61986J0027

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΕΚΤΟ ΤΜΗΜΑ) ΤΗΣ 9ΗΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 1987. - SA. CONSTRUCTIONS ET ENTREPRISES INDUSTRIELLES (CEI) ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΙ ΚΑΤΑ SOCIETE COOPERATIVE "ASSOCIATION INTERCOMMUNALE POUR LES AUTOROUTES DES ARDENNES" ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ. - ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ ΤΟΥ CONSEIL D'ETAT - ΒΕΛΓΙΟ. - ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΥΝΑΨΕΩΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ - ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ ΕΡΓΟΛΗΠΤΗ. - ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΣΘΕΙΣΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ 27/86, 28/86 AND 29/86.

Συλλογή της Νομολογίας του Δικαστηρίου 1987 σελίδα 03347


Περίληψη
Διάδικοι
Σκεπτικό της απόφασης
Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα
Διατακτικό

Λέξεις κλειδιά


++++

1 . Προσέγγιση των νομοθεσιών - Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων δημοσίων έργων - Οικονομική και χρηματοδοτική ικανότητα του υποβάλλοντος προσφορά - Απαιτούμενα δικαιολογητικά - Εξουσία εκτιμήσεως των κρατών μελών - Καθορισμός ανωτάτου ύψους δαπάνης των έργων που μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα - Επιτρέπεται

( Οδηγία του Συμβουλίου 71/305, άρθρο 25 )

2 . Προσέγγιση των νομοθεσιών - Διαδικασίες συνάψεως συμβάσεων δημοσίων έργων - Οικονομική και χρηματοδοτική ικανότητα καθώς και τεχνικές ικανότητες του υποβάλλοντος προσφορά - Απαιτούμενο επίπεδο - Εξουσία εκτιμήσεως των κρατών μελών - 'Εγκριση χορηγηθείσα από κράτος μέλος - Αποδεικτική ισχύς έναντι της αναθέτουσας αρχής άλλου κράτους μέλους - 'Ορια

( Οδηγία του Συμβουλίου 71/305, άρθρα 25, 26 και 28 )

Περίληψη


1 . Τα δικαιολογητικά που επιτρέπουν τον καθορισμό της χρηματοδοτικής και οικονομικής ικανότητας ενός εργολήπτη δεν απαριθμούνται περιοριστικά στο άρθρο 25 της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων .

Μπορεί να ζητείται από τους υποβάλλοντες προσφορά ως δικαιολογητικό κατά την έννοια του εν λόγω άρθρου 25 η δήλωση του συνολικού ύψους δαπάνης των έργων που τους έχουν ανατεθεί, αλλ' ούτε το άρθρο αυτό ούτε οποιαδήποτε άλλη διάταξη της οδηγίας εμποδίζει τα κράτη μέλη να καθορίζουν το ύψος δαπάνης των έργων που μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα από την ίδια επιχείρηση .

2 . Τα άρθρα 25, 26 και 28 της οδηγίας 71/305 έχουν την έννοια ότι δεν εμποδίζουν τον αναθέτοντα φορέα να απαιτεί από εγκεκριμένο σε άλλο κράτος μέλος εργολήπτη να αποδεικνύει ότι ικανοποιεί, από άποψη οικονομικής και χρηματοδοτικής του ικανότητας καθώς και των τεχνικών του ικανοτήτων, ορισμένες απαιτήσεις της εθνικής νομοθεσίας, έστω και αν ο εργολήπτης αυτός έχει, κατόπιν εγκρίσεως, καταταγεί, εντός του κράτους μέλους εγκαταστάσεως, σε τάξη αντίστοιχη προς αυτή που απαιτείται από την εν λόγω εθνική νομοθεσία λόγω του μεγέθους των δημοπρατούμενων έργων υπό την προϋπόθεση ότι και στα δύο σχετικά κράτη μέλη η κατάταξη των επιχειρήσεων στηρίζεται σε ισοδύναμα κριτήρια όσον αφορά το επίπεδο των απαιτούμενων ικανοτήτων .

Διάδικοι


Στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις 27 έως 29/86,

που έχουν ως αντικείμενο αιτήσεις του τρίτου τμήματος διοικητικών υποθέσεων του Conseil d' Etat του Βασιλείου του Βελγίου προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με τις οποίες ζητείται, στο πλαίσιο των διαφορών που εκκρεμούν ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου

στην υπόθεση 27/86, μεταξύ

SA Constructions et entreprises industrielles ( CEI ),

και

Sosiete cooperative "Association intercommunale pour les autoroutes des Ardennes",

της οποίας δικαιοδόχος είναι :

Fonds des routes, εκπροσωπούμενο από τον Υπουργό Δημοσίων 'Εργων,

στην υπόθεση 28/86, μεταξύ

SpA ιταλικού δικαίου Ing . A . Bellini & Cο .

και

Regie des batiments, εκπροσωπούμενης από τον Υπουργό Δημοσίων 'Εργων,

και

μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ένωσης Confederation nationale de la construction

παρεμβαίνουσα,

κααι στην υπόθεση 29/86, μεταξύ

SpA ιταλικού δικαίου Ing . A . Bellini & Co .

και

Βελγικού δημοσίου, εκπροσωπούμενου από τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας,

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως προς την ερμηνεία της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 1971, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων ( ΕΕ ειδ . έκδ . 17/001, σ . 7 ),

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ( έκτο τμήμα )

συγκείμενο από τους Κ . Κακούρη, πρόεδρο τμήματος, T . F . O' Higgins, T . Koopmans, K . Bahlmann και G . C . Rodriguez Iglesias, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας : J . Mischo

γραμματέας : B . Pastor, υπάλληλος διοικήσεως

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που κατέθεσαν :

- η SA Constructions et entreprises industrielles ( CEI ), αιτούσα στην κύρια δίκη όσον αφορά την υπόθεση 27/86, εκπροσωπούμενη από τους δικηγόρους R . Libiez, J . Putzeys και X . Leurquin,

- η SpA Ing . A . Bellini & Co ., αιτούσα στην κύρια δίκη όσον αφορά τις υποθέσεις 28 και 29/86, εκπροσωπούμενη από τους δικηγόρους J . Putzeys και X . Leurquin,

- η Association intercommunale pour les aAutoroutes des Ardennes, μετέπειτα Fonds des routes, καθής στην κύρια δίκη όσον αφορά την υπόθεση 27/86, εκπροσωπούμενη από το δικηγόρο P . Lambert,

- η Regie des batiments, καθής στην κύρια δίκη όσον αφορά την υπόθεση 28/86, εκπροσωπούμενη από το δικηγόρο P . Lambert,

- το βελγικό δημόσιο, καθού στην κύρια δίκη όσον αφορά την υπόθεση 29/86, εκπροσωπούμενο από τον Υπουργό του Εθνικής 'Αμυνας διά του δικηγόρου J.-P . Pierard,

- η Confederation nationale de la construction, παρεμβαίνουσα στην κύρια δίκη όσον αφορά την υπόθεση 28/86, εκπροσωπούμενη από τους δικηγόρους L . Goffin και J.-L . Lodomez,

- το Βασίλειο της Ισπανίας, εκπροσωπούμενο από τοn L . J . Casanova Fernandez, γενικό γραμματέα για τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες,

- η Ιταλική Δημοκρατία, εκπροσωπούμενη από τον Ivo Braguglia, avvocato dello Stato,

- η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον Guerrin, νομικό σύμβουλο,

έχοντας υπόψη την έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση και κατόπιν της προφορικής διαδικασίας της 13ης Μαΐου 1987,

αφού άκουσε το γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 11ης Ιουνίου 1987,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

Σκεπτικό της απόφασης


1 Με τρεις αποφάσεις της 15ης Ιανουαρίου 1986, οι οποίες περιήλθαν στο Δικαστήριο στις 3 Φεβρουαρίου 1986, το Conseil d' Etat του Βασιλείου του Βελγίου υπέβαλε, δυνάμει του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, ορισμένα προδικαστικά ερωτήματα ως προς την ερμηνεία της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 1971, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων ( ΕΕ ειδ . έκδ . 17/001, σ . 7 ).

2 Τα ερωτήματα αυτά ανέκυψαν στο πλαίσιο διαφορών που έχουν ως αντικείμενο την ακύρωση αποφάσεων περί αναθέσεως διαφόρων δημοσίων έργων .

3 Η αιτούσα της κύριας δίκης όσον αφορά την υπόθεση 27/86 αποκλείστηκε προς όφελος άλλης πλειοδότριας επιχειρήσεως για το λόγο ότι το συνολικό ύψος δαπάνης όλων των δημόσιων ή ιδιωτικών έργων που εκτελούνταν απ' αυτήν κατά το χρόνο της συνάψεως της συμβάσεως υπερέβαινε το καθορισμένο με την ισχύουσα βελγική ρύθμιση ανώτατο όριο .

4 Η αιτούσα της κύριας δίκης όσον αφορά τις υποθέσεις 28 και 29/86 αποκλείστηκε επίσης προς όφελος άλλων πλειοδοτριών επιχειρήσεων για το λόγο ότι δεν ανταποκρινόταν στα καθοριζόμενα με τη βελγική ρύθμιση κριτήρια για την ένταξή της στην απαιτούμενη από τη συγγραφή υποχρεώσεων τάξη και αυτό παρά το γεγονός ότι είχε καταθέσει αντίγραφο της εντάξεώς της, στην Ιταλία, σε τάξη που επέτρεπε να της ανατίθενται στη χώρα αυτή συμβάσεις έργων ύψους δαπάνης ίσου προς αυτό των εν λόγω συμβάσεων που συνήφθησαν στο Βέλγιο .

5 Στο πλαίσιο των τριών διαφορών της κύριας δίκης, οι αιτούσες, προς στήριξη των αιτήσεών τους ακυρώσεως των αποφάσεων περί κατακυρώσεως δημοσίων έργων, ισχυρίστηκαν, ιδίως, ότι οι αποφάσεις αυτές είχαν ληφθεί κατά παράβαση των διατάξεων της προαναφερθείσας οδηγίας 71/305/ΕΟΚ .

6 Κρίνοντας αναγκαία την ερμηνεία ορισμένων διατάξεων της οδηγίας αυτής, το Conseil d' Etat ανέστειλε τη διαδικασία και ζήτησε από το Δικαστήριο να αποφανθεί προδικαστικώς επί των ακόλουθων ερωτημάτων :

Α - Στην υπόθεση 27/86 :

"1 ) Απαριθμούνται περιοριστικά, στο άρθρο 25 της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ, τα δικαιολογητικά που επιτρέπουν να καθοριστεί η χρηματοδοτική και οικονομική ικανότητα ενός εργολήπτη;

2 ) Σε περίπτωση αρνητικής απαντήσεως, είναι δυνατό το ύψος δαπάνης των έργων που μπορούν να πραγματοποιηθούν ταυτόχρονα να θεωρηθεί ως δικαιολογητικό που επιτρέπει να καθοριστεί η χρηματοδοτική και οικονομική ικανότητα ενός εργολήπτη κατά την έννοια του άρθρου 25 της οδηγίας;"

Β - Στις υποθέσεις 28 και 29/86 :

"Επιτρέπουν οι διατάξεις της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ, της 26ης Ιουλίου 1971, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων, και ειδικότερα τα άρθρα 25 και 26, στοιχείο δ ), της οδηγίας αυτής, σε δημοπρατούντα βελγικό φορέα να απορρίψει την προσφορά ιταλού εργολήπτη για το λόγο ότι ο εργολήπτης αυτός δεν αποδεικνύει ότι διαθέτει το ελάχιστο όριο ιδίων κεφαλαίων που απαιτεί η βελγική νομοθεσία ούτε επίσης τον ελάχιστο αριθμό εργατών και ανωτέρων στελεχών που απαιτεί η ίδια αυτή νομοθεσία, όταν ο εργοδότης αυτός έχει, κατόπιν εγκρίσεως, καταταγεί, στην Ιταλία, σε τάξη αντίστοιχη με εκείνη που απαιτείται στο Βέλγιο λόγω του μεγέθους των δημοπρατουμένων έργων;"

7 Στην έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση αναπτύσσονται διεξοδικώς το ιστορικό των διαφορών της κύριας δίκης, οι επίμαχες κοινοτικές και εθνικές διατάξεις, οι κατατεθείσες στο Δικαστήριο γραπτές παρατηρήσεις και η διεξαγωγή της διαδικασίας . Τα στοιχεία αυτά του φακέλου δεν επαναλαμβάνονται πιο κάτω παρά μόνο καθόσον απαιτείται για να σχηματίσει κρίση το Δικαστήριο .

Επί του ερωτήματος σχετικά με την περιοριστική απαρίθμηση των προβλεπόμενων στο άρθρο 25 της οδηγίας δικαιολογητικών

8 Με το άρθρο 25, πρώτη παράγραφος, της οδηγίας προβλέπεται ότι η χρηματοδοτική και οικονομική ικανότητα του εργολήπτη μπορεί, κατά γενικό κανόνα, να αποδειχτεί με ένα ή περισσότερα από τα αναφερόμενα στο άρθρο αυτό δικαιολογητικά . Δυνάμει της δεύτερης παραγράφου του ίδιου άρθρου, οι αναθέτουσες αρχές ορίζουν στην προκήρυξη ή στην πρόσκληση προς υποβολή προσφορών τα επιλεγέντα μεταξύ των οριζομένων στην προηγούμενη παράγραφο δικαιολογητικά "καθώς και ποια άλλα δικαιολογητικά, εκτός των αναφερομένων στα στοιχεία α ), β ) και γ ), πρέπει να προσκομιστούν ".

9 Από το ίδιο το κείμενο του άρθρου αυτού και ιδίως από τη δεύτερη παράγραφό του, προκύπτει ότι ο κατάλογος των αναφερόμενων σ' αυτό δικαιολογητικών δεν είναι εξαντλητικός .

10 Επομένως, πρέπει να δοθεί στο εθνικό δικαστήριο η απάντηση ότι τα δικαιολογητικά που επιτρέπουν τον καθορισμό της χρηματοδοτικής και οικονομικής ικανότητας ενός εργολήπτη δεν απαριθμούνται περιοριστικά στο άρθρο 25 της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ .

Επί του ερωτήματος σχετικά με το ύψος δαπάνης των έργων που μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα

11 'Οσον αφορά το δεύτερο ερώτημα που υπέβαλε το εθνικό δικαστήριο στο πλαίσιο της υποθέσεως 27/86, πρέπει να γίνει δεκτό ότι το συνολικό ύψος δαπάνης των έργων που ανατίθενται σε μια επιχείρηση σε δεδομένο χρονικό σημείο μπορεί να αποτελεί χρήσιμο στοιχείο για την εκτίμηση, κατά τρόπο συγκεκριμένο, της οικονομικής και χρηματοδοτικής ικανότητας της επιχείρησης αυτής σε σχέση με τις υποχρεώσεις της . Επομένως, δεδομένης της μη περιοριστικής απαριθμήσεως των προβλεπόμενων στο άρθρο 25 της οδηγίας δικαιολογητικών, τίποτα δεν εμποδίζει το να μπορεί να ζητείται από τους υποβάλλοντες προσφορά να καταθέτουν ένα τέτοιο στοιχείο ως δικαιολογητικό κατά την έννοια του εν λόγω άρθρου .

12 Εντούτοις, ενόψει του σκεπτικού της απόφασης περί παραπομπής, του περιεχομένου της βελγικής νομοθεσίας στην οποία αυτό αναφέρεται και των ενώπιον του Δικαστηρίου διεξαχθεισών συζητήσεων, προκύπτει ότι με το τεθέν από το εθνικό δικαστήριο ερώτημα ζητείται από το Δικαστήριο να αποφανθεί, επίσης, ως προς το αν ο καθορισμός μέσω εθνικής ρυθμίσεως ανωτάτου ορίου όσον αφορά το ύψος δαπάνης των έργων που μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα συμβιβάζεται ή όχι προς την οδηγία .

13 Σχετικά, πρέπει να τονιστεί ότι με το άρθρο 25 της οδηγίας ούτε επιτρέπεται ούτε απαγορεύεται ο καθορισμός τέτοιου ορίου, διότι αντικείμενο της διάταξης αυτής δεν είναι η οριοθέτηση της αρμοδιότητας των κρατών μελών όσον αφορά τον προσδιορισμό του επιπέδου της οικονομικής και χρηματοδοτικής ικανότητας που απαιτείται για τη συμμετοχή στα διάφορα δημόσια έργα, αλλά ο καθορισμός των δικαιολογητικών ή αποδεικτικών στοιχείων που μπορούν να προσκομίζονται για να δικαιολογηθεί η χρηματοδοτική και οικονομική ικανότητα του εργολήπτη .

14 Προκειμένου να αποφανθεί το Δικαστήριο ως προς το συμβιβαστό ενός τέτοιου ορίου με την οδηγία στο σύνολό της, πρέπει να υπομνηστεί ο σκοπός και το αντικείμενο αυτής . Στόχος της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ είναι να διασφαλίζεται ότι η υλοποίηση εντός της Κοινότητας της ελευθερίας εγκαταστάσεως και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών στον τομέα των συμβάσεων δημοσίων έργων συνεπάγεται, παράλληλα με την κατάργηση των περιορισμών, και το συντονισμό των εθνικών διαδικασιών όσον αφορά τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων . Κατά το συντονισμό αυτό "πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά το δυνατόν οι διαδικασίες και η διοικητική πρακτική που ισχύουν σε κάθε κράτος μέλος" ( δεύτερη αιτιολογική σκέψη της οδηγίας ). Στο άρθρο 2 προβλέπεται ρητώς ότι οι αναθέτουσες αρχές εφαρμόζουν τις εθνικές τους διαδικασίες προσαρμοσμένες στις διατάξεις της οδηγίας .

15 Επομένως, με την οδηγία δεν θεσπίζεται ενιαία και εξαντλητική ρύθμιση . Στο πλαίσιο των κοινών κανόνων που η οδηγία αυτή περιέχει, τα κράτη μέλη εξακολουθούν να είναι ελεύθερα να διατηρούν σε ισχύ ή να θεσπίζουν υσιαστικούς και διαδικαστικούς κανόνες στον τομέα των συμβάσεων δημοσίων έργων, υπό την προϋπόθεση της τηρήσεως όλων των ασκουσών επιρροή διατάξεων κοινοτικού δικαίου και ιδίως των απαγορεύσεων που απορρέουν από τις θεσπισμένες με τη Συνθήκη αρχές όσον αφορά το δικαίωμα εγκαταστάσεως και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών .

16 Ο εντός κράτους μέλους καθορισμός ανώτατου ορίου αφορά το ύψος δαπάνης των έργων που μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα, δεν είναι αντίθετος προς τις εν λόγω αρχές και τίποτα δεν επιτρέπει να συναχθεί ότι ο καθορισμός αυτός έχει περιοριστικά αποτελέσματα όσον αφορά τη δυνατότητα των εργοληπτών της Κοινότητας να συνάπτουν συμβάσεις δημοσίων έργων .

17 Υπό τις συνθήκες αυτές, επιβάλλεται να γίνει δεκτό ότι, στο παρόν στάδιο εξελίξεως του κοινοτικού δικαίου, τίποτα δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο των σχετικών με τον τομέα των συμβάσεων δημοσίων έργων αρμοδιοτήτων τους, να καθορίζουν ένα ανώτατο όριο όσον αφορά το ύψος δαπάνης των έργων που μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα .

18 Επομένως, στο εθνικό δικαστήριο πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι μπορεί να ζητείται από τους υποβάλλοντες προσφορά ως δικαιολογητικό κατά την έννοια του άρθρου 25 της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ η δήλωση του συνολικού ύψους δαπάνης των έργων που έχουν ανατεθεί σε μια επιχείρηση και ότι ούτε το άρθρο αυτό ούτε οποιαδήποτε άλλη διάταξη της οδηγίας εμποδίζει τα κράτη μέλη να καθορίζουν το ύψος δαπάνης των έργων που μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα .

Επί του ερωτήματος σχετικά με τα αποτελέσματα της εγγραφής σε επίσημο κατάλογο εγκεκριμένων εντός κράτους μέλους εργοληπτών έναντι των αναθετουσών αρχών των άλλων κρατών μελών

19 Προκειμένου να δοθεί απάντηση στο ερώτημα του εθνικού δικαστηρίου, πρέπει να διευκρινιστεί η σημασία της εγγραφής σε επίσημο κατάλογο εγκεκριμένων εντός κράτους μέλους εργοληπτών στο πλαίσιο του συστήματος της οδηγίας .

20 Δυνάμει του άρθρου 28, παράγραφος 1, τα κράτη μέλη που έχουν επισήμους καταλόγους εγκεκριμένων εργοληπτών οφείλουν να τους προσαρμόσουν στις διατάξεις του άρθρου 23, στοιχεία α ), δ ) και ζ ), και των άρθρων 24 μέχρι 26 .

21 Με τις προαναφερθείσες διατάξεις του άρθρου 23 καθορίζονται οι σχετικές με την έλλειψη φερεγγυότητας ή εντιμότητας ενός εργολήπτη περιστάσεις, οι οποίες μπορούν να δικαιολογήσουν τον αποκλεισμό του από τη συμμετοχή σε διαγωνισμό . Οι διατάξεις των άρθρων 25 και 26 αφορούν τα δικαιολογητικά σχετικά με την οικονομική και χρηματοδοτική ικανότητα των επιχειρηματιών, αφενός, και τις τεχνικές τους ικανότητες, αφετέρου .

22 Επομένως, η προβλεπόμενη με το άρθρο 28, παράγραφος 1, εναρμόνιση των επίσημων καταλόγων των εγκεκριμένων εργοληπτών είναι περιορισμένης εκτάσεως . Αφορά, ιδίως, τα δικαιολογητικά σχετικά με την οικονομική και χρηματοδοτική ικανότητα και τις τεχνικές ικανότητες των εργοληπτών . Αντιθέτως, τα κριτήρια κατατάξεως των εργοληπτών δεν έχουν εναρμονιστεί .

23 Το άρθρο 28, παράγραφος 2, προβλέπει ότι οι εγγεγραμμένοι σε τέτοιους καταλόγους εργολήπτες μπορούν, επ' ευκαιρία κάθε συμβάσεως, να υποβάλλουν στην αναθέτουσα αρχή πιστοποιητικό εγγραφής εκδιδόμενο από την αρμόδια αρχή, στο οποίο αναφέρονται τα δικαιολογητικά βάσει των οποίων έγινε η εγγραφή στον κατάλογο καθώς και η κατάταξη που προκύπτει από τον κατάλογο αυτό .

24 Με την παράγραφο 3 του άρθρου 28 παρέχεται στις επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες σε επίσημο κατάλογο οποιουδήποτε κράτους μέλους το δικαίωμα να χρησιμοποιούν, εντός των ορίων που αυτό τάσσει, έναντι της αναθέτουσας αρχής άλλου κράτους μέλους, την εγγραφή αυτή ως εναλλακτικό μέσο αποδείξεως του ότι πληρούν τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής των άρθρων 23 έως 26 της οδηγίας ( απόφαση της 10ης Φεβρουαρίου 1982, 76/81, Transporoute, Συλλογή σ . 417 ).

25 Επομένως, όσον αφορά, ειδικότερα, την απόδειξη της οικονομικής και χρηματοδοτικής ικανότητας καθώς και των τεχνικών ικανοτήτων των εργοληπτών, η εγγραφή σε επίσημο κατάλογο εγκεκριμένων εργοληπτών μπορεί να αντικαταστήσει τα οριζόμενα στα άρθρα 25 και 26 δικαιολογητικά, κατά το μέτρο που μια τέτοια εγγραφή στηρίζεται σε ισοδύναμα στοιχεία .

26 Τα στοιχεία που αντλούνται από την εγγραφή σε επίσημο κατάλογο δεν μπορούν πλέον να αμφισβητηθούν από τις αναθέτουσες αρχές . Εντούτοις, οι τελευταίες εξακολουθούν να είναι αρμόδιες όσον αφορά τον καθορισμό του επιπέδου της οικονομικής και χρηματοδοτικής ικανότητας καθώς και των τεχνικών ικανοτήτων που απαιτούνται για τη συμμετοχή σε συγκεκριμένο διαγωνισμό περί δημοσίου έργου .

27 Κατά συνέπεια, οι αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται να θεωρούν ως επαρκείς την οικονομική και χρηματοδοτική ικανότητα καθώς και τις τεχνικές ικανότητες ενός εργολήπτη για τα έργα που αντιστοιχούν στην κατάταξή του μόνο κατά το μέτρο που η κατάταξη αυτή στηρίζεται σε ισοδύναμα κριτήρια όσον αφορά το επίπεδο της απαιτούμενης ικανότητας . Αντιθέτως, αν δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, οι εν λόγω αρχές δικαιούνται να απορρίπτουν την προσφορά του εργολήπτη ο οποίος δεν συγκεντρώνει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις .

28 Επομένως, στο εθνικό δικαστήριο πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι τα άρθρα 25, 26, στοιχείο δ ), και 28 της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ, της 26ης Ιουλίου 1971, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων έχουν την έννοια ότι δεν εμποδίζουν τον αναθέτοντα φορέα να απαιτεί από εγκεκριμένο σε άλλο κράτος μέλος εργολήπτη να αποδεικνύει ότι διαθέτει το ελάχιστο όριο ιδίων κεφαλαίων καθώς και τον ελάχιστο αριθμό εργατών και ανωτέρων στελεχών που απαιτεί η εθνική νομοθεσία, έστω και αν ο εργολήπτης αυτός έχει, κατόπιν εγκρίσεως, καταταγεί, εντός του κράτους μέλους εγκαταστάσεως, σε τάξη αντίστοιχη προς αυτή που απαιτείται από την εν λόγω εθνική νομοθεσία λόγω του μεγέθους των δημοπρατούμενων έργων .

Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα


Επί των δικαστικών εξόδων

29 Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το Βασίλειο της Ισπανίας και η Ιταλική Δημοκρατία, οι οποίες κατέθεσαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο δεν αποδίδονται . Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης το χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων .

Διατακτικό


Για τους λόγους αυτούς

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ( έκτο τμήμα ),

κρίνοντας επί των ερωτημάτων που του υπέβαλε το Conseil d' Etat του Βασιλείου του Βελγίου, με αποφάσεις της 15ης Ιανουαρίου 1986, αποφαίνεται :

1 ) Τα δικαιολογητικά που επιτρέπουν τον καθορισμό της χρηματοδοτικής και οικονομικής ικανότητας ενός εργολήπτη δεν απαριθμούνται περιοριστικά στο άρθρο 25 της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 1971, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων .

2 ) Μπορεί να ζητείται από τους υποβάλλοντες προσφορές ως δικαιολογητικό κατά την έννοια του άρθρου 25 της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ η δήλωση του συνολικού ύψους δαπάνης των έργων που έχουν ανατεθεί σε μια επιχείρηση και ούτε το άρθρο αυτό ούτε οποιαδήποτε άλλη διάταξη της οδηγίας εμποδίζει τα κράτη μέλη να καθορίζουν το ύψος δαπάνης των έργων που μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα .

3 ) Τα άρθρα 25, 26, στοιχείο δ ), και 28 της οδηγίας 71/305/ΕΟΚ έχουν την έννοια ότι δεν εμποδίζουν τον αναθέτοντα φορέα να απαιτεί από εγκεκριμένο σε άλλο κράτος μέλος εργολήπτη να αποδεικνύει ότι διαθέτει το ελάχιστο όριο ιδίων κεφαλαίων καθώς και τον ελάχιστο αριθμό εργατών και ανωτέρων στελεχών που απαιτεί η εθνική νομοθεσία, έστω και αν ο εργολήπτης αυτός έχει, κατόπιν εγκρίσεως, καταταγεί, εντός του κράτους μέλους εγκαταστάσεως, σε τάξη αντίστοιχη προς αυτή που απαιτείται από την εν λόγω εθνική νομοθεσία λόγω του μεγέθους των δημοπρατούμενων έργων .