European flag

Επίσημη Εφημερίδα
της Ευρωπαϊκής Ένωσης

EL

Σειρά L


2024/1211

3.5.2024

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΑ ΓΡΑΜΜΗ (ΕΕ) 2024/1211 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

της 16ης Απριλίου 2024

σχετικά με την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων σε ευρώ από το Ευρωσύστημα προς κεντρικές τράπεζες και χώρες εκτός ζώνης ευρώ και προς διεθνείς οργανισμούς (ΕΚΤ/2024/13)

(αναδιατύπωση)

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη το καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και ιδίως τα άρθρα 12.1, 14.3 και 23,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2021/564 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ/2021/9) (1) πρόκειται να υποστεί τροποποίηση σειράς διατάξεών της. Για λόγους σαφήνειας θα πρέπει να αναδιατυπωθεί.

(2)

Με γνώμονα τον ρόλο του ευρώ ως διεθνούς αποθεματικού νομίσματος το Ευρωσύστημα έχει αναπτύξει πλαίσιο για την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων σε ευρώ σε κεντρικές τράπεζες, σε νομισματικές αρχές και χώρες εκτός ζώνης ευρώ και σε διεθνείς οργανισμούς. Οι υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος (ΥΔΔΕ) βρίσκονται στον πυρήνα του εν λόγω πλαισίου και περιλαμβάνουν ένα σαφώς καθορισμένο σύνολο τυποποιημένων υπηρεσιών που επιτρέπουν σε πελάτες να διαχειρίζονται με ολοκληρωμένο τρόπο τα διαθέσιμά τους σε ευρώ μέσω μίας και μόνο κεντρικής τράπεζας του Ευρωσυστήματος.

(3)

Σύμφωνα με το άρθρο 23 του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (εφεξής το «καταστατικό του ΕΣΚΤ»), σε συνδυασμό με το άρθρο 42.4 αυτού, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ μπορούν να συνάπτουν σχέσεις με κεντρικές τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε άλλες χώρες και, όπου ενδείκνυται, με διεθνείς οργανισμούς και να διεξάγουν παντός τύπου τραπεζικές συναλλαγές με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς.

(4)

Κατά την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων σε πελάτες το Ευρωσύστημα θα πρέπει να ενεργεί ως ενιαίο σύστημα, ανεξαρτήτως της κεντρικής τράπεζας του Ευρωσυστήματος μέσω της οποίας παρέχονται οι εν λόγω υπηρεσίες. Ενόψει τούτου, η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή έχει ως στόχο να διασφαλίσει μεταξύ άλλων ότι οι υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος παρέχονται με τυποποιημένο τρόπο βάσει εναρμονισμένων όρων και προϋποθέσεων και ότι η ΕΚΤ, οι πάροχοι ΥΔΔΕ του Ευρωσυστήματος ή το ίδιο το Ευρωσύστημα, κατά περίπτωση, λαμβάνουν επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες αυτές.

(5)

Το σύνολο των πληροφοριών, στοιχείων και εγγράφων που συντάσσουν και/ή ανταλλάσσουν μεταξύ τους οι κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος έχουν εμπιστευτικό χαρακτήρα και διέπονται από το άρθρο 37 του καταστατικού του ΕΣΚΤ, περιλαμβανομένων των πληροφοριών, στοιχείων και εγγράφων που προέρχονται από πελάτες. Η ανταλλαγή πληροφοριών που περιέχουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με την εφαρμοστέα ενωσιακή νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων.

(6)

Σύμφωνα με το άρθρο 1 στοιχείο γ) της κατευθυντήριας γραμμής (ΕΕ) 2019/671 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ/2019/7) (2), οι διατάξεις της δεν έχουν εφαρμογή σε συναλλαγές και καταθέσεις πραγματοποιούμενες στο πλαίσιο των υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος. Προς άρση κάθε αμφιβολίας και για λόγους ασφάλειας δικαίου αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί στην παρούσα κατευθυντήρια γραμμή.

(7)

Το διοικητικό συμβούλιο έκρινε ότι απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τον τοκισμό καταθέσεων μη σχετιζόμενων με τη νομισματική πολιτική. Τα επιτόκια που εφαρμόζονται στις εν λόγω καταθέσεις καθορίζονται σε διάφορες νομικές πράξεις. Προς βελτίωση της διαφάνειας, καθώς και της συνοχής των συναφών νομικών πράξεων μεταξύ τους, είναι σκόπιμος ο διεξοδικός καθορισμός των επιτοκίων σε ενιαία νομική πράξη, ώστε να διευκολύνεται η γνωστοποίησή τους και να καθίστανται δυνατές οι προσαρμογές τους στο μέλλον. Συνακόλουθα, οι κανόνες τοκισμού καταθέσεων πραγματοποιούμενων στο πλαίσιο των υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος περιλαμβάνουν παραπομπές στις σχετικές διατάξεις της απόφασης (ΕΕ) 2024/1209 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ/2024/11) (3), η οποία συνιστά την ενιαία νομική πράξη που καθορίζει το επιτόκιο των καταθέσεων που δεν σχετίζονται με τη νομισματική πολιτική.

(8)

Για λόγους ασφάλειας δικαίου καθίσταται αναγκαία η ευθυγράμμιση των ημερομηνιών εφαρμογής της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής και της απόφασης (ΕΕ) 2024/1209 (ΕΚΤ/2024/11). Ως εκ τούτου, η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή θα πρέπει να εφαρμοστεί από την 1η Δεκεμβρίου 2024,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΑ ΓΡΑΜΜΗ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

Η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή καθορίζει το πλαίσιο βάσει του οποίου οι κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος παρέχουν υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος σε πελάτες.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

1)

ως «διεθνής οργανισμός» νοείται κάθε οργανισμός, πλην θεσμικού οργάνου ή οργανισμού της Ένωσης, που ιδρύεται με διεθνή συνθήκη ή δυνάμει διεθνούς συνθήκης·

2)

ως «υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος» ή «ΥΔΔΕ» νοούνται οι υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του άρθρου 3 τις οποίες μπορούν να παρέχουν πάροχοι ΥΔΔΕ σε πελάτες, επιτρέποντάς τους να διαχειρίζονται τα διαθέσιμά τους με ολοκληρωμένο τρόπο μέσω ενός ή περισσότερων παρόχων ΥΔΔΕ·

3)

ως «πελάτης» νοείται κεντρική τράπεζα (συμπεριλαμβανομένης νομισματικής αρχής) ή χώρα (συμπεριλαμβανομένης δημόσιας αρχής ή κυβερνητικής υπηρεσίας) εκτός ζώνης ευρώ ή διεθνής οργανισμός που αποτελεί αποδέκτη υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος οι οποίες παρέχονται από μία ή περισσότερες κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος·

4)

ως «κεντρική τράπεζα του Ευρωσυστήματος» νοείται η ΕΚΤ ή εθνική κεντρική τράπεζα κράτους μέλους με νόμισμα το ευρώ·

5)

ως «πάροχος ΥΔΔΕ» νοείται κεντρική τράπεζα του Ευρωσυστήματος η οποία παρέχει σε πελάτη το σύνολο ή υποσύνολο των υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος, ανεξάρτητα από το αν η ίδια έχει συνάψει σύμβαση με τον πελάτη·

6)

ως «επενδυτική διευκόλυνση κατηγορίας 1» νοείται περιορισμένου ύψους διευκόλυνση επένδυσης πραγματοποιούμενης απευθείας με πάροχο ΥΔΔΕ·

7)

ως «επενδυτική διευκόλυνση κατηγορίας 2» νοείται διευκόλυνση επένδυσης πραγματοποιούμενης για λογαριασμό του πελάτη στην αγορά με αντισυμβαλλόμενους που επιλέγει ο πάροχος ΥΔΔΕ·

8)

ο όρος «για λογαριασμό του πελάτη» έχει την έννοια ότι ο πάροχος ΥΔΔΕ ενεργεί ως αντιπρόσωπος του πελάτη με οποιονδήποτε από τους ακόλουθους τρόπους: α) σε γνωστοποιημένη βάση, όταν ο πάροχος ΥΔΔΕ ενεργεί στο όνομα και για λογαριασμό του πελάτη του έναντι του αντισυμβαλλομένου του, δηλαδή γνωστοποιεί την ταυτότητα του πελάτη του και το γεγονός ότι ο ίδιος ενεργεί ως αντιπρόσωπός του· ή β) σε μη γνωστοποιημένη βάση, όταν ο πάροχος ΥΔΔΕ ενεργεί για λογαριασμό, αλλά όχι στο όνομα του πελάτη του, έναντι του αντισυμβαλλομένου του, δηλαδή γνωστοποιεί το γεγονός ότι ενεργεί ως αντιπρόσωπος για λογαριασμό του πελάτη του, χωρίς όμως να γνωστοποιεί την ταυτότητα του τελευταίου·

9)

ως «πλεονάζον ταμειακό υπόλοιπο» νοείται υπόλοιπο το οποίο στη διάρκεια οποιασδήποτε ημέρας δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο πλαίσιο της επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 1 ή της επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 2·

10)

ο όρος «για ίδιο λογαριασμό» έχει την έννοια ότι ο πάροχος ΥΔΔΕ ενεργεί στο όνομα και για λογαριασμό του ιδίου έναντι των πελατών του και των αντισυμβαλλομένων·

11)

ως «διαθέσιμα» νοούνται μετρητά σε ευρώ, καθώς και τίτλοι σε ευρώ που περιλαμβάνονται στον κατάλογο αποδεκτών εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων του Ευρωσυστήματος ο οποίος δημοσιεύεται και ενημερώνεται καθημερινά στον ιστότοπο της ΕΚΤ σύμφωνα με το άρθρο 61 της κατευθυντήριας γραμμής (ΕΕ) 2015/510 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ/2014/60) (4), με εξαίρεση:

α)

τίτλους που εμπίπτουν στην κατηγορία περικοπών αποτίμησης V (προϊόντα τιτλοποίησης) της κατευθυντήριας γραμμής (ΕΕ) 2016/65 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ/2015/35) (5)·

β)

μετρητά και τίτλους που διακρατούνται αποκλειστικά για σκοπούς εκπλήρωσης συνταξιοδοτικών και συναφών υποχρεώσεων πελάτη έναντι εν ενεργεία ή συνταξιοδοτημένων μελών του προσωπικού του·

γ)

μετρητά και τίτλους που διακρατούνται αποκλειστικά για τους ακόλουθους σκοπούς ή στους ακόλουθους λογαριασμούς:

i)

για αναδιάρθρωση δημόσιου χρέους στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών ή σε λογαριασμούς κεφαλαίων προερχόμενων από δάνεια άλλων προγραμμάτων στο βαθμό που τα κεφάλαια δεν είναι ελεύθερα διαθέσιμα από τον κάτοχο του λογαριασμού (π.χ. κεφάλαια τηρούμενα υποχρεωτικά σε δεσμευμένους λογαριασμούς μέχρι την οικεία αποπληρωμή)·

ii)

στον λογαριασμό αριθ. 1, στον λογαριασμό αριθ. 2 ή στον λογαριασμό τίτλων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου· και

iii)

για καταβολή εισφορών κρατών μελών της ζώνης του ευρώ σε διεθνείς τράπεζες ανάπτυξης·

δ)

κατηγορίες τίτλων σε ευρώ, όπως εκάστοτε καθορίζονται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου.

Άρθρο 3

Υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος

Οι πάροχοι ΥΔΔΕ μπορούν να παρέχουν σε πελάτες το σύνολο ή υποσύνολο των παρακάτω υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος σύμφωνα με την παρούσα κατευθυντήρια γραμμή. Όπου κρίνεται σκόπιμο, εφαρμόζεται το επιτόκιο που προβλέπεται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 της απόφασης (ΕΕ) 2024/1209 (ΕΚΤ/2024/11):

1)

τις ακόλουθες υπηρεσίες λογαριασμών ταμειακών διαθεσίμων:

α)

άνοιγμα και διαχείριση λογαριασμών ταμειακών διαθεσίμων·

β)

εκτέλεση και καταχώριση εισερχόμενων και εξερχόμενων πληρωμών χωρίς χρήση μετρητών σε σχέση με υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος·

2)

τις ακόλουθες υπηρεσίες θεματοφυλακής:

α)

άνοιγμα και διαχείριση λογαριασμών τίτλων και παροχή υπηρεσιών ασφαλούς φύλαξης με έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους τρόπους, στο πλαίσιο των οποίων οι πάροχοι ΥΔΔΕ μπορούν ελεύθερα να επιλέγουν τον θεματοφύλακα και τις ρυθμίσεις διακανονισμού που επιθυμούν να προσφέρουν στους πελάτες τους:

i)

λογαριασμό στο τοπικό κεντρικό αποθετήριο τίτλων (ΚΑΤ)·

ii)

εξ αποστάσεως πρόσβαση σε ΚΑΤ ή διεθνές ΚΑΤ·

iii)

διμερείς συμφωνίες μεταξύ παρόχου ΥΔΔΕ και της εθνικής κεντρικής τράπεζας της χώρας έκδοσης των οικείων τίτλων·

β)

χορήγηση αντιγράφων κίνησης λογαριασμών θεματοφυλακής στο τέλος του μήνα, με δυνατότητα χορήγησής τους και σε οποιαδήποτε άλλη ημερομηνία κατόπιν αιτήματος του πελάτη·

γ)

διαβίβαση αντιγράφων κίνησης λογαριασμών μέσω του δικτύου SWIFT σε όσους πελάτες έχουν τη δυνατότητα λήψης τέτοιων αντιγράφων μέσω SWIFT, καθώς και με άλλο πρόσφορο μέσο προκειμένου για πελάτες που στερούνται της δυνατότητας αυτής·

δ)

γνωστοποίηση εταιρικών πράξεων που αφορούν τα διαθέσιμα τίτλων πελατών, όπως για παράδειγμα πληρωμές τοκομεριδίων και εξοφλήσεις·

ε)

διεκπεραίωση εταιρικών πράξεων εκ μέρους πελατών·

στ)

παροχή ρυθμίσεων διευκόλυνσης σε προγράμματα αυτόματου δανεισμού τίτλων μεταξύ πελατών και τρίτων αντιπροσώπων των πελατών, με ορισμένους περιορισμούς, είτε μέσω προγραμμάτων των οποίων τη λειτουργία διαχειρίζονται ΚΑΤ ή διεθνή ΚΑΤ είτε μέσω τρίτων αντιπροσώπων. Όπου κρίνεται αναγκαίο εκτελούνται συμφωνίες προκειμένου να παρέχεται στον αντιπρόσωπο δανεισμού τίτλων (ΚΑΤ, διεθνές ΚΑΤ ή τρίτο αντιπρόσωπο) πρόσβαση στα διαθέσιμα τίτλων των πελατών. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να καθίσταται αναγκαίο το άνοιγμα πρόσθετων υπολογαριασμών για τον πελάτη, για παράδειγμα όταν ο ίδιος δεν επιθυμεί την πρόσβαση του αντιπροσώπου στο σύνολο των διαθεσίμων του σε τίτλους ή όταν ο πάροχος ΥΔΔΕ δεν επιθυμεί την πρόσβαση του αντιπροσώπου στον κύριο λογαριασμό ταμειακών διαθεσίμων του πελάτη. Η διευκόλυνση αυτή παρέχεται μόνον εάν ο αντιπρόσωπος δανεισμού τίτλων είναι ίδρυμα αποδεκτό για τον πάροχο ΥΔΔΕ τόσο ως προς τη φήμη και το ιστορικό διακανονισμού του όσο και ως προς τη χώρα δραστηριοποίησης και/ή σύστασής του·

3)

τις ακόλουθες υπηρεσίες διακανονισμού:

α)

υπηρεσίες διακανονισμού χωρίς πληρωμή/με παράδοση έναντι πληρωμής για όλους τους τίτλους σε ευρώ για τους οποίους ορισμένος πάροχος ΥΔΔΕ παρέχει λογαριασμό τίτλων στον πελάτη, ενημερώνοντάς τον για τις ζεύξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται για τον διακανονισμό των συναλλαγών σε τίτλους που διακρατούν οι αντισυμβαλλόμενοι του πελάτη και τους κινδύνους από τη χρήση ζεύξεων μη αποδεκτών για πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος·

β)

επιβεβαίωση του διακανονισμού όλων των πράξεων μέσω του δικτύου SWIFT (ή με άλλα πρόσφορα μέσα προκειμένου για πελάτες στερούμενους της δυνατότητας λήψης αντιγράφων κίνησης λογαριασμών μέσω SWIFT)·

4)

τις ακόλουθες υπηρεσίες επενδύσεων ταμειακών διαθεσίμων διάρκειας μίας ημέρας:

α)

επενδυτική διευκόλυνση κατηγορίας 1 υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

i)

η επενδυτική διευκόλυνση κατηγορίας 1 περιορίζεται σε συνολικό ποσό οριζόμενο από το διοικητικό συμβούλιο για ολόκληρο το Ευρωσύστημα και μέρος αυτού του ποσού κατανέμεται σε κάθε πάροχο ΥΔΔΕ·

ii)

η ΕΚΤ παρακρατεί μέρος του συνολικού ποσού της επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 1 που ορίζεται από το διοικητικό συμβούλιο, δυνάμενη να το κατανείμει κατά την κρίση της εν μέρει ή εξολοκλήρου σε οποιονδήποτε πάροχο ΥΔΔΕ·

iii)

κατόπιν αιτήματος πελάτη, ο πάροχος ΥΔΔΕ μπορεί να κατανέμει στον πελάτη ποσό επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 1 κατ’ ανώτατο όριο που ορίζεται από το διοικητικό συμβούλιο ανά πελάτη προκειμένου για τη συγκεκριμένη επενδυτική διευκόλυνση. Εφόσον δεν ληφθεί η συγκατάθεση πελάτη κατά το άρθρο 5 παράγραφος 2, το όριο του πελάτη για τα υπόλοιπα της επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 1 ορίζεται σε μηδέν από τον πάροχο ΥΔΔΕ·

iv)

ο πάροχος ΥΔΔΕ μπορεί να μεταβάλλει το κατανεμηθέν ποσό της επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 1 μονομερώς και χωρίς τη συγκατάθεση του πελάτη·

v)

τα κεφάλαια που επενδύονται βάσει της επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 1 δεν αντιστρέφονται στην αγορά·

vi)

το ποσό πιστωτικών ή χρεωστικών τόκων των λογαριασμών πελατών υπολογίζεται σε καθημερινή βάση [με βάση το επιτόκιο ευρώSTR (βραχυπρόθεσμο επιτόκιο του ευρώ) που δημοσιεύεται σε δεδομένη εργάσιμη ημέρα του TARGET και τις συναλλαγές που διενεργήθηκαν και διακανονίστηκαν την προηγούμενη εργάσιμη ημέρα του TARGET] και πιστώνεται ή χρεώνεται στον αντίστοιχο λογαριασμό πελάτη το πολύ εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την τελευταία εργάσιμη ημέρα του προηγούμενου μήνα·

β)

επενδυτική διευκόλυνση κατηγορίας 2 υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

i)

εφόσον ορισμένος πελάτης εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εν λόγω επενδυτική διευκόλυνση, ο πάροχος ΥΔΔΕ επιδιώκει να επενδύσει για λογαριασμό του πελάτη τα σχετικά κεφάλαια σε αντισυμβαλλομένους που περιλαμβάνονται στον κατάλογο αντισυμβαλλομένων του·

ii)

οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται βάσει της επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 2 εκτελούνται με τη μέγιστη δυνατή επιμέλεια. Όλοι οι πιστωτικοί κίνδυνοι και τυχόν ζημίες βαρύνουν τον πελάτη·

iii)

αυτό το είδος επένδυσης πραγματοποιείται μόνον εάν το επιτόκιο υπερβαίνει το επιτόκιο των πλεοναζόντων ταμειακών υπολοίπων. Η συγκέντρωση επενδύσεων και οι ομαδοποιημένες συναλλαγές παραμένουν δυνατές·

γ)

πλεονάζοντα ταμειακά υπόλοιπα, με την επιφύλαξη της παραμονής τους στους οικείους λογαριασμούς ταμειακών διαθεσίμων·

5)

τις ακόλουθες υπηρεσίες καταθέσεων προθεσμίας:

α)

καταθέσεις προθεσμίας πελατών πραγματοποιούμενες για λογαριασμό του πελάτη, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

i)

οι συναλλαγές εκτελούνται κατόπιν αιτήματος του πελάτη (μέσω του δικτύου SWIFT ή με άλλα πρόσφορα μέσα προκειμένου για πελάτες στερούμενους της δυνατότητας λήψης αντιγράφων κίνησης μέσω SWIFT), το οποίο μπορεί να διαβιβάζεται μεμονωμένα ή στο πλαίσιο ρύθμισης πάγιας εντολής·

ii)

οι συναλλαγές πραγματοποιούνται με τους αντισυμβαλλομένους που περιλαμβάνονται στον κατάλογο αντισυμβαλλομένων του παρόχου ΥΔΔΕ·

iii)

όλοι οι πιστωτικοί κίνδυνοι και τυχόν ζημίες βαρύνουν τον πελάτη·

iv)

οι συναλλαγές εκτελούνται με τη μέγιστη δυνατή επιμέλεια·

β)

καταθέσεις προθεσμίας πελατών πραγματοποιούμενες για ίδιο λογαριασμό, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

i)

οι καταθέσεις προθεσμίας αντιστρέφονται αμέσως στην αγορά έναντι εξασφάλισης·

ii)

προσφέρεται ελάχιστη διάρκεια μίας ημέρας και μέγιστη διάρκεια 12 μηνών σε κατάθεση χωρίς περιορισμό ως προς την ημερομηνία αξίας της αρχικής τοποθέτησης, υπό την προϋπόθεση ότι ο πάροχος ΥΔΔΕ είναι σε θέση να εξουδετερώσει τον αντίκτυπο στη ρευστότητα·

iii)

το ελάχιστο ύψος κατάθεσης ανέρχεται σε 1 000 000 ευρώ·

6)

πραγματοποίηση επενδύσεων για λογαριασμό πελατών βάσει πάγιων εντολών τους ή επενδυτικής εντολής υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις και σύμφωνα με το σύνολο υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος:

α)

ο πάροχος ΥΔΔΕ μεριμνά ώστε οι ενδιαφερόμενοι πελάτες να υπογράφουν πληρεξούσιο προκειμένου να καθίσταται δυνατή η πραγματοποίηση επενδύσεων είτε βάσει πάγιων εντολών τους είτε βάσει επενδυτικής εντολής·

β)

το πληρεξούσιο του στοιχείου α) πρέπει να αναφέρει τα σχετικά ποσά και τη συχνότητα των πάγιων εντολών. Τα κεφάλαια που απαιτούνται για την κάλυψη του κόστους της συναλλαγής που εκτελείται βάσει πάγιων εντολών κατατίθενται στον λογαριασμό ταμειακών διαθεσίμων που τηρεί ο πελάτης στον πάροχο ΥΔΔΕ το αργότερο ως το πέρας των εργασιών της ημερομηνίας διακανονισμού ή και νωρίτερα σε χρόνο που τυχόν ορίζει η μεμονωμένη σύμβαση ΥΔΔΕ·

γ)

οι πάγιες εντολές εκτελούνται αυτόματα, εκτός εάν ο πελάτης δώσει διαφορετική εντολή δύο εργάσιμες ημέρες πριν από την εκτέλεσή τους·

7)

εκτέλεση εντολών πελατών για αγορές ή πωλήσεις τίτλων στη δευτερογενή αγορά που καλύπτουν τίτλους του πλήρους φάσματος αποδεκτών τίτλων για τους οποίους παρέχονται λογαριασμοί τίτλων κατά το σημείο 2) στοιχείο α), υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)

οι κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος εκτελούν τις εντολές για αγορές ή πωλήσεις τίτλων για λογαριασμό του πελάτη ή για ίδιο λογαριασμό·

β)

οι εντολές εκτελούνται με τη μέγιστη δυνατή επιμέλεια·

γ)

τα κεφάλαια που απαιτούνται για την κάλυψη του κόστους συναλλαγής που εκτελείται βάσει τέτοιας εντολής κατατίθενται στον λογαριασμό ταμειακών διαθεσίμων που τηρεί ο πελάτης στον πάροχο ΥΔΔΕ το αργότερο ως το πέρας των εργασιών της ημερομηνίας διακανονισμού ή και νωρίτερα σε χρόνο που τυχόν ορίζει η μεμονωμένη σύμβαση ΥΔΔΕ·

8)

τις ακόλουθες υπηρεσίες συναλλαγών ξένου συναλλάγματος (ευρώ έναντι άλλων νομισμάτων και χρυσού), καθώς και συμφωνιών αγοράς και επαναπώλησης (reverse repos) σε ευρώ:

α)

οριστικές (spot) αγορές ή πωλήσεις για ίδιο λογαριασμό·

β)

συμφωνίες ανταλλαγής (swaps) για ίδιο λογαριασμό·

Οι υπηρεσίες συναλλαγών ξένου συναλλάγματος του Ευρωσυστήματος που παρέχουν οι πάροχοι ΥΔΔΕ για ίδιο λογαριασμό εκτελούνται στο όνομά τους και μπορούν να υπόκεινται στις κατευθυντήριες γραμμές που εκδίδει η ΕΚΤ βάσει του άρθρου 31 του καταστατικού του ΕΣΚΤ, οι οποίες καθορίζουν τα όρια βάσης μέχρι τα οποία οι εθνικές κεντρικές τράπεζες μπορούν να διενεργούν διάφορα είδη πράξεων συναλλάγματος σε δεδομένη ημέρα χωρίς την έγκριση της ΕΚΤ, και καθ’ υπέρβαση των οποίων αυτό δεν τους επιτρέπεται χωρίς την προηγούμενη έγκριση της ΕΚΤ. Εφόσον οι συναλλαγές που εκτελούνται σύμφωνα με την παρούσα κατευθυντήρια γραμμή υπόκεινται στις κατευθυντήριες γραμμές που εκδίδει η ΕΚΤ βάσει του άρθρου 31 του καταστατικού του ΕΣΚΤ, εφαρμόζονται και αυτές.

Άρθρο 4

Έξοδα και χρεώσεις υπηρεσιών

Οι πάροχοι ΥΔΔΕ χρεώνουν στους πελάτες τους τα ακόλουθα έξοδα και χρεώσεις υπηρεσιών:

1)

για την ανάκτηση του εσωτερικού κόστους των υπηρεσιών θεματοφυλακής και διακανονισμού που παρέχονται στους πελάτες για το φάσμα των αποδεκτών τίτλων του άρθρου 3 σημεία 2) και 3) ισχύουν οι ακόλουθες προμήθειες, όπως καθορίζονται από το διοικητικό συμβούλιο:

α)

προμήθεια θεματοφυλακής υπολογιζόμενη σε σχέση με την ποσότητα των τίτλων·

β)

προμήθεια συναλλαγής χρεούμενη με βάση τα ακόλουθα:

i)

κάθε φορά που τίτλοι κατατίθενται για ασφαλή φύλαξη ή αναλαμβάνονται από αυτή· ή

ii)

για κάθε συναλλαγή δανεισμού τίτλων στην οποία ο πάροχος ΥΔΔΕ έχει άμεση επιχειρησιακή συμμετοχή·

2)

για την εκτέλεση εντολών για αγορές ή πωλήσεις τίτλων το εσωτερικό κόστος καλύπτεται με εφαρμογή περιθωρίου που καθορίζεται από τον πάροχο ΥΔΔΕ ανά συναλλαγή. Τυχόν εξωτερικές προμήθειες, όπως για παράδειγμα προμήθειες τις οποίες χρεώνουν ΚΑΤ, διεθνή ΚΑΤ και ανταποκρίτριες κεντρικές τράπεζες στο πλαίσιο διμερών ρυθμίσεων, μετακυλίονται εξολοκλήρου στους πελάτες. Οι εν λόγω προμήθειες μπορούν να ποικίλλουν και δεν είναι εναρμονισμένες σε επίπεδο Ευρωσυστήματος·

3)

οι προμήθειες που χρεώνονται στους πελάτες για επενδύσεις βάσει παγίων εντολών ή επενδυτικής εντολής είναι αυτές που ισχύουν για την πράξη που αφορά τους υποκείμενους τίτλους ή την υπηρεσία ταμειακών διαθεσίμων. Για την εκτέλεση πάγιων εντολών δεν επιβάλλονται χωριστές ή πρόσθετες προμήθειες. Η προμήθεια για επενδυτική εντολή καθορίζεται από τον πάροχο ΥΔΔΕ·

4)

για το κόστος που προκύπτει κατά την παροχή υπηρεσιών συναλλαγών ξένου συναλλάγματος για ίδιο λογαριασμό ο πάροχος ΥΔΔΕ εφαρμόζει περιθώριο μεταξύ της τιμής αγοράς ή πώλησης του ξένου συναλλάγματος, όπως αυτή καθορίζεται από τον ίδιο, και της επικρατούσας τιμής της αγοράς με βάση μεμονωμένη συναλλαγή·

5)

οι πελάτες μεριμνούν ώστε τα υπόλοιπα των λογαριασμών ταμειακών διαθεσίμων τους ως το πέρας των εργασιών κάθε εργάσιμης ημέρας να είναι ίσα ή μεγαλύτερα του μηδενός.

Άρθρο 5

Πληροφόρηση σχετική με τις υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος

1.   Οι πάροχοι ΥΔΔΕ παρέχουν στην ΕΚΤ κάθε πληροφορία σχετική με την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος σε πελάτες και όταν τους προσεγγίζει υποψήφιος πελάτης την ενημερώνουν σχετικά. Η ΕΚΤ μπορεί να ανταλλάσσει σχετικές πληροφορίες εντός της ίδιας και εντός του Ευρωσυστήματος αυστηρά βάσει της αρχής της ανάγκης γνώσης. Η ανταλλαγή πληροφοριών που περιέχουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα πραγματοποιείται σύμφωνα με την εφαρμοστέα ενωσιακή νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων. Οι πληροφορίες που ανταλλάσσονται δεν περιλαμβάνουν στοιχεία συναλλαγών αναλυόμενα κατά πελάτη.

2.   Οι πάροχοι ΥΔΔΕ επιδιώκουν να λαμβάνουν τη συγκατάθεση του πελάτη στην αποκάλυψη της ταυτότητάς του στο Ευρωσύστημα για τους ακόλουθους σκοπούς:

α)

ανάλυση των υπηρεσιών και των όρων διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος, συμπεριλαμβανομένης της κατανομής της επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 1·

β)

προστασία πελατών και λοιπών παρόχων ΥΔΔΕ από ζημίες μέσω του εντοπισμού μειζόνων συμβάντων, δηλαδή κυβερνοεπιθέσεων, περιστατικών τεχνικής ή επιχειρησιακής αστοχίας ή απάτης από την πλευρά του πελάτη·

γ)

υποστήριξη πράξεων δανεισμού/πώλησης και επαναγοράς (repo) διενεργούμενων με τον πελάτη· και

δ)

εκτέλεση λοιπών καθηκόντων του Ευρωσυστήματος ή συμβουλευτικών λειτουργιών στο πλαίσιο της εντολής της ΕΚΤ.

3.   Εάν πελάτης δεν συγκατατεθεί σε γνωστοποίηση της ταυτότητάς του για τους σκοπούς της παραγράφου 2, ο πάροχος ΥΔΔΕ παρέχει στην ΕΚΤ τις σχετικές πληροφορίες (μέσω ψευδωνυμοποιημένου αριθμητικού κωδικού αναγνώρισης) χωρίς να αποκαλύπτει την ταυτότητα του πελάτη, και ορίζει ως μηδενικό το όριο του πελάτη για τα υπόλοιπα της επενδυτικής διευκόλυνσης κατηγορίας 1.

4.   Η ΕΚΤ μπορεί να ζητήσει από τους παρόχους ΥΔΔΕ να της παρέχουν ad hoc πληροφορίες σχετικά με οποιονδήποτε πελάτη σε εξαιρετικές περιστάσεις, όπως όταν ο πελάτης ενδέχεται να υπόκειται σε κυρώσεις ή περιοριστικά μέτρα, και μπορεί να ανταλλάσσει τις πληροφορίες αυτές εντός του Ευρωσυστήματος. Οι πάροχοι ΥΔΔΕ αποστέλλουν στον πελάτη πληροφορίες σχετικά με την εν λόγω ad hoc ανταλλαγή πληροφοριών το συντομότερο δυνατό.

5.   Οι κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος ενημερώνουν την ΕΚΤ σχετικά με την παροχή κάθε υπηρεσίας σε ευρώ η οποία αφορά την επένδυση διαθεσίμων, δεν περιλαμβάνεται στο άρθρο 3 και, ως εκ τούτου, δεν διέπεται από την παρούσα κατευθυντήρια γραμμή, ορίζοντας το είδος της υπηρεσίας και τους εφαρμοστέους όρους και προϋποθέσεις.

Άρθρο 6

Απαγόρευση και αναστολή της παροχής υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος

1.   Ο πελάτης υποχρεούται να συμμορφώνεται με το σύνολο της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας περί κυρώσεων ή περιοριστικών μέτρων και πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, εφόσον και στον βαθμό που η εν λόγω νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένων τυχόν οδηγιών των αρμόδιων αρχών, έχει εφαρμογή στον ίδιο. Επίσης, ο πελάτης επιβεβαιώνει στον πάροχο ΥΔΔΕ ότι συμμορφώνεται με την εν λόγω νομοθεσία και ότι δεν εμπλέκεται σε οποιασδήποτε μορφής νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

2.   Οι πάροχοι ΥΔΔΕ μπορούν να περιορίζουν ή να αναστέλλουν την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος σε πελάτη ή να τον εξαιρούν από την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

α)

εάν ο πελάτης δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις της παραγράφου 1·

β)

εάν ο πελάτης και/ή τα διαθέσιμά του υπόκεινται σε κυρώσεις ή περιοριστικά μέτρα που επιβάλλονται από την ενωσιακή και/ή την εθνική νομοθεσία·

γ)

εάν ο πελάτης δεν συμμορφώνεται με υποχρεώσεις από την παρούσα κατευθυντήρια γραμμή ή τη μεμονωμένη σύμβαση ΥΔΔΕ.

3.   Πάροχος ΥΔΔΕ, ο οποίος αρνείται να παράσχει υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος σε πελάτη ή περιορίζει την παροχή τους λόγω της λήψης μέτρου ή απόφασης διαφορετικών από εκείνα της παραγράφου 1, ενημερώνει αμέσως την ΕΚΤ. Η ΕΚΤ με τη σειρά της ενημερώνει αμέσως τις λοιπές κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος. Κανένα τέτοιο μέτρο ή καμία τέτοια απόφαση δεν εμποδίζει τις λοιπές κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος να παρέχουν υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος στους εν λόγω πελάτες.

Άρθρο 7

Αρμοδιότητα και ευθύνη όσον αφορά τις υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος

1.   Κάθε πάροχος ΥΔΔΕ είναι αρμόδιος για την εκτέλεση τυχόν συμβατικών ή άτυπων ρυθμίσεων με τους πελάτες του που αφορούν υπηρεσίες διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος και είναι υπεύθυνος για τις υπηρεσίες τις οποίες παρέχει. Η ύπαρξη τέτοιας ρύθμισης δεν δημιουργεί αφ’ εαυτής οποιασδήποτε φύσης δικαιώματα πελάτη έναντι λοιπών κεντρικών τραπεζών του Ευρωσυστήματος.

2.   Προς αποφυγή καταστάσεων ασυμβίβαστων με τη νομισματική και συναλλαγματική πολιτική του Ευρωσυστήματος, ο πάροχος ΥΔΔΕ μπορεί να διατυπώνει προτάσεις προς τους πελάτες αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα και την εκτέλεση συναλλαγής, χωρίς να ευθύνεται για τυχόν συνέπειες των προτάσεών του για τους πελάτες.

Άρθρο 8

Συμβατικές ρυθμίσεις με πελάτες

1.   Οι πάροχοι ΥΔΔΕ διασφαλίζουν ότι οι συμβατικές ρυθμίσεις που συνομολογούν με πελάτες εφαρμόζουν τις διατάξεις της παρούσας κατευθυντήριας γραμμής.

2.   Εάν ο πελάτης δεν συμφωνεί με αλλαγές που είναι αναγκαίες για να διασφαλιστεί ότι η συμβατική του ρύθμιση με τον πάροχο ΥΔΔΕ συνάδει με την παρούσα κατευθυντήρια γραμμή, ο πάροχος ΥΔΔΕ λύει τη συμβατική ρύθμιση. Όπου η αλλαγή αφορά συγκεκριμένη υπηρεσία και όχι το σύνολο των υπηρεσιών, ο πάροχος ΥΔΔΕ μπορεί να επιλέξει να πάψει να παρέχει μόνο την υπηρεσία την οποία αφορά η σχετική αλλαγή.

Άρθρο 9

Ρόλος της ΕΚΤ

Η ΕΚΤ συντονίζει την εν γένει παροχή των υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος και το πλαίσιο της σχετικής πληροφόρησης, μπορεί δε προς τούτο να θεσπίζει εσωτερικές τεχνικές προδιαγραφές. Κάθε κεντρική τράπεζα του Ευρωσυστήματος που καθίσταται ή παύει να είναι πάροχος ΥΔΔΕ ενημερώνει σχετικά την ΕΚΤ.

Άρθρο 10

Μη εφαρμογή της κατευθυντήριας γραμμής (ΕΕ) 2019/671 (ΕΚΤ/2019/7)

Σύμφωνα με το άρθρο 1 στοιχείο γ) της κατευθυντήριας γραμμής (ΕΕ) 2019/671 (ΕΚΤ/2019/7), οι διατάξεις της εν λόγω κατευθυντήριας γραμμής δεν εφαρμόζονται σε συναλλαγές και καταθέσεις πραγματοποιούμενες στο πλαίσιο των υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων του Ευρωσυστήματος.

Άρθρο 11

Κατάργηση της κατευθυντήριας γραμμής (ΕΕ) 2021/564 (ΕΚΤ/2021/9)

1.   Η κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2021/564 (ΕΚΤ/2021/9) καταργείται από την 1η Δεκεμβρίου 2024.

2.   Οι αναφορές στην καταργούμενη κατευθυντήρια γραμμή νοούνται ως αναφορές στην παρούσα κατευθυντήρια γραμμή και διαβάζονται σύμφωνα με τον πίνακα αντιστοιχίας του παραρτήματος.

Άρθρο 12

Έναρξη παραγωγής αποτελεσμάτων

1.   Η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή αρχίζει να παράγει αποτελέσματα την ημέρα της κοινοποίησής της στις εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ.

2.   Οι κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος συμμορφώνονται με την παρούσα κατευθυντήρια γραμμή από την 1η Δεκεμβρίου 2024.

Άρθρο 13

Αποδέκτες

Η παρούσα κατευθυντήρια γραμμή απευθύνεται σε όλες τις κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος.

Φρανκφούρτη, 16 Απριλίου 2024.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ

Η Πρόεδρος της ΕΚΤ

Christine LAGARDE


(1)  Κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2021/564 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 17ης Μαρτίου 2021, σχετικά με την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης διαθεσίμων σε ευρώ από το Ευρωσύστημα προς κεντρικές τράπεζες και χώρες εκτός ζώνης ευρώ και προς διεθνείς οργανισμούς και με την κατάργηση της κατευθυντήριας γραμμής (EE) 2020/1284 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ/2021/9) (ΕΕ L 119 της 7.4.2021, σ. 121).

(2)  Κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2019/671 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 9ης Απριλίου 2019, σχετικά με εγχώριες πράξεις διαχείρισης ενεργητικού και παθητικού από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες (ΕΚΤ/2019/7) (ΕΕ L 113 της 29.4.2019, σ. 11).

(3)  Απόφαση (ΕΕ) 2024/1209 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 16ης Απριλίου 2024, σχετικά με τον τοκισμό καταθέσεων μη σχετιζόμενων με τη νομισματική πολιτική που τηρούνται στις εθνικές κεντρικές τράπεζες και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ/2024/11) (ΕΕ L, 2024/1209, 3.5.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2024/1209/oj).

(4)  Κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2015/510 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 19ης Δεκεμβρίου 2014, σχετικά με την εφαρμογή του πλαισίου νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος (ΕΚΤ/2014/60) (ΕΕ L 91 της 2.4.2015, σ. 3).

(5)  Κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2016/65 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 18ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με τις περικοπές αποτίμησης κατά την εφαρμογή του πλαισίου νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος (ΕΚΤ/2015/35) (ΕΕ L 14 της 21.1.2016, σ. 30).


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Πίνακας αντιστοιχίας

Κατευθυντήρια γραμμή (ΕΕ) 2021/564 (ΕΚΤ/2021/9)

Παρούσα κατευθυντήρια γραμμή

Άρθρο 1

Άρθρο 2

Άρθρο 3

Άρθρο 4

Άρθρο 5

Άρθρο 6

Άρθρο 7

Άρθρο 8

Άρθρο 9

Άρθρο 10

Άρθρο 11

Άρθρο 12

Άρθρο 1

Άρθρο 2

Άρθρο 3

Άρθρο 4

Άρθρο 5

Άρθρο 6

Άρθρο 7

Άρθρο 8

Άρθρο 9

Άρθρο 10

Άρθρο 11

Άρθρο 12

Άρθρο 13


ELI: http://data.europa.eu/eli/guideline/2024/1211/oj

ISSN 1977-0669 (electronic edition)