15.3.2014

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 77/1

---

ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 230/2014 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 11ης Μαρτίου 2014

για τη θέσπιση μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 209 παράγραφος 1 και το άρθρο 212 παράγραφος 2,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (1),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Ο παρών κανονισμός θεσπίζει έναν από τους μηχανισμούς άμεσης στήριξης των εξωτερικών πολιτικών της Ένωσης και διαδέχεται τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1717/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2), ο οποίος έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2013.

(2)

Η διατήρηση της ειρήνης, η πρόληψη των συγκρούσεων, η ενίσχυση της διεθνούς ασφάλειας και η συνδρομή σε πληθυσμούς, χώρες και περιοχές που αντιμετωπίζουν φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές συγκαταλέγονται στους πρωταρχικούς στόχους της εξωτερικής δράσης της Ένωσης, όπως καθορίζονται, μεταξύ άλλων, στο άρθρο 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Οι κρίσεις και οι συγκρούσεις που πλήττουν χώρες και περιοχές, καθώς και άλλοι παράγοντες, όπως η τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα, η βία που ασκείται με βάση το φύλο του θύματος, η κλιματική αλλαγή, τα ζητήματα ασφαλείας στον κυβερνοχώρο και οι απειλές κατά της ασφάλειας που προκύπτουν από φυσικές καταστροφές, συνιστούν κίνδυνο για τη σταθερότητα και την ασφάλεια. Για να αντιμετωπιστούν εγκαίρως και αποτελεσματικώς τα προβλήματα αυτά, απαιτούνται ειδικοί χρηματοοικονομικοί πόροι και χρηματοδοτικοί μηχανισμοί που θα συμπληρώνουν τους μηχανισμούς ανθρωπιστικής βοήθειας και μακροπρόθεσμης συνεργασίας.

(3)

Στα συμπεράσματά του της 15ης και 16ης Ιουνίου 2001, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε το πρόγραμμα της Ένωσης για την πρόληψη βίαιων συγκρούσεων, όπου υπογραμμιζόταν η πολιτική δέσμευση της Ένωσης να επιδιώξει την πρόληψη των συγκρούσεων ως έναν από τους κύριους στόχους των εξωτερικών της σχέσεων, και αναγνώρισε ότι οι μηχανισμοί αναπτυξιακής συνεργασίας μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου αυτού. Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2011 για την πρόληψη των συγκρούσεων επιβεβαιώθηκε ότι το εν λόγω πρόγραμμα συνιστά έγκυρη βάση πολιτικής για την ανάπτυξη περαιτέρω δράσεων της Ένωσης για την πρόληψη των συγκρούσεων. Στα συμπεράσματά του της 17ης Νοεμβρίου 2009, το Συμβούλιο ενέκρινε τη «γενική ιδέα για την ενίσχυση των δυνατοτήτων διαμεσολάβησης και διαλόγου της ΕΕ».

(4)

Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με την ανταπόκριση της ΕΕ σε ευαίσθητες καταστάσεις καθώς και στα συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στα πλαίσια του Συμβουλίου, επίσης της 19ης Νοεμβρίου 2007, σχετικά με την ασφάλεια και την ανάπτυξη τονίζεται ότι η σύνδεση ανάπτυξης και ασφάλειας θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στις στρατηγικές και τις πολιτικές της Ένωσης, συμβάλλοντας στη συνοχή των αναπτυξιακών πολιτικών σύμφωνα με το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και στη συνοχή της εξωτερικής δράσης της Ένωσης γενικά. Ειδικότερα, το Συμβούλιο κατέληξε ότι στις μελλοντικές εργασίες στον τομέα της ασφάλειας και της ανάπτυξης θα πρέπει να περιληφθούν οι επιπτώσεις που έχουν στην ασφάλεια και την ανάπτυξη η κλιματική αλλαγή, τα ζητήματα περιβάλλοντος και διαχείρισης φυσικών πόρων και η μετανάστευση.

(5)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε την ευρωπαϊκή στρατηγική ασφαλείας στις 12 Δεκεμβρίου 2003 και την κοινή ανάλυση της έκθεσης εφαρμογής της στις 11 Δεκεμβρίου 2008. Στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Η στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας της ΕΕ στην πράξη: πέντε βήματα για μια ασφαλέστερη Ευρώπη», η Επιτροπή υπογράμμισε επίσης τη σημασία της συνεργασίας με τρίτες χώρες και περιφερειακούς οργανισμούς, ιδίως για τους σκοπούς της καταπολέμησης πολλαπλών απειλών, όπως της εμπορίας ανθρώπων, της διακίνησης ναρκωτικών και της τρομοκρατίας.

(6)

Στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Για την ανταπόκριση της ΕΕ σε ευαίσθητες καταστάσεις — δέσμευση σε περιβάλλοντα δυσμενή για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη σταθερότητα και την ειρήνη», η Επιτροπή αναγνωρίζει την ουσιαστική συμβολή της Ένωσης στην προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας, μέσω της αντιμετώπισης των εκδηλώσεων βίας και των βαθυτέρων αιτίων της ανασφάλειας και των βίαιων συγκρούσεων. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων αυτών.

(7)

Την 8η Δεκεμβρίου 2008, το Συμβούλιο ενέκρινε συνολική προσέγγιση για την εφαρμογή από την Ένωση των αποφάσεων αριθ. 1325 (2000) και 1820 (2000) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια, αναγνωρίζοντας τον στενό συσχετισμό των ζητημάτων της ειρήνης, της ασφάλειας, της ανάπτυξης και της ισότητας των φύλων. Η Ένωση έχει επανειλημμένως ζητήσει την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια που θεσπίζεται στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, και έχει υπογραμμίσει ιδίως την ανάγκη να καταπολεμηθεί η βία κατά των γυναικών σε καταστάσεις συγκρούσεων και να προωθηθεί η συμμετοχή των γυναικών στην εγκαθίδρυση της ειρήνης.

(8)

Στο στρατηγικό πλαίσιο και στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, τα οποία εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 25 Ιουνίου 2012, ζητείται η ανάπτυξη επιχειρησιακής καθοδήγησης, ώστε τα ανθρώπινα δικαιώματα να συνυπολογίζονται στον σχεδιασμό και την εφαρμογή μέτρων στήριξης αντιτρομοκρατικών δράσεων, και τονίζεται ότι η εξάλειψη των βασανιστηρίων και άλλων μορφών σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης καθώς και ο σεβασμός των διαδικαστικών εγγυήσεων (όπως του τεκμηρίου αθωότητας, του δικαιώματος αμερόληπτης δίκης και των δικαιωμάτων υπεράσπισης) αποτελούν προτεραιότητα της Ένωσης στην εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

(9)	Η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι στην πρώτη γραμμή των σχέσεων της Ένωσης με τις τρίτες χώρες και συνεπώς λογίζονται ως αρχές στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού.

(10)

Στη δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, της 25ης Μαρτίου 2004, ζητείται η ενσωμάτωση των αντιτρομοκρατικών στόχων στα προγράμματα εξωτερικής βοήθειας. Στην αντιτρομοκρατική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την οποία υιοθέτησε το Συμβούλιο στις 30 Νοεμβρίου 2005, ζητείται ενίσχυση της αντιτρομοκρατικής συνεργασίας με τις τρίτες χώρες και τα Ηνωμένα Έθνη. Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 23ης Μαΐου 2011 για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των εσωτερικών και των εξωτερικών πτυχών του αγώνα κατά της τρομοκρατίας ζητείται να ενισχυθούν οι ικανότητες των αρμόδιων αρχών που ασχολούνται με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας σε τρίτες χώρες στο πλαίσιο του στρατηγικού προγραμματισμού του Μηχανισμού Σταθερότητας που θεσπίσθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1717/2006.

(11)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1717/2006 εκδόθηκε για να μπορεί η Ένωση να δρα με συνεκτικό και ολοκληρωμένο τρόπο σε καταστάσεις κρίσης και αναδυόμενης κρίσης και να αντιμετωπίζει συγκεκριμένες διεθνείς και διαπεριφερειακές απειλές κατά της ασφάλειας, και για να μπορέσει να ενισχύσει την ετοιμότητα της για την αντιμετώπιση κρίσεων. Στόχος του παρόντος κανονισμού είναι η θέσπιση αναθεωρημένου μηχανισμού, βάσει της πείρας που έχει αποκτηθεί από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1717/2006, ώστε να αυξηθεί η αποδοτικότητα και η συνοχή των δράσεων της Ένωσης όσον αφορά την αντιμετώπιση κρίσεων, την πρόληψη των συγκρούσεων, την ειρήνευση και την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων απειλών και προκλήσεων ασφαλείας.

(12)

Τα μέτρα που θεσπίζονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να εξυπηρετούν τους στόχους του άρθρου 21 της ΣΕΕ και των άρθρων 208 και 212 της ΣΛΕΕ. Μπορούν να συμπληρώνουν και πρέπει να συνάδουν με τα μέτρα που λαμβάνει η Ένωση για την επίτευξη των στόχων της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, στο πλαίσιο του τίτλου V της ΣΕΕ, καθώς και με τα μέτρα που θεσπίζονται στο πλαίσιο του πέμπτου μέρους της ΣΛΕΕ. Το Συμβούλιο και η Επιτροπή πρέπει να συνεργάζονται για τη διασφάλιση της συνοχής αυτής, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους.

(13)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να συνάδει με τις διατάξεις περί της οργάνωσης και της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) όπως καθορίζονται στην απόφαση 2010/427/EΕ (3). Η δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου του 2010 για την πολιτική λογοδοσία επιβεβαίωσε τις αρχές του διαλόγου, της διαβούλευσης, της πληροφόρησης και της αναφοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

(14)

Η Επιτροπή και η ΕΥΕΔ, κατά περίπτωση, θα πρέπει να προβαίνουν σε τακτικές και συχνές ανταλλαγές απόψεων και πληροφοριών με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επιπλέον, σύμφωνα με τις σχετικές διοργανικές συμφωνίες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να έχει πρόσβαση στα έγγραφα, για να μπορεί να ασκεί το δικαίωμα του ελέγχου που προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) έχοντας την κατάλληλη ενημέρωση.

(15)	Στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 231/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) προβλέπονται κοινοί κανόνες και διαδικασίες για την εφαρμογή των μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της Ένωσης.

(16)	Για να εξασφαλιστούν ενιαίες συνθήκες εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν εκτελεστικές αρμοδιότητες στην Επιτροπή που αφορούν τον προγραμματισμό και τα μέτρα εκτέλεσης. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

(17)

Λαμβανομένου υπόψη του χαρακτήρα των εν λόγω εκτελεστικών πράξεων, ιδίως δε της λειτουργίας τους ως μέσων προσανατολισμού της πολιτικής και των δημοσιονομικών τους επιπτώσεων, θα πρέπει για την έκδοσή τους να εφαρμόζεται κατ' αρχήν η διαδικασία εξέτασης, εξαιρουμένων των μέτρων μικρής οικονομικής κλίμακας.

(18)	Η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις που έχουν άμεση εφαρμογή όταν, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις που συνδέονται με την ανάγκη ταχείας αντίδρασης της Ένωσης, αυτό επιβάλλεται από επιτακτικούς λόγους επείγουσας ανάγκης.

(19)

Η Ένωση θα πρέπει να επιδιώξει την αποδοτικότερη χρήση των διαθέσιμων πόρων για να βελτιστοποιήσει τον αντίκτυπο της εξωτερικής δράσης της. Αυτό πρέπει να επιτευχθεί με τη συνοχή και τη συμπληρωματικότητα των ενωσιακών μηχανισμών εξωτερικής δράσης, καθώς και με τη δημιουργία συνεργιών μεταξύ του παρόντος Μηχανισμού, άλλων ενωσιακών μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης και άλλων πολιτικών της Ένωσης. Θα πρέπει δε περαιτέρω να οδηγήσει σε αμοιβαία ενίσχυση των προγραμμάτων που καταρτίζονται στο πλαίσιο αυτών των μηχανισμών.

(20)

Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως, λόγω της κλίμακας ή των αποτελεσμάτων της δράσης, να επιτευχθούν καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η οποία διατυπώνεται στο άρθρο 5 της ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(21)

Ο παρών κανονισμός προβλέπει, για τη διάρκεια ισχύος του, δημοσιονομικό κονδύλιο το οποίο αποτελεί το ποσό προνομιακής αναφοράς, κατά την έννοια του σημείου 17 της διοργανικής συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (6), για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού.

(22)	Είναι σκόπιμο να ευθυγραμμιστεί η διάρκεια ισχύος του παρόντος κανονισμού με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 (7) του Συμβουλίου. Κατά συνέπεια, ο παρών κανονισμός θα πρέπει ισχύσει από 1ης Ιανουαρίου 2014 έως 31ης Δεκεμβρίου 2020,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

ΤΙΤΛΟΣ Ι

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

1.   Ο παρών κανονισμός θεσπίζει μηχανισμό («μηχανισμός συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη»), ο οποίος παρέχει, για το διάστημα 2014-2020, άμεση στήριξη στις εξωτερικές πολιτικές της Ένωσης μέσω της αύξησης της αποδοτικότητας και της συνοχής των δράσεων της Ένωσης στους τομείς της αντιμετώπισης κρίσεων, ετοιμότητας προς αντιμετώπιση κρίσεων, πρόληψης ενόπλων συγκρούσεων και, ειρήνευσης, καθώς και όσον αφορά την αντιμετώπιση παγκόσμιων και διαπεριφερειακών απειλών.

2.   Η Ένωση λαμβάνει μέτρα αναπτυξιακής συνεργασίας, καθώς και μέτρα χρηματοδοτικής, οικονομικής και τεχνικής συνεργασίας με τρίτες χώρες, περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς, άλλους κρατικούς φορείς και παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού.

3.   Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, στους «παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών» συγκαταλέγονται οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι οργανώσεις αυτοχθόνων πληθυσμών, οι τοπικές ομάδες πολιτών και οι επαγγελματικές ενώσεις, οι συνεταιρισμοί, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι οργανώσεις που εκπροσωπούν οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντα, οι τοπικές οργανώσεις (περιλαμβανομένων των δικτύων) που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αποκεντρωμένης περιφερειακής συνεργασίας και ολοκλήρωσης, οι οργανώσεις καταναλωτών, οι οργανώσεις γυναικών και νέων, οι εκπαιδευτικοί, πολιτιστικοί, ερευνητικοί και επιστημονικοί οργανισμοί, τα πανεπιστήμια, οι εκκλησίες και οι θρησκευτικές οργανώσεις και κοινότητες, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης καθώς και όλες οι μη κυβερνητικές ενώσεις και τα ιδιωτικά και δημόσια ιδρύματα που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη ή την εξωτερική διάσταση των εσωτερικών πολιτικών. Όταν είναι αναγκαίο για την επίτευξη των στόχων του παρόντος κανονισμού, είναι δυνατή η χρηματοδότηση και άλλων φορέων ή παραγόντων που δεν αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο.

4.   Οι ειδικοί στόχοι του παρόντος κανονισμού είναι οι ακόλουθοι:

α)

σε καταστάσεις κρίσης ή αναδυόμενης κρίσης, η ταχεία συμβολή στη σταθερότητα, μέσω της ανάπτυξης αποτελεσματικής δράσης σχεδιασμένης να βοηθήσει στη διατήρηση, τη διαμόρφωση ή την αποκατάσταση των συνθηκών που είναι αναγκαίες για την κατάλληλη υλοποίηση των εξωτερικών πολιτικών και δράσεων της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 21 της ΣΕΕ,

β)	η συμβολή στην πρόληψη συγκρούσεων και στη διασφάλιση της ικανότητας και της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση καταστάσεων πριν και μετά την κρίση και την εγκαθίδρυση της ειρήνης, και

γ)	η αντιμετώπιση συγκεκριμένων παγκόσμιων και διαπεριφερειακών απειλών κατά της ειρήνης, της διεθνούς ασφάλειας και της σταθερότητας.

Άρθρο 2

Συνοχή και συμπληρωματικότητα της ενωσιακής βοήθειας

1.   Η Επιτροπή διασφαλίζει ότι τα μέτρα που θεσπίζονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού συνάδουν με το συνολικό στρατηγικό πλαίσιο πολιτικής της Ένωσης για τις χώρες-εταίρους και ειδικότερα με τους στόχους των μέτρων που αναφέρονται στην παράγραφο 2, καθώς και με άλλα σχετικά ενωσιακά μέτρα.

2.   Τα μέτρα που θεσπίζονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού μπορούν να συμπληρώνουν και συνάδουν με τα μέτρα που θεσπίζονται δυνάμει του τίτλου V της ΣΕΕ και του πέμπτου μέρους της ΣΛΕΕ. Στα μέτρα που θεσπίζονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού συνεκτιμώνται δεόντως οι απόψεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

3.   Η ενωσιακή βοήθεια που παρέχεται δυνάμει του παρόντος κανονισμού είναι συμπληρωματική προς τη βοήθεια που προβλέπεται στο πλαίσιο των ενωσιακών μηχανισμών εξωτερικής βοήθειας, παρέχεται μόνον εφόσον δεν είναι δυνατόν να αναπτυχθεί επαρκής και αποτελεσματική δράση στο πλαίσιο των προαναφερόμενων μηχανισμών και σχεδιάζεται και εκτελείται κατά τρόπο που να εξασφαλίζει τη συνέχεια των δράσεων στο πλαίσιο των εν λόγω μηχανισμών, κατά περίπτωση.

4.   Ει δυνατόν, λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα διατομεακά θέματα, μεταξύ άλλων και στον προγραμματισμό:

α)	προαγωγή της δημοκρατίας και χρηστή διακυβέρνηση,

β)	ανθρώπινα δικαιώματα και ανθρωπιστικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των παιδιών και των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών,

γ)	αποφυγή διακρίσεων,

δ)	ισότητα των φύλων και χειραφέτηση των γυναικών,

ε)	πρόληψη συγκρούσεων, και

στ)	κλιματική αλλαγή.

5.   Δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογή του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1257/96 (8) του Συμβουλίου και της απόφασης αριθ. 1313/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9) και είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση δυνάμει των εν λόγω πράξεων δεν χρηματοδοτούνται βάσει του παρόντος κανονισμού.

6.   Για να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα και η συμπληρωματικότητα των ενωσιακών και των εθνικών μέτρων παροχής βοήθειας, καθώς και για να αποφευχθεί η διπλή χρηματοδότηση, η Επιτροπή προωθεί τον στενό συντονισμό των δραστηριοτήτων της Ένωσης με τις δραστηριότητες των κρατών μελών τόσο σε επίπεδο λήψης αποφάσεων όσο και επιτόπου. Προς τούτο, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή χρησιμοποιούν σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών. Η Επιτροπή μπορεί να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την προώθηση του συντονισμού αυτού. Επιπροσθέτως, η Επιτροπή διασφαλίζει τον συντονισμό και τη συνεργασία με πολυμερείς, περιφερειακούς και υποπεριφερειακούς οργανισμούς και άλλους δωρητές.

ΤΙΤΛΟΣ ΙΙ

ΤΥΠΟΙ ΕΝΩΣΙΑΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ

Άρθρο 3

Βοήθεια για την αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης ή αναδυόμενης κρίσης με σκοπό την πρόληψη συγκρούσεων

1.   Η Ένωση παρέχει τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια για την επίτευξη των ειδικών στόχων που ορίζονται στο άρθρο 1 παράγραφος 4 στοιχείο α) ανταποκρινόμενη στις ακόλουθες εξαιρετικές και απρόβλεπτες καταστάσεις:

α)	σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, κρίσης ή αναδυόμενης κρίσης,

β)

σε περιπτώσεις καταστάσεων που συνιστούν απειλή για τη δημοκρατία, τη δημόσια τάξη, την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών ή την ασφάλεια και την προστασία των ατόμων, ιδίως εκείνων που είναι εκτεθειμένα σε βία ασκούμενη με βάση το φύλο του θύματος σε καταστάσεις αστάθειας, ή

γ)	σε περιπτώσεις καταστάσεων οι οποίες υπάρχει κίνδυνος να κλιμακωθούν σε ένοπλες συγκρούσεις ή να αποσταθεροποιήσουν σοβαρά την ή τις εμπλεκόμενες τρίτες χώρες.

Η βοήθεια αυτή μπορεί επίσης να λαμβάνεται για την αντιμετώπιση καταστάσεων κατά τις οποίες η Ένωση επικαλείται τις ρήτρες ουσιωδών στοιχείων που περιλαμβάνονται σε διεθνείς συμφωνίες, για να αναστείλει, εν όλω ή εν μέρει, τη συνεργασία της με τρίτες χώρες.

2.   Η τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια που αναφέρεται στην παράγραφο 1 μπορεί να καλύπτει τα ακόλουθα:

α)

στήριξη μέσω της παροχής τεχνικής και υλικοτεχνικής βοήθειας των προσπαθειών που αναλαμβάνουν διεθνείς και περιφερειακοί οργανισμοί, καθώς επίσης κρατικοί φορείς και παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών για την προώθηση της ανάπτυξης εμπιστοσύνης, της διαμεσολάβησης, του διαλόγου και της συμφιλίωσης,

β)	στήριξη της εφαρμογής των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια, ιδίως σε ευάλωτες χώρες, σε χώρες όπου βρίσκονται σε εξέλιξη συγκρούσεις και σε χώρες που εξέρχονται από συγκρούσεις,

γ)	στήριξη της συγκρότησης και λειτουργίας προσωρινών διοικήσεων οριζόμενων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο,

δ)

στήριξη της ανάπτυξης δημοκρατικών και πλουραλιστικών κρατικών θεσμών, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στους εν λόγω θεσμούς, της αποτελεσματικής πολιτικής διοίκησης και της πολιτικής επίβλεψης του συστήματος ασφαλείας, καθώς και μέτρων για την ενίσχυση των ικανοτήτων των αρχών επιβολής του νόμου και των δικαστικών αρχών που συμμετέχουν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, του οργανωμένου εγκλήματος και όλων των μορφών παράνομης διακίνησης,

ε)

στήριξη διεθνών ποινικών δικαστηρίων και ειδικών εθνικών δικαστηρίων, επιτροπών εξακρίβωσης της αλήθειας και συμφιλίωσης καθώς και μηχανισμών για τη νομική διευθέτηση καταγγελιών σχετικών με τα ανθρώπινα δικαιώματα και για τη διεκδίκηση και επιδίκαση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας που συγκροτούνται σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου,

στ)

στήριξη μέτρων αναγκαίων για την έναρξη της αποκατάστασης και ανοικοδόμησης βασικών υποδομών, καταλυμάτων, δημόσιων κτιρίων και οικονομικών περιουσιακών στοιχείων, καθώς και της βασικής παραγωγικής ικανότητας, και άλλων μέτρων για την αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την εξασφάλιση των ελάχιστων συνθηκών που είναι αναγκαίες για βιώσιμη κοινωνική ανάπτυξη,

ζ)	στήριξη μη στρατιωτικών μέτρων που συνδέονται με την αποστράτευση και την επανένταξη πρώην μαχητών και των οικογενειών τους στην κοινωνία των πολιτών και, κατά περίπτωση, του επαναπατρισμού τους, καθώς και μέτρων για την αντιμετώπιση της κατάστασης των παιδιών στρατιωτών και των μαχητριών,

η)	στήριξη μέτρων για τον μετριασμό των κοινωνικών επιπτώσεων της αναδιάρθρωσης των ένοπλων δυνάμεων,

θ)

στήριξη μέτρων για την αντιμετώπιση στο πλαίσιο των ενωσιακών πολιτικών συνεργασίας και των στόχων τους των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων που έχουν στον άμαχο πληθυσμό οι νάρκες ξηράς κατά προσωπικού, οι μη εκραγέντες μηχανισμοί ή τα εκρηκτικά κατάλοιπα του πολέμου. Οι δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται δυνάμει του παρόντος κανονισμού μπορούν να καλύπτουν, μεταξύ άλλων, την εκπαίδευση όσον αφορά τους κινδύνους, την ανίχνευση ναρκών και την εκκαθάριση ναρκοπεδίων και, σε συνδυασμό με τα προαναφερόμενα, την καταστροφή των αποθεμάτων,

ι)	στήριξη μέτρων για την καταπολέμηση στο πλαίσιο των ενωσιακών πολιτικών συνεργασίας και των στόχων τους της παράνομης χρήσης και της πρόσβασης σε φορητά όπλα και ελαφρύ οπλισμό,

ια)	στήριξη μέτρων για την εξασφάλιση της επαρκούς κάλυψης των ειδικών αναγκών των γυναικών και των παιδιών σε καταστάσεις κρίσης και συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσής τους σε βία ασκούμενη με βάση το φύλο του θύματος,

ιβ)	στήριξη της αποκατάστασης και της επανένταξης των θυμάτων ένοπλων συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών των γυναικών και των παιδιών,

ιγ)	στήριξη μέτρων για την προώθηση και προάσπιση του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, καθώς και των συναφών διεθνών πράξεων,

ιδ)	στήριξη των κοινωνικοοικονομικών μέτρων για την προώθηση της δίκαιης πρόσβασης στους φυσικούς πόρους και της διαφανούς διαχείρισής τους σε καταστάσεις κρίσης ή αναδυόμενης κρίσης, συμπεριλαμβανομένης της εγκαθίδρυσης της ειρήνης,

ιε)

στήριξη μέτρων για την αντιμετώπιση των δυνητικών επιπτώσεων αιφνίδιων μετακινήσεων πληθυσμών οι οποίες επηρεάζουν την πολιτική κατάσταση και την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την κάλυψη των αναγκών κοινοτήτων υποδοχής σε καταστάσεις κρίσης ή αναδυόμενης κρίσης, συμπεριλαμβανομένης της εγκαθίδρυσης της ειρήνης,

ιστ)

στήριξη μέτρων για την προώθηση της ανάπτυξης και της οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών και της συμμετοχής της στην πολιτική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στις εν λόγω διαδικασίες και μέτρων για την προαγωγή ανεξάρτητων, πλουραλιστικών και επαγγελματικών μέσων ενημέρωσης,

ιζ)

στήριξη μέτρων για την αντιμετώπιση φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών που απειλούν τη σταθερότητα, καθώς και απειλών κατά της δημόσιας υγείας σχετιζόμενων με πανδημίες, σε περίπτωση που δεν παρέχεται ενωσιακή ανθρωπιστική βοήθεια και βοήθεια πολιτικής προστασίας ή συμπληρωματικά προς τη βοήθεια αυτή.

3.   Στις καταστάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, η Ένωση μπορεί να παρέχει τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια που δεν καλύπτεται ρητά στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου. Η βοήθεια αυτή περιορίζεται στα έκτακτα μέτρα βοήθειας του άρθρου 7 παράγραφος 2 τα οποία πληρούν όλους τους ακόλουθους όρους:

α)	εμπίπτουν στο γενικό πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού και στους ειδικούς στόχους του άρθρου 1 παράγραφος 4 στοιχείο α),

β)	περιορίζονται ως προς τη διάρκειά τους στο χρονικό διάστημα που ορίζει το άρθρο 7 παράγραφος 2,

γ)	θα ήταν υπό κανονικές συνθήκες επιλέξιμα στο πλαίσιο άλλων ενωσιακών μηχανισμών εξωτερικής βοήθειας ή άλλων συνιστωσών του παρόντος κανονισμού, αλλά, λόγω της ανάγκης ταχείας αντιμετώπισης της κατάστασης, θα πρέπει να υλοποιηθούν με μέτρα για την αντιμετώπιση κρίσεων ή αναδυόμενων κρίσεων.

Άρθρο 4

Βοήθεια για την πρόληψη συγκρούσεων, την ειρήνευση και την ετοιμότητα προς αντιμετώπιση κρίσεων

1.   Η Ένωση παρέχει τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια προς επιδίωξη των ειδικών στόχων που εκτίθενται στο άρθρο 1 παράγραφος 4 στοιχείο β). Αυτή η βοήθεια καλύπτει τη στήριξη μέτρων που στοχεύουν στην οικοδόμηση και την ενίσχυση των ικανοτήτων της Ένωσης και των εταίρων της όσον αφορά την πρόληψη συγκρούσεων, την εγκαθίδρυση της ειρήνης και την κάλυψη των αναγκών πριν και μετά την κρίση, σε στενό συντονισμό με τα Ηνωμένα Έθνη και άλλους διεθνείς, περιφερειακούς και υποπεριφερειακούς οργανισμούς, κρατικούς φορείς και παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών, στο πλαίσιο των προσπαθειών τους για:

α)	την προαγωγή της έγκαιρης προειδοποίησης και της ανάλυσης των κινδύνων με προσοχή στη διάσταση των συγκρούσεων κατά τη χάραξη και την εφαρμογή πολιτικών,

β)	τη διευκόλυνση και ανάπτυξη ικανοτήτων όσον αφορά την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, τη διαμεσολάβηση, τον διάλογο και τη συμφιλίωση, με ιδιαίτερη προσοχή σε αναδυόμενες διακοινοτικές εντάσεις,

γ)	την ενίσχυση των ικανοτήτων συμμετοχής και ανάπτυξης δυνάμεων σε μη στρατιωτικές αποστολές σταθεροποίησης,

δ)	τη βελτίωση της ανάκαμψης έπειτα από συγκρούσεις και καταστροφές οι οποίες επηρεάζουν την πολιτική κατάσταση και την ασφάλεια,

ε)

τον μετριασμό της χρήσης φυσικών πόρων για τη χρηματοδότηση συγκρούσεων καθώς και τη στήριξη της συμμόρφωσης των εμπλεκομένων με πρωτοβουλίες όπως το σύστημα πιστοποίησης της διαδικασίας Κίμπερλυ, ιδίως όσον αφορά τη διενέργεια αποδοτικών εγχώριων ελέγχων της παραγωγής και της εμπορίας φυσικών πόρων.

2.   Τα μέτρα που αναφέρονται στο παρόν άρθρο:

α)	περιλαμβάνουν τη μεταφορά τεχνογνωσίας, την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών ή την αξιολόγηση των κινδύνων/απειλών, την έρευνα και την ανάλυση, τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, την κατάρτιση και την παροχή υπηρεσιών,

β)	συμβάλλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη διαρθρωμένου διαλόγου επί ζητημάτων εγκαθίδρυσης της ειρήνης,

γ)	μπορούν να συμπεριλάβουν χρηματοδοτική και τεχνική βοήθεια για την υλοποίηση δράσεων στήριξης της εγκαθίδρυσης της ειρήνης και της συγκρότησης κράτους.

Άρθρο 5

Βοήθεια για την αντιμετώπιση παγκόσμιων, διαπεριφερειακών και αναδυόμενων απειλών

1.   Η Ένωση παρέχει τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια προς επιδίωξη των ειδικών επιδιώξεων που εκτίθενται στο άρθρο 1 παράγραφος 4 στοιχείο γ) στους ακόλουθους τομείς:

α)	απειλές κατά της δημόσιας τάξης, της ασφάλειας και της προστασίας των πολιτών, των κρίσιμων υποδομών και της δημόσιας υγείας,

β)	μετριασμός και ετοιμότητα αντιμετώπισης κινδύνων που προκαλούνται εκ προθέσεως, λόγω ατυχήματος ή από φυσικά αίτια και συνδέονται με χημικά, βιολογικά, ραδιολογικά και πυρηνικά υλικά ή παράγοντες.

2.   Η βοήθεια στους τομείς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 καλύπτει τη στήριξη μέτρων που στοχεύουν:

α)

στην ενίσχυση της ικανότητας των αρχών επιβολής του νόμου και των δικαστικών και πολιτικών αρχών που συμμετέχουν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, του οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένου του κυβερνοεγκλήματος, και όλων των μορφών παράνομης διακίνησης, καθώς και στον αποτελεσματικό έλεγχο του παράνομου εμπορίου και της παράνομης διαμετακόμισης,

β)

στην αντιμετώπιση απειλών κατά κρίσιμων υποδομών, στις οποίες μπορούν να περιλαμβάνονται οι διεθνείς μεταφορές, περιλαμβανομένων των επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών, οι δραστηριότητες στον τομέα της ενέργειας, τα δίκτυα διανομής ενέργειας και τα ηλεκτρονικά δίκτυα πληροφοριών και επικοινωνιών. Τα μέτρα αυτά δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη διαπεριφερειακή συνεργασία και στην εφαρμογή διεθνών προτύπων όσον αφορά τη συνειδητοποίηση των κινδύνων, τις αναλύσεις τρωτότητας, την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, τις προειδοποιήσεις και τη διαχείριση των συνεπειών,

γ)	στην εξασφάλιση της κατάλληλης αντιμετώπισης σοβαρών απειλών κατά της δημόσιας υγείας, όπως αιφνίδιων επιδημιών με ενδεχόμενες διακρατικές επιπτώσεις,

δ)	στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων και διαπεριφερειακών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής με δυνητικά αποσταθεροποιητικό αντίκτυπο στην ειρήνη και την ασφάλεια.

3.   Όσον αφορά τα μέτρα του στοιχείου α) της παραγράφου 2:

α)

προτεραιότητα δίνεται σε διαπεριφερειακές συνεργασίες όπου συμμετέχουν δύο ή περισσότερες τρίτες χώρες που έχουν επιδείξει σαφή πολιτική βούληση για την αντιμετώπιση των αναδυόμενων προβλημάτων. Για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας μπορεί επίσης να αναπτυχθεί συνεργασία με μεμονωμένες χώρες, περιοχές ή διεθνείς, περιφερειακούς και υποπεριφερειακούς οργανισμούς,

β)	δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη χρηστή διακυβέρνηση και είναι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο,

γ)

όσον αφορά την παροχή βοήθειας σε αρχές που συμμετέχουν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, προτεραιότητα δίνεται σε υποστηρικτικά μέτρα για την ανάπτυξη και ενίσχυση της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας, την εφαρμογή και την εκτέλεση του δημοσιονομικού, τελωνειακού και μεταναστευτικού δικαίου, την ανάπτυξη διαδικασιών επιβολής του νόμου εναρμονισμένων με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα και σύμφωνων με το διεθνές δίκαιο, την ενίσχυση των μηχανισμών δημοκρατικού ελέγχου και θεσμικής εποπτείας, καθώς και την πρόληψη του βίαιου ριζοσπαστισμού,

δ)	όσον αφορά τη βοήθεια για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών, δίνεται η δέουσα προσοχή στη διεθνή συνεργασία που αποσκοπεί στην προώθηση βέλτιστων πρακτικών για τον περιορισμό της ζήτησης, της παραγωγής και των βλαπτικών επιπτώσεων.

4.   Η βοήθεια στους τομείς του στοιχείου β) της παραγράφου 1 καλύπτει τη στήριξη μέτρων που στοχεύουν:

α)	στην προώθηση μη στρατιωτικών ερευνητικών δραστηριοτήτων ως εναλλακτικών προς εκείνες που συνδέονται με αμυντικούς σκοπούς,

β)	στην ενίσχυση των πρακτικών ασφάλειας που συνδέονται με μη στρατιωτικές εγκαταστάσεις όπου αποθηκεύονται ή υφίστανται επεξεργασία στο πλαίσιο μη στρατιωτικών ερευνητικών προγραμμάτων ευαίσθητα χημικά, βιολογικά, ραδιολογικά και πυρηνικά υλικά ή παράγοντες,

γ)

στη στήριξη στο πλαίσιο των ενωσιακών πολιτικών συνεργασίας και των στόχων τους της δημιουργίας μη στρατιωτικών υποδομών και της εκπόνησης των σχετικών μη στρατιωτικών μελετών που απαιτούνται για την αποξήλωση, την αποκατάσταση ή τη μετατροπή εγκαταστάσεων και χώρων χρησιμοποιούμενων για εξοπλισμούς, εφόσον δηλώνεται ότι οι εγκαταστάσεις και οι χώροι αυτοί δεν είναι πλέον ενταγμένοι σε αμυντικό πρόγραμμα,

δ)	στην ενίσχυση της ικανότητας των αρμόδιων μη στρατιωτικών αρχών που συμμετέχουν στην ανάπτυξη και την επιβολή αποτελεσματικού ελέγχου της παράνομης διακίνησης χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών υλικών ή παραγόντων (συμπεριλαμβανόμενου του εξοπλισμού για την παραγωγή ή τη χρήση τους),

ε)	στην ανάπτυξη του νομικού πλαισίου και των θεσμικών ικανοτήτων για την καθιέρωση και επιβολή αποτελεσματικών ελέγχων των εξαγωγών αγαθών διπλής χρήσης, συμπεριλαμβανομένων μέτρων περιφερειακής συνεργασίας,

στ)	στην ανάπτυξη αποτελεσματικών μη στρατιωτικών μέτρων όσον αφορά την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση καταστροφών, τον προγραμματισμό για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, την αντιμετώπιση κρίσεων και τις δυνατότητες μέτρων καθαρισμού.

ΤΙΤΛΟΣ ΙΙΙ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Άρθρο 6

Γενικό πλαίσιο

Η ενωσιακή βοήθεια εκτελείται, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 236/2014, μέσω:

α)	έκτακτων μέτρων βοήθειας και προσωρινών προγραμμάτων δράσης, κατ' άρθρο 7,

β)	θεματικών εγγράφων στρατηγικής και πολυετών ενδεικτικών προγραμμάτων, κατ' άρθρο 8,

γ)	ετήσιων προγραμμάτων δράσης, μεμονωμένων μέτρων και ειδικών μέτρων,

δ)	μέτρων στήριξης.

Άρθρο 7

Έκτακτα μέτρα βοήθειας και προσωρινά προγράμματα δράσης

1.   Η ενωσιακή βοήθεια που προβλέπεται στο άρθρο 3 παρέχεται με έκτακτα μέτρα βοήθειας και προσωρινά προγράμματα δράσης.

2.   Σε καταστάσεις όπως οι αναφερόμενες στο άρθρο 3 παράγραφος 1, η Επιτροπή μπορεί να εγκρίνει έκτακτα μέτρα βοήθειας που πληρούν τους όρους του άρθρου 3 παράγραφος 3. Τα μέτρα αυτά μπορούν να έχουν διάρκεια έως 18 μήνες, η οποία μπορεί να παραταθεί δύο φορές κατά έξι επιπλέον μήνες το πολύ, έως 30 μήνες κατά ανώτατο όριο, σε περίπτωση αντικειμενικών και απρόβλεπτων εμποδίων στην εφαρμογή τους, υπό τον όρο ότι δεν αυξάνεται το ποσό για τη χρηματοδότησή τους.

Σε περιπτώσεις παρατεταμένων κρίσεων και συγκρούσεων, η Επιτροπή μπορεί να εγκρίνει δεύτερο έκτακτο μέτρο βοήθειας, του οποίου η διάρκεια είναι έως 18 μήνες.

Η διάρκεια του εκτάκτου μέτρου βοήθειας του πρώτου εδαφίου συνδυαζόμενη με την διάρκεια του εκτάκτου μέτρου βοήθειας του δευτέρου εδαφίου δεν υπερβαίνει τους 36 μήνες.

3.   Όταν το κόστος ενός έκτακτου μέτρου βοήθειας υπερβαίνει τα 20 000 000 EUR, το μέτρο εγκρίνεται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

4.   Πριν από την έγκριση ή την παράταση έκτακτων μέτρων βοήθειας το κόστος των οποίων δεν υπερβαίνει τα 20 000 000 EUR, η Επιτροπή ενημερώνει το Συμβούλιο σχετικά με τον χαρακτήρα και τους στόχους των εν λόγω μέτρων, καθώς και τα προβλεπόμενα χρηματοδοτικά ποσά. Η Επιτροπή ενημερώνει ομοίως το Συμβούλιο πριν να προβεί σε σημαντικές επί της ουσίας τροποποιήσεις ήδη εγκριθέντων έκτακτων μέτρων βοήθειας. Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη της τη σχετική προσέγγιση πολιτικής του Συμβουλίου τόσο κατά τον προγραμματισμό όσο και κατά την επακόλουθη εφαρμογή των εν λόγω μέτρων, χάριν της συνοχής της εξωτερικής δράσης της Ένωσης.

5.   Το συντομότερο δυνατό μετά την έγκριση ενός έκτακτου μέτρου βοήθειας, και σε κάθε περίπτωση εντός τριών μηνών από αυτή, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, στην οποία περιγράφεται ο χαρακτήρας, το πλαίσιο και το σκεπτικό των εγκριθέντων μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της συμπληρωματικότητάς τους προς τις εν εξελίξει και τις σχεδιαζόμενες δράσεις της Ένωσης.

6.   Η Επιτροπή μπορεί να θεσπίζει προσωρινά προγράμματα δράσης, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014, με σκοπό την εγκαθίδρυση ή την αποκατάσταση των βασικών συνθηκών που απαιτούνται για την αποτελεσματική υλοποίηση των πολιτικών εξωτερικής συνεργασίας της Ένωσης.

Τα προσωρινά προγράμματα δράσης βασίζονται στα έκτακτα μέτρα βοήθειας.

7.   Η Επιτροπή ενημερώνει δεόντως και εγκαίρως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον σχεδιασμό και την εκτέλεση της ενωσιακής βοήθειας δυνάμει του άρθρου 3, συμπεριλαμβανομένων των προβλεπόμενων χρηματοδοτικών ποσών, και επιπλέον ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όταν προβαίνει σε επί της ουσίας τροποποιήσεις ή παρατάσεις της βοηθείας αυτής.

Άρθρο 8

Θεματικά έγγραφα στρατηγικής και πολυετή ενδεικτικά προγράμματα

1.   Τα θεματικά έγγραφα στρατηγικής αποτελούν τη γενική βάση για την εκτέλεση της βοήθειας που προβλέπεται στα άρθρα 4 και 5. Τα έγγραφα αυτά παρέχουν ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ της Ένωσης και των οικείων χωρών ή περιοχών εταίρων.

2.   Κατά την κατάρτιση και την εφαρμογή των θεματικών εγγράφων στρατηγικής εφαρμόζονται οι αρχές της αποτελεσματικότητας της βοήθειας, όπως η εταιρική σχέση, ο συντονισμός και, κατά περίπτωση, η εναρμόνιση. Προς τον σκοπό αυτό, τα θεματικά έγγραφα στρατηγικής εναρμονίζονται, χωρίς να αλληλεπικαλύπτονται, με τα έγγραφα προγραμματισμού τα οποία έχουν εγκριθεί ή θεσπιστεί στο πλαίσιο άλλων μηχανισμών εξωτερικής βοήθειας της Ένωσης.

Τα θεματικά έγγραφα στρατηγικής καταρτίζονται, κατ' αρχήν, μετά από διάλογο της Ένωσης ή, κατά περίπτωση, των ενδιαφερομένων κρατών μελών με την οικεία χώρα ή περιοχή-εταίρο και με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών αρχών, ώστε να διασφαλίζεται επαρκής η αποδοχή της διαδικασίας προγραμματισμού από την οικεία χώρα ή περιοχή.

Η Ένωση και τα κράτη μέλη της διαβουλεύονται μεταξύ τους στα αρχικά στάδια της διαδικασίας προγραμματισμού, για να προωθήσουν τη συνοχή και τη συμπληρωματικότητα των δραστηριοτήτων συνεργασίας που πραγματοποιούν.

3.   Κάθε θεματικό έγγραφο στρατηγικής συνοδεύεται από πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα, όπου συνοψίζονται οι τομείς προτεραιότητας που έχουν επιλεγεί για ενωσιακή χρηματοδότηση, οι ειδικοί στόχοι, τα αναμενόμενα αποτελέσματα, οι δείκτες απόδοσης και το χρονοδιάγραμμα της ενωσιακής βοήθειας.

Στα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα καθορίζονται ενδεικτικά χρηματοδοτικά κονδύλια για κάθε πρόγραμμα, με γνώμονα τις ανάγκες και τις ιδιαίτερες δυσχέρειες που αντιμετωπίζουν οι οικείες χώρες ή περιοχές εταίροι. Εάν χρειάζεται, τα χρηματοδοτικά κονδύλια μπορούν να ορίζονται υπό τη μορφή εύρους τιμών.

4.   Η Επιτροπή εγκρίνει τα θεματικά έγγραφα στρατηγικής και τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014. Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται επίσης σε ουσιαστικές αναθεωρήσεις που έχουν ως αποτέλεσμα σημαντική τροποποίηση στα θεματικά έγγραφα στρατηγικής ή στα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα.

5.   Η διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014 δεν ισχύει για μη ουσιώδεις τροποποιήσεις ή τεχνικές προσαρμογές των θεματικών εγγράφων στρατηγικής και των πολυετών ενδεικτικών προγραμμάτων, που συνεπάγονται την ανακατανομή κονδυλίων εντός του πλαισίου των ενδεικτικών κατανομών ανά τομέα προτεραιότητας ή την αύξηση ή μείωση του μεγέθους της αρχικής ενδεικτικής κατανομής κατά ποσοστό μέχρι και 20 %, χωρίς να υπερβαίνει τα 10 000 000 EUR, με την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω τροποποιήσεις ή τεχνικές προσαρμογές δεν θίγουν τους τομείς και τους στόχους προτεραιότητας που καθορίζονται στα εν λόγω έγγραφα.

Στις περιπτώσεις αυτές, οι τροποποιήσεις ή τεχνικές προσαρμογές κοινοποιούνται χωρίς καθυστέρηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τους εκπροσώπους των κρατών μελών στην επιτροπή που αναφέρεται στο άρθρο 11.

6.   Για αποχρώντες λόγους επιτακτικής ανάγκης, όταν απαιτείται ταχεία αντίδραση της Ένωσης, η Επιτροπή μπορεί να προβεί σε τροποποίηση των θεματικών εγγράφων στρατηγικής και των πολυετών ενδεικτικών εγγράφων με την διαδικασία του άρθρου 16 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

7.   Σε τυχόν προγραμματισμό ή αναθεωρήσεις προγραμμάτων που πραγματοποιούνται μετά τη δημοσίευση της ενδιάμεσης έκθεσης που αναφέρεται στο άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014 λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματα, τα ευρήματα και τα συμπεράσματα της εν λόγω έκθεσης.

Άρθρο 9

Κοινωνία των πολιτών

Η προετοιμασία, ο προγραμματισμός, η υλοποίηση και η παρακολούθηση των μέτρων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό πραγματοποιούνται, εφόσον είναι εφικτό και σκόπιμο, σε διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών.

Άρθρο 10

Ανθρώπινα δικαιώματα

1.   Η Επιτροπή διασφαλίζει ότι τα μέτρα που εγκρίνονται στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού σε σχέση με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος εφαρμόζονται σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

2.   Σύμφωνα με το στρατηγικό πλαίσιο και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, η Επιτροπή αναπτύσσει επιχειρησιακή καθοδήγηση για τη συνεκτίμηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των μέτρων της παραγράφου 1, ιδίως όσον αφορά την πρόληψη των βασανιστηρίων και άλλων μορφών σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης και τον σεβασμό των διαδικαστικών εγγυήσεων, όπως του τεκμηρίου αθωότητας, του δικαιώματος αμερόληπτης δίκης και των δικαιωμάτων υπεράσπισης. Στα μέτρα που αφορούν την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και την καταπολέμηση του κυβερνοεγκλήματος συνεκτιμάται σαφώς η διάσταση των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

3.   Η Επιτροπή παρακολουθεί προσεκτικά την εφαρμογή των μέτρων της παραγράφου 1, διασφαλίζοντας το σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, και συμπεριλαμβάνει σχετικές πληροφορίες στις τακτικές εκθέσεις της.

ΤΙΤΛΟΣ IV

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 11

Διαδικασία επιτροπής

Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή («επιτροπή του μηχανισμού συμβολής στην σταθερότητα και την ειρήνη»). Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Άρθρο 12

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης

Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται σύμφωνα με την απόφαση 2010/427/EΕ και ιδίως το άρθρο 9 αυτής.

Άρθρο 13

Χρηματοδοτικό κονδύλιο

1.   Το χρηματοδοτικό κονδύλιο για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού κατά την περίοδο 2014 έως 2020 ορίζεται στα 2 338 719 000 EUR.

2.   Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εντός των ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

3.   Κατά την περίοδο 2014-2020:

α)	τουλάχιστον το 70 % του χρηματοδοτικού κονδυλίου διατίθεται για μέτρα του άρθρου 3 και

β)	το 9 % του χρηματοδοτικού κονδυλίου διατίθεται για μέτρα του άρθρου 4.

Άρθρο 14

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020.

---

(1)  Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2014.

(2)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1717/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Νοεμβρίου 2006, για τη θέσπιση μηχανισμού σταθερότητας (ΕΕ L 327 της 24.11.2006, σ. 1).

(3)  Απόφαση 2010/427 EΕ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 2010, για τον καθορισμό της οργάνωσης και της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΕ L 201 της 3.8.2010, σ. 30).

(4)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).

(5)  Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 231/2014. του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον καθορισμό κοινών κανόνων και διαδικασιών για την εφαρμογή των μηχανισμών εξωτερικής δράσης της Ένωσης (βλ. σελίδα 11 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας)

(6)  ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1.

(7)  Κανονισμός (EE, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884).

(8)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 1996, σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια (ΕΕ L 163 της 2.7.1996, σ. 1).

(9)  Απόφαση αριθ. 1313/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013 περί μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 924).

---

---

15.3.2014

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 77/11

---

ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 231/2014 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 11ης Μαρτίου 2014

για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ ΙΙ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 212 παράγραφος 2,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών (2),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (3),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Στην ανακοίνωσή της, της 29ης Ιουνίου 2011, με τον τίτλο «Προϋπολογισμός για την Ευρώπη 2020», η Επιτροπή όρισε το πλαίσιο για τους μηχανισμούς της Ένωσης για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης, συμπεριλαμβανομένου του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας («ΜΠΒ ΙΙ»).

(2)

Επειδή ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1085/2006 του Συμβουλίου (4) έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2013 και για να καταστεί αποτελεσματικότερη η εξωτερική δράση της Ένωσης, θα πρέπει να διατηρηθεί ένα πλαίσιο προγραμματισμού και εφαρμογής της εξωτερικής βοήθειας για την περίοδο 2014-2020. Η πολιτική διεύρυνσης της Ένωσης θα πρέπει να εξακολουθήσει να στηρίζεται από ειδικό μηχανισμό για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης. Θα πρέπει επομένως να θεσπιστεί ο ΜΠΒ ΙΙ.

(3)

Το άρθρο 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) προβλέπει ότι κάθε ευρωπαϊκό κράτος που σέβεται τις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες, μπορεί να ζητήσει να γίνει μέλος της Ένωσης. Ευρωπαϊκό κράτος που έχει υποβάλει αίτηση προσχώρησης στην Ένωση μπορεί να γίνει μέλος μόνο εφόσον επιβεβαιωθεί ότι πληροί τα κριτήρια μέλους που καθορίστηκαν στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Κοπεγχάγης τον Ιούνιο του 1993 («κριτήρια της Κοπεγχάγης») και υπό την προϋπόθεση ότι η προσχώρηση δεν θέτει σε δοκιμασία την ικανότητα της Ένωσης να εντάξει το νέο μέλος. Τα εν λόγω κριτήρια συνδέονται με τη σταθερότητα θεσμών που εγγυώνται τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, τον σεβασμό και την προστασία των μειονοτήτων, την ύπαρξη λειτουργικής οικονομίας της αγοράς, καθώς και την ικανότητα αντιμετώπισης της ανταγωνιστικής πίεσης και των δυνάμεων της αγοράς εντός της Ένωσης, και την ικανότητα να αναλάβει όχι μόνο τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις βάσει των Συνθηκών, συμπεριλαμβανομένης της προσήλωσης στους στόχους της πολιτικής, οικονομικής και νομισματικής ένωσης.

(4)

Η στρατηγική διεύρυνσης που στηρίζεται στην εμπέδωση, την αιρεσιμότητα και την επικοινωνία, σε συνδυασμό με την ικανότητα της Ένωσης να ενσωματώνει νέα μέλη, εξακολουθεί να αποτελεί τη βάση για την ανανέωση της συναίνεσης όσον αφορά τη διεύρυνση. Η διαδικασία προσχώρησης βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια και στην εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης όλων των υποψηφίων, οι οποίοι κρίνονται ξεχωριστά με βάση την αξία τους. Η πρόοδος προς την προσχώρηση εξαρτάται από τον σεβασμό των αρχών της Ένωσης από κάθε υποψήφιο και από την ικανότητά του να πραγματοποιήσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την ευθυγράμμιση του πολιτικού, θεσμικού, νομικού, διοικητικού και οικονομικού του συστήματος με τους κανόνες, τα πρότυπα, τις πολιτικές και τις πρακτικές της Ένωσης.

(5)

Η διαδικασία διεύρυνσης ενισχύει την ειρήνη, τη δημοκρατία και τη σταθερότητα στην Ευρώπη και τοποθετεί την Ένωση σε καλύτερη θέση για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων. Η μετασχηματιστική δύναμη της διαδικασίας διεύρυνσης οδηγεί σε μακρόπνοες πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις στις χώρες διεύρυνσης, από τις οποίες ωφελείται και η Ένωση ως σύνολο.

(6)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει χορηγήσει το καθεστώς της υποψήφιας χώρας στην Ισλανδία, το Μαυροβούνιο, την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, την Τουρκία και τη Σερβία. Έχει επιβεβαιώσει την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Με την επιφύλαξη των θέσεων σχετικά με το καθεστώς ή τυχόν μελλοντικών αποφάσεων που θα ληφθούν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ή το Συμβούλιο, οι επωφελούμενοι της ευρωπαϊκής αυτής προοπτικής, στους οποίους δεν έχει χορηγηθεί καθεστώς υποψήφιας χώρας, μπορούν να θεωρηθούν δυνάμει υποψήφιοι αποκλειστικά για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού. Η χρηματοδοτική βοήθεια βάσει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να χορηγείται σε όλους τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι.

(7)

Η βοήθεια στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να παρέχεται σύμφωνα με το πλαίσιο πολιτικής για τη διεύρυνση, όπως καθορίσθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο, και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ανακοίνωση για τη στρατηγική διεύρυνσης και τις εκθέσεις προόδου που περιλαμβάνονται στην ετήσια δέσμη εγγράφων της Επιτροπής που αφορούν τη διεύρυνση, καθώς και τα σχετικά ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Βοήθεια θα πρέπει να παρέχεται επίσης βάσει των συμφωνιών που έχουν συναφθεί από την Ένωση με τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές εταιρικές σχέσεις και τις εταιρικές σχέσεις για την προσχώρηση. Η βοήθεια θα πρέπει κυρίως να εστιάζεται σε επιλεγμένους τομείς πολιτικής που θα βοηθήσουν τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι να ενισχύσουν τους δημοκρατικούς θεσμούς και το κράτος δικαίου, να μεταρρυθμίσουν το δικαστικό σύστημα και τη δημόσια διοίκηση, να σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα και να προωθούν την ισότητα των φύλων, την ανεκτικότητα, την κοινωνική ένταξη και την εξάλειψη των διακρίσεων. Η βοήθεια θα εξακολουθήσει να αποτελεί στήριγμα για τις προσπάθειές τους για προώθηση της περιφερειακής, της μακροπεριφερειακής και της διασυνοριακής συνεργασίας, καθώς και της εδαφικής ανάπτυξης, με προοπτική την επίτευξη μακροπεριφερειακών στρατηγικών της Ένωσης. Θα πρέπει επίσης να βελτιώσει την οικονομική και κοινωνική τους ανάπτυξη, προωθώντας ένα πρόγραμμα για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη που επικεντρώνεται ιδίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής Ευρώπη 2020 για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη («στρατηγική Ευρώπη 2020») και για τη σταδιακή συμμόρφωση με τα κριτήρια της Κοπεγχάγης. Θα πρέπει να ενισχυθεί η συνέπεια μεταξύ της χρηματοδοτικής συνδρομής και της συνολικής προόδου που σημειώνεται κατά την εφαρμογή της προενταξιακής στρατηγικής.

(8)

Προκειμένου να ληφθούν υπόψη μεταβολές του πλαισίου πολιτικής για τη διεύρυνση ή σημαντικές εξελίξεις στους δικαιούχους του παραρτήματος Ι, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ό,τι αφορά την προσαρμογή και την επικαιροποίηση των θεματικών προτεραιοτήτων για τη βοήθεια που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙ. Έχει ιδιαίτερη σημασία να προβεί η Επιτροπή στις κατάλληλες διαβουλεύσεις κατά τη διάρκεια του προπαρασκευαστικού έργου της, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων. Κατά την προετοιμασία και τη σύνταξη κατ' εξουσιοδότηση πράξεων, η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίζει την ταυτόχρονη, έγκαιρη και δέουσα διαβίβαση των σχετικών εγγράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

(9)

Η ενίσχυση του κράτους δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και η χρηστή διακυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης, παραμένουν βασικές προκλήσεις για τους περισσότερους δικαιούχους του παραρτήματος Ι και είναι ζωτικής σημασίας για τους εν λόγω δικαιούχους, ώστε να προσεγγίσουν περαιτέρω την Ένωση και, εν συνεχεία, να αναλάβουν πλήρως την ευθύνη των υποχρεώσεών τους ως μελών της Ένωσης. Λόγω του μάλλον μακροπρόθεσμου χαρακτήρα των μεταρρυθμίσεων που επιδιώκονται στους εν λόγω τομείς και της ανάγκης δημιουργίας ιστορικού επιδόσεων, η χρηματοδοτική βοήθεια δυνάμει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να ασχοληθεί με τις απαιτήσεις που επιβάλλονται στους δικαιούχους του παραρτήματος Ι το συντομότερο δυνατόν.

(10)

Οι δικαιούχοι του παραρτήματος Ι είναι ανάγκη να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν τις παγκόσμιες προκλήσεις, όπως τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κλιματική αλλαγή, και να ευθυγραμμιστούν με τις προσπάθειες της Ένωσης για την αντιμετώπιση των εν λόγω ζητημάτων. Η συνδρομή της Ένωσης βάσει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει επίσης να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου για την αύξηση του ποσοστού του προϋπολογισμού της Ένωσης που διατίθεται για την κλιματική αλλαγή τουλάχιστον στο 20 %.

(11)

Η Ένωση θα πρέπει να παράσχει επίσης στήριξη για την πορεία προς την ένταξη, με βάση την εμπειρία των κρατών μελών της, προς όφελος όλων των δικαιούχων του παραρτήματος Ι. Η εν λόγω συνεργασία θα πρέπει να επικεντρώνεται κυρίως στην ανταλλαγή των εμπειριών που απέκτησαν τα κράτη μέλη κατά τη διαδικασία των μεταρρυθμίσεων.

(12)

Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν συντονισμό, συνοχή και συμπληρωματικότητα της ενίσχυσής τους, ιδίως με τακτικές διαβουλεύσεις και συχνές ανταλλαγές των σχετικών πληροφοριών κατά τα διάφορα στάδια του κύκλου της βοήθειας. Θα πρέπει επίσης να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες για τη βελτίωση της συνεργασίας και της συμπληρωματικότητας, μεταξύ άλλων μέσω τακτικών διαβουλεύσεων με τους άλλους δωρητές. Ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών θα πρέπει να ενισχυθεί τόσο με προγράμματα που εφαρμόζονται μέσω κρατικών φορέων όσο και ως άμεσης αποδέκτριας της βοήθειας της Ένωσης.

(13)

Οι προτεραιότητες δράσης για την επίτευξη των στόχων στους σχετικούς τομείς πολιτικής που θα στηριχθούν βάσει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να προσδιοριστούν σε ενδεικτικά έγγραφα στρατηγικής που θα συντάξει η Επιτροπή για τη διάρκεια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της Ένωσης για την περίοδο 2014-2020, σε συνεργασία με τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι, βάσει των ειδικών αναγκών τους και του θεματολογίου της διεύρυνσης και σύμφωνα με τους γενικούς και ειδικούς στόχους που καθορίζονται από τον παρόντα κανονισμό, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις σχετικές εθνικές στρατηγικές. Τα έγγραφα στρατηγικής θα πρέπει επίσης να εντοπίζουν τους τομείς πολιτικής που θα στηριχθούν μέσω βοήθειας και, με την επιφύλαξη των προνομίων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, θα πρέπει να παραθέτουν την ενδεικτική κατανομή ανά Ταμείο Ένωσης και ανά τομέα πολιτικής, με ετήσια ανάλυση, συμπεριλαμβανομένης εκτίμησης των δαπανών που συνδέονται με το κλίμα. Θα πρέπει να υπάρχει επαρκής ευελιξία για την ικανοποίηση των αναγκών που ανακύπτουν και για την παροχή κινήτρων για τη βελτίωση των επιδόσεων. Τα έγγραφα στρατηγικής θα πρέπει να διασφαλίζουν τη συνοχή και τη συνέπεια με τις προσπάθειες των δικαιούχων του παραρτήματος Ι, όπως αποτυπώνονται στον εθνικό προϋπολογισμό τους, και να λαμβάνουν υπόψη τη στήριξη που παρέχουν άλλοι δωρητές. Για να ληφθούν υπόψη οι εσωτερικές και εξωτερικές εξελίξεις, τα έγγραφα στρατηγικής θα πρέπει να επανεξετάζονται και να αναθεωρούνται, όταν είναι απαραίτητο.

(14)

Η Ένωση έχει συμφέρον να στηρίζει τις προσπάθειες των δικαιούχων του παραρτήματος Ι για μεταρρυθμίσεις, με σκοπό την ένταξή τους στην Ένωση. Η διαχείριση της βοήθειας θα πρέπει να εστιάζεται ιδιαιτέρως στα αποτελέσματα και να δίνει κίνητρα σε όσους αποδεικνύουν έμπρακτα την τήρηση των δεσμεύσεών τους για μεταρρυθμίσεις, μέσω της αποδοτικής υλοποίησης της προενταξιακής βοήθειας και της προόδου ως προς την τήρηση των κριτηρίων ένταξης.

(15)

Για τη διαχείριση της βοήθειας θα πρέπει να συνεχιστεί η χρήση των δομών και μηχανισμών η αξία των οποίων αποδείχτηκε κατά την προενταξιακή διαδικασία. Η μετάβαση από την άμεση διαχείριση των προενταξιακών κονδυλίων από την Επιτροπή στην έμμεση διαχείριση από τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι θα πρέπει να γίνεται σταδιακά και σύμφωνα με τις αντίστοιχες ικανότητες των εν λόγω δικαιούχων. Σύμφωνα με την αρχή της συμμετοχικής δημοκρατίας, θα πρέπει να ενθαρρύνεται από την Επιτροπή η κοινοβουλευτική εποπτεία κάθε δικαιούχου που παρατίθεται στο παράρτημα Ι σχετικά με τη βοήθεια που παρέχεται σε στον εν λόγω δικαιούχο.

(16)

Προκειμένου να διασφαλιστούν ενιαίοι όροι εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν εκτελεστικές αρμοδιότητες στην Επιτροπή. Οι αρμοδιότητες αυτές αφορούν τα έγγραφα στρατηγικής, τα έγγραφα προγραμματισμού και τους συγκεκριμένους κανόνες για τη θέσπιση των εν λόγω ενιαίων όρων εφαρμογής και θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5). Δεδομένης της φύσης αυτών των εκτελεστικών πράξεων και, ιδίως, του πολιτικού προσανατολισμού τους ή των δημοσιονομικών επιπτώσεών τους, θα πρέπει για την έκδοσή τους να εφαρμόζεται καταρχήν η διαδικασία εξέτασης, με εξαίρεση στην περίπτωση μέτρων μικρότερης δημοσιονομικής κλίμακας. Κατά τον καθορισμό των ενιαίων προϋποθέσεων εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα διδάγματα από τη διαχείριση και εκτέλεση της προενταξιακής βοήθειας στο παρελθόν. Οι εν λόγω ενιαίες προϋποθέσεις θα πρέπει να τροποποιηθούν αν το απαιτούν οι περιστάσεις.

(17)	Η επιτροπή που συγκροτείται βάσει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να είναι αρμόδια για νομικές πράξεις και αναλήψεις υποχρεώσεων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1085/2006, καθώς και την εφαρμογή του άρθρου 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 389/2006 του Συμβουλίου (6).

(18)

O παρών κανονισμός καθορίζει συνολικό χρηματοδοτικό κονδύλι για τη συνολική διάρκεια εφαρμογής του, το οποίο αποτελεί, για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, κατά τη διάρκεια της ετήσιας διαδικασίας του προϋπολογισμού, το ποσό της προνομιακής αναφοράς κατά την έννοια του σημείου 17 της διοργανικής συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη δημοσιονομική συνεργασία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (7).

(19)

Η Ένωση θα πρέπει να επιδιώκει την αποτελεσματικότερη χρήση των διαθέσιμων πόρων προκειμένου να βελτιστοποιήσει τα αποτελέσματα της εξωτερικής δράσης της. Αυτό θα πρέπει να επιτυγχάνεται μέσω της συνοχής και της συμπληρωματικότητας των μηχανισμών της Ένωσης για την εξωτερική δράση, καθώς και με τη δημιουργία συνεργιών μεταξύ του ΜΠΒ ΙΙ, άλλων μηχανισμών της Ένωσης για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης και άλλων πολιτικών της Ένωσης. Θα πρέπει δε περαιτέρω να συνεπάγεται αμοιβαία ενίσχυση των προγραμμάτων που καταρτίζονται στο πλαίσιο των μηχανισμών για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης.

(20)	Οι κοινοί κανόνες και διαδικασίες για την εφαρμογή των μηχανισμών της Ένωσης για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 236/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8).

(21)

Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, αλλά μάλλον μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση δύναται να θεσπίζει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα απαιτούμενα για την επίτευξη του στόχου αυτού.

(22)

Είναι σκόπιμο να διασφαλισθεί η ομαλή μετάβαση χωρίς διακοπή από τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας («ΜΠΒ»), όπως θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1085/2006, στον ΜΠΒ ΙΙ και να ευθυγραμμιστεί η διάρκεια εφαρμογής του παρόντος κανονισμού με εκείνη του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου (9). Κατά συνέπεια, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

ΤΙΤΛΟΣ I

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1

Γενικός στόχος

Ο Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας για την περίοδο 2014-2020 («ΜΠΒ ΙΙ») στηρίζει τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι προκειμένου να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν τις πολιτικές, θεσμικές, νομικές, διοικητικές, κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες απαιτείται να πραγματοποιήσουν οι δικαιούχοι του παραρτήματος Ι, για να συμμορφωθούν προς τις αξίες της Ένωσης και να ευθυγραμμιστούν σταδιακά με τους κανόνες, τα πρότυπα και τις πολιτικές και τις πρακτικές της Ένωσης, ώστε να καταστούν μέλη της Ένωσης.

Μέσω της στήριξης αυτής, ο ΜΠΒ ΙΙ συμβάλλει στη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευημερία των δικαιούχων του παραρτήματος Ι.

Άρθρο 2

Ειδικοί στόχοι

1.   Η βοήθεια βάσει του παρόντος κανονισμού επιδιώκει την επίτευξη των ακόλουθων ειδικών στόχων, σύμφωνα με τις ανάγκες εκάστου δικαιούχου του παραρτήματος Ι, καθώς και του επιμέρους θεματολογίου διεύρυνσης:

α)

στήριξη των πολιτικών μεταρρυθμίσεων, μεταξύ άλλων μέσω: i) της στήριξης της δημοκρατίας και των θεσμών της, συμπεριλαμβανομένου του ανεξάρτητου και αποτελεσματικού δικαστικού συστήματος, και του κράτους δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής του, ii) της προώθησης και προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, του μεγαλύτερου σεβασμού των δικαιωμάτων των ανθρώπων που ανήκουν σε μειονότητες, συμπεριλαμβανομένων των λεσβιών, των ομοφυλόφιλων, των αμφιφυλόφιλων και των διεμφυλικών και μεσοφυλικών προσώπων, καθώς και μέσω της προάσπισης της ισότητας των φύλων, της εξάλειψης των διακρίσεων και της ανοχής, καθώς και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και του σεβασμού της πολιτισμικής πολυμορφίας, iii) της περιφερειακής συνεργασίας και των σχέσεων καλής γειτονίας, iv) της προώθησης της συμφιλίωσης, οικοδόμησης της ειρήνης και μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, v) της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, vi) της ενίσχυσης της δημόσιας διοίκησης και της χρηστής διακυβέρνησης σε όλα τα επίπεδα, vii) μέτρων δημιουργίας ικανοτήτων προς βελτίωση της επιβολής του νόμου, της διαχείρισης των συνόρων και της εφαρμογής της μεταναστευτικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών, viii) της ανάπτυξης της κοινωνίας των πολιτών, ix) της βελτίωσης του κοινωνικού διαλόγου και της ενίσχυσης των ικανοτήτων των κοινωνικών εταίρων,

β)

στήριξη της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής ανάπτυξης με στόχο την έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, μεταξύ άλλων μέσω: i) της επίτευξης των προτύπων της Ένωσης στην οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργούσας οικονομίας της αγοράς, καθώς και της δημοσιονομικής και οικονομικής διακυβέρνησης, ii) των οικονομικών μεταρρυθμίσεων που είναι αναγκαίες για να καταστεί δυνατή η αντιμετώπιση της ανταγωνιστικής πίεσης και των δυνάμεων της αγοράς στην Ένωση, συμβάλλοντας παράλληλα στην επίτευξη κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων, iii) της ενίσχυσης της απασχόλησης και της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού, της προώθησης της δημιουργίας ποιοτικών θέσεων εργασίας και της ανάπτυξης του ανθρώπινου κεφαλαίου, iv) της προαγωγής της κοινωνικής και οικονομικής ένταξης, ιδίως των μειονοτήτων, των ευάλωτων ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρίες, των προσφύγων και των εκτοπισθέντων, v) της προώθησης ενός χωρίς αποκλεισμούς και ολοκληρωμένου εκπαιδευτικού συστήματος και της διατήρησης και αποκατάστασης της πολιτιστικής κληρονομιάς, vi) της ανάπτυξης του φυσικού κεφαλαίου, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης των υποδομών και των συνδέσεων με την Ένωση και τα περιφερειακά δίκτυα, vii) της ενίσχυσης της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της ικανότητας καινοτομίας,

γ)

ενίσχυση της ικανότητας των δικαιούχων του παραρτήματος Ι σε όλα τα επίπεδα ώστε να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις του μέλους της Ένωσης, στηρίζοντας τη σταδιακή ευθυγράμμιση με το ενωσιακό κεκτημένο καθώς και τη θέσπιση, την εφαρμογή και την επιβολή του εν λόγω κεκτημένου, συμπεριλαμβανομένης της προετοιμασίας για τη διαχείριση των Διαρθρωτικών Ταμείων, του Ταμείου Συνοχής και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου για την Αγροτική Ανάπτυξη,

δ)	ενίσχυση της περιφερειακής ολοκλήρωσης και της εδαφικής συνεργασίας με τη συμμετοχή των δικαιούχων του παραρτήματος Ι, των κρατών μελών και, κατά περίπτωση, τρίτων χωρών εντός του πεδίου του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 232/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (10).

2.   Η πρόοδος προς την κατεύθυνση της επίτευξης των ειδικών στόχων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 παρακολουθείται και αξιολογείται βάσει προκαθορισμένων, σαφών, διαφανών και, όπου αρμόζει, ειδικών ανά χώρα και μετρήσιμων δεικτών οι οποίοι καλύπτουν μεταξύ άλλων:

α)

την πρόοδο στους τομείς της ενίσχυσης της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του ανεξάρτητου και αποτελεσματικού δικαστικού συστήματος, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες και ευάλωτες ομάδες, και των θεμελιωδών ελευθεριών, της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων της γυναίκας, της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και της συμφιλίωσης, των σχέσεων καλής γειτονίας και της επιστροφής των προσφύγων και, ιδίως, της θέσπισης ιστορικού επιδόσεων στους εν λόγω τομείς,

β)

την πρόοδο των κοινωνικο-οικονομικών και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών και των μακροοικονομικών ανισορροπιών, την ορθότητα και αποτελεσματικότητα των στρατηγικών κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, την πρόοδο προς μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και τη δημιουργία ολοκληρωμένου εκπαιδευτικού συστήματος χωρίς αποκλεισμούς και ποιοτικής κατάρτισης και απασχόλησης, μεταξύ άλλων μέσω και δημόσιων επενδύσεων που υποστηρίζονται από τον ΜΠΒ ΙΙ, την πρόοδο προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις,

γ)

την πρόοδο για την ευθυγράμμιση του σώματος της νομοθεσίας με το κεκτημένο της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης ιστορικού επιδόσεων σχετικά με την εφαρμογή του, την πρόοδο της θεσμικής μεταρρύθμισης που συνδέεται με την Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της μετάβασης στην έμμεση διαχείριση της βοήθειας που χορηγείται βάσει του παρόντος κανονισμού,

δ)

την πρόοδο στη δημιουργία και την ενδυνάμωση της χρηστής διακυβέρνησης και των διοικητικών και θεσμικών ικανοτήτων και των ικανοτήτων απορρόφησης σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπινων πόρων, οι οποίες απαιτούνται για την ενσωμάτωση και την επιβολή της νομοθεσίας που σχετίζεται με το κεκτημένο,

ε)	τις πρωτοβουλίες περιφερειακής και εδαφικής συνεργασίας και την εξέλιξη των εμπορικών ροών.

3.   Οι δείκτες που αναφέρονται στην παράγραφο 2 χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση, αξιολόγηση και επανεξέταση των επιδόσεων, κατά περίπτωση. Οι ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής που αναφέρονται στο άρθρο 4 αποτελούν σημείο αναφοράς για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της βοήθειας του ΜΠΒ ΙΙ. Οι σχετικοί δείκτες απόδοσης καθορίζονται και περιλαμβάνονται στα έγγραφα στρατηγικής και τα προγράμματα που αναφέρονται στα άρθρα 6 και 7 και τίθενται με στόχο τη δυνατότητα αντικειμενικής, διαχρονικής και, κατά περίπτωση, διαπρογραμματικής αξιολόγησης της προόδου.

Άρθρο 3

Τομείς πολιτικής

1.   Η βοήθεια που χορηγείται βάσει του παρόντος κανονισμού αφορά κυρίως τους ακόλουθους τομείς πολιτικής:

α)	μεταρρυθμίσεις κατά την προετοιμασία για την προσχώρηση στην Ένωση και τη συναφή θεσμική ανάπτυξη και δημιουργία ικανοτήτων,

β)	κοινωνικοοικονομική και περιφερειακή ανάπτυξη,

γ)	απασχόληση, κοινωνικές πολιτικές, εκπαίδευση, προαγωγή της ισότητας των φύλων και ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων,

δ)	γεωργία και αγροτική ανάπτυξη,

ε)	περιφερειακή και εδαφική συνεργασία.

2.   Η βοήθεια σε όλους τους τομείς πολιτικής που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου στηρίζει τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι προκειμένου να επιτύχουν τους γενικούς και ειδικούς στόχους που ορίζονται στα άρθρα 1 και 2, ιδίως μέσω πολιτικών μεταρρυθμίσεων, προσέγγισης των νομοθεσιών, δημιουργίας υποδομών και επενδύσεων.

Κατά περίπτωση, ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στη χρηστή διακυβέρνηση, το κράτος δικαίου και την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος.

3.   Η βοήθεια βάσει των τομέων πολιτικής που αναφέρονται στα στοιχεία β) έως ε) της παραγράφου 1 μπορεί να περιλαμβάνει τη χρηματοδότηση δράσεων που προβλέπονται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1301/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (11), τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1300/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12), τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1304/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13), τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (14) και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (15).

4.   Η βοήθεια βάσει του τομέα πολιτικής που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο ε) μπορεί, συγκεκριμένα, να χρηματοδοτεί δράσεις πολλών χωρών ή οριζόντιου χαρακτήρα καθώς και δράσεις διασυνοριακής, διακρατικής και διαπεριφερειακής συνεργασίας.

Άρθρο 4

Πλαίσιο βοήθειας

1.   Η βοήθεια στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού παρέχεται σύμφωνα με το πλαίσιο πολιτικής για τη διεύρυνση, όπως καθορίσθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο, και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ανακοίνωση για τη στρατηγική διεύρυνσης και τις εκθέσεις προόδου που περιλαμβάνονται στην ετήσια δέσμη εγγράφων της Επιτροπής που αφορούν τη διεύρυνση, καθώς και τα σχετικά ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η Επιτροπή διασφαλίζει τη συνοχή μεταξύ της βοήθειας και του πλαισίου πολιτικής για τη διεύρυνση.

2.   Η βοήθεια θα απευθύνεται στους δικαιούχους του παραρτήματος Ι και θα είναι προσαρμοσμένη στην ειδική κατάστασή τους, λαμβάνοντας υπόψη τις περαιτέρω προσπάθειες που απαιτούνται για την πλήρωση των κριτηρίων προσχώρησης, καθώς και τις δυνατότητες των εν λόγω δικαιούχων. Η βοήθεια διαφοροποιείται, ως προς το πεδίο εφαρμογής και την ένταση, ανάλογα με τις ανάγκες, τις δεσμεύσεις για την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων και την πρόοδο στην υλοποίηση των εν λόγω μεταρρυθμίσεων. Αποσκοπεί κυρίως στην παροχή βοήθειας προς τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση τομεακών μεταρρυθμίσεων. Οι τομεακές πολιτικές και στρατηγικές είναι σφαιρικές και συμβάλλουν στην επίτευξη των ειδικών στόχων που τίθενται στο άρθρο 2 παράγραφος 1.

3.   Σύμφωνα με τους ειδικούς στόχους που τίθενται στο άρθρο 2 παράγραφος 1, οι θεματικές προτεραιότητες για την παροχή βοήθειας, ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητες των δικαιούχων του παραρτήματος Ι, ορίζονται στο παράρτημα ΙΙ. Καθεμιά από τις εν λόγω θεματικές προτεραιότητες μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη περισσότερων ειδικών στόχων.

4.   Σύμφωνα με τον ειδικό στόχο που τίθεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο δ), η βοήθεια στηρίζει τη διασυνοριακή συνεργασία, τόσο μεταξύ των δικαιούχων του παραρτήματος Ι, όσο και μεταξύ αυτών και των κρατών μελών ή των χωρών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας («ΕΜΓ»), όπως θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 232/2014, με σκοπό την προαγωγή των σχέσεων καλής γειτονίας, της ολοκλήρωσης της Ένωσης και της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης. Οι θεματικές προτεραιότητες της βοήθειας για την εδαφική συνεργασία τίθενται στο παράρτημα ΙΙΙ.

Άρθρο 5

Συμμόρφωση, συνέπεια και συμπληρωματικότητα

1.   Η χρηματοδοτική βοήθεια δυνάμει του παρόντος κανονισμού είναι συνεπής με τις πολιτικές της Ένωσης. Τηρεί τις συμφωνίες που συνάπτει η Ένωση με τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι και τις δεσμεύσεις βάσει πολυμερών συμφωνιών στις οποίες η Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος.

2.   Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, συμβάλλει στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της Ένωσης προς μεγαλύτερη διαφάνεια και υποχρέωση λογοδοσίας όσον αφορά την παροχή της βοήθειας, μεταξύ άλλων με τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με το μέγεθος και τη χορήγηση της βοήθειας, εξασφαλίζοντας ότι τα δεδομένα είναι συγκρίσιμα σε διεθνές επίπεδο και εύκολα προσβάσιμα και ότι έχουν διανεμηθεί και δημοσιευθεί.

3.   Η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ) συνεργάζονται για τη διασφάλιση της συνέπειας και επιδιώκουν να αποφύγουν τις αλληλεπικαλύψεις μεταξύ της βοήθειας που χορηγείται δυνάμει του παρόντος κανονισμού και άλλης βοήθειας που χορηγείται από την Ένωση, τα κράτη μέλη και την ΕΤΕ, μεταξύ άλλων μέσω τακτικών συναντήσεων που αποσκοπούν στον συντονισμό της βοήθειας.

4.   Η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και η ΕΤΕ εξασφαλίζουν τον συντονισμό των αντίστοιχων προγραμμάτων βοήθειάς τους, με στόχο τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα της βοήθειας και την πρόληψη διπλής χρηματοδότησης, σύμφωνα με τις θεσπισθείσες διατάξεις για την ενίσχυση του επιχειρησιακού συντονισμού στον τομέα της εξωτερικής βοήθειας και για την εναρμόνιση των πολιτικών και διαδικασιών, ιδίως των διεθνών αρχών περί αποτελεσματικότητας της βοήθειας. Ο συντονισμός επιβάλλει τακτικές διαβουλεύσεις και συχνές ανταλλαγές συναφών πληροφοριών κατά τα διάφορα στάδια του κύκλου της βοήθειας, ιδίως στο πεδίο της δράσης, και αποτελεί καθοριστικό στοιχείο της διαδικασίας προγραμματισμού των κρατών μελών και της Ένωσης.

5.   Για την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη υλοποίηση της βοήθειας και για την πρόληψη διπλής χρηματοδότησης, η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει καλύτερο συντονισμό και συμπληρωματικότητα με πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς και οντότητες, όπως οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, οι Οργανισμοί, τα Ταμεία και Προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών και με δωρητές εκτός της Ένωσης.

6.   Κατά την προετοιμασία, εφαρμογή και παρακολούθηση της βοήθειας βάσει του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή ενεργεί καταρχήν στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης με τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι. Η εταιρική σχέση συνεπάγεται, κατά περίπτωση, τη συμμετοχή των αρμόδιων εθνικών και τοπικών αρχών, καθώς και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Ενθαρρύνεται από την Επιτροπή ο συντονισμός μεταξύ των σχετικών φορέων.

Ενισχύονται οι δυνατότητες των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ άλλων και όπου αρμόζει, και ως άμεσων δικαιούχων της βοήθειας.

ΤΙΤΛΟΣ ΙΙ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Άρθρο 6

Έγγραφα στρατηγικής

1.   Η βοήθεια στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού χορηγείται βάσει εθνικών ή πολυεθνικών ενδεικτικών εγγράφων στρατηγικής («έγγραφα στρατηγικής»), τα οποία καταρτίζονται από την Επιτροπή σε συνεργασία με τους δικαιούχους του παραρτήματος Ι, για τη διάρκεια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της Ένωσης για την περίοδο 2014-2020.

2.   Τα έγγραφα στρατηγικής καθορίζουν τις προτεραιότητες δράσης για την επίτευξη των στόχων στους σχετικούς τομείς πολιτικής που αναφέρονται στο άρθρο 3 οι οποίοι θα στηριχθούν βάσει του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με τους γενικούς και ειδικούς στόχους που αναφέρονται στα άρθρα 1 και 2 αντίστοιχα. Τα έγγραφα στρατηγικής υιοθετούνται σύμφωνα με το πλαίσιο βοήθειας που καθορίζεται στο άρθρο 4 και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις σχετικές εθνικές στρατηγικές.

3.   Τα έγγραφα στρατηγικής περιλαμβάνουν την ενδεικτική κατανομή των κεφαλαίων της Ένωσης ανά τομέα πολιτικής, κατά περίπτωση, ανά έτος και επιτρέπουν να αντιμετωπισθούν οι ανακύπτουσες ανάγκες, με την επιφύλαξη της δυνατότητας συνδυασμού της βοήθειας σε διάφορους τομείς πολιτικής. Τα έγγραφα στρατηγικής περιλαμβάνουν δείκτες για την αξιολόγηση της προόδου σε ό,τι αφορά την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί στα έγγραφα αυτά.

4.   Η Επιτροπή προβαίνει σε ετήσια αξιολόγηση της εφαρμογής των εγγράφων στρατηγικής και κρίνει αν εξακολουθούν να είναι επίκαιρα υπό το πρίσμα της εξέλιξης του πλαισίου πολιτικής που αναφέρεται στο άρθρο 4. Η Επιτροπή ενημερώνει την επιτροπή του άρθρου 13 παράγραφος 1 σχετικά με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης και δύναται να προτείνει επανεξέταση των εγγράφων στρατηγικής που αναφέρονται στο παρόν άρθρο και/ή των προγραμμάτων και των μέτρων που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1, εφόσον είναι σκόπιμο. Πραγματοποιείται επίσης, εφόσον είναι σκόπιμο, ενδιάμεση επανεξέταση και αναθεώρηση των εν λόγω εγγράφων στρατηγικής.

5.   Η Επιτροπή εγκρίνει τα έγγραφα στρατηγικής που αναφέρονται στο παρόν άρθρο και κάθε αναθεώρησή τους, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

ΤΙΤΛΟΣ ΙΙΙ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Άρθρο 7

Προγραμματισμός

1.   Η βοήθεια της Ένωσης βάσει του παρόντος κανονισμού υλοποιείται άμεσα, έμμεσα ή με κοινή διαχείριση μέσω προγραμμάτων και μέτρων που αναφέρονται στα άρθρα 2 και 3 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014 και σύμφωνα με τους ειδικούς κανόνες για τη θέσπιση ενιαίων όρων εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, ιδίως όσον αφορά τις δομές και τις διαδικασίες διαχείρισης, που θεσπίζονται από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 13 του παρόντος κανονισμού. Η εφαρμογή έχει κατά κανόνα τη μορφή ετήσιων ή πολυετών, εθνικών προγραμμάτων ή πολυεθνικών προγραμμάτων, καθώς και διασυνοριακών προγραμμάτων συνεργασίας, που καταρτίζονται σύμφωνα με έγγραφα στρατηγικής που αναφέρονται στο άρθρο 6 και συντάσσονται από τους αντιστοίχους δικαιούχους του παραρτήματος Ι του παρόντος κανονισμού και/ή την Επιτροπή, κατά περίπτωση.

2.   Τυχόν προγραμματισμός ή αναθεωρήσεις προγραμμάτων που πραγματοποιούνται μετά τη δημοσίευση της ενδιάμεσης έκθεσης επανεξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014 («έκθεση ενδιάμεσης επανεξέτασης») λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα, τα πορίσματα και τα συμπεράσματα της εν λόγω έκθεσης.

Άρθρο 8

Συμφωνίες-πλαίσια και επικουρικές συμφωνίες

1.   Η Επιτροπή και οι αντίστοιχοι δικαιούχοι του παραρτήματος Ι συνάπτουν συμφωνίες-πλαίσια για την υλοποίηση της βοήθειας.

2.   Η Επιτροπή και οι αντίστοιχοι δικαιούχοι του παραρτήματος Ι ή οι αρμόδιες αρχές εφαρμογής τους, κατά περίπτωση, μπορούν να συνάπτουν επικουρικές συμφωνίες σχετικά με την υλοποίηση της βοήθειας.

Άρθρο 9

Διατάξεις που αφορούν τη σχέση μεταξύ των διάφορων μηχανισμών

1.   Σε δεόντως αιτιολογημένες περιστάσεις, για τη διασφάλιση της συνοχής και της αποτελεσματικότητας της χρηματοδοτικής βοήθειας της Ένωσης ή για την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να επεκτείνει την επιλεξιμότητα των προγραμμάτων και μέτρων που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 σε χώρες, εδάφη και περιοχές οι οποίες διαφορετικά δεν θα ήταν επιλέξιμες για χρηματοδότηση δυνάμει του άρθρου 1, όταν το προς εφαρμογή πρόγραμμα ή μέτρο έχει παγκόσμιο, περιφερειακό ή διασυνοριακό χαρακτήρα.

2.   Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) συνεισφέρει στα προγράμματα ή μέτρα διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των δικαιούχων του παραρτήματος Ι και κρατών μελών, τα οποία θεσπίζονται βάσει του παρόντος κανονισμού. Το ποσόν της συνεισφοράς από το ΕΤΠΑ καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1299/2013. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στη χρήση της εν λόγω συνεισφοράς.

3.   Κατά περίπτωση, ο ΜΠΒ ΙΙ μπορεί να συνεισφέρει σε προγράμματα ή μέτρα διακρατικής και διαπεριφερειακής συνεργασίας που θεσπίζονται και υλοποιούνται βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ.1299/2013 και στα οποία συμμετέχουν οι δικαιούχοι του παραρτήματος Ι του παρόντος κανονισμού.

4.   Κατά περίπτωση, ο ΜΠΒ ΙΙ μπορεί να συνεισφέρει σε προγράμματα ή μέτρα διασυνοριακής συνεργασίας που θεσπίζονται και υλοποιούνται βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 232/2014 και στα οποία συμμετέχουν οι δικαιούχοι του παραρτήματος Ι του παρόντος κανονισμού.

5.   Κατά περίπτωση, ο ΜΠΒ ΙΙ μπορεί να συνεισφέρει σε προγράμματα ή μέτρα τα οποία εισάγονται στο πλαίσιο μακροπεριφερειακής στρατηγικής και στα οποία συμμετέχουν οι δικαιούχοι του παραρτήματος Ι.

ΤΙΤΛΟΣ IV

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 10

Ανάθεση αρμοδιότητας

Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 11 για την τροποποίηση του παραρτήματος ΙΙ του παρόντος κανονισμού. Συγκεκριμένα, μετά τη δημοσίευση της ενδιάμεσης έκθεσης επανεξέτασης και βάσει των συστάσεων που περιέχονται στην ενδιάμεση έκθεση επισκόπησης, η Επιτροπή εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξη για την τροποποίηση του παραρτήματος ΙΙ του παρόντος κανονισμού έως τις 31 Μαρτίου 2018.

Άρθρο 11

Άσκηση της εξουσιοδότησης

1.   Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

2.   Η εξουσία έκδοσης κατ' εξουσιοδότηση πράξεων στις οποίες αναφέρεται το άρθρο 10 απονέμεται στην Επιτροπή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

3.   Η εξουσιοδότηση που προβλέπεται στο άρθρο 10 μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που ορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που καθορίζεται στην απόφαση. Δεν θίγει το κύρος των κατ' εξουσιοδότηση πράξεων που έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ.

4.   Μόλις εκδώσει κατ' εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

5.   Η κατ' εξουσιοδότηση πράξη η οποία εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 10 τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός προθεσμίας δύο μηνών από την κοινοποίηση της εν λόγω πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή εφόσον, πριν από τη λήξη της εν λόγω προθεσμίας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν θα προβάλουν αντιρρήσεις. Η περίοδος αυτή παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

Άρθρο 12

Θέσπιση περαιτέρω κανόνων εφαρμογής

Πέραν των κανόνων του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014, θεσπίζονται ειδικοί κανόνες για την καθιέρωση ενιαίων όρων εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

Άρθρο 13

Διαδικασία επιτροπής

1.   Συστήνεται επιτροπή Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας («επιτροπή ΜΠΒ ΙΙ»), η οποία απαρτίζεται από αντιπροσώπους των κρατών μελών και προεδρεύεται από αντιπρόσωπο της Επιτροπής. Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.   Η επιτροπή ΜΠΒ ΙΙ επικουρεί την Επιτροπή σε όλους τους τομείς πολιτικής που αναφέρονται στο άρθρο 3. Η επιτροπή ΜΠΒ ΙΙ είναι αρμόδια επίσης για νομικές πράξεις και δεσμεύσεις δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1085/2006 και για την εφαρμογή του άρθρου 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 389/2006.

Άρθρο 14

Επιβράβευση των επιδόσεων

1.   Τα έγγραφα στρατηγικής που αναφέρονται στο άρθρο 6 προβλέπουν ότι ενδεδειγμένο ποσό βοήθειας παραμένει διαθέσιμο για την επιβράβευση ενός δικαιούχου του παραρτήματος Ι στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α)	ιδιαίτερη πρόοδος όσον αφορά την τήρηση των κριτηρίων προσχώρησης, και/ή

β)	αποτελεσματική υλοποίηση της προενταξιακής βοήθειας με επίτευξη ιδιαιτέρως ικανοποιητικών αποτελεσμάτων όσον αφορά τους ειδικούς στόχους του σχετικού εγγράφου στρατηγικής.

2.   Όταν η πρόοδος και/ή τα αποτελέσματα δικαιούχου του παραρτήματος Ι παραμένουν σημαντικά χαμηλότερα από τα συμφωνημένα επίπεδα που προβλέπονται στα έγγραφα στρατηγικής, η Επιτροπή προσαρμόζει αναλόγως τις χορηγήσεις, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

3.   Ενδεδειγμένο ποσό διατίθεται για τις ενισχύσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου και κατανέμεται βάσει αξιολόγησης των επιδόσεων και της προόδου που καλύπτει περίοδο αρκετών ετών αλλά το αργότερο έως το 2017 και 2020 αντίστοιχα. Λαμβάνονται υπόψη οι δείκτες επιδόσεων, όπως αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2, και διευκρινίζονται στα έγγραφα στρατηγικής.

4.   Η ενδεικτική κατανομή των κεφαλαίων της Ένωσης στα έγγραφα στρατηγικής που αναφέρεται στο άρθρο 6 λαμβάνει υπόψη τη δυνατότητα διάθεσης των σχετικών συμπληρωματικών κεφαλαίων βάσει των επιδόσεων και/ή της προόδου.

Άρθρο 15

Χρηματοδοτικό κονδύλι

1.   Το χρηματοδοτικό κονδύλι για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού την περίοδο από το 2014 έως το 2020 ορίζεται σε 11 698 668 000 EUR σε τρέχουσες τιμές. Ποσοστό μέχρι 4 % του χρηματοδοτικού κονδυλίου διατίθεται σε προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των δικαιούχων του παραρτήματος Ι και κρατών μελών, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προτεραιότητές τους.

2.   Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εντός των ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020.

3.   Σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (16), ένα ενδεικτικό ποσό 1 680 000 000 EUR από τους διάφορους μηχανισμούς για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης, ιδίως τον Μηχανισμό Αναπτυξιακής Συνεργασίας, όπως θεσπίσθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 233/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (17), τον ΕΜΓ, τον ΜΠΒ ΙΙ και τον Μηχανισμό Εταιρικής Σχέσης, όπως θεσπίσθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 234/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (18), κατανέμεται σε δράσεις σχετικά με την κινητικότητα, της μάθησης προς και από χώρες εταίρους κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 και δράσεις συνεργασίας και διαλόγου πολιτικής με αρχές, οργανισμούς και οργανώσεις από τις εν λόγω χώρες. Ο κανονισμός (EΕ) αριθ. 1288/2013 εφαρμόζεται κατά τη χρήση των εν λόγω κονδυλίων.

Η χρηματοδότηση αυτή διατίθεται με δύο πολυετείς χορηγήσεις που θα καλύπτουν τα πρώτα τέσσερα έτη και τα επόμενα τρία έτη αντίστοιχα. Η κατανομή της εν λόγω χρηματοδότησης εμφαίνεται στον προγραμματισμό που προβλέπεται στον παρόντα κανονισμό, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προτεραιότητες που προσδιορίζονται στις οικείες χώρες. Οι κατανομές μπορούν να αναθεωρηθούν σε περίπτωση σημαντικών απρόβλεπτων περιστάσεων ή σημαντικών πολιτικών αλλαγών σύμφωνα με τις προτεραιότητες της εξωτερικής δράσης της Ένωσης.

Άρθρο 16

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επομένη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

---

(1)  ΕΕ C 11, 15.1.2013, σ. 77.

(2)  ΕΕ C 391, 18.12.2012, σ. 110.

(3)  Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 (δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2014.

(4)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1085/2006 του Συμβουλίου, της 17ης Ιουλίου 2006, για τη θέσπιση μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ) (ΕΕ L 210, 31.7.2006, σ. 82).

(5)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55, 28.2.2011, σ. 13).

(6)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 389/2006 του Συμβουλίου, της 27ης Φεβρουαρίου 2006, για τη σύσταση μέσου χρηματοδοτικής στήριξης για την προαγωγή της οικονομικής ανάπτυξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας και για τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2667/2000 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ανασυγκρότησης (ΕΕ L 65, 7.3.2006, σ. 5).

(7)  ΕΕ C 373, 20.12.2013, σ. 1.

(8)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 236/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τον καθορισμό κοινών κανόνων και διαδικασιών για την εφαρμογή των μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της Ένωσης (βλέπε σελίδα 95 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(9)  Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για τα έτη 2014-2020 (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 884).

(10)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 232/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας (βλέπε σελίδα 27 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(11)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1301/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και για τη θέσπιση ειδικών διατάξεων σχετικά με τον στόχο «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση» και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 289).

(12)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1300/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με το Ταμείο Συνοχής και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1084/2006 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 281).

(13)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1304/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1081/2006 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 470).

(14)  Κανονισμός (ΕΕ) 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού ειδικών διατάξεων για την υποστήριξη του στόχου της Ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 259).

(15)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 487).

(16)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος «Erasmus+»: το πρόγραμμα της Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό και για την κατάργηση των αποφάσεων αριθ. 1719/2006/EK, αριθ. 1720/2006/EK και αριθ. 1298/2008/EK (ΕΕ L 347, 20.12.2013, σ. 50).

(17)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 233/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, περί Mηχανισμού χρηματοδότησης της αναπτυξιακής συνεργασίας την περίοδο 2014-2020 (βλέπε σελίδα 44 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(18)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 234/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, σχετικά με τη θέσπιση Μέσου Εταιρικής Σχέσης για τη συνεργασία με τρίτες χώρες (βλέπε σελίδα 77 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

---

---

---

---

---

---

---

---

---

15.3.2014

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 77/27

---

ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 232/2014 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 11ης Μαρτίου 2014

για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 209 παράγραφος 1 και το άρθρο 212 παράγραφος 2,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών (2),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (3),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Ο παρών κανονισμός θεσπίζει τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Γειτονίας (ΕΜΓ) ως έναν από τους μηχανισμούς οι οποίοι παρέχουν άμεση στήριξη στις εξωτερικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντικαθιστά τον κανονισμό (EC) αριθ. 1638/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) ο οποίος έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2013.

(2)

Το άρθρο 8 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) ορίζει ότι η Ένωση πρέπει να αναπτύσσει προνομιακές σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, με στόχο την εγκαθίδρυση χώρου ευημερίας και καλής γειτονίας, ο οποίος θεμελιώνεται στις αξίες της Ένωσης και χαρακτηρίζεται από στενές και ειρηνικές σχέσεις βασιζόμενες στη συνεργασία.

(3)

Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ), η Ένωση προσφέρει στις χώρες της Ευρωπαϊκής γειτονίας μια προνομιακή σχέση, βασισμένη στην αμοιβαία προσήλωση στις αξίες της δημοκρατίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της χρηστής διακυβέρνησης και των αρχών της οικονομίας της αγοράς, καθώς και της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης, και στην προώθησή τους. Παρέχει επίσης, όπου κρίνεται σκόπιμο, ένα πλαίσιο για τη βελτίωση της κινητικότητας και τις διαπροσωπικές επαφές, ιδίως μέσω της διευκόλυνσης της χορήγησης θεωρήσεων και των συμφωνιών επανεισδοχής, καθώς και μέσω της απελευθέρωσης των θεωρήσεων κρίνοντας κατά περίπτωση

(4)

Από τη θέσπισή της, η ΕΠΓ ενίσχυσε τις σχέσεις με χώρες-εταίρους και απέφερε απτά οφέλη τόσο στην Ένωση όσο και στους εταίρους της, μεταξύ άλλων τη δρομολόγηση περιφερειακών πρωτοβουλιών και τη στήριξη του εκδημοκρατισμού στην Ευρωπαϊκή Γειτονία. Ορισμένες μείζονες εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Γειτονία οδήγησαν σε σφαιρική στρατηγική αναθεώρηση της ΕΠΓ το 2011. Η αναθεώρηση προβλέπει, μεταξύ άλλων, μεγαλύτερη στήριξη σε εταίρους που έχουν δεσμευθεί να οικοδομήσουν δημοκρατικές κοινωνίες και να πραγματοποιήσουν μεταρρυθμίσεις σύμφωνα με την προσέγγιση παροχής κινήτρων («more for more») και της αρχής της «αμοιβαίας ευθύνης», εταιρική σχέση με κοινωνίες και μια πιο διαφοροποιημένη και προσαρμοσμένη στις ανάγκες προσέγγιση έναντι καθεμιάς από τις χώρες-εταίρους. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να συνδέει με σαφήνεια το πλαίσιο ΕΠΓ και τη στήριξη που θα δοθεί βάσει του παρόντος κανονισμού.

(5)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να στηρίζει την υλοποίηση των πολιτικών πρωτοβουλιών που συνέβαλαν στη διαμόρφωση της ΕΠΓ: της ανατολικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ένωσης και των ανατολικών γειτόνων της, της εταιρικής σχέσης για τη δημοκρατία και την κοινή ευημερία και της Ένωσης για τη Μεσόγειο στη Νότια Γειτονία. Οι εν λόγω πρωτοβουλίες είναι σημαντικές από στρατηγική άποψη και αποτελούν εξίσου σημαντικά πολιτικά πλαίσια για την εμβάθυνση των σχέσεων με τις χώρες-εταίρους και μεταξύ αυτών, βάσει των αρχών της αμοιβαίας ευθύνης, της από κοινού οικειοποίησης και της ευθύνης. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να στηρίζει επίσης την εφαρμογή της περιφερειακής συνεργασίας διαμέσου της Ευρωπαϊκής γειτονιάς, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της πολιτικής της βόρειας διάστασης ή της συνέργειας για τη Μαύρη Θάλασσα, καθώς και, κυρίως στην περίπτωση της διασυνοριακής συνεργασίας, τις εξωτερικές πτυχές των μακροπεριφερειακών στρατηγικών.

(6)

Οι στόχοι του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να επιδιωχθούν με την προσήκουσα συμμετοχή των εταίρων της εξωτερικής δράσης, μεταξύ των οποίων και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι τοπικές αρχές, για την προετοιμασία, την εφαρμογή και την παρακολούθηση της στήριξης της Ένωσης, δεδομένης της σημασίας του ρόλου τους. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει επίσης να στηρίξει την ενίσχυση της ικανότητας των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εγχώρια λογοδοσία και η τοπική οικειοποίηση και να συμμετέχουν πλήρως στη διαδικασία εκδημοκρατισμού.

(7)	Ο παρών κανονισμός αναγνωρίζει το ειδικό καθεστώς της Ρωσικής Ομοσπονδίας αφενός ως γείτονα της Ένωσης και αφετέρου ως στρατηγικού εταίρου στην περιοχή.

(8)

Θα πρέπει να παρασχεθεί στήριξη, τόσο μέσω του παρόντος κανονισμού, όσο και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), στα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας ανάμεσα στα κράτη μέλη, αφενός, και τις χώρες-εταίρους και/ή τη Ρωσική Ομοσπονδία, αφετέρου («άλλες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία») κατά μήκος των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την προώθηση ολοκληρωμένης και βιώσιμης περιφερειακής ανάπτυξης και συνεργασίας μεταξύ γειτονικών μεθοριακών περιοχών και αρμονικής εδαφικής ολοκλήρωσης σε ολόκληρη την Ένωση και με τις γειτονικές χώρες. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική υλοποίηση της διασυνοριακής συνεργασίας, είναι σημαντικό να εναρμονιστούν οι διαδικασίες με εκείνες στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας, ανάλογα με την περίπτωση.

(9)

Επιπλέον, είναι σημαντικό να ενθαρρυνθεί και να διευκολυνθεί η συνεργασία μεταξύ της Ένωσης και των εταίρων της και άλλων συμμετεχουσών χωρών για το κοινό τους όφελος, ιδίως μέσω του βέλτιστου και πλέον αποτελεσματικού συντονισμού του παρεχόμενων πόρων και της συγκέντρωσης συνεισφορών από εσωτερικούς και εξωτερικούς μηχανισμούς του προϋπολογισμού της Ένωσης, κυρίως προς όφελος της διασυνοριακής συνεργασίας και έργων περιφερειακής συνεργασίας, έργων υποδομών που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την Ένωση με τη συμμετοχή γειτονικών χωρών και άλλων τομέων συνεργασίας.

(10)

Στη διασυνοριακή συνεργασία θα πρέπει να μπορούν επίσης να συμμετέχουν χωρικές ενότητες κατά μήκος των συνόρων που ανήκουν σε χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), καθώς και οι οικείες χωρικές ενότητες των δικαιούχων που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 231/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5). Η συμμετοχή των χωρών του ΕΟΧ στα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας θα πρέπει να εξακολουθήσει να βασίζεται στους δικούς τους πόρους.

(11)

Αναμένεται ότι τα κράτη μέλη, οι χώρες εταίροι και άλλες συμμετέχουσες χώρες που λαμβάνουν μέρος στη διασυνοριακή συνεργασία και στην περιφερειακή συνεργασία θα παράσχουν συγχρηματοδότηση. Αυτό θα ενισχύσει τον βαθμό οικειοποίησης από τη χώρα, θα αυξήσει τους χρηματοδοτικούς πόρους που διατίθενται για τα προγράμματα και θα διευκολύνει τη συμμετοχή τοπικών συμφεροντούχων.

(12)	Με σκοπό την εναρμόνιση της ορολογίας που χρησιμοποιείται στον παρόντα κανονισμό με εκείνη της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας, τα έγγραφα εφαρμογής για τα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας θα πρέπει να αποκαλούνται κοινά επιχειρησιακά προγράμματα.

(13)

Η στήριξη που θα παρασχεθεί στις γειτονικές χώρες στο πλαίσιο που θεσπίζει η ΕΠΓ θα πρέπει να είναι συνεκτική με τους στόχους και τις αρχές των εξωτερικών πολιτικών της Ένωσης και ιδίως την πολιτική ανάπτυξής της, καθώς και την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας. Θα πρέπει επίσης να εξασφαλιστεί η συνοχή με τις εξωτερικές πτυχές των εσωτερικών πολιτικών και μηχανισμών της Ένωσης.

(14)

Η Ένωση θα πρέπει να επιδιώκει την αποτελεσματικότερη χρήση των διαθέσιμων πόρων προκειμένου να βελτιστοποιήσει τα αποτελέσματα της εξωτερικής δράσης της. Αυτό θα πρέπει να επιτυγχάνεται μέσω της συνοχής και της συμπληρωματικότητας των ενωσιακών μηχανισμών εξωτερικής δράσης, καθώς και με τη δημιουργία συνεργιών μεταξύ του ΕΜΓ, άλλων μηχανισμών της Ένωσης για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης και άλλων πολιτικών της Ένωσης. Θα πρέπει δε περαιτέρω να συνεπάγεται αμοιβαία ενίσχυση των προγραμμάτων που καταρτίζονται στο πλαίσιο των μηχανισμών για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης.

(15)	Η κοινή στρατηγική ΕΕ-Αφρικής έχει σημασία για τις σχέσεις με τους μεσογειακούς εταίρους από τη Βόρεια Αφρική.

(16)

Η Ένωση και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να βελτιώσουν τη συνοχή, την αποτελεσματικότητα και τη συμπληρωματικότητα των αντίστοιχων πολιτικών τους που αφορούν τη συνεργασία με τις γειτονικές χώρες. Προκειμένου να διασφαλισθεί ότι η συνεργασία της Ένωσης και η συνεργασία των κρατών μελών συμπληρώνουν και ενισχύουν η μία την άλλη, ενδείκνυται να προβλεφθεί κοινός προγραμματισμός, ο οποίος θα πρέπει να εφαρμόζεται όπου αυτό είναι εφικτό και συναφές. Θα πρέπει να διασφαλίζεται η συνεργασία και ο συντονισμός με άλλους μη ενωσιακούς δωρητές.

(17)	Η στήριξη της Ένωσης στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού θα πρέπει κατ' αρχήν να ευθυγραμμίζεται με τις αντίστοιχες εθνικές ή τοπικές στρατηγικές και τα μέτρα των χωρών-εταίρων καθώς και, κατά περίπτωση, της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

(18)

Η Επιτροπή θα πρέπει να επιδιώκει την πιο αποτελεσματική χρήση των διαθέσιμων πόρων χρησιμοποιώντας χρηματοοικονομικούς μηχανισμούς με μόχλευση. Τέτοια αποτελέσματα θα μπορούσαν να αυξηθούν προβλέποντας τη χρησιμοποίηση και επαναχρησιμοποίηση των κεφαλαίων που επενδύονται και παράγονται από τους χρηματοοικονομικούς μηχανισμούς.

(19)

Η καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος είναι μια από τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ένωση και χρειάζεται επείγουσα διεθνής δράση. Σύμφωνα με τον στόχο που αναφέρεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Ιουνίου 2011, με τίτλο «Προϋπολογισμός για την Ευρώπη 2020», σχετικά με την αύξηση του συναφούς με το κλίμα ποσοστού του προϋπολογισμού της Ένωσης στο 20 % τουλάχιστον, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να συμβάλει στην επίτευξη του εν λόγω στόχου.

(20)	Ένα σταθερό πλαίσιο συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες στον τομέα της ενέργειας και των πόρων, συνεπές προς τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς της Ένωσης, συμβάλλει στην ενίσχυση της ασφάλειας της Ένωσης στον εν λόγω τομέα.

(21)	Η ισότητα των φύλων, τα δικαιώματα των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες και η καταπολέμηση των διακρίσεων και των ανισοτήτων αποτελούν εγκάρσιους στόχους σε όλες τις δράσεις που αναλαμβάνονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

(22)

Στο πλαίσιο των σχέσεων με τους εταίρους της σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ένωση έχει δεσμευθεί να προωθήσει την αξιοπρεπή εργασία και την κοινωνική δικαιοσύνη, καθώς και να επικυρώσει και να εφαρμόσει αποτελεσματικά διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της εξάλειψης της παιδικής εργασίας, και των πολυμερών συμφωνιών για το περιβάλλον.

(23)

Ο παρών κανονισμός προβλέπει δημοσιονομικό κονδύλι για τη διάρκεια εφαρμογής του, το οποίο πρόκειται να αποτελέσει το ποσό προνομιακής αναφοράς, κατά την έννοια του σημείου 17 της Διοργανικής Συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (6), για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού.

(24)

Τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης θα πρέπει να προστατεύονται μέσω αναλογικών μέτρων καθ' όλο τον κύκλο δαπανών, συμπεριλαμβανομένων της πρόληψης, του εντοπισμού και της διερεύνησης των παρατυπιών, της ανάκτησης των διαφυγόντων κονδυλίων, των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών ή των ποσών που έχουν χρησιμοποιηθεί εσφαλμένα και, εφόσον συντρέχει περίπτωση, της επιβολής ποινών. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να εκτελούνται σύμφωνα με τις ισχύουσες συμφωνίες οι οποίες συνάπτονται με διεθνείς οργανισμούς και τρίτες χώρες.

(25)

Προκειμένου να προσαρμοστεί η στήριξη της Ένωσης κατά τον παρόντα κανονισμό, η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι σκόπιμο να ανατεθεί στην Επιτροπή όσον αφορά την τροποποίηση του καταλόγου των προτεραιοτήτων για στήριξη της Ένωσης δυνάμει του παρόντος κανονισμού και των χρηματοδοτήσεων ανά τύπο προγράμματος. Έχει ιδιαίτερη σημασία να προβαίνει η Επιτροπή στις κατάλληλες διαβουλεύσεις κατά τη διάρκεια του προπαρασκευαστικού έργου της, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων. Κατά την προετοιμασία και την κατάρτιση κατ' εξουσιοδότηση πράξεων, η Επιτροπή θα πρέπει να μεριμνά για την ταυτόχρονη, έγκαιρη και ορθή διαβίβαση των συναφών εγγράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

(26)	Προκειμένου να εξασφαλιστούν ενιαίοι όροι εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν εκτελεστικές αρμοδιότητες στην Επιτροπή.

(27)

Οι εκτελεστικές εξουσίες που σχετίζονται με πολυετή ενιαία πλαίσια στήριξης, άλλα έγγραφα προγραμματισμού και τους κανόνες εφαρμογής για τον καθορισμό των ειδικών διατάξεων εφαρμογής της διασυνοριακής συνεργασίας θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7).

(28)

Η διαδικασία εξέτασης θα πρέπει να χρησιμοποιείται κατ' αρχήν για την έκδοση των εν λόγω εκτελεστικών πράξεων, δεδομένου του χαρακτήρα των εν λόγω εκτελεστικών πράξεων, ιδίως του πολιτικού προσανατολισμού τους ή των δημοσιονομικών επιπτώσεών τους, εκτός των περιπτώσεων μέτρων μικρής δημοσιονομικής κλίμακας.

(29)	Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 236/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8) θεσπίζει κοινούς κανόνες και διαδικασίες για την υλοποίηση των μηχανισμών της Ένωσης για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης.

(30)	Η οργάνωση και η λειτουργία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) θεσπίζονται με την απόφαση 2010/427/EΕ του Συμβουλίου (9).

(31)

Στις χώρες της Ευρωπαϊκής γειτονιάς, όπου η εναρμόνιση προς τους κανόνες και τα πρότυπα της Ένωσης είναι ένας από τους βασικούς στόχους πολιτικής, η Ένωση είναι καλύτερα από κάθε άλλο φορέα σε θέση να παράσχει τη στήριξή της βάσει του παρόντος κανονισμού. Ορισμένες ειδικές μορφές στήριξης μπορούν να παρασχεθούν μόνο στο επίπεδο της Ένωσης. Οι εμπειρίες μετάβασης των κρατών μελών της ΕΕ μπορούν επίσης να συμβάλουν στην επιτυχία των μεταρρυθμίσεων σε χώρες της ευρωπαϊκής γειτονίας και να προωθήσουν τις οικουμενικές αξίες στην Ευρωπαϊκή γειτονιά.

(32)

Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της δράσης, μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να θεσπίζει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία μέτρα για την επίτευξη των εν λόγω στόχων.

(33)	Ενδείκνυται η ευθυγράμμιση της διάρκειας εφαρμογής του παρόντος κανονισμού με εκείνη του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου (10). Κατά συνέπεια, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να τυγχάνει εφαρμογής από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

ΤΙΤΛΟΣ I

ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ

Άρθρο 1

Γενικός στόχος και πεδίο εφαρμογής

1.   Ο παρών κανονισμός θεσπίζει Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Γειτονίας με σκοπό να επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος προς ένα χώρο κοινής ευημερίας και καλής γειτονίας μεταξύ της Ένωσης και των χωρών και εδαφών που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι («χώρες-εταίροι») με την ανάπτυξη προνομιακής σχέσης που βασίζεται στη συνεργασία, την ειρήνη και την ασφάλεια, την αμοιβαία ευθύνη και την κοινή δέσμευση στις οικουμενικές αρχές της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σύμφωνα με τη ΣΕΕ.

2.   Η στήριξη της Ένωσης στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού χρησιμοποιείται προς όφελος των χωρών-εταίρων και των περιοχών που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για το κοινό όφελος της Ένωσης και των χωρών-εταίρων.

3.   Η κατά τον παρόντα κανονισμό στήριξη της Ένωσης ενδέχεται επίσης να χρησιμοποιηθεί με σκοπό να καταστεί εφικτή η συμμετοχή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη διασυνοριακή συνεργασία, σε περιφερειακή συνεργασία με συμμετοχή της Ένωσης, καθώς και σε σχετικά προγράμματα που αφορούν πολλά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας στην εκπαίδευση, ιδίως τις ανταλλαγές φοιτητών.

4.   Η Ένωση προωθεί, αναπτύσσει και εδραιώνει τις αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της οικουμενικότητας, του αδιαίρετου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, καθώς και τις αρχές της ισότητας και του κράτους δικαίου, επί των οποίων θεμελιώνεται, μέσω διαλόγου και συνεργασίας με τρίτες χώρες και σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου. Για τους λόγους αυτούς, η χρηματοδότηση στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού συνάδει με τις εν λόγω αξίες και αρχές, καθώς και με τις δεσμεύσεις της Ένωσης βάσει του διεθνούς δικαίου, λαμβάνοντας υπόψη σχετικές πολιτικές και θέσεις της Ένωσης.

Άρθρο 2

Ειδικοί στόχοι της στήριξης της Ένωσης

1.   Η στήριξη της Ένωσης στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού επικεντρώνεται στην προώθηση της ενισχυμένης πολιτικής συνεργασίας, της ισχυρής και βιώσιμης δημοκρατίας, της σταδιακής οικονομικής ολοκλήρωσης και μιας ενισχυμένης εταιρικής σχέσης με τις κοινωνίες μεταξύ της Ένωσης και των χωρών-εταίρων και, ιδίως, την εφαρμογή συμφωνιών εταιρικής σχέσης και συνεργασίας, συμφωνιών σύνδεσης ή άλλων υφιστάμενων και μελλοντικών συμφωνιών, καθώς και σχεδίων δράσης που καθορίζονται με κοινή συμφωνία ή ισοδύναμων εγγράφων.

2.   Η κατά τον παρόντα κανονισμό στήριξη της Ένωσης στοχεύει ειδικότερα:

α)

στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, του κράτους δικαίου, των αρχών της ισότητας και της καταπολέμησης όλων των μορφών διακρίσεων, την εγκαθίδρυση ισχυρής και βιώσιμης δημοκρατίας, την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης, την καταπολέμηση της διαφθοράς, την ενίσχυση των θεσμικών ικανοτήτων σε όλα τα επίπεδα και την ανάπτυξη μιας δυναμικής κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων,

β)

στην επίτευξη σταδιακής ενσωμάτωσης στην εσωτερική αγορά της Ένωσης και την ενίσχυση της τομεακής και διατομεακής συνεργασίας, μεταξύ άλλων μέσω νομοθετικής προσέγγισης και κανονιστικής σύγκλισης προς τα πρότυπα της Ένωσης και άλλα σχετικά διεθνή πρότυπα, και στη βελτιωμένη πρόσβαση στην αγορά, μεταξύ άλλων μέσω προωθημένων και περιεκτικών ζωνών ελεύθερων συναλλαγών, καθώς και την οικοδόμηση θεσμών και την πραγματοποίηση των σχετικών επενδύσεων, ιδίως στον τομέα των διασυνδέσεων,

γ)

στη δημιουργία προϋποθέσεων για την καλύτερη οργάνωση της νόμιμης μετανάστευσης και την προαγωγή της καλής διαχείρισης της κινητικότητας των προσώπων, για την εφαρμογή υφιστάμενων ή μελλοντικών συμφωνιών που συνάπτονται βάσει της Συνολικής Προσέγγισης της Μετανάστευσης και της Κινητικότητας, και για την προώθηση των διαπροσωπικών επαφών, ιδίως σε ό,τι αφορά πολιτιστικές, εκπαιδευτικές, επαγγελματικές και αθλητικές δραστηριότητες,

δ)

στη στήριξη έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης από κάθε άποψη, στη μείωση της φτώχειας, και μέσω της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα, και στη μείωση του κοινωνικού αποκλεισμού, την προαγωγή της δημιουργίας ικανοτήτων στις επιστήμες, την εκπαίδευση και ειδικότερα την τριτοβάθμια, στην τεχνολογία, την έρευνα και την καινοτομία, στην προώθηση της εσωτερικής οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, στην ανάπτυξη της υπαίθρου, στην προώθηση της δημόσιας υγείας και της προστασίας του περιβάλλοντος, στη δράση για το κλίμα και στην αύξηση της ανθεκτικότητας σε καταστροφές,

ε)	στην προώθηση μέτρων για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, σχέσεων καλής γειτονίας και άλλων μέτρων που συμβάλλουν στην ασφάλεια από όλες τις απόψεις και την πρόληψη και επίλυση συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένων των παρατεινόμενων διενέξεων,

στ)	στην ενίσχυση της υποπεριφερειακής, περιφερειακής και ευρωπαϊκής συνεργασίας σε επίπεδο περιοχής γειτονίας, καθώς και της διασυνοριακής συνεργασίας.

3.   Η επίτευξη των εν λόγω συγκεκριμένων στόχων που καθορίζονται στις παραγράφους 1 και 2 μετράται χρησιμοποιώντας ιδίως τις σχετικές περιοδικές αναφορές της Ένωσης για την υλοποίηση της ΕΠΓ· για την παράγραφο 2 στοιχεία α), δ) και ε), τους σχετικούς δείκτες που ορίζονται από διεθνείς οργανισμούς και άλλα σχετικά όργανα· για την παράγραφο 2 στοιχεία β), γ) και δ), τον βαθμό υιοθέτησης, κατά περίπτωση, του κανονιστικού πλαισίου της Ένωσης από τις χώρες-εταίρους, και για την παράγραφο 2 στοιχεία γ) και στ) και τον αριθμό των σχετικών συμφωνιών και δράσεων συνεργασίας.

Οι δείκτες για τη μέτρηση της επίτευξης των συγκεκριμένων στόχων είναι προκαθορισμένοι, σαφείς, διαφανείς και, όπου κρίνεται απαραίτητο, ειδικοί για κάθε χώρα και μετρήσιμοι, περιλαμβάνουν δε, μεταξύ άλλων, εκλογές οι οποίες υποβάλλονται σε κατάλληλη παρακολούθηση, σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, ανεξάρτητη δικαιοσύνη, συνεργασία σε θέματα δικαιοσύνης, ελευθερίας και ασφάλειας, επίπεδο διαφθοράς, εμπορικές συναλλαγές, ισότητα των φύλων και δείκτες που επιτρέπουν τη μέτρηση εσωτερικών οικονομικών διαφορών, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων απασχόλησης.

4.   Η κατά τον παρόντα κανονισμό στήριξη της Ένωσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης σε άλλους σχετικούς τομείς, όταν κάτι τέτοιο συνάδει με τους συνολικούς στόχους της ΕΠΓ.

Άρθρο 3

Πολιτικό πλαίσιο

1.   Το γενικό πολιτικό πλαίσιο για τον προγραμματισμό και την εφαρμογή της στήριξης της Ένωσης βάσει του παρόντος κανονισμού καθορίζεται, σύμφωνα με την αρχή της οικειοποίησης, από τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας, τις συμφωνίες σύνδεσης και οποιαδήποτε άλλη υφιστάμενη ή μελλοντική συμφωνία που καθορίζει τις σχέσεις με τις χώρες-εταίρους, τις αντίστοιχες ανακοινώσεις της Επιτροπής, τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, καθώς και τις σχετικές δηλώσεις συνόδων κορυφής ή συμπεράσματα των υπουργικών συσκέψεων με τις χώρες-εταίρους της ΕΠΓ, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της ανατολικής εταιρικής σχέσης και της Ένωσης για τη Μεσόγειο, καθώς και των οικείων ψηφισμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

2.   Τα βασικά στοιχεία αναφοράς για τον προσδιορισμό των προτεραιοτήτων της κατά τον παρόντα κανονισμό στήριξης της Ένωσης και για την αξιολόγηση της προόδου όπως περιγράφεται στο άρθρο 2 παράγραφος 3 είναι: τα προγράμματα δράσης ή τα διάφορα άλλα ισοδύναμα έγγραφα που καθορίζονται με κοινή συμφωνία, όπως τα θεματολόγια σύνδεσης μεταξύ των χωρών-εταίρων και της Ένωσης σε διμερείς ή πολυμερείς μορφές, μεταξύ άλλων, κατά περίπτωση, στο πλαίσιο της ανατολικής εταιρικής σχέσης και της νότιας διάστασης της ΕΠΓ.

3.   Εφόσον δεν υπάρχουν οι κατά την παράγραφο 1 συμφωνίες μεταξύ της Ένωσης και των χωρών-εταίρων, η κατά τον παρόντα κανονισμό στήριξη της Ένωσης μπορεί να χορηγείται όταν κρίνεται σκόπιμη για την επιδίωξη πολιτικών στόχων της Ένωσης, προγραμματίζεται δε βάσει των στόχων αυτών, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της οικείας χώρας.

Άρθρο 4

Διαφοροποίηση, εταιρική σχέση και συγχρηματοδότηση

1.   Η κατά τον παρόντα κανονισμό στήριξη της Ένωσης που παρέχεται σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο α) του παρόντος κανονισμού σε κάθε χώρα-εταίρο βασίζεται σε κίνητρα και διαφοροποιείται ως προς τη μορφή και τα ποσά, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα στοιχεία που απαριθμούνται κατωτέρω και αντικατοπτρίζουν όσον αφορά τη χώρα εταίρο:

α)	τις ανάγκες, με τη χρήση δεικτών όπως ο πληθυσμός και το επίπεδο ανάπτυξης,

β)	τη δέσμευση και την πρόοδο στην επίτευξη των κοινώς συμφωνημένων πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων μεταρρύθμισης,

γ)	τη δέσμευση και την πρόοδο προς την καθιέρωση ισχυρής και βιώσιμης δημοκρατίας,

δ)	την εταιρική σχέση με την Ένωση, περιλαμβανομένου και του βαθμού φιλοδοξίας της εν λόγω εταιρικής σχέσης,

ε)	την ικανότητα απορρόφησης και τον ενδεχόμενο αντίκτυπο της κατά τον παρόντα κανονισμό στήριξης της Ένωσης.

Η στήριξη αυτή αντικατοπτρίζεται στα έγγραφα πολυετούς προγραμματισμού που αναφέρονται στο άρθρο 7.

2.   Μετά την έγκριση των εγγράφων προγραμματισμού που προσδιορίζονται στο άρθρο 7 και με την επιφύλαξη των υπόλοιπων στοιχείων που περιγράφονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, το μερίδιο διαθέσιμων πόρων που χορηγείται στις χώρες-εταίρους θα προσαρμόζεται πρωτίστως σύμφωνα με την πρόοδό τους στην οικοδόμηση και στην εδραίωση ισχυρής και βιώσιμης δημοκρατίας και στην υλοποίηση των συμφωνημένων πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων μεταρρύθμισης ακολουθώντας την προσέγγιση βάσει κινήτρων.

Για τα γενικά προγράμματα που αφορούν πολλά κράτη, το μερίδιο θα καθορίζεται σύμφωνα με την πρόοδο των χωρών εταίρων ως προς την οικοδόμηση και εδραίωση βιώσιμης δημοκρατίας, και λαμβάνοντας υπόψη την πρόοδό τους κατά την εφαρμογή των συμφωνηθέντων στόχων μεταρρύθμισης που συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου αυτού.

Η πρόοδος των χωρών εταίρων αξιολογείται τακτικά, ιδίως μέσω των εκθέσεων προόδου της ΕΠΓ οι οποίες περιέχουν τάσεις σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη.

Η στήριξη μπορεί να επανεξεταστεί στην περίπτωση σοβαρής ή διαρκούς οπισθοδρόμησης.

3.   Η προσέγγιση με γνώμονα τα κίνητρα δεν ισχύει για τη στήριξη της κοινωνίας των πολιτών, τις διαπροσωπικές επαφές συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας ανάμεσα στις τοπικές αρχές, τη στήριξη της βελτίωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή μέτρα στήριξης που σχετίζονται με κρίσεις. Στην περίπτωση σοβαρής ή επίμονης οπισθοδρόμησης η στήριξη μπορεί να ενισχυθεί.

4.   Η προσέγγιση με βάση τα κίνητρα στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού υπόκειται σε τακτικές ανταλλαγές απόψεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

5.   Η στήριξη της Ένωσης που προβλέπεται στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού εντάσσεται, κατά κανόνα, στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης με τους δικαιούχους. Στην εταιρική σχέση μπορούν να συμμετάσχουν, κατά περίπτωση, οι ακόλουθοι συμφεροντούχοι κατά την προετοιμασία, εφαρμογή και παρακολούθηση της στήριξης της Ένωσης:

α)	εθνικές και τοπικές αρχές, και

β)	οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών,

μεταξύ άλλων μέσω διαβουλεύσεων και έγκαιρης πρόσβασης στις σχετικές πληροφορίες που τους επιτρέπουν να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στη διαδικασία αυτή.

6.   Η στήριξη της Ένωσης που παρέχεται στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού συγχρηματοδοτείται κατ' αρχήν από τις χώρες-εταίρους και άλλες συμμετέχουσες χώρες από δημόσια κεφάλαια, συνεισφορές των δικαιούχων ή άλλες πηγές. Οι απαιτήσεις για συγχρηματοδότηση μπορεί να αίρονται σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις και όταν τούτο είναι απαραίτητο για να στηριχθεί η ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών και των μη κρατικών φορέων, και ειδικότερα των μικρής κλίμακας οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης με τους υπόλοιπους όρους που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (11).

Άρθρο 5

Συνοχή και συντονισμός δωρητών

1.   Κατά την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, διασφαλίζεται συνοχή με όλους τους τομείς της εξωτερικής δράσης της Ένωσης καθώς και με άλλες σχετικές πολιτικές της Ένωσης. Για τον σκοπό αυτό, τα μέτρα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), βασίζονται στα έγγραφα των πολιτικών συνεργασίας που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 2, καθώς και στα συγκεκριμένα συμφέροντα, στις προτεραιότητες πολιτικής και τις στρατηγικές της Ένωσης. Τα μέτρα αυτά τηρούν τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί βάσει πολυμερών συμφωνιών και διεθνών συμβάσεων στις οποίες συμμετέχουν η Ένωση και οι χώρες-εταίροι.

2.   Η Ένωση, τα κράτη μέλη και η ΕΤΕπ διασφαλίζουν τη συνοχή μεταξύ της στήριξης που παρέχεται στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού και άλλης στήριξης που παρέχεται από την Ένωση, τα κράτη μέλη και ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

3.   Η Ένωση και τα κράτη μέλη συντονίζουν τα κατ' ιδίαν προγράμματα στήριξης με σκοπό τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα της παρεχόμενης στήριξης και τον διάλογο πολιτικής και την αποτροπή της επικάλυψης των χρηματοδοτήσεων, σύμφωνα με τις καθορισμένες αρχές για την ενίσχυση του επιχειρησιακού συντονισμού στον τομέα της εξωτερικής στήριξης και για την εναρμόνιση των πολιτικών και των διαδικασιών. Ο συντονισμός περιλαμβάνει τακτικές διαβουλεύσεις και συχνές ανταλλαγές σημαντικών πληροφοριών κατά τη διάρκεια των διαφόρων φάσεων του κύκλου στήριξης, ιδίως επιτόπου. Ει δυνατόν και όταν κρίνεται σκόπιμο, εφαρμόζεται κοινός προγραμματισμός. Όταν αυτό δεν είναι εφικτό, εξετάζονται άλλες ρυθμίσεις, όπως η κατ' εξουσιοδότηση συνεργασία και ρυθμίσεις σχετικά με τις μεταβιβάσεις αρμοδιοτήτων, προκειμένου να εξασφαλιστεί ο ύψιστος δυνατός βαθμός συντονισμού.

Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση ως προς τον κοινό προγραμματισμό με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της έκθεσης που αναφέρεται στο άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014 και περικλείει συστάσεις στις περιπτώσεις που δεν έχει πλήρως επιτευχθεί ο προγραμματισμός.

4.   Η Ένωση, σε συνεννόηση με τα κράτη μέλη, λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των διαβουλεύσεων σε αρχικό στάδιο της διαδικασίας προγραμματισμού, για να διασφαλίσει τη συμπληρωματικότητα, τον κατάλληλο συντονισμό και συνεργασία με τους πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς και φορείς, συμπεριλαμβανομένων ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, οργανώσεων, ταμείων και προγραμμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ιδιωτικών και πολιτικών ιδρυμάτων και δωρητών εκτός της Ένωσης.

5.   Τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφοι 2 και 3 αναφέρονται επίσης, στο μέτρο του δυνατού, στις δραστηριότητες άλλων δωρητών της Ένωσης.

ΤΙΤΛΟΣ IΙ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ

Άρθρο 6

Τύποι προγραμμάτων

1.   Η στήριξη της Ένωσης στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού προγραμματίζεται μέσω:

α)	διμερών προγραμμάτων τα οποία αφορούν παροχή στήριξης της Ένωσης σε μία χώρα-εταίρο,

β)

προγραμμάτων που αφορούν πολλά κράτη και τα οποία αφορούν κοινές προκλήσεις για όλες ή κάποιες από τις χώρες-εταίρους, βάσει των προτεραιοτήτων της ανατολικής εταιρικής σχέσης και της νότιας διάστασης της ΕΠΓ και λαμβάνοντας υπόψη το έργο που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Ένωσης για τη Μεσόγειο, καθώς και περιφερειακής και υποπεριφερειακής συνεργασίας κυρίως μεταξύ δύο ή περισσότερων χωρών-εταίρων, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο της Βόρειας Διάστασης και της συνέργειας για την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Στη συνεργασία αυτή μπορεί να συμμετάσχει η Ρωσική Ομοσπονδία σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3,

γ)

προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας τα οποία αφορούν συνεργασία μεταξύ ενός ή περισσότερων κρατών μελών, αφενός, και μίας ή περισσότερων χωρών-εταίρων και/ή της Ρωσικής Ομοσπονδίας («άλλες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία»), αφετέρου, τα οποία πραγματοποιούνται στο κοινό τμήμα των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης.

2.   Οι προτεραιότητες για τη στήριξη της Ένωσης δυνάμει του παρόντος κανονισμού εκτίθενται στο παράρτημα ΙΙ.

3.   Η στήριξη της Ένωσης στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού εφαρμόζεται σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) αριθ. 236/2014 και, για τα προγράμματα που αναφέρονται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του παρόντος κανονισμού, επίσης σύμφωνα με τους κανόνες εφαρμογής που καθορίζουν ειδικές διατάξεις για την εφαρμογή της διασυνοριακής συνεργασίας όπως αναφέρεται στο άρθρο 12 του παρόντος κανονισμού.

Άρθρο 7

Προγραμματισμός και ενδεικτική κατανομή κεφαλαίων για ενδεικτικά προγράμματα ανά χώρα και ενδεικτικά προγράμματα που αφορούν πολλά κράτη

1.   Οι ενδεικτικές χρηματοδοτήσεις για προγράμματα ανά χώρα καθορίζονται βάσει των κριτηρίων που περιγράφονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1.

2.   Για τις χώρες για τις οποίες υπάρχουν τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2, του παρόντος κανονισμού θεσπίζεται αναλυτικό πολυετές ενιαίο πλαίσιο στήριξης σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης όπως αναφέρεται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014. Το εν λόγω πλαίσιο:

α)

εξετάζει την πρόοδο που επιτυγχάνεται σε σχέση με το πλαίσιο πολιτικής και την επίτευξη των εκ των προτέρων συμφωνηθέντων στόχων, και σημειώνει την κατάσταση των σχέσεων μεταξύ της Ένωσης και της χώρας εταίρου, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου φιλοδοξίας της χώρας αυτής για την εταιρική της σχέση με την Ένωση,

β)

ορίζει τους στόχους και τις προτεραιότητες της ενωσιακής στήριξης, που επιλέγονται πρωτίστως μεταξύ εκείνων που περιλαμβάνονται στα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού και στις στρατηγικές ή τα προγράμματα των χωρών εταίρων, όταν οι εν λόγω στρατηγικές ή προγράμματα είναι συνεπή με το συνολικό πλαίσιο πολιτικής, καθώς και μεταξύ εκείνων για τις οποίες η τακτική αξιολόγηση της Ένωσης κατέδειξε ανάγκη στήριξης,

γ)	αναφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, και

δ)	ορίζει το ενδεικτικό επίπεδο χρηματοδότησης, κατανεμημένης ανά προτεραιότητα.

Οι ενδεικτικές χρηματοδοτήσεις για κάθε ενιαίο πλαίσιο στήριξης καθορίζονται υπό μορφή ψαλίδας με απόκλιση όχι μεγαλύτερη του 20 % των εν λόγω χρηματοδοτήσεων.

Η διάρκεια ενός ενιαίου πλαισίου στήριξης αντιστοιχεί στη διάρκεια του σχετικού εγγράφου που αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού.

3.   Για τις χώρες για τις οποίες δεν υπάρχουν τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού, εγκρίνεται αναλυτικό έγγραφο προγραμματισμού, συμπεριλαμβανομένης μιας στρατηγικής και ενός πολυετούς ενδεικτικού προγράμματος σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης όπως αναφέρεται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014. Το έγγραφο:

α)	καθορίζει μια στρατηγική απόκρισης της Ένωσης βάσει ανάλυσης της κατάστασης της οικείας χώρας, των σχέσεών της με την Ένωση και των στρατηγικών ή των προγραμμάτων των χωρών εταίρων όταν οι εν λόγω στρατηγικές ή προγράμματα είναι συνεπή με το συνολικό πλαίσιο πολιτικής,

β)	ορίζει τους στόχους και τις προτεραιότητες της στήριξης της Ένωσης,

γ)	αναφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα και

δ)	ορίζει το ενδεικτικό επίπεδο χρηματοδότησης, κατανεμημένης ανά προτεραιότητα.

Οι συνοδευτικές ενδεικτικές χρηματοδοτήσεις καθορίζονται υπό μορφή ψαλίδας με απόκλιση όχι μεγαλύτερη του 20 % των εν λόγω χρηματοδοτήσεων. Το έγγραφο προγραμματισμού έχει κατάλληλη πολυετή διάρκεια.

4.   Για προγράμματα που αφορούν πολλά κράτη, εγκρίνεται αναλυτικό έγγραφο προγραμματισμού, συμπεριλαμβανομένης μιας στρατηγικής και ενός πολυετούς ενδεικτικού προγράμματος σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης όπως αναφέρεται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014. Συγκεκριμένα:

α)	καθορίζει τους στόχους και τις προτεραιότητες της στήριξης της Ένωσης προς την περιφέρεια ή την υποπεριφέρεια, αποτυπώνοντας, κατά περίπτωση, τις προτεραιότητες που αποφασίστηκαν στο πλαίσιο της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης ή της Ένωσης για τη Μεσόγειο,

β)	αναφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα και

γ)	ορίζει το ενδεικτικό επίπεδο χρηματοδότησης, κατανεμημένης ανά προτεραιότητα.

Οι ενδεικτικές χρηματοδοτήσεις για προγράμματα που αφορούν πολλά κράτη καθορίζονται βάσει διαφανών και αντικειμενικών κριτηρίων.

Το έγγραφο προγραμματισμού έχει κατάλληλη πολυετή διάρκεια.

5.   Τα έγγραφα του ενιαίου πλαισίου στήριξης επανεξετάζονται όταν απαιτείται, μεταξύ άλλων λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές περιοδικές εκθέσεις της ΕΕ και το έργο των κοινών φορέων που ιδρύονται βάσει των συμφωνιών με τις χώρες-εταίρους, και μπορούν να αναθεωρηθούν σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014. Τα έγγραφα προγραμματισμού που αναφέρονται στις παραγράφους 3 και 4 του παρόντος άρθρου επανεξετάζονται μεσοπρόθεσμα ή όποτε κρίνεται απαραίτητο και μπορούν να αναθεωρηθούν σύμφωνα με την ίδια διαδικασία.

6.   Προκειμένου να διευκολυνθεί η εφαρμογή της προσέγγισης με βάση τα κίνητρα που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2, σε γενικά προγράμματα που αφορούν πολλά κράτη χορηγείται ένα ποσοστό περίπου 10 % του χρηματοδοτικού κονδυλίου που καθορίζεται στο άρθρο 17 παράγραφος 1, το οποίο συμπληρώνει τις χρηματοδοτήσεις για κάθε χώρα που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφοι 2 και 3. Οι σχετικές αποφάσεις της Επιτροπής για την κατάρτιση αυτών των γενικών προγραμμάτων προσδιορίζουν τις χώρες που μπορούν να λαμβάνουν χρηματοδοτήσεις, ενώ οι χρηματοδοτήσεις αυτές καθαυτές αποφασίζονται βάσει της προόδου προς την ισχυρή και βιώσιμη δημοκρατία και την εφαρμογή των συμφωνηθέντων στόχων μεταρρύθμισης που συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου αυτού.

7.   Όταν κρίνεται αναγκαίο για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή μέτρων για το κοινό όφελος της Ένωσης και των χωρών-εταίρων, σε τομείς όπως η διεθνική συνεργασία και οι διασυνδέσεις, η χρηματοδότηση στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού μπορεί να ενοποιηθεί με τη χρηματοδότηση που παρέχεται δυνάμει άλλων σχετικών κανονισμών της Ένωσης. Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή αποφασίζει ποιο ενιαίο σύνολο κανόνων εφαρμόζεται.

8.   Τα κράτη μέλη συμμετέχουν στη διαδικασία προγραμματισμού, σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014. Τα κράτη μέλη εκείνα και άλλοι δωρητές που δεσμεύθηκαν να προγραμματίσουν από κοινού τη στήριξή τους με την Ένωση συμμετέχουν ιδιαίτερα ενεργά στη διαδικασία. Τα έγγραφα προγραμματισμού μπορεί να καλύπτουν επίσης τη συνεισφορά τους, κατά περίπτωση.

9.   Όταν τα κράτη μέλη και άλλοι δωρητές έχουν δεσμευθεί να προγραμματίσουν από κοινού τη στήριξή τους, ένα έγγραφο κοινού πολυετούς προγραμματισμού δύναται να αντικαταστήσει το ενιαίο πλαίσιο στήριξης και τα έγγραφα προγραμματισμού που αναφέρονται στις παραγράφους 3 και 4, υπό την προϋπόθεση ότι πληροί τις απαιτήσεις που ορίζονται στις εν λόγω παραγράφους.

10.   Σε περίπτωση κρίσεων ή απειλών για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου ή τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, ή φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών, τα έγγραφα προγραμματισμού μπορούν να αναθεωρηθούν ad hoc. Μια τέτοια επείγουσα αναθεώρηση διασφαλίζει ότι διατηρείται η συνοχή μεταξύ των πολιτικών της Ένωσης, της στήριξης της Ένωσης που παρέχεται δυνάμει του παρόντος κανονισμού και της στήριξης που παρέχεται δυνάμει άλλων μηχανισμών της Ένωσης για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης. Η επείγουσα αναθεώρηση μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την υιοθέτηση αναθεωρημένων εγγράφων προγραμματισμού. Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή διαβιβάζει τα αναθεωρημένα έγγραφα προγραμματισμού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για ενημέρωση εντός ενός μηνός από την έγκρισή τους.

11.   Τυχόν προγραμματισμός ή αναθεωρήσεις προγραμμάτων που πραγματοποιούνται μετά τη δημοσίευση της ενδιάμεσης έκθεσης επανεξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 17 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014 λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα, τα ευρήματα και τα συμπεράσματα της εν λόγω έκθεσης.

ΤΙΤΛΟΣ III

ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Άρθρο 8

Γεωγραφική επιλεξιμότητα

1.   Τα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας που αναφέρονται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο γ) μπορούν να θεσπιστούν:

α)

για τα χερσαία σύνορα που καλύπτουν τις χωρικές ενότητες οι οποίες αντιστοιχούν στο επίπεδο 3 της Ονοματολογίας Εδαφικών Στατιστικών Μονάδων (NUTS) ή ισοδύναμου επιπέδου που βρίσκονται κατά μήκος των χερσαίων συνόρων μεταξύ των κρατών μελών και των άλλων χωρών που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία, με την επιφύλαξη δυνητικών προσαρμογών οι οποίες απαιτούνται προκειμένου να διασφαλίζεται η συνοχή και η συνέχεια της δράσης συνεργασίας και σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 4,

β)

για τα θαλάσσια σύνορα που καλύπτουν τις εδαφικές μονάδες οι οποίες αντιστοιχούν στο επίπεδο 3 της NUTS ή ισοδύναμου επιπέδου που βρίσκονται κατά μήκος των θαλάσσιων συνόρων μεταξύ των κρατών μελών και των άλλων χωρών που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία, που απέχουν μεταξύ τους μέχρι 150 χιλιόμετρα, με την επιφύλαξη δυνητικών προσαρμογών οι οποίες απαιτούνται προκειμένου να διασφαλίζεται η συνοχή και η συνέχεια της δράσης συνεργασίας,

γ)	γύρω από τα όρια των θαλάσσιων υδάτων που καλύπτουν τις παράκτιες εδαφικές μονάδες οι οποίες αντιστοιχούν στο επίπεδο 2 της NUTS ή ισοδύναμου επιπέδου που βρίσκονται στα όρια θαλάσσιων υδάτων κοινών στα κράτη μέλη και στις άλλες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία.

2.   Για να εξασφαλιστεί η συνέχεια των υφιστάμενων μηχανισμών συνεργασίας και σε άλλες αιτιολογημένες περιπτώσεις, καθώς και με σκοπό τη συμβολή στους στόχους του προγράμματος, μπορεί να επιτραπεί στις χωρικές ενότητες που συνορεύουν με τις χωρικές ενότητες οι οποίες αναφέρονται στην παράγραφο 1 να συμμετάσχουν στη διασυνοριακή συνεργασία. Οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες όμορες χωρικές ενότητες μπορούν να συμμετάσχουν σε συνεργασία καθορίζονται στα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα.

3.   Σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, μπορεί να επιτραπεί η συμπερίληψη σημαντικών κοινωνικών, οικονομικών ή πολιτιστικών κέντρων στα κράτη μέλη ή σε άλλες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία, τα οποία δεν συνορεύουν με επιλέξιμες χωρικές ενότητες, υπό την προϋπόθεση ότι μια τέτοια συμμετοχή συμβάλλει στους στόχους που ορίζονται στο έγγραφο προγραμματισμού. Οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες τέτοια κέντρα μπορούν να συμμετάσχουν σε συνεργασία καθορίζονται στα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα.

4.   Όταν καταρτίζονται προγράμματα σύμφωνα με την παράγραφο 1 στοιχείο β), η Επιτροπή μπορεί, σε συμφωνία με τους συμμετέχοντες, να προτείνει την επέκταση της γεωγραφικής επιλεξιμότητας σε ολόκληρη την εδαφική μονάδα NUTS επιπέδου 2 εντός της οποίας ευρίσκεται η εδαφική μονάδα NUTS επιπέδου 3.

5.   Η διασυνοριακή συνεργασία έχει ως στόχο να είναι συνεκτική με τους στόχους ήδη υφιστάμενων και μελλοντικών μακροπεριφερειακών στρατηγικών.

Άρθρο 9

Προγραμματισμός και κατανομή πόρων για διασυνοριακή συνεργασία

1.   Εκπονείται έγγραφο προγραμματισμού με σκοπό να οριστούν τα εξής:

α)	οι στρατηγικοί στόχοι που θα επιδιωχθούν από τη διασυνοριακή συνεργασία, και οι προτεραιότητες και τα αναμενόμενα αποτελέσματα αυτής της συνεργασίας,

β)	ο κατάλογος κοινών επιχειρησιακών προγραμμάτων που πρέπει να καταρτιστούν,

γ)	η ενδεικτική κατανομή των πόρων μεταξύ των προγραμμάτων για τα χερσαία και τα θαλάσσια σύνορα που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β) και των προγραμμάτων για τα όρια θαλάσσιων υδάτων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο γ),

δ)	οι ενδεικτικές πολυετείς χρηματοδοτήσεις σε κάθε κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα,

ε)	οι επιλέξιμες χωρικές ενότητες για συμμετοχή σε κάθε κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα και οι χωρικές ενότητες και τα κέντρα που ορίζονται στο άρθρο 8 παράγραφοι 2, 3 και 4,

στ)	η ενδεικτική χρηματοδότηση για τη στήριξη, ανάλογα με την περίπτωση, οριζόντιων δράσεων ανάπτυξης ικανοτήτων, δικτύωσης και ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ των προγραμμάτων,

ζ)	οι συνεισφορές στα διεθνικά προγράμματα τα οποία θεσπίζονται βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12), στα οποία συμμετέχουν χώρες-εταίροι και/ή η Ρωσική Ομοσπονδία.

Το έγγραφο προγραμματισμού καλύπτει περίοδο επτά ετών και εγκρίνεται από την Επιτροπή σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014. Επανεξετάζεται μεσοπρόθεσμα ή όποτε κρίνεται απαραίτητο και μπορεί να αναθεωρηθεί σύμφωνα με την εν λόγω διαδικασία.

2.   Τα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα συγχρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ. Το συνολικό ποσό της συνεισφοράς από το ΕΤΠΑ καθορίζεται δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1299/2013. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στη χρήση της εν λόγω συνεισφοράς.

3.   Ο Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ ΙΙ), όπως θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 236/2014, μπορεί να συγχρηματοδοτήσει κοινά επιχειρησιακά προγράμματα στα οποία συμμετέχουν οι δικαιούχοι που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι του εν λόγω κανονισμού. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στη χρήση της εν λόγω συγχρηματοδότησης.

4.   Οι ενδεικτικές κατανομές πόρων στα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα βασίζονται σε αντικειμενικά κριτήρια, ιδίως στον πληθυσμό των επιλέξιμων εδαφικών μονάδων όπως ορίζονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) και γ). Κατά τον καθορισμό των ενδεικτικών χορηγήσεων, μπορούν να γίνουν προσαρμογές ώστε να αποτυπωθεί η ανάγκη ισορροπίας μεταξύ των συνεισφορών από το ΕΤΠΑ και των συνεισφορών που παρέχονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού, καθώς και άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τον βαθμό συνεργασίας, όπως τα ειδικά χαρακτηριστικά των παραμεθόριων περιοχών και η ικανότητά τους για διαχείριση και απορρόφηση της ενωσιακής στήριξης.

Άρθρο 10

Κοινά επιχειρησιακά προγράμματα

1.   Η διασυνοριακή συνεργασία εφαρμόζεται μέσω πολυετών κοινών επιχειρησιακών προγραμμάτων, τα οποία αφορούν τη συνεργασία σε ένα σύνορο ή μια ομάδα συνόρων και περιλαμβάνουν πολυετή μέτρα που επιδιώκουν ένα συνεκτικό σύνολο προτεραιοτήτων και που μπορούν να εφαρμοστούν με στήριξη της Ένωσης. Τα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα βασίζονται στο έγγραφο προγραμματισμού που αναφέρεται στο άρθρο 9 παράγραφος 1. Περιλαμβάνουν συνοπτική περιγραφή των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου που καλύπτουν τα στοιχεία τα οποία αναφέρονται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 και στο άρθρο 12 παράγραφος 2.

2.   Τα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα για χερσαία και θαλάσσια σύνορα καθορίζονται για κάθε σύνορο στο κατάλληλο εδαφικό επίπεδο και περιλαμβάνουν επιλέξιμες χωρικές ενότητες οι οποίες ανήκουν σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη και σε μία ή περισσότερες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία.

3.   Τα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα γύρω από θαλάσσια ύδατα έχουν πολυμερή χαρακτήρα, καθορίζονται στο κατάλληλο εδαφικό επίπεδο και περιλαμβάνουν επιλέξιμες χωρικές ενότητες στα όρια κοινών θαλάσσιων υδάτων που ανήκουν σε πολλές συμμετέχουσες χώρες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται ένα τουλάχιστον κράτος μέλος και μία άλλη χώρα που συμμετέχει στη διασυνοριακή συνεργασία. Μπορούν να περιλαμβάνουν διμερείς δραστηριότητες που στηρίζουν τη συνεργασία μεταξύ ενός κράτους μέλους και μίας άλλης χώρας που συμμετέχει στη διασυνοριακή συνεργασία.

4.   Εντός ενός έτους από την έγκριση του εγγράφου προγραμματισμού που αναφέρεται στο άρθρο 9 παράγραφος 1, και μετά την έγκριση των κανόνων εφαρμογής για τον καθορισμό των ειδικών διατάξεων εφαρμογής της διασυνοριακής συνεργασίας, οι συμμετέχουσες χώρες υποβάλλουν από κοινού προτάσεις για κοινά επιχειρησιακά προγράμματα στην Επιτροπή. Η Επιτροπή, μέσα σε προθεσμία που ορίζεται στους κανόνες εφαρμογής, θεσπίζει κάθε κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα αφού ελέγξει πρώτα τη συνοχή του με τον παρόντα κανονισμό, με το έγγραφο προγραμματισμού και με τους κανόνες εφαρμογής. Η Επιτροπή παρουσιάζει τα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα κράτη μέλη για ενημέρωση μέσα σε ένα μήνα από τη θέσπιση των εν λόγω προγραμμάτων.

5.   Περιοχές σε χώρες διαφορετικές από τα κράτη μέλη ή άλλες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία, οι οποίες συνορεύουν με επιλέξιμες περιοχές όπως ορίζονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β) ή βρίσκονται στα όρια κοινών θαλάσσιων υδάτων που αποτελούν αντικείμενο κοινού επιχειρησιακού προγράμματος, μπορεί να καλύπτονται από ένα κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα και να επωφελούνται στήριξης από την Ένωση δυνάμει του παρόντος κανονισμού σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο έγγραφο προγραμματισμού που αναφέρεται στο άρθρο 9 παράγραφος 1.

6.   Η Επιτροπή και οι συμμετέχουσες χώρες λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι τα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας, ιδίως όσον αφορά τα θαλάσσια ύδατα, τα οποία θεσπίζονται βάσει του παρόντος κανονισμού, και τα προγράμματα διακρατικής συνεργασίας, τα οποία θεσπίζονται βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 και έχουν εν μέρει αλληλεπικαλυπτόμενη γεωγραφική κάλυψη, είναι πλήρως συμπληρωματικά και ενισχύονται αμοιβαίως.

7.   Τα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα μπορούν να επανεξετάζονται με πρωτοβουλία των συμμετεχουσών χωρών ή της Επιτροπής για λόγους όπως:

α)	αλλαγές των προτεραιοτήτων συνεργασίας ή κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις,

β)	αποτελέσματα εφαρμογής των εν λόγω μέτρων και εκείνων που προκύπτουν από τη διαδικασία παρακολούθησης και αξιολόγησης,

γ)	ανάγκη προσαρμογής των ποσών των διαθέσιμων κεφαλαίων και ανακατανομής των πόρων.

8.   Έως το τέλος του ημερολογιακού έτους που έπεται του έτους θέσπισης των κοινών επιχειρησιακών προγραμμάτων, η Επιτροπή συνάπτει συμφωνία χρηματοδότησης με τις άλλες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία. Η εν λόγω συμφωνία χρηματοδότησης εμπεριέχει τις νομικές διατάξεις που απαιτούνται για την εφαρμογή ενός κοινού επιχειρησιακού προγράμματος και μπορεί να συνυπογράφεται από τις άλλες συμμετέχουσες χώρες και από τη διαχειριστική αρχή που αναφέρεται στο άρθρο 12 παράγραφος 2 στοιχείο γ) ή από τη χώρα στην οποία είναι εγκατεστημένη η διαχειριστική αρχή.

Εάν απαιτείται, συνάπτεται συμφωνία, για παράδειγμα με τη μορφή μνημονίου κατανόησης, μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών και της διαχειριστικής αρχής προκειμένου να καθοριστούν οι ειδικές χρηματοδοτικές υποχρεώσεις και οι λεπτομέρειες εφαρμογής των προγραμμάτων των σχετικών χωρών, συμπεριλαμβανομένων των διαχειριστικών και διοικητικών καθηκόντων και υποχρεώσεών τους.

9.   Κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα με τη συμμετοχή πάνω από μίας άλλης χώρας που συμμετέχει στη διασυνοριακή συνεργασία θεσπίζεται αν τουλάχιστον μία άλλη χώρα που συμμετέχει στη διασυνοριακή συνεργασία υπογράψει τη συμφωνία χρηματοδότησης. Άλλες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία οι οποίες καλύπτονται από το πρόγραμμα που έχει θεσπιστεί μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα οποτεδήποτε υπογράφοντας τη συμφωνία χρηματοδότησης.

10.   Εάν μια συμμετέχουσα χώρα αναλάβει να συγχρηματοδοτήσει ένα κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα, το εν λόγω πρόγραμμα αποσαφηνίζει τις ρυθμίσεις και τις απαραίτητες διασφαλίσεις για τον έλεγχο, την παροχή, χρήση και παρακολούθηση της συγχρηματοδότησης. Η σχετική συμφωνία χρηματοδότησης υπογράφεται από όλες τις συμμετέχουσες χώρες και τη διαχειριστική αρχή του κοινού επιχειρησιακού προγράμματος ή από τη χώρα στην οποία είναι εγκατεστημένη η διαχειριστική αρχή.

11.   Τα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα μπορούν επίσης να προβλέπουν τη δυνατότητα χρηματοδοτικής συνεισφοράς από και προς χρηματοοικονομικούς μηχανισμούς με τους οποίους μπορούν να συνδυαστούν οι επιχορηγήσεις, με την επιφύλαξη των κανόνων των εν λόγω μηχανισμών, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό συμβάλλει στην επίτευξη των προτεραιοτήτων των εν λόγω προγραμμάτων.

12.   Με βάση την αρχή της εταιρικής σχέσης, οι συμμετέχουσες χώρες και οι τοπικές αρχές τους, κατά περίπτωση, επιλέγουν από κοινού τις δράσεις για τη στήριξη της Ένωσης που είναι σύμφωνες με τις προτεραιότητες και τα μέτρα κοινού επιχειρησιακού προγράμματος.

13.   Σε ειδικές και δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, όταν:

α)	το κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα δεν μπορεί να υποβληθεί λόγω προβλημάτων που απορρέουν από τις σχέσεις μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών ή μεταξύ της Ένωσης και μιας άλλης χώρας που συμμετέχει στη διασυνοριακή συνεργασία,

β)	ένα κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα δεν μπορεί να υλοποιηθεί λόγω προβλημάτων που προκύπτουν στις σχέσεις ανάμεσα στις συμμετέχουσες χώρες,

γ)	τα συμμετέχοντα κράτη δεν έχουν υποβάλει στην Επιτροπή κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα έως τις 30 Ιουνίου 2017, ή

δ)	καμία από τις άλλες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία του προγράμματος δεν έχει υπογράψει τη σχετική συμφωνία χρηματοδότησης έως το τέλος του έτους που έπεται της θέσπισης του προγράμματος,

η Επιτροπή λαμβάνει τα απαιτούμενα μέτρα, αφού προβεί σε διαβουλεύσεις με το ή τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, για να επιτρέψει στο ή στα εν λόγω κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τη συνεισφορά του ΕΤΠΑ στο κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφοι 7 και 8 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1299/2013.

14.   Οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις για δράσεις ή προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας που εκτείνονται σε περισσότερα του ενός οικονομικά έτη μπορούν να κατανεμηθούν σε περισσότερα έτη με ετήσιες δόσεις.

Άρθρο 11

Διαχείριση κοινών επιχειρησιακών προγραμμάτων

1.   Τα κοινά επιχειρησιακά προγράμματα εφαρμόζονται συνήθως στο πλαίσιο επιμερισμένης διαχείρισης με τα κράτη μέλη. Ωστόσο οι συμμετέχουσες χώρες μπορούν να προτείνουν εφαρμογή μέσω έμμεσης διαχείρισης, από έναν φορέα που περιλαμβάνεται στον κατάλογο του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 και σύμφωνα με τους κανόνες εφαρμογής που αναφέρονται στο άρθρο 12 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού.

2.   Η Επιτροπή βεβαιώνεται βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών ότι το κράτος μέλος, στην περίπτωση της επιμερισμένης διαχείρισης, ή η άλλη χώρα που συμμετέχει στη διασυνοριακή συνεργασία ή ο διεθνής οργανισμός, στην περίπτωση της έμμεσης διαχείρισης, έχουν καθορίσει και λειτουργούν συστήματα διαχείρισης και ελέγχου που είναι σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012, τον παρόντα κανονισμό και με τους κανόνες εφαρμογής του που αναφέρονται στο άρθρο 12 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού.

Τα σχετικά κράτη μέλη, οι άλλες χώρες που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία και οι σχετικοί διεθνείς οργανισμοί διασφαλίζουν την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου, τη νομιμότητα και κανονικότητα των βασικών συναλλαγών και την τήρηση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης. Είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση και τον έλεγχο των προγραμμάτων.

Η Επιτροπή δύναται να απαιτεί από το σχετικό κράτος μέλος ή την άλλη χώρα που συμμετέχει στη διασυνοριακή συνεργασία ή τον σχετικό διεθνή οργανισμό να εξετάσουν μια καταγγελία που υποβάλλεται στην Επιτροπή σχετικά με την επιλογή ή την εφαρμογή των λειτουργιών που στηρίζονται στο πλαίσιο του παρόντος τίτλου ή τη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου.

3.   Για την κατάλληλη προετοιμασία κοινών επιχειρησιακών προγραμμάτων με σκοπό την εφαρμογή, οι δαπάνες που πραγματοποιούνται μετά την υποβολή κοινού επιχειρησιακού προγράμματος στην Επιτροπή θεωρούνται επιλέξιμες από την 1η Ιανουαρίου 2014.

4.   Όταν η επιλεξιμότητα περιορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 7 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014, ο φορέας που αναφέρεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, ο οποίος μπορεί να προκηρύσσει προσκλήσεις για την υποβολή προτάσεων και προσφορών, δικαιούται να δεχθεί ως επιλέξιμους προσφέροντες, αιτούντες και υποψηφίους από μη επιλέξιμες χώρες ή αγαθά μη επιλέξιμης καταγωγής σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 2 και το άρθρο 9 παράγραφος 3 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014.

Άρθρο 12

Κανόνες εφαρμογής για τη διασυνοριακή συνεργασία

1.   Οι κανόνες εφαρμογής για τον καθορισμό των ειδικών διατάξεων εφαρμογής του παρόντος τίτλου θεσπίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που ορίζεται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

2.   Τα θέματα που καλύπτονται από τους κανόνες εφαρμογής περιλαμβάνουν λεπτομερείς διατάξεις, μεταξύ άλλων, σχετικά με:

α)	το ποσοστό και τις μεθόδους συγχρηματοδότησης,

β)	το περιεχόμενο, την εκπόνηση, την τροποποίηση και το κλείσιμο των κοινών επιχειρησιακών προγραμμάτων,

γ)

τον ρόλο και τη λειτουργία των δομών του προγράμματος, π.χ. την κοινή επιτροπή παρακολούθησης, τη διαχειριστική αρχή και την κοινή τεχνική γραμματεία της, συμπεριλαμβανομένης της θέσης, της ταυτοποίησης, της λογοδοσίας και της ευθύνης τους, την περιγραφή των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου και τις προϋποθέσεις για την τεχνική και δημοσιονομική διαχείριση της στήριξης της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της επιλεξιμότητας των δαπανών,

δ)	τις διαδικασίες ανάκτησης σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες και την παρακολούθηση και την αξιολόγηση,

ε)	την προβολή και τις δράσεις ενημέρωσης,

στ)	την επιμερισμένη ή την έμμεση διαχείριση που αναφέρεται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

ΤΙΤΛΟΣ IV

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 13

Ανάθεση εξουσίας

Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 14 για να τροποποιεί το παράρτημα ΙΙ. Συγκεκριμένα, μετά τη δημοσίευση της ενδιάμεσης έκθεσης επανεξέτασης και βάσει των συστάσεων που περιέχονται στην εν λόγω έκθεση, η Επιτροπή εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξη για την τροποποίηση του παραρτήματος ΙΙ έως τις 31 Μαρτίου 2018.

Άρθρο 14

Άσκηση της εξουσιοδότησης

1.   Η εξουσία έκδοσης κατ' εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή σύμφωνα με τους όρους του παρόντος άρθρου.

2.   Η προβλεπόμενη στο άρθρο 13 εξουσία έκδοσης κατ' εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

3.   Η εξουσιοδότηση που προβλέπεται στο άρθρο 13 μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την ανάθεση της αρμοδιότητας που ορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Τίθεται σε ισχύ την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που καθορίζεται στην απόφαση. Δεν θίγει το κύρος των κατ' εξουσιοδότηση πράξεων που έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ.

4.   Μόλις εκδώσει κατ' εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

5.   Η κατ' εξουσιοδότηση πράξη η οποία εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 13 τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός προθεσμίας δύο μηνών από την κοινοποίηση της εν λόγω πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή εφόσον, πριν από τη λήξη της εν λόγω προθεσμίας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν θα προβάλουν αντιρρήσεις. Η περίοδος αυτή παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

Άρθρο 15

Επιτροπή

Η Επιτροπή επικουρείται από την επιτροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας. Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Άρθρο 16

Συμμετοχή τρίτης χώρας που δεν καλύπτεται από το άρθρο 1

1.   Σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις και προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή και η αποτελεσματικότητα της χρηματοδότησης της Ένωσης ή να προωθηθεί η περιφερειακή ή διαπεριφερειακή συνεργασία, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει κρίνοντας κατά περίπτωση την επέκταση της επιλεξιμότητας ειδικών δράσεων, σύμφωνα με το άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014, σε χώρες, εδάφη και περιοχές οι οποίες διαφορετικά δεν θα ήταν επιλέξιμες για χρηματοδότηση.

Κατά παρέκκλιση του άρθρου 8 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014, φυσικά και νομικά πρόσωπα από τις σχετικές χώρες, εδάφη και περιοχές δύνανται να συμμετέχουν στις διαδικασίες υλοποίησης τέτοιων πράξεων.

2.   Οι δυνατότητες της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου μπορούν να προβλεφθούν στα έγγραφα προγραμματισμού που αναφέρονται στο άρθρο 7.

Άρθρο 17

Χρηματοδοτικό κονδύλι

1.   Το χρηματοδοτικό κονδύλι για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού για την περίοδο 2014-2020 ανέρχεται σε 15 432 634 000 EUR σε τρέχουσες τιμές. Ποσοστό έως 5 % του χρηματοδοτικού κονδυλίου διατίθεται σε προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας που αναφέρονται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο γ).

2.   Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εντός των ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

3.   Σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13), ένα ενδεικτικό ποσό ύψους 1 680 000 000 EUR από τους διάφορους μηχανισμούς για τη χρηματοδότηση της εξωτερικής δράσης, δηλαδή τον Μηχανισμό Αναπτυξιακής Συνεργασίας που θεσπίστηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 233/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (14), τον ΕΜΓ, τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ ΙΙ) που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 231/2014 και τον Μηχανισμό Εταιρικής Σχέσης που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 234/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (15), κατανέμεται σε δράσεις σχετικά με τη μαθησιακή κινητικότητα με προορισμό ή προέλευση χώρες — εταίρους κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1288/2013, καθώς και στη συνεργασία και τον διάλογο πολιτικής με αρχές, ιδρύματα και οργανώσεις από τις εν λόγω χώρες. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 εφαρμόζεται στη χρήση αυτών των κονδυλίων.

Η χρηματοδότηση καθίσταται διαθέσιμη μέσω δύο πολυετών χορηγήσεων μόνο, που καλύπτουν τα πρώτα τέσσερα έτη και τα υπόλοιπα τρία έτη, αντίστοιχα. Η χορήγηση της εν λόγω χρηματοδότησης αποτυπώνεται στον πολυετή ενδεικτικό προγραμματισμό που προβλέπεται στον παρόντα κανονισμό, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προτεραιότητες που προσδιορίζονται στις οικείες χώρες. Οι χορηγήσεις μπορούν να αναθεωρηθούν σε περίπτωση σημαντικών απρόβλεπτων περιστάσεων ή σημαντικών πολιτικών αλλαγών σύμφωνα με τις προτεραιότητες της εξωτερικής δράσης της Ένωσης.

Άρθρο 18

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης

Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται σύμφωνα με την απόφαση 2010/427/ΕΕ.

Άρθρο 19

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

---

(1)  ΕΕ C 11 της 15.1.2013, σ 77.

(2)  ΕΕ C 391 της 18.12.2012, σ. 110.

(3)  Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 (δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2014.

(4)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1638/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 2006 για τον καθορισμό γενικών διατάξεων σχετικά με τη θέσπιση ευρωπαϊκού μηχανισμού γειτονίας και εταιρικής σχέσης, (ΕΕ L 310 της 9.11.2006, σ. 1).

(5)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 231/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ ΙΙ) (Βλ. σελίδα 11 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(6)  ΕΕ L C 373 της 20.12.2013, σ. 1.

(7)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).

(8)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 236/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τον καθορισμό κοινών κανόνων και διαδικασιών για την εφαρμογή των μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της Ένωσης (Βλ. σελίδα 95 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(9)  Απόφαση 2010/427/EΕ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 2010, για τον καθορισμό της οργάνωσης και της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΕ L 201 της 3.8.2010, σ. 30).

(10)  Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884).

(11)  Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου (ΕΕ L 298 της 26.10.2012, σ. 1).

(12)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού ειδικών διατάξεων για την υποστήριξη του στόχου της Ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΕ L 347, της 20.12.2013, σ. 259).

(13)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος «ERASMUS+»: το πρόγραμμα της Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό και για την κατάργηση των αποφάσεων αριθ. 1719/2006/ΕΚ, 1720/2006/ΕΚ και 1298/2008/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 50).

(14)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 233/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, περί Mηχανισμού χρηματοδότησης της αναπτυξιακής συνεργασίας την περίοδο 2014-2020 (Βλ. σελίδα 44 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(15)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 234/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, σχετικά με τη θέσπιση Μέσου Εταιρικής Σχέσης για τη συνεργασία με τρίτες χώρες (Βλ. σελίδα 77 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

---

---

---

---

---

---

15.3.2014

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 77/44

---

ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 233/2014 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 11ης Μαρτίου 2014

περί μηχανισμού χρηματοδότησης της αναπτυξιακής συνεργασίας την περίοδο 2014-2020

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως τα άρθρα 209 παράγραφος 1 και 212 παράγραφος 2,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών (1),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (2),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Ο παρών κανονισμός αποτελεί μέρος της πολιτικής αναπτυξιακής συνεργασίας της Ένωσης και ιδρύει έναν από τους μηχανισμούς στήριξης των εξωτερικών πολιτικών της. Αντικαθιστά τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1905/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) ο οποίος λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2013.

(2)

Η καταπολέμηση της φτώχειας παραμένει πρωταρχικός στόχος της αναπτυξιακής πολιτικής της Ένωσης, όπως ορίζεται στον Τίτλο V Κεφάλαιο 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και στον Τίτλο ΙΙΙ Μέρος Πέμπτο Κεφάλαιο 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), σύμφωνα με τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας (ΑΣΧ) και άλλες διεθνώς συμφωνηθείσες αναπτυξιακές δεσμεύσεις και στόχους εγκεκριμένους από την Ένωση και τα κράτη μέλη της στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και λοιπών αρμόδιων διεθνών οργανισμών.

(3)

Η κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών που συνήλθαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Η Ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη» (4) («Ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη»)και οι συμφωνηθείσες τροποποιήσεις της, καθορίζει το πλαίσιο γενικής πολιτικής, τις κατευθύνσεις και τα κεντρικά σημεία στην εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

(4)	Βαθμιαίως η ενωσιακή αρωγή θα πρέπει να συνεισφέρει στη μείωση της εξάρτησης από τη βοήθεια.

(5)

Η διεθνής δράση της Ένωσης επιδιώκει να προωθήσει στο ευρύτερο παγκόσμιο πλαίσιο τις αρχές που ενέπνευσαν τη δημιουργία, την ανάπτυξη και τη διεύρυνσή της: τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, την οικουμενικότητα και το αδιαίρετο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τις αρχές της ισότητας και της αλληλεγγύης και τον σεβασμό των αρχών του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου. Επιδιώκει, μέσω του διαλόγου και της συνεργασίας, την ανάληψη δέσμευσης για τον σεβασμό και την εδραίωση αυτών των αρχών στις χώρες, περιφέρειες και εδάφη εταίρους. Επιδιώκοντας την πραγμάτωση αυτών των αρχών, η Ένωση αποδεικνύει την προστιθέμενη αξία της ως παράγοντος των αναπτυξιακών πολιτικών.

(6)

Κατά την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και ιδίως κατά τη διαδικασία προγραμματισμού, η Ένωση θα πρέπει να συνυπολογίζει τις προτεραιότητες, τους στόχους και τα κριτήρια αναφοράς σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία που έχει καθορίσει για τις χώρες εταίρους, ιδίως τις ανά χώρα στρατηγικές της για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

(7)

Η Ένωση θα πρέπει να αναγνωρίζει ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι θεμελιώδεις ελευθερίες, το κράτος δικαίου, οι δημοκρατικές αρχές, η διαφάνεια, η χρηστή διακυβέρνηση, η ειρήνη και η σταθερότητα και η ισότητα των φύλων έχουν ζωτική σημασία για την ανάπτυξη των χωρών εταίρων και ότι τα ζητήματα αυτά θα πρέπει να ενσωματωθούν στην αναπτυξιακή πολιτική της Ένωσης, ιδίως κατά τον προγραμματισμό και τις συμφωνίες με χώρες εταίρους.

(8)

Η αποτελεσματικότητα της βοηθείας, η μεγαλύτερη διαφάνεια, συνεργασία και συμπληρωματικότητα και καλύτερη εναρμόνιση, ο συγχρονισμός με τις χώρες εταίρους καθώς και ο συντονισμός των διαδικασιών μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών της όσο και με άλλους χορηγούς και αναπτυξιακούς φορείς, έχουν καθοριστική σημασία για τη συνοχή και καταλληλότητα της βοηθείας, ενώ ταυτόχρονα μειώνουν το κόστος που φέρουν οι χώρες εταίροι. Μέσω της αναπτυξιακής πολιτικής της, η Ένωση δεσμεύεται να υλοποιήσει τα συμπεράσματα της Διακήρυξης για την αποτελεσματικότητα της βοηθείας που ενέκρινε το Φόρουμ υψηλού επιπέδου για την αποτελεσματικότητα της βοηθείας στο Παρίσι, στις 2 Μαρτίου 2005, το Πρόγραμμα Δράσης της Άκρα που εγκρίθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2008 και τη συνακόλουθη διακήρυξη του Μπουσάν της 1ης Δεκεμβρίου 2011. Οι εν λόγω δεσμεύσεις οδήγησαν σε ορισμένα συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, όπως ο κώδικας δεοντολογίας της ΕΕ για τη συμπληρωματικότητα και τον επιμερισμό καθηκόντων στο πλαίσιο της αναπτυξιακής πολιτικής και το επιχειρησιακό πλαίσιο για την αποτελεσματικότητα της βοηθείας. Οι προσπάθειες και οι διαδικασίες κοινού προγραμματισμού θα πρέπει να ενισχυθούν.

(9)

Η βοήθεια της Ένωσης θα πρέπει να στηρίξει την κοινή στρατηγική Αφρικής-ΕΕ, που εγκρίθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Αφρικής, στη Λισαβόνα, στις 8-9 Δεκεμβρίου 2007 και τις μεταγενέστερες τροποποιήσεις και προσθήκες, βάσει του κοινού οράματος, των αρχών και των στόχων στα οποία θεμελιώνεται η στρατηγική εταιρική σχέση Αφρικής-ΕΕ.

(10)

Η Ένωση και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να βελτιώσουν τη συνοχή, τον συντονισμό και τη συμπληρωματικότητα των οικείων πολιτικών αναπτυξιακής συνεργασίας, ανταποκρινόμενοι ιδίως στις προτεραιότητες των χωρών και περιφερειών εταίρων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Για να εξασφαλιστεί ότι η πολιτική αναπτυξιακής συνεργασίας της Ένωσης και των κρατών μελών της αλληλοσυμπληρώνονται και αλληλοενισχύονται, και για να υλοποιηθεί η βοήθεια αποτελεσματικά, χωρίς επικαλύψεις και παραλείψεις, χρειάζονται επειγόντως κατάλληλες κοινές διαδικασίες προγραμματισμού οι οποίες θα εφαρμόζονται όταν είναι εφικτό και απαραίτητο.

(11)

Η πολιτική και η διεθνής δράση της Ένωσης για την αναπτυξιακή συνεργασία διέπεται από τους ΑΣΧ, όπως η εξάλειψη της ακραίας φτώχειας και της πείνας,, ως εκάστοτε τροποποιούνται και από τους αναπτυξιακούς στόχους, αρχές και δεσμεύσεις που εγκρίνουν η Ένωση και τα κράτη μέλη της, στο πλαίσιο επίσης της συνεργασίας τους με τον ΟΗΕ και με άλλα αρμόδια διεθνή φόρουμ αναπτυξιακής συνεργασίας. Η πολιτική και η διεθνής δράση της Ένωσης καθοδηγούνται επίσης από τις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις της όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένων της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα, της Σύμβασης για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων εις βάρος των γυναικών, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των παιδιών και της Διακήρυξης των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στην ανάπτυξη.

(12)

Η Ένωση είναι σταθερά προσηλωμένη στην ισότητα των φύλων ως ανθρώπινο δικαίωμα, ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης και βασική αξία της αναπτυξιακής της πολιτικής. Η ισότητα των φύλων έχει μεγάλη σημασία για την επίτευξη όλων των ΑΣΧ. Το Συμβούλιο ενέκρινε στις 14 Νοεμβρίου 2010 το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στο πλαίσιο της ανάπτυξης (2010-2015).

(13)

Η Ένωση θα πρέπει να δίνει μεγίστη προτεραιότητα στην ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση κρίσεων και καταστροφών και εμπόλεμων και επισφαλών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των μεταβατικών καταστάσεων και των συνθηκών ύστερα από κρίση. Αυτή η προσέγγιση θα βασίζεται κυρίως στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2007 για την αντίδραση της ΕΕ σε καταστάσεις αστάθειας, και στα συμπεράσματα του Συμβουλίου και των Αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνελθόντων στις 19 Νοεμβρίου 2007 στα πλαίσια του Συμβουλίου για την ασφάλεια και την ανάπτυξη, καθώς και στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2011 για την πρόληψη συγκρούσεων και στα τυχόν επακόλουθα συμπεράσματα.

(14)

Ιδίως όταν οι ανάγκες είναι πιο πιεστικές και η φτώχεια πιο διαδεδομένη και βαθιά, η στήριξη της Ένωσης θα πρέπει να έχει ως στόχο να βοηθήσει τις χώρες και τους πληθυσμούς να ανταπεξέλθουν. Αυτό θα πρέπει να γίνει με κατάλληλο συνδυασμό προσεγγίσεων, αντιδράσεων και μηχανισμών, εξασφαλίζοντας ιδίως ότι οι προσεγγίσεις που έχουν γνώμονα την ασφάλεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανάπτυξη είναι ισορροπημένες, συνεκτικές και αποτελεσματικά συντονισμένες, συνδυάζοντας την αρωγή, την αποκατάσταση και την ανάπτυξη.

(15)

Η βοήθεια της Ένωσης θα πρέπει να εστιάζεται εκεί που θα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο, όσον αφορά την ικανότητά της να δρα παγκοσμίως και να αντιμετωπίζει τις παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η εξάλειψη της φτώχειας, η βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη ή η προώθηση της δημοκρατίας, της χρηστής διακυβέρνησης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου σε όλο τον κόσμο, η μακροπρόθεσμη και προβλέψιμη δέσμευση για αναπτυξιακή βοήθεια και ο ρόλος της στον συντονισμό με τα κράτη μέλη της. Για να διασφαλιστεί αυτός ο αντίκτυπος, θα πρέπει να εφαρμοστεί η αρχή της διαφοροποίησης, όχι μόνο στην κατανομή των κεφαλαίων, αλλά και στον προγραμματισμό, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η διμερής συνεργασία για την ανάπτυξη εστιάζεται στις χώρες εταίρους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, καθώς και στα ασταθή και πλέον ευάλωτα κράτη με περιορισμένη ικανότητα πρόσβασης σε άλλες πηγές χρηματοδότησης για να στηρίξουν την ανάπτυξή τους, λαμβάνοντας υπόψη τον δυνητικό αντίκτυπο της συνδρομής της Ένωσης στις χώρες εταίρους. Η Ένωση θα πρέπει να συνάψει νέες εταιρικές σχέσεις με χώρες που παύουν να είναι δικαιούχες προγραμμάτων διμερούς βοηθείας, οι οποίες θα βασίζονται κυρίως σε περιφερειακά και θεματικά προγράμματα βάσει του προκειμένου νομοθετήματος, και βάσει άλλων θεματικών χρηματοδοτικών μηχανισμών για την εξωτερική δράση της Ένωσης, ιδίως του Μέσου εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία με τρίτες χώρες που δημιουργήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 234/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) («Μέσο εταιρικής σχέσης»).

(16)

Η Ένωση θα πρέπει να επιδιώκει την αποτελεσματικότερη χρήση των διαθέσιμων πόρων μεγιστοποιώντας τον αντίκτυπο της εξωτερικής δράσης της. Αυτό θα πρέπει να επιτυγχάνεται μέσω συνολικής προσέγγισης για κάθε χώρα, στη βάση της συνοχής και της συμπληρωματικότητας των μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της Ένωσης, καθώς και με τη δημιουργία συνεργειών μεταξύ του παρόντος μηχανισμού, άλλων μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της Ένωσης και άλλων πολιτικών της. Αυτό θα πρέπει περαιτέρω να συνεπάγεται αμοιβαία ενίσχυση των προγραμμάτων που καταρτίζονται στο πλαίσιο των μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης. Στην προσπάθεια για μια συνολική συνοχή της εξωτερικής της δράσης κατά το άρθρο 21 ΣΕΕ, η Ένωση διασφαλίζει τη συνοχή της αναπτυξιακής της πολιτικής, ως απαιτεί το άρθρο 208 ΣΛΕΕ.

(17)

Τηρώντας τη γενική απαίτηση μιας συνεκτικής αναπτυξιακής πολιτικής, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα αυξημένης συνοχής μεταξύ των πολιτικών της Ένωσης. Θα πρέπει να επιτρέπει την πλήρη ευθυγράμμιση με τις χώρες και περιφέρειες εταίρους χρησιμοποιώντας, όποτε είναι δυνατόν, εθνικά αναπτυξιακά σχέδια ή παρόμοια περιεκτικά αναπτυξιακά έγγραφα, τα οποία εγκρίνονται με τη συμμετοχή των αρμόδιων εθνικών και περιφερειακών φορέων, ως βάση για τον προγραμματισμό της δράσης της Ένωσης. Επιπλέον θα πρέπει να επιδιώκει τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ χορηγών, ιδίως μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών της, μέσω κοινού προγραμματισμού.

(18)

Στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης, οι διάφορες εσωτερικές πολιτικές της Ένωσης, όπως οι πολιτικές για το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή, την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την απασχόληση (συμπεριλαμβανομένης της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους), την ισότητα των φύλων, την ενέργεια, τους υδάτινους πόρους, τις μεταφορές, την υγεία, την εκπαίδευση, τη δικαιοσύνη και την ασφάλεια, τον πολιτισμό, την έρευνα και καινοτομία, την κοινωνία των πληροφοριών, τη μετανάστευση, τη γεωργία και την αλιεία, γίνονται ολοένα και περισσότερο στοιχείο της εξωτερικής δράσης της Ένωσης.

(19)

Η στρατηγική για μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, δηλαδή τα αναπτυξιακά μοντέλα που ενισχύουν την κοινωνική, οικονομική και εδαφική συνοχή και επιτρέπουν στους φτωχούς να συμβάλουν περισσότερο στον εθνικό πλούτο και να επωφεληθούν από αυτόν, τονίζει τη δέσμευση της Ένωσης να προωθήσει στις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές της την έξυπνη, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμη ανάπτυξη, μέσω του συνδυασμού της οικονομικής, της κοινωνικής και της περιβαλλοντικής συνιστώσας.

(20)

Η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και η προστασία του περιβάλλοντος είναι από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν η Ένωση και οι αναπτυσσόμενες χώρες και η ανάγκη για εθνική και διεθνή δράση είναι επιτακτική. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει, επομένως, να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου να διατεθεί ποσοστό τουλάχιστον 20 % του προϋπολογισμού της Ένωσης σε μια κοινωνία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή, ενώ ποσοστό 25 % των προβλεπομένων στον παρόντα κανονισμό πόρων του προγράμματος για τα παγκόσμια δημόσια αγαθά και τις προκλήσεις πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη στόχων που αφορούν την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον. Οι δράσεις σε αυτούς τους τομείς πρέπει, όταν είναι εφικτό, να αλληλοενισχύονται, ώστε να έχουν ισχυρότερο αντίκτυπο.

(21)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να επιτρέπει στην Ένωση να συμβάλλει στην εκπλήρωση της κοινής της δέσμευσης για παροχή συνεχιζόμενης στήριξης της ανθρώπινης ανάπτυξης προκειμένου να βελτιωθεί η ζωή των ανθρώπων. Ποσοστό τουλάχιστον 25 % των πόρων του προγράμματος για τα παγκόσμια δημόσια αγαθά και τις προκλήσεις θα πρέπει προς το σκοπό αυτό να στηρίξει τον τομέα της ανάπτυξης.

(22)

Τουλάχιστον το 20 % της χορηγούμενης βοήθειας βάσει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη των βασικών κοινωνικών υπηρεσιών, με έμφαση στην υγεία και την εκπαίδευση, καθώς και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αναγνωρίζοντας ότι θα πρέπει κατά κανόνα να υπάρχει ένας βαθμός ευελιξίας, όπως στην περίπτωση της έκτακτης βοηθείας. Στην ετήσια έκθεση που αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 236/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6) θα πρέπει να περιλαμβάνονται δεδομένα σχετικά με την ανωτέρω απαίτηση.

(23)

Στο πρόγραμμα δράσης της Κωνσταντινούπολης (2011-2012) για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, του ΟΗΕ, οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες ανέλαβαν τη δέσμευση να ενσωματώσουν εμπορικές πολιτικές και πολιτικές για την ενίσχυση των εμπορικών ικανοτήτων στις εθνικές αναπτυξιακές στρατηγικές τους. Επιπλέον, στην 8η Υπουργική Διάσκεψη του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου της Γενεύης (15-17 Δεκεμβρίου 2011), οι υπουργοί συμφώνησαν να διατηρήσουν και πέραν του 2011 τα επίπεδα της βοηθείας για το εμπόριο που αντανακλούν τουλάχιστον τον μέσο όρο της περιόδου 2006-2008. Αυτές οι προσπάθειες πρέπει να συνοδεύονται από καλύτερη και πιο επικεντρωμένη βοήθεια για το εμπόριο και από εμπορική διευκόλυνση.

(24)

Μολονότι τα θεματικά προγράμματα θα πρέπει κατά κύριο λόγο να στηρίζουν τις αναπτυσσόμενες χώρες, θα πρέπει να είναι επίσης επιλέξιμες για θεματικά προγράμματα υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό ορισμένες δικαιούχες χώρες καθώς και οι Υπερπόντιες Χώρες και Εδάφη («ΥΧΕ»), τα χαρακτηριστικά των οποίων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ώστε να ορισθούν ως δικαιούχοι επίσημης αναπτυξιακής βοηθείας («ΕΑΒ») από την Επιτροπή Αναπτυξιακής Βοηθείας του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης («ΕΑΒ/ΟΟΣΑ») αλλά οι οποίες καλύπτονται από το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο β).

(25)

Οι λεπτομέρειες των τομέων συνεργασίας και οι προσαρμογές της χρηματοδότησης ανά γεωγραφική περιοχή και τομέα συνεργασίας αποτελούν μη ουσιώδη στοιχεία του παρόντος κανονισμού. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 290 ΣΛΕΕ, για να επικαιροποιεί εκείνα τα στοιχεία των παραρτημάτων του παρόντος κανονισμού που ορίζουν λεπτομέρειες των τομέων συνεργασίας βάσει γεωγραφικών και θεματικών προγραμμάτων και την ενδεικτική χρηματοδότηση ανά γεωγραφική περιοχή και τομέα συνεργασίας. Έχει ιδιαίτερη σημασία να διεξάγει η Επιτροπή τις απαραίτητες διαβουλεύσεις κατά τις προπαρασκευαστικές εργασίες, και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων. Η Επιτροπή, κατά την προετοιμασία και σύνταξη κατ' εξουσιοδότηση πράξεων, θα πρέπει να διασφαλίζει την ταυτόχρονη, έγκαιρη και σωστή διαβίβαση των σχετικών εγγράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

(26)

Προκειμένου να εξασφαλισθούν ενιαίες προϋποθέσεις για την εκτέλεση του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες σχετικές με τα έγγραφα στρατηγικής και τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα που αναφέρονται στον παρόντα κανονισμό. Οι αρμοδιότητες αυτές θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7).

(27)	Λαμβάνοντας υπόψη τον χαρακτήρα αυτών των εκτελεστικών πράξεων, και ιδίως τον χαρακτήρα πολιτικού προσανατολισμού ή τις δημοσιονομικές επιπτώσεις τους, πρέπει κατ αρχήν να εφαρμόζεται για την έκδοσή τους η διαδικασία εξέτασης, με εξαίρεση τα μέτρα με χρηματοδότηση μικρής κλίμακας.

(28)	Η Επιτροπή θα πρέπει να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις που έχουν άμεση εφαρμογή όταν, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις που συνδέονται με την ανάγκη ταχείας αντίδρασης της Ένωσης, αυτό επιβάλλεται από επιτακτικούς λόγους επείγουσας ανάγκης.

(29)	Κοινοί κανόνες και διαδικασίες για την εφαρμογή των μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της Ένωσης προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

(30)	Η οργάνωση και λειτουργία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης ορίζονται στην απόφαση 2010/427/ΕΕ του Συμβουλίου (8),

(31)

Εφόσον οι στόχοι του παρόντος κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως, λόγω της κλίμακας της δράσης, να επιτευχθούν καλύτερα στο επίπεδο της Ένωσης, η Ένωση δύναται να θεσπίζει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, όπως ορίζονται στο άρθρο 5 ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα απαιτούμενα για την επίτευξη αυτών των στόχων.

(32)

Ο παρών κανονισμός θεσπίζει, για τη συνολική διάρκεια εφαρμογής του, ένα χρηματοδοτικό κονδύλιο που συνιστά προνομιακή αναφορά, κατά την έννοια του σημείου 17 της Διοργανικής Συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά ζητήματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (9), για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και του Συμβούλιο κατά την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού.

(33)	Θα πρέπει να ευθυγραμμισθεί η περίοδος εφαρμογής του παρόντος κανονισμού με αυτήν του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου (10). Συνεπώς, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να ισχύει από 1ης Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

ΤΙΤΛΟΣ Ι

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

1.   Δια του παρόντος κανονισμού ιδρύεται Μηχανισμός Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΜΑΣ) δια του οποίου η Ένωση μπορεί να χρηματοδοτεί:

α)

γεωγραφικά προγράμματα που αποσκοπούν στη στήριξη της αναπτυξιακής συνεργασίας με αναπτυσσόμενες χώρες που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των δικαιούχων της επίσημης αναπτυξιακής βοηθείας της ΕΑΒ/ΟΟΣΑ, εκτός: i) των χωρών που είναι συμβαλλόμενες στη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης ΑΚΕ-ΕΕ μεταξύ της ομάδας κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητα και των κρατών μελών της, αφετέρου, που υπεγράφη στο Κοτονού στις 23 Ιουνίου 2000 (11), εκτός της Νοτίου Αφρικής· ii) των χωρών που είναι επιλέξιμες για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης· iii) των χωρών που είναι επιλέξιμες για ενωσιακή χρηματοδότηση δυνάμει του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας που ιδρύθηκε δια του κανονισμού (EΕ) αριθ. 232/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12) (ο «Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Γειτονίας»· iv) δικαιούχων που είναι επιλέξιμοι για ενωσιακή χρηματοδότηση δυνάμει του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοηθείας που ιδρύθηκε δια του κανονισμού (EΕ) αριθ. 231/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13) (ο «Μηχανισμός Προενταξιακής Βοηθείας»·

β)

θεματικά προγράμματα τα οποία αφορούν τα παγκόσμια δημόσια αγαθά και προκλήσεις που συνδέονται με την ανάπτυξη και τη στήριξη οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και τοπικών αρχών σε χώρες εταίρους, δυνάμει του στοιχείου α) της παρούσας παραγράφου, και χώρες επιλέξιμες για χρηματοδότηση της Ένωσης δυνάμει των μηχανισμών που αναφέρονται στο στοιχείο α) σημεία i) ως iii) της παρούσας παραγράφου, και χώρες και εδάφη που καλύπτονται από την απόφαση 2013/755/EU του Συμβουλίου (14)

γ)	ένα Παναφρικανικό Πρόγραμμα για τη στήριξη της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ένωσης και Αφρικής, και τις ακόλουθες σχετικές τροποποιήσεις και προσθήκες, και την κάλυψη δραστηριοτήτων διαπεριφερειακού, ηπειρωτικού ή παγκόσμιου χαρακτήρα στην Αφρική και με αυτήν..

2.   Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ως περιφέρεια ορίζεται η γεωγραφική οντότητα που περιλαμβάνει περισσότερες από μία αναπτυσσόμενες χώρες.

3.   Οι χώρες και τα εδάφη στην παράγραφο 1 στο εξής αναφέρονται στα πλαίσια του παρόντος κανονισμού ως «χώρες εταίροι» ή «περιφέρειες εταίροι», ανάλογα με την περίπτωση, βάσει του σχετικού γεωγραφικού, θεματικού ή παναφρικανικού προγράμματος.

Άρθρο 2

Στόχοι και κριτήρια επιλεξιμότητας

1.   Εντός του πλαισίου των αρχών και των στόχων της εξωτερικής δράσης της Ένωσης και της ευρωπαϊκής κοινής αντίληψης για την ανάπτυξη και των τροποποιήσεων αυτής που έχουν συμφωνηθεί:

α)	πρωταρχικός στόχος της συνεργασίας βάσει του παρόντος κανονισμού είναι η μείωση και, μακροπρόθεσμα, η εξάλειψη της φτώχειας·

β)

σύμφωνα με τον πρωταρχικό στόχο του στοιχείου α), η συνεργασία στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού συμβάλει επίσης: i) στην ενίσχυση της βιώσιμης οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης, και ii) στην εδραίωση και στήριξη της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, της χρηστής διακυβέρνησης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των σχετικών αρχών του διεθνούς δικαίου.

Η επίτευξη των στόχων του πρώτου εδαφίου μετράται δια καταλλήλων δεικτών που περιλαμβάνουν και δείκτες ανθρώπινης ανάπτυξης, και ιδίως τον ΑΣΧ 1 όσον αφορά το στοιχείο α) και τους ΑΣΧ 1 έως 8 όσον αφορά το στοιχείο β) και, για την περίοδο μετά το 2015, άλλων δεικτών που έχουν συμφωνηθεί σε διεθνές επίπεδο από την Ένωση και τα κράτη μέλη της.

2.   Η συνεργασία βάσει του παρόντος κανονισμού θα συμβάλει στην τήρηση των διεθνών δεσμεύσεων και την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Ένωσης, ιδίως των ΑΣΧ, και των νέων αναπτυξιακών στόχων μετά το 2015.

3.   Οι δράσεις βάσει γεωγραφικών προγραμμάτων σχεδιάζονται ακολουθώντας τα κριτήρια για την επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια που καθόρισε η ΕΑΒ/ΟΟΣΑ.

Οι δράσεις του Παναφρικανικού και των θεματικών προγραμμάτων σχεδιάζονται ακολουθώντας τα κριτήρια για την επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια που καθόρισε η ΕΑΒ/ΟΟΣΑ, εκτός εάν:

α)	η δράση εφαρμόζεται σε μια χώρα ή έδαφος δικαιούχο που δεν μπορεί να λάβει το καθεστώς δικαιούχου χώρας ή εδάφους για ΕΑΒ σύμφωνα με την ΕΑΒ/ΟΟΣΑ· ή

β)	η δράση υλοποιεί μια παγκόσμια πρωτοβουλία, μια προτεραιότητα πολιτικής της Ένωσης ή μια διεθνή υποχρέωση ή δέσμευση της Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 στοιχεία β) και ε) χωρίς να έχει χαρακτηριστικά που πληρούν τα κριτήρια της επίσημης αναπτυξιακής βοηθείας.

4.   Με την επιφύλαξη του στοιχείου α) της παραγράφου3, τουλάχιστον το 95 % των δαπανών που προβλέπονται στο πλαίσιο των θεματικών προγραμμάτων και τουλάχιστον το 90 % των δαπανών που προβλέπονται στο πλαίσιο του Παναφρικανικού προγράμματος πρέπει να πληρούν τα κριτήρια για την ΕΑΒ τα οποία έχει θεσπίσει η ΕΑΒ/ΟΟΣΑ.

5.   Οι δράσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου (15), και είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση βάσει αυτού, δεν χρηματοδοτούνται, κατ' αρχήν, βάσει του παρόντος κανονισμού, εκτός εάν πρέπει να εξασφαλιστεί συνέχεια της συνεργασίας από κατάσταση κρίσης σε συνθήκες σταθερότητας για ανάπτυξη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, λαμβάνεται ειδική μέριμνα για μια αποτελεσματική σύνδεση της ανθρωπιστικής βοηθείας, της βοηθείας αποκατάστασης και της αναπτυξιακής βοηθείας.

Άρθρο 3

Γενικές αρχές

1.   Η Ένωση επιδιώκει την προώθηση, ανάπτυξη και εδραίωση των αρχών της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, που αποτελούν τα θεμέλιά της, μέσω του διαλόγου και της συνεργασίας με τις χώρες και περιφέρειες εταίρους.

2.   Κατά την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού επιδιώκεται διαφοροποιημένη προσέγγιση μεταξύ των χωρών εταίρων, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τους προσφέρεται ειδικά προσαρμοσμένη συνεργασία βασιζόμενη:

α)	στις ανάγκες τους, βάσει κριτηρίων που περιλαμβάνουν τον πληθυσμό, το κατά κεφαλήν εισόδημα, την έκταση της φτώχειας, την εισοδηματική κατανομή και το επίπεδο ανθρώπινης ανάπτυξης·

β)	στις ικανότητές τους να δημιουργούν και να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους και στις ικανότητές τους απορρόφησης·

γ)

στις δεσμεύσεις και τις επιδόσεις τους, βάσει κριτηρίων και δεικτών που περιλαμβάνουν την πολιτική, την οικονομική και την κοινωνική πρόοδο, την ισότητα των φύλων, την πρόοδο όσον αφορά τη χρηστή διακυβέρνηση και τα ανθρώπινα δικαιώματα, και την αποτελεσματική χρήση της βοήθειας, ιδίως δε τον τρόπο με τον οποίο μια χώρα χρησιμοποιεί σπάνιους πόρους για την ανάπτυξη, αρχίζοντας από τους δικούς της πόρους· και

δ)

στον δυνητικό αντίκτυπο της βοήθειας της Ένωσης στις χώρες εταίρους. Κατά την κατανομή των πόρων δίνεται προτεραιότητα στις χώρες με τις μεγαλύτερες ανάγκες, ιδίως στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες και τις χώρες χαμηλού εισοδήματος, καθώς και τις χώρες που βρίσκονται σε κρίση, μετά από κρίση και σε επισφαλή ή ευάλωτη κατάσταση. Προς υποβοήθηση της ανάλυσης και του προσδιορισμού των χωρών που χρειάζονται περισσότερο βοήθεια, χρησιμοποιούνται κριτήρια όπως ο δείκτης ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, ο δείκτης οικονομικής ευπάθειας και άλλοι οικείοι δείκτες, μεταξύ άλλων για τη μέτρηση της φτώχειας και της ανισότητας εντός των χωρών.

3.   Σε όλα τα προγράμματα ενσωματώνονται οριζόντια ζητήματα όπως ορίζονται στην ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη. Επιπλέον ενσωματώνονται όπου κρίνεται σκόπιμο η πρόληψη των συγκρούσεων, η αξιοπρεπής εργασία και η κλιματική αλλαγή.

Εννοείται ότι τα οριζόντια ζητήματα που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο περιλαμβάνουν τις ακόλουθες διαστάσεις, στις οποίες πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία όπου το απαιτούν οι περιστάσεις: εξάλειψη των διακρίσεων, δικαιώματα ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες, δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, δικαιώματα των ατόμων με απειλητικές για τη ζωή ασθένειες και άλλων ευάλωτων ομάδων, βασικά εργατικά δικαιώματα και κοινωνική ένταξη, ενδυνάμωση των γυναικών, κράτος δικαίου, οικοδόμηση ικανοτήτων για τα κοινοβούλια και την κοινωνία των πολιτών και προώθηση του διαλόγου, της συμμετοχής και της συμφιλίωσης, καθώς και δημιουργία θεσμών, μεταξύ άλλων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

4.   Κατά την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, εξασφαλίζεται συνοχή πολιτικής για την ανάπτυξη και συνέπεια με άλλους τομείς της εξωτερικής δράσης της Ένωσης καθώς και με άλλες συναφείς πολιτικές της Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 208 ΣΛΕΕ.

Από την άποψη αυτή, μέτρα που χρηματοδοτούνται βάσει του παρόντος κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων των έργων που διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), βασίζονται στις πολιτικές αναπτυξιακής συνεργασίας οι οποίες ορίζονται σε πράξεις όπως συμφωνίες, δηλώσεις και σχέδια δράσης μεταξύ της Ένωσης και των εμπλεκόμενων χωρών και περιφερειών εταίρων, καθώς και στις σχετικές αποφάσεις, τα ειδικά συμφέροντα, τις πολιτικές προτεραιότητες και τις στρατηγικές της Ένωσης.

5.   Η Ένωση και τα κράτη μέλη επιδιώκουν τακτικές και συχνές ανταλλαγές πληροφοριών, μεταξύ άλλων με άλλους χορηγούς, και προωθούν τον καλύτερο συντονισμό και τη μεγαλύτερη συμπληρωματικότητα της δράσης των χορηγών, μέσω της συνεργασίας για κοινό πολυετή προγραμματισμό που βασίζεται στις στρατηγικές των χωρών εταίρων για τη μείωση της φτώχειας ή σε ισοδύναμες αναπτυξιακές στρατηγικές. Μπορούν να αναλάβουν κοινή δράση που να περιλαμβάνει την κοινή ανάλυση αυτών των στρατηγικών και την κοινή ανταπόκριση σε αυτές, τον προσδιορισμό τομέων προτεραιότητας για παρέμβαση και τον ενδοκρατικό επιμερισμό των καθηκόντων, με τη διοργάνωση κοινών αποστολών χορηγών και με τη χρήση μηχανισμών συγχρηματοδότησης και συμφωνιών συνεργασίας κατ' ανάθεση.

6.   Η Ένωση προωθεί την πολυμερή προσέγγιση των παγκόσμιων προκλήσεων και συνεργάζεται με τα κράτη μέλη σε αυτή τη συνάρτηση. Όπου χρειάζεται, ενισχύει τη συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς και φορείς και άλλους διμερείς χορηγούς.

7.   Οι σχέσεις μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και των χωρών εταίρων, αφετέρου, βασίζονται στις κοινές αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου καθώς και τις αρχές της οικειοποίησης και της αμοιβαίας ευθύνης, τις οποίες και προωθούν.

Επιπλέον, στις σχέσεις με χώρες εταίρους λαμβάνεται υπόψη η δέσμευσή τους και οι επιδόσεις τους στην εφαρμογή διεθνών συμφωνιών και συμβατικών σχέσεων με την Ένωση.

8.   Η Ένωση προωθεί την αποτελεσματική συνεργασία με χώρες και περιφέρειες εταίρους, σύμφωνα με τη διεθνή βέλτιστη πρακτική. Εναρμονίζει τη στήριξή της με τις εθνικές ή περιφερειακές στρατηγικές ανάπτυξης, τις πολιτικές και τις διαδικασίες μεταρρυθμίσεων των χωρών ή περιφερειών εταίρων, όταν αυτό είναι εφικτό, και στηρίζει τη δημοκρατική οικειοποίηση και την εσωτερική και αμοιβαία λογοδοσία. Για τον σκοπό αυτό προωθεί:

α)	μια αναπτυξιακή διαδικασία που είναι διαφανής και εφαρμόζεται με πρωτοβουλία της χώρας ή περιφέρειας εταίρου και είναι αποδεκτή από αυτήν, μεταξύ άλλων με προώθηση της τοπικής εμπειρογνωμοσύνης·

β)

μια προσέγγιση με βάση τα δικαιώματα που περιλαμβάνει όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα, είτε τα ατομικά και πολιτικά είτε τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα, προκειμένου να ενσωματωθούν οι αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, να βοηθηθούν οι χώρες εταίροι στην τήρηση των διεθνών υποχρεώσεών τους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και να στηριχθούν οι κάτοχοι αυτών των δικαιωμάτων, ιδίως οι φτωχοί και οι ευάλωτες ομάδες, κατά τη διεκδίκησή τους·

γ)

την ενδυνάμωση του πληθυσμού των χωρών εταίρων, συμμετοχικές και χωρίς αποκλεισμούς προσεγγίσεις της ανάπτυξης καθώς και ευρεία συμμετοχή όλων των τμημάτων της κοινωνίας στην αναπτυξιακή διεργασία και στον εθνικό και περιφερειακό διάλογο, περιλαμβανομένου του πολιτικού διαλόγου. Δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στον αντίστοιχο ρόλο των κοινοβουλίων, των τοπικών αρχών και της κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τη συμμετοχή, την εποπτεία και τη λογοδοσία·

δ)

αποτελεσματικούς τρόπους και μέσα συνεργασίας όπως ορίζονται στο άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014, σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΑΒ/ΟΟΣΑ, μεταξύ άλλων με τη χρήση καινοτόμων μέσων όπως ο συνδυασμός επιχορηγήσεων και δανείων καθώς και άλλοι μηχανισμοί επιμερισμού του κινδύνου σε επιλεγμένους τομείς και χώρες όπως επίσης και η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τα ζητήματα της βιωσιμότητας των χρεών, του αριθμού των μέσων αυτών και της απαίτησης για συστηματική αξιολόγηση του αντίκτυπου σύμφωνα με τους στόχους του παρόντος κανονισμού, ιδίως τη μείωση της φτώχειας. Όλα τα προγράμματα, οι παρεμβάσεις και οι τρόποι και μηχανισμοί συνεργασίας προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε χώρας ή περιφέρειας εταίρου, με έμφαση σε προσεγγίσεις βάσει προγραμμάτων, στη χορήγηση προβλέψιμης χρηματοδότησης για τη βοήθεια, στη συγκέντρωση ιδιωτικών πόρων, εξίσου από τοπικούς ιδιωτικούς φορείς, στην καθολική και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και στην ανάπτυξη και τη χρήση εθνικών συστημάτων·

ε)	τη συγκέντρωση εγχώριων εσόδων μέσω της ενίσχυσης της δημοσιονομικής πολιτικής των χωρών εταίρων για να μειωθεί η φτώχεια και η εξάρτηση από τη βοήθεια·

στ)	τον μεγαλύτερο αντίκτυπο των πολιτικών και του προγραμματισμού μέσω του συντονισμού, της συνέπειας και της εναρμόνισης μεταξύ των χορηγών για τη δημιουργία συνεργειών και την αποφυγή επικαλύψεων και επαναλήψεων, τη μεγαλύτερη συμπληρωματικότητα και στήριξη πρωτοβουλιών των χορηγών·

ζ)	τον συντονισμό στις χώρες και περιφέρειες εταίρους με βάση συμφωνημένες κατευθυντήριες γραμμές και αρχές βέλτιστης πρακτικής σχετικά με τον συντονισμό και την αποτελεσματικότητα της βοηθείας·

η)

προσεγγίσεις για την ανάπτυξη βάσει αποτελεσμάτων, που περιλαμβάνουν διαφανή και με πρωτοβουλία των χωρών πλαίσια αποτελεσμάτων με βάση, κατά περίπτωση, διεθνώς αποδεκτούς στόχους και δείκτες, όπως οι δείκτες των ΑΣΧ για την αξιολόγηση και διάδοση των αποτελεσμάτων, συμπεριλαμβανομένων των εκροών, της έκβασης και του αντικτύπου της αναπτυξιακής βοηθείας.

9.   Η Ένωση στηρίζει όπου χρειάζεται την εφαρμογή διμερούς, περιφερειακής και πολυμερούς συνεργασίας και διαλόγου, την αναπτυξιακή διάσταση των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και την τριμερή συνεργασία. Η Ένωση προωθεί επίσης τη συνεργασία Νότου-Νότου.

10   Η Επιτροπή ενημερώνει και ανταλλάσσει τακτικά απόψεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

11.   Η Επιτροπή επιδιώκει τακτική ανταλλαγή πληροφοριών με την κοινωνία των πολιτών και τις τοπικές αρχές.

12.   Στις δραστηριότητές αναπτυξιακής συνεργασίας η Ένωση αξιοποιεί τις εμπειρίες και τα διδάγματα των κρατών μελών και τα χρησιμοποιεί από κοινού.

13.   Η βοήθεια της Ένωσης δυνάμει του παρόντος κανονισμού δεν χρησιμοποιείται για την προμήθεια όπλων ή πυρομαχικών ούτε για επιχειρήσεις που έχουν στρατιωτικές συνέπειες ή συνέπειες στον τομέα της άμυνας.

ΤΙΤΛΟΣ ΙI

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Άρθρο 4

Υλοποίηση της βοηθείας από την Ένωση

Η βοήθεια της Ένωσης υλοποιείται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 236/2014 μέσω:

α)	γεωγραφικών προγραμμάτων·

β)	θεματικών προγραμμάτων αποτελουμένων από: i) ένα Συνολικό πρόγραμμα δημοσίων αγαθών και προκλήσεων, και ii) ένα πρόγραμμα για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τις τοπικές αρχές· και

γ)	ενός Παναφρικανικού προγράμματος.

Άρθρο 5

Γεωγραφικά προγράμματα

1.   Οι δραστηριότητες συνεργασίας της Ένωσης βάσει του παρόντος άρθρου υλοποιούνται μέσω δραστηριοτήτων σε εθνικό, περιφερειακό και ηπειρωτικό επίπεδο.

2.   Ένα γεωγραφικό πρόγραμμα περιλαμβάνει τη συνεργασία στους κατάλληλους τομείς δραστηριότητας:

α)	σε περιφερειακό επίπεδο με τις χώρες εταίρους που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο α), ιδίως προκειμένου να μετριαστούν οι επιπτώσεις από τον τερματισμό της βοηθείας σε χώρες εταίρους που παρουσιάζουν μεγάλες και αυξανόμενες ανισότητες· ή

β)

διμερώς: i) με χώρες εταίρους που δεν είναι χώρες υψηλού μεσαίου εισοδήματος στον κατάλογο αναπτυσσόμενων χωρών της ΕΑΒ/ΟΟΣΑ ή δεν έχουν ΑΕΠ μεγαλύτερο του ενός τοις εκατό του παγκόσμιου ΑΕΠ, ii) σε έκτακτες περιπτώσεις, και ενόψει της σταδιακής κατάργησης των αναπτυξιακών επιχορηγήσεων, η διμερής συνεργασία μπορεί επίσης να αναληφθεί με περιορισμένο αριθμό χωρών-εταίρων, όταν αιτιολογείται δεόντως βάσει του άρθρου 3 παράγραφος 2. Η εν λόγω σταδιακή κατάργηση πραγματοποιείται σε στενό συντονισμό με τους χορηγούς. Η διακοπή του εν λόγω είδους της συνεργασίας συνοδεύεται, όπου είναι σκόπιμο, από διάλογο πολιτικής με την ενδιαφερόμενη χώρα, με έμφαση στις ανάγκες των φτωχότερων και των πλέον ευάλωτων ομάδων.

3.   Τα γεωγραφικά προγράμματα αντλούνται από τους τομείς συνεργασίας που περιέχονται στην Ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη, ως εκάστοτε τροποποιούνται δια συμφωνίας, καθώς και από τους ακόλουθους τομείς συνεργασίας, για να επιτευχθούν οι στόχοι που προβλέπονται στο άρθρο 2:

α)

ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία και χρηστή διακυβέρνηση: i) ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία και κράτος δικαίου· ii) ισότητα των φύλων, χειραφέτηση των γυναικών και ίσες ευκαιρίες για τις γυναίκες· iii) διαχείριση του δημόσιου τομέα σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο· iv) φορολογική πολιτική και διοίκηση· v) καταπολέμηση της διαφθοράς· vi) κοινωνία των πολιτών και τοπικές αρχές· vii) προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών.

β)

χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμη ανάπτυξη για την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού: i) υγεία, εκπαίδευση, κοινωνική προστασία, απασχόληση και πολιτισμός· ii) περιβάλλον επιχειρήσεων, περιφερειακή ολοκλήρωση και παγκόσμιες αγορές· iii) βιώσιμη γεωργία· επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια· iv) βιώσιμη ενέργεια· v) διαχείριση των φυσικών πόρων, περιλαμβανομένων του εδάφους, των δασών και των υδάτων· vi) κλιματική αλλαγή και περιβάλλον.

γ)	άλλοι σημαντικοί τομείς για την ανάπτυξη: i) μετανάστευση και άσυλο· ii) σύνδεση της ανθρωπιστικής βοηθείας και της αναπτυξιακής συνεργασίας· iii) ανθεκτικότητα και μείωση του κινδύνου καταστροφών· iv) ανάπτυξη και ασφάλεια, περιλαμβανομένης της πρόληψης συγκρούσεων.

4.   Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τους τομείς συνεργασίας της παραγράφου 3 ορίζονται στο παράρτημα I.

5.   Στο πλαίσιο του κάθε διμερούς προγράμματος, η Ένωση εστιάζει τη βοήθειά της κατά κανόνα το πολύ σε τρεις τομείς οι οποίοι συμφωνούνται με τη χώρα εταίρο όταν είναι δυνατό.

Άρθρο 6

Θεματικά προγράμματα

1.   Οι δράσεις στο πλαίσιο θεματικών προγραμμάτων εισφέρουν προστιθέμενη αξία και συμπληρώνουν και εναρμονίζονται με δράσεις που χρηματοδοτούνται βάσει γεωγραφικών προγραμμάτων.

2.   Για τον προγραμματισμό θεματικών δράσεων εφαρμόζεται τουλάχιστον ένας από τους ακόλουθους όρους:

α)

οι στόχοι πολιτικής της Ένωσης βάσει του παρόντος κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν με τον κατάλληλο ή αποτελεσματικό τρόπο μέσω γεωγραφικών προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, όταν δεν υπάρχει γεωγραφικό πρόγραμμα ή όταν το πρόγραμμα αυτό έχει ανασταλεί ή όταν δεν υπάρχει συμφωνία για τη δράση με τη σχετική χώρα εταίρο·

β)	οι δράσεις αφορούν παγκόσμιες προτεραιότητες που στηρίζουν διεθνώς συμφωνηθέντες αναπτυξιακούς στόχους ή παγκόσμια δημόσια αγαθά και προκλήσεις ·

γ)	οι δράσεις έχουν πολυπεριφερειακό, πολυκρατικό ή/και οριζόντιο χαρακτήρα·

δ)	οι δράσεις υλοποιούν καινοτόμες πολιτικές ή πρωτοβουλίες με στόχο την τεκμηρίωση μελλοντικών δράσεων·

ε)	οι δράσεις αντανακλούν μια πολιτική προτεραιότητα της Ένωσης ή διεθνή υποχρέωση ή δέσμευσή της σχετικά με την αναπτυξιακή συνεργασία.

3.   Εκτός αν προβλέπεται άλλως στον παρόντα κανονισμό, οι θεματικές δράσεις θα ωφελήσουν άμεσα τις χώρες ή τα εδάφη του άρθρου 1 παράγραφος 1 στοιχείο β) και εκτελούνται επιτοπίως. Οι δράσεις μπορούν να πραγματοποιούνται εκτός των εν λόγω χωρών ή εδαφών αν αυτός είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να επιτευχθούν οι στόχοι του οικείου προγράμματος.

Άρθρο 7

Παγκόσμια δημόσια αγαθά και προκλήσεις

1.   Ο στόχος της βοηθείας της Ένωσης στο πλαίσιο του προγράμματος «Παγκόσμια δημόσια αγαθά και προκλήσεις» είναι να στηρίξει δράσεις στους εξής τομείς:

α)	περιβάλλον και κλιματική αλλαγή·

β)	βιώσιμη ενέργεια·

γ)	ανθρώπινη ανάπτυξη, μεταξύ άλλων αξιοπρεπής εργασία, κοινωνική δικαιοσύνη και πολιτισμός·

δ)	επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια και βιώσιμη γεωργία· και

ε)	μετανάστευση και άσυλο.

2.   Περισσότερες λεπτομέρειες για τους τομείς συνεργασίας της παραγράφου 1 ορίζονται στο παράρτημα ΙΙ τμήμα Α.

Άρθρο 8

Οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τοπικές αρχές

1.   Ο στόχος της βοηθείας της Ένωσης βάσει του προγράμματος «Οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τοπικές αρχές» είναι να ενισχύσει τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τις τοπικές αρχές σε χώρες εταίρους και, όταν αυτό προβλέπεται στον παρόντα κανονισμό, στην Ένωση και δικαιούχους επιλέξιμους δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 231/2014.

Οι δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται εκτελούνται κυρίως από τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τις τοπικές αρχές. Όταν κρίνεται απαραίτητο χάριν αποτελεσματικότητος, οι εν λόγω δραστηριότητες μπορούν να εκτελεστούν και από άλλους φορείς προς όφελος των σχετικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και τοπικών αρχών.

2.   Περισσότερες λεπτομέρειες για τους τομείς συνεργασίας βάσει του παρόντος άρθρου ορίζονται στο παράρτημα ΙΙ τμήμα Β.

Άρθρο 9

Παναφρικανικό Πρόγραμμα

1.   Ο στόχος της βοηθείας της Ένωσης βάσει του Παναφρικανικού Προγράμματος είναι να στηρίξει την στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Αφρικής και τις ακόλουθες σχετικές τροποποιήσεις και προσθήκες, για να καλύψει δραστηριότητες διαπεριφερειακού, ηπειρωτικού ή παγκόσμιου χαρακτήρα στην Αφρική και με αυτήν.

2.   Το Παναφρικανικό Πρόγραμμα συμπληρώνει και εναρμονίζεται με άλλα προγράμματα δυνάμει του παρόντος κανονισμού, καθώς και με άλλους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς της εξωτερικής δράσης της Ένωσης, ιδίως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Γειτονίας.

3.   Περισσότερες λεπτομέρειες για τους τομείς συνεργασίας βάσει του παρόντος άρθρου ορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ.

ΤΙΤΛΟΣ IΙΙ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ

Άρθρο 10

Γενικό πλαίσιο

1.   Για τα γεωγραφικά προγράμματα, τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα για χώρες και περιφέρειες εταίρους εκπονούνται βάσει εγγράφου στρατηγικής, όπως προβλέπει το άρθρο 11.

Για τα θεματικά προγράμματα, τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα εκπονούνται σύμφωνα με το άρθρο 13.

Το Παναφρικανικό πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα εκπονείται σύμφωνα με το άρθρο 14.

2.   Η Επιτροπή εγκρίνει τα εκτελεστικά μέτρα του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014 βάσει των εγγράφων προγραμματισμού των άρθρων 11, 13 και 14 του παρόντος κανονισμού.

3.   Η στήριξη της Ένωσης μπορεί επίσης να λαμβάνει τη μορφή μέτρων τα οποία δεν καλύπτονται από τα έγγραφα που αναφέρονται στα άρθρα 11, 13 και 14 του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

4.   Η Ένωση και τα κράτη μέλη συνεννοούνται σε πρώιμο στάδιο της διαδικασίας προγραμματισμού και καθ' όλη της τη διάρκεια, για να προαγάγουν τη συνεκτικότητα, τη συμπληρωματικότητα και τη συνοχή των δραστηριοτήτων συνεργασίας τους. Η διαβούλευση αυτή μπορεί να καταλήξει σε κοινό προγραμματισμό Ένωσης και κρατών μελών της. Η Ένωση συνεννοείται και με άλλους χορηγούς και αναπτυξιακούς παράγοντες και με αντιπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, τοπικές αρχές και άλλους εκτελεστικούς φορείς. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τηρείται ενήμερο.

5.   Ο προγραμματισμός βάσει του παρόντος κανονισμού λαμβάνει δεόντως υπόψη τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στις χώρες εταίρους.

6.   Επιτρέπεται ορισμένα κεφάλαια προβλεπόμενα δια του παρόντος κανονισμού να μένουν αδιάθετα ώστε η Ένωση να μπορεί να αντιμετωπίσει απρόβλεπτες περιστάσεις και ειδικότερα ευαίσθητες καταστάσεις, κρίσεις και καταστάσεις μετά την κρίση, καθώς και να είναι δυνατός ο συγχρονισμός με τους κύκλους στρατηγικής των χωρών εταίρων και η τροποποίηση της ενδεικτικής κατανομής κονδυλίων μετά τις επανεξετάσεις δυνάμει του άρθρου 11 παράγραφος 5, του άρθρου 13 παράγραφος 2 και του άρθρου 14 παράγραφος 3. Με την επιφύλαξη μεταγενέστερης διάθεσης ή ανακατανομής με τις διαδικασίες του άρθρου 15, η χρήση αυτών των κεφαλαίων θα αποφασιστεί αργότερα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

Το μέρος των αχρησιμοποίητων κεφαλαίων κάθε τύπου προγράμματος δεν υπερβαίνει το 5 %, με εξαίρεση τους σκοπούς του συγχρονισμού και ισχύει για τις χώρες του άρθρου 12 παράγραφος 1.

7.   Με την επιφύλαξη του άρθρου 2 παράγραφος 3, η Επιτροπή μπορεί να συμπεριλάβει συγκεκριμένη κατανομή πιστώσεων προκειμένου να συνδράμει χώρες και περιφέρειες εταίρους, με σκοπό την ενδυνάμωση της συνεργασίας τους με γειτονικές εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ένωσης.

8.   Τυχόν προγραμματισμός ή αναθεωρήσεις προγραμμάτων που πραγματοποιούνται μετά τη δημοσίευση της ενδιάμεσης έκθεσης του άρθρου17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014 λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα, τα ευρήματα και τα συμπεράσματα της εν λόγω έκθεσης.

Άρθρο 11

Έγγραφα προγραμματισμού για γεωγραφικά προγράμματα

1.   Η κατάρτιση, εφαρμογή και αναθεώρηση όλων των εγγράφων προγραμματισμού στο πλαίσιο του παρόντος άρθρου πραγματοποιείται σύμφωνα με τις αρχές της πολιτικής συνοχής για την ανάπτυξη και τις αρχές της αποτελεσματικότητας της βοηθείας: δημοκρατική οικειοποίηση, εταιρική σχέση, συντονισμός, εναρμόνιση, ευθυγράμμιση με τα συστήματα της χώρας ή της περιφέρειας εταίρου, διαφάνεια, αμοιβαία λογοδοσία και προσανατολισμός με γνώμονα τα αποτελέσματα, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφοι 4 έως 8. Όπου είναι εφικτό, η περίοδος προγραμματισμού συγχρονίζεται με τους στρατηγικούς κύκλους της χώρας εταίρου.

Τα έγγραφα προγραμματισμού για γεωγραφικά προγράμματα, περιλαμβανομένων των κοινών εγγράφων προγραμματισμού, βασίζονται, στο μέτρο του δυνατού, σε διάλογο μεταξύ της Ένωσης, των κρατών μελών και της οικείας χώρας ή περιφέρειας εταίρου, περιλαμβανομένων των εθνικών και περιφερειακών κοινοβουλίων, στον οποίο συμμετέχει η κοινωνία των πολιτών και οι περιφερειακές και τοπικές αρχές καθώς και άλλα μέρη, ώστε να ενισχυθεί η οικειοποίηση της διαδικασίας και να ενθαρρυνθεί η στήριξη εθνικών αναπτυξιακών στρατηγικών, ιδίως των στρατηγικών για τη μείωση της φτώχειας.

2.   Τα έγγραφα στρατηγικής συντάσσονται από την Ένωση για να εξασφαλισθεί ένα συνεκτικό πλαίσιο αναπτυξιακής συνεργασίας μεταξύ της Ένωσης και της οικείας χώρας ή περιφέρειας εταίρου, σύμφωνα με τον γενικό σκοπό, το πεδίο εφαρμογής, τους στόχους, τις αρχές και τις περί πολιτικής διατάξεις του παρόντος κανονισμού.

3.   Κανένα έγγραφο στρατηγικής δεν απαιτείται για:

α)	χώρες που έχουν εθνική αναπτυξιακή στρατηγική με τη μορφή ενός εθνικού αναπτυξιακού σχεδίου ή παρόμοιου αναπτυξιακού εγγράφου, το οποίο είναι αποδεκτό από την Επιτροπή ως βάση για το αντίστοιχο πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα, κατά την έγκριση του τελευταίου εγγράφου·

β)	χώρες ή περιφέρειες για τις οποίες έχει καταρτιστεί κοινό έγγραφο-πλαίσιο που θεσπίζει συνολική στρατηγική της Ένωσης και περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για την αναπτυξιακή πολιτική·

γ)	χώρες ή περιφέρειες για τις οποίες έχει συμφωνηθεί ένα κοινό πολυετές έγγραφο προγραμματισμού μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών·

δ)	περιφέρειες που έχουν μια στρατηγική από κοινού συμφωνηθείσα με την Ένωση ·

ε)

χώρες με τις οποίες η Ένωση σκοπεύει να συγχρονίσει τη στρατηγική της με νέο εθνικό κύκλο που θα αρχίζει πριν την 1η Ιανουαρίου 2017· σε αυτές τις περιπτώσεις, το πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα για την ενδιάμεση περίοδο μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2014 και της αρχής νέου εθνικού κύκλου περιλαμβάνει την αντίδραση της Ένωσης για την εν λόγω χώρα·

στ)	χώρες ή περιφέρειες που χρηματοδοτούνται με κεφάλαια της Ένωσης βάσει του παρόντος κανονισμού τα οποία δεν υπερβαίνουν τα 50 000 000 EUR για την περίοδο 2014-2020·

Στην περίπτωση των στοιχείων β) και στ) του πρώτου εδαφίου, το πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα για τη συγκεκριμένη χώρα ή περιφέρεια περιλαμβάνει την αναπτυξιακή στρατηγική της Ένωσης για τη συγκεκριμένη χώρα ή περιφέρεια.

4.   Τα έγγραφα στρατηγικής υπόκεινται σε ενδιάμεση ή, ενδεχομένως, σε ad hoc επανεξέταση με την εφαρμογή, αν χρειαστεί, των διαδικασιών και αρχών οι οποίες ορίζονται στις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας που συνάπτονται με τις οικείες χώρες ή περιφέρειες.

5.   Πολυετή ενδεικτικά προγράμματα για τα γεωγραφικά προγράμματα καταρτίζονται για κάθε μία από τις χώρες ή τις περιφέρειες που εισπράττουν ένα ενδεικτικό ποσό από τα κεφάλαια της Ένωσης βάσει του παρόντος κανονισμού. Με εξαίρεση τις χώρες ή τις περιφέρειες που αναφέρονται στα στοιχεία ε) και στ) του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 3, τα έγγραφα αυτά συντάσσονται βάσει των εγγράφων στρατηγικής ή ισοδύναμων εγγράφων όπως αναφέρονται στην παράγραφο 3.

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού,, το κοινό έγγραφο πολυετούς προγραμματισμού που προβλέπεται στο στοιχείο γ) του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου μπορεί να εκληφθεί ως πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα όταν είναι σύμφωνο με τις αρχές και τους όρους που θεσπίζονται στην παρούσα παράγραφο, συμπεριλαμβανομένης μιας ενδεικτικής κατανομής κεφαλαίων, και με βάση τις διαδικασίες του άρθρου 15.

Τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα για τα γεωγραφικά προγράμματα ορίζουν τους τομείς προτεραιότητας που επιλέγονται για χρηματοδότηση από την Ένωση, τους ειδικούς στόχους, τα αναμενόμενα αποτελέσματα, σαφείς, συγκεκριμένους και διαφανείς δείκτες επιδόσεων, τις ενδεικτικές χρηματοδοτήσεις, συνολικά και ανά τομέα προτεραιότητας και, όπου έχει εφαρμογή, των διαδικασιών βοηθείας.

Η Επιτροπή εγκρίνει τις πολυετείς ενδεικτικές πιστώσεις στο εσωτερικό κάθε γεωγραφικού προγράμματος σύμφωνα με τις γενικές αρχές του παρόντος κανονισμού, βάσει των κριτηρίων του άρθρου 3 παράγραφος 2, και λαμβάνοντας υπόψη, παράλληλα με την ιδιαιτερότητα του κάθε προγράμματος, τις ειδικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι χώρες ή περιφέρειες που βρίσκονται σε κρίση, είναι ευάλωτες, ασταθείς βρίσκονται σε πόλεμο ή αντιμετωπίζουν συχνές καταστροφές.

Κατά περίπτωση, οι χρηματοδοτήσεις μπορεί να δοθούν υπό μορφή εύρους τιμών ή/και ορισμένα κεφάλαια μπορεί να μένουν αδιάθετα. Δεν μπορεί να προβλεφθεί ενδεικτική χρηματοδότηση πέραν της περιόδου 2014-2020 εκτός εάν υπόκειται ρητώς στη διαθεσιμότητα πόρων πέραν αυτής της περιόδου.

Τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα για τα γεωγραφικά προγράμματα μπορούν αν χρειασθεί να επανεξετάζονται, μεταξύ άλλων και για την αποτελεσματική εφαρμογή τους, λαμβάνοντας υπόψη ενδιάμεσες ή ad hoc επανεξετάσεις του εγγράφου στρατηγικής στο οποίο βασίζονται.

Οι ενδεικτικές χρηματοδοτήσεις, οι προτεραιότητες, οι συγκεκριμένοι στόχοι, τα αναμενόμενα αποτελέσματα, οι δείκτες επιδόσεων και οι διαδικασίες βοηθείας, όπου υπάρχουν, μπορούν επίσης να προσαρμόζονται κατόπιν επανεξετάσεων, ιδίως μετά από κατάσταση κρίσης ή μετά από κρίση.

Οι επανεξετάσεις καλύπτουν τις ανάγκες καθώς και τη δέσμευση και την πρόοδο προς τους συμφωνηθέντες στόχους ανάπτυξης, περιλαμβανομένων αυτών που αναφέρονται στα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τη χρηστή διακυβέρνηση.

6.   Η Επιτροπή υποβάλει έκθεση ως προς τον κοινό προγραμματισμό με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της ενδιάμεσης έκθεσης του άρθρου 17 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 236/2014 και περικλείει σε αυτήν συστάσεις αν ο κοινός προγραμματισμός δεν έχει επιτευχθεί πλήρως.

Άρθρο 12

Προγραμματισμός για χώρες και περιφέρειες σε κατάσταση κρίσης, μετά από κρίση ή σε επισφαλή κατάσταση

1.   Κατά την κατάρτιση των εγγράφων προγραμματισμού για χώρες και περιφέρειες σε κατάσταση κρίσης, μετά από κρίση ή που βρίσκονται σε επισφαλή κατάσταση ή είναι επιρρεπείς σε φυσικές καταστροφές, λαμβάνονται δεόντως υπόψη ο βαθμός έκθεσης, οι ειδικές ανάγκες και η εκεί επικρατούσα κατάσταση.

Λαμβάνεται η απαιτούμενη μέριμνα για την πρόληψη συγκρούσεων, για την οικοδόμηση του κράτους και της ειρήνης, για τη συμφιλίωση μετά από συγκρούσεις και για μέτρα ανοικοδόμησης, καθώς και για τον ρόλο των γυναικών και τα δικαιώματα των παιδιών στις διαδικασίες αυτές.

Όταν ορισμένες χώρες ή περιφέρειες εταίροι εμπλέκονται άμεσα ή επηρεάζονται από μια κατάσταση κρίσης, μετά από κρίση ή επισφαλή κατάσταση, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ της επείγουσας βοηθείας, της αποκατάστασης και της ανάπτυξης μεταξύ όλων των σχετικών φορέων, ώστε να διευκολυνθεί η μετάβαση από μια κατάσταση επείγουσας ανάγκης στην ανάπτυξη.

Τα έγγραφα προγραμματισμού για χώρες και περιφέρειες που είναι ευάλωτες ή πλήττονται τακτικά από φυσικές καταστροφές προβλέπουν ετοιμότητα για την αντιμετώπιση και την πρόληψη των καταστροφών και για τη διαχείριση των συνεπειών τέτοιων καταστροφών, αντιμετωπίζουν την ευπάθεια σε τέτοιου είδους κλυδωνισμούς και ενισχύουν την ανθεκτικότητα.

2.   Για δεόντως αιτιολογημένους επιτακτικούς λόγους επείγουσας ανάγκης, όπως καταστάσεις κρίσεων ή άμεσης απειλής κατά της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή των θεμελιωδών ελευθεριών, η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει αμέσως εφαρμοστέες εκτελεστικές πράξεις με τη διαδικασία επείγοντος στην οποία παραπέμπει το άρθρο 16 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014 για να τροποποιεί στρατηγικά έγγραφα και πολυετή ενδεικτικά προγράμματα που αναφέρονται στο άρθρο 11 του παρόντος κανονισμού.

Οι επανεξετάσεις αυτές μπορεί να προτείνουν μια ειδική και προσαρμοσμένη στρατηγική που διασφαλίζει τη μετάβαση σε μακροπρόθεσμη συνεργασία και ανάπτυξη, με την προώθηση ενός καλύτερου συντονισμού και τη μετάβαση από τους μηχανισμούς της ανθρωπιστικής βοηθείας σε μηχανισμούς αναπτυξιακής πολιτικής.

Άρθρο 13

Έγγραφα προγραμματισμού για θεματικά προγράμματα

1.   Τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα για θεματικά προγράμματα καθορίζουν τη στρατηγική της Ένωσης για το εκάστοτε θέμα και, σε σχέση με το πρόγραμμα για τα παγκόσμια δημόσια αγαθά και τις προκλήσεις, για κάθε τομέα συνεργασίας, τις προτεραιότητες που επιλέγονται για χρηματοδότηση από την Ένωση, τους ειδικούς στόχους, τα αναμενόμενα αποτελέσματα, σαφείς, συγκεκριμένους και διαφανείς δείκτες επιδόσεων, τη διεθνή κατάσταση και τις δραστηριότητες των κυριότερων εταίρων και, κατά περίπτωση, τις διαδικασίες βοηθείας.

Κατά περίπτωση, καθορίζονται οι πόροι και οι δραστηριότητες παρέμβασης για συμμετοχή σε παγκόσμιες πρωτοβουλίες.

Τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα για θεματικά προγράμματα, συμπληρώνουν τα γεωγραφικά προγράμματα και είναι σύμφωνα με τα έγγραφα στρατηγικής του άρθρου 11 παράγραφος 2.

2.   Τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα για θεματικά προγράμματα, προβλέπουν επίσης την ενδεικτική χρηματοδότηση, συνολικά, ανά τομέα συνεργασίας και ανά τομέα προτεραιότητας. Κατά περίπτωση, η ενδεικτική χρηματοδότηση είναι δυνατό να χορηγείται με τη μορφή εύρους τιμών ή/και ορισμένα κεφάλαια μπορεί να μένουν αδιάθετα.

Τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα για θεματικά προγράμματα, τροποποιούνται όταν είναι απαραίτητο για την αποτελεσματική εφαρμογή τους, λαμβάνοντας υπόψη ενδιάμεσες ή ad hoc επανεξετάσεις.

Οι ενδεικτικές κατανομές κονδυλίων, οι προτεραιότητες, οι ειδικοί στόχοι, τα αναμενόμενα αποτελέσματα, οι δείκτες επιδόσεων και οι τυχόν διαδικασίες βοηθείας μπορούν επίσης να προσαρμόζονται ως αποτέλεσμα των επανεξετάσεων.

Άρθρο 14

Έγγραφα προγραμματισμού για το Παναφρικανικό Πρόγραμμα

1.   Για το Παναφρικανικό πρόγραμμα, η κατάρτιση, η εφαρμογή και η επανεξέταση των εγγράφων προγραμματισμού συνάδουν προς τις αρχές της αποδοτικότητας της βοηθείας κατά τα αναφερόμενα στις παραγράφους 4 έως 8 του άρθρου 3.

Για το Παναφρικανικό πρόγραμμα τα έγγραφα προγραμματισμού βασίζονται σε διάλογο που πραγματοποιείται με τη συμμετοχή όλων των σχετικών ενδιαφερόμενων φορέων, όπως το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο.

2.   Στο πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα για το Παναφρικανικό Πρόγραμμα καθορίζονται οι προτεραιότητες που επιλέγονται για χρηματοδότηση από την Ένωση, οι ειδικοί στόχοι, τα αναμενόμενα αποτελέσματα, σαφείς, συγκεκριμένοι και διαφανείς δείκτες επιδόσεων και, όπου έχει εφαρμογή, οι διαδικασίες βοηθείας.

Για το Παναφρικανικό πρόγραμμα το πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα είναι εναρμονισμένο με τα γεωγραφικά και τα θεματικά προγράμματα στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού.

3.   Για το Παναφρικανικό πρόγραμμα το πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα προβλέπει επίσης τις ενδεικτικές χρηματοδοτήσεις, συνολικά, ανά τομέα συνεργασίας και ανά τομέα προτεραιότητας. Ανάλογα με την περίπτωση, η ενδεικτική αυτή χρηματοδότηση μπορεί να παρέχεται υπό μορφή εύρους τιμών.

Για το Παναφρικανικό πρόγραμμα το πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα υπόκειται σε επανεξέταση όταν αυτό επιβάλλεται για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων προκλήσεων ή δυσχερειών εφαρμογής, και για να ληφθούν υπόψη τυχόν αναθεωρήσεις της στρατηγικής εταιρικής σχέσης.

Άρθρο 15

Έγκριση εγγράφων στρατηγικής και έκδοση πολυετών ενδεικτικών προγραμμάτων

1.   Η Επιτροπή εγκρίνει τα έγγραφα στρατηγικής του άρθρου 11 και εγκρίνει πολυετή ενδεικτικά προγράμματα κατ' άρθρο 11, 13 και 14 μέσω εκτελεστικών πράξεων. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014. Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται και σε επανεξετάσεις οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική τροποποίηση της στρατηγικής ή του προγραμματισμού της.

2.   Για δεόντως αιτιολογημένους επιτακτικούς λόγους επείγουσας ανάγκης, όπως καταστάσεις κρίσεων ή άμεσης απειλής κατά της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή των θεμελιωδών ελευθεριών, η Επιτροπή μπορεί να επανεξετάζει στρατηγικά έγγραφα σύμφωνα με το άρθρο 11 του παρόντος κανονισμού και πολυετή ενδεικτικά προγράμματα σύμφωνα με τα άρθρα 11, 13 και 14 του παρόντος κανονισμού σύμφωνα με τη διαδικασία στην οποία παραπέμπει το άρθρο 16 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014.

ΤΙΤΛΟΣ ΙV

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 16

Συμμετοχή τρίτης χώρας μη επιλέξιμης βάσει του παρόντος κανονισμού

Σε εξαιρετικές και δεόντως αιτιολογημένες περιστάσεις και χωρίς να θίγεται το άρθρο 2 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή και η αποτελεσματικότητα της χρηματοδότησης της Ένωσης ή για να ενισχυθεί η περιφερειακή ή διαπεριφερειακή συνεργασία, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίζει, εντός των πολυετών ενδεικτικών προγραμμάτων και σύμφωνα με το άρθρο 15 του παρόντος κανονισμού ή τα σχετικά εκτελεστικά μέτρα σύμφωνα με το άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014, να επεκτείνει την επιλεξιμότητα δράσεων σε χώρες και εδάφη που, υπό διαφορετικές συνθήκες, δεν θα ήταν επιλέξιμες για χρηματοδότηση βάσει του άρθρου 1 του παρόντος κανονισμού, εφόσον η προς υλοποίηση δράση έχει παγκόσμιο, περιφερειακό, διαπεριφερειακό ή διασυνοριακό χαρακτήρα.

Άρθρο 17

Ανάθεση εξουσίας στην Επιτροπή

1.   Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης κατ' εξουσιοδότηση πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 18 για να τροποποιεί:

α)

τις λεπτομέρειες σχετικά με τους τομείς συνεργασίας που αναφέρονται: i) στο άρθρο 5 παράγραφος 3, όπως ορίζονται στο παράρτημα I, μέρη Α και Β· ii) στο άρθρο 7 παράγραφος 2, όπως ορίζονται στο παράρτημα ΙΙ μέρος Α· iii) στο άρθρο 8 παράγραφος 2, όπως ορίζονται στο παράρτημα ΙΙ μέρος Β· iv) στο άρθρο 9 παράγραφος 3, όπως ορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ και ειδικότερα σε ό,τι αφορά στη συνέχεια που δίνεται στις συνόδους κορυφής Αφρικής-ΕΕ·

β)

τις ενδεικτικές κατανομές των χρηματοδοτήσεων στο πλαίσιο των γεωγραφικών προγραμμάτων και του θεματικού προγράμματος «παγκόσμια δημόσια αγαθά και προκλήσεις», ως έχει στο παράρτημα IV. Οι τροποποιήσεις δεν θα έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση του αρχικού ποσού κατά ποσοστό άνω του 5 %, εκτός από τις κατανομές δυνάμει του παραρτήματος ΙV παράγραφος 1) στοιχείο β).

2.   Συγκεκριμένα, μετά τη δημοσίευση της ενδιάμεσης επανεξέτασης, σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014 και βάσει των συστάσεων που περιέχονται στην ενδιάμεση έκθεση, η Επιτροπή εκδίδει τις κατ' εξουσιοδότηση πράξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, έως τις 31 Μαρτίου 2018.

Άρθρο 18

Άσκηση της εξουσιοδότησης

1.   Η εξουσία έκδοσης πράξεων κατ' εξουσιοδότηση ανατίθεται στην Επιτροπή υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

2.   Η αναφερόμενη στο άρθρο 17 εξουσία έκδοσης πράξεων κατ' εξουσιοδότηση ανατίθεται στην Επιτροπή για την περίοδο ισχύος του παρόντος κανονισμού.

3.   Η εξουσιοδότηση που αναφέρεται στο άρθρο 17 μπορεί να ανακληθεί οποτεδήποτε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την ανάθεση εξουσίας που ορίζεται στη συγκεκριμένη απόφαση. Τίθεται σε ισχύ την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που καθορίζεται στην απόφαση. Δεν θίγει το κύρος των κατ' εξουσιοδότηση πράξεων που βρίσκονται ήδη σε ισχύ.

4.   Μόλις εκδώσει κατ' εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

5.   Η εκδοθείσα σύμφωνα με το άρθρο 17 κατ' εξουσιοδότηση πράξη τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από το Συμβούλιο εντός προθεσμίας δύο μηνών από την κοινοποίηση της πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή εφόσον, πριν από τη λήξη της εν λόγω προθεσμίας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν αμφότερα ενημερώσει την Επιτροπή ότι δεν θα προβάλουν αντιρρήσεις. Η ανωτέρω προθεσμία παρατείνεται κατά δύο μήνες με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

Άρθρο 19

Επιτροπή

1.   Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή (η επιτροπή του ΜΑΣ). Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.   Ένας παρατηρητής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων συμμετέχει στις εργασίες της επιτροπής του ΜΑΣ για τα θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Άρθρο 20

Ποσό δημοσιονομικής αναφοράς

1.   Το ποσό δημοσιονομικής αναφοράς για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού κατά την περίοδο 2014-2020 ανέρχεται σε 19 661 639 000 EUR.

Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εντός των ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

2.   Τα αναφερόμενα στα άρθρα 5 έως 9 ενδεικτικά ποσά που διατίθενται σε κάθε πρόγραμμα για την περίοδο 2014-2020, ορίζονται στο παράρτημα IV.

3.   Όπως ορίζεται στο άρθρο 18 παράγραφος 4 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (16), ένα ενδεικτικό ποσό 1 680 000 000 EUR από τα διάφορα εργαλεία χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης (μηχανισμός αναπτυξιακής συνεργασίας, ευρωπαϊκός μηχανισμός γειτονίας, μέσο εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία με τρίτες χώρες και μηχανισμός προενταξιακής βοηθείας), κατανέμεται στις δράσεις μαθησιακής κινητικότητας προς ή από χώρες-εταίρους εν τη εννοία του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 και στον διάλογο σχετικά με τη συνεργασία και τις πολιτικές με αρχές/ιδρύματα/οργανώσεις από τις εν λόγω χώρες.

Για τη χρησιμοποίηση της χρηματοδότησης αυτής εφαρμόζονται οι διατάξεις του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1288/2013.

Η χρηματοδότηση καθίσταται διαθέσιμη μέσω δύο πολυετών χορηγήσεων που θα καλύπτουν τα πρώτα τέσσερα χρόνια και τα υπόλοιπα τρία χρόνια αντίστοιχα. Αυτά τα κονδύλια συνυπολογίζονται στον πολυετή ενδεικτικό προγραμματισμό του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με τις διαπιστωθείσες ανάγκες και τις προτεραιότητες των σχετικών χωρών. Οι χορηγήσεις μπορούν να αναθεωρηθούν σε περίπτωση σοβαρών απρόβλεπτων περιστάσεων ή σημαντικών πολιτικών αλλαγών σύμφωνα με τις εξωτερικές προτεραιότητες της Ένωσης.

4.   Η χρηματοδότηση βάσει του παρόντος κανονισμού για δράσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 3 δεν υπερβαίνει τα 707 000 000 EUR. Τα κεφάλαια αντλούνται από τις χρηματοδοτικές κατανομές για γεωγραφικά προγράμματα και προσδιορίζονται η αναμενόμενη περιφερειακή κατανομή και τα είδη δράσεων. Η βάσει του παρόντος κανονισμού χρηματοδότηση για δράσεις που καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 χρησιμοποιείται για δράσεις στις χώρες εταίρους που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό, ενώ ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στις φτωχότερες χώρες. Η δράση κινητικότητας σπουδαστών και προσωπικού μεταξύ συμμετεχουσών και χωρών εταίρων που χρηματοδοτείται με τη διάθεση κονδυλίων από τον παρόντα κανονισμό, εστιάζεται σε τομείς που είναι σημαντικοί για τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη των αναπτυσσόμενων χωρών.

5.   Στην ετήσια έκθεσή της σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού, κατά το άρθρο 13 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 236/2014 η Επιτροπή περιλαμβάνει κατάλογο όλων των δράσεων της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου οι οποίες χρηματοδοτούνται με κονδύλια που προέρχονται από τον παρόντα κανονισμό, καθώς και εκτίμηση της συμμόρφωσής τους με τους στόχους και τις αρχές που ορίζονται στα άρθρα 2 και 3.

Άρθρο 21

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης

Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται σύμφωνα με την απόφαση 2010/427/ΕΕ.

Άρθρο 22

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

---

(1)  ΕΕ C 391,της 18.12.2012, σ. 110.

(2)  Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 (δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2014.

(3)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1905/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για τη θέσπιση μηχανισμού χρηματοδότησης της αναπτυξιακής συνεργασίας (ΕΕ L 378 της 27.12.2006, σ. 41).

(4)  ΕΕ C 46 της 24.2.2006, σ. 1.

(5)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 234/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2014 για τη θέσπιση μέσου εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία με τρίτες χώρες (Βλ. σελίδα 77 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(6)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 236/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2014 περί κοινών κανόνων και διαδικασιών για την εφαρμογή των εργαλείων χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της ΕΕ (Βλ. σελίδα 95 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(7)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).

(8)  Απόφαση 2010/427/ΕΕ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουλίου 2010, για τον καθορισμό της οργάνωσης και της λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΕ L 201 της 3.8.2010, σ. 30).

(9)  ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1.

(10)  Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884).

(11)  ΕΕ L 317 της 15.12.2000, σ. 3.

(12)  Κανονισμός (EΕ) αριθ. 232/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2014 για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας (Βλ. σελίδα 27 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(13)  Κανονισμός (EΕ) αριθ. 231/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2014 για την ίδρυση του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοηθείας (IPA II) (Βλ. σελίδα 11 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).

(14)  Απόφαση 2013/755//ΕΕ του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2013, για τη σύνδεση των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα («Overseas association») (ΕΕ L 344 της 19.12.2013, σ. 1).

(15)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 1996 σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια (ΕΕ L 163 της 2.7.1996, σ. 1).

(16)  Κανονισμός (EΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 για την θέσπιση του «Erasmus+»: το πρόγραμμα της Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό και την κατάργηση των αποφάσεων αριθ. 1719/2006/EΚ, αριθ. 1720/2006/EΚ και αριθ. 1298/2008/EΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 50).

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---