–

η Τσεχική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τους M. Smolek, O. Serdula J. Vláčil, και την T. Machovičová,

–

η Ουγγρική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τους M. Z. Fehér, G. Koós, και την Zs. Wagner,

–

η Ολλανδική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον J. M. Hoogveld και την M. K. Bulterman,

–

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τις L. Armati, P. Němečková και K. Walkerová,

1

Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 56 ΣΛΕΕ.

2

Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της BONVER WIN a.s και του Ministerstvo financí ČR (Υπουργείου Οικονομικών της Τσεχικής Δημοκρατίας), με αντικείμενο τη νομιμότητα της απόφασης ανάκλησης της άδειας που είχε χορηγηθεί στην πρώτη για την εκμετάλλευση τυχερών παιγνίων στην εδαφική περιφέρεια του Δήμου του Děčín (Τσεχική Δημοκρατία).

3

Το άρθρο 50, παράγραφος 4, του zákon č. 202/1990 Sb., o loteriích a jiných podobných hrách (νόμου 202/1990, για τα τυχερά παίγνια και άλλα παρεμφερή παίγνια), ορίζει τα εξής:

«Με κανονιστική διάταξη, ο Δήμος μπορεί να επιτρέψει την εκμετάλλευση των παιγνίων στοιχηματισμού […], των τυχερών και άλλων παρεμφερών παιγνίων […] μόνο στα χρονικά διαστήματα και στους τόπους που ορίζει η διάταξη, να απαγορεύσει την εκμετάλλευση των τυχερών και άλλων παρεμφερών παιγνίων σε ορισμένους τόπους ή για ορισμένα χρονικά διαστήματα ή να απαγορεύσει εντελώς την εκμετάλλευση τυχερών και άλλων παρεμφερών παιγνίων σε ολόκληρη την εδαφική περιφέρεια του Δήμου.»

4

Το άρθρο 1, παράγραφος 1, της obecně závazná vyhláška města Děčín č. 3/2013, o regulaci provozování sázkových her, loterií a jiných podobných her (δημοτικής διάταξης 3/2013 του Δήμου του Děčín, για τη ρύθμιση της εκμετάλλευσης παιγνίων στοιχηματισμού, τυχερών παιγνίων και άλλων παρεμφερών παιγνίων, στο εξής: δημοτική διάταξη 3/2013), την οποία εξέδωσε το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου του Děčín, βάσει του άρθρου 50, παράγραφος 4, του νόμου 202/1990 για τα τυχερά παίγνια και άλλα παρεμφερή παίγνια, έχει ως εξής:

«Απαγορεύεται σε όλη την εδαφική περιφέρεια του Δήμου του Děčín, εξαιρουμένων των καζίνων που απαριθμούνται στο παράρτημα 1 της παρούσας, η εκμετάλλευση:

5

Η BONVER WIN είναι τσεχική εμπορική εταιρία η οποία εκμεταλλεύεται τυχερά παίγνια.

6

Με απόφαση της 22ας Οκτωβρίου 2013, το Υπουργείο Οικονομικών ανακάλεσε, κατ’ εφαρμογήν της δημοτικής διάταξης 3/2013, την άδεια που είχε χορηγηθεί στην BONVER WIN για την εκμετάλλευση παιγνίων στοιχηματισμού σε κατάστημα ευρισκόμενο στην εδαφική περιφέρεια του Δήμου του Děčín, με την αιτιολογία ότι ο χώρος αυτός δεν περιλαμβανόταν μεταξύ εκείνων που απαριθμούνται στο παράρτημα 1 της δημοτικής διάταξης.

7

Η BONVER WIN άσκησε διοικητική προσφυγή κατά της απόφασης αυτής, η οποία απορρίφθηκε από τον Υπουργό Οικονομικών στις 22 Ιουλίου 2014.

8

Ακολούθως η BONVER WIN προσέφυγε κατά της εν λόγω απόφασης ενώπιον του Městský soud v Praze (περιφερειακού δικαστηρίου Πράγας, Τσεχική Δημοκρατία), το οποίο απέρριψε την προσφυγή. Το εν λόγω δικαστήριο επισήμανε, όσον αφορά το επιχείρημα ότι οι εθνικοί κανόνες αντέβαιναν στο δίκαιο της Ένωσης, ότι το δίκαιο της Ένωσης δεν εφαρμόζεται στη περίπτωση της BONVER WIN, καθόσον η εταιρία αυτή δεν ασκούσε το δικαίωμά της σε ελεύθερη παροχή υπηρεσιών.

9

Η BONVER WIN άσκησε αναίρεση ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, προβάλλοντας ότι η κρίση του Městský soud v Praze (περιφερειακού δικαστηρίου Πράγας) περί μη εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης στην υπόθεση της κύριας δίκης ήταν εσφαλμένη. Υποστήριξε ειδικότερα ότι το άρθρο 56 ΣΛΕΕ έχει εφαρμογή λόγω του γεγονότος, το οποίο επιβεβαιώνεται από δήλωση ενός μάρτυρα, ότι μέρος της πελατείας του καταστήματός της στο Děčín, πόλη που απέχει περίπου 25 χλμ. από τα γερμανικά σύνορα, αποτελείται από υπηκόους άλλων κρατών μελών.

10

Το αιτούν δικαστήριο επισημαίνει ότι υπάρχουν αποκλίσεις στη νομολογία του όσον αφορά τη δυνατότητα εφαρμογής των διατάξεων της Συνθήκης ΛΕΕ περί ελεύθερης παροχής υπηρεσιών σε περιπτώσεις παρόμοιες με την επίμαχη στην κύρια δίκη και τονίζει ότι ρύθμιση, όπως η εν προκειμένω, μπορεί να περιορίσει την ελευθερία των αποδεκτών των υπηρεσιών. Το αιτούν δικαστήριο παρατηρεί, αφενός, ότι από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει τόσο ότι οι υπηρεσίες που παρέχονται από πάροχο εγκατεστημένο σε ένα κράτος μέλος, χωρίς αυτός να μετακινείται, σε αποδέκτη εγκατεστημένο σε άλλο κράτος μέλος συνιστούν διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών όσο και ότι μεταξύ των εν λόγω αποδεκτών ενδέχεται να περιλαμβάνονται τουρίστες ή πρόσωπα που μεταβαίνουν σε άλλο κράτος για λόγους σπουδών.

11

Αφετέρου, το αιτούν δικαστήριο εκτιμά ότι μια τέτοια ρύθμιση που εφαρμόζεται αδιακρίτως τόσο επί των υπηκόων του κράτους μέλους όσο και επί υπηκόων άλλων κρατών μελών κατά κανόνα εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων περί των θεμελιωδών ελευθεριών που κατοχυρώνονται με τη Συνθήκη ΛΕΕ μόνο στο μέτρο κατά το οποίο εφαρμόζεται σε καταστάσεις που έχουν σχέση με το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών.

12

Το αιτούν δικαστήριο εκτιμά όμως ότι, μολονότι το Δικαστήριο έχει παράσχει διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 56 ΣΛΕΕ σε περιπτώσεις τηλεφωνικής ή μέσω διαδικτύου παροχής υπηρεσιών και σε περιπτώσεις σχετικές με ομάδες τουριστών ως αποδέκτες των υπηρεσιών, εντούτοις δεν έχει ακόμη αποσαφηνίσει αν το εν λόγω άρθρο εφαρμόζεται για τον λόγο και μόνον ότι ομάδα υπηκόων άλλου κράτους μέλους ενδέχεται να αποδεχθεί ή όντως αποδέχεται, σε ένα συγκεκριμένο κράτος μέλος, υπηρεσία η οποία παρέχεται κυρίως σε ημεδαπούς. Συναφώς, το αιτούν δικαστήριο έχει αμφιβολίες ως προς το κατά πόσον η περιστασιακή επίσκεψη, ακόμη και ενός μόνο υπηκόου άλλου κράτους μέλους, σε επιχείρηση που παρέχει συγκεκριμένες υπηρεσίες συνεπάγεται αυτομάτως τη δυνατότητα εφαρμογής του άρθρου 56 ΣΛΕΕ επί οποιασδήποτε εθνικής νομοθεσίας που διέπει εν γένει τον εν λόγω εθνικό τομέα υπηρεσιών.

13

Περαιτέρω, το αιτούν δικαστήριο διερωτάται, αφενός, αν είναι σκόπιμη η καθιέρωση στο πεδίο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, όπως και στο πεδίο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, ενός κανόνα de minimis, ο οποίος θα βασίζεται στην ύπαρξη επαρκούς συνδέσμου μεταξύ της σχετικής νομοθεσίας και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών. Αν γίνει δεκτή η ύπαρξη τέτοιου κανόνα, μια ρύθμιση, εφαρμοζόμενη αδιακρίτως σε όλους τους παρέχοντες υπηρεσίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους στο έδαφος του συγκεκριμένου κράτους μέλους και η οποία έχει ασήμαντη επίδραση στο εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών, δεν θα εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 56 ΣΛΕΕ. Αφετέρου, το αιτούν δικαστήριο ερωτά αν πρέπει να εφαρμοστεί, στο πλαίσιο της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, η απόφαση της 24ης Νοεμβρίου 1993, Keck και Mithouard (C‑267/91 και C‑268/91, EU:C:1993:905), και να εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 56 ΣΛΕΕ τα αδιακρίτως εφαρμοζόμενα μέτρα τα οποία επηρεάζουν κατά τον ίδιο τρόπο, τόσο από νομική όσο και από πραγματική άποψη, όλους τους παρέχοντες υπηρεσίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους στο εθνικό έδαφος.

14

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Nejvyšší správní soud (Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, Τσεχική Δημοκρατία) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα εξής προδικαστικά ερωτήματα:

15

Με τα προδικαστικά ερωτήματα, τα οποία πρέπει να εξεταστούν από κοινού, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν, και, σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, υπό ποιες προϋποθέσεις το άρθρο 56 ΣΛΕΕ έχει εφαρμογή στην περίπτωση εγκατεστημένης σε κράτος μέλος εταιρίας που απώλεσε την άδειά της για εκμετάλλευση τυχερών παιγνίων κατόπιν της ενάρξεως ισχύος, στο εν λόγω κράτος μέλος, ρύθμισης η οποία καθορίζει τους τόπους όπου επιτρέπεται η διοργάνωση τέτοιων παιγνίων και η οποία εφαρμόζεται αδιακρίτως σε όλους τους παρέχοντες υπηρεσίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους στο έδαφος του συγκεκριμένου κράτους μέλους, ανεξαρτήτως του αν αυτοί παρέχουν υπηρεσίες σε ημεδαπούς ή σε υπηκόους των λοιπών κρατών μελών, στην περίπτωση που η εταιρία αυτή υποστηρίζει ότι μέρος της πελατείας της προέρχεται από άλλο κράτος μέλος και όχι από εκείνο στο οποίο είναι εγκατεστημένη.

16

Προς απάντηση των προδικαστικών ερωτημάτων, υπενθυμίζεται ότι εθνικές νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, οι οποίες εφαρμόζονται αδιακρίτως επί των υπηκόων διαφορετικών κρατών μελών εμπίπτουν, κατά γενικό κανόνα, στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων για τις θεμελιώδεις ελευθερίες που έχουν κατοχυρωθεί με τη Συνθήκη ΛΕΕ μόνον αν εφαρμόζονται σε καταστάσεις που έχουν σχέση με το εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών (απόφαση της 11ης Ιουνίου 2015, Berlington Hungary κ.λπ., C‑98/14, EU:C:2015:386, σκέψη 24, και διάταξη της 4ης Ιουνίου 2019, Pólus Vegas, C‑665/18, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2019:477, σκέψη 17).

17

Πράγματι, οι διατάξεις της Συνθήκης ΛΕΕ περί ελεύθερης παροχής υπηρεσιών δεν εφαρμόζονται σε καταστάσεις όπου όλα τα σχετικά στοιχεία περιορίζονται στο εσωτερικό ενός και μόνον κράτους μέλους (πρβλ. απόφαση της 15ης Νοεμβρίου 2016, Ullens de Schooten, C‑268/15, EU:C:2016:874, σκέψη 47 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

18

Τούτου δοθέντος, υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 56 ΣΛΕΕ επιτάσσει την κατάργηση κάθε περιορισμού της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, ακόμη και αν πρόκειται για περιορισμό ο οποίος εφαρμόζεται αδιακρίτως τόσο στους ημεδαπούς παρέχοντες υπηρεσίες όσο και σε εκείνους των άλλων κρατών μελών, εφόσον ο περιορισμός αυτός ενδέχεται να απαγορεύσει, να παρεμποδίσει ή να καταστήσει λιγότερο ελκυστική την άσκηση των δραστηριοτήτων του παρέχοντος υπηρεσίες που είναι εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος, όπου νομίμως παρέχει ανάλογες υπηρεσίες. Εξάλλου, η ελευθερία παροχής υπηρεσιών ισχύει τόσο υπέρ του παρέχοντος τις υπηρεσίες όσο και υπέρ του αποδέκτη των υπηρεσιών (απόφαση της 8ης Σεπτεμβρίου 2009, Liga Portuguesa de Futebol Profissional και Bwin International, C‑42/07, EU:C:2009:519, σκέψη 51 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία). Η ελευθερία αυτή περιλαμβάνει την ελευθερία των αποδεκτών υπηρεσιών να μεταβαίνουν σε άλλο κράτος μέλος προκειμένου να δεχθούν εκεί ορισμένη υπηρεσία, χωρίς να παρεμποδίζονται από περιορισμούς, οι δε τουρίστες πρέπει να θεωρούνται αποδέκτες υπηρεσιών (πρβλ. αποφάσεις της 31ης Ιανουαρίου 1984, Luisi και Carbone, 286/82 και 26/83, EU:C:1984:35, σκέψη 16, της 2ας Φεβρουαρίου 1989, Cowan, 186/87, EU:C:1989:47, σκέψη 15, και της 2ας Απριλίου 2020, Ruska Federacija, C‑897/19 PPU, EU:C:2020:262, σκέψη 52).

19

Ως προς το ζήτημα αυτό, αφενός, το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι οι υπηρεσίες τις οποίες παρέχει, χωρίς να μετακινείται, πάροχος εγκατεστημένος σε ένα κράτος μέλος σε αποδέκτη εγκατεστημένο σε άλλο κράτος μέλος συνιστούν διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών κατά την έννοια του άρθρου 56 ΣΛΕΕ (απόφαση της 11ης Ιουνίου 2015, Berlington Hungary κ.λπ., C‑98/14, EU:C:2015:386, σκέψη 26 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

20

Αφετέρου, δεν έχει σημασία αν ο περιορισμός έναντι του παρέχοντος υπηρεσίες επιβάλλεται από το κράτος μέλος καταγωγής του. Πράγματι, από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει ότι η ελεύθερη παροχή υπηρεσιών αφορά όχι μόνον τους περιορισμούς που επιβάλλονται από το κράτος υποδοχής, αλλά και εκείνους που επιβάλλονται από το κράτος προελεύσεως (πρβλ. απόφαση της 10ης Μαΐου 1995, Alpine Investments, C‑384/93, EU:C:1995:126, σκέψη 30).

21

Επισημαίνεται ότι, όπως υπογράμμισε ο γενικός εισαγγελέας στο σημείο 50 των προτάσεών του, η Συνθήκη αντιμετωπίζει τους περιορισμούς που επιβάλλονται στους παρέχοντες υπηρεσίες με τον ίδιο τρόπο με εκείνους που επιβάλλονται στους αποδέκτες υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, εφόσον η περίπτωση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 56 ΣΛΕΕ, τόσο ο αποδέκτης της υπηρεσίας όσο και ο παρέχων την υπηρεσία μπορούν να επικαλεστούν το εν λόγω άρθρο.

22

Ειδικότερα, το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι μια επιχείρηση μπορεί να επικαλεστεί έναντι του κράτους όπου είναι εγκατεστημένη το δικαίωμα στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, εφόσον οι υπηρεσίες παρέχονται σε αποδέκτες εγκατεστημένους σε άλλο κράτος μέλος (πρβλ. απόφαση της 10ης Μαΐου 1995, Alpine Investments, C‑384/93, EU:C:1995:126, σκέψη 30 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

23

Ως προς το ζήτημα αυτό, υπενθυμίζεται ότι το Δικαστήριο, όταν εξετάζει προδικαστικό ερώτημα υποβληθέν από εθνικό δικαστήριο στο πλαίσιο υποθέσεως της οποίας όλα τα στοιχεία περιορίζονται στο εσωτερικό ενός μόνον κράτους μέλους και εφόσον η μόνη ένδειξη που του έχει παράσχει το αιτούν δικαστήριο είναι ότι η επίμαχη εθνική ρύθμιση εφαρμόζεται αδιακρίτως σε υπηκόους του οικείου κράτους μέλους και σε υπηκόους άλλων κρατών μελών, δεν μπορεί να θεωρεί ότι η αίτηση προδικαστικής ερμηνείας των σχετικών με τις θεμελιώδεις ελευθερίες διατάξεων της Συνθήκης ΛΕΕ είναι αναγκαία προκειμένου το εθνικό δικαστήριο να επιλύσει την εκκρεμή ενώπιόν του διαφορά. Πράγματι, τα συγκεκριμένα στοιχεία βάσει των οποίων μπορεί να στοιχειοθετηθεί η σχέση μεταξύ του αντικειμένου ή των περιστάσεων ένδικης διαφοράς της οποίας όλα τα στοιχεία περιορίζονται στο εσωτερικό του οικείου κράτους μέλους και του άρθρου 56 ΣΛΕΕ πρέπει να προκύπτουν από την απόφαση περί παραπομπής (απόφαση της 15ης Νοεμβρίου 2016, Ullens de Schooten, C‑268/15, EU:C:2016:874, σκέψη 54, και διάταξη της 4ης Ιουνίου 2019, Pólus Vegas, C‑665/18, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2019:477, σκέψη 21).

24

Από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει επίσης ότι δεν μπορεί να τεκμαίρεται η ύπαρξη διασυνοριακής κατάστασης για τον λόγο και μόνον ότι πολίτες της Ένωσης προερχόμενοι από άλλα κράτη μέλη θα μπορούσαν ενδεχομένως να κάνουν χρήση των δυνατοτήτων παροχής των υπηρεσιών που παρέχονται κατ’ αυτόν τον τρόπο (πρβλ. διάταξη της 4ης Ιουνίου 2019, Pólus Vegas, C‑665/18, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2019:477, σκέψη 24).

25

Εν προκειμένω, από τα ανωτέρω συνάγεται ότι το γεγονός και μόνον ότι ο παρέχων υπηρεσίες ισχυρίζεται ότι μέρος της πελατείας του προέρχεται από κράτος μέλος διαφορετικό από εκείνο στο οποίο είναι εγκατεστημένος δεν αρκεί για να αποδειχθεί η ύπαρξη διασυνοριακής κατάστασης, η οποία να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 56 ΣΛΕΕ. Για να υποβάλει στο Δικαστήριο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως σχετικά με την περίπτωση του ως άνω παρέχοντος υπηρεσίες, το εθνικό δικαστήριο πρέπει να βεβαιώσει την αλήθεια του ισχυρισμού αυτού στην απόφαση περί παραπομπής.

26

Όσον αφορά την ενδεχόμενη σημασία του αριθμού των προερχόμενων από άλλο κράτος μέλος πελατών και όπως πρότεινε ο γενικός εισαγγελέας στο σημείο 82 των προτάσεών του, δεν μπορεί να γίνει δεκτή η άποψη ότι θα πρέπει να εισαχθεί ένας κανόνας de minimis στον τομέα της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών.

27

Επομένως, πρέπει να επισημανθεί ότι περιστάσεις όπως ο αριθμός αλλοδαπών πελατών που έκαναν χρήση των υπηρεσιών, ο όγκος των υπηρεσιών που παρασχέθηκαν ή η περιορισμένη εμβέλεια του δυνητικού περιορισμού της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, από γεωγραφική ή ουσιαστική άποψη, δεν επηρεάζουν τη δυνατότητα εφαρμογής του άρθρου 56 ΣΛΕΕ.

28

Ειδικότερα, κατά πάγια νομολογία, είναι δυνατή επίκληση της ελευθερίας που κατοχυρώνεται στο άρθρο αυτό τόσο στις καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη ενός και μόνον αποδέκτη υπηρεσιών (πρβλ. απόφαση της 2ας Φεβρουαρίου 1989, Cowan, 186/87, EU:C:1989:47, σκέψεις 15 και 20) όσο και στις καταστάσεις όπου υφίσταται απροσδιόριστος αριθμός αποδεκτών υπηρεσιών που χρησιμοποιούν απροσδιόριστο αριθμό υπηρεσιών παρεχομένων από πάροχο εγκατεστημένο σε άλλο κράτος μέλος (πρβλ. αποφάσεις της 10ης Μαΐου 1995, Alpine Investments, C‑384/93, EU:C:1995:126, σκέψη 22, και της 6ης Νοεμβρίου 2003, Gambelli κ.λπ., C‑243/01, EU:C:2003:597, σκέψεις 54 και 55).

29

Όπως επισήμανε, κατ’ ουσίαν, ο γενικός εισαγγελέας στο σημείο 80 των προτάσεών του, η εξάρτηση της δυνατότητας εφαρμογής του άρθρου 56 ΣΛΕΕ από ποσοτικό κριτήριο θα έθετε εν αμφιβόλω την ομοιόμορφη εφαρμογή του εντός της Ένωσης και, επομένως, ένα τέτοιο κριτήριο δεν μπορεί να γίνει δεκτό.

30

Επιπλέον, δεν μπορεί να γίνει δεκτή η άποψη του αιτούντος δικαστηρίου ότι δεν εμπίπτει στο καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής του άρθρου 56 ΣΛΕΕ μέτρο γενικής εφαρμογής το οποίο απαγορεύει, πλην των εξαιρέσεων που ορίζει, την εκμετάλλευση τυχερών παιγνίων στην εδαφική περιφέρεια Δήμου κράτους μέλους και επηρεάζει, από νομική ή πραγματική άποψη, κατά τον ίδιο τρόπο όλους τους παρέχοντες υπηρεσίες που είναι εγκατεστημένοι στο έδαφος του εν λόγω κράτους μέλους, ανεξαρτήτως του αν αυτοί παρέχουν υπηρεσίες σε ημεδαπούς ή σε υπηκόους των λοιπών κρατών μελών.

31

Πράγματι, το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι εθνική νομοθεσία που περιορίζει το δικαίωμα εκμετάλλευσης τυχερών παιγνίων μόνο σε ορισμένους τόπους μπορεί να αποτελεί εμπόδιο στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών το οποίο καταλαμβάνεται από το άρθρο 56 ΣΛΕΕ (πρβλ. απόφαση της 11ης Σεπτεμβρίου 2003, Anomar κ.λπ., C‑6/01, EU:C:2003:446, σκέψεις 65 και 66)

32

Εν προκειμένω, καθόσον από την αίτηση προδικαστικής αποφάσεως προκύπτει ότι η πόλη Děčín, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 25 χλμ. από τα γερμανικά σύνορα, είναι δημοφιλής προορισμός για τους Γερμανούς υπηκόους και ότι η BONVER WIN προσκόμισε, στο πλαίσιο της δίκης ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, στοιχεία για να αποδείξει ότι μέρος της πελατείας της προέρχεται από άλλα κράτη μέλη, δεν μπορεί να υποστηριχθεί ότι η ύπαρξη αλλοδαπής πελατείας είναι αμιγώς υποθετική.

33

Κατά συνέπεια, υπό την επιφύλαξη του εκ μέρους του αιτούντος δικαστηρίου ελέγχου των αποδεικτικών στοιχείων που προσκόμισε η BONVER WIN, από το σύνολο των ανωτέρω σκέψεων προκύπτει ότι το άρθρο 56 ΣΛΕΕ έχει εφαρμογή σε περίπτωση όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη.

34

Εντούτοις, η διαπίστωση αυτή δεν προδικάζει την ενδεχόμενη συμβατότητα της επίμαχης στην κύρια δίκη εθνικής ρύθμισης με το εν λόγω άρθρο. Το Δικαστήριο δεν κλήθηκε να αποφανθεί επί του ζητήματος αν το άρθρο αυτό αντιτίθεται σε μια τέτοια ρύθμιση ούτε έχει στη διάθεσή του τα κρίσιμα πληροφοριακά στοιχεία προκειμένου να παράσχει στο αιτούν δικαστήριο χρήσιμες ενδείξεις ως προς το ζήτημα αυτό.

35

Κατόπιν των ανωτέρω εκτιμήσεων, στα υποβληθέντα προδικαστικά ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 56 ΣΛΕΕ έχει εφαρμογή στην περίπτωση εγκατεστημένης σε κράτος μέλος εταιρίας που απώλεσε την άδειά της για εκμετάλλευση τυχερών παιγνίων κατόπιν της ενάρξεως ισχύος, στο εν λόγω κράτος μέλος, ρύθμισης η οποία καθορίζει τους τόπους όπου επιτρέπεται η διοργάνωση τέτοιων παιγνίων και η οποία εφαρμόζεται αδιακρίτως σε όλους τους παρέχοντες υπηρεσίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους στο έδαφος του συγκεκριμένου κράτους μέλους, ανεξαρτήτως του αν αυτοί παρέχουν υπηρεσίες σε ημεδαπούς ή σε υπηκόους των λοιπών κρατών μελών, στην περίπτωση που μέρος της πελατείας της προέρχεται από άλλο κράτος μέλος και όχι από εκείνο στο οποίο είναι εγκατεστημένη.

36

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τέταρτο τμήμα) αποφαίνεται:

Το άρθρο 56 ΣΛΕΕ έχει εφαρμογή στην περίπτωση εγκατεστημένης σε κράτος μέλος εταιρίας που απώλεσε την άδειά της για εκμετάλλευση τυχερών παιγνίων κατόπιν της ενάρξεως ισχύος, στο εν λόγω κράτος μέλος, ρύθμισης η οποία καθορίζει τους τόπους όπου επιτρέπεται η διοργάνωση τέτοιων παιγνίων και η οποία εφαρμόζεται αδιακρίτως σε όλους τους παρέχοντες υπηρεσίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους στο έδαφος του συγκεκριμένου κράτους μέλους, ανεξαρτήτως του αν αυτοί παρέχουν υπηρεσίες σε ημεδαπούς ή σε υπηκόους των λοιπών κρατών μελών, στην περίπτωση που μέρος της πελατείας της προέρχεται από άλλο κράτος μέλος και όχι από εκείνο στο οποίο είναι εγκατεστημένη.