTHER DISCLOSURES

CONTINGENT ASSETS|

|||EUR millions|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Guarantees received|5.1|279|260|

Contingent assets relating to cases of fraud & irregularities|5.2|1 944|2 010|

Financial corrections in progress (awaiting final decision)|5.3|0|4 390|

Other contingent assets|5.4|18|43|

Total Contingent Assets||2 241|6 703|

CONTINGENT LIABILITIES|

|||EUR millions|

Contingent Liabilities|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Guarantees given|5.5|19 330|17 510|

Fines – appeals to the Court of Justice|5.6|11 969|10 198|

EAGF – court judgements pending|5.7|1 945|1 609|

Amounts relating to legal cases and other disputes|5.8|416|281|

Other contingent liabilities|5.9|12|18|

Total Contingent Liabilities||33 672|29 616|

All contingent liabilities would be financed, should they fall due, by the EU budget in the years to come. The EU budget is financed by the Member States.

CONTINGENT ASSETS

5.1 GUARANTEES RECEIVED

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Performance guarantees|252|239|

Other|27|21|

Total|279|260|

Performance guarantees are sometimes requested to ensure that beneficiaries of EU funding meet the obligations of their contracts with the EU.

5.2 FRAUD AND IRREGULARITIES

The table below presents the potential amount of recoveries which may be made by Member States following the detection of irregular claims on structural funds. It is based on the formal reports submitted by the Member States in accordance with Commission Regulation No 1681/94, with amounts broken down by Member State.

Contingent assets: fraud & irregularities cases|EUR millions|

Member State|31.12.2009|31.12.2008|

Austria|8|13|

Belgium|2|16|

Czech Republic|13|13|

Denmark|2|10|

Estonia|3|2|

Finland|2|3|

France|15|12|

Germany|468|581|

Greece|25|62|

Hungary|6|5|

Ireland|1|1|

Italy|436|441|

Latvia|5|4|

Lithuania|5|2|

Malta|1|1|

Netherlands|15|14|

Poland|18|13|

Portugal|82|114|

Slovakia|39|9|

Slovenia|7|1|

Spain|277|279|

Sweden|2|2|

United Kingdom|347|257|

TOTAL|1 779|1 855|

The figures given in this table represent a theoretical maximum rather than the amounts that will actually be made available to the EU budget, for the following reasons:

· The Member States do not always report the results of their recovery operations.

· Although Member States must inform the Commission of the likelihood of recovery, it is impossible to determine exactly what proportion of the amounts still to be recovered will actually be recovered. National laws sometimes provide for a 30-year limitation period, which may well make the national authorities delay formally writing off the debt even if the chances of recovery are only theoretical. For structural operations, Member States must now send the Commission once a year a statement of the amounts awaiting recovery (Article 8 of Regulation No 438/2001) to give a better picture of the actual situation.

· Even if the Member State concerned launches recovery proceedings in time, a positive outcome is not guaranteed. This is particularly true where recovery orders are contested in the courts.

· Individual projects are co-financed as part of multi-annual programmes. As long as a multi-annual programme has not been closed, it is impossible to put an exact figure on the amounts to be recovered because the funding used for irregular expenditure may, in certain circumstances, be reallocated to other, legitimate projects and because subsequent instalments, in particular final payments, can sometimes be used as a means of adjusting for earlier irregular expenditure. The figures in these tables are provisional figures based on the reports received and processed up to the end of February 2010. These figures may be changed in line with further reports arriving late.

The prospects of recovery in individual cases cannot be assessed with sufficient accuracy from the information forwarded by the Member States. The main movements since 2008 concern increases relating to the "EU10" countries. The implementation of the Cohesion Policy started fully in 2004 and ever since, due to increasing implementation and increased controls on the co-financed operations, the reported number of irregularities has been increasing. Another main variation in relation to 2008 concerns the United Kingdom which has been reporting an increased number of irregularities following extensive audits carried out on the financed operations.

Also included under this heading is EUR 165 million in relation to EAGF (2008: EUR 153 million). Member States communicated to the Commission the amounts that have been recorded in their "debtors' ledger", and also amounts that still were at a preliminary stage of checking. It is these preliminary amounts that are disclosed under this heading.

5.3 FINANCIAL CORRECTIONS IN PROGRESS, AWAITING FINAL DECISION

This information, which concerns the recovery of EU expenditure, is now disclosed, together with related information, in note 6 of these financial statements.

5.4 OTHER CONTINGENT ASSETS

This heading includes other smaller contingent asset amounts not classifiable under the above headings.

CONTINGENT LIABILITIES

5.5 GUARANTEES GIVEN

5.5.1 On loans granted by the European Investment Bank (EIB) from its own resources

|EUR millions|

||Public authority|Privatecompany|||

65% guarantee|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

70% guarantee|109|1 981|506|2 596|2 908|

75% guarantee|0|617|233|850|1 049|

100% guarantee|0|625|196|821|1 008|

Total Total|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

The EU budget guarantees loans signed and granted by the EIB from its own resources to third countries at 31 December 2009 (including loans granted to Member States before accession). However, the EU’s guarantee is limited to a percentage of the ceiling of the credit lines authorised: 65%, 70%, 75% or 100%. Where the ceiling is not reached, the EU guarantee covers the full amount. At 31 December 2009 the amount outstanding totalled EUR 19 212 million and this, therefore, is the maximum exposure faced by the EU.

For loans covered by the EU budget guarantee, the EIB also obtains guarantees from third parties (States, public or private financial institutions); in these cases the Commission is a secondary guarantor. The EU budget guarantee covers only the political risk of guarantees provided under the title of "risk-sharing". The other risks are covered by the EIB should the primary guarantor not honour the undertakings given. For guarantees provided under the title of "non-risk sharing", all the risks are covered by the EU budget should the primary guarantor not honour its undertakings given. If the primary guarantor is a public authority these risks are confined as a rule to the political risk, but when the guarantees are provided by an institution or a private company, the EU budget might also have to cover the commercial risk.

5.5.2 Other guarantees given

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Risk Sharing Finance Facility (RSFF)|94|48|

MEDA: Moroccan guarantees|17|66|

Loan Guarantee Instrument for Ten-T Projects (LGTT)|6|1|

Other|1|1|

Total|118|116|

Under Risk Sharing Finance Facility (RSFF), the Commission's contribution is used to provision financial risk for loans and guarantees given by the EIB to eligible research projects. In total a Commission budget of up to EUR 1 billion is foreseen for the period 2007 to 2013, of which up to EUR 800 million are from the “Cooperation” and up to EUR 200 million from the “Capacities” specific programmes. The EIB has committed itself to provide the same amount. An amount of EUR 94 million has been blocked by the Commission as a "Capital Allocation". This Capital Allocation covers unexpected losses on the loans and guarantees given by the EIB within the framework of the RSFF. It is the maximum loss the Commission might suffer in case of defaults on loans or guarantees given. It is the ceiling of the guarantee given by the Commission with respect to the RSFF and thus considered as a contingent liability by the EU.

As part of the MEDA programme, the Commission created a guarantee mechanism through a specific Fund, which will benefit two Moroccan organisations, namely the Caisse Centrale de Garantie and the Fonds Dar Ad-Damane. As at 31 December 2009, EUR 17 million fell under the Commission guarantee.

The Loan Guarantee Instrument for Ten-T Projects (LGTT) (2007-2013) aims to issue guarantees to mitigate revenue risk in the early years of TEN-Transport projects. Specifically the guarantee would fully cover stand-by credit lines, which would only be drawn upon in cases where project cash flows are insufficient to service senior debt. The instrument will be a joint financial product of the Commission and the EIB and EUR 500 million from the EU budget will be allocated. The EIB will allocate another EUR 500 million so in total the amount available will be EUR 1 billion. The amount included here, EUR 6 million, represents the contribution to the provisioning of unexpected losses in relation to the LGTT operations.

5.6 FINES

These amounts concern fines imposed by the Commission for infringement of competition rules that have been provisionally paid and where either an appeal has been lodged or where it is unknown if an appeal will be made. The contingent liability will be maintained until a decision by the Court of Justice on the case is final. Interest earned on provisional payments (EUR 460 million) is included in the economic result for the year and also as a contingent liability to reflect the uncertainty of the Commission’s title to these amounts.

5.7 EAGF – COURT JUDGEMENTS PENDING

These are contingent liabilities towards the Member States connected with the EAGF conformity decisions, pending judgement of the Court of Justice. The determination of the final amount of the liability and the year in which the effect of successful appeals will be charged to the budget will depend on the length of the procedure before the Court. An estimate of the probable amounts to be paid has been included as a long-term provision on the balance sheet – see note 2.13 .

5.8 AMOUNTS RELATED TO LEGAL CASES AND OTHER DISPUTES

This heading relates to actions for damages currently being brought against the EU, other legal disputes and the estimated legal costs.

Amounts are related to disputes involving suppliers, contractors and former staff. It should be noted that in an action for damages under Article 288 EC the applicant must demonstrate a sufficiently serious breach by the institution of a rule of law intended to confer rights on individuals, real harm suffered by the applicant, and a direct causal link between the unlawful act and the harm.

5.9 OTHER CONTINGENT LIABILITIES

This heading includes other smaller contingent liability amounts not classifiable under the above headings.

OTHER SIGNIFICANT DISCLOSURES

5.10 UNDRAWN COMMITMENTS FINANCIAL ACTIVITIES

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Undrawn commitments financial activities|5 733|4 885|

These are lending and equity investment agreements entered into by the Commission (not covered by the RAL) but not yet drawn down by the other party before the year-end. The main amounts relate to Balance of Payments loan agreements signed in 2008 and 2009 but not yet disbursed before year-end (EUR 5.4 billion at 31 December 2009).

5.11 BUDGETARY COMMITMENTS MADE, PAYMENTS STILL PENDING

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Budgetary commitments made, payments still pending|134 689|120 023|

The budgetary RAL ("Reste à Liquider") is an amount representing the open commitments for which payments and/or de-commitments have not yet been made. This is the normal consequence of the existence of multi-annual programmes. At 31 December 2009 the budgetary RAL totalled EUR 177 272 million. The amount above is this budgetary RAL less related amounts that have been included as expenses in the 2009 economic outturn account, giving the total above.

5.12 SIGNIFICANT LEGAL COMMITMENTS

|EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

Structural Actions|275 761|332 995|

Protocol with Mediterranean countries|263|263|

Fisheries agreements|249|401|

Galileo programme|1 517|2 023|

GMES programme|556|624|

TEN-T|4 289|4 571|

Other contractual commitments|1 325|983|

Total|283 960|341 860|

These commitments originated because the EU decided to enter into long-term legal commitments in respect of amounts that were not yet covered by commitment appropriations in the budget. This can relate to multi-annual programmes such as Structural Actions or amounts that the European Union is committed to pay in the future under administrative contracts existing at the balance sheet date (e.g. relating to the provision of services such as security, cleaning, etc, but also contractual commitments concerning specific projects such as building works). Not all multi-annual programmes contain commitments requiring inclusion under this heading since expenditure in future years is conditional on the annual decisions by the budgetary authority or changes in the rules concerned.

5.12.1 Structural Actions

The table below shows a comparison between the legal commitments for which budget commitments have not yet been made and the maximum commitments in relation to the amounts foreseen in the financial framework 2007-2013. Structural Actions represent aid planned for the period 2007-2013. The format and objectives of the Financial Framework period that started in 2007 are different to those of the prior period.

|||||EUR millions|

Cohesion policy funds|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Natural Resources|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Instrument for Pre-Accession Assistance|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Total|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Protocols with Mediterranean countries

These commitments total EUR 263 million and relate to financial protocols with Mediterranean non-member countries. The amount included here is the difference between the total amount of the protocols signed and the amount of the budget commitments entered in the accounts. These protocols are international treaties that cannot be wound up without the agreement of both parties, although the process (of winding them up) is on-going.

5.12.3 Fisheries agreements

These are commitments totalling EUR 249 million entered into with third countries for operations under international fisheries agreements.

5.12.4 Galileo programme

Galileo is a global navigation satellite system (GNSS) currently being built by the European Union and European Space Agency (ESA). The Galileo programme is now financed entirely from the EU budget and it is the Commission who manages the programme on behalf of the EU. It is expected that the first phase of the programme, the In-Orbit Validation ("IOV") phase, will be completed during 2012 and the transfer of the created assets to the Commission will take place then.

It should be noted that the Commission has, up to end 2009 and including the previous investment in the GJU, paid EUR 1 028 million towards the IOV phase of the Galileo programme. As this programme is currently still in the research phase, under the EU accounting rules, the money spent has been expensed and no intangible assets have been recognised. The total (indicative) Commission contribution foreseen for the next phase of the Galileo programme (from 2008 to 2013) is EUR 2 645 million.

5.12.5 GMES programme

The Commission has entered into a contract with the ESA for the period from 2008 to 2013 for the implementation of the space component of Global Monitoring for Environment and Security (GMES). The total indicative amount for that period is EUR 624 million. In 2009 an amount of EUR 68 million was paid out to ESA.

5.12.6 TEN-T commitments

This amount relates to grants in the field of the trans-European transport network (TEN-T) for the period 2007 - 2013. The programme applies to projects identified for the development of a trans-European transport network to support both infrastructure projects and research and innovation projects to foster the integration of new technologies and innovative processes on the deployment of new transport infrastructure. The total indicative amount for this programme is EUR 8 013 million.

5.12.7 Other contractual commitments

The amounts included correspond to amounts committed to be paid during the term of the contracts. Included here is the outstanding contractual obligation of EUR 93 million concerning building related contracts of the Council, as well as EUR 441 million relating to building contracts of the Parliament. The other significant amounts included here are EUR 480 million relating to procurement arrangements between the Fusion for Energy Agency (European Joint Undertaking for ITER and the Development of Fusion Energy) and ITER International and EUR 165 million concerning procurement arrangements signed between the Fusion for Energy Agency, the Japan Atomic Energy Agency (JAEA) and ITER International.

5.13 CONTRIBUTIONS TO RELATED ORGANISATIONS

This sum represents payments outstanding on non-called-up capital subscribed by the Commission.

5.13.1 Uncalled share capital: EBRD

EUR millions|

EBRD|Total EBRD capital|Commission subscription|

Capital|19 794|600|

Paid-in|(5 198)|(157)|

Uncalled|14 596|443|

5.13.2 Uncalled share capital: EIF

EUR millions|

EIF|Total EIF capital|Commission subscription|

Capital|2 940|861|

Paid-in|(588)|(172)|

Uncalled|2 352|689|

Following the issuance of 1 000 new shares by the EIF in 2007, during 2009 the EU subscribed for a further 75 shares with a nominal amount of EUR 1 million per share, of which 20% of the nominal amount and the premium were paid in 2009. The participation of the EU is limited to 900 shares (of EUR 900 million). See also note 2.3.1 .

5.14 OPERATING LEASE COMMITMENTS

|||||EUR millions|

Description|Future amounts to be paid|

Buildings|334|1 236|842|2 412|

IT materials and other equipment|6|7|0|13|

Total|340|1 243|842|2 425|

This heading covers buildings and other equipment rented under operating leasing contracts that do not meet the conditions for entry on the assets side of the balance sheet. The amounts indicated correspond to commitments still to be paid during the term of the contracts.

In 2009, EUR 364 million was recognised as an expense in the economic outturn account in respect of operating leases.

6. FINANCIAL CORRECTIONS AND RECOVERIES FOLLOWING THE DETECTION OF IRREGULARITIES

In implementing the EU budget it is necessary to ensure the prevention, detection and correction of irregularities and fraud. T he objective of this note is to give an overview of the various procedures foreseen in the applicable legislation for the process of dealing with irregularities detected by the Commission and by the Member States, and to present a best estimate of the total amounts concerned. This is the last stage in the operation of control systems and is essential in order to demonstrate sound financial management.

6.1 INTRODUCTION

6.1.1 Overview of the financial correction & recovery process by management type

Recoveries and financial corrections can result from controls and audits at any level of the control system, from audits at EU level (Commission, European Court of Auditors, OLAF) or by the Member States in the case of shared management. Although irregularities may occur at any stage of a project, they can be discovered at the final stage when the beneficiary sends in his final claim, which is in most cases checked on the spot and/or certified by an independent auditor. A distinction ought to be made, however, between recoveries and financial corrections, reflecting differences in the management mode, as outlined in the relevant sector legislation.

Recoveries

Article 71 (3) of the Financial Regulation requires that amounts wrongly paid shall be recovered. A recovery, in this context, is the actual recovery of monies by the Commission or by the Member State due to the detection of undue or irregular expenditure.

Financial Corrections

As outlined in the relevant sector legislation in many areas of EU expenditure (primarily under shared management), the correction of irregularities is dealt with using a mechanism called financial correction. The purpose of financial corrections, made either by the Commission or the Member State, is to restore a situation where 100% of the expenditure declared for financing or for co-financing (cohesion policy) is in line with the applicable national and EU rules and regulations. In shared management, Member States are primarily responsible for making the financial corrections required in connection with the individual or systematic irregularities detected in operational programmes. The Commission is responsible for ensuring that the systems put in place by the national authorities are effective and, when not, the Commission shall impose financial corrections on Member States.

When undue payments to beneficiaries can be identified as a result of EU controls, financial corrections can be seen as the first step in an actual recovery process since the applicable legislation requires Member States to follow up financial corrections imposed on them and recover monies themselves from the final beneficiaries. In the case of audits from the national authorities, the Member States also have the legal obligation to pursue recoveries at the level of the final beneficiary.

A summary by management type of the different procedures of recovery and financial correction activities and their impact on the EU accounts is given below.

6.1.2 Direct management

When the Commission manages the budget in a direct way, ineligible expenditure is either recovered from the beneficiary or deducted from the next cost statement. If the deduction is made by the beneficiaries before sending the cost statement, the information is not included in the accounting system. This is very often the case since most beneficiaries are required to provide a certified or audited final cost statement to the Commission before they can receive their final payment. This certified statement should correct any irregularities noted.

6.1.3 Shared management

Approximately 80% of the EU budget is managed jointly by the European Commission and Member States and includes principally expenditure on agriculture and rural development, Cohesion Policy and Fisheries.

For expenditure subject to shared management, implementation tasks and responsibilities are delegated to Member States who are primarily responsible for detecting and correcting irregularities committed by beneficiaries and, as a consequence, for ensuring the regularity of expenditure declared to the Commission. Member States thus make financial corrections and, w here undue payments to beneficiaries can be identified as a result of their own audit work or of EU controls, they are legally required to initiate recovery proceedings against these beneficiaries.

The European Commission has an overall supervisory role: it verifies the effective functioning of Member States' management and control systems and takes corrective measures when it concludes that this is not the case, in order to assume its responsibility for the implementation of the budget (Article 53(4) of the Financial Regulation). The Commission may also take a formal decision itself to apply financial corrections to the Member State where the Member State has failed itself to make the required corrections or where there are serious failings in the management and control systems which could lead to systemic irregularities.

The Commission shall impose financial corrections in relation to individual irregularities detected but has also the power to apply extrapolated or flat-rate corrections. Extrapolation is used when there are results of a representative sample of files available in relation to a systemic irregularity. Flat rate corrections are applied in the case of individual breaches or systemic irregularities where the financial impact is not precisely quantifiable and where the administrative cost of establishing a precise amount would be disproportionate. In both cases, even where recoveries from beneficiaries are not possible, these corrections are an important means to improve weaknesses in the Member States' systems and thus to prevent or detect and recover irregular payments made to beneficiaries.

6.1.4 Other management types

For expenditure subject to decentralised management and indirect centralised management, the responsibility for recovering payments incorrectly made is delegated to Member States, third countries or agencies. For expenditure subject to joint management, corrective mechanisms are defined in the agreements concluded with international organisations. As with shared management, in cases when the rules of EU expenditure schemes have been incorrectly applied, the Commission can make financial corrections.

6.1.5 Summary of recoveries and financial corrections in 2009

Summary of recoveries & financial corrections confirmed/decided in 2009

EUR millions |

Financial Corrections| |Note|2009|2008|

EAGGF/EAGF/EAFRD| |6.2.2| 462| 917|

- 1994-1999 programmes|6.2.4| 521| 414|

- 2000-2006 programmes|6.2.4|1 890|1 173|

- Subtotal financial corrections| | |2 411|1 587|

Total financial corrections| | |2 873|2 504|

| | ||||

Recoveries| | |Note|2009|2008|

EAGGF/EAGF/EAFRD (detected by MS)|6.3| 163| 360|

Cohesion policy (EU work)| | |6.3| 102| 31|

Other management types| | |6.3| 181| 72|

Total Recoveries | | | | 446| 463|

| | | | | |

Total protection EU budget| | |3 319|2 967|

This table does not include the recoveries and withdrawals made in the Cohesion Policy by Member States following their own controls. Despite their obligation to provide the Commission with information on withdrawals and recoveries, they are not obliged, by the legislation for the 2000-2006 programmes, to separately identify recoveries resulting from their own controls. For this reason and to avoid the overlap with the financial corrections, the recoveries and withdrawals made by Member States (2009 EUR 1 233 million) are not included (see note 6.5) .

Summary of recoveries & financial corrections implemented during 2009

EUR millions|

EAGGF/EAGF/EAFRD| | |6.2.2| 274| 429| 703|

- 1994-99 programmes||6.2.4| 163| 137| 300|

- 2000-2006 programmes||6.2.4| 313| 96| 409|

- Subtotal financial corrections| | | | 476| 233| 709|

Total financial corrections| | | | 750| 662|1 412|

||||||||

EUR millions|

EAGGF/EAGF/EAFRD| | | |6.3.| 117| 31| 148|

Cohesion funds| | | |6.3.| 102| 0| 102|

Other management types| | | |6.3.| 147| 34| 181|

Total Recoveries| | | | | 366| 65| 431|

| | | | | | | |

Total protection EU budget| | | |1 116| 727|1 843|

6.2 FINANCIAL CORRECTIONS UNDER SHARED MANAGEMENT

In shared management, financial corrections have three main steps:

The amount is still in the process of being finalised through legal and contradictory procedures (" in progress " – see note 6.4 below);

(1) The amount is established and finalised (" decided " through a Commission decision, or " confirmed ": agreed with the Member States in shared management); and,

(2) The amount is actually recovered either via cash received from the Member State (decided correction) or via a deduction (withdrawal/recovery) by the Member State from a future payment claim ("implemented"); for financial corrections not yet implemented see note 6.2.4.

6.2.1 Agriculture and rural development

Under EAGF and EAFRD, which have replaced the EAGGF Guarantee section, the applicable legislation foresees that financial corrections are implemented by the Commission through the clearance of accounts procedure.

Clearance of accounts procedure The clearance of accounts procedure is operated by the Commission and includes an annual financial clearance of accounts of each paying agency and a multi-annual conformity clearance covering the conformity of the expenditure declared by a Member State with EU rules. In the case of EAGF, all these amounts are booked in the economic outturn account of the Commission as revenue. For EAFRD, the amounts recovered by the Member States themselves, as well as those resulting from the annual financial clearance of accounts, are, as a general rule, re-usable for the programme.

Financial clearance : the Commission adopts an annual clearance of accounts decision, by which it formally accepts the paying agencies annual accounts on the basis of management verifications, and of the certificates and reports from the certification bodies.

Conformity clearance is designed to exclude expenditure from EU financing which has not been made in conformity with EU rules. The conformity clearance is, therefore, not a mechanism by which irregular payments are recovered directly from the final beneficiaries, rather a strong incentive for the Member States to improve their management and control systems and thus to prevent or detect and recover irregular payments to final beneficiaries. Furthermore, a conformity correction does not relieve the Member State of its responsibility to pursue identified irregularities. Conformity clearance does not follow an annual cycle as it covers expenditure incurred in more than one financial year.

Financial clearance of payments executed that do not respect the regulatory deadlines: The respect for the fixed deadlines for payments to beneficiaries by Member States is systematically controlled three times a year in accordance with Article 9 of Regulation 883/06. In case of non respect of the deadlines, the Commission effects reductions, subject to certain allowances for special cases and exceptional circumstances, as well as proportionality. These financial corrections are treated as 'negative payments' and accounted for in the economic outturn account as a reduction of expenses.

6.2.2 Agriculture and rural development financial corrections in 2009

Total financial corrections decided in 2009 for agriculture and rural development

EUR millions|

||2009|2008|

Clearance of accounts procedure:||||

F inancial clearance and non-respected payment deadlines||103|58|

Conformity clearance||359|859|

Total||462|917|

The above amounts concern EAGF, as for EAFRD there was only approximately EUR 0.4 million of financial corrections in 2009. These amounts are included in the economic outturn account. For a split of the above amounts per Member State see Annex 1.

The decrease in conformity clearance between 2008 and 2009 was due to non implemented conformity clearance decisions at the end of 2008, for a total amount of EUR 368 million.

Financial corrections implemented in 2009 for agriculture and rural development

EUR millions|

|2009 implementation|

Clearance of accounts procedure||

F inancial clearance and non-respected payment deadlines| 103|

Conformity clearance| 600|

Total| 703|

For a split of the above amounts per Member State see Annex 2.

6.2.3 Cohesion policy

The legislation applicable to cohesion policy foresees that actions to execute financial corrections are taken both by Member States and the Commission:

· Member States may execute financial corrections in two ways. Either they:

– withdraw the expenditure affected from the programme immediately by deducting it from the next statement of expenditure submitted to the Commission, thereby immediately releasing the EU funding for commitment to other operations; or they

– leave the expenditure for the time being in the programme pending the outcome of proceedings to recover the unduly paid amount from the beneficiaries. Recovery is made either by obtaining repayment of the sums concerned or setting off the sums to be repaid against further payments due to the same beneficiary. See 6.5 below for details on such recoveries.

– Member States are required to supply the Commission with data on financial corrections in the form of both the amounts withdrawn from co-financing and the amounts recovered. The two sets of data are distinct and complementary, as only expenditure withdrawn without waiting for the outcome of recovery proceedings is included in withdrawals , and only expenditure which has not been withdrawn at the outset, but has been left in the declared expenditure until it is recovered, is included in recoveries , once recovery has taken place. Member States are not obliged to identify separately corrections resulting from EU work and the ones resulting from their own audit work. This reporting request has only been introduced for the 2007-2013 programme period.

· Financial corrections following EU audit and controls, are executed as follows:

– Where the Member State agrees to make a correction as a result of an EU control or audit activity, it may withdraw the already declared irregular expenditure from the next payment claim (which is cumulative for each programme or Cohesion Fund project separately) and re-use the EU funding released for other eligible expenditure under the programme concerned, but not related to the operation(s) that were the subject of the correction.

– The Commission issues recovery orders to execute financial corrections in the following cases:

· After f ormal financial corrections decisions;

· At the closure of a programme; and,

· After programme closure following recovery by Member states from beneficiaries.

In such cases, recovery orders have an impact on the Commission's accounts.

– No recovery order is issued by the Commission in other cases of financial corrections, notably when Member States accept and implement the financial correction. In such cases, the information is not included in the Commission's accounting system.

6.2.4 Cohesion policy financial corrections in 2009

Note that the table below does not include the results of the Member States' own checks of Structural Actions expenditure:

Financial corrections confirmed in 2009

EUR millions|

Implemented|| |87|10|21|41|4|163|

Not yet implemented| |358|0|0|0|0|358|

Subtotal 1994-99 period | |445|10|21|41|4|521|

Implemented|| |84|63|141|2|25|315|

Not yet implemented| |1 532|13|18|3|9|1 575|

Subtotal 2000-2006 period|1 616|76|159|5|34|1 890|

Total financial corrections 2009|2 061|86|180|46|38|2 411|

Total financial corrections 2008| 949| 92| 522| 19| 5|1 587|

N.B.: included in figures confirmed in 2009 are financial corrections decided/confirmed in 2008 not previously reported which amount to EUR 90 millions.

The increase in the amounts confirmed between 2009 and 2008 for the ERDF is due to the rigorous actions implemented under the Action Plan to strengthen the Commission's supervisory role under shared management of structural actions (COM(2010)52) and the acceptance of a major financial correction for Spain in November 2009.

The decrease of amounts confirmed relating to the ESF in 2009 compared to the amounts reported for 2008 is due to the implementation of the above-mentioned Commission Action Plan in 2008 aiming at accelerating the decision procedures on financial corrections in progress, which subsequently lowered the number of corrections to be taken in 2009. It is noted that, out of the amount of EUR 522 million of financial corrections confirmed in 2008, implementation of financial corrections for the ESF amount to EUR 518 million for that year.

The figures presented in the previous tables are established on an accrual basis, meaning that while some of these amounts have been already implemented in 2009 (EUR 709 million for all funds), the remaining will be implemented in subsequent years.

Financial corrections confirmed – cumulative figures

EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Cohesion Fund| | 233| 273| 506|

ERDF| |3 797|1 633|5 430|

ESF| |1 130| 392|1 522|

FIFG| | 7| 97| 104|

EAGGF Guidance| | 36| 121| 157|

Total| |5 203|2 516|7 719|

For a split of the above amounts per Member State see Annex 3.

Financial corrections confirmed as at 31 December 2009 but not yet implemented as at 31 December 2009 (cumulative figures)

The recovery or financial correction is "not yet implemented" when it has been decided or confirmed, but the amount has not yet been recovered, deducted or withdrawn.

EUR millions|

Financial Corrections 1994-99 period:| | 359| 11| 1| 0| 0| 371|

Financial Corrections 2000-2006:| | |1 904| 23| 22| 3| 9|1 961|

Total to be implemented as at 31.12.2009| |2 263| 34| 23| 3| 9|2 332|

The low amount implemented concerning 2009 decisions is related to ERDF. Concerning the programming period 1994-1999, most of the financial corrections not yet implemented during 2009 are financial correction decisions adopted during the 4th Quarter 2009. The implementation will take place during the first quarter 2010.

Concerning the programming period 2000-2006, where the Member State agrees to make a correction as a result of EU control, so as to implement the financial correction, it may withdraw the amount of irregular expenditure in the following declaration of expenditure and replace it with other eligible expenditure under the same programme. As the ceiling for payments has been reached for most of the ERDF programmes and Cohesion Fund projects (2000-2006), the deduction of the ineligible expenditure will be reflected only in the closure documents (final certification of expenditure, winding-up declaration and final implementation report) to be submitted by the Member State in the forthcoming months.

Financial corrections implemented in 2009 (confirmed in 2009 and in previous years)

EUR millions|

Confirmed in 2009|| | 87| 10| 21| 40| 5| 163|

Confirmed previous years| | | 131| 0| 0| 6| 0| 137|

Subtotal 1994-99 period | | | 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Confirmed in 2009|| | 82| 63| 141| 2| 25| 313|

Confirmed previous years| | | 34| 16| 44| 2| 0| 96|

Subtotal 2000-2006 period| | | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Total financial corrections implemented in 2009| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

For a split of the above amounts per Member State see Annex 4.

6.3 RECOVERIES MADE BY THE COMMISSION OR BY MEMBER STATES

This heading concerns the recovery of amounts unduly paid because of errors or irregularities detected either by the Commission, Member States, the European Court of Auditors, or OLAF.

Recoveries confirmed in 2009

EUR millions|

| | |2009|2008|

Shared management| | | |

Agriculture: EAGGF/EAGF| | 163| 360|

Cohesion Policy || | 102| 31|

Subtotal| | | 265| 391|

Other management types:| | | |

- external actions|| | 81| 32|

- internal policies|| | 100| 40|

Subtotal| | | 181| 72|

Total| | | 446| 463|

Recoveries implemented during 2009

EUR millions|

Agriculture: EAGGF/EAGF| | 117| 31| 148|

Cohesion Policy|| | 102| 0| 102|

Subtotal| | | 219| 31| 250|

- external actions|| | 60| 21| 81|

- internal policies|| | 87| 13| 100|

Subtotal| | | 147| 34| 181|

Total| | | 366| 65| 431|

6.3.1 Agriculture: Recovery of irregularities detected by Member States

Member States are obliged to identify and recover sums lost as a result of irregularities following their national rules and procedures. For actions financed by EAGF, if they succeed in recovering from the beneficiaries, they credit the recovered sums to the Commission and these are booked in the economic outturn account as revenue. For EAFRD, recoveries are deducted from the next payment claim, and therefore the relevant EAFRD amount can be reused for the programme. If a Member State does not pursue the recovery or is not diligent in its actions, the Commission may decide to intervene via the conformity clearance procedure and to impose a financial correction on the Member State concerned.

The reduction of income from irregularities is mainly due to the positive effects of more effective control systems in the Member States including the impact of the 50% clearance procedure (Article 32 (5) of Council Regulation (EC) No 1290/2005).

6.3.2 Cohesion Policy

Member States are primarily responsible for preventing, detecting and correcting irregularities and recovering amounts unduly paid together with interest on late payments, where appropriate. The amounts of recoveries executed by Member States are not included in the table above (see explanation in point 6.5). The amount of recoveries included in this heading concerns recoveries directly made by the Commission.

6.3.3 Other Management types

The recoveries of irregularities detected in other management types are implemented by the issue of a recovery order or by a deduction on a subsequent payment. In a case where the beneficiary is requested to send a corrected final cost statement, the amount of the irregularity is not necessarily included in the Commission's accounting system.

6.4 FINANCIAL CORRECTIONS IN PROGRESS FOLLOWING EU CONTROLS

6.4.1 Agriculture

EUR millions|Financial corrections in progress as at 31.12.2008|New financial corrections in progress in 2009|Financial corrections decided in 2009|Adjustments on financial corrections decided or in progress as at 31.12.2008|Financial corrections in progress as at 31.12.2009|

EAGGF|1 733|657|-317|690|2 763|

The Commission determines each year the measures and the Member States that will be audited for conformity on the basis of an annual risk analysis carried out across the range of agricultural expenditure. The conformity clearance procedure takes some years; by the end of 2009, the conformity work on expenditure incurred prior to 2003 had largely been completed. The audits for the years 2003 to 2009 are ongoing.

In accordance with its accounting policies and generally accepted accounting principles, the Commission can use estimates for the preparation of the annual accounts. This is the case for the amount of expenditure which is likely to be excluded from EU financing by such future conformity decisions. This estimate takes into account the most reliable information available. Since EAGF corrections are decided per financial year of expense it is therefore possible to calculate the average of corrections per financial year closed and to extrapolate this percentage to more recent financial years for which the controls are still ongoing. The reliability of this estimate is assessed on the basis of the comparison with the amounts of 'corrections in progress' for the years where this information is available and checked against the results of the conformity audits carried out in the year in question. Moreover, it should be noted that the average of corrections per financial year closed is relatively stable, being between 1.1% and 1.9%.

The amount of EUR 2 763 million is an estimation of the amount to be received under future conformity decisions for audits covering expenditure for the years 2003-2009 years. Of this amount, EUR 2.1 billion represents financial corrections in progress for which the amount is calculated based on current ongoing audit cases (which mainly concern 2003 to 2007 expenditure years).

The increase of the estimate above is due to the increase, compared to earlier years, of the average rate of corrections versus expenditure from 1.1% to 1.5%. The latest figures available of 'corrections in progress' for 2003, 2004, 2005, 2006, and 2007 confirm this rate and even show a higher average correction rate than 1.5%. The financial consequences of the introduction in 2005 of the SPS (Single Payment Scheme) are at this stage difficult to predict. On the one hand it could be considered that there will be fewer corrections in the number of cases; on the other hand flat rate corrections on the SPS measures can have more impact in financial terms. As the amounts are not yet definitive, they are not recognised on the balance sheet.

6.4.2 Structural Actions

EUR millions|Financial corrections in progress as at 31.12.2008|New financial corrections in progress in 2009|Financial corrections confirmed in 2009|Adjustments on financial corrections confirmed or in progress as at 31.12.2008|Financial corrections in progress as at 31.12.2009|

Structural and Cohesion funds (1994-1999 and 2000-2006 programmes) | | | | | |

ERDF|| |1 771| 89|-1 087|- 343| 430|

Cohesion Fund|| | 178| 98|- 80|- 47| 149|

ESF|| | 630| 2|- 56|- 250| 326|

FIFG|| | 35| 0|- 33| 0| 2|

EAGGF Guidance + EAFRD| | 4| 221|- 38| 4| 191|

Total| | |2 618| 410|-1 294|- 636|1 098|

The amount above is based on audit findings of the Commission and those of the Court of Auditors or OLAF, all of which are being followed up by the relevant DGs through formal legal proceedings and on-going contradictory procedures with the concerned Member States. This is a best estimate, taking into account the state of play of the follow up of the audits and the issuance of final position letters (or pre-suspension letters) at 31 December 2009. This amount will be subject to change following the contradictory procedure for suspensions and financial corrections, under which Member States are given the opportunity to present further evidence to support their claims.

6.5 RECOVERY AND FINANCIAL CORRECTION ACTIVITIES BY MEMBER STATES FOR STRUCTURAL ACTIONS OR COHESION POLICY

In the area of cohesion policy, the corrections effected by Member States following their own or EU audits are not registered in the Commission's accounting system since Member States can reuse these amounts for other eligible expenditure. Nonetheless, Member States are requested to provide the Commission with updated information on withdrawals, recoveries and pending recoveries of Structural Funds both for 2009 and cumulatively for the periods 2000-2006 and 2007-2013, and covering all four funds (ERDF, ESF, EAGGF Guidance and FIFG). However, they are not obliged to separately identify corrections resulting from EU work. For this reason the financial corrections made by Member States are not added to the Commission's.

The withdrawals and recoveries in 2009, based on the data reported by Member States in line with their obligation under Regulations 438/2001 and 448/2001, amount to EUR 986 million and 247 million respectively, for a total of EUR 1 233 million. These figures take account of the results of the first analysis by the Commission which has led to corrections of certain data. The on-the-spot review of the Member States' data carried out by the Commission during 2009 in nine Member States (10 Member States in 2008) showed that the systems for recording and reporting data are not yet completely reliable in all Member States, although there is evidence that the quality is improving and that there has been some improvement in comparison with previous years. In addition, the figures are incomplete, particularly as regards the data for the whole programme period, as some of the large Member States have not yet communicated corrections carried out in the earlier years of the period. However, even with regard to completeness, there has been some improvement in comparison with previous years and Member States have agreed to provide full information at closure.

There is a risk of overlap for the 2000-2006 period between the figures reported for financial corrections resulting from the work of EU bodies (audits by the Commission and the Court of Auditors and OLAF investigations) and those reported by Member States resulting from their own work. This is because a large proportion of the financial corrections resulting from the work of EU bodies is accepted by the Member States and implemented by them without a formal Commission decision by withdrawing the expenditure concerned from their expenditure declarations. As Member States are not obliged to distinguish between corrections resulting from EU bodies' work from those due to their own controls and audits, the extent of this overlap cannot be precisely quantified. Furthermore, the actual implementation by the Member State may not be in the same year as when the Member State accepts the financial correction. Therefore, the possible overlap remains only an estimation. A comparison Member State by Member State between the Member States' figures for 2009 and the amounts of corrections resulting from EU bodies' work which Member States have accepted for the same year, suggests that the amount of the overlap cannot exceed EUR 465 million. For 2008, the overlap could not exceed EUR 600 million.

In the 2007-2013 programme period, the Commission has incorporated the annual reporting in its IT systems. This will mean that it will receive data electronically directly from the Member States. Member States are also required by sector regulation to separately identify corrections resulting from EU bodies' work, in order to avoid any overlap.

Note 6 – Annex 1: Total financial corrections and recoveries decided in 2009 for agriculture and rural development

Split per Member State

EUR millions|

Belgium|0|12|2|15|

Bulgaria|0|0|5|5|

Czech Republic|0|0|0|1|

Denmark|0|101|4|104|

Germany|0|2|15|17|

Estonia|0|0|0|0|

Ireland|-2|3|2|4|

Greece|2|18|1|21|

Spain|7|62|38|106|

France|3|73|35|111|

Italy|-3|5|13|15|

Cyprus|0|0|0|0|

Latvia|0|0|0|0|

Lithuania|0|2|1|4|

Luxembourg|0|0|0|0|

Hungary|6|13|2|22|

Malta|0|0|0|0|

Netherlands|1|30|5|36|

Austria|0|2|1|3|

Poland|0|11|2|13|

Portugal|0|9|8|18|

Romania|5|0|9|14|

Slovenia|0|1|0|2|

Slovakia|0|0|1|1|

Finland|2|0|0|2|

Sweden|0|0|2|2|

United Kingdom|83|12|14|109|

Total decided|103|359|163|625|

N.B.: the figures above are rounded into millions of Euro and amounts shown as 0 represent actual figures of less than EUR 500 000

Note 6 – Annex 2: Total financial corrections and recoveries implemented in 2009 for agriculture and rural development

Split per Member State

EUR millions|

Belgium|0|12|2|14|

Bulgaria|0|-|1|1|

Czech Republic|0|-|0|0|

Denmark|0|101|4|105|

Germany|0|1|16|18|

Estonia|0|0|0|0|

Ireland|-2|5|2|5|

Greece|2|189|5|196|

Spain|7|23|30|59|

France|3|46|34|82|

Italy|-3|167|13|177|

Cyprus|-|0|0|1|

Latvia|0|0|0|0|

Lithuania|0|0|2|2|

Luxembourg|0|-|0|0|

Hungary|6|-|3|9|

Malta|-|-|0|0|

Netherlands|1|2|6|9|

Austria|0|-|1|1|

Poland|0|-|2|2|

Portugal|0|0|7|7|

Romania|5|-|7|12|

Slovenia|0|1|0|2|

Slovakia|0|0|0|0|

Finland|2|0|1|2|

Sweden|0|12|2|14|

United Kingdom|83|41|9|133|

Total implemented|103|600|148|851|

N.B.: the figures above are rounded into millions of Euro and amounts shown as 0 represent actual figures of less than EUR 500 000 Note 6 – Annex 3: Total financial corrections confirmed in 2009 for Structural Actions

Split per Member State

EUR millions|Cumulative 2008|Financial corrections confirmed in 2009|Cumulative 2009|

1994-1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Belgium| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Denmark| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Germany| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Ireland| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Greece| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Spain| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

France| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Italy| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Luxembourg| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Netherlands| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Austria| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portugal| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Finland| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Sweden| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

United Kingdom| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

INTERREG| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000-2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Belgium| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulgaria|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

Czech Republic|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Denmark|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Germany| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Estonia|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Ireland| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Greece| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Spain|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

France| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Italy| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Cyprus|-|-|-|-|-|-|-|-|

Latvia| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Lithuania| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Luxembourg|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Hungary|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Netherlands| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Austria|-|-|-|-|-|-|-|-|

Poland| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portugal| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Romania| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Slovenia| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Slovakia| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Finland|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Sweden| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

United Kingdom| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

INTERREG|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Total confirmed|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

N.B.: the figures above are rounded into millions of Euro and amounts shown as 0 represent actual figures of less than EUR 500 000

Note 6 – Annex 4: Total financial corrections implemented in 2009: Structural Actions

Split per Member State

EUR millions|Decisions implemented in 2009|

1994-1999 period| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Belgium|-|-| 0|-|-| 0|

Denmark| 2|-|-|-|-| 2|

Germany| 109|-|-| 0| 4| 113|

Ireland| 0|-|-| 0|-| 1|

Greece|-|-|-|-| 0| 0|

Spain| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

France| 1|-| 0| 5|-| 6|

Italy| 41|-|-|-|-| 41|

Luxembourg| 0|-| 4|-|-| 4|

Netherlands| 7|-|-| 9|-| 16|

Austria| 0|-|-|-| 0| 0|

Portugal| 1| 5|-|-|-| 6|

Finland|-|-| 0|-| 0| 0|

Sweden| 0|-|-|-|-| 0|

United Kingdom| 52|-|-|-|-| 52|

INTERREG| 2|-|-|-|-| 2|

2000-2006 period| 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Belgium|-|-| 3|-|-| 3|

Bulgaria|-| 3|-|-|-| 3|

Czech Republic|-| 0|-|-|-| 0|

Denmark|-|-|-|-|-|-|

Germany|-|-|-|-|-|-|

Estonia|-| 0|-|-|-| 0|

Ireland|-|-|-|-|-|-|

Greece| 47| 5| 14|-|-| 66|

Spain| 7| 14| 38| 0|-| 59|

France| 1|-| 0|-|-| 2|

Italy| 10|-| 80| 4|-| 93|

Cyprus|-|-|-|-|-|-|

Latvia|-|-| 0|-|-| 0|

Lithuania|-| 1|-|-|-| 1|

Luxembourg|-|-| 2|-|-| 2|

Hungary|-| 40| 1|-| 0| 41|

Malta|-|-|-|-|-|-|

Netherlands|-|-|-|-|-|-|

Austria|-|-|-|-|-|-|

Poland| 42|-| 42|-| 11| 95|

Portugal| 9| 9|-|-|-| 18|

Romania|-| 6|-|-| 14| 20|

Slovenia|-|-|-|-|-|-|

Slovakia|-|-|-|-|-|-|

Finland|-|-|-|-| 0| 0|

Sweden|-|-|-|-|-|-|

United Kingdom|-|-| 5|-|-| 5|

INTERREG| 0|-|-|-|-| 0|

Total implemented| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

N.B.: the figures above are rounded into millions of Euro and amounts shown as 0 represent actual figures of less than EUR 500 000

7. FINANCIAL RISK MANAGEMENT

The following disclosures with regard to the financial risk management of the European Union (EU) relate to:

– the treasury operations carried out by the European Commission in order to implement the EU budget;

– lending and borrowing activities carried out by the European Commission through Macro Financial Assistance (MFA), Balance of Payments (BOP) and Euratom actions;

– the Guarantee Fund for external actions; and

– lending and borrowing, as well as treasury activities carried out by the European Union through the European Coal & Steel Community (in Liquidation).

7.1. RISK MANAGEMENT POLICIES

7.1.1. Treasury operations

The rules and principles for the management of the Commission's treasury operations are laid down in the Council Regulation 1150/2000 (as amended by Council Regulation 2028/2004) and in the Financial Regulation (Council Regulation 1605/2002, amended by Council Regulation 1995/2006) and its Implementing Rules (Commission Regulation 2342/2002, amended by Commission Regulation 478/2007).

As a result of the above regulations the following main principles apply:

– Own resources are paid by the Member States in accounts opened for this purpose in the name of the Commission with the Treasury or the body appointed by each Member State. The Commission may draw on the above accounts solely to cover its cash requirements.

– Own Resources are paid by Member States in their own national currencies, while the Commission's payments are mostly denominated in EUR.

– Bank accounts opened in the name of the Commission may not be overdrawn.

– The balances of accounts held in other currencies than EUR are either used for payments in the same currencies or periodically converted in EUR.

In addition to the own resources accounts, other bank accounts are opened by the Commission, with central banks and commercial banks, for the purpose of executing payments and receiving receipts other than the Member State contributions to the budget .

Treasury and payment operations are highly automated and rely on modern information systems. Specific procedures are applied to guarantee system security and to ensure segregation of duties in line with the Financial Regulation, the Commission’s internal control standards, and audit principles.

A written set of guidelines and procedures regulates the management of the treasury and payment operations with the objective of limiting operational and financial risk and ensuring an adequate level of control. They cover the different areas of operation (for example: payment execution and cash management, cashflow forecasting, business continuity, etc.), and compliance with the guidelines and procedures is checked regularly. Additionally, meetings are held between DG BUDGET and DG ECFIN to discuss information sharing on risk management and best practices.

7.1.2 Borrowing and lending activities (MFA, BOP and Euratom)

The lending and borrowing transactions, as well as related treasury management, are carried out by the EU according to the respective Council Decisions, if applicable, and internal guidelines. Written procedure manuals covering specific areas such as borrowings, loans and treasury management have been developed and are used by the relevant operating units. Financial and operational risks are identified and evaluated and compliance to internal guidelines and procedures is checked regularly. As a general rule, there are no activities to compensate interest rate variations or foreign currency variations ("hedging" activities) carried-out as lending operations are financed by "back-to-back" borrowings, which thus do not generate open interest rate or currency positions.

7.1.3 Guarantee Fund

The rules and principles for the asset management of the Guarantee Fund (see note 2.3.3 ) are laid out in the Convention between the European Commission and the European Investment Bank (EIB) dated 25 November 1994 and the subsequent amendments dated 17/23 September 1996, 8 May 2002 and 25 February 2008. The Guarantee Fund operates only in EUR. It exclusively invests in this currency in order to avoid any foreign currency risk. Management of the assets is based upon the traditional rules of prudence adhered to for financial activities. It is required to pay particular attention to reducing the risks and to ensuring that the managed assets can be sold or transferred without significant delay, taking into account the commitments covered.

7.1.4 ECSC in liquidation

The European Commission manages the liquidation of the liabilities and no new loans or corresponding funding is foreseen for the ECSC in liquidation. New ECSC borrowings are restricted to refinancing with the aim of reducing the cost of funds. As far as treasury operations are concerned, the principles of prudent management with a view to limiting financial risks are applied.

7.2 MARKET RISK

Market risk is the risk that the fair value or future cashflows of a financial instrument will fluctuate, because of changes in market prices. Market risk embodies not only the potential for loss, but also the potential for gain. It comprises currency risk, interest rate risk and other price risk. The EU has no significant other price risk.

7.2.1 Currency risk

Currency risk is the risk that the EU's operations or its investments' value will be affected by changes in exchange rates. This risk arises from the change in price of one currency against another.

7.2.1.1 Treasury operations

Own resources paid by Member States in currencies other than EUR are kept on the own resources accounts, in accordance with the Own Resources Regulation. They are converted into EUR when they are needed to cover for the execution of payments. The procedures applied for the management of these funds are dictated by the above Regulation. In a limited number of cases these funds are directly used for payments to be executed in the same currencies.

A number of accounts in EU currencies other than EUR, and in USD, are held by the Commission with commercial banks, for the purpose of executing payments denominated in these same currencies. These accounts are replenished depending on the amount of payments to be executed; their overnight balances are kept at very low levels in order to minimise any exposure to fluctuations in foreign currency exchange rates.

When miscellaneous receipts (other than own resources) are received in currencies other than EUR, they are either transferred to Commission's accounts held in the same currencies, if they are needed to cover for the execution of payments, or converted in EUR and transferred to accounts held in EUR. Imprest accounts held in currencies other than EUR are replenished depending on the estimated short term local payments needs in the same currencies. Balances on these accounts are kept within their respective ceilings.

Since all provisionally cashed fines are imposed and paid in EUR, there is no foreign currency risk.

7.2.1.2 Borrowing and lending activities (MFA, BOP and Euratom)

Most financial assets and liabilities are in EUR, so in these cases the EU has no foreign currency risk. However, the EU does give loans in USD through the financial instrument Euratom, which are financed by borrowings with an equivalent amount in USD (back-to-back operation). At the balance sheet date the EU has no foreign currency risk with regard to Euratom.

7.2.1.3 Guarantee Fund

The financial assets are in EUR so there is no currency risk.

7.2.1.4 ECSC in liquidation

The ECSC in liquidation has a small foreign currency net exposure of EUR equivalent 2.2 million arising from EUR equivalent 1.5 million housing loans and EUR equivalent 0.7 million current account balances.

7.2.2 Interest rate risk

Interest rate risk is the possibility of a reduction in the value of a security, especially a bond, resulting from an increase in interest rates. In general, higher interest rates will lead to lower prices of fixed rate bonds, and vice versa.

7.2.2.1 Treasury operations

The Commission's treasury does not borrow any money; as a consequence it is not exposed to interest rate risk. It does, however, earn interest on balances it holds on its different banks accounts. The Commission has therefore put in place measures to ensure that interest earned regularly reflects market interest rates, as well as their possible fluctuation. Accounts opened with Member States Treasuries or National Central Banks for own resources receipts are non-interest bearing and free of charges. For all other accounts held with National Central Banks the remuneration depends on the specific conditions offered by each bank; interest rates applied are variable and adjusted to market fluctuations.

Overnight balances held on commercial bank accounts earn interest on a daily basis. This is based on variable market rates to which a contractual margin (positive or negative) is applied. For most of the accounts the interest calculation is linked to the ECB marginal rate for its main refinancing operations, and is adjusted to reflect any fluctuations of this rate. For some other accounts the interest calculation is linked to the Euro over night index average. As a result no risk exists that the Commission earns interest at rates lower than market rates.

7.2.2.2 Borrowing and lending activities (MFA, BOP and Euratom)

Borrowings and loans with variable interest rates

Due to the nature of its borrowing and lending activities, the EU has significant interest-bearing assets and liabilities. MFA and Euratom borrowings issued at variable rates expose the EU to interest rate risk. However, the interest rate risks that arise from borrowings are offset by equivalent loans in terms and conditions (back-to-back). At the balance sheet date, the EU has loans (expressed in nominal amounts) with variable rates of EUR 0.96 billion (2008: EUR 1.05 billion), with a re-pricing taking place every 6 months.

Borrowings and loans with fixed interest rates

The EU also has MFA and Euratom loans with fixed rates totalling EUR 110 million in 2009 (2008: EUR 85 million) and which have a final maturity date between one and five years (EUR 25 million) and more than five years (EUR 85 million).

More significantly, the EU has six loans under the financial instrument BOP with fixed interest rates totalling EUR 9.2 billion in 2009 (2008: EUR 2 billion) and with a final maturity between one and five years (EUR 5 billion) and more than five years (EUR 4.2 billion).

7.2.2.3 Guarantee Fund

Debt securities within the Guarantee Fund issued at variable interest rates are subject to the volatility effects of these rates, whereas debt securities at fixed rates have a risk with regard to their fair value. Fixed rate bonds represent approximately 97% of the investment portfolio at the balance sheet date (2008: 96%).

7.2.2.4 ECSC in liquidation

Due to the nature of its activities, the ECSC in liquidation is exposed to interest rate risk. The interest rate risks that arise from borrowings are generally offset by equivalent loans in terms and conditions. As regards asset management operations, f ixed rate bonds represent approximately 97% of the securities portfolio at the balance sheet date (2008: 97%).

7.3 CREDIT RISK

Credit risk is the risk of loss due to a debtor's/borrower's non-payment of a loan or other line of credit (either the principal or interest (coupon) or both) or other failure to meet a contractual obligation. The default events include a delay in repayments, restructuring of borrower repayments, and bankruptcy.

7.3.1 Treasury operations

Most of the Commission's treasury resources are kept, in accordance with Council Regulation 1150/2000 on own resources, in the accounts opened by Member States for the payment of their contributions (own resources). All such accounts are held with Member States' treasuries or national central banks. These institutions carry the lowest credit (or counterparty) risk for the Commission as the exposure is with its Member States.

For the part of the Commission's treasury resources kept with commercial banks in order to cover the execution of payments, replenishment of these accounts is instructed on a just-in-time basis and is automatically managed by the treasury cash management system. Minimum cash levels, proportional to the average amount of daily payments executed from it, are kept on each account. As a consequence the amounts kept overnight on these accounts remain constantly at low levels (overall between EUR 50 million and EUR 150 million on average, spread over more than 30 accounts) and so ensure the Commission's risk exposure is limited. These amounts should be viewed with regard to the overall treasury balances which fluctuate between EUR 1 billion and EUR 35 billion, and with an overall amount of payments executed in 2009 that totalled EUR 130 billion.

In addition, specific guidelines are applied for the selection of commercial banks in order to further minimise counterparty risk to which the Commission is exposed :

– All commercial banks are selected by call for tenders. The minimum short term credit rating required for admission to the tendering procedures is Moody's P-1 or equivalent (S&P A-1 or Fitch F1). A lower level may be required in specific and duly justified circumstances.

– For commercial banks that have been specifically selected for the deposit of provisionally cashed fines, a minimum long-term rating of S&P AA or equivalent is also required as a general rule and specific measures are applied in case banks in this group are subject to downgrade.

– In the course of 2009 the Commission's treasury services have put in place an alternative system for the management of provisionally cashed fines, with the specific objective of reducing risk in this area. Further to Commission's Decision C(2009) 4264 fines imposed from the 1st January 2010, will be managed under the new system and no longer be deposited with commercial banks.

– Imprest accounts are held with local banks selected by a simplified tendering procedure. Rating requirements depend on the local situation and may significantly differ from one country to another. In order to limit risk exposure, balances on these accounts are kept at the lowest possible levels (taking into account operational needs); they are regularly replenished, and the applied ceilings are reviewed on a yearly basis.

– The credit ratings of the commercial banks where the Commission has accounts are reviewed at least on a monthly basis, or with higher frequency if and when needed. Intensified monitoring measures were adopted in the context of the financial crisis, and kept in place during the whole 2009.

7.3.2 Borrowing and lending activities (MFA, BOP and Euratom)

Exposure to credit risk is managed firstly by obtaining country guarantees in the case of Euratom, then through the Guarantee Fund (MFA & Euratom) and ultimately through the Budget of the EU (BOP, and should the other measures not be sufficient, MFA & Euratom). The Own Resource legislation in force during 2009 fixed the ceiling for the GNI resource at 1.24% of Member States' GNI and during 2009 1.01% was actually used to cover payment appropriations. This means that at 31 December 2009 there existed an available margin of 0.23% to cover this guarantee. It should be noted that from 2010 onwards the ceiling falls to 1.23%. The Guarantee Fund for external actions was set up in 1994 to cover default risks related to borrowings which finance loans to countries outside the European Union. In any case, the exposure to credit risk is mitigated by the possibility to call on the EU budget in case a debtor would be unable to reimburse the amounts due in full. To this end the EU is entitled to call upon all the Member States to ensure compliance with the EU's legal obligation towards its lenders.

The main beneficiaries of these loans are Hungary, Latvia and Romania. These countries represent approximately 54%, 21% and 18% respectively of the total volume of loans. As far as treasury operations are concerned, guidelines on the choice of counterparties must be applied. Accordingly, the operating unit will be able to enter into deals only with eligible banks having sufficient counterparty limits.

7.3.3 Guarantee Fund

In accordance with the agreement between the EU and the EIB on the management of the Guarantee Fund, all interbank investments should have a minimum rating from Moody's or equivalent of P-1. As at 31 December 2009 all investments (EUR 153 million) were made with such counterparties (2008: EUR 183 million). As at 31 December 2009, the fund invested in four short-term financial instruments and all such investments (EUR 37 million) were made with counterparties having a minimum rating of P-1 Moody's or equivalent. All the securities held in the available for sale portfolio are in line with the management guidelines.

7.3.4 ECSC in liquidation

Exposure to credit risk is managed through regular analysis of the ability of borrowers to meet interest and capital repayment obligations. Exposure to credit risk is also managed by obtaining collateral as well as country, corporate and personal guarantees. 52% of the total amount of outstanding loans is covered by guarantees from a Member State or equivalent bodies (e.g. public institutions). 36% of loans outstanding have been granted to banks or have been guaranteed by banks. As far as treasury operations are concerned, guidelines on the choice of counterparties must be applied. The operating unit is only allowed to enter into deals with eligible banks having sufficient counterparty limits.

7.4 LIQUIDITY RISK

Liquidity risk is the risk that arises from the difficulty of selling an asset, for example, the risk that a given security or asset cannot be traded quickly enough in the market to prevent a loss or meet an obligation.

7.4.1 Treasury operations

EU budget principles ensure that overall cash resources for the year are always sufficient for the execution of all payments. In fact, the total Member States contributions equal the amount of payment appropriations for the budgetary year. Member States contributions, however, are received in twelve monthly instalments throughout the year, while payments are subject to certain seasonality.

In order to ensure that treasury resources are always sufficient to cover the payments to be executed in any given month, procedures regarding regular cash forecasting are in place, and own resources can be called up in advance from Member States if needed, under certain conditions.

In addition to the above, in the context of the Commission's daily treasury operations, automated cash management tools ensure that sufficient liquidity is available on each of the Commission's bank accounts, on a daily basis.

7.4.2 Borrowing and lending activities (MFA, BOP and Euratom)

The liquidity risk that arises from borrowings is generally offset by equivalent loans in terms and conditions (back-to-back operations). For MFA and Euratom, the Guarantee Fund serves as a liquidity reserve (or safety net) in case of payment default and payment delays of borrowers. For BOP, the Council Regulation 431/2009 provides for a procedure allowing sufficient time to mobilise funds through the EU budget.

7.4.3 Guarantee Fund

The fund is managed according to the principle that the assets shall have a sufficient degree of liquidity and mobilisation in relation to the relevant commitments. The fund must maintain a minimum of EUR 100 million in a portfolio with a maturity of < 12 months which is to be invested in monetary instruments. As at 31 December 2009 these investments amounted to EUR 190 million. Furthermore a minimum of 20% of the fund's nominal value shall comprise monetary instruments, fixed-rate bonds with a remaining maturity of no more than one year and floating-rate bonds. As at 31 December 2009 this ratio stood at 27%.

7.4.4 ECSC in liquidation

The liquidity risk that arises from borrowings is generally offset by equivalent loans in terms and conditions (back-to-back operations). For the asset and liability management of ECSC in liquidation, the Commission manages liquidity requirements based on disbursement forecasts obtained through consultations with the responsible Commission services.

7.5 FAIR VALUE DISCLOSURES

7.5.1 Borrowing and lending activities (MFA, BOP and Euratom)

Initial situation:

It should be noted that the above mentioned loans are initially recognised at their nominal amount in accordance with the EU accounting rule 11. Had the private sector accounting standard IAS 39 been applied instead this would have meant recognising the loans initially at their fair value. The difference between the two accounting treatments for the BOP loans only, at their date of issuance, is shown in the following table:

EUR millions

|EU Accounting rule 11 (nominal amount)|IAS 39 (fair value)|Difference in accounting treatments|

Valuation of BOP loans at issuance in 2009|7 200|6 649|551|

Valuation of BOP loans at issuance in 2008|2 000|1 767|233|

The reasons for applying the accounting treatment under EU accounting rule 11 are:

– There are compensating effects between loans and borrowings due to their back-to-back character. Thus, the effective interest for the loan equals the effective interest rate for the related borrowings.

– The initial difference reflects the opportunity cost that one would have obtained through an alternative investment at the capital market. As the EU is not allowed to invest money on the capital markets, this opportunity cost "option" is not applicable and so does not fairly reflect the substance of the transactions.

– The initial difference shown above would be compensated by the interest income in the following years.

Current situation at 31/12/2009:

The estimated fair value is determined as follows:

– For loans: using a discounted cash flow model by applying country specific yield curves appropriate for the remaining term to maturity.

– For borrowings using a discounted cash flow model by applying AAA yield curves appropriate for the remaining term to maturity.

– Variable interest rate loans are assumed to approximate their nominal amount since re-pricing at market interest rates takes place every 6 months.

The following table shows the estimated fair value at the year-end of the MFA, BOP and Euratom fixed interest loans in a way that permits it to be compared with the corresponding book value in the balance sheet:

EUR millions

Fair value|8 785|1 863|9 626|2 118|

Book value|9 416|2 091|9 416|2 091|

Difference|(631)|(228)|210|27|

At the balance sheet date BOP accounted for 98.8% of these loans and borrowings. The above table reflects the fact that since the EU has a credit rating of AAA and market interest rates are currently higher than the rates the EU borrowed at, the fair value of its borrowings are higher than the nominal amount. Since Hungary, Latvia and Romania, being the main recipients of these loans, have ratings lower than AAA, even though the market interest rates are currently higher than the EU has charged, the fair value of the loans given is lower than the nominal amount.

7.5.2 ECSC in liquidation

The estimated fair value of loans and borrowings is determined using a discounted cash flow model. According to this model, expected future cash flows are discounted by applying AAA yield curves appropriate for the remaining term of maturity. The estimated fair value of floating rate loans are assumed to approximate their carrying amount since re-pricing at market interest rates takes place every 3 or 6 months. The estimated fair value of fixed interest bearing loans and borrowings could not be obtained and disclosed as the necessary data for calculating these values was not available.

The available-for-sale securities are presented at fair value which is the market price plus accrued interests. There are no financial instruments measured at fair value using a valuation technique that is not supported by observable market prices or rates. The nominal value less impairment provision of trade receivables and the nominal value of trade payables are assumed to approximate their fair values. The fair value of cash and cash equivalents including currents accounts and short-term deposits (of less than three months) is their carrying amount.

8. RELATED PARTY DISCLOSURES

8.1 RELATED PARTIES

The related parties of the EU are its consolidated entities and the key management personnel of these entities (see below). Transactions between these entities take place as part of the normal operations of the EU and as this is the case, no specific disclosure requirements are necessary for these transactions in accordance with the EU accounting rules. A list of the consolidated entities is given in note 10 .

8.2 KEY MANAGEMENT ENTITLEMENTS

For the purposes of presenting information on related party transactions concerning the key management of the European Union, such persons are shown here under five categories:

Category 1: the President of the European Council, the President of the Commission and the President of the Court of Justice

Category 2: the Vice-president of the Commission and High Representative of the European Union for Foreign Affairs and Security Policy and the other Vice-presidents of the Commission

Category 3: the Secretary-General of the Council, the Members of the Commission, the Judges and Advocates General of the Court of Justice, the President and Members of the General Court, the President and Members of the European Civil Service Tribunal, the Ombudsman and the European Data Protection Supervisor

Category 4: the President and Members of the Court of Auditors

Category 5: the highest ranking civil servants of the Institutions and Agencies

A summary of their entitlements are given below – further information can be found in the Official Journal of the European Union (L187 8/8/1967 last modified by Council Regulation (EC, Euratom) No. 202/2005 of 18/1/2005 (L33 5/2/2005) and L268 20/10/1977 last modified by Council Regulation (EC, Euratom) no. 1293/2004 of 30/4/2004 (L243 15/7/2004)). Other information is also available in the Staff Regulations published on the Europa website which is the official document describing the rights and obligations of all officials of the EU. Key management personnel have not received any preferential loans from the EU.

KEY MANAGEMENT FINANCIAL ENTITLEMENTS|EUR|

Basic salary (per month)|24 874.61|22 531.36 – 23 432.62|18 025.08 – 20 278.22|19 467.10 – 20 728.85|11 461.32 – 18 025.09|

Residential/Expatriation allowance |15%|15%|15%|15%|16%|

Family allowances:Household (% salary)Dependent childPre-schoolEducation, orEducation outside place of work|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|

Presiding judges allowance|N/A|N/A|500 - 810.74|N/A|N/A|

Representation allowance|1 418.07|0 - 911.38|500 - 607.71|N/A|N/A|

Annual travel costs|N/A|N/A|N/A|N/A|Yes|

Taking up duty:Installation expensesFamily travel expensesMoving expenses|49 749.22reimbursedreimbursed|45 062.72 – 46 865.24reimbursedreimbursed|36 050.16 – 40 556.44reimbursedreimbursed|38 934.20 – 41 457.70reimbursedreimbursed|reimbursedreimbursedreimbursed|

Leaving office:Resettlement expensesFamily travel expensesMoving expensesTransition (% salary)**Sickness insurance|24 874.61reimbursedreimbursed40% - 65%covered|22 531.36 – 23 432.62reimbursedreimbursed40% - 65%covered|18 025.08 – 20 278.22reimbursedreimbursed40% - 65%covered|19 467.10 – 20 728.85reimbursedreimbursed40% - 65%covered|reimbursedreimbursedreimbursedN/Aoptional|

Pension (% salary, before tax)|Max 70%|Max 70%|Max 70%|Max 70%|Max 70%|

Deductions:Community taxSickness insurance (% salary)Special levy on salaryPension deduction|8% - 45%1.8%4.64%N/A|8% - 45%1.8%4.64%N/A|8% - 45%1.8%4.64%N/A|8% - 45%1.8%4.64%N/A|8% - 45%1.8%4.64%11.3%|

Number of persons at 31/12/2009|3|7|91|27|81|

* with correction coefficient (“cc”) applied

** paid for the first 3 years following departure

9. EVENTS AFTER THE BALANCE SHEET DATE

At the date of adoption of these accounts, aside from the information provided below, no other material issues had come to the attention of the Accounting Officer of the Commission or were reported to him that would require separate disclosure under this section. The annual accounts and related notes were prepared using the most recently available information and this is reflected in the information presented.

European Financial Stabilisation Mechanism (EFSM)

On 11 May 2010 the Council adopted a European Financial Stabilisation Mechanism (EFSM) to preserve financial stability in Europe (Council Regulation (EU) n° 407/2010). The mechanism is based on Art. 122.2 of the Treaty and enables the granting of financial assistance to a Member State in difficulties or seriously threatened with severe difficulties caused by exceptional occurrences beyond its control. The assistance may take the form of a loan or credit line guaranteed by the EU budget. In case of activation, the Commission would borrow funds on the capital markets or with financial institutions on behalf of the EU and then lend these funds to the beneficiary Member State. The ECOFIN Council conclusions restrict the facility to EUR 60 billion. The EFSM has been established in addition to the existing Balance of Payment facility that provides financial assistance to non-euro Member States.

It is worth noting that although it has no impact on either the EU accounts or the EU budget, a similar financial assistance package, the European Financial Stability Facility (EFSF), was also established by the euro area Member States and other participating Member States. This potential assistance to euro-area Member States would be given via a special purpose vehicle (SPV) and the participating Member States are providing guarantees of up to EUR 440 billion for this SPV. This facility expires in June 2013.

Finally, but again not affecting the EU accounts or budget, in addition to the above, the International Monetary Fund (IMF) will also participate in the above actions and this is expected to provide a further EUR 250 million in possible assistance.

10. CONSOLIDATED ENTITIES

A. CONTROLLED ENTITIES|

1. Institutions and consultative bodies||

Committee of the Regions|European Data Protection Supervisor|

Council of the European Union|European Economic and Social Committee|

Court of Justice of the European Union|European Ombudsman|

European Commission|European Parliament|

European Court of Auditors||

2. EU Agencies||

European Agency for Safety and Health at Work|European Union Agency for Fundamental Rights|

European Aviation Safety Agency|European Network and Information Security Agency|

European Centre for Disease Prevention and Control|European Training Foundation|

European Centre for the Development of Vocational Training|European Agency for the Management of Operational Co-operation at External Borders of the Member States of the EU|

European Environment Agency|Translation Centre for the Bodies of the European Union|

European Food Safety Authority|European GNSS Supervisory Authority|

European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions|Office for Harmonisation in the Internal Market (Trade Marks and Designs) |

European Maritime Safety Agency|European Railway Agency|

European Medicines Agency|Community Plant Variety Office|

European Chemicals Agency|Community Fisheries Control Agency|

Fusion for Energy (European Joint Undertaking for ITER and the Development of Fusion Energy)|European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction|

Eurojust**|European Police College (CEPOL) **|

Executive Agency for Competitiveness and Innovation|Executive Agency for Health and Consumers|

Education, Audiovisual & Culture Executive Agency|Trans-European Transport Network Executive Agency|

European Research Council Executive Agency *|Research Executive Agency *|

3. Other controlled entities||

European Coal and Steel Community (in liquidation)||

B. ASSOCIATES|

European Investment Fund |ARTEMIS Joint Undertaking *|

Clean Sky Joint Undertaking *||

C. JOINT VENTURES|

ITER International Fusion Energy Organisation|Galileo Joint Undertaking in liquidation|

SESAR Joint Undertaking|IMI Joint Undertaking *|

* Consolidated for the first time in 2009|

** Decentralised body of the EU falling under the former pillar "Police & Judicial Co-operation in criminal matters"|

11. NON-CONSOLIDATED ENTITIES

Although the EU manages the assets of the below mentioned entities, they do not meet the requirements to be consolidated and so are not included in the European Union accounts.

11.1 THE EUROPEAN DEVELOPMENT FUND (EDF)

The European Development Fund (EDF) is the main instrument for providing European Union aid for development cooperation to the African, Caribbean and Pacific (ACP) States and Overseas Countries and Territories (OCTs). The 1957 Treaty of Rome made provision for its creation with a view to granting technical and financial assistance, initially limited to African countries with which some Member States had historical links.

The EDF is not funded from the European Union's budget but from direct contributions from the Member States, which are agreed in negotiations at intergovernmental level. The Commission and the EIB manage the resources of the EDF. Each EDF is usually concluded for a period of around five years. Since the conclusion of the first partnership convention in 1964, the EDF programming cycles have generally followed the partnership agreement/convention cycles.

The EDF is governed by its own Financial Regulation (OJ L 78 of 19/03/2008) which foresees the presentation of its own financial statements, separately from those of the EU. The EDF annual accounts and resource management are subject to the external control of the Court of Auditors and the Parliament. For information purposes, the balance sheet and the economic outturn account of the 8 th , 9 th and 10 th EDFs are shown below:

BALANCE SHEET – 8th, 9th and 10th EDFs|

|||EUR millions|

|31.12.2009|31.12.2008|

|NON-CURRENT ASSETS|196|269|

||||

|CURRENT ASSETS|1 389|957|

||||

|TOTAL ASSETS|1 585|1 226|

||||

|CURRENT LIABILITIES|(860)|(709)|

||||

|TOTAL LIABILITIES|(860)|(709)|

||||

|NET ASSETS|725|517|

||||

|FUNDS & RESERVES|||

|Called fund capital|20 381|17 079|

|Other reserves|2 252|2 252|

|Economic outturn carried forward from previous years|(18 814)|(15 784)|

|Economic outturn of the year|(3 094)|(3 030)|

|NET ASSETS|725|517|

ECONOMIC OUTTURN ACCOUNT – 8th, 9th and 10th EDF|

|||EUR millions|

|2009|2008|

|OPERATING REVENUE|49|23|

||||

|OPERATING EXPENSES|(3 192)|(3 066)|

||||

|DEFICIT FROM OPERATING ACTIVITIES|(3 143)|(3 043)|

||||

|FINANCIAL ACTIVITIES|49|13|

||||

|ECONOMIC OUTTURN OF THE YEAR|(3 094)|(3 030)|

11.2 THE SICKNESS INSURANCE SCHEME

The Sickness Insurance Scheme is the scheme that provides medical assurance to the staff of the various European Union bodies. The funds of the Scheme are its own property and are not controlled by the European Union, although its financial assets are managed by the Commission. The Scheme is funded by contributions from its members (staff) and from the employers (the Institutions/Agencies/bodies.) Any surplus remains within the Scheme.

The scheme has four separate entities – the main scheme covering staff of the Institutions, Agencies of the European Union, and three smaller schemes covering staff in the European University of Florence, the European schools and staff working outside the EU such as staff in the EU delegations. The total assets of the Scheme at 31 December 2009 totalled EUR 297 million (2008: EUR 288 million).

11.3 THE PARTICIPANTS GUARANTEE FUND (PGF)

Certain pre-financing amounts paid out under the 7 th Research Framework Programme for research and technological development (FP7) are effectively covered by a Participants Guarantee Fund (PGF). This is a mutual benefit instrument set up to cover the financial risks incurred by the EU and the participants during the implementation of the indirect actions of FP7, its capital and interests constituting a performance security. All participants of indirect actions taking the form of a grant contribute 5% of the total EU contribution to the PGF's capital for the duration of the action. As such the participants are the owners of the PGF, and the EU (represented by the Commission) acts only as their executive agent. As at 31 December 2009 the PGF had total assets of EUR 580 million (2008: EUR 283 million). The funds of the PGF are its own property and are not controlled by the European Union, even if its financial assets are managed by the Commission.

PART II – CONSOLIDATED REPORTS ON THE IMPLEMENTATION OF THE BUDGET OF THE EUROPEAN UNION AND EXPLANATORY NOTES

CONSOLIDATED REPORTS ON IMPLEMENTATION OF THE BUDGET

* It should be noted that due to the rounding of figures into millions of euros, some financial data in these budgetary tables may appear not to add-up

CONSOLIDATED REPORTS ON IMPLEMENTATION OF THE BUDGET:

1. Budget outturn 114

2. Statement of Comparison of Budget and Actual Amounts 115

Revenue:

3. Consolidated summary of the implementation of budget revenue 117

Expenditure:

4. Breakdown and changes in commitment and payment appropriations by

financial framework heading 118

5. Implementation of commitment appropriations by financial framework heading

118

6. Implementation of payment appropriations by financial framework heading 118

7. Movement in commitments outstanding by financial framework heading 119

8. Breakdown of commitments outstanding by year of origin by financial

framework heading 120

9. Breakdown and changes in commitment and payment appropriations by

policy area 121

10. Implementation of commitment appropriations by policy area 122

11. Implementation of payment appropriations by policy area 123

12. Movement in commitments outstanding by policy area 124

13. Breakdown of commitments outstanding by year of origin by policy area 125

Institutions:

14. Consolidated summary of implementation of budget revenue by Institution 126

15. Implementation of commitment and payment appropriations by Institution 127

Agencies:

16. Agency income: budget forecasts, entitlements and amounts received 128

17. Commitment and payment appropriations by Agency 129

18. Budget outturn including Agencies 130

RESULT OF IMPLEMENTATION OF THE BUDGET

1: BUDGET OUTTURN 2009|EUR millions|

||TOTAL2009|TOTAL2008|

Revenue for the financial year||117 626|121 584|

Payments against current year appropriations||(116 579)|(115 550)|

Payment appropriations carried over to year N+1||(1 759)|(3 914)|

Cancellation of unused payment appropriations carried over from year N-1|2 791|188|

Exchange differences for the year ||185|(498)|

Budget Outturn *||2 264|1 810|

* Of which EFTA amounts total EUR 11 million in 2009 and EUR 14 million in 2008 The budget surplus for the European Union is returned to the Member States during the following year through deduction of their amounts due for that year.|

2. Statement of Comparison OF Budget and Actual amounts |

REVENUE|

||||||||EUR millions|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Own resources|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100.12 %|89|

3. Surpluses, balances and adjustments|0|410|330|330|80|80.56 %|0|

4. Revenue accruing from persons working with the institutions and with other Community bodies|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91.59 %|7|

5. Revenue accruing from the administrative operation of the institutions|77|85|436|335|-250|394.05 %|101|

6. Contributions and refunds in connection with community agreements and programmes|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238.97%|275|

7. Interest on late payments and fines|123|757|12 774|933|-176|123.25 %|11 841|

8. Borrowing and lending operations|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Miscellaneous revenue|30|58|85|66|-8|114.11%|19|

Total|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104.06%|12 407|

||||||||

EXPENDITURE – BY FINANCIAL FRAMEWORK HEADING|EUR millions|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Sustainable growth|46 000|47 520|44 684|2 837|94.03 %|2 381|456|

2. Preservation & management of natural resources|52 566|57 107|55 877|1 230|97.85 %|986|244|

3. Citizenship, freedom, security and justice|1 296|2 174|1 993|181|91.66 %|75|106|

4. The EU as a global partner|8 324|8 804|7 983|821|90.67 %|220|601|

5. Administration|7 701|8 754|7 615|1 139|86.99 %|857|281|

6. Compensations|209|209|209|0|100.00 %|0|0|

Total|116 096|124 569|118 361|6 208|95.02 %|4 519|1 688|

* including appropriations carried over and assigned revenue

2. Statement of Comparison OF Budget and Actual amounts (Continued)|

EXPENDITURE – BY POLICY AREA|EUR millions|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Economic and financial affairs|487|345|327|18|94.82 %|14|4|

02 Enterprise|601|705|558|147|79.21 %|89|58|

03 Competition|90|107|95|12|88.32 %|10|2|

04 Employment and social affairs|11 203|9 929|8 906|1 023|89.70 %|755|268|

05 Agriculture and rural development|51 478|56 413|55 209|1 204|97.87 %|954|249|

06 Energy and transport|2 481|2 480|2 253|227|90.84 %|177|51|

07 Environment|496|409|356|52|87.17 %|30|22|

08 Research|4 960|5 644|4 826|818|85.50 %|789|30|

09 Information society and media|1 356|1 552|1 375|177|88.58 %|173|5|

10 Direct research|366|735|411|324|55.87 %|314|10|

11 Fisheries and maritime affairs|927|715|592|122|82.87 %|19|103|

12 Internal market|66|76|66|10|86.89 %|7|3|

13 Regional policy|24 570|26 793|26 740|53|99.80 %|15|38|

14 Taxation and customs union|106|131|120|11|91.54 %|9|3|

15 Education and culture|1 363|1 654|1 495|159|90.38 %|153|6|

16 Communication |211|229|204|25|89.22 %|16|8|

17 Health and consumer protection |582|632|526|106|83.25 %|35|71|

18 Area of freedom, security and justice|678|830|744|86|89.64 %|16|70|

19 External relations|3 579|3 805|3 673|131|96.55 %|72|59|

20 Trade|79|88|77|10|88.09 %|8|3|

21 Development and relations with ACP States|1 680|1 872|1 698|174|90.68 %|138|37|

22 Enlargement|1 661|1 437|1 308|128|91.08 %|18|110|

23 Humanitarian aid|797|859|800|59|93.13 %|47|12|

24 Fight against fraud|74|80|71|9|88.65 %|7|2|

25 Commission’s policy coordination and legal advice|188|212|185|27|87.27 %|20|7|

26 Commission’s administration|986|1 226|1 034|192|84.34 %|164|28|

27 Budget|278|285|271|14|95.19 %|12|1|

28 Audit|11|12|10|1|90.05 %|1|0|

29 Statistics|101|138|120|18|87.27 %|15|3|

30 Pensions and related expenditure|1 160|1 136|1 117|19|98.36 %|0|19|

31 Language Services|389|479|422|58|87.91 %|53|5|

40 Reserves|244|229|0|229|0.00 %|0|229|

90 Other Institutions|2 848|3 334|2 771|563|83.12 %|392|171|

Total|116 096|124 569|118 361|6 208|95.02 %|4 519|1 688|

* including appropriations carried over and assigned revenue|

3. SUMMARY OF THE IMPLEMENTATION OF BUDGET REVENUE 2009|

||||||||EUR millions|

|Initial|Final|Current year|Carried over|Total|On entitlements of Current year|On entitlements Carried|Total|% of budget||

1. Own resources|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100.12 %|89|

3. Surpluses, balances and adjustments|0|410|330|0|330|330|0|330|80.56 %|0|

4. Revenue accruing from persons working with the institutions and with other Community bodies|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91.59 %|7|

5. Revenue from administrative operations of institutions|77|85|345|90|436|309|26|335|394.05 %|101|

6. Contributions and refunds in connection with community agreements and programmes|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238.97 %|275|

7. Interest on late payments and fines|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123.25 %|11 841|

8. Borrowing and lending operations|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Miscellaneous revenue|30|58|53|32|85|47|20|66|114.11 %|19|

Total|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104.06 %|12 407|

|||||||||||

Detail Title 1: Own resources|

|Initial|Final|Current year|Carried over|Total|On entitlements of Current year|On entitlements Carried| Total |% of budget||

10. Agricultural duties|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Sugar levies|147|139|104|28|132|104|28|132|94.40 %|0|

12. Custom duties|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99.69 %|89|

13. VAT|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100.54 %|0|

14. GNI|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100.52 %|0|

15. Correction of budgetary imbalances|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Reduction of GNI based contributions of NL & SW|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Total|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100.12 %|89|

|||||||||||

Detail Title 3: Surpluses, balances and adjustments|

|Initial|Final|Current year|Carried over|Total|On entitlements of Current year|On entitlements Carried|Total|% of budget||

30. Surplus from previous year|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100.00 %|0|

31. VAT balances|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99.17 %|0|

32. GNI balances|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99.70 %|0|

34. Adjustment for non-participation in JHAP|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. United Kingdom correction - adjustments|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Adjustment own resources decision 2007/436/EC|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Total|0|410|330|0|330|330|0|330|80.56 %|0|

4. Breakdown & changes in commitment & payment appropriations by financial FRAMEWORK HEADING|

||||||||EUR millions|

|Commitment appropriations|Payment appropriations|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1 Sustainable growth|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2 Preservation and management of natural resources|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3 Citizenship, freedom, security and justice|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4 The EU as a global partner|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5 Administration|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6 Compensations|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Total|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. Implementation of commitment appropriations by financial FRAMEWORK HEADING|

|||||EUR millions|

||From the year’s appropriations|From carry-overs|From assigned revenue|Total|%|Assigned revenue|Carry-overs by decision|Total|%|From the year’s appropriations|From carry overs|Assigned revenue (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1 Sustainable growth|63 923|61 630|19|796|62 444|97.69 %|908|64|972|1.52 %|505|0|1|507|0.79 %|

2 Preservation and management of natural resources|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98.03 %|940|253|1 193|1.90 %|41|0|0|41|0.07 %|

3 Citizenship, freedom, security and justice|2 328|2 118|83|63|2 264|97.27 %|50|0|50|2.15 %|14|0|0|14|0.59 %|

4 The EU as a global partner|8 714|8 038|271|173|8 481|97.34 %|166|0|166|1.91 %|66|0|0|66|0.76 %|

5 Administration|8 025|7 398|8|255|7 662|95.48 %|161|11|172|2.14 %|191|0|0|191|2.38 %|

6 Compensations|209|209|0|0|209|100.00 %|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|

Total|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

6. Implementation of payment appropriations by financial FRAMEWORK HEADING|

||||||||||||||EUR millions|

||From the year’s appropria-tions|From carry-overs|From assigned revenue|Total|%|Automatic carry-overs|Carry-overs by decision|Assigned revenue|Total|%|From the year’s appropria-tions|From carry-overs|Assigned revenue (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Sustainable growth|47 520|43 866|133|684|44 684|94.03 %|129|808|1 443|2 381|5.01 %|401|43|12|456|0.96 %|

2 Preservation and management of natural resources|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97.85 %|47|15|924|986|1.73 %|188|56|0|244|0.43 %|

3 Citizenship, freedom, security and justice|2 174|1 915|15|63|1 993|91.66 %|7|2|67|75|3.46 %|98|7|1|106|4.88 %|

4 The EU as a global partner|8 804|7 564|224|195|7 983|90.67 %|43|46|131|220|2.50 %|447|154|0|601|6.83 %|

5 Administration|8 754|6 745|637|233|7 615|86.99 %|651|11|196|857|9.79 %|193|88|0|281|3.21 %|

6 Compensations|209|209|0|0|209|100.00 %|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|

Total|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3.63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

7. MOVEMENT IN COMMITMENTS OUTSTANDING BY FINANCIAL FRAMEWORK HEADING|

||||||||EUR millions|

|Commitments outstanding at the end of the previous year|Commitments of the year||

1 Sustainable growth|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2 Preservation and management of natural resources|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3 Citizenship, freedom, security and justice|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4 The EU as a global partner|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5 Administration|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6 Compensations|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Total|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. breakdown of commitments outstanding by the commitment's year of origin BY FINANCIAL FRAMEWORK HEADING|

||||||||EUR millions|

Financial Framework Heading|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Total|

1 Sustainable growth|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2 Preservation & management of natural resources|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3 Citizenship, freedom, security and justice|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4 The EU as a global partner|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5 Administration|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Total|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. Breakdown and changes in commitment and payment appropriations by Policy Area|

|EUR millions|

|C ommitment appropriations|Payment appropriations|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Economic and financial affairs|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Enterprise|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Competition|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Employment and social affairs|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Agriculture and rural development|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Energy and transport|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Environment|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Research|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Information society and media|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Direct research|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Fisheries and maritime affairs|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Internal market|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Regional policy|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Taxation and customs union|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Education and culture|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Communication |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Health and consumer protection |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Area of freedom, security and justice|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 External relations|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Trade|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Development and relations with ACP States|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Enlargement|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Humanitarian aid|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Fight against fraud|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Commission’s policy coordination and legal advice|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Commission’s administration|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Budget|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Audit|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Statistics|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Pensions and related expenditure|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Language Services|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Reserves|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Other Institutions|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Total|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. Implementation of commitment appropriations by Policy Area EUR millions||10. Implementation of commitment appropriations by Policy Area |EUR millions|

|10. Implementation of commitment appropriations by Policy Area |EUR millions|

||From the year’s approps|From carry-overs|Assigned revenue|Total|%|Assigned revenue|Carry-overs: decision|Total|%|From the year’s approps|From carry-overs|Assigned revenue (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Economic and financial affairs|445|421|0|19|440|98.90 %|2|0|2|0.35 %|3|0|0|3|0.76 %|

02 Enterprise|757|657|0|41|698|92.12 %|55|0|55|7.32 %|4|0|0|4|0.56 %|

03 Competition|94|90|0|2|92|97.29 %|2|0|2|1.96 %|1|0|0|1|0.75 %|

04 Employment and social affairs|11 255|11 186|2|8|11 196|99.47 %|6|40|46|0.41 %|13|0|0|13|0.12 %|

05 Agriculture and rural development|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98.03 %|928|252|1 180|1.93 %|26|0|0|26|0.04 %|

06 Energy and transport|4 859|4 727|1|76|4 803|98.86 %|44|0|44|0.91 %|11|0|0|12|0.24 %|

07 Environment|488|451|0|9|460|94.25 %|19|0|19|3.83 %|9|0|0|9|1.92 %|

08 Research|5 388|4 732|0|352|5 084|94.35 %|301|0|301|5.59 %|3|0|0|3|0.06 %|

09 Information society and media|1 609|1 440|0|115|1 556|96.68 %|52|0|52|3.25 %|1|0|0|1|0.07 %|

10 Direct research|795|365|0|67|433|54.39 %|357|4|361|45.37 %|2|0|0|2|0.24 %|

11 Fisheries and maritime affairs|985|974|0|2|976|99.07 %|4|1|4|0.45 %|5|0|0|5|0.48 %|

12 Internal market|68|65|0|1|66|96.60 %|1|0|1|1.62 %|1|0|0|1|1.78 %|

13 Regional policy|38 560|38 495|24|5|38 523|99.90 %|2|20|22|0.06 %|15|0|0|15|0.04 %|

14 Taxation and customs union|134|125|0|1|126|94.45 %|2|0|2|1.22 %|6|0|0|6|4.33 %|

15 Education and culture|1 691|1 397|0|169|1 566|92.61 %|123|0|124|7.30 %|1|0|0|1|0.08 %|

16 Communication |217|212|0|2|214|98.32 %|1|0|1|0.64 %|2|0|0|2|1.04 %|

17 Health and consumer protection |695|665|0|11|675|97.17 %|11|0|11|1.59 %|9|0|0|9|1.24 %|

18 Area of freedom, security and justice|1 032|916|75|17|1 008|97.67 %|15|0|15|1.42 %|9|0|0|9|0.91 %|

19 External relations|4 168|4 052|0|53|4 105|98.51 %|54|0|54|1.29 %|8|0|0|8|0.20 %|

20 Trade|81|76|0|1|78|96.18 %|1|0|1|1.63 %|2|0|0|2|2.20 %|

21 Development & relations with ACP States|2 430|1 982|265|78|2 325|95.68 %|100|0|100|4.11 %|5|0|0|5|0.21 %|

22 Enlargement|1 132|1 079|6|35|1 120|98.96 %|10|1|10|0.91 %|1|0|0|1|0.12 %|

23 Humanitarian aid|915|906|0|7|913|99.79 %|1|0|1|0.11 %|1|0|0|1|0.10 %|

24 Fight against fraud|78|77|0|0|77|98.64 %|0|0|0|0.00 %|1|0|0|1|1.36 %|

25 Commission’s policy coordination and legal advice|194|183|0|4|187|96.65 %|4|0|4|1.97 %|3|0|0|3|1.38 %|

26 Commission’s administration|1 093|985|0|63|1 048|95.92 %|36|0|36|3.34 %|8|0|0|8|0.74 %|

27 Budget|274|268|0|3|272|99.07 %|2|0|2|0.74 %|1|0|0|1|0.19 %|

28 Audit|11|10|0|0|11|96.77 %|0|0|0|1.93 %|0|0|0|0|1.30 %|

29 Statistics|143|129|0|4|133|92.73 %|7|0|7|4.94 %|3|0|0|3|2.33 %|

30 Pensions and related expenditure|1 136|1 117|0|0|1 117|98.36 %|0|0|0|0.00 %|19|0|0|19|1.84 %|

31 Language Services|456|375|0|49|424|93.01 %|28|0|28|6.25 %|3|0|0|3|0.74 %|

40 Reserves|503|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0.00 %|503|0|0|503|100.00%|

90 Other Institutions|2 970|2 659|8|100|2 767|93.16 %|56|10|66|2.22 %|137|0|0|137|4.62 %|

Total|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

|10. Implementation of commitment appropriations by Policy Area |EUR millions|

11. Implementation of payment appropriations by Policy Area|

||||||||EUR millions|

||From the year's approps|From carry-overs|Assigned revenue|Total|%|Automatic carry-overs|Carry-overs by decision|Assigned revenue|Total|%|From the year's approps|From carry-overs|Assigned revenue (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

01 Economic and financial affairs|345|300|15|13|327|94.82 %|6|0|9|14|4.10 %|3|1|0|4|1.08 %|

02 Enterprise|705|514|16|28|558|79.21 %|13|0|76|89|12.57 %|52|4|2|58|8.22 %|

03 Competition|107|82|11|2|95|88.32 %|8|0|2|10|9.40 %|1|2|0|2|2.28 %|

04 Employment and social affairs|9 929|8 886|13|7|8 906|89.70 %|17|732|6|755|7.60 %|263|5|0|268|2.70 %|

05 Agriculture and rural development|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97.87 %|26|0|929|954|1.69 %|58|192|0|249|0.44 %|

06 Energy and transport|2 480|2 177|16|61|2 253|90.84 %|17|75|85|177|7.12 %|41|5|4|51|2.04 %|

07 Environment|409|328|16|12|356|87.17 %|18|6|7|30|7.40 %|19|3|0|22|5.44 %|

08 Research|5 644|4 490|36|300|4 826|85.50 %|44|0|745|789|13.97 %|16|10|4|30|0.53 %|

09 Information society and media|1 552|1 268|13|94|1 375|88.58 %|15|0|158|173|11.13 %|2|2|0|5|0.30 %|

10 Direct research|735|321|34|56|411|55.87 %|32|2|280|314|42.73 %|6|4|0|10|1.40 %|

11 Fisheries and maritime affairs|715|588|3|2|592|82.87 %|4|11|4|19|2.69 %|102|1|0|103|14.45 %|

12 Internal market|76|59|6|1|66|86.89 %|6|0|1|7|9.47 %|1|1|0|3|3.64 %|

13 Regional policy|26 793|26 564|174|1|26 740|99.80 %|13|0|2|15|0.06 %|20|18|0|38|0.14 %|

14 Taxation and customs union|131|111|8|1|120|91.54 %|7|0|2|9|6.53 %|1|1|0|3|1.92 %|

15 Education and culture|1 654|1 310|15|171|1 495|90.38 %|14|0|140|153|9.27 %|3|2|1|6|0.35 %|

16 Communication |229|189|13|2|204|89.22 %|15|0|2|16|7.17 %|5|4|0|8|3.61 %|

17 Health and consumer protection |632|484|28|14|526|83.25 %|28|0|7|35|5.58 %|68|2|0|71|11.16 %|

18 Area of freedom, security and justice|830|718|7|19|744|89.64 %|6|0|9|16|1.89 %|63|7|0|70|8.47 %|

19 External relations|3 805|3 576|38|59|3 673|96.55 %|43|6|24|72|1.90 %|46|12|0|59|1.54 %|

20 Trade|88|71|5|1|77|88.09 %|6|0|1|8|8.56 %|2|1|0|3|3.35 %|

21 Development and relations with ACP States|1 872|1 588|27|83|1 698|90.68 %|40|0|98|138|7.37 %|31|5|0|37|1.95 %|

22 Enlargement|1 437|1 250|11|48|1 308|91.08 %|9|1|8|18|1.25 %|106|5|0|110|7.67 %|

23 Humanitarian aid|859|788|5|7|800|93.13 %|6|40|1|47|5.42 %|12|0|0|12|1.45 %|

24 Fight against fraud|80|67|4|0|71|88.65 %|7|0|0|7|8.51 %|1|2|0|2|2.84 %|

25 Commission’s policy coordination and legal advice|212|167|14|3|185|87.27 %|15|0|4|20|9.32 %|3|4|0|7|3.42 %|

26 Commission’s administration|1 226|875|108|50|1 034|84.34 %|113|0|51|164|13.35 %|10|18|0|28|2.30 %|

27 Budget|285|259|9|2|271|95.19 %|9|0|3|12|4.29 %|1|1|0|1|0.52 %|

28 Audit|12|10|0|0|10|90.05 %|1|0|0|1|7.43 %|0|0|0|0|2.52 %|

29 Statistics|138|107|6|7|120|87.27 %|6|0|8|15|10.63 %|2|1|0|3|2.09 %|

30 Pensions and related expenditure|1 136|1 117|0|0|1 117|98.36 %|0|0|0|0|0.00 %|19|0|0|19|1.64 %|

31 Language Services|479|354|22|45|422|87.91 %|21|0|32|53|11.02 %|3|2|0|5|1.07 %|

40 Reserves|229|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|229|0|0|229|100.00%|

90 Other Institutions|3 334|2 344|327|100|2 771|83.12 %|315|10|67|392|11.75 %|137|34|0|171|5.13 %|

Total|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3.63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

12. MOVEMENT IN COMMITMENTS OUTSTANDING BY POLICY AREA |

EUR millions|

|Commitments outstanding at the end of the previous year|Commitments of the year||

01 Economic and financial affairs|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Enterprise|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Competition|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Employment and social affairs|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Agriculture and rural development|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Energy and transport|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Environment|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Research|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Information society and media|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Direct research|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Fisheries and maritime affairs|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Internal market|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Regional policy|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Taxation and customs union|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Education and culture|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Communication |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Health and consumer protection |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Area of freedom, security and justice|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 External relations|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Trade|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Development/relations ACP States|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Enlargement|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Humanitarian aid|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Fight against fraud|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Commission's policy coordination & legal advice|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Commission’s administration|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Budget|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Audit|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Statistics|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Pensions and related expenditure|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Language Services|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Other Institutions|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Total|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. breakdown of commitments outstanding by the commitment's year of origin BY POLICY AREA|

||||||||EUR millions|

Policy Area|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Total|

01 Economic and financial affairs|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Enterprise|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Competition|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Employment and social affairs|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Agriculture and rural development|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Energy and transport|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Environment|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Research|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Information society and media|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Direct research|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Fisheries and maritime affairs|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Internal market|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Regional policy|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Taxation and customs union|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Education and culture|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Communication |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Health and consumer protection |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Area of freedom, security and justice|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 External relations|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Trade|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Development and relations with ACP States|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Enlargement|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Humanitarian aid|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Fight against fraud|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Commission's policy coordination & legal advice|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Commission’s administration|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Budget|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Audit|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Statistics|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Pensions and related expenditure|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Language Services|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Other Institutions|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Total|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. SUMMARY OF THE IMPLEMENTATION OF BUDGET REVENUE BY INSTITUTION|

||||||||EUR millions|

|Initial|Final|Current year|Carried|Total|On entitlements of Current year|On entitlements Carried|Total|% of budget||

European Parliament|99|99|164|86|250|137|4|141|142.54 %|109|

Council|53|53|96|12|108|90|12|102|192.94 %|6|

Commission|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103.97 %|12 291|

Court of Justice|38|38|41|0|41|41|0|41|106.26 %|0|

Court of Auditors|19|19|19|1|19|18|0|19|98.50 %|0|

Economic and Social Committee|10|10|16|0|16|16|0|16|164.23 %|0|

Committee of the Regions|7|7|20|0|20|20|0|20|309.74 %|0|

Ombudsman|1|1|1|0|1|1|0|1|112.93 %|0|

European Data protection Supervisor|1|1|1|0|1|1|0|1|78.73 %|0|

Total|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104.06 %|12 407|

15. Implementation of commitment and payment appropriations by Institution|

Commitment appropriations|

||||||||EUR millions|

||From the year's approps|From carry-overs|From assigned revenue|Total|%|From assigned revenue|Carry-overs by decision|Total|%|From the year's approps|Appropriations carried over|Assigned revenue (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

European Parliament|1 596|1 418|8|42|1 467|91.94 %|16|10|26|1.65 %|102|0|0|102|6.42 %|

Council|642|551|0|41|593|92.33 %|38|0|38|5.88 %|12|0|0|12|1.80 %|

Commission|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97.78 %|2 169|318|2 487|1.74 %|680|0|2|682|0.48 %|

Court of Justice|318|311|0|1|313|98.50 %|1|0|1|0.37 %|4|0|0|4|1.14 %|

Court of Auditors|188|173|0|0|173|92.19 %|0|0|0|0.21 %|14|0|0|14|7.59 %|

Economic and Social Committee|122|117|0|3|120|98.02 %|0|0|0|0.33 %|2|0|0|2|1.65 %|

Committee of the Regions|88|75|0|12|87|98.37 %|0|0|0|0.08 %|1|0|0|1|1.56 %|

Ombudsman|9|8|0|0|8|91.98 %|0|0|0||1|0|0|1|8.02 %|

European Data protection Supervisor|7|5|0|0|5|81.44 %|0|0|0||1|0|0|1|18.56 %|

Total|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

||||||||

Payment appropriations||

|||||||EUR millions|

||From the year's approps|From carry-overs|From assigned revenue|Total|%|Automatic carry-overs|Carry-overs by decision|From assigned revenue|Total|%|From the year's approps|From carry-overs|Assigned revenue (EFTA)|Total|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

European Parliament|1 799|1 237|186|43|1 466|81.50 %|180|10|22|212|11.78 %|102|19|0|121|6.72 %|

Council|762|510|108|41|659|86.44 %|41|0|42|83|10.86 %|12|9|0|21|2.70 %|

Commission|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95.34 %|562|872|2 693|4 127|3.40 %|1 189|316|13|1 517|1.25 %|

Court of Justice|332|293|13|1|307|92.47 %|18|0|1|19|5.84 %|4|2|0|6|1.69 %|

Court of Auditors|200|112|11|0|123|61.35 %|61|0|0|62|30.76 %|14|2|0|16|7.89 %|

Economic and Social Committee|128|110|4|3|117|91.69 %|6|0|1|8|5.95 %|2|1|0|3|2.37 %|

Committee of the Regions|95|69|5|12|86|90.09 %|6|0|1|6|6.75 %|1|2|0|3|3.17 %|

Ombudsman|10|8|1|0|8|84.57 %|1|0|0|1|7.57 %|1|0|0|1|7.86 %|

European Data protection Supervisor|8|4|1|0|5|64.24 %|1|0|0|1|15.02 %|1|0|0|2|20.75 %|

Total|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3 .63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

16. AgencIES income: budget forecasts, entitlements and amounts received|EUR millions|

European Aviation Safety Agency|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

European Centre for the Development of Vocational Training|19|18|17|1|15|

European Police College|9|7|7|0|18|

European Chemicals Agency|70|71|71|0|02|

European Centre for Disease prevention and control|51|49|49|0|17|

European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction|15|16|15|0|18|

European Environment Agency|40|42|42|0|07|

Community Fisheries Control Agency|10|10|10|0|11|

European Food Safety Authority|69|65|65|0|17|

European GNSS supervisory authority|44|41|41|0|06|

Fusion for Energy|174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

European Maritime Safety Agency|53|51|51|0|06|

Office For Harmonisation in the Internal Market|225|194|194|0|12|

European Medicines Agency|194|198|196|1|02|

European Network and Information Security Agency|8|8|8|0|09|

European Union Agency for Fundamental Rights|17|13|13|0|18|

European Railway Agency|21|21|21|0|06|

European Agency for Safety and Health at Work|14|13|13|0|04|

Translation Centre for the Bodies of the EU|63|52|45|7|31|

European Training Foundation|20|19|19|0|15|

Community Plant Variety Office|13|12|12|0|17|

European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions|20|20|20|0|04|

Education, Audiovisual & Culture Executive Agency|48|48|48|0|15|

Executive Agency for Competitiveness and Innovation|13|13|13|0|06|

European Research Council Executive Agency|14|13|13|0|08|

Research Executive Agency |22|22|21|0|08|

Executive Agency for the Public Health Programme|6|6|6|0|17|

Trans-European Transport Network Executive Agency|9|9|9|0|06|

Total|1 501|1 415|1 363|52||

|||EUR millions|

Commission Subsidy|824|796|796|-0|

Fee income|415|399|388|11|

Other income|262|220|179|41|

Total|1 501|1 415|1 363|52|

17. AGENCIES: Commitment & payment appropriations by Agency |EUR millions|

Agency|Commitment appropriations|Payment appropriations|

European Aviation Safety Agency|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

European Centre for the Development of Vocational Training|21|19|1|22|18|2|

European Police College|13|10|2|14|6|5|

European Chemicals Agency|70|67|0|83|57|20|

European Centre for Disease prevention and control|51|48|0|67|44|18|

European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction|16|16|0|17|15|1|

European Environment Agency|42|42|0|48|40|7|

Community Fisheries Control Agency|10|10|0|11|10|1|

European Food Safety Authority|71|69|0|87|67|10|

European GNSS supervisory authority|145|119|26|120|68|52|

Fusion for Energy|404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

European Maritime Safety Agency|49|46|0|57|46|2|

Office For Harmonisation in the Internal Market|338|146|0|367|140|31|

European Medicines Agency|194|185|0|230|181|40|

European Network and Information Security Agency|8|8|0|10|8|2|

European Union Agency for Fundamental Rights|17|17|0|24|17|7|

European Railway Agency|21|21|0|25|20|5|

European Agency for Safety and Health at Work|15|13|1|19|13|5|

Translation Centre for the Bodies of the EU|63|36|0|66|36|4|

European Training Foundation|21|20|2|23|20|2|

Community Plant Variety Office|14|12|0|14|12|0|

European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions|21|21|1|26|20|6|

Education, Audiovisual & Culture Executive Agency|48|46|0|54|46|6|

Executive Agency for Competitiveness and Innovation|13|12|0|15|12|1|

European Research Council Executive Agency|14|13|0|21|17|2|

Research Executive Agency|22|23|0|22|18|4|

Executive Agency for the Public Health Programme|6|6|0|7|5|1|

Trans-European Transport Network Executive Agency|9|8|0|10|8|1|

Total|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Type of expenditure|Commitment appropriations|Payment appropriations|

Staff|547|508|0|561|500|15|

Administrative expenses|246|238|0|331|232|83|

Operational expenses|1 179|901|67|1 072|540|279|

Total|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. BUDGET OUTTURN INCLUDING AGENCIES|EUR millions|

Revenue for the financial year|117 626|1 363|(796)|118 193|

Payments against current year appropriations|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Payment appropriations carried over to year N+1|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Cancellation of unused appropriations carried over from year N-1|2 791|188|0|2 979|

Exchange differences for the year |185|(5)|0|180|

Budget Outturn|2 264|87|0|2 351|

EXPLANATORY NOTES TO THE CONSOLIDATED REPORTS ON IMPLEMENTATION OF THE BUDGET

1. Budgetary principles, structure and appropriations

2. Explanation of the reports on the implementation of the budget

1. BUDGETARY PRINCIPLES, STRUCTURE AND APPROPRIATIONS

1.1 LEGAL BASIS AND THE FINANCIAL REGULATION

The budgetary accounts are kept in accordance with Council Regulation (EC, Euratom) No 1605/2002 of 25 June 2002 (OJ L 248 of 16 September 2002) on the Financial Regulation applicable to the general budget of the European Union and Commission Regulation (EC, Euratom) No 2342/2002 of 23 December 2002 laying down detailed rules for the implementation of this Financial Regulation. The general budget, the main instrument of the EU's financial policy, is the instrument which provides for and authorises the EU's revenue and expenditure every year.

Every year, the Commission estimates all the Institutions' revenue and expenditure for the year and draws up a preliminary draft budget which it sends to the budgetary authority. On the basis of this preliminary draft budget, the Council draws up a draft budget which is then the subject of negotiations between the two arms of the budgetary authority. The President of Parliament declares that the budget has been finally adopted making the budget enforceable. The task of executing the budget is mainly the responsibility of the Commission.

1.2 BUDGETARY PRINCIPLES

The general budget of the European Union is governed by a number of basic principles:

– Unity and budget accuracy : all expenditure and revenue must be in a single budget, booked on a budget line and expenditure may not exceed authorised appropriations;

– universality : this principle comprises two rules:

– the rule of non-assignment, meaning that budget revenue must not be earmarked for specific items of expenditure (total revenue must cover total expenditure);

– the gross budget rule, meaning that revenue and expenditure are entered in full in the budget without any adjustment against each other;

– annuality : appropriations are authorised for a single year so must be used during that year;

– equilibrium : the revenue and expenditure shown in the budget must be in balance (estimated revenue must equal payment appropriations);

– specification : each appropriation is assigned to a specific purpose and a specific objective;

– unit of account : the budget is drawn up and implemented in euros, as are the accounts;

– sound financial management : budget appropriations are used in accordance with the principle of sound financial management, i.e. economy, efficiency and effectiveness;

– transparency : the budget and amending budgets and final accounts are published in the Official Journal of the European Union.

1.3 BUDGET STRUCTURE

The budget consists of:

(a) a general statement of revenue;

(b) separate sections giving the statements of revenue and expenditure of each Institution: Section I: Parliament; Section II: Council; Section III: Commission; Section IV: Court of Justice; Section V: Court of Auditors; Section VI: Economic and Social Committee; Section VII: Committee of the Regions; Section VIII: Ombudsman; Section IX : European Data Protection Supervisor.

Each Institution's items of revenue and expenditure are classified according to their type or the use to which they are assigned under titles, chapters, articles and items. A part of the funds of the ECSC in liquidation were placed at the disposal of the operational budget of the ECSC in liquidation. This operational budget was adopted annually by the Commission, after consultation with the Council and the European Parliament. The last budget was drawn up for the period of 1st January to 23 July 2002. As from 24 July 2002, the revenue and charges connected with the operational budget are included in the revenue and expenditure account of the ECSC in liquidation. The remaining commitments to be fulfilled are shown on the liability side of the balance sheet.

1.4 STRUCTURE OF THE BUDGETARY ACCOUNTS

1.4.1 General overview

Only the Commission budget contains administrative appropriations and operating appropriations. The other Institutions have only administrative appropriations. Furthermore, the budget distinguishes between two types of appropriation: non-differentiated appropriations and differentiated appropriations. Non-differentiated appropriations are used to finance operations of an annual nature (which comply with the principle of annuality). They cover all the administrative chapters of the budget of the Commission Section and the whole of every other section, EAGF appropriations of an annual nature and certain technical appropriations (repayments, borrowing and lending guarantees, etc.) In the case of non-differentiated appropriations, the amount of commitment appropriations is the same as that of payment appropriations.

Differentiated appropriations were introduced in order to reconcile the principle of annuality with the need to manage multi-annual operations. They are intended to cover multi-annual operations and comprise all the other appropriations in all Chapters except Chapter 1 of the Commission Section.

Differentiated appropriations are split into commitment and payment appropriations:

– commitment appropriations : cover the total cost of the legal obligations entered into for the current financial year for operations extending over a number of years. However, budgetary commitments for actions extending over more than one financial year may, in accordance with Article 76(3) of the Financial Regulation, be broken down over several years into annual instalments where the basic act so provides.

– payment appropriations : cover expenditure arising from commitments entered into in the current financial year and/or earlier financial years.

1.4.2 Origin of Appropriations

The main source of appropriations is the EU's budget for the current year. However, there are other types of appropriations resulting from the provisions of the Financial Regulation. They come from previous financial years or outside sources:

- Initial budget appropriations adopted for the current year can be supplemented with transfers between lines in accordance with the rules laid down in Articles 22 to 24 of the Financial Regulation (No 1605/2002 of 25 June 2002) and by amending budgets (covered by Articles 37 and 38 of the Financial Regulation).

- Appropriations carried over from previous year or made available again also supplement the current budget. These are:

– non-differentiated payment appropriations which may be carried over automatically for one financial year only in accordance with Article 9(4) of the Financial Regulation;

– appropriations carried over by decision of the Institutions in one of two cases: if the preparatory stages have been completed (Article 9(2)(a) of the Financial Regulation) or if the legal base is adopted late (Article 9(2)(b)). Both commitment and payment appropriations may be carried over (Article 9(3)); and

– appropriations made available again as a result of decommitments: This involves the re-entry of commitment appropriations concerning structural funds which have been decommitted. Amounts can be re-entered by way of exception in the event of error by the Commission or if they are indispensable for completion of the programme (Article 157 of the Financial Regulation).

- Assigned revenue which is made up of:

– Refunds where the amounts are assigned revenue on the budget line which incurred the initial expenditure and may be carried over without limit,

– EFTA appropriations: The agreement on the European Economic Area provides for financial contribution by its members to certain activities in the EU budget. The budget lines concerned and the amounts projected are published in Annex III of the EU budget. The lines concerned are increased by the EFTA contribution. Appropriations not used at the year-end are cancelled and returned to the EEA countries;

– Revenue from third parties/ other countries that have concluded agreements with the European Union involving a financial contribution to EU activities. The amounts received are considered to be revenue from third parties which is allocated to the budget lines concerned (often in the field of research) and may be carried over without limit (Article 10 and Article 18(1)(a) and (d) of the Financial Regulation);

– Work for third parties: As part of their research activities, the EU’s research centres may work for outside bodies, (Article 161(2) of the Financial Regulation). Like the revenue from third parties, the work for third parties is assigned to specific budget lines and may be carried over without limit (Article 10 and Article 18(1)(d) of the Financial Regulation); and

– Appropriations made available again as a result of repayment of payments on account: These are EU's funds which have been repaid by the beneficiaries and may be carried over without limit. In the area of Structural Funds the re-inscription is based on a Commission Decision (Article 18(2) of the Financial Regulation and Article 228 of its Implementing Rules).

1.4.3 Composition of Appropriations Available

Final budget appropriations = initial budget appropriations adopted + amending budget appropriations + transfers;

– Additional appropriations = assigned revenue (see above) + appropriations carried over from the previous financial year or made available again following decommitments;

– Total appropriations authorised = final budget appropriations + additional appropriations;

– Appropriations for the year (as used to calculate the budgetary result) = final budget appropriations + assigned revenue.

1.5 BUDGET IMPLEMENTATION

The implementation of the budget is governed by the Financial Regulation, Article 48(1) of which states: "The Commission shall implement ... the budget in accordance with this Regulation, on its own responsibility and within the limits of the appropriations authorised." Article 50 states that the Commission shall confer on the Institutions the requisite powers for the implementation of the sections of the budget relating to them.

1.6 OUTSTANDING COMMITMENTS (RAL)

With the introduction of differentiated appropriations, a gap developed between commitments entered into and payments made: this gap, corresponding to outstanding commitments, represents the time-lag between when the commitments are entered into and when the corresponding payments are made.

2. EXPLANATION OF THE REPORTS ON THE IMPLEMENTATION OF THE BUDGET

2.1 BUDGET OUTTURN FOR THE YEAR (Table 1)

2.1.1 General

The amounts of own resources entered in the accounts are those credited in the course of the year to the accounts opened in the Commission's name by the governments of the Member States. Revenue comprises also, in the case of a surplus, the budget outturn for the previous financial year. The other revenue entered in the accounts is the amount actually received in the course of the year.

For the purposes of calculating the budget outturn for the year, expenditure comprises payments made against the year's appropriations for payments plus any of the appropriations for that year that are carried over to the following year. Payments made against the year's appropriations for payments means payments that are made by the accounting officer by 31 December of the financial year. In the case of the European Agricultural Guarantee Fund, the payments are those effected by the Member States between 16 October 2008 and 15 October 2009, provided that the accounting officer was notified of the commitment and authorisation by 31 January 2010 . EAGF expenditure may be subject to a conformity decision following controls in the Member States.

The budget outturn comprises two elements: the result of the European Union and the result of the participation of the EFTA countries belonging to the EEA. In accordance with Article 15 of Regulation No 1150/2000 on own resources, this outturn represents the difference between:

– total revenue received for that year;

– and total payments made against that year's appropriations plus the total amount of that year's appropriations carried over to the following year.

The following are added to or deducted from the resulting figure:

– the net balance of cancellations of payment appropriations carried over from previous years and any payments which, because of fluctuations in the euro rate, exceed non-differentiated appropriations carried over from the previous year;

– the balance of exchange-rate gains and losses recorded during the year.

The budget outturn is returned to the Member States the following year through deduction of their amounts due for that financial year.

Appropriations carried over from the previous financial year in respect of contributions by and work for third parties, which by definition never lapse, are included with the additional appropriations for the financial year. This explains the difference between carryovers from the previous year in the 2009 budget implementation statements and those carried over to the following year in the 2008 budget implementation statements. The payment appropriations for re-use and appropriations made available again following the repayment of payments on account are disregarded when calculating the outturn for the year.

The payment appropriations carried over include: automatic carryovers and carryovers by decision. The cancellation of unused payment appropriations carried over from the previous year shows the cancellations on appropriations carried over automatically and by decision. It also includes the decrease in assigned revenue appropriations carried over to the next year in comparison with 2008. 2.1.2 Reconciliation of the budget outturn with the economic outturn

The economic outturn for the year is calculated on the basis of accrual accounting principles. The budget outturn is however based on modified cash accounting rules, in accordance with the Financial Regulation. As both are the result of the same underlying transactions, it is a useful control to ensure that they are reconcilable. The table below shows this reconciliation, highlighting the key reconciling amounts, split between revenue and expenditure items.

|RECONCILIATION: ECONOMIC RESULT – BUDGET OUTTURN 2009|

||EUR millions|

|2009|2008|

|||

ECONOMIC OUTTURN FOR THE YEAR|4 457|12 686|

|||

Revenues|||

Entitlements established in current year but not yet collected|(2 806)|(4 685)|

Entitlements established in previous years and collected in current year|2 563|3 485 |

Accrued revenue (net)|436|(724)|

|||

Expenditure|||

Accrued expenses (net)|5 381|6 353|

Expenses prior year paid in current year|(432)|(219)|

Net-effect pre-financing|(9 458)|(16 446)|

Payment appropriations carried over to next year|(1 759)|(3 914)|

Payments made from carry-overs & cancellation unused payment appropriations|4 573|1 182|

Movement in provisions|(329)|4 316|

Other|(153)|(88)|

|||

Economic outturn agencies + ECSC|(209)|(136)|

|||

BUDGET OUTTURN FOR THE YEAR|2 264|1 810|

|||

Reconciling items - Revenue

The actual budgetary revenue for a financial year corresponds to the revenue collected from entitlements established in the course of the year and amounts collected from entitlements established in previous years. Therefore the entitlements established in the current year but not yet collected are to be deducted from the economic outturn for reconciliation purposes as they do not form part of budgetary revenue. On the contrary the entitlements established in previous years and collected in current year must be added to the economic outturn for reconciliation purposes.

The net accrued revenue mainly consists of accrued revenue for agricultural levies, own resources and interests and dividends. Only the net-effect, i.e. accrued revenue for current year minus reversal accrued revenue from previous year, is taken into consideration.

Reconciling items - Expenditure

The net accrued expenses mainly consist of accruals made for year-end cut-off purposes, i.e. eligible expenses incurred by beneficiaries of EU funds but not yet reported to the EU.

While accrued expenses are not considered as budgetary expenditure, the payments made in the current year relating to invoices registered in prior years are part of current year's budgetary expenditure.

The net effect of pre-financing is the combination of (1) the new pre-financing amounts paid in the current year and recognised as budgetary expenditure of the year and (2) the clearing of the pre-financing paid in current year or previous years through the acceptance of eligible costs. The latter represent an expense in accrual terms but not in the budgetary accounts since the payment of the initial pre-financing had already been considered as a budgetary expenditure at the time of its payment.

Besides the payments made against the year's appropriations, the appropriations for that year that are carried to the next year also need to be taken into account in calculating the budget outturn for the year (in accordance with Article 15 of Regulation No 1150/2000). The same applies for the budgetary payments made in the current year from carry-overs and the cancellation of unused payment appropriations .

The movement in provisions relate to year-end estimates made in the accrual accounts (employee benefits mainly) that do not impact the budgetary accounts. Other reconciling amounts comprise different elements such as asset depreciation, asset acquisitions, capital lease payments and financial participations for which the budgetary and accrual accounting treatments differ.

Finally the economic outturns of the agencies and the ECSC that are included in the consolidated economic outturn need to be excluded since their budgetary execution is not part of the consolidated budget outturn.

2.2 COMPARISON OF BUDGET AND ACTUAL AMOUNTS 2008 (Table 2)

In the initial adopted budget, signed by the President of the European Parliament on 18 December 2008, the amount of payment appropriations was fixed at EUR 116 096 million and the amount to be financed by own resources totalled EUR 114 736 million. It should be noted that the revenue and expenditure estimates in the initial budget are subject to adjustment during the budgetary year, such modifications being presented in amending budgets. Adjustments in the Member States GNI-based own resources payments ensure that budgeted revenue matches exactly budgeted expenditure. In accordance with the principle of equilibrium, budget revenue and expenditure (payment appropriations) must be in balance.

Revenue:

During 2009 ten amending budgets were adopted. Their impact on the revenue side of the 2009 budget resulted in a final revenue of EUR 113 035 million. This was financed by own resources totalling EUR 110 238 million (thus EUR 4 498 million less than initially forecasted) and the remainder by other revenue. The reduced need for own resources was due mainly to the inclusion of EUR 1 796 million relating to the surplus of the previous year as well as the combined effect of a decrease in payment appropriations and an increase in the forecast of revenue in the Amending Budget No 10/2009. This latter case resulted in a supplementary reduction of the own resources by EUR 2 888 million.

As far as the own resources are concerned, it should be noted that the collection of traditional own resources was very close to the forecasted amount. This is explained by the fact that the budgetary estimates were modified at the time the Amending Budget No. 6/2009 was established (they were decreased by EUR 5 226 million) and further at the time the Amending Budget No 10/2009 was established (this time they were increased by EUR 600 million). These adjustments were based on one hand on the new macroeconomic forecasts of spring 2009, being less optimistic than the previous ones and on the other hand on the evolution of the actual collection of contributions.

The final Member States' VAT and GNI payments also corresponded very closely to the final budgetary estimate. The differences between the forecasted amounts and the amounts actually paid are explained by the differences in the euro rates used for budgetary purposes and the rates in force at the time when the non-EMU Member States actually made their payments.

Expenditure:

The year 2009 saw the EU Budget still in transition, from one multi-annual Financial Framework to the next. Commitment appropriations reflected the spending orientations agreed for the new programming period 2007 – 2013, whereas the part of the payment claims still related to the previous 2000 – 2006 Financial Framework was close to 12%.

For commitments, the initial budget and hence the political targets set were carried out virtually as planned. The implementation rate excluding the unused reserves (EUR 447 million for Globalisation Fund and EUR 56 million for Emergency Aid) reached 99.6% of the budget, it being slightly adjusted during the year. Heading 2, Natural Resources, commitments were increased by EUR 259 million (being a recovery plan increase of EUR 600 million for rural development, an end of year reduction of EUR 390 million, and blue tongue measures increase of EUR 49 million). Heading 5, Administration, decreased by EUR 55 million. These represent together an increase of only 0.15 % from the initial budget, if the increase of EUR 615 million for the European Solidarity Fund is not taken into account (because of its nature as a reserve for unforeseeable expenditure). The implementation rate for payments, excluding unused Emergency Aid reserve, was 95% of the initial budget and 97% of the final budget. The main reductions in payment appropriations were made via amending budgets in Heading 1a, Competitiveness, totalling EUR 738 million (of which Research counted for EUR 448 million), in Heading 2, Natural Resources, EUR 2 632 million (Rural Development EUR 2 192 million) and Enlargement EUR 244 million.

The unused voted appropriations, excluding reserves, totalled EUR 2 395 million and was made up by mainly: the European Social Fund (Convergence EUR 674 million and Regional Competitiveness EUR 248 million), the Instrument for Pre-accession (EUR 142 million), Commission Administration (EUR 394 million) and Competiveness (EUR 377 million spread throughout Heading 1a).

A more detailed analysis of budgetary adjustments, their relevant context, their justification and their impact is presented in the Commission's Report on Budgetary and Financial Management 2009, Part A overview at budget level and Part B dealing with each Financial Framework Heading.

2.3 REVENUE (Table 3)

The revenue of the general budget of the European Union can be divided into two main categories: own resources and other revenue. This is laid down in Article 311 of the Treaty on the Functioning of the European Union, which states that: "Without prejudice to other revenue, the budget shall be financed wholly from own resources." The main bulk of budgetary expenditure is financed by own resources. Other revenue represents only a minor part of total financing.

There are three categories of own resources: traditional own resources, the VAT resource and the GNI resource. Traditional own resources, in turn, comprise sugar levies and customs duties. A correction mechanism in favour of the United Kingdom as well as a gross reduction in the annual GNI-based contribution of Netherlands and Sweden are also part of the own resources system.

The allocation of own resources is made in accordance with the rules laid down in the Council Decision No. 2007/436/EC, Euratom of 7 June 2007 on the system of the European Communities' own resources (ORD 2007). On 1 March 2009 the ORD 2007 entered into force. However it took effect on 1 January 2007. Consequently the retroactive effects have been taken in account in the budgetary year 2009.

2.3.1 Traditional own resources

Traditional own resources: All established amounts of traditional own resources must be entered in one or other of the accounts kept by the competent authorities.

– In the ordinary account provided for in Article 6(3)(a) of Regulation No 1150/2000: all amounts recovered or guaranteed.

– In the separate account provided for in Article 6(3)(b) of Regulation No 1150/2000: all amounts not yet recovered and/or not guaranteed; amounts guaranteed but challenged may also be entered in this account.

For the separate account, the Member States send the Commission a quarterly statement that includes:

– the balance to be recovered during the previous quarter,

– the amounts recovered during the quarter in question,

– rectifications of the base (corrections/cancellations) during the quarter in question,

– amounts written off,

– the balance to be recovered at the end of the quarter in question.

Traditional own resources must be entered in the Commission's account with the Treasury or the body appointed by the Member State at the latest on the first working day following the 19th day of the second month following the month during which the entitlement was established (or recovered in the case of the separate account). Member States retain, by way of collection costs, 25% of traditional own resources. The contingent own resources entitlements are adjusted on the basis of the likelihood of their recovery.

2.3.2 VAT-based resources and GNI-based resources

VAT-based own resource derive from the application of a uniform rate, for all Member States, to the harmonised VAT base determined in accordance with the rules of Article 2(1)(b) of the ORD 2007. The uniform rate is fixed at 0.30% except for the period 2007-2013 in which the rate of call for Austria is fixed at 0.225, for Germany at 0.15% and for Netherlands and Sweden at 0.10%. The VAT base is capped at 50% of GNI for all Member States.

VAT-based own resources derive from the application of a uniform rate, for all Member States, to the harmonised VAT base determined in accordance with the rules of Article 2(1)(c) of the Council Decision of 29 September 2000. The VAT base is capped at 50% of GNI for all Member States.

The GNI-based resource is a variable resource intended to supply the revenue required, in any given year, to cover expenditure exceeding the amount collected from traditional own resources, VAT resources and miscellaneous revenue. The revenue derives from the application of a uniform rate to the aggregate GNI of all the Member States. VAT and GNI-based resources are determined on the basis of forecasts of VAT and GNI bases made when the preliminary draft budget is being prepared. These forecasts are subsequently revised; the figures are updated during the budget year in question by means of an amending budget.

The actual figures for the VAT and GNI bases are available in the course of the year following the budget year in question. The Commission calculates the differences between the amounts due by the Member States by reference to the actual bases and the sums actually paid on the basis of the (revised) forecasts. These VAT and GNI balances, either positive or negative, are called in by the Commission from the Member States for the first working day of December of the year following the budget year in question. Corrections may still be made to the actual VAT and GNI bases during the subsequent four years, unless a reservation is issued. The balances calculated earlier are adjusted and the difference is called in at the same time as the VAT and GNI balances for the previous budget year.

When conducting controls of VAT statements and GNI data, the Commission may notify reservations to the Member States regarding certain points which may have consequences to their own resources contributions. These points, for example, may result from an absence of acceptable data, or a need to develop a suitable methodology. These reservations have to be seen as potential claims on the Member States for uncertain amounts as their financial impact cannot be estimated with accuracy. When the exact amount can be determined, the corresponding VAT and GNI-based resources are called either in connection with VAT and GNI balances or by individual calls for funds.

2.3.3 UK correction

This mechanism reduces the own resources payments of the UK in proportion to what is known as its "budgetary imbalance" and increases the own resources payments of the other Member States correspondingly. The budgetary imbalance correction mechanism in favour of the United Kingdom was instituted by the European Council in Fontainebleau (June 1984) and the resulting Own Resources Decision of 7 May 1985. The purpose of the mechanism was to reduce the budgetary imbalance of the UK through a reduction in its payments to the EU. Germany, Austria, Sweden and Netherlands benefit from a reduced financing of the correction (restricted to one fourth of their normal share).

2.3.4 Gross reduction for Netherlands and Sweden

According to ORD 2007, the Netherlands and Sweden benefit from a gross reduction in their annual GNI-based contributions for the period 2007-2013. The gross reduction, being EUR 605 million for the Netherlands and EUR 150 million for Sweden (in 2004 prices), is adjusted to current prices by applying the GDP deflator for the EU expressed in EUR and it is granted after the calculation of the correction in favour of the United Kingdom and its financing.

2.3.5 Adjustment relating to the implementation of the ORD 2007 for years 2007 and 2008

Article 11 of the ORD 2007 stipulates that once the Decision enters into force, it shall take effect on 1 January 2007. This means that the financing for the years 2007 and 2008 had to be recalculated according to the new rules. The adjustment (the differences between the old and the new ORD for years 2007 and 2008) was entered in the Amending Budget No. 3/2009 and was implemented in one single payment on 1 June 2009. Further information on the implementation of revenue can be found in the Report on Budgetary and Financial Management 2009.

2.4 EXPENDITURE (Tables 4 to 13)

2.4.1 Financial Framework 2007-2013 This section describes the main categories of EU expenditure, classified by heading of the financial framework 2007-2013. The 2009 financial year was the third covered by the financial framework 2007-2013. The overall ceiling on commitments appropriations for 2009 comes to EUR 134 722 million, equivalent to 1.13% of GNI. The corresponding ceiling on the appropriations for payments comes to EUR 120 445 million, i.e. 1.01 % of GNI. The above table shows the financial framework at current prices estimated for 2013.

|EUR millions|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Sustainable Growth|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2. Preservation & management of natural resources|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. Citizenship, freedom, security & justice|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. EU as a global player|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Administration|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Compensations|445|207|210|0|0|0|0|

Commitment appropriations:|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Total payment appropriations:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Heading 1 – Sustainable growth

This Heading divided into two separate, but interlinked components:

– 1a. Competitiveness for growth and employment, encompassing expenditure on research and innovation, education and training, trans-European networks, social policy, the internal market and accompanying policies.

– 1b. Cohesion for growth and employment, designed to enhance convergence of the least developed Member States and regions, to complement the EU strategy for sustainable development outside the less prosperous regions and to support inter regional cooperation.

Heading 2 – Preservation and management of natural resources

Heading 2 includes the common agricultural and fisheries policies, rural development and environmental measures, in particular Natura 2000. The amount earmarked for the common agricultural policy reflects the agreement reached at the Brussels European Council in October 2002.

Heading 3 – Citizenship, freedom, security and justice

The new heading 3 (Citizenship, freedom, security and justice) reflects the growing importance attached to certain fields where the EU has been assigned new tasks – justice and home affairs, border protection, immigration and asylum policy, public health and consumer protection, culture, youth, information and dialogue with citizens. It is split in two components: 3a. Freedom, Security and Justice & 3b. Citizenship

Heading 4 – The EU as a global player

Heading 4 covers all external action, including pre-accession instruments. Whereas the Commission had proposed to integrate the EDF into the financial framework, the European Council and the European Parliament agreed to leave it outside.

Heading 5 - Administration

This heading covers administrative expenditure for all institutions, pensions and the European Schools. For the Institutions other than the Commission, these costs make up the total of their expenditure, but the Agencies and other bodies make both administrative and operational expenditure.

Heading 6 - Compensations

In accordance with the political agreement that the new Member States should not become net-contributors to the budget at the very beginning of their membership, compensation was foreseen under this heading. This amount was available as transfers to them to balance their budgetary receipts and contributions.

2.4.2 Policy areas

As part of its use of Activity Based Management (ABM), the Commission implements Activity Based Budgeting (ABB) in its planning and management processes. ABB involves a budget structure where budget titles correspond to policy areas and budget chapters to activities. ABB aims to provide a clear framework for translating the Commission's policy objectives into action, either through legislative, financial or any other public policy means. By structuring the Commission's work in terms of activities, a clear picture is obtained of the Commission's undertakings and simultaneously a common framework is established for priority setting. Resources are allocated to priorities during the budget procedure, using the activities as the building blocks for budgeting purposes. By establishing such a link between activities and the resources allocated to them, ABB aims to increase efficiency and effectiveness in the use of resources in the Commission.

A policy area may be defined as a homogeneous grouping of activities constituting parts of the Commission's work, which are relevant for the decision-making process. Each policy area corresponds, in general, to a DG, and encompassing an average of about 6 or 7 individual activities. Policy areas are mainly operational, since their core activities aim at benefiting a third-party beneficiary within their respective domains of activity. The operational budget is completed with the necessary administrative expenditure for each policy area.

Further information on the implementation of expenditure can be found in the Commission's Report on Budgetary and Financial Management 2009.

2.5 INSTITUTIONS AND AGENCIES (Tables 14 to 18)

The consolidated reports on the implementation of the general budget of the European Union include, as in previous years, the budget implementation of all Institutions since within the EU budget a separate budget for each Institution is established. Agencies do not have a separate budget inside the EU budget and they are partially financed by a Commission budget subsidy.

In order to provide all relevant budgetary data for the Agencies, the budgetary part of the consolidated annual accounts include separate reports on the implementation of the individual budgets of the traditional agencies consolidated.

(...PICT...)|COMMISSIONE DELL’UNIONE EUROPEA|

Bruxelles, 20.7.2010

SEC(2010) 963 definitivo

COMUNICAZIONE DELLA COMMISSIONE AL PARLAMENTO EUROPEO, AL CONSIGLIO E ALLA CORTE DEI CONTI

CONTI ANNUALI DELL’UNIONE EUROPEA ESERCIZIO 2009 Rendiconti finanziari consolidati e relazioni consolidate sull’esecuzione del bilancio

INDICE

NOTE AI CONTI CONSOLIDATI 3

(...)

ESECUZIONE E CONTABILIZZAZIONE DEL BILANCIO DELL’UE 4

(...)

PARTE I – RENDICONTI FINANZIARI CONSOLIDATI DELL’UNIONE EUROPEA E NOTE ESPLICATIVE 12

(...)

STATO PATRIMONIALE 13

(...)

CONTO DEL RISULTATO ECONOMICO 14

(...)

TABELLA DEI FLUSSI DI CASSA 15

(...)

PROSPETTO DELLE VARIAZIONI DELL’ATTIVO NETTO 16

(...)

NOTE AI RENDICONTI FINANZIARI 17

(...)

1. PRINCIPALI POLITICHE CONTABILI 18

(...)

2. NOTE ALLO STATO PATRIMONIALE 34

(...)

3. NOTE AL CONTO DEL RISULTATO ECONOMICO 62

(...)

4. NOTE ALLA TABELLA DEI FLUSSI DI CASSA 74

(...)

5. ATTIVITÀ E PASSIVITÀ POTENZIALI E ALTRE INFORMAZIONI 75

(...)

6. RETTIFICHE FINANZIARIE E RECUPERI IN SEGUITO ALL’INDIVIDUAZIONE DI IRREGOLARITÀ 84

(...)

7. GESTIONE DEI RISCHI FINANZIARI 102

(...)

8. INFORMATIVA SULLE OPERAZIONI CON PARTI CORRELATE 112

(...)

9. FATTI INTERVENUTI DOPO LA DATA DI RIFERIMENTO DEL BILANCIO 114

(...)

10. ENTITÀ CONSOLIDATE 115

(...)

11. ENTITÀ NON CONSOLIDATE 116

(...)

PARTE II – RELAZIONI CONSOLIDATE SULL’ESECUZIONE DEL BILANCIO DELL’UNIONE EUROPEA E NOTE ESPLICATIVE 118

(...)

RELAZIONI CONSOLIDATE SULL’ESECUZIONE DEL BILANCIO* 119

(...)

NOTE ESPLICATIVE ALLE RELAZIONI CONSOLIDATE SULL’ESECUZIONE DEL BILANCIO 139

(...)

1. PRINCIPI, STRUTTURA E STANZIAMENTI DI BILANCIO 140

(...)

2. SPIEGAZIONE DELLE RELAZIONI SULL’ESECUZIONE DEL BILANCIO 144

(...)

NOTE AI CONTI CONSOLIDATI

I conti consolidati annuali dell’Unione europea per l’esercizio 2009 sono stati elaborati in base alle informazioni presentate dalle istituzioni e dagli organismi a norma dell’articolo 129, paragrafo 2, del regolamento finanziario applicabile al bilancio generale dell’Unione europea. Si dichiara pertanto che detti conti sono stati elaborati conformemente al titolo VII di detto regolamento finanziario e ai principi, alle norme e ai metodi contabili definiti nelle note ai rendiconti finanziari.

Il sottoscritto ha ottenuto dai contabili di tali istituzioni e organismi, che ne hanno certificato l’attendibilità, tutte le informazioni necessarie per l’elaborazione dei conti che presentano le attività e le passività dell’Unione europea e l’esecuzione del bilancio.

Con la presente il sottoscritto dichiara che, in base a tali informazioni e ai controlli che ha ritenuto necessario effettuare per convalidare i conti della Commissione europea, ha la ragionevole certezza che i suddetti conti riflettono fedelmente e sostanzialmente la posizione finanziaria dell’Unione europea.

(firma) Philippe Taverne Contabile della Commissione

ESECUZIONE E CONTABILIZZAZIONE DEL BILANCIO DELL’UE

1. PREPARAZIONE DEL BILANCIO ANNUALE

Il bilancio dell’Unione europea (UE) finanzia un’ampia gamma di politiche e programmi in tutta l’UE. In conformità alle priorità stabilite dagli Stati membri, la Commissione svolge programmi, attività e progetti specifici, che possono spaziare dal sostegno a progetti educativi per la mobilità di studenti e insegnanti a progetti mirati al sostegno di un ambiente di lavoro migliore per i lavoratori dell’UE, all’aumento del controllo dei confini esterni.

Oltre il 90% del bilancio dell’UE viene utilizzato per finanziare le politiche e le attività dell’UE concordate da tutti gli Stati membri. Il collegamento diretto tra il bilancio annuale e le politiche dell’UE viene garantito attraverso la formazione del bilancio basato sulle attività (ABB). La nomenclatura ABB, introdotta per la prima volta nel bilancio 2004, consente un’identificazione chiara dei settori dell’Unione europea e dell’importo totale delle risorse destinate a ognuno di tali settori.

I settori sono suddivisi in circa 200 attività, di cui oltre 110 comprendono rubriche del bilancio operativo e corrispondono quindi nella nomenclatura del bilancio a capitoli di bilancio. Tali settori sono principalmente operativi, giacché le loro attività fondamentali sono destinate a un beneficiario terzo, ciascuno all’interno del rispettivo ambito di attività. Altri settori, tuttavia, sono orizzontali e assicurano il corretto funzionamento della Commissione, come i settori “Coordinamento e servizio giuridico” e “Bilancio”. La struttura delle attività fornisce il quadro concettuale comune per l’identificazione delle priorità, la pianificazione, la formazione del bilancio, il controllo e la rendicontazione, al fine principalmente di aumentare l’uso efficiente, economico ed efficace delle risorse.

La procedura interna per l’adozione del progetto di bilancio inizia con la sua preparazione da parte della Commissione, seguita dalla sua trasmissione al Consiglio, che può effettuare le modifiche che ritiene necessarie. Il bilancio aggiornato viene quindi trasmesso al Parlamento europeo, che può proporre modifiche oppure accettare o respingere il progetto di bilancio corrente. Una volta concordate tutte le modifiche e tutti gli aggiornamenti (compreso, se necessario, un progetto di bilancio completamente nuovo proposto dalla Commissione), il bilancio viene adottato dal Parlamento a metà dicembre. Il presidente del Parlamento dichiara il bilancio adottato e il bilancio può essere eseguito.

2. COME VIENE FINANZIATA L’UNIONE EUROPEA?

L’UE dispone di due categorie principali di finanziamento: entrate da risorse proprie e entrate varie.

2.1 Entrate da risorse proprie e crediti

Le entrate da risorse proprie derivano automaticamente all’UE per consentirle di finanziare il suo bilancio senza la necessità di una decisione successiva da parte delle autorità nazionali. L’importo complessivo delle risorse proprie necessarie per finanziare il bilancio si calcola detraendo dalle spese totali le altre entrate. L’importo totale delle risorse proprie non può superare l’1,24% (l’1,23% dal 2010) del reddito nazionale lordo (RNL) dell’UE. Le risorse proprie possono essere suddivise nelle seguenti categorie:

(1) le risorse proprie tradizionali (RPT) sono costituite dai dazi doganali e dai contributi zucchero. Dette risorse proprie sono prelevate presso gli operatori economici e riscosse dagli Stati membri per conto dell’UE. Tuttavia, gli Stati membri ne trattengono il 25% a titolo di rimborso delle spese di riscossione. I dazi doganali vengono imposti sulle importazioni di prodotti da paesi terzi secondo aliquote basate sulla tariffa doganale comune. I contributi zucchero vengono pagati dai produttori di zucchero per finanziare le restituzioni all’esportazione per lo zucchero. Le RPT rappresentano di norma circa il 13% delle entrate da risorse proprie;

(2) la risorsa propria basata sull’imposta sul valore aggiunto (IVA) viene imposta sulle basi IVA degli Stati membri che sono state a tal fine armonizzate in conformità alle norme dell’Unione. Sulla base armonizzata di ogni Stato membro viene imposta la stessa aliquota. Tuttavia, la base IVA da tenere in considerazione è ridotta al 50% dell’RNL di ogni singolo Stato membro. La risorsa basata sull’IVA rappresenta di norma circa il 12% delle entrate da risorse proprie;

(3) la risorsa propria basata sul reddito nazionale lordo (RNL) viene utilizzata per pareggiare le entrate e le spese di bilancio, ovvero per finanziare quella parte del bilancio non coperta da altre fonti di entrata. Sull’RNL dei singoli Stati membri viene applicata la stessa aliquota, stabilita in conformità alle norme dell’Unione. La risorsa basata sull’RNL rappresenta di norma circa il 75% delle entrate da risorse proprie.

Per quanto riguarda il pagamento di detti importi, la contabilità separata annovera le risorse proprie tradizionali che, ai sensi dell’articolo 6, paragrafo 3, lettera b), del regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000, sono accertate dagli Stati membri ma non messe a disposizione dell’UE perché non ancora riscosse o garantite o perché oggetto di contestazione. Ogni Stato membro trasmette alla Commissione un estratto trimestrale della suddetta contabilità precisando per ogni tipo di risorsa:

– il saldo ancora da recuperare del trimestre precedente,

– gli importi recuperati durante il trimestre in questione,

– le rettifiche della base imponibile (rettifiche/annullamenti) durante il trimestre in questione,

– gli importi inesigibili,

– il saldo da recuperare alla fine del trimestre in questione.

Una volta recuperati, gli importi delle risorse proprie tradizionali ripresi nella contabilità separata devono essere messi a disposizione della Commissione al più tardi il primo giorno lavorativo dopo il 19 del secondo mese successivo a quello del recupero dei diritti.

Qualora il recupero effettivo sia improbabile, deve essere effettuata una diminuzione di valore dei diritti nella contabilità separata al fine di rispecchiare tale situazione. Detta diminuzione di valore dei diritti nella contabilità separata è basata sulle stime effettuate dagli Stati membri stessi, conformemente all’articolo 6, paragrafo 4, lettera b), del regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000 del Consiglio, che stabilisce che “Gli Stati membri trasmettono, con l’ultimo estratto trimestrale relativo ad un determinato esercizio, una stima della somma totale dei diritti iscritti nella contabilità separata alla data del 31 dicembre del suddetto esercizio ed il cui recupero risulta improbabile.”

Sulla base delle stime inviate dagli Stati membri, viene iscritta una riduzione di valore all’attivo del bilancio, in diminuzione di questa voce dei crediti nei confronti degli Stati membri. Ciò non implica una rinuncia della Commissione al recupero degli importi interessati da siffatta correzione di valore. Anche quando il recupero risulta poco probabile, o addirittura quasi impossibile, ciò non significa necessariamente che gli importi in questione siano persi ai fini del bilancio dell’UE in quanto risorse proprie tradizionali. Infatti, in caso di mancato recupero, ciò si verifica soltanto se lo Stato membro ha effettivamente dimostrato la diligenza richiesta nel processo di recupero. Se lo Stato membro non può fornire questa dimostrazione la sua responsabilità finanziaria è chiamata in causa ed esso dovrà versare l’importo al bilancio dell’UE, a norma dell’articolo 17, paragrafo 2, del regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000.

2.2 Entrate varie

Le entrate varie derivanti dalle attività dell’Unione europea costituiscono di norma meno del 10% delle entrate totali. Si tratta, ad esempio, di ammende per violazione delle norme sulla concorrenza e ordini di riscossione emessi nei confronti di debitori pubblici e privati relativamente alla gestione di progetti europei. Rientrano in questa categoria anche le penali inflitte dalla Corte di giustizia agli Stati membri che non rispettano una determinata sentenza. La Commissione gestisce ogni anno centinaia di migliaia di progetti e deve emettere circa 13.000 ordini di riscossione l’anno. Ogni debito non pagato alla scadenza è soggetto a interessi di mora. Qualora i debiti di terzi diversi dagli Stati membri rimangano insoluti, le decisioni della Commissione (e del Consiglio) che impongono loro l’obbligo di pagare sono direttamente esecutive in conformità alle norme di procedura civile vigenti nel territorio in cui va dato corso all’esecuzione. I debitori insolventi sono soggetti alle procedure di riscossione dei debiti avviate dal Servizio giuridico con l’aiuto di studi legali esterni.

3. COME VIENE GESTITO E SPESO IL BILANCIO DELL’UE

3.1 Spese di esercizio primarie

gestione centralizzata diretta: in questo caso il bilancio viene eseguito direttamente dai servizi della Commissione;

gestione centralizzata indiretta: si riferisce ai casi in cui la Commissione affida compiti di esecuzione del bilancio a organismi di diritto dell’Unione europea o di diritto nazionale, come ad esempio le agenzie UE di diritto pubblico o con finalità di servizio pubblico;

gestione decentrata: si riferisce ai casi in cui la Commissione delega alcuni compiti di esecuzione del bilancio a paesi terzi;

gestione concorrente: tale metodo di gestione prevede che alcuni compiti di esecuzione del bilancio siano delegati agli Stati membri. La parte più cospicua delle spese rientra nella modalità di “gestione concorrente”, che presuppone la delega di alcuni compiti agli Stati membri ed è riferita a settori quali la spesa agricola e le azioni strutturali;

gestione congiunta: secondo questo metodo, la Commissione affida alcuni compiti di esecuzione del bilancio a un’organizzazione internazionale.

3.2 I vari attori finanziari

Il collegio dei membri della Commissione detiene una responsabilità politica collegiale, ma in pratica non esercita i poteri di esecuzione del bilancio ad esso attribuiti. Esso delega ogni anno tale compito a singoli funzionari che rispondono al collegio e sono soggetti al regolamento finanziario e allo statuto del personale. I membri del personale in questione, costituito in genere da direttori generali e capi servizio, sono chiamati “ordinatori delegati” e possono a loro volta delegare ulteriormente i compiti riguardanti l’esecuzione del bilancio a “ordinatori sottodelegati”.

La responsabilità degli ordinatori comprende l’intero processo di gestione, dalla determinazione di quello che è necessario fare per raggiungere gli obiettivi politici fissati dall’istituzione alla gestione delle attività avviate sia a livello operativo che di bilancio, compresi la sottoscrizione di impegni giuridici, il controllo delle prestazioni, l’effettuazione di pagamenti e, se necessario, persino il recupero di fondi. Gli ordinatori devono inoltre provvedere affinché vengano effettuate delle valutazioni per analizzare la validità delle loro proposte (valutazione ex ante) e misurare il successo e l’efficacia in termini di costo dei programmi già in atto (valutazioni intermedie ed ex post). I risultati di tali valutazioni vengono utilizzati per migliorare il processo decisionale e aumentare la trasparenza, la responsabilità e l’efficacia in termini di costo dell’intervento dell’UE.

Una sana gestione finanziaria e un’adeguata responsabilità vengono garantite all’interno di ciascuna DG dalla separazione tra controllo di gestione (affidato agli ordinatori) e audit interno e controllo di conformità rispetto agli standard prescritti per i controlli interni (ispirati agli standard internazionali del COSO), controlli ex ante ed ex post, audit interno indipendente sulla base delle valutazioni dei rischi e relazioni regolari sulle attività dei singoli commissari.

Il contabile si occupa dei pagamenti e degli ordini di recupero redatti dagli ordinatori e ha il compito di gestire la tesoreria, definire norme e metodi contabili, convalidare i sistemi contabili, tenere la contabilità e formare gli stati finanziari dell’istituzione. Al contabile viene inoltre richiesto di sottoscrivere i conti dichiarando che questi riflettono fedelmente la posizione finanziaria.

Il revisore interno , che non è un attore finanziario in senso stretto, viene nominato da un’istituzione o un organismo per verificare il corretto funzionamento dei sistemi e delle procedure di esecuzione del bilancio e fornire informazioni su questioni riguardanti la gestione dei rischi. Emette pareri indipendenti sulla qualità dei sistemi di controllo e di gestione e fornisce raccomandazioni su come migliorare le procedure operative e favorire una sana gestione finanziaria.

3.3 Impegni di spesa relativi al bilancio dell’UE

Una volta che il bilancio è stato approvato, la DG Bilancio mette a disposizione dei vari servizi della Commissione, delle istituzioni e degli altri organismi i fondi attraverso il sistema contabile della Commissione a seconda delle loro responsabilità politiche nel quadro di un sistema chiamato bilancio basato sulle attività. Ad esempio, la responsabilità della gestione delle linee di bilancio riguardanti l’ambiente sarebbe delegata dalla Commissione al capo o al direttore generale della DG Ambiente (che in tal caso diventa l’ordinatore delegato per le linee di bilancio in questione).

Prima di poter assumere un impegno giuridico con un terzo (ad esempio, un contratto o una convenzione di sovvenzione), nel bilancio annuale deve essere presente una linea di bilancio che autorizzi l’attività in questione. In tale linea di bilancio vi devono essere inoltre fondi sufficienti per coprire la spesa. Qualora tali condizioni risultino soddisfatte, i fondi necessari devono essere riservati nel bilancio mediante un impegno di bilancio effettuato nel sistema contabile.

Non può essere spesa alcuna somma dal bilancio dell’UE a meno che e fintanto che la Commissione o un altro organismo dell’UE e il possibile destinatario del denaro dell’Unione non abbiano sottoscritto un impegno giuridico scritto. Nell’ambito della gestione centralizzata diretta, detto impegno giuridico si concretizza in un contratto con un contraente o in una convenzione di sovvenzione con un beneficiario.

Una volta approvato, l’impegno di bilancio viene registrato nella contabilità di bilancio e gli stanziamenti vengono utilizzati di conseguenza. Tuttavia, ciò non incide in alcun modo sulla contabilità generale (o sul libro mastro generale) poiché non è stato sostenuto ancora alcun onere in quanto la contabilità dell’Unione europea comprende due elementi separati ma collegati:

(a) la contabilità di bilancio, che permette di seguire in modo dettagliato l’esecuzione del bilancio;

(b) la contabilità generale, utilizzata per preparare lo stato patrimoniale e il conto del risultato economico.

3.4 Effettuazione di un pagamento

3.4.1 Norme generali

Nessun pagamento può essere effettuato se non è già stato approvato un impegno di bilancio dall’ordinatore responsabile dell’operazione in questione.

Una volta che un pagamento è stato approvato nella contabilità, la fase successiva consiste nel trasferimento da effettuarsi sul conto del beneficiario.

La Commissione effettua oltre 1,7 milioni di pagamenti l’anno. La Commissione partecipa alla rete SWIFT ((Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication - Società mondiale di telecomunicazioni finanziarie interbancarie).

3.4.2 Prefinanziamento, dichiarazioni di spesa e ammissibilità delle spese

Il prefinanziamento è un pagamento effettuato allo scopo di fornire al beneficiario un anticipo in contanti, ovvero un fondo cassa. Può essere suddiviso in una serie di pagamenti da effettuare entro un termine stabilito nello specifico accordo di prefinanziamento. Il fondo cassa o anticipo viene utilizzato per gli scopi per cui era stato corrisposto entro i termini fissati nell’accordo, oppure viene restituito. Se non sostiene spese ammissibili, il beneficiario ha l’obbligo di restituire l’anticipo di prefinanziamento all’Unione europea. Pertanto, il prefinanziamento versato non rappresenta una spesa definitiva fino a quando non sono soddisfatte le relative condizioni contrattuali; alla data di effettuazione del pagamento iniziale esso viene dunque iscritto all’attivo del bilancio dell’UE. L’ammontare dell’attivo del prefinanziamento viene ridotto (in tutto o in parte) in funzione dell'accettazione dei costi ammissibili e degli eventuali rimborsi.

I prefinanziamenti sono valutati al loro importo recuperabile stimato tenendo in considerazione l’esistenza di una garanzia correlata al prefinanziamento. Il prefinanziamento stimato irrecuperabile è registrato nel conto del risultato economico come onere e nel bilancio come diminuzione del valore contabile del prefinanziamento. Di norma vengono percepiti interessi in relazione ai prefinanziamenti versati (tra le eccezioni importanti sono compresi gli importi corrisposti agli Stati membri o agli Stati candidati nel quadro di aiuti di preadesione).

Qualche tempo dopo il pagamento del prefinanziamento, l’organismo competente dell’UE riceve una dichiarazione di spesa che giustifica come il beneficiario abbia speso l’importo del prefinanziamento in conformità al contratto. La frequenza con cui le dichiarazioni di spesa pervengono durante l’esercizio varia in funzione del tipo di azione sovvenzionata e delle condizioni contrattuali. Esse non sono necessariamente ricevute al termine dell’esercizio.

I criteri di ammissibilità sono definiti nell’atto di base, negli inviti a presentare proposte, in altri documenti informativi per i beneficiari di sovvenzioni e/o nelle clausole contrattuali delle convenzioni di sovvenzione. Dopo essere state analizzate, le spese ammissibili sono iscritte negli oneri e il beneficiario è informato in merito a eventuali somme non ammissibili. Gli importi iscritti alla voce “ammissibilità da verificare” rappresentano quindi le dichiarazioni di spesa ricevute non ancora sottoposte a verifica dell’ammissibilità, ossia quelle per cui il fatto generatore della spesa non si è ancora verificato.

3.4.3 Trattamento contabile al termine dell’esercizio (separazione)

Per quanto riguarda gli importi dei prefinanziamenti in essere al termine dell’esercizio, essi sono valutati sulla base degli importi iniziali, detraendo: gli importi restituiti, gli importi ammissibili liquidati, gli importi ammissibili stimati non ancora liquidati alla fine dell’esercizio e le riduzioni di valore.

Le dichiarazioni di spesa non ancora ricevute al termine dell’esercizio vengono prese in considerazione nelle procedure di separazione contabile di fine esercizio. In particolare, è necessario effettuare una valutazione delle spese ammissibili sostenute dai beneficiari dei fondi UE ma non ancora comunicate all’Unione europea. Si utilizzano metodi diversi in base al tipo di attività e alle informazioni disponibili in modo da effettuare la migliore stima di tali importi. In seguito a tale operazione, gli importi ammissibili stimati sono registrati come ratei passivi, mentre gli elementi non ammissibili stimati rimangono in sospeso alla voce “ammissibilità da verificare”. Al fine di non operare una sopravvalutazione dell’attivo e del passivo, detti importi sono iscritti tra le passività correnti.

3.5 Recuperi conseguenti all’individuazione di irregolarità

Il regolamento finanziario e altre norme applicabili, in particolare in materia di agricoltura e politica di coesione, danno il diritto di effettuare controlli sulle spese fino a molti anni dopo che tali spese sono state sostenute.. Qualora vengano individuate irregolarità, si procede a recuperi o a rettifiche finanziarie. L’individuazione delle irregolarità e le relative rettifiche rappresentano l’ultima fase dei sistemi di controllo e sono fondamentali per dimostrare una sana gestione finanziaria.

L’ammissibilità delle spese imputate al bilancio viene verificata dai competenti servizi dell’UE oppure, nel caso di gestione concorrente, dai servizi degli Stati membri, sulla base dei documenti giustificativi indicati nella normativa applicabile o nelle condizioni relative a ciascun prestito. Nell’intento di ottimizzare il rapporto tra i costi e i benefici dei sistemi di controllo, i controlli sui documenti giustificativi per le domande finali tendono ad essere più frequenti rispetto a quelli sulle domande intermedie e possono evidenziare errori nei pagamenti intermedi che vengono poi rettificati adeguando il pagamento finale. Inoltre, l’Unione europea e/o lo Stato membro interessato hanno il diritto di verificare la correttezza dei documenti giustificativi svolgendo controlli nei locali del richiedente, sia durante il periodo di attuazione dell’azione finanziata che successivamente (ex post). La normativa applicabile prevede diverse procedure per il processo di gestione delle irregolarità individuate dalla Commissione e dagli Stati membri; per maggiori informazioni, cfr. nota 6 .

4. RELAZIONI DI FINE ESERCIZIO

4.1 Conti annuali

È responsabilità del contabile della Commissione redigere i conti annuali e assicurare che questi riflettano fedelmente la posizione finanziaria dell’UE. I conti annuali comprendono i rendiconti finanziari e le relazioni sull’esecuzione del bilancio. Essi vengono adottati dalla Commissione e presentati prima alla Corte dei conti per l’audit e infine al Consiglio e al Parlamento per il discarico.

4.2 Relazioni annuali d’attività

Ogni ordinatore è tenuto a redigere una relazione annuale d’attività (RAA) sulle attività che rientrano sotto la sua responsabilità. In detta RAA, l’ordinatore riferisce in merito ai risultati strategici conseguiti e alla sua ragionevole garanzia che le risorse assegnate alle attività descritte nella sua relazione siano state utilizzate per gli scopi previsti e conformemente a principi di sana gestione finanziaria, e che le procedure di controllo poste in essere offrano le necessarie garanzie di legittimità e regolarità delle operazioni sottostanti.

5. AUDIT E DISCARICO

5.1 Audit

I conti annuali dell’UE e la gestione delle risorse vengono controllati dal suo revisore esterno, ovvero la Corte dei conti, che redige una relazione annuale per il Consiglio e il Parlamento europeo. Il compito principale della Corte è quello di eseguire un audit esterno indipendente dei conti annuali dell’Unione europea. Quale parte delle sue attività, la Corte dei conti produce:

(1) una relazione annuale sulle attività finanziate dal bilancio generale, esprimendo in dettaglio le proprie osservazioni in merito ai conti annuali e alle operazioni sottostanti;

(2) un parere, basato sui propri audit e riportato nella relazione annuale sotto forma di dichiarazione di affidabilità, su (i l’affidabilità dei conti e (ii la legittimità e regolarità delle operazioni sottostanti che comportano sia entrate riscosse da soggetti passivi che pagamenti a beneficiari finali;

(3) relazioni speciali contenenti le risultanze di audit riguardanti aree di gestione specifiche.

La Corte dei conti è autorizzata ad accedere a tutti i documenti necessari nel corso del proprio audit. La Corte controlla tutte le aree di attività dell’UE, fino ad esaminare la legittimità e la regolarità di ogni singola operazione e di ogni singolo pagamento. Essa controlla anche gli stessi conti annuali, rivedendo, se necessario, i singoli bilanci e conti di risultato economico nonché la presentazione complessiva dei rendiconti finanziari. La Corte è pertanto in grado di esprimere un suo parere non solo sulle cifre presentate ma anche sul sistema e sui controlli in essere.

5.2 Discarico

Il controllo finale è costituito dal discarico del bilancio per un determinato esercizio. L’autorità competente per il discarico all’interno dell’Unione europea è il Parlamento europeo. Ciò significa che, una volta effettuati l’audit e il completamento dei conti annuali, spetta al Consiglio raccomandare e quindi al Parlamento decidere se concedere o meno alla Commissione e agli altri organismi dell’UE il discarico per l’esecuzione del bilancio dell’UE per l’esercizio precedente. Tale decisione si basa su una revisione dei conti, sulla relazione annuale della Corte dei conti (comprendente una dichiarazione ufficiale di affidabilità) e sulle risposte della Commissione, anche a seguito di domande e ulteriori richieste di informazioni presentate alla Commissione.

Il discarico rappresenta l’aspetto politico del controllo esterno dell’esecuzione del bilancio e costituisce la decisione mediante la quale il Parlamento europeo, su raccomandazione del Consiglio, “solleva” la Commissione dalla sua responsabilità relativa alla gestione di un determinato bilancio segnando la fine dell’esistenza di quel bilancio. Questa procedura di discarico può produrre uno dei due risultati seguenti: la concessione o il rinvio del discarico. Al momento di concedere il discarico, il Parlamento può evidenziare alcune osservazioni che ritiene importanti, spesso raccomandando al la Commissione di adottare misure in relazione a dette questioni. La Commissione riporta le misure adottate in una relazione di controllo e in un piano d’azione che trasmette sia al Parlamento che al Consiglio.

PARTE I – RENDICONTI FINANZIARI CONSOLIDATI DELL’UNIONE EUROPEA E NOTE ESPLICATIVE

Stato patrimoniale

Conto del risultato economico

Tabella dei flussi di cassa

Prospetto delle variazioni dell’attivo netto

Note ai rendiconti finanziari

STATO PATRIMONIALE

||||milioni di euro|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

|ATTIVITÀ NON CORRENTI:||||

|Attività immateriali|2.1|72|56|

|Immobili, impianti e macchinari|2.2|4 859|4 881|

|Investimenti a lungo termine|2.3|2 379|2 078|

|Prestiti|2.4|10 764|3 565|

|Prefinanziamenti a lungo termine|2.5|39 750|29 023|

|Crediti a lungo termine|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|ATTIVITÀ CORRENTI:||||

|Rimanenze|2.7|77|85|

|Investimenti a breve termine|2.8|1 791|1 553|

|Prefinanziamenti a breve termine|2.9|9 077|10 262|

|Crediti a breve termine|2.10|8 663|11 920|

|Tesoreria ed equivalenti di tesoreria |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|TOTALE ATTIVO||100 859|87 192|

|||||

|PASSIVITÀ NON CORRENTI:||||

|Prestazioni per i dipendenti|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Accantonamenti a lungo termine|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Passività finanziarie a lungo termine|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Altri debiti a lungo termine|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|PASSIVITÀ CORRENTI:||||

|Accantonamenti a breve termine|2.16|(213)|(348)|

|Passività finanziarie a breve termine|2.17|(40)|(119)|

|Debiti a breve|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|TOTALE PASSIVO||(145 585)|(134 616)|

|||||

|ATTIVO NETTO||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Riserve|2.19|3 323|3 115|

|Importi da richiedere agli Stati membri:|2.20|||

|Prestazioni per i dipendenti*||(37 242)|(37 556)|

|Importi vari**||(10 807)|(12 983)|

|ATTIVO NETTO||(44 726)|(47 424)|

* Ai sensi dell’articolo 83 dello statuto del personale [regolamento (CEE, Euratom, CECA) n. 259/68 del Consiglio, del 29 febbraio 1968, modificato], gli Stati membri sono responsabili in solido delle pensioni.

** Il 17 dicembre 2009 il Parlamento europeo ha adottato il bilancio, che prevede il pagamento delle passività a breve termine dell’Unione europea con risorse proprie, ottenute dagli Stati membri o ad essi richieste nel 2010.

CONTO DEL RISULTATO ECONOMICO

||||

||milioni di euro|

|Note|2009|2008|

ENTRATE DI ESERCIZIO||||

Entrate derivanti da risorse proprie e contributi|3.1|110 537|112 713|

Altre entrate di esercizio|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

SPESE DI ESERCIZIO||||

Spese amministrative|3.3|(8 133)|(7 720)|

Spese di esercizio|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

AVANZO DA ATTIVITÀ OPERATIVE||5 002|17 510|

||||

Entrate derivanti da operazioni finanziarie|3.5|835|698|

Spese relative a operazioni finanziarie|3.6|(594)|(467)|

Movimenti nelle passività derivanti dalle prestazioni per i dipendenti|2.12|(683)|(5 009)|

Quota relativa al disavanzo netto di collegate e imprese comuni|3.7|(103)|(46)|

||||

RISULTATO ECONOMICO DELL’ESERCIZIO||4 457|12 686|

TABELLA DEI FLUSSI DI CASSA

||||

||milioni di euro|

|Note|2009|2008 *|

||||

Risultato economico dell’esercizio||4 457|12 686|

||||

Flussi di cassa da attività operative|4.2|||

Ammortamento||22|19|

Deprezzamento||447|302|

(Annullamento delle) perdite di valore degli investimenti||(16)|3|

(Aumento)/diminuzione prestiti||(7 199)|(1 759)|

(Aumento)/diminuzione prefinanziamenti a lungo termine||(10 727)|(15 008)|

(Aumento)/diminuzione crediti a lungo termine||(10)|82|

(Aumento)/diminuzione rimanenze||8|3|

(Aumento)/diminuzione prefinanziamenti a breve termine||1 185|10 321|

(Aumento)/diminuzione crediti a breve termine||3 257|131|

(Aumento)/diminuzione accantonamenti a lungo termine||128|262|

(Aumento)/diminuzione passività finanziarie a lungo termine||7 210|1 775|

(Aumento)/diminuzione altre passività a lungo termine||(48)|237|

(Aumento)/diminuzione accantonamenti a breve termine||(135)|(21)|

(Aumento)/diminuzione passività finanziarie a breve termine||(79)|(16)|

(Aumento)/diminuzione conti passivi||4 207|(5 703)|

Eccedenza di bilancio 2008 considerata come entrata non monetaria nel 2009||(1 796)|(1 529)|

Altri movimenti non monetari||37|37|

||||

Aumento/(diminuzione) passività derivanti dalle prestazioni per i dipendenti||(314)|4 076|

||||

Attività di investimento|4.3|||

(Aumento)/diminuzione attività immateriali e immobili, impianti e macchinari ||(463)|(689)|

(Aumento)/diminuzione investimenti a lungo termine||(284)|(108)|

(Aumento)/diminuzione investimenti a breve termine||(239)|(133)|

||||

FLUSSI DI CASSA NETTI||(352)|4 968|

||||

Aumento netto tesoreria ed equivalenti di tesoreria*||(352)|4 968|

Tesoreria ed equivalenti di tesoreria all’inizio dell’esercizio*|2.11|23 724|18 756|

Tesoreria ed equivalenti di tesoreria alla fine dell’esercizio*|2.11|23 372|23 724|

* I conti del 2008 includevano la liquidità del Fondo di garanzia come liquidità e non investimenti

PROSPETTO DELLE VARIAZIONI DELL’ATTIVO NETTO

||||||milioni di euro|

|Riserve (A)|Importi da richiedere agli Stati membri (B)|Attivo netto =(A)+(B)|

|Riserva intestata al valore equo|Altre riserve|Avanzo/(Disavanzo) accumulato|Risultato economico dell’esercizio||

SALDO AL 31 DICEMBRE 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Movimenti nella riserva del Fondo di garanzia||158|(158)||0|

Movimenti valore equo|34||||34|

Altro||113|(108)||5|

Imputazione del risultato economico 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Risultato del bilancio 2007 accreditato agli Stati membri|||(1 529)||(1 529)|

Risultato economico dell’esercizio||||12 686|12 686|

SALDO AL 31 DICEMBRE 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Movimenti nella riserva del Fondo di garanzia||196|(196)||0|

Movimenti valore equo|28||||28|

Altro||(1)|10||9|

Imputazione del risultato economico 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Risultato del bilancio 2008 accreditato agli Stati membri|||(1 796)||(1 796)|

Risultato economico dell’esercizio||||4 457|4 457|

SALDO AL 31 DICEMBRE 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

NOTE AI RENDICONTI FINANZIARI

1. PRINCIPALI POLITICHE CONTABILI

1.1 BASE GIURIDICA E NORME CONTABILI

I conti consolidati dell’Unione europea raggruppano i conti dell’Unione europea, della Comunità europea dell’energia atomica e della Comunità europea del carbone e dell’acciaio (in liquidazione). Tali conti sono tenuti conformemente alle disposizioni del regolamento (CE, Euratom) n. 1605/2002 del Consiglio, del 25 giugno 2002, (GU L 248 del 16 settembre 2002), che stabilisce il regolamento finanziario applicabile al bilancio generale dell’Unione europea, e del regolamento (UE, Euratom) n. 2342/2002 della Commissione, del 23 dicembre 2002, recante modalità d’esecuzione del suddetto regolamento finanziario.

A norma dell’articolo 133 del regolamento finanziario, l’Unione europea ha preparato i suoi rendiconti finanziari consolidati per l’esercizio 2009 sulla base di norme contabili per competenza che derivano dai Principi contabili internazionali per il settore pubblico (International Public Sector Accounting Standards - IPSAS) o dai Principi contabili internazionali (International Financial Reporting Standards - IFRS). Tali norme contabili, adottate dal contabile della Commissione, devono essere applicate da tutte le istituzioni e da tutti gli organismi europei che rientrano attualmente nel perimetro di consolidamento, al fine di creare un corpus di norme uniformi per la tenuta, la valutazione e la presentazione dei conti e armonizzare il processo di stesura del bilancio e di consolidamento. I conti sono tenuti in euro per anno civile.

1.2 PRINCIPI CONTABILI

L’obiettivo del bilancio è fornire informazioni sulla situazione patrimoniale, le prestazioni e i flussi di cassa di un’entità che possono essere utili a un ampio numero di utilizzatori. Per un’entità pubblica come l’Unione europea gli obiettivi sono, nella fattispecie, fornire informazioni utili ai fini del processo decisionale e dimostrare l’affidabilità dell’entità in relazione alle risorse ad essa affidate. Tali sono gli intendimenti che hanno guidato la stesura del presente documento. L’articolo 124 del regolamento finanziario prevede i principi contabili da applicare per redigere il bilancio, ossia:

– la continuità delle attività,

– la prudenza,

– la coerenza dei metodi contabili,

– la comparabilità delle informazioni,

– l’importanza relativa,

– la non compensazione,

– la preminenza della realtà sull’apparenza,

– la contabilità per competenza.

Per la preparazione dei rendiconti finanziari consolidati in conformità alle norme e ai principi suddetti, l'amministrazione deve effettuare stime riguardanti gli importi dichiarati di alcune voci dello stato patrimoniale consolidato e del conto del risultato economico consolidato, nonché le relative informazioni sulle attività e passività potenziali.

1.3 CONSOLIDAMENTO

Impatto del trattato di Lisbona

A seguito dell’entrata in vigore del trattato di Lisbona il 1° dicembre 2009, i conti annuali sono ora denominati “Conti annuali dell’Unione europea”. Tale cambiamento non ha avuto alcun impatto sul perimetro di consolidamento. Le agenzie istituite nell’ambito dell'ex secondo pilastro dell’UE non soddisfano i criteri di consolidamento, e lo stesso vale per la Banca centrale europea (BCE), anche se viene considerata un’istituzione europea nel trattato di Lisbona. Tutte queste entità, come negli anni precedenti, rimangono pertanto al di fuori del perimetro di consolidamento.

Per quanto riguarda le agenzie dell'ex terzo pilastro dell’Unione europea, due di esse, che beneficiano di una sovvenzione a titolo del bilancio generale dell’Unione europea, rientrano nel perimetro di consolidamento come negli anni precedenti (cfr. anche nota 10 ). La terza agenzia di questo pilastro, Europol, diventerà un organismo dell’UE a partire dal 2010.

Perimetro di consolidamento

I rendiconti finanziari consolidati dell’UE comprendono tutte le entità controllate (istituzioni e agenzie), le collegate e le imprese comuni più importanti, ovvero 40 entità controllate, 3 collegate e 4 imprese comuni. Per l’elenco completo delle entità consolidate si rimanda alla nota 10 . Rispetto al 2008, il perimetro di consolidamento include altre due agenzie esecutive, due collegate e un’impresa comune, mentre un’agenzia è stata posta in liquidazione il 31 dicembre 2008. L’impatto delle aggiunte sui rendiconti finanziari consolidati non è significativo.

Entità controllate

La decisione di includere un’entità nel perimetro di consolidamento si basa sul concetto di controllo. Le entità controllate sono entità in relazione alle quali l’Unione europea ha, direttamente o indirettamente, il potere di gestire le politiche operative e finanziarie in maniera tale da poter trarre vantaggio dalle loro attività. Tale potere deve essere esercitabile attualmente. Le entità controllate sono consolidate secondo il metodo dell’integrazione globale. Il consolidamento inizia a decorrere dalla data del primo controllo e termina alla conclusione ditale controllo .

Gli indicatori di controllo più comuni all’interno dell’Unione europea sono: la creazione mediante i trattati istitutivi o il diritto derivato, il finanziamento dal bilancio generale, l’esistenza di diritti di voto negli organi esecutivi, l’audit da parte della Corte dei conti europea e il discarico da parte del Parlamento europeo. È evidente che è necessaria una valutazione a livello di entità per decidere se uno o tutti i criteri elencati in precedenza sono sufficienti per far scattare il controllo.

Secondo questa impostazione, le istituzioni (ad eccezione della BCE) e le agenzie dell’UE (escludendo le agenzie dell'ex secondo pilastro ed Europol) sono sotto il controllo esclusivo dell’UE e rientrano pertanto nel perimetro di consolidamento. Anche la Comunità europea del carbone e dell’acciaio in liquidazione (CECA) è considerata come un’entità controllata.

Tutte le operazioni e i saldi tra le entità controllate dell’Unione europea sono eliminati, mentre le perdite e gli utili non realizzati sulle operazioni tra le varie entità non sono significativi e di conseguenza non sono stati eliminati.

Entità collegate

Le entità collegate sono entità sulle quali l’Unione europea esercita, direttamente o indirettamente, un’influenza significativa, ma non il controllo, riguardo alle decisioni nell’ambito delle politiche operative e finanziarie. S'intende perinfluenza significativa che la Commissione europea detiene direttamente o indirettamente il 20% o più dei diritti di voto.

Le partecipazioni nelle collegate sono contabilizzate utilizzando il metodo dell’equivalenza patrimoniale (altresì detto metodo del patrimonio netto) e sono inizialmente rilevate al prezzo di costo. La quota dell’Unione europea dei risultati delle sue collegate è rilevata nel conto del risultato economico dell’UE e la sua quota dei movimenti nelle riserve è rilevata nelle riserve dell’UE. Il costo iniziale più tutti i movimenti (ulteriori contributi, quota dei risultati e movimenti nelle riserve, riduzioni di valore e dividendi) danno il valore contabile della collegata nei conti dell’UE alla data di riferimento del bilancio. I dividendi ricevuti da una collegata riducono il valore contabile dell’attività. Le perdite e gli utili non realizzati relativi alle operazioni tra l’Unione europea e le sue collegate non sono significativi e di conseguenza non sono stati eliminati.

I principi contabili applicati dalle collegate possono differire da quelli adottati dall’Unione europea per operazioni ed eventi simili in circostanze analoghe. Laddove l’Unione europea detiene una percentuale pari o superiore al 20% di un fondo di capitale di rischio, l’UE non mira ad esercitare un’influenza significativa. Tali fondi sono pertanto trattati come strumenti finanziari classificati come disponibili per la vendita e il metodo dell’equivalenza patrimoniale non viene applicato.

Imprese comuni

L’impresa comune costituisce un accordo contrattuale in base al quale l’Unione europea e una o più parti (i “partecipanti all’impresa comune”) si impegnano in un’attività economica soggetta a controllo congiunto. Il controllo congiunto è la condivisione del controllo, diretto o indiretto, su un’attività stabilita per contratto che rappresenta una potenzialità di servizio.

Le partecipazioni nelle imprese comuni sono contabilizzate utilizzando il metodo dell’equivalenza patrimoniale (altresì detto metodo del patrimonio netto) e sono inizialmente rilevate al prezzo di costo. La partecipazione dell’Unione europea nei risultati delle sue entità soggette a controllo congiunto è rilevato nel conto del risultato economico dell’UE e la sua partecipazione nei movimenti nelle riserve è rilevato nelle riserve dell’UE. Il costo iniziale più tutti i movimenti (ulteriori contributi, quota dei risultati e movimenti nelle riserve, riduzioni di valore e dividendi) danno il valore contabile dell’impresa comune nei conti dell’UE alla data di riferimento del bilancio.

Le perdite e gli utili non realizzati relativi alle operazioni tra l’Unione europea e le entità soggette al suo controllo congiunto non sono significativi e di conseguenza non sono stati eliminati. I principi contabili applicati dalle imprese comuni possono differire da quelli adottati dall’Unione europea per operazioni ed eventi simili in circostanze analoghe.

Entità non consolidate i cui fondi sono gestiti dalla Commissione

I fondi del regime di assicurazione malattia per il personale dell’Unione europea, il Fondo europeo di sviluppo e il Fondo di garanzia dei partecipanti sono gestiti dalla Commissione per conto di tali fondi; tuttavia, dato che non sono controllate dall’Unione europea, tali entità non sono pertanto consolidate nel suo bilancio – cfr. nota 11 per maggiori dettagli sugli importi interessati.

1.4 BASE DELLA PREPARAZIONE

1.4.1 Valuta e base per la conversione

Valuta funzionale e valuta di conto

Il bilancio è presentato in milioni di euro, la valuta funzionale e di conto dell’Unione europea.

Operazioni e saldi

Le operazioni espresse in valuta estera sono convertite in euro con riferimento ai tassi di cambio in vigore alla data della transazione. Le perdite e gli utili su cambi derivanti dal regolamento di operazioni in valuta estera e dalla conversione ai tassi di cambio di fine esercizio delle attività e passività monetarie espresse in valuta estera sono rilevati nel conto del risultato economico.

I metodi di conversione applicati alle voci seguenti sono diversi:

– per immobili, impianti e macchinari e per le attività immateriali, la conversione in euro avviene al tasso vigente alla data del loro acquisto;

– per i prefinanziamenti versati nel quadro del Fondo europeo agricolo di garanzia, la conversione avviene ai tassi di cambio del 10 del mese che segue quello durante il quale sono concessi.

I saldi di fine esercizio delle attività e passività monetarie espresse in valuta estera sono convertiti in euro sulla base dei tassi di cambio vigenti al 31 dicembre:

Tassi di cambio EURO|

Valuta|31.12.2009|31.12.2008|Valuta|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1,9558|1,9558|LTL|3,4528|3,4528|

CZK|26,4730|26,8750|PLN|4,1045|4,1535|

DKK|7,4418|7,4506|RON|4,2363|4,0225|

EEK|15,6466|15,6466|SEK|10,2520|10,8700|

GBP|0,8881|0,9525|CHF|1,4836|1,4850|

HUF|270,4200|266,7000|JPY|133,1600|126,1400|

LVL|0,7093|0,7083|USD|1,4406|1,3917|

Le variazioni del valore equo delle attività finanziarie monetarie espresse in valuta estera e classificate come disponibili per la vendita che si riferiscono ad una differenza di conversione sono rilevate nel conto del risultato economico. Le differenze di conversione sulle attività e passività finanziarie non monetarie detenute al valore equo rilevato a conto economico sono rilevate nel conto del risultato economico. Le differenze di conversione relative alle attività finanziarie non monetarie classificate come disponibili per la vendita sono incluse nella riserva del valore equo.

1.4.2 Utilizzazione delle stime

Conformemente ai principi IPSAS e ai principi contabili comunemente accettati (GAAP), il bilancio include necessariamente importi basati su stime e ipotesi formulate dal management sulla base delle informazioni più affidabili disponibili. Alcune delle stime più importanti riguardano anche, ma non esclusivamente, gli importi relativi a passività derivanti dai benefici per i dipendenti, gli accantonamenti, il rischio finanziario relativo alle rimanenze e ai crediti, i ratei passivi e attivi, le attività e passività potenziali e il grado di riduzione di valore delle attività immateriali e di immobili, impianti e macchinari. I risultati effettivi possono differire dalle stime. Le variazioni delle stime sono indicate nel periodo in cui se ne viene a conoscenza.

1.5 STATO PATRIMONIALE

1.5.1 Attività immateriali

Le licenze di software informatico acquistate sono iscritte al costo storico, detratti gli ammortamenti accumulati e le perdite per riduzione di valore. Tali attività sono ammortizzate secondo il metodo delle quote costanti in funzione della loro vita utile stimata, pari a 4 anni. I costi relativi alle attività immateriali prodotte internamente sono rilevati nel conto del risultato economico al momento in cui sono sostenuti. I costi relativi alla manutenzione e allo sviluppo dei programmi informatici sono rilevati come spese al momento in cui sono sostenuti, così come i costi di sviluppo e per la ricerca scientifica.

1.5.2 Immobili, impianti e macchinari

Tutti gli immobili, gli impianti e i macchinari sono registrati al costo storico, detratti l’ammortamento accumulato e le perdite per riduzione di valore. Il costo storico comprende le spese direttamente riconducibili all’acquisizione o alla costruzione dei beni.

I costi successivi sono inclusi nel valore contabile del bene o contabilizzati, se del caso, come attività separata solo qualora sia probabile che i vantaggi economici o i possibili servizi futuri connessi al bene andranno all’Unione europea e il costo del bene possa essere calcolato in maniera affidabile. I costi di manutenzione e riparazione sono registrati nel conto del risultato economico dell’esercizio durante il quale sono stati sostenuti. Poiché l’Unione europea non concede prestiti per finanziare l’acquisto di immobili, impianti e macchinari, non vi sono costi legati all’assunzione di prestiti relativi a tali acquisti.

I terreni e le opere d’arte non sono ammortizzati in quanto ritenuti avere una vita utile indefinita. Le attività in costruzione non sono ammortizzate in quanto tali attività non sono ancora disponibili per l’uso. L’ammortamento delle altre attività è calcolato utilizzando il metodo dell’ammortamento lineare per imputare i relativi costi al loro valore residuo in base alla vita utile stimata, nella fattispecie:

Tassi di ammortamento

Tipo di attività|Tasso di ammortamento lineare|

Immobili|4%|

Impianti, macchinari e attrezzature|da 10% a 25%|

Mobilio|da 10% a 25%|

Altri impianti ed accessori|da 10% a 33%|

Mezzi di trasporto|25%|

Materiale informatico|25%|

Altre attività materiali|da 10% a 33%|

Le perdite e gli utili relativi alle cessioni sono determinati raffrontando le entrate, al netto delle spese di vendita, con il valore contabile dell’attività ceduta. Anch’essi sono inclusi nel conto del risultato economico.

Contratti di locazione

I contratti di locazione di attività materiali, nei quali l’Unione europea ha sostanzialmente tutti i rischi e i vantaggi inerenti la proprietà, sono classificati come leasing finanziario. I leasing finanziari sono capitalizzati alla data d’inizio del leasing, al minore fra il valore equo dell’attività locata e il valore attuale dei canoni minimi di leasing. Ogni canone di leasing è suddiviso tra gli oneri finanziari e quelli inerenti all’ammortamento della passività in maniera da ottenere un tasso costante sulla passività residua. Le obbligazioni di locazione, al netto degli oneri finanziari, sono incluse nella voce “altri debiti” (a breve e a lungo termine). La parte di interessi del costo finanziario è imputata al conto del risultato economico in riferimento al periodo di locazione, in modo da ottenere un tasso di interesse periodico costante sulla passività residua per ciascun periodo. Le attività detenute mediante leasing finanziario sono ammortizzate sul periodo più breve tra la vita utile dell’attività e la durata del leasing.

I contratti di locazione nei quali al locatore spetta una parte significativa dei rischi e dei vantaggi inerenti la proprietà sono classificati come leasing operativo. I pagamenti effettuati nel quadro di leasing operativi sono imputati al conto del risultato economico su base lineare per il periodo del leasing.

1.5.3 Riduzione del valore di attività non finanziarie

Le attività che hanno una vita utile indefinita non sono soggette ad ammortamento e sono verificate annualmente per riduzione di valore. Le attività soggette ad ammortamento sono verificate per riduzione di valore ogniqualvolta determinati eventi o cambiamenti di circostanze indichino che il valore contabile potrebbe non essere recuperabile. È contabilizzata una perdita per riduzione di valore pari alla differenza tra il valore contabile dell’attività e il relativo importo recuperabile. L’importo recuperabile è il più elevato tra il valore equo dell’attività, detratti i costi di vendita, e il valore d’uso.

Il valore residuo delle attività immateriali, degli immobili, degli impianti e dei macchinari e il loro periodo di vita utile è rivisto e, se necessario, rettificato almeno una volta all’anno. Qualora il valore contabile dell’attività sia superiore all’importo recuperabile stimato, tale valore è immediatamente ridotto all’importo recuperabile. Se i motivi delle riduzioni di valore rilevate in anni precedenti non sono più validi, le perdite per riduzione di valore vengono rettificate di conseguenza.

1.5.4 Investimenti

Partecipazioni in collegate e in imprese comuni

Le partecipazioni in collegate e in imprese comuni sono contabilizzate con il metodo dell’equivalenza patrimoniale. I costi patrimoniali vengono rettificati, se vi sono indicazioni di una riduzione di valore, per tenere conto delle quote di aumenti o riduzioni dell’attivo netto delle collegate e delle imprese comuni riconducibili all’Unione europea dopo la rilevazione iniziale e si svalutano, se necessario, all’importo recuperabile più basso. L’importo recuperabile si determina come descritto al punto 1.5.3 . Se successivamente il motivo della riduzione di valore non è più valido, la perdita per riduzione di valore viene rettificata al valore contabile che sarebbe stato determinato qualora non fosse stata rilevata alcuna perdita per riduzione di valore.

Investimenti in fondi di investimento in capitale di rischio

Classificazione e valutazione

Gli investimenti in fondi di investimento in capitale di rischio sono classificati come attività disponibili per la vendita (cfr. 1.5.5 ) e di conseguenza sono riportati al valore equo con utili e perdite derivanti dalle variazioni del valore equo (comprese le differenze di conversione) rilevate nella riserva del valore equo.

Considerazioni sul valore equo

Giacché non hanno una quotazione di mercato in un mercato attivo, gli investimenti in fondi di investimento in capitale di rischio sono valutati voce per voce al minore tra il costo e la quota proporzionale del valore dell’attivo netto (NAV-net asset value) indicato dal gestore del fondo alla data di chiusura del bilancio, escludendo così qualsiasi eventuale plusvalenza latente esistente nel portafoglio di investimento sottostante. Gli investimenti in fondi di investimento in capitale di rischio ancora in fase iniziale sono valutati in base agli stessi principi, fatta eccezione per le perdite latenti dovute unicamente a spese amministrative nei casi in cui dette perdite latenti non sono prese in considerazione.

Gli utili latenti derivanti dalla valutazione al valore equo sono rilevati nelle riserve e le perdite latenti sono valutate ai fini di una riduzione di valore in modo da determinare se rilevarle nel conto del risultato economico come perdite per riduzione di valore oppure come variazioni della riserva del valore equo. Il valore equo della quota proporzionale del NAV è determinato applicando la percentuale di partecipazione dell’Unione europea in un fondo al NAV risultante dalla relazione più recente pubblicata da tale fondo, o, per quanto possibile, sulla base del valore esatto della partecipazione alla stessa data, quale indicata dal gestore del fondo.

1.5.5 Attività finanziarie

Classificazione

L’Unione europea classifica le proprie attività finanziarie nelle seguenti categorie: attività finanziarie valutate al fair value (valore equo) rilevato a conto economico; prestiti e crediti; investimenti detenuti fino a scadenza; attività finanziarie disponibili per la vendita. La classificazione degli strumenti finanziari è stabilita in sede di rilevazione iniziale e sottoposta ad ulteriore valutazione in sede di chiusura di ciascun bilancio.

i) Attività finanziarie valutate al valore equo rilevato a conto economico

Un’attività finanziaria è classificata in questa categoria se acquisita principalmente a scopo di vendita a breve termine ovvero se così è stata designata dall’Unione europea. Anche gli strumenti derivati sono classificati in questa categoria. Le attività che rientrano in questa categoria sono classificate come attività correnti qualora se ne preveda il realizzo entro 12 mesi dalla data di riferimento del bilancio.

ii) Prestiti e crediti

I prestiti e i crediti sono attività finanziarie non derivate con pagamenti fissi o determinabili non quotati in un mercato attivo. Si creano quando l’UE fornisce fondi, beni o servizi direttamente a un debitore senza l’intenzione di utilizzare il credito a fini di negoziazione. Sono registrati fra le attività non correnti, salvo quando la scadenza rientra nei 12 mesi successivi alla data di riferimento del bilancio.

iii) Investimenti detenuti fino a scadenza

Gli investimenti detenuti fino a scadenza sono attività finanziarie non derivate con pagamenti fissi o determinabili e scadenze fisse che l’Unione europea può e intende detenere fino alla scadenza. Nel corso dell' esercizio finanziario considerato, l’Unione europea non ha detenuto investimenti appartenenti a questa categoria.

iv) Attività finanziarie disponibili per la vendita

Le attività finanziarie disponibili per la vendita sono strumenti non derivati che rientrano in questa categoria o non sono classificati in nessuna delle altre categorie. Sono classificate come attività correnti o non correnti a seconda del periodo di tempo in cui l’Unione europea intende cederle. Anche gli investimenti in entità non consolidate e altri investimenti azionari (ad esempio le operazioni su capitali di rischio) non contabilizzati con il metodo dell’equivalenza patrimoniale sono classificati come attività finanziarie disponibili per la vendita.

Rilevazione e valutazione iniziali

Le acquisizioni e le vendite di attività finanziarie valutate al fair value (valore equo) rilevato a conto economico, detenute fino alla scadenza e disponibili per la vendita sono rilevate alla data di negoziazione, ovvero alla data alla quale l’Unione europea si impegna ad acquistare o a vendere l’attività. I prestiti sono rilevati quando il contante viene erogato ai mutuatari. Gli strumenti finanziari sono rilevati inizialmente in base al valore equo, maggiorato dei costi delle operazioni per tutte le attività finanziarie non contabilizzate al valore equo rilevato a conto economico. Le attività finanziarie contabilizzate al valore equo rilevato a conto economico sono inizialmente rilevate al valore equo, mentre i costi delle operazioni sono rilevati a conto economico.

Il valore equo di un’attività finanziaria al momento della rilevazione iniziale è normalmente il prezzo dell’operazione (ovvero il valore equo del corrispettivo percepito). Tuttavia, quando viene concesso un prestito a lungo termine a tasso zero o ad un tasso inferiore a quello di mercato, il suo valore equo può essere stimato pari al valore attuale di tutte le entrate future, calcolato sulla base del tasso di interesse prevalente nel mercato per strumenti simili con analogo rating di credito.

Nel caso di prestiti concessi con fondi presi a prestito, ovvero operazioni “back-to-back”, le differenze tra le condizioni e gli importi dei prestiti concessi e di quelli assunti non sono significative e il “costo opportunità” non è applicabile dato che all’UE non è consentito investire denaro nei mercati di capitale. Per questi motivi, tali prestiti sono valutati al loro importo nominale. I costi di transazione sostenuti dall’UE e successivamente addebitati al beneficiario del prestito sono rilevati direttamente nel conto del risultato economico

Gli strumenti finanziari sono eliminati contabilmente quando i diritti di ricevere i flussi di cassa che ne derivano sono scaduti o sono stati ceduti e quando l’Unione europea ha trasferito sostanzialmente tutti i rischi e i vantaggi inerenti la proprietà.

Valutazione successiva

Le attività finanziarie valutate al valore equo rilevato a conto economico sono successivamente contabilizzate al valore equo. Gli utili e le perdite derivanti da variazioni del valore equo della categoria “strumenti finanziari valutati al valore equo rilevato a conto economico” sono inclusi nel conto del risultato economico nel periodo in cui insorgono.

I prestiti e i crediti e gli investimenti detenuti fino a scadenza sono contabilizzati al costo ammortizzato secondo il metodo dell’interesse effettivo. Nel caso di prestiti concessi con fondi presi a prestito, viene applicato il medesimo tasso di interesse ai prestiti assunti e ai prestiti concessi dato che i prestiti concessi hanno le caratteristiche di operazioni “back-to-back” e le differenze tra le condizioni e gli importi dei prestiti concessi e di quelli assunti non sono significative. I costi di transazione sostenuti dall’UE e successivamente addebitati al beneficiario del prestito sono rilevati direttamente nel conto del risultato economico.

Le attività finanziarie disponibili per la vendita sono successivamente contabilizzate al valore equo. Gli utili e le perdite derivanti da variazioni del valore equo delle attività disponibili per la vendita sono rilevati nella riserva del valore equo. Quando le attività classificate come disponibili per la vendita sono vendute o subiscono una riduzione di valore, gli adeguamenti cumulativi del valore equo rilevati in precedenza nella riserva del valore equo sono rilevati nel conto del risultato economico. L’interesse sulle attività finanziarie disponibili per la vendita calcolato secondo il criterio dell’interesse effettivo è rilevato nel conto del risultato economico. I dividendi relativi agli strumenti rappresentativi di capitale disponibili per la vendita sono rilevati una volta accertato il diritto dell’Unione di ricevere il pagamento.

Il valore equo degli investimenti quotati nei mercati attivi è basato sul prezzo di offerta corrente. Qualora il mercato per un’attività finanziaria non sia attivo (come nel caso di titoli non quotati in borsa), l’Unione europea stabilisce un valore equo ricorrendo a tecniche di valutazione. Tali tecniche includono l’utilizzo di operazioni svolte alle normali condizioni del mercato, il riferimento ad altri strumenti sostanzialmente analoghi, l’analisi dei flussi di cassa attualizzati, i modelli per la misurazione del prezzo delle opzioni e altre tecniche di valutazione comunemente in uso fra gli operatori di mercato.

Qualora il valore equo degli investimenti in strumenti rappresentativi di capitale che non hanno prezzi di mercato quotati in un mercato attivo non sia misurabile in maniera affidabile, tali investimenti sono valutati al costo detraendo le riduzioni di valore.

Riduzione di valore delle attività finanziarie

Alla data di chiusura di ciascun bilancio, l’Unione europea valuta il sussistere di elementi concreti a riprova della riduzione di valore di un’attività finanziaria. Un’attività finanziaria subisce una riduzione di valore e insorgono perdite per riduzione di valore solo qualora si riscontrino elementi concreti che indicano una riduzione del valore a seguito di uno o più eventi verificatisi dopo la rilevazione iniziale dell’attività e tale evento (o eventi) di perdita produca effetti sui flussi di cassa futuri stimati per l’attività finanziaria in questione che u possibile stimare in modo affidabile.

i) Attività contabilizzate al costo ammortizzato

Quando esistono elementi concreti che attestano il verificarsi di una perdita per riduzione di valore di prestiti o crediti ovvero di investimenti detenuti fino a scadenza contabilizzati al costo ammortizzato, l’importo di detta perdita è calcolato come la differenza tra il valore contabile dell’attività e il valore attuale dei futuri flussi di cassa stimati (a eccezione delle future perdite di credito non sostenute) calcolato in base al tasso d’interesse effettivo originario dell’attività finanziaria. Il valore contabile dell’attività è ridotto e l’importo della perdita è rilevato nel conto del risultato economico. Laddove un prestito o un investimento detenuto fino a scadenza ha un tasso d'interesse variabile, il tasso di sconto per la quantificazione delle perdite per riduzione di valore corrisponde al tasso d’interesse effettivo corrente stabilito in base al contratto. Il computo del valore attuale dei futuri flussi di cassa stimati di un’attività finanziaria garantita è determinato sulla base dei flussi di cassa che potrebbero derivare dal pignoramento, meno i costi per l’ottenimento e la vendita della garanzia a prescindere dalla probabilità o meno che il pignoramento abbia luogo. Se in un periodo successivo l’importo della perdita per riduzione di valore diminuisce e tale diminuzione può essere oggettivamente ricondotta a un evento verificatosi dopo la contabilizzazione della riduzione di valore, la perdita per riduzione di valore rilevata in precedenza è rettificata nel conto del risultato economico.

ii) Attività contabilizzate al valore equo

Nel caso di investimenti azionari classificati come disponibili per la vendita, per la determinazione della perdita di valore dei titoli si prende in considerazione una riduzione permanente (prolungata) o significativa del valore equo del titolo al di sotto del suo costo. Laddove esistano elementi certi in relazione alle attività finanziarie disponibili per la vendita, la perdita cumulativa – calcolata come differenza tra costo di acquisizione e valore equo attuale detratte eventuali perdite per riduzione di valore dell’attività finanziaria in questione in precedenza rilevate nel conto del risultato economico – viene eliminata dalle riserve e contabilizzata nel conto del risultato economico. Le perdite per riduzione di valore rilevate nel conto del risultato economico su strumenti rappresentativi di capitale non sono rettificate nel conto del risultato economico. Se, in un periodo successivo, il valore equo di un titolo di debito classificato come disponibile per la vendita aumenta, e tale incremento può essere oggettivamente ricondotto a un evento verificatosi dopo la rilevazione della perdita per riduzione di valore, la perdita è rettificata nel conto del risultato economico.

1.5.6 Rimanenze

Le rimanenze sono valutate al minore tra il costo e il valore netto di realizzo. Il costo è calcolato utilizzando il metodo first-in, first-out (FIFO). Il costo dei prodotti finiti e di quelli in corso di produzione comprende le materie prime, la manodopera diretta, altri costi direttamente imputabili e i relativi costi generali di produzione (in base alla normale capacità operativa). Il valore netto di realizzo corrisponde al prezzo di vendita stimato nel normale corso delle attività commerciali detratti i costi di completamento e quelli di vendita. Quando le rimanenze sono destinate alla distribuzione gratuita o ad un prezzo simbolico, sono valutate al minore fra il costo e il costo di sostituzione attuale. Il costo di sostituzione attuale è il costo che l’Unione europea dovrebbe sostenere per acquistare l’attività alla data di riferimento del bilancio.

1.5.7 Prefinanziamenti

Il prefinanziamento è un pagamento effettuato allo scopo di fornire al beneficiario un anticipo in contanti, ovvero un fondo cassa. Può essere suddiviso in una serie di pagamenti da effettuare entro un termine stabilito nello specifico accordo di prefinanziamento. Il fondo cassa o anticipo viene restituito o utilizzato per gli scopi per cui era stato corrisposto entro i termini fissati nell’accordo. Se non sostiene spese ammissibili, il beneficiario ha l’obbligo di restituire l’anticipo di prefinanziamento all’Unione europea. L’ammontare del prefinanziamento viene ridotto (in tutto o in parte) in funzione dell'accettazione dei costi ammissibili e degli eventuali rimborsi e tale importo è rilevato come spesa.

Alla fine dell’esercizio finanziario, gli importi dei prefinanziamenti in essere sono valutati sulla base degli importi iniziali versati, detraendo: gli importi restituiti, gli importi ammissibili rilevati, gli importi ammissibili stimati non ancora liquidati alla fine dell’esercizio e le riduzioni di valore.

L’interesse relativo ai prefinanziamenti è rilevato al momento della riscossione, conformemente alle disposizioni del relativo accordo. Al termine dell’esercizio contabile viene fatta una stima dei ratei di interessi attivi, sulla scorta delle informazioni più attendibili, che successivamente viene inclusa nel bilancio.

1.5.8 Crediti

I crediti sono contabilizzati all’importo iniziale meno la svalutazione per riduzione di valore. Si stabilisce una svalutazione per riduzione di valore dei crediti laddove sussistono elementi obiettivi che indicano che l’Unione europea non sarà in grado di riscuotere la totalità degli importi dovuti entro le scadenze previste originariamente per detti crediti. L’importo della svalutazione è pari alla differenza tra il valore contabile del credito e l’importo recuperabile, vale a dire il valore attuale dei futuri flussi di cassa previsti, calcolato sulla base del tasso di interesse di mercato applicato a mutuatari simili. L’importo della svalutazione è rilevato nel conto del risultato economico. È altresì rilevata una svalutazione generale per gli ordini di recupero pendenti non ancora soggetti a una svalutazione specifica. Si rimanda alla seguente nota 1.5.14 per il trattamento dei ratei attivi a fine esercizio.

1.5.9 Tesoreria ed equivalenti di tesoreria

Le disponibilità liquide e i mezzi equivalenti sono strumenti finanziari e sono definiti come attività correnti. Essi comprendono il contante, i depositi bancari a vista, altri investimenti altamente liquidi a breve termine con scadenze originarie pari o inferiori ai tre mesi e gli scoperti bancari.

1.5.10 Prestazioni per i dipendenti

Obblighi pensionistici

L’Unione europea gestisce un regime pensionistico a prestazioni definite. Mentre i membri del personale contribuiscono, tramite detrazioni dalle loro retribuzioni, a coprire un terzo del costo previsto di tali prestazioni, la passività a titolo del regime pensionistico non è finanziata. La passività rilevata a bilancio in relazione al regime pensionistico a prestazioni definite è pari al valore attuale dell’obbligazione a prestazioni definite alla data di riferimento del bilancio. L’obbligazione a prestazioni definite è calcolata da attuari secondo il metodo della proiezione unitaria del credito. Il valore attuale dell’obbligazione a prestazioni definite è determinato attualizzando i futuri flussi finanziari in uscita stimati sulla base dei tassi di interesse di obbligazioni di Stato espresse nella valuta in cui saranno pagate le prestazioni e con termini di scadenza prossimi ai termini delle relative passività pensionistiche.

Gli utili e le perdite attuariali derivanti da rettifiche e variazioni apportate alle stime attuariali sono immediatamente rilevati nel conto del risultato economico. I costi previdenziali relativi alle prestazioni di lavoro passate sono immediatamente rilevati a conto del risultato economico, a meno che le variazioni apportate al regime pensionistico siano subordinate alla permanenza in servizio dei dipendenti per un determinato periodo di tempo (periodo di maturazione). In tal caso, detti costi previdenziali sono ammortizzati con il metodo delle quote costanti lungo il periodo di maturazione.

Prestazioni di malattia successive alla fine del rapporto di lavoro

L’Unione europea fornisce al proprio personale prestazioni di malattia consistenti nel rimborso delle spese mediche. Per la gestione quotidiana è stato creato un fondo distinto (“RCAM”). I membri del personale in attività o in pensione, i vedovi ed i loro aventi diritto beneficiano di questo regime. Le prestazioni concesse ai “non attivi” (pensionati, orfani, ecc.) sono classificate come “Prestazioni successive alla fine del rapporto di lavoro”. Data la natura di tali prestazioni, è necessario un calcolo attuariale. La passività a bilancio è determinata sulle stesse basi dell’obbligazione pensionistica (cfr. sopra).

1.5.11 Fondi di accantonamento

Gli accantonamenti sono rilevati quando l’Unione europea ha un’obbligazione attuale, giuridica o implicita, a seguito di eventi passati, ed è probabile che per adempiere all’obbligazione si renda necessaria un’uscita di risorse di cui è possibile fare una stima affidabile. Non sono rilevati accantonamenti per future perdite di esercizio. L’ammontare dell’accantonamento costituisce la migliore stima delle spese previste per adempiere all’obbligazione attuale alla data di riferimento del bilancio. Quando l’accantonamento include un ampio numero di voci, l’obbligazione è stimata ponderando tutti i possibili risultati con le relative probabilità (metodo del “valore atteso”).

1.5.12 Passività finanziarie

Le passività finanziarie sono classificate come passività finanziarie valutate al valore equo rilevato a conto economico o come passività finanziarie contabilizzate al costo ammortizzato (assunzioni di prestito). I prestiti sono costituiti da prestiti concessi da istituti di credito e da debiti rappresentati da certificati. I prestiti sono inizialmente rilevati al valore equo, ovvero le entrate della loro emissione (valore equo del corrispettivo percepito), al netto dei costi di operazione sostenuti, e successivamente contabilizzati al costo ammortizzato utilizzando il metodo dell’interesse effettivo; le differenze tra le entrate, al netto dei costi di operazione, e il valore di rimborso sono rilevate nel conto del risultato economico lungo la durata del prestito utilizzando il metodo dell’interesse effettivo.

Essi sono classificati come passività non correnti, ad eccezione delle scadenze inferiori a 12 mesi a decorrere dalla data di riferimento del bilancio. Nel caso di prestiti concessi con fondi presi a prestito, il metodo del tasso di interesse effettivo non può essere applicato ai prestiti assunti ed ai prestiti erogati, per ragioni di rilevanza relativa. I costi di transazione sostenuti dall’Unione europea e successivamente addebitati al beneficiario del prestito sono rilevati direttamente nel conto del risultato economico.

Le passività finanziarie classificate al valore equo rilevato a conto economico includono i derivati quando il loro valore equo è negativo. Ad esse si applica il medesimo trattamento contabile riservato alle attività finanziarie valutate al valore equo rilevato a conto economico, cfr. nota 1.5.5 .

1.5.13 Debiti

Una parte considerevole dei debiti dell’UE non è relativa all’acquisto di beni o servizi bensì a richieste di rimborso spese presentate da beneficiari di sovvenzioni o di altri finanziamenti dell’UE e non evase. Tali richieste sono registrate come debiti per l’importo richiesto al ricevimento della dichiarazione di spesa e, in seguito a verifica, alla sua accettazione in quanto ammissibile da parte dei funzionari competenti. In questa fase, sono valutate all’importo accettato e dichiarato ammissibile.

I debiti derivanti dall’acquisizione di beni e servizi sono rilevati al ricevimento della fattura per l’importo originario, mentre le relative spese sono contabilizzate al momento della consegna e dell’accettazione delle forniture o dei servizi da parte dell’Unione europea.

1.5.14 Ratei e risconti attivi e passivi

In base alle norme contabili dell’Unione europea, le operazioni e gli eventi sono rilevati nel bilancio nel periodo al quale si riferiscono. Alla fine dell’esercizio, i ratei passivi sono rilevati in base all’importo stimato dei trasferimenti dovuti nel periodo di riferimento. Il calcolo dei ratei passivi viene effettuato in conformità alle linee guida pratiche e operative dettagliate emesse dalla Commissione miranti a garantire che il bilancio fornisca un quadro fedele.

Anche le entrate sono contabilizzate nel periodo al quale si riferiscono. Alla chiusura dell’esercizio, qualora non sia ancora stata emessa la fattura ma il servizio sia stato prestato o le forniture siano state consegnate dall’UE ovvero esista un accordo contrattuale (per esempio in riferimento a un trattato), viene rilevato in bilancio un rateo attivo.

Inoltre, al termine dell’esercizio, qualora sia stata emessa una fattura ma i servizi non siano ancora stati prestati o le forniture non siano ancora state consegnate, l’entrata è oggetto di un risconto e rilevata nell’esercizio successivo.

1.6 CONTO DEL RISULTATO ECONOMICO

1.6.1 Entrate

Entrate non derivanti da transazioni commerciali

Questa voce comprende la maggior parte delle entrate dell’UE e include principalmente le imposte dirette e indirette e gli importi relativi alle risorse proprie. Oltre alle imposte, l’Unione europea può altresì ricevere pagamenti da altre fonti, quali dazi, ammende e donazioni.

Risorse basate sull’RNL e risorse IVA

Le entrate sono rilevate per il periodo per il quale l’Unione europea invia una richiesta di fondi agli Stati membri domandando il loro contributo. Essi sono quantificati in base al rispettivo “importo richiesto”. Poiché le risorse IVA e RNL sono basate su stime dei dati relativi all’esercizio contabile in oggetto, esse sono soggette a revisione per tener conto delle variazioni intervenute fino alla data in cui gli Stati membri comunicano i dati definitivi. L’effetto di una variazione delle stime è contabilizzato quando si determina l’avanzo o il disavanzo netto relativo al periodo in cui detta variazione è intervenuta.

Risorse proprie tradizionali

I crediti e le relative entrate sono rilevati al momento dell’invio da parte degli Stati membri delle relative relazioni mensili A (comprendenti i diritti riscossi e gli importi dovuti che sono garantiti e non contestati). Alla data di riferimento del bilancio, le entrate riscosse dagli Stati membri relativamente al periodo in questione ma non ancora versate all’Unione europea sono stimate e rilevate come ratei attivi. Gli estratti trimestrali B, trasmessi dagli Stati membri (comprendenti i diritti né riscossi né garantiti, nonché gli importi garantiti che sono stati contestati dal debitore), sono rilevati come entrate dopo aver detratto i costi di riscossione (25%). Inoltre, nel conto del risultato economico è rilevata una riduzione di valore pari all’importo del mancato recupero stimato.

Ammende

Le entrate derivanti dalle ammende sono rilevate quando l’Unione europea adotta la decisione di comminare un’ammenda e questa è ufficialmente notificata al destinatario. In caso di dubbi riguardo alla solvibilità di un’impresa, viene rilevata una riduzione di valore sul diritto. Dopo la decisione di comminare un’ammenda, il debitore dispone di un termine di due mesi dalla notifica per:

– accettare la decisione e quindi pagare l’importo dell’ammenda nei termini prescritti; l’importo è incassato dall’UE in via definitiva, oppure

– non accettare la decisione e presentare un ricorso dinanzi alla giurisdizione dell’UE.

Tuttavia, anche se si presenta ricorso, l’importo in capitale dell’ammenda deve essere pagato entro i tre mesi prescritti poiché il ricorso non ha effetto sospensivo (articolo 242 del trattato CE) oppure, a talune condizioni e previo consenso del contabile della Commissione, il debitore può presentare una garanzia bancaria per l’importo.

Se l’impresa presenta un ricorso contro la decisione e ha già provveduto a pagare in via provvisoria l’ammenda, l’importo dell’ammenda è registrato come passività potenziale. Tuttavia, dato che il ricorso nei confronti di una decisione dell’UE da parte del destinatario dell’ammenda non ha effetto sospensivo, la liquidità ricevuta viene utilizzata per estinguere il credito. Quando è fornita una garanzia in sostituzione del pagamento, l’ammenda resta contabilizzata come credito. Qualora appaia probabile che il Tribunale emetta una sentenza sfavorevole nei confronti dell’UE, viene rilevato un accantonamento per far fronte a detto rischio. Laddove invece sia stata presentata una garanzia, l’importo del credito viene svalutato nella misura necessaria. Gli interessi accumulati, percepiti dall’Unione europea sui conti bancari in cui confluiscono i pagamenti, vengono contabilizzati come entrate, e le passività potenziali subiscono un incremento proporzionale.

Entrate derivanti da transazioni commerciali

Le entrate derivanti dalla vendita di beni e servizi vengono rilevate quando i rischi e i vantaggi significativi inerenti la proprietà dei beni sono trasferiti all’acquirente. Il rilevamento delle entrate relative ad un’operazione riguardante la fornitura di servizi avviene in funzione dello stadio di realizzazione dell’operazione alla data di riferimento del bilancio.

Interessi attivi e passivi

Gli interessi attivi e passivi sono rilevati nel conto del risultato economico in base al metodo del tasso d’interesse effettivo. Questo metodo permette di calcolare il costo ammortizzato di un’attività o passività finanziaria e di distribuire gli interessi attivi e passivi nel periodo pertinente. Nel calcolare il tasso di interesse effettivo, l’Unione europea stima i flussi di cassa prendendo in considerazione tutti i termini contrattuali dello strumento finanziario (per esempio le possibilità di pagamento anticipato) senza considerare tuttavia le future perdite di credito. Il computo comprende tutte le ammende e i punti versati o riscossi tra le parti contraenti, che sono parte integrante del tasso di interesse effettivo, così come i costi di transazione e tutti gli altri premi o sconti.

Laddove un’attività finanziaria, o un gruppo di attività finanziarie simili, è stata svalutata in seguito a una perdita per riduzione di valore, gli interessi attivi sono rilevati utilizzando il tasso di interesse applicato per attualizzare i flussi di cassa futuri al fine di quantificare la perdita per riduzione di valore.

Entrate da dividendi

Le entrate da dividendi sono rilevate quando è stabilito il diritto di ricevere il pagamento.

1.6.2 Spese

Le spese relative all’acquisto di beni e servizi sono rilevate quando le forniture sono consegnate e accettate dall’Unione europea. Esse sono valutate al costo originario della fattura. Le spese non relative a scambi commerciali sono specifiche all’Unione europea e rappresentano la percentuale maggiore delle sue spese. Si riferiscono a trasferimenti a favore di beneficiari e possono essere di tre tipi: diritti; trasferimenti nel quadro di contratti; sovvenzioni, contributi e donazioni.

I trasferimenti sono rilevati come spese nel periodo in cui gli eventi che hanno dato luogo al trasferimento si sono verificati, a condizione che la natura di tale trasferimento sia ammessa dal regolamento (regolamento finanziario, statuto del personale, o altro regolamento) o che sia stato sottoscritto un accordo che autorizza il trasferimento, che il beneficiario soddisfi gli eventuali criteri di ammissibilità e che sia possibile fare una stima ragionevole dell’importo.

Quando si ricevono richieste di pagamento o dichiarazioni di spesa conformi ai criteri di rilevazione, il trasferimento è rilevato come spesa per l’importo ammissibile. Alla chiusura dell’esercizio, le spese ammissibili sostenute dovute ai beneficiari ma non ancora dichiarate sono stimate e contabilizzate come ratei passivi.

1.7 ATTIVITÀ E PASSIVITÀ POTENZIALI

1.7.1 Attività potenziali

Un’attività potenziale è una possibile attività derivante da eventi passati, la cui esistenza potrebbe essere confermata solo dal verificarsi o meno di uno o più eventi futuri incerti su cui l’Unione europea non esercita un controllo completo. Un’attività potenziale è oggetto di informativa quando è probabile l’afflusso di vantaggi economici o possibili servizi.

1.7.2 Passività potenziali

Una passività potenziale è una possibile obbligazione derivante da eventi passati, la cui esistenza potrebbe essere confermata solo dal verificarsi o meno di uno o più eventi futuri incerti, su cui l’Unione europea non esercita un controllo completo; può altresì trattarsi di un’obbligazione attuale originata da eventi passati ma non rilevata per una delle seguenti ragioni: è improbabile che sia necessaria un’uscita di risorse rappresentative di vantaggi economici o possibili servizi per liquidare l’obbligazione, oppure, in circostanze rare, l’ammontare dell’obbligazione non può essere quantificato in maniera sufficientemente attendibile.

2. NOTE ALLO STATO PATRIMONIALE

ATTIVITÀ NON CORRENTI

2.1 ATTIVITÀ IMMATERIALI

|milioni di euro |

|Importo|

Valore contabile lordo al 31 dicembre 2008|134|

Acquisizioni|39|

Cessioni|(3)|

Trasferimenti fra categorie di attivi|0|

Altre modifiche|1|

Valore contabile lordo al 31 dicembre 2009|171|

Ammortamento cumulato al 31 dicembre 2008|78|

Spese di ammortamento per l’esercizio|22|

Cessioni|(1)|

Trasferimenti fra categorie di attivi|0|

Altre modifiche|0|

Ammortamento cumulato al 31 dicembre 2009|99|

Valore contabile netto al 31 dicembre 2009|72|

Valore contabile netto al 31 dicembre 2008|56|

Gli importi si riferiscono essenzialmente a software informatici.

2.2 IMMOBILI, IMPIANTI E MACCHINARI

In alcuni paesi è impossibile distinguere il valore del terreno dal valore dell’immobile in quanto entrambi sono stati acquistati in blocco. Il valore del terreno, che non è soggetto ad ammortamento, non verrà valutato separatamente a meno che ciò non si renda necessario, ad esempio per spese successive quali la costruzione di un nuovo immobile o una cessione parziale.

Le attività legate al sistema EGNOS (European Geostationary Navigation Overlay Service - Servizio complementare geostazionario europeo di navigazione) sono incluse nella voce "impianti e macchinari" al 31 dicembre 2009 a seguito del loro trasferimento alla Commissione durante il 2009. Tali attività hanno un valore contabile netto a tale data di 11 milioni di euro (valore lordo di 40 milioni di euro meno l’ammortamento accumulato di 29 milioni di euro).

IMMOBILI, IMPIANTI E MACCHINARI|

||||||||milioni di euro|

|immobili|macchinari|mezzi di trasporto|informatico|materiali||in corso ||

|||||||||

Valore contabile lordo al 31 dicembre 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Acquisizioni|39|89|20|57|17|29|141|392|

Cessioni|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Trasferimenti fra categorie di attivi|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Altre modifiche|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Valore contabile lordo al 31 dicembre 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Ammortamento cumulato al 31 dicembre 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Spese di ammortamento per l’esercizio|127|66|16|60|17|163||449|

Reinserimenti relativi all’ammortamento|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Cessioni|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Trasferimenti fra categorie di attivi|0|(1)|0|0|1|0||0|

Altre modifiche|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Ammortamento cumulato al 31 dicembre 2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

VALORE CONTABILE NETTO AL 31 DICEMBRE 2009|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

VALORE CONTABILE NETTO AL 31 DICEMBRE 2008|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

I canoni ancora da pagare relativamente ai leasing finanziari e diritti analoghi figurano in bilancio tra i debiti a lungo e breve termine (cfr. anche note 2.15 e 2.18.1 ). Si ripartiscono come segue:

Leasing finanziario|milioni di euro|

||< 1 anno|> 1 anno|> 5 anni|Passivo totale (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)||

Terreni e immobili|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Altre attività materiali|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Totale al 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Totale al 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 INVESTIMENTI A LUNGO TERMINE

|||milioni di euro|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Partecipazioni in collegate|2.3.1|382|278|

Partecipazioni in imprese comuni|2.3.2|196|145|

Fondo di garanzia|2.3.3|1 240|1 091|

Attività disponibili per la vendita|2.3.4|561|564|

Totale investimenti||2 379|2 078|

Questa rubrica comprende gli investimenti realizzati allo scopo di fornire un supporto alle attività dell’Unione europea. Essa comprende anche l’attivo netto del Fondo di garanzia.

2.3.1 Partecipazioni in collegate

||||milioni di euro|

Totale al 31 dicembre 2008|278|0|0|278|

Acquisizioni|26|10|75|111|

Percentuale utili netti/(perdite)|(2)|(3)|(1)|(6)|

Altri movimenti di capitale|(1)|0|0|(1)|

Totale al 31 dicembre 2009|301|7|74|382|

Le partecipazioni nelle collegate sono contabilizzate utilizzando il metodo dell’equivalenza patrimoniale – per maggiori dettagli cfr. nota 1.3 . I valori contabili seguenti sono imputabili all’UE sulla base della sua quota di partecipazione nelle collegate:

|||milioni di euro|

||31.12.2009|31.12.2008|

Attività||420|295|

Passività||(38)|(17)|

Entrate||17|23|

Avanzo/(Disavanzo)||(6)|10|

Fondo europeo per gli investimenti (FEI)

Il Fondo europeo per gli investimenti (FEI) è l’istituzione finanziaria dell’Unione europea specializzata nel capitale di rischio e nelle garanzie alle PMI. Al 31 dicembre 2009, la Commissione ha sottoscritto un importo totale di 861 milioni di euro (su 2 940 milioni di euro) del capitale azionario del FEI. Tale importo costituisce il 29,29% del capitale azionario del FEI. La Commissione ha versato il 20%, con un saldo non richiamato pari a 689 milioni di euro - cfr. anche nota 5.13.2 . In base a un accordo tra la Commissione e la Banca europea per gli investimenti (BEI) siglato nel 2005, la Commissione ha il diritto di vendere le proprie azioni alla BEI in qualunque momento, al prezzo corrispondente alla valutazione FEI diviso per il numero totale di azioni emesse. Il valore dell’opzione put è prossimo a zero, perché la formula impiegata per determinare il prezzo di vendita delle azioni è simile a quella usata per stabilire il capitale netto del FEI. L’importo della partecipazione dell’UE è valutato al 29,29% dell’attivo netto del FEI, che al 31 dicembre 2009 ammontava a 301 milioni di euro (2008: 278 milioni di euro), di cui 2 milioni di euro interessano il risultato del 2009 (perdita). Nel 2009 è stato percepito un dividendo di 4 milioni di euro in relazione all’esercizio 2008.

Iniziative tecnologiche congiunte

Al fine di realizzare gli obiettivi della strategia di Lisbona per la crescita e l’occupazione, sono stati istituiti partenariati pubblico/privato che assumono la forma di iniziative tecnologiche congiunte, attuate mediante imprese comuni ai sensi dell’articolo 171 del trattato. Le iniziate tecnologiche congiunte sono partenariati pubblico/privato istituiti a livello europeo per affrontare i settori strategici in cui la ricerca e l’innovazione sono fondamentali per la competitività europea. Le iniziative tecnologiche congiunte, che costituiscono un nuovo elemento del Settimo programma quadro per le attività di ricerca, sviluppo tecnologico e dimostrazione, sostengono le attività di ricerca multinazionali su larga scala. Esse riuniscono partner pubblici e privati per definire obiettivi comuni di grande rilevanza sociale e per unire i finanziamenti alle conoscenze al fine di realizzare tali obiettivi. Le iniziative tecnologiche congiunte rappresentano un nuovo modo di lavorare insieme al fine di conseguire gli obiettivi fissati dai leader dell’UE nella strategia di Lisbona per la crescita e l’occupazione. Nel 2009 l e prime tre iniziative tecnologiche congiunte sono diventate operative: si tratta dell'impresa comuni ARTEMIS e dell'impresa comune Clean Sky descritte più avanti e dell’impresa comune IMI, classificata come impresa comune e descritta alla nota 2.3.2. Sebbene ARTEMIS e Clean Sky siano giuridicamente considerate imprese comuni, da un punto di vista contabile devono essere considerate collegate poiché la Commissione esercita un’influenza significativa su queste entità.

Impresa comune ARTEMIS

Questa entità è stata istituita per attuare un’iniziativa tecnologica congiunta con il settore privato in materia di sistemi informatici incorporati. Al 31 dicembre 2009, l’Unione europea rappresentata dalla Commissione deteneva il 100% del capitale, ovvero 7 milioni di euro. Il contributo indicativo massimo dell’UE sarà di 420 milioni di euro.

Impresa comune Clean Sky

L’obiettivo di questa entità è a ccelerare lo sviluppo, la convalida e la dimostrazione di tecnologie ecologiche per il trasporto aereo nell’UE e in particolare creare un sistema di trasporto aereo radicalmente innovativo onde ridurre in modo significativo l’impatto del trasporto aereo sull'ambiente. Al 31 dicembre 2009, l’Unione europea rappresentata dalla Commissione deteneva il 99,41% del capitale, pari a 74 milioni di euro. Il contributo indicativo massimo dell’UE a questa impresa sarà di 800 milioni di euro.

2.3.2 Partecipazioni in imprese comuni

|milioni di euro|

Totale al 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Acquisizioni|0|28|39|81|148|

Quota risultato netto|0|(51)|(46)|0|(97)|

Totale al 31.12.2009|0|80|35|81|196|

Le partecipazioni nelle imprese comuni sono contabilizzate utilizzando il metodo dell’equivalenza patrimoniale – per maggiori dettagli cfr. nota 1.3 . I valori contabili seguenti sono imputabili all’UE sulla base della sua quota di partecipazione nelle imprese comuni:

|||milioni di euro|

||31.12.2009|31.12.2008|

Attività non correnti||48|0|

Attività correnti||192|154|

Passività non correnti||0|0|

Passività correnti||(44)|(9)|

Entrate||72|37|

Spese||(169)|(93)|

Impresa comune Galileo (GJU) in liquidazione

L’impresa comune Galileo (GJU) è stata posta in liquidazione alla fine del 2006 e la procedura è ancora in corso. L’attivo netto della GJU in fase di liquidazione al termine dell’esercizio ammontava a 0 euro. Poiché nel 2009 tale entità era inattiva e ancora in fase di liquidazione, non si sono registrate entrate o spese. Il valore dell’investimento al 31 dicembre 2009 (e al 31 dicembre 2008) era pertanto pari a 0 euro, vale a dire un investimento di 585 milioni di euro meno la quota accumulata delle perdite, pari a 585 milioni di euro.

L’Autorità di vigilanza del GNSS europeo (GSA), un’agenzia dell’UE creata nel 2004 e consolidata nel bilancio dell’UE, ha inizialmente rilevato la responsabilità dall’impresa comune Galileo il 1° gennaio 2007. A seguito dell’entrata in vigore del regolamento (CE) n. 683/2008, la Commissione ha assunto il ruolo di direttore dei programmi europei GNSS per la GSA. Il trasferimento di tali attività e compiti dalla GSA alla Commissione ha avuto luogo il 1° gennaio 2009.

Impresa comune SESAR

L’obiettivo di questa impresa comune è assicurare la modernizzazione del sistema di gestione del traffico aereo europeo e la rapida attuazione del piano direttivo per la gestione del traffico aereo, coordinando e concentrando tutti gli sforzi di ricerca e sviluppo all’interno dell’UE. Al 31 dicembre 2009, la Commissione deteneva l’87,4% del capitale di SESAR, pari a 80 milioni di euro (2008: 103 milioni di euro). Il contributo totale (indicativo) dell’UE previsto per SESAR (per il periodo 2007-2013) è pari a 700 milioni di euro.

Organizzazione internazionale dell’energia da fusione ITER (ITER International)

ITER International vede la partecipazione dell’UE e della Cina, dell’India, della Russia, della Corea, del Giappone e degli Stati Uniti. ITER è stata creata per gestire gli impianti ITER, incoraggiare l’utilizzo degli impianti ITER da parte di laboratori, altre istituzioni e personale impegnato nei programmi dei membri per la ricerca e lo sviluppo nel campo dell’energia da fusione, promuovere la comprensione e l’accettazione da parte dell’opinione pubblica dell’energia da fusione e intraprendere qualsiasi altra attività necessaria per il conseguimento della sua finalità.

Il contributo (Euratom) dell’UE a ITER International è versato tramite l’Agenzia "Fusion for Energy" e comprende altresì i contributi degli Stati membri e della Svizzera. Il contributo totale è giuridicamente considerato come un contributo dell’Euratom a ITER e gli Stati membri e la Svizzera non detengono partecipazioni in ITER. Dato che l’UE detiene giuridicamente la partecipazione nell’impresa comune ITER International, l’UE deve rilevare tale partecipazione nel suo bilancio consolidato.

Al 31 dicembre 2009, l’Euratom deteneva il 47% del capital di ITER, ovvero 35 milioni di euro (2008: 42 milioni di euro). Il contributo totale (indicativo) dell’Euratom previsto per ITER (peri il periodo 2007-2041) è pari a 7 649 milioni di euro.

Iniziativa tecnologica congiunta sui medicinali innovativi

L’impresa comune IMI, la terza iniziativa tecnologica congiunta diventata operativa nel 2009, sostiene la ricerca e lo sviluppo di farmaceutici precompetitivi negli Stati membri e nei paesi associati al fine di rafforzare gli investimenti per la ricerca nel settore biofarmaceutico e promuove il coinvolgimento delle piccole e medie imprese (PMI) nelle sue attività. Al 31 dicembre 2009 la partecipazione dell’Unione europea, rappresentata dalla Commissione, era pari al 99,1%, ovvero 81 milioni di euro. Il contributo indicativo massimo dell’UE ammonterà a 1 miliardo di euro fino al 31 dicembre 2017.

2.3.3 Fondo di garanzia

Attivo netto del Fondo di garanzia|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Attività disponibili per la vendita|1 050|887|

Tesoreria ed equivalenti di tesoreria|191|205|

Totale attivo|1 241|1 092|

Totale passivo|(1)|(1)|

Attivo netto|1 240|1 091|

Il Fondo di garanzia per le azioni esterne copre i prestiti garantiti dall’UE su decisione del Consiglio, in particolare le operazioni di prestito della Banca europea per gli investimenti (BEI) fuori dell’Unione europea, i prestiti d’assistenza macrofinanziaria (prestiti AMF) e i prestiti dell’Euratom fuori dell’Unione europea. Si tratta di uno strumento a lungo termine per coprire eventuali prestiti in stato di inadempienza garantiti dall’UE e pertanto può essere considerato un investimento a lungo termine, come dimostra il fatto che quasi il 76% delle attività disponibili per la vendita hanno una scadenza compresa tra 1 e 10 anni. Il Fondo è alimentato da pagamenti a carico del bilancio generale dell’UE pari al 9% dell’importo in capitale delle operazioni, dagli interessi dei collocamenti finanziari delle attività del Fondo e dagli importi recuperati presso i debitori insolventi allorché il Fondo è intervenuto in garanzia. Qualsiasi eccedenza annuale viene accreditata a una linea specifica dello stato delle entrate nel bilancio generale dell’UE.

L’Unione europea è tenuta a iscrivere una riserva di garanzia dei prestiti a paesi terzi. Questa riserva è destinata a far fronte alle esigenze di alimentazione del Fondo di garanzia e, se necessario, alle richieste di garanzia che eccedono l’importo disponibile del Fondo, per consentirne l’imputazione a bilancio. Questa riserva, pari a 1 472 milioni di euro, corrisponde all’importo obiettivo del 9% dell’esposizione al 31 dicembre 2009. L’attivo netto del Fondo al 31 dicembre 2009 ammontava complessivamente a 1 240 milioni di euro. La differenza tra l’importo dell’attivo netto e l’importo della riserva corrisponde all’importo da versare nel Fondo a titolo del bilancio dell’UE, ossia 232 milioni di euro. Nel 2009 le variazioni del valore equo del portafoglio dei titoli di credito disponibili per la vendita sono state registrate nel capitale per un importo totale di 16 milioni di euro (2008: 15 milioni di euro).

2.3.4 Attività disponibili per la vendita

Figurano in questa rubrica gli investimenti e le partecipazioni aventi lo scopo di aiutare i beneficiari a sviluppare le loro attività imprenditoriali.

Attività a lungo termine disponibili per la vendita |milioni di euro|

Importi al 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Acquisizioni|0|11|52|26|19|108|

Cessioni e dismissioni|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Trasferimento eccedenza/(disavanzo) di rivalutazione nel capitale|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Perdita dovuta a operazioni di cambio|0|(42)|0|0|0|(42)|

Perdita per riduzione di valore|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Importi al 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Banca europea per la ricostruzione e lo sviluppo (BERS)

La Commissione ha sottoscritto il 3% del capitale totale della BERS di 20 miliardi di euro. Alla data del bilancio, l’importo richiamato ammontava a 157 milioni di euro, che sono stati interamente versati. I versamenti ancora da effettuare sulla parte non liberata del capitale ammontano a 443 milioni di euro (cfr. anche nota 5.13.1 ). Poiché la BERS non è quotata in alcuna borsa valori e tenuto conto delle limitazioni contrattuali disposte dal suo statuto, che prevedono, tra l’altro, che la vendita di partecipazioni, il cui tetto massimo è stabilito al costo di acquisto, è consentita unicamente agli azionisti correnti, la percentuale di partecipazione della Commissione è valutata al costo al netto dell’eventuale riduzione di valore.

Operazioni su capitali di rischio

Nell’ambito delle operazioni su capitali di rischio vengono concessi importi a intermediari finanziari per finanziare investimenti azionari. Sono gestiti dalla Banca europea per gli investimenti e finanziati nell’ambito della politica europea di vicinato.

Altri investimenti

Gli importi più significativi riguardano il programma Crescita e occupazione, il programma MAP e il programma per la competitività e l’innovazione, in gestione fiduciaria al FEI, che sostengono la creazione e il finanziamento di PMI in fase d’avviamento investendo in idonei fondi di capitali di rischio specializzati e appropriati (154 milioni di euro). Tale rubrica comprende inoltre 96 milioni di euro relativi al Fondo europeo per l’Europa sudorientale, una società d’investimenti con un capitale variabile (SICAV). L’obiettivo generale dell’EFSE è promuovere lo sviluppo economico e la prosperità nell’Europa sudorientale grazie alla fornitura durevole di finanziamenti supplementari per lo sviluppo attraverso intermediari finanziari locali. Nel 2009 è stato incluso un nuovo investimento di 19 milioni di euro relativo al Southeast Europe Energy Efficient Fund (SE4F).

2.4 PRESTITI

Sono inclusi in questa rubrica i crediti dell’Unione europea a più di un anno:

|milioni di euro|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Prestiti concessi a carico del bilancio dell’UE e della CECA|2.4.1|169|179|

Prestiti erogati su fondi provenienti da prestiti|2.4.2|10 595|3 386|

Totale prestiti||10 764|3 565|

2.4.1 Prestiti concessi a carico del bilancio dell’Unione europea e della CECA in liquidazione

|milioni di euro|

|Prestiti a condizioni speciali|CECA in liquidazione|Totale|

Totale al 31.12.2008|150|29|179|

Rimborsi|(19)|(5)|(24)|

Variazioni del valore contabile |12|2|14|

Totale al 31.12.2009|143|26|169|

Prestiti a condizioni speciali

Questa voce riguarda i prestiti a condizioni speciali accordati a tassi preferenziali nell’ambito della cooperazione con paesi terzi. Tutti gli importi hanno una scadenza superiore a 12 mesi dal termine dell’esercizio. I tassi d’interesse effettivi su questi prestiti oscillano tra il 7,73% e il 12,36%.

Prestiti ipotecari della CECA in liquidazione (CECA)

I prestiti ipotecari sono prestiti accordati dalla CECA sui fondi propri, conformemente agli articoli 54 e 54, paragrafo 2, del trattato CECA. Detti prestiti sono concessi a un tasso fisso dell’1% e sono pertanto considerati come prestiti a tassi preferenziali. I tassi d’interesse effettivi su questi prestiti oscillano tra il 2,806% e il 22,643%. Per ragioni pratiche e di rilevanza relativa, il prezzo dell’operazione viene utilizzato come valore equo di tali prestiti all’inizio, indipendentemente da qualsiasi tasso di interesse preferenziale concesso.

2.4.2 Prestiti erogati su fondi provenienti da prestiti

||||milioni di euro|

Totale al 31.12.2008Nuovi prestitiRimborsiDifferenze di cambioVariazione del valore contabile|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Totale al 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Importo dovuto < 1 anno|40|0|0|0|40|

Importo dovuto > 1 anno|547|484|9 303|261|10 595|

Prestiti nell’ambito dell’assistenza macrofinanziaria (AMF)

L’AMF è uno strumento finanziario strategico di sostegno generale e non vincolato alla bilancia dei pagamenti e/o al bilancio, a beneficio di paesi terzi partner geograficamente vicini all’Unione europea. Essa viene erogata sotto forma di prestiti o sovvenzioni a medio o lungo termine, ovvero di un'adeguata combinazione di entrambi e generalmente integra i finanziamenti previsti nel quadro di un programma di riforma e adeguamento che beneficia del supporto dell’FMI. Si noti che la Commissione non ha ricevuto garanzie da terzi per questi prestiti, tuttavia è opportuno rilevare che essi sono garantiti dal Fondo di garanzia (cfr. nota 2.3.3 ).

Prestiti Euratom

L’Euratom è un’entità giuridica dell’UE ed è rappresentata dalla Commissione europea. Essa concede prestiti agli Stati membri allo scopo di finanziare progetti d'investimento al loro interno relativi alla produzione industriale di elettricità in centrali nucleari e agli impianti industriali del ciclo del combustibile nucleare. Concede inoltre prestiti a paesi terzi per migliorare il livello di sicurezza ed efficienza delle centrali elettronucleari e degli impianti con ciclo a combustibile nucleare, in servizio o in costruzione.

La Commissione ha ricevuto garanzie da terzi per un importo di 481 milioni di euro (2008: 486 milioni di euro) per questi prestiti.

Prestiti a sostegno della bilancia dei pagamenti (BdP)

Lo strumento BdP, uno strumento finanziario strategico, è stato riattivato per fornire assistenza finanziaria a medio termine agli Stati membri dell’UE durante l’attuale crisi economica e finanziaria. Esso permette di concedere prestiti agli Stati membri che si trovano in difficoltà per quanto riguarda la loro bilancia dei pagamenti o i loro movimenti di capitale o che corrono seri rischi di trovarvisi. P ossono usufruire di questo strumento unicamente gli Stati membri che non hanno adottato l’euro. L’importo totale massimo autorizzato per i prestiti è di 50 miliardi di euro, garantiti dal bilancio generale dell’UE.

Tra novembre 2008 e fine 2009 sono stati concessi prestiti per 14,6 miliardi di euro. Sono stati messi a disposizione 6,5 miliardi di euro di assistenza finanziaria BdP per l’Ungheria, di cui 2 miliardi di euro sono stati erogati nel 2008, con data di scadenza nel dicembre 2011. Nel 2009 è stato erogato un ulteriore importo di 3,5 miliardi di euro (date di scadenza: novembre 2014 e aprile 2016). È stato messo a disposizione un prestito BdP di 3,1 miliardi di euro per la Lettonia, di cui sono stati erogati 2,2 miliardi di euro nel 2009, con date di scadenza nell’aprile 2014 e nel gennaio 2015, e 0,5 miliardi di euro nel marzo 2010 (data di scadenza: maggio 2019). Sono inoltre stati messi a disposizione 5 miliardi di euro per la Romania, di cui 1,5 miliardi di euro nel 2009 con data di scadenza nel gennaio 2015, e 1 miliardo di euro aggiuntivo nel marzo 2010 (data di scadenza: maggio 2019).

Prestiti della CECA in liquidazione

Questa voce comprende principalmente i prestiti concessi dalla CECA in liquidazione su fondi presi a prestito, conformemente agli articoli 54 e 56 del trattato CECA, nonché tre titoli di credito non quotati emessi dalla Banca europea per gli investimenti (BEI) in sostituzione di un debitore insolvente. Detti titoli di credito saranno detenuti fino a scadenza (2017 e 2019) per coprire il servizio delle relative assunzioni di prestito. Le variazioni del valore contabile corrispondono alla variazione intervenuta negli interessi maturati più l’importo relativo all’ammortamento per l’esercizio dei premi versati e dei costi di operazione sostenuti all’inizio, calcolati in base al metodo del tasso d’interesse effettivo.

I tassi d’interesse effettivi (espressi come gamma di tassi d’interesse) sono i seguenti:

Prestiti|31.12.2009|31.12.2008 |

Assistenza macrofinanziaria (AMF)|0,9625%-4,54%|3,022%-5,29%|

Euratom|1,071%-5,76%|3,428% -5,76%|

BdP|3,125%-3,625%|3,25%|

CECA in liquidazione |0,346%-5,8103%|3,072%-5,8103% (*)|

(*) il valore limite superiore si riferisce a un prestito a tasso fisso coperto da swap su tasso d’interesse

2.5 PREFINANZIAMENTI A LUNGO TERMINE

I tempi della recuperabilità o dell’utilizzo dei prefinanziamenti determinano se questi ultimi sono registrati come attivo di prefinanziamento corrente o a lungo termine. L’utilizzo è definito dall’accordo alla base del progetto. Tutti i rimborsi o l’utilizzo con scadenza inferiore a dodici mesi dalla data di riferimento del bilancio sono registrati come prefinanziamenti a breve termine e pertanto come attivo corrente; il saldo è a lungo termine.

TOTALE PREFINANZIAMENTI||milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Prefinanziamenti a lungo termine (vedasi sotto)|39 750|29 023|

Prefinanziamenti a breve termine (cfr. nota 2.9 )|9 077|10 262|

Totale prefinanziamenti |48 827|39 285|

Garanzie riscosse in relazione a prefinanziamenti:

Si tratta di garanzie che in alcuni casi l’Unione europea richiede ai beneficiari quando vengono effettuati pagamenti anticipati (prefinanziamenti). Vi sono due valori da indicare per questo tipo di garanzie: il valore “nominale” e il valore “in corso”. Per il valore “nominale”, il fatto generatore è collegato all’esistenza di una garanzia. Per il valore “in corso”, il fatto generatore della garanzia è costituito dal pagamento del prefinanziamento e/o dalle successive liquidazioni. Al 31 dicembre 2009, il valore “nominale” delle garanzie riscosse in relazione a prefinanziamenti ammontava a 936 milioni di euro. Il valore “in corso” di tali garanzie era pari a 724 milioni di euro. Al 31 dicembre 2008 questi valori erano pari a 968 milioni di euro e 769 milioni di euro rispettivamente. La differenza ha la funzione effettiva di copertura dei prefinanziamenti liquidati e imputati alle spese, ma che potrebbero dover essere recuperati in futuro.

Alcuni importi di prefinanziamento versati nell’ambito del Settimo programma quadro per la ricerca e lo sviluppo tecnologico (7°PQ) sono effettivamente coperti da un Fondo di garanzia per i partecipanti; al 31 dicembre 2009 l’importo dei prefinanziamenti versati ammontava a 2,7 miliardi di euro. Si tratta di uno strumento di vantaggio reciproco istituito per coprire i rischi finanziari sostenuti dall’UE e dai partecipanti durante la fase di attuazione delle azioni indirette del 7°PQ, di cui il suo capitale e i suoi interessi costituiscono una cauzione di buona esecuzione. Tutti i partecipanti ad azioni indirette sotto forma di sovvenzione (e quindi di prefinanziamento nella contabilità della Commissione) contribuiscono in una misura pari al 5% del contributo totale dell’UE al capitale del Fondo di garanzia per i partecipanti per tutta la durata dell’azione. Essi sono pertanto i proprietari del Fondo di garanzia per i partecipanti, mentre la Commissione rappresenta l’UE in veste di agente esecutivo. Al termine di un’azione indiretta, i partecipanti dovrebbero recuperare interamente il loro contributo al capitale del fondo, tranne nel caso in cui quest’ultimo subisca delle perdite a causa di beneficiari insolventi – in tal caso i partecipanti recupereranno minimo l’80% del loro contributo. Il Fondo di garanzia per i partecipanti garantisce pertanto gli interessi finanziari sia dell’Unione che dei partecipanti. Al 31 dicembre 2009, il fondo aveva ricevuto un importo totale di 561 milioni di euro di contributi da parte dei partecipanti (2008: 274 milioni di euro) – cfr. anche nota 11 .

PREFINANZIAMENTI A LUNGO TERMINE||milioni di euro|

Tipo di gestione|31.12.2009|31.12.2008|

Gestione centralizzata diretta|1 148|1 351|

Gestione centralizzata indiretta|486|275|

Gestione decentrata|347|90|

Gestione concorrente|37 199|26 764|

Gestione congiunta|568|543|

Effettuata da altre istituzioni e agenzie|2|0|

Totale prefinanziamenti a lungo termine |39 750|29 023|

Gli importi più cospicui dei prefinanziamenti a lungo termine riguardano le azioni strutturali per il periodo di programmazione 2007-2013: il Fondo di sviluppo regionale (FESR), il Fondo sociale (FSE), il Fondo agricolo per lo sviluppo rurale (FEASR), il Fondo di coesione (FC) e il Fondo per la pesca. Poiché molti di questi progetti sono a lungo termine, è necessario che i relativi anticipi siano disponibili per più di un anno. Pertanto, gli importi dei prefinanziamenti figurano tra i crediti a lungo termine. L’importo di tali prefinanziamenti a lungo termine per il quale l’Unione europea ha il diritto di ricevere interessi dai beneficiari è pari a 1 607 milioni di euro.

L’aumento osservato nel 2009 dipende principalmente dal pagamento di una terza quota di prefinanziamenti agli Stati membri per un importo totale di 5 miliardi di euro: 2,6 miliardi di euro per il Fondo di coesione, 1,8 miliardi di euro per il FESR e 0,6 milioni di euro per l’FSE. Inoltre, a seguito della crisi economica, sono stati effettuati per ciascun programma versamenti aggiuntivi del pacchetto di stimolo per un importo totale di 6,2 miliardi di euro: 3,9 miliardi di euro per il Fondo di coesione e il FESR e 2,3 miliardi di euro per l’FSE. L’aumento degli importi riguardanti la gestione decentrata dipende principalmente dai prefinanziamenti effettuati per i paesi candidati nell’ambito dei programmi IPA.

2.6 CREDITI A LUNGO TERMINE

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Dovuto dagli Stati membri|26|24|

Prestiti personale CECA|10|13|

Altri|2|2|

Cauzioni e garanzie|17|6|

Totale|55|45|

Gli importi da riscuotere dagli Stati membri si riferiscono agli importi dovuti alla CECA in liquidazione dagli ex paesi candidati.

ATTIVITÀ CORRENTI

2.7 RIMANENZE

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Materiale scientifico|62|73|

Altre|15|12|

TOTALE|77|85|

Le scorta delle apparecchiature scientifiche è detenuta e gestita dal CCR. La scorta è costituita in gran parte da materiali di riferimento, nucleari e non nucleari, situati a Geel. Tale scorta ha un carattere strategico e ha lo scopo di consentire di far fronte a future necessità impreviste in situazioni di crisi. Altre scorte comprendono la scorta del progetto EGNOS, la scorta di pubblicazioni detenuta e/o gestita dall’Ufficio delle pubblicazioni e le forniture di vaccini.

2.8 INVESTIMENTI A BREVE TERMINE

Gli investimenti a breve termine comprendono le attività finanziarie disponibili per la vendita, acquistate per l’utile o il rendimento che generano, ovvero detenute per realizzare una particolare struttura dell’attività o una fonte secondaria di liquidità, che possono quindi essere vendute per far fronte a bisogni di liquidità o a variazioni nei tassi di interesse. Nel 2008 tale rubrica comprendeva anche attività detenute per la negoziazione per 7 milioni di euro.

Attività disponibili per la vendita|milioni di euro|

|CECA in liquidazione|Altri|Totale|

Importi al 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Acquisizioni|560|255|815|

Cessioni e dismissioni|(573)|(32)|(605)|

Adeguamento al costo ammortizzato|(1)|0|(1)|

Variazione del valore contabile |8|3|11|

Trasferimento eccedenza di rivalutazione nel capitale|25|0|25|

Importi al 31.12.2009|1 483|308|1 791|

Per quanto riguarda gli importi della CECA in liquidazione, tutti gli investimenti disponibili per la vendita sono titoli di credito espressi in euro e quotati in un mercato attivo. Al 31 dicembre 2009 i titoli di credito (espressi al valore equo) che giungono a scadenza nel corso del 2010 ammontano a 242 milioni di euro (2008: 126 milioni di euro).

L’aumento di altri importi è dovuto a nuove acquisizioni da parte del meccanismo di finanziamento con ripartizione dei rischi, RSFF, (195 milioni di euro) e dello strumento di garanzia del prestito per progetti di trasporti RTE, LGTT, (60 milioni di euro).

2.9 PREFINANZIAMENTI A BREVE TERMINE

||milioni di euro|

Tipo di gestione|31.12.2009|31.12.2008|

Gestione centralizzata diretta|2 924|3 055|

Gestione centralizzata indiretta|1 990|930|

Gestione decentrata|700|326|

Gestione concorrente|2 550|5 304|

Gestione congiunta|832|608|

Effettuata da altre istituzioni e agenzie|81|39|

Totale prefinanziamenti a breve termine |9 077|10 262|

La riduzione dei prefinanziamenti a breve termine è dovuta al fatto che, per le azioni strutturali nell’ambito della gestione concorrente, alcuni progetti finanziati sono in fase di graduale conclusione (programmi relativi al periodo 2000-2006), mentre per i nuovi progetti (programmi relativi al periodo 2007-2013) nel 2009 è stata versata una terza rata di prefinanziamento, che è stata tuttavia classificata nei crediti a lungo termine, come spiegato nella nota 2.5. L’aumento dei prefinanziamenti a breve termine nell’ambito della gestione centralizzata indiretta è dovuta al trasferimento delle attività dalla Commissione a nuove agenzie esecutive, principalmente nel campo della ricerca e sviluppo. L’importo dei prefinanziamenti a breve termine per il quale l’Unione europea ha il diritto di ricevere interessi dai beneficiari è pari a 4 629 milioni di euro.

2.10 CREDITI A BREVE TERMINE

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Prestiti a breve termine|216|114|

Crediti correnti|4 519|6 128|

Crediti vari |16|23|

Ratei e risconti attivi|3 912|5 655|

Totale|8 663|11 920|

2.10.1 Prestiti a breve termine

Questi importi riguardano prestiti per 41 milioni di euro con scadenza residua entro i 12 mesi dalla data di riferimento del bilancio (40 milioni di euro relativi ai prestiti AMF, cfr. nota 2.4 ). Questa rubrica comprende anche depositi a termine della CECA in liquidazione:

Depositi a termine|milioni di euro|

|Totale|

Importi al 31.12.2008|0|

Aumento|174|

Importi maturati|1|

Importi al 31.12.2009|175|

2.10.2 Crediti correnti

|milioni di euro|

Gruppo conto|31.12.2009|31.12.2008|

Clienti|277|(76)|201|243|(79)|164|

Ammende|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Stati membri|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Altri|76|(2)|74|111|(13)|98|

Totale|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Clienti

Si tratta degli ordini di riscossione contabilizzati al 31 dicembre 2009 come diritti accertati ancora da recuperare che non sono già inclusi in altre rubriche dell’attivo del bilancio.

Ammende

Gli importi da recuperare relativi ad ammende comminate dalla Commissione ammontavano a 3 370 milioni di euro. Su tale importo è stata effettuata una diminuzione di valore pari a 133 milioni di euro. L’aumento della diminuzione di valore è dovuto al fatto che alcune nuove ammende comminiate non hanno potuto essere coperte da pagamenti provvisori o da garanzie bancarie a causa della crisi economica e finanziaria. Inoltre, per alcune ammende vi sono procedimenti d’urgenza ancora pendenti dinanzi alla Corte di giustizia europea. Al 31 dicembre 2009 sono state ricevute garanzie per un totale di 2 952 milioni di euro (2008: 2 403 milioni di euro) in relazione a tali crediti, il che indica che il destinatario dell’ammenda intende fare ricorso. Va sottolineato che 290 milioni di euro degli importi di cui sopra non erano in scadenza al 31 dicembre 2009.

Crediti nei confronti degli Stati membri

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Crediti del FEAGA|||

Crediti del FEAGA|627|684|

Svalutazione|(350)|(392)|

Totale|277|292|

IVA pagata e da recuperare presso gli Stati membri|38|36|

Risorse proprie|||

Riportate nella contabilità A|89|97|

Riportate nella contabilità separata|1 260|1 260|

Svalutazione|(841)|(812)|

Altri|25|16|

Totale|533|561|

Altri crediti nei confronti degli Stati membri|159|483|

Totale|1 007|1 372|

– Crediti del FEAGA

Tale voce copre gli importi dovuti dai beneficiari del FEAGA al 31 dicembre 2009, così come dichiarati e certificati dagli Stati membri al 15 ottobre 2009, detratto il 20% dell’importo che gli Stati membri sono autorizzati a trattenere a copertura delle spese amministrative. Si effettua una stima per i crediti a seguito di tale dichiarazione e fino al 31 dicembre 2009. La Commissione valuta inoltre una svalutazione degli importi dovuti dai beneficiari che si ha scarsa probabilità di recuperare. Il fatto che questa diminuzione di valore venga effettuata non implica una rinuncia da parte della Commissione al futuro recupero di detti importi.

– Risorse proprie

Va notato che gli Stati membri sono autorizzati a trattenere, a titolo di spese di riscossione, il 25% delle risorse proprie tradizionali, per cui gli importi di cui sopra sono riportati al netto di tale detrazione. Sulla base delle stime inviate dagli Stati membri, una riduzione di valore di 841 milioni di euro è stata iscritta in diminuzione dei crediti nei confronti degli Stati membri. Ciò non implica una rinuncia della Commissione al recupero degli importi interessati da siffatta correzione di valore.

– Altri crediti nei confronti degli Stati membri

Tra gli altri crediti nei confronti degli Stati membri figurano 72 milioni di euro di recupero delle spese e anticipi FEAGA per 8 milioni di euro rispetto a 120 milioni di euro e 244 milioni di euro, rispettivamente, nel 2008.

2.10.3 Ratei e risconti attivi

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Ratei attivi|3 655|5 402|

Risconti attivi|230|223|

Altri|27|30|

Totale|3 912|5 655|

L’importo principale di questa rubrica è rappresentato da ratei attivi per 3 655 milioni di euro:

|milioni di euro|

Ratei attivi|31.12.2009|31.12.2008|

Risorse proprie|2 209|2 576|

Entrate agricole con destinazione specifica per novembre e dicembre|940|1 261|

Ristrutturazione del settore dello zucchero|0|911|

FEAGA: decisioni di rettifica di conformità non eseguite|0|368|

Fondo di coesione e fondi di sviluppo regionale: rettifiche finanziarie|404|146|

Fondo per la pesca|0|32|

Altri ratei attivi|102|108|

Totale ratei attivi|3 655|5 402|

Tra gli altri ratei attivi figurano principalmente le entrate da interessi di mora, gli interessi bancari maturati e gli interessi maturati sugli importi dei prefinanziamenti.

Tale rubrica comprende anche risconti attivi per un totale di 230 milioni di euro, di cui gli importi principali sono costituiti da anticipi di 53 milioni di euro erogati nel quadro di accordi di pesca bilaterali con paesi terzi, 36 milioni di euro per la scuola europea, 44 milioni di euro per la locazione di uffici, 22 milioni di euro per la trasformazione di uffici e 17 milioni di euro di interessi per locazioni di beni immobili.

2.11 TESORERIA E EQUIVALENTI DI TESORERIA

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Contante disponibile:|||

Conti presso tesorerie e banche centrali|10 958|15 039|

Conti delle operazioni correnti|1 967|1 415|

Casse di anticipi|42|35|

Trasferimenti (fondi in transito)|9|26|

Depositi a breve termine e altre attività equivalenti|1 486|1 456|

Totale|14 462|17 971|

Contanti vincolati|8 910|5 753|

Totale|23 372|23 724|

2.11.1 Contante disponibile

La voce “contante disponibile” comprende l’insieme delle disponibilità finanziarie detenute dall’UE in conti aperti presso gli Stati membri e i paesi dell’EFTA (Tesoro o banca centrale), conti correnti, casse di anticipi, depositi bancari a breve e fondi di piccola cassa.

Il saldo più esiguo presso le tesorerie e le banche centrali a fine esercizio è dovuto al fatto che, in seguito al bilancio rettificativo n. 10/2009, è stato necessario rimborsare 3,5 miliardi di euro agli Stati membri agli inizi del 2010 rispetto all’importo di 6,6 miliardi di euro del precedente esercizio. La relativa passività figura tra le passività correnti – cfr. anche nota 2.18.2 . Sul saldo di cassa al termine dell’esercizio hanno influito anche il contante proveniente da entrate con destinazione specifica non ancora utilizzato di 2,7 miliardi di euro (2008: 5,1 miliardi di euro), che non può essere rimborsato agli Stati membri, e 1,4 miliardi di euro (2008: 1,7 miliardi di euro) trattenuti per coprire stanziamenti di pagamento riportati all’esercizio 2010. Agli Stati membri va restituito anche il risultato dell’esecuzione del bilancio pari a 2,3 miliardi di euro mediante deduzione delle somme dovute per l’esercizio 2010.

Gli importi che figurano come depositi a breve termine si riferiscono principalmente a importi gestiti da fiduciari per conto dell’UE al fine di attuare particolari programmi finanziati dal bilancio dell’UE.

2.11.2 Contanti vincolati

La voce “contanti vincolati” comprende gli importi percepiti in riferimento ad ammende comminate dalla Commissione per le quali non è stata ancora pronunciata una sentenza definitiva. Detti importi sono versati in conti di deposito speciali che non vengono utilizzati per altre attività.

PASSIVITÀ NON CORRENTI

2.12 PRESTAZIONI A FAVORE DEL PERSONALE

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pensioni - personale |33 316|32 867|

Pensioni - Altro |663|696|

Regime comune di assicurazione malattia|3 263|3 993|

Totale|37 242|37 556|

2.12.1 Pensioni - personale

Ai sensi dell’articolo 83 dello statuto del personale, il pagamento delle prestazioni previste dal regime pensionistico dei funzionari dell’Unione europea è a carico del bilancio dell’UE. Il regime non viene finanziato, tuttavia gli Stati membri garantiscono collettivamente il pagamento di tali benefici in base al criterio di ripartizione fissato per il finanziamento di queste spese. Inoltre, i funzionari contribuiscono per un terzo al finanziamento a lungo termine di questo regime mediante un contributo obbligatorio. L’importo di questo contributo viene rivisto ogni anno e aggiornato secondo le necessità per garantire che i contributi (pari attualmente all’11,3% dello stipendio base) siano sufficienti per finanziare ogni anno un terzo dei diritti acquisiti durante l’esercizio.

Le passività del regime pensionistico sono state valutate sulla base del numero di membri del personale in attività e in pensione al 31 dicembre 2009 e delle disposizioni dello statuto dei funzionari applicabili a tale data. Questa valutazione tiene conto delle prestazioni legate all’anzianità, all’invalidità e alla reversibilità (vari tipi di pensione e indennità di invalidità). È stata effettuata in conformità alla metodologia dell’IPSAS 25 (e pertanto anche della norma contabile n. 12 dell’UE). Questa norma contabile internazionale stabilisce che il datore di lavoro deve determinare il suo impegno attuariale, tenendo conto sia delle prestazioni contrattuali per la durata di vita attiva stimata dei dipendenti, che dei prevedibili aumenti salariali. Il metodo di valutazione attuariale utilizzato per calcolare detto impegno è il metodo della proiezione dell’unità di credito.

Le principali stime attuariali disponibili alla data della valutazione e in essa impiegate sono le seguenti:

Stime attuariali|31.12.2009|31.12.2008|

Tasso di sconto nominale |4,5%|3,9%|

Tasso d’inflazione previsto |2,5%|1,8%|

Tasso di sconto reale|2,0%|2,1%|

Tasso di matrimonialità: uomini/donne|84%/38%|84%/38%|

Incremento generale delle retribuzioni/rivalutazione delle pensioni|0%|0,3%|

Nel calcolo è stata utilizzata l’ICSLT 2008 (International Civil Servants Life Table – Tavola di mortalità dei funzionari internazionali). Si è ipotizzato che il pensionamento avvenga alla data in cui il funzionario ha maturato i diritti massimi, tenendo conto della riduzione per il prepensionamento e dell’incentivo di Barcellona per il pensionamento tardivo, non oltre i 65 anni. I calcoli delle pensioni lorde e degli assegni familiari si basano sullo statuto del personale.

Le passività riguardano i diritti precedentemente definiti per i seguenti beneficiari:

(1) il personale in attività al 31 dicembre 2009 presso tutte le istituzioni e agenzie che rientrano nel regime pensionistico;

(2) il personale con situazione pensionistica sospesa, vale a dire che ha temporaneamente o definitivamente lasciato le istituzioni, mantenendo i propri diritti pensionistici nell’ambito del regime pensionistico (esclusivamente coloro che hanno accumulato almeno 10 anni di servizio);

(3) ex funzionari e altri agenti che percepiscono una pensione di anzianità;

(4) ex funzionari e altri agenti che percepiscono una pensione di invalidità;

(5) ex funzionari e altri agenti che percepiscono un’indennità di invalidità;

(6) i beneficiari di una pensione di reversibilità (vedove o vedovi, orfani, persone a carico).

Le variazioni principali dal 31 dicembre 2008 sono state le seguenti:

|milioni di euro|

Variazione delle passività pensionistiche del personale|Importo |

Passività pensionistiche lorde al 31 dicembre 2008|36 495|

Costi previdenziali|1 360|

Interessi passivi|1 456|

Prestazioni pagate|(1 035)|

Utili attuariali|(1 248)|

Variazioni dovute a nuovi assunti|187|

Passività pensionistiche lorde al 31 dicembre 2009|37 215|

Gli elementi principali da notare sono:

– Gli impegni attuariali lordi sono stati stimati in 37 215 milioni di euro al 31 dicembre 2009 (2008: 36 495 milioni di euro). A ciò si aggiunge un effetto del coefficiente correttore di 1 079 milioni di euro (2008: 1 277 milioni di euro). Le imposte versate dai beneficiari sono detratte dalle passività lorde totali per calcolare le passività nette da includere nello stato patrimoniale (essendo le imposte detratte dal pagamento delle pensioni e accreditate tra le entrate dell’UE nell’esercizio in cui avviene il pagamento). Questa passività netta (passività lorda al netto delle imposte) al 31 dicembre 2009 è stata pertanto stimata in 33 316 milioni di euro.

– I funzionari che rientrano nel regime pensionistico sono aumentati di 5 082 unità. Tale aumento riguarda principalmente gli agenti temporanei, gli agenti contrattuali e gli assistenti dei deputati al PE e questi ultimi sono stati inclusi per la prima volta nel regime.

2.12.2 Pensioni - Altro

Si tratta dell’impegno relativo agli obblighi pensionistici nei confronti dei membri ed ex membri della Commissione, della Corte di giustizia (e del Tribunale), della Corte dei conti, dei segretari generali del Consiglio, del Mediatore europeo, del Garante europeo della protezione dei dati e del Tribunale della funzione pubblica dell’Unione europea. Questa rubrica comprende anche una passività relativa alle pensioni di alcuni membri del Parlamento.

2.12.3 Regime comune di assicurazione malattia

Viene altresì effettuata una valutazione della passività dell’Unione europea relativa ai suoi contributi al regime comune di assicurazione malattia per il personale in pensione. Tale passività lorda è stata calcolata in 3 535 milioni di euro. Le attività a servizio del regime, pari a 272 milioni di euro, sono dedotte da tale passività lorda per arrivare all’importo netto. I calcoli tengono conto dei funzionari attivi e in pensione delle varie istituzioni e agenzie dell’Unione europea, e dei loro familiari, e dei membri attivi e in pensione di Commissione, Corte dei conti, Corte di giustizia, Consiglio, Garante europeo della protezione dei dati e Mediatore europeo. Il tasso di sconto e l’incremento generale delle retribuzioni utilizzati nel calcolo sono gli stessi cui si fa ricorso nella valutazione delle pensioni del personale (cfr. sopra). Gli utili attuariali dovuti a variazioni delle stime attuariali sono il principale motivo dell’esigua diminuzione delle passività.

|milioni di euro|

Variazione delle passività del regime comune di assicurazione malattia|Importo |

Passività lorde al 31 dicembre 2008|4 248|

Costo normale|168|

Interessi passivi|169|

Prestazioni pagate|(85)|

Utili attuariali|(965)|

Passività lorde al 31 dicembre 2009|3 535|

Meno le attività a servizio del regime|(272)|

Passività nette al 31 dicembre 2009|3 263|

2.13 ACCANTONAMENTI A LUNGO TERMINE

|||milioni di euro|

Cause legali|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Smantellamento siti nucleari|819|0|0|0|(22)|111|908|

Accantonamenti finanziari|12|67|0|0|(3)|0|76|

Altri|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Totale|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Cause legali

Si tratta di una stima degli importi che dovranno probabilmente essere corrisposti dopo il 2010 in relazione a una serie di cause legali in corso. L’importo più ingente, pari a 409 milioni di euro, riguarda le cause legali in attesa di giudizio al 31 dicembre 2009 relative alle rettifiche finanziarie per le spese del FEAGA e altre cause legali relative alla spesa agricola.

Smantellamento siti nucleari

Nel 2008 un consorzio di esperti indipendenti ha aggiornato il suo studio del 2003 sulla stima dei costi del programma di smantellamento nucleare del CCR e della gestione delle scorie. La stima rivista di 1 222 milioni di euro (in precedenza 1 145 milioni di euro) è assunta come base per l’accantonamento da iscrivere in bilancio. In conformità alle norme contabili dell’UE, tale stima è indicizzata per tener conto dell’inflazione e quindi attualizzata al suo valore netto attuale. Al 31 dicembre 2009, il valore totale dell’accantonamento era pari a 930 milioni di euro, ripartito in importi da utilizzare nel 2010 (22 milioni di euro) e negli anni successivi (908 milioni di euro). Considerando la durata prevista del programma (circa 30 anni) è necessario sottolineare l’incertezza di questa stima e il fatto che i costi finali potrebbero discostarsi sensibilmente dagli importi attualmente previsti.

Accantonamenti finanziari

Nell’ambito del meccanismo di garanzia per le PMI del 1998, del meccanismo di garanzia per le PMI del 2001 e del meccanismo di garanzia per le PMI del 2007 nel quadro del programma per la competitività e l’innovazione, il Fondo europeo per gli investimenti (FEI) è abilitato a emettere garanzie a suo nome, ma per conto e a rischio della Commissione. Il rischio finanziario associato alle garanzie emesse e a quelle non emesse è tuttavia limitato. Alla data di riferimento del bilancio, gli accantonamenti finanziari corrispondono per entrambi i meccanismi agli obblighi di pagamento nei confronti degli intermediari finanziari, detratte le richieste di pagamento nette presentate fino a quella data. Gli accantonamenti finanziari a lungo termine sono attualizzati al loro valore netto attuale.

Altri accantonamenti

L’importo principale di questa rubrica si riferisce alle stime dei contributi dell’UE a vari Stati membri nel quadro del fondo di emergenza per il settore veterinario per alcune epidemie di malattie animali, per un totale di 60 milioni di euro (2008: 101 milioni di euro) suddivisi tra importi che si prevede di versare nel 2010 (25 milioni di euro) e importi che si prevede di versare successivamente (35 milioni di euro).

2.14 PASSIVITÀ FINANZIARIE A LUNGO TERMINE

2.14.1 Prestiti assunti

|milioni di euro |

AMF|663|25|(95)|-|(6)|587|

BdP|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

EURATOM|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

CECA in liquidazione|282|-|(67)|18|(8)|225|

Totale|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Ripartizione dei prestiti assunti tra prestiti a lungo termine e a breve termine|milioni di euro|

Prestiti assunti|Scadenza < 1 anno|Scadenza > 1 anno|Totale al 31.12.2009|

AMF|40|547|587|

BdP|-|9 303|9 303|

EURATOM|-|484|484|

CECA in liquidazione |-|225|225|

Totale|40|10 559|10 599|

Questa rubrica include i prestiti assunti dall’Unione europea con scadenza superiore a un anno. I prestiti assunti includono i debiti certificati che ammontano a 10 324 milioni di euro (2008: 3 131 milioni di euro). Le variazioni nell’importo contabile corrispondono alla variazione intervenuta negli interessi maturati più, nel caso delle assunzioni di prestiti della CECA in liquidazione, l’importo relativo all’ammortamento d’esercizio dei costi di operazione materiali sostenuti in fase iniziale, calcolati in base al metodo del tasso di interesse effettivo. I tassi d’interesse effettivi (espressi come gamma di tassi d’interesse) sono i seguenti:

Prestiti assunti|31.12.2009|31.12.2008|

Assistenza macrofinanziaria (AMF)|0,9625%-4,54%|3,022%-5,29%|

Euratom|0,9031%-5,6775%|3,348%-5,6775%|

BdP|3,125%-3,625%|3,25%|

CECA in liquidazione|0,346%-9,2714%|4,939%-11,875% (*)|

(*) il valore limite superiore si riferisce a un prestito a tasso fisso coperto da swap su tasso d’interesse

2.15 ALTRE PASSIVITÀ A LUNGO TERMINE

|milioni di euro |

|31.12.2009|31.12.2008|

Debiti relativi a leasing finanziario|1 736|1 770|

Edifici pagati a rate|395|403|

Altri |47|53|

Totale|2 178|2 226|

Questa rubrica comprende principalmente le passività per leasing con scadenza superiore a un anno (cfr. nota 2.2 ). Comprende inoltre gli importi relativi a determinati edifici acquistati dalla Commissione il cui prezzo di acquisto verrà saldato a rate – in questo caso non si tratta di contratti di leasing in quanto il diritto di proprietà è passato immediatamente in capo alla Commissione.

PASSIVITÀ CORRENTI

2.16 ACCANTONAMENTI A BREVE TERMINE

|||milioni di euro|

Cause legali|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Smantellamento siti nucleari|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Accantonamenti finanziari|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Altri|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Totale|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

È inclusa in questa rubrica la parte di accantonamenti con scadenza inferiore a un anno.

2.17 DEBITI A BREVE TERMINE

In questa rubrica figurano le assunzioni di prestito (cfr. nota 2.14.1 ) di 40 milioni di euro con scadenza nei 12 mesi dalla data di riferimento del bilancio (2008: 94 milioni di euro più 25 milioni di euro relativi a passività detenute a scopo di negoziazione).

2.18 DEBITI

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Parte corrente di passività a lungo termine|71|64|

Passività correnti|15 260|12 026|

Passività varie |133|115|

Ratei e risconti passivi|78 420|77 472|

Totale|93 884|89 677|

2.18.1 Parte corrente di passività a lungo termine

|milioni di euro |

|31.12.2009|31.12.2008|

Debiti relativi a leasing finanziari|59|52|

Altri |12|12|

Totale|71|64|

2.18.2 Passività correnti

|milioni di euro|

Tipo|31.12.2009|31.12.2008|

Stati membri|14 903|11 386|

Fornitori e altri|944|1 175|

Ammissibilità da verificare|(587)|(535)|

Totale|15 260|12 026|

Le passività correnti includono le dichiarazioni di spesa ricevute dall’UE nel quadro delle attività di sovvenzionamento. Sono accreditate per l’importo richiesto al ricevimento della domanda. Se la controparte è uno Stato membro, sono classificate come tali. Si applica la medesima procedura nel caso di fatture e note di accredito ricevute nell’ambito di attività di appalto. Le dichiarazioni di spesa in questione sono state prese in considerazione nelle procedure di separazione di fine esercizio. In seguito a tale operazione, gli importi ammissibili stimati sono stati imputati come ratei passivi (cfr. nota 2.18.3 ), mentre gli elementi non ammissibili rimangono in sospeso alla linea “ammissibilità da verificare”. Al fine di non operare una sopravvalutazione dell’attivo e del passivo, è stato deciso di iscrivere l’importo netto da liquidare tra le passività correnti.

Stati membri

Gli importi principali riportati sotto questa voce riguardano dichiarazioni di spesa non pagate per azioni nel quadro dei Fondi strutturali per 11 160 milioni di euro (2008: 4 660 milioni di euro). Comprendono anche un importo di 3 524 milioni di euro da restituire agli Stati membri in seguito al bilancio rettificativo di fine 2009 (2008: 6 627 milioni di euro), che è stato versato agli Stati membri nel febbraio 2010.

Fornitori e altri

Sono inclusi in questa voce gli importi dovuti a seguito di attività di sovvenzionamento e di appalto, nonché gli importi dovuti nei confronti di organismi pubblici e di entità non consolidate, (ad esempio, il FES).

Ammissibilità da verificare

I debiti sono ridotti di 587 milioni di euro, dato che costituiscono la parte delle richieste di rimborso ricevute, ma non ancora verificate, che sono state ritenute non ammissibili. Gli importi più ingenti riguardano le DG che si occupano di azioni strutturali.

2.18.3 Ratei e risconti passivi

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Ratei passivi|76 435|77 260|

Risconti passivi|1 976|50|

Altri|9|162|

Totale|78 420|77 472|

La ripartizione dei ratei passivi è la seguente:

Ratei passivi|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Ratei passivi FEAGA:|||

Spese dal 16/10/2009 al 31/12/2009|32 087|30 415|

Aiuti diretti|12 195|12 682|

Ristrutturazione del settore dello zucchero|735|3 787|

Altri|(55)|(13)|

Totale FEAGA:|44 962|46 871|

Ratei passivi azioni strutturali:|||

FEASR e FEAOG-G|9 076|7 004|

FESR e azioni innovative|11 777|10 687|

Fondo di coesione|980|2 810|

ISPA|3|4|

FSE|5 411|4 596|

Totale Fondi strutturali:|27 247|25 101|

Altri ratei passivi:|||

R&S|1 687|1 978|

Altri|2 539|3 310|

Totale altri:|4 226|5 288|

Totale ratei passivi|76 435|77 260|

Dopo un avvio lento negli anni precedenti, i programmi 2007-2013 delle azioni strutturali hanno raggiunto un livello normale nel 2009, il che spiega gli aumenti della rubrica riportata sopra. Tale aumento è compensato da una diminuzione dei ratei passivi per la ristrutturazione del settore dello zucchero, dato che risulta che parte di tali fondi non verrà di fatto utilizzata.

L’aumento significativo dei risconti passivi è dovuto al pagamento anticipato dei contributi delle risorse proprie per il 2010 da parte di due Stati membri.

ATTIVO NETTO

2.19 RISERVE

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Riserva intestata al valore equo|69|41|

Altre riserve:|||

Fondo di garanzia|1 472|1 276|

Riserva di rivalutazione|57|57|

Assunzione ed erogazione di prestiti|1 511|1 528|

Altri|214|213|

Totale|3 254|3 074|

Totale|3 323|3 115|

2.19.1 Riserva intestata al valore equo

Nel rispetto delle norme contabili, l’adeguamento al valore equo delle attività disponibili per la vendita è contabilizzato nella riserva per il valore equo.

2.19.2 Altre riserve

Fondo di garanzia

Si rinvia altresì alla nota 2.3.3 relativa al funzionamento del Fondo di garanzia. Questa riserva corrisponde all’importo obiettivo pari al 9% degli importi garantiti dal Fondo, da tenere come attività.

Riserva di rivalutazione

La riserva di rivalutazione comprende le rivalutazioni di immobili, impianti e macchinari. Il saldo a fine esercizio, pari a 57 milioni di euro, riguarda una rivalutazione operata su terreni e immobili della Commissione, già avvenuta prima del passaggio alle nuove norme contabili.

Riserva delle attività di assunzione ed erogazione di prestiti

Questo importo si riferisce alle riserve della CECA in liquidazione per le attività del Fondo di ricerca carbone e acciaio. Tali riserve sono state create nel contesto della liquidazione della CECA.

2.20 IMPORTI DA RICHIEDERE AGLI STATI MEMBRI

|milioni di euro |

|Importo|

Importi da richiedere agli Stati membri al 31 dicembre 2008|50 539|

Restituzione agli Stati membri dell’avanzo di bilancio 2008|1 796|

Movimenti nella riserva del Fondo di garanzia|196|

Altri movimenti della riserva|(10)|

CECA in liquidazione: assegnazione del risultato 2008|(15)|

Risultato economico (eccedenza) dell’esercizio|(4 457)|

Totale importi da richiedere agli Stati membri al 31 dicembre 2009|48 049|

Suddivisi tra:Prestazioni per i dipendentiImporti vari|37 24210 807|

Questo importo rappresenta quella parte delle spese già sostenute dall’UE al 31 dicembre 2009 che deve essere finanziata dai bilanci futuri. Conformemente alle nuove norme contabili per competenza, numerose spese vengono rilevate nell’anno N, quantunque possano essere effettivamente pagate nell’anno N + 1 e finanziate sulla base del bilancio dell’anno N + 1. L’iscrizione nei conti di queste passività, unita al fatto che i relativi importi verranno finanziati dai bilanci futuri, fa sì che alla fine dell’esercizio le passività eccedano di gran lunga le attività. Gli importi più importanti da evidenziare sono quelli relativi alle attività del FEAGA. L’importo dei pagamenti dovuti agli Stati membri, relativamente al periodo compreso tra il 16 ottobre e il 31 dicembre 2009, era di 32 miliardi di euro. La maggioranza degli importi da richiamare è infatti corrisposta dagli Stati membri entro 12 mesi dalla fine dell’esercizio finanziario in questione, come parte del bilancio dell’anno successivo.

Gli altri importi da richiedere agli Stati membri hanno subito una riduzione rispetto all’anno scorso, ossia 10,8 miliardi di euro rispetto a 13 miliardi di euro nel 2008. I motivi principali di tale diminuzione sono l’aumento di 9,5 miliardi di euro dei prefinanziamenti (note 2.5 e 2.9 ) compensato dall’aumento di 4,2 miliardi di euro dei conti passivi (cfr. nota 2.18 ) e la riduzione di 3,3 miliardi di euro dei crediti a breve termine (nota 2.10 ).

In pratica, soltanto l’importo dei benefici ai dipendenti dell’UE nei confronti del proprio personale viene erogato per un periodo più lungo e il suo finanziamento mediante i bilanci annuali è garantito dagli Stati membri. A titolo puramente informativo, di seguito viene fornita una ripartizione dei pagamenti futuri dei benefici ai dipendenti:

|milioni di euro|

|Importo|

A breve termine: importi da pagare nel 2010 |1 214|

A lungo termine: importi da pagare dopo il 2010|36 028|

Totale passività derivanti dai benefici per i dipendenti al 31.12.2009|37 242|

Si osservi inoltre che quanto sopra non influisce sul risultato di bilancio. Le entrate di bilancio devono essere sempre pari o superiori alle spese di bilancio e le eventuali eccedenze vengono restituite agli Stati membri.

3. NOTE AL CONTO DEL RISULTATO ECONOMICO

3.1 RISORSE PROPRIE E CONTRIBUTI

|||milioni di euro|

|Note|2009|2008|

Entrate da risorse proprie:|3.1.1|||

Risorse RNL||81 978|74 479|

Risorse IVA||12 795|19 008|

Risorse proprie tradizionali:||||

Diritti agricoli||0|1 184|

Dazi doganali||14 002|15 196|

Contributi zucchero||130|702|

Totale risorse proprie tradizionali||14 132|17 082|

Adeguamenti di bilancio|3.1.2|1 399|1 930|

Contributi dei paesi terzi (inclusi i paesi EFTA)||233|214|

Totale||110 537|112 713|

Le entrate da risorse proprie costituiscono l’elemento principale delle entrate di esercizio dell’Unione europea. Pertanto la maggior parte delle spese è finanziata dalle risorse proprie, in quanto le altre entrate rappresentano soltanto una piccola parte del finanziamento totale.

3.1.1 Entrate da risorse proprie

Esistono tre categorie di risorse proprie: le risorse proprie tradizionali, la risorsa basata sull’IVA e la risorsa basata sull’RNL. Le risorse proprie tradizionali comprendono, a loro volta, i contributi zucchero e i dazi doganali. Un meccanismo di correzione degli squilibri di bilancio (riduzione concessa al Regno Unito), nonché una riduzione lorda del contributo basato sull’RNL annuale dei Paesi Bassi e della Svezia, sono anch’essi parte integrante del sistema delle risorse proprie. Gli Stati membri trattengono, a titolo di rimborso delle spese di riscossione, il 25% delle risorse proprie tradizionali, per cui gli importi di cui sopra sono riportati al netto di tale detrazione.

Le risorse proprie basate sull’IVA derivano dall’applicazione di un’aliquota uniforme per tutti gli Stati membri, fissata allo 0,30%, alla base imponibile armonizzata dell’IVA (ad eccezione del periodo 2007-2013, in cui l’aliquota per l’Austria è fissata allo 0,225%, per la Germania allo 0,15% e per i Paesi Bassi e la Svezia allo 0,10%), che è livellata al 50% dell’RNL per tutti gli Stati membri. La risorsa basata sull’RNL è una risorsa variabile destinata a fornire, per uno specifico esercizio, le entrate necessarie alla copertura delle spese che eccedono l’importo riscosso ottenuto dalle risorse proprie tradizionali, dalle risorse basate sull’IVA e dalle entrate varie. Le entrate risultano dall’applicazione di un tasso uniforme alla somma dell’RNL di tutti gli Stati membri.

Rispetto al 2008, si è registrata una diminuzione di 6,2 miliardi di euro delle entrate da risorsa IVA, che è stata più che compensata dall’aumento di 7,5 miliardi di euro delle entrate da risorse proprie basate sull’RNL. Questi movimenti sono dovuti principalmente alle diverse disposizioni della decisione 2007/436/CE, Euratom del Consiglio, del 7 giugno 2007, relativa al sistema delle risorse proprie dell’Unione europea (DRP 2007) che ha sostituito la precedente decisione del 2000 relativa alle risorse proprie. Nel 2009 non sono state rilevate entrate da diritti agricoli poiché, a seguito dell’entrata in vigore nel 2009 della DRP 2007, tali diritti vengono ormai considerati come dazi doganali. Si è registrata una diminuzione di 1,1 miliardi di euro dei dazi doganali dovuta alla riduzione significativa per l’UE-27 del valore delle importazioni nel 2009 rispetto al 2008 e una diminuzione di 572 milioni di euro dei contributi zucchero poiché nel 2008 erano state registrate entrate aggiuntive derivanti dagli importi una tantum delle quote supplementari di zucchero.

3.1.2 Adeguamenti di bilancio

Gli adeguamenti di bilancio comprendono l’eccedenza di bilancio del 2008 (1 796 milioni di euro) che viene rimborsata indirettamente agli Stati membri deducendo gli importi di risorse proprie che essi devono accreditare all’UE nell’anno successivo, e di fatto costituiscono entrate per il 2009. A norma della DRP 2007, al Regno Unito viene accordata una correzione degli squilibri di bilancio. Poiché tale importo è finanziato dagli altri Stati membri, di norma non vi è alcun effetto netto sul risultato economico o sul risultato di bilancio. Tuttavia, sotto questa voce è stato registrato un importo di 319 milioni di euro costituito dalle differenze tra i tassi dell’euro utilizzati ai fini del bilancio [cfr. articolo 10, paragrafo 3, del regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000] e i tassi in vigore alla data in cui gli Stati membri che non aderiscono allo SME hanno effettivamente effettuato i loro pagamenti.

3.2 ALTRE ENTRATE DI ESERCIZIO

|||milioni di euro|

|Note|2009|2008|

Ammende|3.2.1|2 648|3 171|

Prelievi agricoli|3.2.2|705|2 299|

Recupero spese:|3.2.3|||

Gestione centralizzata diretta||63|61|

Gestione centralizzata indiretta||6|4|

Gestione decentrata||41|90|

Gestione concorrente||1 066|1 349|

Totale||1 176|1 504|

Entrate da operazioni amministrative:|3.2.4|||

Personale||1 010|974|

Entrate associate a immobili, impianti e macchinari||33|25|

Altre entrate amministrative||165|149|

Totale||1 208|1 148|

Entrate di esercizio varie:|3.2.5|||

Adeguamenti/accantonamenti||150|71|

Utili su cambi||618|269|

Altri||1 027|1 269|

Totale||1 795|1 609|

Totale||7 532|9 731|

3.2.1 Ammende

Dette entrate si riferiscono ad ammende comminate dalla Commissione per violazione delle norme sulla concorrenza. I crediti e le relative entrate sono rilevati quando la Commissione adotta la decisione di comminare un’ammenda e questa è ufficialmente notificata al destinatario.

3.2.2 Prelievi agricoli

Tali importi concernono prelievi latte per 99 milioni di euro (2008: 338 milioni di euro) e prelievi zucchero per 606 milioni di euro (2008: 1 961 milioni di euro). I prelievi latte costituiscono uno strumento di gestione del mercato mirato a penalizzare i produttori di latte che superano le rispettive quantità di riferimento. Poiché non sono legati a pagamenti precedenti da parte della Commissione, sono in pratica considerati come entrate con destinazione specifica. Le quote latte vengono progressivamente eliminate, il che spiega la diminuzione delle entrate da prelievi. A partire dalla campagna agricola 2008/2009, le quote saranno gradualmente aumentate dell’1% fino alla loro abolizione prevista nel 2015.

I prelievi zucchero riguardano il fondo per la ristrutturazione del settore dello zucchero, in cui la riforma del settore dello zucchero ha diminuito il prezzo interno dello zucchero al fine di ridurre il divario tra il prezzo UE e il prezzo internazionale. Per incoraggiare i produttori di zucchero meno competitivi ad abbandonare il mercato è stato creato un fondo di ristrutturazione autofinanziato, alimentato dalle entrate derivanti da un’imposta temporanea applicata ai produttori di zucchero considerate come entrate con destinazione specifica. I pagamenti di tale regime continueranno fino a settembre 2012 e al 31 dicembre 2009 gli Stati membri avevano già dichiarato tutte le entrate relative al fondo di ristrutturazione del settore dello zucchero.

3.2.3 Recupero spese

Questa rubrica comprende gli ordini di riscossione emessi dalla Commissione e la deduzione dai pagamenti successivi registrati nella contabilità della Commissione allo scopo di recuperare spese precedentemente pagate dal bilancio generale, sulla base di controlli, audit conclusi o valutazioni di ammissibilità, insieme agli ordini di riscossione emessi dagli Stati membri ai beneficiari delle spese del FEAGA. Essa comprende altresì la variazione dei ratei attivi stimati al termine dell’esercizio precedente rispetto a quello corrente. Essa non illustra tuttavia la totalità dei recuperi delle spese UE, in particolare per i settori di spesa significativi come le azioni strutturali, in cui esistono specifici meccanismi atti a garantire il recupero di importi non ammissibili, la maggior parte dei quali non comporta l’emissione di un ordine di riscossione. Anche i recuperi dei prefinanziamenti non sono inclusi come entrate, in conformità alle norme contabili dell’UE.

L’importo principale di 1 066 milioni di euro si riferisce alla gestione concorrente ed è costituito da 453 milioni di euro relativi al Fondo europeo agricolo di garanzia (FEAGA) e da 613 milioni di euro per le azioni strutturali.

(a) Agricoltura: FEAGA:

Nel quadro dell’agricoltura, gli importi iscritti come entrate dell’esercizio sotto questa rubrica ammontano a 453 milioni di euro, così ripartiti:

– rettifiche di conformità decise durante l’esercizio, 347 milioni di euro;

– frodi e irregolarità, 106 milioni di euro: rimborsi dichiarati dagli Stati membri e recuperati durante l’esercizio, 163 milioni di euro, al netto della diminuzione del saldo stimato dichiarato dagli Stati membri da recuperare a fine esercizio in relazione a frodi e irregolarità, 57 milioni di euro (627 milioni di euro a fine esercizio 2009 rispetto a 684 milioni di euro a fine esercizio 2008) – cfr. altresì nota 2.10.2 .

Al 31 dicembre 2009, gli importi del FEAGA soggetti a future correzioni a seguito di audit all’epoca non ancora conclusi ammontavano complessivamente a 2,8 miliardi di euro (cfr. nota 6.4.1 .).

(b) Azioni strutturali:

Il recupero spese relativo alle spese strutturali comprese in questa rubrica ammontava a 613 milioni di euro (2008: 349 milioni di euro). Questa sottorubrica comprende gli ordini di riscossione emessi dalla Commissione per recuperare spese indebite effettuate negli esercizi precedenti per 406 milioni di euro, nonché la variazione (aumento) dei ratei attivi a fine esercizio per 206 milioni di euro.

Gli ordini di riscossione vengono emessi unicamente nei casi seguenti:

– decisioni formali di rettifica finanziaria da parte della Commissione in seguito all’individuazione di spese irregolari nella contabilità dichiarata dagli Stati membri;

– adeguamenti alla chiusura di un programma che hanno determinato una riduzione del contributo UE qualora uno Stato membro non abbia dichiarato spese ammissibili sufficienti a giustificare i prefinanziamenti e i pagamenti intermedi già effettuati; tali operazioni possono essere effettuate senza una decisione formale della Commissione se sono accettate dallo Stato membro;

– il rimborso di importi recuperati dopo la chiusura a seguito della conclusione di procedimenti giudiziari ancora pendenti al momento della chiusura.

Altri ordini di riscossione emessi nel quadro di azioni strutturali riguardano il recupero di prefinanziamenti. Tali importi non figurano come entrate, bensì sono accreditati alla rubrica prefinanziamenti del bilancio.

Al 31 dicembre 2009, l’importo delle rettifiche finanziarie potenziali in fase di decisione è stimato in 1,1 miliardi di euro – cfr. nota 6.4.2 per maggiori dettagli.

3.2.4 Entrate derivanti da operazioni amministrative

Queste entrate derivano soprattutto dalle trattenute sugli stipendi del personale e sono costituite principalmente da due voci: i contributi previdenziali e le imposte sul reddito.

3.2.5 Altre entrate di esercizio

Un importo di 376 milioni di euro (2008: 321 milioni di euro) si riferisce alle somme ricevute dai paesi candidati all’adesione. Il motivo principale dell’aumento delle altre entrate di esercizio rispetto all’esercizio scorso è l’aumento degli utili di cambio (si veda più avanti). Ciò è stato in parte compensato dalla diminuzione dei vecchi importi di prefinanziamento inclusi per la prima volta nello stato patrimoniale, la cui contropartita è registrata sotto questa voce (5 milioni di euro rispetto a 241 milioni di euro nel 2008).

Sono inseriti in questa rubrica anche gli utili di cambio, ad eccezione delle attività finanziarie trattate nella successiva nota 3.5 . Provengono da attività quotidiane e dalle relative operazioni condotte in valute diverse dall’euro, così come dalla rivalutazione di fine esercizio necessaria a redigere i conti. Essi comprendono utili realizzati e non realizzati.

Se si considera la posizione netta, si è registrato un utile di cambio netto per l’esercizio di 185 milioni di euro (2008: perdita netta di 504 milioni di euro) ripartito tra importi realizzati e non realizzati e la Commissione ha contabilizzato quasi tutti gli importi.

Utile di cambio non realizzato netto

L’utile netto di 132 milioni di euro dipende dalla rivalutazione di fine esercizio dei saldi in valute estere non regolarizzati. L’utile riguarda in gran parte (87 milioni di euro) GBP e SEK e nel 2009 entrambe le valute si sono rivalutate rispetto all’euro.

A fine esercizio la Commissione detiene saldi cospicui in valute estere, tra cui GBP e SEK sui suoi conti delle risorse proprie . In conformità al regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000 del Consiglio, la Commissione detiene tali fondi sui suoi conti delle risorse proprie, su cui gli Stati membri effettuano i versamenti, e i fondi sono utilizzati solo nella misura necessaria per coprire i propri bisogni di tesoreria derivanti dall’esecuzione del bilancio.

Utile di cambio realizzato netto

Gran parte dell’utile di cambio complessivo di 53 milioni di euro è dovuto a operazioni contabili relative alle risorse proprie versate in valute nazionali diverse dall’euro da Stati membri non facenti parte dell’area dell’euro. L’utile dipende dalla differenza tra il tasso di cambio contabile al quale tali importi sono contabilizzati dalla Commissione al momento della riscossione e il tasso di cambio di mercato al quale sono convertiti in euro prima di essere utilizzati per coprire i pagamenti della Commissione. Il tasso di cambio contabile per ogni mese è fissato sulla base del tasso di cambio di mercato del penultimo giorno del mese precedente. Le risorse proprie sono rilevate a questi tassi di cambio quando vengono ricevute e vengono successivamente convertite in euro a tassi di cambio di mercato.

Nel corso del 2009 diverse valute europee, in particolare GBP e RON, si sono significativamente apprezzate. I tassi di cambio di mercato applicati in alcuni periodi per la conversione delle risorse proprie della Commissione in tali valute sono stati pertanto regolarmente superiori ai tassi contabili ai quali sono stati contabilizzati al loro ricevimento. La parte restante della differenza è relativa ad altre operazioni contabili, fra cui pagamenti eseguiti dalla Commissione in altre valute diverse dall’euro.

La variazione delle differenze dell’utile di cambio complessivo tra il 2008 e il 2009, da una perdita netta a un utile netto, è dovuta a una notevole variazione dei tassi di cambio nel corso dei due anni. Nel corso del 2008 diverse valute europee si sono notevolmente deprezzate rispetto all’euro, mentre nel 2009 si è assistito a una parziale inversione di tendenza.

3.3 SPESE AMMINISTRATIVE

||milioni di euro|

|2009|2008|

Spese per il personale|4 898|4 563|

Ammortamento e svalutazione|436|330|

Altre spese amministrative|2 799|2 827|

Totale|8 133|7 720|

Si tratta di spese amministrative sostenute nell’ambito delle attività dell’UE e comprendono i costi per il personale, l’ammortamento e altri costi legati al funzionamento delle istituzioni e delle agenzie (come i canoni di locazione, i costi di manutenzione, le forniture, le spese di formazione, ecc.).

3.4 SPESE D’ESERCIZIO

|||milioni di euro|

|Note|2009|2008|

Spese d’esercizio principali:|3.4.1|||

Gestione centralizzata diretta||8 744|7 998|

Gestione centralizzata indiretta||3 605|3 077|

Gestione decentrata||137|1 278|

Gestione concorrente||89 681|81 839|

Gestione congiunta||1 655|1 188|

Totale||103 822|95 380|

Altre spese d’esercizio:|3.4.2|||

Adeguamenti/accantonamenti||199|278|

Perdite dovute a operazioni di cambio||432|773|

Altri||481|783|

Totale||1 112|1 834|

Totale||104 934|97 214|

3.4.1 Spese d’esercizio principali

I costi di esercizio dell’Unione europea coprono le varie rubriche del quadro finanziario e assumono forme diverse a seconda delle modalità di pagamento e di gestione del denaro. La parte più cospicua delle spese, ossia l’86%, rientra nella rubrica Gestione concorrente, che presuppone la delega di alcuni compiti agli Stati membri ed è riferita ad alcuni settori quali la spesa FEAGA e le iniziative finanziate tramite le varie azioni strutturali (il Fondo di sviluppo regionale, il Fondo sociale, il Fondo agricolo per lo sviluppo rurale, il Fondo di coesione e il Fondo per la pesca).

L’aumento nel 2009 è principalmente dovuto alle azioni strutturali per il periodo di programmazione 2007-2013. Dopo l'avvio lento degli anni precedenti, tali programmi hanno raggiunto un livello normale nel 2009, mentre le azioni per il periodo 2000-2006 sono in fase di conclusione.

3.4.2 Altre spese d’esercizio

Le perdite di cambio, tranne che sulle attività finanziarie di cui alla nota 3.6 , riguardano le attività quotidiane e le relative operazioni effettuate in valute diverse dall’euro, nonché la rivalutazione di fine esercizio necessaria alla stesura dei conti; esse possono essere realizzate o non realizzate.

3.5 ENTRATE FINANZIARIE

||milioni di euro|

|2009|2008|

Entrate da dividendi (da fondi di capitale di rischio)|14|22|

Entrate da interessi:|||

Prefinanziamenti|59|50|

Pagamenti in ritardo|132|26|

Swap|2|13|

Attività disponibili per la vendita|100|102|

Prestiti|265|105|

Tesoreria ed equivalenti di tesoreria|158|349|

Altri|3|3|

Totale|719|648|

Altre entrate finanziarie:|||

Entrate da vendita di attività finanziarie|10|4|

Altri|76|11|

Totale|86|15|

Adeguamenti al valore corrente|10|3|

Utili di cambio|6|10|

Totale|835|698|

3.6 SPESE FINANZIARIE

||milioni di euro|

|2009|2008|

Spese per interessi:|||

Leasing|95|91|

Swap|2|10|

Prestiti|248|90|

Altri|20|9|

Totale|365|200|

Altre spese finanziarie:|||

Adeguamenti alle disposizioni finanziarie|39|12|

Oneri finanziari sugli strumenti di bilancio|73|50|

Perdite realizzate sulla vendita di attività finanziarie|0|8|

Perdite dovute alla riduzione del valore delle attività finanziarie|15|11|

Altri|57|56|

Totale|184|137|

Adeguamenti al valore corrente|0|118|

Perdite dovute a operazioni di cambio|45|12|

Totale|594|467|

3.7 QUOTA RELATIVA ALL’AVANZO/(DISAVANZO) NETTO DI COLLEGATE E IMPRESE COMUNI

Secondo la contabilizzazione con il metodo del criterio del patrimonio netto, l’UE include nel conto del risultato economico la sua quota dell’avanzo/disavanzo netto delle sue collegate e imprese comuni (cfr. anche note 2.3.1 e 2.3.2 ).

3.8 INFORMATIVA PER SETTORE DI ATTIVITÀ

Questa relazione presenta una rendicontazione separata delle entrate e delle spese di esercizio per settore, sulla base di una struttura di bilancio in base alle attività, all’interno della Commissione. Detti settori di attività sono raggruppati a fini di presentazione dei rendiconti finanziari sotto tre grandi voci: “attività interne all’Unione europea”, “attività esterne all’Unione europea” e “servizi e altro”.

La rubrica “attività interne all’Unione europea” è la più vasta, in quanto copre i vari settori di attività dell’Unione europea. La rubrica “attività esterne all’Unione europea” riguarda le politiche intraprese all’esterno dell’UE, tra cui il commercio esterno e gli aiuti. La voce “servizi e altro” riunisce invece le attività interne e orizzontali necessarie al funzionamento delle istituzioni e degli organi dell’UE.

Le agenzie consolidate sono integrate nei vari settori di attività. Altre istituzioni, eccetto la Commissione, sono raggruppate in uno specifico settore di attività. I vari settori di attività rappresentano le cifre al lordo prima delle eliminazioni di consolidamento, che vengono riportate in una sola colonna.

Occorre rilevare che le risorse proprie e i contributi non sono ripartiti tra le varie attività, in quanto calcolati, riscossi e amministrati dai servizi centrali della Commissione. Vengono riportati in questa sede unicamente per permettere di raffrontare i risultati netti con il conto del risultato economico.

INFORMATIVA PER SETTORE DI ATTIVITÀ — SINTESI|milioni di euro|

Altre entrate di esercizio:||||||||

Ammende|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Prelievi agricoli|705|0|0|0|0|0|705|

Recupero spese|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Entrate derivanti da operazioni amministrative|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Altre entrate di esercizio|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

ALTRE ENTRATE DI ESERCIZIO|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Spese amministrative:||||||||

Spese per il personale|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Spese relative ad attività immateriali e immobili, impianti e macchinari|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Altre spese amministrative|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Spese d’esercizio:||||||||

Gestione centralizzata diretta|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Gestione centralizzata indiretta|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Gestione decentrata|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Gestione concorrente|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Gestione congiunta|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Altre spese d’esercizio|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

TOTALE SPESE D’ESERCIZIO|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

SPESE NETTE D’ESERCIZIO|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Entrate derivanti da risorse proprie e contributi|110 537|

Eccedenze da attività operative|5 002|

Risultato finanziario netto|241|

Movimenti nelle passività derivanti dalle prestazioni per i dipendenti|(683)|

Quota relativa ai risultati di collegate e imprese comuni|(103)|

Risultato economico dell’esercizio|4 457|

|INFORMATIVA PER SETTORE DI ATTIVITÀ – ATTIVITÀ INTERNE ALL’UE|milioni di euro|

Altre entrate di esercizio:||||||||||

Ammende|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Prelievi agricoli|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Recupero spese|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Entrate derivanti da operazioni amministrative|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Altre entrate di esercizio|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

ALTRE ENTRATE DI ESERCIZIO|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Spese amministrative:|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Spese per il personale|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Spese relative ad attività immateriali e immobili, impianti e macchinari|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Altre spese amministrative|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Spese d’esercizio:|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Gestione centralizzata diretta|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Gestione centralizzata indiretta|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Gestione decentrata|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Gestione concorrente|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Gestione congiunta|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Altre spese d’esercizio|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

TOTALE SPESE D’ESERCIZIO|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

SPESE NETTE D’ESERCIZIO|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Altre entrate di esercizio:||||||||||

Ammende|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Prelievi agricoli|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Recupero spese|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Entrate derivanti da operazioni amministrative|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Altre entrate di esercizio|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

ALTRE ENTRATE DI ESERCIZIO|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Spese amministrative:|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Spese per il personale|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Spese relative ad attività immateriali e immobili, impianti e macchinari|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Altre spese amministrative|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Spese d’esercizio:|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Gestione centralizzata diretta|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Gestione centralizzata indiretta|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Gestione decentrata|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Gestione concorrente|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Gestione congiunta|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Altre spese d’esercizio|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

TOTALE SPESE D’ESERCIZIO|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

SPESE NETTE D’ESERCIZIO|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|INFORMATIVA PER SETTORE DI ATTIVITÀ – ATTIVITÀ ESTERNE ALL’UE|milioni di euro|

Altre entrate di esercizio:|||||||

Recupero spese|14|0|9|39|2|64|

Entrate derivanti da operazioni amministrative|37|0|0|0|0|37|

Altre entrate di esercizio|81|0|(1)|1|0|81|

ALTRE ENTRATE DI ESERCIZIO|132|0|8|40|2|182|

Spese amministrative:|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Spese per il personale|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Spese relative ad attività immateriali e immobili, impianti e macchinari|(18)|0|0|0|0|(18)|

Altre spese amministrative|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Spese d’esercizio:|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Gestione centralizzata diretta|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Gestione centralizzata indiretta|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Gestione decentrata|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Gestione concorrente|(26)|0|17|0|0|(9)|

Gestione congiunta|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Altre spese d’esercizio|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

TOTALE SPESE D’ESERCIZIO|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

SPESE NETTE D’ESERCIZIO|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|INFORMATIVA PER SETTORE DI ATTIVITÀ – SERVIZI E ALTRO||

Altre entrate di esercizio:|||||||||||

Recupero spese|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Entrate derivanti da operazioni amministrative|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Altre entrate di esercizio|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

ALTRE ENTRATE DI ESERCIZIO|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Spese amministrative:|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Spese per il personale|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Spese relative ad attività immateriali e immobili, impianti e macchinari|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Altre spese amministrative|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Spese d’esercizio:|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Gestione centralizzata diretta|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Gestione centralizzata indiretta|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Gestione concorrente|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Altre spese d’esercizio|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

TOTALE SPESE D’ESERCIZIO|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

SPESE NETTE D’ESERCIZIO|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. NOTE ALLA TABELLA DEI FLUSSI DI CASSA

4.1 OBIETTIVO E PREPARAZIONE DELLA TABELLA DEI FLUSSI DI CASSA

Le informazioni relative ai flussi di cassa costituiscono il punto di partenza per valutare la capacità dell’UE di generare liquidità e attività equivalenti e la sua necessità di utilizzo di detti flussi.

La tabella dei flussi di cassa viene preparata utilizzando il metodo indiretto, vale a dire che l’avanzo (o il disavanzo) netto dell’esercizio finanziario viene adeguato a seguito degli effetti di transazioni non monetarie, dei risconti o dei ratei relativi a incassi o pagamenti operativi già effettuati o previsti, nonché di eventuali voci di entrata o di spesa associate ai flussi di cassa inerenti agli investimenti. I flussi di cassa derivanti da operazioni in valuta estera sono contabilizzati nella valuta di riferimento dell’Unione europea (euro), applicando all’importo in valuta estera il tasso di cambio tra l’euro e detta valuta estera in vigore alla data della transazione.

La tabella dei flussi di cassa riporta i flussi finanziari relativi al periodo, classificandoli in attività operative e d’investimento (l’UE non ha attività di finanziamento).

4.2 ATTIVITÀ OPERATIVE

Le attività operative sono le attività dell’UE diverse dalle attività di investimento. Si tratta della maggior parte delle attività svolte. I prestiti erogati ai beneficiari (e le relative assunzioni di prestito, se del caso) non sono considerati attività di investimento (o di finanziamento), in quanto rientrano tra gli obiettivi generali, e pertanto nelle operazioni quotidiane dell’UE. Le attività operative comprendono anche investimenti quali FEI, BERS e i fondi di capitali di rischio. L’obiettivo di tali attività è infatti contribuire al conseguimento dei risultati prefissati nell’ambito della politica economica.

4.3 ATTIVITÀ DI INVESTIMENTO

Le attività di investimento riguardano l’acquisizione e la liquidazione di attività immateriali, immobili, impianti e macchinari e altri investimenti che non sono compresi nella tesoreria ed equivalenti di tesoreria. Tra le attività di investimento non figurano i prestiti concessi ai beneficiari. L’obiettivo è illustrare gli investimenti effettivi effettuati dall’UE.

Va precisato che 8 910 milioni di euro di saldi di tesoreria e equivalenti di tesoreria detenuti dalla Commissione non possono essere utilizzati dall’UE. Si tratta di liquidi ottenuti a titolo di pagamento di ammende comminate, in cui la controparte ricorre contro l’imposizione dell’ammenda. Tali importi sono chiaramente indicati come “liquidità vincolate” nella nota 2.11 .

5. ATTIVITÀ E PASSIVITÀ POTENZIALI E ALTRE INFORMAZIONI

ATTIVITÀ POTENZIALI|

|||milioni di euro|

|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Garanzie ottenute|5.1|279|260|

Attività potenziali relative a casi di frodi e irregolarità|5.2|1 944|2 010|

Rettifiche finanziarie in corso (in attesa di decisione definitiva)|5.3|0|4 390|

Altre attività potenziali|5.4|18|43|

Totale attività potenziali||2 241|6 703|

PASSIVITÀ POTENZIALI|

|||milioni di euro|

Passività potenziali|Note|31.12.2009|31.12.2008|

Garanzie fornite|5.5|19 330|17 510|

Ammende – ricorsi dinanzi alla Corte di giustizia|5.6|11 969|10 198|

FEAGA – decisioni giudiziarie pendenti|5.7|1 945|1 609|

Importi connessi ad azioni legali e altri contenziosi|5.8|416|281|

Altre passività potenziali|5.9|12|18|

Totale attività potenziali||33 672|29 616|

Nei prossimi esercizi tutte le passività potenziali saranno finanziate, se giunte a scadenza, con risorse attinte dal bilancio dell’UE. Il bilancio dell’UE è finanziato dagli Stati membri.

ATTIVITÀ POTENZIALI

5.1 GARANZIE RISCOSSE

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Garanzie di buon fine|252|239|

Altri|27|21|

Totale|279|260|

Talvolta si richiedono garanzie di buon fine per assicurare che i beneficiari dei finanziamenti UE onorino gli obblighi assunti nell’ambito di contratti stipulati con l’Unione europea.

5.2 FRODI E IRREGOLARITÀ

La tabella seguente mostra l’importo potenziale dei recuperi che possono essere effettuati dagli Stati membri in seguito all’individuazione di domande irregolari rispetto ai fondi strutturali. La tabella è basata sulle comunicazioni formali presentate dagli Stati membri conformemente al regolamento (CE) n. 1681/94 della Commissione; gli importi sono ripartiti per Stato membro.

Attività potenziali: casi di frode e irregolarità|milioni di euro|

Stato membro|31.12.2009|31.12.2008|

Austria|8|13|

Belgio|2|16|

Danimarca|2|10|

Estonia|3|2|

Finlandia|2|3|

Francia|15|12|

Germania|468|581|

Grecia|25|62|

Irlanda|1|1|

Italia|436|441|

Lettonia|5|4|

Lituania|5|2|

Malta|1|1|

Paesi Bassi|15|14|

Polonia|18|13|

Portogallo|82|114|

Regno Unito|347|257|

Repubblica ceca|13|13|

Slovacchia|39|9|

Slovenia|7|1|

Spagna|277|279|

Svezia|2|2|

Ungheria|6|5|

TOTALE|1 779|1 855|

Occorre sottolineare che gli importi indicati rappresentano un massimo teorico e non gli importi che saranno messi a disposizione del bilancio dell’UE, e questo per i seguenti motivi:

· gli Stati membri non sempre comunicano i risultati delle loro azioni di recupero;

· sebbene gli Stati membri siano obbligati ad informare la Commissione sulle possibilità di recupero, è impossibile determinare con precisione in quale proporzione gli importi ancora dovuti saranno realmente recuperati. A volte il diritto nazionale applicabile prevede termini di prescrizione di 30 anni, e pertanto l’amministrazione nazionale in molti casi esita a rinunciare formalmente ad un recupero anche quando le possibilità sono solo teoriche. Attualmente, nel settore delle azioni strutturali, gli Stati membri sono tenuti a presentare annualmente alla Commissione una dichiarazione degli importi in attesa di recupero [articolo 8 del regolamento (CE) n. 438/2001], che consentirà di avere un quadro più chiaro della situazione reale;

· anche se lo Stato membro interessato ha avviato la procedura di recupero entro i termini previsti, l’esito positivo non è garantito. Questo vale in particolare per gli ordini di riscossione che sono oggetto di ricorso dinanzi ai tribunali;

· il cofinanziamento dei progetti individuali è realizzato nel quadro di programmi pluriennali. Fino a quando un programma pluriennale non è concluso, gli importi da recuperare non possono essere determinati con precisione perché i finanziamenti utilizzati per i pagamenti irregolari possono, a talune condizioni, essere riassegnati ad altri progetti e perché i pagamenti rateali successivi, e in particolare i pagamenti finali, in taluni casi permettono di regolarizzare le spese irregolari precedenti. È da sottolineare che le cifre di queste tabelle sono cifre provvisorie, stabilite sulla base delle comunicazioni ricevute ed elaborate fino alla fine di febbraio 2010. Non è dunque escluso che tali cifre debbano essere modificate sulla base di comunicazioni complementari tardive.

Pertanto, le informazioni comunicate dagli Stati membri non permettono ancora di valutare con sufficiente precisione le prospettive di recupero nei singoli casi. I movimenti principali dal 2008 riguardano aumenti relativi ai paesi dell'UE-10. L’attuazione della politica di coesione è stata pienamente avviata nel 2004 e da allora, a causa della maggiore attuazione e dei maggiori controlli sulle operazioni cofinanziate, il numero di irregolarità rilevate è andato aumentando. Un’altra variazione rilevante rispetto al 2008 riguarda il Regno Unito, che ha comunicato un numero crescente di irregolarità a seguito ad un'intensa attività di audit sulle operazioni finanziate.

Sono inclusi in questa voce anche 165 milioni di euro in relazione al FEAGA (2008: 153 milioni di euro). Gli Stati membri hanno comunicato alla Commissione gli importi registrati nel rispettivo “libro mastro dei debitori” e gli importi ancora in una fase preliminare di controllo. In questa rubrica sono indicati gli importi preliminari in questione.

5.3 RETTIFICHE FINANZIARIE IN CORSO, IN ATTESA DI DECISIONE DEFINITIVA

Questi dati, che riguardano il recupero delle spese dell’UE, vengono attualmente registrati, insieme alle relative informazioni, alla nota 6 dei presenti rendiconti finanziari.

5.4 ALTRE ATTIVITÀ POTENZIALI

Questa rubrica comprende altri importi potenziali più ridotti non classificabili nelle rubriche indicate in precedenza.

PASSIVITÀ POTENZIALI

5.5 GARANZIE FORNITE

5.5.1 Su prestiti accordati dalla BEI a titolo delle sue risorse proprie

|milioni di euro|

||Autorità pubblica|Societàprivata|||

Garanzia al 65%|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

Garanzia al 70%|109|1 981|506|2 596|2 908|

Garanzia al 75%|0|617|233|850|1 049|

Garanzia al 100%|0|625|196|821|1 008|

Totale Totale|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

Il bilancio dell’UE garantisce prestiti sottoscritti e garantiti dalla BEI a titolo delle sue risorse proprie a favore di paesi terzi al 31 dicembre 2009 (sono inclusi i prestiti versati agli Stati membri prima dell’adesione). La garanzia dell’UE è tuttavia limitata a una percentuale del massimale delle linee di credito autorizzate: 65%, 70%, 75% o 100%. Quando il massimale non è raggiunto, è la totalità dell’esposizione che beneficia della garanzia dell’UE. Al 31 dicembre 2009, l’importo in sospeso ammontava a 19 212 milioni di euro e questo è quindi l’esposizione massima per l’UE.

Per i prestiti che beneficiano della garanzia del bilancio dell’UE, la BEI ottiene anche garanzie da terzi (Stati, istituzioni finanziarie pubbliche o private); la Commissione è in questo caso un garante secondario. La garanzia del bilancio dell’UE copre solo il rischio politico delle garanzie fornite sotto il titolo “risk sharing”. Gli altri rischi sono coperti dalla BEI qualora il primo garante non onori gli impegni. Per le garanzie fornite sotto il titolo “non-risk sharing”, tutti i rischi sono coperti dal bilancio dell’UE qualora il primo garante non onori gli impegni. Se il primo garante è un organismo pubblico, questi rischi sono normalmente limitati al rischio politico, ma quando le garanzie sono fornite da un’istituzione o da una società privata, il bilancio dell’UE potrebbe dover coprire anche il rischio commerciale.

5.5.2 Altre garanzie fornite

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Meccanismo di finanziamento con ripartizione dei rischi (Risk Sharing Finance Facility - RSFF)|94|48|

MEDA: garanzie del Marocco|17|66|

Strumento di garanzia del prestito per progetti di trasporti RTE|6|1|

Altri|1|1|

Totale|118|116|

Nell’ambito dell’RSFF, il contributo della Commissione viene utilizzato per coprire i rischi finanziari relativi ai prestiti e alle garanzie forniti dalla BEI ai progetti di ricerca ammissibili. Complessivamente, per il periodo 2007-2013 la Commissione ha previsto un bilancio fino a 1 miliardo di euro, di cui fino a 800 milioni di euro derivano dal programma specifico “Cooperazione” e fino a 200 milioni di euro derivano dal programma specifico “Capacità”. La BEI si è impegnata a fornire lo stesso importo. La Commissione ha bloccato un importo di 94 milioni di euro a titolo di “allocazione dei capitali”. Tale allocazione dei capitali copre le perdite impreviste relative ai prestiti e alle garanzie forniti dalla BEI nel quadro dell’RSFF. Si tratta della perdita massima che la Commissione potrebbe subire in caso di inadempimenti relativi ai prestiti o alle garanzie forniti. Essa rappresenta il massimale della garanzia fornita dalla Commissione relativamente all’RSFF e viene quindi considerata dall’Unione europea come una passività potenziale.

Nel quadro del programma MEDA, la Commissione ha creato un meccanismo di garanzia attraverso un fondo specifico a favore di due organizzazioni marocchine, ovvero la Caisse Centrale de Garantie e la Fonds Dar Ad-Damane. Al 31 dicembre 2009, 17 milioni di euro erano coperti dalla garanzia della Commissione.

Lo strumento di garanzia del prestito per progetti di trasporti RTE (2007-2013) ha lo scopo di emettere garanzie per attenuare i rischi in termini di entrate nei primi anni dei progetti per la rete transeuropea dei trasporti. Più precisamente, la garanzia coprirebbe interamente le linee di credito stand-by, alle quali si ricorrerebbe soltanto nel caso che il flusso di cassa fosse insufficiente per assicurare il servizio del debito di primo rango (senior). Lo strumento sarà un prodotto finanziario congiunto della Commissione e della BEI e sarà stanziato un importo di 500 milioni di euro a titolo del bilancio dell’UE. La BEI stanzierà altri 500 milioni di euro e quindi l’importo totale disponibile sarà pari a 1 miliardo di euro. L’importo incluso, 6 miliardi di euro, rappresenta il contributo alla dotazione per le perdite impreviste in relazione alle operazioni dello strumento di garanzia del prestito per progetti di trasporti RTE.

5.6 AMMENDE

Detti importi riguardano ammende comminate dalla Commissione per violazione delle norme sulla concorrenza che sono state pagate in via provvisoria e per le quali è stato presentato un ricorso oppure si ignora se sarà presentato un ricorso. La passività potenziale continuerà ad essere contabilizzata fino alla decisione definitiva sul caso da parte della Corte di giustizia. Gli interessi maturati sui pagamenti provvisori (460 milioni di euro) figurano nel risultato economico dell’esercizio nonché come passività potenziale per tenere conto del carattere incerto della titolarità della Commissione su detti importi.

5.7 FEAGA – DECISIONI GIUDIZIARIE PENDENTI

Si tratta delle passività potenziali nei confronti degli Stati membri correlate alle decisioni di conformità del FEAGA, in attesa della sentenza della Corte di giustizia. La determinazione dell’importo definitivo degli oneri e l’imputazione in bilancio dei ricorsi accolti dipendono dalla durata della procedura dinanzi alla Corte di giustizia. Una stima degli importi probabili da versare è stata inserita come accantonamenti a lungo termine nello stato patrimoniale (cfr. nota 2.13 ).

5.8 IMPORTI CONNESSI AD AZIONI LEGALI E ALTRI CONTENZIOSI

Questa voce comprende le cause per risarcimento danni dirette contro l’UE, altri contenziosi legali, nonché le spese legali stimate.

Le somme si riferiscono a contenziosi che riguardano fornitori, appaltatori ed ex personale dipendente. Si noti che in un’azione per risarcimento danni ai sensi dell’articolo 288 CE, il ricorrente deve dimostrare una violazione sufficientemente grave, da parte dell’istituzione, di una norma di legge volta a conferire un diritto individuale, un reale danno subito dal ricorrente e un nesso causale diretto fra l’atto illegittimo e il danno.

5.9 ALTRE PASSIVITÀ POTENZIALI

Questa rubrica comprende altri importi potenziali più ridotti non classificabili nelle rubriche indicate in precedenza.

ALTRE INFORMAZIONI IMPORTANTI

5.10 IMPEGNI NON UTILIZZATI, ATTIVITÀ FINANZIARIE

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Impegni non utilizzati, attività finanziarie|5 733|4 885|

Si tratta di accordi relativi a investimenti in conto capitale ed erogazione di prestiti stipulati dalla Commissione e dalla CECA in liquidazione (non coperti dai RAL), ma non ancora utilizzati dall’altra parte entro la fine dell’esercizio. Gli importi principali si riferiscono ad accordi relativi alla concessione di un prestito per il sostegno alla bilancia dei pagamenti conclusi nel 2008 e nel 2009 ma non ancora erogati prima della fine dell’esercizio (5,4 miliardi di euro al 31 dicembre 2009).

5.11 IMPEGNI DI BILANCIO ASSUNTI, PAGAMENTI ANCORA PENDENTI

|milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Impegni di bilancio assunti, pagamenti ancora pendenti|134 689|120 023|

Il RAL (“Reste à Liquider”) del bilancio costituisce un importo che rappresenta gli impegni in sospeso per i quali non sono ancora stati effettuati pagamenti e/o disimpegni. Sono la normale conseguenza dell’esistenza di programmi pluriennali. Al 31 dicembre 2009 l’importo del RAL del bilancio ammontava a 177 272 milioni di euro. L’importo indicato è costituito dal RAL del bilancio meno i relativi importi inseriti a titolo di spesa nel conto del risultato economico 2009, per il totale di cui sopra.

5.12 IMPEGNI GIURIDICI SIGNIFICATIVI

milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Azioni strutturali|275 761|332 995|

Protocollo con paesi mediterranei|263|263|

Accordi di pesca|249|401|

Programma Galileo|1 517|2 023|

Programma GMES|556|624|

RTE-T|4 289|4 571|

Altri impegni contrattuali|1 325|983|

Totale|283 960|341 860|

Questi impegni hanno origine dagli impegni giuridici a lungo termine assunti dall’UE che non erano coperti da stanziamenti di impegno iscritti in bilancio. Si riferiscono a programmi pluriennali come le azioni strutturali o gli importi che l’Unione europea si è impegnata a pagare in futuro in base ai contratti amministrativi in essere alla data di riferimento del bilancio (per esempio relativi alla fornitura di servizi, quali sicurezza, pulizie, ecc., ma anche impegni contrattuali riguardanti progetti specifici, quali lavori edili). Non tutti i programmi pluriennali comportano impegni che devono figurare in questa rubrica, giacché le spese da imputare su esercizi successivi sono subordinate alle decisioni annuali dell’autorità di bilancio o all’evoluzione della normativa pertinente.

5.12.1 Azioni strutturali

La tabella seguente presenta un raffronto tra gli impegni giuridici per i quali non sono ancora stati assunti impegni di bilancio e gli impegni massimi rispetto agli importi previsti dal quadro finanziario 2007-2013. Le azioni strutturali rappresentano gli aiuti previsti per il periodo 2007-2013. Il formato e gli obiettivi del quadro finanziario iniziato nel 2007 sono diversi da quelli del quadro precedente

|||||milioni di euro|

Fondi politica di coesione|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Risorse naturali|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Strumento di assistenza preadesione|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Totale|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Protocolli con paesi mediterranei

Questi impegni sono pari a un totale di 263 milioni di euro e riguardano i protocolli finanziari conclusi con i paesi terzi mediterranei. L’importo registrato rappresenta la differenza tra la somma totale dei protocolli firmati e l’importo degli impegni di bilancio contabilizzati. Questi protocolli sono trattati internazionali che non possono essere conclusi senza l’accordo di entrambe le parti, anche se il processo di elaborazione è in corso.

5.12.3 Accordi di pesca

Si tratta di impegni per un totale di 249 milioni di euro assunti con paesi terzi per operazioni nell’ambito degli accordi di pesca internazionali.

5.12.4 Programma Galileo

Galileo è un sistema globale di radionavigazione via satellite (GNSS) che l’Unione europea e l’Agenzia spaziale europea (ESA) stanno attualmente costituendo. Il programma Galileo è finanziato interamente dal bilancio dell’UE ed è attualmente gestito dalla Commissione per conto dell’UE. La prima fase del programma, ossia quella di validazione in orbita (IOV), sarà portata a termine nel 2012 e il trasferimento delle attività create alla Commissione avverrà solo allora.

Va sottolineato che fino alla fine del 2009 la Commissione ha versato 1 028 milioni di euro (incluso l’investimento nell’Impresa comune GJU) per la fase IOV del programma Galileo. Poiché il programma è tuttora nella fase di ricerca, in base alle norme contabili dell'UE il denaro speso è stato rilevato e non sono state registrate attività immateriali. Il contributo totale (indicativo) della Commissione previsto per la prossima fase del programma Galileo (dal 2008 al 2013) è di 2 645 milioni di euro.

5.12.5 Programma GMES

La Commissione ha concluso un contratto con l’ESA per il periodo 2008-2013 per l’attuazione della componente spaziale del monitoraggio globale per l’ambiente e la sicurezza (GMES). L’importo totale indicativo per tale periodo è di 624 milioni di euro. Nel 2009 è stato versato all’ESA un importo pari a 68 milioni di euro.

5.12.6 Impegni RTE-T

Tale importo riguarda le sovvenzioni nell’ambito della rete transeuropea di trasporto (RTE-T) per il periodo 2007-2013. Il programma si applica a progetti identificati per lo sviluppo di una rete transeuropea di trasporto al fine di sostenere progetti infrastrutturali e progetti di ricerca e innovazione volti a rafforzare l’integrazione di nuove tecnologie e di processi innovativi per la diffusione di nuove infrastrutture di trasporto. L’importo totale indicativo per il programma è di 8 013 milioni di euro.

5.12.7 Altri impegni contrattuali

Gli importi inclusi corrispondono agli importi che rimangono da versare nel corso del periodo di durata dei contratti. Questa rubrica comprende altresì un obbligo contrattuale non adempiuto di 93 milioni di euro riguardante contratti edili del Consiglio, nonché un obbligo contrattuale non adempiuto di 441 milioni di euro riguardante contratti edili del Parlamento. Gli altri importi significativi inclusi ammontano a 480 milioni di euro, relativi a procedure di aggiudicazione di appalti stabilite tra l’Agenzia “Fusion for Energy” (Impresa comune europea per ITER e lo sviluppo dell’energia da fusione) e ITER International, e a 165 milioni di euro relativi a procedure di aggiudicazione di appalti stabilite tra l’Agenzia “Fusion for Energy”, l’Agenzia giapponese per l’energia atomica e ITER International.

5.13 PARTECIPAZIONI A ORGANISMI COLLEGATI

Questo importo rappresenta i versamenti ancora da effettuare sulla parte non liberata del capitale sottoscritto dalla Commissione.

5.13.1 Capitale non richiamato: BERS

milioni di euro|

BERS|Totale capitale BERS|Partecipazione Commissione|

Capitale|19 794|600|

Versato|(5 198)|(157)|

Non richiamato|14 596|443|

5.13.2 Capitale non richiamato: FEI

milioni di euro|

FEI|Totale capitale FEI|Partecipazione Commissione|

Capitale|2 940|861|

Versato|(588)|(172)|

Non richiamato|2 352|689|

A seguito dell’emissione da parte del FEI di 1 000 nuove azioni nel 2007, durante il 2009 l’UE ha sottoscritto altre 75 azioni con un importo nominale di 1 milione di euro per azione, di cui nel 2009 sono stati pagati il 20% del valore nominale e il premio. La partecipazione dell’UE è limitata a 900 azioni (per un valore di 900 milioni di euro) Cfr. anche nota 2.3.1 .

5.14 IMPEGNI DI LEASING OPERATIVO

|||||milioni di euro|

Denominazione|Importi futuri da pagare|

Immobili|334|1 236|842|2 412|

Materiale informatico e altre attrezzature|6|7|0|13|

Totale|340|1 243|842|2 425|

Questa rubrica riguarda immobili e altre attrezzature oggetto di contratti di leasing operativo che non soddisfano le condizioni di iscrizione nell’attivo del bilancio. Gli importi indicati corrispondono agli impegni ancora da pagare durante il periodo di durata dei contratti.

Nel 2009, 364 milioni di euro sono stati rilevati come spese nel conto del risultato economico relativi a leasing operativo.

6. RETTIFICHE FINANZIARIE E RECUPERI IN SEGUITO ALL’INDIVIDUAZIONE DI IRREGOLARITÀ

Nell’esecuzione del bilancio dell’UE è necessario garantire la prevenzione, l’individuazione e la rettifica di irregolarità e frodi. La presente nota intende fornire una panoramica delle diverse procedure previste nella normativa applicabile per il processo di gestione delle irregolarità individuate dalla Commissione e dagli Stati membri e presentare la migliore stima degli importi totali interessati. Ciò rappresenta l’ultima fase dei sistemi di controllo ed è fondamentale per dimostrare una sana gestione finanziaria.

6.1 INTRODUZIONE

6.1.1 Panoramica del processo di rettifica finanziaria e di recupero per tipo di gestione

I recuperi e le rettifiche finanziarie possono derivare dai controlli e dagli audit a ogni livello del sistema di controllo, dagli audit a livello dell’UE (Commissione, Corte dei conti europea, OLAF) o da parte degli Stati membri nel caso della gestione concorrente. Sebbene le irregolarità si possano verificare in una qualsiasi fase di un progetto, è possibile che esse siano scoperte solo durante la fase finale, quando il beneficiario invia la richiesta finale, che il più delle volte è verificata in loco e/o certificata da un revisore indipendente. Tuttavia, occorre distinguere tra recuperi e rettifiche finanziarie, che rispecchiano differenze nella modalità di gestione, come descritto nella pertinente normativa settoriale.

Recuperi

Ai sensi dell’articolo 71, paragrafo 3, del regolamento finanziario, gli importi indebitamente pagati sono recuperati. Un recupero, in questo contesto, è il recupero effettivo di importi da parte della Commissione o da parte dello Stato membro a seguito dell’individuazione di spese dell’indebito o irregolari.

Rettifiche finanziarie

Come descritto nella pertinente normativa settoriale, in molti settori della spesa dell’UE (principalmente nell’ambito della gestione concorrente), per la correzione delle irregolarità viene utilizzato un meccanismo denominato “rettifica finanziaria”. L’obiettivo di tali rettifiche, effettuate dalla Commissione o dallo Stato membro, è quello di ripristinare una situazione in cui il 100% delle spese dichiarate per il finanziamento o per il cofinanziamento (politica di coesione) è conforme alle norme e ai regolamenti europei e nazionali applicabili. Nella gestione concorrente, spetta principalmente agli Stati membri effettuare le rettifiche finanziarie necessarie relative alle irregolarità singole o sistematiche individuate nei programmi operativi. La Commissione ha il compito di garantire che i sistemi posti in essere dalle autorità nazionali siano efficaci e, in caso contrario, impone le rettifiche finanziarie agli Stati membri.

Quando, a seguito dei controlli dell’UE, si individuano pagamenti indebiti ai beneficiari, le rettifiche finanziarie possono essere considerate la prima fase del processo di recupero effettivo dato che, ai sensi della normativa applicabile, gli Stati membri devono dare seguito alle rettifiche finanziarie a loro imposte e recuperare essi stessi gli importi dai beneficiari finali. Nel caso di audit da parte delle autorità nazionali, gli Stati membri hanno inoltre l’obbligo giuridico di procedere ai recuperi a livello del beneficiario finale.

Segue una sintesi per tipo di gestione delle diverse procedure di recupero e attività di rettifica finanziaria e del loro impatto sul bilancio dell’UE.

6.1.2 Gestione diretta

Quando la Commissione gestisce il bilancio in modo diretto, le spese inammissibili vengono recuperate dal beneficiario o detratte dalla dichiarazione di spesa successiva. Se la detrazione è effettuata dai beneficiari prima di inviare la dichiarazione di spesa, le informazioni non vengono registrate nella contabilità. Questo è ciò che avviene di norma, dato che gran parte dei beneficiari deve presentare alla Commissione una dichiarazione di spesa finale certificata o verificata prima di poter ricevere il pagamento finale. La dichiarazione certificata rettifica qualsiasi irregolarità individuata.

6.1.3 Gestione concorrente

L’80% circa del bilancio dell’UE è gestito congiuntamente dalla Commissione europea e dagli Stati membri e comprende principalmente la spesa per l'agricoltura e lo sviluppo rurale, la politica di coesione e la pesca.

Per quanto riguarda le spese soggette a gestione concorrente, i compiti e le responsabilità riguardanti l’esecuzione sono delegati agli Stati membri, che hanno quindi in primo luogo la responsabilità di individuare e correggere le irregolarità commesse dai beneficiari e, di conseguenza, garantire la regolarità delle spese dichiarate alla Commissione. Gli Stati membri effettuano le rettifiche finanziarie e, quando vengono individuati pagamenti indebiti ai beneficiari a seguito dei loro audit o dei controlli dell’UE, hanno l’obbligo giuridico di avviare le procedure di recupero contro tali beneficiari.

La Commissione europea svolge un ruolo di sorveglianza generale, verificando l’effettivo funzionamento della sistemi di controllo e di gestione degli Stati membri e adottando misure correttive qualora riscontri dei problemi, al fine di assumere la responsabilità nell’esecuzione del bilancio (articolo 53, paragrafo 4, del regolamento finanziario). La Commissione può inoltre adottare una decisione formale di applicazione di rettifiche finanziarie a uno Stato membro qualora lo Stato membro in questione non abbia effettuato le rettifiche richieste o qualora esistano gravi insufficienze nei sistemi di gestione e di controllo che potrebbero condurre a irregolarità sistemiche.

La Commissione impone le rettifiche finanziarie relative alle irregolarità singole individuate ma ha anche il potere di applicare rettifiche estrapolate o forfettarie. L’estrapolazione viene utilizzata in presenza di prove di un’irregolarità sistemica basate su un campione rappresentativo di atti. Le rettifiche forfettarie vengono applicate nel caso di singole violazioni o irregolarità sistemiche in cui l’impatto finanziario non è quantificabile e in cui il costo amministrativo di fissare un importo preciso sarebbe sproporzionato. In entrambi i casi, anche quando i recuperi dai beneficiari non sono possibili, tali rettifiche rappresentano un mezzo importante per migliorare i punti deboli dei sistemi degli Stati membri, prevenendo o individuando e recuperando i pagamenti irregolari ai beneficiari.

6.1.4 Altri tipi di gestione

Per quanto riguarda le spese soggette a gestione decentrata e a gestione centralizzata indiretta, la responsabilità del recupero dei pagamenti indebitamente effettuati è delegata agli Stati membri, ai paesi terzi o alle agenzie. Per quanto riguarda le spese soggette a gestione congiunta, i meccanismi di rettifica sono definiti negli accordi conclusi con le organizzazioni internazionali. Come nel caso della gestione concorrente, quando le norme dei regimi di spesa dell’UE non vengono correttamente applicate, la Commissione può effettuare rettifiche finanziarie.

6.1.5 Sintesi dei recuperi e delle rettifiche finanziarie del 2009

Sintesi dei recuperi e delle rettifiche finanziarie confermate/decise nel 2009

milioni di euro|

Rettifiche finanziarie| |Note|2009|2008|

FEAOG/FEAGA/FEASR| |6.2.2| 462| 917|

- Programmi 1994-1999|6.2.4| 521| 414|

- Programmi 2000-2006|6.2.4|1 890|1 173|

- Subtotale rettifiche finanziarie| | |2 411|1 587|

Totale rettifiche finanziarie| | |2 873|2 504|

| | ||||

Recuperi| | |Note|2009|2008|

FEAOG/FEAGA/FEASR (individuati dagli Stati membri)|6.3| 163| 360|

Politica di coesione (attività dell’UE)| | |6.3| 102| 31|

Altri tipi di gestione| | |6.3| 181| 72|

Totale recuperi | | | | 446| 463|

| | | | | |

Totale protezione del bilancio dell’UE| | |3 319|2 967|

La tabella non comprende le dismissioni e i recuperi effettuati nell’ambito della politica di coesione dagli Stati membri a seguito dei propri controlli. Nonostante abbiano l’obbligo di fornire alla Commissione le informazioni sulle dismissioni e sui recuperi, non sono tenuti, ai sensi della normativa per i programmi 2000-2006, a individuare separatamente i recuperi rilevati durante i propri controlli. Per tale motivo, e al fine di evitare sovrapposizioni con le rettifiche finanziarie, le dismissioni e i recuperi effettuati dagli Stati membri (2009: 1 233 milioni di euro) non sono compresi (cfr. nota 6.5) .

Sintesi delle rettifiche finanziarie e dei recuperi effettuati durante il 2009

milioni di euro|

FEAOG/FEAGA/FEASR| | |6.2.2| 274| 429| 703|

- Programmi 1994-1999||6.2.4| 163| 137| 300|

- Programmi 2000-2006||6.2.4| 313| 96| 409|

- Subtotale rettifiche finanziarie| | | | 476| 233| 709|

Totale rettifiche finanziarie| | | | 750| 662|1 412|

||||||||

milioni di euro|

FEAOG/FEAGA/FEASR| | | |6.3.| 117| 31| 148|

Fondi di coesione| | | |6.3.| 102| 0| 102|

Altri tipi di gestione| | | |6.3.| 147| 34| 181|

Totale recuperi| | | | | 366| 65| 431|

| | | | | | | |

Totale protezione del bilancio dell’UE| | | |1 116| 727|1 843|

6.2 RETTIFICHE FINANZIARIE NEL QUADRO DELLA GESTIONE CONCORRENTE

Nella gestione concorrente, le rettifiche finanziarie comprendono tre fasi principali:

l’importo è ancora in fase di definizione mediante procedure giuridiche e contraddittorie (“ in corso ” – cfr. nota 6.4) ;

(1) l’importo è definito (“ deciso ” mediante una decisione della Commissione, o “confermato”: concordato con gli Stati membri in gestione concorrente);

(2) l’importo è effettivamente recuperato in contanti versati dallo Stato membro (rettifica decisa) o mediante detrazione (dismissione/recupero) da parte dello Stato membro da una richiesta di pagamento futura (“effettuata”); per le rettifiche finanziarie non ancora effettuate cfr. nota 6.2.4.

6.2.1 Agricoltura e sviluppo rurale

Nell’ambito del FEAGA e del FEASR, che hanno sostituito la sezione FEAOG-Garanzia, la normativa applicabile prevede che le rettifiche finanziarie siano effettuate dalla Commissione mediante la procedura di liquidazione dei conti.

Procedura di liquidazione dei conti La procedura di liquidazione dei conti viene effettuata dalla Commissione e comprende una liquidazione finanziaria dei conti annuali di ogni organismo pagatore e una verifica di conformità pluriennale riguardante la conformità delle spese dichiarate da uno Stato membro rispetto alle regole dell’UE. Nel caso del FEAGA, tutti gli importi in questione sono iscritti tra le entrate del conto del risultato economico della Commissione. Nel caso del FEASR, gli importi recuperati dagli Stati membri stessi, nonché quelli derivanti dalla liquidazione finanziaria dei conti annuali sono di norma riutilizzabili per il programma.

Liquidazione contabile: la Commissione adotta una decisione annuale di liquidazione dei conti mediante la quale accetta formalmente i conti annuali degli organismi pagatori sulla base di verifiche di gestione e dei certificati e delle relazioni degli organismi di certificazione.

La verifica di conformità mira a escludere dal finanziamento dell’UE le spese che non sono state effettuate in conformità alle norme dell’UE. La verifica di conformità non è pertanto un meccanismo mediante il quale i pagamenti irregolari vengono recuperati direttamente dai beneficiari finali, ma piuttosto un forte incentivo per gli Stati membri a migliorare i loro sistemi di gestione e di controllo, evitando o individuando e recuperando così i pagamenti irregolari ai beneficiari finali. Inoltre, una rettifica di conformità non solleva uno Stato membro dalla sua responsabilità di perseguire le irregolarità individuate. La verifica di conformità non segue il ciclo annuo in quanto comprende spese sostenute in più di un esercizio.

Liquidazione finanziaria di pagamenti eseguiti che non rispettano le scadenze regolamentari: il rispetto delle scadenze stabilite per i pagamenti ai beneficiari da parte degli Stati membri viene verificato sistematicamente tre volte l’anno in conformità all’articolo 9 del regolamento (CE) n. 883/2006. In caso di mancato rispetto delle scadenze, la Commissione procede a riduzioni, soggette a determinate indennità per casi speciali e circostanze eccezionali, in base ad un principio di proporzionalità. Queste rettifiche finanziarie vengono considerate “pagamenti negativi” e iscritte nel conto del risultato economico come riduzione di spese.

6.2.2 Rettifiche finanziarie per l’agricoltura e lo sviluppo rurale nel 2009

Totale rettifiche finanziarie decise nel 2009 per l’agricoltura e lo sviluppo rurale

milioni di euro|

||2009|2008|

Procedura di liquidazione dei conti:||||

Liquidazione finanziaria e scadenze di pagamento non rispettate||103|58|

Verifica di conformità||359|859|

Totale||462|917|

Gli importi di cui sopra riguardano il FEAGA; per quanto riguarda il FEASR, nel 2009 sono state effettuate rettifiche finanziarie per soli 0,4 milioni di euro. Tali importi sono inclusi nel conto del risultato economico. Per una ripartizione di detti importi per Stato membro, cfr. allegato 1.

La diminuzione della verifica di conformità tra il 2008 e il 2009 è dovuta a decisioni di verifica di conformità non attuate alla fine del 2008, per un importo totale di 368 milioni di euro.

Rettifiche finanziarie effettuate nel 2009 per l’agricoltura e lo sviluppo rurale

milioni di euro|

|Attuazione 2009|

Procedura di liquidazione dei conti||

Liquidazione finanziaria e scadenze di pagamento non rispettate| 103|

Verifica di conformità| 600|

Totale| 703|

Per una ripartizione di detti importi per Stato membro, cfr. allegato 2.

6.2.3 Politica di coesione

La normativa applicabile alla politica di coesione prevede che le azioni per effettuare le rettifiche finanziarie siano adottate sia dagli Stati membri sia dalla Commissione:

· gli Stati membri possono effettuare le rettifiche finanziare in due modi:

– ritirando immediatamente le spese interessate dal programma detraendole dalla successiva dichiarazione di spesa presentata alla Commissione, liberando immediatamente il finanziamento dell'UE da impegni relativi ad altre operazioni;

– lasciando per il momento le spese nel programma in attesa dell’esito delle procedure per recuperare dai beneficiari l’importo indebitamente versato. Il recupero viene effettuato ottenendo il rimborso delle somme interessate o compensando le somme da versare con altri pagamenti dovuti allo stesso beneficiario. Per maggiori dettagli su questi recuperi, cfr. 6.5.

– Agli Stati membri viene richiesto di fornire alla Commissione i dati sulle rettifiche finanziarie in termini sia di importi ritirati dal cofinanziamento sia di importi recuperati. Le due serie di dati sono distinte e complementari, dato che solo le spese ritirate senza attendere l’esito delle procedure di recupero vengono incluse in dismissioni e solo le spese non ritirate inizialmente, ma che vengono lasciate nelle spese dichiarate fino al loro recupero, sono incluse in recuperi , una volta avvenuto il recupero. Gli Stati membri non sono tenuti a individuare separatamente le rettifiche derivanti dall’attività dell’UE e quelle derivanti da proprie attività di audit. Tale prescrizione è stata introdotta solo per il periodo di programmazione 2007-2013.

· Le rettifiche finanziarie a seguito di audit e controlli dell’UE vengono effettuate come segue:

– nel caso in cui lo Stato membro convenga di effettuare una rettifica a seguito di controlli e audit eseguiti dall’UE, esso può ritirare le spese irregolari già dichiarate dalla successiva dichiarazione di spesa (che è cumulativa per ogni programma o progetto del Fondo di coesione separatamente) e riutilizzare il finanziamento dell’UE liberato per altre spese ammissibili nell’ambito del programma in questione, purché tali spese non riguardino l’operazione o le operazioni oggetto di rettifica.

– La Commissione emette ordini di riscossione per effettuare le rettifiche finanziarie nei casi seguenti:

· dopo decisioni formali di rettifica finanziaria;

· alla chiusura di un programma;

· dopo la chiusura di un programma a seguito del recupero dai beneficiari da parte degli Stati membri.

In questi casi, gli ordini di riscossione hanno un impatto sul bilancio della Commissione.

– La Commissione non emette alcun ordine di riscossione in altri casi di rettifica finanziaria, in particolare quando gli Stati membri accettano ed effettuano la rettifica finanziaria. In questi casi, le informazioni non vengono registrare nella contabilità.

6.2.4 Rettifiche finanziarie nell’ambito della politica di coesione nel 2009

Si tenga presente che la tabella che segue non comprende i risultati dei controlli delle spese a titolo delle azioni strutturali effettuati dagli Stati membri:

Rettifiche finanziarie confermate nel 2009

milioni di euro|

Rettifiche finanziarie periodo 1994-1999:| | | | | | |

Effettuate|| |87|10|21|41|4|163|

Non ancora effettuate| |358|0|0|0|0|358|

Subtotale periodo 1994-1999 | |445|10|21|41|4|521|

Rettifiche finanziarie periodo 2000-2006:| | | | | | | |

Effettuate|| |84|63|141|2|25|315|

Non ancora effettuate| |1 532|13|18|3|9|1 575|

Subtotale periodo 2000-2006|1 616|76|159|5|34|1 890|

Totale rettifiche finanziarie 2009|2 061|86|180|46|38|2 411|

Totale rettifiche finanziarie 2008| 949| 92| 522| 19| 5|1 587|

N.B.: negli importi confermati nel 2009 sono comprese le rettifiche finanziarie decise/confermate nel 2008 non dichiarate precedentemente per un importo di 90 milioni di euro.

L’aumento degli importi confermati tra il 2009 e il 2008 per il FESR è dovuto alle azioni rigorose attuate nell’ambito del piano d’azione per il rafforzamento della funzione di supervisione della Commissione nel contesto della gestione condivisa delle azioni strutturali (COM(2010)52) e all’accettazione di un’importante rettifica finanziaria riguardante la Spagna nel novembre 2009.

La diminuzione degli importi confermati relativi al FSE nel 2009 rispetto agli importi dichiarati nel 2008 è dovuto all’attuazione del suddetto piano d’azione della Commissione nel 2008 volto ad accelerare le procedure di decisione sulle rettifiche finanziarie in corso, che ha di conseguenza portato a una diminuzione del numero di rettifiche da considerare nel 2009. Si noti che, dei 522 milioni di euro di rettifiche finanziarie confermate nel 2008, l’attuazione delle rettifiche finanziarie per l'FSE ammonta a 518 milioni di euro per tale esercizio.

Gli importi presentati nelle tabelle precedenti sono definiti in base al principio di competenza; di conseguenza alcuni di questi importi sono già stati attuati nel 2009 (709 milioni di euro per tutti i fondi), mentre gli importi rimanenti saranno attuati durante i prossimi esercizi.

Rettifiche finanziarie confermate – importi cumulativi

milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Fondo di coesione| | 233| 273| 506|

FESR| |3 797|1 633|5 430|

FSE| |1 130| 392|1 522|

SFOP| | 7| 97| 104|

FEAOG orient.| | 36| 121| 157|

Totale| |5 203|2 516|7 719|

Per una ripartizione di detti importi per Stato membro, cfr. allegato 3.

Rettifiche finanziarie confermate al 31 dicembre 2009 ma non ancora effettuate al 31 dicembre 2009 (importi cumulativi)

I recuperi o le rettifiche finanziarie sono considerati “non ancora effettuati” quando sono stati decisi o confermati ma l’importo non è ancora stato recuperato, detratto o ritirato.

milioni di euro|

Rettifiche finanziarie periodo 1994-1999:| | 359| 11| 1| 0| 0| 371|

Rettifiche finanziarie periodo 2000-2006:| | |1 904| 23| 22| 3| 9|1 961|

Totale rettifiche da effettuare al 31.12.2009| |2 263| 34| 23| 3| 9|2 332|

L’esiguo importo effettuato relativo alle decisioni del 2009 riguarda il FESR. Per quanto riguarda il periodo di programmazione 1994-1999, gran parte delle rettifiche finanziarie non ancora effettuate durante il 2009 sono decisioni di rettifica finanziaria approvate durante il quarto trimestre del 2009. Tali rettifiche verranno effettuate durante il primo trimestre del 2010.

Per quanto riguarda il periodo di programmazione 2000-2006, nel caso in cui convenga di effettuare una rettifica a seguito di un controllo dell’UE per attuare la rettifica finanziaria, lo Stato membro può ritirare l’importo delle spese irregolari nella successiva dichiarazione di spesa e sostituirlo con altre spese ammissibili nell’ambito dello stesso programma. Dato che il massimale per i pagamenti è stato raggiunto per la maggior parte dei programmi FESR e dei progetti del Fondo di coesione (2000-2006), la detrazione delle spese ammissibili risulterà solo nei documenti di chiusura (certificazione di spesa finale, dichiarazione conclusiva e relazione di attuazione finale) che lo Stato membro deve presentare nei prossimi mesi.

Rettifiche finanziarie effettuate nel 2009 (confermate nel 2009 e negli esercizi precedenti)

milioni di euro|

Rettifiche finanziarie periodo 1994-1999:| | | | | | | |

Confermate nel 2009|| | 87| 10| 21| 40| 5| 163|

Confermate negli esercizi precedenti| | | 131| 0| 0| 6| 0| 137|

Subtotale periodo 1994-1999 | | | 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Rettifiche finanziarie periodo 2000-2006:| | | | | | | | |

Confermate nel 2009|| | 82| 63| 141| 2| 25| 313|

Confermate negli esercizi precedenti| | | 34| 16| 44| 2| 0| 96|

Subtotale periodo 2000-2006| | | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Totale rettifiche finanziarie effettuate nel 2009| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Per una ripartizione di detti importi per Stato membro, cfr. allegato 4.

6.3 RECUPERI EFFETTUATI DALLA COMMISSIONE O DAGLI STATI MEMBRI

Questa rubrica comprende il recupero di importo indebitamente versati a causa di irregolarità o errori individuati dalla Commissione, dagli Stati membri, dalla Corte dei conti europea o dall’OLAF.

Recuperi confermati nel 2009

milioni di euro|

| | |2009|2008|

Gestione concorrente| | | |

Agricoltura: FEAOG/FEAGA| | 163| 360|

Politica di coesione || | 102| 31|

Subtotale| | | 265| 391|

Altri tipi di gestione:| | | |

- azioni esterne|| | 81| 32|

- politiche interne|| | 100| 40|

Subtotale| | | 181| 72|

Totale| | | 446| 463|

Recuperi effettuati durante il 2009

milioni di euro|

Agricoltura: FEAOG/FEAGA| | 117| 31| 148|

Politica di coesione|| | 102| 0| 102|

Subtotale| | | 219| 31| 250|

- azioni esterne|| | 60| 21| 81|

- politiche interne|| | 87| 13| 100|

Subtotale| | | 147| 34| 181|

Totale| | | 366| 65| 431|

6.3.1 Agricoltura: recupero di irregolarità individuate dagli Stati membri

Gli Stati membri sono tenuti a individuare e recuperare le somme perse a seguito di irregolarità nel rispetto delle loro norme e procedure nazionali. Per le azioni finanziate dal FEAGA, qualora riescano a recuperare tali somme dai beneficiari, accreditano le somme recuperate alla Commissione, che vengono quindi iscritte tra le entrate del conto del risultato economico. Per il FEASR, i recuperi sono detratti dalla richiesta di pagamento successiva e pertanto l’importo del FEASR interessato può essere riutilizzato per il programma. Qualora uno Stato membro non persegua il recupero o non attui le proprie azioni diligentemente, la Commissione potrebbe decidere di intervenire mediante la procedura di verifica di conformità ed imporre una rettifica finanziaria allo Stato membro in questione.

La riduzione delle entrate derivanti dalle irregolarità è dovuta principalmente agli effetti positivi dei sistemi di controllo più efficaci negli Stati membri, oltre che all’impatto della procedura di liquidazione del 50% (articolo 32, paragrafo 5, del regolamento (CE) n. 1290/2005 del Consiglio).

6.3.2 Politica di coesione

Gli Stati membri hanno in primo luogo la responsabilità di prevenire, individuare e rettificare le irregolarità e recuperare gli importi indebitamente versati insieme agli interessi di mora, se del caso. Gli importi dei recuperi eseguiti dagli Stati membri non sono inclusi nella tabella precedente (cfr. punto 6.5 per maggiori dettagli). L’importo dei recuperi inclusi in questa rubrica riguardano i recuperi effettuati direttamente dalla Commissione.

6.3.3 Altri tipi di gestione

I recuperi di irregolarità individuate in altri tipi di gestione sono effettuati mediante l’emissione di un ordine di riscossione o tramite la detrazione da un pagamento successivo. Qualora al beneficiario venga richiesto di inviare una dichiarazione di spesa finale rettificata, l’importo dell’irregolarità non è necessariamente registrato nella contabilità della Commissione.

6.4 RETTIFICHE FINANZIARIE IN CORSO A SEGUITO DI CONTROLLI DELL’UE

6.4.1 Agricoltura

milioni di euro|Rettifiche finanziarie in corso al 31.12.2008|Nuove rettifiche finanziarie in corso nel 2009|Rettifiche finanziarie decise nel 2009|Adeguamenti alle rettifiche finanziarie decise o in corso al 31.12.2008|Rettifiche finanziarie in corso al 31.12.2009|

FEAOG|1 733|657|-317|690|2 763|

La Commissione determina ogni anno le misure e gli Stati membri che saranno soggetti ad audit di conformità sulla base di un’analisi annuale dei rischi effettuata sull'insieme delle spese agricole. La procedura di verifica di conformità dura alcuni anni; alla fine del 2009 l ’a ttività di verifica di conformità sulle spese sostenute prima del 2003 era stata in gran parte portata a termine. Gli audit per gli esercizi dal 2003 al 2009 sono tuttora in corso.

Conformemente ai suoi principi contabili e ai principi contabili comunemente accettati, la Commissione può utilizzare stime per la preparazione dei conti annuali. È il caso dell’importo di spesa che potrebbe essere escluso dal finanziamento dell’UE da future decisioni di conformità. Tale stima tiene conto delle informazioni disponibili più attendibili. Dato che le rettifiche del FEAGA sono decise per esercizio finanziario di spesa, è pertanto possibile calcolare la media delle rettifiche per esercizio finanziario chiuso e applicare tale percentuale a esercizi finanziari più recenti per i quali sono ancora in corso i controlli. L’affidabilità di questa stima è valutata sulla base del raffronto con gli importi delle “rettifiche in corso” per gli esercizi in cui sono disponibili tali informazioni e viene verificata rispetto ai risultati degli audit di conformità effettuati durante l’esercizio in questione. Inoltre, occorre notare che la media delle rettifiche per esercizio finanziario chiuso è relativamente stabile, ovvero tra l’1,1% e l’1,9%.

L’importo di 2 763 milioni di euro è una stima dell’importo da riscuotere nel quadro di future decisioni di conformità per gli audit relativi alla spesa nel periodo 2003-2009. Di tale importo, 2,1 miliardi di euro rappresentano le rettifiche finanziarie in corso per le quali l’importo è calcolato sulla base di audit attualmente in corso (che riguardano principalmente la spesa per gli esercizi dal 2003 al 2007).

L’aumento della suddetta stima è dovuto all’incremento, rispetto a esercizi precedenti, del tasso di rettifica medio rispetto alla spesa dall’1,1% all’1,5%. Gli importi più recenti delle “rettifiche in corso” per il 2003, 2004, 2005, 2006 e 2007 confermano questo tasso e pongono in evidenza addirittura un tasso di rettifica medio superiore all’1,5%. Le conseguenze finanziarie dell’introduzione nel 2005 del regime di pagamento unico (RPU) sono in questa fase difficili da prevedere. Da un lato, si potrebbe ritenere che vi saranno meno rettifiche nel numero dei casi; dall’altro lato, le rettifiche forfettarie sulle misure RPU possono avere un impatto maggiore in termini finanziari. Trattandosi di importi non definitivi, essi non sono stati iscritti nello stato patrimoniale.

6.4.2 Azioni strutturali

milioni di euro|Rettifiche finanziarie in corso al 31.12.2008|Nuove rettifiche finanziarie in corso nel 2009|Rettifiche finanziarie confermate nel 2009|Adeguamenti alle rettifiche finanziarie confermate o in corso al 31.12.2008|Rettifiche finanziarie in corso al 31.12.2009|

Fondi strutturali e di coesione (programmi 1994-1999 e 2000-2006) | | | | | |

FESR|| |1 771| 89|-1 087|- 343| 430|

Fondo di coesione|| | 178| 98|- 80|- 47| 149|

FSE|| | 630| 2|- 56|- 250| 326|

SFOP|| | 35| 0|- 33| 0| 2|

FEAOG orient. + FEASR| | 4| 221|- 38| 4| 191|

Totale| | |2 618| 410|-1 294|- 636|1 098|

L’importo suddetto si basa sulle risultanze degli audit della Commissione e su quelli della Corte dei conti o dell’OLAF, che vengono tutte controllate dalle DG pertinenti mediante procedimenti giudiziari formali e procedure contraddittorie in corso con gli Stati membri interessati. Si tratta della stima migliore, tenendo conto della situazione del seguito dato agli audit e dell’emissione delle lettere di presa di posizione finali (o lettere di pre-sospensione) al 31 dicembre 2009. Questo importo cambierà a seguito della procedura contraddittoria relativa alle sospensioni e alle rettifiche finanziarie, in virtù della quale gli Stati membri possono presentare nuove prove a sostegno della propria posizione.

6.5 ATTIVITÀ DI RECUPERO E DI RETTIFICA FINANZIARIA DA PARTE DEGLI STATI MEMBRI PER LE AZIONI STRUTTURALI O LA POLITICA DI COESIONE

Nell’ambito della politica di coesione, le rettifiche effettuate dagli Stati membri a seguito di audit eseguiti dagli Stati membri stessi o dall’Unione europea non vengono registrate nel sistema contabile della Commissione dato che gli Stati membri possono riutilizzare questi importi per altre spese ammissibili. Tuttavia, agli Stati membri viene richiesto di fornire alla Commissione informazioni aggiornate riguardo alle dismissioni, ai recuperi e ai recuperi in corso relativi ai Fondi strutturali per il 2009 e, cumulativamente, per i periodi di programmazione 2000-2006 e 2007-2013, e per tutti i quattro fondi (FESR, FSE, FEAOG orientamento e SFOP). Tuttavia, non sono tenuti a individuare separatamente le rettifiche derivanti dall’attività dell’UE. Per tale motivo le rettifiche finanziarie effettuate dagli Stati membri non sono aggiunte a quelle della Commissione.

Sulla base dei dati comunicati dagli Stati membri in ottemperanza dell’obbligo previsto dai regolamenti (CE) n. 438/2001 e n. 448/2001, nel 2009 le dismissioni e i recuperi ammontano a 986 milioni di euro e 247 milioni di euro rispettivamente, per un totale di 1 233 milioni di euro. Tali cifre tengono conto dei risultati della prima analisi della Commissione che ha comportato le rettifiche di taluni dati. Le revisioni in loco dei dati degli Stati membri effettuati dalla Commissione nel 2009 in nove Stati membri (dieci Stati membri nel 2008) hanno posto in evidenza che i sistemi per la registrazione e la comunicazione dei dati non sono ancora completamente attendibili in tutti gli Stati membri, sebbene risulti un miglioramento della qualità e siano stati compiuti alcuni passi avanti rispetto agli anni precedenti. Inoltre, gli importi non sono completi, in particolare per quanto riguarda i dati per l’intero periodo di programmazione, poiché alcuni degli Stati membri di maggiori dimensioni non hanno ancora comunicato le rettifiche effettuate nei primi anni del periodo. Tuttavia, anche per quanto riguarda la completezza si sono registrati miglioramenti rispetto agli anni precedenti e gli Stati membri hanno concordato di fornire tutte le informazioni alla chiusura.

Esiste un rischio di sovrapposizione per il periodo 2000-2006 tra le cifre dichiarate per le rettifiche finanziarie derivanti dall’attività di organismi UE (audit della Commissione e della Corte dei conti e indagini dell’OLAF) e quelle dichiarate dagli Stati membri derivanti da proprie attività. Ciò si spiega con il fatto che una parte cospicua delle rettifiche finanziarie derivanti dall’attività degli organismi dell’UE è accettata dagli Stati membri e da essi attuata senza una decisione formale della Commissione ritirando le spese interessate dalle proprie dichiarazioni di spesa. Poiché gli Stati membri non sono tenuti a distinguere le rettifiche derivanti dall’attività di organismi dell’UE da quelle dovute ai propri controlli e audit, non è possibile quantificare con precisione la portata di tale sovrapposizione. Inoltre, l’effettiva attuazione da parte dello Stato membro potrebbe non avvenire nello stesso esercizio in cui lo Stato membro accetta la rettifica finanziaria. L’eventuale sovrapposizione rimane pertanto solo una stima. Confrontando per ogni singolo Stato membro le cifre degli Stati membri per il 2009 e gli importi delle rettifiche derivanti dall’attività di organismi dell’UE e accettati dagli Stati membri per lo stesso anno, emerge che l’importo della sovrapposizione non può essere superiore a 465 milioni di euro. Per il 2008, la sovrapposizione non poteva essere superiore a 600 milioni di euro.

Nel periodo di programmazione 2007-2013, la Commissione ha integrato la stesura della relazione annuale nei propri sistemi informatici. Ne consegue che riceverà dati per via elettronica direttamente dagli Stati membri. La normativa settoriale richiede inoltre agli Stati membri di individuare separatamente le rettifiche derivanti dall’attività degli organismi dell’UE, al fine di evitare sovrapposizioni.

Nota 6 – Allegato 1: Totale rettifiche finanziarie e recuperi decisi nel 2009 per l’agricoltura e lo sviluppo rurale

Ripartizione per Stato membro

milioni di euro|

Belgio|0|12|2|15|

Bulgaria|0|0|5|5|

Repubblica ceca|0|0|0|1|

Danimarca|0|101|4|104|

Germania|0|2|15|17|

Estonia|0|0|0|0|

Irlanda|-2|3|2|4|

Grecia|2|18|1|21|

Spagna|7|62|38|106|

Francia|3|73|35|111|

Italia|-3|5|13|15|

Cipro|0|0|0|0|

Lettonia|0|0|0|0|

Lituania|0|2|1|4|

Lussemburgo|0|0|0|0|

Ungheria|6|13|2|22|

Malta|0|0|0|0|

Paesi Bassi|1|30|5|36|

Austria|0|2|1|3|

Polonia|0|11|2|13|

Portogallo|0|9|8|18|

Romania|5|0|9|14|

Slovenia|0|1|0|2|

Slovacchia|0|0|1|1|

Finlandia|2|0|0|2|

Svezia|0|0|2|2|

Regno Unito|83|12|14|109|

Totale decisi|103|359|163|625|

N.B.: gli importi di cui sopra sono arrotondati in milioni di euro e gli importi pari a 0 rappresentano i dati effettivi inferiori a 500 000 euro.

Nota 6 – Allegato 2: Totale rettifiche finanziarie e recuperi effettuati nel 2009 per l’agricoltura e lo sviluppo rurale

Ripartizione per Stato membro

milioni di euro|

Belgio|0|12|2|14|

Bulgaria|0|-|1|1|

Repubblica ceca|0|-|0|0|

Danimarca|0|101|4|105|

Germania|0|1|16|18|

Estonia|0|0|0|0|

Irlanda|-2|5|2|5|

Grecia|2|189|5|196|

Spagna|7|23|30|59|

Francia|3|46|34|82|

Italia|-3|167|13|177|

Cipro|-|0|0|1|

Lettonia|0|0|0|0|

Lituania|0|0|2|2|

Lussemburgo|0|-|0|0|

Ungheria|6|-|3|9|

Malta|-|-|0|0|

Paesi Bassi|1|2|6|9|

Austria|0|-|1|1|

Polonia|0|-|2|2|

Portogallo|0|0|7|7|

Romania|5|-|7|12|

Slovenia|0|1|0|2|

Slovacchia|0|0|0|0|

Finlandia|2|0|1|2|

Svezia|0|12|2|14|

Regno Unito|83|41|9|133|

Totale effettuati|103|600|148|851|

N.B.: gli importi di cui sopra sono arrotondati in milioni di euro e gli importi pari a 0 rappresentano i dati effettivi inferiori a 500 000 euro. Nota 6 – Allegato 3: Totale rettifiche finanziarie confermate nel 2009 per le azioni strutturali

Ripartizione per Stato membro

milioni di euro|Cumulativo 2008|Rettifiche finanziarie confermate nel 2009|Cumulativo 2009|

1994-1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Belgio| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Danimarca| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Germania| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Irlanda| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Grecia| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Spagna| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

Francia| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Italia| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Lussemburgo| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Paesi Bassi| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Austria| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portogallo| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Finlandia| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Svezia| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Regno Unito| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

INTERREG| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000-2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Belgio| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulgaria|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

Repubblica ceca|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Danimarca|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Germania| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Estonia|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Irlanda| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Grecia| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Spagna|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

Francia| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Italia| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Cipro|-|-|-|-|-|-|-|-|

Lettonia| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Lituania| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Lussemburgo|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Ungheria|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Paesi Bassi| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Austria|-|-|-|-|-|-|-|-|

Polonia| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portogallo| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Romania| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Slovenia| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Slovacchia| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Finlandia|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Svezia| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Regno Unito| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

INTERREG|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Totale confermate|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

N.B.: gli importi di cui sopra sono arrotondati in milioni di euro e gli importi pari a 0 rappresentano i dati effettivi inferiori a 500 000 euro.

Nota 6 – Allegato 4: Totale rettifiche finanziarie effettuate nel 2009: azioni strutturali

Ripartizione per Stato membro

milioni di euro|Decisioni attuate nel 2009|

Periodo 1994-1999| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Belgio|-|-| 0|-|-| 0|

Danimarca| 2|-|-|-|-| 2|

Germania| 109|-|-| 0| 4| 113|

Irlanda| 0|-|-| 0|-| 1|

Grecia|-|-|-|-| 0| 0|

Spagna| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

Francia| 1|-| 0| 5|-| 6|

Italia| 41|-|-|-|-| 41|

Lussemburgo| 0|-| 4|-|-| 4|

Paesi Bassi| 7|-|-| 9|-| 16|

Austria| 0|-|-|-| 0| 0|

Portogallo| 1| 5|-|-|-| 6|

Finlandia|-|-| 0|-| 0| 0|

Svezia| 0|-|-|-|-| 0|

Regno Unito| 52|-|-|-|-| 52|

INTERREG| 2|-|-|-|-| 2|

Periodo 2000-2006| 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Belgio|-|-| 3|-|-| 3|

Bulgaria|-| 3|-|-|-| 3|

Repubblica ceca|-| 0|-|-|-| 0|

Danimarca|-|-|-|-|-|-|

Germania|-|-|-|-|-|-|

Estonia|-| 0|-|-|-| 0|

Irlanda|-|-|-|-|-|-|

Grecia| 47| 5| 14|-|-| 66|

Spagna| 7| 14| 38| 0|-| 59|

Francia| 1|-| 0|-|-| 2|

Italia| 10|-| 80| 4|-| 93|

Cipro|-|-|-|-|-|-|

Lettonia|-|-| 0|-|-| 0|

Lituania|-| 1|-|-|-| 1|

Lussemburgo|-|-| 2|-|-| 2|

Ungheria|-| 40| 1|-| 0| 41|

Malta|-|-|-|-|-|-|

Paesi Bassi|-|-|-|-|-|-|

Austria|-|-|-|-|-|-|

Polonia| 42|-| 42|-| 11| 95|

Portogallo| 9| 9|-|-|-| 18|

Romania|-| 6|-|-| 14| 20|

Slovenia|-|-|-|-|-|-|

Slovacchia|-|-|-|-|-|-|

Finlandia|-|-|-|-| 0| 0|

Svezia|-|-|-|-|-|-|

Regno Unito|-|-| 5|-|-| 5|

INTERREG| 0|-|-|-|-| 0|

Totale effettuate| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

N.B.: gli importi di cui sopra sono arrotondati in milioni di euro e gli importi pari a 0 rappresentano i dati effettivi inferiori a 500 000 euro.

7. GESTIONE DEI RISCHI FINANZIARI

Le seguenti informazioni si riferiscono alla gestione dei rischi finanziari dell’Unione europea (UE) e riguardano:

– le operazioni di tesoreria effettuate dalla Commissione europea al fine di dare esecuzione al bilancio dell’UE;

– le attività di assunzione ed erogazione di prestiti operate dalla Commissione europea nel quadro dell’assistenza macrofinanziaria (AMF), della bilancia dei pagamenti (BdP) e delle azioni dell’Euratom;

– il Fondo di garanzia per le azioni esterne;

– le attività di erogazione e assunzione di prestiti, nonché le attività di tesoreria svolte dall’Unione europea attraverso la Comunità europea del carbone e dell’acciaio (in liquidazione).

7.1. POLITICHE DI GESTIONE DEL RISCHIO

7.1.1. Operazioni di tesoreria

Le norme e i principi di gestione delle operazioni di tesoreria della Commissione sono riportate nel regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000 del Consiglio [modificato dal regolamento (CE, Euratom) n. 2028/2004 del Consiglio] e nel regolamento finanziario [regolamento (CE, Euratom) n. 1605/2002 del Consiglio, modificato dal regolamento (CE, Euratom) n. 1995/2006 del Consiglio] e relative modalità di esecuzione [regolamento (CE, Euratom) n. 2342/2002 della Commissione, modificato dal regolamento (CE, Euratom) n. 478/2007 della Commissione].

A seguito dei regolamenti di cui sopra, si applicano i seguenti principi fondamentali:

– le risorse proprie vengono versate dagli Stati membri in conti aperti a tale scopo, a nome della Commissione, presso il Tesoro di ogni Stato membro o presso l’organismo designato da ogni Stato membro. La Commissione può effettuare sui conti di cui sopra prelievi destinati a coprire unicamente i propri bisogni di tesoreria;

– le risorse proprie vengono versate dagli Stati membri nella loro moneta nazionale, mentre i pagamenti della Commissione sono espressi principalmente in euro;

– non sono consentiti scoperti di conto sui conti bancari aperti a nome della Commissione;

– i saldi dei conti detenuti in valute diverse dall’euro vengono utilizzati per i pagamenti in quelle stesse valute oppure convertiti periodicamente in euro.

Oltre ai conti delle risorse proprie, la Commissione apre altri conti bancari presso le banche centrali e le banche commerciali al fine di effettuare i pagamenti e riscuotere le entrate diverse dai contributi degli Stati membri al bilancio.

Le operazioni di pagamento e di tesoreria sono altamente automatizzate e si avvalgono di moderni sistemi informatici. Per garantire la sicurezza dei sistemi e assicurare la separazione delle funzioni, vengono applicate procedure specifiche conformi al regolamento finanziario, alle norme di controllo interno della Commissione e ai principi di audit.

La gestione delle operazioni di pagamento e di tesoreria è regolata da una serie scritta di linee guida e procedure al fine di limitare i rischi finanziari e operativi e garantire un adeguato livello di controllo. Tali linee guida e procedure coprono diverse aree operative (per esempio: effettuazione di pagamenti e gestione di cassa, previsioni dei flussi di cassa, continuità dell’attività, ecc.) e il loro rispetto viene verificato regolarmente. Inoltre, vengono indette riunioni tra la DG Bilancio e la DG ECFIN per discutere la condivisione delle informazioni sulla gestione del rischio e le migliori prassi.

7.1.2 Attività di assunzione ed erogazione di prestiti (AMF, BdP ed Euratom)

Le operazioni di concessione e assunzione di prestiti, e la relativa gestione della tesoreria, vengono effettuate dall’UE conformemente alle rispettive decisioni del Consiglio, ove applicabili, e delle linee guida interne. Sono stati redatti alcuni manuali di procedura scritta relativi ad argomenti specifici, quali le assunzioni di prestiti, i prestiti e la gestione di tesoreria, che sono in uso presso le competenti unità operative. I rischi finanziari e operativi sono individuati e valutati, e il rispetto delle linee guida e delle procedure interne viene verificato regolarmente. Di norma, non vengono effettuate attività che compensano le variazioni del tasso d’interesse o le variazioni di cambio (attività di copertura) allorché le operazioni di prestito sono finanziate mediante assunzioni di prestiti “back-to-back”, che pertanto non generano posizioni aperte in divisa o del tasso d’interesse.

7.1.3 Fondo di garanzia

Le norme e i principi per la gestione dell’attivo del Fondo di garanzia (cfr. nota 2.3.3 ) sono contenuti nella convenzione del 25 novembre 1994 tra la Commissione europea e la Banca europea per gli investimenti (BEI), modificata il 17-23 settembre 1996, l’8 maggio 2002 e il 25 febbraio 2008. Il Fondo di garanzia utilizza solo l’euro. Per evitare l’esposizione al rischio di cambio, esso investe unicamente in detta valuta. La gestione dell’attivo si conforma alle tradizionali norme di prudenza applicate alle attività finanziarie. È necessario prestare particolare attenzione alla riduzione dei rischi e garantire che le attività gestite possano essere vendute o trasferite senza ritardi significativi, tenuto conto degli impegni coperti.

7.1.4 CECA in liquidazione

La Commissione europea gestisce la liquidazione delle passività e non sono previsti nuovi prestiti né finanziamenti corrispondenti per la CECA in liquidazione. Le nuove assunzioni di prestiti della CECA si limitano al rifinanziamento, allo scopo di ridurre il costo dei fondi. Per quanto riguarda le operazioni di tesoreria, si applicano i principi della gestione prudente, al fine di limitare i rischi finanziari.

7.2 RISCHIO DI MERCATO

Il rischio di mercato è il rischio di fluttuazione del valore equo o dei flussi finanziari futuri di uno strumento finanziario a seguito di variazioni dei prezzi di mercato Il rischio di mercato comprende l’eventualità di realizzare non solo perdite, ma anche utili. Include il rischio di valuta, il rischio di tasso d’interesse e altri rischi legati al prezzo. L’UE non è esposta a un altro rischio di prezzo significativo.

7.2.1 Rischio di valuta

Il rischio di valuta è il rischio che le operazioni dell’UE o il valore dei sui investimenti risenta delle variazioni dei tassi di cambio. Questo rischio deriva dalla variazione del prezzo di una valuta rispetto a un’altra.

7.2.1.1 Operazioni di tesoreria

Le risorse proprie versate dagli Stati membri in valute diverse dall’euro sono tenute sui conti delle risorse proprie, in conformità al regolamento sulle risorse proprie. Sono convertite in euro quando sono necessarie per coprire l’effettuazione dei pagamenti. Le procedure applicate per la gestione di tali fondi sono disciplinate dal suddetto regolamento. In un numero limitato di casi, tali fondi sono utilizzati direttamente per poter effettuare i pagamenti nelle stesse valute.

La Commissione detiene una serie di conti in valute dell’UE diverse dall’euro e in USD presso alcune banche commerciali ai fini dell’effettuazione di pagamenti denominati in tali valute. Detti conti vengono alimentati a seconda dell’importo dei pagamenti da effettuarsi; i loro saldi overnight (a un solo giorno) vengono tenuti a livelli molto bassi al fine di attenuare qualsiasi esposizione alle fluttuazioni dei tassi di cambio.

Al momento della riscossione di entrate varie (diverse dalle risorse proprie) in valute diverse dall’euro, dette entrate vengono trasferite su conti della Commissione denominati in quelle stesse valute qualora siano necessarie per coprire l’effettuazione di pagamenti oppure vengono convertite in euro e trasferite su conti denominati in euro. Le casse di anticipi detenute in valute diverse dall’euro vengono alimentate a seconda dei pagamenti locali stimati da effettuarsi a breve termine in quelle valute. I saldi di questi conti vengono tenuti nel rispetto dei rispettivi massimali.

Dato che tutte le ammende incassate in via provvisoria sono comminate e pagate in euro, non vi è alcun rischio di cambio.

7.2.1.2 Attività di assunzione ed erogazione di prestiti (AMF, BdP ed Euratom)

Gran parte delle attività e passività finanziarie è in euro, pertanto in questi casi l’UE non è esposta ad alcun rischio di cambio. Tuttavia, l’UE offre prestiti in USD, attraverso lo strumento finanziario Euratom, finanziati tramite l’assunzione di prestiti con un importo equivalente in USD (operazione “back-to-back”). Alla data di riferimento del bilancio, l’UE non è esposta ad alcun rischio di cambio in relazione all’Euratom.

7.2.1.3 Fondo di garanzia

Le attività finanziarie sono in euro e pertanto non vi è alcun rischio di valuta.

7.2.1.4 CECA in liquidazione

La CECA in liquidazione ha una modesta esposizione netta in valuta estera equivalente a 2,2 milioni di euro derivante da prestiti ipotecari equivalenti a 1,5 milioni di euro e saldi di conti correnti equivalenti a 0,7 milioni di euro.

7.2.2 Rischio di tasso di interesse

Il rischio di tasso di interesse è la possibilità di una riduzione di valore di un titolo, in particolare di un’obbligazione, derivante da un aumento dei tassi d’interesse. In generale, tassi d’interesse più elevati portano a una diminuzione del prezzo delle obbligazioni a tasso fisso e viceversa.

7.2.2.1 Operazioni di tesoreria

La tesoreria della Commissione non concede prestiti e di conseguenza non è esposta al rischio di tasso di interesse. Tuttavia, matura interessi sui saldi che detiene sui suoi diversi conti bancari. La Commissione ha pertanto adottato misure per garantire che gli interessi maturati rispecchino regolarmente i tassi d’interesse di mercato, nonché le loro eventuali fluttuazioni. I conti aperti presso il Tesoro o la banca centrale nazionale degli Stati membri per le entrate da risorse proprie sono infruttiferi e senza spese. Per quanto riguarda tutti gli altri conti detenuti presso le banche centrali nazionali, i compensi dipendono dalle condizioni specifiche offerte dalle singole banche. I tassi di interesse applicati sono variabili e vengono adeguati alle fluttuazioni di mercato.

I saldi overnight (a un solo giorno) detenuti su conti bancari commerciali maturano interessi quotidianamente, sulla base di tassi variabili di mercato a cui viene applicato un margine contrattuale (positivo o negativo). Per gran parte dei conti il calcolo degli interessi è legato al tasso d’interesse marginale della BCE per le sue principali operazioni di rifinanziamento, adeguato in funzione delle eventuali fluttuazioni di questo tasso. Per alcuni altri conti il calcolo degli interessi è legato alla media ponderata dei tassi overnight (Euro overnight index average). Di conseguenza, non vi è il rischio che la Commissione maturi interessi a tassi inferiori rispetto a quelli di mercato.

7.2.2.2 Attività di assunzione ed erogazione di prestiti (AMF, BdP ed Euratom)

Prestiti assunti e concessi con tassi d’interesse variabili

Data la natura delle sue attività di erogazione e assunzione di prestiti, l’UE ha importanti attività e passività che generano interessi. I prestiti AMF ed Euratom emessi a tassi variabili espongono l’UE al rischio di tasso d’interesse. Tuttavia, i rischi inerenti al tasso di'interesse derivanti dai prestiti sono compensati da prestiti equivalenti per termini e per condizioni (“back to back”). Alla data di riferimento del bilancio, l’UE registra prestiti (espressi in importi nominali) a tassi variabili per 0,96 miliardi di euro (2008: 1,05 miliardi di euro), con una rideterminazione dei prezzi semestrale.

Prestiti assunti e concessi a tassi d’interesse fissi

Nel 2009 l’UE ha anche prestiti AMF ed Euratom a tassi fissi per un totale di 100 milioni di euro (2008: 85 milioni di euro), la cui ultima scadenza è fissata tra uno e cinque anni (25 milioni di euro) e a oltre cinque anni (85 milioni di euro).

Più significativamente, nel 2009 l’UE deteneva sei prestiti a tasso fisso nell’ambito dello strumento finanziario BdP per un importo totale di 9,2 miliardi di euro (2008: 2 miliardi di euro), le cui scadenza sono fissate tra uno e cinque anni (5 miliardi di euro) e a oltre cinque anni (4,2 miliardi di euro).

7.2.2.3 Fondo di garanzia

I titoli di credito all’interno del Fondo di garanzia emessi a tassi d’interesse variabili sono soggetti agli effetti di volatilità di questi tassi, mentre i titoli di credito a tassi fissi sono esposti a un rischio relativo al valore equo. Le obbligazioni a tasso fisso rappresentano circa il 97% del portafoglio investimenti alla data di riferimento del bilancio (2008: 96%).

7.2.2.4 CECA in liquidazione

Data la natura delle sue attività, la CECA in liquidazione è esposta al rischio di tasso d’interesse. I rischi relativi al tasso d'interesse derivanti da assunzioni di prestito vengono generalmente compensati da prestiti equivalenti per termini e condizioni. Per quanto riguarda le operazioni di gestione patrimoniale, le obbligazioni a tasso fisso rappresentano circa il 97% del portafoglio investimenti alla data di riferimento del bilancio (2008: 97%).

7.3 RISCHIO DI CREDITO

Il rischio di credito è il rischio di perdita dovuto al mancato pagamento da parte del debitore/mutuatario di un prestito o altra linea di credito (il capitale di prestito, gli interessi (cedola) o entrambi) o ad altra inadempienza di un obbligo contrattuale. L’inadempienza comprende il ritardo nei pagamenti, la ristrutturazione dei pagamenti del mutuatario e il fallimento.

7.3.1 Operazioni di tesoreria

La maggior parte delle risorse di tesoreria della Commissione sono detenute, conformemente al regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000 del Consiglio in materia di risorse proprie, sui conti aperti dagli Stati membri per il pagamento dei loro contributi. Tutti questi conti sono tenuti presso il Tesoro o la banca centrale nazionale dei singoli Stati membri. Dette istituzioni presentano un rischio di credito (o di controparte) molto basso per la Commissione, dato che l’esposizione è nei confronti degli Stati membri.

Per la parte delle risorse di tesoreria della Commissione detenute presso banche commerciali al fine di coprire l’effettuazione di pagamenti, l’alimentazione di tali conti avviene in base al principio del “just in time” ed è gestita automaticamente dal sistema di gestione del contante della tesoreria. Su ogni conto vengono mantenuti livelli di cassa minimi, proporzionali all’importo medio dei pagamenti quotidiani effettuati dal relativo conto. Di conseguenza, gli importi detenuti a fine giornata su questi conti sono sempre molto bassi (mediamente tra 50 e 150 milioni di euro distribuiti su oltre 30 conti), cosicché l’esposizione della Commissione al rischio è limitata. Tali importi devono essere considerati alla luce dei saldi di tesoreria complessivi, che variano tra 1 miliardo di euro e 35 miliardi di euro, e dell'importo totale di pagamenti effettuati nel 2009, pari a 130 miliardi di euro.

Inoltre, per la selezione delle banche commerciali vengono applicate linee guida specifiche onde ridurre ulteriormente il rischio di controparte al quale è esposta la Commissione:

– tutte le banche commerciali vengono selezionate mediante gara d’appalto. Il rating di credito a breve termine minimo richiesto per l’ammissione alle procedure di gara è Moody’s P-1 o un rating equivalente (S&P A-1 o Fitch F1). In determinate circostanze debitamente motivate può essere richiesto un livello inferiore.

– Per le banche commerciali che sono state specificatamente selezionate per il deposito delle ammende incassate in via provvisoria, è inoltre necessario, di norma, un rating a lungo termine minimo di S&P AA o un rating equivalente; vengono applicate misure specifiche nel caso in cui alcune banche del gruppo siano soggette a una riduzione del rating.

– Nel corso del 2009 i servizi di tesoreria della Commissione hanno adottato un sistema alternativo per la gestione delle ammende incassate in via provvisoria, al preciso scopo di ridurre il rischio in tale settore. A seguito della decisione C(2009) 4264 della Commissione, le ammende comminate dal 1° gennaio 2010 saranno gestite nell’ambito del nuovo sistema e non verranno più depositate presso le banche commerciali.

– Le casse di anticipi vengono detenute presso banche locali selezionate mediante la procedura di gara semplificata. I livelli di rating richiesti dipendono dalla situazione locale e possono variare notevolmente da uno Stato all’altro. Al fine di limitare l’esposizione al rischio, i saldi di questi conti vengono tenuti ai livelli più bassi possibili (tenuto conto dei fabbisogni operativi) e alimentati regolarmente con una revisione annuale dei massimali applicati.

– I rating di credito delle banche commerciali presso cui la Commissione detiene dei conti sono rivisti almeno mensilmente o con maggiore frequenza laddove necessario. Nel contesto della crisi finanziaria sono state intensificate le misure di monitoraggio e mantenute per tutto il 2009.

7.3.2 Attività di assunzione ed erogazione di prestiti (AMF, BdP ed Euratom)

L’esposizione al rischio di credito è gestita innanzitutto ottenendo le garanzie dei paesi nel caso di Euratom, successivamente attraverso il Fondo di Garanzia (AMF ed Euratom) e infine mediante il bilancio dell’UE (BdP e, qualora le altre misure si rivelassero insufficienti, AMF ed Euratom). La normativa in materia di risorse proprie in vigore nel 2009 ha fissato il massimale per la risorsa RNL all’1,24% dell’RNL degli Stati membri e durante il 2009 l’1,01% è stato utilizzato per coprire gli stanziamenti di pagamento. Ciò significa che al 31 dicembre 2009 vi era un margine disponibile dello 0,23% per coprire tale garanzia. Occorre precisare che dal 2010 il massimale è diminuito all’1,23%. Il Fondo di garanzia per le azioni esterne è stato istituito nel 1994 al fine di coprire i rischi di inadempienza correlati ai prestiti assunti nel quadro dell’erogazione di prestiti a favore di paesi esterni all’Unione europea. In ogni caso l’esposizione al rischio di credito è attenuata dalla possibilità di fare ricorso al bilancio dell’UE qualora un debitore non sia in grado di rimborsare per intero gli importi dovuti. A tale scopo l’UE ha il diritto di chiedere a tutti gli Stati membri di garantire la conformità agli obblighi giuridici dell’UE nei confronti dei propri prestatori.

I principali beneficiari di questi prestiti sono l’Ungheria, la Lettonia e la Romania. Questi Stati assorbono rispettivamente circa il 54%, 21% e 18% del volume totale dei prestiti. Per quanto riguarda le operazioni di tesoreria, è necessario applicare le linee guida sulla scelta delle controparti. Di conseguenza, l’unità operativa potrà stipulare accordi solo con banche dichiarate ammissibili aventi sufficienti limiti di controparte.

7.3.3 Fondo di garanzia

Conformemente all’accordo concluso tra l’UE e la BEI relativo alla gestione del Fondo di garanzia, tutti gli investimenti interbancari devono avere un rating minimo Moody’s P-1 o rating equivalente. Al 31 dicembre 2009 tutti gli investimenti (153 milioni di euro) sono stati effettuati con tali controparti (2008: 183 milioni di euro). Al 31 dicembre 2009 il fondo aveva investito in quattro strumenti finanziari a breve termine e tutti i relativi investimenti (37 milioni di euro) sono stati effettuati con controparti aventi un rating minimo Moody’s P-1 o rating equivalente. Tutti i titoli detenuti nel portafoglio titoli disponibili per la vendita sono conformi alle linee guida di gestione.

7.3.4 CECA in liquidazione

L’esposizione al rischio di credito è gestita attraverso un’analisi periodica della capacità dei mutuatari di adempiere agli obblighi di restituzione degli interessi e del capitale. L’esposizione al rischio di credito è gestita inoltre ottenendo garanzie collaterali, nonché garanzie societarie, personali e degli Stati. Il 52% dell’importo totale dei prestiti insoluti è coperto da garanzie di uno Stato membro o di organismi equivalenti (per esempio, enti pubblici). Il 36% dei prestiti insoluti è stato concesso a banche o garantito da banche. Per quanto riguarda le operazioni di tesoreria, è necessario applicare le linee guida sulla scelta delle controparti. L’unità operativa può stipulare accordi solo con banche dichiarate ammissibili aventi sufficienti limiti di controparte.

7.4 RISCHIO DI LIQUIDITÀ

Il rischio di liquidità è il rischio derivante dalla difficoltà di vendita di un’attività, per esempio il rischio che un’attività o un titolo determinati non possano essere negoziati rapidamente nel mercato in modo da evitare perdite o adempiere un obbligo.

7.4.1 Operazioni di tesoreria

I principi di bilancio dell’UE garantiscono che le risorse di cassa complessive per l’esercizio siano sempre sufficienti per l’effettuazione dei pagamenti. I contributi totali degli Stati membri sono infatti pari all’importo degli stanziamenti di pagamento per l’esercizio contabile. Tuttavia, i contributi degli Stati membri vengono versati in dodici rate mensili durante tutto l’esercizio, mentre i pagamenti sono soggetti a una certa stagionalità.

Al fine di garantire che le risorse di tesoreria siano sempre sufficienti per coprire i pagamenti da effettuare in qualsiasi mese, vengono adottate procedure di previsione regolare di cassa e gli Stati membri possono richiamare le risorse proprie in anticipo, se necessario e a determinate condizioni.

Inoltre, nel contesto delle operazioni quotidiane di tesoreria della Commissione, strumenti automatizzati di gestione del contante garantiscono quotidianamente la disponibilità di liquidità sufficiente su tutti i conti bancari della Commissione.

7.4.2 Attività di assunzione ed erogazione di prestiti (AMF, BdP ed Euratom)

Il rischio di liquidità derivante dalle assunzioni di prestiti è generalmente compensato da prestiti equivalenti per termini e condizioni (operazioni “back to back”). Per l’AMF e l’Euratom, il Fondo di garanzia funge da riserva di liquidità (o rete di sicurezza) nel caso di inadempienze o di ritardi nei pagamenti dei mutuatari. Per la BdP, il regolamento (CE) n. 431/2009 del Consiglio prevede una procedura che concede tempo sufficiente per mobilitare i fondi mediante il bilancio dell’UE.

7.4.3 Fondo di garanzia

Il fondo è gestito secondo il principio che le attività devono presentare un grado sufficiente di liquidità e mobilitazione in relazione agli impegni pertinenti. Il fondo deve mantenere un minimo di 100 milioni di euro in un portafoglio con una scadenza < 12 mesi da investire in strumenti monetari. Al 31 dicembre 2009 questi investimenti ammontavano a 190 milioni di euro. Inoltre, il 20% minimo del valore nominale del fondo comprende strumenti monetari, obbligazioni a tasso fisso con una vita residua inferiore a un anno e obbligazioni a tasso variabile. Al 31 dicembre 2009 tale valore era pari al 27%.

7.4.4 CECA in liquidazione

Il rischio di liquidità derivante dalle assunzioni di prestiti è generalmente compensato da prestiti equivalenti per termini e condizioni (operazioni “back to back”). Per la gestione patrimoniale e delle passività della CECA in liquidazione, la Commissione gestisce i vincoli di liquidità sulla base di previsioni di esborso ottenute mediante le consultazioni con i servizi della Commissione responsabili.

7.5 INFORMAZIONI SUL VALORE EQUO

7.5.1 Attività di assunzione ed erogazione di prestiti (AMF, BdP ed Euratom)

Situazione iniziale:

Occorre notare che i prestiti suddetti sono inizialmente rilevati al loro importo nominale, in conformità alla norma contabile n. 11 dell’UE. Qualora si fosse applicato il principio contabile per il settore pubblico IAS 39, tal prestiti sarebbero stati inizialmente rilevati al loro valore equo. La seguente tabella riporta la differenza tra i due trattamenti contabili solo per i prestiti BdP alla loro data di emissione:

milioni di euro

|Norma contabile n. 11 dell'UE (importo nominale)|IAS 39 (valore equo)|Differenza dei trattamenti contabili|

Valutazione dei prestiti BdP all’emissione nel 2009|7 200|6 649|551|

Valutazione dei prestiti BdP all’emissione nel 2008|2 000|1 767|233|

I motivi dell’applicazione del trattamento contabile conforme alla norma contabile n. 11 dell’UE sono i seguenti:

– vi sono effetti compensativi tra i prestiti assunti e i prestiti concessi a causa del loro carattere “back to back”. Di conseguenza, il tasso d’interesse effettivo per il prestito concesso è pari al tasso d’interesse effettivo per i relativi prestiti assunti;

– la differenza iniziale rispecchia il costo di opportunità che si sarebbe ottenuto mediante un investimento alternativo sul mercato di capitale. Dato che all’UE non è consentito investire denaro sui mercati di capitali, questa “opzione” del costo di opportunità non è applicabile e pertanto non rispecchia correttamente l’essenza delle operazioni;

– la differenza iniziale di cui sopra sarebbe compensata dagli interessi attivi negli anni successivi.

Situazione effettiva al 31/12/2009:

Il valore equo stimato è determinato come segue:

– per i prestiti concessi, utilizzando un modello di flusso di cassa attualizzato applicando curve di rendimento specifiche per paese e adeguate alla durata residua;

– per i prestiti assunti, utilizzando un modello di flusso di cassa attualizzato applicando curve di rendimento AAA adeguate alla durata residua;

– i prestiti a tassi variabili dovrebbero approssimare il valore nominale, dal momento che la rideterminazione dei prezzi ai tassi di interesse di mercato avviene ogni 6 mesi.

La tabella seguente presenta il valore equo stimato a fine esercizio dei prestiti AMF, BdP ed Euratom a tasso fisso per poter operare un raffronto con il relativo valore contabile nello stato patrimoniale:

milioni di euro

Valore equo|8 785|1 863|9 626|2 118|

Valore contabile|9 416|2 091|9 416|2 091|

Differenza|(631)|(228)|210|27|

Alla data di riferimento del bilancio, la BdP costituiva il 98,8% di questi prestiti concessi e assunti. La tabella sopra rispecchia il fatto che, siccome l’UE ha un rating del credito di AAA e i tassi di interesse di mercato sono attualmente più elevati rispetto ai tassi ai quali l’UE ha assunto prestiti, il valore equo dei suoi prestiti assunti è più elevato rispetto all’importo nominale. Dato che l’Ungheria, la Lettonia e la Romania, i principali beneficiari di questi prestiti, hanno rating inferiori di AAA, anche se i tassi d'interesse di mercato sono attualmente più elevati di quanto imputato dall’UE, il valore equo di tali prestiti è inferiore all’importo nominale.

7.5.2 CECA in liquidazione

Il valore equo stimato per i prestiti erogati e assunti viene determinato utilizzando un modello dei flussi di cassa. In base a questo modello, i futuri flussi di cassa previsti vengono attualizzati applicando curve di rendimento AAA adeguate alla durata residua. Il valore equo stimato dei prestiti a tasso variabile viene assunto per approssimare il valore contabile, dal momento che la rideterminazione dei prezzi ai tassi di interesse di mercato avviene ogni 3 o 6 mesi. Il valore equo stimato dei prestiti fruttiferi a tasso fisso concessi e assunti non ha potuto essere ottenuto e dichiarato in quanto i dati necessari per il calcolo di questi valori non erano disponibili.

I titoli disponibili per la vendita sono presentati al valore equo, vale a dire a prezzo di mercato maggiorato degli interessi maturati. Tutti gli strumenti finanziari sono stati misurati al valore equo utilizzando una tecnica di valutazione supportata da prezzi e tassi di mercato osservabili. Il valore nominale meno l’accantonamento per il deterioramento dei crediti commerciali e il valore nominale dei debiti commerciali sono assunti per approssimare i loro valori equi. Il valore equo della tesoreria e degli equivalenti di tesoreria, compresi i conti correnti e i depositi a breve termine (inferiori a tre mesi), costituisce il loro valore contabile.

8. INFORMATIVA SULLE OPERAZIONI CON PARTI CORRELATE

8.1 PARTI CORRELATE

Le parti correlate dell’UE sono le sue entità consolidate e il personale con funzioni direttive di tali entità (si veda più avanti). Le operazioni tra queste entità hanno luogo nell’ambito di normali operazioni dell’UE e pertanto, in conformità alle norme contabili dell’UE, non sono necessari requisiti specifici di informativa per tali operazioni. Per un elenco delle entità consolidate, cfr. nota 10 .

8.2 DIRITTI DELLE FUNZIONI DIRETTIVE

Per presentare le informazioni sulle operazioni con parti correlate riguardanti le funzioni direttive dell’Unione europea, tali soggetti sono di seguito raggruppati in cinque categorie:

Categoria 1: il presidente del Consiglio europeo, il presidente della Commissione e il presidente della Corte di giustizia.

Categoria 2: il vicepresidente della Commissione, l’Alto rappresentante dell’Unione europea per gli affari esteri e per la politica di sicurezza nonché gli altri vicepresidenti della Commissione.

Categoria 3: il segretario generale del Consiglio, i membri della Commissione, i giudici e gli avvocati generali della Corte di giustizia, il presidente e i membri del Tribunale, il presidente e i membri del Tribunale della funzione pubblica europea, il Mediatore europeo e il Garante europeo della protezione dei dati.

Categoria 4: il presidente e i membri della Corte dei conti.

Categoria 5: i funzionari di più alto grado delle istituzioni e delle agenzie.

Di seguito viene presentata una sintesi dei loro diritti – per maggiori informazioni, si veda la Gazzetta ufficiale dell’Unione europea (L 187 dell'8/8/1967 modificato da ultimo dal regolamento (CE, Euratom) n. 202/2005 del Consiglio del 18 gennaio 2005 (L 33 del 5/2/2005) e L 268 del 20/10/1977 modificato da ultimo dal regolamento (CE, Euratom) n. 1293/2004 del Consiglio del 30 aprile 2004 (L 243 del 15/7/2004)). Altre informazioni sono disponibili anche nello statuto del personale pubblicato sul sito web Europa, che rappresenta il documento ufficiale che descrive i diritti e gli obblighi di tutti i funzionari dell’Unione europea. Il personale con funzioni direttive non ha ricevuto alcun prestito preferenziale dall’UE.

DIRITTI PECUNIARI DELLE FUNZIONI DIRETTIVE|In euro|

Stipendio base (mensile)|24 874,61|22 531,36 – 23 432,62|18 025,08 – 20 278,22|19 467,10 – 20 728,85|11 461,32 – 18 025,09|

Indennità di abitazione/dislocazione |15%|15%|15%|15%|16%|

Prestazioni familiari :Capofamiglia (% stipendio)Figlio a caricoIndennità prescolasticaIndennità scolastica, oIndennità per figlio che frequenta un istituto scolastico di un paese diverso dalla sede di servizio|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|2% + 167,31365,6089,31248,06496,12|

Indennità di presidenza per i giudici|N/A|N/A|500 - 810,74|N/A|N/A|

Indennità di rappresentanza|1 418,07|0 - 911,38|500 - 607,71|N/A|N/A|

Spese di viaggio annuali|N/A|N/A|N/A|N/A|Presente|

Entrata in servizio:Spese di insediamentoSpese di viaggio della famigliaSpese di trasloco|49 749,22rimborsaterimborsate|45 062,72 – 46 865,24rimborsaterimborsate|36 050,16 – 40 556,44rimborsaterimborsate|38 934,20 – 41 457,70rimborsaterimborsate|rimborsaterimborsaterimborsate|

Cessazione dal servizio:Spese di reinsediamentoSpese di viaggio della famigliaSpese di traslocoTransizione (% stipendio)**Copertura dei rischi di malattia|24 874,61rimborsaterimborsate40% - 65%coperte|22 531,36 – 23 432,62rimborsaterimborsate40% - 65%coperte|18 025,08 – 20 278,22rimborsaterimborsate40% - 65%coperte|19 467,10 – 20 728,85rimborsaterimborsate40% - 65%coperte|rimborsaterimborsaterimborsateN/Afacoltativo|

Pensione (% stipendio lordo)|Max 70%|Max 70%|Max 70%|Max 70%|Max 70%|

Trattenute:Imposta dell’UEAssicurazione malattia (% stipendio)Prelievo speciale sullo stipendioDetrazione pensione|8% - 45%1,8%4,64%N/A|8% - 45%1,8%4,64%N/A|8% - 45%1,8%4,64%N/A|8% - 45%1,8%4,64%N/A|8% - 45%1,8%4,64%11,3%|

Numero di persone al 31/12/2009|3|7|91|27|81|

* con applicazione del coefficiente di correzione (“cc”)

** corrisposto per i primi tre anni dalla partenza

9. FATTI INTERVENUTI DOPO LA DATA DI RIFERIMENTO DEL BILANCIO

Alla data di approvazione dei conti, oltre alle informazioni che seguono, il contabile della Commissione non aveva constatato o riferito altre questioni rilevanti tali da essere riportate in questo paragrafo. I conti annuali e le note esplicative corrispondenti sono stati redatti ricorrendo alle informazioni disponibili più recenti, come risulta dalle informazioni riportate.

Meccanismo europeo di stabilizzazione finanziaria (MESF)

L’11 maggio 2010, il Consiglio ha adottato un meccanismo europeo di stabilizzazione finanziaria (MESF) per preservare la stabilità finanziaria in Europa (regolamento (UE) n. 407/2010 del Consiglio). Questo meccanismo si basa sull’articolo 122, paragrafo 2, del trattato e consente la concessione di un’assistenza finanziaria a uno Stato membro che si trovi in difficoltà o sia seriamente minacciato da gravi difficoltà causate da circostanze eccezionali che sfuggono al suo controllo. L’assistenza può prendere la forma di un prestito o di una linea di credito garantita dal bilancio dell’UE. In caso di attivazione, la Commissione contrarrebbe prestiti di fondi sui mercati di capitale o con le istituzioni finanziarie per conto dell’UE per poi prestare tali fondi allo Stato membro beneficiario. Le conclusioni del Consiglio ECOFIN limitano lo strumento a 60 miliardi di euro. Il MESF è stato istituito in aggiunta alla bilancia dei pagamenti, che fornisce assistenza finanziaria agli Stati membri non facenti parte dell’area dell’euro.

Occorre notare che sebbene non abbia alcun impatto sui conti o sul bilancio dell’UE, gli Stati membri dell’area dell’euro e altri Stati membri partecipanti hanno istituito anche un altro pacchetto di assistenza finanziaria simile, lo strumento europeo di stabilità finanziaria (SESF). Questa eventuale assistenza agli Stati membri dell’area dell’euro verrebbe concessa mediante una società veicolo per la quale gli Stati membri partecipanti stanno fornendo garanzie fino a 440 miliardi di euro. Detto strumento scade nel giugno 2013.

Infine, in aggiunta a quanto sopra, ma sempre senza interessare i conti o il bilancio dell’UE, anche il Fondo monetario internazionale (FMI) parteciperà alle suddette azioni e ciò dovrebbe fornire un’eventuale assistenza aggiuntiva di 250 milioni di euro.

10. ENTITÀ CONSOLIDATE

A. ENTITÀ CONTROLLATE|

1. Istituzioni e organismi consultivi||

Comitato delle regioni|Garante europeo della protezione dei dati|

Consiglio dell’Unione europea|Comitato economico e sociale europeo|

Corte di giustizia dell’Unione europea|Mediatore europeo|

Commissione europea|Parlamento europeo|

Corte dei conti europea||

2. Agenzie dell’UE||

Agenzia europea per la sicurezza e la salute sul lavoro|Agenzia dell’Unione europea per i diritti fondamentali|

Agenzia europea per la sicurezza aerea|Agenzia europea per la sicurezza delle reti e dell’informazione|

Centro europeo per la prevenzione e il controllo delle malattie|Fondazione europea per la formazione|

Centro europeo per lo sviluppo della formazione professionale|Agenzia europea per la gestione della cooperazione operativa alle frontiere esterne degli Stati membri dell’UE|

Agenzia europea dell’ambiente|Centro di traduzione degli organi dell’Unione europea|

Autorità europea per la sicurezza alimentare|Agenzia di vigilanza del GNSS europeo|

Fondazione europea per il miglioramento delle condizioni di vita e di lavoro|Ufficio per l’armonizzazione nel mercato interno (marchi, disegni e modelli) |

Agenzia europea per la sicurezza marittima|Agenzia ferroviaria europea|

Agenzia europea per i medicinali|Ufficio comunitario delle varietà vegetali|

Agenzia europea per le sostanze chimiche**|Agenzia comunitaria di controllo della pesca|

“Fusion for Energy” (Impresa comune europea per ITER e lo sviluppo dell’energia da fusione)**|Osservatorio europeo delle droghe e delle tossicodipendenze|

Eurojust**|Accademia europea di polizia (CEPOL)**|

Agenzia esecutiva per la competitività e l’innovazione|Agenzia esecutiva per la salute e i consumatori|

Agenzia esecutiva per l’istruzione, l’audiovisivo e la cultura|Agenzia esecutiva per la rete transeuropea di trasporto**|

Agenzia esecutiva del Consiglio europeo della ricerca*|Agenzia esecutiva per la ricerca*|

3. Altre entità controllate||

Comunità europea del carbone e dell’acciaio (in liquidazione)||

B. COLLEGATE|

Fondo europeo per gli investimenti |Impresa comune ARTEMIS*|

Impresa comune Clean Sky*||

C. IMPRESE COMUNI|

Organizzazione internazionale dell’energia da fusione ITER|Impresa comune Galileo in liquidazione|

Impresa comune SESAR|Impresa comune IMI*|

* Consolidata per la prima volta nel 2009|

** Organismo decentrato dell’Unione europea istituito nell’ambito dell'ex pilastro “Cooperazione di polizia e giudiziaria in materia penale”|

11. ENTITÀ NON CONSOLIDATE

Benché l’Unione europea gestisca il patrimonio delle entità di seguito menzionate, queste non soddisfano i requisiti per essere consolidate e pertanto non sono inserite nei conti dell’UE.

11.1 FONDO EUROPEO DI SVILUPPO (FES)

Il Fondo europeo di sviluppo (FES) è il principale strumento di aiuto dell’Unione europea per la cooperazione allo sviluppo dei paesi dell’Africa, dei Caraibi e del Pacifico (ACP) e dei paesi e territori d’oltremare (PTOM). Il Trattato di Roma del 1957 ne ha previsto la creazione allo scopo di offrire assistenza tecnica e finanziaria, inizialmente solo ai paesi africani con i quali alcuni Stati membri avevano legami storici.

Il FES non è finanziato dal bilancio dell’Unione europea bensì dai contributi diretti degli Stati membri, concordati nei negoziati a livello intergovernativo. La Commissione e la BEI gestiscono le risorse del FES. Di norma, ogni FES è approvato per un periodo di circa cinque anni. Dalla conclusione della prima convenzione di partenariato nel 1964, i cicli di programmazione del FES hanno seguito, in generale, quelli degli accordi/convenzioni di partenariato

Il FES è disciplinato dal proprio regolamento finanziario (GU L 78 del 19 marzo 2008) che prevede la presentazione dei propri rendiconti finanziari, separati da quelli dell’UE. I conti annuali e la gestione delle risorse del FES sono soggetti al controllo esterno della Corte dei conti e del Parlamento. A titolo informativo, lo stato patrimoniale e il conto del risultato economico dell’ottavo, nono e decimo FES sono così composti:

STATO PATRIMONIALE – ottavo, nono e decimo FES|

|||milioni di euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

|ATTIVITÀ NON CORRENTI|196|269|

||||

|ATTIVITÀ CORRENTI|1 389|957|

||||

|TOTALE ATTIVO|1 585|1 226|

||||

|PASSIVITÀ CORRENTI|(860)|(709)|

||||

|TOTALE PASSIVO|(860)|(709)|

||||

|ATTIVO NETTO|725|517|

||||

|FONDI E RISERVE|||

|Capitale richiamato|20 381|17 079|

|Altre riserve|2 252|2 252|

|Risultato economico riportato dagli esercizi precedenti|(18 814)|(15 784)|

|Risultato economico dell’esercizio|(3 094)|(3 030)|

|ATTIVO NETTO|725|517|

CONTO DEL RISULTATO ECONOMICO – ottavo, nono e decimo FES|

|||milioni di euro|

|2009|2008|

|ENTRATE DI ESERCIZIO|49|23|

||||

|SPESE DI ESERCIZIO|(3 192)|(3 066)|

||||

|DISAVANZO DA ATTIVITÀ OPERATIVE|(3 143)|(3 043)|

||||

|ATTIVITÀ FINANZIARIE|49|13|

||||

|RISULTATO ECONOMICO DELL’ESERCIZIO|(3 094)|(3 030)|

11.2 REGIME DI ASSICURAZIONE MALATTIA

Il regime di assicurazione malattia fornisce l’assicurazione medica al personale dei vari organismi dell’Unione europea. I fondi del regime sono di sua proprietà e non sono controllati dall’Unione europea, anche se le attività finanziarie sono gestite dalla Commissione. Il regime è finanziato con i contributi dei membri (personale) e dei datori di lavoro (le istituzioni/le agenzie/gli organismi). Eventuali eccedenze restano di proprietà del regime.

Il regime ha quattro entità separate – di cui la principale copre il personale delle istituzioni e delle agenzie dell’Unione europea, mentre i tre regimi minori coprono il personale dell’Università europea di Firenze, delle Scuole europee e del personale che lavora al di fuori dell’UE, come il personale delle delegazioni UE. Al 31 dicembre 2009 gli attivi ammontavano, complessivamente, a 297 milioni di euro (2008: 288 milioni di euro).

11.3 IL FONDO DI GARANZIA PER I PARTECIPANTI

Alcuni importi di prefinanziamento versati nell’ambito del Settimo programma quadro per la ricerca e lo sviluppo tecnologico (7°PQ) sono effettivamente coperti da un Fondo di garanzia per i partecipanti. Si tratta di uno strumento di vantaggio reciproco istituito per coprire i rischi finanziari sostenuti dall’UE e dai partecipanti durante la fase di attuazione delle azioni indirette del 7°PQ, di cui il suo capitale e i suoi interessi costituiscono una cauzione di buona esecuzione. Tutti i partecipanti ad azioni indirette sotto forma di sovvenzione contribuiscono in una misura pari al 5% del contributo totale dell’UE al capitale del Fondo di garanzia per i partecipanti per tutta la durata dell’azione. Essi sono pertanto i proprietari del Fondo di garanzia per i partecipanti e la Commissione rappresenta l’UE solo in veste di agente esecutivo. Al 31 dicembre 2009 le attività totali del Fondo di garanzia per i partecipanti ammontavano a 580 milioni di euro (2008: 283 milioni di euro). I fondi del Fondo di garanzia per i partecipanti sono di sua proprietà e non sono controllati dall’Unione europea, anche se le attività finanziarie sono gestite dalla Commissione.

PARTE II – RELAZIONI CONSOLIDATE SULL’ESECUZIONE DEL BILANCIO DELL’UNIONE EUROPEA E NOTE ESPLICATIVE

RELAZIONI CONSOLIDATE SULL’ESECUZIONE DEL BILANCIO*

* Occorre notare che, a seguito dell’arrotondamento delle cifre in milioni di euro, potrebbe sembrare che alcuni dati finanziari contenuti in queste tabelle di bilancio non quadrino.

RELAZIONI CONSOLIDATE SULL’ESECUZIONE DEL BILANCIO

1. Risultato dell’esecuzione del bilancio 123

2. Rendiconto del confronto del bilancio e degli importi effettivi 124

Entrate:

3. Sintesi consolidata dell’esecuzione delle entrate di bilancio 127

Spese:

4. Ripartizione ed evoluzione degli stanziamenti di impegno e di pagamento per

rubrica del quadro finanziario 129

5. Esecuzione degli stanziamenti di impegno per rubrica del quadro finanziario

129

6. Esecuzione degli stanziamenti di pagamento per rubrica del quadro finanziario 130

7. Movimenti negli impegni ancora da liquidare per rubrica del quadro finanziario 131

8. Ripartizione degli impegni ancora da liquidare per anno d’origine per rubrica

del quadro finanziario 131

9. Ripartizione ed evoluzione degli stanziamenti di impegno e di pagamento per

settore 132

10. Esecuzione degli stanziamenti di impegno per settore 134

11. Esecuzione degli stanziamenti di pagamento per settore 136

12. Movimenti negli impegni ancora da liquidare per settore 138

13. Ripartizione degli impegni ancora da liquidare per anno d’origine per settore 139

Istituzioni:

14. Sintesi consolidata dell’esecuzione delle entrate di bilancio per istituzione 140

15. Esecuzione degli stanziamenti di impegno e di pagamento per istituzione 141

Agenzie:

16. Entrate delle agenzie: previsioni di bilancio, diritti e importi ricevuti 143

17. Stanziamenti d’impegno e di pagamento per agenzia 144

18. Risultato dell’esecuzione del bilancio, incluse le agenzie 145

RISULTATO DELL’ESECUZIONE DEL BILANCIO

1: RISULTATO DELL’ESECUZIONE DEL BILANCIO 2009|milioni di euro|

||TOTALE2009|TOTALE2008|

Entrate dell’esercizio||117 626|121 584|

Pagamenti imputati a stanziamenti dell’esercizio in corso||(116 579)|(115 550)|

Stanziamenti di pagamento riportati all’esercizio N+1||(1 759)|(3 914)|

Annullamento di stanziamenti di pagamento inutilizzati riportati dall’esercizio N-1|2 791|188|

Differenze di cambio dell’esercizio ||185|(498)|

Risultato dell’esecuzione del bilancio*||2 264|1 810|

* di cui gli importi EFTA ammontano a 11 milioni di euro nel 2009 e 14 milioni di euro nel 2008 L’eccedenza di bilancio dell’Unione europea viene restituita agli Stati membri nel corso dell’esercizio successivo, previa deduzione degli importi da essi dovuti per l’anno in questione.|

2. Rendiconto del CONFRONTO DEL BILANCIO E DEGLI IMPORTI EFFETTIVI |

ENTRATE|

||||||||milioni di euro|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Risorse proprie|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100,12 %|89|

3. Eccedenze, saldi e adeguamenti|0|410|330|330|80|80,56 %|0|

4. Entrate provenienti dalle persone facenti parte delle istituzioni e degli altri organismi dell’UE|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91,59 %|7|

5. Entrate provenienti dal funzionamento amministrativo delle istituzioni|77|85|436|335|-250|394,05 %|101|

6. Contributi e restituzioni in relazione ad accordi e programmi dell’UE|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238,97%|275|

7. Interessi di mora e ammende|123|757|12 774|933|-176|123,25 %|11 841|

8. Assunzione ed erogazione di prestiti|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Entrate varie|30|58|85|66|-8|114,11%|19|

Totale|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104,06%|12 407|

||||||||

SPESA – PER RUBRICA DEL QUADRO FINANZIARIO|milioni di euro|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Crescita sostenibile|46 000|47 520|44 684|2 837|94,03 %|2 381|456|

2. Conservazione e gestione delle risorse naturali|52 566|57 107|55 877|1 230|97,85 %|986|244|

3. Cittadinanza, libertà, sicurezza e giustizia|1 296|2 174|1 993|181|91,66 %|75|106|

4. L’UE come attore globale|8 324|8 804|7 983|821|90,67 %|220|601|

5. Amministrazione|7 701|8 754|7 615|1 139|86,99 %|857|281|

6. Compensazioni|209|209|209|0|100,00 %|0|0|

Totale|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* compresi gli stanziamenti riportati e le entrate con destinazione specifica

2. RENDICONTO DEL CONFRONTO DEL BILANCIO E DEGLI IMPORTI EFFETTIVI (CONTINUAZIONE)|

SPESA – PER SETTORE|milioni di euro|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Affari economici e finanziari|487|345|327|18|94,82 %|14|4|

02 Imprese|601|705|558|147|79,21 %|89|58|

03 Concorrenza|90|107|95|12|88,32 %|10|2|

04 Occupazione e affari sociali|11 203|9 929|8 906|1 023|89,70 %|755|268|

05 Agricoltura e sviluppo rurale|51 478|56 413|55 209|1 204|97,87 %|954|249|

06 Energia e trasporti|2 481|2 480|2 253|227|90,84 %|177|51|

07 Ambiente|496|409|356|52|87,17 %|30|22|

08 Ricerca|4 960|5 644|4 826|818|85,50 %|789|30|

09 Società dell’informazione e media|1 356|1 552|1 375|177|88,58 %|173|5|

10 Ricerca diretta|366|735|411|324|55,87 %|314|10|

11 Pesca e affari marittimi|927|715|592|122|82,87 %|19|103|

12 Mercato interno|66|76|66|10|86,89 %|7|3|

13 Politica regionale|24 570|26 793|26 740|53|99,80 %|15|38|

14 Fiscalità e unione doganale|106|131|120|11|91,54 %|9|3|

15 Istruzione e cultura|1 363|1 654|1 495|159|90,38 %|153|6|

16 Comunicazione |211|229|204|25|89,22 %|16|8|

17 Salute e tutela dei consumatori |582|632|526|106|83,25 %|35|71|

18 Spazio di libertà, sicurezza e giustizia|678|830|744|86|89,64 %|16|70|

19 Relazioni esterne|3 579|3 805|3 673|131|96,55 %|72|59|

20 Commercio|79|88|77|10|88,09 %|8|3|

21 Sviluppo e relazioni coi paesi ACP|1 680|1 872|1 698|174|90,68 %|138|37|

22 Allargamento|1 661|1 437|1 308|128|91,08 %|18|110|

23 Aiuti umanitari|797|859|800|59|93,13 %|47|12|

24 Lotta contro la frode|74|80|71|9|88,65 %|7|2|

25 Coordinamento delle politiche e servizio giuridico della Commissione|188|212|185|27|87,27 %|20|7|

26 Amministrazione della Commissione|986|1 226|1 034|192|84,34 %|164|28|

27 Bilancio|278|285|271|14|95,19 %|12|1|

28 Audit|11|12|10|1|90,05 %|1|0|

29 Statistiche|101|138|120|18|87,27 %|15|3|

30 Pensioni e spese relative|1 160|1 136|1 117|19|98,36 %|0|19|

31 Servizi linguistici|389|479|422|58|87,91 %|53|5|

40 Riserve|244|229|0|229|0,00 %|0|229|

90 Altre istituzioni|2 848|3 334|2 771|563|83,12 %|392|171|

Totale|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* compresi gli stanziamenti riportati e le entrate con destinazione specifica|

3. SINTESI DELL’ESECUZIONE DELLE ENTRATE DEL BILANCIO DELL’ESERCIZIO 2009|

||||||||milioni di euro|

|Iniziali|Definitive|Esercizio in corso|Riporti|Totale|Sui diritti dell’esercizio in corso|Su diritti riportati|Totale|riscosse||

1. Risorse proprie|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

3. Eccedenze, saldi e adeguamenti|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Entrate provenienti dalle persone facenti parte delle istituzioni e degli altri organismi dell’UE|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91,59 %|7|

5. Entrate derivanti dal funzionamento delle istituzioni|77|85|345|90|436|309|26|335|394,05 %|101|

6. Contributi e restituzioni in relazione ad accordi e programmi dell’UE|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238,97 %|275|

7. Interessi di mora e ammende|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123,25 %|11 841|

8. Assunzione ed erogazione di prestiti|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Entrate varie|30|58|53|32|85|47|20|66|114,11 %|19|

Totale|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

|||||||||||

Dettaglio Titolo 1: Risorse proprie|

|Iniziali|Definitive|Esercizio in corso|Riporti|Totale|Sui diritti dell’esercizio in corso|Su diritti riportati| Totale |riscosse||

10. Diritti agricoli|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Contributi zucchero|147|139|104|28|132|104|28|132|94,40 %|0|

12. Dazi doganali|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99,69 %|89|

13. IVA|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100,54 %|0|

14. RNL|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100,52 %|0|

15. Correzione di squilibri di bilancio|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Riduzione dei contributi basata sull’RNL di Paesi Bassi e Svezia|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Totale|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

|||||||||||

Dettaglio Titolo 3: Eccedenze, saldi e adeguamenti|

|Iniziali|Definitive|Esercizio in corso|Riporti|Totale|Sui diritti dell’esercizio in corso|Su diritti riportati|Totale|riscosse||

30. Eccedenza dell’esercizio precedente|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100,00 %|0|

31. Saldi IVA|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99,17 %|0|

32. Saldi RNL|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99,70 %|0|

34. Adeguamento per non partecipazione GAI|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. Correzione a favore del Regno Unito - adeguamenti|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Adeguamento decisione risorse proprie 2007/436/CE|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Totale|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. RIPARTIZIONE ED EVOLUZIONE DEGLI STANZIAMENTI DI IMPEGNO E DI PAGAMENTO PER RUBRICA DEL QUADRO FINANZIARIO|

||||||||milioni di euro|

|Stanziamenti di impegno|Stanziamenti di pagamento|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1 Crescita sostenibile|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2 Conservazione e gestione delle risorse naturali|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3 Cittadinanza, libertà, sicurezza e giustizia|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4 L’UE come attore globale|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5 Amministrazione|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6 Compensazioni|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Totale|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. ESECUZIONE DEGLI STANZIAMENTI DI IMPEGNO PER RUBRICA DEL QUADRO FINANZIARIO|

|||||milioni di euro|

||Su stanziamenti dell’esercizio|Su stanziamenti riportati|Da entrate con destinazione specifica|Totale|%|Entrate con destinazione specifica|Riporti su decisione|Totale|%|Su stanziamenti dell’esercizio|Su stanziamenti riportati|Entrate con destinazione specifica (EFTA)|Totale|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1 Crescita sostenibile|63 923|61 630|19|796|62 444|97,69 %|908|64|972|1,52 %|505|0|1|507|0,79 %|

2 Conservazione e gestione delle risorse naturali|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98,03 %|940|253|1 193|1,90 %|41|0|0|41|0,07 %|

3 Cittadinanza, libertà, sicurezza e giustizia|2 328|2 118|83|63|2 264|97,27 %|50|0|50|2,15 %|14|0|0|14|0,59 %|

4 L’UE come attore globale|8 714|8 038|271|173|8 481|97,34 %|166|0|166|1,91 %|66|0|0|66|0,76 %|

5 Amministrazione|8 025|7 398|8|255|7 662|95,48 %|161|11|172|2,14 %|191|0|0|191|2,38 %|

6 Compensazioni|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Totale|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

6. ESECUZIONE DEGLI STANZIAMENTI DI PAGAMENTO PER RUBRICA DEL QUADRO FINANZIARIO|

||||||||||||||milioni di euro|

||Su stanziamenti dell’esercizio|Su stanziamenti riportati|Da entrate con destinazione specifica|Totale|%|Riporti automatici|Riporti su decisione|Entrate con destinazione specifica|Totale|%|Su stanziamenti dell’esercizio|Su stanziamenti riportati|Entrate con destinazione specifica (EFTA)|Totale|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Crescita sostenibile|47 520|43 866|133|684|44 684|94,03 %|129|808|1 443|2 381|5,01 %|401|43|12|456|0,96 %|

2 Conservazione e gestione delle risorse naturali|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97,85 %|47|15|924|986|1,73 %|188|56|0|244|0,43 %|

3 Cittadinanza, libertà, sicurezza e giustizia|2 174|1 915|15|63|1 993|91,66 %|7|2|67|75|3,46 %|98|7|1|106|4,88 %|

4 L’UE come attore globale|8 804|7 564|224|195|7 983|90,67 %|43|46|131|220|2,50 %|447|154|0|601|6,83 %|

5 Amministrazione|8 754|6 745|637|233|7 615|86,99 %|651|11|196|857|9,79 %|193|88|0|281|3,21 %|

6 Compensazioni|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Totale|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

7. MOVIMENTI NEGLI IMPEGNI ANCORA DA LIQUIDARE PER RUBRICA DEL QUADRO FINANZIARIO|

||||||||milioni di euro|

|Impegni ancora da liquidare al termine dell’esercizio precedente|Impegni dell’esercizio||

1 Crescita sostenibile|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2 Conservazione e gestione delle risorse naturali|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3 Cittadinanza, libertà, sicurezza e giustizia|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4 L’UE come attore globale|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5 Amministrazione|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6 Compensazioni|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Totale|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. RIPARTIZIONE DEGLI IMPEGNI ANCORA DA LIQUIDARE PER ANNO DI ORIGINE PER RUBRICA DEL QUADRO FINANZIARIO|

||||||||milioni di euro|

Rubrica del quadro finanziario|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Totale|

1 Crescita sostenibile|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2 Conservazione e gestione delle risorse naturali|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3 Cittadinanza, libertà, sicurezza e giustizia|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4 L’UE come attore globale|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5 Amministrazione|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Totale|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. Ripartizione ed evoluzione degli stanziamenti di impegno e di pagamento per settore|

|milioni di euro|

|Stanziamenti di impegno|Stanziamenti di pagamento|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Affari economici e finanziari|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Imprese|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Concorrenza|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Occupazione e affari sociali|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Agricoltura e sviluppo rurale|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Energia e trasporti|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Ambiente|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Ricerca|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Società dell’informazione e media|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Ricerca diretta|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Pesca e affari marittimi|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Mercato interno|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Politica regionale|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Fiscalità e unione doganale|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Istruzione e cultura|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Comunicazione |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Salute e tutela dei consumatori |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Spazio di libertà, sicurezza e giustizia|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Relazioni esterne|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Commercio|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Sviluppo e relazioni coi paesi ACP|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Allargamento|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Aiuti umanitari|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Lotta contro la frode|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Coordinamento delle politiche e servizio giuridico della Commissione|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Amministrazione della Commissione|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Bilancio|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Audit|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Statistiche|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Pensioni e spese relative|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Servizi linguistici|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Riserve|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Altre istituzioni|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Totale|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. Esecuzione degli stanziamenti di impegno per settore milioni di euro||10. Esecuzione degli stanziamenti di impegno per settore |milioni di euro|

|10. Esecuzione degli stanziamenti di impegno per settore |milioni di euro|

||Su stanziamenti dell’esercizio|Su stanziamenti riportati|Entrate con destinazione specifica|Totale|%|Entrate con destinaz. specifica|Riporti su decis.|Totale|%|Su stanziam.dell’eserc.|Su stanziamenti riportati|Entrate con destinaz. specifica (EFTA)|Totale|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Affari economici e finanziari|445|421|0|19|440|98,90 %|2|0|2|0,35 %|3|0|0|3|0,76 %|

02 Imprese|757|657|0|41|698|92,12 %|55|0|55|7,32 %|4|0|0|4|0,56 %|

03 Concorrenza|94|90|0|2|92|97,29 %|2|0|2|1,96 %|1|0|0|1|0,75 %|

04 Occupazione e affari sociali|11 255|11 186|2|8|11 196|99,47 %|6|40|46|0,41 %|13|0|0|13|0,12 %|

05 Agricoltura e sviluppo rurale|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98,03 %|928|252|1 180|1,93 %|26|0|0|26|0,04 %|

06 Energia e trasporti|4 859|4 727|1|76|4 803|98,86 %|44|0|44|0,91 %|11|0|0|12|0,24 %|

07 Ambiente|488|451|0|9|460|94,25 %|19|0|19|3,83 %|9|0|0|9|1,92 %|

08 Ricerca|5 388|4 732|0|352|5 084|94,35 %|301|0|301|5,59 %|3|0|0|3|0,06 %|

09 Società dell’informazione e media|1 609|1 440|0|115|1 556|96,68 %|52|0|52|3,25 %|1|0|0|1|0,07 %|

10 Ricerca diretta|795|365|0|67|433|54,39 %|357|4|361|45,37 %|2|0|0|2|0,24 %|

11 Pesca e affari marittimi|985|974|0|2|976|99,07 %|4|1|4|0,45 %|5|0|0|5|0,48 %|

12 Mercato interno|68|65|0|1|66|96,60 %|1|0|1|1,62 %|1|0|0|1|1,78 %|

13 Politica regionale|38 560|38 495|24|5|38 523|99,90 %|2|20|22|0,06 %|15|0|0|15|0,04 %|

14 Fiscalità e unione doganale|134|125|0|1|126|94,45 %|2|0|2|1,22 %|6|0|0|6|4,33 %|

15 Istruzione e cultura|1 691|1 397|0|169|1 566|92,61 %|123|0|124|7,30 %|1|0|0|1|0,08 %|

16 Comunicazione |217|212|0|2|214|98,32 %|1|0|1|0,64 %|2|0|0|2|1,04 %|

17 Salute e tutela dei consumatori |695|665|0|11|675|97,17 %|11|0|11|1,59 %|9|0|0|9|1,24 %|

18 Spazio di libertà, sicurezza e giustizia|1 032|916|75|17|1 008|97,67 %|15|0|15|1,42 %|9|0|0|9|0,91 %|

19 Relazioni esterne|4 168|4 052|0|53|4 105|98,51 %|54|0|54|1,29 %|8|0|0|8|0,20 %|

20 Commercio|81|76|0|1|78|96,18 %|1|0|1|1,63 %|2|0|0|2|2,20 %|

21 Sviluppo e relazioni coi paesi ACP|2 430|1 982|265|78|2 325|95,68 %|100|0|100|4,11 %|5|0|0|5|0,21 %|

22 Allargamento|1 132|1 079|6|35|1 120|98,96 %|10|1|10|0,91 %|1|0|0|1|0,12 %|

23 Aiuti umanitari|915|906|0|7|913|99,79 %|1|0|1|0,11 %|1|0|0|1|0,10 %|

24 Lotta contro la frode|78|77|0|0|77|98,64 %|0|0|0|0,00 %|1|0|0|1|1,36 %|

25 Coordinamento delle politiche e servizio giuridico della Commissione|194|183|0|4|187|96,65 %|4|0|4|1,97 %|3|0|0|3|1,38 %|

26 Amministrazione della Commissione|1 093|985|0|63|1 048|95,92 %|36|0|36|3,34 %|8|0|0|8|0,74 %|

27 Bilancio|274|268|0|3|272|99,07 %|2|0|2|0,74 %|1|0|0|1|0,19 %|

28 Audit|11|10|0|0|11|96,77 %|0|0|0|1,93 %|0|0|0|0|1,30 %|

29 Statistiche|143|129|0|4|133|92,73 %|7|0|7|4,94 %|3|0|0|3|2,33 %|

30 Pensioni e spese relative|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,84 %|

31 Servizi linguistici|456|375|0|49|424|93,01 %|28|0|28|6,25 %|3|0|0|3|0,74 %|

40 Riserve|503|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0,00 %|503|0|0|503|100,00%|

90 Altre istituzioni|2 970|2 659|8|100|2 767|93,16 %|56|10|66|2,22 %|137|0|0|137|4,62 %|

Totale|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

|10. Esecuzione degli stanziamenti di impegno per settore |milioni di euro|

11. Esecuzione degli stanziamenti di PAGAMENTO per settore|

||||||||milioni di euro|

||Su stanziam. dell’eserc.|Su stanziam. riportati|Entrate con destinazione specifica|Totale|%|Riporti automatici|Riporti su decis.|Entrate con destinaz. specifica|Totale|%|Su stanziam. dell’eserc.|Su stanziamenti riport.|Entrate con destinaz..specif. (EFTA)|Totale|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

01 Affari economici e finanziari|345|300|15|13|327|94,82 %|6|0|9|14|4,10 %|3|1|0|4|1,08 %|

02 Imprese|705|514|16|28|558|79,21 %|13|0|76|89|12,57 %|52|4|2|58|8,22 %|

03 Concorrenza|107|82|11|2|95|88,32 %|8|0|2|10|9,40 %|1|2|0|2|2,28 %|

04 Occupazione e affari sociali|9 929|8 886|13|7|8 906|89,70 %|17|732|6|755|7,60 %|263|5|0|268|2,70 %|

05 Agricoltura e sviluppo rurale|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97,87 %|26|0|929|954|1,69 %|58|192|0|249|0,44 %|

06 Energia e trasporti|2 480|2 177|16|61|2 253|90,84 %|17|75|85|177|7,12 %|41|5|4|51|2,04 %|

07 Ambiente|409|328|16|12|356|87,17 %|18|6|7|30|7,40 %|19|3|0|22|5,44 %|

08 Ricerca|5 644|4 490|36|300|4 826|85,50 %|44|0|745|789|13,97 %|16|10|4|30|0,53 %|

09 Società dell’informazione e media|1 552|1 268|13|94|1 375|88,58 %|15|0|158|173|11,13 %|2|2|0|5|0,30 %|

10 Ricerca diretta|735|321|34|56|411|55,87 %|32|2|280|314|42,73 %|6|4|0|10|1,40 %|

11 Pesca e affari marittimi|715|588|3|2|592|82,87 %|4|11|4|19|2,69 %|102|1|0|103|14,45 %|

12 Mercato interno|76|59|6|1|66|86,89 %|6|0|1|7|9,47 %|1|1|0|3|3,64 %|

13 Politica regionale|26 793|26 564|174|1|26 740|99,80 %|13|0|2|15|0,06 %|20|18|0|38|0,14 %|

14 Fiscalità e unione doganale|131|111|8|1|120|91,54 %|7|0|2|9|6,53 %|1|1|0|3|1,92 %|

15 Istruzione e cultura|1 654|1 310|15|171|1 495|90,38 %|14|0|140|153|9,27 %|3|2|1|6|0,35 %|

16 Comunicazione |229|189|13|2|204|89,22 %|15|0|2|16|7,17 %|5|4|0|8|3,61 %|

17 Salute e tutela dei consumatori |632|484|28|14|526|83,25 %|28|0|7|35|5,58 %|68|2|0|71|11,16 %|

18 Spazio di libertà, sicurezza e giustizia|830|718|7|19|744|89,64 %|6|0|9|16|1,89 %|63|7|0|70|8,47 %|

19 Relazioni esterne|3 805|3 576|38|59|3 673|96,55 %|43|6|24|72|1,90 %|46|12|0|59|1,54 %|

20 Commercio|88|71|5|1|77|88,09 %|6|0|1|8|8,56 %|2|1|0|3|3,35 %|

21 Sviluppo e relazioni coi paesi ACP|1 872|1 588|27|83|1 698|90,68 %|40|0|98|138|7,37 %|31|5|0|37|1,95 %|

22 Allargamento|1 437|1 250|11|48|1 308|91,08 %|9|1|8|18|1,25 %|106|5|0|110|7,67 %|

23 Aiuti umanitari|859|788|5|7|800|93,13 %|6|40|1|47|5,42 %|12|0|0|12|1,45 %|

24 Lotta contro la frode|80|67|4|0|71|88,65 %|7|0|0|7|8,51 %|1|2|0|2|2,84 %|

25 Coordinamento delle politiche e servizio giuridico della Commissione|212|167|14|3|185|87,27 %|15|0|4|20|9,32 %|3|4|0|7|3,42 %|

26 Amministrazione della Commissione|1 226|875|108|50|1 034|84,34 %|113|0|51|164|13,35 %|10|18|0|28|2,30 %|

27 Bilancio|285|259|9|2|271|95,19 %|9|0|3|12|4,29 %|1|1|0|1|0,52 %|

28 Audit|12|10|0|0|10|90,05 %|1|0|0|1|7,43 %|0|0|0|0|2,52 %|

29 Statistiche|138|107|6|7|120|87,27 %|6|0|8|15|10,63 %|2|1|0|3|2,09 %|

30 Pensioni e spese relative|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,64 %|

31 Servizi linguistici|479|354|22|45|422|87,91 %|21|0|32|53|11,02 %|3|2|0|5|1,07 %|

40 Riserve|229|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|229|0|0|229|100,00%|

90 Altre istituzioni|3 334|2 344|327|100|2 771|83,12 %|315|10|67|392|11,75 %|137|34|0|171|5,13 %|

Totale|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

12. MOVIMENTI NEGLI IMPEGNI ANCORA DA LIQUIDARE PER SETTORE |

milioni di euro|

|Impegni ancora da liquidare al termine dell’esercizio precedente|Impegni dell’esercizio||

01 Affari economici e finanziari|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Imprese|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Concorrenza|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Occupazione e affari sociali|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Agricoltura e sviluppo rurale|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Energia e trasporti|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Ambiente|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Ricerca|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Società dell’informazione e media|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Ricerca diretta|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Pesca e affari marittimi|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Mercato interno|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Politica regionale|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Fiscalità e unione doganale|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Istruzione e cultura|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Comunicazione |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Salute e tutela dei consumatori |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Spazio di libertà, sicurezza e giustizia|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Relazioni esterne|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Commercio|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Sviluppo/relazioni con i paesi ACP|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Allargamento|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Aiuti umanitari|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Lotta contro la frode|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Coordinamento delle politiche e servizio giuridico della Commissione|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Amministrazione della Commissione|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Bilancio|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Audit|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Statistiche|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Pensioni e spese relative|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Servizi linguistici|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Altre istituzioni|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Totale|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. RIPARTIZIONE DEGLI IMPEGNI ANCORA DA LIQUIDARE PER ANNO DI ORIGINE PER SETTORE|

||||||||milioni di euro|

Settore|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Totale|

01 Affari economici e finanziari|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Imprese|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Concorrenza|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Occupazione e affari sociali|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Agricoltura e sviluppo rurale|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Energia e trasporti|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Ambiente|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Ricerca|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Società dell’informazione e media|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Ricerca diretta|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Pesca e affari marittimi|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Mercato interno|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Politica regionale|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Fiscalità e unione doganale|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Istruzione e cultura|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Comunicazione |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Salute e tutela dei consumatori |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Spazio di libertà, sicurezza e giustizia|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Relazioni esterne|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Commercio|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Sviluppo e relazioni coi paesi ACP|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Allargamento|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Aiuti umanitari|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Lotta contro la frode|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Coordinamento delle politiche e servizio giuridico della Commissione|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Amministrazione della Commissione|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Bilancio|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Audit|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Statistiche|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Pensioni e spese relative|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Servizi linguistici|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Altre istituzioni|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Totale|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. SINTESI DELL’ESECUZIONE DELLE ENTRATE DEL BILANCIO PER ISTITUZIONE|

||||||||milioni di euro|

|Iniziali|Definitive|Esercizio in corso|Riporti|Totale|Sui diritti dell’esercizio in corso|Su diritti riportati|Totale|riscosse||

Parlamento europeo|99|99|164|86|250|137|4|141|142.54 %|109|

Consiglio|53|53|96|12|108|90|12|102|192.94 %|6|

Commissione|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103.97 %|12 291|

Corte di giustizia|38|38|41|0|41|41|0|41|106.26 %|0|

Corte dei conti|19|19|19|1|19|18|0|19|98.50 %|0|

Comitato economico e sociale|10|10|16|0|16|16|0|16|164.23 %|0|

Comitato delle regioni|7|7|20|0|20|20|0|20|309.74 %|0|

Mediatore europeo|1|1|1|0|1|1|0|1|112.93 %|0|

Garante europeo della protezione dei dati|1|1|1|0|1|1|0|1|78.73 %|0|

Totale|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104.06 %|12 407|

15. Esecuzione degli stanziamenti di impegno e di pagamento per istituzione|

Stanziamenti di impegno|

||||||||milioni di euro|

||Su stanziamenti dell’esercizio|Su stanziamenti riportati|Da entrate con destinazione specifica|Totale|%|Da entrate con destinazione specifica|Riporti su decisione|Totale|%|Su stanziamenti dell’esercizio|Stanziamenti riportati|Entrate con destinazione specifica (EFTA)|Totale|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Parlamento europeo|1 596|1 418|8|42|1 467|91,94 %|16|10|26|1,65 %|102|0|0|102|6,42 %|

Consiglio|642|551|0|41|593|92,33 %|38|0|38|5,88 %|12|0|0|12|1,80 %|

Commissione|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97,78 %|2 169|318|2 487|1,74 %|680|0|2|682|0,48 %|

Corte di giustizia|318|311|0|1|313|98,50 %|1|0|1|0,37 %|4|0|0|4|1,14 %|

Corte dei conti|188|173|0|0|173|92,19 %|0|0|0|0,21 %|14|0|0|14|7,59 %|

Comitato economico e sociale|122|117|0|3|120|98,02 %|0|0|0|0,33 %|2|0|0|2|1,65 %|

Comitato delle regioni|88|75|0|12|87|98,37 %|0|0|0|0,08 %|1|0|0|1|1,56 %|

Mediatore europeo|9|8|0|0|8|91,98 %|0|0|0||1|0|0|1|8,02 %|

Garante europeo della protezione dei dati|7|5|0|0|5|81,44 %|0|0|0||1|0|0|1|18,56 %|

Totale|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

||||||||

Stanziamenti di pagamento||

|||||||milioni di euro|

||Su stanziamenti dell’esercizio|Su stanziamenti riportati|Da entrate con destinazione specifica|Totale|%|Riporti automatici|Riporti su decisione|Da entrate con destinazione specifica|Totale|%|Su stanziamenti dell’esercizio|Su stanziamenti riportati|Entrate con destinazione specifica (EFTA)|Totale|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Parlamento europeo|1 799|1 237|186|43|1 466|81,50 %|180|10|22|212|11,78 %|102|19|0|121|6,72 %|

Consiglio|762|510|108|41|659|86,44 %|41|0|42|83|10,86 %|12|9|0|21|2,70 %|

Commissione|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95,34 %|562|872|2 693|4 127|3,40 %|1 189|316|13|1 517|1,25 %|

Corte di giustizia|332|293|13|1|307|92,47 %|18|0|1|19|5,84 %|4|2|0|6|1,69 %|

Corte dei conti|200|112|11|0|123|61,35 %|61|0|0|62|30,76 %|14|2|0|16|7,89 %|

Comitato economico e sociale|128|110|4|3|117|91,69 %|6|0|1|8|5,95 %|2|1|0|3|2,37 %|

Comitato delle regioni|95|69|5|12|86|90,09 %|6|0|1|6|6,75 %|1|2|0|3|3,17 %|

Mediatore europeo|10|8|1|0|8|84,57 %|1|0|0|1|7,57 %|1|0|0|1|7,86 %|

Garante europeo della protezione dei dati|8|4|1|0|5|64,24 %|1|0|0|1|15,02 %|1|0|0|2|20,75 %|

Totale|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

16. Entrate delle agenzie: previsioni di bilancio, diritti e importi ricevuti|milioni di euro|

Agenzia europea per la sicurezza aerea|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

Centro europeo per lo sviluppo della formazione professionale|19|18|17|1|15|

Accademia europea di polizia|9|7|7|0|18|

Agenzia europea per le sostanze chimiche|70|71|71|0|02|

Centro europeo per la prevenzione e il controllo delle malattie|51|49|49|0|17|

Osservatorio europeo delle droghe e delle tossicodipendenze|15|16|15|0|18|

Agenzia europea dell’ambiente|40|42|42|0|07|

Agenzia comunitaria di controllo della pesca|10|10|10|0|11|

Autorità europea per la sicurezza alimentare|69|65|65|0|17|

Autorità di vigilanza del GNSS europeo|44|41|41|0|06|

“Fusion for Energy”|174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Agenzia europea per la sicurezza marittima|53|51|51|0|06|

Ufficio per l’armonizzazione nel mercato interno|225|194|194|0|12|

Agenzia europea per i medicinali|194|198|196|1|02|

Agenzia europea per la sicurezza delle reti e dell’informazione|8|8|8|0|09|

Agenzia dell’Unione europea per i diritti fondamentali|17|13|13|0|18|

Agenzia ferroviaria europea|21|21|21|0|06|

Agenzia europea per la sicurezza e la salute sul lavoro|14|13|13|0|04|

Centro di traduzione degli organismi dell’Unione europea|63|52|45|7|31|

Fondazione europea per la formazione|20|19|19|0|15|

Ufficio comunitario delle varietà vegetali|13|12|12|0|17|

Fondazione europea per il miglioramento delle condizioni di vita e di lavoro|20|20|20|0|04|

Agenzia esecutiva per l’istruzione, l’audiovisivo e la cultura|48|48|48|0|15|

Agenzia esecutiva per la competitività e l’innovazione|13|13|13|0|06|

Agenzia esecutiva del Consiglio europeo della ricerca|14|13|13|0|08|

Agenzia esecutiva per la ricerca |22|22|21|0|08|

Agenzia esecutiva per il programma di sanità pubblica|6|6|6|0|17|

Agenzia esecutiva per la rete transeuropea di trasporto|9|9|9|0|06|

Totale|1 501|1 415|1 363|52||

|||milioni di euro|

Sovvenzioni della Commissione|824|796|796|-0|

Commissioni percepite|415|399|388|11|

Altre entrate|262|220|179|41|

Totale|1 501|1 415|1 363|52|

17. AGENZIE: Stanziamenti d’impegno e di pagamento per agenzia |milioni di euro|

Agenzia|Stanziamenti di impegno|Stanziamenti di pagamento|

Agenzia europea per la sicurezza aerea|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

Centro europeo per lo sviluppo della formazione professionale|21|19|1|22|18|2|

Accademia europea di polizia|13|10|2|14|6|5|

Agenzia europea per le sostanze chimiche|70|67|0|83|57|20|

Centro europeo per la prevenzione e il controllo delle malattie|51|48|0|67|44|18|

Osservatorio europeo delle droghe e delle tossicodipendenze|16|16|0|17|15|1|

Agenzia europea dell’ambiente|42|42|0|48|40|7|

Agenzia comunitaria di controllo della pesca|10|10|0|11|10|1|

Autorità europea per la sicurezza alimentare|71|69|0|87|67|10|

Autorità di vigilanza del GNSS europeo|145|119|26|120|68|52|

“Fusion for Energy”|404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Agenzia europea per la sicurezza marittima|49|46|0|57|46|2|

Ufficio per l’armonizzazione nel mercato interno|338|146|0|367|140|31|

Agenzia europea per i medicinali|194|185|0|230|181|40|

Agenzia europea per la sicurezza delle reti e dell’informazione|8|8|0|10|8|2|

Agenzia dell’Unione europea per i diritti fondamentali|17|17|0|24|17|7|

Agenzia ferroviaria europea|21|21|0|25|20|5|

Agenzia europea per la sicurezza e la salute sul lavoro|15|13|1|19|13|5|

Centro di traduzione degli organismi dell’Unione europea|63|36|0|66|36|4|

Fondazione europea per la formazione|21|20|2|23|20|2|

Ufficio comunitario delle varietà vegetali|14|12|0|14|12|0|

Fondazione europea per il miglioramento delle condizioni di vita e di lavoro|21|21|1|26|20|6|

Agenzia esecutiva per l’istruzione, l’audiovisivo e la cultura|48|46|0|54|46|6|

Agenzia esecutiva per la competitività e l’innovazione|13|12|0|15|12|1|

Agenzia esecutiva del Consiglio europeo della ricerca|14|13|0|21|17|2|

Agenzia esecutiva per la ricerca|22|23|0|22|18|4|

Agenzia esecutiva per il programma di sanità pubblica|6|6|0|7|5|1|

Agenzia esecutiva per la rete transeuropea di trasporto|9|8|0|10|8|1|

Totale|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Tipo di spesa|Stanziamenti di impegno|Stanziamenti di pagamento|

Personale|547|508|0|561|500|15|

Spese amministrative|246|238|0|331|232|83|

Spese d’esercizio|1 179|901|67|1 072|540|279|

Totale|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. RISULTATO DELL’ESECUZIONE DEL BILANCIO, INCLUSE LE AGENZIE|milioni di euro|

Entrate dell’esercizio|117 626|1 363|(796)|118 193|

Pagamenti imputati a stanziamenti dell’esercizio in corso|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Stanziamenti di pagamento riportati all’esercizio N+1|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Annullamento di stanziamenti inutilizzati riportati dall’esercizio N-1|2 791|188|0|2 979|

Differenze di cambio dell’esercizio |185|(5)|0|180|

Risultato dell’esecuzione del bilancio|2 264|87|0|2 351|

NOTE ESPLICATIVE ALLE RELAZIONI CONSOLIDATE SULL’ESECUZIONE DEL BILANCIO

1. Principi, struttura e stanziamenti di bilancio

2. Spiegazione delle relazioni sull’esecuzione del bilancio

1. PRINCIPI, STRUTTURA E STANZIAMENTI DI BILANCIO

1.1 BASE GIURIDICA E REGOLAMENTO FINANZIARIO

La contabilità di bilancio è tenuta conformemente alle disposizioni del regolamento (CE, Euratom) n. 1605/2002 del Consiglio, del 25 giugno 2002, (GU L 248 del 16 settembre 2002), che stabilisce il regolamento finanziario applicabile al bilancio generale dell’Unione europea, e del regolamento (UE, Euratom) n. 2342/2002 della Commissione, del 23 dicembre 2002, recante modalità d’esecuzione del suddetto regolamento finanziario. Il bilancio generale, principale strumento della politica finanziaria dell’UE, è l’atto che prevede e autorizza, ogni anni, le entrate e le spese dell’UE.

Ogni anno la Commissione procede alla stima per l’esercizio delle entrate e delle spese dell’insieme delle istituzioni e stabilisce un progetto preliminare di bilancio che trasmette all’autorità di bilancio (AB). Sulla base del progetto preliminare di bilancio, il Consiglio elabora un progetto di bilancio che sarà oggetto di negoziati tra i due rami dell’AB. Il presidente del Parlamento dichiara che il bilancio è stato adottato in via definitiva, e in tal modo lo rende esecutivo. L’esecuzione del bilancio incombe soprattutto alla Commissione.

1.2 PRINCIPI DI BILANCIO

Il bilancio generale dell’Unione europea è basato su alcuni principi fondamentali:

– l’unità e la verità del bilancio : tutte le entrate e le spese devono essere riunite in un unico bilancio, iscritte in una linea di bilancio e le spese non posso eccedere gli stanziamenti autorizzati;

– l’universalità : questo principio riunisce due norme:

– la non assegnazione, in base alla quale le entrate di bilancio non devono essere destinate a spese determinate (l’insieme delle entrate copre l’insieme delle spese);

– la non contrazione, in base alla quale le entrate e le spese devono essere iscritte in bilancio integralmente, senza contrazione tra di esse;

– l’annualità : gli stanziamenti sono autorizzati per la durata di un solo esercizio e devono dunque essere utilizzati nel corso dell’esercizio stesso;

– il pareggio : il bilancio è in pareggio entrate e spese (le previsioni di entrate coprono gli stanziamenti di pagamento);

– la specializzazione : ogni stanziamento deve avere una destinazione determinata ed essere assegnato a tale scopo specifico;

– l’unità di conto : il bilancio è redatto ed eseguito in euro, così come i rendiconti;

– la sana gestione finanziaria : gli stanziamenti del bilancio sono utilizzati secondo il principio di una sana gestione finanziaria, vale a dire secondo economia, efficienza ed efficacia;

– la trasparenza : il bilancio, i bilanci rettificativi e i rendiconti finali sono pubblicati nella Gazzetta ufficiale dell’Unione europea.

1.3 STRUTTURA DEL BILANCIO

Il bilancio è costituito da:

(a) uno stato generale delle entrate;

(b) sezioni divise in stati delle entrate e delle spese di ciascuna istituzione: Sezione I: Parlamento; Sezione II: Consiglio; Sezione III: Commissione; Sezione IV: Corte di giustizia; Sezione V: Corte dei conti; Sezione VI: Comitato economico e sociale; Sezione VII: Comitato delle regioni; Sezione VIII: Mediatore europeo; Sezione IX: Garante europeo della protezione dei dati.

Le entrate e le spese di ogni istituzione sono classificate in titoli, capitoli, articoli e voci secondo la loro natura o la loro destinazione. Una parte dei fondi della CECA in liquidazione sono stati messi a disposizione del bilancio operativo della CECA in liquidazione. Tale bilancio operativo veniva adottato annualmente dalla Commissione, previa consultazione con il Consiglio e il Parlamento europeo. L’ultimo bilancio è stato stabilito per il periodo compreso tra il 1° gennaio e il 23 luglio 2002. A partire dal 24 luglio 2002 le entrate e gli oneri connessi con il bilancio operativo sono inclusi nel conto di gestione della CECA in liquidazione. Gli altri impegni da realizzare figurano al passivo del bilancio finanziario.

1.4 STRUTTURA DEI CONTI DEL BILANCIO

1.4.1 Quadro generale

Solo il bilancio della Commissione comporta stanziamenti amministrativi e stanziamenti operativi. Le altre istituzioni dispongono infatti soltanto di stanziamenti amministrativi. Inoltre, il bilancio distingue due tipi di stanziamenti: gli stanziamenti non dissociati (SND) e gli stanziamenti dissociati (SD). Gli stanziamenti non dissociati sono destinati alla copertura finanziaria delle operazioni a carattere annuale (che rispondono al principio dell’annualità del bilancio). Coprono tutti i capitoli amministrativi del bilancio della sezione Commissione e l’integralità di tutte le altre sezioni, gli stanziamenti del FEAOG a carattere annuale e taluni stanziamenti tecnici (rimborsi, intervento della garanzia in materia di prestiti, ecc.). Per gli stanziamenti non dissociati, l’importo degli stanziamenti di impegno è identico a quello degli stanziamenti di pagamento.

Gli stanziamenti dissociati sono stati introdotti per conciliare il principio dell’annualità del bilancio con la necessità di finanziare azioni pluriennali da eseguire su più esercizi. Essi sono destinati a coprire azioni pluriennali e comprendono tutti gli altri stanziamenti in tutti i capitoli eccetto il capitolo 1 della Sezione Commissione.

Gli stanziamenti dissociati si scompongono in stanziamenti d’impegno (SI) e stanziamenti di pagamento (SP):

– gli stanziamenti d’impegno : coprono il costo totale degli obblighi giuridici contratti nel corso dell’esercizio per azioni la cui realizzazione si estende su più anni. Tuttavia, gli impegni di bilancio per azioni la cui realizzazione si estende su più esercizi possono, ai sensi dell’articolo 76, paragrafo 3, del regolamento finanziario, essere ripartiti su più esercizi in frazioni annue, qualora previsto dall’atto di base.

– gli stanziamenti di pagamento : coprono le spese derivanti dall’esecuzione degli impegni contratti nel corso dell’esercizio e/o di esercizi precedenti.

1.4.2 Origine degli stanziamenti

La fonte principale degli stanziamenti è il bilancio dell’UE dell’esercizio in corso. Tuttavia, esistono altri tipi di stanziamenti che derivano da disposizioni del regolamento finanziario. Essi provengono da esercizi precedenti o da fonti esterne:

- gli stanziamenti di bilancio iniziali adottati per l’esercizio in corso possono essere oggetto di storni tra voci secondo le norme precisate agli articoli da 22 a 24 del regolamento finanziario (n. 1605/2002 del 25 giugno 2002) e possono essere modificati da bilanci rettificativi (in conformità agli articoli 37 e 38 del regolamento finanziario).

- Anche gli stanziamenti riportati dall’esercizio precedente o ricostituiti integrano il presente bilancio. Questi sono:

– gli stanziamenti di pagamento non dissociati che beneficiano di un riporto automatico al solo esercizio successivo ai sensi dell’articolo 9, paragrafo 4, del regolamento finanziario;

– gli stanziamenti riportati per decisione delle istituzioni in uno dei due casi seguenti: completamento delle fasi preparatorie (regolamento finanziario, articolo 9, paragrafo 2, lettera a), o adozione tardiva della base giuridica (articolo 9, paragrafo 2, lettera b). Il riporto può riguardare stanziamenti d’impegno e di pagamento (articolo 9, paragrafo 3);

– gli stanziamenti ricostituiti in seguito a disimpegni: si tratta della reiscrizione di stanziamenti d’impegno relativi ai fondi strutturali che sono stati oggetto di disimpegno. Gli importi possono essere reinscritti, in via eccezionale, in caso di errore della Commissione ovvero se indispensabili per il completamento del programma (articolo 157 del RF).

- Entrate con destinazione specifica , composte da:

– restituzioni, in cui gli importi vengono assegnati alla linea cui era imputata la spesa iniziale e beneficiano di un riporto illimitato;

– stanziamenti EFTA: l’accordo sullo Spazio economico europeo prevede una partecipazione finanziaria dei suoi membri ad alcune attività del bilancio dell’UE. Le voci di bilancio interessate e gli importi previsti sono pubblicati nell’allegato III del bilancio dell’UE. Le linee interessate sono rafforzate dalla partecipazione EFTA. Gli stanziamenti non utilizzati alla fine dell’esercizio sono annullati e restituiti ai paesi SEE;

– entrate da terzi: altri paesi hanno concluso accordi con l’Unione europea che prevedono una partecipazione finanziaria alle attività dell’UE. Gli importi ricevuti sono considerati come entrate provenienti da terzi, assegnati alle pertinenti linee di bilancio (spesso nel quadro della ricerca) e beneficiano di un riporto illimitato [RF, articolo 10 e articolo 18, paragrafo 1, lettere a) e d)];

– lavori per conto terzi: nel quadro delle loro attività di ricerca, i centri di ricerca dell’UE possono effettuare lavori per organismi esterni (RF, art. 161, par. 2). Come le entrate da terzi, i lavori per conto terzi sono destinati ad alcune specifiche voci di bilancio e beneficiano di un riporto illimitato [RF, articolo 10 e articolo 18, paragrafo 1, lettera d)];

– stanziamenti ricostituiti a seguito del riversamento di acconti: si tratta di fondi dell’UE che sono stati rimborsati dai beneficiari e che usufruiscono di un riporto illimitato. Nel settore dei fondi strutturali, la reiscrizione è subordinata a una decisione della Commissione (RF, articolo 18, paragrafo 2 e ME, articolo 228).

1.4.3 Composizione degli stanziamenti autorizzati

Stanziamenti definitivi del bilancio = stanziamenti di bilancio iniziali adottati + stanziamenti del bilancio rettificativo + storni;

– Stanziamenti addizionali = entrate con destinazione specifica (cfr. sopra) + stanziamenti riportati dall’esercizio precedente o ricostituiti in seguito a disimpegno;

– Totale degli stanziamenti autorizzati = stanziamenti definitivi del bilancio + stanziamenti addizionali;

– Stanziamenti dell’esercizio (utilizzati per calcolare il risultato di bilancio) = stanziamenti di bilancio definitivi + entrate con destinazione specifica.

1.5 ESECUZIONE DEL BILANCIO

L’esecuzione del bilancio è disciplinata dal regolamento finanziario, il cui articolo 48, paragrafo 1, stabilisce quanto segue: “La Commissione cura l’esecuzione del bilancio conformemente al presente regolamento finanziario, sotto la propria responsabilità e nei limiti degli stanziamenti assegnati”. L’articolo 50 precisa che la Commissione riconosce alle altre istituzioni i poteri necessari all’esecuzione delle sezioni del bilancio ad esse relative.

1.6 IMPEGNI ANCORA DA LIQUIDARE (RAL)

L’introduzione degli stanziamenti dissociati ha dato luogo a un divario tra gli impegni contratti e i pagamenti effettuati: questa divergenza, che corrisponde agli impegni da liquidare, rappresenta la differenza nel tempo tra il momento in cui gli impegni sono contratti ed il momento in cui i pagamenti corrispondenti sono liquidati.

2. SPIEGAZIONE DELLE RELAZIONI SULL’ESECUZIONE DEL BILANCIO

2.1 RISULTATO DELL’ESECUZIONE DEL BILANCIO DELL’ESERCIZIO ( tabella 1 )

2.1.1 Informazioni generali

Le risorse proprie sono contabilizzate sulla base degli importi accreditati, nel corso dell’esercizio, sui conti aperti a nome della Commissione dalle amministrazioni degli Stati membri. Le entrate comprendono altresì, in caso di un’eccedenza, il risultato dell’esecuzione del bilancio dell’esercizio precedente. Le altre entrate sono iscritte sulla base degli importi effettivamente riscossi nel corso dell’esercizio.

Ai fini del calcolo del risultato dell’esercizio, le spese comprendono i pagamenti su stanziamenti di pagamento dell’esercizio, ai quali si aggiungono gli stanziamenti dello stesso esercizio riportati all’esercizio successivo. I pagamenti effettuati su stanziamenti di pagamento dell’esercizio sono quelli che sono eseguiti dal contabile entro il 31 dicembre dell’esercizio. Per il Fondo europeo agricolo di garanzia, i pagamenti considerati nel risultato di bilancio sono quelli effettuati dagli Stati membri dal 16 ottobre 2008 al 15 ottobre 2009, sempre che l’impegno e l’ordine di pagamento siano pervenuti al contabile al più tardi il 31 gennaio 2010. Le spese del FEAGA possono essere oggetto di una decisione di conformità adottata a seguito di controlli effettuati negli Stati membri.

Il risultati dell’esecuzione del bilancio dell’esercizio comprende due elementi: il saldo dell’Unione europea e il risultato della partecipazione dei paesi dell’EFTA membri del SEE. Ai sensi dell’articolo 15 del regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000 sulle risorse proprie, questo risultato è costituito dalla differenza tra:

– il totale delle entrate di bilancio riscosse a titolo dell’esercizio

– e l’ammontare dei pagamenti effettuati sugli stanziamenti dello stesso esercizio, aumentato dell’importo degli stanziamenti di pagamento dello stesso esercizio riportati all’esercizio successivo.

Questa differenza è maggiorata o ridotta:

– del saldo netto risultante dagli annullamenti degli stanziamenti di pagamento riportati dagli esercizi precedenti e dagli eventuali superamenti dell’importo degli stanziamenti non dissociati riportati dall’esercizio precedente dovuti alla variazione dei tassi dell’euro;

– e del saldo che risulta dagli utili e dalle perdite di cambio registrati durante l’esercizio.

Il risultato dell’esecuzione del bilancio viene restituito agli Stati membri nel corso dell’esercizio successivo mediante deduzione delle somme dovute per quell’anno.

Gli stanziamenti riportati dall’esercizio precedente relativi a partecipazioni di terzi e lavori per conto terzi, che per definizione non vengono mai annullati, sono ripresi fra gli stanziamenti aggiuntivi dell’esercizio. Questo spiega la differenza tra gli stanziamenti riportati dall’esercizio precedente ripresi nei rendiconti sull’esecuzione del bilancio 2009 e quelli riportati all’esercizio seguente figuranti nei rendiconti sull’esecuzione del bilancio 2008. Gli stanziamenti di pagamento riutilizzabili e gli stanziamenti ricostituiti a seguito della restituzione di acconti non rientrano nel calcolo del risultato dell’esercizio

Gli stanziamenti di pagamento riportati comprendono: riporti automatici e riporti per decisione. L’annullamento di stanziamenti di pagamento non utilizzati riportati dall’esercizio precedente illustra gli annullamenti concernenti stanziamenti riportati automaticamente e in seguito a decisione. Comprende inoltre la diminuzione degli stanziamenti di entrate con destinazione specifica riportati all’esercizio successivo rispetto al 2008. 2.1.2 Riconciliazione tra il risultato dell’esecuzione del bilancio e il risultato economico

Il risultato economico dell’esercizio è calcolato in base ai principi della contabilità per competenza. Il risultato di bilancio si basa tuttavia sulle regole modificate della contabilità di cassa, conformemente al regolamento finanziario. Poiché entrambi sono il risultato delle medesime operazioni sottostanti, si tratta di un controllo utile per verificare la loro corrispondenza. La tabella in appresso presenta questa riconciliazione, presentando i principali elementi di riconciliazione, con una ripartizione tra entrate e spese.

|RICONCILIAZIONE: RISULTATO ECONOMICO – RISULTATO DELL’ESECUZIONE DEL BILANCIO 2009|

||milioni di euro|

|2009|2008|

|||

RISULTATO ECONOMICO DELL’ESERCIZIO|4 457|12 686|

|||

Entrate|||

Diritti accertati nell’esercizio in corso ma non ancora riscossi|(2 806)|(4 685)|

Diritti accertati in esercizi precedenti e riscossi nell’esercizio in corso|2 563|3 485 |

Ratei attivi (netti)|436|(724)|

|||

Spese|||

Ratei passivi (netti)|5 381|6 353|

Spese dell’esercizio precedente pagate nell’esercizio in corso|(432)|(219)|

Prefinanziamento netto|(9 458)|(16 446)|

Stanziamenti di pagamento riportati all’esercizio successivo|(1 759)|(3 914)|

Pagamenti effettuati sugli stanziamenti riportati e annullamento di stanziamenti di pagamento inutilizzati|4 573|1 182|

Variazioni negli accantonamenti|(329)|4 316|

Altri|(153)|(88)|

|||

Risultato economico agenzie + CECA|(209)|(136)|

|||

RISULTATO DELL’ESECUZIONE DEL BILANCIO DELL’ESERCIZIO|2 264|1 810|

|||

Elementi di riconciliazione - Entrate

Le entrate effettive di bilancio di un esercizio finanziario corrispondono alle entrate riscosse in relazione ai diritti accertati nel corso dell’esercizio e gli incassi relativi ai diritti accertati in esercizi precedenti. Pertanto, i diritti accertati nell’esercizio in corso ma non ancora riscossi devono essere detratti dal risultato economico ai fini della riconciliazione, perché non formano parte delle entrate di bilancio. Al contrario, i diritti accertati negli esercizi precedenti e riscossi nell’esercizio in corso devono essere aggiunti al risultato economico ai fini della riconciliazione.

I ratei attivi netti consistono principalmente in entrate da riscuotere a titolo dei prelievi agricoli, delle risorse proprie e degli interessi e dividendi. Soltanto l’effetto netto, ossia i ratei attivi per l’esercizio in corso, meno le entrate dei ratei passivi dell’esercizio precedente, viene preso in considerazione.

Elementi di riconciliazione - Spese

I ratei passivi netti consistono principalmente in regolarizzazioni di fine esercizio, ossia le spese ammissibili sostenute dai beneficiari dei fondi dell’UE, ma non ancora comunicate all’Unione europea.

Mentre i ratei passivi non sono considerati come spese di bilancio, i pagamenti effettuati nell’ esercizio in corso relativamente a fatture registrate in esercizi precedenti fanno parte delle spese di bilancio dell’esercizio in corso.

L’ effetto netto dei prefinanziamenti è la combinazione di: 1) nuovi importi di prefinanziamento versati nell’esercizio in corso e contabilizzati come spese di bilancio dell’esercizio; 2) tutti i prefinanziamenti liquidati nel corso dell’esercizio mediante l’accettazione delle spese ammissibili. Questi ultimi rappresentano spese contabili, ma non spese di bilancio, dal momento che il pagamento del prefinanziamento iniziale era già stato considerato come una spesa di bilancio al momento del relativo versamento.

Oltre ai pagamenti effettuati a partire dagli stanziamenti di un esercizio, gli stanziamenti di quell’esercizio riportati all’esercizio seguente devono anch’essi essere inclusi nel calcolo del risultato di bilancio [conformemente all’articolo 15 del regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000]. La stesso vale per i pagamenti effettuati nell’esercizio in corso a partire dagli stanziamenti riportati da esercizi precedenti nonché per gli stanziamenti di pagamento inutilizzati e annullati .

Le variazioni negli accantonamenti riguardano stime di fine esercizio registrate nella contabilità di esercizio (principalmente prestazioni per i dipendenti) che non incidono sulla contabilità di bilancio. Gli altri elementi di riconciliazione comprendono diversi elementi quali gli ammortamenti, le acquisizioni di attivi, i pagamenti a titolo di locazioni e le partecipazioni finanziarie, che formano oggetto di un trattamento differente nella contabilità di bilancio e nella contabilità di esercizio.

Infine, il risultato economico delle agenzie e della CECA che sono integrate nel risultato economico consolidato dev’essere escluso, poiché l’esecuzione del bilancio di queste entità non fa parte del risultato di bilancio consolidato.

2.2 CONFRONTO DEL BILANCIO E DEGLI IMPORTI EFFETTIVI DELL’ESERCIZIO 2008 (tabella 2)

Nel bilancio iniziale adottato, firmato dal presidente del Parlamento europeo il 18 dicembre 2008, l’importo degli stanziamenti di pagamento era fissato a 116 096 milioni di euro e l’importo da finanziarsi mediante risorse proprie ammontava a 114 736 milioni di euro. Occorre notare che le stime delle entrate e delle spese riportate nel bilancio iniziale sono soggette ad adeguamento nel corso nell’esercizio contabile, con la presentazione delle modifiche apportate nei bilanci rettificativi. Gli adeguamenti dei versamenti delle risorse proprie basate sull’RNL degli Stati membri assicurano che le entrate previste siano esattamente pari alle spese previste. In conformità al principio del pareggio, le entrate e le spese di bilancio (stanziamenti di pagamento) devono risultare in pareggio.

Entrate:

Nel corso del 2009 sono stati adottati dieci bilanci rettificativi. Il loro impatto sulle entrate del bilancio 2009 ha prodotto un importo finale delle entrate pari a 113 035 milioni di euro, finanziato mediante risorse proprie per un totale di 110 238 milioni di euro (ovvero 4 498 milioni di euro in meno di quanto inizialmente previsto) e per la restante parte mediante altre entrate. Il minor fabbisogno di risorse proprie è stato determinato principalmente dall’inclusione di 1 796 milioni di euro relativi all’eccedenza dell’esercizio precedente, nonché dall’effetto congiunto della riduzione degli stanziamenti di pagamento e dell’aumento delle entrate previste nel bilancio rettificativo n. 10/2009, che ha determinato un’ulteriore riduzione delle risorse RNL di 2 888 milioni di euro.

Per quanto riguarda le risorse proprie, occorre notare che la riscossione delle risorse proprie tradizionali si è avvicinata molto agli importi previsti. Ciò è dovuto al fatto che le stime di bilancio sono state modificate al momento della formazione del bilancio rettificativo n. 6/2009 (con una loro riduzione di 5 226 milioni di euro) e successivamente al momento della formazione del bilancio rettificativo n. 10/2009 (questa volta con un loro aumento di 600 milioni di euro). Tali adeguamenti erano basati, da un lato, sulle nuove previsioni macroeconomiche della primavera 2009, che erano meno ottimistiche di quelle precedenti, e, dall’altro lato, sull’evoluzione della raccolta effettiva dei contributi.

I versamenti IVA e RNL finali degli Stati membri risultavano inoltre molto vicini alla stima di bilancio finale. Le differenze tra gli importi previsti e gli importi effettivamente versati sono dovute alle differenze tra i tassi dell’euro utilizzati a fini del bilancio e i tassi in vigore alla data in cui gli Stati membri che non aderiscono allo SME hanno effettivamente effettuato i loro pagamenti.

Spese:

Il bilancio dell’UE 2009 rifletteva ancora la transizione da un quadro finanziario pluriennale a quello successivo. Gli stanziamenti di impegno rispecchiavano gli orientamenti di spesa concordati per il nuovo periodo di programmazione 2007-2013, mentre la quota di richieste di pagamenti ancora legata al precedente quadro finanziario 2000-2006 era pari a quasi il 12%.

Per quanto riguarda gli impegni, il bilancio iniziale e quindi gli obiettivi politici fissati sono stati rispettati praticamente come pianificato. Il tasso di esecuzione escluse le riserve inutilizzate (447 milioni di euro per il Fondo di adeguamento alla globalizzazione e 56 milioni di euro per gli aiuti di urgenza) ha raggiunto il 99,6% del bilancio, con un leggero adeguamento durante l’anno. Gli impegni della rubrica 2 (Risorse naturali) sono stati aumentati di 259 milioni di euro (ovvero un aumento di 600 milioni di euro del piano di ripresa per lo sviluppo rurale, una riduzione di fine esercizio di 390 milioni di euro e un aumento di 49 milioni di euro per le misure contro la febbre catarrale degli ovini). La rubrica 5 (Amministrazione) è diminuita di 55 milioni di euro. Le due rubriche rappresentano insieme un aumento di appena lo 0,15% del bilancio iniziale, se non si tiene conto dell’aumento di 615 milioni di euro del Fondo europeo di solidarietà (che per sua natura è una spesa imprevedibile). Il tasso di esecuzione per i pagamenti, esclusa la riserva inutilizzata per gli aiuti d’urgenza, era pari al 95% del bilancio iniziale e al 97% del bilancio definitivo. Le principali riduzioni degli stanziamenti di pagamento sono state effettuate mediante bilanci rettificativi nella rubrica la Competitività, per un totale di 738 milioni di euro (di cui 448 milioni di euro per la rubrica Ricerca), nella rubrica 2, Risorse naturali, per 2 632 milioni di euro (Sviluppo rurale: 2 192 milioni di euro) e Allargamento, per 244 milioni di euro.

Gli stanziamenti inutilizzati votati, escluse le riserve, ammontavano a 2 395 milioni di euro ed erano composti principalmente da: il Fondo sociale europeo (Convergenza, 674 milioni di euro e Competitività regionale, 248 milioni di euro), lo strumento di preadesione (142 milioni di euro), Amministrazione della Commissione (394 milioni di euro) e Competitività (377 milioni di euro distribuiti su tutta la rubrica 1a).

Un’analisi più dettagliata degli adeguamenti di bilancio, del relativo contesto, della loro giustificazione e del loro effetto è presentata nella parte A, che contiene una sintesi a livello di esecuzione del bilancio, e nella parte B, che descrive ciascuna rubrica del quadro finanziario, della relazione della Commissione sulla gestione di bilancio e finanziaria per l’esercizio 2009.

2.3 ENTRATE ( tabella 3 )

Le entrate del bilancio generale dell’Unione europea possono essere suddivise in due categorie principali: risorse proprie e altre entrate. Ciò è stabilito dall’articolo 311 del trattato sul funzionamento dell’Unione europea, il quale recita: “Il bilancio, fatte salve le altre entrate, è finanziato integralmente tramite risorse proprie”. La maggior parte delle spese del bilancio è finanziata dalle risorse proprie. Le altre entrate rappresentano soltanto una piccola parte dell’insieme del finanziamento.

Esistono tre categorie di risorse proprie: le risorse proprie tradizionali, la risorsa IVA e la risorsa RNL. Le risorse proprie tradizionali comprendono, a loro volta, i contributi zucchero e i dazi doganali. Un meccanismo di correzione a favore del Regno Unito nonché una riduzione lorda del contributo basato sull’RNL annuale dei Paesi Bassi e della Svezia sono anch’essi parte integrante del sistema delle risorse proprie.

L’assegnazione delle risorse proprie viene effettuata in conformità alle disposizioni stabilite dalla decisione n. 2007/436/CE, Euratom del Consiglio, del 7 giugno 2007, relativa al sistema delle risorse proprie delle Comunità europee (DRP 2007). La DRP 2007 è entrata in vigore il 1° marzo 2009, ma ha preso effetto il 1° gennaio 2007. Di conseguenza, si è tenuto conto degli effetti retroattivi nell’esercizio contabile 2009.

2.3.1 Risorse proprie tradizionali

Risorse proprie tradizionali: tutti gli importi accertati di RPT devono essere iscritti in uno dei libri contabili tenuti dalle autorità competenti:

– nella contabilità ordinaria di cui all’articolo 6, paragrafo 3, lettera a), del regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000: ogni importo recuperato o garantito;

– nella contabilità separata di cui all’articolo 6, paragrafo 3, lettera b), del regolamento (CE, Euratom) n. 1150/2000: ogni importo non ancora recuperato e/o non garantito; possono essere iscritti in questa contabilità anche gli importi garantiti ma contestati.

Per la contabilità separata, gli Stati membri trasmettono alla Commissione un estratto trimestrale, che comprende:

– il saldo ancora da recuperare durante il trimestre precedente,

– gli importi recuperati durante il trimestre in questione,

– le rettifiche della base imponibile (rettifiche/annullamenti) durante il trimestre in questione,

– gli importi inesigibili,

– il saldo da recuperare alla fine del trimestre in questione.

Le risorse proprie tradizionali devono essere iscritte sul conto della Commissione presso il Tesoro o l’organismo designato dallo Stato membro, al più tardi il primo giorno lavorativo dopo il 19 del secondo mese successivo a quello durante il quale i diritti sono stati acquisiti (o recuperati nel caso della contabilità separata). Gli Stati membri trattengono, a titolo di rimborso spese di riscossione, il 25% delle risorse proprie tradizionali. I diritti potenziali su risorse proprie sono adeguati sulla base della probabilità del loro recupero.

2.3.2 Risorse basate sull’IVA e risorse basate sull’RNL

Le risorse proprie basate sull’IVA derivano dall’applicazione di un’aliquota uniforme, valida per tutti gli Stati membri, alla base imponibile armonizzata dell’IVA, determinata secondo le disposizioni dell’articolo 2, paragrafo 1, lettera b), della DRP 2007. L’aliquota uniforme è fissata allo 0,30%, ad eccezione del periodo 2007-2013, in cui l’aliquota per l’Austria è fissata allo 0,225%, per la Germania allo 0,15% e per i Paesi Bassi e la Svezia allo 0,10%. La base IVA è livellata al 50% dell’RNL per tutti gli Stati membri.

Le risorse proprie basate sull’IVA derivano dall’applicazione di un’aliquota uniforme, valida per tutti gli Stati membri, alla base imponibile armonizzata dell’IVA, determinata secondo le norme dell’articolo 2, paragrafo 1, lettera c), della decisione del Consiglio del 29 settembre 2000. La base IVA è livellata al 50% dell’RNL per tutti gli Stati membri.

La risorsa basata sull’RNL è una risorsa variabile destinata a fornire, per uno specifico esercizio, le entrate necessarie alla copertura delle spese che eccedono l’importo riscosso ottenuto dalle risorse proprie tradizionali, dalle risorse IVA e dalle entrate varie. Le entrate risultano dall’applicazione di un tasso uniforme alla somma dell’RNL di tutti gli Stati membri. Le risorse basate sull’IVA e sull’RNL sono determinate in base alle previsioni sulle basi imponibili IVA e RNL formulate al momento dell’elaborazione del progetto preliminare del bilancio. Successivamente tali previsioni sono sottoposte a revisione; l’aggiornamento è effettuato nel corso dell’esercizio in questione mediante bilancio rettificativo.

I dati effettivi relativi alle basi IVA e RNL sono resi disponibili nel corso dell’esercizio che segue l’esercizio in esame. La Commissione calcola le differenze tra gli importi dovuti dagli Stati membri in funzione delle basi imponibili effettive e le somme effettivamente versate in base alle previsioni (riviste). La Commissione esige il versamento dei saldi IVA e RNL, sia positivi sia negativi, da parte degli Stati membri il primo giorno lavorativo di dicembre dell’esercizio che segue l’esercizio in questione. Durante i quattro esercizi successivi possono ancora essere apportate correzioni alle basi imponibili effettive dell’IVA e dell’RNL, salvo che sia emessa una riserva. I saldi calcolati anteriormente vengono adeguati e la differenza viene richiesta contemporaneamente ai saldi IVA e RNL per l’esercizio precedente.

Nell’ambito dei controlli delle dichiarazioni IVA e dei dati RNL la Commissione può notificare agli Stati membri eventuali riserve in merito a determinati punti che potrebbero avere un’incidenza sui rispettivi contributi in termini di risorse proprie. Tali riserve potrebbero essere dovute, ad esempio, alla mancanza di dati attendibili o alla necessità di sviluppare una metodologia adeguata. Queste riserve devono essere considerate come potenziali crediti esigibili dagli Stati membri per importi incerti, poiché il loro impatto finanziario non può essere stimato accuratamente. Quando è possibile determinare l’importo esatto, si procede ad esigere le corrispondenti risorse basate sull’IVA o sull’RNL nell’ambito dei saldi IVA e RNL o mediante singole richieste di fondi.

2.3.3 Correzione britannica

Questo meccanismo riduce i versamenti di risorse proprie del Regno Unito proporzionalmente al suo “squilibrio di bilancio” ed aumenta i versamenti di risorse proprie degli altri Stati membri nella stessa proporzione. Il meccanismo di correzione degli squilibri di bilancio a favore del Regno Unito è stato istituito dal Consiglio europeo di Fontainebleau (giugno 1984) e con la risultante decisione relativa alle risorse proprie del 7 maggio 1985. Lo scopo di questo meccanismo era di ridurre lo squilibrio di bilancio del Regno Unito tramite una riduzione dei suoi versamenti all’UE. La Germania, l’Austria, la Svezia e i Paesi Bassi beneficiano di un finanziamento ridotto della rettifica (limitato a un quarto della loro quota normale).

2.3.4 Riduzione lorda per i Paesi Bassi e la Svezia

Ai sensi della DRP 2007, i Paesi Bassi e la Svezia beneficiano di una riduzione lorda dei loro contributi RNL annui per il periodo 2007-2013. La riduzione lorda, pari a 605 milioni di euro per i Paesi Bassi e a 150 milioni di euro per la Svezia (a prezzi del 2004), è adeguata ai prezzi correnti applicando l’ultimo deflatore PIL per l’UE espresso in euro ed è applicata previo calcolo della correzione a favore del Regno Unito e del suo finanziamento.

2.3.5 Adeguamento legato all’attuazione della DRP 2007 per il 2007 e il 2008

Ai sensi dell’articolo 11 della DRP 2007, una volta entrata in vigore, la decisione prende effetto il 1° gennaio 2007. Ciò significa che il finanziamento per il 2007 e il 2008 ha dovuto essere ricalcolato secondo le nuove norme. L’adeguamento (le differenze tra la precedente e la nuova DRP per il 2007 e il 2008) è stato inserito nel bilancio rettificativo n. 3/2009 ed è stato attuato con un pagamento unico il 1° giugno 2009. Ulteriori informazioni sull’esecuzione delle entrate sono contenute nella relazione sulla gestione di bilancio e finanziaria per l’esercizio 2009.

2.4 SPESE ( tabelle da 4 a 13 )

2.4.1 Quadro finanziario 2007-2013 Questa sezione illustra le principali categorie di spesa dell’UE, secondo la classificazione per rubrica del quadro finanziario 2007-2013. L’esercizio 2009 è stato il terzo ad essere compreso nel quadro finanziario 2007-2013. Il massimale complessivo degli stanziamenti d’impegno per il 2009 si stabilisce a 134 722 milioni di euro, pari all’1,13% dell’RNL. Il corrispondente massimale complessivo degli stanziamenti di pagamento ammonta a 120 445 milioni di euro, ossia all’1,01 % dell’RNL. La tabella di cui sopra presenta il quadro finanziario a prezzi correnti previsto per il 2013.

|milioni di euro|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Crescita sostenibile|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2. Conservazione e gestione delle risorse naturali|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. Cittadinanza, libertà, sicurezza e giustizia|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. L’UE come attore globale|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Amministrazione|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Compensazioni|445|207|210|0|0|0|0|

Stanziamenti d’impegno:|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Stanziamenti di pagamento totali:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Rubrica 1 – Crescita sostenibile

Questa rubrica è costituita da due componenti separate ma interconnesse:

– 1a. Competitività per la crescita e l’occupazione, comprendente la spesa per la ricerca e l’innovazione, l’istruzione e la formazione, le reti transeuropee, la politica sociale, il mercato interno e le politiche d’accompagnamento.

– 1b. Coesione per la crescita e l’occupazione, mirante ad accrescere la convergenza degli Stati membri e delle regioni in ritardo di sviluppo, integrare la strategia dell’UE per lo sviluppo sostenibile al di fuori delle regioni meno prospere e sostenere la cooperazione interregionale.

Rubrica 2 – Conservazione e gestione delle risorse naturali

La rubrica 2 comprende la politica agricola comune e la politica comune della pesca, lo sviluppo rurale e le misure ambientali, ed in particolare Natura 2000. L’importo destinato alla politica agricola comune rispecchia l’accordo raggiunto al Consiglio europeo di Bruxelles dell’ottobre 2002.

Rubrica 3 – Cittadinanza, libertà, sicurezza e giustizia

La nuova rubrica 3 (Cittadinanza, libertà, sicurezza e giustizia) rispecchia la crescente importanza attribuita ad alcuni settori in cui sono stati assegnati all’UE nuovi compiti – giustizia e affari interni, protezione delle frontiere, politica di asilo e immigrazione, sanità pubblica e protezione dei consumatori, cultura, gioventù, informazione e dialogo con i cittadini. È costituita da due componenti: 3a. Libertà, sicurezza e giustizia e 3b. Cittadinanza.

Rubrica 4 – L’UE come attore globale

La rubrica 4 comprende tutte le azioni esterne, inclusi gli strumenti di preadesione. Mentre la Commissione aveva proposto di integrare il FES nel quadro finanziario, il Consiglio e il Parlamento europeo hanno concordato di lasciarlo fuori.

Rubrica 5 - Amministrazione

Questa rubrica copre le spese amministrative di tutte le istituzioni, le pensioni e le scuole europee. Per le istituzioni diverse dalla Commissione, tali costi costituiscono il totale delle loro spese, mentre le agenzie e gli altri organismi hanno sia spese amministrative che spese operative.

Rubrica 6 – Compensazioni

In conformità all’accordo politico secondo cui i nuovi Stati membri non dovrebbero diventare contribuenti netti al bilancio immediatamente dopo l’adesione, è stata prevista una compensazione a titolo di questa rubrica. Il relativo importo è stato ricostituito sotto forma di trasferimenti ai nuovi Stati membri al fine di equilibrare le rispettive entrate e contributi di bilancio.

2.4.2 Settori

Nel quadro dell’utilizzo del sistema di gestione basato sulle attività (ABM), la Commissione applica un bilancio basato sulle attività (ABB) per i propri processi di gestione e pianificazione. L’ABB comporta una struttura di bilancio in cui i titoli del bilancio corrispondono ai settori, e i capitoli alle attività. L’ABB ha lo scopo di fornire un quadro chiaro per tradurre gli obiettivi delle politiche della Commissione in azioni mediante strumenti legislativi, finanziari o di altro tipo. Strutturando il lavoro della Commissione in termini di attività si ottiene un quadro chiaro degli impegni della Commissione, definendo nel contempo un quadro comune per l’identificazione delle priorità. Nell’ambito della procedura di stesura del bilancio le risorse vengono assegnate in base alle priorità, utilizzando le attività come elementi fondamentali ai fini del bilancio. Stabilendo un tale collegamento tra le attività e le risorse ad esse destinate, l’ABB ha lo scopo di incrementare l’efficienza e l’efficacia dell’uso delle risorse all’interno della Commissione.

Il settore può essere definito come un raggruppamento omogeneo di attività che costituiscono parte integrante del lavoro della Commissione e sono rilevanti ai fini del processo decisionale. Ogni settore corrisponde, in generale, a una DG e comprende mediamente circa 6 o 7 attività specifiche. I settori sono principalmente operativi, giacché le loro attività fondamentali sono destinate a un beneficiario terzo all’interno del rispettivo ambito di attività. Il bilancio operativo viene completato con le spese amministrative e il personale necessari per ciascun settore.

Ulteriori informazioni sull’esecuzione delle spese sono contenute nella relazione della Commissione sulla gestione di bilancio e finanziaria per l’esercizio 2009.

2.5 ISTITUZIONI E AGENZIE (tabelle da 14 a 18)

Le relazioni consolidate sull’esecuzione del bilancio generale dell’Unione europea comprendono, come per gli esercizi precedenti, l’esecuzione del bilancio di tutte le istituzioni, poiché all’interno del bilancio dell’UE si ha un bilancio separato per ciascuna istituzione. All’interno del bilancio dell’UE non è previsto un bilancio separato per le agenzie, in quanto esse sono parzialmente sovvenzionate da finanziamenti del bilancio dell’UE.

Al fine di fornire tutti i dati contabili pertinenti relativi alle agenzie, la parte contabile dei conti annuali consolidati consta di relazioni separate in merito all’esecuzione dei singoli bilanci delle agenzie tradizionali consolidate.

(...PICT...)|EUROPEISKA UNIONENS KOMMISSION|

Bryssel den 20.7.2010

SEK(2010) 963 slutlig

MEDDELANDE FRÅN KOMMISSIONEN TILL EUROPAPARLAMENTET, RÅDET OCH REVISIONSRÄTTEN

EUROPEISKA UNIONENS ÅRSREDOVISNING BUDGETÅRET 2009 Konsoliderade årsredovisningar och konsoliderade rapporter om genomförandet av budgeten

INNEHÅLLSFÖRTECKNING

FÖRKLARANDE ANMÄRKNING TILL DE KONSOLIDERADE ÅRSREDOVISNINGARNA 3

(...)

GENOMFÖRANDE OCH REDOVISNING AV EU:s BUDGET 4

(...)

DEL I – EUROPEISKA UNIONENS KONSOLIDERADE ÅRSREDOVISNINGAR OCH FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR 11

(...)

BALANSRÄKNING 12

(...)

RESULTATRÄKNING 13

(...)

KASSAFLÖDESANALYS 14

(...)

FÖRÄNDRINGAR I NETTOTILLGÅNGARNA 15

(...)

FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL ÅRSREDOVISNINGARNA 16

(...)

1. REDOVISNINGSPRINCIPER 17

(...)

2. FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL BALANSRÄKNINGEN 32

(...)

3. FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL RESULTATRÄKNINGEN 62

(...)

4. FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL KASSAFLÖDESANALYSEN 75

(...)

5. EVENTUALTILLGÅNGAR OCH EVENTUALFÖRPLIKTELSER SAMT ÖVRIGA TRANSAKTIONER 76

(...)

6. FINANSIELLA JUSTERINGAR OCH ÅTERKRAV MED ANLEDNING AV ORIKTIGHETER 85

(...)

7. HANTERING AV FINANSIELLA RISKER 105

(...)

8. REDOVISNING AV TRANSAKTIONER MED NÄRSTÅENDE 115

(...)

9. HÄNDELSER EFTER BALANSDAGEN 117

(...)

10. ENHETER SOM INGÅR I DE KONSOLIDERADE RÄKENSKAPERNA 118

(...)

11. ENHETER SOM INTE INGÅR I DE KONSOLIDERADE RÄKENSKAPERNA 119

(...)

DEL II – KONSOLIDERADE RAPPORTER OM GENOMFÖRANDET AV EUROPEISKA UNIONENS BUDGET OCH FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR 121

(...)

KONSOLIDERADE RAPPORTER OM GENOMFÖRANDET AV BUDGETEN 122

(...)

FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL DE KONSOLIDERADE RAPPORTERNA OM GENOMFÖRANDET AV BUDGETEN 147

(...)

1. BUDGETPRINCIPER, STRUKTURER OCH ANSLAG 148

(...)

2. FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL RAPPORTERNA OM GENOMFÖRANDET AV BUDGETEN 152

(...)

FÖRKLARANDE ANMÄRKNING TILL DE KONSOLIDERADE ÅRSREDOVISNINGARNA

Europeiska unionens konsoliderade årsredovisning 2009 har utarbetats på grundval av de uppgifter som övriga institutioner och organ lämnat enligt artikel 129.2 i budgetförordningen för Europeiska unionens allmänna budget. Härmed intygas att räkenskaperna utformats i överensstämmelse med avdelning VII i budgetförordningen och de redovisningsprinciper, bestämmelser och metoder som anges i de förklarande anmärkningarna till årsredovisningen.

Räkenskapsförarna vid institutionerna och organen har intygat räkenskapernas tillförlitlighet och lämnat all information som är nödvändig för att utarbeta de räkenskaper som visar Europeiska unionens tillgångar och skulder samt budgetgenomförandet.

Härmed intygas att jag med utgångspunkt i dessa upplysningar och de kontroller jag ansett befogade för att kunna godkänna Europeiska kommissionens räkenskaper har fått rimliga garantier för att de i allt väsentligt ger en rättvisande bild av Europeiska unionens ekonomiska situation.

(undertecknat) Philippe Taverne Räkenskapsförare vid Europeiska kommissionen

GENOMFÖRANDE OCH REDOVISNING AV EU:s BUDGET

1. ÅRLIGA BUDGETFÖRBEREDELSER

Via Europeiska unionens budget finansieras en rad politiska åtgärder och program inom hela EU. I enlighet med de prioriteringar som fastställs av medlemsstaterna genomför kommissionen särskilda program, verksamheter och projekt. Dessa kan omfatta såväl stöd till utbildningsprojekt för studenters och lärares rörlighet som projekt till stöd för en bättre arbetsmiljö för arbetstagare i EU eller för bättre kontroller vid de yttre gränserna.

Nära 90 % av EU:s budget ägnas åt att finansiera den EU-politik och verksamhet som har godkänts av alla medlemsstater. Den verksamhetsbaserade budgeteringen ser till att det finns en direkt koppling mellan den årliga budgeten och EU:s politik. Den verksamhetsbaserade kontoplanen, som infördes i samband med 2004 års budget, innehåller en klar och tydlig indelning av EU:s olika politikområden och av de sammanlagda medel som avsätts för varje politikområde.

Politikområdena indelas vidare i 200 verksamheter. Av dessa avser över 110 operativa verksamheter, som alltså tas upp i kontoplanen som kapitel. Politikområdena är huvudsakligen inriktade på den operativa verksamheten, eftersom kärnverksamheten inom varje område avser tredje man. Andra politikområden är övergripande och avser hur kommissionen fungerar, till exempel ”samordning och rättslig rådgivning” och ”budget”. Verksamheterna ger en gemensam ram för prioritering, planering, budgetering, övervakning och rapportering och bidrar därmed till en effektiv och ekonomisk resursanvändning.

Det interna förfarandet för att anta budgeten inleds med att kommissionen utarbetar ett preliminärt budgetförslag som överlämnas till rådet, som kan göra ändringar i förslaget när det anser detta vara påkallat. Därefter går det omarbetade förslaget vidare till Europaparlamentet som i sin tur kan föreslå ändringar, godta eller förkasta förslaget. När alla ändringar och uppdateringar godkänts (och vid behov ett helt nytt förslag lagts fram av kommissionen) antas budgeten i mitten av december av Europaparlamentet. När parlamentets ordförande förklarat budgeten antagen kan den börja genomföras.

2. HUR EU FINANSIERAS

EU:s intäkter kommer från två huvudsakliga källor: egna medel och övriga intäkter.

2.1 Egna medel och fordringar

Egna medel kan definieras som intäkter som ackumuleras automatiskt av EU för att dess budget ska kunna finansieras utan att det krävs ytterligare beslut av de nationella myndigheterna. De samlade egna medel som behövs för att finansiera budgeten är alltså lika med de totala kostnaderna minus övriga intäkter. De egna medlen kan inte överskrida taket på 1,24 % av medlemsstaternas totala BNI. (Taket sänks till 1,23 % från och med 2010). Egna medel kan delas in i följande kategorier:

(1) Traditionella egna medel som består av tullar, jordbruks- och sockeravgifter. Dessa egna medel tas ut av ekonomiska aktörer och uppbärs av medlemsstaterna för EU:s räkning. Medlemsstaterna har rätt att behålla 25 % som ersättning för uppbördskostnaderna. Tullar och jordbruksavgifter tas ut på import av varor från tredjeland, enligt de satser som fastställs i gemensamma tulltaxan. Sockeravgifter erläggs av sockerproducenter i utbyte mot exportbidrag på socker. De traditionella egna medlen utgör vanligen 13 % av de sammanlagda egna medlen.

(2) Egna medel från mervärdesskatt (moms) tas ut från medlemsstaternas momsunderlag, som är harmoniserade för detta ändamål i enlighet med EU:s bestämmelser. Samma procentuella andel tas ut från varje medlemsstat. Momsunderlaget får uppgå till högst 50 % av respektive medlemsstats BNI. De momsbaserade egna medlen utgör vanligen cirka 12 % av de egna medlen.

(3) Den inkomstkälla som baserar sig på BNI ska balansera intäkterna och kostnaderna i budgeten, dvs. finansiera den del av budgeten som inte täcks av andra inkomster. Samma procentandel tas ut från alla medlemsstaters BNI, som fastställs i enlighet med EU:s bestämmelser. BNI-inkomsterna står vanligen för cirka 75 % av de egna medlen.

De särskilda räkenskaperna omfattar egna medel som i enlighet med artikel 6.3 b i förordning (EG, Euratom) nr 1150/2000 har fastställts av medlemsstaterna men inte ställts till EU:s förfogande eftersom de ännu inte har uppburits, inga säkerheter har ställts eller för att invändningar rests mot dem. Alla medlemsstater ska förse kommissionen med en kvartalsrapport för dessa räkenskaper, där de ska ange

– vilket belopp som återstod att uppbära föregående kvartal,

– vilka belopp som återkrävts under kvartalet i fråga,

– vilka rättelser som gjorts av beräkningsunderlaget (rättelser/annulleringar) under kvartalet,

– vilka belopp som avskrivits,

– det saldo som ska återkrävas vid kvartalets slut.

När de traditionella egna medlen i de särskilda räkenskaperna återkrävts måste de ställas till kommissionens förfogande senast den första arbetsdagen efter den nittonde dagen i den andra månaden efter det att medlen uppburits.

En nedskrivning av fordringarna i de särskilda räkenskaperna ska göras när det inte är troligt att medlen kan uppbäras. Nedskrivningen bygger på medlemsstaternas egna beräkningar enligt artikel 6.4 b i rådets förordning (EG, Euratom) nr 1150/2000 där det anges att ”[m]edlemsstaterna skall varje år tillsammans med den sista kvartalsrapporten översända en beräkning av de totala fordringar som kommer att tas upp i de särskilda räkenskaperna per den 31 december det året och för vilka det bedöms vara osäkert om de går att uppbära”.

Med utgångspunkt i medlemsstaternas beräkningar görs en nedskrivning av fordringarna på medlemsstaterna på balansräkningens tillgångssida. Detta innebär dock inte att kommissionen avstår från att återkräva de belopp som täcks av värdekorrigeringen. Även om återkrav verkar vara föga sannolikt eller näst intill omöjligt, innebär detta inte i sig att beloppen har gått förlorade för EU:s budget som traditionella egna medel. EU förlorar bara medlen i de fall det kan styrkas att medlemsstaten visat tillräcklig skyndsamhet under återkravsförfarandet. Om medlemsstaten brister härvidlag, kommer dess ekonomiska ansvar att utkrävas och den ska då betala in beloppet till EU:s budget, i enlighet med artikel 17.2 i förordning nr 1150/2000.

2.2 Övriga intäkter

Övriga intäkter från Europeiska unionens verksamhet utgör cirka 10 % av de sammanlagda intäkterna. Det rör sig bland annat om böter som utdömts i konkurrensärenden, betalningskrav på privata och offentliga gäldenärer för förvaltningen av EU-projekt. Straffavgifter som Europeiska unionens domstol ådömt medlemsstaterna för att de inte rättat sig efter någon av domstolens domar ingår också i denna kategori. Kommissionen förvaltar hundratusentals projekt varje år och upprättar kring 13 000 betalningskrav varje år. Skulder som inte regleras före förfallodatum ger rätt till dröjsmålsränta. När EU:s fordringar på andra än medlemsstaterna inte regleras blir beslut från kommissionen (och rådet) som utgör exekutionstitlar direkt verkställbara enligt gällande civilprocessrättsliga bestämmelser på det lands territorium där kravet ska verkställas. Rättstjänsten sätter med hjälp av externa advokater igång indrivningsförfaranden mot försumliga gäldenärer.

3. HUR EU:s BUDGET FÖRVALTAS

3.1 Driftskostnader

Europeiska unionens driftskostnader är fördelade på de olika rubrikerna i budgetramen och kan ta olika former beroende på hur de förvaltas och betalas ut. I enlighet med budgetförordningen förvaltar kommissionen den allmänna budgeten med hjälp av följande metoder:

Direkt central förvaltning: Budgetanslagen förvaltas direkt av kommissionens avdelningar.

Indirekt central förvaltning: Detta avser när kommissionen tilldelar EU:s organ eller organ som lyder under nationell rätt uppgifter i samband med genomförandet av budgeten, exempelvis EU:s organ med offentligrättslig status eller med allmännyttiga uppdrag.

Decentraliserad förvaltning: Detta innebär att kommissionen delegerar vissa uppgifter kopplade till förvaltningen av anslagen till tredjeländer.

Delad förvaltning (tillsammans med medlemsstaterna): Vid denna typ av förvaltning delegeras uppgiften att genomföra budgeten till medlemsstaterna. Merparten av utgifterna verkställs med hjälp av så kallad delad förvaltning, där vissa uppgifter delegeras till medlemsstaterna. Detta gäller t.ex. jordbrukskostnader och strukturåtgärder.

Gemensam förvaltning med internationella organisationer: Kommissionen delegerar vissa uppgifter kopplade till förvaltningen av anslagen till en internationell organisation.

3.2 Aktörer som deltar i budgetförvaltningen

Kollegiet av kommissionsledamöter tar kollektivt det politiska ansvaret men, i praktiken utövar det inte självt de befogenheter att genomföra budgeten som tilldelats det. Kollegiet delegerar dessa uppgifter till enskilda tjänstemän som är ansvariga inför kollegiet och som lyder under budgetförordningen och tjänsteföreskrifterna för tjänstemännen i Europeiska unionen. De berörda tjänstemännen – vanligen på generaldirektörsnivå – är så kallade delegerade utanordnare. De kan i sin tur delegera uppgifter som rör budgetgenomförandet till utanordnare som utsetts med vidaredelegering.

Utanordnarna ansvarar för hela förvaltningen och beslutar om vad som ska göras, ansvarar för att institutionens politiska mål uppfylls, förvaltar verksamheten både operativt och budgetmässigt, undertecknar rättsliga åtaganden, kontrollerar resultaten, verkställer utbetalningar och återkräver medel vid behov. Utanordnarna ska också se till att utvärderingar görs för att analysera om förslagen är genomförbara (förhandsutvärdering) och för att kontrollera om pågående program leder till resultat och är kostnadseffektiva (utvärdering under arbetets gång och i efterhand). Utvärderingsresultaten används för att förbättra beslutsprocessen och öka insynen, ansvarsfördelningen och kostnadseffektiviteten i EU:s åtgärder.

Sund ekonomisk förvaltning och korrekt redovisning säkras inom varje generaldirektorat genom att styrningen av de ekonomiska besluten (som sköts av utanordnarna) skiljs från internrevisionen och kontrollen av efterlevnaden genom tydliga normer för internkontroll (som inspirerats av COSO international standards), förhands- och efterhandskontroller och oberoende internrevision utifrån riskanalyser. Slutligen ska generaldirektoraten lämna regelbundna rapporter om verksamheten till de enskilda kommissionsledamöterna.

Räkenskapsföraren verkställer betalningsorder och betalningskrav som upprättats av utanordnarna och har ansvar för att sköta kassan, fastställa regler och metoder för redovisning, validera redovisningssystem, sköta bokföringen och utarbeta institutionens årsredovisningar. Räkenskapsföraren ska också intyga att det finns rimliga garantier för att räkenskaperna i allt väsentligt ger en rättvisande bild av den ekonomiska situationen.

Internrevisorn , som i strikt bemärkelse inte är någon aktör i budgetgenomförandet, utses av en institution eller ett organ för att kontrollera systemen och rutinerna för budgetgenomförandet och bistå med råd om riskhantering. Internrevisorn avger självständiga yttranden om kvaliteten på förvaltningen och kontrollsystemen och lämnar rekommendationer om hur arbetsrutinerna kan förbättras för att främja en sund ekonomisk förvaltning.

3.3 Åtaganden om utbetalning

Så snart budgeten antagits ställer generaldirektoratet för budget via kommissionens redovisningssystem medel till förfogande för kommissionens generaldirektorat samt övriga EU-institutioner och organ i enlighet med deras politiska ansvar inom ramen för systemet med verksamhetsbaserad budgetering. Ansvaret för att förvalta budgetposter som finansierar miljöfrågor delegeras till generaldirektören för generaldirektoratet för miljö (som därmed blir delegerad utanordnare för dessa budgetposter).

Innan några rättsligt bindande åtaganden kan göras gentemot tredje man (t.ex. innan avtal sluts eller bidragsavtal undertecknas) måste det finnas en budgetpost för verksamheten i det årets budget. Budgetposten måste vidare innehålla tillräckliga medel för att täcka utgiften. Om dessa villkor är uppfyllda kan medlen i budgeten avsättas genom att man gör ett budgetåtagande i redovisningssystemet.

Det krävs ett skriftligt rättsligt åtagande mellan kommissionen eller något annat EU-organ och den potentiella mottagaren av EU-medlen för att utbetalning ska kunna göras. Vid direkt central förvaltning görs sådana åtaganden i form av ett avtal med en underleverantör eller ett bidragsavtal med en stödmottagare.

När åtagandet godkänts bokförs det i räkenskapssystemet och motsvarande anslag avsätts. Detta påverkar dock inte de allmänna räkenskaperna (huvudboken) eftersom inga kostnader ännu uppkommit. Europeiska unionens räkenskapssystem omfattar nämligen två separata men inbördes beroende delar:

(a) budgeten, som ger en detaljerad översikt av budgetgenomförandet, och

(b) de allmänna räkenskaperna, som används för att utarbeta balans- och resultaträkningarna.

3.4 Hur utbetalningar verkställs

3.4.1 Allmänna regler

Inga utbetalningar kan göras om inte ett motsvarande budgetåtagande godkänts av den utanordnare som ansvarar för transaktionen.

När en betalning godkänts i räkenskapssystemet görs sedan en överföring till mottagarens konto.

Kommissionen verkställer över 1,7 miljoner betalningar varje år. Kommissionen använder Swift-systemet (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

3.4.2 Förfinansiering, kostnadsredovisning och stödberättigande kostnader

Förfinansiering är en betalning som avser att förse stödmottagarna med ett förskott, dvs. en fixkassa. Den kan delas upp på ett antal betalningar över en period som fastställs i ett särskilt förfinansieringsavtal. Fixkassan eller förskottet ska användas för det ändamål som det var avsett för under den period som anges i avtalet eller betalas tillbaka, dvs. om mottagaren inte har några stödberättigade utgifter ska förskottet betalas tillbaka till Europeiska unionen. Utbetalad förhandsfinansiering betraktas inte som en definitiv utgift förrän de relevanta avtalsvillkoren är uppfyllda och den redovisas som en tillgång i balansräkningen när den första betalningen har gjorts. Den förhandsfinansierade tillgångens belopp minskas (helt eller delvis) genom godkännande av berättigade kostnader och återbetalda belopp.

Förfinansiering värderas till det belopp som man beräknar kan återkrävas, med hänsyn till om en säkerhet ställts för förfinansieringen eller ej. Den förfinansiering som inte förväntas vara möjlig att återkräva redovisas som en kostnad i resultaträkningen och som en minskning av det bokförda förhandsfinansierade beloppet i balansräkningen. Ränta utgår i allmänhet på all utbetald förfinansiering (vanligen med undantag för belopp som betalats ut till medlemsstaterna eller som föranslutningsstöd).

En tid efter det att förfinansieringen betalats ut får EU in ett ersättningskrav som visar att mottagaren använt förfinansieringen i enlighet med avtalet. Ersättningskraven kommer in olika snabbt under året, beroende på vilken typ av åtgärd som finansieras och på avtalsvillkoren, och inte nödvändigtvis före årsskiftet.

Kriterierna för stödberättigande definieras i den rättsliga grunden, i anbudsinfordran, i annan information till stödmottagarna eller i avtalsklausuler i bidragsavtalen. Efter analysen tas de stödberättigade kostnaderna upp som kostnader och mottagaren informeras om eventuella belopp som inte ger rätt till stöd. Beloppen under rubriken ”icke-konterade utgifter och inkomster” utgör således mottagna ersättningskrav som man ännu inte har kontrollerat om de är stödberättigande eller inte och för vilka den händelse som skulle ge upphov till utgiften ännu inte har inträffat.

3.4.3 Bokföring vid årsskiftet (periodavgränsning)

Vid årets slut värderas utestående förhandsfinansierade belopp till de belopp som betalats ut från början med avdrag för återbetalda belopp, reglerade berättigade belopp, beräknade berättigade belopp som ännu inte reglerats vid årets slut och värdeminskningar.

Ersättningskrav som ännu inte tagits emot vid årsskiftet beaktas vid periodavgränsningen vid årsskiftet. I synnerhet måste man titta på stödberättigande kostnader som mottagare av EU-finansiering ådragit sig, men ännu inte rapporterat till EU. Olika metoder används beroende på verksamhetens art och de tillgängliga uppgifterna, för att få en så tillförlitlig uppskattning som möjligt av beloppen. Efter dessa avgränsningar har de beräknade berättigade beloppet följaktligen redovisats som upplupna kostnader, medan de oberättigade delarna fortfarande ligger öppna på kontot ”icke-konterade utgifter och inkomster”. Beloppen tas upp som kortfristiga skulder för att inte tillgångar och skulder ska överskattas.

3.5 Återkrav med anledning av oriktigheter

Budgetförordningen och övrig tillämplig lagstiftning, i synnerhet avseende den gemensamma jordbrukspolitiken och sammanhållningspolitiken, ger unionen möjlighet att kontrollera kostnader flera år efter det att de uppkommit. Om oriktigheter upptäcks tillämpas återkrav eller finansiella justeringar. Detta är den sista fasen i kontrollsystemen, och den är väsentlig för att uppnå en sund ekonomisk förvaltning.

Kommissionens avdelningar – eller vid delad förvaltning medlemsstaternas myndigheter – har i uppgift att kontrollera om de kostnader som ersätts via EU:s budget faktiskt är stödberättigande. Bedömningen sker på grundval av de styrkande handlingar som krävs enligt de regler och villkor som fastställts för varje bidrag. För att få ut så stora fördelar som möjligt av kontrollsystemen i förhållande till de kostnader de medför brukar kontrollerna av styrkande handlingar vara mer ingående vid begäran om slutbetalningar än vid mellanliggande betalningar, och eventuella fel som begåtts i samband med dessa mellanliggande betalningar kan på så sätt regleras i slutskedet. Kommissionen eller medlemsstaterna får också försäkra sig om de styrkande handlingarnas äkthet genom kontroller i de ansökandes lokaler, såväl under det att åtgärden genomförs som i efterhand. Den tillämpliga lagstiftningen innehåller olika förfaranden för att hantera oriktigheter som upptäcks av kommissionen eller medlemsstaterna – närmare uppgifter finns i anmärkning 6 .

4. RAPPORTERING VID ÅRSSKIFTET

4.1 Årsredovisningar

Det är kommissionens räkenskapsförare som har ansvaret för att utarbeta årsredovisningarna och intyga att det finns rimliga garantier för att räkenskaperna i allt väsentligt ger en rättvisande bild av EU:s ekonomiska situation. Årsredovisningarna omfattar räkenskaperna och rapporterna om hur budgeten genomförts. Årsredovisningarna antas av kommissionen och läggs fram för kontroll av revisionsrätten och därefter till rådet och Europaparlamentet, som beviljar ansvarsfrihet.

4.2 Årliga verksamhetsrapporter

Varje utanordnare ska utarbeta en årlig verksamhetsrapport om det arbete han eller hon ansvarar för. Varje utanordnare redogör i sin årliga verksamhetsrapport för resultaten av åtgärderna inom sin respektive avdelning. I rapporten avges dessutom en rimlig försäkran om att de resurser som avdelats för de i rapporten redovisade åtgärderna har använts för det avsedda ändamålet och enligt principen om sund ekonomisk förvaltning, samt att de kontrollrutiner som används är tillräckliga för att garantera de underliggande transaktionernas laglighet och korrekthet.

5. REVISION OCH BEVILJANDE AV ANSVARSFRIHET

5.1 Revision

EU:s årsredovisning granskas av ett externt revisionsorgan, Europeiska revisionsrätten, som utarbetar en årsrapport om årsredovisningen till Europaparlamentet och Europeiska unionens råd. Revisionsrättens huvuduppgift är just att göra en extern och oberoende revision av EU:s årsredovisning. Som ett led i verksamheten utarbetar revisionsrätten följande dokument:

(1) En årsrapport om den verksamhet som finansieras via Europeiska unionens allmänna budget, med revisionsrättens anmärkningar till årsredovisningen och de underliggande transaktionerna.

(2) Ett yttrande som bygger på revisionsrättens granskning och som fogas till årsrapporten i form av en revisionsförklaring om i) räkenskapernas tillförlitlighet och ii) de underliggande transaktionernas riktighet och laglighet med avseende både på inkomster och utgifter.

(3) Särskilda rapporter om revision på vissa områden.

Revisionsrätten har rätt att få tillgång till alla handlingar som krävs för revision. Revisionsrätten utför revision på alla EU:s verksamhetsområden, och kontrollerar även riktigheten och lagligheten i enskilda transaktioner och utbetalningar. Revisionsrätten kontrollerar även räkenskaperna, ser vid behov över balans- och resultaträkningarna och den allmänna presentationen av årsredovisningarna. På så sätt kan revisionsrätten yttra sig inte bara om siffrorna utan även om systemet och de kontroller som utförs.

5.2 Beviljande av ansvarsfrihet

Vid den slutliga kontrollen beviljas ansvarsfrihet för budgetgenomförandet för ett givet år. Europaparlamentet är den myndighet som beviljar ansvarsfrihet för EU. Detta innebär att rådet efter kontroll och slutversion av årsredovisningarna lämnar en rekommendation, medan parlamentet beslutar om att bevilja kommissionen och övriga EU-organ ansvarsfrihet för hur EU:s budget genomförts under föregående budgetår. Beslutet grundas på en genomgång av räkenskaperna och revisionsrättens årsrapport (som även omfattar en revisionsförklaring), kommissionens svar, samt ytterligare frågor och uppgifter till eller från kommissionen.

Ansvarsfriheten är den politiska delen av de externa kontrollerna av budgetgenomförandet varmed Europaparlamentet på rådets rekommendation konkret befriar kommissionen från dess ansvar för förvaltningen av budgeten genom att avsluta det årets räkenskaper. Arbetet kan leda till att ansvarsfrihet beviljas eller skjuts upp. Ansvarsfriheten kan förenas med anmärkningar från parlamentet och rekommendationer till åtgärder som kommissionen bör vidta på vissa punkter. Kommissionen redovisar vilka åtgärder som vidtagits i en uppföljningsrapport och i en handlingsplan som skickas både till Europarlamentet och till rådet.

DEL I – EUROPEISKA UNIONENS KONSOLIDERADE ÅRSREDOVISNINGAR OCH FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR

Balansräkning

Resultaträkning

Kassaflödesanalys

Förändringar i nettotillgångarna

Förklarande anmärkningar till årsredovisningarna

BALANSRÄKNING

||||Miljoner euro|

|Anmärkning|31.12.2009|31.12.2008|

|ANLÄGGNINGSTILLGÅNGAR||||

|Immateriella anläggningstillgångar|2.1|72|56|

|Materiella anläggningstillgångar|2.2|4 859|4 881|

|Långfristiga investeringar|2.3|2 379|2 078|

|Lån|2.4|10 764|3 565|

|Långfristig förfinansiering|2.5|39 750|29 023|

|Långfristiga fordringar|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|OMSÄTTNINGSTILLGÅNGAR||||

|Lager|2.7|77|85|

|Kortfristiga investeringar|2.8|1 791|1 553|

|Kortfristig förfinansiering|2.9|9 077|10 262|

|Kortfristiga fordringar|2.10|8 663|11 920|

|Likvida medel och motsvarigheter till likvida medel |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|SUMMA TILLGÅNGAR||100 859|87 192|

|||||

|LÅNGFRISTIGA SKULDER||||

|Ersättningar till anställda|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Långfristiga avsättningar|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Långfristiga finansiella skulder|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Övriga långfristiga skulder|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|KORTFRISTIGA SKULDER||||

|Kortfristiga avsättningar|2.16|(213)|(348)|

|Kortfristiga finansiella skulder|2.17|(40)|(119)|

|Skulder till leverantörer och stödmottagare|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|SUMMA SKULDER||(145 585)|(134 616)|

|||||

|TILLGÅNGAR NETTO||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Reserver|2.19|3 323|3 115|

|Fordringar på medlemsstaterna|2.20|||

|Ersättningar till anställda*||(37 242)|(37 556)|

|Övriga belopp**||(10 807)|(12 983)|

|TILLGÅNGAR NETTO||(44 726)|(47 424)|

* Enligt artikel 83 i tjänsteföreskrifterna (ändrad lydelse av rådets förordning nr 259/68 av den 29 februari 1968) ska medlemsstaterna gemensamt garantera att pensionsrättigheterna uppfylls.

** Europaparlamentet antog den 17 december 2009 en budget för utbetalning av gemenskapernas kortfristiga skulder som ska uppbäras eller betalas in av medlemsstaterna under 2010.

RESULTATRÄKNING

||||

||Miljoner euro|

|Anmärkning|2009|2008|

DRIFTSINTÄKTER||||

Egna medel och andra intäkter|3.1|110 537|112 713|

Övriga driftsintäkter|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

DRIFTSKOSTNADER||||

Administrativa kostnader|3.3|(8 133)|(7 720)|

Driftskostnader|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

ÖVERSKOTT FRÅN LÖPANDE VERKSAMHET||5 002|17 510|

||||

Intäkter från finansiella transaktioner|3.5|835|698|

Kostnader för finansiella transaktioner|3.6|(594)|(467)|

Förändring av ersättningar till anställda|2.12|(683)|(5 009)|

Nettounderskott från andelar i intresseföretag och gemensamma företag|3.7|(103)|(46)|

||||

EKONOMISKT RESULTAT FÖR ÅRET||4 457|12 686|

KASSAFLÖDESANALYS

||||

||Miljoner euro|

|Anmärkning|2009|2008 *|

||||

Ekonomiskt resultat för året||4 457|12 686|

||||

Kassaflöde från den löpande verksamheten|4.2|||

Amorteringar||22|19|

Avskrivningar||447|302|

Återföring av- och nedskrivningsförluster på finansiella investeringar||(16)|3|

(Ökning)/minskning av lån||(7 199)|(1 759)|

(Ökning)/minskning av långfristig förfinansiering||(10 727)|(15 008)|

(Ökning)/minskning av långfristiga fordringar||(10)|82|

(Ökning)/minskning av lager||8|3|

(Ökning)/minskning av kortfristig förfinansiering||1 185|10 321|

(Ökning)/minskning av kortfristiga fordringar||3 257|131|

Ökning/(minskning) av långfristiga avsättningar||128|262|

Ökning/(minskning) av långfristiga finansiella skulder||7 210|1 775|

Ökning/(minskning) av övriga långfristiga skulder||(48)|237|

Ökning/(minskning) av kortfristiga avsättningar||(135)|(21)|

Ökning/(minskning) av kortfristiga finansiella skulder||(79)|(16)|

Ökning /(minskning) av skulder till leverantörer och stödmottagare||4 207|(5 703)|

Överskott från föregående budgetår som inte påverkar likvida medel||(1 796)|(1 529)|

Övriga intäktsposter som inte påverkar likvida medel||37|37|

||||

Ökning/(minskning) av ersättningar till anställda||(314)|4 076|

||||

Kassaflöde från investeringsverksamhet|4.3|||

(Ökning)/minskning av immateriella och materiella anläggningstillgångar ||(463)|(689)|

(Ökning)/minskning av långfristiga investeringar||(284)|(108)|

(Ökning)/minskning av kortfristiga investeringar||(239)|(133)|

||||

KASSAFLÖDE NETTO||(352)|4 968|

||||

Nettoökning av likvida medel och motsvarigheter till likvida medel||(352)|4 968|

Likvida medel och motsvarigheter till likvida medel vid årets början|2.11|23 724|18 756|

Likvida medel och motsvarigheter till likvida medel vid årets slut|2.11|23 372|23 724|

* I räkenskaperna för 2008 togs likvida medel i garantifonden upp som likvida medel och inte som investeringar.

FÖRÄNDRINGAR I NETTOTILLGÅNGARNA

||||||Miljoner euro|

|Reserver (A)|Fordringar på medlemsstaterna (B)|Tillgångar netto =(A)+(B)|

|Reserv för verkligt värde|Övriga reserver|Ackumulerat överskott/(underskott)|Ekonomiskt resultat för året||

INGÅENDE BALANS DEN 31 DECEMBER 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Kontorörelser avseende garantifonden||158|(158)||0|

Förändringar i verkligt värde|34||||34|

Övrigt||113|(108)||5|

Fördelning av resultat 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Budgetutfall 2007 som krediterats medlemsstaterna|||(1 529)||(1 529)|

Ekonomiskt resultat för året||||12 686|12 686|

INGÅENDE BALANS DEN 31 DECEMBER 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Kontorörelser avseende garantifonden||196|(196)||0|

Förändringar i verkligt värde|28||||28|

Övrigt||(1)|10||9|

Fördelning av resultat 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Budgetutfall 2008 som krediterats medlemsstaterna|||(1 796)||(1 796)|

Ekonomiskt resultat för året||||4 457|4 457|

UTGÅENDE BALANS DEN 31 DECEMBER 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL ÅRSREDOVISNINGARNA

1. REDOVISNINGSPRINCIPER

1.1 RÄTTSLIG GRUND OCH REDOVISNING

Europeiska unionens konsoliderade redovisningar omfattar Europeiska unionen, Europeiska atomenergigemenskapen och Europeiska kol- och stålgemenskapen under avveckling. Redovisningen följer bestämmelserna i rådets förordning (EG, Euratom) nr 1605/2002 av den 25 juni med budgetförordning för Europeiska unionens allmänna budget (EGT L 248, 16.9.2002) och kommissionens förordning (EG, Euratom) nr 2342/2002 av den 23 december 2002 om genomförandebestämmelser för budgetförordningen.

I enlighet med artikel 133 i budgetförordningen har Europeiska unionen utarbetat den konsoliderade årsredovisningarna 2009 med hjälp av bestämmelserna om periodiserad redovisning som följer av de internationella redovisningsstandarderna för den offentliga sektorn (IPSAS) eller internationella redovisningsrekommendationer (IFRS). De redovisningsmetoder som kommissionens räkenskapsförare använt tillämpas på alla EU-institutioner och organ som omfattas av den konsoliderade redovisningen, så att reglerna för redovisning, värdering och framläggande av räkenskaperna används på ett enhetligt sätt och metoderna för att utarbeta årsredovisningar och konsolidering samordnas. Räkenskaperna förs per kalenderår och uttrycks i euro.

1.2 REDOVISNINGSPRINCIPER

En årsredovisning ska ge information om den finansiella ställningen, resultat och betalningsflöden. Informationen ska vara av ett sådant slag att den kan användas av ett stort antal aktörer.

För EU som offentlig sektor är syftet med årsredovisningen mer specifikt att ge information som kan ligga till grund för olika beslut och visa att de medel den anförtrotts förvaltas på ett korrekt sätt.

Det är också riktlinjerna för detta dokument. I artikel 124 i budgetförordningen anges att redovisningen ska upprättas på grundval av följande allmänt vedertagna redovisningsprinciper:

– Principen om kontinuerlig verksamhet.

– Försiktighetsprincipen.

– Principen om beständiga redovisningsmetoder.

– Principen om uppgifters jämförbarhet.

– Väsentlighetsprincipen.

– Principen om att inte tillämpa kvittning.

– Principen att substans går före form.

– Principen om periodiserad redovisning.

För att kunna utarbeta de konsoliderade årsredovisningarna i enlighet med de ovannämnda bestämmelserna och principerna måste ledningen göra uppskattningar som påverkar de bokförda beloppen i vissa poster i den konsoliderade balansräkningen och i den konsoliderade resultaträkningen, samt de därmed sammanhängande uppgifterna om eventualtillgångar och eventualförpliktelser.

1.3 KONSOLIDERING

Lissabonfördragets konsekvenser

Sedan Lissabonfördraget trädde i kraft den 1 december 2009 kallas årsredovisningarna nu ”Europeiska unionens årsredovisning”. Denna förändring har inte påverkat konsolideringens omfattning. De organ som inrättats inom ramen för den tidigare andra pelaren uppfyller inte kraven för att ingå i konsolideringen och det gör inte heller Europeiska centralbanken, även om den i Lissabonfördraget klassas som en EU-institution. Därför ingår dessa liksom tidigare år inte heller nu i konsolideringen. De båda organ som arbetar inom ramen för EU:s tidigare tredje pelare får anslag från Europeiska unionens allmänna budget och omfattas därför liksom tidigare år av den konsoliderade årsredovisningen (se även anmärkning 10 ). Europol är ett annat organ som inrättats enligt denna pelare och kommer att bli ett EU-organ från 2010 och framåt.

Konsolideringens omfattning

Europeiska unionens konsoliderade årsredovisningar omfattar alla väsentliga kontrollerade enheter (institutioner och organ), intresseföretag och gemensamma företag. Totalt rör det sig om 40 kontrollerade enheter, tre intresseföretag och fyra gemensamma företag. En fullständig företeckning över konsoliderade enheter finns i anmärkning 10 . Jämfört med 2008 ingår ytterligare två genomförandeorgan, två intresseföretag och ett gemensamt företag. Ett av organen avvecklade sin verksamhet den 31 december 2008. Detta påverkar dock inte den konsoliderade årsredovisningen nämnbart.

Kontrollerade enheter

Beslutet om huruvida en enhet ska ingå i konsolideringen eller ej beror på hur man definierar kontroll. Kontrollerade enheter är sådana enheter där Europeiska unionen, direkt eller indirekt, har ett bestämmande inflytande över ekonomin och ledning och därmed kan dra nytta av deras verksamhet. Inflytandet måste kunna utövas utan dröjsmål. Kontrollerade enheter tas upp i konsolideringen fullt ut. Konsolideringen inleds den första dagen då kontroll föreligger och upphör när någon sådan kontroll inte längre finns.

De tydligaste tecknen på att Europeiska unionen utövar kontroll är att enheten inrättats genom grundfördragen eller sekundärlagstiftningen, finansieras via den allmänna budgeten, att EU har rösträtt i styrelsen, att revision utförs av Europeiska revisionsrätten och ansvarsfrihet beviljas av Europaparlamentet. En bedömning av varje enhet måste förstås göras för att avgöra om ett eller alla av de ovannämnda kriterierna är tillräckligt för att anse att kontroll föreligger.

Enligt denna hållning anses EU utöva kontroll över alla EU:s institutioner (utom Europeiska centralbanken) och organ (utom sådana som inrättats inom ramen för den andra pelaren samt Europol) och dessa ingår därför i konsolideringen. Även Europeiska kol- och stålgemenskapen under avveckling (EKSG) betraktas också som en kontrollerad enhet.

Alla transaktioner inom enheterna och mellan Europeiska unionens kontrollerade enheter har eliminerats. De orealiserade vinsterna och förlusterna på transaktioner inom och mellan enheterna är oväsentliga och har därför inte eliminerats.

Intresseföretag

Intresseföretagen är alla enheter där Europeiska unionen direkt eller indirekt har ett betydande inflytande, men ingen kontroll, över beslut som rör ekonomi och ledning. Det förutsätts att Europeiska kommissionen får ett betydande inflytande vid direkt eller indirekt innehav av 20 procent eller mer av rösterna.

Investeringar i intresseföretag redovisas enligt kapitalandelsmetoden och tas upp till anskaffningsvärdet vid första redovisningstillfället. Europeiska unionens andel av intresseföretagens resultat tas upp i EU:s resultaträkning, liksom andelen av förändringar i reserven tas upp i EU:s reserver. Intresseföretaget bokförs på balansdagen i EU:s räkenskaper till initialkostnaderna plus efterföljande förändringar (ytterligare bidrag, andelar i resultat och förändringar i reserven, av- och nedskrivningar samt utdelningar). Erhållna utdelningar från intresseföretaget minskar tillgångens redovisade värde. Orealiserade vinster och förluster på transaktioner mellan Europeiska unionen och intresseföretagen är oväsentliga och har därför eliminerats.

Intresseföretagens redovisningsprinciper kan skilja sig från dem som Europeiska unionen använder för liknande transaktioner och konteringshändelser under liknande omständigheter. När Europeiska unionen äger 20 procent eller mer av en riskkapitalfond försöker EU inte utöva något betydande inflytande. Sådana fonder behandlas som säljbara finansiella instrument, och kapitalandelsmetoden tillämpas därför inte.

Gemensamma företag

Ett gemensamt företag är ett avtalsförhållande mellan Europeiska unionen och en eller flera parter (samägarna) om att inleda en gemensamt kontrollerad ekonomisk verksamhet. Att verksamheten är gemensamt kontrollerad innebär att parterna avtalat om att gemensamt utöva det bestämmande inflytandet över den ekonomiska verksamheten.

Investeringar i gemensamma företag redovisas enligt kapitalandelsmetoden och tas vid första redovisningstillfället upp till anskaffningsvärdet. Europeiska unionens andel av de gemensamma företagens resultat tas upp i EU:s resultaträkning, liksom andelen av förändringar i reserven tas upp i EU:s reserver. Det gemensamma företaget bokförs på balansdagen i EU:s räkenskaper till initialkostnaderna plus efterföljande förändringar (ytterligare bidrag, andelar i resultat och förändringar i reserven, av- och nedskrivningar samt utdelningar).

Orealiserade vinster och förluster på transaktioner mellan Europeiska unionen och de gemensamt kontrollerade företagen är oväsentliga och har därför inte eliminerats. De gemensamma företagens redovisningsprinciper kan skilja sig från dem som Europeiska unionen använder för liknande transaktioner och konteringshändelser under liknande omständigheter.

Enheter som inte ingår i de konsoliderade räkenskaperna men vars medel förvaltas av kommissionen

De medel som kommissionen förvaltar för sjukförsäkringssystemet för EU:s anställda, Europeiska utvecklingsfonden och deltagargarantifonden omfattas inte av Europeiska unionens konsoliderade räkenskaper eftersom EU inte utövar kontroll över dem – se anmärkning 11 för ytterligare uppgifter om de berörda beloppen.

1.4 FÖRBEREDANDE ARBETE

1.4.1 Valuta och omräkningsunderlag

Funktionell valuta och rapporteringsvaluta

De konsoliderade årsredovisningarna är uppställda i euro, som är Europeiska unionens funktionella valuta och rapporteringsvaluta.

Transaktioner och saldon

Transaktioner i utländsk valuta redovisas i euro enligt de omräkningskurser som gäller vid dagen för de underliggande transaktionerna. Resultaträkningen visar även växelkursvinster eller –förluster på transaktioner i utländsk valuta och efter omräkning av monetära tillgångar och skulder i utländsk valuta till den vid årsskiftet gällande växelkursen.

Följande rubriker räknas om enligt andra metoder:

– materiella samt immateriella anläggningstillgångar: värdering till inköpspris omräknat i euro till den kurs som gällde på dagen för förvärvet, och

– förfinansiering som betalats via garantisektionen vid EUGFJ: dessa räknas om enligt omräkningskursen den tionde dagen i månaden efter den månad då den beviljats.

Saldon vid årets slut för monetära tillgångar och skulder i utländsk valuta redovisas i euro enligt gällande växelkurser per den 31 december.

Omräkningskurs för euro|

Valuta|31.12.2009|31.12.2008|Valuta|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1.9558|1.9558|LTL|3.4528|3.4528|

CZK|26.4730|26.8750|PLN|4.1045|4.1535|

DKK|7.4418|7.4506|RON|4.2363|4.0225|

EEK|15.6466|15.6466|SEK|10.2520|10.8700|

GBP|0.8881|0.9525|CHF|1.4836|1.4850|

HUF|270.4200|266.7000|JPY|133.1600|126.1400|

LVL|0.7093|0.7083|USD|1.4406|1.3917|

Omräkningsdifferenser som beror på förändringar i det verkliga värdet av sådana monetära värdepapper som är utställda i utländsk valuta och som kan säljas, tas upp i resultaträkningen. Omräkningsdifferenser för icke-monetära finansiella tillgångar och skulder värderade till verkligt värde via resultaträkningen redovisas i resultaträkningen. Omräkningsdifferenser avseende icke-monetära finansiella tillgångar som kan säljas tas upp i reserven för verkligt värde.

1.4.2 Användning av uppskattningar

Enligt allmänt vedertagna redovisningsprinciper innehåller årsredovisningar med nödvändighet vissa belopp som bygger på ledningens uppskattningar och antaganden utifrån de mest tillförlitliga uppgifterna. Viktiga uppskattningar omfattar, men begränsas inte till skulder i form av ersättningar till anställda, avsättningar för oförutsedda utgifter, finansiella risker avseende lager och fordringar, upplupna intäkter och kostnader, eventualtillgångar och –skulder, samt nedskrivningar på immateriella och materiella anläggningstillgångar. Det faktiska resultatet kan skilja sig från uppskattningarna. Ändringar i uppskattningarna bokförs under den period de blir kända.

1.5 BALANSRÄKNING

1.5.1 Immateriella anläggningstillgångar

Förvärvade licenser för programvara tas upp till anskaffningsvärdet minus av- och nedskrivningar. Avskrivningar görs linjärt under den beräknade nyttjandetiden på fyra år. Internt utvecklade immateriella tillgångar kostnadsförs för närvarande i resultaträkningen. Kostnader för att utveckla eller underhålla programvara tas upp när kostnaden uppstår, liksom kostnader för forskning och utveckling.

1.5.2 Materiella anläggningstillgångar

Alla materiella anläggningstillgångar tas upp till anskaffningsvärdet minus av- och nedskrivningar.

Anskaffningsvärdet omfattar alla kostnader som direkt kan hänföras till förvärvet eller uppförandet av tillgången. Efterföljande kostnader tas upp i bokföringsvärdet av tillgången eller som en separat tillgång, beroende på vad som är lämpligast, om det är troligt att posten kommer att ge Europeiska unionen ett inflöde av framtida ekonomiska fördelar eller tjänstekapacitet och att man kan beräkna kostnaderna för posten på ett tillförlitligt sätt. Övriga kostnader för reparationer och underhåll tas up i resultaträkningen under den sista period då de uppstod. Eftersom Europeiska unionen inte tar upp lån för att finansiera förvärv av materiella anläggningstillgångar förekommer inga lånekostnader för dessa förvärv.

Inga avskrivningar görs för mark eller konstverk eftersom dessa tillgångar anses ha en obegränsad ekonomisk livslängd. Inga avskrivningar görs för anläggningar under uppförande eftersom dessa tillgångar ännu inte kan användas i verksamheten. Avskrivningar avseende övriga tillgångar görs linjärt, så att kostnaden följder restvärdet under den beräknade nyttjandetiden enligt följande:

Avskrivningstakt

Typ av tillgång|Linjär avskrivning|

Byggnader|4%|

Installationer, maskiner och utrustning|10% to 25%|

Inventarier|10% to 25%|

Fast inredning|10% to 33%|

Fordon|25%|

Datorhårdvara|25%|

Övriga materiella tillgångar|10% to 33%|

Försäljningsvinster eller -förluster räknas fram genom att intäkterna efter avdrag för försäljningskostnader jämförs med bokföringsvärdet. Dessa tas upp i resultaträkningen.

Leasingavtal

Leasing av sådana materiella tillgångar där praktiskt taget alla ekonomiska risker och fördelar som är förknippade med ägandet ligger hos Europeiska unionen tas upp som finansiell leasing. Finansiell leasing beräknas då avtalet ingås till det lägsta verkliga värdet på leasingobjektet och nuvärdet av minimi-leaseavgiften. Leaseavgiften fördelas mellan själva skulden och finansieringsavgifter, för att få en fast procentsats på det utestående saldot. Hyresavgifterna netto, efter avdrag av finansieringsavgifter, tas upp under övriga (lång- och kortfristiga) skulder. Räntedelen av finansieringskostnaderna tas upp i resultaträkningen under leasingperioden så att varje redovisningsperiod belastas med ett belopp som motsvarar en fast räntesats för den under respektive period redovisade skulden. Tillgångar som innehas enligt finansiell leasing skrivs antingen av under tillgångens nyttjandeperiod eller leasingperioden, beroende på vilken av dem som är kortast.

Leasingförhållanden där leasegivaren behåller en väsentlig andel av de ekonomiska risker och fördelar som är förknippade med ägandet behandlas som löpande leasingavtal. Betalningar för löpande leasingavtal tas upp i resultaträkningen enligt den linjära metoden över leasingavtalets löptid.

1.5.3 Nedskrivningar av icke-finansiella tillgångar

För tillgångar med obegränsad nyttjandeperiod görs inga avskrivningar och man prövar årligen om nedskrivning behövs. Tillgångar för vilka värdet behöver skrivas ner prövas så snart händelser eller förändringar i de yttre omständigheterna ger anledning att tro att det redovisade värdet överstiger återkravsvärdet. Ett nedskrivningsbehov är det belopp med vilket en tillgångs redovisade värde överstiger dess återkravsvärde. Återkravsvärdet utgörs av det högsta värdet av endera tillgångens verkliga värde efter avdrag för försäljningskostnader eller nyttjandevärdet.

Immateriella och materiella tillgångars restvärden och nyttjandeperiod ses över och justeras vid behov minst en gång om året. Bokföringsvärdet av en tillgång skrivs omedelbart ned till återkravsvärdet om det bokförda värdet av tillgången överstiger det beräknade återkravsvärdet. Om de skäl som tidigare motiverat av- och nedskrivningar inte längre föreligger, återförs nedskrivningsförlusterna på motsvarande sätt.

1.5.4 Investeringar

Andelar i intresseföretag och gemensamma företag

Andelar i intresseföretag och gemensamma företag redovisas enligt kapitalandelsmetoden. Kapitalkostnaderna justeras med hänsyn till EU:s andel av ökningar eller minskningar av det ursprungliga bokföringsvärdet på intresseföretagens och de gemensamma företagens nettotillgångar om skäl till nedskrivning föreligger och de skrivs vid behov ned till det lägsta återkravsvärdet. Återkravsvärdet bestäms på det sätt som beskrivs i 1.5.3. Om de skäl som motiverat av- och nedskrivningar inte längre föreligger, återförs nedskrivningsförlusten med det redovisade belopp som skulle varit aktuellt om ingen nedskrivning gjorts.

Investeringar i riskkapitalfonder

Klassificering och värdering

Investeringar i riskkapitalfonder behandlas som tillgångar som kan säljas (se 1.5.5 ) och ska därför redovisas till verkligt värde, medan vinster och förluster som beror på fluktuationer i det verkliga värdet (även valutakursdifferenser) tas upp i reserven för verkligt värde.

Beräkning av verkligt värde

Eftersom de inte har något börsnoterat marknadsvärde på en aktiv marknad, anges värdet på investeringar i riskkapitalfonder post för post till det lägsta värdet av antingen kostnaden eller nettovärdet enligt fondförvaltarens rapport på balansdagen, vilket därmed utesluter eventuella orealiserade vinster som kan kvarstå i den investeringsportfölj som ligger till grund för beräkningen. Investeringar i riskkapitalfonder där investeringsportföljen är ny värderas enligt samma principer, utom orealiserade förluster som inte tas med i beräkningen om de endast beror på administrativa kostnader.

Orealiserade vinster från beräkningen av verkligt värde tas upp i reserven och avseende orealiserade förluster görs en bedömning av värdeminskningen för att avgöra om de ska tas upp som nedskrivningar av investeringar i resultaträkningen eller som justeringar av reserven för verkligt värde. Det verkliga värdet av hänförbart NAV fastställs antingen genom Europeiska unionens procentuella ägarandel i den underliggande NAV-fonden enligt den senaste rapporten eller genom aktievärdet samma dag, om detta finns tillgängligt, enligt uppgift från respektive fondförvaltare.

1.5.5 Finansiella tillgångar

Klassificering

Europeiska unionen klassificerar sina finansiella tillgångar i någon av följande kategorier: finansiella tillgångar värderade till verkligt värde via resultaträkningen, lån och fordringar, investeringar som hålls till dess de förfaller och slutligen finansiella tillgångar som kan säljas. Hur finansiella instrument klassificeras bestäms när de redovisas för första gången, och omprövas på balansdagen.

i) Finansiella tillgångar värderade till verkligt värde via resultaträkningen

En finansiell tillgång klassificeras i den sistnämnda kategorin om den huvudsakligen förvärvats för att säljas på kort sikt eller om den identifieras som tillhörande denna kategori av Europeiska unionen. Derivat förs också till denna kategori. Tillgångar i denna kategori klassificeras som omsättningstillgångar om de förväntas bli realiserade inom tolv månader räknat från balansdagen.

ii) Lån och fordringar

Lånefordringar och kundfordringar är finansiella tillgångar som inte är derivat, som har fastställda eller fastställbara betalningar och som inte noteras på en aktiv marknad. De uppstår när EU tillhandahåller pengar, varor eller tjänster direkt till en gäldenär utan avsikt att handla med fordringen. De tas upp som anläggningstillgångar, med undantag för dem som förfaller inom ett år från balansdagen.

iii) Investeringar som hålls till dess de förfaller

Investeringar som hålls till dess de förfaller är finansiella tillgångar som inte är derivat med fastställda eller fastställbara betalningar och fastställd löptid som Europeiska unionen har för avsikt och förmåga att hålla till förfall. Under budgetåret innehade Europeiska unionen inga investeringar i denna kategori.

iv) Finansiella tillgångar som kan säljas

Finansiella tillgångar som kan säljas är sådana tillgångar som inte är derivat som antingen hänförs till denna kategori eller som inte kan hänföras till någon av de andra kategorierna. De klassificeras antingen som omsättningstillgångar eller anläggningstillgångar, beroende på efter hur lång tid EU har för avsikt att avyttra dem. Investeringar i enheter som inte ingår i de konsoliderade räkenskaperna och andra kapitalinvesteringar (t.ex. riskkapital) som inte redovisas med kapitalandelsmetoden klassificeras också som säljbara finansiella tillgångar.

Första redovisningstillfälle och värdering

Köp och försäljning av finansiella tillgångar värderade till verkligt värde via resultaträkningen, investeringar som hålls till förfall eller investeringar som kan säljas redovisas på affärsdagen – dvs. den dag Europeiska unionen köper eller säljer tillgången. Lån redovisas när likvida medel betalas ut till låntagarna. Finansiella instrument redovisas första gången med verkligt värde plus transaktionskostnader. Det gäller alla finansiella tillgångar som inte tagits upp till verkligt värde via resultaträkningen. Finansiella tillgångar som tagits upp till verkligt värde via resultaträkningen redovisas första gången till verkligt värde och transaktionskostnaderna kostnadsförs i resultaträkningen.

Det verkliga värdet av en finansiell tillgång vid anskaffningstillfället är vanligen transaktionspriset (det verkliga värdet av vad som erhållits). Däremot uppskattas värdet på ett räntefritt långfristigt lån eller ett lån som beviljas med en ränta som ligger under marknadsräntan som nuvärdet av alla framtida kontantbetalningar diskonterade till rådande marknadsränta för ett likartat instrument med en likartad kreditvärdering.

Vid utlåning av upplånade medel (back-to-back-lån) är skillnaderna mellan ut- och upplåningsvillkoren och beloppen oväsentliga. Alternativkostnader behöver inte anges eftersom EU inte har rätt att investera pengar på kapitalmarknaderna. Dessa lån redovisas därför till det nominella värdet. EU:s transaktionskostnader som belastar den slutliga låntagaren tas upp direkt i resultaträkningen.

Finansiella instrument tas bort ur balansräkningen när rätten till ingående kassaflöden från investeringen upphört eller överlåtits och Europeiska gemenskaperna överlåtit i stort sett alla risker och fördelar som är förknippade med ägandet.

Efterföljande värdering

Finansiella tillgångar värderade till verkligt värde via resultaträkningen redovisas därefter till verkligt värde. Vinster och förluster som beror på förändringar i det verkliga värdet av finansiella instrument värderade till verkligt värde via resultaträkningen tas upp i resultaträkningen för den period då de uppkom.

Lånefordringar och kundfordringar samt investeringar som hålles till förfall tas upp till det upplupna anskaffningsvärdet enligt effektivräntemetoden. Vid utlåning av upplånade medel tillämpas samma effektiva ränta både på in- och utlåningen eftersom det rör sig om så kallade back-to-back-lån och skillnaderna mellan ut- och upplåningsvillkoren och beloppen är oväsentliga. EU:s transaktionskostnader som belastar den slutliga låntagaren tas upp direkt i resultaträkningen.

Säljbara finansiella tillgångar redovisas därefter till verkligt värde. Vinster och förluster som beror på fluktuationer i det verkliga värdet på tillgångar som kan säljas redovisas i reserven för verkligt värde. När tillgångar som kan säljas antingen avyttras eller skrivs ned ska justeringarna av det kumulerade verkliga värdet som tidigare förts upp i reserven för verkligt värde istället tas upp i resultaträkningen. Ränta på säljbara finansiella tillgångar som har räknats fram enligt effektivräntemetoden tas upp i resultaträkningen. Utdelning på egetkapitalinstrument som kan säljas tas upp när EU:s rätt till utbetalning är fastställd.

Det verkliga värdet av investeringar med ett noterat marknadspris på aktiva marknader bygger på den aktuella köpkursen. Om marknaden för ett finansiellt instrument inte är aktiv (eller om det gäller värdepapper på OTC-marknaden) beräknar Europeiska unionen det verkliga värdet genom en värderingsmetod. Metoderna omfattar bland annat analys av transaktioner mellan oberoende parter på senare tid, andra liknande instrument, analys av diskonterade kassaflöden, optionsvärderingsmodeller och andra värderingsmetoder som vanligen används av marknadsaktörerna.

När det verkliga värdet av innehav i egetkapitalinstrument utan noterat marknadspris på en aktiv marknad inte kan beräknas på ett tillförlitligt sätt, tas investeringarna upp till anskaffningsvärde efter avdrag för nedskrivning.

Nedskrivning av finansiella tillgångar

Europeiska unionen ska per varje balansdag bedöma huruvida det finns objektiva belägg för att en finansiell tillgång eller en grupp av finansiella tillgångar bör skrivas ner. En finansiell tillgång har ett nedskrivningsbehov och skrivs ned endast om det finns objektiva belägg för en nedskrivning till följd av en eller flera händelser som inträffat efter det att tillgången redovisades första gången (en ”förlusthändelse”) och att denna händelse (eller händelser) kommer att påverka den finansiella tillgångens uppskattade framtida kassaflöden på ett sätt som kan uppskattas på ett tillförlitligt sätt.

i) Tillgångar bokförda till upplupet anskaffningsvärde

Om det finns objektiva belägg som visar att det uppkommit ett nedskrivningsbehov för utlåning och fordringar eller investeringar som hålles till förfall som redovisas till upplupet anskaffningsvärde, beräknas nedskrivningen som skillnaden mellan tillgångens bokförda värde och nuvärdet av uppskattade framtida kassaflöden (exklusive framtida kreditförluster som inte har inträffat) diskonterade till den finansiella tillgångens ursprungliga effektiva ränta. Tillgångens bokförda värde sätts ned och förlusten tas upp i resultaträkningen. Om ett lån eller en investering som hålles till förfall har rörlig ränta är diskonteringsfaktorn för beräkning av värdeminskningen den löpande effektiva ränta som anges i avtalet. Beräkningen av nuvärdet av de uppskattade framtida kassaflödena för en sådan finansiell tillgång som används som säkerhet återspeglar de kassaflöden som skulle bli resultatet av ett legalt ianspråktagande av tillgången minus kostnader för att anskaffa och sälja säkerheten, oavsett om legalt ianspråktagande av tillgången är sannolikt eller ej. Om värdeminskningen senare sjunker och detta objektivt kan kopplas till en händelse som inträffade efter nedskrivningen, återförs nedskrivningen i resultaträkningen.

ii) Tillgångar bokförda till verkligt värde

För att avgöra om säkerheter ska skrivas ner när det gäller säljbara kapitalinvesteringar tar man hänsyn till om det verkliga värdet av säkerheten sjunkit väsentligt under anskaffningskostnaden eller sjunker permanent (under lång tid). Om så är fallet för säljbara finansiella tillgångar förs den kumulerade förlusten av från reserverna och tas istället upp i resultaträkningen. Den kumulerade förlusten beräknas på skillnaden mellan anskaffningskostnaden och det aktuella verkliga värdet, med avdrag för tidigare nedskrivningar av den finansiella tillgången i resultaträkningen. Värdeminskningar av egetkapitalinstrument som tagits upp i resultaträkningen återförs inte via resultaträkningen. Om det verkliga värdet på ett skuldinstrument som klassificeras som finansiell tillgång som kan säljas senare ökar, och ökningen objektivt kan hänföras till en händelse som inträffade efter att nedskrivningen redovisades i resultaträkningen, ska nedskrivningen återföras och det återförda beloppet redovisas i resultaträkningen.

1.5.6 Lager

Lager värderas till anskaffningsvärdet eller nettoförsäljningsvärdet, beroende på vilket som är lägst. Anskaffningsvärdet bygger på först-in-först-ut-principen. Kostnader för färdiga varor och pågående arbete omfattar kostnader för råvaror, direkta arbetskostnader, övriga direkta kostnader och därmed sammanhängande produktionsomkostnader (vid normalkapacitet). Nettoförsäljningsvärde är det uppskattade försäljningspriset i den löpande verksamheten efter avdrag för kostnader för färdigställande och försäljningskostnader. Lager som hålls för kostnadsfri distribution eller distribution med nominellt påslag värderas till det lägre av anskaffningsvärde eller beräknat återanskaffningsvärde. Det beräknade återanskaffningsvärdet motsvarar den kostnad Europeiska unionen skulle ådra sig för att förvärva tillgången på balansdagen.

1.5.7 Förfinansiering

Förfinansiering är en betalning som avser att förse stödmottagarna med ett kontant förskott, dvs. en fixkassa. Den kan delas upp på ett antal betalningar över en period som fastställs i ett särskilt förfinansieringsavtal. Fixkassan eller förskottet återbetalas eller används i det syfte för vilket det beviljats under den period som avtalet anger. Om mottagaren inte har några bidragsberättigande utgifter ska förfinansieringen återbetalas till Europeiska unionen. Beloppet för förfinansieringen sätts (helt eller delvis) ned beroende på vilka kostnader som godkänts som stödberättigande och vilka belopp som ska återkrävas. Beloppet tas upp som en kostnad.

Vid årsskiftet värderas den utestående förfinansieringen till de ursprungliga beloppen efter avdrag för återkrav, godkända stödberättigande kostnader, beräknade stödberättigande kostnader som ännu inte godkänts vid årsslutet samt värdeminskningar.

Ränta på förfinansiering redovisas när den betalas ut, enligt bestämmelserna i det tillämpliga förfinansieringsavtalet. En beräkning av den upplupna ränteinkomsten, på basis av de mest tillförlitliga uppgifterna, görs vid årets slut och inkluderas i balansräkningen.

1.5.8 Fordringar

Fordringar tas upp till ursprungligt belopp efter nedskrivning på grund av värdeminskning. Nedskrivning av fordringar på grund av värdeminskning görs när det finns objektiva tecken på att Europeiska unionen inte kommer att kunna återfå hela fordran enligt de ursprungliga lånevillkoren. Nedskrivning görs med ett belopp som motsvarar skillnaden mellan tillgångens bokföringsvärde och det belopp som kan återfås, dvs. nuvärdet av framtida beräknade kassaflöden efter diskontering med den marknadsränta som gäller för liknande lån. Nedskrivningen förs upp i resultaträkningen. Varje år görs även en allmän nedskrivning av utestående fordringar för vilka särskild nedskrivning inte redan gjorts. Se anmärkning 1.5.14 nedan angående behandlingen av upplupna intäkter vid årsskiftet.

1.5.9 Likvida medel och motsvarigheter till likvida medel

Likvida medel och motsvarigheter till likvida medel är finansiella instrument som tas upp under omsättningstillgångar. De likvida medlen omfattar kontanter, avistakonton i bank, andra kortfristiga likvida placeringar med en löptid på eller under tre månader samt checkräkningskrediter.

1.5.10 Ersättningar till anställda

Pensionsförpliktelser

Europeiska unionen erbjuder förmånsbestämda pensionsplaner. En tredjedel av de beräknade pensionskostnaderna finansieras via avdrag på de anställdas löner, men inga övriga avsättningar görs förrän skulden realiseras. Skulden i balansräkningen avseende förmånsbestämda pensionsplaner tas upp till nuvärdet av den förmånsbestämda förpliktelsen på balansdagen. Den förmånsbestämda förpliktelsen beräknas av aktuarier enligt den så kallade projected unit credit-metoden. Nuvärdet på den förmånsbestämda förpliktelsen räknas fram genom diskontering av beräknade framtida utbetalningar utifrån räntan på statsobligationer som är utställda i samma valuta som den i vilken pensionsförmånen kommer att betalas ut, och som har ungefär samma löptid som pensionsskulden.

Försäkringsmatematiska vinster och förluster efter justeringar och förändringar av de försäkringsmatematiska antagandena förs omedelbart in i resultaträkningen. Kostnader för tjänstgöring under tidigare perioder tas omedelbart upp i resultaträkningen, om inte förändringar i pensionsplanen bara får göras på villkor att den anställda kvarstår i tjänst under viss tid (intjänandeperioden). I så fall avskrivs kostnaderna för tjänstgöring under tidigare perioder linjärt under intjänandeperioden.

Sjukförsäkringsförmåner efter avslutad tjänst

Europeiska unionen erbjuder sina anställda sjukförsäkringsförmåner genom att ersätta deras sjukvårdskostnader. En särskild fond (RCAM) har inrättats för den löpande administrationen. Såväl anställda i aktiv tjänst, pensionärer, änkor och änklingar som övriga förmånstagare kan få ersättning från systemet. Ersättningar till personer som inte är i aktiv tjänst (pensionärer, efterlevande o.dyl.) tas upp som anställningsförmåner efter avslutad tjänst. Förmånernas karaktär kräver en försäkringsmatematisk beräkning. Posten på skuldsidan i balansräkningen har räknats fram på ungefär samma sätt som posten för pensionsförpliktelserna (se ovan).

1.5.11 Avsättningar

Avsättningar tas upp när Europeiska unionen har en gällande rättslig eller informell förpliktelse gentemot tredje man på grund av tidigare händelser, när det är troligt att ett utflöde av resurser kommer att krävas för att reglera förpliktelsen och beloppet kan beräknas på ett tillförlitligt sätt. Avsättningar får inte göras för framtida rörelseförluster. En avsättning ska göras med det belopp som är den bästa uppskattningen på avstämningsdagen av det som beräknas krävas för att reglera den befintliga förpliktelsen. Där avsättningen avser en stor mängd transaktioner uppskattas förpliktelsen genom att alla tänkbara utfall vägs samman med deras sannolikheter (”väntevärdesprincipen”).

1.5.12 Finansiella skulder

Finansiella skulder tas upp som finansiella skulder till verkligt värde via resultaträkningen eller som finansiella skulder till upplupet anskaffningsvärde (upptagna lån). Upptagna lån består av lån från kreditinstitut och förpliktelser för vilka skuldebrev utfärdats. Upptagna lån redovisas initialt till verkligt värde, baserat på det utbetalda beloppet (det verkliga värdet av vad som erhållits) netto – dvs. utan beaktande av transaktionskostnaderna, och detta värde bokförs sedan med upplupet anskaffningsvärde med användning av effektivräntemetoden. Alla skillnader mellan det utbetalda nettobeloppet, med avdrag för transaktionskostnader, och inlösenvärdet redovisas i resultaträkningen under lånets löptid enligt effektivräntemetoden.

De klassificeras som långfristiga skulder, med undantag för dem som förfaller inom ett år från balansdagen. Av väsentlighetsskäl får effektivräntemetoden inte användas på det upptagna och det beviljade lånet när unionen beviljar lån ur upplånade medel. Europeiska unionens transaktionskostnader som belastar den slutliga låntagaren tas upp direkt i resultaträkningen.

Finansiella skulder värderade till verkligt värde via resultaträkningen innefattar derivat när deras verkliga värde är negativt. De behandlas redovisningsmässigt på samma sätt som finansiella tillgångar som värderas till verkligt värde via resultaträkningen, se anmärkning 1.5.5 .

1.5.13 Skulder till leverantörer och stödmottagare

En stor andel av EU:s skulder till leverantörer och stödmottagare avser inte inköp av varor eller tjänster, utan ersättningskrav från mottagare av stöd eller annan EU-finansiering. De bokförs som skulder till leverantörer och stödmottagare med det belopp som ersättningskravet gäller när det mottagits och efter kontroll godkänts som stödberättigande av de behöriga finansiella mellanhänderna. De värderas då till det belopp som godkänts som stödberättigande.

Skulder till leverantörer och stödmottagare som avser inköp av varor och tjänster bokförs till det ursprungliga beloppet när fakturan kommer in och de motsvarande kostnaderna förs upp i räkenskaperna när varorna eller tjänsterna levererats och godkänts av Europeiska unionen.

1.5.14 Upplupna eller förutbetalda intäkter och kostnader

Enligt Europeiska unionens redovisningsregler ska transaktioner och andra händelser tas upp i redovisningen för den period som de hänför sig till. Vid budgetårets slut kostnadsförs upplupna kostnader med det belopp som överföringsskyldigheten beräknas uppgå till under perioden. De upplupna kostnaderna beräknas enligt de detaljerade operativa och praktiska riktlinjer som kommissionen utfärdat för att se till att det finns rimliga garantier för att räkenskaperna i allt väsentligt ger en rättvisande bild av institutionens ekonomiska situation.

Intäkter tas också upp under den period de avser. Upplupna intäkter tas upp i räkenskaperna vid årsskiftet avseende tjänster som utförts men ännu inte fakturerats, varor som levererats av EU och för sådana händelser som omfattas av avtal (t.ex. med hänvisning till ett fördrag).

Intäkter tas vid årsskiftet upp som förutbetalda intäkter för påföljande budgetår om faktura utställts men tjänsterna ännu inte utförts eller varorna ännu inte levererats.

1.6 RESULTATRÄKNING

1.6.1 Intäkter

Intäkter som inte är kopplade till utbyte av varor och tjänster

EU:s intäkter faller huvudsakligen inom denna kategori, som främst omfattar direkt och indirekt beskattning och egna medel. Utöver skatter kan även andra typer av inbetalningar göras till Europeiska unionen, t.ex. tullar, böter och donationer.

Egna medel från BNI och mervärdesskatt

Inkomster redovisas för den period när Europeiska unionen sänder ut en begäran till medlemsstaterna om inbetalning av egna medel. De värderas till det belopp som betalningsanmodan avser. Eftersom egna medel från mervärdesskatt och BNI bygger på beräkningar av uppgifterna för budgetåret kan de fluktuera efter omständigheterna fram till dess att medlemsstaternas slutliga uppgifter är tillgängliga. Effekterna av att beräkningarna förändrats tas med i beräkningen av nettoöverskott eller -underskott under den period då förändringarna skedde.

Traditionella egna medel

Fordringar och därmed sammanhängande intäkter redovisas när medlemsstaterna lämnar in sina månatliga A-räkenskaper (inklusive uppgifter om uppburna tullar och ostridiga utestående belopp för vilka säkerhet ställts). På rapporteringsdagen beräknas vilka inkomster medlemsstaterna haft under perioden men ännu inte ställt till Europeiska unionens förfogande. Dessa tas upp som upplupna intäkter. Medlemsstaterna lämnar B-räkenskaper kvartalsvis (som även omfattar utestående tullbelopp för vilka ingen säkerhet ställts, samt belopp för vilka säkerhet ställts men som bestrids av gäldenären). Dessa tas upp som intäkter minus uppbördskostnader (25 %). Dessutom skrivs värdet i resultaträkningen ner med det belopp som man inte beräknar kommer att kunna uppbäras.

Utdömda böter

Intäkter från utdömda böter redovisas när EU:s beslut om att utdöma böter har fattats och vederbörligen delgivits den eller de som beslutet riktar sig till. Om företagets solvens kan ifrågasättas skrivs värdet på fordran ner. Efter beslutet att utdöma böter kan gäldenären inom två månader efter delgivningen antingen

– acceptera beslutet och följaktligen inom fastställd tid betala bötesbeloppet, vilket då definitivt inkasseras av EU,

– eller invända mot beslutet och överklaga till Europeiska unionens domstol.

Även vid överklagande måste det huvudsakliga bötesbeloppet betalas inom den fastställda tremånadersfristen, eftersom ett överklagande inte ger uppskov med verkställigheten (artikel 242 i EG-fördraget). Under vissa omständigheter och efter överenskommelse med kommissionens räkenskapsförare kan gäldenären istället få lämna en bankgaranti för beloppet.

Om företaget överklagar beslutet och redan preliminärt betalat in bötesbeloppet, förs detta upp som en eventualförpliktelse. Men eftersom ett överklagande av EU:s beslut inte hindrar verkställighet används de mottagna beloppen till att reglera fordran. Om en banksäkerhet ställs ut istället för en inbetalning, står böterna kvar som en fordran. Om det finns en risk att tribunalen inte dömer till förmån för EU görs en avsättning för denna risk (om böterna redan betalats in provisoriskt). Om en bankgaranti istället ställts ut görs en nedskrivning av den utestående fordran på lämpligt sätt. Kumulerad ränta till Europeiska unionen för bankkonton där gjorda inbetalningar deponerats tas upp som intäkter, och eventualförpliktelsen ökas med motsvarande belopp.

Intäkter från bytestransaktioner

Intäkter från försäljning av varor eller tjänster redovisas när de väsentliga risker och fördelar som är förknippade med ägandet övergår på köparen. Intäkter från en transaktion som avser tillhandahållande av tjänster redovisas i förhållande till hur långt transaktionen färdigställts på balansdagen.

Ränteintäkter och -kostnader

Ränteintäkter och -kostnader redovisas i resultaträkningen enligt effektivräntemetoden. Det är en metod för att beräkna det upplupna anskaffningsvärdet av en finansiell tillgång eller finansiell skuld och för fördelning över relevant period. Vid beräkning av den effektiva räntan ska Europeiska unionen vid uppskattningen av betalningar beakta samtliga avtalsvillkor för det finansiella instrumentet (exempelvis bestämmelser om förskottsbetalningar) men inte framtida kreditförluster. Beräkningen innefattar alla avgifter som erlagts eller erhållits av avtalsparterna, som är en del av effektivräntan, transaktionskostnader och alla andra överkurser och underkurser.

När en finansiell tillgång eller grupp av likartade finansiella tillgångar har skrivits ned till följd av en värdeminskning, redovisas ränteintäkten genom att använda den räntesats som använts för att diskontera de framtida kassflödena i syfte att värdera nedskrivningen.

Intäkter från utdelning

Intäkter från utdelning bokförs när rätten till utdelning fastställts.

1.6.2 Kostnader

Kostnader för inköp av varor och tjänster redovisas när varorna eller tjänsterna levererats och godkänts av Europeiska unionen. De värderas till det ursprungliga fakturabeloppet. Kostnader för annat än inköp är speciella för Europeiska unionen och står för huvuddelen av utgifterna. De består av överföringar till mottagare och kan vara av tre olika slag: fordringar, överföringar enligt avtal samt skönsmässigt beviljade stöd, bidrag eller donationer.

En överföring tas upp som kostnad under den period då de händelser som ligger till grund för den inträffat, förutsatt att överföringen är tillåten enligt bestämmelserna (budgetförordningen, tjänsteföreskrifterna eller andra förordningar) eller godkänts i avtal. Eventuella kriterier för godkännande ska vara uppfyllda av mottagaren och en rimlig beräkning måste kunna göras av det utestående beloppet.

Begäran om utbetalning eller ersättningskrav som inkommer och uppfyller kraven godkänns som kostnader motsvarande det stödberättigande beloppet. Vid årsskiftet beräknas beloppet för de stödberättigande kostnader som mottagarna ådragit sig och ännu inte fått ersättning för, och det redovisas som upplupna kostnader.

1.7 EVENTUALTILLGÅNGAR OCH EVENTUALFÖRPLIKTELSER

1.7.1 Eventualtillgångar

En eventualtillgång är en potentiell tillgång som uppkommit på grund av tidigare händelser, men som bara kan bekräftas utifrån eventuella framtida händelser som för närvarande är osäkra och inte helt ligger inom Europeiska unionens kontroll. Upplysning om en eventualtillgång lämnas i de fall ett inflöde av resurser eller tjänster är troligt.

1.7.2 Eventualförpliktelser

En eventualförpliktelse är en potentiell förpliktelse som uppkommit på grund av tidigare händelser och som kan bekräftas utifrån eventuella framtida händelser som för närvarande är osäkra och inte helt ligger inom Europeiska unionens kontroll. Det kan också vara en befintlig förpliktelse som härrör från inträffade händelser, men som inte redovisas som skuld eller avsättning eftersom det inte är troligt att ett utflöde av resurser eller tjänster kommer att krävas för att reglera förpliktelsen eller under de mycket sällsynta omständigheter då en tillräckligt tillförlitlig uppskattning av beloppet inte kan göras.

2. FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL BALANSRÄKNINGEN

ANLÄGGNINGSTILLGÅNGAR

2.1 IMMATERIELLA TILLGÅNGAR

|Miljoner euro |

|Belopp|

Bruttoanskaffningsvärde per den 31 december 2008|134|

Tillägg|39|

Avyttringar|(3)|

Överföringar mellan tillgångskategorier|0|

Övriga förändringar|1|

Bruttoanskaffningsvärde per den 31 december 2009|171|

Total avskrivning per den 31 december 2008|78|

Avskrivningskostnad under året|22|

Avyttringar|(1)|

Överföringar mellan tillgångskategorier|0|

Övriga förändringar|0|

Total avskrivning per den 31 december 2009|99|

Bruttoanskaffningsvärde per den 31 december 2009|72|

Nettoanskaffningsvärde per den 31 december 2008|56|

Beloppen avser huvudsakligen programvara.

2.2 MATERIELLA ANLÄGGNINGSTILLGÅNGAR

Det är i vissa länder omöjligt att särskilja markvärdet från fastighetsvärdet eftersom man anser att de förvärvas tillsammans. Markvärdet kan inte skrivas ned och det värderas separat bara när det krävs pga. efterföljande utgifter, t.ex. för uppförande av nya fastigheter eller därför att mark styckas av och säljs.

Tillgångar i Egnos (European Geostationary Navigation Overlay Service) tas upp som materiella tillgångar per den 31 december 2009 efter överföringen till kommissionen under 2009. Tillgångarna hade då ett nettobokföringsvärde på 11 miljoner euro (40 miljoner euro brutto, med avdrag för ackumulerade av- och nedskrivningar på 29 miljoner euro).

MATERIELLA ANLÄGGNINGSTILLGÅNGAR|

||||||||Miljoner euro|

|.|.|.|.|.||. ||

|||||||||

Bruttoanskaffningsvärde per den 31 december 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Tillägg|39|89|20|57|17|29|141|392|

Avyttringar|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Överföringar mellan tillgångskategorier|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Övriga förändringar|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Bruttoanskaffningsvärde per den 31 december 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Total avskrivning per den 31 december 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Avskrivningskostnad under året|127|66|16|60|17|163||449|

Återförd av- och nedskrivning|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Avyttringar|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Överföringar mellan tillgångskategorier|0|(1)|0|0|1|0||0|

Övriga förändringar|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Total avskrivning per den 31 december 2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

NETTOANSKAFFNINGSVÄRDE PER DEN31 DECEMBER 2009|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

NETTOANSKAFFNINGSVÄRDE PER DEN31 DECEMBER 2008|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

Utestående avgifter för finansiell leasing och liknande fordringar tas upp som lång- eller kortfristiga skulder i balansräkningen (se även anmärkning 2.15 och 2.18.1 ). De fördelas som följer:

Finansiell leasing|Miljoner euro|

||< 1 år|> 1 år|>5 år|Sammanlagd skuld (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)||

Mark och byggnader|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Övriga materiella tillgångar|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Totalt per 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Totalt per 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 LÅNGFRISTIGA INVESTERINGAR

|||Miljoner euro|

|Anmärkning|31.12.2009|31.12.2008|

Andelar i intresseföretag:|2.3.1|382|278|

Andelar i gemensamma företag:|2.3.2|196|145|

Garantifonden|2.3.3|1 240|1 091|

Tillgångar som kan säljas|2.3.4|561|564|

Investeringar totalt||2 379|2 078|

Denna rubrik omfattar investeringar som syftar till att stödja Europeiska unionens verksamheter. Den innefattar även garantifondens nettotillgångar.

2.3.1 Andelar i intresseföretag

||||Miljoner euro|

Belopp per den 31 december 2008|278|0|0|278|

Förvärv|26|10|75|111|

Andel i nettovinst / (nettoförlust)|(2)|(3)|(1)|(6)|

Andra förändringar i kapital|(1)|0|0|(1)|

Belopp per den 31 december 2009|301|7|74|382|

Andelar i intresseföretag redovisas enligt kapitalandelsmetoden – närmare detaljer finns i anmärkning 1.3 . Följande redovisade värden avser EU:s andelar i intresseföretag:

|||Miljoner euro|

||31.12.2009|31.12.2008|

Tillgångar||420|295|

Skulder||(38)|(17)|

Intäkter||17|23|

Överskott/(underskott)||(6)|10|

Europeiska investeringsfonden (EIF)

Europeiska investeringsfonden är EU:s finansiella institution som är specialiserad på riskkapital och garantier till små och medelstora företag. Den 31 december 2009 hade kommissionen tecknat sig för sammanlagt 861 miljoner euro (av 2 940 miljoner euro) av Europeiska investeringsfondens aktiekapital. Detta motsvarar 29,29 % av Europeiska investeringsfondens sammanlagda kapital. Kommissionen har betalat in 20 %, och den återstående icke inlösta delen uppgick till 689 miljoner euro – se även anmärkning 5.13.2 . Enligt en överenskommelse som kommissionen och Europeiska investeringsbanken undertecknade år 2005 har kommissionen rätt att när som helst sälja sina andelar till Europeiska investeringsbanken till det pris som motsvarar Europeiska investeringsfondens värdering delat med det totala antalet emitterade andelar. Värdet av säljoptionen är nära noll eftersom den metod som används för att bestämma andelarnas försäljningspris liknar den som används för att beräkna EIF:s nettokapital. Andelarna värderas därmed till 29,29 % av Europeiska investeringsfondens nettotillgångar, som 31 december 2009 uppgick till 301 miljoner euro (år 2008 till 278 miljoner euro), varav 2 miljoner euro avser resultatet för 2009 (förlust). En utdelning på 4 miljoner euro för budgetår 2008 erhölls 2009.

Gemensamma teknikinitiativ

Offentlig-privata partnerskap i form av gemensamma teknikinitiativ som inrättades som sådana gemensamma företag som avses i artikel 171 i fördraget har inrättats för att genomföra Lissabonstrategins mål avseende tillväxt och sysselsättning. Gemensamma teknikinitiativ är offentlig-privata partnerskap som inrättas på EU-nivå för att arbeta på sådana strategiska områden där forskning och teknisk utveckling är avgörande för Europas konkurrenskraft. De är ett nytt inslag i det sjunde ramprogrammet för forskning och teknisk utveckling och omfattar en storskalig, multinationell forskningsverksamhet. De sammanför privata och offentliga deltagare kring gemensamma mål av bred samhällelig vikt och kombinerar finansiering och kunskaper för att uppnå dessa mål. De utgör ett nytt sätt att samverka på för att nå de mål som uppställts av EU:s ledare i Lissabonstrategin om tillväxt och sysselsättning. Under 2009 inleddes verksamhet i de första tre gemensamma teknikinitiativen, nämligen det gemensamma företaget Artemis, det gemensamma företaget Clean Sky som beskrivs nedan och det gemensamma företaget för initiativet för innovativa läkemedel som beskrivs under anmärkning 2.3.2 . Trots att Artemis och Clean Sky rättsligt definieras som gemensamma företag är de ur ett bokföringsperspektiv snarare att betrakta som intresseföretag eftersom kommissionen har ett väsentligt inflytande över dem.

Det gemensamma företaget Artemis

Artemis skapades för att genomföra ett gemensamt teknikinitiativ tillsammans med den privata sektorn avseende inbyggda datasystem. Europeiska unionen, företrädd av kommissionen, hade den 31 december 2009 ett ägarintresse på 100 % vilket motsvarade 7 miljoner euro. Det högsta vägledande bidraget från EU ska uppgå till 420 miljoner euro.

Det gemensamma företaget Clean Sky

Syftet med Clean Sky är att påskhynda utvecklingen, utvärderingen och demonstrationen av miljövänlig teknik för lufttransporter inom EU och i synnerhet att skapa en innovativt system för lufttransporter som ska minska lufttransportsektorns miljöpåverkan. Europeiska unionen, företrädd av kommissionen, hade den 31 december 2009 ett ägarintresse på 99,41 % vilket motsvarade 74 miljoner euro. Det högsta vägledande bidraget från EU ska uppgå till 800 miljoner euro.

2.3.2 Andelar i gemensamma företag

|Miljoner euro|

Belopp per 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Förvärv|0|28|39|81|148|

Andel i nettoresultat|0|(51)|(46)|0|(97)|

Belopp per 31.12.2009|0|80|35|81|196|

Andelar i gemensamma företag redovisas enligt kapitalandelsmetoden – närmare detaljer finns i anmärkning 1.3 . Följande redovisade värden avser EU:s andelar i gemensamma företag:

|||Miljoner euro|

||31.12.2009|31.12.2008|

Anläggningstillgångar||48|0|

Omsättningstillgångar||192|154|

Långfristiga skulder||0|0|

Kortfristiga skulder||(44)|(9)|

Intäkter||72|37|

Kostnader||(169)|(93)|

Det gemensamma företaget Galileo under avveckling

Det gemensamma företaget Galileo började avvecklas i slutet av 2006 och processen pågår fortfarande. Det gemensamma företaget Galileo under avveckling hade vid årsskiftet nettotillgångar på 0 euro. Eftersom företaget inte var verksamt och fortfarande höll på att avvecklas 2009, uppstod inte några intäkter eller kostnader. Investeringsvärdet uppgick den 31 december 2009 (och den 31 december 2008) till 0 euro, vilket motsvarar investeringen på 585 miljoner euro med avdrag för den sammanlagda andelen av förlusterna, som uppgick till 585 miljoner euro.

Tillsynsmyndigheten för det europeiska GNSS-systemet, ett organ som inrättades 2004 och konsoliderades i unionens räkenskaper, tog över ansvaret från det gemensamma företaget Galileo den 1 januari 2007. Efter det att förordning (EG) nr 683/2008 trädde i kraft övertog kommissionen rollen som programförvaltare för programmen inom det globala systemet för satellitnavigering (GNSS) från tillsynsmyndigheten. Överföringen av uppgifterna och verksamheten från tillsynsmyndigheten till kommissionen trädde i kraft den 1 januari 2009.

Det gemensamma företaget Sesar

Syftet med detta gemensamma företag är att medverka till moderniseringen av den europeiska flygledningstjänsten och till ett snabbt genomförande av generalplanen för flygledningstjänst genom att samordna och koncentrera allt forsknings- och utvecklingsarbete i EU. Den 31 december 2009 hade kommissionen 87,4 % av andelarna i Sesar, vilket motsvarade 80 miljoner euro (år 2008 var beloppet 103 miljoner euro). EU:s sammanlagda (vägledande) bidrag till Sesar (från 2007 till 2013) ska uppgå till 700 miljoner euro.

Internationella fusionsenergiorganisationen för gemensamt genomförande av Iterprojektet (Iter International)

Deltagarna i Iter är EU och Kina, Indien, Ryssland, Korea, Japan och USA. Iter skapades för att handha Iteranläggningarna, att uppmuntra laboratorier, andra institutioner och personal som deltar i medlemmarnas fusionsenergiforsknings- och utvecklingsprogram att utnyttja Iteranläggningarna, att främja allmänhetens kunskap om och acceptans för fusionsenergin och att vidta eventuella övriga åtgärder som krävs för att uppnå dess mål.

EU:s (Euratoms) bidrag till Iter International ges via byrån för fusionsenergi och omfattar även bidrag från medlemsstaterna och Schweiz. Det sammanlagda bidraget anses rättsligt som ett Euratombidrag till Iter och varken medlemsstaterna eller Schweiz har några ägarintressen i Iter. Eftersom det rättsligt är EU som innehar andelar i det gemensamma företaget Iter International måste EU ta upp detta i sina konsoliderade räkenskaper.

Den 31 december 2009 hade Euratom 47 % av andelarna i Iter, vilket motsvarade 35 miljoner euro (år 2008 var beloppet 42 miljoner euro). Euratoms sammanlagda (vägledande) bidrag till Iter (från 2007 till 2041) ska uppgå till 7 649 miljoner euro.

Det gemensamma företaget för initiativet för innovativa läkemedel (IMI)

Det gemensamma företaget IMI var det tredje gemensamma teknikinitiativ som togs i drift under 2009. Det ska stödja farmaceutisk grundforskning (forskning och utveckling på ett stadium före marknadsföring) i medlemsstaterna och de associerade länderna. Initiativet syftar till att öka forskningsinvesteringarna i den biofarmaceutiska sektorn och främja de små och medelstora företagens deltagande i verksamheten. Europeiska unionen, företrädd av kommissionen, hade den 31 december 2009 ett ägarintresse på 99,1 % vilket motsvarade 81 miljoner euro. Det högsta vägledande bidraget från EU ska uppgå till 1 miljard euro fram till den 31 december 2017.

2.3.3 Garantifonden

Garantifondens nettotillgångar|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Tillgångar som kan säljas|1 050|887|

Likvida medel och motsvarigheter till likvida medel|191|205|

Summa tillgångar|1 241|1 092|

Summa skulder|(1)|(1)|

Tillgångar netto|1 240|1 091|

Garantifonden för åtgärder avseende tredje land täcker lån för vilka EU ställer säkerhet med anledning av rådets beslut, i synnerhet Europeiska investeringsbankens utlåning till länder utanför EU, lån som avser makroekonomiskt stöd samt Euratomlån till länder utanför EU. Fonden är ett långfristigt instrument som täcker eventuella försummade lån för vilka EU ställt en säkerhet och kan därför ses som en långfristig investering. Detta styrks av det faktum att nära 76 % av de tillgångar som kan säljas har en löptid på mellan 1 och 10 år. Fonden finansieras genom betalningar från EU:s allmänna budget motsvarande 9 % av transaktionsbeloppet, genom ränteinkomster från investeringar av fondens disponibla medel samt återkrävda belopp från försumliga gäldenärer i fall där fondens garanti tagits i anspråk. Om fondens tillgångar vid årets slut överstiger målbeloppet ska överskottet föras upp på en budgetpost i inkomstredovisningen i Europeiska unionens allmänna budget.

Europeiska unionen ska upprätthålla en garantireserv för att täcka lån till tredjeland. Denna reserv är avsedd att fylla på garantifonden om det skulle utlösas garantier som överstiger fondens disponibla medel, så att de överskjutande beloppen kan finansieras genom budgeten. Reserven på 1 472 miljoner euro motsvarar målbeloppet på 9 % av de utestående lånen per den 31 december 2009. Fondens nettotillgångar per den 31 december 2009 uppgick totalt till 1 240 miljoner euro. Skillnaden mellan nettotillgångarna och beloppet i garantireserven motsvarar det belopp som ska betalas till fonden genom EU-budgeten, dvs. 232 miljoner euro. Förändringar i det verkliga värdet på portföljen med räntebärande säljbara värdepapper togs år 2009 upp i det egna kapitalet till ett värde av 16 miljoner euro (år 2008 med 15 miljoner euro.)

2.3.4 Tillgångar som kan säljas

Rubriken avser investeringar och andelar som förvärvats för att hjälpa stödmottagare att utveckla sin verksamhet.

Långfristiga tillgångar som kan säljas |Miljoner euro|

Belopp per 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Förvärv|0|11|52|26|19|108|

Avyttringar och uttag|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Omräkningsöverskott/underskott|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Växelkursförluster|0|(42)|0|0|0|(42)|

Nedskrivningsförlust|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Belopp per 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Europeiska banken för återuppbyggnad och utveckling (EBRD)

Kommissionen har tecknat sig för 3 % av EBRD:s sammanlagda kapital på 20 miljarder euro. På balansdagen uppgick det inlösta kapitalet till 157 miljoner euro, som betalts in till fullo. De betalningar som ännu inte gjorts avseende den oinlösta delen uppgår till 443 miljoner euro (se även anmärkning 5.13.1 ). Eftersom EBRD inte är börsnoterat, och med hänsyn till de avtalsmässiga begränsningarna i EBRD:s bolagsordning som bland annat reglerar försäljning av andelar där priset är begränsat till inköpspriset och bara tillåten för befintliga aktieägare, är kommissionens innehav i EBRD värderat till kostnad minus eventuella nedskrivningar.

Riskkapitaltransaktioner

Med riskkapitaltransaktioner avses belopp som beviljas finansiella förmedlare för att finansiera kapitalinvesteringar. De förvaltas av Europeiska investeringsbanken och finansieras inom ramen för den europeiska grannskapspolitiken.

Övriga investeringar

De största beloppen avser programmet för tillväxt och sysselsättning, programmet för stöd till små och medelstora företag genom förbättrad tillgång till finansiering (MAP-programmet) och ramprogrammet för konkurrenskraft och innovation som förvaltas av Europeiska investeringsbanken och som investerar i särskilda riskkapitalfonder (154 miljoner euro). Här ingår även 96 miljoner euro som avser Europeiska fonden för sydöstra Europa, vilken är uppbyggd som ett investmentbolag av SICAV-typ. Fondens övergripande mål är att främja den ekonomiska utvecklingen och välståndet i sydöstra Europa genom hållbar tillgång till ytterligare kapital via lokala finansiella förmedlare. En ny investering på 19 miljoner euro i Energieffektivitetsfonden för sydöstra Europa har tagits med år 2009.

2.4 LÅN

Rubriken avser Europeiska unionens fordringar för lån som förfaller till betalning om mer än ett år.

|Miljoner euro|

|Anmärkning|31.12.2009|31.12.2008|

Utlåning från EU:s budget och EKSG|2.4.1|169|179|

Utlåning av upplånat kapital|2.4.2|10 595|3 386|

Summa utlåning ||10 764|3 565|

2.4.1 Utlåning från Europeiska unionens budget och EKSG under avveckling

|Miljoner euro|

|Lån på särskilda villkor|EKSG under avveckling|Totalt|

Totalt per 31.12.2008|150|29|179|

Återbetalningar|(19)|(5)|(24)|

Variationer i bokfört värde |12|2|14|

Totalt per 31.12.2009|143|26|169|

Lån på särskilda villkor

Denna post avser lån på särskilda villkor som beviljas till förmånlig ränta som ett led i samarbetet med länder som inte är medlemmar i EU. Samtliga dessa belopp förfaller mer än 12 månader efter årsslutet. Effektivräntan på dessa lån varierar mellan 7,73 % och 12,36 %.

Fastighetslån från EKSG under avveckling

Fastighetslån är lån som EKSG beviljar från sina egna medel i enlighet med artikel 54 och artikel 54.2 i EKSG-fördraget. Lånen beviljas till en fast ränta på 1 % och betraktas följaktligen som lån till förmånliga räntor. Effektivräntan på dessa lån varierar mellan 2,806 % och 22,643 %. Av praktiska skäl och väsentlighetsskäl beräknas det verkliga värdet initialt med hjälp av transaktionspriset, oberoende av ränteförmåner.

2.4.2 Utlåning av upplånat kapital

||||Miljoner euro|

Totalt per 31.12.2008Nya lånÅterbetalningarVäxelkursskillnaderFörändring av bokföringsvärde|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Totalt per 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Belopp som förfaller inom < 1 år|40|0|0|0|40|

Belopp som förfaller inom > 1 år|547|484|9 303|261|10 595|

Utlåning från instrumentet för makroekonomiskt stöd (MFA)

Det makroekonomiska stödet är ett policybaserat finansiellt instrument som består av obundet och obestämt betalningsbalans- eller budgetstöd till partnerländer utanför EU. Det omfattar medel- eller långfristiga lån eller bidrag eller en lämplig kombination av båda och kompletterar vanligen finansiering som ges inom ramen för ett IMF-stött justerings- eller reformprogram. Kommissionen har inte tagit emot några garantier från tredje man för gemenskapslån som avser makroekonomiskt stöd, vilka istället täcks av garantier från garantifonden (se anmärkning 2.3.3 ).

Euratomlån

Euratom är en juridisk enhet inom Europeiska unionen som företräds av Europeiska kommissionen. Euratomlån till medlemsstater beviljas för att finansiera investeringsprojekt i medlemsstaterna i anslutning till industriell produktion av elektricitet i kärnkraftsanläggningar och till industriella bränslecykelinstallationer. Euratomlån till icke-medlemsstater beviljas för att förbättra säkerhets- och effektivitetsnivån vid kärnkraftsanläggningar och sådana installationer i kärnbränslecykeln som är i drift eller under byggnation.

Kommissionen mottog 481 miljoner euro (år 2008: 486 miljoner euro) i garantier från tredje man avseende dessa lån.

Betalningsbalanslån

Betalningsbalanslånen är ett policybaserat finansiellt instrument som har aktiverats på nytt för att ge ekonomiskt bistånd till medlemsstater i Europeiska unionen under den nuvarande ekonomiska och finansiella krisen. Det gör det möjligt att bevilja lån till medlemsstater som har drabbats av svårigheter eller allvarligt hotas av svårigheter avseende betalningsbalansen eller kapitalbalansen. Endast de medlemsstater som inte har antagit euron kan komma i åtnjutande av detta instrument. Det högsta tillåtna totalbeloppet är 50 miljarder euro och lånen garanteras genom Europeiska unionens allmänna budget.

Mellan november 2008 och slutet av 2009 beviljades lån till ett belopp på 14,6 miljarder euro. Betalningsbalanslån om 6,5 miljarder euro har redan gjorts tillgängliga för Ungern, varav 2 miljarder euro betalades ut 2008, med förfallodag i december 2011. Ytterligare 3,5 miljarder euro betalades ut under 2009 (förfaller i november 2014 och april 2016). Ett betalningsbalanslån på 3,1 miljarder euro beviljades till Lettland. Därav betalades 2,2 miljarder euro ut under 2009, med förfallotid april 2014 och januari 2015. Vidare betalas 0,5 miljarder euro ut i mars 2010 (förfaller i maj 2019). Vidare ställdes 5 miljarder euro till Rumäniens förfogande, varav 1,5 miljarder euro betalades ut 2009, med förfallotid i januari 2015. Ytterligare 1 miljard euro ska betalas ut i mars 2010 (förfaller i maj 2019).

Utlåning från EKSG under avveckling

Denna punkt omfattar huvudsakligen lån som beviljas av EKSG under avveckling från upplånade medel i enlighet med artiklarna 54 och 56 i EKSG-fördraget samt tre onoterade skuldebrev som emitterats av Europeiska investeringsbanken för att täcka förlusterna från en försumlig gäldenär. Dessa värdepapper kommer att hållas till förfallodagen (2017 och 2019) för att täcka återbetalningen av motsvarande lån. Ändringarna av bokförda värden motsvarar ändringen i upplupen ränta plus årets betalda premier och transaktionskostnaderna vid upprättandet beräknade i enlighet med effektivräntemetoden.

De effektiva räntesatserna (uttryckta som räntespann) redovisas i nedanstående tabell:

Lån|31.12.2009|31.12.2008 |

Makroekonomiskt stöd|0.9625%-4.54%|3.022%-5.29%|

Euratomlån|1.071%-5.76%|3.428% -5.76%|

Betalningsbalanslån|3.125%-3.625%|3.25%|

EKSG under avveckling |0.346%-5.8103%|3.072%-5.8103% (*)|

(*) Det högre värdet gäller det lån till fast ränta som täcks av en räntesvapp.

2.5 LÅNGFRISTIG FÖRFINANSIERING

Tidpunkten för återkrav eller utnyttjandet av förfinansieringen avgör om den redovisas som omsättningstillgång eller långfristig förfinansieringstillgång. Utnyttjandet bestäms av det underliggande avtalet för projektet. Återbetalningar eller utnyttjande som måste ske inom tolv månader från balansdagen redovisas som kortfristig förfinansiering och därför som omsättningstillgångar, medan saldot är långfristigt.

SUMMA FÖRFINANSIERING||Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Långfristig förfinansiering (se nedan)|39 750|29 023|

Kortfristig förfinansiering (se anmärkning 2.9 )|9 077|10 262|

Summa förfinansiering |48 827|39 285|

Säkerheter som erhållits i samband med förfinansiering

Det rör sig om säkerheter som Europeiska unionen i vissa fall begär av stödmottagare inför en utbetalning av förskott (förfinansiering). Det finns två typer av värden som behöver redovisas för dessa säkerheter, vilka kan benämnas det nominella respektive det löpande värdet. För det nominella värdet är det faktum att säkerheten ställts som ger upphov till bokföringen. Vad gäller det löpande värdet är det faktum att den motsvarande förfinansieringen betalas ut, eller regleras i ett senare skede, som ger upphov till bokföringen. Den 31 december 2009 hade säkerheter till ett nominellt värde på 936 miljoner euro ställts ut till kommissionen med avseende på förfinansiering. Det löpande värdet på säkerheterna uppgick till 724 miljoner euro. Den 31 december 2008 uppgick dessa båda värden till 968 miljoner euro respektive 769 miljoner euro. Skillnaden avser förfinansiering som har godkänts och redovisats som kostnader, men som kan komma att återkrävas i framtiden.

Vissa förfinanseringsbelopp som utbetalats inom sjunde ramprogrammet för forskning och teknisk utveckling täcks i realiteten av en deltagargarantifond. Den 31 december 2009 hade förfinansiering betalats ut med sammanlagt 2,7 miljarder euro. Detta är en mekanism för ömsesidig nytta som inrättats för att täcka EU:s och deltagarnas finansiella risker vid genomförandet av de indirekta åtgärderna i sjunde ramprogrammet, och vars kapital och räntor utgör en fullgörandegaranti. Alla deltagare i indirekta åtgärder som sker i form av ett bidrag (dvs. en förfinansiering i kommissionens redovisning) bidrar med 5 % av den förfinansiering som de mottar till kapitalet i deltagargarantifonden under den tid som åtgärden varar. Deltagarna är därmed ägare av denna garantifond där EU (företrädd av kommissionen) är verkställande organ. Vid avslutet av en indirekt åtgärd får deltagarna tillbaka hela sitt bidrag till kapitalet, utom i de fall förluster uppstår i deltagargarantifonden på grund av mottagare som inte fullgör sina skyldigheter - i dessa fall får deltagarna tillbaka minst 80 % av sitt bidrag. Deltagargarantifonden skyddar sålunda både EU:s och deltagarnas ekonomiska intressen. Den 31 december 2009 hade deltagarna bidragit med sammanlagt 561 miljoner euro till deltagargarantifonden (2008 var det 274 miljoner euro) – se även anmärkning 11 .

LÅNGFRISTIG FÖRFINANSIERING||Miljoner euro|

Typ av förvaltning|31.12.2009|31.12.2008|

Direkt central förvaltning|1 148|1 351|

Indirekt central förvaltning|486|275|

Decentraliserad förvaltning|347|90|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna |37 199|26 764|

Gemensam förvaltning|568|543|

Genomförs av andra institutioner eller organ |2|0|

Summa långfristig förfinansiering |39 750|29 023|

De största beloppen i fråga om långfristig förfinansiering hänför sig till strukturåtgärder för programperioden 2007–2013: regionala utvecklingsfonden, socialfonden, Europeiska jordbruksfonden för landsbygdsutveckling, Sammanhållningsfonden samt fiskerifonden. Eftersom många av dessa projekt är långsiktiga måste förskotten finnas tillgängliga i mer än ett år. Därför tas dessa förfinansieringar upp som långfristiga tillgångar. Beloppet för ovanstående långfristiga förfinansiering som Europeiska unionen har rätt att få ränta för från stödmottagarna uppgår till 1 607 miljoner euro.

Ökningen under 2009 beror huvudsakligen på att en tredje utbetalning av förfinansiering gjordes till medlemsstaterna till sammanlagt 5 miljarder euro, varav 2,6 miljarder euro för Sammanhållningsfonden, 1,8 miljarder euro för Europeiska regionala utvecklingsfonden och 0,6 miljoner euro för Europeiska socialfonden. Därutöver gjordes extra utbetalningar ur återhämtningspaketet till sammanlagt 6,2 miljarder euro för varje program på grund av den ekonomiska krisen. Därav gick 3,9 miljarder euro till Sammanhållningsfonden och Europeiska regionala utvecklingsfonden samt 2,3 miljoner euro till Europeiska socialfonden. Att större belopp förvaltas tillsammans med medlemsstaterna beror huvudsakligen på de utbetalningar av förfinansiering som gjordes till kandidatländerna i samband med programmen för föranslutningsstöd.

2.6 LÅNGFRISTIGA FORDRINGAR

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Förfallna belopp avseende medlemsstaterna|26|24|

Personallån från EKSG|10|13|

Övrigt|2|2|

Garantier och inlåning|17|6|

Totalt|55|45|

De belopp som ska erhållas från medlemsstaterna avser belopp som förfallit till betalning till EKSG under avveckling, från före detta anslutningsländer.

OMSÄTTNINGSTILLGÅNGAR

2.7 LAGER

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Vetenskapligt material|62|73|

Övrigt|15|12|

TOTALT|77|85|

Lagret av vetenskaplig utrustning innehas och sköts av Gemensamma forskningscentrumet. En stor del utgörs av referensmaterial, nukleära och icke-nukleära, i Geel. Lagret är av strategisk karaktär och innehas för att klara av oförutsedda framtida framställningar i krissituationer. Rubriken övrigt omfattar lagren i Egnosprojektet, de publikationer som lagras hos eller förvaltas av Europeiska unionens publikationsbyrå samt vaccindoser.

2.8 KORTFRISTIGA INVESTERINGAR

Kortfristiga investeringar består av säljbara finansiella tillgångar. De köps på grund av sin avkastning eller innehas för att upprätta en särskild tillgångsstruktur eller en andra likviditetskälla, och får därför säljas för att möta likviditetsbehovet eller ränteförändringar. År 2008 togs också tillgångar som kan säljas för 7 miljoner euro upp under denna rubrik.

Tillgångar som kan säljas|Miljoner euro|

|EKSG under avveckling|Övrigt|Totalt|

Belopp per 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Förvärv|560|255|815|

Avyttringar och uttag|(573)|(32)|(605)|

Justeringar av upplupet anskaffningsvärde|(1)|0|(1)|

Förändring av bokföringsvärde |8|3|11|

Omräkningsöverskott som förts över till eget kapital|25|0|25|

Belopp per 31.12.2009|1 483|308|1 791|

När det gäller belopp från EKSG under avveckling är alla investeringar skuldebrev utställda i euro och noterade på en aktiv marknad. Per den 31 december 2009 uppgick beloppet (uttryckt i verkligt värde) för de skuldebrev som förfaller under 2010 till 242 miljoner euro (126 miljoner euro 2008).

Ökningen av övriga belopp beror på nyförvärv av finansieringsinstrumentet för riskdelning (195 miljoner euro) och Instrumentet för lånegarantier till förmån för transeuropeiska transportnätverksprojekt (60 miljoner euro).

2.9 KORTFRISTIG FÖRFINANSIERING

||Miljoner euro|

Typ av förvaltning|31.12.2009|31.12.2008|

Direkt central förvaltning|2 924|3 055|

Indirekt central förvaltning|1 990|930|

Decentraliserad förvaltning|700|326|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna |2 550|5 304|

Gemensam förvaltning|832|608|

Genomförs av andra institutioner eller organ |81|39|

Kortfristig förhandsfinansiering totalt |9 077|10 262|

Minskningen av den kortfristiga förfinansieringen beror på att vissa finansierade strukturåtgärdsprojekt med delad förvaltning håller på att trappas ned (avseende programperioden 2000–2006), samtidigt som en tredje andel av förfinansieringen år 2009 betalades ut till de nya projekten (avseende programperioden 2007–2013), men detta klassificerades som långfristiga tillgångar i enlighet med förklaringen i anmärkning 2.5 . Ökningen av den kortfristiga förfinansieringen inom ramen för den indirekt centraliserade förvaltningen beror på att verksamhet överförts från kommissionen till de nya genomförandeorganen, huvudsakligen i fråga om forskning och teknisk utveckling. Beloppet för den kortfristiga förfinansiering som Europeiska unionen har rätt att få ränta för från stödmottagarna uppgår till 4 629 miljoner euro.

2.10 KORTFRISTIGA FORDRINGAR

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Kortfristiga lån|216|114|

Löpande fordringar|4 519|6 128|

Diverse fordringar |16|23|

Upplupna intäkter och förutbetalda kostnader|3 912|5 655|

Totalt|8 663|11 920|

2.10.1 Kortfristiga lån

Dessa belopp utgör utlåning av 41 miljoner euro med en återstående löptid på mindre än 12 månader efter balansdagen (40 miljoner euro avser makroekonomiskt stöd, se anmärkning 2.4 ovan). Rubriken omfattar även de tidsbundna depositioner som gjorts av EKSG under avveckling.

Tidsbundna depositioner|Miljoner euro|

|Totalt|

Belopp per 31.12.2008|0|

Ökning|174|

Upplupna belopp|1|

Belopp per 31.12.2009|175|

2.10.2 Löpande fordringar

|Miljoner euro|

Typ av kreditorer|31.12.2009|31.12.2008|

Kunder|277|(76)|201|243|(79)|164|

Utdömda böter|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Medlemsstater|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Övriga|76|(2)|74|111|(13)|98|

Totalt|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Kunder

Detta är betalningskrav som inte redan är bokförda under andra rubriker på tillgångssidan i balansräkningen och som den 31 december 2009 var bokförda som fastställda fordringar som ännu inte uppburits.

Utdömda böter

De utestående böter som utdömts av kommissionen uppgick till sammanlagt 3 370 miljoner euro. Beloppet skrevs ned med 133 miljoner euro. Ökningen i nedskrivningen beror på att vissa nyligen utdömda böter, med tanke på den rådande ekonomiska och finansiella krisen, inte kunde täckas av provisoriska inbetalningar eller bankgarantier. Avseende vissa böter håller Europeiska unionens domstol fortfarande på att behandla ärendet. Garantier på totalt 2 952 miljoner euro hade ställts per den 31 december 2009 (år 2008 var beloppet 2 403 miljoner euro) avseende dessa fordringar, vilket tyder på att vissa av de som dömts till böter kommer att överklaga. Av de ovanstående beloppen hade 290 miljoner euro ännu inte förfallit till betalning den 31 december 2009.

Fordringar på medlemsstaterna

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Fordringar inom EGFJ|||

Fordringar inom EGFJ|627|684|

Nedskrivet belopp|(350)|(392)|

Totalt|277|292|

Erlagd moms som ska återbetalas av medlemsstaterna|38|36|

Egna medel|||

A-räkenskaperna|89|97|

Särskilda räkenskaperna|1 260|1 260|

Nedskrivet belopp|(841)|(812)|

Övrigt|25|16|

Totalt|533|561|

Övriga fordringar på medlemsstaterna|159|483|

Totalt|1 007|1 372|

– Fordringar inom EGFJ

Denna punkt omfattar fordringar på dem som mottagit EGFJ-stöd per den 31 december 2009, enligt medlemsstaternas ersättningskrav och attesteringar per den 15 oktober 2009, med avdrag för de 20 % av beloppet som medlemsstaterna har rätt att behålla för att täcka sina administrativa kostnader. För fordringar som uppstått efter detta datum fram till den 31 december 2009 har en uppskattning gjorts. Kommissionen gör också en uppskattning av nedskrivningar av sådana fordringar på de slutliga stödmottagarna som troligen inte kommer att kunna återkrävas. Att en sådan justering görs innebär inte att kommissionen avstår från att i framtiden återkräva dessa belopp.

– Egna medel

Medlemsstaterna får behålla 25 % av de traditionella egna medlen för att täcka uppbördskostnaderna, varför ovanstående siffror avser nettovärdet efter detta avdrag. Med utgångspunkt i medlemsstaternas uppskattningar har 841 miljoner euro i nedskrivningar dragits av från fordringarna på medlemsstaterna. Detta innebär dock inte att kommissionen avstår från de belopp som täcks av värdekorrigeringen.

– Övriga fordringar på medlemsstaterna

Övriga fordringar på medlemsstaterna omfattar 72 miljoner euro i återkrav av utgifter samt 8 miljoner euro i förfinansiering från EGFJ. Dessa siffror uppgick 2008 till 120 miljoner euro respektive 244 miljoner euro.

2.10.3 Upplupna intäkter och förutbetalda kostnader

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Upplupna intäkter|3 655|5 402|

Förutbetalda kostnader|230|223|

Övrigt|27|30|

Totalt|3 912|5 655|

Det största beloppet under denna rubrik är upplupna intäkter på 3 655 miljoner euro:

|Miljoner euro|

Upplupna intäkter|31.12.2009|31.12.2008|

Egna medel|2 209|2 576|

Inkomster avsatta för särskilda ändamål på jordbruksområdet - november och december|940|1 261|

Omstruktureringsfonden för socker|0|911|

EGFJ: Icke verkställda beslut om finansiell justering efter förenlighetskontroll|0|368|

Sammanhållningsfonden och regionala utvecklingsfonder: finansiella justeringar|404|146|

Fiskerifonden|0|32|

Övriga upplupna intäkter|102|108|

Summa upplupna intäkter|3 655|5 402|

Övriga upplupna intäkter är i första hand intäkter från dröjsmålsräntor, upplupna bankräntor och räntor på förfinansieringsbelopp.

Här tas även förutbetalda kostnader upp till sammanlagt 230 miljoner euro, varav de största beloppen avser tidigare utbetalningar på 53 miljoner euro för bilaterala fiskeavtal med tredjeland, 36 miljoner euro för Europaskolorna, 44 miljoner euro för hyra av kontorslokaler, 22 miljoner euro för renovering av kontorslokaler samt 17 miljoner euro i ränta på leasing av fasta tillgångar.

2.11 LIKVIDA MEDEL OCH MOTSVARIGHETER TILL LIKVIDA MEDEL

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Obundna likvida medel|||

Konton i statskassa/finansförvaltning och centralbankskonton|10 958|15 039|

Avistakonton|1 967|1 415|

Förskottskonton|42|35|

Överföringar (pengar på väg)|9|26|

Kortfristig inlåning och övriga motsvarigheter till likvida medel|1 486|1 456|

Totalt|14 462|17 971|

Bundna likvida medel|8 910|5 753|

Totalt|23 372|23 724|

2.11.1 Obundna likvida medel

Obundna likvida medel omfattar EU:s totala medel på konton i medlemsstaterna och Eftaländerna (i statskassa eller centralbank), på avista- och förskottskonton eller som kortfristig bankinlåning och i kassa.

Att saldot på statskassor och centralbanker var lägre vid årsskiftet beror på att 3,5 miljarder euro måste återbetalas till medlemsstaterna i början av 2010 efter ändringsbudget nr 10/2009, vilket kan jämföras med ett belopp på 6,6 miljarder förra året. Motsvarande skuld tas upp bland kortfristiga skulder – se även anmärkning 2.18.2 nedan. Likviditeten vid årets slut påverkades även av ännu outnyttjade likvida medel från intäkter avsatta för särskilda ändamål (2,7 miljarder euro jämfört med 5,1 miljarder euro år 2008) som inte kan återbetalas till medlemsstaterna samt 1,4 miljarder euro (1,7 miljarder euro år 2008), som hölls inne för att täcka betalningsbemyndiganden som överfördes till 2010. Budgetsaldot på 2,3 miljarder euro måste också återbetalas till medlemsstaterna genom att det dras av från deras bidrag för 2010.

De belopp som tas upp som kortfristig inlåning avser huvudsakligen medel som anförtrotts förvaltare för EU:s räkning för att genomföra vissa program som finansieras via EU:s budget.

2.11.2 Bundna likvida medel

Bundna likvida medel avser belopp som erhållits i samband med böter som fastställts av kommissionen där ärendet fortfarande pågår. Dessa likvida medel hålls på särskilda avistakonton som inte används för någon annan verksamhet.

LÅNGFRISTIGA SKULDER

2.12 ERSÄTTNINGAR TILL ANSTÄLLDA

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Pensionsfordringar – anställda |33 316|32 867|

Pensionsfordringar – övriga |663|696|

Gemensamma sjukförsäkringssystemet|3 263|3 993|

Totalt|37 242|37 556|

2.12.1 Pensionsfordringar – anställda

Enligt artikel 83 i tjänsteföreskrifterna ska utbetalningar inom pensionssystemet för Europeiska unionens tjänstemän belasta EU:s budget. Systemet täcks inte genom anslag, utan medlemsstaterna ska gemensamt garantera utbetalningen av dessa förmåner enligt den fördelningsnyckel som fastställs för finansieringen av utgiften. Tjänstemännen ska bidra med en tredjedel till finansieringen av pensionssystemet genom en obligatorisk avgift. Beloppet för tjänstemännens bidrag räknas om varje år och uppdateras vid behov för att se till att bidraget (idag 11,3 % av grundlönen) räcker för att varje år finansiera en tredjedel av de rättigheter som intjänats under året.

Pensionssystemets skulder värderades på grundval av antalet anställda och pensionerade f.d. anställda per den 31 december 2009 och de regler som då var tillämpliga enligt tjänsteföreskrifterna. Värderingen avsåg förmåner i samband med ålders-, invaliditets- och efterlevandepensionerna (olika slag av pensioner samt invaliditetstillägget). Värderingen gjordes enligt IPSAS 25-standarden (och var därmed även förenligt med EU:s redovisningsregel 12). Enligt denna ska arbetsgivaren fortlöpande fastställa sina pensionsåtaganden på försäkringsteknisk grund och därvid ta hänsyn till avtalsfästa förmåner under de anställdas yrkesverksamma tid samt förutsebara löneökningar. Den försäkringstekniska studien för beräkningen av åtagandet bygger på den s.k. projected unit credit-metoden.

Följande antaganden, baserade på uppgifter som fanns tillgängliga på balansdagen, användes för den försäkringstekniska bedömningen:

Försäkringstekniska antaganden|31.12.2009|31.12.2008|

Nominell diskonteringsränta |4.5%|3.9%|

Förväntad inflationstakt |2.5%|1.8%|

Faktisk diskonteringsränta|2.0%|2.1%|

Sannolikhet för giftermål: män / kvinnor|84%/38%|84%/38%|

Allmän löneökning / pensionsökning|0%|0.3%|

Vid beräkningen används 2008 års livslängdstabell för internationella tjänstemän. Pensionering antas inträffa när tjänstemännen kommer i åtnjutande av sina fulla pensionsrättigheter, med hänsyn till viss avgång på grund av förtidspension samt Barcelonainitiativet för senare pension, senast vid 65 års ålder. Beräkningen av bruttopension och familjetillägg baseras på bestämmelserna i tjänsteföreskrifterna.

Åtagandena omfattar pensionsrättigheter för följande grupper:

(1) Personal som var i aktiv tjänst den 31 december 2009 i alla EU:s institutioner och organ och som omfattas av unionens pensionssystem.

(2) Personal med uppskjutna pensionsförmåner, dvs. som tillfälligt eller definitivt har lämnat institutionerna, men lämnat kvar sina pensionsrättigheter inom unionens pensionssystem (endast personal med minst tio års tjänstgöring).

(3) Före detta tjänstemän och övriga anställda som omfattas av systemet för ålderspension.

(4) Före detta tjänstemän och övriga anställda som omfattas av systemet för invaliditetspension.

(5) Före detta tjänstemän och övriga anställda som erhåller invaliditetstillägg.

(6) Personer som får efterlevandepension (efterlevande make, maka, barn och underhållsberättigad).

Nedan beskrivs de huvudsakliga förändringarna sedan den 31 december 2008.

|Miljoner euro|

Förändring av pensionsskulden till de anställda|Belopp |

Pensionsskuld brutto per den 31 december 2008|36 495|

Kostnader för tjänstgöring|1 360|

Räntekostnader|1 456|

Utbetald ersättning till anställda|(1 035)|

Försäkringsmatematiska vinster|(1 248)|

Förändringar på grund av nya medlemmar i systemet|187|

Pensionsskuld brutto per den 31 december 2009|37 215|

De viktigaste uppgifterna är följande:

– Den försäkringstekniska skulden värderades till 37 215 miljoner euro brutto den 31 december 2009 (2008 var den 36 495 miljoner euro), Därtill kommer en korrigeringskoefficient på 1 079 miljoner euro (2008 var det 1 277 miljoner euro). Genom att subtrahera de skatter som betalas av förmånstagarna från den totala bruttoskulden erhålls den nettoskuld som ska föras upp i balansräkningen (eftersom skatten dras från pensionsutbetalningarna och krediteras EU:s inkomstsida det år då betalningen sker). Nettoskulden (bruttoskuld med avdrag för skatter) beräknades den 31 december 2009 uppgå till 33 316 miljoner euro.

– Antalet medlemmar i pensionssystemet ökade med 5 082 personer. Ökningen avser huvudsakligen tillfälligt anställda, kontraktsanställda och assistenter till ledamöter i Europaparlamentet. De sistnämnda ingår i systemet för första gången.

2.12.2 Pensionsfordringar – övriga

Härmed avses åtaganden avseende pensionsförmåner för ledamöter och tidigare ledamöter, eller motsvarande, av kommissionen, domstolen (och tribunalen), revisionsrätten, rådets generalsekreterare, Europeiska ombudsmannen, Europeiska datatillsynsmannen samt Europeiska unionens personaldomstol. Rubriken omfattar även pensionsåtaganden för vissa ledamöter av Europaparlamentet.

2.12.3 Gemensamma sjukförsäkringssystemet

Man har också gjort en uppskattning av EU:s åtagande i fråga om dess bidrag till det gemensamma sjukförsäkringssystemet vad gäller anställda som gått i pension. Skulden har värderats till 3 535 miljoner euro brutto. För att få fram nettobeloppet dras förvaltningstillgångarna på totalt 272 miljoner euro av från denna bruttoskuld. I beräkningarna beaktas tjänstemän i aktiv tjänst och pensionärer från de olika EU-institutionerna och organen med familj samt verksamma och pensionerade ledamöter från kommissionen, revisionsrätten, Europeiska unionens domstol, rådet, Europeiska datatillsynsmannen och Europeiska ombudsmannen. Diskonteringsräntan och den allmänna löneökning som använts i beräkningen är desamma som de som används i beräkningen av pensionsskulden till de anställda (se ovan). Försäkringsmatematiska vinster som beror på förändringar av de försäkringstekniska antagandena är den huvudsakliga orsaken till att skulden minskat något.

|Miljoner euro|

Förändring av skulden till det gemensamma sjukförsäkringssystemet|Belopp |

Skuld brutto per den 31 december 2008|4 248|

Normalkostnad|168|

Räntekostnader|169|

Utbetalda ersättningar|(85)|

Försäkringsmatematiska vinster|(965)|

Skuld brutto per den 31 december 2009|3 535|

Minus förvaltningstillgångar|(272)|

Skuld netto per den 31 december 2009|3 263|

2.13 LÅNGFRISTIGA AVSÄTTNINGAR

|||Miljoner euro|

Rättsfall|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Avveckling av kärnkraftsanläggningar|819|0|0|0|(22)|111|908|

Finansiella avsättningar|12|67|0|0|(3)|0|76|

Andra avsättningar|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Totalt|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Rättsfall

Detta är en beräkning av de belopp som sannolikt kommer att betalas ut efter 2010 med anledning av ett antal pågående rättsfall. Den största beloppet (409 miljoner euro) avser sådana rättsfall som var under behandling den 31 december 2009 avseende finansiella justeringar för EGFJ:s utgifter och andra rättfall avseende jordbruksutgifter.

Avveckling av kärnkraftsanläggningar

Ett grupp oberoende experter uppdaterade 2008 sin undersökning från 2003 av de beräknade kostnaderna för nedläggningen av Gemensamma forskningscentrets kärnkraftsanläggningar och avfallshanteringen i samband med nedläggningen. Den reviderade uppskattningen på 1 222 miljoner euro (tidigare 1 145 miljoner euro) ligger till grund för avsättningen i årsredovisningarna. I enlighet med EU:s redovisningsregler har uppskattningen indexerats med hänsyn till inflationen och sedan diskonterats till nettonuvärdet. Den 31 december 2009 blev resultatet en sammanlagd avsättning på 930 miljoner euro, fördelat mellan belopp som förväntas bli reglerade 2010 (22 miljoner euro) eller senare (908 miljoner euro). Mot bakgrund av programmets beräknade varaktighet (cirka 30 år) är det nödvändigt att påpeka att uppskattningen är osäker och att slutkostnaderna kan bli annorlunda än vad som nu förutspås.

Finansiella avsättningar

Enligt lånegarantifaciliteten för små och medelstora företag (SMF-garantin) för 1998, 2001 respektive 2007 inom ramprogrammet för konkurrenskraft och innovation har Europeiska investeringsfonden befogenhet att ställa garantier i eget namn men för kommissionens räkning och risk. Den finansiella risken i samband med åberopade och icke-åberopade garantier utjämnas dock enligt följande. På balansdagen svarar de finansiella avsättningarna för båda faciliteterna mot betalningsförpliktelserna gentemot finansiella mellanhänder med avdrag för de nettobetalningskrav som gjorts till och med det datumet. Långfristiga finansiella avsättningar diskonteras till sitt nettonuvärde.

Andra avsättningar

Den huvudsakliga avsättningen omfattar EU:s beräknade bidrag till olika medlemsstater via fonden för nödfallsåtgärder inom veterinärområdet avseende utbrott av vissa djursjukdomar. Bidragen uppgår totalt till 60 miljoner euro (101 miljoner euro år 2008) och fördelas mellan belopp som ska betalas ut 2010 (25 miljoner euro) eller senare (35 miljoner euro).

2.14 LÅNGFRISTIGA FINANSIELLA SKULDER

2.14.1 Upplåning

|Miljoner euro |

Makroekonomiskt stöd|663|25|(95)|-|(6)|587|

Betalningsbalanslån|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

Euratom|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

EKSG under avveckling|282|-|(67)|18|(8)|225|

Totalt|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Uppdelning av lång- och kortfristig upplåning|Miljoner euro|

Upplåning|Löptid < 1 år|Löptid > 1 år|Totalt per 31.12.2009|

Makroekonomiskt stöd|40|547|587|

Betalningsbalanslån|-|9 303|9 303|

Euratom|-|484|484|

EKSG under avveckling |-|225|225|

Totalt|40|10 559|10 599|

Denna rubrik omfattar Europeiska unionens upplåning som har en löptid på mer än ett år. Upplåningen omfattar skulder som styrkts genom intyg som uppgår till 10 324 miljoner euro (2008: 3 131 miljoner euro). Förändringarna i det bokförda värdet motsvarar ändringen i upplupen ränta plus, när det gäller upplåning som tagits av EKSG under avveckling, avskrivningar under året av eventuella transaktionskostnader som uppstått vid upptagandet, beräknade enligt effektivräntemetoden. De effektiva räntesatserna (uttryckta som räntespann) redovisas i nedanstående tabell:

Upplåning|31.12.2009|31.12.2008|

Makroekonomiskt stöd|0.9625%-4.54%|3.022%-5.29%|

Euratom|0.9031%-5.6775%|3.348%-5.6775%|

Betalningsbalanslån|3.125%-3.625%|3.25%|

EKSG under avveckling|0.346%-9.2714%|4.939%-11.875% (*)|

(*) Det högre värdet gäller det lån till fast ränta som täcks av en räntesvapp.

2.15 ÖVRIGA LÅNGFRISTIGA SKULDER

|Miljoner euro |

|31.12.2009|31.12.2008|

Finansiella leasingskulder|1 736|1 770|

Byggnader som betalas i omgångar|395|403|

Övrigt |47|53|

Totalt|2 178|2 226|

Denna punkt omfattar främst leasingskulder med en löptid på över ett år (se anmärkning 2.2 ovan). Belopp som rör vissa byggnader som kommissionen har förvärvat och vars köpeskilling erläggs i omgångar ingår också – men här rör det sig inte om leasingavtal eftersom äganderätten omedelbart har övergått till kommissionen.

KORTFRISTIGA SKULDER

2.16 KORTFRISTIGA AVSÄTTNINGAR

|||Miljoner euro|

Rättsfall|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Avveckling av kärnkraftsanläggningar|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Finansiella avsättningar|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Andra avsättningar|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Totalt|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

Rubriken omfattar den del av avsättningarna som förfaller till betalning inom mindre än ett år.

2.17 KORTFRISTIGA FINANSIELLA SKULDER

Denna rubrik omfattar upplåning (se anmärkning 2.14.1 ) till ett belopp på 40 miljoner euro med en återstående löptid på mindre än 12 månader på balansdagen (2008 var beloppet 94 miljoner euro samt 25 miljoner euro i samt skulder som innehas för handel).

2.18 SKULDER TILL LEVERANTÖRER OCH STÖDMOTTAGARE

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Långfristiga fordringar som förfaller till betalning under året|71|64|

Kortfristiga skulder|15 260|12 026|

Diverse skulder |133|115|

Upplupna kostnader och förutbetalda intäkter|78 420|77 472|

Totalt|93 884|89 677|

2.18.1 Långfristiga fordringar som förfaller till betalning under året

|Miljoner euro |

|31.12.2009|31.12.2008|

Finansiella leasingskulder|59|52|

Övrigt |12|12|

Totalt|71|64|

2.18.2 Kortfristiga skulder

|Miljoner euro|

Typ|31.12.2009|31.12.2008|

Medlemsstater|14 903|11 386|

Leverantörer och övriga|944|1 175|

Icke-konterade utgifter och inkomster|(587)|(535)|

Totalt|15 260|12 026|

Kortfristiga skulder innefattar betalningsansökningar som EU mottagit inom ramen för bidragsverksamheten. De krediteras med det begärda beloppet så snart ansökan har tagits emot. Om motparten är en medlemsstat, klassificeras den som sådan. Det är samma förfarande för fakturor och kreditnotor som tagits emot vid upphandlingstransaktioner. De berörda betalningsansökningarna har beaktats när det gäller förfarandena för periodavgränsning vid årets slut. Efter dessa avgränsningar har de beräknade stödberättigande beloppen följaktligen redovisats som upplupna kostnader (se anmärkning 2.18.3 nedan), medan de icke stödberättigande delarna fortfarande ligger öppna på kontot ”icke-konterade utgifter och inkomster”. För att inte överskatta tillgångar och skulder har det beslutats att det nettobelopp som ska betalas ska redovisas bland kortfristiga skulder.

Medlemsstater

Huvudbeloppen under denna rubrik avsåg obetalda kostnadskrav för strukturfondsåtgärder till ett belopp på 11 160 miljoner euro (4 660 miljoner euro år 2008). Här ingår även 3 524 miljoner euro som ska betalas tillbaka till medlemsstaterna efter en ändringsbudget i slutet av 2009 (6 627 miljoner euro år 2008). Detta betalades ut till medlemsstaterna i februari 2010.

Leverantörer och övriga

I denna rubrik ingår fordringar i samband med bidrag och upphandling, samt belopp som ska betalas ut till offentliga organ och enheter som inte ingår i de konsoliderade räkenskaperna, (t.ex. EUF).

Icke-konterade utgifter och inkomster

Skulderna har satts ned med 587 miljoner euro, vilket motsvarar mottagna ersättningskrav som ännu inte hade kontrollerats och senare befunnits icke stödberättigande. De största beloppen avser de generaldirektorat som arbetar med strukturåtgärder.

2.18.3 Upplupna kostnader och förutbetalda intäkter

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Upplupna kostnader|76 435|77 260|

Förutbetalda intäkter|1 976|50|

Övrigt|9|162|

Totalt|78 420|77 472|

De upplupna kostnaderna fördelas på följande sätt:

Upplupna kostnader|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

EGFJ:s upplupna kostnader:|||

Kostnader 16.10.2009–31.12.2009|32 087|30 415|

Direktstöd|12 195|12 682|

Omstruktureringsfonden för socker|735|3 787|

Övrigt|(55)|(13)|

EGFJ totalt|44 962|46 871|

Upplupna kostnader för strukturåtgärder:|||

EJFLU och EUGFJ garanti|9 076|7 004|

ERUF och innovation|11 777|10 687|

Sammanhållningsfonden|980|2 810|

Ispa|3|4|

ESF|5 411|4 596|

Strukturfonderna totalt|27 247|25 101|

Övriga upplupna kostnader:|||

FoTU|1 687|1 978|

Övrigt|2 539|3 310|

Övrigt totalt|4 226|5 288|

Summa upplupna kostnader|76 435|77 260|

Efter en långsamt start under tidigare år har programmen för strukturåtgärder 2007–2013 uppnått en normal nivå 2009, vilket förklarar ökningarna under ovanstående rubriker. Ökningen kompenseras av en minskning av de upplupna kostnaderna för omstruktureringsfonden för socker, eftersom det ser ut som om vissa av dessa medel inte kommer att utnyttjas.

Den väsentliga ökningen av förutbetalda intäkter beror på att två av medlemsstaterna betalade in sina bidrag till egna medel för 2010 i förväg.

TILLGÅNGAR NETTO

2.19 RESERVER

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Reserv för verkligt värde|69|41|

Övriga reserver:|||

Garantifonden|1 472|1 276|

Uppskrivningsfond|57|57|

Upp- och utlåning|1 511|1 528|

Övrigt|214|213|

Totalt|3 254|3 074|

Totalt|3 323|3 115|

2.19.1 Reserv för verkligt värde

I enlighet med redovisningsreglerna redovisas justeringar till verkligt värde för tillgångar som kan säljas genom reserven för verkligt värde.

2.19.2 Övriga reserver

Garantifonden

Se även anmärkning 2.3.3 om garantifondens förvaltning. Denna reserv avspeglar det fastställda målbelopp på 9 % av de utestående belopp som garanterats genom fonden och som ska hållas som tillgångar.

Uppskrivningsfond

Uppskrivningsfonden innefattar uppskrivningar av materiella anläggningstillgångar. Saldot på 57 miljoner euro på balansdagen avser en uppskrivning av kommissionens fasta egendom, som redan hade ägt rum före övergången till de nya redovisningsreglerna.

Upp- och utlåning

Beloppet avser reserver för EKSG under avveckling, avseende kol- och stålforskningsfonden. Reserven inrättades i samband med avvecklingen av EKSG.

2.20 FORDRINGAR PÅ MEDLEMSSTATERNA

|Miljoner euro |

|Belopp|

Fordringar på medlemsstaterna per den 31 december 2008|50 539|

Återföring av budgetöverskott 2008 till medlemsstaterna|1 796|

Kontorörelser avseende garantifonden|196|

Andra förändringar i reserven|(10)|

EKSG under avveckling: allokering av resultatet 2008|(15)|

Ekonomiskt resultat (överskott) för året|(4 457)|

Totala belopp som ska infordras från medlemsstaterna 31 december 2009|48 049|

Fördelat påErsättningar till anställdaÖvriga belopp|37 24210 807|

Detta belopp utgör de överskjutande kostnader som EU hade ådragit sig den 31 december 2009 och som måste finansieras genom framtida budgetar. Många kostnader tas enligt den periodiserade redovisningen upp år N även om de faktiskt betalas ut och finansieras via budgeten för år N+1. Skulderna översteg kraftigt tillgångarna vid årsskiftet eftersom dessa kostnader togs upp i räkenskaperna medan de motsvarande beloppen finansieras via framtida budgetar. De största beloppen avsåg EGFJ:s verksamhet. Medlemsstaternas fordringar för perioden 16 oktober till 31 december 2009 uppgick till 32 miljarder euro. Den största delen av de belopp som begärs in betalas i själva verket ut av medlemsstaterna mindre än 12 månader efter det berörda budgetårets slut som en del av följande års budget.

Fordringarna på medlemsstaterna minskade jämfört med i fjol och uppgick till 10,8 miljarder euro jämfört med 13 miljarder euro år 2008. Denna minskning beror främst på att förfinansieringen ökade med 9,5 miljarder euro (se anmärkning 2.5 och 2.9 ) vilken uppvägdes av en ökning med 4,2 miljarder euro av skulder till leverantörer och stödmottagare (anmärkning 2.18 ) och en minskning med 3,3 miljarder euro av de kortfristiga fordringarna (anmärkning 2.10 ).

Det är huvudsakligen EU:s åtaganden om ersättning till anställda som betalas ut under en längre period. Det bör noteras att det är medlemsstaterna som garanterar finansieringen av pensionsutbetalningarna ur de årliga budgetarna. I rent informationssyfte visas nedan en uppdelning av de kommande utbetalningarna av ersättningar till anställda:

|Miljoner euro|

|Belopp|

På kort frist: belopp som ska erläggas 2010 |1 214|

På lång frist: belopp som ska erläggas efter 2010|36 028|

Skulder för ersättningar till anställda sammanlagt per 31.12.2009|37 242|

Det bör noteras att det ovanstående inte har någon effekt på budgetsaldot – budgetintäkterna ska alltid vara lika med budgetkostnaderna eftersom eventuella inkomstöverskott återförs till medlemsstaterna.

3. FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL RESULTATRÄKNINGEN

3.1 EGNA MEDEL OCH ANDRA INTÄKTER

|||Miljoner euro|

|Anmärkning|2009|2008|

Egna medel|3.1.1|||

BNI-medel||81 978|74 479|

Egna medel från mervärdesskatt||12 795|19 008|

Traditionella egna medel||||

Jordbrukstullar||0|1 184|

Tullar||14 002|15 196|

Sockeravgifter||130|702|

Summa traditionella egna medel||14 132|17 082|

Budgetjusteringar|3.1.2|1 399|1 930|

Bidrag från tredje land (inklusive Eftaländer)||233|214|

Totalt||110 537|112 713|

Europeiska unionens intäkter kommer i huvudsak från de egna medlen. Huvuddelen av kostnaderna finansieras genom egna medel, medan övriga intäkter endast utgör en mindre del av den totala finansieringen.

3.1.1 Egna medel

Det finns tre kategorier egna medel: traditionella egna medel, momsbaserade medel och BNI-baserade medel. Traditionella egna medel omfattar i sin tur sockeravgifter och tullar. En mekanism för korrigering av obalanser i budgeten (Förenade kungarikets rabatt) och en bruttominskning av Nederländernas och Sveriges årliga BNI-baserade bidrag är också en integrerad del av systemet för egna medel. Medlemsstaterna behåller 25 % av de traditionella egna medlen för att täcka uppbördskostnader och beloppen ovan anges netto efter avdrag av dessa kostnader.

De egna medlen från mervärdesskatt beräknas med hjälp av en enhetlig procentsats på 0,30 % av det harmoniserade momsunderlaget för alla medlemsstater (utom år 2007–2013 då uttagssatsen för Österrike fastställdes till 0,225 %, för Tyskland till 0,15 % och för Nederländerna och Sverige till 0,10 %). Momsunderlaget utjämnas på så sätt att det inte får överstiga 50 % av BNI i någon medlemsstat. De BNI-baserade medlen är en flexibel resurs, avsedd att tillhandahålla de inkomster som behövs för att täcka utgifterna under ett visst budgetår utöver de belopp som ställs till förfogande genom de traditionella egna medlen, de momsbaserade medlen och diverse intäkter. De beräknas med hjälp av en enhetlig procentsats på varje medlemsstats BNI.

Jämförts med 2008 har intäkterna från de momsbaserade egna medlen minskat med 6,2 miljarder euro. Minskningen kompenserades gott och väl av den ökning på 7,5 miljarder euro som ägde rum av intäkterna från de BNI-baserade egna medlen. Dessa förändringar beror huvudsakligen på de olika bestämmelser som antogs i rådets beslut nr 2007/436/EG, Euratom av den 7 juni 2007 om systemet för Europeiska unionens egna medel (beslutet om egna medel 2007) som ersatte det tidigare beslutet om egna medel från år 2000. Under 2009 bokfördes inga jordbrukstullar eftersom dessa nu betraktas som tullar efter det att beslutet om egna medel från 2007 trätt i kraft år 2009. Tullarna har minskat med 1,1 miljarder euro vilket berodde på en väsentlig minskning av värdet på importen till alla EU:s 27 medlemsstater under 2009 jämfört med 2008. Även sockeravgifterna minskade med 572 miljoner euro eftersom unionen under 2008 hade extra engångsintäkter på grund av ytterligare sockerkvoter.

3.1.2 Budgetjusteringar

Rubriken budgetjusteringar innefattar bland annat överskottet från 2008 års budget (1 796 miljoner euro), vilket medlemsstaterna får tillbaka eftersom deras bidrag till nästa års budget reduceras. Överskottet tas således upp som en intäkt 2009. Enligt beslutet om egna medel 2007 har Förenade kungariket rätt till en korrigering av budgetobalanser. Eftersom denna korrigering finansieras av medlemsstaterna borde den i princip inte ha någon nettoeffekt på budgetsaldot eller resultaträkningen. Ett belopp på 319 miljoner euro har dock bokförts under denna rubrik. Beloppet består av avvikelser mellan de eurokurser som används för budgetändamål (se artikel 10.3 i förordning nr 1150/2000) och de växelkurser som var i kraft då de medlemsstater som inte ingår i euroområdet gjorde sina inbetalningar.

3.2 ÖVRIGA DRIFTSINTÄKTER

|||Miljoner euro|

|Anmärkning|2009|2008|

Utdömda böter|3.2.1|2 648|3 171|

Jordbrukstullar|3.2.2|705|2 299|

Återkrav av kostnader:|3.2.3|||

Direkt central förvaltning||63|61|

Indirekt central förvaltning||6|4|

Decentraliserad förvaltning||41|90|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna ||1 066|1 349|

Totalt||1 176|1 504|

Intäkter från administrativ verksamhet:|3.2.4|||

Anställda||1 010|974|

Materiella anläggningstillgångar||33|25|

Övriga administrativa intäkter||165|149|

Totalt||1 208|1 148|

Diverse driftsintäkter:|3.2.5|||

Justeringar/avsättningar||150|71|

Växelkursvinster||618|269|

Övrigt||1 027|1 269|

Totalt||1 795|1 609|

Totalt||7 532|9 731|

3.2.1 Utdömda böter

Dessa intäkter avser böter som kommissionen har utdömt för överträdelser av konkurrensreglerna. Fordringar och därmed sammanhängande intäkter redovisas när kommissionens beslut om att utdöma böter har fattats och vederbörligen delgivits den eller de som beslutet riktar sig till.

3.2.2 Jordbrukstullar

Dessa belopp avser mjölkavgifter på 99 miljoner euro (motsvarande belopp 2008: 338 miljoner euro) och sockeravgifter på 606 miljoner euro (motsvarande belopp 2008: 1 961 miljoner euro). Mjölkavgifterna är ett sätt att styra marknaden genom påföljder för de mjölkproducenter som överskrider sina referenskvantiteter. Då de inte är kopplade till kommissionens förskottsbetalningar anses de i praktiken utgöra intäkter som avsatts för särskilda ändamål. Mjölkkvoterna håller på att fasas ut, vilket förklarar att intäkterna från mjölkavgifterna minskat. För jordbruksåret 2008/2009 och framåt kommer kvoterna att minskas med 1 % årligen till dess att de helt avskaffats år 2015.

Sockeravgifterna avser omstruktureringsfonden för socker, där reformen av sockersektorn har lett till en sänkning av internpriset på socker som ska minska skillnaden mellan priset inom EU och det internationella priset. För att underlätta för de mindre konkurrenskraftiga sockerproducenterna att lämna marknaden har en självfinansierande omstruktureringsfond inrättats, som finansieras genom intäkter som härrör från en tillfällig skatt som åläggs sockerproducenterna, och som behandlas som en intäkt som avsatts för ett särskilt ändamål. Utbetalningarna från systemet kommer att fortsätta fram till september 2012 men alla intäkter för omstruktureringsfonden hade redan deklarerats av medlemsstaterna per den 31 december 2009.

3.2.3 Återkrav av utgifter

Denna rubrik avser de betalningskrav som utfärdats av kommissionen samt de avdrag från påföljande utbetalningar som bokförs i kommissionens räkenskaper vid återkrav av belopp som tidigare betalats ut från den allmänna budgeten, men där justeringar krävs till följd av kontroller, granskning eller analys av stödberättigandet. Dessutom omfattas återbetalningskrav som medlemsstaterna riktat till mottagare av stöd från EGFJ. Det inkluderar också skillnaden i upplupna intäktsberäkningar från föregående årsslut till innevarande år. Rubriken tar dock inte upp alla belopp som återbetalats till EU, eftersom i synnerhet stora utgifter inom området strukturåtgärder omfattas av särskilda mekanismer för att kräva tillbaka belopp som betalats ut på felaktiga grunder, varvid inga återbetalningskrav behöver utfärdas. I enlighet med EU:s redovisningsregler tas inte återbetalning av förfinansiering upp som en intäkt.

Totalbeloppet på 1 066 miljoner euro under rubriken består av 453 miljoner euro för Europeiska utvecklings- och garantifonden för jordbruket (EUGFJ) och 613 miljoner euro för strukturfonderna.

a) Jordbruk (EGFJ)

Inom jordbrukssektorn uppgår de belopp som räknas som intäkter under året under denna rubrik till 453 miljoner euro. De fördelas enligt följande:

– Beslut som fattas under året om finansiell justering efter förenlighetskontroll avseende 347 miljoner euro.

– Bedrägerier och oriktigheter: 106 miljoner euro. Detta avser ett belopp på 163 miljoner euro avseende återbetalningar som medlemsstaterna deklarerat och återkrävt under året, minus 57 miljoner euro avseende utestående belopp som deklarerats av medlemsstaterna och som ska återkrävas i slutet av året. (Siffrorna för 2009 var 627 miljoner euro vid årets slut och 684 miljoner euro vid årsslutet 2008) – se även anmärkning 2.10.2 .

Den 31 december 2009 berördes sammanlagt 2,8 miljarder euro i EGFJ-utgifter av möjliga framtida korrigeringar till följd av pågående revisionsarbete (se anmärkning 6.4.1 ).

b) Strukturåtgärder

Under denna rubrik ska 613 miljoner euro återkrävas avseende utgifter för strukturåtgärder (år 2008 var beloppet 349 miljoner euro). Denna rubrik inkluderar betalningskrav som kommissionen utställt för att återkräva felaktiga utbetalningar på 406 miljoner euro från tidigare år samt en ökning på 206 miljoner euro av de upplupna intäkterna vid utgången av året.

Återbetalningskraven utfärdas bara i följande fall:

– När kommissionen fattar ett formellt beslut om finansiella justeringar efter att ha upptäckt felaktiga utbetalningar i de belopp som medlemsstaterna ansökt om.

– När man gör justeringar i samband med att ett program slutbetalas, då EU:s bidraget sätts ned om medlemsstatens deklarationer av stödberättigande kostnader inte motsvarar de belopp som redan har betalats ut i form av förfinansiering och mellanliggande betalningar. Sådana transaktioner kan ske utan formellt beslut från kommissionens sida om de godkänts av medlemsstaten i fråga.

– När man efter avslutad rättegång måste betala tillbaka sådana belopp som hade återkrävts efter det att programmet avslutats men innan rättsprocessen avgjorts.

Övriga betalningskrav som utfärdas i samband med strukturåtgärder avser återkrav av förfinansiering. Dessa belopp har inte förts upp som intäkter, utan tas i balansräkningen upp som förfinansiering.

Den 31 december 2009 beräknades de potentiella (ännu ej beslutade) finansiella justeringarna uppgå till 1,1 miljarder euro – se anmärkning 6.4.2 för ytterligare uppgifter.

3.2.4 Intäkter från administrativ verksamhet

Dessa inkomster utgörs främst av direkta avdrag från personalens löner, främst i form av bidrag till pensionssystemet samt inkomstskatt.

3.2.5 Diverse driftsintäkter

Sammanlagt 376 miljoner euro (321 miljoner euro 2008) avser belopp som betalats in av anslutningsländer. Huvudorsaken till ökningen av diverse driftsintäkter jämfört med förra året är att växelkursvinsterna ökat (se nedan). Detta utjämnades något av det lägre beloppet (5 miljoner euro jämfört med 241 miljoner euro år 2008) för äldre förfinansiering som för första gången togs upp i balansräkningen, vilket motbokas under denna rubrik.

Växelkursvinster tas också upp under denna rubrik, såvida de inte är kopplade till sådan finansiell verksamhet som avses i anmärkning 3.5 nedan. Växelkursvinster kan uppstå i samband med löpande transaktioner i andra valutor än euro, samt i samband med den årliga omräkning som sker i syfte att förbereda redovisningen. Såväl realiserade som orealiserade vinster omfattas.

Nettopositionen uppvisade en betydande nettokursvinst för året på 185 miljoner euro (jämfört med en nettokursförlust på 504 miljoner euro år 2008). Detta fördelas både på orealiserade och realiserade belopp och kommissionen har bokfört i stort sett alla belopp.

Orealiserade nettokursvinster

De orealiserade nettokursvinsterna på 132 miljoner euro beror på omräkningen vid årsslutet av utestående belopp i utländska valutor. Den största delen av vinsterna (87 miljoner euro) är kopplad till engelska pund och svenska kronor som båda steg gentemot euron under 2009.

Kommissionen innehar betydande saldon i utländska valutor, inklusive engelska pund och svenska kronor, vid årsslutet på sina bankkonton för egna medel. I enlighet med rådets förordning nr 1150/2000 hålls dessa medel på kommissionens bankkonton för egna medel, dit de betalas in av medlemsstaterna, och utnyttjas i den mån det behövs för att täcka det behov av likvida medels om uppstår vid genomförandet av budgeten.

Realiserade nettokursvinster

Största delen av den sammanlagda växelkursvinsten på 53 miljoner euro kommer från konteringshändelser avseende egna medel som betalats in i andra nationella valutor än euro av medlemsstater som inte ingår i eurozonen. Nettokursvinsterna utgör skillnaden mellan bokföringskursen när dessa belopp redovisades av kommissionen vid mottagandet och den marknadsväxelkurs som gällde när de konverterades till euro för att kunna användas till att täcka kommissionens betalningar. Bokföringskursen för en given månad fastställs utifrån marknadsväxelkursen på den näst sista dagen av den föregående månaden. Egna medel redovisas till dessa växelkurser när de tas emot och konverteras därefter till euro till senare marknadsväxelkurs.

Under 2009 steg flera europeiska valutor, i synnerhet det engelska pundet och den rumänska leun väsentligt. Därför var de marknadsväxelkurser som tillämpades för omräkning till euro av kommissionens egna medel i dessa valutor regelbundet högre än de bokföringskurser de tagits upp till när de betalades in. Den återstående skillnaden är relaterad till andra bokföringstransaktioner, däribland betalningar verkställda av kommissionen i andra valutor än euro.

Förändringarna av den sammanlagda växelkursdifferensen mellan 2008 och 2009 från en nettoförlust till en nettovinst beror på de stora rörligheten i växelkurserna under dessa två år. Under 2008 sjönk flera europeiska valutor väsentligt i förhållande till euron, medan denna tendens delvis vände under 2009.

3.3 ADMINISTRATIVA KOSTNADER

||Miljoner euro|

|2009|2008|

Personalkostnader|4 898|4 563|

Av- och nedskrivningar|436|330|

Övriga administrativa kostnader|2 799|2 827|

Totalt|8 133|7 720|

Detta avser administrativa kostnader som följer av kommissionens verksamhet, huvudsakligen personalkostnader, avskrivningar och andra kostnader som är kopplade till EU-institutionernas och organens verksamhet (såsom kostnader för hyra, underhåll, varor, utbildning o.dyl.).

3.4 DRIFTSKOSTNADER

|||Miljoner euro|

|Anmärkning|2009|2008|

Huvudsakliga driftskostnader:|3.4.1|||

Direkt central förvaltning||8 744|7 998|

Indirekt central förvaltning||3 605|3 077|

Decentraliserad förvaltning||137|1 278|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna ||89 681|81 839|

Gemensam förvaltning||1 655|1 188|

Totalt||103 822|95 380|

Övriga driftskostnader:|3.4.2|||

Justeringar/avsättningar||199|278|

Växelkursförluster||432|773|

Övrigt||481|783|

Totalt||1 112|1 834|

Totalt||104 934|97 214|

3.4.1 Huvudsakliga driftskostnader

Europeiska unionens driftskostnader är fördelade på de olika rubrikerna i budgetramen och kan ta olika former beroende på hur de förvaltas och betalas ut. Merparten av utgifterna (86 %) faller inom den förvaltning som delas med medlemsstaterna. Detta gäller t.ex. EGFJ:s utgifter och insatser som finansieras via olika strukturåtgärder (regionala utvecklingsfonden, socialfonden, jordbruksfonden för landsbygdsutveckling, Sammanhållningsfonden och fiskerifonden).

Ökningen under 2009 beror huvudsakligen på strukturåtgärder under programperioden 2007–2013. Efter en långsamt start under tidigare år nådde dessa program en normal nivå 2009, medan åtgärderna för 2000–2006 håller på att avslutas.

3.4.2 Övriga driftskostnader

Växelkursförluster kan uppstå i samband med löpande transaktioner i andra valutor än euro, samt i samband med den årliga omräkning som sker i syfte att förbereda räkenskaperna. Såväl realiserade som icke-realiserade vinster omfattas. De kursförluster som är kopplade till finansiell verksamhet som avses i anmärkning 3.6 nedan tas inte upp under denna rubrik.

3.5 INTÄKTER FRÅN FINANSIELLA TRANSAKTIONER

||Miljoner euro|

|2009|2008|

Utdelningar (från riskkapitalfonder)|14|22|

Räntor på|||

Förfinansiering|59|50|

Dröjsmålsränta|132|26|

Svappar|2|13|

Tillgångar som kan säljas|100|102|

Utlåning|265|105|

Likvida medel |158|349|

Övrigt|3|3|

Totalt|719|648|

Övriga finansiella intäkter:|||

Realisationsvinst på försäljning av finansiella tillgångar|10|4|

Övrigt|76|11|

Totalt|86|15|

Nuvärdejustering|10|3|

Växelkursvinster|6|10|

Totalt|835|698|

3.6 KOSTNADER FÖR FINANSIELLA TRANSAKTIONER

||Miljoner euro|

|2009|2008|

Räntekostnader:|||

Leasingavtal|95|91|

Svappar|2|10|

Upplåning|248|90|

Övrigt|20|9|

Totalt|365|200|

Övriga finansiella kostnader:|||

Justeringar av avsättningar|39|12|

Finansiella kostnader för budgetinstrument|73|50|

Realisationsförlust på försäljning av finansiella tillgångar|0|8|

Nedskrivningsförluster på finansiella tillgångar|15|11|

Övrigt|57|56|

Totalt|184|137|

Nuvärdejustering|0|118|

Växelkursförluster|45|12|

Totalt|594|467|

3.7 NETTOÖVERSKOTT/(UNDERSKOTT) FRÅN ANDELAR I INTRESSEFÖRETAG OCH GEMENSAMMA FÖRETAG

Enligt kapitalandelsmetoden ska EU i sin resultaträkning ta upp sin andel av nettoöverskott eller nettounderskott i intresseföretag och gemensamma företag (se även anmärkningarna 2.3.1 och 2.3.2 ).

3.8 SEGMENTRAPPORTERING

I redovisningen fördelas de till driften kopplade intäkterna och kostnaderna på kommissionens olika politikområden på grundval av den verksamhetsbaserade budgeteringen. Politikområdena samlas för uppställningen av bokslutet under tre större rubriker, nämligen ”verksamhet inom EU”, ”verksamhet utanför EU” samt ”tjänster och övrigt”.

Gruppen ”verksamhet inom EU” är den största och omfattar de många politikområden som avser Europeiska unionen. Gruppen ”verksamhet utanför EU” omfattar politikområden med inriktning utanför Europeiska unionen, t.ex. handel och bistånd. Gruppen ”tjänster och övrigt” avser den internationella och ämnesövergripande verksamhet som krävs för att EU:s institutioner och organ ska fungera.

De organ och organ som ingår i konsolideringen tas upp inom sina respektive politikområden. Andra institutioner än kommissionen tas upp inom ett eget politikområde. För de olika politikområdena anges bruttobeloppen före de elimineringar som sker vid konsolideringen, vilka tas upp samlat i en av kolumnerna.

Egna medel och andra bidrag till EU:s budget har inte delats upp på de olika verksamhetsområdena, eftersom dessa beräknas, uppbärs och förvaltas av kommissionens centrala tjänster. De visas nedan för att göra det lättare att jämföra nettoresultatet mot resultaträkningen.

SEGMENTRAPPORTERING – SAMMANFATTNING|Miljoner euro|

Övriga driftsintäkter||||||||

Utdömda böter|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Jordbrukstullar|705|0|0|0|0|0|705|

Återkrav av kostnader|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Intäkter från administrativ verksamhet|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Övriga driftsintäkter|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

ÖVRIGA DRIFTSINTÄKTER|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Administrativa kostnader||||||||

Personalkostnader|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Kostnader för immateriella och materiella anläggningstillgångar|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Övriga administrativa kostnader|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Driftskostnader||||||||

Direkt central förvaltning|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Indirekt central förvaltning|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Decentraliserad förvaltning|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna – Delad förvaltning|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Gemensam förvaltning|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Övriga driftskostnader|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

DRIFTSKOSTNADER TOTALT|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

DRIFTSKOSTNADER NETTO|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Egna medel och andra intäkter|110 537|

Överskott från den löpande verksamheten|5 002|

Finansiella nettointäkter|241|

Förändring av ersättningar till anställda|(683)|

Resultat från andelar i intresseföretag/gemensamma företag|(103)|

Ekonomiskt resultat för året|4 457|

|SEGMENTRAPPORTERING – VERKSAMHET INOM EU|Miljoner euro|

Övriga driftsintäkter||||||||||

Utdömda böter|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Jordbrukstullar|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Återkrav av kostnader|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Intäkter från administrativ verksamhet|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Övriga driftsintäkter|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

ÖVRIGA DRIFTSINTÄKTER|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Administrativa kostnader|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Personalkostnader|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Kostnader för immateriella och materiella anläggningstillgångar|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Övriga administrativa kostnader|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Driftskostnader|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Direkt central förvaltning|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Indirekt central förvaltning|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Decentraliserad förvaltning|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna – Delad förvaltning|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Gemensam förvaltning|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Övriga driftskostnader|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

DRIFTSKOSTNADER TOTALT|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

DRIFTSKOSTNADER NETTO|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Övriga driftsintäkter||||||||||

Utdömda böter|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Jordbrukstullar|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Återkrav av kostnader|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Intäkter från administrativ verksamhet|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Övriga driftsintäkter|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

ÖVRIGA DRIFTSINTÄKTER|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Administrativa kostnader|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Personalkostnader|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Kostnader för immateriella och materiella anläggningstillgångar|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Övriga administrativa kostnader|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Driftskostnader|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Direkt central förvaltning|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Indirekt central förvaltning|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Decentraliserad förvaltning|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna – Delad förvaltning|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Gemensam förvaltning|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Övriga driftskostnader|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

DRIFTSKOSTNADER TOTALT|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

DRIFTSKOSTNADER NETTO|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|SEGMENTRAPPORTERING – VERKSAMHET UTANFÖR EU|Miljoner euro|

Övriga driftsintäkter|||||||

Återkrav av kostnader|14|0|9|39|2|64|

Intäkter från administrativ verksamhet|37|0|0|0|0|37|

Övriga driftsintäkter|81|0|(1)|1|0|81|

ÖVRIGA DRIFTSINTÄKTER|132|0|8|40|2|182|

Administrativa kostnader|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Personalkostnader|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Kostnader för immateriella och materiella anläggningstillgångar|(18)|0|0|0|0|(18)|

Övriga administrativa kostnader|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Driftskostnader|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Direkt central förvaltning|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Indirekt central förvaltning|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Decentraliserad förvaltning|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna |(26)|0|17|0|0|(9)|

Gemensam förvaltning|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Övriga driftskostnader|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

DRIFTSKOSTNADER TOTALT|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

DRIFTSKOSTNADER NETTO|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|SEGMENTRAPPORTERING – TJÄNSTER OCH ÖVRIGT||

Övriga driftsintäkter|||||||||||

Återkrav av kostnader|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Intäkter från administrativ verksamhet|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Övriga driftsintäkter|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

ÖVRIGA DRIFTSINTÄKTER|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Administrativa kostnader|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Personalkostnader|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Kostnader för immateriella och materiella anläggningstillgångar|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Övriga administrativa kostnader|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Driftskostnader|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Direkt central förvaltning|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Indirekt central förvaltning|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna |0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Övriga driftskostnader|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

DRIFTSKOSTNADER TOTALT|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

DRIFTSKOSTNADER NETTO|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL KASSAFLÖDESANALYSEN

4.1 UNDERLAG OCH SYFTE

Syftet med att redovisa information om kassaflöde är att mäta EU:s förmåga att generera likvida medel, samt behovet av dessa medel.

Kassaflödesanalysen har sammanställts enligt den indirekta metoden. Detta innebär att nettoöverskottet eller nettounderskottet för budgetåret justeras för effekterna av transaktioner som inte påverkar likviditeten, för fall där beloppen för tidigare eller framtida ingående eller utgående transaktioner skjuts upp eller ackumuleras, samt för intäkts- och kostnadsposter kopplade till investeringar. Kassaflöden som härrör från transaktioner i utländsk valuta registreras i Europeiska unionens bokföringsvaluta, dvs. euro. Vid omräkningen används den växelkurs som gäller på transaktionsdagen.

I kassaflödesanalysen delas kassaflödena under perioden in i löpande verksamhet och investeringsverksamhet (EU bedriver ingen finansieringsverksamhet).

4.2 LÖPANDE VERKSAMHET

Till löpande verksamhet i denna mening räknas EU:s verksamhet som inte avser investeringar, dvs. merparten av verksamheten. Utlåning till mottagare (och motsvarande upplåning i förekommande fall) räknas inte till investering (eller finansiering), eftersom dessa lån ingår som ett led i EU:s löpande verksamhet. Investeringar i EIF, EBRD och riskkapitalfonder räknas också till den löpande verksamheten, eftersom dessa verksamheter syftar till att uppnå fastställda politiska mål.

4.3 INVESTERINGSVERKSAMHET

Till investeringsverksamheten räknas förvärv och försäljning av immateriella och materiella tillgångar, samt andra investeringar som inte definieras som motsvarigheter till likvida medel. Till investeringsverksamheten räknas inte utlåning till mottagare. Syftet med rubriken är att spegla EU:s faktiska investeringsverksamhet.

Bland EU:s tillgodohavanden finns ett belopp på 8 910 miljoner euro i likvida medel och motsvarigheter till likvida medel som inte får användas i verksamheten. Detta består av bötesbelopp som betalats in i ärenden motparten överklagat beslutet om böter. Dessa belopp anges separat under anmärkning 2.11 ovan såsom bundna likvida medel.

5. EVENTUALTILLGÅNGAR OCH EVENTUALFÖRPLIKTELSER SAMT ÖVRIGA TRANSAKTIONER

EVENTUALTILLGÅNGAR|

|||Miljoner euro|

|Anmärkning|31.12.2009|31.12.2008|

Erhållna garantier|5.1|279|260|

Eventualtillgångar avseende bedrägerier och oriktigheter |5.2|1 944|2 010|

Pågående finansiella justeringar (i avvaktan på slutligt beslut)|5.3|0|4 390|

Övriga eventualtillgångar|5.4|18|43|

Eventualtillgångar totalt||2 241|6 703|

EVENTUALFÖRPLIKTELSER|

|||Miljoner euro|

Eventualförpliktelser|Anmärkning|31.12.2009|31.12.2008|

Ställda garantier|5.5|19 330|17 510|

Böter – överklaganden till domstolen|5.6|11 969|10 198|

EGFJ – pågående rättsfall|5.7|1 945|1 609|

Belopp knutna till rättsfall och andra tvister|5.8|416|281|

Övriga eventualförpliktelser|5.9|12|18|

Eventualförpliktelser totalt||33 672|29 616|

Alla eventualförpliktelser kommer, om de förfaller till betalning, att finansieras via EU:s budget under kommande år. EU:s budget finansieras av medlemsstaterna.

EVENTUALTILLGÅNGAR

5.1 ERHÅLLNA GARANTIER

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Fullgörandegarantier|252|239|

Övrigt|27|21|

Totalt|279|260|

Fullgörandegarantier krävs ibland för att se till att mottagarna av EU-bidrag fullgör sina avtalsenliga åtaganden gentemot Europeiska unionen.

5.2 BEDRÄGERIER OCH ORIKTIGHETER

I tabellen nedan visas de potentiella återbetalningskrav som medlemsstaterna kan utfärda med anledning av oriktiga betalningsanspråk på strukturfonderna. Uppgifterna bygger på de formella rapporter som medlemsstaterna lämnat in i enlighet med kommissionens förordning nr 1681/94, med beloppen redovisade per medlemsstat.

Eventualtillgångar kopplade till bedrägerier och oriktigheter|Miljoner euro|

Medlemsstat|31.12.2009|31.12.2008|

Österrike|8|13|

Belgien|2|16|

Tjeckien|13|13|

Danmark|2|10|

Estland|3|2|

Finland|2|3|

Frankrike|15|12|

Tyskland|468|581|

Grekland|25|62|

Ungern|6|5|

Irland|1|1|

Italien|436|441|

Lettland|5|4|

Litauen|5|2|

Malta|1|1|

Nederländerna|15|14|

Polen|18|13|

Portugal|82|114|

Slovakien|39|9|

Slovenien|7|1|

Spanien|277|279|

Sverige|2|2|

Förenade kungariket|347|257|

TOTALT|1 779|1 855|

De belopp som anges i tabellen visar snarast teoretiska maximibelopp för hur mycket som kan komma att återbetalas till EU:s budget, av följande skäl:

· Medlemsstaterna anmäler inte alltid resultaten av återkrav.

· Medlemsstaterna är skyldiga att informera kommissionen om möjligheterna till återkrav, men det är omöjligt att närmare ange hur mycket av de utestående beloppen som faktiskt kommer att kunna återkrävas. Ibland tillåts i tillämplig nationell lagstiftning en preskriptionstid på 30 år, vilket gör att nationella förvaltningar ofta dröjer med att förklara ett återkrav som formellt omöjligt, även om chanserna är minimala. När det gäller strukturåtgärder är medlemsstaterna numera skyldiga att lämna in en årlig redogörelse till kommissionen för de belopp som trots återkrav ännu inte har betalats tillbaka (artikel 8 i förordning (EG) nr 438/2001) vilket möjliggör bättre kontroller av den faktiska situationen.

· Även om den berörda medlemsstaten har utfärdat betalningskrav inom utsatt tid ger detta inga garantier för ett positivt resultat. Detta gäller t.ex. då ett betalningskrav bestrids i domstol.

· Samfinansiering av enskilda projekt sker inom ramen för de fleråriga programmen. Innan ett flerårigt program avslutats går det inte att exakt fastställa vilka belopp som återstår att återkräva, eftersom den finansiering som använts för felaktiga utbetalningar under vissa omständigheter kan omfördelas till andra projekt som skötts korrekt, och eftersom utbetalning i olika omgångar, särskilt slutbetalningen, i vissa fall gör det möjligt att reglera tidigare felaktiga utbetalningar. Det bör framhållas att tabellens siffror är preliminära och att de bygger på anmälningar som tagits emot och behandlats fram till slutet av februari 2010. Dessa siffror kan komma att ändras på grundval av ytterligare anmälningar som kommer in sent.

Medlemsstaternas uppgifter räcker inte för att göra en tillförlitlig uppskattning av utsikterna för återkrav i enskilda fall. De huvudsakliga ökningarna sedan 2008 gäller ärenden i de tio nya medlemsstaterna. Sammanhållningspolitiken började genomföras helt under 2004 och sedan dessa har de anmälda oriktigheterna ökat. Detta beror på att både de samfinansierade transaktionerna och kontrollerna ökat. En annan skillnad jämfört med 2008 är att Förenade kungariket har anmält ett större antal oriktigheter, efter att ha utfört en omfattande revision av de finansierade insatserna.

Under denna rubrik ingår även 165 miljoner euro avseende EGFJ (153 miljoner euro år 2008). Medlemsstaterna har meddelat kommissionen vilka belopp som har registrerats i deras fordringsliggare, och även belopp som fortfarande befann sig i ett preliminärt kontrollstadium. Det är dessa preliminära belopp som redovisas under denna rubrik.

5.3 PÅGÅENDE FINANSIELLA JUSTERINGAR I AVVAKTAN PÅ SLUTLIGT BESLUT

Dessa uppgifter avser återkrav av EU:s utgifter och återfinns tillsammans med därmed samman hängande information i anmärkning 6 i årsredovisningarna

5.4 ANDRA EVENTUALTILLGÅNGAR

I rubriken ingår övriga smärre eventualtillgångar som inte kan klassificeras under någon av de ovanstående rubrikerna. EVENTUALFÖRPLIKTELSER

5.5 STÄLLDA GARANTIER

5.5.1 Lån som beviljas ur Europeiska investeringsbankens (EIB) egna medel

|Miljoner euro|

||Offentlig myndighet|Privatföretag|||

Garanti på 65 %|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

Garanti på 70 %|109|1 981|506|2 596|2 908|

Garanti på 75 %|0|617|233|850|1 049|

Garanti på 100 %|0|625|196|821|1 008|

Totalt Totalt|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

EU:s budget garanterar de lån som Europeiska investeringsbanken har undertecknat och beviljat ur sina egna medel till tredjeländer per den 31 december 2009 (inklusive lån som beviljats medlemsstaterna före anslutningen). EU:s garanti är dock begränsad till en viss procentandel (65 %, 70 %, 75 % eller 100 %) av den högsta tillåtna kreditlinan. När taket inte uppnås omfattar EU:s garanti det totala utestående beloppet. Den 31 december 2009 uppgick det utestående beloppet till totalt 19 212 miljoner euro, vilket alltså är EU:s maximala exponering.

Vid utlåning med EU:s budget som säkerhet tar EIB också upp säkerheter från tredje man (stater och offentliga eller privata finansinstitut). I dessa fall är kommissionen sekundär garant. Säkerheten i EU:s budget omfattar endast den politiska risken i fråga om säkerheter som ges i form av riskdelning. Övriga risker täcks av EIB i fall där den första garanten inte uppfyller sina åtaganden. För garantier som inte ges i form av riskdelning täcks alla risker av EU:s budget i fall där den första garanten inte uppfyller sina åtaganden. Om den första garanten är en offentlig myndighet är risken normalt begränsad till den politiska aspekten, men när det är fråga om ett institut eller ett privat bolag kan EU:s budget också tvingas täcka den kommersiella risken.

5.5.2 Övriga ställda garantier

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Finansieringsinstrument för riskdelning|94|48|

Meda: garantier för Marocko|17|66|

Instrumentet för lånegarantier till förmån för transeuropeiska transportnätverksprojekt (LGTT)|6|1|

Övrigt|1|1|

Totalt|118|116|

Enligt finansieringsinstrumentet för riskdelning används kommissionens bidrag som avsättning för finansiella risker för lån och garantier som EIB beviljar stödberättigande forskningsprojekt. Sammanlagt beräknas en kommissionsbudget på högst 1 miljard euro för perioden 2007–2013, av vilka 800 miljoner euro avser de särskilda programmet ”Samarbete” och 200 miljoner euro avser programmet ”Kapacitet”. EIB har åtagit sig att avsätta samma belopp. Kommissionen har blockerat ett belopp på 94 miljoner euro som kapitaltilldelning. Denna kapitaltilldelning täcker oväntade förluster på lån och garantier som beviljats av EIB inom ramen för finansieringsinstrumentet för riskdelning. I de fall skyldigheterna för lån och garantier inte fullgörs är detta den maximala förlust som kommissionen kan åsamkas. Det är taket för kommissionens garanti med hänsyn till finansieringsinstrumentet för riskdelning och som av EU betraktas som en eventualförpliktelse.

Som en del av Medaprogrammet inrättade kommissionen en garantimekanism genom en särskild fond, som ska gynna två marockanska organisationer, nämligen Caisse Centrale de Garantie och Fonds Dar Ad-Damane. Den 31 december 2009 omfattades 17 miljoner euro av kommissionens garanti.

Instrumentet för lånegarantier till förmån för transeuropeiska transportnätverksprojekt (LGTT) (2007–2013) syftar till att utfärda garantier som ska minska risken för intäktsförluster under de inledande åren för de transeuropeiska transportnätverksprojekten. Närmare bestämt skulle garantin helt och hållet täcka ett ”kreditlöfte” (stand-by credit line), som endast skulle tas i anspråk i den händelse ett projekts kassaflöde inte räcker till för att betala räntor och amorteringar på prioriterade skulder. Instrumentet kommer att bli kommissionens och EIB:s gemensamma finansiella produkt, och 500 miljoner euro från EU-budgeten kommer att anslås. EIB kommer att anslå ytterligare 500 miljoner euro, varför det totala tillgängliga beloppet blir 1 miljard euro. Det belopp som ingår här, 6 miljon euro, utgör bidraget för avsättningar för oväntade förluster i samband med LGTT-transaktioner.

5.6 UTDÖMDA BÖTER

Dessa belopp avser böter som kommissionen utdömt för överträdelser av konkurrensreglerna, där bötesbeloppet preliminärt har betalats, och där beslutet endera överklagats eller där det inte är känt om ett överklagande kommer att lämnas in. Eventualförpliktelsen behålls till dess att Europeiska unionens domstol meddelat en slutgiltig dom i målet. Ränta som utgått på preliminära betalningar (460 miljoner euro) ingår i det ekonomiska resultatet för året, men också som en eventualförpliktelse för att markera att beloppen är osäkra.

5.7 EGFJ – PÅGÅENDE RÄTTSFALL

Under denna rubrik upptas eventualförpliktelser gentemot medlemsstaterna i samband med beslut om överensstämmelse inom ramen för EGFJ, i ärenden där domstolen ännu inte meddelat dom. De slutliga beloppen och vilket år ett eventuellt framgångsrikt överklagande ska föras upp i budgeten beror på hur lång tid domstolsförfarandet tar. En uppskattning av de belopp som sannolikt ska betalas har förts in i balansräkningen som en långfristig avsättning (se anmärkning 2.13 ).

5.8 BELOPP KNUTNA TILL RÄTTSFALL OCH ANDRA TVISTER

Denna rubrik avser krav på skadestånd riktade mot EU, andra rättstvister samt beräknade rättsliga kostnader.

Beloppen under rubriken är kopplade till tvister med leverantörer, underleverantörer och tidigare anställda. Det bör noteras att i ett rättsligt förfarande om skada enligt artikel 288 i EG-fördraget måste käranden påvisa att institutionen begått en allvarlig överträdelse av lagstiftning som ger enskilda individer rättigheter, att käranden lidit verklig skada och att det finns ett direkt orsakssamband mellan överträdelsen och skadan.

5.9 ANDRA EVENTUALFÖRPLIKTELSER

I rubriken ingår övriga smärre eventualförpliktelser som inte kan klassificeras under någon av de ovanstående rubrikerna.

ÖVRIGA VÄSENTLIGA TRANSAKTIONER

5.10 OUTNYTTJADE FINANSIELLA ÅTAGANDEN

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Outnyttjade finansiella åtaganden |5 733|4 885|

Denna rubrik täcker avtal om utlåning och investeringar som kommissionen har ingått, och som ligger utanför gängse utestående åtaganden (”RAL”), men där mottagaren vid årsslutet ännu inte hade utnyttjat de utlovade beloppen. De största beloppen avser avtal om betalningsbalanslån som ingåtts 2008 och 2009 men ännu inte utbetalats vid årsskiftet (5,4 miljarder euro per den 31 december 2009).

5.11 BUDGETÅTAGANDEN SOM INGÅTTS MEN ÄNNU INTE BETALATS

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Budgetåtaganden som ingåtts men ännu inte betalats|134 689|120 023|

Med utestående åtaganden (RAL) avses åtaganden som ännu varken har slutbetalats eller dragits tillbaka. Detta är en naturlig följd av förekomsten av fleråriga program. Den 31 december 2009 motsvarade dessa utestående åtaganden 177 272 miljoner euro. Det ovanstående beloppet avser de budgeterade utestående åtaganden minus belopp som tagits upp som kostnader i resultaträkningen för 2009 vilket resulterat i ovanstående belopp.

5.12 VÄSENTLIGA RÄTTSLIGA ÅTAGANDEN

|Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

Strukturåtgärder|275 761|332 995|

Protokoll med Medelhavsländer|263|263|

Fiskeavtal|249|401|

Galileoprogrammet|1 517|2 023|

GMES-programmet|556|624|

TEN-T |4 289|4 571|

Övriga avtalsenliga skyldigheter|1 325|983|

Totalt|283 960|341 860|

Dessa poster uppstår i fall där EU ingått långfristiga rättsliga åtaganden för belopp som ännu inte motsvaras av åtagandebemyndiganden som förts in i budgeten. Detta kan avse fleråriga program som till exempel strukturåtgärderna eller täcker belopp som Europeiska unionen är skyldig att betala i framtiden för avtal som gäller på balansdagen. Det kan till exempel gälla avtal om tillhandahållande av sådana tjänster som bevakning och städning, men också avtalsenliga skyldigheter i samband med särskilda projekt, t.ex. byggprojekt). Inte alla fleråriga program innehåller åtaganden som måste föras upp under denna rubrik då utgifter för kommande budgetår kräver årliga beslut av budgetmyndigheten eller en utveckling av det befintliga regelverket.

5.12.1 Strukturåtgärder

I tabellen nedan jämförs de rättsliga åtagandena för vilka inga budgetåtaganden ännu ingåtts och de maximala åtagandena i relation till de belopp som avsatts i budgetramen för 2007–2013. Strukturåtgärderna avser stöd som planerats för perioden 2007–2013. Utformning och målsättningar för den budgetram som började löpa 2007 skiljer sig från den föregående periodens.

|||||Miljoner euro|

Sammanhållningsfonderna|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Naturtillgångar|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Föranslutningsstöd|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Totalt|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Protokoll med Medelhavsländer

Dessa åtaganden uppgår totalt till 263 miljoner euro och avser finansiella protokoll med Medelhavsländer som inte är medlemmar i EU. Det belopp som tas upp utgör skillnaden mellan det totala beloppet för de undertecknade protokollen och de bokförda budgetåtagandena. Dessa protokoll utgör internationella avtal som inte kan avslutas utan båda parters medgivande, även om avvecklingsprocessen redan är igång.

5.12.3 Fiskeavtal

Dessa åtaganden uppgår sammanlagt till 249 miljoner euro och har gjorts i förhållande till tredjeländer för transaktioner i enlighet med internationella fiskeriavtal.

5.12.4 Galileoprogrammet

Galileo är ett globalt system för satellitnavigering (GNSS) som för närvarande konstrueras av EU och Europeiska rymdorganisationen (ESA). Galileoprogrammet finansieras nu helt via EU:s budget och det är kommissionen som förvaltar programmen för EU:s räkning. Den första fasen av programmet, valideringen i omloppsbana (IOV), ska enligt planerna slutföras 2012 och de tillgångar som skapats ska då överföras till kommissionen.

Fram till slutet av 2009 har kommissionen betalat 1 028 miljoner euro för den fas inom Galileoprogrammet som avser validering i omloppsbana (IOV), vilket även omfattar tidigare investeringar i det gemensamma företaget Galileo. Eftersom detta program fortfarande befinner sig i forskningsfasen har i enlighet med EU:s redovisningsregler de medel som använts kostnadsförts och inga immateriella tillgångar har redovisats. Det planerade sammanlagda (vägledande) bidraget från kommissionen för nästa fas i Galileoprogrammet (från 2008 till 2013) är 2 645 miljoner euro.

5.12.5 GMES-programmet

Kommissionen har slutit avtal för perioden 2008–2013 med Europeiska rymdorganisationen om genomförandet av rymddelen av den globala övervakningen av miljö och säkerhet (GMES). Det sammanlagda vägledande beloppet för perioden uppgår till 624 miljoner euro. Under 2009 betalades ett belopp på 68 miljoner euro ut till Europeiska rymdorganisationen.

5.12.6 Åtaganden avseende transeuropeiska transportnät (TEN-T)

Beloppet avser bidrag avseende de transeuropeiska transportnäten (TEN-T) för perioden 2007–2013. Programmet avser projekt som ska utveckla ett transeuropeiskt transportnät som ska stödja såväl infrastrukturprojekt som projekt som avser forskning och teknisk utveckling för att integrera ny teknik och innovativ teknik i den nya transportinfrastrukturen. Det sammanlagda vägledande beloppet för programmet uppgår till 8 013 miljoner euro.

5.12.7 Övriga avtalsenliga skyldigheter

Beloppen motsvarar ingångna åtaganden som ska betalas under avtalens löptid. Denna rubrik innehåller ett belopp på 93 miljoner euro som rör rådets byggkontrakt samt 441 miljoner euro kopplade till Europaparlamentets byggkontrakt. Andra större belopp är 480 miljoner euro för upphandlingsavtal mellan byrån för fusionsenergi (europeiska gemensamma företaget för Iter och utveckling av fusionsenergi) och Iter International samt 165 miljoner euro avseende upphandlingsavtal mellan byrån för fusionsenergi, Japans atomenergiorgan och Iter International.

5.13 BIDRAG TILL NÄRSTÅENDE ORGANISATIONER

Denna summa motsvarar ännu ej inbetalda aktier som kommissionen tecknat sig för.

5.13.1 Ej inbetalt aktiekapital: EBRD

Miljoner euro|

EBRD|Totalt kapital i EBRD|Kommissionens andel|

Kapital|19 794|600|

Inbetald del|(5 198)|(157)|

Obetald del|14 596|443|

5.13.2 Ej inbetalt aktiekapital: EIF

Miljoner euro|

EIF|Totalt kapital i EIF|Kommissionens andel|

Kapital|2 940|861|

Inbetald del|(588)|(172)|

Obetald del|2 352|689|

Efter Europeiska investeringsfondens nyemission av 1 000 aktier under 2007 tecknande EU sig år 2009 för ytterligare 75 andelar med ett nominellt värde av 1 miljon euro per aktie, av vilket belopp 20 % av det nominella värdet samt premien betalades 2009. EU:s andel är begränsad till 900 aktier (vilket motsvarar 900 miljoner euro). Se även anmärkning 2.3.1 .

5.14 ÅTAGANDEN I SAMBAND MED LÖPANDE LEASINGAVTAL

|||||Miljoner euro|

Beskrivning|Belopp att betala under påföljande år|

|< 1 år|1- 5 år|> 5 år|Totalt|

Byggnader|334|1 236|842|2 412|

IT och annan utrustning|6|7|0|13|

Totalt|340|1 243|842|2 425|

Denna rubrik avser byggnader och annan utrustning som man förfogar över i kraft av löpande leasingavtal, men som inte uppfyller villkoren för att tas upp i balansräkningen. Beloppen motsvarar åtaganden som behöver täckas genom betalningar under avtalens löptid.

Under 2009 fördes 364 miljoner euro upp som en kostnad i resultaträkningen avseende löpande leasingavtal.

6. FINANSIELLA JUSTERINGAR OCH ÅTERKRAV MED ANLEDNING AV ORIKTIGHETER

I samband med genomförandet av EU:s budget är det viktigt att kunna förebygga, spåra och korrigera oriktigheter och bedrägerier. Syftet med det här avsnittet är att ge en översikt av de olika förfaranden som enligt lagstiftningen kan tillämpas när oriktigheter upptäcks av kommissionen eller medlemsstaterna. Samtidigt lämnas en så tillförlitlig uppskattning som möjligt av de totala belopp som berörs. Detta är den sista fasen i kontrollsystemet, och utvärderingen av dessa är väsentlig för att uppnå en sund ekonomisk förvaltning.

6.1 INLEDNING

6.1.1 Genomgång av förfaranden för finansiell justering och återkrav per förvaltningstyp

Återkrav och finansiella justeringar kan behöva göras efter kontroll och revision på olika nivåer i kontrollsystemet, efter revision som utförts på EU-nivå (av kommissionen, Europeiska revisionsrätten eller Europeiska byrån för bedrägeribekämpning) eller av medlemsstaterna när medlen förvaltas tillsammans med medlemsstaterna. Även om oriktigheter kan förekomma i alla stadier av ett projekt brukar de upptäckas i slutskedet när mottagaren lämnas in sin begäran om slutbetalning, som i de flesta fall kontrolleras på platsen eller attesteras av en oberoende revisor. Liksom i de tillämpliga sektorsbestämmelserna måste man dock skilja på återkrav och finansiella justeringar och de olika förvaltningstyperna.

Återkrav

Enligt artikel 71.3 i budgetförordningen ska betalningar som skett på felaktiga grunder återkrävas. I detta sammanhang avses med återkrav att kommissionen eller medlemsstaten faktiskt återfår de belopp som betalats ut för felaktiga utbetalningar eller icke stödberättigande kostnader.

Finansiella justeringar

Enligt de tillämpliga sektorsbestämmelserna på många av EU:s utgiftsområden (som huvudsakligen förvaltas tillsammans med medlemsstaterna hanteras oriktigheter med hjälp av systemet för finansiella justeringar. Syftet med finansiella justeringar som görs antingen av kommissionen eller medlemsstaten är att återupprätta ett läge där 100 % av de kostnader för vilka finansiering eller samfinansiering (sammanhållningspolitiken) söks, överensstämmer med tillämpliga nationella regler och EU-regler. Vid denna typ av förvaltning är det medlemsstaterna som har huvudansvaret för de finansiella justeringar som krävs vid enstaka eller systematiska oriktigheter i programmen. Kommissionen är ansvarig för att kontrollera att de nationella myndigheternas system är effektiva. Om så inte är fallet ska kommissionen ålägga medlemsstaterna finansiella justeringar.

Om felaktiga utbetalningar upptäcks efter EU:s kontroller är finansiella justeringar det första steget på väg mot att återfå beloppet, eftersom det enligt den tillämpliga lagstiftningen är medlemsstaterna som ska följa upp de finansiella justeringar som åläggs dem och återkräva beloppen från de slutliga mottagarna. Även när fel upptäcks av de nationella myndigheterna har medlemsstaterna det rättsliga ansvaret för att återkräva beloppen från slutmottagarna.

Nedan följer en sammanfattande beskrivning av de olika typerna av återkrav och finansiella justeringar per förvaltningstyp och hur de påverkar EU:s redovisning.

6.1.2 Direkt central förvaltning

När budgeten förvaltas direkt av kommissionen antingen återkräver man icke stödberättigande utgifter från mottagaren eller drar av dem från mottagarens nästa kostnadsredovisning. Om mottagaren själv gör avdrag innan kostnadsredovisningen lämnas in, tas uppgifterna inte upp i räkenskaperna. Detta är ofta fallet eftersom många mottagare måste förse kommissionen med en begäran om slutbetalning som attesterats eller som kontrollerats innan slutbetalning kan göras. I en sådan attesterad begäran bör alla eventuella oriktigheter korrigeras.

6.1.3 Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna – Delad förvaltning

Cirka 80 % av EU:s budget förvaltas av Europeiska kommissionen tillsammans med medlemsstaterna, huvudsakligen när det gäller utgifter för jordbruk och landsbygdsutveckling, sammanhållningspolitiken och fiskeripolitiken.

Vid så kallad delad förvaltning delegeras uppgifterna och ansvaret för förvaltningen till medlemsstaterna, som alltså har huvudansvaret för att spåra och korrigera oriktigheter hos mottagarna. Därmed är det också medlemsstaterna som har ansvaret för att kontrollera att de kostnader som redovisas till kommissionen är riktiga. Medlemsstaterna gör alltså finansiella justeringar och om man efter revision som utförts av medlemsstaterna eller efter EU:s kontroller upptäcker felaktiga utbetalningar till mottagarna, är det medlemsstaterna som är juridiskt ansvariga för att inleda återkravsförfarandet.

Europeiska kommissionen har en övergripande tillsynsfunktion. Kommissionen kontrollerar att medlemsstaternas system för förvaltning och kontroll fungerar effektivt och begär åtgärder om så inte är fallet för att uppfylla de krav som ställs i samband med genomförandet av budgeten (artikel 53.4 i budgetförordningen). Kommissionen kan även fatta ett formellt beslut om att ålägga en medlemsstat finansiella justeringar om den har underlåtit att göra de justeringar som krävs, eller om det förekommer allvarliga brister i förvaltningen eller kontrollsystemen som kan leda till systembetingade oriktigheter.

Kommissionen ska ålägga finansiella justeringar av enskilda oriktigheter som upptäckts, men har även befogenhet att tillämpa extrapolerade eller schablonmässiga korrigeringar. Extrapolering används när ett representativt urval utbetalningshandlingar som relaterar till en systembetingad oegentlighet finns tillgängliga. Schablonmässiga korrigeringar tillämpas i fall av enskilda överträdelser eller systembetingade oriktigheter, när de ekonomiska konsekvenserna inte exakt kan beräknas och de administrativa kostnaderna för att beräkna ett exakt belopp skulle bli oproportionerligt stora. I båda fallen, och oavsett om återkrav är faktiskt möjligt eller inte, är sådana justeringar viktiga för att förbättra medlemsstaternas system och därmed kunna förebygga eller spåra och återkräva felaktiga utbetalningar.

6.1.4 Övriga typer av förvaltning

Ansvaret för att återkräva felaktiga utbetalningar har delegerats till medlemsstaterna, tredjeländer eller organ när det gäller utgifter som förvaltas tillsammans med medlemsstaterna och utgifter som är föremål för indirekt central förvaltning. När utgifterna är föremål för gemensam förvaltning fastställs korrigeringsmekanismer i de avtal som slutits med de internationella organisationer som bär ansvaret. Precis som när förvaltningen delas med medlemsstaterna kan EU även i detta fall begära finansiella justeringar ifall bestämmelserna om EU:s utgifter har tillämpats felaktigt.

6.1.5 Sammanfattning av återkrav och finansiella justeringar år 2009

Sammanfattning av återkrav och finansiella justeringar som bekräftats eller beslutats år 2009

i miljoner euro|

Finansiella justeringar| |Anmärkning|2009|2008|

EUGFJ/EGFJ /EJFLU | |6.2.2| 462| 917|

Sammanhållningspolitiken (EU:s granskning)| | | | |

- Programperioden 1994-1999 |6.2.4| 521| 414|

- Programperioden 2000-2006 |6.2.4|1 890|1 173|

- Delsumma finansiella justeringar | | |2 411|1 587|

Finansiella justeringar totalt| | |2 873|2 504|

| | ||||

Återkrav| | |Anmärkning|2009|2008|

EUGFJ/EGFJ/EJFLU (medlemsstaternas granskning)|6.3| 163| 360|

Sammanhållningspolitiken (EU:s granskning)| | |6.3| 102| 31|

Övriga typer av förvaltning| | |6.3| 181| 72|

Återkrav totalt | | | | 446| 463|

| | | | | |

Skydd av EU:s budget totalt| | |3 319|2 967|

I tabellen visas inte sådana återkrav och tillbakadragna belopp som medlemsstaterna verkställt inom ramen för sammanhållningspolitiken efter egna kontroller. Trots att medlemsstaterna ska informera kommissionen om belopp som dragits tillbaka och återvunnits är de enligt de bestämmelser som styr programperioden 2000–2006 inte skyldiga att separat redovisa de återkrav som gjorts till följd av deras egna kontroller. För att undvika överlappning med övriga finansiella justeringar har därför medlemsstaternas återkrav och tillbakadragna belopp (1 233 miljoner euro år 2009) inte beaktats (se anmärkning 6.5) .

Sammanfattning av återkrav och finansiella justeringar år 2009

Miljoner euro|

EUGFJ/EGFJ /EJFLU | | |6.2.2| 274| 429| 703|

- Programperioden 1994-1999 ||6.2.4| 163| 137| 300|

- Programperioden 2000-2006 ||6.2.4| 313| 96| 409|

- Delsumma finansiella justeringar | | | | 476| 233| 709|

Finansiella justeringar totalt| | | | 750| 662|1 412|

||||||||

Miljoner euro|

EUGFJ/EGFJ /EJFLU | | | |6.3.| 117| 31| 148|

Sammanhållningsfonderna| | | |6.3.| 102| 0| 102|

Övriga typer av förvaltning| | | |6.3.| 147| 34| 181|

Återkrav totalt| | | | | 366| 65| 431|

| | | | | | | |

Skydd av EU:s budget totalt| | | |1 116| 727|1 843|

6.2 FINANSIELLA JUSTERINGAR VID FÖRVALTNING TILLSAMMANS MED MEDLEMSSTATERNA

När utgifterna förvaltas tillsammans med medlemsstaterna sker finansiella justeringar i tre etapper.

Först beräknas beloppet genom rättsliga, kontradiktoriska förfaranden (”pågående” – se anmärkning 6.4 nedan).

1) Därefter fastställs det slutliga beloppet (”beslutade” av kommissionen eller ”bekräftade” i samråd med medlemsstaterna inom ramen för den delade förvaltningen).

2) Slutligen verkställs återkravet (se rubriken ”verkställda”) antingen genom inbetalningar från medlemsstaten (beslutade justeringar) eller genom att medlemsstaten gör avdrag (tillbakadragna belopp/återkrav) på en av mottagarens kommande kostnadsredovisningar (genomförda). När det gäller finansiella justeringar som ännu inte verkställts, se anmärkning 6.2.4 .

6.2.1 Jordbruk och landsbygdsutveckling

Vid förvaltningen av Europeiska garantifonden för jordbruket (EGFJ) och Europeiska jordbruksfonden för landsbygdsutveckling (EJFLU) som ersatt EUGFJ:s garantisektion är det enligt den tillämpliga lagstiftningen kommissionen som ska göra finansiella justeringar när räkenskaperna avslutas.

Avslutning av räkenskaperna Avslutningen av räkenskaperna utförs av kommissionen och inkluderar en årlig finansiell avslutning av räkenskaperna för varje utbetalningsorgan och ett flerårigt förfarande för kontroll av överensstämmelse, som garanterar att de kostnader som deklarerats av en medlemsstat är förenliga med EU-reglerna. Vad gäller EGFJ förs samtliga dessa belopp upp som intäkter i kommissionens resultaträkning. Vad gäller EJFLU kan de belopp som återkrävs av medlemsstaterna samt de belopp som härrör från de årliga finansiella räkenskapsavsluten generellt återanvändas för programmet.

Granskning och godkännande av räkenskaperna: Kommissionen antar ett årligt beslut genom vilket den formellt godkänner utbetalningsorganens årsredovisningar på grundval av förvaltningskontroller, intyg och rapporter från attesteringsorganen.

Förfarandet för kontroll av överensstämmelse har som mål att se till att EU inte finansierar utgifter som strider mot EU:s regler. Kontrollerna av överensstämmelsen är alltså inte ett system för att återkräva felaktiga utbetalningar direkt från de slutliga mottagarna utan snarare ett incitament för att medlemsstaterna ska förbättra sina förvaltnings- och kontrollsystem och därigenom förebygga eller spåra och återkräva felaktiga utbetalningar från slutmottagarna. Vidare fråntar inte en korrigering efter bristande överensstämmelse medlemsstaterna från deras ansvar för att följa upp fastställda oriktigheter. Kontrollen av överensstämmelse görs inte enligt en årlig cykel, eftersom dessa kontroller omfattar utgifter som avser mer än ett budgetår.

Avstämning av verkställda betalningar som inte skett inom föreskrivna tidsfrister: Iakttagandet av de fastställda tidsfristerna kontrolleras systematiskt tre gånger per år i enlighet med artikel 9 i kommissionens förordning nr 883/2006. Om inte tidsfristerna iakttas gör kommissionen avdrag, med förbehåll för vissa ersättningar i särskilda fall och exceptionella omständigheter samt proportionalitet. Dessa finansiella justeringar behandlas som negativa betalningar och förs upp som ett kostnadsavdrag i resultaträkningen.

6.2.2 Finansiella justeringar för jordbruk och landsbygdsutveckling 2009

Beslutade finansiella justeringar 2009 avseende jordbruk och landsbygdsutveckling

Miljoner euro|

||2009|2008|

Avslutning av räkenskaperna||||

Godkännande av räkenskaperna och betalningar efter utsatt frist||103|58|

Kontroll av överensstämmelsen||359|859|

Totalt||462|917|

Ovanstående belopp avser EGFJ eftersom det för EJFLU bara gjordes finansiella justeringar för cirka 0,4 miljoner euro under 2009. Dessa belopp tas upp i resultaträkningen. Hur de ovanstående beloppen fördelas per medlemsstat framgår av bilaga 1.

Att överensstämmelsen minskat mellan 2008 och 2009 beror på att en del beslut om kontroll av överensstämmelse i slutet av 2008 inte hade verkställts. Det berörda beloppet uppgick till sammanlagt 368 miljoner euro.

Verkställda finansiella justeringar 2009 avseende jordbruk och landsbygdsutveckling

Miljoner euro|

|Verkställt 2009 |

Avslutning av räkenskaperna||

Godkännande av räkenskaperna och betalningar efter utsatt frist| 103|

Kontroll av överensstämmelsen| 600|

Totalt| 703|

Hur de ovanstående beloppen fördelas per medlemsstat framgår av bilaga 2.

6.2.3 Sammanhållningspolitiken

Enligt den tillämpliga lagstiftningen om sammanhållningspolitiken är det både medlemsstaterna och kommissionen som ska vidta åtgärder för att verkställa finansiella justeringar.

· Medlemsstaterna får göra finansiella justeringar på två sätt.

– Antingen drar de omedelbart tillbaka de berörda beloppen genom att dra av dem från nästa kostnadsredovisning som ska lämnas till kommissionen för programmet. Därigenom frigörs EU-medlen omedelbart och kan återanvändas i andra program.

– Eller så låter de beloppen tills vidare stå kvar i programmet i avvaktan på att de felaktigt utbetalda beloppen ska återkrävas från mottagarna. Återkrav sker antingen genom att beloppen betalas tillbaka eller genom att de dras av från utbetalningar till samma mottagare. Närmare detaljer om denna typ av återkrav finns in anmärkning 6.5 nedan.

– Medlemsstaterna ska informera kommissionen om finansiella justeringar både med avseende på de belopp som dragits tillbaka från samfinansieringen och de belopp som återkrävts. Dessa båda typer av uppgifter är separata och kompletterande, eftersom det bara är sådana belopp som dragits tillbaka utan att avvakta att återkravsförfarandet avslutas som tas upp som tillbakadragna belopp medan övriga belopp som får stå kvar till dess att förfarandet avslutats tas upp som återkrav när förfarandet är avslutat. Medlemsstaterna är inte skyldiga att redovisa justeringar som beror på EU:s insatser separat från de som görs med anledning av deras egna revisioner. Detta rapporteringskrav infördes först för programperioden 2007–2013.

· Finansiella justeringar efter EU:s revisioner och kontroller verkställs på följande sätt:

– När en medlemsstat godtar en justering till följd av en EU-kontroll eller revision kan den dra av den redan deklarerade felaktiga kostnaden från nästa kostnadsredovisning (som är kumulativa för alla separata program eller sammanhållningsfonder) och återanvända den EU-finansiering som frigjorts för andra kostnader i det berörda programmet, som inte är relaterade till den eller de transaktioner som lett till justeringen.

– Kommissionen utfärdar betalningskrav för att verkställa finansiella justeringar i följande fall:

· Efter formella beslut om finansiell justering.

· När programmet avslutas.

· När programmet avslutas efter det att medlemsstaterna verkställt återvinning.

I dessa fall tas betalningskraven upp i kommissionens redovisning.

– Kommissionen utfärdar inga betalningskrav för andra typer av finansiella justeringar, till exempel när medlemsstaterna godtar och verkställer de finansiella justeringarna. I dessa fall tas uppgifterna inte upp i kommissionens redovisningssystem.

6.2.4 Finansiella justeringar för sammanhållningspolitiken 2009

I nedanstående tabell ingår inte resultatet av medlemsstaternas egna kontroller av strukturfondernas kostnader.

Bekräftade finansiella justeringar 2009

Miljoner euro|

Genomförda|| |87|10|21|41|4|163|

Ännu ej genomförda| |358|0|0|0|0|358|

Delsumma 1994–1999 | |445|10|21|41|4|521|

Genomförda|| |84|63|141|2|25|315|

Ännu ej genomförda| |1 532|13|18|3|9|1 575|

Delsumma 2000–2006|1 616|76|159|5|34|1 890|

Finansiella justeringar totalt 2009|2 061|86|180|46|38|2 411|

Finansiella justeringar totalt 2008| 949| 92| 522| 19| 5|1 587|

OBS: I de bekräftade beloppen för 2009 ingår finansiella justeringar till ett belopp på 90 miljoner euro som beslutats eller bekräftats 2008 men som inte tidigare redovisats.

Att de bekräftade beloppen för ERUF ökade mellan 2008 och 2009 beror dels på den skärpning som följde av handlingsplanen för att stärka kommissionens tillsynsfunktion vid delad förvaltning av strukturåtgärder (KOM(2010) 52), dels på att Spanien godtog en väsentlig ekonomisk justering i november 2009.

Att de bekräftade beloppen för ESF minskade år 2009 jämfört med 2008 beror på att den tidigare nämnda handlingsplanen genomfördes 2008 för att påskynda besluten om pågående finansiella justeringar, vilket ledde till att färre justeringar behövdes 2009. Av det belopp på 522 miljoner euro i finansiella justeringar som bekräftades under 2008 verkställdes finansiella justeringar för ESF till ett belopp på 518 miljoner euro det året.

Beloppen i de ovanstående tabellerna är periodiserade, vilket innebär att en del av betalningarna redan verkställts 2009 (709 miljoner euro alla fonder sammantagna) medan återstoden ska verkställas under kommande år.

Bekräftade finansiella justeringar – kumulerade belopp

Miljoner euro|

| |2000–2006 |1994–1999 |Totalt|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Sammanhållningsfonden| | 233| 273| 506|

ERUF| |3 797|1 633|5 430|

ESF| |1 130| 392|1 522|

FFU| | 7| 97| 104|

EUGFJ Utveckling| | 36| 121| 157|

Totalt| |5 203|2 516|7 719|

Hur de ovanstående beloppen fördelas per medlemsstat framgår av bilaga 3.

Finansiella justeringar som bekräftats men ännu ej verkställts den 31 december 2009 (kumulerade belopp)

Återkravet eller den finansiella justeringen anses ännu ej verkställda när de lett till beslut eller bekräftelse, men beloppet ännu inte har återvunnits, dragits av eller dragits tillbaka.

Miljoner euro|

Finansiella justeringar 1994–1999| | 359| 11| 1| 0| 0| 371|

Finansiella justeringar 2000–2006| | |1 904| 23| 22| 3| 9|1 961|

Återstod att verkställa totalt den 31.12.2009| |2 263| 34| 23| 3| 9|2 332|

Det låga belopp som verkställts avseende beslut som fattats 2009 avser ERUF. Avseende programperioden 1994–1999 är de flesta av de finansiella justeringar som ännu inte verkställts 2009 beslut som antogs under fjärde kvartalet 2009. Dessa kommer att verkställas under första kvartalet 2010.

Avseende programperioden 2000–2006 får medlemsstater som godtar en finansiell justering efter EU:s kontroll verkställa den genom att det felaktigt utbetalda beloppet dras av från påföljande kostnadsredovisningar, varefter beloppet kan omallokeras till andra stödberättigande utgifter i samma program. Eftersom taket för betalningar redan uppnåtts i de flesta program för ERUF och projekt inom ramen för sammanhållningsfonden (2000–2006) redovisas avdrag för icke-stödberättigande kostnader endast i de avslutande handlingar som medlemsstaten måste lämna in under de närmaste månaderna (attesterad begäran om slutbetalning, deklaration om avslutande av stödform och en avslutande verksamhetsrapport).

Verkställda finansiella justeringar 2009 (bekräftade 2009 eller tidigare)

Miljoner euro|

Bekräftade 2009|| | 87| 10| 21| 40| 5| 163|

Bekräftade tidigare år| | | 131| 0| 0| 6| 0| 137|

Delsumma 1994-1999 | | | 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Bekräftade 2009|| | 82| 63| 141| 2| 25| 313|

Bekräftade tidigare år| | | 34| 16| 44| 2| 0| 96|

Delsumma 2000–2006| | | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Verkställda finansiella justeringar totalt 2009 | 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Hur de ovanstående beloppen fördelas per medlemsstat framgår av bilaga 4.

6.3 ÅTERKRAV SOM VERKSTÄLLTS AV KOMMISSIONEN ELLER MEDLEMSSTATERNA

Den här rubriken avser återkrav av felaktiga utbetalningar som gjorts på grund av misstag eller oriktigheter som upptäckts antingen av kommissionen, medlemsstaterna, Europeiska revisionsrätten eller Europeiska byrån för bedrägeribekämpning (Olaf).

Bekräftade återkrav under 2009

Miljoner euro|

| | |2009|2008|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna | | | |

Jordbruk: EUGFJ/EGFJ | | 163| 360|

Sammanhållningspolitiken || | 102| 31|

Delsumma| | | 265| 391|

Övriga typer av förvaltning:| | | |

- Yttre åtgärder|| | 81| 32|

- Inre politik|| | 100| 40|

Delsumma| | | 181| 72|

Totalt| | | 446| 463|

Verkställda återkrav 2009

Miljoner euro|

Förvaltning tillsammans med medlemsstaterna | | | | |

Jordbruk: EUGFJ/EGFJ | | 117| 31| 148|

Sammanhållningspolitiken|| | 102| 0| 102|

Delsumma| | | 219| 31| 250|

- Yttre åtgärder|| | 60| 21| 81|

- Inre politik|| | 87| 13| 100|

Delsumma| | | 147| 34| 181|

Totalt| | | 366| 65| 431|

6.3.1 Jordbruk: Återkrav efter oriktigheter som anmälts av medlemsstaterna

Medlemsstaterna är skyldiga att spåra och återkräva belopp som förlorats på grund av oriktigheter i enlighet med sina nationella regler och förfaranden. När det gäller EGFJ-finansierade åtgärder ska medlemsstaterna – om de lyckas återkräva beloppen från mottagarna – kreditera kommissionen de återbetalda beloppen, vilka förs upp som intäkter i resultaträkningen. När det gäller EJFLU regleras återkrav genom avdrag från påföljande kostnadsredovisningar. Beloppet kan på så sätt användas på nytt för programmet i fråga. Om en medlemsstat inte följer upp återkravet eller inte visar tillräcklig omsorg kan kommissionen besluta att ingripa via bedömningen av överensstämmelsen och göra den berörda medlemsstaten till föremål för en finansiell justering.

Att intäkterna från återkrav har minskat beror främst på positiva effekter av mer effektiva kontrollsystem i medlemsstaterna, bland annat effekterna av 50-procentsregeln vid avslutande av räkenskaperna (artikel 32.5 i rådets förordning (EG) nr 1290/2005).

6.3.2 Sammanhållningspolitiken

Det är medlemsstaterna som har huvudansvaret för att förebygga, spåra och korrigera oriktigheter och för att återkräva felaktigt utbetalda belopp, vid behov med dröjsmålsränta. De belopp som återkrävts av medlemsstaternas tas inte upp i ovanstående tabell (se förklaringen i anmärkning 6.5 ). De återkrävda belopp som tas upp under denna rubrik avser återkrav som gjorts direkt av kommissionen.

6.3.3 Övriga typer av förvaltning

Vid andra typer av förvaltning verkställs återkrav av felaktigt utbetalda belopp genom att ett betalningskrav utfärdas eller genom avdrag på en senare utbetalning. Om mottagaren lämnar in en korrigerad begäran om slutbetalning tas det berörda beloppet inte nödvändigtvis upp i kommissionens redovisningssystem.

6.4 PÅGÅENDE FINANSIELLA JUSTERINGAR EFTER EU:S KONTROLLER

6.4.1 Jordbruk

Miljoner euro|Pågående finansiella justeringar per 31.12.2008|Nya pågående finansiella justeringar 2009|Beslut om finansiell justering 2009|Förändring av beslutade eller pågående finansiella justeringar per 31.12.2008|Pågående finansiella justeringar per 31.12.2009|

EUGFJ|1 733|657|-317|690|2 763|

Med hjälp av en riskanalys för jordbruksutgifter fastställer kommissionen varje år för vilka åtgärder och i vilka medlemsstater överensstämmelsen ska kontrolleras. Kontrollerna av överensstämmelsen brukar ta ett par år. I slutet av 2009 hade kontrollerna av överensstämmelsen i utgifter som åsamkats före 2003 i stort sett slutförts. Kontroller pågår av åren mellan 2003 och 2009.

I enlighet med sina egna och allmänt vedertagna redovisningsprinciper kan kommissionen använda uppskattningar för utarbetandet av årsredovisningarna. Uppskattningar har använts för att beräkna de utgifter som troligen kommer att uteslutas från EU-finansiering efter kontroll av överensstämmelsen. Uppskattningarna bygger på de mest tillförlitliga uppgifter som var tillgängliga. Eftersom justeringar för EGFJ beslutas per det budgetår under vilket utgiften förekom går det att beräkna de genomsnittliga justeringarna per avslutat budgetår och extrapolera procentandelen till senare budgetår som fortfarande håller på att kontrolleras. Uppskattningarnas tillförlitlighet bedöms med hjälp av jämförelser med beloppen i rubriken ”pågående justeringar” under de år där sådana uppgifter finns och de kontrolleras även mot resultaten av kontrollerna av överensstämmelse under det aktuella året. De genomsnittliga justeringarna per avslutat budgetår ligger dessutom relativt fast, vanligen mellan 1,1 och 1,9 %.

Beloppet på 2 763 miljoner euro är en uppskattning av det belopp som kommer att erhållas med anledning av kommande kontroller av överensstämmelse vid revision av utgifterna för perioden 2003–2009. Därav utgör 2,1 miljarder euro pågående finansiella justeringar där beloppet räknats fram med hjälp av pågående revisionsärenden (huvudsakligen av räkenskapsåren 2003 till 2007).

Att den ovannämnda uppskattningen ökat beror på att de genomsnittliga justeringarna av utgifter jämfört med tidigare år ökat från 1,1 % till 1,5 %. De senaste siffrorna för pågående justeringar avseende 2003, 2004, 2005, 2006 och 2007 bekräftar denna tendens och visar till och med på en högre justering än 1,5 %. Det är i nuläget svårt att förutse de ekonomiska följderna av systemet med samlat gårdsstöd som infördes 2005. Å ena sidan kan man anta att färre justeringar kommer att göras i ärendena. Å den andra sidan kan schablonjusteringarna av det samlade gårdsstödet få större ekonomiska följder. Eftersom dessa belopp inte är slutliga tas de inte upp i själva balansräkningen.

6.4.2 Strukturåtgärder

Miljoner euro|Pågående finansiella justeringar per 31.12.2008|Nya pågående finansiella justeringar 2009|Bekräftade finansiella justeringar 2009|Förändring av beslutade eller pågående finansiella justeringar per 31.12.2008|Pågående finansiella justeringar per 31.12.2009|

Strukturfonder och Sammanhållningsfonden (programperioderna 1994–1999 och 2000–2006) | | | | | |

ERUF|| |1 771| 89|-1 087|- 343| 430|

Sammanhållningsfonden|| | 178| 98|- 80|- 47| 149|

ESF|| | 630| 2|- 56|- 250| 326|

FFU|| | 35| 0|- 33| 0| 2|

EUGFJ Utveckling + EJFLU| | 4| 221|- 38| 4| 191|

Totalt| | |2 618| 410|-1 294|- 636|1 098|

Ovanstående belopp baseras på kommissionens och Europeiska revisionsrättens eller Olafs revisionsresultat, som följs upp av de berörda generaldirektoraten i formella rättsliga förfaranden och pågående kontradiktoriska förfaranden med de berörda medlemsstaterna. Detta är den bästa uppskattningen med tanke på nuläget i uppföljningen av revisionerna och skrivelserna om slutgiltigt ställningstagande (ett så kallat pre-suspension letter ) per den 31 december 2009. Detta belopp kan komma att ändras efter det kontradiktoriska förfarandet för indragning och finansiella justeringar, där medlemsstaterna har möjlighet att lägga fram ytterligare bevis till stöd för sina krav.

6.5 ÅTERKRAV OCH FINANSIELLA JUSTERINGAR I MEDLEMSSTATERNA PER STRUKTURPOLITISK ELLER SAMMANHÅLLNINGSPOLITISK ÅTGÄRD

När det gäller sammanhållningspolitiken förs de justeringar som medlemsstaterna gör efter sina egna eller EU:s revisioner inte upp i kommissionens redovisningssystem eftersom medlemsstaterna kan återanvända dessa belopp för andra bidragsberättigande utgifter. Medlemsstaterna ska dock regelbundet informera kommissionen om belopp som dragits tillbaka, återkrav och pågående återbetalningsärenden för strukturåtgärder. Detta gäller både uppgifterna för 2009 och de ackumulerade beloppen för perioden 2000–2006 och 2007–2013 för samtliga fyra fonder (ERUF, ESF, EUGFJ och FFU). De behöver dock inte separat ta upp justeringar som beror på EU:s insatser. Därför läggs medlemsstaternas finansiella justeringar inte till de som kommissionen gör.

De belopp som dragits tillbaka eller återkrävts under 2009 och som rapporterats av medlemsstaterna i linje med deras skyldigheter enligt förordningarna nr 438/2001 och 448/2001 uppgår till 986 miljoner euro respektive 247 miljoner euro, sammanlagt 1 233 miljoner euro. Dessa belopp har fastställts med hänsyn till resultaten av kommissionens första analys, som lett till justering av vissa uppgifter. Under 2009 kontrollerade kommissionen medlemsstaternas uppgifter genom revisionsbesök i nio medlemsstater (tio medlemsstater år 2008). Revisionen visade att systemen för att registrera och rapportera data ännu inte är helt tillförlitliga i alla medlemsstater, även om det finns tecken på att kvaliteten ökar och vissa förbättringar gjorts jämfört med tidigare år. Siffrorna är ofullständiga, i synnerhet med avseende på hela programperioden, eftersom vissa stora medlemsstater ännu inte lämnat uppgifter om vilka justeringar som gjorts under de första åren av programperioden. Vissa förbättringar har dock skett även i detta hänseende jämfört med tidigare år och medlemsstaterna har gått med på att lämna fullständiga uppgifter när programmen avslutas.

Avseende programperioden 2000–2006 finns en risk för överlappning mellan de belopp för finansiella justeringar som rapporteras som följd av EU-institutionernas arbete (kommissionens eller revisionsrättens granskningar, Olafs utredningar) och de belopp som rapporteras av medlemsstaterna. Detta beror på att en stor del av de finansiella justeringar som beror på EU-instansernas arbete godtas och genomförs av medlemsstaterna direkt genom att de aktuella beloppen dras av från kostnadsredovisningarna, utan att det behövs något formellt beslut från kommissionen. Medlemsstaterna är inte skyldiga att särredovisa korrigeringar som följer av EU:s granskningar från dem som följer av deras egna granskningar och kontroller, och det går därför inte att exakt fastställa hur stor denna överlappning kan vara. Den finansiella justeringen behöver dessutom inte ha verkställts samma år som medlemsstaten godtog den. Uppgifterna om överlappningen är därför endast en uppskattning. En jämförelse mellan varje medlemsstats egna uppgifter för 2009 och de korrigeringar som följt av EU:s granskningsarbete och som medlemsstaten godtagit pekar dock på att den totala överlappningen knappast överstiger 465 miljoner euro. För 2008 kan överlappningen knappast ha överstigit 600 miljoner euro.

För programperioden 2007–2013 har kommissionen integrerat den årliga rapporteringen i sina datasystem. Kommissionen kommer därmed att få elektroniska uppgifter direkt från medlemsstaterna. För att undvika överlappning ska medlemsstaterna nu enligt sektorsbestämmelserna redovisa de justeringar som gjorts med anledning av EU:s insatser separat.

Anmärkning 6 – Bilaga 1: Finansiella justeringar och återkrav totalt som beslutats 2009 avseende jordbruk och landsbygdsutveckling

Fördelat per medlemsstat

Miljoner euro|

Belgien|0|12|2|15|

Bulgarien|0|0|5|5|

Tjeckien|0|0|0|1|

Danmark|0|101|4|104|

Tyskland|0|2|15|17|

Estland|0|0|0|0|

Irland|-2|3|2|4|

Grekland|2|18|1|21|

Spanien|7|62|38|106|

Frankrike|3|73|35|111|

Italien|-3|5|13|15|

Cypern|0|0|0|0|

Lettland|0|0|0|0|

Litauen|0|2|1|4|

Luxemburg|0|0|0|0|

Ungern|6|13|2|22|

Malta|0|0|0|0|

Nederländerna|1|30|5|36|

Österrike|0|2|1|3|

Polen|0|11|2|13|

Portugal|0|9|8|18|

Rumänien|5|0|9|14|

Slovenien|0|1|0|2|

Slovakien|0|0|1|1|

Finland|2|0|0|2|

Sverige|0|0|2|2|

Förenade kungariket|83|12|14|109|

Beslut totalt|103|359|163|625|

OBS: Siffrorna ovan är avrundade till miljoner euro och siffran 0 avser faktiska belopp som ligger under 500 000 euro.

Anmärkning 6 – Bilaga 2: Finansiella justeringar och återkrav totalt som beslutats 2009 avseende jordbruk och landsbygdsutveckling

Fördelat per medlemsstat

Miljoner euro|

Belgien|0|12|2|14|

Bulgarien|0|-|1|1|

Tjeckien|0|-|0|0|

Danmark|0|101|4|105|

Tyskland|0|1|16|18|

Estland|0|0|0|0|

Irland|-2|5|2|5|

Grekland|2|189|5|196|

Spanien|7|23|30|59|

Frankrike|3|46|34|82|

Italien|-3|167|13|177|

Cypern|-|0|0|1|

Lettland|0|0|0|0|

Litauen|0|0|2|2|

Luxemburg|0|-|0|0|

Ungern|6|-|3|9|

Malta|-|-|0|0|

Nederländerna|1|2|6|9|

Österrike|0|-|1|1|

Polen|0|-|2|2|

Portugal|0|0|7|7|

Rumänien|5|-|7|12|

Slovenien|0|1|0|2|

Slovakien|0|0|0|0|

Finland|2|0|1|2|

Sverige|0|12|2|14|

Förenade kungariket|83|41|9|133|

Verkställt totalt|103|600|148|851|

OBS: Siffrorna ovan är avrundade till miljoner euro och siffran 0 avser faktiska belopp som ligger under 500 000 euro. Anmärkning 6 – Bilaga 3: Bekräftade finansiella justeringar totalt 2009 för strukturåtgärder

Fördelat per medlemsstat

Miljoner euro|Kumulerat 2008|Bekräftade finansiella justeringar 2009|Kumulerat 2009|

Medlemsstat| |ERUF|CF|ESF|FFU|EUGFJ Utveckling|TOTALT| |

1994-1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Belgien| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Danmark| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Tyskland| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Irland| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Grekland| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Spanien| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

Frankrike| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Italien| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Luxemburg| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Nederländerna| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Österrike| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portugal| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Finland| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Sverige| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Förenade kungariket| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

INTERREG| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000-2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Belgien| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulgarien|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

Tjeckien|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Danmark|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Tyskland| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Estland|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Irland| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Grekland| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Spanien|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

Frankrike| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Italien| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Cypern|-|-|-|-|-|-|-|-|

Lettland| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Litauen| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Luxemburg|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Ungern|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Nederländerna| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Österrike|-|-|-|-|-|-|-|-|

Polen| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portugal| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Rumänien| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Slovenien| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Slovakien| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Finland|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Sverige| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Förenade kungariket| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

INTERREG|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Bekräftat totalt|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

OBS: Siffrorna ovan är avrundade till miljoner euro och siffran 0 avser faktiska belopp som ligger under 500 000 euro.

Anmärkning 6 – Bilaga 4: Verkställda finansiella justeringar totalt 2009 för strukturåtgärder

Fördelat per medlemsstat

Miljoner euro|Beslut verkställda under 2009|

1994-1999 period| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Belgien|-|-| 0|-|-| 0|

Danmark| 2|-|-|-|-| 2|

Tyskland| 109|-|-| 0| 4| 113|

Irland| 0|-|-| 0|-| 1|

Grekland|-|-|-|-| 0| 0|

Spanien| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

Frankrike| 1|-| 0| 5|-| 6|

Italien| 41|-|-|-|-| 41|

Luxemburg| 0|-| 4|-|-| 4|

Nederländerna| 7|-|-| 9|-| 16|

Österrike| 0|-|-|-| 0| 0|

Portugal| 1| 5|-|-|-| 6|

Finland|-|-| 0|-| 0| 0|

Sverige| 0|-|-|-|-| 0|

Förenade kungariket| 52|-|-|-|-| 52|

INTERREG| 2|-|-|-|-| 2|

2000-2006 | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Belgien|-|-| 3|-|-| 3|

Bulgarien|-| 3|-|-|-| 3|

Tjeckien|-| 0|-|-|-| 0|

Danmark|-|-|-|-|-|-|

Tyskland|-|-|-|-|-|-|

Estland|-| 0|-|-|-| 0|

Irland|-|-|-|-|-|-|

Grekland| 47| 5| 14|-|-| 66|

Spanien| 7| 14| 38| 0|-| 59|

Frankrike| 1|-| 0|-|-| 2|

Italien| 10|-| 80| 4|-| 93|

Cypern|-|-|-|-|-|-|

Lettland|-|-| 0|-|-| 0|

Litauen|-| 1|-|-|-| 1|

Luxemburg|-|-| 2|-|-| 2|

Ungern|-| 40| 1|-| 0| 41|

Malta|-|-|-|-|-|-|

Nederländerna|-|-|-|-|-|-|

Österrike|-|-|-|-|-|-|

Polen| 42|-| 42|-| 11| 95|

Portugal| 9| 9|-|-|-| 18|

Rumänien|-| 6|-|-| 14| 20|

Slovenien|-|-|-|-|-|-|

Slovakien|-|-|-|-|-|-|

Finland|-|-|-|-| 0| 0|

Sverige|-|-|-|-|-|-|

Förenade kungariket|-|-| 5|-|-| 5|

INTERREG| 0|-|-|-|-| 0|

Verkställt totalt| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

OBS: Siffrorna ovan är avrundade till miljoner euro och siffran 0 avser faktiska belopp under 500 000 euro.

7. HANTERING AV FINANSIELLA RISKER

Nedanstående upplysningar om Europeiska unionens hantering av finansiella risker avser följande:

– Den finansförvaltning som Europeiska kommissionen utför i samband med genomförandet av budgeten.

– Europeiska kommissionens upp- och utlåningsverksamhet i form av makroekonomiskt stöd, betalningsbalanslån och Euratomlån.

– Garantifonden för åtgärder avseende tredje land.

– Den upplåning, utlåning och finansförvaltning som utförs av Europeiska unionen genom Europeiska kol- och stålgemenskapen under avveckling.

7.1. RISKHANTERING

7.1.1. Finansförvaltning

Reglerna och principerna för kommissionens finansförvaltning avseende genomförandet av budgeten anges i rådets förordning nr 1150/2000 (ändrad genom rådets förordning nr 2028/2004) och i budgetförordningen (rådets förordning nr 1605/2002, ändrad genom rådets förordning nr 1995/2006) och dess genomförandebestämmelser (kommissionens förordning nr 2342/2002, ändrad genom kommissionens förordning nr 478/2007).

Som ett resultat av ovannämnda förordningar tillämpas följande huvudprinciper:

– Medlemsstaterna betalar de egna medlen till de konton som statskassan, eller det organ som har utnämnts av varje medlemsstat, har öppnat för detta ändamål i kommissionens namn. Kommissionen kan bara ta ut medel från kontona för att täcka sina behov av likvida medel.

– Medlemsstaterna betalar de egna medlen i sina egna nationella valutor, medan kommissionens betalningar framför allt görs i euro.

– Bankkonton som öppnats i kommissionens namn får inte övertrasseras.

– Saldona på de konton som hålls i andra valutor än euro används endera för betalningar i samma valutor eller omräknas regelbundet till euro.

Utöver kontona för egna medel har kommissionen öppnat andra bankkonton i centralbanker och affärsbanker för att utföra betalningar och ta emot andra intäkter än medlemsstaternas bidrag till budgeten.

Kassa- och betalningstransaktioner är i hög grad automatiserade och baseras på moderna datasystem. Särskilda förfaranden används för att garantera säkerheten i systemen och för att säkerställa åtskillnad mellan befogenheter i enlighet med budgetförordningen, kommissionens interna kontrollstandarder och revisionsprinciper.

En skriftlig uppsättning riktlinjer och förfaranden reglerar hanteringen av kassa- och betalningstransaktionerna i syfte att begränsa de operativa och finansiella riskerna och säkerställa en tillräcklig kontrollnivå. De täcker de olika transaktionsområdena (t.ex. verkställande av betalningar och likviditetsförvaltning, kassaflödesanalys, driftskontinuitet etc.) och man kontrollerar regelbundet överensstämmelsen med riktlinjerna och förfarandena. Dessutom anordnas möten mellan generaldirektoratet för budget och generaldirektoratet för ekonomi och finans för att diskutera informationsutbyte om riskhantering och goda metoder.

7.1.2 Upp- och utlåning (makroekonomiskt stöd, betalningsbalanslån och Euratomlån)

Upp- och utlåningstransaktionerna och den därtill hörande finansförvaltningen sköts av EU i enlighet med respektive rådsbeslut i förekommande fall, samt interna riktlinjer. De förvaltande enheterna har utarbetat skriftliga instruktioner för de olika leden i arbetet såsom upplåning, utlåning och likviditetsförvaltning. Finansiella risker och transaktionsrisker identifieras och utvärderas, och man stämmer regelbundet av att interna riktlinjer och förfaranden efterlevs. Normalt sker ingen risksäkring för att kompensera variationer i räntan eller växelkurser (så kallad hedging) eftersom utlåningstransaktionerna finansieras av motsvarande upplåning (back-to-back-lån), och de därför inte är utsatta för räntevariationer eller växelkursvariationer.

Garantifonden

Reglerna och principerna för förvaltningen av garantifondens tillgångar (se anmärkning 2.3.3 ) fastställs i en konvention mellan Europeiska kommissionen och Europeiska investeringsbanken (EIB) av den 25 november 1994, med ändringar av den 17/23 september 1996, den 8 maj 2002 och den 25 februari 2008. Garantifonden arbetar endast i euro och alla investeringar sker i euro för att undvika valutarisker. Fondens finansiella verksamhet bedrivs i linje med vedertagna försiktighetsregler för förvaltning av tillgångar. Garantifondens förvaltningsansvariga ska särskilt sträva efter att reducera risker och se till att de tillgångar som förvaltas kan säljas eller överlåtas utan väsentliga dröjsmål, med hänsyn till de åtaganden som fonden kan behöva uppfylla.

7.1.4 EKSG under avveckling

Europeiska kommissionen förvaltar likvidationen av EKSG:s skulder, och inga nya lån eller motsvarande finansiering planeras för EKSG under avveckling. Ny EKSG-upplåning får bara användas till refinansiering i syfte att minska kostnaderna för kapitalet. I finansförvaltningen tillämpas principen om försiktighet i förvaltningen i syfte att hålla nere riskerna så mycket som möjligt.

7.2 MARKNADSRISKER

Marknadsrisken är risken för att det verkliga värdet eller framtida kassaflöden avseende ett givet finansiellt instrument ska påverkas av fluktuationer på marknadspriserna. Marknadsrisken avser inte bara möjligheterna till förluster utan även möjligheter till vinster. Till marknadsrisken räknas valutarisker, ränterisker och övriga prisrisker. Europeiska unionen är inte exponerad för några väsentliga övriga prisrisker.

7.2.1 Valutarisk

Valutarisk är risken för att EU:s transaktioner eller dess investeringar påverkas av fluktuationer i växelkurserna. Risken uppstår när en valuta apprecieras eller deprecieras i förhållande till en annan.

7.2.1.1 Finansförvaltning

De egna medel som medlemsstaterna betalat i annan valuta än euro hålls på kontona för egna medel i enlighet med förordningen om egna medel. De räknas om till euro när de måste tas i anspråk för att verkställa utbetalningar. Förfarandena för att hantera dessa medel fastställs i den ovannämnda förordningen. I ett begränsat antal fall används medlen direkt för utbetalningar som ska göras i samma valuta.

Kommissionen har ett antal konton i affärsbanker i andra EU-valutor än euro, och i US-dollar, för utbetalningar i dessa valutor. Dessa konton fylls på beroende på de betalningar som ska verkställas och innehavet är därför lågt så att man begränsar växelkursriskerna.

När diverse intäkter (andra än egna medel) tas emot i andra valutor än euro överförs de endera till kommissionens andra konton i samma valutor, om de behövs för att täcka utbetalningar, eller omräknas till euro och överförs till konton som hålls i euro. Förskottskonton som hålls i andra valutor än euro fylls på beroende på de beräknade behoven av kortfristiga lokala utbetalningar i dessa valutor. Saldona på dessa konton hålls inom sina respektive tak.

Eftersom alla provisoriskt inbetalda böter utdöms och betalas in i euro är de inte exponerade för valutarisk.

7.2.1.2 Upp- och utlåning (makroekonomiskt stöd, betalningsbalanslån och Euratomlån)

De flesta finansiella tillgångar och skulder är utställda i euro varför EU i dessa fall inte är exponerad för valutarisk. Inom ramen för den finansiella mekanismen inom Euratom bedriver EU utlåning utställda i US-dollar, vilken finansieras genom upplåning av motsvarande belopp i US-dollar (back-to-back-lån). På balansdagen var EU inte exponerad för någon valutarisk med avseende på Euratom.

7.2.1 Garantifonden

Eftersom de finansiella tillgångarna är utställda i euro föreligger ingen valutarisk.

7.2.1.4 EKSG under avveckling

EKSG under avveckling har en liten nettoexponering i utländsk valuta motsvarande 2,2 miljoner euro avseende 1,5 miljoner euro i fastighetslån och 0,7 miljoner euro på avistakonton.

7.2.2 Ränterisker

Ränterisk är risken för att en säkerhet, i synnerhet en obligation, tappar i värde därför att räntorna höjs. Högre räntor ger i allmänhet lägre priser på obligationer med fast räntesats och vice versa.

7.2.2.1 Finansförvaltning

Kommissionens finansförvaltning lånar inte upp pengar och är därmed inte utsatt för ränterisker. Däremot intjänas ränta på dess olika banktillgodohavanden. Kommissionen har därför vidtagit åtgärder för att se till att den intjänade räntan ska motsvara marknadsräntorna och deras eventuella fluktuationer. De konton som öppnats vid medlemsstaternas statskassor eller centralbanker för inbetalning av egna medel är inte räntebärande och avgiftsfria. För alla andra konton som innehas hos nationella centralbanker beror ersättningen på de särskilda villkor som varje bank erbjuder, räntesatserna är rörliga och anpassas till fluktuationerna på marknaden.

För tillgodohavanden i affärsbanker utgår dagsränta. Räntan bygger på rörliga marknadsräntor med en avtalsenlig (positiv eller negativ) marginal. På de flesta kontona är räntan kopplad till ECB:s lägsta marginalränta för dess viktigaste refinansieringstransaktioner och justeras för att spegla eventuella fluktuationer i denna räntesats. På vissa andra konton är räntan kopplad till eurons genomsnittliga inlåningsränta. Därför föreligger ingen risk att kommissionens intjänade räntor ligger under marknadsräntorna.

7.2.2.2 Upp- och utlåning (makroekonomiskt stöd, betalningsbalanslån och Euratomlån)

Upp- och utlåning med variabel ränta

Det följer av upp- och utlåningstransaktionernas karaktär att EU har såväl omfattande tillgångar som skulder som är räntebärande. Makroekonomiskt stöd och Euratomlån till rörlig ränta medför en ränterisk för EU. De ränterisker som följer av utlåningen kompenseras dock av att den motsvarande inlåningen sker på jämförbara villkor (back-to-back). På balansdagen hade EU lån med rörlig ränta till ett nominellt belopp på 0,96 miljarder euro (motsvarande belopp 2008 var 1,05 miljarder euro), där en omräkning av räntesatsen görs var sjätte månad.

Upp- och utlåning med fast ränta

EU beviljar också lån för makroekonomiskt stöd och Euratomlån med fast ränta till sammanlagt 110 miljoner euro år 2009 (85 miljoner euro år 2008) varav en del har en löptid på mellan ett och fem år (25 miljoner euro) och en del över fem år (85 miljoner euro).

EU har också beviljat sex betalningsbalanslån med fast ränta till sammanlagt 9,2 miljarder euro år 2009 (2 miljarder euro år 2008) varav en del har en löptid på mellan ett och fem år (5 miljarder euro) och en del över fem år (4,2 miljarder euro).

7.2.2.3 Garantifonden

Garantifondens räntebärande värdepapper som emitterats till rörlig ränta innebär en exponering för räntevolatilitet, medan motsvarande värdepapper som emitterats till fast ränta innebär en exponering kopplad till det verkliga värdet. På balansdagen utgjorde obligationer med fast räntesats ca 97 % av den samlade investeringsportföljen (år 2008 stod dessa för 96 %).

7.2.2.4 EKSG under avveckling

Det ligger i verksamhetens natur att EKSG under avveckling är exponerad för ränterisker. De ränterisker som följer av utlåningen kompenseras dock generellt av att den motsvarande upplåningen sker på jämförbara villkor. När det gäller förvaltningen av tillgångar kan sägas att på balansdagen utgjorde obligationer med fast räntesats ca 97 % av den samlade investeringsportföljen (även år 2008 stod dessa för 97 %).

7.3 KREDITRISK

Kreditrisk innebär risken för förluster därför att en gäldenär eller låntagare inte fullgör sina betalningsskyldigheter med avseende på lån eller någon annan typ av budgetpost (endera avseende kapitalet eller (kupong)räntan eller båda) eller sina andra avtalsenliga skyldigheter. Sådan försumlighet kan yttra sig som försenade betalningar, omläggning av låneåterbetalningarna eller konkurs.

7.3.1 Finansförvaltning

Merparten av kommissionens likvida medel innehas, i enlighet med rådets förordning nr 1150/2000, på de konton som medlemsstaterna har öppnat för inbetalningen av sina bidrag (egna medel). Alla dessa konton innehas av medlemsstaternas statskassa eller centralbanker. Dessa institutioner utsätter kommissionen för den lägsta kreditrisken (och motpartsrisken) eftersom det rör sig om unionens medlemsstater.

En del av kommissionens likvida medel hålls i affärsbanker för att täcka utbetalningar. Sådana konton fylls på strax innan betalningen ska verkställas och hanteras automatiskt via systemet för likviditetsförvaltningen. Varje konto innehåller miniminivåer som står i proportion till de genomsnittliga dagliga utbetalningarna. Följaktligen är beloppen på dessa konton konstant låga (mellan 50 miljoner euro och 150 miljoner euro i genomsnitt, som är fördelade på mer än 30 konton) och därmed är kommissionens risk begränsad. Beloppen bör sättas i relation till det sammanlagda likviditetssaldot som ligger mellan 1 och 35 miljarder euro och de sammanlagda utbetalningarna under 2009 som uppgick till 130 miljarder euro.

Vidare tillämpas särskilda riktlinjer vid urvalet av affärsbanker för att ytterligare minska motpartsrisken.

– Alla affärsbanker väljs ut genom anbudsförfaranden. Den lägsta kortfristiga kreditvärdering som krävs för att få delta i anbudsförfarandena är Moodys P-1 eller motsvarande (S&P A-1 eller Fitch F1). En lägre nivå kan krävas under särskilda och vederbörligen motiverade förhållanden.

– Affärsbanker som valts ut för provisorisk inbetalning av utdömda böter måste i regel ha en långfristig kreditvärdering på minst S&P AA eller motsvarande och särskilda åtgärder tillämpas om banker i konsortiet får en sämre kreditvärdering.

– Under 2009 inrättade kommissionens finansförvaltning ett alternativt system för hanteringen av provisoriskt inbetalda böter, för att minska risken på detta område. Böter som utdöms efter den 1 januari 2010 kommer att hanteras enligt det nya systemet och inte längre deponeras i affärsbanker, i enlighet med kommissionens beslut C(2009) 4264.

– Förskottskonton innehas i lokala banker som valts ut genom ett förenklat anbudsförfarande. Kraven på kreditvärdering beror på den lokala situationen och kan skilja sig kraftigt från land till land. För att begränsa risken hålls saldona på dessa konton på lägsta möjliga nivå (med hänsyn tagen till transaktionsbehoven). Kontona fylls på regelbundet och de tak som tillämpas ses över varje år.

– Kreditvärdigheten i affärsbanker där kommissionen har konton kontrolleras minst en gång i månaden, vid behov oftare. Förstärkt bevakning skedde under finanskrisen och fortsatte under hela 2009.

7.3.2 Upp- och utlåning (makroekonomiskt stöd, betalningsbalanslån och Euratomlån)

Kreditrisker hanteras i första hand genom garantier från stater i fråga om Euratomlån, via garantifonden (makroekonomiskt stöd och Euratom) samt i sista hand genom EU:s budget (betalningsbalanslån och – om de andra åtgärderna är otillräckliga – makrofinansiellt stöd och Euratom). De under 2009 gällande bestämmelserna om egna medel fastställde taket för BNI-resursen till 1,24 % av medlemsstaternas BNI och under 2009 utnyttjades 1,01 % för att täcka betalningsbemyndiganden. Detta innebär att det per den 31 december 2009 fanns en tillgänglig marginal på 0,23 % för garantin. Från och med år 2010 och framåt faller taket till 1,23 %. Garantifonden för åtgärder avseende tredjeland inrättades 1994 som ett skydd mot risken för försumliga gäldenärer i samband med utlåning av upplånade medel till länder utanför Europeiska unionen. Exponeringen för kreditrisk kompenseras vidare genom att medel från EU-budgeten kan användas för att täcka belopp som gäldenären inte klarar av att betala fullt ut. När det handlar om att fullgöra sina rättsliga skyldigheter gentemot sina långivare har EU således rätt att vända sig till samtliga medlemsstater för täckning.

Huvudmottagarna av dessa lån är Ungern, Lettland och Rumänien. Utlåningen till dessa länder utgör 54 %, 21 % respektive 18 % av den totala lånevolymen. I fråga om finansförvaltningen i samband med dessa transaktioner måste riktlinjerna för valet av motpart alltid följas. Den förvaltande enheten får således bara samarbeta med godkända banker som har tillräckligt strikta krav på sina motparter.

7.3.3 Garantifonden

Enligt EU:s avtal med EIB om förvaltning av garantifonden ska emittenten vid interbankinvesteringar ha en kreditvärdering från Moodys eller motsvarande på minst P-1. Den 31 december 2009 skedde alla investeringar (153 miljoner euro) med sådana motparter (183 miljoner euro år 2008). Den 31 december 2009 hade fonden investerat i fyra kortfristiga finansiella instrument, och samtliga investeringar (37 miljoner euro) skedde med motparter med en kreditvärdering från Moodys eller motsvarande på minst P-1. Alla garantier som tas upp som tillgångar som kan säljas följer riktlinjerna för förvaltningen.

7.3.4 EKSG under avveckling

Exponeringen mot kreditrisk hanteras först och främst genom en regelbunden analys av gäldenärernas förmåga att betala räntor och amorteringar. Exponeringen reduceras också genom säkerheter, liksom genom garantiåtaganden från stater, företag eller personer. Av de sammanlagda utestående lånen garanteras 52 % av medlemsstater eller liknande organ (t.ex. offentliga institutioner) medan 36 % antingen har beviljats till banker eller garanterats av banker. I fråga om finansförvaltningen i samband med dessa transaktioner måste riktlinjerna för valet av motpart alltid följas. Den förvaltande enheten får bara samarbeta med godkända banker som har tillräckligt strikta krav på sina motparter.

7.4 LIKVIDITETSRISK

Likviditetsrisken är risken för svårigheter med försäljning av en tillgång, till exempel därför att en ställd säkerhet eller tillgång inte kan överlåtas tillräckligt snabbt på marknaden för att förebygga en förlust eller uppfylla en förpliktelse.

7.4.1 Finansförvaltning

EU:s budgetprinciper ska se till att det när som helst under året finns en sammanlagd likviditet som räcker för att verkställa alla utbetalningar. Medlemsstaternas sammanlagda bidrag motsvarar betalningsbemyndigandena under budgetåret. Men medlemsstaternas bidrag betalas in i tolv månadsinbetalningar under hela året, medan utbetalningarna är mer säsongsbetonade.

För att alltid ha tillräcklig likviditet för att täcka månadens utbetalningar har metoder för regelbunden kassaflödesanalys inrättats och under vissa förutsättningar kan egna medel vid behov begäras in i förväg från medlemsstaterna.

Inom ramen för kommissionens löpande finansförvaltning ser man med hjälp av automatiska system för likviditetsförvaltningen dagligen till att alla kommissionens bankkonton har tillräcklig täckning.

7.4.2 Upp- och utlåning (makroekonomiskt stöd, betalningsbalanslån och Euratomlån)

De likviditetsrisker som följer av upplåningen kompenseras dock generellt av att den motsvarande utlåningen sker på jämförbara villkor (back-to-back-lån). För makrofinansiellt stöd och Euratomlån används garantifonden som en likviditetsreserv (eller säkerhetsnät) om låntagarna inte fullgör sina skyldigheter eller gör inbetalningarna för sent. För betalningsbalanslånen ger rådets förordning 431/2009 tillräcklig tid för att mobilisera medel ur EU:s budget.

7.4.3 Garantifonden

Garantifonden förvaltas enligt principen att tillgångarna ska vara tillräckligt likvida och mobiliserbara i förhållande till de gjorda åtagandena. Fonden ska besitta minst 100 miljoner euro i en portfölj med finansiella instrument som har en löptid på under ett år. Den 31 december 2009 uppgick dessa investeringar till 190 miljoner euro. Minst 20 % av fondens nominella värde ska dessutom omfatta finansiella instrument, obligationer till fast ränta med en återstående löptid på högst ett år samt obligationer med rörlig ränta. Den 31 december 2009 utgjorde dessa 27 % av det nominella värdet.

7.4.4 EKSG under avveckling

De likviditetsrisker som följer av upplåningen kompenseras dock generellt av att den motsvarande utlåningen sker på jämförbara villkor (back-to-back-lån). I fråga om förvaltningen av de tillgångar och skulder som hör till EKSG under avveckling hanterar kommissionen likviditetsbehoven med hjälp av en betalningsprognos som sammanställs efter samråd med de ansvariga avdelningarna inom kommissionen.

7.5 TRANSAKTIONER I VERKLIGT VÄRDE

7.5.1 Upp- och utlåning (makroekonomiskt stöd, betalningsbalanslån och Euratomlån)

Den tidigare situationen

Dessa lån togs ursprungligen upp till nominellt värde i enlighet med EU:s redovisningsregel 11. Om den internationella redovisningsstandarden IAS 39 använts istället skulle lånen ursprungligen ha behövt tas upp till verkligt värde. Skillnaden mellan de båda redovisningsmetoderna enbart avseende betalningsbalanslån den dag de utfärdades visas i den nedanstående tabellen.

Miljoner euro

|EU:s redovisningsregel 11 (nominellt belopp)|IAS 39 (verkligt värde)|Skillnad mellan redovisningsmetoderna|

Värdering av betalningsbalanslån som utfärdats 2009|7 200|6 649|551|

Värdering av betalningsbalanslån som utfärdats 2008|2 000|1 767|233|

EU:s redovisningsregel 11 används av följande skäl:

– Upp- och utlåningen kompenseras eftersom det rör sig om så kallade back-to-back-lån. Den effektiva räntan för utlåningen motsvarar därför den effektiva räntan för därmed sammanhängande upplåning.

– Den ursprungliga skillnaden motsvarar den alternativkostnad som uppstått om man istället gjort en annan investering på kapitalmarknaden. Eftersom EU inte får investera medel på kapitalmarknaden är sådana alternativkostnader inte tillämpliga och ger därför ingen rättvisande bild av transaktionen.

– Den ursprungliga skillnaden som visas ovan skulle kompenserats av ränteintäkter under kommande år.

Situationen per 31.12.2009

Det verkliga värdet har beräknats på följande sätt:

– För utlåningen diskonteras framtida kassaflöden med hjälp av de länderspecifika avkastningskurvor som bedöms vara lämpliga för återstoden av löptiden.

– För upplåningen diskonteras framtida kassaflöden med hjälp av de avkastningskurvor (AAA) som bedöms vara lämpliga för återstoden av löptiden.

– Det beräknade verkliga värdet av lån till rörlig ränta antas vara ungefär lika med det nominella värdet, eftersom de räknas om i förhållande till marknadsräntan var sjätte månad.

Nedanstående tabell visar det beräknade verkliga värdet vid årsskiftet av det makroekonomiska stödet, betalningsbalanslån och Euratomlån till fast ränta så att de kan jämföras med motsvarande bokföringsvärde i balansräkningen.

Miljoner euro

Verkligt värde|8 785|1 863|9 626|2 118|

Bokfört värde|9 416|2 091|9 416|2 091|

Avvikelse|(631)|(228)|210|27|

På balansdagen stod betalningsbalanslånen för 98,8 % av upp- och utlåningen. Den ovanstående tabellen visar att det verkliga värdet av upplåningen är högre än det nominella värdet eftersom EU:s kreditvärdighet är AAA och marknadsräntorna för närvarande är högre än de räntor som tillämpats på EU:s upplåning. Eftersom Ungern, Lettland och Rumänien som var de största mottagarna av lånen har en lägre kreditvärdighet än AAA, trots att marknadsräntorna för närvarande är högre än de som EU tillämpat, är det verkliga värdet av utlåningen lägre än det nominella värdet.

7.5.2 EKSG under avveckling

Det beräknade verkliga värdet av upp- och utlåningen beräknas enligt modellen med diskonterade kassaflöden. Enligt denna modell diskonteras framtida kassaflöden med hjälp av de avkastningskurvor (AAA) som bedöms vara lämpliga för återstoden av löptiden. Det beräknade verkliga värdet av lån till rörlig ränta antas vara ungefär lika med balansvärdet, eftersom räntesatsen räknas om var tredje eller var sjätte månad. Ett verkligt värde av upp- och utlåning till fast räntesats kunde inte beräknas och redovisas eftersom de uppgifter som behövs för en sådan beräkning inte fanns tillgängliga.

Värdepapper som kan säljas redovisas till verkligt värde, vilket är lika med marknadspris plus upplupen ränta. Inga finansiella instrument har värderats till verkligt värde med beräkningsmetoder som inte är underbyggda med verifierbara marknadspriser eller procentsatser. Vad gäller kundfordringar anses det verkliga värdet vara ungefär lika med det nominella värdet minus en avsättning för nedskrivningar. Vad avser leverantörsskulder anses det verkliga värdet vara ungefär lika med det nominella värdet. Som verkligt värde av likvida medel och motsvarande, inklusive avistakonton och kortfristig inlåning (under tre månader), räknas det redovisade värdet.

8. REDOVISNING AV TRANSAKTIONER MED NÄRSTÅENDE

8.1 NÄRSTÅENDE

EU:s närstående är de konsoliderade enheterna och nyckelpersoner i deras förvaltning (se nedan). Transaktioner mellan dessa äger rum som ett led i EU:s normala verksamhet och inga särskilda redovisningskrav ställs i dessa fall för transaktioner som görs i enlighet med EU:s redovisningsregler. En företeckning över konsoliderade enheter finns i anmärkning 10 .

8.2 ERSÄTTNINGAR TILL NYCKELPERSONER I EU:S FÖRVALTNING

I fråga om redovisningen av transaktioner med närstående, dvs. personer som har ett centralt förvaltningsansvar inom Europeiska unionen, räknas följande kategorier av personer som närstående:

Kategori 1 : Europeiska rådets ordförande, Europeiska kommissionens ordförande och ordföranden i Europeiska unionens domstol.

Kategori 2 : Kommissionens vice ordförande, tillika Europeiska unionens höga representant för utrikesfrågor och säkerhetspolitik, samt kommissionens övriga vice ordförande.

Kategori 3 : Rådets generalsekreterare, kommissionens ledamöter, domstolens domare och generaladvokater, tribunalens ordförande och ledamöter, Europeiska unionens personaldomstols ordförande och ledamöter, ombudsmannen samt Europeiska datatillsynsmannen.

Kategori 4 : revisionsrättens ordförande och ledamöter.

Kategori 5 : De högst uppsatta tjänstemännen vid EU:s institutioner och organ.

En sammanfattning av dessa ersättningar ges nedan. Ytterligare information finns i Europeiska unionens officiella tidning (EGT L 187, 8.8.1967 senast ändrad genom rådets förordning (EG, Euratom) nr 202/2005 av den 18 januari 2005 (EUT L 33, 5.2.2005) och EGT L 268, 20.10.1977 senast ändrad genom rådets förordning (EG, Euratom) nr 1293/2004 av den 30 april 2004 (EUT L 243 15.7.2004)). Mer information finns i tjänsteföreskrifterna som finns på webbplatsen Europa. Tjänsteföreskrifterna är det officiella dokument som klargör alla EU-tjänstemäns rättigheter och skyldigheter. Nyckelpersonerna i förvaltningen har inte beviljats några förmånliga lån från EU.

ERSÄTTNINGAR TILL NYCKELPERSONER I FÖRVALTNINGEN|euro|

Grundlön per månad|24 874.61|22 531.36 – 23 432.62|18 025.08 – 20 278.22|19 467.10 – 20 728.85|11 461.32 – 18 025.09|

Bosättningsbidrag/Utlandstillägg |15%|15%|15%|15%|16%|

Familjetillägg:Hushållstillägg (% av lön)Underhållsberättigat barnFörskoleersättningUtbildningstillägg, ellerUtbildning utanför arbetsplatsen|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|2% + 167.31365.6089.31248.06496.12|

Tillägg för rättens ordförande|N/A|N/A|500 - 810.74|N/A|N/A|

Representationstillägg|1 418.07|0 - 911.38|500 - 607.71|N/A|N/A|

Årliga reseersättningar|N/A|N/A|N/A|N/A|Ja|

Tillträdande av tjänst:BosättningsutgifterResekostnader för familjenErsättning för flyttkostnader|49 749.22ersättsersätts|45 062.72 – 46 865.24ersättsersätts|36 050.16 – 40 556.44ersättsersätts|38 934.20 – 41 457.70ersättsersätts|ersättsersättsersätts|

Utträde ur tjänsten:FlyttningsbidragResekostnader för familjenErsättning för flyttkostnaderÖvergångsersättn. (% av lön)**Sjukförsäkring|24 874.61ersättsersätts40% - 65%täcks|22 531.36 – 23 432.62ersättsersätts40% - 65%täcks|18 025.08 – 20 278.22ersättsersätts40% - 65%täcks|19 467.10 – 20 728.85ersättsersätts40% - 65%täcks|ersättsersättsersättsej tillämpl.frivillig|

Pension (% av lön, före skatt)|Max 70%|Max 70%|Max 70%|Max 70%|Max 70%|

Antal berörda personer 31.12.2009|3|7|91|27|81|

* Med tillämpning av korrigeringskoefficient (korr.koeff.).

** Betalas under tre efter utträde ur tjänsten.

9. HÄNDELSER EFTER BALANSDAGEN

Den dag då räkenskaperna antogs hade fortfarande inga väsentliga händelser som borde redovisas, utöver de nedanstående, uppmärksammats av eller rapporterats till kommissionens räkenskapsförare. Årsredovisningen och anmärkningarna har sammanställts med stöd av senaste tillgängliga uppgifter, vilket också framgår av den information som redovisas.

Den europeiska finansiella stabiliseringsmekanismen

Den 11 maj 2010 inrättade rådet en europeisk finansiell stabiliseringsmekanism för att bevara den finansiella stabiliteten i Europeiska unionen (rådets förordning (EU) nr 407/2010). Mekanismen bygger på artikel 122.2 i fördraget och gör det möjligt att bevilja ekonomiskt bistånd från unionen till en medlemsstat som har svårigheter eller allvarligt hotas av stora svårigheter till följd av exceptionella händelser utanför dess kontroll. Biståndet ska ha formen av ett lån eller en kreditlina som garanteras av EU:s budget. Om mekanismen aktiveras ska kommissionen låna medel på kapitalmarknaderna eller hos finansinstitut i EU:s namn och därefter låna ut medlen till den mottagande medlemsstaten. I Ekofinrådets slutsatser begränsas mekanismen till högst 60 miljarder euro. Den europeiska finansiella stabiliseringsmekanismen har inrättats utöver betalningsbalanslånen som ger finansiellt bistånd till medlemsstater som inte ingår i eurozonen.

Ett liknande paket för finansiellt bistånd har också inrättats av medlemsstaterna i eurozonen och övriga deltagande medlemsstater. Den europeiska finansiella stabiliseringsfaciliteten påverkar dock varken EU:s räkenskaper eller EU:s budget. Eventuellt bistånd till medlemsstaterna i eurozonen ska lämnas via ett specialföretag som garanteras med upp till 440 miljarder euro av de deltagande medlemsstaterna. Faciliteten ska avvecklas till juni 2013.

Därutöver kommer också Internationella valutafonden att delta i ovanstående åtgärder, vilket väntas ge ytterligare 250 miljoner euro i potentiellt bistånd. Inte heller detta påverkar EU:s räkenskaper eller dess budget.

10. ENHETER SOM INGÅR I DE KONSOLIDERADE RÄKENSKAPERNA

A. KONTROLLERADE ENHETER|

1. Institutioner och rådgivande organ||

Regionkommittén|Europeiska datatillsynsmannen|

Europeiska unionens råd|Europeiska ekonomiska och sociala kommittén|

Europeiska unionens domstol|Europeiska ombudsmannen|

Europeiska kommissionen|Europaparlamentet|

Revisionsrätten||

2. EU-organ||

Europeiska arbetsmiljöbyrån|Europeiska unionens byrå för grundläggande rättigheter|

Europeiska byrån för luftfartssäkerhet|Europeiska byrån för nät- och informationssäkerhet|

Europeiskt centrum för förebyggande och kontroll av sjukdomar|Europeiska yrkesutbildningsstiftelsen|

Europeiskt centrum för utveckling av yrkesutbildning|Europeiska byrån för förvaltningen av det operativa samarbetet vid de yttre gränserna|

Europeiska miljöbyrån|Översättningscentrum för Europeiska unionens organ|

Europeiska myndigheten för livsmedelssäkerhet|Europeiska tillsynsmyndigheten för det globala systemet för satellitnavigering (GNSS)|

Europeiska fonden för förbättring av levnads- och arbetsvillkor|Kontoret för harmonisering inom den inre marknaden (varumärken, mönster och modeller) |

Europeiska sjösäkerhetsbyrån|Europeiska järnvägsbyrån|

Europeiska läkemedelsmyndigheten|Gemenskapens växtsortsmyndighet|

Europeiska kemikaliemyndigheten |Gemenskapens kontrollorgan för fiske|

Fusionsenergi (det europeiska gemensamma företaget för ITER och utveckling av fusionsenergi)|Europeiska centrumet för kontroll av narkotika och narkotikamissbruk|

Eurojust**|Europeiska polisakademin (Cepol)**|

Genomförandeorganet för konkurrenskraft och innovation|Genomförandeorganet för hälso- och konsumentfrågor|

Genomförandeorganet för utbildning, audiovisuella medier och kultur|Genomförandeorganet för det transeuropeiska transportnätet|

Genomförandeorganet för Europeiska forskningsrådet *|Genomförandeorganet för forskning *|

3. Övriga kontrollerade enheter||

Europeiska kol- och stålgemenskapen (under avveckling)||

B. INTRESSEFÖRETAG|

Europeiska investeringsfonden (EIF) |Det gemensamma företaget Artemis*|

Det gemensamma företaget Clean Sky*||

C. GEMENSAMMA FÖRETAG|

Internationell fusionsenergiorganisation för gemensamt genomförande av Iterprojektet (Iter)|Det gemensamma företaget Galileo under avveckling|

Det gemensamma företaget Sesar|Det gemensamma företaget IMI*|

* Ingår i konsolideringen för första gången 2009.|

** Decentraliserat organ som sorterar under Europeiska unionens tidigare pelare för polisiärt och straffrättsligt samarbete.|

11. ENHETER SOM INTE INGÅR I DE KONSOLIDERADE RÄKENSKAPERNA

I detta avsnitt redovisas räkenskaperna för några enheter som inte uppfyller villkoren för att integreras i Europeiska unionens konsoliderade räkenskaper, trots att deras tillgångar förvaltas av EU.

11.1 EUROPEISKA UTVECKLINGSFONDEN (EUF)

Europeiska utvecklingsfonden är det viktigaste instrumentet för EU:s utvecklingssamarbete med länderna i Afrika, Västindien och Stillahavsområdet (AVS-länderna) och de utomeuropeiska länderna och territorierna (ULT). Romfördraget från 1957 innehöll bestämmelser om inrättandet av denna fond för att lämna tekniskt och ekonomiskt bistånd och den begränsades ursprungligen till vissa afrikanska länder till vilka vissa medlemsstater hade historiska kopplingar.

EUF finansieras inte genom EU:s budget, utan genom direkta bidrag från medlemsstaterna, varvid varje medlemsstats bidrag beslutas efter mellanstatliga förhandlingar. EUF:s medel förvaltas av kommissionen och Europeiska investeringsbanken. Avtalen om varje ny fond ingås för en period av cirka fem år. Sedan det första partnerskapsavtalet slöts 1964 har de Europeiska utvecklingsfondernas genomförandeperiod generellt legat i fas med varje partnerskapsavtal eller konventions tillämpningstid.

EUF omfattas av en separat budgetförordning (EUT L 78, 19.3.2008) där det anges att dess räkenskaper ska redovisas separat från EU:s. Den externa granskningen av EUF:s årsredovisning och förvaltning utförs av revisionsrätten och Europaparlamentet. Balansräkning och resultaträkning för EUF 8, 9 och 10 återges nedan i informationssyfte.

BALANSRÄKNING – EUF 8, 9 och 10|

|||Miljoner euro|

|31.12.2009|31.12.2008|

|ANLÄGGNINGSTILLGÅNGAR|196|269|

||||

|OMSÄTTNINGSTILLGÅNGAR|1 389|957|

||||

|SUMMA TILLGÅNGAR|1 585|1 226|

||||

|KORTFRISTIGA SKULDER|(860)|(709)|

||||

|SUMMA SKULDER|(860)|(709)|

||||

|TILLGÅNGAR NETTO|725|517|

||||

|FONDER OCH RESERVER|||

|Infordrat fondkapital|20 381|17 079|

|Övriga reserver|2 252|2 252|

|Ekonomiskt resultat som överförts från tidigare år|(18 814)|(15 784)|

|Ekonomiskt resultat för året|(3 094)|(3 030)|

|TILLGÅNGAR NETTO|725|517|

RESULTATRÄKNING – EUF 8, 9 och 10|

|||Miljoner euro|

|2009|2008|

|DRIFTSINTÄKTER|49|23|

||||

|DRIFTSKOSTNADER|(3 192)|(3 066)|

||||

|UNDERSKOTT FRÅN LÖPANDE VERKSAMHET|(3 143)|(3 043)|

||||

|FINANSIELL VERKSAMHET|49|13|

||||

|EKONOMISKT RESULTAT FÖR ÅRET|(3 094)|(3 030)|

11.2 SJUKFÖRSÄKRINGSSYSTEMET

Sjukförsäkringssystemet har skapats för att finansiera tillgången till sjukvård för personalen vid EU:s institutioner och organ. Sjukförsäkringssystemets resurser utgörs av egna medel som inte kontrolleras av Europeiska unionen, även om medlen i praktiken förvaltas av kommissionen. Systemet finansieras genom bidrag från dess medlemmar (personalen) samt från arbetsgivarna (institutioner, organ, organ m.fl.). Eventuella överskott bibehålls som tillgångar.

Systemet består av fyra skilda delar. Huvudkomponenten avser personal vid EU:s institutioner och organ, och tre mindre komponenter omfattar personal vid Europeiska universitetsinstitutet i Florens, vid Europaskolorna samt personal som arbetar utanför gemenskapen, t.ex. vid delegationerna. Den 31 december 2009 uppgick sjukförsäkringssystemets tillgångar till totalt 297 miljoner euro (motsvarande belopp för 2008 var 288 miljoner euro).

11.3 GARANTIFOND FÖR DELTAGARNA

Vissa förfinanseringsbelopp som utbetalats inom sjunde ramprogrammet för forskning och teknisk utveckling täcks i realiteten av en deltagargarantifond. Detta är en mekanism för ömsesidig nytta som inrättats för att täcka EU:s och deltagarnas finansiella risker vid genomförandet av de indirekta åtgärderna i sjunde ramprogrammet, och vars kapital och räntor utgör en fullgörandegaranti. Alla deltagare i indirekta åtgärder som medför bidrag bidrar med 5 % av det sammanlagda EU-bidraget till fonden under åtgärdens varaktighet. Deltagarna är därmed ägare av denna garantifond där EU (företrädd av kommissionen) bara är verkställande organ. Den 31 december 2009 uppgick deltagargarantifondens sammanlagda tillgångar till 580 miljoner euro (283 miljoner euro år 2008). Garantifondens resurser utgörs av egna medel som inte kontrolleras av Europeiska unionen, även om medlen i praktiken förvaltas av kommissionen.

DEL II – KONSOLIDERADE RAPPORTER OM GENOMFÖRANDET AV EUROPEISKA UNIONENS BUDGET OCH FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR

KONSOLIDERADE RAPPORTER OM GENOMFÖRANDET AV BUDGETEN

* Vissa sifferuppgifter i dessa redovisningar kan förefalla inkonsekventa när de summeras på grund av avrundningen till miljoner euro.

KONSOLIDERADE RAPPORTER OM GENOMFÖRANDET AV BUDGETEN

1. Budgetsaldo 114

2. Jämförelse mellan budgeterade och faktiska belopp 115

Intäkter

3. Konsoliderad sammanfattning av utfallet avseende inkomster 117

Kostnader

4. Åtagande- och betalningsbemyndigandenas utveckling och sammansättning

per rubrik i budgetramen 118

5. Utnyttjande av åtagandebemyndiganden per rubrik i budgetramen

118

6. Utnyttjande av betalningsbemyndiganden per rubrik i budgetramen 118

7. Utveckling av utestående åtaganden per rubrik i budgetramen 119

8. Utestående åtaganden fördelade på åtagandeår

och rubrik i budgetramen 120

9. Åtagande- och betalningsbemyndigandenas utveckling och sammansättning

per politikområde 121

10. Utnyttjande av åtagandebemyndiganden per politikområde 122

11. Utnyttjande av betalningsbemyndiganden per politikområde 123

12. Utveckling av utestående åtaganden per politikområde 124

13. Utestående åtaganden fördelade på ursprungsår och politikområde 125

EU-institutionerna

14. Sammanställning av utfallet avseende inkomster per institution 126

15. Utnyttjande av åtagande- och betalningsbemyndiganden per institution 127

Organ

16. Organens inkomster: budgetprognoser, fordringar och mottagna belopp 128

17. Åtagande- och betalningsbemyndiganden per organ 129

18. Budgetsaldo inklusive organen 130

RESULTAT AV BUDGETGENOMFÖRANDET

1: BUDGETSALDO 2009|Miljoner euro|

||TOTALT2009|TOTALT2008|

Inkomster under budgetåret||117 626|121 584|

Betalningar avseende årets anslag ||(116 579)|(115 550)|

Betalningsbemyndiganden som överförts till budgetåret N+1||(1 759)|(3 914)|

Annullering av outnyttjade betalningsbemyndiganden som överförts från budgetåret N-1|2 791|188|

Budgetårets växelkursskillnader ||185|(498)|

Budgetsaldo*||2 264|1 810|

* Varav Eftas belopp uppgick till 11 miljoner euro år 2009 och 14 miljoner euro år 2008. Europeiska unionens budgetöverskott återförs till medlemsstaterna under det därpå följande året genom avdrag från de belopp som de annars skulle ha betalt in för det året.|

2. Jämförelse mellan budgeterade och faktiska belopp |

INKOMSTER|

||||||||Miljoner euro|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Egna medel|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100.12 %|89|

3. Överskott, saldon och justeringar|0|410|330|330|80|80.56 %|0|

4. Inbetalningar från personal vid EU:s institutioner och organ |1 120|1 120|1 033|1 025|94|91.59 %|7|

5. Intäkter i samband med förvaltningen av institutionerna|77|85|436|335|-250|394.05 %|101|

6. Bidrag och återbetalningar i samband med EU:s avtal och program|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238.97%|275|

7. Dröjsmålsränta och böter|123|757|12 774|933|-176|123.25 %|11 841|

8. Upp- och utlåning|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Diverse inkomster|30|58|85|66|-8|114.11%|19|

Totalt|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104.06%|12 407|

||||||||

UTGIFTER PER RUBRIK I BUDGETRAMEN|Miljoner euro|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Hållbar tillväxt|46 000|47 520|44 684|2 837|94.03 %|2 381|456|

2. Skydd och förvaltning av naturresurser|52 566|57 107|55 877|1 230|97.85 %|986|244|

3. Medborgarskap, frihet, säkerhet och rättvisa|1 296|2 174|1 993|181|91.66 %|75|106|

4. EU som global partner|8 324|8 804|7 983|821|90.67 %|220|601|

5. Administration|7 701|8 754|7 615|1 139|86.99 %|857|281|

6. Kompensationer|209|209|209|0|100.00 %|0|0|

Totalt|116 096|124 569|118 361|6 208|95.02 %|4 519|1 688|

* Inklusive anslag som överförts eller avsatts för särskilda ändamål.

2. Jämförelse mellan budgeterade och faktiska belopp|

UTGIFTER PER POLITIKOMRÅDE|Miljoner euro|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Ekonomi och finans|487|345|327|18|94.82 %|14|4|

02 Näringsliv|601|705|558|147|79.21 %|89|58|

03 Konkurrens|90|107|95|12|88.32 %|10|2|

04 Sysselsättning och socialpolitik|11 203|9 929|8 906|1 023|89.70 %|755|268|

05 Jordbruk och landsbygdens utveckling|51 478|56 413|55 209|1 204|97.87 %|954|249|

06 Energi och transport|2 481|2 480|2 253|227|90.84 %|177|51|

07 Miljö|496|409|356|52|87.17 %|30|22|

08 Forskning|4 960|5 644|4 826|818|85.50 %|789|30|

09 Informationssamhället och medier|1 356|1 552|1 375|177|88.58 %|173|5|

10 Direkt forskning|366|735|411|324|55.87 %|314|10|

11 Havsfrågor och fiske|927|715|592|122|82.87 %|19|103|

12 Den inre marknaden|66|76|66|10|86.89 %|7|3|

13 Regionalpolitik|24 570|26 793|26 740|53|99.80 %|15|38|

14 Beskattning och tullunion|106|131|120|11|91.54 %|9|3|

15 Utbildning och kultur|1 363|1 654|1 495|159|90.38 %|153|6|

16 Kommunikation |211|229|204|25|89.22 %|16|8|

17 Hälsa och konsumentskydd |582|632|526|106|83.25 %|35|71|

18 Ett område med frihet, säkerhet och rättvisa|678|830|744|86|89.64 %|16|70|

19 Yttre förbindelser|3 579|3 805|3 673|131|96.55 %|72|59|

20 Handel|79|88|77|10|88.09 %|8|3|

21 Utvecklingssamarbete och förbindelser med AVS länderna|1 680|1 872|1 698|174|90.68 %|138|37|

22 Utvidgning|1 661|1 437|1 308|128|91.08 %|18|110|

23 Humanitärt bistånd|797|859|800|59|93.13 %|47|12|

24 Bedrägeribekämpning|74|80|71|9|88.65 %|7|2|

25 Kommissionens politiska samordning och juridiska rådgivning|188|212|185|27|87.27 %|20|7|

26 Administration|986|1 226|1 034|192|84.34 %|164|28|

27 Budget|278|285|271|14|95.19 %|12|1|

28 Revision|11|12|10|1|90.05 %|1|0|

29 Statistik|101|138|120|18|87.27 %|15|3|

30 Pensioner och därmed sammanhängande utgifter|1 160|1 136|1 117|19|98.36 %|0|19|

31 Språktjänster|389|479|422|58|87.91 %|53|5|

40 Reserver|244|229|0|229|0.00 %|0|229|

90 Övriga institutioner|2 848|3 334|2 771|563|83.12 %|392|171|

Totalt|116 096|124 569|118 361|6 208|95.02 %|4 519|1 688|

* Inklusive anslag som överförts eller avsatts för särskilda ändamål.|

3. SAMMANSTÄLLNING AV UTFALLET AVSEENDE INTÄKTER 2009|

||||||||Miljoner euro|

|Ursprungliga|Slutliga|Budgetåret|Överfört|Totalt|Budgetårets fordringar|Överförda fordringar|Totalt|.||

1. Egna medel|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100.12 %|89|

3. Överskott, saldon och justeringar|0|410|330|0|330|330|0|330|80.56 %|0|

4. Inbetalningar från personal vid EU:s institutioner och organ |1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91.59 %|7|

5. Intäkter i samband med förvaltningen av institutionerna|77|85|345|90|436|309|26|335|394.05 %|101|

6. Bidrag och återbetalningar i samband med EU:s avtal och program|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238.97 %|275|

7. Dröjsmålsränta och böter|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123.25 %|11 841|

8. Upp- och utlåning|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Diverse inkomster|30|58|53|32|85|47|20|66|114.11 %|19|

Totalt|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104.06 %|12 407|

|||||||||||

Uppgifter om avdelning 1: Egna medel|

|Ursprungliga|Slutliga|Budgetåret|Överfört|Totalt|Budgetårets fordringar|Överförda fordringar| Totalt |.||

10. Jordbrukstullar|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Sockeravgifter|147|139|104|28|132|104|28|132|94.40 %|0|

12. Tullar|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99.69 %|89|

13. Mervärdesskatt|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100.54 %|0|

14. BNI|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100.52 %|0|

15. Korrigering av obalanser i budgeten|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Reducering av BNI-grundade inbetalningar för Nederländerna och Sverige|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Totalt|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100.12 %|89|

|||||||||||

Uppgifter om avdelning 3: Överskott, saldon och justeringar|

|Ursprungliga|Slutliga|Budgetåret|Överfört|Totalt|Budgetårets fordringar|Överförda fordringar|Totalt|.||

30. Överskott från föregående budgetår|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100.00 %|0|

31. Momssaldo|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99.17 %|0|

32. BNI-saldo|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99.70 %|0|

34. Justering för de som inte deltar i RIF-politiken|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. Korrigering för Förenade Kungariket – rabatt|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Justeringar enligt beslut om egna medel 2007/436/EG|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Totalt|0|410|330|0|330|330|0|330|80.56 %|0|

4. Åtagande- och betalningsbemyndigandenas utveckling och sammansättning per rubrik i budgetramen|

||||||||Miljoner euro|

|Åtagandebemyndiganden|Betalningsbemyndiganden|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1 Hållbar tillväxt|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2 Skydd och förvaltning av naturresurser|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3 Medborgarskap, frihet, säkerhet och rättvisa|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4 EU som global partner|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5 Administration|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6 Kompensationer|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Totalt|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. Utnyttjande av åtagandebemyndiganden per rubrik i budgetramen|

|||||Miljoner euro|

||Budgetårets anslag|Överfört|Inkomster avsatta för särskilda ändamål|Totalt|%|Inkomster avsatta för särskilda ändamål|Överföring genom beslut|Totalt|%|Budgetårets anslag|Överfört|Inkomster avsatta för särskilda ändamål (Efta)|Totalt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1 Hållbar tillväxt|63 923|61 630|19|796|62 444|97.69 %|908|64|972|1.52 %|505|0|1|507|0.79 %|

2 Skydd och förvaltning av naturresurser|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98.03 %|940|253|1 193|1.90 %|41|0|0|41|0.07 %|

3 Medborgarskap, frihet, säkerhet och rättvisa|2 328|2 118|83|63|2 264|97.27 %|50|0|50|2.15 %|14|0|0|14|0.59 %|

4 EU som global partner|8 714|8 038|271|173|8 481|97.34 %|166|0|166|1.91 %|66|0|0|66|0.76 %|

5 Administration|8 025|7 398|8|255|7 662|95.48 %|161|11|172|2.14 %|191|0|0|191|2.38 %|

6 Kompensationer|209|209|0|0|209|100.00 %|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|

Totalt|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

6. Utnyttjande av betalningsbemyndiganden per rubrik i budgetramen|

||||||||||||||Miljoner euro|

||Budgetårets anslag|Överfört|Inkomster avsatta för särskilda ändamål|Totalt|%|Automatisk överföring|Överföring genom beslut|Inkomster avsatta för särskilda ändamål|Totalt|%|Budgetårets anslag|Överfört|Inkomster avsatta för särskilda ändamål (Efta)|Totalt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Hållbar tillväxt|47 520|43 866|133|684|44 684|94.03 %|129|808|1 443|2 381|5.01 %|401|43|12|456|0.96 %|

2 Skydd och förvaltning av naturresurser|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97.85 %|47|15|924|986|1.73 %|188|56|0|244|0.43 %|

3 Medborgarskap, frihet, säkerhet och rättvisa|2 174|1 915|15|63|1 993|91.66 %|7|2|67|75|3.46 %|98|7|1|106|4.88 %|

4 EU som global partner|8 804|7 564|224|195|7 983|90.67 %|43|46|131|220|2.50 %|447|154|0|601|6.83 %|

5 Administration|8 754|6 745|637|233|7 615|86.99 %|651|11|196|857|9.79 %|193|88|0|281|3.21 %|

6 Kompensationer|209|209|0|0|209|100.00 %|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|

Totalt|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3.63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

7. UTVECKLING AV UTESTÅENDE ÅTAGANDEN PER RUBRIK I BUDGETRAMEN|

||||||||Miljoner euro|

|Utestående åtaganden vid årets slut|Årets åtaganden||

1 Hållbar tillväxt|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2 Skydd och förvaltning av naturresurser|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3 Medborgarskap, frihet, säkerhet och rättvisa|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4 EU som global partner|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5 Administration|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6 Kompensationer|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Totalt|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. UTESTÅENDE ÅTAGANDEN FÖRDELADE PÅ URSPRUNGSÅR OCH RUBRIK I BUDGETRAMEN|

||||||||Miljoner euro|

Rubriker i budgetramen|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Totalt|

1 Hållbar tillväxt|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2 Skydd och förvaltning av naturresurser|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3 Medborgarskap, frihet, säkerhet och rättvisa|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4 EU som global partner|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5 Administration|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Totalt|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. ÅTAGANDE- OCH BETALNINGSBEMYNDIGANDENAS UTVECKLING OCH SAMMANSÄTTNING per politikområde|

|Miljoner euro|

|Åtagandebemyndiganden|Betalningsbemyndiganden|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Ekonomi och finans|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Näringsliv|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Konkurrens|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Sysselsättning och socialpolitik|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Jordbruk och landsbygdens utveckling|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Energi och transport|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Miljö|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Forskning|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Informationssamhället och medier|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Direkt forskning|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Havsfrågor och fiske|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Den inre marknaden|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Regionalpolitik|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Beskattning och tullunion|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Utbildning och kultur|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Kommunikation |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Hälsa och konsumentskydd |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Ett område med frihet, säkerhet och rättvisa|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Yttre förbindelser|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Handel|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Utvecklingssamarbete och förbindelser med AVS länderna|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Utvidgning|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Humanitärt bistånd|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Bedrägeribekämpning|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Kommissionens politiska samordning och juridiska rådgivning|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Administration|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Budget|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Revision|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Statistik|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Pensioner och därmed sammanhängande utgifter|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Språktjänster|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Reserver|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Övriga institutioner|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Totalt|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. Utnyttjande av åtagandebemyndiganden per politikområde Miljoner euro||10. Utnyttjande av åtagandebemyndiganden per politikområde |Miljoner euro|

|10. Utnyttjande av åtagandebemyndiganden per politikområde |Miljoner euro|

||Budgetårets anslag|Överfört|Inkomster avsatta för särskilda ändamål|Totalt|%|Inkomster avsatta för särskilda ändamål|Överfört genom beslut|Totalt|%|Budgetårets anslag|Överfört|Inkomster avsatta för särskilda ändamål (Efta)|Totalt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Ekonomi och finans|445|421|0|19|440|98.90 %|2|0|2|0.35 %|3|0|0|3|0.76 %|

02 Näringsliv|757|657|0|41|698|92.12 %|55|0|55|7.32 %|4|0|0|4|0.56 %|

03 Konkurrens|94|90|0|2|92|97.29 %|2|0|2|1.96 %|1|0|0|1|0.75 %|

04 Sysselsättning och socialpolitik|11 255|11 186|2|8|11 196|99.47 %|6|40|46|0.41 %|13|0|0|13|0.12 %|

05 Jordbruk och landsbygdens utveckling|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98.03 %|928|252|1 180|1.93 %|26|0|0|26|0.04 %|

06 Energi och transport|4 859|4 727|1|76|4 803|98.86 %|44|0|44|0.91 %|11|0|0|12|0.24 %|

07 Miljö|488|451|0|9|460|94.25 %|19|0|19|3.83 %|9|0|0|9|1.92 %|

08 Forskning|5 388|4 732|0|352|5 084|94.35 %|301|0|301|5.59 %|3|0|0|3|0.06 %|

09 Informationssamhället och medier|1 609|1 440|0|115|1 556|96.68 %|52|0|52|3.25 %|1|0|0|1|0.07 %|

10 Direkt forskning|795|365|0|67|433|54.39 %|357|4|361|45.37 %|2|0|0|2|0.24 %|

11 Havsfrågor och fiske|985|974|0|2|976|99.07 %|4|1|4|0.45 %|5|0|0|5|0.48 %|

12 Den inre marknaden|68|65|0|1|66|96.60 %|1|0|1|1.62 %|1|0|0|1|1.78 %|

13 Regionalpolitik|38 560|38 495|24|5|38 523|99.90 %|2|20|22|0.06 %|15|0|0|15|0.04 %|

14 Beskattning och tullunion|134|125|0|1|126|94.45 %|2|0|2|1.22 %|6|0|0|6|4.33 %|

15 Utbildning och kultur|1 691|1 397|0|169|1 566|92.61 %|123|0|124|7.30 %|1|0|0|1|0.08 %|

16 Kommunikation |217|212|0|2|214|98.32 %|1|0|1|0.64 %|2|0|0|2|1.04 %|

17 Hälsa och konsumentskydd |695|665|0|11|675|97.17 %|11|0|11|1.59 %|9|0|0|9|1.24 %|

18 Ett område med frihet, säkerhet och rättvisa|1 032|916|75|17|1 008|97.67 %|15|0|15|1.42 %|9|0|0|9|0.91 %|

19 Yttre förbindelser|4 168|4 052|0|53|4 105|98.51 %|54|0|54|1.29 %|8|0|0|8|0.20 %|

20 Handel|81|76|0|1|78|96.18 %|1|0|1|1.63 %|2|0|0|2|2.20 %|

21 Utvecklingssamarbete och förbindelser med AVS länderna|2 430|1 982|265|78|2 325|95.68 %|100|0|100|4.11 %|5|0|0|5|0.21 %|

22 Utvidgning|1 132|1 079|6|35|1 120|98.96 %|10|1|10|0.91 %|1|0|0|1|0.12 %|

23 Humanitärt bistånd|915|906|0|7|913|99.79 %|1|0|1|0.11 %|1|0|0|1|0.10 %|

24 Bedrägeribekämpning|78|77|0|0|77|98.64 %|0|0|0|0.00 %|1|0|0|1|1.36 %|

25 Kommissionens politiska samordning och juridiska rådgivning|194|183|0|4|187|96.65 %|4|0|4|1.97 %|3|0|0|3|1.38 %|

26 Administration|1 093|985|0|63|1 048|95.92 %|36|0|36|3.34 %|8|0|0|8|0.74 %|

27 Budget|274|268|0|3|272|99.07 %|2|0|2|0.74 %|1|0|0|1|0.19 %|

28 Revision|11|10|0|0|11|96.77 %|0|0|0|1.93 %|0|0|0|0|1.30 %|

29 Statistik|143|129|0|4|133|92.73 %|7|0|7|4.94 %|3|0|0|3|2.33 %|

30 Pensioner och därmed sammanhängande utgifter|1 136|1 117|0|0|1 117|98.36 %|0|0|0|0.00 %|19|0|0|19|1.84 %|

31 Språktjänster|456|375|0|49|424|93.01 %|28|0|28|6.25 %|3|0|0|3|0.74 %|

40 Reserver|503|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0.00 %|503|0|0|503|100.00%|

90 Övriga institutioner|2 970|2 659|8|100|2 767|93.16 %|56|10|66|2.22 %|137|0|0|137|4.62 %|

Totalt|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

|10. Utnyttjande av åtagandebemyndiganden per politikområde |Miljoner euro|

11. Utnyttjande av betalningsbemyndiganden per politikområde|

||||||||Miljoner euro|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

01 Ekonomi och finans|345|300|15|13|327|94.82 %|6|0|9|14|4.10 %|3|1|0|4|1.08 %|

02 Näringsliv|705|514|16|28|558|79.21 %|13|0|76|89|12.57 %|52|4|2|58|8.22 %|

03 Konkurrens|107|82|11|2|95|88.32 %|8|0|2|10|9.40 %|1|2|0|2|2.28 %|

04 Sysselsättning och socialpolitik|9 929|8 886|13|7|8 906|89.70 %|17|732|6|755|7.60 %|263|5|0|268|2.70 %|

05 Jordbruk och landsbygdens utveckling|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97.87 %|26|0|929|954|1.69 %|58|192|0|249|0.44 %|

06 Energi och transport|2 480|2 177|16|61|2 253|90.84 %|17|75|85|177|7.12 %|41|5|4|51|2.04 %|

07 Miljö|409|328|16|12|356|87.17 %|18|6|7|30|7.40 %|19|3|0|22|5.44 %|

08 Forskning|5 644|4 490|36|300|4 826|85.50 %|44|0|745|789|13.97 %|16|10|4|30|0.53 %|

09 Informationssamhället och medier|1 552|1 268|13|94|1 375|88.58 %|15|0|158|173|11.13 %|2|2|0|5|0.30 %|

10 Direkt forskning|735|321|34|56|411|55.87 %|32|2|280|314|42.73 %|6|4|0|10|1.40 %|

11 Havsfrågor och fiske|715|588|3|2|592|82.87 %|4|11|4|19|2.69 %|102|1|0|103|14.45 %|

12 Den inre marknaden|76|59|6|1|66|86.89 %|6|0|1|7|9.47 %|1|1|0|3|3.64 %|

13 Regionalpolitik|26 793|26 564|174|1|26 740|99.80 %|13|0|2|15|0.06 %|20|18|0|38|0.14 %|

14 Beskattning och tullunion|131|111|8|1|120|91.54 %|7|0|2|9|6.53 %|1|1|0|3|1.92 %|

15 Utbildning och kultur|1 654|1 310|15|171|1 495|90.38 %|14|0|140|153|9.27 %|3|2|1|6|0.35 %|

16 Kommunikation |229|189|13|2|204|89.22 %|15|0|2|16|7.17 %|5|4|0|8|3.61 %|

17 Hälsa och konsumentskydd |632|484|28|14|526|83.25 %|28|0|7|35|5.58 %|68|2|0|71|11.16 %|

18 Ett område med frihet, säkerhet och rättvisa|830|718|7|19|744|89.64 %|6|0|9|16|1.89 %|63|7|0|70|8.47 %|

19 Yttre förbindelser|3 805|3 576|38|59|3 673|96.55 %|43|6|24|72|1.90 %|46|12|0|59|1.54 %|

20 Handel|88|71|5|1|77|88.09 %|6|0|1|8|8.56 %|2|1|0|3|3.35 %|

21 Utvecklingssamarbete och förbindelser med AVS länderna|1 872|1 588|27|83|1 698|90.68 %|40|0|98|138|7.37 %|31|5|0|37|1.95 %|

22 Utvidgning|1 437|1 250|11|48|1 308|91.08 %|9|1|8|18|1.25 %|106|5|0|110|7.67 %|

23 Humanitärt bistånd|859|788|5|7|800|93.13 %|6|40|1|47|5.42 %|12|0|0|12|1.45 %|

24 Bedrägeribekämpning|80|67|4|0|71|88.65 %|7|0|0|7|8.51 %|1|2|0|2|2.84 %|

25 Kommissionens politiska samordning och juridiska rådgivning|212|167|14|3|185|87.27 %|15|0|4|20|9.32 %|3|4|0|7|3.42 %|

26 Administration|1 226|875|108|50|1 034|84.34 %|113|0|51|164|13.35 %|10|18|0|28|2.30 %|

27 Budget|285|259|9|2|271|95.19 %|9|0|3|12|4.29 %|1|1|0|1|0.52 %|

28 Revision|12|10|0|0|10|90.05 %|1|0|0|1|7.43 %|0|0|0|0|2.52 %|

29 Statistik|138|107|6|7|120|87.27 %|6|0|8|15|10.63 %|2|1|0|3|2.09 %|

30 Pensioner och därmed sammanhängande utgifter|1 136|1 117|0|0|1 117|98.36 %|0|0|0|0|0.00 %|19|0|0|19|1.64 %|

31 Språktjänster|479|354|22|45|422|87.91 %|21|0|32|53|11.02 %|3|2|0|5|1.07 %|

40 Reserver|229|0|0|0|0|0.00 %|0|0|0|0|0.00 %|229|0|0|229|100.00%|

90 Övriga institutioner|3 334|2 344|327|100|2 771|83.12 %|315|10|67|392|11.75 %|137|34|0|171|5.13 %|

Totalt|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3.63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

12. UTVECKLING AV UTESTÅENDE ÅTAGANDEN PER POLITIKOMRÅDE |

Miljoner euro|

|Utestående åtaganden vid årets slut|Årets åtaganden||

01 Ekonomi och finans|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Näringsliv|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Konkurrens|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Sysselsättning och socialpolitik|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Jordbruk och landsbygdens utveckling|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Energi och transport|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Miljö|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Forskning|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Informationssamhället och medier|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Direkt forskning|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Havsfrågor och fiske|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Den inre marknaden|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Regionalpolitik|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Beskattning och tullunion|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Utbildning och kultur|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Kommunikation |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Hälsa och konsumentskydd |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Ett område med frihet, säkerhet och rättvisa|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Yttre förbindelser|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Handel|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Utvecklingssamarbete och förbindelser med AVS länderna|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Utvidgning|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Humanitärt bistånd|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Bedrägeribekämpning|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Kommissionens politiska samordning och juridiska rådgivning|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Administration|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Budget|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Revision|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Statistik|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Pensioner och därmed sammanhängande utgifter|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Språktjänster|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Övriga institutioner|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Totalt|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. UTESTÅENDE ÅTAGANDEN FÖRDELADE PÅ URSPRUNGSÅR OCH POLITIKOMRÅDE|

||||||||Miljoner euro|

Politikområde|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Total|

01 Ekonomi och finans|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Näringsliv|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Konkurrens|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Sysselsättning och socialpolitik|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Jordbruk och landsbygdens utveckling|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Energi och transport|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Miljö|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Forskning|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Informationssamhället och medier|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Direkt forskning|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Havsfrågor och fiske|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Den inre marknaden|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Regionalpolitik|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Beskattning och tullunion|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Utbildning och kultur|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Kommunikation |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Hälsa och konsumentskydd |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Ett område med frihet, säkerhet och rättvisa|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Yttre förbindelser|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Handel|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Utvecklingssamarbete och förbindelser med AVS länderna|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Utvidgning|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Humanitärt bistånd|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Bedrägeribekämpning|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Kommissionens politiska samordning och juridiska rådgivning|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Administration|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Budget|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Revision|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Statistik|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Pensioner och därmed sammanhängande utgifter|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Språktjänster|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Övriga institutioner|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Totalt|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. SAMMANSTÄLLNING AV UTFALLET AVSEENDE INTÄKTER PER INSTITUTION|

||||||||Miljoner euro|

|Ursprungliga|Slutliga|Budgetåret|Överförda|Totalt|Budgetårets fordringar|Överförda fordringar|Totalt|.||

Europaparlamentet|99|99|164|86|250|137|4|141|142.54 %|109|

Rådet|53|53|96|12|108|90|12|102|192.94 %|6|

Kommissionen|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103.97 %|12 291|

EG-domstolen|38|38|41|0|41|41|0|41|106.26 %|0|

Revisionsrätten|19|19|19|1|19|18|0|19|98.50 %|0|

Europeiska ekonomiska och sociala kommittén|10|10|16|0|16|16|0|16|164.23 %|0|

Regionkommittén|7|7|20|0|20|20|0|20|309.74 %|0|

Ombudsmannen|1|1|1|0|1|1|0|1|112.93 %|0|

Europeiska datatillsynsmannen|1|1|1|0|1|1|0|1|78.73 %|0|

Totalt|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104.06 %|12 407|

15. Utnyttjande av åtagande- och betalningsbemyndiganden per institution|

Åtagandebemyndiganden|

||||||||Miljoner euro|

||Budgetårets anslag|Överfört|Inkomster avsatta för särskilda ändamål|Totalt|%|Inkomster avsatta för särskilda ändamål|Överföring genom beslut|Totalt|%|Budgetårets anslag|Anslag som överförs automatiskt|Inkomster avsatta för särskilda ändamål (Efta)|Totalt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Europaparlamentet|1 596|1 418|8|42|1 467|91.94 %|16|10|26|1.65 %|102|0|0|102|6.42 %|

Rådet|642|551|0|41|593|92.33 %|38|0|38|5.88 %|12|0|0|12|1.80 %|

Kommissionen|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97.78 %|2 169|318|2 487|1.74 %|680|0|2|682|0.48 %|

Europeiska unionens domstol|318|311|0|1|313|98.50 %|1|0|1|0.37 %|4|0|0|4|1.14 %|

Revisionsrätten|188|173|0|0|173|92.19 %|0|0|0|0.21 %|14|0|0|14|7.59 %|

Europeiska ekonomiska och sociala kommittén|122|117|0|3|120|98.02 %|0|0|0|0.33 %|2|0|0|2|1.65 %|

Regionkommittén|88|75|0|12|87|98.37 %|0|0|0|0.08 %|1|0|0|1|1.56 %|

Ombudsmannen|9|8|0|0|8|91.98 %|0|0|0||1|0|0|1|8.02 %|

Europeiska datatillsynsmannen|7|5|0|0|5|81.44 %|0|0|0||1|0|0|1|18.56 %|

Totalt|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97.69 %|2 225|328|2 553|1.75 %|817|0|2|819|0.56 %|

||||||||

Betalningsbemyndiganden||

|||||||EUR millions|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Europaparlamentet|1 799|1 237|186|43|1 466|81.50 %|180|10|22|212|11.78 %|102|19|0|121|6.72 %|

Rådet|762|510|108|41|659|86.44 %|41|0|42|83|10.86 %|12|9|0|21|2.70 %|

Kommissionen|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95.34 %|562|872|2 693|4 127|3.40 %|1 189|316|13|1 517|1.25 %|

Europeiska unionens domstol|332|293|13|1|307|92.47 %|18|0|1|19|5.84 %|4|2|0|6|1.69 %|

Revisionsrätten|200|112|11|0|123|61.35 %|61|0|0|62|30.76 %|14|2|0|16|7.89 %|

Europeiska ekonomiska och sociala kommittén|128|110|4|3|117|91.69 %|6|0|1|8|5.95 %|2|1|0|3|2.37 %|

Regionkommittén|95|69|5|12|86|90.09 %|6|0|1|6|6.75 %|1|2|0|3|3.17 %|

Ombudsmannen|10|8|1|0|8|84.57 %|1|0|0|1|7.57 %|1|0|0|1|7.86 %|

Europeiska datatillsynsmannen|8|4|1|0|5|64.24 %|1|0|0|1|15.02 %|1|0|0|2|20.75 %|

Totalt|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95.02 %|877|882|2 760|4 519|3 .63 %|1 326|350|13|1 688|1.36 %|

16. Organens inkomster: budgetprognoser, fordringar och mottagna belopp|Miljoner euro|

Europeiska byrån för luftfartssäkerhet|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

Europeiskt centrum för utveckling av yrkesutbildning|19|18|17|1|15|

Europeiska polisakademin |9|7|7|0|18|

Europeiska kemikaliemyndigheten |70|71|71|0|02|

Europeiskt centrum för förebyggande och kontroll av sjukdomar|51|49|49|0|17|

Europeiska centrumet för kontroll av narkotika och narkotikamissbruk|15|16|15|0|18|

Europeiska miljöbyrån|40|42|42|0|07|

Gemenskapens kontrollorgan för fiske|10|10|10|0|11|

Europeiska myndigheten för livsmedelssäkerhet|69|65|65|0|17|

Europeiska tillsynsmyndigheten för det globala systemet för satellitnavigering (GNSS)|44|41|41|0|06|

Det europeiska gemensamma företaget för ITER och utveckling av fusionsenergi |174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Europeiska sjösäkerhetsbyrån|53|51|51|0|06|

Kontoret för harmonisering inom den inre marknaden|225|194|194|0|12|

Europeiska läkemedelsmyndigheten|194|198|196|1|02|

Europeiska byrån för nät- och informationssäkerhet|8|8|8|0|09|

Europeiska unionens byrå för grundläggande rättigheter|17|13|13|0|18|

Europeiska järnvägsbyrån|21|21|21|0|06|

Europeiska arbetsmiljöbyrån|14|13|13|0|04|

Översättningscentrum för Europeiska unionens organ|63|52|45|7|31|

Europeiska yrkesutbildningsstiftelsen|20|19|19|0|15|

Gemenskapens växtsortsmyndighet|13|12|12|0|17|

Europeiska fonden för förbättring av levnads- och arbetsvillkor|20|20|20|0|04|

Genomförandeorganet för utbildning, audiovisuella medier och kultur|48|48|48|0|15|

Genomförandeorganet för konkurrenskraft och innovation|13|13|13|0|06|

Genomförandeorganet för Europeiska forskningsrådet |14|13|13|0|08|

Genomförandeorganet för forskning |22|22|21|0|08|

Genomförandeorganet för folkhälsoprogrammet|6|6|6|0|17|

Genomförandeorganet för det transeuropeiska transportnätet|9|9|9|0|06|

Totalt|1 501|1 415|1 363|52||

|||Miljoner euro|

Kommissionens bidrag|824|796|796|-0|

Avgifter|415|399|388|11|

Övriga inkomster|262|220|179|41|

Totalt|1 501|1 415|1 363|52|

17. Åtagande- och betalningsbemyndiganden per organ |Miljoner euro|

Organ|Åtagandebemyndiganden|Betalningsbemyndiganden|

Europeiska byrån för luftfartssäkerhet|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

Europeiskt centrum för utveckling av yrkesutbildning|21|19|1|22|18|2|

Europeiska polisakademin |13|10|2|14|6|5|

Europeiska kemikaliemyndigheten |70|67|0|83|57|20|

Europeiskt centrum för förebyggande och kontroll av sjukdomar|51|48|0|67|44|18|

Europeiska centrumet för kontroll av narkotika och narkotikamissbruk|16|16|0|17|15|1|

Europeiska miljöbyrån|42|42|0|48|40|7|

Gemenskapens kontrollorgan för fiske|10|10|0|11|10|1|

Europeiska myndigheten för livsmedelssäkerhet|71|69|0|87|67|10|

Europeiska tillsynsmyndigheten för det globala systemet för satellitnavigering (GNSS)|145|119|26|120|68|52|

Det europeiska gemensamma företaget för ITER och utveckling av fusionsenergi |404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Europeiska sjösäkerhetsbyrån|49|46|0|57|46|2|

Kontoret för harmonisering inom den inre marknaden|338|146|0|367|140|31|

Europeiska läkemedelsmyndigheten|194|185|0|230|181|40|

Europeiska byrån för nät- och informationssäkerhet|8|8|0|10|8|2|

Europeiska unionens byrå för grundläggande rättigheter|17|17|0|24|17|7|

Europeiska järnvägsbyrån|21|21|0|25|20|5|

Europeiska arbetsmiljöbyrån|15|13|1|19|13|5|

Översättningscentrum för Europeiska unionens organ|63|36|0|66|36|4|

Europeiska yrkesutbildningsstiftelsen|21|20|2|23|20|2|

Gemenskapens växtsortsmyndighet|14|12|0|14|12|0|

Europeiska fonden för förbättring av levnads- och arbetsvillkor|21|21|1|26|20|6|

Genomförandeorganet för utbildning, audiovisuella medier och kultur|48|46|0|54|46|6|

Genomförandeorganet för konkurrenskraft och innovation|13|12|0|15|12|1|

Genomförandeorganet för Europeiska forskningsrådet |14|13|0|21|17|2|

Genomförandeorganet för forskning |22|23|0|22|18|4|

Genomförandeorganet för folkhälsoprogrammet|6|6|0|7|5|1|

Genomförandeorganet för det transeuropeiska transportnätet|9|8|0|10|8|1|

Totalt|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Typ av utgift|Åtagandebemyndiganden|Betalningsbemyndiganden|

Personal |547|508|0|561|500|15|

Administrativa kostnader|246|238|0|331|232|83|

Driftskostnader|1 179|901|67|1 072|540|279|

Totalt|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. BUDGETSALDO INKLUSIVE ORGANEN|Miljoner euro|

Inkomster under budgetåret|117 626|1 363|(796)|118 193|

Betalningar avseende årets anslag |(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Betalningsbemyndiganden som överförts till budgetåret N+1|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Annullering av outnyttjade betalningsbemyndiganden som överförts från budgetåret N-1|2 791|188|0|2 979|

Budgetårets växelkursskillnader |185|(5)|0|180|

Budgetsaldo|2 264|87|0|2 351|

FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL DE KONSOLIDERADE RAPPORTERNA OM GENOMFÖRANDET AV BUDGETEN

1. Budgetprinciper, strukturer och anslag

2. Förklarande anmärkningar till rapporterna om genomförandet av budgeten

1. BUDGETPRINCIPER, STRUKTURER OCH ANSLAG

1.1 RÄTTSLIG GRUND OCH BESTÄMMELSER I BUDGETFÖRORDNINGEN

Redovisningen följer bestämmelserna i rådets förordning (EG, Euratom) nr 1605/2002 av den 25 juni med budgetförordning för Europeiska unionens allmänna budget (EGT L 248, 16.9.2002) och kommissionens förordning (EG, Euratom) nr 2342/2002 av den 23 december 2002 om genomförandebestämmelser för budgetförordningen. Den allmänna budgeten är det huvudsakliga instrumentet för EU:s finansiella politik och det är genom budgeten som unionens inkomster och utgifter regleras och beviljas.

Varje år gör kommissionen en uppskattning av samtliga EU-institutioners inkomster och utgifter för budgetåret och upprättar ett preliminärt budgetförslag som överlämnas till budgetmyndigheten. På grundval av detta preliminära budgetförslag utarbetar rådet ett budgetförslag som blir föremål för förhandlingar mellan budgetmyndighetens båda parter. Budgeten vinner laga kraft när den förklaras antagen av Europaparlamentets ordförande. Budgeten genomförs i huvudsak av kommissionen.

1.2 BUDGETPRINCIPER

Flera grundprinciper styr Europeiska unionens budget.

– Principen om enhet och riktighet i budgeten: Varje inkomst och utgift ska tas upp i ett och samma budgetdokument och hänföras till en budgetpost, och utgifterna får inte överskrida de godkända anslagen.

– Universalitetsprincipen: omfattar två regler, nämligen

– att budgetinkomster inte får avsättas för särskilda utgiftsposter (samtliga inkomster täcker samtliga utgifter), och

– att inkomster och utgifter tas upp som bruttobelopp i budgeten utan att justeras mot varandra.

– Principen om ettårighet: Anslagen är tillgängliga under ett enda budgetår och måste användas under detta budgetår.

– Principen om jämvikt: Inkomster och utgifter är balanserade i budgeten (de beräknade inkomsterna täcker betalningsbemyndigandena).

– Principen om specificering: Principen om specificering innebär att varje anslag måste ha ett särskilt ändamål och tilldelas ett specifikt mål.

– Principen om en enda beräkningsenhet: Principen om en enda beräkningsenhet innebär att budgeten ska upprättas och genomföras i euro och räkenskaperna ska redovisas i euro.

– Principen om sund ekonomisk förvaltning: Enligt principen om sund ekonomisk förvaltning ska budgetanslagen användas enligt principerna om sparsamhet, effektivitet och ändamålsenlighet.

– Principen om öppenhet: Budgeten och ändringsbudgetarna ska offentliggöras i Europeiska unionens officiella tidning.

1.3 BUDGETENS STRUKTUR

Budgeten består av

(a) en allmän inkomstberäkning, och

(b) separata avsnitt för de olika institutionernas inkomst- och utgiftsberäkningar. Avsnitt I: Europaparlamentet, Avsnitt II: rådet. Avsnitt III: kommissionen. Avsnitt IV: domstolen. Avsnitt V: revisionsrätten. Avsnitt VI: Europeiska ekonomiska och sociala kommittén. Avsnitt VII: Regionkommittén. Avsnitt VIII: Ombudsmannen, Avsnitt IX: Europeiska datatillsynsmannen.

Inkomsterna och utgifterna för varje institution är indelade efter slag eller ändamål i avdelningar, kapitel, artiklar och punkter. En del av medlen för EKSG under avveckling ställdes till förfogande för driftsbudgeten för EKSG under avveckling. Driftsbudgeten antogs årligen av kommissionen efter samråd med rådet och Europaparlamentet. Den senaste driftsbudgeten avsåg perioden från den 1 januari 2002 till den 23 juli 2002. Sedan den 24 juli 2002 upptas inkomster och utgifter i samband med driftsbudgeten i inkomst- och utgiftsredovisningen för EKSG under avveckling. Återstående åtaganden som ska fullgöras tas upp på skuldsidan i balansräkningen.

1.4 RÄKENSKAPERNAS STRUKTUR

1.4.1 Allmän översikt

Endast kommissionens budget innehåller administrativa anslag och driftsanslag. Övriga institutioner förfogar i realiteten endast över administrativa anslag. I budgeten särskiljs mellan två typer av anslag: icke-differentierade anslag och differentierade anslag. Icke-differentierade anslag ska täcka insatser som är ettåriga (och som motsvarar budgetens ettårighetsprincip). De avser alla administrativa kapitel i kommissionens budgetavsnitt och alla andra avsnitt, årliga anslag till EGFJ och vissa tekniska anslag (återbetalningar, garantier för upp- och utlåning m.m.). När det gäller icke-differentierade anslag motsvarar åtagandebemyndigandena betalningsbemyndigandena.

De differentierade anslagen har införts för att jämka samman budgetens ettårighetsprincip med behovet att finansiera insatser som genomförs under flera år. De ska täcka fleråriga insatser och omfattar samtliga anslag i alla kapitel utom kapitel 1 i kommissionens avsnitt.

De differentierade anslagen delas in i åtagandebemyndiganden och betalningsbemyndiganden.

– Åtagandebemyndiganden: täcker den totala kostnaden för de rättsliga åtaganden som görs under budgetåret för projekt som avser flera år. Åtaganden för åtgärder som löper över mer än ett budgetår får i enlighet med artikel 76.3 i budgetförordningen delas upp i årliga delåtaganden, på villkor att detta är tillåtet enligt den grundläggande rättsakten.

– Betalningsbemyndiganden: täcker utgifter för åtaganden som gjorts under innevarande eller tidigare budgetår.

1.4.2 Anslagens ursprung

Anslagens huvudsakliga ursprung är EU:s budget för det pågående budgetåret. Det finns dock andra typer av anslag som följer av bestämmelser i budgetförordningen. De kommer från tidigare budgetår eller från externa källor.

– De ursprungliga budgetanslagen för det aktuella året kan kompletteras av överföringar mellan budgetposter i enlighet med artiklarna 22–24 i budgetförordningen (n 1605/2002 av den 25 juni 2002) och ändringsbudgetar (enligt artiklarna 37 och 38 i budgetförordningen).

– Anslag som överförs från föregående år eller görs disponibla på nytt kompletterar årets budget. Det rör sig om följande anslag:

– Icke-differentierade betalningsbemyndiganden som får överföras automatiskt till påföljande budgetår en gång i enlighet med artikel 9.4 i budgetförordningen.

– Anslag som överförs efter beslut av institutionerna i något av följande två fall: Om förberedelserna för ett åtagande är fullbordade (artikel 9.2 a i budgetförordningen) eller om den rättsliga grunden antagits sent (artikel 9.2 b). Både åtagande- och betalningsbemyndiganden får överföras (artikel 9.3). .

– Anslag som dragits tillbaka under föregående budgetår och som görs disponibla på nytt. I detta fall är det frågan om att åter föra in åtagandebemyndiganden för strukturfonderna, sedan de åtaganden de tidigare var avsedda att täcka dragits tillbaka. Beloppen får då undantagsvis göras disponibla på nytt om kommissionen har begått ett uppenbart fel eller om de är nödvändiga för genomförandet av programmet (artikel 157 i budgetförordningen).

– Inkomster avsatta för särskilda ändamål avser följande:

– Återbetalningar av medel som var avsatta för särskilda ändamål. Beloppen tas upp under samma budgetpost som de ursprungliga utgifterna fördes till och får överföras utan begränsningar.

– Efta-anslag: Enligt avtalet om ett Europeiskt ekonomiskt samarbetsområde ska medlemmarna ekonomiskt stödja en del av den verksamhet som finansieras genom EU:s allmänna budget. De budgetposter som berörs och de aktuella beloppen offentliggörs i bilaga III till EU:s budget. De berörda budgetposterna ökas genom bidragen från Efta. De anslag som inte använts vid budgetårets slut dras tillbaka och återställs till EES-länderna.

– Inkomster från tredje man eller andra länder som slutit ett avtal med EU som involverar ett ekonomiskt bidrag till EU:s verksamheter. Belopp som erhålls på detta sätt ska betraktas som inkomster från tredje man och tas upp i berörda budgetposter (ofta på forskningsområdet), och får överföras utan begränsningar (artikel 10 samt artikel 18.1 a och 18.1 d i budgetförordningen).

– Arbete för tredje man: EU:s forskningscentrum kan inom ramen för sin forskning utföra arbeten för externa organisationer (artikel 161.2 i budgetförordningen). Liksom inkomsterna från tredje man fördelas arbete för tredje man på särskilda budgetposter och får överföras utan begränsningar (artikel 10 och artikel 18.1 d i budgetförordningen).

– Anslag som görs disponibla på nytt till följd av återbetalade förskott. Detta är EU-medel som återbetalas av mottagarna och som får överföras utan begränsningar. När det gäller strukturfonderna ska återinförandet bygga på ett kommissionsbeslut (artikel 18.2 i budgetförordningen och artikel 228 i genomförandebestämmelserna).

1.4.3 De disponibla anslagens sammansättning

Slutliga budgetanslag = ursprungliga budgetanslag + anslag i ändringsbudget + överföringar.

– Tilläggsanslag = inkomster avsatta för särskilda ändamål (se ovan) + anslag som överförts från föregående budgetår eller anslag som görs disponibla på nytt.

– Totala tillgängliga anslag = slutliga budgetanslag + tilläggsanslag.

– Budgetårets anslag (som används för att räkna fram budgetutfallet) = slutliga budgetanslag + inkomster avsatta för särskilda ändamål.

1.5 GENOMFÖRANDET AV BUDGETEN

Grundregeln för genomförandet av budgeten anges i artikel 48.1 i budgetförordningen: ”Kommissionen ska på eget ansvar och inom ramarna för de tilldelade anslagen genomföra budgeten … i enlighet med denna förordning”. I artikel 50 anges att kommissionen ska ge övriga institutioner de befogenheter som krävs för att dessa ska kunna genomföra sina respektive avsnitt av budgeten.

1.6 UTESTÅENDE ÅTAGANDEN

När de differentierade anslagen infördes uppstod så småningom en skillnad mellan de åtaganden som ingicks och de betalningar som verkställdes. Denna skillnad, som leder till utestående åtaganden, utgörs i själva verket av tidsskillnaden mellan den tidpunkt då åtagandena ingås och den tidpunkt då motsvarande betalningar sker.

2. FÖRKLARANDE ANMÄRKNINGAR TILL RAPPORTERNA OM GENOMFÖRANDET AV BUDGETEN

2.1 BUDGETSALDO FÖR ÅRET ( tabell 1 )

2.1.1 Allmänt

Egna medel redovisas med de belopp som under budgetåret överförts till konton som öppnats i kommissionens namn av medlemsstaternas regeringar. Om föregående års budgetsaldo är ett överskott tas även detta upp bland inkomsterna i budgeten. Övriga inkomster redovisas med de belopp som faktiskt uppburits under budgetåret.

Vid beräkningen av budgetsaldot för året ingår betalningar ur budgetårets betalningsbemyndiganden, plus de betalningsbemyndiganden som överförs till följande budgetår. Med betalningar ur budgetårets betalningsbemyndiganden avses betalningar som verkställs av räkenskapsföraren senast den 31 december under budgetåret. För Europeiska garantifonden för jordbruket beaktas de betalningar som medlemsstaterna verkställt fr.o.m. den 16 oktober 2008 t.o.m. den 15 oktober 2009, förutsatt att åtagande och godkännande av utgifter förelagts räkenskapsföraren senast den 31 januari 2010. EGFJ-utgifterna kan också påverkas av ett s.k. överensstämmelsebeslut, som grundar sig på kontroller som utförts i medlemsstaterna.

Budgetsaldot kan indelas i två huvuddelar: Europeiska unionens resultat och resultatet av de EES-anslutna Eftaländernas bidrag. I enlighet med artikel 15 i förordning nr 1150/2000 om egna medel utgör saldot differensen mellan

– de sammanlagda inkomsterna under budgetåret, och

– summan av de betalningar som verkställs via budgetårets anslag, plus summan av de betalningsbemyndiganden som överförts från samma budgetår till närmast efterföljande budgetår.

Denna differens ska ökas eller minskas med

– nettot av de betalningsbemyndiganden som överförts från tidigare budgetår och som annulleras, och de eventuella betalningar som, på grund av eurokursens variationer, överskrider de icke-differentierade anslag som överförts från tidigare budgetår, och

– saldot av de kursvinster och -förluster som gjorts under budgetåret.

Om saldot uppvisar överskott återgår detta till medlemsstaterna under det påföljande året genom att det dras av från den summa som de skulle ha betalat in för det budgetåret.

De från föregående budgetår överförda anslag som härrör från tredje man eller från arbete för tredje man och som är av sådant slag att de aldrig förfaller, tas upp under budgetårets tilläggsanslag. Detta förklarar skillnaden mellan de anslag som överförts från föregående år enligt rapporten om budgetgenomförandet för 2009 och de som överförts till påföljande år enligt rapporten om budgetgenomförandet för 2008. Beräkningarna av budgetsaldot beaktar inte betalningsbemyndiganden för återanvändning eller anslag som tagits upp på nytt sedan delbetalningar återbetalats.

De överförda betalningsbemyndigandena består av automatiska överföringar samt överföringar som grundar sig på beslut. När det gäller outnyttjade betalningsbemyndiganden från föregående budgetår som annulleras, anges anslag som överförts antingen automatiskt eller genom beslut. Beloppet för de medel avsatta för särskilda ändamål som förts över till nästa år har minskat jämfört med år 2008. 2.1.2 Avstämning mellan budgetsaldot och det ekonomiska resultatet

Det ekonomiska resultatet för budgetåret beräknas enligt principerna för periodiserad redovisning. Budgetsaldot beräknas emellertid enligt en modifierad form av kassabaserad redovisning, i enlighet med budgetförordningen. Eftersom båda resultaten emellertid bygger på samma underliggande transaktioner är det bra för kontrollen att försöka stämma av dem mot varandra. Denna avstämning redovisas i tabellen nedan, med angivande av de viktigaste beloppen separat för inkomst- och utgiftssidan.

|AVSTÄMNING: EKONOMISKT RESULTAT – BUDGETSALDO 2009|

||Miljoner euro|

|2009|2008|

|||

EKONOMISKT RESULTAT FÖR ÅRET|4 457|12 686|

|||

Intäkter|||

Fordringar som fastställts under budgetåret men ännu inte uppburits|(2 806)|(4 685)|

Fordringar som fastställts under tidigare år och uppburits under budgetåret|2 563|3 485 |

Upplupna intäkter (netto)|436|(724)|

|||

Kostnader|||

Upplupna kostnader (netto)|5 381|6 353|

Kostnader som betalats under året men som hänför sig till föregående år|(432)|(219)|

Nettoeffekt av förfinansiering|(9 458)|(16 446)|

Betalningsbemyndiganden som överförts till nästa budgetår|(1 759)|(3 914)|

Betalningar ur överförda medel & annullerade outnyttjade betalningsbemyndiganden |4 573|1 182|

Förändringar i avsättningar|(329)|4 316|

Övrigt|(153)|(88)|

|||

Ekonomiskt resultat i organen + EKSG|(209)|(136)|

|||

BUDGETSALDO FÖR ÅRET|2 264|1 810|

|||

Avstämning på inkomstsidan

De reella budgetinkomsterna under ett budgetår motsvarar inkomster från fordringar som fastställts under budgetåret och uppbörd av fordringar från tidigare budgetår. De fordringar som fastställts under budgetåret men ännu inte hunnit uppbäras ska därför subtraheras från det ekonomiska resultatet vid avstämningen, eftersom de inte ingår i budgetinkomsterna. Däremot måste fordringar som fastställts under tidigare år men som uppbärs under det aktuella året läggas till det ekonomiska resultatet för att avstämningen ska bli rättvisande.

De upplupna intäkterna netto består främst av upplupna intäkter från jordbruksavgifter, egna medel, räntor och utdelningar. Endast nettoeffekten, dvs. de upplupna intäkterna för innevarande år minus återföring av upplupna intäkter från föregående år, ska beaktas.

Avstämning på utgiftssidan

De upplupna kostnaderna netto består av belopp som sammanställs i samband med periodavgränsningen vid årets slut, t.ex. stödberättigande kostnader som burits av mottagare av EU-bidrag men som ännu inte har rapporterats till EU.

Medan de upplupna kostnaderna inte betraktas som utgifter i budgethänseende, ska däremot betalningar som sker under budgetåret för fakturor som registrerats under föregående år räknas till årets budgetutgifter.

Nettoeffekten av förfinansiering utgörs av 1) ny förfinansiering som sker under det aktuella budgetåret och som därmed innebär budgetutgifter och 2) regleringen av förfinansiering som betalts ut under föregående år eller under det aktuella året, genom att de motsvarande stödberättigande kostnaderna godkänns. De senare beloppen utgör kostnader i den periodiserade redovisningen, men däremot inte utgifter i budgeträkenskaperna, eftersom den ursprungliga förfinansieringen redan tagits upp som en budgetutgift i det skede då den betalades ut.

Utöver de betalningar som görs mot årets anslag, ska även de av årets anslag som överförs till följande år tas upp vid beräkningen av budgetsaldot (i enlighet med artikel 15 förordning nr 1150/2000). Samma princip gäller för de betalningar som gjorts under det aktuella budgetåret för anslag som förts över från föregående budgetår och outnyttjade betalningsbemyndiganden som annullerats.

Posten för förändring i avsättningar avser de uppskattningar som görs i de periodiserade räkenskaperna (främst ersättningar till anställda) och påverkar inte budgeträkenskaperna. I avstämningen måste man också kompensera för andra poster där budgeträkenskaperna och de periodiserade räkenskaperna skiljer sig åt, t.ex. i fråga om avskrivning av tillgångar, förvärv, betalningar inom ramen för vissa leasingkontrakt (capital lease), andelar m.m.

Slutligen måste man också räkna bort de ekonomiska resultaten för de decentraliserade organen och för EKSG som ingår i det konsoliderade ekonomiska resultatet, eftersom genomförandet av dessa budgetar inte räknas med i utfallet av det konsoliderade budgetsaldot.

2.2 JÄMFÖRELSE MELLAN BUDGETERADE OCH FAKTISKA BELOPP ( tabell 2 )

Betalningsbemyndigandena uppgick till 116 096 miljoner euro i den ursprungliga budget som undertecknades av Europaparlamentets ordförande den 18 december 2008. Enligt planen skulle dessa budgetutgifter finansieras via egna medel till ett belopp av 114 736 miljoner euro. Det bör i detta sammanhang påpekas att inkomst- och utgiftsberäkningarna justeras under budgetårets gång, genom så kallade ändringsbudgetar. Justeringarna av medlemsstaternas BNI-grundade inbetalningar till budgeten garanterar att inkomsterna exakt motsvarar de budgeterade utgifterna. Enligt principen om jämvikt i budgeten måste inkomsterna och utgifterna (betalningsbemyndigandena) i budgeten vara i balans.

Inkomster

Under 2009 antogs sammanlagt tio ändringsbudgetar. De slutliga intäkterna för budgetåret uppgick efter dessa ändringsbudgetar till 113 035 miljoner euro. Dessa intäkter bestod till 110 238 miljoner euro av egna medel, vilket var 4 498 miljoner euro lägre än vad som ursprungligen förutsetts. Återstoden bestod av övriga intäkter. Det lägre kravet på egna medel berodde huvudsakligen på det överskjutande saldot från föregående år som uppgick till 1 796 miljoner euro. Betalningsbemyndigandena minskade också samtidigt som inkomstprognosen ökade i ändringsbudget nr 10/2009. Ändringsbudgeten ledde till att kraven på egna medel reducerades med ytterligare 2 888 miljoner euro.

Vad gäller egna medel låg uppbörden mycket nära de belopp som förutsetts i prognoserna. Detta beror på att de beräkningar som budgeten byggde på modifierades i samband med ändringsbudget nr 6/2009 (justering nedåt med 5 226 miljoner euro) samt ändringsbudget nr 10/2009 (justering uppåt med 600 miljoner euro). Justeringarna byggde dels på de nya makroekonomiska prognoserna våren 2009 som var mindre optimistiska än de föregående, dels på hur bidragen till budgeten de facto utvecklats.

Medlemsstaternas slutliga inbetalningar av BNI- och momsmedel låg också mycket nära de slutligt uppdaterade beräkningarna i budgeten. Skillnaderna mellan de i förhand beräknade beloppen och de belopp som faktiskt betalades in förklaras av avvikelserna mellan de omräkningskurser för euron som används för budgetändamål och de marknadskurser som rådde då medlemsstater utanför euroområdet gjorde sina inbetalningar.

Utgifter

Under 2009 fortsatte EU:s budget övergången från den äldre fleråriga budgetramen till den nuvarande. Åtagandebemyndigandena låg i fas med riktlinjerna för utgifterna under den nya programperioden 2007–2013, medan nära 12 % av betalningsansökningarna fortfarande avsåg den föregående perioden 2000–2006.

Den ursprungliga budgeten och därmed de politiska målen avseende åtagandebemyndiganden genomfördes i stort sett som planerat. Genomförandegraden uppgick till 99,6 % av budgeten, som justerades något under året. Detta omfattar inte de outnyttjade reserverna (447 miljoner euro för fonden för justering av globaliseringseffekter och 56 miljoner euro för katastrofbistånd). Åtagandena för rubrik 2, naturtillgångar, ökade med 259 miljoner euro (vilket fördelade sig på en ökning med 600 miljoner euro för en återhämtningsplan för landsbygdsutveckling, en nedskrivning med 390 miljoner euro vid årsskiftet och 49 miljoner euro för åtgärder mot blåtunga). Rubrik 5, administration, minskade med 55 miljoner euro. Detta utgör sammanlagt en ökning på endast 0,15 % jämfört med den ursprungliga budgeten, om man bortser från ökningen med 615 miljoner euro till Europeiska unionens solidaritetsfond (vilket är en reserv för oförutsedda utgifter). Genomförandegraden för betalningsbemyndigandena uppgick till 95 % av den ursprungliga budgeten och 97 % av den slutliga budgeten, med undantag för den outnyttjade reserven för katastrofbistånd. De huvudsakliga minskningarna av betalningsbemyndigandena gjordes genom ändringsbudgetar som gällde rubrik 1a, konkurrenskraft, som minskades med sammanlagt 738 miljoner euro (varav 448 miljoner euro avsåg forskning och teknisk utveckling), rubrik 2, naturtillgångar, som minskades med 2 632 miljoner euro (varav 2 192 miljoner euro avsåg landsbygdsutveckling) samt rubriken utvidgning som minskades med 244 miljoner euro.

De outnyttjade beviljade anslagen, utom reserverna, uppgick till sammanlagt 2 395 miljoner euro och avsåg huvudsakligen Europeiska socialfonden (674 miljoner euro för konvergensåtgärder och 248 miljoner euro för regional konkurrenskraft), föranslutningsstöd (142 miljoner euro), administration (394 miljoner euro) samt konkurrenskraft (377 miljoner euro fördelade över hela rubrik 1a).

En närmare analys av budgetjusteringarna och deras kontext, motiv och verkan återfinns i kommissionens rapport om budgetförvaltningen och den ekonomiska förvaltningen 2009 (se del A för en överblick över hela budgeten och del B för en redogörelse per rubrik i budgetramen).

2.3 INTÄKTER ( tabell 3 )

Intäkterna i EU:s allmänna budget härrör från två huvudkategorier: egna medel och andra intäkter. Detta enligt artikel 311 i fördraget om Europeiska unionens funktionssätt där följande fastställs: ”Utan att det inverkar på andra inkomster ska budgeten finansieras helt av egna medel.” Den största delen av budgetutgifterna finansieras genom egna medel. Andra inkomster utgör bara en liten del av den sammanlagda finansieringen.

Det finns tre kategorier egna medel: traditionella egna medel, momsmedel och BNI-medel. Traditionella egna medel omfattar i sin tur sockeravgifter och tullar. En mekanism för korrigering av obalanser i budgeten till förmån för Förenade kungariket och en bruttominskning av Nederländernas och Sveriges årliga BNI-baserade bidrag är också en integrerad del av systemet för egna medel.

Fördelningen av egna medel regleras i rådets beslut 2007/436/EG, Euratom av den 7 juni 2007 om systemet för Europeiska gemenskapernas egna medel (förordningen om egna medel). Den 1 mars 2009 trädde egnamedelsförordningen i kraft. Den tillämpades dock med verkan från den 1 januari 2007. De retroaktiva effekterna har tagits upp under budgetår 2009.

2.3.1 Traditionella egna medel

Traditionella egna medel: När det gäller traditionella egna medel måste varje fastställt belopp tas upp i någon av de två typer av räkenskaper som förs av de behöriga myndigheterna, dvs.

– de ordinarie räkenskaper som föreskrivs i artikel 6.3 a i förordning nr 1150/2000 och som avser alla belopp som uppburits eller för vilka säkerhet ställts, eller

– i de särskilda räkenskaper som föreskrivs i artikel 6.3 b i förordning nr 1150/2000 och som avser belopp som ännu inte uppburits eller för vilka ingen säkerhet ställts och sådana belopp för vilka säkerhet ställts som är omtvistade.

För de särskilda räkenskaperna överlämnar medlemsstaterna varje kvartal en redovisning till kommissionen, med uppgifter om

– vilket belopp som återstod att uppbära föregående kvartal,

– vilka belopp som återkrävts under kvartalet i fråga,

– vilka rättelser som gjorts av beräkningsunderlaget (rättelser/annulleringar) under kvartalet,

– vilka belopp som avskrivits,

– det saldo som ska återkrävas vid kvartalets slut.

Traditionella egna medel ska föras in i kommissionens räkenskaper av statskassan, eller det organ som har utnämnts av varje medlemsstat, senast den första arbetsdagen efter den nittonde dagen i den andra månaden efter det att fordran fastställdes (eller återkrävdes om de särskilda räkenskaperna avses). Medlemsstaterna behåller 25 % av de traditionella egna medlen för att täcka sina uppbördskostnader. Eventualfordringarna på egna medel justeras utifrån hur troligt det är att de kommer att uppbäras.

2.3.2 Egna medel från mervärdesskatt och BNI

De egna medlen från mervärdesskatt beräknas med hjälp av en enhetlig procentsats, som gäller för alla medlemsstater, av det harmoniserade momsunderlaget som upprättats enligt artikel 2.1 b i beslutet om egna medel. Den enhetliga procentsatsen fastställs till 0,30 % utom för perioden 2007–2013, då uttagssatsen för moms fastställdes till 0,225 för Österrike, 0,15 % för Tyskland och 0,10 % för Nederländerna och Sverige. Momsunderlaget utjämnas på så sätt att det inte får överstiga 50 % av BNI i någon medlemsstat.

De egna medlen från mervärdesskatt beräknas med hjälp av en enhetlig procentsats, som gäller för alla medlemsstater, av det harmoniserade momsunderlaget som upprättats enligt artikel 2.1 c i rådets beslut av den 29 september 2000. Momsunderlaget utjämnas på så sätt att det inte får överstiga 50 % av BNI i någon medlemsstat.

De BNI-baserade egna medlen är en flexibel resurs, avsedd att tillhandahålla de inkomster som behövs för att täcka utgifterna under ett visst budgetår utöver de belopp som ställs till förfogande genom de traditionella egna medlen, momsmedlen och diverse intäkter. De beräknas med hjälp av en enhetlig procentsats på varje medlemsstats BNI. De moms- och BNI-baserade medlen bestäms på grundval av de prognoser för moms- och BNI-underlagen som tas fram i samband med att det preliminära budgetförslaget utarbetas. Prognosen revideras senare, och en uppdatering genomförs med hjälp av en ändringsbudget under budgetåret i fråga.

De faktiska uppgifterna för moms- och BNI-underlagen blir tillgängliga under det påföljande budgetåret. Kommissionen beräknar då skillnaden mellan de belopp medlemsstaterna är skyldiga att betala på grundval av de faktiska beräkningsunderlagen och de belopp de i praktiken har betalat på grundval av (de reviderade) prognoserna. Dessa moms- och BNI-saldon (positiva eller negativa) uppbärs sedan av kommissionen från medlemsstaterna den 1 december det påföljande budgetåret. Även de faktiska moms- och BNI-underlagen kan korrigeras under de påföljande fyra åren, såvitt uppgifterna inte omfattas av ett förbehåll. De tidigare beräknade saldona anpassas, och skillnaden uppbärs samtidigt som moms- och BNI-saldona för det föregående budgetåret.

Vid sina kontroller av medlemsstaternas redovisningar av mervärdesskatt samt deras BNI-data kan kommissionen meddela förbehåll på vissa punkter som man bedömer kan få konsekvenser för respektive medlemsstats bidrag till EU:s egna medel. Det kan till exempel handla om att det saknas uppgifter av godtagbar kvalitet, eller att en bättre metod behöver utvecklas på någon punkt. Dessa förbehåll bör ses som potentiella fordringar på medlemsstaten i fråga, även om det ännu inte går att beräkna något exakt belopp. När det exakta beloppet kan fastställas begärs motsvarande moms- eller BNI-baserade medel in, antingen i samband med återkommande moms- eller BNI-saldon eller genom ett separat krav.

2.3.3 Förenade kungarikets rabatt

Förenade kungarikets inbetalningar av egna medel minskas i förhållande till landets obalans gentemot EU-budgeten och inbetalningarna av egna medel från andra medlemsstater ökas proportionellt. Mekanismen för att kompensera budgetmässiga obalanser till förmån för Förenade kungariket infördes av Europeiska rådet i Fontainebleau i juni 1984 och genom ett efterföljande beslut om egna medel den 7 maj 1985. Syftet var att minska Förenade kungarikets obalans i förhållande till budgeten genom en minskning av dess inbetalningar till EU. Finansieringen av rabatten har satts ner för Tyskland, Österrike, Sverige och Nederländerna (som deltar med en fjärdedel av den normala andelen).

2.3.4 Bruttominskning för Nederländerna och Sverige

Enligt beslutet om egna medel 2007 ska Nederländernas och Sveriges BNI-baserade bruttobidrag till de egna medlen sättas ner under perioden 2007–2013. Bruttominskningen uppgår till 605 miljoner euro för Nederländerna och 150 miljoner euro för Sverige i 2004 års priser, och ska justeras till löpande priser med hjälp av BNP-deflatorn för Europeiska unionen, uttryckt i euro. Minskningen beviljas efter det att Förenade kungarikets rabatt och dess finansiering fastställts.

2.3.5 Justering år 2007 och 2008 i samband med genomförandet av beslutet om egna medel 2007

Enligt artikel 11 i beslutet om egna medel 2007 ska beslutet så snart det har trätt i kraft tillämpas retroaktivt från och med den 1 januari 2007. Detta innebär att finansieringen för år 2007 och 2008 måste räknas om enligt de nya bestämmelserna. Justeringen (differensen år 2007 och 2008 av de egna medlen enligt de gamla respektive de nya bestämmelserna) fördes in i ändringsbudget nr 3/2009 och verkställdes genom en enda betalning den 1 juni 2009. Ytterligare information om genomförandet på inkomstsidan finns i rapporten om budgetförvaltningen och den ekonomiska förvaltningen 2009.

2.4 UTGIFTER (tabellerna 4–13)

2.4.1 Budgetram 2007–2013 I detta avsnitt redovisas Europeiska unionens utgifter per kategori, enligt rubrikindelningen i budgetramen för 2007–2013. Budgetåret 2009 var det tredje år som omfattades av den nya budgetramen för 2007–2013. Anslagstaket för åtagandebemyndiganden år 2009 uppgår till 134 722 miljoner euro, vilket motsvarar 1,13 % av unionens samlade BNI. Motsvarande totala anslagstak för betalningar uppgår till 120 445 miljoner euro, dvs. 1,01 % av unionens BNI. I ovanstående tabell redovisas budgetramen i löpande priser 2013.

|Miljoner euro|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1 . Hållbar tillväxt|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2 . Skydd och förvaltning av naturresurser|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3 . Medborgarskap, frihet, säkerhet och rättvisa|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4 . EU som global partner|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5 . Administration|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6 . Kompensationer|445|207|210|0|0|0|0|

Åtagandebemyndiganden:|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Betalningsbemyndiganden totalt:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Rubrik 1 – Hållbar tillväxt

Denna rubrik indelas i två separata men inbördes relaterade underrubriker:

– 1a. Konkurrenskraft för tillväxt och sysselsättning, som omfattar utgifter för forskning och innovation, utbildning, transeuropeiska nät, socialpolitik samt den inre marknaden och därtill hörande politik,

– 1b. Sammanhållning för tillväxt och sysselsättning, som omfattar utgifter för konvergens i de minst utvecklade medlemsstaterna och regionerna, EU:s strategi för hållbar utveckling utanför de mindre blomstrande regionerna samt samarbete mellan olika regioner.

Rubrik 2 – Skydd och förvaltning av naturresurser

Rubrik 2 omfattar den gemensamma jordbrukspolitiken och den gemensamma fiskeripolitiken, samt arbetet för landsbygdsutveckling och miljöskydd, bland annat Natura 2000. Beloppet för den gemensamma jordbrukspolitiken återspeglar det avtal som träffades vid Europeiska rådets möte i Bryssel i oktober 2002.

Rubrik 3 – Medborgarskap, frihet, säkerhet och rättvisa

Den nya rubrik 3 (Medborgarskap, frihet, säkerhet och rättvisa) avspeglar den växande betydelsen av de nya uppgifter som EU fått när det gäller områdena rättsliga och inrikes frågor, gränsskydd, invandrings- och asylpolitiken, folkhälsa och konsumentskydd, kultur och ungdomsfrågor och information till och dialog med medborgarna. Det finns två underrubriker: 3a. Frihet, säkerhet och rättvisa samt 3b. Medborgarskap.

Rubrik 4 – EU som global partner

Rubrik 4 omfattar alla så kallade yttre åtgärder, inklusive instrumenten för föranslutningsstöd till nya medlemsstater. Kommissionen har föreslagit att anslagen till Europeiska utvecklingsfonden (EUF) borde integreras i budgetramen för den allmänna budgeten, men Europeiska rådet och Europaparlamentet har beslutat att de även fortsättningsvis ska behandlas separat.

Rubrik 5 – Administration

Denna rubrik omfattar administrationsanslag för samtliga institutioner, jämte anslag till pensioner och till Europaskolorna. För andra institutioner än kommissionen bildar dessa kostnader deras sammanlagda utgifter, men organen och andra organ har både administrativa kostnader och driftskostnader.

Rubrik 6 – Kompensationer

Enligt den politiska överenskommelsen om att de nya medlemsstaterna inte ska bli nettobetalare till budgeten i början av medlemskapet infördes särskilda kompensationer för ändamålet under denna rubrik 2004. Beloppet ställdes till förfogande i form av överföringar för att balansera det de nya medlemsstaterna fått utbetalt via budgeten och det de bidragit med.

2.4.2 Politikområden

Som ett led i den verksamhetsbaserade förvaltningen har kommissionen infört verksamhetsbaserad budgetering i sina planerings- och förvaltningsprocesser. Den verksamhetsbaserade budgeteringen för med sig en ny budgetstruktur, där budgetrubrikerna motsvarar politikområden och budgetkapitlen verksamhetsområden. Syftet med den verksamhetsbaserade budgeteringen är att ge en tydlig ram för hur kommissionens politiska målsättningar ska omsättas i praktiken, antingen detta sker genom lagstiftning, finansiering eller på annat sätt. Genom att strukturera kommissionens arbete efter verksamhetsområde ger man en tydlig bild av vad kommissionen sysslar med och samtidigt skapas en generell ram för prioriteringar. Resurser anslås till prioriterade områden under budgetförfarandet, varvid de enskilda verksamheterna fungerar som byggstenar i budgetarbetet. Genom att skapa en sådan koppling mellan verksamheterna och de resurser som anslagits till dem syftar verksamhetsbaserad budgetering till att öka effektiviteten och ändamålsenligheten i användningen av resurserna i kommissionen.

Ett politikområde kan definieras som en homogen grupp av verksamheter som ingår i kommissionens arbete och som är relevanta för beslutsfattandet. Varje politikområde motsvarar generellt ett generaldirektorat, och omfattar i genomsnitt omkring sex eller sju enskilda verksamheter. Politikområdena är huvudsakligen operativt inriktade, eftersom kärnverksamheten inom varje område avser tredje man. Driftsbudgeten kompletteras med nödvändiga administrativa utgifter för de enskilda politikområdena.

Ytterligare information om genomförandet av utgifterna finns i rapporten om budgetförvaltningen och den ekonomiska förvaltningen 2009.

2.5 INSTITUTIONER OCH ORGAN (tabellerna 14–18)

I de konsoliderade rapporterna om genomförandet av EU:s allmänna budget ingår, liksom under tidigare år, uppgifter om genomförandet av budgeten för alla institutioner eftersom en separat budget upprättas för varje institution inom EU:s budget. Organen har inte någon separat budget inom EU:s budget och de finansieras därför delvis genom budgetstöd från kommissionen.

För att alla relevanta budgetuppgifter rörande organen ska redovisas innehåller budgetdelen med de konsoliderade årsredovisningarna separata rapporter om genomförandet av de enskilda budgetarna för de ”traditionella” organ vars räkenskaper ingår i konsolideringen.

(...PICT...)|EUROPÄISCHE KOMMISSION|

Brüssel, den 20.7.2010

SEK(2010) 963 endgültig

MITTEILUNG DER KOMMISSION AN DAS EUROPÄISCHE PARLAMENT, DEN RAT UND DEN RECHNUNGSHOF

JAHRESRECHNUNG DER EUROPÄISCHEN UNION HAUSHALTSJAHR 2009 Konsolidierte Jahresrechnung und konsolidierte Übersichten über den Haushaltsvollzug

INHALTSVERZEICHNIS

VERMERK ZUR KONSOLIDIERTEN JAHRESRECHNUNG 3

(...)

EU-HAUSHALT – AUSFÜHRUNG UND RECHNUNGSLEGUNG 4

(...)

TEIL I – KONSOLIDIERTE JAHRESRECHNUNG DER EUROPÄISCHEN UNION UND ERLÄUTERUNGEN 13

(...)

VERMÖGENSÜBERSICHT 14

(...)

ERGEBNISRECHNUNG 15

(...)

CASHFLOW-TABELLE 16

(...)

TABELLE ÜBER VERÄNDERUNGEN DER NETTOVERMÖGENSWERTE 17

(...)

ERLÄUTERUNGEN ZUR JAHRESRECHNUNG 18

(...)

1. WICHTIGE BILANZIERUNGS- UND BEWERTUNGSMETHODEN 19

(...)

2. ERLÄUTERUNGEN ZUR VERMÖGENSÜBERSICHT 38

(...)

3. ERLÄUTERUNGEN ZUR ERGEBNISRECHNUNG 77

(...)

4. ERLÄUTERUNGEN ZUR CASHFLOW-TABELLE 91

(...)

5. EVENTUALFORDERUNGEN UND -VERBINDLICHKEITEN UND SONSTIGE POSTEN 93

(...)

6. FINANZKORREKTUREN UND RÜCKFORDERUNGEN INFOLGE DER FESTSTELLUNG VON UNREGELMÄSSIGKEITEN 105

(...)

7. FINANZRISIKOMANAGEMENT 128

(...)

8. ANGABEN ZU VERBUNDENEN PARTEIEN 142

(...)

9. EREIGNISSE NACH DEM ABSCHLUSSSTICHTAG 144

(...)

10. KONSOLIDIERTE EINRICHTUNGEN 14 5

(...)

11. NICHT KONSOLIDIERTE EINRICHTUNGEN 146

(...)

TEIL II – KONSOLIDIERTE ÜBERSICHTEN ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG DER EUROPÄISCHEN UNION SOWIE ERLÄUTERUNGEN 150

(...)

KONSOLIDIERTE ÜBERSICHTEN ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG 151

(...)

ERLÄUTERUNGEN ZU DEN KONSOLIDIERTEN ÜBERSICHTEN ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG 174

(...)

1. HAUSHALTSGRUNDSÄTZE, GLIEDERUNG DES HAUSHALTSPLANS UND MITTELARTEN 175

(...)

2. ERLÄUTERUNGEN ZU DEN ÜBERSICHTEN ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG 215

VERMERK ZUR KONSOLIDIERTEN JAHRESRECHNUNG

Die konsolidierte Jahresrechnung der Europäischen Union für 2009 wurde auf der Grundlage der Informationen erstellt, die die Organe und Einrichtungen gemäß Artikel 129 Absatz 2 der Haushaltsordnung für den Gesamthaushaltsplan der Europäischen Union bereitstellen. Ich erkläre hiermit, dass sie gemäß dem Titel VII der Haushaltsordnung und gemäß den Grundsätzen, Vorschriften und Methoden der Rechnungsführung, die in den Erläuterungen zu den Vermögensübersichten aufgeführt sind, erstellt wurde.

Von den Rechnungsführern dieser Organe und Einrichtungen habe ich sämtliche Informationen erhalten, die für die Erstellung der Übersichten, welche die Aktiva und Passiva der Europäischen Union und den Haushaltsvollzug aufzeigen, notwendig sind; die Zuverlässigkeit dieser Informationen wurde von diesen Rechnungsführern bestätigt.

Ich bescheinige hiermit, dass ich anhand dieser Informationen und auf der Grundlage der Prüfungen, die ich zur Validierung der Rechnungen für erforderlich erachtet habe, eine hinreichende Gewähr dafür erlangt habe, dass die Jahresrechnung in allen wesentlichen Punkten ein den tatsächlichen Verhältnissen entsprechendes Bild der finanziellen Lage der Europäischen Union wiedergibt.

(gezeichnet) Philippe Taverne Rechnungsführer der Kommission

EU-HAUSHALT – AUSFÜHRUNG UND RECHNUNGSLEGUNG

1. AUFSTELLUNG DES JÄHRLICHEN HAUSHALTSPLANS

Aus dem Haushalt der Europäischen Union (EU-Haushalt) wird eine Vielzahl von Politikmaßnahmen und Programmen in der gesamten Union finanziert. Die Kommission führt – im Einklang mit den von den Mitgliedstaaten gesetzten Prioritäten – spezifische Programme, Tätigkeiten und Projekte vor Ort durch. Dabei kann es sich um so unterschiedliche Bereiche handeln wie die Förderung von Bildungsprogrammen für die Mobilität von Studenten und Lehrern, Projekte zur Schaffung eines besseren Arbeitsumfelds für Arbeitnehmer in der EU oder Projekte zur Verstärkung der Kontrollen an den Außengrenzen der EU.

Über 90 % der EU-Haushaltsmittel werden für die Finanzierung solcher Politikmaßnahmen und Tätigkeiten verwendet, über die alle Mitgliedstaaten Einvernehmen erzielt haben. Die direkte Verbindung zwischen dem jährlichen Haushaltsplan und den politischen Maßnahmen der EU wird durch die Aufstellung des Haushaltsplans nach Tätigkeitsbereichen ("Activity-Based Budgeting" – ABB) gewährleistet. Der erstmals im Haushaltsplan 2004 verwendete ABB-Eingliederungsplan ermöglicht eine klare Abgrenzung der Politikbereiche der Europäischen Union und der für jeden dieser Bereiche insgesamt zugewiesenen Mittel.

Die Politikbereiche sind in circa 200 Tätigkeiten untergliedert; ungefähr 110 Tätigkeiten umfassen operative Haushaltslinien und sind somit im Eingliederungsplan als Haushaltskapitel aufgeführt. Diese Politikbereiche sind überwiegend operativ, da ihre Haupttätigkeiten Dritten zugute kommen sollen, und zwar in deren jeweiligem Tätigkeitsbereich. Andere Politikbereiche wie „Koordinierung der Politiken und rechtliche Beratung“ oder „Haushalt“ sind indessen horizontaler Art und sorgen für ein reibungsloses Funktionieren der Kommission. Der Aufbau nach Tätigkeitsbereichen bietet den gemeinsamen konzeptionellen Rahmen für die Festlegung der Prioritäten, die Planung, die Erstellung von Haushaltsplänen, die Überwachung sowie die Berichterstattung, mit dem Hauptziel einer effizienteren, wirtschaftlicheren und wirksameren Nutzung der Mittel.

Das interne Verfahren für die Annahme des Haushalts beginnt damit, dass die Kommission den Vorentwurf des Haushaltsplans erstellt und ihn dem Rat zuleitet, der – sollte er es für notwendig erachten – Änderungsvorschläge vorlegen kann. Der aktualisierte Entwurf des Haushaltsplans wird dann an das Europäische Parlament weitergeleitet, welches Abänderungen und Änderungsvorschläge unterbreiten oder den vorgelegten Entwurf annehmen oder zurückweisen kann. Sobald über alle Abänderungen und Änderungsvorschläge Einvernehmen erzielt wurde (einschließlich eines vollkommen neuen Entwurfs, der von der Kommission erforderlichenfalls vorgelegt wird), stimmt das Parlament Mitte Dezember dem Haushaltsplan zu. Der Präsident des Parlaments erklärt den Haushaltsplan für verabschiedet; daraufhin kann er ausgeführt werden.

2. WIE WIRD DIE EUROPÄISCHE UNION FINANZIERT?

Die Europäische Union hat zwei Hauptquellen zur Finanzierung: Eigenmittel und verschiedene Einnahmequellen.

2.1 Eigenmitteleinnahmen und Forderungen

Eigenmittel sind Einnahmen, die der EU für die Finanzierung ihres Haushalts zufließen, ohne dass hierfür weitere spezielle Beschlüsse der einzelstaatlichen Behörden erforderlich wären. Wie viele Eigenmittel zur Haushaltsfinanzierung insgesamt erforderlich sind, errechnet sich durch Abzug der „Sonstigen Einnahmen” vom Betrag der Gesamtausgaben. Der Gesamtbetrag der Eigenmittel darf 1,24 % (1,23 % ab 2010) des Bruttonationaleinkommens (BNE) der EU nicht überschreiten. Die Eigenmittel können in folgende Kategorien unterteilt werden:

(1) Die traditionellen Eigenmittel (TEM) umfassen Zölle und Zuckerabgaben. Diese Eigenmittel werden im Auftrag der EU durch die Mitgliedstaaten von den Wirtschaftsbeteiligten erhoben. Die Mitgliedstaaten behalten jedoch 25 % der traditionellen Eigenmittel als Ausgleich für die bei der Erhebung entstandenen Kosten ein. Die Zölle werden auf Einfuhren von Erzeugnissen aus Drittländern auf der Grundlage des Gemeinsamen Zolltarifs erhoben. Die Zuckerabgaben werden von den Zuckerherstellern entrichtet und dienen der Finanzierung der Ausfuhrerstattungen für Zucker. Der Anteil der TEM an den Eigenmitteln beläuft sich in der Regel auf +/- 13 %.

(2) Die auf der Mehrwertsteuer (MwSt) basierenden Eigenmittel werden anhand der MwSt.-Bemessungsgrundlagen der Mitgliedstaaten erhoben, die eigens zu diesem Zweck gemäß den EU-Vorschriften harmonisiert wurden. Auf die harmonisierte Bemessungsgrundlage eines jeden Mitgliedstaats wird der gleiche Satz angewandt. Allerdings wird die zu berücksichtigende MwSt.-Bemessungsgrundlage bei 50 % des BNE eines jeden Mitgliedstaats gekappt. Der Anteil der auf MwSt. basierenden Eigenmittel an den Eigenmitteln beläuft sich in der Regel auf circa 12 %.

(3) Die auf dem Bruttonationaleinkommen (BNE) beruhenden Eigenmittel dienen dazu, Haushaltseinnahmen und -ausgaben auszugleichen, also den Teil der Ausgaben zu finanzieren, der von anderen Einnahmequellen nicht gedeckt wird. Ein gemäß den EU-Vorschriften berechneter einheitlicher Prozentsatz wird auf das BNE eines jeden Mitgliedstaats angewandt. Der Anteil der auf dem BNE basierenden Eigenmittel an den Eigenmitteln beläuft sich in der Regel auf +/- 75 %.

Was die Bereitstellung dieser Beträge anbelangt, so sind in der gesonderten Buchführung traditionelle Eigenmittel ausgewiesen, die zwar gemäß Artikel 6 Absatz 3 Buchstabe b der Verordnung Nr. 1150/2000 von den Mitgliedstaaten festgestellt worden sind, jedoch nicht für die Europäische Union bereitgestellt wurden, da sie entweder noch nicht eingezogen wurden oder für sie keine Sicherheit geleistet worden ist oder aber weil sie angefochten wurden. Jeder Mitgliedstaat übermittelt der Kommission eine vierteljährliche Übersicht über diese Buchführung mit folgenden Angaben für jede Art von Mitteln:

– im vorhergehenden Vierteljahr ausstehender Saldo,

– im betreffenden Vierteljahr eingezogene Beträge,

– Abänderungen der Bemessungsgrundlage im betreffenden Vierteljahr (Berichtigungen/Annullierungen),

– niedergeschlagene Beträge,

– am Ende des betreffenden Vierteljahres einzuziehender Saldo.

Werden die in der gesonderten Buchführung erfassten traditionellen Eigenmittel eingezogen, sind sie spätestens am ersten Arbeitstag nach dem 19. des zweiten Monats, der auf den Monat folgt, in dem die Einziehung der Forderung stattfand, für die Kommission bereitzustellen.

Eine Wertminderung der in der gesonderten Buchführung erfassten Forderungen muss vorgenommen werden, damit fraglich erscheinende Einziehungen berücksichtigt sind. Diese Wertminderung basiert auf Schätzungen, die von den Mitgliedstaaten selbst gemäß Artikel 6 Absatz 4 Buchstabe b der Verordnung (EG, Euratom) Nr. 1150/2000 des Rates vorgenommen werden. Artikel 6 Absatz 4 Buchstabe b lautet: „Der letzten Vierteljahresübersicht eines Haushaltsjahres ist jeweils die Schätzung des Gesamtbetrags der Forderungen beizufügen, die zum 31. Dezember des betreffenden Jahres in der gesonderten Buchführung ausgewiesen sind, deren Einziehung jedoch fraglich erscheint.”

Auf der Grundlage der von den Mitgliedstaaten übermittelten Schätzungen wird unter den Aktiva der Vermögensübersicht bei den Forderungen gegenüber den Mitgliedstaaten eine Berichtigung vorgenommen. Diese Wertminderung bedeutet jedoch nicht, dass die Kommission auf die Einziehung der betreffenden Beträge verzichtet. Selbst wenn die Beitreibung eher unwahrscheinlich oder gar unmöglich scheint, bedeutet dies nicht unbedingt, dass die betreffenden Beträge dem EU-Haushalt als traditionelle Eigenmittel verloren gehen. Nicht eingezogene Forderungen gehen nur dann verloren, wenn der betroffene Mitgliedstaat nachweisen kann, dass er das Beitreibungsverfahren tatsächlich mit all der gebotenen Sorgfalt durchgeführt hat. Anderenfalls haftet der Mitgliedstaat und ist gemäß Artikel 17 Absatz 2 der Verordnung Nr. 1150/2000 verpflichtet, den betreffenden Betrag an den EU-Haushalt abzuführen.

2.2 Verschiedene Einnahmen

Verschiedene Einnahmen aus den Tätigkeiten der Europäischen Union machen in der Regel weniger als 10 % der Gesamteinnahmen aus. Dabei handelt es sich beispielsweise um Geldbußen und um Einziehungsanordnungen gegenüber privaten und öffentlichen Schuldnern in Verbindung mit der Durchführung von Projekten der Europäischen Union. Auch Geldbußen, die der Gerichtshof gegenüber Mitgliedstaaten verhängt, die einem bestimmten Urteil nicht nachkommen, fallen unter diese Kategorie. Die Kommission verwaltet jährlich Hunderttausende von Projekten und sie stellt pro Jahr etwa 13.000 Einziehungsanordnungen aus. Bei allen zum Fälligkeitstermin nicht bezahlten Schulden werden Verzugszinsen fällig. Bleiben Schulden von anderen Drittschuldnern als den Mitgliedstaaten unbeglichen, so sind die Beschlüsse der Kommission (und des Rates) zur Auferlegung der Zahlungspflicht direkt nach dem Zivilverfahrensrecht des Hoheitsgebiets vollstreckbar, in dem die Vollstreckung stattfinden soll. Die dann noch verbleibenden Schuldner werden vom Juristischen Dienst über externe Anwaltskanzleien abgemahnt.

3. WIE WERDEN DIE EU-HAUSHALTSMITTEL VERWALTET UND AUSGEGEBEN?

3.1 Primäre operative Ausgaben

Die operativen Ausgaben der Europäischen Union beziehen sich auf die verschiedenen Rubriken des Finanzrahmens und werden je nach Art der Auszahlung und Verwaltung der Mittel in unterschiedlicher Form ausgewiesen. Gemäß der Haushaltsordnung erfolgt die Ausführung des Gesamthaushaltsplans durch die Europäische Kommission anhand verschiedener Arten der Mittelverwaltung:

Direkte zentrale Verwaltung: In diesem Fall erfolgt der Haushaltsvollzug direkt über die Kommissionsdienststellen.

Indirekte zentrale Verwaltung: In diesem Fall überträgt die Kommission den Haushaltsvollzug an Einrichtungen des EU-Rechts oder nationalen Rechts, wie EU-Agenturen des öffentlichen Rechts oder Einrichtungen, die öffentliche Aufgaben wahrnehmen.

Dezentrale Verwaltung: In diesem Fall überträgt die Kommission bestimmte Haushaltsvollzugsaufgaben an Drittländer.

Geteilte Verwaltung: Im Rahmen dieser Form der Mittelverwaltung werden Haushaltsvollzugsaufgaben an die Mitgliedstaaten übertragen. Der Großteil der Aufwendungen fällt unter die Rubrik „Geteilte Verwaltung“, bei der bestimmte Aufgaben an die Mitgliedstaaten übertragen werden. Darunter fallen etwa Agrarausgaben und Ausgaben für Strukturmaßnahmen.

Gemeinsame Verwaltung: In diesem Fall überträgt die Kommission bestimmte Haushaltsvollzugsaufgaben an internationale Organisationen.

3.2 Die verschiedenen Finanzakteure

Das Kollegium der Mitglieder der Kommission trägt die kollegiale politische Verantwortung, besitzt aber so gut wie keine Haushaltsvollzugsbefugnisse. Es überträgt diese Aufgaben alljährlich auf bestimmte Beamte, für die die Haushaltsordnung und das Beamtenstatut gilt und die dem Kollegium gegenüber rechenschaftspflichtig sind. Die betreffenden Beamten – in der Regel Generaldirektoren und Dienststellenleiter – agieren als „bevollmächtigte Anweisungsbefugte“. Sie sind dazu befugt, Haushaltsvollzugsbefugnisse auf „nachgeordnet bevollmächtigte Anweisungsbefugte“ zu übertragen.

Die Verantwortung der Anweisungsbefugten erstreckt sich auf den gesamten Verwaltungsprozess: von der Festlegung der Maßnahmen, die erforderlich sind, um die vom Organ für einen bestimmten Politikbereich festgelegten Ziele zu erreichen, bis hin zur Verwaltung der Tätigkeiten, die aus operativen und budgetären Gesichtspunkten eingeleitet werden, einschließlich der Unterzeichnung rechtlicher Verpflichtungen, der Leistungsüberwachung, der Vornahme von Zahlungen und erforderlichenfalls der Einziehung von Mitteln. Die Anweisungsbefugten müssen auch dafür sorgen, dass Evaluierungen durchgeführt werden, um die Tragfähigkeit ihrer Vorschläge (Ex-ante-Evaluierung) zu analysieren und den Erfolg und die Kostenwirksamkeit bereits laufender Programme (Zwischen- und Ex-post-Evaluierung) zu beurteilen. Die Ergebnisse dieser Evaluierungen tragen dazu bei, den Beschlussfassungsprozess zu verbessern sowie die Transparenz, Rechenschaftspflicht und Kostenwirksamkeit bei den Maßnahmen der Europäischen Union zu erhöhen.

Wirtschaftliche Haushaltsführung und gebotene Rechenschaftspflicht werden innerhalb jeder Generaldirektion durch die Trennung der Verwaltungskontrolle (in den Händen der Anweisungsbefugten) von der internen Prüfung und Kontrolle der Einhaltung der Regeln – mit klaren internen Kontrollstandards (in Anlehnung an die internationalen COSO-Standards), Ex-ante- und Ex-post-Kontrollen, unabhängiger interner Prüfung auf der Grundlage von Risikoabschätzungen und regelmäßiger Berichterstattung an die einzelnen Mitglieder der Kommission über die jeweiligen Tätigkeiten – sichergestellt.

Der Rechnungsführer vollzieht die von den Anweisungsbefugten erteilten Zahlungs- und Einziehungsanordnungen und ist für die Finanzverwaltung, die Festlegung der Regeln und Methoden der Rechnungsführung, die Validierung der Rechnungsführungssysteme, die Rechnungsführung und die Erstellung der Jahresrechnung des Organs zuständig. Außerdem muss der Rechnungsführer die Rechnungen abzeichnen und dabei bescheinigen, dass sie ein den tatsächlichen Verhältnissen entsprechendes Bild der finanziellen Lage wiedergeben.

Der Interne Prüfer , der kein Finanzakteur im engen Sinne ist, wird von einem Organ oder einer Einrichtung ernannt, um das ordnungsgemäße Funktionieren der Systeme und Verfahren des Haushaltsvollzugs zu prüfen und das Organ/die Einrichtung in Fragen des Risikomanagements zu beraten. Dieser gibt unabhängige Stellungnahmen zur Qualität der Verwaltungs- und Kontrollsysteme und Empfehlungen zur Verbesserung der operativen Verfahren sowie zur Förderung einer wirtschaftlichen Haushaltsführung ab.

3.3 Ausgaben aus dem Haushalt der EU können nur nach vorheriger Bindung der entsprechenden Mittel getätigt werden

Nach Annahme des Haushaltsplans stellt die GD Haushalt über das Rechnungsführungssystem der Kommission und entsprechend dem sogenannten Activity-Based-Budgeting-Konzept (Konzept der tätigkeitsbezogenen Veranschlagung der Haushaltsmittel) Haushaltsmittel für die einzelnen Kommissionsdienststellen, die Organe und Einrichtungen unter Berücksichtigung ihrer jeweiligen politischen Zuständigkeiten bereit. Beispielsweise überträgt die Kommission die Zuständigkeit für die Verwaltung von Haushaltslinien, die sich auf die Umwelt beziehen, auf den Leiter – oder Generaldirektor – der GD Umwelt (der in diesem Zusammenhang dann als bevollmächtigter Anweisungsbefugter für die betreffenden Haushaltslinien handelt).

Bevor eine rechtliche Verpflichtung (z. B. ein Auftrag oder eine Finanzhilfevereinbarung) mit einem Dritten eingegangen werden kann, muss im jährlichen Haushaltsplan eine Haushaltslinie vorgesehen sein, auf deren Grundlage die betreffende Tätigkeit durchgeführt werden kann. Ferner müssen bei dieser Haushaltslinie Mittel in ausreichender Höhe zur Deckung der Ausgaben eingestellt worden sein. Sind diese Bedingungen erfüllt, müssen die erforderlichen Mittel durch eine im Rechnungsführungssystem erfasste Mittelbindung im Haushaltsplan vorgemerkt werden.

Geld kann aus dem Haushalt der Europäischen Union erst dann ausgegeben werden, wenn die Kommission oder eine andere Einrichtung der Europäischen Union und der mögliche Empfänger der EU-Mittel schriftlich eine rechtliche Verpflichtung eingegangen sind. Im Rahmen der direkten zentralen Mittelverwaltung wird die rechtliche Verpflichtung entweder in Form eines Vertrags mit einem Vertragspartner oder in Form einer Finanzhilfevereinbarung mit einem Empfänger eingegangen.

Die Mittelbindung wird – sobald sie genehmigt ist – in der Haushaltsbuchführung erfasst und die Mittel werden entsprechend in Anspruch genommen. Dies wirkt sich jedoch nicht auf die Finanzbuchführung (oder das Hauptbuch) aus, da noch keine Belastung entstanden ist. Der Grund hierfür liegt darin, dass das Rechnungsführungssystem der Europäischen Union aus zwei getrennten, aber miteinander verbundenen Komponenten besteht:

(a) aus der Buchführung über die Haushaltsvorgänge, die den Vollzug des Haushaltsplans im Einzelnen darstellt,

(b) aus der Finanzbuchführung, die der Vorbereitung der Vermögensübersicht und der Übersicht über das wirtschaftliche Ergebnis dient.

3.4 Vornahme einer Zahlung

3.4.1 Allgemeine Vorschriften

Eine Zahlung kann erst dann vorgenommen werden, wenn der mit dem Vorgang befasste Anweisungsbefugte eine entsprechende Mittelbindung genehmigt hat.

Wenn eine Zahlung im Rechnungsführungssystem bewilligt ist, erfolgt als nächster Schritt die Überweisung auf das Konto des Empfängers.

Jährlich tätigt die Kommission mehr als 1,7 Millionen Zahlungen. Sie ist Nutzer des SWIFT-Systems (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

3.4.2 Vorfinanzierung, Ausgabenaufstellungen und Förderfähigkeit von Ausgaben

Vorfinanzierungen sind Zahlungen, die dem Empfänger einen finanziellen Vorschuss, also Startkapital, gewähren sollen. Sie können sich auf mehrere Teilzahlungen über einen im jeweiligen Vorfinanzierungsvertrag festgelegten Zeitraum verteilen. Das Startkapital oder der Vorschuss wird entweder in der vertraglich vereinbarten Zeit für die vertraglich vereinbarten Zwecke verwendet oder muss zurückgezahlt werden. Tätigt der Empfänger keine förderfähigen Ausgaben, ist die Rückzahlung der Vorfinanzierung an die Europäische Union zwingend vorgeschrieben. Die ausbezahlte Vorfinanzierung gilt daher so lange nicht als endgültige Aufwendung, wie die entsprechenden vertraglichen Bedingungen nicht erfüllt sind, und wird somit in der EU-Vermögensübersicht mit der ersten Zahlung als Forderung geführt. Der Vorfinanzierungsbetrag in den Aktiva sinkt entweder oder verschwindet mit der Anerkennung förderfähiger Ausgaben und getätigter Rückzahlungen ganz.

Vorfinanzierungen werden zum geschätzten einbringlichen Betrag bewertet und bei der Bewertung werden auch zur Vorfinanzierung geleistete Garantien berücksichtigt. Voraussichtlich uneinbringliche Vorfinanzierungen werden als eine Belastung in der Ergebnisrechnung und als eine Verringerung beim Buchwert der Vorfinanzierung in der Vermögensübersicht erfasst. Im Allgemeinen werden Zinseinnahmen aus allen ausbezahlten Vorfinanzierungen erzielt (es sei denn, es handelt sich um Beträge, die an Mitgliedstaaten oder als Heranführungshilfe ausbezahlt werden).

Einige Zeit nach der Zahlung der Vorfinanzierung geht bei der zuständigen Einrichtung der Europäischen Union ein Zahlungsantrag ein, der belegt, wie dieser Vorfinanzierungsbetrag von dem Empfänger in Einklang mit dem Vertrag ausgegeben wurde. Die Häufigkeit, mit der diese Zahlungsanträge während des Haushaltsjahres übermittelt werden, hängt von der Art der finanzierten Maßnahmen und von der vertraglichen Regelung ab und sie müssen nicht in jedem Fall am Ende des Haushaltsjahres eintreffen.

Die Bedingungen für eine Förderfähigkeit sind im Basisrechtsakt, in den Ausschreibungen, in sonstigen Dokumenten zur Information der Empfänger von Finanzhilfen und/oder in den Vertragsklauseln der Finanzhilfeverträge festgelegt. Nach der Analyse werden die förderfähigen Ausgaben als Aufwand verbucht und der Empfänger wird über möglicherweise nicht förderfähige Beträge informiert. Beträge mit dem Vermerk „Förderfähigkeit zu prüfen“ stellen daher eingegangene Zahlungsanträge dar, deren Rechtmäßigkeit noch nicht überprüft wurde und für die somit das Ereignis, das die Auszahlung auslöst, noch nicht stattgefunden hat.

3.4.3 Rechnungsabgrenzung zum Jahresende (Cut-off)

Zum Jahresende werden ausstehende Vorfinanzierungsbeträge zum ursprünglich an den Empfänger gezahlten Betrag unter Abzug folgender Beträge bewertet: zurückgezahlte Beträge, verrechnete förderfähige Beträge, geschätzte förderfähige und zum Jahresende noch nicht verrechnete Beträge und Wertminderungen.

Die zum Jahresende noch nicht eingegangenen Zahlungsanträge werden bei der Rechnungsabgrenzung zum Jahresende (Cut-off-Verfahren) berücksichtigt. Insbesondere muss bewertet werden, welche förderfähigen Ausgaben von Empfängern von EU-Haushaltsmitteln getätigt, aber der Europäischen Union noch nicht mitgeteilt wurden. Je nach Tätigkeiten und verfügbaren Informationen werden zur bestmöglichen Schätzung dieser Beträge unterschiedliche Methoden angewandt. Entsprechend diesen Rechnungsabgrenzungen werden die geschätzten förderfähigen Beträge als antizipative Passiva erfasst, während die geschätzten nicht förderfähigen Beträge auf den Konten, die mit dem Vermerk „Förderfähigkeit zu prüfen“ versehen sind, offen bleiben. Um eine Überbewertung der Aktiva und Passiva zu vermeiden, werden diese Beträge unter den kurzfristigen Verbindlichkeiten ausgewiesen.

3.5 Rückforderungen infolge der Feststellung von Unregelmäßigkeiten

Die Haushaltsordnung sowie andere geltende Rechtsvorschriften, insbesondere in Bezug auf die Agrar- und Kohäsionspolitik, berechtigen zur Überwachung der Ausgaben noch viele Jahre nach deren Bewilligung. Bei Unregelmäßigkeiten finden Rückforderungen bzw. Finanzkorrekturen Anwendung. Die Erfassung von Unregelmäßigkeiten und deren Korrektur ist die letzte Stufe der Kontrollsysteme und für den Nachweis der Wirtschaftlichkeit der Haushaltsführung wesentlich.

Die Förderfähigkeit von Ausgaben, die zulasten des Haushaltsplans gehen, wird von den jeweiligen EU-Dienststellen bzw. bei geteilter Mittelverwaltung von den Mitgliedstaaten überprüft; zur Prüfung werden die in den jeweils geltenden Rechtsvorschriften und Bedingungen für Finanzhilfen vorgeschriebenen einschlägigen Belege herangezogen. Um das Kosten-Nutzen-Verhältnis der Kontrollsysteme zu optimieren, werden die einschlägigen Belege bei den Anträgen auf Abschlusszahlung eingehender geprüft als dies bei den Anträgen auf Zwischenzahlung der Fall ist, sodass eventuelle fehlerhafte Zwischenzahlungen erkannt und diese bei der Abschlusszahlung entsprechend korrigiert werden können. Zudem ist die Europäische Union und/oder der Mitgliedstaat berechtigt, während und/oder nach der Durchführung der finanzierten Maßnahme die Ordnungsmäßigkeit der Belege und Nachweise in den Räumlichkeiten des Antragstellers zu prüfen. Die geltenden Rechtsvorschriften sehen zahlreiche Vorgehensweisen zur Handhabung von seitens der Kommission und der Mitgliedstaaten erfassten Unregelmäßigkeiten vor. Für weitere Informationen siehe Erläuterung 6 .

4. BERICHTERSTATTUNG ZUM JAHRESENDE

4.1 Jahresrechnung

Der Rechnungsführer der Kommission ist dafür zuständig, die Jahresrechnung vorzubereiten und sicherzustellen, dass sie ein den tatsächlichen Verhältnissen entsprechendes Bild der finanziellen Lage der EU wiedergibt. Die Jahresrechnung umfasst die Jahresabschlüsse und die Übersichten über den Haushaltsvollzug. Sie wird von der Kommission angenommen, dem Rechnungshof zur Prüfung vorgelegt und schließlich an Rat und Parlament zur Erteilung der Entlastung weitergeleitet.

4.2 Jährliche Tätigkeitsberichte

Jeder Anweisungsbefugte muss einen jährlichen Tätigkeitsbericht über die unter seine Zuständigkeit fallenden Tätigkeiten erstellen. In seinem Tätigkeitsbericht legt er die politischen Ergebnisse dar und schätzt ab, welche hinreichende Gewähr er dafür geben kann, dass die den beschriebenen Tätigkeiten zugewiesenen Mittel für die beabsichtigten Zwecke und gemäß den Grundsätzen der Wirtschaftlichkeit der Haushaltsführung verwendet worden sind und dass mit den bestehenden Kontrollverfahren die Rechtmäßigkeit und Ordnungsmäßigkeit der zugrunde liegenden Vorgänge gewährleistet werden.

5. PRÜFUNG UND ENTLASTUNG

5.1 Prüfung

Die Jahresrechnung und die Mittelverwaltung der Europäischen Union werden durch einen externen Prüfer, den Europäischen Rechnungshof, überwacht, der einen Jahresbericht für den Rat und das Europäische Parlament erstellt. Hauptaufgabe des Rechnungshofs ist die externe unabhängige Prüfung der Jahresrechnung der Europäischen Union. Zu den Aufgaben des Rechnungshofs zählen unter anderem:

(1) die Erstellung des Jahresberichts über die Tätigkeiten im Rahmen des Gesamthaushaltsplans, der die Bemerkungen des Rechnungshofs zur Jahresrechnung und zu den der Jahresrechnung zugrunde liegenden Vorgängen enthält;

(2) die Abgabe einer auf den Ergebnissen seiner Prüfungstätigkeit basierenden und im Jahresbericht enthaltenen Stellungnahme in Form einer Zuverlässigkeitserklärung über i) die Zuverlässigkeit der Rechnungsführung und ii) die Rechtmäßigkeit und Ordnungsmäßigkeit der der Rechnungsführung zugrunde liegenden Vorgänge, die sowohl die von Steuerpflichtigen erhobenen Einnahmen als auch die an Endempfänger geleisteten Ausgaben umfassen;

(3) die Erstellung von Sonderberichten, in denen die Ergebnisse von Prüfungen, die bestimmte Verwaltungsbereiche betreffen, veröffentlicht werden.

Der Rechnungshof hat das Recht auf Zugang zu allen Dokumenten, die für seine Prüfungstätigkeit erforderlich sind. Der Rechnungshof prüft alle Tätigkeitsbereiche der Europäischen Union bis hin zur Prüfung der Rechtmäßigkeit und Ordnungsmäßigkeit einzelner Vorgänge und Zahlungen. Darüber hinaus prüft er die eigentliche Jahresrechnung, und gegebenenfalls untersucht er auch einzelne Vermögensübersichten und Ergebnisrechnungen sowie die Gesamtdarstellung der Jahresabschlüsse. So kann der Rechnungshof sich nicht nur zu den vorgelegten Zahlen, sondern auch zu dem System und den bestehenden Kontrollmöglichkeiten äußern.

5.2 Entlastung

Die letzte Kontrolle erfolgt im Rahmen der Entlastung in Bezug auf den Haushaltsplan für ein bestimmtes Haushaltsjahr. Das Europäische Parlament ist das für die Entlastung zuständige Organ innerhalb der Europäischen Union. Dies bedeutet, dass es dem Europäischen Parlament obliegt, im Anschluss an die Prüfung und abschließende Überarbeitung der Jahresrechnung und auf der Grundlage einer vom Rat bezüglich der Entlastung ausgesprochenen Empfehlung darüber zu entscheiden, ob der Kommission und anderen Einrichtungen der Europäischen Union für den Vollzug des EU-Haushalts im vorangegangenen Haushaltsjahr Entlastung erteilt werden soll. Bei dieser Entscheidung stützt sich das Europäische Parlament auf eine Überprüfung der Rechnungen, auf den Jahresbericht des Europäischen Rechnungshofs (der eine offizielle Zuverlässigkeitserklärung enthält) sowie die Antworten der Kommission und berücksichtigt auch Fragen und zusätzliche Auskunftsersuchen, die an die Kommission gerichtet werden.

Die Entlastung stellt die politische Komponente der externen Kontrolle des Haushaltsvollzugs dar und ist der Beschluss, durch den das Europäische Parlament auf Empfehlung des Rates die Kommission aus der Verantwortung für die Verwaltung eines bestimmten Haushaltsplans entlässt und so das Bestehen dieses Haushaltsplans für beendet erklärt. Das Entlastungsverfahren kann zu einem der zwei folgenden Ergebnisse führen: zur Erteilung oder zum Aufschub der Entlastung. Bei der Erteilung der Entlastung kann das Europäische Parlament Feststellungen hervorheben, die seiner Meinung nach von Bedeutung sind; oftmals empfiehlt das Parlament Maßnahmen, die die Kommission in den entsprechenden Angelegenheiten ergreifen sollte. Die Kommission legt die ergriffenen Maßnahmen in einem Bericht zu den Folgemaßnahmen und einem Aktionsplan dar und übermittelt diese beiden Dokumente dem Europäischen Parlament und dem Rat.

TEIL I – KONSOLIDIERTE JAHRESRECHNUNG DER EUROPÄISCHEN UNION UND ERLÄUTERUNGEN

Vermögensübersicht

Ergebnisrechnung

Cashflow-Tabelle

Tabelle über Veränderungen der Nettovermögenswerte

Erläuterungen zu den Jahresabschlüssen

VERMÖGENSÜBERSICHT

||||Mio. EUR|

|Erläuterung|31.12.2009|31.12.2008|

|ANLAGEVERMÖGEN:||||

|Immaterielle Anlagewerte|2.1|72|56|

|Sachanlagen|2.2|4 859|4 881|

|Langfristige Investitionen|2.3|2 379|2 078|

|Darlehen|2.4|10 764|3 565|

|Langfristige Vorfinanzierungen|2.5|39 750|29 023|

|Langfristige Forderungen|2.6|55|45|

|||57 879|39 648|

|UMLAUFVERMÖGEN:||||

|Lagerbestände|2.7|77|85|

|Kurzfristige Investitionen|2.8|1 791|1 553|

|Kurzfristige Vorfinanzierungen|2.9|9 077|10 262|

|Kurzfristige Forderungen|2.10|8 663|11 920|

|Barmittel und Barmitteläquivalente |2.11|23 372|23 724|

|||42 980|47 544|

|GESAMTVERMÖGEN||100 859|87 192|

|||||

|LANGFRISTIGE VERBINDLICHKEITEN:||||

|Mitarbeitersozialleistungen|2.12|(37 242)|(37 556)|

|Langfristige Rückstellungen|2.13|(1 469)|(1 341)|

|Langfristige Finanzverbindlichkeiten|2.14|(10 559)|(3 349)|

|Sonstige langfristige Verbindlichkeiten|2.15|(2 178)|(2 226)|

|||(51 448)|(44 472)|

|KURZFRISTIGE VERBINDLICHKEITEN:||||

|Kurzfristige Rückstellungen|2.16|(213)|(348)|

|Kurzfristige Finanzverbindlichkeiten|2.17|(40)|(119)|

|Abrechnungsverbindlichkeiten|2.18|(93 884)|(89 677)|

|||(94 137)|(90 144)|

|GESAMTVERBINDLICHKEITEN||(145 585)|(134 616)|

|||||

|NETTOVERMÖGEN||(44 726)|(47 424)|

|||||

|Reserven|2.19|3 323|3 115|

|Bei den Mitgliedstaaten abzurufende Beträge:|2.20|||

|Sozialleistungen für Bedienstete*||(37 242)|(37 556)|

|Sonstige Beträge**||(10 807)|(12 983)|

|NETTOVERMÖGEN||(44 726)|(47 424)|

* Gemäß Artikel 83 des Statuts für die Beamten (Ratsverordnung 259/68 vom 29. Februar 1968 in der geänderten Fassung) liegt eine gemeinsame Garantie der Ruhestandsbezüge durch die Mitgliedstaaten vor.

** Das Europäische Parlament hat am 17. Dezember 2009 einen Haushaltsplan verabschiedet, der die Erfüllung der kurzfristigen Verbindlichkeiten der Europäischen Union mit den im Jahr 2010 von den Mitgliedstaaten zu erhebenden oder bei den Mitgliedstaaten abzurufenden Eigenmitteln vorsieht.

ERGEBNISRECHNUNG

||||

||Mio. EUR|

|Erläuterung|2009|2008|

OPERATIVE ERTRÄGE||||

Einnahmen aus Eigenmitteln und Beiträgen|3.1|110 537|112 713|

Sonstige operative Erträge|3.2|7 532|9 731|

||||

||118 069|122 444|

||||

OPERATIVE AUFWENDUNGEN||||

Verwaltungsaufwendungen|3.3|(8 133)|(7 720)|

Operative Aufwendungen|3.4|(104 934)|(97 214)|

||||

||(113 067)|(104 934)|

||||

ÜBERSCHUSS AUS OPERATIVER TÄTIGKEIT||5 002|17 510|

||||

Finanzerträge|3.5|835|698|

Finanzaufwendungen|3.6|(594)|(467)|

Entwicklung der Verbindlichkeit Leistungen an Bedienstete|2.12|(683)|(5 009)|

Anteil am Nettoverlust verbundener Unternehmen und Joint Ventures|3.7|(103)|(46)|

||||

WIRTSCHAFTLICHES ERGEBNIS DES JAHRES||4 457|12 686|

CASHFLOW-TABELLE

||||

||Mio. EUR|

|Erläuterung|2009|2008 *|

||||

Wirtschaftliches Ergebnis des Jahres||4 457|12 686|

||||

Laufende Geschäftstätigkeit|4.2|||

Tilgung||22|19|

Abschreibung||447|302|

(Rückbuchung von) Wertminderungsverlusten bei Investitionen||(16)|3|

(Zugang)/Abgang von Darlehen||(7 199)|(1 759)|

(Zugang)/Abgang langfristiger Vorfinanzierungen||(10 727)|(15 008)|

(Zugang)/Abgang langfristiger Forderungen||(10)|82|

(Zugang)/Abgang bei Lagerbeständen||8|3|

(Zugang)/Abgang kurzfristiger Vorfinanzierungen||1 185|10 321|

(Zugang)/Abgang kurzfristiger Forderungen||3 257|131|

(Zugang)/Abgang langfristiger Rückstellungen||128|262|

(Zugang)/Abgang langfristiger Finanzverbindlichkeiten||7 210|1 775|

(Zugang)/Abgang sonstiger langfristiger Verbindlichkeiten||(48)|237|

(Zugang)/Abgang kurzfristiger Rückstellungen||(135)|(21)|

(Zugang)/Abgang kurzfristiger Finanzverbindlichkeiten||(79)|(16)|

(Zugang)/Abgang von Abrechnungsverbindlichkeiten||4 207|(5 703)|

Haushaltsüberschuss des Vorjahres wird als zahlungsunwirksamer Ertrag übernommen||(1 796)|(1 529)|

Sonstige zahlungsunwirksame Bewegungen||37|37|

||||

Zugang/(Abgang) bei der Verbindlichkeit Leistungen an Bedienstete||(314)|4 076|

||||

Anlagetätigkeit|4.3|||

(Zugang)/Abgang bei immateriellen Anlagewerten sowie Sachanlagen ||(463)|(689)|

(Zugang)/Abgang langfristiger Investitionen||(284)|(108)|

(Zugang)/Abgang kurzfristiger Investitionen||(239)|(133)|

||||

NETTOCASHFLOW||(352)|4 968|

||||

Nettozunahme der Barmittel und Barmitteläquivalente||(352)|4 968|

Barmittel und Barmitteläquivalente zu Beginn des Jahres|2.11|23 724|18 756|

Barmittel und Barmitteläquivalente zum Jahresende|2.11|23 372|23 724|

* Die Rechnungsführung für 2008 beinhaltete die Barmittel des Garantiefonds als Barmittel und nicht als Investitionen

TABELLE ÜBER VERÄNDERUNGEN DER NETTOVERMÖGENSWERTE

||||||Mio. EUR|

|Reserven (A)|Bei den Mitgliedstaaten abzurufende Beträge (B)|Nettovermögenswerte =(A)+(B)|

|Zeitwert-Rücklage|Sonstige Reserven|Kumulierter Überschuss/ (Verlust)|Wirtschaftliches Ergebnis des Jahres||

STAND: 31. DEZEMBER 2007|7|2 799|(68 888)|7 462|(58 620)|

Entwicklung der Garantiefonds-Reserve||158|(158)||0|

Entwicklung des beizulegenden Zeitwerts|34||||34|

Sonstiges||113|(108)||5|

Zuordnung des wirtschaftlichen Ergebnisses 2007||4|7 458|(7 462)|0|

Haushaltsergebnis 2007, den Mitgliedstaaten gutgeschrieben|||(1 529)||(1 529)|

Wirtschaftliches Ergebnis des Jahres||||12 686|12 686|

STAND: 31. DEZEMBER 2008|41|3 074|(63 225)|12 686|(47 424)|

Entwicklung der Garantiefonds-Reserve||196|(196)||0|

Entwicklung des beizulegenden Zeitwerts|28||||28|

Sonstiges||(1)|10||9|

Zuordnung des wirtschaftlichen Ergebnisses 2008||(15)|12 701|(12 686)|0|

Haushaltsergebnis 2008, den Mitgliedstaaten gutgeschrieben|||(1 796)||(1 796)|

Wirtschaftliches Ergebnis des Jahres||||4 457|4 457|

STAND: 31. DEZEMBER 2009|69|3 254|(52 506)|4 457|(44 726)|

ERLÄUTERUNGEN ZUR JAHRESRECHNUNG

1. WICHTIGE BILANZIERUNGS- UND BEWERTUNGSMETHODEN

1.1 RECHTSGRUNDLAGE UND RECHNUNGSFÜHRUNGSVORSCHRIFTEN

Die konsolidierte Jahresrechnung der Europäischen Union umfasst die Jahresrechnungen der Europäischen Union, der Europäischen Atomgemeinschaft und der Europäischen Gemeinschaft für Kohle und Stahl (in Abwicklung). Die Rechnungsführung erfolgt nach Maßgabe der Verordnung (EG, Euratom) Nr. 1605/2002 des Rates vom 25. Juni 2002 (ABl. L 248 vom 16. September 2002) über die Haushaltsordnung für den Gesamthaushaltsplan der Europäischen Union sowie der Verordnung (EG, Euratom) Nr. 2342/2002 der Kommission vom 23. Dezember 2002 mit Durchführungsbestimmungen zu dieser Haushaltsordnung.

Die Europäische Union hat ihre konsolidierte Jahresrechnung für 2009 gemäß Artikel 133 der Haushaltsordnung nach Rechnungsführungsvorschriften auf der Grundlage der Periodenrechnung erstellt, die den IPSAS-Standards (International Public Sector Accounting Standards) oder, sofern diese noch nicht vorliegen, den IFRS-Standards (International Financial Reporting Standards) folgen. Die vom Rechnungsführer der Kommission eingeführten Rechnungsführungsvorschriften werden von allen konsolidierten europäischen Organen und Einrichtungen angewandt, um zur Harmonisierung des Verfahrens für die Erstellung der Jahresabschlüsse und Konsolidierung einheitliche Vorschriften über Rechnungsführung, Bewertung und Rechnungslegung festzulegen. Die Jahresrechnungen werden jeweils nach Kalenderjahren in Euro geführt.

1.2 GRUNDSÄTZE DER RECHNUNGSFÜHRUNG

Grundsätzlich besteht der Zweck von Jahresabschlüssen in der Vermittlung von Informationen über Finanzlage, Leistungen und Cashflow einer Einrichtung, die für verschiedenste Benutzer von Interesse sind. Die in den Jahresabschlüssen öffentlicher Einrichtungen wie der Europäischen Union enthaltenen Informationen sollen insbesondere die Entscheidungsfindung erleichtern und zeigen, dass die betreffende Einrichtung die ihr anvertrauten Mittel effizient und verantwortungsvoll eingesetzt hat. Das vorliegende Dokument wurde unter Berücksichtigung dieser Erfordernisse verfasst. Nach Artikel 124 der Haushaltsordnung werden die Jahresabschlüsse nach Maßgabe der folgenden allgemein anerkannten Rechnungsführungsprinzipien erstellt:

– Kontinuität der Tätigkeiten;

– Vorsichtsprinzip;

– Einheitlichkeit der Rechnungsführungsmethoden;

– Vergleichbarkeit der Daten;

– Wesentlichkeit;

– Bruttoprinzip;

– Vorrang der Wirklichkeit gegenüber dem äußeren Anschein;

– Periodenrechnung.

Die Erstellung der konsolidierten Jahresrechnung nach Maßgabe der oben genannten Regeln und Prinzipien erfordert die Vornahme von Schätzungen, die sich sowohl auf Beträge bei bestimmten Posten der konsolidierten Vermögensübersicht und der konsolidierten Ergebnisrechnung auswirken als auch auf die entsprechenden Angaben zu Eventualforderungen und -verbindlichkeiten.

1.3 KONSOLIDIERUNG

Auswirkungen des Vertrags von Lissabon

Mit dem Inkrafttreten des Vertrags von Lissabon am 1. Dezember 2009 wird der Jahresabschluss der Europäischen Union als „Jahresrechnung der Europäischen Union“ bezeichnet (Artikel 318 AEUV). Diese Änderung hat auf den Konsolidierungskreis keine Auswirkung. Weder Agenturen, die im Rahmen des ehemaligen zweiten Pfeilers der Europäischen Union gegründet wurden, noch die Europäische Zentralbank (EZB) erfüllen die Konsolidierungskriterien, obgleich letztere nach dem Vertrag von Lissabon als Organ der Europäischen Union gilt. Die genannten Einrichtungen liegen demnach, wie auch in den Vorjahren, außerhalb des Konsolidierungskreises. Der Konsolidierungskreis erfasst auch, wie in den Vorjahren, zwei Agenturen des ehemaligen dritten Pfeilers der Europäischen Union, die Fördermittel aus dem Gesamthaushaltsplan der Europäischen Union erhalten haben (siehe hierzu Erläuterung 10 ). Die verbleibende Agentur dieses Pfeilers, Europol, wird ab 2010 eine Einrichtung der Europäischen Union.

Konsolidierungskreis

Der Konsolidierungskreis der Europäischen Union umfasst 40 kontrollierte Einrichtungen (alle wichtigen kontrollierten Organe und Agenturen), drei verbundene Einrichtungen und vier Joint Ventures. Die vollständige Liste der konsolidierten Einrichtungen ist Erläuterung 10 zu entnehmen. Gegenüber 2008 umfasst der Konsolidierungskreis zwei weitere Exekutivagenturen, zwei verbundene Einrichtungen und ein Joint Venture, während eine Agentur am 31. Dezember 2008 abgewickelt wurde. Die Ausweitung wirkt sich nur unwesentlich auf die konsolidierten Jahresabschlüsse aus.

Kontrollierte Einrichtungen

Die Entscheidung, eine Einrichtung in den Konsolidierungskreis aufzunehmen, basiert auf dem Konzept der Kontrolle. Kontrollierte Einrichtungen sind Einrichtungen, für welche die Europäische Union direkt oder indirekt die Befugnis hat, ihnen ihre finanziellen und operativen Tätigkeiten vorzuschreiben, damit sie aus den Tätigkeiten dieser Einrichtungen Nutzen ziehen können. Diese Befugnis muss zum Zeitpunkt der Erfassung ausgeübt werden können. Die Konsolidierung der kontrollierten Einrichtungen erfolgt anhand der Vollkonsolidierungsmethode. Die Konsolidierung beginnt am ersten Tag, an dem die Kontrolle besteht, und endet, wenn keine Kontrolle mehr besteht.

Die gängigsten Kontrollindikatoren der Europäischen Union sind: Gründung durch Gründungsverträge oder einen Rechtsakt des Sekundärrechts, Finanzierung aus dem Gesamthaushaltsplan, das Bestehen von Stimmrechten in den leitenden Organen, Prüfung durch den Europäischen Rechnungshof und Entlastung durch das Europäische Parlament. Aus offensichtlichen Gründen hat die Einschätzung auf der Ebene der Einrichtungen zu erfolgen, um zu bestimmen, ob eines der oben genannten Kriterien oder alle eine Kontrolle rechtfertigen.

Diesem Ansatz zufolge stehen die Organe der Europäischen Union (mit Ausnahme der EZB) und Agenturen (mit Ausnahme der Agenturen des ehemaligen zweiten Pfeilers sowie Europol) unter der alleinigen Kontrolle der Europäischen Union und fallen somit in den Konsolidierungskreis. Zusätzlich gilt auch die in Abwicklung befindliche Europäische Gemeinschaft für Kohle und Stahl (EGKS) als kontrolliertes Unternehmen.

Alle Transaktionen und Salden zwischen den kontrollierten Einrichtungen der Europäischen Union wurden herausgenommen, mit Ausnahme der nicht realisierten Gewinne und Verluste, die unwesentlich sind.

Verbundene Einrichtungen

Verbundene Einrichtungen sind alle Einrichtungen, auf die die Europäische Union zwar direkt oder indirekt einen maßgeblichen Einfluss hat, bei denen sie aber nicht an den finanz- und geschäftspolitischen Entscheidungsprozessen mitwirkt. Ein maßgeblicher Einfluss wird angenommen, wenn die Europäische Kommission direkt oder indirekt mindestens 20% der Stimmrechte hält.

Beteiligungen an verbundenen Einrichtungen werden nach der Äquivalenzmethode und bei der ersten Erfassung nach dem Anschaffungswertprinzip bewertet. Die Ergebnisse der verbundenen Einrichtungen der Europäischen Union werden anteilig in der Ergebnisrechnung ausgewiesen und die Entwicklung der Reserven wird anteilig unter der Rubrik Reserven erfasst. Die anfänglichen Kosten ergeben zusammen mit allen Entwicklungen (zusätzliche Beiträge, Ergebnisanteile und Reservenentwicklungen, Wertminderungen und Dividenden) den Buchwert der verbundenen Einrichtung in der EU-Rechnungsführung zum Abschlussstichtag. Dabei verringern Gewinnausschüttungen verbundener Einrichtungen den Buchwert des Vermögenswertes. Zwischen der Europäischen Union und ihren verbundenen Einrichtungen nicht realisierte Gewinne und Verluste sind unwesentlich und wurden daher nicht herausgenommen.

Die Grundsätze der Rechnungsführung verbundener Einrichtungen können sich bei ähnlichen Vorgängen und Ereignissen unter vergleichbaren Umständen von jenen der Europäischen Union unterscheiden. In Fällen, in denen die Europäische Union 20 % oder mehr an einem Risikokapitalfonds hält, strebt sie keinen erheblichen Einfluss an. Diese Fonds werden hinsichtlich ihrer Bewertung als „Zur Veräußerung verfügbare“ Finanzanlagen (AfS) klassifiziert und die Äquivalenzmethode kommt hier nicht zur Anwendung.

Joint Ventures

Ein Joint Venture ist ein vertraglich vereinbarter Zusammenschluss, in dessen Rahmen die Europäische Union und eine oder mehrere andere Parteien (die „Projektteilnehmer“) eine wirtschaftliche Tätigkeit ausüben, die einer gemeinsamen Kontrolle unterliegt. Gemeinsame Kontrolle bedeutet die vertraglich vereinbarte gemeinsame, direkte oder indirekte Kontrolle über eine Tätigkeit mit Nutzungspotential.

Investitionen in Joint Ventures werden nach der Äquivalenzmethode und bei der ersten Erfassung nach dem Anschaffungswertprinzip bewertet. Die Beteiligung der Europäischen Union an den Gewinnen oder Verlusten ihrer gemeinsam kontrollierten Einrichtungen wird in der EU-Ergebnisrechnung ausgewiesen, ihre Beteiligung an der Reservenentwicklung ist unter den EU-Reserven erfasst. Die anfänglichen Kosten ergeben zusammen mit allen Entwicklungen (zusätzliche Beiträge, Ergebnisanteile und Reservenentwicklungen, Wertminderungen und Dividenden) den Buchwert des Joint Ventures in der EU-Rechnungsführung zum Abschlussstichtag.

Zwischen der Europäischen Union und ihren gemeinsam kontrollierten Einrichtungen nicht realisierten Gewinne und Verluste sind unwesentlich und wurden daher nicht herausgenommen. Die Grundsätze der Rechnungsführung der Mitunternehmen können sich bei ähnlichen Vorgängen und Ereignissen unter vergleichbaren Umständen von jenen der Europäischen Union unterscheiden.

Nicht konsolidierte Einrichtungen, deren Fonds die Kommission bewirtschaftet

In der Rechnungsführung der Europäischen Union nicht konsolidiert werden jene Fonds, welche die Kommission für das Krankheitsfürsorgesystem des EU-Personals, den Europäischen Entwicklungsfonds und den Teilnehmer-Garantiefonds bewirtschaftet, da die Europäische Union diese nicht kontrolliert – siehe Erläuterung 11 für Einzelheiten zu den betreffenden Werten.

1.4 GRUNDLAGE FÜR DIE VORBEREITUNG

1.4.1 Währung und Umrechnungskurse

Funktions- und Berichtswährung

Die Jahresabschlüsse werden in Millionen Euro ausgewiesen, da der Euro die Funktions- und Berichtswährung der Europäischen Union ist.

Fremdwährungstransaktionen und Jahressalden

Fremdwährungstransaktionen werden zu dem am Datum der jeweiligen Transaktion geltenden Kurs in Euro umgerechnet. Fremdwährungsgewinne und -verluste aus der Abrechnung von Fremdwährungstransaktionen und der Umrechnung von monetären Forderungen und Verbindlichkeiten in Fremdwährungen zu den Kursen am Jahresende sind in der Ergebnisrechnung ausgewiesen.

Für folgende Rubriken gelten andere Umrechnungsregeln:

– Sachanlagen sowie immaterielle Anlagewerte werden mit ihrem Erstanschaffungswert, umgerechnet in Euro zu dem im Anschaffungszeitpunkt geltenden Kurs, erfasst und

– Vorfinanzierungen des Europäischen Garantiefonds für die Landwirtschaft werden jeweils zu dem Kurs umgerechnet, der am 10. des Monats nach dem Monat der Gewährung Gültigkeit hat.

Die Jahresendstände der monetären Forderungen und Verbindlichkeiten in Fremdwährungen werden anhand der am 31. Dezember geltenden Kurse wie folgt umgerechnet:

EURO-Wechselkurse|

Währung|31.12.2009|31.12.2008|Währung|31.12.2009|31.12.2008|

BGN|1,9558|1,9558|LTL|3.4528|3,4528|

CZK|26,4730|26,8750|PLN|4.1045|4,1535|

DKK|7,4418|7,4506|RON|4.2363|4,0225|

EEK|15,6466|15,6466|SEK|10.2520|10,8700|

GBP|0,8881|0,9525|CHF|1.4836|1,4850|

HUF|270,4200|266,7000|JPY|133.1600|126,1400|

LVL|0,7093|0,7083|USD|1.4406|1,3917|

Änderungen im beizulegenden Zeitwert der auf Fremdwährung lautenden und als „Zur Veräußerung verfügbar" klassifizierten Finanzanlagen werden in der Ergebnisrechnung erfasst. Umrechnungsdifferenzen bei nichtmonetären Finanzanlagen und Verbindlichkeiten, die erfolgswirksam zum beizulegenden Zeitwert ausgewiesen werden, sind in der Ergebnisrechnung erfasst. Umrechnungsdifferenzen nichtmonetärer Finanzanlagen, die als zur Veräußerung verfügbar klassifiziert werden, sind in der Zeitwert-Rücklage enthalten.

1.4.2 Schätzungen

Nach den IPSAS-Grundsätzen und den allgemein anerkannten Grundsätzen der Rechnungsführung beinhalten die Jahresabschlüsse auch immer Beträge, die auf Schätzungen und Annahmen beruhen, die von den jeweiligen Entscheidungsträgern auf der Grundlage der zuverlässigsten verfügbaren Informationen vorgenommen werden. Zu den wichtigen Schätzungen im vorliegenden Dokument gehören unter anderem Beträge für Verbindlichkeiten betreffend Leistungen für Bedienstete, Rückstellungen, finanzielle Risiken in Zusammenhang mit Lagerbeständen oder Forderungen aus Lieferungen und Leistungen, antizipative Aktiva und Passiva, Eventualforderungen und -verbindlichkeiten sowie die Höhe der Wertminderung bei immateriellen Anlagewerten und Sachanlagen. Die tatsächlichen Ergebnisse können von diesen Schätzungen abweichen. Änderungen der Schätzungen werden in jenem Rechnungszeitraum ausgewiesen, in dem sie bekannt werden.

1.5 VERMÖGENSÜBERSICHT

1.5.1 Immaterielle Anlagewerte

Durch Kauf erworbene Computer-Softwarelizenzen werden zu ihren Anschaffungskosten abzüglich der kumulierten Amortisation und der Wertminderungsverluste ausgewiesen. Die Abschreibung dieser Anlagen erfolgt linear unter Berücksichtigung der geschätzten Nutzungsdauer von vier Jahren. Selbst hergestellte immaterielle Anlagewerte werden in der Ergebnisrechnung als kurzfristiger Aufwand verbucht. Die Kosten für die Entwicklung oder Wartung von Computer-Softwareprogrammen werden nach Anfall als Aufwand verbucht. Gleiches gilt auch für die Kosten im Rahmen der wissenschaftlichen Forschung und für Entwicklungskosten.

1.5.2 Sachanlagen

Alle Sachanlagen werden nach dem Anschaffungswertprinzip abzüglich kumulierter Abschreibung und der Wertminderungsverluste ausgewiesen. Zu den Anschaffungskosten werden jene Ausgaben hinzugerechnet, die direkt mit dem Erwerb oder dem Bau der einzelnen Anlagen in Zusammenhang stehen.

Folgekosten sind im Buchwert der betreffenden Position enthalten oder werden als gesonderte Position ausgewiesen, wenn künftige wirtschaftliche Vorteile oder das mit dem Posten verbundene Nutzungspotenzial voraussichtlich der Europäischen Union zugute kommen und die Kosten verlässlich ermittelt werden können. Kosten für Reparaturen und Wartungsarbeiten werden in der Ergebnisrechnung in der Rechnungsperiode ihres Anfalls als Aufwand verbucht. Da die Europäische Union für den Erwerb von Sachanlagen keinen Kredit aufnimmt, fallen beim Erwerb auch keine durch eine Kreditaufnahme bedingten Finanzierungskosten an.

Grundstücke und Kunstwerke werden nicht abgeschrieben, da davon ausgegangen wird, dass ihre Nutzungsdauer unbegrenzt ist. Anlagen im Bau werden nicht abgeschrieben, da diese Anlagen noch nicht verfügbar sind. Die Abschreibung sonstiger Anlagen erfolgt linear, sodass ihre Kosten dem jeweiligen Restwert über die geschätzte Nutzungsdauer wie folgt zugeordnet werden:

Abschreibungssätze

Art der Anlage|Lineare Abschreibung|

Gebäude|4 %|

Technische Anlagen, Maschinen und Geräte|10 % bis 25%|

Mobiliar|10 % bis 25%|

Installationen|10 % bis 33 %|

Fuhrpark|25 %|

Computerhardware|25 %|

Sonstige Sachanlagen|10 % bis 33 %|

Veräußerungsgewinne und -verluste werden durch Vergleich der Erlöse abzüglich Verkaufskosten mit dem Buchwert des veräußerten Vermögenswerts ermittelt. Sie sind der Ergebnisrechnung zu entnehmen.

Leasing-Transaktionen

Das Leasing von Sachanlagen wird dann als Finanzleasing eingestuft, wenn Risiken und Erträge im Wesentlichen auf die Europäische Union entfallen. Finanzleasing wird zu Beginn der Leasingdauer zum geringeren Wert zwischen Verkehrswert des Leasinggegenstandes und Zeitwert der Mindestleasingzahlungen aktiviert. Jede Leasingzahlung wird so zwischen Verbindlichkeiten und Finanzaufwendungen aufgeteilt, dass sich ein konstanter Zinssatz des noch zu finanzierenden Betrages ergibt. Die Leasingverbindlichkeiten abzüglich Finanzierungskosten sind unter den sonstigen (lang- und kurzfristigen) Verbindlichkeiten ausgewiesen. Der Zinsanteil an den Finanzierungskosten wird in der Ergebnisrechnung über die Leasingdauer als Aufwand verbucht, sodass sich für jede Periode ein konstanter, periodischer Zinssatz für die noch verbleibenden Verbindlichkeiten ergibt. Die durch Finanzleasing gehaltenen Anlagen werden über den jeweils kürzeren Zeitraum von Nutzungs- und Leasingdauer abgeschrieben.

Leasingtransaktionen, bei denen ein erheblicher Anteil an den Risiken und Erträgen beim Leasinggeber verbleibt, gelten als Operating Leasing. Operating-Leasing-Zahlungen werden in der Ergebnisrechnung linear über die Leasingdauer als Aufwand verbucht.

1.5.3 Wertminderung nichtfinanzieller Anlagen

Anlagen mit unbegrenzter Nutzungsdauer werden nicht abgeschrieben, sondern einem jährlichen Werthaltigkeitstest (Impairment-Test) unterzogen. Abzuschreibende Anlagen werden hingegen immer dann einem Werthaltigkeitstest unterzogen, wenn Ereignisse oder geänderte Umstände anzeigen, dass der Buchwert möglicherweise nicht mehr erzielbar ist. Ein Wertminderungsverlust wird in Höhe der Differenz zwischen Buchwert und erzielbarem Veräußerungswert abgeschrieben. Der erzielbare Veräußerungswert ist der höhere Wert zwischen dem Buchwert abzüglich Verkaufskosten und dem Nutzungswert.

Restwert und Nutzungsdauer von immateriellen Anlagewerten und Sachanlagen werden jeweils mindestens jährlich überprüft und gegebenenfalls berichtigt. Der Buchwert einer Anlage wird, wenn er höher ist als der durch Veräußerung erzielbare Wert, unmittelbar auf den erzielbaren Wert abgeschrieben. Wenn die Ursachen für in vorangehenden Jahren erfasste Wertminderungen nicht mehr gültig sind, werden die Wertminderungsverluste entsprechend zurückgebucht.

1.5.4 Investitionen

Beteiligungen an verbundenen Einrichtungen und Joint Ventures

Beteiligungen an verbundenen Einrichtungen und Joint Ventures werden nach der Äquivalenzmethode erfasst. Wenn Anzeichen einer Wertminderung vorliegen, werden die Eigenkapitalkosten angepasst, um den Anteil der Erhöhungen oder Verringerungen im Nettovermögen der verbundenen Einrichtungen und Joint Ventures widerzuspiegeln, die der Europäischen Union nach der erstmaligen Erfassung zuzuschreiben sind, und gegebenenfalls werden Abschreibungen auf den niedrigeren erzielbaren Veräußerungswert vorgenommen. Der erzielbare Betrag wird nach der Erläuterung in 1.5.3 ermittelt. Ist die Ursache für die Wertminderung zu einem späteren Zeitpunkt nicht mehr gültig, wird der Wertminderungsverlust auf den Buchwert zurückgebucht, der im Falle einer Nicht-Erfassung eines Wertminderungsverlusts ermittelt worden wäre.

Investitionen in Risikokapitalfonds

Klassifikation und Messung

Investitionen in Risikokapitalfonds werden als zur Veräußerung verfügbare Anlagen (siehe 1.5.5 ) klassifiziert und sind daher zu ihrem Fair Value oder beizulegenden Zeitwert zu erfassen, wobei Gewinne und Verluste, die aus Änderungen des beizulegenden Zeitwerts (einschließlich Umrechnungsdifferenzen) entstehen, in der Zeitwert-Rücklage ausgewiesen werden.

Überlegungen zum beizulegenden Zeitwert

Da es zu Investitionen in Risikokapitalfonds auf keinem aktiven Markt notierte Kurse gibt, werden sie einzeln nach Positionen zum niedrigeren Wert zwischen Anschaffungs- und Nettoinventarwert („NAV“) erfasst, wie vom Fondsmanager bis zum Abschlussstichtag angegeben, womit alle zuordenbaren unrealisierten Gewinne, die das zugrunde liegende Investment-Portfolio möglicherweise erwirtschaftet hat, ausgeschlossen bleiben. Investitionen in Risikokapitalfonds in der Frühphase werden nach denselben Grundsätzen bewertet, es sei denn, es käme nur aufgrund von Verwaltungsaufwendungen zu nicht realisierten Verlusten, die nicht berücksichtigt werden.

Nicht realisierte Gewinne, die sich aus der Ermittlung des beizulegenden Zeitwerts ergeben, werden über Reserven erfasst, während nicht realisierte Verluste auf ihre Wertminderung hin geprüft werden. So lässt sich feststellen, ob sie als Wertminderungsverlust in der Ergebnisrechnung oder als Änderungen in der Zeitwert-Rücklage auszuweisen sind. Das nach dem Prinzip des beizulegenden Zeitwerts ermittelte Nettovermögen wird als Prozentsatz der Beteiligung der Europäischen Union am betreffenden Fonds aus dem im jüngsten Fondsbericht ausgewiesenen NAV berechnet oder es entspricht dem präzisen anteiligen Wert vom selben Datum, sollte der Fondsmanager diesen übermittelt haben.

1.5.5 Finanzanlagen

Klassifizierung

Die Finanzanlagen der Europäischen Union werden in folgende Kategorien eingeteilt: zum beizulegenden Zeitwert erfolgswirksam erfasste Finanzanlagen; Darlehen und Forderungen; bis zur Endfälligkeit gehaltene Anlagen; zur Veräußerung verfügbare Finanzanlagen. Die Klassifizierung der Finanzinstrumente wird bei ihrer erstmaligen Erfassung vorgenommen und an jedem Abschlussstichtag überprüft.

(i) Zum beizulegenden Zeitwert erfolgswirksam erfasste Finanzanlagen

Eine Finanzanlage fällt in diese Kategorie, wenn sie vor allem im Hinblick auf ihren baldigen Wiederverkauf erworben oder von der Europäischen Union so eingestuft wird. Auch Derivate werden unter dieser Kategorie erfasst. Anlagen dieser Kategorie werden als Umlaufvermögen eingestuft, falls von einem Verkauf innerhalb von zwölf Monaten nach dem Abschlussstichtag auszugehen ist.

(ii) Darlehen und Forderungen

Darlehen und Forderungen sind nicht derivative Finanzanlagen mit festgelegten oder vorhersehbaren Zahlungen, die nicht an einem aktiven Markt notiert sind. Sie entstehen, wenn die Europäische Union einem Schuldner Geld, Waren oder Dienstleistungen direkt zur Verfügung stellen, ohne die Absicht, die Forderung zu verkaufen. Sie fallen unter das Anlagevermögen, sofern ihre Fälligkeit ab dem Abschlussstichtag mindestens zwölf Monate beträgt.

(iii) Bis zur Endfälligkeit gehaltene Investitionen

Bis zur Endfälligkeit gehaltene Investitionen sind nicht derivative Finanzanlagen mit festgelegten oder vorhersehbaren Zahlungen und fester Laufzeit, welche die Europäische Union bis zu ihrer Endfälligkeit halten will und kann. In diesem Haushaltsjahr bestanden bei der Europäischen Union keine Investitionen dieser Kategorie.

(iv) Zur Veräußerung verfügbare Finanzanlagen

Zur Veräußerung verfügbare Finanzanlagen sind nicht derivative Anlagen, die entweder ausdrücklich in diese Kategorie eingeordnet werden oder unter keine der anderen Kategorien fallen. Sie werden entweder als Umlauf- oder Anlagevermögen klassifiziert, je nach dem Zeitraum, in dem die Europäische Union ihre Veräußerung beabsichtigt. Auch Investitionen in nicht konsolidierte Einrichtungen und sonstige Kapitalbeteiligungen (z. B. Risikokapitaloperationen), die nicht nach der Äquivalenzmethode buchmäßig erfasst werden, werden als zur Veräußerung verfügbare Finanzanlagen klassifiziert.

Ersterfassung und Messung

Käufe und Verkäufe von Finanzanlagen der Kategorien „erfolgswirksam zum beizulegenden Zeitwert erfasst“, „bis zur Endfälligkeit gehalten“ und „zur Veräußerung verfügbar“ werden am Handelstag – dem Datum, an dem die Europäische Union sich zum Kauf oder Verkauf verpflichtet – erfasst. Darlehen werden mit ihrer Auszahlung an die Darlehensnehmer erfasst. Finanzinstrumente werden, sofern es sich nicht um zum beizulegenden Zeitwert erfolgswirksam erfasste Finanzanlagen handelt, anfangs zum beigelegten Zeitwert zuzüglich Transaktionskosten erfasst. Finanzanlagen, die zum beizulegenden Zeitwert erfolgswirksam erfasst werden, werden anfangs zum beigelegten Zeitwert zuzüglich Transaktionskosten erfasst und in der Ergebnisrechnung als Aufwand verbucht.

Der beizulegende Zeitwert einer Finanzanlage entspricht bei erstmaligem Ansatz im Normalfall dem Transaktionspreis (d. h. dem beizulegenden Zeitwert des erhaltenen Entgelts). Wird jedoch ein langfristiges, unverzinstes oder günstiger als zu Marktzinsen verzinstes Darlehen gewährt, kann sein beizulegender Zeitwert als Zeitwert aller künftigen abgezinsten Zahlungsströme ermittelt werden, wobei der geltende Marktzinssatz für vergleichbare Instrumente mit ähnlichem Rating als Vergleich herangezogen wird.

Im Falle von Darlehen aus Anleihemitteln (Gegengeschäfte oder Back-to-Back-Transaktionen) sind die Differenzen zwischen dem Darlehen, den Darlehensbedingungen und dem Betrag nicht wesentlich und die „Opportunitätskosten” finden keine Anwendung, da die Europäische Union nicht in Kapitalmärkte investieren darf. Daher werden diese Darlehen zu ihrem Nennbetrag erfasst. Die von der Europäischen Union getragenen und an den Darlehensempfänger weiter verrechneten Transaktionskosten werden direkt in der Ergebnisrechnung erfasst.

Finanzinstrumente werden dann nicht mehr erfasst, wenn die Zahlungsansprüche aus den Investitionen erloschen sind oder übertragen wurden und die Europäische Union im Wesentlichen alle Risiken und Erträge aus dem Eigentum übertragen hat.

Spätere Messungen

Zum beizulegenden Zeitwert erfolgswirksam erfasste Finanzanlagen werden anschließend zum beizulegenden Zeitwert ausgewiesen. Gewinne und Verluste durch Änderungen im beizulegenden Zeitwert von Finanzinstrumenten aus der Kategorie „Finanzinstrumente mit erfolgswirksamer Bewertung zum beizulegenden Zeitwert“ werden in der Periode ihres Entstehens in der Ergebnisrechnung ausgewiesen.

Darlehen und Forderungen sowie bis zur Endfälligkeit gehaltene Anlagen werden anhand der Effektivzinsmethode zu fortgeführten Anschaffungskosten bewertet. Im Falle von Darlehen aus Anleihemitteln wird derselbe Effektivzinssatz auf Darlehen und Anleihen angewandt, da diese Darlehen die Merkmale von Gegengeschäften (Back-to-Back-Transaktionen) erfüllen und die Differenzen zwischen dem Darlehen, den Darlehensbedingungen und dem Betrag nicht wesentlich sind. Die von der Europäischen Union getragenen und an den Darlehensempfänger weiter verrechneten Transaktionskosten werden direkt in der Ergebnisrechnung erfasst.

Zur Veräußerung verfügbare Finanzanlagen werden anschließend zum beizulegenden Zeitwert ausgewiesen. Erträge und Verluste aufgrund von Änderungen des beizulegenden Zeitwerts von zur Veräußerung verfügbaren Anlagen werden in der Zeitwert-Rücklage ausgewiesen. Wird eine als zur Veräußerung verfügbar eingestufte Finanzanlage verkauft oder abgewertet, werden die zuvor in der Zeitwert-Rücklage ausgewiesenen kumulativen Berichtigungen auf ihren beizulegenden Zeitwert in der Ergebnisrechnung erfasst. Die mithilfe der Effektivzinsmethode berechneten Zinsen zur Veräußerung verfügbarer Finanzanlagen sind in der Ergebnisrechnung erfasst. Dividenden der zur Veräußerung verfügbaren Dividendenpapiere werden erfasst, sobald ein Auszahlungsanspruch der Europäischen Union besteht.

Der beizulegende Zeitwert von in aktiven Märkten notierten Anlagen basiert auf den jeweiligen Geldkursen. Besteht kein aktiver Markt für eine Finanzanlage (und für nicht börsennotierte Wertpapiere), so legt die Europäische Union mithilfe von Bewertungstechniken einen beizulegenden Zeitwert fest. Dies umfasst die Zugrundelegung aktueller marktüblicher Transaktionen, den Verweis auf andere, weitgehend ähnliche Wertpapiere, DCF-Analysen, Optionspreismodelle und sonstige von den Marktteilnehmern häufig verwendete Bewertungstechniken.

Sollte sich kein notierter Kurs eines aktiven Marktes zur Ermittlung des beizulegenden Zeitwerts verlässlich ermitteln lassen, werden die Anlagen zum Anschaffungswert abzüglich Wertminderung bewertet.

Wertminderung von Finanzanlagen

Die Europäische Union überprüft zu jedem Abschlussstichtag, ob objektive Hinweise auf die Wertminderung einer Finanzanlage vorliegen. Eine Finanzanlage wird nur dann abgewertet und Abwertungsverluste entstehen nur dann, wenn aufgrund eines oder mehrerer Ereignisse nach der erstmaligen Erfassung der Anlage objektive Hinweise auf eine Wertminderung vorliegen, sofern dieses Ereignis (oder diese Ereignisse) verlässlich vorhersagbare Auswirkungen auf die künftigen Cashflows der Anlage hat (haben).

(i) Zu fortgeführten Anschaffungskosten bewertete Anlagen

Besteht ein objektiver Hinweis auf den Eintritt eines Abwertungsverlustes bei Darlehen und Forderungen oder bis zur Endfälligkeit gehaltenen, zu fortgeführten Anschaffungskosten bewerteten Anlagen, wird die Höhe dieses Verlustes als Differenz zwischen Buchwert und Zeitwert der geschätzten künftigen Cashflows (ohne die künftigen, bisher nicht entstandenen Kreditverluste), abgezinst zum ursprünglichen Effektivzinssatz der Finanzanlage, ermittelt. Der Buchwert verringert sich entsprechend und der Verlust wird in der Ergebnisrechnung erfasst. Bei variabler Verzinsung eines Darlehens oder einer bis zur Fälligkeit gehaltenen Anlage wird der vertraglich vereinbarte Effektivzinssatz als Abzinsungssatz zur Ermittlung des Abwertungsverlustes herangezogen. Unabhängig von der Wahrscheinlichkeit einer Aufkündigung spiegelt die Zeitwertberechnung der geschätzten künftigen Cashflows einer besicherten Finanzanlage den möglichen Cashflow aus der Aufkündigung abzüglich der Kosten für den Erwerb und Verkauf der Sicherheit wider. Verringert sich der Wertminderungsverlust in einer späteren Periode und lässt sich diese Verringerung objektiv mit einem Ereignis nach Erfassung der Wertminderung in Verbindung bringen, so wird die zuvor erfasste Wertminderung in der Ergebnisrechnung zurückgebucht.

(ii) Zu ihrem beizulegenden Zeitwert bewertete Anlagen

Werden Kapitalbeteiligungen als zur Veräußerung verfügbar klassifiziert, wird ein signifikanter oder dauerhafter (längerfristiger) Rückgang ihres beizulegenden Zeitwertes unter den Anschaffungswert beim Werthaltigkeitstest berücksichtigt. Besteht bei zur Veräußerung verfügbaren Finanzanlagen ein solcher Hinweis, wird der kumulierte Verlust – gemessen als die Differenz zwischen Anschaffungskosten und dem aktuellen beizulegenden Zeitwert, abzüglich eventueller, zuvor in der Ergebnisrechnung ausgewiesener Wertminderungsverluste dieser Finanzanlage– aus den Reserven herausgenommen und in der Ergebnisrechnung erfasst. In der Ergebnisrechnung erfasste Wertminderungsverluste aus Kapitalbeteiligungsinstrumenten werden in der Ergebnisrechnung nicht zurückgebucht. Steigt in einer späteren Periode der beizulegende Zeitwert eines als zur Veräußerung verfügbar klassifizierten Schuldtitels und lässt sich die Steigerung objektiv mit einem Ereignis in Verbindung bringen, das nach Erfassung des Wertminderungsverlustes eingetreten ist, erfolgt eine Rückbuchung des Wertminderungsverlusts in der Ergebnisrechnung.

1.5.6 Lagerbestände

Lagerbestände werden zum jeweils geringeren Wert zwischen Anschaffungswert und erzielbarem Veräußerungswert ausgewiesen. Der Anschaffungswert wird mithilfe der FIFO-Methode (first-in, first-out) ermittelt. Die Kosten fertiger und unfertiger Erzeugnisse beinhalten Rohstoffe, direkte Arbeitskosten, sonstige direkt zurechenbare Kosten und zugehörige Produktionsgemeinkosten (auf der Grundlage normaler operative Kapazitäten). Der erzielbare Veräußerungswert entspricht dem geschätzten Veräußerungspreis im ordentlichen Geschäftsverlauf abzüglich der Kosten für Fertigstellung und Verkauf. Werden Bestände für eine kostenlose oder für eine auf den Nennbetrag beschränkte Vergabe gehalten, sind sie zum geringeren Wert von Anschaffungskosten und aktuellen Wiederbeschaffungskosten erfasst. Die aktuellen Wiederbeschaffungskosten sind jene Kosten, die der Europäischen Union entstünden, würde sie die betreffende Anlage zum Berichtsdatum erwerben.

1.5.7 Vorfinanzierungen

Zum Jahresende werden zur Bewertung ausstehender Vorfinanzierungen die ursprünglich gezahlten Beträge um Folgendes gekürzt: um Rückzahlungen, bereits abgerechnete förderfähige Beträge, den Schätzwert der am Jahresende noch nicht abgerechneten förderfähigen Beträge sowie um Wertminderungen.

Die Zinsen der Vorfinanzierungen werden mit ihrer jeweiligen vertraglichen Fälligkeit erfasst. Eine Schätzung der abgegrenzten Zinseinnahmen wird anhand möglichst zuverlässiger Informationen zum Jahresende vorgenommen und in der Vermögensübersicht ausgewiesen.

1.5.8 Forderungen

Forderungen werden in ihrer ursprünglichen Höhe abzüglich Wertminderungsabschreibungen erfasst. Eine Wertminderungsabschreibung von Forderungen erfolgt, wenn objektive Hinweise vorliegen, dass die Europäische Union nicht alle Beträge entsprechend den ursprünglichen Konditionen einziehen werden kann. Die Höhe der Abschreibung entspricht der Differenz zwischen Buchwert und erzielbarem Betrag, entsprechend dem Zeitwert der erwarteten künftigen Cashflows, abgezinst zum Marktzinssatz für vergleichbare Darlehensgeber. Der Abschreibungsbetrag wird in der Ergebnisrechnung ausgewiesen. Ebenso erfasst wird eine allgemeine Abschreibung für ausstehende Einziehungsanordnungen, für die noch keine gesonderte Abschreibung vorgenommen wurde. Wie antizipative Aktiva, d. h. Beträge, die zwar schon angefallen sind, aber noch nicht eingenommen wurden, zum Jahresende erfasst werden, ist in Erläuterung 1.5.14 unten beschrieben.

1.5.9 Barmittel und Barmitteläquivalente

Barmittel und Barmitteläquivalente sind Finanzinstrumente und gehören zum Umlaufvermögen. Sie umfassen Kassenbestände, kurzfristig verfügbare Bankeinlagen, sonstige kurzfristige und hoch liquide Anlagen mit einer ursprünglichen Fälligkeit von höchstens drei Monaten sowie Kontoüberziehungen.

1.5.10 Mitarbeitersozialleistungen

Versorgungsleistungen

Die Europäische Union stellt Pensionspläne auf, deren Leistungen im Voraus und beitragsunabhängig festgelegt werden. Die Bediensteten leisten zwar von ihren Dienstbezügen einen Beitrag in Höhe von einem Drittel der voraussichtlichen Kosten für diese Leistungen, die Verbindlichkeit wird aber nicht finanziert. Die in der Vermögensübersicht für diese Pensionspläne ausgewiesene Verbindlichkeit entspricht dem Zeitwert der Pensionsverpflichtungen zum Abschlussstichtag. Versicherungsmathematiker berechnen die Verpflichtungen aus einem solchen Pensionsplan anhand des Anwartschafts-Barwertverfahrens. Der Zeitwert der Pensionsverpflichtungen wird ermittelt, indem die geschätzten künftigen Cashflows zum Zinssatz von Staatsanleihen in der Währung der Pensionszahlungen bei einer Laufzeit, die in etwa jener der zugehörigen Pensionsverbindlichkeit entspricht, abgezinst werden.

Versicherungsmathematische Gewinne und Verluste durch empirisch bestimmte Anpassungen und Änderungen der versicherungsmathematischen Annahmen werden unmittelbar in der Ergebnisrechnung erfasst. Jeder nachzuverrechnende Dienstzeitaufwand wird unmittelbar in der Ergebnisrechnung erfasst, sofern die Änderungen im Pensionsplan nicht von der Anwartschaftsdauer abhängen. In diesem Fall wird der nachzuverrechnende Dienstzeitaufwand linear über die Anwartschaftsdauer abgeschrieben.

Leistungen bei Krankheit nach Eintritt in den Ruhestand

Die Europäische Union gewährt ihren Bediensteten Gesundheitsleistungen durch die Erstattung medizinischer Ausgaben. Für die tägliche Verwaltung wurde ein separater Fonds (Gemeinsames Krankheitsfürsorgesystem) geschaffen. Bedienstete im aktiven Dienst sowie Bedienstete im Ruhestand, Verwitwete und ihre Berechtigten haben Anspruch auf Leistungen aus diesem System. Die den nicht im aktiven Dienst befindlichen Personen (Ruhegehaltsempfänger, Waisen usw.) gewährten Leistungen gelten als „Sozialleistungen für nicht im aktiven Dienst befindliche Personen“. Aufgrund der Art dieser Leistungen ist eine versicherungsmathematische Berechnung erforderlich. Die Verbindlichkeit in der Vermögensübersicht wird auf einer ähnlichen Grundlage bestimmt wie jene für die Pensionsverpflichtungen (siehe oben).

1.5.11 Rückstellungen

Rückstellungen werden erfasst, wenn für die Europäische Union infolge vergangener Ereignisse eine rechtliche oder vertragliche Verpflichtung gegenüber Dritten besteht, wenn mit hoher Wahrscheinlichkeit davon ausgegangen werden muss, dass zu ihrer Erfüllung Mittel fließen werden, und wenn der Betrag zuverlässig geschätzt werden kann. Für künftige operative Verluste werden keine Rückstellungen ausgewiesen. Die Höhe der Rückstellungen entspricht den geschätzten Ausgaben, die voraussichtlich zur Befriedigung der jeweiligen Verpflichtung am Berichtsdatum getätigt werden müssen. Umfasst eine Rückstellung eine große Zahl an Positionen, wird die Verpflichtung durch Gewichtung aller möglichen Ergebnisse nach ihrem jeweiligen Wahrscheinlichkeitsgrad („Erwartungswertmethode“) geschätzt.

1.5.12 Finanzverbindlichkeiten

Finanzverbindlichkeiten werden als zum beizulegenden Zeitwert erfolgswirksam erfasste Finanzverbindlichkeiten klassifiziert oder als Finanzverbindlichkeiten zu fortgeführten Anschaffungskosten bewertet (Anleihemittel). Die Anleihemittel setzen sich aus Anleihen von Kreditinstituten und Schuldzertifikaten zusammen. Sie werden zunächst zu ihrem beizulegenden Zeitwert erfasst, der den Ausgabeerlösen (dem beizulegenden Zeitwert der erzielten Erlöse) abzüglich Transaktionskosten entspricht, in der Folge aber zu fortgeführten Anschaffungskosten nach der Effektivzinsmethode geführt. Jede Differenz zwischen den Erlösen abzüglich Transaktionskosten und Tilgungswert wird in der Ergebnisrechnung anhand der Effektivzinsmethode über die Laufzeit der Anleihen erfasst.

Sie werden mit Ausnahme der Anleihen mit Fälligkeiten von weniger als 12 Monaten ab Abschlussstichtag als langfristige Verbindlichkeiten eingestuft. Bei Darlehen aus Anleihemitteln kann die Effektivzinsmethode aus Gründen der Wesentlichkeit nicht auf Darlehen und Anleihen angewandt werden. Die von der Europäischen Union getragenen und an den Darlehensempfänger weiter verrechneten Transaktionskosten werden direkt in der Ergebnisrechnung erfasst.

Die zum beizulegenden Zeitwert erfolgswirksam erfassten Finanzverbindlichkeiten beinhalten Derivate, wenn ihr beizulegender Zeitwert negativ ist. Diese werden buchhalterisch ebenso behandelt wie die zum beizulegenden Zeitwert erfolgswirksam erfassten Finanzanlagen. Siehe dazu Erläuterung 1.5.5 .

1.5.13 Verbindlichkeiten

Verbindlichkeiten der Europäischen Union in erheblicher Höhe beziehen sich nicht auf den Erwerb von Lieferungen oder Leistungen, sondern es handelt sich hierbei um nicht beglichene Zahlungsanträge von Zahlungshilfeempfängern oder aus sonstigen EU-Finanzierungen. Sie werden als Verbindlichkeiten in der Höhe der Zahlungsanträge ausgewiesen, nachdem diese eingegangen und von den zuständigen Finanzstellen als zulässig anerkannt worden sind. Zu diesem Zeitpunkt werden sie in der anerkannten und berechtigten Höhe bewertet.

Verbindlichkeiten aus dem Erwerb von Lieferungen und Leistungen werden bei Rechnungseingang in der Höhe des ursprünglichen Betrages erfasst und die zugehörigen Aufwendungen werden verbucht, sobald die betreffenden Lieferungen und Leistungen erbracht und von der Europäischen Union anerkannt wurden.

1.5.14 Antizipative und transitorische Aktiva und Passiva

Nach den Rechnungsführungsvorschriften der Europäischen Union werden Transaktionen und Ereignisse in den Jahresabschlüssen in jener Periode erfasst, auf die sie sich beziehen. Am Ende der Rechnungsperiode werden antizipative Passiva auf der Grundlage eines Betrags erfasst, der der geschätzten Höhe der für die Periode fälligen Transferverpflichtung entspricht. Die Berechnung der antizipativen Passiva erfolgt gemäß detaillierten operationellen und praktischen Leitlinien, die die Kommission herausgegeben hat, um sicherzustellen, dass die Jahresabschlüsse ein den tatsächlichen Verhältnissen entsprechendes Bild der finanziellen Lage wiedergeben.

Auch Erträge werden in der Periode, auf welche sie sich beziehen, ausgewiesen. Wenn bis zum Jahresende keine Rechnung erstellt wurde, aber die Leistung erbracht wurde, die Lieferungen von der Europäischen Union vorgenommen wurden oder (aufgrund eines Abkommens) eine vertragliche Vereinbarung besteht, dann muss in den Jahresabschlüssen ein antizipativer Aktivposten erfasst werden.

Wenn vor dem Jahresende eine Rechnung ausgestellt wurde, aber die Leistungen noch nicht erbracht oder die Lieferungen noch nicht vorgenommen wurden, dann werden die Erträge passiv abgegrenzt und in der nächsten Rechnungsperiode erfasst.

1.6 ERGEBNISRECHNUNG

1.6.1 Erträge

Erträge ohne Leistungsaustausch

Darunter fällt die überwiegende Mehrzahl der Erträge der Europäischen Union, und davon umfasst sind vor allem direkte und indirekte Steuern und Eigenmittel. Zusätzlich zu Steuermitteln kann die Europäische Union auch Zuwendungen Dritter, wie Zölle, Geldbußen und Schenkungen erhalten.

BNE-Eigenmittel und MwSt.-Eigenmittel

Erträge werden periodengerecht mit dem Ergehen eines Abrufs der Europäischen Union an die Mitgliedstaaten, mit dem die Europäische Union ihre Beiträge einfordert, erfasst. Sie werden in Höhe des „abgerufenen Betrags” ausgewiesen. Da Mehrwertsteuer- und BNE-Eigenmittel auf geschätzten Angaben für das betreffende Haushaltsjahr beruhen, kann es bis zur Herausgabe der endgültigen Daten durch die Mitgliedstaaten bei Änderungen zu Anpassungen kommen. Die Auswirkungen einer Änderung des geschätzten Betrages werden berücksichtigt, wenn der Nettoüberschuss oder das Nettodefizit für die Periode der Änderung bestimmt wird.

Traditionelle Eigenmittel

Forderungen und zugehörige Einnahmen werden erfasst, sobald die relevanten monatlichen A-Erklärungen (einschließlich garantierter und unbestrittener erhobener Zölle und fälliger Beträge) der Mitgliedstaaten eintreffen. Zum Berichtsdatum werden die von den Mitgliedstaaten für die jeweilige Periode eingezogenen Beträge, die jedoch noch nicht an die Europäische Union gezahlt wurden, geschätzt und als antizipative Einnahmen periodengerecht erfasst. Die von den Mitgliedstaaten eingegangenen vierteljährlichen B-Erklärungen (einschließlich der weder erhobenen noch garantierten Zölle und vom Schuldner bestrittenen Beträge) werden als Erträge abzüglich Einziehungskosten (25 %), zu deren Einbehaltung die Mitgliedstaaten berechtigt sind, ausgewiesen. Außerdem wird eine Wertminderung für den Betrag der geschätzten Einziehungslücke in der Ergebnisrechnung ausgewiesen.

Geldbußen

Erträge aus Geldbußen werden erfasst, wenn der Beschluss der Europäischen Union über die Verhängung einer Geldbuße erlassen und dem Adressaten offiziell mitgeteilt wurde. Bestehen Zweifel an der Zahlungsfähigkeit der betreffenden Einrichtung, wird ein herabgesetzter Betrag ausgewiesen. Nach dem Beschluss zur Verhängung einer Geldbuße bleiben dem Schuldner ab dem Datum der Mitteilung zwei Monate,

– um entweder die Strafe anzunehmen – in diesem Fall hat er die Geldbuße innerhalb der festgesetzten Frist zu zahlen, wobei der betreffende Betrag endgültig von der Europäischen Union eingezogen wird; oder

– um den Beschluss abzulehnen und entsprechend der EU-Gerichtsbarkeit Rechtsmittel einzulegen.

Gleichwohl ist der Schuldner gemäß Artikel 242 EG-Vertrag verpflichtet, die Geldbuße zunächst innerhalb der gesetzten Frist von drei Monaten zu entrichten, da eine Klage keine aufschiebende Wirkung hat, oder er kann stattdessen unter bestimmten Umständen mit Zustimmung des Rechnungsführers der Kommission eine Bankgarantie über den entsprechenden Betrag vorlegen.

Legt die mit einer Strafe belegte Einrichtung Berufung gegen den Beschluss ein, nachdem sie die Geldbuße bereits vorläufig entrichtet hat, wird der Betrag als Eventualverbindlichkeit ausgewiesen. Da jedoch einer Berufung gegen den Beschluss der Europäischen Union keine aufschiebende Wirkung zukommt, wird der Betrag zur Forderungsabrechnung herangezogen. Falls eine Garantie statt einer Zahlung eingegangen ist, bleibt die Geldbuße als Forderung erfasst. Wenn es als wahrscheinlich gilt, dass das Gericht der Europäischen Union gegen die Europäische Union entscheidet, muss eine Rückstellung zur Deckung dieses Risikos gebildet werden. Wurde stattdessen eine Bankgarantie geleistet, wird die ausstehende Forderung vorschriftsmäßig abgeschrieben. Die aufgelaufenen Zinsen, die die Europäische Union erhält, da die auf den Bankkonten eingegangenen Zahlungen verzinst werden, sind als Ertrag auszuweisen und die allfällige Eventualverbindlichkeit ist entsprechend zu erhöhen.

Erträge mit Leistungsaustausch

Erträge aus dem Verkauf von Gütern und Dienstleistungen werden zum Zeitpunkt des Übergangs der wesentlichen Eigentumsrisiken und Erträge an den Gütern auf den Käufer erfasst. Erträge im Zusammenhang mit Transaktionen, die die Bereitstellung von Dienstleistungen umfassen, werden unter Bezugnahme auf die Phase der Fertigstellung zum Berichtsdatum erfasst.

Zinserträge und Zinsaufwendungen

Zinserträge und Zinsaufwendungen werden in der Ergebnisrechnung anhand der Effektivzinsmethode ausgewiesen. Mit dieser Methode lassen sich die fortgeführten Anschaffungskosten einer Finanzanlage oder Finanzverbindlichkeit berechnen und die Zinserträge oder -aufwendungen über den relevanten Zeitraum zuordnen. Bei der Berechnung des Effektivzinssatzes schätzt die Europäische Union die Cashflows unter Berücksichtigung aller vertraglichen Konditionen des Finanzinstruments (beispielsweise Vorauszahlungsoptionen), künftige Kreditverluste bleiben jedoch unberücksichtigt. Die Berechnung beinhaltet alle zwischen den Vertragsparteien bezahlten oder erhaltenen Gebühren und Zinspunkte, die in den Effektivzinssatz einfließen, sowie die Transaktionskosten und alle sonstigen Auf- oder Abschläge.

Wurde eine einzelne Finanzanlage oder eine Gruppe ähnlicher Finanzanlagen infolge eines Wertminderungsverlusts abgeschrieben, werden die Zinserträge erfasst, wozu der zur Diskontierung der künftigen Cashflows verwendete Zinssatz herangezogen wird, um den Wertminderungsverlust zu erheben.

Dividendenerträge

Die Dividendenerträge werden mit der Errichtung des Zahlungsanspruchs erfasst.

1.6.2 Aufwendungen

Aufwendungen mit Leistungsaustausch, die aus dem Erwerb von Gütern und Dienstleistungen entstehen, werden mit ihrer Lieferung und Annahme durch die Europäische Union erfasst. Sie werden zum ursprünglichen Rechnungsbetrag bewertet. Aufwendungen ohne Leistungsaustausch sind eine Besonderheit der Europäischen Union und machen den Großteil der Aufwendungen aus. Sie beziehen sich auf Transferleistungen an Empfänger und können in drei Arten unterteilt werden: Ansprüche, vertragliche Transferzahlungen und Finanzhilfen, Beiträge und Schenkungen nach Ermessen.

Transferzahlungen werden im Rechnungszeitraum der Ereignisse, die Anlass zur betreffenden Zahlung gegeben haben, als Aufwand verbucht, wenn die Art der Transferzahlung durch eine Rechtsvorschrift oder Verordnung (Haushaltsordnung, Beamtenstatut oder sonstige Verordnung) gedeckt ist oder zur Genehmigung der Transferzahlung ein Vertrag geschlossen wurde, wenn außerdem der Empfänger alle Kriterien erfüllt und eine vernünftige Schätzung des Betrages möglich ist.

Geht ein Antrag auf Zahlung oder Kostenvergütung ein und entspricht er den Zulassungskriterien, so wird er in Höhe des zulässigen Betrages als Aufwand verbucht. Bis zum Jahresende entstandene, relevante Aufwendungen, die bereits fällig sind, aber noch nicht gemeldet wurden, werden geschätzt und als antizipative Passiva erfasst.

1.7 EVENTUALFORDERUNGEN UND -VERBINDLICHKEITEN

1.7.1 Eventualforderungen

Eine Eventualforderung ist eine mögliche, aber unsichere Forderung infolge vergangener Ereignisse, deren Existenz erst durch das Eintreten oder Nichteintreten eines oder mehrerer ungewisser künftiger Ereignisse, die nicht gänzlich in der Kontrolle der Europäischen Union liegen, bestätigt wird. Eine Eventualforderung ist auszuweisen, wenn voraussichtlich mit dem Eintritt eines wirtschaftlichen Nutzens oder eines Nutzungspotentials zu rechnen ist.

1.7.2 Eventualverbindlichkeiten

Eine Eventualverbindlichkeit ist eine mögliche, aber unsichere Verpflichtung infolge vergangener Ereignisse, deren Existenz erst durch das Eintreten oder Nichteintreten eines oder mehrerer ungewisser künftiger Ereignisse bestätigt wird, die nicht gänzlich in der Kontrolle der Europäischen Union liegen, oder eine gegenwärtige Verpflichtung, die auf vergangenen Ereignissen beruht, jedoch nicht erfasst wird, weil nicht wahrscheinlich ist, dass zur Erfüllung der Verpflichtung ein Abgang in Form eines wirtschaftlichen Nutzens oder Nutzungspotentials eintreten wird, oder weil in extrem seltenen Fällen die Höhe der Verpflichtung nicht ausreichend zuverlässig ermittelt werden kann.

2. ERLÄUTERUNGEN ZUR VERMÖGENSÜBERSICHT

ANLAGEVERMÖGEN

2.1 IMMATERIELLE ANLAGEWERTE

|Mio. EUR |

|Betrag|

Bruttobuchwert zum 31. Dezember 2008|134|

Zugänge|39|

Veräußerungen|(3)|

Umwidmungen zwischen Vermögenskategorien|0|

Sonstige Änderungen|1|

Bruttobuchwert zum 31. Dezember 2009|171|

Kumulierte Abschreibungen zum 31. Dezember 2008|78|

Abschreibungsaufwand für das Haushaltsjahr|22|

Veräußerungen|(1)|

Umwidmungen zwischen Vermögenskategorien|0|

Sonstige Änderungen|0|

Kumulierte Abschreibungen zum 31. Dezember 2009|99|

Nettobuchwert zum 31. Dezember 2009|72|

Nettobuchwert zum 31. Dezember 2008|56|

Diese Beträge beziehen sich insbesondere auf Computersoftware .

2.2 SACHANLAGEN

In einigen Ländern ist eine Unterscheidung zwischen Grundstücks- und Gebäudewert nicht möglich, da beide als Ganzes erworben wurden. Der Grundstückswert, der keiner Wertminderung unterliegt, wird nur dann separat bewertet, wenn sich dies als notwendig erweist (zum Beispiel für spätere Ausgaben wie Errichtung einer neuen Immobilie oder für eine teilweise Veräußerung).

Die Vermögenswerte der Europäischen Erweiterung des geostationären Navigationssystems (EGNOS) werden nach der Übertragung der Trägerschaft an die Kommission im Jahr 2009 zum 31. Dezember 2009 als Sachanlage erfasst. Diese Vermögenswerte haben einen aktuellen Nettobuchwert in Höhe von 11 Mio. EUR (einen Bruttowert von 40 Mio. EUR abzüglich kumulierter Abschreibungen in Höhe von 29 Mio. EUR ).

SACHANLAGEN|

||||||||Mio. EUR|

|Gebäude|Ausstattung|Fuhrpark|Hardware|Sachanlagen||Bau ||

|||||||||

Bruttobuchwert zum 31. Dezember 2008|3 902|368|205|466|151|2 621|122|7 835|

Zugänge|39|89|20|57|17|29|141|392|

Veräußerungen|(1)|(15)|(20)|(56)|(6)|0|0|(98)|

Umwidmungen zwischen Vermögenskategorien|31|(2)|0|0|3|0|(32)|0|

Sonstige Änderungen|1|20|10|8|17|5|0|61|

|||||||||

Bruttobuchwert zum 31. Dezember 2009|3 972|460|215|475|182|2 655|231|8 190|

|||||||||

Kumulierte Abschreibungen zum 31. Dezember 2008|1 616|300|149|349|92|448||2 954|

Abschreibungsaufwand für das Haushaltsjahr|127|66|16|60|17|163||449|

Abschreibungs-Rückbuchungen|0|0|0|(2)|0|0||(2)|

Veräußerungen|(1)|(13)|(14)|(52)|(5)|0||(85)|

Umwidmungen zwischen Vermögenskategorien|0|(1)|0|0|1|0||0|

Sonstige Änderungen|0|3|4|4|3|1||15|

|||||||||

Kumulierte Abschreibungen zum 31. Dezember 2009|1 742|355|155|359|108|612||3 331|

|||||||||

NETTOBUCHWERT ZUM 31.12.09|2 230|105|60|116|74|2 043|231|4 859|

NETTOBUCHWERT ZUM 31.12.08|2 286|68|56|117|59|2 173|122|4 881|

Die im Rahmen von Mietfinanzierungen und ähnlichen Rechten noch zu leistenden Zahlungen werden als kurzfristige bzw. langfristige Verbindlichkeiten in der Vermögensübersicht ausgewiesen (siehe auch Erläuterungen 2.15 und 2.18.1 ). Sie setzen sich wie folgt zusammen:

Mietfinanzierungen|Mio. EUR|

||< 1 Jahr|> 1 Jahr|> 5 Jahre|Gesamt-Verbind-lichkeit (B)|A+B|(C)|A+B+C|(E)||

Grundstücke und Gebäude|785|51|257|1 465|1 773|2 558|61|2 619|(598)|2 021|

Sonstige Sachanlagen|14|8|13|1|22|36|0|36|(14)|22|

Gesamtwert zum 31.12.2009|799|59|270|1 466|1 795|2 594|61|2 655|(612)|2 043|

Gesamtwert zum 31.12.2008|738|52|250|1 520|1 822|2 560|61|2 621|(448)|2 173|

2.3 LANGFRISTIGE INVESTITIONEN

|||Mio. EUR|

|Erläuter-ung|31.12.2009|31.12.2008|

Beteiligungen an verbundenen Einrichtungen|2.3.1|382|278|

Beteiligungen an Joint Ventures|2.3.2|196|145|

Garantiefonds|2.3.3|1 240|1 091|

Zur Veräußerung verfügbare Anlagen|2.3.4|561|564|

Investitionen insgesamt||2 379|2 078|

Unter dieser Rubrik sind Investitionen ausgewiesen, die mit dem Ziel getätigt werden, die Tätigkeiten der Europäischen Union zu unterstützen. Sie beinhaltet unter anderem das Nettovermögen des Garantiefonds.

2.3.1 Beteiligungen an verbundenen Einrichtungen

||||Mio. EUR|

Betrag zum 31. Dezember 2008|278|0|0|278|

Erwerb von Beteiligungen|26|10|75|111|

Anteil am Nettoüberschuss/(Nettoverlust)|(2)|(3)|(1)|(6)|

Sonstige Kapitalbewegungen|(1)|0|0|(1)|

Betrag zum 31. Dezember 2009|301|7|74|382|

Beteiligungen an verbundenen Einrichtungen werden nach der Äquivalenzmethode bewertet – weitere Informationen sind Erläuterung 1.3 zu entnehmen. Die folgenden Buchwerte sind der Europäischen Union auf der Grundlage ihrer Beteiligung an verbundenen Einrichtungen zuordenbar:

|||Mio. EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Aktiva||420|295|

Passiva||(38)|(17)|

Erträge||17|23|

Überschuss /(Fehlbetrag)||(6)|10|

Europäischer Investitionsfonds (EIF)

Der Europäische Investitionsfonds (EIF) ist die Finanzierungseinrichtung der Europäischen Union mit Schwerpunkt Risikokapital und Bürgschaften für KMU. Zum 31. Dezember 2009 hat die Kommission einen Gesamtbetrag von 861 Mio. EUR (von 2 940 Mio. EUR) des EIF-Grundkapitals gezeichnet. Dies entspricht einer Beteiligung von 29,29 % des Gesamtkapitals des EIF. Die Kommission hat 20 % eingezahlt, der nicht abgerufene Saldo entspricht einem Betrag von 689 Mio. EUR – siehe auch Erläuterung 5.13.2 . Gemäß einer im Jahr 2005 unterzeichneten Vereinbarung zwischen der Kommission und der Europäischen Investitionsbank (EIB) ist die Kommission jederzeit zum Verkauf ihrer Anteile an die EIB berechtigt, und zwar zu dem Preis, der der EIF-Bewertung, dividiert durch die Gesamtzahl der begebenen Anteile, entspricht. Der Wert der Verkaufsoption ist nahezu gleich null, weil die Formel zur Bestimmung des Verkaufspreises der Anteile weitgehend jener zur Ermittlung des EIF-Eigenkapitals entspricht. Die Höhe der Beteiligung der Europäischen Union wird demnach mit 29,29 % des EIF-Nettovermögens veranschlagt, welches sich zum 31. Dezember 2009 auf 301 Mio. EUR belief (2008: 278 Mio. EUR), davon betreffen 2 Mio. EUR das Ergebnis für 2009 (Verlust). Im Jahr 2009 wurde außerdem eine Dividende in Höhe von 4 Mio. EUR für 2008 erhalten.

Gemeinsame Technologieinitiativen

Zur Umsetzung der Ziele der Lissabon-Agenda für Wachstum und Beschäftigung wurden öffentlich-private Partnerschaften in Form gemeinsamer Technologieinitiativen gegründet, deren Umsetzung gemäß Artikel 171 EU-Vertrag durch gemeinsame Unternehmen erfolgte. Gemeinsame Technologieinitiativen sind öffentlich-private Partnerschaften auf europäischer Ebene, die mit dem Ziel gegründet wurden, strategisch wichtige Bereiche für Forschung und Innovation anzugehen, die für die europäische Wettbewerbsfähigkeit unabdingbar sind. Als neues Element des siebten Rahmenprogramms für Forschung, technologische Entwicklung und Demonstration unterstützen gemeinsame Technologieinitiativen große multinationale Forschungsaktivitäten. Sie führen private und öffentliche Partner zusammen, um gemeinsame Ziele mit hoher gesellschaftlicher Relevanz zu definieren und um Finanzierung und Kenntnisse für das Erreichen dieser Ziele zu vereinen. Gemeinsame Technologieinitiativen sind ein neuer Weg, der ermöglicht, gemeinsam auf das Erreichen der Ziele hinzuarbeiten, die von den leitenden Politikern der Europäischen Union in der Lissabon-Strategie für Wachstum und Beschäftigung gesteckt wurden. Im Jahre 2009 wurden die ersten drei Gemeinsamen Technologieinitiativen wirksam: das gemeinsame Unternehmen ARTEMIS, das nachfolgend beschriebene gemeinsame Unternehmen „Clean Sky”, sowie das als Joint Venture klassifizierte gemeinsame Unternehmen IMI, das in Erläuterung 2.3.2 näher beschrieben wird. Wenngleich ARTEMIS und Clean Sky rechtmäßig als gemeinsames Unternehmen bezeichnet werden, müssen sie aus buchhalterischer Sicht als verbundene Einrichtungen betrachtet werden, da die Kommission einen bedeutenden Einfluss auf sie hat.

Gemeinsames Unternehmen ARTEMIS

Diese Einrichtung wurde mit dem Privatsektor zur Umsetzung einer gemeinsamen Technologieinitiative im Bereich eingebettete IKT-Systeme gegründet. Die Beteiligung der Europäischen Union, vertreten durch die Kommission, beträgt zum 31. Dezember 2009 100% bzw. 7 Mio. EUR. Der maximale indikative Beitrag der Europäischen Union beläuft sich auf 420 Mio. EUR.

Gemeinsames Unternehmen „Clean-Sky“

Ziel dieser Einrichtung ist die Entwicklung, Prüfung und Demonstration umweltfreundlicher Luftverkehrstechnologien in der Europäischen Union, mit dem Fokus auf der Schaffung eines Luftverkehrssystems, das einschneidende Neuerungen im Sinne einer geringeren Umweltbelastung durch den Luftverkehr bietet. Die Beteiligung der Europäischen Union, vertreten durch die Kommission, beträgt zum 31. Dezember 2009 99,41% bzw. 74 Mio. EUR. Der maximale indikative Beitrag der Europäischen Union an diesem gemeinsamen Unternehmen beläuft sich auf 800 Mio. EUR.

2.3.2. Beteiligungen an Joint Ventures

|Mio. EUR|

Betrag zum 31.12.2008|0|103|42|0|145|

Erwerb von Beteiligungen|0|28|39|81|148|

Anteil am Nettoergebnis|0|(51)|(46)|0|(97)|

Betrag zum 31.12.2009|0|80|35|81|196|

Beteiligungen an Joint Ventures werden nach der Äquivalenzmethode bewertet – weitere Informationen sind Erläuterung 1.3 zu entnehmen. Die folgenden Buchwerte sind der Europäischen Union auf der Grundlage ihrer Beteiligung an Joint Ventures zuordenbar:

|||Mio. EUR|

||31.12.2009|31.12.2008|

Anlagevermögen||48|0|

Umlaufvermögen||192|154|

Langfristige Verbindlichkeiten||0|0|

Kurzfristige Verbindlichkeiten||(44)|(9)|

Erträge||72|37|

Aufwand||(169)|(93)|

Gemeinsames Unternehmen Galileo (GJU) in Abwicklung

Die Abwicklung des gemeinsamen Unternehmens Galileo (GJU) wurde Ende 2006 eingeleitet und ist noch nicht abgeschlossen. Das Nettovermögen des GJU in Abwicklung zum Jahresende betrug null Euro. Da das Unternehmen inaktiv war und sich 2009 noch in Abwicklung befand, entstanden keine Erträge oder Aufwendungen. Der Wert der Investitionen zum 31. Dezember 2009 (und zum 31. Dezember 2008) betrug null Euro, und die Investitionen 585 Mio. EUR abzüglich des Anteils der kumulierten Verluste in Höhe von 585 Mio. EUR.

Die Europäische GNSS-Aufsichtsbehörde (GSA), eine im Jahr 2004 geschaffene und in der Jahresrechnung der Europäischen Union konsolidierte Einrichtung der Union, übernahm offiziell am 1. Januar 2007 von dem gemeinsamen Unternehmen Galileo die Verantwortung. Mit dem Inkrafttreten der Verordnung (EG) Nr. 683/2008 übertrug die GSA der Kommission die Rolle des Programm-Managers des europäischen GNSS-Programms. Die Übertragung dieser Aktivitäten und Aufgaben von der GSA an die Kommission wurde zum 1. Januar 2009 wirksam.

Gemeinsames Unternehmen SESAR

Dieses gemeinsame Unternehmen verfolgt das Ziel, die Modernisierung des europäischen Flugverkehrsmanagementsystems und die schnelle Einführung des europäischen Generalplans für das Flugverkehrsmanagement zu gewährleisten, indem alle einschlägigen Forschungs- und Entwicklungsarbeiten in der Europäischen Union koordiniert und gebündelt werden. Zum 31. Dezember 2009 hatte die Kommission einen Eigentumsanteil von 87,4 % bzw. 80 Mio. EUR (2008: 103 Mio. EUR) an SESAR. Der für SESAR vorgesehene (indikative) Gesamtbeitrag der Europäischen Union (von 2007 bis 2013) beträgt 700 Mio. EUR .

Internationale Fusionsenergieorganisation ITER (ITER International)

In der internationalen ITER-Fusionsenergieorganisation sind die Europäische Union, China, Indien, Russland, Korea, Japan und die Vereinigten Staaten von Amerika vertreten. ITER wurde zur Erfüllung der folgenden Aufgaben errichtet: Betrieb der ITER-Anlagen, Förderung der Nutzung der ITER-Anlagen durch Laboratorien, sonstige Institutionen und Mitarbeiter, die an Programmen der Mitglieder auf dem Gebiet der Fusionsenergieforschung und Fusionsenergieentwicklung mitwirken; Förderung des Verständnisses und der Akzeptanz der Fusionsenergie in der Öffentlichkeit und Durchführung sonstiger Tätigkeiten zur Erfüllung ihres Zwecks.

Der Beitrag der Europäischen Union (Euratom) an ITER International wird über die Agentur „Fusion for Energie" (Kernfusion für die Energiegewinnung) erteilt und beinhaltet auch die Beiträge der Mitgliedstaaten und der Schweiz. Der Gesamtbeitrag gilt rechtlich als Euratom-Beitrag an ITER und die Mitgliedstaaten und die Schweiz haben keine Beteiligung an ITER. Da die Europäische Union die Beteiligung am Joint Venture ITER International rechtmäßig hält, muss die Europäische Union die Beteiligung in ihren konsolidierten Jahresrechnungen ausweisen.

Zum 31. Dezember 2009 hält Euroatom einen Eigentumsanteil von 47 % bzw. 35 Mio. EUR (2008: 42 Mio. EUR) an ITER. Der für ITER vorgesehene (indikative) Gesamtbeitrag von Euratom (von 2007 bis 2041) beträgt 7 649 Mio. EUR.

Gemeinsame Technologieinitiative IMI für innovative Arzneimittel

Das gemeinsame Unternehmen IMI ist die dritte gemeinsame Technologieinitiative, die 2009 anlief. Sie verfolgt folgende Ziele: Förderung der vorwettbewerblichen Arzneimittelforschung und -entwicklung in Mitgliedstaaten und verbundenen Ländern zur Erhöhung der Forschungsinvestitionen im Biopharmaziesektor sowie zur Förderung der Einbeziehung kleiner und mittelständischer Unternehmen (KMU) in ihre Aktivitäten. Die Beteiligung der Europäischen Union, vertreten durch die Kommission, beträgt zum 31. Dezember 2009 99,1% bzw. 81 Mio. EUR. Zum 31.12.2017 wird sich der maximale indikative Beitrag der Europäischen Union auf 1 Mrd. EUR belaufen.

2.3.3 Garantiefonds

Nettovermögen des Garantiefonds|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Zur Veräußerung verfügbare Anlagen|1 050|887|

Barmittel und Barmitteläquivalente|191|205|

Aktiva gesamt|1 241|1 092|

Passiva gesamt|(1)|(1)|

Nettovermögen|1 240|1 091|

Der Garantiefonds für Maßnahmen im Zusammenhang mit den Außenbeziehungen deckt Darlehen, die auf Beschluss des Rates von der Europäischen Union besichert werden, insbesondere Darlehenstransaktionen der Europäischen Investitionsbank (EIB) in Drittländern, Darlehen im Rahmen der makrofinanziellen Hilfe (MFH-Darlehen) sowie Euratom-Darlehen außerhalb der Europäischen Union. Es handelt sich um ein langfristiges Instrument zur Deckung von möglichen Zahlungsausfällen von durch die Europäische Union garantierten Darlehen und kann daher als langfristige Investition betrachtet werden. Dies wird durch die Tatsache belegt, dass knapp 76 % der zur Veräußerung verfügbaren Anlagen eine Fälligkeit von zwischen einem und zehn Jahren aufweisen. Der Fonds finanziert sich zu 9 % des Kapitalwertes der Transaktionen durch Zahlungen aus dem Gesamthaushaltsplan der Europäischen Union. Hinzu kommen Zins- und Investitionserträge aus dem Vermögen des Fonds sowie die von säumigen Schuldnern, für die der Fonds seine Garantie aktivieren muss, eingezogenen Gelder. Ein etwaiger Jahresüberschuss wird einer besonderen Haushaltslinie der Ertragsübersicht des Gesamthaushaltsplans der Europäischen Union zugewiesen.

Die Europäische Union muss in den Haushaltsplan eine Reserve zur Sicherung von Darlehen an Drittländer einsetzen. Diese Reserve dient zur Finanzierung der Deckungsmittel des Garantiefonds und gegebenenfalls zur Deckung der über die verfügbaren Fondsmittel hinausgehenden Garantieleistungen, deren Verbuchung im Haushaltsplan damit ermöglicht wird. Diese Reserve von 1 472 Mio. EUR entspricht dem Zielbetrag von 9 % der zum 31. Dezember 2009 ausstehenden Darlehen. Das Nettovermögen des Fonds zum 31. Dezember 2009 beträgt insgesamt 1 240 Mio. EUR. Die Differenz zwischen dem Nettovermögen und dem Reservebetrag entspricht dem Betrag, der aus dem Haushalt der Europäischen Union an den Fonds zu zahlen ist, d. h. 232 Mio. EUR. Änderungen des beizulegenden Zeitwerts des AFS-Bestands an Schuldverschreibungen sind 2009 im Eigenkapital mit dem Gesamtbetrag von 16 Mio. EUR ausgewiesen (2008: 15 Mio. EUR).

2.3.4 Zur Veräußerung verfügbare Anlagen

Unter dieser Rubrik sind Investitionen und Beteiligungen ausgewiesen, die erworben wurden, um die Empfänger bei der Entwicklung ihrer Vorhaben zu unterstützen.

Langfristige zur Veräußerung verfügbare Anlagen |Mio. EUR|

Beträge zum 31.12.2008|157|204|133|67|3|564|

Erwerb von Beteiligungen|0|11|52|26|19|108|

Veräußerungen / Abgänge|0|(26)|(4)|0|0|(30)|

Neubewertungs-Überschuss/(-Verlust) Umbuchung zu Eigenkapital|0|(14)|(14)|3|0|(25)|

Wechselkursverluste|0|(42)|0|0|0|(42)|

Wertminderungsverlust|0|(1)|(13)|0|0|(14)|

Beträge zum 31.12.2009|157|132|154|96|22|561|

Europäische Bank für Wiederaufbau und Entwicklung (EBWE)

Die Kommission zeichnete 3 % des Gesamtkapitals der EBWE, das sich auf 20 Mrd. EUR beläuft. Am Abschlussstichtag waren 157 Mio. EUR abgerufen, die vollständig eingezahlt worden sind. Die für das noch nicht abgerufene Kapital ausstehenden Zahlungen belaufen sich auf 443 Mio. EUR (siehe Erläuterung 5.13.1 ). Da die EBWE an keiner Börse notiert und aufgrund der vertraglichen Einschränkungen durch die Gründungsurkunde der Bank, die sich unter anderem auf den Verkauf von Beteiligungen beziehen, für den die Erwerbskosten als Obergrenze gelten und der auf die bestehenden Anteilseigner beschränkt ist, wird die Beteiligung der Kommission zu Anschaffungskosten abzüglich möglicher Abschreibungen ausgewiesen.

Risikokapitaloperationen (RKO)

Im Rahmen von Risikokapitaloperationen werden Beträge zur Finanzierung von Kapitalbeteiligungen an Finanzmittler vergeben. Sie werden von der Europäischen Investitionsbank verwaltet und im Rahmen der Europäischen Nachbarschaftspolitik finanziert.

Sonstige Investitionen

Die wichtigsten Beträge betreffen das Programm für Wachstum und Beschäftigung, das Gemeinschafsprogramm MAP und das Programm CIP, die vom EIF treuhändisch verwaltet werden; sie dienen dazu, Gründung und Finanzierung von KMU in der Startphase durch Investitionen in geeignete spezialisierte Risikokapitalfonds zu unterstützen (154 Mio. EUR). Eingeschlossen ist auch ein Betrag von 96 Mio. EUR für den EFSE (Europäischen Fonds für Südosteuropa), eine Investmentgesellschaft mit variablem Kapital (SICAV). Hauptziel des EFSE ist es, die wirtschaftliche Entwicklung und den Wohlstand in Südosteuropa zu fördern, indem über lokale Finanzmittler zusätzliche Entwicklungsfinanzierungen verlässlich bereitgestellt werden. Eine neue Investition in Höhe von 19 Mio. EUR im Zusammenhang mit dem Fonds für erneuerbare Energien und Energieeffizienz für Südosteuropa (SE4F) wurde 2009 hinzugefügt.

2.4 DARLEHEN

Unter dieser Rubrik sind die der Europäischen Union geschuldeten Darlehensbeträgen mit Fälligkeiten über einem Jahr ausgewiesen:

|Mio. EUR|

|Erläuterung|31.12.2009|31.12.2008|

Darlehen aus EU-Haushaltsmitteln und EGKS|2.4.1|169|179|

Darlehen aus Anleihemitteln|2.4.2|10 595|3 386|

Darlehen gesamt||10 764|3 565|

2.4.1 Darlehen aus dem Haushaltsplan der Europäischen Union und der EGKS in Abwicklung

|Mio. EUR|

|Darlehen zu Sonderbedingungen|EGKS in Abwicklung|Insgesamt|

Gesamtwert zum 31.12.2008|150|29|179|

Rückzahlungen|(19)|(5)|(24)|

Änderungen im Buchwert |12|2|14|

Gesamtwert zum 31.12.2009|143|26|169|

Darlehen zu Sonderbedingungen

Dieser Posten umfasst Darlehen mit Sonderbedingungen, die im Rahmen der Zusammenarbeit mit Drittstaaten zu Vorzugszinsen gewährt werden. Die Zahlung aller Beträge wird mehr als 12 Monaten nach Jahresende fällig. Die Effektivzinsen für diese Darlehen schwanken zwischen 7,73 % und 12,36 %.

Wohnbaudarlehen der EGKS in Abwicklung (EGKS)

Bei den Wohnbaudarlehen handelt es sich um die von der EGKS gemäß Artikel 54 und 54 Absatz 2 des EGKS-Vertrags aus Eigenmitteln gewährten Darlehen. Sie werden zu einem festen Zinssatz von 1 % gewährt und daher als Darlehen zu Vorzugszinsen eingestuft. Die Effektivzinsen für diese Darlehen schwanken zwischen 2,806 % und 22,643 %. Aus Gründen der Einfachheit und Wesentlichkeit, unabhängig von möglichen Vorzugszinsen, wird der Transaktionspreis als beizulegender Zeitwert dieser Darlehen zu Beginn herangezogen.

2.4.2 Darlehen aus Anleihemitteln

||||Mio. EUR|

Gesamtwert zum 31.12.2008Neue DarlehenRückzahlungenWechselkursdifferenzenÄnderung im Buchwert|66325(95)0(6)|4947(11)(1)(5)|2 0047 2000099|3380(88)16(5)|3 4997 232(194)1583|

Gesamtwert zum 31.12.2009|587|484|9 303|261|10 635|

Fälliger Betrag < 1 Jahr|40|0|0|0|40|

Fälliger Betrag > 1 Jahr|547|484|9 303|261|10 595|

MFH-Darlehen (makrofinanzielle Hilfe)

Makrofinanzielle Hilfen (MFA) sind ein makroökonomisch gegründetes Finanzinstrument zur ungebundenen und nicht eigens gewidmeten Unterstützung von Drittländern, die sich in geografischer Nähe zum Gebiet der EU befinden und Probleme in ihrer Zahlungsbilanz oder Haushaltsbilanz haben. Diese Darlehen werden als mittel- bis langfristige Kredite oder Finanzhilfen oder als Kombination aus beidem gewährt und verstehen sich zumeist als Ergänzung zu den Stabilisierungs- und Reformprogrammen des Internationalen Währungsfonds. Die Kommission verfügt über keine Bürgschaften Dritter für diese Darlehen, sie sind jedoch über den Garantiefonds abgesichert (siehe Erläuterung 2.3.3 ).

Euratom-Darlehen

Euratom ist eine durch die Kommission vertretene eigene Rechtsperson innerhalb der Europäischen Union. Sie vergibt Darlehen an Mitgliedstaaten, die zur Finanzierung von Investitionsprojekten in Zusammenhang mit der industriellen Stromerzeugung in Kernkraftwerken und für industrielle Anlagen mit nuklearem Brennstoffzyklus in diesen Mitgliedstaaten gewährt werden. Sie vergibt zudem Darlehen an Nicht-Mitgliedstaaten, die der Verbesserung der Sicherheit und Effizienz von Kernkraftwerken und bestehenden oder in Bau befindlichen Anlagen mit nuklearem Brennstoffzyklus dienen.

Die Kommission verfügt über Bürgschaften Dritter für diese Darlehen in Höhe von 481 Mio. EUR (2008: 486 Mio. EUR).

Zahlungsbilanzdarlehen

Die Zahlungsbilanzhilfe ist ein makroökonomisch gegründetes Finanzinstrument, das in der aktuellen Wirtschafts- und Finanzkrise wieder genutzt wird, um Mitgliedstaaten der Europäischen Union mittelfristig finanzielle Unterstützung bereitzustellen. Im Rahmen dieser Hilfe werden den Mitgliedstaaten Darlehen gewährt, die von Schwierigkeiten in ihrer Zahlungsbilanz oder ihrem Kapitalverkehr betroffen oder ernstlich davon bedroht sind. Nur Mitgliedstaaten, die noch nicht den Euro eingeführt haben, können diese Fazilität nutzen. Der maximale Gesamtbetrag an gewährten Darlehen beläuft sich auf 50 Mrd. EUR; diese werden durch den Gesamthaushaltsplan der Europäischen Union abgesichert.

Zwischen November 2008 und Ende 2009 wurden Darlehen in Höhe von 14,6 Mrd. EUR gewährt. Im Rahmen der Zahlungsbilanzhilfe wurde Ungarn ein Darlehen in Höhe von 6,5 Mrd. gewährt, von dem im Jahr 2008 ein Betrag von 2 Mrd. EUR ausgezahlt wurde, dessen Fälligkeitstermin im Dezember 2011 ist. Weitere 3,5 Mrd. EUR wurden 2009 ausgezahlt (Fälligkeit: November 2014 und April 2016). Im Rahmen der Zahlungsbilanzhilfe wurde Lettland ein Darlehen in Höhe von 3,1 Mrd. EUR gewährt, von denen 2,2 Mrd. EUR im Jahr 2009, mit Fälligkeitsdatum im April 2014 und Januar 2015, und 0,5 Mrd. EUR im März 2010 ausgezahlt wurden (Fälligkeitsdatum Mai 2019). Rumänien wurden ebenfalls 5 Mrd. EUR gewährt, von denen 1,5 Mrd. EUR im Jahr 2009, mit Fälligkeitsdatum im Januar 2015, sowie 1 Mrd. EUR im März 2010 ausgezahlt wurden (Fälligkeitsdatum Mai 2019).

Darlehen der EGKS in Abwicklung

Dieser Posten beinhaltet vor allem von der EGKS in Abwicklung gewährte Darlehen in Verbindung mit Anleihen gemäß den Artikeln 54 und 56 des EGKS-Vertrages sowie drei nicht notierte Schuldverschreibungen der Europäischen Investitionsbank (EIB) als Ersatz für einen zahlungsunfähigen Schuldner. Diese Schuldverschreibungen werden bis zu ihrer Endfälligkeit (2017 und 2019) als Sicherheit für den Zinsendienst der zugehörigen Anleihen gehalten. Die Änderungen im Buchwert entsprechen der Änderung der aufgelaufenen Zinsen zuzüglich der jährlichen Tilgung in Form bezahlter Prämien und der zu Beginn entstandenen Transaktionskosten, wobei zur Berechnung die Effektivzinsmethode herangezogen wird.

Dabei ergaben sich folgende Effektivzinssätze (als Zinsband aufgeführt):

Darlehen|31.12.2009|31.12.2008 |

Makrofinanzielle Hilfe (MFH)|0,9625 %-4,54 %|3,022 %-5,29 %|

Euratom|1,071 %-5,76 %|3,428 % -5,76 %|

Zahlungsbilanzdarlehen:|3,125 %-3,625 %|3,25 %|

EGKS in Abwicklung |0,346 %-5,8103 %|3,072 %-5,8103 % (*)|

(*) die Wertsteigerung bezieht sich auf das fest verzinste Darlehen mit Zinsswap

2.5 LANGFRISTIGE VORFINANZIERUNGEN

Der Zeitpunkt der Realisierbarkeit oder Nutzung der Vorfinanzierungen ist dafür entscheidend, ob sie als kurz- oder langfristige Vorfinanzierung ausgewiesen werden. Die Nutzung wird in dem dem Projekt zugrunde liegenden Vertrag festgelegt. Sämtliche Rückzahlungen oder Nutzungen vor Ablauf von zwölf Monaten nach dem Berichtstermin werden als kurzfristige Vorfinanzierung und daher als Umlaufvermögen ausgewiesen; die Vermögensübersicht ist langfristig.

VORFINANZIERUNG INSGESAMT||Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Langfristige Vorfinanzierungen (siehe unten)|39 750|29 023|

Kurzfristige Vorfinanzierungen (siehe Erläuterung 2.9 )|9 077|10 262|

Vorfinanzierung insgesamt |48 827|39 285|

In Bezug auf Vorfinanzierungen erhaltene Garantien:

Hierbei handelt es sich um Garantien, die die Europäische Union in bestimmten Fällen von den Empfängern für ihre Vorauszahlungen (Vorfinanzierungen) fordert. Um diese Art Garantie auszuweisen, wird zwischen dem „Nennwert” und dem „laufenden Wert” unterschieden. Beim „Nennwert” ist das die Garantie auslösende Ereignis an das eigentliche Bestehen der Garantie gebunden. Beim „laufenden Wert” hingegen ist das die Garantie auslösende Ereignis an die Auszahlung der Vorfinanzierung und/oder der Folgezahlungen gebunden. Zum 31. Dezember 2009 belief sich der in Bezug auf Vorfinanzierungen gestellte „Nennwert” der von der Kommission erhaltenen Garantien auf 936 Mio. EUR. Der „laufende Wert” dieser Garantien betrug 724 Mio. EUR. Zum 31. Dezember 2008 beliefen sich diese Werte auf 968 Mio. EUR bzw. 769 Mio. EUR. Diese Differenz wirkt effektiv als Deckung für Vorfinanzierungen, die abgerechnet und als Aufwendungen verbucht wurden, aber künftig möglicherweise erstattet werden.

Bestimmte Vorfinanzierungsbeträge, die im Rahmen des Siebten Rahmenprogramms für Forschung und technologische Entwicklung (RP7) ausgezahlt wurden, sind effektiv durch einen Teilnehmer-Garantiefonds (TGF) abgedeckt – zum 31. Dezember 2009 betrug der Wert der ausgezahlten Vorfinanzierungen insgesamt 2,7 Mrd. EUR. Dabei handelt es sich um ein Instrument zum gegenseitigen Nutzen, das zur Abdeckung der finanziellen Risiken, die für die Europäische Union und die Teilnehmer während der Umsetzung der indirekten Maßnahmen des Siebten Forschungsrahmenprogramms entstehen, eingerichtet wurde, wobei sein Kapital und die Zinsen eine Erfüllungsgarantie darstellen. Alle Teilnehmer an indirekten Maßnahmen in Form eines Zuschusses (und somit einer Vorfinanzierung in der Buchführung der Kommission) leisten während der Dauer der Maßnahme einen Beitrag von 5 % des insgesamt erhaltenen EU-Beitrags zum Kapital des Teilnehmer-Garantiefonds. Daher sind die Teilnehmer Anteilsinhaber am Teilnehmer-Garantiefonds, wobei die Europäische Union (vertreten von der Kommission) als ihr Handlungsbeauftragter agiert. Bei Ende einer indirekten Maßnahme wird den Teilnehmern ihr Beitrag zum Kapital vollständig erstattet, sofern dem Teilnehmer-Garantiefonds keine Verluste aufgrund von Empfängern, die ihren Verpflichtungen nicht nachkommen, entstehen. In diesem Fall wird den Teilnehmern mindestens 80 % ihres Beitrags erstattet. Der Teilnehmer-Garantiefonds sichert somit die finanziellen Interessen sowohl der Europäischen Union als auch der Teilnehmer. Zum 31. Dezember 2009 war von den Teilnehmern ein Gesamtbetrag von 561 Mio. EUR als Beteiligung am Teilnehmer-Garantiefonds einbezahlt worden (2008: 274 Mio. EUR) – siehe Erläuterung 11 .

LANGFRISTIGE VORFINANZIERUNGEN||Mio. EUR|

Art der Verwaltung|31.12.2009|31.12.2008|

Direkte zentrale Verwaltung|1 148|1 351|

Indirekte zentrale Verwaltung|486|275|

Dezentrale Verwaltung|347|90|

Geteilte Verwaltung|37 199|26 764|

Gemeinsame Verwaltung|568|543|

Verwaltung durch andere Organe und Agenturen|2|0|

Langfristige Vorfinanzierungen gesamt |39 750|29 023|

Die wichtigsten langfristigen Vorfinanzierungsbeträge betreffen strukturpolitische Maßnahmen für den Programmplanungszeitraum 2007-2013: den Europäischen Fonds für regionale Entwicklung (EFRE), den Europäischen Sozialfonds (ESF), den Europäischen Landwirtschaftsfonds für die Entwicklung des ländlichen Raums (ELER), den Kohäsionsfonds und den Europäischen Fonds für Fischerei (EFF). Da viele dieser Projekte ihrem Wesen nach langfristig angelegt sind, stehen die zugehörigen Vorfinanzierungen mehr als ein Jahr lang zur Verfügung. Diese Vorfinanzierungsbeträge werden daher beim Anlagevermögen als langfristige Vermögenswerte ausgewiesen. Der Betrag der vorstehend genannten langfristigen Vorfinanzierungen, für die die Europäische Union Anspruch auf Zinsen von den Empfängern hat, beläuft sich auf 1 607 Mio. EUR.

Der Anstieg im Jahr 2009 wird hauptsächlich durch die Zahlung der dritten Tranche der Vorfinanzierung an die Mitgliedstaaten über einen Gesamtbetrag in Höhe von 5 Mrd. EUR verursacht: 2,6 Mrd. EUR an den Kohäsionsfonds, 1,8 Mrd. EUR an EFRE und 0,6 Mio. EUR an ESF. Darüber hinaus wurden als Folge der Wirtschaftskrise im Rahmen eines Konjunkturpaktes zusätzliche Zahlungen über einen Gesamtbetrag von 6,2 Mrd. EUR für jedes Programm geleistet: 3,9 Mrd. EUR an den Kohäsionsfonds und an EFRE sowie 2,3 Mrd. EUR an ESF. Der Anstieg der Beträge in Bezug auf die dezentrale Verwaltung liegt im Wesentlichen in den Zahlungen der Vorfinanzierungen an Kandidatenländer im Rahmen von Programmen des Instruments für Heranführungshilfe begründet.

2.6 LANGFRISTIGE FORDERUNGEN

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Von Mitgliedstaaten geschuldete Beträge|26|24|

Darlehen für Mitarbeiter der EGKS|10|13|

Sonstiges|2|2|

Garantien und Einlagen|17|6|

Insgesamt|55|45|

Die von Mitgliedstaaten geschuldeten Beträge beziehen sich auf Beträge, die der EGKS in Abwicklung von früheren Beitrittsländern geschuldet werden.

UMLAUFVERMÖGEN

2.7 LAGERBESTÄNDE

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Wissenschaftliches Material|62|73|

Sonstiges|15|12|

GESAMT|77|85|

Der Bestand an wissenschaftlichem Material wird von der Gemeinsamen Forschungsstelle gelagert und verwaltet. Einen großen Teil macht der Bestand an nuklearen und nicht-nuklearen Referenzmaterialien in Geel aus. Dieser Bestand ist strategischer Art und wird gelagert, um für unvorhersehbare künftige Anfragen in Krisensituationen gewappnet zu sein. Weitere Bestände sind unter anderem der Bestand des EGNOS-Projekts, der Bestand an Veröffentlichungen, die das Amt für Veröffentlichungen hält und/oder verwaltet, sowie der Vorrat an Impfstoffen.

2.8 KURZFRISTIGE INVESTITIONEN

Die kurzfristigen Investitionen bestehen aus zur Veräußerung verfügbaren Finanzanlagen, die zu Rendite- oder Ertragszwecken gekauft oder gehalten werden, um eine bestimmte Anlagenstruktur zu erreichen oder eine zweite Liquiditätsquelle zu erhalten, und können daher als Reaktion auf Liquiditätsanforderungen oder Änderungen der Zinssätze veräußert werden. 2008 wurden unter dieser Rubrik darüber hinaus Anlagen zu Handelszwecken in Höhe von 7 Mio. EUR gehalten.

Zur Veräußerung verfügbare Anlagen|Mio. EUR|

|EGKS in Abwicklung|Sonstiges|Insgesamt|

Beträge zum 31.12.2008|1 464|82|1 546|

Erwerb von Beteiligungen|560|255|815|

Veräußerungen und Abgänge|(573)|(32)|(605)|

Anpassung zu fortgeführten Anschaffungskosten|(1)|0|(1)|

Änderung im Buchwert |8|3|11|

Ins Eigenkapital übertragener Überschuss der Neubewertung|25|0|25|

Beträge zum 31.12.2009|1 483|308|1 791|

In Bezug auf die Beträge der EGKS in Abwicklung handelt es sich bei sämtlichen Investitionen in zur Veräußerung verfügbare Anlagen um an aktiven Märkten notierte, auf Euro lautende Schuldverschreibungen. Zum 31. Dezember 2009 beliefen sich die Schuldverschreibungen (zu ihrem beizulegenden Zeitwert), deren Laufzeit im Haushaltsjahr 2010 endet, auf 242 Mio. EUR (2008: 126 Mio. EUR).

Der Anstieg sonstiger Beträge ist auf Neuerwerbungen der Finanzierungsfazilität mit Risikoteilung (RSFF) in Höhe von 195 Mio. EUR sowie des Kreditgarantieinstruments für transeuropäische Verkehrsnetzprojekte (LGTT) in Höhe von 60 Mio. EUR zurückzuführen.

2.9 KURZFRISTIGE VORFINANZIERUNGEN

||Mio. EUR|

Art der Verwaltung|31.12.2009|31.12.2008|

Direkte zentrale Verwaltung|2 924|3 055|

Indirekte zentrale Verwaltung|1 990|930|

Dezentrale Verwaltung|700|326|

Geteilte Verwaltung|2 550|5 304|

Gemeinsame Verwaltung|832|608|

Verwaltung durch andere Organe und Agenturen|81|39|

Kurzfristige Vorfinanzierungen gesamt |9 077|10 262|

Der Rückgang der kurzfristigen Vorfinanzierungen ist darauf zurückzuführen, dass bei der geteilten Mittelverwaltung von Strukturmaßnahmen einige finanzierte Projekte abgewickelt wurden (Programme des Programmplanungszeitraums 2000-2006), während für die neuen Projekte (Programme des Programmplanungszeitraums 2007-2013) im Haushaltsjahr 2009 Vorfinanzierungszahlungen geleistet wurden, die allerdings als langfristige Verbindlichkeit ausgewiesen wurden. Siehe hierzu Erläuterung 2.5 . Der Anstieg der kurzfristigen Vorfinanzierungen unter der Rubrik indirekte zentrale Verwaltung ist auf die Übertragung von Tätigkeiten der Kommission auf neue Exekutivagenturen zurückzuführen, vor allen Dingen im Bereich Forschung und Entwicklung. Der Betrag der kurzfristigen Vorfinanzierungen, für die die Europäische Union Anspruch auf Zinsen von den Empfängern hat, beläuft sich auf 4 629 Mio. EUR.

2.10 KURZFRISTIGE FORDERUNGEN

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Kurzfristige Kredite|216|114|

Kurzfristige Forderungen|4 519|6 128|

Verschiedene Forderungen |16|23|

Antizipative und transitorische Aktiva|3 912|5 655|

Insgesamt|8 663|11 920|

2.10.1 Kurzfristige Kredite

Diese Beträge betreffen vor allem Darlehen in Höhe von 41 Mio. EUR) mit einer Restlaufzeit von weniger als 12 Monaten nach dem Abschlussstichtag (40 Mio. EUR in Verbindung mit MFH-Darlehen, weitere Informationen siehe Erläuterung 2.4 oben). Ebenfalls unter dieser Rubrik erfasst sind Termineinlagen der EGKS in Abwicklung:

Termineinlagen|Mio. EUR|

|Insgesamt|

Beträge zum 31.12.2008|0|

Anstieg|174|

Aufgelaufene Beträge|1|

Beträge zum 31.12.2009|175|

2.10.2 Kurzfristige Forderungen

|Mio. EUR|

Kontengruppe|31.12.2009|31.12.2008|

Kunden|277|(76)|201|243|(79)|164|

Geldbußen|3 370|(133)|3 237|4 590|(96)|4 494|

Mitgliedstaaten|2 198|(1 191)|1 007|2 576|(1 204)|1 372|

Sonstige|76|(2)|74|111|(13)|98|

Insgesamt|5 921|(1 402)|4 519|7 520|(1 392)|6 128|

Kunden

Hierbei handelt es sich um zum 31. Dezember 2009 in der Rechnungsführung erfasste Einziehungsanordnungen, die als festgestellte und noch einzuziehende Forderungen zu verbuchen und nicht bei anderen Aktivposten der Vermögensübersicht erfasst sind.

Geldbußen

Die einzuziehenden Beträge, die auf von der Kommission auferlegten Geldbußen beruhen, belaufen sich auf insgesamt 3 370 Mio. EUR. Von diesem Betrag wurden 133 Mio. EUR abgeschrieben. Der Anstieg dieses Abschreibungsbetrags beruht auf der Tatsache, dass einige neu auferlegte Geldbußen vor dem Hintergrund der Wirtschafts- und Finanzkrise nicht durch vorläufige Zahlungen oder Bankgarantien gedeckt werden konnten. Darüber hinaus stehen im Falle einiger Geldbußen noch die Eilverfahren am Europäischen Gerichtshof aus. Zum 31. Dezember 2009 wurden in Verbindung mit diesen Forderungen Garantien in Höhe von insgesamt 2 952 Mio. EUR gestellt (2008: 2 403 Mio. EUR); diese werden von Empfängern von Geldbußen gefordert, die Rechtsmittel einlegen wollen. Dabei ist zu berücksichtigen, dass 290 Mio. EUR der oben genannten Beträge nicht zum 31. Dezember 2009 fällig waren.

Forderungen gegenüber Mitgliedstaaten

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Forderungen – EGFL|||

Forderungen – EGFL|627|684|

Abschreibungen|(350)|(392)|

Insgesamt|277|292|

Gezahlte und von den MS zurückzufordernde MwSt.|38|36|

Eigenmittel|||

Buchmäßige Erfassung in der A-Buchführung|89|97|

Buchmäßige Erfassung in der gesonderten Buchführung|1 260|1 260|

Abschreibungen|(841)|(812)|

Sonstiges|25|16|

Insgesamt|533|561|

Sonstige Forderungen gegenüber Mitgliedstaaten|159|483|

Insgesamt|1 007|1 372|

– Forderungen – EGFL

Dieser Posten bezieht sich auf die Forderungen gegenüber den Empfängern von Beträgen aus dem EGFL zum 31. Dezember 2009; zugrunde gelegt werden die von den Mitgliedstaaten zum 15. Oktober 2009 gemeldeten und bestätigten Beträge, abzüglich der von den Mitgliedstaaten einbehaltenen Verwaltungskosten in Höhe von 20 %. Für die Forderungen, die nach dieser Meldung bis zum 31. Dezember 2009 entstehen, wird eine Schätzung vorgenommen. Die Kommission nimmt auch eine Schätzung für die Wertberichtigung für die Beträge vor, die von Empfängern geschuldet und wahrscheinlich nicht eingezogen werden. Diese Wertberichtigung bedeutet nicht, dass die Kommission auf die künftige Einziehung der betreffenden Beträge verzichtet.

– Eigenmittel

Es ist darauf hinzuweisen, dass die Mitgliedsstaaten 25% der traditionellen Eigenmittel als Einziehungskosten einbehalten dürfen; daher sind die vorstehend aufgeführten Werte abzüglich des einbehaltenen Betrags ausgewiesen. Auf der Grundlage der von den Mitgliedstaaten übermittelten Schätzungen wurden bei den Forderungen gegenüber Mitgliedstaaten 841 Mio. EUR abgeschrieben. Diese Abschreibung bedeutet jedoch nicht, dass die Kommission auf die Einziehung der betreffenden Beträge verzichtet.

– Sonstige Forderungen gegenüber Mitgliedstaaten

Sonstige Forderungen gegenüber Mitgliedstaaten umfassen die Rückforderung von Ausgaben in Höhe von 72 Mio. EUR und Vorschüsse des EGFL in Höhe von 8 Mio. EUR im Vergleich zu 120 Mio. EUR bzw. 244 Mio. EUR im Jahr 2008.

2.10.3 Antizipative und transitorische Aktiva

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Antizipative Aktiva|3 655|5 402|

Transitorische Aktiva|230|223|

Sonstiges|27|30|

Insgesamt|3 912|5 655|

Der höchste Betrag bei diesem Posten sind antizipative Aktiva in Höhe von 3.655 Mio. EUR:

|Mio. EUR|

Antizipative Aktiva|31.12.2009|31.12.2008|

Eigenmittel|2 209|2 576|

Zweckgebundene Mittel für die Landwirtschaft Nov. und Dez.|940|1 261|

Umstrukturierung des Zuckersektors|0|911|

EGFL: nicht ausgeführte Korrekturbeschlüsse im Zusammenhang mit Konformitätsprüfung|0|368|

Europäischer Kohäsionsfonds und Fonds für regionale Entwicklung: Finanzkorrekturen|404|146|

Fischereifonds|0|32|

Sonstige antizipative Aktiva|102|108|

Antizipative Aktiva gesamt|3 655|5 402|

Ebenfalls bei den antizipativen Aktiva ausgewiesen sind Verzugszinsen, aufgelaufene Bankzinsen und aufgelaufene Zinsen aus Vorfinanzierungen.

Eingeschlossen sind auch transitorische Aktiva in Höhe von insgesamt 230 Mio. EUR: Dazu gehören vor allem vorgezogene Zahlungen in Höhe von 53 Mio. EUR für bilaterale Fischereiabkommen mit Drittländern, 36 Mio. EUR für die Europäischen Schulen, 44 Mio. EUR für Büromieten, 22 Mio. EUR für Büroumbauten und 17 Mio. EUR für Mietzahlungen für Anlagewerte.

2.11 BARMITTEL UND BARMITTELÄQUIVALENTE

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Barmittel ohne Verfügungsbeschränkungen:|||

Konten bei Haushaltsverwaltungen und Zentralbanken|10 958|15 039|

Girokonten|1 967|1 415|

Zahlstellenkonten|42|35|

Durchläufer (durchlaufende Gelder)|9|26|

Kurzfristige Einlagen und sonstige Barmitteläquivalente|1 486|1 456|

Insgesamt|14 462|17 971|

Barmittel mit Verfügungsbeschränkungen|8 910|5 753|

Insgesamt|23 372|23 724|

2.11.1 Barmittel ohne Verfügungsbeschränkungen

In diesem Posten sind sämtliche im Besitz der Europäischen Union befindlichen liquiden Finanzmittel ausgewiesen, d. h. die Guthaben ihrer Konten bei den Mitgliedstaaten und EFTA-Staaten (Haushaltsverwaltungen oder Zentralbanken), die Guthaben ihrer Girokonten, die Kassenmittel der Zahlstellen und sonstige Nebenkassen.

Die gesunkene Bilanzsumme bei Haushaltsverwaltungen und Zentralbanken zum Ende dieses Jahres beruht auf der Tatsache, dass im Rahmen des Berichtigungshaushalts 10/2009 zu Anfang des Jahres 2010 3,5 Mrd. EUR an Mitgliedstaaten erstattet werden mussten, im Vergleich zu 6,6 Mrd. EUR im Vorjahr. Die entsprechende Verbindlichkeit wird unter den kurzfristigen Verbindlichkeiten ausgewiesen – siehe auch nachstehende Erläuterung 2.18.2 . Des Weiteren wirkten sich auf die Übersicht über die Barmittel zum Jahresende Barmittel aus noch nicht verwendeten zweckgebundenen Einnahmen in Höhe von 2,7 Mrd. EUR (2008: 5,1 Mrd. EUR), die nicht an die Mitgliedstaaten erstattet werden können, sowie ein Betrag von 1,4 Mrd. EUR (2008: 1,7 Mrd. EUR) aus, der zur Deckung von in das Jahr 2010 übertragenen Mitteln für Zahlungen einbehalten worden war. Auch das Haushaltsergebnis von 2,3 Mrd. EUR muss über den Abzug von den für 2010 zu zahlenden Beträgen an die Mitgliedstaaten erstattet werden.

Die als kurzfristige Einlagen ausgewiesenen Beträge beziehen sich im Wesentlichen auf Gelder, die Treuhänder für die Europäischen Union verwalten, um bestimmte aus dem EU-Haushalt finanzierte Programme auszuführen.

2.11.2 Barmittel mit Verfügungsbeschränkungen

Die Barmittel mit Verfügungsbeschränkungen beziehen sich auf die eingezogenen Beträge in Verbindung mit den von der Kommission verhängten Geldbußen, wenn die entsprechenden Fälle noch nicht abgeschlossen sind. Diese Barmittel werden auf besonderen Einlagenkonten geführt, die für keine anderen Transaktionen verwendet werden.

LANGFRISTIGE VERBINDLICHKEITEN

2.12 SOZIALLEISTUNGEN FÜR BEDIENSTETE

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Versorgungsleistungen – Personal |33 316|32 867|

Versorgungsleistungen – Nicht dem Personal angehörende Personen |663|696|

Gemeinsames Krankheitsfürsorgesystem|3 263|3 993|

Insgesamt|37 242|37 556|

2.12.1 Versorgungsleistungen – Personal

Gemäß Artikel 83 des Beamtenstatuts werden die Versorgungsleistungen des Europäischen Beamtenpensionsplans (PSEO) im EU-Haushalt als Aufwand verbucht. Das Versorgungssystem wird nicht finanziert, sondern die Mitgliedstaaten garantieren die Zahlung dieser Leistungen gemeinsam entsprechend dem für die Finanzierung dieser Ausgaben festgelegten Schlüssel. Außerdem tragen die Beamten zu einem Drittel zur langfristigen Finanzierung dieses Versorgungssystems bei, wobei ihr Beitrag von ihrem Gehalt einbehalten wird. Die Höhe dieses Beitrags wird jährlich überprüft und gegebenenfalls angepasst, um zu gewährleisten, dass diese Beiträge (derzeit 11,3 % des Grundgehalts) ausreichend sind, um jedes Jahr ein Drittel der während des Jahres erworbenen Rechte zu finanzieren.

Die Verbindlichkeiten des Versorgungssystems wurden anhand der Zahl der Bediensteten und Bediensteten im Ruhestand zum 31. Dezember 2009 und gemäß den zu diesem Zeitpunkt geltenden Vorschriften des Statuts bewertet. Diese Bewertung befasste sich mit den Leistungen aufgrund von Dienstalter und Dienstunfähigkeit sowie mit den Leistungen für Hinterbliebene (verschiedene Arten von Ruhegehältern sowie Invalidengeld), wobei die IPSAS-Norm Nr. 25 zugrunde gelegt wurde (und somit auch die EU-Rechnungsführungsvorschrift 12). Diesem Rechnungsführungsstandard zufolge sind für die versicherungsmathematischen Verpflichtungen des Arbeitgebers die Kontinuität des Versorgungssystems und die vertragliche Zusage von Leistungen bezogen auf das geschätzte Gesamtberufsleben der Arbeitnehmer unter Berücksichtigung aller voraussichtlichen Gehaltserhöhungen maßgeblich. Die versicherungsmathematische Bewertung, die zur Berechnung dieser Verbindlichkeit herangezogen wird, ist als Anwartschaftsbarwertverfahren bekannt.

Die wichtigsten versicherungsmathematischen Annahmen, die zum Bewertungszeitpunkt verfügbar waren und die für die Bewertung verwendet wurden, waren Folgende:

Versicherungsmathematische Annahmen|31.12.2009|31.12.2008|

Nominaler Abzinsungssatz |4,5 %|3,9 %|

Angenommene Inflationsrate|2,5 %|1,8 %|

Realer Abzinsungssatz|2,0 %|2,1 %|

Wahrscheinlichkeit der Eheschließung: Männer/Frauen|84 %/38 %|84 %/38 %|

Allgemeines Bruttolohnwachstum/allgemeine Anpassung der Versorgungsleistungen|0 %|0,3 %|

Für die Berechnung wurde die ICSLT 2008 (Sterbetafel internationaler Beamter) herangezogen. Die Versetzung in den Ruhestand wird mit dem Zeitpunkt der vollen Anspruchsberechtigung des Beamten unter Berücksichtigung der Vorruhestandsabzüge sowie des Barcelona-Bonus für spätes Ausscheiden aus dem Dienst mit spätestens 65 Jahren angenommen. Die Berechnungen der Bruttoversorgungsbezüge und Familienzulagen erfolgen nach den Bestimmungen des Beamtenstatuts.

Die Verpflichtungen beziehen sich auf die Versorgungsansprüche für folgende Gruppen:

(1) das zum 31. Dezember 2009 im aktiven Dienst stehende Personal aller dem Versorgungssystem der Europäischen Union angehörenden Organe und Einrichtungen;

(2) ausgegliedertes Personal, das vorübergehend oder endgültig aus den Organen und Einrichtungen ausgeschieden ist, wobei die Versorgungsansprüche im Versorgungssystem bestehen bleiben (nur Personal mit mindestens 10 Dienstjahren);

(3) frühere Beamte und andere Dienstnehmer, die Empfänger eines Altersruhegehalts sind;

(4) frühere Beamte und andere Dienstnehmer, die Empfänger eines Ruhegehalts aufgrund ihrer Dienstunfähigkeit sind;

(5) frühere Beamte und andere Dienstnehmer, die Empfänger von Invalidengeld sind;

(6) Empfänger einer Hinterbliebenenrente (Witwe(r), Waisen, Angehörige.).

Wichtigste Entwicklungen seit dem 31. Dezember 2008:

|Mio. EUR|

Entwicklung der Pensionsverpflichtungen|Betrag|

Versorgungsansprüche zum 31.12.08 (brutto)|36 495|

Dienstzeitaufwand|1 360|

Zinsaufwand|1 456|

Gezahlte Leistungen|(1 035)|

Versicherungsmathematische Gewinne|(1 248)|

Änderungen aufgrund neuer Bediensteter|187|

Versorgungsansprüche zum 31. Dezember 2009 (brutto)|37 215|

Die wichtigsten Punkte sind nachstehend aufgeführt:

– Die versicherungsmathematische Verbindlichkeit (brutto) zum 31. Dezember 2009 wurde mit 37 215 Mio. EUR veranschlagt (2008: 36.495 Mio. EUR). Dazu wird ein Effekt des Berichtigungskoeffizienten von 1 079 Mio. EUR addiert (2008: 1.277 Mio. EUR). Die von den Empfängern zu zahlenden Steuern werden vom Gesamtwert der Bruttoverbindlichkeit abgezogen, um die Nettoverbindlichkeit zu erhalten, die in der Vermögensübersicht ausgewiesen ist (da die Steuer bei Zahlung der Ruhegehälter abgezogen und den Einnahmen der Europäischen Union im Jahr der Zahlung gutgeschrieben wird). Die Nettoverbindlichkeit (Bruttoverbindlichkeit abzüglich Steuern) zum 31. Dezember 2009 wird somit auf 33 316 Mio. EUR veranschlagt.

– Die Zahl der Mitglieder des Versorgungssystems erhöhte sich um 5 082 Personen. Dieser Anstieg wurde hauptsächlich durch Zeitarbeitskräfte, Vertragsbedienstete und Assistenten der Mitglieder des Europäischen Parlaments verursacht, wobei Letztere erstmalig im Versorgungssystem eingeschlossen sind.

2.12.2 Versorgungsleistungen – Nicht dem Personal angehörende Personen

Dieser Posten umfasst die Verbindlichkeit in Zusammenhang mit den Pensionsverpflichtungen gegenüber Mitgliedern und früheren Mitgliedern der Kommission, des Gerichtshofs (und des Gerichts der Europäischen Union) sowie des Rechnungshofs, ferner gegenüber den Generalsekretären des Rates, dem Europäischen Bürgerbeauftragten, dem Europäischen Datenschutzbeauftragten und gegenüber Mitgliedern des Gerichts für den öffentlichen Dienst der Europäischen Union. Zudem umfasst diese Rubrik die Verbindlichkeit in Zusammenhang mit den Versorgungsbezügen für einige Mitglieder des Parlaments.

2.12.3 Gemeinsames Krankheitsfürsorgesystem

Es wird auch die geschätzte Verbindlichkeit der Europäischen Union in Zusammenhang mit ihren Beiträgen zu dem gemeinsamen Krankheitsfürsorgesystem in Bezug auf das Personal im Ruhestand bewertet. Diese Bruttoverbindlichkeit wurde mit 3 535 Mio. EUR angesetzt. Zur Ermittlung des Nettowerts wird von dieser Bruttoverbindlichkeit ein Planvermögen von 272 Mio. EUR abgezogen. Bei den Berechnungen werden Beamte im aktiven Dienst und Empfänger von Altersruhegehalt von verschiedenen europäischen Organen und Agenturen und deren Familien sowie Beamte im aktiven Dienst und Empfänger von Altersruhegehalt der Kommission, des Rechnungshofes, des Gerichtshofes, des Rates, des Europäischen Datenschutzbeauftragten und des Europäischen Bürgerbeauftragten berücksichtigt. Der der Berechnung zugrunde gelegte Abzinsungssatz und das allgemeine Lohnwachstum entsprechen den Werten, die bei der Bewertung des Versorgungssystems herangezogen wurden (siehe vorstehend). Der Hauptgrund für den geringfügigen Abgang bei der Verbindlichkeit liegt in versicherungsmathematischen Gewinnen, die sich aus einer Veränderung versicherungsmathematischer Annahmen ergeben haben.

|Mio. EUR|

Entwicklung der Verbindlichkeiten des gemeinsamen Krankheitsfürsorgesystem|Betrag |

Bruttoverbindlichkeit zum 31.12.08|4 248|

Normaler Aufwand|168|

Zinsaufwand|169|

Gezahlte Leistungen|(85)|

Versicherungsmathematische Gewinne|(965)|

Bruttoverbindlichkeit zum 31. Dezember 2009|3 535|

Abzüglich Planvermögen|(272)|

Nettoverbindlichkeit zum 31. Dezember 2009|3 263|

2.13 LANGFRISTIGE RÜCKSTELLUNGEN

|||Mio. EUR|

Rechtssachen|421|54|(50)|(12)|0|0|413|

Abbau nuklearer Anlagen|819|0|0|0|(22)|111|908|

Finanzierungsrückstellungen|12|67|0|0|(3)|0|76|

Sonstiges|89|45|(12)|(37)|(13)|0|72|

Insgesamt|1 341|166|(62)|(49)|(38)|111|1 469|

Rechtssachen

Hierbei handelt es sich um eine Schätzung der Beträge, die voraussichtlich nach 2010 in Zusammenhang mit einer Reihe laufender Verfahren zahlbar sind. Der größte dieser Beträge (409 Mio. EUR) bezieht sich auf Verfahren, die am 31. Dezember 2009 in Zusammenhang mit den finanziellen Korrekturen der EGFL-Aufwendungen anhängig waren.

Abbau nuklearer Anlagen

2008 aktualisierte ein Konsortium unabhängiger Gutachter seine Studie aus dem Jahr 2003 über die voraussichtlichen Kosten des Programms für den Rückbau der Kernanlagen der gemeinsamen Forschungsstelle und die Entsorgung nuklearer Abfälle durch. Die Neuschätzung dieses Konsortiums in Höhe von 1 222 Mio. EUR (zuvor 1 145 Mio. EUR) dient als Grundlage für die im Jahresabschluss auszuweisenden Rückstellungen. Nach Maßgabe der Rechnungsführungsvorschriften der Europäischen Union wurde diese Schätzung an die Inflation angepasst und dann auf den gegenwärtigen Nettozeitwert abgezinst. Zum 31. Dezember 2009 machte die Rückstellung insgesamt 930 Mio. EUR aus, aufgeteilt auf Beträge, die wahrscheinlich 2010 zu zahlen sind (22 Mio. EUR), und auf Beträge für die Zeit danach (908 Mio. EUR). Angesichts der geschätzten Laufzeit des Programms (rund 30 Jahre) ist darauf hinzuweisen, dass in Zusammenhang mit dieser Schätzung bestimmte Unwägbarkeiten bestehen, sodass die tatsächlichen Kosten unter Umständen von den veranschlagten Beträgen abweichen können.

Finanzierungsrückstellungen

Gemäß der KMU-Bürgschaftsfazilität aus dem Jahr 1998, der KMU-Bürgschaftsfazilität aus dem Jahr 2001 und der KMU-Bürgschaftsfazilität aus dem Jahr 2007 im Rahmen von CIP ist der Europäische Investitionsfonds (EIF) befugt, Garantien im eigenen Namen, aber für und auf Risiko der Europäischen Kommission auszustellen. Das mit den in Anspruch genommenen und nicht in Anspruch genommenen Garantien verbundene Finanzierungsrisiko ist nach oben beschränkt. Zum Abschlussstichtag entsprechen die Finanzierungsrückstellungen für beide Fazilitäten daher den Zahlungsverpflichtungen gegenüber den Finanzmittlern abzüglich der bis zu diesem Datum eingereichten Nettozahlungsanträge. Langfristige Finanzierungsrückstellungen werden auf ihren Nettozeitwert abgezinst.

Sonstige Rückstellungen

Diese Rückstellung betrifft hauptsächlich die Schätzungen der Beiträge, welche die Europäische Union an verschiedene Mitgliedstaaten für den Dringlichkeitsfonds für den Veterinärbereich zur Bekämpfung bestimmter Tierkrankheiten leistet, sie beläuft sich auf insgesamt 60 Mio. EUR (2008: 101 Mio. EUR); dieser Gesamtbetrag ist aufgeteilt auf Beträge, die wahrscheinlich 2010 zahlbar sind (25 Mio. EUR), und auf Beträge für die Zeit danach (35 Mio. EUR).

2.14 LANGFRISTIGE FINANZVERBINDLICHKEITEN

2.14.1 Anleihen

|Mio. EUR |

Makrofinanzielle Hilfe (MFA)|663|25|(95)|-|(6)|587|

Zahlungsbilanzdarlehen:|2 004|7 200|-|-|99|9 303|

EURATOM|494|7|(11)|(1)|(5)|484|

EGKS in Abwicklung|282|-|(67)|18|(8)|225|

Insgesamt|3 443|7 232|(173)|17|80|10 599|

Aufteilung in lang- und kurzfristige Anleihen|Mio. EUR|

Anleihen|Fälligkeit< 1 Jahr|Fälligkeit > 1 Jahr|Gesamtwert zum 31.12.2009|

Makrofinanzielle Hilfe (MFA)|40|547|587|

Zahlungsbilanzdarlehen:|-|9 303|9 303|

EURATOM|-|484|484|

EGKS in Abwicklung |-|225|225|

Insgesamt|40|10 559|10 599|

In dieser Rubrik sind die Anleihen, die von der Europäischen Union zurückzuzahlen sind und erst nach über einem Jahr fällig werden, ausgewiesen. Die Anleihen enthalten durch Zertifikate bescheinigte Schulden über 10 324 Mio. EUR (2008: 3.131 Mio. EUR). Die Änderungen im Buchwert entsprechen der Änderung der aufgelaufenen Zinsen und im Fall der EGKS in Abwicklung der jährlichen Amortisation aller wesentlichen Transaktionskosten, die zu Beginn anfielen und nach der Effektivzinsmethode berechnet wurden. Dabei ergaben sich folgende Effektivzinssätze (als Zinsband aufgeführt):

Anleihen|31.12.2009|31.12.2008|

Makrofinanzielle Hilfe (MFH)|0,9625 %-4,54 %|3,022 %-5,29 %|

Euratom|0,9031 %-5,6775 %|3,348 %-5,6775 %|

Zahlungsbilanzdarlehen:|3,125 %-3,625 %|3,25 %|

EGKS in Abwicklung|0,346 %-9,2714 %|4,939 %-11,875 % (*)|

(*) Die Wertsteigerung bezieht sich auf eine festverzinsliche Anleihe mit Zinsswap

2.15 SONSTIGE LANGFRISTIGE VERBINDLICHKEITEN

|Mio. EUR |

|31.12.2009|31.12.2008|

Mietfinanzierungs-Verbindlichkeiten|1 736|1 770|

Gebäude, deren Kaufpreis in Teilzahlungen gezahlt wird|395|403|

Sonstiges |47|53|

Insgesamt|2 178|2 226|

Dieser Posten bezieht sich vor allem auf Mietverbindlichkeiten, die nach über einem Jahr fällig werden (siehe Erläuterung 2.2 ). Darüber hinaus sind Beträge für einige von der Kommission erworbene Gebäude, für welche der Kaufpreis in Teilzahlungen gezahlt wird, erfasst. Dabei handelt es sich nicht um Leasingverträge, da der Titel sofort auf die Kommission überging.

KURZFRISTIGE VERBINDLICHKEITEN

2.16 KURZFRISTIGE RÜCKSTELLUNGEN

|||Mio. EUR|

Rechtssachen|16|18|(3)|(1)|0|0|30|

Abbau nuklearer Anlagen|89|0|0|(28)|22|(61)|22|

Finanzierungsrückstellungen|202|14|(50)|(41)|3|0|128|

Sonstiges|41|7|(23)|(5)|13|0|33|

Insgesamt|348|39|(76)|(75)|38|(61)|213|

Dieser Posten beinhaltet die Rückstellungen, deren Zahlung innerhalb eines Jahres fällig wird.

2.17 KURZFRISTIGE FINANZVERBINDLICHKEITEN

Diese Rubrik umfasst Anleihen in Höhe von 40 Mio . EUR (siehe Erläuterung 2.14.1 ), die innerhalb von 12 Monaten ab Abschlussstichtag fällig werden (2008: 94 Mio. EUR zuzüglich 25 Mio. EUR, die sich auf zu Handelszwecken gehaltene Verbindlichkeiten beziehen).

2.18 ABRECHNUNGSVERBINDLICHKEITEN

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Langfristige Verbindlichkeiten mit Fälligkeit innerhalb eines Jahres|71|64|

Kurzfristige Verbindlichkeiten|15 260|12 026|

Sonstige Verbindlichkeiten |133|115|

Antizipative und transitorische Passiva|78 420|77 472|

Insgesamt|93 884|89 677|

2.18.1 Langfristige Verbindlichkeiten mit Fälligkeit innerhalb eines Jahres

|Mio. EUR |

|31.12.2009|31.12.2008|

Mietfinanzierungsverbindlichkeiten|59|52|

Sonstiges |12|12|

Insgesamt|71|64|

2.18.2 Kurzfristige Verbindlichkeiten

|Mio. EUR|

Art|31.12.2009|31.12.2008|

Mitgliedstaaten|14 903|11 386|

Lieferanten und sonstiges|944|1 175|

Förderfähigkeit zu prüfen|(587)|(535)|

Insgesamt|15 260|12 026|

Die kurzfristigen Verbindlichkeiten beziehen sich auf Ausgabenaufstellungen, welche die Europäische Union im Rahmen der Finanzhilfen erhalten hat. Sie werden bei Erhalt der Zahlungsanträge in Höhe des beantragten Betrags verbucht. Ist der Vertragspartner ein Mitgliedstaat, werden sie entsprechend klassifiziert. Dasselbe Verfahren gilt auch für Rechnungen und Gutschriften, die in Zusammenhang mit dem Beschaffungswesen eingehen. Die betreffenden Zahlungsanträge wurden für die Rechnungsabgrenzung zum Jahresende (Cut-off) berücksichtigt. Entsprechend diesen Rechnungsabgrenzungen wurden die geschätzten förderfähigen Beträge als antizipative Passiva erfasst (siehe Erläuterung 2.18.3 unten), während die nicht förderfähigen Beträge auf speziellen Konten („Förderfähigkeit zu prüfen”) offen bleiben. Um eine Überbewertung der Forderungen und Verbindlichkeiten zu vermeiden, wurde beschlossen, den auszuzahlenden Nettobetrag unter den kurzfristigen Verbindlichkeiten auszuweisen.

Mitgliedstaaten

Bei einem Großteil der Beträge handelt es sich um nicht beglichene Zahlungsanträge in Höhe von 11 160 Mio. EUR (2008: 4 660 Mio. EUR) in Verbindung mit Strukturfondsmaßnahmen. Des Weiteren ist hier ein an die Mitgliedstaaten zurückzuzahlender Betrag von 3 524 Mio. EUR auf Grundlage eines zum Jahresende 2009 aufgestellten Berichtigungshaushaltsplans enthalten (2008: 6 627 Mio. EUR) – die Rückzahlung an die Mitgliedstaaten erfolgte im Februar 2010.

Lieferanten und sonstiges

In dieser Rubrik sind Beträge, die sich auf Finanzhilfen beziehen und die in Zusammenhang mit dem Beschaffungswesen geschuldet werden, sowie Beträge, die an öffentliche Einrichtungen und nicht konsolidierte Einrichtungen (z. B. den EEF) zahlbar sind, ausgewiesen.

Förderfähigkeit zu prüfen

Die Verbindlichkeiten werden um 587 Mio. EUR verringert, wobei es dabei um den Teil der eingegangenen, aber noch nicht überprüften Erstattungsanträge geht, der als nicht förderfähig betrachtet wurde. Die höchsten Beträge entfallen auf die für den Strukturfonds zuständigen Generaldirektionen.

2.18.3 Antizipative und transitorische Passiva

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Antizipative Passiva|76 435|77 260|

Transitorische Passiva|1 976|50|

Sonstiges|9|162|

Insgesamt|78 420|77 472|

Die Aufteilung der antizipativen Passiva ist wie folgt:

Antizipative Passiva|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

EGFL – Antizipative Passiva:|||

Aufwendungen vom 16.10.2009 bis 31.12.2009|32 087|30 415|

Direktbeihilfe|12 195|12 682|

Umstrukturierung des Zuckersektors|735|3 787|

Sonstiges|(55)|(13)|

EGFL gesamt:|44 962|46 871|

Strukturmaßnahmen – antizipative Passiva :|||

ELER und EAGFL-G|9 076|7 004|

EFRE und innovative Aktionen|11 777|10 687|

Kohäsionsfonds|980|2 810|

ISPA|3|4|

ESF|5 411|4 596|

Strukturfonds gesamt:|27 247|25 101|

Sonstige antizipativer Passiva :|||

F&E|1 687|1 978|

Sonstiges|2 539|3 310|

Sonstiges gesamt:|4 226|5 288|

Antizipative Passiva gesamt|76 435|77 260|

Nach einem schleppenden Anlauf in den ersten Jahren erreichten die Strukturmaßnahmenprogramme für 2007-2013 im Jahr 2009 ein normales Niveau, was die Erhöhungen unter der vorstehenden Rubrik erklärt. Diese Erhöhung wird durch eine Verringerung der antizipativen Passiva für die Umstrukturierung des Zuckersektors ausgeglichen, da offensichtlich ein Teil dieses Fonds nicht verwendet wird.

Der bedeutende Anstieg der transitorischen Passiva ist auf die Vorauszahlung der Eigenmittelbeiträge für 2010 von zwei Mitgliedstaaten zurückzuführen.

NETTOVERMÖGEN

2.19 RESERVEN

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Zeitwert-Rücklage|69|41|

Sonstige Reserven:|||

Garantiefonds|1 472|1 276|

Neubewertungsreserve|57|57|

Anleihe- und Darlehenstätigkeit|1 511|1 528|

Sonstiges|214|213|

Insgesamt|3 254|3 074|

Insgesamt|3 323|3 115|

2.19.1 Zeitwert-Rücklage

Gemäß den Rechnungsführungsvorschriften wird die Anpassung der zur Veräußerung verfügbaren Vermögenswerte an den beizulegenden Zeitwert über die Neubewertungsreserve erfasst.

2.19.2 Sonstige Reserven

Garantiefonds

Der Erläuterung 2.3.3 betreffend den Garantiefonds sind weitere Angaben zu entnehmen. Diese Reserve spiegelt den 9%-igen Zielbetrag der ausstehenden und vom Fonds garantierten Beträge wider, der als Vermögenswert gehalten werden muss.

Neubewertungsreserve

Die Neubewertungsreserve dient der Deckung von Wertberichtigungen bei Sachanlagen. Der Saldo zum Jahresende in Höhe von 57 Mio. EUR bezieht sich auf eine Neubewertung von Grundstücken und Gebäuden der Kommission, die bereits vor dem Übergang zu den neuen Rechnungsführungsvorschriften durchgeführt wurde.

Reserve für Anleihe- und Darlehenstätigkeit

Der Betrag betrifft die Reserven der EGKS in Abwicklung für die Vermögenswerte des Forschungsfonds für Kohle und Stahl. Diese Reserve wurde in Zusammenhang mit der Abwicklung der EGKS gebildet.

2.20 BEI DEN MITGLIEDSTAATEN ABZURUFENDE BETRÄGE

|Mio. EUR |

|Betrag|

Bei den Mitgliedstaaten abzurufende Beträge zum 31. Dezember 2008|50 539|

Rückfluss des Haushaltsüberschusses 2008 an Mitgliedstaaten|1 796|

Entwicklung der Garantiefonds-Reserve|196|

Entwicklung sonstiger Reserven|(10)|

EGKS in Abwicklung: Zuweisung des Ergebnisses 2008|(15)|

Ergebnisrechnung (Überschuss) des Haushaltsjahres|(4 457)|

Bei den Mitgliedstaaten abzurufende Gesamtbeträge zum 31. Dezember 2009|48 049|

Aufteilung zwischenLeistungen an BediensteteSonstige Beträge|37 24210 807|

Dieser Betrag entspricht dem Teil der Ausgaben, die der Europäischen Union bis zum 31. Dezember 2009 entstanden sind und die über künftige Haushalte finanziert werden müssen. Laut Periodenrechnung werden viele Ausgaben im Jahr N erfasst, obwohl sie tatsächlich erst im Jahr N + 1 aus dem Haushalt des Jahres N + 1 bezahlt werden. Diese Behandlung als Verbindlichkeit und die Tatsache, dass die zu Finanzierungszwecken benötigten Gelder erst in späteren Jahren verbucht werden, führen am Jahresende zu einem starken Anstieg de Passiv- gegenüber den Aktivposten. Hervorzuheben sind hierbei die Beträge in Verbindung mit EGFL-Tätigkeiten. Die für den Zeitraum 16. Oktober bis 31. Dezember 2009 an die Mitgliedstaaten fälligen Zahlungen beliefen sich auf 32 Mrd. EUR. Die abzurufenden Beträge werden von den Mitgliedstaaten tatsächlich überwiegend innerhalb von 12 Monaten nach Ende des jeweiligen Haushaltsjahres als Teil des Haushaltsplans des Folgejahres gezahlt.

Es war ein Rückgang der übrigen von den Mitgliedstaaten abzurufenden Beträge gegenüber dem Vorjahr zu verzeichnen, 10,8 Mrd. EUR gegenüber 13 Mrd. EUR im Jahr 2008. Dieser Rückgang ist hauptsächlich auf den Anstieg der Vorfinanzierungen um 9,5 Mrd. EUR (Erläuterungen 2.5 und 2.9 ) zurückzuführen, der durch eine Erhöhung um 4,2 Mrd. EUR der Abrechnungsverbindlichkeiten (siehe Erläuterung 2.18 ) sowie den Rückgang der kurzfristigen Forderungen um 3,3 Mrd. EUR (siehe Erläuterung 2.10 ) ausgeglichen wird.

Im Wesentlichen werden nur die Leistungen für Bedienstete, zu deren Zahlung die Europäische Union gegenüber ihren Bediensteten verpflichtet ist, über einen längeren Zeitraum hinweg ausbezahlt; in diesem Zusammenhang ist darauf zu verweisen, dass die Finanzierung der Ruhegehaltszahlungen aus den jährlichen Haushaltsplänen von den Mitgliedstaaten garantiert wird. Ausschließlich zu Informationszwecken wird in der nachstehenden Tabelle die Aufteilung der künftigen Zahlungen von Leistungen an Bedienstete dargestellt, dabei handelt es sich um Schätzwerte:

|Mio. EUR|

|Betrag|

Kurzfristig: 2010 zu zahlende Beträge |1 214|

Langfristig: nach 2010 zu zahlende Beträge|36 028|

Gesamtverbindlichkeit Leistungen an Bedienstete zum 31.12.2009|37 242|

Zudem ist darauf hinzuweisen, dass die obigen Ausführungen keine Auswirkungen auf die Übersicht über das Haushaltsergebnis haben. Die Haushaltseinnahmen müssen immer den Haushaltsausgaben entsprechen oder sie übersteigen und jeder Überschuss bei den Einnahmen fließt an die Mitgliedstaaten zurück.

3. ERLÄUTERUNGEN ZUR ERGEBNISRECHNUNG

3.1 ERTRÄGE AUS EIGENMITTELN UND BEITRÄGEN

|||Mio. EUR|

|Erläuterung|2009|2008|

Erträge aus Eigenmitteln:|3.1.1|||

BNE-Eigenmittel||81 978|74 479|

MwSt.-Eigenmittel||12 795|19 008|

Traditionelle Eigenmittel:||||

Agrarzölle||0|1 184|

Zölle||14 002|15 196|

Zuckerabgaben||130|702|

Traditionelle Eigenmittel gesamt||14 132|17 082|

Haushaltsanpassungen|3.1.2|1 399|1 930|

Beiträge von Drittländern (einschließlich EFTA-Länder)||233|214|

Insgesamt||110 537|112 713|

Die Eigenmittel bilden das wichtigste Element der operativen Erträge der Europäischen Union. Der Großteil der Ausgaben der EU wird somit aus Eigenmitteln finanziert, während nur ein geringer Anteil der Gesamtfinanzierung aus sonstigen Erträgen stammt.

3.1.1 Erträge aus Eigenmitteln

Es werden drei Kategorien von Eigenmitteln unterschieden: traditionelle Eigenmittel, MwSt.-Eigenmittel und BNE-Eigenmittel. Die traditionellen Eigenmittel setzen sich ihrerseits aus Zuckerabgaben und Zöllen zusammen. Überdies sind ein Mechanismus zur Korrektur von Haushaltsungleichgewichten (VK-Korrekturbetrag) sowie eine Bruttokürzung des jeweiligen BNE-Beitrags der Niederlande und Schweden Bestandteil des Eigenmittelsystems. Die Mitgliedstaaten behalten 25% der traditionellen Eigenmittel als Erhebungskosten ein. Die vorstehenden Beträge werden nach diesem Abzug ausgewiesen.

Die MwSt.-Eigenmittel werden durch Anwendung eines einheitlichen Satzes von 0,30 % auf die harmonisierte Mehrwertsteuer-Bemessungsgrundlage jedes Mitgliedstaats ermittelt (mit Ausnahme des Zeitraums 2007-2013, in dem der Satz für Österreich auf 0,225 %, für Deutschland auf 0,15 % und für die Niederlande und Schweden auf 0,10 % festgesetzt ist). Dabei wird die zu berücksichtigende Mehrwertsteuer-Bemessungsgrundlage bei 50 % des BNE jedes Mitgliedstaats gekappt. Bei den BNE-Eigenmitteln handelt es sich um eine variable Einnahmequelle, die zur Finanzierung des durch die übrigen Einnahmequellen (traditionelle Eigenmittel, MwSt.-Eigenmittel, sonstige Einnahmen) nicht gedeckten Teils der Gesamtausgaben im jeweiligen Haushaltsjahr dient. Sie werden durch Anwendung eines einheitlichen Prozentsatzes auf das BNE jedes Mitgliedstaats berechnet.

Im Vergleich zu 2008 sind die Erträge aus MwSt.-Eigenmitteln um 6,2 Mrd. EUR zurückgegangen, was durch eine Erhöhung der Erträge aus BNE-Eigenmitteln um 7,5 Mrd. mehr als ausgeglichen wurde. Ursache für diese Entwicklungen sind in erster Linie die geänderten Bestimmungen, die gemäß dem Beschluss 2007/436/EG, Euratom des Rates vom 7. Juni 2007 über das System der Eigenmittel der Europäischen Union (Eigenmittelbeschluss 2007) festgelegt wurden und die Bestimmungen des vorangehenden Eigenmittelbeschlusses von 2000 ersetzen. 2009 wurden keine Erträge aus Agrarzöllen verzeichnet, da diese mit dem Inkrafttreten des Eigenmittelbeschlusses 2007 im Jahr 2009 als Zölle ausgewiesen werden. Im Vergleich zu 2008 war 2009 ein wertmäßiger Rückgang der Zölle um 1,1 Mrd. EUR zu verzeichnen, der auf einer bedeutenden Import-Abnahme der EU-27 zurückzuführen ist, sowie ein Rückgang der Zuckerabgaben um 572 Mio. EUR, da 2008 die einmaligen Beträge der zusätzlichen Zuckerquoten zu einem Mehrertrag geführt hatten.

3.1.2 Haushaltsanpassungen

Die Haushaltsanpassungen umfassen den Haushaltsüberschuss von 2008 (1 796 Mio. EUR), der den Mitgliedstaaten indirekt erstattet wird, indem von den Eigenmittelbeträgen, die sie an die Europäische Union im Folgejahr zu überweisen haben, ein Abzug vorgenommen wird – somit handelt es sich um Einnahmen für 2009. Nach Maßgabe des Eigenmittelbeschlusses 2007 wird dem Vereinigten Königreich eine Korrektur von Haushaltsungleichgewichten gewährt. Da dieser Betrag von den übrigen Mitgliedstaaten finanziert wird, darf dies keine Nettoauswirkungen auf das Ergebnis des Haushaltsvollzugs oder auf die Ergebnisrechnung haben. Allerdings wurde ein Betrag von 319 Mio. EUR unter dieser Rubrik ausgewiesen, bei dem es sich um die Differenz zwischen den für die Zwecke des Haushaltsplans zugrunde gelegten Euro-Umrechnungskursen (siehe Artikel 10 Absatz 3 der Verordnung Nr. 1150/2000) und den zu dem Zeitpunkt, als die nicht zur WWU zählenden Mitgliedstaaten tatsächlich ihre Zahlungen geleistet hatten, geltenden Umrechnungskursen, handelt.

3.2 SONSTIGE OPERATIVE ERTRÄGE

|||Mio. EUR|

|Erläuterung|2009|2008|

Geldbußen|3.2.1|2 648|3 171|

Agrarabschöpfungen|3.2.2|705|2 299|

Rückforderung von Ausgaben:|3.2.3|||

Direkte zentrale Verwaltung||63|61|

Indirekte zentrale Verwaltung||6|4|

Dezentrale Verwaltung||41|90|

Geteilte Verwaltung||1 066|1 349|

Insgesamt||1 176|1 504|

Ertrag aus Verwaltungstätigkeit|3.2.4|||

Personalbestand||1 010|974|

Ertrag aus Sachanlagen||33|25|

Sonstige Verwaltungserträge||165|149|

Insgesamt||1 208|1 148|

Sonstige operative Erträge:|3.2.5|||

Anpassungen/Rückstellungen||150|71|

Wechselkursgewinne||618|269|

Sonstiges||1 027|1 269|

Insgesamt||1 795|1 609|

Insgesamt||7 532|9 731|

3.2.1 Geldbußen

Diese Einnahmen beziehen sich auf von der Kommission für Verstöße gegen die Wettbewerbsvorschriften verhängte Geldbußen. Die Forderungen und zugehörigen Einnahmen werden erfasst, wenn der Beschluss der Kommission über die Verhängung einer Geldbuße erlassen und dem Adressaten offiziell mitgeteilt wurde.

3.2.2 Agrarabschöpfungen

Diese Beträge betreffen Milchabgaben in Höhe von 99 Mio. EUR (2008: 338 Mio. EUR) sowie Zuckerabgaben in Höhe von 606 Mio. EUR (2008: 1.961 Mio. EUR). Milchabgaben sind ein Instrument für die Marktlenkung und zielen auf eine Bestrafung der Milcherzeuger ab, die ihre Milchquoten überschreiten. Da sie nicht mit früheren Zahlungen der Kommission verbunden sind, werden sie in der Praxis als Einnahmen für einen bestimmten Zweck betrachtet. Die Milchquoten befinden sich in der Auslaufphase, was den Rückgang der Erträge aus diesen Abgaben erklärt. Ab dem Agrarjahr 2008/2009 werden die Quoten jährlich um 1 % bis zu ihrer Abschaffung im Jahr 2015 erhöht.

Zuckerabgaben beziehen sich auf die Zuckerumstrukturierungsfonds, wobei durch die Reform des Zuckersektors der Binnenmarktpreis für Zucker gesenkt wurde, um die Differenz zwischen dem EU-Preis und dem Weltmarktpreis zu verringern. Um weniger wettbewerbsfähige Zuckererzeuger zum Ausscheiden aus dem Markt zu bewegen, wurde ein sich finanziell selbst tragender Umstrukturierungsfonds eingerichtet, der durch Einnahmen aus einer den Zuckererzeugern auferlegten befristeten Abgabe finanziert wird; sie werden als zweckgebundene Mittel betrachtet. Die Zahlungen im Rahmen dieses Plans werden zwar bis September 2012 fortgeführt, die Mitgliedstaaten haben den Ertrag aus dem Umstrukturierungsfonds für Zucker jedoch bereits zum 31. Dezember 2009 gemeldet.

3.2.3 Rückforderung von Ausgaben

Dieser Rubrik umfasst zum einen die von der Kommission im Anschluss an Kontrollen, abgeschlossene Prüfungen und Prüfungen der Förderfähigkeit angeordneten und verbuchten Einziehungen und Kürzungen nachfolgender Zahlungen, die im Rechnungsführungssystem der Kommission erfasst sind, mit denen zuvor aus dem Gesamthaushaltsplan bereitgestellte Beträge wieder zurückgefordert werden, und zum anderen die von Mitgliedstaaten gegenüber Empfängern von Beträgen aus dem EGFL angeordneten Einziehungen. Zudem wird in diesem Posten die Abweichung der Schätzungen für antizipative Aktiva des Vorjahresendwertes gegenüber dem aktuellen Jahresendwert berücksichtigt. Allerdings werden nicht die gesamten Ausgabenrückforderungen der Europäischen Union ausgewiesen. Dies gilt insbesondere für die kostenaufwendigen Strukturmaßnahmen, für die besondere Mechanismen geschaffen wurden, dank derer die nicht förderfähigen Gelder größtenteils auch ohne Ausstellung einer Einziehungsanordnung eingezogen werden. Auch die Einziehungen von Vorfinanzierungen werden gemäß den Rechnungsführungsvorschriften der Europäischen Union nicht als Einnahmen ausgewiesen.

Der Hauptbetrag von 1 066 Mio. EUR betrifft die geteilte Mittelverwaltung und setzt sich aus einem Betrag von 453 Mio. EUR für den Europäischen Garantiefonds für die Landwirtschaft (EGFL) und einem Betrag von 613 Mio. EUR für Strukturmaßnahmen zusammen.

(a) Landwirtschaft: EGFL

Im Bereich der Landwirtschaft betragen die als Ertrag für das Jahr unter dieser Rubrik erfassten Beträge 453 Mio. EUR, die sich wie folgt zusammensetzen:

– Korrekturen im Zusammenhang mit Konformitätsprüfungen, die während des Jahres beschlossen wurden, in Höhe von 347 Mio. EUR;

– Betrugsfälle und Unregelmäßigkeiten in Höhe von 106 Mio. EUR: von den Mitgliedstaaten gemeldete Erstattungen, die während des Jahres eingezogen wurden, in Höhe von 163 Mio. EUR abzüglich des Rückgangs der von den Mitgliedstaaten gemeldeten Beträge in Bezug auf Betrugsfälle und Unregelmäßigkeiten, die bis zum Jahresende einzuziehen sind, auf 57 Mio. EUR (627 Mio. EUR zum Jahresende 2009 gegenüber 684 Mio. EUR zum Jahresende 2008) – siehe hierzu auch Erläuterung 2.10.2.

Zum 31. Dezember 2009 belief sich der Betrag der EGFL-Aufwendungen, vorbehaltlich weiterer Korrekturen infolge noch nicht abgeschlossener Prüfungen, auf insgesamt 2,8 Mrd. EUR (siehe Erläuterung 6.4.1 ).

(b) Strukturmaßnahmen:

Die Rückforderungen von Ausgaben im Rahmen der Strukturmaßnahmen, die unter dieser Rubrik erfasst sind, belaufen sich auf 613 Mio. EUR (2008: 349 Mio. EUR). Dieser Unterposten umfasst von der Kommission ausgestellte Einziehungsanordnungen in Höhe von 406 Mio. EUR zur Rückforderung von in den Vorjahren rechtsgrundlos geleisteter Zahlungen sowie die Änderung (Anstieg) der antizipativen Aktiva zum Jahresende (206 Mio. EUR).

Einziehungsanordnungen werden lediglich in den folgenden Fällen ausgestellt:

– bei offiziellen Beschlüssen der Kommission über Finanzkorrekturen infolge der Feststellung rechtsgrundlos getätigter Ausgaben im Rahmen von Zahlungsanträgen von Mitgliedstaaten;

– bei Anpassungen am Ende eines Programms, die eine Kürzung der EU-Beteiligung zur Folge haben, wenn die von dem betreffenden Mitgliedstaat angegebenen förderfähigen Ausgaben unterhalb des Vorfinanzierungsbetrags und der Zwischenzahlungen bleiben; diese Vorgänge können ohne einen offiziellen Beschluss der Kommission vorgenommen werden, sofern sie vom Mitgliedstaat akzeptiert werden;

– bei Rückzahlungen von eingezogenen Beträgen nach dem Abschluss eines Programms infolge der Beendigung gerichtlicher Verfahren, die zum Zeitpunkt des Abschlusses noch anhängig waren.

Die im Rahmen von Strukturmaßnahmen ausgestellten sonstigen Einziehungsanordnungen betreffen die Einziehung von Vorfinanzierungen. Diese Beträge werden nicht als Ertrag ausgewiesen, sondern unter der Rubrik Vorfinanzierung der Vermögensübersicht gutgeschrieben.

Zum 31. Dezember 2009 wird ein Betrag von 1,1 Mrd. EUR für potenzielle Finanzkorrekturen erfasst, über die gerade entschieden wird (für weitere Informationen siehe Erläuterung 6.4.2 ).

3.2.4 Ertrag aus Verwaltungstätigkeit

Dieser Ertrag ergibt sich vorwiegend aus Gehaltsabzügen und setzt sich hauptsächlich aus zwei Beträgen, den Arbeitnehmerbeiträgen zu den Versorgungsleistungen und Einkommensteuern, zusammen.

3.2.5 Sonstige operative Erträge

Ein Betrag von 376 Mio. EUR (2008: 321 Mio. EUR) bezieht sich auf die von den Beitrittsländern erhaltenen Beträge. Der Hauptgrund für den Anstieg der sonstigen operativen Erträge im Vergleich zum Vorjahr ist der Anstieg der Wechselkursgewinne (siehe unten). Dieser Entwicklung wirkte der Rückgang alter, erstmals in die Vermögensübersicht aufgenommener Vorfinanzierungen leicht entgegen; die entsprechende Gegenbuchung ist unter dieser Rubrik ausgewiesen (5 Mio. EUR gegenüber 241 Mio. EUR 2008).

Auch Wechselkursgewinne sind mit Ausnahme der in Erläuterung 3.5 unten behandelten Finanztätigkeiten unter dieser Rubrik erfasst. Sie entstehen im Zuge der täglichen Aktivitäten und den zugehörigen Transaktionen in Fremdwährungen sowie bei der zur Erstellung der Jahresrechnung erforderlichen Neubewertung zum Jahresende. Es handelt sich hierbei um realisierte und um nicht realisierte Gewinne.

Bei der Nettoposition war im Haushaltsjahr ein Wechselkursgewinn von 185 Mio. EUR zu verzeichnen (2008: Nettoverlust von 504 Mio. EUR). Dies wird auf nicht realisierte und realisierte Beträge aufgeteilt und ein Großteil der Beträge geht auf die Kommission zurück:

Nicht realisierter Wechselkursgewinn:

Der Nettogewinn von 132 Mio. EUR geht auf die Neubewertung zum Jahresende der auf Fremdwährung lautenden offenen Positionen zurück. Der Großteil des Gewinns (87 Mio. EUR) bezieht sich auf die Währungen GBP und SEK, die im Jahr 2009 gegenüber dem EUR jeweils an Wert gewannen.

Zum Jahresende hält die Kommission auf ihren Eigenmittelkonten erhebliche auf Fremdwährung lautende Salden, darunter in GBP und SEK. Nach Maßgabe der Verordnung 1150/2000 des Rates werden diese Mittel auf den Eigenmittelkonten der Kommission gehalten, auf die sie von den Mitgliedstaaten eingezahlt werden; auf diese kann die Kommission zur Deckung ihrer aus dem Haushaltsvollzug entstandenen Barmittelanforderungen zugreifen.

Realisierter Wechselkursgewinn:

Der Großteil der Wechselkursgewinne in Höhe von 53 Mio. EUR ist auf Buchführungsvorgänge in Verbindung mit Eigenmittelbeträgen zurückzuführen, die in anderen Landeswährungen als dem Euro von nicht zum Euro-Währungsgebiet zählenden Mitgliedstaaten geleistet wurden. Sie resultieren aus der Differenz zwischen dem Buchungswechselkurs, zu dem diese Beträge von der Kommission bei Eingang buchmäßig erfasst wurden, und dem Marktwechselkurs, zu dem sie vor ihrer Verwendung für Zahlungen der Kommission in EUR umgerechnet wurden. Der Buchungswechselkurs für einen bestimmten Monat wird auf der Grundlage des Marktwechselkurses des vorletzten Tages des Vormonats festgelegt. Eigenmittel werden bei Eingang buchmäßig zu diesem Wechselkurs erfasst und zu einem späteren Zeitpunkt zum Marktwechselkurs in EUR umgerechnet.

Im Verlauf des Jahres 2009 wurden zahlreiche europäische Währungen, insbesondere GBP und RON, deutlich aufgewertet. Daher waren die Marktwechselkurse in diesem Zeitraum für die Umrechnung der Eigenmittel der Kommission in diesen Währungen in der Regel höher als die Umrechnungskurse, zu denen sie buchmäßig erfasst worden waren. Der übrige Teil der Differenz bezieht sich auf andere Buchführungsvorgänge, darunter von der Kommission in anderen Währungen als EUR geleistete Zahlungen.

Der Wandel der Wechselkursdifferenzen von Nettoverlust im Jahr 2008 zu Nettogewinn im Jahr 2009 ist das Ergebnis einer wesentlichen Veränderung der Wechselkurse im Laufe dieser beiden Jahre. Im Jahr 2008 wurden zahlreiche europäische Währungen gegenüber dem EUR erheblich abgewertet, während sich dieser Trend 2009 teilweise umkehrte.

3.3 VERWALTUNGSAUFWAND

||Mio. EUR|

|2009|2008|

Personalaufwand|4 898|4 563|

Abschreibungen und Wertminderungen|436|330|

Sonstige Verwaltungsaufwendungen|2 799|2 827|

Insgesamt|8 133|7 720|

Hierbei handelt es sich um Verwaltungsaufwendungen, die im Rahmen der Tätigkeiten der Europäischen Union entstehen, wie Personalaufwand, Abschreibungen und sonstige Betriebsausgaben der Organe und Agenturen (wie Mietkosten, Instandhaltungskosten, Büromaterial, Schulungskosten usw.).

3.4 OPERATIVE AUFWENDUNGEN

|||Mio. EUR|

|Erläuterung|2009|2008|

Wichtigste operative Aufwendungen:|3.4.1|||

Direkte zentrale Verwaltung||8 744|7 998|

Indirekte zentrale Verwaltung||3 605|3 077|

Dezentrale Verwaltung||137|1 278|

Geteilte Verwaltung||89 681|81 839|

Gemeinsame Verwaltung||1 655|1 188|

Insgesamt||103 822|95 380|

Sonstige operative Aufwendungen:|3.4.2|||

Anpassungen/Rückstellungen||199|278|

Wechselkursverluste||432|773|

Sonstiges||481|783|

Insgesamt||1 112|1 834|

Insgesamt||104 934|97 214|

3.4.1 Wichtigste operative Aufwendungen

Die operativen Aufwendungen der Europäischen Union beziehen sich auf die verschiedenen Rubriken der finanziellen Vorausschau und werden je nach Art der Auszahlung und Verwaltung der Mittel in unterschiedlicher Form ausgewiesen. Der Großteil der operativen Aufwendungen (86 %) fällt unter die Rubrik „Geteilte Verwaltung”, bei der bestimmte Aufgaben an die Mitgliedstaaten übertragen werden. Darunter fallen etwa die Ausgaben für den EGFL und die Strukturmaßnahmen (der Europäische Fonds für regionale Entwicklung (EFRE), der Europäische Sozialfonds (ESF), der Europäische Landwirtschaftsfonds für die Entwicklung des ländlichen Raums (ELER), der Kohäsionsfonds und der Europäische Fonds für Fischerei (EFF)). s

Die Erhöhung im Jahr 2009 ist hauptsächlich auf die Strukturmaßnahmen für den Programmplanungszeitraum 2007-2013 zurückzuführen. Nach einem schleppenden Anlauf in den ersten Jahren erreichten diese Programme im Jahr 2009 ein normales Niveau und die Maßnahmen für 2000-2006 werden abgewickelt.

3.4.2 Sonstige operative Aufwendungen

Wechselkursverluste mit Ausnahme der in Erläuterung 3.6 unten behandelten Finanztätigkeiten treten bei den täglichen Aktivitäten mit zugehörigen Fremdwährungstransaktionen, aber auch bei der für die Erstellung der Jahresrechnung erforderlichen Neubewertung auf. Es handelt sich hierbei sowohl um realisierte als auch nicht realisierte Verluste.

3.5 FINANZERTRÄGE

||Mio. EUR|

|2009|2008|

Dividendenerträge (aus Risikokapitalfonds)|14|22|

Zinserträge:|||

Aus Vorfinanzierungen|59|50|

Aus Nichteinhaltung der Zahlungsfristen|132|26|

Aus Swap-Geschäften|2|13|

Aus zur Veräußerung verfügbaren Anlagen|100|102|

Aus Darlehen|265|105|

Aus Barmitteln und Barmitteläquivalenten|158|349|

Sonstiges|3|3|

Insgesamt|719|648|

Sonstige Finanzerträge:|||

Gewinne aus dem Verkauf von Finanzanlagen|10|4|

Sonstiges|76|11|

Insgesamt|86|15|

Zeitwertanpassung|10|3|

Wechselkursgewinne|6|10|

Insgesamt|835|698|

3.6 FINANZAUFWENDUNGEN

||Mio. EUR|

|2009|2008|

Zinsaufwendungen:|||

Leasing|95|91|

Aus Swap-Geschäften|2|10|

Für Anleihen|248|90|

Sonstiges|20|9|

Insgesamt|365|200|

Sonstige Finanzaufwendungen:|||

Anpassungen an Finanzierungsrückstellungen|39|12|

Finanzaufwendungen für Haushaltsinstrumente|73|50|

Realisierte Verluste aus dem Verkauf von Finanzanlagen|0|8|

Wertminderungsverluste aus Finanzanlagen|15|11|

Sonstiges|57|56|

Insgesamt|184|137|

Zeitwertanpassung|0|118|

Wechselkursverluste|45|12|

Insgesamt|594|467|

3.7 ANTEIL AM NETTOÜBERSCHUSS/(VERLUST) VERBUNDENER EINRICHTUNGEN UND JOINT VENTURES

Gemäß der Äquivalenzmethode bezieht die Europäische Union ihren Anteil am Nettoüberschuss/-verlust ihrer verbundenen Einrichtungen und ihrer Joint Ventures in die Ergebnisrechnung mit ein (siehe dazu Erläuterungen 2.3.1 und 2.3.2 ).

3.8 SEGMENTBERICHTERSTATTUNG

Dieser Bericht bietet eine Übersicht über die Aufteilung der operativen Erträge und Aufwendungen nach Politikbereichen. Grundlage ist die Aufstellung des Haushaltsplans nach Tätigkeitsbereichen innerhalb der Kommission (ABB – Activity Based Budgeting). Diese Politikbereiche werden für die Darstellung des Abschlusses in drei Hauptfelder unterteilt – Tätigkeiten innerhalb der Europäischen Union, Tätigkeiten außerhalb der Europäischen Union sowie Dienstleistungen und sonstige.

„Tätigkeiten innerhalb der Europäischen Union“ ist der größte Bereich, da er zahlreiche Politikbereiche in der Europäischen Union einschließt. „Tätigkeiten außerhalb der Europäischen Union” bezieht sich auf Bereiche außerhalb der EU wie Handel und Hilfsprogramme. „Dienstleistungen und Sonstige” umfasst interne und horizontale Tätigkeiten, die für das Funktionieren der Organe und Einrichtungen der Europäischen Union erforderlich sind.

Die konsolidierten Agenturen sind in unterschiedliche Politikbereiche integriert. Sonstige Einrichtungen außerhalb der Kommission werden einem bestimmten Politikbereich zugeordnet. Die verschiedenen Politikbereiche weisen die Bruttozahlen vor der Herausnahme aus der Konsolidierung aus und die herausgenommenen Posten werden zusammen in einer gesonderten Spalte ausgewiesen.

Zu beachten ist, dass Eigenmittel und Beiträge nicht nach den verschiedenen Tätigkeiten aufgegliedert werden, da diese von den zentralen Dienststellen der Kommission berechnet, erhoben und verwaltet werden. Sie werden hier ausgewiesen, um einen Vergleich des Nettoergebnisses mit der Ergebnisrechnung zu ermöglichen.

SEGMENTBERICHTERSTATTUNG – ZUSAMMENFASSUNG|Mio. EUR|

Sonstige operative Erträge:||||||||

Geldbußen|2 648|0|0|0|0|0|2 648|

Agrarabschöpfungen|705|0|0|0|0|0|705|

Rückforderung von Ausgaben|1 110|64|2|0|0|0|1 176|

Ertrag aus Verwaltungstätigkeit|79|37|840|0|377|(125)|1 208|

Sonstige operative Erträge|1 930|81|707|2|1|(926)|1 795|

SONSTIGE OPERATIVE ERTRÄGE|6 472|182|1 549|2|378|(1 051)|7 532|

Verwaltungsaufwendungen:||||||||

Personalaufwand|(1 732)|(737)|(1 151)|0|(1 287)|9|(4 898)|

Aufwendungen für immaterielle Anlagewerte und Ausrüstungsgegenstände|(70)|(18)|(118)|0|(230)|0|(436)|

Sonstige Verwaltungsaufwendungen|(658)|(311)|(853)|0|(1 225)|248|(2 799)|

|(2 460)|(1 066)|(2 122)|0|(2 742)|257|(8 133)|

Operative Aufwendungen:||||||||

Direkte zentrale Verwaltung|(6 279)|(2 843)|(278)|0|0|656|(8 744)|

Indirekte zentrale Verwaltung|(2 971) |(616)|(4)|0|0|(14)|(3 605)|

Dezentrale Verwaltung|(32)|(105)|0|0|0|0|(137)|

Geteilte Verwaltung|(89 546)|(9)|(126)|0|0|0|(89 681)|

Gemeinsame Verwaltung|(368)|(1 287)|0|0|0|0|(1 655)|

Sonstige operative Aufwendungen|(726)|(9)|(468)|(61)|0|152|(1 112)|

|(99 922)|(4 869)|(876)|(61)|0|794|(104 934)|

OPERATIVE AUFWENDUNGEN GESAMT|(102 382)|(5 935)|(2 998)|(61)|(2 742)|1 051|(113 067)|

OPERATIVE NETTOAUFWENDUNGEN|(95 910)|(5 753)|(1 449)|(59)|(2 364)|0|(105 535)|

Einnahmen aus Eigenmitteln und Beiträgen|110 537|

Überschuss aus operativen Tätigkeiten|5 002|

Nettofinanzerträge|241|

Entwicklung der Verbindlichkeit Leistungen an Bedienstete|(683)|

Anteil an den Ergebnissen verbundener Einrichtungen/Joint Ventures|(103)|

Wirtschaftliches Ergebnis des Jahres|4 457|

|SEGMENTBERICHTERSTATTUNG – TÄTIGKEITEN INNERHALB DER EU|Mio. EUR|

Sonstige operative Erträge:||||||||||

Geldbußen|0|8|2 626|0|0|2|10|0|0|

Agrarabschöpfungen|0|0|0|0|705|0|0|0|0|

Rückforderung von Ausgaben|3|5|0|60|492|3|1|6|12|

Ertrag aus Verwaltungstätigkeit|0|9|0|0|0|17|0|1|4|

Sonstige operative Erträge|7|261|0|33|84|203|35|513|5|

SONSTIGE OPERATIVE ERTRÄGE|10|283|2 626|93|1 281|225|46|520|21|

Verwaltungsaufwendungen:|(53)|(243)|(74)|(102)|(108)|(265)|(100)|(292)|(127)|

Personalaufwand|(46)|(161)|(68)|(75)|(88)|(178)|(74)|(197)|(96)|

Immaterielle Anlagewerte und Aufwendungen für Sachanlagen|0|(15)|0|(1)|0|(9)|(1)|(2)|0|

Sonstige allgemeine Verwaltungskosten|(7)|(67)|(6)|(26)|(20)|(78)|(25)|(93)|(31)|

Operative Aufwendungen:|(35)|(358)|(16)|(8 153)|(55 539)|(1 726)|(192)|(3 646)|(1 220)|

Direkte zentrale Verwaltung|(35)|(159)|0|(182)|(43)|(607)|(173)|(2 647)|(1 108)|

Indirekte zentrale Verwaltung|0|(39)|0|0|0|(667)|(4)|(922)|(103)|

Dezentrale Verwaltung|0|0|0|(3)|(8)|(11)|0|0|0|

Geteilte Verwaltung|0|0|0|(7 952)|(55 427)|0|0|0|0|

Gemeinsame Verwaltung|0|(68)|0|0|0|(285)|0|0|0|

Sonstige operative Aufwendungen|0|(92)|(16)|(16)|(61)|(156)|(15)|(77)|(9)|

OPERATIVE AUFWENDUNGEN GESAMT|(88)|(601)|(90)|(8 255)|(55 647)|(1 991)|(292)|(3 938)|(1 347)|

OPERATIVE NETTOAUFWENDUNGEN|(78)|(318)| 2 536|(8 162)|(54 366)|(1 766)|(246)|(3 418)|(1 326)|

Sonstige operative Erträge:||||||||||

Geldbußen|0|0|2|0|0|0|0|0|2 648|

Agrarabschöpfungen|0|0|0|0|0|0|0|0|705|

Rückforderung von Ausgaben|0|23|0|497|0|4|1|3|1 110|

Ertrag aus Verwaltungstätigkeit|45|0|0|0|0|1|1|1|79|

Sonstige operative Erträge|159|8|190|(1)|1|156|136|140|1 930|

SONSTIGE OPERATIVE ERTRÄGE|204|31|192|496|1|161|138|144|6 472|

Verwaltungsaufwendungen:|(308)|(39)|(161)|(69)|(49)|(177)|(177)|(116)|(2 460)|

Personalaufwand|(226)|(32)|(105)|(55)|(40)|(88)|(120)|(83)|(1 732)|

Immaterielle Anlagewerte und Aufwendungen für Sachanlagen|(28)|0|(4)|0|(2)|(1)|(4)|(3)|(70)|

Sonstige Verwaltungsaufwendungen|(54)|(7)|(52)|(14)|(7)|(88)|(53)|(30)|(658)|

Operative Aufwendungen:|(143)|(544)|(36)|(25 789)|(65)|(1 341)|(495)|(624)|(99 922)|

Direkte zentrale Verwaltung|(29)|(282)|(7)|(37)|(65)|(157)|(395)|(353)|(6 279)|

Indirekte zentrale Verwaltung|0|0|0|(17)|0|(1 179)|(40)|0|(2 971)|

Dezentrale Verwaltung|0|0|0|(10)|0|0|0|0|(32)|

Geteilte Verwaltung|0|(260)|0|(25 710)|0|0|0|(197)|(89 546)|

Gemeinsame Verwaltung|0|0|0|(15)|0|0|0|0|(368)|

Sonstige operative Aufwendungen|(114)|(2)|(29)|0|0|(5)|(60)|(74)|(726)|

OPERATIVE AUFWENDUNGEN GESAMT|(451)|(583)|(197)|(25 858)|(114)|(1 518)|(672)|(740)|(102 382)|

OPERATIVE NETTOAUFWENDUNGEN|(247)|(552)|(5)|(25 362)|(113)|(1 357)|(534)|(596)|(95 910)|

|SEGMENTBERICHTERSTATTUNG – TÄTIGKEITEN AUSSERHALB DER EU|Mio. EUR|

Sonstige operative Erträge:|||||||

Rückforderung von Ausgaben|14|0|9|39|2|64|

Ertrag aus Verwaltungstätigkeit|37|0|0|0|0|37|

Sonstige operative Erträge|81|0|(1)|1|0|81|

SONSTIGE OPERATIVE ERTRÄGE|132|0|8|40|2|182|

Verwaltungsaufwendungen:|(799)|(50)|(146)|(45)|(26)|(1 066)|

Personalaufwand|(511)|(45)|(129)|(36)|(16)|(737)|

Immaterielle Anlagewerte und Aufwendungen für Sachanlagen|(18)|0|0|0|0|(18)|

Sonstige Verwaltungsaufwendungen|(270)|(5)|(17)|(9)|(10)|(311)|

Operative Aufwendungen:|(2 924)|(12)|(939)|(142)|(852)|(4 869)|

Direkte zentrale Verwaltung|(1 514)|(6)|(610)|(296)|(417)|(2 843)|

Indirekte zentrale Verwaltung|(563)|0|(1)|(52)|0|(616)|

Dezentrale Verwaltung|(185)|0|(122)|202|0|(105)|

Geteilte Verwaltung|(26)|0|17|0|0|(9)|

Gemeinsame Verwaltung|(634)|(6)|(218)|6|(435)|(1 287)|

Sonstige operative Aufwendungen|(2)|0|(5)|(2)|0|(9)|

OPERATIVE AUFWENDUNGEN GESAMT|(3 723)|(62)|(1 085)|(187)|(878)|(5 935)|

OPERATIVE NETTOAUFWENDUNGEN|(3 591)|(62)|(1 077)|(147)|(876)|(5 753)|

|||

|SEGMENTBERICHTERSTATTUNG – DIENSTLEISTUNGEN UND SONSTIGES||

Sonstige operative Erträge:|||||||||||

Rückforderung von Ausgaben|1|0|0|1|0|0|0|0|0|2|

Ertrag aus Verwaltungstätigkeit|0|6|0|692|0|50|0|92|0|840|

Sonstige operative Erträge|(2)|0|6|54|(1)|(2)|0|47|605|707|

SONSTIGE OPERATIVE ERTRÄGE|(1)|6|6|747|(1)|48|0|139|605|1 549|

Verwaltungsaufwendungen:|(96)|(49)|(148)|(1 360)|(65)|(51)|(8)|(380)|35|(2 122)|

Personalaufwand|(61)|(36)|(129)|(564)|(60)|(38)|(8)|(290)|35|(1 151)|

Immaterielle Anlagewerte und Aufwendungen für Sachanlagen|(2)|0|0|(116)|0|0|0|0|0|(118)|

Sonstige Verwaltungsaufwendungen|(33)|(13)|(19)|(680)|(5)|(13)|0|(90)|0|(853)|

Operative Aufwendungen:|(98)|(13)|0|(36)|(30)|(261)|0|(14)|(424)|(876)|

Direkte zentrale Verwaltung|(94)|(13)|0|(32)|(29)|(109)|0|(1)|0|(278)|

Indirekte zentrale Verwaltung|(4)|0|0|0|0|0|0|0|0|(4)|

Geteilte Verwaltung|0|0|0|0|0|(126)|0|0|0|(126)|

Sonstige operative Aufwendungen|0|0|0|(4)|(1)|(26)|0|(13)|(424)|(468)|

OPERATIVE AUFWENDUNGEN GESAMT|(194)|(62)|(148)|(1 396)|(95)|(312)|(8)|(394)|(389)|(2 998)|

OPERATIVE NETTOAUFWENDUNGEN|(195)|(56)|(142)|(649)|(96)|(264)|(8)|(255)|216|(1 449)|

4. ERLÄUTERUNGEN ZUR CASHFLOW-TABELLE

4.1 ZWECK UND ERSTELLUNG DER CASHFLOW-TABELLE

Die Cashflow-Daten bilden die Grundlage, um die Fähigkeit der Europäischen Union zur Generierung von Barmitteln und Barmitteläquivalenten sowie ihren entsprechenden Cashflow-Bedarf bewerten zu können.

Die Cashflow-Tabelle wird mithilfe der indirekten Methode erstellt. Das bedeutet, dass der Nettoüberschuss oder das Nettodefizit aus dem Haushaltsjahr unter Berücksichtigung der Auswirkungen nicht zahlungswirksamer Transaktionen, möglicher aktiver oder passiver Rechnungsabgrenzungen vergangener oder künftiger Zahlungseingänge oder -ausgänge aus operativer Tätigkeit sowie der Ertrags- oder Aufwandspositionen für die Veranlagung von Cashflows angepasst wird. Cashflows aus Fremdwährungstransaktionen werden in der Berichtswährung der Europäischen Union, dem Euro, dargestellt, wobei der Fremdwährungsbetrag zu dem am Datum des Zahlungsflusses geltenden Wechselkurs in Euro umgerechnet wird.

Die dargestellte Cashflow-Tabelle enthält die Cashflows der Rechnungsperiode, aufgegliedert nach operativen Tätigkeiten und Investitionstätigkeiten (die Europäische Union übt keine Finanzierungstätigkeit aus).

4.2 OPERATIVE TÄTIGKEITEN

Operative Tätigkeiten sind alle jene Tätigkeiten der Europäischen Union, bei denen es sich nicht um Investitionstätigkeiten handelt. Dies trifft auf die meisten der durchgeführten Tätigkeiten zu. Darlehen (und gegebenenfalls die zugehörigen Anleihen) gelten nicht als Investitionstätigkeit (oder Finanzierungstätigkeit), weil sie unter die allgemeinen Ziele und somit unter das Tagesgeschäft der Europäischen Union fallen. Operative Tätigkeiten beinhalten überdies Investitionen wie die Beteiligung am Europäischen Investitionsfonds (EIF), an der Europäischen Bank für Wiederaufbau und Entwicklung (EBWE) und an den Risikokapitalfonds. Zweck dieser Tätigkeiten ist die Erreichung der politisch vorgegebenen Ziele.

4.3 INVESTITIONSTÄTIGKEITEN

Bei den Investitionstätigkeiten handelt es sich um den Erwerb oder die Veräußerung immaterieller Vermögenswerte und Sachanlagen sowie anderer Anlagen, die jedoch nicht unter die Rubrik Barmitteläquivalente fallen. Die Darlehensvergabe fällt nicht unter die Investitionstätigkeiten. Ziel ist die Darstellung der tatsächlichen Investitionen der Europäischen Union.

Es ist zu beachten, dass 8 910 Mio. EUR der Barmittel und Barmitteläquivalente für die Europäische Union nicht verfügbar sind. Dabei handelt es sich um jene Barmittel, die in Form von Geldbußen eingenommen werden, gegen welche die mit der Geldbuße belegte Partei Rechtsmittel einlegt. Die entsprechenden Beträge sind in Erläuterung 2.11 oben klar als „Barmittel mit Verfügungsbeschränkungen“ ausgewiesen.

5. EVENTUALFORDERUNGEN UND -VERBINDLICHKEITEN UND SONSTIGE POSTEN

EVENTUALFORDERUNGEN|

|||Mio. EUR|

|Erläuterung|31.12.2009|31.12.2008|

Erhaltene Sicherheiten|5.1|279|260|

Eventualforderungen in Bezug auf Betrugsfälle und Unregelmäßigkeiten|5.2|1 944|2 010|

Finanzkorrekturen in Bearbeitung (endgültiger Beschluss steht aus)|5.3|0|4 390|

Sonstige Eventualforderungen|5.4|18|43|

Eventualforderungen gesamt||2 241|6 703|

EVENTUALVERBINDLICHKEITEN|

|||Mio. EUR|

Eventualverbindlichkeiten|Erläuterung|31.12.2009|31.12.2008|

Gestellte Sicherheiten|5.5|19 330|17 510|

Geldbußen - beim Gerichtshof eingelegte Rechtsmittel|5.6|11 969|10 198|

EGFL –Entscheidung des Gerichtshofes steht noch aus|5.7|1 945|1 609|

Beträge im Zusammenhang mit Gerichtsverfahren und sonstigen Streitfällen|5.8|416|281|

Sonstige Eventualverbindlichkeiten|5.9|12|18|

Eventualverbindlichkeiten gesamt||33 672|29 616|

Alle Eventualverbindlichkeiten würden bei Fälligkeit aus den künftigen Haushaltsplänen der Europäischen Union finanziert. Der EU-Haushaltsplan wird von den Mitgliedstaaten finanziert.

EVENTUALFORDERUNGEN

5.1 ERHALTENE GARANTIEN

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Erfüllungsgarantien|252|239|

Sonstiges|27|21|

Insgesamt|279|260|

Erfüllungsgarantien werden bisweilen gefordert, um sicherzustellen, dass die Empfänger von Finanzhilfen der Europäischen Union ihre vertraglichen Pflichten gegenüber der Europäischen Union erfüllen.

5.2 BETRUGSFÄLLE UND UNREGELMÄSSIGKEITEN

Die nachstehende Tabelle enthält die Beträge, die die Mitgliedstaaten infolge der Aufdeckung von mit Unregelmäßigkeiten behafteten Anträgen auf Finanzierung aus den Strukturfonds gegebenenfalls einziehen könnten. Die Tabelle beruht auf den förmlichen Meldungen der Mitgliedstaaten entsprechend der Verordnung Nr. 1681/94 der Kommission. Die Beträge sind nach Mitgliedstaaten aufgeschlüsselt.

Eventualforderungen: Betrugsfälle und Unregelmäßigkeiten|Mio. EUR|

Mitgliedstaat|31.12.2009|31.12.2008|

Österreich|8|13|

Belgien|2|16|

Tschechische Republik|13|13|

Dänemark|2|10|

Estland|3|2|

Finnland|2|3|

Frankreich|15|12|

Deutschland|468|581|

Griechenland|25|62|

Ungarn|6|5|

Irland|1|1|

Italien|436|441|

Lettland|5|4|

Litauen|5|2|

Malta|1|1|

Niederlande|15|14|

Polen|18|13|

Portugal|82|114|

Slowakei|39|9|

Slowenien|7|1|

Spanien|277|279|

Schweden|2|2|

Vereinigten Königreich|347|257|

INSGESAMT|1 779|1 855|

Die Beträge in dieser Tabelle stellen allerdings eher theoretische Höchstbeträge als tatsächlich zu erwartende Mittelzuflüsse in den EU-Haushalt dar. Dies hat folgende Gründe:

· Die Mitgliedstaaten melden nicht immer die Ergebnisse ihrer Einziehungsmaßnahmen.

· Die Mitgliedstaaten sind zwar verpflichtet, die Kommission über bestehende Möglichkeiten zur Einziehung der Beträge zu informieren, doch inwieweit die betreffenden Beträge tatsächlich eingezogen werden, lässt sich nicht mit Sicherheit vorhersagen. Das nationale Recht sieht teilweise Verjährungsfristen bis zu 30 Jahren vor, weshalb die zuständigen Behörden den formellen Verzicht auf eine Forderung nur sehr ungern aussprechen, selbst wenn die tatsächlichen Chancen auf eine Nacherhebung nur theoretischer Art sind. Nach Artikel 8 der Verordnung Nr. 438/2001 sind die Mitgliedstaaten bei Strukturmaßnahmen jetzt verpflichtet, der Kommission jährlich eine Erklärung zu den noch einzuziehenden Beträgen zu übermitteln, damit diese die tatsächliche Lage besser einschätzen kann.

· Selbst wenn der betreffende Mitgliedstaat das Einziehungsverfahren fristgerecht eingeleitet hat, stellt dies noch keine Erfolgsgarantie dar. Dies gilt insbesondere für Einziehungsanordnungen, gegen die Rechtsmittel eingelegt werden.

· Die Kofinanzierung einzelner Projekte erfolgt im Rahmen mehrjähriger Programme. Solange ein solches mehrjähriges Programm nicht abgeschlossen ist, lässt sich jedoch nicht gesichert feststellen, welche Beträge noch einzuziehen sind, da die Mittel für zu Unrecht geleistete Zahlungen unter bestimmten Voraussetzungen für andere, reguläre Projekte neu zugewiesen werden können und bei der Zahlung von Einzeltranchen und insbesondere bei der Leistung der Abschlusszahlung die Verrechnung bestimmter Ausgaben zulässig ist. Bei den Zahlen in diesen Tabellen handelt es sich um vorläufige Informationen, die auf den bis Ende Februar 2010 eingegangenen und bearbeiteten Meldungen beruhen. Es ist nicht auszuschließen, dass diese Zahlen nach Maßgabe weiterer, zu einem späteren Zeitpunkt eingehender Meldungen noch berichtigt werden müssen.

Die von den Mitgliedstaaten übermittelten Informationen erlauben daher noch keine genaue Vorhersage darüber, welche Möglichkeiten zur Einziehung der Mittel im Einzelfall bestehen. Als sichtbarste Schwankung ist seit 2008 die Zunahme von Fällen in Bezug auf „EU-10”-Mitgliedstaaten zu verzeichnen. Seit 2004 wird die Kohäsionspolitik aktiv umgesetzt und aufgrund der steigenden Umsetzungsrate und der verstärkten Kontrollen bei den kofinanzierten Maßnahmen ist die Zahl der gemeldeten Unregelmäßigkeiten seither stetig gestiegen. Eine weitere bedeutende Schwankung im Jahr 2008 betrifft das Vereinigte Königreich, das nach einer umfassenden Prüfung der finanzierten Maßnahmen eine hohe Zahl an Unregelmäßigkeiten gemeldet hat.

Ebenfalls unter dieser Rubrik erfasst ist ein Betrag von 165 Mio. EUR in Verbindung mit dem Europäischen Garantiefonds für die Landwirtschaft (EGFL) (2008: 153 Mio. EUR). Die Mitgliedstaaten teilen der Kommission die Beträge mit, die sie in ihrem Schuldnerbuch erfasst haben, sowie Beträge, die sich noch in der Phase einer Vorabprüfung befinden. Diese vorläufigen Beträge werden in dieser Rubrik ausgewiesen.

5.3 FINANZKORREKTUREN IN BEARBEITUNG (ENDGÜLTIGER BESCHLUSS STEHT AUS)

Diese Information, die sich auf die Rückforderung der EU-Ausgaben bezieht, wird jetzt mit zugehöriger Information in Erläuterung 6 der vorliegenden Jahresrechnung ausgewiesen.

5.4 SONSTIGE EVENTUALFORDERUNGEN

Bei dem in dieser Rubrik ausgewiesenen Betrag handelt es sich um kleinere Eventualforderungen, die nicht unter den vorstehenden Rubriken eingeordnet werden können.

EVENTUALVERBINDLICHKEITEN

5.5 GESTELLTE SICHERHEITEN

5.5.1 Für Darlehen aus Eigenmitteln der Europäischen Investitionsbank (EIB)

|Mio. EUR|

||Öffentliche Behörden|Private Unternehmen|||

Garantie 65 %|3 127|9 126|2 692|14 945|12 429|

Garantie 70 %|109|1 981|506|2 596|2 908|

Garantie 75 %|0|617|233|850|1 049|

Garantie 100 %|0|625|196|821|1 008|

Insgesamt Gesamt|3 236|12 349|3 627|19 212|17 394|

Aus dem Haushalt der Europäischen Union werden Sicherheiten für die von der EIB aus Eigenmitteln zum 31. Dezember 2009 an Drittländer vergebenen und unterzeichneten Darlehen gestellt (einschließlich der an Mitgliedstaaten vor dem Beitritt vergebenen Darlehen). Diese sind allerdings auf einen bestimmten Prozentsatz des genehmigten Darlehenshöchstbetrags begrenzt: 65%, 70%, 75% oder 100%. Wird dieser Höchstbetrag nicht ausgeschöpft, so erstreckt sich die EU-Bürgschaft auf die gesamte Höhe der tatsächlich vergebenen Darlehen. Zum 31. Dezember 2009 betrugen die Außenstände 19 212 Mio. EUR. Auf diesen Betrag ist de facto auch das von der Europäischen Union getragene Risiko begrenzt.

Die von der EIB aus Eigenmitteln vergebenen Darlehen, für die eine Bürgschaft aus dem EU-Haushalt gestellt wird, sind außerdem durch Drittbürgschaften von außen (von Staaten bzw. öffentlichen oder privatwirtschaftlichen Finanzinstituten) abgesichert. Die Kommission ist in diesem Fall Sekundärbürge. Die Garantie zulasten des EU-Haushalts deckt das politische Risiko bei den in der Rubrik „Risikoteilung“ aufgeführten Sicherheiten. Die übrigen Risiken werden bei Ausfall des Primärbürgen von der EIB selbst gedeckt. Bei den in der Spalte „Ohne Risikoteilung“ angeführten Sicherheiten werden bei Ausfall des Primärbürgen sämtliche Risiken aus dem EU-Haushalt gedeckt. Handelt es sich bei diesem Primärbürgen um eine staatliche Stelle, so ist im Allgemeinen eine Begrenzung auf das rein politische Risiko gegeben. Ist der primäre Garantiegeber hingegen eine privatwirtschaftliche Einrichtung, so muss der EU-Haushalt gegebenenfalls auch für die Deckung der geschäftlichen Risiken aufkommen.

5.5.2 Sonstige gestellte Sicherheiten

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Fazilität für Finanzierungen auf Risikoteilungsbasis (RSFF)|94|48|

MEDA: Marokkanische Sicherheiten|17|66|

Kreditgarantieinstrument für Ten-Verkehrsprojekte (LGTT)|6|1|

Sonstiges|1|1|

Insgesamt|118|116|

Im Rahmen einer Fazilität für Finanzierungen auf Risikoteilungsbasis (RSFF) wird der Beitrag der Kommission verwendet, um das finanzielle Risiko für Darlehen und Garantien, die von der EIB für förderfähige Forschungsprojekte gestellt wurden, zu decken. Insgesamt ist eine Beteiligung der Kommission von bis zu 1 Mrd. EUR für den Zeitraum 2007 bis 2013 vorgesehen, von der bis zu 800 Mio. EUR aus dem „Kooperationsprogramm” und bis zu 200 Mio. EUR aus dem „Kapazitätsprogramm” stammen. Die EIB hat sich verpflichtet, den gleichen Betrag bereitzustellen. Ein Betrag von 94 Mio. EUR ist von der Kommission als „Bereitstellung von Kapital” blockiert worden. Diese Bereitstellung von Kapital deckt unerwartete Verluste durch Darlehen und Bürgschaften ab, die von der EIB im Rahmen der Fazilität für Finanzierungen auf Risikoteilungsbasis (RSFF) gestellt werden. Es handelt sich um den höchsten Verlust, den die Kommission bei Ausfall eines Darlehens oder einer gestellten Bürgschaft zu tragen hat. Es ist der Höchstbetrag der von der Kommission gestellten Sicherheit in Bezug auf die Fazilität für Finanzierungen auf Risikoteilungsbasis (RSFF) und wird somit als Eventualverbindlichkeit der Europäischen Union betrachtet.

Im Rahmen des MEDA-Programms hat die Kommission über einen besonderen Fonds einen Bürgschaftsmechanismus eingerichtet, der zwei marokkanischen Organisationen, der Caisse Centrale de Garantie und dem Fonds Dar Ad-Damane, zugute kommt. Zum 31. Dezember 2009 fielen 17 Mio. EUR unter die Bürgschaft der Kommission.

Das Kreditgarantieinstrument für transeuropäische Verkehrsnetzprojekte (LGTT) (2007-2013) zielt auf die Ausstellung von Sicherheiten, um das Ertragsrisiko in den ersten Jahren von TEN-Verkehrsprojekten zu mindern. Insbesondere umfasst die Sicherheit vollständig Standby-Liquiditätsfazilitäten, die nur in Fällen verwendet werden, in denen die Cashflows des Projekts nicht ausreichen, um vorrangige Verbindlichkeiten zu bedienen. Bei dem Instrument handelt es sich um ein gemeinsames Finanzprodukt der Kommission und der EIB, dem 500 Mio. EUR aus dem EU-Haushalt zugewiesen werden. Die EIB wird weitere 500 Mio. EUR beitragen, sodass sich der verfügbare Gesamtbetrag auf 1 Mrd. EUR beläuft. Der in dieser Rubrik aufgenommene Betrag von 6 Mio. EUR stellt den Beitrag für Rückstellungen für unerwartete Verluste in Verbindung mit LGTT-Transaktionen dar.

5.6 GELDBUSSEN

Diese Beträge betreffen Geldbußen, die von der Kommission für die Verletzung von Wettbewerbsvorschriften auferlegt und vorläufig entrichtet wurden und gegen die entweder ein Rechtsmittel eingelegt wurde oder bei denen nicht bekannt ist, ob ein Rechtsmittel eingelegt wird. Die Eventualverbindlichkeit wird bis zu einer endgültigen Entscheidung des Gerichtshofes beibehalten. Die auf solche vorläufigen Zahlungen aufgelaufenen Zinsbeträge (460 Mio. EUR) sind wegen der Ungewissheit des Anspruchs der Kommission auf diese Beträge einerseits in der Ergebnisrechnung für das betreffende Jahr und andererseits auch bei den Eventualverbindlichkeiten ausgewiesen.

5.7 EGFL – ENTSCHEIDUNG DES GERICHTSHOFES STEHT NOCH AUS

Es handelt sich hierbei um Eventualverbindlichkeiten gegenüber den Mitgliedstaaten im Rahmen der EGFL-Konformitätsabschlüsse, für die eine Entscheidung des Europäischen Gerichtshofs noch aussteht. Der Zeitpunkt der Ermittlung der endgültigen Höhe der Verbindlichkeit und das Jahr, in dem die Aufwendung aufgrund des gefällten Urteils zulasten des Haushalts verbucht wird, hängen von der Dauer des noch beim Europäischen Gerichtshof anhängigen Verfahrens ab. Ein Schätzwert der voraussichtlich zu zahlenden Beträge ist als langfristige Rückstellung in der Vermögensübersicht enthalten – siehe Erläuterung 2.13 .

5.8 EVENTUALVERBINDLICHKEITEN IM ZUSAMMENHANG MIT RECHTSSACHEN UND ANDEREN STREITFÄLLEN

Diese Rubrik bezieht sich auf Schadensersatzklagen, die gegen die Europäische Union vorgebracht werden, auf sonstige Rechtsstreitigkeiten sowie die geschätzten Rechtskosten.

Die Beträge beziehen sich auf Rechtsverfahren, an denen Lieferanten, Auftragnehmer und frühere Mitarbeiter beteiligt sind. Bei Schadenersatzklagen gemäß Artikel 288 EG-Vertrag muss der Kläger nachweisen, dass sich das beklagte Organ eine schwerwiegende Verletzung einer Rechtsvorschrift, die Einzelpersonen bestimmte Ansprüche einräumt, zuschulden kommen ließ, wodurch dem Kläger ernsthafter Schaden entstanden ist. Außerdem muss ein unmittelbarer kausaler Zusammenhang zwischen dem fraglichen Verstoß und dem verursachten Schaden erkennbar sein.

5.9 SONSTIGE EVENTUALVERBINDLICHKEITEN

Bei dem in dieser Rubrik ausgewiesenen Betrag handelt es sich um kleinere Eventualverbindlichkeiten, die nicht unter den vorstehenden Rubriken klassifiziert werden können.

SONSTIGE WICHTIGE OFFENLEGUNGEN

5.10 FINANZTÄTIGKEITEN MIT ZUGESAGTEN, ABER NICHT BEANSPRUCHTEN MITTELN

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Finanztätigkeiten mit zugesagten, aber nicht beanspruchten Mitteln|5 733|4 885|

Es handelt sich um Darlehens- und Investitionsvereinbarungen der Kommission (die nicht in den Altlasten enthalten sind), die vom Vertragspartner vor Jahresende noch nicht in Anspruch genommen wurden. Hierzu gehören vor allen Dingen Beträge in Bezug auf Vereinbarungen über Zahlungsbilanzdarlehen aus den Jahren 2008 und 2009, die zum Jahresende noch nicht ausgezahlt worden waren (5,4 Mrd. EUR zum 31. Dezember 2009).

5.11 MITTELBINDUNG IM HAUSHALTSPLAN, AUSSTEHENDE ZAHLUNGEN

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Mittelbindung im Haushaltsplan, ausstehende Zahlungen|134 689|120 023|

Die noch abzuwickelnden Mittelbindungen („Altlasten”) entsprechen den offenen Verpflichtungen, für die noch keine Zahlungen und/oder Aufhebungen vorgenommen wurden. Dies ist eine übliche Folgewirkung mehrjähriger Programme. Zum 31. Dezember 2009 beliefen sich die noch abzuwickelnden Mittelbindungen auf insgesamt 177 272 Mio. EUR. Der ausgewiesene Betrag entspricht den noch abzuwickelnden Mittelbindungen abzüglich der in der Ergebnisrechnung 2009 als Aufwand erfassten zugehörigen Beträge.

5.12 WICHTIGE RECHTLICHE VERPFLICHTUNGEN

|Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

Strukturmaßnahmen|275 761|332 995|

Protokolle mit den Mittelmeerländern|263|263|

Fischereiabkommen|249|401|

Programm Galileo|1 517|2 023|

GMES-Programm|556|624|

TEN-V|4 289|4 571|

Sonstige vertragliche Verpflichtungen|1 325|983|

Insgesamt|283 960|341 860|

Diese Mittelbindungen entstanden, da die Europäische Union langfristige rechtliche Verpflichtungen über Beträge einging, für die im Haushaltsplan noch keine ausreichende Mitteldeckung vorhanden war. Hier werden entweder mehrjährige Programme, wie beispielsweise Strukturmaßnahmen, oder Beträge ausgewiesen, zu deren künftiger Zahlung die Europäische Union im Rahmen von zum Abschlussstichtag der Vermögensübersicht bestehenden Verträgen verpflichtet ist (z. B. in Bezug auf die Erbringung von Dienstleistungen in den Bereichen Sicherheit, Reinigung usw., aber auch vertragliche Verpflichtungen in Verbindung mit besonderen Projekten etwa im Bausektor). Nicht alle mehrjährigen Programme umfassen Mittelbindungen, deren Aufnahme in dieser Rubrik erforderlich ist, da für die Ausgaben zulasten künftiger Haushaltsjahre die jährlichen Beschlüsse der Haushaltsbehörde oder Änderungen der einschlägigen Vorschriften maßgeblich sind.

5.12.1 Strukturmaßnahmen

In der nachstehenden Tabelle ist ein Vergleich zwischen den rechtlichen Verpflichtungen, für die noch keine Mittelbindungen vorgenommen wurden, und den Höchstbeträgen der Mittelbindungen in Bezug auf die im Finanzrahmen 2007-2013 vorgesehenen Beträge dargestellt: Strukturmaßnahmen umfassen die für den Zeitraum 2007-2013 geplanten Beihilfen. Der im Jahr 2007 begonnene Finanzrahmen unterscheidet sich in Form und Zielen von dem Finanzrahmen des vorangegangenen Zeitraums.

|||||Mio. EUR|

Mittel der Kohäsionspolitik|346 543|346 136|140 318|205 818|206 225|

Natürliche Ressourcen|100 624|98 388|39 533|58 855|61 091|

Instrument für Heranführungshilfe (IPA)|10 958|5 195|2 513|2 682|8 445|

Insgesamt|458 125|449 719|182 364|267 355|275 761|

5.12.2 Protokolle mit den Mittelmeerländern

Diese Verpflichtungen über einen Gesamtbetrag von 263 Mio. EUR beziehen sich auf mit den Mittelmeerdrittländern geschlossene Finanzprotokolle. Der hier ausgewiesene Betrag entspricht der Differenz zwischen dem Gesamtvolumen der unterzeichneten Finanzprotokolle und dem Gesamtbetrag der buchmäßig erfassten Mittelbindungen. Bei diesen Protokollen handelt es sich um internationale Abkommen, die nur mit Zustimmung beider Vertragspartner rückgängig gemacht werden können. Entsprechende Bemühungen laufen derzeit.

5.12.3 Fischereiabkommen

Die Verpflichtungen gegenüber Drittländern, die für Maßnahmen im Rahmen von internationalen Fischereiübereinkommen eingegangen wurden, belaufen sich auf insgesamt 249 Mio. EUR.

5.12.4 Programm Galileo

Galileo ist ein globales Satellitennavigationssystem (GNSS), das von der Europäischen Union und der Europäischen Weltraumorganisation (ESA) gebaut wird. Das Galileo-Programm wird jetzt vollständig aus dem EU-Haushalt finanziert und von der Kommission für die EU verwaltet. Die erste Phase des Programms, die IOV-Phase („In-Orbit Validation”), wird voraussichtlich im Laufe des Jahres 2012 abgeschlossen und die Übertragung der geschaffenen Vermögenswerte an die Kommission findet zu ebendiesem Zeitpunkt statt.

Es wird darauf hingewiesen, dass die Europäische Kommission bis Ende 2009 einschließlich der vorstehend genannten Investition in das gemeinsame Unternehmen Galileo 1 028 Mio. EUR für die IOV-Phase des Programms gezahlt hat. Da sich dieses Programm derzeit noch in der Forschungsphase befindet, wurden die entsprechenden Mittel nach den Rechnungsführungsvorschriften der Europäischen Union als Aufwendungen verbucht und es wurden keine immateriellen Anlagewerte erfasst. Der für die nächste Phase des Programms Galileo (von 2008 bis 2013) vorgesehene (indikative) Gesamtbeitrag der Kommission beläuft sich auf 2 645 Mio. EUR.

5.12.5 GMES-Programm

Die Kommission hat für den Zeitraum 2008 bis 2013 mit der ESA einen Vertrag zur Einführung der Raumfahrtkomponente der globalen Umwelt- und Sicherheitsüberwachung (GMES) geschlossen. Der indikative Gesamtbetrag für diesen Zeitraum liegt bei 624 Mio. EUR. 2009 wurde ein Betrag von 68 Mio. EUR an ESA ausgezahlt.

5.12.6 TEN-V-Verpflichtungen

Dieser Betrag bezieht sich auf Finanzhilfen im Bereich des transeuropäischen Verkehrsnetzes (TEN-V) für den Zeitraum 2007-2013. Das Programm dient Projekten zur Entwicklung des transeuropäischen Verkehrsnetzes und soll Infrastrukturprojekte sowie Forschungs- und Innovationsprojekte unterstützen, um die nachhaltige Integration neuer Technologien und innovativer Prozesse bei der Errichtung der neuen Verkehrsinfrastruktur zu fördern. Der indikative Gesamtbetrag für dieses Programm liegt bei 8 013 Mio. EUR.

5.12.7 Sonstige vertragliche Verpflichtungen

Die ausgewiesenen Beträge entsprechen den während der jeweiligen Vertragslaufzeit zu zahlenden Beträgen. Darunter fallen die offene vertragliche Verpflichtung in Höhe von 93 Mio. EUR für gebäudebezogene Verträge des Rates sowie ein Betrag von 441 Mio. EUR für Bauverträge des Europäischen Parlaments. Weitere bedeutende Beträge unter dieser Rubrik beziehen sich auf 480 Mio. EUR für Auftragsvereinbarungen zwischen der Agentur „Fusion for Energy“ (gemeinsames europäisches Unternehmen für ITER und die Entwicklung von Fusionsenergie) und der internationalen Fusionsenergieorganisation ITER sowie auf 165 Mio. EUR für Auftragsvereinbarungen zwischen der Agentur „Fusion for Energy“, der Japanischen Atomenergieagentur (JAEA) und der internationalen Fusionsenergieorganisation ITER.

5.13 BEITRÄGE AN VERBUNDENE EINRICHTUNGEN

Dieser Betrag entspricht den künftig zu leistenden Einzahlungen für noch nicht abgerufene Teilbeträge des von der Kommission gezeichneten Kapitals.

5.13.1 Noch nicht abgerufene Kapitalbeteiligung: EBWE

Mio. EUR|

EBWE|EBWE Kapitalbeteiligung gesamt|Von der Kommission gezeichnet|

Kapital|19 794|600|

Einbezahlt|(5 198)|(157)|

Noch nicht abgerufen|14 596|443|

5.13.2 Noch nicht abgerufene Kapitalbeteiligung: EIF

Mio. EUR|

EIF|EIF Kapitalbeteiligung gesamt|Von der Kommission gezeichnet|

Kapital|2 940|861|

Einbezahlt|(588)|(172)|

Noch nicht abgerufen|2 352|689|

Nachdem im Jahr 2007 der EIF 1 000 neue Anteile ausgegeben hatte, zeichnete die Europäische Union 2009 weitere 75 Anteile mit einem Nennwert von jeweils 1 Mio. EUR, von denen 20 % des Nennwerts sowie das Agio im Jahr 2009 einbezahlt wurden. Die Beteiligung der Europäischen Union ist auf 900 Anteile (900 Mio. EUR) begrenzt. Siehe Erläuterung 2.3.1 .

5.14 MITTELBINDUNGEN FÜR OPERATING LEASING

|||||Mio. EUR|

Beschreibung|Künftig zahlbare Beträge|

Gebäude|334|1 236|842|2 412|

IT-Material und sonstige Ausrüstung|6|7|0|13|

Insgesamt|340|1 243|842|2 425|

Bei dieser Rubrik sind Gebäude und andere im Zuge von Operating-Leasing-Verträgen gemietete Ausrüstungen ausgewiesen, die den Kriterien für eine Erfassung unter den Aktiva der Vermögensübersicht nicht entsprechen. Die angegebenen Beträge entsprechen jeweils den während der verbleibenden Vertragsdauer noch anstehenden Zahlungsverpflichtungen.

Im Jahr 2009 wurde ein Betrag von 364 Mio. EUR in der Ergebnisrechnung als Aufwendung für Operating-Leasing-Verträge ausgewiesen.

6. FINANZKORREKTUREN UND RÜCKFORDERUNGEN INFOLGE DER FESTSTELLUNG VON UNREGELMÄSSIGKEITEN

Für den Haushaltsvollzug der Europäischen Union muss die Prävention, Erfassung und Korrektur von Unregelmäßigkeiten und Betrugsfällen sichergestellt werden. In diesem Kapitel soll ein Überblick über die zahlreichen Vorgehensweisen, die sich aus den anwendbaren Rechtsvorschriften zur Handhabung von seitens der Kommission und den Mitgliedstaaten erfassten Unregelmäßigkeiten ergeben, geboten und eine bestmögliche Schätzung für die jeweiligen Gesamtbeträge angegeben werden. Dies ist die letzte Stufe der Kontrollsysteme und die Bewertung dieser Rückforderungen ist für den Nachweis der Wirtschaftlichkeit der Haushaltsführung wesentlich.

6.1 EINLEITUNG

6.1.1 Überblick über den Prozess der Finanzkorrektur und Rückforderung nach Verwaltungsart

Rückforderungen und Finanzkorrekturen können aus Kontrollen und Prüfungen auf jeder Ebene des Kontrollsystems, aus Prüfungen auf EU-Ebene (Kommission, Europäischer Rechnungshof, OLAF) oder im Falle der geteilten Verwaltung durch die Mitgliedstaaten erfolgen. Wenngleich Unregelmäßigkeiten in jeder beliebigen Phase eines Projekts auftreten können, ist deren Erfassung in der Endphase möglich, wenn der Empfänger seinen Antrag auf Abschlusszahlung einsendet, der in den meisten Fällen unverzüglich von einem unabhängigen Wirtschaftsprüfer geprüft und/oder bestätigt wird. Nach Maßgabe der relevanten sektoralen Vorschriften ist jedoch unter Berücksichtigung der verschiedenen Verwaltungsarten zwischen Rückforderungen und Finanzkorrekturen zu unterscheiden.

Rückforderungen

Artikel 71 Absatz 3 der Haushaltsordnung sieht die Einziehung rechtsgrundlos gezahlter Beträge vor. Eine Rückforderung ist in diesem Zusammenhang die tatsächliche Einziehung von Geldern durch die Kommission oder durch den Mitgliedstaat infolge der Aufdeckung nicht förderfähiger oder mit Unregelmäßigkeiten behafteter Ausgaben.

Finanzkorrekturen

Gemäß den relevanten sektoralen Vorschriften in vielen Bereichen der EU-Ausgaben (insbesondere unter geteilter Verwaltung) erfolgt die Korrektur von Unregelmäßigkeiten unter Verwendung eines Finanzkorrekturmechanismus. Durch Finanzkorrekturen von Seiten der Kommission oder des Mitgliedstaats soll eine Situation wiederhergestellt werden, bei der 100 % der zur Finanzierung oder Kofinanzierung (Kohäsionspolitik) gemeldeten Ausgaben mit den einschlägigen nationalen und EU-Vorschriften übereinstimmen. Bei der geteilten Mittelverwaltung sind die Mitgliedstaaten in erster Linie für die Finanzkorrekturen verantwortlich, die in Verbindung mit einzelnen oder systematischen Unregelmäßigkeiten erforderlich sind, die in operationellen Programmen erfasst wurden. Der Kommission obliegt es, sicherzustellen, dass das die von den nationalen Behörden eingerichteten Systeme wirksam sind; im gegensätzlichen Fall werden dem Mitgliedstaat von der Kommission Finanzkorrekturen auferlegt.

Wenn rechtsgrundlose Zahlungen an Empfänger aufgrund von EU-Kontrollen identifiziert werden können, sind Finanzkorrekturen als erster Schritt des tatsächlichen Prozesses der Rückforderung zu betrachten, da die Mitgliedstaaten nach Maßgabe der anwendbaren Rechtsvorschriften die ihnen auferlegten Finanzkorrekturen weiter bearbeiten und die Gelder selbst von den Endempfängern wieder einziehen müssen. Bei Rechnungsprüfungen durch die nationalen Behörden sind die Mitgliedstaaten ebenfalls rechtlich verpflichtet, Rückforderungen auf der Ebene des Endempfängers weiterzuverfolgen.

Nachstehend werden die unterschiedlichen Vorgehensweisen der Rückforderungs- und Finanzkorrekturtätigkeiten nach Verwaltungsart sowie deren Auswirkung auf die EU-Rechnungsführung zusammengefasst dargestellt.

6.1.2 Direkte Verwaltung

Bei der direkten Mittelverwaltung durch die Kommission werden nicht förderfähige Ausgaben entweder von dem Empfänger wieder eingezogen oder von der nächsten Ausgabenaufstellung abgezogen. Wenn die Empfänger den Abzug vor der Übermittlung der Ausgabenaufstellung vornehmen, wird die Information nicht im Rechnungsführungssystem erfasst. Dieser Fall tritt häufig ein, da die meisten Empfänger für den Erhalt ihrer Abschlusszahlung der Kommission eine bescheinigte oder geprüfte abschließende Ausgabenaufstellung übermitteln müssen. Diese bescheinigte Ausgabenaufstellung dient dazu, jegliche erfasste Unregelmäßigkeit zu korrigieren.

6.1.3 Geteilte Verwaltung

Etwa 80 % des EU-Haushalts werden gemeinsam von der Europäischen Kommission und den Mitgliedstaaten verwaltet; diese umfassen in erster Linie Ausgaben für Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums, Kohäsionspolitik und Fischerei.

Bei Ausgaben, die in den Bereich der geteilten Mittelverwaltung fallen, werden die Haushaltsvollzugsaufgaben und Zuständigkeiten an die Mitgliedstaaten übertragen. Diese sind hauptsächlich für die Erfassung und Korrektur von Unregelmäßigkeiten zuständig, die von den Empfängern begangen werden, und in der Folge auch für die Gewährleistung der Ordnungsmäßigkeit der an die Kommission gemeldeten Ausgaben. Somit nehmen Mitgliedstaaten Finanzkorrekturen vor und sind bei rechtsgrundlos geleisteten Zahlungen an Empfänger, die im Rahmen eigener Prüfungen oder EU-Kontrollen identifiziert werden können, rechtlich verpflichtet, Einziehungsverfahren gegenüber diesen Empfängern einzuleiten.

Die Europäische Kommission übt die Funktion der Gesamtaufsicht aus: Sie überprüft die Wirksamkeit der Verwaltungs- und Kontrollsysteme der Mitgliedstaaten und wenn sie zu dem Schluss kommt, dass diese nicht gegeben ist, leitet sie Korrekturmaßnahmen ein. Auf diese Weise wird sie ihrer Verantwortung für den Haushaltsvollzug gerecht (Artikel 53 Absatz 4 der Haushaltsordnung). Die Kommission selbst kann einen förmlichen Beschluss zur Anwendung von Finanzkorrekturen für einen Mitgliedstaat treffen, wenn der Mitgliedstaat die erforderlichen Korrekturen nicht vorgenommen hat oder schwerwiegende Mängel in den Verwaltungs- und Kontrollsystemen vorliegen, die zu systematischen Unregelmäßigkeiten führen können.

Die Kommission erlegt bei festgestellten einzelnen Unregelmäßigkeiten Finanzkorrekturen auf, sie ist jedoch auch befugt, extrapolierte Korrekturen bzw. Pauschalkorrekturen vorzunehmen. Die Extrapolation findet Anwendung, wenn Ergebnisse einer repräsentativen Stichprobe von verfügbaren Unterlagen auf eine systematische Unregelmäßigkeit schließen lassen. Pauschalkorrekturen werden bei einzelnen Regelverletzungen oder bei systematischen Unregelmäßigkeiten vorgenommen, deren finanzielle Auswirkungen nicht genau quantifiziert werden können und bei denen die Verwaltungskosten für die Festlegung eines genauen Betrags unverhältnismäßig hoch wären. Diese Korrekturen stellen in beiden Fällen selbst dann, wenn Einziehungen von Empfängern nicht möglich sind, ein wichtiges Mittel für die Mitgliedstaaten dar, Schwachstellen in ihren Systemen zu verbessern und damit rechtsgrundlos geleistete Zahlungen an Empfänger zu verhindern bzw. aufzudecken und wieder einzuziehen.

6.1.4 Sonstige Arten der Verwaltung

Bei den Ausgaben, die der dezentralen und indirekt zentralen Mittelverwaltung unterliegen, wird die Verantwortung für die Rückforderung von zu Unrecht geleisteten Zahlungen Mitgliedstaaten, Drittländern oder Agenturen übertragen. Für Ausgaben, die der gemeinsamen Mittelverwaltung unterliegen, werden in den mit internationalen Organisationen abgeschlossenen Vereinbarungen Korrekturmechanismen definiert. Wie auch im Falle der geteilten Mittelverwaltung kann die Kommission bei einer falschen Anwendung der Vorschriften des EU-Ausgabenprogramms Finanzkorrekturen vornehmen.

6.1.5 Übersicht über die Rückforderungen und Finanzkorrekturen 2009

Übersicht über die 2009 bestätigten/beschlossenen Rückforderungen und Finanzkorrekturen

Mio. EUR|

Finanzkorrekturen| |Erläuterung|2009|2008|

EAGFL/EGFL/ELER| |6.2.2| 462| 917|

- Programme 1994-1999|6.2.4| 521| 414|

- Programme 2000-2006|6.2.4|1 890|1 173|

- Finanzkorrekturen Teilsaldo| | |2 411|1 587|

Finanzkorrekturen gesamt| | |2 873|2 504|

| | ||||

Rückforderungen| | |Erläuterung|2009|2008|

EAGFL/EGFL/ELER (erfasst durch MS)|6.3| 163| 360|

Kohäsionspolitik (EU-Tätigkeit)| | |6.3| 102| 31|

Sonstige Arten der Verwaltung| | |6.3| 181| 72|

Rückforderungen insgesamt | | | | 446| 463|

| | | | | |

Schutz des EU-Haushalts insgesamt| | |3 319|2 967|

In dieser Tabelle sind die Rückforderungen und Einbehaltungen der Mitgliedstaaten infolge eigener Kontrollen im Rahmen der Kohäsionspolitik nicht enthalten. Die Mitgliedstaaten sind zwar verpflichtet, der Kommission Informationen zu Einbehaltungen und Rückforderungen zur Verfügung zu stellen, sie sind jedoch gemäß den Vorschriften der Programme für den Zeitraum 2000-2006 nicht verpflichtet, aus eigenen Kontrollen resultierende Einziehungen getrennt auszuweisen. Aus diesem Grund, und um eine Überschneidung mit den Finanzkorrekturen zu vermeiden, sind die von den Mitgliedstaaten vorgenommenen Rückforderungen und Einbehaltungen (2009: 1 233 Mio. EUR) nicht enthalten (siehe Erläuterung 6.5 ) .

Übersicht über die 2009 vorgenommenen Rückforderungen und Finanzkorrekturen

Mio. EUR|

EAGFL/EGFL/ELER| | |6.2.2| 274| 429| 703|

- Programme 1994-1999||6.2.4| 163| 137| 300|

- Programme 2000-2006||6.2.4| 313| 96| 409|

- Finanzkorrekturen| | | | 476| 233| 709|

Finanzkorrekturen insgesamt| | | | 750| 662|1 412|

||||||||

Mio. EUR|

EAGFL/EGFL/ELER| | | |6.3.| 117| 31| 148|

Kohäsionsfonds| | | |6.3.| 102| 0| 102|

Sonstige Arten der Verwaltung| | | |6.3.| 147| 34| 181|

Rückforderungen insgesamt| | | | | 366| 65| 431|

| | | | | | | |

Schutz des EU-Haushalts insgesamt| | | |1 116| 727|1 843|

6.2 FINANZKORREKTUREN IM RAHMEN DER GETEILTEN VERWALTUNG

Finanzkorrekturen im Rahmen der geteilten Mittelverwaltung erfolgen in drei Hauptschritten:

(1) der Betrag steht noch nicht endgültig fest, die rechtlichen und kontradiktorischen Verfahren sind noch nicht abgeschlossen ( „in Bearbeitung” – siehe Erläuterung 6.4 unten);

(2) der Betrag ist endgültig festgelegt („ beschlossen” durch einen Beschluss der Kommission oder „ bestätigt” : im Rahmen der geteilten Verwaltung mit den Mitgliedstaaten vereinbart); und

(3) der Betrag geht tatsächlich ein, entweder indem der Mitgliedstaat den Betrag überweist (beschlossene Korrektur) oder indem der Mitgliedstaat den Betrag von einem zukünftigen Zahlungsantrag abzieht (Einbehaltung/Einziehung) ( „umgesetzt“ ); für noch nicht umgesetzte Finanzkorrekturen siehe Erläuterung 6.2.4.

6.2.1 Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums

Im Rahmen des EGFL und des ELER, die den EAGFL, Abteilung Garantie ersetzt haben, sehen die anwendbaren Rechtsvorschriften vor, dass die Kommission Finanzkorrekturen im Rahmen eines Rechnungsabschlusses vornimmt.

Rechnungsabschlussverfahren Das Rechnungsabschlussverfahren wird von der Kommission vorgenommen und umfasst einen jährlichen Rechnungsabschluss jeder Zahlstelle und eine mehrjährige Konformitätsprüfung zur Konformität der von den Mitgliedstaaten gemeldeten Ausgaben mit den Vorschriften der Europäischen Union. Beim EGFL werden sämtliche dieser Beträge in Ergebnisrechnung der Kommission als Einnahmen buchmäßig erfasst. Beim ELER können die von den Mitgliedstaaten selbst wieder eingezogenen Beträge sowie die Beträge aus dem jährlichen Rechnungsabschlussverfahren in der Regel wieder für das Programm verwendet werden.

Rechnungsabschluss: Die Kommission beschließt über den Rechnungsabschluss und nimmt damit die Jahresrechnung der Zahlstellen auf der Grundlage von Verwaltungskontrollen sowie der Bescheinigungen und Berichte der bescheinigenden Stellen förmlich an.

Der Zweck des Konformitätsabschlusses besteht darin, Ausgaben von der Finanzierung durch die Europäische Union auszuschließen, die nicht in Übereinstimmung mit den EU-Vorschriften getätigt wurden. Daher ist der Konformitätsabschluss kein Mechanismus, durch den rechtsgrundlos geleistete Zahlungen direkt von den Empfängern wieder eingezogen werden; vielmehr ist er ein starker Anreiz für die Mitgliedstaaten, ihre Verwaltungs- und Kontrollsysteme zu verbessern und somit rechtsgrundlos geleistete Zahlungen an Endempfänger zu verhindern bzw. aufzudecken und wieder einzuziehen. Überdies wird durch eine Korrektur im Rahmen von Konformitätsprüfungen der Mitgliedstaat nicht von seiner Verantwortung entbunden, die festgestellten Unregelmäßigkeiten weiterzuverfolgen. Der Konformitätsabschluss findet nicht auf der Grundlage jährlicher Zyklen statt, da er Ausgaben erfasst, die in mehr als einem Haushaltsjahr getätigt wurden.

Rechnungsabschluss von Zahlungen, die ohne Einhaltung der gesetzlichen Fristen geleistet wurden: Die Einhaltung der festgelegten Fristen für Zahlungen der Mitgliedstaaten an Empfänger wird systematisch dreimal jährlich gemäß Artikel 9 der Verordnung Nr. 883/06 kontrolliert. Bei einer Nichteinhaltung der Fristen nimmt die Kommission vorbehaltlich bestimmter Zugeständnisse in Sonderfällen und außergewöhnlicher Umstände sowie unter Berücksichtigung der Verhältnismäßigkeit Kürzungen vor. Diese Finanzkorrekturen werden als „negative Zahlungen“ behandelt und in der Ergebnisrechnung als eine Ausgabenkürzung buchmäßig erfasst.

6.2.2 Finanzkorrekturen im Bereich Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums 2009

2009 beschlossene Finanzkorrekturen im Bereich Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums gesamt

Mio. EUR|

||2009|2008|

Rechnungsabschlussverfahren:||||

Rechnungsabschluss und nicht eingehaltene Zahlungsfristen||103|58|

Konformitätsabschluss||359|859|

Insgesamt||462|917|

Die oben genannten Beträge beziehen sich auf den EGFL, da beim ELER 2009 nur Finanzkorrekturen in Höhe von ungefähr 0,4 Mio. EUR vorgenommen wurden. Diese Beträge sind in der Ergebnisrechnung enthalten. Eine Aufschlüsselung der oben genannten Beträge nach Mitgliedstaaten ist Anlage 1 zu entnehmen.

Der bei den Konformitätsabschlüssen zu beobachtende Rückgang zwischen 2008 und 2009 ist darauf zurückzuführen, dass Ende 2008 entsprechende Beschlüsse in Höhe von insgesamt 368 Mio. EUR noch nicht umgesetzt waren.

2009 vorgenommene Finanzkorrekturen im Bereich Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums

Mio. EUR|

|Umsetzung 2009|

Rechnungsabschlussverfahren:||

Rechnungsabschluss und nicht eingehaltene Zahlungsfristen| 103|

Konformitätsabschluss| 600|

Insgesamt| 703|

Eine Aufschlüsselung der oben genannten Beträge nach Mitgliedstaaten ist Anlage 2 zu entnehmen.

6.2.3 Kohäsionspolitik

Nach Maßgabe der Rechtsvorschriften, die auf die Kohäsionspolitik Anwendung finden, werden Maßnahmen zur Ausführung von Finanzkorrekturen sowohl von Mitgliedstaaten als auch von der Kommission getroffen:

· Mitgliedstaaten können Finanzkorrekturen in zweierlei Weise vornehmen. Entweder sie

– streichen die betreffenden Ausgaben unverzüglich aus den Ausgaben des Programms, indem sie sie aus der nächsten der Kommission zu übermittelnden Ausgabenaufstellung herausnehmen; in diesem Falle werden die betreffenden Mittel der EU unverzüglich für andere Maßnahmen frei, oder sie

– belassen die betreffenden Ausgaben vorläufig in den Ausgaben des Programms und warten das Ergebnis des Verfahrens zur Einziehung der zu Unrecht gezahlten Beträge beim Empfänger ab. Für die Einziehung beim Empfänger bieten sich wiederum zwei Möglichkeiten: Entweder werden die betreffenden Beträge vom Empfänger zurückgezahlt oder sie werden mit weiteren, demselben Empfänger geschuldeten Zahlungen verrechnet. Siehe Erläuterung 6.5 unten für Einzelheiten zu derartigen Einziehungen.

– Die Mitgliedstaaten müssen der Kommission Daten zu ihren Finanzkorrekturen melden, und zwar einerseits zu den von Kofinanzierungen einbehaltenen Beträgen und andererseits zu den eingezogenen Beträgen. Die beiden Meldungen sind unterschiedlich und ergänzen sich, da in den Einbehaltungen nur die Beträge erfasst sind, die einbehalten werden, ohne das Ergebnis von Einziehungsverfahren abzuwarten, und in den Rückforderungen nur die Beträge erfasst sind, die zunächst nicht einbehalten, sondern in den gemeldeten Ausgaben belassen wurden, bis sie von den Empfängern eingezogen werden. Die Mitgliedstaaten sind nicht verpflichtet, Korrekturen, die sich aus EU-Prüfungen und solchen, die sich aus ihren eigenen Prüfungen ergeben, getrennt auszuweisen. Diese Trennung ist erst ab dem Programmzeitraum 2007-2013 vorzunehmen.

· Finanzkorrekturen infolge EU-Prüfungen und -Kontrollen:

– Wird ein Einvernehmen mit dem Mitgliedstaat über eine Korrektur infolge einer Kontrolle oder Prüfung der Europäischen Union erzielt, kann der Mitgliedstaat die bereits gemeldeten, zu Unrecht gezahlten Beträge vom nächsten Zahlungsantrag (für jedes Programm bzw. Projekt des Kohäsionsfonds sind jeweils kumulative Zahlungsanträge vorzulegen) abziehen und die frei gewordenen EU-Mittel für andere förderfähige Ausgaben im Rahmen des betreffenden Programms wiederverwenden, allerdings nicht für Ausgaben im Zusammenhang mit dem Vorgang oder den Vorgängen, auf die sich die Korrektur bezog.

– In folgenden Fällen stellt die Kommission Einziehungsanordnungen zur Ausführung von Finanzkorrekturen aus:

· nach förmlichen Finanzkorrekturbeschlüssen;

· bei Abschluss eines Programms; und

· nach Abschluss eines Programms, nachdem die Einziehung seitens der Mitgliedstaaten bei den Empfängern erfolgt ist.

Solche Einziehungsanordnungen werden im Rechnungsführungssystem der Kommission erfasst.

– In allen übrigen Fällen von Finanzkorrekturen stellt die Kommission keine Einziehungsanordnung aus, insbesondere, wenn Mitgliedstaaten die Finanzkorrektur akzeptieren und selbst vornehmen. In solchen Fällen wird die Information nicht im Rechnungsführungssystem der Kommission erfasst.

6.2.4 Finanzkorrekturen im Rahmen der Kohäsionspolitik 2009

Die Tabelle enthält nicht die Ergebnisse der von den Mitgliedstaaten selbst vorgenommenen Kontrollen der Ausgaben im Rahmen der Strukturmaßnahmen:

2009 bestätigte Finanzkorrekturen

Mio. EUR|

Finanzkorrekturen des Zeitraums 1994-1999:| | | | | | |

Umgesetzt|| |87|10|21|41|4|163|

Noch nicht umgesetzt| |358|0|0|0|0|358|

Zeitraum 1994-1999 insgesamt| |445|10|21|41|4|521|

Finanzkorrekturen des Zeitraums 2000-2006:| | | | | | | |

Umgesetzt|| |84|63|141|2|25|315|

Noch nicht umgesetzt||1 532|13|18|3|9|1 575|

Zeitraum 2000-2006 insgesamt|1 616|76|159|5|34|1 890|

Finanzkorrekturen 2009 insgesamt|2 061|86|180|46|38|2 411|

Finanzkorrekturen 2008 insgesamt| 949| 92| 522| 19| 5|1 587|

Anmerkung: In den bestätigten Beträgen für 2009 sind im Jahr 2008 beschlossene/bestätigte, nicht zuvor gemeldete Finanzkorrekturen enthalten, die sich auf 90 Mio. EUR belaufen.

Die Gründe für den Anstieg der zwischen 2009 und 2008 bestätigten Beträge für den EFRE sind die Umsetzung der strikten Maßnahmen im Rahmen des Aktionsplans zur Stärkung der Aufsichtsfunktion der Kommission bei der geteilten Verwaltung von Strukturmaßnahmen (KOM(2010) 52) sowie eine bedeutende Finanzkorrektur gegenüber Spanien, die im November 2009 akzeptiert wurde.

Beim ESF ist der 2009 zu beobachtende Rückgang der bestätigten Beträge (im Vergleich zu den 2008 gemeldeten Beträgen) auf die Umsetzung des vorstehend genannten Aktionsplans der Kommission im Jahr 2008 zurückzuführen. Dieser zielte darauf ab, die Entscheidungsprozesse bei anhängigen Finanzkorrekturen zu beschleunigen, was dazu führte, dass 2009 weniger Korrekturen vorzunehmen waren. Hierbei ist zu beachten, dass von den 2008 bestätigten Finanzkorrekturen in Höhe von 522 Mio. EUR 518 Mio. EUR auf für den ESF vorgenommene Finanzkorrekturen entfallen.

Die nachstehend ausgewiesenen Zahlen wurden periodengerecht ermittelt. Demnach ist ein Teil dieser Korrekturen bereits 2009 vorgenommen worden (709 Mio. EUR für alle Fonds) und die verbleibenden werden in den Folgejahren Jahren vorgenommen.

Bestätigte Finanzkorrekturen – kumulierte Zahlen

Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2009|31.12.2009|

Kohäsionsfonds| | 233| 273| 506|

EFRE| |3 797|1 633|5 430|

ESF| |1 130| 392|1 522|

FIAF| | 7| 97| 104|

EAGFL-Ausrichtung| | 36| 121| 157|

Insgesamt| |5 203|2 516|7 719|

Eine Aufschlüsselung der oben genannten Beträge nach Mitgliedstaaten ist Anlage 3 zu entnehmen.

Zum 31. Dezember 2009 bestätigte, jedoch zum 31. Dezember 2009 noch nicht vorgenommene Finanzkorrekturen (kumulierte Zahlen)

Die Rückforderung oder Finanzkorrektur gilt als „noch nicht umgesetzt”, wenn sie beschlossen bzw. bestätigt wurde, der Betrag jedoch noch nicht eingezogen, verrechnet oder einbehalten worden ist.

Mio. EUR|

Finanzkorrekturen des Zeitraums 1994-1999:| | 359| 11| 1| 0| 0| 371|

Finanzkorrekturen des Zeitraums 2000-2006:| | |1 904| 23| 22| 3| 9|1 961|

Zum 31.12.2009 insgesamt noch umzusetzen| |2 263| 34| 23| 3| 9|2 332|

Die geringe Umsetzung der 2009 beschlossenen Korrekturbeträge ist auf den EFRE zurückzuführen.

Beim Großteil der im Laufe des Jahres 2009 noch nicht umgesetzten Finanzkorrekturen des Programmplanungszeitraums 1994-1999 handelt es sich um Korrekturen, die im vierten Quartal 2009 beschlossen wurden. Diese Finanzkorrekturen werden im Laufe des ersten Quartals 2010 vorgenommen werden.

Bei Finanzkorrekturen zum Programmplanungszeitraum 2000-2006 können die Mitgliedstaaten, wenn sie die infolge der EU-Kontrolle beschlossene Korrektur akzeptieren, die Korrektur selbst vornehmen, indem sie den zu Unrecht bezahlten Betrag bei der nachfolgenden Ausgabenaufstellung einbehalten und entsprechende andere förderfähige Ausgaben im Rahmen desselben Programms einsetzen. Da bei den meisten Programmen des EFRE und Projekten des Kohäsionsfonds (2000-2006) die Obergrenze der Zahlungen erreicht wurde, wird der Abzug der nicht förderfähigen Ausgaben nur in den Abschlussdokumenten erfasst (endgültige Bescheinigung der Ausgaben, Abschlussvermerk und endgültiger Durchführungsbericht), die von den Mitgliedstaaten in den kommenden Monaten vorzulegen sind.

Bis 2009 bestätigte und zum 31. Dezember 2009 vorgenommene Finanzkorrekturen

Mio. EUR|

Finanzkorrekturen des Zeitraums 1994-1999:| | | | | | | |

2009 bestätigt|| | 87| 10| 21| 40| 5| 163|

in Vorjahren bestätigt| | | 131| 0| 0| 6| 0| 137|

Zeitraum 1994-1999 insgesamt | | | 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Finanzkorrekturen des Zeitraums 2000-2006:| | | | | | | | |

2009 bestätigt|| | 82| 63| 141| 2| 25| 313|

in Vorjahren bestätigt| | | 34| 16| 44| 2| 0| 96|

Zeitraum 2000-2006 insgesamt| | | 116| 79| 185| 4| 25| 409|

2009 insgesamt umgesetzte Finanzkorrekturen| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Eine Aufschlüsselung der oben genannten Beträge nach Mitgliedstaaten ist Anlage 4 zu entnehmen.

6.3 VON DER KOMMISSION ODER DEN MITGLIEDSTAATEN VORGENOMMENE EINZIEHUNGEN

Diese Rubrik erfasst die Rückforderung von zu Unrecht gezahlten Beträgen bei Fehlern oder Unregelmäßigkeiten, die von der Kommission, den Mitgliedstaaten, dem Europäischen Rechnungshof oder OLAF aufgedeckt wurden.

2009 bestätigte Rückforderungen

Mio. EUR|

| | |2009|2008|

Geteilte Verwaltung| | | |

Landwirtschaft: EAGFL/EGFL| | 163| 360|

Kohäsionspolitik || | 102| 31|

Teilsaldo| | | 265| 391|

Sonstige Arten der Mittelverwaltung:| | | |

- Externe Maßnahmen|| | 81| 32|

- Interne Politikbereiche|| | 100| 40|

Teilsaldo| | | 181| 72|

Insgesamt| | | 446| 463|

2009 vorgenommene Rückforderungen

Mio. EUR|

Landwirtschaft: EAGFL/EGFL| | 117| 31| 148|

Kohäsionspolitik|| | 102| 0| 102|

Teilsaldo| | | 219| 31| 250|

Externe Maßnahmen|| | 60| 21| 81|

- Interne Politikbereiche|| | 87| 13| 100|

Teilsaldo| | | 147| 34| 181|

Insgesamt| | | 366| 65| 431|

6.3.1 Landwirtschaft: Rückforderung von Beträgen bei Unregelmäßigkeiten, die von den Mitgliedstaaten erfasst wurden

Die Mitgliedstaaten sind verpflichtet, Beträge, die Verluste infolge von Unregelmäßigkeiten nach den jeweiligen nationalen Vorschriften und Verfahren darstellen, auszuweisen und wieder einzuziehen. Falls für im Rahmen des EGFL finanzierte Maßnahmen die Rückforderung von den Empfängern erfolgreich verläuft, werden die eingezogenen Beträge der Kommission gutgeschrieben und in der Ergebnisrechnung als Einnahmen erfasst. Beim ELER werden Rückforderungen vom nächsten Zahlungsantrag abgezogen und der entsprechende ELER-Betrag kann daher erneut für das Programm verwendet werden. Falls ein Mitgliedstaat die Rückforderung nicht weiterverfolgt oder seine Maßnahmen nicht sorgfältig vornimmt, kann die Kommission beschließen, über das Konformitätsprüfungsverfahren zu intervenieren und dem betreffenden Mitgliedstaat eine Finanzkorrektur aufzuerlegen.

Der Rückgang der Einnahmen aus Unregelmäßigkeiten ist im Wesentlichen auf die positiven Auswirkungen effektiverer Kontrollsysteme in den Mitgliedstaaten zurückzuführen, darunter die Auswirkung der 50%-Regelung des Rechnungsabschlussverfahrens (Artikel 32 Absatz 5 der Verordnung (EG) Nr. 1290/2005 des Rates).

6.3.2 Kohäsionspolitik

Die Mitgliedstaaten sind in erster Linie dafür zuständig, Unregelmäßigkeiten zu verhindern, festzustellen und zu korrigieren und rechtsgrundlos gezahlte Beträge, gegebenenfalls mit Verzugszinsen, wieder einzuziehen. Die Beträge der von den Mitgliedstaaten vorgenommenen Einziehungen sind nicht in der vorstehenden Tabelle enthalten (siehe Erläuterung unter Punkt 6.5). Die in dieser Rubrik ausgewiesenen Beträge beziehen sich auf direkt von der Kommission vorgenommene Einziehungen.

6.3.3 Sonstige Arten der Mittelverwaltung

Bei Unregelmäßigkeiten, die im Rahmen anderer Arten der Mittelverwaltung festgestellt werden, erfolgt die Rückforderung durch die Ausstellung einer Einziehungsanordnung oder den Abzug bei einer nachfolgenden Zahlung. Die Verpflichtung des Empfängers, eine korrigierte abschließende Ausgabenaufstellung zu übermitteln, hat nicht unbedingt zur Folge, dass der durch die Unregelmäßigkeit verursachte Betrag im Rechnungsführungssystem der Kommission erfasst wird.

6.4 IN BEARBEITUNG BEFINDLICHE FINANZKORREKTUREN INFOLGE VON EU-KONTROLLEN

6.4.1 Landwirtschaft

Mio. EUR|In Bearbeit-ung befindliche Finanz-korrekturen zum 31.12.2008|Neue in Bearbeit-ung befindliche Finanz-korrekturen 2009|2009 beschlossene Finanz-korrekturen|Anpassungen beschlossener oder in Bearbeitung befindlicher Finanz-korrekturen zum 31.12.2008|In Bearbeit-ung befindliche Finanz-korrekturen zum 31.12.2009|

EAGFL|1 733|657|-317|690|2 763|

Die Kommission bestimmt alljährlich die Maßnahmen und Mitgliedstaaten, deren Konformität auf der Grundlage einer jährlichen Risikoanalyse des gesamten Spektrums der Ausgaben im Bereich Landwirtschaft geprüft wird. Das Konformitätsprüfverfahren dauert mehrere Jahre; Ende 2009 war die Konformitätsprüfung von vor 2003 getätigten Ausgaben weitgehend abgeschlossen. Die Prüfungen für die Jahre 2003 bis 2009 sind in Bearbeitung.

Die Kommission kann nach ihren Bilanzierungs- und Bewertungsmethoden und ihren allgemein anerkannten Grundsätzen der Rechnungsführung für die Erstellung der Jahresrechnungen Schätzungen verwenden. Dies gilt für die Ausgaben, die auf der Grundlage derartiger zukünftiger Konformitätsbeschlüsse wahrscheinlich aus der EU-Finanzierung ausgeschlossen werden. Bei dieser Schätzung wird die zuverlässigste verfügbare Information berücksichtigt. Da über EGFL-Korrekturen pro Haushaltsjahr der Ausgaben beschlossen wird, kann der durchschnittliche Anteil der Korrekturen pro abgeschlossenem Haushaltsjahr berechnet und dieser Prozentsatz auf weniger weit zurückliegende Haushaltsjahre, bei denen die Kontrollen noch nicht abgeschlossen sind, extrapoliert werden. Die Zuverlässigkeit dieser Schätzung wird anhand des Vergleichs mit den Beträgen der „Korrekturen in Bearbeitung“ für die Jahre bewertet, in denen diese Information verfügbar ist, und den Ergebnissen der im jeweiligen Jahr ausgeführten Konformitätsprüfungen gegenübergestellt wird. Des Weiteren ist darauf hinzuweisen, dass der durchschnittliche Anteil der Korrekturen pro abgeschlossenem Haushaltsjahr zwischen 1,1 % und 1,9 % beträgt und somit relativ stabil ist.

Bei dem Betrag von 2 763 Mio. EUR handelt es sich um eine Schätzung des Betrags, der im Rahmen zukünftiger Konformitätsbeschlüsse in Bezug auf Prüfungen der Ausgaben der Jahre 2003-2009 zu erhalten ist. In diesem Betrag enthalten sind in Bearbeitung befindliche Finanzkorrekturen in Höhe von 2,1 Mrd. EUR, deren Betrag auf der Grundlage laufender Prüfungsfälle berechnet wird (die sich hauptsächlich auf die Ausgabenjahre 2003 bis 2007 beziehen).

Der Anstieg der oben genannten Schätzung ist auf den Anstieg des durchschnittlichen Anteils an Korrekturen gegenüber den Ausgaben von 1,1 % auf 1,5 % im Vergleich zu den Vorjahren zurückzuführen. Die jüngsten Zahlen der „Korrekturen in Bearbeitung“ für 2003, 2004, 2005, 2006 und 2007 bekräftigen diesen Anteil und weisen sogar einen höheren durchschnittlichen Anteil an Korrekturen als 1,5 % auf. Die finanziellen Folgen der Einführung der Betriebsprämienregelung 2005 ist zum jetzigen Zeitpunkt schwer vorhersehbar. Auf der einen Seite ist davon auszugehen, dass weniger Korrekturen in der Anzahl der Fälle vorgenommen werden, und auf der anderen Seite können sich Pauschalkorrekturen bei den Maßnahmen der Betriebsprämienregelung in finanzieller Hinsicht stärker auswirken. Da es sich um keine endgültigen Beträge handelt, sind sie nicht in der Vermögensübersicht erfasst.

6.4.2 Strukturmaßnahmen

Mio. EUR|In Be-arbeitung befindliche Finanz-korrekturen zum 31.12.2008|Neue in Be-arbeitung befindliche Finanz-korrekturen 2009|2009 bestätigte Finanzkorrekturen|Anpassungen bestätigter oder in Bearbeitung befindlicher Finanzkorrekturen zum 31.12.2008|In Bearbeitung befindliche Finanzkorrekturen zum 31.12.2009|

Struktur- und Kohäsionsfonds (Programme 1994-1999 und 2000-2006) | | | | | |

EFRE|| |1 771| 89|-1 087|- 343| 430|

Kohäsionsfonds|| | 178| 98|- 80|- 47| 149|

ESF|| | 630| 2|- 56|- 250| 326|

FIAF|| | 35| 0|- 33| 0| 2|

EAGFL-Ausrichtung + ELER| | 4| 221|- 38| 4| 191|

Insgesamt| | |2 618| 410|-1 294|- 636|1 098|

Dieser Betrag beruht auf Prüfungsfeststellungen der Kommission und des Europäischen Rechnungshofes oder OLAF, die von den zuständigen Generaldirektionen im Rahmen förmlicher Verfahren und laufender kontradiktorischer Verfahren mit den betroffenen Mitgliedstaaten weiterverfolgt werden. Dabei handelt es sich um die bestmögliche Schätzung unter Berücksichtigung des aktuellen Stands der Weiterverfolgung der Prüfungsfeststellungen und der abgegebenen endgültigen Stellungnahmen (oder Stellungnahmen vor der Zahlungseinstellung) zum 31. Dezember 2009. Dieser Betrag kann nach einem kontradiktorischen Verfahren für die Zahlungsaussetzung und Finanzkorrekturen, in dem den Mitgliedstaaten die Möglichkeit zur Vorlage weiterer Nachweise zur Stützung ihrer Ansprüche eingeräumt wird, geändert werden.

6.5 TÄTIGKEITEN DER MITGLIEDSTAATEN IN VERBINDUNG MIT RÜCKFORDERUNGEN UND FINANZKORREKTUREN IM RAHMEN VON STRUKTURMASSNAHMEN UND DER KOHÄSIONSPOLITIK

Im Bereich der Kohäsionspolitik werden die von den Mitgliedstaaten im Anschluss an ihre eigenen Prüfungen oder Prüfungen der EU vorgenommenen Korrekturen nicht im Rechnungsführungssystem der Kommission erfasst, da die Mitgliedstaaten diese Beträge für andere förderfähige Ausgaben wiederverwenden können. Die Mitgliedstaaten sind jedoch aufgefordert, der Kommission aktuelle Informationen über Einbehaltungen, erfolgte Einziehungen und ausstehende Rückforderungen für Strukturmaßnahmen für das Jahr 2009 und kumulativ für die Programmplanungszeiträume 2000-2006 und 2007-2013 für alle vier Fonds (EFRE, ESF, EAGFL-Ausrichtung und FIAF) zu übermitteln. Sie sind jedoch nicht dazu verpflichtet, aus EU-Tätigkeiten resultierende Korrekturen getrennt auszuweisen. Daher werden von den Mitgliedstaaten vorgenommene Finanzkorrekturen nicht zu denen der Kommission addiert.

Auf der Grundlage der von den Mitgliedstaaten entsprechend ihrer Verpflichtung gemäß den Verordnungen Nr. 438/2001 und Nr. 448/2001 übermittelten Daten belaufen sich die Einbehaltungen und Rückforderungen im Jahr 2009 auf 986 Mio. EUR bzw. 247 Mio. EUR, sodass sich ein Gesamtwert von 1 233 Mio. EUR ergibt. Bei den Zahlen werden die Ergebnisse der ersten Prüfungen durch die Kommission berücksichtigt, die zur Berichtigung bestimmter Daten geführt haben. Die Vor-Ort-Prüfungen der Daten der Mitgliedstaaten durch die Kommission, die im Jahr 2009 in neun Mitgliedstaaten durchgeführt worden waren (10 Mitgliedstaaten im Jahr 2008), zeigten auf, dass die Systeme für die Erfassung und Meldung der Daten noch nicht in allen Mitgliedstaaten vollständig zuverlässig waren, obwohl Hinweise zu verzeichnen sind, dass die Qualität höher ist und einige Verbesserungen gegenüber den Vorjahren zu verzeichnen sind. Darüber hinaus sind die Zahlen insbesondere im Hinblick auf die gesamte Programmperiode unvollständig, da einige große Mitgliedstaaten ihre in früheren Jahren vorgenommenen Korrekturen noch nicht mitgeteilt haben. Gegenüber den Vorjahren ist jedoch eine Verbesserung in Bezug auf die Vollständigkeit zu verzeichnen und die Mitgliedstaaten haben vereinbart, zum Abschluss alle Informationen zur Verfügung zu stellen.

Für den Zeitraum 2000-2006 besteht das Risiko einer Überschneidung zwischen den für Finanzkorrekturen aufgrund der Tätigkeiten der EU-Organe (Prüfungen durch die Kommission und den Rechnungshof sowie OLAF-Untersuchungen) gemeldeten Zahlen und den von den Mitgliedstaaten aufgrund eigener Tätigkeiten übermittelten Zahlen. Dies ist darauf zurückzuführen, dass ein großer Teil der Finanzkorrekturen aufgrund der Tätigkeiten der EU-Organe von den Mitgliedstaaten akzeptiert wird und diese ohne einen förmlichen Beschluss der Kommission durch die Einbehaltung der betreffenden Ausgaben von den Ausgabenaufstellungen durchgeführt werden. Da die Mitgliedstaaten nicht verpflichtet sind, zwischen Korrekturen aufgrund der Tätigkeiten der EU-Organe und aufgrund ihrer eigenen Kontrollen und Prüfungen zu unterscheiden, kann der Umfang dieser Überschneidung nicht genau bewertet werden. Darüber hinaus nehmen die Mitgliedstaaten die Finanzkorrekturen möglicherweise nicht in dem Jahr vor, in dem sie sie akzeptiert haben. Somit handelt es sich bei der möglichen Überschneidung um einen reinen Schätzwert. Ein Vergleich der Beträge, die die Mitgliedstaaten für 2009 gemeldet haben, mit den auf Prüfungen der EU-Organe zurückgehenden Finanzkorrekturbeträgen, die die Mitgliedstaaten für dasselbe Jahr akzeptiert haben, lässt den Schluss zu, dass sich die Überschneidung auf nicht mehr als 465 Mio. EUR beläuft. Für das Jahr 2008 betrug die geschätzte Überschneidung maximal 600 Mio. EUR.

Ab dem Programmplanungszeitraum 2007-2013 erfasst die Kommission diese Daten im Rahmen der jährlichen Berichterstattung in ihrem EDV-System. Somit kann sie Daten direkt auf elektronischem Wege von den Mitgliedstaaten empfangen. Nach Maßgabe der sektoralen Verordnung sind die Mitgliedstaaten auch verpflichtet, Korrekturen aufgrund der Tätigkeiten von EU-Organen getrennt auszuweisen, um Überschneidungen zu vermeiden.

Erläuterung 6 – Anlage 1: 2009 beschlossene Finanzkorrekturen und Rückforderungen im Bereich Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums insgesamt

Nach Mitgliedstaaten aufgeschlüsselte Daten

Mio. EUR|

Belgien|0|12|2|15|

Bulgarien|0|0|5|5|

Tschechische Republik|0|0|0|1|

Dänemark|0|101|4|104|

Deutschland|0|2|15|17|

Estland|0|0|0|0|

Irland|-2|3|2|4|

Griechenland|2|18|1|21|

Spanien|7|62|38|106|

Frankreich|3|73|35|111|

Italien|-3|5|13|15|

Zypern|0|0|0|0|

Lettland|0|0|0|0|

Litauen|0|2|1|4|

Luxemburg|0|0|0|0|

Ungarn|6|13|2|22|

Malta|0|0|0|0|

Niederlande|1|30|5|36|

Österreich|0|2|1|3|

Polen|0|11|2|13|

Portugal|0|9|8|18|

Rumänien|5|0|9|14|

Slowenien|0|1|0|2|

Slowakei|0|0|1|1|

Finnland|2|0|0|2|

Schweden|0|0|2|2|

Vereinigten Königreich|83|12|14|109|

Beschlossen gesamt|103|359|163|625|

Anmerkung: Die vorstehenden Zahlen sind auf Mio. EUR gerundet und als 0 ausgewiesene Beträge entsprechen Zahlen von weniger als 500 000 EUR.

Erläuterung 6 – Anlage 2: 2009 im Bereich Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums vorgenommene Finanzkorrekturen und Rückforderungen insgesamt

Nach Mitgliedstaaten aufgeschlüsselte Daten

Mio. EUR|

Belgien|0|12|2|14|

Bulgarien|0|-|1|1|

Tschechische Republik|0|-|0|0|

Dänemark|0|101|4|105|

Deutschland|0|1|16|18|

Estland|0|0|0|0|

Irland|-2|5|2|5|

Griechenland|2|189|5|196|

Spanien|7|23|30|59|

Frankreich|3|46|34|82|

Italien|-3|167|13|177|

Zypern|-|0|0|1|

Lettland|0|0|0|0|

Litauen|0|0|2|2|

Luxemburg|0|-|0|0|

Ungarn|6|-|3|9|

Malta|-|-|0|0|

Niederlande|1|2|6|9|

Österreich|0|-|1|1|

Polen|0|-|2|2|

Portugal|0|0|7|7|

Rumänien|5|-|7|12|

Slowenien|0|1|0|2|

Slowakei|0|0|0|0|

Finnland|2|0|1|2|

Schweden|0|12|2|14|

Vereinigten Königreich|83|41|9|133|

Umgesetzt insgesamt|103|600|148|851|

Anmerkung: Die vorstehenden Zahlen sind auf Mio. EUR gerundet und als 0 ausgewiesene Beträge entsprechen Zahlen von weniger als 500 000 EUR. Erläuterung 6 – Anlage 3: 2009 bestätigte Finanzkorrekturen für Strukturmaßnahmen gesamt

Nach Mitgliedstaaten aufgeschlüsselte Daten

Mio. EUR|Kumulierter Stand 2008|2009 bestätigte Finanzkorrekturen|Kumulierter Stand 2009|

1994-1999|1 995| 445| 10| 21| 41| 4| 521|2 516|

Belgien| 5|-|-| 0|-|-| 0| 5|

Dänemark| 3| 0|-|-|-|-| 0| 3|

Deutschland| 286| 49|-|-|-| 4| 53| 339|

Irland| 42| 0|-|-|-|-| 0| 42|

Griechenland| 526|-|-|-|-| 0| 0| 526|

Spanien| 244| 250| 5| 17| 32| 0| 304| 548|

Frankreich| 83| 0|-| 0|-|-| 1| 84|

Italien| 442| 63|-|-|-|-| 63| 505|

Luxemburg| 1| 0|-| 4|-|-| 4| 5|

Niederlande| 168| 1|-|-| 9|-| 9| 177|

Österreich| 2| 0|-|-|-| 0| 0| 2|

Portugal| 113| 19| 5|-|-|-| 24| 137|

Finnland| 1|-|-| 0|-| 0| 0| 1|

Schweden| 1| 0|-|-|-|-| 0| 1|

Vereinigten Königreich| 77| 54|-|-|-|-| 54| 131|

INTERREG| 1| 9|-|-|-|-| 9| 10|

2000-2006|3 313|1 616| 76| 159| 5| 34|1 890|5 203|

Belgien| 5| 2|-| 3|-|-| 5| 10|

Bulgarien|-|-| 2|-|-|-| 2| 2|

Tschechische Republik|-|-| 0|-|-|-| 0| 0|

Dänemark|-|-|-| 0| 0|-| 0| 0|

Deutschland| 10| 0|-| 2|-|-| 2| 12|

Estland|-| 0|-|-|-|-| 0| 0|

Irland| 26| 16|-|-|-|-| 16| 42|

Griechenland| 867| 37| 2| 14|-|-| 53| 920|

Spanien|1 246|1 200| 22| 24| 3| 8|1 257|2 503|

Frankreich| 249| 3|-| 9| 0|-| 12| 261|

Italien| 608| 135|-| 80| 2|-| 217| 825|

Zypern|-|-|-|-|-|-|-|-|

Lettland| 3| 1|-| 0|-|-| 1| 4|

Litauen| 1|-| 1|-|-|-| 1| 2|

Luxemburg|-|-|-| 2|-|-| 2| 2|

Ungarn|-| 4| 41| 7|-| 0| 52| 52|

Malta|-|-|-|-|-|-|-|-|

Niederlande| 1| 0|-|-|-| 1| 1| 2|

Österreich|-|-|-|-|-|-|-|-|

Polen| 37| 85|-| 12| 0| 11| 108| 145|

Portugal| 95| 31| 0| 0|-|-| 31| 126|

Rumänien| 2|-| 8|-|-| 14| 22| 24|

Slowenien| 2|-|-| 0|-|-| 0| 2|

Slowakei| 1| 38|-|-|-|-| 38| 39|

Finnland|-| 0|-|-| 0| 0| 0| 0|

Schweden| 11|-|-| 0|-|-| 0| 11|

Vereinigten Königreich| 149| 63|-| 5|-|-| 68| 217|

INTERREG|-| 1|-|-|-|-| 1| 1|

Bestätigt gesamt|5 308|2 061| 86| 180| 46| 38|2 411|7 719|

Anmerkung: Die vorstehenden Zahlen sind auf Mio. EUR gerundet und als 0 ausgewiesene Beträge entsprechen Zahlen von weniger als 500 000 EUR.

Erläuterung 6 – Anlage 4: 2009 insgesamt umgesetzte Finanzkorrekturen: Strukturmaßnahmen

Nach Mitgliedstaaten aufgeschlüsselte Daten

Mio. EUR|2009 umgesetzte Beschlüsse|

Zeitraum 1994-1999| 218| 10| 21| 46| 5| 300|

Belgien|-|-| 0|-|-| 0|

Dänemark| 2|-|-|-|-| 2|

Deutschland| 109|-|-| 0| 4| 113|

Irland| 0|-|-| 0|-| 1|

Griechenland|-|-|-|-| 0| 0|

Spanien| 3| 5| 17| 32| 0| 57|

Frankreich| 1|-| 0| 5|-| 6|

Italien| 41|-|-|-|-| 41|

Luxemburg| 0|-| 4|-|-| 4|

Niederlande| 7|-|-| 9|-| 16|

Österreich| 0|-|-|-| 0| 0|

Portugal| 1| 5|-|-|-| 6|

Finnland|-|-| 0|-| 0| 0|

Schweden| 0|-|-|-|-| 0|

Vereinigten Königreich| 52|-|-|-|-| 52|

INTERREG| 2|-|-|-|-| 2|

Zeitraum 2000-2006| 116| 79| 185| 4| 25| 409|

Belgien|-|-| 3|-|-| 3|

Bulgarien|-| 3|-|-|-| 3|

Tschechische Republik|-| 0|-|-|-| 0|

Dänemark|-|-|-|-|-|-|

Deutschland|-|-|-|-|-|-|

Estland|-| 0|-|-|-| 0|

Irland|-|-|-|-|-|-|

Griechenland| 47| 5| 14|-|-| 66|

Spanien| 7| 14| 38| 0|-| 59|

Frankreich| 1|-| 0|-|-| 2|

Italien| 10|-| 80| 4|-| 93|

Zypern|-|-|-|-|-|-|

Lettland|-|-| 0|-|-| 0|

Litauen|-| 1|-|-|-| 1|

Luxemburg|-|-| 2|-|-| 2|

Ungarn|-| 40| 1|-| 0| 41|

Malta|-|-|-|-|-|-|

Niederlande|-|-|-|-|-|-|

Österreich|-|-|-|-|-|-|

Polen| 42|-| 42|-| 11| 95|

Portugal| 9| 9|-|-|-| 18|

Rumänien|-| 6|-|-| 14| 20|

Slowenien|-|-|-|-|-|-|

Slowakei|-|-|-|-|-|-|

Finnland|-|-|-|-| 0| 0|

Schweden|-|-|-|-|-|-|

Vereinigten Königreich|-|-| 5|-|-| 5|

INTERREG| 0|-|-|-|-| 0|

Umgesetzt gesamt| 334| 89| 206| 50| 30| 709|

Anmerkung: Die vorstehenden Zahlen sind auf Mio. EUR gerundet und als 0 ausgewiesene Beträge entsprechen Zahlen von weniger als 500 000 EUR.

7. FINANZRISIKOMANAGEMENT

Die nachstehenden Angaben zum Finanzrisikomanagement der Europäischen Union (EU) beziehen sich auf Folgendes:

– Kassentransaktionen der Europäischen Kommission für den Vollzug des EU-Haushalts;

– Darlehens- und Anleihetätigkeiten der Europäischen Kommission, die über die makrofinanzielle Hilfe (MFH), Zahlungsbilanzdarlehen und Euratom abgewickelt werden;

– Garantiefonds für Maßnahmen im Zusammenhang mit den Außenbeziehungen; und

– Darlehen und Anleihen sowie Transaktionen, die von der Europäischen Union über die Europäische Gemeinschaft für Kohle und Stahl (in Abwicklung) durchgeführt wurden.

7.1. RISIKOMANAGEMENTRICHTLINIEN

7.1.1. Transaktionen

Die Vorschriften und Grundsätze für die Finanzverwaltung der Europäischen Kommission sind in der Verordnung Nr. 1150/2000 des Rates (geändert durch die Verordnung Nr. 2028/2004 des Rates) und in der Haushaltsordnung (Verordnung Nr. 1605/2002 des Rates, geändert durch Verordnung Nr. 1995/2006 des Rates) sowie den Durchführungsbestimmungen (Verordnung Nr. 2342/2002 des Rates, geändert durch Verordnung Nr. 478/2007 des Rates) festgelegt.

Aufgrund der vorstehenden Verordnungen gelten die folgenden Grundsätze:

– Eigenmittel werden von den Mitgliedstaaten auf Konten eingezahlt, die von jedem Mitgliedstaat eigens zu diesem Zweck bei seiner Haushaltsverwaltung oder bei einer von ihm bestimmten Einrichtung eröffnet wurden. Die Kommission darf bei den vorgenannten Konten nur dann Mittel in Anspruch nehmen, wenn sie ihren Bargeldbedarf decken muss.

– Eigenmittel werden von den Mitgliedstaaten in ihren eigenen Landeswährungen eingezahlt, während die Zahlungen der Kommission größtenteils auf EUR lauten.

– Im Namen der Kommission eröffnete Bankkonten dürfen nicht überzogen werden.

– Die Salden von Konten, die in anderen Währungen als dem EUR geführt werden, werden entweder für Zahlungen in diesen Währungen verwendet oder regelmäßig in EUR konvertiert.

Zusätzlich zu den Eigenmittelkonten werden von der Kommission weitere Bankkonten bei Zentralbanken und Geschäftsbanken eingerichtet, und zwar zur Vornahme von Zahlungen und zum Empfang von Beträgen, die keine Beiträge der Mitgliedstaaten zum EU-Haushalt darstellen.

Die Kassenmittel- und Zahlungsverwaltung ist stark automatisiert und basiert auf modernen Informatiksystemen. Für die Sicherheit des Bürgschaftssystems gelten besondere Verfahren. Für die Gewährleistung der Aufgabenteilung gemäß der Haushaltsordnung finden die internen Kontrollstandards und Prüfungsprinzipien der Kommission Anwendung.

Die Kassenmittel- und Zahlungsverwaltung wird durch Leitlinien und Verfahren geregelt, die darauf abzielen, die operativen und finanziellen Risiken zu begrenzen und ein angemessenes Kontrollniveau zu gewährleisten. Diese umfassen verschiedene Tätigkeitsbereiche (zum Beispiel: Zahlungsausführung und Barmittelverwaltung, Cashflow-Vorausschau, Geschäftskontinuität usw.) und die Einhaltung der Leitlinien und Verfahren wird regelmäßig kontrolliert. Darüber hinaus treffen sich die GD HAUSHALT und GD WIRTSCHAFT UND FINANZEN, um Fragen zum Austausch von Informationen in Bezug auf Risikomanagement und bewährte Praktiken zu besprechen.

7.1.2 Anleihe- und Darlehenstätigkeiten (MFH, Zahlungsbilanzhilfe und Euratom)

Die Anleihe- und Darlehenstransaktionen sowie die zugehörige Abwicklung und Verwaltung werden von der Europäischen Union gegebenenfalls nach den einschlägigen Beschlüssen des Rates und gemäß den internen Leitlinien durchgeführt. Schriftliche Verfahrenshandbücher zu bestimmten Themenbereichen wie Anleihen, Darlehen und Finanzverwaltung wurden verfasst und dienen den operativen Referaten als Handlungsgrundlage. Die finanziellen und operativen Risiken werden ermittelt und bewertet, die Einhaltung der internen Vorschriften und Verfahren wird regelmäßig überprüft. Im Allgemeinen werden keine Tätigkeiten zum Ausgleich von Zinsschwankungen oder Kursschwankungen durchgeführt (Hedging-Aktivitäten), weil die Anleihetransaktionen durch Gegengeschäfte (Back-to-Back-Transaktionen) finanziert werden und keine offenen Zins- bzw. Währungspositionen bestehen.

7.1.3 Garantiefonds

Die Vorschriften und Grundsätze für die Verwaltung des Garantiefonds (siehe Erläuterung 2.3.3 ) sind in der Vereinbarung zwischen der Europäischen Kommission und der Europäischen Investitionsbank (EIB) vom 25. November 1994 samt nachfolgenden Änderungen vom 17./ 23. September 1996, vom 8. Mai 2002 und vom 25. Februar 2008 dargelegt. Der Garantiefonds ist nur in EUR tätig. Er investiert ausschließlich in dieser Währung, um ein Wechselkursrisiko zu vermeiden. Die Verwaltung des Garantiefonds beruht auf dem traditionellen Vorsichtsgrundsatz bei Finanztätigkeiten. Besonderes Augenmerk ist auf eine Verminderung der Risiken und auf die Gewährleistung zu legen, dass die verwalteten Vermögenswerte ohne erhebliche Verzögerung veräußert oder übertragen werden können, wobei die eingegangenen Verpflichtungen zu beachten sind.

7.1.4 EGKS in Abwicklung

Die Europäische Kommission ist für die Abwicklung der Verbindlichkeiten der EGKS zuständig und es sind keine weiteren neuen und entsprechenden Finanzierungen für die EGKS in Abwicklung vorgesehen. Neue Anleihen der EGKS sind nur insoweit gestattet, als sie zur Refinanzierung mit dem Ziel einer Verringerung der Finanzierungskosten eingesetzt werden. In der Finanzverwaltung kommt obligatorisch das Vorsichtsprinzip zur Anwendung, das die weitestgehende Begrenzung aller Finanzrisiken vorsieht.

7.2 MARKTRISIKO

Das Marktrisiko bezeichnet das Risiko, dass der beizulegende Zeitwert oder künftige Cashflows eines Finanzinstruments aufgrund von Änderungen der Marktpreise schwanken. Das Marktrisiko drückt nicht nur das Potential für Verluste sondern auch das Potential für Gewinne aus. Es beinhaltet das Wechselkursrisiko, Zinsrisiko und sonstige Preisrisiken. Die Europäische Union ist keinem sonstigen bedeutenden Preisrisiko ausgesetzt.

7.2.1 Wechselkursrisiko

Das Wechselkursrisiko bezeichnet das Risiko einer Beeinträchtigung der Tätigkeiten der Europäischen Union oder des Wertes ihrer Investitionen durch Wechselkursschwankungen. Das Risiko ergibt sich aus einer Preisschwankung zwischen zwei Währungen.

7.2.1.1 Transaktionen

Von Mitgliedstaaten in anderen Währungen als dem EUR gezahlte Eigenmittel werden in Einklang mit dem Eigenmittelbeschluss auf den Eigenmittelkonten gehalten. Sie werden in EUR konvertiert, wenn sie für die Ausführung von Zahlungen benötigt werden. Die der Mittelverwaltung zugrunde liegende Vorgehensweise wird durch die oben genannte Verordnung vorgegeben. In einer begrenzten Zahl von Fällen werden diese Mittel direkt für die Ausführung von Zahlungen in Fremdwährungen verwendet.

Die Kommission unterhält bei Geschäftsbanken Konten in anderen EU-Währungen als dem Euro sowie in USD für die Ausführung von Zahlungen in diesen Währungen. Auf diese Konten werden Mittel eingezahlt, die vom Betrag der auszuführenden Zahlungen abhängen. Daher ist der Tagesgeldbestand dieser Konten sehr niedrig und es besteht nur ein begrenztes Risiko in Verbindung mit Wechselkursschwankungen.

Gehen verschiedene Einnahmen (außer Eigenmittel) in anderen Währungen als dem EUR ein, werden diese auf andere Konten der Kommission in denselben Währungen überwiesen, sofern sie zur Ausführung von Zahlungen benötigt werden, bzw. sie werden in EUR konvertiert oder auf andere auf EUR lautende Konten überwiesen. Auf Zahlstellenkonten, die auf andere Währungen als den EUR lauten, werden Mittel in eben diesen Währungen überwiesen, je nach dem geschätzten kurzfristigen lokalen Zahlungsbedarf. Die Salden dieser Konten dürfen bestimmte Höchstgrenzen nicht überschreiten.

Da alle vorläufig eingenommenen Geldbußen in EUR auferlegt und gezahlt werden, besteht kein Risiko von Wechselkursschwankungen.

7.2.1.2 Anleihe- und Darlehenstätigkeiten (MFH, Zahlungsbilanzhilfe und Euratom)

Der Großteil der Finanzanlagen und -verbindlichkeiten wird in EUR gehalten, so dass die EU in diesen Fällen keinem Wechselkursrisiko ausgesetzt ist. Allerdings gewährt die Europäische Union über das Finanzinstrument Euratom Darlehen in USD, die durch Anleihen über einen entsprechenden Betrag in USD finanziert sind (Gegengeschäfte, Back-to-Back-Transaktionen). Zum Abschlussstichtag ist die Europäische Union in Bezug auf Euratom keinem Wechselkursrisiko ausgesetzt.

7.2.1.3 Garantiefonds

Die Finanzanlagen werden in EUR gehalten, so dass kein Wechselkursrisiko besteht.

7.2.1.4 EGKS in Abwicklung

Die EGKS in Abwicklung unterliegt einem geringen Nettorisiko in Bezug auf Wechselkursschwankungen in Höhe eines EUR-Gegenwerts von 2,2 Mio. EUR, die sich aus Wohnbaudarlehen mit einem EUR-Gegenwert von 1,5 Mio. EUR und Leistungsbilanzsalden mit einem EUR-Gegenwert von 0,7 Mio. EUR ergeben.

7.2.2 Zinsrisiko

Das Zinsrisiko bezeichnet die Möglichkeit einer Wertminderung einer Sicherheit, insbesondere einer Anleihe, die sich aus einem Zinsanstieg ergibt. In der Regel verringert ein höherer Zinssatz den Preis von festverzinslichen Anleihen und umgekehrt.

7.2.2.1 Transaktionen

Die Finanzverwaltung der Kommission nimmt keine Kredite auf, weshalb sie keinem Zinsrisiko ausgesetzt ist. Sie erzielt jedoch einen Zinsgewinn für die Guthaben auf ihren verschiedenen Bankkonten. Aus diesem Grund hat die Kommission Maßnahmen eingeleitet, um zu gewährleisten, dass regelmäßige Zinsgewinne den Marktzinssatz und dessen mögliche Schwankungen widerspiegeln. Die bei den Haushaltsverwaltungen oder Zentralbanken der Mitgliedstaaten eingerichteten Konten für Eigenmitteleinnahmen generieren keine Zinsen und sind kostenlos. Für alle übrigen bei nationalen Zentralbanken eingerichteten Konten hängen die Gebühren von den von jeder Bank angebotenen Konditionen ab; die Zinssätze sind variabel und sie werden an die Marktschwankungen angepasst.

Bei einer Geschäftsbank gehaltene Tagesgelder erzielen täglich Zinsgewinne. Diese basieren auf variablen Marktzinssätzen, auf die eine vertraglich festgelegte Marge (positiv oder negativ) angewandt wird. Für die meisten Konten ist die Berechnung der Zinsen an den marginalen Zinssatz der EZB für ihre Hauptrefinanzierungsgeschäfte gebunden. Es werden Anpassungen vorgenommen, um die Schwankungen dieses Satzes widerzuspiegeln. Im Falle bestimmter anderer Konten ist die Berechnung der Zinsen an den EONIA-Satz („Euro Overnight Index Average”) gebunden. Somit wird das Risiko ausgeschlossen, dass der Zinsgewinn der Kommission unterhalb des Marktzinssatzes liegt.

7.2.2.2 Anleihe- und Darlehenstätigkeiten (MFH, Zahlungsbilanzhilfe und Euratom)

Variabel verzinsliche Anleihen und Darlehen

Aufgrund des besonderen Wesens ihrer Darlehens- und Anleihetätigkeiten verfügt die Europäische Union über zinstragende Aktiva und Passiva in beträchtlicher Höhe. MFH- und Euratom-Anleihen, die zu variablen Zinssätzen begeben werden, setzen die Europäische Union einem Zinsrisiko aus. Das Zinsrisiko aus den Anleihen wird jedoch durch Darlehen zu gleichwertigen Konditionen, sogenannte Back-to-Back-Transaktionen, ausgeglichen. Zum Abschlussstichtag verfügte die Europäische Union über variabel verzinste Darlehen mit einem Nennbetrag von 0,96 Mrd. EUR (2008: 1,05 Mrd. EUR), deren Zinssatz halbjährlich neu festgesetzt wird.

Festverzinsliche Anleihen und Darlehen

Die Europäische Union verfügt auch über festverzinsliche MFA- und Euratom-Darlehen über insgesamt 110 Mio. EUR im Jahr 2009 (2008: 85 Mio. EUR) mit einer Endfälligkeit zwischen einem und fünf Jahren (25 Mio. EUR) sowie mehr als fünf Jahren (85 Mio. EUR).

Noch bedeutender ist jedoch, dass die Europäische Union 2009 über sechs festverzinsliche Darlehen im Bereich des Instruments der Zahlungsbilanzhilfe über insgesamt 9,2 Mrd. EUR verfügt (2008: 2 Mrd. EUR) mit einer Endfälligkeit zwischen einem und fünf Jahren (5 Mrd. EUR) sowie mehr als fünf Jahren (4,2 Mrd. EUR).

7.2.2.3 Garantiefonds

Variabel verzinsliche Wertpapiere innerhalb des Garantiefonds sind dem Risiko der Volatilität dieser Zinssätze ausgesetzt, während festverzinsliche Wertpapiere ein Fair-Value-Zinsrisiko bedeuten. Festverzinsliche Anleihen machen zum Abschlussstichtag rund 97 % des Wertpapierbestands aus (2008: 96 %).

7.2.2.4 EGKS in Abwicklung

Aufgrund der Art ihrer Tätigkeiten ist die EGKS in Abwicklung einem Zinsrisiko ausgesetzt. Die mit Anleihen verbundenen Zinsrisiken werden in der Regel durch gleichwertig ausgestaltete Darlehen kompensiert. In Bezug auf Tätigkeiten im Bereich der Anlagenverwaltung machen festverzinsliche Anleihen zum Abschlussstichtag rund 97 % des Wertpapierbestands aus (2008: 97 %).

7.3 KREDITRISIKO

Das Kreditrisiko bezeichnet das Risiko eines Verlustes verursacht durch die Nichtzahlung eines Schuldners/Nehmers eines Darlehens oder einer sonstigen Kreditlinie (entweder des Kapitalbetrags oder der Zinsen (Kupon) oder beide) oder die Nichteinhaltung einer vertraglichen Verpflichtung. Zahlungsausfälle schließen die verzögerte Rückzahlung, die Umstrukturierung der Rückzahlungen und einen Bankrott ein.

7.3.1 Transaktionen

Die meisten Kassenmittel der Kommission werden gemäß der Verordnung (EG, Euratom) Nr. 1150/2000 des Rates über das Eigenmittelsystem auf den von den Mitgliedstaaten für die Entrichtung ihrer Beiträge (Eigenmittel) eingerichteten Konten gehalten. Diese Konten werden bei den Haushaltsverwaltungen oder Zentralbanken der Mitgliedstaaten geführt. Diese Einrichtungen stellen für die Kommission das geringste Kreditrisiko (Gegenparteirisiko) dar, da das Risiko bei den Mitgliedstaaten liegt.

Die Überweisung von Mitteln auf die Konten, die die Kommission für die Deckung laufender Zahlungen bei Geschäftsbanken unterhält, erfolgt nach Bedarf und wird vom Kassenmittelverwaltungssystem der Kommission automatisch gesteuert. Auf diesen Konten werden Mindestguthaben gehalten, die dem durchschnittlichen Betrag der täglich von dem jeweiligen Konto geleisteten Zahlungen entsprechen. Daher sind die über Nacht auf diesen Konten gehaltenen Beträge konstant sehr niedrig (im Durchschnitt insgesamt zwischen 50 Mio. EUR und 150 Mio. EUR auf über 30 Konten) und das Risiko für die Kommission begrenzt. Diese Beträge sind im Zusammenhang mit den Gesamt-Kassenständen zu betrachten, die zwischen 1 Mrd. EUR und 35 Mrd. EUR schwanken, wobei 2009 Zahlungen in Höhe von insgesamt 130 Mrd. EUR ausgeführt wurden.

Zudem gelten besondere Leitlinien für die Auswahl von Geschäftsbanken, um das Gegenparteirisiko, dem die Kommission ausgesetzt ist, weiter zu verringern.

– Sämtliche Geschäftsbanken werden durch Ausschreibungen ausgewählt. Für eine Zulassung zu den Ausschreibungsverfahren ist eine kurzfristige Bonitätsbewertung von Moody's von mindestens P-1 oder gleichwertig (S&P A-1 oder Fitch F1) erforderlich. Unter bestimmten und hinreichend begründeten Umständen kann eine niedrigere Stufe genügen.

– In der Regel wird von Geschäftsbanken, die speziell für Einlagen aus vorläufig eingenommenen Geldbußen ausgewählt wurden, außerdem eine langfristige Bonitätsbewertung von S&P von mindestens AA oder gleichwertig gefordert und es finden spezifische Maßnahmen Anwendung, wenn Banken dieser Gruppe abgestuft werden.

– Im Verlauf des Jahres 2009 hat die Finanzverwaltung der Kommission ein alternatives System zur Verwaltung vorläufig eingenommener Geldbußen mit dem spezifischen Ziel eingeführt, die Risiken in diesem Bereich zu mindern. Auf der Grundlage des Beschlusses K(2009) 4264 des Rates werden ab dem 1. Januar 2010 auferlegte Geldbußen mit dem neuen System verwaltet und nicht mehr als Einlagen bei Geschäftsbanken gehalten.

– Zahlstellenkonten werden bei lokalen Banken gehalten, die in einem vereinfachten Ausschreibungsverfahren ausgewählt werden. Die Bonitätsstufenanforderungen hängen von der lokalen Situation ab und können sich zwischen den Ländern deutlich unterscheiden. Um das Risiko zu begrenzen, werden die Salden auf diesen Konten auf einem möglichst niedrigen Stand gehalten (unter Berücksichtigung operativer Anforderungen), es werden regelmäßig Mittel auf diese Konten überwiesen und die geltenden Höchstgrenzen werden einmal jährlich überprüft.

– Die Bonitätsbewertung der Geschäftsbanken, bei denen die Kommission Konten hält, wird mindestens einmal im Monat oder erforderlichenfalls häufiger überprüft. Vor dem Hintergrund der Finanzkrise wurden intensivere Überwachungsmaßnahmen eingeleitet und über das gesamte Jahr 2009 hinweg aufrechterhalten.

7.3.2 Anleihe- und Darlehenstätigkeiten (MFH, Zahlungsbilanzhilfe und Euratom)

Dieses Kreditrisiko wird einerseits durch die Einholung von Bürgschaften der Staaten wie im Fall von Euratom, andererseits über den Garantiefonds (MFH und Euratom) und schließlich über den EU-Haushalt verwaltet (Zahlungsbilanzhilfe und für den Fall, dass die anderen Maßnahmen nicht ausreichen MFH und Euratom). Der Eigenmittelbeschluss, der 2009 in Kraft war, legte die Höchstgrenze für den Anteil der BNE-Eigenmittel auf 1,24 % des BNE der Mitgliedstaaten fest und 2009 wurden 1,01 % zur Deckung von Mitteln für Zahlungen verwendet. Somit stand zum 31. Dezember 2009 eine Marge von 0,23 % zur Deckung dieser Sicherheit zur Verfügung. Hierbei ist zu beachten, dass die Höchstgrenze ab 2010 auf 1,23 % sinkt. Der Garantiefonds für Maßnahmen im Zusammenhang mit den Außenbeziehungen wurde 1994 errichtet, um das Ausfallrisiko im Zusammenhang mit Anleihen zur Finanzierung von Darlehen an Länder außerhalb der Europäischen Union abzudecken. In jedem Fall wird das Kreditrisiko durch die Möglichkeit eingedämmt, Mittel vom EU-Haushalt abzurufen, wenn ein Schuldner die fälligen Beträge nicht vollständig zurückzahlen kann. Zu diesem Zweck kann die Europäische Union Mittel von allen Mitgliedstaaten anfordern, um die Einhaltung der rechtlichen Verpflichtungen der Europäischen Union gegenüber den Darlehensgebern zu gewährleisten.

Die Hauptbegünstigten dieser Darlehen sind Ungarn, Lettland und Rumänien. Auf diese Länder entfallen jeweils 54 %, 21 % und 18 % des gesamten Kreditvolumens. Bei Finanztransaktionen kommen die Leitlinien über die Auswahl der Vertragsparteien zur Anwendung. Diesen zufolge darf die operative Einheit Transaktionen nur mit zulässigen Banken unter Einhaltung entsprechender Vertragsobergrenzen abwickeln.

7.3.3 Garantiefonds

Gemäß der Vereinbarung zwischen der Europäischen Union und der EIB über die Verwaltung des Garantiefonds müssen Interbank-Anlagen eine Bonitätsbewertung von Moody's von mindestens P-1 oder gleichwertig aufweisen. Zum 31. Dezember 2009 wurden alle Anlagen (153 Mio. EUR) bei Vertragsparteien vorgenommen, die diese Bedingungen erfüllen (2008: 183 Mio. EUR). Zum 31. Dezember 2009 hatte der Fonds in vier kurzfristige Finanzinstrumente investiert und alle Anlagen (37 Mio. EUR) waren bei Vertragsparteien erfolgt, die eine kurzfristige Bonitätsbewertung von Moody's von mindestens P-1 oder gleichwertig aufwiesen. Alle Sicherheiten aus dem zur Veräußerung verfügbaren Wertpapierbestand entsprechen den Verwaltungsleitlinien.

7.3.4 EGKS in Abwicklung

Um das Kreditrisiko einzudämmen, wird regelmäßig überprüft, inwieweit die Darlehensnehmer ihre Zins- und Kapitalrückzahlungsverpflichtungen erfüllen können. Zusätzlich werden gegen das Kreditrisiko Nebensicherheiten sowie Landes-, Unternehmens- und persönliche Bürgschaften eingesetzt. 52 % der gesamten Außenstände werden durch Bürgschaften eines Mitgliedstaates oder einer gleichwertigen Organisation (z. B. einer öffentlichen Einrichtung) abgesichert. 36 % der ausstehenden Darlehen sind an Banken vergeben oder von Banken besichert. Bei Finanztransaktionen kommen die Leitlinien über die Auswahl der Vertragsparteien zur Anwendung. Die operative Einheit darf nur mit zulässigen Banken Transaktionen abwickeln und muss die entsprechenden Vertragsobergrenzen einhalten.

7.4 LIQUIDITÄTSRISIKO

Das Liquiditätsrisiko bezeichnet das Risiko, das sich aus der Schwierigkeit der Veräußerung eines Vermögenswerts ergibt, z. B. das Risiko, dass eine bestimmte Sicherheit oder ein bestimmter Vermögenswert nicht schnell genug auf dem Markt gehandelt werden kann, um einen Verlust zu verhindern oder einer Verpflichtung nachzukommen.

7.4.1 Transaktionen

Die Haushaltsgrundsätze der Europäischen Union stellen sicher, dass insgesamt für das Jahr zur Verfügung stehende Barmittel stets ausreichen, um alle Zahlungen auszuführen. So entsprechen die Gesamtbeiträge der Mitgliedstaaten dem Betrag der Mittel für Zahlungen des Haushaltsjahrs. Die Beiträge der Mitgliedstaaten gehen jedoch in zwölf monatlichen über das Jahr verteilten Teilzahlungen ein, während die Zahlungen bestimmten jahreszeitlichen Schwankungen unterliegen.

Um zu gewährleisten, dass die Kassenmittel stets zur Deckung der Zahlungen in jedem Monat ausreichen, wurden Verfahren für regelmäßige Barmittelprognosen geschaffen, und bei Bedarf können Eigenmittel unter bestimmten Bedingungen im Voraus von Mitgliedstaaten abgerufen werden.

Darüber hinaus stellen im Zuge der täglichen Maßnahmen im Bereich der Finanzverwaltung der Kommission automatisierte Cash-Managementinstrumente sicher, dass auf jedem der Bankkonten der Kommission täglich ausreichend Liquidität vorhanden ist.

7.4.2 Anleihe- und Darlehenstätigkeiten (MFH, Zahlungsbilanzhilfe und Euratom)

Dem Liquiditätsrisiko von Anleihen begegnet man im Allgemeinen durch die Aufnahme von Darlehen zu denselben Konditionen, sogenannte Gegengeschäfte (Back-to-Back-Transaktionen). Der Garantiefonds fungiert im Falle einer Nichtzahlung oder eines Zahlungsverzugs der Darlehensnehmer als Liquiditätsreserve (oder Sicherheitsnetz) für die MFH und Euratom. Für die Zahlungsbilanzhilfe sieht die Verordnung 431/2009 des Rates einen Vorgang vor, der ausreichend Zeit für eine Mobilisierung von Mitteln durch den EU-Haushalt bietet.

7.4.3 Garantiefonds

Der Fonds wird nach dem Prinzip verwaltet, dass die Mittel in Bezug auf die entsprechenden Verpflichtungen über eine hinreichende Liquidität und Mobilisierbarkeit verfügen. Der Fonds muss einen Mindestbetrag von 100 Mio. EUR in einem Wertpapierbestand mit einer Fälligkeit von < 12 Monaten halten, der für die Investition in Geldmarktinstrumente bestimmt ist. Zum 31. Dezember 2009 beliefen sich diese Investitionen auf 190 Mio. EUR. Darüber hinaus müssen mindestens 20 % des Nennwerts des Fonds auf Geldmarktinstrumente, festverzinsliche Anleihen mit einer Restlaufzeit von bis zu einem Jahr sowie variabel verzinsliche Anleihen entfallen. Zum 31. Dezember 2009 betrug dieser Anteil 27 %.

7.4.4 EGKS in Abwicklung

Dem Liquiditätsrisiko von Anleihen begegnet man im Allgemeinen durch die Aufnahme von Darlehen zu denselben Konditionen, sogenannte Gegengeschäfte (Back-to-Back-Transaktionen). Für die Forderungen und Verbindlichkeiten der EGKS in Abwicklung verwaltet die Kommission den Liquiditätsbedarf, der auf Grundlage der Ausgabenprognosen im Rahmen von Beratungen mit den zuständigen Kommissionsdienststellen ermittelt wird.

7.5 ANGABEN ZUM BEIZULEGENDEN ZEITWERT

7.5.1 Anleihe- und Darlehenstätigkeiten (MFH, Zahlungsbilanzhilfe und Euratom)

Ausgangslage:

Es ist zu beachten, dass gemäß EU-Rechnungsführungsvorschrift 11, die oben genannten Darlehen anfangs zu ihrem Nennbetrag erfasst werden. Unter Anwendung des internationalen Rechnungslegungsstandards IAS 39 des Privatsektors hingegen wären die Darlehen anfangs zu ihrem beizulegenden Zeitwert bewertet worden. Die Differenz zwischen den beiden Rechnungslegungen ausschließlich für Darlehen im Bereich der Zahlungsbilanzhilfe zu ihrem Ausgabedatum wird in der nachfolgenden Tabelle dargestellt:

Mio. EUR

|EU-Rechnungsführungsvorschrift 11 (Nennbetrag)|IAS 39 (beizulegender Zeitwert)|Differenz zwischen den Rechnungs-legungen|

Bewertung von Darlehen im Bereich der Zahlungsbilanzhilfe zum Ausgabedatum im Jahr 2009|7 200|6 649|551|

Bewertung von Darlehen im Bereich der Zahlungsbilanzhilfe zum Ausgabedatum im Jahr 2008|2 000|1 767|233|

Die Gründe für die Anwendung der Rechnungslegung nach Maßgabe der EU-Rechnungsführungsvorschrift 11 sind folgende:

– Aufgrund ihres Back-to-Back-Charakters besteht eine ausgleichende Wirkung zwischen Darlehen und Anleihen. Somit entspricht der Effektivzins für das Darlehen dem Effektivzins für die entsprechenden Anleihen.

– Die anfängliche Differenz spiegelt die Opportunitätskosten wider, die durch eine alternative Investition auf dem Kapitalmarkt entstanden wären. Da die Europäische Union nicht in Kapitalmärkte investieren darf, ist diese „Option” der Opportunitätskosten nicht anwendbar und die Substanz der Transaktionen wird durch sie nicht ausgewogen berücksichtigt.

– Die oben dargestellte anfängliche Differenz wird durch die Zinseinnahmen der Folgejahre ausgeglichen.

Lage zum 31. 12. 2009:

Der geschätzte beizulegende Zeitwert wird wie folgt bestimmt:

– Für Darlehen: mithilfe der Discounted-Cashflow- oder DCF-Methode unter Anwendung länderspezifischer Renditekurven über die Restlaufzeit.

– Für Anleihen: mithilfe der Discounted-Cashflow- oder DCF-Methode unter Anwendung entsprechender AAA-Renditekurven über die Restlaufzeit.

– Variabel verzinsliche Darlehen sollen sich demnach ihrem Nennbetrag annähern, weil die Zinssätze halbjährlich neu an den Marktzinssatz angepasst werden.

Die nachfolgende Tabelle zeigt den geschätzten beizulegenden Zeitwert festverzinslicher Darlehen zum Jahresende im Bereich der MFH, Zahlungsbilanzhilfe und Euratom, so dass dieser mit dem entsprechenden Buchwert in der Vermögensübersicht verglichen werden kann:

Mio. EUR

Beizulegender Zeitwert|8 785|1 863|9 626|2 118|

Buchwert|9 416|2 091|9 416|2 091|

Differenz|(631)|(228)|210|27|

Zum Abschlussstichtag fielen 98,8 % dieser Darlehen und Anleihen in den Bereich der Zahlungsbilanzhilfe. Die vorstehende Tabelle verdeutlicht die Tatsache, dass, da die Europäische Union über eine Bonitätsbewertung von AAA verfügt und die Marktzinssätze derzeit höher sind als die Zinssätze, zu denen die EU Gelder aufgenommen hat, der beizulegende Zeitwert ihrer Anleihen höher ist als der Nennbetrag. Da Ungarn, Lettland und Rumänien als Hauptbegünstigte dieser Darlehen über eine geringere Bonitätsbewertung als AAA verfügen, ist der beizulegende Zeitwert der gewährten Darlehen niedriger als der Nennbetrag, obwohl die Marktzinssätze derzeit höher sind, als die von der EU geforderten.

7.5.2 EGKS in Abwicklung

Der beizulegende Zeitwert von Darlehen und Anleihen wird mit Hilfe der Discounted-Cashflow- oder DCF-Methode geschätzt. Bei dieser Methode werden die erwarteten künftigen Cashflows anhand geeigneter Renditekurven (Kreditwürdigkeit AAA) über die Restlaufzeit abgezinst. Der geschätzte beizulegende Zeitwert variabel verzinslicher Darlehen nähert sich demnach ihrem Buchwert an, weil die Zinssätze alle 3 bzw. 6 Monate neu an den Marktzinssatz angepasst werden. Der geschätzte beizulegende Zeitwert festverzinslicher Darlehen und Anleihen konnte nicht ermittelt und offengelegt werden, da die zur Berechnung dieser Werte notwendigen Daten nicht zur Verfügung standen.

Die zur Veräußerung verfügbaren Anlagen werden zu ihrem beizulegenden Zeitwert ausgewiesen, der zugleich dem Marktpreis zuzüglich aufgelaufener Zinsen entspricht. Es gibt keine Finanzinstrumente, deren beizulegender Zeitwert mit einer Bewertungstechnik ohne Zugrundelegung nachvollziehbarer Marktpreise oder Zinssätze ermittelt wurde. Bezüglich des Nennwerts der Forderungen aus Lieferungen und Leistungen abzüglich Wertminderungsrückstellung und des Nennwerts der Verbindlichkeiten aus Lieferungen und Leistungen wird angenommen, dass sie sich ihrem beizulegenden Zeitwert annähern. Der beizulegende Zeitwert der Barmittel und Barmitteläquivalente, einschließlich Girokonten und kurzfristiger Einlagen (von weniger als drei Monaten), entspricht ihrem Buchwert.

8. ANGABEN ZU VERBUNDENEN PARTEIEN

8.1 VERBUNDENE VERTRAGSPARTEIEN

Bei den verbundenen Vertragsparteien der Europäischen Union handelt es sich um deren konsolidierte Einrichtungen sowie die Bediensteten der Führungsebenen besagter Einrichtungen (siehe unten). Die Vorgänge zwischen diesen Einrichtungen gehören zu den gängigen Maßnahmen der Europäischen Union; in diesem Fall liegen nach Maßgabe der EU-Rechnungsführungsvorschriften keine spezifischen Offenlegungsanforderungen für diese Vorgänge vor. Die Liste der konsolidierten Einrichtungen ist Erläuterung 10 zu entnehmen.

8.2 DIENSTBEZÜGE DER FÜHRUNGSKRÄFTE

Zur Darstellung der Vorgänge mit verbundenen Parteien in Bezug auf die Führungskräfte der Europäischen Union werden diese in fünf Besoldungsgruppen unterteilt:

Besoldungsgruppe 1: Präsident des Europäischen Rates, Präsident der Kommission und Präsident des Europäischen Gerichtshofes.

Besoldungsgruppe 2: Vizepräsident der Kommission und Hoher Vertreter der Union für Außen- und Sicherheitspolitik und sonstige Vizepräsidenten der Kommission

Besoldungsgruppe 3: Generalsekretär des Rates, Mitglieder der Europäischen Kommission, Richter und Generalanwälte des Europäischen Gerichtshofes, Präsident und Mitglieder des Gerichts der Europäischen Union, Präsident und Mitglieder des Gerichts für den Öffentlichen Dienst der Europäischen Union, Europäischer Bürgerbeauftragter und Europäischer Datenschutzbeauftragter.

Besoldungsgruppe 4: Präsident und Mitglieder des Europäischen Rechnungshofes.

Besoldungsgruppe 5: die höchstrangigen Beamten der Organe und Einrichtungen der EU.

Eine Übersicht über die Dienstbezüge folgt unten – weitere Informationen enthält das Amtsblatt der Europäischen Union (L187 8/8/1967 zuletzt geändert durch die Verordnung (EG, Euratom) Nr. 202/2005 vom 18.1.2005 (L33 5/2/2005) des Rates und L268 20/10/1977 zuletzt geändert durch die Verordnung (EG, Euratom) Nr. 1293/2004 vom 30.4.2004 (L243 15/7/2004) des Rates). Weitere Informationen sind dem auf der EU-Website veröffentlichten Statut für Beamten zu entnehmen, welches das offizielle Dokument zur Beschreibung der Rechte und Pflichten aller EU-Beamten ist. Die Führungskräfte haben keinerlei zinsgünstige Darlehen von der Europäischen Union erhalten.

DIENSTBEZÜGE DER BEDIENSTETEN DER HÖCHSTEN FÜHRUNGSEBENE|EUR|

Grundgehalt (monatlich)|24 874,61|22 531,36 – 23 432,62|18 025,08 – 20 278,22|19 467,10 – 20 728,85|11 461,32 – 18 025,09|

Wohnungs-/Auslandszulage|15 %|15 %|15 %|15 %|16 %|

Familienzulagen:Haushaltszulage (% des Gehalts)Unterhaltsberechtigte KinderVorschulkinderErziehungszulage oderErziehungszulage bei außerhalb des Arbeitsortes gelegenen Schulen|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|2 % + 167,31365,6089,31248,06496,12|

Repräsentationszulage|1 418,07|0 – 911,38|500 – 607,71|entfällt|entfällt|

Ausscheiden aus dem Dienst:RücksiedelungFamilien-ReisekostenUmzugskostenÜbergangsgeld (% des Gehalts) **Krankenversicherung|24 874,61ErstattetErstattet40% - 65%Gedeckt|22 531,36 – 23 432,62ErstattetErstattet40% - 65%Gedeckt|18 025,08 – 20 278,22ErstattetErstattet40% - 65%Gedeckt|19 467,10 – 20 728,85ErstattetErstattet40% - 65%Gedeckt|ErstattetErstattetErstattetentfälltFakultativ|

Ruhegehalt (% des Gehalts, vor Steuern)|Max. 70 %|Max. 70 %|Max. 70 %|Max. 70 %|Max. 70 %|

Abzüge:Steuern der EUKrankenversicherung (% des Gehalts)Sonderabgabe auf das GehaltAbzug für Ruhegehalt|8 % - 45 %1,8 %4,64 %entfällt|8 % - 45 %1,8 %4,64 %entfällt|8 % - 45 %1,8 %4,64 %entfällt|8 % - 45 %1,8 %4,64 %entfällt|8 % - 45 %1,8 %4,64 %11,3 %|

Anzahl der Personen zum 31.12.2009|3|7|91|27|81|

* Berichtigungskoeffizient („CC”) angewandt

** Wird während der ersten 3 Jahre nach Ausscheiden aus dem Dienst gezahlt.

9. EREIGNISSE NACH DEM ABSCHLUSSSTICHTAG

Zum Zeitpunkt der Annahme der Jahresrechnung lagen dem Rechnungsführer der Kommission neben der nachstehend genannten Information keine weiteren wichtigen Aspekte vor noch waren ihm Punkte berichtet worden, für welche besondere Angaben in diesem Abschnitt gemacht werden müssten. Die Jahresrechnung samt zugehörigen Erläuterungen wurden auf der Grundlage der jüngsten verfügbaren Daten erstellt und diese sind in den Angaben berücksichtigt.

Europäischer Finanzstabilisierungsmechanismus (EFSM)

Am 11. Mai 2010 nahm die Kommission einen Europäischen Finanzstabilisierungsmechanismus (EFSM) zur Wahrung der finanziellen Stabilität in Europa an (Verordnung (EU) Nr. 407/2010 des Rates). Der Mechanismus stützt sich auf Artikel 122 Absatz 2 des EU-Vertrags und bietet Mitgliedstaaten, die aufgrund außergewöhnlicher Ereignisse, die sich ihrer Kontrolle entziehen, von Schwierigkeiten betroffen oder von gravierenden Schwierigkeiten ernstlich bedroht sind, einen finanziellen Beistand der Union. Die Hilfe kann in Form von durch den EU-Haushalt besicherten Darlehen oder Kreditlinien erfolgen. Im Falle einer Aktivierung nimmt die Kommission für die Europäische Union einen Kredit auf den Kapitalmärkten oder bei Finanzinstituten auf und stellt diese Mittel dem betreffenden Mitgliedstaat zur Verfügung. In den Schlussfolgerungen des Rats für Wirtschaft und Finanzen (ECOFIN) wird die Fazilität auf 60 Mrd. EUR beschränkt. Der EFSM wurde zusätzlich zur Fazilität der Zahlungsbilanzhilfe für Mitgliedstaaten geschaffen, die nicht dem Euro-Währungsgebiet angehören.

Dabei ist zu berücksichtigen, dass ungeachtet der Tatsache, dass dies keine Auswirkungen auf die EU-Rechnungsführung oder den EU-Haushalt hat, ergänzend ein ähnliches Finanzhilfepaket, die Europäische Finanzstabilitäts-Fazilität (EFSF) von den Mitgliedstaaten des Euro-Währungsgebiets und weiteren Mitgliedstaaten gegründet wurde. Diese potentielle Hilfe für Mitgliedstaaten des Euro-Währungsgebiets erfolgt über eine Zweckgesellschaft, für die die teilnehmenden Mitgliedstaaten Garantien von bis zu 440 Mrd. EUR bereitstellen. Diese Fazilität läuft im Juni 2013 aus.

Schließlich, und ebenfalls unbeschadet der EU-Rechungsführung oder des EU-Haushalts, wird sich auch der Internationale Währungsfonds (IWF) an den oben genannten Maßnahmen beteiligen, so dass voraussichtlich weitere 250 Mio. EUR für mögliche Hilfen zur Verfügung stehen werden.

10. KONSOLIDIERTE EINRICHTUNGEN

A. KONTROLLIERTE EINRICHTUNGEN|

1. Organe und Beratungsgremien||

Ausschuss der Regionen (AdR)|Europäischer Datenschutzbeauftragter|

Rat der Europäischen Union|Europäischer Wirtschafts- und Sozialausschuss|

Gerichtshof der Europäischen Union|Europäischer Bürgerbeauftragter|

Europäische Kommission|Europäisches Parlament|

Europäischer Rechnungshof||

2. EU-Agenturen||

Europäische Agentur für Sicherheit und Gesundheit am Arbeitsplatz (EU-OSHA)|Agentur der Europäischen Union für Grundrechte (FRAU)|

Europäische Agentur für Flugsicherheit (EASA)|Europäische Agentur für Netz- und Informationssicherheit (ENISA)|

Europäisches Zentrum für die Prävention und Kontrolle von Krankheiten (ECDC)|Europäische Stiftung für Berufsbildung (ETF)|

Europäisches Zentrum für die Förderung der Berufsbildung (CEDEFOP)|Europäische Agentur für die operative Zusammenarbeit an den Außengrenzen (FRONTEX)|

Europäische Umweltagentur (EEA)|Übersetzungszentrum für die Einrichtungen der Europäischen Union (Cdt)|

Europäische Behörde für Lebensmittelsicherheit (EFSA)|Aufsichtsbehörde für das Europäische GNSS (GSA)|

Europäische Stiftung zur Verbesserung der Lebens- und Arbeitsbedingungen (EUROFOUND)|Harmonisierungsamt für den Binnenmarkt (Marken, Muster und Modelle) (OHIM) |

Europäische Agentur für die Sicherheit des Seeverkehrs (EMSA)|Europäische Eisenbahnagentur (ERA)|

Europäische Arzneimittel-Agentur (EMEA)|Gemeinschaftliches Sortenamt (CPVO)|

Europäische Chemikalienagentur|Europäische Fischereiaufsichtsagentur (CFCA)|

„Fusion for Energy“ (Gemeinsames europäisches Unternehmen für ITER und die Entwicklung der Fusionsenergie)|Europäische Beobachtungsstelle für Drogen und Drogensucht (EMCDDA)|

Eurojust**|Europäische Polizeiakademie **|

Exekutivagentur für Wettbewerbsfähigkeit und Innovation (EAWI)|Exekutivagentur für Gesundheit und Verbraucher (EAHC)|

Exekutivagentur Bildung, Audiovisuelles und Kultur (EACEA)|Exekutivagentur für das transeuropäische Verkehrsnetz|

Exekutivagentur des Europäischen Forschungsrates *|Exekutivagentur für die Forschung *|

3. Sonstige kontrollierte Einrichtungen||

Europäische Gemeinschaft für Kohle und Stahl (in Abwicklung)||

B. VERBUNDENE EINRICHTUNGEN|

Europäischer Investitionsfonds |Gemeinsames Unternehmen ARTEMIS *|

Gemeinsames Unternehmen „Clean-Sky“ *||

C. JOINT VENTURES|

Internationalen ITER-Fusionsenergieorganisation|Gemeinsames Unternehmen Galileo|

Gemeinsames Unternehmen SESAR|Gemeinsames Unternehmen IMI|

* Erstmals 2009 konsolidiert.|

** Dezentral verwaltete Einrichtung der Europäischen Union, die zur dritten Säule der EU „Polizeiliche und justizielle Zusammenarbeit in Strafsachen“ gehört.|

11. NICHT KONSOLIDIERTE EINRICHTUNGEN

Obgleich die EU das Vermögen der nachstehend genannten Einrichtungen verwalten, erfüllen diese nicht die Voraussetzungen, um in den Konsolidierungskreis aufgenommen zu werden, sie sind daher in den Abschlüssen der Europäischen Union nicht enthalten.

11.1 DER EUROPÄISCHE ENTWICKLUNGSFONDS (EEF)

Der Europäische Entwicklungsfonds (EEF) ist das wichtigste Instrument der Europäischen Union zur Förderung der Entwicklungszusammenarbeit mit den Staaten Afrikas, der Karibik und des Pazifischen Raums (AKP-Staaten) sowie den überseeischen Ländern und Gebieten (ÜLG). Seine Errichtung war in den Römischen Verträgen von 1957 vorgesehen, um technische und finanzielle Hilfe zunächst für die afrikanischen Länder bereitzustellen, zu denen einige Mitgliedstaaten historische Beziehungen unterhielten.

Der Europäischen Entwicklungsfonds (EEF) wird nicht aus den Mitteln der Europäischen Union, sondern durch zuvor zwischenstaatlich verhandelte Direktbeiträge der Mitgliedstaaten finanziert. Die EEF-Mittel werden von der Kommission und von der EIB verwaltet. Jeder EEF wird für einen Zeitraum von etwa fünf Jahren errichtet. Seit Abschluss des ersten Partnerschaftsabkommens im Jahr 1964 richtet sich die Laufzeit der EEF im Allgemeinen nach den Zyklen der Partnerschaftsabkommen/ Übereinkommen.

Der Europäische Entwicklungsfonds (EEF) verfügt über eine eigene Finanzregelung (ABl L 78 vom 19.3.2008), die den Ausweis einer gesonderten Jahresrechnung getrennt von jener der Europäischen Union vorsieht. Die Jahresrechnung und die Mittelverwaltung des Europäischen Entwicklungsfonds (EEF) unterliegen der externen Kontrolle durch den Europäischen Rechnungshof und das Europäische Parlament. Zu Informationszwecken werden in nachstehender Tabelle die Vermögensübersicht und die Ergebnisrechnung der 8., 9. und 10. Europäischen Entwicklungsfonds (EEF) angeführt:

VERMÖGENSÜBERSICHT – 8., 9. und 10. EEF|

|||Mio. EUR|

|31.12.2009|31.12.2008|

|ANLAGEVERMÖGEN|196|269|

||||

|UMLAUFVERMÖGEN|1 389|957|

||||

|GESAMTVERMÖGEN|1 585|1 226|

||||

|KURZFRISTIGE VERBINDLICHKEITEN|(860)|(709)|

||||

|GESAMTVERBINDLICHKEITEN|(860)|(709)|

||||

|NETTOVERMÖGEN|725|517|

||||

|MITTEL UND RESERVEN|||

|Abgerufenes Fondskapital|20 381|17 079|

|Sonstige Reserven|2 252|2 252|

|Aus vorhergehenden Haushaltsjahren übertragene wirtschaftliche Ergebnisse|(18 814)|(15 784)|

|Wirtschaftliches Ergebnis des Haushaltsjahres|(3 094)|(3 030)|

|NETTOVERMÖGEN|725|517|

ERGEBNISRECHNUNG - 8., 9. und 10. EEF|

|||Mio. EUR|

|2009|2008|

|OPERATIVE ERTRÄGE|49|23|

||||

|OPERATIVE AUFWENDUNGEN|(3 192)|(3 066)|

||||

|VERLUST AUS OPERATIVER TÄTIGKEIT|(3 143)|(3 043)|

||||

|FINANZTÄTIGKEITEN|49|13|

||||

|WIRTSCHAFTLICHES ERGEBNIS DES HAUSHALTSJAHRES|(3 094)|(3 030)|

11.2 DAS GEMEINSAME KRANKHEITSFÜRSORGESYSTEM

Das gemeinsame Krankheitsfürsorgesystem der Europäischen Union ist die Krankenversicherung für das Personal der verschiedenen EU-Organe. Das gemeinsame Krankheitsfürsorgesystem verfügt über seine eigenen Mittel und diese werden nicht von der Europäischen Union kontrolliert. Dagegen werden die Finanzanlagen des Systems durch die Kommission verwaltet. Das System wird durch Beiträge der Mitglieder (Personal) und der Arbeitgeber (Organe, Agenturen, Einrichtungen) finanziert. Ein möglicher Überschuss verbleibt im System.

Das gemeinsame Krankheitsfürsorgesystem besteht aus vier Bereichen – aus dem Hauptbereich für das Personal der Organe und Agenturen der Europäischen Union sowie aus drei kleineren Bereichen für das Personal der Europäischen Universität in Florenz, für jenes der Europäischen Schulen und für das außerhalb der Europäischen Union tätige Personal wie beispielsweise das Personal der EU-Delegationen. Das Gesamtvermögen des Krankenfürsorgesystems belief sich zum 31. Dezember 2009 auf insgesamt 297 Mio. EUR (2008: 288 Mio. EUR).

11.3 TEILNEHMER-GARANTIEFONDS

Bestimmte Vorfinanzierungsbeträge, die im Rahmen des Siebten Rahmenprogramms für Forschung und technologische Entwicklung (RP7) ausgezahlt werden, sind durch einen Teilnehmer-Garantiefonds effektiv gedeckt. Dabei handelt es sich um ein Instrument zum gegenseitigen Nutzen, das zur Abdeckung der finanziellen Risiken, die für die Europäische Union und die Teilnehmer während der Umsetzung der indirekten Maßnahmen des Siebten Forschungsrahmenprogramms entstehen, eingerichtet wurde, wobei sein Kapital und die Zinsen eine Erfüllungsgarantie darstellen. Alle Teilnehmer an indirekten Maßnahmen in Form eines Zuschusses leisten während der Dauer der Maßnahme einen Beitrag von 5 % des Gesamtbeitrags der EU zum Kapital des Teilnehmer-Fonds. Daher sind die Teilnehmer Anteilsinhaber am Teilnehmer-Garantiefonds, wobei die Europäische Union (vertreten von der Kommission) nur als ihr Handlungsbeauftragter agiert. Zum 31. Dezember 2009 betrug das Gesamtvermögen des Teilnehmer-Garantiefonds 580 Mio. EUR (2008: 283 Mio. EUR). Die Mittel des Teilnehmer-Garantiefonds stellen dessen Eigenmittel dar und werden nicht von der Europäischen Union kontrolliert, wenngleich die Finanzanlagen des Systems der Verwaltung durch die Kommission unterliegen.

TEIL II – KONSOLIDIERTE ÜBERSICHTEN ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG DER EUROPÄISCHEN UNION SOWIE ERLÄUTERUNGEN

KONSOLIDIERTE ÜBERSICHTEN ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG

* Aufgrund der Auf- oder Abrundung auf Mio. EUR summieren sich die in diesen Tabellen zum Haushaltsvollzug ausgewiesenen Finanzdaten möglicherweise nicht immer genau auf 100.

KONSOLIDIERTE ÜBERSICHTEN ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG:

1. Haushaltsergebnis 114

2. Übersicht über den Vergleich zwischen Haushaltsplan und Haushaltsvollzug 115

Einnahmen:

3. Konsolidierte Übersicht über den Haushaltsvollzug im Bereich der Einnahmen 117

Ausgaben

4. Aufschlüsselung und Entwicklung der Mittel für Verpflichtungen und Mittel für

Zahlungen nach Rubriken des Finanzrahmens 118

5. Ausführung der Mittel für Verpflichtungen nach Rubriken des Finanzrahmens 118

6. Ausführung der Mittel für Zahlungen nach Rubriken des Finanzrahmens 118

7. Übersicht über die noch abzuwickelnden Mittelbindungen nach Rubriken

des Finanzrahmens 119

8. Aufschlüsselung der noch abzuwickelnden Mittelbindungen nach

Ursprungsjahren und Rubriken des Finanzrahmens 120

9. Aufschlüsselung und Entwicklung der Mittel für Verpflichtungen und Mittel für

Zahlungen nach Politikbereichen 121

10. Ausführung der Mittel für Verpflichtungen nach Politikbereichen 122

11. Ausführung der Mittel für Zahlungen nach Politikbereichen 123

12. Übersicht über die noch abzuwickelnden Mittelbindungen nach

Politikbereichen 124

13. Aufschlüsselung der noch abzuwickelnden Mittelbindungen nach

Ursprungsjahr der Mittelbindung und Politikbereich 125

Organe:

14. Konsolidierte Übersicht über den Haushaltsvollzug im Bereich der

Einnahmen nach Organen 126

15. Ausführung der Mittel für Verpflichtungen und der Mittel für

Zahlungen nach Organen 127

Agenturen:

16. Einnahmen der Agenturen: Vorausschätzungen, festgestellte Forderungen

und vereinnahmte Beträge 128

17. Mittel für Verpflichtungen und Mittel für Zahlungen nach Agenturen 129

18. Haushaltsergebnis einschließlich Agenturen 130

ERGEBNIS DER AUSFÜHRUNG DES HAUSHALTSPLANS

1: HAUSHALTSERGEBNIS 2009|Mio. EUR|

||GESAMT2009|GESAMT2008|

Einnahmen für das Haushaltsjahr||117 626|121 584|

Zahlungen zulasten der Mittel des Haushaltsjahres||(116 579)|(115 550)|

Auf das Jahr N+1 übertragene Mittel für Zahlungen||(1 759)|(3 914)|

Annullierung aus dem Jahr N-1 übertragener nicht in Anspruch genommener Mittel für Zahlungen|2 791|188|

Wechselkursdifferenzen im Jahresverlauf ||185|(498)|

Haushaltsergebnis *||2 264|1 810|

* Von diesen entfallen auf EFTA 11 Mio. EUR 2009 und 14 Mio. EUR 2008 Überschüsse aus dem Haushalt der Europäischen Union fließen im Laufe des Folgejahres an die Mitgliedstaaten zurück, indem die für jenes Jahr fälligen Beiträge entsprechend gekürzt werden.|

2. Übersicht über den Vergleich zwischen Haushaltsplan und Haushaltsvollzug |

EINNAHMEN|

||||||||Mio. EUR|

|1|2|3|4|5=2-4|6=4/2|7=3-4|

1. Eigenmittel|114 736|110 238|110 462|110 373|-135|100,12 %|89|

3. Überschüsse, Salden und Anpassungen|0|410|330|330|80|80,56 %|0|

4. Einnahmen im Zusammenhang mit den Beamten und Bediensteten der Organe und Einrichtungen der EU|1 120|1 120|1 033|1 025|94|91,59 %|7|

5. Einnahmen aus der laufenden Verwaltungstätigkeit der Organe|77|85|436|335|-250|394,05 %|101|

6. Beiträge und Erstattungen im Rahmen der Abkommen und Programme der EU|10|368|4 834|4 559|-4 191|1 238,97 %|275|

7. Verzugszinsen und Geldbußen|123|757|12 774|933|-176|123,25 %|11 841|

8. Anleihen und Darlehen|0|0|80|4|-4|-|76|

9. Verschiedene Einnahmen|30|58|85|66|-8|114,11 %|19|

Insgesamt|116 096|113 035|130 032|117 626|-4 590|104,06 %|12 407|

||||||||

AUSGABEN – NACH RUBRIKEN DES FINANZRAHMENS|Mio. EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

1. Nachhaltiges Wachstum|46 000|47 520|44 684|2 837|94,03 %|2 381|456|

2. Nachhaltige Bewirtschaftung und Schutz der natürlichen Ressourcen|52 566|57 107|55 877|1 230|97,85 %|986|244|

3. Unionsbürgerschaft, Freiheit, Sicherheit und Recht|1 296|2 174|1 993|181|91,66 %|75|106|

4. Die EU als globaler Partner|8 324|8 804|7 983|821|90,67 %|220|601|

5. Verwaltung|7 701|8 754|7 615|1 139|86,99 %|857|281|

6. Ausgleichszahlungen|209|209|209|0|100,00 %|0|0|

Insgesamt|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* einschließlich übertragener Mittel und zweckgebundener Einnahmen

2. Übersicht über den Vergleich zwischen Haushaltsplan und Haushaltsvollzug (FORTSETZUNG)|

AUSGABEN – NACH POLITIKBEREICHEN|Mio. EUR|

|1|2|3|4=2-3|5=3/2|6|7=2-3-6|

01 Wirtschaft und Finanzen|487|345|327|18|94,82 %|14|4|

02 Unternehmen|601|705|558|147|79,21 %|89|58|

03 Wettbewerb|90|107|95|12|88,32 %|10|2|

04 Beschäftigung und Soziales|11 203|9 929|8 906|1 023|89,70 %|755|268|

05 Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums|51 478|56 413|55 209|1 204|97,87 %|954|249|

06 Energie und Verkehr|2 481|2 480|2 253|227|90,84 %|177|51|

07 Umwelt|496|409|356|52|87,17 %|30|22|

08 Forschung:|4 960|5 644|4 826|818|85,50 %|789|30|

09 Informationsgesellschaft und Medien|1 356|1 552|1 375|177|88,58 %|173|5|

10 Direkte Forschung|366|735|411|324|55,87 %|314|10|

11 Fischerei und maritime Angelegenheiten|927|715|592|122|82,87 %|19|103|

12 Binnenmarkt|66|76|66|10|86,89 %|7|3|

13 Regionalpolitik|24 570|26 793|26 740|53|99,80 %|15|38|

14 Steuern und Zollunion|106|131|120|11|91,54 %|9|3|

15 Bildung und Kultur|1 363|1 654|1 495|159|90,38 %|153|6|

16 Kommunikation |211|229|204|25|89,22 %|16|8|

17 Gesundheitswesen und Verbraucherschutz |582|632|526|106|83,25 %|35|71|

18 Raum der Freiheit, der Sicherheit und des Rechts|678|830|744|86|89,64 %|16|70|

19 Außenbeziehungen|3 579|3 805|3 673|131|96,55 %|72|59|

20 Handel:|79|88|77|10|88,09 %|8|3|

21 Entwicklung und Beziehungen zu den AKP-Staaten|1 680|1 872|1 698|174|90,68 %|138|37|

22 Erweiterung|1 661|1 437|1 308|128|91,08 %|18|110|

23 Humanitäre Hilfe|797|859|800|59|93,13 %|47|12|

24 Betrugsbekämpfung|74|80|71|9|88,65 %|7|2|

25 Koordinierung der Politiken und rechtliche Beratung der Kommission|188|212|185|27|87,27 %|20|7|

26 Verwaltung der Kommission|986|1 226|1 034|192|84,34 %|164|28|

27 Haushalt|278|285|271|14|95,19 %|12|1|

28 Audit|11|12|10|1|90,05 %|1|0|

29 Statistik|101|138|120|18|87,27 %|15|3|

30 Versorgungsbezüge und verbundene Ausgaben|1 160|1 136|1 117|19|98,36 %|0|19|

31 Sprachendienste |389|479|422|58|87,91 %|53|5|

40 Reserven|244|229|0|229|0,00 %|0|229|

90 Übrige Organe|2 848|3 334|2 771|563|83,12 %|392|171|

Insgesamt|116 096|124 569|118 361|6 208|95,02 %|4 519|1 688|

* einschließlich übertragener Mittel und zweckgebundener Einnahmen|

3. ÜBERSICHT ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG IM BEREICH EINNAHMEN 2009|

||||||||Mio. EUR|

|Ursprünglich|Endgültig|Haushaltsjahr|Übertragene Mittel|Gesamt|Forderungen des Haushaltsjahrs|Übertragene Forderungen|Insgesamt|% der HH-Mittel||

1. Eigenmittel|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

3. Überschüsse, Salden und Anpassungen|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Einnahmen im Zusammenhang mit den Beamten und Bediensteten der Organe und Einrichtungen der EU|1 120|1 120|1 026|7|1 033|1 020|6|1 025|91,59 %|7|

5. Einnahmen aus der Verwaltungstätigkeit der Organe|77|85|345|90|436|309|26|335|394,05 %|101|

6. Beiträge und Erstattungen im Rahmen der Abkommen und Programme der EU|10|368|4 430|404|4 834|4 277|282|4 559|1238,97 %|275|

7. Verzugszinsen und Geldbußen|123|757|2 836|9 938|12 774|193|740|933|123,25 %|11 841|

8. Anleihen und Darlehen|0|0|53|27|80|1|3|4||76|

9. Verschiedene Einnahmen|30|58|53|32|85|47|20|66|114,11 %|19|

Insgesamt|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

|||||||||||

Einzelheiten zu Titel 1: Eigenmittel|

|Ursprünglich|Endgültig|Haushaltsjahr|Übertragene Mittel|Insgesamt|Forderungen des Haushaltsjahrs|Übertragene Forderungen|Insgesamt|||

10. Agrarzölle|1 404|0|-350|350|0|-350|350|0||0|

11. Zuckerabgaben|147|139|104|28|132|104|28|132|94,40 %|0|

12. Zölle|17 656|14 441|13 505|980|14 485|13 499|897|14 397|99,69 %|89|

13. Mehrwertsteuer|19 616|13 668|13 743|0|13 743|13 743|0|13 743|100,54 %|0|

14. BNE|75 914|81 989|82 413|0|82 413|82 413|0|82 413|100,52 %|0|

15. Korrektur der Haushaltsungleichgewichte|0|0|-315|0|-315|-315|0|-315|-|0|

16. Reduzierung der BNE-Beiträge von NL und SW|0|0|4|0|4|4|0|4|-|0|

Insgesamt|114 736|110 238|109 103|1 358|110 462|109 098|1 275|110 373|100,12 %|89|

|||||||||||

Einzelheiten zu Titel 3: Überschüsse, Salden und Anpassungen|

|Ursprünglich|Endgültig|Haushaltsjahr|Übertragene Mittel|Insgesamt|Forderungen des Haushaltsjahrs|Übertragene Forderungen|Insgesamt|||

30. Überschuss aus dem vorhergehenden Haushaltsjahr|0|1 796|1 796|0|1 796|1 796|0|1 796|100,00 %|0|

31. MwSt.-Salden|0|-954|-946|0|-946|-946|0|-946|99,17 %|0|

32. BNE-Salden|0|-432|-431|0|-431|-431|0|-431|99,70 %|0|

34. Anpassung aufgrund der Nichtbeteiligung an der Politik im Bereich Justiz und Inneres|0|0|6|0|6|6|0|6|-|0|

35. Korrektur für das Vereinigte Königreich – Anpassungen|0|0|-6|0|-6|-6|0|-6|-|0|

37. Anpassung Eigenmittelbeschluss 2007/436/EG|0|0|-89|0|-89|-89|0|-89|-|0|

Insgesamt|0|410|330|0|330|330|0|330|80,56 %|0|

4. Aufschlüsselung und Entwicklung der Mittel für Verpflichtungen und Mittel für Zahlungen nach Rubriken des Finanzrahmens|

||||||||Mio. EUR|

|Mittel für Verpflichtungen|Mittel für Zahlungen|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

1 Nachhaltiges Wachstum|60 196|2 003|19|1 705|1 724|63 923|46 000|-795|176|2 139|2 315|47 520|

2 Erhalt und Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen|56 121|585|0|6 011|6 012|62 718|52 566|-2 290|829|6 002|6 831|57 107|

3 Unionsbürgerschaft, Freiheit, Sicherheit und Recht|1 515|617|83|113|196|2 328|1 296|725|23|131|153|2 174|

4 Die EU als globaler Partner|8 104|0|271|339|610|8 714|8 324|-224|378|326|704|8 804|

5 Verwaltung|7 701|-100|8|416|424|8 025|7 701|-101|725|429|1 154|8 754|

6 Ausgleichszahlungen|209|0|0|0|0|209|209|0|0|0|0|209|

Insgesamt|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

|||||||||||

5. Ausführung der MITTEL FÜR VERPFLICHTUNGEN nach Rubriken des Finanzrahmens|

|||||Mio. EUR|

||Zulasten von Mitteln des Haushaltsjahres|Zulasten von übertragenen Mitteln|aus zweck-gebunde-nen Ein-nahmen|Insgesamt|%|aus zweck-gebunden-en Einnah-men|Über-tragungen durch Beschlüsse|Insgesamt|%|Zulasten von Mitteln des Haushalts-jahres|Zulasten von übertragenen Mitteln|Zweck-gebundene Ein-nahmen (EFTA)|Insgesamt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

1 Nachhaltiges Wachstum|63 923|61 630|19|796|62 444|97,69 %|908|64|972|1,52 %|505|0|1|507|0,79 %|

2 Erhalt und Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen|62 718|56 413|0|5 072|61 484|98,03 %|940|253|1 193|1,90 %|41|0|0|41|0,07 %|

3 Unionsbürgerschaft, Freiheit, Sicherheit und Recht|2 328|2 118|83|63|2 264|97,27 %|50|0|50|2,15 %|14|0|0|14|0,59 %|

4 Die EU als globaler Partner|8 714|8 038|271|173|8 481|97,34 %|166|0|166|1,91 %|66|0|0|66|0,76 %|

5 Verwaltung|8 025|7 398|8|255|7 662|95,48 %|161|11|172|2,14 %|191|0|0|191|2,38 %|

6 Ausgleichszahlungen|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Insgesamt|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

6. Ausführung der MITTEL FÜR ZAHLUNGEN nach Rubriken des Finanzrahmens|

||||||||||||||Mio. EUR|

||Zulasten von Mitteln des Haushaltsjahres|Zulasten von übertrage-nen Mitteln|aus zweck-ge-bundenen Ein-nahmen|Insgesamt|%|Automat-ische Übertrag-ungen|Übertragungen durch Be-schlüsse|aus zweck-gebunde-nen Ein-nahmen|Insgesamt|%|Zulasten von Mitteln des Haus-haltsjahres|Zulasten von übertrage-nen Mitteln|Zweck-gebunde-ne Ein-nahmen (EFTA)|Ins-gesamt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

1 Nachhaltiges Wachstum|47 520|43 866|133|684|44 684|94,03 %|129|808|1 443|2 381|5,01 %|401|43|12|456|0,96 %|

2 Erhalt und Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen|57 107|50 026|773|5 078|55 877|97,85 %|47|15|924|986|1,73 %|188|56|0|244|0,43 %|

3 Unionsbürgerschaft, Freiheit, Sicherheit und Recht|2 174|1 915|15|63|1 993|91,66 %|7|2|67|75|3,46 %|98|7|1|106|4,88 %|

4 Die EU als globaler Partner|8 804|7 564|224|195|7 983|90,67 %|43|46|131|220|2,50 %|447|154|0|601|6,83 %|

5 Verwaltung|8 754|6 745|637|233|7 615|86,99 %|651|11|196|857|9,79 %|193|88|0|281|3,21 %|

6 Ausgleichszahlungen|209|209|0|0|209|100,00 %|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|

Insgesamt|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

7. ÜBERSICHT ÜBER DIE NOCH ABZUWICKELNDEN MITTELBINDUNGEN NACH RUBRIKEN DES FINANZRAHMENS|

||||||||Mio. EUR|

|Zum Vorjahresende noch abzuwickelnde Mittelbindungen|Mittelbindungen des Haushaltsjahres||

1 Nachhaltiges Wachstum|119 797|-647|-39 892|79 259|62 444|-4 792|-10|57 642|136 901|

2 Erhalt und Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen|14 123|-189|-7 370|6 564|61 484|-48 507|-0|12 977|19 541|

3 Unionsbürgerschaft, Freiheit, Sicherheit und Recht|1 535|-144|-560|830|2 264|-1 433|0|832|1 662|

4 Die EU als globaler Partner|18 840|-876|-5 455|12 509|8 481|-2 528|-1|5 953|18 462|

5 Verwaltung|750|-90|-646|15|7 662|-6 970|-1|692|706|

6 Ausgleichszahlungen|0|0|0|0|209|-209|0|0|0|

Insgesamt|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

8. AUFSCHLÜSSELUNG DER NOCH ABZUWICKELNDEN MITTELBINDUNGEN NACH URSPRUNGSJAHR DER MITTELBINDUNG UND NACH RUBRIKEN DES FINANZRAHMENS|

||||||||Mio. EUR|

Rubriken des Finanzrahmens|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Insgesamt|

1 Nachhaltiges Wachstum|626|624|1 268|2 814|18 348|11 584|43 995|57 642|136 901|

2 Bewahrung und Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen|73|23|27|98|1 912|167|4 264|12 977|19 541|

3 Unionsbürgerschaft, Freiheit, Sicherheit und Recht|18|15|36|45|86|257|373|832|1 662|

4 Die EU als globaler Partner|991|431|711|1 020|2 632|2 455|4 270|5 953|18 462|

5 Verwaltung|0|0|0|0|0|1|14|692|706|

Insgesamt|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

9. Aufschlüsselung und Entwicklung der Mittel für Verpflichtungen und Mittel für Zahlungen nach Politikbereichen|

|Mio. EUR|

|Mittel für Verpflichtungen|Mittel für Zahlungen|

|1|2|3|4|5=3+4|6=1+2+5|7|8|9|10|11=9+10|12=7+8+11|

01 Wirtschaft und Finanzen|442|-17|0|20|20|445|487|-179|16|21|37|345|

02 Unternehmen|663|-2|0|96|96|757|601|-22|20|105|125|705|

03 Wettbewerb|90|-0|0|4|4|94|90|-0|13|4|17|107|

04 Beschäftigung und Soziales|11 188|51|2|14|16|11 255|11 203|-1 305|18|13|31|9 929|

05 Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums|54 682|586|0|5 993|5 993|61 260|51 478|-2 030|972|5 993|6 964|56 413|

06 Energie und Verkehr|2 740|1 998|1|120|121|4 589|2 481|-171|21|150|171|2 480|

07 Umwelt|483|-23|0|27|27|488|496|-126|20|19|39|409|

08 Forschung|4 665|70|0|654|654|5 388|4 960|-411|46|1 049|1 095|5 644|

09 Informationsgesellschaft und Medien|1 512|-71|0|168|168|1 609|1 356|-71|16|252|267|1 552|

10 Direkte Forschung|371|0|0|424|424|795|366|-5|38|337|374|735|

11 Fischerei und maritime Angelegenheiten|1 014|-35|0|6|6|985|927|-222|4|6|10|715|

12 Binnenmarkt|66|-0|0|2|2|68|66|-0|7|2|10|76|

13 Regionalpolitik|37 901|629|24|6|30|38 560|24 570|2 027|192|3|195|26 793|

14 Steuern und Zollunion|131|-1|0|3|3|134|106|13|9|3|12|131|

15 Bildung und Kultur|1 401|-2|0|292|292|1 691|1 363|-38|17|312|328|1 654|

16 Kommunikation |214|-0|0|4|4|217|211|-3|17|3|20|229|

17 Gesundheitswesen und Verbraucherschutz |624|49|0|22|22|695|582|-1|30|22|52|632|

18 Raum der Freiheit, der Sicherheit und des Rechts|924|1|75|31|107|1 032|678|110|14|28|43|830|

19 Außenbeziehungen|4 072|-12|0|107|107|4 168|3 579|91|50|84|134|3 805|

20 Handel|80|-2|0|2|2|81|79|1|6|2|9|88|

21 Entwicklung und Beziehungen zu den AKP-Staaten|1 894|93|265|178|443|2 430|1 680|-21|32|180|213|1 872|

22 Erweiterung|1 081|0|6|45|51|1 132|1 661|-296|16|56|72|1 437|

23 Humanitäre Hilfe|797|110|0|8|8|915|797|49|6|7|13|859|

24 Betrugsbekämpfung|78|0|0|0|0|78|74|0|6|0|6|80|

25 Koordinierung der Politiken und rechtliche Beratung der Kommission|188|-2|0|8|8|194|188|-2|18|8|25|212|

26 Verwaltung der Kommission|981|12|0|99|99|1 093|986|13|126|101|227|1 226|

27 Haushalt|278|-9|0|5|5|274|278|-9|10|5|16|285|

28 Audit|11|-0|0|1|1|11|11|-0|1|1|1|12|

29 Statistik|133|-1|0|11|11|143|101|14|7|16|23|138|

30 Versorgungsbezüge und verbundene Ausgaben|1 160|-24|0|0|0|1 136|1 160|-24|0|0|0|1 136|

31 Sprachendienste|389|-10|0|77|77|456|389|-10|24|77|101|479|

40 Reserven|744|-241|0|0|0|503|244|-15|0|0|0|229|

90 Übrige Organe|2 848|-43|8|156|164|2 970|2 848|-43|361|167|528|3 334|

Insgesamt|133 846|3 105|381|8 585|8 966|145 917|116 096|-2 686|2 132|9 026|11 158|124 569|

10. Ausführung der Mittel für Verpflichtungen nach Politikbereichen Mio. EUR|

||Zulasten von Mitteln des Haushaltsjahres|Zulasten von übertrage-nen Mitteln|aus zweck-gebundenen Einnahmen|Insgesamt|%|aus zweck-gebunde-nen Einnahmen|Übertragungen durch Be-schlüsse|Insgesamt|%|Zulasten von Mitteln des Haus-haltsjahres|Zulasten von über-tragenen Mitteln|Zweck-gebundene Einnahmen (EFTA)|Insgesamt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|=11+12+13|15=14/1|

01 Wirtschaft und Finanzen|445|421|0|19|440|98,90 %|2|0|2|0,35 %|3|0|0|3|0,76 %|

02 Unternehmen|757|657|0|41|698|92,12 %|55|0|55|7,32 %|4|0|0|4|0,56 %|

03 Wettbewerb|94|90|0|2|92|97,29 %|2|0|2|1,96 %|1|0|0|1|0,75 %|

04 Beschäftigung und Soziales|11 255|11 186|2|8|11 196|99,47 %|6|40|46|0,41 %|13|0|0|13|0,12 %|

05 Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums|61 260|54 989|0|5 065|60 054|98,03 %|928|252|1 180|1,93 %|26|0|0|26|0,04 %|

06 Energie und Verkehr|4 859|4 727|1|76|4 803|98,86 %|44|0|44|0,91 %|11|0|0|12|0,24 %|

07 Umwelt|488|451|0|9|460|94,25 %|19|0|19|3,83 %|9|0|0|9|1,92 %|

08 Forschung|5 388|4 732|0|352|5 084|94,35 %|301|0|301|5,59 %|3|0|0|3|0,06 %|

09 Informationsgesellschaft und Medien|1 609|1 440|0|115|1 556|96,68 %|52|0|52|3,25 %|1|0|0|1|0,07 %|

10 Direkte Forschung|795|365|0|67|433|54,39 %|357|4|361|45,37 %|2|0|0|2|0,24 %|

11 Fischerei und maritime Angelegenheiten|985|974|0|2|976|99,07 %|4|1|4|0,45 %|5|0|0|5|0,48 %|

12 Binnenmarkt|68|65|0|1|66|96,60 %|1|0|1|1,62 %|1|0|0|1|1,78 %|

13 Regionalpolitik|38 560|38 495|24|5|38 523|99,90 %|2|20|22|0,06 %|15|0|0|15|0,04 %|

14 Steuern und Zollunion|134|125|0|1|126|94,45 %|2|0|2|1,22 %|6|0|0|6|4,33 %|

15 Bildung und Kultur|1 691|1 397|0|169|1 566|92,61 %|123|0|124|7,30 %|1|0|0|1|0,08 %|

16 Kommunikation |217|212|0|2|214|98,32 %|1|0|1|0,64 %|2|0|0|2|1,04 %|

17 Gesundheitswesen und Verbraucherschutz |695|665|0|11|675|97,17 %|11|0|11|1,59 %|9|0|0|9|1,24 %|

18 Raum der Freiheit, der Sicherheit und des Rechts|1 032|916|75|17|1 008|97,67 %|15|0|15|1,42 %|9|0|0|9|0,91 %|

19 Außenbeziehungen|4 168|4 052|0|53|4 105|98,51 %|54|0|54|1,29 %|8|0|0|8|0,20 %|

20 Handel|81|76|0|1|78|96,18 %|1|0|1|1,63 %|2|0|0|2|2,20 %|

21 Entwicklung und Beziehungen zu den AKP-Staaten|2 430|1 982|265|78|2 325|95,68 %|100|0|100|4,11 %|5|0|0|5|0,21 %|

22 Erweiterung|1 132|1 079|6|35|1 120|98,96 %|10|1|10|0,91 %|1|0|0|1|0,12 %|

23 Humanitäre Hilfe|915|906|0|7|913|99,79 %|1|0|1|0,11 %|1|0|0|1|0,10 %|

24 Betrugsbekämpfung|78|77|0|0|77|98,64 %|0|0|0|0,00 %|1|0|0|1|1,36 %|

25 Koordinierung der Politiken und rechtliche Beratung der Kommission|194|183|0|4|187|96,65 %|4|0|4|1,97 %|3|0|0|3|1,38 %|

26 Verwaltung der Kommission|1 093|985|0|63|1 048|95,92 %|36|0|36|3,34 %|8|0|0|8|0,74 %|

27 Haushalt|274|268|0|3|272|99,07 %|2|0|2|0,74 %|1|0|0|1|0,19 %|

28 Audit|11|10|0|0|11|96,77 %|0|0|0|1,93 %|0|0|0|0|1,30 %|

29 Statistik|143|129|0|4|133|92,73 %|7|0|7|4,94 %|3|0|0|3|2,33 %|

30 Versorgungsbezüge und verbundene Ausgaben|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,84 %|

31 Sprachendienste|456|375|0|49|424|93,01 %|28|0|28|6,25 %|3|0|0|3|0,74 %|

40 Reserven|503|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0,00 %|503|0|0|503|100,00%|

90 Übrige Organe|2 970|2 659|8|100|2 767|93.16 %|56|10|66|2,22 %|137|0|0|137|4,62 %|

Insgesamt|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

11. Ausführung der Mittel für Zahlungen nach Politikbereichen|

||||||||Mio. EUR|

||Zulasten von Mitteln des Haushaltsjahres|Zulasten von übertragenen Mitteln|aus zweck-gebundenen Einnahmen|Insgesamt|%|Automatische Über-tragungen|Übertragungen durch Beschlüsse|aus zweckgebundenen Einnahmen|Insgesamt|%|Zulasten von Mitteln des Haushaltsjahres|Zulasten von übertragenen Mitteln|Zweckgebundene Einnahmen (EFTA)|Insgesamt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+ 13+14|16=15/1|

01 Wirtschaft und Finanzen|345|300|15|13|327|94,82 %|6|0|9|14|4,10 %|3|1|0|4|1,08 %|

02 Unternehmen|705|514|16|28|558|79,21 %|13|0|76|89|12,57 %|52|4|2|58|8,22 %|

03 Wettbewerb|107|82|11|2|95|88,32 %|8|0|2|10|9,40 %|1|2|0|2|2,28 %|

04 Beschäftigung und Soziales|9 929|8 886|13|7|8 906|89,70 %|17|732|6|755|7,60 %|263|5|0|268|2,70 %|

05 Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums|56 413|49 365|780|5 064|55 209|97,87 %|26|0|929|954|1,69 %|58|192|0|249|0,44 %|

06 Energie und Verkehr|2 480|2 177|16|61|2 253|90,84 %|17|75|85|177|7,12 %|41|5|4|51|2,04 %|

07 Umwelt|409|328|16|12|356|87,17 %|18|6|7|30|7,40 %|19|3|0|22|5,44 %|

08 Forschung|5 644|4 490|36|300|4 826|85,50 %|44|0|745|789|13,97 %|16|10|4|30|0,53 %|

09 Informationsgesellschaft und Medien|1 552|1 268|13|94|1 375|88,58 %|15|0|158|173|11,13 %|2|2|0|5|0,30 %|

10 Direkte Forschung|735|321|34|56|411|55,87 %|32|2|280|314|42,73 %|6|4|0|10|1,40 %|

11 Fischerei und maritime Angelegenheiten|715|588|3|2|592|82,87 %|4|11|4|19|2,69 %|102|1|0|103|14,45 %|

12 Binnenmarkt|76|59|6|1|66|86,89 %|6|0|1|7|9,47 %|1|1|0|3|3,64 %|

13 Regionalpolitik|26 793|26 564|174|1|26 740|99,80 %|13|0|2|15|0,06 %|20|18|0|38|0,14 %|

14 Steuern und Zollunion|131|111|8|1|120|91,54 %|7|0|2|9|6,53 %|1|1|0|3|1,92 %|

15 Bildung und Kultur|1 654|1 310|15|171|1 495|90,38 %|14|0|140|153|9,27 %|3|2|1|6|0,35 %|

16 Kommunikation |229|189|13|2|204|89,22 %|15|0|2|16|7,17 %|5|4|0|8|3,61 %|

17 Gesundheitswesen und Verbraucherschutz |632|484|28|14|526|83,25 %|28|0|7|35|5,58 %|68|2|0|71|11,16 %|

18 Raum der Freiheit, der Sicherheit und des Rechts|830|718|7|19|744|89,64 %|6|0|9|16|1,89 %|63|7|0|70|8,47 %|

19 Außenbeziehungen|3 805|3 576|38|59|3 673|96,55 %|43|6|24|72|1,90 %|46|12|0|59|1,54 %|

20 Handel|88|71|5|1|77|88,09 %|6|0|1|8|8,56 %|2|1|0|3|3,35 %|

21 Entwicklung und Beziehungen zu den AKP-Staaten|1 872|1 588|27|83|1 698|90,68 %|40|0|98|138|7,37 %|31|5|0|37|1,95 %|

22 Erweiterung|1 437|1 250|11|48|1 308|91,08 %|9|1|8|18|1,25 %|106|5|0|110|7,67 %|

23 Humanitäre Hilfe|859|788|5|7|800|93,13 %|6|40|1|47|5,42 %|12|0|0|12|1,45 %|

24 Betrugsbekämpfung|80|67|4|0|71|88,65 %|7|0|0|7|8,51 %|1|2|0|2|2,84 %|

25 Koordinierung der Politiken und rechtliche Beratung der Kommission|212|167|14|3|185|87,27 %|15|0|4|20|9,32 %|3|4|0|7|3,42 %|

26 Verwaltung der Kommission|1 226|875|108|50|1 034|84,34 %|113|0|51|164|13,35 %|10|18|0|28|2,30 %|

27 Haushalt|285|259|9|2|271|95,19 %|9|0|3|12|4,29 %|1|1|0|1|0,52 %|

28 Audit|12|10|0|0|10|90,05 %|1|0|0|1|7,43 %|0|0|0|0|2,52 %|

29 Statistik|138|107|6|7|120|87,27 %|6|0|8|15|10,63 %|2|1|0|3|2,09 %|

30 Versorgungsbezüge und verbundene Ausgaben|1 136|1 117|0|0|1 117|98,36 %|0|0|0|0|0,00 %|19|0|0|19|1,64 %|

31 Sprachendienste|479|354|22|45|422|87,91 %|21|0|32|53|11,02 %|3|2|0|5|1,07 %|

40 Reserven|229|0|0|0|0|0,00 %|0|0|0|0|0,00 %|229|0|0|229|100,00%|

90 Übrige Organe|3 334|2 344|327|100|2 771|83,12 %|315|10|67|392|11,75 %|137|34|0|171|5.13 %|

Insgesamt|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

12. ÜBERSICHT ÜBER DIE NOCH ABZUWICKELNDEN MITTELBINDUNGEN NACH POLITIKBEREICHEN |

Mio. EUR|

|Am Vorjahresende noch abzuwickelnde Mittelbindungen|Mittelbindungen des Haushaltsjahres||

01 Wirtschaft und Finanzen|329|-17|-129|183|440|-199|-0|241|424|

02 Unternehmen|653|-25|-238|390|698|-321|-0|377|767|

03 Wettbewerb|13|-1|-11|1|92|-83|-0|8|9|

04 Beschäftigung und Soziales|24 080|-90|-8 675|15 315|11 196|-231|-0|10 964|26 279|

05 Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums|12 408|-98|- 6 854|5 457|60 054|-48 355|-0|11 699|17 155|

06 Energie und Verkehr|4 302|-139|-1 471|2 692|4 803|-782|-0|4 021|6 714|

07 Umwelt|682|-36|-225|421|460|-131|-0|329|750|

08 Forschung|8 253|-103|-3 319|4 831|5 084|-1 507|-7|3 569|8 400|

09 Informationsgesellschaft und Medien|2 255|-24|-947|1 283|1 556|-428|-1|1 127|2 411|

10 Direkte Forschung|146|-10|-87|49|433|-324|-0|109|158|

11 Fischerei und maritime Angelegenheiten|1 347|-99|-364|884|976|-229|-1|747|1 631|

12 Binnenmarkt|17|-2|-13|2|66|-53|-0|13|15|

13 Regionalpolitik|81 674|-225|-25 542|55 907|38 523|- 1 198|-0|37 325|93 232|

14 Steuern und Zollunion|90|-13|-54|23|126|-67|-1|59|82|

15 Bildung und Kultur|563|-48|-232|283|1 566|-1 263|-0|303|586|

16 Kommunikation |88|-8|-68|13|214|-136|-0|77|90|

17 Gesundheitswesen und Verbraucherschutz |614|-58|-289|268|675|-237|-0|438|706|

18 Raum der Freiheit, der Sicherheit und des Rechts|866|-81|-308|477|1 008|-436|-0|572|1 049|

19 Außenbeziehungen|8 785|-183|-2 492|6 110|4 105|-1 181|-0|2 924|9 034|

20 Handel|21|-2|-14|5|78|-63|-0|14|19|

21 Entwicklung und Beziehungen zu den AKP-Staaten|2 818|-54|-790|1 974|2 325|-908|-0|1 417|3 391|

22 Erweiterung|3 905|-543|-989|2 373|1 120|-320|-0|800|3 173|

23 Humanitäre Hilfe|422|-23|-248|151|913|-551|-0|362|513|

24 Betrugsbekämpfung|29|-3|-16|10|77|-55|0|22|32|

25 Koordinierung der Politikfelder der Kommission und Rechtsberatung|21|-4|-16|1|187|-169|-0|19|19|

26 Verwaltung der Kommission|173|-18|-136|19|1 048|-898|-1|149|168|

27 Haushalt|10|-1|-9|0|272|-262|-0|10|10|

28 Audit|1|-0|-0|0|11|-10|-0|1|1|

29 Statistik|92|-4|-44|45|133|-77|-0|56|101|

30 Versorgungsbezüge und verbundene Ausgaben|0|0|0|0|1 117|-1 117|0|0|0|

31 Sprachendienste|24|-2|-22|0|424|-400|-0|24|24|

90 Übrige Organe|366|-34|-321|11|2 767|-2 450|0|317|328|

Insgesamt|155 045|-1 946|-53 923|99 177|142 545|-64 438|-12|78 095|177 272|

13. AUFSCHLÜSSELUNG DER NOCH ABZUWICKELNDEN MITTELBINDUNGEN NACH URSPRUNGSJAHR DER MITTELBINDUNG UND POLITIKBEREICH|

||||||||Mio. EUR|

Politikbereich|<2003|2003|2004|2005|2006|2007 |2008 |2009 |Insgesamt|

01 Wirtschaft und Finanzen|0|0|0|17|93|32|41|241|424|

02 Unternehmen|12|8|7|19|37|88|219|377|767|

03 Wettbewerb|0|0|0|0|0|0|1|8|9|

04 Beschäftigung und Soziales|133|17|28|466|4 283|1 363|9 024|10 964|26 279|

05 Landwirtschaft und Entwicklung des ländlichen Raums|35|0|2|26|1 737|4|3 653|11 699|17 155|

06 Energie und Verkehr|80|31|100|172|302|743|1 264|4 021|6 714|

07 Umwelt|1|7|17|43|66|112|175|329|750|

08 Forschung|84|235|238|440|841|1 232|1 761|3 569|8 400|

09 Informationsgesellschaft und Medien|3|16|29|113|195|329|598|1 127|2 411|

10 Direkte Forschung|1|1|0|5|8|8|26|109|158|

11 Fischerei und maritime Angelegenheiten|39|17|9|34|301|32|451|747|1 631|

12 Binnenmarkt|0|0|0|0|0|0|2|13|15|

13 Regionalpolitik|412|476|1 085|1 825|13 108|7 765|31 235|37 325|93 232|

14 Steuern und Zollunion|0|0|0|0|1|6|16|59|82|

15 Bildung und Kultur|12|8|7|23|43|54|136|303|586|

16 Kommunikation |0|0|0|0|0|2|11|77|90|

17 Gesundheitswesen und Verbraucherschutz |4|9|14|8|23|45|164|438|706|

18 Raum der Freiheit, der Sicherheit und des Rechts|5|1|9|19|32|156|256|572|1 049|

19 Außenbeziehungen|579|166|330|386|987|1 439|2 222|2 924|9 034|

20 Handel|0|0|0|0|0|2|3|14|19|

21 Entwicklung und Beziehungen zu den AKP-Staaten|131|56|103|215|346|442|682|1 417|3 391|

22 Erweiterung|174|45|62|164|561|566|801|800|3 173|

23 Humanitäre Hilfe|2|0|0|0|4|25|120|362|513|

24 Betrugsbekämpfung|0|0|0|0|0|4|5|22|32|

25 Koordinierung der Politikfelder der Kommission und Rechtsberatung|0|0|0|0|0|0|0|19|19|

26 Verwaltung der Kommission|0|0|0|0|0|5|13|149|168|

27 Haushalt|0|0|0|0|0|0|0|10|10|

28 Audit|0|0|0|0|0|0|0|1|1|

29 Statistik|1|0|0|3|7|9|25|56|101|

30 Versorgungsbezüge und verbundene Ausgaben|0|0|0|0|0|0|0|0|0|

31 Sprachendienste|0|0|0|0|0|0|-0|24|24|

90 Übrige Organe|0|0|0|0|0|0|11|317|328|

Insgesamt|1 709|1 093|2 042|3 977|22 978|14 463|52 915|78 095|177 272|

14. ÜBERSICHT ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG IM BEREICH DER EINNAHMEN NACH ORGANEN|

||||||||Mio. EUR|

|Ursprünglich|Endgültig|Haushaltsjahr|Übertragen|Insgesamt|Forderungen des Haushaltsjahrs|Übertragene Forderungen|Insgesamt|||

Europäisches Parlament|99|99|164|86|250|137|4|141|142,54 %|109|

Rat|53|53|96|12|108|90|12|102|192,94 %|6|

Kommission|115 869|112 808|117 818|11 758|129 576|114 950|2 335|117 285|103,97 %|12 291|

Gerichtshof|38|38|41|0|41|41|0|41|106,26 %|0|

Rechnungshof|19|19|19|1|19|18|0|19|98,50 %|0|

Wirtschafts- und Sozialausschuss|10|10|16|0|16|16|0|16|164,23 %|0|

Ausschuss der Regionen (AdR)|7|7|20|0|20|20|0|20|309,74 %|0|

Bürgerbeauftragter|1|1|1|0|1|1|0|1|112,93 %|0|

Europäischer Datenschutzbeauftragter|1|1|1|0|1|1|0|1|78,73 %|0|

Insgesamt|116 096|113 035|118 175|11 857|130 032|115 274|2 351|117 626|104,06 %|12 407|

15. Ausführung der Mittel für Verpflichtungen und der Mittel für Zahlungen nach Organen|

Mittel für Verpflichtungen|

||||||||Mio. EUR|

||Zulasten von Mitteln des Haus-haltsjahres|Zulasten von übertrage-nen Mitteln|aus zweck-gebundenen Einnahmen|Insgesamt|%|aus zweck-gebundenen Einnahmen|Über-tragungen durch Beschlüsse|Insgesamt|%|Zulasten von Mitteln des Haushalts-jahres|Übertragene Mittel|Zweck-gebundene Ein-nahmen (EFTA)|Insgesamt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9=7+8|10=9/1|11|12|13|14=11+12+13|15=14/1|

Europäisches Parlament|1 596|1 418|8|42|1 467|91,94 %|16|10|26|1,65 %|102|0|0|102|6,42 %|

Rat|642|551|0|41|593|92,33 %|38|0|38|5,88 %|12|0|0|12|1,80 %|

Kommission|142 947|133 147|373|6 258|139 779|97,78 %|2 169|318|2 487|1,74 %|680|0|2|682|0,48 %|

Gerichtshof|318|311|0|1|313|98,50 %|1|0|1|0,37 %|4|0|0|4|1,14 %|

Rechnungshof|188|173|0|0|173|92,19 %|0|0|0|0,21 %|14|0|0|14|7,59 %|

Wirtschafts- und Sozialausschuss|122|117|0|3|120|98,02 %|0|0|0|0.33 %|2|0|0|2|1,65 %|

Ausschuss der Regionen (AdR)|88|75|0|12|87|98,37 %|0|0|0|0.08 %|1|0|0|1|1,56 %|

Bürgerbeauftragter|9|8|0|0|8|91,98 %|0|0|0||1|0|0|1|8,02 %|

Europäischer Datenschutzbeauftragter|7|5|0|0|5|81,44 %|0|0|0||1|0|0|1|18,56 %|

Insgesamt|145 917|135 806|381|6 358|142 545|97,69 %|2 225|328|2 553|1,75 %|817|0|2|819|0,56 %|

||||||||

Mittel für Zahlungen||

|||||||Mio. EUR|

||Zulasten von Mitteln des Haus-haltsjahres|Zulasten von über-tragenen Mitteln|aus zweck-gebunde-nen Einnahmen|Insgesamt|%|Auto-matische Über-tragungen|Über-tragungen durch Beschlüsse|aus zweck-gebundenen Einnahmen|Insgesamt|%|Zulasten von Mitteln des Haus-haltsjahres|Zulasten von übertragenen Mitteln|Zweck-gebundene Ein-nahmen (EFTA)|Insgesamt|%|

|1|2|3|4|5=2+3+4|6=5/1|7|8|9|10=7+8+9|11=10/1|12|13|14|15=12+13+14|16=15/1|

Europäisches Parlament|1 799|1 237|186|43|1 466|81,50 %|180|10|22|212|11,78 %|102|19|0|121|6,72 %|

Rat|762|510|108|41|659|86,44 %|41|0|42|83|10,86 %|12|9|0|21|2,70 %|

Kommission|121 235|107 981|1 455|6 154|115 590|95,34 %|562|872|2 693|4 127|3,40 %|1 189|316|13|1 517|1,25 %|

Gerichtshof|332|293|13|1|307|92,47 %|18|0|1|19|5,84 %|4|2|0|6|1,69 %|

Rechnungshof|200|112|11|0|123|61,35 %|61|0|0|62|30,76 %|14|2|0|16|7,89 %|

Wirtschafts- und Sozialausschuss|128|110|4|3|117|91,69 %|6|0|1|8|5,95 %|2|1|0|3|2,37 %|

Ausschuss der Regionen (AdR)|95|69|5|12|86|90,09 %|6|0|1|6|6,75 %|1|2|0|3|3,17 %|

Bürgerbeauftragter|10|8|1|0|8|84,57 %|1|0|0|1|7,57 %|1|0|0|1|7,86 %|

Europäischer Datenschutzbeauftragter|8|4|1|0|5|64,24 %|1|0|0|1|15,02 %|1|0|0|2|20,75 %|

Insgesamt|124 569|110 325|1 782|6 253|118 361|95,02 %|877|882|2 760|4 519|3 ,63 %|1 326|350|13|1 688|1,36 %|

16. Einnahmen der Agenturen: Vorausschätzungen, festgestellte Forderungen und vereinnahmte Beträge|Mio. EUR|

Europäische Agentur für Flugsicherheit (EASA)|122|102|92|10|06|

Frontex|89|80|80|0|18|

Europäisches Zentrum für die Förderung der Berufsbildung (CEDEFOP)|19|18|17|1|15|

Europäische Polizeiakademie|9|7|7|0|18|

Europäische Chemikalienagentur|70|71|71|0|02|

Europäisches Zentrum für die Prävention und die Kontrolle von Krankheiten|51|49|49|0|17|

Europäische Beobachtungsstelle für Drogen und Drogensucht (EMCDDA)|15|16|15|0|18|

Europäische Umweltagentur (EEA)|40|42|42|0|07|

Europäische Fischereiaufsichtsagentur (CFCA)|10|10|10|0|11|

Europäische Behörde für Lebensmittelsicherheit (EFSA)|69|65|65|0|17|

Europäische GNSS-Aufsichtsbehörde (GSA)|44|41|41|0|06|

Fusion for Energy:|174|174|143|31|08|

Eurojust|28|28|28|0|18|

Europäische Agentur für die Sicherheit des Seeverkehrs (EMSA)|53|51|51|0|06|

Harmonisierungsamt für den Binnenmarkt|225|194|194|0|12|

Europäische Arzneimittel-Agentur (EMEA)|194|198|196|1|02|

Europäische Agentur für Netz- und Informationssicherheit (ENISA)|8|8|8|0|09|

Agentur der Europäischen Union für Grundrechte (FRAU)|17|13|13|0|18|

Europäische Eisenbahnagentur (ERA)|21|21|21|0|06|

Europäische Agentur für Sicherheit und Gesundheit am Arbeitsplatz (EU-OSHA)|14|13|13|0|04|

Übersetzungszentrum für die Einrichtungen der Europäischen Union|63|52|45|7|31|

Europäische Stiftung für Berufsbildung (ETF)|20|19|19|0|15|

Gemeinschaftliches Sortenamt (CPVO)|13|12|12|0|17|

Europäische Stiftung zur Verbesserung der Lebens- und Arbeitsbedingungen (EUROFOUND)|20|20|20|0|04|

Exekutivagentur Bildung, Audiovisuelles und Kultur (EACEA)|48|48|48|0|15|

Exekutivagentur für Wettbewerbsfähigkeit und Innovation (EAWI)|13|13|13|0|06|

Exekutivagentur des Europäischen Forschungsrates|14|13|13|0|08|

Exekutivagentur für die Forschung |22|22|21|0|08|

Exekutivagentur für das Gesundheitsprogramm|6|6|6|0|17|

Exekutivagentur für das transeuropäische Verkehrsnetz|9|9|9|0|06|

Insgesamt|1 501|1 415|1 363|52||

|||Mio. EUR|

Beitrag der Kommission|824|796|796|-0|

Einkünfte aus Gebühren|415|399|388|11|

Sonstige Einkünfte|262|220|179|41|

Insgesamt|1 501|1 415|1 363|52|

17. AGENTUREN: MITTEL FÜR VERPFLICHTUNGEN UND MITTEL FÜR ZAHLUNGEN NACH AGENTUREN|Mio. EUR|

Agentur|Mittel für Verpflichtungen|Mittel für Zahlungen|

Europäische Agentur für Flugsicherheit (EASA)|136|107|27|150|96|52|

Frontex|90|82|2|119|77|25|

Europäisches Zentrum für die Förderung der Berufsbildung (CEDEFOP)|21|19|1|22|18|2|

Europäische Polizeiakademie|13|10|2|14|6|5|

Europäische Chemikalienagentur|70|67|0|83|57|20|

Europäisches Zentrum für die Prävention und die Kontrolle von Krankheiten|51|48|0|67|44|18|

Europäische Beobachtungsstelle für Drogen und Drogensucht (EMCDDA)|16|16|0|17|15|1|

Europäische Umweltagentur (EEA)|42|42|0|48|40|7|

Europäische Fischereiaufsichtsagentur (CFCA)|10|10|0|11|10|1|

Europäische Behörde für Lebensmittelsicherheit (EFSA)|71|69|0|87|67|10|

Europäische GNSS-Aufsichtsbehörde (GSA)|145|119|26|120|68|52|

Fusion for Energy:|404|400|4|206|133|60|

Eurojust|28|26|1|31|23|6|

Europäische Agentur für die Sicherheit des Seeverkehrs (EMSA)|49|46|0|57|46|2|

Harmonisierungsamt für den Binnenmarkt|338|146|0|367|140|31|

Europäische Arzneimittel-Agentur (EMEA)|194|185|0|230|181|40|

Europäische Agentur für Netz- und Informationssicherheit (ENISA)|8|8|0|10|8|2|

Agentur der Europäischen Union für Grundrechte (FRAU)|17|17|0|24|17|7|

Europäische Eisenbahnagentur (ERA)|21|21|0|25|20|5|

Europäische Agentur für Sicherheit und Gesundheit am Arbeitsplatz (EU-OSHA)|15|13|1|19|13|5|

Übersetzungszentrum für die Einrichtungen der Europäischen Union|63|36|0|66|36|4|

Europäische Stiftung für Berufsbildung (ETF)|21|20|2|23|20|2|

Gemeinschaftliches Sortenamt (CPVO)|14|12|0|14|12|0|

Europäische Stiftung zur Verbesserung der Lebens- und Arbeitsbedingungen (EUROFOUND)|21|21|1|26|20|6|

Exekutivagentur Bildung, Audiovisuelles und Kultur (EACEA)|48|46|0|54|46|6|

Exekutivagentur für Wettbewerbsfähigkeit und Innovation (EAWI)|13|12|0|15|12|1|

Exekutivagentur des Europäischen Forschungsrates|14|13|0|21|17|2|

Exekutivagentur für die Forschung|22|23|0|22|18|4|

Exekutivagentur für das Gesundheitsprogramm|6|6|0|7|5|1|

Exekutivagentur für das transeuropäische Verkehrsnetz|9|8|0|10|8|1|

Insgesamt|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

Art der Ausgaben|Mittel für Verpflichtungen|Mittel für Zahlungen|

Personalbestand|547|508|0|561|500|15|

Verwaltungsaufwendungen|246|238|0|331|232|83|

Operative Ausgaben|1 179|901|67|1 072|540|279|

Insgesamt|1 972|1 647|68|1 964|1 272|377|

18. HAUSHALTSERGEBNIS EINSCHLIESSLICH AGENTUREN|Mio. EUR|

Einnahmen für das Haushaltsjahr|117 626|1 363|(796)|118 193|

Zahlungen zulasten der Mittel des Haushaltsjahres|(116 579)|(1 082)|796|(116 865)|

Auf das Jahr N+1 übertragene Mittel für Zahlungen|(1 759)|(377)|0|(2 136)|

Annullierung aus dem Jahr N-1 übertragener nicht in Anspruch genommener Mittel für Zahlungen|2 791|188|0|2 979|

Wechselkursdifferenzen im Jahresverlauf |185|(5)|0|180|

Haushaltsergebnis|2 264|87|0|2 351|

ERLÄUTERUNGEN ZU DEN KONSOLIDIERTEN ÜBERSICHTEN ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG

1. Haushaltsgrundsätze, Gliederung des Haushaltsplans und Mittelarten

2. Erläuterung zu den Übersichten über den Haushaltsvollzug

1. HAUSHALTSGRUNDSÄTZE, GLIEDERUNG DES HAUSHALTSPLANS UND MITTELARTEN

1.1 RECHTSGRUNDLAGE UND HAUSHALTSORDNUNG

Die Rechnungsführung erfolgt nach Maßgabe der Verordnung (EG, Euratom) Nr. 1605/2002 des Rates vom 25. Juni 2002 (ABI L 248 vom 16. September 2002) über die Haushaltsordnung für den Gesamthaushaltsplan der Europäischen Union sowie der Verordnung (EG, Euratom) Nr. 2342/2002 der Kommission vom 23. Dezember 2002 mit Durchführungsbestimmungen zu dieser Haushaltsordnung. Der Gesamthaushaltsplan, das zentrale finanzpolitische Instrument der Europäischen Union, ist der Rechtsakt, mittels dessen alljährlich die EU-Einnahmen und -ausgaben bewilligt werden.

Jedes Jahr nimmt die Kommission für das Haushaltsjahr eine Schätzung der Einnahmen und Ausgaben sämtlicher Organe vor und stellt anhand der ermittelten Zahlen einen Haushaltsvorentwurf auf, den sie der Haushaltsbehörde unterbreitet. Auf der Grundlage dieses Vorentwurfs arbeitet der Rat einen Haushaltsentwurf aus, über den beide Teile der Haushaltsbehörde anschließend verhandeln. Der Präsident des Europäischen Parlaments spricht die endgültige Feststellung des Haushaltsplans aus, der damit rechtskräftig wird. Die Ausführung des Haushaltsplans obliegt in erster Linie der Kommission.

1.2 HAUSHALTSGRUNDSÄTZE

Der Gesamthaushaltsplan der Europäischen Union beruht auf folgenden Grundsätzen:

– Einheit und Haushaltswahrheit : Alle Einnahmen und Ausgaben müssen in einem einzigen Haushaltsplan ausgewiesen und bei einer Haushaltslinie eingesetzt werden; die Ausgaben dürfen die bewilligten Finanzierungsmittel nicht übersteigen.

– Gesamtdeckung : Dieser Grundsatz umfasst zwei Regeln:

– das Nonaffektationsgebot, wonach die Haushaltseinnahmen nicht bestimmten Ausgaben zugewiesen werden dürfen (die Gesamtheit der Einnahmen dient der Deckung der Gesamtheit der Ausgaben);

– das Bruttoprinzip, wonach alle Einnahmen und Ausgaben jeweils in voller Höhe und ohne Aufrechnung untereinander in den Haushaltsplan eingesetzt werden müssen.

– Jährlichkeit : Die Mittel werden jeweils für die Dauer eines Haushaltsjahres bewilligt und müssen im Laufe dieses Jahres in Anspruch genommen werden.

– Haushaltsausgleich : Der Haushalt muss in Einnahmen und Ausgaben ausgewogen sein (die voraussichtlichen Einnahmen decken sich mit den Mitteln für Zahlungen).

– Spezifizierung : Alle Mittel haben eine spezifische Zweckbindung und dürfen nur zur Deckung der betreffenden Ausgaben verwendet werden.

– Rechnungseinheit : Die Aufstellung des Haushaltsplans, der Haushaltsvollzug und die Rechnungslegung erfolgen in Euro.

– Wirtschaftlichkeit der Haushaltsführung : Die Haushaltsmittel sind nach dem Grundsatz der Wirtschaftlichkeit der Haushaltsführung, d. h. sparsam, effizient und wirksam, zu verwenden.

– Transparenz : Der Haushaltsplan sowie die Berichtigungshaushaltspläne und endgültigen Jahresabschlüsse werden im Amtsblatt der Europäischen Union veröffentlicht.

1.3 GLIEDERUNG DES HAUSHALTSPLANS

Der Haushaltsplan umfasst:

(a) eine allgemeine Einnahmenübersicht,

(b) die jeweils in einen Einnahmen- und einen Ausgabenplan unterteilten Einzelpläne der verschiedenen Organe: Einzelplan I: Parlament; Einzelplan II: Rat; Einzelplan III: Kommission; Einzelplan IV: Gerichtshof; Einzelplan V: Rechnungshof; Einzelplan VI: Wirtschafts- und Sozialausschuss; Einzelplan VII: Ausschuss der Regionen; Einzelplan VIII: Europäischer Bürgerbeauftragter; Einzelplan IX: Europäischer Datenschutzbeauftragter.

Die Einnahmen und Ausgaben jedes Organs sind entsprechend ihrer Art oder ihrer Zweckbestimmung nach Titeln, Kapiteln, Artikeln und Posten gegliedert. Ein Teil der Mittel der in Abwicklung befindlichen EGKS wurde in einen entsprechenden Funktionshaushaltsplan für die „EGKS“ in Abwicklung" eingesetzt, der alljährlich nach Konsultation des Rates und des Europäischen Parlaments von der Kommission angenommen wurde. Der letzte derartige Haushaltsplan wurde für den Zeitraum vom 1. Januar bis zum 23. Juli 2002 aufgestellt. Seit dem 24. Juli 2002 werden die Einnahmen und Ausgaben im Zusammenhang mit dem Funktionshaushaltsplan in der Aufwands- und Ertragsrechnung der EGKS in Abwicklung ausgewiesen. Die noch abzuwickelnden Verpflichtungen sind auf der Verbindlichkeitsseite der Vermögensübersicht ausgewiesen.

1.4 HAUSHALTSBUCHFÜHRUNG

1.4.1. Allgemeiner Überblick

Nur der Einzelplan der Kommission umfasst sowohl Verwaltungsmittel als auch operative Mittel. Die übrigen Organe verfügen ausschließlich über Verwaltungsmittel. Im Haushaltsplan wird unterschieden zwischen zwei Mittelkategorien, den „nicht getrennten Mitteln“ (NGM) und den „getrennten Mitteln“ (GM). Die nicht getrennten Mittel sind zur Deckung der jährlich angelegten (und somit dem Haushaltsgrundsatz der Jährlichkeit entsprechenden) Ausgaben bestimmt. Sie decken den gesamten Bereich der Verwaltungsausgaben (Einzelplan der Kommission sowie die Einzelpläne der übrigen Organe), Ausgaben des EGFL, die jährlich zu tätigen sind, und bestimmte Aufwendungen technischer Art (namentlich Erstattungen, Inanspruchnahme von Garantien für Anleihen/Darlehen usw.). Bei den nicht getrennten Mitteln deckt sich der Betrag der Mittel für Verpflichtungen mit dem der Mittel für Zahlungen.

Die getrennten Mittel sollen es ermöglichen, diesen Jährlichkeitsgrundsatz mit der Notwendigkeit einer über mehrere Jahre gestaffelten Finanzierung bestimmter Maßnahmen in Einklang zu bringen. Sie dienen der Deckung der mehrjährig angelegten Haushaltsvorgänge. Dieser Kategorie sind sämtliche Mittel des Einzelplans der Kommission zuzuordnen (ausgenommen die Mittel des Kapitel 1).

Die getrennten Mittel untergliedern sich jeweils in Mittel für Verpflichtungen (MfV) und Mittel für Zahlungen (MfZ):

– Mittel für Verpflichtungen : Die Mittel für Verpflichtungen betreffen den Gesamtbetrag der rechtlichen Verpflichtungen, die im laufenden Haushaltsjahr für Tätigkeiten eingegangen wurden, deren Durchführung sich über mehrere Haushaltsjahre erstreckt. Gemäß Artikel 76 Absatz 3 der Haushaltsordnung können die Mittel für Maßnahmen, deren Durchführung sich über mehrere Haushaltsjahre erstreckt, in Jahrestranchen gebunden werden, wenn der Basisrechtsakt das vorsieht.

– Mittel für Zahlungen : Die Mittel für Zahlungen decken die Ausgaben, die in dem betreffenden Haushaltsjahr zur Erfüllung der in diesem Haushaltsjahr und/oder in früheren Haushaltsjahren eingegangenen Verpflichtungen entstehen.

1.4.2 Herkunft der Mittel

Hauptsächliche Finanzierungsquelle ist der Haushaltsplan der Europäischen Union für das betreffende Haushaltsjahr. Daneben sieht die Haushaltsordnung jedoch noch weitere Arten von Mitteln vor, die entweder aus den vorhergehenden Haushaltsjahren übertragen wurden oder aber aus externen Quellen stammen:

- Ursprünglich für das laufende Haushaltsjahr bewilligte Haushaltsmittel können nach Maßgabe der Bestimmungen der Artikel 22 bis 24 der Haushaltsordnung (Verordnung Nr. 1605/2002 vom 25. Juni 2002) und über die Berichtigungshaushalte (entsprechend Artikel 37 und 38 der Haushaltsordnung) durch Übertragungen zwischen verschiedenen Haushaltslinien ergänzt werden.

- Aus dem vorhergehenden Haushaltsjahr übertragene oder wieder zur Verfügung gestellte Mittel zur Unterstützung des Haushaltsplans. Dies sind:

– nicht getrennte Mittel (Zahlungen), die gemäß Artikel 9 Absatz 4 der Haushaltsordnung nur auf das nachfolgende Haushaltsjahr automatisch übertragen werden können;

– auf Beschluss der Organe übertragene Mittel in einem der beiden folgenden Fälle: wenn alle Vorbereitungsphasen abgeschlossen sind (Artikel 9 Absatz 2 Buchstabe a der Haushaltsordnung) oder die Rechtsgrundlage verspätet verabschiedet wurde (Artikel 9 Absatz 2 Buchstabe b). Es können sowohl Mittel für Verpflichtungen als auch Mittel für Zahlungen übertragen werden (Artikel 9 Absatz 3); und

– Nach Aufhebung von Mittelbindungen wieder zu verwendende Mittel: Hierbei handelt es sich um Mittel für Verpflichtungen im Bereich der Strukturfonds, die nach Aufhebung einer Mittelbindung wieder in den Haushaltsplan eingesetzt werden. Eine solche Wiedereinsetzung erfolgt nur ausnahmsweise, z. B. wenn ein Fehler seitens der Kommission vorliegt oder wenn die entsprechenden Mittel für eine vollständige Durchführung der Programme unerlässlich sind (Artikel 157 der Haushaltsordnung).

- Zweckgebundene Einnahmen, die sich wie folgt zusammensetzen:

– Rückzahlungen, wobei die Mittel jeweils den Haushaltslinien zugewiesen werden, zu deren Lasten die ursprüngliche Ausgabe getätigt wurde, und die ohne Einschränkung übertragen werden können,

– EFTA-Mittel: Im Abkommen über den Europäischen Wirtschaftsraum ist ein Finanzbeitrag der EWR-Mitgliedstaaten zu bestimmten Tätigkeiten des EU-Haushalts vorgesehen. Die einschlägigen Haushaltslinien mit den jeweils vorgesehenen Beträgen sind dem Anhang III zum Gesamthaushaltsplan der Europäischen Union zu entnehmen. Die ursprüngliche Mittelausstattung der betreffenden Linien erhöht sich jeweils um die EFTA-Beiträge. Zum Jahresende nicht in Anspruch genommene Mittel verfallen und werden den EWR-Mitgliedstaaten zurückerstattet;

– Einnahmen aus Zahlungen Dritter/ Drittländer, die mit der Europäischen Union Abkommen geschlossen haben, in denen eine finanzielle Beteiligung an Tätigkeiten der EU vorgesehen ist. Ihre Beiträge gelten als Einnahmen aus Zahlungen Dritter mit einer Zweckbindung an bestimmte Haushaltslinien (vorwiegend im Bereich der Forschung) und können unbegrenzt übertragen werden (Artikel 10 und Artikel 18 Absatz 1 Buchstaben a und d der Haushaltsordnung);

– Einnahmen aus Leistungen für Dritte: Im Rahmen ihrer Forschungstätigkeiten können die Einrichtungen der EU-Forschungsstelle Leistungen für externe Einrichtungen erbringen (Artikel 161 Absatz 2 der Haushaltsordnung). Wie die vorgenannten Einnahmen aus Zahlungen Dritter unterliegen auch diese Einnahmen aus Leistungen für Dritte einer Zweckbindung an bestimmte Haushaltslinien und können unbegrenzt übertragen werden (Artikel 10 und Artikel 18 Absatz 1 Buchstabe d der Haushaltsordnung); und

– wiederzuverwendende Mittel aus der Rückzahlung von Vorfinanzierungen: Hierbei handelt es sich um Mittel der Europäischen Union, die von den Empfängern zurückgezahlt wurden und die ohne Einschränkung übertragen werden können. Im Bereich der Strukturfonds erfolgt die Rückforderung der Mittel auf der Grundlage eines Kommissionsbeschlusses (Artikel 18 Absatz 2 der Haushaltsordnung und Artikel 228 der Durchführungsbestimmungen).

1.4.3 Zusammensetzung der verfügbaren Mittel

Endgültige Mittel des Haushaltsplans = ursprünglich bewilligte Haushaltsmittel + Berichtigungshaushaltspläne + Mittelübertragungen;

– Zusätzliche Mittel = zweckgebundene Einnahmen (siehe oben) + aus dem vorhergehenden Haushaltsjahr übertragene oder nach Aufhebung von Mittelbindungen wieder zu verwendende Mittel;

– Insgesamt bewilligte Mittel = endgültige Mittel des Haushaltsplans + zusätzliche Mittel;

– Mittel des Haushaltsjahres (die zur Berechnung des Haushaltsergebnisses herangezogen werden): endgültige Mittel des Haushaltsplans + zweckgebundene Einnahmen.

1.5 HAUSHALTSVOLLZUG

Die Ausführung des Haushaltsplans erfolgt gemäß der Haushaltsordnung Artikel 48 Absatz 1, in dem es heißt: „Die Kommission führt den Haushaltsplan [...] nach Maßgabe dieser Verordnung eigenverantwortlich und im Rahmen der bewilligten Mittel aus.” Gemäß Artikel 50 erkennt die Kommission den anderen Organen die zur Ausführung der sie betreffenden Einzelpläne erforderlichen Befugnisse zu.

1.6 NOCH ABZUWICKELNDE MITTELBINDUNGEN (Altlasten)

Das Konzept der getrennten Mittel führte zu einer Differenz zwischen eingegangenen Verpflichtungen und geleisteten Zahlungen, die aufgrund der zeitlichen Verschiebung zwischen dem Zeitpunkt, zu dem die Mittel gebunden werden, und dem Zeitpunkt der tatsächlichen Leistung der entsprechenden Zahlungen entsteht.

2. ERLÄUTERUNGEN ZU DEN ÜBERSICHTEN ÜBER DEN HAUSHALTSVOLLZUG

2.1 HAUSHALTSERGEBNIS (Tabelle 1)

2.1.1 Allgemeines

Als eigene Mittel werden die Beträge verbucht, die den Konten der Kommission bei den Haushaltsverwaltungen der Mitgliedstaaten im Laufe des Haushaltsjahres gutgeschrieben worden sind. Die Einnahmen umfassen bei einem Überschuss auch das Haushaltsergebnis für das vorausgegangene Haushaltsjahr. Die übrigen Einnahmen werden nach Maßgabe der Beträge erfasst, die im Laufe des Haushaltsjahres tatsächlich eingegangen sind.

Bei der Ermittlung des Haushaltsergebnisses gelten als Ausgaben die Zahlungen zulasten der Mittel für Zahlungen des Haushaltsjahres zuzüglich der Mittel desselben Haushaltsjahres, die auf das nächste Haushaltsjahr übertragen werden. Als Zahlungen zulasten der Mittel für Zahlungen des Haushaltsjahres gelten diejenigen Zahlungen, die vom Rechnungsführer jeweils bis zum 31. Dezember des Haushaltsjahres geleistet worden sind. Im Bereich des Europäischen Garantiefonds für die Landwirtschaft (EGFL) werden die Zahlungen berücksichtigt, die von den Mitgliedstaaten zwischen dem 16. Oktober 2008 und dem 15. Oktober 2009 getätigt worden sind, sofern die entsprechenden Mittelbindungen und Auszahlungsanordnungen dem Rechnungsführer spätestens bis zum 31. Januar 2010 zugegangen sind. Für die Ausgaben des Europäischen Garantiefonds für die Landwirtschaft (EGFL) kann ein Konformitätsbeschluss infolge von Kontrollen in den Mitgliedstaaten ergehen.

Das Haushaltsergebnis setzt sich aus zwei Elementen zusammen: den Ergebnissen des Haushaltsvollzugs der Europäischen Union einerseits und den Beiträgen der dem EWR angehörenden EFTA-Staaten andererseits. Gemäß Artikel 15 der Verordnung (EG, Euratom) Nr. 1150/2000 betreffend die Eigenmittel entspricht dieses Ergebnis der Differenz zwischen

– dem Gesamtbetrag der Einnahmen des betreffenden Haushaltsjahres

– und dem Betrag der zulasten der Mittel dieses Haushaltsjahres geleisteten Zahlungen zuzüglich des Betrags der auf das folgende Haushaltsjahr übertragenen Mittel des betreffenden Haushaltsjahres.

Diese Differenz erhöht bzw. vermindert sich um

– den Nettosaldo aus den aus früheren Haushaltsjahren übertragenen und in Abgang gestellten Mitteln einerseits und den durch Euro-Kursschwankungen bedingten eventuellen Überschreitungen bei den Zahlungen zulasten von aus dem Vorjahr übertragenen nicht getrennten Mitteln andererseits;

– den Saldo, der während des Haushaltsjahres festgestellten Wechselkursgewinne und -verluste.

Überschüsse aus dem Haushalt gehen im Folgejahr an die Mitgliedstaaten zurück, indem deren Beiträge für das betreffende Jahr entsprechend gekürzt werden.

Die aus den vorhergehenden Haushaltsjahren übertragenen Mittel im Zusammenhang mit Beteiligungen Dritter und Arbeiten für Dritte, die "per definitionem" grundsätzlich nie verfallen, werden bei den zusätzlichen Mitteln des Haushaltsjahres ausgewiesen. Dies erklärt die Differenz zwischen den aus dem vorhergehenden Haushaltsjahr übertragenen Mitteln in den Aufstellungen über den Haushaltsvollzug 2009 und den auf das folgende Haushaltsjahr übertragenen Mitteln in den Aufstellungen über den Haushaltsvollzug 2008. Die wiederzuverwendenden Mittel für Zahlungen und die infolge der Rückzahlung von Vorfinanzierungen wieder eingesetzten Mittel werden bei der Berechnung des wirtschaftlichen Ergebnisses des Haushaltsjahres nicht berücksichtigt.

Die übertragenen Mittel für Zahlungen umfassen Folgendes: automatische Übertragungen und Übertragungen auf der Grundlage eines Beschlusses. Die Annullierung von aus dem vorhergehenden Haushaltsjahr übertragenen, nicht in Anspruch genommenen Mitteln für Zahlungen umfasst die Annullierungen von automatisch oder auf der Grundlage eines Beschlusses übertragenen Mitteln. Sie beinhaltet auch den Rückgang von auf das nachfolgende Jahr übertragenen Mitteln aus zweckgebundenen Einnahmen gegenüber 2008. 2.1.2 Abgleich des Haushaltsergebnisses und des wirtschaftlichen Ergebnisses

Das wirtschaftliche Ergebnis für das Haushaltsjahr wird gemäß den Grundsätzen der periodengerechten Rechnungsführung ermittelt. Das Haushaltsergebnis beruht hingegen gemäß der Haushaltsordnung auf dem Kassenprinzip. Da beide Berechnungen auf denselben zugrunde liegenden Vorgängen basieren, ist der Abgleich der beiden Ergebnisse eine nützliche Kontrolle. In der nachstehenden Tabelle wird dieser Abgleich ausgewiesen, wobei die für den Abgleich wichtigen Beträge – untergliedert nach Einnahmen- und Ausgabenposten – hervorgehoben werden.

|ABGLEICH: WIRTSCHAFTLICHES ERGEBNIS – HAUSHALTSERGEBNIS 2009|

||Mio. EUR|

|2009|2008|

|||

WIRTSCHAFTLICHES ERGEBNIS DES HAUSHALTSJAHRES|4 457|12 686|

|||

Erträge|||

im Laufenden Jahr festgestellte, jedoch noch nicht eingezogene Forderungen|(2 806)|(4 685)|

in vorhergehenden Jahren festgestellte und im laufenden Jahr eingezogene Forderungen|2 563|3 485 |

antizipative Aktiva (netto)|436|(724)|

|||

Aufwendungen|||

antizipative Passiva (netto)|5 381|6 353|

im laufenden Jahr gezahlte Ausgaben aus dem Vorjahr|(432)|(219)|

Nettoauswirkung der Vorfinanzierung|(9 458)|(16 446)|

auf das Folgejahr übertragene Mittel für Zahlungen|(1 759)|(3 914)|

Zahlungen zulasten von übertragenen Mitteln und Annullierung nicht in Anspruch genommener Mittel für Zahlungen|4 573|1 182|

Bewegungen bei Rückstellungen|(329)|4 316|

Sonstiges|(153)|(88)|

|||

Wirtschaftliches Ergebnis Agenturen + EGKS|(209)|(136)|

|||

HAUSHALTSERGEBNIS|2 264|1 810|

|||

Abgleichsposten – Erträge

Die tatsächlichen Einnahmen eines Haushaltsjahres umfassen die Beträge, die aufgrund der im Laufe des betreffenden Jahres festgestellten Forderungen eingezogen werden, sowie die vereinnahmten Beträge aufgrund von aus den Vorjahren übertragenen Forderungen. Daher müssen die im laufenden Haushaltsjahr festgestellten Forderungen, deren Einziehung jedoch noch aussteht , im Rahmen des Abgleichs vom wirtschaftlichen Ergebnis abgezogen werden, da sie nicht Teil der Haushaltseinnahmen bilden. In früheren Haushaltsjahren festgestellte Forderungen, die im betreffenden Haushaltsjahr eingezogen wurden , müssen im Rahmen des Abgleichs hingegen zum wirtschaftlichen Ergebnis addiert werden.

Die antizipativen Aktiva (netto) setzen sich hauptsächlich aus Einnahmen aus Agrarabschöpfungen, Eigenmitteln, Zinsen und Dividenden zusammen. Lediglich die Nettoauswirkung, d. h. die antizipativen Aktiva für das betreffende Haushaltsjahr abzüglich der aus dem vorhergehenden Haushaltsjahr übertragenden antizipativen Aktiva, werden berücksichtigt.

Abgleichsposten – Aufwendungen

Die antizipativen Passiva (netto) setzen sich hauptsächlich aus Abgrenzungen für den Jahresabschluss zusammen, d. h. es handelt sich um von Empfängern von EU-Mitteln verauslagte förderfähige Ausgaben, die der Europäischen Union noch nicht gemeldet wurden.

Während antizipative Passiva nicht als Haushaltsausgaben betrachtet werden, bilden die Zahlungen, die im betreffenden Haushaltsjahr für in früheren Haushaltsjahren erfasste Rechnungen geleistet wurden, Teil der Haushaltsausgaben des betreffenden Haushaltsjahres.

Die Nettoauswirkung der Vorfinanzierungen setzt sich zusammen aus den neuen Vorfinanzierungsbeträgen, die im betreffenden Haushaltsjahr geleistet und als Haushaltsausgaben des betreffenden Haushaltsjahres erfasst wurden, und der Verrechnung von Vorfinanzierungsbeträgen, die im betreffenden Haushaltsjahr oder in früheren Haushaltsjahren im Rahmen der Anerkennung förderfähiger Ausgaben geleistet wurden. Bei Letzteren handelt es sich nach dem Grundsatz der periodengerechten Buchführung um Ausgaben der Rechnungsperiode, im Sinne der Haushaltsbuchführung sind sie allerdings nicht zu berücksichtigen, da die Zahlung der ursprünglichen Vorfinanzierung bereits zum Zeitpunkt der Zahlung als Haushaltsausgabe berücksichtigt wurde.

Neben den zulasten der Mittel des Haushaltsjahres geleisteten Zahlungen müssen auch die auf das Folgejahr übertragenen Mittel bei der Berechnung des Haushaltsergebnisses für das betreffende Haushaltsjahr berücksichtigt werden (gemäß Artikel 15 der Verordnung Nr. 1150/2000). Dies gilt auch für die im betreffenden Haushaltsjahr geleisteten Zahlungen aus übertragenen Mitteln und annullierten, nicht in Anspruch genommenen Mitteln für Zahlungen .

Die Bewegungen bei Rückstellungen beziehen sich auf die Schätzungen zum Jahresende in der periodengerechten Buchführung (vorwiegend Personalaufwendungen), die keine Auswirkungen auf die Haushaltsbuchführung haben. Die sonstigen Ausgleichsbeträge umfassen verschiedene Elemente wie Abschreibung von Vermögenswerten, Erwerb von Vermögenswerten, Zahlungen für Finanzierungsleasing und Finanzbeteiligungen, die in der Haushaltsbuchführung und der periodengerechten Buchführung unterschiedlich behandelt werden.

Schließlich muss das wirtschaftliche Ergebnis der Agenturen und der EGKS , das in dem konsolidierten wirtschaftlichen Ergebnis eingeschlossen ist, ausgeschlossen werden, da deren Haushaltsvollzug nicht Teil des konsolidierten Haushaltsergebnisses ist.

2.2 VERGLEICH ZWISCHEN HAUSHALTSPLAN UND HAUSHALTSVOLLZUG 2008 (Tabelle 2)

Im ursprünglich verabschiedeten Haushaltsplan, der vom Präsidenten des Europäischen Parlaments am 18. Dezember 2008 unterzeichnet wurde, war für die Mittel für Zahlungen ein Betrag von 116 096 Mio. EUR vorgesehen, der durch Eigenmittel in Höhe von 114 736 Mio. EUR finanziert werden sollte. Die im ursprünglichen Haushaltsplan veranschlagten Einnahmen und Ausgaben werden im Laufe des Haushaltsjahrs berichtigt; diese Änderungen werden in Berichtigungshaushaltsplänen dargelegt. Die Anpassungen der auf dem BNE der Mitgliedstaaten beruhenden Eigenmittel gewährleisten, dass die Haushaltseinnahmen exakt den Haushaltsausgaben entsprechen. Nach dem Grundsatz des Haushaltsausgleichs muss der Haushaltsplan in Einnahmen und Ausgaben (Mittel für Zahlungen) ausgewogen sein.

Einnahmen:

Im Jahr 2009 wurden zehn Berichtigungshaushaltspläne angenommen. Deren Auswirkungen auf der Einnahmenseite im Haushaltsplan 2009 führten zu endgültigen Gesamteinnahmen in Höhe von 113 035 Mio. EUR. Diese wurden durch Eigenmittel in Höhe von insgesamt 110 238 Mio. EUR (somit 4 498 Mio. EUR weniger als ursprünglich veranschlagt) und die Differenz durch sonstige Einnahmen finanziert. Der geringere Bedarf an Eigenmitteln ist hauptsächlich auf die Einbeziehung eines Betrags von 1 796 Mio. EUR zurückzuführen, der sich aus dem Überschuss aus dem Vorjahr ergab, sowie auf die Auswirkung der Kombination aus einer Verringerung bei den Mitteln für Zahlungen und einer Erhöhung der Einnahmeprognosen im Berichtigungshaushalt Nr. 10/2009. Dies führte zu einer zusätzlichen Verringerung der Eigenmittel in Höhe von 2 888 Mio. EUR.

Was die Eigenmittel anbelangt, so ist darauf hinzuweisen, dass die Erhebung der traditionellen Eigenmittel weitgehend dem veranschlagten Betrag entsprach. Dies lässt sich damit erklären, dass die Haushaltsansätze zum Zeitpunkt der Aufstellung des Berichtigungshaushalts Nr. 6/2009 (Verringerung um 5 226 Mio. EUR) und zum Zeitpunkt des Berichtigungshaushalts Nr. 10/2009 (Erhöhung um 600 Mio. EUR) geändert wurden. Diese Anpassungen beruhten einerseits auf neuen makroökonomischen Prognosen im Frühjahr 2009, die weniger optimistisch als die vorhergehenden Prognosen waren, und andererseits auf der Entwicklung der tatsächlichen Erhebung der Beiträge.

Die endgültigen MwSt.- und BNE-Zahlungen der Mitgliedstaaten entsprachen weitgehend den endgültigen Haushaltsansätzen. Die Differenz zwischen den veranschlagten Beträgen und den tatsächlich gezahlten Beträgen ist auf die Differenz zwischen den für die Zwecke des Haushaltsplans zugrunde gelegten Euro-Umrechnungskursen und den zu dem Zeitpunkt, als die nicht zur WWU zählenden Mitgliedstaaten tatsächlich ihre Zahlungen geleistet hatten, geltenden Umrechnungskursen zurückzuführen.

Ausgaben

Im Jahr 2009 befand sich der EU-Haushalt noch immer in einer Übergangsphase zwischen einem mehrjährigen Finanzrahmen und dem nächsten. Die Mittel für Verpflichtungen entsprachen den für den neuen Programmplanungszeitraum 2007-2013 vereinbarten Leitlinien für die Ausgaben, während sich fast 12 % der Zahlungsanträge noch auf den Finanzrahmen 2000 -2006 bezogen.

In Bezug auf die Verpflichtungen wurden der ursprüngliche Haushaltsplan und somit die gesteckten politischen Ziele praktisch wie geplant durchgeführt. Die Ausführungsrate betrug ohne die Berücksichtigung der nicht in Anspruch genommenen Reserven (447 Mio. EUR des Globalisierungsfonds und 56 Mio. EUR der Reserve für Soforthilfe) 99,6 % des Haushaltsplans, bei einer leichten Berichtigung im Laufe des Jahres. Im Bereich der Rubrik 2 „Natürliche Ressourcen“ wurden die Verpflichtungen um 259 Mio. EUR erhöht (darunter eine Erhöhung des Rückgewinnungsplans von 600 Mio. EUR für die Entwicklung des ländlichen Raums, eine Verringerung zum Jahresende um 390 Mio. EUR, und eine Erhöhung des Maßnahmenkatalogs gegen die Blauzungenerkrankung in Höhe von 49 Mio. EUR). Im Bereich der Rubrik 5 „Verwaltung“ kam es zu einer Verringerung um 55 Mio. EUR. Gemeinsam stellen sie eine Erhöhung von nur 0,15 % gegenüber dem ursprünglichen Haushaltsplan dar, sofern die Erhöhung des Solidaritätsfonds der Europäischen Union um 615 Mio. EUR nicht berücksichtigt wird (der naturgemäß unvorhersehbare Ausgaben umfasst). Die Ausführungsrate der Zahlungen betrug ohne Berücksichtigung der Reserve für Soforthilfe 95 % des ursprünglichen Haushaltsplans und 97 % des endgültigen Haushaltsplans. Die Verringerung der Mittel für Zahlungen erfolgte größtenteils über die Berichtigung der Haushaltspläne in Bezug auf Rubrik 1a „Wettbewerbsfähigkeit“ in Höhe von insgesamt 738 Mio. EUR (von denen 448 Mio. EUR auf den Bereich Forschung entfielen), auf Rubrik 2 „Natürliche Ressourcen“ mit 2 632 Mio. EUR (davon entfielen 2 192 Mio. EUR auf die Entwicklung des ländlichen Raums), sowie Erweiterung mit 244 Mio. EUR.

Die bewilligten und nicht in Anspruch genommenen Mittel beliefen sich mit Ausnahme der Reserven auf insgesamt 2 395 Mio. EUR. Sie setzten sich hauptsächlich zusammen aus den Bereichen: Europäischer Sozialfonds (Konvergenz 674 Mio. EUR und Regionale Wettbewerbsfähigkeit 248 Mio. EUR), Heranführungshilfe (142 Mio. EUR), Verwaltung der Kommission (394 Mio. EUR) und Wettbewerbsfähigkeit (377 Mio. EUR verteilt auf Rubrik 1a).

Die genaue Analyse der Haushaltsanpassungen, ihr jeweiliger Kontext, ihre Gründe und Auswirkungen werden im Bericht der Kommission über die Haushaltsführung und das Finanzmanagement für das Haushaltsjahr 2009 dargestellt. Teil A gibt einen allgemeinen Überblick über den Haushaltsvollzug und Teil B enthält nach den einzelnen Rubriken des Finanzrahmens aufgeschlüsselte Informationen.

2.3 EINNAHMEN (Tabelle 3)

Die Einnahmen des Gesamthaushaltsplans der Europäischen Union umfassen im Wesentlichen zwei Kategorien: Eigenmittel und sonstige Einnahmen. Dies ist in Artikel 311 des Vertrags über die Arbeitsweise der Europäischen Union folgendermaßen festgelegt: „Der Haushalt wird unbeschadet der sonstigen Einnahmen vollständig aus Eigenmitteln finanziert“. Die Haushaltsausgaben werden größtenteils über die Eigenmittel gedeckt. Die sonstigen Einnahmen machen nur einen kleinen Teil der Gesamtfinanzierung aus.

Es werden drei Kategorien von Eigenmitteln unterschieden: traditionelle Eigenmittel, MwSt.-Eigenmittel und BNE-Eigenmittel. Die traditionellen Eigenmittel setzen sich ihrerseits aus Zuckerabgaben und Zöllen zusammen. Überdies sind ein Korrekturmechanismus zugunsten des Vereinigten Königreichs sowie eine Bruttokürzung des jeweiligen BNE-Beitrags der Niederlande und Schweden Bestandteil des Eigenmittelsystems.

Die Zuweisung der Eigenmittel erfolgt gemäß den in dem Beschluss Nr. 2007/436/EG, Euratom des Rates vom 7. Juni 2007 über das System der Eigenmittel der Europäischen Gemeinschaften festgelegten Bestimmungen (Eigenmittelbeschluss 2007). Der Eigenmittelbeschluss 2007 trat am 1. März 2009 in Kraft, er ist jedoch seit dem 1. Januar 2007 wirksam. Demzufolge werden die rückwirkenden Auswirkungen im Haushaltsjahr 2009 berücksichtigt.

2.3.1 Traditionelle Eigenmittel

Traditionelle Eigenmittel: Die zuständigen Verwaltungen der Mitgliedstaaten weisen alle festgestellten Eigenmittelansprüche in einer der beiden dafür vorgesehenen Buchführungen aus:

– in der regulären Buchführung gemäß Artikel 6 Absatz 3 Buchstabe a der Verordnung Nr. 1150/2000: Ansprüche, die eingezogen worden sind oder für die eine Sicherheit geleistet worden ist;

– In der gesonderten Buchführung gemäß Artikel 6 Absatz 3 Buchstabe b der Verordnung Nr. 1150/2000: alle noch nicht eingezogenen und/oder nicht durch eine Sicherheitsleistung garantierten Beträge; sowie Beträge, für die eine Sicherheit geleistet wurde, die aber angefochten werden, können hier ausgewiesen werden.

Hinsichtlich der gesonderten Buchführung übermitteln die Mitgliedstaaten der Kommission Vierteljahresübersichten mit folgenden Angaben:

– im vorhergehenden Vierteljahr ausstehender Saldo,

– im betreffenden Vierteljahr eingezogene Beträge,

– Abänderungen der Bemessungsgrundlage im betreffenden Vierteljahr (Berichtigungen/Annullierungen),

– Abschreibungen,

– am Ende des betreffenden Vierteljahres einzuziehender Saldo.

Traditionelle Eigenmittel sind spätestens am ersten Werktag nach dem 19. des zweiten Monats nach dem Monat, in dem die Forderung festgestellt wurde (oder im Falle der gesonderten Buchführung eingezogen wurde), dem Konto der Kommission bei der Haushaltsverwaltung des betreffenden Mitgliedstaates oder bei der zu diesem Zweck benannten Einrichtung gutzuschreiben. Die Mitgliedstaaten behalten 25 % der traditionellen Eigenmittel als Einziehungskosten ein. Die Eigenmittel-Eventualforderungen werden auf der Grundlage der Wahrscheinlichkeit ihres tatsächlichen Eingangs angepasst.

2.3.2 MwSt.- und BNE-Eigenmittel

Die MwSt.-Eigenmittel ergeben sich aus der Anwendung eines für alle Mitgliedstaaten einheitlichen Satzes auf die harmonisierte MwSt.-Bemessungsgrundlage, die nach Maßgabe von Artikel 2 Absatz 1 Buchstabe b des Eigenmittelbeschlusses 2007 festgelegt wird. Der einheitliche Satz ist auf 0,30 % festgesetzt, mit Ausnahme des Zeitraums 2007-2013, in dem der Abrufsatz für Österreich auf 0,225 %, für Deutschland auf 0,15 % und für die Niederlande und Schweden auf 0,10 % festgesetzt ist. Die MwSt.-Bemessungsgrundlage wird für alle Mitgliedstaaten auf 50 % ihres BNE begrenzt.

Die MwSt.-Eigenmittel ergeben sich aus der Anwendung eines für alle Mitgliedstaaten einheitlichen Satzes auf die harmonisierte MwSt.-Bemessungsgrundlage, die nach Maßgabe von Artikel 2 Absatz 1 Buchstabe c des Ratsbeschlusses vom 29. September 2000 festgelegt wird. Die MwSt.-Bemessungsgrundlage wird für alle Mitgliedstaaten auf 50 % ihres BNE begrenzt.

Bei den BNE-Eigenmitteln handelt es sich um eine variable Einnahmequelle, die zur Finanzierung des durch traditionelle Eigenmittel, MwSt.-Eigenmittel, sonstige Einnahmen nicht gedeckten Teils der Gesamtausgaben im jeweiligen Haushaltsjahr dient. Sie werden durch Anwendung eines einheitlichen Prozentsatzes auf das BNE jedes Mitgliedstaats berechnet. Die MwSt.- und BNE-Eigenmittel werden zunächst anhand von Vorausschätzungen der entsprechenden Bemessungsgrundlagen ermittelt, die im Zeitpunkt der Aufstellung des Haushaltsvorentwurfs festgelegt werden. Später werden diese Schätzwerte überprüft und aktualisiert und die neuen Beträge im Jahresverlauf mittels eines Berichtigungshaushalts in den Haushaltsplan eingesetzt.

Die tatsächlichen Zahlen zu den MwSt.- und BNE-Grundlagen sind erst in dem auf das Bezugshaushaltsjahr folgenden Jahr verfügbar. Die Kommission berechnet die Differenz zwischen den Beträgen, die von den Mitgliedstaaten nach Maßgabe der tatsächlichen Grundlagen abzuführen sind, und denen, die sie anhand der vorläufigen (ggf. aktualisierten) Grundlagen bereits gezahlt haben. Die so ermittelten – positiven oder negativen – MwSt.- und BNE-Salden werden dann zum 1. Arbeitstag im Dezember des auf das Bezugshaushaltsjahr folgenden Jahres bei den Mitgliedstaaten abgerufen. Sofern kein Vorbehalt eingelegt wird, sind während der vier darauffolgenden Jahre noch Berichtigungen an den tatsächlichen MwSt.- und BNE-Grundlagen möglich. Die zuvor ermittelten Salden werden daraufhin entsprechend angepasst und die Differenzbeträge zeitgleich mit den MwSt.- und BNE-Salden des Vorjahres abgerufen.

Im Rahmen ihrer Kontrolle der MwSt.-Übersichten und BNE-Daten kann die Kommission gegenüber den Mitgliedstaaten Vorbehalte formulieren, die bestimmte Sachverhalte betreffen, bei denen mit Auswirkungen auf die Eigenmittelbeiträge der Mitgliedstaaten zu rechnen ist. So können beispielsweise akzeptable Daten fehlen oder es kann die Notwendigkeit bestehen, dass eine angemessene Methode entwickelt werden muss. Diese Vorbehalte sind als an die Mitgliedstaaten gerichtete potenzielle Forderungen nach Beträgen unbestimmter Höhe zu betrachten, da ihre finanziellen Auswirkungen nicht präzise geschätzt werden können. Sobald der exakte Betrag bestimmt werden kann, werden die MwSt.- und BNE-Eigenmittel entweder im Zusammenhang mit den MwSt.- und BNE-Salden oder über einen eigens dazu bestimmten Mittelabruf abgerufen.

2.3.3 VK-Korrektur

Mithilfe dieses Mechanismus werden die Eigenmittelzahlungen des Vereinigten Königreichs proportional zu seinem „Haushaltsungleichgewicht“ vermindert und die Eigenmittelzahlungen der übrigen Mitgliedstaaten im gleichen Verhältnis erhöht. Der Mechanismus zur Korrektur der Haushaltsungleichgewichte zugunsten des Vereinigten Königreichs wurde vom Europäischen Rat in Fontainebleau (Juni 1984) beschlossen und mit dem anschließenden Eigenmittelbeschluss vom 7. Mai 1985 eingeführt. Ziel dieses Mechanismus war es, das Haushaltsungleichgewicht des Vereinigten Königreichs mithilfe einer Reduzierung seiner Zahlungen an die Europäische Union zu verringern. Deutschland, Österreich, Schweden und den Niederlanden wird eine verringerte Finanzierungsbeteiligung an der Korrektur gewährt (reduziert auf ein Viertel ihrer normalen Beteiligung).

2.3.4 Bruttokürzung für die Niederlande und Schweden

Gemäß dem Eigenmittelbeschluss 2007 wird den Niederlanden und Schweden im Zeitraum 2007-2013 eine Bruttokürzung ihrer jährlichen BNE-Beiträge zugestanden. Die Bruttokürzung, die sich im Falle der Niederlande auf 605 Mio. EUR und von Schweden auf 150 Mio. EUR beläuft (in Preisen von 2004), wird an die derzeitigen Preise angepasst, indem der in Euro ausgedrückte BIP-Deflator für die EU angepasst wird, und wird nach der Berechnung der Korrektur zugunsten des Vereinigten Königreichs und der entsprechenden Finanzierung gewährt.

2.3.5 Anpassung in Verbindung mit der Umsetzung des Eigenmittelbeschlusses für die Jahre 2007 und 2008

Gemäß Artikel 11 des Eigenmittelbeschlusses 2007 ist der Beschluss, sobald er in Kraft getreten ist, ab dem 1. Januar 2007 wirksam. Somit musste die Finanzierung für die Jahre 2007 und 2008 nach Maßgabe dieser neuen Vorschriften neu berechnet werden. Die Anpassung (die Differenzen zwischen neuem und altem Eigenmittelbeschluss für die Jahre 2007 und 2008) wurde im Berichtigungshaushalt Nr. 3/2009 erfasst und mit einer einzigen Zahlung am 1. Juni 2009 in die Tat umgesetzt. Weitere Informationen über den Haushaltsvollzug im Bereich Einnahmen sind dem Bericht über die Haushalts- und Finanzverwaltung 2009 zu entnehmen.

2.4 AUSGABEN (Tabellen 4 bis 13)

2.4.1 Finanzrahmen 2007-2013 In diesem Abschnitt werden die großen Ausgabenkategorien der Europäischen Union dargestellt, die entsprechend der Klassifikation des Finanzrahmens 2007-2013 verschiedenen Rubriken zugeordnet sind. Das Haushaltsjahr 2009 war das dritte Jahr der Anwendung des Finanzrahmens 2007-2013. Die Gesamtobergrenze der Mittel für Verpflichtungen für 2009 beträgt 134 722 Mio. EUR; dies entspricht 1,13% des BNE. Die entsprechende Gesamtobergrenze der Mittel für Zahlungen liegt bei 120 445 Mio. EUR oder 1,01 % des BNE. In der vorstehenden Tabelle wird der Finanzrahmen zu den für 2013 geschätzten laufenden Preisen ausgewiesen.

|Mio. EUR|

|2007|2008|2009|2010|2011|2012|2013|

1. Nachhaltiges Wachstum|53 979|57 653|61 696|63 555|63 974|66 964|69 957|

2. Bewahrung und Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen|55 143|59 193|56 333|59 955|60 338|60 810|61 289|

3. Unionsbürgerschaft, Freiheit, Sicherheit und Recht|1 273|1 362|1 518|1 693|1 889|2 105|2 376|

4. Die EU als globaler Partner|6 578|7 002|7 440|7 893|8 430|8 997|9 595|

5. Verwaltung|7 039|7 380|7 525|7 882|8 334|8 670|9 095|

6. Ausgleichszahlungen|445|207|210|0|0|0|0|

Mittel für Verpflichtungen:|124 457|132 797|134 722|140 978|142 965|147 546|152 312|

Mittel für Zahlungen gesamt:|122 190|129 681|120 445|134 289|134 280|141 360|143 331|

Rubrik 1 – Nachhaltiges Wachstum

Die Rubrik 1 „Nachhaltiges Wachstum“ umfasst zwei Teilbereiche, die miteinander verbunden sind:

– 1a. Wettbewerbsfähigkeit für Wachstum und Beschäftigung – hierunter fallen die Ausgaben für Forschung und Innovation, Bildung und Ausbildung, EU-Netze, Sozialpolitik, Binnenmarkt und damit einhergehende Maßnahmen.

– 1b. Kohäsion für Wachstum und Beschäftigung – hierunter fallen die Ausgaben zur Förderung der Konvergenz zwischen den am wenigsten entwickelten Mitgliedstaaten und Regionen, zur Ergänzung der EU-Strategie für eine nachhaltige Entwicklung außerhalb der weniger wohlhabenden Regionen und zur Unterstützung der regionenübergreifenden Zusammenarbeit.

Rubrik 2 – Erhalt und Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen

Die Rubrik 2 „Erhaltung und Bewirtschaftung der natürlichen Ressourcen“ umfasst die Ausgaben für die Gemeinsame Agrarpolitik, die Gemeinsame Fischereipolitik, Entwicklung des ländlichen Raums und Umweltschutz, insbesondere Natura 2000. Der für die Gemeinsame Agrarpolitik bestimmte Betrag spiegelt die Einigung wider, die der Europäische Rat von Brüssel im Oktober 2002 erzielt hat.

Rubrik 3 – Unionsbürgerschaft, Freiheit, Sicherheit und Recht

Die neue Rubrik 3 „Unionsbürgerschaft, Freiheit, Sicherheit und Recht“ trägt der Tatsache Rechnung, dass dieser Bereich zunehmend an Bedeutung gewinnt und der Europäischen Union auf den Gebieten Justiz und Inneres, Grenzschutz, Einwanderungs- und Asylpolitik, öffentliche Gesundheit und Verbraucherschutz, Kultur-, Jugend- und Informationspolitik sowie Dialog mit den Bürgern neue Aufgaben übertragen worden sind. Diese Rubrik ist in zwei Teilbereiche untergliedert: 3a. Freiheit, Sicherheit und Recht sowie 3b. Staatsbürgerschaft

Rubrik 4 – Die EU als globaler Partner

Die Rubrik 4 „Die Europäische Union als globaler Partner“ deckt alle Außenmaßnahmen, einschließlich der Heranführungshilfen ab. Die Kommission hatte zwar vorgeschlagen, den Europäischen Entwicklungsfonds (EEF) in den Finanzrahmen einzubeziehen, aber der Europäische Rat und das Europäische Parlament stimmten dem nicht zu.

Rubrik 5 - Verwaltung

Diese Rubrik deckt die Verwaltungsausgaben aller Organe, die Ruhegehälter und die Europäischen Schulen ab. Für die anderen Organe als die Kommission machen diese Kosten die Gesamtheit ihrer Aufwendungen aus; bei den Agenturen und sonstigen Einrichtungen dagegen fallen sowohl Verwaltungsausgaben als auch operative Ausgaben an.

Rubrik 6 – Ausgleichszahlungen

Entsprechend der politischen Übereinkunft, wonach die neuen Mitgliedstaaten zu Beginn ihrer Zugehörigkeit zur Union keinesfalls zu Nettozahlern werden dürfen, wurden unter dieser Rubrik Ausgleichszahlungen vorgesehen. Diese Mittel wurden den neuen Mitgliedstaaten zum Ausgleich ihrer Haushaltseinnahmen und -beiträge in Form von Transferzahlungen zur Verfügung gestellt.

2.4.2 Politikbereiche

Im Zuge der Einführung des Activity Based Management (ABM) hat die Kommission das ABB-Konzept (Aufstellung des Haushaltsplans nach Tätigkeitsbereichen) in ihre Planungs- und Verwaltungsverfahren integriert. In der ABB-Haushaltsstruktur entsprechen die Haushaltstitel den Politikbereichen und die Kapitel der einzelnen Haushaltstitel den jeweiligen Tätigkeiten. Das ABB-System zielt darauf ab, einen klaren Rahmen für die Umsetzung der politischen Ziele der Kommission in legislative, finanzielle oder sonstige öffentliche Maßnahmen aufzustellen. Indem die Arbeit der Kommission nach Tätigkeitsbereichen strukturiert wird, entsteht ein klareres Bild von den Aufgaben, die die Kommission wahrnimmt, und zugleich ein gemeinsamer Rahmen für die Prioritätensetzung. Den Prioritäten werden im Laufe des Haushaltsverfahrens entsprechende Mittel zugewiesen; dabei werden als Bausteine die Tätigkeiten herangezogen. Die mit der ABB-Struktur mögliche unmittelbare Zuordnung zwischen Mitteln und Tätigkeiten soll dazu beitragen, die Mittelverwendung der Kommission effizienter und wirksamer zu machen.

Ein Politikbereich ist eine für den Beschlussfassungsprozess relevante, homogene Gruppe von Tätigkeiten, die Teil der Kommissionsarbeit sind. In der Regel untersteht ein Politikbereich jeweils einer Generaldirektion und umfasst im Schnitt sechs oder sieben Tätigkeiten. Bei den Politikbereichen handelt es sich im Wesentlichen um operative Bereiche, deren Kerntätigkeiten darauf ausgerichtet sind, im jeweiligen Tätigkeitsbereich Maßnahmen zugunsten Dritter durchzuführen. Für jeden Politikbereich werden neben den operativen Mitteln auch die notwendigen Verwaltungsausgaben aufgeführt.

Weitere Informationen über den Haushaltsvollzug im Bereich Ausgaben sind dem Bericht der Kommission über die Haushalts- und Finanzverwaltung 2009 zu entnehmen.

2.5 ORGANE UND AGENTUREN (Tabellen 14 bis 18)

In den konsolidierten Übersichten über die Ausführung des Gesamthaushaltsplans der Europäischen Union ist, wie in den Vorjahren, der Haushaltsvollzug sämtlicher Organe zusammengefasst, da innerhalb des EU-Haushalts für jedes Organ ein eigener Haushaltsplan vorgesehen ist. Für die Agenturen wird kein separater Haushaltsplan innerhalb des Haushaltsplans der Europäischen Union geführt, sie werden jedoch teilweise durch Zuschüsse aus dem EU-Haushalt finanziert.

Damit die Haushaltsdaten der Agenturen ersichtlich sind, enthält der Haushaltsteil der konsolidierten Jahresrechnung gesonderte Angaben über den Haushaltsvollzug der konsolidierten traditionellen Agenturen.

52010SC0963