29.11.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 319/1

(1)

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 άρχισε να ισχύει στις 3 Ιανουαρίου 2013. Κατάργησε και αντικατέστησε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 510/2006 του Συμβουλίου, της 20ής Μαρτίου 2006, για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων (2).

(2)

Σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006, η αίτηση που υπέβαλε η Γαλλία για την καταχώριση της ονομασίας «Saint-Marcellin», δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (3).

(3)

Δεδομένου ότι δεν έχει κοινοποιηθεί στην Επιτροπή καμία δήλωση ένστασης βάσει του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006, η εν λόγω ονομασία πρέπει συνεπώς να καταχωριστεί.

(4)

Με επιστολή που ελήφθη στις 12 Νοεμβρίου 2010, οι γαλλικές αρχές γνωστοποίησαν στην Επιτροπή ότι η επιχείρηση VALCREST που είναι εγκατεστημένη στην επικράτειά τους εκτός της σχετικής γεωγραφικής ζώνης, είχε νομίμως διαθέσει στην αγορά το προϊόν που φέρει την ονομασία πώλησης «Saint-Marcellin» χρησιμοποιώντας αδιάλειπτα την ονομασία αυτή για διάστημα άνω των πέντε ετών, και ότι το θέμα αυτό ετέθη στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας ένστασης. Κατά συνέπεια, η εν λόγω επιχείρηση πληροί τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 13 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006, ώστε στη διάρκεια μεταβατικής περιόδου να χρησιμοποιεί νομίμως την ονομασία πώλησης μετά την καταχώρισή της.

(5)

Οι όροι που θεσπίζονται στο άρθρο 13 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006 έχουν περιληφθεί στο άρθρο 15 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012.

(6)

Δεδομένου ότι η επιχείρηση VALCREST πληροί τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 15 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012, θα πρέπει να της επιτραπεί η χρήση της ονομασίας «Saint-Marcellin» για μεταβατική περίοδο πέντε ετών.

(7)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής για την πολιτική ποιότητας των γεωργικών προϊόντων,

29.11.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 319/3

(1)

Το 1971 η Ένωση καθιέρωσε δασμολογικές προτιμήσεις για τα προϊόντα από γιούτα και από κοκοφοίνικα, καταγωγής ορισμένων αναπτυσσόμενων χωρών, σύμφωνα με την προσφορά που υπέβαλε στο πλαίσιο της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το εμπόριο και την ανάπτυξη (Unctad) και παράλληλα με το δικό της σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ). Οι προτιμήσεις αυτές έλαβαν τη μορφή σταδιακής μείωσης των δασμών του κοινού δασμολογίου και, από το 1978 έως τις 31 Δεκεμβρίου 1994, πλήρους αναστολής των δασμών.

(2)

Μετά την έναρξη ισχύος του ΣΓΠ, το 1995, η Ένωση προέβη, παράλληλα με την GATT, στο άνοιγμα αυτόνομων ενωσιακών δασμολογικών ποσοστώσεων με μηδενικό δασμό για ορισμένες ποσότητες προϊόντων από γιούτα και κοκοφοίνικα. Η ισχύς των δασμολογικών ποσοστώσεων που ανοίχθηκαν για τα προϊόντα αυτά με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 32/2000 παρατάθηκε έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013 με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 17/2012 της Επιτροπής (2).

(3)

Δεδομένου ότι από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 θα εφαρμοστεί νέο ΣΓΠ δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 978/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3), το καθεστώς δασμολογικών ποσοστώσεων για τα προϊόντα από γιούτα και από κοκοφοίνικα θα πρέπει να παραταθεί ανάλογα.

(4)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 32/2000 θα πρέπει, συνεπώς, να τροποποιηθεί αναλόγως.

(5)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής τελωνειακού κώδικα,

1)

το κείμενο που αντιστοιχεί στον αύξοντα αριθμό 09.0107 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου εκάστου έτους μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023»·

2)

το κείμενο που αντιστοιχεί στον αύξοντα αριθμό 09.0109 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου εκάστου έτους μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023»·

3)

το κείμενο που αντιστοιχεί στον αύξοντα αριθμό 09.0111 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου εκάστου έτους μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023».

29.11.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 319/4

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 288/2009 της Επιτροπής (2), τα κράτη μέλη, τα οποία υποβάλλουν αίτηση για την ενίσχυση που αναφέρεται στο άρθρο 103ζα παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 για την περίοδο από 1ης Αυγούστου έως 31 Ιουλίου, κοινοποιούν τη στρατηγική τους στην Επιτροπή έως τις 31 Ιανουαρίου του έτους κατά το οποίο αρχίζει η εν λόγω περίοδος.

(2)

Έπειτα από την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων (ενιαίος κανονισμός ΚΟΑ) (3), και την πολιτική συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι συννομοθέτες ως προς τη μελλοντική κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ), σημαντικά στοιχεία του σχεδίου προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία θα αλλάξουν από την 1η Ιανουαρίου 2014, και ιδίως το συνολικό ποσό της ενίσχυσης και τα νέα ποσοστά συγχρηματοδότησης.

(3)

Η εφαρμογή των νέων στοιχείων του σχεδίου προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία από 1ης Ιανουαρίου 2014 θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να προσαρμόσουν τις στρατηγικές στο νέο πλαίσιο πριν από τη λήξη της προθεσμίας για την κοινοποίηση της στρατηγικής.

(4)

Ως εκ τούτου, σε όσα κράτη μέλη επιθυμούν να εφαρμόσουν σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία για το σχολικό έτος 2014/2015 θα πρέπει να επιτραπεί, ως μεταβατικό μέτρο, να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή τη στρατηγική τους και την αίτησή τους για ενίσχυση για την περίοδο από 1ης Αυγούστου 2014 έως 31 Ιουλίου 2015 το αργότερο έως τις 30 Απριλίου 2014.

(5)

Ομοίως, ενόψει των αλλαγών που θα επιφέρει η νέα ΚΓΠ στον συνολικό προϋπολογισμό για το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία, η προθεσμία που έχει η Επιτροπή να αποφασίσει για την τελική χορήγηση της ενίσχυσης για την περίοδο από 1ης Αυγούστου 2014 έως 31 Ιουλίου 2015, όπως προβλέπεται στο άρθρο 4 παράγραφος 4 τρίτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 288/2009, θα πρέπει να παραταθεί έως τις 30 Ιουνίου 2014.

(6)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της διαχειριστικής επιτροπής για την κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών,

29.11.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 319/5

(1)

Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2011 προβλέπει, κατ’ εφαρμογή των αποτελεσμάτων των πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων του Γύρου της Ουρουγουάης, τα κριτήρια για τον καθορισμό από την Επιτροπή των κατ’ αποκοπή τιμών εισαγωγής από τρίτες χώρες, για τα προϊόντα και τις περιόδους που ορίζονται στο παράρτημα XVI μέρος A του εν λόγω κανονισμού.

(2)

Η κατ’ αποκοπή τιμή εισαγωγής υπολογίζεται κάθε εργάσιμη ημέρα, σύμφωνα με το άρθρο 136 παράγραφος 1 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, λαμβανομένων υπόψη των ημερήσιων μεταβλητών στοιχείων. Συνεπώς, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

29.11.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 319/7

(1)

Σύμφωνα με το πρωτόκολλο σχετικά με τις μεταβατικές διατάξεις, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, τα έννομα αποτελέσματα των πράξεων των θεσμικών οργάνων, των λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ένωσης που εκδίδονται πριν από την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας διατηρούνται έως ότου οι πράξεις αυτές καταργηθούν, ακυρωθούν ή τροποποιηθούν κατ’ εφαρμογή των Συνθηκών.

(2)

Ως εκ τούτου, εφαρμόζεται το άρθρο 25 της απόφασης 2008/615/ΔΕΥ, και το Συμβούλιο πρέπει να αποφασίζει ομόφωνα εάν τα κράτη μέλη έχουν εφαρμόσει τις διατάξεις του κεφαλαίου 6 της εν λόγω απόφασης.

(3)

Το άρθρο 20 της απόφασης 2008/616/ΔΕΥ προβλέπει ότι οι αποφάσεις που αναφέρονται στο άρθρο 25 παράγραφος 2 της απόφασης 2008/615/ΔΕΥ λαμβάνονται βάσει έκθεσης αξιολόγησης, η οποία βασίζεται σε ερωτηματολόγιο. Όσον αφορά την αυτοματοποιημένη ανταλλαγή δεδομένων σύμφωνα με το κεφάλαιο 2 της απόφασης 2008/615/ΔΕΥ, η έκθεση αξιολόγησης πρέπει να βασίζεται σε επίσκεψη αξιολόγησης και σε πιλοτική εφαρμογή.

(4)

Σύμφωνα με το κεφάλαιο 4 σημείο 1.1 του παραρτήματος της απόφασης 2008/616/ΔΕΥ, το ερωτηματολόγιο που εκπονείται από την αρμόδια ομάδα εργασίας του Συμβουλίου αφορά καθεμιά από τις αυτοματοποιημένες ανταλλαγές δεδομένων και πρέπει να απαντάται από ένα κράτος μέλος μόλις αυτό κρίνει ότι πληροί τις προϋποθέσεις για την ανταλλαγή δεδομένων της συγκεκριμένης κατηγορίας δεδομένων.

(5)

Η Σλοβακία έχει συμπληρώσει το ερωτηματολόγιο για την προστασία δεδομένων και το ερωτηματολόγιο σχετικά με τις άδειες κυκλοφορίας οχημάτων (ΑΚΟ).

(6)

Η Σλοβακία έχει πραγματοποιήσει με τις Κάτω Χώρες επιτυχή πιλοτική εφαρμογή.

(7)

Έχει πραγματοποιηθεί επίσκεψη αξιολόγησης στη Σλοβακία και έχει καταρτισθεί από την ομάδα αξιολόγησης Βελγίου/Κάτω Χωρών έκθεση σχετικά με την εν λόγω επίσκεψη, η οποία έχει προωθηθεί στην αρμόδια ομάδα εργασίας του Συμβουλίου.

(8)

Έχει υποβληθεί στο Συμβούλιο συνολική έκθεση αξιολόγησης, στην οποία συνοψίζονται τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου, της επίσκεψης αξιολόγησης και της πιλοτικής εφαρμογής ΑΚΟ,

29.11.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 319/8

(1)

Με επιστολή της 3ης Νοεμβρίου 2005, η Ryanair Ltd. (στο εξής «καταγγέλλων» ή «Ryanair») υπέβαλε καταγγελία σχετικά με τη χρηματοδότηση της κατασκευής του τερματικού σταθμού 2 του αεροδρομίου του Μονάχου και τις συμβάσεις αποκλειστικής χρήσης του μεταξύ της Deutsche Lufthansa AG (στο εξής «LH») και της Flughafen München GmbH (στο εξής «FMG»). Ο καταγγέλλων υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι η χρηματοδότηση της κατασκευής του τερματικού σταθμού 2 από τους μετόχους της FMG (κρατικές υπηρεσίες) δεν συνάδει με την αρχή του ιδιώτη επενδυτή στην οικονομία της αγοράς και ότι τα δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης του τερματικού σταθμού 2 της LH και των εταίρων της Star Alliance προκάλεσαν οικονομική ζημία ύψους άνω των 100 εκατ. EUR για την FMG κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών. Επικαλούμενη τους παραπάνω λόγους, η Ryanair υποστήριξε ότι τα εν λόγω μέτρα συνιστούν κρατική ενίσχυση η οποία είναι παράνομη και ασυμβίβαστη με την εσωτερική αγορά, μέσω των οποίων χορηγήθηκαν στην LH οικονομικά πλεονεκτήματα.

(2)

Με τις επιστολές της 18ης Νοεμβρίου 2005, της 31ης Ιουλίου 2006, της 6ης Ιουνίου 2007 και της 3ης Οκτωβρίου 2007 η Επιτροπή ζήτησε από τη Γερμανία πληροφορίες σχετικά με την καταγγελία. Η Γερμανία απάντησε με τις επιστολές της 18ης Ιανουαρίου 2006, της 8ης Αυγούστου 2006, της 28ης Αυγούστου 2007, της 17ης Σεπτεμβρίου 2007, της 21ης Σεπτεμβρίου 2007, της 29ης Νοεμβρίου 2007 και της 13ης Φεβρουαρίου 2008. Στις 10 Οκτωβρίου 2007 πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ της Επιτροπής και της Γερμανίας.

(3)

Με επιστολή της 31ης Ιουλίου 2007, ο καταγγέλλων, σύμφωνα με το άρθρο 265 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, υπέβαλε επίσημη διαμαρτυρία, επικαλούμενος το επιχείρημα ότι η Επιτροπή παρέλειψε να ενεργήσει κατόπιν της καταγγελίας του. Στις 15 Νοεμβρίου 2007 ο καταγγέλλων άσκησε προσφυγή κατά παραλείψεως ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (3).

(4)

Με επιστολή της 23ης Ιουλίου 2008, η Επιτροπή ενημέρωσε τη Γερμανία για την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται από το άρθρο 108 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, σχετικά με τα δάνεια αριθ. 1, 5, 6, 7, 9, 10, 16, 17, 20, 21 και 23, τα οποία χορηγήθηκαν από την KfW Bankengruppe, την Bayerische Landesbank και την LfA Förderbank Bayern (στο εξής «LfA») στην FM Terminal 2 Immobilien-Verwaltungsgesellschaft mbH και την Terminal 2 Betriebsgesellschaft mbH, καθώς και σχετικά με το μίσθωμα που καταβλήθηκε από την FM Terminal 2 Immobilien-Verwaltungsgesellschaft mbH στην FMG για τη διάθεση του ακινήτου στο αεροδρόμιο του Μονάχου (στο εξής «απόφαση κίνησης της διαδικασίας»).

(5)

Με επιστολή της 31ης Ιουλίου 2008, η Γερμανία ζήτησε παράταση της προθεσμίας υποβολής απάντησης, την οποία και ενέκρινε η Επιτροπή. Κατόπιν αίτησης της Γερμανίας πραγματοποιήθηκε συνάντηση στις 12 Σεπτεμβρίου 2008. Η Γερμανία διαβίβασε τις παρατηρήσεις της στις 6 Νοεμβρίου 2008.

(6)

Στις 12 Νοεμβρίου 2008, εγκρίθηκε διορθωτικό της απόφασης κίνησης της διαδικασίας.

(7)

Η απόφαση κίνησης της διαδικασίας δημοσιεύθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2009 στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (4). Η Επιτροπή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους επί των εν λόγω μέτρων εντός ενός μηνός από την ημερομηνία δημοσίευσης.

(8)

Η Επιτροπή έλαβε τις παρατηρήσεις της Ryanair. Με επιστολή της 17ης Φεβρουαρίου 2009, διαβίβασε τις παρατηρήσεις αυτές στη Γερμανία. Στη Γερμανία δόθηκε η δυνατότητα να διατυπώσει τις παρατηρήσεις της εντός ενός μηνός. Την 1η Απριλίου 2009, η Γερμανία ζήτησε παράταση της προθεσμίας υποβολής απάντησης, την οποία και ενέκρινε η Επιτροπή. Η Γερμανία υπέβαλε τις παρατηρήσεις της στις 30 Απριλίου 2009.

(9)

Στις 19 Μαΐου 2011, το Δικαστήριο εξέδωσε την απόφαση σχετικά με την προσφυγή κατά παραλείψεως που ασκήθηκε από την Ryanair (5).

(10)

Με επιστολή της 30ής Απριλίου 2012, η Επιτροπή ζήτησε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα δάνεια αριθ. 17 και 20. Η Γερμανία απάντησε με επιστολή της 30ής Μαΐου 2012.

(11)

Με επιστολή της 23ης Ιουλίου 2012, η Επιτροπή ζήτησε περαιτέρω πληροφορίες. Η Γερμανία απάντησε με επιστολή της 16ης Αυγούστου 2012.

(12)

Δεδομένου ότι ήδη μερικά χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας το 1992, κατέστη σαφές ότι το αεροδρόμιο του Μονάχου, λόγω της αυξημένης κίνησης επιβατών, θα έφθανε νωρίτερα σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις στο όριο της χωρητικότητάς του, αποφασίστηκε η κατασκευή ενός δεύτερου τερματικού σταθμού στο αεροδρόμιο του Μονάχου. Στις 15 Ιουλίου 1998, η FMG (6) και η LH (7) υπέγραψαν μνημόνιο συμφωνίας για την κατασκευή και την εκμετάλλευση του τερματικού σταθμού 2 (του νέου τερματικού σταθμού στο αεροδρόμιο του Μονάχου).

(13)

Όπως προβλέπεται στο μνημόνιο συμφωνίας, η FMG και η LH ίδρυσαν επιχειρήσεις κοινής ιδιοκτησίας υπεύθυνες για την κατασκευή και εκμετάλλευση του τερματικού σταθμού (στο εξής «εταιρείες Τ2»):

(14)

Όπως προβλέπεται στο μνημόνιο συμφωνίας, οι FMG και LH επωμίζονται τους κινδύνους που απορρέουν από τις εταιρείες Τ2 σε αναλογία προς την κατανομή των μεριδίων. Οι FMG και LH έχουν συνάψει συμφωνίες μεταφοράς κερδών και ζημιών με τις εταιρείες T2. Οι FMG και LH αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις ζημίες σύμφωνα με την αναλογία των μεριδίων τους (60:40). Συνεπώς, οι FMG και LH ευθύνονται σύμφωνα με το γερμανικό δίκαιο για το σύνολο των υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται από τις εταιρείες Τ2 κατά τη διάρκεια ισχύος των συμφωνιών μεταφοράς κερδών και ζημιών. Η ευθύνη αυτή επεκτείνεται πέραν της προθεσμίας λήξης ισχύος των παραπάνω συμφωνιών, εφόσον η ανάληψη των υποχρεώσεων πραγματοποιήθηκε πριν από αυτήν την ημερομηνία.

(15)

Το επενδυτικό κόστος κατασκευής του τερματικού σταθμού 2 στο αεροδρόμιο του Μονάχου ανέρχεται συνολικά σε […] (8) EUR κατά προσέγγιση. Οι εταιρείες Τ2 χρηματοδότησαν το έργο εν μέρει με ίδια κεφάλαια (εισφορές κεφαλαίου από την FMG και την LH) και εν μέρει μέσω δανείων. Τρεις γερμανικές κρατικές τράπεζες (KfW Bankengruppe (9), Bayerische Landesbank (10) και LfA Förderbank Bayern (11)) χορήγησαν στις εταιρείες Τ2 μακροπρόθεσμο δάνειο συνολικού ύψους […] EUR για τη χρηματοδότηση του έργου του τερματικού σταθμού 2. Αμφότερες οι εταιρείες Τ2 αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη όλων των συμβάσεων δανείου.

(16)

Στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι επενδύσεις κεφαλαίων της FMG και της LH, καθώς και η αποκλειστική χρήση του τερματικού σταθμού 2 από την LH δεν συνιστούν κρατικές ενισχύσεις.

(17)

Αναφορικά με τα δάνεια που χορηγήθηκαν στις εταιρείες Τ2 από την KfW, την BayernLB και την LfA για την κατασκευή του τερματικού σταθμού 2, η Επιτροπή έκρινε ότι τα δάνεια αριθ. 2, 3, 4, 11, 12, 13, 14, 15, 18, 19 και 22 δεν συνιστούν κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(18)

Στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας τέθηκαν τα εξής ερωτήματα:

(19)

Μόνο τα δάνεια αριθ. 1, 5, 6, 7, 9, 10, 16, 17, 20, 21 και 23 που αναφέρονται στην εν λόγω απόφαση κίνησης της διαδικασίας και χορηγήθηκαν από την KfW και την BayernLB είναι συναφή ως προς την εν λόγω απόφαση.

(20)

Τα επιτόκια των δανείων που αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη 19 καθορίστηκαν στις αντίστοιχες συμβάσεις δανείου. Το βασικό επιτόκιο ορίστηκε με βάση το προθεσμιακό διατραπεζικό επιτόκιο, το οποίο δημοσιεύθηκε την ημέρα καθορισμού του επιτοκίου στις 11 π.μ. (τοπική ώρα Μονάχου και Φρανκφούρτης), στη σελίδα DGZF του συστήματος πληροφόρησης Reuters (αποδόσεις μακροπρόθεσμων κρατικών ομολόγων της DekaBank). Τα περιθώρια κινδύνου καθορίστηκαν στις αντίστοιχες συμβάσεις δανείου.

(21)

Τα δάνεια αριθ. 5, 6 και 7 χορηγήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος υποδομών της KfW σύμφωνα με τη σύμβαση δανείου της […] για την προώθηση της παροχής υποδομών από την άποψη της περιφερειακής και οικονομικής ανάπτυξης. Τα επιτόκια των δανείων αριθ. 5, 6 και 7 καθορίστηκαν για 10 έτη. Μετά τη λήξη της περιόδου δεσμευτικού επιτοκίου για τα εν λόγω δάνεια (2009 έως 2011) τα επιτόκια προσαρμόζονται στα επιτόκια αναφοράς που δημοσιεύει η Επιτροπή. Το περιθώριο κινδύνου που συμφωνήθηκε στη σύμβαση δανείου παραμένει αμετάβλητο.

(22)

Σύμφωνα με τη σύμβαση δανείου της 13ης Σεπτεμβρίου 2000, για τα δάνεια αριθ. 1, 9, 10, 16, 21 και 23 ισχύουν τα παρακάτω περιθώρια κινδύνου (σε μονάδες βάσης), τα οποία καθορίστηκαν για τη συνολική διάρκεια ισχύος της σύμβασης δανείου:

(23)

Τον Ιούλιο του 2003, η BayernLB και η KfW συνήψαν, εκτός από τη σύμβαση δανείου της 13ης Σεπτεμβρίου 2000, περαιτέρω σύμβαση δανείου για την αντιμετώπιση των πρόσθετων χρηματοδοτικών αναγκών του τερματικού σταθμού 2 λόγω του αυξημένου κόστους κατασκευής. Το βασικό επιτόκιο ορίστηκε με βάση το προθεσμιακό διατραπεζικό επιτόκιο, το οποίο δημοσιεύθηκε την ημέρα καθορισμού του επιτοκίου στις 11 π.μ. (τοπική ώρα Μονάχου και Φρανκφούρτης), στη σελίδα DGZF του συστήματος πληροφόρησης Reuters (αποδόσεις μακροπρόθεσμων κρατικών ομολόγων της DekaBank). Βάσει της τροποποίησης αυτής καθορίστηκαν τα περιθώρια επιτοκίου των δανείων αριθ. 17 και 20 σε […] (12).

(24)

Για τα δάνεια και τις πιστωτικές διευκολύνσεις, οι εταιρείες Τ2 χορήγησαν τις εξής εγγυήσεις:

(25)

Επίσης, οι τράπεζες επιφυλάχθηκαν να ασκήσουν το δικαίωμα καταγγελίας των συμβάσεων δανείου, εφόσον:

(26)

Λαμβάνοντας υπόψη τα γεγονότα που αναφέρονται στις αιτιολογικές σκέψεις 20 έως 25, η Επιτροπή είχε διατυπώσει αμφιβολίες κατά πόσο οι όροι υπό τους οποίους χορηγήθηκαν τα δάνεια αριθ. 1, 5, 6, 7, 9, 10, 16, 17, 20, 21 και 23 στις εταιρείες Τ2 από τις δημόσιες τράπεζες ανασυγκρότησης KfW και LfA και την κρατική BayernLB, θα μπορούσαν να έχουν επιτευχθεί σύμφωνα με τις συνήθεις συνθήκες της αγοράς. Για να καταλήξει στο συμπέρασμα αυτό, η Επιτροπή στηρίχτηκε κυρίως στο γεγονός ότι τα επιτόκια που υπολογίστηκαν για τα επίμαχα δάνεια φαίνονταν να κυμαίνονται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τα επιτόκια αναφοράς που προκύπτουν από την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τα τρέχοντα επιτόκια αναφοράς, προεξόφλησης και ανάκτησης των παράνομων κρατικών ενισχύσεων για τα 15 κράτη μέλη που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2005 και τα παρελθόντα επιτόκια αναφοράς, προεξόφλησης και ανάκτησης των παράνομων κρατικών ενισχύσεων που ισχύουν από την 1η Αυγούστου 1997 (13) (στο εξής «ανακοίνωση της Επιτροπής του 2005»).

(27)

Η ανακοίνωση της Επιτροπής του 2005 αντικαταστάθηκε από την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την αναθεώρηση της μεθόδου καθορισμού των επιτοκίων αναφοράς και προεξόφλησης της 12ης Δεκεμβρίου 2007 (14) (στο εξής «ανακοίνωση για τα επιτόκια αναφοράς του 2008»). Σύμφωνα με την ανακοίνωση για τα επιτόκια αναφοράς του 2008, κατά τον καθορισμό των περιθωρίων κινδύνου λήφθηκαν υπόψη η αξιολόγηση (πιστοληπτική ικανότητα) των οικείων επιχειρήσεων και οι παρεχόμενες εγγυήσεις. Η Επιτροπή έκρινε ότι η αξιολόγηση των μητρικών επιχειρήσεων FMG και LH είναι σημαντική στην προκειμένη περίπτωση. Στην προκαταρκτική της αξιολόγηση, η Επιτροπή δήλωσε ότι τα επιτόκια των δανείων φαινόταν ότι κυμαίνονται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τα επιτόκια που προκύπτουν από την εφαρμογή της ανακοίνωσης για τα επιτόκια αναφοράς του 2008, λαμβάνοντας υπόψη τη βαθμολογία αμφότερων των επιχειρήσεων.

(28)

Ως εκ τούτου, οι όροι με τους οποίους χορηγήθηκαν τα δάνεια αριθ. 1, 5, 6, 7, 9, 10, 16, 17, 20, 21 και 23 φαινόταν ότι ήταν ευνοϊκότεροι σε σχέση με την τιμή αναφοράς για τα επιτόκια της αγοράς που υπολογίστηκε από την Επιτροπή κατ’ εφαρμογή της ανακοίνωσης του 2008 για τα επιτόκια αναφοράς.

(29)

Επιπλέον, η Επιτροπή εξέφρασε τις αμφιβολίες της κατά πόσο είναι δυνατόν να καταλογιστούν τα μέτρα ενίσχυσης στο κράτος. Για τα δάνεια που χορηγήθηκαν από την BayernLB και την LfA φαίνεται ότι δεν ήταν αναγκαία η σύμφωνη γνώμη του διοικητικού συμβουλίου.

(30)

Η FMG και η Immo T2 συνήψαν σύμβαση στις 30 Μαρτίου 2000, σύμφωνα με την οποία η FMG μεταβίβαζε στην Immo T2 το δικαίωμα χρήσης των ακινήτων αριθ. 4935/3 και 4881 συνολικής έκτασης περίπου 170 000 μ2 και κατασκευής του τερματικού σταθμού T2 στις εν λόγω εκτάσεις.

(31)

Σε αντάλλαγμα, η Immo T2 καταβάλλει ετήσιο μίσθωμα ύψους […] συν ΦΠΑ (περίπου […] EUR) για τα δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης. Από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του τερματικού σταθμού 2, το εν λόγω μίσθωμα θα καταβάλλεται εκ των υστέρων τριμηνιαίως. Προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι τιμές των ακινήτων και τα επιτόκια, το ποσό του ετήσιου μισθώματος θα επανεξετάζεται κάθε […] έτη και, εάν είναι αναγκαίο, θα διορθώνεται.

(32)

Η διάρκεια της σύμβασης ορίζεται σε […] έτη. […]

(33)

Αναφορικά με τη σύμβαση παραχώρησης χρήσης των ακινήτων, η Επιτροπή δεν μπόρεσε να αποκλείσει το ενδεχόμενο το μίσθωμα που καταβάλλεται από την Immo T2 στην FMG για το ακίνητο, στο οποίο κατασκευάστηκε ο τερματικός σταθμός 2, να αποτελεί την αγοραία τιμή.

(34)

Επιπλέον, η Επιτροπή εξέφρασε τις αμφιβολίες της κατά πόσο είναι δυνατόν να καταλογιστούν τα μέτρα ενίσχυσης στο κράτος. Η Επιτροπή δεν είχε στη διάθεσή της στοιχεία βάσει των οποίων θα μπορούσε να εξακριβώσει εάν οι μέτοχοι της FMG από τον δημόσιο τομέα συμμετείχαν στη σύναψη της σύμβασης παραχώρησης χρήσης των ακινήτων.

(35)

Η Επιτροπή εξέτασε εάν το μίσθωμα που αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 31 και τα δάνεια που αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη 19 θα ήταν συμβιβάσιμα με την εσωτερική αγορά, εφόσον συνιστούν κρατική ενίσχυση. Ιδίως τα δάνεια αριθ. 16, 17, 20, 21 και 23 φαίνεται ότι περιείχαν λειτουργικές ενισχύσεις, οι οποίες είναι απίθανο να πληρούσαν τις προϋποθέσεις, ώστε να θεωρούνται εξαιρέσεις από τη γενική απαγόρευση ενισχύσεων σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 2 και 3 της ΣΛΕΕ.

(36)

Η Γερμανία διατύπωσε κατ’ αρχήν τις παρατηρήσεις της σχετικά με την έννοια της οικονομικής δραστηριότητας των εταιρειών Τ2 και τη δυνατότητα εφαρμογής του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ σε αυτές, στην ερμηνεία της πριν την έκδοση της απόφασης του Δικαστηρίου στην υπόθεση Aéroports de Paris  (15).

(37)

Η Γερμανία επισημαίνει ότι η BayernLB, η οποία στη συνέχεια ανέλαβε τη θέση του κύριου αναδόχου για τη χορήγηση των εν λόγω δανείων, είχε ήδη αναλάβει στις 2 Δεκεμβρίου 1998 τη δέσμευση χορήγησης δανείου για τη χρηματοδότηση των εταιρειών Τ2. Η Γερμανία διευκρινίζει επίσης ότι οι όροι όλων των δανείων που χορηγήθηκαν από την KfW, την LfA και την BayernLB βασίζονταν στη δέσμευση αυτή, η οποία, ως εκ τούτου, καθόρισε αμετακλήτως τους όρους των συμβάσεων δανείου. Οι όροι των δανείων αριθ. 5, 6 και 7 καθορίστηκαν αμετακλήτως στη σύμβαση δανείου της 31ης Αυγούστου 1999 και οι όροι των δανείων αριθ. 1, 9, 10, 16, 21 και 23 καθορίστηκαν στη σύμβαση δανείου της 13ης Σεπτεμβρίου 2000. Αμφότερες οι συμβάσεις δανείου είχαν ήδη συναφθεί αμετάκλητα πριν από την έκδοση της απόφασης στην υπόθεση Aéroports de Paris. Εξάλλου, η σύμβαση παραχώρησης χρήσης των ακινήτων υπογράφηκε στις 30 Μαρτίου 2000, ήτοι επίσης πριν από την έκδοση της απόφασης του Δικαστηρίου στην υπόθεση Aéroports de Paris.

(38)

Συνεπώς, η συμμόρφωση των περιθωρίων κινδύνου με τις συνθήκες της αγοράς μπορεί να εκτιμηθεί μόνο σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες συνθήκες. Επιπλέον, εφόσον η εκμετάλλευση και η κατασκευή του αεροδρομίου δεν κρίθηκε ότι συνιστούν οικονομική δραστηριότητα, τα αεροδρόμια δεν υπάγονταν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(39)

Αναφορικά με τα δάνεια που χορηγήθηκαν στις εταιρείες Τ2, η Γερμανία διατυπώνει παρατηρήσεις καταρχήν σε σχέση με το κατάλληλο πλαίσιο ελέγχου συμμόρφωσης των δανείων προς τους κανόνες της αγοράς. Η Γερμανία αντιτάσσεται στην πραγματοποίηση ελέγχου βάσει της ανακοίνωσης της Επιτροπής του 2005. Η Γερμανία τονίζει ότι η σύγκριση των τελικών επιτοκίων των επιμέρους δανείων που χορηγήθηκαν στις εταιρείες Τ2 με το επιτόκιο αναφοράς της Επιτροπής δεν ευσταθεί. Αντ’ αυτού, θα έπρεπε να εξετάζονται τα αντίστοιχα περιθώρια κινδύνου και να συγκρίνονται με ένα αντίστοιχο σημείο αναφοράς της αγοράς. Το βασικό επιτόκιο παρουσιάζει διακυμάνσεις κάθε μέρα και τα συμβαλλόμενα μέρη δεν έχουν τη δυνατότητα άσκησης επιρροής. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα έπρεπε να χρησιμοποιεί αντ’ αυτού συγκριτικά στοιχεία της αγοράς ως σημείο αναφοράς για τα περιθώρια κινδύνου, διότι οι ιδιώτες πιστωτές δεν λαμβάνουν κατά κανόνα υπόψη κατά τη σύναψη συμβάσεων δανείου τα περιθώρια που αναφέρονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής του 2005. Επιπλέον, η Γερμανία υποστηρίζει ότι με την ανακοίνωση για τα επιτόκια αναφοράς του 2008, αναγνωρίζεται η ανεπάρκεια της ανακοίνωσης της Επιτροπής του 2005, καθώς η νέα ανακοίνωση λαμβάνει υπόψη και την πιστοληπτική ικανότητα του οφειλέτη και τις εγγυήσεις που παρείχε ο οφειλέτης.

(40)

Κατά την άποψη της Γερμανίας, δεν είναι επίσης απαραίτητη η εφαρμογή της ανακοίνωσης για το επιτόκιο αναφοράς του 2008, διότι η Επιτροπή κατά την έρευνά της θα έπρεπε να βασίζεται σε σημεία αναφοράς της αγοράς, εφόσον υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία της αγοράς. Ειδάλλως, τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο η ανταγωνιστικότητα των δημόσιων πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς οι συγκεκριμένοι όροι θα μπορούσαν να ορίζονται τελικά μόνο με βάση το επιτόκιο αναφοράς της Επιτροπής και όχι πλέον με βάση τις πραγματικές συνθήκες της αγοράς.

(41)

Η Γερμανία υποστηρίζει επίσης ότι οι όροι των επίμαχων δανείων εξηγούνται με βάση την πολύ καλή αξιολόγηση και την πολύ υψηλή πιστοληπτική ικανότητα της FMG και της LH. Στο πλαίσιο αυτό, η Γερμανία τονίζει ότι είναι απαραίτητος ο έλεγχος της πιστοληπτικής ικανότητας στο επίπεδο των FMG και LH, διότι στην περίπτωση υφιστάμενων συμφωνιών μεταφοράς κερδών και ζημιών μεταξύ θυγατρικών και μητρικών εταιρειών, η συνηθέστερη τραπεζική πρακτική συνίσταται στο να λαμβάνεται υπόψη αποκλειστικά η πιστοληπτική ικανότητα των μητρικών εταιρειών.

(42)

Η Γερμανία επισημαίνει ότι ο οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Standard & Poor’s αξιολόγησε την LH με BBB+ (16) για τη χρονική περίοδο 2001-2003. Εξηγεί, επίσης, ότι για την FMG, ως επιχείρηση που ανήκει αποκλειστικά στο δημόσιο, δεν έχει γίνει εξωτερική εταιρική αξιολόγηση. Η Γερμανία συγκρίνει την οικονομική κατάσταση της FMG με την οικονομική κατάσταση του αεροδρομίου Schiphol, το οποίο επίσης ανήκει εξ ολοκλήρου στο δημόσιο και το οποίο αξιολογήθηκε από τον οργανισμό αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Standard & Poor’s με βαθμολογίες μεταξύ A (17) και AA (18). Επιπλέον, η FMG έλαβε το 2006 από διεθνή κοινοπραξία, στην οποία συμμετείχαν συνολικά 21 δημόσιες και ιδιωτικές τράπεζες, κοινοπρακτική, μη εξασφαλισμένη πίστωση ύψους […] ευρώ. Στο αντίστοιχο μνημόνιο η πιστοληπτική ικανότητα της FMG αξιολογήθηκε με αξιολόγηση […] (19).

(43)

Η Γερμανία διαπιστώνει ότι, σε αντίθεση με την κοινοπρακτική πίστωση που χορηγήθηκε στην FMG, για τα επίμαχα δάνεια παρασχέθηκαν σημαντικές εγγυήσεις. Επισημαίνεται ότι, εκτός από τις εγγυήσεις που αναφέρονται στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας, για την εξασφάλιση των δανείων πραγματοποιήθηκε επίσης […]. Αυτό καθιστά σαφές ότι για τα εξεταζόμενα δάνεια αρμόζει ακόμα χαμηλότερο περιθώριο κινδύνου από ό,τι για την κοινοπρακτική πίστωση, της οποίας το περιθώριο κινδύνου θα είχε κυμανθεί μεταξύ […] και […] μονάδων βάσης.

(44)

Η Γερμανία διευκρινίζει περαιτέρω ότι δεν παρασχέθηκαν άλλες εγγυήσεις εκτός από αυτές που αναφέρονται στις αιτιολογικές σκέψεις 40 και 45 της απόφασης κίνησης της διαδικασίας. Σύμφωνα με στοιχεία της Γερμανίας, η τιμή […] της 31ης Δεκεμβρίου 2002 ανήλθε σε […] ευρώ και η τιμή των αντίστοιχων υποχρεώσεων σε […] ευρώ. Η Γερμανία διευκρινίζει επίσης ότι η αξία της εγγύησης […] της 31ης Δεκεμβρίου 2003 αυξήθηκε σε […] ευρώ και η αξία των αντίστοιχων υποχρεώσεων ανήλθε σε […] ευρώ. Ούτε η FMG, ούτε η LH ή οι μέτοχοι της FMG δεν είχαν δώσει άλλες εγγυήσεις.

(45)

Όσον αφορά τη συγκρισιμότητα των όρων των επίμαχων δανείων με τις εκδόσεις ομολόγων των εταιρειών Deutsche Telekom AG, Bayer AG, Volkswagen AG και Deutsche Börse AG, από τις βαθμολογίες τους προκύπτει ότι η συνολική οικονομική τους κατάσταση είναι παρόμοια με εκείνη της FMG και της LH. Οι βαθμολογίες που αναφέρθηκαν από τη Γερμανία για τις παραπάνω επιχειρήσεις συνοψίζονται στον πίνακα 1:

Πίνακας 1

Οι αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας των συγκρίσιμων επιχειρήσεων που αναφέρθηκαν από τη Γερμανία

(46)

Η Γερμανία αναφέρεται επίσης στα περιθώρια κινδύνου κατά μέσο όρο (σε μονάδες βάσης) για τα εταιρικά ομόλογα στη ζώνη του ευρώ με κατηγορία αξιολόγησης μεταξύ ΑΑ και ΒΒΒ (σύμφωνα με τα κριτήρια της Standard & Poor’s), τα οποία συνοψίζονται στον πίνακα 2:

Πίνακας 2

Περιθώρια κινδύνου κατά μέσο όρο (σε μονάδες βάσης) για τα εταιρικά ομόλογα στη ζώνη του ευρώ

(47)

Κατά την άποψη της Γερμανίας, από τον πίνακα 2 προκύπτει ότι τα περιθώρια κινδύνου είναι πολύ ασταθή σε βάθος χρόνου και συνεπώς δεν επιτρέπεται με βάση τα περιθώρια που ισχύουν για ένα συγκεκριμένο μήνα να συμπεραίνουμε κατά πόσο τα περιθώρια κινδύνου για τα επίμαχα δάνεια καθορίστηκαν με βάση τους συνήθεις όρους της αγοράς.

(48)

Αναφορικά με τους όρους της σύμβασης παραχώρησης χρήσης ακινήτων που υπογράφηκε στις 30 Μαρτίου 2000, η Γερμανία υποστηρίζει ότι από τη σύγκριση με τις συνήθεις τιμές ακινήτων που διαπιστώθηκε ότι επιβάλλονται στην περιοχή κοντά στο αεροδρόμιο του Μονάχου προκύπτει ότι το καταβληθέν από την Immo T2 μίσθωμα κυμαίνεται σε κάθε περίπτωση σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τη συγκρίσιμη αξία της αγοράς.

(49)

Η Γερμανία διευκρινίζει ότι το ετήσιο μίσθωμα ύψους […] DEM (περίπου […] ευρώ) καθορίστηκε με βάση τις εξής παραμέτρους:

(50)

Κατά την άποψη της Γερμανίας, η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο που αναλογεί σε […] DEM (περίπου […] ευρώ) αποτελεί την τιμή της αγοράς για τους παρακάτω λόγους.

(51)

Καταρχήν, για τον καθορισμό της τιμής αγοράς ενός ακινήτου απαιτείται η σύγκριση τιμών παρόμοιων ακινήτων, ιδίως όσον αφορά τη δυνατότητα δόμησης, την τοποθεσία και την επιφάνεια δόμησής τους. Το 2000 που συνάφθηκε η σύμβαση, οι εν λόγω εκτάσεις ήταν μεν οικοδομήσιμες, αλλά δεν είχαν γίνει έργα υποδομής. Κατά συνέπεια, για τον καθορισμό της τιμής της αγοράς για τη χρήση των εν λόγω ακινήτων πρέπει να συνυπολογιστεί το κόστος των έργων υποδομής που αναφέρεται στον πίνακα 3. Η Immo T2 επιβαρύνθηκε η ίδια με αυτό το κόστος, το οποίο θα έπρεπε ειδάλλως να βαρύνει τον κύριο του ακινήτου.

Πίνακας 3

Συνοπτικός πίνακας του κόστους των επενδύσεων για έργα υποδομής που χρηματοδοτήθηκαν από την Immo T2

(52)

Με βάση το πραγματικό κόστος επενδύσεων το οποίο κατέβαλε η Immo T2, η αξία των ακινήτων αυξάνεται περίπου κατά […] ευρώ/μ2 και ανέρχεται συνολικά σε περίπου […] ευρώ/μ2. Εάν εξαιρεθούν οι οδοί και οι γέφυρες που χρηματοδοτήθηκαν από την Immo T2, η αξία των ακινήτων αυξάνεται και πάλι σε περίπου […] ευρώ/μ2.

(53)

Η Γερμανία διευκρινίζει επίσης ότι αυτός ο υπολογισμός εξυπηρετεί μόνο τη σύγκριση της αξίας των ακινήτων με άλλα ακίνητα. Για τον υπολογισμό του μισθώματος η αξία των ακινήτων παρέμεινε στα […] ευρώ/m2, διότι η Immo T2, αντί του κυρίου του ακινήτου, κατέβαλε το συνολικό κόστος έργων υποδομής. Ειδάλλως, η Immo T2 θα χρεωνόταν εις διπλούν.

(54)

Επιπλέον, η Γερμανία επισημαίνει ότι τα ακίνητα βρίσκονται στο δήμο Oberding της αγροτικής περιφέρειας Erding. Οι τιμές των ακινήτων με έργα υποδομής στη βιομηχανική περιοχή πλησίον του αεροδρομίου στο δήμο Oberding, συνοικία Schwaig, παρέμειναν τα τελευταία έτη αμετάβλητες στα […] ευρώ/μ2. Οι πληροφορίες αυτές επιβεβαιώθηκαν από την ανεξάρτητη επιτροπή εκτιμητών ακινήτων (Gutachterausschuss für Grundstückswerte) στη διοίκηση της αγροτικής περιφέρειας (Landratsamt) Erding.

(55)

Κατά την άποψη της Γερμανίας, ωστόσο, η τιμή ύψους […] ευρώ/μ2 θα έπρεπε να υποβληθεί σε περαιτέρω προσαρμογή. Πρώτον, η τιμή του συγκρίσιμου ακινήτου θα έπρεπε συνεπώς να αυξηθεί κατά περίπου […] % ή […] ευρώ/μ2. Ως εκ τούτου, η τιμή σύγκρισης αυξάνεται σε […] ευρώ/μ2.

(56)

Δεύτερον, η τοποθεσία ενός ακινήτου καθορίζει σε κρίσιμο βαθμό την αξία του. Η επιφάνεια του τερματικού σταθμού 2, σε αντίθεση με συγκρίσιμες επιφάνειες στο Schwaig, συνδέεται απευθείας με το αεροδρόμιο, τον αυτοκινητόδρομο, την αστική σιδηροδρομική γραμμή και τις λοιπές δημόσιες τοπικές συγκοινωνίες. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη το οικονομικό αυτό πλεονέκτημα, η τιμή, σύμφωνα με τα στοιχεία των εκτιμητών, θα έπρεπε να αυξηθεί επιπλέον κατά περίπου […] % ή […] ευρώ/m2. Ως εκ τούτου, η τιμή σύγκρισης αυξάνεται από […] ευρώ/m2 σε […] ευρώ/m2.

(57)

Με βάση τις παραπάνω εκτιμήσεις η αξία των εν λόγω αγροτεμαχίων ανέρχεται τουλάχιστον σε […] ευρώ/m2 λαμβάνοντας υπόψη το κόστος έργων υποδομής που ανέλαβε η Immo T2 (με εξαίρεση το κόστος κατασκευής γεφυρών και οδών). Επομένως, η αξία των εν λόγω ακινήτων κυμαίνεται σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με την τιμή σύγκρισης τουλάχιστον κατά […] %. Κατά συνέπεια, η σύμβαση παραχώρησης χρήσης ακινήτων συνάφθηκε υπό συνήθεις συνθήκες της αγοράς και δεν εμπεριέχει επομένως στοιχεία κρατικής ενίσχυσης.

(58)

Τέλος, η Γερμανία επισημαίνει ότι οι όλες οι παραπάνω συγκριτικές τιμές αφορούν την πώληση των ακινήτων, ήτοι ότι πρόκειται για τιμές στις οποίες πραγματοποιείται η μεταβίβαση της κυριότητας. Εντούτοις, η εν λόγω σύμβαση αφορά μόνο την παραχώρηση ακινήτου έναντι ανταλλάγματος για ορισμένο χρονικό διάστημα ([…] έτη) χωρίς μεταβίβαση της κυριότητας. Κατά τις διαπραγματεύσεις η LH προσπάθησε να χρησιμοποιήσει αυτό το γεγονός ως δικαιολογία για την καταβολή χαμηλότερου μισθώματος. Εντούτοις, βάσει της «διπλής ρήτρας περιέλευσης της κυριότητας στον αρχικό δικαιούχο» (doppelte Heimfallregelung) η Immo T2 δεν θα μπορεί να αποκτήσει την κυριότητα ούτε του κτιρίου του τερματικού σταθμού ούτε του ακινήτου στο οποίο κατασκευάστηκε.

(59)

Για τους παραπάνω λόγους, η Γερμανία υποστηρίζει ότι το καταβληθέν μίσθωμα για τη χρήση αμφότερων των ακινήτων κυμαίνεται στην πραγματικότητα σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τη συνήθη τιμή της αγοράς για την κτήση κυριότητας αυτών των ακινήτων και συνεπώς δεν εμπεριέχει στοιχεία κρατικής ενίσχυσης κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(60)

Η Επιτροπή έλαβε παρατηρήσεις μόνο από τη Ryanair σχετικά με την απόφαση κίνησης της διαδικασίας. Κατά την άποψη της Ryanair, το επιχείρημα της Γερμανίας ότι οι συμφωνίες για τον τερματικό σταθμό 2 θα έδιναν τη δυνατότητα βελτιστοποίησης της χρήσης του αεροδρομίου, δεν είναι βάσιμο. Επίσης, η Ryanair υποστηρίζει ότι η Επιτροπή όφειλε να εξετάσει και τον επιμερισμό της κυριότητας στην Immo T2 και την εταιρεία εκμετάλλευσης Τ2.

(61)

Σχετικά με το τραπεζικό δάνειο, η Ryanair δεν θεωρεί εύλογο το ασφάλιστρο κινδύνου 75 μονάδων βάσης. Επίσης, η Ryanair υποστηρίζει ότι η Επιτροπή παραδέχτηκε ότι οι εταιρείες Τ2 αποτελούν νεοσυσταθείσες εταιρείες ειδικού σκοπού χωρίς ιστορικό αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, ότι η FMG εξαρτάται άμεσα από την επιχειρηματική στρατηγική της LH, ότι η LH δραστηριοποιείται στον κυκλικό αεροπορικό επιχειρηματικό κλάδο που χαρακτηρίζεται από ένταση κεφαλαίου και ανταγωνιστικότητα τιμών με σχετικά υψηλό βασικό κόστος και χαμηλή απόδοση κύκλου εργασιών και ότι η εγγύηση, η οποία κατά κανόνα απαιτείται από τις τράπεζες, προφανώς δεν υπάρχει. Με βάση τους παράγοντες αυτούς θα έπρεπε να ισχύει υψηλότερο ασφάλιστρο κινδύνου.

(62)

Η Ryanair έχει υπόνοιες ότι η Γερμανία θα μπορούσε να έχει αποσιωπήσει πληροφορίες σχετικά με τις εγγυήσεις που προσέφερε το κράτος στις τράπεζες. Η Ryanair παρατηρεί ότι οι πιστώτριες τράπεζες επιφυλάσσονται να ασκήσουν το δικαίωμα να θέσουν πέρας στις συμβάσεις δανείου τους με τις εταιρείες Τ2 εάν ορισμένες κρατικές υπηρεσίες χάσουν τον έλεγχο της FMG. Από το γεγονός αυτό προκύπτει, κατά την άποψη της Ryanair, ότι τα δάνεια αυτά χορηγήθηκαν δεδομένης μιας σιωπηρής ή ρητής εγγύησης από την πλευρά των κρατικών φορέων των εταιρειών Τ2. Με τα δεδομένα αυτά, η Ryanair υποστηρίζει ότι οι τόκοι που ζήτησαν οι τράπεζες ήταν χαμηλότεροι από ό,τι θα ήταν υπό κανονικές συνθήκες της αγοράς, και ότι πρέπει να ερευνηθεί κατά πόσο οι εταιρείες Τ2 είχαν καταβάλει εύλογο αντίτιμο για την εγγύηση.

(63)

Σχετικά με το μίσθωμα του ακινήτου στο οποίο κατασκευάστηκε ο τερματικός σταθμός 2, η Ryanair επισημαίνει ότι ο τερματικός σταθμός ξεκίνησε για πρώτη φορά να λειτουργεί τον Ιούνιο του 2003· ωστόσο, η Immo T2 χρησιμοποιεί το ακίνητο ήδη από τον Μάρτιο του 2000. Επομένως, η Ryanair υποστηρίζει ότι η Immo T2 μπορεί να χρησιμοποιούσε το ακίνητο δωρεάν για τρία χρόνια και τρεις μήνες. Η Ryanair υποστηρίζει επίσης ότι το χρονικό διάστημα […] ετών που μεσολάβησε μεταξύ των δύο επιθεωρήσεων (και ενδεχομένως προσαρμογών) του μισθώματος είναι ασυνήθιστα μεγάλο και ευνοεί τον μισθωτή.

(64)

Αναφορικά με την ίση πρόσβαση στις υποδομές, η Ryanair ισχυρίζεται ότι οι εταίροι Star Alliance της LH ήταν επίσης αποδέκτες της ενίσχυσης. Κατά την άποψη της Ryanair, η κατά προτεραιότητα πρόσβαση των μελών της Star Alliance αποτελεί ειδικό προνόμιο που παρείχε η FMG, για το οποίο η FMG δεν έλαβε ειδικό αντάλλαγμα. Η Ryanair δεν συμμερίζεται τη διαπίστωση ότι μεταξύ του τερματικού σταθμού 1 και 2 δεν υφίσταται ποιοτική διαφορά, μεταξύ άλλων με την αιτιολογία ότι η χωρητικότητα, οι θέσεις στάθμευσης, η επιφάνεια και οι θέσεις τερματικού σταθμού στον τερματικό σταθμό 2 είναι μεγαλύτερες σε σύγκριση με τον τερματικό σταθμό 1. Προβλέπεται ότι ο τερματικός σταθμός 1 θα υποστεί συμφόρηση ταχύτερα από ό,τι ο τερματικός σταθμός 1. Κατά την άποψη της Ryanair, η LH δεν καταβάλλει για την εν λόγω προτιμησιακή μεταχείριση από την FMG προφανώς καμία πρόσθετη επιβάρυνση. Τέλος, η Ryanair επισημαίνει τις αρνητικές επιπτώσεις της ενίσχυσης στον ανταγωνισμό στη νότια Γερμανία.

(65)

Στην απάντησή της στις παρατηρήσεις της Ryanair σχετικά με την απόφαση κίνησης της διαδικασίας, η Γερμανία αρχικά αναφέρεται στις επιπτώσεις πιθανής ύπαρξης ενίσχυσης στην εν λόγω υπόθεση για την ανταγωνιστική θέση της Ryanair. Έστω και αν γίνει αποδεκτή η χορήγηση ενίσχυσης στην παρούσα υπόθεση, αυτή η ενίσχυση δεν θα επηρέαζε ουσιαστικά την ανταγωνιστική θέση της Ryanair στην αγορά. Η Immo T2 αποτελεί απλώς εταιρεία χαρτοφυλακίου ακίνητης περιουσίας που μισθώνει τα ακίνητα στα οποία κατασκευάστηκε ο τερματικός σταθμός 2, τον οποίο εκμισθώνει στην εταιρεία εκμετάλλευσης Τ2. Η εταιρεία εκμετάλλευσης Τ2 είναι μια επιχείρηση που μισθώνει και εκμεταλλεύεται τον τερματικό σταθμό 2 και τον υπεκμισθώνει σε μεμονωμένους μισθωτές. Κατά συνέπεια, οι δύο πιθανοί δικαιούχοι της ενίσχυσης δραστηριοποιούνται σε τελείως διαφορετικές αγορές από την Ryanair. Το γεγονός και μόνο ότι η LH διατηρεί μερίδια στις εταιρείες Τ2 δεν προκάλεσε ανταγωνιστική σχέση μεταξύ της LH και της Ryanair.

(66)

Η Γερμανία διευκρίνισε περαιτέρω ότι οι συμφωνίες σε σχέση με τον τερματικό σταθμό 2 επέτρεψαν προφανώς τη βελτιστοποίηση της χρήσης του αεροδρομίου. Η Γερμανία απορρίπτει κάθε κριτική σε σχέση με τον επιμερισμό της κυριότητας στις εταιρείες Τ2. Η κατανομή της κυριότητας αντιστοιχεί στο εκάστοτε επενδυμένο από την FMG και τη Lufthansa κεφάλαιο και στον επιμερισμό κινδύνου. Η πρακτική αυτή είναι αποδεκτή από την Επιτροπή και επιβεβαιώνει ότι η συμφωνία είναι σύμφωνη με τις συνθήκες της αγοράς. Η Γερμανία εξηγεί επίσης ότι δεν ήταν απαραίτητη η επιβολή κυρώσεων προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η LH ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της σε σχέση με την κατασκευή κόμβου στο αεροδρόμιο, διότι πρέπει κατ’ αναλογία να συμμετέχει στους επιχειρηματικούς κινδύνους που συνεπάγεται η εκμετάλλευση του τερματικού σταθμού 2.

(67)

Αναφορικά με τις παρατηρήσεις της Ryanair για τον έλεγχο της χρηματοδότησης δανείου, η Γερμανία επισημαίνει ότι τα ασφάλιστρα κινδύνου 75 μονάδων βάσης, τα οποία η Επιτροπή έλαβε υπόψη στην απόφασή της για κίνηση της διαδικασίας σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής του 2005, είναι εύλογα μόνο εάν η επιχείρηση αντιμετωπίζει δυσκολίες ή δεν είναι σε θέση να παρέχει επαρκείς εγγυήσεις. Στην παρούσα περίπτωση δεν συντρέχει καμία από τις δύο προαναφερθείσες καταστάσεις, διότι δεν υφίσταται εξαιρετικός πιστωτικός κίνδυνος.

(68)

Αναφορικά με τις παρατηρήσεις της Ryanair σχετικά με τους όρους της σύμβασης παραχώρησης χρήσης ακινήτου, η Γερμανία εξηγεί αρχικά το λόγο για τον οποίο η Immo T2 κατά την κατασκευή του τερματικού σταθμού 2, η οποία διήρκεσε τρία χρόνια και τρεις μήνες, δεν κατέβαλε κανένα μίσθωμα. Η Γερμανία επιβεβαιώνει ότι κατά τη διάρκεια κατασκευής, η Immo 2 δεν κατέβαλε κανένα μίσθωμα για τη χρήση των ακινήτων. Εντούτοις, η εν λόγω συμφωνία πρέπει να εξεταστεί συνολικά, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις πληρωμές που καταβλήθηκαν μετά την κατασκευή του τερματικού σταθμού 2, μέσω των οποίων αντισταθμίζεται η μη πληρωμή μισθώματος κατά τα πρώτα τρία έτη και τρεις μήνες. Επίσης, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι οι εταιρείες Τ2 δεν είχαν τη δυνατότητα κτήσης των ακινήτων. Όσον αφορά τις αμφιβολίες της Ryanair για την ορθότητα της δεκαετούς περιόδου διακανονισμού, η Γερμανία απέδειξε ήδη ότι οι τόκοι βρίσκονταν σε επίπεδα υψηλότερα σε σχέση με την αξία της αγοράς· αυτό είναι το καθοριστικό ζήτημα.

(69)

Επιπλέον, η Γερμανία τονίζει εκ νέου ότι οι δύο τερματικοί σταθμοί είναι ποιοτικά εφάμιλλοι .Κατά την άποψη της Γερμανίας, τα ποσοτικά επιχειρήματα που επικαλέστηκε η Ryanair είναι άνευ αντικειμένου. Υπάρχουν διαφορές, διότι ο τερματικός σταθμός 1 κατασκευάστηκε για τη διασύνδεση από σημείο σε σημείο, ενώ ο τερματικός σταθμός 2 κατασκευάστηκε ως κόμβος και είναι μεγαλύτερος. Ωστόσο, ο τερματικός σταθμός 1 δεν μειονεκτεί σε θέματα ποιότητας. Ο ισχυρισμός της Ryanair ότι ο τερματικός σταθμός 1 θα υποστεί συμφόρηση ταχύτερα, δεν είναι σωστός: επί του παρόντος χρησιμοποιείται μόνο το 66 % της χωρητικότητας του τερματικού σταθμού 1,, ενώ χρησιμοποιείται σχεδόν πλήρως η χωρητικότητα του τερματικού σταθμού 2 (90 %).

(70)

Τέλος, η Γερμανία υποστηρίζει ότι η παρούσα περίπτωση δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ελέγχου ενίσχυσης. Η Επιτροπή μάλιστα επιβεβαίωσε η ίδια ότι η εκμετάλλευση ενός μεγάλου διεθνούς αερολιμένα θεωρείται οικονομική δραστηριότητα μόνο μετά την έκδοση της απόφασης του Δικαστηρίου στην υπόθεση Aéroports de Paris. Συνεπώς, τα μέτρα που θεσπίστηκαν πριν από αυτήν την ημερομηνία συνιστούν υφιστάμενες ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 1 στοιχείο β) σημείο v) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 1999 για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ (20). Η Γερμανία διευκρινίζει επιπλέον, ότι τα μέτρα συνιστούσαν ατομικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 1 στοιχείο ε) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 και συνεπώς η Επιτροπή δεν έχει εξουσία ελέγχου σε σχέση με τα εν λόγω μέτρα.

(71)

Τέλος, η Γερμανία επισημαίνει ότι το κρίσιμο ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση δεν έγκειται στην απόφαση την οποία εξέδωσε το Δικαστήριο το 2000, αλλά στην τελεσίδικη απόφαση του Δικαστηρίου της 24ης Οκτωβρίου 2002. Μόνο με την προαναφερθείσα απόφαση διασαφηνίστηκε οριστικά η υπόθεση και επιβλήθηκε ασφάλεια δικαίου.

(72)

Σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ «ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές».

(73)

Τα κριτήρια που καθορίζονται στο άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ είναι σωρευτικά. Τα κρινόμενα μέτρα αποτελούν κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, εφόσον πληρούνται όλα τα κριτήρια που αναφέρονται στα στοιχεία α) έως δ). Η οικονομική ενίσχυση

(74)

Μέχρι πρόσφατα, η ανάπτυξη των αεροδρομίων γινόταν με βάση καθαρά κριτήρια χωροταξικού σχεδιασμού ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, με βάση στρατιωτικές ανάγκες. Η λειτουργία των αεροδρομίων ήταν οργανωμένη ως μέρος της δημόσιας διοίκησης και όχι όπως μια εμπορική επιχείρηση. Επίσης, ο ανταγωνισμός μεταξύ των αεροδρομίων και των φορέων εκμετάλλευσης αυτών ήταν περιορισμένος και αυξήθηκε σταδιακά. Σε αυτό το πλαίσιο, η χρηματοδότηση των αεροδρομίων και των υποδομών τους από το κράτος αντιμετωπιζόταν μέχρι στιγμής από την ίδια την Επιτροπή ως γενικό μέτρο πολιτικοοικονομικού χαρακτήρα, το οποίο δεν εντασσόταν στο πεδίο εφαρμογής των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις της ΣΛΕΕ (21).

(75)

Εντούτοις, αυτή η κατάσταση άλλαξε τα τελευταία χρόνια. Παρόλο που τα κριτήρια χωροταξικού σχεδιασμού και διοικητικών υποδομών εξακολουθούν να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο, τα περισσότερα αεροδρόμια αποτελούν πλέον εταιρείες εμπορικού δικαίου για να καταστήσουν δυνατή τη λειτουργία τους σύμφωνα με τις συνθήκες της αγοράς σε ένα περιβάλλον αυξανόμενου ανταγωνισμού. Η διαδικασία μεταβίβασης στον ιδιωτικό τομέα έλαβε κατά κανόνα τη μορφή ιδιωτικοποίησης ή σταδιακού ανοίγματος του κεφαλαίου. Τα τελευταία χρόνια, εταιρείες επιχειρηματικών συμμετοχών καθώς και επενδυτικές εταιρείες και συνταξιοδοτικά ταμεία δείχνουν όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την αγορά αεροδρομίων.

(76)

Συνεπώς, ο κλάδος των αεροδρομίων στην Ένωση υπέστη κατά το πρόσφατο παρελθόν ριζικές οργανωτικές μεταβολές που αντικατοπτρίζουν όχι μόνο το ενεργό ενδιαφέρον των ιδιωτών επενδυτών για τον κλάδο των αεροδρομίων, αλλά και τη μεταβολή της αντιμετώπισης εκ μέρους των δημοσίων αρχών όσον αφορά τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην ανάπτυξη των αεροδρομίων. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε σε μεγαλύτερη διαφοροποίηση και συνθετότητα των υπηρεσιών που εξασφαλίζουν τα αεροδρόμια.

(77)

Αυτές οι πρόσφατες αλλαγές οδήγησαν επίσης σε μεταβολή των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των αεροδρομίων. Ενώ στο παρελθόν η διαχείριση των αεροδρομίων γινόταν με κριτήριο την ιδιότητά τους ως υποδομών και με στόχο την εξασφάλιση της δυνατότητας πρόσβασης και την χωροταξική ανάπτυξη, τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα αεροδρόμια θέτουν οικονομικούς στόχους και ανταγωνίζονται μεταξύ τους έτσι ώστε να προσελκύσουν περισσότερους αερομεταφορείς.

(78)

Δεδομένης της σταδιακής εξέλιξης των δυνάμεων της αγοράς στον εν λόγω τομέα, δεν είναι εύκολο να καθοριστεί το χρονικό σημείο από το οποίο η εκμετάλλευση αερολιμενικών εγκαταστάσεων θεωρείται αναμφισβήτητα οικονομική δραστηριότητα. Εντούτοις, η νομολογία του Δικαστηρίου αντανακλά τον μεταβαλλόμενο χαρακτήρα της εκμετάλλευσης αεροδρομίων. Στην απόφαση Aéroports de Paris, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι οι δραστηριότητες εκμετάλλευσης αερολιμένων, οι οποίες περιλαμβάνουν την παροχή αερολιμενικών υπηρεσιών στις αεροπορικές εταιρείες και στους διάφορους παρόχους υπηρεσιών σε έναν αερολιμένα, συνιστούν οικονομικές δραστηριότητες, δεδομένου ότι «συνίστανται στη διάθεση υπηρεσιών αερολιμενικών εγκαταστάσεων στις αεροπορικές εταιρείες και τους διαφόρους παρόχους έναντι καταβολής τέλους, του οποίου το ύψος καθορίζεται ελεύθερα από τον ίδιο τον διαχειριστή και ότι, από την άλλη πλευρά, εάν ο τελευταίος συνιστά δημόσιο οργανισμό, δεν εντάσσονται στην άσκηση δημοσίων αρμοδιοτήτων και είναι ανεξάρτητες από τις δραστηριότητες που συνδέονται με την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών». (22) Κατά συνέπεια, από την εποχή της έκδοσης της απόφασης Aéroports de Paris (12 Δεκεμβρίου 2000), η κατασκευή και εκμετάλλευση αεροδρομίων δεν θεωρούνται πλέον δημόσια εξουσία που ασκείται από τη διοίκηση, η οποία βρίσκεται εκτός του πεδίου του ελέγχου των ενισχύσεων.

(79)

Όπως επιβεβαίωσε το Δικαστήριο στην απόφαση Flughafen Leipzig/Halle, δεν είναι δυνατόν να αποκλειστεί a priori ότι τα αεροδρόμια εμπίπτουν στην εφαρμογή των περί κρατικών ενισχύσεων διατάξεων, διότι η εκμετάλλευση ενός αεροδρομίου συνιστά οικονομική δραστηριότητα, αδιάρρηκτο στοιχείο της οποίας είναι η κατασκευή αερολιμενικών υποδομών (23). Αφής στιγμής ένας φορέας εκμετάλλευσης του αεροδρομίου ασκεί οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το νομικό καθεστώς που τον διέπει και τον τρόπο χρηματοδοτήσεώς του, αποτελεί επιχείρηση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ και υπόκειται στις διατάξεις περί κρατικών ενισχύσεων της ΣΛΕΕ (24).

(80)

Στην απόφαση Flughafen Leipzig/Halle, το Δικαστήριο κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι από το 2000 δεν είναι πλέον δυνατό να αποκλείεται η εφαρμογή των κανόνων της Ένωσης περί κρατικών ενισχύσεων στη χρηματοδότηση αερολιμενικών υποδομών (25).

(81)

Όσον αφορά τις προαναφερθείσες αιτιολογικές σκέψεις 74 έως 80, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τα κράτη μέλη πριν από την έκδοση της απόφασης του Δικαστηρίου στην υπόθεση Aéroports de Paris μπορούσαν να θεωρούν ότι τα μέτρα χρηματοδότησης που είχαν αποφασιστεί οριστικά πριν από την έκδοση της απόφασης Aéroports de Paris δεν συνιστούσαν κρατικές ενισχύσεις και επομένως δεν ήταν απαραίτητη η κοινοποίηση στην Επιτροπή. Από το παραπάνω προκύπτει ότι η Επιτροπή δεν μπορεί να αναιρέσει τα μέτρα χρηματοδότησης, τα οποία εγκρίθηκαν οριστικά πριν από την έκδοση της απόφασης Aéroports de Paris, με βάση τους κανόνες της Ένωσης περί κρατικών ενισχύσεων.

(82)

Τα μέτρα χρηματοδότησης που είχαν αποφασιστεί οριστικά, πριν την εμφάνιση ανταγωνισμού στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, δεν αποτελούσαν μεν κρατικές ενισχύσεις κατά τη στιγμή που τέθηκαν σε εφαρμογή, αλλά θα πρέπει να θεωρούνται πλέον υφιστάμενες ενισχύσεις σύμφωνα με το άρθρο 1 στοιχείο β) σημείο v) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999.

(83)

Όσον αφορά την προκειμένη περίπτωση και τα δάνεια που χορηγήθηκαν στις εταιρείες Τ2 για τη χρηματοδότηση της κατασκευής του τερματικού σταθμού 2, στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας η Επιτροπή έκρινε ότι τα επιτόκια καθορίστηκαν κατά τη στιγμή χορήγησης των δανείων στις εταιρείες Τ2, ήτοι την ημερομηνία εκταμίευσης των δανείων.

(84)

Κατά την επίσημη διαδικασία έρευνας, η Γερμανία διευκρίνισε ωστόσο ότι οι όροι των δανείων αριθ. 5, 6 και 7 καθορίστηκαν αμετακλήτως στη σύμβαση δανείου της 31ης Αυγούστου 1999 και οι όροι των δανείων αριθ. 1, 9, 10, 16, 21 και 23 στη σύμβαση δανείου της 13ης Σεπτεμβρίου 2000. Επιπλέον, η Γερμανία υπέβαλε περαιτέρω πληροφορίες για το γεγονός ότι οι όροι των συμβάσεων δανείου της 31ης Αυγούστου 1999 και της 13ης Σεπτεμβρίου 2000 καθορίστηκαν με βάση τη νομικά δεσμευτική έγκριση της 2ας Δεκεμβρίου 1998. Οι όροι των εν λόγω δανείων δεν τροποποιήθηκαν έκτοτε.

(85)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι οι όροι των δανείων αριθ. 1, 5, 6, 7, 9, 10, 16, 21 και 23 καθορίστηκαν αμετακλήτως πριν την έκδοση της απόφασης Aéroports de Paris (ήτοι πριν τις 12 Δεκεμβρίου 2000). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές της να εξετάσει και να αμφισβητήσει τους όρους των δανείων αριθ. 1, 5, 6, 7, 9, 10, 16, 21 και 23 σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων της Ένωσης.

(86)

Λαμβάνοντας υπόψη τη νομική κατάσταση που εκτίθεται στις αιτιολογικές σκέψεις 74 έως 82, η Επιτροπή θα περιορίσει την εκτίμησή της στα δάνεια αριθ. 17 και 20, τα οποία χορηγήθηκαν στο πλαίσιο της συμπληρωματικής σύμβασης δανείου που συνάφθηκε το 2003.

(87)

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι η εταιρεία εκμετάλλευσης Τ2 εκμεταλλεύεται τον τερματικό σταθμό 2 σε εμπορική βάση, εκμισθώνοντάς τον σε αεροπορικές εταιρείες, εστιατόρια και ιδιοκτήτες καταστημάτων έναντι καταβολής τελών. Κατά συνέπεια, η εταιρεία εκμετάλλευσης Τ2, προς τον σκοπό της έρευνας των δανείων αριθ. 17 και 20 σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, πρέπει να θεωρηθεί επιχείρηση η οποία ασκεί οικονομική δραστηριότητα κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(88)

Η Επιτροπή ελέγχει σύμφωνα με την «αρχή του ιδιώτη επενδυτή στην οικονομία της αγοράς» κατά πόσο μια επιχείρηση απέκτησε οικονομικό πλεονέκτημα μέσω της χορήγησης δανείου με προνομιακούς όρους. Σύμφωνα με την παραπάνω αρχή, τα δανειακά κεφάλαια, τα οποία τίθενται στη διάθεση μιας επιχείρησης από το κράτος, άμεσα ή έμμεσα, υπό όρους που αντιστοιχούν στις συνήθεις συνθήκες της αγοράς, δεν θεωρούνται κρατική ενίσχυση (26).

(89)

Στην επίμαχη υπόθεση η Επιτροπή πρέπει να εξετάσει κατά ποσό από τους όρους των συμβάσεων αριθ. 17 και 20 προέκυψε οικονομικό πλεονέκτημα για την εταιρεία εκμετάλλευσης Τ2, το οποίο δεν θα αποκομιζόταν υπό τις συνήθεις συνθήκες της αγοράς.

(90)

Η Γερμανία υποστηρίζει ότι η «αρχή του ιδιώτη επενδυτή στην οικονομία της αγοράς» τηρήθηκε πλήρως, διότι τα δάνεια αριθ. 17 και 20 χορηγήθηκαν υπό τις συνθήκες της αγοράς. Προκειμένου να δικαιολογήσει τις συνθήκες υπό τις οποίες συνομολογήθηκαν τα εν λόγω δάνεια, η Γερμανία συγκρίνει τη χρηματοδότηση της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2 με τις συνθήκες χρηματοδότησης των εταιρειών Deutsche Telekom AG, Bayer AG, Volkswagen AG, Deutsche Börse AG, καθώς και με την κοινοπρακτική πίστωση που χορηγήθηκε στην FMG το 2006.

(91)

Σύμφωνα με την πάγια πρακτική λήψης αποφάσεων που ακολουθεί, προκειμένου να κρίνει κατά πόσο η επίδικη χρηματοδότηση χορηγήθηκε με προνομιακούς όρους, η Επιτροπή μπορεί να εξετάσει, ελλείψει άλλων δεικτών συγκριτικής αξιολόγησης, κατά πόσο το επιτόκιο του εν λόγω δανείου συνάδει προς το επιτόκιο αναφοράς της Επιτροπής. Το επιτόκιο αναφοράς της Επιτροπής καθορίζεται σύμφωνα με τη μέθοδο που προβλέπεται στην ανακοίνωση για τα επιτόκια αναφοράς του 2008.

(92)

Στην ανακοίνωση για τα επιτόκια αναφοράς του 2008 ορίζεται η μέθοδος καθορισμού των επιτοκίων αναφοράς και προεξόφλησης, τα οποία χρησιμοποιούνται αντί των συνήθων επιτοκίων της αγοράς. Εντούτοις, επειδή τα επιτόκια αναφοράς της Επιτροπής είναι μόνο μία τιμή αναφοράς, η Επιτροπή, εφόσον διαθέτει άλλους δείκτες σε μια ορισμένη υπόθεση επιτοκίου τους οποίους ο δανειστής θα μπορούσε να εξασφαλίσει στην αγορά, μπορεί να βασίσει την αξιολόγησή της για την πιστοληπτική ικανότητα στους δείκτες αυτούς.

(93)

Προκειμένου να καταστεί δυνατή η σύγκριση των επίμαχων δανείων με τους δείκτες σύγκρισης που καθόρισε η Γερμανία, η Επιτροπή πρέπει καταρχήν να ελέγξει τη φερεγγυότητα της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2.

(94)

Η φερεγγυότητα της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2 δεν έχει αξιολογηθεί μέχρι στιγμής από κανέναν οργανισμό αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Ωστόσο, η Γερμανία υποστηρίζει ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η αξιολόγηση των μητρικών εταιρειών δεδομένης της συμφωνίας μεταφοράς κερδών και ζημιών που είχε συναφθεί μεταξύ της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2 και των LH και FMG αναφορικά με τα μερίδιά τους.

(95)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι, σύμφωνα με το γερμανικό δίκαιο, η LH και η FMG εξακολουθούν να ευθύνονται για κάθε δάνειο το οποίο είχαν συνάψει οι εταιρείες Τ2 κατά το χρονικό διάστημα που υπήρχε η συμφωνία μεταφοράς κερδών και ζημιών, ακόμα και εάν έπειτα καταγγέλθηκε η συμφωνία.

(96)

Με τα δεδομένα αυτά, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η αξιολόγηση της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2 αντιστοιχεί τουλάχιστον στη χαμηλότερη αξιολόγηση των μητρικών εταιρειών LH και FMG.

(97)

Η φερεγγυότητα της LH έχει αξιολογηθεί από την Standard & Poor's και την Moody's. Κατά τη χρονική στιγμή χορήγησης των δανείων αριθ. 17 και 20 (Μάρτιος 2005) η LH αξιολογήθηκε από την Standard&Poor's με τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση ΒΒΒ και από τη Moody's με Baa2 αντιστοίχως· επομένως, αμφότεροι οι οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας κατέταξαν την επιχείρηση στην ίδια κατηγορία αξιολόγησης.

(98)

Η φερεγγυότητα της FMG δεν έχει αξιολογηθεί μέχρι στιγμής από κανέναν οργανισμό αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι, σύμφωνα με την ανακοίνωση για τα επιτόκια αναφοράς του 2008, οι αξιολογήσεις δεν είναι ανάγκη να προέρχονται από οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας· τα συστήματα αξιολόγησης που χρησιμοποιούν οι τράπεζες για τα επιτόκια υπερημερίας είναι εξίσου αποδεκτά. Από τη σύμβαση για την κοινοπρακτική πίστωση που είχε υπογραφεί τον Σεπτέμβριο του 2006, ήτοι λίγο μετά από τη χορήγηση των δανείων αριθ. 17 και 20, μεταξύ της FMG και 21 δημόσιων και ιδιωτικών τραπεζών, προκύπτει ότι οι τράπεζες βασίζονταν σε αξιολόγηση της FMG ίση με τουλάχιστον […].

(99)

Με βάση τις εκτιμήσεις που αναφέρονται στις αιτιολογικές σκέψεις 94 έως 98, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η εταιρεία εκμετάλλευσης Τ2 κατατάσσεται τουλάχιστον στην αξιολόγηση της LH, ήτοι κατατάσσεται τουλάχιστον σε αξιολόγηση […].

(100)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι η σύμβαση που είχε συναφθεί το 2006 σχετικά με την κοινοπρακτική πίστωση υπέρ της FMG δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης σύγκρισης των εν λόγω δανείων, διότι η αξιολόγηση της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2 θα μπορούσε σε ορισμένες περιπτώσεις να κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα από τη αξιολόγηση της FMG. Εξάλλου, οι όροι των δανείων αριθ. 17 και 20 συμφωνήθηκαν το 2003, ενώ η σύμβαση για την κοινοπρακτική πίστωση είχε συναφθεί σε διαφορετικό έτος.

(101)

Αναφορικά με τις λοιπές συγκρίσιμες επιχειρήσεις που μνημονεύονται από τη Γερμανία, ήτοι τις εταιρείες Deutsche Telekom AG, Bayer AG, Volkswagen AG και Deutsche Börse AG, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι αποτελούν μόνο μικρό δείγμα. Επιπλέον, μόνο η αξιολόγηση της Deutsche Telekom AG από τον οίκο Standard & Poor's με τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση ΒΒΒ+ και από τον οίκο Moody's με τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση Baa1, μπορεί να συγκριθεί με τη αξιολόγηση της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2. Οφείλει εξάλλου να επισημανθεί ότι οι όροι χρηματοδότησης της Deutsche Telekom AG καθορίστηκαν τον Οκτώβριο του 2000, ήτοι σε τελείως διαφορετική χρονική στιγμή σε σχέση με τους όρους των επίμαχων δανείων.

(102)

Με βάση τους λόγους που αναπτύχθηκαν ανωτέρω στις αιτιολογικές σκέψεις 100 και 101, η Επιτροπή κρίνει ότι η Γερμανία δεν διενήργησε εύλογη συγκριτική ανάλυση της αγοράς για να δικαιολογήσει τους όρους των δανείων αριθ. 17 και 20.

(103)

Η Επιτροπή διενήργησε επίσης συγκριτική ανάλυση (benchmarking) με τις τιμές αναφοράς της αγοράς με βάση τις αποκλίσεις των συμβάσεων αντιστάθμισης πιστωτικού κινδύνου (CDS) προκειμένου να εξετάσει κατά πόσο τα δάνεια αριθ. 17 και 20 χορηγήθηκαν υπό τους όρους της αγοράς.

(104)

Σύμφωνα με τη μέθοδο που βασίζεται στην ανακοίνωση για τα επιτόκια αναφοράς του 2008, η Επιτροπή κρίνει ότι οι τόκοι δανείου μπορούν να θεωρηθούν ότι αντιστοιχούν στους όρους της αγοράς, εφόσον τα δάνεια χορηγήθηκαν με επιτόκιο το οποίο αντιστοιχεί τουλάχιστον σε επιτόκιο αναφοράς που υπολογίζεται με τον ακόλουθο τύπο:

(105)

Το βασικό επιτόκιο αντιστοιχεί στο κόστος των τραπεζών για την παροχή ρευστότητας (κόστος χρηματοδότησης). Στην περίπτωση χρηματοδότησης σταθερού επιτοκίου (ήτοι το επιτόκιο καθορίζεται για τη συνολική διάρκεια του δανείου) το βασικό επιτόκιο υπολογίζεται με βάση επιτόκια swap (27), τα οποία αντιστοιχούν στη διάρκεια ζωής και το νόμισμα της εκάστοτε υποχρέωσης. Το περιθώριο κινδύνου αποτελεί το αντίτιμο του δανειστή για τους κινδύνους που συνδέονται με την εκάστοτε χρηματοδότηση, ιδίως τον πιστωτικό κίνδυνο. Το περιθώριο κινδύνου συνάγεται από κατάλληλο δείγμα αποκλίσεων CDS (28) που αφορούν οντότητες αναφοράς (π. χ. εταιρικά ομόλογα), των οποίων η διαβάθμιση μπορεί να συγκριθεί με τη διαβάθμιση των δανείων υπέρ της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2. Τέλος, φαίνεται εύλογη η προσθήκη 10-20 μονάδων βάσης ως κατά προσέγγιση εκτίμηση για τα τραπεζικά τέλη τα οποία συνήθως επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις (29).

(106)

Για τον καθορισμό της αντίστοιχης διάρκειας ζωής των επίμαχων δανείων πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η απόσβεσή τους. Προς τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή υπολόγισε τη σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής των δανείων, η οποία δηλώνει τον μέσο όρο των ετών που παραμένει ανεξόφλητο το κάθε ευρώ. Η σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής του δανείου αριθ. 17 υπολογίστηκε σε […] έτη και η σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής του δανείου αριθ. 20 σε […] έτη.

(107)

Δεδομένου ότι η σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής του δανείου αριθ. 17 ανέρχεται σε […] έτη (για την οποία δεν υπάρχουν διαθέσιμα επιτόκια swap), για τον υπολογισμό του βασικού επιτοκίου του εν λόγω δανείου, η Επιτροπή χρησιμοποίησε ως τιμή αναφοράς το διετές επιτόκιο swap σε ευρώ (30). Για το δάνειο αριθ. 20 θα χρησιμοποιείται το πενταετές επιτόκιο swap σε ευρώ (31) ως η ακριβέστερη κατά προσέγγιση εκτίμηση για τη σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής […] ετών. Αμφότερα τα επιτόκια swap προέρχονται από το Bloomberg και αφορούν την ημέρα χορήγησης των δανείων (23 Μαρτίου 2005). Το επιτόκιο swap του δανείου αριθ. 17 ανέρχεται σε 2,73 % και του δανείου αριθ. 20 σε 3,28 % αντίστοιχα (32).

(108)

Αναφορικά με τα περιθώρια, η Επιτροπή παρατηρεί ότι αμφότερα τα επίμαχα δάνεια είναι υψηλής εξασφάλισης (33). Το επίπεδο εξασφάλισης των δανείων στις 31 Δεκεμβρίου 2003 ανήλθε σε […] % (η αξία των περιουσιακών στοιχείων ανερχόταν σε […] EUR στις 31 Δεκεμβρίου και η αξία των αντίστοιχων υποχρεώσεων σε […] EUR). Στην πράξη η αξιολόγηση του εν λόγω χρεογράφου («διαβάθμιση έκδοσης») αυξάνεται κατά μία βαθμίδα σε σχέση με την αξιολόγηση του εκδότη (34). Αναλόγως, η αξιολόγηση της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2 για τα εν λόγω δάνεια θα έπρεπε να αυξηθεί κατά μία βαθμίδα και να διαμορφωθεί σε (τουλάχιστον) […].

(109)

Με βάση τα στοιχεία του Bloomberg, η Επιτροπή έλαβε δείγματα από οντότητες αναφοράς με αξιολόγηση […] από όλους τους κλάδους της οικονομίας με εξαίρεση τον δημόσιο και χρηματοπιστωτικό τομέα. Η δειγματοληψία για το δάνειο αριθ. 17 (με βάση τα τριετή επιτόκια CDS (35)) περιλαμβάνει 29 οντότητες αναφοράς, ενώ η δειγματοληψία για το δάνειο αριθ. 20 (με βάση τα πενταετή επιτόκια CDS) περιλαμβάνει 38 επιχειρήσεις. Οι μέσες αποκλίσεις CDS που καθορίστηκαν την ημέρα χορήγησης του δανείου ανέρχονταν σε 19 μονάδες βάσης για διάρκεια τριών ετών (36) και σε 28 μονάδες βάσης για διάρκεια πέντε ετών (37).

(110)

Από την προσέγγιση αυτή προκύπτει επιτόκιο αναφοράς ύψους 3,12 % (38) για το δάνειο αριθ. 17 και ύψους 3,76 % (39) για το δάνειο αριθ. 20. Από το γεγονός ότι τα επιτόκια των δανείων αριθ. 17 και 20 διαμορφώνονται σε επίπεδο υψηλότερο από τα υπολογιζόμενα επιτόκια αναφοράς (δάνειο αριθ. 17: […] και δάνειο αριθ. 20: […]) συνάγεται, κατά την άποψη της Επιτροπής, ότι τα δάνεια ανταποκρίνονταν όντως στις συνθήκες της αγοράς.

(111)

Στο πλαίσιο περαιτέρω ελέγχων, δεδομένης της στενής σχέσης μεταξύ της LH και της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2, η Επιτροπή εξέτασε το ύψος των αποκλίσεων CDS αντικείμενο διαπραγμάτευσης των οποίων ήταν η ίδια η LH. Το τριετές επιτόκιο (40) CDS της LH την ημέρα χορήγησης του δανείου αριθ. 17 είχε διαμορφωθεί σε […] μονάδες βάσης. Το πενταετές επιτόκιο CDS της LH ανερχόταν σε […] μονάδες βάσης. Τα επιτόκια CDS πρέπει να προσαρμοστούν προς τα κάτω προκειμένου να ληφθεί υπόψη η υψηλή εξασφάλιση των δανείων αριθ. 17 και αριθ. 20. Με την εφαρμογή συντελεστή πολλαπλασιασμού 2/3 (41) προκύπτει, σύμφωνα με την παραπάνω προσέγγιση, επιτόκιο αναφοράς ύψους […] % για το δάνειο αριθ. 17 και ύψους […] % για το δάνειο αριθ. 20. Επίσης, η παραπάνω προσέγγιση παρέχει επιπλέον ένδειξη ότι τα περιθώρια κινδύνου των όρων δανεισμού αντιστοιχούν στις συνθήκες της αγοράς.

(112)

Βασιζόμενη στις προαναφερθείσες αιτιολογικές σκέψεις (αιτιολογικές σκέψεις 103-111) η Επιτροπή διαπιστώνει ότι τα δάνεια αριθ. 17 και 20 χορηγήθηκαν με επιτόκια υψηλότερα από τα υπολογιζόμενα επιτόκια αναφοράς και συνεπώς μπορεί να θεωρηθεί ότι ανταποκρίνονται στις συνθήκες της αγοράς.

(113)

Δεδομένου ότι η Γερμανία δεν χορήγησε κανένα σημείο αναφοράς της αγοράς, η Επιτροπή θα εκτιμήσει τους όρους των δανείων αριθ. 17 και 20 επίσης με βάση την ανακοίνωση για τα επιτόκια αναφοράς του 2008. Στην αναφερθείσα ανακοίνωση ορίζεται η μέθοδος καθορισμού των επιτοκίων αναφοράς και προεξόφλησης, τα οποία χρησιμοποιούνται αντί των συνήθων επιτοκίων της αγοράς.

(114)

Τα επιτόκια αναφοράς υπολογίζονται σύμφωνα με το βασικό επιτόκιο (ετήσιο διατραπεζικό προσφερόμενο επιτόκιο, ετήσιο επιτόκιο IBOR) το οποίο προσαυξάνεται σε αναλογία προς τα περιθώρια κινδύνου. Τα περιθώρια κυμαίνονται από 60 έως 1 000 μονάδες βάσης, με βάση τη φερεγγυότητα της επιχείρησης και τις παρεχόμενες εγγυήσεις. Κατά κανόνα, το βασικό επιτόκιο προσαυξάνεται κατά 100 μονάδες βάσης, υπό την προϋπόθεση ότι πρόκειται για δάνεια σε επιχειρήσεις με ικανοποιητική αξιολόγηση και υψηλές εξασφαλίσεις ή για επιχειρήσεις με καλή αξιολόγηση και συνήθεις εξασφαλίσεις ή για επιχειρήσεις με υψηλή αξιολόγηση χωρίς εξασφαλίσεις.

(115)

Στην προκειμένη περίπτωση το βασικό επιτόκιο ορίζεται ως ο τριμηνιαίος μέσος όρος των ετήσιων επιτοκίων EURIBOR (42) για τους μήνες Σεπτέμβριο έως Νοέμβριο του προηγούμενου έτους (2004). Το εφαρμοζόμενο βασικό επιτόκιο των επίμαχων δανείων μπορεί να υπολογιστεί κατά προσέγγιση σε 2,34 %.

(116)

Το περιθώριο κινδύνου εξαρτάται από τη αξιολόγηση της εν λόγω επιχείρησης και τις παρεχόμενες εγγυήσεις. Όπως διαπιστώνεται στην αιτιολογική σκέψη 99, η ελάχιστη αξιολόγηση της εταιρείας εκμετάλλευσης Τ2 αντιστοιχεί σε […].

(117)

Επίσης, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι τα επίμαχα δάνεια είναι υψηλής εξασφάλισης (ήτοι η ζημία σε περίπτωση αθέτησης υποχρεώσεων (ΖΑΥ) είναι μικρότερη από 30 %), ιδίως σε σχέση με […] (43). Η μικρότερη από 30 % ΖΑΥ βασίζεται στο ύψος των ενεχυριαζόμενων απαιτήσεων και περιουσιακών στοιχείων. Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι η ΖΑΥ για ένα δάνειο με εγγύηση ύψους […] ανέρχεται κατά κανόνα σε περίπου 35 % (44). Επιπλέον, το επίμαχο δάνειο είναι εξασφαλισμένο με […] και ο βαθμός εξασφάλισής του ανέρχεται σε […].

(118)

Για τους δανειολήπτες με ελάχιστη αξιολόγηση […] και δάνειο υψηλής εξασφάλισης, η ανακοίνωση για τα επιτόκια αναφοράς του 2008 προβλέπει περιθώριο κινδύνου τουλάχιστον […] μονάδων βάσης. Μετά την προσαύξηση του βασικού επιτοκίου κατά 2,34 % και του περιθωρίου κινδύνου […] μονάδων βάσης, προκύπτει επιτόκιο […] %.

(119)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το επιτόκιο του δανείου αριθ. 17 καθορίστηκε σε […] και το επιτόκιο του δανείου αριθ. 20 καθορίστηκε σε […]. Κατά συνέπεια, τα επιτόκια αμφότερων των δανείων διαμορφώνονται σε επίπεδο υψηλότερο σε σχέση με το επιτόκιο αναφοράς της Επιτροπής.

(120)

Η Επιτροπή μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα δάνεια αριθ. 17 και 20 χορηγήθηκαν υπό τους όρους της αγοράς. Δεδομένου ότι δεν διαπιστώθηκε οικονομικό πλεονέκτημα, δεν χρειάζεται να διευκρινιστεί κατά πόσο τα μέτρα καταλογίζονται στο κράτος.

(121)

Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι δεν πληρούνται τα σωρευτικά κριτήρια σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τα δάνεια αριθ. 17 και 20 δεν εμπεριέχουν κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(122)

Όπως αναπτύχθηκε στις αιτιολογικές σκέψεις 74-81, έως τις 12 Δεκεμβρίου 2000 δεν ήταν σαφής ο νομικός χαρακτηρισμός της εκμετάλλευσης και της κατασκευής των αερολιμενικών υποδομών προς τον σκοπό των κρατικών ενισχύσεων. Ενώ στον τομέα αυτό άρχισε σταδιακά να αναπτύσσεται ο ανταγωνισμός, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θεωρούσαν ότι οι δραστηριότητες αυτές αποτελούσαν αποστολή της δημόσιας εξουσίας και όχι οικονομικές δραστηριότητες.

(123)

Αναφορικά με τη σύμβαση παραχώρησης χρήσης ακινήτων μεταξύ της FMG και της Immo T2, στο πλαίσιο της επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Γερμανία διευκρίνισε ότι οι όροι χρήσης των ακινήτων αριθ. 4935/3 και 4881 συμφωνήθηκαν αμετάκλητα στη σύμβαση παραχώρησης χρήσης ακινήτων που συνομολογήθηκε στις 30 Μαρτίου 2000.

(124)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι οι όροι χρήσης των ακινήτων αριθ. 4935/3 και 4881 καθορίστηκαν αμετακλήτως πριν την έκδοση της απόφασης Aéroports de Paris (ήτοι πριν τις 12 Δεκεμβρίου 2000). Κατά συνέπεια, έστω και αν το μέτρο αυτό συνεπαγόταν κάποιο πλεονέκτημα, σύμφωνα με τους λόγους που εκτίθενται στο τμήμα 6.1.1, η Επιτροπή δεν είναι αρμόδια να ελέγξει και να αμφισβητήσει το επίδικο μέτρο σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.

(125)

Όπως προκύπτει από το σύνολο των προεκτεθέντων, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές της να εξετάσει και να αμφισβητήσει τα δάνεια αριθ. 1, 5, 6, 7, 9, 10, 16, 21 και 23 σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.

(126)

Σε σχέση με τα δάνεια αριθ. 17 και 20, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι χορηγήθηκαν υπό τους όρους της αγοράς. Δεδομένου ότι δεν πληρούνται τα σωρευτικά κριτήρια κατά το άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τα δάνεια αριθ. 17 και 20 δεν περιέχουν κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

(127)

Σε σχέση με τους όρους χρήσης των ακινήτων αριθ. 4935/3 και 4881, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές της να εξετάσει και να αμφισβητήσει τη σύμβαση παραχώρησης χρήσης των ακινήτων σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.

29.11.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 319/23

(5)

Ατομικές επιχειρήσεις/συνεταιρικές επιχειρήσεις χωρίς ανεξάρτητη νομική προσωπικότητα.