(1)

Στις 24 Μαΐου 2022, η απόφαση (ΕΕ) 2022/895 του Συμβουλίου (1) εξουσιοδότησε την Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο· ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας για την καταπολέμηση ορισμένων εγκλημάτων που διαπράττονται μέσω συστημάτων τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών και για την ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων σε ηλεκτρονική μορφή για σοβαρά εγκλήματα (η «σύμβαση»).

(2)

Το κείμενο της σύμβασης εγκρίθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2024 με το ψήφισμα 79/243 κατά την 55η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και προβλέπεται να τεθεί προς υπογραφή στο Ανόι του Βιετνάμ από τις 25 έως τις 26 Οκτωβρίου 2025 και, στη συνέχεια, στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026.

(3)

Η σύμβαση συνάδει με τους στόχους ασφάλειας της Ένωσης, όπως αναφέρονται στο άρθρο 67 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), δηλαδή την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου ασφάλειας με τη θέσπιση μέτρων πρόληψης και καταπολέμησης της εγκληματικότητας και μέτρων συντονισμού και συνεργασίας μεταξύ αστυνομικών και δικαστικών αρχών και των λοιπών αρμόδιων αρχών, καθώς και με την προσέγγιση των ποινικών νομοθεσιών.

(4)

Η σύμβαση εφαρμόζεται σε συγκεκριμένες ποινικές έρευνες ή διαδικασίες που αφορούν ποινικά αδικήματα τα οποία καθορίζονται σύμφωνα με τη σύμβαση, καθώς και στην ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων σε ηλεκτρονική μορφή για σοβαρά εγκλήματα (αδικήματα που τιμωρούνται με ανώτατη ποινή στέρησης της ελευθερίας τουλάχιστον τεσσάρων ετών ή βαρύτερη ποινή) και επιτρέπει την ανταλλαγή πληροφοριών μόνο για τέτοιους σκοπούς.

(5)

Η σύμβαση εναρμονίζει ένα περιορισμένο σύνολο σαφώς καθορισμένων αδικημάτων, ενώ παράλληλα παρέχει την αναγκαία ευελιξία στα συμβαλλόμενα κράτη ώστε να αποφεύγεται η ποινικοποίηση θεμιτής συμπεριφοράς.

(6)

Η σύμβαση θεσπίζει μόνον ελάχιστους κανόνες σχετικά με την ευθύνη των νομικών προσώπων για τη συμμετοχή σε αδικήματα που ορίζονται σύμφωνα με τη σύμβαση. Δεν απαιτεί τη λήψη από τα συμβαλλόμενα κράτη τυχόν αναγκαίων μέτρων για τη θέσπιση της ποινικής ευθύνης των νομικών προσώπων κατά τρόπο που δεν θα συνάδει με τις δικαιικές αρχές τους.

(7)

Η σύμβαση συνάδει επίσης με τους στόχους της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, της ιδιωτικής ζωής και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, σύμφωνα με το άρθρο 16 της ΣΛΕΕ και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»).

(8)

Η σύμβαση προβλέπει ισχυρές εγγυήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και αποκλείει κάθε ερμηνεία που θα μπορούσε να οδηγήσει στην καταστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή των θεμελιωδών ελευθεριών, ιδίως των ελευθεριών της έκφρασης, της συνείδησης, της γνώμης, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων, του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και του συνεταιρίζεσθαι. Οι εγγυήσεις αυτές διασφαλίζουν επίσης ότι είναι δυνατή η άρνηση της διεθνούς συνεργασίας, εάν η εν λόγω διεθνής συνεργασία αντίκειται στην εσωτερική νομοθεσία των συμβαλλόμενων κρατών ή αν η άρνηση αυτή είναι απαραίτητη για την αποφυγή οποιασδήποτε μορφής διακρίσεων.

(9)

Όσον αφορά τις εξουσίες και τις διαδικασίες τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, η σύμβαση προβλέπει οριζόντιες προϋποθέσεις και εγγυήσεις που διασφαλίζουν την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις των συμβαλλόμενων κρατών βάσει του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα συμβαλλόμενα κράτη πρέπει επίσης να ενσωματώσουν την αρχή της αναλογικότητας στο εσωτερικό τους δίκαιο. Οι εν λόγω προϋποθέσεις και εγγυήσεις πρέπει να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, δικαστικό ή άλλο ανεξάρτητο έλεγχο, το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής, τους λόγους που δικαιολογούν την εφαρμογή και τον περιορισμό του πεδίου εφαρμογής και της διάρκειας της εν λόγω εξουσίας ή διαδικασίας.

(10)

Στη σύμβαση περιλαμβάνεται ειδική διάταξη για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η οποία διασφαλίζει ότι πρέπει να εφαρμόζονται σημαντικές αρχές προστασίας των δεδομένων, όπως ο περιορισμός του σκοπού, η ελαχιστοποίηση των δεδομένων, η αναλογικότητα και η αναγκαιότητα, σύμφωνα με τον Χάρτη, πριν από την παροχή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε άλλο συμβαλλόμενο κράτος.

(11)

Με τη συμμετοχή της στις διαπραγματεύσεις, εξ ονόματος της Ένωσης, η Επιτροπή διασφάλισε τη συμβατότητα της σύμβασης με τους σχετικούς κανόνες της Ένωσης.

(12)

Ορισμένες επιφυλάξεις και κοινοποιήσεις είναι σημαντικές για τη διασφάλιση της συμβατότητας της σύμβασης με το δίκαιο και τις πολιτικές της Ένωσης, καθώς και για την ομοιόμορφη εφαρμογή της σύμβασης μεταξύ των κρατών μελών στις σχέσεις τους με συμβαλλόμενα κράτη εκτός ΕΕ, και για την αποτελεσματική εφαρμογή της σύμβασης.

(13)

Δεδομένου ότι η σύμβαση προβλέπει διαδικασίες που βελτιώνουν τη διασυνοριακή πρόσβαση σε αποδεικτικά στοιχεία σε ηλεκτρονική μορφή και υψηλό επίπεδο εγγυήσεων, η προσχώρηση στη σύμβαση θα προαγάγει τη συνεκτικότητα των προσπαθειών της Ένωσης για την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο και άλλων μορφών εγκληματικότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Θα διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ των συμβαλλόμενων κρατών που είναι κράτη μέλη της ΕΕ και των συμβαλλόμενων κρατών εκτός ΕΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα υψηλό επίπεδο προστασίας των φυσικών προσώπων.

(14)

Σύμφωνα με το άρθρο 64 παράγραφος 2, η σύμβαση είναι ανοικτή προς υπογραφή από την Ένωση.

(15)

Η Ένωση θα πρέπει να γίνει συμβαλλόμενο μέλος της σύμβασης μαζί με τα κράτη μέλη της, δεδομένου ότι τόσο η Ένωση όσο και τα κράτη μέλη διαθέτουν αρμοδιότητες στους τομείς που καλύπτονται από τη σύμβαση. Η παρούσα απόφαση δεν θίγει την υπογραφή της σύμβασης από τα κράτη μέλη, σύμφωνα με τις εσωτερικές τους διαδικασίες. Η σύμβαση θα πρέπει να υπογραφεί εξ ονόματος της Ένωσης όσον αφορά θέματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Ένωσης στον βαθμό που η σύμβαση μπορεί να θίξει κοινούς κανόνες ή να μεταβάλει το πεδίο εφαρμογής τους. Στον τομέα των συντρεχουσών αρμοδιοτήτων, τα κράτη μέλη διατηρούν την αρμοδιότητά τους στον βαθμό που η σύμβαση δεν θίγει κοινούς κανόνες ούτε μεταβάλλει το πεδίο εφαρμογής τους.

(16)

Η ταχεία υπογραφή της σύμβασης από την Ένωση θα διασφαλίσει επιπλέον ότι η Ένωση θα έχει ουσιαστική φωνή ήδη από τα πρώτα στάδια της εφαρμογής αυτού του νέου παγκόσμιου πλαισίου για την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο.

(17)

Ζητήθηκε η γνώμη του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2), ο οποίος γνωμοδότησε την/στις 4 Σεπτεμβρίου 2025.

(18)

Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και στη ΣΛΕΕ, και με την επιφύλαξη του άρθρου 4 του εν λόγω πρωτοκόλλου, η Ιρλανδία δεν συμμετέχει στην έκδοση της παρούσας απόφασης και δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της.

(19)

Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 σχετικά με τη θέση της Δανίας, το οποίο προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ, η Δανία δεν συμμετέχει στην έκδοση της παρούσας απόφασης και δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της.

(20)

Η σύμβαση θα πρέπει να υπογραφεί,