20.5.2017

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 131/1

ΑΠΟΦΑΣΗ (ΕΕ) 2017/864 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 17ης Μαΐου 2017

σχετικά με το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς (2018)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 167,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών (1),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (2),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Τα ιδεώδη, οι αρχές και οι αξίες που είναι συνυφασμένες με την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης συνιστούν κοινή πηγή μνήμης, κατανόησης, ταυτότητας, διαλόγου, συνοχής και δημιουργικότητας για την Ευρώπη. Η πολιτιστική κληρονομιά συμβάλλει στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, και στο προοίμιο της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) αναφέρεται ότι τα υπογράφοντα μέρη εμπνέονται από την πολιτιστική, τη θρησκευτική και την ανθρωπιστική κληρονομιά της Ευρώπης.

(2)	Στο άρθρο 3 παράγραφος 3 ΣΕΕ αναφέρεται ότι η Ένωση σέβεται τον πλούτο της πολιτιστικής και γλωσσικής της πολυμορφίας και μεριμνά για την προστασία και την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς.

(3)

Το άρθρο 167 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) ορίζει ότι η Ένωση συμβάλλει στην ανάπτυξη των πολιτισμών των κρατών μελών και σέβεται την εθνική και περιφερειακή πολυμορφία τους, ενώ ταυτόχρονα προβάλλει την κοινή πολιτιστική κληρονομιά. Σκοπός της ενωσιακής δράσης πρέπει να είναι η ενθάρρυνση της συνεργασίας των κρατών μελών και, αν είναι αναγκαίο, η υποστήριξη και η συμπλήρωση των ενεργειών τους, μεταξύ άλλων, για τη βελτίωση της γνώσης και της διάδοσης του πολιτισμού και της ιστορίας των ευρωπαϊκών λαών, καθώς και για τη διατήρηση και την προστασία της «πολιτιστικής κληρονομιάς ευρωπαϊκής σημασίας».

(4)

Όπως επισημαίνεται από την Επιτροπή στην ανακοίνωσή της της 22ας Ιουλίου 2014 με τίτλο «Προς μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης», η πολιτιστική κληρονομιά πρέπει να θεωρείται κοινός πόρος και κοινό αγαθό που διαφυλάσσεται ως θησαυρός για τις μελλοντικές γενιές. Η ευθύνη επομένως για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς βαρύνει όλους τους ενδιαφερομένους από κοινού.

(5)

Η πολιτιστική κληρονομιά έχει τεράστια αξία για την ευρωπαϊκή κοινωνία από πολιτιστική, περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική άποψη. Επομένως, η βιώσιμη διαχείρισή της συνιστά στρατηγική επιλογή για τον εικοστό πρώτο αιώνα, όπως τονίζεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2014 (3). Η συμβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς ως προς τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας, δεξιοτήτων και θέσεων εργασίας, καθώς και ως προς την ποιότητα ζωής, υποτιμάται.

(6)

Η πολιτιστική κληρονομιά βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ατζέντας για τον πολιτισμό (4) και συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της, που είναι η προαγωγή της πολιτιστικής πολυμορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου, η προώθηση του πολιτισμού ως καταλύτη της δημιουργικότητας και η προώθηση του πολιτισμού ως ζωτικού στοιχείου στις διεθνείς σχέσεις της Ένωσης. Αποτελεί επίσης μία από τις τέσσερις προτεραιότητες της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα του πολιτισμού για την περίοδο 2015-2018 σύμφωνα με το ισχύον πρόγραμμα εργασιών για τον πολιτισμό, που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο και τους αντιπροσώπους των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, στις 25 Νοεμβρίου 2014 (5).

(7)

Το Συμβούλιο στα συμπεράσματά του της 21ης Μαΐου 2014 αναφέρει ότι η πολιτιστική κληρονομιά περικλείει ένα ευρύ φάσμα πόρων που μας κληροδοτούνται από το παρελθόν, με οποιαδήποτε μορφή και όψη —υλικοί, άυλοι και ψηφιακοί (εκ γενετής ψηφιακοί ή ψηφιοποιημένοι εκ των υστέρων), όπως για παράδειγμα μνημεία, χώροι, τοπία, δεξιότητες, πρακτικές, γνώσεις και μορφές έκφρασης της ανθρώπινης δημιουργικότητας, αλλά και συλλογές που φυλάσσουν και διαχειρίζονται δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς όπως μουσεία, βιβλιοθήκες και αρχεία. Η πολιτιστική κληρονομιά περιλαμβάνει επίσης την κινηματογραφική κληρονομιά.

(8)

Η πολιτιστική κληρονομιά έχει σφυρηλατηθεί με την πάροδο των αιώνων μέσα από την αλληλεπίδραση μεταξύ των πολιτιστικών εκφράσεων των διαφόρων πολιτισμών που κατοίκησαν στην Ευρώπη. Το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς θα συμβάλει ώστε να ενθαρρυνθεί και να προωθηθεί η κατανόηση της σημασίας που έχουν η προστασία και η προώθηση της πολυμορφίας στην πολιτιστική έκφραση. Ένας τρόπος για να επιτευχθεί η εν λόγω κατανόηση είναι μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων και προγραμμάτων μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης των πολιτών, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στη σύμβαση της Unesco του 2005 για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας των πολιτιστικών εκφράσεων, στην οποία η Ένωση και τα κράτη μέλη της είναι συμβαλλόμενα μέρη.

(9)

Σύμφωνα με το άρθρο 30 της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, στην οποία η Ένωση και τα περισσότερα κράτη μέλη είναι συμβαλλόμενα μέρη, τα συμβαλλόμενα μέρη της σύμβασης αναγνωρίζουν το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρίες να συμμετέχουν σε ισότιμη βάση με τους άλλους ανθρώπους στην πολιτιστική ζωή, και πρέπει να λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι τα άτομα με αναπηρίες απολαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την πρόσβαση σε χώρους πολιτιστικών εκδηλώσεων ή υπηρεσιών, όπως θέατρα, μουσεία, κινηματογράφους, βιβλιοθήκες και τουριστικές υπηρεσίες, και ότι στο μέτρο του δυνατού έχουν πρόσβαση σε μνημεία και σε χώρους εθνικής πολιτιστικής σημασίας.

(10)

Το Ευρωπαϊκό Βραβείο Προσβάσιμης Πόλης απέδειξε ότι δεν είναι απλώς εφικτό αλλά αποτελεί και ορθή πρακτική να γίνεται η πολιτιστική κληρονομιά των πόλεων προσβάσιμη, με τρόπους που σέβονται τη φύση και τις αξίες των πόλεων αυτών, σε άτομα με αναπηρίες, ηλικιωμένους και άτομα με μειωμένη κινητικότητα ή άλλου είδους προσωρινές βλάβες.

(11)

Η πολιτιστική κληρονομιά διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη συνοχή των τοπικών κοινοτήτων σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία η πολιτιστική πολυμορφία εντείνεται στις κοινωνίες της Ευρώπης. Οι χώροι που έχουν λάβει το σήμα ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς διαθέτουν ισχυρή ευρωπαϊκή διάσταση καθώς έχουν επιλεγεί λόγω του ρόλου που διαδραμάτισαν στην ευρωπαϊκή ιστορία. Παράλληλα με τις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης, οι εν λόγω χώροι ενισχύουν την αίσθηση των πολιτών ότι ανήκουν σε έναν κοινό ευρωπαϊκό χώρο. Συνεπώς, θα πρέπει να επιδιωχθεί η συμπληρωματικότητα με το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς. Η εφαρμογή νέων συμμετοχικών και διαπολιτισμικών προσεγγίσεων όσον αφορά τις πολιτικές για την πολιτιστική κληρονομιά και τις εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες που αναγνωρίζουν ίση αξία σε όλες τις μορφές πολιτιστικής κληρονομιάς μπορούν να αυξήσουν την εμπιστοσύνη, την αμοιβαία αναγνώριση και την κοινωνική συνοχή, όπως επίσης καταδεικνύεται από τη διεθνή συνεργασία στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης.

(12)

Ο ρόλος της πολιτιστικής κληρονομιάς διαπιστώνεται επίσης στην ατζέντα του 2030 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη («ατζέντα 2030»), η οποία αναγνωρίζει την ιδιότητα του παγκόσμιου πολίτη, την πολιτιστική πολυμορφία και τον διαπολιτισμικό διάλογο ως πρωταρχικές αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Η ατζέντα 2030 δέχεται ότι όλες οι πολιτιστικές εκφάνσεις και όλοι οι πολιτισμοί μπορούν να συμβάλουν καταλυτικά στη βιώσιμη ανάπτυξη. Ο πολιτισμός αναφέρεται ρητά σε αρκετούς στόχους βιώσιμης ανάπτυξης της ατζέντας 2030, και ιδίως στον στόχο 11 (πόλεις — μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς), καθώς και στον στόχο 4 (εκπαίδευση) και, αναφορικά με τον τουρισμό, στον στόχο 8 (βιώσιμη ανάπτυξη) και στον στόχο 12 (μοντέλα καταναλωτικής συμπεριφοράς).

(13)

Αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο σε διεθνές επίπεδο ότι οι άνθρωποι και οι ανθρώπινες αξίες πρέπει να τεθούν στο επίκεντρο μιας διευρυμένης και διεπιστημονικής αντίληψης περί πολιτιστικής κληρονομιάς. Το γεγονός αυτό ενισχύει την ανάγκη να εξασφαλιστεί ευρύτερη πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά, μεταξύ άλλων, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις θετικές συνέπειες που έχει στην ποιότητα της ζωής. Αυτή η ευρύτερη πρόσβαση μπορεί να επιτευχθεί με την προσέγγιση διαφορετικών ομάδων κοινού και τη βελτίωση της προσβασιμότητας χώρων, κτιρίων, προϊόντων και υπηρεσιών, με γνώμονα τις ιδιαίτερες ανάγκες και τις συνέπειες των δημογραφικών αλλαγών.

(14)

Οι πολιτικές για τη διατήρηση, την αποκατάσταση, τη συντήρηση, την επαναχρησιμοποίηση, την προσβασιμότητα και την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς και των συναφών υπηρεσιών αποτελούν πρωτίστως εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές αρμοδιότητες. Ωστόσο, η πολιτιστική κληρονομιά έχει μια σαφή ευρωπαϊκή διάσταση η οποία λαμβάνεται υπόψη, επιπροσθέτως της πολιτιστικής πολιτικής, από άλλες πολιτικές της Ένωσης όπως η εκπαίδευση, η γεωργία και η αγροτική ανάπτυξη, η περιφερειακή ανάπτυξη, η κοινωνική συνοχή, οι θαλάσσιες υποθέσεις, το περιβάλλον, ο τουρισμός, το ψηφιακό θεματολόγιο, η έρευνα και η καινοτομία, και η επικοινωνία.

(15)

Το έτος 2018 έχει συμβολική και ιστορική σημασία για την Ευρώπη και την πολιτιστική της κληρονομιά, καθόσον σηματοδοτεί μια σειρά σημαντικών γεγονότων όπως την 100ή επέτειο από το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου και την ανεξαρτησία πολλών κρατών μελών, καθώς και την 400ή επέτειο από την έναρξη του τριακονταετούς πολέμου. Το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς μπορεί να προσφέρει ως εκ τούτου ευκαιρίες για την καλύτερη κατανόηση του παρόντος μέσα από μια πληρέστερη και κοινή κατανόηση του παρελθόντος.

(16)

Για να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό της πολιτιστικής κληρονομιάς για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και οικονομίες, η διαφύλαξη, η ανάδειξη και η διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς απαιτούν αποτελεσματική συμμετοχική (δηλαδή πολυεπίπεδη και πολυσυμμετοχική) διακυβέρνηση και ενισχυμένη διατομεακή συνεργασία, όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2014 (6). Μια τέτοια διακυβέρνηση και συνεργασία προϋποθέτει τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων αρχών, του τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς, παραγόντων του ιδιωτικού τομέα και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, όπως οι ΜΚΟ και οργανώσεις του τομέα του εθελοντισμού.

(17)	Επιπροσθέτως, το Συμβούλιο στα συμπεράσματά του της 25ης Νοεμβρίου 2014 κάλεσε την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο υποβολής πρότασης σχετικά με ένα ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς.

(18)	Στο ψήφισμά του της 8ης Σεπτεμβρίου 2015 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνιστούσε την ανακήρυξη, κατά προτίμηση του 2018, ως ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς.

(19)	Η Επιτροπή των Περιφερειών στη γνώμη που εξέδωσε στις 16 Απριλίου 2015 (7) εξέφρασε την ικανοποίησή της για την έκκληση του Συμβουλίου να εξεταστεί ένα ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς, τονίζοντας τη συμβολή του στην επίτευξη των κοινών στόχων εντός του πανευρωπαϊκού πλαισίου.

(20)

Η ανακήρυξη ενός ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την ευαισθητοποίηση του κοινού, τη διάδοση πληροφοριών σχετικά με ορθές πρακτικές, την προώθηση της συζήτησης για την πολιτική, της έρευνας και της καινοτομίας και τη βελτίωση της συλλογής και της ανάλυσης των ποιοτικών ενδείξεων και των ποσοτικών δεδομένων, περιλαμβανομένων των στατιστικών στοιχείων, σχετικά με την κοινωνική και οικονομική επίδραση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος για την ταυτόχρονη προώθηση αυτών των στόχων σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο μπορεί να επιτύχει μεγαλύτερη συνέργεια και καλύτερη χρήση των πόρων. Στην κατεύθυνση αυτή η Επιτροπή θα πρέπει να προσφέρει έγκαιρη ενημέρωση, αλλά και τη στενή συνεργασία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο και στα κράτη μέλη, στην Επιτροπή των Περιφερειών και στους φορείς και τους συλλόγους που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς σε επίπεδο Ένωσης. Για να εξασφαλιστεί η ευρωπαϊκή διάσταση των δραστηριοτήτων που θα διεξαχθούν για το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς, τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται επίσης να συνεργαστούν μεταξύ τους.

(21)

Η πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί επίσης ένα πεδίο παρέμβασης πολλών προγραμμάτων στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων, και κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά, στη Μέση Ανατολή. Η προώθηση της αξίας της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί επίσης απάντηση στη σκόπιμη καταστροφή των πολιτιστικών θησαυρών σε ζώνες συγκρούσεων, όπως τονίζεται στην κοινή ανακοίνωση της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας και της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις». Είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί συμπληρωματικότητα μεταξύ του ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς και όλων των πρωτοβουλιών για τις εξωτερικές σχέσεις που αναπτύσσονται εντός των κατάλληλων πλαισίων. Τα μέτρα για την προστασία και την προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς στο πλαίσιο σχετικών μέσων εξωτερικών σχέσεων θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να αντανακλούν το αμοιβαίο συμφέρον που παρουσιάζει η ανταλλαγή εμπειριών και αξιών με τρίτες χώρες. Με το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς θα πρέπει να προωθείται η αμοιβαία γνώση, ο αμοιβαίος σεβασμός και η αλληλοκατανόηση των αντίστοιχων πολιτισμών.

(22)

Οι υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες θα πρέπει να συνδεθούν στενά με δράσεις στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς. Θα πρέπει να επιδιώκεται η συμμετοχή των χωρών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας και άλλων χωρών εταίρων, ανάλογα με την περίπτωση. Η συμμετοχή αυτή μπορεί να επιδιωχθεί εντός των σχετικών πλαισίων συνεργασίας και διαλόγου, ιδιαίτερα στον διάλογο της κοινωνίας των πολιτών της Ένωσης και των εν λόγω χωρών.

(23)

Η διαφύλαξη, η διατήρηση και η βελτίωση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης προβλέπεται στους στόχους υφιστάμενων προγραμμάτων της Ένωσης. Ως εκ τούτου, η υλοποίηση ενός ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς μπορεί να γίνει μέσω των εν λόγω προγραμμάτων σύμφωνα με τις υφιστάμενες διατάξεις και μέσω καθορισμού των χρηματοδοτικών προτεραιοτήτων σε ετήσια ή πολυετή βάση. Τα προγράμματα και οι πολιτικές σε τομείς όπως ο πολιτισμός, η παιδεία, η γεωργία και η αγροτική ανάπτυξη, η περιφερειακή ανάπτυξη, η κοινωνική συνοχή, οι θαλάσσιες υποθέσεις, το περιβάλλον, ο τουρισμός, η στρατηγική για την ψηφιακή ενιαία αγορά, η έρευνα και η καινοτομία, καθώς και η επικοινωνία συμβάλλουν άμεσα και έμμεσα στην προστασία, στην ανάδειξη, στην καινοτόμο επαναχρησιμοποίηση και στην προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης και μπορούν να στηρίζουν το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς σύμφωνα με τα αντίστοιχα νομοθετικά τους πλαίσια. Εθνικές συνεισφορές επιπροσθέτως της συγχρηματοδότησης σε επίπεδο Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων ευέλικτων μηχανισμών χρηματοδότησης όπως οι συμπράξεις δημόσιου — ιδιωτικού τομέα ή η συμμετοχική χρηματοδότηση, μπορούν να εξετάζονται προκειμένου να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων του ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς.

(24)

Τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης θα πρέπει να προστατεύονται με αναλογικά μέτρα που να καλύπτουν ολόκληρο τον κύκλο δαπανών, όπου περιλαμβάνονται η πρόληψη, ο εντοπισμός και η διερεύνηση παρατυπιών, η ανάκτηση απολεσθέντων, αχρεωστήτως καταβληθέντων ή κακώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων και, κατά περίπτωση, η επιβολή διοικητικών και οικονομικών κυρώσεων.

(25)

Η παρούσα απόφαση προβλέπει χρηματοδοτικό κονδύλιο για το σύνολο της διάρκειας του ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς, το οποίο αποτελεί το ποσό προνομιακής αναφοράς για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού, κατά την έννοια του σημείου 17 της διοργανικής συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (8).

(26)

Δεδομένου ότι οι στόχοι της παρούσας απόφασης, δηλαδή να ενθαρρύνει την κοινοχρησία και την αποδοχή της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με την κοινή ιστορία και τις κοινές αξίες, καθώς και να ενδυναμώσει την αίσθηση του ανήκειν σε έναν κοινό ευρωπαϊκό χώρο, δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα απόφαση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των εν λόγω στόχων όρια,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο

1. Το 2018 ανακηρύσσεται «ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς» (στο εξής «ευρωπαϊκό έτος»).

2. Το ευρωπαϊκό έτος έχει ως σκοπό να ενθαρρύνει την κοινοχρησία και την αναγνώριση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης ως κοινού πόρου, να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με την κοινή ιστορία και τις κοινές αξίες, καθώς και να ενδυναμώσει την αίσθηση του ανήκειν σε έναν κοινό ευρωπαϊκό χώρο.

Άρθρο 2

Στόχοι

1. Οι γενικοί στόχοι του ευρωπαϊκού έτους είναι η ενθάρρυνση και η υποστήριξη των προσπαθειών που καταβάλλουν η Ένωση, τα κράτη μέλη και οι περιφερειακές και τοπικές αρχές, σε συνεργασία με τον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ευρύτερη κοινωνία των πολιτών, για την προστασία, τη διαφύλαξη, την επαναχρησιμοποίηση, την ενίσχυση, την ανάδειξη και την προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης. Ειδικότερα, το ευρωπαϊκό έτος:

α)

συμβάλλει στην προώθηση του ρόλου της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης ως καθοριστικού στοιχείου της πολιτισμικής πολυμορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου. Με πλήρη σεβασμό των αρμοδιοτήτων των κρατών μελών, επισημαίνει τον καλύτερο τρόπο με τον οποίο εξασφαλίζονται η διατήρηση και η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, καθώς και η πρόσβαση σε αυτήν από ένα ευρύτερο και πιο διαφοροποιημένο κοινό, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τη διεύρυνση κοινού και εκπαίδευσης στην πολιτιστική κληρονομιά, ώστε με τον τρόπο αυτό να προωθηθούν η κοινωνική ένταξη και ενσωμάτωση·

β)

ενισχύει τη συμβολή της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς στην κοινωνία και στην οικονομία, αξιοποιώντας τις άμεσες και έμμεσες οικονομικές δυνατότητές της, οι οποίες περιλαμβάνουν τη στήριξη των πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων, περιλαμβανομένων των μικρών και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων, και την ενθάρρυνση της δημιουργίας και της καινοτομίας, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και του βιώσιμου τουρισμού, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και τη δημιουργία μακροπρόθεσμης απασχόλησης·

γ)	συμβάλλει στην προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ως σημαντικού στοιχείου των σχέσεων μεταξύ της Ένωσης και τρίτων χωρών, αξιοποιώντας το ενδιαφέρον και τις ανάγκες που παρουσιάζονται σε χώρες-εταίρους και την εμπειρογνωμοσύνη της Ευρώπης όσον αφορά την πολιτιστική κληρονομιά.

2. Οι ειδικοί στόχοι του ευρωπαϊκού έτους είναι:

α)	η ενθάρρυνση προσεγγίσεων στην πολιτιστική κληρονομιά που είναι επικεντρωμένες στον άνθρωπο, ανοικτές σε όλους, προσανατολισμένες στο μέλλον, πιο ολοκληρωμένες, βιώσιμες και διατομεακές·

β)	η προώθηση καινοτόμων μοντέλων συμμετοχικής διακυβέρνησης και διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς, με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων αρχών, του τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς, των ιδιωτικών παραγόντων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών·

γ)	η προώθηση του διαλόγου, της έρευνας και της ανταλλαγής ορθών πρακτικών όσον αφορά την ποιότητα της διατήρησης, της προστασίας, της καινοτόμου επαναχρησιμοποίησης και ενίσχυσης της πολιτιστικής κληρονομιάς και των σύγχρονων επεμβάσεων στο ιστορικό περιβάλλον·

δ)	η προώθηση λύσεων που θα καταστήσουν την πολιτιστική κληρονομιά προσιτή σε όλους, μεταξύ άλλων και μέσω ψηφιακών μέσων, με την εξάλειψη των κοινωνικών, πολιτιστικών και υλικών φραγμών, λαμβανομένων υπόψη των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες·

ε)	ο προσδιορισμός και η αναβάθμιση της θετικής συμβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς στην κοινωνία και στην οικονομία μέσω της έρευνας και της καινοτομίας, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση της βάσης στοιχείων για την εν λόγω συμβολή σε επίπεδο Ένωσης·

στ)	η ενθάρρυνση συνεργειών μεταξύ της πολιτιστικής κληρονομιάς και των περιβαλλοντικών πολιτικών με την ενσωμάτωση της πολιτιστικής κληρονομιάς στις περιβαλλοντικές, στις αρχιτεκτονικές και στις χωροταξικές πολιτικές και μέσω της προώθησης της ενεργειακής απόδοσης·

ζ)	η ενθάρρυνση στρατηγικών περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης οι οποίες να αξιοποιούν το δυναμικό της πολιτιστικής κληρονομιάς, μεταξύ άλλων μέσω της προώθησης του βιώσιμου τουρισμού·

η)	η στήριξη της ανάπτυξης ειδικών δεξιοτήτων και η βελτίωση της διαχείρισης και της μεταφοράς γνώσεων στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς, λαμβανομένων υπόψη των επιπτώσεων της μετάβασης στην ψηφιακή εποχή·

θ)	η προαγωγή της πολιτιστικής κληρονομιάς ως πηγής έμπνευσης για τη σύγχρονη δημιουργία και καινοτομία και η υπογράμμιση της δυνατότητας γόνιμων ανταλλαγών και μεγαλύτερης αλληλεπίδρασης μεταξύ του τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και άλλων πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων·

ι)	η ενίσχυση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σημασία της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω της εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης, ιδιαίτερα με στόχο τα παιδιά, τους νέους και τους ηλικιωμένους, τις τοπικές κοινότητες και τις δυσπρόσιτες ομάδες·

ια)	η επισήμανση των δυνατοτήτων συνεργασίας σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς για την ανάπτυξη ισχυρότερων δεσμών στο εσωτερικό της Ένωσης και με χώρες εκτός της Ένωσης και η ενθάρρυνση του διαπολιτισμικού διαλόγου, της συμφιλίωσης έπειτα από συγκρούσεις και της πρόληψης των συγκρούσεων·

ιβ)

η προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας αναφορικά με την πολιτιστική κληρονομιά· η διευκόλυνση της υιοθέτησης και της αξιοποίησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων από όλους τους ενδιαφερομένους, ιδίως τις δημόσιες αρχές και τον ιδιωτικό τομέα, και η διάδοση των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε ευρύτερο κοινό·

ιγ)	η ενθάρρυνση της ανάπτυξης συνεργειών μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών της, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση των πρωτοβουλιών για την πρόληψη της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών· και

ιδ)	η προβολή κατά τη διάρκεια του 2018 σημαντικών γεγονότων που έχουν συμβολική σημασία για την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης.

Άρθρο 3

Περιεχόμενο των μέτρων

1. Τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στο άρθρο 2 περιλαμβάνουν δραστηριότητες σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, οι οποίες συνδέονται με τους στόχους του ευρωπαϊκού έτους και είναι οι ακόλουθες:

α)	πρωτοβουλίες και εκδηλώσεις για την προώθηση συζητήσεων, για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία και την αξία της πολιτιστικής κληρονομιάς και για τη διευκόλυνση της συμμετοχής των πολιτών και των ενδιαφερομένων·

β)

ενημέρωση, εκθέσεις, εκπαίδευση και εκστρατείες ευαισθητοποίησης που θα μεταδίδουν αξίες όπως η πολυμορφία και ο διαπολιτισμικός διάλογος με τη χρήση στοιχείων από την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης και θα παροτρύνουν το ευρύ κοινό να συμμετέχει στην προστασία και τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς και, γενικότερα, στην επίτευξη των στόχων του ευρωπαϊκού έτους·

γ)	ανταλλαγή εμπειριών και ορθών πρακτικών μεταξύ εθνικών, περιφερειακών και τοπικών διοικήσεων και άλλων οργανισμών και διάδοση πληροφοριών σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά, μεταξύ άλλων μέσω της Europeana·

δ)	διενέργεια μελετών και υλοποίηση δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας και διάδοση των αποτελεσμάτων τους σε ευρωπαϊκή ή εθνική κλίμακα· και

ε)	προώθηση έργων και δικτύων συνδεδεμένων με το ευρωπαϊκό έτος, μεταξύ άλλων και από μέσα μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης.

2. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο αντιστοίχως, μπορούν να προσδιορίσουν άλλες δραστηριότητες πέραν εκείνων που αναφέρονται στην παράγραφο 1, υπό την προϋπόθεση ότι συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του ευρωπαϊκού έτους που καθορίζονται στο άρθρο 2.

3. Τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμοί της Ένωσης, καθώς και τα κράτη μέλη μπορούν, σε ενωσιακό και σε εθνικό επίπεδο αντιστοίχως, να κάνουν αναφορά στο ευρωπαϊκό έτος και να κάνουν χρήση του λογοτύπου του για την προώθηση των δραστηριοτήτων που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2.

Άρθρο 4

Συντονισμός σε επίπεδο κράτους μέλους

Η οργάνωση της συμμετοχής στο ευρωπαϊκό έτος σε εθνικό επίπεδο εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Προς τον σκοπό αυτό τα κράτη μέλη ορίζουν εθνικούς συντονιστές. Οι εθνικοί συντονιστές εξασφαλίζουν τον συντονισμό των σχετικών δραστηριοτήτων σε εθνικό επίπεδο.

Άρθρο 5

Συντονισμός σε επίπεδο Ένωσης

1. Η Επιτροπή συγκαλεί τακτικά συνεδριάσεις των εθνικών συντονιστών με σκοπό τον συντονισμό της διεξαγωγής του ευρωπαϊκού έτους. Οι συνεδριάσεις αυτές χρησιμεύουν επίσης ως ευκαιρίες για την ανταλλαγή πληροφοριών για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού έτους σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο· στις εν λόγω συνεδριάσεις μπορούν να συμμετέχουν εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως παρατηρητές.

2. Ο συντονισμός του ευρωπαϊκού έτους σε επίπεδο Ένωσης εφαρμόζει εγκάρσια προσέγγιση με στόχο τη δημιουργία συνεργειών μεταξύ των διάφορων προγραμμάτων της Ένωσης και των πρωτοβουλιών που χρηματοδοτούν έργα στο πεδίο της πολιτιστικής κληρονομιάς.

3. Η Επιτροπή συγκαλεί τακτικές συναντήσεις των ενδιαφερομένων μερών και των εκπροσώπων των οργανώσεων ή φορέων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της πολιτιστικής κληρονομιάς, περιλαμβανομένων και υπαρχόντων διεθνικών πολιτιστικών δικτύων και σχετικών ΜΚΟ, καθώς και οργανώσεων της νεολαίας, για να επικουρούν την Επιτροπή κατά την υλοποίηση του ευρωπαϊκού έτους σε επίπεδο Ένωσης.

Άρθρο 6

Διεθνής συνεργασία

Για τους σκοπούς του ευρωπαϊκού έτους, η Επιτροπή συνεργάζεται με αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, ιδίως με το Συμβούλιο της Ευρώπης και με την Unesco, εξασφαλίζοντας παράλληλα την προβολή της συμμετοχής της Ένωσης.

Άρθρο 7

Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης

1. Κατά την υλοποίηση ενεργειών που χρηματοδοτούνται δυνάμει της παρούσας απόφασης, η Επιτροπή λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίζει την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με την εφαρμογή προληπτικών μέτρων κατά της απάτης, της διαφθοράς και κάθε άλλης παράνομης δραστηριότητας, με τη διενέργεια αποτελεσματικών ελέγχων και επιθεωρήσεων και με την ανάκτηση, σε περίπτωση που διαπιστωθούν παρατυπίες, των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, καθώς επίσης, κατά περίπτωση, με την επιβολή αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών διοικητικών και οικονομικών κυρώσεων.

2. Η Επιτροπή ή οι εκπρόσωποί της και το Ελεγκτικό Συνέδριο έχουν την εξουσία να ελέγχουν, βάσει δικαιολογητικών καθώς και επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, όλους τους δικαιούχους επιχορηγήσεων, τους εργολάβους και τους υπεργολάβους που έχουν λάβει πόρους της Ένωσης κατ' εφαρμογή της παρούσας απόφασης.

3. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) μπορεί να διεξάγει έρευνες, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις και τις διαδικασίες που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9) και στον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου (10), με σκοπό την εξακρίβωση του κατά πόσον υπήρξε απάτη, διαφθορά ή άλλη παράνομη δραστηριότητα η οποία θίγει τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης στο πλαίσιο συμφωνίας ή απόφασης επιδότησης ή σύμβασης χρηματοδοτούμενης κατ' εφαρμογή της παρούσας απόφασης.

4. Με την επιφύλαξη των παραγράφων 1, 2 και 3, οι συμφωνίες συνεργασίας με τρίτες χώρες και με διεθνείς οργανισμούς, οι συμβάσεις, οι συμφωνίες επιχορήγησης και οι αποφάσεις επιχορήγησης που προκύπτουν από την εφαρμογή της παρούσας απόφασης περιέχουν διατάξεις οι οποίες εξουσιοδοτούν ρητά την Επιτροπή, το Ελεγκτικό Συνέδριο και την OLAF να διεξάγουν τους εν λόγω λογιστικούς ελέγχους και έρευνες, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους.

Άρθρο 8

Χρηματοδότηση

Η συγχρηματοδότηση σε ενωσιακό επίπεδο δραστηριοτήτων για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού έτους είναι σύμφωνη με τους κανόνες που είναι εφαρμοστέοι σε υφιστάμενα προγράμματα, όπως το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη», και στο πλαίσιο των υφιστάμενων δυνατοτήτων για τον καθορισμό προτεραιοτήτων σε ετήσια ή πολυετή βάση. Κατά περίπτωση, άλλα προγράμματα και άλλες πολιτικές στο πλαίσιο των υφιστάμενων νομικών και δημοσιονομικών τους διατάξεων μπορούν επίσης να στηρίξουν το ευρωπαϊκό έτος.

Άρθρο 9

Προϋπολογισμός

Το χρηματοδοτικό κονδύλιο για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 ανέρχεται σε 8 εκατομμύρια EUR.

Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εντός των ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

Άρθρο 10

Παρακολούθηση και αξιολόγηση

Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019 η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την εφαρμογή, τα αποτελέσματα και τη γενική αξιολόγηση των πρωτοβουλιών που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση. Η έκθεση περιλαμβάνει ιδέες για περαιτέρω κοινές προσπάθειες στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Άρθρο 11

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στρασβούργο, 17 Μαΐου 2017.

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

O Πρόεδρος

A. TAJANI

Για το Συμβούλιο

O Πρόεδρος

C. ABELA

(1) ΕΕ C 88 της 21.3.2017, σ. 7.

(2) Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 27ης Απριλίου 2017 (δεν έχει δημοσιευθεί ακόμα στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 11ης Μαΐου 2017.

(3) Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2014 σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά ως στρατηγικό πόρο για μια βιώσιμη Ευρώπη (ΕΕ C 183 της 14.6.2014, σ. 36).

(4) Ψήφισμα του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με μια ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό (ΕΕ C 287 της 29.11.2007, σ. 1).

(5) Συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με πρόγραμμα εργασιών στον πολιτιστικό τομέα (2015-2018) (ΕΕ C 463 της 23.12.2014, σ. 4).

(6) Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη συμμετοχική διακυβέρνηση της πολιτιστικής κληρονομιάς (ΕΕ C 463 της 23.12.2014, σ. 1).

(7) Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Προς μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης» (ΕΕ C 195 της 12.6.2015, σ. 22).

(8) ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1.

(9) Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1073/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 1074/1999 του Συμβουλίου (ΕΕ L 248 της 18.9.2013, σ. 1).

(10) Κανονισμός (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 1996, σχετικά με τους ελέγχους και εξακριβώσεις που διεξάγει επιτοπίως η Επιτροπή με σκοπό την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από απάτες και λοιπές παρατυπίες (ΕΕ L 292 της 15.11.1996, σ. 2).

ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύμφωνα με το άρθρο 9 της απόφασης, το χρηματοδοτικό κονδύλιο για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς (2018) ανέρχεται στο ποσό των 8 εκατομμυρίων EUR. Για τη χρηματοδότηση της προετοιμασίας του ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς (2018), το ποσό ενός εκατομμυρίου EUR θα διατεθεί από τους πόρους του προϋπολογισμού του 2017. Για τον προϋπολογισμό του 2018, 7 εκατομμύρια EUR θα δεσμευθούν για το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς και θα προβληθούν σε μια γραμμή του προϋπολογισμού. Από το ποσό αυτό, τα 3 εκατομμύρια EUR θα προέλθουν από τους πόρους που προβλέπονται για το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» και 4 εκατομμύρια EUR θα μεταφερθούν από άλλους υφιστάμενους πόρους, χωρίς να χρησιμοποιηθούν τα υφιστάμενα περιθώρια και με την επιφύλαξη των εξουσιών της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής.

ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Η Επιτροπή σημειώνει τη συμφωνία των συννομοθετών να εισαγάγουν ένα χρηματοδοτικό κονδύλιο ύψους 8 εκατομμυρίων EUR στο άρθρο 9 της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς (2018). Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή είναι υπεύθυνη να εγκρίνει το ποσό των πιστώσεων στον ετήσιο προϋπολογισμό, σύμφωνα με το άρθρο 314 ΣΛΕΕ.

20.5.2017

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 131/11

ΑΠΟΦΑΣΗ (ΕΕ) 2017/865 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 11ης Μαΐου 2017

σχετικά με την υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας όσον αφορά θέματα που άπτονται της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 82 παράγραφος 2 και το άρθρο 83 παράγραφος 1, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 5,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η Ένωση συμμετείχε μαζί με τα κράτη μέλη ως παρατηρητής στις διαπραγματεύσεις της σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας («η σύμβαση»), η οποία εγκρίθηκε από την επιτροπή υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης στις 7 Απριλίου 2011. Η σύμβαση άνοιξε προς υπογραφή στις 11 Μαΐου 2011.

(2)	Σύμφωνα με το άρθρο 75 της σύμβασης, η σύμβαση είναι ανοιχτή για υπογραφή από την Ένωση.

(3)

Η σύμβαση διαμορφώνει ένα ολοκληρωμένο και πολύπλευρο νομικό πλαίσιο για την προστασία των γυναικών από όλες τις μορφές βίας. Αποσκοπεί στην πρόληψη, στη δίωξη και στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. Καλύπτει ευρύ φάσμα μέτρων, από τη συλλογή δεδομένων και την αύξηση της ευαισθητοποίησης έως τη θέσπιση νομικών μέτρων για την ποινικοποίηση διαφόρων μορφών βίας εις βάρος των γυναικών. Περιλαμβάνει μέτρα για την προστασία των θυμάτων και την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης και θίγει τη διάσταση της βίας με βάση το φύλο στον τομέα του ασύλου και της μετανάστευσης. Η σύμβαση καθιερώνει ειδικό μηχανισμό παρακολούθησης προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεών της από τα μέρη.

(4)

Η υπογραφή της σύμβασης εξ ονόματος της Ένωσης θα συμβάλει στην υλοποίηση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών σε όλους τους τομείς, η οποία αποτελεί βασικό στόχο και αξία της Ένωσης που πρέπει να υλοποιείται σε όλες τις δραστηριότητες της Ένωσης σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), με το άρθρο 8 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και με το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η βία κατά των γυναικών αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους και ακραία μορφή διάκρισης, η οποία πηγάζει από τις ανισότητες μεταξύ των φύλων και συμβάλλει στη διατήρηση και την ενίσχυσή τους. Η Ένωση, δεσμευόμενη να εφαρμόσει τη σύμβαση, επιβεβαιώνει την προσήλωσή της στην καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών εντός της επικράτειάς της και ανά τον κόσμο και ενισχύει την τρέχουσα πολιτική δράση της και το υφιστάμενο σημαντικό νομικό πλαίσιο στον τομέα της ποινικής δικονομίας, που έχει ιδιαίτερη σημασία για τις γυναίκες και τα κορίτσια.

(5)	Οι τομείς που καλύπτονται από τη σύμβαση υπάγονται στην αρμοδιότητα τόσο της Ένωσης όσο και των κρατών μελών της.

(6)

Η σύμβαση θα πρέπει να υπογραφεί εξ ονόματος της Ένωσης όσον αφορά θέματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Ένωσης στον βαθμό που η σύμβαση ενδέχεται να επηρεάσει κοινούς κανόνες ή να μεταβάλει το πεδίο εφαρμογής τους. Τούτο ισχύει ειδικότερα για ορισμένες διατάξεις της σύμβασης που άπτονται της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις και για τις διατάξεις της σύμβασης περί ασύλου και μη επαναπροώθησης. Τα κράτη μέλη διατηρούν την αρμοδιότητά τους στον βαθμό που η σύμβαση δεν επηρεάζει κοινούς κανόνες ούτε μεταβάλλει το πεδίο εφαρμογής τους.

(7)	Η Ένωση έχει επίσης αποκλειστική αρμοδιότητα για την ανάληψη των υποχρεώσεων που ορίζονται στη σύμβαση σε σχέση με τα θεσμικά της όργανα και τη δημόσια διοίκησή της.

(8)

Καθώς η αρμοδιότητα της Ένωσης και οι αρμοδιότητες των κρατών μελών είναι αλληλένδετες, η Ένωση πρέπει να καταστεί συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης μαζί με τα κράτη μέλη, έτσι ώστε από κοινού να μπορούν να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις που ορίζονται στη σύμβαση και να ασκούν τα δικαιώματα που τους έχουν δοθεί με συνεκτικό τρόπο.

(9)

Η παρούσα απόφαση αφορά τις διατάξεις της σύμβασης για τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις στον βαθμό που οι εν λόγω διατάξεις ενδέχεται να επηρεάσουν κοινούς κανόνες ή να μεταβάλουν το πεδίο εφαρμογής τους. Δεν αφορά τα άρθρα 60 και 61 της σύμβασης, τα οποία εξετάζονται σε χωριστή απόφαση του Συμβουλίου για την υπογραφή η οποία θα εκδοθεί παράλληλα με την παρούσα απόφαση.

(10)	Η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύονται από τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2011/36/ΕΕ (1) και 2011/93/ΕΕ (2) και, ως εκ τούτου, συμμετέχουν στην έκδοση της παρούσας απόφασης.

(11)	Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 σχετικά με τη θέση της Δανίας, το οποίο έχει προσαρτηθεί στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ, η Δανία δεν συμμετέχει στη θέσπιση της παρούσας απόφασης και, συνεπώς, δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στη εφαρμογή της.

(12)	Η σύμβαση θα πρέπει να υπογραφεί,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας όσον αφορά θέματα που άπτονται της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις εγκρίνεται, με την επιφύλαξη της σύναψης της εν λόγω σύμβασης (3).

Άρθρο 2

Ο πρόεδρος του Συμβουλίου εξουσιοδοτείται να ορίσει το (τα) πρόσωπο(-α) που είναι αρμόδιο(-α) να υπογράψει(-ουν) τη σύμβαση εξ ονόματος της Ένωσης.

Άρθρο 3

Βρυξέλλες, 11 Μαΐου 2017.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

R. GALDES

(1) Οδηγία 2011/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2011, για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυμάτων της, καθώς και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαίσιο 2002/629/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 101 της 15.4.2011, σ. 1).

(2) Οδηγία 2011/93/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαίσιο 2004/68/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 335 της 17.12.2011, σ. 1).

(3) Το κείμενο της προς υπογραφή σύμβασης επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση.

20.5.2017

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 131/15

ΚΑΤ' ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2017/867 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

της 7ης Φεβρουαρίου 2017

για τις κατηγορίες συμφωνιών που προστατεύονται στο πλαίσιο μεταβίβασης εν μέρει περιουσιακών στοιχείων σύμφωνα με το άρθρο 76 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/59/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για τη θέσπιση πλαισίου για την ανάκαμψη και την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων και για την τροποποίηση της οδηγίας 82/891/ΕΟΚ του Συμβουλίου, και των οδηγιών 2001/24/ΕΚ, 2002/47/ΕΚ, 2004/25/ΕΚ, 2005/56/ΕΚ, 2007/36/ΕΚ, 2011/35/ΕΕ, 2012/30/ΕΕ και 2013/36/ΕΕ, καθώς και των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ) αριθ. 1093/2010 και (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (1), και ιδίως το άρθρο 76,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Βάσει της οδηγίας 2014/59/ΕΕ απαιτείται από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν την προστασία ορισμένων κατηγοριών συμφωνιών κατά τη διάρκεια της μεταβίβασης εν μέρει περιουσιακών στοιχείων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων ενός ιδρύματος υπό εξυγίανση. Η ίδια προστασία απαιτείται όταν μια αρχή εξυγίανσης τροποποιεί αναγκαστικά τους όρους μιας σύμβασης στην οποία είναι συμβαλλόμενο μέρος το ίδρυμα υπό εξυγίανση. Η προστασία αυτή αποσκοπεί στην αποφυγή, όταν έχει πραγματοποιηθεί μεταβίβαση εν μέρει ή συμβατική τροποποίηση, του διαχωρισμού περιουσιακών στοιχείων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που συνδέονται μεταξύ τους δυνάμει των εν λόγω συμφωνιών.

(2)

Για να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή της προστασίας αυτής, είναι αναγκαίο να προσδιοριστούν επακριβώς τα είδη συμφωνιών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής εκάστης των κατηγοριών που καθορίζονται βάσει της οδηγίας 2014/59/ΕΕ. Η καταλληλότερη μέθοδος για τον προσδιορισμό αυτόν είναι η κατάρτιση λεπτομερών κανόνων και ορισμών, επιπλέον εκείνων που καθορίζονται βάσει της οδηγίας 2014/59/ΕΕ. Η μέθοδος αυτή είναι προτιμότερη από την κατάρτιση καταλόγου συγκεκριμένων συμφωνιών που μπορούν να συνάπτονται δυνάμει των διαφόρων εθνικών νομοθεσιών των κρατών μελών, αφού ένας τέτοιος κατάλογος θα ήταν δύσκολο να συνταχθεί και θα χρειαζόταν να επικαιροποιείται συνεχώς. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να διευκρινίσει και να περιορίσει, όπου είναι αναγκαίο, το πεδίο εφαρμογής των διαφόρων μορφών προστασίας που προβλέπονται στην οδηγία 2014/59/ΕΕ για κάθε κατηγορία συμφωνιών.

(3)

Οι διάφορες κατηγορίες συμφωνιών που προβλέπονται στο άρθρο 76 παράγραφος 2 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ περιγράφονται λεπτομερώς σε ποικίλους βαθμούς: ορισμένες κατηγορίες είναι πλήρως καθορισμένες, ενώ άλλες προσδιορίζονται με πιο ασαφείς όρους. Εξάλλου, ορισμένες κατηγορίες αναφέρονται σε ένα είδος συμβατικής σχέσης και υποχρέωσης ή σε περιορισμένο σύνολο συμβατικών σχέσεων και υποχρεώσεων, ενώ άλλες καλύπτουν μεγαλύτερο αριθμό και ανοικτό φάσμα συμβατικών υποχρεώσεων, συναλλαγών και σχέσεων. Αυτή η τελευταία ομάδα κατηγοριών θα μπορούσε ενδεχομένως να περιλαμβάνει όλες τις νομικές και συμβατικές σχέσεις μεταξύ ενός ιδρύματος και ενός ή περισσοτέρων αντισυμβαλλομένων του. Εάν οι εν λόγω κατηγορίες συμφωνιών προστατεύονταν πλήρως, οι αρχές εξυγίανσης δύσκολα θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν μεταβιβάσεις εν μέρει, και ενδεχομένως θα τους ήταν αδύνατο. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να αποφευχθεί η υπερβολική προστασία που θα μπορούσε ενδεχομένως να επεκταθεί ώστε να καλύψει όλα τα περιουσιακά στοιχεία, δικαιώματα και υποχρεώσεις μεταξύ ενός ιδρύματος και των αντισυμβαλλομένων του.

(4)

Ορισμένες κατηγορίες προστατευόμενων συμφωνιών έχουν ευρύτερο ορισμό στην οδηγία 2014/59/ΕΕ. Προκειμένου να ενισχυθεί η βεβαιότητα όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, ιδίως όσον αφορά συμφωνίες εγγυοδοσίας, συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού (set-off) και (καθαρού) συμψηφισμού (netting) και συμφωνίες δομημένης χρηματοδότησης, αυτές οι κατηγορίες θα πρέπει να εξειδικευτούν περαιτέρω. Ο παρών κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός δεν θα πρέπει να εμποδίζει τις αρχές εξυγίανσης να εξειδικεύουν περαιτέρω στις μεταβιβάσεις εν μέρει αυτά τα είδη συμφωνιών αλληλοσυμψηφισμού/συμψηφισμού που προστατεύονται σε μεμονωμένες μεταβιβάσεις εν μέρει, εφόσον αναγνωρίζονται για σκοπούς μετριασμού του κινδύνου, βάσει των εφαρμοζόμενων κανόνων προληπτικής εποπτείας, και η προστασία, ιδίως μέσω της μη δυνατότητας διαχωρισμού, αποτελεί προϋπόθεση για την εν λόγω αναγνώριση. Οι αρχές εξυγίανσης θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν για αυτή την εκτεταμένη προστασία για μεμονωμένες περιπτώσεις εξυγίανσης.

(5)

Οι αντισυμβαλλόμενοι του ιδρύματος μπορούν να συμφωνήσουν για μια λεγόμενη «περισυλλεκτική» συμφωνία αλληλοσυμψηφισμού ή συμφωνία «σκούπα» αλληλοσυμψηφισμού, που θα περιλαμβάνει πάσης φύσεως δικαιώματα και υποχρεώσεις μεταξύ των μερών. Κατά συνέπεια αυτού του είδους συμφωνίας, οι υποχρεώσεις μεταξύ των μερών θα προστατεύονταν από το ενδεχόμενο να διαχωρίζονται μεταξύ τους. Αυτό θα καθιστούσε ανέφικτη τη διαχείριση της μεταβίβασης εν μέρει όσον αφορά τον εν λόγω αντισυμβαλλόμενο, και γενικά θα έθετε σε κίνδυνο την εφικτότητα του εργαλείου συνολικά, δεδομένου ότι οι αρχές εξυγίανσης μπορεί ακόμη να μην είναι καν σε θέση να αντιληφθούν ποιες υποχρεώσεις καλύπτονται ή δεν καλύπτονται από τις εν λόγω συμφωνίες. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει επίσης να διευκρινιστεί ότι οι «περισυλλεκτικές» συμφωνίες ή συμφωνίες «σκούπες» (καθαρού) συμψηφισμού και αλληλοσυμψηφισμού, που περιλαμβάνουν πάσης φύσεως περιουσιακά στοιχεία, δικαιώματα και υποχρεώσεις μεταξύ των μερών, δεν θα πρέπει να δικαιούνται να αναγνωριστούν ως προστατευόμενες συμφωνίες.

(6)

Το άρθρο 80 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ προϋποθέτει ότι κάθε περιορισμός του πεδίου εφαρμογής των ορισμών των προστατευόμενων συμφωνιών, σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 2 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, δεν θα πρέπει να θίγει τη λειτουργία των συστημάτων διαπραγμάτευσης, εκκαθάρισης και διακανονισμού, στον βαθμό που τα εν λόγω συστήματα εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 2 στοιχείο α) της οδηγίας 98/26/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2). Επομένως, οι αρχές εξυγίανσης θα πρέπει να υποχρεούνται να προστατεύουν όλα τα είδη συμφωνιών που αναφέρονται στο άρθρο 76 παράγραφος 2 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, οι οποίες συνδέονται με τη δραστηριότητα του αντισυμβαλλομένου ως κεντρικού αντισυμβαλλομένου (CCP). Αυτό περιλαμβάνει, χωρίς να περιορίζεται αναγκαστικά σε αυτήν, τη δραστηριότητα που καλύπτεται από το κεφάλαιο εκκαθάρισης, σύμφωνα με το άρθρο 42 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3).

(7)

Το ίδιο ισχύει για τα περιουσιακά στοιχεία, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που σχετίζονται με τα συστήματα πληρωμών ή διακανονισμού τίτλων. Δεδομένου ότι οι συμφωνίες συμψηφισμού που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 98/26/ΕΚ προστατεύονται σε περίπτωση αφερεγγυότητας, αυτές θα πρέπει επίσης να προστατεύονται, για λόγους συνέπειας, και βάσει του άρθρου 76 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ. Ωστόσο, είναι σκόπιμο να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής της προστασίας κατά το άρθρο 76 παράγραφος 2 της εν λόγω οδηγίας, ώστε να καλύπτει όλες τις συμφωνίες με συστήματα πληρωμών ή διακανονισμού τίτλων και τις συναφείς τους δραστηριότητες, κατά περίπτωση.

(8)

Η ανάγκη για τον καθορισμό του πεδίου εφαρμογής της συμφωνίας που επωφελείται από τις διασφαλίσεις σε ορισμένες περιπτώσεις, βάσει του άρθρου 76 παράγραφος 2 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, δεν θα πρέπει, εν γένει, να εμποδίζει τις αρχές εξυγίανσης να προστατεύουν όλες τις κατηγορίες συμφωνιών που μπορούν να υπαχθούν σε μία από τις κατηγορίες που περιλαμβάνονται στο εν λόγω άρθρο, και οι οποίες προστατεύονται στο πλαίσιο διαδικασίας αφερεγγυότητας από τον διαχωρισμό των περιουσιακών στοιχείων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των συμφωνιών αυτών βάσει της εθνικής τους νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς της οδηγίας 2001/24/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στο εθνικό δίκαιο (4). Αυτό συμβαίνει στην περίπτωση όπου ένας πιστωτής εξακολουθεί να επωφελείται από τα δικαιώματα που απορρέουν από τη συμφωνία, εκτός αν η όλη συναλλαγή κηρυχθεί άκυρη βάσει της εθνικής νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας. Αυτό ισχύει ειδικότερα για τις συμφωνίες εγγυοδοσίας και τις συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού και (καθαρού) συμψηφισμού που προστατεύονται δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ορισμοί της οδηγίας 2014/59/ΕΕ. Ισχύουν επίσης οι ακόλουθοι ορισμοί:

1) «Τιτλοποίηση»: η τιτλοποίηση όπως ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 σημείο 61) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5).

2) «Συμφωνίες συμβατικού συμψηφισμού»: οι συμφωνίες συμβατικού συμψηφισμού όπως ορίζονται στο άρθρο 295 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013.

Άρθρο 2

Όροι σχετικοί με τις συμφωνίες εγγυοδοσίας, συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών χρηματοδότησης τίτλων

Οι συμφωνίες εγγυοδοσίας, σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο α) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

1)	συμφωνίες που ορίζουν εγγυήσεις, προσωπικές εγγυήσεις και εγγυοδοτικές δηλώσεις·

2)	υποθήκες και άλλα συμφέροντα εμπραγμάτων ασφαλειών·

συναλλαγές δανειοδοσίας τίτλων που δεν συνεπάγονται μεταβίβαση της πλήρους κυριότητας των εξασφαλίσεων, και οι οποίες αφορούν ένα μέρος (τον δανειστή) που δανείζει τίτλους στο άλλο μέρος (τον δανειζόμενο) έναντι αμοιβής ή πληρωμής τόκων και στις οποίες ο δανειζόμενος παρέχει στον δανειστή εξασφαλίσεις για όλη τη διάρκεια του δανείου.

Οι συμφωνίες εγγυοδοσίας αναγνωρίζονται ως συμφωνίες εγγυοδοσίας, σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο α) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, μόνον εάν τα δικαιώματα ή τα περιουσιακά στοιχεία με τα οποία είναι συνδεδεμένη η συμφωνία παροχής ασφάλειας, ή πρόκειται να συνδεθεί σε περίπτωση γεγονότος αναγκαστικής εκτέλεσης, είναι επαρκώς προσδιορισμένα ή προσδιορίσιμα, σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας και το εφαρμοστέο εθνικό δίκαιο.

Άρθρο 3

Όροι σχετικοί με τις συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού

1. Οι συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού (set-off) που έχουν συναφθεί μεταξύ ενός ιδρύματος και ενός μόνον αντισυμβαλλομένου αναγνωρίζονται ως συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού, που αναφέρονται στο άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, εφόσον αφορούν δικαιώματα και υποχρεώσεις που απορρέουν από χρηματοπιστωτικές συμβάσεις ή παράγωγα.

2. Οι συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού (set-off) που έχουν συναφθεί μεταξύ ενός ιδρύματος και ενός ή περισσοτέρων αντισυμβαλλομένων αναγνωρίζονται ως συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού, που αναφέρονται στο άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

α)	σε περιπτώσεις όπου οι συμφωνίες συνδέονται με τη δραστηριότητα του αντισυμβαλλομένου ως κεντρικού αντισυμβαλλομένου, ιδίως για τη δραστηριότητα που καλύπτεται από κεφάλαιο εκκαθάρισης, όπως αναφέρεται στο άρθρο 42 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012·

β)	σε περιπτώσεις όπου οι συμφωνίες αφορούν δικαιώματα και υποχρεώσεις προς συστήματα, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2 στοιχείο α) της οδηγίας 98/26/ΕΚ, ή άλλα συστήματα πληρωμών ή διακανονισμού τίτλων και συνδέονται με τη δραστηριότητά τους ως συστημάτων πληρωμών ή διακανονισμού τίτλων.

3. Οι αρχές εξυγίανσης μπορούν να αποφασίζουν, σε μεμονωμένες περιπτώσεις, ότι οι συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού (set-off) που έχουν συναφθεί μεταξύ ενός ιδρύματος και ενός ή περισσοτέρων αντισυμβαλλομένων, εφόσον συνδέονται με άλλου είδους δικαιώματα και υποχρεώσεις από ό,τι αναφέρεται στις παραγράφους 1 και 2, μπορούν να αναγνωρίζονται ως συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, όταν οι συμφωνίες αναγνωρίζονται για σκοπούς μετριασμού του κινδύνου, βάσει των εφαρμοζόμενων κανόνων προληπτικής εποπτείας, και η προστασία, ιδίως μέσω της μη δυνατότητας διαχωρισμού, αποτελεί προϋπόθεση για την εν λόγω αναγνώριση.

Άρθρο 4

Όροι σχετικοί με τις συμφωνίες (καθαρού) συμψηφισμού

1. Οι συμφωνίες συμβατικού συμψηφισμού (netting) που έχουν συναφθεί μεταξύ του ιδρύματος και ενός μόνον αντισυμβαλλομένου αναγνωρίζονται ως συμφωνίες συμψηφισμού, σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο δ) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, εφόσον αφορούν δικαιώματα και υποχρεώσεις που απορρέουν από χρηματοπιστωτικές συμβάσεις ή παράγωγα.

2. Οι συμφωνίες συμβατικού συμψηφισμού (netting) που έχουν συναφθεί μεταξύ του ιδρύματος και ενός ή περισσοτέρων αντισυμβαλλομένων αναγνωρίζονται ως συμφωνίες συμψηφισμού, σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο δ) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

α)	σε περιπτώσεις όπου οι συμφωνίες συνδέονται με τη δραστηριότητα του αντισυμβαλλομένου ως κεντρικού αντισυμβαλλομένου, ιδίως για τη δραστηριότητα που καλύπτεται από κεφάλαιο εκκαθάρισης, όπως αναφέρεται στο άρθρο 42 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012·

β)	σε περιπτώσεις όπου οι συμφωνίες αφορούν δικαιώματα και υποχρεώσεις προς συστήματα, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2 στοιχείο α) της οδηγίας 98/26/ΕΚ, ή άλλα συστήματα πληρωμών ή διακανονισμού τίτλων και συνδέονται με τη δραστηριότητά τους ως συστημάτων πληρωμών ή διακανονισμού τίτλων.

3. Οι αρχές εξυγίανσης μπορούν να αποφασίζουν, σε μεμονωμένες περιπτώσεις, ότι οι συμφωνίες συμψηφισμού (netting) που έχουν συναφθεί μεταξύ ενός ιδρύματος και ενός ή περισσοτέρων αντισυμβαλλομένων μπορούν να αναγνωρίζονται ως συμφωνίες συμψηφισμού σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο δ) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, όταν αναγνωρίζονται για σκοπούς μετριασμού του κινδύνου, βάσει των εφαρμοζόμενων κανόνων προληπτικής εποπτείας, και η προστασία, ιδίως μέσω της μη δυνατότητας διαχωρισμού, αποτελεί προϋπόθεση για την εν λόγω αναγνώριση.

Άρθρο 5

Γενικοί όροι που ισχύουν για τις συμφωνίες εγγυοδοσίας, τις συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού και (καθαρού) συμψηφισμού και τις συμφωνίες δομημένης χρηματοδότησης

1. Τα άρθρα 2, 3 και 4 δεν θίγουν τις ακόλουθες εξουσίες των αρχών εξυγίανσης:

α)

να προστατεύουν κάθε είδους συμφωνίες που μπορούν να υπαχθούν σε μία από τις κατηγορίες που αναφέρονται στο άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχεία α), γ), δ) και στ) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ και οι οποίες προστατεύονται σε κανονικές διαδικασίες αφερεγγυότητας από ορισμένου ή αορίστου χρόνου διαχωρισμό, αναστολή ή ακύρωση των περιουσιακών στοιχείων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που εμπίπτουν στις εν λόγω συμφωνίες βάσει της εθνικής τους νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς της οδηγίας 2001/24/ΕΚ στο εθνικό δίκαιο·

β)

να προστατεύουν κάθε είδους συμφωνίες που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 76 παράγραφος 2 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ και οι οποίες προστατεύονται σε κανονικές διαδικασίες αφερεγγυότητας από ορισμένου ή αορίστου χρόνου διαχωρισμό, αναστολή ή ακύρωση των περιουσιακών στοιχείων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που εμπίπτουν στις εν λόγω συμφωνίες βάσει της εθνικής τους νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς της οδηγίας 2001/24/ΕΚ στο εθνικό δίκαιο.

2. Οι αρχές εξυγίανσης μπορούν, σε μεμονωμένες περιπτώσεις, να εξαιρούν από την προστασία που παρέχεται από το άρθρο 76 παράγραφος 1 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ συμφωνίες εγγυοδοσίας ή συμφωνίες αλληλοσυμψηφισμού και (καθαρού) συμψηφισμού που σχετίζονται με συμβάσεις που περιλαμβάνουν τυχόν ρήτρα η οποία, σε περίπτωση αθέτησης από πλευράς ενός αντισυμβαλλομένου, επιτρέπει σε συμβαλλόμενο που εκπληρώνει τις υποχρεώσεις να προβαίνει σε περιορισμένες μόνον πληρωμές, ή σε καμία πληρωμή, προς την περιουσία του περιελθόντος σε αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών του αντισυμβαλλομένου, ακόμη και αν ο τελευταίος είναι καθαρός πιστωτής.

Άρθρο 6

Όροι σχετικοί με τις συμφωνίες δομημένης χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των τιτλοποιήσεων και των μέσων που χρησιμοποιούνται για σκοπούς αντιστάθμισης κινδύνων

1. Οι συμφωνίες δομημένης χρηματοδότησης, σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο στ) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

α)	τιτλοποιήσεις στις οποίες τα υποκείμενα ανοίγματα έχουν διαιρεθεί σε τμήματα και έχουν μεταβιβαστεί με πλήρη μεταβίβαση τίτλων από τον ισολογισμό του μεταβιβάζοντος, στο ίδρυμα ή την οντότητα υπό εξυγίανση (τιτλοποίηση μέσω πραγματικής πώλησης)·

β)	τιτλοποιήσεις μέσω συμβατικών πράξεων, στις οποίες τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία παραμένουν στον ισολογισμό του ιδρύματος ή της οντότητας υπό εξυγίανση (σύνθετη τιτλοποίηση).

Στις τιτλοποιήσεις μέσω πραγματικής πώλησης, τυχόν ρόλος του μεταβιβάζοντος στη δομή, συμπεριλαμβανομένης της εξυπηρέτησης των δανείων, της παροχής κάθε μορφής προστασίας από κινδύνους ή της παροχής ρευστότητας, θεωρείται υποχρέωση που αποτελεί μέρος των συμφωνιών δομημένης χρηματοδότησης.

Στις σύνθετες τιτλοποιήσεις, η συμφωνία παροχής ασφάλειας θεωρείται δικαίωμα το οποίο αποτελεί μέρος των συμφωνιών δομημένης χρηματοδότησης, μόνον εφόσον συνδέεται με συγκεκριμένα και επαρκώς προσδιορισμένα περιουσιακά στοιχεία ή προσδιορίσιμα στοιχεία σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας και το εφαρμοστέο εθνικό δίκαιο.

2. Οι συμφωνίες οι οποίες συγκροτούν δομή τιτλοποίησης που καλύπτει αμοιβαίες σχέσεις μεταξύ μεταβιβαζόντων, εκδοτών, θεματοφυλάκων, διαχειριστών, διαχειριστών χρηματικών ροών και αντισυμβαλλομένων συμφωνιών ανταλλαγής και πιστωτικής προστασίας θεωρείται ότι αποτελούν μέρος συμφωνιών δομημένης χρηματοδότησης, εφόσον οι εν λόγω αμοιβαίες σχέσεις συνδέονται άμεσα με τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία και τις πληρωμές που πρέπει να γίνουν από τα έσοδα που παράγονται από τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία προς τους κατόχους των δομημένων μέσων. Οι εν λόγω αμοιβαίες σχέσεις περιλαμβάνουν υποχρεώσεις και δικαιώματα σχετικά με τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία, υποχρεώσεις που προκύπτουν από τα εκδιδόμενα μέσα, και συμφωνίες εγγυοδοσίας, συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών σε παράγωγα, που απαιτούνται για τη διατήρηση της ροής των πληρωμών στο πλαίσιο αυτών των υποχρεώσεων.

3. Η παράγραφος 2 δεν θίγει την εξουσία της αρχής εξυγίανσης να αποφασίζει, κρίνοντας κατά περίπτωση και λαμβάνοντας υπόψη τη συγκεκριμένη δομή της συμφωνίας δομημένης χρηματοδότησης, σύμφωνα με το άρθρο 76 παράγραφος 2 στοιχείο στ) της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, ότι άλλες συμφωνίες μεταξύ των μερών που αναφέρονται στην παράγραφο 2, όπως οι συμφωνίες διαχείρισης δανείων, οι οποίες δεν συνδέονται άμεσα με τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία και τις πληρωμές που πρέπει να γίνουν, αποτελούν μέρος της εν λόγω συμφωνίας δομημένης χρηματοδότησης.

Άρθρο 7

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 7 Φεβρουαρίου 2017.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

Jean-Claude JUNCKER

(1) ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 190.

(2) Οδηγία 98/26/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Μαΐου 1998, σχετικά με το αμετάκλητο του διακανονισμού στα συστήματα πληρωμών και στα συστήματα διακανονισμού αξιογράφων (ΕΕ L 166 της 11.6.1998, σ. 45).

(3) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 648/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Ιουλίου 2012, για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών (ΕΕ L 201 της 27.7.2012, σ. 1).

(4) Οδηγία 2001/24/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Απριλίου 2001, για την εξυγίανση και την εκκαθάριση των πιστωτικών ιδρυμάτων (ΕΕ L 125 της 5.5.2001, σ. 15).

(5) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 1).

		ISSN 1977-0669
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης		L 131

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα	Νομοθεσία	60ό έτος 20 Μαΐου 2017

Περιεχόμενα		I Νομοθετικές πράξεις	Σελίδα
		ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
	*	Απόφαση (ΕΕ) 2017/864 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2017, σχετικά με το ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς (2018)	1

	II Μη νομοθετικές πράξεις
	ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ
*	Ενημέρωση σχετικά με την έναρξη ισχύος της συμφωνίας σύμπραξης βιώσιμης αλιείας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κυβέρνησης των Νήσων Κουκ	10
*	Απόφαση (ΕΕ) 2017/865 του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2017, σχετικά με την υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας όσον αφορά θέματα που άπτονται της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις	11
*	Απόφαση (ΕΕ) 2017/866 του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2017, σχετικά με την υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας όσον αφορά το άσυλο και τη μη επαναπροώθηση	13
	ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ
*	Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2017/867 της Επιτροπής, της 7ης Φεβρουαρίου 2017, για τις κατηγορίες συμφωνιών που προστατεύονται στο πλαίσιο μεταβίβασης εν μέρει περιουσιακών στοιχείων σύμφωνα με το άρθρο 76 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 1 )	15
	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2017/868 της Επιτροπής, της 19ης Μαΐου 2017, για καθορισμό των κατ' αποκοπή τιμών εισαγωγής για τον προσδιορισμό της τιμής εισόδου ορισμένων οπωροκηπευτικών	20
	ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
*	Απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2017/869 του Συμβουλίου, της 16ης Μαΐου 2017, για τον διορισμό ενός μέλους του Ελεγκτικού Συνεδρίου	22

(ευρώ/100 kg)
Κωδικός ΣΟ	Κωδικός τρίτων χωρών (1)	Κατ' αποκοπή τιμή εισαγωγής
0702 00 00	MA	119,1
	TN	158,2
	TR	94,0
	ZZ	123,8
0709 93 10	TR	131,2
0709 93 10	ZZ	131,2
0805 10 22 , 0805 10 24 , 0805 10 28	EG	58,9
	MA	58,6
	TR	41,8
	ZA	88,5
	ZZ	62,0
0805 50 10	AR	123,2
	TR	65,0
	ZA	207,1
	ZZ	131,8
0808 10 80	AR	94,0
	BR	115,9
	CL	126,4
	CN	145,5
	NZ	158,4
	US	107,1
	ZA	100,2
	ZZ	121,1

«1030000	Αυγά πτηνών	0,01 (*)»
1030010	Όρνιθες
1030020	Πάπιες
1030030	Χήνες
1030040	Ορτύκια
1030990	Άλλα

		Διορθωτικά
	*	Διορθωτικό στον κανονισμό (ΕΕ) 2017/693 της Επιτροπής, της 7ης Απριλίου 2017, για την τροποποίηση των παραρτημάτων II, III και V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τα ανώτατα όρια καταλοίπων για τις ουσίες bitertanol, chlormequat και tebufenpyrad μέσα ή πάνω σε ορισμένα προϊόντα ( ΕΕ L 101 της 13.4.2017 )	23


	(1) Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ

«1030000	Αυγά πτηνών	0,1»
1030010	Όρνιθες
1030020	Πάπιες
1030030	Χήνες
1030040	Ορτύκια
1030990	Άλλα