ISSN 1977-0901

doi:10.3000/19770901.C_2012.344.ell

Επίσημη Εφημερίδα

της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 344

European flag  

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα

Ανακοινώσεις και Πληροφορίες

55ό έτος
12 Νοεμβρίου 2012


Ανακοίνωση αριθ

Περιεχόμενα

Σελίδα

 

IV   Πληροφορίες

 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

 

Ελεγκτικό Συνέδριο

2012/C 344/01

Ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2011, συνοδευόμενη από τις απαντήσεις των οργάνων

1

2012/C 344/02

Ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τις δραστηριότητες που χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του όγδοου, ένατου και δέκατου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (ΕΤΑ), για το οικονομικό έτος 2011, συνοδευόμενη από τις απαντήσεις της Επιτροπής

243

EL

 


IV Πληροφορίες

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

Ελεγκτικό Συνέδριο

12.11.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 344/1


Image

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 287 παράγραφοι 1 και 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των άρθρων 129 και 143 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στο γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1081/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, καθώς και των άρθρων 139 και 156 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 215/2008 του Συμβουλίου, της 18ης Φεβρουαρίου 2008, για τον δημοσιονομικό κανονισμό που εφαρμόζεται στο 10ο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης,

το Ελεγκτικό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τη συνεδρίασή του της 6ης Σεπτεμβρίου 2012, ενέκρινε τις

ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

του για το οικονομικό έτος 2011

Οι εκθέσεις, συνoδευόμενες από τις απαντήσεις των οργάνων στις παρατηρήσεις τoυ Συνεδρίoυ, διαβιβάστηκαν στις αρμόδιες για τη χορήγηση απαλλαγής αρχές και στα λοιπά θεσμικά όργανα.

Τα Μέλη του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι:

Vítor Manuel da SILVA CALDEIRA (Πρόεδρος), David BOSTOCK, Ιωάννης ΣΑΡΜΑΣ, Igors LUDBORŽS, Jan KINŠT, Kersti KALJULAID, Karel PINXTEN, Ovidiu ISPIR, Nadejda SANDOLOVA, Michel CRETIN, Harald NOACK, Henri GRETHEN, Szabolcs FAZAKAS, Louis GALEA, Ladislav BALKO, Augustyn KUBIK, Milan Martin CVIKL, Rasa BUDBERGYTĖ, Λάζαρος Σ. ΛΑΖΑΡΟΥ, Gijs DE VRIES, Harald WÖGERBAUER, Hans Gustaf WESSBERG, Henrik OTBO, Pietro RUSSO, Ville ITÄLÄ, Kevin CARDIFF, Baudillo TOMÉ MUGURUZA.

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

2012/C 344/01

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Γενική εισαγωγή

Κεφάλαιο 1—

Δήλωση αξιοπιστίας και στοιχεία προς υποστήριξή της

Κεφάλαιο 2—

Έσοδα

Κεφάλαιο 3—

Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη

Κεφάλαιο 4—

Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία

Κεφάλαιο 5—

Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές

Κεφάλαιο 6—

Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις

Κεφάλαιο 7—

Εξωτερικές σχέσεις, βοήθεια και διεύρυνση

Κεφάλαιο 8—

Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές

Κεφάλαιο 9—

Διοικητικές και λοιπές δαπάνες

Κεφάλαιο 10—

Επίτευξη αποτελεσμάτων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

0.1.

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο είναι το θεσμικό όργανο το οποίο ιδρύθηκε από τη Συνθήκη για τη διενέργεια του ελέγχου των οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Το Συνέδριο, ως εξωτερικός ελεγκτής της ΕΕ, ενεργεί ως ανεξάρτητος θεματοφύλακας των οικονομικών συμφερόντων των πολιτών της Ένωσης και συμβάλλει στη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισής της. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Συνέδριο παρέχονται στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων του, η οποία, μαζί με τις ειδικές εκθέσεις του σχετικά με τα προγράμματα δαπανών και τα έσοδα της ΕΕ, καθώς και με τις γνώμες που αυτό διατυπώνει επί νέας ή υπό τροποποίηση νομοθεσίας, διατίθεται στον ιστότοπο του Συνεδρίου: www.eca.europa.eu.

0.2.

Η παρούσα έκθεση αποτελεί την 35η ετήσια έκθεση του Συνεδρίου σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ και καλύπτει το οικονομικό έτος 2011. Τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης αποτελούν το αντικείμενο χωριστής ετήσιας έκθεσης.

0.3.

Ο γενικός προϋπολογισμός της ΕΕ εγκρίνεται ετησίως από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η ετήσια έκθεση του Συνεδρίου αποτελεί, μαζί με τις ειδικές εκθέσεις του, τη βάση της διαδικασίας χορήγησης απαλλαγής, στο πλαίσιο της οποίας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφασίζει κατά πόσον η Επιτροπή άσκησε ικανοποιητικά τις αρμοδιότητές της σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Το Συνέδριο διαβιβάζει την ετήσια έκθεσή του στα εθνικά κοινοβούλια και συγχρόνως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

0.4.

Κεντρική θέση στην ετήσια έκθεση κατέχει η δήλωση αξιοπιστίας του Συνεδρίου (η «DAS») σχετικά με την αξιοπιστία των ετήσιων λογαριασμών της ΕΕ, καθώς και σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων (αναφερόμενη στην έκθεση ως «κανονικότητα των πράξεων»). Η έκθεση αρχίζει με τη δήλωση αξιοπιστίας, ενώ οι πληροφορίες που ακολουθούν αφορούν, κυρίως, τις ελεγκτικές εργασίες στις οποίες βασίζεται η δήλωση αξιοπιστίας.

0.5.

Η έκθεση διαρθρώνεται ως εξής:

Το κεφάλαιο 1 περιλαμβάνει τη δήλωση αξιοπιστίας, σύνοψη των αποτελεσμάτων του ελέγχου του Συνεδρίου σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών και την κανονικότητα των πράξεων, καθώς και συνοπτική έκθεση σχετικά με τη δημοσιονομική διαχείριση για το έτος 2011. To παράρτημα 1.3 του κεφαλαίου 1 παρέχει πληροφοριακά στοιχεία για τους ενοποιημένους λογαριασμούς του 2011. Σε μεγάλο βαθμό, το παράρτημα αυτό αντικαθιστά το παράρτημα προηγούμενων ετήσιων εκθέσεων που αφορούσε τις «Δημοσιονομικές πληροφορίες σχετικά με τον γενικό προϋπολογισμό». Εκτενέστερες δημοσιονομικές πληροφορίες για το 2011 παρουσιάζονται στους δημοσιευμένους ενοποιημένους λογαριασμούς και στη δημοσιονομική έκθεση που κατάρτισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα οποία είναι αμφότερα διαθέσιμα στον ακόλουθο ιστότοπο:

www.ec.europa.eu/budget/biblio/documents/2011.

Τα κεφάλαια 2 έως 9 περιλαμβάνουν λεπτομερείς διαπιστώσεις ελέγχου, υπό μορφή «ειδικών εκτιμήσεων» των εσόδων και δαπανών της ΕΕ. Το κεφάλαιο 2 πραγματεύεται το σκέλος των εσόδων του προϋπολογισμού της ΕΕ, ενώ τα κεφάλαια 3 έως 9 αφορούν επτά ομάδες τομέων πολιτικής, στο πλαίσιο των οποίων εγκρίνονται και καταχωρίζονται τα κονδύλια που δαπανώνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Αυτές οι ομάδες τομέων πολιτικής αντιστοιχούν, εν γένει, στους τίτλους που χρησιμοποιήθηκαν στο δημοσιονομικό πλαίσιο 2007-2013, το οποίο καθορίζει τα γενικά σχέδια πολυετών δαπανών της ΕΕ.

Στο κεφάλαιο 10 αναλύεται η αξιολόγηση των επιδόσεων που παρουσιάζονται στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων τις οποίες υπέβαλαν τρεις γενικοί διευθυντές της Επιτροπής, προσδιορίζονται σημαντικά θέματα τα οποία είναι κοινά στις ειδικές εκθέσεις που ενέκρινε το Συνέδριο κατά το 2011 και καλύπτεται συνοπτικά η έκθεση αξιολόγησης της Επιτροπής.

0.6.

Η δομή των ειδικών εκτιμήσεων μεταβλήθηκε. Στην παρούσα ετήσια έκθεση, το κεφάλαιο που αφορούσε τη Γεωργία και τους φυσικούς πόρους, το οποίο ήταν ενιαίο στις πρόσφατες ετήσιες εκθέσεις, αντικαταστάθηκε από δύο ειδικές εκτιμήσεις και κεφάλαια:

Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη, και

Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία.

0.7.

Επιπλέον, το κεφάλαιο σχετικά με την Συνοχή, την ενέργεια και τις μεταφορές το οποίο επίσης ήταν ενιαίο, αντικαταστάθηκε από δύο ειδικές εκτιμήσεις και κεφάλαια:

Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές, και

Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις.

0.8.

Οι ειδικές εκτιμήσεις βασίζονται, κυρίως, τόσο στα αποτελέσματα των δοκιμαστικών ελέγχων της κανονικότητας των πράξεων τους οποίους διενεργεί το Συνέδριο όσο και στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των κύριων συστημάτων εποπτείας και ελέγχου που διέπουν τα σχετικά έσοδα ή τις σχετικές δαπάνες, καθώς και σε εξέταση της αξιοπιστίας των θέσεων της Επιτροπής.

0.9.

Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, στην ετήσια έκθεση διατυπώνονται σχόλια σχετικά με τη συγκεφαλαιωτική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην οποία η Επιτροπή αποδέχεται την πολιτική ευθύνη για τη διαχείριση του προϋπολογισμού της ΕΕ: βλέπε σημεία 1.24 έως 1.30. Η Επιτροπή επέλεξε να συμπεριλάβει στη συγκεφαλαιωτική έκθεσή της για το 2011 αποφασιστικής σημασίας σχόλια σχετικά με τον πιθανό αντίκτυπο των ισχυουσών μεθόδων ελέγχου του Συνεδρίου επί των εκτιμήσεων σφάλματος, καθώς και σχετικά με την προβλεπόμενη εξέλιξή τους για το 2012 και τα επόμενα έτη.

0.10.

Το Συνέδριο θεωρεί τα σχόλια αυτά ανακριβή και πρώιμα. Επιπλέον, το Συνέδριο επισημαίνει ότι οι εξελίξεις στον τρόπο προσέγγισης και τη μεθοδολογία του ελέγχου του αντικατοπτρίζουν εξελίξεις στο περιβάλλον ελέγχου του, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο διαχειρίζονται τις δαπάνες οι ελεγχόμενοι. Όπως πράττει πάντοτε, το Συνέδριο θα διευκρινίσει επαρκώς τυχόν εξελίξεις στη μεθοδολογία του, καθώς και τα αποτελέσματά τους με τρόπο διαφανή και σε εύθετο χρόνο.

0.11.

Η έκθεση περιλαμβάνει, επίσης, τις απαντήσεις της Επιτροπής στις παρατηρήσεις του Συνεδρίου ή, κατά περίπτωση, τις απαντήσεις των θεσμικών και άλλων οργάνων της ΕΕ. Το Συνέδριο, κατά την παρουσίαση των διαπιστώσεων και των συμπερασμάτων του, λαμβάνει υπόψη τις παρατηρήσεις της ελεγχόμενης μονάδας. Ωστόσο, το Συνέδριο, ως εξωτερικός ελεγκτής, είναι υπεύθυνο για την αναφορά των διαπιστώσεων ελέγχων του, τη συναγωγή συμπερασμάτων από τις διαπιστώσεις αυτές και, επομένως, την ανεξάρτητη και αμερόληπτη αξιολόγηση της αξιοπιστίας των λογαριασμών, καθώς και της κανονικότητας των πράξεων.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Δήλωση αξιοπιστίας και στοιχεία προς υποστήριξή της

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Δήλωση αξιοπιστίας του Συνεδρίου προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο — Έκθεση του ανεξάρτητου ελεγκτή

Εισαγωγή

Διαπιστώσεις του ελέγχου για το οικονομικό έτος 2011

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Κανονικότητα των πράξεων

Σύνοψη των ειδικών εκτιμήσεων στο πλαίσιο της DAS

Σύγκριση με τα αποτελέσματα του (των) προηγούμενου(-ων) οικονομικού(-ών) έτους (ετών)

Αξιοπιστία των θέσεων της Επιτροπής

Εισαγωγή

Ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων και δηλώσεις των γενικών διευθυντών

Συγκεφαλαιωτική έκθεση της Επιτροπής

Δημοσιονομική διαχείριση

Πιστώσεις του προϋπολογισμού για αναλήψεις υποχρεώσεων και πληρωμές

Χρησιμοποίηση των πιστώσεων πληρωμών στο τέλος του οικονομικού έτους

Εκκρεμείς δημοσιονομικές αναλήψεις υποχρεώσεων («RAL»)

ΔΗΛΩΣΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ — ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ

 (1)  (2),

 (3),

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

Έσοδα

Αναλήψεις υποχρεώσεων

Πληρωμές

6 Σεπτεμβρίου 2012

Vítor Manuel da SILVA CALDEIRA

Πρόεδρος

Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο

12, rue Alcide De Gasperi, 1615 Luxembourg, LUXEMBOURG

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1.1.

Στο παρόν κεφάλαιο της ετήσιας έκθεσης:

καθορίζεται το πλαίσιο της δήλωσης αξιοπιστίας του Συνεδρίου (DAS) (4) και συνοψίζονται και αναλύονται οι διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα του ελέγχου στα οποία βασίζεται η δήλωση αυτή (βλέπε σημεία 1.2 έως 1.30),

αναλύονται τα βασικά στοιχεία της δημοσιονομικής διαχείρισης για το οικονομικό έτος 2011 (βλέπε σημεία 1.31 έως 1.38),

παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο το Συνέδριο διενεργεί τον έλεγχό του στο πλαίσιο της DAS (βλέπε παράρτημα 1.1 ), και

παρουσιάζονται τα μέτρα που έλαβε η Επιτροπή σε συνέχεια των παρατηρήσεων προηγούμενων οικονομικών ετών σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών· επίσης, στο παρόν κεφάλαιο παρουσιάζεται η ανταπόκριση της Επιτροπής στις συστάσεις που είχε διατυπώσει το Συνέδριο σε προγενέστερες ετήσιες εκθέσεις του, ιδίως όσον αφορά τις ανακτήσεις και τις δημοσιονομικές διορθώσεις, καθώς και σχετικά με την αυξημένη χρήση της προχρηματοδότησης (βλέπε παράρτημα 1.2 ).

 

1.2.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο προβαίνει σε δήλωση αξιοπιστίας προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών, καθώς και σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες αυτοί βασίζονται. Το Συνέδριο μπορεί να συμπληρώνει τη δήλωση αυτή με ειδικές εκτιμήσεις για κάθε μείζονα τομέα δραστηριότητας της ΕΕ (5).

 

1.3.

Στόχος των εργασιών σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η συγκέντρωση επαρκών και κατάλληλων αποδεικτικών στοιχείων βάσει των οποίων να συνάγεται, αφενός, κατά πόσον τα έσοδα, οι δαπάνες και τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού έχουν καταχωριστεί δεόντως και, αφετέρου, εάν οι ενοποιημένοι λογαριασμοί αντικατοπτρίζουν πιστά την οικονομική κατάσταση στις 31 Δεκεμβρίου 2011, καθώς και τα αποτελέσματα των πράξεων και τις ταμειακές ροές για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή (βλέπε σημεία 1.6 έως 1.8).

 

1.4.

Στόχος των εργασιών σχετικά με την κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί του 2011 είναι η συγκέντρωση επαρκών και κατάλληλων αποδεικτικών στοιχείων βάσει των οποίων να συνάγεται, αφενός, κατά πόσον οι πράξεις αυτές είναι σύμφωνες με τους ισχύοντες κανονισμούς ή τις συμβατικές διατάξεις και, αφετέρου, κατά πόσον είναι ορθοί οι σχετικοί υπολογισμοί (βλέπε σημεία 1.9 έως 1.15 για επισκόπηση των αποτελεσμάτων και κεφάλαια 2 έως 9 για περισσότερες λεπτομέρειες).

 

1.5.

Στόχος των εργασιών σχετικά με την αξιοπιστία των θέσεων της Επιτροπής, ήτοι των δηλώσεων των γενικών διευθυντών και των ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων των υπηρεσιών της Επιτροπής, καθώς και της σχετικής συγκεφαλαιωτικής έκθεσης, είναι να εκτιμηθεί κατά πόσον αυτές παρέχουν ορθή αξιολόγηση της ποιότητας της δημοσιονομικής διαχείρισης (συμπεριλαμβανομένων των εναπομενόντων επιπέδων σφάλματος) και συμβάλλουν στη συνολική βεβαιότητα που αποκομίζει το Συνέδριο (βλέπε σημεία 1.16 έως 1.30, καθώς και τις σχετικές παρατηρήσεις οι οποίες διατυπώνονται στην ενότητα «Αποτελεσματικότητα των συστημάτων» των κεφαλαίων 2 έως 9).

 

ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011

Αξιοπιστία των λογαριασμών

1.6.

Οι παρατηρήσεις του Συνεδρίου αφορούν τους ενοποιημένους λογαριασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2011, οι οποίοι καταρτίστηκαν από τον υπόλογο της Επιτροπής, εγκρίθηκαν από την ίδια σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό (6) και περιήλθαν στο Συνέδριο στις 31 Ιουλίου 2012. Οι ενοποιημένοι λογαριασμοί περιλαμβάνουν:

α)

τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, οι οποίες, με τη σειρά τους, περιλαμβάνουν τον ισολογισμό (που παρουσιάζει τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού στο τέλος του οικονομικού έτους), τον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος (που καλύπτει τα έσοδα και τα έξοδα του οικονομικού έτους), τον πίνακα ταμειακών ροών (που παρουσιάζει τον τρόπο με τον οποίο οι μεταβολές στους λογαριασμούς επηρεάζουν τα ταμειακά διαθέσιμα και τα ισοδύναμά τους) και την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και τις σχετικές σημειώσεις, και

β)

τις ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού, οι οποίες καλύπτουν τα έσοδα και τις δαπάνες του οικονομικού έτους, καθώς και τις σχετικές σημειώσεις.

 

1.7.

Ο υπόλογος της Επιτροπής διαβίβασε στο Συνέδριο δήλωση πληρότητας, με την οποία βεβαιώνεται ότι οι ενοποιημένοι λογαριασμοί είναι πλήρεις και αξιόπιστοι από κάθε ουσιώδη πλευρά.

 

1.8.

Με τον έλεγχο του Συνεδρίου επί των ενοποιημένων λογαριασμών του 2011 διαπιστώθηκε ότι αυτοί δεν περιείχαν ουσιώδεις ανακρίβειες (βλέπε επίσης παράρτημα 1.2 ).

 

Κανονικότητα των πράξεων

Σύνοψη των ειδικών εκτιμήσεων στο πλαίσιο της DAS

1.9.

Το Συνέδριο διατυπώνει ειδικές εκτιμήσεις σχετικά με τα έσοδα στο κεφάλαιο 2, καθώς και σχετικά με τις διάφορες ομάδες πολιτικής στις οποίες κατανέμονται οι δαπάνες βάσει των τομέων πολιτικής, στο πλαίσιο της κατάρτισης του προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων (ΠΒΔ), στα κεφάλαια 3 έως 9 (βλέπε πίνακα 1.1 ).

 

Πίνακας 1.1 —   Πληρωμές το 2011 κατά κεφάλαιο της ετήσιας έκθεσης

(σε εκατομμύρια ευρώ)

Τμήματα (Τμ.), τίτλοι (T.) και κεφάλαια (Κ.)  (36) που αντιστοιχούν στην ονοματολογία του προϋπολογισμού για το 2011, κατά κεφάλαιο της ετήσιας έκθεσης του Συνεδρίου

Πληρωμές που πραγματοποιή-θηκαν το 2011  (37)

% του συνόλου

Κεφάλαια της ετήσιας έκθεσης

Κεφάλαιο 3: Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη

43 814

33,9 %

Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (T.05, Κ.01-03, 06-08)

43 814

33,9 %

Κεφάλαιο 4: Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία

13 871

10,7 %

Αγροτική ανάπτυξη (T.05, Κ.04-05)

12 394

9,6 %

Περιβάλλον και δράση για το κλίμα (T.07)

240

0,2 %

Θαλάσσιες υποθέσεις και αλιεία (T.11)

731

0,6 %

Υγεία και προστασία των καταναλωτών (T.17)

506

0,4 %

Κεφάλαιο 5: Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές

34 842

26,9 %

Κινητικότητα και μεταφορές (T.06)

1 042

0,8 %

Περιφερειακή πολιτική (T.13)

32 911

25,4 %

Ενέργεια (T.32)

889

0,7 %

Κεφάλαιο 6: Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις

10 299

8,0 %

Απασχόληση και κοινωνικες υποθέσεις (T.04)

10 299

8,0 %

Κεφάλαιο 7: Εξωτερικές σχέσεις, ανθρωπιστική βοήθεια και διεύρυνση

6 201

4,8 %

Εξωτερικές σχέσεις (T.19)

3 156

2,4 %

Ανάπτυξη και σχέσεις με τα κράτη ΑΚΕ (T.21)

1 175

0,9 %

Διεύρυνση (T.22)

835

0,6 %

Ανθρωπιστική βοήθεια (T.23)

1 035

0,8 %

Κεφάλαιο 8: Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές

10 591

8,2 %

Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις (T.01)

319

0,2 %

Επιχειρήσεις (T.02)

1 213

0,9 %

Ανταγωνισμός (T.03)

0

0,0 %

Έρευνα (T.08)

4 283

3,3 %

Κοινωνία της πληροφορίας και μέσα επικοινωνίας (T.09)

1 357

1,0 %

Άμεση έρευνα (T.10)

89

0,1 %

Εσωτερική αγορά (T.12)

34

0,0 %

Εκπαίδευση και πολιτισμός (T.15)

2 283

1,8 %

Επικοινωνία (T.16)

134

0,1 %

Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης (T.18)

868

0,7 %

Εμπόριο (T.20)

11

0,0 %

Κεφάλαιο 9: Διοικητικές και λοιπές δαπάνες

9 777

7,6 %

Κοινοβούλιο (Τμ. I)

1 580

1,2 %

Συμβούλιο (Τμ. II)

547

0,4 %

Επιτροπή (Τμ. III)

6 264

4,8 %

Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Τμ. IV)

334

0,3 %

Ελεγκτικό Συνέδριο (Τμ. V)

137

0,1 %

Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (Τμ. VI)

126

0,1 %

Επιτροπή των Περιφερειών (Τμ. VII)

91

0,1 %

Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής (Τμ. VIII)

9

0,0 %

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων (Τμ. IX)

7

0,0 %

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (Τμ. X)

682

0,5 %

Γενικό σύνολο

129 395

100,0 %

1.10.

Το Συνέδριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα έσοδα (130 000 εκατομμύρια ευρώ) (7) και οι πληρωμές (9 777 εκατομμύρια ευρώ) για την ομάδα πολιτικής Διοικητικές και λοιπές δαπάνες δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα και ότι τα εξετασθέντα συστήματα εποπτείας και ελέγχου υπήρξαν αποτελεσματικά (βλέπε πίνακα 1.2 , καθώς και σημεία 2.35 έως 2.36 και 9.30 έως 9.32). Οι αναλήψεις υποχρεώσεων σε όλες τις ομάδες πολιτικής επίσης δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα.

 

1.11.

Το Συνέδριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ομάδα πολιτικής Εξωτερικές σχέσεις, βοήθεια και διεύρυνση (6 201 εκατομμύρια ευρώ) δεν περιείχε ουσιώδη σφάλματα και ότι τα εξετασθέντα συστήματα εποπτείας και ελέγχου υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά. Εντούτοις, οι ενδιάμεσες και οι τελικές πληρωμές περιείχαν ουσιώδη σφάλματα (βλέπε πίνακα 1.2 και σημεία 7.26 έως 7.27).

1.11.

Η Επιτροπή έχει σχεδιάσει τους ελέγχους της με τέτοιο τρόπο ώστε να καλύπτει τον πλήρη κύκλο ζωής των πολυετών έργων της. Πιστεύει ότι τα εν λόγω εποπτικά και ελεγκτικά συστήματα είναι αποτελεσματικά και ότι βελτιώνονται σημαντικά κάθε χρόνο.

1.12.

Το Συνέδριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι ακόλουθες ομάδες πολιτικής περιείχαν ουσιώδη σφάλματα: Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη [αποδοθείσες δαπάνες ύψους 43 801 εκατομμυρίων ευρώ (8)], Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία [αποδοθείσες δαπάνες ύψους 13 310 εκατομμυρίων ευρώ (8)], Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές [αποδοθείσες δαπάνες ύψους 33 373 εκατομμυρίων ευρώ (8)], Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις [αποδοθείσες δαπάνες ύψους 10 171 εκατομμυρίων ευρώ (8)] και, τέλος, Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές (πληρωμές ύψους 10 591 εκατομμυρίων ευρώ). Επιπλέον, το Συνέδριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, όσον αφορά τις ανωτέρω ομάδες πολιτικής, τα εξετασθέντα συστήματα εποπτείας και ελέγχου υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά (βλέπε πίνακα 1.2 , καθώς και σημεία 3.42 έως 3.43, 4.51 έως 4.52, 5.70 έως 5.71, 6.27 έως 6.28 και 8.37 έως 8.38).

1.13.

Το Συνέδριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι πληρωμές περιείχαν, στο σύνολό τους, ουσιώδη σφάλματα και ότι τα εξετασθέντα συστήματα εποπτείας και ελέγχου που αφορούν τις πληρωμές υπήρξαν, εν γένει, μερικώς αποτελεσματικά (βλέπε πίνακα 1.2 ).

1.12-1.13.

Σε σχέση με τη Γεωργία: Αγορά και Άμεση Στήριξη, η Επιτροπή θεωρεί ότι το πιθανότερο σφάλμα που προσδιόρισε το Ελεγκτικό Συνέδριο για το οικονομικό έτος 2011 ναι μεν παρουσιάζει ελαφρά αύξηση σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, αλλά παραμένει εντός των φυσιολογικών ορίων στατιστικής διακύμανσης από έτος σε έτος, και δεν σημαίνει υποβάθμιση της συνολικής ποιότητας της διαχείρισης και του ελέγχου των δαπανών από τα κράτη μέλη. Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα ποσοστά σφάλματος που προσδιόρισε το Συνέδριο, συνυπολογίζοντας τα τελευταία έτη, παρέχουν αξιόπιστες αποδείξεις ότι το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος για το ΕΓΤΕ είναι σχετικά κοντά στο όριο σημαντικότητας του 2 %. Όσον αφορά την αγροτική ανάπτυξη, το επίπεδο των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, όπως αυτό εκτιμήθηκε από την ίδια την Επιτροπή με βάση τις στατιστικές ελέγχου που υπέβαλαν τα κράτη μέλη το 2011, δείχνει υποβάθμιση της κατάστασης. Αυτό οδήγησε τον γενικό διευθυντή της ΓΔ AGRI να διατυπώσει επιφύλαξη στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων για το 2011. Η κατάσταση προτείνεται να αντιμετωπιστεί με τη λήψη διαφόρων διορθωτικών μέτρων. Όσον αφορά τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου που εφαρμόζονται στον τομέα της γεωργίας, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το ΟΣΔΕ, στο οποίο αναλογεί το 91 % του συνόλου των δαπανών του ΕΓΤΕ, είναι γενικά αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου για τον περιορισμό του κινδύνου σφάλματος ή παράτυπων δαπανών, και επιθυμεί να υπενθυμίσει ότι ο εναπομένων κίνδυνος για τον προϋπολογισμό της ΕΕ καλύπτεται επαρκώς από τη διαδικασία εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση. Βλέπε απαντήσεις στα σημεία 3.10, 3.14-3.15, 3.42, 4.10, 4.43, 4.51 και 4.52.

Το συνολικό πιθανότερο σφάλμα για την Περιφερειακή Πολιτική, τις Μεταφορές, την Ενέργεια και την Απασχόληση και τις Κοινωνικές Υποθέσεις, όπως φαίνεται στον πίνακα 1.3, μειώνεται σημαντικά σε σύγκριση με το 2010, από 7,7 % σε 5,1 %. Επίσης, για τρίτο κατά σειρά έτος, το επίπεδο σφάλματος για κάθε μέρος της πρώην ομάδας πολιτικής Συνοχή, Ενέργεια και Μεταφορές (ΠΠΣ 6,0 % για Περιφερειακή Πολιτική, Ενέργεια και Μεταφορές και 2,2 % για Απασχόληση) παραμένει πολύ κάτω από τα επίπεδα που αναφέρθηκαν από το Συνέδριο στην περίοδο 2006-2008. Η θετική αυτή εξέλιξη προκύπτει από τις ενισχυμένες διατάξεις ελέγχου για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, από την αυστηρή πολιτική διακοπών/αναστολών που εφαρμόζει η Επιτροπή όταν διαπιστώνονται ελλείψεις, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης της για το 2008, και από τον θετικό αντίκτυπο των μέτρων απλούστευσης που προβλέπονται στους κανονισμούς για την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να εστιάζει τις δράσεις της στα προγράμματα και/ή τα κράτη μέλη που παρουσιάζουν τον υψηλότερο κίνδυνο.

Όσον αφορά την πολιτική στον τομέα της έρευνας και άλλες εσωτερικές πολιτικές, η Επιτροπή θεωρεί ότι, εξεταζόμενα από τη σκοπιά της διαχείρισης —δηλαδή με βάση τη στάθμιση, αφενός, των στόχων της νομιμότητας και κανονικότητας και, αφετέρου, παραμέτρων που σχετίζονται με την αναλογικότητα σε σχέση με τον κίνδυνο και την αποδοτικότητα κόστους των ελέγχων— τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου που εφαρμόζει παρέχουν επαρκή διασφάλιση, λαμβανομένων υπόψη των επιφυλάξεων των κύριων διατακτών.

Τέλος, ιδίως όσον αφορά τις διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον προϋπολογισμό της ΕΕ [άρθρο 22α παράγραφος 2 στοιχείο στ) του κανονισμού σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων για την εφαρμογή του δημοσιονομικού κανονισμού και άρθρο 28 παράγραφος 2β στοιχείο ζ) του νέου δημοσιονομικού κανονισμού], και ενόψει της προτεινόμενης μείωσης των διαθέσιμων πόρων της και των μέτρων που ελήφθησαν από τα κράτη μέλη, η Επιτροπή θα μελετήσει το κόστος και τα οφέλη των συστάσεων του Συνεδρίου πριν λάβει και/ή προτείνει τα κατάλληλα μέτρα.

Πίνακας 1.2 —   Σύνοψη των διαπιστώσεων του 2011 σχετικά με την κανονικότητα των πράξεων

Ομάδα πολιτικής

Πληρωμές

(σε εκατομμύρια ευρώ)

Αξιολόγηση των ελεγχθέντων συστημάτων εποπτείας και ελέγχου  (39)

Πιθανότερο ποσοστό σφάλματος

(ΠΠΣ)

(%)

Διάστημα εμπιστοσύνης

(%)

Συχνότητα εμφάνισης σφαλμάτων  (40)

(%)

Συμπεράσματα του ελέγχου

Κατώτατο όριο σφάλματος

(ΚΟΣ)

Ανώτατο όριο σφάλματος

(ΑΟΣ)

Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη (38)

43 806 (41)

Μερικώς αποτελεσματικά

2,9  (46)

1,1

4,7

39

Περιέχουν ουσιώδη σφάλματα

Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία (38)

13 305 (42)

Μερικώς αποτελεσματικά

7,7  (47)

4,5

10,9

57

Περιέχουν ουσιώδη σφάλματα

Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές (38)

33 373 (43)

Μερικώς αποτελεσματικά

6,0

3,0

9,0

59

Περιέχουν ουσιώδη σφάλματα

Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις (38)

10 171 (44)

Μερικώς αποτελεσματικά

2,2

0,9

3,4

40

Περιέχουν ουσιώδη σφάλματα

Εξωτερικές σχέσεις, ανθρωπιστική βοήθεια και διεύρυνση

6 201

Μερικώς αποτελεσματικά

1,1

0,0

2,4

33

Δεν περιέχουν ουσιώδη σφάλματα

Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτκές

10 591

Μερικώς αποτελεσματικά

3,0

1,1

4,9

49

Περιέχουν ουσιώδη σφάλματα

Διοικητικές και λοιπές δαπάνες

9 777

Αποτελεσματικά

0,1

0,0

0,3

7

Δεν περιέχουν ουσιώδη σφάλματα

Σύνολο ελεγχθέντος πληθυσμού

127 224 (45)

Μερικώς αποτελεσματικά

3,9  (48)

3,0

4,8

44

Περιέχουν ουσιώδη σφάλματα

Έσοδα

130 000 (49)

Αποτελεσματικά

0,8

0,0

2,4

2

Δεν περιέχουν ουσιώδη σφάλματα

Σύγκριση με τα αποτελέσματα του (των) προηγούμενου(-ων) οικονομικού(-ών) έτους (ετών)

1.14.

Κατά την εκτίμηση του Συνεδρίου, το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος όσον αφορά τις πληρωμές για το οικονομικό έτος 2011 είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο για το οικονομικό έτος 2010 στις ακόλουθες ομάδες πολιτικής:

1.14.

Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη και Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία (σε σύγκριση με την παλαιά ομάδα πολιτικής Γεωργία και φυσικοί πόροι).

Για τη Γεωργία: Αγορά και Άμεση Στήριξη, η Επιτροπή θεωρεί ότι η μικρή αύξηση σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος παραμένει εντός των φυσιολογικών ορίων στατιστικής διακύμανσης από το ένα έτος στο άλλο, και δεν σημαίνει υποβάθμιση της συνολικής ποιότητας της διαχείρισης και του ελέγχου των δαπανών από τα κράτη μέλη.

Όσον αφορά την αγροτική ανάπτυξη, η Επιτροπή συμφωνεί ότι υπάρχει υποβάθμιση της κατάστασης, αλλά πιο περιορισμένη από αυτή που ανέφερε το Συνέδριο.

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το συμπέρασμα του Συνεδρίου αφορά την ομάδα πολιτικής συνολικά, και όχι τις υποομάδες.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι, εξεταζόμενα από τη σκοπιά της διαχείρισης —δηλαδή με βάση τη στάθμιση, αφενός, των στόχων της νομιμότητας και κανονικότητας και, αφετέρου, παραμέτρων που σχετίζονται με την αναλογικότητα σε σχέση με τον κίνδυνο και την αποδοτικότητα κόστους των ελέγχων— τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου που εφαρμόζει παρέχουν επαρκή διασφάλιση, λαμβανομένων υπόψη των επιφυλάξεων των κύριων διατακτών.

Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές.

 

Κατά την εκτίμηση του Συνεδρίου, στις ομάδες πολιτικής Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές και Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις (σε σύγκριση με την παλαιά ομάδα πολιτικής Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές) το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος μειώθηκε.

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, για τρίτο κατά σειρά έτος, το επίπεδο σφάλματος παραμένει πολύ χαμηλότερα από τα επίπεδα που αναφέρθηκαν από το Συνέδριο στην περίοδο 2006-2008. Η θετική αυτή εξέλιξη προκύπτει από τις ενισχυμένες διατάξεις ελέγχου για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013 και την αυστηρή πολιτική διακοπών/αναστολών που εφαρμόζει η Επιτροπή όταν διαπιστώνονται ελλείψεις, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης 2008. Όπως εμφαίνεται στον πίνακα 1.3, το συνολικό πιθανότερο ποσοστό σφάλματος για τους τομείς της Περιφερειακής Πολιτικής, των Μεταφορών, της Ενέργειας και της Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων ελαττώθηκε σημαντικά σε σύγκριση με το 2010, από 7,7 % σε 5,1 %.

Για τις άλλες ομάδες πολιτικής (Εξωτερικές σχέσεις, βοήθεια και διεύρυνση και Διοικητικές και λοιπές δαπάνες), κατά την εκτίμηση του Συνεδρίου, το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος παρέμεινε σταθερό (βλέπε πίνακα 1.3 ).

 

1.15.

Λαμβανομένων υπόψη όλων των ανωτέρω στοιχείων, κατά την εκτίμηση του Συνεδρίου, το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος για το σύνολο των πληρωμών παρέμεινε σταθερό σε σύγκριση με το αντίστοιχο για το 2010 (3,9 % το 2011 και 3,7 % το 2010, βλέπε επίσης πίνακα 1.3 και γράφημα 1.1 ) (9). Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι τα δύο πέμπτα περίπου των πράξεων που υποβλήθηκαν σε δειγματοληπτικό έλεγχο περιείχαν σφάλματα (έναντι ενός τρίτου περίπου των πράξεων το 2010). Η συχνότητα εμφάνισης των σφαλμάτων τα οποία εντόπισε το Συνέδριο παρουσιάζει αύξηση για όλες τις ομάδες πολιτικής, εκτός της παλαιάς ομάδας πολιτικής Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές και των Διοικητικών και λοιπών δαπανών, ομάδες όπου παρέμεινε σταθερή (βλέπε πίνακα 1.3 ).

1.15.

Αφού έλαβε υπόψη τα σφάλματα σε σχέση με τη νέα αποτίμηση της πολλαπλής συμμόρφωσης στον τομέα της γεωργίας, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το πιθανότερο σφάλμα που εκτίμησε το Συνέδριο είναι πολύ κοντά σε αυτό του 2010 παρά ορισμένους αρνητικούς τεχνικούς και διαρθρωτικούς παράγοντες (πολυετή προγράμματα της ΕΕ τα οποία εισέρχονται σε κρίσιμο στάδιο, με όλο και πιο σύνθετες πληρωμές, που κατ’ ανάγκη είναι πιο επιρρεπείς σε σφάλματα).

Πίνακας 1.3 —   Σύγκριση των αποτελεσμάτων του ελέγχου για το 2010 και το 2011

Ομάδα πολιτικής

Πιθανότερο ποσοστό σφάλματος

(ΠΠΣ)

(%)

Διάστημα εμπιστοσύνης

(%)

Συχνότητα εμφάνισης σφαλμάτων

(%)

Συμπεράσματα του ελέγχου

Κατώτατο όριο σφάλματος

(ΚΟΣ)

Ανώτατο όριο σφάλματος

(ΑΟΣ)

2010

2011

2010

2011

2010

2011

2010

2011

2010

2011

Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη

2,3

4,0 (50)

2,9

0,8

2,5

1,1

3,8

5,6

4,7

37

48

39

Περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία

7,7

4,5

10,9

57

Περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές

7,7

5,1 (50)

6,0

4,7

7,9

3,0

10,7

7,1

9,0

49

50

59

Περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις

2,2

0,9

3,4

40

Περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Εξωτερικές σχέσεις, ανθρωπιστική βοήθεια και διεύρυνση

1,7

1,1

0,1

0,0

3,3

2,4

23

33

Δεν περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Δεν περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτκές

1,4

3,0

0,6

1,1

2,1

4,9

39

49

Δεν περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Διοικητικές και λοιπές δαπάνες

0,4

0,1

0,0

0,0

1,1

0,3

7

7

Δεν περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Δεν περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Συνολικός ελεγχθείς πληθυσμός

3,7

3,9  (51)

2,6

3,0

4,8

4,8

36

44

Περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Έσοδα

0,0

0,8

ά.α.

0,0

ά.α.

2,4

ά.α.

2

Δεν περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Δεν περιέχει ουσιώδη σφάλματα

Image

Αξιοπιστία των θέσεων της Επιτροπής

Εισαγωγή

1.16.

Σύμφωνα με το άρθρο 317 της ΣΛΕΕ, η Επιτροπή φέρει την τελική ευθύνη για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Ακρογωνιαίος λίθος του εφαρμοζόμενου από την Επιτροπή συστήματος διαχείρισης των κονδυλίων της ΕΕ, το οποίο εφαρμόζει επί του παρόντος η Επιτροπή [και το οποίο αναθεωρήθηκε εκ βάθρων στο πλαίσιο μεταρρύθμισης που άρχισε τον Απρίλιο του 2000 (10), ως απάντηση σε ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (11)], είναι η ευθύνη των γενικών διευθυντών, οι οποίοι οφείλουν να καθιερώσουν αποτελεσματικά συστήματα εποπτείας και ελέγχου τα οποία να ανταποκρίνονται σε προκαθορισμένα πρότυπα (12).

 

1.17.

Κάθε γενικός διευθυντής της Επιτροπής συντάσσει ετησίως έκθεση δραστηριοτήτων η οποία αφορά την εκτέλεση των καθηκόντων του (13). Η εν λόγω έκθεση συνοδεύεται από δήλωση η οποία αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στο κατά πόσον οι πόροι χρησιμοποιήθηκαν σύμφωνα με τον προβλεπόμενο σκοπό τους, καθώς και στο κατά πόσον οι ελεγκτικές διαδικασίες διασφαλίζουν τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων. Σε περίπτωση κατά την οποία ο γενικός διευθυντής εντοπίσει σημαντικά προβλήματα ως προς τα προαναφερόμενα, μπορεί να περιλάβει στη δήλωσή του επιφύλαξη.

 

1.18.

Η Επιτροπή αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη της διαχείρισης που ασκούν οι γενικοί διευθυντές της μέσω της συγκεφαλαιωτικής έκθεσης. Η εν λόγω έκθεση αντλεί στοιχεία από τις θέσεις τις οποίες διατυπώνουν οι γενικοί διευθυντές στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων τους, καθώς και από άλλες πηγές, όπως η συνολική γνώμη του εσωτερικού ελεγκτή. Επίσης, η έκθεση περιγράφει τα μέτρα που λαμβάνει η Επιτροπή για την αντιμετώπιση των ανεπαρκειών σε επίπεδο διαχείρισης και ελέγχου.

 

Ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων και δηλώσεις των γενικών διευθυντών  (14)

Αύξηση του αριθμού των πληρωμών που αποτελούν αντικείμενο επιφύλαξης

1.19.

Μολονότι όλοι οι γενικοί διευθυντές δήλωσαν ότι οι εφαρμοζόμενες ελεγκτικές διαδικασίες παρέχουν τις αναγκαίες εγγυήσεις όσον αφορά την κανονικότητα των πράξεων, ο αριθμός των γενικών διευθύνσεων ή υπηρεσιών οι οποίες διατύπωσαν μία ή περισσότερες επιφυλάξεις αυξήθηκε σε 16 το 2011 (έναντι 13 το 2010). Το 2011 ο συνολικός αριθμός των επιφυλάξεων αυξήθηκε σε 27 (έναντι 17 το 2010), η πλειονότητα των οποίων, όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, αφορούσε αδυναμίες σχετικές με την κανονικότητα των πράξεων. Οι εκτιμώμενες συνολικές δημοσιονομικές επιπτώσεις των επιφυλάξεων αυξήθηκαν σε 1 959 εκατομμύρια ευρώ, ήτοι στο 1,5 % των πληρωμών που πραγματοποιήθηκαν το 2011 (έναντι 423 εκατομμυρίων ευρώ ή 0,3 % το 2010) (βλέπε πίνακα 1.4 και κεφάλαια 2 έως 9).

 

Πίνακας 1.4 —   Επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν από τις γενικές διευθύνσεις της Επιτροπής για το 2011

(σε εκατομμύρια ευρώ)

ΓΔ/Υπηρεσίες  (52)

Επιφυλάξεις

Σύνολο πληρωμών για δραστηριότητες στο πλαίσιο του ΠΒΔ  (53)

Δημοσιονομικές επιπτώσεις των επιφυλάξεων  (54)

AGRI

1 —

Σοβαρές αδυναμίες στο ΟΣΔΕ στη Βουλγαρία και την Πορτογαλία

Κίνδυνος προσβολής της φήμης

2 —

Δαπάνες αγροτικής ανάπτυξης

12 292,02

278,00

3 —

Αδυναμίες στην εποπτεία και τον έλεγχο των πιστοποιημένων βιολογικών προϊόντων

Κίνδυνος προσβολής της φήμης

BUDG

1 —

Αμφιβολίες ως προς την αξιοπιστία των διαδικασιών και του συστήματος εκκαθάρισης των λογαριασμών και λογιστικής που εφαρμόζονται στο Βέλγιο, καθώς και σχετικά με την ορθότητα των ποσών ΠΙΠ που μεταβιβάζονται στον προϋπολογισμό της ΕΕ

Δεν υπάρχει εκτίμηση

CLIMA

1 —

Σοβαρή αδυναμία σε επίπεδο ασφάλειας η οποία εντοπίστηκε στα εθνικά μητρώα στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας εκπομπών (ΣΕΕ) μετά από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο σε πολλά κράτη μέλη το 2010 και το 2011

Κίνδυνος προσβολής της φήμης

COMM

1 —

Πιθανή μη συμμόρφωση με την ισχύουσα νομοθεσία περί δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας

Δεν υπάρχει εκτίμηση

EACEA

Σημαντικότητα της δυνητικής ζημίας για το 2011 η οποία προκύπτει από τα ποσοστά σφάλματος στις επιχορηγήσεις που καταβλήθηκαν το 2011 στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του προγράμματος LLP (2007-2013)

1 189,68

4,26

EMPL

1 —

Αδυναμίες των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου (περίοδος 2007-2013) για ορισμένα ΕΠ στο πλαίσιο του ΕΚΤ στο Βέλγιο, την Τσεχική Δημοκρατία, τη Γερμανία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και για το πρόγραμμα που εφαρμόζεται στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας στο πλαίσιο της συνιστώσας IV του ΙΡΑ, τα οποία δεν αποτέλεσαν αντικείμενο επαρκών ελέγχων και διορθωτικών μέτρων εκ μέρους των εθνικών αρχών

9 529,27

58,70

2 —

Αδυναμίες των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου (περίοδος 2000-2006) για ορισμένα ΕΠ στο πλαίσιο του ΕΚΤ στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, τα οποία δεν αποτέλεσαν αντικείμενο επαρκών ελέγχων και διορθωτικών μέτρων εκ μέρους των εθνικών αρχών

437,04

0,00

ENER

1 —

Εναπομένον ποσοστό σφάλματος όσον αφορά την ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών στο πλαίσιο των συμβάσεων του 6ου ΠΠ

25,79

1,15

2 —

Εναπομένον ποσοστό σφάλματος όσον αφορά την ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών στο πλαίσιο των συμβάσεων του 7ου ΠΠ

133,43

5,26

ENTR

1 —

Ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών στο πλαίσιο του 6ου ΠΠ

4,17

0,154

2 —

Ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ

419,65

0,932

3 —

Αξιοπιστία των χρηματοοικονομικών πληροφοριών που παρέχει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) σχετικά με την από κοινού υλοποίηση της διαστημικής διάστασης της GMES και την εφαρμογή των προγραμμάτων EGNOS και Galileo

Δεν υπάρχει εκτίμηση

HOME

1 —

Εναπομένον ποσοστό σφάλματος στον πληθυσμό των μη ελεγχθεισών επιχορηγήσεων στο πλαίσιο των προγραμμάτων υπό ΠΒΔ «Ασφάλεια και διασφάλιση των ελευθεριών»

132,90

3,09

2 —

Συνεχιζόμενος κίνδυνος καθυστέρησης του σχεδίου SIS II

Κίνδυνος προσβολής της φήμης

INFSO

1 —

Ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών στο πλαίσιο των συμφωνιών επιχορήγησης του 7ου ΠΠ

1 217,06

22,60

MARE

1 —

Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου στο πλαίσιο των ΕΠ του ΧΜΠΑ στη Γερμανία (στόχος 1)

Κίνδυνος προσβολής της φήμης

2α —

Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου στο πλαίσιο των προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας στην Τσεχική Δημοκρατία, την Ισπανία, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία

444,12

9,11

2β —

Επιλεξιμότητα των δαπανών για επενδύσεις επί σκαφών

10,71

MOVE

1 —

Ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών στο πλαίσιο στο πλαίσιο των συμβάσεων του 6ου ΠΠ

19,29

0,86

2 —

Ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών στο πλαίσιο στο πλαίσιο των συμβάσεων του 7ου ΠΠ

39,68

1,23

REA

Ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών η οποία έχει επιπτώσεις επί της χορηγηθείσας από την ΕΕ χρηματοδότησης για θέματα που άπτονται της έρευνας για το διάστημα και την ασφάλεια και τα οποία περιλαμβάνονται στο ειδικό πρόγραμμα «Συνεργασία» στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ

423,82

3,63

REGIO

1 —

Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ, του Ταμείου Συνοχής και του ΙΡΑ (περίοδος 2007-2013) στη Βουλγαρία, την Τσεχική Δημοκρατία, τη Γερμανία, την Εσθονία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τις Κάτω Χώρες, την Αυστρία, την Πολωνία, τηΣλοβενία, τη Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και στο πλαίσιο των προγραμμάτων εδαφικής συνεργασίας

30 072,77

1 427,00

2 —

Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ, του Ταμείου Συνοχής και του ΙΡΑ (περίοδος 2000-2006) στη Γερμανία, την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Ουγγαρία, καθώς και στο πλαίσιο διασυνοριακών προγραμμάτων

Κίνδυνος προσβολής της φήμης

RTD

1 —

Ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών στο πλαίσιο των επιχορηγήσεων του 6ου ΠΠ

517,11

20,56

2 —

Ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών στο πλαίσιο των επιχορηγήσεων του 7ου ΠΠ

3 765,16

100,80

SANCO

1 —

Ακρίβεια των δηλώσεων δαπανών των κρατών μελών στο πλαίσιο των προγραμμάτων εξάλειψης και παρακολούθησης των ζωικών ασθενειών στον τομέα της πολιτικής τροφίμων και ζωοτροφών

248,04

10,70

Σύνολο

60 910,98

1 958,74

1.20.

Η αύξηση του αριθμού των επιφυλάξεων, των εμπλεκόμενων γενικών διευθύνσεων και των εκτιμώμενων δημοσιονομικών επιπτώσεων απηχούν την αναγνώριση, εκ μέρους των γενικών διευθυντών, της ύπαρξης υψηλού κινδύνου σφάλματος σε ορισμένους τομείς, όπως η αγροτική ανάπτυξη, η συνοχή ή το 7ο πρόγραμμα-πλαίσιο (7ο ΠΠ). Επίσης, το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα ελέγχου του Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2011 (βλέπε σημεία 1.10 έως 1.15).

1.20.

Η Επιτροπή έχει περιλάβει την ανάλυσή της όσον αφορά τα διάφορα αίτια που προκαλούν την εν λόγω αύξηση, στη συγκεφαλαιωτική έκθεση για το 2011. Τα αίτια αυτά περιγράφονται σε γενικές γραμμές στο σημείο 1.27 κατωτέρω. Για την Περιφερειακή Πολιτική, η αύξηση του αριθμού των επιφυλάξεων οφείλεται κυρίως στην εφαρμογή αυστηρότερης μεθοδολογίας, ιδίως με την εκτίμηση του σωρευτικού εναπομένοντος κινδύνου, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις που διατύπωσε το Συνέδριο στις προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις του. Για το πρώτο έτος, όταν ο σωρευτικός εναπομένων κίνδυνος υπερβαίνει το 2 %, τα προγράμματα τίθενται «υπό επιφύλαξη».

Εκτιμήσεις του «εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος» εκ μέρους της Επιτροπής

1.21.

Κάθε γενική διεύθυνση υποχρεούται να προβαίνει σε εκτίμηση του βαθμού στον οποίο οι πράξεις εξακολουθούν να περιέχουν σφάλματα ακόμη και μετά την εφαρμογή των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου. Αυτό μπορεί να γίνει με τον υπολογισμό ενός εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος. Πρόκειται, με απλά λόγια, για το ποσοστό σφάλματος που προκύπτει από την εξέταση αντιπροσωπευτικού δείγματος πράξεων, μειωμένο κατά τις τυχόν διορθώσεις οι οποίες πραγματοποιούνται μετά την εφαρμογή των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου. Εάν το εναπομένον ποσοστό σφάλματος υπερβαίνει το 2 %, ο γενικός διευθυντής οφείλει να διατυπώσει επιφύλαξη στη δήλωση η οποία περιλαμβάνεται στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων.

1.21.

Η εξέταση αντιπροσωπευτικού δείγματος των πράξεων απαιτεί συνήθως μια ελεγκτική προσπάθεια που υπερβαίνει τις δυνατότητες των γενικών διευθύνσεων και υπηρεσιών εκτός των τεσσάρων κύριων τομέων δαπανών (Γεωργία, Διαρθρωτικά Ταμεία, Εξωτερική Βοήθεια και Έρευνα). Οι πάγιες οδηγίες της ετήσιας έκθεσης δραστηριοτήτων (ΕΕΔ) παρέχουν λεπτομερείς κατευθυντήριες γραμμές για τον τρόπο παροχής αξιοπιστίας όταν οι διαθέσιμοι δείκτες ελέγχου δεν είναι στατιστικά αντιπροσωπευτικοί του συνόλου των πράξεων. Για την πολιτική συνοχής, οι κανονιστικές διατάξεις προβλέπουν ότι τα κράτη μέλη ελέγχουν αντιπροσωπευτικά δείγματα των πράξεων για τα προγράμματα ή ομάδες προγραμμάτων κάθε έτους. Τα προκύπτοντα ποσοστά σφάλματος, αφού επανεξεταστούν και επιβεβαιωθούν από τις υπηρεσίες της Επιτροπής, χρησιμοποιούνται για τη διαδικασία αξιοπιστίας τους.

1.22.

Η Επιτροπή, στις οδηγίες σχετικά με την κατάρτιση των ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων για το 2011, παρείχε για πρώτη φορά στις γενικές διευθύνσεις καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού του εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση ορισμένων δηλώσεων, ιδίως των προερχόμενων από τις γενικές διευθύνσεις του τομέα της συνοχής (βλέπε σημεία 5.66 και 6.25), της Γενικής Διεύθυνσης Έρευνας και Καινοτομίας και της Γενικής Διεύθυνσης Κοινωνίας των Πληροφοριών και Μέσων Ενημέρωσης (βλέπε σημεία 8.35 έως 8.36). Εντούτοις, το Συνέδριο εντόπισε αδυναμίες τόσο στις ίδιες τις οδηγίες όσο και στον τρόπο εφαρμογής τους. Ορισμένες γενικές διευθύνσεις παρείχαν ασαφείς πληροφορίες ή/και υποεκτίμησαν το εναπομένον ποσοστό σφάλματος, γεγονός που σημαίνει ότι είτε δεν διατύπωσαν επιφυλάξεις είτε υποτίμησαν τη σοβαρότητά τους (15). Παραδείγματος χάριν:

1.22.

Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι αναγνωρίζεται η βελτιωμένη καθοδήγησή της ως ανταπόκριση στις συστάσεις που διατύπωσε το Ελεγκτικό Συνέδριο στην ετήσια έκθεσή του για το 2010.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ΓΔ που αναφέρθηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο ακολούθησαν τις οδηγίες και διατύπωσαν τις δέουσες επιφυλάξεις.

οι οδηγίες δεν διευκρίνιζαν επαρκώς τι έπρεπε να γίνει στην περίπτωση κατά την οποία δεν ήταν δυνατός ο υπολογισμός αξιόπιστου εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος,

Οι οι οδηγίες ΕΕΔ περιλαμβάνουν συγκεκριμένη, βήμα προς βήμα καθοδήγηση ως προς τον τρόπο δράσης σε περίπτωση που οι πληροφορίες αυτές δεν είναι διαθέσιμες.

κατά τον υπολογισμό ελήφθησαν υπόψη ποσά τα οποία, ωστόσο, λόγω μεγάλων καθυστερήσεων, δεν είχαν εισπραχθεί ούτε είχαν άλλως ανακτηθεί,

Σύμφωνα με τις υποδείξεις της Επιτροπής, μόνον οι δημοσιονομικές διορθώσεις που αποφασίστηκαν επισήμως από τις εθνικές αρχές και καταχωρήθηκαν από τις αρχές πιστοποίησης στα βιβλία τους λήφθηκαν υπόψη κατά τον υπολογισμό του εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος. Εφόσον οι προϋποθέσεις αυτές πληρούνται, η Επιτροπή διασφαλίζει ότι όλες οι δημοσιονομικές διορθώσεις αφαιρούνται από την επόμενη αίτηση πληρωμής που υποβάλλεται από τις αρμόδιες αρχές.

για τον υπολογισμό του εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος ελήφθησαν υπόψη διάφορα είδη διορθωτικών μέτρων (δημοσιονομικές διορθώσεις/αποσύρσεις και ανακτήσεις), παρά τις μεταξύ τους εγγενείς διαφορές (16). Επιπλέον, βάσει των σχετικών οδηγιών, στον υπολογισμό μπορούσαν να περιληφθούν και οι αναστολές.

Η Επιτροπή συμφωνεί ότι οι αναστολές δεν θα πρέπει να περιληφθούν στον υπολογισμό του εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος και όλες οι γενικές διευθύνσεις πράττουν ανάλογα.

1.23.

Το Συνέδριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το εναπομένον ποσοστό σφάλματος δεν συνιστά ακόμη αξιόπιστο δείκτη του βαθμού στον οποίο οι πράξεις εξακολουθούν να περιέχουν σφάλματα.

1.23.

Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι είναι σκόπιμη η ευρύτερη και πιο συνεκτική χρήση του δείκτη εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος (ΕΠΣ). Ωστόσο, υπενθυμίζει ότι η χρήση του δεν πρόκειται να είναι ούτε αποκλειστική ούτε καθολική. Οι περισσότερες ΓΔ και υπηρεσίες θα εξακολουθήσουν να βασίζονται σε άλλους δείκτες για να εκτιμήσουν το ποσό που διακυβεύεται. Οι γενικές διευθύνσεις μεσαίου μεγέθους, ιδιαίτερα, θα αντιμετωπίσουν δυσμενείς αναλογίες όσον αφορά την αποδοτικότητα κόστους των ελέγχων.

Συγκεφαλαιωτική έκθεση της Επιτροπής

1.24.

Η Επιτροπή, στην εισαγωγή της συγκεφαλαιωτικής έκθεσης (17), αναλαμβάνει τη συνολική πολιτική ευθύνη της διαχείρισης του προϋπολογισμού της ΕΕ, βασιζόμενη κατά κύριο λόγο στις διασφαλίσεις που παρέχουν και τις επιφυλάξεις που διατυπώνουν οι γενικοί διευθυντές και οι προϊστάμενοι υπηρεσιών στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων.

 

1.25.

Οι κύριες πηγές της συγκεφαλαιωτικής έκθεσης της Επιτροπής είναι οι ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι όλες τους παρέχουν εύλογη διασφάλιση όσον αφορά την κανονικότητα των σχετικών πράξεων. Το Συνέδριο διαπίστωσε βελτιώσεις σε ορισμένες ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων, οι οποίες αναγνωρίζουν την ύπαρξη υψηλού κινδύνου σφάλματος και παρέχουν ποσοτικούς δείκτες για τη μέτρηση της κανονικότητας των πράξεων (βλέπε σημεία 1.20 και 1.22). Ωστόσο, το Συνέδριο υπογραμμίζει ότι ζητήματα τα οποία είχαν επισημανθεί στο παρελθόν παραμένουν ανεπίλυτα (βλέπε σημείο 1.22 και παράρτημα 1.2 , σημείο 2).

1.25.

Βλέπε απάντηση της Επιτροπής στο σημείο 1.22 και παράρτημα 1.2 σημείο 2.

1.26.

Επίσης, η συγκεφαλαιωτική έκθεση αντλεί στοιχεία από τη δεύτερη συνολική γνώμη του εσωτερικού ελεγκτή της Επιτροπής. Η γνώμη αυτή στηρίζεται, αφενός, στις εργασίες που πραγματοποίησαν τόσο η υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου όσο και τα κλιμάκια εσωτερικού ελέγχου κατά την περίοδο 2009-2011 και, αφετέρου, στη διασφάλιση που παρείχαν τα ανώτερα διοικητικά στελέχη στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων για το 2011. Η εν λόγω συνολική γνώμη, συγκρινόμενη με την αντίστοιχη του παρελθόντος έτους, παρουσιάζεται βελτιωμένη διότι παρέχει λεπτομερέστερα στοιχεία σχετικά με τα θέματα που πραγματεύεται. Η γνώμη παραμένει θετική και, στις περισσότερες περιπτώσεις, βασίζεται επί των ίδιων επιφυλάξεων οι οποίες περιέχονται στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων. Το Συνέδριο φρονεί ότι τα ζητήματα τα οποία, κατά τη γνώμη του εσωτερικού ελεγκτή, χρήζουν περαιτέρω προσοχής, όπως οι αδυναμίες στον τομέα της εξωτερικής βοήθειας (18), πρέπει να τυγχάνουν της δέουσας αντιμετώπισης από τις εμπλεκόμενες γενικές διευθύνσεις.

1.26.

Ο εσωτερικός ελεγκτής φροντίζει να υπάρχει συνοχή μεταξύ των επιφυλάξεων που περιλαμβάνονται στη συνολική γνώμη του και των επιφυλάξεων που διατύπωσαν οι γενικοί διευθυντές και προϊστάμενοι υπηρεσιών στο πλαίσιο διαλόγου που διεξάγεται από την ολοκλήρωση των ελέγχων του μέχρι την υπογραφή των δηλώσεων αξιοπιστίας. Η γνώμη βασίζεται στις ελεγκτικές εργασίες που διενεργούνται επί τρία έτη σε όλους τους σημαντικούς τομείς.

Όλοι οι κίνδυνοι που τίθενται υπόψη των κύριων διατακτών από τον εσωτερικό ελεγκτή αντιμετωπίζονται κατά τον δέοντα τρόπο από τις σχετικές γενικές διευθύνσεις μέσω της εκπόνησης και της εφαρμογής σχεδίων δράσης που παρακολουθούνται στενά από τους γενικούς διευθυντές και την επιτροπή παρακολούθησης των ελέγχων της Επιτροπής.

1.27.

Η Επιτροπή αναγνωρίζει τον υψηλό κίνδυνο σφάλματος αυξάνοντας τον αριθμό των πληρωμών που αποτελούν αντικείμενο επιφύλαξης (βλέπε σημείο 1.20) και δηλώνει ότι αυτό μπορεί να αποδοθεί σε μια σειρά παραγόντων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι εξής:

ο πολυετής κύκλος εκτέλεσης προχωρά ολοταχώς για τα περισσότερα προγράμματα της περιόδου 2007-2013,

για πολλούς τομείς δαπανών, υπάρχουν πλέον περισσότερο αξιόπιστοι δείκτες όσον αφορά την ποιότητα της δημοσιονομικής διαχείρισης και

παρά τις νέες οδηγίες σχετικά με τους εν λόγω δείκτες, η προχρηματοδότηση δεν επέφερε μείωση του μέσου όρου των ποσοστών σφάλματος που εντοπίζονται στις ενδιάμεσες και τις τελικές πληρωμές.

1.27.

Βλέπε απάντηση της Επιτροπής στο σημείο 1.20.

1.28.

Η Επιτροπή αναγνωρίζει επίσης εν προκειμένω ότι απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις ώστε η παρουσίαση των στοιχείων σχετικά με την ποιότητα της δημοσιονομικής διαχείρισης να χαρακτηρίζεται από διαφάνεια και προτείνει μέτρα για την επίλυση των προβλημάτων αυτών, όπως:

1.28.

την παρουσίαση, στο πλαίσιο των σχετικών ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων, στοιχείων σχετικά με την εκτέλεση, τα αποτελέσματα και τους σχετικούς ελέγχους όσον αφορά τις δραστηριότητες στο πλαίσιο των χρηματοδοτικών μέσων,

Η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, η οποία προτάθηκε από την Επιτροπή τον Ιούλιο του 2011, επιβάλλει στις διαχειριστικές αρχές την τυπική απαίτηση να υποβάλουν έκθεση σχετικά με τα χρηματοπιστωτικά μέσα (ΧΜ) στις ετήσιες και στις τελικές εκθέσεις εφαρμογής των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Η Επιτροπή θα παράσχει σύνοψη αυτών των στοιχείων στην ΕΕΔ, για την πρόοδο που σημειώθηκε όσον αφορά τη χρηματοδότηση και την εφαρμογή χρηματοπιστωτικών μέσων. Η Επιτροπή θα έχει συντάξει τη σύνοψη έως την 1η Οκτωβρίου 2012.

Επιπλέον, σε συνέχεια των παρατηρήσεων του Συνεδρίου όσον αφορά τις δραστηριότητες των χρηματοπιστωτικών μέσων στην ετήσια έκθεση του 2010, η Επιτροπή διεξήγαγε το 2011 ειδικές ελεγκτικές εργασίες εστιάζοντας σε αυτόν τον τομέα, και υπέβαλε τα αποτελέσματά της στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων της ΓΔ REGIO (σελίδα 73) και της ΓΔ EMPL (σελίδες 45-46). Η Επιτροπή προτίθεται να συνεχίσει κατά το 2012 και τα επόμενα έτη τις ελεγκτικές εργασίες της σε αυτόν τον τομέα.

την παρουσίαση, στο πλαίσιο των σχετικών ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων, δεικτών συναφών προς τις πολυετείς στρατηγικές ελέγχου, όπως γίνεται στον τομέα της συνοχής, και την περαιτέρω εναρμόνιση των κριτηρίων σημαντικότητας που περιλαμβάνονται στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων, μεταξύ των γενικών διευθύνσεων που είναι αρμόδιες για τη συνοχή και των άλλων γενικών διευθύνσεων που είναι αρμόδιες για κονδύλια που υπόκεινται σε επιμερισμένη διαχείριση, και

Δείκτες ΕΕΔ, όπως ο σωρευτικός εναπομένων κίνδυνος που αφορά τις πολυετείς στρατηγικές, θα εναρμονιστούν περαιτέρω, στο μέτρο του δυνατού, με άλλες διαρθρωτικές ενέργειες των γενικών διευθύνσεων.

τις τροποποιήσεις του δημοσιονομικού κανονισμού και των τομεακών κανονισμών που έχει προτείνει για την περίοδο 2014-2020 (επί του παρόντος υπό συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο), με στόχο τη βελτίωση του σχεδιασμού των καθεστώτων χρηματοδότησης, την αντιμετώπιση του κινδύνου σφάλματος, τον περιορισμό των διοικητικών επιβαρύνσεων προς όφελος των δικαιούχων και των λοιπών ενδιαφερομένων, τη μείωση των λειτουργικών εξόδων των ελέγχων και, τέλος, την εξασφάλιση ετήσιων διαχειριστικών δηλώσεων αξιοπιστίας για όλα τα προγράμματα που υπόκεινται σε επιμερισμένη διαχείριση.

Ο στόχος της Επιτροπής είναι να βελτιώσει τις ρυθμίσεις για την περίοδο 2007-2013, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα επαρκή συνέχεια και αποφεύγοντας την πλήρη αναμόρφωση των συστημάτων. Η ενίσχυση του προσανατολισμού προς την επίτευξη αποτελεσμάτων αποτελεί έναν από τους πρωταρχικούς στόχους της Επιτροπής. Ο σχεδιασμός, η υλοποίηση, η παρακολούθηση, η αξιολόγηση καθώς και οι ρυθμίσεις γενικού και λογιστικού ελέγχου έχουν αναπροσαρμοστεί ή επανασχεδιαστεί, ώστε να ενθαρρυνθεί και να διευκολυνθεί όχι μόνο η επίτευξη αλλά και η αποτίμηση αποτελεσμάτων.

1.29.

Το Συνέδριο φρονεί ότι οι πρωτοβουλίες της Επιτροπής για την ενίσχυση της υποχρέωσης λογοδοσίας και τη βελτίωση της διαφάνειας των παρεχόμενων πληροφοριών σχετικά με την ποιότητα της δημοσιονομικής διαχείρισης συνιστούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Εντούτοις, πρόσφατα το Συνέδριο επεσήμανε ότι, μολονότι οι προτάσεις αυτές θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενίσχυση της βεβαιότητας ως προς τη νομιμότητα και κανονικότητα των δαπανών, η Επιτροπή δεν έχει διευκρινίσει τον τρόπο με τον οποίο προτίθεται να χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες αυτές προκειμένου να εξασφαλίσει μια κατάσταση κατά την οποία οι πράξεις δεν θα περιέχουν ουσιώδη σφάλματα (19).

1.29.

Η πρόταση της Επιτροπής για μία και μόνη αλυσίδα λογικής αξιοπιστίας που θα υποστηρίζει τις ίδιες δηλώσεις διαχείρισης των υπηρεσιών της Επιτροπής —εάν εγκριθεί από τη νομοθετική αρχή— θεωρείται ως σημαντικό βήμα προόδου, δεδομένου ότι αυτό θα εξασφαλίσει αξιοπιστία από όλα τα επίπεδα διαχείρισης όλων των κονδυλίων της ΕΕ.

Οι αρμόδιοι διαχειριστές της Επιτροπής θα λάβουν πλήρως υπόψη τους τις σχετικές δηλώσεις αξιοπιστίας κατά τη χάραξη των ιδίων δηλώσεων διαχείρισης παρέχοντας έτσι, εάν παραστεί ανάγκη, μια στερεά βάση για αξιοπιστία και δράση για την αντιμετώπιση των αδυναμιών των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου.

1.30.

Η διακοπή και η αναστολή των πληρωμών θα μπορούσαν να αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο για την αποτροπή των αδυναμιών που έχουν ως συνέπεια παράτυπες δαπάνες, αλλά τα εν λόγω μέσα πρέπει να συμπληρώνονται από δράσεις διόρθωσης των σφαλμάτων (ήτοι δημοσιονομικές διορθώσεις και ανακτήσεις). Το Συνέδριο φρονεί ότι, κατά την παρουσίαση των αριθμητικών στοιχείων σχετικά με τις δημοσιονομικές διορθώσεις και τις ανακτήσεις, η Επιτροπή οφείλει να τα θέτει εντός του κατάλληλου πλαισίου. Τα σχετικά στοιχεία από τα κράτη μέλη εξακολουθούν να είναι ελλιπή ή να μην έχουν ελεγχθεί ή/και επικυρωθεί πλήρως, ενώ η εγγενής διαφορά και ο αντίκτυπος των δύο αυτών διορθωτικών μέσων εξακολουθεί να μην λαμβάνεται υπόψη καταλλήλως.

1.30.

Η Επιτροπή συμφωνεί ότι μια αυστηρή πολιτική διακοπών και αναστολών είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για να αποφευχθούν ανεπάρκειες που έχουν ως αποτέλεσμα παράτυπες δαπάνες, όπως καταδεικνύεται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής [SEC(2011) 1179]. Η Επιτροπή, εάν παραστεί ανάγκη, συμπληρώνει τους εν λόγω μηχανισμούς πρόληψης με αυστηρές δημοσιονομικές διορθώσεις. Η Επιτροπή υπέβαλε έκθεση για τα πρώτα αποτελέσματα του ελέγχου της βάσει ανάλυσης κινδύνου όσον αφορά τη διορθωτική ικανότητα των κρατών μελών στις σχετικές ΕΕΔ, και έχει δώσει λεπτομερείς κατευθυντήριες οδηγίες προς τα κράτη μέλη για τη βελτίωση της υποβολής στοιχείων. Τα αποτελέσματα των συνεχιζόμενων ελέγχων όσον αφορά τα αριθμητικά στοιχεία των κρατών μελών θα χρησιμοποιηθούν για να βελτιωθεί περαιτέρω η καθοδήγηση, εάν παραστεί ανάγκη, και τα κράτη μέλη θα ενημερωθούν για τις ορθές πρακτικές.

ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

1.31.

Στην παρούσα ενότητα αναλύονται ορισμένα από τα βασικά στοιχεία της δημοσιονομικής διαχείρισης για το 2011, ιδίως η εκτέλεση των πιστώσεων του προϋπολογισμού για αναλήψεις υποχρεώσεων και πληρωμές, η χρησιμοποίηση των πιστώσεων πληρωμών στο τέλος του οικονομικού έτους και το επίπεδο των εκκρεμών δημοσιονομικών αναλήψεων υποχρεώσεων («RAL»).

 

Πιστώσεις του προϋπολογισμού για αναλήψεις υποχρεώσεων και πληρωμές

1.32.

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2011 περιελάμβανε πιστώσεις του προϋπολογισμού για αναλήψεις υποχρεώσεων (20), ύψους 142,5 δισεκατομμυρίων ευρώ (21), και πιστώσεις για πληρωμές (22), ύψους 128,3 δισεκατομμυρίων ευρώ (23). Τα όργανα που εκτέλεσαν τον προϋπολογισμό επέδειξαν υψηλά ποσοστά εκτέλεσης: 99,3 % των πιστώσεων για αναλήψεις υποχρεώσεων (το ίδιο με το αντίστοιχο του 2010) και 98,6 % των πιστώσεων για πληρωμές (έναντι 96,6 % το 2010) (24). Οι αναλήψεις υποχρεώσεων, εξαιρουμένων των μεταφορών από το προηγούμενο οικονομικό έτος, ήταν χαμηλότερες των ανώτατων ορίων του δημοσιονομικού πλαισίου κατά 0,1 δισεκατομμύρια ευρώ όσον αφορά τις αναλήψεις υποχρεώσεων και κατά 7,0 δισεκατομμύρια ευρώ όσον αφορά τις πληρωμές, συμπεριλαμβανομένων όλων των αποθεματικών.

 

1.33.

Συνολικά, στο τέλος του 2011, από την εκτέλεση του προϋπολογισμού προέκυψε δημοσιονομικό πλεόνασμα (25) 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ (έναντι 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2010), το οποίο θα αντισταθμιστεί, κατ’ αρχήν, κατά την είσπραξη των ιδίων πόρων από τα κράτη μέλη κατά το (τα) επόμενο(-α) οικονομικό(-ά) έτος(-η).

 

1.34.

Ωστόσο, όσον αφορά τα τρία σημαντικότερα ταμεία του υποτομέα 1β, «Συνοχή για τη ανάπτυξη και την απασχόληση», του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου [Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και Ταμείο Συνοχής (ΤΣ)], ο ρυθμός υποβολής αιτήσεων πληρωμών από τα κράτη μέλη επιταχύνθηκε προς το τέλος του έτους. Πράγματι, οι πληρωμές θα μπορούσαν να είναι έως και κατά 5 δισεκατομμύρια ευρώ υψηλότερες, εάν η αυξημένη ανάγκη πόρων είχε προβλεφθεί ορθά και οι απαιτούμενες πιστώσεις πληρωμών είχαν καταστεί διαθέσιμες, παραδείγματος χάριν, με τη μεταφορά μη χρησιμοποιηθέντων σε άλλους τομείς κονδυλίων (26).

1.34.

Κατά γενικό κανόνα, η νομική βάση προβλέπει ότι οι αιτήσεις πληρωμής υποβάλλονται 3 φορές τον χρόνο με τελευταία διαβίβαση στοιχείων έως το τέλος του Οκτωβρίου. Εντούτοις, η διάταξη αυτή δεν είναι υποχρεωτική, και τα κράτη μέλη μπορούν να στείλουν τις αιτήσεις τους μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους για να αποφύγουν τις αυτόματες αποδεσμεύσεις, γεγονός που εξηγεί τον υψηλό αριθμό αιτήσεων που διαβιβάζονται στο τέλος του έτους.

Επιπλέον, οι αποφάσεις διακοπών και αναστολών είναι στοιχεία που ελάχιστα μπορούν να ληφθούν υπόψη για την πρόβλεψη των απαιτούμενων πιστώσεων. Οι διακοπές ενδέχεται να διαρκέσουν μέχρι 6 μήνες σύμφωνα με τον κανονισμό. Μετά τη διόρθωση της ανεπάρκειας από τα κράτη μέλη και, εάν παραστεί ανάγκη, την εφαρμογή δημοσιονομικών διορθώσεων, η Επιτροπή αίρει τη διακοπή και, κατά συνέπεια, οι πληρωμές μπορούν να ξαναρχίσουν.

Η Επιτροπή απευθύνθηκε γραπτώς στα κράτη μέλη στις αρχές του 2012 για να τονίσει την ανάγκη να διαβιβάζουν τις περισσότερες απαιτήσεις έως τις 31 Οκτωβρίου. Αυτό θα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει, εκτός της συνολικής μεταβίβασης, διορθωτικό προϋπολογισμό από την αρμόδια αρχή ώστε να αυξήσει τις πιστώσεις πληρωμών για την κάλυψη των αιτήσεων που υποβλήθηκαν, με βάση αιτήσεις πληρωμών που έχουν πραγματικά υποβληθεί και όχι βάσει των προβλέψεων.

Χρησιμοποίηση των πιστώσεων πληρωμών στο τέλος του οικονομικού έτους

1.35.

Το Συνέδριο διαπιστώνει ότι, για ορισμένους τίτλους του προϋπολογισμού, το ποσό των πληρωμών που πραγματοποιήθηκαν τον Δεκέμβριο ήταν δυσανάλογα υψηλό σε σύγκριση με το σύνολο των πληρωμών κατά τη διάρκεια του υπόλοιπου έτους (27). Η συγκέντρωση τόσο σημαντικού μέρους των πληρωμών σε τόσο περιορισμένο χρονικό διάστημα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αποτελεσματικότητα των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου και να αυξήσει τον κίνδυνο σφάλματος.

1.35.

Η συγκέντρωση των πληρωμών εξαρτάται από τον ρυθμό με τον οποίο τα κράτη μέλη και οι άλλοι δικαιούχοι αποστέλλουν τις απαιτήσεις επιστροφής δαπανών στην Επιτροπή. Η Επιτροπή έχει επίσης την άποψη ότι στο τέλος του έτους δεν παρουσιάζουν όλοι οι τίτλοι προϋπολογισμού που αναφέρονται στην υποσημείωση υψηλό ποσοστό πληρωμών.

Εκκρεμείς δημοσιονομικές αναλήψεις υποχρεώσεων («RAL»)

1.36.

Οι εκκρεμείς δημοσιονομικές αναλήψεις υποχρεώσεων («RAL») (28) οι οποίες δεν έχουν ακόμη πληρωθεί ή/και αποδεσμευθεί (29) αυξήθηκαν κατά 13 δισεκατομμύρια ευρώ (ήτοι κατά 6,7 %) φθάνοντας τα 207 δισεκατομμύρια ευρώ, κυρίως στους τομείς πολιτικής που χρηματοδοτούνται με διαχωριζόμενες πιστώσεις (30), και αντιστοιχούν στο ισότιμο διαχωριζόμενων αναλήψεων υποχρεώσεων 2,3 ετών ή διαχωριζόμενων πληρωμών 2,7 ετών, βάσει του ποσοστού εκτέλεσης για το 2011.

1.37.

Οι περισσότερες εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων αφορούν τη συνοχή (31) (βλέπε γράφημα 1.2 ). Στον τομέα αυτό, οι εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων ανήλθαν σε 136 δισεκατομμύρια ευρώ (32) (65,5 % του συνολικού ποσού) και αντιστοιχούν σε αναλήψεις υποχρεώσεων 2,7 ετών ή σε πληρωμές 3,2 ετών στον εν λόγω τομέα βάσει του ποσοστού εκτέλεσης για το 2011. Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων (124,6 δισεκατομμύρια ευρώ ή 92 % του συνολικού ποσού) αφορά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού 2007-2013 (33).

1.36-1.37.

Εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων απορρέουν από τη συνήθη διαχείριση των πολυετών προγραμμάτων και από την αύξηση του συνολικού επιπέδου των νέων αναλήψεων υποχρεώσεων. Όσον αφορά τα διαρθρωτικά ταμεία, το μέγεθος των RAL ελέγχεται βάσει του κανόνα ν + 2 / ν + 3, ο οποίος ορίζεται από τις αντίστοιχες κανονιστικές ρυθμίσεις. Σύμφωνα με τον εν λόγω κανόνα, το προσδοκώμενο επίπεδο των RAL πρέπει να ισοδυναμεί με δύο ή τρία έτη αναλήψεων υποχρεώσεων. Συνεπώς, η κατάσταση των RAL είναι κανονική, όπως φαίνεται στο διάγραμμα 1.2 σε σύγκριση με την κατάσταση των RAL κατά την περίοδο 2000-2006 και τα πρώτα έτη υλοποίησης της περιόδου 2007-2013.

Η ισχύς του δείκτη «ποσοστό εκτέλεσης 2011» είναι σχετική για τις πληρωμές, λόγω της έλλειψης διαθέσιμων πιστώσεων κατά το τέλος του οικονομικού έτους (βλέπε σημείο 1.34 τελευταία φράση).

1.38.

Το σημαντικά υψηλότερο επίπεδο σωρευθεισών εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων που προκύπτει για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013 μπορεί να αποδοθεί εν πολλοίς στην καθυστερημένη εφαρμογή των προγραμμάτων (34). Οι πληρωμές μπορούσαν να πραγματοποιηθούν μόνον αφού τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου των κρατών μελών εγκρίνονταν από την Επιτροπή, όπως ορίζουν οι κανονισμοί που διέπουν τα διαρθρωτικά ταμεία. Σύμφωνα με τη διοργανική συμφωνία για δημοσιονομική πειθαρχία και χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (35), πρέπει να εξασφαλίζεται ότι οι διατιθέμενες τα προσεχή έτη πιστώσεις πληρωμών επαρκούν για να καλύψουν τη διαρκώς αυξανόμενη διαφορά μεταξύ των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων και των πιστώσεων για πληρωμές (βλέπε επίσης σημείο 1.34).

1.38.

Ο μηχανισμός εκ των προτέρων έγκρισης των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου των κρατών μελών πριν από την εκτέλεση κάθε ενδιάμεσης πληρωμής, ο οποίος εισήχθη για πρώτη φορά για την περίοδο 2007-2013, αποτελεί σημαντική βελτίωση όσον αφορά την εξασφάλιση των πληρωμών της ΕΕ για τη συνοχή. Κατά τη διάρκεια της περιόδου προγραμματισμού, οι απαιτήσεις για την υποβολή της αίτησης πληρωμής τροποποιήθηκαν για τις υποχρεώσεις του 2007 και η διαδικασία κατέστη περισσότερο ευέλικτη για τα μεγάλα έργα. Τα μέτρα αυτά επιβράδυναν τα επίπεδα δαπανών.

Η πλήρης εκτέλεση των διαθέσιμων πιστώσεων από τα διαρθρωτικά ταμεία τόσο το 2010 όσο και το 2011 δείχνει ότι η αύξηση των RAL μπορεί να προκύψει επίσης από έλλειψη διαθέσιμων πιστώσεων του προϋπολογισμού στο τέλος του οικονομικού έτους (βλέπε επίσης σημείο 1.34).

Το επισυναπτόμενο διάγραμμα 1.2 παρέχει αποδεικτικά στοιχεία για την πιθανή απορρόφηση των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων που συσσωρεύτηκαν κατά την περίοδο προγραμματισμού του δημοσιονομικού πλαισίου.

Τέλος, η Επιτροπή συμφωνεί ότι κατά τα επόμενα έτη πρέπει να διατεθούν επαρκείς πιστώσεις πληρωμών. Η Επιτροπή δεσμεύεται να υποβάλει σχέδια προϋπολογισμών που να καλύπτουν το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων και πιστώσεων πληρωμών.

Image


(1)  Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τον ισολογισμό, τον λογαριασμό οικονομικού αποτελέσματος, τον πίνακα ταμειακών ροών, την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και σύνοψη των κύριων λογιστικών πολιτικών και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις (συμπεριλαμβανομένης της πληροφόρησης κατά τομέα).

(2)  Οι ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν τις ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού, καθώς και σύνοψη των αρχών του προϋπολογισμού και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις.

(3)  Οι λογιστικοί κανόνες που εγκρίνει ο υπόλογος της Επιτροπής απορρέουν από τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα για τον Δημόσιο Τομέα (International Public Sector Accounting Standards — ΙΡSAS), που εκδίδει η Διεθνής Ομοσπονδία Λογιστών ή, ελλείψει αυτών, από τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (International Accounting Standards — IAS)/Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (International Financial Reporting Standards — IFRS), που εκδίδει το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων. Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις για το οικονομικό έτος 2011 καταρτίστηκαν (όπως συμβαίνει από το οικονομικό έτος 2005 και εξής) βάσει των εν λόγω λογιστικών κανόνων που εγκρίνει ο υπόλογος της Επιτροπής, με τους οποίους οι αρχές της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση προσαρμόζονται στο ειδικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ οι ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού εξακολουθούν να βασίζονται, πρωτίστως, στις ταμειακές κινήσεις.

(4)  Το ακρωνύμιο προέρχεται από τον γαλλικό όρο «Déclaration d’assurance».

(5)  Βλέπε άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(6)  Ο κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΕ L 248 της 16.9.2002, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1081/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 311 της 26.11.2010, σ. 9) ορίζει ότι οι οριστικοί ενοποιημένοι λογαριασμοί διαβιβάζονται πριν από την 31η Ιουλίου του επόμενου οικονομικού έτους (βλέπε άρθρο 129).

(7)  Όσον αφορά την εμβέλεια του ελέγχου των εσόδων, βλέπε σημεία 2.9 και 2.13.

(8)  Ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές βάσει των δηλώσεων δαπανών οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε επίπεδο τελικών αποδεκτών (βλέπε σημεία 3.9, 4.9, 5.27 και 6.12).

(9)  Σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη, η μη εκπλήρωση, εκ μέρους των αποδεκτών πληρωμών στο πλαίσιο της ΚΓΠ, των υποχρεώσεων που επιβάλλει η πολλαπλή συμμόρφωση συμπεριελήφθη στον υπολογισμό του πιθανότερου ποσοστού σφάλματος. Κατά την εκτίμηση του Συνεδρίου, όσον αφορά τις πληρωμές λαμβανόμενες ως σύνολο, τα εντοπισθέντα σφάλματα αντιστοιχούν στο 0,1 % περίπου του πιθανότερου ποσοστού σφάλματος (βλέπε σημείο 3.9 δεύτερη περίπτωση, σημείο 3.13, σημείο 4.9 δεύτερη περίπτωση, και σημεία 4.16 έως 4.18).

(10)  Λευκή Βίβλος «Μεταρρύθμιση της Επιτροπής», COM(2000) 200 final, της 5ης Απριλίου 2000.

(11)  Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 19ης Ιανουαρίου 2000, σχετικά με τις συνέχειες που δόθηκαν στη δεύτερη έκθεση της Επιτροπής Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων για τη μεταρρύθμιση της Επιτροπής (ΕΕ C 304 της 24.10.2000, σ. 135).

(12)  Τα πρότυπα εσωτερικού ελέγχου της Επιτροπής είναι εμπνευσμένα σε μεγάλο βαθμό από τις αρχές της COSO, μιας ιδιωτικής εθελοντικής οργάνωσης, σκοπός της οποίας είναι η βελτίωση της ποιότητας της δημοσιονομικής διαχείρισης και της κατάρτισης εκθέσεων μέσω της επαγγελματικής δεοντολογίας, αποτελεσματικών συστημάτων εσωτερικού ελέγχου και της εταιρικής διακυβέρνησης.

(13)  Ο όρος «γενικός διευθυντής» χρησιμοποιείται με την ευρεία έννοια και υποδηλώνει τον εκάστοτε αρμόδιο. Στην πράξη, οι 48 δηλώσεις έχουν υπογραφεί από 1 γενικό γραμματέα, 36 γενικούς διευθυντές, 7 διευθυντές και 4 προϊσταμένους υπηρεσιών.

(14)  Τα περί επιδόσεων ζητήματα που περιλαμβάνονται στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 10.

(15)  Βλέπε σημεία 3.40 έως 3.41, 4.48 έως 4.50, 5.67 έως 5.69, 6.24 έως 6.26 και 7.25.

(16)  Βλέπε σημεία 1.32 έως 1.50 της ετήσιας έκθεσης του Συνεδρίου για το 2009.

(17)  Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και το Ελεγκτικό Συνέδριο — Συγκεφαλαιωτική έκθεση των επιτευγμάτων της Επιτροπής όσον αφορά τη διαχείριση το 2011, COM(2012) 281 final, της 6ης Ιουνίου 2012.

(18)  Οι γενικές διευθύνσεις που είναι αρμόδιες για την εξωτερική βοήθεια δεν διαθέτουν πληροφορίες σχετικά με τη συνολική ποιότητα της δημοσιονομικής διαχείρισης, ωστόσο, δεν διατυπώνεται καμία σχετική επιφύλαξη (βλέπε σημείο 7.25 και σημεία 52 έως 53 της ετήσιας έκθεσης σχετικά με τα ΕΤΑ για το οικονομικό έτος 2011).

(19)  Βλέπε γνώμη αριθ. 6/2010 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ C 334 της 10.12.2010, σ. 1).

(20)  Ποσά διαθέσιμα για αναλήψεις υποχρεώσεων κατά το υπό εξέταση οικονομικό έτος, καθώς και για τα επόμενα.

(21)  Το ποσό αυτό περιλαμβάνει πιστώσεις για αναλήψεις υποχρεώσεων μεταφερθείσες από το 2010, ύψους 259 εκατομμυρίων ευρώ, και συνολική αύξηση κατά 284 εκατομμύρια ευρώ των πιστώσεων για αναλήψεις υποχρεώσεων, η οποία προκύπτει από τους επτά διορθωτικούς προϋπολογισμούς που εγκρίθηκαν κατά το 2011. Δεν περιλαμβάνει τα έσοδα για ειδικό προορισμό, τα οποία το 2011 ανέρχονται σε 6,2 δισεκατομμύρια ευρώ όσον αφορά τις αναλήψεις υποχρεώσεων και σε 6,7 δισεκατομμύρια ευρώ όσον αφορά τις πληρωμές. Τα έσοδα για ειδικό προορισμό χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση ειδικών δαπανών [βλέπε άρθρο 18 του δημοσιονομικού κανονισμού — κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002]. Στα έσοδα αυτά συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, οι επιστροφές από την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, τα οποία διατίθενται εκ νέου στο κονδύλιο του προϋπολογισμού από το οποίο προέρχονταν, οι συνεισφορές των μελών της ΕΖΕΣ οι οποίες προσαυξάνουν συγκεκριμένα κονδύλια του προϋπολογισμού και έσοδα προερχόμενα από τρίτους στις περιπτώσεις σύναψης συμφωνιών οι οποίες συνεπάγονται οικονομική συνεισφορά σε δραστηριότητες της ΕΕ.

(22)  Ποσά διαθέσιμα για πληρωμές κατά το υπό εξέταση οικονομικό έτος.

(23)  Το ποσό αυτό περιλαμβάνει πιστώσεις για πληρωμές μεταφερθείσες από το 2010, ύψους 1 582 εκατομμυρίων ευρώ, και συνολική αύξηση κατά 200 εκατομμύρια ευρώ των πιστώσεων για πληρωμές, η οποία προκύπτει από τους επτά διορθωτικούς προϋπολογισμούς που εγκρίθηκαν κατά το 2011.

(24)  Το 2011 οι πιστώσεις για αναλήψεις υποχρεώσεων ήταν υψηλότερες σε σύγκριση με τις αντίστοιχες του 2010 κατά 0,6 δισεκατομμύρια ευρώ (ήτοι κατά 0,4 %), οι δε πιστώσεις για πληρωμές ήταν υψηλότερες κατά 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ (ήτοι κατά 2,9 %).

(25)  Το δημοσιονομικό πλεόνασμα συνιστά το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Ωστόσο, δεν αποτελεί αποθεματικό και δεν μπορεί να σωρευθεί και να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση δαπανών σε μελλοντικά οικονομικά έτη.

(26)  Στην περίπτωση του ΕΚΤ, η υποχρησιμοποίηση κατά το 2010 (βλέπε ετήσια έκθεση του Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2010, σημείο 1.41) οδήγησε σε πρόσθετες πληρωμές κατά το 2011. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την επιτάχυνση του ρυθμού υποβολής αιτήσεων πληρωμών προς το τέλος του έτους, συνέβαλε στην αύξηση των πραγματικών πληρωμών στο 114 % του αρχικού προϋπολογισμού. Οι πρόσθετες αιτήσεις πληρωμών στο πλαίσιο του ΕΚΤ καλύφθηκαν κυρίως από μεταφορές πιστώσεων από το ΕΤΠΑ και το ΤΣ. Ωστόσο, η απρόβλεπτη εισροή αιτήσεων πληρωμών στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ και του ΤΣ προς το τέλος του έτους ανέτρεψε τις προβλέψεις και αύξησε τις πραγματικές πληρωμές σε τέτοιο επίπεδο ώστε πρόσθετες πληρωμές από τα εν λόγω ταμεία θα μπορούσαν να είχαν πραγματοποιηθεί, εάν είχαν καταστεί διαθέσιμες οι σχετικές πιστώσεις — βλέπε επίσης «Έκθεση σχετικά με τη δημοσιονομική και χρηματοοικονομική διαχείριση που συνοδεύει τους λογαριασμούς των Κοινοτήτων — Οικονομικό έτος 2011» (Report on budgetary and financial management accompanying the Community accounts — Financial year 2011), σ. 42-45.

(27)  Υψηλά ποσοστά πληρωμών τον Δεκέμβριο σε σύγκριση με τις πραγματικές πληρωμές κατά τη διάρκεια του υπόλοιπου έτους: τίτλος 06 — Κινητικότητα και μεταφορές 26 % (295 εκατομμύρια), τίτλος 17 — Υγεία και προστασία των καταναλωτών 44 % (266 εκατομμύρια), τίτλος 19 — Εξωτερικές σχέσεις 31 % (1 016 εκατομμύρια), τίτλος 21 — Ανάπτυξη και σχέσεις με τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού 27 % (403 εκατομμύρια), τίτλος 22 — Διεύρυνση 28 % (264 εκατομμύρια) και τίτλος 32 — Ενέργεια 23 % (219 εκατομμύρια).

(28)  Από τον γαλλικό όρο «Reste à liquider» (υπόλοιπο προς εκκαθάριση).

(29)  Οι εκκρεμείς δημοσιονομικές αναλήψεις υποχρεώσεων προκύπτουν ως άμεση συνέπεια των διαχωριζόμενων πιστώσεων (βλέπε υποσημείωση 30), στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η ολοκλήρωση των προγραμμάτων δαπανών απαιτεί περισσότερα του ενός έτη και οι αναλήψεις υποχρεώσεων, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε προηγούμενα έτη, παραμένουν εκκρεμείς έως ότου πραγματοποιηθούν οι αντίστοιχες πληρωμές.

(30)  Στον προϋπολογισμό γίνεται διάκριση μεταξύ δύο ειδών πιστώσεων, των μη διαχωριζόμενων πιστώσεων και των διαχωριζόμενων πιστώσεων. Οι μη διαχωριζόμενες πιστώσεις χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση δράσεων ετήσιου χαρακτήρα, π.χ. διοικητικών δαπανών. Οι διαχωριζόμενες πιστώσεις καθιερώθηκαν για τη διαχείριση πολυετών δράσεων· οι σχετικές πληρωμές μπορούν να πραγματοποιούνται τόσο κατά το έτος ανάληψης της σχετικής υποχρέωσης όσο και κατά τα επόμενα έτη. Οι διαχωριζόμενες πιστώσεις χρησιμοποιούνται κυρίως για τα διαρθρωτικά ταμεία και το Ταμείο Συνοχής.

(31)  Όσον αφορά τον τομέα της συνοχής, οι προβλεπόμενες στο δημοσιονομικό πλαίσιο 2000-2006 συνολικές αναλήψεις υποχρεώσεων ανέρχονταν συνολικά σε 261 δισεκατομμύρια ευρώ (βλέπε λογαριασμούς του 2006), ενώ στο δημοσιονομικό πλαίσιο 2007-2013 προβλέπονται 348 δισεκατομμύρια ευρώ (βλέπε λογαριασμούς του 2011), ήτοι σημειώθηκε αύξηση κατά 33 %.

(32)  Όσον αφορά τον τομέα της συνοχής, βλέπε «Έκθεση σχετικά με τη δημοσιονομική και χρηματοοικονομική διαχείριση που συνοδεύει τους λογαριασμούς των Κοινοτήτων — Οικονομικό έτος 2011» (Report on budgetary and financial management accompanying the Community accounts — Financial year 2011), σ. 28 και 42-45.

(33)  Ο κανόνας της αυτόματης αποδέσμευσης (κανόνας του ν + 2/ν + 3) διευκολύνει την εκκαθάριση των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων. Ο κανόνας αυτός επιβάλλει την αυτόματη αποδέσμευση όλων των κονδυλίων τα οποία δεν έχουν δαπανηθεί ή δεν καλύπτονται από αίτηση πληρωμής στο τέλος του δεύτερου/τρίτου έτους το οποίο έπεται του έτους καταλογισμού. Στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων της «τρίτης απλούστευσης», ο κανόνας του ν + 2/ν + 3 τροποποιήθηκε τελευταία για τις αναλήψεις υποχρεώσεων του 2007 στον τομέα της συνοχής [βλέπε κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου (ΕΕ L 210 της 31.7.2006, σ. 26), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 539/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 158 της 24.6.2010, σ. 1)].

(34)  Βλέπε ετήσια έκθεση του Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2008, σημεία 6.8 και 6.26 έως 6.28. Περισσότερες πληροφορίες διατίθενται στην έκθεση της Επιτροπής σχετικά με τη δημοσιονομική και χρηματοοικονομική διαχείριση που συνοδεύει τους λογαριασμούς των Κοινοτήτων — Οικονομικό έτος 2008 (Report on budgetary and financial management accompanying the Community accounts — Financial year 2008), σ. 42, καθώς και στην ανάλυση εκ μέρους της Επιτροπής της εκτέλεσης του προϋπολογισμού των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής το 2008 (Analysis of the budgetary implementation of the Structural and Cohesion Funds in 2008), σ. 5 και 13-17.

(35)  ΕΕ C 139 της 14.6.2006, σ. 1. Βλέπε επίσης άρθρο 3 της απόφασης 2007/436/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 7ης Ιουνίου 2007, για το σύστημα των ιδίων πόρων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΕ L 163 της 23.6.2007, σ. 17).

(36)  Οι τίτλοι 14 και 24 έως 31 του τμήματος III του γενικού προϋπολογισμού, οι οποίοι αφορούν πρωτίστως τις διοικητικές δαπάνες, περιλαμβάνονται στο τμήμα του κεφαλαίου 9 που αναφέρεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

(37)  Οι διοικητικές δαπάνες δεν περιλαμβάνονται στις σχετικές ομάδες πολιτικής, αλλά παρουσιάζονται χωριστά υπό ειδικό τίτλο. Ως εκ τούτου, υπάρχουν διαφορές σε σύγκριση με τα κεφάλαια 3 έως 9.

(38)  Στην ετήσια έκθεση για το οικονομικό έτος 2010, οι ομάδες πολιτικής Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη και Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία αποτελούσαν ενιαία ομάδα πολιτικής. Το αυτό ίσχυε και για τις ομάδες πολιτικής Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές και Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις. Τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα για το 2011, βάσει της προηγούμενης διάρθρωσης, παρουσιάζονται στον πίνακα 1.3 .

(39)  Τα συστήματα κατατάσσονται ως «μερικώς αποτελεσματικά» στις περιπτώσεις κατά τις οποίες κρίθηκε ότι ορισμένοι μηχανισμοί ελέγχου λειτουργούσαν επαρκώς, ενώ άλλοι όχι. Κατά συνέπεια, στο σύνολό τους, ενδεχομένως να μην εξασφαλίζουν τον περιορισμό σε αποδεκτό επίπεδο των σφαλμάτων που περιέχουν οι σχετικές πράξεις. Για λεπτομέρειες βλέπε την ενότητα «Εμβέλεια και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου» των κεφαλαίων 2 έως 9.

(40)  Η συχνότητα εμφάνισης σφαλμάτων αντιστοιχεί στο ποσοστό του δείγματος που περιέχει προσδιορίσιμα και μη προσδιορίσιμα ποσοτικώς σφάλματα. Τα ποσοστά έχουν στρογγυλοποιηθεί.

(41)  Δαπάνες που αποδόθηκαν (βλέπε σημείο 3.9).

(42)  Δαπάνες που αποδόθηκαν (βλέπε σημείο 4.9).

(43)  Δαπάνες που αποδόθηκαν (βλέπε σημείο 5.27).

(44)  Δαπάνες που αποδόθηκαν (βλέπε σημείο 6.12).

(45)  Η διαφορά μεταξύ των πληρωμών του 2011 (129 395 εκατομμύρια ευρώ — βλέπε πίνακα 1.1 ) και του συνολικού ποσού για το σύνολο του ελεγχθέντος πληθυσμού στο πλαίσιο της κανονικότητας των πράξεων αντιστοιχεί στις προπληρωμές που καταβλήθηκαν για τις ομάδες πολιτικής Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη (8 εκατομμύρια ευρώ), Αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον, αλιεία και υγεία (565 εκατομμύρια ευρώ), Περιφερειακή πολιτική, ενέργεια και μεταφορές (1 469 εκατομμύρια ευρώ) και Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις (128 εκατομμύρια ευρώ) (βλέπε σημεία 3.9, 4.9, 5.27 και 6.12).

(46)  Σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη, η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων που επιβάλλει η πολλαπλή συμμόρφωση συμπεριελήφθη στον υπολογισμό του πιθανότερου ποσοστού σφάλματος. Τα εντοπισθέντα σφάλματα αντιστοιχούν στο 0,2 % περίπου του συνολικού πιθανότερου ποσοστού σφάλματος (βλέπε σημείο 3.9, δεύτερη περίπτωση, και σημείο 3.13).

(47)  Σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη, η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων που επιβάλλει η πολλαπλή συμμόρφωση συμπεριελήφθη στον υπολογισμό του πιθανότερου ποσοστού σφάλματος. Τα εντοπισθέντα σφάλματα αντιστοιχούν στο 0,2 % περίπου του συνολικού πιθανότερου ποσοστού σφάλματος (βλέπε σημείο 4.9, δεύτερη περίπτωση, και σημεία 4.16 έως 4.18).

(48)  Σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη, η μη εκπλήρωση, εκ μέρους των αποδεκτών πληρωμών στο πλαίσιο της ΚΓΠ, των υποχρεώσεων που επιβάλλει η πολλαπλή συμμόρφωση συμπεριελήφθη στον υπολογισμό του πιθανότερου ποσοστού σφάλματος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Συνεδρίου, όσον αφορά τις πληρωμές λαμβανόμενες ως σύνολο, τα εντοπισθέντα σφάλματα αντιστοιχούν στο 0,1 % περίπου του πιθανότερου ποσοστού σφάλματος (βλέπε επίσης υποσημειώσεις 9 και 10).

(49)  Ο έλεγχος περιελάμβανε την εξέταση, σε επίπεδο Επιτροπής, δείγματος ενταλμάτων ανάκτησης το οποίο κάλυπτε όλα τα είδη εσόδων (βλέπε σημεία 2.8, 2.9 και 2.13).

(50)  Σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη, η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων που επιβάλλει η πολλαπλή συμμόρφωση συμπεριελήφθη στον υπολογισμό του πιθανότερου ποσοστού σφάλματος (βλέπε σημεία 3.9, 3.13, 4.9 και 4.16 έως 4.18). Τα εντοπισθέντα σφάλματα αντιστοιχούν στο 0,2 % περίπου του συνολικού πιθανότερου ποσοστού σφάλματος.

(51)  Σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη, η μη εκπλήρωση, εκ μέρους των αποδεκτών πληρωμών στο πλαίσιο της ΚΓΠ, των υποχρεώσεων που επιβάλλει η πολλαπλή συμμόρφωση συμπεριελήφθη στον υπολογισμό του πιθανότερου ποσοστού σφάλματος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Συνεδρίου, όσον αφορά τις πληρωμές λαμβανόμενες ως σύνολο, τα εντοπισθέντα σφάλματα αντιστοιχούν στο 0,1 % περίπου του πιθανότερου ποσοστού σφάλματος (βλέπε επίσης υποσημείωση 1).

(52)  Για τον πλήρη κατάλογο των ΓΔ/υπηρεσιών της Επιτροπής επισκεφθείτε τον ιστότοπο http://publications.europa.eu/code/en/en-390600.htm

(53)  Πηγή: ετήσιοι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος 2011.

(54)  Πηγή: ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων για το 2011. Η ΓΔ REGIO και ο Εκτελεστικός Οργανισμός Έρευνας (REA) ανέφεραν ελάχιστα και μέγιστα ποσά, εκ των οποίων ελήφθησαν υπόψη μόνο τα μέγιστα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1.1

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

ΜΕΡΟΣ 1 —    Μεθοδολογία και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών (δημοσιονομικός έλεγχος)

1.

Προκειμένου να αξιολογείται εάν οι ενοποιημένοι λογαριασμοί, οι οποίοι περιλαμβάνουν τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και τις ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού (1), παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και των αποτελεσμάτων των πράξεων και των ταμειακών ροών στο τέλος του οικονομικού έτους, τα κύρια κριτήρια αξιολόγησης είναι τα εξής:

α)   νομιμότητα και κανονικότητα: οι λογαριασμοί καταρτίζονται σύμφωνα με τους σχετικούς κανόνες και οι πιστώσεις του προϋπολογισμού είναι διαθέσιμες·

β)   πληρότητα: όλες οι πράξεις εσόδων και δαπανών, καθώς και όλα τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού (συμπεριλαμβανομένων των εκτός ισολογισμού στοιχείων) που αφορούν τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο καταχωρίζονται στους λογαριασμούς·

γ)   πραγματικότητα των πράξεων και ύπαρξη των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού: οι πράξεις εσόδων και δαπανών αιτιολογούνται από κάποιο γεγονός που αφορά την ελεγχόμενη μονάδα και την εξεταζόμενη χρονική περίοδο, ενώ τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού υπάρχουν κατά την ημερομηνία κατάρτισης του ισολογισμού και ανήκουν στην ελεγχόμενη μονάδα·

δ)   μέτρηση και αποτίμηση: οι πράξεις εσόδων και δαπανών, καθώς και τα στοιχεία ενεργητικού ή παθητικού, καταχωρίζονται στους λογαριασμούς με την κατάλληλη αξία, λαμβανομένης υπόψη της αρχής της σύνεσης·

ε)   παρουσίαση των πληροφοριών: οι πράξεις εσόδων και δαπανών, καθώς και τα στοιχεία ενεργητικού ή παθητικού, παρουσιάζονται και περιγράφονται σύμφωνα με τους ισχύοντες λογιστικούς κανόνες και συμβάσεις, καθώς και σύμφωνα με την αρχή της διαφάνειας.

2.

Ο έλεγχος συνίσταται στα εξής βασικά στοιχεία:

α)

επικαιροποίηση της αξιολόγησης του περιβάλλοντος λογιστικού ελέγχου·

β)

έλεγχο της λειτουργίας των βασικών λογιστικών διαδικασιών, καθώς και της διαδικασίας κλεισίματος του οικονομικού έτους·

γ)

αναλυτικούς ελέγχους (συνάφεια και ευλογοφάνεια) των κύριων λογιστικών στοιχείων·

δ)

αναλύσεις και συμφωνίες λογαριασμών ή/και υπολοίπων και

ε)

ελέγχους επαλήθευσης των αναλήψεων υποχρεώσεων, των πληρωμών και συγκεκριμένων στοιχείων του ισολογισμού, βάσει αντιπροσωπευτικών δειγμάτων.

ΜΕΡΟΣ 2 —    Μεθοδολογία και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου σχετικά με την κανονικότητα των πράξεων (έλεγχος συμμόρφωσης)

3.

Ο τρόπος προσέγγισης που υιοθετεί το Συνέδριο για τον έλεγχο της κανονικότητας των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί συνίσταται:

σε άμεσους δειγματοληπτικούς ελέγχους πράξεων στον τομέα των εσόδων και σε κάθε τομέα δαπανών (βλέπε πίνακα 1.1 ), προκειμένου να εξακριβώνεται ο βαθμός της κανονικότητάς τους, και

σε αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου που διασφαλίζουν την κανονικότητα των πράξεων.

4.

Τα ανωτέρω συμπληρώνονται με αποδεικτικά στοιχεία προερχόμενα από τις εργασίες άλλων ελεγκτών (κατά περίπτωση), καθώς και με ανάλυση των θέσεων της Επιτροπής.

Πώς διενεργεί το Συνέδριο τους δειγματοληπτικούς ελέγχους πράξεων

5.

Ο άμεσος δειγματοληπτικός έλεγχος πράξεων στο πλαίσιο κάθε ειδικής αξιολόγησης (κεφάλαια 2 έως 9) βασίζεται σε αντιπροσωπευτικό δείγμα των ενταλμάτων είσπραξης (στην περίπτωση των εσόδων) και των πληρωμών στο πλαίσιο της σχετικής ομάδας πολιτικής (2). Από τον εν λόγω δειγματοληπτικό έλεγχο προκύπτει στατιστική εκτίμηση του βαθμού στον οποίο οι πράξεις που περιλαμβάνονται στον σχετικό πληθυσμό είναι παράτυπες.

6.

Το Συνέδριο, προκειμένου να καθορίζει τα μεγέθη των δειγμάτων που είναι αναγκαία για την επίτευξη αξιόπιστου αποτελέσματος, χρησιμοποιεί ένα μοντέλο διασφάλισης του ελέγχου. Αυτό συνεπάγεται εκτίμηση, αφενός, του κινδύνου οι πράξεις να περιέχουν σφάλματα (εγγενής κίνδυνος), και, αφετέρου, του κινδύνου τα συστήματα να μην παρέχουν τη δυνατότητα αποτροπής ή εντοπισμού και διόρθωσης των σφαλμάτων αυτών (επικινδυνότητα του συστήματος εσωτερικού ελέγχου).

7.

Οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι πράξεων συνεπάγονται τη λεπτομερή εξέταση κάθε πράξης που επιλέγεται στο πλαίσιο των δειγμάτων, συμπεριλαμβανομένης της εξακρίβωσης κατά πόσον η αίτηση ή η πληρωμή υπολογίστηκε ορθά και σύμφωνα με τους κανόνες και κανονισμούς που ισχύουν σχετικά. Το Συνέδριο επιλέγει δείγματα πράξεων που έχουν καταχωριστεί στους λογαριασμούς του προϋπολογισμού, ακολουθεί την πορεία της πληρωμής έως το επίπεδο του τελικού αποδέκτη (π.χ. γεωργού, διοργανωτή μαθημάτων κατάρτισης ή αναδόχου έργου στον τομέα της αναπτυξιακής βοήθειας) και διενεργεί δειγματοληπτικούς ελέγχους συμμόρφωσης σε κάθε επίπεδο. Όταν η πράξη (σε οποιοδήποτε επίπεδο) έχει υπολογιστεί εσφαλμένα ή δεν συμμορφώνεται προς κανονιστική απαίτηση ή συμβατική διάταξη, θεωρείται ότι περιέχει σφάλμα.

Πώς αξιολογεί και πώς παρουσιάζει το Συνέδριο τα αποτελέσματα των δειγματοληπτικών ελέγχων πράξεων

8.

Σφάλματα στις πράξεις εμφανίζονται για διάφορους λόγους και λαμβάνουν ποικίλες μορφές, ανάλογα με τη φύση της παράβασης και τον συγκεκριμένο κανόνα ή τη συμβατική απαίτηση που παραβιάζεται. Τα σφάλματα σε επιμέρους πράξεις δεν επηρεάζουν πάντοτε το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε.

9.

Το Συνέδριο κατατάσσει τα σφάλματα με βάση:

το κατά πόσον είναι προσδιορίσιμα ποσοτικώς ή μη προσδιορίσιμα ποσοτικώς, ανάλογα με το εάν είναι δυνατό να μετρηθεί το τμήμα του ποσού που καταβλήθηκε ή εισπράχθηκε από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και το οποίο περιέχει σφάλμα, και

τη φύση τους και, συγκεκριμένα, ανάλογα με το εάν αφορούν την επιλεξιμότητα (πληρωμή που δεν πληροί τους κανόνες επιλεξιμότητας), την πραγματική υπόσταση (απόδοση δαπάνης η οποία δεν αποδεικνύεται ότι πραγματοποιήθηκε) ή την ακρίβεια (πληρωμή η οποία υπολογίστηκε εσφαλμένα).

10.

Οι δημόσιες συμβάσεις αποτελούν τομέα στον οποίο το Συνέδριο συχνά εντοπίζει σημαντικά σφάλματα. Η νομοθεσία της ΕΕ καθώς και η εθνική νομοθεσία σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις συνίσταται, κυρίως, σε σειρά διαδικαστικών απαιτήσεων. Προκειμένου να εξασφαλίζεται η τήρηση της θεμελιώδους αρχής του ανταγωνισμού που προβλέπει η Συνθήκη, οι συμβάσεις πρέπει να δημοσιεύονται, οι προσφορές πρέπει να αξιολογούνται σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια, οι συμβάσεις δεν πρέπει να κατακερματίζονται τεχνητά προκειμένου τα αντίστοιχα ποσά να είναι χαμηλότερα των κατώτατων ορίων κ.λπ.

11.

Για τους σκοπούς του ελέγχου του, το Συνέδριο αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στη μη τήρηση διαδικαστικής απαίτησης. Το Συνέδριο:

α)

θεωρεί «σοβαρά» τα σφάλματα που θέτουν σε κίνδυνο τους στόχους των κανόνων των δημοσίων συμβάσεων, ήτοι τον θεμιτό ανταγωνισμό και την ανάθεση της σύμβασης στον υποψήφιο που υπέβαλε την καλύτερη προσφορά (3)·

β)

προσδιορίζει ποσοτικώς τον αντίκτυπο των «σοβαρών» παραβάσεων των κανόνων που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις, θεωρώντας ότι πλήττουν τη συνολική αξία της πληρωμής που αφορά τη σύμβαση, ήτοι ότι συνιστούν 100 % προσδιορίσιμο ποσοτικώς σφάλμα (4)·

γ)

θεωρεί τα λιγότερο σοβαρά σφάλματα, τα οποία δεν θίγουν το αποτέλεσμα της διαδικασίας του διαγωνισμού, ως μη προσδιορίσιμα ποσοτικώς σφάλματα (5).

Όταν λαμβάνονται αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των περιπτώσεων πλημμελούς εφαρμογής των κανόνων περί δημόσιων συμβάσεων, ο τρόπος του ποσοτικού προσδιορισμού που εφαρμόζει το Συνέδριο μπορεί να διαφέρει από εκείνον της Επιτροπής ή των κρατών μελών.

12.

Το Συνέδριο εκφράζει τη συχνότητα εμφάνισης των σφαλμάτων αναφέροντας το ποσοστό των πράξεων του δείγματος που περιέχει τόσο προσδιορίσιμα όσο και μη προσδιορίσιμα ποσοτικώς σφάλματα. Το ποσοστό αυτό αποτελεί ένδειξη της πιθανής διάχυσης των σφαλμάτων εντός του πλαισίου της εκάστοτε ομάδας πολιτικής. Σε περίπτωση που υπάρχει ουσιώδες σφάλμα, οι σχετικές πληροφορίες παρέχονται στα παραρτήματα X.1 των κεφαλαίων 2 έως 9.

13.

Το Συνέδριο, βάσει των σφαλμάτων που έχει προσδιορίσει ποσοτικώς, εφαρμόζοντας συνήθεις στατιστικές τεχνικές, εκτιμά το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος (ΠΠΣ) για κάθε ειδική εκτίμηση, καθώς και για το σύνολο των δαπανών του προϋπολογισμού. Το ΠΠΣ είναι ο σταθμισμένος μέσος όρος των εκατοστιαίων ποσοστών σφάλματος που εντοπίστηκαν στο δείγμα (6). Επίσης, το Συνέδριο, εφαρμόζοντας πάλι συνήθεις στατιστικές τεχνικές και με βαθμό εμπιστοσύνης 95 %, εκτιμά το άνοιγμα της ψαλίδας εντός του οποίου βρίσκεται το ποσοστό σφάλματος που αφορά τον πληθυσμό για κάθε ειδική εκτίμηση (καθώς και για το σύνολο των δαπανών). Πρόκειται για το διάστημα μεταξύ του κατώτατου ορίου σφάλματος (ΚΟΣ) και του ανώτατου ορίου σφάλματος (ΑΟΣ) (7) (βλέπε γραφική απεικόνιση κατωτέρω).

Image

14.

Το ποσοστό της σκιασμένης περιοχής κάτω από την καμπύλη αποτελεί ένδειξη της πιθανότητας το πραγματικό ποσοστό σφάλματος του πληθυσμού να βρίσκεται μεταξύ ΚΟΣ και ΑΟΣ.

15.

Το Συνέδριο, κατά τον σχεδιασμό των ελεγκτικών εργασιών του, επιδιώκει την εφαρμογή διαδικασιών που καθιστούν δυνατή τη σύγκριση του εκτιμώμενου ποσοστού σφάλματος στον πληθυσμό με ένα όριο σημαντικότητας 2 %, καθοριζόμενο κατά το στάδιο του σχεδιασμού. Κατά την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του ελέγχου, το Συνέδριο καθοδηγείται από αυτό το όριο σημαντικότητας και, κατά τη διατύπωση της ελεγκτικής γνώμης του, λαμβάνει υπόψη το είδος, τον αριθμό και το πλαίσιο των σφαλμάτων.

Πώς αξιολογεί το Συνέδριο τα συστήματα και πώς παρουσιάζει τα σχετικά αποτελέσματα

16.

Τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου καθιερώνονται από την Επιτροπή, καθώς και από τα κράτη μέλη και τις δικαιούχους χώρες σε περίπτωση επιμερισμένης ή αποκεντρωμένης διαχείρισης, με σκοπό τη διαχείριση των κινδύνων που επαπειλούν τον προϋπολογισμό, συμπεριλαμβανομένης της κανονικότητας των πράξεων. Ως εκ τούτου, η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των συστημάτων ως προς τη διασφάλιση της κανονικότητας συνιστά βασική ελεγκτική διαδικασία, ιδιαίτερα χρήσιμη για τη διατύπωση συστάσεων βελτίωσης.

17.

Κάθε ομάδα πολιτικής διέπεται από πλήθος επιμέρους συστημάτων, όπως και τα έσοδα. Για τον λόγο αυτό, το Συνέδριο επιλέγει συνήθως προς αξιολόγηση, κάθε χρόνο, ένα δείγμα συστημάτων. Τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων των συστημάτων παρουσιάζονται υπό μορφή πίνακα με τίτλο «Αποτελέσματα της εξέτασης των συστημάτων», ο οποίος παρατίθεται στα παραρτήματα X.2 των κεφαλαίων 2 έως 9. Τα συστήματα χαρακτηρίζονται αποτελεσματικά ως προς τον περιορισμό του κινδύνου σφάλματος στις πράξεις, μερικώς αποτελεσματικά (όταν υπάρχουν ορισμένες αδυναμίες που επηρεάζουν τη λειτουργική αποτελεσματικότητα) ή μη αποτελεσματικά (όταν οι αδυναμίες είναι διάχυτες και, ως εκ τούτου, υπονομεύεται πλήρως η λειτουργική αποτελεσματικότητα).

18.

Επιπλέον, και εφόσον έχουν συγκεντρωθεί αποδεικτικά στοιχεία, το Συνέδριο προβαίνει σε συνολική αξιολόγηση των συστημάτων για την εκάστοτε ομάδα πολιτικής (η οποία επίσης παρουσιάζεται στα παραρτήματα X.2 των κεφαλαίων 2 έως 9), στο πλαίσιο της οποίας λαμβάνεται υπόψη τόσο η αξιολόγηση των επιλεγέντων συστημάτων όσο και τα αποτελέσματα του δειγματοληπτικού ελέγχου των πράξεων.

Πώς αξιολογεί το Συνέδριο τις θέσεις της Επιτροπής και πώς παρουσιάζει τα σχετικά αποτελέσματα

19.

Όπως ορίζουν τα διεθνή πρότυπα ελέγχου, στο Συνέδριο διαβιβάζεται δήλωση πληρότητας εκ μέρους της Επιτροπής, με την οποία επιβεβαιώνεται ότι η Επιτροπή άσκησε τις αρμοδιότητές της και κοινοποίησε όλες τις πληροφορίες που θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν τον ελεγκτή. Το εν λόγω έγγραφο περιλαμβάνει επιβεβαίωση ότι η Επιτροπή γνωστοποίησε κάθε πληροφορία σχετική με την εκτίμηση του κινδύνου απάτης, κάθε πληροφορία σχετική με περιπτώσεις απάτης ή τις περιπτώσεις για τις οποίες υπάρχουν υπόνοιες απάτης και τις οποίες γνωρίζει η Επιτροπή, καθώς και όλες τις σοβαρές περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με νόμους και κανονισμούς.

20.

Εξάλλου, στα κεφάλαια 2 έως 9 λαμβάνονται υπόψη οι ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων των οικείων γενικών διευθύνσεων. Στις εν λόγω εκθέσεις αναφέρεται η επίτευξη των στόχων πολιτικής, καθώς και τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου που έχουν τεθεί σε εφαρμογή προκειμένου να διασφαλίζεται η κανονικότητα των πράξεων και η ορθή χρήση των πόρων. Κάθε ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων συνοδεύεται από δήλωση του γενικού διευθυντή η οποία αναφέρει, μεταξύ άλλων, κατά πόσον οι πόροι χρησιμοποιήθηκαν για τον προβλεπόμενο σκοπό, καθώς και κατά πόσον οι ελεγκτικές διαδικασίες διασφαλίζουν την κανονικότητα των πράξεων (8).

21.

Το Συνέδριο αξιολογεί τις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων και τις δηλώσεις που τις συνοδεύουν, προκειμένου, αφενός, να προσδιορίζει κατά πόσον αντικατοπτρίζουν πιστά τη δημοσιονομική διαχείριση όσον αφορά την κανονικότητα των πράξεων και, αφετέρου, να καθορίζει τα μέτρα που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση τυχόν σοβαρών αδυναμιών του ελέγχου. Το Συνέδριο αναφέρει τα αποτελέσματα της αξιολόγησης αυτής στην ενότητα «Αποτελεσματικότητα των συστημάτων» στα κεφάλαια 2 έως 9 (9).

Πώς καταλήγει το Συνέδριο στις γνώμες που διατυπώνει στη δήλωση αξιοπιστίας

22.

Το Συνέδριο καταλήγει στη διατύπωση της γνώμης του σχετικά με την κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία παρατίθεται στη δήλωση αξιοπιστίας, βάσει του συνολικού ελεγκτικού έργου του το οποίο αναφέρεται στα κεφάλαια 2 έως 9 της παρούσας έκθεσης, συμπεριλαμβανομένης εκτίμησης της διάχυσης των σφαλμάτων. Βασικό στοιχείο αποτελεί η εξέταση των αποτελεσμάτων του δειγματοληπτικού ελέγχου των πράξεων που αφορούν τις δαπάνες. Συνολικά, σύμφωνα με τη βέλτιστη δυνατή εκτίμηση του Συνεδρίου, το ποσοστό σφάλματος που περιέχει το σύνολο των δαπανών του 2011 είναι 3,9 %. Το Συνέδριο εκτιμά, με επίπεδο εμπιστοσύνης 95 %, ότι το ποσοστό σφαλμάτων που περιέχει ο σχετικός πληθυσμός κυμαίνεται μεταξύ 3,0 % και 4,8 %. Το ποσοστό σφάλματος που εκτιμήθηκε στους διάφορους τομείς πολιτικής ποικίλλει, όπως αναφέρεται στα κεφάλαια 3 έως 9. Κατά την εκτίμηση του Συνεδρίου τα σφάλματα είναι διάχυτα, ήτοι πλήττουν την πλειονότητα των τομέων δαπανών. Το Συνέδριο διατυπώνει συνολική γνώμη σχετικά με την κανονικότητα των αναλήψεων υποχρεώσεων βάσει πρόσθετου οριζόντιου δείγματος.

Παρατυπία ή απάτη

23.

Η συντριπτική πλειονότητα των σφαλμάτων πηγάζει από την πλημμελή εφαρμογή ή την εσφαλμένη κατανόηση των συχνά περίπλοκων κανόνων που διέπουν τα καθεστώτα δαπανών της ΕΕ. Εάν το Συνέδριο έχει δικαιολογημένη υπόνοια ύπαρξης απάτης, το αναφέρει στην OLAF, την υπηρεσία καταπολέμησης της απάτης της ΕΕ, η οποία είναι αρμόδια για τη διεξαγωγή κάθε σχετικής έρευνας. Πράγματι, το Συνέδριο, βάσει των ελεγκτικών εργασιών του, αναφέρει στην OLAF περίπου τέσσερις περιπτώσεις ετησίως.


(1)  Συμπεριλαμβανομένων των επεξηγηματικών σημειώσεων.

(2)  Επιπλέον, λαμβάνεται οριζόντιο αντιπροσωπευτικό δείγμα αναλήψεων υποχρεώσεων, το οποίο ελέγχεται δειγματοληπτικά όσον αφορά τη συμμόρφωση με τους σχετικούς κανόνες και κανονισμούς.

(3)  Κατ’ ουσίαν, υπάρχουν δύο συστήματα ανάθεσης συμβάσεων: βάσει της χαμηλότερης προσφοράς ή βάσει της πλέον συμφέρουσας προσφοράς.

(4)  Παραδείγματα προσδιορίσιμου ποσοτικώς σφάλματος: περιορισμένος ανταγωνισμός ή έλλειψη ανταγωνισμού (εκτός των περιπτώσεων κατά τις οποίες αυτό επιτρέπεται ρητά από το νομικό πλαίσιο) σχετικά με την κύρια ή τη συμπληρωματική σύμβαση, εσφαλμένη αξιολόγηση των προσφορών με αντίκτυπο στο αποτέλεσμα του διαγωνισμού, ουσιαστική τροποποίηση του πεδίου εφαρμογής της σύμβασης, κατακερματισμός των συμβάσεων για διάφορα εργοτάξια, που εκπληρούν την ίδια οικονομική λειτουργία.

Γενικώς, το Συνέδριο εφαρμόζει διαφορετικό τρόπο προσέγγισης όταν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ εφαρμόζουν πλημμελώς τους κανόνες περί δημόσιων συμβάσεων, για τον λόγο ότι, κατά γενικό κανόνα, οι σχετικές συμβάσεις εξακολουθούν να είναι έγκυρες. Αυτά τα σφάλματα δεν προσδιορίζονται ποσοτικώς στο πλαίσιο της DAS.

(5)  Παραδείγματα μη προσδιορίσιμου ποσοτικώς σφάλματος: εσφαλμένη αξιολόγηση των προσφορών χωρίς αντίκτυπο στο αποτέλεσμα του διαγωνισμού, τυπικές αδυναμίες της διαδικασίας διαγωνισμού ή της συγγραφής υποχρεώσεων, μη τήρηση τυπικών πτυχών των απαιτήσεων περί διαφάνειας.

(6)  Formula, όπου ASI είναι το μέσο διάστημα δειγματοληψίας και i είναι η αρίθμηση των πράξεων στο δείγμα.

(7)  Formula και Formula , όπου t είναι ο συντελεστής κατανομής t, n είναι το μέγεθος του δείγματος και s είναι η συνήθης απόκλιση του ποσοστού των σφαλμάτων.

(8)  Περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τις εν λόγω διαδικασίες, καθώς και σύνδεσμοι με τις πλέον πρόσφατες εκθέσεις διατίθενται στην εξής ηλεκτρονική διεύθυνση: http://ec.europa.eu/atwork/synthesis/index_en.htm

(9)  Κατά τα προηγούμενα έτη, τα αποτελέσματα αυτής της εκτίμησης παρουσιάζονταν σε ειδική ενότητα με τον τίτλο «Αξιοπιστία των θέσεων της Επιτροπής».

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1.2

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ

Παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν τα προηγούμενα έτη

Ανάλυση, εκ μέρους του Συνεδρίου, της πραγματοποιηθείσας προόδου

Απάντηση της Επιτροπής

1.

Προχρηματοδοτήσεις, πληρωτέοι λογαριασμοί και διαδικασίες διαχωρισμού των οικονομικών ετών

1.

Προχρηματοδοτήσεις, πληρωτέοι λογαριασμοί και διαδικασίες διαχωρισμού των οικονομικών ετών

1.

Προχρηματοδοτήσεις, πληρωτέοι λογαριασμοί και διαδικασίες διαχωρισμού των οικονομικών ετών

Όσον αφορά τις προχρηματοδοτήσεις, τους πληρωτέους λογαριασμούς και τον σχετικό διαχωρισμό των οικονομικών ετών, από το οικονομικό έτος 2007 το Συνέδριο εντοπίζει λογιστικά σφάλματα χωρίς σημαντική συνολική δημοσιονομική επίπτωση, αλλά με υψηλή συχνότητα εμφάνισης. Το γεγονός αυτό τονίζει την ανάγκη περαιτέρω βελτίωσης των βασικών λογιστικών δεδομένων σε επίπεδο ορισμένων γενικών διευθύνσεων.

Η Επιτροπή εξακολούθησε να καταβάλλει προσπάθειες για τη βελτίωση της ακρίβειας των λογιστικών στοιχείων της μέσω συνεχιζόμενων δράσεων, όπως το σχέδιο λογιστικής ποιότητας και η επικύρωση των τοπικών συστημάτων.

Με τον έλεγχο που διενήργησε το Συνέδριο επί αντιπροσωπευτικών δειγμάτων προχρηματοδοτήσεων και τιμολογίων/δηλώσεων δαπανών εντοπίστηκαν εκ νέου σφάλματα χωρίς σημαντική συνολική δημοσιονομική επίπτωση, αλλά με υψηλή συχνότητα εμφάνισης. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή οφείλει να καταβάλει περαιτέρω προσπάθειες για τη βελτίωση των βασικών λογιστικών δεδομένων σε επίπεδο ορισμένων γενικών διευθύνσεων.

Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες για την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των λογιστικών δεδομένων και τη συνεχή επικαιροποίηση των τοπικών συστημάτων ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις λογιστικές απαιτήσεις.

Όσον αφορά τη λογιστική καταχώριση των ποσών των προχρηματοδοτήσεων, το Συνέδριο διαπίστωσε επίσης τα εξής:

ότι η εκκαθάριση των εκκρεμών προχρηματοδοτήσεων δεν πραγματοποιείται πάντοτε ορθά. Ορισμένες εκκαθαρίσεις είτε δεν πραγματοποιήθηκαν καθόλου είτε αφορούσαν λανθασμένα ποσά,

ότι ορισμένες γενικές διευθύνσεις δεν επεξεργάζονται τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τη σημειωθείσα πρόοδο και τις σχετικές πραγματοποιηθείσες δαπάνες, ούτε εκκαθαρίζουν την αντίστοιχη προχρηματοδότηση σύμφωνα με την εν λόγω πρόοδο, αλλά χρησιμοποιούν προσεγγίσεις κατά τον καθορισμό του διαχωρισμού των οικονομικών ετών,

για πρώτη φορά στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 2010, ότι σε έναν διαρκώς αυξανόμενο αριθμό περιπτώσεων, η Επιτροπή δεν είχε καταχωρίσει ορθά τις πληρωμές ως στοιχείο του ενεργητικού, ιδίως όσον τα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής και τις προπληρωμές για άλλα καθεστώτα ενισχύσεων.

Παρά τις προσπάθειες που κατέβαλαν οι υπηρεσίες του υπόλογου για βελτίωση της κατάστασης, το Συνέδριο διαπίστωσε ότι διάφορες γενικές διευθύνσεις στον τομέα των εσωτερικών πολιτικών και των εξωτερικών ενεργειών εξακολουθούν να καταχωρίζουν εκτιμήσεις στους λογαριασμούς, ακόμη και όταν διαθέτουν επαρκή βάση για την εκκαθάριση των αντίστοιχων προχρηματοδοτήσεων.

Το ζήτημα των μέσων χρηματοοικονομικής τεχνικής είχε ήδη αντιμετωπιστεί στους οριστικούς λογαριασμούς του 2010 μετά τη λήψη των στοιχείων που διαβίβασαν τα κράτη μέλη σε εκούσια βάση. Επίσης, η Επιτροπή πρότεινε την τροποποίηση του τρέχοντος δημοσιονομικού πλαισίου και διατύπωσε κατάλληλες προτάσεις για το μετά το 2013 διάστημα προκειμένου η διαβίβαση των αναγκαίων πληροφοριών να καταστεί υποχρεωτική.

Όσον αφορά τις προπληρωμές που καταβάλλονται στα κράτη μέλη στο πλαίσιο άλλων καθεστώτων ενισχύσεων και των συνεισφορών το Ευρωπαϊκό Ταμείο για την εξισορρόπηση της παγκοσμιοποίησης, για πρώτη φορά στους ενοποιημένους λογαριασμούς του 2011 αναγνωρίστηκε αντίστοιχο στοιχείο του ενεργητικού ύψους 2 512 εκατομμυρίων ευρώ.

Πριν από το 2011, τα κράτη μέλη δεν παρείχαν στην Επιτροπή στοιχεία τα οποία θα καθιστούσαν δυνατή την πραγματοποίηση αξιόπιστης εκτίμησης. Οι πληροφορίες που διατίθενται πλέον υποδηλώνουν ότι τα ποσά αυτά δεν θα ήταν σημαντικά.

Με εξαίρεση τις προπληρωμές για τα καθεστώτα ενισχύσεων που αφορούν το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, τα μη χρησιμοποιηθέντα ποσά που αναγνωρίζονται για τα προαναφερόμενα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής και τα άλλα καθεστώτα ενισχύσεων καθορίζονται βάσει των ποσών που συνεισφέρει η Επιτροπή, λαμβανομένης υπόψη εκτίμησης των μη χρησιμοποιηθέντων ποσών σε γραμμική βάση. Η έλλειψη στοιχείων σχετικά με τα ποσά που χρησιμοποιήθηκαν πραγματικά μειώνει σημαντικά τη χρησιμότητα αυτών των πληροφοριών για τους σκοπούς της διαχείρισης.

Οι λογιστικές υπηρεσίες έχουν συντάξει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εκκαθάριση της προχρηματοδότησης που θα διανεμηθούν αφού ολοκληρωθεί η αναθεώρηση του δημοσιονομικού κανονισμού.

Η νομική βάση για τα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής καθώς και για τα προπληρωμένα ποσά κρατικών ενισχύσεων, συμπεριλαμβανομένου παραρτήματος στη δήλωση δαπανών, έχει εφαρμοστεί [τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου στις 13 Δεκεμβρίου 2011]. Ως αποτέλεσμα της εν λόγω τροποποίησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει νομική βάση για να ζητήσει τις απαιτούμενες πληροφορίες από τα κράτη μέλη.

Οι ανωτέρω πληροφορίες θα χρησιμοποιηθούν για λογιστικούς σκοπούς κατά το κλείσιμο των λογαριασμών του 2012. Τα μη καταβληθέντα ποσά στους τελικούς δικαιούχους βασίζονται σε υπολογισμό pro-rata temporis (κατά χρονική αναλογία).

Δεδομένου ότι η ΓΔ REGIO διανύει το έκτο έτος της επταετούς περιόδου προγραμματισμού, δεν θα ήταν σκόπιμο να τροποποιηθεί η μεθοδολογία. Ωστόσο, η προσέγγιση αυτή προβλέπεται να τροποποιηθεί για την επόμενη περίοδο προγραμματισμού, εφόσον συμφωνήσουν τα κράτη μέλη με τον νέο δημοσιονομικό κανονισμό.

Μόλις η νομική βάση για τη νέα περίοδο προγραμματισμού των διαρθρωτικών ταμείων τεθεί σε ισχύ, η Επιτροπή θα έχει το δικαίωμα να λαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τα ποσά που πράγματι χρησιμοποιήθηκαν, οι οποίες θα χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση των ετήσιων λογαριασμών. Αυτές οι νέες απαιτήσεις θα πρέπει επίσης να βελτιώσουν τη διαχείριση πληροφοριών.

Η μέθοδος που χρησιμοποίησε η Επιτροπή για τους λογαριασμούς του 2011 είναι η πλέον οικονομικά αποδοτική και έχει ήδη χρησιμοποιηθεί στους λογαριασμούς του 2010.

Εξάλλου, όπως ήδη αναφέρθηκε στην ετήσια έκθεση του Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2009, ορισμένες γενικές διευθύνσεις δεν τήρησαν την απαίτηση καταχώρισης των τιμολογίων και των δηλώσεων δαπανών εντός πέντε εργάσιμων ημερών μετά την παραλαβή τους.

Παρά τις βελτιώσεις που επισημάνθηκαν σχετικά με τον χρόνο που απαιτήθηκε για την καταχώριση των νέων δηλώσεων δαπανών, ορισμένες γενικές διευθύνσεις εξακολουθούν να μην τηρούν πλήρως την απαίτηση καταχώρισης των τιμολογίων και των δηλώσεων δαπανών τους αμέσως.

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα συνεχίσουν τις προσπάθειές τους προς αυτή την κατεύθυνση. Για τον σκοπό αυτό, τα τοπικά συστήματα επικαιροποιούνται συνεχώς, για παράδειγμα οι απαιτήσεις δαπανών που υποβλήθηκαν στη ΓΔ AGRI και στη ΓΔ REGIO διεκπεραιώνονται εντός της προθεσμίας.

Το Συνέδριο, στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 2010, επισήμαινε ότι η αυξημένη χρήση τόσο των προχρηματοδοτήσεων στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ όσο και άλλων ειδών χρηματοδοτικών μέσων υποχρεώνει την Επιτροπή να αναθεωρήσει επειγόντως τον σχετικό λογιστικό κανόνα προκειμένου να παράσχει κατάλληλη καθοδήγηση σχετικά με την αναγνώριση και την εκκαθάριση των προχρηματοδοτήσεων.

Ο σχετικός λογιστικός κανόνας επικαιροποιήθηκε το 2012, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η ανάγκη αναγνώρισης των μη χρησιμοποιηθέντων ποσών των συνεισφορών στα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής και των προπληρωμών σε άλλα καθεστώτα ενίσχυσης ως στοιχείων του ενεργητικού.

Οι υπηρεσίες εφαρμόζουν τον κανόνα υπό το πρίσμα των χρηματοδοτικών μέσων και των πληρωμών που σχετίζονται με τις κρατικές ενισχύσεις (βλέπε απάντηση ανωτέρω).

2.

Παρουσίαση στοιχείων που αφορούν τις ανακτήσεις και τις δημοσιονομικές διορθώσεις

2.

Παρουσίαση στοιχείων που αφορούν τις ανακτήσεις και τις δημοσιονομικές διορθώσεις

2.

Παρουσίαση στοιχείων που αφορούν τις ανακτήσεις και τις δημοσιονομικές διορθώσεις

Το Συνέδριο, στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 2007, επισήμαινε ήδη ότι, μολονότι η Επιτροπή είχε λάβει μέτρα προκειμένου να αυξήσει και να βελτιώσει τις πληροφορίες που παρείχε σχετικά με τους διορθωτικούς μηχανισμούς που εφαρμόζονται στον προϋπολογισμό της ΕΕ, οι πληροφορίες εξακολουθούσαν να μην είναι απολύτως αξιόπιστες, διότι τα κράτη μέλη δεν διαβίβαζαν πάντοτε στην Επιτροπή αξιόπιστες πληροφορίες.

Επιπλέον, πρέπει να εξεταστεί η ανάγκη διευκρίνισης των κατευθυντήριων οδηγιών όσον αφορά τις χρηματοοικονομικές πληροφορίες, προκειμένου να καθορίζεται το είδος των πληροφοριών που πρέπει να περιλαμβάνουν και ο τρόπος επεξεργασίας τους.

Για τη γεωργία, η Επιτροπή έχει εγγράψει τις εκκρεμούσες οφειλές σε επίπεδο κρατών μελών και την αντίστοιχη μείωση αξίας, καθώς και τα ποσά που ανακτήθηκαν από τα κράτη μέλη στους λογαριασμούς του 2011.

Για τη συνοχή, η αξιοπιστία των σχετικών με τις ανακτήσεις δεδομένων που παραλήφθηκαν από κράτη μέλη έχει βελτιωθεί σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο, αλλά η Επιτροπή συμφωνεί ότι θα πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή δρομολόγησε στις αρχές του 2011 έλεγχο βάσει ανάλυσης κινδύνου των συστημάτων ανακτήσεων των κρατών μελών, βασισμένο στις κοινοποιήσεις που πραγματοποιούνται κάθε έτος έως τις 31 Μαρτίου, με στόχο τη βελτίωση της κοινοποίησης των εθνικών δημοσιονομικών διορθώσεων στην Επιτροπή και τη διασφάλιση της πληρότητας, της ακρίβειας και της έγκαιρης υποβολής των κοινοποιούμενων στοιχείων. Τα πρώτα αποτελέσματα αναφέρονται στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων 2011 για τις διαρθρωτικές ενέργειες των γενικών διευθύνσεων.

Το Συνέδριο, για πρώτη φορά στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 2009, διατύπωνε κριτική για το γεγονός ότι, σχετικά με ορισμένους τομείς δαπανών, η Επιτροπή δεν παρέχει συστηματικά πληροφορίες για τη συμφωνία του έτους πραγματοποίησης της σχετικής πληρωμής με το έτος εντοπισμού του σχετιζόμενου με αυτή σφάλματος και το έτος κατά το οποίο η προκύπτουσα δημοσιονομική διόρθωση αναφέρεται στις σημειώσεις των λογαριασμών.

Στο τέλος του 2010, στον τομέα της συνοχής, διορθώσεις συνολικού ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ δεν είχαν πραγματοποιηθεί ακόμη (δηλαδή, «εισπραχθεί», μετά την παραλαβή από την Επιτροπή της επιστροφής μιας δαπάνης ή την καταβολή από αυτήν πληρωμής βάσει δήλωσης δαπανών από την οποία το κράτος μέλος έχει αφαιρέσει τις μη επιλέξιμες δαπάνες). Το χαμηλό ποσοστό εφαρμογής του 71 % αποδόθηκε στην εκκρεμή διαδικασία κλεισίματος της περιόδου προγραμματισμού 2000-2006. Οι δηλώσεις δαπανών που υποβλήθηκαν στο τέλος του 2010 δεν είχαν εγκριθεί ακόμη, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι οι σχετικές δημοσιονομικές διορθώσεις δεν θα μπορούσαν αν ληφθούν υπόψη για τα τον υπολογισμό των αριθμητικών στοιχείων της εκτέλεσης κατά το 2010.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για να βελτιώσει περαιτέρω την ποιότητα των υποβαλλόμενων στοιχείων.

Οι επεξηγηματικές σημειώσεις που συνοδεύουν τους ενοποιημένους λογαριασμούς περιέχουν πληροφορίες σχετικά με το ότι ορισμένες πληρωμές είναι πιθανόν να διορθωθούν σε μεταγενέστερη ημερομηνία από τις υπηρεσίες της Επιτροπής ή από τα κράτη μέλη. Ωστόσο, παρά τα επανειλημμένα αιτήματα του Συνεδρίου από το 2005, στις σημειώσεις εξακολουθούν να μην καθορίζονται τα ποσά και οι τομείς δαπανών που ενδέχεται να αποτελέσουν αντικείμενο περαιτέρω διαδικασιών επαλήθευσης και εκκαθάρισης των λογαριασμών.

Παρά τις αδυναμίες που εξακολουθούν να επηρεάζουν αρνητικά την αξιοπιστία και την πληρότητα των στοιχείων που υποβάλλουν τα κράτη μέλη, ιδίως στον τομέα της συνοχής, με την πάροδο των ετών έχουν σημειωθεί ορισμένες βελτιώσεις. Στην αρχή του 2011, η Επιτροπή άρχισε έλεγχο επί των συστημάτων ανάκτησης που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη στον τομέα της συνοχής. Με τους επιτόπιους ελέγχους της Επιτροπής διαπιστώθηκε ότι τα συστήματα καταγραφής και αναφοράς των στοιχείων δεν είναι ακόμη πλήρως αξιόπιστα σε όλα τα κράτη μέλη στα οποία πραγματοποιήθηκε επίσκεψη. Ως εκ τούτου, στις σημειώσεις των οικονομικών καταστάσεων για το 2011 δεν παρουσιάζονται στοιχεία προερχόμενα από τα κράτη μέλη σχετικά με τον τομέα της συνοχής.

Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη της τα αιτήματα του Συνεδρίου και επισημαίνει ότι αυτό σπάνια είναι δυνατόν.

Στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, οι δημοσιονομικές διορθώσεις δεν προορίζονται για την ανάκτηση παράτυπων δαπανών (που εξακολουθούν να εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών), αλλά για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ από τέτοιες παρατυπίες. Επομένως, δεν είναι σωστό να συσχετιστούν τα ποσοστά σφάλματος ενός δεδομένου έτους με τις δημοσιονομικές διορθώσεις και τις ανακτήσεις που γνωστοποιούνται στους ετήσιους λογαριασμούς του ίδιου έτους.

Επιπλέον, οι διαφορές στο χρονοδιάγραμμα των δημοσιονομικών διορθώσεων και των πραγματικών ανακτήσεων, αφενός, και στα ποσοστά σφάλματος, αφετέρου, εμποδίζουν επίσης τη συμφωνία αυτή. Αυτή η τελευταία διαπίστωση δεν αφορά μόνο την επιμερισμένη αλλά και την άμεση διαχείριση, στο πλαίσιο της οποίας οι εντολές είσπραξης είτε εκδίδονται μετά τη λήξη της (πολυετούς) περιόδου επιχορήγησης είτε δεν εκδίδονται, δεδομένου ότι ο δικαιούχος υποβάλλει διορθωμένες δηλώσεις δαπανών.

Η Επιτροπή επαναλαμβάνει ότι οι δαπάνες ελέγχονται αρκετά έτη μετά το έτος πραγματοποίησης μιας πληρωμής, κυρίως κατά το κλείσιμο του προγράμματος. Επιπλέον, η δημοσιονομική διόρθωση ενδέχεται να είναι το αποτέλεσμα του εντοπισμού αδυναμιών στα συστήματα ελέγχου κρατών μελών, και στην περίπτωση αυτή δεν συνδέεται άμεσα με πληρωμές. Ως εκ τούτου, δεν είναι ούτε δυνατόν ούτε σκόπιμο να συμφωνεί το έτος πραγματοποίησης της σχετικής πληρωμής με το έτος κατά το οποίο η δημοσιονομική διόρθωση αναφέρεται στις σημειώσεις των λογαριασμών. Επιπλέον, τα κράτη μέλη είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνα για την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση σφαλμάτων και παρατυπιών στον τομέα της επιμερισμένης διαχείρισης.

Στον τομέα της γεωργίας, μπορεί να υπάρξει συμφωνία όλων των ποσών στους διάφορους πίνακες στη σημείωση 6 είτε με στοιχεία που διατίθενται σε επίπεδο Επιτροπής είτε με τις δηλώσεις των κρατών μελών.

Σε ό,τι αφορά την περιφερειακή πολιτική, η σύνδεση μεταξύ, αφενός, ποσών που χρησιμοποιήθηκαν για το εναπομένον ποσοστό σφάλματος στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων και, αφετέρου, πληροφοριών στους προσωρινούς λογαριασμούς είναι δυνατή για εκθέσεις του προηγούμενου έτους και για πληροφορίες που παρέχονται από τα κράτη μέλη εντός της προβλεπόμενης από τους κανονισμούς προθεσμίας της 31ης Μαρτίου, η οποία αποτελεί επίσης την καταληκτική ημερομηνία για την κατάρτιση των προσωρινών λογαριασμών. Η Επιτροπή ενθάρρυνε τα κράτη μέλη να κοινοποιούν τις διορθώσεις όσο το δυνατόν νωρίτερα από τις 31 Μαρτίου για να αποφευχθεί αυτό το πρόβλημα χρονικού συντονισμού.

Οι οδηγίες του υπολόγου παρέχουν στους κύριους διατάκτες καθοδήγηση σχετικά με τα στοιχεία που πρέπει να παρασχεθούν. Με τον έλεγχο του Συνεδρίου διαπιστώθηκαν βελτιώσεις ως προς την εφαρμογή αυτών των οδηγιών. Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για τη βελτίωση της ποιότητας των υποβαλλόμενων στοιχείων.

Δεν παρέχονται ακόμη πληροφορίες για τη συμφωνία των πληρωμών, των σφαλμάτων και των δημοσιονομικών διορθώσεων. Το Συνέδριο εμμένει στη θέση του ότι αυτές οι πληροφορίες πρέπει να παρέχονται στις περιπτώσεις που αυτό είναι δυνατό. Επιπλέον, πρέπει να υπάρχει σαφής συσχετισμός μεταξύ των ποσών που περιλαμβάνονται στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων, ιδίως για τον προσδιορισμό του εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος, και των πληροφοριών σχετικά με τις ανακτήσεις/δημοσιονομικές διορθώσεις που παρουσιάζονται στους λογαριασμούς.

Το κλείσιμο των προγραμμάτων είναι μια περίπλοκη διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας ελέγχονται πολυάριθμα έγγραφα που υποβλήθηκαν από το κράτος μέλος, και η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει περισσότερες πληροφορίες ώστε να έχει αποδείξεις ότι το κράτος μέλος έχει όντως αφαιρέσει τις δημοσιονομικές διορθώσεις που αποφασίστηκαν, ιδίως για πολύπλοκα επιχειρησιακά προγράμματα, αναβάλλοντας έτσι περαιτέρω τον υπολογισμό του τελικού υπολοίπου προς πληρωμή. Επιπλέον, η Επιτροπή αναγνωρίζει την εφαρμογή δημοσιονομικών διορθώσεων όταν η τελική πληρωμή είναι δεόντως εντεταλμένη από τον διατάκτη, φάση που ολοκληρώνεται στο τέλος της αλυσίδας επαλήθευσης.

Όσον αφορά τη συνοχή, ο αριθμός των διορθώσεων που έγιναν δεκτές από τα κράτη μέλη αλλά δεν έχουν ακόμα υλοποιηθεί, αφορά τα προγράμματα 2000-2006 και αντικατοπτρίζεται στις απαιτήσεις τελικής πληρωμής που παρελήφθησαν από την Επιτροπή αλλά δεν έχουν ακόμη εγκριθεί λόγω του κλεισίματος της διαδικασίας, κατά την οποία η Επιτροπή πρέπει να εκτιμήσει όλες τις υποβληθείσες πληροφορίες ως συνεκτικές και πλήρεις. Το Συνέδριο συνέστησε στην Επιτροπή να επιδείξει σύνεση και να μη θεωρήσει ότι οι διορθώσεις εφαρμόστηκαν πριν να εγκριθούν οι τελικές πληρωμές.

Στο τέλος του 2011, ποσό ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ παρέμενε προς εφαρμογή (ποσοστό εφαρμογής 72 %). Το ποσό και το ποσοστό εκτέλεσης παρέμειναν στο ίδιο ύψος με το αντίστοιχο του παρελθόντος έτους για τον λόγο ότι οι δηλώσεις δαπανών που υποβλήθηκαν στο τέλος του 2010 δεν μπορούσαν ακόμη να εγκριθούν.

Τα ποσά που υπόκεινται σε περαιτέρω επαλήθευση και εκκαθάριση δεν παρουσιάζονται ακόμη στις σημειώσεις που συνοδεύουν τους ενοποιημένους λογαριασμούς (σε αντίθεση με τα προσδιορίσιμα ποσοτικώς ποσά των πιθανών ανακτήσεων).

Ο δημοσιονομικός κανονισμός επιτρέπει στην Επιτροπή να προβαίνει σε εκ των υστέρων ελέγχους όλων των δαπανών για αρκετά έτη μετά το πραγματικό έτος δαπάνης. Οι λογαριασμοί δεν θα έπρεπε να συνεπάγονται ότι, λόγω μελλοντικών επαληθεύσεων, όλες οι σχετικές δαπάνες παραμένουν υπό αίρεση αποδοχής. Διαφορετικά, κάθε δαπάνη του προϋπολογισμού θα μπορούσε να θεωρηθεί προσωρινή μέχρι τη διενέργεια του εκ των υστέρων ελέγχου ή την παρέλευση της προθεσμίας παραγραφής. Τα ποσά των ενδεχόμενων ανακτήσεων, όταν είναι προσδιορίσιμα ποσοτικά, αναφέρονται στη σημείωση 6 των ενοποιημένων λογαριασμών.

Στον τομέα της γεωργίας, λαμβάνεται απόφαση δημοσιονομικής εκκαθάρισης περίπου έξι μήνες μετά το τέλος του εξεταζόμενου οικονομικού έτους, μέσω της οποίας η Επιτροπή καθορίζει το ποσό των δαπανών που θα βαρύνουν τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το συγκεκριμένο έτος. Αυτός ο ρόλος της απόφασης δημοσιονομικής εκκαθάρισης δεν αμφισβητείται από το γεγονός ότι στη συνέχεια ενδέχεται να επιβληθούν δημοσιονομικές διορθώσεις στα κράτη μέλη μέσω αποφάσεων συμμόρφωσης. Το ποσό των δαπανών το οποίο ενδέχεται να αποκλειστεί από τη χρηματοδότηση ΕΕ με αυτού του είδους μελλοντικές αποφάσεις συμμόρφωσης αναφέρεται σε σημείωση των οικονομικών καταστάσεων.

3.

Μεταφορά των στοιχείων ενεργητικού του Galileo

3.

Μεταφορά των στοιχείων ενεργητικού του Galileo

3.

Μεταφορά των στοιχείων ενεργητικού του Galileo

Οι συμφωνίες για τη μεταφορά στην ΕΕ της ιδιοκτησίας όλων των στοιχείων ενεργητικού που δημιουργήθηκαν, αναπτύχθηκαν ή αποκτήθηκαν για το πρόγραμμα Galileo δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί πλήρως. Δεδομένου ότι όλες οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν από το 2003 θεωρήθηκαν ως δαπάνες στον τομέα της έρευνας, αυτό δεν είχε αντίκτυπο στον ισολογισμό της 31ης Δεκεμβρίου 2010. Ωστόσο, η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσει τη διαθεσιμότητα όλων των πληροφοριών τη στιγμή της μεταφοράς, ώστε να διαφυλαχθούν αποτελεσματικά τα στοιχεία ενεργητικού.

Η Επιτροπή συνεργάζεται με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος προκειμένου να διασφαλιστεί ότι, τη στιγμή της μεταφοράς, όλες οι αναγκαίες λογιστικές και τεχνικές πληροφορίες είναι διαθέσιμες για την εξασφάλιση ομαλής διαδοχής. Η μεταφορά αυτή προβλέπεται στο τέλος της φάσης επικύρωσης σε κατάσταση τροχιάς (το νωρίτερο στο τέλος του 2012). Εν τω μεταξύ, το 2011 η Επιτροπή αναγνώρισε ποσό ύψους 219 εκατομμυρίων ευρώ ως τρέχουσες ακινητοποιήσεις για το σχέδιο Galileo. Το εν λόγω ποσό αντικατοπτρίζει τα έξοδα που πραγματοποίησε η Επιτροπή από τις 22 Οκτωβρίου 2011, ημερομηνία κατά την οποία εκτοξεύθηκαν επιτυχώς οι δύο δορυφόροι του συστήματος. Πριν από αυτή την ημερομηνία η Επιτροπή θεωρούσε ότι το σχέδιο βρισκόταν ακόμη σε ερευνητικό στάδιο και όλα τα πραγματοποιούμενα έξοδα συνιστούσαν επιβαρύνσεις.

Εντούτοις, με τον έλεγχο του Συνεδρίου διαπιστώθηκαν επουσιώδεις αδυναμίες στη διαδικασία διαχωρισμού των οικονομικών ετών για τον καθορισμό του ποσού των υπό κατασκευή στοιχείων του ενεργητικού.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα ποσά που καταγράφονται στον ισολογισμό είναι ευλόγως ακριβή και αξιόπιστα.

Η λογιστική μεθοδολογία και οι λογιστικές διαδικασίες για την αποτίμηση των στοιχείων ενεργητικού του προγράμματος Galileo συμφωνούν απόλυτα με τους λογιστικούς κανόνες της ΕΕ και τα πρότυπα IPSAS (διεθνή λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα).

Η αποτίμηση των στοιχείων ενεργητικού πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια ανεξάρτητων εξωτερικών λογιστών βάσει στοιχείων που παρείχε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕΟΔ). Η Επιτροπή άσκησε τους απαραίτητους ελέγχους για να εξασφαλίσει εύλογα την αξιοπιστία του αποτελέσματος.

Το Συνέδριο, στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 2010, εφιστούσε την προσοχή στην επιφύλαξη που είχε διατυπώσει ο αρμόδιος γενικός διευθυντής στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων για το 2010 σχετικά με την αξιοπιστία των χρηματοοικονομικών πληροφοριών που διαβίβαζε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος.

Ο αρμόδιος γενικός διευθυντής, στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων για το 2011, διατήρησε την επιφύλαξη διευρύνοντας το πεδίο αναφοράς της.

Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να υποβάλλει σε έλεγχο τις δημοσιονομικές εκθέσεις που παρέχει ο ΕΟΔ, και θα ενθαρρύνει και θα στηρίζει την υλοποίηση των δράσεών του με στόχο την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των δημοσιονομικών εκθέσεων που υποβάλλει στην Επιτροπή. Η εξωτερική ανασκόπηση των συστημάτων ελέγχου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος που οριστικοποιήθηκε το 2012, αποκάλυψε ικανοποιητικά αποτελέσματα. Δεδομένων των εν εξελίξει δράσεων, η Επιτροπή αναμένει ότι τα προβλήματα θα λυθούν σύντομα, πράγμα που θα επιτρέψει την αποδυνάμωση και, τελικά, την άρση της συγκεκριμένης επιφύλαξης.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1.3

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2011  (1)

Πίνακας 1 —   Ισολογισμός  (2)

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

31.12.2011

31.12.2010

Μη κυκλοφορούν ενεργητικό:

Ενσώματες ακινητοποιήσεις

149

108

Ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός

5 071

4 813

Μακροπρόθεσμες επενδύσεις:

Επενδύσεις που λογιστικοποιούνται με τη χρήση της μεθόδου της καθαρής θέσης

374

492

Χρηματοοικονομικά στοιχεία: Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία

2 272

2 063

Χρηματοοικονομικά στοιχεία: Μακροπρόθεσμα δάνεια

41 400

11 640

Μακροπρόθεσμες απαιτήσεις και ανακτήσιμα ποσά

289

40

Μακροπρόθεσμη προχρηματοδότηση

44 723

44 118

 

94 278

63 274

Κυκλοφορούν ενεργητικό:

Αποθέματα

94

91

Βραχυπρόθεσμες επενδύσεις:

Χρηματοοικονομικά στοιχεία: Διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία

3 619

2 331

Βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις και ανακτήσιμα ποσά:

Χρηματοοικονομικά στοιχεία: Βραχυπρόθεσμα δάνεια

102

2 170

Λοιπές απαιτήσεις και ανακτήσιμα ποσά

9 477

11 331

Βραχυπρόθεσμη προχρηματοδότηση

11 007

10 078

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα

18 935

22 063

 

43 234

48 064

Σύνολο ενεργητικού

137 512

111 338

Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις:

Συντάξεις και λοιπές παροχές στο προσωπικό

(34 835)

(37 172)

Μακροπρόθεσμες προβλέψεις

(1 495)

(1 317)

Μακροπρόθεσμες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις

(41 179)

(11 445)

Άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις

(2 059)

(2 104)

 

(79 568)

(52 038)

Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις:

Βραχυπρόθεσμες προβλέψεις

(270)

(214)

Βραχυπρόθεσμες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις

(51)

(2 004)

Πληρωτέοι λογαριασμοί

(91 473)

(84 529)

 

(91 794)

(86 747)

Σύνολο παθητικού

(171 362)

(138 785)

Καθαρό ενεργητικό

(33 850)

(27 447)

Αποθεματικά

3 608

3 484

Ποσά που θα κληθούν να καταβάλουν τα κράτη μέλη

(37 458)

(30 931)

Καθαρό ενεργητικό

(33 850)

(27 447)


Πίνακας 2 —   Λογαριασμός οικονομικού αποτελέσματος  (3)

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

2011

2010

Έσοδα λειτουργίας

Έσοδα από ιδίους πόρους και εισφορές

124 677

122 328

Λοιπά λειτουργικά έσοδα

5 376

8 188

 

130 053

130 516

Δαπάνες λειτουργίας

Διοικητικές δαπάνες

(8 976)

(8 614)

Λειτουργικές δαπάνες

(123 778)

(103 764)

 

(132 754)

(112 378)

(Έλλειμμα) / Πλεόνασμα από λειτουργικές δραστηριότητες

(2 701)

18 138

Χρηματοοικονομικά έσοδα

1 491

1 178

Χρηματοοικονομικές δαπάνες

(1 355)

(661)

Μεταβολή των υποχρεώσεων σχετικά με τις συντάξεις και τις λοιπές παροχές προς το προσωπικό

1 212

(1 003)

Μερίδιο του καθαρού ελλείμματος συγγενών και κοινών επιχειρήσεων

(436)

(420)

Οικονομικό αποτέλεσμα του οικονομικού έτους

(1 789)

17 232


Πίνακας 3 —   Πίνακας ταμειακών ροών  (4)

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

2011

2010

Οικονομικό αποτέλεσμα του έτους

(1 789)

17 232

Λειτουργικές δραστηριότητες

Απόσβεση (ασώματες ακινητοποιήσεις)

33

28

Απόσβεση (ενσώματες ακινητοποιήσεις)

361

358

(Αύξηση)/μείωση των μακροπρόθεσμων δανείων

(29 760)

(876)

(Αύξηση)/μείωση της μακροπρόθεσμης προχρηματοδότησης

(605)

(2 574)

(Αύξηση)/μείωση των μακροπρόθεσμων απαιτήσεων και ανακτήσιμων ποσών

(249)

15

(Αύξηση)/μείωση των αποθεμάτων

(3)

(14)

(Αύξηση)/μείωση της βραχυπρόθεσμης προχρηματοδότησης

(929)

(642)

(Αύξηση)/μείωση των βραχυπρόθεσμων απαιτήσεων και ανακτήσιμων ποσών

3 922

(4 543)

(Αύξηση)/μείωση των μακροπρόθεσμων προβλέψεων

178

(152)

(Αύξηση)/μείωση των μακροπρόθεσμων χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων

29 734

886

(Αύξηση)/μείωση άλλων μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων

(45)

(74)

(Αύξηση)/μείωση των βραχυπρόθεσμων προβλέψεων

56

1

(Αύξηση)/μείωση των βραχυπρόθεσμων χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων

(1 953)

1 964

Αύξηση/(μείωση) των ληξιπρόθεσμων οφειλών

6 944

(9 355)

Δημοσιονομικό πλεόνασμα του προηγούμενου έτους ως μη ταμειακά έσοδα

(4 539)

(2 254)

Άλλες μη ταμειακές μεταβολές

(75)

(149)

Αύξηση/(μείωση) σχετικά με τις συντάξεις και λοιπές παροχές προς το προσωπικό

(2 337)

(70)

Επενδυτικές δραστηριότητες

(Αύξηση)/μείωση στις ασώματες ακινητοποιήσεις, καθώς και στα ακίνητα, εγκαταστάσεις και εξοπλισμό

(693)

(374)

(Αύξηση)/μείωση σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις

(91)

(176)

(Αύξηση)/μείωση σε βραχυπρόθεσμες επενδύσεις

(1 288)

(540)

Καθαρές ταμειακές ροές

(3 128)

(1 309)

Καθαρή αύξηση/(μείωση) σε ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα

(3 128)

(1 309)

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στην αρχή του έτους

22 063

23 372

Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στο τέλος του έτους

18 935

22 063


Πίνακας 4 —   Κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού  (5)

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Αποθεματικά (A)

Ποσά που θα κληθούν να καταβάλουν τα κράτη μέλη (B)

Καθαρό ενεργητικό = (A) + (B)

Αποθεματικό εύλογης αξίας

Άλλα αποθεματικά

Σωρευτικό πλεόνασμα/(έλλειμμα)

Οικονομικό αποτέλεσμα του έτους

Υπόλοιπο την 31η Δεκεμβρίου 2009

69

3 254

(52 488)

6 887

(42 278)

Μεταβολή αποθεματικού του Ταμείου Εγγυήσεων

 

273

(273)

 

0

Μεταβολές εύλογης αξίας

(130)

 

 

 

(130)

Λοιπά

 

4

(21)

 

(17)

Κατανομή του οικονομικού αποτελέσματος για το 2009

 

14

6 873

(6 887)

0

Αποτέλεσμα του προϋπολογισμού για το 2009 που πιστώθηκε στα κράτη μέλη

 

 

(2 254)

 

(2 254)

Οικονομικό αποτέλεσμα του έτους

 

 

 

17 232

17 232

Υπόλοιπο την 31η Δεκεμβρίου 2010

(61)

3 545

(48 163)

17 232

(27 447)

Μεταβολή αποθεματικού του Ταμείου Εγγυήσεων

 

165

(165)

 

0

Μεταβολές εύλογης αξίας

(47)

 

 

 

(47)

Λοιπά

 

2

(30)

 

(28)

Κατανομή του οικονομικού αποτελέσματος για το 2010

 

4

17 228

(17 232)

0

Αποτέλεσμα του προϋπολογισμού για το 2010 που πιστώθηκε στα κράτη μέλη

 

 

(4 539)

 

(4 539)

Οικονομικό αποτέλεσμα του έτους

 

 

 

(1 789)

(1 789)

Υπόλοιπο την 31η Δεκεμβρίου 2011

(108)

3 716

(35 669)

(1 789)

(33 850)


Πίνακας 5 —   Αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της ΕΕ  (6)

(σε εκατομμύρια ευρώ)

Ευρωπαϊκή Ένωση

2011

2010

Έσοδα του οικονομικού έτους

130 000

127 795

Πληρωμές βάσει των πιστώσεων του τρέχοντος έτους

(128 043)

(121 213)

Πιστώσεις πληρωμών μεταφερθείσες στο έτος Ν+1

(1 019)

(2 797)

Ακύρωση μη χρησιμοποιηθεισών πιστώσεων πληρωμών που μεταφέρθηκαν από το έτος N-1

457

741

Συναλλαγματικές διαφορές του οικονομικού έτους

97

23

Αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού  (7)

1 492

4 549


(1)  Συνιστάται στον αναγνώστη να ανατρέξει στο πλήρες κείμενο των ενοποιημένων λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2011, το οποίο περιλαμβάνει τόσο τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις όσο και τις ενοποιημένες εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις.

(2)  Η παρουσίαση του ισολογισμού ακολουθεί την παρουσίαση των ενοποιημένων λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(3)  Η παρουσίαση του λογαριασμού οικονομικού αποτελέσματος ακολουθεί την παρουσίαση των ενοποιημένων λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(4)  Η παρουσίαση του πίνακα ταμειακών ροών ακολουθεί την παρουσίαση των ενοποιημένων λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(5)  Η κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού ακολουθεί την παρουσίαση των ενοποιημένων λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(6)  Το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της ΕΕ ακολουθεί την παρουσίαση των ενοποιημένων λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(7)  Εκ των οποίων η ΕΖΕΣ ανήλθε συνολικά σε 5 εκατομμύρια ευρώ το 2011 και 9 εκατομμύρια ευρώ το 2010.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Έσοδα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή

Ειδικά χαρακτηριστικά του τομέα των εσόδων

Εμβέλεια και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

Ίδιοι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ

Κανονικότητα των πράξεων

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

Ίδιοι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ

Λοιπά έσοδα

Αποτελεσματικότητα των συστημάτων

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

Ίδιοι πόροι ΦΠΑ

Ίδιοι πόροι ΑΕΕ

Γενικές και συγκεκριμένες επιφυλάξεις

Επαλήθευση των καταλόγων ΑΕΕ

Λοιπά έσοδα: πρόστιμα και ποινές

Αναγκαστική ανάκτηση

Ελάχιστοι δείκτες πιστοληπτικής ικανότητας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που εκδίδουν εγγυήσεις

Συμπεράσματα και συστάσεις

Συμπεράσματα

Συστάσεις

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

2.1.

Στο παρόν κεφάλαιο παρουσιάζεται η ειδική εκτίμηση του Συνεδρίου σχετικά με τα έσοδα, τα οποία αποτελούνται από τους ιδίους πόρους και τα λοιπά έσοδα. Βασικά πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τα έσοδα το 2011 παρουσιάζονται στον πίνακα 2.1 . Οι ίδιοι πόροι αποτελούν μακράν την κύρια πηγή χρηματοδότησης των δαπανών του προϋπολογισμού (91 %).

 

Πίνακας 2.1 —   Έσοδα — Βασικά πληροφοριακά στοιχεία για το 2011

Τίτλος του προϋπο-λογισμού

Είδος εσόδων

Περιγραφή

Έσοδα 2011

εκατομμύρια ευρώ

%

1

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ)

Τέλη παραγωγής ζάχαρης

132

0,1

Τελωνειακοί δασμοί

16 646

12,8

Ίδιοι πόροι ΦΠΑ

Πόροι που προέρχονται από τον ΦΠΑ (φόρο προστιθέμενης αξίας) του τρέχοντος οικονομικού έτους

14 077

10,8

Ίδιοι πόροι ΑΕΕ

Πόροι που βασίζονται στο ΑΕΕ (ακαθάριστο εθνικό εισόδημα) του τρέχοντος οικονομικού έτους

87 258

67,1

Διόρθωση δημοσιονομικών ανισορροπιών

Διόρθωση υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου

52

0,0

Μείωση της εισφοράς που βασίζεται στο ΑΕΕ

Παραχωρηθείσα στις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία

–1

0,0

 

ΣΥΝΟΛΟ ΙΔΙΩΝ ΠΟΡΩΝ

118 164

90,9

3

 

Πλεονάσματα, υπόλοιπα και αναπροσαρμογές

6 370

4,9

4

 

Έσοδα προερχόμενα από πρόσωπα που συνδέονται με τα θεσμικά όργανα και τους λοιπούς οργανισμούς της Ένωσης

1 207

0,9

5

 

Έσοδα από τη διοικητική λειτουργία των θεσμικών οργάνων

587

0,5

6

 

Συνεισφορές και επιστροφές στο πλαίσιο των συμφωνιών και προγραμμάτων της Ένωσης/Κοινότητας

2 454

1,9

7

 

Τόκοι υπερημερίας και πρόστιμα

1 183

0,9

8

 

Δανειοληπτικές και δανειοδοτικές πράξεις

1

0,0

9

 

Διάφορα έσοδα

34

0,0

 

 

ΣΥΝΟΛΟ ΛΟΙΠΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

11 836

9,1

ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ

130 000

100,0

Πηγή: ετήσιοι λογαριασμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2011.

Ειδικά χαρακτηριστικά του τομέα των εσόδων

2.2.

Τρεις είναι οι κατηγορίες των ιδίων πόρων (1): παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ), (ήτοι δασμοί που εισπράττονται επί των εισαγωγών και τέλη παραγωγής ζάχαρης), ίδιοι πόροι που υπολογίζονται βάσει του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) τον οποίο εισπράττουν τα κράτη μέλη και ίδιοι πόροι που βασίζονται στο ακαθάριστο εθνικό εισόδημα (ΑΕΕ) των κρατών μελών.

 

2.3.

Τόσο η βεβαίωση όσο και η είσπραξη των ΠΙΠ πραγματοποιείται από τα κράτη μέλη. Τα τρία τέταρτα των ποσών αυτών καταβάλλονται στον προϋπολογισμό της Ένωσης (16 778 εκατομμύρια ευρώ, ήτοι 12,9 % των εσόδων), το δε υπόλοιπο 25 % παρακρατείται για την κάλυψη των δαπανών είσπραξης. Κάθε κράτος μέλος διαβιβάζει στην Επιτροπή μηνιαία κατάσταση των βεβαιωθέντων δικαιωμάτων («λογιστική A»), καθώς και τριμηνιαία κατάσταση των βεβαιωθέντων δικαιωμάτων που δεν περιλαμβάνονται στην πρώτη κατάσταση («λογιστική B») (2). Οι κύριοι κίνδυνοι που συνδέονται με τους ΠΙΠ αφορούν την πληρότητα, την ακρίβεια και την έγκαιρη καταβολή των δικαιωμάτων που τίθενται στη διάθεση της Ένωσης.

 

2.4.

Οι ίδιοι πόροι που υπολογίζονται βάσει του ΦΠΑ είναι εισφορές που προκύπτουν από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή στις θεωρητικά εναρμονισμένες βάσεις υπολογισμού του ΦΠΑ των κρατών μελών (14 077 εκατομμύρια ευρώ, ήτοι 10,8 % των εσόδων). Οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στο ΑΕΕ προκύπτουν από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή στο ΑΕΕ των κρατών μελών (87 258 εκατομμύρια ευρώ, ήτοι 67,1 % των εσόδων). Στην περίπτωση των εν λόγω ιδίων πόρων, ο κύριος κίνδυνος για την κανονικότητα είναι είτε οι υποκείμενες στατιστικές να μην έχουν καταρτιστεί σύμφωνα με τους κανόνες της Ένωσης είτε η επεξεργασία τους να μην έχει γίνει σύμφωνα με τους εν λόγω κανόνες, με αποτέλεσμα την καταβολή εσφαλμένου ποσού ιδίων πόρων ΦΠΑ ή/και ΑΕΕ από το σύνολο των κρατών μελών.

 

2.5.

Στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου εφαρμόζεται διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών («διόρθωση υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου»), η οποία συνεπάγεται μείωση του ποσού των ιδίων πόρων που καταβάλλει το συγκεκριμένο κράτος μέλος βάσει του ΑΕΕ (3). Επιπλέον, στην περίπτωση της Γερμανίας, των Κάτω Χωρών, της Αυστρίας και της Σουηδίας εφαρμόζεται μειωμένος συντελεστής καταβολής ΦΠΑ, ενώ για τις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία εφαρμόζεται επίσης ακαθάριστη μείωση της ετήσιας εισφοράς τους που βασίζεται στο ΑΕΕ για την περίοδο 2007-2013 (4). Ο κύριος κίνδυνος είναι ο εσφαλμένος υπολογισμός από πλευράς Επιτροπής, ιδίως στην περίπτωση των πολύπλοκων υπολογισμών που σχετίζονται με τη διόρθωση υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου.

 

2.6.

Αφού ληφθεί υπόψη το σύνολο των ΠΙΠ, των ιδίων πόρων ΦΠΑ και των λοιπών εσόδων, οι ίδιοι πόροι ΑΕΕ χρησιμοποιούνται για την ισοσκέλιση του προϋπολογισμού. Τυχόν υποεκτίμηση (ή υπερεκτίμηση) του ΑΕΕ για συγκεκριμένο κράτος μέλος, μολονότι δεν επηρεάζει συνολικά τους ιδίους πόρους που βασίζονται στο ΑΕΕ, συνεπάγεται αύξηση (ή μείωση) των εισφορών των λοιπών κρατών μελών, έως ότου διορθωθεί το πρόβλημα.

 

2.7.

Οι κύριοι κίνδυνοι σε σχέση με τα λοιπά έσοδα περιλαμβάνουν τη διαχείριση των προστίμων εκ μέρους της Επιτροπής, καθώς και τον καθορισμό των δημοσιονομικών διορθώσεων που επιβάλλει η Επιτροπή στις δαπάνες στους τομείς της γεωργίας και της συνοχής.

 

Εμβέλεια και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

2.8.

Ο συνολικός τρόπος προσέγγισης και η μεθοδολογία ελέγχου του Συνεδρίου περιγράφονται στο μέρος 2 του παραρτήματος 1.1 του κεφαλαίου 1. Όσον αφορά τον έλεγχο των εσόδων, πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξής ειδικά ζητήματα:

α)

Ο έλεγχος συνίστατο στην εξέταση, σε επίπεδο Επιτροπής, δείγματος 55 ενταλμάτων είσπραξης (5) που κάλυπταν όλα τα είδη εσόδων (βλέπε παράρτημα 2.1 ).

β)

Η αξιολόγηση των συστημάτων αφορούσε:

i)

τα συστήματα για τους ΠΙΠ, καθώς και για τους πόρους ΦΠΑ και ΑΕΕ·

ii)

τα συστήματα της Επιτροπής στα οποία στηρίζεται ο υπολογισμός της διόρθωσης υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου (συμπεριλαμβανομένης εξέτασης του υπολογισμού του οριστικού ποσού για το 2007) (6)·

iii)

τη διαχείριση, εκ μέρους της Επιτροπής, των προστίμων και των ποινών·

iv)

τις θέσεις της Επιτροπής, και συγκεκριμένα την ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Προϋπολογισμού (ΓΔ BUDG).

 

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

2.9.

Ο έλεγχος του Συνεδρίου επί των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί δεν είναι δυνατόν να καλύπτει μη δηλωθείσες εισαγωγές ή εισαγωγές που διέλαθαν της τελωνειακής επιτήρησης.

 

2.10.

Το Συνέδριο προέβη σε αξιολόγηση των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου στη Γερμανία, την Ισπανία και τη Γαλλία, χώρες οι οποίες συνεισφέρουν από κοινού άνω του ενός τρίτου του συνόλου των ΠΙΠ. Εξέτασε τα λογιστικά συστήματα που εφαρμόζουν, καθώς και τη ροή των ΠΙΠ από τη βεβαίωση έως τη δήλωσή τους στην Επιτροπή, προκειμένου να αποκομίσει εύλογη βεβαιότητα σχετικά με την ακρίβεια και την πληρότητα των καταχωρισθέντων ποσών. Στο πλαίσιο του ελέγχου, το Συνέδριο διενήργησε δοκιμαστικούς ελέγχους των βασικών ελέγχων όσον αφορά την εφαρμογή προτιμησιακών δασμολογικών συντελεστών στη Γαλλία, τις διαδικασίες εκτελωνισμού στον οριζόμενο από τον εισαγωγέα τόπο στη Γερμανία και την Ισπανία, καθώς και την τελωνειακή αποταμίευση και τον χειρισμό του κόστους ναύλου και ασφάλισης στη Γερμανία, την Ισπανία και τη Γαλλία.

 

2.11.

Επιπλέον, το Συνέδριο πραγματοποίησε συμφωνία των επτά ενταλμάτων είσπραξης ΠΙΠ που περιλαμβάνονταν στο δείγμα το οποίο αναφέρεται στο σημείο 2.8, στοιχείο α) με την αντίστοιχη μηνιαία κατάσταση του οικείου κράτους μέλους (7).

 

2.12.

Τέλος, το Συνέδριο αξιολόγησε τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου σε επίπεδο Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένων των επιθεωρήσεων που πραγματοποίησε η τελευταία στα κράτη μέλη, της διαδικασίας διαγραφής μη ανακτήσιμων ποσών και της διαδικασίας παρακολούθησης της συνέχειας που δόθηκε σε προγενέστερες διαπιστώσεις της ίδιας και του Συνεδρίου.

 

Ίδιοι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ

2.13.

Οι ίδιοι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ βασίζονται σε στατιστικά στοιχεία, των οποίων οι υποκείμενες πράξεις δεν μπορούν να υποβληθούν σε άμεσο έλεγχο. Ως εκ τούτου, αφετηρία του ελέγχου αποτέλεσε η παραλαβή από την Επιτροπή των μακροοικονομικών μεγεθών που είχαν καταρτίσει τα κράτη μέλη και, στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση των συστημάτων της Επιτροπής για την επεξεργασία των δεδομένων, προκειμένου να προσδιοριστούν τα ποσά που έπρεπε να περιληφθούν στους οριστικούς λογαριασμούς του προϋπολογισμού. Κατ' αυτό τον τρόπο, το Συνέδριο εξέτασε τόσο την κατάρτιση του προϋπολογισμού της ΕΕ όσο και την ορθότητα των εισφορών των κρατών μελών.

 

2.14.

Το Συνέδριο πραγματοποίησε αξιολόγηση των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου της Επιτροπής, τα οποία αποσκοπούν στην παροχή εύλογης διασφάλισης ότι οι εν λόγω πόροι υπολογίζονται και εισπράττονται ορθώς. Επίσης, ο έλεγχος κάλυψε τη διαχείριση, εκ μέρους της Επιτροπής, των επιφυλάξεων σχετικά με τα δεδομένα για τον ΦΠΑ και το ΑΕΕ, καθώς και την επαλήθευση από την Επιτροπή των καταλόγων ΑΕΕ στα κράτη μέλη. Το Συνέδριο δεν δύναται, βάσει του ελέγχου του, να διατυπώσει κρίση για την ποιότητα των δεδομένων για τον ΦΠΑ και το ΑΕΕ, τα οποία διαβιβάστηκαν στην Επιτροπή από τα κράτη μέλη.

 

ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ

2.15.

Τα αποτελέσματα του δοκιμαστικού ελέγχου των πράξεων συνοψίζονται στο παράρτημα 2.1 . Το Συνέδριο, στο πλαίσιο του δοκιμαστικού ελέγχου που διενήργησε επί του δείγματος πράξεων, διαπίστωσε ότι το 1,8 % αυτών περιέχουν σφάλματα. Σύμφωνα με την εκτίμηση του Συνεδρίου, το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος είναι 0,8 % (8).

2.15.

Βλέπε απάντηση στο σημείο 2.18.

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

2.16.

Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι, συνολικά, τα εντάλματα είσπραξης που εξέδωσε η Επιτροπή αντικατοπτρίζουν τις καταστάσεις της λογιστικής Α που διαβίβασαν τα κράτη μέλη.

 

Ίδιοι πόροι ΦΠΑ και ΑΕΕ

2.17.

Με τον έλεγχο του Συνεδρίου δεν διαπιστώθηκαν σφάλματα στον υπολογισμό και την καταβολή των εισφορών των κρατών μελών.

 

Λοιπά έσοδα

2.18.

Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι μία από τις έξι πράξεις που ελέγχθηκαν σε σχέση με τα λοιπά έσοδα περιείχε σφάλμα. Το Συνέδριο εξέτασε τον υπολογισμό δημοσιονομικής διόρθωσης που επέβαλε η Επιτροπή σε κράτος μέλος στον τομέα των γεωργικών δαπανών (τίτλος 6 στον πίνακα 2.1 ). Το Συνέδριο, μολονότι δεν θέτει υπό αμφισβήτηση τη μεθοδολογία της Επιτροπής, διαπίστωσε σφάλμα στην εφαρμογή της μεθοδολογίας αυτής, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα την υποεκτίμηση από μέρους της Επιτροπής της ζημίας εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ. Η δημοσιονομική διόρθωση θα έπρεπε να ανέρχεται σε 30 εκατομμύρια ευρώ, αντί του υπολογισθέντος ποσού των 21 εκατομμυρίων ευρώ (9).

2.18.

Η Επιτροπή χαιρετίζει το γεγονός ότι το Συνέδριο δεν θέτει υπό αμφισβήτηση τη μεθοδολογία της για την αξιολόγηση της απώλειας για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τη σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να γίνεται υπολογισμός της απώλειας και όχι να χρησιμοποιείται κατ’ αποκοπή διόρθωση.

Όσον αφορά την υπόθεση που ανέφερε το Συνέδριο, ο υπολογισμός του ποσοστού σφάλματος έγινε από το κράτος μέλος με βάση μια μεθοδολογία που έγινε δεκτή από την Επιτροπή και τις καλύτερες διαθέσιμες πληροφορίες εκείνη την εποχή. Το κράτος μέλος στη συνέχεια παρέσχε συμπληρωματικές και πιο ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τον πληθυσμό που διατρέχει κίνδυνο και η Επιτροπή έκρινε ότι είναι δικαιολογημένο να λάβει υπόψη της τις εν λόγω πληροφορίες χωρίς να κινήσει εκ νέου, σ’ εκείνο το πολύ όψιμο στάδιο, ολόκληρη τη διαδικασία επαλήθευσης της συμμόρφωσης προκειμένου να υπολογίσει εκ νέου το ποσοστό σφάλματος.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

2.19.

Τα αποτελέσματα της εξέτασης των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου που διενήργησε το Συνέδριο συνοψίζονται στο παράρτημα 2.2 . Όπως περιγράφεται στη συνέχεια, διαπιστώθηκαν ορισμένες ανεπάρκειες στα συστήματα.

 

Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι

2.20.

Στα κράτη μέλη όπου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις, ο έλεγχος του Συνεδρίου (βλέπε σημείο 2.10 ανωτέρω) αποκάλυψε ανεπάρκειες στην εθνική τελωνειακή επιτήρηση όσον αφορά:

2.20.

Η Επιτροπή θα δώσει συνέχεια στα πορίσματα του Συνεδρίου εξαντλητικά, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι έλεγχοι στα τελωνεία των κρατών μελών θα πρέπει να βασίζονται στον κίνδυνο.

α)

την εφαρμογή προτιμησιακών δασμολογικών συντελεστών (10)·

α)

Στην περίπτωση δύο δηλώσεων εισαγωγής από 50, το Συνέδριο δεν βρήκε στους φακέλους που εξετάσθηκαν κανένα έγγραφο που να αποδεικνύει απευθείας μεταφορά των εμπορευμάτων στην ΕΕ.

Οι δύο περιπτώσεις στις οποίες έλλειπαν αποδεικτικά στοιχεία για απευθείας μεταφορά θα αποτελέσουν αντικείμενο παρακολούθησης από την Επιτροπή προκειμένου να καθοριστεί εάν υπάρχουν οικονομικές συνέπειες.

β)

τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου και τους κατασταλτικούς ελέγχους των διαδικασιών εκτελωνισμού στον οριζόμενο από τον ενδιαφερόμενο τόπο (11)·

β)

Στην ανάλυση κινδύνου που πραγματοποιείται από τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη η προθεσμία παραγραφής, και μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να μην απαιτείται να διεξάγεται κάθε τρία έτη έλεγχος της διαδικασίας εκτελωνισμού.

γ)

τον κατασταλτικό έλεγχο του καθεστώτος της τελωνειακής αποταμίευσης (12)·

γ)

Στην ανάλυση κινδύνου που πραγματοποιείται από τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη η προθεσμία παραγραφής, και μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να μην απαιτείται να διεξάγεται έλεγχος του καθεστώτος τελωνειακής αποταμίευσης κάθε τρία έτη.

δ)

την ανάλυση του κινδύνου που πραγματοποιείται στο στάδιο της εισαγωγής (13)·

δ)

Η Επιτροπή θα εξετάσει αυτά τα πορίσματα με το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος.

ε)

τον χειρισμό του κόστους ναύλου και ασφάλισης (14).

ε)

Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει τις επιμέρους περιπτώσεις μαζί με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη προκειμένου να καθοριστεί εάν υπάρχουν οικονομικές συνέπειες.

Η μερικώς αποτελεσματική εθνική τελωνειακή επιτήρηση αυξάνει τον κίνδυνο είσπραξης εσφαλμένων ποσών ΠΙΠ.

 

2.21.

Στην ετήσια έκθεσή του για το 2010, το Συνέδριο ανέφερε ότι, στην περίπτωση μιας κατάστασης λογιστικής Α ενός κράτους μέλους (15), δεν κατέστη δυνατή η συμφωνία του δηλωθέντος ποσού των ΠΙΠ με τα υποκείμενα λογιστικά έγγραφα. Στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΓΔ BUDG για το 2011 διατυπώνεται πλέον επιφύλαξη σχετικά με την αξιοπιστία των λογιστικών στοιχείων του εν λόγω κράτους μέλους.

2.21.

Η ΓΔ Προϋπολογισμού διατύπωσε επιφύλαξη σχετικά με την αξιοπιστία των διαδικασιών και συστημάτων εκτελωνισμού και λογιστικής και των συστημάτων ΠΙΠ του συγκεκριμένου κράτους μέλους με βάση τρεις διαδοχικές επιθεωρήσεις της Επιτροπής και τα πορίσματα του Συνεδρίου.

Τα διορθωτικά μέτρα βρίσκονται υπό εξέλιξη. Το κράτος μέλος υπέβαλε σχέδιο δράσης στο τέλος του Νοεμβρίου του 2011 στο οποίο καθορίζονται τα διορθωτικά μέτρα που θα ληφθούν. Το σχέδιο περιέχει βραχυπρόθεσμους (2012), μεσοπρόθεσμους (2012-2013) και μακροπρόθεσμους στόχους (2013-2014 και επόμενα έτη). Η Επιτροπή παρακολουθεί την υλοποίηση του σχεδίου. Το πρώτο στάδιο συνίσταται στη διεξαγωγή εξωτερικού ελέγχου του λογιστικού συστήματος.

2.22.

Το Συνέδριο παρατήρησε ότι αρκετές από τις διαπιστώσεις που διατύπωσαν κατά τα προηγούμενα έτη τόσο το ίδιο όσο και η Επιτροπή εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στις εκθέσεις των δύο θεσμικών οργάνων, χωρίς τα οικεία κράτη μέλη να έχουν λάβει διορθωτικά μέτρα (παραδείγματος χάριν, οι διαπιστώσεις που διατύπωσε το Συνέδριο στην ειδική έκθεσή του αριθ. 1/2010 (16) με τίτλο «Ελέγχονται αποτελεσματικά οι απλουστευμένες τελωνειακές διαδικασίες εισαγωγής;»).

2.22.

Τα πορίσματα του Συνεδρίου και της Επιτροπής τηρούνται διεξοδικά. Μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να βελτιώσουν τα κράτη μέλη τα συστήματά τους, ιδίως όταν προκύπτουν διαφωνίες ή απαιτούνται συστημικές και διαρθρωμένες αλλαγές. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής χρησιμοποιούν όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους ώστε να διασφαλίζουν για τα κράτη μέλη τη δυνατότητα να υλοποιούν ικανοποιητικά τα πορίσματα και, ανάλογα με την περίπτωση, ζητούν από το κράτος μέλος να ανακτήσει τους τυχόν παραδοσιακούς ίδιους πόρους που δεν έχουν πληρωθεί εξ ολοκλήρου. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την κίνηση διαδικασίας επί παραβάσει, εφόσον υπάρχει σαφής συνεχιζόμενη παράβαση της τελωνειακής νομοθεσίας της ΕΕ. Τα τελευταία χρόνια, η Επιτροπή έχει εφαρμόσει ελέγχους των απλουστευμένων διαδικασιών, της στρατηγικής τελωνειακού ελέγχου και της διαδικασίας εκτελωνισμού. Το 2011 υποβλήθηκε στη συμβουλευτική επιτροπή ιδίων πόρων μια θεματική έκθεση σχετικά με τη στρατηγική τελωνειακού ελέγχου ενώ η θεματική έκθεση σχετικά με τη διαδικασία εκτελωνισμού θα υποβληθεί το 2012.

Ίδιοι πόροι ΦΠΑ

2.23.

Η επιφύλαξη αποτελεί μέσο που καθιστά εφικτή την πραγματοποίηση διορθώσεων στα αμφισβητούμενα στοιχεία που περιλαμβάνουν οι καταστάσεις ΦΠΑ τις οποίες υποβάλλουν τα κράτη μέλη, μετά την παρέλευση της τετραετούς προθεσμίας που ορίζει η σχετική κανονιστική ρύθμιση. Επομένως, η χρήση των επιφυλάξεων αποτελεί μέρος της διαδικασίας εσωτερικού ελέγχου. Ωστόσο, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη οφείλουν να καταβάλλουν προσπάθειες για την ταχύτερη δυνατή αποσαφήνιση των αμφισβητούμενων στοιχείων.

 

2.24.

Το 2011 η Επιτροπή διατύπωσε 46 επιφυλάξεις και ήρε 42. Σύμφωνα με την Επιτροπή, το καθαρό αποτέλεσμα ήταν η μείωση των ιδίων πόρων ΦΠΑ κατά περίπου 88 εκατομμύρια ευρώ (17). Στο τέλος του έτους, οι εκκρεμείς επιφυλάξεις ήταν συνολικά 156 (βλέπε πίνακα 2.2 ). Επί του συνόλου των επιφυλάξεων που διατύπωσε η Επιτροπή, 51 αφορούν παραβάσεις της νομοθεσίας περί ΦΠΑ. Οι εν λόγω επιφυλάξεις μπορούν να αρθούν μόνο μετά την περάτωση της διαδικασίας επί παραβάσει και τον καθορισμό του αντικτύπου επί της βάσης ΦΠΑ για τα σχετικά έτη.

2.24.

Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται στην παρούσα έκθεση διαφέρουν ελαφρώς από εκείνα τα οποία παρέχει η Επιτροπή στο σχετικό παράρτημα των ετήσιων λογαριασμών της. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το Συνέδριο και η Επιτροπή χρησιμοποιούν ελαφρώς διαφορετικές μεθόδους για τη μέτρηση των επιφυλάξεων. Το Συνέδριο χρησιμοποιεί την ημερομηνία της κοινοποίησης και η Επιτροπή την ημερομηνία της ολοκλήρωσης των σχετικών εσωτερικών διοικητικών διαδικασιών.

2.25.

Η Επιτροπή συνεχίζει τις προσπάθειές της για την άρση επιφυλάξεων σχετικά με τον ΦΠΑ που εκκρεμούν από μακρού. Σύμφωνα με τον ορισμό του Συνεδρίου, τέτοιες επιφυλάξεις είναι εκείνες που αφορούν οικονομικό έτος τουλάχιστον προ δεκαετίας, ήτοι επιφυλάξεις εκκρεμούσες στο τέλος του 2011, οι οποίες αφορούν έτη έως και το 2002. Στο τέλος του έτους εκκρεμούσαν 15 τέτοιες επιφυλάξεις, ορισμένες εκ των οποίων χρονολογούνται από το 1995, έναντι 16 στο τέλος του 2010 (σημείο 2.23 της ετήσιας έκθεσης για το 2010).

2.25.

Σημειώθηκε συνεχής βελτίωση της συχνότητας των διαβουλεύσεων με τα κράτη μέλη, καθώς και άνοδος των επιπέδων συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών, οι οποίες θα συνεχιστούν. Το ποσοστό των επιφυλάξεων που κρίνονται από το Συνέδριο εκκρεμείς από μακρού εξακολουθεί να μειώνεται — σήμερα είναι κάτω του 10 % του συνόλου. Ακόμη και με ενισχυμένη συνεργασία θα υπάρχουν πάντοτε μερικές επιφυλάξεις που εκκρεμούν από μακρού, καθώς ορισμένες έχουν πολλές πτυχές προς διερεύνηση, όπως θέματα αρχής, και μπορεί να απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για την εξεύρεση λύσης. Ο ορισμός των επιφυλάξεων που εκκρεμούν από μακρού, ο οποίος διατυπώθηκε από το Συνέδριο, ενέχει τον κίνδυνο να δοθεί υπερβολική έμφαση στο χρόνο που προφανώς απαιτείται για την επίλυση των επιφυλάξεων. Από τις νέες επιφυλάξεις που διατύπωσε η Επιτροπή το 2011, το 75 % κάλυπτε το 2007 και επομένως, σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Συνεδρίου, θα μπορούσαν μεσοπρόθεσμα να θεωρηθούν εκκρεμείς από μακρού.

Πίνακας 2.2 —   Επιφυλάξεις ΦΠΑ στις 31 Δεκεμβρίου 2011

Κράτος μέλος

Εκκρεμείς επιφυλάξεις στις 31.12.2010

Επιφυλάξεις διατυπωθείσες το 2011

Επιφυλάξεις αρθείσες το 2011

Εκκρεμείς επιφυλάξεις στις 31.12.2011

Παλαιότερο έτος στο οποίο αναφέρονται οι επιφυλάξεις

Βέλγιο

0

1

0

1

2007

Βουλγαρία

2

5

1

6

2007

Τσεχική Δημοκρατία

8

9

4

13

2004

Δανία

9

2

3

8

2005

Γερμανία

1

5

0

6

2003

Εσθονία

9

1

0

10

2004

Ιρλανδία

10

2

7

5

1998

Ελλάδα

7

0

0

7

1999

Ισπανία

1

2

0

3

2003

Γαλλία

6

1

0

7

2001

Ιταλία

8

2

3

7

1995

Κύπρος

6

0

2

4

2004

Λετονία

6

0

1

5

2004

Λιθουανία

2

0

0

2

2005

Λουξεμβούργο

2

0

2

0

 

Ουγγαρία

4

0

0

4

2004

Μάλτα

10

0

0

10

2004

Κάτω Χώρες

8

6

5

9

2004

Αυστρία

6

0

0

6

2002

Πολωνία

6

0

1

5

2004

Πορτογαλία

14

0

9

5

2003

Ρουμανία

0

5

1

4

2007

Σλοβενία

0

0

0

0

 

Σλοβακία

0

0

0

0

 

Φινλανδία

8

3

1

10

1995

Σουηδία

10

2

1

11

1995

Ηνωμένο Βασίλειο

9

0

1

8

1998

ΣΥΝΟΛΟ

152

46

42

156

 

Πηγή: Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.

Ίδιοι πόροι ΑΕΕ

Γενικές και συγκεκριμένες επιφυλάξεις

2.26.

Στο τέλος του 2011 εκκρεμούσαν γενικές επιφυλάξεις (18) σχετικά με τα δεδομένα για το ΑΕΕ των κρατών μελών της ΕΕ των 15 για την περίοδο 2002 έως 2007, τα δεδομένα για το ΑΕΕ των κρατών μελών της ΕΕ των 10 για την περίοδο 2004 έως 2007, καθώς και σχετικά με τα δεδομένα για το ΑΕΕ της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας για το 2007.

2.26.

Όπως αναγνωρίζει το Ελεγκτικό Συνέδριο στην παράγραφο 2.28 η κατάσταση άλλαξε σημαντικά τον Ιανουάριο του 2012, όταν οι γενικές επιφυλάξεις παρέμειναν σε ισχύ μόνο για τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.

2.27.

Στις αρχές του 2011, εκκρεμούσαν τέσσερις συγκεκριμένες επιφυλάξεις σχετικά με τα δεδομένα για το ΑΕΠ (19) που αφορούσαν την περίοδο 1995 έως 2001. Στη συνέχεια, η Επιτροπή ήρε δύο από αυτές, οι οποίες αφορούσαν το Ηνωμένο Βασίλειο, αφήνοντας υπόλοιπο δύο επιφυλάξεων στο τέλος του 2011 (20).

2.27.

Η Επιτροπή συνεχίζει τη συνεργασία της με τις δύο χώρες για τις οποίες εκκρεμούν επιφυλάξεις σχετικά με δεδομένα για το ΑΕΠ για την περίοδο 1995-2001 (1 για την Ελλάδα και 1 για το Ηνωμένο Βασίλειο στο τέλος του 2011) ούτως ώστε να μπορέσουν να αρθούν οι εν λόγω επιφυλάξεις.

Επαλήθευση των καταλόγων ΑΕΕ

2.28.

Βάσει της επαλήθευσης των καταλόγων ΑΕΕ που διενήργησε η Eurostat, η επιτροπή ΑΕΕ ενέκρινε τις εκθέσεις αξιολόγησης για τα κράτη μέλη της ΕΕ των 25 τον Ιούλιο και τον Οκτώβριο του 2011. Όσον αφορά την περίοδο από το 2002 και εξής, έως το τέλος Ιανουαρίου 2012 δεν ήρθη καμία γενική επιφύλαξη και δεν διατυπώθηκαν συγκεκριμένες επιφυλάξεις σχετικά με τα δεδομένα για το ΑΕΕ (βλέπε σημεία 2.29 και 2.41, τέταρτη περίπτωση, της ετήσιας έκθεσης για το 2010).

2.28.

Ως αποτέλεσμα των συμπερασμάτων που προέκυψαν κατά τις δύο συνεδριάσεις της επιτροπής ΑΕΕ κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2011, οι εργασίες συνεχίστηκαν μέχρι το τέλος του έτους, με τον καθορισμό και την ακριβή πλαισίωση των συγκεκριμένων επιφυλάξεων που απαιτούνται για να αντικατασταθούν οι υφιστάμενες γενικές επιφυλάξεις. Στις αρχές του 2012 ολοκληρώθηκαν οι διοικητικές διαδικασίες που απαιτούνται για την επιβεβαιωτική επίσημη κοινοποίηση, σε καθένα από τα 25 κράτη μέλη ταυτόχρονα, της άρσης των γενικών επιφυλάξεων και της διατύπωσης των ειδικών επιφυλάξεων που τα αφορούν.

Λοιπά έσοδα: πρόστιμα και ποινές

Αναγκαστική ανάκτηση

2.29.

Οι κανόνες εφαρμογής του δημοσιονομικού κανονισμού (21) προβλέπουν ότι η Επιτροπή οφείλει να εκτελεί την ανάκτηση των απαιτήσεων με κάθε μέσο που έχει στη διάθεσή της, εφόσον δεν έχει γίνει προσωρινή είσπραξη και οι οφειλέτες δεν έχουν καταθέσει εγγύηση για την κάλυψη ολόκληρου του ποσού έως την καταληκτική ημερομηνία. Στο τέλος του 2011, σχεδόν το 2 % (22) των εκκρεμών προστίμων δεν είχε καλυφθεί ούτε από προσωρινή πληρωμή ούτε από εγγύηση μετά την καταληκτική ημερομηνία.

2.29.

Η επιδίωξη της είσπραξης με κάθε κόστος θα μπορούσε να έχει ανεπανόρθωτες συνέπειες και να καταστρέψει ή να ωθήσει σε πτώχευση τις επιχειρήσεις που υπόκεινται σε πρόστιμα. Η Επιτροπή επιδιώκει να επιτύχει την κάλυψη των προστίμων διαπραγματευόμενη με τις εταιρείες προκειμένου να διασφαλιστεί το πρόστιμο μέσω τακτικών προκαταβολών ή εγγυήσεων.

Χάρη σ’ αυτές τις διαπραγματεύσεις, μέρος των προστίμων που δεν έχουν πληρωθεί (συμπεριλαμβανομένων των τόκων υπερημερίας) και βαρύνουν επιχειρήσεις που βρίσκονται σε δυσχερή χρηματοοικονομική κατάσταση μπορούν να εισπράττονται ή να καλύπτονται από εγγύηση και ένα σχέδιο πληρωμής που να καλύπτεται από χρηματοοικονομική εγγύηση μπορεί να συμφωνηθεί με βάση τους ισχύοντες κανόνες (βλέπε σημείο 2.32). Ορισμένα πρόστιμα, ωστόσο, δεν μπορούν να εισπραχθούν λόγω του ότι βαρύνουν επιχειρήσεις σε πτώχευση, σε δυσχερή χρηματοοικονομική κατάσταση ή εγκατεστημένες εκτός της Ένωσης.

2.30.

Το Συνέδριο εξέτασε δείγμα 14 προστίμων με αυτά τα χαρακτηριστικά και διαπίστωσε ότι στην περίπτωση οκτώ εξ αυτών η Επιτροπή δεν είχε χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που είχε στη διάθεσή της για την εκτέλεση της ανάκτησης.

2.30.

Όσον αφορά τις 8 περιπτώσεις που αναφέρει το Συνέδριο, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι τα πρόστιμα αφορούν είτε περιπτώσεις κατά τις οποίες εκκρεμούν αγωγές για προσωρινά μέτρα ή αιτήσεις κήρυξης σε αδυναμία πληρωμών κατά την έννοια της §35 των κατευθυντήριων γραμμών του 2006 για την επιβολή προστίμων ή/και περιπτώσεις κατά τις οποίες η επιβολή της νομοθεσίας θα μπορούσε να προκαλέσει την άμεση κήρυξη σε αφερεγγυότητα της συγκεκριμένης εταιρείας, με συνέπεια να χάσει η Επιτροπή το πρόστιμο διότι δεν είναι προνομιακός πιστωτής.

Τα παραδείγματα αυτά δείχνουν ότι η Επιτροπή επιδιώκει πάντοτε, όσον αφορά τους οφειλέτες που βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση, την κάλυψη των προστίμων διαπραγματευόμενη με τις εταιρείες προκειμένου να διασφαλιστεί η είσπραξη του προστίμου.

2.31.

Οι υποθέσεις αυτές αφορούσαν στο σύνολό τους οφειλέτες οι οποίοι, κατά τους ισχυρισμούς της Επιτροπής, τελούσαν σε επισφαλή οικονομική κατάσταση. Στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της για το 2011, η ΓΔ BUDG αναφέρει ότι δεν προτίθεται να επιδιώκει την αναγκαστική ανάκτηση όταν, κατά την εκτίμησή της, τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης προστατεύονται καλύτερα μέσω της διαπραγμάτευσης ενός προγράμματος πληρωμής. Η Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση των κανόνων εφαρμογής του δημοσιονομικού κανονισμού, προκειμένου ο συγκεκριμένος τρόπος δράσης να επιτρέπεται «σε εξαιρετικές περιπτώσεις».

 

Ελάχιστοι δείκτες πιστοληπτικής ικανότητας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που εκδίδουν εγγυήσεις

2.32.

Σύμφωνα με το άρθρο 28α του δημοσιονομικού κανονισμού (23), η διαφύλαξη των περιουσιακών στοιχείων αποτελεί στόχο της διαχείρισης της Επιτροπής. Προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφύλαξη των εγγυήσεων που καλύπτουν πρόστιμα, η Επιτροπή ορίζει ελάχιστες απαιτήσεις πιστοληπτικής ικανότητας για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που εκδίδουν εγγυήσεις. Το Συνέδριο εντόπισε περιπτώσεις κατά τις οποίες οι εν λόγω απαιτήσεις δεν τηρήθηκαν.

2.33.

Στις 13 Μαΐου 2011, η Επιτροπή χαλάρωσε τις προϋποθέσεις για την έκδοση τέτοιων εγγυήσεων, προκειμένου να απηχούν τις επιδεινούμενες συνθήκες που επικρατούν στην αγορά. Το Συνέδριο εντόπισε περιπτώσεις μη τήρησης ακόμη και αυτών των επικαιροποιημένων προϋποθέσεων.

2.34.

Δεδομένης της κρίσης που διέρχεται επί του παρόντος ο τραπεζικός κλάδος, η Επιτροπή αναφέρει στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΓΔ BUDG ότι η πολιτική της για τη διαχείριση των κινδύνων τελεί υπό αναθεώρηση.

2.32-2.35.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι σε πολύ περιορισμένο αριθμό περιπτώσεων ήταν αδύνατον να ληφθούν εγγυήσεις που να πληρούν τις προκαθορισθείσες απαιτήσεις, λαμβάνοντας υπόψη την επιδείνωση του οικονομικού περιβάλλοντος.

2.33-2.34.

Με τη σημερινή κατάσταση του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού τομέα, είναι αναπόφευκτο για την Επιτροπή να επανεξετάζει σε τακτική βάση την πολιτική της διαχείρισης των κινδύνων όσον αφορά τις εγγυήσεις που καλύπτουν τα εκκρεμή πρόστιμα. Πράγματι, οι περισσότερες μεγάλες τράπεζες έχουν πλέον χάσει την αποδεκτή βαθμολογία τους από τους τρεις κύριους οργανισμούς αξιολόγησης και στην ευρεία πλειονότητα των κρατών μελών είναι αδύνατο να βρεθεί τράπεζα με αποδεκτή βαθμολογία, πράγμα το οποίο καθιστά πολύ δύσκολο για μια μικρή ή μεσαία επιχείρηση, για παράδειγμα, να αποκτήσει μια τέτοια εγγύηση. Λόγω των συνθηκών της αγοράς η Επιτροπή υποχρεώθηκε να επανεξετάσει τις απαιτήσεις για τις εγγυήσεις στις 13 Μαΐου 2011.

Στα παραδείγματα που αναφέρθηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο, οι εν λόγω εγγυήσεις συμμορφώνονταν με την ισχύουσα πολιτική διαχείρισης των κινδύνων, όταν έγιναν δεκτές από την Επιτροπή. Εν συνεχεία μειώθηκε η βαθμολογία των εγγυητών, πράγμα το οποίο, λόγω της μείωσης του αριθμού των τραπεζών που πληρούν ακόμη τα κριτήρια στην αγορά, οδήγησε την Επιτροπή να επανεξετάσει την πολιτική της διαχείρισης των κινδύνων όσον αφορά τις τραπεζικές εγγυήσεις τον Ιούνιο του 2012. Ενώ, παράλληλα, λαμβάνει υπόψη τις εξελίξεις των χρηματοπιστωτικών αγορών, η νέα απόφαση διασφαλίζει επίσης επαρκή βαθμό διαφοροποίησης της εν γένει έκθεσης της Επιτροπής έναντι των επί μέρους εγγυητών.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Συμπεράσματα

2.35.

Βάσει των ελεγκτικών εργασιών του (24), το Συνέδριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, για το έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2011,

α)

οι δηλώσεις και οι πληρωμές των κρατών μελών όσον αφορά τους ΠΙΠ·

β)

ο υπολογισμός, από πλευράς της Επιτροπής, των εισφορών των κρατών μελών βάσει των δεδομένων ΦΠΑ και ΑΕΕ που διαβίβασαν τα ίδια·

γ)

ο υπολογισμός της διόρθωσης υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και

δ)

τα λοιπά έσοδα,

δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα.

 

2.36.

Το Συνέδριο, βάσει των ελεγκτικών εργασιών του, διαπίστωσε ότι τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου για τα έσοδα, τα οποία εξετάστηκαν, ήταν αποτελεσματικά. Ωστόσο, το Συνέδριο εφιστά την προσοχή στα ζητήματα που αναφέρονται κατωτέρω:

2.36.

α)

Οι έλεγχοι του Συνεδρίου αποκάλυψαν αδυναμίες στην εθνική τελωνειακή επιτήρηση (σημείο 2.20). Το Συνέδριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα ελεγχθέντα συστήματα εποπτείας και ελέγχου των κρατών μελών είναι μόνο μερικώς αποτελεσματικά όσον αφορά τη διασφάλιση της πληρότητας και της ακρίβειας της καταχώρισης των ΠΙΠ.

α)

Η Επιτροπή θα διαβιβάσει τα πορίσματα του Συνεδρίου στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη και θα παρακολουθεί την υλοποίησή τους.

β)

Εξακολουθούν να υφίστανται επιφυλάξεις που εκκρεμούν από μακρού σε σχέση με τους ιδίους πόρους που προέρχονται από τον ΦΠΑ (σημείο 2.25).

β)

Ο αριθμός και η αναλογία των επιφυλάξεων που εκκρεμούν από μακρού σύμφωνα με τον ορισμό που έδωσε το Συνέδριο εξακολουθεί να μειώνεται — σήμερα είναι κάτω του 10 % του συνόλου. Θα υπάρχουν πάντα ορισμένες επιφυλάξεις που εκκρεμούν από μακρού, καθώς ορισμένες έχουν πολλές πτυχές προς διερεύνηση και επίλυση από τα κράτη μέλη.

Σημειώθηκε συνεχής βελτίωση της συχνότητας των διαβουλεύσεων με τα κράτη μέλη, καθώς και άνοδος των επιπέδων συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών, οι οποίες θα συνεχιστούν.

γ)

Στο τέλος του 2011, η Επιτροπή δεν είχε αντικαταστήσει ακόμη τις γενικές επιφυλάξεις με συγκεκριμένες επιφυλάξεις σχετικά με τα δεδομένα για το ΑΕΕ των κρατών μελών της ΕΕ των 25, που αφορούν την περίοδο από το 2002 και εξής (σημείο 2.28).

γ)

Στις αρχές του 2012 ολοκληρώθηκαν οι διοικητικές διαδικασίες που απαιτούνται για την επιβεβαιωτική επίσημη κοινοποίηση, σε καθένα από τα 25 κράτη μέλη ταυτόχρονα, της άρσης των γενικών επιφυλάξεων και της διατύπωσης των ειδικών επιφυλάξεων που τα αφορούν.

δ)

Στο τέλος του 2011, η Επιτροπή δεν είχε άρει ακόμη τις δύο εναπομείνασες συγκεκριμένες επιφυλάξεις σχετικά με τα δεδομένα για το ΑΕΠ για την περίοδο από το 1995 έως το 2001 (σημείο 2.27).

δ)

Η Επιτροπή συνεχίζει τη συνεργασία της με τις δύο χώρες για τις οποίες εκκρεμούν επιφυλάξεις σχετικά με δεδομένα για το ΑΕΠ για την περίοδο 1995-2001 (1 για την Ελλάδα και 1 για το Ηνωμένο Βασίλειο στο τέλος του 2011) ούτως ώστε να μπορέσουν να αρθούν οι εν λόγω επιφυλάξεις.

ε)

Το Συνέδριο λαμβάνει υπόψη του τους λόγους για τους οποίους δεν έγινε αναγκαστική ανάκτηση σε όλες τις περιπτώσεις (σημείο 2.31). Η Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση των κανόνων εφαρμογής του δημοσιονομικού κανονισμού, προκειμένου ο συγκεκριμένος τρόπος δράσης να επιτρέπεται «σε εξαιρετικές περιπτώσεις».

ε)

Η Επιτροπή επιδιώκει πάντοτε να επιτύχει τη βέλτιστη κάλυψη των προστίμων κατά των οποίων έχει ασκηθεί προσφυγή (μέσω προσωρινής πληρωμής ή εγγύησης) αλλά, σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν η επιχείρηση στην οποία έχει επιβληθεί πρόστιμο βρίσκεται σε δυσχερή οικονομική κατάσταση, οι διαπραγματεύσεις για την εν λόγω κάλυψη μπορεί να είναι μακροχρόνιες και να εμπλέκουν και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη (μετόχους, μητρικές εταιρείες ή τράπεζες). Ένας νέος κανόνας που να επιτρέπει, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, την αναστολή της πληρωμής χωρίς εγγύηση θα καταστήσει δυνατή την είσπραξη μέρους του προστίμου, ακόμη και αν η επιχείρηση δεν μπορεί να λάβει τραπεζική εγγύηση.

στ)

Επίσης, η Επιτροπή επανεξετάζει την πολιτική της για τη διαχείριση των κινδύνων όσον αφορά την αξιοπιστία των εγγυήσεων που καλύπτουν εκκρεμή πρόστιμα και ποινές, ώστε να αντικατοπτρίζεται η τρέχουσα κατάσταση του τραπεζικού τομέα (σημείο 2.34).

στ)

Η πολιτική της διαχείρισης των κινδύνων έχει αναθεωρηθεί και προσαρμοστεί έτσι ώστε να λαμβάνεται υπόψη το σημερινό οικονομικό και χρηματοπιστωτικό περιβάλλον, ενώ διασφαλίζεται επίσης ότι το επίπεδο της ασφάλειας των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων παραμένει όσο το δυνατόν υψηλότερο. Οι πιστοληπτικές αξιολογήσεις παρέχουν ένδειξη για την αξιολόγηση των κινδύνων αλλά δεν χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ή χωρίς να λαμβάνονται υπόψη άλλα κριτήρια για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη διαχείριση των κινδύνων.

Συστάσεις

2.37.

Στο παράρτημα 2.3 παρουσιάζεται το αποτέλεσμα της εξέτασης του Συνεδρίου όσον αφορά τη συνέχεια που δόθηκε στις συστάσεις που διατυπώθηκαν σε προγενέστερες ετήσιες εκθέσεις (2008 και 2009). Πρέπει να σημειωθούν τα ακόλουθα:

2.37.

α)

Το Συνέδριο, σε προγενέστερες ετήσιες εκθέσεις του (παραδείγματος χάριν, σημείο 4.14 της ετήσιας έκθεσης για το οικονομικό έτος 2008 και σημείο 2.20 της ετήσιας έκθεσης για το οικονομικό έτος 2009), ανέφερε ότι εξακολουθούσε να διαπιστώνει προβλήματα σχετικά με τη χρήση της λογιστικής B. Το 2011, η Επιτροπή εξακολουθούσε να διαπιστώνει τέτοιου είδους προβλήματα κατά τις επιθεωρήσεις της.

α)

Η Επιτροπή εξετάζει τη λογιστική Β κάθε έτος στη διάρκεια των επιθεωρήσεων που ασκεί. Η λογιστική Β, στην οποία καταχωρίζονται οι οφειλές που δεν είναι εγγυημένες ή/και αμφισβητούνται, εμπεριέχει, από τη φύση της, στοιχεία τα οποία ενδέχεται να οδηγήσουν σε προβλήματα και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι υπηρεσίες της Επιτροπής εξετάζουν αυτή τη λογιστική κάθε έτος. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η λογιστική Β έχει πλέον εισαχθεί σε συστήματα πληροφορικής στα περισσότερα κράτη μέλη και ότι ο αριθμός των ποσών που έχουν καταχωρισθεί εσφαλμένα στη λογιστική Β μειώνεται. Τα περισσότερα από τα πορίσματα της Επιτροπής αφορούν την οικονομική ευθύνη του κράτους μέλους, για παράδειγμα, όταν ένα ποσό δεν μπορεί να ανακτηθεί (και η οφειλή έχει διαγραφεί) ή όταν μια οφειλή έχει ακυρωθεί λόγω διοικητικού σφάλματος. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η διαχείριση της λογιστικής Β, καθαυτή, δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση.

β)

Όσον αφορά τους ιδίους πόρους που βασίζονται στο ΑΕΕ, το Συνέδριο συνέστησε (παραδείγματος χάριν, στο σημείο 2.38 της ετήσιας έκθεσής του για το 2009) στην Επιτροπή: i) να καταστήσει σαφή την εμβέλεια της γνώμης που διατυπώνει στο πλαίσιο των εκθέσεων αξιολόγησης των δεδομένων ΑΕΕ των κρατών μελών που καταρτίζει και ii) να λαμβάνει υπόψη της την αξιολόγησή της των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου που εφαρμόζουν οι εθνικές στατιστικές υπηρεσίες (ΕΣΥ) για την κατάρτιση των εθνικών λογαριασμών. Η Επιτροπή δεν υιοθέτησε τις εν λόγω συστάσεις στο πλαίσιο της αξιολόγησης των δεδομένων για το ΑΕΕ των κρατών μελών της ΕΕ των 25 (βλέπε σημείο 2.28).

β)

Η Επιτροπή θεωρεί την προσέγγισή της (έλεγχοι των ερωτηματολογίων ΑΕΕ βάσει εγγράφων, επαλήθευση των καταλόγων ΑΕΕ βάσει του ερωτηματολογίου αξιολόγησης GIAQ και, συμπληρωματικά, άμεση επαλήθευση) ενδεδειγμένη για μια τελική αξιολόγηση του ΑΕΕ των κρατών μελών. Στο πλαίσιο αυτό, τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου (ΣΕΕ) έχουν οργανωτικό χαρακτήρα και δεν προσφέρουν καμία ειδική ένδειξη ως προς την αξιοπιστία των λογαριασμών, η οποία εξαρτάται κυρίως από τις χρησιμοποιούμενες στατιστικές πηγές και μεθόδους, έστω και αν τα ΣΕΕ συμβάλλουν στον μετριασμό του κινδύνου σφαλμάτων στους εθνικούς λογαριασμούς. Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειές της ώστε να αναπτύξει κατευθυντήριες γραμμές ΣΕΕ για την κατάρτιση από τα κράτη μέλη των εθνικών τους λογαριασμών, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που διατύπωσε το Ελεγκτικό Συνέδριο.

2.38.

Σε συνέχεια της εξέτασης αυτής, καθώς και των διαπιστώσεων και συμπερασμάτων για το 2011, το Συνέδριο συνιστά στην Επιτροπή:

2.38.

Σύσταση 1: να προτρέψει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την τελωνειακή επιτήρηση, με στόχο τη μεγιστοποίηση του ποσού των εισπραττόμενων ΠΙΠ,

Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να επαληθεύει κατά πόσον τα κράτη μέλη έχουν θέσει σε εφαρμογή τα κατάλληλα πλαίσια ελέγχου ώστε να προστατεύονται τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ στον τομέα των παραδοσιακών ιδίων πόρων.

Σύσταση 2: να εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να διασφαλίζει, αφενός, ότι η λογιστική B χρησιμοποιείται ορθά και, αφετέρου, ότι τα λογιστικά συστήματα εξασφαλίζουν ευαποδείκτως την πληρότητα και ακρίβεια της λογιστικής A των κρατών μελών.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να ελέγχει αν η λογιστική Β χρησιμοποιείται σωστά και αν τα λογιστικά συστήματα επιτρέπουν στα κράτη μέλη να διαθέτουν μια πλήρη και ορθή λογιστική Α.


(1)  Απόφαση 2007/436/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 7ης Ιουνίου 2007, για το σύστημα των ιδίων πόρων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΕ L 163 της 23.6.2007, σ. 17), και κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000 του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2000, για την εφαρμογή της απόφασης 2007/436/ΕΚ, Ευρατόμ για το σύστημα των ιδίων πόρων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΕ L 130 της 31.5.2000, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 105/2009 (ΕΕ L 36 της 5.2.2009, σ. 1).

(2)  Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες δασμοί ή εισφορές εξακολουθούν να μην έχουν καταβληθεί και δεν έχουν συσταθεί σχετικές εγγυήσεις, ή καλύπτονται από εγγυήσεις αλλά έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση, τα κράτη μέλη μπορούν να αναστείλουν τη διάθεση αυτών των πόρων, εγγράφοντάς τους στη χωριστή αυτή λογιστική.

(3)  Άρθρο 4 της απόφασης 2007/436/ΕΚ. Η εν λόγω μείωση ανήλθε σε 4 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου το 2011. Το ποσό των 52 εκατομμυρίων ευρώ που αναφέρεται στον πίνακα 2.1 είναι απόρροια των συναλλαγματικών διαφορών.

(4)  Άρθρο 2, παράγραφοι 4 και 5, της απόφασης 2007/436/ΕΚ. Η μείωση κατά ένα εκατομμύριο ευρώ στην εισφορά βάσει του ΑΕΕ στον πίνακα 2.1 είναι απόρροια των συναλλαγματικών διαφορών.

(5)  Ένταλμα ανάκτησης είναι η διαδικασία διά της οποίας ο διατάκτης καταχωρίζει απαίτηση της Επιτροπής, προκειμένου να ανακτηθεί το οφειλόμενο ποσό.

(6)  Βλέπε σημείο 2.16 της ετήσιας έκθεσης για το οικονομικό έτος 2010.

(7)  Βέλγιο, Γερμανία, Ισπανία και Κάτω Χώρες.

(8)  Το Συνέδριο υπολογίζει το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος βάσει αντιπροσωπευτικού στατιστικού δείγματος. Το αναφερόμενο ποσοστό αποτελεί τη βέλτιστη δυνατή εκτίμηση (γνωστή ως πιθανότερο ποσοστό σφάλματος ή ΠΠΣ). Το Συνέδριο εκτιμά, με επίπεδο εμπιστοσύνης 95 %, ότι το ποσοστό σφάλματος που περιέχει ο σχετικός πληθυσμός κυμαίνεται μεταξύ ΚΟΣ 1,1 % και ΑΟΣ 5,0 % (κατώτατο και ανώτατο όριο σφάλματος αντίστοιχα).

(9)  Το 2006 η Επιτροπή διαπίστωσε ότι ένα κράτος μέλος χρησιμοποιούσε παλαιές ορθοφωτογραφίες που δεν ισχύουν πια. Η Επιτροπή υπολόγισε το ποσοστό σφαλμάτων στο 1,34 %, συμπεριλαμβάνοντας εσφαλμένα περιοχές που δεν θίγονταν από το πρόβλημα των παλαιών ορθοφωτογραφιών. Σύμφωνα με το Συνέδριο, το ορθό ποσοστό σφαλμάτων που θα έπρεπε να είχε χρησιμοποιηθεί είναι 1,91 %, το οποίο θα είχε ως αποτέλεσμα διαφορά ύψους 9 εκατομμυρίων ευρώ.

(10)  Γαλλία.

(11)  Γερμανία και Ισπανία. Επιπλέον, οι επιθεωρήσεις που διενήργησε το 2011 η ίδια η Επιτροπή σχετικά με τις διαδικασίες εκτελωνισμού στον οριζόμενο από τον ενδιαφερόμενο τόπο σε 21 κράτη μέλη αποκάλυψαν αδυναμίες των συστημάτων σε 11 από αυτά.

(12)  Ισπανία και Γαλλία.

(13)  Γερμανία και Γαλλία.

(14)  Ισπανία και Γαλλία.

(15)  Σημείο 2.15: Βέλγιο.

(16)  Βλέπε τον ιστότοπο του ΕΕΣ: http://eca.europa.eu.

(17)  Το υπόλοιπο μετά την αύξηση κατά 8 εκατομμύρια ευρώ και τη μείωση κατά 96 εκατομμύρια ευρώ.

(18)  Το άρθρο 10 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1150/2000, όπως τροποποιήθηκε, ορίζει ότι, μετά τις 30 Σεπτεμβρίου του τέταρτου έτους που ακολουθεί ένα συγκεκριμένο οικονομικό έτος, οι ενδεχόμενες τροποποιήσεις του ΑΕΠ/ΑΕΕ δεν λαμβάνονται πλέον υπόψη, εκτός αν αφορούν θέματα που επισημάνθηκαν πριν από τη λήξη αυτής της προθεσμίας, είτε από την Επιτροπή είτε από το κράτος μέλος. Αυτά τα θέματα είναι γνωστά ως επιφυλάξεις. Μια γενική επιφύλαξη καλύπτει όλα τα δεδομένα ενός κράτους μέλους.

(19)  Μια συγκεκριμένη επιφύλαξη καλύπτει διακριτά στοιχεία του ΑΕΕ (ΑΕΠ έως το 2001, ΑΕΕ στη συνέχεια), όπως την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία επιλεγμένων δραστηριοτήτων, τη συνολική δαπάνη τελικής κατανάλωσης ή το ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα και μεικτό εισόδημα.

(20)  Αυτές αφορούν την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο και σχετίζονται με ζητήματα μεθοδολογίας και κατάρτισης των σχετικών δεδομένων.

(21)  Άρθρα 84, 85 και 85α του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002 της Επιτροπής, της 23ης Δεκεμβρίου 2002, για τη θέσπιση των κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (EK, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (EE L 357 της 31.12.2002, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 478/2007 (ΕΕ L 111 της 28.4.2007, σ. 13).

(22)  Περίπου 240 εκατομμύρια ευρώ επί συνόλου 13 δισεκατομμυρίων ευρώ.

(23)  Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στο γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΕ L 248 της 16.9.2002, σ. 1) όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1081/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 311 της 26.11.2010, σ. 9).

(24)  Για λόγους που αναλύονται στα σημεία 2.13 και 2.14, το εν λόγω συμπέρασμα δεν παρέχει αξιολόγηση της ποιότητας των δεδομένων για τον ΦΠΑ ή το ΑΕΕ, τα οποία διαβιβάστηκαν στην Επιτροπή από τα κράτη μέλη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2.1

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΡΑΞΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΕΣΟΔΑ

 

2011

2010

2009

2008

ΠΙΠ

ΦΠΑ/ΑΕΕ, διορθώσεις στο πλαίσιο του τίτλου 1 του προϋπολογισμού

Λοιπά έσοδα

Σύνολο

ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

Σύνολο πράξεων

7

42

6

55

55

62

60

εκ των οποίων εντάλματα είσπραξης:

7

42

6

55

55

62

60

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ  (1)  (2)

Ποσοστό (αριθμός) πράξεων οι οποίες βάσει του δειγματοληπτικού ελέγχου διαπιστώθηκε ότι:

δεν περιέχουν σφάλματα

100 %

(7)

100 %

(42)

83 %

(5)

98 %

(54)

100 %

95 %

100 %

περιέχουν ένα ή περισσότερα σφάλματα

0 %

(0)

0 %

(0)

17 %

(1)

2 %

(1)

0 %

5 %

0 %

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΙΜΩΝ ΠΟΣΟΤΙΚΩΣ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ

Πιθανότερο ποσοστό σφάλματος

0,8 %

 

 

 

Ανώτατο όριο σφάλματος (ΑΟΣ)

2,4 %

 

 

 

Κατώτατο όριο σφάλματος (ΚΟΣ)

0,0 %

 

 

 


(1)  Προς διευκόλυνση της κατανόησης τομέων με διαφορετικά χαρακτηριστικά κινδύνου εντός της αυτής ομάδας πολιτικής, το δείγμα διαιρέθηκε σε επιμέρους τμήματα.

(2)  Οι αριθμοί εντός παρενθέσεως αντιστοιχούν στον πραγματικό αριθμό των πράξεων.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2.2

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΕΣΟΔΑ

Αξιολόγηση των συστημάτων που εξετάστηκαν

Σύστημα

Έλεγχοι της Επιτροπής σε κράτη μέλη

Υπολογισμός / έλεγχος βάσει εγγράφων και διαχείριση των εσόδων από την Επιτροπή

Διαχείριση των επιφυλάξεων από την Επιτροπή

Βασικοί εσωτερικοί έλεγχοι στα κράτη μέλη όπου διενεργήθηκε έλεγχος

Συνολική αξιολόγηση

ΠΙΠ

Αποτελεσματικό

Αποτελεσματικό

ά.α.

Μερικώς αποτελεσματικό

Αποτελεσματικό

ΦΠΑ/ΑΕΕ

Αποτελεσματικό

Αποτελεσματικό

Αποτελεσματικό

ά.α.

Αποτελεσματικό

Διόρθωση υπέρ του ΗΒ

ά.α.

Αποτελεσματικό

ά.α.

ά.α.

Αποτελεσματικό

Πρόστιμα και ποινές

ά.α.

Αποτελεσματικό

ά.α.

ά.α.

Αποτελεσματικό

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2.3

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΟΓΕΝΕΣΤΕΡΩΝ ΣΥΣΤΑΣΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΕΣΟΔΑ

Έτος

Σύσταση του Συνεδρίου

Ανάλυση του Συνεδρίου σχετικά με την πραγματοποιηθείσα πρόοδο

Απάντηση της Επιτροπής

2009

Όσον αφορά τους ιδίους πόρους που βασίζονται στο ΑΕΕ, το Συνέδριο συνέστησε (στο σημείο 2.38 της ετήσιας έκθεσής του για το 2009) στην Επιτροπή

 

 

i)

να καταστήσει σαφή την εμβέλεια της γνώμης που διατυπώνει στο πλαίσιο των εκθέσεων αξιολόγησης των δεδομένων ΑΕΕ των κρατών μελών που καταρτίζει και

ii)

να λαμβάνει υπόψη της την αξιολόγηση των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου που εφαρμόζουν οι εθνικές στατιστικές υπηρεσίες (ΕΣΥ) για την κατάρτιση των εθνικών λογαριασμών.

i)

στις εκθέσεις σχετικά με τα κράτη μέλη της ΕΕ των 25, η Επιτροπή αξιολόγησε την ποιότητα των δεδομένων ΑΕΕ, καθώς και τη συμμόρφωσή τους με το ΕΣΛ 95, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει την εμβέλεια και τους στόχους των εργασιών επαλήθευσης της Eurostat στις οποίες στηρίχθηκε το γενικό συμπέρασμα·

ii)

δεδομένου ότι, το 2011, η Eurostat δεν είχε εγκρίνει ακόμη κατευθυντήριες οδηγίες για τον ορισμό βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τη λειτουργία των συστημάτων εποπτείας και ελέγχου για την κατάρτιση των εθνικών λογαριασμών, το Συνέδριο φρονεί ότι δεν ήταν δυνατή η ενδεδειγμένη αξιολόγησή τους στο πλαίσιο της τελικής αξιολόγησης των δεδομένων ΑΕΕ των κρατών μελών της ΕΕ των 25.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η προσέγγισή της (έλεγχοι βάσει εγγράφων των ερωτηματολογίων ΑΕΕ, επαλήθευση των καταλόγων ΑΕΕ χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγιο GIAQ και συμπληρωματικά άμεση επαλήθευση) είναι ενδεδειγμένη για την τελική αξιολόγηση του ΑΕΕ των κρατών μελών. Στο πλαίσιο αυτό, τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου (ΣΕΕ) έχουν οργανωτικό χαρακτήρα και δεν προσφέρουν καμία ειδική ένδειξη ως προς την αξιοπιστία των λογαριασμών, η οποία εξαρτάται κυρίως από τις χρησιμοποιούμενες στατιστικές πηγές και μεθόδους, έστω και αν τα ΣΕΕ συμβάλλουν στον μετριασμό του κινδύνου σφαλμάτων στους εθνικούς λογαριασμούς. Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειές της ώστε να αναπτύξει κατευθυντήριες γραμμές ΣΕΕ για την κατάρτιση από τα κράτη μέλη των εθνικών λογαριασμών τους, λαμβάνοντας υπόψη της παρατηρήσεις που διατύπωσε το Ελεγκτικό Συνέδριο.

2009 και 2008

Το Συνέδριο έχει επανειλημμένως αναφερθεί σε μη ενδεδειγμένη χρήση της λογιστικής Β (παραδείγματος χάριν, σημείο 2.20 της ετήσιας έκθεσης για το 2009 και σημείο 4.14 της ετήσιας έκθεσης για το 2008)

Η Επιτροπή εξετάζει κάθε έτος τη λογιστική Β και εξακολουθεί να διαπιστώνει τέτοια μη ενδεδειγμένη χρήση.

Η Επιτροπή εξετάζει τη λογιστική Β κάθε έτος κατά τη διάρκεια των ελέγχων που ασκεί και θα εξακολουθήσει να το πράττει.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή

Ειδικά χαρακτηριστικά του τομέα πολιτικής

Εμβέλεια και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

Κανονικότητα των πράξεων

Πολλαπλή συμμόρφωση

Αποτελεσματικότητα των συστημάτων

Συστήματα των κρατών μελών σχετικά με την κανονικότητα των πράξεων

Διοικητικές διαδικασίες και διαδικασίες ελέγχου για τη διασφάλιση της ορθότητας των πληρωμών, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας των βάσεων δεδομένων

Συστήματα ελέγχου βασιζόμενα σε φυσικούς επιτόπιους ελέγχους

Διαδικασίες για τη διασφάλιση της ανάκτησης αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών

Σύστημα εποπτείας και θέσεις της Επιτροπής

Αξιολόγηση της ορθής λειτουργίας των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου από την Επιτροπή

Η θέση της ΓΔ AGRI — Ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων (ΕΕΔ)

Συμπεράσματα και συστάσεις

Συμπεράσματα

Συστάσεις

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

3.1.

Στο παρόν κεφάλαιο παρατίθεται η ειδική εκτίμηση του Συνεδρίου για την αγορά και την άμεση στήριξη της γεωργίας, η οποία αποτελεί τμήμα του τομέα πολιτικής 05 — Γεωργία και αγροτική ανάπτυξη. Στον πίνακα 3.1 παρέχονται βασικές πληροφορίες σχετικά με τις καλυπτόμενες δραστηριότητες και τις δαπάνες του οικονομικού έτους 2011.

3.1.

Οι διοικητικές δαπάνες που αναφέρονται στον πίνακα 3.1 καλύπτουν επίσης δραστηριότητες εκτός του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ). Το ΕΓΤΕ χρηματοδοτεί ένα κονδύλιο του προϋπολογισμού (05 01 04 01) με πραγματοποιηθείσες πληρωμές ύψους 7,7 εκατομμυρίων ευρώ το 2011 από συνολικές διοικητικές δαπάνες ύψους 133,7 εκατομμυρίων ευρώ (κεφάλαιο 05 01).

Πίνακας 3.1 —   Γεωργία: αγορά και άμεση στήριξη — Βασικά πληροφοριακά στοιχεία για το 2011

(εκατομμύρια ευρώ)

Τίτλος του προϋπολογισμού

Τομέας πολιτικής

Περιγραφή

Πληρωμές

Μορφή διαχείρισης

05

Γεωργικές δαπάνες οι οποίες χρηματοδοτήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ)

Διοικητικές δαπάνες (39)

134

Άμεση κεντρική

Παρεμβάσεις στις γεωργικές αγορές

3 533

Επιμερισμένη (40)

Άμεσες ενισχύσεις

40 178

Επιμερισμένη

Λοιπά

98

Άμεση κεντρική/ Επιμερισμένη

 

43 943

 

Σύνολο διοικητικών δαπανών (41)

134

 

Σύνολο επιχειρησιακών δαπανών

43 809

 

εκ των οποίων:

προπληρωμές

8

 

ενδιάμεσες/ τελικές πληρωμές

43 801

 

Σύνολο πληρωμών για το οικονομικό έτος

43 943

 

Σύνολο αναλήψεων υποχρεώσεων για το οικονομικό έτος

43 950

 

Πηγή: ετήσιοι λογαριασμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2011.

Ειδικά χαρακτηριστικά του τομέα πολιτικής

3.2.

Οι στόχοι (1) της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), όπως παρατίθενται στη Συνθήκη, αποσκοπούν στην αύξηση της γεωργικής παραγωγικότητας, κατά συνέπεια την εξασφάλιση για τον γεωργικό πληθυσμό δίκαιου βιοτικού επιπέδου, τη σταθεροποίηση των αγορών, την εξασφάλιση του εφοδιασμού και τη διασφάλιση λογικών τιμών κατά την προσφορά των αγαθών στους καταναλωτές.

 

3.3.

Οι δαπάνες της κοινής γεωργικής πολιτικής χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, κυρίως μέσω δύο ταμείων (2): το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), το οποίο χρηματοδοτεί πλήρως τις άμεσες ενισχύσεις και τα μέτρα στήριξης της αγοράς της ΕΕ (3), και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), το οποίο συγχρηματοδοτεί προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης. Το παρόν κεφάλαιο καλύπτει τις δαπάνες στο πλαίσιο του ΕΓΤΕ, ενώ οι δαπάνες στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 4.

 

3.4.

Τα κύρια μέτρα που χρηματοδοτούνται από το ΕΓΤΕ είναι τα εξής:

Το καθεστώς άμεσης ενίσχυσης που ονομάζεται «καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης» (ΚΕΕ). Οι ενισχύσεις στο πλαίσιο του ΚΕΕ βασίζονται σε δικαιώματα (4), καθένα εκ των οποίων ενεργοποιείται με ένα εκτάριο επιλέξιμης γης που δηλώνει ο γεωργός. Το 2011, το ΚΕΕ αντιστοιχούσε σε δαπάνες ύψους 31 082 εκατομμυρίων ευρώ (77 % των άμεσων ενισχύσεων).

Το καθεστώς άμεσης ενίσχυσης που ονομάζεται «καθεστώς ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης» (ΚΕΣΕ) προβλέπει την καταβολή ενιαίων ποσών ανά επιλέξιμο εκτάριο γεωργικής γης. Το ΚΕΣΕ εφαρμόζεται, επί του παρόντος, σε δέκα από τα κράτη μέλη (5) τα οποία εντάχθηκαν στην ΕΕ το 2004 και το 2007. Το 2011, το ΚΕΣΕ αντιστοιχούσε σε δαπάνες ύψους 5 084 εκατομμυρίων ευρώ (13 % των άμεσων ενισχύσεων).

Άλλα καθεστώτα άμεσης ενίσχυσης, τα οποία συνδέονται με συγκεκριμένα είδη γεωργικής παραγωγής (όπως τα καθεστώτα για τις θηλάζουσες αγελάδες, το βαμβάκι κ.λπ.). Το 2011, τα εν λόγω καθεστώτα αντιστοιχούσαν σε δαπάνες ύψους 4 012 εκατομμυρίων ευρώ (10 % των άμεσων ενισχύσεων).

Παρεμβάσεις στις γεωργικές αγορές, στις οποίες περιλαμβάνονται π.χ. η παρέμβαση υπό μορφή αποθεματοποίησης, οι επιστροφές κατά την εξαγωγή, τα επισιτιστικά προγράμματα και η ειδική στήριξη για τον τομέα των οπωροκηπευτικών και τον αμπελοοινικό τομέα (που ανήλθαν συνολικά σε 3 533 εκατομμύρια ευρώ το 2011).

 

3.5.

Όλα τα καθεστώτα άμεσης ενίσχυσης στο πλαίσιο του ΕΓΤΕ (6), επιβάλλουν στους δικαιούχους ενίσχυσης από την ΕΕ τη νομική υποχρέωση συμμόρφωσης με τους όρους «πολλαπλής συμμόρφωσης» όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, τη δημόσια υγεία, την υγεία των ζώων και των φυτών, την καλή μεταχείριση των ζώων (κανονιστικές απαιτήσεις διαχείρισης, ΚΑΔ) και τη διατήρηση της γης σε καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση (ΚΓΠΚ) (7). Η μη συμμόρφωση των γεωργών με αυτές τις υποχρεώσεις οδηγεί σε μείωση της ενίσχυσής τους (8).

3.5.

Η νομοθεσία της ΕΕ ορίζει ότι, σε περίπτωση που επισημαίνεται μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις αυτές, επιβάλλεται κύρωση επί του συνολικού ποσού των άμεσων ενισχύσεων που καταβλήθηκαν σχετικά με τις αιτήσεις που υπέβαλε ο γεωργός κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους του ευρήματος, εφόσον η μη συμμόρφωση οφείλεται σε πράξη ή σε παράλειψη καταλογιζόμενη άμεσα στον γεωργό και αν δεν είναι ελάσσονος σημασίας.

3.6.

Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη επιμερίζονται τη διαχείριση των δαπανών στο πλαίσιο της ΚΓΠ. Οι δαπάνες διοχετεύονται μέσω 81 εθνικών ή περιφερειακών οργανισμών πληρωμών. Οι εν λόγω οργανισμοί πληρωμών είναι υπεύθυνοι για την πραγματοποίηση πληρωμών στους δικαιούχους, προηγουμένως, όμως, οφείλουν, είτε αμέσως είτε μέσω εξουσιοδοτημένων φορέων, να εξακριβώνουν την επιλεξιμότητα των αιτήσεων ενίσχυσης. Το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) συνιστά το βασικό σύστημα διαχείρισης και ελέγχου για τη διασφάλιση της κανονικότητας των πράξεων άμεσης ενίσχυσης στο πλαίσιο του ΕΓΤΕ. Οι λογαριασμοί και τα αρχεία πληρωμών των οργανισμών πληρωμών εξετάζονται από ανεξάρτητους φορείς ελέγχου (οργανισμούς πιστοποίησης), οι οποίοι λογοδοτούν στην Επιτροπή μέσω ετήσιων πιστοποιητικών και εκθέσεων.

3.6.

Σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 885/2006 της Επιτροπής, οι οργανισμοί πιστοποίησης εξετάζουν, σε ετήσια βάση, τις διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου των οργανισμών πληρωμών, καθώς και τους ετήσιους λογαριασμούς τους.

3.7.

Η Επιτροπή πρέπει να διαθέτει τη διασφάλιση ότι τα κράτη μέλη έχουν καθιερώσει συστήματα διαχείρισης και ελέγχου τα οποία πληρούν τις απαιτήσεις των κανονισμών και ότι τα συστήματα λειτουργούν αποτελεσματικά.

 

3.8.

Όσον αφορά τις άμεσες ενισχύσεις, οι βασικοί κίνδυνοι για την κανονικότητα είναι η καταβολή ενίσχυσης βάσει της έκτασης είτε για μη επιλέξιμη γη είτε σε δύο ή περισσότερους δικαιούχους για το ίδιο αγροτεμάχιο είτε η καταβολή κτηνοτροφικών πριμοδοτήσεων για περισσότερα ζώα από όσα κατέχει ο αιτών. Όσον αφορά τις παρεμβάσεις στις γεωργικές αγορές, οι βασικοί κίνδυνοι για την κανονικότητα είναι η χορήγηση ενίσχυσης για μη επιλέξιμες ή υπερεκτιμημένες δαπάνες.

 

Εμβέλεια και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

3.9.

Στο μέρος 2 του παραρτήματος 1.1 του κεφαλαίου 1 περιγράφεται ο συνολικός τρόπος προσέγγισης και η μεθοδολογία ελέγχου του Συνεδρίου. Όσον αφορά τον έλεγχο της αγοράς και της άμεσης στήριξης της γεωργίας, πρέπει να επισημανθούν τα εξής συγκεκριμένα σημεία:

3.9.

ο έλεγχος περιλάμβανε εξέταση δείγματος 180 ενδιάμεσων και τελικών πληρωμών,

 

όσον αφορά την πολλαπλή συμμόρφωση, το Συνέδριο επικέντρωσε τους δειγματοληπτικούς ελέγχους του σε επιλεγμένες υποχρεώσεις ΚΓΠΚ (9) και ΚΑΔ (10). Οι περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν πληρούνταν οι υποχρεώσεις περί πολλαπλής συμμόρφωσης αντιμετωπίστηκαν από το Συνέδριο ως σφάλματα (11). Τα εν λόγω σφάλματα συμπεριλήφθηκαν στον υπολογισμό του συνολικού ποσοστού σφάλματος υπό την προϋπόθεση ότι μπορεί να καταδειχθεί ότι το σφάλμα υφίστατο ήδη το έτος κατά το οποίο ο γεωργός υπέβαλε αίτηση για ενίσχυση (12). Το στοιχείο αυτό συνιστά τροποποίηση σε σχέση με προηγούμενα έτη, όταν η αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεων περί πολλαπλής συμμόρφωσης δεν συμπεριλαμβανόταν στον υπολογισμό του ποσοστού σφάλματος,

Οι περισσότερες απαιτήσεις πολλαπλής συμμόρφωσης, π.χ. οι κανονιστικές απαιτήσεις διαχείρισης (ΚΑΔ), πρέπει να τηρούνται από όλους τους πολίτες της ΕΕ, ανεξάρτητα από το εάν πρόκειται για γεωργούς που επωφελούνται από στήριξη της ΕΕ στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ). Η τήρηση της πολλαπλής συμμόρφωσης δεν συνιστά κριτήριο επιλεξιμότητας και, ως εκ τούτου, οι έλεγχοι αυτών των απαιτήσεων δεν έχουν σχέση με τη νομιμότητα και την κανονικότητα των συναφών πράξεων. Οι γεωργοί που δεν τηρούν τις απαιτήσεις δικαιούνται να λάβουν τις πληρωμές τους, αλλά υπόκεινται σε κυρώσεις λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα, την έκταση, τον διαρκή χαρακτήρα και την επανάληψη της εντοπισθείσας μη συμμόρφωσης καθώς και την αμέλεια ή την πρόθεση του εν λόγω γεωργού. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι πληρωμές μπορούν να καταβληθούν πριν από την ολοκλήρωση των ελέγχων πολλαπλής συμμόρφωσης και από το ότι οι κυρώσεις δεν επιβάλλονται στις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν κατά το ημερολογιακό έτος κατά το οποίο ο γεωργός δεν συμμορφώθηκε με τις απαιτήσεις, αλλά στις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν κατά το ημερολογιακό έτος των ευρημάτων των εθνικών αρχών. Για όλους αυτούς τους λόγους, η ίδια η Επιτροπή δεν λαμβάνει υπόψη τις παραβιάσεις υποχρεώσεων πολλαπλής συμμόρφωσης κατά τον υπολογισμό του επιπέδου σφάλματος για την ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της.

οι μειώσεις και οι αποκλεισμοί [που ισχύουν σε περιπτώσεις κατά τις οποίες οι δικαιούχοι ενισχύσεων της ΕΕ δηλώνουν εκτάσεις μεγαλύτερες των πραγματικών ή αριθμό ζώων μεγαλύτερο του πραγματικού (13)] δεν περιλαμβάνονται στον υπολογισμό του ποσοστού σφάλματος από το Συνέδριο,

 

η αξιολόγηση των συστημάτων αφορούσε το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) πέντε οργανισμών πληρωμών σε κράτη μέλη που εφαρμόζουν το ΚΕΕ — Αυστρία, Δανία, Φινλανδία, Ιταλία (Λομβαρδία) και Ισπανία (Γαλικία) — και ενός οργανισμού πληρωμών σε ένα κράτος μέλος που εφαρμόζει το ΚΕΣΕ (Ουγγαρία),

 

το Συνέδριο εξέτασε την εφαρμογή (σε εθνικό επίπεδο) των προτύπων πολλαπλής συμμόρφωσης και των συστημάτων ελέγχου που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη. Τα αποτελέσματα των εν λόγω εργασιών παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 4, στα σημεία 4.30 έως 4.32, αλλά ισχύουν και για το παρόν κεφάλαιο,

 

το Συνέδριο επανεξέτασε τις εργασίες που πραγματοποίησαν οι οργανισμοί πιστοποίησης της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στο πλαίσιο της νέας διαδικασίας ενίσχυσης της αξιοπιστίας (14),

 

η επανεξέταση των θέσεων της Επιτροπής περιλάμβανε την ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΓΔ AGRI σχετικά με θέματα που αφορούν το ΕΓΤΕ,

 

στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης λογαριασμών της Επιτροπής, το Συνέδριο επανεξέτασε 17 από τα πιστοποιητικά και τις εκθέσεις των οργανισμών πιστοποίησης του ΕΓΤΕ σχετικά με 17 οργανισμούς πληρωμών. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 4 (βλέπε σημείο 4.36).

 

ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ

3.10.

Στο παράρτημα 3.1 συνοψίζονται τα αποτελέσματα του δειγματοληπτικού ελέγχου των πράξεων. Το Συνέδριο, με τον δειγματοληπτικό έλεγχο δείγματος πράξεων που διενήργησε, διαπίστωσε ότι το 39 % των πράξεων παρουσιάζει σφάλματα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Συνεδρίου, το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος ανέρχεται σε 2,9 % (15).

3.10.

Το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος που όρισε το Ελεγκτικό Συνέδριο για το οικονομικό έτος 2011 είναι ελαφρώς αυξημένο σε σύγκριση με αυτό του προηγούμενου έτους, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται εντός του φυσιολογικού εύρους στατιστικής διακύμανσης από το ένα έτος στο άλλο και δεν υποδηλώνει επιδείνωση της συνολικής ποιότητας διαχείρισης και ελέγχου των δαπανών εκ μέρους των κρατών μελών. Αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι, κατά την άποψη της Επιτροπής, μία από τις περιπτώσεις στις οποίες το Συνέδριο εκτιμά το ποσοστό σφάλματος σε 100 % ήταν εξαιρετικού χαρακτήρα και δεν υποδηλώνει εγγενή αδυναμία του συστήματος. Η Επιτροπή θεωρεί ότι όλα μαζί τα ποσοστά σφάλματος που έχει προσδιορίσει το Συνέδριο τα τελευταία έτη παρέχουν αξιόπιστα στοιχεία ότι το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος για το ΕΓΤΕ βρίσκεται σχετικά κοντά στο όριο σημαντικότητας του 2 %.

Τα χαμηλά ποσοστά σφάλματος που αναφέρονται στις στατιστικές ελέγχου τις οποίες έλαβε η Επιτροπή από τα κράτη μέλη και οι οποίες σε πολύ μεγάλο βαθμό επαληθεύτηκαν και επικυρώθηκαν από τους οργανισμούς πιστοποίησης επιβεβαιώνουν επίσης ότι η διαχείριση των δαπανών του ΕΓΤΕ κατά το οικονομικό έτος 2011 ήταν γενικά καλή.

Τέλος, ο κίνδυνος για τον προϋπολογισμό της ΕΕ καλύπτεται επαρκώς από τις διαδικασίες εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση που εφαρμόζει η Επιτροπή.

Βλέπε επίσης την κοινή απάντηση στα σημεία 3.11 και 3.12.

3.11.

Από τις 70 πράξεις που παρουσίαζαν σφάλματα, 60 (86 %) περιείχαν προσδιορίσιμα ποσοτικώς σφάλματα, εκ των οποίων 45 (75 %) αφορούσαν την ακρίβεια, 14 (23 %) την επιλεξιμότητα και 1 (2 %) την πραγματική υπόσταση.

3.12.

Στο παράδειγμα 3.1 παρουσιάζονται περιπτώσεις προσδιορίσιμων ποσοτικώς σφαλμάτων που διαπίστωσε το Συνέδριο και στο παράδειγμα 3.2 παρουσιάζεται μια περίπτωση μη προσδιορίσιμου ποσοτικώς σφάλματος. Το συνηθέστερο σφάλμα ακρίβειας αφορά δηλώσεις εκτάσεων μεγαλύτερων των πραγματικών, εκ των οποίων οι περισσότερες ανέρχονται μεμονωμένα σε λιγότερο από 5 %. Τα μεγαλύτερα σφάλματα ακρίβειας αφορούν περιπτώσεις στις οποίες η επιλεξιμότητα ενός μόνιμου βοσκοτόπου εκτιμάται και καταγράφεται λανθασμένα στο σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (LPIS) (βλέπε επίσης σημείο 3.20).

3.11. και 3.12.

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι τα περισσότερα ποσοτικώς προσδιορίσιμα σφάλματα είναι περιορισμένης σχετικά σημασίας από δημοσιονομική άποψη και αφορούν κυρίως μικρές διαφοροποιήσεις στη νέα μέτρηση των αγροτεμαχίων που διεξήχθη από το Συνέδριο (βλέπε σημείο 3.12)· πράγματι, 42 από τα σφάλματα που εντόπισε το Συνέδριο αφορούν πολύ μικρές διαφορές κατά την εκ νέου μέτρηση των αγροτεμαχίων (24 σφάλματα κάτω από 2 %).

Δήλωση έκτασης μεγαλύτερης της πραγματικής (παράδειγμα σφάλματος ακρίβειας)

Σε ένα κράτος μέλος, αγροτεμάχια αναφοράς τα οποία έχουν χαρακτηριστεί μόνιμοι βοσκότοποι θεωρούνται πλήρως επιλέξιμα ακόμη και αν μεγάλο μέρος τους καλύπτεται από βράχους ή πυκνούς θάμνους που καθιστούν τις εκτάσεις μη επιλέξιμες. Το Συνέδριο διαπίστωσε σε δύο πράξεις στο εν λόγω κράτος μέλος δηλώσεις έκτασης μεγαλύτερης της πραγματικής, κατά 28 % και 36 % αντίστοιχα.

Δήλωση έκτασης μεγαλύτερης της πραγματικής (παράδειγμα σφάλματος ακρίβειας)

Η Επιτροπή γνωρίζει τα προβλήματα που σχετίζονται με την επιλεξιμότητα βοσκότοπων στο συγκεκριμένο κράτος μέλος. Οι εθνικές αρχές, κατόπιν αιτήματος να αναλάβουν δράση επί του θέματος αυτού, παρουσίασαν το σχέδιο βελτίωσης του συστήματος αναγνώρισης αγροτεμαχίων (ΣΑΑ) τον Νοέμβριο του 2010· σε αυτό περιλαμβάνονται, κατά κύριο λόγο, μέτρα για την εφαρμογή ενός συντελεστή επιλεξιμότητας στους βοσκότοπους και για τη διασφάλιση συστηματικής επικαιροποίησης του ΣΑΑ με τα αποτελέσματα των επιτόπιων ελέγχων. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την εφαρμογή του συγκεκριμένου σχεδίου από τις εθνικές αρχές.

Παράβαση των κανόνων σύναψης δημοσίων συμβάσεων (παράδειγμα σφάλματος επιλεξιμότητας)

Ένα μέτρο προβολής για την ενθάρρυνση της κατανάλωσης γάλακτος ανατέθηκε σε έναν φορέα της εγχώριας αγοράς χωρίς να δημοσιευτεί η διαδικασία διαγωνισμού σε επίπεδο ΕΕ, όπως απαιτείται από την νομοθεσία της ΕΕ και την εθνική νομοθεσία. Το γεγονός αυτό περιόρισε την πρόσβαση στη σύμβαση ενδεχόμενων φορέων από άλλα κράτη μέλη και αποτελεί σοβαρή αδυναμία τήρησης των κανόνων σύναψης δημοσίων συμβάσεων, καθιστώντας παράτυπη την καταβολή της ενίσχυσης.

Παράβαση των κανόνων σύναψης δημοσίων συμβάσεων (παράδειγμα σφάλματος επιλεξιμότητας)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι το κράτος μέλος δεν συμμερίζεται τη διαπίστωση του Συνεδρίου. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει αν και πώς θα δώσει συνέχεια στην υπόθεση, εάν κριθεί απαραίτητο μέσω της διαδικασίας εκκαθάρισης της συμμόρφωσης, έχοντας επίσης υπόψη της την αρχή της αναλογικότητας.

Αίτηση για ανύπαρκτα ζώα (παράδειγμα σφάλματος πραγματικής υπόστασης)

Ένας κτηνοτρόφος έλαβε ειδική πριμοδότηση για 150 πρόβατα. Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι ο δικαιούχος δεν είχε πρόβατα. Ως εκ τούτου, η αντίστοιχη πληρωμή ήταν παράτυπη.

Αίτηση για ανύπαρκτα ζώα (παράδειγμα σφάλματος πραγματικής υπόστασης)

Οι εθνικές αρχές βρίσκονται σε διαδικασία ανάκτησης των ποσών που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως και η Επιτροπή θα παρακολουθήσει το θέμα. Επιπλέον, θα ξεκινήσει διαδικασία εκκαθάρισης προκειμένου να επαληθευτεί η συμμόρφωση του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου του κράτους μέλους.

Παράδειγμα 3.2 —   Παράδειγμα μη προσδιορίσιμου ποσοτικώς σφάλματος

Σε ένα κράτος μέλος, η συνολική αξία των δικαιωμάτων που χορηγήθηκαν και καταχωρίστηκαν στη βάση δεδομένων ΟΣΔΕ υπερέβαινε το ανώτατο όριο που προβλέπει η νομοθεσία της ΕΕ (16).

Παράδειγμα 3.2    Παράδειγμα μη προσδιορίσιμου ποσοτικώς σφάλματος

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το κράτος μέλος μείωσε τις πληρωμές προς τους γεωργούς και, ως εκ τούτου, τήρησε το ανώτατο όριο για όλες τις πληρωμές άμεσης στήριξης που θέσπισε ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 73/2009 του Συμβουλίου.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τις πληροφορίες του Ελεγκτικού Συνεδρίου και βάσει αυτών θα αποφασίσει αν θα δοθεί συνέχεια στην υπόθεση.

Πολλαπλή συμμόρφωση

3.13.

Βάσει της εξέτασης που διενήργησε σε επιλεχθείσες υποχρεώσεις πολλαπλής συμμόρφωσης (βλέπε σημείο 3.9, δεύτερη περίπτωση), το Συνέδριο διαπίστωσε παραβάσεις σε 22 (17) από τις 155 πληρωμές που υπόκεινται στις εν λόγω υποχρεώσεις (18). Τα διαπιστωθέντα σφάλματα αντιπροσωπεύουν περίπου 0,2 εκατοστιαίες μονάδες του συνολικού ποσοστού σφάλματος που αναφέρεται στο σημείο 3.10.

3.13.

Βλέπε την απάντηση στο σημείο 3.9.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Συστήματα των κρατών μελών σχετικά με την κανονικότητα των πράξεων

3.14.

Στο παράρτημα 3.2 συνοψίζονται τα αποτελέσματα της εξέτασης του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) (19) από το Συνέδριο. Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι, για το σύνολο των έξι οργανισμών πληρωμών που εξετάστηκαν, τα συστήματα ΟΣΔΕ ήταν μερικώς αποτελεσματικά.

3.15.

Οι έλεγχοι του Συνεδρίου καταδεικνύουν ότι η αποτελεσματικότητα του ΟΣΔΕ στους οργανισμούς πληρωμών που ελέγχθηκαν επηρεάζεται δυσμενώς από ανακριβή στοιχεία στις διάφορες βάσεις δεδομένων και από την εσφαλμένη διοικητική διαχείριση των αιτήσεων από τους οργανισμούς πληρωμών. Επιπλέον, εξακολουθούν να υφίστανται ορισμένες σοβαρές αδυναμίες των συστημάτων που αναφέρθηκαν σε προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις (βλέπε σημεία 3.19 έως 3.22).

3.14. και 3.15.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ), που αντιστοιχεί στο 91 % των συνολικών δαπανών του ΕΓΤΕ, είναι γενικά ένα αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος σφαλμάτων ή η πιθανότητα παράτυπων δαπανών.

Η συνολική αποτελεσματικότητα και η συνεχής βελτίωση του ΟΣΔΕ επιβεβαιώνεται από τα αποτελέσματα των ελέγχων συμμόρφωσης που έχει διεξαγάγει η Επιτροπή σε όλα τα κράτη μέλη κατά τα τελευταία έτη και από το χαμηλό ποσοστό σφαλμάτων που αναφέρεται στις στατιστικές ελέγχων που λαμβάνει από τα κράτη μέλη η Επιτροπή. Αυτές οι στατιστικές επαληθεύονται και επικυρώνονται από τους οργανισμούς πιστοποίησης και καταδεικνύουν ποσοστό παράτυπων πληρωμών κάτω από το όριο σημαντικότητας του 2 %.

Οι υπόλοιπες αδυναμίες είναι γενικά ήσσονος χαρακτήρα. Πολλές από αυτές τις αδυναμίες είναι σχετικά περιορισμένης έκτασης, αφορούν π.χ. κάποιο είδος αλπικών βοσκότοπων στην Αυστρία, και δεν μειώνουν σημαντικά την αποτελεσματικότητα του ΟΣΔΕ. Όλες αυτές οι αδυναμίες τυγχάνουν παρακολούθησης μέσω των διαδικασιών εκκαθάρισης της συμμόρφωσης που εγγυώνται την επαρκή κάλυψη του κινδύνου σε βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ.

Δεδομένου του ήσσονος χαρακτήρα των αδυναμιών που εντόπισε το Ελεγκτικό Συνέδριο στην Αυστρία, η Επιτροπή κρίνει αποτελεσματικό το σύστημα εποπτείας και ελέγχου της Αυστρίας.

3.16.

Το ΟΣΔΕ καλύπτει τα βασικά καθεστώτα που χρηματοδοτούνται από το ΕΓΤΕ, ήτοι το ΚΕΕ, το ΚΕΣΕ και όλα τα καθεστώτα συνδεδεμένης ενίσχυσης που αφορούν εκτάσεις, καθώς και τα καθεστώτα πριμοδότησης ζώων. Το σύστημα περιλαμβάνει βάσεις δεδομένων με εκμεταλλεύσεις και αιτήσεις, συστήματα αναγνώρισης αγροτεμαχίων και καταγραφής ζώων, καθώς και μητρώο δικαιωμάτων στα κράτη μέλη που εφαρμόζουν το ΚΕΕ. Το σύστημα προβλέπει αρκετούς ελέγχους επιλεξιμότητας, συμπεριλαμβανομένων των διασταυρωτικών ελέγχων μεταξύ βάσεων δεδομένων.

 

3.17.

Οι έλεγχοι του ΟΣΔΕ από το Συνέδριο κάλυψαν τη συμμόρφωση με τις διατάξεις των σχετικών κανονισμών, καθώς και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των συστημάτων όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πράξεων. Ειδικότερα, εξετάστηκαν τα κατωτέρω στοιχεία:

α)

διοικητικές διαδικασίες και διαδικασίες ελέγχου για τη διασφάλιση της ορθότητας των πληρωμών, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας των βάσεων δεδομένων·

β)

συστήματα ελέγχου που βασίζονται σε φυσικούς επιτόπιους ελέγχους·

γ)

διαδικασίες για τη διασφάλιση της ανάκτησης αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.

 

Διοικητικές διαδικασίες και διαδικασίες ελέγχου για τη διασφάλιση της ορθότητας των πληρωμών, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας των βάσεων δεδομένων

3.18.

Οι διοικητικοί έλεγχοι των οργανισμών πληρωμών (20) πρέπει να περιλαμβάνουν διασταυρωτικούς ελέγχους, οσάκις είναι δυνατό και σκόπιμο, μεταξύ άλλων με όλες τις βάσεις δεδομένων του ΟΣΔΕ. Το Συνέδριο επαλήθευσε εάν οι βάσεις δεδομένων ήταν πλήρεις και αξιόπιστες, εάν εντοπίστηκαν ανωμαλίες με τους ελέγχους και εάν ελήφθησαν διορθωτικά μέτρα για τη διόρθωση των εντοπισθέντων σφαλμάτων. Κατωτέρω παρατίθενται οι σημαντικότερες αδυναμίες που διαπιστώθηκαν όσον αφορά τα συστήματα.

 

3.19.

Η νομοθεσία της ΕΕ προβλέπει ότι, μετά τη λήξη συγκεκριμένης προθεσμίας, οι γεωργοί δεν μπορούν πλέον να δηλώνουν επιπρόσθετα αγροτεμάχια και ότι κάθε ανωμαλία που εντοπίζει ο οργανισμός πληρωμών οδηγεί σε μείωση του ποσού ενίσχυσης. Εντούτοις, η διοίκηση μπορεί, ανά πάσα στιγμή, να διορθώσει μια αίτηση χωρίς να προβαίνει σε μείωση της ενίσχυσης, σε περίπτωση εντοπισμού προφανούς σφάλματος το οποίο ορίζεται ως ασυνέπεια (21) και καθίσταται εμφανές από τα δεδομένα της ίδιας της αίτησης. Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι τέσσερις οργανισμοί πληρωμών (Δανία, Φινλανδία, Ιταλία (Λομβαρδία) και Ρουμανία) εφάρμοσαν λανθασμένα την έννοια του προφανούς σφάλματος, επιτρέποντας την αντικατάσταση μη επιλέξιμων αγροτεμαχίων ή αγροτεμαχίων που είχαν δηλωθεί δύο φορές, με αποτέλεσμα οι οργανισμοί πληρωμών να μην προβούν σε μειώσεις των ενισχύσεων (βλέπε παράδειγμα 3.3).

3.19.

Όσον αφορά τη Δανία, τη Φινλανδία και την Ιταλία, οι εθνικές αρχές έχουν λάβει ή λαμβάνουν επί του παρόντος διορθωτικά μέτρα τροποποιώντας τις εσωτερικές τους οδηγίες και διαδικασίες και, όπου κρίνεται αναγκαίο, ανακτώντας αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά.

Όσον αφορά τη Ρουμανία, από τον έλεγχο των υπηρεσιών της Επιτροπής διαπιστώθηκε ότι οι εθνικές κατευθυντήριες γραμμές για τον καθορισμό προφανών σφαλμάτων δεν εφαρμόζονταν πάντα ορθά από τους περιφερειακούς οργανισμούς πληρωμών.

Παράδειγμα 3.3 —   Εσφαλμένη διαχείριση της έννοιας του προφανούς σφάλματος

Στην περίπτωση της Ρουμανίας, η λανθασμένη εφαρμογή της έννοιας του προφανούς σφάλματος ήταν συστηματική. Αγροτεμάχια που δηλώθηκαν με έκταση μεγαλύτερη της πραγματικής ή που δηλώθηκαν δύο φορές αντικαθίστανται, σε πολλές περιπτώσεις, από άλλα αγροτεμάχια σε διαφορετικές τοποθεσίες και διαφορετικού μεγέθους ή σχήματος. Οι εν λόγω αντικαταστάσεις δεν μπορούν να θεωρηθούν διορθώσεις προφανών σφαλμάτων (22).

Παράδειγμα 3.3 —    Εσφαλμένη διαχείριση της έννοιας του προφανούς σφάλματος

Από το 2010 οι ρουμανικές αρχές εφάρμοσαν ένα διαδικτυακό ΣΣΑ (IPA online), το οποίο διευκολύνει τον εντοπισμό της τοποθεσίας του αγροτεμαχίου. Όσον αφορά την αναφορά στη Ρουμανία που έγινε στα πορίσματα του Συνεδρίου στην ετήσια έκθεσή του για το 2008 (σημείο 5.38), η Επιτροπή, όπως έχει δηλώσει ήδη στην αντίστοιχη απάντησή της, δεν συμμερίζεται την άποψη του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εφαρμογή της έννοιας του προφανούς σφάλματος στην περίπτωση δήλωσης εσφαλμένης τοποθεσίας αγροτεμαχίου.

3.20.

Το σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (LPIS) είναι μια βάση δεδομένων στην οποία περιλαμβάνεται αρχείο με όλες τις γεωργικές εκτάσεις (αγροτεμάχια αναφοράς) του κράτους μέλους και με τις επιλέξιμες εκτάσεις, η οποία είναι πρωταρχικής σημασίας για την ποιότητα των διοικητικών διασταυρωτικών ελέγχων (βλέπε παράδειγμα 3.4).

3.20.

Παράδειγμα 3.4 —   Εσφαλμένα δεδομένα στο σύστημα LPIS

Σε δύο κράτη μέλη (23) (Ιταλία (Λομβαρδία) και Ισπανία (Γαλικία)), το Συνέδριο εντόπισε περιπτώσεις όπου αγροτεμάχια αναφοράς τα οποία ήταν «μόνιμοι βοσκότοποι» καταχωρίστηκαν στο σύστημα LPIS ως 100 % επιλέξιμα, παρά το γεγονός ότι καλύπτονται πλήρως ή μερικώς με πυκνό δάσος ή άλλα μη επιλέξιμα στοιχεία. Το Συνέδριο παρατήρησε επίσης ότι το σύστημα LPIS δεν είχε επικαιροποιηθεί με τα αποτελέσματα των επιτόπιων επιθεωρήσεων που είχαν πραγματοποιήσει οι οργανισμοί πληρωμών [Ουγγαρία, Ιταλία (Λομβαρδία) και Ισπανία (Γαλικία)].

Παράδειγμα 3.4    Εσφαλμένα δεδομένα στο σύστημα LPIS

Σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές, το ζήτημα έχει επιλυθεί από το 2011. Η Επιτροπή το παρακολουθεί μέσω της διαδικασίας εκκαθάρισης της συμμόρφωσης των λογαριασμών.

Η Επιτροπή γνωρίζει τα προβλήματα που σχετίζονται με την επιλεξιμότητα βοσκότοπων στην Ισπανία. Οι ισπανικές αρχές, κατόπιν αιτήματος να αναλάβουν δράση επί του θέματος αυτού, παρουσίασαν το σχέδιο βελτίωσης του ΣΣΑ τον Νοέμβριο του 2010· σε αυτό περιλαμβάνονται, κατά κύριο λόγο, μέτρα για την εφαρμογή ενός συντελεστή επιλεξιμότητας στους βοσκότοπους και για τη διασφάλιση συστηματικής επικαιροποίησης του ΣΣΑ με τα αποτελέσματα των επιτόπιων ελέγχων. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την εφαρμογή του συγκεκριμένου σχεδίου από τις εθνικές αρχές.

Η Επιτροπή εντόπισε επίσης ορισμένες περιπτώσεις στην Ουγγαρία όπου το ΣΣΑ δεν επικαιροποιήθηκε με τα αποτελέσματα των επιτόπιων ελέγχων και ζήτησε εγγράφως από τις ουγγρικές αρχές να αναλάβουν δράση επ’ αυτού.

3.21.

Για τη χορήγηση ενίσχυσης στο πλαίσιο του ΚΕΕ απαιτείται κάθε δικαίωμα που κατέχει ο γεωργός να δηλωθεί μαζί με ένα εκτάριο επιλέξιμης γης. Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι η εν λόγω αρχή δεν τηρείται υπό ορισμένες περιστάσεις στην Αυστρία (βλέπε παράδειγμα 3.5).

3.21.

Μέχρι στιγμής, η Επιτροπή έχει επιβάλει δημοσιονομικές διορθώσεις 0,214 εκατομμυρίων ευρώ στην Αυστρία σχετικά με δικαιώματα για αλπικούς βοσκότοπους κατά τα έτη υποβολής αιτήσεων 2005, 2006 και 2007 στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης της συμμόρφωσης.

Βλέπε επίσης την κοινή απάντηση στα σημεία 3.14 και 3.15.

Παράδειγμα 3.5 —   Εσφαλμένη ενεργοποίηση δικαιωμάτων

Στην Αυστρία, όταν ένας αιτών ο οποίος δηλώνει αλπικούς βοσκοτόπους δεν διαθέτει αρκετά εκτάρια για να ενεργοποιήσει όλα τα δικαιώματα, οι εθνικές αρχές, σε αντίθεση με τη νομοθεσία της ΕΕ, μειώνουν τον αριθμό των δικαιωμάτων του αιτούντος (προκειμένου να συμφωνεί με τον αριθμό των εκταρίων) και αυξάνουν αναλόγως την αξία τους (24).

Παράδειγμα 3.5    Εσφαλμένη ενεργοποίηση δικαιωμάτων

Βλέπε την απάντηση στο σημείο 3.21.

3.22.

Όλα τα δικαιώματα πληρωμής πρέπει να καταχωρίζονται στη βάση δεδομένων των δικαιωμάτων, η συνολική αξία των οποίων δεν πρέπει να υπερβαίνει το ανώτατο όριο που ορίζει η νομοθεσία της ΕΕ. Σε δύο κράτη μέλη, το Συνέδριο εντόπισε ανακριβείς πληροφορίες στις βάσεις δεδομένων των δικαιωμάτων, λόγω εσφαλμένης διαχείρισης μη χρησιμοποιηθέντων δικαιωμάτων (25) (Δανία) και διαφορών μεταξύ της περιφερειακής και της κεντρικής βάσης δεδομένων [Ισπανία (26)].

3.22.

Όσον αφορά τη Δανία, η Επιτροπή διαπίστωσε παρόμοια προβλήματα και οι δανικές αρχές συμφώνησαν να λάβουν κατάλληλα διορθωτικά μέτρα. Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει την υπόθεση στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης της συμμόρφωσης.

Συστήματα ελέγχου βασιζόμενα σε φυσικούς επιτόπιους ελέγχους

3.23.

Η ποιότητα των επιτόπιων μετρήσεων είναι πρωταρχικής σημασίας για τον ορθό καθορισμό των ποσών της ενίσχυσης. Το Συνέδριο διενήργησε εκ νέου ορισμένες μετρήσεις που είχαν πραγματοποιήσει οι οργανισμοί πληρωμών. Σε τρία κράτη μέλη, οι μετρήσεις του Συνεδρίου διέφεραν από τα αποτελέσματα που ανέφεραν οι οργανισμοί πληρωμών [5 από τις 18 μετρήσεις στη Δανία και 4 από τις 21 μετρήσεις στην Ισπανία (Γαλικία) και τη Φινλανδία].

3.23.

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής συμμερίζονται την άποψη του Συνεδρίου ότι η ποιότητα των επιτόπιων ελέγχων είναι σημαντική. Οι έλεγχοι που διεξήγαγαν οι υπηρεσίες της Επιτροπής εντόπισαν παρόμοιες αδυναμίες στην ποιότητα των επιτόπιων ελέγχων, οι οποίες τυγχάνουν παρακολούθησης μέσω των διαδικασιών εκκαθάρισης της συμμόρφωσης που εγγυώνται την επαρκή κάλυψη του κινδύνου σε βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ.

Μετά τους ελέγχους της Επιτροπής, οι ισπανικές αρχές παρουσίασαν ένα σχέδιο βελτίωσης του ΣΣΑ τον Νοέμβριο του 2010, στο οποίο περιλαμβάνονταν μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας των επιτόπιων ελέγχων. Τα εν λόγω μέτρα ισχύουν από το έτος υποβολής αιτήσεων 2012.

Διαδικασίες για τη διασφάλιση της ανάκτησης αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών

3.24.

Το Συνέδριο εξέτασε τα λογιστικά αρχεία των ελεγχθέντων οργανισμών πληρωμών προκειμένου να διαπιστώσει εάν τα προς ανάκτηση ποσά καταλογίζονται δεόντως και αναφέρονται ορθώς στην Επιτροπή. Όσον αφορά τη Δανία, το Συνέδριο δεν μπόρεσε να αντιστοιχίσει τα αναφερθέντα ποσά με υποκείμενες εγγραφές.

3.24.

Η Επιτροπή συμφωνεί με την αξιολόγηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι τέσσερα από τα έξι συστήματα που ελέγχθηκαν ήταν αποτελεσματικά και δύο μερικώς αποτελεσματικά (βλέπε παράρτημα 3.2). Η Επιτροπή θεωρεί επίσης ότι τα συστήματα διαχείρισης και ανάκτησης των χρεών έχουν βελτιωθεί τα τελευταία έτη, κυρίως χάρη στη θέσπιση το 2006 του αποκαλούμενου «κανόνα 50/50», ο οποίος παρέχει ισχυρό κίνητρο στα κράτη μέλη να ανακτούν παράτυπες πληρωμές όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά και γρήγορα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή πρότεινε έναν «κανόνα 100 %» για την περίοδο 2014-2020 (δηλαδή, το 100 % των μη ανακτηθέντων ποσών μετά από καθυστέρηση 4 ή 8 ετών –ανάλογα με το εάν η υπόθεση υπόκειται σε διοικητική ή δικαστική διαδικασία– θα επιβαρύνει τα αντίστοιχα κράτη μέλη) (37).

Στη συγκεκριμένη περίπτωση της Δανίας, ο οργανισμός πιστοποίησης εντόπισε επίσης ορισμένα ζητήματα συμφωνίας όσον αφορά τα ανακτηθέντα ποσά ή μεταξύ, αφενός, των στοιχείων που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή μέσω των πινάκων του παραρτήματος ΙΙΙ και, αφετέρου, του βιβλίου οφειλετών του οργανισμού πληρωμών. Η Επιτροπή θα ελέγξει τη συμμόρφωση με τα κριτήρια πιστοποίησης και τα συστήματα υποδομών και ελέγχων που εφαρμόζονται.

Σύστημα εποπτείας και θέσεις της Επιτροπής

3.25.

Η Επιτροπή βασίζει την εκτίμησή της όσον αφορά τη νομιμότητα και κανονικότητα των δαπανών στον εν λόγω τομέα πολιτικής σε τέσσερις συνιστώσες:

αξιολόγηση της ορθής λειτουργίας των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου,

αποτελέσματα των δικών της ελέγχων,

παρακολούθηση των επιφυλάξεων και των σχεδίων δράσης προηγούμενων ετών,

αξιοπιστία που προέρχεται από άλλους διατάκτες, σε περιπτώσεις δευτερευόντων διατακτών.

 

3.26.

Πιο συγκεκριμένα, το Συνέδριο ανέλυσε την αξιολόγηση της ορθής λειτουργίας των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου από την Επιτροπή, όπως περιγράφεται στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων του 2011.

 

Αξιολόγηση της ορθής λειτουργίας των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου από την Επιτροπή

3.27.

Τα βασικά στοιχεία για την αξιολόγηση εκ μέρους της Επιτροπής της αποδοτικότητας της διαχείρισης σε επίπεδο κρατών μελών είναι οι δηλώσεις αξιοπιστίας που παρέχουν οι επικεφαλής των οργανισμών πληρωμών σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί και το ελεγκτικό έργο που πραγματοποιούν σε αυτούς οι οργανισμοί πιστοποίησης.

3.27.

Όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΓΔ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (AGRI), η Επιτροπή αξιολογεί τη νομιμότητα και κανονικότητα των υποκειμένων πράξεων βασιζόμενη σε διαπιστώσεις και δείκτες που μπορούν να συνοψιστούν σε τρεις δέσμες αξιοπιστίας:

1.

τη λειτουργία των οργανισμών πληρωμών,

2.

τα αποτελέσματα των ελέγχων στο επίπεδο των τελικών δικαιούχων και

3.

τους ελέγχους συμμόρφωσης που διενεργεί η Επιτροπή στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου των κρατών μελών.

3.28.

Όσον αφορά το 2011, η Επιτροπή αναφέρει ότι σχετικά με το ΕΓΤΕ, οι 81 δηλώσεις αξιοπιστίας των επικεφαλής των οργανισμών πληρωμών ήταν στο σύνολό τους χωρίς επιφύλαξη και ότι όλες οι γνώμες πλην μίας [Ισπανία (Cantabria)] που διατύπωσαν οι αντίστοιχοι οργανισμοί πιστοποίησης ήταν επίσης χωρίς επιφύλαξη (27). Οι οργανισμοί πιστοποίησης διενεργούν τους ελέγχους τους βάσει κατευθυντήριων οδηγιών της Επιτροπής, στο πλαίσιο της «συνήθους» διαδικασίας ή, σε εθελοντική βάση, στο πλαίσιο της διαδικασίας «ενίσχυσης της αξιοπιστίας» διενεργώντας επιπρόσθετους ελέγχους.

 

Οι τυπικές απαιτήσεις ελέγχου για τους οργανισμούς πιστοποίησης

3.29.

Οι οργανισμοί πιστοποίησης ελέγχουν τα κριτήρια διαπίστευσης των οργανισμών πληρωμών, αξιολογούν το εσωτερικό σύστημα ελέγχου, επικυρώνουν την κατάρτιση των στατιστικών που αφορούν τις επιθεωρήσεις και γνωμοδοτούν σχετικά με τη δήλωση αξιοπιστίας που παρέχουν οι επικεφαλής των οργανισμών πληρωμών.

 

3.30.

Στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της για το 2011, η Επιτροπή αναφέρει ότι το 91 % των οργανισμών πιστοποίησης είχαν ελέγξει την κατάρτιση των στατιστικών σχετικά με τις επιθεωρήσεις για τον πληθυσμό δαπανών ΕΓΤΕ-ΟΣΔΕ και ότι το 92 % από αυτούς κατέληξε σε θετικά συμπεράσματα, ήτοι τα σφάλματα στην κατάρτιση των στατιστικών ανέρχονται σε ποσοστό χαμηλότερο του 2 %. Επομένως, μόνο το 84 % των στατιστικών των οργανισμών πληρωμών έχουν επικυρωθεί από τους οργανισμούς πιστοποίησης.

3.30.

Σε σύγκριση με προηγούμενα έτη, η ΓΔ AGRI υιοθέτησε μια πιο αυστηρή προσέγγιση στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της όσον αφορά το έργο που επιτελέστηκε και τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από τις εργασίες των οργανισμών πιστοποίησης: ο οργανισμός πιστοποίησης ελήφθη υπόψη κατά την αξιολόγηση του έργου μόνο εάν είχε επιτελέσει όλες τις απαιτούμενες εργασίες.

3.31.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Επιτροπής, η επικύρωση των στατιστικών των επιθεωρήσεων από τους οργανισμούς πιστοποίησης βασίζεται σε επανεξέταση δείγματος 20 εκθέσεων ελέγχου (28). Εντούτοις, δεν καλύπτεται η πληρότητα των στατιστικών των επιθεωρήσεων ή η ορθή αναφορά των αποτελεσμάτων (29).

3.31.

Σχετικά με την πληρότητα των υποβληθέντων στοιχείων, οι υπηρεσίες της Επιτροπής αναπτύσσουν επί του παρόντος τα εργαλεία που θα παρέχουν πλήρη πληροφόρηση δίνοντας τη δυνατότητα πιο γενικευμένων ελέγχων σχετικά με τα αποτελέσματα των επιτόπιων επιθεωρήσεων. Τα εν λόγω εργαλεία προγραμματίζεται να χρησιμοποιηθούν δοκιμαστικά το έτος υποβολής αιτήσεων 2012 για αιτήσεις στρεμματικών ενισχύσεων.

3.32.

Κατά την αξιολόγηση της ποιότητας των επιτόπιων επιθεωρήσεων, οι κατευθυντήριες οδηγίες της Επιτροπής επιτρέπουν στους οργανισμούς πιστοποίησης είτε να παρίστανται στις επιτόπιες επιθεωρήσεις είτε να τις επαναδιενεργούν. Βάσει της πείρας του, το Συνέδριο θεωρεί ότι η ποιότητα των επιθεωρήσεων θα βελτιωθεί εάν απαιτείτο συστηματικά από τους οργανισμούς πιστοποίησης να επαναδιενεργούν προηγούμενες επιθεωρήσεις (30).

3.32.

Παρόλο που η Επιτροπή συμφωνεί ότι η επανεκτέλεση προγενέστερων ελέγχων, εάν διεξαχθεί σε εύθετο χρόνο, εξασφαλίζει καλύτερη αξιολόγηση της ποιότητας των επιθεωρήσεων επί τόπου, η αξιολόγηση του περιβάλλοντος ελέγχου είναι δυνατή και μέσω επιθεωρήσεων που πραγματοποιούνται με τη συνοδεία του οργανισμού πιστοποίησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να μην είναι καν δυνατό να εκτελεστεί εκ νέου ένας έλεγχος σε εύθετο χρόνο. Οι εν λόγω περιορισμοί είναι εγγενείς σε πολλές εκ των υστέρων επιθεωρήσεις που διενεργούνται από εξωτερικούς ελεγκτές. Σε τέτοιες περιστάσεις, οι συνοδευόμενες επιθεωρήσεις συνιστούν ικανοποιητική εναλλακτική λύση. Παρέχουν επίσης το επιπρόσθετο όφελος του περιορισμού της διοικητικής επιβάρυνσης του γεωργού δεδομένου ότι αποτρέπουν τη σώρευση των ελέγχων.

3.33.

Επιπλέον, αρκετές εκθέσεις οργανισμών πιστοποίησης αναφέρουν ότι η Επιτροπή ζήτησε από τους οργανισμούς πληρωμών περαιτέρω διευκρινίσεις (31) σχετικά με τις στατιστικές των επιθεωρήσεων που είχαν υποβάλει αρχικά. Ενδεχόμενες τροποποιήσεις στις στατιστικές των επιθεωρήσεων, οι οποίες προέκυψαν από τα ανωτέρω αιτήματα, δεν αναλύονται στο πλαίσιο των ελέγχων των οργανισμών πιστοποίησης.

3.33.

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το έργο που πρέπει να επιτελέσει ένας οργανισμός πιστοποίησης πρέπει να καλύπτει τη μετέπειτα διαβίβαση στατιστικών στοιχείων μέχρι τον χρόνο εκπόνησης της έκθεσής του.

Η νέα διαδικασία ενίσχυσης της αξιοπιστίας

3.34.

Το 2010, η Επιτροπή καθιέρωσε ένα νέο πλαίσιο ελέγχου, σε εθελοντική βάση (32), το οποίο καλείται «Ενίσχυση της αξιοπιστίας σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων σε επίπεδο τελικών δικαιούχων μέσω του έργου των οργανισμών πιστοποίησης». Η εν λόγω διαδικασία απαιτεί από τον οργανισμό πιστοποίησης να επαναδιενεργεί έλεγχο σε αντιπροσωπευτικό δείγμα πράξεων τις οποίες ο οργανισμός πληρωμών είχε ελέγξει επιτόπου, για κάθε οργανισμό πληρωμής και για καθένα από τους τέσσερις πληθυσμούς δαπανών, ΕΓΤΕ-ΟΣΔΕ, ΕΓΤΕ-μη ΟΣΔΕ, ΕΓΤΑΑ-ΟΣΔΕ και ΕΓΤΑΑ-μη ΟΣΔΕ.

 

3.35.

Εάν η Επιτροπή θεωρεί ότι τα κράτη μέλη εφαρμόζουν ορθά την εν λόγω διαδικασία, οι δημοσιονομικές διορθώσεις στο πλαίσιο της εκκαθάρισης λογαριασμών θα περιοριστούν στο ποσοστό σφάλματος που προκύπτει από τις πιστοποιημένες στατιστικές των επιθεωρήσεων.

 

Εννοιολογικές ασυνέπειες

3.36.

Απώτερος στόχος της διαδικασίας ενίσχυσης της αξιοπιστίας είναι να μπορέσει η Επιτροπή να καταρτίσει ένα αξιόπιστο ποσοστό εναπομένοντος σφάλματος στους διάφορους πληθυσμούς δαπανών. Το Συνέδριο ανέλυσε στους οργανισμούς πιστοποίησης τις κατευθυντήριες οδηγίες της Επιτροπής για τη διαδικασία ενίσχυσης της αξιοπιστίας (33). Όσον αφορά τους ελέγχους επαλήθευσης, οι οδηγίες προβλέπουν δείγμα μεταξύ 110 και 180 πράξεων και κατώτατο όριο σημαντικότητας 2 %.

 

3.37.

Εντούτοις, οι οδηγίες της Επιτροπής επιτρέπουν ένα περιθώριο ανοχής 2 % μεταξύ των ποσών της ενίσχυσης που επικυρώνει ο οργανισμός πληρωμών και των ποσών που καθορίζει ο οργανισμός πιστοποίησης, καθώς και ένα περαιτέρω περιθώριο ανοχής 2 % για την εσφαλμένη κατάρτιση στατιστικών επιθεωρήσεων από τον οργανισμό πληρωμών. Τα δύο περιθώρια ανοχής επιτρέπουν στον οργανισμό πιστοποίησης να επικυρώνει ποσοστά εναπομένοντος σφάλματος τα οποία μπορεί να έχουν υποεκτιμηθεί έως και κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες, παρακάμπτοντας, κατ’ αυτό τον τρόπο το ορισθέν κατώτατο όριο σημαντικότητας.

3.37.

Οι οδηγίες προβλέπουν ένα περιθώριο ανοχής 2 % για καθεμία γνώμη: τη συλλογή των στατιστικών στοιχείων και τις ίδιες τις πληροφορίες. Οι οικονομικές επιπτώσεις των δύο αυτών περιθωρίων δεν είναι απαραίτητα αθροιστικές.

Σφάλματα εκτέλεσης

3.38.

Το Συνέδριο εντόπισε ουσιώδεις αδυναμίες στην εφαρμογή της διαδικασίας ενίσχυσης της αξιοπιστίας σε αμφότερα τα ελεγχθέντα κράτη μέλη (Βουλγαρία και Ρουμανία, βλέπε παράδειγμα 3.6).

3.38.

Παράδειγμα 3.6 —   Αδυναμίες στο έργο που πραγματοποιούν οι οργανισμοί πιστοποίησης

Στη Βουλγαρία, η επαναδιενέργεια των επιτόπιων ελέγχων ανατέθηκε από τον οργανισμό πιστοποίησης σε εξωτερικό πάροχο υπηρεσιών. Σε αρκετές περιπτώσεις, από τον έλεγχο που επαναδιενήργησε το Συνέδριο, διαπιστώθηκε ότι ο πάροχος υπηρεσιών είχε αξιολογήσει εσφαλμένα την επιλεξιμότητα της γης. Επιπλέον, ο οργανισμός πιστοποίησης δεν παρατήρησε ότι ο οργανισμός πληρωμών δεν είχε αντισταθμίσει τις πλεονασματικές εκτάσεις γης που εντοπίστηκαν σε ένα αγροτεμάχιο με τις ελλειμματικές εκτάσεις που εντοπίστηκαν σε άλλο αγροτεμάχιο, όπως απαιτείται από τη νομοθεσία της ΕΕ. Άλλη μια ανεπάρκεια που δεν εντοπίστηκε από τον οργανισμό πιστοποίησης ήταν ότι σε περιπτώσεις όπου η ίδια έκταση είχε δηλωθεί από δύο γεωργούς (πολλαπλές αιτήσεις), ο οργανισμός πληρωμών, σε αντίθεση με τη νομοθεσία της ΕΕ, αντικατέστησε την έκταση που είχε δηλώσει ένας από τους ενδιαφερόμενους γεωργούς με αντίστοιχη μη δηλωθείσα έκταση σε άλλο σημείο του αγροτεμαχίου αναφοράς.

Στη Ρουμανία, ο οργανισμός πληρωμών παρακράτησε όλες τις πληρωμές που επέλεξε ο οργανισμός πιστοποίησης και παρουσίασε στον εν λόγω οργανισμό προσομοιώσεις πληρωμών βασιζόμενες σε κ