61981J0222

Δημοσιονομικές διατάξεις — Εναρμόνιση τών νομοθεσιών — Φόροι κύκλου εργασιών — Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας — Παροχές υπηρεσιών — Βάση επιβολής τού φόρου — Αντιπαροχή γιά τήν παροχή — Έννοια — Επιδίκαση τόκων υπερημερίας — Δέν περιλαμβάνονται

( Οδηγία 67/228 τού Συμβουλίου άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο α )

Ο ορος «αντιπαροχή» πού αποτελεί τήν βάση επιβολής τού φόρου επί τής παροχής υπηρεσιών καί αναφέρεται στό άρθρο 8 , παράγραφος 1 , στοιχείο α τής δεύτερης οδηγίας περί εναρμονίσεως τών νομοθεσιών τών Κρατών μελών τών σχετικών μέ τούς φόρους κύκλου εργασιών , δέν περιλαμβάνει τούς τόκους πού επιδικάζονται στόν επιχειρηματία , επειδή τό υπόλοιπο τής αντιπαροχής γιά τήν παροχή τών υπηρεσιών δέν κατεβλήθη οταν κατέστη απαιτητό .

Στήν υπόθεση 222/81 ,

πού έχει ως αντικείμενο αίτηση τού Finanzgericht τού Μονάχου πρός τό Δικαστήριο , κατ’ εφαρμογή τού άρθρου 177 τής συνθήκης ΕΟΚ , μέ τήν οποία ζητείται , στό πλαίσιο τής διαφοράς πού εκκρεμεί ενώπιον τού αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ

B.A.Z . BAUSYSTEM AG , μέ εδρα τήν Ζυρίχη ( Ελβετία ),

καί

FINANZAMT MUENCHEN FUER KOERPERSCHAFTEN ,

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως πρός τήν ερμηνεία τού ορου «αντιπαροχή» τού άρθρου 8 , παράγραφος 1 , στοιχείο α τής δεύτερης οδηγίας τού Συμβουλίου , τής 11ης Απριλίου 1967 , περί εναρμονίσεως τών νομοθεσιών τών Κρατών μελών τών σχετικών μέ τούς φόρους κύκλου εργασιών — διάρθρωση καί κανόνες εφαρμογής τού κοινού συστήματος φόρου προστιθεμένης αξίας ( 67/228/ΕΟΚ , ΕΕ τής 14 . 4 . 1967 , ειδ . έκδ . 09/001 , σ . 5 ),

1 Μέ διάταξη τής 30ής Ιουνίου 1981 , η οποία περιήλθε στό Δικαστήριο στίς 22 Ιουλίου 1981 , τό Finanzgericht τού Μονάχου υπέβαλε , κατ’ εφαρμογή τού άρθρου 177 τής συνθήκης ΕΟΚ , ενα προδικαστικό ερώτημα ως πρός τήν ερμηνεία τού ορου «αντιπαροχή» τού άρθρου 8 , παράγραφος 1 , στοιχείο α τής δεύτερης οδηγίας τού Συμβουλίου , τής 11ης Απριλίου 1967 , περί εναρμονίσεως τών νομοθεσιών τών Κρατών μελών τών σχετικών μέ τούς φόρους κύκλου εργασιών — διάρθρωση καί κανόνες εφαρμογής τού κοινού συστήματος φόρου προστιθεμένης αξίας ( 67/228/ΕΟΚ , ΕΕ τής 14 . 4 . 1967 , ειδ . έκδ . 09/001 , σ . 5 ).

2 Η κυρία δίκη αφορά τόν συνυπολογισμό τών τόκων υπερημερίας στήν βάση μετρήσεως τού φόρου κύκλου εργασιών , τόν οποίο εκλήθη νά καταβάλει η προσφεύγουσα στήν κυρία δίκη εταιρία Bausystem τής Ζυρίχης .

3 Μία κοινοπραξία τεσσάρων γερμανικών επιχειρήσεων ανέθεσε στήν προσφεύγουσα τήν εκτέλεση εργασιών σέ ενα πολυώροφο κτίριο σταθμεύσεως οχημάτων στό Δυτικό Βερολίνο . Επειδή ενα μέρος τού έργου , τό οποίο η εταιρία Bausystem ειχε υπεκμισθώσει σέ άλλη εταιρία , εξετελέσθη κακώς , η γερμανική κοινοπραξία στίς 2 Ιουλίου 1973 κατήγγειλε τήν σύμβασή της μέ τήν Bausystem . Όταν η κοινοπραξία ηρνήθη νά ικανοποιήσει τήν απαίτηση πού προέβαλε η Bausystem γιά τίς εκτελεσθείσες εργασίες , η τελευταία αυτή επέτυχε νά καθορισθεί η απαίτησή της , μέ απόφαση τού Oberlandesgericht τού Μονάχου πού εξεδόθη κατόπιν εφέσεως τής κοινοπραξίας κατά τής πρωτοβαθμίου αποφάσεως τού Landgericht τού Μονάχου , σέ 584 249,63 DM εντόκως πρός 5 % από τίς 15 Ιανουαρίου 1974 , ημέρα κατά τήν οποία η Bausystem προσδιόρισε αριθμητικώς τό υψος τής απαιτήσεώς της .

4 Η γερμανική φορολογική υπηρεσία καθόρισε , μετά τήν διενέργεια ελέγχου , τόν φόρο προστιθεμένης αξίας πού όφειλε η Bausystem γιά τό 1973 σέ 191 050,85 DM , αφού συμπεριέλαβε στήν βάση μετρήσεως τού φόρου καί τούς τόκους , υψους 143 628 DM , οι οποίοι ειχαν καταβληθεί βάσει τής αποφάσεως τού Oberlandesgericht .

5 Η ένσταση πού ήσκησε η Bausystem κατά τής επιβολής φόρου προστιθεμένης αξίας υψους 14 233,40 DM επί τών τόκων πού ειχε καταβάλει η κοινοπραξία δέν ειχε αποτέλεσμα , οπότε η Bausystem προσέφυγε ενώπιον τού Finanzgericht τού Μονάχου , τό οποίο υπέβαλε τό εξής ερώτημα : «πώς πρέπει νά ερμηνευθεί ο ορος ‛‛αντιπαροχή’’ στό άρθρο 8 , παράγραφος 1 , στοιχείο α τής δεύτερης οδηγίας τού Συμβουλίου , τής 11ης Απριλίου 1967 , περί εναρμονίσεως τών νομοθεσιών τών Κρατών μελών τών σχετικών μέ τούς φόρους κύκλου εργασιών — διάρθρωση καί κανόνες εφαρμογής τού κοινού συστήματος φόρου προστιθεμένης αξίας ; Καλύπτει ο ορος αυτός τίς παροχές πού καταβάλλονται στόν επιχειρηματία , πέρα από τό αντάλλαγμα πού έχει συμφωνηθεί γιά τήν παράδοση ή γιά τήν παροχή τών υπηρεσιών , λόγω τού οτι τό αντάλλαγμα αυτό δέν κατεβλήθη οταν κατέστη απαιτητό , εφ’ οσον η συμπληρωματική παροχή μέ τήν μορφή τόκων υπολογίζεται επί τής καθυστερουμένης απαιτήσεως καί έχει ως σκοπό νά αποζημιώσει τόν δανειστή γιά τίς ζημίες πού τού προεκλήθησαν από τήν καθυστερημένη καταβολή;»

6 Τό άρθρο 8 , παράγραφος 1 , στοιχείο α τής δεύτερης οδηγίας τού Συμβουλίου ειναι διατυπωμένο ως εξής :

«Βάση επιβολής τού φόρου ειναι :

α ) γιά τίς παραδόσεις αγαθών καί τίς παροχές υπηρεσιών , οτιδήποτε αποτελεί τήν αντιπαροχή τών πράξεων αυτών , συμπεριλαμβανομένων ολων τών εξόδων καί φόρων , εξαιρέσει τού φόρου προστιθεμένης αξίας·

. . . »

7 Τό παράρτημα Α , τό οποίο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα τής οδηγίας , προβλέπει στήν παρατήρηση 13 τά εξής :

«Μέ τήν λέξη ‛‛αντιπαροχή’’ πρέπει νά νοείται οτιδήποτε λαμβάνεται σέ αντάλλαγμα τής παραδόσεως αγαθού ή τής παροχής υπηρεσιών , συμπεριλαμβανομένων τών παρεπομένων εξόδων ( συσκευασίες , μεταφορές , ασφαλίσεις κλπ .), δηλαδή όχι μόνο τό υψος τών εισπραχθέντων ποσών , αλλά επίσης , παραδείγματος χάριν , η αξία τών σέ αντάλλαγμα ληφθέντων αγαθών ή , στήν περίπτωση τής εκτελέσεως πράξεως κατ’ επιταγήν τής δημοσίας αρχής ή επ’ ονόματί της , τό ποσό τής ληφθείσης αποζημιώσεως . . . »

8 Εν όψει τών ανωτέρω διατάξεων διαπιστώνεται οτι οι τόκοι πού αποτελούν τό αντικείμενο τής κυρίας δίκης δέν έχουν σχέση μέ τήν παροχή ή τήν λήψη τής παροχής αυτής καί δέν αποτελούν τήν αντιπαροχή ( Entgelt ) γιά μία εμπορική πράξη . Οι τόκοι αυτοί συνιστούν απλώς απόδοση εξόδων , δηλαδή αποζημίωση γιά τήν καθυστέρηση τής καταβολής .

9 Δέν δύναται νά γίνει δεκτή η άποψη τής γερμανικής φορολογικής υπηρεσίας , σύμφωνα μέ τήν οποία οι τόκοι αυτοί υπάγονται στά «παρεπόμενα έξοδα» τής παρατηρήσεως 13 τού προαναφερθέντος παραρτήματος Α , επειδή ειναι έξοδα στά οποία υποβάλλεται ο λήπτης τής παροχής πέρα από τήν καθαυτό αντιπαροχή καί συνεπώς συνιστούν συμπληρωματική αντιπαροχή γιά τήν παροχή τού επιχειρηματίου .

10 Πράγματι , ο επιχειρηματίας υπεχρεώθη νά χορηγήσει στόν λήπτη τών παρασχεθεισών υπηρεσιών του προθεσμία γιά τήν καταβολή , η οποία δέν προεβλέπετο στήν σύμβαση . Οι τόκοι πού αποτελούν τήν αντιπαροχή γιά αυτή τήν χορήγηση προθεσμίας , καθορίσθησαν δικαστικώς κατ’ εφαρμογή τών διατάξεων τού αστικού κώδικα καί τού εμπορικού κώδικα . Υπό τίς συνθήκες αυτές η χορήγηση πιστώσεως ευρίσκεται σέ χαλαρή μόνο σχέση μέ τήν κυρία παροχή . Επομένως , οι τόκοι πού συνδέονται μέ τήν πίστωση αυτή δέν δύνανται νά χαρακτηρισθούν ως συμπληρωματική παροχή .

11 Βάσει τών σκέψεων αυτών , η απάντηση στό ερώτημα πού υπέβαλε τό εθνικό δικαστήριο ειναι οτι η βάση επιβολής τού φόρου , η οποία αναφέρεται στό άρθρο 8 , παράγραφος 1 , στοιχείο α τής δεύτερης οδηγίας τού Συμβουλίου , τής 11ης Απριλίου 1967 , περί εναρμονίσεως τών νομοθεσιών τών Κρατών μελών τών σχετικών μέ τούς φόρους κύκλου εργασιών , δέν περιλαμβάνει τούς τόκους πού επιδικάζονται στόν επιχειρηματία επειδή τό υπόλοιπο τής αντιπαροχής γιά τήν παροχή τών υπηρεσιών δέν κατεβλήθη οταν κατέστη απαιτητό .

Επί τών δικαστικών εξόδων

12 Τά έξοδα στά οποία υπεβλήθησαν η δανική κυβέρνηση καί η Επιτροπή τών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων , οι οποίες κατέθεσαν παρατηρήσεις στό Δικαστήριο , δέν αποδίδονται . Δεδομένου οτι η παρούσα διαδικασία έχει ως πρός τούς διαδίκους τής κυρίας δίκης τόν χαρακτήρα παρεμπίπτοντος , πού ανέκυψε ενώπιον τού εθνικού δικαστηρίου , σ’ αυτό εναπόκειται νά αποφανθεί επί τών δικαστικών εξόδων .

Διά ταύτα

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ( πρώτο τμήμα )

κρίνοντας επί τού ερωτήματος πού τού υπέβαλε μέ διάταξη τής 30ής Ιουνίου 1981 τό Finanzgericht τού Μονάχου αποφαίνεται :

Η βάση επιβολής τού φόρου , η οποία αναφέρεται στό άρθρο 8 , παράγραφος 1 , στοιχείο α τής δεύτερης οδηγίας τού Συμβουλίου , τής 11ης Απριλίου 1967 , περί εναρμονίσεως τών νομοθεσιών τών Κρατών μελών τών σχετικών μέ τούς φόρους κύκλου εργασιών , δέν περιλαμβάνει τούς τόκους πού επιδικάζονται στόν επιχειρηματία επειδή τό υπόλοιπο τής αντιπαροχής γιά τήν παροχή τών υπηρεσιών δέν κατεβλήθη οταν κατέστη απαιτητό .