ISSN 1977-0901 |
||
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32 |
|
![]() |
||
Έκδοση στην ελληνική γλώσσα |
Ανακοινώσεις και Πληροφορίες |
66ό έτος |
Περιεχόμενα |
Σελίδα |
|
|
||
|
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
|
|
I Ψηφίσματα, συστάσεις και γνωμοδοτήσεις |
|
|
ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ |
|
|
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο |
|
|
Πέμπτη 23 Ιουνίου 2022 |
|
2023/C 32/01 |
||
2023/C 32/02 |
||
2023/C 32/03 |
||
2023/C 32/04 |
||
2023/C 32/05 |
||
2023/C 32/06 |
||
2023/C 32/07 |
||
2023/C 32/08 |
||
2023/C 32/09 |
||
2023/C 32/10 |
|
III Προπαρασκευαστικές πράξεις |
|
|
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο |
|
|
Τετάρτη 22 Ιουνίου 2022 |
|
2023/C 32/11 |
||
2023/C 32/12 |
||
2023/C 32/13 |
||
|
Πέμπτη 23 Ιουνίου 2022 |
|
2023/C 32/14 |
||
2023/C 32/15 |
||
2023/C 32/16 |
||
2023/C 32/17 |
||
2023/C 32/18 |
||
2023/C 32/19 |
||
2023/C 32/20 |
||
2023/C 32/21 |
||
2023/C 32/22 |
||
2023/C 32/23 |
Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων
(Η αναφερόμενη διαδικασία στηρίζεται στη νομική βάση που πρότεινε η Επιτροπή.) Τροπολογίες του Κοινοβουλίου: Το νέο κείμενο σημειώνεται με έντονους πλάγιους χαρακτήρες . Το κείμενο που απαλείφεται σημαίνεται είτε με το σύμβολο ▌ ή με διαγεγραμμένο κείμενο. Η αντικατάσταση καταδεικνύεται με τη σήμανση του νέου κειμένου με έντονους πλάγιους χαρακτήρες και με την απαλοιφή ή τη διαγραφή του κειμένου που αντικαθίσταται. |
EL |
|
27.1.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32/1 |
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
ΣΥΝΟΔΟΣ 2022-2023
Συνεδριάσεις από 22 έως 23 Ιουνίου 2022
ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ
I Ψηφίσματα, συστάσεις και γνωμοδοτήσεις
ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Πέμπτη 23 Ιουνίου 2022
27.1.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32/2 |
P9_TA(2022)0249
Καθεστώς χώρας υποψήφιας για ένταξη για την Ουκρανία, τη Δημοκρατία της Μολδαβίας και τη Γεωργία
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2022 σχετικά με το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας για την Ουκρανία, τη Δημοκρατία της Μολδαβίας και τη Γεωργία (2022/2716(RSP))
(2023/C 32/01)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
— |
έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Ουκρανία, τη Δημοκρατία της Μολδαβίας και τη Γεωργία, |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), |
— |
έχοντας υπόψη τις αιτήσεις προσχώρησης της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, |
— |
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2022 σχετικά με την Ουκρανία, |
— |
έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη των Βερσαλλιών της 10ης και 11ης Μαρτίου 2022, |
— |
έχοντας υπόψη τις γνώμες που εξέδωσε η Επιτροπή στις 17 Ιουνίου 2022 όσον αφορά τις αιτήσεις προσχώρησης της Ουκρανίας (COM(2022)0407), της Δημοκρατίας της Μολδαβίας (COM(2022)0406) και της Γεωργίας (COM(2022)0405) στην Ευρωπαϊκή Ένωση, |
— |
έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση των επικεφαλής των πολιτικών Ομάδων του προς τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων εν όψει της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 23 και 24 Ιουνίου 2022, |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του, |
Α. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία έχει εξαπολύσει έναν απρόκλητο, αδικαιολόγητο και παράνομο επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας από τις 24 Φεβρουαρίου 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουκρανία υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις 28 Φεβρουαρίου 2022 και ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας και η Γεωργία υπέβαλαν αίτηση στις 3 Μαρτίου 2022· |
Β. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αιτήσεις υποβλήθηκαν υπό τις συνθήκες της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η οποία διεξάγεται σε πρωτοφανή κλίμακα στη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία και κατά τη διάρκεια της οποίας έχουν διαπραχθεί εγκλήματα πολέμου που ενδεχομένως ισοδυναμούν με γενοκτονία εις βάρος του ουκρανικού πληθυσμού, καθώς και υπό τη συνεχιζόμενη κατοχή τμημάτων των εδαφών της Γεωργίας και της Μολδαβίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουκρανία υπερασπίζεται την ευρωπαϊκή τάξη ασφάλειας και τις αρχές στις οποίες βασίστηκε, όπως η Τελική Πράξη του Ελσίνκι και η Χάρτα των Παρισίων για μια Νέα Ευρώπη· |
Γ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 49 ΣΕΕ, «κάθε ευρωπαϊκό κράτος το οποίο σέβεται τις αξίες που αναφέρονται στο άρθρο 2 και δεσμεύεται να τις προάγει, μπορεί να ζητήσει να γίνει μέλος της Ένωσης»· |
Δ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει «ταχεία διαδικασία» για την ένταξη στην ΕΕ και λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσχώρηση παραμένει μια αξιοκρατική και διαρθρωμένη διαδικασία που απαιτεί την εκπλήρωση των κριτηρίων προσχώρησης στην ΕΕ και εξαρτάται από την αποτελεσματική εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και τη μεταφορά του κεκτημένου της ΕΕ στο εθνικό δίκαιο· |
Ε. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο ζήτησε, με εξαιρετική ταχύτητα, από την Επιτροπή να υποβάλει τις γνώμες της σχετικά με τις αιτήσεις προσχώρησης της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας στην ΕΕ· |
ΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διακήρυξη των Βερσαλλιών της 10ης και 11ης Μαρτίου 2022 ανέφερε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνωρίζει τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες και την ευρωπαϊκή επιλογή της Ουκρανίας· |
Ζ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λαοί της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας εδώ και χρόνια επιδεικνύουν με συνέπεια αταλάντευτη στήριξη υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας των χωρών τους, ενστερνιζόμενοι τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι παρόμοιες προσδοκίες να ζουν σε μια ελεύθερη, κυρίαρχη και δημοκρατική χώρα εκφράζονται από την πλειονότητα του λαού της Λευκορωσίας που αντιτίθεται στο υποστηριζόμενο από τη Ρωσία καθεστώς του Lukashenka· |
Η. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προηγούμενες εξελίξεις έδειξαν ότι η μη διεύρυνση έχει τεράστιο στρατηγικό κόστος και είναι δυνατόν να υπονομεύσει την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ήπειρό μας· |
Θ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις της ΕΕ με την Ουκρανία, τη Δημοκρατία της Μολδαβίας και τη Γεωργία βασίζονται σε φιλόδοξες συμφωνίες σύνδεσης και σφαιρικές και σε βάθος ζώνες ελευθέρων συναλλαγών, που δημιουργούν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τη σύνδεση πολιτικού χαρακτήρα, την προσέγγιση των νομοθεσιών και την οικονομική ολοκλήρωση, στοιχεία ζωτικής σημασίας για μια μελλοντική διαδικασία προσχώρησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλήρης εφαρμογή των συμφωνιών σύνδεσης και των σφαιρικών και σε βάθος ζωνών ελευθέρων συναλλαγών δεν έχει ακόμη επιτευχθεί· |
Ι. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουκρανία, η Δημοκρατία της Μολδαβίας και η Γεωργία έχουν υποβάλει και τα δύο ερωτηματολόγια προσχώρησης στην ΕΕ σε χρόνο ρεκόρ, αποδεικνύοντας όχι μόνο τη μεγάλη προσήλωσή τους στις αξίες της ΕΕ, αλλά και τη μεγάλη τους ικανότητα και βούληση να επιτύχουν αυτούς τους στόχους· |
ΙΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Ιουνίου 2022, η Επιτροπή εξέδωσε γνώμες σχετικά με τις τρεις αιτήσεις, με τις οποίες συνιστά στο Συμβούλιο να επιβεβαιώσει την προοπτική της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας να γίνουν μέλη της ΕΕ· |
ΙΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις γνώμες της, η Επιτροπή συνιστά να χορηγηθεί στην Ουκρανία και στη Δημοκρατία της Μολδαβίας καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας, με την προϋπόθεση ότι θα ληφθούν ορισμένα μεταρρυθμιστικά μέτρα, όπως για παράδειγμα στους τομείς του κράτους δικαίου και της καταπολέμησης της διαφθοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην περίπτωση της Γεωργίας, η Επιτροπή συνιστά να χορηγηθεί καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας μόλις υλοποιηθούν οι ενδεδειγμένες προτεραιότητες· |
ΙΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα ελπίδας και αλληλεγγύης στους πολίτες των τριών χωρών και θα αποτελεί ένδειξη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισμένη να ανταποκριθεί στις σημερινές προκλήσεις και στο μελλοντικό της όραμα· |
1. |
χαιρετίζει τις αιτήσεις προσχώρησης της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας ως έκφραση των ευρωπαϊκών προσδοκιών των λαών τους και της επιθυμίας τους να ζουν ειρηνικά και με ασφάλεια σε ελεύθερες, δημοκρατικές και ευημερούσες χώρες που διατηρούν σχέσεις καλής γειτονίας με όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και συμμετέχουν σε ολοένα στενότερη συνεργασία με τα κράτη μέλη της ΕΕ· |
2. |
επικροτεί την επίσημη σύσταση της Επιτροπής να χορηγηθεί στην Ουκρανία και στη Δημοκρατία της Μολδαβίας καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας, καθώς και ευρωπαϊκή προοπτική για τη Γεωργία· |
3. |
καλεί τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων, που θα συνεδριάσουν ως Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 23 και 24 Ιουνίου 2022, να χορηγήσουν καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας στην Ουκρανία και στη Δημοκρατία της Μολδαβίας χωρίς καθυστέρηση και να χορηγήσουν το ίδιο καθεστώς στη Γεωργία μόλις η κυβέρνησή της υλοποιήσει τις ενδεδειγμένες προτεραιότητες που αποτυπώνονται στη γνώμη της Επιτροπής· υπογραμμίζει ότι οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων πρέπει να ανταποκριθούν στις ιστορικές τους ευθύνες και να εκπέμψουν σαφή πολιτικά μηνύματα· |
4. |
υπογραμμίζει ότι η χορήγηση του καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα ισοδυναμεί με επίδειξη ηγεσίας, αποφασιστικότητας και οράματος στις σημερινές συνθήκες του βάναυσου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και της απόπειρας επαναπροσδιορισμού του γεωπολιτικού περιβάλλοντος και εκπέμπει ένα σαφές πολιτικό μήνυμα ότι οι εν λόγω χώρες έχουν επιλέξει αμετάκλητα μια ευρωπαϊκή πορεία, η δε επιλογή τους έχει γίνει αποδεκτή από τους Ευρωπαίους εταίρους τους και δεν θα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο παρεμβάσεων από τρίτους· επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί έμπιστο εταίρο και αξιόπιστο γεωπολιτικό παράγοντα που ανταποκρίνεται στις αρχές και τις αξίες της επιδεικνύοντας αλληλεγγύη προς όσους υπερασπίζονται τα ίδια ιδεώδη· |
5. |
καλεί τα κράτη μέλη να επιστρατεύσουν την πολιτική βούληση για την επανενεργοποίηση της διαδικασίας διεύρυνσης και να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους μέσω συγκεκριμένων θετικών βημάτων στις διαδικασίες προσχώρησης των χωρών που επιδιώκουν να ενταχθούν στην Ένωση και αξίζουν να ενταχθούν στην ευρωπαϊκή οικογένεια· παροτρύνει, επομένως, τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων της ΕΕ, κατά τη σύνοδο της 23ης και 24ης Ιουνίου 2022, να δώσουν το πράσινο φως για τη διαδικασία διεύρυνσης των Δυτικών Βαλκανίων, η οποία επί του παρόντος έχει παγώσει· |
6. |
υπενθυμίζει ότι, προκειμένου να διατηρηθεί η αξιοπιστία της διαδικασίας διεύρυνσης της ΕΕ και να απελευθερωθεί η μετασχηματιστική της δύναμη, η μακροχρόνια δέσμευση έναντι των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να διατηρηθεί και η παράλληλη πορεία τους πρέπει να συνεχιστεί απρόσκοπτα με μεγαλύτερο δυναμισμό, με βάση την αξιοκρατία, την πολιτική ευθυγράμμιση, την αλληλεγγύη σε διεθνή θέματα και τις συμφωνηθείσες δεσμεύσεις· |
7. |
υπογραμμίζει ότι η προσχώρηση στην ΕΕ πρέπει να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με το άρθρο 49 ΣΕΕ, με βάση τον σεβασμό των σχετικών διαδικασιών και υπό την προϋπόθεση της εκπλήρωσης των θεσπισμένων κριτηρίων, ιδίως των λεγόμενων κριτηρίων της Κοπεγχάγης για την ένταξη στην ΕΕ, και παραμένει μια αξιοκρατική διαδικασία που απαιτεί την έγκριση και εφαρμογή των σχετικών μεταρρυθμίσεων, ιδίως στους τομείς της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της οικονομίας της αγοράς και της εφαρμογής του κεκτημένου της ΕΕ· |
8. |
καλεί τις αρχές της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας να επιδείξουν με τρόπο αδιαμφισβήτητο την πολιτική τους βούληση όσον αφορά την υλοποίηση των ευρωπαϊκών φιλοδοξιών των λαών τους, ενισχύοντας σημαντικά την πρόοδο με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να εκπληρώσουν αποτελεσματικά τα κριτήρια προσχώρησης στην ΕΕ το συντομότερο δυνατόν· |
9. |
τονίζει ότι πρέπει να αξιοποιηθεί η εμπειρία που απέκτησαν η Ουκρανία, η Δημοκρατία της Μολδαβίας και η Γεωργία από την εφαρμογή των αντίστοιχων συμφωνιών σύνδεσης και των σφαιρικών και σε βάθος ζωνών ελευθέρων συναλλαγών ως βάση για την επικείμενη διαδικασία προσχώρησης, ώστε να καταστεί δυνατό στις τρεις χώρες να ενταχθούν σταδιακά στην ενιαία αγορά της ΕΕ και να ενισχύσουν την τομεακή συνεργασία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προετοιμάσουν εσωτερικές δομές και να παράσχουν πρόσθετους πόρους, καθώς και μεγαλύτερη τεχνική βοήθεια και πολιτική στήριξη· |
10. |
αναγνωρίζει ότι οι Ουκρανοί, οι Μολδαβοί και οι Γεωργιανοί πολίτες τάσσονται σταθερά υπέρ του φιλοευρωπαϊκού προσανατολισμού των χωρών τους και τους αξίζει να ζουν σε ελεύθερες, δημοκρατικές και ευημερούσες χώρες που είναι υπερήφανα και αφοσιωμένα μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας· καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στην προσεχή συνεδρίασή του μπορεί να κάνει ένα πρώτο σημαντικό βήμα για την εκπλήρωση των θεμιτών προσδοκιών των λαών των τριών χωρών· |
11. |
επαναλαμβάνει την προσήλωση της ΕΕ στην κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων τους και στηρίζει τις προσπάθειές τους για την πλήρη επιβολή των εν λόγω αρχών· υπογραμμίζει τη σημασία της ενότητας και της αλληλεγγύης των κρατών μελών στο πλαίσιο αυτό· |
12. |
καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να επικαιροποιήσουν την πολιτική για την Ανατολική Εταιρική Σχέση προκειμένου να μπορέσει να παραμείνει ένα ουσιαστικό μέσο με μετασχηματιστικές δυνατότητες στις παρούσες συνθήκες του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, ο οποίος απειλεί επίσης την ασφάλεια των γειτονικών χωρών της Ουκρανίας και επηρεάζει τη σταθερότητα στην περιφέρεια συνολικά· επαναλαμβάνει την ανάγκη περιφερειακής συνεργασίας μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· |
13. |
καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να καθιερώσουν ενισχυμένο και διαρθρωμένο πολιτικό διάλογο με τις υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες, προκειμένου να προωθηθεί περαιτέρω η οικονομική ολοκλήρωση και η νομοθετική εναρμόνιση, καθώς και η σταδιακή ένταξη, κατά περίπτωση, στις εργασίες και τις διαδικασίες των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· |
14. |
επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να επισπεύσουν τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να καταστεί πιο αποτελεσματική η διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ· |
15. |
επαναβεβαιώνει την προσήλωσή του στη διεύρυνση, έναντι της οποίας δεν υπάρχει εναλλακτική λύση και η οποία αποτελεί περισσότερο από ποτέ γεωστρατηγική επένδυση σε μια σταθερή, ισχυρή και ενωμένη ΕΕ· πιστεύει ακράδαντα ότι η προοπτική πλήρους ένταξης στην ΕΕ για τις χώρες που καταβάλλουν προσπάθειες να γίνουν κράτη μέλη της ΕΕ είναι προς το συμφέρον της ίδιας της Ένωσης από πολιτική και οικονομική άποψη, καθώς και από άποψη ασφάλειας· |
16. |
αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στους Προέδρους, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, της Γεωργίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. |
27.1.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32/6 |
P9_TA(2022)0257
Γενετικώς τροποποιημένος αραβόσιτος DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 και γενετικώς τροποποιημένος αραβόσιτος που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα DP4114, MON 810, MIR604 και NK603
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2022 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα DP4114, MON 810, MIR604 και NK603, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D081155/01 — 2022/2694(RSP))
(2023/C 32/02)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
— |
έχοντας υπόψη το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα DP4114, MON 810, MIR604 and NK603, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D081155/01, |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές (1), και ειδικότερα το άρθρο 7 παράγραφος 3 και το άρθρο 19 παράγραφος 3, |
— |
έχοντας υπόψη την ψηφοφορία στη μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών κατά το άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, της 16ης Μαΐου 2022, κατά την οποία δεν εκδόθηκε γνώμη, |
— |
έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (2), |
— |
έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στις 26 Ιανουαρίου 2022 και δημοσιεύθηκε στις 7 Μαρτίου 2022 (3), |
— |
έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ) (4), |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του, |
— |
έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, |
Α. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 2 Μαΐου 2018 η εταιρεία Pioneer Overseas Corporation, με έδρα στο Βέλγιο, υπέβαλε, για λογαριασμό της Pioneer Hi-Bred International Inc., με έδρα στις ΗΠΑ, αίτηση για τη διάθεση στην αγορά τροφίμων, συστατικών τροφίμων και ζωοτροφών που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 («ο ΓΤ αραβόσιτος»), σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 («η αίτηση»)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση κάλυπτε επίσης τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν ή αποτελούνται από τον ΓΤ αραβόσιτο και προορίζονται για χρήσεις διαφορετικές από τη χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, εξαιρουμένης της καλλιέργειας· |
Β. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, επιπλέον, η αίτηση κάλυπτε τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από 10 επιμέρους συνδυασμούς των μονών συμβάντων μετασχηματισμού που συνιστούν τον ΓΤ αραβόσιτο· |
Γ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο επιμέρους συνδυασμός MON 810 × NK603 έχει ήδη εγκριθεί με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2018/2045 της Επιτροπής (5)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης καλύπτει τον ΓΤ αραβόσιτο και τους 9 εναπομένοντες επιμέρους συνδυασμούς στην αίτηση (6)· |
Δ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 26 Ιανουαρίου 2022, η EFSA εξέδωσε θετική γνώμη σχετικά με την έγκριση για τον ΓΤ αραβόσιτο, η οποία δημοσιεύθηκε στις 7 Μαρτίου 2022· |
Ε. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΓΤ αραβόσιτος παράχθηκε με συμβατική διασταύρωση και με σκοπό τον συνδυασμό τεσσάρων απλών συμβάντων γενετικής τροποποίησης του αραβοσίτου: DP4114, MON 810, MIR604 και NK603· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΓΤ αραβόσιτος προσδίδει αντοχή σε δύο ζιζανιοκτόνα (γλυφοσινικό και γλυφοσάτη) και παράγει πέντε εντομοκτόνους πρωτεΐνες (7) («τοξίνες Bt»)· |
ΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υποβλήθηκαν από τον αιτούντα πειραματικά δεδομένα για τους 9 επιμέρους συνδυασμούς, οι οποίοι δεν είχαν αξιολογηθεί προηγουμένως από την EFSA (8)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την έλλειψη πειραματικών δεδομένων, η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εν λόγω επιμέρους συνδυασμοί δεν εγείρουν ανησυχίες για την ασφάλεια· |
Έλλειψη αξιολόγησης του συμπληρωματικού ζιζανιοκτόνου
Ζ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 503/2013 της Επιτροπής (9) απαιτεί αξιολόγηση του κατά πόσον οι αναμενόμενες γεωργικές πρακτικές επηρεάζουν το αποτέλεσμα των τελικών σημείων που εξετάστηκαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον εν λόγω εκτελεστικό κανονισμό, αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τα ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα φυτά· |
Η. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορες μελέτες καταδεικνύουν ότι η καλλιέργεια γενετικώς τροποποιημένων φυτών που είναι ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα οδηγεί σε μεγαλύτερη χρήση συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων, κυρίως λόγω της εμφάνισης ζιζανίων ανθεκτικών στα φυτοφάρμακα (10)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά συνέπεια, πρέπει να θεωρείται αναμενόμενη η έκθεση του ΓΤ αραβοσίτου σε αυξημένες και επαναλαμβανόμενες δόσεις ζιζανιοκτόνων με βάση τη γλυφοσάτη και το γλυφοσινικό και, κατ’ επέκταση, ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη η ποσότητα καταλοίπων και των προϊόντων διάσπασής τους («μεταβολίτες») στη συγκομιδή· |
Θ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι το γλυφοσινικό έχει ταξινομηθεί ως τοξική για την αναπαραγωγή ουσία κατηγορίας 1B και καλύπτεται, επομένως, από τα κριτήρια αποκλεισμού που ορίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (11)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση του γλυφοσινικού για χρήση στην Ένωση έληξε στις 31 Ιουλίου 2018 (12)· |
Ι. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Νοέμβριο του 2015 η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, κατά πάσα πιθανότητα, η γλυφοσάτη δεν είναι καρκινογόνος, και τον Μάρτιο του 2017 ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν απαιτείται ταξινόμηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, το 2015 ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο —η ειδική υπηρεσία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον καρκίνο— ταξινόμησε τη γλυφοσάτη στις μάλλον καρκινογόνους για τον άνθρωπο ουσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι σειρά από πρόσφατες επιστημονικές μελέτες αξιολογηθείσες από ομότιμους επιβεβαιώνουν το καρκινογόνο δυναμικό της γλυφοσάτης (13)· |
ΙΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση των καταλοίπων ζιζανιοκτόνων και των μεταβολιτών τους που απαντούν σε ΓΤ φυτά θεωρείται ότι δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς (ειδική ομάδα ΓΤΟ της EFSA) και, ως εκ τούτου, δεν διενεργείται στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης ΓΤΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό δημιουργεί προβλήματα, δεδομένου ότι ο τρόπος διάσπασης των συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων από το εξεταζόμενο ΓΤ φυτό και η σύνθεση και, κατ’ επέκταση, η τοξικότητα των μεταβολιτών μπορούν να επηρεάζονται από την ίδια τη γενετική τροποποίηση (14)· |
Εκκρεμή ζητήματα σχετικά με τις τοξίνες Bt
ΙΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η τοξικότητα των τοξινών Bt αξιολογήθηκε βάσει μελετών για τη διατροφή, χρησιμοποιώντας μόνο απομονωμένες πρωτεΐνες Bt που παράγονται από βακτήρια· λαμβάνοντας υπόψη ότι μικρή σημασία μπορεί να αποδοθεί στις τοξικολογικές δοκιμές που διεξάγονται με πρωτεΐνες μεμονωμένα, λόγω του γεγονότος ότι οι τοξίνες Bt σε ΓΤ καλλιέργειες, όπως ο αραβόσιτος, το βαμβάκι και η σόγια, είναι εγγενώς πιο τοξικές από τις απομονωμένες τοξίνες Bt· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αναστολείς πρωτεάσης (PI), που υπάρχουν στον φυτικό ιστό, μπορούν να αυξήσουν την τοξικότητα των τοξινών Bt καθυστερώντας την αποδόμησή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το φαινόμενο αυτό έχει καταδειχθεί σε διάφορες επιστημονικές μελέτες, συμπεριλαμβανομένης μιας μελέτης που διενεργήθηκε πριν από 30 χρόνια για τη Monsanto και η οποία κατέδειξε ότι η παρουσία ακόμη και εξαιρετικά χαμηλών επιπέδων PI ενίσχυσε την τοξικότητα των τοξινών Bt έως και 20 φορές περισσότερο (15)· |
ΙΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η ενισχυμένη τοξικότητα δεν συνεκτιμάται σε αξιολογήσεις κινδύνου της EFSA, παρόλο που είναι σημαντική για όλα τα φυτά Bt που έχουν εγκριθεί για εισαγωγή ή καλλιέργεια στην Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, επομένως, για ανθρώπους και ζώα που καταναλώνουν τρόφιμα και ζωοτροφές που περιέχουν τοξίνες Bt δεν μπορούν να αποκλειστούν οι κίνδυνοι από αυτήν την ενισχυμένη τοξικότητα η οποία οφείλεται στην αλληλεπίδραση μεταξύ PI και τοξινών Bt· |
ΙΔ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με διάφορες μελέτες, έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες που ενδεχομένως επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα έπειτα από έκθεση σε τοξίνες Bt και ότι ορισμένες τοξίνες Bt ενδέχεται να έχουν ανοσοενισχυτικές ιδιότητες (16), δηλαδή να ενισχύουν την αλλεργιογονικότητα άλλων πρωτεϊνών με τις οποίες έρχονται σε επαφή· |
ΙΕ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με επιστημονική μελέτη, η τοξικότητα των τοξινών Bt μπορεί επίσης να ενισχυθεί μέσω της αλληλεπίδρασης με κατάλοιπα από τον ψεκασμό με ζιζανιοκτόνα και ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες σχετικά με τις συνδυαστικές επιδράσεις των «συσσωρευμένων» συμβάντων (ΓΤ καλλιέργειες που έχουν τροποποιηθεί ώστε να είναι ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα και να παράγουν εντομοκτόνα υπό μορφή τοξινών Bt) (17)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση της ενδεχόμενης αλληλεπίδρασης των καταλοίπων ζιζανιοκτόνων και των μεταβολιτών τους με τοξίνες Bt θεωρείται, ωστόσο, ότι δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της ομάδας της EFSA για τους ΓΤΟ και, ως εκ τούτου, δεν διενεργείται στο πλαίσιο της εκτίμησης κινδύνου· |
Καλλιέργειες Bt: επιδράσεις σε μη στοχευόμενους οργανισμούς
ΙΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε αντίθεση με τη χρήση εντομοκτόνων, όπου η έκθεση πραγματοποιείται κατά τον χρόνο του ψεκασμού και για περιορισμένο χρονικό διάστημα στη συνέχεια, η χρήση γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών Bt οδηγεί σε συνεχή έκθεση των στοχευόμενων και μη στοχευόμενων οργανισμών στις τοξίνες Bt· |
ΙΖ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπόθεση ότι οι τοξίνες Bt παρουσιάζουν έναν μοναδικό τρόπο δράσης για συγκεκριμένο στόχο δεν μπορεί πλέον να θεωρείται ορθή και δεν μπορούν να αποκλειστούν οι επιπτώσεις σε μη στοχευόμενους οργανισμούς (18)· λαμβάνοντας υπόψη ότι αναφέρονται όλο και περισσότεροι μη στοχευόμενοι οργανισμοί που επηρεάζονται με πολλούς τρόπους· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πρόσφατη επισκόπηση αναφέρονται 39 δημοσιεύσεις αξιολογημένες από ομοτίμους, οι οποίες αναφέρουν σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις των τοξινών Bt σε πολλά είδη «εκτός πεδίου» (19)· |
Παρατηρήσεις αρμόδιων αρχών των κρατών μελών και ενδιαφερόμενων μερών
ΙΗ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη υπέβαλαν στην EFSA πολλές επικριτικές παρατηρήσεις κατά την τρίμηνη περίοδο διαβούλευσης (20)· |
ΙΘ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι λεπτομερής ανάλυση από ανεξάρτητο ερευνητικό οργανισμό αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι η γνώμη της EFSA σχετικά με την αίτηση έγκρισης του ΓΤ αραβοσίτου δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι πληροί τις απαιτήσεις για την αξιολόγηση των δυνητικών συνεργιστικών ή ανταγωνιστικών επιδράσεων που προκύπτουν από τον συνδυασμό των συμβάντων μετασχηματισμού, όσον αφορά την τοξικολογία και ότι, ως εκ τούτου, η τοξικολογική αξιολόγηση που διενήργησε η EFSA δεν είναι αποδεκτή (21)· |
Τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων της Ένωσης
Κ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έκθεση του 2017 της Ειδικής Εισηγήτριας των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στη διατροφή, τα επικίνδυνα φυτοφάρμακα έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες (22)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) 3.9 των Ηνωμένων Εθνών αφορά τη σημαντική μείωση, έως το 2030, του αριθμού των θανάτων και των ασθενειών λόγω επικίνδυνων χημικών ουσιών, καθώς και λόγω της ρύπανσης και της μόλυνσης του αέρα, των υδάτων και του εδάφους (23)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση της εισαγωγής ΓΤ αραβοσίτου θα οδηγούσε σε αύξηση της ζήτησης για την εν λόγω καλλιέργεια που προορίζεται για επεξεργασία με ζιζανιοκτόνα με βάση το γλυφοσινικό και τη γλυφοσάτη, αυξάνοντας έτσι την έκθεση των εργαζομένων και του περιβάλλοντος σε τρίτες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κίνδυνος αυξημένης έκθεσης των εργαζομένων και του περιβάλλοντος προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία σε σχέση με τις ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα ΓΤ καλλιέργειες, δεδομένης της χρήσης μεγαλύτερου όγκου ζιζανιοκτόνων· |
ΚΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μελέτη αξιολογημένη από ομοτίμους που δημοσιεύτηκε το 2020, το Roundup, ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα ζιζανιοκτόνα με βάση τη γλυφοσάτη στον κόσμο, μπορεί να προκαλέσει απώλεια βιοποικιλότητας, καθιστώντας τα οικοσυστήματα πιο ευάλωτα στη ρύπανση και την κλιματική αλλαγή (24)· |
ΚΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση, ως συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιολογική Ποικιλότητα («ΣΒΠ»), έχει την ευθύνη να διασφαλίζει ότι οι δραστηριότητες που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία ή στον έλεγχό της δεν προκαλούν ζημία στο περιβάλλον άλλων κρατών (25)· |
ΚΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 ορίζει ότι τα ΓΤ τρόφιμα ή ζωοτροφές δεν πρέπει να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου, στην υγεία των ζώων ή στο περιβάλλον και ότι η Επιτροπή, κατά τη σύνταξη της απόφασής της, οφείλει να λαμβάνει υπόψη τυχόν συναφείς διατάξεις της ενωσιακής νομοθεσίας και άλλους κατά νόμο παράγοντες που αφορούν το υπό εξέταση ζήτημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτοί οι θεμιτοί παράγοντες θα πρέπει να περιλαμβάνουν τις υποχρεώσεις της Ένωσης στο πλαίσιο των ΣΒΑ του ΟΗΕ, της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα· |
Μη δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων
ΚΔ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφοφορία της 16ης Μαΐου 2022 στη μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών, που αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, δεν οδήγησε σε έκδοση γνωμοδότησης, κάτι που σημαίνει ότι η αδειοδότηση δεν υποστηρίχθηκε από μια ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών· |
ΚΕ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει ως προβληματικό το γεγονός ότι εξακολουθεί να εκδίδει αποφάσεις έγκρισης ΓΤΟ χωρίς ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ αυτών των αποφάσεων, κάτι που αποτελεί σαφέστατα εξαίρεση στην περίπτωση της έγκρισης προϊόντων γενικότερα αλλά έχει γίνει ο κανόνας για τη λήψη αποφάσεων όσον αφορά την έγκριση ΓΤ τροφίμων και ζωοτροφών· |
ΚΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε συνολικά 36 ψηφίσματα που αντιτίθενται στη διάθεση στην αγορά ΓΤΟ για τρόφιμα και ζωοτροφές (33 ψηφίσματα) και στην καλλιέργεια ΓΤΟ στην Ένωση (τρία ψηφίσματα)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την ένατη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο έχει ήδη εγκρίνει 27 ενστάσεις για τη διάθεση ΓΤΟ στην αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπήρξε ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ της έγκρισης οποιουδήποτε από αυτούς τους ΓΤΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λόγοι για τους οποίους τα κράτη μέλη δεν υποστηρίζουν τις εγκρίσεις περιλαμβάνουν τη μη τήρηση της αρχής της προφύλαξης στη διαδικασία αδειοδότησης και τις επιστημονικές ανησυχίες σχετικά με την αξιολόγηση του κινδύνου· |
ΚΖ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εξακολουθεί να εγκρίνει ΓΤΟ, παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζει και η ίδια την ύπαρξη δημοκρατικού ελλείμματος, την έλλειψη στήριξης από την πλευρά των κρατών μελών και τις ενστάσεις του Κοινοβουλίου· |
ΚΗ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν απαιτείται καμία τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε να είναι σε θέση η Επιτροπή να μην εγκρίνει ΓΤΟ όταν δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία κρατών μελών υπέρ της έγκρισης στην επιτροπή προσφυγών (26)· |
1. |
εκτιμά ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003· |
2. |
θεωρεί ότι το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής δεν είναι σύμφωνο με το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια ότι δεν συνάδει με τον σκοπό του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, ο οποίος είναι, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (27), να προσφέρει τη βάση για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα ΓΤ τρόφιμα και ζωοτροφές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς· |
3. |
ζητεί από την Επιτροπή να αποσύρει το σχέδιο εκτελεστικής της απόφασης· |
4. |
καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει την εισαγωγή ΓΤ καλλιεργειών ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα, λόγω της επακόλουθης αυξημένης χρήσης συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων και, συνακόλουθα, των αυξημένων κινδύνων για τη βιοποικιλότητα, την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία των εργαζομένων· |
5. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή αναγνώρισε τελικά, σε επιστολή της με ημερομηνία 11 Σεπτεμβρίου 2020 προς τα μέλη, την ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη η βιωσιμότητα κατά τη λήψη αποφάσεων για την έγκριση ΓΤΟ (28)· εκφράζει, ωστόσο, τη βαθιά απογοήτευσή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή έχει συνεχίσει από τότε να εγκρίνει ΓΤΟ για εισαγωγή στην Ένωση, παρά τις επανειλημμένες αντιρρήσεις του Κοινοβουλίου και της πλειοψηφίας των κρατών μελών, που ψηφίζουν κατά· |
6. |
παροτρύνει εκ νέου την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις υποχρεώσεις της Ένωσης στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών, όπως η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα και οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να συνοδεύονται τα σχέδια εκτελεστικών πράξεων από αιτιολογική έκθεση στην οποία θα εξηγείται ο τρόπος με τον οποίον τηρούν την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (29)· |
7. |
καλεί την EFSA να ζητήσει στοιχεία σχετικά με τον αντίκτυπο που έχει στο εντερικό μικροβίωμα η κατανάλωση τροφίμων και ζωοτροφών που προέρχονται από γενετικώς τροποποιημένα φυτά· |
8. |
επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να μην εγκρίνει επιμέρους συνδυασμούς συσσωρευμένων συμβάντων γενετικής τροποποίησης, παρά μόνον εάν έχουν αξιολογηθεί διεξοδικά από την EFSA βάσει των ολοκληρωμένων πειραματικών δεδομένων που έχει υποβάλει ο αιτών· |
9. |
εκτιμά, ειδικότερα, ότι η έγκριση ποικιλιών ΓΤ φυτών για τις οποίες δεν έχουν παρασχεθεί πειραματικά δεδομένα και οι οποίες δεν έχουν υποβληθεί σε δοκιμές, ή ενδεχομένως δεν έχουν καν δημιουργηθεί ακόμη, αντιβαίνει στις αρχές της γενικής νομοθεσίας για τα τρόφιμα, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002· |
10. |
τονίζει ότι οι τροπολογίες που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 17 Δεκεμβρίου 2020 επί της πρότασης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 (30), οι οποίες εγκρίθηκαν από το Κοινοβούλιο ως βάση για τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, αναφέρουν ότι η Επιτροπή δεν εγκρίνει ΓΤΟ όταν δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ· επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να σεβαστεί τη θέση αυτή και καλεί το Συμβούλιο να συνεχίσει τις εργασίες του και να εγκρίνει επειγόντως μια γενική προσέγγιση επί του φακέλου αυτού· |
11. |
αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών. |
(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 1.
(2) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13.
(3) Επιστημονική γνώμη της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς σχετικά με την αξιολόγηση του γενετικώς τροποποιημένου αραβοσίτου DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 και επιμέρους συνδυασμών, για χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 (αίτηση EFSA-GMO-NL-2018-150), EFSA Journal 2022, 20(3):7134, https://doi.org/10.2903/j.efsa.2022.7134
(4) Κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε 36 ψηφίσματα που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση ΓΤΟ.
Επιπλέον, κατά την ένατη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε τα ακόλουθα ψηφίσματα:
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( ΕΕ C 202 της 28.5.2021, σ. 11). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 202 της 28.5.2021, σ. 15). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία ή τέσσερα από τα μονά συμβάντα MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 και DAS-40278-9, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 202 της 28.5.2021, σ. 20). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 208 της 1.6.2021, σ. 2). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια MON 89788 (MON-89788-1), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 208 της 1.6.2021, σ. 7). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 και τους επιμέρους συνδυασμούς MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 και NK603 × DAS-40278-9 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 208 της 1.6.2021, σ. 12). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία, τέσσερα ή πέντε από τα επιμέρους συμβάντα Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 και GA21, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 208 της 1.6.2021, σ. 18). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαΐου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 323 της 11.8.2021, σ. 7). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα MON 87427, MON 89034, MIR162 και NK603, και για την κατάργηση της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2018/1111 της Επιτροπής σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 415 της 13.10.2021, σ. 2). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 415 της 13.10.2021, σ. 8) |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία ή τέσσερα από τα μονά συμβάντα MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 και NK603, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 415 της 13.10.2021, σ. 15). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 36). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα MON 87427, MON 89034, MIR162 και MON 87411 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 43). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 49). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 88017 (MON-88Ø17-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 56). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 (MON-89Ø34-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 63). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Μαρτίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι GHB614 × T304-40 × GHB119 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 474 της 24.11.2021, σ. 66). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Μαρτίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MZIR098 (SYN-ØØØ98-3) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 474 της 24.11.2021, σ. 74). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια DAS-81419-2 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 45). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2021, σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια DAS-81419-2 × DAS–44406–6 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 52). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα 1507, MIR162, MON810 και NK603, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 59) |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο Bt 11 (SYN-BTØ11-1), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 66) |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2022, σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια GMB151 (BCS-GM151-6) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0024). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι GHB614 (BCS-GHØØ2-5), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0025). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο GHB811 (BCS-GH811-4) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0062). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη ελαιοκράμβη 73496 (DP-Ø73496-4) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0063). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Απριλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87769 × MON 89788, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0115). |
(5) Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2018/2045 της Επιτροπής, της 19ης Δεκεμβρίου 2018, για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο της σειράς NK603 × MON 810 (MON-ØØ6Ø3-6 × MON-ØØ81Ø-6) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 327 της 21.12.2018, σ. 65).
(6) MIR604 × NK603 × DP4114, MON 810 × NK603 × DP4114, MON 810 × MIR604 × DP4114, MON 810 × MIR604 × NK603, NK603 × DP4114, MIR604 × DP4114, MIR604 × NK603, MON 810 × DP4114 και MON 810 × MIR604.
(7) Cry1F, Cry34Ab1, Cry35Ab1, Cry1Ab και mCry3A.
(8) Γνώμη της EFSA, σ. 4.
(9) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 503/2013 της Επιτροπής, της 3ης Απριλίου 2013, σχετικά με τις αιτήσεις έγκρισης γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, και την τροποποίηση των κανονισμών της Επιτροπής (ΕΚ) αριθ. 641/2004 και (ΕΚ) αριθ. 1981/2006 (ΕΕ L 157 της 8.6.2013, σ. 1).
(10) Βλ., για παράδειγμα, Bonny, S., «Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact» (Γενετικώς τροποποιημένες καλλιέργειες ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα, ζιζάνια και ζιζανιοκτόνα: επισκόπηση και αντίκτυπος), Environmental Management, Ιανουάριος 2016· 57(1), σ. 31-48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 και Benbrook, C.M., «Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. — the first sixteen years» (Επιπτώσεις των γενετικώς τροποποιημένων καλλιεργειών στη χρήση γεωργικών φαρμάκων στις ΗΠΑ — τα πρώτα 16 χρόνια), Environmental Sciences Europe· 28 Σεπτεμβρίου 2012, τεύχος 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24
(11) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1).
(12) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=search.as
(13) Βλέπε, για παράδειγμα, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1383574218300887, https://academic.oup.com/ije/advance-article/doi/10.1093/ije/dyz017/5382278, https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0219610, και https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6612199/
(14) Αυτό ισχύει όντως στην περίπτωση της γλυφοσάτης, όπως αναφέρεται στη δημοσίευση της EFSA «Review of the existing maximum residue levels for glyphosate according to Article 12 of Regulation (EC) No 396/2005» (Αξιολόγηση της EFSA σχετικά με τα υφιστάμενα ανώτατα όρια καταλοίπων για τη γλυφοσάτη σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005), EFSA Journal 2018· 16(5):5263, σ. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263
(15) MacIntosh, S.C., Kishore, G.M., Perlak, F.J., Marrone, P.G., Stone, T.B., Sims, S.R., Fuchs, R.L., «Potentiation of Bacillus thuringiensis insecticidal activity by serine protease inhibitors» (Ενίσχυση της εντομοκτόνου δράσης του Bacillus thuringiensis από αναστολείς της πρωτεάσης σερίνης), Journal of Agricultural and Food Chemistry, 38, σ. 1145-1152, https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf00094a051.
(16) Για μια ανασκόπηση, βλ. Rubio-Infante, N., Moreno-Fierros, L., «An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals» (Μια ανασκόπηση σχετικά με την ασφάλεια και τις βιολογικές επιπτώσεις των τοξινών Cry του Bacillus thuringiensis στα θηλαστικά), Journal of Applied Toxicology, Μάιος 2016, 36(5), σ. 630 648, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jat.3252.
(17) https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691516300722?via%3Dihub
(18) Βλ., για παράδειγμα, Hilbeck, A., Otto, M. «Specificity and combinatorial effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in the context of GMO environmental risk assessment» (Ιδιαιτερότητα και συνδυαστικές επιδράσεις τοξινών Cry του Bacillus thuringiensis στο πλαίσιο αξιολόγησης κινδύνου ΓΤΟ), Frontiers in Environmental Science 2015, 3:71, https://doi.org/10.3389/fenvs.2015.00071
(19) Hilbeck, A., Defarge, N., Lebrecht, T., Bøhn, T., «Insecticidal Bt crops. EFSA’s risk assessment approach for GM Bt plants fails by design» (Εντομοκτόνοι καλλιέργειες Bt. Η προσέγγιση της αξιολόγησης κινδύνου της EFSA για τα ΓΤ φυτά Bt αποτυγχάνει εκ σχεδιασμού), RAGES 2020, σ. 4, https://www.testbiotech.org/sites/default/files/RAGES_report-Insecticidal%20Bt%20plants.pdf
(20) Παρατηρήσεις των κρατών μελών, προσβάσιμες μέσω της πύλης της EFSA, OpenEFSA: https://open.efsa.europa.eu/
(21) Παρατήρηση της Testbiotech σχετικά με την αξιολόγηση της EFSA όσον αφορά τον γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο DP4114 x MON810 x MIR604 x NK603 και επιμέρους συνδυασμούς, για χρήσεις σε τρόφιμα και ζωοτροφές, δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 (αίτηση EFSA-GMO-NL-2018-150) της Pioneer.
(22) https://www.un.org/sustainabledevelopment/health/
(23) https://indicators.report/targets/3-9/
(24) https://www.mcgill.ca/newsroom/channels/news/widely-used-weed-killer-harming-biodiversity-320906
(25) Σύμβαση για τη Βιολογική Ποικιλότητα, άρθρο 3: https://www.cbd.int/convention/articles/?a=cbd-03
(26) Σύμφωνα με τη διατύπωση του άρθρου 6 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011, αν στην επιτροπή προσφυγών δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία κρατών μελών υπέρ της έγκρισης, η Επιτροπή απλώς «μπορεί» να προχωρήσει στην έγκριση, χωρίς όμως να είναι υποχρεωμένη να το πράξει.
(27) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1).
(28) https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf
(29) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (ΕΕ C 270 της 7.7.2021, σ. 2), παράγραφος 102.
27.1.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32/14 |
P9_TA(2022)0258
Γενετικώς τροποποιημένος αραβόσιτος NK603 × T25 × DAS-40278-9 και ο επιμέρους συνδυασμός του T25 × DAS-40278-9
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2022 σχετικά με την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2022/797 της Επιτροπής της 19ης Μαΐου 2022 για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από τον γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο NK603 × T25 × DAS-40278-9 και τον επιμέρους συνδυασμό του T25 × DAS-40278-9, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D080148/03 — 2022/2713(RSP))
(2023/C 32/03)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
— |
έχοντας υπόψη την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2022/797 της Επιτροπής της 19ης Μαΐου 2022 για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από τον γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο NK603 × T25 × DAS-40278-9 και τον επιμέρους συνδυασμό του T25 × DAS-40278-9, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (D080148/03 (1), |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές (2), και ειδικότερα το άρθρο 7 παράγραφος 3 και το άρθρο 19 παράγραφος 3, |
— |
έχοντας υπόψη την ψηφοφορία στη μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών, που αναφέρεται στο άρθρο 35 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, η οποία πραγματοποιήθηκε την 1η Απριλίου 2022 και κατά την οποία δεν εκδόθηκε γνωμοδότηση, και την ψηφοφορία στην επιτροπή προσφυγών στις 26 Απριλίου 2022, που κατέληξε επίσης σε μη έκδοση γνωμοδότησης, |
— |
έχοντας υπόψη τα άρθρα 11 και 13 του κανονισμού (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (3), |
— |
έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) στις 29 Οκτωβρίου 2021 και δημοσιεύθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2021 (4), |
— |
έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ) (5), |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 112 παράγραφοι 2 και 3 του Κανονισμού του, |
— |
έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, |
Α. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 12 Δεκεμβρίου 2019, η εταιρεία Pioneer Overseas Corporation υπέβαλε, σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, αίτηση για τη διάθεση στην αγορά τροφίμων, συστατικών τροφίμων και ζωοτροφών που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο NK603 × T25 × DAS-40278-9 (ο «ΓΤ αραβόσιτος»)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αίτηση κάλυπτε επίσης τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που περιέχουν ή αποτελούνται από τον ΓΤ αραβόσιτο και προορίζονται για χρήσεις διαφορετικές από τη χρήση σε τρόφιμα και ζωοτροφές, εξαιρουμένης της καλλιέργειας· |
Β. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 29 Οκτωβρίου 2021, η EFSA εξέδωσε θετική γνώμη σχετικά με την έγκριση για τον ΓΤ αραβόσιτο, η οποία δημοσιεύθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2021· |
Γ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΓΤ αραβόσιτος των τριών συνδυασμένων συμβάντων παράχθηκε με συμβατική διασταύρωση και με σκοπό τον συνδυασμό τριών απλών συμβάντων γενετικής τροποποίησης του αραβοσίτου: NK603 που προσδίδει αντοχή σε ζιζανιοκτόνα τα οποία περιέχουν γλυφοσάτη· T25 που προσδίδει αντοχή σε ζιζανιοκτόνα τα οποία περιέχουν γλυφοσινικό αμμώνιο· και DAS-40278-9, που δρα ως καταλύτης για την αποδόμηση της γενικής κατηγορίας ζιζανιοκτόνων τα οποία είναι γνωστά ως αρυλοξυφαινοξυπροπιονικές ενώσεις (AOPP) και προσδίδει αντοχή σε ζιζανιοκτόνα που περιέχουν 2,4-D (6)· |
Δ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο επιμέρους συνδυασμός NK603 x T25 και ο επιμέρους συνδυασμός NK603 x DAS-40278-9 έχουν αξιολογηθεί στο παρελθόν από την EFSA· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υποβλήθηκαν από τον αιτούντα πειραματικά δεδομένα για τον επιμέρους συνδυασμό DAS-40278-9 x T25, ο οποίος δεν έχει αξιολογηθεί προηγουμένως από την EFSA· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός αυτό, η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο εν λόγω επιμέρους συνδυασμός δεν εγείρει ανησυχίες για την ασφάλεια· |
Έλλειψη αξιολόγησης του συμπληρωματικού ζιζανιοκτόνου
Ε. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 503/2013 της Επιτροπής (7) απαιτεί αξιολόγηση του κατά πόσον οι αναμενόμενες γεωργικές πρακτικές επηρεάζουν το αποτέλεσμα των τελικών σημείων που εξετάστηκαν· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον εν λόγω εκτελεστικό κανονισμό, αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τα ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα φυτά· |
ΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορες μελέτες καταδεικνύουν ότι η καλλιέργεια γενετικώς τροποποιημένων φυτών που είναι ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα οδηγεί σε μεγαλύτερη χρήση συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων, κυρίως λόγω της εμφάνισης ζιζανίων ανθεκτικών στα φυτοφάρμακα (8)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά συνέπεια, πρέπει να θεωρείται αναμενόμενη η έκθεση του ΓΤ αραβοσίτου σε αυξημένες και επαναλαμβανόμενες δόσεις γλυφοσάτης, γλυφοσινικού, AOPP και ζιζανιοκτόνων που περιέχουν 2,4-D και, κατ’ επέκταση, ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη η ποσότητα καταλοίπων και των προϊόντων διάσπασής τους («μεταβολίτες») στη συγκομιδή· |
Ζ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι το γλυφοσινικό έχει ταξινομηθεί ως τοξική για την αναπαραγωγή ουσία κατηγορίας 1B και καλύπτεται, επομένως, από τα κριτήρια αποκλεισμού που ορίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση του γλυφοσινικού για χρήση στην Ένωση έληξε στις 31 Ιουλίου 2018 (10)· |
Η. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Νοέμβριο του 2015 η EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, κατά πάσα πιθανότητα, η γλυφοσάτη δεν είναι καρκινογόνος, και τον Μάρτιο του 2017 ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν απαιτείται ταξινόμηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αντιθέτως, το 2015 ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο — η ειδική υπηρεσία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον καρκίνο — ταξινόμησε τη γλυφοσάτη στις μάλλον καρκινογόνους για τον άνθρωπο ουσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι σειρά από πρόσφατες επιστημονικές μελέτες αξιολογηθείσες από ομότιμους επιβεβαιώνουν το καρκινογόνο δυναμικό της γλυφοσάτης (11)· |
Θ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι σε αξιολογηθέν από ομοτίμους επιστημονικό άρθρο εμπειρογνώμονα ο οποίος συμμετέχει στην ανάπτυξη γενετικώς τροποποιημένων φυτών αμφισβητείται η ασφάλεια των γενετικώς τροποποιημένων καλλιεργειών που είναι ανθεκτικές στην ουσία 2,4-D, λόγω της αποδόμησής της σε κυτταροτοξικά προϊόντα διάσπασης (12)· |
Ι. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση των καταλοίπων ζιζανιοκτόνων και των μεταβολιτών τους που απαντούν σε ΓΤ φυτά θεωρείται ότι δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων της ομάδας της EFSA για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς, με αποτέλεσμα να μην διενεργείται στο πλαίσιο της διαδικασίας χορήγησης άδειας για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό δημιουργεί προβλήματα, δεδομένου ότι ο τρόπος διάσπασης των συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων από το εξεταζόμενο ΓΤ φυτό και η σύνθεση και, κατ’ επέκταση, η τοξικότητα των μεταβολιτών μπορούν να επηρεάζονται από την ίδια τη γενετική τροποποίηση (13)· |
Παρατηρήσεις των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών
ΙΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη υπέβαλαν στην EFSA πολλές επικριτικές παρατηρήσεις κατά την τρίμηνη περίοδο διαβούλευσης (14)· λαμβάνοντας υπόψη ότι μεταξύ των εν λόγω επικριτικών παρατηρήσεων αναφέρεται και ότι η αλληλεπίδραση μεταξύ των ζιζανιοκτόνων, των καταλοίπων και των μεταβολιτών τους που χρησιμοποιούνται στον ΓΤ αραβόσιτο δεν μπορεί να αποκλειστεί και ότι το χημικό αυτό κοκτέιλ δεν έχει ποτέ εξεταστεί από τοξικολογική άποψη στο παρελθόν και ενδέχεται να επηρεάσει την υγεία των ανθρώπων και των ζώων και το περιβάλλον, και λαμβάνοντας υπόψη ότι στον ΓΤ αραβόσιτο υπάρχει ένα γονίδιο β-λακταμάσης (bla) που προέρχεται από φορέα, ένα γονίδιο ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά το οποίο αδρανοποιεί εξαιρετικά σημαντικές πενικιλίνες· |
ΙΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αρμόδια αρχή κράτους μέλους (15), ενώ ο αιτών ισχυρίζεται ότι οι επιστημονικές πληροφορίες που περιέχονται στην αίτηση είναι εμπιστευτικές, αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη σύμβαση του Aarhus, η οποία θεσπίζει το δικαίωμα του κοινού να έχει πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες· |
Τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων της Ένωσης
ΙΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έκθεση του 2017 της Ειδικής Εισηγήτριας των Ηνωμένων Εθνών για το δικαίωμα στη διατροφή, τα επικίνδυνα φυτοφάρμακα έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες (16)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) 3.9 των Ηνωμένων Εθνών αφορά τη σημαντική μείωση, έως το 2030, του αριθμού των θανάτων και των ασθενειών λόγω επικίνδυνων χημικών ουσιών, καθώς και λόγω της ρύπανσης και της μόλυνσης του αέρα, των υδάτων και του εδάφους (17)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση της εισαγωγής ΓΤ αραβοσίτου θα οδηγούσε σε αύξηση της ζήτησης για την εν λόγω καλλιέργεια που προορίζεται για επεξεργασία με γλυφοσινικό, γλυφοσάτη, AOPP και με ζιζανιοκτόνα που περιέχουν 2,4-D, αυξάνοντας έτσι την έκθεση των εργαζομένων και του περιβάλλοντος σε τρίτες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κίνδυνος αυξημένης έκθεσης των εργαζομένων και του περιβάλλοντος προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία σε σχέση με τις ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα ΓΤ καλλιέργειες, δεδομένης της χρήσης μεγαλύτερου όγκου ζιζανιοκτόνων· |
ΙΔ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μελέτη αξιολογημένη από ομοτίμους που δημοσιεύτηκε το 2020, το Roundup, ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα ζιζανιοκτόνα με βάση τη γλυφοσάτη στον κόσμο, μπορεί να προκαλέσει απώλεια βιοποικιλότητας, καθιστώντας τα οικοσυστήματα πιο ευάλωτα στη ρύπανση και την κλιματική αλλαγή (18)· |
ΙΕ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση, ως συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιολογική Ποικιλότητα («ΣΒΠ»), έχει την ευθύνη να διασφαλίζει ότι οι δραστηριότητες που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία ή στον έλεγχό της δεν προκαλούν ζημία στο περιβάλλον άλλων κρατών (19)· |
ΙΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 ορίζει ότι τα ΓΤ τρόφιμα ή ζωοτροφές δεν πρέπει να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου, στην υγεία των ζώων ή στο περιβάλλον και ότι η Επιτροπή, κατά τη σύνταξη της απόφασής της, οφείλει να λαμβάνει υπόψη τυχόν συναφείς διατάξεις της ενωσιακής νομοθεσίας και άλλους κατά νόμο παράγοντες που αφορούν το υπό εξέταση ζήτημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτοί οι θεμιτοί παράγοντες θα πρέπει να περιλαμβάνουν τις υποχρεώσεις της Ένωσης στο πλαίσιο των ΣΒΑ του ΟΗΕ, της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα· |
Μη δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων
ΙΖ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών δεν διατύπωσε γνώμη, γεγονός που σημαίνει ότι η έγκριση δεν υποστηρίχθηκε από ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφοφορία της 26ης Απριλίου 2022 στην επιτροπή προσφυγών που αναφέρεται στο άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011, και πάλι δεν οδήγησε σε διατύπωση γνώμης· λαμβάνοντας υπόψη ότι 14 κράτη μέλη ψήφισαν κατά (αντιπροσωπεύοντας το 35,72 % του πληθυσμού της ΕΕ) και 3 κράτη μέλη απείχαν (αντιπροσωπεύοντας το 34,53 % του πληθυσμού), ενώ μόνο 10 κράτη μέλη ψήφισαν υπέρ (αντιπροσωπεύοντας το 29,75 % του πληθυσμού)· |
ΙΗ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει ως προβληματικό το γεγονός ότι εξακολουθεί να εκδίδει αποφάσεις έγκρισης ΓΤΟ χωρίς ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ αυτών των αποφάσεων, κάτι που αποτελεί σαφέστατα εξαίρεση στην περίπτωση της έγκρισης προϊόντων γενικότερα αλλά έχει γίνει ο κανόνας για τη λήψη αποφάσεων όσον αφορά την έγκριση ΓΤ τροφίμων και ζωοτροφών· |
ΙΘ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε συνολικά 36 ψηφίσματα που αντιτίθενται στη διάθεση στην αγορά ΓΤΟ για τρόφιμα και ζωοτροφές (33 ψηφίσματα) και στην καλλιέργεια ΓΤΟ στην Ένωση (τρία ψηφίσματα)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την ένατη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο έχει ήδη εγκρίνει 27 ενστάσεις για τη διάθεση ΓΤΟ στην αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπήρξε ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ της έγκρισης οποιουδήποτε από αυτούς τους ΓΤΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λόγοι για τους οποίους τα κράτη μέλη δεν υποστηρίζουν τις εγκρίσεις περιλαμβάνουν τη μη τήρηση της αρχής της προφύλαξης στη διαδικασία αδειοδότησης και τις επιστημονικές ανησυχίες σχετικά με την αξιολόγηση του κινδύνου· |
Κ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εξακολουθεί να εγκρίνει ΓΤΟ, παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζει και η ίδια την ύπαρξη δημοκρατικού ελλείμματος, την έλλειψη στήριξης από την πλευρά των κρατών μελών και τις ενστάσεις του Κοινοβουλίου· |
ΚΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν απαιτείται καμία τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε να είναι σε θέση η Επιτροπή να μην εγκρίνει ΓΤΟ όταν δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία κρατών μελών υπέρ της έγκρισης στην επιτροπή προσφυγών (20)· |
1. |
εκτιμά ότι η εκτελεστική απόφαση (EΕ) 2022/797 υπερβαίνει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1829/2003· |
2. |
θεωρεί ότι η εκτελεστική απόφαση (EΕ) 2022/797 δεν είναι σύμφωνη με το δίκαιο της Ένωσης, υπό την έννοια ότι δεν συνάδει με τον σκοπό του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, ο οποίος είναι, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (21), να προσφέρει τη βάση για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας και της καλής διαβίωσης των ζώων, του περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών σε σχέση με τα ΓΤ τρόφιμα και ζωοτροφές, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς· |
3. |
ζητεί από την Επιτροπή να καταργήσει την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2022/797· |
4. |
καλεί την Επιτροπή να μην εγκρίνει την εισαγωγή ΓΤ καλλιεργειών ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα, λόγω της επακόλουθης αυξημένης χρήσης συμπληρωματικών ζιζανιοκτόνων και, συνακόλουθα, των αυξημένων κινδύνων για τη βιοποικιλότητα, την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία των εργαζομένων· |
5. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή αναγνώρισε τελικά, σε επιστολή της με ημερομηνία 11 Σεπτεμβρίου 2020 προς τα μέλη, την ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη η βιωσιμότητα κατά τη λήψη αποφάσεων για την έγκριση ΓΤΟ (22)· εκφράζει, ωστόσο, τη βαθιά απογοήτευσή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή έχει συνεχίσει από τότε να εγκρίνει ΓΤΟ για εισαγωγή στην Ένωση, παρά τις επανειλημμένες αντιρρήσεις του Κοινοβουλίου και της πλειοψηφίας των κρατών μελών που ψηφίζουν κατά· |
6. |
παροτρύνει εκ νέου την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις υποχρεώσεις της Ένωσης στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών, όπως η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα και οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να συνοδεύονται τα σχέδια εκτελεστικών πράξεων από αιτιολογική έκθεση στην οποία θα εξηγείται ο τρόπος με τον οποίον τηρούν την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (23)· |
7. |
τονίζει ότι οι τροπολογίες που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 17 Δεκεμβρίου 2020 επί της πρότασης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 (24), οι οποίες εγκρίθηκαν από το Κοινοβούλιο ως βάση για τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, αναφέρουν ότι η Επιτροπή δεν εγκρίνει ΓΤΟ όταν δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών υπέρ· επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να σεβαστεί τη θέση αυτή και καλεί το Συμβούλιο να συνεχίσει τις εργασίες του και να εγκρίνει επειγόντως μια γενική προσέγγιση επί του φακέλου αυτού· |
8. |
αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών. |
(1) ΕΕ L 141 της 20.5.2022, σ. 116.
(2) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 1.
(3) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13.
(4) https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/6942
(5) Κατά την όγδοη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε 36 ψηφίσματα που διατύπωναν αντίρρηση στην έγκριση ΓΤΟ. Επιπλέον, κατά την ένατη κοινοβουλευτική του περίοδο, το Κοινοβούλιο ενέκρινε τα ακόλουθα ψηφίσματα:
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 202 της 28.5.2021, σ. 11). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 202 της 28.5.2021, σ. 15). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία ή τέσσερα από τα μονά συμβάντα MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 και DAS-40278-9, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 202 της 28.5.2021, σ. 20). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 208 της 1.6.2021, σ. 2). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια MON 89788 (MON-89788-1), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 208 της 1.6.2021, σ. 7). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 και τους επιμέρους συνδυασμούς MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 και NK603 × DAS-40278-9 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 208 της 1.6.2021, σ. 12). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία, τέσσερα ή πέντε από τα επιμέρους συμβάντα Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 και GA21, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 208 της 1.6.2021, σ. 18). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαΐου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 323 της 11.8.2021, σ. 7). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα MON 87427, MON 89034, MIR162 και NK603, και για την κατάργηση της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2018/1111 της Επιτροπής σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 415 της 13.10.2021, σ. 2). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 415 της 13.10.2021, σ. 8) |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603, και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο, τρία ή τέσσερα από τα μονά συμβάντα MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 και NK603, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 415 της 13.10.2021, σ. 15). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 36). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα MON 87427, MON 89034, MIR162 και MON 87411 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 43). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 49). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 88017 (MON-88Ø17-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 56). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MON 89034 (MON-89Ø34-3), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 63). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Μαρτίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι GHB614 × T304-40 × GHB119 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 474 της 24.11.2021, σ. 66). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Μαρτίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο MZIR098 (SYN-ØØØ98-3) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 474 της 24.11.2021, σ. 74). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια DAS-81419-2 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 45). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2021, σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια DAS-81419-2 × DAS–44406–6 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 52). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 και γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο που συνδυάζει δύο ή τρία από τα μονά συμβάντα 1507, MIR162, MON810 και NK603, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 59). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο Bt 11 (SYN-BTØ11-1), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 66) |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2022, σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια GMB151 (BCS-GM151-6) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0024). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την ανανέωση της έγκρισης της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο βαμβάκι GHB614 (BCS-GHØØ2-5), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0025). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένο αραβόσιτο GHB811 (BCS-GH811-4) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0062). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη ελαιοκράμβη 73496 (DP-Ø73496-4) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0063). |
— |
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Απριλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο εκτελεστικής απόφασης της Επιτροπής για την έγκριση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων που περιέχουν, αποτελούνται ή παράγονται από γενετικώς τροποποιημένη σόγια της σειράς MON 87769 × MON 89788, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0115). |
(6) Επιστημονική γνώμη της EFSA, σ. 3.
(7) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 503/2013 της Επιτροπής, της 3ης Απριλίου 2013, σχετικά με τις αιτήσεις έγκρισης γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, και την τροποποίηση των κανονισμών της Επιτροπής (ΕΚ) αριθ. 641/2004 και (ΕΚ) αριθ. 1981/2006 ( ΕΕ L 157 της 8.6.2013, σ. 1).
(8) Βλ., για παράδειγμα, Bonny, S., «Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact» (Γενετικώς τροποποιημένες καλλιέργειες ανθεκτικές στα ζιζανιοκτόνα, ζιζάνια και ζιζανιοκτόνα: επισκόπηση και αντίκτυπος), Environmental Management, Ιανουάριος 2016· 57(1), σ. 31-48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 και Benbrook, C.M., «Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. — the first sixteen years» (Επιπτώσεις των γενετικώς τροποποιημένων καλλιεργειών στη χρήση γεωργικών φαρμάκων στις ΗΠΑ — τα πρώτα 16 χρόνια), Environmental Sciences Europe· 28 Σεπτεμβρίου 2012, τεύχος 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24
(9) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1).
(10) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=search.as
(11) Βλ., για παράδειγμα, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1383574218300887, https://academic.oup.com/ije/advance-article/doi/10.1093/ije/dyz017/5382278, https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0219610, και https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6612199/
(12) Lurquin, P.F., «Production of a toxic metabolite in 2,4-D-resistant GM crop plants» (Παραγωγή τοξικού μεταβολίτη σε γενετικώς τροποποιημένες καλλιέργειες που είναι ανθεκτικές στην ουσία 2,4-D), 3 Biotech 6, 82 (2016), https://doi.org/10.1007/s13205-016-0387-9
(13) Αυτό ισχύει όντως στην περίπτωση της γλυφοσάτης, όπως αναφέρεται στη δημοσίευση της EFSA «Review of the existing maximum residue levels for glyphosate according to Article 12 of Regulation (EC) No 396/2005» (Αξιολόγηση των υφιστάμενων ανώτατων ορίων καταλοίπων για τη γλυφοσάτη σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005), EFSA Journal 2018· 16(5):5263, σ. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263
(14) Παρατηρήσεις των κρατών μελών, προσβάσιμες μέσω της πύλης της EFSA, OpenEFSA: https://open.efsa.europa.eu/
(15) Ομοίως, σ. 75.
(16) https://www.un.org/sustainabledevelopment/health/
(17) https://indicators.report/targets/3-9/
(18) https://www.mcgill.ca/newsroom/channels/news/widely-used-weed-killer-harming-biodiversity-320906
(19) Σύμβαση για τη Βιολογική Ποικιλότητα, άρθρο 3: https://www.cbd.int/convention/articles/?a=cbd-03
(20) Σύμφωνα με τη διατύπωση του άρθρου 6 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011, αν στην επιτροπή προσφυγών δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία κρατών μελών υπέρ της έγκρισης, η Επιτροπή απλώς «μπορεί» να προχωρήσει στην έγκριση, χωρίς όμως να είναι υποχρεωμένη να το πράξει.
(21) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1).
(22) https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf
(23) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (ΕΕ C 270 της 7.7.2021, σ. 2), παράγραφος 102.
27.1.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32/20 |
P9_TA(2022)0262
Παράνομη υλοτομία στην ΕΕ
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2022 σχετικά με την παράνομη υλοτομία στην ΕΕ (2022/2523(RSP))
(2023/C 32/04)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 227 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, |
— |
έχοντας υπόψη τα άρθρα 4, 191, 230 και 258 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 995/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Οκτωβρίου 2010, για τη θέσπιση των υποχρεώσεων των φορέων εκμετάλλευσης που διαθέτουν ξυλεία και προϊόντα ξυλείας στην αγορά (1) (κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία), |
— |
έχοντας υπόψη την οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (2) (οδηγία για τους οικότοπους), |
— |
έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2001, σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων (3) (οδηγία για τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση), |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Σεπτεμβρίου 2006, για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της Σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα (4) (κανονισμός Århus), |
— |
έχοντας υπόψη την υπόθεση επί παραβάσει INFR(2020)2033, που περιλαμβάνεται στις διαδικασίες επί παραβάσει της Επιτροπής, της 12ης Φεβρουαρίου 2020, |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Μαΐου 2020, με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 — Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας» (COM(2020)0380), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 16ης Ιουλίου 2021 με τίτλο «Νέα δασική στρατηγική της ΕΕ για το 2030» (COM(2021)0572), |
— |
έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 17ης Νοεμβρίου 2021, για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη διαθεσιμότητα στην αγορά της Ένωσης και την εξαγωγή από την Ένωση ορισμένων βασικών και παράγωγων προϊόντων που συνδέονται με την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 995/2010 (COM(2021)0706), με στόχο τον περιορισμό της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών για την οποία φέρει ευθύνη η ΕΕ, |
— |
έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 15ης Δεκεμβρίου 2021, για την έκδοση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου και την αντικατάσταση της οδηγίας 2008/99/ΕΚ (COM(2021)0851), και την ανακοίνωση που την συνοδεύει (COM(2021)0814), |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1767 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Οκτωβρίου 2021, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 που αφορά την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα (5), |
— |
έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με την παράνομη υλοτομία στην ΕΕ (O-000020/2022 — B9-0016/2022), |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του, |
— |
έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Αναφορών, |
Α. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Αναφορών έχει λάβει τις αναφορές 0289/2015, 0625/2018, 1248/2019, 0408/2020, 0722/2020 και 1056/2021 που εγείρουν ανησυχίες σχετικά με την αύξηση της παράνομης υλοτομίας στην ΕΕ και με συγκεκριμένες περιπτώσεις πρακτικών που παραβιάζουν την περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ σε ορισμένα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων και στα εναπομείναντα πρωτογενή και υπεραιωνόβια δάση της Ευρώπης, και ζητούν τη λήψη προληπτικών μέτρων για τη μείωση του κινδύνου και του μεγέθους της περιβαλλοντικής ζημίας και της απειλής για την ανθρώπινη ζωή και ευημερία· |
Β. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία εγείρει σοβαρές ανησυχίες και προκαλεί περιβαλλοντική ζημία, απώλεια βιοποικιλότητας και υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, απερήμωση και διάβρωση του εδάφους που έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση φυσικών καταστροφών, όπως κατολισθήσεις, και την καταστροφή ή ζημία αρκετών περιοχών του δικτύου Natura 2000 και πρωτογενών και υπεραιωνόβιων δασών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση προστατευόμενων ειδών και συγκεκριμένων οικοτόπων για διάφορα φυτικά και ζωικά είδη, διότι όσοι επιδίδονται σε παράνομες δραστηριότητες τείνουν να παραβλέπουν νόμους που προστατεύουν πολύτιμους δασικούς πόρους· |
Γ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπόλ εκτιμά ότι το περιβαλλοντικό έγκλημα είναι εξίσου επικερδές με το λαθρεμπόριο ναρκωτικών αλλά υπάρχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να εντοπιστεί και να τιμωρηθεί (6)· |
Δ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία αποτελεί σημαντικό παράγοντα της υποβάθμισης των δασών, της αποψίλωσης των δασών και της κλιματικής αλλαγής ενώ συμβάλλει και στην υποβάθμιση της ποιότητας του αέρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία αντιστοιχεί σε ένα ποσοστό μεταξύ 15 % και 30 % της διεθνούς παραγωγής ξυλείας και έχει περαιτέρω περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία σε μεγάλο βαθμό εξακολουθεί να μην εντοπίζεται, εμποδίζοντας έτσι τις προσπάθειες της ΕΕ να επιτύχει τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, του ευρωπαϊκού νόμου για το κλίμα και της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία συναντάται πολύ συχνά σε ορισμένα από τα πιο ποιοτικά και καλοδιατηρημένα δάση στην ΕΕ· |
Ε. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προϊόντα παράνομης υλοτομίας πωλούνται στην ΕΕ ως πιστοποιημένη ξυλεία (7)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κύρια υφιστάμενα συστήματα πιστοποίησης δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν πλήρως στις απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κύρια συστήματα που αξιολογήθηκαν στην έκθεση της Επιτροπής του Ιουλίου 2021 σχετικά με τα συστήματα πιστοποίησης και επαλήθευσης στον δασικό τομέα παρουσιάζουν κενά στους ορισμούς της νομιμότητας και ότι οι νομικές απαιτήσεις τους είναι περιορισμένες ή διφορούμενες ως προς το πεδίο εφαρμογής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ με τις διατάξεις τους διασφαλίζεται συστηματική προσέγγιση κατά τη μεταφορά απαιτήσεων σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν παρέχουν τη δυνατότητα συστηματικής επαλήθευσης — σε πραγματικό χρόνο ή με άλλο τρόπο — των συναλλαγών μεταξύ φορέων όσον αφορά τους όγκους, τα είδη και τα επίπεδα ποιότητας, καθιστώντας έτσι τα συστήματα ευάλωτα σε κάθε είδους χειραγώγηση και απάτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα κύρια συστήματα πιστοποίησης δυσκολεύονται να εντοπίσουν και να χειριστούν με αποτελεσματικό τρόπο ζητήματα διαφθοράς, καθώς και ότι τα συστήματα που εφαρμόζονται για τον εντοπισμό περιπτώσεων διαφθοράς είναι σχετικά περιορισμένα και προστατεύουν ανεπαρκώς από τον κίνδυνο εξαπάτησης (8)· |
ΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δάση αποτελούν βασικές καταβόθρες διοξειδίου του άνθρακα που συμβάλλουν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής· |
Ζ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία έχει σημαντικές αρνητικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις στις τοπικές και άμεσα εμπλεκόμενες κοινότητες, οι οποίες χάνουν τα μέσα βιοπορισμού τους λόγω του λαθρεμπορίου παράνομα υλοτομημένης ξυλείας, γεγονός που με τη σειρά του ενθαρρύνει την εγκληματικότητα και βλάπτει τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη και τις νομοταγείς επιχειρήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία συνδέεται συχνά με φοροδιαφυγή, η οποία επιτρέπει στους παράνομους υλοτόμους να μειώνουν την αγοραία αξία των δασικών προϊόντων, οδηγώντας σε στρέβλωση της αγοράς και αθέμιτο ανταγωνισμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία προκαλεί απώλεια εσόδων για την κυβέρνηση όσον αφορά την απώλεια φόρων και δασμών, και συμβάλλει στην αύξηση του κόστους διαχείρισης των δασών και των συναλλαγών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ξυλεία συχνά υλοτομείται σε ένα κράτος μέλος αλλά πωλείται σε άλλο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μεγαλύτερο μέρος της παράνομης ξυλείας διατίθεται στο εμπόριο και χρησιμοποιείται ως νόμιμα υλοτομημένη ξυλεία· |
Η. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει έλλειψη συνεκτικών, εναρμονισμένων και συγκρίσιμων δεδομένων για την υλοτομία στην ΕΕ, καθώς και κοινός ορισμός της παράνομης υλοτομίας· |
Θ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι παράνομοι υλοτόμοι υπήρξαν βίαιοι εναντίον δασικών υπαλλήλων, δασοφυλάκων, αρχών επιβολής του νόμου, ακτιβιστών για το περιβάλλον και ερευνητών δημοσιογράφων, με αποτέλεσμα την απώλεια ανθρώπινων ζωών σε τουλάχιστον έξι καταγγελλόμενες περιπτώσεις και πολυάριθμα επεισόδια βίας και παρενόχλησης εις βάρος των υπευθύνων για την προστασία των δασών· |
Ι. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι δημιουργούνται προβλήματα λόγω του ότι δεν υπάρχει ένας διεθνώς αναγνωρισμένος ορισμός για τις δραστηριότητες που περικλείονται στην έννοια «παράνομη υλοτομία»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω ανακρίβεια αποτελεί σοβαρό νομικό κενό· |
ΙΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφθορά και η απάτη συγκαταλέγονται στις κύριες αιτίες της παράνομης υλοτομίας και οδηγούν σε ανεπαρκή έλεγχο και ατιμωρησία· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό επιδεινώνει επίσης διάφορες εγκληματικές δραστηριότητες, όπως η χρηματοδότηση συγκρούσεων και η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται δράση της ΕΕ για να σταματήσει η παράνομη υλοτομία και η αποψίλωση των δασών και για να περιοριστεί το εμπόριο παράνομα υλοτομημένης ξυλείας και προϊόντων ξυλείας· |
ΙΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Eurojust, τα περιβαλλοντικά εγκλήματα έχουν καταστεί η τέταρτη πιο διαδεδομένη εγκληματική δραστηριότητα σε διεθνές επίπεδο· |
ΙΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία θεσπίζει κανόνες για τη διάθεση ξυλείας και προϊόντων ξυλείας στην αγορά και θα πρέπει να αποτρέπει την παράνομη υλοτομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή σκοπεύει να καταργήσει τον κανονισμό της ΕΕ για την ξυλεία μέσω της πρότασής της για τη θέσπιση κανονισμού σχετικά με τη διάθεση στην αγορά της Ένωσης καθώς και με την εξαγωγή από την Ένωση ορισμένων εμπορευμάτων και προϊόντων που σχετίζονται με την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να στηρίξει, όσον αφορά την καταπολέμηση του εγκλήματος και του οργανωμένου δασικού εγκλήματος, τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν σύστημα ορθής διαχείρισης των δασών και να προωθήσει την προστασία του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας και της βιώσιμης διαχείρισης των δασών σύμφωνα με την οδηγία 2008/99/ΕΚ, της 19ης Νοεμβρίου 2008, σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου (9) και σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, τη στρατηγική για τη βιοποικιλότητα, το σχέδιο δράσης για μηδενική ρύπανση και το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία· |
ΙΔ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παράνομες δραστηριότητες οδηγούν σε μη βιώσιμες πρακτικές, μειώνουν την αξία των δασών και οδηγούν σε υποτίμηση διαφόρων περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών υπηρεσιών των δασών, με αποτέλεσμα την πλήρη αποψίλωση και υποβάθμιση των δασών· |
ΙΕ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη υλοτομία συνδέεται με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βία, καθώς και με εγκλήματα που συνδέονται με απάτες και διαφθορά, όπως η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και η φοροδιαφυγή· |
ΙΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν κινηθεί αρκετές διαδικασίες επί παραβάσει κατά κρατών μελών για εικαζόμενη μη εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ· |
ΙΖ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και άλλων ταμείων που διαχειρίζονται τα κράτη μέλη, οι ιδιοκτήτες δασών μπορούν επί του παρόντος να λαμβάνουν αποζημίωση για δασοπεριβαλλοντικές και κλιματικές υπηρεσίες, στήριξη για τη διατήρηση, την αποκατάσταση και την προστασία των δασών, καθώς και αποζημίωση για τις δασικές περιοχές και τη συντήρηση του δικτύου Natura 2000, καθώς και μέτρα για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας και της περιβαλλοντικής αξίας των δασικών οικοσυστημάτων· |
ΙΗ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σχέδια διαχείρισης των δασών των κρατών μελών θα πρέπει να αντιστοιχούν στα μέτρα που απαιτούνται για την προστασία και την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας στα δάση και θα πρέπει να είναι διαθέσιμα στο κοινό· σημειώνει ότι δεν αναγνωρίζουν όλα τα σχέδια διαχείρισης περιοχών του προγράμματος Natura 2000 τη σαφή αξία των πρωτογενών και υπεραιωνόβιων δασών και ότι τα μέτρα διατήρησης των αυστηρά προστατευόμενων δασών δεν αποκλείουν εντελώς την υλοτόμηση, γεγονός που μπορεί να είναι ασύμβατο με τη μακροπρόθεσμη διατήρηση πρωτογενών και υπεραιωνόβιων δασών· |
1. |
παροτρύνει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως και να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στην ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να ενεργήσει πιο άμεσα, αποτελεσματικά και με διαφάνεια, μεταξύ άλλων, μέσω της παρακολούθησης των υποθέσεων και να κινήσει τη διαδικασία επί παραβάσει για όλες τις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης· καλεί την Επιτροπή να διαθέσει επαρκείς πόρους προκειμένου να ξεπεραστούν οι τρέχουσες καθυστερήσεις· πιστεύει ότι ένα επαρκές επίπεδο εξειδικευμένου προσωπικού και πόρων είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή εφαρμογή και επιβολή των πολιτικών της ΕΕ· |
2. |
σημειώνει ότι η παράνομη υλοτομία εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα στην ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για τις αρνητικές επιπτώσεις των περιπτώσεων παράνομης υλοτομίας στα ευρωπαϊκά δάση, στους οικότοπους άγριων ζώων, την εσωτερική αγορά και τη δράση της ΕΕ για το κλίμα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προβούν σε ενδελεχή αξιολόγηση των κοινωνικοοικονομικών αιτίων αυτών των φαινομένων και να εφαρμόσουν πλήρως τη σχετική ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, προκειμένου να αναπτύξουν αποτελεσματικά συγκεκριμένα και άμεσα μέτρα για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο να εξελιχθεί σε τάση, λαμβάνοντας υπόψη τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις οδηγίες για τη φύση και τους στόχους της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα που εγκρίθηκαν από τα κράτη μέλη· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι διογκούμενες τιμές των υλικών και της ενέργειας και ο μηδενικός συντελεστής για τις εκπομπές βιομάζας στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας εκπομπών θα μπορούσαν να αυξήσουν την πίεση στα δάση πέραν των βιώσιμων επιπέδων, μεταξύ άλλων ως αποτέλεσμα της παράνομης υλοτομίας, καθώς τα υψηλά περιθώρια κέρδους έρχονται σε αντίθεση με τον αμελητέο κίνδυνο, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις υφιστάμενες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες για τους ανθρώπους που ζουν σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές της ΕΕ· |
3. |
εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η αυξανόμενη παράνομη υλοτομία στην ΕΕ θα υπονομεύσει τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα και τη στρατηγικής για τα δάση, καθώς θα ευθύνεται για τη μη προστασία της μοναδικής οικολογικής ποικιλομορφίας και των τελευταίων εναπομεινάντων πρωτογενών και υπεραιωνόβιων δασών, τη μη αποκατάσταση και μη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και των ειδών άγριας χλωρίδας και πανίδας, ενώ θα υπονομεύσει τους στόχους για περιοχές που είναι αποτελεσματικά και αυστηρά προστατευόμενες· |
4. |
τονίζει ότι η αποψίλωση των δασών ευθύνεται για το 20 % των παγκόσμιων εκπομπών CO2· εκφράζει την ανησυχία του για τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει η παράνομη υλοτομία στην απερήμωση, τη διάβρωση του εδάφους και σε άλλα φαινόμενα όπως οι πλημμύρες· τονίζει ότι η αποψίλωση των δασών συνδέεται επίσης με την εξαφάνιση πολλών ειδών τα οποία λόγω της παράνομης υλοτομίας χάνουν τους οικοτόπούς τους· |
5. |
καλεί τους εισαγγελείς και τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να διερευνήσουν ενδελεχώς όλες τις υποθέσεις παράνομης υλοτομίας, καθώς και τη μεταφορά, αποθήκευση, διανομή και πώληση παράνομης ξυλείας· |
6. |
υπογραμμίζει ότι η επίτευξη βιώσιμης διαχείρισης, προστασίας και διατήρησης των δασών, βάσει μετρήσιμων δεικτών και κατώτατων ορίων, αποτελεί βασικό ζήτημα για το μέλλον της ευρωπαϊκής δασοκομίας· υποστηρίζει τη θέσπιση ενός φιλικού προς τη φύση συστήματος πιστοποίησης προκειμένου να διατηρηθεί όλη η υφιστάμενη βιοποικιλότητα, να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη παραγωγικότητα και ανθεκτικότητα και να αντιμετωπιστούν οι περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις· |
7. |
καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή τα απαραίτητα μέτρα για τη διενέργεια διεξοδικού ελέγχου ώστε να ιχνηλατείται η προέλευση της ξυλείας που χρησιμοποιείται από ευρωπαϊκές εταιρείες με στόχο τη διασφάλιση πλήρους συμμόρφωσης με τον κανονισμό της ΕΕ για την ξυλεία· |
8. |
τονίζει με έμφαση ότι η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει ότι υπάρχουν επαρκείς χρηματοδοτικοί πόροι στο πλαίσιο των εθνικών στρατηγικών σχεδίων για την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας στις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από την παράνομη υλοτομία· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 9ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, τουλάχιστον το 10 % των ετήσιων δαπανών των κρατών μελών θα πρέπει να διατεθούν για τη βιοποικιλότητα στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι ο στόχος χρηματοδότησης της βιοποικιλότητας σε ορισμένα κράτη μέλη είναι πολύ χαμηλότερος από το συμφωνηθέν 10 %· |
9. |
εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, στο πλαίσιο της βιώσιμης διαχείρισης των δασών, δεν έχουν ακόμη καθοριστεί κατώτατα όρια ή εύρος τιμών ως σημεία αναφοράς για την επιθυμητή κατάσταση των δασών ούτε επαρκή κριτήρια σχετικά με την υγεία των οικοσυστημάτων, τη βιοποικιλότητα και την κλιματική αλλαγή· ζητεί, ως εκ τούτου, να καθοριστούν νέοι δείκτες και κατώτατα όρια για την εφαρμόσιμη βιώσιμη διαχείριση των δασών· |
10. |
καλεί όλα τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα εντοπισμού της ξυλείας είναι πλήρως λειτουργικά και ότι οι δασικές κυρώσεις είναι αναλογικές και αποτρεπτικές, ώστε να αποθαρρύνεται αποτελεσματικά η παράνομη υλοτομία· εκφράζει την έντονη ανησυχία του για το γεγονός ότι οι ισχύουσες κυρώσεις δεν είναι αναλογικές προς την αξία των προϊόντων ξυλείας και ότι ορισμένες φορές στους φορείς εκμετάλλευσης επιβάλλονται μόνο αποτρεπτικές ή πολύ χαμηλές διοικητικές κυρώσεις· καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν μέσα για τη βελτίωση των δραστηριοτήτων των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες για τη δασοκομία, να αυξήσουν τον αριθμό των υπαλλήλων επιβολής του νόμου όπου απαιτείται, να κινήσουν αποτελεσματικά νομικές διαδικασίες και να κινήσουν ποινικές διαδικασίες σε περιπτώσεις παράνομης υλοτομίας, βάσει αποδεικτικών στοιχείων που συλλέγονται από την αστυνομία ή υποβάλλονται στην αστυνομία από τρίτους· ζητεί στην αναθεώρηση της οδηγίας σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου να προβλεφθούν ποινικές διαδικασίες μεταξύ άλλων και κατά ιδιωτών· |
11. |
καλεί τις αρχές επιβολής του νόμου όλων των κρατών μελών να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές μεταξύ τους προκειμένου να ενισχυθεί η καταπολέμηση όλων των σχετικών παράνομων πρακτικών· |
12. |
καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι το κοινό έχει πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και στη δικαιοσύνη, ενώ συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τα σχέδια διαχείρισης των δασών, σύμφωνα με τον κανονισμό Aarhus· |
13. |
τονίζει την ανάγκη να αξιολογηθούν σωστά οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των σχεδίων διαχείρισης των δασών και τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν εκείνα που δεν συμμορφώνονται με την εθνική νομοθεσία· |
14. |
αποδοκιμάζει τις επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένων των θανατηφόρων, κατά δασικών υπαλλήλων, δασοφυλάκων, υπαλλήλων επιβολής του νόμου, περιβαλλοντικών ακτιβιστών και ερευνητών δημοσιογράφων, ενώ υπενθυμίζει ότι οι επιθέσεις αυτές διαπράττονται συχνά είτε από άτομα είτε από καλά οργανωμένες και καλά εξοπλισμένες συμμορίες που εμπλέκονται σε παράνομη υλοτομία, ολοένα και περισσότερες βίαιες ενέργειες, ενώ συχνά και σε περιστατικά εκφοβισμού· |
15. |
καλεί τις εθνικές και ενωσιακές αρχές να λάβουν αποτρεπτικά και αποφασιστικά μέτρα για να διασφαλίσουν την πλήρη συμμόρφωση με την εθνική και ενωσιακή περιβαλλοντική νομοθεσία· σημειώνει ότι οι διαδικαστικές αδυναμίες και οι ελλιπείς έλεγχοι μειώνουν στην πράξη την αποτελεσματικότητα του κανονισμού για την ξυλεία· παροτρύνει τους συννομοθέτες της ΕΕ να αξιοποιήσουν την ευκαιρία που προέκυψε από τις διαπραγματεύσεις σχετικά με την πρόταση κανονισμού για τα προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης (COM(2021)0706) για να αντλήσουν διδάγματα από την εφαρμογή και την επιβολή του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία και να βελτιώσουν το καθεστώς των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών, τις διατάξεις σχετικά με την ποσότητα και την ποιότητα των ελέγχων τους, τις σχέσεις και τις αλληλεπιδράσεις τους με τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών και με άλλες εθνικές αρχές και με την Επιτροπή· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αυστηρά τις διατάξεις της σχετικής ισχύουσας νομοθεσίας, απαγορεύοντας τη χρήση και τη διάθεση παράνομης ξυλείας στην αγορά της ΕΕ· ζητεί η παράνομη υλοτομία να αντιμετωπίζεται ως ποινικό αδίκημα, να υπόκειται σε κατάλληλες ποινικές κυρώσεις και να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της αναθεωρημένης οδηγίας για την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου, ενώ ζητεί να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή συνεργασία για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας· ζητεί έναν ενιαίο ορισμό της παράνομης υλοτομίας ως περιβαλλοντικού εγκλήματος σε όλα τα κράτη μέλη, προκειμένου να διασφαλιστεί η εφαρμογή εναρμονισμένων διαδικασιών και κυρώσεων για τις ίδιες παραβάσεις παράνομης υλοτομίας σε ολόκληρη την ΕΕ· |
16. |
τονίζει πόσο σημαντική είναι η λήψη προληπτικών μέτρων για τη μείωση των περιβαλλοντικών και οικονομικών ζημιών καθώς και για τον περιορισμό των κινδύνων για την ανθρώπινη ζωή που εγκυμονεί η παράνομη υλοτομία· αναγνωρίζει ότι πρόσφατα έχει επιτευχθεί πρόοδος σε επίπεδο κρατών μελών καθώς υπάρχουν αναφορές για βελτιώσεις στην ιχνηλάτηση της ξυλείας αλλά και στην αναθεώρηση και την ενίσχυση των κυρώσεων που προβλέπονται στην εθνική νομοθεσία για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας· επισημαίνει την ανάγκη για την υλοποίηση κατάλληλων σχεδίων αποκατάστασης των υποβαθμισμένων περιβαλλοντικών περιοχών στα οικεία κράτη μέλη· υπενθυμίζει ότι ο συντονισμός της ευρωπαϊκής προσέγγισης και των μέτρων πρόληψης μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της παράνομης υλοτομίας· καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την ποιότητα και την πληρότητα των συστημάτων παρακολούθησης των δασών τους, προκειμένου να είναι σε θέση να συναγάγουν σαφή συμπεράσματα όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των σχεδίων διαχείρισης των δασών στο πλαίσιο του δικτύου Natura 2000· σημειώνει ότι, για να διασφαλιστεί η ικανοποιητική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων που σχετίζονται με το δίκτυο Natura 2000, η παρακολούθηση θα πρέπει να περιλαμβάνει τη συλλογή περισσότερων δεδομένων σχετικά με περιοχές εντός και εκτός του δικτύου και σχετικά με την ποιότητα της διαχείρισης της διατήρησης· |
17. |
καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει τον κανονισμό της ΕΕ σχετικά με την ξυλεία για να επεκτείνει την εφαρμογή του σε όλη την ξυλεία και τα προϊόντα ξυλείας που πωλούνται στην ευρωπαϊκή αγορά προκειμένου να διασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού και να αποφευχθεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός· |
18. |
τονίζει το μεγάλο ενδιαφέρον του κοινού για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας, όπως εκφράζεται και στις αναφορές αριθ. 1248/2019, 0408/2020, 0722/2020 και 1056/2021 που κατατέθηκαν στην Επιτροπή Αναφορών, οι οποίες καταγγέλλουν την αύξηση της παράνομης υλοτομίας, συχνά λόγω της χαλαρής επιβολής της νομοθεσίας της ΕΕ σε προστατευόμενες περιοχές ή της αναστολής των συστημάτων δορυφορικής παρακολούθησης, καθώς και την αύξηση των περιπτώσεων επίθεσης κατά εργαζομένων στον δασικό τομέα, ακτιβιστών και δημοσιογράφων· |
19. |
καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν κατάλληλα μέτρα επιβολής του νόμου για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας και για την προστασία των υπερασπιστών του περιβάλλοντος, των δημοσιογράφων και των καταγγελτών· καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να αποτρέψουν την απόρριψη υποθέσεων παράνομης υλοτομίας από τις δικαστικές αρχές· αναγνωρίζει τον ενεργό ρόλο και τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των μη κυβερνητικών οργανώσεων και των υπερασπιστών του περιβάλλοντος, στην υποστήριξη της δράσης για το κλίμα και την προστασία της βιοποικιλότητας, και καλεί την ΕΕ να στηρίξει τέτοιες ενέργειες· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στο πλαίσιο διαφάνειας που ορίζεται στο άρθρο 13 της Συμφωνίας του Παρισιού· |
20. |
καλεί την Επιτροπή να ηγηθεί της καταπολέμησης της παράνομης υλοτομίας σε παγκόσμιο επίπεδο και να προωθήσει την εφαρμογή ενός ενιαίου, σαφούς και διεθνώς αναγνωρισμένου ορισμού του είδους των δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στον ορισμό της «παράνομης υλοτομίας», προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα υφιστάμενα νομικά κενά που επιτρέπουν τη μη συμμόρφωση με τα ισχύοντα πρότυπα· επικροτεί, ως πρώτο βήμα, την πρόταση κανονισμού για τα προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης· |
21. |
καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογούν συχνά τα υφιστάμενα δεδομένα που βασίζονται τόσο σε επίγειες τεχνολογίες παρακολούθησης όσο και σε τεχνολογίες τηλεπισκόπησης, όπως δορυφορικές εικόνες όλων των δασικών περιοχών Natura 2000, και να λάβουν κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της κίνησης διαδικασιών επί παραβάσει όταν υπάρχουν στοιχεία υποβάθμισης ή καταστροφής των εν λόγω τόπων, και να δημοσιοποιήσουν τις εν λόγω αξιολογήσεις και μέτρα· τονίζει ότι η παροχή δορυφορικών εικόνων είναι αποτελεσματικότερη εάν συνδυάζεται με επιτόπια δεδομένα. Επομένως τα επιτόπια δεδομένα δεν θα πρέπει να παραβλέπονται· καλεί τα κράτη μέλη να αποκαταστήσουν τη ζημία που υπέστησαν οι προστατευόμενοι δασικοί οικότοποι ή οι προστατευόμενοι οικότοποι δασικών ειδών σε περιοχές Natura 2000 που πλήττονται από την αποψίλωση και την παράνομη υλοτομία· |
22. |
τονίζει ότι η Επιτροπή πρέπει να επιβάλει τη συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ· κατανοεί ότι το βάρος της απόδειξης για την ύπαρξη παράβασης φέρει η Επιτροπή, η οποία δεν μπορεί να βασίζεται σε εικασίες για υποθέσεις παραβιάσεων· τονίζει, ωστόσο, ότι, ενώ η Επιτροπή έχει επιβεβαιώσει ότι η ορθή εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα, η διάρκεια ορισμένων διαδικασιών επί παραβάσει, ακόμη και όταν η Επιτροπή διαθέτει επαρκή αποδεικτικά στοιχεία, υποδηλώνει το αντίθετο· θεωρεί ανεύθυνο ότι, σε μια περίοδο κατά την οποία η περιβαλλοντική νομοθεσία παραβιάζεται περισσότερο σε σύγκριση με άλλες νομοθετικές πράξεις και η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία έχει οδηγήσει σε νέες πρωτοβουλίες, η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Επιτροπής είναι συστηματικά και συνεχώς υποστελεχωμένη· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι χάνονται αναντικατάστατα περιουσιακά στοιχεία λόγω της αδράνειας της Επιτροπής και των περικοπών στον προϋπολογισμό προσωπικού της ΕΕ· προτείνει στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη να καθορίσουν τις προτεραιότητές τους· |
23. |
καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιεί συστηματικά όλες τις διαθέσιμες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως η τηλεπισκόπηση, προκειμένου να διασφαλίσει την πλήρη συμμόρφωση με τον κανονισμό της ΕΕ για την ξυλεία και, ως εκ τούτου, να είναι σε θέση να εξετάσει διεξοδικά την κατάσταση των δασών της Ευρώπης· |
24. |
παροτρύνει την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την καθιέρωση και την ανάπτυξη αστυνομικής συνεργασίας με τη συμμετοχή των αρμόδιων αρχών όλων των κρατών μελών για την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διερεύνηση ποινικών αδικημάτων στον τομέα της δασοκομίας και του εμπορίου ξυλείας που προέρχεται από τέτοιες δραστηριότητες· υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη θα πρέπει συστηματικά να αξιολογούν την αποτελεσματικότητα της αστυνομικής συνεργασίας και να τη βελτιώνουν περιοδικά· |
25. |
καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αξιολογήσουν προσεκτικά τις δυνητικά αρνητικές συνέπειες που θα μπορούσε να έχει στα δάση της ΕΕ η προώθηση της δασικής βιομάζας ως κινητήριας δύναμης ενέργειας, ιδίως στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τη δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 % (Fit for 55) και της αναθεώρησης της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (10) (RED III)· |
26. |
ζητεί από την Επιτροπή να προωθήσει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών για την καταπολέμηση του φαινομένου της παράνομης υλοτομίας και των συνεπειών της, μεταξύ άλλων και στις πράσινες δημόσιες συμβάσεις, και να διασφαλίσει τη διαφάνεια για τους καταναλωτές όσον αφορά τις επωνυμίες των εταιρειών που εμπορεύονται παράνομα υλοτομημένη ξυλεία· |
27. |
καλεί την Επιτροπή να επαγρυπνεί όσον αφορά την ορθή εφαρμογή του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία, της οδηγίας για τους οικοτόπους, της οδηγίας για τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση και της οδηγίας για τη διατήρηση των αγρίων πτηνών (11), καθώς και του κανονισμού Aarhus, δεδομένου ότι το κενό εφαρμογής στην περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ μπορεί να αποτελέσει παράγοντα διευκόλυνσης του περιβαλλοντικού εγκλήματος· σημειώνει ότι οι παραβιάσεις των προαναφερθεισών νομοθετικών πράξεων μπορεί να οδηγήσουν σε περιβαλλοντικές και οικολογικές καταστροφές, όπως υποβάθμιση και διάβρωση του εδάφους, κατολισθήσεις, πλημμύρες, εξαφάνιση μοναδικών άγριων ειδών, αποψίλωση και εξαφάνιση των τελευταίων πρωτογενών και υπεραιωνόβιων δασών στην ΕΕ· |
28. |
καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τα τρέχοντα νομοθετικά προβλήματα και να βελτιώσει τους ελέγχους της προκειμένου να εξαλειφθούν τυχόν νομικά κενά που επιτρέπουν τη χρήση παράνομα υλοτομημένης ξυλείας στην ΕΕ, όπως συμβαίνει επί του παρόντος με τεχνικές όπως η ανάμειξη νόμιμα υλοτομημένης ξυλείας και παράνομα υλοτομημένης ξυλείας, προκειμένου να πιστοποιείται η προέλευση της εν λόγω ξυλείας· |
29. |
καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει την εμπορική της πολιτική για να περιορίσει την παράνομη υλοτομία σε διεθνές επίπεδο· τονίζει ότι η εισαγωγή παράνομα υλοτομημένης ξυλείας από τρίτες χώρες στρεβλώνει την ευρωπαϊκή αγορά και δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού για τους Ευρωπαίους παραγωγούς· υπενθυμίζει ότι η χρήση παράνομης ξυλείας βλάπτει επίσης τις κοινότητες στις οποίες υλοτομείται και προωθεί τη συνέχιση της παράνομης υλοτομίας και όλων των συναφών εγκλημάτων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμη υποχρεωτικών κανόνων δέουσας επιμέλειας για τις εταιρείες που επιθυμούν να διαθέσουν ορισμένα βασικά προϊόντα στην αγορά της ΕΕ, την οποία πρότεινε η Επιτροπή στην πρότασή της για κανονισμό σχετικά με τα προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης· |
30. |
τονίζει τη σημασία της υλοποίησης έργων που αποσκοπούν στην προώθηση μιας φιλικής προς τη φύση διαχείριση των δασών και της προστασίας, αποκατάστασης και διατήρησης του περιβάλλοντος, με παράλληλη στήριξη των κοινοτήτων που εξαρτώνται από τους δασικούς πόρους μέσω της ανάπτυξης βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού και οικοτουρισμού· προτείνει την ανάπτυξη δημοκρατικής δασικής διακυβέρνησης και έργων σε στενή συνεργασία με τις τοπικές αρχές, οι οποίες συνεργάζονται στενά με τους ενδιαφερόμενους φορείς και τις τοπικές κοινότητες, οι οποίες επηρεάζονται περισσότερο άμεσα και έμμεσα από τις περιβαλλοντικές αλλαγές και τις αρνητικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της μεγάλης κλίμακας παραγωγής και εμπορίας ξυλείας· |
31. |
καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διερευνήσουν περαιτέρω δυνατότητες συνεργασίας για την καταπολέμηση και την πρόληψη της παράνομης υλοτομίας· συνιστά στην Επιτροπή να δημιουργήσει μια πλατφόρμα συνεργασίας ώστε τα κράτη μέλη να αναπτύξουν και να βελτιώσουν περαιτέρω τα εθνικά ψηφιακά εργαλεία παρακολούθησης των δασών για την αναφορά περιπτώσεων παράνομης υλοτομίας και για να καταστεί δυνατή η ταχεία και αποτελεσματική διασυνοριακή παρέμβαση κατά της παράνομης υλοτομίας· |
32. |
καλεί τα κράτη μέλη να αναλάβουν την πρωταρχική ευθύνη τους για την προστασία του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένων των δασών, και να διασφαλίσουν την ασφάλεια των δασικών υπαλλήλων· υπενθυμίζει ότι η διαφθορά στους δημόσιους οργανισμούς εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική αιτία ατιμωρησίας σε περιπτώσεις παράνομης υλοτομίας και αδικημάτων κατά περιβαλλοντικών ακτιβιστών· |
33. |
καλεί τα κράτη μέλη να εναρμονίσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τους κανόνες τους σχετικά με τον έλεγχο της παράνομα υλοτομημένης ξυλείας, προκειμένου να αποτραπεί η εκμετάλλευση των παράνομων διαδρομών διανομής ξυλείας σύμφωνα με τη νομοθεσία των κρατών μελών στα οποία οι έλεγχοι είναι χαλαροί· |
34. |
καλεί τους εισαγγελείς, τους ερευνητές, τους δασοφύλακες και τους οικονομικούς εμπειρογνώμονες να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να συγκεντρώσουν εμπειρογνωμοσύνη για τον εντοπισμό, τη διερεύνηση και τη δίωξη του οργανωμένου εγκλήματος άμεσα και επιτυχώς· |
35. |
υπενθυμίζει ότι μπορούν να διατεθούν κονδύλια της ΕΕ για την κάλυψη δασικών, περιβαλλοντικών και κλιματικών υπηρεσιών, για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της περιβαλλοντικής αξίας των δασικών οικοσυστημάτων, για την αποκατάσταση, τη διατήρηση και την προστασία των δασών, καθώς και για την αποζημίωση των δασικών περιοχών του δικτύου Natura 2000, συμπεριλαμβανομένων των ιδιοκτητών μικρών δασών· |
36. |
προτείνει την καθιέρωση τακτικής επιτήρησης (συμπεριλαμβανομένων περιπολιών ασφαλείας/αστυνομίας και εναέριας επιτήρησης) σε δάση και περιοχές όπου μεταφέρεται ξυλεία, ή όπου έχουν αναφερθεί περιστατικά παράνομης υλοτομίας ή μεταφορά και εμπορία ξυλείας από τέτοιες δραστηριότητες· τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η ευαισθητοποίηση της αστυνομίας σχετικά με τον εγκληματικό χαρακτήρα της παράνομης υλοτομίας και καλεί τα κράτη μέλη να οργανώσουν ειδική κατάρτιση για τους υπαλλήλους επιβολής του νόμου, ώστε να τους εφοδιάσουν με πρακτικά εργαλεία και να τους παράσχουν τις δεξιότητες και τις γνώσεις που χρειάζονται για την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη δίωξη της παράνομης υλοτομίας, καθώς και για την προστασία των περιβαλλοντικών ακτιβιστών, των καταγγελτών και του προσωπικού που είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση των δασών· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για να διασφαλίσουν την ορθολογική χρήση των πόρων και την ορθή εφαρμογή του μέτρου αυτού· |
37. |
υπενθυμίζει ότι η παράνομη υλοτομία συνδέεται συχνά με άλλες μορφές εγκληματικότητας, όπως το λαθρεμπόριο, η διαφθορά, η απάτη και η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, με διασυνοριακό μάλιστα χαρακτήρα· τονίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη οι πληροφορίες σχετικά με την παράνομη υλοτομία να θεωρούνται απαραίτητες για τη διερεύνηση άλλων μορφών σοβαρού εγκλήματος και να προωθούνται στην Ευρωπόλ, ώστε να διευκολύνονται οι διασυνοριακές έρευνες· |
38. |
τονίζει ότι η δημιουργία μιας Πράσινης Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, μέσω της διεύρυνσης της εντολής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σύμφωνα με το άρθρο 86 παράγραφος 4 ΣΛΕΕ, μπορεί να βελτιώσει την εφαρμογή και την επιβολή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ και να συμβάλλει στην καταπολέμηση των διασυνοριακών περιβαλλοντικών εγκλημάτων· |
39. |
καλεί την Επιτροπή να διαθέσει κονδύλια για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας· |
40. |
τονίζει ότι είναι σημαντικό να αυξηθεί η διαθεσιμότητα διαφανών και υψηλής ποιότητας δεδομένων και λαμβάνει δεόντως υπόψη τον στόχο της νέας δασικής στρατηγικής της ΕΕ για τη βελτίωση της εναρμονισμένης συλλογής δεδομένων στο πλαίσιο αυτό· πιστεύει ότι η αξιοποίηση των υφιστάμενων δομών, ιδίως των εθνικών απογραφών για τα δάση και του συστήματος πληροφοριών για τα δάση στην Ευρώπη, είναι ουσιαστικής σημασίας για τη βελτίωση της επιχειρησιακής ανταπόκρισης των αστυνομικών δυνάμεων στην αντιμετώπιση πτυχών της δασικής εγκληματικότητας· αναγνωρίζει την ανάγκη έγκαιρων, συχνών και συγκρίσιμων δεδομένων σε όλα τα κράτη μέλη τόσο για τις βασικές όσο και για τις εφαρμοσμένες μεταβλητές που σχετίζονται με τα δάση· υποστηρίζει, ως εκ τούτου, την πρόταση για ένα πανευρωπαϊκό πλαίσιο παρατήρησης, υποβολής εκθέσεων και συλλογής δεδομένων για τα δάση· καλεί τα κράτη μέλη να συλλέξουν δεδομένα σχετικά με τις δραστηριότητες επιθεώρησης, τον αριθμό των παραβάσεων που διαπιστώθηκαν και τα είδη και το μέγεθος των κυρώσεων που επιβλήθηκαν· |
41. |
καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας και να ενημερώσουν τους πολίτες για τα μέσα αναφοράς που έχουν στη διάθεσή τους, π.χ. μέσω στοχευμένων εκστρατειών επικοινωνίας· καλεί τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν την έννοια της διατήρησης των δασών στα ακαδημαϊκά προγράμματα σπουδών για παιδιά, ως μέρος της διατήρησης της φυσικής κληρονομιάς· |
42. |
τονίζει ότι οι περιβαλλοντικές διαφορές απαιτούν από τους επαγγελματίες του νόμου ειδικές γνώσεις και ικανότητες· προτείνει, ως εκ τούτου, στα κράτη μέλη να ενισχύσουν την περιβαλλοντική συνιστώσα των πανεπιστημιακών σπουδών στον τομέα του δικαίου· |
43. |
επισημαίνει ότι η χρήση τεχνολογιών τηλεπισκόπησης, όπως η παροχή δορυφορικών εικόνων, ως συμπληρωματικό μέτρο στη συλλογή επιτόπιων δεδομένων απογραφής και στις επιθεωρήσεις, μπορεί να βοηθήσει τις αρμόδιες αρχές σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο να εντοπίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια και ταχύτητα μεγάλες περιοχές όπου παρατηρείται παράνομης υλοτομία· επισημαίνει την ανάγκη βαθμονόμησης των δεδομένων αυτών με δεδομένα που συλλέγονται μέσω επιτόπιας παρακολούθησης, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα πορίσματα είναι ακριβή· καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τα εργαλεία που διατίθενται από το Δορυφορικό Κέντρο της ΕΕ για την ενίσχυση των ικανοτήτων τους όσον αφορά την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας· σημειώνει ότι, ενώ η δασική υλοτομία μπορεί να ανιχνευθεί μέσω παροχής δορυφορικών εικόνων, εντούτοις η διάκριση μεταξύ νόμιμης και παράνομης υλοτομίας εξακολουθεί να είναι προβληματική· τονίζει ότι η αποτελεσματικότητα των δορυφορικών πόρων για τον περιορισμό της παράνομης υλοτομίας εξαρτάται από την ικανότητα των αρχών να χρησιμοποιούν τις πληροφορίες και να τις συντονίζουν με άλλα (επίγεια) εργαλεία παρακολούθησης και βάσεις δεδομένων· πιστεύει ότι οι δορυφορικές εικόνες μπορούν να συμπληρώσουν τις επιτόπιες επιθεωρήσεις και τα επιτόπια δεδομένα απογραφής καθώς αποτελούν πολύτιμο εργαλείο για τον εντοπισμό της παράνομης υλοτομίας και μπορούν να συμβάλουν έμμεσα στην εξαγωγή συμπερασμάτων για την ύπαρξη παράνομης υλοτομίας μέσω του εντοπισμού δρόμων που βρίσκονται εκτός των επιτρεπόμενων περιοχών· |
44. |
υπενθυμίζει τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίζει η τεχνολογική καινοτομία στην καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας και του περιβαλλοντικού εγκλήματος εν γένει· καλεί την Επιτροπή να διαθέσει χρηματοδότηση για την τεχνολογική υποστήριξη των κρατών μελών, η οποία θα επιτρέψει στους εθνικούς φορείς επιβολής του νόμου να χρησιμοποιούν τα καλύτερα εργαλεία· |
45. |
τονίζει ότι μια διερευνητική αποστολή στις περιοχές που πλήττονται από την παράνομη υλοτομία θα βοηθούσε στην αξιολόγηση της πραγματικότητας επί τόπου, των κύριων παραγόντων που οδηγούν στην παράνομη υλοτομία και των επιπτώσεων στον τοπικό πληθυσμό, καθώς και στον προσδιορισμό της μελλοντικής πορείας σε συγκεκριμένες περιπτώσεις· |
46. |
καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η ΕΕ δεν στηρίζει πρωτοβουλίες και έργα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε παράνομη υλοτομία και αποψίλωση των δασών ή να έχουν επιζήμιες επιπτώσεις στο περιβάλλον· |
47. |
αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών. |
(1) ΕΕ L 295 της 12.11.2010, σ. 23.
(2) ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7.
(3) ΕΕ L 197 της 21.7.2001, σ. 30.
(4) ΕΕ L 264 της 25.9.2006, σ. 13.
(5) ΕΕ L 356 της 8.10.2021, σ. 1.
(6) https://www.europol.europa.eu/crime-areas-and-statistics/crime-areas/environmental-crime
(7) Το ενημερωτικό σημείωμα, του Ιουνίου-Σεπτεμβρίου 2020, για τις αρμόδιες αρχές (ΑΑ) όσον αφορά την εφαρμογή του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία αναφέρει τα εξής: «Μολονότι η ξυλεία που προμηθεύτηκε η εταιρεία IKEA από τη VGSM είχε πιστοποιηθεί από το Συμβούλιο Διαχείρισης Δασών (FSC), στην έκθεση αναφέρεται ότι πάνω από το ήμισυ της ξυλείας που υλοτομήθηκε στο Velyky Bychkiv από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο του 2018 δεν συμμορφωνόταν με τα πρότυπα της FSC και στην πραγματικότητα υλοτομήθηκε παράνομα».
(8) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Report: Study on Certification and Verification Schemes in the Forest Sector and for Wood-based Products (Έκθεση: Μελέτες σχετικά με συστήματα πιστοποίησης και επαλήθευσης στον δασικό τομέα και για τα προϊόντα με βάση το ξύλο), Ιούλιος 2021.
(9) ΕΕ L 328 της 6.12.2008, σ. 28.
(10) Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 82).
(11) Οδηγία 2009/147/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2009, περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών (ΕΕ L 20 της 26.1.2010, σ. 7).
27.1.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32/28 |
P9_TA(2022)0263
Υλοποίηση και επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2022 σχετικά με την υλοποίηση και επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) (2022/2002(INI))
(2023/C 32/05)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development» (Να αλλάξουμε τον κόσμο μας: η Ατζέντα του 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη), το οποίο εγκρίθηκε στη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2015 στη Νέα Υόρκη (Ατζέντα του 2030), |
— |
έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 18ης Νοεμβρίου 2020, με τίτλο «Delivering on the UN’s Sustainable Development Goals — A comprehensive approach» (Επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ — Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση) (SWD(2020)0400), |
— |
έχοντας υπόψη τη δημοσίευση του Τμήματος Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών, του 2022, με τίτλο «SDG Good Practices — A compilation of success stories and lessons in SDG implementation — Second Edition» (Ορθές πρακτικές ΣΒΑ — Μια συλλογή μεγάλων επιτυχιών και διδαγμάτων σχετικά με την υλοποίηση των ΣΒΑ — Δεύτερη έκδοση), |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΗΕ του 2019 για την Παγκόσμια Βιώσιμη Ανάπτυξη, |
— |
έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 17ης Φεβρουαρίου 2021, σχετικά με την ενίσχυση της συνεισφοράς της ΕΕ στην βασισμένη σε κανόνες πολυμέρεια (JOIN(2021)0003), |
— |
έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, που συνήλθαν στα πλαίσια του Συμβουλίου, του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, της 30ής Ιουνίου 2017, σχετικά με τη «Νέα ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη — Ο κόσμος μας, η αξιοπρέπειά μας, το μέλλον μας» (1), |
— |
έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 28ης Ιανουαρίου 2019, με τίτλο «EU Report on Policy Coherence for Development» (Έκθεση της ΕΕ του 2019 σχετικά με τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής) (SWD(2019)0020), |
— |
έχοντας υπόψη τις Συμβάσεις-πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή του κλίματος (UNFCCC) και για τη βιολογική ποικιλότητα, |
— |
έχοντας υπόψη τη συμφωνία που εγκρίθηκε κατά την 21η Διάσκεψη των Μερών της UNFCCC (COP21) στο Παρίσι, στις 12 Δεκεμβρίου 2015 (Συμφωνία του Παρισιού), |
— |
έχοντας υπόψη ότι, στις 6 Μαρτίου 2015, υποβλήθηκαν στην UNFCCC από τη Λετονία και την Επιτροπή, για λογαριασμό της ΕΕ και των κρατών μελών της, οι εθνικά καθορισμένες προθέσεις συνεισφοράς της ΕΕ και των κρατών μελών της, |
— |
έχοντας υπόψη ότι, στις 17 Δεκεμβρίου 2020, υποβλήθηκε στην UNFCCC από τη Γερμανία και την Επιτροπή, για λογαριασμό της ΕΕ και των κρατών μελών της, η επικαιροποίηση των εθνικά καθορισμένων προθέσεων συνεισφοράς της ΕΕ και των κρατών μελών της, |
— |
έχοντας υπόψη την τρίτη διεθνή διάσκεψη για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Αντίς Αμπέμπα από τις 13 έως τις 16 Ιουλίου 2015, |
— |
έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, που συνήλθαν στα πλαίσια του Συμβουλίου, του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, της 30ής Ιουνίου 2017, σχετικά με τη «Νέα ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη — Ο κόσμος μας, η αξιοπρέπειά μας, το μέλλον μας» (2), |
— |
έχοντας υπόψη τα προγράμματα εργασίας της Επιτροπής του 2020 (COM(2020)0037), του 2021 (COM(2020)0690) και του 2022 (COM(2021)0645), και τις αναφορές τους στους ΣΒΑ, |
— |
έχοντας υπόψη την ενσωμάτωση των ΣΒΑ στο πλαίσιο για τη βελτίωση της νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένης της ανακοίνωσης της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2021, με τίτλο «Βελτίωση της νομοθεσίας: συνένωση δυνάμεων για τη βελτίωση της νομοθεσίας» (COM(2021)0219), το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 3ης Νοεμβρίου 2021, με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας» (SWD(2021)0305), και τη σχετική εργαλειοθήκη του Νοεμβρίου 2021, συμπεριλαμβανομένου του νέου εργαλείου #19 για τους ΣΒΑ, |
— |
έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση του Αναπτυξιακού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών του 2022 με τίτλο «New threats to human security in the Anthropocene Demanding greater solidarity» (Νέες απειλές για την ανθρώπινη ασφάλεια στην ανθρωπόκαινο που απαιτούν μεγαλύτερη αλληλεγγύη), |
— |
έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) σχετικά με τους ωκεανούς και την κρυόσφαιρα σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα, του 2019, |
— |
έχοντας υπόψη την έκτη έκθεση αξιολόγησης της IPCC, της 28ης Φεβρουαρίου 2022, με τίτλο «Climate Change 2022: Impacts, Adaptation and Vulnerability» (Κλιματική αλλαγή 2021: επιπτώσεις, προσαρμογή και ευπάθεια), |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη, για την τροποποίηση και κατάργηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1601 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου (3), |
— |
έχοντας υπόψη το πλαίσιο Sendai για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών 2015-2030, που εγκρίθηκε από τα κράτη μέλη του ΟΗΕ κατά την τρίτη Παγκόσμια Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών, στις 18 Μαρτίου 2015, |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Μαρτίου 2022 σχετικά με την ανάγκη για επείγον ενωσιακό σχέδιο δράσης με σκοπό την κατοχύρωση επισιτιστικής ασφάλειας εντός και εκτός της ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (4), |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ με τίτλο «Our Common Agenda» (Το κοινό μας θεματολόγιο), η οποία υπεβλήθη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και συντάχθηκε κατόπιν της εντολής που δόθηκε από το ψήφισμα 76/6 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 15ης Νοεμβρίου 2021, |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη διάσταση του φύλου κατά την περίοδο της κρίσης COVID-19 και έπειτα από αυτή (5), |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Μαρτίου 2019 σχετικά με την ετήσια στρατηγική έκθεση για την υλοποίηση και την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) (6), |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2014 σχετικά με την ΕΕ και το παγκόσμιο πλαίσιο ανάπτυξης μετά το 2015 (7), |
— |
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 10ης Δεκεμβρίου 2019, με τίτλο «Building a sustainable Europe by 2030 — Progress thus far and next steps» (Οικοδομώντας μια βιώσιμη Ευρώπη έως το 2030 — Η πρόοδος μέχρι σήμερα και τα επόμενα βήματα), |
— |
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Οκτωβρίου 2018, |
— |
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2017, με τίτλο «Βιώσιμο ευρωπαϊκό μέλλον: η ανταπόκριση της ΕΕ στην Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη», |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Ιουλίου 2017 σχετικά με τη δράση της ΕΕ για τη βιωσιμότητα (8), |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα για το 2030: επαναφορά της φύσης στη ζωή μας (9), |
— |
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 9ης Απριλίου 2019, με τίτλο «Προς μια ολοένα και πιο βιώσιμη Ένωση έως το 2030», |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαΐου 2016 σχετικά με την επακολούθηση και την ανασκόπηση του Θεματολογίου του 2030 (10), |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 15ης Μαΐου 2019, με τίτλο «Η αξιολόγηση του 7ου προγράμματος δράσης για το περιβάλλον» (COM(2019)0233), |
— |
έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για την έκδοση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με γενικό ενωσιακό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον έως το 2030 (COM(2020)0652), |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, του 2019, με τίτλο «The European environment — state and outlook 2020: knowledge for transition to a sustainable Europe» (Ευρωπαϊκό περιβάλλον — Κατάσταση και προοπτικές το 2020: γνώση για τη μετάβαση σε μια βιώσιμη Ευρώπη), |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση της Eurostat για το 2021 για την παρακολούθηση της προόδου όσον αφορά τους ΣΒΑ στο πλαίσιο της ΕΕ, |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαρτίου 2021 σχετικά με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών: ετήσια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη 2021 (11), |
— |
έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 19ης Σεπτεμβρίου 2018, με τίτλο «Δείκτες που ανταποκρίνονται καλύτερα στην αξιολόγηση των ΣΒΑ και η συμβολή της κοινωνίας των πολιτών» (12), |
— |
έχοντας υπόψη την Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης του 2021, της 14ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «The Decade of Action for the Sustainable Development Goals» (Δεκαετία δράσης για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης), |
— |
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 22ας Ιουνίου 2021, με τίτλο «Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την επιτάχυνση της υλοποίησης της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη — Καλύτερη ανοικοδόμηση στον απόηχο της κρίσης COVID-19», |
— |
έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση 26/2020 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Θαλάσσιο περιβάλλον: η προστασία της ΕΕ έχει μεγάλο εύρος όχι όμως και βάθος», |
— |
έχοντας υπόψη το έγγραφο προβληματισμού της Επιτροπής, της 30ής Ιανουαρίου 2019, με τίτλο «Προς μια βιώσιμη Ευρώπη έως το 2030» (COM(2019)0022), ιδίως το παράρτημα III με τίτλο «Περίληψη της συμβολής της πολυσυμμετοχικής πλατφόρμας για τους ΣΒΑ στο έγγραφο προβληματισμού “Προς μια βιώσιμη Ευρώπη έως το 2030”», |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του, |
— |
έχοντας υπόψη τις κοινές συνεδριάσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, σύμφωνα με το άρθρο 58 του Κανονισμού, |
— |
έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας, |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A9-0174/2022), |
Α. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε ευρωπαϊκό επίπεδο και διεθνώς, δεν πρόκειται να υπάρξει κλιματική δικαιοσύνη χωρίς περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη των ΣΒΑ αποτελεί, επομένως, απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη μιας δίκαιης και ισότιμης μετάβασης δυνάμει της Συμφωνίας του Παρισιού και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· |
Β. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος της πανδημίας της COVID-19 δεν είναι ακόμη πλήρως γνωστός, αλλά έχει ήδη οδηγήσει σε σημαντική οπισθοδρόμηση των ΣΒΑ, ιδίως στις χώρες του Παγκόσμιου Νότου που διαθέτουν αδύναμα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και όπου τα ποσοστά εμβολιασμού παραμένουν πολύ χαμηλά, και έχει επιφέρει περαιτέρω ανισότητες και φτώχεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο “2021 Financing for Sustainable Development Report” (Έκθεση του 2021 για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης), η πανδημία της COVID-19 θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια “χαμένη δεκαετία” για τη βιώσιμη ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ) έχουν πληγεί ιδιαίτερα σοβαρά λόγω της ευπάθειάς τους σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα υγιές περιβάλλον αποτελεί θεμελιώδη πυλώνα της βιώσιμης ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης υπέστη “απότομη και άνευ προηγουμένου πτώση” το 2020, για πρώτη φορά στα 30 χρόνια από τότε που υπολογίστηκε το μέτρο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό ακραίας φτώχειας αυξήθηκε το 2020 για πρώτη φορά μέσα σε 20 χρόνια· λαμβάνοντας, αφ» ετέρου, υπόψη ότι την επαύριο της πανδημίας της COVID-19 παρουσιάζεται μια σημαντική ευκαιρία να αναδιαμορφώσουμε τις κοινωνίες μας, ούτως ώστε να εκπληρωθούν οι φιλοδοξίες όσον αφορά τους ΣΒΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν από την πανδημία της COVID-19, υπήρχε, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ένα ετήσιο παγκόσμιο χρηματοδοτικό χάσμα ύψους 2,5 τρισεκατομμυρίων USD μεταξύ της χρηματοδότησης και των απαιτήσεων για την επίτευξη των ΣΒΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μία εκτίμηση, στις αρχές του 2021, η οικονομική αβεβαιότητα και το έλλειμμα των δαπανών για την ανάκαμψη λόγω πανδημίας στις αναπτυσσόμενες χώρες αύξησαν το χάσμα αυτό κατά 50 %, με αποτέλεσμα να φτάσει τα 3,7 τρισεκατομμύρια USD· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα ειδική επιτροπή του Κοινοβουλίου για την πανδημία της COVID-19: τα διδάγματα που αντλήθηκαν και οι συστάσεις για το μέλλον θα μπορούσε να εξετάσει τον αντίκτυπο της πανδημίας στους ΣΒΑ· |
Γ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ για την παγκόσμια βιώσιμη ανάπτυξη, η οποία εκδόθηκε το 2019, και τον Δείκτη ΣΒΑ του 2020 του Δικτύου Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (SDSN), καμία χώρα, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών, δεν είναι σε πορεία υλοποίησης όλων των ΣΒΑ έως το 2030· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση για την ευρωπαϊκή βιώσιμη ανάπτυξη του 2021, η μέση βαθμολογία του Δείκτη ΣΒΑ της ΕΕ δεν αυξήθηκε το 2020, για πρώτη φορά από την υιοθέτηση των ΣΒΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη μόνο 26 — ήτοι το 15 % — των 169 στόχων, σύμφωνα με την Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Δείκτη ΣΒΑ του 2021 του Δικτύου Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDSN), οι χώρες του ΟΟΣΑ είναι πιο κοντά στην επίτευξη των στόχων της Ατζέντας 2030, ωστόσο δημιουργούν τις μεγαλύτερες δευτερογενείς επιπτώσεις, γεγονός που υπονομεύει τις δυνατότητες άλλων χωρών να επιτύχουν τους στόχους τους· |
Δ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα γεωπολιτική και ανθρωπιστική πραγματικότητα που επιβάλλεται από την παράνομη εισβολή της Ρωσίας και τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει τεράστιο αντίκτυπο στην παγκόσμια επίτευξη των ΣΒΑ, ιδίως όσον αφορά την καταπολέμηση των ανισοτήτων, της φτώχειας και της πείνας, και ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους έως το 2030· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται επειγόντως μια ανανεωμένη πολιτική ώθηση για την επίτευξη των ΣΒΑ, προκειμένου να συνεκτιμηθούν ο αντίκτυπος της νόσου COVID-19 και οι παγκόσμιες συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία· λαμβάνοντας υπόψη, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη χρηματοδότησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προκειμένου να διασφαλιστεί η ευθυγράμμιση με τους στόχους της Ατζέντας του 2030 και να αποφευχθεί μια παγκόσμια οικονομική πίεση στον ενεργειακό τομέα στο μέλλον· |
Ε. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι υποχρεωμένη να ενσωματώνει τους στόχους της αναπτυξιακής της συνεργασίας σε όλες τις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές που ενδέχεται να επηρεάσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες, όπως ορίζεται στο άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη ευθυγράμμισης σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των ΣΒΑ σε παγκόσμιο επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνοχή της πολιτικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι μια προσέγγιση για την ολιστική ενσωμάτωση των διαφόρων διαστάσεων της βιώσιμης ανάπτυξης σε όλα τα στάδια της χάραξης πολιτικής και αποτελεί βασικό στοιχείο της προσπάθειας της ΕΕ για την εφαρμογή της Ατζέντας του 2030· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της, της 18ης Νοεμβρίου 2021, με τίτλο «Delivering on the UN’s Sustainable Development Goals — A comprehensive approach» (Επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ — Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση), δεσμεύτηκε να υιοθετήσει μια προσέγγιση «πλήρους διακυβέρνησης» όσον αφορά την υλοποίηση των ΣΒΑ, με συντονιστή την Πρόεδρο von der Leyen· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση σε μια οικονομία ευημερίας που επιστρέφει στον πλανήτη περισσότερα από όσα λαμβάνει, η οποία εντάσσεται στο όγδοο πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για το περιβάλλον και κατοχυρώνεται στους στόχους προτεραιότητας για το 2030 και το 2050, θα απαιτήσει από την ΕΕ να αναπτύξει μια πιο ολιστική προσέγγιση στη χάραξη πολιτικής· |
ΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την υιοθέτηση της Ατζέντας του 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη το 2015, το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχουν καλέσει επανειλημμένα την Επιτροπή να εγκρίνει μια γενική στρατηγική για την πλήρη υλοποίηση των ΣΒΑ· |
Ζ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει έντονη αλληλεξάρτηση μεταξύ των κρίσεων υγείας, των περιβαλλοντικών κρίσεων και των κλιματικών κρίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τέτοιες κρίσεις θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια, ιδίως ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας· |
Η. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα ανάκτησης δεδομένων για τη συμπλήρωση των δεικτών ΣΒΑ είναι περιορισμένη σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες, γεγονός που μπορεί να παρεμποδίσει σοβαρά την αξιολόγηση της προόδου· |
Θ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων λαών και χωρών αυξάνεται συνεχώς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση των ανισοτήτων (ΣΒΑ 10) έχει στρατηγική σημασία και θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των κοινών προσπαθειών για την επίτευξη της Ατζέντας του 2030· |
Ι. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΣΒΑ καλύπτουν όλα τα μείζονα ζητήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα και δεν συνδέονται αποκλειστικά με αναπτυξιακές πολιτικές, αλλά αφορούν και ευρύτερες δημόσιες πολιτικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο· |
ΙΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, δεσμευόμενη για την υλοποίηση της Ατζέντας του 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, η ΕΕ αναγνώρισε ότι η αξιοπρέπεια του ατόμου είναι θεμελιώδης και ότι οι στόχοι και οι επιδιώξεις της ατζέντας θα πρέπει να επιτευχθούν για όλα τα έθνη, τους ανθρώπους και τα στρώματα της κοινωνίας· |
ΙΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια είναι επίσης υπεύθυνα να διασφαλίσουν την ενσωμάτωση της βιώσιμης ανάπτυξης στις διαδικασίες τους, προκειμένου να εξαλειφθούν τα στεγανά· |
ΙΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυξανόμενες ανισότητες, η κλιματική αλλαγή, η απώλεια βιοποικιλότητας και η αύξηση της παραγωγής αποβλήτων ανήκουν στα θέματα που εξετάζονται από τους ΣΒΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα ανωτέρω είναι επιζήμια για τις συνθήκες της ανθρώπινης ζωής· |
ΙΔ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολυμερής πλατφόρμα υψηλού επιπέδου της ΕΕ για την υλοποίηση των ΣΒΑ, η οποία ήταν σε λειτουργία από το 2017 έως το 2019, δημιουργήθηκε για να στηρίξει και να συμβουλεύσει την Επιτροπή και παρείχε ένα φόρουμ για την ανταλλαγή εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών σε όλους τους τομείς και σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, φέρνοντας σε επαφή ενδιαφερόμενα μέρη από την κοινωνία των πολιτών, μη κυβερνητικές οργανώσεις και από τον ιδιωτικό και εταιρικό τομέα· |
ΙΕ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει όλων των ανωτέρω, μια ευρωπαϊκή στρατηγική διακυβέρνησης που θα ενσωματώνει τους ΣΒΑ σε μια εγκάρσια προσέγγιση θα επέτρεπε μια μεγαλύτερη ευθυγράμμιση μεταξύ των δημόσιων πολιτικών και μια μεγαλύτερη αποτελεσματικότητά τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, για παράδειγμα, ο ΣΒΑ 14 (ζωή κάτω από την επιφάνεια των υδάτων), ο οποίος επιδιώκει τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των ωκεανών, των θαλασσών και των θαλάσσιων πόρων με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη, θα πρέπει να εφαρμοστεί στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής· |
ΙΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια πρόοδος όσον αφορά τους ΣΒΑ είναι ελάχιστα κατανοητή, λόγω των ανεπαρκών δυνατοτήτων παρακολούθησης, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες· |
ΙΖ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 έχει επιδεινώσει σημαντικά τα υφιστάμενα προβλήματα χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών, γεγονός που έχει θέσει σε περαιτέρω κίνδυνο τις προσπάθειές τους να κινητοποιήσουν επαρκείς πόρους για την επίτευξη των ΣΒΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά συνέπεια, απαιτούνται επειγόντως πρόσθετες προσπάθειες όσον αφορά την ελάφρυνση του χρέους, για να αποφευχθούν εκτεταμένες αδυναμίες πληρωμών στις αναπτυσσόμενες χώρες και να διευκολυνθούν οι επενδύσεις για ανάκαμψη και οι ΣΒΑ· |
ΙΗ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκτη έκθεση της IPCC του 2022, η κλιματική αλλαγή έχει μειώσει την ασφάλεια των τροφίμων και των υδάτων, γεγονός που εμποδίζει τις προσπάθειες για την επίτευξη των ΣΒΑ· |
ΙΘ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΣΒΑ έχουν μια υποεθνική και τοπική διάσταση· |
Κ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ωκεανοί αποτελούν τεράστιους ταμιευτήρες βιοποικιλότητας και πρωταρχικό ρυθμιστή του κλίματος παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατήρησή τους είναι ζωτικής σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη, συμβάλλει στην εξάλειψη της φτώχειας και παρέχει βιώσιμα μέσα βιοπορισμού και επισιτιστική ασφάλεια σε δισεκατομμύρια ανθρώπους· |
ΚΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΣΒΑ είναι οικουμενικοί και αδιαίρετοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι κοινοί και ισχύουν για όλους τους φορείς, συμπεριλαμβανομένων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, της κοινωνίας των πολιτών και των κοινωνικών εταίρων· |
ΚΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι 17 ΣΒΑ και οι 169 στόχοι που τους αντιστοιχούν, καθώς και οι συνοδευτικοί δείκτες, αντιπροσωπεύουν το μοναδικό πολιτικά συμπεφωνημένο πλαίσιο τεκμηριωμένων πολιτικών, το οποίο συμμερίζεται ολόκληρος ο κόσμος· |
Εισαγωγή
1. |
επαναβεβαιώνει την προσήλωσή του στην Ατζέντα του 2030, στους 17 ΣΒΑ της και στη δέσμευση να μη μείνει κανένας άνθρωπος και κανένας τόπος στο περιθώριο· τονίζει ότι, υπό το πρίσμα των τρεχουσών και μελλοντικών πανδημιών και των επακόλουθων του πολέμου στην Ουκρανία, η Ατζέντα του 2030 παρέχει μια μοναδική οδό προς μια οικονομία της ευημερίας για την καλύτερη ανοικοδόμηση ενός πιο ισότιμου, δίκαιου, συμπεριληπτικού, βιώσιμου και ανθεκτικού κόσμου· αναγνωρίζει ότι οι ΣΒΑ αποτελούν κοινό μέλημα της ανθρωπότητας· ενθαρρύνει την Επιτροπή να αναλάβει δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τον σεβασμό και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του δικαιώματος στην υγεία, των τοπικών κοινοτήτων, των προσφύγων και των μεταναστών, των παιδιών, των ανθρώπων που βρίσκονται σε ευάλωτες καταστάσεις, του δικαιώματος στην ανάπτυξη, της ισότητας των φύλων, της χειραφέτησης των γυναικών και της διαγενεακής δικαιοσύνης· |
2. |
υπενθυμίζει ότι απομένουν λιγότερα από οκτώ χρόνια για την επίτευξη των στόχων της Ατζέντας του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και ότι η δεκαετία του 2020 έχει ανακηρυχθεί ως η δεκαετία δράσης του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη· |
3. |
υπογραμμίζει ότι η υλοποίηση της Ατζέντας του 2030 θα συμβάλει στην επίτευξη μιας δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, σύμφωνα με τις φιλοδοξίες και τις δράσεις της ΕΕ που περιγράφονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στην Ψηφιακή Πυξίδα 2030· |
Διακυβέρνηση
4. |
χαιρετίζει τη δέσμευση της Προέδρου της Επιτροπής να ακολουθήσει μια προσέγγιση «πλήρους διακυβέρνησης» όσον αφορά την υλοποίηση των ΣΒΑ της ΕΕ και να ενσωματώσει τους ΣΒΑ στο χαρτοφυλάκιο κάθε Επιτρόπου· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή και την Πρόεδρό της να επιδείξουν περαιτέρω πώς εφαρμόζεται σε ενωσιακό επίπεδο η προσέγγιση της «πλήρους διακυβέρνησης» όσον αφορά τους ΣΒΑ· υποστηρίζει, ωστόσο, ότι μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο με την ανάληψη ηγετικού ρόλου στο υψηλότερο επίπεδο και με συγκεκριμένο σχέδιο για τη διασφάλιση ολοκληρωμένης δράσης σε όλη την Επιτροπή· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, από το 2019, δεν έχει υπάρξει κάποιος επίτροπος αρμόδιος για την εσωτερική και εξωτερική υλοποίηση και τον συντονισμό των ΣΒΑ, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα μια κατακερματισμένη προσέγγιση, αντίθετη με την αρχή της συνοχής των πολιτικών για τη βιώσιμη ανάπτυξη· προτείνει, επιπλέον, να ορίσει η Επιτροπή ειδικό εκπρόσωπο για τους ΣΒΑ, ο οποίος θα λογοδοτεί στον αρμόδιο Επίτροπο, για την προώθηση συνεκτικής δράσης σχετικά με τους ΣΒΑ σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ· |
5. |
επαναλαμβάνει ότι, για την επίτευξη των ΣΒΑ, η Ατζέντα του 2030 απαιτεί ισχυρό επίπεδο κοινωνικής νομιμοποίησης και πραγματική πολιτική επανεκκίνηση, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν οι ΣΒΑ θεωρηθούν ευκαιρία για τους πολίτες· υπογραμμίζει τη σημασία των μέσων ενημέρωσης στο πλαίσιο αυτό· υπενθυμίζει ότι η σημασία της δομημένης δέσμευσης των ενδιαφερομένων μερών και των πολυμερών εταιρικών σχέσεων βρίσκεται στο επίκεντρο των ΣΒΑ· εκφράζει τη βαθιά λύπη του για το γεγονός ότι η εντολή της πολυμερούς πλατφόρμας δεν ανανεώθηκε το 2019 και ζητεί την επείγουσα επαναφορά της ή τη δημιουργία ενός νέου μηχανισμού διαρθρωμένης συνεργασίας, με ισορροπημένη, διαφοροποιημένη και δημοκρατική εκπροσώπηση, που θα καλύπτει τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τις οργανώσεις σε επίπεδο κοινότητας, τον ιδιωτικό τομέα (συμπεριλαμβανομένων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και των οργανώσεων παραγωγών), τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, τους συνεταιρισμούς, τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά ιδρύματα, τις περιφερειακές και τοπικές κυβερνήσεις και τις περιθωριοποιημένες ομάδες· υπογραμμίζει τον βασικό ρόλο καθενός από αυτούς τους ενδιαφερομένους φορείς, καθώς παρακολουθούν στενά την υλοποίηση των ΣΒΑ από τις κυβερνήσεις και συμβάλλουν άμεσα στη βιώσιμη ανάπτυξη· ζητεί ισχυρότερη συνεργασία και διαβούλευση με τις ομάδες αυτές· τονίζει ότι η πολυμερής πλατφόρμα θα πρέπει να συνδέεται συστηματικά με την ομάδα εργασίας για την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, προκειμένου να διασφαλιστεί η πραγματική συμμετοχή των κρατών μελών· |
6. |
αναγνωρίζει ότι η έλλειψη λογοδοσίας, διαφάνειας και χρηστής διακυβέρνησης έχει ισχυρό αρνητικό αντίκτυπο στην εφαρμογή της Ατζέντας του 2030, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες, και τονίζει την ανάγκη προώθησης της καταπολέμησης της διαφθοράς και της ακεραιότητας, με στόχο την επιτάχυνση της υλοποίησης των ΣΒΑ και τη συνεπή παρακολούθηση της προόδου· |
7. |
τονίζει το γεγονός ότι οι προσπάθειες για την ενσωμάτωση των ΣΒΑ σε όλες τις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ θα πρέπει να προχωρήσουν πέραν της διαδικασίας χαρτογράφησης· υπενθυμίζει ότι πολλές εσωτερικές πολιτικές της ΕΕ όχι μόνο συμβάλλουν στην υλοποίηση των ΣΒΑ, αλλά έχουν επίσης πολύ υψηλό οικολογικό, κοινωνικό και οικονομικό δευτερογενή αντίκτυπο στις αναπτυσσόμενες χώρες και τις ευάλωτες ομάδες και πληθυσμούς· επιμένει, επομένως, ότι για να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος σε παγκόσμιο επίπεδο, η εσωτερική και εξωτερική δράση της ΕΕ πρέπει να συντονιστούν περαιτέρω· τονίζει τη σημασία μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, η οποία θα απαιτεί συστημικές λύσεις· αναγνωρίζει την πρόοδο που σημειώθηκε στην ανάπτυξη ικανοτήτων, ωστόσο τονίζει την ανάγκη να ενισχυθούν η ευθυγράμμιση και ο συντονισμός των δραστηριοτήτων ανάπτυξης ικανοτήτων σε ολόκληρη την ΕΕ· |
8. |
ενθαρρύνει ένθερμα τη μεγαλύτερη συνοχή των πολιτικών για την ανάπτυξη στη νομοθετική δέσμη-ορόσημο «Προσαρμογή στον στόχο του 55 %» (13), στην κοινή γεωργική πολιτική, στην κοινή αλιευτική πολιτική, στην κοινή εμπορική πολιτική και στο έργο της Επιτροπής εν γένει· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η έλλειψη στρατηγικής υλοποίησης των ΣΒΑ καθιστά πιο δύσκολη την επίτευξη της συνοχής των πολιτικών, λόγω της έλλειψης σαφών, μετρήσιμων και χρονικά δεσμευμένων στόχων σε ολόκληρη την ΕΕ για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με όλους τους ΣΒΑ· ζητεί να προτεραιοποιηθεί η βιώσιμη ανάπτυξη και να ενσωματωθεί σε ολόκληρο τον κύκλο πολιτικής (σχεδιασμός, υλοποίηση και αξιολόγηση), και να λαμβάνονται συστηματικά υπόψη όλες οι διαστάσεις της στις εκτιμήσεις επιπτώσεων και στις απαιτήσεις δημοσιοποίησης στοιχείων και υποβολής εξωτερικών εκθέσεων· προτείνει τη διεξαγωγή εσωτερικού ελέγχου από την Επιτροπή για να διασφαλίσει την ευθυγράμμιση μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών· τονίζει ότι οι ΣΒΑ θα πρέπει να αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των ευρωπαϊκών δημόσιων πολιτικών· |
9. |
καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει μια νέα ενωσιακή στρατηγική υψηλού επιπέδου για την υλοποίηση της Ατζέντας του 2030, όπως ζήτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Οκτώβριο του 2018, βασισμένη σε ψηφίσματα και οδηγίες πολιτικής της ΕΕ που στοχεύουν στην επίτευξη των ΣΒΑ, δεδομένου ότι απομένουν λιγότερα από οκτώ χρόνια για την επίτευξη της Ατζέντας του 2030 και, ως εκ τούτου, απαιτείται η επείγουσα υλοποίηση, σύμφωνα με τη Δεκαετία Δράσης για την υλοποίηση των παγκόσμιων στόχων· πιστεύει ότι μια τέτοια στρατηγική θα πρέπει να ορίζει κατ’ ελάχιστον:
καλεί τους Προέδρους του Κοινοβουλίου, της Επιτροπής και του Συμβουλίου να πλαισιώσουν τη στρατηγική αυτή με μια διοργανική δήλωση που θα ανανεώνει τη δέσμευση της ΕΕ για την Ατζέντα του 2030· τονίζει ότι η στρατηγική αυτή θα πρέπει να δημοσιευτεί το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2023, προκειμένου η ΕΕ να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην αναζωογόνηση της Ατζέντας του 2030 στη σύνοδο κορυφής για τους ΣΒΑ τον Σεπτέμβριο του 2023· τονίζει ότι η στρατηγική θα πρέπει να επανεξετάζεται τακτικά και να συνοδεύεται από διορθωτικά μέτρα σε τομείς όπου η πρόοδος κρίνεται στάσιμη ή ανεπαρκής· |
10. |
υπογραμμίζει ότι ο συντονισμός εντός και μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ αποτελεί προϋπόθεση για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των δράσεων της ΕΕ· ζητεί τη δημιουργία μιας ειδικής διοργανικής ομάδας για τη διευκόλυνση του δομημένου διαλόγου σχετικά με τους ΣΒΑ, αποτελούμενη από εκπροσώπους του Κοινοβουλίου, της Επιτροπής και του Συμβουλίου· θεωρεί ότι η ειδική, η οποία θα πρέπει να συνέρχεται ανά τρίμηνο, θα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη του συντονισμού των προσπαθειών της ΕΕ για την υλοποίηση των ΣΒΑ σε εσωτερικό και παγκόσμιο επίπεδο· εκφράζει την πεποίθηση ότι η Επιτροπή θα ενημερώνει τακτικά τους συννομοθέτες σχετικά με τις εξελίξεις πολιτικής και τα μέτρα που λαμβάνονται για την υλοποίηση των ΣΒΑ· |
11. |
χαιρετίζει την ενσωμάτωση των ΣΒΑ στην αναθεώρηση του 2021 της εργαλειοθήκης για τη βελτίωση της νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων της ανακοίνωσης, των κατευθυντήριων γραμμών και της ίδιας της εργαλειοθήκης, και ιδίως του ειδικού εργαλείου για την υλοποίηση των ΣΒΑ και την ένδειξη σχετικών δεικτών ΣΒΑ όσον αφορά τα διάφορα είδη αντίκτυπου· |
12. |
θεωρεί ότι η έγκριση της νέας ολοκληρωμένης στρατηγικής εφαρμογής θα πρέπει να βασίζεται σε μια προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή, της οποίας θα προηγείται η χαρτογράφηση των ΣΒΑ και μια ευρεία, διαρθρωμένη, συμπεριληπτική και ουσιαστική δημόσια συμμετοχική διαδικασία διαβούλευσης, συνοδευόμενη από σχέδιο για σημαντική ευαισθητοποίηση και συνεργασία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των σχετικών εκπροσώπων του κλάδου και, γενικότερα, του ιδιωτικού τομέα, των συνδικαλιστικών οργανώσεων, της ακαδημαϊκής κοινότητας, των περιφερειακών και τοπικών κυβερνήσεων, των μειονοτήτων και των ευάλωτων ομάδων· |
13. |
καλεί την Επιτροπή να προβλέψει την επόμενη Ατζέντα του ΟΗΕ μετά το 2030 με έναν χάρτη πορείας στόχων και μέτρων για τον σχεδιασμό των επόμενων στόχων βιώσιμης ανάπτυξης· |
Παρακολούθηση
14. |
καλεί το Κοινοβούλιο να ορίσει έναν μόνιμο εισηγητή για την υλοποίηση των ΣΒΑ, ο οποίος θα συνεργάζεται με το Προεδρείο και τις διάφορες επιτροπές, καθώς και με την πολυμερή πλατφόρμα· προτείνει, περαιτέρω, κάθε επιτροπή να διορίζει ένα μέλος υπεύθυνο για την υλοποίηση των ΣΒΑ, τα δε αρμόδια αυτά μέλη θα πρέπει να συναντώνται μεταξύ τους και με τον μόνιμο εισηγητή σε τριμηνιαία βάση, προκειμένου να διασφαλίζεται η ευθυγράμμιση· |
15. |
επισημαίνει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια μπορούν επίσης έναν ρόλο να διαδραματίσουν στο να διασφαλιστεί ότι η βιώσιμη ανάπτυξη ενσωματώνεται στις διαδικασίες και ότι τα στεγανά εξαλείφονται· τονίζει τη σημασία της συμμετοχής και της συνεισφοράς του Κοινοβουλίου στο ετήσιο πολιτικό φόρουμ υψηλού επιπέδου για τη βιώσιμη ανάπτυξη (HLPF), και του ρόλου που θα μπορούσε να διαδραματίσει στο πλαίσιο αυτό μια ετήσια έκθεση υλοποίησης των ΣΒΑ· |
16. |
υποστηρίζει ότι η καλύτερη κατανόηση του πραγματικού αντίκτυπου της ΕΕ στην πρόοδο των ΣΒΑ στην ΕΕ και παγκοσμίως μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την αντιμετώπιση των υφιστάμενων κενών, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης αναλυτικών δεδομένων και των αδυναμιών στα συστήματα πληροφοριών, ενισχύοντας παράλληλα τη χρήση υφιστάμενων στατιστικών δεδομένων από διάφορες πηγές και ενσωματώνοντας δεδομένα αιχμής και την τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με τους κανόνες και κανονισμούς περί προστασίας των δεδομένων· πιστεύει ότι έχει καίρια σημασία να παρακολουθείται η πρόοδος και στους 169 επιμέρους στόχους· καλεί την ΕΕ να ενισχύσει σημαντικά την τεχνική συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες για την αντιμετώπιση του παγκόσμιου κενού δεδομένων που δημιουργείται από ανεπαρκείς δυνατότητες παρακολούθησης και ασυνεπείς μεθοδολογίες· |
17. |
χαιρετίζει τις ετήσιες εκθέσεις παρακολούθησης της Eurostat για τους ΣΒΑ· ζητεί να επανεξετάζεται σε ετήσια βάση το σύνολο δεικτών της Eurostat για τους ΣΒΑ, με τη συστηματική συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών κυβερνήσεων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, σύμφωνα με την επανεξέταση του 2021· τονίζει ότι η βιώσιμη ανάπτυξη είναι εγγενώς διασυνοριακή και διατομεακή· επιβεβαιώνει την προθυμία του να αντιμετωπίσει τις αρνητικές δευτερογενείς επιπτώσεις που έχει η υλοποίηση των ΣΒΑ σε άλλες περιοχές· εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο που έχει ξεκινήσει η Eurostat για τον σκοπό αυτό και για την πρώτη προσπάθεια μερικής ποσοτικοποίησης των δευτερογενών αυτών επιπτώσεων, αλλά τονίζει ότι η μεθοδολογία αυτή πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω ώστε να λαμβάνεται επαρκώς υπόψη το παγκόσμιο αποτύπωμα της ΕΕ (14)· ζητεί να επεκταθεί ο δείκτης που έχει οριστεί για κάθε στόχο πέραν του ανώτατου ορίου των έξι, ώστε να λαμβάνονται υπόψη η εξωτερική δράση της ΕΕ, οι ευρωπαϊκές αλυσίδες εφοδιασμού και αξίας και οι δευτερογενείς συνέπειες της κατανάλωσης στην ΕΕ· |
18. |
τονίζει την ανάγκη εφαρμογής των συμπερασμάτων του Συμβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την οικονομία της ευημερίας και καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να υλοποιήσει χωρίς καθυστέρηση τον πίνακα και το σύνολο δεικτών «Πέρα από το ΑΕγχΠ», όπως ορίζεται στο όγδοο πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για το περιβάλλον, το οποίο θέτει τους ανθρώπους και την ευημερία τους στο επίκεντρο του σχεδιασμού της πολιτικής· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο εφαρμογής εναλλακτικών μέτρων προόδου κατά την παρακολούθηση της υλοποίησης των ΣΒΑ, όπως ο Δείκτης Κοινωνικής Προόδου· |
19. |
τονίζει ότι θα πρέπει να θεσπιστεί ένα ελάχιστο επίπεδο ανάλυσης δεδομένων και στατιστικών στοιχείων, ευθυγραμμισμένο με το παγκόσμιο πλαίσιο παρακολούθησης των ΣΒΑ και σχετικό με τους ΣΒΑ στην ΕΕ, το οποίο θα καλύπτει, κατά περίπτωση, τη γεωγραφική θέση, το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, το εισόδημα, το μορφωτικό επίπεδο, την ηλικία, τη φυλή, την εθνοτική καταγωγή, το μεταναστευτικό καθεστώς, την αναπηρία και άλλα χαρακτηριστικά, και το οποίο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις αρχές της προσέγγισης των δεδομένων που έχει ως γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα· χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να καθορίσει δείκτες για τη μέτρηση της ανισότητας στο πλαίσιο αυτό· καλεί τη Eurostat να αναλάβει όλες τις προπαρασκευαστικές εργασίες που απαιτούνται προκειμένου να συμπεριληφθεί το εν λόγω επίπεδο ανάλυσης στις προσεχείς εκθέσεις παρακολούθησης, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές και τις προτεραιότητες που έχουν τεθεί από τη διοργανική ομάδα και την ομάδα εμπειρογνωμόνων σχετικά με τους δείκτες ΣΒΑ, καθώς και να προσαρμοστεί στο πλαίσιο της ΕΕ· |
20. |
υπενθυμίζει ότι οι εθελοντικές εθνικές αξιολογήσεις αποτελούν το βασικό εργαλείο λογοδοσίας στην Ατζέντα του 2030· υπενθυμίζει τη σημασία των εθνικών αξιολογήσεων ως τρόπου εντοπισμού εντάσεων και συμβιβασμών μεταξύ των ΣΒΑ και με στόχο τη δημιουργία μιας επαναληπτικής διαδικασίας προσαρμογής των πολιτικών υπό το πρίσμα της προόδου προς την επίτευξη των στόχων· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη της ΕΕ να συμμετέχουν στις εθελοντικές εθνικές αξιολογήσεις και να λαμβάνουν ουσιαστικά υπόψη και να εφαρμόζουν τις συστάσεις που διατυπώνονται με την ευκαιρία αυτή· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει εθελοντική ενωσιακή αξιολόγηση στο πολιτικό φόρουμ υψηλού επιπέδου για τη βιώσιμη ανάπτυξη του 2023, και στη συνέχεια σε ετήσια βάση, και να δώσει ώθηση στην περαιτέρω τυποποίηση των εθνικών εθελοντικών αξιολογήσεων, με έμφαση σε καθεμία από τις αποκλειστικές και κοινές αρμοδιότητες της ΕΕ, αλλά και με τη συμπερίληψη εκτίμησης του συνολικού θετικού και αρνητικού αντίκτυπου της ΕΕ και των κρατών μελών της στην παγκόσμια πρόοδο των ΣΒΑ· θεωρεί ότι μια τέτοια αξιολόγηση θα πρέπει να βασίζεται σε ένα αναθεωρημένο σύνολο δεικτών ΣΒΑ και θα πρέπει να καλύπτει τις εσωτερικές προτεραιότητες, τη διπλωματία και τη διεθνή δράση για την αποκατάσταση και την προστασία των παγκόσμιων κοινών αγαθών και την αντιμετώπιση των διεθνών δευτερογενών επιπτώσεων των εσωτερικών πολιτικών της ΕΕ, καθώς και των θετικών και αρνητικών πτυχών της δράσης της ΕΕ· |
21. |
αναγνωρίζει τη σημασία που έχουν για την υλοποίηση κάθε ΣΒΑ οι εθελοντικές τοπικές αξιολογήσεις και οι εθελοντικές υποεθνικές αξιολογήσεις· καλεί την Επιτροπή να διαβουλευθεί με το Κοινοβούλιο και να το ενημερώσει σχετικά με την εθελοντική ενωσιακή αξιολόγηση πριν από τη σύνοδο κορυφής για τους ΣΒΑ του 2023· τονίζει την ανάγκη να αναπτύσσεται τακτική αξιολόγηση για την υλοποίηση των ΣΒΑ σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο στην ΕΕ· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, το έργο του προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για τους ανθρώπινους οικισμούς· ενθαρρύνει την περαιτέρω ανάπτυξη της πρωτοβουλίας του ΟΗΕ «Τοπική προσαρμογή των ΣΒΑ» για την επιτάχυνση και την κλιμάκωση των προσπαθειών για την επίτευξή τους έως το 2030· επαινεί το έργο του Κοινού Κέντρου Ερευνών για την τοπική προσαρμογή της Ατζέντας του 2030 και του Ευρωπαϊκού Εγχειριδίου για Εθελοντικές Τοπικές Αξιολογήσεις για τους ΣΒΑ, το οποίο προσφέρει χρήσιμους επίσημους και πειραματικούς δείκτες για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού τοπικού συστήματος παρακολούθησης των ΣΒΑ, επικεντρωμένου ειδικά στις ευρωπαϊκές πόλεις· χαιρετίζει το πιλοτικό έργο με τίτλο «Monitoring the SDGs in the EU regions — Filling the data gaps» (Παρακολούθηση των ΣΒΑ στις περιφέρειες της ΕΕ — Συμπλήρωση των κενών δεδομένων) που ξεκίνησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο θα καθορίσει και θα δοκιμάσει ένα εναρμονισμένο σύνολο δεικτών για τις περιφέρειες της ΕΕ για την παρακολούθηση της επίτευξης των ΣΒΑ και θα ανοίξει το δρόμο για μια διαδικασία συστηματικής αξιολόγησης στις περιφέρειες της ΕΕ· |
22. |
καλεί την Επιτροπή να προβαίνει σε απολογισμό της προόδου που έχει σημειωθεί και των πορισμάτων της ετήσιας έκθεσης παρακολούθησης των ΣΒΑ της Eurostat κάθε χρόνο κατά την ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης· αναμένει ότι το ετήσιο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής θα συμπεριλάβει τους ΣΒΑ ως ετήσια προτεραιότητα, μαζί με συγκεκριμένες προτάσεις για νομοθετικές ή μη νομοθετικές πρωτοβουλίες που αποσκοπούν να συμβάλουν στην επίτευξή τους, και ότι οι ΣΒΑ θα ενσωματωθούν πλήρως σε ολόκληρο το ετήσιο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής· |
23. |
αναγνωρίζει τη σημασία της υποβολής εκθέσεων από τον ιδιωτικό τομέα για την υλοποίηση των ΣΒΑ· επισημαίνει ότι, όταν υπόκεινται σε σχετικούς ελέγχους, η υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας και η δέουσα επιμέλεια μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό πλαίσιο για την ενθάρρυνση μεγαλύτερης λογοδοσίας στον ιδιωτικό τομέα σχετικά με τον κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο των εταιρειών και τη συμβολή τους στην επίτευξη των ΣΒΑ· ενθαρρύνει όλους τους παράγοντες σε όλη την κοινωνία, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών φορέων, να συμμετέχουν σε τακτικές εθελοντικές αξιολογήσεις σχετικά με την υλοποίηση των ΣΒΑ· |
24. |
καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα διαδικτυακό φόρουμ ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών σχετικά με πρωτοβουλίες για την επίτευξη των ΣΒΑ σε τοπικό επίπεδο, με το φόρουμ να διοργανώνεται ανά ΣΒΑ· προτείνει το φόρουμ αυτό να προωθηθεί ως μέρος της εξωτερικής και εσωτερικής δράσης της ΕΕ για την επίτευξη των ΣΒΑ· |
Προϋπολογισμός και χρηματοδότηση
25. |
υπογραμμίζει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ, σε συνδυασμό με τη δέσμη μέτρων ανάκαμψης «NextGenerationEU», αποτελεί βασικό εργαλείο για την υλοποίηση των ΣΒΑ, λόγω του ύψους του που ανέρχεται συνδυαστικά σε 1,8 τρισεκατομμύρια EUR, της μακροπρόθεσμης εμβέλειάς του και της πολυεθνικής του διάστασης (15)· |
26. |
σημειώνει με ανησυχία ότι το δημόσιο χρέος στον Παγκόσμιο Νότο ήταν ήδη σε πρωτοφανή επίπεδα πριν από την COVID-19, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα ένα αυξανόμενο μέρος των δημόσιων προϋπολογισμών να χρησιμοποιείται για την εξυπηρέτηση των εξωτερικών χρεών, επηρεάζοντας ως εκ τούτου την ικανότητα των κυβερνήσεων να χρηματοδοτούν και να παρέχουν βασικές δημόσιες υπηρεσίες με επαρκή τρόπο· εκφράζει έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι η τρέχουσα κρίση έχει επιδεινώσει αυτές τις προϋπάρχουσες ευπάθειες του χρέους· ζητεί τη δημιουργία ενός πολυμερούς μηχανισμού διαχείρισης του χρέους, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, για την αντιμετώπιση τόσο της κρίσης χρέους στις αναπτυσσόμενες χώρες όσο και των χρηματοδοτικών απαιτήσεων της Ατζέντας του 2030· |
27. |
υπογραμμίζει τη σημασία της μέτρησης της συνεισφοράς της ΕΕ στους ΣΒΑ με ακριβή και ολοκληρωμένο τρόπο, δεδομένου ότι αυτό αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την επίτευξη της συνοχής των πολιτικών για τη βιώσιμη ανάπτυξη· εκφράζει την ικανοποίησή του για τους στόχους δαπανών της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ) της Επιτροπής σε σχέση με συγκεκριμένους στόχους ΣΒΑ και τις προσπάθειές της να παρακολουθεί τις δαπάνες του προϋπολογισμού της ΕΕ για το κλίμα, τη βιοποικιλότητα, τον καθαρό αέρα, τη μετανάστευση και την ισότητα των φύλων (16)· επικροτεί το γεγονός ότι, σε ευρύ φάσμα πολιτικών, εφαρμόζονται συστήματα για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τους ΣΒΑ, μεταξύ άλλων στη συνεργασία για την ανάπτυξη· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρά τη δέσμευση της Επιτροπής τον Νοέμβριο του 2020, δεν έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος όσον αφορά την παρακολούθηση των πόρων και των δαπανών που σχετίζονται με τους ΣΒΑ στο σύνολό τους — εκτός από τον τομέα της εξωτερικής δράσης, όπως περιγράφεται στην επισκόπηση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου το 2019 — και τον εντοπισμό ασυνεπειών μεταξύ των δαπανών, παράγοντες που, αμφότεροι, παρεμποδίζουν την ικανότητα της ΕΕ και των τρίτων χωρών να επιτύχουν τους ΣΒΑ, ιδίως στον τομέα της γεωργίας· επιμένει, συνεπώς, στην ανάγκη για ολοκληρωμένη παρακολούθηση των δαπανών των ΣΒΑ με τη χρήση ειδικών μεθοδολογιών, για παράδειγμα με αναφορά στις ανισότητες (ΣΒΑ 10) και στη στρατηγική σημασία τους για την υλοποίηση όλων των ΣΒΑ· επαναλαμβάνει ότι αυτό θα περιλαμβάνει την υπέρβαση της υφιστάμενης διαδικασίας χαρτογράφησης που πραγματοποιείται κατά την ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις σχετικά με τον προϋπολογισμό της ΕΕ· σημειώνει με ανησυχία ότι, τα τελευταία χρόνια, το επίπεδο ευνοϊκών όρων της ΕΑΒ έχει σταδιακά μειωθεί για τις αναπτυσσόμενες χώρες, γενικά, και για τις ΛΑΧ, ειδικότερα, και καλεί την ΕΕ να επιτύχει τον στόχο της για διάθεση τουλάχιστον του 20 % της ΕΑΒ στην ανθρώπινη ανάπτυξη, ως απαραίτητο εργαλείο για την επίτευξη των ΣΒΑ· τονίζει την ανάγκη οι χορηγοί να δίνουν προτεραιότητα στη χρηματοδότηση βάσει επιχορηγήσεων, ιδίως προς τις ΛΑΧ, λόγω της επιβάρυνσής τους με μη βιώσιμο χρέος· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τα τρέχοντα χρηματοδοτικά εργαλεία, προκειμένου να επιτευχθούν καθαρές μηδενικές εκπομπές στις ευρωπαϊκές πράξεις και αλυσίδες εφοδιασμού έως το 2030· |
28. |
τονίζει την ανάγκη χρηματοδότησης καταρτίσεων με στόχο την ανάπτυξη ικανοτήτων για τις ΜΜΕ, προκειμένου να μάθουν πώς να εφαρμόζουν τους ΣΒΑ στις καθημερινές τους δραστηριότητες· |
29. |
επικροτεί τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ενσωμάτωση των ΣΒΑ στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο κατά τρόπο ολοκληρωμένο, μεταξύ άλλων μέσω των ετήσιων ερευνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη και της ενσωμάτωσης της ετήσιας παρακολούθησης της Eurostat για τους ΣΒΑ ως μέρος της εαρινής δέσμης του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου· επαναλαμβάνει τη στήριξή στην ενσωμάτωση των δεικτών βιοποικιλότητας στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο· προτρέπει τα κράτη μέλη να αυξήσουν το επίπεδο φιλοδοξίας της εθνικής τους απόκρισης στην υλοποίηση της Ατζέντας του 2030· χαιρετίζει τον κεντρικό ρόλο των ΣΒΑ στη φθινοπωρινή δέσμη μέτρων, ιδίως τη σύσταση προς τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν μια στρατηγική «πέραν του ΑΕΠ» με στόχο την πλήρη ενσωμάτωση των ΣΒΑ στις εθνικές τους αποκρίσεις· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τη μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για να εξισορροπήσει τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές προτεραιότητες, ώστε να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμο κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικονομικό μετασχηματισμό και να βελτιώσει την ενσωμάτωση της Ατζέντας του 2030, του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας σε όλα τα επίπεδα, διασφαλίζοντας την πλήρη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών και συμπληρώνοντας τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις που γίνονται στα κράτη μέλη· θεωρεί ότι μια τέτοια μεταρρύθμιση θα πρέπει να διασφαλίσει ότι ο συντονισμός της ευρωπαϊκής πολιτικής για τους ΣΒΑ δεν οδηγεί σε διαδικασία πολιτικής παράλληλη με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, αλλά, αντιθέτως, συνίσταται σε μια ολοκληρωμένη και συνεκτική προσέγγιση βασιζόμενη σε ένα νέο σύμφωνο για τη βιώσιμη ανάπτυξη· αναμένει ότι η διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου θα ενισχύσει τις ικανότητες των κρατών μελών ως προς την παρακολούθηση της προόδου για την υλοποίηση των ΣΒΑ· |
30. |
υποστηρίζει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία· ζητεί μεγαλύτερη κατανόηση του συνεργατικού ρόλου των ΣΒΑ στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγή, και επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τη χρησιμότητα των ΣΒΑ, ιδίως του ΣΒΑ 13, και την ευκαιρία να εξασφαλιστούν συμβιβασμοί και συνοχή των πολιτικών εντός του πλαισίου των ΣΒΑ· |
31. |
ζητεί ολοκληρωμένη χαρτογράφηση των χρηματοδοτικών κονδυλίων των πολιτικών, των προγραμμάτων και των ταμείων της ΕΕ, τα οποία έχουν ενισχυθεί από τα πρόσθετα κονδύλια του μέσου Next Generation EU, με στόχο τη δημιουργία μιας πιο πράσινης, πιο ψηφιακής και πιο ανθεκτικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της χαρτογράφησης του κατά πόσον οι επενδύσεις και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που επιδιώκονται στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ευθυγραμμίζονται με τους στόχους της Ατζέντας του 2030 και τους προωθούν περαιτέρω· ζητεί την πλήρη εφαρμογή της μεθοδολογίας για την παρακολούθηση του κλίματος και της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, καθώς και των κοινωνικών και δημογραφικών προτεραιοτήτων που ορίζονται από τους ΣΒΑ και τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων· |
32. |
υπογραμμίζει ότι η δημόσια και η ιδιωτική χρηματοδότηση πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τους ΣΒΑ· παροτρύνει την Επιτροπή να ενσωματώσει την Ατζέντα του 2030 στις οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές και στη νομοθεσία· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, σε ένα πλαίσιο όπου η ΕΑΒ παραμένει σπάνιος πόρος, να εστιάσουν τις συνδυαστικές πράξεις στους τομείς όπου μπορούν να προσθέσουν αξία στην τοπική οικονομία· προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη προτεραιότητα στις εταιρικές σχέσεις με εγχώριες επιχειρήσεις των ΛΑΧ που ακολουθούν βιώσιμα και χωρίς αποκλεισμούς επιχειρηματικά μοντέλα· |
33. |
επισημαίνει τη σημασία της συνεργασίας του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα για την προώθηση και τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης· τονίζει ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να ορίζουν και εγκρίνουν στρατηγικές και στόχους για την ευθυγράμμιση των χρηματοπιστωτικών χαρτοφυλακίων με τους ΣΒΑ και να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις προόδου· ζητεί διεξοδικές συζητήσεις και συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα για την ενθάρρυνση της ιδιωτικής χρηματοδότησης και την ενίσχυση της δημιουργίας ετήσιων κατευθυντήριων γραμμών εργασίας για τους ΣΒΑ για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τις ΜΜΕ, την ακαδημαϊκή κοινότητα και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, ιδίως λόγω των ανησυχιών σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους, να υιοθετήσουν μια συνετή προσέγγιση όσον αφορά τη μεικτή χρηματοδότηση και να διασφαλίσουν ότι όλη η χρηματοδότηση που κινητοποιείται χάρη σε έναν συνδυασμό μέσων σέβεται την αναπτυξιακή αποτελεσματικότητα, τη βιωσιμότητα και τις αρχές της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας του ΟΟΣΑ περί μεικτής χρηματοδότησης· |
34. |
σημειώνει ότι η ΕΕ δεν έχει ακόμη καθορισμένο σχέδιο για τη χρηματοδότηση των ΣΒΑ· παροτρύνει την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως ένα τέτοιο σχέδιο, λαμβάνοντας υπόψη το εκτιμώμενο ετήσιο χρηματοδοτικό κενό των 3,7 τρισεκατομμυρίων USD για τους ΣΒΑ μετά την πανδημία της COVID-19 (17)· υπογραμμίζει ότι η απουσία ενός τέτοιου σχεδίου, συμπεριλαμβανομένων σαφώς καθορισμένων και ποσοτικοποιημένων στόχων, δεν επιτρέπει την ολοκληρωμένη παρακολούθηση των δαπανών για τους ΣΒΑ στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ· |
35. |
καλεί την ΕΕ να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις σχετικά με τους ΣΒΑ, και συγκεκριμένα να επενδύσει στην εκπαίδευση και την κατάρτιση των προσφύγων και των μεταναστών, ώστε να διασφαλίσει ότι είναι σε θέση να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους στις κοινότητες και τις οικονομίες των χωρών υποδοχής· |
36. |
σημειώνει τις αλλαγές στην ευρωπαϊκή χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική για την ανάπτυξη (EFAD), όπως περιγράφονται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 14ης Ιουνίου 2021· καλεί την Επιτροπή να θέσει την υλοποίηση της Ατζέντας του 2030 στο επίκεντρο της νέας EFAD, προκειμένου να ενισχύσει τον αντίκτυπο, την αποτελεσματικότητα, τον συντονισμό και τη συμπεριληπτικότητά της· υπογραμμίζει τις δυνατότητες μιας πλήρως λειτουργικής EFAD για την κάλυψη του παγκόσμιου χρηματοδοτικού κενού των ΣΒΑ· ζητεί μεγαλύτερη συνεργασία και ευθυγράμμιση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, των εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών και άλλων μικρομεσαίων χρηματοπιστωτικών παραγόντων, με ιδιαίτερη έμφαση σε επενδυτικά έργα αξίας κάτω των 5 εκατομμυρίων EUR, ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερος αντίκτυπος στους ΣΒΑ· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει ένα κοινό πλαίσιο και κατευθυντήριες γραμμές για τον ολιστικό έλεγχο της βιωσιμότητας της ενωσιακής χρηματοδότησης, ακολουθώντας την προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη», ώστε να διασφαλιστούν η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα των ευρωπαϊκών αναπτυξιακών πολιτικών· ζητεί να αξιοποιηθεί η προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη» προκειμένου να εξασφαλιστεί στενή συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της για την επίτευξη της Ατζέντας του 2030· ζητεί από την ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην κινητοποίηση επαρκών οικονομικών πόρων από τις ανεπτυγμένες χώρες, με στόχο να υποστηρίξει τους μετασχηματισμούς των ΣΒΑ και την επείγουσα ανάγκη για προσαρμογή του κλίματος στις πιο ευάλωτες χώρες· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η νέα EFAD επιδιώκει τον στόχο της αποκατάστασης του Πολυμερούς Συστήματος Επίσημης Χρηματοδότησης (MSOF), προκειμένου να τερματιστεί ο μη βιώσιμος δανεισμός ορισμένων χωρών εκτός MSOF· |
37. |
τονίζει την επείγουσα ανάγκη να ενισχυθούν η φιλοδοξία και η δράση σε σχέση με τον μετριασμό, την προσαρμογή και τη χρηματοδότηση αυτή την κρίσιμη δεκαετία, με στόχο την αντιμετώπιση των κενών μεταξύ των κρατών μελών σε περιβαλλοντικά ζητήματα· |
38. |
τονίζει τη σημασία της συνέχισης των προσπαθειών για την επίτευξη των ΣΒΑ και επαναλαμβάνει ότι, ακόμη και σε καιρούς δημοσιονομικών περιορισμών, η εκπαίδευση παραμένει θεμελιώδες δικαίωμα και ουσιαστική επένδυση, για να καταστεί δυνατή η επίτευξη όλων των ΣΒΑ, και υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο της ΕΕ, μέσω της ανθρωπιστικής της βοήθειας και των ισχυρότερων εταιρικών της σχέσεων με διάφορα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Αφρικής· |
39. |
υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, ο αθλητισμός και τα αντίστοιχα προγράμματα της ΕΕ για την επίτευξη των ΣΒΑ και ζητεί την ενίσχυση της διεθνούς τους διάστασης, αναγνωρίζοντας παράλληλα τη δύναμη της διπλωματίας μεταξύ των λαών· |
40. |
τονίζει τη σημασία του ΣΒΑ 4.1, που έχει στόχο έναν πλήρη, δωδεκαετή, ποιοτικό κύκλο πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας δωρεάν εκπαίδευσης για όλους· υπενθυμίζει ότι τα τρέχοντα επίπεδα δημόσιων δαπανών στις χώρες χαμηλού και χαμηλότερου μέσου εισοδήματος υπολείπονται των επιπέδων που απαιτούνται για την επίτευξη των ΣΒΑ· υπενθυμίζει ότι η εξωτερική χρηματοδότηση είναι βασική για τη στήριξη των ευκαιριών εκπαίδευσης των φτωχότερων του κόσμου· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν την αναπτυξιακή βοήθεια για την επίτευξη του στόχου της καθολικής πρόσβασης στην εκπαίδευση μέσω της δημοσιονομικής στήριξης της ΕΕ, η οποία έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της στον τομέα της εκπαίδευσης· |
41. |
ενθαρρύνει τους παγκόσμιους ηγέτες να εξετάσουν τη συνδεσιμότητα και την πρόσβαση στην ψηφιακή υποδομή, όπως πρόσβαση σε ένα οικονομικά προσιτό και ποιοτικό δίκτυο, ως δικαίωμα που απορρέει από το θεμελιώδες δικαίωμα στην εκπαίδευση· |
42. |
καλεί την Επιτροπή να συντονίσει και να στηρίξει τα κράτη μέλη με ειδικές ανά χώρα συστάσεις και με την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για τη βελτίωση της ποιότητας και της συμμετοχικότητας των εκπαιδευτικών συστημάτων τους και τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων και του κοινωνικοοικονομικού χάσματος στην απόκτηση βασικών δεξιοτήτων και την υιοθέτηση της επιστήμης, της τεχνολογίας, της τέχνης, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEAM) σύμφωνα με το όραμα του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση της ΕΕ και τον ΣΒΑ 4· |
43. |
καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως το GreenComp, το ευρωπαϊκό πλαίσιο ικανοτήτων για τη βιωσιμότητα, να αναπτύξουν μια συστηματική προσέγγιση για την ανάπτυξη μιας νοοτροπίας βιωσιμότητας σε όλες τις ηλικίες και σε κάθε εκπαιδευτικό επίπεδο, η οποία θα συνδυάζει τη συνάφεια με την τοπική, περιφερειακή και εθνική πραγματικότητα με μια συνεκτική προσέγγιση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης έως το 2025, ως ουσιαστικό ενδιάμεσο βήμα προς την επίτευξη των επιμέρους στόχων που έχουν τεθεί στο πλαίσιο του ΣΒΑ 4· |
44. |
ενθαρρύνει τη δικτύωση μεταξύ του άτυπου και του τυπικού εκπαιδευτικού τομέα για τη δημιουργία επαγγελματικών μαθησιακών κοινοτήτων που υποστηρίζουν τους εκπαιδευτικούς, καθώς ανανεώνουν παιδαγωγικές πρακτικές, προωθούν πολλαπλές λογοτεχνίες, διευκολύνουν την οικειοποίηση των μαθητών και καλλιεργούν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη και ανθεκτικότητα απέναντι σε φόβους και αβεβαιότητες· εφιστά την προσοχή στην εμπειρία του μαζικού αθλητισμού και των πολιτιστικών ενώσεων στο πλαίσιο αυτό· |
45. |
επιμένει ότι οι εκπαιδευτικές αρχές πρέπει να επενδύσουν στη βελτίωση της ποιότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με υποδομή αιχμής, διαδικασίες ψηφιοποίησης και συνδέσεις με το τρίγωνο της γνώσης, οι οποίες θα ευθυγραμμίζουν τον τομέα με τους στόχους περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας και ua τον τοποθετούν στην παροχή εναλλακτικών οδών για την ανάπτυξη δεξιοτήτων που συμβάλλουν στην υλοποίηση των στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ· |
46. |
υπενθυμίζει στους εκπαιδευτές τον ουσιαστικό ρόλο της προσχολικής εκπαίδευσης στην ενστάλαξη συμπεριφορών και αξιών στα μικρά παιδιά που ευνοούν την ανάπτυξη μιας νοοτροπίας βιωσιμότητας και τη συμμετοχή των οικογενειών τους στην εξέταση τρόπων με τους οποίους μπορούν επίσης να συμβάλουν στη βιωσιμότητα τόσο ως άτομα όσο και ως κοινότητα· |
47. |
ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα των νέων, ως μηχανισμό για την επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης εντός και εκτός της ΕΕ με ευρωπαϊκά εργαλεία όπως το Erasmus για νέους επιχειρηματίες και το πρόγραμμα εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για την ανάπτυξη, δεδομένων των δυνατοτήτων βελτίωσης των ποσοστών απασχόλησης, εξασφάλισης αξιοπρεπών μέσων διαβίωσης για τις ευάλωτες ομάδες και ανάπτυξης καινοτόμων λύσεων· |
48. |
αποδοκιμάζει το γεγονός ότι τρεις από τους τέσσερις επιμέρους στόχους του ΣΒΑ 14 για το 2020 (ζωή κάτω από το νερό) δεν έχουν επιτευχθεί από την ΕΕ· εκφράζει επίσης τη λύπη του για το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο διαπίστωσε το 2020 πως, παρόλο που έχει θεσπιστεί πλαίσιο για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, οι δράσεις της ΕΕ δεν αποκατέστησαν τις θάλασσες σε καλή περιβαλλοντική κατάσταση ούτε και την αλιεία σε βιώσιμα επίπεδα σε όλες τις θάλασσες· καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει τα πορίσματα και τις συστάσεις της έκθεσης αυτής στο επόμενο σχέδιο δράσης της για τη διατήρηση των αλιευτικών πόρων και την προστασία των ενάλιων οικοσυστημάτων, καθώς και σε επερχόμενες δράσεις στο πλαίσιο της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα· |
49. |
υπενθυμίζει ότι οι κρίσεις του κλίματος και της βιοποικιλότητας είναι αλληλένδετες και πρέπει να αντιμετωπιστούν συνεκτικά και παράλληλα· υπογραμμίζει ότι απαιτούνται επειγόντως νομικά δεσμευτικοί στόχοι σχετικά με την αποκατάσταση της φύσης για την αντιμετώπιση της δραστικής μείωσης της βιοποικιλότητας στην ΕΕ και την επίτευξη των ΣΒΑ 14 και 15, με στόχο τη συμβολή στον μετριασμό της κλιματικής κρίσης και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας· εκφράζει εν προκειμένω τη λύπη του για την καθυστέρηση της πρότασης νομοθετήματος της ΕΕ για την αποκατάσταση της φύσης και ζητεί την ταχεία δημοσίευσή του· |
50. |
υπογραμμίζει τη σημασία του ΣΒΑ 17 (εταιρικές σχέσεις για τους στόχους)· σημειώνει, στο πλαίσιο των παγκόσμιων εταιρικών σχέσεων και της ανάπτυξης ικανοτήτων, τον καινοτόμο ρόλο των πρωτοβουλιών ανοιχτής πηγής, όπως η πρωτοβουλία για τους Εσωτερικούς Στόχους Ανάπτυξης, που στοχεύουν στην εκπαίδευση, την έμπνευση και την ενδυνάμωση των ανθρώπων, ούτως ώστε να δράσουν θετικά για αλλαγή στην κοινωνία, επιταχύνοντας έτσι την πρόοδο προς την επίτευξη των ΣΒΑ· |
Πολυμερής συνεργασία
51. |
εμμένει στη θέση ότι, προκειμένου η ΕΕ και οι εταίροι της να σημειώσουν ουσιαστική πρόοδο τα επόμενα οκτώ χρόνια, θα χρειαστεί παγκόσμια πολιτική δέσμευση και εντατικοποίηση της πολυμερούς συνεργασίας· ζητεί δεσμεύσεις προσανατολισμένες στη δράση για την επίτευξη των ΣΒΑ έως τη σύνοδο κορυφής του 2023 για τους ΣΒΑ, η οποία θα σηματοδοτήσει το μέσο της περιόδου εφαρμογής της Ατζέντας του 2030· υπενθυμίζει ότι, ως το πιο επιτυχημένο στον κόσμο σχέδιο ολοκλήρωσης με ιστορικό επιτυχούς προώθησης της πολυμερούς προσέγγισης και ως φορέας καθορισμού προτύπων παγκοσμίως, η ΕΕ βρίσκεται σε ιδανική θέση προκειμένου να επιταχύνει την πρόοδο όσον αφορά τον ΣΒΑ 17 (εταιρικές σχέσεις για την επίτευξη των στόχων)· καλεί, συνεπώς, την ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο στο πλαίσιο του πολιτικού φόρουμ υψηλού επιπέδου για τη βιώσιμη ανάπτυξη του 2022 και της συνόδου κορυφής του 2023 για τους ΣΒΑ όσον αφορά τον προσδιορισμό της πολιτικής αυτής επανεκκίνησης· προτείνει την ενεργό συμμετοχή του Προέδρου της Επιτροπής σε κάθε πολιτικό φόρουμ υψηλού επιπέδου· |
52. |
εκφράζει έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι η απώλεια βιοποικιλότητας και υπηρεσιών οικοσυστημάτων θα υπονομεύσει την πρόοδο στο 80 % περίπου των αξιολογούμενων στόχων για τους ΣΒΑ· υπενθυμίζει ότι η οικολογική αποκατάσταση είναι κρίσιμης σημασίας για την εφαρμογή της προσέγγισης «Μία υγεία»· καλεί την ΕΕ να αντιμετωπίσει τα βαθύτερα αίτια της απώλειας βιοποικιλότητας και να ενσωματώσει υποχρεώσεις για τη διατήρηση, την αποκατάσταση και τη βιώσιμη χρήση των πόρων σε ευρύτερες αναπτυξιακές πολιτικές· |
53. |
υπογραμμίζει ότι το διεθνές δίκαιο έχει εξελιχθεί και έχει υιοθετήσει νέες έννοιες, όπως είναι η «κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας», η «βιώσιμη ανάπτυξη» και οι «μελλοντικές γενιές», αλλά τονίζει ότι δεν υπάρχει μόνιμος διεθνής μηχανισμός για την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής ζημίας και καταστροφής που μεταβάλλει σημαντικά τα παγκόσμια κοινά αγαθά ή τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων· |
54. |
τονίζει το γεγονός ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τους ΣΒΑ στους τομείς των βιώσιμων συστημάτων τροφίμων, της οικονομικά προσιτής και καθαρής ενέργειας, της γεωργίας, του κλίματος και της βιοποικιλότητας (ΣΒΑ 2, 12, 13, 14 και 15)· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια αξιόπιστη συγκριτική ανάλυση του ΣΒΑ 6 (καθαρό νερό και αποχέτευση) και του ΣΒΑ 14 (ζωή κάτω από την επιφάνεια των υδάτων), ειδικά ενόψει της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για τον ωκεανό στη Λισαβόνα τον Ιούνιο του 2022 και του πολιτικού φόρουμ υψηλού επιπέδου για τη βιώσιμη ανάπτυξη τον Ιούλιο του 2022, δεδομένου ότι ο υπολογισμός των τάσεων είναι ανέφικτος λόγω ανεπαρκών συγκρίσιμων στοιχείων κατά την τελευταία πενταετία· καλεί την Επιτροπή να τονίσει την ανάγκη βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης, ιδίως όσον αφορά την κατανόηση των καταναλωτών για τον τρόπο με τον οποίο η καταναλωτική τους συμπεριφορά επιδρά στους ΣΒΑ· τονίζει ότι η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών με τις χώρες εταίρους μπορεί να παράσχει στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της σημαντικές γνώσεις όσον αφορά μεμονωμένες πρωτοβουλίες και δράσεις που μπορούν να αναληφθούν για την επίτευξη των στόχων «Fit for 55», και ότι η ΕΕ μπορεί επίσης να μοιραστεί τις εμπειρίες και τις βέλτιστες πρακτικές της με τις χώρες εταίρους· θεωρεί ότι λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και των επιπτώσεών της, μεταξύ άλλων, στον τομέα των τροφίμων, η πρόοδος σε ορισμένους από τους ΣΒΑ, ιδίως στους ΣΒΑ 1, 2 και 10, μπορεί όχι απλώς να επιβραδυνθεί, αλλά και να αντιστραφεί, τόσο εντός της ΕΕ όσο και παγκοσμίως· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την αύξηση των τιμών των τροφίμων, τον αντίκτυπό της στις ΛΑΧ και την επακόλουθη αύξηση της φτώχειας, της επισιτιστικής ανασφάλειας, του υποσιτισμού και της πείνας· |
55. |
υπενθυμίζει ότι η κλιματική αλλαγή θα ασκεί ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στην παραγωγή τροφίμων και την πρόσβαση σε αυτά, ιδίως σε ευάλωτες περιοχές, γεγονός που υπονομεύει την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή· υπογραμμίζει τα συμπεράσματα της έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) του 2022, σύμφωνα με τα οποία η υπερθέρμανση του πλανήτη θα αποδυναμώσει σταδιακά την υγεία του εδάφους και τις υπηρεσίες οικοσυστήματος, γεγονός το οποίο υπονομεύει την παραγωγικότητα όσον αφορά τα τρόφιμα σε πολλές περιοχές στη γη και στους ωκεανούς· προτρέπει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παραμείνουν πλήρως προσηλωμένα στις διεθνείς δεσμεύσεις και υποχρεώσεις τους για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα και στην Πράσινη Συμφωνία, μεταξύ άλλων στη στρατηγική για τη βιοποικιλότητα και στη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», ειδικά σε ένα πλαίσιο όπου η κρίση της πανδημίας και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν καταδείξει την ευπάθεια των αναπτυσσόμενων χωρών στη διαταραχή της παγκόσμιας αγοράς τροφίμων· |
56. |
επισημαίνει τη σημασία της εφαρμογής της Ατζέντας του 2030 για την επίτευξη θετικών δευτερογενών αποτελεσμάτων, ειδικά στον Παγκόσμιο Νότο, και την είσοδο σε έναν ενάρετο κύκλο όσον αφορά τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις· υπογραμμίζει τη σημασία της εξωτερικής διάστασης, καθώς η ΕΕ αντιπροσωπεύει μόνο το 19 % των παγκόσμιων οικονομικών επιδόσεων και το 5,6 % του παγκόσμιου πληθυσμού, με αμφότερα τα ποσοστά να συρρικνώνονται· επισημαίνει ότι η επίτευξη του ΣΒΑ 10 αποτελεί τον στρατηγικό μοχλό που θα δώσει τη δυνατότητα στους εταίρους μας να θέσουν τον εαυτό τους στην πορεία προς τη βιώσιμη ανάπτυξη· |
57. |
τονίζει ότι τουλάχιστον το 85 % του συνόλου της νέας εξωτερικής δράσης που υλοποιείται μέσω του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη θα πρέπει να έχει ως σημαντικό ή κύριο στόχο το φύλο, όπως ορίζεται από τον δείκτη πολιτικής για την ισότητα των φύλων της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας του ΟΟΣΑ, και ότι τουλάχιστον το 5 % αυτών των δράσεων θα πρέπει να έχουν ως κύριο στόχο την ισότητα των φύλων και την χειραφέτηση και τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών· επαναλαμβάνει ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάσουν τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα ως προτεραιότητα στη διαδικασία προγραμματισμού της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του κοινού προγραμματισμού· επιμένει στην ταχεία και πλήρη εφαρμογή της απαίτησης που περιλαμβάνει το πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για το περιβάλλον έως το 2030, συγκεκριμένα της ενσωμάτωσης της διάστασης της ισότητας των φύλων σε όλες τις πολιτικές για το κλίμα και το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε όλα τα στάδια της διαδικασίας χάραξης πολιτικής· |
58. |
καλεί την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και τα κράτη μέλη, κατά περίπτωση, να παρουσιάσουν τα σχετικά αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν σχετικά με την υλοποίηση των πέντε ΣΒΑ προτεραιότητας στο προσεχές πολιτικό φόρουμ υψηλού επιπέδου για τη βιώσιμη ανάπτυξη του 2022, και συγκεκριμένα των ΣΒΑ 4 (ποιοτική εκπαίδευση), 5 (ισότητα των φύλων), 14 (ζωή κάτω από την επιφάνεια των υδάτων), 15 (ζωή στη γη) και 17 (εταιρικές σχέσεις για την επίτευξη των στόχων)· Τονίζει ότι είναι σημαντική η ενεργός συμμετοχή του Κοινοβουλίου στο πολιτικό φόρουμ υψηλού επιπέδου για τη βιώσιμη ανάπτυξη και ότι θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αντιπροσωπείας της ΕΕ· αναμένει, συνεπώς, να επιτραπεί στους βουλευτές του Κοινοβουλίου να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις συντονισμού της ΕΕ και να διασφαλιστεί η πρόσβασή τους στα έγγραφα καθ’ όλη τη διάρκεια της συνόδου κορυφής· |
o
o o
59. |
αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και στα Ηνωμένα Έθνη. |
(1) ΕΕ C 210 της 30.6.2017, σ. 1.
(2) ΕΕ C 210 της 30.6.2017, σ. 1.
(3) ΕΕ L 209 της 14.6.2021, σ. 1.
(4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0099.
(5) ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 191.
(6) ΕΕ C 23 της 21.1.2021, σ. 130.
(7) ΕΕ C 289 της 9.8.2016, σ. 5.
(8) ΕΕ C 334 της 19.9.2018, σ. 151.
(9) ΕΕ C 67 της 8.2.2022, σ. 25.
(10) ΕΕ C 76 της 28.2.2018, σ. 45.
(11) ΕΕ C 474 της 24.11.2021, σ. 91.
(12) ΕΕ C 440 της 6.12.2018, σ. 14.
(13) COM(2021)0550.
(14) Eurostat, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «EU SDG Indicator set 2021 — Result of the review in preparation of the 2021 edition of the EU SDG monitoring report», 2021.
(15) Θεματικό Τμήμα Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών, για την Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού, «The Sustainable Development Goals in the EU budget» (Οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης στον προϋπολογισμό της ΕΕ), 2021.
(16) Θεματικό Τμήμα Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών, για την Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού, «Budgetary control of the Sustainable Development Goals in the EU budget — What measures are in place to ensure effective implementation?» (Δημοσιονομικός έλεγχος των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης στον προϋπολογισμό της ΕΕ -Υφιστάμενα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματική εκτέλεση), 2021.
(17) ΟΟΣΑ, «Global Outlook on Financing for Sustainable Development 2021 — A New Way to Invest for People and Planet» (Παγκόσμια επισκόπηση της χρηματοδότησης για τη βιώσιμη ανάπτυξη — Ένας νέος τρόπος επένδυσης για τους ανθρώπους και τον πλανήτη), Παρίσι, 2020.
27.1.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32/42 |
P9_TA(2022)0264
Εφαρμογή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2022 σχετικά με την εφαρμογή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (2021/2251(INI))
(2023/C 32/06)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 175 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (1) (κανονισμός ΜΑΑ), |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητος για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης (2) (κανονισμός για την αιρεσιμότητα όσον αφορά το κράτος δικαίου). |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2021 σχετικά με το δικαίωμα ενημέρωσης του Κοινοβουλίου για την εν εξελίξει αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (3), |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με τις απόψεις του Κοινοβουλίου όσον αφορά την εν εξελίξει αξιολόγηση από την Επιτροπή και το Συμβούλιο των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (4), |
— |
έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 7ης Απριλίου 2022 σχετικά με τα συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Μαρτίου 2022, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων εξελίξεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία και των κυρώσεων της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας και της υλοποίησης αυτών (5) και της 19ης Μαΐου 2022 σχετικά με τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία για την ΕΕ — ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ για δράση (6), |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2022 σχετικά με το κράτος δικαίου και την πιθανή έγκριση του πολωνικού εθνικού σχεδίου ανάκαμψης (RRF) (7), |
— |
έχοντας υπόψη τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2021/2106 της Επιτροπής, της 28ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας με τον καθορισμό των κοινών δεικτών και των λεπτομερών στοιχείων του πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα, (8) |
— |
έχοντας υπόψη τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2021/2105 της Επιτροπής, της 28ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με τον καθορισμό μεθοδολογίας για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις κοινωνικές δαπάνες (9), |
— |
έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 20ής Οκτωβρίου 2021 σχετικά με την ετήσια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη 2021 (10), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 24ης Νοεμβρίου 2021, με τίτλο «Ετήσια έρευνα για τη βιώσιμη ανάπτυξη 2022» (COM(2021)0740), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 24ης Νοεμβρίου 2021 με τίτλο «Σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων του 2022: γενική εκτίμηση» (COM(2021)0900), |
— |
έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 24ης Νοεμβρίου 2021, με τίτλο «Ανάλυση της οικονομίας της ζώνης του ευρώ», που συνοδεύει το έγγραφο «Σύσταση για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την οικονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ» (SWD(2021)0362), |
— |
έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, της 1ης Δεκεμβρίου 2021, με θέμα «Υλοποίηση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» (11), |
— |
έχοντας υπόψη την πρώτη ετήσια έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (COM(2022)0075), που δημοσιεύτηκε την 1η Μαρτίου 2022, |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2022 με τίτλο: «REPowerEU»: Κοινή ευρωπαϊκή δράση για πιο προσιτή οικονομικά, εξασφαλισμένη και βιώσιμη ενέργεια (COM(2022)0108), |
— |
έχοντας υπόψη την κοινή ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών (ΣΕΔΠ) σχετικά με τη συμμετοχή των δήμων, των πόλεων και των περιφερειών στην κατάρτιση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, και τα αποτελέσματα της στοχευμένης διαβούλευσής τους, της 27ης Απριλίου 2022, με τίτλο «Εφαρμογή του του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας: η προοπτική των τοπικών και περιφερειακών αρχών», |
— |
έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 10ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το κράτος δικαίου και τις συνέπειες των αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (12) και της 5ης Μαΐου 2022 σχετικά με τις εν εξελίξει ακροάσεις σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) σχετικά με την Πολωνία και την Ουγγαρία (13), |
— |
έχοντας υπόψη τον πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα και τις θεματικές αναλύσεις του, καθώς και τις παρουσιάσεις στο Κοινοβούλιο (14), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, με τίτλο «Τεχνική καθοδήγηση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της “μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης” στο πλαίσιο του κανονισμού για τη θέσπιση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» (C(2021)1054), |
— |
έχοντας υπόψη τις αναλύσεις και τις ενημερώσεις των ερευνητικών υπηρεσιών του σχετικά με τον ΜΜΑ (15), |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων, της 12ης Δεκεμβρίου 2002, σχετικά με τη διαδικασία για την εξουσιοδότηση εκπόνησης εκθέσεων πρωτοβουλίας, |
— |
έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού και της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας, |
— |
έχοντας υπόψη τις επιστολές της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων, |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A9-0171/2022), |
Α. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) αποτελεί το βασικό δομικό τμήμα της δέσμης κινήτρων Next Generation EU (NGEU)· |
Β. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι διατίθενται επιχορηγήσεις και δάνεια ύψους 672,5 δισεκατομμυρίων EUR, ώστε να χρηματοδοτηθούν εθνικά μέτρα που σχεδιάζονται προκειμένου να μετριαστούν οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 (εφεξής «η πανδημία»)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο αρχικά τάχθηκε υπέρ της αύξησης του μεριδίου των επιχορηγήσεων στον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· |
Γ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοδότηση του ΜΑΑ στηρίζει βασικούς τομείς πολιτικής, όπως η πράσινη μετάβαση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, η θεσμική ανθεκτικότητα και η ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων, καθώς και τα παιδιά και η νεολαία, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων· |
Δ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ώθησε την ΕΕ να επιβάλει άνευ προηγουμένου οικονομικές κυρώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύγκρουση που προκάλεσε η Ρωσία έχει ωθήσει μεγάλο αριθμό Ουκρανών πολιτών να εγκαταλείψουν την Ουκρανία, να ταξιδέψουν και να εγκατασταθούν στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατιωτική εισβολή θα έχει οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο, ιδίως στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, μεταξύ άλλων σε σχέση με την επείγουσα ανάγκη μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα· |
Ε. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση σε ορισμένες κρίσιμες πρώτες ύλες με πιθανές συνέπειες για την εφαρμογή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· |
ΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία είχε καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομική και κοινωνική κατάσταση των ανθρώπων και των επιχειρήσεων στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομία της ΕΕ σημείωσε σημαντική συρρίκνωση κατά τη διάρκεια της πανδημίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιχειρήσεις της ΕΕ, και ιδίως οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), επλήγησαν από την πανδημία με αρνητικές συνέπειες για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, καθώς και για την παραγωγικότητα και την ικανότητά τους να δημιουργούν θέσεις εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενιαία αγορά της ΕΕ αποτελεί τη βασική κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη στην ΕΕ και θα πρέπει να ενισχυθεί και να προστατευθεί από τις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας, ενώ παράλληλα θα πρέπει να προωθηθούν οι επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένες χώρες σημειώθηκε και πάλι αύξηση της ανεργίας πάνω από τον μέσο όρο κατά τη διάρκεια της πανδημίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες, οι νέοι, οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αναπηρία και οι πολυμελείς οικογένειες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτήν την εξέλιξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας της υγείας της ΕΕ ωθήθηκε στα όριά του κατά τη διάρκεια της πανδημίας και ότι η ανθεκτικότητά του δοκιμάστηκε και επηρεάστηκε σοβαρά· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό ανεργίας των νέων παραμένει υψηλότερο από το συνολικό ποσοστό ανεργίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς και σημαντικό κίνδυνο για την πρόσβασή τους σε ποιοτικές θέσεις εργασίας· |
Ζ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεχής ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων και η ανάπτυξη δεξιοτήτων με οικονομικό δυναμικό, όπως οι πράσινες ή οι επιχειρηματικές δεξιότητες, έχουν καθοριστική σημασία για μια ανταγωνιστική, υγιή, χωρίς αποκλεισμούς και μελλοντοστραφή ευρωπαϊκή αγορά εργασίας και θα πρέπει να δημιουργούν για κάθε Ευρωπαίο πρόσβαση και ευκαιρίες για ποιοτικές θέσεις εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ίδιο ισχύει για την επαγγελματική εκπαίδευση, τις εμπορικές δεξιότητες και τις δεξιότητες ζωής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει να ξεπεράσει οποιαδήποτε αναντιστοιχία δεξιοτήτων προκειμένου να αξιοποιήσει αποτελεσματικά το ανθρώπινο κεφάλαιό της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε κατάλληλες ψηφιακές υποδομές και η κατάρτιση σε ψηφιακές δεξιότητες θα πρέπει να είναι διαθέσιμη σε όλους, προκειμένου να αποφευχθεί η διεύρυνση του χάσματος μεταξύ των ατόμων όσον αφορά τον ψηφιακό γραμματισμό και να διασφαλιστούν ίσες ευκαιρίες για όλους στο εκπαιδευτικό σύστημα και την αγορά εργασίας· |
Η. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση, τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) πρέπει να συμπεριλαμβάνουν μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των έξι πυλώνων του κανονισμού ΜΑΑ, να εκπληρώνουν τους γενικούς και τους ειδικούς στόχους του, τις οριζόντιες αρχές και τα 11 κριτήρια αξιολόγησης που ορίζονται στον κανονισμό ΜΑΑ· |
Θ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο διάλογος και η διαφάνεια μεταξύ των θεσμικών οργάνων της Ένωσης και των κρατών μελών έχουν καθοριστική σημασία για τη βέλτιστη εφαρμογή του ΜΑΑ· |
Ι. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, η οποία είναι υπεύθυνη για την παρακολούθηση της εφαρμογής του ΜΑΑ, πρέπει να ενημερώνει τακτικά το Κοινοβούλιο σχετικά με το καθεστώς αξιολόγησης των ΕΣΑΑ και τον τρόπο με τον οποίο οι στόχοι και τα ορόσημα υλοποιούνται από τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων για τη συμβολή τους στην πρόοδο όσον αφορά την εκπλήρωση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή απαιτείται να λαμβάνει υπόψη τις απόψεις του Κοινοβουλίου· |
ΙΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίζουν και να διατηρούν ισχυρά συστήματα ελέγχου και να διενεργούν τους απαραίτητους ελέγχους ώστε να διασφαλίζουν την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης καθ’ όλη τη διάρκεια του συνολικού κύκλου ζωής του ΜΑΑ· |
ΙΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής σχετικά με το κράτος δικαίου χρησιμεύουν στον εντοπισμό προκλήσεων στον τομέα του κράτους δικαίου και βοηθούν τα κράτη μέλη να βρουν λύσεις με την υποστήριξη της Επιτροπής και των άλλων κρατών μελών· |
ΙΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να υποβάλουν αιτιολογημένο αίτημα τροποποίησης του οικείου ΕΣΑΑ εντός της περιόδου υλοποίησης, όταν οι αντικειμενικές περιστάσεις το δικαιολογούν· |
ΙΔ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δημοκρατικός και ο κοινοβουλευτικός έλεγχος αναφορικά με την εφαρμογή του ΜΑΑ είναι δυνατός μόνο με την πλήρη συμμετοχή του Κοινοβουλίου και την εξέταση όλων των συστάσεών του σε όλα τα στάδια, και λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο εξακολουθεί να ελέγχει την εφαρμογή του ΜΑΑ· |
ΙΕ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση επανεξέτασης σχετικά με την εφαρμογή του ΜΑΑ στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έως τις 31 Ιουλίου 2022· |
Μετριασμός του κοινωνικού και του οικονομικού αντικτύπου της κρίσης
1. |
επισημαίνει ότι ο ΜΑΑ είναι ένα άνευ προηγουμένου μέσο αλληλεγγύης και ακρογωνιαίος λίθος του μέσου NGEU, που λήγει το 2026, ως το κύριο εργαλείο για την αντίδραση της ΕΕ στην πανδημία για την προετοιμασία των οικονομιών της ΕΕ ώστε να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις· |
2. |
υπενθυμίζει ότι η αντίδραση της ΕΕ στην πανδημία υπήρξε αποφασιστική, συντονισμένη, συνολική, έγκαιρη και βασισμένη στην αλληλεγγύη, γεγονός που οδήγησε σε εκτεταμένη χρήση των υφιστάμενων μέσων και στην αξιοποίηση πρόσθετων χρηματοδοτικών μέσων· υπενθυμίζει περαιτέρω ότι τα κράτη μέλη έλαβαν σημαντικά δημοσιονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας και τη στήριξη της ανάκαμψης (5,2 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) το 2021 και 2,8 % του ΑΕΠ το 2022)· |
3. |
επισημαίνει τη σταθεροποιητική επίδραση του ΜΑΑ για τα κράτη μέλη σε μια περίοδο μεγάλης οικονομικής αβεβαιότητας, που συγκρατεί την κρίση και μετριάζει τις αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειές της και στηρίζει τις κυβερνήσεις στη διατήρηση των επιπέδων των επενδύσεων, ανταποκρινόμενος παράλληλα στην τεράστια πίεση που ασκείται στους εθνικούς προϋπολογισμούς· |
4. |
υπογραμμίζει, επιπλέον, τον καθοριστικό ρόλο του ΜΑΑ στην προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, αποτρέποντας τον κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς και την εμβάθυνση των μακροοικονομικών αποκλίσεων· |
5. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι, ακόμη και αν οι οικονομικές επιπτώσεις του ΜΑΑ δεν μπορούν να διαχωριστούν πλήρως από άλλες εξελίξεις, φαίνεται δίκαιο να συναχθεί το συμπέρασμα ότι, μέχρι στιγμής, ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας είχε θετικές επιπτώσεις στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν και ότι η αποτελεσματική εφαρμογή του θα είναι καίριας σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ· υπογραμμίζει τον ρόλο του ΜΜΑ για την προστασία του δημοσιονομικού χώρου του κρατών μελών από τον σημαντικό οικονομικό κλονισμό που οφείλεται στην πανδημία· αναγνωρίζει ότι, μολονότι ο βασικός αντίκτυπος στην ανάπτυξη του ΑΕΠ αναμένεται να εμφανιστεί τα επόμενα έτη, ο ΜΑΑ έχει ήδη συμβάλει στον μετριασμό των σοβαρότερων επιπτώσεων της πανδημίας των οικονομιών και των πολιτών της ΕΕ και συμβάλλει θετικά στην ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της οικονομικής και της κοινωνικής συνοχής, των θέσεων εργασίας, της παραγωγικότητας, της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας, και μιας εύρυθμης εσωτερικής αγοράς με ισχυρές ΜΜΕ· τονίζει ότι υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά την οικονομική, κοινωνική και θεσμική ανθεκτικότητα, οι οποίες επηρεάζουν την άνιση δυναμική ανάκαμψης· επισημαίνει ότι ο ΜΑΑ λειτουργεί καταλυτικά για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ενίσχυση της βιώσιμης μετάβασης και της ευημερίας των ανθρώπων για μια ανθεκτική, δίκαιη, χωρίς αποκλεισμούς, ανταγωνιστική και ανθεκτική στον χρόνο οικονομία σε σχέση με την υλοποίηση φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων· |
6. |
παρατηρεί τον σημαντικό αντίκτυπο του μέσου NGEU, όπως εκτιμάται από την Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, ιδίως με αύξηση της ανάπτυξης του ΑΕΠ κατά έως 1,5 ποσοστιαία μονάδα περισσότερο από ό,τι χωρίς επενδύσεις στο NGEU, όταν εφαρμόζεται αποτελεσματικά· |
7. |
σημειώνει, επιπλέον, ότι η Επιτροπή προβλέπει ότι οι επιχορηγήσεις του ΜΑΑ θα χρηματοδοτήσουν το 24 % των συνολικών μέτρων στήριξης της ανάκαμψης το 2022· επισημαίνει τις θετικές μακροοικονομικές δευτερογενείς επιπτώσεις και τις δυνατότητες καλά στοχευμένων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων· επισημαίνει ότι οι επιχορηγήσεις του ΜΑΑ θα συνεχίσουν να παρέχουν σημαντική δημοσιονομική στήριξη στα κράτη μέλη και, ως εκ τούτου, μπορούν να τους επιτρέψουν να συνεχίσουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις με μακροχρόνιες επιπτώσεις στην ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα των οικονομιών και των κοινωνιών τους· καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως αυτή τη νέα ευκαιρία· |
8. |
επισημαίνει ότι η επιτυχής και διαφανής εφαρμογή του ΜΑΑ θα συμβάλει στο να καταστούν οι οικονομίες και οι κοινωνίες της ΕΕ πιο βιώσιμες, χωρίς αποκλεισμούς και ανθεκτικές, πιο ανταγωνιστικές μακροπρόθεσμα, πιο στρατηγικά αυτόνομες και καλύτερα προετοιμασμένες για τις τρέχουσες και τις επερχόμενες προκλήσεις· τονίζει ότι η επιτυχής υλοποίηση των ΕΣΑΑ θα προωθήσει την οικονομική και κοινωνική σύγκλιση και την εδαφική συνοχή και θα μειώσει τις κοινωνικές ανισότητες· |
9. |
θεωρεί ότι, προκειμένου ο ΜΑΑ να επιτύχει τους γενικούς στόχους του και να στηριχθεί η ΕΕ ώστε να ανακάμψει από την κρίση, και να μεγιστοποιήσει τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπό του στην οικονομία και την κοινωνία της ΕΕ, είναι επιτακτική ανάγκη τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις ενδελεχώς και έγκαιρα· υπενθυμίζει ότι ο ΜΑΑ είναι ένας μηχανισμός βάσει επιδόσεων, στο πλαίσιο του οποίου η χρηματοδότηση εκταμιεύεται μόνο μετά την ολοκλήρωση των σχετικών οροσήμων και των στόχων που σχετίζονται με τα μέτρα· υπενθυμίζει ότι η συμμετοχή των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αρχών και των αρμόδιων για την ανάπτυξη των εν λόγω πολιτικών είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία του ΜΑΑ, όπως αναφέρεται στο άρθρο 28 του κανονισμού ΜΑΑ· |
10. |
προειδοποιεί ότι ο ΜΑΑ μετριάζει τον κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο της κρίσης, μόνο εάν τα κονδύλια απορροφώνται και δαπανώνται αποτελεσματικά, ώστε να φθάνουν στην πραγματική οικονομία και τους ανθρώπους· καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν τις κατάλληλες αποφάσεις σχετικά με τις οργανωτικές δομές και τους ανθρώπινους πόρους που διατίθενται προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη δαπάνη των κονδυλίων του ΜΑΑ· |
11. |
υπογραμμίζει ότι η πανδημία κατέδειξε ότι είναι απαραίτητο να αυξηθεί η στρατηγική αυτονομία της Ένωσης σε βασικές αλυσίδες εφοδιασμού και κρίσιμες υποδομές και υπηρεσίες· σημειώνει ότι οι επενδύσεις του ΜΑΑ στην πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό θα πρέπει να συμβάλλουν στην αύξηση της στρατηγικής αυτονομίας και ανεξαρτησίας της ΕΕ, και ιδίως στη μείωση της εξάρτησής της από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα· σημειώνει ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, ο ΜΑΑ αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στην εφαρμογή της βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ και με τον τρόπο αυτό να αναπτύξει περαιτέρω τις βιομηχανίες της ΕΕ· |
12. |
τονίζει ότι οι δέσμες μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, ιδίως εκείνες που ενισχύουν την ανάπτυξη στο πλαίσιο του ΜΑΑ, θα πρέπει επίσης να παράγουν ενωσιακή προστιθέμενη αξία· σημειώνει ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, οι επιπτώσεις του ΑΕΠ σε επίπεδο ΕΕ είναι κατά περίπου ένα τρίτο μεγαλύτερες όταν υπολογιστούν ρητά οι δευτερογενείς επιπτώσεις των μέτρων των επιμέρους χωρών· τονίζει ότι οι δέσμες μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων στο πλαίσιο του ΜΑΑ θα πρέπει επίσης να συμβάλλουν στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του ψηφιακού θεματολογίου, και στην προώθηση και την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου και των ίσων ευκαιριών για όλους· |
13. |
καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει κατά πόσο έχει υπάρξει περιττή επικάλυψη των επενδύσεων των ΕΣΑΑ των γειτονικών κρατών μελών και να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αποφύγουν την περιττή επικάλυψη· |
14. |
εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι γυναίκες (16), τα παιδιά (17), οι νέοι, οι ηλικιωμένοι και οι ευάλωτες ομάδες έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση COVID-19· υπενθυμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η συμμετοχικότητα έτσι ώστε η ΕΕ να μην αφήνει κανέναν στο περιθώριο και να αντιμετωπίζει τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις που σχετίζονται με το φύλο στην πορεία της προς την ανάκαμψη και ορισμένες επιπτώσεις της κρίσης που σχετίζονται με το φύλο δεν αντιμετωπίζονται από τα ΕΣΑΑ· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη βελτίωση της προσβασιμότητας και της ποιότητας των εγκαταστάσεων φροντίδας, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι παραμένουν υπερβολικά περιορισμένες· |
15. |
επαναλαμβάνει τη σημασία των έξι πυλώνων για την παροχή στα κράτη μέλη μιας δομής για την υποβολή προτάσεων και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που αντιμετωπίζουν την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, την οικονομία, την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα, την κοινωνική και εδαφική συνοχή, την υγεία και τη θεσμική ανθεκτικότητα, καθώς και μέτρα για τα παιδιά και τους νέους· υπογραμμίζει ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό ΜΑΑ, όλα τα κράτη μέλη απαιτείται να συμπεριλάβουν στα οικεία εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας μέτρα που αφορούν όλους τους πυλώνες· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν επιλέγουν όλα τα κράτη μέλη να τηρήσουν τη δομή βάσει πυλώνων του κανονισμού, γεγονός που θα επέτρεπε ευκολότερη παρακολούθηση· |
Χρηματοδοτικές πτυχές του ΜΑΑ
16. |
σημειώνει ότι στα 26 ΕΣΑΑ που έχουν υποβληθεί μέχρι στιγμής, τα κράτη μέλη έχουν ζητήσει συνολικό ποσό ύψους 331,7 δισεκατομμυρίων EUR σε επιχορηγήσεις από τα 338 δισεκατομμύρια EUR που είναι διαθέσιμα· σημειώνει, επιπλέον, ότι δεν έχουν ζητήσει όλα τα κράτη μέλη, στα τρέχοντα ΕΣΑΑ τους, το πλήρες ποσό των επιχορηγήσεων που έχουν στη διάθεσή τους, όπως αναφέρεται στο άρθρο 11 του κανονισμού ΜΑΑ· |
17. |
εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για το γεγονός ότι μόνο επτά κράτη μέλη έχουν ζητήσει δάνεια συνολικού ύψους 166 δισεκατομμυρίων EUR από τα 385,8 δισεκατομμύρια EUR που είναι διαθέσιμα για δάνεια, αφήνοντας ένα σημαντικό ποσό διαθέσιμο σε περίπτωση που τα κράτη μέλη ζητήσουν δάνεια σε μεταγενέστερο στάδιο· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το περιορισμένο ενδιαφέρον για τη συνιστώσα του δανείου μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ευκαιριών και να εμποδίσει τον ΜΑΑ να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του· υπογραμμίζει ότι, εφόσον τα κράτη μέλη τα ΕΣΑΑ των οποίων έχουν ήδη εγκριθεί επιθυμούν να ζητήσουν δάνεια, αυτό θα απαιτήσει την τροποποίηση του αντίστοιχου ΕΣΑΑ, όπου αρμόζει, με την πρόσθετη δέσμη μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, οροσήμων και στόχων, χωρίς την άρση μέτρων που έχουν ήδη εφαρμοστεί· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν το πλήρες δυναμικό του ΜΑΑ, συμπεριλαμβανομένων των δανείων, ώστε να αντισταθμιστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας και οι επερχόμενες προκλήσεις· |
18. |
αναθέτει στην Επιτροπή να αναλύσει τους λόγους για τους οποίους τα κράτη μέλη δεν ζήτησαν ολόκληρο το ποσό που τους ήταν διαθέσιμο για δάνεια, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει τον ΜΑΑ να μην εκπληρώσει το πλήρες δυναμικό του· υπενθυμίζει ότι ένα κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει δανειακή στήριξη ταυτόχρονα με την υποβολή σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ή σε άλλη χρονική στιγμή έως τις 31 Αυγούστου 2023, σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό ΜΑΑ· |
19. |
υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 21 του κανονισμού ΜΑΑ, οι αντικειμενικές περιστάσεις επιτρέπουν σε ένα κράτος μέλος να υποβάλει στην Επιτροπή αιτιολογημένο αίτημα υποβολής πρότασης τροποποίησης ή αντικατάστασης του εγκεκριμένου σχεδίου· υπενθυμίζει ότι, εάν η Επιτροπή θεωρήσει ότι οι λόγοι που προβάλλει το κράτος μέλος δικαιολογούν τροποποίηση του ΕΣΑΑ, αξιολογεί το τροποποιημένο ΕΣΑΑ σύμφωνα με το άρθρο 19 και υποβάλλει πρόταση για εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου σύμφωνα με το άρθρο 20 του κανονισμού· υπενθυμίζει ότι το εν λόγω αίτημα τροποποίησης συνεπάγεται μια διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης πανομοιότυπη με την πρώτη διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης, και καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν προσεκτικά υπόψη τον κίνδυνο καθυστέρησης της υλοποίησης των συνολικών ΕΣΑΑ· σημειώνει ότι, μέχρι στιγμής, κανένα κράτος μέλος δεν έχει ζητήσει την τροποποίηση ή αντικατάσταση του εγκεκριμένου σχεδίου· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να κάνουν χρήση του άρθρου 21 του κανονισμού ΜΑΑ και σημειώνει ότι η πιθανή αύξηση του κόστους των ΕΣΑΑ λόγω του σημαντικού πληθωρισμού μπορεί να οδηγήσει σε αιτήματα των κρατών μελών για επικαιροποίηση των ΕΣΑΑ· |
20. |
σημειώνει ότι η ανάπτυξη του ΑΕΠ των κρατών μελών προβλέπεται επί του παρόντος ότι θα διαφοροποιηθεί από την πρόβλεψη της Επιτροπής το φθινόπωρο του 2020, οδηγώντας σε αναμενόμενες αλλαγές στα ποσά των επιχορηγήσεων που διατίθενται στα κράτη μέλη για το δεύτερο σκέλος χρηματοδότησης του ΜΑΑ ύψους 30 %· επισημαίνει ότι σημαντικές αλλαγές στο χορηγούμενο μέρος επιχορήγησης ενδέχεται να απαιτήσει τροποποιήσεις των ΕΣΑΑ· |
21. |
επισημαίνει ότι η στήριξη από τον ΜΑΑ σέβεται την αρχή της προσθετικότητας, όπως αναφέρεται στο άρθρο 9 του κανονισμού ΜΑΑ· προσβλέπει σε πιο λεπτομερή και αναλυτικά δεδομένα που θα επιτρέπουν την καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων του ΜΑΑ στην προσθετικότητα· ζητεί από τα κράτη μέλη να παράσχουν λεπτομερείς, διαφανείς και επίκαιρες πληροφορίες στην Επιτροπή προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική υποβολή εκθέσεων σχετικά με τον αντίκτυπο του ΜΑΑ· επαναλαμβάνει ότι ο πίνακας αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα είναι σημαντικός ώστε να παρέχονται βασικές πληροφορίες για τους πολίτες σχετικά με την καθολική πρόοδο που σημειώνεται στην εφαρμογή των ΣΑΑ· καλεί την Επιτροπή να αυξήσει το επίπεδο διαφάνειας και απεικόνισης των δεδομένων στον πίνακα αποτελεσμάτων, και να υποβάλει λεπτομερέστερες εκθέσεις, εστιάζοντας στους δείκτες αποτελεσμάτων και αντικτύπου και όχι στις εκροές, καθώς και να διασφαλίσει την ποιοτική ανάλυση των προτεινόμενων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων· |
22. |
σημειώνει ότι έως τα μέσα Ιουνίου 2022 έχουν υπογραφεί μόνο δώδεκα επιχειρησιακές ρυθμίσεις μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υπογράψουν επιχειρησιακές ρυθμίσεις το συντομότερο δυνατόν και ζητεί από την Επιτροπή να τις κοινοποιήσει στο Κοινοβούλιο· ζητεί από τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν τις επιχειρησιακές, χρηματοδοτικές και δανειακές ρυθμίσεις τους εγκαίρως, προκειμένου να διασφαλίζεται καλύτερη διαφάνεια και να ενισχύεται η υποχρέωση λογοδοσίας· |
23. |
παρατηρεί ότι 21 κράτη μέλη έχουν λάβει προχρηματοδότηση ύψους έως 13 % του συνολικού κονδυλίου τους, ότι ένα κράτος μέλος δεν έχει ζητήσει προχρηματοδότηση και ότι επτά έχουν ζητήσει τις πρώτες πληρωμές από τον ΜΑΑ, ενώ ένα κράτος μέλος έχει ζητήσει τη δεύτερη πληρωμή· |
24. |
επαναλαμβάνει ότι οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή του μηχανισμού και των ΕΣΑΑ δεν θα πρέπει να επιβραδύνουν τη διαδικασία αποκατάστασης μετά την πανδημία ή να μειώνουν το επίπεδο ανθεκτικότητας της Ένωσης· |
25. |
υπενθυμίζει ότι ο κανονισμός ΜΑΑ προβλέπει τη δυνατότητα να συμπεριληφθούν στα ΕΣΑΑ μέτρα που ξεκίνησαν από την 1η Φεβρουαρίου 2020 και μετά και ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν κάνει χρήση αυτής της δυνατότητας· |
26. |
χαιρετίζει τον έγκαιρο διάλογο μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών κατά την προετοιμασία των αιτήσεων πληρωμής και την ετοιμότητα της Επιτροπής να τις αξιολογεί· την ενθαρρύνει να εξακολουθήσει να αξιολογεί ενδελεχώς κατά πόσο τηρούνται τα ορόσημα και τους στόχους με έγκαιρο τρόπο, σε διαβούλευση με σχετικούς εμπειρογνώμονες όταν είναι απαραίτητο· ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει την ταχεία πληρωμή και να παρακολουθεί στενά την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων· |
27. |
υπενθυμίζει ότι είναι απαραίτητο να προχωρήσει με ταχύτητα η εισαγωγή ενός συνόλου νέων ίδιων πόρων που θα καλύπτουν για να καλύψουν πλήρως την αποπληρωμή του μέσου NGEU, και ιδίως του ΜΑΑ, έως το 2058 το αργότερο, σύμφωνα με τον χάρτη πορείας που ορίζεται στη διοργανική συμφωνία που σύναψαν τον Δεκέμβριο του 2020 το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή· λαμβάνει υπό σημείωση την έκδοση «ευρωπαϊκών πράσινων ομολόγων» για να χρηματοδοτηθεί μέρος των δαπανών υπέρ του κλίματος στο πλαίσιο του ΜΑΑ· σημειώνει ότι οι πρώτες εκδόσεις πράσινων ομολόγων από την Επιτροπή υπερκαλύφθηκαν σε μεγάλο βαθμό· |
Ο ρόλος του ΜΑΑ στον μετριασμό των συνεπειών της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία
28. |
επισημαίνει την ανάγκη να ενισχυθεί η συμβολή των χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ, και ιδίως του ΜΑΑ, για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που οφείλονται στην απρόκλητη και αδικαιολόγητη ρωσική στρατιωτική επίθεση και εισβολή στην Ουκρανία· |
29. |
εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι αυτή η επίθεση κατά της Ουκρανίας και οι δικαιολογημένες κυρώσεις που έχει λάβει η ΕΕ ως απάντηση κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας θα επηρεάσουν σοβαρά τη στρατηγική οικονομικής και κοινωνικής ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ένωσης· σημειώνει ότι ο αντίκτυπός τους στα κράτη μέλη είναι ανομοιογενής· εκφράζει την ανησυχία του για τις άνισες επιπτώσεις στην οικονομία της ΕΕ, τις οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες και την περαιτέρω αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, ιδίως λόγω της αύξησης των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων· τονίζει ότι ο πληθωρισμός μπορεί επίσης δυνητικά να οδηγήσει σε αρνητική αλλαγή του αναμενόμενου αποτελέσματος του ΜΑΑ και του εκτιμώμενου κόστους των ΕΣΑΑ των κρατών μελών· αναμένει ότι θα συνεχιστεί η αποφασιστικότητα, η ενότητα και η ταχύτητα της αντίδρασης της ΕΕ σε αυτή τη νέα κρίση· |
30. |
τονίζει, για μια ακόμη φορά, την έκκλησή του για περαιτέρω κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένου του πλήρους και άμεσου εμπάργκο στις διάφορες εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία και της εγκατάλειψης των σχετικών υποδομών, σύμφωνα με το ψήφισμά του της 7ης Απριλίου 2022, καθώς και για σχέδιο για τη συνέχιση της διασφάλισης της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ, πράγμα που θα απαιτήσει, μεταξύ άλλων, την αναπροσαρμογή της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής, λαμβάνοντας υπόψη τους διαφορετικούς βαθμούς ενεργειακής εξάρτησης από τις ρωσικές εισαγωγές ορυκτών καυσίμων μεταξύ των κρατών μελών· |
31. |
εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η τρέχουσα κατάσταση στην Ουκρανία έχει σοβαρό αντίκτυπο στις τιμές της ενέργειας και τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια, να διαφοροποιηθούν οι πηγές ενέργειας, μεταξύ άλλων μέσω των ενεργειακών πηγών της ΕΕ, και να επιταχυνθεί η ενεργειακή μετάβαση· τονίζει τον ρόλο του ΜΑΑ στην ανάπτυξη του RePowerEU και υπογραμμίζει ότι τα δάνεια που διατίθενται στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε μεγάλο βαθμό για τη συμπλήρωση της πρωτοβουλίας RePowerEU και για την προώθηση των επενδύσεων στην ενεργειακή μετάβαση, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης καθαρής ενέργειας· αναμένει, ως εκ τούτου, από τον ΜΑΑ να συμβάλει σημαντικά στην ενεργειακή κυριαρχία της ΕΕ μέσω της ενεργειακής απόδοσης, της διαφοροποίησης και των επενδύσεων στη δίκαιη πράσινη μετάβαση· |
32. |
χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τα διάφορα μέτρα στα ΕΣΑΑ που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ενεργειακής μετάβασης και της ενεργειακής ασφάλειας, καθώς και τα μέτρα για την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας, τη μείωση της εξάρτησης των κρατών μελών από εισαγόμενη ενέργεια από ορυκτά καύσιμα και την επιτάχυνση της διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας, της ενεργειακής απόδοσης και της ανάπτυξης καθαρών πηγών ενέργειας· επισημαίνει ότι θα πρέπει να προωθηθούν διασυνοριακά έργα, η βελτίωση της διασύνδεσης των ευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων και ο πλήρης συγχρονισμός των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ, ώστε να ενισχυθούν οι συνέργειες και η συνεργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ και να αντικατοπτρίζουν κοινές ανησυχίες και κοινές προτεραιότητες· |
33. |
λαμβάνει υπό σημείωση την πρόταση της Επιτροπής για τροποποίηση του κανονισμού ΜΑΑ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας REPowerEU και εκφράζει τη δέσμευσή του να εγκρίνει τη θέση του επί της πρότασης χωρίς καθυστέρηση· ζητεί από τα κράτη μέλη, σε περίπτωση που δεν προτίθενται να χρησιμοποιήσουν το πλήρες ποσό της μέγιστης χορήγησης δανείων ΜΑΑ, να ενημερώσουν επίσημα την Επιτροπή· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, την πρόταση να δοθούν κίνητρα για τη βέλτιστη χρήση των δανείων που διατίθενται στο πλαίσιο του ΜΑΑ, μεταξύ άλλων προτείνοντας ανακατανομή των δανείων σε άλλα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν πρόσθετες προκλήσεις ως συνέπεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και επιτρέποντας στα κράτη μέλη να ζητούν δάνεια άνω του 6,8 % του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματός τους (ΑΕΕ), με σκοπό ιδίως να μετριαστούν οι οικονομικές, κοινωνικές και ενεργειακές συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στην ΕΕ και οι παρενέργειες των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας· |
34. |
αναγνωρίζει την ανάγκη λήψης μέτρων για την παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες από την Ουκρανία, ιδίως όσον αφορά τη στέγαση, την κοινωνική μέριμνα και τη φροντίδα των παιδιών, την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και τη στέγαση, συμβάλλοντας στην άμβλυνση της κοινωνικοοικονομικής τους κατάστασης· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι πρέπει να διασφαλιστεί αυξημένο επίπεδο επενδύσεων στον τομέα αυτό· |
Εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ)
35. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι έχουν εγκριθεί 24 ΕΣΑΑ και παρατηρεί ότι, στα μέσα Ιουνίου 2022, ένα κράτος μέλος δεν είχε ακόμη υποβάλει το ΕΣΑΑ του· σημειώνει επίσης ότι ένα ΕΣΑΑ εκκρεμεί προς αξιολόγηση από την Επιτροπή· ζητεί από τη χώρα το ΕΣΑΑ της οποίας εκκρεμεί προς αξιολόγηση να συμμετάσχει σε εποικοδομητικές συζητήσεις με την Επιτροπή προκειμένου το σχέδιο να καταστεί έτοιμο έτοιμα προς έγκριση χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση· καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει επιμελώς τον κανονισμό ΜΑΑ για να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με τα 11 κριτήρια αξιολόγησης, όπως ορίζονται στον κανονισμό, κατά την αξιολόγηση των υπόλοιπων σχεδίων· |
36. |
σημειώνει το γεγονός ότι οι αξιολογήσεις της Επιτροπής κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όλα τα εγκεκριμένα ΕΣΑΑ καλύπτουν και τους έξι πυλώνες του ΜΑΑ και πληρούν ικανοποιητικά όλα τα κριτήρια αξιολόγησης, όπως ορίζονται στον κανονισμό ΜΑΑ, και αντιπροσωπεύουν μια ισορροπημένη δέσμη μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων· θεωρεί ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να έχουν ευθυγραμμίσει καλύτερα τα ΕΣΑΑ τους με τους έξι πυλώνες του ΜΑΑ και με τις απαιτήσεις του κανονισμού ΜΑΑ· |
37. |
υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι η συμμόρφωση με το κράτος δικαίου και με το άρθρο 2 ΣΛΕΕ αποτελούν προϋποθέσεις για την πρόσβαση στο ταμείο και ότι ο μηχανισμός αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου εφαρμόζεται πλήρως στον ΜΑΑ· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να απόσχουν από την έγκριση του ΕΣΑΑ της Ουγγαρίας, εφόσον εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την τήρηση του κράτους δικαίου, την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος και την πρόληψη, τον εντοπισμό και την καταπολέμηση της απάτης, των συγκρούσεων συμφερόντων και της διαφθοράς· επιμένει ότι τα ορόσημα και οι στόχοι που σχετίζονται με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, τη θέσπιση επαρκούς συστήματος ελέγχου, την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος και την πρόληψη, τον εντοπισμό και την καταπολέμηση της απάτης, των συγκρούσεων συμφερόντων και της διαφθοράς αποτελούν προαπαιτούμενα και πρέπει να υλοποιηθούν πριν από την υποβολή της πρώτης αίτησης πληρωμής, υπενθυμίζει δε ότι καμία πληρωμή δεν μπορεί να γίνει στο πλαίσιο του ΜΑΑ πριν από την υλοποίησή τους· υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι η αδυναμία πλήρους συμμόρφωσης με τις διατάξεις του κανονισμού ΜΑΑ και οι συνακόλουθες καθυστερήσεις στην έγκριση των ΕΣΑΑ επηρεάζουν σοβαρά την ικανότητα των τοπικών και περιφερειακών αρχών να καταπολεμήσουν επαρκώς τον αντίκτυπο της πανδημίας στις κοινότητες, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες τους και μπορούν να οδηγήσουν σε μακροπρόθεσμη επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, λόγω των ενεργειών της πολωνικής και της ουγγρικής κυβέρνησης, η χρηματοδότηση του ΜΑΑ δεν έχει ακόμη φτάσει στον λαό και τις περιφέρειες της Πολωνίας της Ουγγαρίας· |
38. |
υπενθυμίζει ότι κανένα μέτρο δεν θα πρέπει να χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του ΜΑΑ εάν αντιβαίνει στις αξίες της ΕΕ που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί πολύ προσεκτικά τους κινδύνους που προκύπτουν για τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ κατά την εφαρμογή του ΜΑΑ, καθώς και τυχόν παραβίαση ή δυνητική παραβίαση των αρχών του κράτους δικαίου, και να αναλάβει άμεση δράση σε περίπτωση που θα μπορούσαν να ζημιωθούν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ· καλεί, επομένως, την Επιτροπή, σύμφωνα με τον κανονισμό για την αιρεσιμότητα του κράτους δικαίου, να είναι ιδιαίτερα αυστηρή με τα κράτη μέλη όσον αφορά τη συμμόρφωση με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 22 του εν λόγω κανονισμού· |
39. |
επιπλέον, υπενθυμίζει ότι η τήρηση του κράτους δικαίου και η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των ενωσιακών κονδυλίων πρέπει να αξιολογούνται συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του ΜΑΑ και ότι η Επιτροπή πρέπει να απέχει από την εκταμίευση κονδυλίων και, όπου είναι απαραίτητο, να ανακτά κονδύλια σε περίπτωση που δεν πληρούνται πλέον οι εν λόγω προϋποθέσεις· |
40. |
σημειώνει ότι, σύμφωνα με την εκτίμηση της Επιτροπής, όλα τα εγκεκριμένα ΕΣΑΑ αναμένεται να εκπληρώσουν τον πράσινο στόχο του 37 % τουλάχιστον που ορίζεται στον κανονισμό ΜΑΑ και ότι οι συνολικές δαπάνες για το κλίμα όλων των εγκεκριμένων ΕΣΑΑ ανέρχονται σε σχεδόν 50 % ή 220 δισεκατομμύρια EUR· επισημαίνει, ωστόσο, ότι οι εξωτερικές αξιολογήσεις των δαπανών εντοπίζουν χαμηλότερα ποσά αναφορικά με τις πράσινες δαπάνες· υπογραμμίζει σε αυτό το πλαίσιο ότι τα ορόσημα και οι στόχοι που συνδέονται με τα μέτρα για το κλίμα θα έπρεπε να έχουν οριστεί με τρόπο που διασφαλίζει ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται είναι τόσο υποστηρικτικά για το περιβάλλον, όσο ανακοινώνονται· υπογραμμίζει ότι τα ΕΣΑΑ θα πρέπει να συμβάλουν στην πράσινη μετάβαση, συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας· σημειώνει τις υφιστάμενες ανησυχίες σχετικά με το κατά πόσον όλα τα σχετικά μέτρα συμβάλλουν αποτελεσματικά στην επίτευξη των στόχων· |
41. |
υπενθυμίζει ότι τα ΕΣΑΑ πρέπει να συνάδουν με τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και τις επικαιροποιήσεις τους βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 (18)· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη συμβολή των επενδύσεων που διατίθενται για την πράσινη μετάβαση στο πλαίσιο των ΕΣΑΑ για την επίτευξη των νέων κλιματικών και ενεργειακών στόχων για το 2030 που ορίζονται στα αντίστοιχα αναθεωρημένα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα· |
42. |
υπενθυμίζει ότι ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας θα πρέπει να συμβάλει στην ενσωμάτωση της δράσης για τη βιοποικιλότητα στις πολιτικές της Ένωσης· σημειώνει ότι αρκετά ΕΣΑΑ συμβάλλουν στη βιοποικιλότητα, αλλά επιμένει ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να έχουν χρησιμοποιήσει περισσότερο τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για τη βελτίωση της βιοποικιλότητας· |
43. |
προειδοποιεί για τον κίνδυνο προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας κατά την υλοποίηση των ΕΣΑΑ, ιδίως όσον αφορά ορισμένα μέτρα που θεωρείται ότι συμβάλλουν στις απαιτήσεις πράσινων δαπανών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν την ενεργειακά αποδοτική ανακαίνιση κτιρίων· |
44. |
σημειώνει ότι όλα τα εγκεκριμένα ΕΣΑΑ αναμένεται να εκπληρώσουν τον ψηφιακό στόχο του 20 % τουλάχιστον που ορίζεται στον κανονισμό ΜΑΑ, ενώ κάποια κράτη μέλη διέθεσαν ακόμη ποσοστό μεγαλύτερο από τα μισά κονδύλια του ΜΑΑ σε μέτρα που είναι επιλέξιμα για τον ψηφιακό στόχο, και ότι οι συνολικές ψηφιακές δαπάνες όλων των εγκεκριμένων ΕΣΑΑ πλησιάζουν περίπου το 29 % ή 130 δισεκατομμύρια EUR· επικροτεί την ισχυρή εστίαση των ΕΣΑΑ στη στήριξη των ΜΜΕ και στην ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της υγείας, και των ψηφιακών δεξιοτήτων, στην ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων, τη συνδεσιμότητα, την ψηφιακή έρευνα και ανάπτυξη και τις προηγμένες τεχνολογίες· σημειώνει ότι τα δύο τρίτα των κρατών μελών συμπεριέλαβαν στα ΕΣΑΑ τους την αυτοαξιολόγηση της ασφάλειας για επενδύσεις σε ψηφιακές ικανότητες και συνδεσιμότητα· |
45. |
υπενθυμίζει στην Επιτροπή και τα κράτη μέλη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό ΜΑΑ, οι επενδύσεις σε ψηφιακές τεχνολογίες θα πρέπει να σέβονται τις αρχές της διαλειτουργικότητας, της ενεργειακής απόδοσης και της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να επιτρέπουν τη συμμετοχή ΜΜΕ και νεοφυών επιχειρήσεων και να προωθούν τη χρήση λύσεων ανοικτού κώδικα· τονίζει ότι οι προσκλήσεις υποβολής προσφορών για ψηφιακές δημόσιες συμβάσεις πρέπει να σχεδιάζονται προσεκτικά, ιδίως για να διασφαλίζεται η πρόσβαση των ΜΜΕ στις σχετικές δημόσιες επενδύσεις· |
46. |
σημειώνει ότι αρκετά ΕΣΑΑ περιέχουν επενδυτικές προτάσεις για τη συνδεσιμότητα 5G· υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν τη συνοχή και τη συμπληρωματικότητα στην ανάπτυξη της συνδεσιμότητας 5G, της κινητής ευρυζωνικότητας και των υποδομών σε όλους τους τομείς, ώστε κανείς να μην μείνει στο περιθώριο· |
47. |
υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό τα ΕΣΑΑ να αφιερώνουν σχεδόν το 50 % των συνολικών δαπανών ή 203 δισεκατομμύρια EUR σε μέτρα προς όφελος της εύρυθμης λειτουργίας της ενιαίας αγοράς, βελτιώνοντας το επιχειρηματικό περιβάλλον και προωθώντας τις ιδιωτικές επενδύσεις· επαναλαμβάνει ότι ο ιδιωτικός τομέας είναι σημαντικός για την επιτυχή υλοποίηση του ΜΑΑ· ζητεί από τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις σε σχέση με τα έργα που χρηματοδοτούνται από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, αίροντας όλα τα περιττά εμπόδια που θα εμπόδιζαν τις ΜΜΕ να αποκτήσουν πρόσβαση στη σχετική χρηματοδότηση του ΜΑΑ και, για τον σκοπό αυτό, καλεί την Επιτροπή να παράσχει λεπτομερείς αναλύσεις σχετικά με την πρόσβαση του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση του ΜΑΑ· ζητεί από τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τα ΕΣΑΑ, σύμφωνα με ένα διαφανές χρονοδιάγραμμα ώστε να επιτραπεί στον ιδιωτικό τομέα να σχεδιάσει τις δραστηριότητες και τα έργα του, σύμφωνα με τα σχετικά μέτρα· |
48. |
σημειώνει ότι η Επιτροπή εκτιμά ότι οι κοινωνικές δαπάνες στα ΕΣΑΑ αντιπροσωπεύουν περίπου το 20 % των επιχορηγήσεων και των δανείων που ζητούνται· παρατηρεί ότι οι δαπάνες αυτές επικεντρώνονται στα κίνητρα απασχόλησης για συγκεκριμένες μειονεκτούσες ομάδες, στις μεταρρυθμίσεις της νομοθεσίας για την προστασία της απασχόλησης και στη ρύθμιση των συμβάσεων εργασίας· υπενθυμίζει ότι οι κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας ήταν πολλαπλές και επιβάρυναν ανομοιόμορφα και δυσανάλογα τα χαμηλότερα εισοδήματα και τις ευάλωτες ομάδες, ενισχύοντας ταυτόχρονα την ανάγκη για δημόσιες υπηρεσίες· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα μέτρα κοινωνικών επενδύσεων έχουν περιοριστεί μάλλον στις κοινωνικές υποδομές και ότι μόνο ορισμένα ΕΣΑΑ περιλαμβάνουν μέτρα για την ανάπτυξη κατάλληλων υπηρεσιών φροντίδας και προσωρινά μέτρα στήριξης· |
49. |
υποστηρίζει τον στόχο της Επιτροπής, μέσω του ΜΑΑ, για την οικοδόμηση μιας πιο ανθεκτικής και χωρίς αποκλεισμούς αγοράς εργασίας, ενώ σημειώνει ότι τα συναφή μέτρα θα πρέπει να προάγουν την ποιοτική απασχόληση· |
50. |
επισημαίνει ότι όλα τα εγκεκριμένα ΕΣΑΑ μέχρι στιγμής ασχολούνται με τις κοινωνικές προκλήσεις και τις προκλήσεις απασχόλησης, μεταξύ άλλων με μέτρα για τη βελτίωση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας, που προωθούν την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την επανειδίκευση, τον εκσυγχρονισμό των θεσμών και των υπηρεσιών της αγοράς εργασίας, καθώς και των συστημάτων κοινωνικής προστασίας και υγειονομικής περίθαλψης· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη υστερούν όσον αφορά την ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης των σχεδίων τους· |
51. |
υπογραμμίζει τη σημασία των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων στον τομέα της υγείας, της οικονομικής, κοινωνικής και θεσμικής ανθεκτικότητας για την αύξηση της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κρίσεων και της ικανότητας αντιμετώπισης κρίσεων, οι οποίες αντιπροσωπεύουν πάνω από το 17 % των συνολικών κονδυλίων των ΕΣΑΑ, ποσό που αντιστοιχεί σε 76 δισεκατομμύρια EUR· υπογραμμίζει ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή στο πλαίσιο του παρόντος πυλώνα του ΜΑΑ, τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόσουν 789 μέτρα τα οποία συνδέονται με 1 900 ορόσημα και στόχους· τονίζει ότι η νόσος COVID-19 κατέδειξε τη σημασία της βελτίωσης της ανθεκτικότητας των δημόσιων οργανισμών σε κλυδωνισμούς· |
52. |
σημειώνει ότι τα εγκεκριμένα ΕΣΑΑ προβλέπουν δαπάνες για μέτρα που σχετίζονται με την υγειονομική περίθαλψη ύψους 37 δισεκατομμυρίων EUR, ποσό που αντιστοιχεί στο 8 % των συνολικών δαπανών των ΕΣΑΑ· παρατηρεί ότι η υψηλότερη συνεισφορά διατίθεται για την ανακαίνιση και την επέκταση των νοσοκομειακών υποδομών, ακολουθούμενη από την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και της πρόληψης, την ψηφιακή μετάβαση στους τομείς της υγειονομικής και της μακροχρόνιας περίθαλψης· αναμένει ότι τα εν λόγω μέτρα που σχετίζονται με την υγειονομική περίθαλψη θα συμβάλουν στην αύξηση της ικανότητας και της ανθεκτικότητας των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και της ετοιμότητάς τους για μελλοντικές κρίσεις· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι πολλά κράτη μέλη δεν συμπεριέλαβαν αρκετά μέτρα για να καταστήσουν τη φροντίδα ψυχικής υγείας προσβάσιμη και οικονομικά προσιτή για όλες τις ηλικιακές ομάδες και υπογραμμίζει ότι η ψυχική υγεία θα πρέπει να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος της ανάκαμψης της ΕΕ από την πανδημία και προτεραιότητα στον τομέα της υγείας στην εργασία· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι κάποια κράτη μέλη δεν έλαβαν αρκετά μέτρα για την καταπολέμηση των μακροχρόνιων προκλήσεων της δημόσιας υγειονομικής περίθαλψης· |
53. |
παρατηρεί ότι ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης κατέχει περίοπτη θέση σε πολλά ΕΣΑΑ με αναμενόμενες επενδύσεις ύψους περίπου 1,8 δισεκατομμυρίων EUR στην ενίσχυση της δημόσιας διοίκησης· τονίζει ότι τα ΕΣΑΑ θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αύξηση της ικανότητας των δημόσιων διοικήσεων να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τα ευρωπαϊκά κονδύλια σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο· υπογραμμίζει ότι τα οφέλη των μεταρρυθμίσεων υπερβαίνουν το σχετικό τους κόστος, γεγονός που θα πρέπει να συνεπάγεται απτές θετικές επιδράσεις στους πολίτες· |
54. |
σημειώνει ότι τα εγκεκριμένα ΕΣΑΑ προβλέπουν δαπάνες για παιδιά και νέους, συμπεριλαμβανομένης της προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας, της ανεργίας των νέων και των δεξιοτήτων, ύψους 49 δισεκατομμυρίων EUR, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 11,5 % των συνολικών δαπανών των ΕΣΑΑ· σημειώνει ότι το ποσό αποτελεί ένα πρώτο βήμα ώστε να διασφαλιστεί ότι εφαρμόζονται συντονισμένα ειδικά μέτρα για την επόμενη γενιά στο σύνολο των 27 κρατών μελών· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι πολλά ΕΣΑΑ δεν αντικατοπτρίζουν δεόντως τις φιλοδοξίες της Εγγύησης για τα Παιδιά και ότι αντικατοπτρίζουν μόνο εν μέρει τις φιλοδοξίες των ενισχυμένων Εγγυήσεων για τη νεολαία· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δύο κράτη μέλη επέλεξαν να μην εντάξουν στα σχέδιά τους ειδικά μέτρα για τα παιδιά και τους νέους, αλλά προτίμησαν να παρουσιάσουν μέτρα που προάγουν τις δεξιότητες και τις ψηφιακές δεξιότητες για όλους τους πολίτες· |
55. |
παρατηρεί ότι σχεδόν όλα τα εγκεκριμένα ΕΣΑΑ περιέχουν επενδύσεις στην ψηφιακή εκπαίδευση, που αποτελούν περίπου το 30 % των συνολικών δαπανών για την εκπαίδευση· επικροτεί την επικέντρωση στον εκσυγχρονισμό των εκπαιδευτικών υποδομών και εξοπλισμών στα κράτη μέλη· |
56. |
σημειώνει ότι συνολικά προς ώρας, τα κράτη μέλη πρότειναν 228 μέτρα που εστιάζουν στη στήριξη των παιδιών και των νέων· σημειώνει ότι το 74 % των μέτρων εστιάζουν στην ικανότητα για γενική, επαγγελματική και ανώτερη εκπαίδευση και κατάρτιση, καθώς και στην προσβασιμότητα, την οικονομική προσιτότητα, την ποιότητα και τη μη εισαγωγή διακρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιοποίησης και των υποδομών· σημειώνει περαιτέρω ότι το 14 % των μέτρων αφορούν την αντιμετώπιση της εκπαίδευσης και αγωγής στην προσχολική ηλικία, την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου και την παιδική φτώχεια· σημειώνει ότι το 12 % των μέτρων εστιάζουν στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας, των προσλήψεων, των κινήτρων για επαγγελματική μετάβαση και τη στήριξη της αυτοαπασχόλησης· τονίζει ότι το Κοινοβούλιο έχει ζητήσει από τα κράτη μέλη να διαθέσουν τουλάχιστον το 2 % του προϋπολογισμού κάθε ΕΣΑΑ στον πολιτισμό και το 10 % στην εκπαίδευση· σημειώνει ότι 16 κράτη μέλη έχουν συμπεριλάβει μέτρα σχετικά με τον πολιτισμό στα ΕΣΑΑ τους· πιστεύει ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να έχουν χρησιμοποιήσει περισσότερο τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για τη στήριξη των εν λόγω τομέων· |
57. |
καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να παρακολουθεί την εφαρμογή των έξι πυλώνων και να διασφαλίσει τη διάθεση αναλυτικών δεδομένων στον πίνακα αποτελεσμάτων του ΜΑΑ· ζητεί από την Επιτροπή να διευκολύνει περισσότερο μεθόδους παρακολούθησης της εφαρμογής σε περιφερειακό επίπεδο μέσω του πίνακα αποτελεσμάτων και επικροτεί τις πρωτοβουλίες παρακολούθησης σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο που ενισχύουν την παρακολούθηση της εφαρμογής του ΜΑΑ· σημειώνει ως θετικό το γεγονός ότι αρκετά κράτη μέλη παρέχουν στοιχεία σε περιφερειακό επίπεδο και καλεί τα άλλα κράτη μέλη να παράσχουν στοιχεία σε περιφερειακό επίπεδο· |
58. |
υπογραμμίζει ότι ο ΜΑΑ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για την υποκατάσταση επαναλαμβανόμενων εθνικών δημοσιονομικών δαπανών, εκτός εάν αυτό αιτιολογείται δεόντως· σημειώνει ότι η Επιτροπή έχει εγκρίνει μόνο ΕΣΑΑ για την κάλυψη του αρχικού κόστους της υλοποίησης και της δρομολόγησης μεταρρυθμίσεων· υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι ο ΜΑΑ πρέπει να εφαρμοστεί με τρόπο που δεν υπονομεύει την ευθύνη τους για τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών· καλεί την Επιτροπή να παράσχει λεπτομέρειες σχετικά με την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με αυτή την οριζόντια αρχή και κάθε σχετική αιτιολόγηση· |
59. |
επισημαίνει ότι η αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» αξιολογήθηκε για κάθε μέτρο από την Επιτροπή σύμφωνα με τις τεχνικές οδηγίες της· τονίζει ότι η εφαρμογή των κριτηρίων «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης», όπως αναπτύχθηκαν στο σημείωμα καθοδήγησης της Επιτροπής πρέπει να προλαμβάνει τα περιβαλλοντικά επιβλαβή μέτρα· ζητεί από την Επιτροπή να δημοσιοποιήσει τις υποβληθείσες αξιολογήσεις «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» και τονίζει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάζει προσεκτικά και να παρακολουθεί τον πλήρη σεβασμό της αρχής αυτής κατά τη φάση εφαρμογής· σημειώνει ότι, προκειμένου να συμμορφωθούν με την αρχή, ορισμένα κράτη μέλη χρειάστηκε να βελτιώσουν ορισμένα μέτρα· σημειώνει ότι η συμμόρφωση με την αρχή ενείχε περαιτέρω αρχικές ασυνέπειες μεταξύ των απαιτήσεων της Επιτροπής και αυτών της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων για τις χώρες που προέβλεψαν στους οικείους φακέλους InvestEU κονδύλια του ΜΑΑ, που ενδέχεται να οδήγησαν σε καθυστερήσεις στη διαδικασία εφαρμογής· |
60. |
παρατηρεί ότι η μεγάλη πλειονότητα των ΕΣΑΑ περιλαμβάνει ειδική ενότητα στην οποία εξηγείται ο τρόπος με τον οποίο το σχέδιο αντιμετωπίζει τις ανησυχίες και τις προκλήσεις που σχετίζονται με το φύλο· σημειώνει ότι τα ΕΣΑΑ περιέχουν μέτρα τα οποία εστιάζουν στη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας και στη μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων, αλλά εκφράζει απογοήτευση για το γεγονός ότι δεν συμπεριλαμβάνουν μια συγκεκριμένη εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το σχέδιο αντιμετωπίζει ανησυχίες και προκλήσεις που σχετίζονται με το φύλο· υπογραμμίζει τη σημασία των ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών παροχής φροντίδας για την ελάφρυνση του φορτίου της μη αμειβόμενης εργασίας φροντίδας που επί του παρόντος καλύπτεται σε μεγάλο βαθμό από τις γυναίκες με αρνητικές επιπτώσεις στο ΑΕΠ· ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη για να ελέγξει τον βαθμό στον οποίο ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας συμβάλλει στη δημιουργία θέσεων εργασίας σε τομείς στους οποίους εκπροσωπείται κατά κύριο λόγο ένα φύλο και τα συνοδευτικά μέτρα συμβάλλουν επαρκώς στην αύξηση της παρουσίας του λιγότερο εκπροσωπούμενου φύλου στους εν λόγω τομείς· |
61. |
σημειώνει ότι 20 κράτη μέλη προβλέπουν στα ΕΣΑΑ τους διασυνοριακά έργα που επικεντρώνονται κυρίως σε υποδομές, όπως οι σιδηροδρομικές ή ηλεκτρικές συνδέσεις, το υδρογόνο, η κβαντική τεχνολογία, η συνδεσιμότητα 5G, οι ικανότητες υπολογιστικού νέφους και οι κόμβοι καινοτομίας· εκφράζει απογοήτευση για το γεγονός ότι τα ΕΣΑΑ δεν περιλαμβάνουν μεγάλο αριθμό διασυνοριακών έργων προκειμένου να ενισχυθούν οι δευτερογενείς επιπτώσεις και να ενισχυθεί η προστιθέμενη αξία της ΕΕ· σημειώνει ότι 20 κράτη μέλη προβλέπουν στα ΕΣΑΑ τους διασυνοριακά έργα, όπως σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, που εστιάζουν κυρίως στις υποδομές· καλεί τα κράτη μέλη να διευκρινίσουν τον ρόλο των συναφών ενδιαφερόμενων μερών στην παρουσίαση και την εφαρμογή των πολυκρατικών έργων, όπου κρίνεται απαραίτητο· θεωρεί ότι θα έπρεπε να περιληφθούν περαιτέρω διασυνοριακά μέτρα στα ΕΣΑΑ προκειμένου να ενισχυθούν οι δευτερογενείς τους συνέπειες και να τονωθεί η προστιθέμενη αξία τους για την ΕΕ· |
62. |
σημειώνει, συγκεκριμένα, τη σημασία των διασυνοριακών έργων που αφορούν τη μεταφορά ενέργειας μεταξύ των κρατών μελών· πιστεύει ότι, στο σημερινό πλαίσιο, τα ΕΣΑΑ θα είχαν επωφεληθεί περισσότερο από περαιτέρω διασυνοριακά έργα, ιδίως στον τομέα της ενέργειας· τονίζει ότι οι εν λόγω επενδύσεις είναι σημαντικές για την επίτευξη ενεργειακής κυριαρχίας και την πράσινη μετάβαση· υπογραμμίζει ότι η τρέχουσα κατάσταση δείχνει πόσο κρίσιμη είναι η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας της ΕΕ και η ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των κρατών μελών· ζητεί τη βελτίωση της διασύνδεσης των ευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων και τον πλήρη συγχρονισμό των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ· τονίζει, επιπλέον, τη σημασία της αύξησης των προσπαθειών για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης προκειμένου να περιοριστεί η αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας· |
63. |
παρατηρεί ότι κανένα από τα κράτη μέλη δεν πρότεινε τη μεταφορά διαρθρωτικών ταμείων στο ΕΣΑΑ του, ότι μόνο δύο κράτη μέλη σχεδιάζουν να διαθέσουν στους οικείους φακέλους του προγράμματος Invest EU κονδύλια ΜΑΑ και ότι μόνο τέσσερα κράτη μέλη σκοπεύουν να ενσωματώσουν το κόστος τεχνικής υποστήριξης στα ΕΣΑΑ τους· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η πρόβλεψη για μεταφορά κονδυλίων του ΜΑΑ στα εθνικά τμήματα του προγράμματος Invest EU δεν έχει αξιοποιηθεί πλήρως· υπενθυμίζει ότι οι συνέργειες μεταξύ διαφορετικών ταμείων της ΕΕ είναι σημαντικές για ορθή ανάκαμψη και ενοποιημένη ανθεκτικότητα της Ένωσης και υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι η χρήση αυτής της διάταξης συμβάλλει στην ενίσχυση των συνεργειών· |
64. |
υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό ΜΑΑ, τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας πρέπει να συνάδουν επίσης με τις πληροφορίες που περιλαμβάνουν τα κράτη μέλη στις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και τα λειτουργικά προγράμματα με ενωσιακά κονδύλια· επαναλαμβάνει ότι αυτή η διάταξη δεν είναι σημαντική μόνο για να αποφευχθεί η διπλή χρηματοδότηση ή η αλληλεπικάλυψη των στόχων, αλλά και για να διασφαλιστεί μια συντονισμένη προσέγγιση και να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη της ενωσιακής χρηματοδότησης· ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει ανάλυση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο διασφαλίζεται ο εν λόγω συντονισμός· σημειώνει το γεγονός ότι η έκδοση των ΕΣΑΑ οδήγησε σε κάποιες περιπτώσεις σε καθυστερήσεις όσον αφορά την έγκριση των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και εκφράζει ανησυχία σχετικά με τις επιπτώσεις αυτών των καθυστερήσεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αποφύγουν τις περαιτέρω καθυστερήσεις όσον αφορά την προετοιμασία και την έγκριση των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και ζητεί να αντιμετωπιστούν ταχέως οι εν λόγω καθυστερήσεις· |
65. |
υπογραμμίζει ότι οι συνέργειες και η συνοχή μεταξύ του ΜΑΑ και άλλων χρηματοδοτικών προγραμμάτων της Ένωσης είναι σημαντικές προκειμένου να διασφαλιστεί κατάλληλη ανάκαμψη και ενοποιημένη ανθεκτικότητα της Ένωσης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν συνέργειες μεταξύ των ΕΣΑΑ και άλλων χρηματοδοτικών προγραμμάτων της Ένωσης, και ιδίως των συμφωνιών εταιρικής σχέσης· εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή προέτρεψε τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τις συνέργειες με τα ΕΣΑΑ άλλων κρατών μελών· |
66. |
υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι τα ΕΣΑΑ αναμένεται να συνεισφέρουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του συνόλου ή σημαντικού υποσυνόλου των προκλήσεων που εντοπίζονται στις σχετικές ειδικές ανά χώρα συστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών πτυχών τους και των συστάσεων βάσει του άρθρου 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 (19) κατά περίπτωση προς το οικείο κράτος μέλος, ή των προκλήσεων που εντοπίζονται σε άλλα σχετικά έγγραφα που έχουν εγκριθεί επίσημα από την Επιτροπή στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου· σημειώνει την εκτίμηση της Επιτροπής ότι όλα τα ΕΣΑΑ αντιμετωπίζουν τουλάχιστον ένα σημαντικό υποσύνολο των προκλήσεων που προσδιορίζονται στις σχετικές συστάσεις του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, αλλά ότι δεν αντιμετωπίζονται όλες οι προκλήσεις· |
67. |
αναγνωρίζει τον θετικό αντίκτυπο των απαραίτητων φορολογικών μεταρρυθμίσεων των κρατών μελών που περιλαμβάνονται σε κάποια εθνικά σχέδια, ενώ εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι κανένα από τα κράτη μέλη που σχετίζονται με ειδικές ανά χώρα συστάσεις για τον επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό, την φοροαποφυγή, τη φοροδιαφυγή και την νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, έχουν ασχοληθεί με αυτές τις προκλήσεις στα ΕΣΑΑ τους· |
68. |
καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει επαρκώς την εκπλήρωση των οροσήμων και των στόχων, συμπεριλαμβανομένων όσων σχετίζονται με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις των ΕΣΑΑ κατά το στάδιο εκταμίευσης του Μηχανισμού, και να μειώσει αναλογικά τις καταβολές, βάσει της σημασίας των οροσήμων και των στόχων, είτε συνιστούν συμφωνημένα ορόσημα και στόχους που δεν εκπληρώθηκαν με ικανοποιητικό τρόπο, μεταξύ άλλων χωρίς υπαναχώρηση σε προηγουμένως επιτευχθέντα ορόσημα και στόχους· επιπλέον, καλεί την Επιτροπή, εάν είναι απαραίτητο, να κάνει χρήση των διατάξεων του κανονισμού, που της επιτρέπουν να ανακτά επιχορηγήσεις ή να ζητεί πρόωρη αποπληρωμή των δανείων σε περίπτωση παραβίασης των υποχρεώσεων των κρατών μελών στο πλαίσιο των χρηματοδοτικών συμβάσεων· |
69. |
σημειώνει ότι, σύμφωνα με την αξιολόγηση της Επιτροπής, όλα τα κράτη μέλη έλαβαν Α στη βαθμολογία που αφορά σχεδόν όλα τα κριτήρια τα οποία προβλέπονται στον κανονισμό ΜΑΑ· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την αξιολόγηση της Επιτροπής, όλα τα κράτη μέλη έλαβαν βαθμολογία Β για τα κριτήρια που αξιολογούν κατά πόσον το εκτιμώμενο συνολικό κόστος των ΕΣΑΑ είναι εύλογο· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι δαπάνες είναι ευλογοφανείς και ότι διενεργείται σωστή ανάλυση κόστους προκειμένου να αντιμετωπιστούν η απάτη και η διαφθορά· προτρέπει την Επιτροπή να αξιολογήσει ενδελεχώς την ικανοποιητική εκπλήρωση των οροσήμων και των στόχων πριν από την αποδοχή αιτήσεων πληρωμής, και να διασφαλίσει ότι τα ορόσημα και οι στόχοι που είχαν εκπληρωθεί προγενέστερα δεν έχουν αναστραφεί· |
Μηχανισμοί διαφάνειας, παρακολούθησης και ελέγχου
70. |
τονίζει τη σημασία της διαφάνειας και της χρηστής διαδικαστικής διαχείρισης καθ’ όλη τη διάρκεια των διαδικασιών και των πρακτικών των δημοσίων συμβάσεων· καλεί, εν προκειμένω, τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ισότητα και τη δικαιοσύνη, και ιδίως την πρόσβαση για όλους, συμπεριλαμβανομένων των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων, στη διαδικασία δημόσιων συμβάσεων· |
71. |
ζητεί από τα κράτη μέλη να δρομολογήσουν τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων για την εφαρμογή μέτρων με έγκαιρο τρόπο προκειμένου να διασφαλιστεί η ολοκλήρωσή τους σύμφωνα με το ημερολόγιο οροσήμων και στόχων· |
72. |
τονίζει ότι η διαφάνεια είναι καίριας σημασίας για ένα ισχυρό σύστημα παρακολούθησης των ΕΣΑΑ που θα επέτρεπε την ουσιαστική συμμετοχή του κοινού· επαναλαμβάνει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο αρνήθηκε τη δημιουργία, με την υποστήριξη του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, μιας διαδικτυακής πλατφόρμας στην οποία θα δημοσιοποιούνται οι τελικοί δικαιούχοι· παρατηρεί ότι, λόγω της φύσης των μέσων που χρησιμοποιούνται, ο έλεγχος επικεντρώνεται στην επίτευξη αποτελεσμάτων, παρά στην επαλήθευση των δαπανών· τονίζει ότι η εν λόγω προσέγγιση μπορεί να απλοποιεί την εφαρμογή και να συμβάλει στην επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος· προειδοποιεί ότι, χωρίς κατάλληλο έλεγχο, θα μπορούσε να δυσχεράνει την ανίχνευση κατάχρησης ενωσιακών κονδυλίων· ζητεί από την Επιτροπή, ωστόσο, να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσει τον έγκαιρο εντοπισμό περιπτώσεων κατάχρησης κονδυλίων της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί αυστηρά κάθε πιθανή περίπτωση διπλής χρηματοδότησης και, σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν τέτοια περιστατικά, να προβεί χωρίς καθυστέρηση στην ανάκτηση των κονδυλίων· |
73. |
καλεί την Επιτροπή να ενημερώσει την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή σχετικά με τη χρήση των συστημάτων ΤΠ που έχει δημιουργήσει η Επιτροπή προκειμένου τα κράτη μέλη να υποβάλλουν τις σχετικές πληροφορίες σχετικά με την υλοποίηση των ΕΣΑΑ· |
74. |
ζητεί από τα κράτη μέλη να συλλέγουν και να καταγράφουν δεδομένα σχετικά με τους τελικούς αποδέκτες και τους δικαιούχους ενωσιακής χρηματοδότησης σε ηλεκτρονική τυποποιημένη και διαλειτουργική μορφή, και να χρησιμοποιούν το ενιαίο εργαλείο εξόρυξης δεδομένων και βαθμολόγησης κινδύνου που θα παρέχεται από την Επιτροπή· ζητεί από την Επιτροπή να επιμείνει στη χρήση του ολοκληρωμένου και διαλειτουργικού συστήματος παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένου ενός ενιαίου εργαλείου εξόρυξης δεδομένων και βαθμολόγησης κινδύνου (ARACHNE) για όλες τις δαπάνες του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, και να διασφαλίσει ότι το ARACHNE είναι διαλειτουργικό με όλα τα σχετικά λογισμικά και σύνολα δεδομένων, ώστε να διατηρηθεί ο διοικητικός φόρτος στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο· επιπροσθέτως, επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντική η ψηφιοποίηση της υποβολής εκθέσεων, της παρακολούθησης και του ελέγχου· |
75. |
υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να συλλέγουν και να διασφαλίζουν την πρόσβαση των δεδομένων σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους του αποδέκτη των κονδυλίων και των δικαιούχων του προγράμματος και επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται η διαφάνεια των τελικών δικαιούχων χωρίς να επιβαρύνεται περαιτέρω η υποβολή στοιχείων· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν τακτικά επικαιροποιημένα δεδομένα για τους τελικούς δικαιούχους και τα μεταβιβασθέντα κονδύλια για λόγους δημόσιας εμπιστοσύνης και διαφάνειας· ζητεί από την Επιτροπή να καθιερώσει ένα ολοκληρωμένο, διαλειτουργικό και εύχρηστο σύστημα το οποίο να περιέχει πληροφορίες για όλα τα συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα, τους δικαιούχους και τους πραγματικούς δικαιούχους, τους αναδόχους και τους υπεργολάβους, και να είναι σε θέση να συγκεντρώνει όλα τα ποσά που λαμβάνονται από τον ίδιο δικαιούχο ή πραγματικό δικαιούχο· |
76. |
υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι, κατά την αξιολόγηση των ΕΣΑΑ και των αιτήσεων πληρωμής, μπορεί να επικουρείται από εμπειρογνώμονες και την καλεί να αξιοποιήσει πλήρως την παρούσα διάταξη, όπου κρίνεται αναγκαίο, εάν δεν διαθέτει την εσωτερική ικανότητα να εξετάζει ενδελεχώς τα σχέδια ή την εκπλήρωση των οροσήμων και των στόχων· εγείρει αμφιβολίες σχετικά με την επαρκή ικανότητα του Συμβουλίου να αναλύει σωστά τα ΕΣΑΑ ή τις αιτήσεις πληρωμής και ζητεί να διασφαλιστεί η επαρκής αξιολόγησή τους· |
77. |
ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η αξιολόγηση των οροσήμων και των στόχων που επιτυγχάνονται από τα κράτη μέλη ως μέρος των ΕΣΑΑ τους βασίζεται σε μια ολοκληρωμένη και διαφανή αξιολόγηση των οροσήμων και των στόχων σε όλες τις διαστάσεις τους, και ιδίως την ποιότητά τους· |
78. |
υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη υποχρεούνται να θεσπίσουν ισχυρά συστήματα εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου για τη διασφάλιση της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, και την πρόληψη και την καταπολέμηση της απάτης, της διαφθοράς, των συγκρούσεων συμφερόντων και τη διασφάλιση της διαφάνειας και ότι η Επιτροπή είναι υπεύθυνη για τη διασφάλιση της εφαρμογής και της πλήρους λειτουργικότητας των συστημάτων αυτών πριν από την έγκριση των πρώτων πληρωμών· υπενθυμίζει ότι οι πληρωμές πρέπει να εκταμιεύονται μετά την επίτευξη των οροσήμων και των στόχων· |
79. |
σημειώνει ότι η Επιτροπή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα κράτη μέλη για τον ενδελεχή έλεγχο της εφαρμογής των ΕΣΑΑ· αναμένει από την Επιτροπή να διασφαλίζει την αποτελεσματική παρακολούθηση, τον έλεγχο και την επιβολή της πλήρους εφαρμογής αυτών των απαιτήσεων και παρακολουθεί τη συνεχή συμμόρφωση με οποιωνδήποτε τέτοιων μέτρων σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής του ΜΑΑ· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει έναν ισχυρό μηχανισμό για τον τακτικό έλεγχο των συστημάτων ελέγχου των κρατών μελών· |
80. |
επαναλαμβάνει τον σημαντικό ρόλο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης, του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης και άλλων σχετικών οργάνων και οργανισμών της ΕΕ για τη στήριξη των κρατών μελών και της Επιτροπής στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης κατά την εφαρμογή του NGEU, και καλεί τα εν λόγω θεσμικά όργανα και οργανισμούς να κάνουν πλήρη χρήση των προνομίων τους δυνάμει του κανονισμού ΜΑΑ και άλλης σχετικής νομοθεσίας για την πρόληψη, τον εντοπισμό, τη διόρθωση και τη διερεύνηση περιπτώσεων απάτης, διαφθοράς και συγκρούσεων συμφερόντων, προκειμένου να ελέγχονται ενδελεχώς όλες οι δαπάνες του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· υπενθυμίζει ότι τα εν λόγω όργανα και οργανισμοί της ΕΕ θα πρέπει να διαθέτουν επαρκείς πόρους για την εκπλήρωση των καθηκόντων τους· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τα εν λόγω θεσμικά όργανα και οργανισμούς και να διασφαλίσει ότι υπάρχουν επαρκείς ικανότητες ελέγχου και ότι τα κράτη μέλη τους παρέχουν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις σχετικές πληροφορίες για την άσκηση των προνομίων τους· |
81. |
επιδοκιμάζει το φόρουμ επιβολής του νόμου για το NGEU, καθώς και την επιχείρηση «Sentinel», που με συνεργατικό τρόπο συμβάλλουν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση απειλών κατά των κονδυλίων του NGEU και, σε ευρύτερο πλαίσιο, κατά της οικονομικής ευρωστίας της Ένωσης, και χαρτογραφούν τα ευάλωτα σημεία των εθνικών συστημάτων κατανομής· |
82. |
επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό η Επιτροπή να αναλάβει συνεχή, και εκ των υστέρων, παρακολούθηση των δαπανών, της εφαρμογής και των δεδομένων διαχείρισης του ΜΑΑ, διασφαλίζοντας πλήρη διαφάνεια από κοινού με τα κράτη μέλη, προκειμένου να αναλύσει τα αποτελέσματα του ΜΑΑ, και εντοπίζοντας και αντιμετωπίζοντας τυχόν αδυναμίες σε αυτό το πλαίσιο· |
83. |
υπενθυμίζει ότι, στο πλαίσιο της διαδικασίας απαλλαγής της Επιτροπής, σύμφωνα με το άρθρο 319 ΣΛΕΕ, ο ΜΑΑ υπόκειται σε υποβολή εκθέσεων στο πλαίσιο των ενοποιημένων δημοσιονομικών εκθέσεων και εκθέσεων λογοδοσίας που αναφέρονται στο άρθρο 247 του δημοσιονομικού κανονισμού και, ειδικότερα, χωριστά στην ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις· |
Διακυβέρνηση, διαφάνεια και προβολή της υλοποίησης του ΜΑΑ
84. |
επαναβεβαιώνει τον ρόλο του Κοινοβουλίου στον έλεγχο της εφαρμογής του ΜΑΑ, ιδίως μέσω πέντε συζητήσεων στην ολομέλεια που πραγματοποιήθηκαν το 2021, δύο εγκριθέντων ψηφισμάτων, τεσσάρων διαλόγων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα που πραγματοποιήθηκαν με την Επιτροπή το 2021, 20 συνεδριάσεων της ειδικής ομάδας εργασίας για τον έλεγχο του ΜΑΑ, κοινοβουλευτικών ερωτήσεων και της τακτικής ροής πληροφοριών και ειδικών αιτημάτων παροχής πληροφοριών από την Επιτροπή· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 25 του κανονισμού ΜΑΑ, ζητείται από την Επιτροπή να διαβιβάσει τα σχετικά έγγραφα και τις πληροφορίες ταυτόχρονα και ισότιμα τόσο στο Κοινοβούλιο όσο και στο Συμβούλιο· σημειώνει την αργή έναρξη της ορθής διαδικασίας ροής εγγράφων και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε το Κοινοβούλιο όσον αφορά την πρόσβαση σε πληροφορίες που έλαβε η Επιτροπή και διαβίβασε τα κράτη μέλη· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι έκτοτε έχουν θεσπιστεί καλύτερες διαδικασίες επικοινωνίας και ζητεί να διατηρηθεί αυτή η ροή πληροφοριών· |
85. |
καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει μια ανοικτή, διαφανή και εποικοδομητική προσέγγιση κατά τον διάλογο σχετικά με την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα και να τηρήσει τη διάταξη του άρθρου 26 παράγραφος 1 του κανονισμού ΜΑΑ όσον αφορά τις τακτικές αλληλεπιδράσεις με το Κοινοβούλιο· υπενθυμίζει ότι η διοργανική συνεργασία που θεσπίστηκε μέσω του ΜΑΑ θα πρέπει να καταστεί ελάχιστο πρότυπο σε όλα τα χρηματοδοτικά προγράμματα· |
86. |
καλεί τα εθνικά κοινοβούλια και τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς, σύμφωνα με τα εθνικά νομικά πλαίσια, να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Κοινοβουλίου και να ελέγξουν την εφαρμογή των ΕΣΑΑ τους με ανοικτό, διαφανή και δημοκρατικό τρόπο· |
87. |
εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σε όλα τα κράτη μέλη, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, οι κοινωνικοί εταίροι, ο ακαδημαϊκός τομέας ή άλλα συναφή ενδιαφερόμενα μέρη δεν συμμετείχαν επαρκώς στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των ΕΣΑΑ, σύμφωνα με το εθνικό νομικό πλαίσιο, και ζητεί να συμμετάσχουν βάσει σαφών και διαφανών αρχών στην εφαρμογή των ΕΣΑΑ στον μέγιστο δυνατό βαθμό σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία· |
88. |
υπενθυμίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, οι κοινωνικοί εταίροι και τα λοιπά συναφή ενδιαφερόμενα μέρη βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της εφαρμογής των ΕΣΑΑ σε τοπικό επίπεδο και υπενθυμίζει στην Επιτροπή και τα κράτη μέλη ότι η δέουσα συμμετοχή και ο συντονισμός και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τους κοινωνικούς εταίρους και τα άλλη συναφή ενδιαφερόμενα μέρη στην υλοποίηση και παρακολούθηση των σχεδίων είναι αποφασιστικής σημασίας για την επιτυχή ανάκαμψη της Ένωσης και είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματικότητα και την ευρεία ανάληψη ευθύνης των ΕΣΑΑ· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τρόπους για την καθιέρωση διαλόγου με τους εκπροσώπους των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών του ΜΑΑ σε επίπεδο ΕΕ· |
89. |
καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν σαφήνεια στην κατανομή ευθυνών και επαρκή συστήματα διαχείρισης των κονδυλίων ΜΑΑ που λαμβάνουν πλήρως υπόψη τις ειδικές ανάγκες των πολιτών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, τηρώντας ταυτόχρονα τις αρχές της απαγόρευσης των διακρίσεων και της ισότιμης μεταχείρισης· υπενθυμίζει ότι η εφαρμογή των μέτρων των ΕΣΑΑ τηρούν όλους τους σχετικούς νόμους σύμφωνα με τα εθνικά νομικά πλαίσια· |
90. |
αναμένει την έκθεση επανεξέτασης σχετικά με την εφαρμογή του ΜΑΑ, που καταρτίζεται από την Επιτροπή ώστε να παράσχει εκτεταμένα στοιχεία και ανάλυση σχετικά με τις συνεισφορές των ΕΣΑΑ στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων του αντικτύπου των ΕΣΑΑ όσον αφορά την ισότητα των φύλων και της αποτελεσματικής συμβολής τους στην ισότητα των φύλων, καθώς και της στήριξης των ΜΜΕ και της στρατηγικής αυτονομίας· |
91. |
καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει κατά πόσον οι νομίμως καθορισμένοι στόχοι δαπανών πράσινων δαπανών ύψους 37 % και ψηφιακών δαπανών ύψους 20 % είναι πιθανόν να επιτευχθούν σύμφωνα με τον σχεδιασμό κατά τη φάση υλοποίησης του ΜΑΑ και, κατά περίπτωση, ζητεί από τα κράτη μέλη να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την επίτευξη των στόχων αυτών όπου αναμένουν ότι ενδέχεται οι στόχοι να μην επιτευχθούν, με την υποστήριξη της Επιτροπής όταν αυτό είναι αναγκαίο· |
92. |
αναμένει ότι η έκθεση επανεξέτασης σχετικά με την εφαρμογή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που εκπόνησε η Επιτροπή θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα σημεία συμφόρησης, κατά περίπτωση, που εμποδίζουν την επαρκή υλοποίηση των ΕΣΑΑ· |
93. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για την έναρξη, τον Δεκέμβριο του 2021, του πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα, ο οποίος θα επιτρέψει σε κάθε πολίτη να παρακολουθεί την εφαρμογή του ΜΑΑ· σημειώνει ότι, σύμφωνα με την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σχετικά με τους κοινούς δείκτες, τα κράτη μέλη υποβάλλουν έκθεση σχετικά με διάφορους δείκτες, μεταξύ άλλων για την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Πυλών Κοινωνικών Δικαιωμάτων και των ΜΜΕ που λαμβάνουν στήριξη· καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει και να ενισχύσει τις ικανότητες του πίνακα αποτελεσμάτων ώστε να διασφαλιστεί υψηλός βαθμός προβολής και λογοδοσίας του ΜΑΑ· επικροτεί το γεγονός ότι ο πίνακας αποτελεσμάτων περιέχει στοιχεία ανά φύλο για δείκτες που εκφράζονται με αριθμό απασχολουμένων· |
94. |
ζητεί από την Επιτροπή να επιβάλει στα κράτη μέλη τη διάταξη ότι πρέπει να παράσχουν τα στοιχεία που είναι απαραίτητα ώστε να υποβάλλονται στοιχεία σχετικά με την πρόοδο όσον αφορά τους έξι πυλώνες του κανονισμού ΜΑΑ και συνεπώς να δίνεται σε κάθε πολίτη η δυνατότητα να παρακολουθεί την εφαρμογή του ΜΑΑ· εκφράζει ωστόσο τη λύπη του για το γεγονός ότι τα κράτη μέλη ήταν απρόθυμα να παράσχουν πιο αναλυτικά δεδομένα σχετικά με τον πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα· σημειώνει ότι τα πιο αναλυτικά δεδομένα θα επέτρεπαν στους πολίτες να τηρούν τις κυβερνήσεις τους περισσότερο υπόλογες· |
95. |
τονίζει ότι ένας από τους στόχους του κανονισμού ΜΑΑ είναι να συμβάλει στην επίτευξη των κοινωνικών στόχων της ΕΕ και επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν μεθοδολογίες που εφαρμόζονται για τη διαπίστωση της προόδου όσον αφορά την εφαρμογή του και τον τρόπο συμβολής στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για τις κοινωνικές δαπάνες και τον πίνακα αποτελεσμάτων για την ανθεκτικότητα δεν αρκεί για την παρακολούθηση και την υποβολή στοιχείων για την κοινωνική διάσταση κι τη διάσταση του φύλου, καθώς και τις επιπτώσεις του ΜΑΑ· καλεί την Επιτροπή να αντικατοπτρίζει καλύτερα την παρακολούθηση της εφαρμογής των 20 αρχών του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων μέσω συμπληρωματικών κοινωνικών δεικτών και δεικτών σχετικά με το φύλο που περιλαμβάνονται στη θεματική ανάλυση του πίνακα αποτελεσμάτων· |
96. |
καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει συμπληρωματικούς δείκτες που περιλαμβάνονται στη θεματική ανάλυση του πίνακα αποτελεσμάτων για την παρακολούθηση των επιδόσεων των κρατών μελών όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, τη συνοχή και την ανταγωνιστικότητα· |
97. |
υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό ΜΑΑ, η Επιτροπή πρέπει να εφαρμόζει δράσεις πληροφόρησης και επικοινωνίας αναφορικά με τον μηχανισμό· ενθαρρύνει την Επιτροπή, μέσω των γραφείων εκπροσώπησης στα κράτη μέλη και σε συνεργασία με τα γραφεία συνδέσμου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα κράτη μέλη, να δρομολογήσει εκδηλώσεις στα κράτη μέλη που προάγουν τον πίνακα αποτελεσμάτων και εμφανίζουν τις διαφορετικές αναλύσεις οι οποίες διεξάγονται από την Επιτροπή, μεταξύ άλλων για τους έξι πυλώνες· ενθαρρύνει την Επιτροπή να δημοσιεύει λεπτομερή ανάλυση σχετικά με τις θετικές επιπτώσεις του ΜΑΑ υπογραμμίζοντας τις καλές πρακτικές στην εφαρμογή των εθνικών ΕΣΑΑ και συστάσεις για την υπερπήδηση των εμποδίων εφαρμογής και τη βελτίωση της αποτελεσματικής χρήση των κεφαλαίων· |
98. |
επισημαίνει ότι οι εθνικές δημόσιες διοικήσεις αντιμετωπίζουν σημαντική πρόκληση για την απορρόφηση όλων των χρηματοδοτήσεων του ΜΑΑ σε τόσο βραχύ χρονικό διάστημα· ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει ενεργά τα κράτη μέλη στην απορρόφηση των κονδυλίων αυτών, ώστε τα κονδύλια του ΜΑΑ να εκταμιεύονται με επιτυχία σε ολόκληρη την Ένωση· |
99. |
διατηρεί τη δέσμευσή του και προτίθεται να αξιοποιήσει πλήρως το εύρος δυνατοτήτων που προσφέρει ο κανονισμός ΜΑΑ ώστε να αξιολογηθεί, να ελεγχθεί και να προωθηθεί ο ΜΑΑ, μεταξύ άλλων μέσω εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο· |
100. |
χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας να καταρτίσει αρχές καλών πρακτικών που διέπουν τη διαφάνεια κατά τη χρήση κονδυλίων ανάκαμψης· |
101. |
σημειώνει ότι τα ΕΣΑΑ των κρατών μελών υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με τις στρατηγικές επικοινωνίας τους· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι, χωρίς σαφές πρότυπο, οι εν λόγω εκστρατείες επικοινωνίας προβλέπεται να είναι πολύ διαφορετικές, περιορίζοντας έτσι την προβολή του ΜΑΑ και της συνολικής χρηματοδότησης της ΕΕ· επικροτεί το γεγονός ότι τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν ακολουθήσει τις συστάσεις της Επιτροπής για τον σχεδιασμό ειδικών ιστοτόπων όπου εμφανίζονται πληροφορίες σχετικά με τον ΜΑΑ, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σημειώνονται σημαντικές διαφορές όσον αφορά τις λεπτομέρειες των διαθέσιμων πληροφοριών που δημοσιοποιούνται στους ιστοτόπους αυτούς· |
102. |
ζητεί την περαιτέρω εναρμόνιση των διαθέσιμων πληροφοριών για τους πολίτες σχετικά με την εθνική υλοποίηση και τις εθνικές στρατηγικές επικοινωνίας σχετικά με τον ΜΑΑ ώστε να ενθαρρύνεται η διαφάνεια και η λογοδοσία, ενισχύοντας συνεπώς την οικειοποίηση της εφαρμογής· καλεί την Επιτροπή να συστήσει μια εναρμονισμένη προσέγγιση και εναρμονισμένο πρότυπο εμφάνισης πληροφοριών για την εφαρμογή του ΜΑΑ σε εθνικό/περιφερειακό επίπεδο, και ζητεί από τα κράτη μέλη να τηρήσουν το εν λόγω πρότυπο ή να επεξηγήσουν τις παρεκκλίσεις τους από αυτό· |
Διδάγματα που αντλήθηκαν από τον ΜΑΑ έως τώρα
103. |
επαναλαμβάνει τη σημασία της επιτυχούς εφαρμογής του ΜΑΑ από τα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλιστεί ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος στην οικονομία και την κοινωνία της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι η αναθεώρηση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ θα αποτελέσει την ευκαιρία να αντληθούν διδάγματα από τις επιτυχίες, αλλά και τις ελλείψεις του ΜΑΑ· ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει και να παρουσιάσει διάφορα σενάρια σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του ΜΑΑ θα μπορούσαν να εμπνεύσουν την επανεξέταση του πλαισίου μακροοικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την επίτευξη μεγαλύτερης διαφάνειας, δημοκρατίας, συμμετοχής, συντονισμού και εποπτείας· |
104. |
υπογραμμίζει ότι ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας κατέδειξε τη σημασία της ισχυρής συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, από κοινού με το Συμβούλιο, στον καθορισμό των κοινών προτεραιοτήτων της ΕΕ, στην αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων και στον σχεδιασμό των υποκείμενων πολιτικών κατευθυντήριων γραμμών και μηχανισμών διακυβέρνησης, καθώς και στον έλεγχο της εφαρμογής για μια ισχυρή ευρωπαϊκή ευθύνη· επαναβεβαιώνει ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να βρίσκεται σε ισότιμη βάση με το Συμβούλιο όσον αφορά τον έλεγχο της εφαρμογής του μηχανισμού και καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η ίση μεταχείριση και για τα δύο θεσμικά όργανα θα εφαρμόζεται στις μελλοντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ· τονίζει τη σημασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων για την ενίσχυση της δημοκρατικής λογοδοσίας και της νομιμότητας της διαδικασίας· |
105. |
σημειώνει με ικανοποίηση ότι η στήριξη της ΕΕ, η οποία παρέχεται σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις υπό μορφή πακέτων μαζί με κίνητρα, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση της εθνικής οικειοποίησης του ΜΑΑ και του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου με βάση κοινές προτεραιότητες της ΕΕ· επιπλέον, τονίζει ότι ο ουσιαστικός κοινωνικός και εδαφικός διάλογος με υψηλό επίπεδο συμμετοχής των τοπικών και περιφερειακών αρχών, των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, εντός του εθνικού νομικού πλαισίου, είναι απαραίτητος για την εθνική οικειοποίηση, την επιτυχή εφαρμογή και τη δημοκρατική λογοδοσία και ότι οι διάλογοι αυτοί θα πρέπει να ενισχυθούν και να εφαρμοστούν με μεγαλύτερη επιμέλεια και θα μπορούσαν να εμπνεύσουν μελλοντικές πρωτοβουλίες και μηχανισμούς στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της· |
106. |
αναγνωρίζει, με βάση το καλό παράδειγμα του ΜΑΑ, στο πλαίσιο του NGEU, την ισχυρή προστιθέμενη αξία μιας κοινής, σύγχρονης και αποτελεσματικής αντίδρασης της ΕΕ που μπορεί να κινητοποιηθεί γρήγορα για την αντιμετώπιση κρίσεων και νέων προκλήσεων· |
107. |
καλεί την Επιτροπή να λάβει πλήρως υπόψη τις απόψεις του Κοινοβουλίου στην επικείμενη έκθεση επανεξέτασης σχετικά με την εφαρμογή του ΜΑΑ, την οποία η Επιτροπή θα υποβάλει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έως τις 31 Ιουλίου 2022· καλεί την Επιτροπή να λαμβάνει επίσης υπόψη τη συμβολή όλων των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών στην εν λόγω έκθεση· |
o
o o
108. |
αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών. |
(1) ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17.
(2) ΕΕ L 433 I της 22.12.2020, σ. 1.
(3) ΕΕ C 15 της 12.1.2022, σ. 184.
(4) ΕΕ C 67 της 8.2.2022, σ. 90.
(5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0121.
(6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0219.
(7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0240.
(8) ΕΕ L 429 της 1.12.2021, σ. 83.
(9) ΕΕ L 429 της 1.12.2021, σ. 79.
(10) ΕΕ C 155 της 30.4.2021, σ. 45.
(11) ΕΕ C 97 της 28.2.2022, σ. 21.
(12) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0074.
(13) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0204.
(14) https://ec.europa.eu/economy_finance/recovery-and-resilience-scoreboard/
(15) https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/research/advanced-search?textualSearch=RRF&startDate=01%2F07%2F2019&endDate=&firstCameToPage=false
(16) Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών, Θεματικό Τμήμα Δικαιωμάτων των Πολιτών και Συνταγματικών Υποθέσεων, COVID-19 and its economic impact on women and women’s poverty — Insights from 5 European Countries (COVID-19 και ο οικονομικός του αντίκτυπος στις γυναίκες και στη φτώχεια των γυναικών), Μάιος 2021. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2021/693183/IPOL_STU(2021)693183_EN.pdf
(17) Eurochild, Growing up in lockdown: Europe’s children in the age of COVID-19 (Μεγαλώνοντας σε συνθήκες περιορισμού της κυκλοφορίας: Τα παιδιά της Ευρώπης στην εποχή της COVID-19), 17 Νοεμβρίου 2020. https://www.eurochild.org/resource/growing-up-in-lockdown-europes-children-in-the-age-of-covid-19/
(18) Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1).
(19) Κανονισμός (EE) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με την πρόληψη και τη διόρθωση των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών (ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 25).
27.1.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32/58 |
P9_TA(2022)0265
Μέτρα ένταξης στο πλαίσιο του Erasmus+ 2014-2020
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2022 σχετικά με την εφαρμογή μέτρων ένταξης στο πλαίσιο του Erasmus+ 2014-2020 (2021/2009(INI))
(2023/C 32/07)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
— |
έχοντας υπόψη τα άρθρα 6, 10, 165 και 166 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος «Erasmus+»: το πρόγραμμα της Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό και για την κατάργηση των αποφάσεων αριθ. 1719/2006/ΕΚ, αριθ. 1720/2006/ΕΚ και αριθ. 1298/2008/ΕΚ (1), |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EE) 2021/817 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2021, για τη θέσπιση του προγράμματος «Erasmus+»: το πρόγραμμα της Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 (2), |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 31ης Ιανουαρίου 2018, με τίτλο «Ενδιάμεση αξιολόγηση του προγράμματος Erasmus+ (2014-2020)» (COM(2018)0050), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 14ης Νοεμβρίου 2017, με τίτλος «Ισχυροποίηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας μέσω της εκπαίδευσης και του πολιτισμού — Η συμβολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη σύνοδο των ηγετών στο Γκέτεμποργκ, 17 Νοεμβρίου 2017» (COM(2017)0673), |
— |
έχοντας υπόψη τη διοργανική διακήρυξη για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (3), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Νοεμβρίου 2020, με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ 2020-2025» (COM(2020)0698), η οποία βασίζεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 16ης Ιουνίου 2016 για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ, |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού 2020-2025» (COM(2020)0565), που επιδιώκει την επικαιροποίηση της οδηγίας 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2000, περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής (4) (οδηγία περί φυλετικής ισότητας), |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με αποτελεσματικά μέτρα προκειμένου τα προγράμματα Erasmus+, Δημιουργική Ευρώπη και Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης να αποκτήσουν οικολογικό προσανατολισμό (5), |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του, καθώς και το άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο ε) και το Παράρτημα 3 της απόφασης της Διάσκεψης των Προέδρων της 12ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη διαδικασία έγκρισης για τη σύνταξη εκθέσεων πρωτοβουλίας, |
— |
έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Αναφορών, |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A9-0158/2022), |
Α. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η κινητικότητα αποτελεί εξαιρετικά σημαντικό μέρος της ψηφιακής και της διά ζώσης μάθησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή ίσων και συμπεριληπτικών ευκαιριών για όλους είναι και πρέπει να εξακολουθήσει να είναι εγγενής στις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άτομα από όλα τα περιβάλλοντα και τα κοινωνικά στρώματα πρέπει να μπορούν να επωφελούνται πλήρως και ισότιμα από το Erasmus+· επισημαίνει ότι το Erasmus+ δεν ωφελεί μόνο τους συμμετέχοντες αλλά και ολόκληρες κοινότητες και κοινωνίες και πληροί τις φιλοδοξίες του Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών αριθ. 4· σημειώνει ότι αυτό οδηγεί σε πιο δημοκρατικές, ισχυρότερες και πιο συνεκτικές και ανθεκτικές κοινωνίες· |
Β. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός Erasmus+ 2014-2020 δίνει έμφαση στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης και στη συμμετοχή των ατόμων με ειδικές ανάγκες ή με λιγότερες ευκαιρίες, όπως ορίζεται στη στρατηγική «Erasmus+ για την ένταξη και την πολυμορφία», η οποία περιλαμβάνει άτομα με αναπηρία, προβλήματα υγείας, εκπαιδευτικές δυσκολίες, πολιτισμικές διαφορές και οικονομικούς, γεωγραφικούς και κοινωνικούς φραγμούς· υπογραμμίζει ότι το τρέχον πρόγραμμα Erasmus+ (2021-2027) συμβαδίζει επίσης με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση· |
Γ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 είχε σοβαρό αντίκτυπο στον τομέα της εκπαίδευσης στο σύνολό του, επιδεινώνοντας περαιτέρω τις υφιστάμενες ανισότητες όσον αφορά την πρόσβαση στην εκπαίδευση και τονίζοντας την ανάγκη να διατηρηθούν τα μέτρα ένταξης στο Erasmus+ και να γίνουν οι απαραίτητες βελτιώσεις· |
Δ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει θεσπιστεί εναρμονισμένη και υποχρεωτική στρατηγική ένταξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το πρόγραμμα Erasmus+ για την περίοδο 2014-3030, μια έλλειψη που περιόρισε τον αντίκτυπο των μέτρων ένταξης στο πρόγραμμα· |
Ε. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η φυσική κινητικότητα επιτρέπει την εμβάπτιση και τη βέλτιστη αλληλεπίδραση με άλλους πολιτισμούς, και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εικονικές ανταλλαγές και η μάθηση αποτελούν πολύτιμο συμπλήρωμα της φυσικής κινητικότητας, αλλά δεν παρέχουν την ίδια ποιότητα και ωφέλεια της εμπειρίας· |
ΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία επιτάχυνε την ψηφιακή μετάβαση και ανέδειξε τη σημασία των καλών ψηφιακών δεξιοτήτων· υπογραμμίζει το γεγονός ότι το Erasmus+ μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων και την επανειδίκευση· |
Ζ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπειρία της κινητικότητας που προσφέρει το Erasmus+ μπορεί να αποτελέσει μετασχηματιστική εμπειρία για τους συμμετέχοντες και μπορεί να επηρεάσει θετικά τις επικοινωνιακές δεξιότητες, την αυτοπεποίθηση, τον ανοικτό χαρακτήρα, την κριτική σκέψη, την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη, την απασχολησιμότητα, την ευημερία τους, και την κατανόησή τους για τα οφέλη μιας ενωμένης Ευρώπης, παρέχοντας συμπεριληπτικές ευκαιρίες μάθησης που εμπλουτίζουν τη ζωή τους και τους επιτρέπουν να βιώσουν τη γλωσσική και πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης, αποκτώντας παράλληλα διά βίου γνώση· |
Η. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενδιάμεση αξιολόγηση του προγράμματος Erasmus+ 2014-2020 που δημοσίευσε η Επιτροπή το 2018 υπογράμμισε την ανάγκη προσέγγισης περισσότερων ατόμων με λιγότερες ευκαιρίες και μικρότερων οργανισμών σε όλες τις περιφέρειες· |
1. |
σημειώνει με ικανοποίηση τη συνολική θετική αντίληψη όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο αναπτύχθηκαν τα μέτρα ένταξης κατά την περίοδο προγραμματισμού Erasmus+ 2014-2020· |
2. |
υπογραμμίζει ότι το Erasmus+ θα πρέπει να υποστηρίζει τα σχέδια διεθνοποίησης των ενδιαφερομένων και των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, τα οποία συνεισφέρουν στην άρση των σωματικών, ψυχολογικών, κοινωνικών, κοινωνικοοικονομικών, γλωσσικών, ψηφιακών και άλλων εμποδίων στη μαθησιακή κινητικότητα, προσφέροντας σαφείς και λεπτομερείς πληροφορίες και ποιοτική υποστήριξη στους συμμετέχοντες από υποεκπροσωπούμενες ομάδες και σε όσους έχουν ειδικές ανάγκες· |
3. |
τονίζει την καίρια ανάγκη για προσαρμοσμένη χρηματοδότηση και επιχορηγήσεις, όπως προχρηματοδότηση, συμπληρωματικές επιχορηγήσεις, προκαταβολικές πληρωμές και κατ’ αποκοπή ποσά, προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή ατόμων με λιγότερες ευκαιρίες ή από μειονεκτούντα περιβάλλοντα, δεδομένου ότι οι οικονομικοί φραγμοί εξακολουθούν να αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στο πρόγραμμα Erasmus+· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη εφαρμογής ευέλικτων κανόνων για την παροχή επαρκούς χρηματικού ποσού για την κάλυψη των αναγκών τους, ιδίως του κόστους διαβίωσής τους· |
4. |
καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω τα εργαλεία χρηματοδότησης του Erasmus+ και να δημιουργήσει συνέργειες με άλλα προγράμματα· |
5. |
τονίζει ότι το ποσό των χρημάτων που δίνεται μέσω των υποτροφιών κινητικότητας εξακολουθεί να είναι ανεπαρκές σε ορισμένες περιπτώσεις, και μπορεί να αποτελέσει λόγο κοινωνικού αποκλεισμού για τους σπουδαστές και τις οικογένειες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα της κινητικότητας· ζητεί να αυξηθεί ο προϋπολογισμός του 2023 για την πλήρη εφαρμογή των μέτρων ένταξης στο Erasmus+ και στο Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης· |
6. |
παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα υφιστάμενα ψηφιακά εργαλεία λειτουργούν σωστά και στην πλήρη τους έκταση και να αντιμετωπίσει χωρίς καθυστέρηση τα σοβαρά, επίμονα ζητήματα που σχετίζονται με τα εργαλεία ΤΠ του Erasmus+, τα οποία παρεμποδίζουν σημαντικά όχι μόνο τη συμμετοχή μικρότερων οργανισμών, των ατόμων με λιγότερες ευκαιρίες, των γηραιότερων συμμετεχόντων και του προσωπικού που βοηθά με τα διοικητικά έγγραφα, αλλά και τη συμμετοχή κάθε είδους δικαιούχων· καλεί την Επιτροπή να καταστήσει τη διαδικασία για τα νεοεισαχθέντα εργαλεία ΤΠ ευκολότερη και προσβάσιμη σε όλες τις ομάδες και να τα δοκιμάσει σε αρκετά μεγάλη κλίμακα πριν από την εφαρμογή τους· |
7. |
σημειώνει ότι οι διοικητικοί φραγμοί εμποδίζουν πολλούς δυνητικούς εκπαιδευόμενους από τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα· παροτρύνει την Επιτροπή να μειώσει τη γραφειοκρατία και να απλουστεύσει τις διαδικασίες πρόσβασης στη χρηματοδότηση, με στόχο τον εξορθολογισμό της διαδικασίας και τη διευκόλυνση της κατανόησης και της προσβασιμότητας· υπογραμμίζει ότι ο διοικητικός φόρτος αποτελεί φραγμό για την πρόσβαση σε όλους και επηρεάζει περισσότερο όσους έχουν λιγότερες ευκαιρίες ή ειδικές ανάγκες· τονίζει ότι είναι σημαντικό οι διαδικασίες υποβολής αιτήσεων να παρέχονται σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες· |
8. |
επαινεί τον ρόλο των εκπαιδευτικών, των νέων και των κοινωνικών λειτουργών, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των ενώσεων και του εκπαιδευτικού προσωπικού ως κινητήριων δυνάμεων για τα ιδρύματα που συμμετέχουν στην ευαισθητοποίηση σχετικά με το πρόγραμμα, μέσω της ενημέρωσης και της υποστήριξης των μελλοντικών εκπαιδευομένων και του εντοπισμού ατόμων με λιγότερες ευκαιρίες· σημειώνει ότι χωρίς αυτούς, οι περισσότεροι συμμετέχοντες, ιδίως αυτοί με λιγότερες ευκαιρίες δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους εθνικούς οργανισμούς να εκτιμήσουν και να αναγνωρίσουν το έργο τους, που συχνά προσφέρεται εθελοντικά, να τους στηρίξουν διευκολύνοντας τη δική τους κινητικότητα και να τους παράσχουν επαρκή χρηματοδότηση και υποστήριξη, συνοδεύοντας παράλληλα τους συμμετέχοντες με λιγότερες ευκαιρίες και παρέχοντάς τους ειδική κατάρτιση προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους· επισημαίνει τη σημασία της επικαιροποίησης διαφόρων εργαλείων που χρησιμοποιούν για τον εντοπισμό πιθανών συμμετεχόντων και για την καλύτερη προσαρμογή της εμπειρίας του Erasmus+, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες κάθε μεμονωμένου συμμετέχοντος· |
9. |
τονίζει τη σημασία της παροχής κατάλληλης κατάρτισης και στήριξης στους εκπαιδευτές για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών, και την προώθηση της ανταλλαγής ορθών πρακτικών στον τομέα· |
10. |
ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τους εθνικούς οργανισμούς να διευκολύνουν περισσότερα εκπαιδευτικά σεμινάρια για το προσωπικό του Erasmus+ για την υλοποίηση έργων, την ανάπτυξη μεθόδων χωρίς αποκλεισμούς και τη διερεύνηση νέων τρόπων προσέγγισης των μελλοντικών δικαιούχων του προγράμματος· |
11. |
τονίζει ότι είναι αναγκαίο η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και οι εθνικοί οργανισμοί να παρέχουν καλύτερη στήριξη στις οργανώσεις βάσης σε όλες τις περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων με πρωτοβουλία κοινοτήτων και των μικρότερων οργανώσεων, ιδίως στις εξόχως απόκεντρες, στις νησιωτικές και στις απομακρυσμένες, στις ορεινές και στις αγροτικές περιοχές και τις λιγότερο προσπελάσιμες περιοχές, και να διασφαλίζουν τη δίκαιη κατανομή των πόρων και των έργων σε κάθε κράτος μέλος· |
12. |
τονίζει τη σημασία της παροχής επαρκούς οικονομικής και υλικής στήριξης στο προσωπικό, επιπλέον της περαιτέρω κατάρτισης και επιπρόσθετης εμπειρογνωμοσύνης του, ώστε να μπορεί να συνεργάζεται με τους συμμετέχοντες και τους δικαιούχους, βελτιώνοντας την πρόσβαση και προωθώντας την επιτυχία και τον αντίκτυπο των έργων, διασφαλίζοντας παράλληλα την ομαλή λειτουργία της κινητικότητας και των έργων· επισημαίνει ότι οι εθνικοί οργανισμοί στα κράτη μέλη μπορούν να παράσχουν σημαντική βοήθεια εντοπίζοντας τις ανάγκες των οργανώσεων και των ιδρυμάτων στο θέμα αυτό, και παρέχοντας την αναγκαία στήριξη· |
13. |
επισημαίνει τον θετικό αντίκτυπο της βραχυπρόθεσμης κινητικότητας των μαθητών στην υπέρβαση των ψυχικών και ψυχοκοινωνικών φραγμών, και ζητεί από την Επιτροπή και τους εθνικούς οργανισμούς να προωθήσουν σχέδια κινητικότητας που απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους· |
14. |
καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διοργανώσουν στοχευμένες ενημερωτικές εκστρατείες, τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου, για την αύξηση της ευαισθητοποίησης και της προβολής μεταξύ των πολιτών σχετικά με τα οφέλη του Erasmus+ μέσω της συνεργασίας με τα μέσα ενημέρωσης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε δημόσιους χώρους μάθησης, όπως βιβλιοθήκες, σχολεία και πανεπιστήμια· |
15. |
ζητεί από όλους τους εθνικούς οργανισμούς να διορίσουν ειδικούς υπαλλήλους για την ένταξη και την πολυμορφία, προκειμένου να προσεγγίσουν άμεσα μαθητές με ειδικές ανάγκες και/ή λιγότερες ευκαιρίες· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τους οργανισμούς που επελέγησαν για την υλοποίηση των δράσεων του Erasmus+ να ορίσουν ειδικά πρόσωπα επικοινωνίας για άτομα με λιγότερες ευκαιρίες, και υπενθυμίζει ότι οι πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες υποστήριξης για άτομα με ειδικές ανάγκες πρέπει να είναι σαφείς, επικαιροποιημένες, πλήρεις και εύκολα προσβάσιμες· |
16. |
καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει τις κατευθυντήριες γραμμές για τις εθνικές πολιτικές που θα επιτρέψουν την καλύτερη συμμετοχή των εκπαιδευομένων που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, πολιτισμικές διαφορές και οικονομικά, γεωγραφικά και κοινωνικά εμπόδια και να εξετάσει ενδελεχώς και να συντάξει αναφορές για την εφαρμογή τους· |
17. |
υποστηρίζει όλες τις πρωτοβουλίες της ΕΕ που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της κινητικότητας των σπουδαστών, όπως η εφαρμογή Erasmus+ για κινητά τηλέφωνα, το «Erasmus χωρίς χαρτί» και η ευρωπαϊκή φοιτητική ταυτότητα· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα στενότερου συνδυασμού του Erasmus+ με άλλα προγράμματα και να προωθήσει τη διατομεακή συνεργασία, συμπεριλαμβανομένου του Interrail, προκειμένου να ενισχυθεί η ένταξη και η ισότητα που θα βελτιώσουν την πρόσβαση σε καλύτερες και πιο οικολογικές επιλογές κινητικότητας, ιδίως για όσους διαθέτουν λιγότερες ευκαιρίες· καλεί επίσης την Επιτροπή να καταστήσει την πρωτοβουλία DiscoverEU πιο συμπεριληπτική, επιτρέποντας τη συμμετοχή περισσότερων ατόμων· |
18. |
τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις γλωσσικές ικανότητες, ιδίως για τους συμμετέχοντες με λιγότερες ευκαιρίες· ζητεί, ως εκ τούτου, στοχευμένη και προσαρμοσμένη για κάθε ομάδα στήριξη για την εκμάθηση γλωσσών, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της κινητικότητας, και επιμένει ότι η υποστήριξη αυτή δεν θα πρέπει να περιορίζεται σε διαδικτυακά μαθήματα· |
19. |
αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο της Υποστήριξης για Ευκαιρίες Προηγμένης Μάθησης και Κατάρτισης (SALTO) για την ένταξη και την πολυμορφία για την εφαρμογή μέτρων ένταξης για το σκέλος Erasmus+ Νεολαία, και σημειώνει ότι η επέκταση των στρατηγικών ένταξης στο σκέλος «Εκπαίδευση και κατάρτιση» κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού θα πρέπει να παρακολουθείται στενά, καθώς οι ομάδες-στόχοι είναι διαφορετικές· τονίζει την ανάγκη στενότερης συνεργασίας των εθνικών οργανισμών με τα γραφεία εύρεσης εργασίας και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων, για τη διευκόλυνση της ένταξης των ενηλίκων εκπαιδευόμενων στο πρόγραμμα Erasmus+ 2021-2027· |
20. |
εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων — τόσο ποσοτικών όσο και ποιοτικών — σχετικά με τη συμμετοχή των ατόμων με λιγότερες ευκαιρίες στο πρόγραμμα Erasmus+, καθώς τα δεδομένα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον προσδιορισμό των ομάδων στις οποίες θα πρέπει να στοχεύουν τα μέτρα ένταξης· υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης συστημάτων αξιολόγησης για την απόκτηση σαφών στατιστικών στοιχείων και την κατάλληλη εκτίμηση περαιτέρω προβληματικών ζητημάτων, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα εργαλείο διαχείρισης και καθοδήγησης για τα μέτρα ένταξης, με τη χρήση μεθόδων που σέβονται πλήρως την ιδιωτική ζωή και τους κανονισμούς για την προστασία των δεδομένων και δεν προσθέτουν περιττό διοικητικό φόρτο για τους οργανισμούς και τους συμμετέχοντες· επαναβεβαιώνει την ανάγκη για μεγαλύτερη ανάπτυξη ικανοτήτων του προσωπικού όσον αφορά τους δείκτες και τα συστήματα παρακολούθησης για την ένταξη· |
21. |
τονίζει τη σημασία της χρηματοδότησης περισσότερων ερευνών και μελετών σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με την ένταξη στην τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού, προκειμένου να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος των μέτρων που λαμβάνουν οι εθνικοί οργανισμοί και τα ενδιαφερόμενα μέρη στη συμμετοχή οργανώσεων και ατόμων με λιγότερες ευκαιρίες· τονίζει τη σημασία της τήρησης εκτενών αρχείων και στατιστικών που θα πρέπει να χρησιμεύουν ως βάση διαβούλευσης για μελλοντικά προγράμματα· |
22. |
ζητεί να ληφθούν υπόψη οι ειδικές ανάγκες των ατόμων με αναπηρία προκειμένου να διευκολυνθεί η συμμετοχή τους στο πρόγραμμα, προσφέροντάς τους υβριδική κινητικότητα στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την περίοδο κινητικότητας, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να συνοδεύονται και παρέχοντάς τους κατάλληλη και προσβάσιμη στέγαση και εξειδικευμένες υπηρεσίες υποστήριξης με βάση τις ανάγκες τους· τονίζει την ανάγκη να συλλεχθούν οι παρατηρήσεις τους μετά από την περίοδο κινητικότητας, προκειμένου να βελτιωθεί η συμμετοχή των μελλοντικών δικαιούχων· υπογραμμίζει την ανάγκη για ειδική στήριξη, καθοδήγηση και εργαλεία που θα επιτρέπουν σε άτομα με αναπηρίες να εγγράφονται και να συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus+· υπενθυμίζει ότι οι συνοδοί θα πρέπει επίσης να έχουν πρόσβαση σε κονδύλια και επιχορηγήσεις προκειμένου να συμμετέχουν στο πρόγραμμα κινητικότητας· |
23. |
τονίζει τη σημασία του προγράμματος Erasmus+ για την προώθηση των αξιών της ανεκτικότητας και της πολυμορφίας· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει συνέργειες μεταξύ του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού και του Erasmus+, προκειμένου να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένες ανάγκες και να καταπολεμηθεί ο ρατσισμός σε όλες του τις μορφές· |
24. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανάπτυξη έργων Erasmus+ που σχετίζονται και επικεντρώνονται στη βελτίωση της ισότητας των φύλων και την ένταξη των γυναικών σε όλους τους τομείς της εκπαίδευσης, ιδίως στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής, των τεχνών και των μαθηματικών (STEAM), και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να προβάλλουν την ισότητα των φύλων στις πολιτικές και τις δράσεις τους· |
25. |
χαιρετίζει τα έργα που προωθούν και αυξάνουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σεξουαλική πολυμορφία και ενθαρρύνουν τον σεβασμό των ΛΟΑΤΚΙ+, και καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει πραγματικούς δεσμούς μεταξύ της στρατηγικής της ΕΕ για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ και του προγράμματος Erasmus+· |
26. |
τονίζει την ανάγκη για στοχευμένες λύσεις και μια προσέγγιση με βάση τις ανάγκες όσον αφορά τις ευκαιρίες κινητικότητας που σχετίζονται με τη μάθηση για άτομα από περιθωριοποιημένες ομάδες, προκειμένου να ενισχυθεί η συμμετοχή τους στο πρόγραμμα και να διασφαλιστεί ότι λαμβάνουν επαρκή στήριξη, έχοντας κατά νου ότι οι οικονομικοί και θεσμικοί φραγμοί παραμένουν ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για τη συμμετοχή τους· |
27. |
ζητεί η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλες οι σχετικές πληροφορίες με το Erasmus+ είναι προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρία, ιδίως μέσω προσαρμοσμένων, επιγραμμικών εργαλείων, σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, που άρουν τους φραγμούς· υπενθυμίζει ότι οι διαδικασίες σχεδιασμού και αξιολόγησης θα πρέπει να είναι απαλλαγμένες από φραγμούς· εκφράζει την ικανοποίησή του για την καθιέρωση «Ημερών Erasmus» και τονίζει τη σημασία του ρόλου των πρώην συμμετεχόντων στο Erasmus+ και των δικτύων αποφοίτων στην προώθηση του προγράμματος στο ευρύτερο κοινό και στη λειτουργία του ως δυνητικής μονοαπευθυντικής θυρίδας για όλους τους μελλοντικούς εκπαιδευόμενους· |
28. |
ζητεί από τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν τις υφιστάμενες πολιτικές και να εγκρίνουν στοχευμένα προγράμματα και δράσεις για εκπαιδευόμενους με λιγότερες ευκαιρίες και ειδικές ανάγκες, από όλες τις ηλικιακές ομάδες, και όλα τα περιβάλλοντα, προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή στο Erasmus+, ιδίως όσον αφορά την κινητικότητα, και να προωθηθούν οι ανταλλαγές ορθών πρακτικών στον τομέα αυτό· σημειώνει τον καίριο ρόλο των εθνικών οργανισμών και των εθελοντικών οργανώσεων στη διευκόλυνση αυτής της διαδικασίας· |
29. |
υπογραμμίζει τον θετικό αντίκτυπο του προγράμματος Erasmus+ της ΕΕ σε τρίτες χώρες ως παράγοντα της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και στην ενίσχυση της προβολής της ΕΕ· τονίζει την ανάγκη για καλύτερες εταιρικές σχέσεις και αυξημένη συμπεριληπτικότητα των έργων του Erasmus+ σε συνδεδεμένες χώρες και άλλες επιλέξιμες χώρες, ιδίως στα Δυτικά Βαλκάνια και την ανατολική και νότια γειτονία της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει τη διεθνή διαβούλευση (τόσο σε ψηφιακή όσο και σε προσωπική βάση) μεταξύ των εθνικών οργανισμών στα κράτη μέλη και στις συμμετέχουσες χώρες για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών· σημειώνει ότι αυτό θα ενισχύσει περαιτέρω τη συνεργασία τους και θα τους επιτρέψει να εφαρμόσουν νέες λύσεις, ιδέες και διδάγματα που αντλήθηκαν επιτόπου, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα Erasmus+· |
30. |
τονίζει την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη ευελιξία στο πρόγραμμα Erasmus+ σε περίπτωση κρίσης, όπως διαπιστώθηκε από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία· εκφράζει την ικανοποίησή του για τα μέτρα που ανακοίνωσε η Επιτροπή, τα οποία επιτρέπουν στους Ουκρανούς φοιτητές και το εκπαιδευτικό προσωπικό που πλήττονται από τον πόλεμο να συνεχίσουν τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές τους δραστηριότητες στην Ουκρανία και σε οποιοδήποτε κράτος μέλος· ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη βοήθεια στους Ουκρανούς φοιτητές και να παρασχεθεί πρόσθετη στήριξη για τη στήριξη των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της ακαδημαϊκής κοινότητας της Ουκρανίας· |
31. |
εκφράζει τη λύπη του για την απόφαση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου να μην συμμετάσχει στο Erasmus+ για την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού μετά την έξοδό του από την Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που συνιστά απώλεια ευκαιριών για τους νέους τόσο στην ΕΕ όσο και στο ΗΒ· |
32. |
τονίζει τη σημασία της προώθησης της κινητικότητας των σπουδαστών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ), για την προσέγγιση των νέων από όλα τα κοινωνικά στρώματα, και σημειώνει με ικανοποίηση τις αυξημένες ευκαιρίες για τη μακροπρόθεσμη κινητικότητά τους οι οποίες δημιουργήθηκαν κατά την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020· |
33. |
καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν το ευρωπαϊκό έτος Νεολαίας και τις σχετικές εκδηλώσεις για την αποτελεσματική προώθηση των ευκαιριών που προσφέρει το πρόγραμμα Erasmus+, ιδίως για όσους έχουν λιγότερες ευκαιρίες και για όσους προέρχονται από μειονεκτούντα περιβάλλοντα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το ευρωπαϊκό έτος Νεολαίας θα έχει ουσιαστικό αντίκτυπο, ιδίως όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης, τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες και τη δημοκρατική συμμετοχή των νέων· εκφράζει την αποδοκιμασία του για το γεγονός ότι ο χαμηλός προϋπολογισμός που διατέθηκε στο ευρωπαϊκό έτος Νεολαίας δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών της πρωτοβουλίας· |
34. |
υπενθυμίζει την ύψιστη σημασία της διασφάλισης της αυτόματης αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων και των περιόδων μάθησης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης ως συμπληρωματικό εργαλείο για την πλήρη αποτελεσματικότητα των μέτρων ένταξης στο πλαίσιο του Erasmus+ και του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης· |
35. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη έγκριση από την Επιτροπή του πλαισίου μέτρων για την περίοδο 2021-2027 που αποσκοπούν στην αύξηση της πολυμορφίας και της ένταξης στα τρέχοντα προγράμματα Erasmus+ και Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, και ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά τη μελλοντική εφαρμογή του εν λόγω πλαισίου σε εθνικό επίπεδο και να ενημερώνει το Κοινοβούλιο σε ετήσια βάση· επισημαίνει ότι η πλήρης εφαρμογή ενός ειδικού πλαισίου μέτρων ένταξης μπορεί να εξυπηρετήσει ως χρήσιμη εμπειρία και σημείο αναφοράς για άλλα προγράμματα της ΕΕ που έχουν άμεσο αντίκτυπο στη ζωή των πολιτών, όπως το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» και το πρόγραμμα «Πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες»· |
36. |
αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή. |
(1) ΕΕ L 347 της 20.2.2013, σ. 50.
(2) ΕΕ L 189 της 28.5.2021, σ. 1.
(3) ΕΕ C 428 της 13.12.2017, σ. 10.
27.1.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 32/63 |
P9_TA(2022)0266
Έκθεση του 2021 για το Μαυροβούνιο
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για το Μαυροβούνιο (2021/2247(INI))
(2023/C 32/08)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
— |
έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους αφενός, και της Δημοκρατίας του Μαυροβουνίου αφετέρου (1), που ετέθη σε ισχύ την 1η Μαΐου 2010, |
— |
έχοντας υπόψη ότι το Μαυροβούνιο υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις 15 Δεκεμβρίου 2008, |
— |
έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής, της 9ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με την αίτηση προσχώρησης του Μαυροβουνίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2010)0670), την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 16ης-17ης Δεκεμβρίου 2010, για τη χορήγηση στο Μαυροβούνιο καθεστώτος υποψήφιας χώρας και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2012, για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με το Μαυροβούνιο, |
— |
έχοντας υπόψη την ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ, στις 5 Ιουνίου 2017, |
— |
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης της 19ης-20ής Ιουνίου 2003, |
— |
έχοντας υπόψη τη Δήλωση της Σόφιας, της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 17ης Μαΐου 2018, και το Θεματολόγιο προτεραιοτήτων της Σόφιας, |
— |
έχοντας υπόψη τη Δήλωση του Ζάγκρεμπ, της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 6ης Μαΐου 2020, |
— |
έχοντας υπόψη τη δήλωση του Brdo κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, της 6ης Οκτωβρίου 2021, |
— |
έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της Σόφιας, της 10ης Νοεμβρίου 2020, τη δήλωση των ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων για την κοινή περιφερειακή αγορά, της 9ης Νοεμβρίου 2020, και της δήλωσης της Σόφιας σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια, της 10ης Νοεμβρίου 2020, |
— |
έχοντας υπόψη τη Διαδικασία του Βερολίνου που δρομολογήθηκε στις 28 Αυγούστου 2014, |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Ενίσχυση της διαδικασίας προσχώρησης — Μια αξιόπιστη προοπτική της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0057), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένα οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0641), |
— |
έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1529 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη θέσπιση του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III) (2), |
— |
έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Στήριξη της ΕΕ για το κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια: παρά τις προσπάθειες εξακολουθούν να υπάρχουν θεμελιώδη προβλήματα», |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Ανακοίνωση του 2021 σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ» (COM(2021)0644), συνοδευόμενη από το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Montenegro 2021 Report» (Έκθεση του 2021 για το Μαυροβούνιο) (SWD(2021)0293), |
— |
έχοντας υπόψη την επισκόπηση της Επιτροπής και την αξιολόγηση ανά χώρα του προγράμματος οικονομικής μεταρρύθμισης του Μαυροβουνίου, του Ιουλίου του 2021, |
— |
έχοντας υπόψη τα κοινά συμπεράσματα του οικονομικού και χρηματοδοτικού διαλόγου μεταξύ ΕΕ και Δυτικών Βαλκανίων και Τουρκίας, που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 12 Ιουλίου 2021, |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2020, με τίτλο «Στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση της COVID-19 και την ανάκαμψη μετά την πανδημία» (COM(2020)0315), |
— |
έχοντας υπόψη την πέμπτη συνεδρίαση της διάσκεψης προσχώρησης με το Μαυροβούνιο σε επίπεδο αναπληρωτών, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 30 Ιουνίου 2020 στις Βρυξέλλες, στην οποία άνοιξαν οι διαπραγματεύσεις σχετικά με το τελευταίο εξεταζόμενο κεφάλαιο, το Κεφάλαιο 8 (πολιτική ανταγωνισμού), |
— |
έχοντας υπόψη τη διακυβερνητική διάσκεψη προσχώρησης ΕΕ-Μαυροβουνίου, της 22ας Ιουνίου 2021 και της 13ης Δεκεμβρίου 2021, |
— |
έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής της Βενετίας, του Μαρτίου και του Μαΐου 2021, σχετικά με το αναθεωρημένο σχέδιο τροποποιήσεων του νόμου για την κρατική εισαγγελική αρχή και τις προηγούμενες γνωμοδοτήσεις της, |
— |
έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 19ης Ιουνίου 2020 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τα Δυτικά Βαλκάνια, σε συνέχεια της συνόδου κορυφής του 2020 (3), |
— |
έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη χώρα, |
— |
έχοντας υπόψη τη δήλωση και τις συστάσεις που εγκρίθηκαν στην 20ή σύνοδο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης EE-Μαυροβουνίου (SAPC), που πραγματοποιήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2021, |
— |
έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της δεύτερης συνόδου κορυφής των Προέδρων Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου — Κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων, της 28ης Ιουνίου 2021, την οποία συγκάλεσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τους επικεφαλής των κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων, |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Μαΐου 2021 σχετικά με τις εκθέσεις της Επιτροπής για το Μαυροβούνιο κατά την περίοδο 2019-2020 (4), |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεργασία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια (5), |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού, |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0151/2022), |
Α. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χώρα της διεύρυνσης κρίνεται βάσει των επιδόσεών της και ότι η εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, ιδίως στον τομέα του κράτους δικαίου, καθορίζει το χρονοδιάγραμμα και την πρόοδο της προσχώρησης· |
Β. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, ανάμεσα στις υποψήφιες χώρες, το Μαυροβούνιο είναι η χώρα που έχει σημειώσει την μεγαλύτερη πρόοδο στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, έχοντας ανοίξει και τα 33 εξεταζόμενα κεφάλαια του κεκτημένου της ΕΕ και έχοντας κλείσει προσωρινά τρία· |
Γ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι το 80 % των πολιτών του υποστηρίζουν τη μελλοντική ένταξη της χώρας στην ΕΕ· |
Δ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίοδος μετά τις εκλογές του 2020 χαρακτηρίστηκε από βαθιά πόλωση τόσο μεταξύ της νέας κυβερνητικής πλειοψηφίας και της αντιπολίτευσης, όσο και στους κόλπους της κυβερνητικής πλειοψηφίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μποϋκοτάζ και η έλλειψη εποικοδομητικής συμμετοχής όλων των κοινοβουλευτικών φορέων εμπόδισαν τη λήψη αποφάσεων στο Κοινοβούλιο· |
Ε. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη διάρκεια της Διακυβερνητικής Διάσκεψης της 22ας Ιουνίου 2021, το Μαυροβούνιο αποδέχθηκε την αναθεωρημένη μεθοδολογία διεύρυνσης με βάση θεματικές ομάδες κεφαλαίων διαπραγμάτευσης και τη σταδιακή εφαρμογή επιμέρους πολιτικών και προγραμμάτων της ΕΕ· |
ΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Μαυροβουνίου, αντιπροσωπεύοντας το 38 % των συνολικών εξαγωγών και το 44 % των συνολικών εισαγωγών το 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος χορηγός χρηματοδοτικής βοήθειας προς το Μαυροβούνιο και ότι το Μαυροβούνιο λαμβάνει προενταξιακή βοήθεια στο πλαίσιο του ΜΠΒ, έχοντας εισπράξει συνολικά 504,9 εκατομμύρια EUR μεταξύ 2007 και 2020· |
Ζ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ αποδεικνύει διαρκώς τη δέσμευσή της υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και έχει κινητοποιήσει 3,3 δισεκατομμύρια EUR για την αντιμετώπιση της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης και για τον μετριασμό οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της πανδημίας της COVID-19· |
Η. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η βοήθεια στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ βασίζεται σε αυστηρούς όρους και προβλέπει διαφοροποίηση και αναστολή της βοήθειας σε περιπτώσεις οπισθοδρόμησης σε περιπτώσεις οπισθοδρόμησης σε ζητήματα δημοκρατίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κράτους δικαίου· |
Θ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι το Μαυροβούνιο υφίσταται εξωτερικές παρεμβάσεις και κακόβουλες εκστρατείες παραπληροφόρησης προερχόμενες από τη Ρωσία και άλλες χώρες· |
Προσήλωση στη διεύρυνση
1. |
χαιρετίζει τη συνεχή προσήλωση του Μαυροβουνίου στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και την αταλάντευτη υποστήριξη των πολιτών του για την ένταξη στην ΕΕ· υπογραμμίζει ότι η πρόοδος στις διαπραγματεύσεις εξακολουθεί να εξαρτάται από την επίτευξη των ενδιάμεσων κριτηρίων αναφοράς για το κράτος δικαίου· |
2. |
σημειώνει ότι και τα 33 κεφάλαια που υποβλήθηκαν σε έλεγχο έχουν ανοίξει, αλλά εκφράζει τη λύπη του διότι κανένα δεν έχει κλείσει από το 2017, γεγονός που υπονομεύει τις θετικές επιδόσεις του Μαυροβουνίου και την ιδιότητά του ως το πλέον προηγμένο κράτος των Δυτικών Βαλκανίων στην πορεία του προς την ένταξη στην ΕΕ· χαιρετίζει την αποδοχή από το Μαυροβούνιο της αναθεωρημένης μεθοδολογίας διεύρυνσης· ενθαρρύνει το Μαυροβούνιο να συνεχίσει να επικεντρώνεται ιδίως στην εκπλήρωση των υπολοίπων ενδιάμεσων κριτηρίων αξιολόγησης των κεφαλαίων 23 και 24 και, στη συνέχεια, στο κλείσιμο κεφαλαίων· |
3. |
επαναλαμβάνει ότι η διακομματική πολιτική δέσμευση και μια λειτουργική κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι απαραίτητες για τις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ και ζητεί εποικοδομητικό και χωρίς αποκλεισμούς πολιτικό διάλογο και δέσμευση όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων να ξεπεράσουν το σημερινό πολωμένο πολιτικό κλίμα και να ενισχύσουν τη λειτουργία και τον συντονισμό μεταξύ των κρατικών θεσμών προκειμένου να επιτευχθεί πολιτική σταθερότητα και να συνεχιστεί η ουσιαστική πρόοδος σε βασικές μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ, ιδίως σε εκλογικές και δικαστικές μεταρρυθμίσεις και στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς· |
4. |
σημειώνει την ψηφοφορία για έλλειψη εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση στις 4 Φεβρουαρίου 2022 και την επακόλουθη απομάκρυνση του Προέδρου του Κοινοβουλίου και συμπροέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Μαυροβουνίου (SAPC)· σημειώνει ότι ο Πρόεδρος του Μαυροβουνίου είχε διορίσει τον επικεφαλής του κόμματος URA ως ορισθέντα πρωθυπουργό επιφορτισμένο με τον σχηματισμό κυβέρνησης· |
5. |
εκφράζει ικανοποίηση για τη νέα κυβέρνηση μειοψηφίας που αποτελείται από φιλοευρωπαϊκά κόμματα, γεγονός ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο, δεδομένης της πρόσφατης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της συνεχιζόμενης επιρροής των φιλορωσικών κομμάτων και αφηγημάτων στη χώρα· χαιρετίζει την εκλογή νέου Προέδρου και ζητεί τον διορισμό συμπροέδρου της ΚΕΣΣ ΕΕ-Μαυροβουνίου το συντομότερο δυνατόν· πιστεύει ότι η πολιτική βούληση της νέας κυβέρνησης θα μπορούσε να συμβάλει στην επιτάχυνση της τόσο αναγκαίας μεταρρυθμιστικής διαδικασίας, αντικατοπτρίζοντας τόσο το έργο του Μαυροβουνίου όσον αφορά τις ευρωπαϊκές αξίες όσο και τη βούληση της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών του Μαυροβουνίου να προσχωρήσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση· |
6. |
ζητεί την επανάληψη του διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς μεταξύ όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων και των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών με σκοπό τη δημιουργία μιας ισχυρής φιλοευρωπαϊκής και δημοκρατικής πλατφόρμας που θα μπορεί να διασφαλίσει την αναγκαία σταθερότητα και να μειώσει την πολιτική πόλωση και τη ριζοσπαστικοποίηση σύμφωνα με το Σύνταγμα, τον σεβασμό των δημοκρατικών διαδικασιών, κανόνων και προτύπων και τις φιλοευρωπαϊκές προσδοκίες της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών του Μαυροβουνίου· |
7. |
σημειώνει τις διαμαρτυρίες κατά του ενδεχομένου σχηματισμού μειονοτικής κυβέρνησης οργανωμένης από το Δημοκρατικό Μέτωπο και το Δημοκρατικό Μαυροβούνιο· καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα να εκφράσουν τις απόψεις τους στο πλαίσιο θεσμοθετημένων δημοκρατικών διαδικασιών και να αποφύγουν την κλιμάκωση των εντάσεων· |
8. |
καταδικάζει απερίφραστα τη στήριξη που εκφράστηκε από διαδηλωτές και ορισμένους πολιτικούς ηγέτες προς τη Ρωσική Ομοσπονδία την ημέρα έναρξης της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, αλλά σημειώνει τη σχετικά μικρή κλίμακα αυτών των εκδηλώσεων· υπενθυμίζει το επίμονο και συνεχιζόμενο ενδιαφέρον της Ρωσίας για την αποσταθεροποίηση της χώρας και ολόκληρης της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων και την εκτροπή της από την ευρωπαϊκή πορεία της μέσω της διάδοσης χειριστικής παραπληροφόρησης και της επιρροής που ασκεί επί κρατικών και μη φορέων· |
9. |
σημειώνει τον εντατικότερο ρυθμό των εργασιών μετά την πολυαναμενόμενη οριστικοποίηση των διορισμών στις διοικητικές δομές του πεδίου του κράτους δικαίου· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι βασικές θέσεις στις διαπραγματευτικές δομές έχουν παραμείνει κενές για μεγάλο χρονικό διάστημα· σημειώνει τις προσπάθειες για την εδραίωση και την αναβάθμιση της διαπραγματευτικής δομής το 2021· ζητεί από τις αρχές να αποκαταστήσουν το συντομότερο δυνατόν μια πλήρως λειτουργική διαπραγματευτική δομή· σημειώνει ότι ο καθυστερημένος διορισμός βασικών διαπραγματευτών και επικεφαλής ομάδων εργασίας πρέπει να ακολουθηθεί από άλλα βήματα για να διατηρηθεί η ενταξιακή διαδικασία ως πολιτική προτεραιότητα· |
10. |
χαιρετίζει τη συνεχή και πλήρη ευθυγράμμιση του Μαυροβουνίου με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της καταδίκης της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της πλήρους στήριξής του στις τελευταίες κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης των υπερπτήσεων του εναέριου χώρου του και της χρήσης των αεροδρομίων του από ρωσικά αεροσκάφη, της απαγόρευσης των συναλλαγών με την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας και της απαγόρευσης των ρωσικών κρατικών μέσων ενημέρωσης Russia Today και Sputnik· ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο χορήγησης οικονομικής και χρηματοδοτικής βοήθειας της ΕΕ στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που έχουν υιοθετήσει όλες τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας ούτως ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες από την κρίση καθώς αυτή εξελίσσεται· |
11. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση από το Μαυροβούνιο του δικού του μηχανισμού προσωρινής προστασίας για ανθρώπους που εγκαταλείπουν την Ουκρανία, στους οποίους παρέχεται το δικαίωμα να παραμείνουν στη χώρα για περίοδο ενός έτους, και επιδοκιμάζει τη συμβολή του Μαυροβουνίου στην ανθρωπιστική βοήθεια στην Ουκρανία· |
12. |
ζητεί από τις αρχές του Μαυροβουνίου να κατασχέσουν τα περιουσιακά στοιχεία των ατόμων στα οποία επιβλήθηκαν οι κυρώσεις και να διασφαλιστεί ότι η χώρα δεν θα μετατραπεί σε ασφαλή ζώνη για την απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων Ρώσων ολιγαρχών που απειλούνται με διεθνείς κυρώσεις· ενθαρρύνει την κυβέρνηση να συνεχίσει να λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για να επιτρέψει στις αρμόδιες εθνικές αρχές να λάβουν τις αναγκαίες αποφάσεις για την εφαρμογή των κυρώσεων που έχουν εγκριθεί· |
13. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενεργό συμμετοχή του Μαυροβουνίου σε αποστολές και επιχειρήσεις της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ, καθώς και άλλες διεθνείς αποστολές· υπογραμμίζει τη σημασία της στρατηγικής συμμαχίας του Μαυροβουνίου με την ΕΕ και με το ΝΑΤΟ· καταδικάζει οποιεσδήποτε απόπειρες από κύκλους της κυβέρνησης, των δυνάμεων ασφαλείας και των ενόπλων δυνάμεων να αμφισβητηθεί ο στρατηγικός προσανατολισμός του· ζητεί από τις αρχές του Μαυροβουνίου να συνεργαστούν τόσο με την ΕΕ όσο και με το ΝΑΤΟ στο πεδίο της ανθεκτικότητας έναντι ξένων παρεμβάσεων, της χειριστικής ξένης προπαγάνδας και της κυβερνοασφάλειας· |
14. |
ενθαρρύνει το Μαυροβούνιο να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη χρηματοδότηση της ΕΕ που διατίθενται στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ και του οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου για τα Δυτικά Βαλκάνια, προκειμένου να ενισχυθεί η οικοδόμηση θεσμών και να εδραιωθεί η οικονομική και δημοκρατική ανάπτυξη, ιδίως στους τομείς του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών ελευθεριών και της ευημερίας των πολιτών του· επισημαίνει ότι οποιαδήποτε επένδυση πρέπει να συνάδει με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού και τους στόχους της ΕΕ για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές· ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά τις επιδόσεις και να διασφαλίζει τη συστηματική αξιολόγηση του αντικτύπου της χρηματοδότησης της ΕΕ· |
Δημοκρατία και κράτος δικαίου
15. |
εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις συνεχιζόμενες πολιτικές εντάσεις μεταξύ και εντός της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας, καθώς και για τον πρόσφατο αποκλεισμό των κοινοβουλευτικών συνεδριάσεων, που είχε άμεσο αντίκτυπο στην ταχύτητα και την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων του Μαυροβουνίου που σχετίζονται με την ΕΕ και εξακολουθεί να επιβραδύνει τη διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ· υπενθυμίζει ότι ο μόνος τρόπος να επηρεαστεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων εκ μέρους των ψηφοφόρων είναι η ενεργός συμμετοχή σε πολιτικές διαδικασίες· ζητεί από τις νομοθετικές και εκτελεστικές αρχές να βελτιώσουν τον συντονισμό και να θέσουν σε προτεραιότητα τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που σχετίζονται με το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της ΕΕ· επαναλαμβάνει ότι η πολιτική βούληση, ο ευρύς διακομματικός διάλογος και η λειτουργική κοινοβουλευτική στήριξη, καθώς και η ορθή λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, αποτελούν κλειδιά για την πρόοδο του Μαυροβουνίου στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις· |
16. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για τους πρόσφατους διορισμούς στο Ανώτατο Δικαστήριο και το Εφετείο, καθώς και των νέων μελών του Εισαγγελικού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένου ενός μέλους που προέρχεται από εκπροσώπους ΜΚΟ· εκφράζει την ανησυχία του για τη συνολική έλλειψη προόδου στη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των διορισμών σε βασικά ανεξάρτητα θεσμικά όργανα και στον δικαστικό τομέα που εξακολουθούν να εκκρεμούν, συμπεριλαμβανομένου του διορισμού νέων δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου· ενθαρρύνει τις αρχές του Μαυροβουνίου να λάβουν περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της λειτουργίας του δικαστικού σώματος και άλλων οργάνων επιβολής του νόμου, καθώς και να εφαρμόσουν πλήρως τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με τους κινδύνους πολιτικοποίησης του Εισαγγελικού Συμβουλίου· απευθύνει προτροπή ώστε να δοθεί συνέχεια στις συστάσεις της ομάδας κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της διαφθοράς (GRECO) που σχετίζονται με τη δικαιοσύνη· |
17. |
ζητεί από την Επιτροπή να λάβει σοβαρά υπόψη την ειδική έκθεση 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και να εφαρμόσει τις συστάσεις της, κάτι που θα σήμαινε προσαρμογή των επενδύσεών της που σχετίζονται με το κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια, συμπεριλαμβανομένου του Μαυροβουνίου· καλεί την ΕΕ και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο γόνιμης συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικά τις αρμοδιότητές της στον τομέα των κονδυλίων της ΕΕ· |
18. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το κοινοβούλιο του Μαυροβουνίου ενέκρινε τον τροποποιημένο νόμο για την τοπική αυτοδιοίκηση, ο οποίος προβλέπει ότι τοπικές εκλογές σε 14 δήμους πρέπει να διεξαχθούν την ίδια ημερομηνία· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για την πρόσφατη απόφαση να προκηρυχθούν εκλογές σε 12 δήμους σε διαφορετική ημερομηνία· επαναλαμβάνει, για άλλη μια φορά, τις εκκλήσεις του να ενθαρρύνει το Μαυροβούνιο να διεξαγάγει ταυτόχρονα τοπικές εκλογές σε ολόκληρη τη χώρα, προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη σταθερότητα στη δημοκρατία του, να αποφευχθεί η διαρκής προεκλογική εκστρατεία και να διευκολυνθεί το τεταμένο πολιτικό κλίμα· |
19. |
σημειώνει ότι απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για την εναρμόνιση του εκλογικού νομικού πλαισίου και τη ρύθμιση όλων των βασικών πτυχών των εκλογών, μέσω μιας διαδικασίας χωρίς αποκλεισμούς, πολύ πριν τις επόμενες εκλογές· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συνέχιση του έργου της Επιτροπής για τη μεταρρύθμιση της εκλογικής νομοθεσίας παρά τις αρχικές διακοπές και αναμένει να εργαστεί επιμελώς για την επίτευξη ουσιαστικής μεταρρύθμισης· σημειώνει ότι το μέσο που παρέχει ο διάλογος Jean Monnet στο Μαυροβούνιο θα μπορούσε να αποβεί χρήσιμο για να οικοδομήσει τη συναίνεση που απαιτείται για την προώθηση μιας δημοκρατικής κοινοβουλευτικής νοοτροπίας· |
20. |
εκφράζει την ανησυχία του για την επικρατούσα διαφθορά στη χώρα και ζητεί από το Μαυροβούνιο να ενισχύσει την απάντηση της ποινικής δικαιοσύνης στη διαφθορά υψηλού επιπέδου και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την αποτελεσματική και ανεξάρτητη λειτουργία των δικαστικών θεσμών και των ανεξάρτητων φορέων που ασχολούνται με τη διαφθορά, συμπεριλαμβανομένης της Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Διαφθοράς και της Ειδικής Εισαγγελίας, με σκοπό να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά και ανεξάρτητα από πολιτική επιρροή, σύμφωνα με τις συστάσεις της GRECO· καλεί τις αρχές του Μαυροβουνίου να ξεκινήσουν έρευνες σε βάθος επί οποιωνδήποτε παρατυπιών έχουν φέρει στο φως τα Pandora Papers· |
21. |
χαιρετίζει την πρόοδο στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και στη διεθνή αστυνομική συνεργασία, ιδίως όσον αφορά τη βελτίωση της πρόσβασης των υπηρεσιών επιβολής του νόμου σε καίριες βάσεις δεδομένων και την αύξηση του αριθμού των ανακριτών και των εμπειρογνωμόνων, καθώς και την αύξηση του αριθμού των υποθέσεων οργανωμένου εγκλήματος που διερευνώνται και διώκονται· ζητεί από τις αρχές του Μαυροβουνίου να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν τις υφιστάμενες ελλείψεις στον χειρισμό υποθέσεων οργανωμένου εγκλήματος και στην κατάσχεση και δήμευση περιουσιακών στοιχείων εγκληματικής προέλευσης· |
22. |
χαιρετίζει την εποικοδομητική συνεργασία του Μαυροβουνίου με τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου της ΕΕ, όπως ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex), η Ευρωπόλ και η Eurojust, οι οποίες βοηθούν το Μαυροβούνιο στη διαχείριση των συνόρων και στην καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένης της διακίνησης όπλων, ναρκωτικών, ανθρώπων και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού· σημειώνει ως θετικό παράδειγμα την επέμβαση της αστυνομίας στο Mojkovac για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου τσιγάρων στο Μαυροβούνιο και επαναλαμβάνει ότι απαιτούνται περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και τσιγάρων στη χώρα, ιδίως στην ελεύθερη ζώνη του λιμένα του Bar· |
23. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση της στρατηγικής για τη μετανάστευση και την επανένταξη των επαναπατριζομένων στο Μαυροβούνιο, για την περίοδο 2021-2025· σημειώνει ότι ο χάρτης πορείας για τη συνεργασία μεταξύ Μαυροβουνίου και Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2021· |
24. |
εκφράζει τη λύπη του για την περιορισμένη πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης και ζητεί η διαδικασία σχεδιασμού της νέας στρατηγικής για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης να είναι χωρίς αποκλεισμούς και διαφανής· εκφράζει την ανησυχία του για τις αλλαγές στον νόμο περί δημοσίων υπαλλήλων και κρατικών υπαλλήλων, οι οποίες μείωσαν τις αξιοκρατικές προσλήψεις και την ανεξαρτησία των δημοσίων υπαλλήλων και υπέσκαψαν την ικανότητα του Μαυροβουνίου να διατηρεί προσωπικό με εμπειρία στη διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ· τονίζει την ανάγκη για ένα αξιοκρατικό σύστημα πρόσληψης δημοσίων υπαλλήλων και τη σημασία της αποπολιτικοποίησης της δημόσιας διοίκησης· |
25. |
χαιρετίζει τον θετικό ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στο Μαυροβούνιο και ενθαρρύνει την περαιτέρω ενίσχυση της ουσιαστικής συμμετοχής της στις μεταρρυθμίσεις και τη διασφάλιση της ύπαρξης λειτουργικών μηχανισμών διαβούλευσης και συνεργασίας μέσω της βελτίωσης του νομικού και θεσμικού πλαισίου της χώρας, καθώς και μέσω της διασφάλισης της συμμετοχής ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, της κοινωνίας των πολιτών και τοπικών ενδιαφερόμενων φορέων σε βασική νομοθεσία· |
26. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρώτη συνέλευση πολιτών που διοργανώθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2021 από το κοινοβούλιο του Μαυροβουνίου σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· έχει εκφράσει την ικανοποίησή του για την ενεργό συμμετοχή των πολιτών και τη δέσμευση που ανέλαβαν να σχεδιάσουν πολιτικές για την καταπολέμηση της διαφθοράς· ζητεί από τις αρχές του Μαυροβουνίου να δώσουν συνέχεια και να εφαρμόσουν τα συμπεράσματα της συνέλευσης σχετικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς και τονίζει τη σημασία της συνέχισης αυτής της επιτυχούς άσκησης και στο μέλλον· |
Σεβασμός των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
27. |
σημειώνει την περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά την ελευθερία της έκφρασης· ενθαρρύνει το Μαυροβούνιο να εντείνει τις προσπάθειές του για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, της ρητορικής μίσους, της διαδικτυακής παρενόχλησης, της πολιτικά μεροληπτικής δημοσιογραφίας και της ξένης επιρροής στα μέσα ενημέρωσης του Μαυροβουνίου· υπογραμμίζει τη σημασία της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών με τα κράτη μέλη της ΕΕ και το ΝΑΤΟ, καθώς και της σύγκλησης διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών των Δυτικών Βαλκανίων και τον ιδιωτικό της τομέα, προκειμένου να εντοπιστούν οι ανησυχητικές εξελίξεις σε πρώιμο στάδιο και να αναπτυχθούν κατάλληλα αντίμετρα κατά της εξάπλωσης της χειριστικής παραπληροφόρησης από τρίτες χώρες, με έμφαση στην έρευνα και την ανάλυση και τη συμπερίληψη βέλτιστων πρακτικών στην περιοχή· |
28. |
καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει τις υποδομές που απαιτούνται για να δοθούν τεκμηριωμένες αποκρίσεις στις απειλές παραπληροφόρησης στα Δυτικά Βαλκάνια· καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να εστιάσει σε μια πιο προορατική στάση, εστιάζοντας στην ενίσχυση της αξιοπιστίας της ΕΕ στην περιοχή και στην επέκταση της παρακολούθησης της StratCom ώστε να επικεντρωθεί στις διασυνοριακές απειλές παραπληροφόρησης που προέρχονται από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τους γείτονές τους· καλεί το Μαυροβούνιο να αναλάβει αποφασιστικές και συστημικές δράσεις για τον εντοπισμό και την εξάρθρωση εργοστασίων παραπληροφόρησης· καλεί τους πολιτικούς και τα δημόσια πρόσωπα να καταδικάσουν απερίφραστα κάθε μήνυμα που αποσκοπεί στην πόλωση της κοινωνίας και στην υπονόμευση της εμπιστοσύνης στα μέσα ενημέρωσης και στις βασικές δημοκρατικές αξίες· |
29. |
σημειώνει ότι η συλλογή αναλυτικών δεδομένων για τον ρατσισμό και την ομοφοβική/τρανσφοβική ρητορική μίσους και εγκληματικότητα παραμένει ανεπαρκής· υπενθυμίζει τα συμπεράσματα του 2020 από την έκθεση παρακολούθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας (ECRI), στην οποία αναφέρεται ότι οι προηγούμενες συστάσεις δεν είχαν εφαρμοστεί (6)· υπενθυμίζει τη θέση του Κοινοβουλίου, όπως είχε εκφραστεί στο τελευταίο του ψήφισμα για το Μαυροβούνιο, με την οποία ζητούσε ήδη αυτό το μέτρο, και ζητεί από τις αρχές να το εφαρμόσουν (7)· |
30. |
εκφράζει την ανησυχία του για τον υψηλό βαθμό πόλωσης στο τοπίο των μέσων ενημέρωσης, ιδίως για τον αυξανόμενο όγκο εκστρατειών παραπληροφόρησης εξωτερικής και εσωτερικής προέλευσης και τις κυβερνοαπειλές και τις υβριδικές απειλές, μεταξύ άλλων από τη Ρωσία και την Κίνα, που διαδίδουν αφηγήματα εθνοτικού/εθνικιστικού χαρακτήρα που επηρεάζουν αρνητικά τις δημοκρατικές διαδικασίες στη χώρα και υποσκάπτουν έτσι την ευρωπαϊκή της προοπτική· εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση του δημόσιου χρέους του Μαυροβουνίου προς ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες από αυταρχικές χώρες εκτός ΕΕ· επαναλαμβάνει ότι στηρίζει την προθυμία της κυβέρνησης να εφαρμόσει τις κυρώσεις της ΕΕ κατά ρωσικών κέντρων προπαγάνδας· |
31. |
υπογραμμίζει τη σημασία της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης, της υψηλής ποιότητας δημοσιογραφίας και της βελτίωσης του γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας ως καίριας σημασίας για την καταπολέμηση της χειριστικής παραπληροφόρησης· καλεί το Μαυροβούνιο, τα κράτη μέλη, την ΕΥΕΔ και την αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Μαυροβούνιο να συνεχίσουν να διεξάγουν πιο δραστήριες και αποτελεσματικές εκστρατείες επικοινωνίας και προβολής για να τονίσουν τον ρόλο και τη σημασία της βοήθειας της ΕΕ στο Μαυροβούνιο και να καταπολεμήσουν την παραπληροφόρηση κατά της ΕΕ· μεταξύ άλλων με τη δημιουργία περιφερειακής θέσης στρατηγικής επικοινωνίας στα Δυτικά Βαλκάνια· χαιρετίζει το ενδιαφέρον του Μαυροβουνίου να συνεργαστεί με την ΕΕ μέσω του σχεδίου δράσης για τη δημοκρατία (EDAP) και το σημαντικό έργο της ειδικής ομάδας στρατηγικής επικοινωνίας της ΕΥΕΔ για τα Δυτικά Βαλκάνια· |
32. |
καλεί τις αρχές του Μαυροβουνίου να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας και κυβερνοασφάλειας, καθώς αντιμετωπίζει αυξανόμενη πίεση από παρεμβάσεις τρίτων χωρών, με σκοπό την υπονόμευση της κρατικής του υπόστασης και του φιλοδυτικού προσανατολισμού του, σε στενή συνεργασία με τα σχετικά όργανα ΕΕ και ΝΑΤΟ· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη νέα στρατηγική του Μαυροβουνίου για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο 2022-2026 και ζητεί η νομοθετική διαδικασία για τη σύσταση της Υπηρεσίας για την Ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο να προχωρήσει χωρίς καθυστέρηση· |
33. |
καταδικάζει απερίφραστα τις επιθέσεις κατά δημοσιογράφων και την παρενόχληση δημοσιογράφων και ζητεί να διερευνηθούν, να επιβληθούν κυρώσεις και να υπάρξει αποτελεσματική δικαστική παρακολούθηση· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη θέσπιση αυστηρότερων κυρώσεων για απειλές ή επιθέσεις κατά δημοσιογράφων μέσω της έγκρισης τροποποιήσεων στον Ποινικό Κώδικα· καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα να λάβουν περαιτέρω μέτρα για να διασφαλίσουν τις συνθήκες για το έργο των ανεξάρτητων και ελεύθερων μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης της υποβολής εκθέσεων για το δημόσιο συμφέρον, της διαφανούς χρηματοδότησης, των κοινών ρυθμιστικών προτύπων και ενός ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος απαλλαγμένου από επιθέσεις και απειλές· |
34. |
χαιρετίζει ορισμένα θετικά βήματα, όπως μια ειδική επιτροπή για την παρακολούθηση της βίας κατά των μέσων ενημέρωσης, την ενίσχυση του νομικού πλαισίου για την αποτελεσματική προστασία των δημοσιογράφων και άλλων εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης, την αναθεώρηση των νόμων για τα μέσα ενημέρωσης και για μια συντακτική πολιτική του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού RTCG που έχει καταστεί πιο πλουραλιστική, και τις δημόσιες διαβουλεύσεις σχετικά με μια στρατηγική για τα μέσα ενημέρωσης για την περίοδο 2021-2025· υπογραμμίζει τη σημασία της ανεξαρτησίας των ρυθμιστικών αρχών των μέσων ενημέρωσης και του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα του Μαυροβουνίου, και ζητεί να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για τη μετατροπή του RTCG σε πραγματική δημόσια υπηρεσία και, γενικότερα, για τη βελτίωση της πρόσβασης σε πληροφορίες· |
35. |
καταδικάζει όλες τις βίαιες πράξεις κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στο Cetinje που συνδέονται με την ενθρόνιση του Μητροπολίτη Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας· καταδικάζει την παρέμβαση της Σερβίας στο θέμα αυτό· απευθύνει έκκληση για θρησκευτική ανοχή σύμφωνα με το Σύνταγμα του Μαυροβουνίου και τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές· |
36. |
σημειώνει ότι εξωτερικές παρεμβάσεις είναι επίσης δυνατόν να περάσουν μέσα από την εργαλειοποίηση εκκλησιαστικών οντοτήτων· καταδικάζει τις απόπειρες της Ρωσίας να εκμεταλλευτεί τις εθνοτικές εντάσεις στα Δυτικά Βαλκάνια για να αναζωπυρώσει τις συγκρούσεις, να διχάσει τις κοινωνίες και να διαδώσει χειριστικές πληροφορίες, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση ολόκληρης της περιοχής· |
37. |
σημειώνει άλλη μία καθυστέρηση στην απογραφή του πληθυσμού και της στέγασης στο Μαυροβούνιο, και αναμένει ότι η απογραφή αυτή θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους και σύμφωνα με τα ενωσιακά και διεθνή πρότυπα, και με ανοικτό και διαφανή τρόπο, χωρίς τον φόβο του εκφοβισμού για όλες τις αναγνωρισμένες εθνικές μειονότητες· ζητεί από τις αρχές να αποφύγουν οποιαδήποτε πολιτικοποίηση της διαδικασίας· |
38. |
χαιρετίζει την πολυεθνοτική ταυτότητα της χώρας και ζητεί την περαιτέρω προώθησή της και τον σεβασμό της σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένων των γλωσσών που χρησιμοποιούνται, της πολιτιστικής κληρονομιάς και των παραδόσεων των τοπικών κοινοτήτων, καθώς και την προστασία των πολιτικών τους δικαιωμάτων· επισημαίνει την ανάγκη προστασίας όλων των πολιτικών δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων, ιδίως τώρα που μερικές από αυτές δεν διαθέτουν πλέον μειονοτικούς βουλευτές να τις εκπροσωπούν στο Κοινοβούλιο του Μαυροβουνίου· |
39. |
καταδικάζει απερίφραστα οποιεσδήποτε λεκτικές και σωματικές επιθέσεις και πράξεις εκφοβισμού οποιωνδήποτε μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών μειονοτήτων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι μειονεκτούσες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά και των Αιγυπτίων, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν πολλαπλές μορφές διακρίσεων και δυσκολίες στην άσκηση των δικαιωμάτων τους· χαιρετίζει την έγκριση της στρατηγικής για την ένταξη των Ρομά και των Αιγυπτίων 2021-2025, η οποία δίνει ιδιαίτερη προσοχή στον αντιαθιγγανισμό και ενθαρρύνει τις αρχές να εντείνουν περαιτέρω τις προσπάθειες για την καταπολέμηση των διακρίσεων, να διασφαλίσουν δίκαιη πρόσβαση στην εκπαίδευση, τη δικαιοσύνη, τη στέγαση, την υγειονομική περίθαλψη και την αγορά εργασίας, και να λάβουν αποτελεσματικ |