–

η Stanleyparma Sas di Cantarelli Pietro & C., εκπροσωπούμενη από τους D. Agnello, V. Varzi και Μ. Mura, avvocati,

–

η Stanleybet Malta Ltd, εκπροσωπούμενη από τους R. A. Jacchia, F. Ferraro, A. Terranova και D. Agnello, avvocati,

–

η Ιταλική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από την G. Palmieri, επικουρούμενη από τους P. G. Marrone και S. Fiorentino, avvocati dello Stato,

–

η Βελγική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τις L. Van den Broeck και M. Jacobs, επικουρούμενες από τους P. Vlaemminck και R. Verbeke, advocaten,

–

η Τσεχική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τους M. Smolek, O. Serdula και J. Vláčil,

–

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τον P. Rossi και την N. Gossement,

1

Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία των άρθρων 52, 56 και 57 ΣΛΕΕ, καθώς και των αρχών της απαγόρευσης των διακρίσεων στον φορολογικό τομέα και της ίσης μεταχείρισης.

2

Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ των Stanleyparma Sas di Cantarelli Pietro & C. και Stanleybet Malta Ltd, αφενός, και της Agenzia delle Dogane e dei Monopoli UM Emilia Romagna – SOT Parma (υπηρεσίας τελωνείων και μονοπωλίων, Γραφείο Μονοπωλίων, Εμίλια Ρομάνια, γραφείο Πάρμας, Ιταλία) (στο εξής: ADM), αφετέρου, με αντικείμενο τη νομιμότητα της απόφασης της ADM σχετικά με την υποχρέωση την οποία υπέχουν στην Ιταλία τα Centri Trasmissione Dati (κέντρα διαβιβάσεως δεδομένων, στο εξής: ΚΔΔ), όπως η Stanleyparma, καθώς και η Stanleybet Malta, ως αλληλεγγύως και εις ολόκληρον συνυπόχρεη, να καταβάλλουν τον ενιαίο φόρο στοιχημάτων (στο εξής: ενιαίος φόρος).

3

Βάσει του άρθρου 1 του decreto legislativo n. 504 – Riordino dell’imposta unica sui concorsi pronostici e sulle scommesse, a norma dell’articolo 1, comma 2, della legge 3 agosto 1998, n. 288 (νομοθετικού διατάγματος 504, περί αναδιοργανώσεως του ενιαίου φόρου στοιχημάτων και διαγωνισμών προγνωστικών, κατά το άρθρο 1, παράγραφος 2, του νόμου 288, της 3ης Αυγούστου 1998), της 23ης Δεκεμβρίου 1998 (GURI αριθ. 27, της 3ης Φεβρουαρίου 1999, στο εξής: νομοθετικό διάταγμα 504/1998), ο ενιαίος φόρος οφείλεται για διαγωνισμούς προγνωστικών και στοιχήματα οποιουδήποτε είδους, σε σχέση με οποιοδήποτε γεγονός, ακόμη και αν διεξάγονται στην αλλοδαπή.

4

Το άρθρο 3 του νομοθετικού διατάγματος, με τίτλο «Υποκείμενοι στον φόρο», έχει ως εξής:

«Υποκείμενοι στον ενιαίο φόρο είναι όσοι διαχειρίζονται, ακόμη και κατά παραχώρηση, διαγωνισμούς προγνωστικών και στοιχήματα.»

5

Κατά το άρθρο 1, παράγραφος 66, του legge n. 220 – Disposizioni per la formazione del bilancio annuale e pluriennale dello Stato (legge di stabilità 2011) [νόμου 220 – Διατάξεις για την κατάρτιση του ετήσιου και πολυετούς κρατικού προϋπολογισμού, (νόμος περί σταθερότητας του 2011)], της 13ης Δεκεμβρίου 2010 (GURI αριθ. 297, της 21ης Δεκεμβρίου 2010, στο εξής: νόμος περί σταθερότητας του 2011):

«[…]

a) […] ο ενιαίος φόρος […] οφείλεται σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν η συλλογή στοιχημάτων, περιλαμβανομένης και της εξ αποστάσεως, γίνεται χωρίς παραχώρηση ή κατόπιν ανίσχυρης παραχώρησης εκ μέρους του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών – Αυτοτελής διοίκηση των κρατικών μονοπωλίων·

b) το άρθρο 3 του νομοθετικού διατάγματος [504/1998] έχει την έννοια ότι υποκείμενος στον φόρο είναι όποιος, ακόμη και χωρίς παραχώρηση ή κατόπιν ανίσχυρης παραχώρησης εκ μέρους του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών – Αυτοτελής διοίκηση των κρατικών μονοπωλίων, διαχειρίζεται με οποιοδήποτε μέσο, ακόμη και μέσω τηλεματικής, διαγωνισμούς προγνωστικών ή στοιχήματα οποιουδήποτε είδους, για ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτων, ακόμη και οι τρίτοι αν είναι εγκατεστημένοι στην αλλοδαπή. Αν η δραστηριότητα ασκείται για λογαριασμό τρίτου, ο τρίτος για λογαριασμό του οποίου ασκείται η δραστηριότητα ευθύνεται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον για την καταβολή του φόρου και των σχετικών χρηματικών ποινών.»

6

Η decreto del Ministero dell’Economia e delle Finanze n. 111 – Norme concernenti la disciplina delle scommesse a quota fissa su eventi sportivi diversi dalle corse dei cavalli e su eventi non sportivi da adottare ai sensi dell’articolo 1, comma 286, della legge 30 dicembre 2004, n. 311 (απόφαση αριθ. 111 του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών – Καθεστώς που εφαρμόζεται στα στοιχήματα προκαθορισμένης απόδοσης επί των αθλητικών διοργανώσεων πλην των ιπποδρομιών και επί των μη αθλητικών εκδηλώσεων κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 286, του νόμου 311, της 30ής Δεκεμβρίου 2004), της 1ης Μαρτίου 2006 (GURI αριθ. 67, της 21ης Μαρτίου 2006), προβλέπει, στο άρθρο 16, ότι ο παραχωρησιούχος καταβάλλει τα ποσά που οφείλονται ως ενιαίος φόρος.

7

Δυνάμει του άρθρου 1, παράγραφος 644, στοιχείο g, του legge no 190 – Disposizioni per la formazione del bilancio annuale e pluriennale dello Stato (legge di stabilità 2015) [νόμου 190 – Διατάξεις περί της καταρτίσεως του ετήσιου και πολυετούς κρατικού προϋπολογισμού, (νόμος περί σταθερότητας του 2015)], της 23ης Δεκεμβρίου 2014 (τακτικό συμπλήρωμα στην GURI αριθ. 300, της 29ης Δεκεμβρίου 2014), ο ενιαίος φόρος επιβάλλεται «επί κατ’ αποκοπήν ποσού που ισούται με το τριπλάσιο του μέσου όρου των συλλεγέντων στοιχημάτων στην επαρχία όπου ασκείται η δραστηριότητα συλλογής στοιχημάτων ή όπου βρίσκεται το σημείο συλλογής στοιχημάτων, ο οποίος προκύπτει από τα δεδομένα που καταγράφηκαν από τον αθροιστή στοιχημάτων σε εθνικό επίπεδο για τη φορολογική περίοδο που προηγείται της περιόδου αναφοράς».

8

Η Stanleybet Malta δραστηριοποιείται στην Ιταλία στον τομέα της συλλογής στοιχημάτων, μέσω ΚΔΔ, όπως η Stanleyparma, βάσει σχέσης η οποία εμπίπτει στον συμβατικό τύπο της εντολής. Τα ΚΔΔ βρίσκονται σε χώρους ανοικτούς στο κοινό, θέτουν στη διάθεση των παικτών τηλεματική σύνδεση και διαβιβάζουν τα δεδομένα κάθε στοιχήματος στον εντολέα τους. Η Stanleybet Malta, η οποία ασκεί τη δραστηριότητά της στην Ιταλία από εικοσαετίας περίπου, δεν είναι παραχωρησιούχος ούτε έχει λάβει άδεια της αστυνομίας.

9

Με απόφαση της 21ης Σεπτεμβρίου 2016, ληφθείσα κατόπιν διαδικασίας διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, η ADM απηύθυνε στη Stanleyparma, καθώς και στη Stanleybet Malta ως αλληλεγγύως και εις ολόκληρον συνυπόχρεη, πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 3 του νομοθετικού διατάγματος 504/1998, όπως αυτό ερμηνεύθηκε με το άρθρο 1, παράγραφος 66, του νόμου περί σταθερότητας του 2011, για την καταβολή του ενιαίου φόρου επί των στοιχημάτων που συνελέγησαν στην Ιταλία κατά το φορολογικό έτος 2011, ανερχόμενου σε 8422,60 ευρώ. Η ADM έκρινε ότι ο φόρος αυτός οφειλόταν διότι η Stanleyparma ασκούσε, «για λογαριασμό τρίτου», δραστηριότητα διαχείρισης στοιχημάτων.

10

Η Stanleyparma και η Stanleybet Malta προσέφυγαν ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, του Commissione tributaria provinciale di Parma (πρωτοβάθμιου επαρχιακού φορολογικού δικαστηρίου Πάρμας, Ιταλία), με αίτημα την ακύρωση της απόφασης αυτής, προβάλλοντας ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη εθνική ρύθμιση εισάγει σε βάρος τους περιορισμό στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών.

11

Το αιτούν δικαστήριο, το οποίο διατηρεί τις ίδιες αμφιβολίες με τις προσφεύγουσες, διερωτάται, ειδικότερα, αν η εθνική νομοθεσία συμβιβάζεται με το δίκαιο της Ένωσης, ιδίως δε με τα άρθρα 52, 56 και 57 ΣΛΕΕ, καθώς και με τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της απαγόρευσης των διακρίσεων.

12

Το εν λόγω δικαστήριο κρίνει ότι το γεγονός ότι τα ΚΔΔ είναι υπόχρεα για την καταβολή του ενιαίου φόρου συνιστά παράνομο περιορισμό της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 56 ΣΛΕΕ, για δύο λόγους. Αφενός, κατά το εθνικό δικαστήριο, δεν προβλέπεται η υπαγωγή στον φόρο αυτό των ΚΔΔ που ενεργούν για λογαριασμό των ημεδαπών παραχωρησιούχων, μολονότι η δραστηριότητα των εν λόγω ΚΔΔ είναι παρόμοια με εκείνη της Stanleyparma. Αφετέρου, η Stanleyparma, η οποία καλείται να καταβάλει τον εν λόγω φόρο, εξομοιώνεται με τους εν λόγω παραχωρησιούχους, των οποίων η δραστηριότητα είναι ωστόσο διαφορετική.

13

Κατά το αιτούν δικαστήριο, δεν υπάρχει κανένας λόγος ο οποίος να δικαιολογεί τυχόν περιορισμό της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, δεδομένου ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη εθνική ρύθμιση επιδιώκει σκοπό αμιγώς οικονομικής φύσεως. Προς στήριξη της άποψής του, το αιτούν δικαστήριο παραπέμπει σε απόφαση του Corte costituzionale (Συνταγματικού Δικαστηρίου, Ιταλία) της 23ης Ιανουαρίου 2018, με την οποία το δικαστήριο εκείνο έκρινε αντίθετη προς το Σύνταγμα την εν λόγω εθνική ρύθμιση για τα προγενέστερα του 2011 έτη, καθόσον προέβλεπε ότι τα ΚΔΔ που ασκούσαν τη δραστηριότητά τους για λογαριασμό τρίτου, τα οποία, όπως η Stanleybet Malta, δεν ήταν παραχωρησιούχοι, υπέκειντο στον ενιαίο φόρο.

14

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Commissione tributaria provinciale di Parma (πρωτοβάθμιο επαρχιακό φορολογικό διακαστήριο Πάρμας) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα εξής προδικαστικά ερωτήματα:

15

Με το πρώτο και το δεύτερο προδικαστικό ερώτημα, τα οποία πρέπει να εξεταστούν από κοινού, το αιτούν δικαστήριο ερωτά, κατ’ ουσίαν, εάν το άρθρο 56 ΣΛΕΕ αντιτίθεται σε ρύθμιση κράτους μέλους η οποία επιβάλλει φόρο στοιχημάτων στα ΚΔΔ που είναι εγκατεστημένα στο κράτος μέλος αυτό καθώς και, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον, στις επιχειρήσεις στοιχημάτων που είναι εντολείς τους και είναι εγκατεστημένες σε άλλο κράτος μέλος.

16

Επισημαίνεται, πρώτον, ότι, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, τα τυχερά παίγνια υπόκεινται στους κανόνες περί της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών και, επομένως, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 56 ΣΛΕΕ, εφόσον ένας τουλάχιστον από τους παρέχοντες τις υπηρεσίες είναι εγκατεστημένος σε κράτος μέλος διαφορετικό από εκείνο εντός του οποίου παρέχεται η υπηρεσία (πρβλ. αποφάσεις της 13ης Νοεμβρίου 2003, Lindman, C-42/02, EU:C:2003:613, σκέψη 19, και της 22ας Οκτωβρίου 2014, Blanco και Fabretti, C-344/13 και C-367/13, EU:C:2014:2311, σκέψη 27). Επομένως, η υπό κρίση υπόθεση πρέπει να εξεταστεί υπό το πρίσμα της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών.

17

Υπενθυμίζεται ότι η ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, που προβλέπεται στο άρθρο 56 ΣΛΕΕ, επιτάσσει όχι μόνον την εξάλειψη κάθε δυσμενούς διάκρισης λόγω ιθαγένειας σε βάρος του εγκατεστημένου σε άλλο κράτος μέλος παρέχοντος υπηρεσίες, αλλά και την κατάργηση κάθε περιορισμού, έστω και αν αυτός ισχύει αδιακρίτως τόσο για τους ημεδαπούς παρέχοντες υπηρεσίες όσο και για τους εγκατεστημένους σε άλλα κράτη μέλη, εφόσον ο περιορισμός αυτός μπορεί να απαγορεύσει, να παρεμποδίσει ή να καταστήσει λιγότερο ελκυστικές τις δραστηριότητες του παρέχοντος υπηρεσίες ο οποίος είναι εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος, όπου νομίμως παρέχει ανάλογες υπηρεσίες (απόφαση της 22ας Οκτωβρίου 2014, Blanco και Fabretti, C‑344/13 και C-367/13, EU:C:2014:2311, σκέψη 26).

18

Περαιτέρω, σημειωτέον ότι το Δικαστήριο έχει επικυρώσει, στον τομέα των τυχερών παιγνίων, τη χρήση συστήματος παραχώρησης αδειών, κρίνοντας ότι το σύστημα αυτό μπορεί να συνιστά αποτελεσματικό μηχανισμό ελέγχου των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα, προς αποτροπή της εκμετάλλευσης των δραστηριοτήτων αυτών για εγκληματικούς σκοπούς ή για απάτες (απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου 2018, Stanley International Betting και Stanleybet Malta, C-375/17, EU:C:2018:1026, σκέψη 66).

19

Προκειμένου να διαπιστωθεί αν υφίσταται δυσμενής διάκριση, πρέπει να εξακριβώνεται ότι δεν επιφυλάσσεται σε παρόμοιες καταστάσεις διαφορετική μεταχείριση ούτε σε διαφορετικές καταστάσεις όμοια μεταχείριση, εκτός αν η μεταχείριση αυτή δικαιολογείται αντικειμενικώς (απόφαση της 6ης Ιουνίου 2019, P. M. κ.λπ., C-264/18, EU:C:2019:472, σκέψη 28).

20

Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της δικογραφίας που έχει στη διάθεσή του το Δικαστήριο, ο ενιαίος φόρος συνδέεται με τη δραστηριότητα συλλογής στοιχημάτων στην Ιταλία. Δυνάμει του άρθρου 1, παράγραφος 66, στοιχεία a και b, του νόμου περί σταθερότητας του 2011, υπόχρεες για την καταβολή του φόρου αυτού είναι όλες οι επιχειρήσεις, εφόσον διαχειρίζονται διαγωνισμούς στοιχημάτων, ανεξαρτήτως του αν ενεργούν για δικό τους λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτου, αν είναι παραχωρησιούχοι ή όχι και ανεξαρτήτως του τόπου της έδρας τους, η οποία μπορεί να βρίσκεται και στην αλλοδαπή.

21

Λαμβανομένων υπόψη των στοιχείων αυτών που παρέσχε το αιτούν δικαστήριο, προκύπτει ότι ο ενιαίος φόρος επιβάλλεται σε όλες τις επιχειρήσεις που διαχειρίζονται στοιχήματα τα οποία συλλέγονται στην ιταλική επικράτεια, αδιακρίτως του τόπου εγκατάστασης των επιχειρήσεων αυτών και, ως εκ τούτου, η επιβολή του φόρου αυτού στη Stanleybet Malta δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι συνεπάγεται δυσμενή διάκριση.

22

Συγκεκριμένα, επισημαίνεται ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη εθνική νομοθεσία δεν προβλέπει διαφορετικό φορολογικό καθεστώς ανάλογα με το αν η παροχή υπηρεσιών πραγματοποιείται στην Ιταλία ή σε άλλα κράτη μέλη.

23

Περαιτέρω, όσον αφορά την επιχειρηματολογία της Stanleybet Malta με την οποία προβάλλεται ότι, κατ’ εφαρμογήν της επίμαχης στην κύρια δίκη ιταλικής ρύθμισης, υπόκειται σε διπλή φορολόγηση, στη Μάλτα και στην Ιταλία, πρέπει να τονιστεί ότι, κατά το παρόν στάδιο της εξέλιξης του δικαίου της Ένωσης, τα κράτη μέλη, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούν το δίκαιο αυτό, διαθέτουν κάποια αυτονομία στον φορολογικό τομέα και, επομένως, δεν έχουν την υποχρέωση να προσαρμόζουν το φορολογικό τους σύστημα στα διάφορα φορολογικά συστήματα των άλλων κρατών μελών, ώστε, μεταξύ άλλων, να αποφεύγεται η διπλή φορολογία που οφείλεται στην παράλληλη άσκηση από τα κράτη αυτά των φορολογικών αρμοδιοτήτων τους (βλ., κατ’ αναλογία, απόφαση της 1ης Δεκεμβρίου 2011, Επιτροπή κατά Ουγγαρίας, C-253/09, EU:C:2011:795, σκέψη 83).

24

Κατά συνέπεια, η Stanleybet Malta δεν υφίσταται, σε σχέση με την ημεδαπή επιχείρηση που ασκεί τις δραστηριότητές της υπό τις ίδιες προϋποθέσεις με την εταιρία αυτή, κανέναν περιορισμό συνεπαγόμενο δυσμενή διάκριση λόγω της εφαρμογής εθνικής ρύθμισης όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης. Ομοίως, η εν λόγω ρύθμιση δεν είναι ικανή να απαγορεύσει, να παρεμποδίσει ή να καταστήσει λιγότερο ελκυστικές τις δραστηριότητες μιας εταιρίας, όπως η Stanleybet Malta, στο συγκεκριμένο κράτος μέλος.

25

Η Stanleyparma ασκεί, ως μεσολαβούσα για λογαριασμό της Stanleybet Malta και έναντι αμοιβής, δραστηριότητα προσφοράς και συλλογής στοιχημάτων.

26

Η εταιρία αυτή ασκεί, ειδικότερα, όπως και οι ημεδαπές επιχειρήσεις στοιχημάτων, δραστηριότητα διαχείρισης στοιχημάτων, η οποία αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την επιβολή του ενιαίου φόρου. Ως εκ τούτου, δυνάμει του άρθρου 1, παράγραφος 66, στοιχείο b, του νόμου περί σταθερότητας του 2011, η Stanleyparma είναι υπόχρεη, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με τη Stanleybet Malta, στην πληρωμή του φόρου αυτού.

27

Περαιτέρω, όπως προκύπτει από το άρθρο 16 της απόφασης αριθ. 111 του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, της 1ης Μαρτίου 2006, οι επιχειρήσεις οι οποίες είναι παραχωρησιούχοι διοργάνωσης στοιχημάτων στην Ιταλία καταβάλλουν επίσης τον ενιαίο φόρο. Ωστόσο, κατά το αιτούν δικαστήριο, τα ΚΔΔ των επιχειρήσεων αυτών δεν υποχρεούνται να καταβάλλουν τον εν λόγω φόρο αλληλεγγύως και εις ολόκληρον, αντίθετα προς τη Stanleyparma.

28

Ωστόσο, επιβάλλεται συναφώς η διαπίστωση ότι, σε αντίθεση με τα ΚΔΔ που διαβιβάζουν τα δεδομένα παιγνίων για λογαριασμό των ημεδαπών εταιριών στοιχημάτων, η Stanleyparma συλλέγει στοιχήματα για λογαριασμό της Stanleybet Malta, η οποία είναι εγκατεστημένη σε άλλο κράτος μέλος. Επομένως, δεν τελεί, υπό το πρίσμα των σκοπών του νόμου περί σταθερότητας του 2011, σε κατάσταση παρόμοια με εκείνη των ημεδαπών επιχειρηματιών.

29

Επομένως, η επίμαχη στην κύρια δίκη εθνική ρύθμιση δεν συνεπάγεται κανέναν περιορισμό εισάγοντα δυσμενή διάκριση σε βάρος των Stanleybet Malta και Stanleyparma και δεν θίγει, όσον αφορά τις εταιρίες αυτές, την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών.

30

Βάσει των ανωτέρω σκέψεων, στο πρώτο και στο δεύτερο προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 56 ΣΛΕΕ έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε ρύθμιση κράτους μέλους η οποία επιβάλλει φόρο στοιχημάτων στα ΚΔΔ που είναι εγκατεστημένα στο κράτος μέλος αυτό και, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον, στις επιχειρήσεις στοιχημάτων που είναι εντολείς τους και είναι εγκατεστημένες σε άλλο κράτος μέλος, τούτο δε ανεξαρτήτως του τόπου της έδρας των εν λόγω επιχειρήσεων και της ελλείψεως παραχώρησης για τη διοργάνωση των στοιχημάτων.

31

Με το τρίτο προδικαστικό ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ερωτά, κατ’ ουσίαν, εάν το άρθρο 56 ΣΛΕΕ αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση η οποία προβλέπει προσαύξηση του φόρου στοιχημάτων, υπολογιζόμενη επί κατ’ αποκοπήν φορολογικής βάσης ίσης με το τριπλάσιο του μέσου όρου των στοιχημάτων τα οποία συλλέγονται σε σημείο συλλογής που βρίσκεται σε κράτος μέλος, για τα ΚΔΔ που ενεργούν για λογαριασμό επιχειρήσεων στοιχημάτων εγκατεστημένων σε άλλο κράτος μέλος οι οποίες δεν είναι παραχωρησιούχοι, καθώς και για τις ίδιες τις επιχειρήσεις στοιχημάτων.

32

Η Ιταλική Κυβέρνηση και η Επιτροπή αμφισβητούν το παραδεκτό του τρίτου ερωτήματος, δεδομένου ότι η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν είναι, κατά την άποψή τους, αναγκαία για την επίλυση της διαφοράς της κύριας δίκης.

33

Συναφώς, κατά πάγια νομολογία, το Δικαστήριο μπορεί να αρνηθεί να αποφανθεί επί προδικαστικού ερωτήματος που έχει υποβάλει εθνικό δικαστήριο μόνον όταν είναι πρόδηλο ότι η ζητούμενη ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ουδεμία σχέση έχει με το υποστατό ή με το αντικείμενο της διαφοράς της κύριας δίκης, όταν το πρόβλημα είναι υποθετικής φύσης ή, ακόμη, όταν το Δικαστήριο δεν διαθέτει τα πραγματικά ή νομικά στοιχεία που είναι αναγκαία για να δώσει χρήσιμη απάντηση στα ερωτήματα που του έχουν υποβληθεί [πρβλ. αποφάσεις της 9ης Οκτωβρίου 1997, Grado και Bashir, C-291/96, EU:C:1997:479, σκέψη 12, καθώς και της 19ης Νοεμβρίου 2019, A. K. κ.λπ. (Ανεξαρτησία του πειθαρχικού τμήματος του Ανωτάτου Δικαστηρίου), C-585/18, C-624/18 και C-625/18, EU:C:2019:982, σκέψη 98].

34

Εν προκειμένω, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η εθνική ρύθμιση που απορρέει από τον νόμο 190, της 23ης Δεκεμβρίου 2014, δεν έχει εφαρμογή στη διαφορά της κύριας δίκης, δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη στην υπόθεση της κύριας δίκης πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου αφορά το φορολογικό έτος 2011. Επομένως, το τρίτο προδικαστικό ερώτημα, το οποίο είναι άνευ σημασίας για την επίλυση της διαφοράς της οποίας έχει επιληφθεί το αιτούν δικαστήριο, είναι απαράδεκτο.

35

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (πρώτο τμήμα) αποφαίνεται:

Το άρθρο 56 ΣΛΕΕ έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε ρύθμιση κράτους μέλους η οποία επιβάλλει φόρο στοιχημάτων στα κέντρα διαβιβάσεως δεδομένων που είναι εγκατεστημένα στο κράτος μέλος αυτό και, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον, στις επιχειρήσεις στοιχημάτων που είναι εντολείς τους και είναι εγκατεστημένες σε άλλο κράτος μέλος, τούτο δε ανεξαρτήτως του τόπου της έδρας των εν λόγω επιχειρήσεων και της ελλείψεως παραχώρησης για τη διοργάνωση των στοιχημάτων.