ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ (τρίτο τμήμα)
της 19ης Ιουνίου 2009 ( *1 )
«Ανταγωνισμός — Συγκεντρώσεις — Αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών — Απόφαση κηρύσσουσα τη συγκέντρωση συμβατή με την κοινή αγορά — Δεσμεύσεις — Πρόδηλο σφάλμα εκτιμήσεως — Κατάχρηση εξουσίας — Υποχρέωση αιτιολογήσεως»
Στην υπόθεση T-48/04,
Qualcomm Wireless Business Solutions Europe BV, με έδρα το Waarle (Κάτω Χώρες), εκπροσωπούμενη από τον G. Berrisch, δικηγόρο, και τον D. Hull, solicitor,
προσφεύγουσα,
κατά
Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενης, αρχικώς, από την K. Mojzesowicz και τον A. Whelan, στη συνέχεια, από την K. Mojzesowicz και τον X. Lewis,
καθής,
υποστηριζόμενης από την
Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, εκπροσωπούμενη, αρχικώς, από τον C.-D. Quassowski και την S. Flockermann, στη συνέχεια, από τον M. Lumma, επικουρούμενο από τους U. Karpenstein και A. Rosenfeld, δικηγόρους,
και από τις
Deutsche Telekom AG, με έδρα τη Βόνη (Γερμανία),
Daimler AG, πρώην DaimlerChrysler AG, με έδρα την Στουτγκάρδη (Γερμανία)
και
Daimler Financial Services AG, πρώην DaimlerChrysler Services AG, με έδρα το Βερολίνο (Γερμανία),
εκπροσωπούμενες από τους J. Schütze και A. von Graevenitz, δικηγόρους,
παρεμβαίνουσες,
με αντικείμενο αίτημα περί ακυρώσεως της αποφάσεως 2003/792/ΕΚ της Επιτροπής, της 30ής Απριλίου 2003, που κηρύσσει μία πράξη συγκέντρωσης συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά και τη Συμφωνία για τον ΕΟΧ (Υπόθεση COMP/M.2903 — DaimlerChrysler/Deutsche Telekom/JV) (ΕΕ L 300, σ. 62),
ΤΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (τρίτο τμήμα),
συγκείμενο από τους J. Azizi (εισηγητή), πρόεδρο, E. Cremona και S. Frimodt Nielsen, δικαστές,
γραμματέας: K. Andová, υπάλληλος διοικήσεως,
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 1ης Ιουλίου 2008,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
Το νομικό πλαίσιο
1 |
Κατά το άρθρο 2, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΟΚ) 4064/89 του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 1989, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων (διορθωτικό ΕΕ 1990, L 257, σ. 13), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 1310/97 του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 1997 (ΕΕ L 180, σ. 1) (στο εξής: κανονισμός περί συγκεντρώσεων), οι συγκεντρώσεις που δεν δημιουργούν ούτε ενισχύουν δεσπόζουσα θέση με αποτέλεσμα να παρακωλύεται σε μεγάλο βαθμό ο ουσιαστικός ανταγωνισμός στην κοινή αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της πρέπει να κηρύσσονται συμβατές με την κοινή αγορά. |
2 |
Το άρθρο 8, παράγραφος 2, του ίδιου κανονισμού προβλέπει ότι, όταν η Επιτροπή διαπιστώνει ότι μια συγκέντρωση, ενδεχομένως μετά από τροποποιήσεις που επέφεραν οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, πληροί το κριτήριο του άρθρου 2, παράγραφος 2, εκδίδει απόφαση με την οποία κηρύσσει τη συγκέντρωση συμβατή με την κοινή αγορά. Η απόφαση αυτή μπορεί να συνοδεύεται από όρους και υποχρεώσεις για να εξασφαλιστεί ότι οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει έναντι της Επιτροπής προκειμένου να καταστεί η συγκέντρωση συμβατή με την κοινή αγορά. Η απόφαση που κηρύσσει τη συγκέντρωση συμβατή με την κοινή αγορά καλύπτει επίσης τους περιορισμούς που συνδέονται άμεσα και είναι απαραίτητοι για την πραγματοποίηση της συγκέντρωσης. |
3 |
Το άρθρο 20, παράγραφος 1, του εν λόγω κανονισμού ορίζει ότι η Επιτροπή δημοσιεύει στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων τις αποφάσεις που λαμβάνει κατ’ εφαρμογή του άρθρου 8, παράγραφοι 2 έως 5. |
Το ιστορικό της διαφοράς
4 |
Η προσφεύγουσα, Qualcomm Wireless Business Solutions Europe BV (στο εξής: Qualcomm), διαθέτει στην Ευρώπη ένα σύστημα διαχειρίσεως στόλου φορτηγών αυτοκινήτων μέσω δορυφόρου, καλούμενο «EutelTRACS». Μέσω ενός δορυφορικού δικτύου συλλέγει τα στοιχεία που διαβιβάζονται από τα φορτηγά οχήματα, όπως είναι τα στοιχεία που αφορούν τη θέση τους, στοιχεία σχετικά με τον κινητήρα τους και μηνύματα των οδηγών, και τα μεταβιβάζει στο γραφείο συνδέσεως των φορτηγών αυτών που είναι πελάτης της Qualcomm. Περαιτέρω, διαβιβάζει μηνύματα των γραφείων συνδέσεως προς τους οδηγούς των φορτηγών. Προς τούτο, παρέχει τα υλικά και την υποδομή που είναι απαραίτητα για τις υπηρεσίες αυτές. Δραστηριοποιείται επίσης στην κατασκευή των υλικών αυτών και στην ανάπτυξη του λογισμικού που είναι αναγκαίο για τη λειτουργία του εν λόγω συστήματος. |
5 |
Το 2002, το γερμανικό ομοσπονδιακό Υπουργείο Μεταφορών, Οικισμού και Στεγάσεως οργάνωσε, για λογαριασμό της Γερμανικής Κυβέρνησης, μια δημόσια πρόσκληση για την υποβολή προσφορών για τη δημιουργία και τη διαχείριση ενός συστήματος αυτόματης και συμβατικής είσπραξης των διοδίων που οφείλουν τα μεγάλα φορτηγά οχήματα χωρητικότητας ίσης ή μεγαλύτερης των 12 τόνων (στο εξής: μεγάλα φορτηγά) που χρησιμοποιούν τους γερμανικούς αυτοκινητοδρόμους. Η εν λόγω πρόσκληση για την υποβολή προσφορών δεν απαιτούσε τη χρησιμοποίηση ειδικής τεχνολογίας. |
6 |
Ο διαγωνισμός κατακυρώθηκε στην κοινοπραξία των εταιριών DaimlerChrysler Services AG, Deutsche Telekom AG και Compagnie financière et industrielle des autoroutes SA (Cofiroute) (στο εξής, από κοινού: επιχειρήσεις της συγκέντρωσης). |
7 |
Η Daimler Financial Services AG, πρώην DaimlerChrysler Services, είναι θυγατρική της Daimler AG, πρώην DaimlerChrysler AG, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και της διαχείρισης της κινητικότητας. Οι δραστηριότητές της περιλαμβάνουν τη διαχείριση στόλων οχημάτων και καλύπτουν το σύνολο των σημάτων των οχημάτων της Daimler. Η τελευταία αυτή αναπτύσσει, κατασκευάζει και εμπορεύεται επιβατικά οχήματα, φορτηγά, λεωφορεία και πετρελαιοκινητήρες. |
8 |
Η Deutsche Telekom δραστηριοποιείται στον τηλεπικοινωνιακό τομέα και παρέχει, μεταξύ άλλων, υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας στην Ευρώπη. |
9 |
Η Cofiroute είναι επιχείρηση δραστηριοποιούμενη στον τομέα της είσπραξης διοδίων αυτοκινητοδρόμων. |
10 |
Η αποτελούμενη από τις επιχειρήσεις αυτές κοινοπραξία δημιούργησε, στη συνέχεια, την Toll Collect GmbH για την ανάπτυξη και διαχείριση του συστήματος είσπραξης διοδίων από φορτηγά που κινούνται στους γερμανικούς αυτοκινητοδρόμους. |
11 |
Για την αυτόματη είσπραξη των διοδίων, η Toll Collect ανέπτυξε μια τηλεματική λύση. Η λύση αυτή συνίσταται στην εγκατάσταση μονάδων οχήματος στα φορτηγά που θέλουν να χρησιμοποιήσουν το σύστημα αυτόματης είσπραξης διοδίων. Οι εν λόγω μονάδες οχήματος λειτουργούν με ένα δέκτη GPS [Global Positioning System (παγκόσμιο σύστημα προσδιορισμού θέσης)] και ένα πομπό GSM [Global System for Mobile Communications (παγκόσμιο σύστημα κινητών τηλεπικοινωνιών)]. Ο δέκτης GPS καθορίζει την εκάστοτε θέση των φορτηγών που καταγράφεται στη μονάδα οχήματος. Τα στοιχεία αυτά ανταλλάσσονται εν συνεχεία μέσω του πομπού GSM μεταξύ της μονάδας οχήματος και του κέντρου που παρέχει υπηρεσίες εφαρμογής. Το εν λόγω κέντρο επεξεργάζεται τα σχετικά δεδομένα και, βάσει της ακριβούς θέσης και του χρησιμοποιούμενου τμήματος του αυτοκινητοδρόμου, υπολογίζει το ύψος των καταβλητέων διοδίων και χρεώνει ανάλογα τον λογαριασμό του ιδιοκτήτη ή του χρήστη του οχήματος. Η μονάδα οχήματος παρέχεται δωρεάν από την Toll Collect στις επιχειρήσεις μεταφορών έναντι καταβολής εγγυήσεως υπό τη μορφή πίστωσης για μελλοντικές οφειλές από διόδια. Ο ιδιοκτήτης ή ο χρήστης του φορτηγού βαρύνεται ωστόσο με το κόστος της εγκατάστασης της μονάδας οχήματος. Πέραν της λειτουργίας τους που σχετίζεται με την αυτόματη είσπραξη των οφειλομένων διοδίων, οι μονάδες οχήματος της Toll Collect μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για άλλες υπηρεσίες τηλεματικής, ιδίως δε για εκείνες που καθιστούν δυνατή τη διαχείριση ενός στόλου οχημάτων εξ αποστάσεως. Η χρήση των μονάδων οχήματος της Toll Collect από έναν άλλο παρέχοντα υπηρεσίες είναι ωστόσο δυνατή μόνον μετά την παροχή αδείας για μια τέτοια χρήση από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, που αποτελεί την αναθέτουσα αρχή. |
12 |
Στις 11 Νοεμβρίου 2002, η DaimlerChrysler Services και η Deutsche Telekom κοινοποίησαν στην Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού περί συγκεντρώσεων, ένα σχέδιο συγκέντρωσης με το οποίο αποκτούν, με αγορά μετοχών, τον από κοινού έλεγχο της Toll Collect. |
13 |
Κατόπιν της κοινοποίησης αυτής, η Επιτροπή κίνησε την πρώτη φάση της διαδικασίας ελέγχου της συγκέντρωσης. Κατά την πρώτη αυτή φάση, οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης της διαβίβασαν μια πρώτη πρόταση δεσμεύσεων. Η πρόταση αυτή υποβλήθηκε στις επιχειρήσεις της αγοράς, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται η Qualcomm, για να διατυπώσουν τη γνώμη τους. |
14 |
Με απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2002, η Επιτροπή έκρινε ότι η πράξη συγκέντρωσης δημιουργούσε σοβαρές αμφιβολίες όσον αφορά το συμβατό της προς την την κοινή αγορά και προς τη λειτουργία της Συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ) και κίνησε τη δεύτερη φάση της διαδικασίας σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο γ’, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων. |
15 |
Με έγγραφο της 28ης Φεβρουαρίου 2003, η Επιτροπή απηύθυνε στις κοινοποιήσασες επιχειρήσεις ανακοίνωση αιτιάσεων στην οποία ανέφερε ότι η πρώτη πρόταση αναλήψεως δεσμεύσεων ήταν ανεπαρκής για την επίλυση των σχετικών με τον ανταγωνισμό προβλημάτων που προέκυπταν από την κοινοποιηθείσα συγκέντρωση. |
16 |
Στις 11 Μαρτίου 2003, οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης υπέβαλαν δεύτερη πρόταση αναλήψεως δεσμεύσεων στην Επιτροπή. |
17 |
Στις 19 και 20 Μαρτίου 2003, η Επιτροπή πραγματοποίησε ακρόαση στην οποία μετέσχε η Qualcomm. Κατά την ακρόαση αυτή η Qualcomm ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι η δεύτερη πρόταση αναλήψεως δεσμεύσεων ήταν ανεπαρκής για την επίλυση των σχετικών με τον ανταγωνισμό προβλημάτων που προέκυπταν από την κοινοποιηθείσα συγκέντρωση. |
18 |
Στις 3 Απριλίου 2003, οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης υπέβαλαν μια τρίτη και τελευταία πρόταση αναλήψεως δεσμεύσεων στην Επιτροπή. |
19 |
Με την απόφαση 2003/792/ΕΚ, της 30ής Απριλίου 2003, η Επιτροπή κήρυξε την κοινοποιηθείσα συγκέντρωση συμβατή προς την κοινή αγορά και προς τη Συμφωνία ΕΟΧ (Υπόθεση COMP/M.2903 — DaimlerChrysler/Deutsche Telekom/JV) (ΕΕ L 300, σ. 62, στο εξής: προσβαλλόμενη απόφαση), υπό την επιφύλαξη της πλήρους τηρήσεως των δεσμεύσεων που ανέλαβαν οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης. |
20 |
Με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή έκρινε ότι, στην επηρεαζόμενη από τη συγκέντρωση αγορά, ήτοι στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών που περιλαμβάνει τα υλικά, τα λογισμικά και τις υπηρεσίες που απευθύνονται στις επιχειρήσεις μεταφορών και διαχειριστικής υποστήριξης, η συγκέντρωση δημιουργούσε προβλήματα στον ανταγωνισμό, καθόσον η υποδομή για την είσπραξη των διοδίων που θα δημιουργούσε η Toll Collect μπορούσε να χρησιμοποιείται για την παροχή και άλλων υπηρεσιών τηλεματικής από τις επιχειρήσεις της συγκέντρωσης. Η χρησιμοποίηση αυτή της υποδομής της Toll Collect για την παροχή και άλλων υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών θα παρείχε τη δυνατότητα στην DaimlerChrysler να αποκτήσει, μέσω της Toll Collect, δεσπόζουσα θέση στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών, με συνέπεια τη σημαντική παρακώλυση του αποτελεσματικού ανταγωνισμού εντός της κοινής αγοράς. |
21 |
Ειδικότερα, ο συνδυασμός της δωρεάν παροχής των μονάδων οχήματος της Toll Collect και τα μικρά περιθώρια κέρδους με τα οποία λειτουργούν οι επιχειρήσεις μεταφορών θα είχε ως συνέπεια τη δημιουργία μιας δεσπόζουσας πλατφόρμας στη γερμανική αγορά συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών για τις επιχειρήσεις μεταφορών και διαχειριστικής υποστήριξης. Η DaimlerChrysler, δεδομένου ότι ήταν ο πρώτος κατασκευαστής φορτηγών στη Γερμανία και σημαντικός προμηθευτής των συστημάτων τηλεματικής και δεδομένου ότι θα ήταν σε θέση να ελέγχει την πρόσβαση στα δεδομένα που θα δημιουργούσαν οι μονάδες οχήματος της Toll Collect για να μπορούν να χρησιμοποιούνται από τις υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών υπηρεσιών, θα μπορούσε να αποκλείει επιχειρήσεις από τη γερμανική αγορά συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών και να αποκτά έτσι δεσπόζουσα θέση στην αγορά αυτή ικανή να εμποδίσει τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό εντός της κοινής αγοράς. |
22 |
Εντούτοις, η Επιτροπή έκρινε ότι η τρίτη και τελευταία πρόταση αναλήψεως δεσμεύσεων από τις επιχειρήσεις της συγκέντρωσης ήταν επαρκής για να εμποδιστεί η δημιουργία μιας τέτοιας δεσπόζουσας θέσης της DaimlerChrysler. |
23 |
Με την τρίτη αυτή πρόταση, οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης ανέλαβαν τη δέσμευση, πρώτον, να δημιουργήσουν κεντρική πύλη τηλεματικής, την εκμετάλλευση της οποίας θα αναλάβει ανεξάρτητη εταιρία, η Telematics Gateway GmbH (στο εξής: TGG), και διαμέσου της οποίας οι παρέχοντες υπηρεσίες τηλεματικής θα έχουν πρόσβαση στις βασικές λειτουργίες και τα βασικά δεδομένα της μονάδας οχήματος της Toll Collect χωρίς διακρίσεις (στο εξής: δέσμευση σχετική με την πύλη της TGG), δεύτερον, να αναπτύξουν διασύνδεση GPS για τις μονάδες οχήματος της Toll Collect, διαμέσου της οποίας οι παρέχοντες υπηρεσίες τηλεματικής θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στις λειτουργίες GPS της μονάδας οχήματος (στο εξής: δέσμευση σχετική με τη διασύνδεση GPS), και, τρίτον, να αναπτύξουν μια δομική ενότητα (modul), που θα μπορεί να ενσωματώνεται στον εξοπλισμό των τρίτων για να μπορούν να δημιουργούν τις δικές τους συσκευές είσπραξης διοδίων (στο εξής: δέσμευση σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων). |
24 |
Τέλος, οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης ανέλαβαν τη δέσμευση, τέταρτον, μετά την παροχή αδείας από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας για την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών μέσω των μονάδων οχήματος της Toll Collect, να μην παράσχουν τις υπηρεσίες αυτές προτού η Επιτροπή δώσει την έγκρισή της. Η έγκριση αυτή θα χορηγηθεί από την Επιτροπή μόνον αφού οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης εγκαταστήσουν μια λειτουργική διασύνδεση προς το σύστημα GPS των επίμαχων μονάδων οχήματος και παράσχουν στους ενδιαφερόμενους τρίτους τη δυνατότητα ανάπτυξης των δικών τους συσκευών που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την είσπραξη διοδίων, μέσω σύνδεσης με τις δομικές ενότητες είσπραξης διοδίων που θα δημιουργήσουν οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης (στο εξής: ποιοτικό moratorium). |
25 |
Με τηλεομοιοτυπία της 23ης Μαΐου 2003, η Qualcomm έλαβε το μη εμπιστευτικό κείμενο της εκδοθείσας προσβαλλομένης αποφάσεως, στα γερμανικά, από την Επιτροπή. Στις 18 Νοεμβρίου 2003, το μη εμπιστευτικό κείμενο της προσβαλλομένης αποφάσεως δημοσιεύθηκε, στα αγγλικά και στις λοιπές επίσημες γλώσσες, στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 300, σ. 62), κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 20, παράγραφος 1, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων. |
Διαδικασία
26 |
Η Qualcomm, με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 10 Φεβρουαρίου 2004, άσκησε την υπό κρίση προσφυγή. |
27 |
Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 28 Μαΐου 2004, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ζήτησε να παρέμβει προς στήριξη των αιτημάτων της Επιτροπής. Το αίτημα αυτό έγινε δεκτό με διάταξη του προέδρου του τρίτου τμήματος της 16ης Ιουλίου 2004. |
28 |
Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 8 Νοεμβρίου 2004, η Daimler AG, η Daimler Financial Services AG και η Deutsche Telekom ζήτησαν να παρέμβουν προς στήριξη των αιτημάτων της Επιτροπής. Το αίτημα αυτό έγινε δεκτό με διάταξη του προέδρου του τρίτου τμήματος της 21ης Ιανουαρίου 2005. Δεδομένου ότι η αίτηση παρεμβάσεως των επιχειρήσεων αυτών κατατέθηκε μετά τη λήξη της προθεσμίας που διαλαμβάνεται στο άρθρο 116, παράγραφος 6, του Κανονισμού Διαδικασίας του Πρωτοδικείου, επετράπη στις επιχειρήσεις αυτές να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους, βάσει της εκθέσεως ακροατηρίου που τους κοινοποιήθηκε, μόνο κατά την προφορική διαδικασία. |
29 |
Κατόπιν εκθέσεως του εισηγητή δικαστή, το Πρωτοδικείο (τρίτο τμήμα) αποφάσισε να κινήσει την προφορική διαδικασία και, βάσει του άρθρου 64 του Κανονισμού Διαδικασίας του, κάλεσε τους διαδίκους να προσκομίσουν ορισμένα έγγραφα και να απαντήσουν σε σειρά γραπτών ερωτήσεων. Οι διάδικοι ανταποκρίθηκαν εντός της ταχθείσας προθεσμίας. |
30 |
Οι διάδικοι αγόρευσαν και απάντησαν στις ερωτήσεις του Πρωτοδικείου κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση που διεξήχθη την 1η Ιουλίου 2008. |
Αιτήματα των διαδίκων
31 |
Η Qualcomm ζητεί από το Πρωτοδικείο:
|
32 |
Η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, την Deutsche Telekom, την Daimler και την Daimler Financial Services, ζητεί από το Πρωτοδικείο:
|
Σκεπτικό
I — Επί του παραδεκτού
Α — Επιχειρήματα των διαδίκων
1. Επιχειρήματα της Επιτροπής και της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας
α) Επί της κοινοποίησης της προσβαλλομένης αποφάσεως
33 |
Η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, φρονεί κυρίως ότι η προσφυγή της Qualcomm είναι εκπρόθεσμη, διότι η προσβαλλόμενη απόφαση της κοινοποιήθηκε στις 23 Μαΐου 2003 και αυτή άσκησε την προσφυγή ακυρώσεως μόλις στις 10 Φεβρουαρίου 2004, ήτοι πολύ μετά τη λήξη της προθεσμίας ασκήσεως προσφυγής που είναι δύο μήνες και 10 ημέρες σύμφωνα με τον Κανονισμό Διαδικασίας. |
34 |
Η Επιτροπή φρονεί ότι, μολονότι η Qualcomm δεν είναι αποδέκτης της προσβαλλομένης αποφάσεως, η διαβίβαση, στις 23 Μαΐου 2003, της προσβαλλομένης αποφάσεως στην Qualcomm συνιστά κοινοποίηση, κατά την έννοια του άρθρου 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ. Κατά την Επιτροπή, από τη νομολογία προκύπτει ότι μια απόφαση μπορεί να κοινοποιείται σε ένα μέρος το οποίο δεν είναι αποδέκτης της, αλλά το οποίο η απόφαση αυτή το αφορά άμεσα και ατομικά (απόφαση του Πρωτοδικείου της 15ης Σεπτεμβρίου 1998, T-11/95, BP Chemicals κατά Επιτροπής, Συλλογή 1998, σ. II-3235, σκέψη 52, και, a contrario, αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 12ης Δεκεμβρίου 2000, T-296/97, Alitalia κατά Επιτροπής, Συλλογή 2000, σ. II-3871, και της 27ης Νοεμβρίου 2003, T-190/00, Regione Siciliana κατά Επιτροπής, Συλλογή 2003, σ. II-5015, σκέψη 31) και ότι, για να είναι σύννομη η κοινοποίηση μιας αποφάσεως, αρκεί η απόφαση αυτή να έχει κοινοποιηθεί σε ένα μέρος το οποίο η εν λόγω απόφαση αφορά άμεσα και ατομικά έτσι ώστε το μέρος αυτό να έχει μπορέσει να λάβει γνώση αυτής (απόφαση του Δικαστηρίου της 21ης Φεβρουαρίου 1973, 6/72, Europemballage και Continental Can κατά Επιτροπής, Συλλογή τόμος 1972-1973, σ. 445, σκέψη 10· αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 29ης Μαΐου 1991, T-12/90, Bayer κατά Επιτροπής, Συλλογή 1991, σ. II-219, και της 7ης Ιουλίου 1994, T-43/92, Dunlop Slazenger κατά Επιτροπής, Συλλογή 1994, σ. II-441, σκέψη 25). Η διαβίβαση όμως, στις 23 Μαΐου 2003, της προσβαλλομένης αποφάσεως έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας κοινοποίησης και η προσβαλλόμενη απόφαση αφορά άμεσα και ατομικά την Qualcomm, ως ανταγωνίστρια των επιχειρήσεων που προέβησαν στην κοινοποίηση. |
35 |
Το άρθρο 254, τρίτο εδάφιο, ΕΚ δεν αποκλείει την κοινοποίηση σε άλλα πρόσωπα πέραν του αποδέκτη. Αντιθέτως, μια τέτοια κοινοποίηση είναι σύμφωνη με το σύστημα των ενδίκων βοηθημάτων που θεσπίζει η Συνθήκη, δυνάμει του οποίου τα πρόσωπα που δεν είναι αποδέκτες μιας αποφάσεως μπορούν εντούτοις να ζητήσουν την ακύρωσή της όταν η απόφαση αυτή τα αφορά άμεσα και ατομικά. Εξάλλου, δυνάμει, του άρθρου 20, παράγραφος 2, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων, η Επιτροπή δεν υποχρεούται να δημοσιεύει το πλήρες κείμενο των αποφάσεων που εκδίδονται βάσει του άρθρου 8, παράγραφος 2, του εν λόγω κανονισμού, αλλά αποκλειστικά το όνομα των μερών και τα ουσιώδη στοιχεία των εν λόγω αποφάσεων. Η Επιτροπή διευκρινίζει επιπλέον ότι, από την 1η Μαΐου 2004, το μη εμπιστευτικό κείμενο των αποφάσεων αυτών δεν δημοσιεύεται πλέον εξ ολοκλήρου και σε όλες τις κοινοτικές γλώσσες και ότι περιορίζει τη δημοσίευση των αποφάσεων που εκδόθηκαν βάσει του άρθρου 8, παράγραφος 2, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων στα ουσιώδη στοιχεία περί των οποίων γίνεται λόγος στο άρθρο 20, παράγραφος 2, του εν λόγω κανονισμού. Το άρθρο 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ αναφέρει κοινοποίηση στον προσφεύγοντα και όχι στον αποδέκτη. Επιπλέον, η Qualcomm δεν μπορεί να αγνοεί αυτήν την κοινοποίηση πριν από τη δημοσίευση της προσβαλλομένης αποφάσεως, έχοντας την πρόθεση να απομακρύνει την έναρξη της προθεσμίας ασκήσεως της προσφυγή ακυρώσεως και να τεθεί με τον τρόπο αυτό, de facto, σε πιο ευνοϊκή θέση απ’ ό,τι οι εμπλεκόμενοι τρίτοι ή οι αποδέκτες της αποφάσεως. Υπενθυμίζει ότι οι προθεσμίες ασκήσεως προσφυγής θεσπίστηκαν προκειμένου να εξασφαλίζεται η σαφήνεια και η βεβαιότητα των εννόμων καταστάσεων και ότι ανταποκρίνονται στην ανάγκη να αποφεύγεται κάθε δυσμενής διάκριση ή αυθαίρετη μεταχείριση κατά την απονομή της δικαιοσύνης. |
36 |
Τέλος, ερωτηθείσα από το Πρωτοδικείο επί της λυσιτέλειας της αποφάσεως του Πρωτοδικείου της 15ης Ιουνίου 2005, T-17/02, Olsen κατά Επιτροπής (Συλλογή 2005, σ. II-2031), η Επιτροπή εκτιμά ότι η υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκε η απόφαση αυτή διαφέρει από την υπό κρίση υπόθεση, αφενός, καθόσον αφορά τον τομέα των κρατικών ενισχύσεων του οποίου οι κανόνες ορίζουν ρητώς ότι οι αποφάσεις κοινοποιούνται στα κράτη μέλη τα οποία αφορά η ενίσχυση και, αφετέρου, καθόσον η επίμαχη γνωστοποίηση της αποφάσεως διευκρίνιζε ρητώς ότι δεν υπήρχε εγγύηση για το ότι η αποσταλείσα απόφαση αντιστοιχούσε στην απόφαση που κοινοποιήθηκε στον αποδέκτη της. Η Επιτροπή αναφέρει ωστόσο ότι η εκ μέρους του Πρωτοδικείου εξέταση της γνωστοποιήσεως στην υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκε η προαναφερθείσα απόφαση Olsen κατά Επιτροπής, προκειμένου να καθοριστεί αν συνιστούσε κοινοποίηση, αποδεικνύει ότι μια απόφαση μπορεί να κοινοποιηθεί σε ένα μέρος το οποίο δεν είναι ο αποδέκτης της. Επιπλέον, σε αντίθεση προς την κατάσταση για την οποία επρόκειτο στην άλλη αυτή υπόθεση, το άρθρο 6, παράγραφος 5, και το άρθρο 8, παράγραφος 8, του κανονισμού (ΕΚ) 139/2004 του Συμβουλίου, της 20ής Ιανουαρίου 2004, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων (ΕΕ L 24, σ. 1), προβλέπουν την υποχρεωτική κοινοποίηση στα κράτη μέλη και στις «συμμετέχουσες επιχειρήσεις», χωρίς αυτοί να είναι οι αποδέκτες των επίμαχων μέτρων, τούτο δε μολονότι ο κανονισμός αυτός προβλέπει τη δημοσίευση των αποφάσεων στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. |
37 |
Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι καμία διάταξη της Συνθήκης ή του κανονισμού περί συγκεντρώσεων δεν απαγορεύει να κοινοποιείται μια απόφαση σε ενδιαφερόμενους τρίτους. Μια τέτοια κοινοποίηση πραγματοποιείται, εξάλλου, προς το συμφέρον της ασφαλείας δικαίου των μερών που συμμετέχουν σε μια συγκέντρωση και προς το συμφέρον της συνέχειας των κοινοτικών ενεργειών κατά τον έλεγχο των συγκεντρώσεων. |
β) Επί της λήψεως γνώσεως
38 |
Επικουρικώς, η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, ισχυρίζεται ότι, ακόμη και αν υποτεθεί ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν κοινοποιήθηκε στην Qualcomm, αυτή έλαβε, τουλάχιστον, γνώση της υπάρξεως της αποφάσεως αυτής και του συγκεκριμένου περιεχομένου της στις 23 Μαΐου 2003, οπότε η προθεσμία ασκήσεως προσφυγής ακυρώσεως άρχισε να τρέχει από την ημερομηνία αυτή και η υπό κρίση προσφυγή είναι εκπρόθεσμη. |
39 |
Η νομολογία κατά την οποία το κριτήριο της ημερομηνίας κατά την οποία ο ενδιαφερόμενος λαμβάνει γνώση της πράξεως ως σημείου αφετηρίας της προθεσμίας για την άσκηση προσφυγής εμφανίζει δευτερεύοντα χαρακτήρα σε σχέση με τα κριτήρια της δημοσίευσης ή της κοινοποίησης αφορά μόνο την κατάσταση στην οποία οι προσφεύγοντες δεν μπόρεσαν να λάβουν γνώση επακριβώς του κειμένου της προσβαλλομένης αποφάσεως πριν από την κοινοποίηση ή τη δημοσίευσή της (αποφάσεις BP Chemicals κατά Επιτροπής, σκέψη 34 ανωτέρω, σκέψη 47· Alitalia κατά Επιτροπής, σκέψη 34 ανωτέρω, σκέψη 61, και Regione Siciliana κατά Επιτροπής, σκέψη 34 ανωτέρω, σκέψη 30). Επιπλέον, το Δικαστήριο κατέληξε στο ότι η προθεσμία ασκήσεως της προσφυγής άρχιζε να τρέχει από την ημερομηνία δημοσιεύσεως μόνον σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η πράξη είχε δημοσιευθεί εντός δύο μηνών από την έκδοσή της (απόφαση του Δικαστηρίου της 10ης Μαρτίου 1998, C-122/95, Γερμανία κατά Συμβουλίου, Συλλογή 1998, σ. I-973, σκέψη 38). Τέλος, με την απόφαση της 9ης Μαρτίου 1994, C-188/92, TWD Textilwerke Deggendorf (Συλλογή 1994, σ. I-833, σκέψεις 15 έως 18), το Δικαστήριο θεώρησε ότι στα μέρη που μπορούν προδήλως να ζητήσουν την ακύρωση μιας πράξεως δεν μπορεί να επιτρέπεται να τη θέτουν επ’ αόριστον εν αμφιβόλω επικαλούμενα άλλους διαδικαστικούς κανόνες. Η συλλογιστική αυτή, που στηρίζεται στον σκοπό της προθεσμίας που προβλέπει το άρθρο 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ, εφαρμόζεται, κατά την Επιτροπή, κατ’ αναλογία σε μια κατάσταση στην οποία ένας τρίτος που νομιμοποιείται προδήλως ενημερώθηκε ατομικώς για το συγκεκριμένο περιεχόμενο μιας αποφάσεως. |
2. Επιχειρήματα της Qualcomm
40 |
Η Qualcomm φρονεί ότι η προσφυγή ασκήθηκε εντός της προβλεπόμενης από το άρθρο 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ προθεσμίας, δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δημοσιεύθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2003 στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 20, παράγραφος 1, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων. Η εμπρόθεσμη δημοσίευση των αποφάσεων στον τομέα των συγκεντρώσεων καθιστά δυνατή τη διασφάλιση της ασφαλείας δικαίου. |
41 |
Περαιτέρω, η Qualcomm φρονεί ότι η διαβίβαση, στις 23 Μαΐου 2003, της προσβαλλομένης αποφάσεως δεν αποτελεί κοινοποίηση, διότι μόνο στον αποδέκτη της μια απόφαση θα μπορούσε να κοινοποιηθεί. Η ερμηνεία αυτή επιβεβαιώνεται από τις αποφάσεις Europemballage Continental Can κατά Επιτροπής και Dunlop Slazenger κατά Επιτροπής, σκέψη 34 ανωτέρω. Η Qualcomm φρονεί επίσης ότι το γεγονός ότι έλαβε γνώση της προσβαλλομένης αποφάσεως, στις 23 Μαΐου 2003 δεν μπορεί να της στερήσει την προθεσμία ασκήσεως προσφυγής που άρχισε να τρέχει από της δημοσιεύσεως της αποφάσεως αυτής στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. |
42 |
Τέλος, η Qualcomm φρονεί ότι η απόφαση Olsen κατά Επιτροπής, σκέψη 36 ανωτέρω, επιβεβαιώνει το παραδεκτό της προσφυγή της, καθόσον αναφέρει ότι μόνο στους αποδέκτες μιας αποφάσεως μπορεί να κοινοποιηθεί η απόφαση αυτή. |
Β — Εκτίμηση του Πρωτοδικείου
1. Προκαταρκτικές παρατηρήσεις
43 |
Κατά το άρθρο 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ, η προσφυγή ακυρώσεως πρέπει να ασκείται εντός δύο μηνών, υπολογιζομένων, κατά περίπτωση, από τη δημοσίευση της πράξεως, την κοινοποίησή της στον προσφεύγοντα ή, ελλείψει δημοσιεύσεως ή κοινοποιήσεως, από την ημέρα κατά την οποία ο προσφεύγων έλαβε γνώση της πράξεως. |
44 |
Κατά το άρθρο 102, παράγραφος 1, του Κανονισμού Διαδικασίας, όταν η προθεσμία ασκήσεως προσφυγής κατά πράξεως οργάνου αρχίζει να τρέχει από τη δημοσίευση της πράξεως, η προθεσμία αυτή υπολογίζεται από το τέλος της δεκάτης τετάρτης ημέρας από της δημοσιεύσεως της πράξεως στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 102, παράγραφος 2, του ίδιου κανονισμού, η προθεσμία αυτή πρέπει, επιπλέον, να παρεκταθεί λόγω αποστάσεως κατά δέκα ημέρες, κατ’ αποκοπή. |
45 |
Εν προκειμένω, η προσβαλλόμενη απόφαση δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 18 Νοεμβρίου 2003 (ΕΕ L 300, σ. 62). Ωστόσο, ένα μη εμπιστευτικό κείμενο της προσβαλλομένης αποφάσεως απεστάλη από την Επιτροπή στην Qualcomm στις 23 Μαΐου 2003. Η προσφυγή της Qualcomm κατά της προσβαλλομένης αποφάσεως κατατέθηκε στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 10 Φεβρουαρίου 2004, ήτοι εντός της σχετικής προθεσμίας από της δημοσιεύσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. |
2. Επί της δημοσίευσης ή της κοινοποίησης της προσβαλλομένης αποφάσεως
46 |
Πρέπει να υπομνησθεί ότι, με την απόφαση Olsen κατά Επιτροπής, σκέψη 36 ανωτέρω, κρίθηκε ότι, υπό την έννοια του άρθρου 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ, η κοινοποίηση είναι η πράξη με την οποία ο συντάκτης πράξεως ατομικής ισχύος την ανακοινώνει στους αποδέκτες της και τους δίνει έτσι τη δυνατότητα να λάβουν γνώση της πράξεως αυτής. Η ερμηνεία αυτή απορρέει επίσης από το άρθρο 254, τρίτο εδάφιο, ΕΚ, σύμφωνα με το οποίο οι αποφάσεις κοινοποιούνται στους αποδέκτες τους και ισχύουν από της κοινοποιήσεώς τους (απόφαση Olsen κατά Επιτροπής, σκέψη 36 ανωτέρω, σκέψη 74). |
47 |
Εν προκειμένω, μόνον η DaimlerChrysler και η Deutsche Telekom αναφέρονται στην προσβαλλόμενη απόφαση ως αποδέκτες της (βλ. άρθρο 4 της προσβαλλομένης αποφάσεως). Εφόσον η Qualcomm δεν είναι ένας από τους αποδέκτες της προσβαλλομένης αποφάσεως, το κριτήριο της κοινοποίησης της πράξης δεν μπορεί να της εφαρμοστεί. Επομένως, η Επιτροπή δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι η προσφυγή της Qualcomm είναι απαράδεκτη για τον λόγο ότι η προσφυγή αυτή ασκήθηκε μετά τη λήξη της προθεσμίας ασκήσεως προσφυγής που άρχισε να τρέχει από την ημέρα που της «κοινοποίησε» την προσβαλλόμενη απόφαση, μολονότι δεν πρόκειται για έναν από τους αποδέκτες που προσδιορίζονται τυπικώς με την απόφαση αυτή. |
48 |
Η εκτίμηση αυτή δεν τίθεται εν αμφιβόλω από τα επιχειρήματα που προβάλλει η Επιτροπή για να ισχυριστεί ότι μια απόφαση μπορεί να κοινοποιηθεί, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ, όχι μόνο στους αποδέκτες όπως αυτοί προσδιορίζονται στη σχετική απόφαση, σύμφωνα με το άρθρο 254, τρίτο εδάφιο, ΕΚ, αλλά επίσης και σε άλλα πρόσωπα πέραν των αποδεκτών αυτών. Πρέπει να υπομνησθεί, συναφώς, ότι το άρθρο 20, παράγραφος 1, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων επιβάλλει τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης των αποφάσεων που λαμβάνονται κατ’ εφαρμογήν του κανονισμού αυτού, οπότε, για τα πρόσωπα που δεν είναι αποδέκτες προσδιοριζόμενοι με την προσβαλλόμενη απόφαση, ο υπολογισμός της προθεσμίας ασκήσεως της προσφυγής πρέπει να πραγματοποιείται βάσει της πρώτης περίπτωσης που διαλαμβάνεται στο άρθρο 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ, ήτοι από της δημοσίευσης αυτής. |
49 |
Το να γίνει δεκτή η προτεινόμενη από την Επιτροπή διασταλτική ερμηνεία της έννοιας του αποδέκτη, που περιλαμβάνει τόσο τον ή τους αποδέκτες που προσδιορίζονται σε μια απόφαση όσο και κάθε άλλο πρόσωπο που ορίζει ως τέτοιο η Επιτροπή αλλά το οποίο όμως δεν διαλαμβάνεται στην απόφαση αυτή, ισοδυναμεί με το να τεθούν εν αμφιβόλω τα αποτελέσματα της υποχρέωσης που προβλέπει το άρθρο 20, παράγραφος 1, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων, αλλά και με το να παρασχεθεί ταυτόχρονα στην Επιτροπή διακριτική ευχέρεια για να προσδιορίζει, μεταξύ των προσώπων που δεν αναφέρονται ονομαστικώς ως αποδέκτες σε μια απόφαση, αυτά που μπορούν να ασκήσουν προσφυγή από την ημερομηνία κοινοποιήσεως της αποφάσεως αυτής και όχι από την ημερομηνία δημοσιεύσεώς της. Η παροχή όμως μιας τέτοιας διακριτικής ευχέρειας ενέχει τον κίνδυνο να συνεπάγεται παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως, στον βαθμό που, μεταξύ των προσώπων που δεν αναφέρονται ονομαστικώς ως αποδέκτες σε μια απόφαση, ορισμένα πρόσωπα στα οποία «κοινοποιήθηκε» η απόφαση αυτή θα μπορούν να την προσβάλουν από την ημερομηνία της «κοινοποιήσεώς» της, ενώ άλλα πρόσωπα στα οποία η απόφαση αυτή δεν «κοινοποιήθηκε» θα μπορούν να προσβάλουν την απόφαση αυτή από την ημερομηνία δημοσιεύσεώς της. Κάθε πρόσωπο όμως που η απόφαση της Επιτροπής αφορά άμεσα και ατομικά νομιμοποιείται, κατ’ αρχήν, να προσβάλει την απόφαση αυτή. Επιπλέον, η Επιτροπή δεν έχει πάντοτε τη δυνατότητα να προσδιορίζει a priori τα πρόσωπα που μπορούν να ασκήσουν προσφυγή από την ημερομηνία κοινοποιήσεως μιας αποφάσεως. Έτσι, για παράδειγμα, είναι δύσκολο να προσδιοριστούν όλοι οι υφιστάμενοι και οι δυνητικοί ανταγωνιστές που θα μπορούν να θιγούν από τη συγκέντρωση την οποία αφορά η προσβαλλόμενη απόφαση. |
50 |
Μια τέτοια διάκριση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από τον σκοπό που συνίσταται στη διασφάλιση, το συντομότερο δυνατόν, της ασφαλείας δικαίου με περιορισμό της δυνατότητας αμφισβητήσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως με ένδικη προσφυγή κατ’ αυτής. Συγκεκριμένα, η επίτευξη του σκοπού αυτού δεν μπορεί να διασφαλιστεί με τη διασταλτική ερμηνεία που προτείνει η Επιτροπή, καθόσον αυτή δεν είναι σε θέση να προσδιορίζει a priori και συστηματικά τα πρόσωπα τα οποία η προσβαλλόμενη απόφαση αφορά άμεσα και ατομικά. Επιπλέον και εν πάση περιπτώσει, η επίτευξη του σκοπού αυτού διασφαλίζεται απολύτως με την υποχρέωση δημοσιεύσεως στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υπέχει η Επιτροπή δυνάμει του άρθρου 20, παράγραφος 1, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων. |
51 |
Επιπλέον, είναι αλυσιτελές το επιχείρημα της Επιτροπής κατά το οποίο υπάρχει μεταχείριση συνεπαγόμενη διακρίσεις μεταξύ, αφενός, των μερών τα οποία προβαίνουν στην κοινοποίηση μιας συγκέντρωσης και τα οποία δεν μπορούν να ασκήσουν προσφυγή περί ακυρώσεως της αποφάσεως που τους κοινοποιήθηκε από την ημερομηνία της κοινοποιήσεως αυτής και, αφετέρου, των τρίτων οι οποίοι συμμετείχαν στη διοικητική διαδικασία που κατέληξε στην απόφαση αυτή και στους οποίους «κοινοποιήθηκε» η εν λόγω απόφαση, αλλά ως προς τους οποίους η προθεσμία προσφυγής αρχίζει να τρέχει από την ημερομηνία δημοσιεύσεώς της. Συγκεκριμένα, το επιχείρημα αυτό στηρίζεται στην υπόθεση ότι η Επιτροπή μπορεί να κοινοποιήσει δεόντως την απόφασή της σε πρόσωπα άλλα από τα μέρη που προβαίνουν στην κοινοποίηση. Τούτο όμως δεν μπορεί να ισχύει, για τους λόγους που εκτέθηκαν στις σκέψεις 49 και 50 ανωτέρω. |
52 |
Πρέπει επίσης να παρατηρηθεί ότι, όσον αφορά τη νομολογία που επικαλέστηκε η Επιτροπή στη σκέψη 34 ανωτέρω, η νομολογία αυτή δεν αποφαίνεται ρητώς επί του αν μια απόφαση μπορεί να θεωρηθεί ως κοινοποιηθείσα σε πρόσωπο που δεν είναι ο αποδέκτης της, μολονότι η δημοσίευση της αποφάσεως αυτής προβλέπεται από την εφαρμοστέα κανονιστική ρύθμιση. |
53 |
Το επιχείρημα της Επιτροπής που αντλείται από το γεγονός ότι το άρθρο 20, παράγραφος 2, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων προβλέπει την υποχρέωση δημοσιεύσεως μόνον των ονομάτων των μερών και των αναγκαίων στοιχείων της αποφάσεως και ότι, από την 1η Μαΐου 2004, το μη εμπιστευτικό κείμενο των αποφάσεων αυτών δεν δημοσιεύεται ολόκληρο και σε όλες τις κοινοτικές γλώσσες πρέπει επίσης να απορριφθεί. Συγκεκριμένα, διαπιστώνεται συναφώς ότι, εν προκειμένω, το μη εμπιστευτικό κείμενο της προσβαλλομένης αποφάσεως δημοσιεύθηκε ολόκληρο στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ήταν διαθέσιμο σε όλες τις επίσημες γλώσσες την ημέρα της δημοσιεύσεώς της, συμπεριλαμβανομένης της γλώσσας της Qualcomm, τούτο δε μολονότι η ανακοίνωση του μη εμπιστευτικού κειμένου της προσβαλλομένης αποφάσεως στην Qualcomm αφορούσε αποκλειστικά το γερμανικό κείμενο της εν λόγω αποφάσεως, δηλαδή μια γλώσσα διαφορετική από τη γλώσσα του καταστατικού της Qualcomm. Η δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης διασφάλισε έτσι την πρόσβαση σε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που ήταν αναγκαίες, προκειμένου η Qualcomm να ασκήσει προσφυγή ακυρώσεως κατά της προσβαλλομένης αποφάσεως. |
54 |
Τέλος, όσον αφορά τον κανονισμό 139/2004, τονίζεται ότι είναι αλυσιτελής για την παρούσα διαφορά, διότι εφαρμόζεται από την 1η Μαΐου 2004, ήτοι μετά την έκδοση της προσβαλλομένης αποφάσεως. |
3. Επί της λήψεως γνώσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως
55 |
Από το γράμμα του άρθρου 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ προκύπτει ότι το κριτήριο της ημερομηνίας κατά την οποία ο ενδιαφερόμενος λαμβάνει γνώση της προσβαλλομένης πράξεως ως σημείου αφετηρίας της προθεσμίας για την άσκηση προσφυγής έχει δευτερεύουσα σημασία σε σχέση με τη δημοσίευση ή την κοινοποίηση (βλ. απόφαση Regione Siciliana κατά Επιτροπής, σκέψη 34 ανωτέρω, σκέψη 30 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία). |
56 |
Κατά συνέπεια, το γεγονός ότι η η Qualcomm έλαβε γνώση της προσβαλλομένης αποφάσεως στις 23 Μαΐου 2003 δεν μπορεί να συνεπάγεται ότι η ημερομηνία αυτή αποτελεί σημείο αφετηρίας της προθεσμίας για την άσκηση προσφυγής, δυνάμει του άρθρου 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ, δεδομένου ότι, στις 18 Νοεμβρίου 2003, η απόφαση αυτή δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 20, παράγραφος 1, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων. Μόνον από την τελευταία αυτή ημερομηνία αρχίζει να τρέχει η προθεσμία που διαθέτει η Qualcomm για την άσκηση προσφυγής προς ακύρωση της προσβαλλομένης αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 230 ΕΚ. |
57 |
Η εκτίμηση αυτή δεν αναιρείται από τη νομολογία που επικαλείται η Επιτροπή στη σκέψη 39 ανωτέρω. Συγκεκριμένα, αντίθετα προς την ερμηνεία που έδωσε η Επιτροπή στη νομολογία αυτή, δεν μπορεί εξ αυτής να συναχθεί ότι, σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος λαμβάνει γνώση της προσβαλλομένης αποφάσεως πριν από τη δημοσίευσή της, η προθεσμία ασκήσεως προσφυγής αρχίζει να τρέχει από την ημερομηνία αυτή. |
4. Συμπέρασμα
58 |
Κατόπιν όλων των προεκτεθέντων, συνάγεται ότι, εν προκειμένω, η προθεσμία ασκήσεως προσφυγής που προβλέπει το άρθρο 230, πέμπτο εδάφιο, ΕΚ άρχισε να τρέχει από την ημερομηνία δημοσιεύσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήτοι από τις 18 Νοεμβρίου 2003, χωρίς η Επιτροπή να μπορεί εγκύρως να επικαλεσθεί το γεγονός ότι διαβίβασε, στις 23 Μαΐου 2003, το μη εμπιστευτικό κείμενο της προσβαλλομένης αποφάσεως σε πρόσωπο που δεν ήταν αποδέκτης της προκειμένου να αμφισβητήσει το σημείο αφετηρίας της ως άνω προθεσμίας ασκήσεως της προσφυγής και να εισαγάγει έτσι μια διάκριση μεταξύ των διαφόρων προσώπων τα οποία δεν είναι αποδέκτες μιας τέτοιας πράξεως, ανάλογα με το αν Επιτροπή αποφάσισε ή όχι να προβεί σε κοινοποίηση προς τα πρόσωπα αυτά. Επομένως, η υπό κρίση προσφυγή δεν είναι εκπρόθεσμη και η ένσταση της Επιτροπής ως προς το παραδεκτό της υπό κρίση προσφυγής πρέπει να απορριφθεί. |
II — Επί της ουσίας
Α — Εισαγωγή
59 |
Με βάση τη διατύπωση των διαφόρων αιτιάσεων που προέβαλε η προσφεύγουσα, πρέπει να διακριθούν τρεις λόγοι ακυρώσεως. Ο πρώτος λόγος αντλείται από πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, από εσφαλμένη διαπίστωση των πραγματικών περιστατικών και από αντιφατική συλλογιστική όσον αφορά την καταλληλότητα των δεσμεύσεων προκειμένου να επιλυθούν τα σχετικά με τον ανταγωνισμό προβλήματα στη σχετική αγορά. Ο δεύτερος λόγος αντλείται από κατάχρηση εξουσίας. Τέλος, ο τρίτος λόγος αντλείται από έλλειψη αιτιολογήσεως. |
Β — Επί του πρώτου λόγου που αντλείται από πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, από εσφαλμένη διαπίστωση των πραγματικών περιστατικών και από αντιφατική συλλογιστική όσον αφορά την καταλληλότητα των δεσμεύσεων προκειμένου να επιλυθούν τα σχετικά με τον ανταγωνισμό προβλήματα στη σχετική αγορά
1. Επιχειρήματα των διαδίκων
α) Επιχειρήματα της Qualcomm
— Εισαγωγή
60 |
Η Qualcomm φρονεί ότι οι δεσμεύσεις που διαλαμβάνονται στην προσβαλλόμενη απόφαση δεν καθιστούν δυνατή τη διασκέδαση των αμφιβολιών όσον αφορά την τήρηση των κανόνων του ανταγωνισμού. Ειδικότερα, η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης των διοδίων δέσμευση δεν δημιουργούν ένα «ισότιμο πεδίο λειτουργίας» για τις επιχειρήσεις που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής χωρίς χρήση της πύλης της TGG, αφενός, και για τις επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες τηλεματικής που λειτουργούν μέσω της πύλης της TGG και της μονάδας οχήματος της Toll Collect, αφετέρου. |
61 |
Η Qualcomm υποστηρίζει ότι οι επιχειρήσεις μεταφορών δεν θα χρησιμοποιήσουν άλλη πλατφόρμα από εκείνη της μονάδας οχήματος της Toll Collect, διότι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε όλες τις κύριες υπηρεσίες τηλεματικής χρησιμοποιώντας την εν λόγω μονάδα οχήματος. Κατ’ αυτήν, το γεγονός ότι η σχετική με την πύλη της TGG δέσμευση προβλέπει ότι, για να χρησιμοποιήσουν την επίμαχη μονάδα οχήματος για την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής, οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης και κάθε άλλος παρέχων υπηρεσίες τηλεματικής πρέπει να λειτουργήσουν μέσω της πύλης της TGG δεν αλλάζει το συμπέρασμα αυτό, διότι οι εν λόγω παρέχοντες υπηρεσίες μπορούν να παράσχουν πανομοιότυπες υπηρεσίες με αυτές που οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης, ιδίως η DaimlerChrysler, θα μπορούσαν να παράσχουν αν τους είχε επιτραπεί να προσφέρουν ευθέως υπηρεσίες τηλεματικής χρησιμοποιώντας τη μονάδα οχήματος της Toll Collect. Έτσι, ούτε η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση ούτε η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης των διοδίων δέσμευση δεν εξαλείφουν το πλεονέκτημα ως προς την τιμή της μονάδας οχήματος της Toll Collect. |
62 |
Η Qualcomm φρονεί ότι η παρατήρηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, κατά την οποία οι μονάδες οχήματος της Toll Collect, που διανέμονται σύμφωνα με τη σύμβαση εκμετάλλευσης που συνήφθη μεταξύ της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και της Toll Collect για την εκμετάλλευση ενός συστήματος είσπραξης των διοδίων που οφείλουν τα φορτηγά που κινούνται στους γερμανικούς αυτοκινητοδρόμους, δεν είναι άμεσα σε θέση να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών τηλεματικής είναι απαράδεκτη και εσφαλμένη. Η παρατήρηση αυτή είναι απαράδεκτη, καθόσον στηρίζεται σε εξελίξεις που σημειώθηκαν μετά την έκδοση της προσβαλλομένης αποφάσεως. Επιπλέον, είναι εσφαλμένη, διότι, μέσω των επίμαχων μονάδων οχήματος, η Toll Collect είναι σε θέση να παράσχει βασικές υπηρεσίες τηλεματικής χωρίς να χρειάζεται ενημέρωση ή πρόσθετη μνήμη ή πρόσθετο λογισμικό. Κατά την Qualcomm, το επιχείρημα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας ότι η Toll Collect δεν είναι σε θέση να παράσχει υπηρεσίες τηλεματικής διότι δεν έχει λάβει ακόμη άδεια από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας είναι επίσης απαράδεκτο, διότι ισοδυναμεί με αμφισβήτηση μιας υπόθεσης, που τεκμηριώθηκε δεόντως και δεν αμφισβητήθηκε κατά τη διαδικασία εκδόσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως, κατά την οποία η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας θα επιτρέψει στην Toll Collect να παράσχει υπηρεσίες τηλεματικής. Επιπλέον, η Qualcomm υπογραμμίζει ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν υποστηρίζει ότι ήταν παράλογο κατά τον χρόνο εκδόσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως να θεωρηθεί ότι θα εχορηγείτο η αναγκαία άδεια, αλλά μόνον ότι η άδεια αυτή δεν είχε χορηγηθεί ακόμη. Το επιχείρημα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας δεν είναι ειλικρινές, καθόσον δεν υποστηρίζει ότι η άδεια δεν θα χορηγηθεί, αλλά μόνον ότι δεν έχει χορηγηθεί ακόμη. |
63 |
Η Qualcomm φρονεί, επιπλέον, ότι η Επιτροπή παρέβη τον κανονισμό περί συγκεντρώσεων καθόσον έκρινε, με την προσβαλλόμενη απόφαση, ότι αρκεί οι δεσμεύσεις να «περιορίζουν» ή να εμποδίζουν «σημαντικά» τη μονάδα οχήματος της Toll Collect να εξελιχθεί σε δεσπόζουσα πλατφόρμα (βλ. αιτιολογικές σκέψεις 71 και 72 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
— Επί της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης
64 |
Η Qualcomm φρονεί ότι η Επιτροπή δεν εξηγεί για ποιο λόγο οι οικονομίες που μπορούν να πραγματοποιηθούν λόγω της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης, που υπολογίζονται σε 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή, παρέχουν τη δυνατότητα στους τρίτους να ανταγωνιστούν τη μονάδα οχήματος της Toll Collect και να «περιορίσουν ακόμη περισσότερο» τη δεσπόζουσα θέση που πρόκειται να καταλάβει η πλατφόρμα που αποτελείται από τις μονάδες οχήματος της Toll Collect. Η εκ μέρους της Επιτροπής εκτίμηση της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης στηρίζεται σε εσφαλμένα πραγματικά περιστατικά και συνιστά πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως. |
65 |
Πρώτον, η Qualcomm φρονεί ότι η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση δεν συνεπάγεται οικονομία 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή. Αναφέρει συναφώς ότι μπόρεσε να αγοράσει μονάδες GPS για τον εξοπλισμό των συστημάτων της τηλεματικής σε τιμές από 30 έως 55 ευρώ. Επιπλέον, παρατηρεί ότι η Επιτροπή υποθέτει ότι οι δυνάμενες να πραγματοποιηθούν οικονομίες λόγω της δέσμευσης αυτής είναι ίσες προς το κόστος μιας μονάδας GPS. Οι τρίτοι όμως που χρησιμοποιούν τη διασύνδεση GPS της μονάδας οχήματος της Toll Collect έχουν πρόσθετα έξοδα που δεν θα είχαν αν ανέπτυσσαν το δικό τους σύστημα. |
66 |
Το πρόσθετο αυτό κόστος αποτελείται από τα εξής στοιχεία: τα έξοδα ανάπτυξης για την αναγκαία προσαρμογή του υλικού τους και των λογισμικών τους για να συνδέσουν το σύστημά τους με τη διασύνδεση GPS· την καταβολή των εξόδων που συνδέονται με την ανάπτυξη της διασύνδεσης, την πληρωμή αδείας δυνάμει του σημείου B.III.3 των δεσμεύσεων· τα έξοδα που σχετίζονται με την ανάγκη ανάπτυξης δύο παράλληλων γραμμών προϊόντων, ήτοι ενός «συνδέσιμου» συστήματος για χρήση στη Γερμανία και ενός έτοιμου να λειτουργήσει συστήματος με μια λειτουργία GPS, για να χρησιμοποιηθεί εκτός Γερμανίας. |
67 |
Η Qualcomm φρονεί ότι, ακόμη και αν, σήμερα, το κόστος αυτό δεν μπορεί να υπολογιστεί με επαρκή βαθμό ακρίβειας διότι οι τεχνικές λεπτομέρειες της διασύνδεσης GPS δεν είναι ακόμη γνωστές, το συνολικό ποσό του κόστους αυτού θα εξάλειφε πιθανώς πλήρως τις οικονομίες που πραγματοποιούνται χάρη στη σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση. Η Qualcomm ισχυρίζεται επίσης ότι θα ήταν οικονομικά πιο συμφέρον να κατασκευάζει και να πωλεί ένα σύστημα τηλεματικής με μία μονάδα GPS. |
68 |
Δεύτερον, η Qualcomm εκτιμά ότι η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση δεν εξαλείφει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της μονάδας οχήματος της Toll Collect, ακόμη και αν συνεπαγόταν οικονομίες 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή. Υπενθυμίζει ότι η Επιτροπή διαπίστωσε, στην αιτιολογική σκέψη 62 της προσβαλλομένης αποφάσεως, ότι η τιμή των συστημάτων τηλεματικής σήμερα στη σχετική αγορά κυμαίνεται μεταξύ 1000 και 2500 ευρώ. Κατά συνέπεια, ακόμη και αν η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση συνεπαγόταν οικονομίες 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή και αν υποτεθεί ότι παρέχει τη δυνατότητα να εξοικονομηθούν τα ποσά που ανέφερε η Επιτροπή στο υπόμνημα αντικρούσεως, οι τρίτοι που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής θα εξακολουθούσαν να αντιμετωπίζουν ένα σημαντικό μειονέκτημα όσον αφορά την τιμή σε σχέση με τη μονάδα οχήματος της Toll Collect που παρέχεται δωρεάν. Συγκεκριμένα, πέραν της τιμής αγοράς των εναλλακτικών συστημάτων τηλεματικής, οι επιχειρήσεις μεταφορών οφείλουν επίσης να καταβάλουν τα έξοδα εγκαταστάσεως και τα έξοδα ακινητοποίησης του φορτηγού τους, πράγμα που η Επιτροπή αναγνωρίζει στην αιτιολογική σκέψη 72 της προσβαλλομένης αποφάσεως. Τα τελευταία αυτά έξοδα ανέρχονται σε περίπου 100 έως 120 ευρώ ανά φορτηγό. Επιπλέον, η Qualcomm φρονεί ότι η Επιτροπή δεν προσκόμισε καμία εξήγηση ή απόδειξη σχετικά με τον τρόπο κατά τον οποίο οι τρίτοι προμηθευτές θα μπορούσαν έτσι να ανταγωνιστούν τη μονάδα οχήματος της Toll Collect. |
69 |
Τρίτον, η Qualcomm αφήνει να εννοηθεί ότι οι τρίτοι που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής που μπορούν να συνδεθούν με μονάδες οχήματος της Toll Collect μέσω της διασύνδεσής της GPS πρέπει να παράσχουν μια δεύτερη συσκευή που καταλαμβάνει χώρο στην καμπίνα του φορτηγού. |
— Επί της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης
70 |
Πρώτον, η Qualcomm αντικρούει τον ισχυρισμό, που διαλαμβάνεται στην αιτιολογική σκέψη 71 της προσβαλλομένης αποφάσεως, ότι οι κατασκευαστές φορτηγών και εξοπλισμού αυτών θα αναλάβουν πιθανώς την ανάπτυξη και την κατασκευή συσκευών δυναμένων να χρησιμοποιηθούν για την αυτόματη είσπραξη των διοδίων και την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής. Η Qualcomm φρονεί ότι, εκτός από μια αόριστη αναφορά σε μια διαβούλευση με τους επιχειρηματίες της αγοράς, η Επιτροπή δεν παρέχει καμία εξήγηση ως προς τα στοιχεία και τις αποδείξεις επί των οποίων στηρίζει ο ισχυρισμός της. |
71 |
Δεύτερον, η Qualcomm φρονεί ότι η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση ομοίως δεν εξαλείφει το πρόβλημα που συνδέεται με το γεγονός ότι το σύστημα των τρίτων εξακολουθεί να στοιχίζει χρήματα, εφόσον η μονάδα οχήματος της Toll Collect είναι δωρεάν, οπότε καμία επιχείρηση μεταφορών δεν θα αγοράσει το σύστημα των τρίτων. Η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση δεν συνεπάγεται συνεπώς καμία οικονομία για τους τρίτους που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής που ενσωματώνουν τη δομική αυτή ενότητα, καθόσον πρέπει να πληρώσουν, τουλάχιστον, μεταξύ 1000 και 2500 ευρώ, ενώ μπορούν να αποκτήσουν δωρεάν την μονάδα οχήματος της Toll Collect. Επιπλέον, οι τρίτοι που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής δεν έχουν πρόσβαση στα στοιχεία που δημιουργούνται από τη μονάδα οχήματος της Toll Collect, οπότε πρέπει να δημιουργούν οι ίδιοι το σύνολο των στοιχείων για τις υπηρεσίες τηλεματικής και να κατασκευάζουν τα αναγκαία υλικά (GPS, οθόνη, μονάδα μηνυμάτων, σύστημα κινητής επικοινωνίας κ.λπ.) και τα λογισμικά. |
72 |
Η Qualcomm υποστηρίζει, τέλος, ότι οι επιχειρήσεις που δημιουργούν τη δική τους δομική ενότητα είσπραξης διοδίων μετά τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση θα επιβαρυνθούν με πρόσθετα έξοδα. Αναφερόμενη ειδικότερα στο σημείο B.IV.2.4 των δεσμεύσεων, η Qualcomm εξηγεί ότι δεν πρόκειται για ασήμαντα έξοδα, καθόσον οι τρίτοι που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής επιβαρύνονται, μεταξύ άλλων, με τα ακόλουθα κόστη:
|
73 |
Δεδομένου ότι οι τεχνικές λεπτομέρειες της δομικής ενότητας είσπραξης διοδίων δεν είναι ακόμη γνωστές, είναι επί του παρόντος αδύνατο να παρασχεθούν ακριβείς εκτιμήσεις αυτού του πρόσθετου κόστους. |
74 |
Τρίτον, η Qualcomm φρονεί ότι η διαβεβαίωση που έδωσε η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ότι οι τρίτοι που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής που ενσωματώνουν τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δεν τυγχάνουν διαφορετικής μεταχείρισης όσον αφορά το κόστος εκμετάλλευσης του συστήματος των διοδίων (αιτιολογική σκέψη 70 της προσβαλλομένης αποφάσεως) δεν εξαλείφει το πλεονέκτημα όσον αφορά την τιμή της μονάδας οχήματος της Toll Collect, εφόσον, για να εξαλειφθεί το πλεονέκτημα αυτό, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας θα έπρεπε να αναλάβει τη δέσμευση να καλύψει το συνολικό κόστος με το οποίο επιβαρύνονται οι τρίτοι για να παρέχουν δωρεάν συστήματα τηλεματικής που ενσωματώνουν μια δομική ενότητα είσπραξης διοδίων. |
75 |
Τέταρτον και τέλος, η Qualcomm αντικρούει τον ισχυρισμό που η Επιτροπή προβάλλει, για πρώτη φορά με το υπόμνημα αντικρούσεως, ότι οι κατασκευαστές φορτηγών μπορούν να ενσωματώσουν τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων στα συστήματα τηλεματικής που εγκαθιστούν στα οχήματά τους στη γραμμή παραγωγής, οπότε δεν θα αγοράσουν τις μονάδες οχήματος της Toll Collect. Συναφώς, υποστηρίζει, κατ’ αρχάς, ότι όλα τα φορτηγά που είναι σήμερα σε κυκλοφορία, καθώς και εκείνα που θα κατασκευαστούν τα επόμενα δύο ή πέντε έτη θα είναι εξοπλισμένα με «τερματικό τηλεματικής» εγκατεστημένο εκ των υστέρων, πράγμα που σημαίνει ότι οι πελάτες θα έχουν επιλογή μεταξύ της δωρεάν μονάδας οχήματος της Toll Collect και ενός επί πληρωμή συστήματος τηλεματικής παρέχοντος πρόσθετες υπηρεσίες. Τονίζει, εν συνεχεία, ότι, σύμφωνα με την εμπειρία της, οι διαχειριστές των στόλων δεν προτιμούν την εγκατάσταση στη γραμμή παραγωγής των τερματικών τηλεματικής στα φορτηγά, καθόσον χρησιμοποιούν κατ’ αρχήν διάφορες μάρκες οχημάτων. Υποστηρίζει επίσης ότι, αν διαφορετικά συστήματα τηλεματικής εγκατασταθούν στη γραμμή παραγωγής σε κάθε μάρκα οχήματος, τα οχήματα αυτά δεν θα μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους. Επιπλέον, το κέντρο διαχείρισης του στόλου δεν θα είναι εξοπλισμένο για να επικοινωνεί με διαφορετικούς τύπους συστημάτων τηλεματικής και η εκπαίδευση των οδηγών θα καθίστατο πιο περίπλοκη. Εκτιμά, τέλος, ότι η Επιτροπή δεν εξηγεί για ποιον λόγο η εγκατάσταση στη γραμμή παραγωγής των συστημάτων τηλεματικής που ενσωματώνουν μια δομική ενότητα είσπραξης διοδίων εμποδίζει οπωσδήποτε τη μονάδα οχήματος της Toll Collect να εξελιχθεί σε δεσπόζουσα πλατφόρμα. Ακόμη και αν οι πελάτες πρόκειται να προτιμήσουν τα τερματικά τηλεματικής που εγκαθίστανται στη γραμμή παραγωγής, η Επιτροπή δεν απέδειξε ότι η τάση αυτή θα εμπόδιζε τη μονάδα οχήματος της Toll Collect να εξελιχθεί σε δεσπόζουσα πλατφόρμα. |
— Επί του αβάσιμου χαρακτήρα των επιχειρημάτων που προέβαλε η Επιτροπή κατά την ένδικη διαδικασία
76 |
Η Qualcomm αμφισβητεί το επιχείρημα της Επιτροπής κατά το οποίο, εφόσον η σχετική με την πύλη της TGG δέσμευση αρκεί για να προστατευθεί ο αποτελεσματικός ανταγωνισμός στη σχετική αγορά συνολικά, η επίδραση των λοιπών δεσμεύσεων επί της αγοράς αυτής δεν έχει μεγάλη σημασία. Συναφώς, διευκρινίζει ότι αν, στην προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή προσδιόρισε πράγματι τη σχετική αγορά ως τη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών, ανάλυσε ωστόσο την επιρροή της Toll Collect στην αγορά αυτή σε δύο διαφορετικά τμήματα της εν λόγω αποφάσεως (βλ. τμήματα IV.D.2.1 και IV.D.2.2 της προσβαλλομένης αποφάσεως). Η Επιτροπή τόνισε επίσης ότι υπάρχουν διάφορα προβλήματα ανταγωνισμού στη σχετική αγορά που πρέπει να επιλυθούν με τις κατάλληλες δεσμεύσεις. Η Qualcomm επικεντρώθηκε συνεπώς στη σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και στη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση, καθόσον προορίζονται να επιφέρουν άνοιγμα του ανταγωνισμού στο τμήμα της σχετικής αγοράς, που την ενδιαφέρει ως προμηθευτή συστημάτων τηλεματικής. Προσθέτει ότι, ακόμη και αν υποτεθεί ότι η σχετική με την πύλη της TGG δέσμευση αρκεί για να διασφαλιστεί ο αποτελεσματικός ανταγωνισμός για τις υπηρεσίες τηλεματικής, τούτο δεν αρκεί για τη διατήρηση του ανταγωνισμού στο σύνολο της σχετικής αγοράς, εφόσον, όπως τονίστηκε στην αιτιολογική σκέψη 30 της προσβαλλομένης αποφάσεως, η πλειονότητα των επιχειρηματιών στη σχετική αγορά είναι, όπως και αυτή, επιχειρήσεις «παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών». |
77 |
Περαιτέρω, η Qualcomm αμφισβητεί το βάσιμο της άμυνας της Επιτροπής, κατά την οποία οι τρίτοι που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής ή ολοκληρωμένες λύσεις μπορούν να ανταγωνιστούν τη δωρεάν μονάδα οχήματος της Toll Collect προτείνοντας πρόσθετες υπηρεσίες τηλεματικής. Από κανένα στοιχείο των αιτιολογικών σκέψεων 71 έως 73 της προσβαλλομένης αποφάσεως δεν προκύπτει ότι πρόκειται για ισχυρισμό που παρέχει τη δυνατότητα στην Επιτροπή να συναγάγει ότι η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση είναι σε θέση να εμποδίσουν τη μονάδα οχήματος της Toll Collect να εξελιχθεί σε δεσπόζουσα πλατφόρμα τηλεματικής. Επιπλέον, η Επιτροπή ανέφερε, στις αιτιολογικές σκέψεις 62 και 63 της προσβαλλομένης αποφάσεως, ότι οι υπηρεσίες τηλεματικής που μπορούν να παρασχεθούν μέσω της υφιστάμενης γενιάς των μονάδων οχήματος της Toll Collect αντιπροσωπεύουν τις αναγκαίες βασικές λειτουργίες τηλεματικής και ότι οι επιχειρήσεις μεταφορών δεν αγοράζουν πρόσθετες υπηρεσίες τηλεματικής αν αυτό συνεπάγεται πρόσθετες δαπάνες. Η Επιτροπή θεώρησε συνεπώς και η ίδια ότι η δυνατότητα προσφοράς πρόσθετων υπηρεσιών τηλεματικής δεν μπορεί να εξαλείψει το μειονέκτημα ως προς την τιμή. |
78 |
Επιπλέον, είναι ανακριβές να θεωρηθεί, όπως έπραξε η Επιτροπή, ότι υπάρχει τιμή την οποία οι πελάτες είναι διατεθειμένοι να καταβάλουν για ένα δεύτερο τερματικό τηλεματικής, προκειμένου να αποκτήσουν συμπληρωματικές υπηρεσίες τις οποίες δεν χρειάζονται. Πέραν του γεγονότος ότι η Επιτροπή δεν προσκόμισε την παραμικρή απόδειξη προς στήριξη του επιχειρήματός της και, ειδικότερα, κανένα σχετικό με την τιμή αυτή στοιχείο, η Qualcomm τονίζει ότι η Επιτροπή δεν προσπάθησε να εξηγήσει την αντίφαση μεταξύ, αφενός, του συμπεράσματος που διατυπώνει στις αιτιολογικές σκέψεις 54 και 63 της προσβαλλομένης αποφάσεως, κατά το οποίο οι επιχειρήσεις μεταφοράς δεν προτίθενται να καταβάλουν κανένα ποσό για ένα σύστημα τηλεματικής εφόσον η μονάδα οχήματος της Toll Collect προσφέρεται δωρεάν, και, αφετέρου, του ισχυρισμού που διατυπώνεται στην αιτιολογική σκέψη 72 της προσβαλλομένης αποφάσεως, κατά τον οποίο η εξοικονόμηση 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή επιτρέπει σε τρίτους που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής να ανταγωνιστούν τις παρεχόμενες μέσω των μονάδων οχήματος της Toll Collect υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, ακόμη και αν οι υποθέσεις της Επιτροπής σχετικά με την εξοικονόμηση κόστους ήταν ακριβείς, θα υπήρχε πάντα μια διαφορά τιμής από 800 έως 2300 ευρώ μεταξύ της μονάδας οχήματος της Toll Collect και ενός συστήματος τηλεματικής που χρησιμοποιεί τη διασύνδεση GPS. |
79 |
Τέλος, η Qualcomm φρονεί ότι, από την έρευνα αγοράς που περιέχεται στην έκθεση των Frost & Sullivan, European Commercial Vehicle Telematics Markets, 2002 (στο εξής: έκθεση Frost & Sullivan) στην οποία βασίστηκε η Επιτροπή, προκύπτει ότι, επί του παρόντος, λίγοι πελάτες ενδιαφέρονται για υπηρεσίες που βαίνουν πέραν εκείνων που προσφέρονται μέσω της μονάδας οχήματος της Toll Collect και ότι η κατάσταση αυτή μάλλον δεν θα αλλάξει στο άμεσο μέλλον. Συγκεκριμένα, αυτή η έρευνα αγοράς διακρίνει τα «βασικά» συστήματα τηλεματικής, τα «ενδιάμεσα» συστήματα τηλεματικής και τα «προχωρημένα» συστήματα τηλεματικής. Κατά την έρευνα αυτή, η επίδικη μονάδα οχήματος πρέπει να χαρακτηριστεί ως «ενδιάμεσο» σύστημα τηλεματικής, ιδίως λόγω των ικανοτήτων του για ανταλλαγή μηνυμάτων. Στην ίδια αυτή μελέτη, τονίζεται επίσης ότι, το 2001, τα μερίδια αγοράς ήταν τα ακόλουθα: 90 % για τα βασικά συστήματα τηλεματικής, 9 % για τα ενδιάμεσα συστήματα τηλεματικής και 1 % για τα προχωρημένα συστήματα τηλεματικής. Εξάλλου, στην εν λόγω έρευνα αναφέρεται ότι, το 2009, τα μερίδια της αγοράς θα είναι τα ακόλουθα: 78 % για τα βασικά συστήματα τηλεματικής, 12 % για τα ενδιάμεσα συστήματα τηλεματικής και 10 % για τα προχωρημένα συστήματα τηλεματικής. Η Qualcomm υπογραμμίζει ότι η πρόβλεψη αυτή προϋποθέτει θεμιτό και χωρίς στρέβλωση των τιμών ανταγωνισμό μεταξύ των διαφόρων ειδών συστημάτων και όχι μια κατάσταση στην οποία, όπως εν προκειμένω, οι επιχειρήσεις μεταφορών θα μπορούσαν να αποκτούν δωρεάν τις μονάδες οχήματος της Toll Collect, ήτοι ένα βασικό, αν όχι ενδιάμεσο, σύστημα τηλεματικής, ενώ θα έπρεπε να πληρώσουν αν θέλουν να αποκτήσουν ένα προχωρημένο σύστημα τηλεματικής. Εν πάση περιπτώσει, από τις αποδείξεις της Επιτροπής προκύπτει ότι η γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών είναι πολύ μικρή όσον αφορά τα προχωρημένα συστήματα τηλεματικής. Η Qualcomm αμφισβητεί, επιπλέον, την ερμηνεία της Επιτροπής όσον αφορά την εν λόγω έρευνας αγοράς. Εκτιμά ότι, ακόμη και αν η εν λόγω έρευνα ερμηνευθεί υπό την έννοια που προτείνει η Επιτροπή, δεν θα έχει αποδειχθεί ότι η μονάδα οχήματος της Toll Collect δεν θα είναι η δεσπόζουσα πλατφόρμα, εφόσον τα βασικά συστήματα τηλεματικής αντιπροσωπεύουν το 78 % της αγοράς σε όγκο και 45 % της αγοράς σε αξία. Εκτιμά, επιπλέον, ότι η μονάδα οχήματος της Toll Collect είναι ένα ενδιάμεσο σύστημα τηλεματικής και ότι, το 2009, τα σωρευμένα μερίδια αγοράς των βασικών συστημάτων τηλεματικής και των ενδιάμεσων συστημάτων τηλεματικής θα είναι, σύμφωνα με τις προβλέψεις της έρευνας που περιέχεται στην έκθεση Frost & Sullivan, 90 % όσον αφορά τον όγκο και 68 % όσον αφορά την αξία. Επιπλέον, οι αριθμοί αυτοί είναι απλώς προβολές για το 2009. Κατά την έκθεση Frost & Sullivan, το 2004, ήτοι το κρίσιμο για την προσβαλλόμενη απόφαση έτος, το μερίδιο της αγοράς των βασικών συστημάτων τηλεματικής θα είναι, το 2009, 94 % όσον αφορά τον όγκο και 82 % όσον αφορά την αξία. |
β) Επιχειρήματα της Επιτροπής και της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας
80 |
Η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, υποστηρίζει κυρίως ότι ο πρώτος λόγος που προβάλλει η Qualcomm στηρίζεται σε θεμελιώδη έλλειψη κατανοήσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως, καθόσον η απόφαση αυτή δεν προσδιορίζει μια αγορά των εξοπλισμών τηλεματικής και μια αγορά των υπηρεσιών τηλεματικής, αλλά μόνο μια αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών που περιλαμβάνει τα υλικά, τα λογισμικά και τις υπηρεσίες. |
81 |
Περαιτέρω, η Επιτροπή φρονεί ότι τα επιχειρήματα της Qualcomm είναι εγγενώς ανεπαρκή για να θέσουν εν αμφιβόλω τη σφαιρική της ανάλυση των αποτελεσμάτων που θα έχει το σύνολο των δεσμεύσεων στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών. Συγκεκριμένα, ακόμη και αν υποτεθεί ότι η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση δεν αρκούν να ρυθμίσουν το πρόβλημα του ανταγωνισμού που εντοπίζεται στην προσβαλλόμενη απόφαση, η Qualcomm δεν απέδειξε ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ εξοπλισμών τηλεματικής οδικών μεταφορών θα εξαλειφθεί πλήρως και ουδέν ανέφερε σχετικά με το ότι η σχετική με την πύλη τηλεματικής δέσμευση σε συνδυασμό με το ποιοτικό moratorium θα εμποδίσουν τη DaimlerChrysler να επικρατήσει στο σύνολο της γερμανικής αγοράς των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών, διασφαλίζοντας μια άνευ διακρίσεων πρόσβαση στην πλατφόρμα αυτή. |
82 |
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι γι’ αυτήν σημασία έχει, κατ’ εφαρμογήν του κανονισμού περί συγκεντρώσεων, να αποτραπεί και όχι να περιοριστεί η δημιουργία δεσπόζουσας θέσεως. Κατά την Επιτροπή, αν, εν προκειμένω, η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση περιορίζουν τον δεσπόζοντα χαρακτήρα της πλατφόρμας Toll Collect, οι αναληφθείσες δεσμεύσεις, στο σύνολό τους, εμποδίζουν τη δημιουργία δεσπόζουσας θέσης της DaimlerChrysler, μέσω της πλατφόρμας Toll Collect, στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών. |
83 |
Επικουρικώς, η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, αμφισβητεί τους ισχυρισμούς της Qualcomm που αφορούν τη σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση. |
84 |
Όσον αφορά τη σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση, η Επιτροπή φρονεί ότι, από την ευνοϊκή υποδοχή που επιφύλαξαν σε μια τέτοια διασύνδεση κατά τη διοικητική διαδικασία η Qualcomm και άλλοι ανταγωνιστές των επιχειρήσεων της συγκέντρωσης, μπορούσε να συναγάγει ότι η διασύνδεση αυτή θα παρείχε τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις αυτές να πραγματοποιήσουν σημαντικές οικονομίες σε επίπεδο κόστους. Εξάλλου, από τις συλλεγείσες κατά τη διάρκεια της διοικητικής διαδικασίας πληροφορίες προκύπτει ότι η εξοικονόμηση πόρων που οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να πραγματοποιήσουν λόγω της δεσμεύσεως αυτής, που δεν μπορεί να υπολογιστεί μόνο βάσει της τιμής αγοράς μιας δομικής ενότητας GPS, αλλά περιλαμβάνει και άλλα κόστη, αντιστοιχούσε σε ποσό μεταξύ 150 και 200 ευρώ ανά συσκευή, σύμφωνα με μια συνετή εκτίμηση. Τέλος, η Επιτροπή εκτιμά ότι το πλεονέκτημα που παρέχει η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση θα παράσχει τη δυνατότητα στους τρίτους που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής, παρά την εγκατάσταση χωριστής συσκευής, να ανταγωνιστούν καλλίτερα τις προσφερόμενες μέσω των μονάδων οχήματος της Toll Collect υπηρεσίες τηλεματικής, εφόσον θα μπορούν να προσφέρουν πιο εξελιγμένες και διαφοροποιημένες υπηρεσίες. Η ύπαρξη μελλοντικής αγοράς για παροχή πιο εξελιγμένων και διαφοροποιημένων υπηρεσιών επιβεβαιώνεται από την έκθεση Frost & Sullivan ανεξάρτητα από την ταξινόμηση των μονάδων οχήματος της Toll Collect σε ενδιάμεσα ή σε προχωρημένα συστήματα τηλεματικής. |
85 |
Όσον αφορά τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση, η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, ισχυρίζεται εκ νέου ότι η δέσμευση αυτή μπορεί να εμποδίσει το να γίνει δεσπόζουσα πλατφόρμα η παρεχόμενη δωρεάν μονάδα οχήματος της Toll Collect. Κατά την Επιτροπή, η έκθεση των Frost & Sullivan επιβεβαιώνει ότι οι κατασκευαστές φορτηγών και οι προμηθευτές του εξοπλισμού τους είναι αυτοί κυρίως που θα αναπτύξουν και θα παραγάγουν τέτοια συστήματα τηλεματικής που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την είσπραξη των διοδίων. Τα συστήματα τηλεματικής που ενσωματώνουν μια δομική ενότητα είσπραξης διοδίων παρέχουν στους κατασκευαστές φορτηγών και στους προμηθευτές του εξοπλισμού τους το πλεονέκτημα να μπορούν να προσφέρουν μια γκάμα λειτουργιών και υπηρεσιών πολύ πιο ευρεία απ’ ό,τι τα συστήματα που εγκαθίστανται εκ των υστέρων από την Toll Collect. Επιπλέον, παρέχουν στους κατασκευαστές φορτηγών και στους προμηθευτές του εξοπλισμού τους το πλεονέκτημα να ενσωματώνουν τη συσκευή τηλεματικής στην ηλεκτρονική διαρρύθμιση των δομικών ενοτήτων των οχημάτων. |
2. Εκτίμηση του Πρωτοδικείου
α) Εισαγωγή
86 |
Προκειμένου να εκτιμηθούν οι διάφορες αιτιάσεις που προβάλλει η Qualcomm με τον πρώτο λόγο της, πρέπει, κατ’ αρχάς να υπομνησθεί, αφενός, το περιεχόμενο του ελέγχου της Επιτροπής όσον αφορά απόφαση αποφαινόμενη επί συγκέντρωσης, ειδικότερα δε απόφαση ληφθείσα κατόπιν αναλήψεως δεσμεύσεων, και, αφετέρου, η εκ μέρους της Επιτροπής εκτίμηση, στην προσβαλλόμενη απόφαση, της συγκέντρωση και των δεσμεύσεων. Στη συνέχεια, θα αναλυθούν οι αιτιάσεις που αφορούν το κριτήριο της εκτιμήσεως των δεσμεύσεων. Τέλος, θα εκτιμηθούν οι αιτιάσεις που αντλούνται από τον υποτιθέμενο ανεπαρκή χαρακτήρα των σχετικών με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων και με τη διασύνδεση GPS δεσμεύσεων. |
β) Εκτιμήσεις επί της αρχής
87 |
Δυνάμει του άρθρου 8, παράγραφος 2, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων, η Επιτροπή εκδίδει απόφαση με την οποία κηρύσσει τη συγκέντρωση συμβατή με την κοινή αγορά, εφόσον διαπιστώνει ότι μια κοινοποιηθείσα συγκέντρωση, ενδεχομένως μετά από τροποποιήσεις που επέφεραν οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, πληροί το κριτήριο του άρθρου 2, παράγραφος 2, του εν λόγω κανονισμού, ήτοι, ότι η συγκέντρωση αυτή δεν δημιουργεί ούτε ενισχύει δεσπόζουσα θέση, με αποτέλεσμα να παρακωλύεται σε μεγάλο βαθμό ο ουσιαστικός ανταγωνισμός στην κοινή αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της. |
88 |
Ένας τέτοιος έλεγχος των συγκεντρώσεων απαιτεί επομένως μια ανάλυση των προοπτικών εξελίξεως μιας αγοράς, η οποία συνίσταται στο να εξετάζεται κατά ποιον τρόπο μια τέτοια συγκέντρωση θα μπορούσε να μεταβάλει τους παράγοντες που καθορίζουν την κατάσταση του ανταγωνισμού στην αγορά αυτή, προκειμένου να εξακριβωθεί αν το αποτέλεσμα θα είναι να δημιουργηθεί σημαντικό εμπόδιο για τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό. Μια τέτοια ανάλυση των προοπτικών απαιτεί να φανταστεί κανείς τις διάφορες σχέσεις αιτίου και αποτελέσματος, προκειμένου να επιλέξει εκείνες που είναι οι πιο πιθανές (βλ., συναφώς, απόφαση του Δικαστηρίου της 15ης Φεβρουαρίου 2005, C-12/03 P, Επιτροπή κατά Tetra Laval, Συλλογή 2005, σ. I-987, σκέψη 43). |
89 |
Έτσι, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 8, παράγραφος 2, του κανονισμού περί συγκεντρώσεων, κρίθηκε ότι η Επιτροπή έχει την εξουσία να κηρύξει συμβατή με την κοινή αγορά μια συγκέντρωση που περιλαμβάνει δεσμεύσεις, μόνον αν οι δεσμεύσεις αυτές της παρέχουν τη δυνατότητα να συμπεράνει ότι η συγκέντρωση δεν δημιουργεί ή δεν ενισχύει δεσπόζουσα θέση με αποτέλεσμα να παρακωλύεται σε μεγάλο βαθμό ο ουσιαστικός ανταγωνισμός στην κοινή αγορά (αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 25ης Μαρτίου 1999, T-102/96, Gencor κατά Επιτροπής, Συλλογή 1999, σ. II-753, σκέψη 318, και της 23ης Φεβρουαρίου 2006, T-282/02, Cementbouw Handel & Industrie κατά Επιτροπής, Συλλογή 2006, σ. II-319, σκέψη 294· βλ., επίσης, υπό την έννοια αυτή, απόφαση του Πρωτοδικείου της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, T-87/05, EDP κατά Επιτροπής, Συλλογή 2005, σ. II-3745, σκέψη 63). Εναπόκειται επομένως στην Επιτροπή να αποδείξει, με επαρκή πιθανότητα, στην απόφασή της με την οποία κηρύσσει μια συγκέντρωση συμβατή με την κοινή αγορά, ότι η συγκέντρωση αυτή, όπως τροποποιήθηκε με τις δεσμεύσεις που πρότειναν τα μέρη της συγκέντρωσης, δεν πρόκειται να δημιουργήσει ή να ενισχύσει δεσπόζουσα θέση με αποτέλεσμα να παρακωλύεται σε μεγάλο βαθμό ο ουσιαστικός ανταγωνισμός στην κοινή αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της. Το βάρος της αποδείξεως που φέρει συνεπώς η Επιτροπή τελεί ωστόσο υπό την επιφύλαξη της εξουσίας της εκτιμήσεως όσον αφορά τις περίπλοκες οικονομικές εκτιμήσεις (βλ., υπό την έννοια αυτή, προπαρατεθείσα απόφαση EDP κατά Επιτροπής, σκέψη 63, και εκεί παρατιθέμενη νομολογία). |
90 |
Απόκειται επομένως στους τρίτους ενδιαφερόμενους, των οποίων η προσφυγή αποσκοπεί στην ακύρωση αποφάσεως η οποία κηρύσσει μια συγκέντρωση συνοδευόμενη από δεσμεύσεις συμβατή με την κοινή αγορά, να αποδείξουν ότι η Επιτροπή εκτίμησε εσφαλμένως τις δεσμεύσεις αυτές, οπότε το συμβατό της συγκέντρωσης προς την κοινή αγορά τίθεται εν αμφιβόλω. |
91 |
Περαιτέρω, πρέπει να τονιστεί ότι ο κοινοτικός δικαστής ασκεί a priori πλήρη έλεγχο επί της εκ μέρους της Επιτροπής εφαρμογής των κανόνων στον τομέα των συγκεντρώσεων. Εντούτοις, έχει κριθεί ότι οι ουσιαστικοί κανόνες του κανονισμού περί συγκεντρώσεων, ιδίως δε το άρθρο του 2, παρέχουν στην Επιτροπή ορισμένο περιθώριο εκτιμήσεως, ιδίως όσον αφορά ζητήματα οικονομικής φύσεως. Κατά συνέπεια, ο εκ μέρους του κοινοτικού δικαστή έλεγχος της ασκήσεως της εξουσίας αυτής, που είναι ουσιώδης για τον καθορισμό των κανόνων στον τομέα των συγκεντρώσεων, πρέπει να ασκείται λαμβανομένου υπόψη του περιθωρίου εκτιμήσεως, το οποίο στηρίζεται στους οικονομικής φύσεως κανόνες που απαρτίζουν το καθεστώς των συγκεντρώσεων (αποφάσεις του Δικαστηρίου της 31ης Μαρτίου 1998, C-68/94 και C-30/95, Γαλλία κ.λπ. κατά Επιτροπής, που καλείται «Kali & Salz», Συλλογή 1998, σ. Ι-1375, σκέψεις 223 και 224, και Επιτροπή κατά Tetra Laval, σκέψη 88 ανωτέρω, σκέψη 38· απόφαση του Πρωτοδικείου της 14ης Δεκεμβρίου 2005, T-210/01, General Electric κατά Επιτροπής, Συλλογή 2005, σ. II-5575, σκέψη 60). |
92 |
Ναι μεν ο κοινοτικός δικαστής αναγνωρίζει στην Επιτροπή περιθώριο εκτιμήσεως ιδίως σε οικονομικά ζητήματα, πλην όμως τούτο δεν συνεπάγεται ότι ο δικαστής αυτός δεν πρέπει να ελέγχει την εκ μέρους της Επιτροπής ερμηνεία στοιχείων οικονομικής φύσεως. Συγκεκριμένα, ο κοινοτικός δικαστής οφείλει, μεταξύ άλλων, να εξακριβώνει όχι μόνο την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων των οποίων έγινε επίκληση, την αξιοπιστία και τη συνοχή τους, αλλά οφείλει και να ελέγχει αν τα στοιχεία αυτά αποτελούν το σύνολο των κρίσιμων δεδομένων που πρέπει να ληφθούν υπόψη για να αξιολογηθεί μια περίπλοκη κατάσταση και αν μπορούν να στηρίξουν τα συμπεράσματα που συνήχθησαν βάσει αυτών (απόφαση Επιτροπή κατά Tetra Laval, σκέψη 88 ανωτέρω, σκέψη 39). |
93 |
Με βάση τις αρχές αυτές που διέπουν τις σχετικές με την απόδειξη απαιτήσεις και το βάρος της αποδείξεως στον τομέα των συγκεντρώσεων, καθώς και τον βαθμό του ελέγχου που πρέπει να διενεργεί ο κοινοτικός δικαστής στον τομέα αυτό πρέπει να εκτιμηθούν τα επιχειρήματα που προέβαλαν οι διάδικοι στην υπό κρίση υπόθεση. |
γ) Ανάλυση της συγκέντρωσης και των δεσμεύσεων από την Επιτροπή
94 |
Στις αιτιολογικές σκέψεις 19 επ. της προσβαλλομένης αποφάσεως, διευκρινίζεται ότι η Toll Collect δημιουργήθηκε από τις επιχειρήσεις της συγκέντρωσης, κατόπιν της αναθέσεως μιας δημόσιας συμβάσεως, για την είσπραξη, για λογαριασμό της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, των διοδίων που οφείλουν τα φορτηγά που κινούνται τους γερμανικούς αυτοκινητόδρομους. Υπό την ιδιότητα αυτή, η Toll Collect δεν τελεί σε ανταγωνισμό με άλλους ιδιώτες που παρέχουν υπηρεσίες. |
95 |
Εντούτοις, η μονάδα οχήματος της Toll Collect που χρησιμεύει για την είσπραξη των διοδίων έχει την ικανότητα να λαμβάνει και να παρέχει δεδομένα για να χρησιμοποιηθούν για την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής. Μια τέτοια χρήση των μονάδων οχήματος της Toll Collect δεν αποτελούσε αντικείμενο της διαδικασίας του δημόσιου διαγωνισμού που αφορούσε ένα σύστημα είσπραξης των διοδίων που οφείλονται από τα φορτηγά που κινούνται στους γερμανικούς αυτοκινητοδρόμους, αλλά η σύμβαση εκμετάλλευσης που συνήφθη με την Toll Collect κατόπιν της διαδικασίας αυτής προβλέπει ότι η Toll Collect θα μπορεί να προτείνει και άλλες υπηρεσίες τηλεματικής, κατόπιν χορηγήσεως της αντίστοιχης αδείας από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης ανέφεραν ότι θέλουν να κάνουν χρήση της δυνατότητας αυτής για να παράσχουν υπηρεσίες τηλεματικής μέσω της μονάδας οχήματος της Toll Collect. Η Επιτροπή εκτίμησε επομένως ότι, εφόσον η προσφορά υπηρεσιών τηλεματικής μέσω της μονάδας οχήματος της Toll Collect θα συμβάλει στον σκοπό γενικού συμφέροντος της αποσυμφόρησης των δικτύων μεταφορών, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν θα αντιταχθεί στην προσφορά τέτοιων υπηρεσιών μέσω της μονάδας οχήματος της Toll Collect και, κατά συνέπεια, ότι η συγκέντρωση θα έχει αντίκτυπο στην ανάπτυξη, κατασκευή και εμπορία των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογικές σκέψεις 20 έως 22 και 47 έως 49 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
96 |
Τα συστήματα αυτά τηλεματικής οδικών μεταφορών, τα οποία η Επιτροπή προσδιόρισε ως αποτελούντα τη σχετική αγορά προϊόντων, περιλαμβάνουν τα υλικά, τα λογισμικά και τις υπηρεσίες που απευθύνονται στις επιχειρήσεις μεταφορών και διαχειριστικής υποστήριξης. Από την άποψη των πελατών που είναι οι επιχειρήσεις μεταφορών, η εν λόγω αγορά περιλαμβάνει τόσο τις «επιχειρήσεις παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών», δηλαδή αυτές οι οποίες παρέχουν υλικά, λογισμικά και υπηρεσίες τηλεματικής, τους «προμηθευτές υλικών», ήτοι τους προμηθευτές που παράγουν μόνο τερματικά, λογισμικά και τα σχετικά υλικά, και τους «παρέχοντες υπηρεσίες», ήτοι τους προμηθευτές που παρέχουν μόνο υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογικές σκέψεις 23 έως 32 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
97 |
Αφού καθόρισε τη σχετική γεωγραφική αγορά ως περιλαμβάνουσα το έδαφος της Γερμανίας, η Επιτροπή προέβη σε εκτίμηση της συγκεντρώσεως από την άποψη του δικαίου του ανταγωνισμού, ελλείψει δεσμεύσεων εκ μέρους των επιχειρήσεων της συγκέντρωσης (αιτιολογικές σκέψεις 33 έως 36 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
98 |
Κατ’ αρχάς, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η συγκέντρωση περιελάμβανε, αφενός, τον σημαντικότερο γερμανό κατασκευαστή φορτηγών, τη DaimlerChrysler, η οποία, σύμφωνα με τις δηλώσεις της, είναι επιπλέον και ένας από τους κύριους παρέχοντες υπηρεσίες κινητικότητας και τηλεματικής και, αφετέρου, την Deutsche Telekom, ήτοι έναν από τους κύριους παρέχοντες υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας στη Γερμανία. Η Επιτροπή θεώρησε ότι οι δύο αυτές επιχειρήσεις είναι συνεπώς απολύτως σε θέση να παράσχουν υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογικές σκέψεις 39 και 40 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
99 |
Στη συνέχεια, η Επιτροπή υπενθύμισε, αφενός, ότι η DaimlerChrysler επιβεβαίωσε την πρόθεσή της να προσφέρει υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών μέσω της μονάδα οχήματος της Toll Collect και, αφετέρου, ότι μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας θα δώσει την αναγκαία άδεια, βάσει της συμβάσεως εκμεταλλεύσεως, ώστε η DaimlerChrysler να μπορέσει να παράσχει τέτοιες υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογικές σκέψεις 43 έως 50 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
100 |
Δεδομένου ότι η μονάδα οχήματος της Toll Collect θα παρέχεται δωρεάν και έχει πρακτικό ενδιαφέρον για τις επιχειρήσεις μεταφορών, η Επιτροπή εκτιμά ότι αυτή η μονάδα οχήματος θα εγκατασταθεί στο μεγαλύτερο αριθμό των φορτηγών που κινούνται τακτικά στους γερμανικούς αυτοκινητοδρόμους. Το γεγονός ότι αυτές οι μονάδες οχήματος που έχουν την ικανότητα να παρέχουν υπηρεσίες τηλεματικής θα διατίθενται δωρεάν στους υπόχρεους καταβολής διοδίων θα έχει ως συνέπεια ότι η μεγάλη πλειονότητα των φορτηγών που θα είναι εξοπλισμένα με μια μονάδα οχήματος της Toll Collect θα την χρησιμοποιούν και για τις υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών. Αντιθέτως, η Επιτροπή δεν θεωρεί οικονομικά ορθολογικό, από την άποψη των επιχειρήσεων μεταφορών, να εγκαταστήσουν οι επιχειρήσεις αυτές μια δεύτερη μονάδα οχήματος για να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών που προτείνουν οι ανταγωνιστές προμηθευτές. Τούτο εξηγείται, κατά την Επιτροπή, από τα χαμηλά περιθώρια κέρδους με τα οποία λειτουργούν οι επιχειρήσεις μεταφορών στη Γερμανία και στην Ευρώπη (αιτιολογικές σκέψεις 51 έως 54 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
101 |
Κατά συνέπεια, η Επιτροπή εκτιμά ότι οι μονάδες οχήματος της Toll Collect θα καλύψουν το σύνολο σχεδόν των φορτηγών στη Γερμανία και θα αναδειχθούν έτσι σε δεσπόζουσα πλατφόρμα στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογική σκέψη 56 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
102 |
Η δημιουργία αυτής της δεσπόζουσας πλατφόρμας συνεπάγεται, κατά την Επιτροπή, τον αποκλεισμό της γερμανικής αγοράς των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών για τις επιχειρήσεις μεταφορών και διαχειριστικής υποστήριξης. Ειδικότερα, οι παρέχοντες υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών θα εξαρτώνται από τη χρήση της μονάδας οχήματος της Toll Collect, λόγω της δημιουργίας μιας δεσπόζουσας πλατφόρμας για τις υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών. Οι μονάδες οχήματος της Toll Collect, ως προστατευόμενο και κλειστό σύστημα, θα παράσχουν τη δυνατότητα στην DaimlerChrysler, μέσω της Toll Collect, να ελέγχει την πρόσβαση στη μελλοντική γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογικές σκέψεις 57 έως 59 της προσβαλλομένης αποφάσεως). Επιπλέον, η πλατφόρμα Toll Collect θα συνεπάγεται τον παραγκωνισμό των παρεχόντων συστήματα τηλεματικής που δραστηριοποιούνται σήμερα στην αγορά. Δεδομένου ότι αυτές οι μονάδες οχήματος διαθέτουν τις ουσιώδεις λειτουργίες που είναι διαθέσιμες και στα συστήματα τηλεματικής οδικών μεταφορών που προτείνονται επί του παρόντος στην αγορά και δεδομένου ότι αυτές οι μονάδες οχήματος θα παρέχονται δωρεάν, η Επιτροπή εκτιμά ότι οι επιχειρήσεις μεταφορών των οποίων τα φορτηγά έχουν ήδη εξοπλισθεί με μονάδα οχήματος της Toll Collect δεν θα αγοράσουν και δεύτερο τερματικό τηλεματικής για να απολαμβάνουν επιπλέον υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών από ανταγωνιστές της Toll Collect. Έτσι, η ανακοίνωση της δωρεάν παροχής της τηλεματικής λύσης που ανέπτυξε η Toll Collect κατέστησε πολύ δύσκολη για τους προμηθευτές των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών που δραστηριοποιούνται στην αγορά την προσέγγιση νέων πελατών και απειλεί την οικονομική τους επιβίωση. Η δεύτερη γενιά μονάδων οχήματος που θα αναπτυχθεί από την Toll Collect θα εντείνει αυτόν τον παραγκωνισμό, λαμβανομένων υπόψη των νέων λειτουργιών των εν λόγω μονάδων οχήματος (αιτιολογικές σκέψεις 60 έως 65 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
103 |
Επομένως, η Επιτροπή εκτιμά ότι, χωρίς δεσμεύσεις, η κοινοποιηθείσα συγκέντρωση θα συνεπάγεται τη δημιουργία δεσπόζουσας θέσης της DaimlerChrysler, μέσω της κοινής επιχείρησης Toll Collect, στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών για επιχειρήσεις μεταφορών και διαχειριστικής υποστήριξης, με συνέπεια τη σημαντική παρεμπόδιση του αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην κοινή αγορά (αιτιολογική σκέψη 66 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
104 |
Ωστόσο, η Επιτροπή εκτίμησε ότι οι δεσμεύσεις που προτάθηκαν από τις επιχειρήσεις της συγκέντρωσης αρκούν για να αρθούν οι αντιρρήσεις που είχε διατυπώσει (αιτιολογική σκέψη 69 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
105 |
Ειδικότερα, όσον αφορά τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση, η Επιτροπή αναφέρει, στην αιτιολογική σκέψη 70 της προσβαλλομένης αποφάσεως, ότι η δέσμευση που ανέλαβαν τα μέρη να αναπτύξουν μια δομική ενότητα είσπραξης διοδίων για τις συσκευές των τρίτων κατασκευαστών, να συνδράμουν στην προσαρμογή στη δομική ενότητα διοδίων συσκευών τρίτων κατασκευαστών και να παράσχουν τις απαραίτητες εγκρίσεις για τη χρήση συσκευών τρίτων κατασκευαστών παρέχουν σε τρίτους τη δυνατότητα να παράγουν δικά τους τερματικά τηλεματικής και να τα εξοπλίζουν με δυνατότητες είσπραξης διοδίων. Η Επιτροπή διευκρινίζει ότι το ομοσπονδιακό Υπουργείο Μεταφορών, Οικισμού και Στεγάσεως τη διαβεβαίωσε ότι οι τρίτοι προμηθευτές συσκευών τηλεματικής που συνδέονται με τη δομική ενότητα διοδίων δε θα τύχουν διακριτικής μεταχείρισης, όσον αφορά το κόστος, σε σχέση με την επιχείρηση εκμετάλλευσης του συστήματος είσπραξης διοδίων από φορτηγά. |
106 |
Στην αιτιολογική σκέψη 71 της προσβαλλομένης αποφάσεως, η Επιτροπή έκρινε ότι «η ανάπτυξη και παραγωγή τέτοιων συσκευών τρίτων κατασκευαστών, οι οποίες, διασυνδεόμενες με την ενότητα διοδίων, αποκτούν τη δυνατότητα χρέωσης διοδίων, θα επιλεγεί κυρίως από κατασκευαστές φορτηγών και κατασκευαστές συσκευών με τους οποίους αυτοί συνεργάζονται». Βάσει των προαναφερθέντων, αλλά και των συμπερασμάτων μιας έρευνας αγοράς, η Επιτροπή εκτιμά ότι «η παροχή σε τρίτους της δυνατότητας να εντάξουν στη συσκευή τους [δομική] ενότητα διοδίων θα περιορίσει σημαντικά τις δυνατότητες της Toll Collect να εξελιχθεί σε δεσπόζουσα πλατφόρμα και ρυθμιστή της γερμανικής αγοράς συστημάτων τηλεματικής για επιχειρήσεις μεταφορών και διαχειριστικής [υποστήριξης]». |
107 |
Όσον αφορά τη σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση, η Επιτροπή εκτίμησε ότι η δυνατότητα χρήσεως της λειτουργίας GPS της δομικής μονάδας οχήματος της Toll Collect παρέχει, σύμφωνα με την έρευνα αγοράς της Επιτροπής, σε τρίτους που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής, τη δυνατότητα να εξοικονομήσουν περίπου 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή και να ανταγωνίζονται, παρά την ανάγκη εγκατάστασης στο όχημα πρόσθετου τερματικού, τις υπηρεσίες τηλεματικής που χρησιμοποιούν το σύστημα της Toll Collect (αιτιολογική σκέψη 72 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
108 |
Όσον αφορά τη σχετική με την πύλη της TGG δέσμευση, η Επιτροπή έκρινε ότι παρείχε τη δυνατότητα στους τρίτους που προσφέρουν υπηρεσίες τηλεματικής να έχουν χωρίς διακρίσεις πρόσβαση στις βασικές λειτουργίες και τα ανεπεξέργαστα δεδομένα των μονάδων οχήματος της Toll Collect μέσω μιας κεντρικής πύλης τηλεματικής, της οποίας η εκμετάλλευση θα γίνεται κατά τρόπο ουδέτερο και ανεξάρτητο από τα μέρη της συγκέντρωσης (αιτιολογικές σκέψεις 73 και 74 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
109 |
Τέλος, η Επιτροπή υπογράμμισε τη σημασία του ποιοτικού moratorium που εμποδίζει την πλατφόρμα Toll Collect να καταστεί δεσπόζουσα πλατφόρμα στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών έως ότου υλοποιηθούν οι σχετικές με τη διασύνδεση GPS και με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δεσμεύσεις (αιτιολογική σκέψη 76 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
110 |
Εν όψει των στοιχείων αυτών, η Επιτροπή έκρινε ότι, συνολικά, οι δεσμεύσεις θα καταστήσουν δυνατή τη διασφάλιση του ότι η αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών στη Γερμανία θα παραμείνει ανοικτή και ότι θα συνεχίσουν να ισχύουν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τα μέρη και τις τρίτες επιχειρήσεις. Έτσι, εφόσον τα μέρη τηρήσουν τις δεσμεύσεις, η Επιτροπή έκρινε ότι η κοινοποιηθείσα συγκέντρωση δεν θα έχει ως συνέπεια τη δημιουργία δεσπόζουσας θέσεως της DaimlerChrysler, μέσω της Toll Collect, στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογική σκέψη 77 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
δ) Επί του κριτηρίου εκτιμήσεως των δεσμεύσεων
111 |
Η Qualcomm προσάπτει, κατ’ ουσίαν, στην Επιτροπή ότι εκτίμησε τις δεσμεύσεις βάσει ενός εσφαλμένου κριτηρίου, καθόσον ανέφερε ότι η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση απλώς περιορίζουν τον χαρακτήρα της πλατφόρμας της Toll Collect ως δεσπόζουσας. |
112 |
Συναφώς, το Πρωτοδικείο υπενθυμίζει ότι, κατ’ εφαρμογήν του κανονισμού περί συγκεντρώσεων, δεν εναπόκειται στην Επιτροπή να εκτιμά αν οι δεσμεύσεις καθιστούν δυνατό τον περιορισμό του αντίκτυπου στον ανταγωνισμό μιας συγκέντρωσης, αλλά να εκτιμά αν βάσει των δεσμεύσεων μπορεί να αποκλεισθεί ότι η συγκέντρωση δεν δημιουργεί ή δεν ενισχύει δεσπόζουσα θέση με αποτέλεσμα να παρακωλύεται σε μεγάλο βαθμό ο ουσιαστικός ανταγωνισμός στην κοινή αγορά ή σε σημαντικό τμήμα της (βλ. σκέψη 89 ανωτέρω). |
113 |
Εντούτοις, πρέπει να θεωρηθεί, εν προκειμένω, ότι από το γεγονός ότι η Επιτροπή εκτίμησε ότι βάσει της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης «θα περιορι[ζόταν] περαιτέρω η αναμενόμενη υπεροχή της Toll Collect ως πλατφόρμας τηλεματικής» και ότι η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση «θα περ[ιόριζε] σημαντικά τις δυνατότητες της Toll Collect να εξελιχθεί σε δεσπόζουσα πλατφόρμα και ρυθμιστή της γερμανικής αγοράς συστημάτων τηλεματικής για επιχειρήσεις μεταφορών και διαχειριστικής [υποστήριξης]» (αιτιολογικές σκέψεις 72 και 71 της προσβαλλομένης αποφάσεως) δεν μπορεί να συναχθεί ότι η Επιτροπή εκτίμησε τη συγκέντρωση βάσει ενός εσφαλμένου κριτηρίου. |
114 |
Συγκεκριμένα, αντίθετα προς αυτό που φαίνεται ότι θέλει να υποστηρίξει η Qualcomm, οι σχετικές με τον ανταγωνισμό επιφυλάξεις που διατύπωσε η Επιτροπή όσον αφορά τη συγκέντρωση δεν αποσκοπούν στο να κηρυχθεί ασύμβατη προς την κοινή αγορά μια ενδεχόμενη δεσπόζουσα θέση της πλατφόρμας που αποτελείται από αυτές καθαυτές τις μονάδες οχήματος της Toll Collect (στο εξής: πλατφόρμα Toll Collect), αλλά αφορούν το γεγονός ότι η DaimlerChrysler ενδέχεται να αποκτήσει, μέσω των μονάδων οχήματος της Toll Collect, δεσπόζουσα θέση στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογικές σκέψεις 38 και 66 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
115 |
Οι δεσμεύσεις των μερών της συγκέντρωσης τις οποίες η Επιτροπή έκρινε ως επαρκείς για να αναιρεθούν οι αντιρρήσεις που είχε διατυπώσει αποσκοπούν στον αποκλεισμό της δεσπόζουσας θέσης της DaimlerChrysler στη σχετική αγορά, πρώτον, περιορίζοντας τη δεσπόζουσα θέση της πλατφόρμας Toll Collect μέσω της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης και της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης, δεύτερον, διασφαλίζοντας, μέσω της σχετικής με την πύλη της TGG δέσμευσης, την ανοικτή πρόσβαση στην πλατφόρμα Toll Collect για την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών και, τρίτον, εξαρτώντας την προμήθεια υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών μέσω των μονάδων οχήματος της Toll Collect από την τήρηση του ποιοτικού moratorium (αιτιολογικές σκέψεις 70 έως 76 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
116 |
Μόνο μέσω της σφαιρικής εκτίμησης των δεσμεύσεων αυτών κατέληξε η Επιτροπή στο συμπέρασμα ότι η τήρησή τους από τις επιχειρήσεις της συγκέντρωσης δεν θα έχει ως συνέπεια τη δημιουργία δεσπόζουσας θέσεως της DaimlerChrysler, μέσω της Toll Collect, στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογική σκέψη 77 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
117 |
Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να υπομνησθεί, αφενός, ότι η Toll Collect είναι επιφορτισμένη μόνο για τον σχεδιασμό και την εκμετάλλευση, για λογαριασμό της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, του συστήματος είσπραξης των διοδίων που οφείλονται από τα φορτηγά που κινούνται στους γερμανικούς αυτοκινητοδρόμους, οπότε δεν δραστηριοποιείται στη σχετική αγορά (αιτιολογικές σκέψεις 7 και 19 της προσβαλλομένης αποφάσεως) και, αφετέρου, ότι η δωρεάν προμήθεια των μονάδων οχήματος της Toll Collect (αιτιολογική σκέψη 17 της προσβαλλομένης αποφάσεως) αποτελούσε απαίτηση που επιβλήθηκε από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας για την εκ μέρους της Toll Collect εκμετάλλευση του συστήματος των διοδίων των αυτοκινητοδρόμων. Επομένως, η δημιουργία της Toll Collect και η δωρεάν παροχή των επίδικων μονάδων οχήματος δεν μπορούσαν, αυτές καθαυτές, να αποτελούν το αντικείμενο της εκτίμησης της Επιτροπής στο πλαίσιο της διαδικασίας που διέπει ο κανονισμός περί συγκεντρώσεων. |
118 |
Κατόπιν των προεκτεθέντων, η αιτίαση της Qualcomm ότι η Επιτροπή εκτίμησε τις δεσμεύσεις βάσει εσφαλμένου κριτηρίου πρέπει να απορριφθεί. |
ε) Επί της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης και επί της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης
Εισαγωγή
119 |
Υπενθυμίζεται, εκ προοιμίου, ότι το πρόβλημα του ανταγωνισμού που προσδιόρισε η Επιτροπή κατόπιν της κοινοποιήσεως της συγκέντρωσης συνίσταται στη δημιουργία δεσπόζουσας θέσεως της DaimlerChrysler, μέσω της Toll Collect, στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών που περιλαμβάνουν τόσο την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών όσο και την προμήθεια εξοπλισμού που καθιστά δυνατή την παροχή των υπηρεσιών αυτών. |
120 |
Οι δεσμεύσεις που ανέλαβαν οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης αφορούν τόσο την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών όσο και την προμήθεια του εξοπλισμού μέσω του οποίου μπορούν να παρασχεθούν οι υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών. Έτσι, η σχετική με την πύλη της TGG δέσμευση, που διασφαλίζει μια χωρίς διακρίσεις πρόσβαση των παρεχόντων υπηρεσίες τηλεματικής στις βασικές λειτουργίες και στα ανεπεξέργαστα δεδομένα των μονάδων οχήματος της Toll Collect, αφορά μόνο την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών. Η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση αφορούν την προμήθεια του εξοπλισμού που καθιστά δυνατή την παροχή των υπηρεσιών αυτών. |
121 |
Οι αιτιάσεις της Qualcomm αφορούν αποκλειστικά τις δεσμεύσεις που σχετίζονται με την προμήθεια του εξοπλισμού που καθιστά δυνατή την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών. Συγκεκριμένα, η Qualcomm δεν αμφισβητεί την εκτίμηση της σχετικής με την πύλη της TGG δέσμευσης. |
122 |
Τέλος, υπογραμμίζεται ότι, λαμβάνοντας σφαιρικά υπόψη τις δεσμεύσεις αυτές, η Επιτροπή θεώρησε ότι καθιστούσαν δυνατό το να παραμείνει ανοικτή η αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών και να εμποδιστεί η δημιουργία δεσπόζουσας θέσεως της DaimlerChrysler, μέσω της κοινής επιχείρησης, στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών (αιτιολογική σκέψη 77 της προσβαλλομένης αποφάσεως). |
Επί της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης
— Εισαγωγή
123 |
Όσον αφορά τις αιτιάσεις που προέβαλε η Qualcomm ως προς τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση, από τις αιτιολογικές σκέψεις 70 και 71 της προσβαλλομένης αποφάσεως, όπως παρατέθηκαν στις σκέψεις 105 και 106 ανωτέρω, προκύπτει ότι η δέσμευση αυτή εγγυάται καταρχάς στους τρίτους που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής οδικών μεταφορών, στους οποίους περιλαμβάνονται οι κατασκευαστές φορτηγών, τη δυνατότητα να δημιουργούν και να διαθέτουν στην αγορά μια μονάδα οχήματος δυνάμενη να χρησιμοποιείται, όπως αυτή της Toll Collect, για την είσπραξη των διοδίων. Η δέσμευση αυτή παρέχει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις μεταφορών που θέλουν να χρησιμοποιήσουν υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών διαφορετικές από αυτές που προσφέρονται μέσω των μονάδων οχήματος της Toll Collect να αποφύγουν τη δεύτερη εγκατάσταση. |
124 |
Η Qualcomm εκτιμά εντούτοις ότι η δέσμευση αυτή δεν παρέχει τη δυνατότητα στους τρίτους που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής να ανταγωνιστούν τη μονάδα οχήματος της Toll Collect διότι, αφενός, δεν εξαλείφει το πλεονέκτημα ως προς την τιμή της μονάδας οχήματος της Toll Collect η οποία παρέχεται δωρεάν και, αφετέρου, η εκ μέρους των τρίτων υλοποίηση της δικής τους μονάδας οχήματος με δυνατότητα είσπραξης διοδίων θα τους προκαλούσε πρόσθετα έξοδα. Περαιτέρω, η Qualcomm θέτει εν αμφιβόλω τον ισχυρισμό της Επιτροπής ότι οι κατασκευαστές των φορτηγών θα αναπτύξουν τερματικά τηλεματικής με ενσωματωμένες τις λειτουργίες εισπράξεως διοδίων. |
— Επί του πλεονεκτήματος που αντλείται από τη δωρεάν παροχή της μονάδας οχήματος της Toll Collect
125 |
Δεν αμφισβητείται ότι οι μονάδες οχήματος της Toll Collect θα παρέχονται δωρεάν στις επιχειρήσεις μεταφορών, μέσω της καταθέσεως εγγυήσεως. Η δωρεάν αυτή προμήθεια αποτελεί απαίτηση επιβληθείσα από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας στην Toll Collect κατόπιν της αναθέσεως της εκτελέσεως της επίμαχης δημοσίας συμβάσεως στις επιχειρήσεις της συγκέντρωσης από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. |
126 |
Ομοίως δεν αμφισβητείται ότι, κατ’ εφαρμογήν του ποιοτικού moratorium, οι μονάδες οχήματος της Toll Collect δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούνται για την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών παρά μόνον αφότου η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας παράσχει τη σχετική έγκριση. Η έγκριση αυτή θα δοθεί μόνον εφόσον οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης τηρήσουν το σύνολο των δεσμεύσεων, μεταξύ των οποίων και τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση. |
127 |
Στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας που προηγήθηκε της εκδόσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ανέφερε, σε μια επιστολή που απέστειλε στην Επιτροπή, ότι η εκ μέρους της χρηματοπιστωτική παρέμβαση υπέρ των επιχειρήσεων της συγκέντρωσης δεν θα έβαινε πέραν των αναγκαίων δαπανών για τη θέση σε εφαρμογή της είσπραξης των διοδίων. Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας επιβεβαίωσε τη θέση αυτή με το υπόμνημα παρεμβάσεως καθώς και κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση. |
128 |
Περαιτέρω, όσον αφορά το κόστος της μονάδας οχήματος της Toll Collect, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεσμεύθηκε να μην μεταχειριστεί διαφορετικά τους τρίτους που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής με δομική ενότητα είσπραξης διοδίων και την επιχείρηση εκμετάλλευσης συστήματος είσπραξης των διοδίων για τα φορτηγά (αιτιολογική σκέψη 70 της προσβαλλομένης αποφάσεως). Η δέσμευση αυτή πιστοποιείται με το από 2 Απριλίου 2003 έγγραφο που απηύθυνε η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας προς την Επιτροπή. Επιπλέον, επιβεβαιώθηκε από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση. |
129 |
Έτσι, η δωρεάν παροχή της μονάδας οχήματος της Toll Collect ουδόλως συνεπάγεται ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη DaimlerChrysler όσον αφορά το κόστος εκμετάλλευσης της Toll Collect. Η δέσμευση της Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας να μεταχειριστεί κατά τρόπο μη συνεπαγόμενο διακρίσεις τόσο τον παραγωγό των επίδικων μονάδων οχήματος όσο και τους τρίτους που προσφέρουν τα δικά τους συστήματα τηλεματικής οδικών μεταφορών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την είσπραξη των διοδίων, όσον αφορά τα έξοδα που πραγματοποιούν για την είσπραξη των διοδίων μέσω του αντίστοιχου εξοπλισμού τους, έχει ως συνέπεια να μη δημιουργείται κανένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την Toll Collect ή για την DaimlerChrysler σε σχέση με τους τρίτους αυτούς. Η ίση μεταχείριση των επιχειρήσεων της συγκέντρωσης που ανέθεσαν στην Toll Collect να αναπτύξει την επίμαχη μονάδα οχήματος και των τρίτων που σχεδιάζουν άλλες μονάδες οχήματος κατόπιν της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης διασφαλίζεται συνεπώς όσον αφορά τη χρηματοδότηση του κόστους αυτών των μονάδων οχήματος από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. |
130 |
Η Επιτροπή μπόρεσε έτσι ευλόγως να θεωρήσει ότι η δέσμευση αυτή ανταποκρινόταν στο προσδιοριζόμενο με την προσβαλλόμενη απόφαση ανταγωνιστικό μειονέκτημα κατά το οποίο οι επιχειρήσεις μεταφορών δεν θα ήταν διατεθειμένες να πληρώσουν για μια δεύτερη μονάδα οχήματος. Συγκεκριμένα, βάσει της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης, οι τρίτοι κατασκευαστές θα μπορούν να προσφέρουν συστήματα τηλεματικής περιλαμβάνοντα δομική ενότητα είσπραξης των διοδίων τυγχάνοντας της ίδιας χρηματοοικονομικής στήριξης με αυτή της οποίας τυγχάνει η Toll Collect για τη δωρεάν παροχή των δικών της μονάδων οχήματος. |
131 |
Τέλος και ως εκ περισσού, υπογραμμίζεται ότι, ναι μεν, στην προσβαλλόμενη απόφαση, κατά την εκτίμηση της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης, η Επιτροπή δεν αναφέρεται ρητώς στην ποιοτική διαφορά μεταξύ των υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών που μπορούν να προσφέρονται μέσω της μονάδας οχήματος της Toll Collect και αυτών που μπορούν να προσφέρονται μέσω συσκευών τρίτων, πλην όμως από την προσβαλλομένη απόφαση, θεωρούμενη συνολικά, προκύπτει ότι η εν λόγω ποιοτική διαφορά είναι σημαντική για την εκτίμηση του αντικτύπου της συγκέντρωσης στον ανταγωνισμό. |
132 |
Συγκεκριμένα, κατά την ως προς τον ανταγωνισμό εκτίμηση της συγκέντρωσης ελλείψει δεσμεύσεων, η Επιτροπή αναφέρεται στην ποιοτική αυτή διαφορά (αιτιολογικές σκέψεις 62 έως 65 της προσβαλλομένης αποφάσεως). Έτσι, η Επιτροπή ανέφερε ότι οι υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών που μπορούν να παρέχονται μέσω της μονάδας οχήματος της Toll Collect δεν καλύπτουν το σύνολο των υπηρεσιών που παρέχονται επί του παρόντος από τα τερματικά τηλεματικής που διατίθενται στην αγορά, αλλά ότι «καλύπτουν τις βασικές απαιτούμενες λειτουργίες, οι οποίες προσφέρονται και από τα διαθέσιμα σήμερα στην αγορά συστήματα». Επιπλέον, διευκρίνισε, εν όψει της δωρεάν προμήθειας των μονάδων οχήματος της Toll Collect, ότι«[εκτιμήθηκε] ότι οι επιχειρήσεις εκμετάλλευσης στόλων φορτηγών που έχουν ήδη εξοπλιστεί με τη μονάδα οχήματος της Toll Collect, δεν θα προμηθευθούν και δεύτερο τερματικό τηλεματικής για να απολαμβάνουν επιπλέον υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών από ανταγωνιστές της Toll Collect». |
133 |
Η ποιοτική αυτή διαφορά όμως επιβεβαιώνει το βάσιμο της αναλύσεως της Επιτροπής όσον αφορά τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση. |
134 |
Συγκεκριμένα, η έκθεση των Frost & Sullivan, που επικαλείται η Επιτροπή προς στήριξη της επιχειρηματολογίας της, αναφέρει ότι, κατά τον χρόνο της εκτίμησης της συγκέντρωσης, υπήρχε στην Ευρώπη ζήτηση για πιο εξελιγμένα συστήματα που παρέχουν τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών και επιβεβαιώνει ότι η ζήτηση αυτή θα αυξηθεί τα επόμενα έτη. |
135 |
Κατά συνέπεια, η Επιτροπή ευλόγως εκτίμησε ότι υπήρχε στην Ευρώπη, κατά τον χρόνο εκτίμησης της συγκέντρωσης, ζήτηση για πιο εξελιγμένα συστήματα που παρέχουν τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών και ότι η ζήτηση αυτή επρόκειτο να αυξηθεί τα επόμενα έτη. Περαιτέρω, διαπιστώνεται ότι η μονάδα οχήματος της Toll Collect μπορούσε αρχικώς να χρησιμοποιείται μόνο για βασικές υπηρεσίες τηλεματικής (αιτιολογική σκέψη 62 της προσβαλλομένης αποφάσεως). Μπορεί συνεπώς να θεωρηθεί ότι οι επιχειρήσεις παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών που προσφέρουν μέσω των συστημάτων τους, εκτός από υπηρεσίες είσπραξης διοδίων, υπηρεσίες τηλεματικής πιο εξελιγμένες από αυτές που μπορούν να προσφέρονται μέσω της μονάδας οχήματος της Toll Collect έχουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με τους παρέχοντες υπηρεσίες που χρησιμοποιούν την επίμαχη μονάδα οχήματος. |
136 |
Το ποιοτικό αυτό πλεονέκτημα, σε συνδυασμό με της απουσία διακρίσεων όσον αφορά το κόστος των τρίτων που επωφελούνται από τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση, παρείχε τη δυνατότητα στην Επιτροπή να θεωρήσει, χωρίς να υποπέσει σε πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, ότι «η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση θα περιορίσει σημαντικά τις δυνατότητες της Toll Collect να εξελιχθεί σε δεσπόζουσα πλατφόρμα και ρυθμιστή της γερμανικής αγοράς συστημάτων τηλεματικής για επιχειρήσεις μεταφορών και διαχειριστικής [υποστήριξης]». |
— Επί των προσθέτων δαπανών
137 |
Η Qualcomm εκτιμά ότι οι τρίτοι που προτείνουν συστήματα τηλεματικής θα επιβαρυνθούν με πρόσθετες δαπάνες που περιλαμβάνουν τα έξοδα προσαρμογής του συστήματός τους για την ενσωμάτωση της δομικής ενότητας είσπραξης διοδίων, τα έξοδα συμμετοχής στην ανάπτυξη και στην προμήθεια της δομικής ενότητας (βλ. ρήτρες του σημείου B.IV.2.4 των δεσμεύσεων) και τα έξοδα πιστοποίησης του συστήματός τους που ενσωματώνει τη δομική ενότητα (βλ. ρήτρες του σημείου B.IV.2.4 των δεσμεύσεων). |
138 |
Συναφώς, το Πρωτοδικείο παρατηρεί ότι από τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν οι επιχειρήσεις της συγκέντρωσης προκύπτει ότι οι μονάδες οχήματος της Toll Collect δεν μπορούν, με μόνη την αρχική τους εγκατάσταση, να παρέχουν υπηρεσίες τηλεματικής. Συγκεκριμένα, βάσει των σημείων A.3 και B. II.16.1 των δεσμεύσεων αυτών πρέπει να εγκατασταθεί ένα πρόσθετο λογισμικό στις επίμαχες μονάδες οχήματος για να μπορέσουν να παρέχουν τέτοιες υπηρεσίες. Το σημείο A.3 των δεσμεύσεων προβλέπει στη δεύτερη παράγραφό του ότι «η απευθείας παροχή υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας [μέσω] των λειτουργιών [των επίμαχων μονάδων οχήματος] είναι δυνατή μόνον εφόσον εγκατασταθεί [στις εν λόγω μονάδες οχήματος] ένα πρόσθετο λογισμικό καθοδήγησης (πράγμα που απαιτεί μια κεντρική παρέμβαση)». Επομένως, η εκμετάλλευση των επίμαχων μονάδων οχήματος θα προκαλέσει επίσης ορισμένα έξοδα προσαρμογής για να μπορούν οι επιχειρήσεις να τις χρησιμοποιήσουν ως σύστημα τηλεματικής οδικών μεταφορών. Όσον αφορά τα έξοδα συμμετοχής στην ανάπτυξη και στην προμήθεια της δομικής ενότητας και τα έξοδα πιστοποίησης του συστήματός τους που ενσωματώνει τη δομική ενότητα, όπως διαλαμβάνονται στις ρήτρες των σημείων B.IV.2.4 των δεσμεύσεων, πρέπει να παρατηρηθεί ότι η Qualcomm δεν αποδεικνύει ότι οι δαπάνες αυτές θα είναι πιο σημαντικές από αυτές που χρειάστηκε να πραγματοποιήσει η Toll Collect για την ανάπτυξη της δικής της δομικής ενότητας είσπραξης των διοδίων. Τέλος, εν πάση περιπτώσει, διαπιστώνεται ότι η Qualcomm δεν δίνει κανένα αριθμητικό στοιχείο, ούτε καν μια αρχική εκτίμηση, όσον αφορά αυτές τις προβαλλόμενες πρόσθετες δαπάνες. |
139 |
Κατά συνέπεια, η Qualcomm δεν απέδειξε, επαρκώς, ότι οι τρίτοι που προτείνουν συστήματα τηλεματικής θα επιβαρυνθούν με πρόσθετες δαπάνες κάνοντας χρήση της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης, ικανές να θέσουν εν αμφιβόλω την εκτίμηση της Επιτροπής. |
— Επί της εκ μέρους των κατασκευαστών φορτηγών ανάπτυξης τερματικών τηλεματικής με ενσωματωμένη λειτουργία είσπραξης διοδίων
140 |
Η Qualcomm θέτει επίσης εν αμφιβόλω τον ισχυρισμό της Επιτροπής ότι οι κατασκευαστές φορτηγών θα εκμεταλλευθούν πιθανώς τη δυνατότητα ανάπτυξης τερματικών τηλεματικής με ενσωματωμένες λειτουργίες είσπραξης διοδίων. |
141 |
Συναφώς, το Πρωτοδικείο παρατηρεί ότι από την έκθεση των Frost & Sullivan προκύπτει ότι, από το 2000, οι κατασκευαστές αρχικού εξοπλισμού στην Ευρώπη εγκατέστησαν συστήματα τηλεματικής στα φορτηγά τους κατά την κατασκευή τους (βλ. γραφικές παραστάσεις 3-10 και 3-14 της εκθέσεως Frost & Sullivan). Επιπλέον, στην έκθεση αυτή αναφέρθηκε ότι οι κατασκευαστές οχημάτων έχουν την πρόθεση να αναπτύξουν και να καθοδηγήσουν την αγορά τηλεματικής των επαγγελματικών οχημάτων και ότι ο συνδυασμός μεταξύ ηλεκτρονικής είσπραξης των διοδίων και των συστημάτων τηλεματικής αντιπροσωπεύει μια σημαντική ευκαιρία (βλ. έκθεση Frost & Sullivan σ. 2-12). Στην ίδια έκθεση, αναφέρεται ότι πρέπει να αναμένεται ότι οι κατασκευαστές οχημάτων θα δώσουν προτεραιότητα στην εκ κατασκευής εγκατάσταση συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών (βλ. έκθεση Frost & Sullivan σ. 3-11). Τέλος, οι συντάκτες της έκθεσης αυτής προβλέπουν ότι, το 2009, οι κατασκευαστές αρχικού εξοπλισμού θα έχουν φθάσει, στην Ευρώπη, ένα ποσοστό διείσδυσης κοντά στο 80 % στην αγορά τηλεματικής οδικών μεταφορών για βαρέα επαγγελματικά οχήματα (βάρους άνω των 16 τόνων) και πάνω από το 50 % για τη συνδυασμένη αγορά των βαρέων και μεσαίων επαγγελματικών οχημάτων (βλ. γραφικές παραστάσεις στις σελίδες 3-20, 3-21 και 3-22 της εκθέσεως Frost & Sullivan). |
142 |
Επομένως, ευλόγως η Επιτροπή συνήγαγε από την έκθεση αυτή ότι οι κατασκευαστές φορτηγών και του εξοπλισμού αυτών θα αναπτύξουν τα δικά τους συστήματα τηλεματικής οδικών μεταφορών. Επιπλέον, εν όψει της σημαντικής ευκαιρίας που αντιπροσωπεύει ο συνδυασμός μεταξύ των αυτομάτων συστημάτων είσπραξης των διοδίων και των συστημάτων τηλεματικής, δεν είναι προδήλως εσφαλμένο να θεωρηθεί ότι οι κατασκευαστές φορτηγών και του εξοπλισμού αυτών θα ενσωματώσουν το αυτόματο σύστημα είσπραξης των διοδίων στα συστήματά τους τηλεματικής οδικών μεταφορών, λαμβανομένης υπόψη της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης. |
143 |
Η Qualcomm φρονεί εντούτοις ότι, σύμφωνα με την εμπειρία της, οι διαχειριστές των στόλων δεν προτιμούν την εγκατάσταση στη γραμμή παραγωγής των τερματικών τηλεματικής στα φορτηγά, καθόσον χρησιμοποιούν διάφορες μάρκες οχημάτων και η εγκατάσταση στη γραμμή παραγωγής θα δημιουργούσε προβλήματα διαλειτουργικότητας μεταξύ των εγκατεστημένων στη γραμμή παραγωγής συστημάτων των διαφόρων κατασκευαστών, ειδικότερα στο επίπεδο του κέντρου ελέγχου του διαχειριστή του στόλου. Επιπλέον, η εγκατάσταση διαφορετικών τερματικών θα καθιστούσε πιο περίπλοκη την εκπαίδευση των οδηγών. |
144 |
Οι ισχυρισμοί αυτοί πρέπει να απορριφθούν. Συγκεκριμένα, στην έκθεση Frost & Sullivan αναφέρεται ότι οι κατασκευαστές φορτηγών αναπτύσσουν συστήματα ανεξάρτητα από τα οχήματα προκειμένου να επιλύσουν το πρόβλημα των επιχειρηματιών που έχουν στόλο φορτηγών που αποτελείται από διάφορες μάρκες (βλ. έκθεση Frost & Sullivan, σ. 3-21). Κατά την ίδια έκθεση, το «πρότυπο FMS» αποτελεί ένα βήμα προς συστήματα που μπορούν να λειτουργήσουν σε όλα τα οχήματα με υψηλότερο βαθμό πολυπλοκότητας. Περαιτέρω, τίποτα δεν εμποδίζει τους κυρίους των στόλων που αποτελείται από διάφορες μάρκες να εγκαταστήσουν, σε τμήμα του στόλου αυτού, πρόσθετο εξοπλισμό συμβατό με τα οχήματά τους. Επιπλέον και εν πάση περιπτώσει, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η Qualcomm δεν προβάλλει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι οι διαχειριστές των στόλων δεν προτιμούν την εγκατάσταση στη γραμμή παραγωγής των τερματικών τηλεματικής στα φορτηγά και ότι οι περισσότεροι χρησιμοποιούν διάφορες μάρκες οχημάτων. |
145 |
Επομένως, η Επιτροπή εγκύρως μπορούσε να θεωρήσει ότι μπορεί να θεωρηθεί ότι θα είναι ουσιαστικά οι κατασκευαστές φορτηγών και του εξοπλισμού αυτών που θα αναπτύξουν και θα παραγάγουν εξοπλισμό τηλεματικής τον οποίο αφορά η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση. |
— Συμπέρασμα
146 |
Κατόπιν των προεκτεθέντων, το Πρωτοδικείο θεωρεί ότι η αιτίαση της Qualcomm που αντλείται από πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως ως προς τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση πρέπει να απορριφθεί. Συγκεκριμένα, η Qualcomm δεν απέδειξε ότι η δέσμευση αυτή δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις σχετικές με τον ανταγωνισμό ανησυχίες της Επιτροπής όσον αφορά το εξοπλισμό που παρέχει τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών στην αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών. |
Επί της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης
147 |
Η Qualcomm φρονεί ότι η εκτίμηση της Επιτροπής ως προς τη σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση είναι προδήλως εσφαλμένη, διότι αυτή η διασύνδεση GPS δεν συνεπάγεται καμία οικονομία και, εν πάση περιπτώσει, το πλεονέκτημα αυτό δεν εξαλείφει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της μονάδας οχήματος της Toll Collect. |
148 |
Το Πρωτοδικείο θεωρεί εντούτοις ότι, συνολικά θεωρούμενη, η προσβαλλόμενη απόφαση ανταποκρίνεται επαρκώς στις σχετικές με τον ανταγωνισμό ανησυχίες που προσδιόρισε στην απόφαση αυτή η Επιτροπή και, ειδικότερα, στη σχετική με τον ανταγωνισμό ανησυχία της Qualcomm που σχετίζεται με τη δωρεάν προμήθεια των μονάδων οχήματος της Toll Collect. |
149 |
Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι η δωρεάν προμήθεια της μονάδας οχήματος της Toll Collect συνιστά υποχρέωση των επιχειρήσεων της συγκέντρωσης κατόπιν της αναθέσεως της εκτέλεσης της επίμαχης δημόσιας σύμβασης στις επιχειρήσεις της συγκέντρωσης από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, την οποία η Επιτροπή δεν μπορούσε να θέσει, αυτή καθαυτή, εν αμφιβόλω κατά την ανάλυση της συγκέντρωσης που πραγματοποίησε (βλ. σκέψη 117 ανωτέρω). |
150 |
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι, κατά τον χρόνο της εκ μέρους της Επιτροπής εκτίμησης της συγκέντρωσης, δεν ήταν ορθολογικό από οικονομικής απόψεως για τις επιχειρήσεις μεταφορών να εγκαθιστούν με δικά τους έξοδα μια δεύτερη μονάδα οχήματος, συνεπάγεται, βεβαίως, ότι η μονάδα οχήματος της Toll Collect επρόκειτο να καταλάβει κυρίαρχη θέση στη γερμανική αγορά συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών. Εντούτοις, όπως τόνισε η Επιτροπή στην εκτίμησή της της συγκέντρωσης, δεν πρόκειται παρά για άμεση συνέπεια της αναθέσεως της εκτελέσεως της επίμαχης δημόσιας σύμβασης από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και όχι για συνέπεια της συγκέντρωσης. |
151 |
Περαιτέρω, διασφαλίζοντας μέσω της σχετικής με την πύλη της TGG δέσμευσης –την οποία δεν αμφισβήτησε η Qualcomm εν προκειμένω– σε τρίτους τη δυνατότητα να παρέχουν υπό μη συνεπαγόμενους διακρίσεις όρους τις δικές τους υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών μέσω της μονάδας οχήματος της Toll Collect, η Επιτροπή εξασφάλισε ότι η DaimlerChrysler, μέσω της Toll Collect, δεν θα μπορεί να αποκλείσει τη σχετική αγορά για τους τρίτους και να κυριαρχήσει στις υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών στην αγορά αυτή. |
152 |
Επιπλέον, η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση, σε συνδυασμό με την περί απουσίας δυσμενών διακρίσεων δέσμευση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας όσον αφορά τη συμβολή της στις δαπάνες της δομικής ενότητας είσπραξης των διοδίων, διασφαλίζει στους τρίτους τη δυνατότητα προσφοράς των δικών τους μονάδων οχήματος με δυνατότητα είσπραξης των διοδίων υπό ανταγωνιστικούς όρους. Υπενθυμίζεται ότι η δωρεάν προμήθεια των μονάδων οχήματος της Toll Collect δεν συνιστά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις της συγκέντρωσης σε σχέση με την Qualcomm, δεδομένης αυτής της δέσμευσης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (βλ. σκέψεις 122 επ. ανωτέρω). |
153 |
Τέλος, η σχετική με το ποιοτικό moratorium δέσμευση διασφαλίζει ότι η μονάδα οχήματος της Toll Collect δεν θα μπορεί να καταστεί δεσπόζουσα πλατφόρμα προτού οι τρίτοι μπορέσουν να επωφεληθούν πράγματι από τη σχετική με τη διασύνδεση GPS και τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση. |
154 |
Επομένως, πρέπει να κριθεί ότι ορθώς η Επιτροπή θεώρησε ότι, σφαιρικά, δηλαδή συνολικά θεωρούμενες, οι δεσμεύσεις συνεπάγονται ότι «η κοινοποιηθείσα συγκέντρωση […] δεν δημιουργεί, μέσω της κοινής εταιρείας, δεσπόζουσα θέση για την DaimlerChrysler στη γερμανική αγορά συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών για επιχειρήσεις μεταφορών και διαχειριστικής υποστήριξης». |
155 |
Περαιτέρω, στον βαθμό που η Qualcomm φρονεί ότι η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση δεν συνεπάγεται καμία οικονομία, πρέπει να παρατηρηθεί ότι η αιτιολογική σκέψη 72 της προσβαλλομένης αποφάσεως δεν διευκρινίζει ότι η εξοικονόμηση 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή απορρέει μόνον από την τιμή αγοράς των συσκευών όπως υπονοεί η Qualcomm. Όμως, στο υπόμνημά της αντικρούσεως, η Επιτροπή υποστηρίζει, χωρίς να αντικρουσθεί επ’ αυτού από την Qualcomm, ότι η οικονομία αυτή καλύπτει επίσης τα έξοδα της κεραίας, των καλωδίων και της εγκατάστασης της λειτουργίας GPS με τα οποία πρέπει να επιβαρυνθούν οι τρίτοι που θέλουν να παρέχουν τον δικό τους εξοπλισμό τηλεματικής με δυνατότητα λειτουργίας GPS. Επιπλέον, πρέπει να θεωρηθεί ότι η εκτίμηση αυτή της Επιτροπή σχετικά με την εξοικονόμηση δαπανών δεν είναι εσφαλμένη με βάση τις θέσεις που έλαβαν κατά τη διοικητική διαδικασία οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην αγορά. Έτσι, ένας πρώτος επιχειρηματίας εκτίμησε ότι μια διασύνδεση GSM και GPS καθιστούσε δυνατή τη μείωση κατά 500 ευρώ περίπου του κόστους του συστήματος τηλεματικής, ένας δεύτερος επιχειρηματίας θεώρησε ότι μια συσκευή τηλεματικής χωρίς δομική ενότητα GPS και GSM θα κόστιζε μόνο 500 ευρώ και ένας τρίτος υποστήριξε ότι το κόστος της δομικής ενότητας GPS και GSM αντιπροσώπευε πλέον του ημίσεος του κόστους της μονάδας τηλεματικής, το οποίο υπολογίζεται σε ποσό μεταξύ 1000 και 2500 ευρώ στην προσβαλλόμενη απόφαση (αιτιολογική σκέψη 62 της προσβαλλομένης αποφάσεως). Περαιτέρω, το Πρωτοδικείο θεωρεί ότι από το γεγονός και μόνον ότι κάποιοι τρίτοι που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής μέσω της διασύνδεσης GPS επιβαρύνονται με έξοδα που συνδέονται με την προσαρμογή των δικών τους υλικών και της μονάδας οχήματος της Toll Collect προκειμένου να μπορούν να επωφεληθούν από τη διασύνδεση αυτή δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι η εκτίμηση της Επιτροπής είναι προδήλως εσφαλμένη. Συγκεκριμένα, πέραν του γεγονότος ότι η Επιτροπή θεωρεί ότι το ποσό των 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή αποτελεί συνετή εκτίμηση της οικονομίας που μπορεί να πραγματοποιηθεί λόγω της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης, η Qualcomm δέχεται ότι οι δαπάνες που πρέπει να πραγματοποιηθούν για την προσαρμογή των υλικών των τρίτων και της μονάδας οχήματος της Toll Collect προκειμένου να χρησιμοποιηθεί η διασύνδεση GPS δεν μπορεί προς το παρόν να προσδιορισθεί ποσοτικά με επαρκή βαθμό ακρίβειας. Τέλος, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι ο ισχυρισμός της Qualcomm ότι, εν πάση περιπτώσει, το συνολικό ποσό των δαπανών θα εξαλείψει πιθανώς πλήρως την οικονομία που θα πραγματοποιηθεί σε μια δομική ενότητα GPS είναι αστήρικτος και δεν μπορεί συνεπώς να θέσει εν αμφιβόλω την εκτίμηση της Επιτροπής. Επομένως, πρέπει να συναχθεί το συμπέρασμα ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η Επιτροπή υπέπεσε σε πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως εκτιμώντας ότι η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση μπορεί να συνεπάγεται εξοικονόμηση 150 έως 250 ευρώ ανά συσκευή για τους τρίτους που προσφέρουν συστήματα τηλεματικής. |
156 |
Στον βαθμό που η Qualcomm φρονεί ότι, έστω και αν η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση συνεπάγεται εξοικονόμηση 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή, το πλεονέκτημα αυτό δεν μπορεί να εξαλείψει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των μονάδων οχήματος της Toll Collect που παρέχονται δωρεάν, πρέπει να θεωρηθεί ότι, για τους λόγους που διατυπώνονται στις σκέψεις 148 επ. ανωτέρω, οι λοιπές δεσμεύσεις, συνολικά θεωρούμενες, διασφαλίζουν ότι η συγκέντρωση δεν συνεπάγεται τη δημιουργία δεσπόζουσας θέσης της DaimlerChrysler, μέσω της Toll Collect, στη γερμανική αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών. |
157 |
Τέλος, στον βαθμό που η Qualcomm αμφισβητεί το παραδεκτό του επιχειρήματος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας ότι η Toll Collect δεν είναι σε θέση να παράσχει υπηρεσίες τηλεματικής διότι δεν έχει ακόμη λάβει άδεια από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας προς τούτο, πρέπει να παρατηρηθεί ότι, υπενθυμίζοντας ότι πρέπει να εγκρίνει την παροχή υπηρεσιών τηλεματικής οδικών μεταφορών μέσω της μονάδας οχήματος της Toll Collect και ότι μια τέτοια έγκριση, μέχρι σήμερα, δεν έχει ούτε δοθεί ούτε ζητηθεί από την Toll Collect, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας απλώς διατυπώνει έναν από τους όρους που πρέπει να τηρηθούν προκειμένου να μπορέσουν να προσφερθούν υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών μέσω της επίμαχης μονάδας οχήματος. Μια τέτοια υπενθύμιση δεν είναι απαράδεκτη. |
158 |
Κατόπιν των προεκτεθέντων, ο πρώτος λόγος ακυρώσεως που προέβαλε η Qualcomm πρέπει να απορριφθεί. |
Γ — Επί του δευτέρου λόγου που αντλείται από κατάχρηση εξουσίας
1. Επιχειρήματα των διαδίκων
159 |
Η Qualcomm φρονεί ότι η Επιτροπή ενήργησε κατά κατάχρηση εξουσίας, λαμβάνοντας υπόψη, κατά την εκτίμησή της της συγκέντρωσης, στοιχεία γενικής πολιτικής. Η Επιτροπή έλαβε έτσι εσφαλμένα υπόψη το γεγονός ότι το σύστημα της Toll Collect αποτελούσε ευκαιρία για την έναρξη παροχής υπηρεσιών τηλεματικής στη Γερμανία και στην Ευρώπη και ότι δεν έπρεπε να επιβραδυνθεί η έναρξη αυτή. |
160 |
Η Επιτροπή αμφισβητεί ότι ενήργησε κατά κατάχρηση εξουσίας. |
2. Εκτίμηση του Πρωτοδικείου
161 |
Κατά πάγια νομολογία, ως κατάχρηση εξουσίας νοείται το να χρησιμοποιεί μια διοικητική αρχή τις εξουσίες της για σκοπό διαφορετικό από εκείνον για τον οποίον της έχουν απονεμηθεί. Μια απόφαση θεωρείται εκδοθείσα κατά κατάχρηση εξουσίας μόνον αν προκύπτει, βάσει αντικειμενικών, κρισίμων και συγκλινουσών ενδείξεων, ότι ελήφθη για σκοπούς άλλους από αυτούς των οποίων έγινε επίκληση (αποφάσεις του Δικαστηρίου της 13ης Νοεμβρίου 1990, C-331/88, Fedesa κ.λπ., Συλλογή 1990, σ. I-4023, σκέψη 24, και της 25ης Ιανουαρίου 2007, C-407/04 P, Dalmine κατά Επιτροπής, Συλλογή 2007, σ. I-829, σκέψη 99· απόφαση του Πρωτοδικείου της 6ης Απριλίου 1995, T-143/89, Ferriere Nord κατά Επιτροπής, Συλλογή 1995, σ. II-917, σκέψη 68). Σε περίπτωση που οι επιδιωκόμενοι σκοποί είναι πολλαπλοί, ακόμη και αν μεταξύ των αιτιολογικών σκέψεων μιας αποφάσεως υπάρχουν και ορισμένες μη έγκυρες, η απόφαση αυτή δεν ενέχει κατάχρηση εξουσίας, εφόσον δεν αφίσταται του βασικού σκοπού (απόφαση του Δικαστηρίου της 21ης Δεκεμβρίου 1954, 2/54, Ιταλία κατά Ανωτάτης Αρχής, Συλλογή τόμος 1954-1964, σ. 5, και απόφαση EDP κατά Επιτροπής, σκέψη 89 ανωτέρω, σκέψη 87). |
162 |
Εν προκειμένω, η Qualcomm δεν αμφισβητεί ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν περιέχει καμία αναφορά σε στοιχεία γενικής πολιτικής. Η Qualcomm περιορίζεται να αναφέρει ότι η εκ μέρους της Επιτροπής έγκριση των τελευταίων δεσμεύσεων στηρίζεται σε πολιτικές εκτιμήσεις και επικαλείται, συναφώς, τις παρατηρήσεις του προϊσταμένου του επιφορτισμένου με την υπό εξέλιξη υπόθεση κλιμακίου της Επιτροπής κατά την ακρόαση της 20ής Μαρτίου 2003. |
163 |
Από τα αποσπάσματα της καταγραφής της ακρόασης της 20ής Μαρτίου 2003 προκύπτει ότι ο εκπρόσωπος της Επιτροπής αναφέρθηκε στο γεγονός ότι η μονάδα οχήματος της Toll Collect θα αποτελέσει πιθανώς μια πολύ μεγάλη πλατφόρμα τηλεματικής και θα καταστήσει δυνατή μια μεγαλύτερη διείσδυση στην αγορά απ’ ό,τι αν δεν υπήρχε η πλατφόρμα αυτή. Κατόπιν των ούτως ειπείν «πιο στρατηγικών» παρατηρήσεων αυτών, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής ζήτησε από επιχειρηματίες της αγοράς να διατυπώσουν τις παρατηρήσεις τους όσον αφορά τα προβλήματα που δημιουργεί η Toll Collect, τις συνέπειες στην περίπτωση που η DaimlerChrysler δεν θα ασκούσε τον έλεγχο στην πλατφόρμα αυτή και τις δυνατότητες συνδέσεως πιο πολύπλοκου εξοπλισμού στην πλατφόρμα αυτή. |
164 |
Δεν μπορεί ωστόσο να συναχθεί από τις παρατηρήσεις αυτές ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ελήφθη και, ειδικότερα, ότι οι δεσμεύσεις εκτιμήθηκαν, με σκοπό διαφορετικό από αυτόν της διασφαλίσεως αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών. Συγκεκριμένα, η ανάλυση του ανταγωνιστικού αντικτύπου των δεσμεύσεων που προτείνονται σε μια διαδικασία συγκεντρώσεως προϋποθέτει οπωσδήποτε την εκτίμηση της παρούσας καταστάσεως και τη μελλοντική εξέλιξη της σχετικής αγοράς. Αφ’ ης στιγμής η Επιτροπή δέχθηκε εγγυήσεις που διασφαλίζουν έναν αποτελεσματικό ανταγωνισμό στη σχετική αγορά, το γεγονός ότι η Επιτροπή δέχθηκε δεσμεύσεις συνεπαγόμενες δυνητικά την ανάπτυξη της σχετικής αγοράς με μια πιο μεγάλη διείσδυση των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών δεν αποδεικνύει ότι η Επιτροπή χρησιμοποίησε τις εξουσίες της με σκοπό διαφορετικό από αυτόν για τον οποίο οι εξουσίες αυτές της απονεμήθηκαν δυνάμει του κανονισμού περί συγκεντρώσεων. |
165 |
Περαιτέρω, το γεγονός ότι θα μπορούσαν να γίνουν δεκτές και άλλες δεσμεύσεις μη συνεπαγόμενες μια τέτοια ανάπτυξη της αγοράς δεν μπορεί να επιφέρει την ακύρωση της προσβαλλομένης αποφάσεως, εφόσον η Επιτροπή μπορούσε να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι δεσμεύσεις που διαλαμβάνονται στην απόφαση αυτή της παρείχαν τη δυνατότητα να κηρύξει την επίμαχη συγκέντρωση συμβατή με την κοινή αγορά. |
166 |
Εν πάση περιπτώσει, το γεγονός και μόνον ότι ένας εκπρόσωπος της Επιτροπής υπέβάλε ερωτήσεις σε επηρεαζόμενες από τη συγκέντρωση επιχειρήσεις, αναφέροντας την ενδεχόμενη ανάπτυξη της αγοράς κατόπιν του ανοίγματος της πλατφόρμας Toll Collect σε υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών, δεν αποδεικνύει ότι η Επιτροπή επιδίωξε τον σκοπό του μη επηρεασμού μιας μεγαλύτερης διείσδυσης, ή ακόμη και της μη καθυστερήσεως της ενάρξεως προωθήσεως, των συστημάτων και υπηρεσιών τηλεματικής στη Γερμανία και, ακόμη λιγότερο, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε βάσει του σκοπού αυτού. |
167 |
Επομένως, η Qualcomm δεν απέδειξε, βάσει αντικειμενικών, κρίσιμων και συγκλινουσών ενδείξεων, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ελήφθη προς επίτευξη σκοπών διαφορετικών από εκείνους που προβάλλονται στον κανονισμό περί συγκεντρώσεων. Κατόπιν αυτού, ο αντλούμενος από κατάχρηση εξουσίας δεύτερος λόγος πρέπει να απορριφθεί. |
Δ — Επί του τρίτου λόγου που αντλείται από ελλιπή αιτιολογία
1. Επιχειρήματα των διαδίκων
168 |
Η Qualcomm υποστηρίζει ότι η Επιτροπή παρέβη το άρθρο 253 ΕΚ διότι δεν διατύπωσε επαρκή αιτιολογία προς στήριξη του συμπεράσματός της ότι οι δεσμεύσεις αρκούν για να αρθούν οι αντιρρήσεις που είχε προβάλει. Αναφερόμενη στην απόφαση του Πρωτοδικείου της 22ας Οκτωβρίου 2002, T-310/01, Schneider Electric κατά Επιτροπής (Συλλογή 2002, σ. II-4071, σκέψεις 197 και 203), εκτιμά ότι το συμπέρασμα της Επιτροπής πρέπει να στηριχθεί σε λεπτομερή αιτιολογία που να αφορά όλες τις πτυχές που χαρακτηρίζει κρίσιμες για την εκτίμηση του αντικτύπου της συγκεντρώσεως στον ανταγωνισμό. Επιπλέον, τα ειδικά συμπεράσματα που συνάγονται στο πλαίσιο της γενικής συλλογιστικής πρέπει να έχουν εσωτερική συνοχή. Ισχυρίζεται ότι, εν προκειμένω, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές. |
169 |
Η Qualcomm φρονεί ότι, όταν η Επιτροπή καθόρισε, στο πλαίσιο της εκτίμησης της συγκέντρωσης, το αν η πλατφόρμα Toll Collect επρόκειτο να καταστεί η δεσπόζουσα πλατφόρμα στην αγορά και αν τούτο επρόκειτο να επιφέρει την εξαφάνιση των προμηθευτών εναλλακτικών συστημάτων τηλεματικής που δραστηριοποιούνται σήμερα στην αγορά, εξέτασε διάφορα λεπτομερή ζητήματα (αιτιολογικές σκέψεις 38 έως 56 και 64 έως 65 της προσβαλλομένης αποφάσεως). Εντούτοις, όταν η Επιτροπή εξέτασε τη σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση, δεν εξέτασε κανένα από τα ζητήματα αυτά. |
170 |
Έτσι, όσον αφορά τη σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση, η Επιτροπή περιορίστηκε, στην αιτιολογική σκέψη 71 της προσβαλλομένης αποφάσεως, να αναφέρει, χωρίς σχετική εξήγηση, ότι η τεχνική αυτή δυνατότητα εμπόδιζε, σε μεγάλο βαθμό, τη μονάδα οχήματος της Toll Collect να καταστεί η δεσπόζουσα πλατφόρμα στη σχετική αγορά. Το ίδιο συμπέρασμα ισχύει, κατά την Qualcomm, όσον αφορά τον ισχυρισμό της Επιτροπής, που περιέχεται στην αιτιολογική σκέψη 72 της προσβαλλομένης αποφάσεως, ότι η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση παρέχει τη δυνατότητα σε τρίτους να ασκούν ανταγωνισμό με υπηρεσίες τηλεματικής προτεινόμενες μέσω των μονάδων οχήματος της Toll Collect. Η κατάσταση αυτή είναι παρεμφερής με αυτή που εξέτασε το Δικαστήριο στην υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκε η απόφαση της 9ης Ιανουαρίου 2003, C-76/00 P, Petrotub και Republica (Συλλογή 2003, σ. I-79, σκέψη 87). Στην τελευταία αυτή υπόθεση, το Δικαστήριο διαπίστωσε ελλιπή αιτιολογία εν όψει μιας αμιγώς κατηγορηματικής δήλωσης, που απέκλειε κάθε στοιχείο εξήγησης ικανό να διαφωτίσει τους ενδιαφερομένους και τον κοινοτικό δικαστή όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους ο εκδότης της απόφασης κατέληξε στα επίμαχα συμπεράσματα. |
171 |
Επιπλέον, η συλλογιστική της Επιτροπής δεν έχει συνοχή. Συγκεκριμένα, στις αιτιολογικές σκέψεις 62 και 63 της προσβαλλομένης αποφάσεως, η Επιτροπή έκρινε ότι το πλεονέκτημα της μονάδας οχήματος της Toll Collect όσον αφορά την τιμή ισοδυναμούσε με 1000 έως 2500 ευρώ και ανέφερε ότι οι επιχειρήσεις μεταφορών δεν θα πλήρωναν για εναλλακτικά συστήματα τηλεματικής αν μπορούσαν να αποκτήσουν υπηρεσίες τηλεματικής μέσω των μονάδων οχήματος της Toll Collect. Εντούτοις, κατά την εξέταση των σχετικών με τη διασύνδεση GPS δεσμεύσεων, η Επιτροπή ανέφερε ότι μια εξοικονόμηση 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή θα αρκούσε ώστε τα προτεινόμενα από τρίτους συστήματα τηλεματικής να ανταγωνιστούν τις μονάδες οχήματος της Toll Collect. Κατά την Qualcomm, ακόμη και αν η μονάδα οχήματος της Toll Collect καθιστά δυνατή την εξοικονόμηση 150 έως 200 ευρώ ανά συσκευή, το πλεονέκτημα της μονάδας οχήματος της Toll Collect που παρέχεται δωρεάν παραμένει ωστόσο «συντριπτικό». |
172 |
Με το υπόμνημα απαντήσεως, η Qualcomm αναφέρει ότι, ναι μεν η ερμηνεία της Επιτροπής ότι οι δεσμεύσεις αποσκοπούν απλώς στον περιορισμό του κυρίαρχου χαρακτήρα της μονάδας οχήματος της Toll Collect καθιστά πιο συνεκτική την αιτιολογία της προσβαλλομένης αποφάσεως, πλην όμως η αιτιολογία αυτή βασίζεται σε εσφαλμένα κριτήρια. Τούτο θέτει την Qualcomm προ ενός διλήμματος όσον αφορά την αιτιολογία της προσβαλλομένης αποφάσεως: είτε είναι συνεκτική, οπότε στηρίζεται σε ένα εσφαλμένο νομικό κριτήριο, είτε στηρίζεται στο ορθό νομικό κριτήριο, αλλά είναι προδήλως αντιφατική. |
173 |
Η Επιτροπή φρονεί, κατ’ ουσίαν, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι επαρκώς αιτιολογημένη και ότι δεν περιέχει αντίφαση, δεδομένου ότι απλώς ισχυρίστηκε ότι η σχετική με τη διασύνδεση GPS δέσμευση και η σχετική με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευση θα περιόριζαν τη δεσπόζουσα θέση της DaimlerChrysler. |
2. Εκτίμηση του Πρωτοδικείου
174 |
Η επιβαλλόμενη από το άρθρο 253 ΕΚ αιτιολογία πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στη φύση της οικείας πράξεως και πρέπει να διαφαίνεται από αυτήν κατά τρόπο σαφή και μη διφορούμενο η συλλογιστική της κοινοτικής αρχής που εκδίδει την προσβαλλόμενη πράξη, κατά τρόπο που να καθιστά δυνατό στους ενδιαφερομένους να γνωρίζουν τους λόγους που δικαιολογούν τη λήψη του μέτρου και στο αρμόδιο δικαιοδοτικό όργανο να ασκεί τον έλεγχό του (αποφάσεις του Δικαστηρίου της 2ας Απριλίου 1998, C-367/95 P, Επιτροπή κατά Sytraval και Brink’s France, Συλλογή 1998, σ. I-1719, σκέψη 63, και απόφαση του Πρωτοδικείου της 15ης Μαρτίου 2000, T-25/95, T-26/95, T-30/95 έως T-32/95, T-34/95 έως T-39/95, T-42/95 έως T-46/95, T-48/95, T-50/95 έως T-65/95, T-68/95 έως T-71/95, T-87/95, T-88/95, T-103/95 και T-104/95, Cimenteries CBR κ.λπ. κατά Επιτροπής, Συλλογή 2000, σ. II-491, σκέψη 4725). Το ζήτημα αν η αιτιολογία είναι σύμφωνη με τις επιταγές του άρθρου 253 ΕΚ πρέπει να εκτιμάται βάσει της φύσης της επίμαχης πράξης και του πλαισίου εντός του οποίου αυτή εκδόθηκε (απόφαση του Δικαστηρίου της 15ης Απριλίου 1997, C-22/94, Irish Farmers Association κ.λπ., Συλλογή 1997, σ. I-1809, σκέψη 39). |
175 |
Επομένως, η έλλειψη ή η ανεπάρκεια αιτιολογίας συνιστά λόγο ακυρώσεως αντλούμενο από παράβαση ουσιώδους τύπου, ο οποίος διαφέρει, αυτός καθαυτόν, από τον λόγο που στηρίζεται στην ανακρίβεια της αιτιολογίας της αποφάσεως, ο έλεγχος της οποίας εμπίπτει στην εξέταση του βασίμου της αποφάσεως αυτής (αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 14ης Μαΐου 1998, T-310/94, Gruber + Weber κατά Επιτροπής, Συλλογή 1998, σ. II-1043, σκέψη 41, και T-311/94, BPB de Eendracht κατά Επιτροπής, Συλλογή 1998, σ. II-1129, σκέψη 66). |
176 |
Εν προκειμένω, με βάση τις αιτιολογικές σκέψεις 69 επ. της προσβαλλομένης αποφάσεως, διαπιστώνεται ότι από αυτές προκύπτει σαφώς και κατά μη διφορούμενο τρόπο η συλλογιστική της Επιτροπής. |
177 |
Συγκεκριμένα, στις διάφορες αιτιολογικές σκέψεις αυτές, η Επιτροπή εκθέτει για εκάστη των δεσμεύσεων το περιεχόμενό της και τον αντίκτυπό της στην Toll Collect και/ή στις υπηρεσίες τηλεματικής οδικών μεταφορών που παρέχονται μέσω της Toll Collect. Επιπλέον, η Επιτροπή, αφού εκτίμησε το σύνολο των δεσμεύσεων, συνήγαγε ότι αυτές αρκούσαν για να αποκλεισθεί η δημιουργία δεσπόζουσας θέσης της DaimlerChrysler, μέσω της Toll Collect, στην αγορά των συστημάτων τηλεματικής οδικών μεταφορών στη Γερμανία. |
178 |
Όπως προκύπτει από τις σκέψεις 119 επ. ανωτέρω, οι διάφορες αιτιολογικές σκέψεις αυτές παρέσχον τη δυνατότητα στο Πρωτοδικείο ασκήσει τον έλεγχό του, κατόπιν της εκ μέρους της Qualcomm αμφισβήτησης του βασίμου τους. Δεν μπορεί συνεπώς να θωρηθεί ότι η Επιτροπή περιορίστηκε σε κατηγορηματικές δηλώσεις ή ότι οι αντιφάσεις που προέβαλε η Qualcomm ήσαν ικανές να συνεπάγονται ελλιπή αιτιολογία. Η Qualcomm δέχεται, εξάλλου, με το υπόμνημα απαντήσεως, ότι η αιτιολογία της Επιτροπής δεν παρουσιάζει έλλειψη συνοχής, εφόσον οι σχετικές με τη διασύνδεση GPS ή με τη δομική ενότητα είσπραξης των διοδίων δεσμεύσεις αποσκοπούν αποκλειστικά στον περιορισμό της δεσπόζουσας θέσης της πλατφόρμας Toll Collect. |
179 |
Τέλος, ως προς το ότι η Qualcomm επικαλείται τις σκέψεις 197 και 203 της δικαστικής αποφάσεως Schneider Electric κατά Επιτροπής, σκέψη 168 ανωτέρω, καθώς και σημεία δυσνόητα ή αντιφάσεις στη συλλογιστική της Επιτροπής που περιέχεται στην προσβαλλόμενη απόφαση, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι τα στοιχεία αυτά αφορούν την ανακρίβεια της περιεχόμενης στην προσβαλλόμενη απόφαση αιτιολογίας της Επιτροπής που εμπίπτει στην εκτίμηση του βασίμου και όχι της αιτιολογίας της αποφάσεως αυτής (βλ., όσον αφορά το βάσιμο, τις σκέψεις 86 επ. ανωτέρω). |
180 |
Επομένως, ο λόγος που αντλείται από ελλιπή αιτιολογία πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. |
181 |
Βάσει του συνόλου των προεκτεθέντων, η προσφυγή της Qualcomm πρέπει να απορριφθεί. |
Επί των δικαστικών εξόδων
182 |
Κατά το άρθρο 87, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα εφόσον υπάρχει σχετικό αίτημα. |
183 |
Επειδή η Qualcomm ηττήθηκε, πρέπει να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα σύμφωνα με το σχετικό αίτημα της Επιτροπής. |
184 |
Οι Deutsche Telekom, Daimler, Daimler Financial Services, δεδομένου ότι υποστήριξαν απλώς τα αιτήματα της Επιτροπής αλλά δεν ζήτησαν ρητώς την καταδίκη της Qualcomm στα δικαστικά τους έξοδα, θα φέρουν τα δικαστικά τους έξοδα. |
185 |
Κατά το άρθρο 87, παράγραφος 4, πρώτο εδάφιο, του ίδιου κανονισμού διαδικασίας, τα κράτη μέλη που παρενέβησαν στη διαφορά φέρουν τα δικά τους έξοδα. Επομένως, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας πρέπει να φέρει τα δικά της έξοδα. |
Για τους λόγους αυτούς, ΤΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ (τρίτο τμήμα) αποφασίζει: |
|
|
|
|
Azizi Cremona Frimodt Nielsen Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 19 Ιουνίου 2009. (υπογραφές) |
Πίνακας περιεχομένων
Το νομικό πλαίσιο |
|
Το ιστορικό της διαφοράς |
|
Διαδικασία |
|
Αιτήματα των διαδίκων |
|
Σκεπτικό |
|
I — Επί του παραδεκτού |
|
Α — Επιχειρήματα των διαδίκων |
|
1. Επιχειρήματα της Επιτροπής και της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας |
|
α) Επί της κοινοποίησης της προσβαλλομένης αποφάσεως |
|
β) Επί της λήψεως γνώσεως |
|
2. Επιχειρήματα της Qualcomm |
|
Β — Εκτίμηση του Πρωτοδικείου |
|
1. Προκαταρκτικές παρατηρήσεις |
|
2. Επί της δημοσίευσης ή της κοινοποίησης της προσβαλλομένης αποφάσεως |
|
3. Επί της λήψεως γνώσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως |
|
4. Συμπέρασμα |
|
II — Επί της ουσίας |
|
Α — Εισαγωγή |
|
Β — Επί του πρώτου λόγου που αντλείται από πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, από εσφαλμένη διαπίστωση των πραγματικών περιστατικών και από αντιφατική συλλογιστική όσον αφορά την καταλληλότητα των δεσμεύσεων προκειμένου να επιλυθούν τα σχετικά με τον ανταγωνισμό προβλήματα στη σχετική αγορά |
|
1. Επιχειρήματα των διαδίκων |
|
α) Επιχειρήματα της Qualcomm |
|
— Εισαγωγή |
|
— Επί της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης |
|
— Επί της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης |
|
— Επί του αβάσιμου χαρακτήρα των επιχειρημάτων που προέβαλε η Επιτροπή κατά την ένδικη διαδικασία |
|
β) Επιχειρήματα της Επιτροπής και της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας |
|
2. Εκτίμηση του Πρωτοδικείου |
|
α) Εισαγωγή |
|
β) Εκτιμήσεις επί της αρχής |
|
γ) Ανάλυση της συγκέντρωσης και των δεσμεύσεων από την Επιτροπή |
|
δ) Επί του κριτηρίου εκτιμήσεως των δεσμεύσεων |
|
ε) Επί της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης και επί της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης |
|
Εισαγωγή |
|
Επί της σχετικής με τη δομική ενότητα είσπραξης διοδίων δέσμευσης |
|
— Εισαγωγή |
|
— Επί του πλεονεκτήματος που αντλείται από τη δωρεάν παροχή της μονάδας οχήματος της Toll Collect |
|
— Επί των προσθέτων δαπανών |
|
— Επί της εκ μέρους των κατασκευαστών φορτηγών ανάπτυξης τερματικών τηλεματικής με ενσωματωμένη λειτουργία είσπραξης διοδίων |
|
— Συμπέρασμα |
|
Επί της σχετικής με τη διασύνδεση GPS δέσμευσης |
|
Γ — Επί του δευτέρου λόγου που αντλείται από κατάχρηση εξουσίας |
|
1. Επιχειρήματα των διαδίκων |
|
2. Εκτίμηση του Πρωτοδικείου |
|
Δ — Επί του τρίτου λόγου που αντλείται από ελλιπή αιτιολογία |
|
1. Επιχειρήματα των διαδίκων |
|
2. Εκτίμηση του Πρωτοδικείου |
|
Επί των δικαστικών εξόδων |
( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η αγγλική.