Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006 όσον αφορά ελάχιστες απαιτήσεις ως προς τα κατώτατα όρια για τα διαλείμματα και τις περιόδους ημερήσιας και εβδομαδιαίας ανάπαυσης στον κλάδο των έκτακτων μεταφορών επιβατών»

[COM(2023) 256 final — 2023/0155 (COD)]

(C/2023/882)

Εισηγητής:

ο κ. Mateusz SZYMAŃSKI

Αίτηση γνωμοδότησης	Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 1.6.2023 Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 28.7.2023
Νομική βάση	Άρθρα 91 παράγραφος 1 και 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Αρμόδιο τμήμα	Μεταφορές, ενέργεια, υποδομές και κοινωνία των πληροφοριών
Υιοθετήθηκε από το τμήμα	6.9.2023
Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια	21.9.2023
Σύνοδος ολομέλειας αριθ.	581
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (υπέρ/κατά/αποχές)	156/96/11

1. Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1.

Ο τομέας των έκτακτων μεταφορών χαρακτηρίζεται από σοβαρές ελλείψεις προσωπικού που σχετίζονται με τα γενικά χαρακτηριστικά του τομέα των μεταφορών, όπου ο συνδυασμός επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής είναι ενδεχομένως δύσκολος,

1.2.

Επιπλέον, είναι κρίσιμης σημασίας να δημιουργηθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για όλους τους μεταφορείς, οι οποίοι θα καταστήσουν δυνατό τον θεμιτό ανταγωνισμό. Οι προσπάθειες καταστρατήγησης των υφιστάμενων κανόνων όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας των οδηγών πρέπει να αντιμετωπιστούν αποφασιστικά από όλες τις αρμόδιες εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές.

1.3.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) αναγνωρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής για βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών και της ελκυστικότητας αυτής της μορφής τουρισμού. Ωστόσο, η πρόταση για την παροχή μεγαλύτερης εργασιακής ευελιξίας στον εν λόγω τομέα θα πρέπει να θεωρηθεί ανεπαρκής διότι θα επιδείνωνε τις συνθήκες εργασίας των οδηγών και, επομένως, θα μείωνε περαιτέρω το ενδιαφέρον των ατόμων για την άσκηση αυτού του επαγγέλματος. Παρά ταύτα, επικροτείται το γεγονός ότι ο προτεινόμενος κανονισμός δεν εισάγει αλλαγές ούτε όσον αφορά την κατώτατη διάρκεια των διαλειμμάτων ή των περιόδων ανάπαυσης, ούτε όσον αφορά το ανώτατο όριο χρόνου οδήγησης. Είναι ιδιαίτερα προς το συμφέρον των εταιρειών να φροντίζουν τους οδηγούς και τους στόλους τους με στόχο την επίτευξη υψηλού επιπέδου οδικής ασφάλειας και ασφάλειας των επιβατών. Ταυτόχρονα, η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα ασφαλών χώρων στάθμευσης για τις περιόδους ανάπαυσης και τα διαλείμματα.

1.4.

Επιπλέον, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ο μέσος όρος ηλικίας των οδηγών σε αυτόν τον τομέα είναι ήδη υψηλός και εξακολουθεί να αυξάνεται. Η αύξηση του φόρτου εργασίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε περισσότερα τροχαία ατυχήματα, καθώς η κόπωση των οδηγών και η οδική ασφάλεια συνδέονται στενά. Συνεπώς, η ευελιξία έρχεται σε αντίθεση με τους στόχους της ΕΕ για την οδική ασφάλεια.

1.5.

Η ΕΟΚΕ προτείνει να δοθεί πολύ μεγαλύτερη προσοχή στο ζήτημα της αποτελεσματικής εφαρμογής και επιβολής των ισχυόντων κανόνων. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την επίτευξη αυτού του στόχου, μεταξύ άλλων μέσω της χρήσης ψηφιακών εργαλείων για τη διενέργεια επιθεωρήσεων, που θα μπορούσε να υποστηριχθεί με κονδύλια της ΕΕ.

1.6.

Η ΕΟΚΕ αντιτίθεται στην πρακτική της απευθείας διαβούλευσης με μεμονωμένα άτομα και της αντιπαραβολής των απόψεών τους με τις απόψεις των αντιπροσωπευτικών κοινωνικών εταίρων. Η πρακτική αυτή υπονομεύει τον αναγνωρισμένο ρόλο των κοινωνικών εταίρων και αντιβαίνει στις αρχές του κοινωνικού διαλόγου. Ταυτόχρονα, η ΕΟΚΕ ζητεί τα ζητήματα που αφορούν τις συνθήκες εργασίας σε αυτόν τον τομέα να αντιμετωπίζονται σε μεγαλύτερο βαθμό από τους κοινωνικούς εταίρους του συγκεκριμένου τομέα, οι οποίοι είναι πιο εξοικειωμένοι με τις πραγματικές επικρατούσες συνθήκες, στο πλαίσιο της διαδικασίας κοινωνικού διαλόγου.

2. Γενικό πλαίσιο της γνωμοδότησης

2.1.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την αναθεώρηση των κανόνων σχετικά με τον χρόνο εργασίας στον τομέα των έκτακτων μεταφορών επιβατών. Οι αλλαγές επικεντρώνονται στον χρόνο οδήγησης και τις περιόδους ανάπαυσης και αποσκοπούν στην εισαγωγή μεγαλύτερης ευελιξίας εν προκειμένω.

2.2.

Με την πρωτοβουλία αυτή, η Επιτροπή επιδιώκει να διασφαλίσει αποδοτικές και υψηλής ποιότητας έκτακτες μεταφορές με λεωφορεία και πούλμαν και να βελτιώσει τις συνθήκες οδήγησης και εργασίας των οδηγών, μεταξύ άλλων μειώνοντας το άγχος και την κόπωση των οδηγών στις έκτακτες μεταφορές με λεωφορεία και πούλμαν.

2.3.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει δύο συγκεκριμένους στόχους: να διασφαλιστεί μια πιο ευέλικτη κατανομή των διαλειμμάτων και των περιόδων ανάπαυσης και να προωθηθεί η ίση μεταχείριση των διεθνών και των εσωτερικών έκτακτων μεταφορών με λεωφορεία και πούλμαν. Η πρόταση της Επιτροπής δεν εισάγει αλλαγές ούτε όσον αφορά την κατώτατη διάρκεια των διαλειμμάτων ή των περιόδων ανάπαυσης, ούτε όσον αφορά το ανώτατο όριο χρόνου οδήγησης.

2.4.

Οι προτάσεις της Επιτροπής περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης των διαλειμμάτων, επέκταση της «παρέκκλισης των 12 ημερών» στις έκτακτες εσωτερικές μεταφορές επιβατών και δυνατότητα αναβολής της ημερήσιας ανάπαυσης κατά μία ή δύο ώρες, ανάλογα με τον συνολικό ημερήσιο χρόνο οδήγησης.

3. Γενικές παρατηρήσεις

3.1.

Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών και της ελκυστικότητας αυτής της μορφής τουρισμού. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η πρόταση της Επιτροπής δεν αντιμετωπίζει επαρκώς το βασικό πρόβλημα του τομέα των μεταφορών, δηλαδή τη σοβαρή έλλειψη προσωπικού. Αμφιβάλλει δε όσον αφορά το γεγονός ότι η αύξηση της ευελιξίας ως προς τον χρόνο εργασίας των οδηγών ή της πίεσης που ασκείται στους οδηγούς που συνεχίζουν να ασκούν το επάγγελμα αποτελεί τη σωστή λύση, επειδή η πίεση που ασκείται στους οδηγούς είναι ήδη πολύ υψηλή.

3.2.

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η πρακτική και η διατύπωση των ισχυόντων κανονισμών ήδη αφήνουν περιθώρια για μεγάλη διάρκεια χρόνου εργασίας, επιδεινώνοντας την κόπωση, και οι προτεινόμενοι νέοι κανόνες ενδέχεται να επιδεινώσουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Δεδομένου ότι η μέση ηλικία των οδηγών στον τομέα των έκτακτων μεταφορών επιβατών είναι τα 50 έτη (1), πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όχι μόνο καθαρά οικονομικοί και οργανωτικοί παράγοντες, αλλά και η υγεία των οδηγών και η ασφάλεια των επιβατών.

3.3.

Η προτεινόμενη αλλαγή θα συνεπάγεται στην πράξη 12 συνεχόμενες ημέρες οδήγησης χωρίς καμία εβδομαδιαία ανάπαυση, όσον αφορά τόσο τα εσωτερικά όσο και τα διεθνή ταξίδια. Αυτό αντενδείκνυται ακόμη περισσότερο, δεδομένου ότι η επιβολή της παρέκκλισης των 12 ημερών είναι ήδη προβληματική, καθώς οι επιθεωρητές αναφέρουν σοβαρές δυσκολίες στον έλεγχο αυτής της παρέκκλισης. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη ψηφιακών εργαλείων επιβολής και στη δυσκολία διασφάλισης ότι υπάρχει μόνο μία ομάδα επιβατών [μία και μόνη περιστασιακή υπηρεσία, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 561/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2)]. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έλαβε τα αναγκαία μέτρα για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων προβλημάτων.

3.4.

Όσον αφορά τα διαλείμματα, οι μεταφορείς θα έχουν τη δυνατότητα να χωρίζουν τα ημερήσια διαλείμματα σε τρεις περιόδους τουλάχιστον 15 λεπτών. Αυτό ενδέχεται να έχει ως αποτέλεσμα οι οδηγοί λεωφορείων και πούλμαν να μην έχουν επαρκή χρόνο να ανακάμψουν, ιδίως δεδομένου ότι υπάρχουν όλο και περισσότεροι επιβάτες στα πούλμαν και οι οδηγοί επιβαρύνονται με πρόσθετες ευθύνες.

3.5.

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η ανάγκη να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο πρόβλημα της κόπωσης συναρτάται με τους κινδύνους που αυτή συνεπάγεται. Η κόπωση είναι η αιτία πολυάριθμων τροχαίων ατυχημάτων και θανάτων κάθε χρόνο.

3.6.

Η πολιτική της ΕΕ δεν θα πρέπει να θέσει ως προτεραιότητα μόνον τη μείωση του φόρτου εργασίας των εργαζομένων, αλλά και την ορθή επιβολή των ισχυόντων κανονισμών. Παρατηρούνται ορισμένα προβλήματα που σχετίζονται με την εφαρμογή των κανονισμών και τη μείωση του αριθμού των ελέγχων στις οδικές μεταφορές, ο οποίος ήταν ήδη ανεπαρκής (3). Αυτό οφείλεται στις ανεπάρκειες των ελέγχων και των επιθεωρήσεων και στην έλλειψη ψηφιακών εργαλείων. Η αποδοτική, πρακτική και έγκαιρη επιβολή είναι ουσιαστική για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των οδηγών, την αντιμετώπιση της κόπωσης και τη διασφάλιση της οδικής ασφάλειας. Η ΕΟΚΕ τονίζει τη σημασία της στενής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και της αποδοτικής ανταλλαγής πληροφοριών. Για τον σκοπό αυτό, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κονδύλια της ΕΕ, ιδίως για την ψηφιοποίηση των διαθέσιμων εργαλείων.

3.7.

Είναι επίσης κρίσιμης σημασίας να δημιουργηθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για όλους τους μεταφορείς, οι οποίοι θα καταστήσουν δυνατό τον θεμιτό ανταγωνισμό. Η αναζήτηση καλύτερης θέσης στην αγορά από ορισμένες εταιρείες μεταφορών μέσω της καταστρατήγησης των ισχυόντων κανόνων και απαιτήσεων δημιουργεί μια κατάσταση αθέμιτου ανταγωνισμού, που υπονομεύει τη δραστηριότητα των έντιμων επιχειρηματιών. Αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με αποφασιστικότητα από όλες τις αρμόδιες εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές.

3.8.

Η ΕΟΚΕ προτείνει ορισμένες πτυχές της οργάνωσης του χρόνου εργασίας να επαφίενται στη συμφωνία των κοινωνικών εταίρων, προκειμένου να διασφαλίζεται δίκαιη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, π.χ. προβλεψιμότητα των βαρδιών, λαμβανομένου υπόψη του υψηλού βαθμού πολυπλοκότητας και ιδιαιτερότητας του εν λόγω τομέα. Επιπλέον, είναι αναγκαίο να καταβληθούν προσπάθειες για αποτελεσματικότερη επιβολή των ισχυόντων κανόνων, που δημιουργούν ήδη πρόσφορο έδαφος για θεμιτό ανταγωνισμό.

3.9.

Οι προτεινόμενες αλλαγές στον εν λόγω τομέα φαίνεται επίσης ότι αντιβαίνουν στους στόχους της δέσμης μέτρων για την κινητικότητα που έχει ήδη εγκριθεί. Η αναθεώρηση θα υπονομεύσει τον στόχο της δέσμης μέτρων για την κινητικότητα για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στον κλάδο των οδικών μεταφορών και θα θέσει σε κίνδυνο την οδική ασφάλεια. Επιπλέον, η μεταρρύθμιση αντιβαίνει στο στρατηγικό σχέδιο δράσης για την οδική ασφάλεια και στον προβλεπόμενο στόχο του «οράματος για μηδενικές απώλειες» για μηδενικούς θανάτους ή σοβαρούς τραυματισμούς σε τροχαία ατυχήματα έως το 2050 (4).

4. Ειδικές παρατηρήσεις

4.1.

Είναι ιδιαίτερα προς το συμφέρον των εταιρειών να φροντίζουν τους οδηγούς και τους στόλους τους με στόχο την επίτευξη υψηλού επιπέδου οδικής ασφάλειας και ασφάλειας των επιβατών. Ως εκ τούτου, ο υπολογισμός των περιόδων ανάπαυσης και των διαλειμμάτων θα πρέπει να πραγματοποιείται με τη μέγιστη δυνατή προσοχή για την αποφυγή ατυχημάτων, μειώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τους κινδύνους για τους εργαζομένους και τις ίδιες τις επιχειρήσεις.

4.2.

Οι ελλείψεις προσωπικού γίνονται όλο και πιο αισθητές και απειλούν το μέλλον του εν λόγω τομέα. Η αυξανόμενη μέση ηλικία των οδηγών αναδεικνύει την ανάγκη να καταστεί αυτός ο τομέας πιο ελκυστικός. Η αδράνεια και η σταδιακή συνταξιοδότηση των οδηγών απλώς θα επιδεινώσουν τα παρατηρούμενα προβλήματα. Φαίνεται ότι η στόχευση των ρυθμιστικών αλλαγών στη βελτίωση των συνθηκών για τους επαγγελματίες οδηγούς θα μπορούσε να καταστήσει αυτόν τον τομέα ελκυστικότερο και να αυξήσει το ενδιαφέρον για το επάγγελμα, ιδίως μεταξύ των νέων.

4.3.

Η μείωση αυτών των σημαντικών ελλείψεων προσωπικού στον συγκεκριμένο τομέα θα καταστεί επίσης δυνατή με την υποστήριξη όλων όσοι ενδιαφέρονται να απασχοληθούν στον τομέα των έκτακτων μεταφορών επιβατών. Το υψηλό κόστος της κατάρτισης και τα αυξημένα τέλη για τις άδειες οδήγησης αποτελούν σημαντικό εμπόδιο εν προκειμένω. Η ΕΟΚΕ καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης και άλλοι αρμόδιοι φορείς θα θεσπίσουν προγράμματα στήριξης σε αυτόν τον τομέα.

4.4.

Άλλη μια σημαντική πτυχή που θα μπορούσε να συμβάλει στην ελκυστικότητα αυτού του είδους εργασίας θα ήταν η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των οδηγών. Οι επενδύσεις σε ασφαλείς χώρους στάθμευσης για τη διευκόλυνση της ανάπαυσης, ακόμη και για σύντομα χρονικά διαστήματα, εξακολουθούν να είναι αναγκαίες. Στο πλαίσιο αυτό, η προοπτική της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική προκειμένου να διασφαλιστούν ασφαλείς και υγιείς συνθήκες εργασίας με πρόσβαση σε αξιοπρεπείς εγκαταστάσεις.

4.5.

Άλλη μια απάντηση στην έλλειψη προσωπικού υπήρξε επίσης το άνοιγμα του εν λόγω τομέα σε υπηκόους τρίτων χωρών. Στην πράξη, η λύση αυτή αποδεικνύεται αναποτελεσματική διότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές ως προς τις συνθήκες εργασίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ και προβλήματα όσον αφορά την επιβολή των υφιστάμενων νομικών απαιτήσεων, τόσο σε εθνικό όσο και ενωσιακό επίπεδο. Είναι, ως εκ τούτου, αναγκαίο να διασφαλιστεί η αποτελεσματική προστασία όλων των οδηγών σε ολόκληρη την ΕΕ από τυχόν εκμετάλλευση.

4.6.

Επιπλέον, για τους σκοπούς των ανωτέρω, αλλά και προκειμένου οι μελλοντικές αποφάσεις για την οργάνωση του χρόνου εργασίας στον εν λόγω τομέα να βασίζονται στα πιο πρόσφατα στοιχεία, συνιστάται να εκπονηθούν νέες μελέτες σχετικά με τον αντίκτυπο του χρόνου οδήγησης, ανάπαυσης και εργασίας στην ασφάλεια στον συγκεκριμένο τομέα, καθώς και σχετικά με τις κύριες προκλήσεις που τίθενται εν προκειμένω όσον αφορά την επιβολή των υφιστάμενων νομικών απαιτήσεων. Οι μελέτες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία φαίνεται ότι έχουν ιδιαίτερη σημασία.

4.7.

Στις γνωμοδοτήσεις της, η ΕΟΚΕ τονίζει τη σημασία της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών κοινωνικού διαλόγου με τη συμμετοχή αντιπροσωπευτικών οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων. Για τον λόγο αυτόν, πρέπει να επικριθεί η πρακτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να λαμβάνει τις απόψεις μεμονωμένων οδηγών, να τις αντιπαραβάλλει με τις απόψεις της αντιπροσωπευτικής συνδικαλιστικής οργάνωσης του κλάδου στα αποτελέσματα της διαβούλευσης και να συνάγει συμπεράσματα από τις απόψεις αυτές, προκειμένου να θεσπίσει καθολικά εφαρμοστέα νομοθεσία.

4.8.

Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να τονίσει τη σημασία όχι μόνον της νομοθεσίας και της επιβολής της, αλλά και της ευαισθητοποίησης των εργοδοτών και των οδηγών σχετικά με τους κινδύνους της κούρασης και της υπερκόπωσης. Οι δημόσιες εκστρατείες θα πρέπει να λαμβάνουν ιδιαίτερη δημοσιότητα. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει τη συνεργασία με τις αρχές που είναι αρμόδιες για την οδική ασφάλεια και την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία (π.χ. επιθεωρήσεις εργασίας). Συνιστάται επίσης να προωθηθούν, στο πλαίσιο των πολιτικών, των στρατηγικών και των σχεδίων δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την οδική ασφάλεια, στρατηγικές για τη διαχείριση του κινδύνου κόπωσης, καθώς και η χρήση συστημάτων για τον εντοπισμό της υπνηλίας και της έλλειψης συγκέντρωσης των οδηγών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε να αφιερώσει το 2025 στον τομέα των λεωφορείων και των πούλμαν, με ιδιαίτερη έμφαση στον τρόπο αντιμετώπισης της έλλειψης οδηγών.

4.9.

Όσον αφορά τα τουριστικά πρακτορεία που προσφέρουν εκδρομές με πούλμαν, η ΕΟΚΕ συνιστά θερμά τον περιορισμό των «άλλων καθηκόντων», στο πλαίσιο των οποίων ο οδηγός π.χ. φροντίζει για την εύρεση χώρων στάθμευσης, εποπτεύει την επιβίβαση και αποβίβαση ή τη φόρτωση και εκφόρτωση των αποσκευών των επιβατών, και πολλά άλλα. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι οι οδηγοί πολύ συχνά παραλείπουν διαλείμματα, αν και ο χρόνος αυτός καταγράφεται ως διάλειμμα. Αυτό αναμφίβολα περιορίζει τον πραγματικό χρόνο διαλειμμάτων και ανάπαυσης του οδηγού και μπορεί να συνιστά σοβαρό κίνδυνο.

Βρυξέλλες, 21 Σεπτεμβρίου 2023.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Oliver RÖPKE

(1) Ενημερωτικό δελτίο της ΔΕΟΜ, Driver Shortage Global Report 2022 Summary (Σύνοψη της παγκόσμιας έκθεσης του 2022 για την έλλειψη οδηγών).

(2) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 561/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2006, για την εναρμόνιση ορισμένων κοινωνικών διατάξεων στον τομέα των οδικών μεταφορών και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 3821/85 και (ΕΚ) αριθ. 2135/98 του Συμβουλίου καθώς και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3820/85 του Συμβουλίου (ΕΕ L 102 της 11.4.2006, σ. 1).

(3) COM(2023) 183 final.

(4) COM(2018) 293 final, παράρτημα 1.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Η ακόλουθη αντιγνωμοδότηση, η οποία έλαβε τουλάχιστον ένα τέταρτο των έγκυρων ψήφων, απορρίφθηκε κατά τη διάρκεια των συζητήσεων (άρθρο 71 παράγραφος 7 του Εσωτερικού Κανονισμού):

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ 1

Υποβάλλεται από τους:

MALLIA Stefano

MASTANTUONO Alena

DE MELLO Vasco

PUECH d’ALISSAC Arnold

ΑΝΤΩΝΙΟΥ Μιχάλη

YGLESIAS Isabel

BARCELÓ DELGADO Andrés

MINCHEVA Mariya

TEDER Reet

SCHWENG Christa

GAVRILOVS Vitālijs

KROPP Thomas

SVENTEK David

PILAWSKI Lech

EDELENYI Andras

ROTH Jürgen

ΔΙΑΜΑΝΤΟΥΡΟ Κωνσταντίνο

ZVOLSKA Marie

DE MÛELENAERE Robert

DANISMAN Mira-Maria

ΓΚΟΦΑ Παναγιώτη

MENSI Maurizio

TEN/816 — Κατώτατα όρια για τα διαλείμματα και τις περιόδους ανάπαυσης στον κλάδο των έκτακτων μεταφορών επιβατών

Να αντικατασταθεί ολόκληρη η γνωμοδότηση του τμήματος TEN από το ακόλουθο κείμενο (εξήγηση/αιτιολογία στο τέλος του εγγράφου):

Τροπολογία

1. Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1.

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει σθεναρά την πρόταση κανονισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις ως προς τα κατώτατα όρια για τα διαλείμματα και τις περιόδους ημερήσιας και εβδομαδιαίας ανάπαυσης στον κλάδο των έκτακτων επιβατικών μεταφορών. Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κλάδου τα οποία διαφέρουν από τις εμπορευματικές μεταφορές και τις τακτικές επιβατικές μεταφορές, και θεωρεί ότι η ευελιξία όσον αφορά τους χρόνους ανάπαυσης και τα διαλείμματα την οποία προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι δικαιολογημένη και προς το συμφέρον τόσο της οδικής ασφάλειας όσο και των οδηγών, των πελατών και των επιχειρήσεων.

1.2.

Η ΕΟΚΕ προτείνει οι οδηγοί να μπορούν να αναβάλλουν την έναρξη της περιόδου ημερήσιας ανάπαυσής τους κατά μία ώρα άπαξ εβδομαδιαίως (μεταξύ δύο εβδομαδιαίων περιόδων ανάπαυσης) εάν ο χρόνος οδήγησης δεν υπερβαίνει τις 7 ώρες, επειδή οι περισσότερες τουριστικές περιηγήσεις διαρκούν λιγότερο από οκτώ ημέρες. Οι οδηγοί θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διαιρούν το διάλειμμα των 45 λεπτών σε 3 διαλείμματα τουλάχιστον 15 λεπτών το καθένα, όπως προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

1.3.

Η ΕΟΚΕ αναμένει ότι η πρόταση θα ανταποκριθεί στις τρέχουσες ανάγκες του κλάδου. Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει την πρόταση εφιστά την προσοχή στη στενή σχέση μεταξύ των εργασιακών συνθηκών και της ασφάλειας. Στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής αναφέρεται ότι οι ίδιοι οι οδηγοί αναμένουν ότι οι νέες διατάξεις θα βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας και θα διευκολύνουν την τήρηση των κανόνων, με αποτέλεσμα τη μείωση του άγχους και της κόπωσης των οδηγών, και έμμεσα την αύξηση της οδικής ασφάλειας.

1.4.

Ως επί μακρόν υπέρμαχος των ίσων όρων ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά, η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι οι προτεινόμενοι κανόνες αποσκοπούν στην ίση μεταχείριση των διεθνών και εγχώριων έκτακτων μεταφορών επιβατών. Οι οδηγοί που πραγματοποιούν τουριστικά ταξίδια σε εθνικό επίπεδο θα πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να αναβάλλουν την εβδομαδιαία ανάπαυσή τους έως και για 12 συνεχόμενες ημέρες ώστε να ολοκληρώσουν μια ενιαία υπηρεσία.

1.5.

Στον κλάδο των μεταφορών υπάρχει ανησυχητική έλλειψη οδηγών και πρέπει να βρεθούν βιώσιμες λύσεις. Η ΕΟΚΕ αναμένει ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο το 2026, όταν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες θα συνταξιοδοτηθούν πολυάριθμοι ενεργοί οδηγοί χωρίς να προβλέπεται η αντικατάστασή τους. Η ΕΟΚΕ συνιστά να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για την προσέλκυση περισσότερων ατόμων στον κλάδο, καθώς και να εναρμονιστούν οι κανόνες για την απόκτηση αδειών οδήγησης, με παράλληλη θέσπιση οικονομικής στήριξης για την απόκτηση των εν λόγω αδειών.

1.6.

Η ΕΟΚΕ πιστεύει στη δίκαιη και αποτελεσματική επιβολή των κανόνων. Ως εκ τούτου, προτείνει στους νομοθέτες να αναθέσουν εκτελεστικές αρμοδιότητες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε η τελευταία να είναι σε θέση να εκσυγχρονίσει, να προσαρμόσει και να ψηφιοποιήσει τα σχετικά έγγραφα και εργαλεία ελέγχου, ενώ ταυτόχρονα καλεί τους κοινωνικούς εταίρους να συμβάλουν από κοινού στη δίκαιη και αποτελεσματική επιβολή των εν λόγω κανόνων εκδίδοντας κοινές συστάσεις προς τα μέλη τους.

2. Ιστορικό, ενωσιακό και εθνικό πλαίσιο και θεσμικό και νομικό πλαίσιο

2.1.	Η ύπαρξη ενός χώρου ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων και των εμπορευμάτων είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία κοινής πολιτικής μεταφορών, η οποία συνεπάγεται την ύπαρξη κοινών κανόνων για τις μεταφορές εντός του ευρωπαϊκού χώρου, ιδίως για τις οδικές μεταφορές.

2.2.

Εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 561/2006 εφαρμόζεται εξίσου στους οδικούς μεταφορείς και στους οδηγούς τους. Σε σύγκριση με τις εμπορευματικές μεταφορές, ή ακόμη και με τις τακτικές μεταφορές επιβατών, οι έκτακτες μεταφορές επιβατών, η κύρια δραστηριότητα των οποίων είναι η μετακίνηση και η συνοδεία τουριστών, παρουσιάζουν πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (π.χ. υψηλή εποχικότητα) και ανάγκες που σχετίζονται με την εργασία του οδηγού. Η εκ των υστέρων αξιολόγηση του κανονισμού που διενεργήθηκε το 2017 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ορισμένοι από τους κανόνες σχετικά με την οργάνωση των διαλειμμάτων και των περιόδων ανάπαυσης ενδέχεται να μην είναι κατάλληλοι για τον κλάδο των περιστασιακών μεταφορών επιβατών λόγω των διαφορετικών αναγκών παροχής υπηρεσιών του κλάδου. Η πρόταση βασίζεται σε αυτά τα πορίσματα και προσαρμόζει τους κανόνες στον ρυθμό εργασίας στον εν λόγω κλάδο.

2.3.

Η εκ των υστέρων αξιολόγηση του 2017 αναγνώρισε επίσης την ενωσιακή προστιθέμενη αξία και τα θετικά αποτελέσματα σε επίπεδο ΕΕ που προέκυψαν από την εναρμόνιση των ελάχιστων συνθηκών εργασίας για τους οδηγούς και τους μεταφορείς που ασκούν εγχώριες και διασυνοριακές μεταφορικές δραστηριότητες στην ΕΕ. Η ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ θα συμβάλει στην επίτευξη κατάλληλων κανόνων για τον κλάδο των περιστασιακών επιβατικών οδικών μεταφορών, ενώ επίσης θα συμβάλει στη μείωση της έλλειψης οδηγών.

Αιτιολογία

Το παρόν κείμενο αποτελεί τροπολογία που εκφράζει συνολικά αποκλίνουσα θέση από τη γνωμοδότηση την οποία υπέβαλε το τμήμα, και γι’ αυτό θεωρείται αντιγνωμοδότηση. Εκθέτει τους πολλούς λόγους για τους οποίους η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία προσαρμόζεται στις τρέχουσες ανάγκες του τομέα.

Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας:

Ψήφοι υπέρ:	110
Ψήφοι κατά:	151
Αποχές:	6