ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα)

της 22ας Φεβρουαρίου 2018 ( *1 )

«Προδικαστική παραπομπή – Κοινό δασμολόγιο – Δασμολογικές κλάσεις – Αυτοκίνητα οχήματα για τη μεταφορά εμπορευμάτων – Διακρίσεις 8704 10 10 και 8704 21 91 – Κανονισμός (ΕΕ) 2015/221 – Κύρος»

Στην υπόθεση C‑545/16,

με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής απόφασης δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, την οποία υπέβαλε το First-tier Tribunal (Tax Chamber) [πρωτοδικείο (φορολογικό τμήμα), Ηνωμένο Βασίλειο] με απόφαση της 26ης Οκτωβρίου 2016, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 28 Οκτωβρίου 2016, στο πλαίσιο της δίκης

Kubota (UK) Ltd,

EP Barrus Ltd

κατά

Commissioners for Her Majesty’s Revenue & Customs,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (έκτο τμήμα),

συγκείμενο από τους J.-C. Bonichot, προεδρεύοντα του τμήματος, S. Rodin (εισηγητή) και E. Regan, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: N. Wahl

γραμματέας: L. Hewlett, κύρια διοικητική υπάλληλος,

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζήτησης της 27ης Σεπτεμβρίου 2017,

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:

η Kubota (UK) Ltd και η EP Barrus Ltd, εκπροσωπούμενες από την V. Sloane, barrister, και από τον S. Cock,

η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, εκπροσωπούμενη από την C. Crane και τον M. Fell,

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τους A. Caeiros και J. Hradil,

κατόπιν της απόφασης που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1

Η αίτηση προδικαστικής απόφασης αφορά την ερμηνεία των κλάσεων 8704 10 10 και 8704 21 91 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας που περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ 1987, L 256, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 927/2012 της Επιτροπής, της 9ης Οκτωβρίου 2012 (ΕΕ 2012, L 304, σ. 1) (στο εξής: ΣΟ), καθώς και το κύρος του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2015/221 της Επιτροπής, της 10ης Φεβρουαρίου 2015, σχετικά με τη δασμολογική κατάταξη ορισμένων εμπορευμάτων στη Συνδυασμένη Ονοματολογία (ΕΕ 2015, L 37, σ. 1).

2

Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ, αφενός, των Kubota (UK) Ltd και EP Barrus Ltd και, αφετέρου, των Commissioners for Her Majesty’s Revenue & Customs (φορολογικής και τελωνειακής αρχής, Ηνωμένο Βασίλειο), με αντικείμενο τη δασμολογική κατάταξη ορισμένων αυτοκινήτων οχημάτων για τη μεταφορά εμπορευμάτων, τα οποία εισάγονται από τις εταιρίες αυτές στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το νομικό πλαίσιο

Το δίκαιο της Ένωσης

3

Το άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ 1992, L 302, σ. 1), προβλέπει τα εξής:

«1.   Εκτός αντιθέτων διατάξεων, που προκύπτουν είτε από διεθνείς συμβάσεις ή συνήθεις πρακτικές περιορισμένης γεωγραφικής και οικονομικής ισχύος είτε από αυτόνομα κοινοτικά μέτρα, η κοινοτική τελωνειακή νομοθεσία εφαρμόζεται ομοιόμορφα στο σύνολο του τελωνειακού εδάφους της Κοινότητας.

2.   Ορισμένες διατάξεις της τελωνειακής νομοθεσίας μπορούν επίσης να εφαρμόζονται εκτός του τελωνειακού εδάφους της Κοινότητας, στα πλαίσια είτε ειδικών ρυθμίσεων είτε διεθνών συμβάσεων.»

4

Το άρθρο 12, παράγραφος 6, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού ορίζει τα κάτωθι:

«Ο δικαιούχος δεσμευτικής πληροφορίας η οποία έχει παύσει να ισχύει σύμφωνα με την παράγραφο 5, στοιχείο α), σημεία ii) ή iii), στοιχείο β), σημεία ii) ή iii), μπορεί να συνεχίσει να τη χρησιμοποιεί επί έξι μήνες μετά τη σχετική δημοσίευση ή γνωστοποίηση, εφόσον έχει συνάψει, βάσει της δεσμευτικής πληροφορίας και πριν από τη λήψη του εν λόγω μέτρου σταθερές και οριστικές συμβάσεις σχετικά με την αγορά ή την πώληση των εν λόγω εμπορευμάτων. Ωστόσο, όταν πρόκειται για προϊόντα για τα οποία, κατά τη διεκπεραίωση των τελωνειακών διατυπώσεων, προσκομίζεται πιστοποιητικό εισαγωγής, εξαγωγής ή προκαθορισμού, η περίοδος ισχύος του εν λόγω πιστοποιητικού αντικαθιστά την περίοδο των έξι μηνών.»

5

Η ΣΟ, που θεσπίστηκε με τον κανονισμό 2658/87, στηρίζεται στο εναρμονισμένο σύστημα περιγραφής και κωδικοποίησης των εμπορευμάτων (στο εξής: ΕΣ) όπως καταρτίστηκε από το Συμβούλιο Τελωνειακής Συνεργασίας, νυν Παγκόσμιο Οργανισμό Τελωνείων (ΠΟΤ), και καθιερώθηκε με τη Διεθνή Σύμβαση για το εναρμονισμένο σύστημα περιγραφής και κωδικοποίησης των εμπορευμάτων, η οποία συνήφθη στις Βρυξέλλες στις 14 Ιουνίου 1983. Η σύμβαση αυτή, μαζί με το τροποποιητικό της πρωτόκολλο της 24ης Ιουνίου 1986, εγκρίθηκε εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας με την απόφαση 87/369/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 7ης Απριλίου 1987 (ΕΕ 1987, L 198, σ. 1).

6

Το πρώτο μέρος της ΣΟ περιλαμβάνει μια δέσμη προκαταρκτικών διατάξεων. Στον τίτλο Ι του μέρους αυτού, που είναι αφιερωμένος στους γενικούς κανόνες, ο υπότιτλος Α, ο οποίος επιγράφεται «Γενικοί κανόνες για την ερμηνεία της [ΣΟ]», ορίζει τα ακόλουθα:

«Η κατάταξη των εμπορευμάτων στη [ΣΟ] πραγματοποιείται σύμφωνα με τις παρακάτω αρχές.

[…]

3.

Όταν εμπορεύματα πρέπει, εκ πρώτης όψεως, να καταταγούν σε δύο ή περισσότερες κλάσεις, σε εφαρμογή του κανόνα 2 β), ή σε κάθε άλλη περίπτωση, η κατάταξη γίνεται σύμφωνα με τα παρακάτω:

α)

H περισσότερο εξειδικευμένη κλάση πρέπει να έχει προτεραιότητα έναντι των κλάσεων με γενικότερο περιεχόμενο. Εντούτοις, όταν δύο ή περισσότερες κλάσεις καλύπτουν καθεμία ένα μόνο τμήμα των υλών που αποτελούν ένα αναμειγμένο προϊόν ή ένα σύνθετο είδος ή ένα μόνο τμήμα των ειδών, στην περίπτωση εμπορευμάτων που παρουσιάζονται σε σύνολα συσκευασμένα για τη λιανική πώληση, αυτές οι κλάσεις πρέπει να θεωρούνται, σε σχέση με αυτό το προϊόν ή αυτό το είδος, ως εξίσου εξειδικευμένες, έστω και αν μία από αυτές δίνει μια περισσότερο ακριβή ή περισσότερο πλήρη περιγραφή.

[…]»

7

Η κλάση 8704 της ΣΟ έχει ως εξής:

«8704

Αυτοκίνητα οχήματα για τη μεταφορά εμπορευμάτων:

8704 10

– Ανατρεπόμενα αυτοκίνητα που είναι κατασκευασμένα για να χρησιμοποιούνται έξω από το οδικό δίκτυο:

8704 10 10

– – Με εμβολοφόρο κινητήρα με ανάφλεξη με συμπίεση (ντίζελ ή ημιντίζελ) ή με ηλεκτρικούς σπινθήρες

8704 10 90

– – Άλλα

 

– Άλλα, με εμβολοφόρο κινητήρα με ανάφλεξη με συμπίεση (ντίζελ ή ημιντίζελ):

8704 21

– – Με μέγιστο βάρος με φορτίο που δεν υπερβαίνει τους 5 t:

[…]

[…]

 

– – – – Με κινητήρα με κυλινδρισμό που δεν υπερβαίνει τα 2 500 cm3

8704 21 91

– – – – – Καινούργια

[…]

[…]»

8

Το παράρτημα του κανονισμού 2015/221, που εκδόθηκε βάσει του άρθρου 9, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 2658/87, κατατάσσει τα εμπορεύματα τα οποία περιγράφονται στη στήλη 1 του πίνακα του προαναφερθέντος παραρτήματος υπό τον αντίστοιχο κωδικό ΣΟ όπως σημειώνεται στη στήλη 2, σύμφωνα με την αιτιολογία που αναγράφεται στη στήλη 3 του ίδιου πίνακα. Το ως άνω παράρτημα έχει ως εξής:

«Περιγραφή των εμπορευμάτων

Κατάταξη (κωδικός ΣΟ)

Αιτιολογία

(1)

(2)

(3)

Ένα καινούργιο όχημα επαγγελματικής χρήσης με κίνηση στους τέσσερις τροχούς, με εμβολοφόρο κινητήρα με ανάφλεξη με συμπίεση (ντίζελ), με κυλινδρισμό 720 cm3, καθαρού βάρους (συμπεριλαμβανομένων των υγρών) 630 kg περίπου, με ικανότητα έλξης άνευ πέδησης 750 kg και με διαστάσεις 300 × 160 cm περίπου.

Το όχημα έχει ανοικτό θάλαμο με δύο θέσεις (συμπεριλαμβανομένου του οδηγού) εξοπλισμένο με πλήρες πλαίσιο προστασίας σε περίπτωση ανατροπής, πλατφόρμα μεταφοράς φορτίου κατασκευασμένη από ισχυρό χαλύβδινο σκελετό με ενισχυμένη επίπεδη ανατρεπόμενη καρότσα, με χειροκίνητο ανατροπέα και χωρητικότητα 0,4 cm3 ή βάρος 400 kg περίπου. Έχει μεγάλη απόσταση από το έδαφος (27 cm) και μεταξόνιο 198 cm.

Είναι εξοπλισμένο με ελαστικά για χρήση εκτός δρόμου κατάλληλα για χωματουργικές εργασίες, δισκόφρενα υγρού τύπου, διάταξη ζεύξης και γάντζο στο μπροστινό μέρος. Το όχημα έχει περιορισμένη ταχύτητα 25 χλμ./ώρα και υψηλή ικανότητα πέδησης.

Το όχημα προορίζεται για χρήση εκτός δρόμου, ιδίως σε πολύ ανώμαλο έδαφος. Προορίζεται για σειρά λειτουργιών, για παράδειγμα, ώθηση, έλξη ρυμουλκούμενων, μεταφορά ζώων, μεταφορά φυτών, κιβωτίων, ύδατος και εξοπλισμού, μεταφορά πυρομαχικών και μεταφορά ζωοτροφών.

8704 21 91

Η κατάταξη καθορίζεται από τους γενικούς κανόνες 1 και 6 για την ερμηνεία της Συνδυασμένης Ονοματολογίας και από το κείμενο των κωδικών ΣΟ 8704, 8704 21 και 8704 21 91.

Το όχημα έχει σχεδιαστεί ως αυτοκίνητο πολλαπλών χρήσεων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σειρά λειτουργιών σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Έχει τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά των αυτοκίνητων οχημάτων για τη μεταφορά προϊόντων της κλάσης 8704 (βλέπε επίσης τις γνωμοδοτήσεις δασμολογικής κατάταξης 8704 31/3 και 8704 90/1 του [Ε]ναρμονισμένου [Σ]υστήματος).

Το όχημα δεν είναι ανατρεπόμενο αυτοκίνητο που είναι κατασκευασμένο για να χρησιμοποιείται έξω από το οδικό δίκτυο. Δεν είναι όχημα ισχυρής κατασκευής με ανατρεπόμενη καρότσα ή καρότσα της οποίας η βάση ανοίγει, κατασκευασμένο για να μεταφέρει υλικά εκσκαφής ή άλλα υλικά [βλέπε επίσης τις επεξηγηματικές σημειώσεις του εναρμονισμένου συστήματος […] για την κλάση 8704, έκτη παράγραφος, σημείο (1)]. Η κατάταξη στη διάκριση 8704 10 επομένως αποκλείεται.

Το όχημα πρέπει επομένως να καταταχθεί στον κωδικό ΣΟ 8704 21 91 ως καινούργιο αυτοκίνητο όχημα για τη μεταφορά εμπορευμάτων.

9

Οι επεξηγηματικές σημειώσεις της Συνδυασμένης Ονοματολογίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 6 Μαΐου 2011 (ΕΕ 2011, C 137, σ. 1, στο εξής: επεξηγηματικές σημειώσεις της ΣΟ), προβλέπουν, όσον αφορά τον κωδικό 8704, τα κάτωθι:

«8704

Αυτοκίνητα οχήματα για τη μεταφορά εμπορευμάτων

Οι επεξηγηματικές σημειώσεις της κλάσης 8703 εφαρμόζονται αναλογικά (mutatis mutandis).

Όσον αφορά τον ορισμό του κυλινδρισμού, βλέπε την επεξηγηματική σημείωση διακρίσεων του ΕΣ, διακρίσεις 8407 31, 8407 32, 8407 33 και 8407 34.

Η κλάση αυτή περιλαμβάνει κυρίως οχήματα παντός εδάφους με τέσσερις κινητήριους τροχούς και με αρθρωτή βάση, το μπροστινό μέρος των οποίων φέρει κινητήρα ντίζελ και θάλαμο οδήγησης με όργανα χειρισμού. Το πίσω μέρος αποτελείται από βάση δύο τροχών χωρίς μηχανικούς εξοπλισμούς, αλλά σχεδιασμένο να μπορεί να εφοδιασθεί με διάφορους εξοπλισμούς.

Εντούτοις, η κλάση αυτή δεν περιλαμβάνει τέτοια οχήματα τα οποία είναι εφοδιασμένα με αγροτικούς ή άλλου ειδικού σκοπού εξοπλισμούς (κλάση 8705).

8704 10 10

και

8704 10 90

Ανατρεπόμενα αυτοκίνητα που είναι κατασκευασμένα για να χρησιμοποιούνται έξω από το οδικό δίκτυο

1.

Στις διακρίσεις αυτές υπάγονται κυρίως τα οχήματα που είναι εξοπλισμένα με εμπρόσθια ή οπίσθια ανατρεπόμενη καρότσα ή με καρότσα που ανοίγει η βάση της, και τα οποία είναι ειδικά κατασκευασμένα για να μεταφέρουν άμμο, σκύρα, χώμα, πέτρες κ.λπ.· τα οχήματα αυτά προορίζονται για ορυχεία, εργοτάξια οικοδομών, καθώς επίσης και για οδικά, αεροπορικά και λιμενικά έργα. Παραδείγματα διαφόρων τύπων ανατρεπόμενων οχημάτων δίνονται στο τέλος της παρούσας σημείωσης.

2.

Υπάγονται επίσης στις παρούσες διακρίσεις τα οχήματα μικρότερων διαστάσεων τα οποία χρησιμοποιούνται στα εργοτάξια για τη μεταφορά χώματος, μπάζων, τσιμέντου και νωπού σκυροδέματος, κ.λπ. Τα οχήματα αυτά έχουν σταθερό ή αρθρωτό πλαίσιο (σασί) και κίνηση σε δύο ή τέσσερις τροχούς· η ανατρεπόμενη καρότσα βρίσκεται πάνω από έναν άξονα, ενώ το κάθισμα του οδηγού […] βρίσκεται πάνω από τον άλλο. Το κάθισμα του οδηγού συνήθως δεν καλύπτεται με καμπίνα.»

Οι επεξηγηματικές σημειώσεις του ΕΣ

10

Δυνάμει του άρθρου 6, παράγραφος 1, της διεθνούς σύμβασης που προαναφέρθηκε στη σκέψη 5 της παρούσας απόφασης, συστάθηκε εντός του Συμβουλίου Τελωνειακής Συνεργασίας η επονομαζόμενη «επιτροπή του εναρμονισμένου συστήματος», η οποία αποτελείται από εκπροσώπους κάθε συμβαλλόμενου μέρους. Το έργο της συνίσταται, μεταξύ άλλων, στο να προτείνει τροπολογίες της εν λόγω σύμβασης και να συντάσσει επεξηγηματικές σημειώσεις (στο εξής: επεξηγηματικές σημειώσεις του ΕΣ), γνωμοδοτήσεις περί δασμολογικής κατάταξης και άλλες γνωμοδοτήσεις για την ερμηνεία του ΕΣ.

11

Οι επεξηγηματικές σημειώσεις του ΕΣ, όσον αφορά τη διάκριση 8704 10 της ΣΟ, έχουν ως εξής:

«Τα ανατρεπόμενα αυτά οχήματα διακρίνονται γενικώς από άλλα οχήματα μεταφοράς εμπορευμάτων (ιδίως τα φορτηγά με ανατρεπόμενη καρότσα) βάσει των ακολούθων χαρακτηριστικών:

η καρότσα αποτελείται από ισχυρότατα φύλλα χάλυβα· το πρόσθιο τοίχωμά της υπερκαλύπτει τον θάλαμο οδήγησης ως προστατευτικό σκέπαστρο και η βάση της ανατρέπεται εν όλω ή εν μέρει προς τα πίσω·

σε ορισμένες περιπτώσεις, ο θάλαμος οδήγησης έχει μόνο το μισό πλάτος·

απουσία ανάρτησης κινητήριου άξονα·

ενισχυμένο σύστημα πέδησης·

περιορισμένη ανώτατη ταχύτητα και ακτίνα δράσης·

ειδικά ελαστικά για μη συμπαγή εδάφη·

λόγω της ισχυρής κατασκευής τους, η αναλογία απόβαρο/ωφέλιμο φορτίο δεν υπερβαίνει το 1:1,6·

το κυρίως πλαίσιο του οχήματος μπορεί να θερμαίνεται από τα καυσαέρια προκειμένου να αποτρέπεται η προσκόλληση ή η ψύξη των υλικών.

Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι ορισμένα ανατρεπόμενα οχήματα έχουν κατασκευαστεί ειδικά για να χρησιμοποιούνται σε ορυχεία και σε σήραγγες, π.χ. αυτά που έχουν καρότσα της οποίας η βάση ανοίγει. Έχουν ορισμένα από τα ανωτέρω χαρακτηριστικά, δεν έχουν όμως θάλαμο οδήγησης, ενώ η καρότσα δεν είναι διαμορφωμένη με τη μορφή προστατευτικού σκεπάστρου.»

Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα

12

Κατόπιν απόφασης του Upper Tribunal (Tax and Chancery Chamber) [εφετείου (τμήμα φορολογίας και κτηματολογίου), Ηνωμένο Βασίλειο], η φορολογική και τελωνειακή αρχή εξέδωσε για τις προσφεύγουσες της κύριας δίκης, μετά από αίτησή τους, δεσμευτικές δασμολογικές πληροφορίες (στο εξής: ΔΔΠ), κατατάσσοντας ορισμένα εισαγόμενα από αυτές αυτοκίνητα οχήματα για τη μεταφορά εμπορευμάτων στα ανατρεπόμενα αυτοκίνητα της διάκρισης 8704 10.

13

Στη διάρκεια του 2014, η επιτροπή τελωνειακού κώδικα εξέτασε την κατάταξη ορισμένων επαγγελματικών οχημάτων, εξέταση η οποία, κατά το αιτούν δικαστήριο, έγινε εξ αφορμής της προαναφερθείσας απόφασης του Upper Tribunal (Tax and Chancery Chamber) [εφετείου (τμήμα φορολογίας και κτηματολογίου)]. Κατόπιν της εξέτασης αυτής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τον κανονισμό 2015/221, ο οποίος κατατάσσει στη διάκριση 8704 21 91 τα οχήματα που είναι παρόμοια με εκείνα της υπόθεσης της κύριας δίκης. Η επιτροπή τελωνειακού κώδικα άρχισε να εφαρμόζει τον ως άνω κανονισμό και η εθνική φορολογική και τελωνειακή αρχή ενημέρωσε τις προσφεύγουσες της κύριας δίκης ότι ανακαλούσε τις ΔΔΠ.

14

Οι προσφεύγουσες της κύριας δίκης προσέβαλαν αυτή την πράξη ανάκλησης ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου προβάλλοντας δύο λόγους ακύρωσης. Με τον πρώτο λόγο ακύρωσης, υποστήριξαν ότι ο κανονισμός 2015/221 δεν έχει εφαρμογή επί των εισαγόμενων από αυτές οχημάτων και, με τον δεύτερο λόγο ακύρωσης, ότι ο συγκεκριμένος κανονισμός είναι άκυρος στον βαθμό που κατατάσσει στη διάκριση 8704 21 91 το όχημα στο οποίο αναφέρεται το παράρτημά του.

15

Αφού διαπίστωσε ότι ο κανονισμός 2015/221 τυγχάνει εφαρμογής στην περίπτωση των επίμαχων εν προκειμένω οχημάτων, το αιτούν δικαστήριο έκρινε ότι δεν είναι παντελώς αβάσιμα τα επιχειρήματα των προσφευγουσών της κύριας δίκης με τα οποία τίθεται εν αμφιβόλω το κύρος του κανονισμού αυτού.

16

Υπό τις συνθήκες αυτές, το First-tier Tribunal (Tax Chamber) [πρωτοδικείο (φορολογικό τμήμα), Ηνωμένο Βασίλειο] αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

«1)

Είναι ο κανονισμός [2015/221] άκυρος στον βαθμό που τα οχήματα στα οποία αναφέρεται ο κανονισμός αυτός κατατάσσονται στον κωδικό ΣΟ 8704 21 91 αντί για τον κωδικό ΣΟ 8704 10;

2)

Ειδικότερα, είναι ο κανονισμός [2015/221] άκυρος στον βαθμό που: περιορίζεται αδικαιολόγητα το πεδίο εφαρμογής της διακρίσεως 8704 10· λαμβάνονται υπόψη απαράδεκτα στοιχεία· υπάρχουν εγγενείς αντιφάσεις· δεν λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι επεξηγηματικές σημειώσεις, οι κλάσεις της ΣΟ και οι γενικοί κανόνες για την ερμηνεία της ΣΟ· και/ή δεν λαμβάνονται υπόψη απαιτήσεις οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί κρίσιμες από τη νομολογία του [Δικαστηρίου] σχετικά με τη διάκριση 8704 10 της ΣΟ;»

Επί των προδικαστικών ερωτημάτων

Επί του παραδεκτού

17

Ως προκαταρκτικό ζήτημα, η Επιτροπή αμφισβητεί το παραδεκτό των προδικαστικών ερωτημάτων, αφού το πρόβλημα σχετικά με το κύρος του κανονισμού 2015/221 είναι, κατά την άποψή της, αμιγώς υποθετικής φύσης. Ειδικότερα, οι λόγοι για τους οποίους οι επίδικες ΔΔΠ ανακλήθηκαν από τη φορολογική και τελωνειακή αρχή παραμένουν ασαφείς, δεδομένου ότι οι προσφεύγουσες της κύριας δίκης μπορούσαν να εξακολουθήσουν να τις επικαλούνται έως τις 5 Ιουνίου 2015, δυνάμει των συνδυασμένων διατάξεων του άρθρου 2 του κανονισμού αυτού και του άρθρου 12, παράγραφος 6, του κανονισμού 2913/92.

18

Συναφώς, υπενθυμίζεται ευθύς εξαρχής ότι, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 267 ΣΛΕΕ μόνον το εθνικό δικαστήριο το οποίο εκδικάζει τη διαφορά και πρέπει να αναλάβει την ευθύνη της δικαστικής απόφασης που πρόκειται να εκδοθεί είναι αρμόδιο να εκτιμήσει, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτεροτήτων της υπόθεσης, τόσο το αν τα υποβαλλόμενα στο Δικαστήριο ερωτήματα είναι αναγκαία όσο και το αν είναι λυσιτελή. Συνεπώς, εφόσον τα υποβαλλόμενα ερωτήματα αφορούν την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης, το Δικαστήριο υποχρεούται, κατ’ αρχήν, να αποφανθεί (απόφαση της 26ης Ιανουαρίου 2017, Banco Primus, C‑421/14, EU:C:2017:60, σκέψη 29 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

19

Πράγματι, στο πλαίσιο της διαδικασίας που θεσπίζεται με το άρθρο 267 ΣΛΕΕ για τη συνεργασία μεταξύ του Δικαστηρίου και των εθνικών δικαστηρίων, τα ερωτήματα τα οποία αφορούν το δίκαιο της Ένωσης είναι κατά τεκμήριο λυσιτελή. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να αρνηθεί να αποφανθεί επί προδικαστικού ερωτήματος που υποβάλλεται από εθνικό δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ παρά μόνον όταν δεν τηρούνται οι απαιτήσεις οι οποίες προβλέπονται στο άρθρο 94 του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου σχετικά με το περιεχόμενο της αίτησης προδικαστικής απόφασης ή όταν είναι πρόδηλο ότι η ζητούμενη από το εθνικό δικαστήριο ερμηνεία ή εκτίμηση του κύρους κανόνα δικαίου της Ένωσης ουδεμία σχέση έχει με το υποστατό ή με το αντικείμενο της διαφοράς της κύριας δίκης ή όταν το πρόβλημα είναι υποθετικής φύσης (απόφαση της 28ης Μαρτίου 2017, Rosneft, C‑72/15, EU:C:2017:236, σκέψη 50 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

20

Εν προκειμένω, μολονότι από τη δικογραφία ενώπιον του Δικαστηρίου δεν προκύπτει ότι το αντικείμενο της διαφοράς της κύριας δίκης αφορά την ερμηνεία του άρθρου 2 του κανονισμού 2015/221 ή το κατά πόσον έχει εφαρμογή η συγκεκριμένη διάταξη, εντούτοις οι προσφεύγουσες της κύριας δίκης αμφισβητούν, με τον δεύτερο λόγο της προσφυγής τους, το κύρος του ως άνω κανονισμού στον βαθμό που κατατάσσει στη διάκριση 8704 21 91 της ΣΟ τα εμπορεύματα στα οποία αναφέρεται. Το δε αιτούν δικαστήριο, το οποίο κρίνει ότι τα επίμαχα στην κύρια δίκη οχήματα εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω κανονισμού, εκτιμά ότι είναι απαραίτητο για την επίλυση της ενώπιόν του διαφοράς να απαντήσει το Δικαστήριο ως προς το κύρος του κανονισμού αυτού.

21

Υπό τις συνθήκες αυτές, δεδομένου ότι το πρόβλημα που τίθεται με τα προδικαστικά ερωτήματα δεν είναι υποθετικής φύσης, τα ερωτήματα αυτά είναι παραδεκτά.

Επί της ουσίας

22

Με το πρώτο και το δεύτερο ερώτημά του, τα οποία ενδείκνυται να συνεξεταστούν, το αιτούν δικαστήριο διερωτάται κατ’ ουσίαν επί του κύρους του κανονισμού 2015/221.

23

Υπενθυμίζεται εισαγωγικώς ότι, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει παράσχει στην Επιτροπή, η οποία ενεργεί σε συνεργασία με τους τελωνειακούς εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, ευρεία διακριτική ευχέρεια για τον προσδιορισμό του περιεχομένου των δασμολογικών κλάσεων που λαμβάνονται υπόψη για την κατάταξη του κάθε εμπορεύματος. Ωστόσο, η εξουσία της Επιτροπής να θεσπίζει τα μέτρα στα οποία αναφέρεται το άρθρο 9 του κανονισμού 2658/87 δεν της επιτρέπει να τροποποιεί ούτε το περιεχόμενο ούτε το πεδίο εφαρμογής των δασμολογικών κλάσεων (απόφαση της 4ης Μαρτίου 2004, Krings, C‑130/02, EU:C:2004:122, σκέψη 26 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

24

Εν προκειμένω, επιβάλλεται να εξεταστεί αν η Επιτροπή, κατατάσσοντας για δασμολογικούς σκοπούς το όχημα που περιγράφεται στη στήλη 1 του πίνακα του παραρτήματος του κανονισμού 2015/221 στη διάκριση 8704 21 91, και όχι στη διάκριση 8704 10, τροποποίησε το περιεχόμενο των δύο αυτών δασμολογικών διακρίσεων.

25

Συναφώς, από πάγια νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει ότι, χάριν της ασφάλειας δικαίου και προς διευκόλυνση των ελέγχων, το αποφασιστικό κριτήριο για τη δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων πρέπει να αναζητείται, γενικώς, στα χαρακτηριστικά τους και τις αντικειμενικές τους ιδιότητες, όπως ορίζονται στο κείμενο της κλάσης της ΣΟ και των σημειώσεων του αντίστοιχου τμήματος ή κεφαλαίου (απόφαση της 27ης Απριλίου 2006, Kawasaki Motors Europe, C‑15/05, EU:C:2006:259, σκέψη 38, της 29ης Οκτωβρίου 2009, Dinter και Europol Frost-Food, C‑522/07 και C‑65/08, EU:C:2009:663, σκέψη 29, καθώς και της 22ας Δεκεμβρίου 2010, Premis Medical, C‑273/09, EU:C:2010:809, σκέψη 42).

26

Επιπλέον, ο προορισμός του προϊόντος μπορεί να αποτελέσει αντικειμενικό κριτήριο για την κατάταξη, αρκεί να είναι συμφυής με το προϊόν, αυτός δε ο συμφυής χαρακτήρας πρέπει να μπορεί να εκτιμηθεί με γνώμονα τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές ιδιότητες του προϊόντος (απόφαση της 22ας Μαρτίου 2017, GROFA κ.λπ., C‑435/15 και C‑666/15, EU:C:2017:232, σκέψη 40).

27

Εν προκειμένω, όπως καθίσταται σαφές από το ίδιο το κείμενο στη στήλη 1 του πίνακα του παραρτήματος του κανονισμού 2015/221 σχετικά με τη διάκριση 8704 21 91, το όχημα στο οποίο αναφέρεται το παράρτημα είναι επαγγελματικής χρήσης, με κίνηση στους τέσσερις τροχούς, καθαρού βάρους 630 kg περίπου, με ικανότητα έλξης 750 kg άνευ πέδησης και με διαστάσεις 300 × 160 cm περίπου. Το όχημα διαθέτει ανοικτό διθέσιο θάλαμο εξοπλισμένο με πλήρες πλαίσιο προστασίας σε περίπτωση ανατροπής, πλατφόρμα μεταφοράς φορτίου κατασκευασμένη από ισχυρό χαλύβδινο σκελετό με ενισχυμένη επίπεδη ανατρεπόμενη καρότσα, καθώς και χειροκίνητο ανατροπέα. Εξοπλισμένο με ελαστικά για χρήση εκτός δρόμου, με διάταξη ζεύξης και με γάντζο στο μπροστινό μέρος, το όχημα έχει περιορισμένη ταχύτητα, μέχρι 25 χλμ./ώρα, και υψηλή ικανότητα πέδησης. Προορίζεται για χρήση εκτός δρόμου, ιδίως σε πολύ ανώμαλο έδαφος. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια σειρά λειτουργιών, όπως ώθηση ή έλξη ρυμουλκούμενων, μεταφορά ζώων, φυτών, κιβωτίων, ύδατος και εξοπλισμού, καθώς και μεταφορά πυρομαχικών ή ζωοτροφών.

28

Υπενθυμίζεται ότι τα εμπορεύματα τα οποία εμπίπτουν στη διάκριση 8704 10 είναι, σύμφωνα με το ίδιο το κείμενό της, «τα ανατρεπόμενα αυτοκίνητα που είναι κατασκευασμένα για να χρησιμοποιούνται έξω από το οδικό δίκτυο». Ως εκ τούτου, αυτή η διατύπωση υποδηλώνει ότι πρέπει απαραιτήτως να πληρούνται δύο προϋποθέσεις για να καταταγεί το όχημα στη συγκεκριμένη διάκριση, δηλαδή να πρόκειται για ανατρεπόμενο αυτοκίνητο και να είναι κατασκευασμένο κατά τρόπο ώστε να χρησιμοποιείται έξω από το οδικό δίκτυο (απόφαση της 16ης Σεπτεμβρίου 2004, DFDS, C‑396/02, EU:C:2004:536, σκέψη 31).

29

Όπως επιβεβαιώνεται και από την Επιτροπή, το όχημα στο οποίο αναφέρεται ο κανονισμός 2015/221 πληροί την προϋπόθεση σχετικά με τη χρήση του εκτός του οδικού δικτύου, δεδομένου ότι είναι εξοπλισμένο με ελαστικά για χρήση εκτός δρόμου και η ταχύτητά του είναι περιορισμένη, μέχρι 25 χλμ./ώρα.

30

Απομένει να διευκρινιστεί αν ένα τέτοιο όχημα πληροί επίσης την προϋπόθεση σχετικά με την ιδιότητα του ανατρεπόμενου αυτοκινήτου.

31

Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι η διάκριση 8704 10 της ΣΟ είναι μια ειδική διάκριση για τα οχήματα τα οποία έχουν κατασκευαστεί ειδικώς για τη μεταφορά και τη φορτοεκφόρτωση διάφορων υλικών έξω από το οδικό δίκτυο (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, απόφαση της 11ης Ιανουαρίου 2007, B.A.S. Trucks, C‑400/05, EU:C:2007:22, σκέψη 36) και ότι βασικό χαρακτηριστικό των ανατρεπόμενων αυτοκινήτων είναι η ύπαρξη ανατρεπόμενης καρότσας ή βάσης που να ανοίγει προς τα κάτω, ώστε να καθίσταται δυνατή η μεταφορά αυτών των υλικών (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, απόφαση της 16ης Σεπτεμβρίου 2004, DFDS, C‑396/02, EU:C:2004:536, σκέψη 32).

32

Επιπλέον, κατά τις επεξηγηματικές σημειώσεις της ΣΟ, εμπίπτουν ειδικότερα στις διακρίσεις 8704 10 10 έως 8704 10 90 τα οχήματα τα οποία έχουν σχεδιαστεί ειδικώς για τη μεταφορά άμμου, σκύρας, χώματος και πετρών, ήτοι χύδην υλικών που προορίζονται για λατομεία, ορυχεία ή εργοτάξια, καθώς και για οδικά, αεροπορικά ή λιμενικά έργα.

33

Πρέπει, συνεπώς, να εξεταστεί αν το όχημα στο οποίο αναφέρεται ο κανονισμός 2015/221 έχει σχεδιαστεί ειδικώς για μια τέτοια ιδιαίτερη χρήση.

34

Συναφώς, το κείμενο του κανονισμού αυτού καθιστά σαφές ότι κάθε τέτοιο όχημα είναι εξοπλισμένο με ανοικτό θάλαμο και με ανατρεπόμενη καρότσα χωρητικότητας 0,4 m3 ή 400 kg περίπου.

35

Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτό ότι το όχημα στο οποίο αναφέρεται ο κανονισμός 2015/221, λόγω της χαμηλής αντοχής του, της περιορισμένης ικανότητάς του για φόρτωση και του ανοικτού του θαλάμου, όπου ο οδηγός δεν προστατεύεται από τα χύδην υλικά, προορίζεται για χρήση σε μια σειρά λειτουργιών μεταφοράς διαφόρων στοιχείων, όπως φυτών, ζώων, υλικών, κιβωτίων ή πυρομαχικών.

36

Εξάλλου, το όχημα αυτό, λόγω των τεχνικών του χαρακτηριστικών και των αντικειμενικών του ιδιοτήτων, δεν είναι δυνατόν να εξομοιωθεί με τα οχήματα που εμπίπτουν στη διάκριση 8704 10, δεδομένου ότι δεν έχει την αντοχή που απαιτείται για χρήση σε εργοτάξια, χαρακτηριστικό το οποίο είναι εγγενές στα ανατρεπόμενα αυτοκίνητα (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, απόφαση της 11ης Ιανουαρίου 2007, B.A.S. Trucks, C‑400/05, EU:C:2007:22, σκέψη 35).

37

Κατά συνέπεια, το γεγονός ότι τα επίμαχα εν προκειμένω οχήματα διαθέτουν ανατρεπόμενη καρότσα, η οποία τους επιτρέπει, δευτερευόντως, να μεταφέρουν μικρές ποσότητες χύδην υλικών δεν αναιρεί την ορθότητα της κατάταξής τους στη διάκριση 8704 21 91.

38

Τέλος, όπως υπενθυμίστηκε στη σκέψη 23 της παρούσας απόφασης, η Επιτροπή διαθέτει ευρεία διακριτική ευχέρεια κατά τον προσδιορισμό του περιεχομένου των δασμολογικών κλάσεων.

39

Δεδομένου ότι από την ανάλυση της δικογραφίας που υποβλήθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου δεν προέκυψε κανένας λόγος ακυρότητας, διαπιστώνεται ότι ορθώς ο κανονισμός 2015/221 κατατάσσει το περιγραφόμενο σε αυτόν όχημα στη διάκριση 8704 21 91, και όχι στη διάκριση 8704 10.

40

Κατά συνέπεια, στα υποβληθέντα ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι από την εξέτασή τους δεν προέκυψε κανένα στοιχείο ικανό να θίξει το κύρος του κανονισμού.

Επί των δικαστικών εξόδων

41

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

 

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (έκτο τμήμα) αποφαίνεται:

 

Από την εξέταση των υποβληθέντων ερωτημάτων δεν προέκυψε κανένα στοιχείο ικανό να θίξει το κύρος του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2015/221 της Επιτροπής, της 10ης Φεβρουαρίου 2015, σχετικά με τη δασμολογική κατάταξη ορισμένων εμπορευμάτων στη Συνδυασμένη Ονοματολογία.

 

(υπογραφές)


( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η αγγλική.