ΨΗΦΙΣΜΑ (ΕΕ) 2024/2319 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

της 11ης Απριλίου 2024

με τις παρατηρήσεις που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της απόφασης σχετικά με την απαλλαγή όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Οργανισμού Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2022

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ,

—	έχοντας υπόψη την απόφασή του σχετικά με την απαλλαγή όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Οργανισμού Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2022,

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 100 και το παράρτημα V του Κανονισμού του,

—	έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A9-0092/2024),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την κατάσταση εσόδων και δαπανών του (1), ο οριστικός προϋπολογισμός του Οργανισμού Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης) («ο Οργανισμός») για το οικονομικό έτος 2022 ανήλθε σε 34 814 691 EUR, ποσό που συνιστά αύξηση κατά 9,38 % σε σύγκριση με το 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο προϋπολογισμός του Οργανισμού προέρχεται κυρίως από τον προϋπολογισμό της Ένωσης·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην έκθεσή του για τους ετήσιους λογαριασμούς του Οργανισμού για το οικονομικό έτος 2022 («έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου»), το Ελεγκτικό Συνέδριο δήλωσε πως αποκόμισε εύλογη βεβαιότητα ότι οι ετήσιοι λογαριασμοί του Οργανισμού είναι αξιόπιστοι και ότι οι πράξεις στις οποίες βασίζονται είναι νόμιμες και κανονικές·

Δημοσιονομική και χρηματοοικονομική διαχείριση

σημειώνει με ικανοποίηση ότι οι προσπάθειες παρακολούθησης του προϋπολογισμού κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους 2022 είχαν ως αποτέλεσμα ποσοστό εκτέλεσης των πιστώσεων του τρέχοντος έτους 99,95 %, το οποίο αντιστοιχεί σε ελαφρά αύξηση κατά 0,13 % σε σύγκριση με το 2021· σημειώνει, επιπλέον, ότι το ποσοστό εκτέλεσης των πιστώσεων πληρωμών του τρέχοντος έτους ήταν 94,97 %, το οποίο συνιστά αύξηση κατά 1,43 % σε σύγκριση με το 2021· σημειώνει ότι το αποτέλεσμα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού το 2022 ανήλθε σε 81 821 EUR, σημειώνοντας αύξηση έναντι 69 638 EUR το 2021·

αναγνωρίζει ότι ο κύριος αντίκτυπος στην εκτέλεση του προϋπολογισμού το 2022 οφειλόταν σε παγκόσμιους εξωτερικούς παράγοντες, όπως το ασταθές γεωπολιτικό πλαίσιο και η ενεργειακή κρίση, η οποία οδήγησε σε υψηλή αστάθεια με αποτέλεσμα απρόβλεπτη αύξηση του κόστους του Οργανισμού· σημειώνει ότι ο Οργανισμός έχει εφαρμόσει ισχυρά μέτρα για τον έλεγχο των δαπανών του, έχει προσαρμόσει το επίπεδο των τελών και των επιβαρύνσεων (δηλαδή το ωρομίσθιο αυξάνεται και προσαρμόζεται τακτικά ανάλογα με το ποσοστό πληθωρισμού) και έχει θέσει σε εφαρμογή μια τακτική διαδικασία παρακολούθησης της εκτέλεσης του προϋπολογισμού με διάφορα εργαλεία σχεδιασμού και παρακολούθησης για την αυτοματοποίηση της εν λόγω διαδικασίας·

σημειώνει ότι ο Οργανισμός προσχώρησε στην πιλοτική φάση της Επιτροπής για την αντικατάσταση του δημοσιονομικού και λογιστικού συστήματός του με ένα νέο σύστημα, το SUMΜΑ· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τις παρατηρήσεις σχετικά με τις ελλείψεις και τις ανεπάρκειες που αντιμετώπισε ο Οργανισμός, και συγκεκριμένα την έλλειψη στρατηγικής διαχείρισης κινδύνου και ελέγχου για την εφαρμογή του νέου συστήματος, τα μη επικαιροποιημένα χρηματοοικονομικά κυκλώματα και τη στρατηγική εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχων, καθώς και όσον αφορά τη μη επαλήθευση των δικαιωμάτων κατανομής των χρηστών· σημειώνει, με βάση τις απαντήσεις του Οργανισμού στις παρατηρήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ότι έχουν ληφθεί προληπτικά μέτρα μετριασμού κατά μήκος της εγγενούς καμπύλης μάθησης, μεταξύ άλλων με την έναρξη της επικαιροποίησης, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022, των χρηματοοικονομικών κυκλωμάτων του Οργανισμού και της στρατηγικής εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχων, ενώ τα σχετικά έγγραφα αναμένεται να επικαιροποιηθούν το 2023· καλεί τον Οργανισμό να δώσει ολοκληρωμένη συνέχεια στις παρατηρήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να τηρεί ενήμερη την αρμόδια για την απαλλαγή αρχή σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται στο θέμα αυτό·

σημειώνει την παρατήρηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τη μη τήρηση από τον Οργανισμό της προθεσμίας που προβλέπεται στον δημοσιονομικό κανονισμό όσον αφορά τις πληρωμές, με το 12,2 % των πληρωμών να έχει καθυστερήσει πάνω από 30 ημέρες το 2022· αναγνωρίζει τη θέση του Οργανισμού ότι οι καθυστερήσεις αυτές συνδέονταν με την εφαρμογή του νέου συστήματος SUMMA και ότι έχουν εν τω μεταξύ τεθεί σε εφαρμογή μέτρα για την αποφυγή καθυστερήσεων πληρωμών·

σημειώνει περαιτέρω ότι ο Οργανισμός αντιμετώπισε επίσης καθυστερήσεις στην έκδοση τιμολογίων (ή «χρεωστικών σημειωμάτων») για τα σχετικά τέλη και επιβαρύνσεις, ενώ οι καθυστερήσεις αυτές αποδίδονται επίσης από τον Οργανισμό στην εφαρμογή του νέου συστήματος SUMMA, καθώς και στην παραλαβή δηλώσεων δαπανών από τις εθνικές αρχές ασφάλειας (ΕΑΑ), κατά παράβαση των σχετικών άρθρων του δημοσιονομικού κανονισμού και του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2018/764 της Επιτροπής (2) σχετικά με τα τέλη και τις επιβαρύνσεις του Οργανισμού· σημειώνει, με βάση τις απαντήσεις του Οργανισμού στις παρατηρήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ότι η αποφυγή ή η μείωση αυτών των καθυστερήσεων θα ήταν δυνατή εάν οι ΕΑΑ υπέβαλαν εγκαίρως τις καταστάσεις δαπανών τους στον Οργανισμό, αλλά ο Οργανισμός δεν διαθέτει κανένα μέσο για να διασφαλίσει την τήρηση των προθεσμιών από τις ΕΑΑ·

υπενθυμίζει ότι, παρά τα σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη των σιδηροδρομικών μεταφορών, που συνιστούν μία από τις προτεραιότητες της Επιτροπής, ο Οργανισμός διαθέτει τον μικρότερο προϋπολογισμό μεταξύ των οργανισμών μεταφορών· επαινεί την αύξηση του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2022, η οποία συνοδεύεται από διάφορες προσπάθειες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, τη βελτίωση της ασφάλειας και την προώθηση της διασυνοριακής διαλειτουργικότητας· ζητεί, ωστόσο, αύξηση του προϋπολογισμού προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο Οργανισμός διαθέτει τους απαραίτητους πόρους για να λειτουργεί ως αποδοτική αρχή και να εκπληρώνει αποτελεσματικά τα καθήκοντά του·

Επιδόσεις

σημειώνει ότι ο Οργανισμός ανέφερε ποσοστό επίτευξης 81,13 % του ετήσιου προγράμματος εργασίας του για το 2022), σε σύγκριση με 76,41 % το 2021, μια ευπρόσδεκτη αύξηση για δεύτερο συνεχές έτος· σημειώνει ότι το 2022 ο Οργανισμός ενέκρινε νέα δομή του προγράμματος εργασίας του, μεταβαίνοντας από πρόγραμμα εργασίας βάσει δραστηριοτήτων σε πρόγραμμα εργασίας βασισμένο σε στρατηγικές δηλώσεις και δρομολόγησε μια νέα πλατφόρμα για τη μηνιαία υποβολή εκθέσεων σχετικά με όλα τα έργα και τις υπηρεσίες και έναν νέο πίνακα εργαλείων παρακολούθησης· σημειώνει ότι το ετήσιο πρόγραμμα εργασίας περιλαμβάνει 9 στρατηγικές δηλώσεις που έχουν σχεδιαστεί σύμφωνα με τον αντίκτυπο που επιδιώκει να έχει ο Οργανισμός στην κοινωνία· αναγνωρίζει ότι ο Οργανισμός υλοποίησε επιτυχώς τις στρατηγικές δηλώσεις του με υψηλό βαθμό επίτευξης των στόχων του Οργανισμού για τις διάφορες εκροές και τους καθορισμένους ΒΔΕ του το 2022· σημειώνει, ωστόσο, ότι ορισμένοι ΒΔΕ δεν έχουν επιτευχθεί, όπως εκείνοι που σχετίζονται με την έναρξη της «φάσης μελέτης 3» για το νέο κτίριο του Οργανισμού στη Valenciennes, την εφαρμογή ενός νέου συστήματος (ARES) για τη διαχείριση των εγγράφων, τις πληρωμές που πραγματοποιούνται εντός συμβατικών προθεσμιών που συνδέονται με την έγκριση σε πιλοτική φάση ενός νέου χρηματοοικονομικού συστήματος (SUMMA) και την πρωτοβουλία «Γυναίκες στις μεταφορές»·

σημειώνει ορισμένα από τα κύρια επιτεύγματα του Οργανισμού το 2022, όπως η έγκριση του σχεδίου δράσης ενίσχυσης 2023-2027, η έγκαιρη παράδοση σημαντικά αυξανόμενου αριθμού αδειών οχημάτων (1861) και ενιαίων πιστοποιητικών ασφάλειας (66), η οριστικοποίηση της σύστασης του Οργανισμού σχετικά με τη δέσμη αναθεώρησης ΤΠΔ για το 2022, η οποία θα στηρίξει την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας των σιδηροδρόμων σε ολόκληρη την Ένωση, η δρομολόγηση του δεύτερου κύκλου ελέγχου των ΕΑΑ που περιλαμβάνει όλα τα καθήκοντα που ανατίθενται στις ΕΑΑ από τη νομοθεσία της Ένωσης· την υποβολή εξαιρετικά μεγάλου αριθμού εκθέσεων (οκτώ αντί τριών αναμενόμενων) στον τομέα της παρακολούθησης των κοινοποιημένων οργανισμών και τις εργασίες σχετικά με την πρώτη έκθεση του Οργανισμού με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας για την ασφάλεια του κλίματος (η οποία, η οποία ξεκίνησε το 2021, έλαβε 46 500 απαντήσεις)· συγχαίρει τον Οργανισμό για την ανάπτυξη ενοτήτων κατάρτισης σε θέματα ασφάλειας σχετικά με τη νοοτροπία δικαίου, οι οποίες θα ενισχύσουν την ασφάλεια σε ολόκληρο τον τομέα, καθώς και για τα επιτεύγματά του (εργαλειοθήκη, καθοδήγηση και εκπαιδευτικό υλικό, δράσεις ευαισθητοποίησης, ενότητες κατάρτισης) όσον αφορά την ενσωμάτωση ανθρώπινων και οργανωτικών παραγόντων, που θα συμβάλουν στη βελτίωση των επιδόσεων και της αποτελεσματικότητας της ασφάλειας των σιδηροδρόμων·

τονίζει ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η στήριξη όλων των πρωτοβουλιών για μια καλύτερη κοινή κατανόηση των τεχνικών προδιαγραφών διαλειτουργικότητας (ΤΠΔ), οι οποίες συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας ισχυρής και ανταγωνιστικής ευρωπαϊκής σιδηροδρομικής βιομηχανίας· ζητεί εκ νέου περισσότερη στήριξη της καινοτομίας στις σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές και τις υπηρεσίες διατροπικών μεταφορών για την επίτευξη ανταγωνιστικής ενσωμάτωσης στην αλυσίδα αξίας της εφοδιαστικής, με αυτοματοποίηση και ψηφιοποίηση των εμπορευματικών σιδηροδρομικών μεταφορών·

10.

επικροτεί την έκθεση σχετικά με την ασφάλεια και τη διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων στην ΕΕ· αναγνωρίζει τη συνεχή προσήλωση στον στόχο του Οργανισμού για τη δημιουργία Ενιαίου Ευρωπαϊκού Σιδηροδρομικού Χώρου, καθώς και το διαρκές έργο του σε βασικούς τομείς, όπως η μείωση των εθνικών κανόνων και η διασφάλιση της ωριμότητας των τεχνικών προδιαγραφών για τη διαλειτουργικότητα· σημειώνει ότι ένα τόσο σημαντικό έργο θα στηρίξει την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας των σιδηροδρόμων σε ολόκληρη την Ευρώπη, σύμφωνα με τις προσδοκίες πολιτικής της Επιτροπής· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συνεχιζόμενη συμβολή του Οργανισμού στον τομέα των εθνικών κανόνων με τον καθαρισμό, το 2022, των εναπομεινάντων εθνικών τεχνικών κανόνων (για την Τσεχική Δημοκρατία και τις Κάτω Χώρες) που συνιστούσαν εμπόδιο στην ομαλή λειτουργία των σιδηροδρόμων·

11.

επαινεί την προορατική απάντηση του Οργανισμού στις συστάσεις που διατυπώθηκαν στην παρατήρηση του προηγούμενου έτους, και παροτρύνει τον Οργανισμό να καθιερώσει αποτελεσματικούς ελέγχους για την επαλήθευση του καθεστώτος των αιτούντων ως ΜΜΕ· εκφράζει την ικανοποίησή του για την εφαρμογή ενισχυμένων ελέγχων για την επαλήθευση του καθεστώτος των ΜΜΕ όσον αφορά τις αιτήσεις για ενιαία πιστοποιητικά ασφάλειας και έγκριση οχημάτων· παρατηρεί ότι ο Οργανισμός έχει προωθήσει διάφορες πρωτοβουλίες με στόχο την ενίσχυση της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας (τόσο της επιβατικής όσο και της εμπορευματικής), συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τον συντονισμό της διεθνούς σιδηροδρομικής κυκλοφορίας και την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως η αυτοματοποίηση των αμαξοστοιχιών, που συμβάλλουν στη συνοχή, τονώνουν την οικονομία της ΕΕ και ενισχύουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η διευθύνουσα ομάδα της δέσμης μέτρων για τις σιδηροδρομικές μεταφορές συνέχισε επιτυχώς τις δραστηριότητές της αξιολογώντας την ετοιμότητα του Οργανισμού για την τέταρτη δέσμη μέτρων για τις σιδηροδρομικές μεταφορές·

12.

τονίζει ότι ο παράνομος και αδικαιολόγητος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας ανέδειξε τον κρίσιμο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι σιδηρόδρομοι· σημειώνει ότι, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, οι σιδηρόδρομοι αποτέλεσαν σημαντικό πλεονέκτημα για την κυκλοφορία προσώπων και αγαθών, ιδίως με το κλείσιμο του εναέριου χώρου της Ουκρανίας για την πολιτική αεροπορία· επισημαίνει ότι οι ουκρανικοί σιδηρόδρομοι έχουν μεταφέρει στρατιώτες, εργαζόμενους σε θέσεις κρίσιμης σημασίας, κατοίκους, καθώς και πολυάριθμα αγαθά ζωτικής σημασίας, όπως γεωργικά προϊόντα· αναγνωρίζει ότι ο Οργανισμός συνέβαλε στη συνεργασία της ΕΕ με την Ουκρανία για την ανθεκτικότητα και την ανάπτυξη σιδηροδρομικών συνδέσεων, στήριξε την Ουκρανία και τους ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, βρίσκοντας πρόσθετους τρόπους προκειμένου να αυξηθεί ο όγκος των μεταφερόμενων ουκρανικών τροφίμων μέσω σιδηροδρόμων·

Αποδοτικότητα και οφέλη

13.

συγχαίρει τον Οργανισμό για το γεγονός ότι ενέκρινε το 2022 το σχέδιο ενίσχυσης και το σχέδιο δράσης ενίσχυσης 2023-27· σημειώνει ότι το σχέδιο δράσης ενίσχυσης οργανώνεται με βάση συνιστώσες και στόχους και βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής του Οργανισμού για τη βελτίωση της αποδοτικότητας για την προσεχή πενταετία· σημειώνει ότι έχει συσταθεί εσωτερική ειδική ομάδα σε ολόκληρο τον Οργανισμό σχετικά με το σχέδιο δράσης ενίσχυσης και τα ορόσημά του και ότι θα οριστεί εισηγητής για την υποστήριξη, την καθοδήγηση και την παρακολούθηση της εφαρμογής του σχεδίου δράσης ενίσχυσης·

14.

σημειώνει ότι, χάρη στο σχέδιο δράσης ενίσχυσής του, ο Οργανισμός έλαβε 12 πρόσθετους έκτακτους υπαλλήλους το 2022, αριθμός που αντιπροσωπεύει αύξηση που μπορεί να προσφέρει μια καλή βάση ώστε ο Οργανισμός να προχωρήσει στην εφαρμογή του σχεδίου ενίσχυσης· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η κατανομή των θέσεων δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη κατανομή επιδοτήσεων η οποία, σε συνδυασμό με την έκτακτη τιμαριθμική αναπροσαρμογή των μισθών και τη γενική αύξηση των τιμών για τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας, έθεσε πρόσθετους περιορισμούς στον προγραμματισμό των εργασιών και των πόρων του Οργανισμού, με πολλές αρνητικές προτεραιότητες για το 2022, όπως οι εργασίες για την ετήσια επανεξέταση των επιδόσεων των ΕΑΑ ή η ανάπτυξη του συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών για περιστατικά ασφάλειας στην Ευρώπη·

15.

σημειώνει ότι, με βάση τον συνεχή έλεγχο των υπηρεσιών που παρέχονται από τους οργανισμούς και τις υπηρεσίες της Επιτροπής, εντοπίστηκαν «ικανότητες ανταλλαγής» με βαθμιαία εφαρμογή θεμάτων συνεργασίας από τον Οργανισμό στον τομέα της οργάνωσης συνεδριάσεων, της ασφάλειας ΤΠ, των ανθρώπινων πόρων (π.χ. μισθοδοσία και διαχείριση των ατομικών δικαιωμάτων του προσωπικού, έρευνες που σχετίζονται με υποθέσεις παρενόχλησης), των δημόσιων συμβάσεων (π.χ. διυπηρεσιακές προσκλήσεις υποβολής προσφορών, κοινές συμβάσεις-πλαίσια), της μετάφρασης και της λογιστικής· σημειώνει ότι το 2022 ο Οργανισμός συνήψε μνημόνιο συνεργασίας με τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας (EASA), το οποίο καθιερώνει τακτικό διαρθρωμένο διάλογο μεταξύ των δύο αυτών οργανισμών και ενισχύει την ανταλλαγή πληροφοριών, γνώσεων και εμπειριών σε διάφορους τομείς συνεργασίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διερεύνηση της δυνατότητας προσαρμογής μιας από τις υφιστάμενες λύσεις ΤΠ στον τομέα των αερομεταφορών (Ευρωπαϊκό Κέντρο Συντονισμού για τα Συστήματα Αναφοράς Ατυχημάτων και Συμβάντων), ώστε να προσαρμοστεί στο σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών για τους σιδηροδρόμους για τη συλλογή και την ανάλυση της αναφοράς περιστατικών ασφάλειας των σιδηροδρόμων· καλεί τον Οργανισμό να υποβάλει έκθεση στην αρμόδια για την απαλλαγή αρχή σχετικά με το αποτέλεσμα αυτής του σταδίου διεύρυνσης·

16.

σημειώνει ότι η πρώτη στρατηγική περιβαλλοντικής διαχείρισης του Οργανισμού καταρτίστηκε και δημοσιεύτηκε το 2022, στο πλαίσιο του ενιαίου εγγράφου προγραμματισμού (ΕΕΠ) του Οργανισμού για την περίοδο 2023-2025· συγχαίρει τον Οργανισμό για την πρόβλεψη και την υλοποίηση ήδη ορισμένων πρωτοβουλιών και δράσεων έως το τέλος του 2022, όπως η μείωση της θερμοκρασίας στο κτίριο, η επισκευή/αντικατάσταση ελαττωματικών αισθητήρων για την επίλυση του προβλήματος των φώτων που μένουν πάντα αναμμένα σε ορισμένα γραφεία, η προσαρμογή των ρυθμίσεων αυτόματης απενεργοποίησης των φώτων και η σύσταση της ομάδας (εθελοντισμού) του | ERA για το περιβάλλον για την προώθηση δράσεων διάδοσης, τη συλλογή ιδεών και την προώθηση της προόδου των περιβαλλοντικών δράσεων· σημειώνει με ικανοποίηση, με βάση την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ότι ο Οργανισμός συγκαταλέγεται στους οργανισμούς που σχεδιάζουν τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της κλιματικής ουδετερότητας των δραστηριοτήτων τους· ενθαρρύνει τον Οργανισμό να συμπεριλάβει στο εν λόγω σχέδιο ποσοτικοποιημένες τιμές βάσης και στόχους για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και της κατανάλωσης ενέργειας, καθώς και να διασφαλίσει ότι το νέο κτίριό του στη Valenciennes θα είναι πιστοποιημένο από το EMAS·

17.

αναγνωρίζει ότι ο Οργανισμός έχει επιτύχει πολύ υψηλό βαθμό ψηφιοποίησης για να αυξήσει την αποτελεσματικότητά του, καταργώντας τις έντυπες διαδικασίες και προτείνοντας επιγραμμικές λύσεις, όπως οι ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις, η ηλεκτρονική τιμολόγηση και οι ηλεκτρονικές κρατήσεις ταξιδιών, μεταξύ άλλων μέσω της εφαρμογής το 2022 του συστήματος διαχείρισης ανθρώπινων πόρων (SYSPER) της Επιτροπής και της μετάβασης, σε πιλοτική φάση, στο νέο δημοσιονομικό, λογιστικό και χρηματοοικονομικό σύστημα SUMΜΑ· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το ΕΕΠ 2023-2025 του Οργανισμού προβλέπει την περαιτέρω ψηφιοποίηση των ροών εργασίας του·

18.

παρατηρεί, με βάση τη γνώμη του Οργανισμού σχετικά με τα μέτρα παρακολούθησης που ελήφθησαν υπό το πρίσμα της απαλλαγής όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του Οργανισμού για το οικονομικό έτος 2021 («η γνώμη του Οργανισμού»), ότι ο Οργανισμός έχει εφαρμόσει διάφορα μέτρα για τη μείωση του κόστους των επιχειρήσεων στη Lille (δηλαδή έχουν μειωθεί σημαντικά οι αποστολές και τα έξοδα ταξιδίου του προσωπικού και των εξωτερικών ενδιαφερόμενων μερών) και έχει τερματίσει την τρέχουσα σύμβαση μίσθωσης για τις εγκαταστάσεις της Lille· σημειώνει ότι πρόθεση του Οργανισμού είναι να οργανώσει μόνο τις υποχρεωτικές συνεδριάσεις στη Lille προκειμένου να συμμορφωθεί με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με τη διπλή έδρα «Lille-Valenciennes»· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ο Οργανισμός ενέκρινε τη στρατηγική του για τους ανθρώπινους πόρους (2023-2027) το 2022 με βάση την παρατήρηση του Κοινοβουλίου, με έμφαση στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητάς του· σημειώνει εν προκειμένω τη θετική εμπειρία και εξέλιξη εντός του Οργανισμού όσον αφορά τη χρήση του καθεστώτος τηλεργασίας μετά την πανδημία της COVID-19, με αποτέλεσμα ο Οργανισμός να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η νέα κανονικότητα είναι ότι η τηλεργασία γίνεται αποδεκτή ως ίση με την εργασία στο γραφείο για το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού, ενώ η φυσική παρουσία παραμένει καίριας σημασίας για ορισμένες συγκεκριμένες θέσεις εργασίας·

Πολιτική προσωπικού

19.

σημειώνει ότι, στις 31 Δεκεμβρίου 2022, το ποσοστό εκτέλεσης του πίνακα προσωπικού ανερχόταν σε 97,40 %, καθώς καλύπτονταν οι 150 από τις 154 θέσεις εκτάκτων υπαλλήλων που είχαν εγκριθεί στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της Ένωσης (σε σύγκριση με 151 εγκεκριμένες θέσεις το 2021)· σημειώνει ότι, επιπλέον, 36 συμβασιούχοι υπάλληλοι (από τους 36 που είχαν εγκριθεί) και 2 αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες (από του 4 που είχαν εγκριθεί) εργάστηκαν για την Αρχή το 2022·

20.

σημειώνει με ανησυχία την έλλειψη ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στην ανώτερη διοίκηση του Οργανισμού, όπου 8 από τις 10 θέσεις (80 %) καταλαμβάνονται από άνδρες· σημειώνει την κατανομή των φύλων στο διοικητικό συμβούλιο (ΔΣ) του Οργανισμού, όπου 34 από τα 64 μέλη (53 %) είναι άνδρες· σημειώνει επίσης την κατανομή των φύλων στο συνολικό προσωπικό του Οργανισμού, όπου 120 μέλη του προσωπικού επί συνόλου 188 είναι άνδρες (64 %)· υπενθυμίζει τη σημασία να διασφαλιστεί η ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων και καλεί τον Οργανισμό να λαμβάνει υπόψη την πτυχή αυτή όσον αφορά τις μελλοντικές προσλήψεις προσωπικού και τους διορισμούς σε ανώτερες διευθυντικές θέσεις· σημειώνει ότι ο Οργανισμός εργάζεται συνεχώς για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων, με συγκεκριμένα έργα όπως το πρόγραμμα «Γυναίκες στις μεταφορές» για την ενίσχυση της απασχόλησης των γυναικών και των ίσων ευκαιριών στον τομέα των μεταφορών· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, τις προσπάθειες του Οργανισμού να αυξήσει τον αριθμό των γυναικών στον τομέα των μεταφορών μέσω παραδοτέων, όπως εκδηλώσεις ταχείας δικτύωσης και διαδικτυακά σεμινάρια με επίκεντρο τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη το 2022·

21.

σημειώνει, με βάση τη γνώμη του Οργανισμού, ότι ο Οργανισμός διενήργησε συμμετοχικό έλεγχο ως προς το φύλο κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022, τα πορίσματα του οποίου χρησιμοποιήθηκαν στη συνέχεια για να συμβάλει στην ιεράρχηση των στόχων της στρατηγικής του Οργανισμού για τους ανθρώπινους πόρους 2023-2027 και χρησίμευσε ως βάση για έγγραφο στο οποίο περιγράφονται οι δεσμεύσεις της ομάδας διαχείρισης του Οργανισμού για τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη· σημειώνει περαιτέρω ότι έχουν καθοριστεί συγκεκριμένες, βραχυπρόθεσμες δράσεις για τη βελτίωση της διαφορετικότητας και της συμπερίληψης εντός του Οργανισμού σε όλα τα επίπεδα, π.χ. εργασίες σχετικά με τις προσλήψεις και τη συμμετοχή (χρήση των πινάκων επιτυχόντων, ένταξη, καθοδήγηση)·

22.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ο Οργανισμός προσπαθεί να διασφαλίσει γεωγραφική ισορροπία μεταξύ των μελών του προσωπικού του, ενθαρρύνοντας τους υποψηφίους από όλα τα κράτη μέλη να υποβάλουν αίτηση για την κάλυψη των θέσεών του· σημειώνει ότι οι έκτακτες θέσεις δημοσιεύονται σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ και ότι οι προσκλήσεις υποβολής αιτήσεων δεν δημοσιεύονται μόνο στον ιστότοπο του Οργανισμού, αλλά και στο επίπεδο των μόνιμων αντιπροσωπειών των κρατών μελών·

23.

σημειώνει, με βάση τις απαντήσεις του Οργανισμού στις γραπτές ερωτήσεις του Κοινοβουλίου, ότι, όσον αφορά τις καταγγελλόμενες περιπτώσεις παρενόχλησης εντός του Οργανισμού, τις οποίες χειρίζονται οι εσωτερικοί εμπιστευτικοί σύμβουλοι, τέσσερα μέλη του προσωπικού καταχωρίστηκαν στο μητρώο, εκ των οποίων δύο διαγράφηκαν από το μητρώο στα τέλη του 2022, χωρίς να διενεργηθεί έρευνα ή να εξαχθεί συμπέρασμα· ενθαρρύνει τον Οργανισμό να αναπτύξει περαιτέρω τις πολιτικές και τις μεθόδους του για την αποτελεσματικότερη πρόληψη ανάλογων περιπτώσεων στο μέλλον·

Σύναψη δημόσιων συμβάσεων

24.

σημειώνει ότι ο Οργανισμός διεξήγαγε 2 ανοικτές προσκλήσεις υποβολής προσφορών, 3 διαδικασίες με διαπραγμάτευση και μία προκήρυξη νέου διαγωνισμού το 2022 και 2 ανοικτές προσκλήσεις υποβολής προσφορών και 3 διαδικασίες με διαπραγμάτευση που χρηματοδοτήθηκαν από διοικητικές πιστώσεις·

25.

σημειώνει, με βάση τις απαντήσεις του Οργανισμού στις γραπτές ερωτήσεις του Κοινοβουλίου, ότι η εφαρμογή των πράσινων δημόσιων συμβάσεων βρίσκεται σε εξέλιξη και αποτελεί μία από τις πρωτοβουλίες/δράσεις της στρατηγικής του Οργανισμού για τη διαχείριση του περιβάλλοντος·

26.

σημειώνει, με βάση τις απαντήσεις του Οργανισμού στις ερωτήσεις της αρμόδιας για την απαλλαγή αρχής, ότι το 2022 οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων του Οργανισμού είχαν ήδη ψηφιοποιηθεί πλήρως· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τον Ιούλιο του 2023 ο Οργανισμός ξεκίνησε τη διαδικασία για την υιοθέτηση του εργαλείου διαχείρισης δημόσιων συμβάσεων·

Πρόληψη και διαχείριση συγκρούσεων συμφερόντων, και διαφάνεια

27.

σημειώνει ότι ο Οργανισμός έχει δημοσιεύσει τα βιογραφικά σημειώματα και τις δηλώσεις συμφερόντων των μελών του διοικητικού συμβουλίου και των ανώτερων διοικητικών στελεχών του στον ιστότοπο του Οργανισμού· σημειώνει ότι ο Οργανισμός δεν δημοσιεύει τα βιογραφικά σημειώματα εξωτερικών εμπειρογνωμόνων και εσωτερικών εμπειρογνωμόνων·

28.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες του Οργανισμού να ενισχύσει τη διαφάνεια των δραστηριοτήτων του Οργανισμού μέσω της τακτικής δημοσίευσης στον ιστότοπό του πληροφοριών σχετικά με όλες τις συνεδριάσεις που πραγματοποιεί ο εκτελεστικός διευθυντής με οργανώσεις ή αυτοαπασχολούμενα άτομα· σημειώνει ότι ο Οργανισμός χρησιμοποιεί διάφορους μηχανισμούς για τον εντοπισμό και την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων μέσω της καταχώρισης συμφερόντων που ανήκουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες (π.χ. επαγγελματικά, οικογενειακά), της επανεξέτασης των δηλώσεων συμφερόντων, της απαίτησης αυθόρμητων δηλώσεων απουσίας σύγκρουσης συμφερόντων και της τακτικής κατάρτισης·

29.

συγχαίρει τον Οργανισμό για τις διαδικασίες καταγγελίας δυσλειτουργιών μέσω των οποίων τα μέλη του προσωπικού μπορούν να αναφέρουν πιθανές συγκρούσεις χωρίς τον φόβο αντιποίνων· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι το 2022 αναφέρθηκαν πιθανές καταστάσεις σύγκρουσης συμφερόντων στο επίπεδο των μελών του ΔΣ και των μελών του προσωπικού του Οργανισμού, ενώ μέτρα μετριασμού ελήφθησαν και καταγράφηκαν στις συνεδριάσεις του ΔΣ ή τεκμηριώθηκαν στις δηλώσεις συμφερόντων των ενδιαφερόμενων μελών του προσωπικού·

30.

σημειώνει, με βάση τις απαντήσεις του Οργανισμού στις γραπτές ερωτήσεις του Κοινοβουλίου, ότι ο Οργανισμός εφαρμόζει διαδικασίες για τον χειρισμό πιθανών καταστάσεων μεταπήδησης στον ιδιωτικό τομέα στην περίπτωση πρώην μελών του προσωπικού· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, τη λύπη του για το γεγονός ότι ο Οργανισμός δεν διενεργεί συστηματική παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τους ισχύοντες κανόνες, με αποτέλεσμα οι αδήλωτες καταστάσεις μεταπήδησης στον ιδιωτικό τομέα να μην εντοπίζονται ή να μην διασφαλίζεται η συμμόρφωση με τις οδηγίες που είχαν επιβληθεί προηγουμένως στα μέλη του προσωπικού που έχουν αποχωρήσει από τον Οργανισμό·

31.

σημειώνει ότι ο Οργανισμός συνέχισε τα σεμινάρια κατάρτισης σχετικά με τη δεοντολογία και την καταπολέμηση της απάτης, τα οποία είναι υποχρεωτικά για όλο το προσωπικό, καθώς αποτελούν μέρος ενός 4ετούς κυλιόμενου κύκλου μαθημάτων κατάρτισης με σκοπό την επίτευξη συμμετοχής 100 % στο τέλος του κύκλου· σημειώνει ότι το συνολικό ποσοστό συμμετοχής το 2022 ήταν 22,1 % για την καταπολέμηση της απάτης και 31,11 % για τη δεοντολογία, και ότι και τα δύο προγράμματα κατάρτισης είναι προσαρμοσμένα, σύμφωνα με το περιβάλλον κινδύνου του Οργανισμού·

Εσωτερικός έλεγχος

32.

σημειώνει με ανησυχία, με βάση την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τις παρατηρήσεις σχετικά με ορισμένες ελλείψεις στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου του Οργανισμού, και συγκεκριμένα την έλλειψη πολιτικής για την ταξινόμηση και την προστασία ευαίσθητων πληροφοριών και τη χρήση μη έγκυρων μεθόδων έγκρισης, πέραν των φυσικών ή εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπογραφών, στον τομέα των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων· σημειώνει, με βάση τις απαντήσεις του Οργανισμού στις παρατηρήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ότι οι ελλείψεις αυτές έχουν εν τω μεταξύ αντιμετωπιστεί μέσω διαφόρων δράσεων και μέτρων· καλεί το Ελεγκτικό Συνέδριο να συμπεριλάβει τις εν λόγω δράσεις και μέτρα στους ελέγχους παρακολούθησης που διενεργεί·

33.

σημειώνει, με βάση τη γνώμη του Οργανισμού, ότι, όσον αφορά τις συστάσεις που διατύπωσε η Υπηρεσία Εσωτερικού Λογιστικού Ελέγχου (IAS) μετά τον έλεγχο που διενεργήθηκε το 2019 σχετικά με τη διαχείριση των πληροφοριών και την ασφάλεια των πληροφοριών, ο Οργανισμός έχει εφαρμόσει την πολύ σημαντική σύσταση σχετικά με το πλαίσιο διακυβέρνησης δεδομένων και τη σημαντική σύσταση σχετικά με τις λειτουργίες δεδομένων και ΤΠ (που έχει ήδη κλείσει από την IAS), ενώ συνεχίζονται οι εργασίες για την εφαρμογή των υπόλοιπων τριών συστάσεων το 2023 (σχετικά με τη διαλειτουργικότητα και την ποιότητα των δεδομένων, την ασφάλεια δεδομένων και ΤΠ, καθώς και τη συνέχεια και τη φυσική ασφάλεια των ΤΠ)· ζητεί από τον Οργανισμό να υποβάλει έκθεση στην αρμόδια για την απαλλαγή αρχή σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί εν προκειμένω·

34.

σημειώνει ότι, εντός του Οργανισμού, κάθε απόκλιση από καθιερωμένη διαδικασία τεκμηριώνεται, αιτιολογείται και εγκρίνεται στο κατάλληλο επίπεδο διαχείρισης· σημειώνει με ικανοποίηση τη μείωση του αριθμού των καταγεγραμμένων περιπτώσεων μη συμμόρφωσης από 35 το 2021 σε 28 το 2022· παρατηρεί ότι το 2022 καταγράφηκαν 28 περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, για παράδειγμα, με τους διοικητικούς κανόνες (απόκλιση από τους κανόνες τηλεργασίας), τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων/τους κανόνες (παράτυπη χρήση της διαδικασίας με διαπραγμάτευση), τους κανόνες για τις αποστολές (εν εξελίξει αποστολές χωρίς εγκεκριμένη εντολή αποστολής), καθώς και με κανόνες σε τομείς όπως η διαχείριση συμβάσεων, η ανάληψη υποχρεώσεων και η επιλογή προσωπικού· σημειώνει ότι 13 από τις 28 περιπτώσεις μη συμμόρφωσης ήταν έκτακτες (εκ των προτέρων περιπτώσεις μη συμμόρφωσης) και τεκμηριώθηκαν με διαφάνεια και αιτιολογήθηκαν, για παράδειγμα, για τη διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας ή για οικονομικούς λόγους· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ο Οργανισμός έχει θέσει σε εφαρμογή δράσεις μετριασμού ή παρακολούθησης για την αντιμετώπιση κάθε περίπτωσης μη συμμόρφωσης· καλεί τον Οργανισμό να συνεχίσει να διενεργεί αξιολογήσεις βάσει κινδύνου και περιοδικές αξιολογήσεις της λειτουργίας των κύριων τομέων εσωτερικού ελέγχου που υποστηρίζουν τη διαδικασία διασφάλισης·

35.

σημειώνει ότι το 2022 ο Οργανισμός διενήργησε τη διαδικασία αξιολόγησης κινδύνου σύμφωνα με τον ετήσιο στρατηγικό σχεδιασμό του και επανεξέτασε συνεχώς τη συνάφεια των κινδύνων και των σχετικών μέτρων μετριασμού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους· λαμβάνει υπό σημείωση τις μείζονες προκλήσεις/κινδύνους που εντοπίστηκαν όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού, την εφαρμογή ενός νέου εταιρικού χρηματοοικονομικού εργαλείου ΤΠ (SUMMA), τους περιορισμούς προσωπικού, τα ζητήματα ασφάλειας ΤΠ και τις επιπτώσεις της πανδημίας της COVID-19·

36.

σημειώνει ότι η έρευνα της OLAF περατώθηκε τον Δεκέμβριο του 2022 χωρίς πορίσματα ή περαιτέρω συστάσεις·

Λοιπές παρατηρήσεις

37.

σημειώνει ότι, μετά τα βήματα που έγιναν με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σε σχέση με το νέο κτίριο του Οργανισμού, ο εκτελεστικός διευθυντής ενημέρωσε το διοικητικό συμβούλιο σχετικά με τις διάφορες συνεδριάσεις με τη Valenciennes Métropole το 2023· σημειώνει περαιτέρω ότι η οικοδομική άδεια θα πρέπει να είναι έτοιμη τον Μάρτιο του 2024 και ότι η κατασκευή θα μπορούσε να ξεκινήσει το καλοκαίρι του 2024 με το κτίριο να είναι έτοιμο το 2026·

38.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις συνεχιζόμενες προσπάθειες του Οργανισμού για την ενίσχυση της επικοινωνίας του, οι οποίες υλοποιούνται μέσω διαφόρων διαύλων για την προσέγγιση του ευρύτερου δυνατού κοινού· σημειώνει την ανάπτυξη και την έναρξη λειτουργίας του νέου ιστότοπου του ERA τον Νοέμβριο του 2022, ο οποίος παρέχει ένα σαφέστερο, εξορθολογισμένο και σύγχρονο εργαλείο για την παρουσίαση της συμβολής του Οργανισμού στον σιδηροδρομικό τομέα και στους πολίτες της ΕΕ γενικότερα· αναγνωρίζει τις προσπάθειες του Οργανισμού για τη διοργάνωση 9 διαδικτυακών σεμιναρίων και την προετοιμασία αρκετών δημοσιεύσεων και βίντεο το 2022· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ο Οργανισμός διατήρησε ισχυρή παρουσία στα μέσα ενημέρωσης και αύξησε τον αριθμό των συνδρομητών του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το 2022·

39.

τονίζει ότι το 2022 οι ευρωπαϊκές σιδηροδρομικές εταιρείες συνέχισαν να ανακάμπτουν από την πανδημία της COVID-19· η διαρκής ανθεκτικότητα του σιδηροδρομικού τομέα, σε συνδυασμό με τις χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αποτελούν δύο βασικούς παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην επιστροφή στα προ της πανδημίας επίπεδα στο μέλλον·

40.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι ισχύουσες απαιτήσεις για την αναφορά ατυχημάτων και συμβάντων στον τομέα της ασφάλειας των σιδηροδρόμων είναι κατακερματισμένες ανά την Ευρώπη, περιορίζονται μόνο σε εποπτική λειτουργία και δεν υποστηρίζονται από κατάλληλο εργαλείο, και καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να καλύψει αυτό το κενό και να παράσχει κάθε αναγκαία χρηματοδότηση για τον σκοπό αυτό·

41.

σημειώνει ότι, κατά την προσχώρησή τους στην Ένωση, οι υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες θα έχουν εφαρμόσει το πλαίσιο και το κεκτημένο της ΕΕ· επισημαίνει ότι αυτό θα επιτρέψει στους πολίτες της ΕΕ να χρησιμοποιούν τους σιδηροδρόμους ως φιλικό προς το περιβάλλον και ασφαλή τρόπο μεταφοράς και να μεταφέρουν τα εμπορεύματά τους από/προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς σιδηροδρομικοί εμπορευματικοί διάδρομοι συνδέουν σήμερα τα Δυτικά Βαλκάνια με την ΕΕ· τονίζει τον ρόλο που διαδραματίζουν ο ΜΠΒ και το έργο για τα Δυτικά Βαλκάνια καθώς στηρίζουν την εφαρμογή της οδηγίας για τη διαλειτουργικότητα και της οδηγίας για την ασφάλεια μεταξύ των δικαιούχων του έργου· σημειώνει επίσης ότι αυτό θα αποτελέσει τη βάση για το άνοιγμα της αγοράς σιδηροδρομικών υπηρεσιών και αδιάλειπτων σιδηροδρομικών διαδρομών από και προς αυτή τη γειτονική περιοχή·

42.

παραπέμπει, όσον αφορά τις άλλες παρατηρήσεις οριζόντιου χαρακτήρα που συνοδεύουν την απόφαση απαλλαγής, στο ψήφισμά του της 11ης Απριλίου 2024 (3) σχετικά με τις επιδόσεις, τη χρηματοοικονομική διαχείριση και τον έλεγχο των οργανισμών.

(1) ΕΕ C 38 της 31.1.2023, σ. 51.

(2) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/764 της Επιτροπής, της 2ας Μαΐου 2018, σχετικά με τα τέλη και τις επιβαρύνσεις που πρέπει να καταβάλλονται στον Οργανισμό Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους όρους πληρωμής τους (ΕΕ L 129 της 25.5.2018, σ. 68).

(3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2024)0280.