|
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ (χωρίς εκτίμηση επιπτώσεων) |
|
|
Στόχος του παρόντος εγγράφου είναι να ενημερώσει το κοινό και τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με το έργο της Επιτροπής, ώστε να μπορούν να υποβάλουν παρατηρήσεις και να συμμετάσχουν αποτελεσματικά στις δραστηριότητες διαβούλευσης. Ζητούμε από τις ομάδες αυτές να εκφράσουν τις απόψεις τους σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται η Επιτροπή το πρόβλημα και τις πιθανές λύσεις του, καθώς και να μας παράσχουν σχετικές πληροφορίες που τυχόν διαθέτουν.
|
|
|
Τίτλος της πρωτοβουλίας |
Έκθεση στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών 2022 – Καλύτερη κατανόηση της διασύνδεσης της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης |
|
Επικεφαλής ΓΔ – Αρμόδια μονάδα |
Γενική Γραμματεία, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Μονάδα A5 Διερεύνηση Προοπτικών και Στρατηγική Επικοινωνία |
|
Πιθανό είδος πρωτοβουλίας |
Ανακοίνωση της Επιτροπής |
|
Ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα |
2ο τρίμηνο 2022 |
|
Συμπληρωματικές πληροφορίες |
https://ec.europa.eu/info/strategy/strategic-planning/strategic-foresight_el |
|
Α. Πολιτικό πλαίσιο, ορισμός του προβλήματος και έλεγχος επικουρικότητας |
|
Πολιτικό πλαίσιο |
|
·Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία έχει ως στόχο να μετατρέψει την ΕΕ σε μια δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία, με: μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία, στην οποία θα έχουν μηδενιστεί έως το 2050 οι καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ενώ η οικονομική ανάπτυξη, θα αποσυνδεθεί από τη χρήση των πόρων. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ΕΕ αποσκοπεί στην ενδυνάμωση των επιχειρήσεων και των πολιτών σε ένα ανθρωποκεντρικό και βιώσιμο ψηφιακό μέλλον με περισσότερη ευημερία. Και οι δύο διαδικασίες διεξάγονται παράλληλα και αλληλοεπηρεάζονται. ·Αυτή η «διττή μετάβαση» —δηλαδή η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση— βρίσκεται στην κορυφή του πολιτικού θεματολογίου της ΕΕ και θα διαμορφώσει την Ευρώπη και το μέλλον της. ·Για να επιτευχθεί ο στόχος της ΕΕ να καταστεί μια πιο πράσινη, ψηφιακά προσαρμοσμένη και δικαιότερη Ευρώπη, η Επιτροπή έχει εγκρίνει σειρά πρωτοβουλιών και έχει θέσει σαφείς στόχους. ·Για τη μετάβαση προς μια πιο πράσινη και ψηφιακή κοινωνία απαιτείται μια μακρόπνοη προοπτική με ορίζοντα το 2050, καθώς και εμπεριστατωμένη ανάλυση των διασυνδέσεων μεταξύ της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης και των τρόπων ενίσχυσης των διασυνδέσεων αυτών. Αυτό είναι το σημείο στο οποίο η ανάλυση προοπτικών μπορεί να προσφέρει προστιθέμενη αξία για τη χάραξη πολιτικής. Μια προσέγγιση ανάλυσης προοπτικών διερευνά και προβλέπει το μέλλον και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, συμβάλλει στην αξιοποίηση και τη χρήση της συλλογικής νοημοσύνης με δομημένο και συστημικό τρόπο για την πρόβλεψη των εξελίξεων και τη διαμόρφωση των πρωτοβουλιών πολιτικής. ·Η έκθεση στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών αποτελεί ανακοίνωση της Επιτροπής και δεν θα συνοδεύεται από καμία άλλη πρωτοβουλία. |
|
Πρόβλημα που επιδιώκει να αντιμετωπίσει η πρωτοβουλία |
|
Ερωτήματα/ζητήματα προς εξέταση ·Η έκθεση στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών του 2022 θα εστιάσει στην καλύτερη κατανόηση της σχέσης —δηλαδή της διασύνδεσης— της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Με προοπτική το 2050, θα εξετάσει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των δύο μεταβάσεων και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αλληλοενισχύονται. Η έκθεση θα εξετάσει τα ακόλουθα ερωτήματα: ·Ποιες είναι οι βασικές συνέργειες και τα κύρια σημεία τριβής που προκύπτουν από τη διττή μετάβαση, π.χ. ηλεκτρονικά απόβλητα, ψηφιακό αποτύπωμα άνθρακα; ·Ποιες είναι οι βασικές τεχνολογίες που θα καταστήσουν δυνατή την επιτυχή διασύνδεση; Ποιες τεχνολογίες αλληλένδετες με τον συνεχή ψηφιακό μετασχηματισμό μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων που θέτει η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία; ·Ποιος είναι ο ρόλος μη τεχνολογικών παραγόντων στη διττή μετάβαση, όπως για παράδειγμα οι κανονιστικές ρυθμίσεις, η χρηματοδότηση, οι αλλαγές στη συμπεριφορά, η κοινωνική αποδοχή και οι δεξιότητες; |
|
Βάση για τη δράση της ΕΕ (νομική βάση και έλεγχος επικουρικότητας) |
|
Νομική βάση |
|
·Δεν απαιτείται νομική βάση διότι δεν πρόκειται για νομοθετική πρωτοβουλία. ·Η πρόεδρος von der Leyen ανέθεσε στον αντιπρόεδρο Maroš Šefčovič να ηγηθεί των προσπαθειών για να εδραιωθεί στην Επιτροπή η νοοτροπία χάραξης πολιτικής βάσει τεκμηριωμένων στοιχείων. Η εκπόνηση των ετήσιων εκθέσεων στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών αποτελεί σημαντική πτυχή της προσέγγισης αυτής. Οι εκθέσεις στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών λαμβάνονται υπόψη κατά την κατάρτιση των προγραμμάτων εργασίας της Επιτροπής και του πολυετούς προγραμματισμού, καθώς και στις επιμέρους πρωτοβουλίες, κατά περίπτωση. Οι εν λόγω στρατηγικές αναλύσεις προοπτικών πραγματοποιούνται μέσω συμμετοχικής και διατομεακής διαδικασίας ανάλυσης προοπτικών υπό την καθοδήγηση των υπηρεσιών της Επιτροπής σε διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη (ιδίως μέσω του Πανενωσιακού Δικτύου Ανάλυσης Προοπτικών), συζητήσεων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Στρατηγικής και Πολιτικής Ανάλυσης, και διαφόρων εξωτερικών ενδιαφερόμενων μερών. |
|
Πρακτική ανάγκη για δράση της ΕΕ |
|
·Οι αλλαγές στο κλίμα και το περιβάλλον, σε συνδυασμό με τη διαδικασία ψηφιοποίησης, έχουν βαθύ αντίκτυπο στην οικονομία και τη ζωή των Ευρωπαίων. Οι αλλαγές συντελούνται σε όλα τα επίπεδα, από την πολιτική που ασκείται σε τοπικό επίπεδο έως τις παγκόσμιες δομές εξουσίας. Για να υποστηριχθεί η μετάβαση προς μια πράσινη, ψηφιακή και δικαιότερη Ευρώπη, η έκθεση στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών του 2022 θα παράσχει μια ανάλυση που θα προσβλέπει στο 2050. Με τον τρόπο αυτό θα υποστηριχθεί η νοοτροπία ετοιμότητας και η προληπτική χάραξη πολιτικής βάσει τεκμηριωμένων στοιχείων στον τομέα της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. |
|
Β. Τι επιδιώκει να επιτύχει η πρωτοβουλία και πώς |
|
·Κύριος στόχος της έκθεσης στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών του 2022 είναι να συμβάλει στην καλύτερη ανάλυση της διασύνδεσης της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Για τον σκοπό αυτό, η έκθεση θα παράσχει μια μελλοντοστραφή προσέγγιση τόσο για τις συνέργειες όσο και για τα κύρια σημεία τριβής που θα προκύψουν από τη διττή μετάβαση. Η έκθεση θα εξετάσει τις τεχνολογικές οδούς για τη διευκόλυνση των μεταβάσεων και θα αναλύσει τον ρόλο των μη τεχνολογικών παραγόντων. |
|
Πιθανές επιπτώσεις |
|
·Όπως και οι προηγούμενες εκθέσεις στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών, η έκθεση του 2022 θα τροφοδοτήσει το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής και τη διαδικασία πολυετούς προγραμματισμού. ·Θα ενημερώνει επίσης τους υπεύθυνους και τις υπεύθυνες για τη χάραξη πολιτικών και τη λήψη αποφάσεων σε διάφορα επίπεδα, παρέχοντάς τους ανάλυση προοπτικών όσον αφορά τις διασυνδέσεις μεταξύ της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. |
|
Εκτίμηση επιπτώσεων |
|
Ερωτήματα/ζητήματα προς εξέταση ·Η έκθεση στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών του 2022 αποτελεί μη νομοθετική πρωτοβουλία. Στόχος της είναι να συμβάλει στη χάραξη πολιτικών της ΕΕ· δεν εφαρμόζει άμεσα πολιτικές της ΕΕ. Ως εκ τούτου, δεν απαιτείται εκτίμηση επιπτώσεων. ·Ως ανακοίνωση της Επιτροπής, δεν θα συνοδευτεί από άλλη πρωτοβουλία και δεν χρειάζεται να εξεταστούν τυχόν άμεσα εμπόδια στην εφαρμογή της. |
|
Στρατηγική διαβούλευσης |
|
Ερωτήματα/ζητήματα προς εξέταση ·Στο πλαίσιο της έκθεσης στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών του 2022, η διαδικασία συγκέντρωσης στοιχείων θα είναι χρήσιμη για την ευαισθητοποίηση διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένης της επιχειρηματικής και ερευνητικής κοινότητας, σχετικά με το ζήτημα της διασύνδεσης των μεταβάσεων. Οι διαβουλεύσεις θα διεξαχθούν επί 4 εβδομάδες. Μπορείτε να υποβάλετε τις απαντήσεις σας στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ στην ιστοσελίδα https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say_el ·Η Επιτροπή θα δώσει στα κράτη μέλη (μέσω του Πανενωσιακού Δικτύου Ανάλυσης Προοπτικών) και σε άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Στρατηγικής και Πολιτικής Ανάλυσης (ESPAS) τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στη διαδικασία ανάλυσης προοπτικών. Θα περιλάβει επίσης εξωτερικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων της επιχειρηματικής και ερευνητικής κοινότητας, ομάδων προβληματισμού και άλλων. ·Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αναφερθεί στα πορίσματα της παρούσας διαδικασίας συγκέντρωσης στοιχείων κατά τη σύνταξη της έκθεσης στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών του 2022. |