ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2023/2430 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

της 17ης Αυγούστου 2023

για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τους ελέγχους συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας για τον τομέα των οπωροκηπευτικών, ορισμένα μεταποιημένα οπωροκηπευτικά προϊόντα και τον τομέα της μπανάνας

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου (1), και ιδίως το άρθρο 90α παράγραφος 6 πρώτο εδάφιο στοιχείο γ) και το άρθρο 91 πρώτο εδάφιο στοιχεία β), στ) και ζ),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 θεσπίζει κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τον τομέα των οπωροκηπευτικών, τον τομέα των μεταποιημένων οπωροκηπευτικών προϊόντων και τον τομέα της μπανάνας. Αναθέτει επίσης στην Επιτροπή την αρμοδιότητα να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις όσον αφορά τους ελέγχους συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας και τις σχετικές κοινοποιήσεις.

(2)

Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2011 της Επιτροπής (2) προβλέπει πρότυπα εμπορίας και ελέγχους συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας για όλα τα νωπά οπωροκηπευτικά και απαιτήσεις για κοινοποιήσεις. Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1333/2011 της Επιτροπής (3) καθορίζει πρότυπα εμπορίας, τις διατάξεις ελέγχου τήρησης των εν λόγω προτύπων εμπορίας και τις απαιτήσεις κοινοποίησης στον τομέα της μπανάνας.

(3)

Για λόγους σαφήνειας, είναι σκόπιμο να ενσωματωθούν όλοι οι κανόνες σχετικά με τους ελέγχους συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας και τις απαιτήσεις για τις κοινοποιήσεις μη συμμόρφωσης όσον αφορά τα προϊόντα και τους τομείς που καλύπτονται από τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2023/2429 της Επιτροπής (4) σε έναν ενιαίο νέο κανονισμό, λαμβανομένης υπόψη της πείρας που αποκτήθηκε από την εφαρμογή των υφιστάμενων ειδικών κανονισμών. Επιπλέον, οι εκτελεστικοί κανονισμοί (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και (ΕΕ) αριθ. 1333/2011 καταργούνται με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2023/2429.

(4)

Για τους σκοπούς των επιλεκτικών ελέγχων που βασίζονται σε ανάλυση κινδύνου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 90α παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, είναι αναγκαίο να θεσπιστούν λεπτομερείς κανόνες για τους εν λόγω ελέγχους. Ειδικότερα, θα πρέπει να περιγραφεί λεπτομερώς ο ρόλος της ανάλυσης κινδύνου κατά την επιλογή προϊόντων για τους ελέγχους.

(5)	Κάθε κράτος μέλος ορίζει τους φορείς ελέγχου που είναι αρμόδιοι για τη διενέργεια των ελέγχων συμμόρφωσης σε κάθε στάδιο εμπορίας. Μια ενιαία αρμόδια αρχή θα πρέπει να είναι αρμόδια για τις επαφές και τον συντονισμό μεταξύ όλων των ορισθέντων φορέων ελέγχου.

(6)

Δεδομένου ότι η γνώση των εμπόρων και των βασικών τους χαρακτηριστικών αποτελεί απαραίτητο εργαλείο για την ανάλυση των κρατών μελών, καθίσταται αναγκαία η δημιουργία σε κάθε κράτος μέλος βάσης δεδομένων για τους εμπόρους στον τομέα των οπωροκηπευτικών και της μπανάνας. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι καλύπτονται όλοι οι παράγοντες της αλυσίδας εμπορίας και για λόγους ασφάλειας δικαίου, θα πρέπει να οριστεί λεπτομερώς ο όρος «έμπορος».

(7)

Οι έλεγχοι συμμόρφωσης πρέπει να πραγματοποιούνται με δειγματοληψίες και να επικεντρώνονται στους εμπόρους, για τους οποίους η πιθανότητα να διαθέτουν εμπορεύματα που δεν πληρούν τα πρότυπα εμπορίας είναι μεγάλη. Λαμβανομένων υπόψη των χαρακτηριστικών των εθνικών τους αγορών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίζουν κανόνες για την ιεράρχηση των ελέγχων όσον αφορά συγκεκριμένες κατηγορίες εμπόρων. Για λόγους διαφάνειας, οι κανόνες αυτοί θα πρέπει να κοινοποιούνται στην Επιτροπή.

(8)

Όταν οι έλεγχοι συμμόρφωσης εντοπίζουν πιθανές δόλιες ή παραπλανητικές πρακτικές σε σχέση με τα πρότυπα εμπορίας, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/625 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) και να ανταλλάσσουν κοινοποιήσεις απάτης σύμφωνα με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/1715 της Επιτροπής (6).

(9)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι εξαγωγές οπωροκηπευτικών σε τρίτες χώρες συμμορφώνονται με τα πρότυπα εμπορίας. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να πιστοποιούν τη συμμόρφωση με το μνημόνιο συμφωνίας της Γενεύης για την τυποποίηση των νωπών οπωροκηπευτικών και των ξηρών και αποξηραμένων καρπών, το οποίο συνάφθηκε στο πλαίσιο της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (ΟΕΕ/ΗΕ), και με το πρόγραμμα για την εφαρμογή των διεθνών προτύπων για τα οπωροκηπευτικά του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

(10)

Οι εισαγωγές οπωροκηπευτικών από τρίτες χώρες θα πρέπει να συμμορφώνονται με τα πρότυπα εμπορίας ή με ισοδύναμα με αυτά πρότυπα. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να διενεργούνται έλεγχοι συμμόρφωσης πριν από την είσοδο των εν λόγω εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, εκτός από την περίπτωση μικρών παρτίδων για τις οποίες οι φορείς ελέγχου θεωρούν ότι υπάρχει χαμηλός κίνδυνος. Θα πρέπει να προβλεφθεί ότι σε ορισμένες τρίτες χώρες που παρέχουν ικανοποιητικές εγγυήσεις συμμόρφωσης, οι έλεγχοι πριν από την εξαγωγή μπορούν να διενεργούνται από τους φορείς ελέγχου των εν λόγω τρίτων χωρών. Όταν εφαρμόζεται αυτή η επιλογή, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ελέγχουν τακτικά την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα των ελέγχων πριν από την εξαγωγή που διενεργούνται από φορείς ελέγχου τρίτων χωρών.

(11)

Τα οπωροκηπευτικά που υποβάλλονται σε έλεγχο συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας θα πρέπει να υπόκεινται στον ίδιο τύπο ελέγχου σε όλα τα στάδια της εμπορίας. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να εφαρμόζονται οι μέθοδοι ελέγχου του ΟΟΣΑ που συνιστώνται επίσης από την ΟΕΕ/ΗΕ. Θα πρέπει, ωστόσο, να προβλεφθούν ειδικές ρυθμίσεις όσον αφορά τους ελέγχους στο στάδιο της λιανικής πώλησης.

(12)	Προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή μεταξύ των προτύπων εμπορίας και των σχετικών με αυτά ελέγχων, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την ίδια ημέρα με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2023/2429.

(13)	Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής για την κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Κεφάλαιο I

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

Ο παρών κανονισμός θεσπίζει κανόνες σχετικά με:

α)	τους ελέγχους συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας για τους τομείς και τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2023/2429 σε όλα τα στάδια της εμπορίας· και

β)	τις απαιτήσεις για τις κοινοποιήσεις μη συμμόρφωσης μετά τους ελέγχους συμμόρφωσης.

ΚΕΦΆΛΑΙΟ II

ΕΛΕΓΧΟΙ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ

ΤΜΉΜΑ 1

Γενικές διατάξεις

Άρθρο 2

Αρχές συντονισμού και φορείς ελέγχου

1. Κάθε κράτος μέλος ορίζει:

α)	μία και μόνη αρμόδια αρχή αρμόδια για τον συντονισμό και τις επαφές στους τομείς που καλύπτει ο παρών κανονισμός (στο εξής: αρχή συντονισμού)· και

β)	φορέα ή φορείς ελέγχου υπεύθυνους για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού (στο εξής: φορείς ελέγχου).

2. Οι αρχές συντονισμού και οι φορείς ελέγχου που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μπορούν να είναι δημόσιοι ή ιδιωτικοί. Ωστόσο, την ευθύνη και στις δύο περιπτώσεις φέρουν τα κράτη μέλη.

Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή:

α)	την ονομασία, την ταχυδρομική διεύθυνση και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της αρχής συντονισμού που έχουν ορίσει σύμφωνα με την παράγραφο 1 στοιχείο α)·

β)	την ονομασία, την ταχυδρομική διεύθυνση και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των φορέων ελέγχου που έχουν ορίσει σύμφωνα με την παράγραφο 1 στοιχείο β)·

γ)	την ακριβή περιγραφή των αντίστοιχων πεδίων δραστηριότητας των φορέων ελέγχου που έχουν ορίσει.

3. Χρέη αρχής συντονισμού μπορούν να εκτελούν ο φορέας ελέγχου ή κάποιος από τους φορείς ελέγχου ή κάθε άλλος φορέας που ορίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 1.

4. Η Επιτροπή δημοσιοποιεί τον κατάλογο των αρχών συντονισμού που ορίζουν τα κράτη μέλη στον ιστότοπο Europa.

Άρθρο 3

Βάση δεδομένων εμπόρων

1. Τα κράτη μέλη δημιουργούν βάση δεδομένων όσον αφορά τους εμπόρους στους τομείς και τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2023/2429 (εφεξής «βάση δεδομένων εμπόρων»), υπό τους όρους που καθορίζονται στο παρόν άρθρο.

Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν κάθε άλλη βάση ή βάσεις δεδομένων που έχουν ήδη δημιουργήσει για άλλους σκοπούς.

2. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ως «έμπορος» νοείται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο:

α)

κατέχει τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2023/2429 με σκοπό:

i)	να τα παρουσιάσει ή να τα προσφέρει προς πώληση·

ii)	να τα πωλήσει·

iii)	να τα διαθέσει στην αγορά με οποιονδήποτε άλλο τρόπο· ή

β)	ασκεί πράγματι οποιαδήποτε από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο στοιχείο α) όσον αφορά τους τομείς και τα προϊόντα που υπόκεινται σε πρότυπα εμπορίας.

Οι δραστηριότητες που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο στοιχείο α) καλύπτουν:

α)	την εξ αποστάσεως πώληση είτε μέσω του διαδικτύου είτε με άλλον τρόπο·

β)	δραστηριότητες αυτού του είδους που ασκούνται από το φυσικό ή νομικό πρόσωπο για το ίδιο ή για λογαριασμό τρίτου·

γ)	δραστηριότητες που διεξάγονται στην Ένωση και/ή με εξαγωγές σε τρίτες χώρες και/ή εισαγωγές από τρίτες χώρες.

3. Τα κράτη μέλη προσδιορίζουν τους όρους υπό τους οποίους οι ακόλουθοι έμποροι πρέπει να περιλαμβάνονται ή όχι στη βάση δεδομένων εμπόρων:

α)	έμποροι των οποίων οι δραστηριότητες καλύπτουν προϊόντα που απαριθμούνται στο άρθρο 3 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2023/2429 ή προϊόντα που απαλλάσσονται από την υποχρέωση συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας σύμφωνα με το άρθρο 5 του ίδιου κανονισμού·

β)	φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων οι δραστηριότητες περιορίζονται στη μεταφορά εμπορευμάτων·

γ)	έμποροι των οποίων οι δραστηριότητες περιορίζονται στην πώληση στο στάδιο της λιανικής πώλησης.

4. Όταν η βάση δεδομένων εμπόρων αποτελείται από διάφορα διακριτά στοιχεία, η αρχή συντονισμού διασφαλίζει ότι η βάση δεδομένων, τα στοιχεία της και η επικαιροποίησή τους είναι ομοιογενή.

5. Η βάση δεδομένων εμπόρων περιλαμβάνει για κάθε έμπορο:

α)	τον αριθμό καταχώρισης, το όνομα, τη διεύθυνση και την ένδειξη των σχετικών τομέων ή προϊόντων στα οποία δραστηριοποιείται μεταξύ εκείνων που αναφέρονται στην παράγραφο 1·

β)	τις πληροφορίες που απαιτούνται για την κατάταξή του σε μία από τις κατηγορίες κινδύνου που αναφέρονται στο άρθρο 5 παράγραφος 3, ιδίως τη θέση που κατέχει στην αλυσίδα εμπορίας και πληροφορίες σχετικά με τη σημασία της επιχείρησης·

γ)	πληροφορίες όσον αφορά διαπιστώσεις από προηγούμενους ελέγχους για κάθε έμπορο·

δ)	κάθε άλλη πληροφορία που κρίνεται αναγκαία για τους ελέγχους, όπως πληροφορίες σχετικά με την ύπαρξη συστήματος διασφάλισης ποιότητας ή συστήματος αυτοελέγχου όσον αφορά τη συμμόρφωση με τα πρότυπα εμπορίας·

ε)	την ένδειξη αν ο έμπορος έχει εγκριθεί ή όχι σύμφωνα με το άρθρο 4.

Τα κράτη μέλη επικαιροποιούν τη βάση δεδομένων εμπόρων, όπου απαιτείται, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τις πληροφορίες που συλλέγονται κατά τους ελέγχους συμμόρφωσης.

6. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 3, όλοι οι έμποροι καταχωρίζονται και παρέχουν τις πληροφορίες που τα κράτη μέλη θεωρούν αναγκαίες για τη δημιουργία και την επικαιροποίηση της βάσης δεδομένων εμπόρων. Τα κράτη μέλη καθορίζουν τους όρους υπό τους οποίους οι έμποροι που δεν είναι εγκατεστημένοι στην επικράτειά τους αλλά ασκούν εμπορική δραστηριότητα σε αυτή περιλαμβάνονται στη βάση δεδομένων τους.

Άρθρο 4

Εγκεκριμένοι έμποροι

1. Τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στους εμπόρους που κατατάσσονται στην κατηγορία χαμηλότερου κινδύνου σύμφωνα με τους ελέγχους συμμόρφωσης που αναφέρονται στο άρθρο 5, κατόπιν αιτήματός τους και με την επιφύλαξη της παροχής ειδικών εγγυήσεων όσον αφορά τη συμμόρφωση με τα πρότυπα εμπορίας:

α)	να υπογράφουν το πιστοποιητικό συμμόρφωσης που αναφέρεται στο άρθρο 7·

β)	να χρησιμοποιούν, στην επισήμανση κάθε συσκευασίας στο στάδιο της αποστολής, το υπόδειγμα που παρατίθεται στο παράρτημα I για τα νωπά οπωροκηπευτικά και τις μπανάνες που παράγονται στην Ένωση· ή

γ)	να χρησιμοποιούν το πιστοποιητικό απαλλαγής που παρατίθεται στο παράρτημα II για τις μπανάνες που παράγονται σε τρίτες χώρες.

Τα κράτη μέλη μπορούν να περιορίζουν τις άδειες που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο σε έναν ή δύο από τους τομείς και τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2023/2429.

Το πιστοποιητικό απαλλαγής που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο στοιχείο γ) εφαρμόζεται στο σύνολο της αγοράς της Ένωσης για τις μπανάνες που εκφορτώνονται στο κράτος μέλος που χορήγησε την απαλλαγή.

2. Η άδεια χορηγείται για περίοδο τουλάχιστον ενός έτους.

3. Οι έμποροι που επωφελούνται από τη δυνατότητα που αναφέρεται στην παράγραφο 1:

α)	διαθέτουν προσωπικό επιθεώρησης που έχει λάβει κατάρτιση ή διαθέτει σχετική πείρα·

β)	διαθέτουν κατάλληλο εξοπλισμό για την προετοιμασία, τη συσκευασία και τον έλεγχο των προϊόντων·

γ)	αναλαμβάνουν τη δέσμευση να διενεργούν έλεγχο συμμόρφωσης στα εμπορεύματα που αποστέλλουν και να τηρούν μητρώο στο οποίο καταγράφουν όλους τους διενεργούμενους ελέγχους·

δ)	επιτρέπουν τη διενέργεια ελέγχων από τις αρχές συντονισμού.

4. Όταν ένας εγκεκριμένος έμπορος δεν συμμορφώνεται πλέον με τις απαιτήσεις της άδειάς του, το κράτος μέλος ανακαλεί την άδεια.

5. Τα κράτη μέλη καταρτίζουν κατάλογο με τους εγκεκριμένους εμπόρους, προσδιορίζοντας τον αριθμό καταχώρισης που αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφος 5 πρώτο εδάφιο στοιχείο α), καθώς και τα προϊόντα και την περίοδο για την οποία χορηγήθηκε η άδεια. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών αυτών.

ΤΜΉΜΑ 2

Έλεγχοι συμμόρφωσης που διενεργούνται από τα κράτη μέλη

Άρθρο 5

Έλεγχοι συμμόρφωσης

1. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι έλεγχοι συμμόρφωσης διενεργούνται επιλεκτικά, με βάση ανάλυση κινδύνου και με την κατάλληλη συχνότητα, ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση με τα πρότυπα εμπορίας που ορίζονται στα άρθρα 75 και 76 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2023/2429.

Τα κριτήρια αξιολόγησης του κινδύνου μπορεί να περιλαμβάνουν:

α)	την ύπαρξη πιστοποιητικού συμμόρφωσης που αναφέρεται στο άρθρο 7 του παρόντος κανονισμού, το οποίο έχει εκδοθεί από αρμόδια αρχή·

β)	την ύπαρξη πιστοποιητικού συμμόρφωσης που έχει εκδοθεί από αρμόδια αρχή τρίτης χώρας στην οποία οι έλεγχοι συμμόρφωσης έχουν εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 8 του παρόντος κανονισμού·

γ)	τη φύση του προϊόντος, την περίοδο παραγωγής, την τιμή του προϊόντος, τις καιρικές συνθήκες, τις εργασίες συσκευασίας και χειρισμού, τις συνθήκες αποθήκευσης, τη χώρα καταγωγής, τα μέσα μεταφοράς ή τον όγκο της παρτίδας·

δ)	το μέγεθος των εμπόρων, τη θέση που κατέχουν στην αλυσίδα εμπορίας, τον όγκο ή την αξία των προϊόντων που εμπορεύονται, το φάσμα των προϊόντων τους, την περιοχή παράδοσης ή τον τύπο των δραστηριοτήτων που ασκούνται, όπως η αποθήκευση, η διαλογή, η συσκευασία ή η πώληση·

ε)	διαπιστώσεις από προηγούμενους ελέγχους, συμπεριλαμβανομένων του αριθμού και του τύπου των ελαττωμάτων που διαπιστώθηκαν, τη συνήθη ποιότητα των προϊόντων που διατίθενται στην αγορά, το επίπεδο του τεχνικού εξοπλισμού που χρησιμοποιείται·

στ)	την αξιοπιστία των συστημάτων διασφάλισης της ποιότητας των εμπόρων ή των συστημάτων αυτοελέγχου όσον αφορά τη συμμόρφωση με τα πρότυπα εμπορίας·

ζ)	τον τόπο διενέργειας του ελέγχου, ιδίως εάν πρόκειται για το σημείο πρώτης εισόδου στην Ένωση, ή τον τόπο συσκευασίας ή φόρτωσης των προϊόντων·

η)	κάθε άλλη πληροφορία που θα μπορούσε να δηλώνει κίνδυνο μη συμμόρφωσης.

2. Τα πιστοποιητικά συμμόρφωσης που αναφέρονται στην παράγραφο 1 δεύτερο εδάφιο στοιχείο β) θεωρούνται παράγοντας που μειώνει τον κίνδυνο μη συμμόρφωσης.

3. Η ανάλυση κινδύνου βασίζεται στις πληροφορίες που περιέχονται στη βάση δεδομένων εμπόρων που προβλέπεται στο άρθρο 3 και τα κράτη μέλη κατατάσσουν τους εμπόρους σε κατηγορίες κινδύνου με βάση την εν λόγω ανάλυση κινδύνου.

Τα κράτη μέλη θεσπίζουν εκ των προτέρων:

α)	τα κριτήρια αξιολόγησης του κινδύνου μη συμμόρφωσης των παρτίδων·

β)	τα ελάχιστα ποσοστά εμπόρων ή παρτίδων και/ή ποσοτήτων που θα υποβληθούν σε έλεγχο συμμόρφωσης, βάσει ανάλυσης κινδύνου για κάθε κατηγορία κινδύνου.

Όσον αφορά προϊόντα που υπόκεινται στο γενικό πρότυπο εμπορίας, βάσει ανάλυσης κινδύνου, τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν να μη διενεργήσουν επιλεκτικούς ελέγχους.

4. Όταν από τους ελέγχους προκύπτουν σημαντικές παρατυπίες, τα κράτη μέλη αυξάνουν τη συχνότητα των ελέγχων σε σχέση με τους ενδιαφερόμενους εμπόρους, τα προϊόντα, την καταγωγή των προϊόντων ή άλλες παραμέτρους.

5. Οι έμποροι παρέχουν στους φορείς ελέγχου όλες τις πληροφορίες και τις διευκολύνσεις που οι εν λόγω φορείς θεωρούν αναγκαίες για την οργάνωση και τη διενέργεια των ελέγχων συμμόρφωσης.

Άρθρο 6

Αποδοχή διασαφήσεων από τα τελωνεία

1. Τα τελωνεία μπορούν να αποδέχονται διασαφήσεις εξαγωγής και/ή διασαφήσεις για τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία για τα προϊόντα που υπόκεινται σε ειδικά πρότυπα εμπορίας μόνον εφόσον πληρούται μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)	τα εμπορεύματα συνοδεύονται από πιστοποιητικό συμμόρφωσης, όπως αναφέρεται στο άρθρο 7 ή, στην περίπτωση των μπανανών, από το πιστοποιητικό απαλλαγής που παρατίθεται στο παράρτημα II· ή

β)	ο αρμόδιος φορέας ελέγχου έχει ενημερώσει την τελωνειακή αρχή ότι έχει εκδώσει πιστοποιητικό συμμόρφωσης για τις σχετικές παρτίδες· ή

γ)	ο αρμόδιος φορέας ελέγχου έχει ενημερώσει την τελωνειακή αρχή ότι δεν έχει εκδώσει πιστοποιητικό συμμόρφωσης για τις εν λόγω παρτίδες, επειδή δεν χρειάστηκε να ελεγχθούν με βάση την ανάλυση κινδύνου που αναφέρεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1.

Η αποδοχή των διασαφήσεων που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο γίνεται με την επιφύλαξη τυχόν ελέγχων συμμόρφωσης τους οποίους μπορεί να διενεργήσει το κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 5.

2. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να εφαρμόζουν την παράγραφο 1 στα προϊόντα που υπόκεινται σε γενικό πρότυπο εμπορίας που ορίζεται στο μέρος Α του παραρτήματος I του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2023/2429 και στα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο α) σημείο i) του εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού, εάν το οικείο κράτος μέλος το κρίνει αναγκαίο υπό το πρίσμα της ανάλυσης κινδύνου που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού.

Άρθρο 7

Πιστοποιητικό συμμόρφωσης και πιστοποιητικό απαλλαγής

1. Τα πιστοποιητικά συμμόρφωσης για τα νωπά οπωροκηπευτικά ή τις μπανάνες που υπόκεινται σε πρότυπα εμπορίας και τα πιστοποιητικά απαλλαγής για τις μπανάνες μπορούν να εκδίδονται από αρμόδια αρχή.

Το πιστοποιητικό συμμόρφωσης εκδίδεται για να επιβεβαιωθεί ότι τα σχετικά προϊόντα συμμορφώνονται με το αντίστοιχο πρότυπο εμπορίας. Στο παράρτημα III παρατίθεται το πιστοποιητικό συμμόρφωσης προς χρήση από τις αρμόδιες αρχές στην Ένωση.

Για τα νωπά οπωροκηπευτικά, αντί των πιστοποιητικών συμμόρφωσης που εκδίδουν οι αρμόδιες αρχές της Ένωσης, οι τρίτες χώρες που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 μπορούν να χρησιμοποιούν τα δικά τους πιστοποιητικά συμμόρφωσης, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά περιέχουν τουλάχιστον ισοδύναμες πληροφορίες με το ενωσιακό πιστοποιητικό. Η Επιτροπή δημοσιοποιεί δείγματα των εν λόγω πιστοποιητικών τρίτων χωρών στον ιστότοπο Europa.

2. Το πιστοποιητικό απαλλαγής μπορεί να εκδοθεί από την αρμόδια αρχή για να επιβεβαιωθεί ότι ο συγκεκριμένος εγκεκριμένος έμπορος έχει την ικανότητα να εξασφαλίσει τη συμμόρφωση των εισαγόμενων μπανανών με το σχετικό πρότυπο εμπορίας. Το πιστοποιητικό απαλλαγής παρατίθεται στο παράρτημα II.

3. Τα πιστοποιητικά μπορούν να εκδίδονται από την αρμόδια αρχή είτε σε έντυπη μορφή με τη σφραγίδα της είτε σε επαληθευμένη ηλεκτρονική μορφή. Υπογράφονται από το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που έχουν εξουσιοδοτηθεί για τον σκοπό αυτόν από την αρμόδια αρχή είτε με χειρόγραφη είτε με ηλεκτρονική υπογραφή. Οι έμποροι που έχουν εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 4 μπορούν επίσης να υπογράφουν το πιστοποιητικό συμμόρφωσης είτε με χειρόγραφη είτε με ηλεκτρονική υπογραφή.

4. Τα πιστοποιητικά εκδίδονται σε τουλάχιστον μία από τις επίσημες γλώσσες της Ένωσης.

5. Κάθε πιστοποιητικό φέρει αύξοντα αριθμό μέσω του οποίου μπορεί να ταυτοποιηθεί. Η αρμόδια αρχή φυλάσσει αντίγραφο κάθε εκδοθέντος πιστοποιητικού.

ΤΜΉΜΑ 3

Έλεγχοι συμμόρφωσης που διενεργούνται από τρίτες χώρες

Άρθρο 8

Έγκριση των ελέγχων συμμόρφωσης που διενεργούνται από τρίτες χώρες πριν από την εισαγωγή στην Ένωση

1. Το αίτημα τρίτης χώρας για την έγκριση που προβλέπεται στο άρθρο 9 παράγραφος 1 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2023/2429 προσδιορίζει την επίσημη αρχή της τρίτης χώρας υπό την ευθύνη της οποίας διενεργούνται οι έλεγχοι συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας που ορίζονται στον εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό. Η εν λόγω αρχή είναι υπεύθυνη για τις επαφές με την Επιτροπή. Το αίτημα έγκρισης παρέχει επίσης τις απαραίτητες πληροφορίες για την αξιολόγηση των απαιτήσεων που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφος 4 του εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού.

2. Οι τρίτες χώρες στις οποίες οι έλεγχοι συμμόρφωσης έχουν εγκριθεί σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στο άρθρο 9 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2023/2429 και στο παρόν άρθρο, καθώς και τα σχετικά προϊόντα, ορίζονται στο παράρτημα IV του παρόντος κανονισμού. Για κάθε νέα έγκριση, η Επιτροπή επικαιροποιεί το εν λόγω παράρτημα σύμφωνα με το άρθρο 91 πρώτο εδάφιο στοιχείο στ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013.

3. Η Επιτροπή δημοσιοποιεί τα στοιχεία των οικείων επίσημων αρχών και φορέων ελέγχου στον ιστότοπο Europa.

Άρθρο 9

Αναστολή της έγκρισης των ελέγχων συμμόρφωσης

Η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει την έγκριση των ελέγχων συμμόρφωσης που διενεργούνται από τρίτες χώρες αν διαπιστωθεί ότι, σε σημαντικό αριθμό παρτίδων και/ή ποσοτήτων, τα εμπορεύματα δεν αντιστοιχούν στις πληροφορίες που περιέχονται στα πιστοποιητικά συμμόρφωσης που έχουν εκδώσει οι φορείς ελέγχου της τρίτης χώρας. Σε περίπτωση αναστολής της έγκρισης, η Επιτροπή επικαιροποιεί το παράρτημα IV σύμφωνα με το άρθρο 91 πρώτο εδάφιο στοιχείο στ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013.

ΤΜΉΜΑ 4

Μέθοδοι ελέγχου

Άρθρο 10

Μέθοδοι ελέγχου και κανόνες σχετικά με τη διαπίστωση μη συμμόρφωσης

1. Οι έλεγχοι συμμόρφωσης που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, με εξαίρεση τους ελέγχους στο σημείο λιανικής πώλησης στον τελικό καταναλωτή, διενεργούνται σύμφωνα με τις μεθόδους ελέγχου που καθορίζονται στο παράρτημα V, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στον παρόντα κανονισμό ή στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2023/2429.

Τα κράτη μέλη θεσπίζουν ειδικές ρυθμίσεις για τον έλεγχο της συμμόρφωσης στο σημείο λιανικής πώλησης στον τελικό καταναλωτή.

2. Όταν ο φορέας ελέγχου διαπιστώνει ότι τα εμπορεύματα συμμορφώνονται με τα πρότυπα εμπορίας, μπορεί να εκδώσει πιστοποιητικό συμμόρφωσης, όπως ορίζεται στο παράρτημα III, σύμφωνα με το άρθρο 7.

3. Όταν ο φορέας ελέγχου διαπιστώνει ότι τα εμπορεύματα δεν συμμορφώνονται με τα πρότυπα εμπορίας, εκδίδει έκθεση διαπίστωσης μη συμμόρφωσης προς τον έμπορο ή τους αντιπροσώπους του. Τα εμπορεύματα για τα οποία έχει εκδοθεί έκθεση διαπίστωσης μη συμμόρφωσης δεν μπορούν να διακινηθούν χωρίς την άδεια του φορέα ελέγχου που εξέδωσε την εν λόγω έκθεση. Η άδεια αυτή μπορεί να υπόκειται σε όρους που καθορίζονται από τον φορέα ελέγχου.

Οι έμποροι μπορούν να αποφασίσουν να αποκαταστήσουν τη συμμόρφωση του συνόλου ή μέρους των εμπορευμάτων. Τα εμπορεύματα των οποίων αποκαθίσταται η συμμόρφωση δεν επιτρέπεται να διατίθενται στην αγορά πριν ο φορέας ελέγχου βεβαιωθεί με κάθε ενδεδειγμένο μέσο ότι όντως έχει πραγματοποιηθεί η αποκατάσταση της συμμόρφωσής τους. Ο φορέας ελέγχου εκδίδει, κατά περίπτωση, το πιστοποιητικό συμμόρφωσης που προβλέπεται στο παράρτημα III για την παρτίδα ή μέρος αυτής μόνο μετά την αποκατάσταση της συμμόρφωσης των εμπορευμάτων.

Εάν ο φορέας ελέγχου κάνει δεκτό το αίτημα του εμπόρου για αποκατάσταση της συμμόρφωσης των εμπορευμάτων σε κράτος μέλος διαφορετικό από εκείνο στο οποίο διενεργήθηκε ο έλεγχος που οδήγησε στη διαπίστωση της μη συμμόρφωσης, ο έμπορος ενημερώνει τον φορέα ελέγχου του κράτους μέλους προορισμού για τη μη συμμορφούμενη παρτίδα. Το κράτος μέλος που εκδίδει την έκθεση διαπίστωσης μη συμμόρφωσης αποστέλλει αντίγραφο της διαπίστωσης αυτής στο κράτος μέλος προορισμού της μη συμμορφούμενης παρτίδας, καθώς και στα άλλα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη.

Όταν δεν μπορεί να αποκατασταθεί η συμμόρφωση των εμπορευμάτων ούτε προορίζονται για βιομηχανική μεταποίηση, χρήση για ζωοτροφές ή οποιαδήποτε άλλη χρήση εκτός από τα τρόφιμα, ο φορέας ελέγχου μπορεί, εφόσον είναι αναγκαίο, να ζητήσει από τους εμπόρους να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι τα οικεία προϊόντα δεν θα διατεθούν στην αγορά.

Οι έμποροι παρέχουν στους φορείς ελέγχου όλες τις πληροφορίες που κρίνονται αναγκαίες από τα κράτη μέλη για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.

4. Όταν οι έλεγχοι συμμόρφωσης που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό εντοπίζουν πιθανές δόλιες ή παραπλανητικές πρακτικές σε σχέση με τα πρότυπα εμπορίας, οι αρμόδιες αρχές λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/625 και ανταλλάσσουν κοινοποιήσεις απάτης σύμφωνα με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/1715.

ΤΜΉΜΑ 5

Κοινοποιήσεις

Άρθρο 11

Κοινοποιήσεις

1. Το κράτος μέλος στο οποίο διαπιστώνεται ότι μια αποστολή προερχόμενη από άλλο κράτος μέλος δεν συμμορφώνεται με τα πρότυπα εμπορίας λόγω ελαττωμάτων ή αλλοιώσεων που θα μπορούσαν να είχαν εντοπιστεί κατά το στάδιο της συσκευασίας, ενημερώνει αμέσως τα κράτη μέλη τα οποία ενδέχεται να αφορά η διαπίστωση αυτή, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών στα οποία συσκευάστηκαν τα εμπορεύματα.

2. Ένα κράτος μέλος στο οποίο απορρίφθηκε η ελεύθερη κυκλοφορία μιας παρτίδας εμπορευμάτων από τρίτη χώρα λόγω μη συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας ενημερώνει αμέσως τα κράτη μέλη τα οποία ενδέχεται να αφορά το γεγονός αυτό και την οικεία τρίτη χώρα αν αναγράφεται στο παράρτημα IV.

3. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή και στα άλλα κράτη μέλη τα συνοπτικά αποτελέσματα των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν σε όλα τα στάδια της εμπορίας κατά τη διάρκεια ενός δεδομένου έτους έως τις 30 Ιουνίου του επόμενου έτους. Όσον αφορά τις εισαγωγές από τρίτες χώρες που απαριθμούνται στο παράρτημα IV, η εν λόγω κοινοποίηση περιλαμβάνει τον αριθμό των παρτίδων εμπορευμάτων των οποίων η ελεύθερη κυκλοφορία απορρίφθηκε κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους λόγω μη συμμόρφωσης με τα πρότυπα εμπορίας.

4. Οι κοινοποιήσεις προς την Επιτροπή που αναφέρονται στην παράγραφο 3 πραγματοποιούνται σύμφωνα με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2017/1183 της Επιτροπής (7).

ΚΕΦΆΛΑΙΟ III

ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 12

Έναρξη ισχύος και εφαρμογή

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2025.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 17 Αυγούστου 2023.

Για την Επιτροπή

Η Πρόεδρος

Ursula VON DER LEYEN

(1) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671.

(2) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2011 της Επιτροπής, της 7ης Ιουνίου 2011, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου όσον αφορά τους τομείς των οπωροκηπευτικών και των μεταποιημένων οπωροκηπευτικών (ΕΕ L 157 της 15.6.2011, σ. 1).

(3) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1333/2011 της Επιτροπής, της 19ης Δεκεμβρίου 2011, για τον καθορισμό προτύπων εμπορίας για τις μπανάνες, για τις διατάξεις ελέγχου τήρησης των εν λόγω προτύπων εμπορίας και για τις απαιτήσεις κοινοποίησης στον τομέα της μπανάνας (ΕΕ L 336 της 20.12.2011, σ. 23).

(4) Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2023/2429 της Επιτροπής, της 17ης Αυγούστου 2023, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τα πρότυπα εμπορίας για τον τομέα των οπωροκηπευτικών, ορισμένα μεταποιημένα οπωροκηπευτικά προϊόντα και τον τομέα της μπανάνας, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1666/1999 της Επιτροπής και των εκτελεστικών κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και (ΕΕ) αριθ. 1333/2011 της Επιτροπής (ΕΕ L 2023/2429 της 3.11.2023, ELI link: http://data.europa.eu/eli/reg_del/2023/2429/oj)..

(5) Κανονισμός (ΕΕ) 2017/625 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2017, για τους επίσημους ελέγχους και τις άλλες επίσημες δραστηριότητες που διενεργούνται με σκοπό την εξασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές και των κανόνων για την υγεία και την καλή μεταχείριση των ζώων, την υγεία των φυτών και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, για την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 999/2001, (ΕΚ) αριθ. 396/2005, (ΕΚ) αριθ. 1069/2009, (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, (ΕΕ) αριθ. 1151/2012, (EE) αριθ. 652/2014, (ΕΕ) 2016/429 και (ΕΕ) 2016/2031, των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1/2005 και (ΕΚ) αριθ. 1099/2009 και των οδηγιών του Συμβουλίου 98/58/ΕΚ, 1999/74/ΕΚ, 2007/43/ΕΚ, 2008/119/ΕΚ και 2008/120/ΕΚ και για την κατάργηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 854/2004 και (ΕΚ) αριθ. 882/2004, των οδηγιών του Συμβουλίου 89/608/ΕΟΚ, 89/662/ΕΟΚ, 90/425/ΕΟΚ, 91/496/ΕΟΚ, 96/23/ΕΚ, 96/93/ΕΚ και 97/78/ΕΚ και της απόφασης 92/438/ΕΟΚ του Συμβουλίου (κανονισμός για τους επίσημους ελέγχους) (ΕΕ L 95 της 7.4.2017, σ. 1).

(6) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2019/1715 της Επιτροπής, της 30ής Σεπτεμβρίου 2019, για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος διαχείρισης πληροφοριών για τους επίσημους ελέγχους και των συστατικών μερών του συστήματος αυτού («κανονισμός IMSOC») (ΕΕ L 261 της 14.10.2019, σ. 37).

(7) Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2017/1183 της Επιτροπής, της 20ής Απριλίου 2017, για τη συμπλήρωση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις κοινοποιήσεις στην Επιτροπή πληροφοριών και εγγράφων (ΕΕ L 171 της 4.7.2017, σ. 100).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V

Μέθοδοι ελέγχου που αναφέρονται στο άρθρο 10 παράγραφος 1

Οι ακόλουθες μέθοδοι ελέγχου βασίζονται στις διατάξεις του οδηγού για την εφαρμογή του ελέγχου ποιότητας νωπών οπωροκηπευτικών που έχουν εγκριθεί από το πρόγραμμα του ΟΟΣΑ για την εφαρμογή των διεθνών προτύπων για τα οπωροκηπευτικά.

1. ΟΡΙΣΜΟΙ

1.1. Συσκευασία

Μέρος μιας παρτίδας που είναι χωριστά συσκευασμένο, συμπεριλαμβανομένου του περιεχομένου. Η συσκευασία γίνεται με τρόπο που να διευκολύνει τον χειρισμό και τη μεταφορά ενός ορισμένου αριθμού συσκευασιών πώλησης ή προϊόντων χύδην ή τακτοποιημένων, έτσι ώστε να αποφεύγονται οι φθορές από τον διά χειρός χειρισμό και τη μεταφορά. Η συσκευασία μπορεί να αποτελεί συσκευασία πώλησης. Τα εμπορευματοκιβώτια οδικής, σιδηροδρομικής, θαλάσσιας και αεροπορικής μεταφοράς δεν θεωρούνται συσκευασίες.

1.2. Συσκευασία πώλησης

Μέρος μιας παρτίδας που είναι χωριστά συσκευασμένο, συμπεριλαμβανομένου του περιεχομένου. Η συσκευασία πώλησης γίνεται με τρόπο που στο σημείο πώλησης να αποτελεί μία μονάδα πώλησης για τον τελικό χρήστη ή τον καταναλωτή.

1.3. Προσυσκευασίες

Οι προσυσκευασίες είναι συσκευασίες πώλησης κατά τρόπο που η συσκευασία να καλύπτει ολικά ή μόνο εν μέρει το τρόφιμο, αλλά χωρίς να είναι δυνατόν να τροποποιηθεί το περιεχόμενο ούτε να ανοίξει ή να τροποποιηθεί η συσκευασία. Προστατευτικές ταινίες που καλύπτουν ένα μόνο προϊόν δεν θεωρούνται προσυσκευασία.

1.4. Φορτίο

Ποσότητα προϊόντος που προορίζεται να πωληθεί από έναν έμπορο, η οποία ευρίσκεται κατά τη στιγμή του ελέγχου και ορίζεται από έγγραφο. Η αποστολή μπορεί να αποτελείται από έναν ή περισσότερους τύπους προϊόντων: μπορεί να περιλαμβάνει μία ή περισσότερες παρτίδες νωπών, ξηρών ή αποξηραμένων οπωροκηπευτικών.

1.5. Παρτίδα

Ποσότητα προϊόντος η οποία, κατά τη στιγμή του ελέγχου σε έναν συγκεκριμένο τόπο, παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά όσον αφορά:

—	τον συσκευαστή και/ή τον αποστολέα,

—	τη χώρα καταγωγής,

—	τη φύση του προϊόντος,

—	την κατηγορία του προϊόντος,

—	το μέγεθος (αν το προϊόν ταξινομείται με βάση το μέγεθος),

—	την ποικιλία ή τον εμπορικό τύπο (σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του προτύπου),

—	τον τύπο συσκευασίας και την παρουσίαση.

Εάν, ωστόσο, κατά τον έλεγχο συμμόρφωσης των αποστολών, όπως ορίζεται στο σημείο 1.4, είναι δύσκολο να γίνει διάκριση μεταξύ των διαφόρων παρτίδων και/ή δεν είναι δυνατή η παρουσίαση σε ξεχωριστές παρτίδες, όλες οι παρτίδες μιας συγκεκριμένης αποστολής μπορούν να θεωρηθούν ως μία παρτίδα, εάν έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά όσον αφορά τον τύπο του προϊόντος, τον αποστολέα, τη χώρα καταγωγής, την κατηγορία και την ποικιλία ή τον εμπορικό τύπο, εφόσον αυτό προβλέπεται από το αντίστοιχο πρότυπο εμπορίας.

1.6. Δειγματοληψία

Η προσωρινή λήψη συλλογικών δειγμάτων από μία παρτίδα κατά τη διενέργεια ελέγχου συμμόρφωσης.

1.7. Πρωτογενές δείγμα

Συσκευασία που λαμβάνεται τυχαία από την παρτίδα, εάν το προϊόν είναι συσκευασμένο, ή ποσότητα που λαμβάνεται τυχαία από κάποιο σημείο της παρτίδας, εάν το προϊόν είναι χύδην (φορτώνεται απευθείας σε μεταφορικό όχημα ή τμήμα του).

1.8. Δείγμα από φορτίο χύδην

Διάφορα πρωτογενή δείγματα που θεωρείται ότι είναι αντιπροσωπευτικά της παρτίδας, έτσι ώστε η συνολική ποσότητα να είναι επαρκής για να επιτρέπει την αξιολόγηση της παρτίδας σε σχέση με όλα τα κριτήρια.

1.9. Δευτερογενές δείγμα

Ίση ποσότητα προϊόντων που λαμβάνεται τυχαία από το πρωτογενές δείγμα.

Στην περίπτωση συσκευασμένων καρπών, το βάρος του δευτερογενούς δείγματος είναι μεταξύ 300 g και 1 kg. Εάν το πρωτογενές δείγμα αποτελείται από συσκευασίες που περιέχουν συσκευασίες πώλησης, το δευτερογενές δείγμα αποτελείται από μία ή περισσότερες συσκευασίες πώλησης συνολικού βάρους τουλάχιστον 300 g.

Όταν τα συσκευασμένα προϊόντα είναι άλλα, το δευτερογενές δείγμα αποτελείται από 30 τεμάχια, εάν το καθαρό βάρος της συσκευασίας είναι 25 kg ή λιγότερο και η συσκευασία δεν περιέχει συσκευασίες πώλησης. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ελεγχθεί το συνολικό περιεχόμενο της συσκευασίας, εάν το πρωτογενές δείγμα δεν περιέχει περισσότερα από 30 τεμάχια.

1.10. Σύνθετο δείγμα (μόνο ξηρά και αποξηραμένα προϊόντα)

Ένα σύνθετο δείγμα είναι μείγμα, βάρους τουλάχιστον 3 kg, από όλα τα δευτερογενή δείγματα που έχουν ληφθεί από ένα χύδην δείγμα. Τα προϊόντα του σύνθετου δείγματος πρέπει να αναμιγνύονται ομοιόμορφα.

1.11. Μειωμένο δείγμα

Η ποσότητα προϊόντος που λαμβάνεται τυχαία από ένα χύδην ή σύνθετο δείγμα, το μέγεθος του οποίου περιορίζεται στην ελάχιστη απαιτούμενη ποσότητα, αλλά είναι αρκετό για να αξιολογηθεί αν πληρούνται ορισμένα επιμέρους κριτήρια.

Εάν η μέθοδος ελέγχου είναι πιθανό να καταστρέψει το προϊόν, το μέγεθος του μειωμένου δείγματος δεν υπερβαίνει το 10 % του χύδην δείγματος ή, σε περίπτωση καρπών με κέλυφος, 100 καρπούς που λαμβάνονται από το σύνθετο δείγμα. Όταν πρόκειται για μικρά ξηρά ή αποξηραμένα προϊόντα (δηλαδή 100 g που περιλαμβάνουν περισσότερα από 100 τεμάχια), το βάρος του μειωμένου δείγματος δεν υπερβαίνει τα 300 g.

Για την αξιολόγηση κριτηρίων που αφορούν τον βαθμό ανάπτυξης και/ή ωρίμασης, η σύσταση του δείγματος πρέπει να είναι σύμφωνη με τις αντικειμενικές μεθόδους που περιγράφονται στον Οδηγό αντικειμενικών ελέγχων για τον καθορισμό της ποιότητας οπωροκηπευτικών και ξηρών και αποξηραμένων προϊόντων.

Διάφορα μειωμένα δείγματα μπορεί να λαμβάνονται από χύδην ή σύνθετο δείγμα για να ελεγχθεί η συμμόρφωση της παρτίδας με βάση διάφορα κριτήρια.

2. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ

2.1. Γενική παρατήρηση

Οι έλεγχοι συμμόρφωσης διενεργούνται με αξιολόγηση δειγμάτων που λαμβάνονται τυχαία από διαφορετικά σημεία των προς έλεγχο παρτίδων. Βασίζονται στην υπόθεση ότι η ποιότητα των δειγμάτων είναι αντιπροσωπευτική της ποιότητας της παρτίδας.

2.2. Τόπος ελέγχου

Ένας έλεγχος συμμόρφωσης μπορεί να διενεργηθεί κατά τη διαδικασία συσκευασίας, στο σημείο αποστολής, κατά τη μεταφορά, στο σημείο παραλαβής, στο στάδιο της χονδρικής και της λιανικής πώλησης.

Όταν ο φορέας ελέγχου δεν διενεργεί τον έλεγχο συμμόρφωσης στις δικές του εγκαταστάσεις, ο κάτοχος παρέχει τις εγκαταστάσεις που επιτρέπουν τη διενέργεια του ελέγχου συμμόρφωσης.

2.3. Ταυτοποίηση των παρτίδων και/ή γενική εικόνα όσον αφορά την αποστολή

Η ταυτοποίηση των παρτίδων διενεργείται συναρτήσει της σήμανσής τους ή άλλων κριτηρίων, όπως οι ενδείξεις που καθορίζονται στην οδηγία 2011/91/ΕΟΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1). Στην περίπτωση αποστολών που αποτελούνται από περισσότερες παρτίδες, ο ελεγκτής πρέπει να σχηματίζει μια γενική εικόνα της αποστολής με βάση τα συνοδευτικά έγγραφα ή τις δηλώσεις που αφορούν τις αποστολές. Στη συνέχεια ο ελεγκτής, διαπιστώνει αν και σε ποιο βαθμό οι παρτίδες ανταποκρίνονται στις ενδείξεις που αναγράφονται στα έγγραφα αυτά.

Αν τα προϊόντα πρέπει να φορτωθούν ή έχουν φορτωθεί σε μεταφορικό μέσο, η ταυτοποίηση της αποστολής πραγματοποιείται με βάση τον αριθμό κυκλοφορίας του μεταφορικού μέσου.

2.4. Παρουσίαση του προϊόντος

Ο ελεγκτής αποφασίζει ποιες συσκευασίες υποβάλλονται σε έλεγχο. Η παρουσίαση πραγματοποιείται από τον επιχειρηματία και περιλαμβάνει την παρουσίαση του χύδην δείγματος και την παροχή όλων των πληροφοριών που είναι απαραίτητες για την ταυτοποίηση της αποστολής ή της παρτίδας.

Αν απαιτούνται μειωμένα ή δευτερογενή δείγματα, ο ελεγκτής τα επιλέγει από το χύδην δείγμα.

2.5. Φυσικός έλεγχος

—

Αξιολόγηση της συσκευασίας και της παρουσίασης:

Η καταλληλότητα και καθαρότητα της συσκευασίας και των υλικών που χρησιμοποιούνται στη συσκευασία ελέγχονται με βάση τις διατάξεις του σχετικού προτύπου εμπορίας. Αυτό πραγματοποιείται βάσει των πρωτογενών δειγμάτων, εφόσον πρόκειται για συσκευασμένο προϊόν, και σε όλες τις άλλες περιπτώσεις βάσει του μεταφορικού οχήματος. Εάν επιτρέπονται μόνον ορισμένοι τύποι συσκευασίας ή παρουσίασης, ο ελεγκτής ελέγχει αν χρησιμοποιούνται πράγματι αυτοί.

—

Επαλήθευση σημάνσεων:

Ο ελεγκτής ελέγχει αν το προϊόν έχει επισημανθεί σύμφωνα με το σχετικό πρότυπο εμπορίας. Κατά τον έλεγχο αυτό εξετάζεται αν τα στοιχεία της σήμανσης είναι ακριβή και/ή αν πρέπει να τροποποιηθούν.

Σε περίπτωση συσκευασμένων προϊόντων, ο έλεγχος αυτός διενεργείται βάσει των πρωτογενών δειγμάτων και σε όλες τις άλλες περιπτώσεις βάσει των εγγράφων που τοποθετούνται πάνω στην παλέτα ή το μεταφορικό όχημα.

Τα οπωροκηπευτικά που είναι ξεχωριστά συσκευασμένα σε πλαστικό περιτύλιγμα δεν θεωρούνται προσυσκευασμένα τρόφιμα κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2) και δεν πρέπει απαραίτητα να σημαίνονται σύμφωνα με τα πρότυπα εμπορίας. Στην περίπτωση αυτή, το πλαστικό περιτύλιγμα μπορεί να θεωρηθεί ως απλή προστασία για τα ευπαθή προϊόντα.

—

Έλεγχος συμμόρφωσης του προϊόντος:

Ο ελεγκτής επιλέγει τυχαία τις συσκευασίες που θα υποβληθούν σε έλεγχο ή, σε περίπτωση προϊόντων χύδην, τα σημεία της παρτίδας από τα οποία θα ληφθούν τα επιμέρους δείγματα. Ο ελεγκτής επιλέγει τυχαία τις συσκευασίες που θα υποβληθούν σε έλεγχο ή, σε περίπτωση προϊόντων χύδην, τα σημεία της παρτίδας από τα οποία θα ληφθούν τα επιμέρους δείγματα.

Καταβάλλεται προσπάθεια ώστε να εξασφαλιστεί ότι η λήψη δειγμάτων δεν έχει αρνητική επίπτωση στην ποιότητα του προϊόντος.

Οι συσκευασίες που έχουν υποστεί φθορές δεν μπορεί να χρησιμοποιηθούν για χύδην δειγματοληψίες. Πρέπει να παραμεριστούν και να αποτελέσουν, εάν είναι απαραίτητο, αντικείμενο χωριστής εξέτασης και έκθεσης.

Το χύδην δείγμα περιλαμβάνει τις ακόλουθες ελάχιστες ποσότητες κάθε φορά που μία παρτίδα κρίνεται μη ικανοποιητική ή πρέπει να αξιολογηθεί ο κίνδυνος μη συμμόρφωσης ενός προϊόντος με το πρότυπο εμπορίας:

Συσκευασμένα προϊόντα
Αριθμός συσκευασιών που περιλαμβάνονται στην παρτίδα	Αριθμός συσκευασιών που πρέπει να ληφθούν (πρωτογενή δείγματα)
Έως 100	5
Από 101 έως 300	7
Από 301 έως 500	9
Από 501 έως 1 000	10
Άνω των 1 000	15 (τουλάχιστον)

Προϊόντα χύδην (απευθείας φόρτωση σε μεταφορικό όχημα ή τμήμα του)
Ποσότητα της παρτίδας σε kg ή αριθμός δεσμίδων που περιλαμβάνονται στην παρτίδα	Ποσότητα πρωτογενών δειγμάτων σε kg ή αριθμός δεσμίδων
Έως 200	10
Από 201 έως 500	20
Από 501 έως 1 000	30
Από 1 001 έως 5 000	60
Άνω των 5 000	100 (τουλάχιστον)

Σε περίπτωση κατά την οποία τα νωπά οπωροκηπευτικά είναι ογκώδη (άνω των 2 kg ανά τεμάχιο), τα πρωτογενή δείγματα πρέπει να αποτελούνται από πέντε τουλάχιστον τεμάχια. Στην περίπτωση που οι παρτίδες περιλαμβάνουν λιγότερες από 5 συσκευασίες ή ζυγίζουν λιγότερο από 10 kg, πρέπει να ελέγχεται ολόκληρη η παρτίδα.

Εάν μετά από έλεγχο ο ελεγκτής διαπιστώσει ότι δεν είναι σε θέση να λάβει απόφαση, μπορεί να διενεργήσει νέο φυσικό έλεγχο και ως γενικό αποτέλεσμα λαμβάνεται ο μέσος όρος των αποτελεσμάτων των δύο ελέγχων.

2.6. Έλεγχος προϊόντων

Όταν τα προϊόντα είναι συσκευασμένα, τα πρωτογενή δείγματα χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της γενικής εμφάνισης του προϊόντος, της παρουσίασης, της καθαριότητας των συσκευασιών και της σήμανσης. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, οι έλεγχοι αυτοί διενεργούνται βάσει της παρτίδας ή του μεταφορικού οχήματος.

Το προϊόν αφαιρείται εξολοκλήρου από τη συσκευασία του για τον έλεγχο συμμόρφωσης. Ο ελεγκτής μπορεί να το αποφύγει αυτό, όταν η δειγματοληψία βασίζεται σε σύνθετα δείγματα.

Η ομοιογένεια, οι ελάχιστες απαιτήσεις, οι κατηγορίες ποιότητας και το μέγεθος ελέγχονται βάσει του χύδην δείγματος ή βάσει του σύνθετου δείγματος, αφού ληφθούν υπόψη τα διευκρινιστικά φυλλάδια που δημοσιεύτηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ΟΟΣΑ για την εφαρμογή των διεθνών προτύπων για τα οπωροκηπευτικά.

Όταν διαπιστώνονται ελαττώματα, ο ελεγκτής προσδιορίζει το ποσοστό του προϊόντος που δεν ικανοποιεί το πρότυπο με βάση τον αριθμό των τεμαχίων ή το βάρος του προϊόντος.

Τα εξωτερικά ελαττώματα ελέγχονται βάσει του χύδην δείγματος ή του σύνθετου δείγματος. Η συμμόρφωση με ορισμένα κριτήρια σχετικά με το στάδιο ανάπτυξης και/ή ωρίμασης ή σχετικά με την παρουσία ή την απουσία εσωτερικών ελαττωμάτων μπορεί να επαληθευθεί με τη βοήθεια μειωμένων δειγμάτων. Ο έλεγχος βάσει μειωμένων δειγμάτων εφαρμόζεται ιδίως στους ελέγχους που καταστρέφουν την εμπορική αξία του προϊόντος.

Η συμμόρφωση με τα κριτήρια σχετικά με τον βαθμό ανάπτυξης και/ή ωρίμασης του προϊόντος ελέγχεται με τη χρησιμοποίηση των μέσων και μεθόδων που ορίζονται για τον σκοπό αυτό στο σχετικό πρότυπο εμπορίας, ή σύμφωνα με τον Οδηγό αντικειμενικών ελέγχων για τον προσδιορισμό της ποιότητας των οπωροκηπευτικών και ξηρών και αποξηραμένων προϊόντων.

2.7. Εκθέσεις σχετικά με τα αποτελέσματα του ελέγχου

Εκδίδονται, κατά περίπτωση, τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 7.

Εάν διαπιστωθούν ελαττώματα που συνεπάγονται μη συμμόρφωση του προϊόντος, ο έμπορος ή ο αντιπρόσωπός του ενημερώνονται εγγράφως για τα εν λόγω ελαττώματα, το σχετικό ποσοστό και τους λόγους της μη συμμόρφωσης. Ενημερώνεται ο έμπορος ή ο αντιπρόσωπός του αν είναι δυνατό να αποκατασταθεί η συμμόρφωση του προϊόντος με το πρότυπο μέσω της τροποποίησης της σήμανσης.

Εάν διαπιστωθούν ελαττώματα σε ένα προϊόν, αναφέρεται το ευρεθέν ποσοστό του προϊόντος που κρίθηκε ότι δεν είναι συμμορφούμενο με το πρότυπο.

2.8. Μείωση της αξίας του προϊόντος σε συνέχεια ελέγχου συμμόρφωσης

Μετά τον έλεγχο συμμόρφωσης, το χύδην δείγμα ή το σύνθετο δείγμα τίθεται στη διάθεση του επιχειρηματία ή του αντιπροσώπου του.

Ο φορέας ελέγχου δεν οφείλει να αποκαταστήσει τα μέρη του χύδην δείγματος ή του σύνθετου δείγματος τα οποία κατεστράφησαν κατά τη διενέργεια του ελέγχου.

(1) Οδηγία 2011/91/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις ενδείξεις ή τα σήματα που επιτρέπουν την αναγνώριση της παρτίδας στην οποία ανήκει ένα τρόφιμο (ΕΕ L 334 της 16.12.2011, σ. 1).

(2) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 και την κατάργηση της οδηγίας 87/250/ΕΟΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 90/496/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 1999/10/ΕΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 2002/67/ΕΚ και 2008/5/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 608/2004 της Επιτροπής (ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18).