30.9.2014

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 284/22

ΚΑΤ' ΕΞΟΥΣΙΟΔΌΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 1031/2014 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 29ης Σεπτεμβρίου 2014

σχετικά με τη θέσπιση συμπληρωματικών προσωρινών έκτακτων μέτρων στήριξης για τους παραγωγούς ορισμένων οπωροκηπευτικών

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου (1), και ιδίως το άρθρο 219 παράγραφος 1 σε συνδυασμό με το άρθρο 228,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Στις 7 Αυγούστου, η ρωσική κυβέρνηση επέβαλε απαγόρευση εισαγωγής ορισμένων προϊόντων από την Ένωση στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων των οπωροκηπευτικών. Η απαγόρευση αυτή έχει δημιουργήσει σοβαρή απειλή διατάραξης της αγοράς, που προκαλείται από σημαντική πτώση των τιμών λόγω του γεγονότος ότι μία σημαντική εξαγωγική αγορά έχει ξαφνικά καταστεί μη διαθέσιμη.

(2)	Η εν λόγω απειλή διατάραξης της αγοράς έχει ιδιαίτερη σημασία για τον τομέα των οπωροκηπευτικών, στον οποίο μεγάλες ποσότητες ευαλλοίωτων προϊόντων συγκομίζονται αυτή την περίοδο του έτους.

(3)	Ως εκ τούτου, έχει διαμορφωθεί στην αγορά μια κατάσταση, για την οποία φαίνεται ότι τα συνήθη μέτρα που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 είναι ανεπαρκή.

(4)

Για να αποτραπεί η μετατροπή της υφιστάμενης κατάστασης της αγοράς σε σοβαρότερη ή παρατεταμένη διατάραξη της αγοράς, η Επιτροπή εξέδωσε τον κατ' εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 932/2014 (2). Ο κανονισμός αυτός προβλέπει ανώτατα ποσά στήριξης για ενέργειες απόσυρσης, μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω μέτρα στήριξης. Ο μηχανισμός που θεσπίστηκε στον εν λόγω κανονισμό θα πρέπει συνεπώς να συμπληρωθεί από μέτρα υπό μορφή πρόσθετης, στοχοθετημένης στήριξης για ορισμένες ποσότητες προϊόντων, υπολογιζόμενες με βάση τις παραδοσιακές εξαγωγές προς τη Ρωσία.

(5)

Συμπληρωματικά προσωρινά έκτακτα μέτρα στήριξης θα πρέπει να εκδοθούν για τις ντομάτες, τα καρότα, τα λάχανα, τις γλυκοπιπεριές, τα κουνουπίδια και τα μπρόκολα, τα αγγούρια και τα αγγουράκια, τα μανιτάρια, τα μήλα, τα αχλάδια, τα δαμάσκηνα, τα κόκκινα φρούτα, τα νωπά επιτραπέζια σταφύλια, τα ακτινίδια, τα γλυκά πορτοκάλια, τις κλημεντίνες και τα μανταρίνια.

(6)

Λαμβανομένων υπόψη των εκτιμώμενων ποσοτήτων που επηρεάζονται από την απαγόρευση, η ενωσιακή χρηματοδοτική συνδρομή θα πρέπει να χορηγηθεί σύμφωνα με τις σχετικές ποσότητες των προϊόντων. Ο υπολογισμός των εν λόγω ποσοτήτων θα πρέπει να γίνει για κάθε κράτος μέλος σύμφωνα με το επίπεδο των εξαγωγών του των σχετικών προϊόντων προς τη Ρωσία κατά τα προηγούμενα τρία έτη, μείον τις ποσότητες που έχουν ήδη κοινοποιηθεί σύμφωνα με τον κατ' εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 932/2014.

(7)

Αναμένεται ότι τα προϊόντα που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό, τα οποία επρόκειτο να εξαχθούν στη Ρωσία, θα διοχετευθούν προς τις αγορές άλλων κρατών μελών. Οι παραγωγοί των ίδιων προϊόντων στα εν λόγω κράτη μέλη, οι οποίοι κατά παράδοση δεν εξάγουν τα προϊόντα τους προς τη Ρωσία, μπορούν κατά συνέπεια να βρεθούν αντιμέτωποι με σημαντική διατάραξη της αγοράς και πτώση των τιμών.

(8)

Κατά συνέπεια, και για την περαιτέρω σταθεροποίηση της αγοράς, η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει να διατεθεί επίσης σε παραγωγούς σε όλα τα κράτη μέλη για ένα ή περισσότερα προϊόντα που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό, χωρίς όμως η σχετική ποσότητα να υπερβαίνει τους 3 000 τόνους ανά κράτος μέλος.

(9)	Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παραμείνουν ελεύθερα να αποφασίσουν να μην χρησιμοποιήσουν την ποσότητα των 3 000 τόνων. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να ενημερώσουν την Επιτροπή εγκαίρως ώστε να μπορέσει η Επιτροπή να αποφασίσει σχετικά με την ανακατανομή των ποσοτήτων που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί.

(10)

Η απόσυρση από την αγορά, η μη συγκομιδή και η πρώιμη συγκομιδή αποτελούν αποτελεσματικά μέτρα διαχείρισης κρίσης σε περίπτωση πλεονασμάτων οπωροκηπευτικών λόγω έκτακτων και απρόβλεπτων περιστάσεων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να κατανέμουν τις ποσότητες που τίθενται στη διάθεσή τους σε ένα ή περισσότερα από αυτά τα μέτρα, προκειμένου να διασφαλιστεί η πλέον αποτελεσματική χρησιμοποίηση των διαθέσιμων σχετικών ποσών.

(11)

Όπως προβλέπεται στον κατ' εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 932/2014, θα πρέπει να αρθεί προσωρινά ο υφιστάμενος περιορισμός του 5 %, ως ποσοστού του όγκου της παραγωγής που διατίθεται στο εμπόριο, για τις αποσύρσεις από την αγορά που τυγχάνουν στήριξης. Η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης θα πρέπει, επομένως, να χορηγηθεί ακόμη και στην περίπτωση που οι αποσύρσεις υπερβαίνουν το ανώτατο όριο του 5 %.

(12)

Η χρηματοδοτική συνδρομή που χορηγείται για αποσύρσεις από την αγορά θα πρέπει να βασίζεται στα αντίστοιχα ποσά που καθορίζονται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 της Επιτροπής (3), όσον αφορά τις αποσύρσεις για δωρεάν διανομή και τις αποσύρσεις για άλλους προορισμούς. Για τα προϊόντα για τα οποία δεν έχει καθοριστεί ποσό στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, θα πρέπει να προβλεφθούν ανώτατα ποσά στον παρόντα κανονισμό.

(13)

Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ποσά για τις ντομάτες, τα οποία καθορίζονται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, αφορούν την περίοδο εμπορίας για τις ντομάτες προς μεταποίηση και τις ντομάτες που καταναλώνονται νωπές, είναι σκόπιμο να διευκρινισθεί ότι για τις ντομάτες που καταναλώνονται νωπές το ανώτατο ποσό που ισχύει για τον σκοπό του παρόντος κανονισμού είναι εκείνο που αφορά την περίοδο από την 1η Νοεμβρίου έως τις 31 Μαΐου.

(14)

Λόγω του έκτακτου χαρακτήρα των διαταράξεων της αγοράς και για να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι παραγωγοί οπωροκηπευτικών λαμβάνουν στήριξη από την Ένωση, η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης για αποσύρσεις από την αγορά θα πρέπει να επεκταθεί σε παραγωγούς οπωροκηπευτικών που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών.

(15)

Για να ενθαρρυνθεί η δωρεάν διανομή αποσυρόμενων οπωροκηπευτικών σε ορισμένους φορείς, όπως φιλανθρωπικές οργανώσεις και σχολεία, καθώς και κάθε άλλος ισοδύναμος προορισμός που εγκρίνεται από τα κράτη μέλη, θα πρέπει να ισχύσει επίσης και για τους παραγωγούς που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών το 100 % των ανώτατων ποσών που καθορίζονται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011. Στην περίπτωση αποσύρσεων για προορισμούς άλλους από τη δωρεάν διανομή, οι εν λόγω παραγωγοί θα πρέπει να λάβουν το 50 % των καθορισθέντων ανώτατων ποσών. Στο πλαίσιο αυτό, οι παραγωγοί που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών θα πρέπει να πληρούν τις ίδιες ή παρόμοιες προϋποθέσεις με τις οργανώσεις παραγωγών. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να υπόκεινται, όπως και οι αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών, στις σχετικές διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011.

(16)

Οι οργανώσεις παραγωγών, βασικοί παράγοντες του τομέα των οπωροκηπευτικών, είναι οι πλέον κατάλληλοι φορείς για να εγγυηθούν την καταβολή της χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης για αποσύρσεις από την αγορά στους παραγωγούς που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών. Οι εν λόγω οργανώσεις θα πρέπει να μεριμνούν για την καταβολή αυτής της συνδρομής στους παραγωγούς που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών, μέσω της σύναψης σύμβασης. Επειδή όλα τα κράτη μέλη δεν διαθέτουν τον ίδιο βαθμό οργάνωσης όσον αφορά την προσφορά στην αγορά των οπωροκηπευτικών, είναι σκόπιμο να επιτραπεί στην αρμόδια αρχή των κρατών μελών να καταβάλει τη στήριξη απευθείας στους παραγωγούς σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις.

(17)

Τα ποσά της στήριξης για μη συγκομιδή και πρώιμη συγκομιδή θα πρέπει να καθορίζονται από τα κράτη μέλη ανά εκτάριο, σε επίπεδο που δεν καλύπτει πάνω από το 90 % των ανώτατων ποσών για αποσύρσεις από την αγορά, τα οποία ισχύουν για προορισμούς άλλους από τη δωρεάν διανομή, όπως ορίζεται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 ή για προϊόντα για τα οποία δεν έχει καθοριστεί ποσό στο εν λόγω παράρτημα, στον παρόντα κανονισμό. Για τις ντομάτες που προορίζονται να καταναλωθούν νωπές, το ποσό που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι αυτό που καθορίζεται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 για την περίοδο από 1ης Νοεμβρίου έως 31 Μαΐου. Η μη συγκομιδή θα πρέπει να στηρίζεται ακόμη και όταν η εμπορική παραγωγή έχει ληφθεί από τη συγκεκριμένη περιοχή παραγωγής κατά τον συνήθη κύκλο παραγωγής.

(18)

Οι οργανώσεις παραγωγών συγκεντρώνουν την προσφορά και είναι σε θέση να δρουν ταχύτερα από τους παραγωγούς που δεν είναι μέλη τέτοιων οργανώσεων, όταν χρειάζεται να χειριστούν μεγαλύτερες ποσότητες, με άμεσο αντίκτυπο στην αγορά. Ως εκ τούτου, για να καταστεί αποτελεσματικότερη η υλοποίηση των έκτακτων μέτρων στήριξης που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό και να επιταχυνθεί η σταθεροποίηση της αγοράς, είναι σκόπιμο, όσον αφορά τους παραγωγούς που είναι μέλη αναγνωρισμένων οργανώσεων παραγωγών, να αυξηθεί η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης για αποσύρσεις για προορισμούς άλλους από τη δωρεάν διανομή, στο 75 % των σχετικών ανώτατων ποσών που καθορίζονται για τη στήριξη για αποσύρσεις για άλλους προορισμούς.

(19)

Όσον αφορά τις αποσύρσεις, η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης για ενέργειες μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής θα πρέπει να επεκταθεί σε παραγωγούς που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών. Η χρηματοδοτική συνδρομή θα πρέπει να ανέρχεται στο 50 % των ανώτατων ποσών στήριξης που καθορίζονται για τις οργανώσεις παραγωγών.

(20)

Δεδομένου του μεγάλου αριθμού παραγωγών που δεν είναι μέλη οργάνωσης παραγωγών και της ανάγκης διενέργειας αξιόπιστων, αλλά εφικτών ελέγχων, η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης δεν θα πρέπει να χορηγείται για πρώιμη συγκομιδή οπωροκηπευτικών, για τα οποία έχει ήδη αρχίσει η κανονική συγκομιδή, ούτε και για μέτρα μη συγκομιδής, όταν η εμπορική παραγωγή έχει ληφθεί από τη συγκεκριμένη περιοχή παραγωγής κατά τον συνήθη κύκλο παραγωγής, προκειμένου για παραγωγούς που δεν είναι μέλη οργάνωσης παραγωγών. Στο πλαίσιο αυτό, οι παραγωγοί που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών θα πρέπει να υπόκεινται, όπως και οι αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών, στις σχετικές διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011.

(21)

Για παραγωγούς που δεν είναι μέλη οργάνωσης παραγωγών, η καταβολή της χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης για ενέργειες μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής θα πρέπει να γίνεται απευθείας από την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους. Η εν λόγω αρμόδια αρχή θα πρέπει να καταβάλλει τα σχετικά ποσά στους παραγωγούς, σύμφωνα με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και τους σχετικούς εθνικούς κανόνες και διαδικασίες.

(22)

Για να διασφαλιστεί ότι η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης προς τους παραγωγούς ορισμένων οπωροκηπευτικών χρησιμοποιείται για τους προβλεπόμενους σκοπούς και να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική χρήση του προϋπολογισμού της Ένωσης, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διεξάγουν ένα λογικό επίπεδο ελέγχων. Ειδικότερα, θα πρέπει να διεξάγονται έλεγχοι εγγράφων, ταυτότητας και φυσικοί έλεγχοι, καθώς και επιτόπιοι έλεγχοι, οι οποίοι να καλύπτουν εύλογη ποσότητα προϊόντων, αριθμό περιοχών, οργανώσεων παραγωγών και παραγωγών που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι ενέργειες απόσυρσης, πρώιμης συγκομιδής και μη συγκομιδής για τις ντομάτες αφορούν αποκλειστικά ποικιλίες που προορίζονται να καταναλωθούν νωπές.

(23)	Τα κράτη μέλη θα πρέπει να κοινοποιούν στην Επιτροπή τις ενέργειες που έχουν υλοποιηθεί από οργανώσεις παραγωγών και παραγωγούς μη μέλη σε τακτά χρονικά διαστήματα.

(24)	Για να έχει άμεσο αντίκτυπο στην αγορά και να συμβάλει στη σταθεροποίηση των τιμών, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ την ημέρα της δημοσίευσής του,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

1. Ο παρών κανονισμός θεσπίζει κανόνες για τα προσωρινά έκτακτα μέτρα στήριξης της Ένωσης, η οποία χορηγείται στις οργανώσεις παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών που έχουν αναγνωριστεί σύμφωνα με το άρθρο 154 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, καθώς και στους παραγωγούς που δεν είναι μέλη των οργανώσεων αυτών.

Τα εν λόγω προσωρινά έκτακτα μέτρα στήριξης της Ένωσης καλύπτουν ενέργειες απόσυρσης, πρώιμης συγκομιδής και μη συγκομιδής.

2. Η στήριξη που αναφέρεται στην παράγραφο 1 χορηγείται για τα ακόλουθα προϊόντα του τομέα των οπωροκηπευτικών, τα οποία προορίζονται να καταναλωθούν νωπά:

α)	ντομάτες του κωδικού ΣΟ 0702 00 00·

β)	καρότα του κωδικού ΣΟ 0706 10 00·

γ)	λάχανα του κωδικού ΣΟ 0704 90 10·

δ)	γλυκοπιπεριές του κωδικού ΣΟ 0709 60 10·

ε)	κουνουπίδια και μπρόκολα του κωδικού ΣΟ 0704 10 00·

στ)	αγγούρια του κωδικού ΣΟ 0707 00 05·

ζ)	αγγουράκια του κωδικού ΣΟ 0707 00 90·

η)	μανιτάρια του γένους Agaricus του κωδικού ΣΟ 0709 51 00·

θ)	μήλα του κωδικού ΣΟ 0808 10·

ι)	αχλάδια του κωδικού ΣΟ 0808 30·

ια)	δαμάσκηνα του κωδικού ΣΟ 0809 40 05·

ιβ)	κόκκινα φρούτα των κωδικών ΣΟ 0810 20, 0810 30 και 0810 40·

ιγ)	νωπά επιτραπέζια σταφύλια του κωδικού ΣΟ 0806 10 10·

ιδ)	ακτινίδια του κωδικού ΣΟ 0810 50 00·

ιε)	γλυκά πορτοκάλια του κωδικού ΣΟ 0805 10 20·

ιστ)	κλημεντίνες (clémentines) του κωδικού ΣΟ 0805 20 10:

ιζ)	μανταρίνια (στα οποία περιλαμβάνονται και τα tangerines και satsumas), wilkings και παρόμοια υβρίδια εσπεριδοειδών των κωδικών ΣΟ 0805 20 30, 0805 20 50, 0805 20 70 και 0805 20 90.

3. Η στήριξη που αναφέρεται στην παράγραφο 1 καλύπτει τις δραστηριότητες που πραγματοποιούνται κατά την περίοδο από τις 30 Σεπτεμβρίου 2014 μέχρι την ημερομηνία κατά την οποία θα εξαντληθούν οι ποσότητες που αναγράφονται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 σε κάθε οικείο κράτος μέλος ή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014, ανάλογα με το ποια ημερομηνία είναι προγενέστερη.

Άρθρο 2

Κατανομή των ανώτατων ποσοτήτων στα κράτη μέλη

1. Η στήριξη που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 διατίθεται στα κράτη μέλη για τις ποσότητες των προϊόντων που αναφέρονται στο παράρτημα I.

Η εν λόγω στήριξη διατίθεται επίσης σε όλα τα κράτη μέλη για ενέργειες απόσυρσης, πρώιμης συγκομιδής ή μη συγκομιδής όσον αφορά ένα ή περισσότερα από τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2, όπως καθορίζονται από το κράτος μέλος, υπό τον όρο ότι η συμπληρωματική ποσότητα δεν υπερβαίνει τους 3 000 τόνους ανά κράτος μέλος.

2. Όσον αφορά τις ποσότητες ανά κράτος μέλος που αναφέρονται στην παράγραφο 1, τα κράτη μέλη μπορούν να καθορίζουν για κάθε προϊόν ή ομάδα προϊόντων τις ποσότητες για τις αποσύρσεις από την αγορά για δωρεάν διανομή και για τις αποσύρσεις από την αγορά για προορισμούς εκτός της δωρεάν διανομής, καθώς και την αντίστοιχη έκταση για πρώιμη συγκομιδή και μη συγκομιδή.

3. Τα κράτη μέλη δύνανται να αποφασίσουν, έως τις 31 Οκτωβρίου 2014, να μην κάνουν χρήση της ποσότητας των 3 000 τόνων ή μέρους αυτής. Κοινοποιούν στην Επιτροπή, έως τις 31 Οκτωβρίου 2014, τις ποσότητες που δεν χρησιμοποιήθηκαν. Από τη στιγμή της κοινοποίησης, οι ενέργειες που διενεργούνται στο σχετικό κράτος μέλος δεν είναι επιλέξιμες για στήριξη δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

Άρθρο 3

Κατανομή των ποσοτήτων στους παραγωγούς

Τα κράτη μέλη κατανέμουν τις ποσότητες που αναφέρονται στο άρθρο 2 μεταξύ των οργανώσεων παραγωγών και των παραγωγών που δεν είναι μέλη οργανώσεων παραγωγών σύμφωνα με το σύστημα «εξυπηρέτησης κατά προτεραιότητα».

Ωστόσο, τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να δημιουργήσουν ένα διαφορετικό σύστημα για την κατανομή των ποσοτήτων, εφόσον το σύστημα που θα θεσπιστεί βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια που δεν εισάγουν διακρίσεις. Προς τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη μπορούν να λάβουν υπόψη την έκταση των επιπτώσεων που έχει η ρωσική απαγόρευση εισαγωγής για τους σχετικούς παραγωγούς.

Άρθρο 4

Χρηματοδοτική συνδρομή σε οργανώσεις παραγωγών για αποσύρσεις

1. Η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης χορηγείται για αποσύρσεις από την αγορά για δωρεάν διανομή, όπως αναφέρεται στο άρθρο 34 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, και για προορισμούς άλλους από τη δωρεάν διανομή, που πραγματοποιούνται σε σχέση με τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού και κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού.

2. Το ανώτατο όριο του 5 %, που αναφέρεται στο άρθρο 34 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και στο άρθρο 79 παράγραφος 2 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, δεν εφαρμόζεται στα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού, όταν τα προϊόντα αυτά αποσύρονται κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού.

3. Για τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού, αλλά δεν απαριθμούνται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, τα ανώτατα ποσά στήριξης είναι εκείνα που καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙ του παρόντος κανονισμού.

4. Για τις ντομάτες το ανώτατο ποσό είναι το ποσό που καθορίζεται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 για την περίοδο από 1ης Νοεμβρίου έως 31 Μαΐου.

5. Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 34 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης για αποσύρσεις από την αγορά για προορισμούς άλλους από τη δωρεάν διανομή ανέρχεται στο 75 % των ανώτατων ποσών της στήριξης για άλλους προορισμούς, τα οποία αναφέρονται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και στο παράρτημα ΙΙ του παρόντος κανονισμού.

6. Η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης που αναφέρεται στην παράγραφο 1 διατίθεται στις οργανώσεις παραγωγών, ακόμη και αν δεν προβλέπονται οι εν λόγω ενέργειες απόσυρσης στα επιχειρησιακά τους προγράμματα και στις εθνικές στρατηγικές των κρατών μελών. Το άρθρο 32 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και το άρθρο 55 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 δεν εφαρμόζονται όσον αφορά τη χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης δυνάμει του παρόντος άρθρου.

7. Η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης που αναφέρεται στην παράγραφο 1 δεν λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των ανώτατων ορίων που αναφέρονται στο άρθρο 34 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013.

8. Το ανώτατο όριο του ενός τρίτου των δαπανών, που αναφέρεται στο άρθρο 33 παράγραφος 3 τέταρτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, και το ανώτατο όριο του 25 % για την αύξηση του επιχειρησιακού ταμείου, που αναφέρεται στο άρθρο 66 παράγραφος 3 στοιχείο γ) του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, δεν εφαρμόζονται όσον αφορά τις δαπάνες που πραγματοποιούνται για τις ενέργειες απόσυρσης των προϊόντων που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού, όταν τα εν λόγω προϊόντα αποσύρονται κατά την περίοδο που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού.

9. Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται σύμφωνα με το παρόν άρθρο αποτελούν μέρος του επιχειρησιακού ταμείου των οργανώσεων παραγωγών.

Άρθρο 5

Χρηματοδοτική συνδρομή σε παραγωγούς που δεν είναι μέλη οργανώσεων παραγωγών για αποσύρσεις

1. Χορηγείται χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης σε παραγωγούς οπωροκηπευτικών οι οποίοι δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών, σύμφωνα με το παρόν άρθρο για:

α)	αποσύρσεις από την αγορά για δωρεάν διανομή, όπως αναφέρεται στο άρθρο 34 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013·

β)	αποσύρσεις από την αγορά για προορισμούς άλλους από τη δωρεάν διανομή.

Για τις αποσύρσεις από την αγορά που αναφέρονται στο στοιχείο α) του πρώτου εδαφίου, τα ανώτατα ποσά της χρηματοδοτικής συνδρομής είναι τα ποσά που καθορίζονται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και στο παράρτημα ΙΙ του παρόντος κανονισμού.

Για τις ντομάτες το ανώτατο ποσό είναι το ποσό που καθορίζεται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 για την περίοδο από 1ης Νοεμβρίου έως 31 Μαΐου.

Για τις αποσύρσεις από την αγορά που αναφέρονται στο στοιχείο β) του πρώτου εδαφίου, τα ανώτατα ποσά της χρηματοδοτικής συνδρομής ανέρχονται στο 50 % των ποσών που καθορίζονται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και στο παράρτημα ΙΙ του παρόντος κανονισμού.

Για τις ντομάτες το εν λόγω ανώτατο ποσό ανέρχεται στο 50 % του ποσού που καθορίζεται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 για την περίοδο από 1ης Νοεμβρίου έως 31 Μαΐου.

2. Η χρηματοδοτική συνδρομή που αναφέρεται στην παράγραφο 1 διατίθεται για την απόσυρση των προϊόντων που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2, όταν τα προϊόντα αυτά αποσύρονται κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 3.

3. Οι παραγωγοί συνάπτουν σύμβαση με αναγνωρισμένη οργάνωση παραγωγών για το σύνολο της ποσότητας που πρόκειται να παραδοθεί σύμφωνα με το παρόν άρθρο. Οι οργανώσεις παραγωγών αποδέχονται όλα τα εύλογα αιτήματα παραγωγών που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών. Οι ποσότητες που παραδίδονται από παραγωγούς που δεν είναι μέλη συνάδουν με τις περιφερειακές αποδόσεις και την εκάστοτε έκταση.

4. Η χρηματοδοτική συνδρομή καταβάλλεται στους παραγωγούς που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών από την οργάνωση παραγωγών με την οποία έχουν υπογράψει τέτοιου είδους σύμβαση.

Τα ποσά που αντιστοιχούν στις πραγματικές δαπάνες της οργάνωσης παραγωγών για την απόσυρση των αντίστοιχων προϊόντων παρακρατούνται από την οργάνωση παραγωγών. Αποδεικτικά στοιχεία των εν λόγω δαπανών παρέχονται με τιμολόγια.

5. Για δεόντως αιτιολογημένους λόγους, όπως είναι ο περιορισμένος βαθμός οργάνωσης των παραγωγών στο σχετικό κράτος μέλος, και κατά τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις, τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέψουν σε παραγωγό που δεν είναι μέλος αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών να προβεί σε κοινοποίηση στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους, αντί να υπογράψει τη σύμβαση που αναφέρεται στην παράγραφο 3. Για την κοινοποίηση αυτή εφαρμόζεται το άρθρο 78 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, τηρουμένων των αναλογιών. Οι ποσότητες που παραδίδονται από παραγωγούς που δεν είναι μέλη συνάδουν με τις περιφερειακές αποδόσεις και την εκάστοτε έκταση.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταβάλλει τη χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης απευθείας στον παραγωγό. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη θεσπίζουν νέους εθνικούς κανόνες ή διαδικασίες ή εφαρμόζουν τους υφιστάμενους.

6. Σε περίπτωση αναστολής της αναγνώρισης οργάνωσης παραγωγών σύμφωνα με το άρθρο 114 παράγραφος 2 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, τα μέλη της θεωρούνται παραγωγοί που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου.

7. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2011, καθώς και το άρθρο 4 παράγραφοι 6 έως 9 του παρόντος κανονισμού, εφαρμόζονται αναλόγως, όσον αφορά το παρόν άρθρο.

Άρθρο 6

Χρηματοδοτική συνδρομή σε οργανώσεις παραγωγών για μη συγκομιδή και πρώιμη συγκομιδή

1. Χορηγείται χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης για ενέργειες μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής που πραγματοποιούνται για τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 και κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 3.

2. Η στήριξη για την πρώιμη συγκομιδή καλύπτει αποκλειστικά τα προϊόντα που βρίσκονται στους αγρούς και τα οποία πράγματι συγκομίζονται πρώιμα. Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 85 παράγραφος 4 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, τα κράτη μέλη καθορίζουν τα ποσά της στήριξης, η οποία περιλαμβάνει τη χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης και τη συνεισφορά της οργάνωσης παραγωγών για ενέργειες μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής, ανά εκτάριο και σε επίπεδο που δεν καλύπτει πάνω από το 90 % των ποσών που καθορίζονται για αποσύρσεις από την αγορά για προορισμούς άλλους από τη δωρεάν διανομή στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και στο παράρτημα ΙΙ του παρόντος κανονισμού. Για τις ντομάτες το εν λόγω ποσό είναι ίσο με το 90 % του ποσού που καθορίζεται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 για την περίοδο από 1ης Νοεμβρίου έως 31 Μαΐου, για αποσύρσεις από την αγορά για προορισμούς άλλους από τη δωρεάν διανομή.

Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 34 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης για μη συγκομιδή και πρώιμη συγκομιδή ανέρχεται στο 75 % των ποσών που καθορίζονται από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο.

3. Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 85 παράγραφος 3 πρώτο εδάφιο του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, τα μέτρα μη συγκομιδής που αναφέρονται στο άρθρο 84 παράγραφος 1 στοιχείο β) του εν λόγω κανονισμού μπορούν να ληφθούν ακόμη και αν η εμπορική παραγωγή έχει ληφθεί από τη συγκεκριμένη περιοχή παραγωγής κατά τον συνήθη κύκλο παραγωγής, όσον αφορά τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού και κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού. Στις περιπτώσεις αυτές, τα ποσά της στήριξης που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου μειώνονται αναλόγως, λαμβάνοντας υπόψη την παραγωγή που έχει ήδη συγκομιστεί, όπως προκύπτει από τα βιβλία αποθήκης και τα λογιστικά βιβλία των σχετικών οργανώσεων παραγωγών.

4. Η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης χορηγείται ακόμη και αν οι οργανώσεις παραγωγών δεν προβλέπουν τις ενέργειες αυτές στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων τους και των εθνικών στρατηγικών των κρατών μελών. Το άρθρο 32 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και το άρθρο 55 παράγραφος 4 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 δεν εφαρμόζονται όσον αφορά τη χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης δυνάμει του παρόντος άρθρου.

5. Το ανώτατο όριο του ενός τρίτου των δαπανών, που αναφέρεται στο άρθρο 33 παράγραφος 3 τέταρτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, και το ανώτατο όριο του 25 % για την αύξηση του επιχειρησιακού ταμείου, που αναφέρεται στο άρθρο 66 παράγραφος 3 στοιχείο γ) του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, δεν εφαρμόζονται όσον αφορά τις δαπάνες που πραγματοποιούνται για τα μέτρα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου και αφορούν προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού, κατά την περίοδο που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού.

6. Η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης δεν λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των ανώτατων ορίων που αναφέρονται στο άρθρο 34 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013.

7. Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται σύμφωνα με το παρόν άρθρο αποτελούν μέρος του επιχειρησιακού ταμείου των οργανώσεων παραγωγών.

Άρθρο 7

Χρηματοδοτική συνδρομή σε παραγωγούς που δεν είναι μέλη οργανώσεων παραγωγών για μη συγκομιδή και πρώιμη συγκομιδή

1. Χορηγείται χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης σε παραγωγούς που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών για την πραγματοποίηση ενεργειών μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής, όσον αφορά τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 και κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 3.

Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 85 παράγραφος 3 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, ισχύουν τα ακόλουθα:

α)	η στήριξη για την πρώιμη συγκομιδή καλύπτει αποκλειστικά τα προϊόντα που βρίσκονται στους αγρούς, τα οποία πράγματι συγκομίζονται πρώιμα και για τα οποία δεν έχει αρχίσει η κανονική συγκομιδή·

β)	τα μέτρα μη συγκομιδής δεν λαμβάνονται όταν η εμπορική παραγωγή έχει ληφθεί από τη συγκεκριμένη περιοχή κατά τον συνήθη κύκλο παραγωγής·

γ)	η πρώιμη συγκομιδή και η μη συγκομιδή σε καμία περίπτωση δεν εφαρμόζονται συγχρόνως για το ίδιο προϊόν και την ίδια συγκεκριμένη έκταση.

2. Τα ποσά της χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης για ενέργειες μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής είναι ίσα με το 50 % των ποσών που καθορίζονται από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2.

3. Οι παραγωγοί που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών προβαίνουν στην ενδεδειγμένη κοινοποίηση προς την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους, σύμφωνα με τις λεπτομερείς διατάξεις που θεσπίζονται από το κράτος μέλος δυνάμει του άρθρου 85 παράγραφος 1 στοιχείο α) του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 543/2011.

4. Σε περίπτωση αναστολής της αναγνώρισης οργάνωσης παραγωγών σύμφωνα με το άρθρο 114 παράγραφος 2 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, τα μέλη της θεωρούνται παραγωγοί που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου.

5. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2011 εφαρμόζονται αναλόγως, όσον αφορά το παρόν άρθρο.

Άρθρο 8

Έλεγχοι των ενεργειών απόσυρσης, μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής

1. Οι ενέργειες απόσυρσης που αναφέρονται στα άρθρα 4 και 5 υπόκεινται σε πρωτοβάθμιους ελέγχους σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 108 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011. Ωστόσο, οι εν λόγω έλεγχοι καλύπτουν τουλάχιστον το 10 % της ποσότητας των προϊόντων που αποσύρονται από την αγορά και τουλάχιστον το 10 % των οργανώσεων παραγωγών που ωφελούνται από τη χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης, η οποία αναφέρεται στο άρθρο 4 του παρόντος κανονισμού.

Ωστόσο, για τις ενέργειες απόσυρσης που αναφέρονται στο άρθρο 5 παράγραφος 5, οι πρωτοβάθμιοι έλεγχοι καλύπτουν το 100 % της ποσότητας των προϊόντων που έχουν αποσυρθεί.

2. Οι ενέργειες μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής που αναφέρονται στα άρθρα 6 και 7 υπόκεινται στους ελέγχους και τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 110 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, με εξαίρεση όσον αφορά την απαίτηση μη πραγματοποίησης μερικής συγκομιδής, όταν εφαρμόζεται η παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο 6 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού. Οι έλεγχοι καλύπτουν τουλάχιστον το 25 % των εκάστοτε εκτάσεων παραγωγής.

Για τις ενέργειες μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής που αναφέρονται στο άρθρο 7, οι έλεγχοι καλύπτουν το 100 % των εκάστοτε εκτάσεων παραγωγής.

3. Οι ενέργειες απόσυρσης που αναφέρονται στα άρθρα 4 και 5 υπόκεινται σε δευτεροβάθμιους ελέγχους σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 109 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011. Ωστόσο, οι επιτόπιοι έλεγχοι καλύπτουν τουλάχιστον το 40 % των φορέων που υπόκεινται σε πρωτοβάθμιους ελέγχους και τουλάχιστον το 5 % της ποσότητας των προϊόντων που έχουν αποσυρθεί από την αγορά.

4. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα ελέγχου για να διασφαλίζεται ότι οι ενέργειες αποσύρσεων, μη συγκομιδής και πρώιμης συγκομιδής για τις ντομάτες καλύπτουν μόνο τις ποικιλίες που προορίζονται να καταναλωθούν νωπές.

Άρθρο 9

Αίτηση χορήγησης και καταβολή της χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης

1. Οι οργανώσεις παραγωγών υποβάλλουν αίτηση για την καταβολή της χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης που αναφέρεται στα άρθρα 4, 5 και 6, έως τις 31 Ιανουαρίου 2015.

2. Οι οργανώσεις παραγωγών υποβάλλουν αίτηση για την καταβολή του συνόλου της χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης, η οποία αναφέρεται στα άρθρα 4 και 6 του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 72 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, έως τις 31 Ιανουαρίου 2015.

Ωστόσο, το πρώτο εδάφιο και η πρώτη φράση του δεύτερου εδαφίου του άρθρου 72 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και το ανώτατο όριο του 80 % του αρχικά εγκριθέντος ποσού της ενίσχυσης για επιχειρησιακά προγράμματα, που καθορίζεται στο τρίτο εδάφιο του εν λόγω άρθρου, δεν εφαρμόζονται.

3. Οι παραγωγοί που δεν είναι μέλη αναγνωρισμένης οργάνωσης παραγωγών και δεν έχουν υπογράψει σύμβαση με αναγνωρισμένη οργάνωση παραγωγών, υποβάλλουν οι ίδιοι αίτηση στις αρμόδιες αρχές που ορίζονται από τα κράτη μέλη για την καταβολή της χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης για τους σκοπούς των άρθρων 5 και 7, έως την ημερομηνία που αναφέρεται στην παράγραφο 1.

4. Οι αιτήσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 1, 2 και 3 συνοδεύονται από δικαιολογητικά που αναγράφουν το σχετικό ποσό χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης και περιλαμβάνουν γραπτή δέσμευση ότι ο αιτών δεν έχει λάβει και δεν πρόκειται να λάβει διπλή ενωσιακή ή εθνική χρηματοδότηση ούτε αποζημίωση βάσει ασφαλιστηρίου συμβολαίου όσον αφορά τις ενέργειες οι οποίες πληρούν τις προϋποθέσεις για χρηματοδοτική στήριξη της Ένωσης δυνάμει του παρόντος κεφαλαίου.

Άρθρο 10

Κοινοποιήσεις

1. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2014, 15 Οκτωβρίου 2014, 31 Οκτωβρίου 2014, 15 Νοεμβρίου 2014, 30 Νοεμβρίου 2014, 15 Δεκεμβρίου 2014, 31 Δεκεμβρίου 2014, 15 Ιανουαρίου 2015, 31 Ιανουαρίου 2015 και 15 Φεβρουαρίου 2015, τις ακόλουθες πληροφορίες για κάθε προϊόν:

α)	τις ποσότητες που αποσύρονται από την αγορά για δωρεάν διανομή,

β)	τις ποσότητες που αποσύρονται από την αγορά για προορισμούς άλλους από τη δωρεάν διανομή,

γ)	την αντίστοιχη έκταση για πρώιμη συγκομιδή και μη συγκομιδή,

δ)	τις συνολικές δαπάνες για τις ποσότητες και τις εκτάσεις που αναφέρονται στα στοιχεία α), β) και γ).

Μόνο οι ενέργειες που εφαρμόστηκαν περιλαμβάνονται στις κοινοποιήσεις.

Για τις εν λόγω κοινοποιήσεις τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν το υπόδειγμα που παρατίθεται στο παράρτημα IIΙ.

2. Κατά την πρώτη κοινοποίησή τους, τα κράτη μέλη γνωστοποιούν στην Επιτροπή τα ποσά στήριξης που έχουν καθοριστεί από αυτά σύμφωνα με το άρθρο 79 παράγραφος 1 ή το άρθρο 85 παράγραφος 4 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και τα άρθρα 4 και 5 του παρόντος κανονισμού, χρησιμοποιώντας τα υποδείγματα που παρατίθενται στο παράρτημα IV.

Άρθρο 11

Καταβολή της χρηματοδοτικής συνδρομής της Ένωσης

Οι δαπάνες των κρατών μελών σε σχέση με τις πληρωμές είναι επιλέξιμες για χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης μόνον εάν έχουν πραγματοποιηθεί έως τις 30 Ιουνίου 2015.

Άρθρο 12

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 29 Σεπτεμβρίου 2014.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

José Manuel BARROSO

(1) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671.

(2) Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 932/2014 της Επιτροπής, της 29ης Αυγούστου 2014, σχετικά με τη θέσπιση προσωρινών έκτακτων μέτρων στήριξης για τους παραγωγούς ορισμένων οπωροκηπευτικών και για την τροποποίηση του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 913/2014 (ΕΕ L 259 της 30.8.2014, σ. 2).

(3) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2011 της Επιτροπής, της 7ης Ιουνίου 2011, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου όσον αφορά τους τομείς των οπωροκηπευτικών και των μεταποιημένων οπωροκηπευτικών (ΕΕ L 157 της 15.6.2011, σ. 1).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

Ανώτατες ποσότητες προϊόντων που κατανέμονται ανά κράτος μέλος όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1

(σε τόνους)	Μήλα και αχλάδια	Δαμάσκηνα, επιτραπέζια σταφύλια και ακτινίδια	Ντομάτες, καρότα, γλυκοπιπεριές, αγγούρια και αγγουράκια	Πορτοκάλια, μανταρίνια, κλημεντίνες
Βέλγιο	43 300	1 380	14 750	0
Γερμανία	13 100	0	0	0
Ελλάδα	5 100	28 475	750	10 750
Ισπανία	8 700	6 900	20 400	58 600
Γαλλία	28 950	500	1 600	0
Κροατία	1 050	0	0	7 900
Ιταλία	35 805	38 845	0	2 620
Κύπρος	0	0	0	16 220
Λιθουανία	0	0	4 000	0
Ουγγαρία	725	570	0	0
Κάτω Χώρες	22 200	0	6 800	0
Πολωνία	18 750	0	0	0
Πορτογαλία	4 120	225	0	0

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

Ανώτατα ποσά στήριξης για αποσύρσεις από την αγορά για προϊόντα που δεν απαριθμούνται στο παράρτημα XI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, όπως αναφέρεται στα άρθρα 4, 5 και 6 του παρόντος κανονισμού

Προϊόν	Ανώτατο όριο στήριξης (EUR/100 kg)
Προϊόν	Δωρεάν διανομή	Άλλοι προορισμοί
Καρότα	12,81	8,54
Λάχανα	5,81	3,88
Γλυκοπιπεριές	44,4	30
Μπρόκολα	15,69	10,52
Αγγούρια και αγγουράκια	24	16
Μανιτάρια	43,99	29,33
Δαμάσκηνα	34	20,4
Κόκκινα φρούτα	12,76	8,5
Νωπά επιτραπέζια σταφύλια	39,16	26,11
Ακτινίδια	29,69	19,79

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

Υποδείγματα για κοινοποιήσεις, όπως αναφέρονται στο άρθρο 10

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΣΥΡΣΕΩΝ — ΔΩΡΕΑΝ ΔΙΑΝΟΜΗ

Κράτος μέλος:

Καλυπτόμενη περίοδος:

Ημερομηνία:

Προϊόν

Οργανώσεις παραγωγών

Παραγωγοί μη μέλη

Συνολικές ποσότητες (t)

Συνολική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης (σε ευρώ)

Ποσότητες (t)

Χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης (σε ευρώ)

Ποσότητες (t)

Χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης (σε ευρώ)

απόσυρση

μεταφορά

διαλογή και συσκευασία

ΣΥΝΟΛΟ

απόσυρση

μεταφορά

διαλογή και συσκευασία

ΣΥΝΟΛΟ

(α)

(β)

(γ)

(δ)

(ε) = (β) + (γ) + (δ)

(στ)

(ζ)

(η)

(ι)

(ια) = (ζ) + (η) + (θ)

(ιβ) = (α) + (στ)

(ιβ) = (ε) + (ια)

Μήλα

Αχλάδια

Σύνολο μήλων και αχλαδιών

Ντομάτες

Καρότα

Γλυκοπιπεριές

Αγγούρια και αγγουράκια

Σύνολο λαχανικών

Δαμάσκηνα

Νωπά επιτραπέζια σταφύλια

Ακτινίδια

Σύνολο άλλων φρούτων

Πορτοκάλια

Κλημεντίνες

Μανταρίνια

Σύνολο εσπεριδοειδών

Λάχανα

Κουνουπίδια και μπρόκολα

Μανιτάρια

Κόκκινα φρούτα

Σύνολο «άλλα»

ΣΥΝΟΛΟ

*	Για κάθε κοινοποίηση πρέπει να συμπληρώνεται διαφορετικό φύλλο Excel.

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΣΥΡΣΕΩΝ — ΑΛΛΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ

Κράτος μέλος:

Καλυπτόμενη περίοδος:

Ημερομηνία:

Προϊόν

Οργανώσεις παραγωγών

Παραγωγοί μη μέλη

Συνολικές ποσότητες (t)

Συνολική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης (σε ευρώ)

Ποσότητες

(t)

Χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης

(σε ευρώ)

Ποσότητες

(t)

Χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης

(σε ευρώ)

(α)

(β)

(γ)

(δ)

(ε) = (α) + (γ)

(στ) = (β) + (δ)

Μήλα

Αχλάδια

Σύνολο μήλων και αχλαδιών

Ντομάτες

Καρότα

Γλυκοπιπεριές

Αγγούρια και αγγουράκια

Σύνολο λαχανικών

Δαμάσκηνα

Νωπά επιτραπέζια σταφύλια

Ακτινίδια

Σύνολο άλλων φρούτων

Πορτοκάλια

Κλημεντίνες

Μανταρίνια

Σύνολο εσπεριδοειδών

Λάχανα

Κουνουπίδια και μπρόκολα

Μανιτάρια

Κόκκινα φρούτα

Σύνολο «άλλα»

ΣΥΝΟΛΟ

*	Για κάθε κοινοποίηση πρέπει να συμπληρώνεται διαφορετικό φύλλο Excel.

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΜΗ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗΣ ΚΑΙ ΠΡΩΪΜΗΣ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗΣ

Κράτος μέλος:

Καλυπτόμενη περίοδος:

Ημερομηνία:

Προϊόν

Οργανώσεις παραγωγών

Παραγωγοί μη μέλη

Συνολικές ποσότητες

(t)

Συνολική χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης (σε ευρώ)

Έκταση

(ha)

Ποσότητες

(t)

Χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης

(σε ευρώ)

Έκταση

(ha)

Ποσότητες

(t)

Χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης

(σε ευρώ)

(α)

(β)

(γ)

(δ)

(ε)

(στ)

(ζ) = (β) + (ε)

(η) = (ε) + (στ)

Μήλα

Αχλάδια

Σύνολο μήλων και αχλαδιών

Ντομάτες

Καρότα

Γλυκοπιπεριές

Αγγούρια και αγγουράκια

Σύνολο λαχανικών

Δαμάσκηνα

Νωπά επιτραπέζια σταφύλια

Ακτινίδια

Σύνολο άλλων φρούτων

Πορτοκάλια

Κλημεντίνες

Μανταρίνια

Σύνολο εσπεριδοειδών

Λάχανα

Κουνουπίδια και μπρόκολα

Μανιτάρια

Κόκκινα φρούτα

Σύνολο «άλλα»

ΣΥΝΟΛΟ

*	Για κάθε κοινοποίηση πρέπει να συμπληρώνεται διαφορετικό φύλλο Excel.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV

ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΝΤΑΙ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ, ΟΠΩΣ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 10 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

ΑΠΟΣΥΡΣΕΙΣ — ΑΛΛΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ

Ανώτατα ποσά στήριξης που καθορίζονται από το κράτος μέλος, σύμφωνα με το άρθρο 79 παράγραφος 1 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και τα άρθρα 4 και 5 του παρόντος κανονισμού

Κράτος μέλος:

Ημερομηνία:

Προϊόν	Συνεισφορά της οργάνωσης παραγωγών (ευρώ/100 kg)	Χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης (ευρώ/100 kg)
Μήλα
Αχλάδια
Ντομάτες
Καρότα
Λάχανα
Γλυκοπιπεριές
Κουνουπίδια και μπρόκολα
Αγγούρια και αγγουράκια
Μανιτάρια
Δαμάσκηνα
Κόκκινα φρούτα
Νωπά επιτραπέζια σταφύλια
Ακτινίδια
Πορτοκάλια
Κλημεντίνες
Μανταρίνια

ΜΗ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΚΑΙ ΠΡΩΪΜΗ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ

Ανώτατα ποσά στήριξης που καθορίζονται από το κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 85 παράγραφος 4 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 και το άρθρο 6 του παρόντος κανονισμού

Κράτος μέλος:

Ημερομηνία:

Προϊόν	Υπαίθρου		Θερμοκηπίου
Προϊόν	Συνεισφορά της οργάνωσης παραγωγών (ευρώ/εκτάριο)	Χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης (ευρώ/εκτάριο)	Συνεισφορά της οργάνωσης παραγωγών (ευρώ/εκτάριο)	Χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης (ευρώ/εκτάριο)
Μήλα
Αχλάδια
Ντομάτες
Καρότα
Λάχανα
Γλυκοπιπεριές
Κουνουπίδια και μπρόκολα
Αγγούρια και αγγουράκια
Μανιτάρια
Δαμάσκηνα
Κόκκινα φρούτα
Νωπά επιτραπέζια σταφύλια
Ακτινίδια
Πορτοκάλια
Κλημεντίνες
Μανταρίνια

30.9.2014

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 284/53

ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 3ης Ιουλίου 2014

σχετικά με την κρατική ενίσχυση SA.33927 (12/C) (πρώην 11/NN)

που εφάρμοσε το Βέλγιο — Σύστημα εγγύησης για την προστασία των μεριδίων φυσικών προσώπων που είναι μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2014) 1021]

(Τα κείμενα στη γαλλική και ολλανδική γλώσσα είναι τα μόνα αυθεντικά)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2014/686/EΕ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 108 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο,

Έχοντας υπόψη τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Αφού κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους κατ' εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων (1) και αφού έλαβε υπόψη τις παρατηρήσεις αυτές,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

(1)

Με επιστολή της 7ης Νοεμβρίου 2011, το βελγικό κράτος κοινοποίησε στην Επιτροπή τη θέσπιση συστήματος εγγύησης (εφεξής, το «σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών» ή το «μέτρο») για την προστασία των μεριδίων που κατέχουν φυσικά πρόσωπα σε αναγνωρισμένους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς, οι οποίοι είτε υπόκεινται στην προληπτική εποπτεία της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου («Banque nationale de Belgique», εφεξής «BNB») είτε έχουν επενδύσει τουλάχιστον το ήμισυ των στοιχείων ενεργητικού τους σε ίδρυμα που υπόκειται σε τέτοια εποπτεία (εφεξής «οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί»).

(2)

Με επιστολή της 6ης Δεκεμβρίου 2011, η Επιτροπή ανέφερε στο βελγικό κράτος ότι το μέτρο συνιστούσε ενδεχομένως παράνομη κρατική ενίσχυση (2) και το κάλεσε να απόσχει από κάθε συμπληρωματική ενέργεια εφαρμογής του μέτρου. Η Επιτροπή κάλεσε το βελγικό κράτος να της υποβάλει τις παρατηρήσεις του επί των προκαταρκτικών συμπερασμάτων της, πράγμα το οποίο το βελγικό κράτος έπραξε με επιστολή της 22ας Δεκεμβρίου 2011.

(3)

Με απόφαση της 3ης Απριλίου 2012 (εφεξής, «η απόφαση κίνησης της διαδικασίας»), η Επιτροπή ενημέρωσε το Βέλγιο ότι κίνησε σε σχέση με το μέτρο τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 108 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «η Συνθήκη») και κάλεσε το Βέλγιο, σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου, της 22ας Μαρτίου 1999, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του άρθρου 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (3), να αναστείλει το εν λόγω μέτρο έως ότου αποφανθεί σχετικά με τη συμβατότητά του με την εσωτερική αγορά. Η Επιτροπή ζήτησε από το Βέλγιο να παύσει αμέσως κάθε ενέργεια συνέχισης της εφαρμογής του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών και να απόσχει από κάθε πληρωμή βάσει του μέτρου. Η απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία —με την οποία η Επιτροπή κάλεσε επίσης τους ενδιαφερομένους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το μέτρο— δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (4).

(4)

Με επιστολές της 24ης Απριλίου 2012 και της 31ης Μαΐου 2012 το Βέλγιο ζήτησε παράταση της προθεσμίας απάντησης στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας. Η Επιτροπή δεν διατύπωσε αντιρρήσεις στο αίτημα αυτό. Με επιστολή της 18ης Ιουνίου 2012, το Βέλγιο διαβίβασε τις παρατηρήσεις του επί της απόφασης κίνησης της διαδικασίας επισυνάπτοντας ειδικότερα επιστολή του διοικητή της BNB προς τον βέλγο υπουργό Οικονομικών, με ημερομηνία 7 Οκτωβρίου 2011.

(5)

Στις 17 Αυγούστου 2012 ο όμιλος Arco (εφεξής, «ο ARCO») (5) διαβίβασε επίσης τις παρατηρήσεις του σε απάντηση στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας. Στις 29 Αυγούστου 2012 η Επιτροπή διαβίβασε το εν λόγω έγγραφο στο Βέλγιο, παρέχοντάς του τη δυνατότητα να σχολιάσει τις παρατηρήσεις του ARCO. Ωστόσο, στις 16 Οκτωβρίου 2012 το Βέλγιο ανέφερε ότι δεν θα κάνει χρήση της συγκεκριμένης δυνατότητας.

(6)	Η Επιτροπή υπέβαλε συμπληρωματικές ερωτήσεις σχετικά με το μέτρο, ειδικότερα στις 17 Σεπτεμβρίου 2012 και στις 24 Ιουλίου 2013, στις οποίες το Βέλγιο απάντησε στις 5 Δεκεμβρίου 2012 και στις 20 Σεπτεμβρίου 2013, αντίστοιχα.

2. ΙΣΤΟΡΙΚΟ

2.1. Συνθήκες λήψης του κοινοποιηθέντος μέτρου

(7)	Η θέσπιση του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών συνδέθηκε με μέτρα διάσωσης σε άλλη υπόθεση κρατικής ενίσχυσης.

(8)

Στις 30 Σεπτεμβρίου 2008 η Dexia ανακοίνωσε αύξηση κεφαλαίου ύψους 6,4 δισεκατ. ευρώ, την οποία κάλυψαν οι υφιστάμενοι μέτοχοί της (συμπεριλαμβανομένου του ARCO) και οι βελγικές, γαλλικές και λουξεμβουργιανές αρχές. Ενώπιον της ειδικής επιτροπής του βελγικού κοινοβουλίου στην οποία ανατέθηκε να εξετάσει τις συνθήκες διάλυσης της Dexia (εφεξής, «η επιτροπή Dexia»), ο βέλγος υπουργός Οικονομικών, αρμόδιος τότε για τη χορήγηση της κρατικής ενίσχυσης στην Dexia το 2008, εξήγησε ότι, σε συνέχεια αιτημάτων παρέμβασης υπέρ του ARCO, λήφθηκε τον Σεπτέμβριο/Οκτώβριο του 2008 πολιτική απόφαση θέσπισης συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών. Εξήγησε ότι, για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με την Dexia, η κυβέρνηση είχε υποχρεωθεί να λάβει ταυτόχρονα απόφαση σχετικά με τους ARCO και Ethias (6). Από τις δηλώσεις του νυν βέλγου υπουργού Οικονομικών προκύπτει επίσης ότι η δέσμευση του 2008 αναλήφθηκε προκειμένου να συγκατατεθεί ο ARCO να συμμετάσχει στη διάσωση της Dexia (7).

i) Ανακοινώσεις στον Τύπο

(9)

Στις 10 Οκτωβρίου 2008 η βελγική κυβέρνηση ανακοίνωσε, με ανακοινωθέν Τύπου που εξέδωσαν οι υπηρεσίες του υπουργού Οικονομικών, ότι είχε λάβει την ακόλουθη απόφαση:

—	αύξηση της παρεχόμενης κάλυψης από το υφιστάμενο σύστημα εγγύησης καταθέσεων για τα πιστωτικά ιδρύματα από 20 000 σε 100 000 ευρώ,

—	θέσπιση παρόμοιου συστήματος για άλλα χρηματοπιστωτικά προϊόντα (και ειδικότερα τα προϊόντα ασφάλειας ζωής που εμπίπτουν στον «κλάδο 21» (8) και τα μερίδια χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών) (9).

(10)

Στις 21 Ιανουαρίου 2009 ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών επιβεβαίωσαν, σε κοινό ανακοινωθέν Τύπου, τη δέσμευση της προηγούμενης κυβέρνησης (10) να θεσπίσει σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών (11). Την ίδια ημέρα ο ARCO δημοσίευσε το εν λόγω ανακοινωθέν Τύπου της βελγικής κυβέρνησης στον δικτυακό τόπο του. Αντιθέτως, άλλοι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί αποστασιοποιήθηκαν από την αναλογία μεταξύ καταθέσεων και μεριδίων χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών στην οποία βασίζεται το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών (12).

ii) Νομοθετική διαδικασία

(11)

Στις 15 Οκτωβρίου 2008 το βελγικό κοινοβούλιο ψήφισε νόμο (13) ο οποίος επέτρεψε στη βελγική κυβέρνηση να λάβει μέτρα για την προώθηση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας. Στις 14 Νοεμβρίου 2008 (14) το Βέλγιο δημοσίευσε βασιλικό διάταγμα με το οποίο το ποσό που καλύπτεται από το σύστημα εγγύησης καταθέσεων για τα πιστωτικά ιδρύματα αυξήθηκε σε 100 000 ευρώ, θεσπίζοντας παράλληλα παρόμοιο σύστημα εγγύησης για τα προϊόντα ασφάλειας ζωής που εμπίπτουν στον «κλάδο 21». Προηγουμένως, στις 29 Οκτωβρίου 2008, το συμβούλιο χρηματοοικονομικής σταθερότητας είχε εκδώσει θετική γνωμοδότηση επί του σχεδίου βασιλικού διατάγματος (15).

(12)

Στις 14 Απριλίου 2009 (16) το Βέλγιο τροποποίησε τον νόμο της 15ης Οκτωβρίου 2008, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να θεσπίσει, μέσω βασιλικού διατάγματος, ένα σύστημα εγγύησης του καταβεβλημένου κεφαλαίου με σκοπό την επιστροφή των μεριδίων των φυσικών προσώπων στο κεφάλαιο των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών των οποίων τα φυσικά πρόσωπα είναι μέλη. Με βασιλικό διάταγμα της 10ης Οκτωβρίου 2011 (17), το Βέλγιο τροποποίησε το βασιλικό διάταγμα της 14ης Νοεμβρίου 2008. Το βασιλικό διάταγμα της 10ης Οκτωβρίου 2011 περιέχει συμπληρωματικές τεχνικές διευκρινίσεις σχετικά με το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών.

(13)

Στις 7 Οκτωβρίου 2011 ο διοικητής της BNB απέστειλε στον τότε υπουργό Οικονομικών επιστολή με την οποία ζητούσε την έκδοση γνώμης επί του (σχεδίου) βασιλικού διατάγματος της 10ης Οκτωβρίου 2011, διαδικασία η οποία απαιτείται από τον νόμο για τον καθορισμό του καταστατικού της BNB (18). Στην εν λόγω επιστολή, ο κυβερνήτης επισημαίνει ότι η κυβέρνηση μπορεί να εκδώσει νόμιμα βασιλικό διάταγμα σχετικά με σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών «σε περίπτωση απροσδόκητης κρίσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές ή σε περίπτωση σοβαρής απειλής συστημικής κρίσης». Ο διοικητής καταλήγει στο συμπέρασμα ότι στη συγκεκριμένη συγκυρία φαίνεται να πληρούνται οι εν λόγω προϋποθέσεις και ότι ένα σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών θα μπορούσε να επιτρέψει τον περιορισμό των συνεπειών μιας τέτοιας κρίσης (19). Ωστόσο, την ίδια στιγμή, αποφεύγει σαφώς να τοποθετηθεί σχετικά με κατά πόσο τα μερίδια φυσικών προσώπων που είναι μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών είναι, κατ' ουσία, καταθέσεις (20). Ο διοικητής αναφέρει επίσης ότι το μέτρο θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα συμβατότητας με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις (21) και διατυπώνει τον προβληματισμό του όσον αφορά τον προαιρετικό χαρακτήρα του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών, ο οποίος θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα «δυσμενούς επιλογής» (22).

(14)

Στις 13 Οκτωβρίου 2011 οι τρεις συνεταιρισμοί του ARCO (ARCOFIN, ARCOPAR και ARCOPLUS) υπέβαλαν αίτηση προσχώρησης στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών. Η βελγική κυβέρνηση έκανε δεκτή την αίτηση με το βασιλικό διάταγμα της 7ης Νοεμβρίου 2011 (23). Στο πλαίσιο της αίτησης αυτής, ο ARCO κατέβαλε επίσης εισφορές συνολικού ύψους 2,05 εκατ. ευρώ (24).

(15)	Οι γενικές συνελεύσεις των ARCOFIN, ARCOPAR και ARCOPLUS ενέκριναν, στις 8 Δεκεμβρίου 2011, την πρόταση του διοικητικού συμβουλίου τους να προβούν σε εθελούσια εκκαθάριση των συνεταιρισμών.

2.2. Οδηγία 94/19/ΕΚ περί των συστημάτων εγγύησης καταθέσεων

(16)

Το άρθρο 3 της οδηγίας 94/19/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 1994, περί των συστημάτων εγγυήσεως των καταθέσεων (25), υποχρεώνει κάθε κράτος μέλος να:

«φροντίζει να συσταθούν και να αναγνωριστούν επίσημα στο έδαφός του ένα ή περισσότερα συστήματα εγγύησης καταθέσεων. Εκτός από [ορισμένες] περιπτώσεις […], πιστωτικό ίδρυμα (26) με άδεια λειτουργίας στο εν λόγω κράτος μέλος […] δεν δικαιούται να δέχεται καταθέσεις (27) αν δεν είναι μέλος συστήματος εγγύησης καταθέσεων».

(17)

Το 1998 το Βέλγιο μετέφερε την οδηγία 94/19/ΕΚ στο εθνικό δίκαιο και θέσπισε ένα σύστημα εγγύησης καταθέσεων το οποίο καλύπτει το σύνολο των καταθέσεων κάθε καταθέτη σε περίπτωση που οι καταθέσεις καταστούν μη διαθέσιμες. Το βελγικό σύστημα εγγύησης καταθέσεων ανατέθηκε σε ταμείο εγγύησης καταθέσεων. Με βασιλικό διάταγμα της 14ης Νοεμβρίου 2008, το Βέλγιο σύστησε ακολούθως «ειδικό ταμείο προστασίας των καταθέσεων», το οποίο αφορά τις μεταγενέστερες πρωτοβουλίες του Βελγίου (28).

(18)

Αρχικά, το άρθρο 7 της οδηγίας 94/19/ΕΚ όριζε ότι το σύνολο των καταθέσεων κάθε καταθέτη έπρεπε να καλύπτεται έως το ποσό των 20 000 ευρώ. Κατά τη συνεδρίασή του στις 7 Οκτωβρίου 2008, το Συμβούλιο Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων (Ecofin) δέχθηκε την αύξηση των εγγυήσεων των καταθέσεων που προβλέπονται στην οδηγία 94/19/ΕΚ. Σύμφωνα με το ανακοινωθέν Τύπου του Συμβουλίου Ecofin:

«για αρχική περίοδο τουλάχιστον ενός έτους όλα τα κράτη μέλη θα παράσχουν εγγυημένη προστασία των καταθέσεων των ιδιωτών ύψους τουλάχιστον 50 000 ευρώ, αναγνωρίζοντας ότι πολλά κράτη μέλη αποφασίζουν να αυξήσουν το ελάχιστο όριο εγγύησής τους στα 100 000 ευρώ. Εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για το γεγονός ότι η Επιτροπή προτίθεται να υποβάλει επειγόντως κατάλληλη πρόταση για την προώθηση της σύγκλισης των συστημάτων εγγύησης καταθέσεων» (29).

(19)	Όσον αφορά την κάλυψη, το άρθρο 2 της οδηγίας 94/19/ΕΚ προβλέπει ότι τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων δεν προστατεύουν τους τίτλους ιδίων κεφαλαίων των πιστωτικών ιδρυμάτων (30).

(20)

Η οδηγία 2009/14/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2009, για την τροποποίηση της οδηγίας 94/19/ΕΚ περί των συστημάτων εγγυήσεως των καταθέσεων όσον αφορά το επίπεδο κάλυψης και την προθεσμία εκταμίευσης (31), αύξησε το επίπεδο εγγύησης των συστημάτων εγγύησης καταθέσεων (πρώτα σε 50 000 ευρώ κατ' ελάχιστο και, ακολούθως, καταρχήν, σε 100 000 ευρώ κατ' ελάχιστο και κατά μέγιστο στις 31 Δεκεμβρίου 2010).

(21)

Η οδηγία 97/9/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Μαρτίου 1997, σχετικά με τα συστήματα αποζημίωσης των επενδυτών (32), προβλέπει αποζημίωση των επενδυτών στην περίπτωση που μια επιχείρηση επενδύσεων δεν είναι σε θέση να επιστρέψει στους επενδυτές τα περιουσιακά στοιχεία που τους ανήκουν. Για παράδειγμα, η αποζημίωση αυτή είναι διαθέσιμη σε περίπτωση απάτης ή αμέλειας σε μια επιχείρηση ή σε περίπτωση σφαλμάτων ή προβλημάτων στα συστήματά της. Ωστόσο, τα συστήματα αποζημίωσης των επενδυτών δεν καλύπτουν τους κινδύνους που σχετίζονται με την επένδυση (για παράδειγμα, όταν ένας επενδυτής αγοράζει μετοχές των οποίων η αξία μειώνεται στη συνέχεια).

2.3. Το βελγικό νομικό πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς

(22)

Ο βελγικός Κώδικας Εταιρειών (33) —και ιδίως τα άρθρα 350 έως 436— καθορίζει το νομικό πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς. Προβλέπει ότι ο συνεταιρισμός πρέπει να επιλέγει, στο καταστατικό του, τον τύπο «εταιρείας περιορισμένης ευθύνης» (société à responsabilité limitée) (οι ζημίες των μελών δεν μπορούν να υπερβαίνουν την εισφορά τους) ή «εταιρείας απεριόριστης ευθύνης» (société à responsabilité illimitée) (τα μέλη ευθύνονται προσωπικά για τις εταιρικές υποχρεώσεις της εταιρείας και, επομένως, η ζημία τους μπορεί να υπερβαίνει το κεφάλαιο που επένδυσαν).

(23)

Ο βελγικός Κώδικας Εταιρειών (και ιδίως τα άρθρα 362, 364, 366, 367 και 374) προβλέπει ορισμένους περιορισμούς όσον αφορά τη δυνατότητα εκχώρησης των μεριδίων του συνεταιρισμού. Τα μερίδια του συνεταιρισμού εκχωρούνται ελεύθερα σε άλλα μέλη του συνεταιρισμού, αλλά βάσει του καταστατικού του συνεταιρισμού οι μεταβιβάσεις αυτές μπορεί να υπόκεινται σε προϋποθέσεις. Οι μεταβιβάσεις σε τρίτους πραγματοποιούνται μόνον υπό τις προϋποθέσεις και στα πρόσωπα που καθορίζονται στο άρθρο 366 του βελγικού Κώδικα Εταιρειών.

(24)

Ο βελγικός Κώδικας Εταιρειών (άρθρο 367) προβλέπει επίσης ότι τα μέλη συνεταιρισμού μπορούν να παραιτηθούν από τον συνεταιρισμό μόνο κατά τους πρώτους έξι μήνες της λογιστικής χρήσης. Όταν ασκείται το δικαίωμα αυτό, το άρθρο 374 του βελγικού Κώδικα Εταιρειών προβλέπει ότι το μέλος δικαιούται να λάβει την αξία των μεριδίων του όπως αυτή προκύπτει από τον ισολογισμό της λογιστικής χρήσης.

(25)

Ο βελγικός Κώδικας Εταιρειών καθορίζει το γενικό πλαίσιο για τους συνεταιρισμούς, το δε βασιλικό διάταγμα της 8ης Ιανουαρίου 1962 (34) καθορίζει τα κριτήρια για τους «αναγνωρισμένους συνεταιρισμούς» (35). Συγκεκριμένα, ένας αναγνωρισμένος συνεταιρισμός δεν μπορεί, με σκοπό την κερδοσκοπία, να αρνηθεί την προσχώρηση μελών ή να αποβάλει μέλη. Τα μερίδια του εταιρικού κεφαλαίου, ανεξαρτήτως αξίας, απονέμουν στο σύνολό τους τα ίδια δικαιώματα, όλα τα μέλη έχουν ισότιμη ψήφο στην ετήσια γενική συνέλευση (ΕΓΕ) και η ΕΓΕ ορίζει τους διαχειριστές και τους ελεγκτές. Το λειτουργικό πλεόνασμα (το οποίο προκύπτει μετά την αφαίρεση όλων των εξόδων) αποδίδεται στα μέλη μόνον αναλογικά προς τις συναλλαγές τους με την εταιρεία, το δε μέρισμα που αποδίδεται στα μερίδια του κεφαλαίου δεν υπερβαίνει ορισμένο ποσοστό, το οποίο καθορίζεται με βασιλικό διάταγμα.

(26)	Το άρθρο 21 του βελγικού φορολογικού κώδικα προβλέπει ότι τα μερίσματα των αναγνωρισμένων συνεταιρισμών απαλλάσσονται από φόρο έως ορισμένο ποσό (36).

2.4. Περιγραφή του μέτρου

(27)	Το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών καλύπτει το καταβεβλημένο κεφάλαιο (και όχι τις τυχόν υπεραξίες) από τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη των συνεταιρισμών έως το ποσό των 100 000 ευρώ.

(28)	Αντίθετα με ό,τι ισχύει για τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων για τα πιστωτικά ιδρύματα, η προσχώρηση στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών είναι προαιρετική.

(29)

Εάν οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί επιθυμούν να συμμετάσχουν στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών, οφείλουν να υποβάλουν σχετική αίτηση στον υπουργό Οικονομικών. Το υπουργικό συμβούλιο οφείλει να αποφανθεί εντός προθεσμίας ενός μήνα επί της αίτησης συμμετοχής του χρηματοπιστωτικού συνεταιρισμού στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών, καθορίζοντας ορισμένες προϋποθέσεις, εφόσον απαιτείται. Οι προϋποθέσεις αυτές μπορούν να περιλαμβάνουν:

α)	την υποχρέωση ανάθεσης των μελλοντικών δημόσιων συμβάσεων στα θεσμικά μέλη·

β)	τη δέσμευση όλων των θεσμικών μελών να μην αποσύρουν κανένα μερίδιο και κανένα ποσό που κατέβαλαν στον συνεταιρισμό και να μην παραιτηθούν από μέλη παρά μόνο σε περίπτωση εκχώρησης μεριδίων· και

γ)	ανώτατο όριο 4,5 % ετησίως στους τόκους που καταβάλλονται στα μέλη.

(30)

Εάν ένας χρηματοπιστωτικός συνεταιρισμός ζητήσει να υπαχθεί στο σύστημα, πρέπει να παραμείνει σε αυτό επί ένα έτος. Μετά την παρέλευση του έτους, ο συνεταιρισμός μπορεί να θέσει τέλος στη συμμετοχή του παρέχοντας προειδοποίηση τρεις μήνες νωρίτερα, χωρίς όμως να έχει δικαίωμα ανάκτησης των καταβληθεισών εισφορών υπό καμία μορφή. Εάν ένας συνεταιρισμός αποφασίσει να αποχωρήσει από το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών, δεν μπορεί να συμμετάσχει εκ νέου σε αυτό πριν από την παρέλευση τριών ετών.

(31)	Το μέτρο καλύπτει μόνο τα μερίδια συνεταιρισμών τα οποία εκδόθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του βασιλικού διατάγματος της 10ης Οκτωβρίου 2011.

(32)	Το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών προορίζεται αποκλειστικά για τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών και όχι για τα θεσμικά μέλη τους.

(33)

Το ειδικό ταμείο προστασίας χρηματοδοτείται από:

i)	ετήσια εισφορά η οποία αντιστοιχεί σε 0,15 % του προστατευόμενου ποσού (οφειλόμενη από το σύνολο των συμμετεχόντων)· και

ii)	εφάπαξ τέλος εγγραφής το οποίο αντιστοιχεί σε 0,10 % του προστατευόμενου ποσού (οφειλόμενο από τους συνεταιρισμούς).

(34)

Επιπλέον, οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί ενδέχεται να υποχρεωθούν επίσης να καταβάλουν στο ειδικό ταμείο προστασίας εισφορά για τις υπεραξίες που σχετίζονται με τις εισηγμένες μετοχές που κατέχουν. Η εισφορά αυτή μπορεί να ανέρχεται στο 10 % της διαφοράς μεταξύ της τιμής πώλησης των οικείων μετοχών (ή, σε περίπτωση μη πώλησης εντός διαστήματος τριών ετών από την παύση του συστήματος προστασίας, της μέσης χρηματιστηριακής τιμής κατά το κλείσιμο της οικείας μετοχής κατά την περίοδο των 30 ημερών πριν από την τρίτη επέτειο) και της τιμής αναφοράς που καθορίζουν οι αρχές όταν ένας χρηματοπιστωτικός συνεταιρισμός προσχωρεί στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών.

(35)

Το ειδικό ταμείο προστασίας αρχίζει να πραγματοποιεί πληρωμές εάν ο χρηματοπιστωτικός συνεταιρισμός πτωχεύσει ή εάν η αρχή χρηματοπιστωτικής εποπτείας ειδοποιήσει το εν λόγω ταμείο ότι ο χρηματοπιστωτικός συνεταιρισμός δεν είναι πλέον σε θέση να επιστρέψει στα μέλη που επιθυμούν να αποχωρήσουν τις εισφορές τους.

(36)

Εάν το ειδικό ταμείο προστασίας δεν διαθέτει επαρκή μέσα για να παρέμβει, το ταμείο παρακαταθηκών και δανείων, το οποίο είναι δημόσιο όργανο χωρίς νομικό καθεστώς, προκαταβάλλει τα αναγκαία μέσα. Ανάλογα με το κατά πόσο το ίδρυμα που πτώχευσε υποχρεούται να συμμετέχει ή πρόκειται για χρηματοπιστωτικό συνεταιρισμό, η προκαταβολή αυτή επιστρέφεται αργότερα μέσω της καταβολής:

—	του 50 % των ετήσιων εισφορών τις οποίες οφείλουν τα ιδρύματα που είναι υποχρεωμένα να συμμετέχουν,

—	ειδικής ετήσιας εισφοράς την οποία οφείλουν οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί (των οποίων η συμμετοχή είναι προαιρετική).

(37)

Εάν το ειδικό ταμείο προστασίας παρέμβει, αναλαμβάνει τα δικαιώματα των φυσικών προσώπων μελών του συνεταιρισμού και κατατάσσεται pari passu με τα λοιπά μέλη. Αυτή είναι μια διαφορά σε σχέση με το σύστημα εγγύησης καταθέσεων για τα πιστωτικά ιδρύματα, το οποίο προβλέπει ότι το ταμείο κατατάσσεται pari parssu με τους λοιπούς πιστωτές της ενδιαφερόμενης εταιρείας.

2.5. Περιγραφή του ARCO

(38)

Αρχικά ο ARCO ήταν ο μέτοχος της Artesia Banking Corporation NV (εφεξής «Artesia»), η οποία είχε τον πλήρη έλεγχο (100 %) της τράπεζας BACOB και κατείχε 82 % της ασφαλιστικής εταιρείας DVV. Σε συνέχεια της συγχώνευσης της Artesia με την Dexia το 2001, ο ARCO έγινε ο βασικός μέτοχος της Dexia με συμμετοχή περίπου 15 % (37).

(39)

ARCO είναι το όνομα του ομίλου που περιλαμβάνει τις εταιρείες ARCOPAR, ARCOPLUS και ARCOFIN, οι οποίες είναι όλες αναγνωρισμένοι συνεταιρισμοί (38). Ο ARCO έχει περισσότερα από 800 000 μέλη, εκ των οποίων 99 % είναι φυσικά πρόσωπα. Το κεφάλαιο που κατείχαν τα φυσικά πρόσωπα που ήταν μέλη των ARCOPAR, ARCOPLUS και ARCOFIN ανερχόταν σε 1,3 δισεκατ. ευρώ, 46 εκατ. ευρώ και 140 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.

(40)	Τα καταστατικά των ARCOPAR, ARCOPLUS και ARCOFIN ορίζουν ότι οι τρεις οντότητες είναι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (39).

(41)	Τα καταστατικά των τριών εταιρειών περιέχουν διατάξεις οι οποίες αφορούν τα μέλη που επιθυμούν να παραιτηθούν.

(42)

Για παράδειγμα, το καταστατικό του ARCOPAR ορίζει ότι ο συνεταιρισμός μπορεί να περιορίσει τις παραιτήσεις εάν αυτές συνεπάγονται κατάργηση άνω του 10 % του συνόλου του επενδυμένου κεφαλαίου ή των μελών στην ίδια εταιρική χρήση (40). Με την παραίτησή του από το ARCOPAR, κάθε μέλος ανακτά το κεφάλαιό του. Μέλη τα οποία κατέχουν μερίδια κατηγορίας A, B και C του ARCOPAR (41) δικαιούνται επίσης καταβολή από το αποθεματικό πρόσθετου μερίσματος (42).

(43)	Στο άρθρο 35 του καταστατικού του ARCOPAR περιγράφονται τα δικαιώματα των μελών του σε περίπτωση εκκαθάρισης. Επί της ουσίας, εάν, μετά την πληρωμή των χρεών και των ασφαλιστικών εισφορών, το υπόλοιπο είναι θετικό, τα μέλη δικαιούνται επιστροφή της εισφοράς τους (43).

(44)

Οι κίνδυνοι οι οποίοι σχετίζονται με την επένδυση στα μερίδια του ARCO περιγράφονται, για παράδειγμα, στο ενημερωτικό δελτίο του ARCOPAR, το οποίο εγκρίθηκε από τις βελγικές αρχές τον Ιούνιο του 2008 και δημοσιεύθηκε επ' ευκαιρία πράξης στις κεφαλαιαγορές, η οποία έλαβε χώρα από τις 7 Ιουλίου 2008 έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2008. Στο εν λόγω ενημερωτικό δελτίο αναφέρεται σαφώς ότι τα οφειλόμενα στην Dexia κέρδη αντιπροσώπευαν άνω του 69 % των καθαρών κερδών του ARCOPAR για τις εταιρικές χρήσεις 2005/2006, 2006/2007 και 2007/2008. Στο ενημερωτικό δελτίο γίνεται επίσης αναφορά στον κίνδυνο μαζικών παραιτήσεων, με την επισήμανση ότι τα μέλη μπορούν να απολέσουν το σύνολο της επένδυσής τους σε περίπτωση εκκαθάρισης. Την ίδια στιγμή, στις ετήσιες εκθέσεις της εταιρείας αναφερόταν σαφώς ότι ο ARCO είχε αυξήσει τον δείκτη χρέους του προσφεύγοντας σε δανεισμό για να μπορέσει να επενδύσει (44).

2.6. Λόγοι κίνησης της διαδικασίας

(45)

Στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας, η Επιτροπή κατέληξε στο προκαταρκτικό συμπέρασμα ότι το κοινοποιηθέν μέτρο πληρούσε τα τέσσερα (σωρευτικά) κριτήρια για τις κρατικές ενισχύσεις και διατύπωσε αμφιβολίες για το κατά πόσον το μέτρο μπορούσε να χαρακτηρισθεί συμβατό με την εσωτερική αγορά.

(46)

Η Επιτροπή έκρινε ότι το μέτρο έπρεπε να καταλογιστεί στο Βέλγιο, επειδή χρηματοδοτούνταν από το ειδικό ταμείο προστασίας. Η Επιτροπή κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα διαπιστώνοντας ότι η βελγική νομοθεσία καθόριζε την εισφορά που έπρεπε να καταβάλλουν οι συμμετέχοντες στο ειδικό ταμείο προστασίας, καθώς και τον τρόπο διάθεσης των κεφαλαίων. Επιπλέον, η Επιτροπή παρατήρησε ότι το ταμείο παρακαταθηκών και δανείων θα προκατέβαλλε κεφάλαια στο ειδικό ταμείο προστασίας, εφόσον ήταν απαραίτητο. Η Επιτροπή διερωτήθηκε πώς θα επιστρέφονταν τα κεφάλαια στο ταμείο παρακαταθηκών και δανείων, καθώς δεν ήταν βέβαιο ότι οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί διέθεταν επαρκή χρηματοοικονομικά μέσα. Διερωτήθηκε επίσης κατά πόσον ο προαιρετικός χαρακτήρας της συμμετοχής των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών δεν εμπόδιζε την αποτελεσματική αναχρηματοδότηση του ειδικού ταμείου προστασίας.

(47)

Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί μπορούσαν να θεωρηθούν επιχειρήσεις και ότι το μέτρο τους παρείχε επιλεκτικό πλεονέκτημα. Όσον αφορά το επιλεκτικό πλεονέκτημα, το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών φαίνεται να βοήθησε τους συνεταιρισμούς να προσελκύσουν νέα κεφάλαια ή να διατηρήσουν το υφιστάμενο κεφάλαιό τους πείθοντας τα υφιστάμενα μέλη να μην αποσυρθούν από τον χρηματοπιστωτικό συνεταιρισμό. Μια τέτοια προστασία ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιόδους χρηματοοικονομικής αβεβαιότητας, όπως το διάστημα από το φθινόπωρο του 2008 έως την ημερομηνία έκδοσης του βασιλικού διατάγματος, κατά το οποίο οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί προστατεύονταν αποτελεσματικά κατά του κινδύνου σημαντικών εκταμιεύσεων συνδεόμενων με τις αποχωρήσεις.

(48)

Η Επιτροπή παρατήρησε επίσης ότι η προστασία ήταν εκτενής και ότι το Βέλγιο δεν λάμβανε υπόψη τη χρηματοοικονομική ευρωστία του υποψήφιου χρηματοπιστωτικού συνεταιρισμού για την έγκριση της υπαγωγής του στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών. Στο παράδειγμα του ARCO, επιτράπηκε στους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς να προσχωρήσουν στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών ενώ ήταν ήδη αφερέγγυοι και τέθηκαν τελικά σε εκκαθάριση λίγο αργότερα.

(49)

Η Επιτροπή κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι το μέτρο νοθεύει τον ανταγωνισμό, καθώς οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί ανταγωνίζονται στη λιανική αγορά επενδυτικών προϊόντων, στην οποία απολαμβάνουν επιλεκτικό πλεονέκτημα το οποίο δεν διαθέτουν άλλοι παράγοντες της αγοράς που προτείνουν παρόμοια προϊόντα.

(50)

Η Επιτροπή έκρινε, επίσης, ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών έχει συνέπειες στο εμπόριο εντός της Ένωσης. Πράγματι, πολλοί διεθνείς πάροχοι επενδυτικών προϊόντων δραστηριοποιούνται στη βελγική αγορά και δεν μπορούν να διεκδικήσουν το ίδιο μερίδιο αγοράς με εκείνο που μπορεί να διατηρήσει ένας χρηματοπιστωτικός συνεταιρισμός χάρη στο μέτρο.

(51)

Η Επιτροπή διερωτήθηκε κατά πόσον οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί μπορούσαν να θεωρηθούν χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και κατά πόσον ο παράγοντας αυτός επηρέαζε τη δυνατότητα εφαρμογής της ανακοίνωσης του 2008 για τον τραπεζικό τομέα (45). Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, καθώς οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί δεν φαίνεται να είναι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κατά την έννοια της ανακοίνωσης του 2008 για τον τραπεζικό τομέα, η ενίσχυση πρέπει να εκτιμηθεί αμιγώς υπό το πρίσμα της Συνθήκης.

(52)

Συγκεκριμένα, για να συμβιβάζεται με την εσωτερική αγορά, βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης, ένα μέτρο πρέπει να είναι αναγκαίο, κατάλληλο και αναλογικό. Η Επιτροπή διατύπωσε αμφιβολίες όσον αφορά τη συμφωνία του μέτρου με τα τρία αυτά σωρευτικά κριτήρια. Διερωτήθηκε εάν η προστασία των μελών των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών ήταν αναγκαία για την αποφυγή σοβαρής διαταραχής της βελγικής οικονομίας. Όσον αφορά τις δυνητικές επιπτώσεις, η Επιτροπή επισήμανε ότι το Βέλγιο είχε ήδη θεσπίσει αρκετά μέτρα [για παράδειγμα, αύξηση της κάλυψης στο πλαίσιο του συστήματος εγγύησης καταθέσεων σε 100 000 ευρώ και χορήγηση κρατικών ενισχύσεων σε αρκετές τράπεζες υπό διάφορες μορφές (ανακεφαλαιοποιήσεις, ενέσεις ρευστού, μέτρα διάσωσης απομειωμένων στοιχείων ενεργητικού και άλλα ad hoc μέτρα)]. Επομένως, η Επιτροπή δεν αντιλαμβανόταν για ποιον λόγο, επιπλέον όλων αυτών των μέτρων, έπρεπε να προστατευθούν τα μέλη των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών.

(53)

Η Επιτροπή διερωτήθηκε κατά πόσον η προστασία των μελών των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών ήταν κατάλληλο μέτρο. Συναφώς, παρατήρησε ότι οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί δεν είναι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ότι, λόγω του μεγέθους τους, δεν φαίνεται να έχουν συστημική σημασία. Η Επιτροπή κάλεσε το Βέλγιο να εξηγήσει με ποιους τρόπους οι επενδυτικές ζημίες —τις οποίες υφίστανται και οι επενδυτές σε αμοιβαία κεφάλαια, για παράδειγμα— μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη βελγική οικονομία.

(54)

Τέλος, η Επιτροπή διατύπωσε αμφιβολίες όσον αφορά τον αναλογικό χαρακτήρα του μέτρου. Κατά πρώτον, η Επιτροπή δεν θεωρούσε βέβαιο ότι οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί θα κατέβαλλαν δίκαιο αντάλλαγμα για την εγγύηση. Κατά δεύτερον, η Επιτροπή παρατήρησε ότι το δικαίωμα προσχώρησης στο σύστημα, σε συνδυασμό με την απουσία ελέγχου της βιωσιμότητας κατά τη διαδικασία εισόδου που προέβλεψε το Βέλγιο, σήμαινε ότι οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί είχαν συμφέρον να προσχωρήσουν μόνον εφόσον ήταν βέβαιοι για την εκτέλεση της εγγύησης. Κάτι τέτοιο θα έδινε ίσως τη δυνατότητα στους δικαιούχους να χρησιμοποιήσουν την εγγύηση αποφεύγοντας, σε μεγάλο βαθμό, να πληρώσουν για αυτήν. Τέλος, η Επιτροπή διερωτήθηκε επίσης κατά πόσον το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών δεν νόθευε αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό, δεδομένου ότι οι μεριδιούχοι ανταγωνιστικών εταιρειών δεν προστατεύονται, πράγμα το οποίο διευκολύνει την πρόσβαση των χρηματοπιστωτικών οργανισμών στα κεφάλαια και αυξάνει το συνολικό μερίδιό τους στη λιανική αγορά επενδύσεων.

3. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

3.1. Παρατηρήσεις του ARCO

(55)

Κατά τον ARCO, στις 10 Οκτωβρίου 2008 οι βελγικές αρχές αποφάσισαν και ανακοίνωσαν τη θέσπιση ενός συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών στο πλαίσιο μιας ευρύτερης δέσμης μέτρων (αύξηση σε 100 000 ευρώ της εγγύησης καταθέσεων για τις καταθέσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων, επέκταση του συστήματος εγγύησης στα προϊόντα ασφάλειας ζωής του «κλάδου 21» και στα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών). Ο ARCO ισχυρίστηκε ότι η απόφαση της 10ης Οκτωβρίου 2008 εφαρμόστηκε με τον νόμο της 15ης Οκτωβρίου 2008 και με το βασιλικό διάταγμα της 14ης Νοεμβρίου 2008, όσον αφορά τα προϊόντα του «κλάδου 21», για τα δε παραστατικά μεριδίων που εκδίδουν οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί εφαρμόστηκε με τον νόμο της 14ης Απριλίου 2009 και με το βασιλικό διάταγμα της 10ης Οκτωβρίου 2011.

(56)

Ο ARCO ισχυρίστηκε ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών δεν συνιστά κρατική ενίσχυση, επειδή δεν παρέχει κανένα επιλεκτικό πλεονέκτημα στους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς. Ο ARCO ισχυρίστηκε επίσης ότι η Επιτροπή είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένα σύστημα εγγύησης για τα προϊόντα του «κλάδου 21» των ασφαλιστικών εταιρειών δεν περιέχει κανένα στοιχείο κρατικής ενίσχυσης, καθώς είναι ανοιχτό σε όλες τις ασφαλιστικές εταιρείες και, επομένως, δεν είναι επιλεκτικό (46). Επιπλέον, ο ARCO επικαλέστηκε το γεγονός ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών είναι ανοιχτό στο σύνολο των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών υπό τις ίδιες προϋποθέσεις και, επομένως, δεν είναι επιλεκτικό.

(57)

Στο πνεύμα των παρατηρήσεων του Βελγίου, ο ARCO ισχυρίστηκε ότι όλα τα χαρακτηριστικά των μεριδίων των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών επιβεβαιώνουν ότι ανταποκρίνονται στις ίδιες ανάγκες των πελατών με τις καταθέσεις και ότι αντιμετωπίζονται ως τέτοιες από τον νομοθέτη. Ο ARCO υπογράμμισε ότι το Βέλγιο ανησυχούσε για τυχόν συνέπειες διάχυσης των επιπτώσεων. Εάν το Βέλγιο δεν είχε θεσπίσει το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών, η εμπιστοσύνη των επενδυτών θα κλονιζόταν και αυτό θα μπορούσε να έχει συνέπειες για όλα τα αποταμιευτικά προϊόντα.

3.2. Παρατηρήσεις του Βελγίου

(58)

Το Βέλγιο ισχυρίστηκε ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών δεν πληροί όλα τα σωρευτικά κριτήρια για τις κρατικές ενισχύσεις που προβλέπονται στο άρθρο 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης και, επομένως, δεν συνιστά κρατική ενίσχυση. Συγκεκριμένα, το Βέλγιο ισχυρίστηκε ότι δεν πληρούνται τρία κριτήρια που αφορούν τις κρατικές ενισχύσεις. Καταρχάς, το Βέλγιο υποστήριξε ότι το μέτρο συνιστά ενίσχυση μόνο προς φυσικά πρόσωπα και όχι προς επιχειρήσεις. Έπειτα, το Βέλγιο ισχυρίστηκε ότι το μέτρο δεν παρέχει κανένα επιλεκτικό πλεονέκτημα στους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς και, τέλος, υποστήριξε ότι το μέτρο δεν προκαλεί καμία στρέβλωση του ανταγωνισμού.

(59)

Όσον αφορά το επιχείρημα σύμφωνα με το οποίο η ενίσχυση δεν ωφελεί τις επιχειρήσεις, το Βέλγιο ανέφερε ότι το κοινό σύστημα εγγύησης καταθέσεων για τα πιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασής του (δηλαδή του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών), θεσπίστηκε κατ' εφαρμογή και με σεβασμό των αποφάσεων του Συμβουλίου Ecofin, της οδηγίας 94/19/ΕΚ, όπως τροποποιήθηκε, και της οδηγίας 97/9/ΕΚ.

(60)

Το Βέλγιο υποστήριξε ότι τα μερίδια χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών που βρίσκονται στην κατοχή φυσικών προσώπων εμφανίζουν όλα τα χαρακτηριστικά των καταθέσεων και αποκτώνται επίσης ως τέτοιες. Πρόβαλε επίσης τα ακόλουθα επιχειρήματα:

i)	οι δικαιούχοι (φυσικά πρόσωπα) του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών χρήζουν της ίδιας προστασίας με τους καταθέτες άλλων ιδρυμάτων που δραστηριοποιούνται στον ίδιο τομέα και υπόκεινται στον ίδιο έλεγχο·

ii)	για φορολογικούς λόγους, τόσο τα μερίσματα που καταβάλλουν οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί όσο και οι τόκοι που καταβάλλονται για τις καταθέσεις απαλλάσσονται —έως ένα ορισμένο ποσό— από την παρακράτηση στην πηγή του φόρου κινητών αξιών (47)·

iii)	τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών μπορούν να εγγραφούν για την απόκτηση κεφαλαίου μόνον έως ένα μέγιστο συγκεκριμένο ποσό, σύμφωνα με τις διατάξεις του καταστατικού του χρηματοπιστωτικού συνεταιρισμού·

iv)

τα μέλη των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών μπορούν να αποχωρήσουν από την εταιρεία μόνον κατά τους έξι πρώτους μήνες της εταιρικής χρήσης, και το μέλος που επιθυμεί να παραιτηθεί δεν μπορεί να διεκδικήσει υπεραξίες του συνεταιρισμού αναλογικά προς τη συμμετοχή του. Κατά το βελγικό κράτος, η αξία των μεριδίων ενός συνεταιρισμού δεν αντικατοπτρίζει την αξία των υποκείμενων στοιχείων ενεργητικού του χρηματοπιστωτικού συνεταιρισμού και, ως εκ τούτου, τα μερίδια των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών δεν ανταγωνίζονται τα επενδυτικά προϊόντα γενικά, αλλά μόνον το υποσύνολο των προϊόντων που ήδη επωφελούνται από κρατική εγγύηση (δηλαδή, τις καταθέσεις και τις ασφάλειες ζωής τύπου «κλάδου 21»)·

τα μερίδια των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών είναι ονομαστικά και η δυνατότητα εκχώρησής τους περιορίζεται από τον νόμο (48). Δεν μπορούν να πωληθούν ελεύθερα για την εξασφάλιση υπεραξίας. Τα μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών δικαιούνται μόνον ένα μικρό μέρισμα (απαλλαγμένο φόρου) και επιστροφή του κεφαλαίου τους όταν παύσουν να είναι μεριδιούχοι·

vi)	τα μερίδια των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών δεν μπορούν να θεωρηθούν επένδυση σε μερίδια εταιρείας ή εισηγμένης οντότητας·

vii)	τα μερίδια χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών δεν μπορούν να θεωρηθούν επένδυση που ενέχει κίνδυνο, καθώς τα μέλη των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών δεν μπορούν να διεκδικήσουν υπεραξία·

viii)

το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών προστατεύει μόνο τα μερίδια φυσικών προσώπων (και όχι εκείνα των θεσμικών μελών).

(61)

Όσον αφορά την απουσία επιλεκτικού πλεονεκτήματος, το Βέλγιο επισήμανε ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών καλύπτει μόνο τα μερίδια των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών που εκδόθηκαν πριν από τις 10 Οκτωβρίου 2011. Το Βέλγιο παρατήρησε ότι, μετά την ημερομηνία αυτή, οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί δεν μπορούσαν πλέον να προσφύγουν στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών για να εγκατασταθούν σε μια αγορά. Διευκρίνισε επίσης ότι ο ARCO δεν έχει εκδώσει κανένα νέο μερίδιο από τον Σεπτέμβριο του 2008.

(62)

Το Βέλγιο αρνήθηκε επίσης τον ισχυρισμό ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών βοήθησε τους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς να διατηρήσουν το υφιστάμενο κεφάλαιό τους. Εις επίρρωσιν του επιχειρήματος αυτού, το Βέλγιο ανέφερε ότι το ανακοινωθέν Τύπου της 10ης Οκτωβρίου 2008 ήταν απλώς μια πρόταση στρατηγικής πρωτοβουλίας στην οποία αναφέρονταν, παρεμπιπτόντως, οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί. Κατά το Βέλγιο, το ανακοινωθέν Τύπου της 10ης Οκτωβρίου 2008 δεν αποτελούσε προϊόν ενέργειας συντονισμένης με την παράλληλη δημοσίευση των ανακοινωθέντων Τύπου των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών. Ως εκ τούτου, το Βέλγιο διαχώρισε το ανακοινωθέν του από εκείνο των βρετανικών αρχών και της Lloyds στην υπόθεση Lloyds (49), στα οποία παρέπεμψε η Επιτροπή στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας. Το Βέλγιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ανακοινωθέν Τύπου της 10ης Οκτωβρίου 2008 δεν είναι ένα μέτρο το οποίο μπορούσε να παρέχει επιλεκτικό πλεονέκτημα στους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς. Όσον αφορά το επόμενο ανακοινωθέν Τύπου, της 21ης Ιανουαρίου 2009, το Βέλγιο έκρινε ότι ήταν φυσικό να αναδημοσιεύσει αμέσως ο ARCO στον δικτυακό τόπο του το εν λόγω ανακοινωθέν των αρχών, καθώς όλοι οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί (συμπεριλαμβανομένου του ARCO) παρακολουθούσαν στενά το θέμα αυτό τότε.

(63)

Το Βέλγιο τόνισε ότι η Επιτροπή αφενός πρέπει να εφαρμόσει την ίδια προσέγγιση με εκείνη που εφάρμοσε στην υπόθεση Ethias και, αφετέρου, πρέπει να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών δεν είναι επιλεκτικό. Το Βέλγιο ισχυρίστηκε επίσης ότι το ιδιαίτερο καθεστώς των πραγματικών συνεταιρισμών αναγνωρίστηκε ήδη από το Δικαστήριο στην απόφασή του στην υπόθεση Paint Graphos (50). Παρέπεμψε ειδικότερα στη σκέψη 61 της εν λόγω απόφασης, από την οποία προκύπτει σαφώς ότι, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, οι συνεταιρισμοί αυτοί δεν μπορούν, καταρχήν, να θεωρηθούν ότι τελούν σε συγκρίσιμη πραγματική και νομική κατάσταση με εκείνη των εμπορικών εταιρειών.

(64)

Το Βέλγιο παρέσχε επίσης πληροφορίες για τον αριθμό των μελών του ARCO που αποχώρησαν από την οντότητα από την αρχή της κρίσης. Κατά τις οικονομικές χρήσεις που οδήγησαν στην εθελούσια εκκαθάριση, ο αριθμός των μελών του ARCO που ζήτησαν επιστροφή του κεφαλαίου τους ανήλθε σε 9 764 κατά την περίοδο 2007/2008, σε 21 150 κατά την περίοδο 2008/2009 και σε 23 762 κατά την περίοδο 2010/2011.

(65)

Όσον αφορά την προκαλούμενη από το μέτρο στρέβλωση του ανταγωνισμού, το Βέλγιο ισχυρίστηκε ότι η Επιτροπή έπρεπε να είχε εξηγήσει σε εύλογο βαθμό ποια είναι τα χρηματοοικονομικά προϊόντα τα οποία ανταγωνίζονται τα μερίδια των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών, παρότι το Βέλγιο αναγνώρισε ότι, στο πλαίσιο διαδικασίας που αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, η Επιτροπή δεν υποχρεούται να παρέχει λεπτομερή ορισμό της αγοράς. Ουσιαστικά, το Βέλγιο ισχυρίστηκε ότι τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών επωφελήθηκαν από το ίδιο επίπεδο προστασίας με εκείνο που παρέχεται στους επενδυτές όλων των παρόμοιων προϊόντων καταθέσεων/αποταμίευσης.

(66)

Το Βέλγιο εξήγησε επίσης ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών επιδιώκει τον ίδιο στόχο με την οδηγία 94/19/ΕΚ, δηλαδή την προστασία των καταθέσεων των ιδιωτών αποταμιευτών, τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των καταθετών και τη βελτίωση της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών. Το Βέλγιο εκτιμά ότι τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων άλλων κρατών μελών καλύπτουν επίσης ενίοτε μη συνήθη προϊόντα καταθέσεων και ισχυρίστηκε ότι η Επιτροπή πρέπει να τα λάβει υπόψη (51).

(67)

Το Βέλγιο τόνισε επίσης ότι, εάν η Επιτροπή καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το σύστημα εγγύησης των συνεταιρισμών συνιστά κρατική ενίσχυση, αυτή πρέπει να θεωρηθεί συμβατή με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης. Το Βέλγιο εκτιμά, συν τοις άλλοις, ότι, κατά την έννοια της ανακοίνωσης του 2008 για τον τραπεζικό τομέα, δεν συντρέχει λόγος να καθοριστεί κατά πόσον ο ARCO είναι χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Κατά το Βέλγιο, το κρίσιμο ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσει η Επιτροπή είναι κατά πόσον το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών συνιστά κατάλληλη και αναγκαία παρέμβαση για την παρεμπόδιση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας.

(68)	Το Βέλγιο ισχυρίστηκε ότι το μέτρο είναι αναγκαίο, ότι οι συνέπειές του περιορίζονται στις αναγκαίες και ότι υπάρχουν μηχανισμοί επιμερισμού των επιβαρύνσεων.

(69)	Πρώτον, το Βέλγιο υποστήριξε ότι το καθεστώς εγγύησης συνεταιρισμών ήταν κατάλληλο και αναγκαίο για να διασκεδάσει τις ανησυχίες των καταθετών στο Βέλγιο.

(70)

Το Βέλγιο παραδέχθηκε ότι είναι θεωρητικά εφικτό για τα ιδρύματα που διαθέτουν προστατευμένες καταθέσεις στον ισολογισμό τους να μπορούν να αντλήσουν έμμεσο πλεονέκτημα από την ύπαρξη τέτοιων συστημάτων προστασίας, καθώς αυτά συμβάλλουν στην αποφυγή του κινδύνου μαζικής απόσυρσης των καταθέσεων. Εξήγησε, ωστόσο, ότι τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων είναι αναγκαία για την αποφυγή του κινδύνου μαζικής απόσυρσης των καταθέσεων και διαταραχής των χρηματοπιστωτικών αγορών. Το Βέλγιο υποστήριξε επίσης ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών είναι αναγκαίο για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης του κοινού στο βελγικό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το γεγονός ότι τα μερίδια των συνεταιρισμών εμφανίζουν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά των αποταμιευτικών προϊόντων και ότι άνω του ημίσεως των κεφαλαίων που κατέχουν οι συνεταιρισμοί είναι επενδυμένα σε τράπεζες αυξάνει τα κοινά σημεία τους με τις καταθέσεις και αναδεικνύει τη σημασία τους για το βελγικό τραπεζικό σύστημα. Η μη ελεγχόμενη χρεοκοπία των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών θα είχε συνέπειες σε όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και στη βελγική οικονομία. Η μη εφαρμογή στα μερίδια των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών του ίδιου επιπέδου προστασίας με εκείνο που παρέχεται στις συνήθεις καταθέσεις θα ενείχε τον ίδιο κίνδυνο με τη μη εφαρμογή προστασίας στις καταθέσεις. Κάτι τέτοιο θα είχε σημαντικές επιπτώσεις στην εμπιστοσύνη του κοινού σε όλα τα καταθετικά προϊόντα στο Βέλγιο δημιουργώντας συστημικό κίνδυνο. Προς υποστήριξη των επιχειρημάτων του, το Βέλγιο ανέφερε ότι ο αριθμός των μελών (φυσικά πρόσωπα) των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών είναι υψηλός σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό του Βελγίου (52).

(71)

Εξάλλου, το Βέλγιο αμφισβήτησε έντονα τη χρησιμοποιηθείσα από την Επιτροπή ορολογία στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας, και ιδίως τους όρους «capital instruments» (κεφαλαιακά μέσα) και «risk capital» (κεφάλαιο επιχειρηματικού κινδύνου), που χρησιμοποιούνται στην αιτιολογική σκέψη 62 και στην υποσημείωση 35, αντίστοιχα.

(72)

Για να καταδείξει την αναγκαιότητα του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών, το Βέλγιο διαβίβασε επίσης στην Επιτροπή επιστολές του συμβουλίου χρηματοοικονομικής σταθερότητας και του διοικητή της BNB προς τον τότε υπουργό Οικονομικών, με ημερομηνία 29 Οκτωβρίου 2008 (53) και 7 Οκτωβρίου 2011 (54), αντίστοιχα.

(73)

Όσον αφορά τη συμβατότητα του μέτρου με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, το Βέλγιο παραπέμπει καταρχάς στην απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την Ethias. Με αυτήν, η Επιτροπή επέτρεψε μέτρα υπέρ της Ethias, και ειδικότερα την επέκταση του συστήματος εγγύησης καταθέσεων στα προϊόντα του «κλάδου 21», καθώς τα θεώρησε κατάλληλα και αναγκαία για την αποφυγή σοβαρής διαταραχής της βελγικής οικονομίας.

(74)

Δεύτερον, το Βέλγιο επανέλαβε την άποψή του ότι το μέτρο είναι αναλογικό. Οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί συμμετέχουν στην επιβάρυνση, ιδίως μέσω των εισφορών τους στο ειδικό ταμείο προστασίας. Το Βέλγιο εκτίμησε ότι το επίπεδο αμοιβής για την εγγύηση είναι εύλογο και παρόμοιο με τις εισφορές των συστημάτων εγγύησης άλλων προστατευόμενων ιδρυμάτων. Το Βέλγιο αμφισβήτησε τον ισχυρισμό ότι ο προαιρετικός χαρακτήρας του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών μπορεί να καθιστά το μέτρο δυσανάλογο.

(75)

Το Βέλγιο ισχυρίστηκε ότι η Επιτροπή, εάν καταλήξει παρ' όλα αυτά στο συμπέρασμα ότι το μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση, πρέπει να θεωρήσει ότι πρόκειται για ενίσχυση στην εκκαθάριση συμβατή με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις. Το Βέλγιο υπενθύμισε ότι το βασιλικό διάταγμα της 7ης Νοεμβρίου 2011 ορίζει ρητώς ότι, σε περίπτωση εκκαθάρισης συνεταιρισμού, το ειδικό ταμείο προστασίας υποχρεούται να παρέμβει και να προβεί σε αποζημιώσεις μόνο μετά την κατάθεση της τελικής διαταγής εκκαθάρισης κατόπιν έγκρισης από τη γενική συνέλευση των ενδιαφερόμενων εταιρειών.

(76)	Το Βέλγιο υποστήριξε επίσης ότι, καθώς τα φυσικά πρόσωπα δεν είναι επιχειρήσεις, η διαταγή της Επιτροπής για αναστολή του μέτρου δεν καλύπτει τις πληρωμές σε αυτά μετά την εκκαθάριση του ARCO.

(77)	Επιπλέον, το Βέλγιο υπέβαλε πρόσθετες παρατηρήσεις με σημείωμα προς την Επιτροπή της 18ης Μαρτίου 2014, μετά το πέρας της ταχθείσας προθεσμίας.

(78)

Το Βέλγιο εκτιμά ότι η Επιτροπή δεν μπορεί να απαγορεύσει την εκτέλεση των εγγυήσεων που χορηγήθηκαν στα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη των συνεταιρισμών. Ομοίως, δεν μπορεί να καλέσει το κράτος να αναστείλει κάθε πληρωμή βάσει του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών ούτε να ανακτήσει τις πληρωμές που πραγματοποίησε βάσει του εν λόγω συστήματος στα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη των συνεταιρισμών.

(79)

Πράγματι, τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη των συνεταιρισμών δεν είναι επιχειρήσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης και η εκτέλεση της εγγύησης υπέρ των φυσικών προσώπων μελών των συνεταιρισμών δεν θα έχει κανέναν αντίκτυπο στον ARCO ούτε στις προοπτικές του βελγικού κράτους να ανακτήσει την ενίσχυση από την οποία επωφελήθηκαν οι εταιρείες αυτές.

4. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ

4.1. Δικαιούχος του μέτρου

(80)

Καταρχάς, η Επιτροπή υπενθυμίζει προκαταρκτικά ότι, στην αιτιολογική σκέψη 18 της απόφασης κίνησης της διαδικασίας, ισχυρίστηκε ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών ωφελεί τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Ωστόσο, από την εμβριθή εξέταση της χρονολογικής αλληλουχίας και των χαρακτηριστικών του μέτρου κατέστη σαφές ότι ο ARCO ήταν ο μόνος πραγματικός δικαιούχος του μέτρου, όπως περιγράφεται στην παρούσα ενότητα.

(81)	Εν προκειμένω, η Επιτροπή σημειώνει ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ του ARCO και των λοιπών χρηματοπιστωτικών οργανισμών που μπορούν δυνητικά να ενταχθούν στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών και να επωφεληθούν από αυτό.

(82)

Από την περιγραφή των πραγματικών περιστατικών (55) συνάγεται σαφώς ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών δημιουργήθηκε εξαρχής ανάλογα με τις ανάγκες του ARCO, ο οποίος αντιμετώπιζε δυσκολίες λόγω των επενδύσεών του στην Dexia. Ο ARCO είναι, εντέλει, ο μοναδικός χρηματοπιστωτικός συνεταιρισμός ο οποίος ζήτησε να υπαχθεί στο μέτρο.

(83)

Όσον αφορά τους άλλους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς, η Επιτροπή σημειώνει ότι η προσχώρηση στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών είναι προαιρετική, ότι το υπουργικό συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει να δεχθεί ή να μη δεχθεί την υπαγωγή ενός συνεταιρισμού στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών και, ενδεχομένως, στις σχετικές προϋποθέσεις, ότι κανένας από τους άλλους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς δεν ζήτησε να ενταχθεί στο σύστημα και ότι ορισμένοι αποστασιοποιήθηκαν έμπρακτα από αυτό. Η Επιτροπή διαπιστώνει επίσης ότι κανένας άλλος χρηματοπιστωτικός συνεταιρισμός δεν είχε προβλήματα με τις επενδύσεις του ανάλογα με εκείνα που αντιμετώπισε ο ARCO με την Dexia.

(84)	Κατά συνέπεια, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι ο μοναδικός πραγματικός δικαιούχος του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών ο οποίος ασκούσε οικονομικές δραστηριότητες ήταν ο ARCO.

4.2. Η ανακοίνωση και η εφαρμογή του μέτρου συνιστούν ενιαία παρέμβαση

(85)

Η Επιτροπή σημειώνει ότι η κυβέρνηση αποφάσισε και ανακοίνωσε το μέτρο στις 10 Οκτωβρίου 2008 (56). Είναι σαφές ότι η βελγική κυβέρνηση αποφάσισε να παράσχει στον ARCO τη δυνατότητα να επωφεληθεί ενός συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών την εποχή που τελούσε υπό επεξεργασία το μέτρο υπέρ της Dexia το 2008 (57). Ένα άλλο ανακοινωθέν Τύπου της 21ης Ιανουαρίου 2009 περιείχε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το μέτρο. Η μετουσίωση της δέσμευσης της κυβέρνησης σε νομοθετική πράξη δεν ξεκίνησε παρά αργότερα.

(86)

Η Επιτροπή σημειώνει ότι η διατύπωση και οι όροι που χρησιμοποιούνται («αποφάσισε», «η δέσμευση») στα ανακοινωθέντα Τύπου της 10ης Οκτωβρίου 2008 και της 21ης Ιανουαρίου 2009 επιβεβαιώνουν πέραν πάσης αμφιβολίας την αναληφθείσα δέσμευση και οδηγούν εύλογα στο συμπέρασμα ότι το μέτρο επρόκειτο να εφαρμοστεί.

(87)

Τα ανακοινωθέντα Τύπου εστάλησαν επίσης διά της επισήμου οδού: το ανακοινωθέν της 10ης Οκτωβρίου 2008 εστάλη από τις υπηρεσίες του υπουργού Οικονομικών, ενώ εκείνο της 10ης Ιανουαρίου 2009 εστάλη εξ ονόματος του πρωθυπουργού και του υπουργού Οικονομικών. Ο επαναλαμβανόμενος χαρακτήρας των ανακοινωθέντων στον Τύπο ενίσχυσε το υπόρρητο μήνυμά τους.

(88)

Η Επιτροπή σημειώνει ότι ήταν ήδη σαφές από το ανακοινωθέν Τύπου της 10ης Οκτωβρίου 2008 ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών θα αποτελούσε επέκταση του συστήματος εγγύησης καταθέσεων. Το ανακοινωθέν Τύπου της 21ης Ιανουαρίου 2009 περιείχε άλλες διευκρινίσεις τεχνικής φύσης. Μόλις δημοσιεύθηκε, ο ARCO το αναδημοσίευσε στον δικτυακό τόπο του, με προφανή σκοπό να καθησυχάσει τα φυσικά πρόσωπα που ήταν μέλη του. Εξάλλου, η Επιτροπή μπορεί να συναγάγει τη συνεκτικότητα του μέτρου συν τω χρόνω από το γεγονός ότι το μέτρο δεν άλλαξε ιδιαίτερα από την αρχική ανακοίνωσή του στις 10 Οκτωβρίου 2008 έως τη δημοσίευση του τελικού βασιλικού διατάγματος.

(89)

Στην απόφαση που εξέδωσε στις 19 Μαρτίου 2013 στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-399/10 P και C-401/10 P (58), το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η ανακοίνωση ενός μέτρου και η πραγματική εφαρμογή του μπορούν να θεωρηθούν ενιαία παρέμβαση, εφόσον αυτό δικαιολογείται λόγω της χρονολογικής αλληλουχίας και του σκοπού τους, καθώς και της κατάστασης της επιχείρησης κατά τον χρόνο της παρέμβασης. Ομοίως, όσον αφορά το παρόν μέτρο, το Βέλγιο αποφάσισε και ανακοίνωσε, στις 10 Οκτωβρίου 2008, ένα μέτρο το οποίο εφαρμόστηκε αργότερα και είχε τον ίδιο σκοπό όσον αφορά τον αρχικό δικαιούχο. Εξάλλου, στις αποφάσεις της, η Επιτροπή θεώρησε την ανακοίνωση και την εφαρμογή ενιαίο μέτρο και εκτίμησε ότι το μέτρο δημιούργησε πλεονέκτημα από την ημερομηνία ανακοίνωσής του (59). Τέλος, ο εν ενεργεία βέλγος υπουργός Οικονομικών τον Μάιο του 2014 χαρακτήρισε το επίμαχο μέτρο δέσμευση αναληφθείσα το 2008 (60).

(90)	Βάσει των πληροφοριών που αναφέρονται στις αιτιολογικές σκέψεις 85 έως 89, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ανακοίνωση και η εφαρμογή του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών πρέπει να θεωρηθούν ενιαίο μέτρο.

4.3. Ύπαρξη ενίσχυσης

(91)

Όπως ορίζει το άρθρο 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης, «[ε]νισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές, εκτός αν οι Συνθήκες ορίζουν άλλως».

(92)

Τόσο το Βέλγιο όσο και ο ARCO ισχυρίζονται ότι βάση της διερεύνησης της Επιτροπής σχετικά με το κατά πόσον ο ARCO επωφελήθηκε κρατικής ενίσχυσης πρέπει να αποτελέσει μια άλλη απόφασή της, και συγκεκριμένα εκείνη που αφορούσε την Ethias (61). Ωστόσο, η έννοια της κρατικής ενίσχυσης είναι αντικειμενική έννοια, η οποία ορίζεται στη Συνθήκη. Για να θεωρηθεί κρατική ενίσχυση, ένα μέτρο πρέπει να πληροί τα ακόλουθα τέσσερα (σωρευτικά) κριτήρια: πρέπει να i) χορηγείται από το κράτος ή με κρατικούς πόρους· ii) να παρέχει επιλεκτικό πλεονέκτημα στον δικαιούχο του· iii) να νοθεύει (δυνητικά) τον ανταγωνισμό· και iv) να επηρεάζει τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών.

(93)	Η Επιτροπή οφείλει να αξιολογήσει το μέτρο ως προς τα τέσσερα αυτά κριτήρια (βλέπε αιτιολογικές σκέψεις 94 έως 110).

Κρατικοί πόροι

(94)	Η Επιτροπή πρέπει να αξιολογήσει κατά πόσον το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών χρηματοδοτείται με κρατικούς πόρους και καταλογίζεται στο κράτος.

(95)

Σύμφωνα με πάγια νομολογία (62), όλα τα χρηματικά μέσα τα οποία μπορούν πράγματι να χρησιμοποιούν οι δημόσιες αρχές προς στήριξη των επιχειρήσεων, χωρίς να έχει σημασία αν τα μέσα αυτά περιλαμβάνονται μονίμως στην περιουσία του Δημοσίου, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 107 παράγραφος 1της Συνθήκης, εφόσον παραμένουν διαρκώς υπό δημόσιο έλεγχο και συνεπώς στη διάθεση των αρμόδιων εθνικών αρχών.

(96)

Ειδικότερα, υφίσταται κρατική ενίσχυση όταν τα κεφάλαια προέρχονται από εισφορές επιβαλλόμενες από τη νομοθεσία του κράτους, των οποίων η διαχείριση και η κατανομή διέπεται από τις διατάξεις της εν λόγω νομοθεσίας, ακόμη και αν υπεύθυνοι για τη διαχείρισή τους είναι φορείς άλλοι από τις δημόσιες αρχές. Το καθεστώς της οντότητας ή της επιχείρησης που χορηγεί την εν λόγω ενίσχυση δεν θεωρείται αποφασιστικός παράγοντας για την εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.

(97)

Όσον αφορά την οργάνωση του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών, η Επιτροπή σημειώνει ότι η βελγική νομοθεσία καθορίζει τις εισφορές που πρέπει να καταβάλλουν οι συμμετέχοντες καθώς και τον τρόπο χρήσης των σχετικών κεφαλαίων. Κατά συνέπεια, οι εισφορές που τροφοδοτούν το ειδικό ταμείο προστασίας θεωρούνται κρατικοί πόροι ακόμη και αν προέρχονται από ιδιωτικές πηγές.

(98)

Εξάλλου, τα απαιτούμενα κεφάλαια για τη χρηματοδότηση των πληρωμών που πρέπει να πραγματοποιήσει το ειδικό ταμείο προστασίας προκαταβάλλονται, εφόσον απαιτείται, από το ταμείο παρακαταθηκών και δανείων, το οποίο είναι δημόσια οντότητα. Σε κάθε περίπτωση, η εν λόγω πτυχή του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών ενέχει συγκεκριμένο οικονομικό κίνδυνο, ήτοι την επιβάρυνση του προϋπολογισμού του κράτους μέλους σε βαθμό που η επιβάρυνση αυτή ισοδυναμεί με τη χρήση κρατικών πόρων κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης (63).

(99)

Όσον αφορά τη δυνατότητα καταλογισμού του μέτρου στο Βέλγιο, είναι σαφές ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών δεν μπορεί να θεωρηθεί μεταφορά της οδηγίας 94/19/ΕΚ στο εθνικό δίκαιο. Η απαίτηση της οδηγίας περιορίζεται στη θέσπιση από τα κράτη μέλη ενός συστήματος εγγύησης καταθέσεων για τις καταθέσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων, το δε άρθρο 2 της οδηγίας ορίζει ρητώς ότι εξαιρούνται από οποιαδήποτε επιστροφή από τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων όλοι οι τίτλοι οι οποίοι εμπίπτουν στον ορισμό των «ιδίων κεφαλαίων» των πιστωτικών ιδρυμάτων. Εάν ένα κράτος μέλος αποφασίσει να θεσπίσει άλλα συστήματα επιστροφής τα οποία εγγυώνται άλλα χρηματοοικονομικά προϊόντα, μια τέτοια απόφαση δεν απορρέει από το δίκαιο της Ένωσης, αλλά αποτελεί πρωτοβουλία του κράτους μέλους (64). Η Επιτροπή σημειώνει επίσης ότι το Βέλγιο παραπέμπει στο σύστημα εγγύησης αποζημίωσης των επενδυτών, αλλά η σύγκριση αυτή δεν είναι λυσιτελής, καθώς το εν λόγω σύστημα δεν προορίζεται για την κάλυψη των κινδύνων που σχετίζονται με τις επενδύσεις. Όπως ήδη αναλύθηκε στην αιτιολογική σκέψη 21, τα συστήματα αποζημίωσης των επενδυτών έχουν σχεδιαστεί μόνο για την περίπτωση που μια επιχείρηση επενδύσεων δεν είναι σε θέση να αποδώσει τα στοιχεία ενεργητικού που ανήκουν σε έναν επενδυτή λόγω, για παράδειγμα, απάτης ή προβλημάτων στα συστήματα της επιχείρησης.

Επιλεκτικό πλεονέκτημα

(100)

Η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών δημιούργησε πλεονέκτημα για τον ARCO. Το Δικαστήριο έχει δεχθεί ότι οι επιχειρήσεις μπορούν να αποκτήσουν πλεονέκτημα με τη μορφή αυξημένης πρόσβασης σε κεφάλαια όταν ένα μέτρο που λαμβάνει ένα κράτος μέλος υπέρ των επενδυτών τους ενθαρρύνει να επενδύσουν τα χρήματά τους σε ένα συγκεκριμένο σύνολο στοχευμένων επενδύσεων (65). Εν προκειμένω, το μέτρο βοήθησε τις οντότητες του ομίλου ARCO να διατηρήσουν τα υφιστάμενα κεφάλαιά τους, πείθοντας τα μέλη των συνεταιρισμών να μην αποσυρθούν από αυτούς (66), γεγονός που αποτέλεσε ιδιαίτερα σημαντικό πλεονέκτημα εν μέσω του κλίματος νευρικότητας που επικράτησε στην αγορά στο διάστημα αμέσως μετά την πτώχευση της Lehman Brothers. Στις 21 Ιανουαρίου 2009, ο ARCO αναδημοσίευσε στον δικτυακό τόπο του ανακοινωθέν Τύπου της βελγικής κυβέρνησης με σκοπό να καθησυχάσει τα μέλη του. Η ευχέρεια με την οποία ο ARCO καθησύχασε τους επενδυτές είναι σαφώς ενδεικτική της πλεονεκτικής του θέσης. Συναφώς, η Επιτροπή σημειώνει ότι το ενημερωτικό δελτίο του ARCOPAR που δημοσιεύθηκε το καλοκαίρι του 2008 (67) αναφέρει επίσης τον κίνδυνο που διατρέχουν τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη του συνεταιρισμού σε περίπτωση αποχώρησής τους από τον χρηματοπιστωτικό συνεταιρισμό (68) (69).

(101)

Το μέτρο είναι ομοίως σαφώς επιλεκτικό. Καταρχάς, εφαρμόζεται μόνο στους κατόχους μεριδίων χρηματοπιστωτικού συνεταιρισμού και όχι στους κατόχους επενδυτικών προϊόντων που εκδίδονται από ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Επομένως, οι χρηματοοικονομικοί παράγοντες που πρότειναν κεφάλαια στην αγορά συντηρητικών ομολογιών ή στη χρηματαγορά, ή αμοιβαία κεφάλαια εγγυημένου κεφαλαίου, δεν μπορούσαν να προσφέρουν στην πελατεία τους παρόμοια εγγύηση. Το Βέλγιο ισχυρίζεται ότι τα μερίδια που κατέχουν φυσικά πρόσωπα μέλη των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών μπορούν στην ουσία να εξομοιωθούν με καταθέσεις (70). Ωστόσο, αρκετά στοιχεία που επικαλέστηκε το Βέλγιο παραπέμπουν στους συνεταιρισμούς γενικά και όχι στους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς. Επιπλέον, η περιγραφή των μεριδίων των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών από το Βέλγιο δεν περιέχει καμία αναφορά σε λυσιτελείς πληροφορίες, όπως οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την επένδυση στα συγκεκριμένα μέσα (71), κίνδυνοι τους οποίους δεν ενέχουν οι καταθέσεις.

(102)

Ο επιλεκτικός χαρακτήρας του μέτρου προκύπτει επίσης όταν συγκρίνεται η αντιμετώπιση των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών με την αντιμετώπιση που επιφυλάχθηκε σε άλλους αναγνωρισμένους μη χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς. Το Βέλγιο επικαλείται την απόφαση στην υπόθεση Paint Graphos για να δικαιολογήσει την ειδική μεταχείριση που απολαμβάνουν τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη των χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Η απόφαση στην υπόθεση Paint Graphos εκδόθηκε επί αιτήσεως προδικαστικής αποφάσεως ιταλικού δικαστηρίου που επιθυμούσε να πληροφορηθεί εάν τα φορολογικά πλεονεκτήματα που απολάμβαναν συνεταιρισμοί παραγωγών και εργατών μπορούσαν να εξομοιωθούν με κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης. Στην απόφασή του, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το φορολογικό πλεονέκτημα έπρεπε να αξιολογηθεί ως προς τα τέσσερα σωρευτικά κριτήρια για τις κρατικές ενισχύσεις και έδωσε λεπτομερέστερες κατευθύνσεις, ιδίως όσον αφορά τον τρόπο αξιολόγησης του κατά πόσον ένα τέτοιο φορολογικό πλεονέκτημα συνιστά επιλεκτικό πλεονέκτημα (72). Το Δικαστήριο έκρινε ότι έπρεπε να διαπιστωθεί i) κατά πόσον ένα τέτοιο φορολογικό πλεονέκτημα μπορούσε να δικαιολογηθεί από τα εγγενή χαρακτηριστικά του επίμαχου φορολογικού συστήματος (73), ii) κατά πόσον υπήρχαν κατάλληλες διαδικασίες ελέγχου και εποπτείας (74), και iii) κατά πόσον το φορολογικό πλεονέκτημα ήταν αναλογικό και δεν υπερέβαινε τα όρια του αναγκαίου (75).

(103)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η επιχειρηματολογία του Βελγίου δεν μπορεί να γίνει δεκτή, επειδή η φύση του πλεονεκτήματος που παρέχει το μέτρο είναι ποιοτικά διαφορετική από εκείνη του μέτρου που εξέτασε το Δικαστήριο στην υπόθεση Paint Graphos. Το μέτρο που εφάρμοσε το Βέλγιο συνεπάγεται τη χορήγηση πλεονεκτήματος και όχι φοροαπαλλαγή ή απαλλαγή από την καταβολή επιβάρυνσης. Κατά συνέπεια, η ανάλυση τριών σταδίων που εφάρμοσε το Δικαστήριο για την αξιολόγηση του κατά πόσον ένα φορολογικό πλεονέκτημα ή μια φοροαπαλλαγή έχει επιλεκτικό χαρακτήρα δεν μπορεί να εφαρμοστεί εν προκειμένω.

(104)

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν η νομολογία στην υπόθεση Paint Graphos μπορούσε να εφαρμοστεί στο επίμαχο μέτρο, τα ειδικότερα στοιχεία του είναι τέτοια ώστε το μέτρο να παραμένει επιλεκτικό.

(105)

Πρώτον, η Επιτροπή σημειώνει ότι στην υπόθεση Paint Graphos γίνεται αναφορά σε όλους τους συνεταιρισμούς παραγωγών και εργατών και όχι σε έναν σχετικά περιορισμένο επιμέρους τομέα, όπως είναι αυτός των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών. Εάν, όπως ισχυρίζεται το Βέλγιο, απαιτείται ειδική αντιμετώπιση των «πραγματικών» συνεταιρισμών, η ειδική αυτή αντιμετώπιση θα πρέπει να επιφυλάσσεται σε όλους τους αναγνωρισμένους συνεταιρισμούς. Επομένως, το γεγονός και μόνο ότι το μέτρο προορίζεται αποκλειστικά και μόνο για τους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς αρκεί για να διαπιστωθεί ο επιλεκτικός χαρακτήρας του.

(106)

Δεύτερον, η Επιτροπή σημειώνει ότι, κατά το Βέλγιο, οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί έπρεπε να λάβουν πρόσθετα πλεονεκτήματα από τις 10 Οκτωβρίου 2008. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, πριν από τη συγκεκριμένη ημερομηνία, οι ιστορικοί αναγνωρισμένοι συνεταιρισμοί εξασφάλισαν ένα είδος ευνοϊκής μεταχείρισης, η οποία απέρρεε από το ιδιαίτερο καθεστώς τους, με τη μορφή απαλλαγής από την παρακράτηση στην πηγή του φόρου κινητών αξιών (76). Στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης, η Επιτροπή δεν αποφαίνεται επί του αναλογικού ή μη χαρακτήρα του φορολογικού πλεονεκτήματος, αλλά εκτιμά ότι η αιφνίδια θέσπιση, στις 10 Οκτωβρίου 2008, πρόσθετης αντιστάθμισης ή προστασίας για τις επιχειρήσεις με καθεστώς χρηματοπιστωτικού συνεταιρισμού δεν δικαιολογείται με κανέναν τρόπο.

(107)

Τέλος, ακόμη και αν πρέπει να διεξαγάγει, σύμφωνα με τη σύσταση του Βελγίου, ανάλυση κατά το πρότυπο της απόφασης στην υπόθεση Paint Graphos, η Επιτροπή εκτιμά ότι δεν δικαιολογείται επ' ουδενί η χορήγηση εγγύησης ύψους 100 % στα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη του ARCO [δηλαδή, το μέρος υπό i) της ανάλυσης της απόφασης στην υπόθεση Paint Graphos], του οποίου οι οντότητες ήταν εταιρείες περιορισμένης ευθύνης. Λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των εταιρειών αυτών, όπως καθορίζεται από τους γενικούς κανόνες του βελγικού εταιρικού δικαίου, τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη του ARCO έπρεπε να γνωρίζουν ότι υπήρχε το ενδεχόμενο να απολέσουν το σύνολο του κεφαλαίου τους σε περίπτωση εκκαθάρισης (77). Εξάλλου, η προστασία του 100 % του δεσμευμένου κεφαλαίου των φυσικών προσώπων που είναι μέλη των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών δεν είναι αναλογικό μέτρο (μέρος υπό iii) της ανάλυσης της απόφασης στην υπόθεση Paint Graphos), στον βαθμό που κάτι τέτοιο ισοδυναμεί με προστασία των εν λόγω μελών κατά παντός κινδύνου, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αδικαιολόγητο πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις των οποίων τα εν λόγω φυσικά πρόσωπα είναι μέλη (78).

Στρέβλωση του ανταγωνισμού και επηρεασμός του εμπορίου μεταξύ κρατών μελών

(108)

Το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών παρέχει στους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς πλεονέκτημα από το οποίο δεν επωφελούνται οι παράγοντες που προσφέρουν επενδυτικά προϊόντα στην αγορά λιανικής ούτε οι άλλοι μη χρηματοπιστωτικοί αναγνωρισμένοι συνεταιρισμοί. Χάρη στο μέτρο, ο ARCO μπόρεσε να διατηρήσει το μερίδιο που κατείχε στην αγορά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ο ARCO δεν εμφάνισε εκροές κεφαλαίων, παρά μόνον αργότερα, και δη σε επίπεδο χαμηλότερο από εκείνο που θα είχε εμφανίσει εάν δεν είχε υπάρξει το μέτρο. Κατά συνέπεια, οι άλλοι παράγοντες, οι οποίοι ήταν αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό στηριζόμενοι αποκλειστικά και μόνο στα μέσα που διέθεταν από μόνοι τους χωρίς να υπολογίζουν στο σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών, δεν μπόρεσαν να επωφεληθούν από τα κεφάλαια που επρόκειτο να διατεθούν για επενδύσεις. Επομένως, το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών νοθεύει τον ανταγωνισμό (79).

(109)

Οσάκις κράτος μέλος χορηγεί ενίσχυση σε επιχείρηση, η δραστηριότητά της στο εσωτερικό του μπορεί να διατηρηθεί ή να αυξηθεί, με συνέπεια τη μείωση των πιθανοτήτων διεισδύσεως των εγκατεστημένων σε άλλα κράτη μέλη επιχειρήσεων στην αγορά του εν λόγω κράτους μέλους (80). Δεδομένου του μεγάλου αριθμού διεθνών παρόχων επενδυτικών προϊόντων στη βελγική αγορά, το μέτρο έχει αναμφίβολα συνέπειες στις συναλλαγές του συνόλου της Ένωσης.

Συμπέρασμα

(110)

Βάσει της ανάλυσης που παρατίθεται στις αιτιολογικές σκέψεις 91 έως 109, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών χρησιμοποιεί κρατικούς πόρους, συνιστά επιλεκτικό πλεονέκτημα για τον ARCO, νοθεύει τον ανταγωνισμό και επηρεάζει το εμπόριο στο εσωτερικό της Ένωσης. Επομένως, πληροί όλα τα κριτήρια ώστε να θεωρηθεί κρατική ενίσχυση. Όλα αυτά τα στοιχεία υπήρχαν το αργότερο κατά την έκδοση του βασιλικού διατάγματος της 10ης Οκτωβρίου 2011, αλλά το πλεονέκτημα που δημιούργησε το μέτρο υπήρχε ήδη κατά την έκδοση της ανακοίνωσης για τη θέσπιση του μέτρου στις 10 Οκτωβρίου 2008. Κατά την εξέταση της συμβατότητας της ενίσχυσης και —εφόσον απαιτείται— για την ανάκτηση της ενίσχυσης από τους δικαιούχους πρέπει να ληφθεί υπόψη το συνολικό ποσό του πλεονεκτήματος.

4.4. Συμβατότητα της ενίσχυσης

(111)

Έχοντας διαπιστώσει ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών αποτελεί κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης, η Επιτροπή καλείται να προσδιορίσει κατά πόσον η ενίσχυση αυτή μπορεί να θεωρηθεί συμβατή με την εσωτερική αγορά.

(112)

Το άρθρο 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης ορίζει ότι κάθε ενίσχυση η οποία χορηγείται από ένα κράτος δεν συμβιβάζεται με την εσωτερική αγορά και, επομένως, απαγορεύεται, εκτός εάν συντρέχουν οι εξαιρέσεις που προβλέπονται στη Συνθήκη. Ακολούθως, στις παραγράφους 2 και 3 του ίδιου άρθρου, ορίζονται δύο κατηγορίες ενισχύσεων οι οποίες είναι συμβατές με την εσωτερική αγορά.

(113)

Στο άρθρο 107 παράγραφος 2 της Συνθήκης απαριθμούνται καταρχάς οι κατηγορίες κρατικών ενισχύσεων οι οποίες υπάγονται αυτομάτως σε εξαίρεση από την αρχή της απαγόρευσης. Το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών δεν εμπίπτει σε καμία από τις κατηγορίες αυτές.

(114)

Ακολούθως, στο άρθρο 107 παράγραφος 3 της Συνθήκης απαριθμούνται αρκετές κατηγορίες ενισχύσεων οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν συμβατές με την εσωτερική αγορά. Θεωρητικά, θα μπορούσαν να εφαρμόζονται τα στοιχεία β) ή γ) της παραγράφου.

(115)

Όσον αφορά το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, η Επιτροπή αναλύει, μέσω κατευθυντήριων γραμμών, τον τρόπο με τον οποίο προτίθεται να εφαρμόσει την εξαίρεση που προβλέπεται στην εν λόγω διάταξη για ορισμένες κατηγορίες ενισχύσεων. Παρατηρεί, ωστόσο, ότι το μέτρο δεν εμπίπτει σε καμία από τις κατηγορίες ενισχύσεων που καλύπτουν οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές. Επιπλέον, ούτε το Βέλγιο ούτε ο ARCO έκαναν την παραμικρή αναφορά σε στόχο κοινού συμφέροντος ο οποίος θα επέτρεπε την επίκληση της εν λόγω διάταξης. Επομένως, η Επιτροπή πρέπει να εξετάσει την ενδεχόμενη συμβατότητα του μέτρου μόνο βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης.

(116)

Όσον αφορά το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης, η Επιτροπή παρατηρεί ότι το Βέλγιο υποστηρίζει ότι, εάν η Επιτροπή καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών συνιστά κρατική ενίσχυση, το μέτρο πρέπει να εκτιμηθεί υπό το πρίσμα της συγκεκριμένης διάταξης, η οποία επιτρέπει τον χαρακτηρισμό ενίσχυσης ως συμβατής με την εσωτερική αγορά εάν η ενίσχυση είναι αναγκαία για την άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας κράτους μέλους.

(117)

Ωστόσο, η σοβαρή διαταραχή της οικονομίας κράτους μέλους, κατά το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης, πρέπει να ερμηνευθεί συσταλτικά. Μια διαταραχή τέτοιου είδους πρέπει να επηρεάζει ολόκληρη την οικονομία του οικείου κράτους μέλους και όχι μόνο μιας περιοχής του ή τμήματος της επικράτειάς του (81).

(118)

Όταν η χρηματοπιστωτική κρίση κλιμακώθηκε για πρώτη φορά το φθινόπωρο του 2008, η Επιτροπή αποφάσισε, στην ανακοίνωση του 2008 για τον τραπεζικό τομέα, ότι η αξιολόγηση των μέτρων που λαμβάνονταν για την αντιμετώπιση των δυσκολιών των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μπορούσε να βασιστεί στο άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης (82).

(119)

Εκτός του χρηματοπιστωτικού τομέα, η Επιτροπή επεξεργάστηκε επίσης, βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης, το προσωρινό κοινοτικό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό να στηριχθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση κατά τη διάρκεια της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης (83). Ωστόσο, το πλαίσιο αυτό δεν εφαρμόζεται στο επίμαχο μέτρο, αλλά αφορά την πραγματική οικονομία. Σκοπός του ήταν να επιτραπεί στα κράτη μέλη να λάβουν κατάλληλα μέτρα ώστε οι επιχειρήσεις που επιθυμούσαν να επενδύσουν μεσούσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης να έχουν καλύτερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση, πόσω δε μάλλον σε μια περίοδο κατά την οποία η χρηματοδότηση από τις τράπεζες είχε γίνει δύσκολη. Τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ο ARCO δεν συνδέονταν με έλλειψη χρηματοδότησης από τον τραπεζικό τομέα, αλλά με στοιχεία ενεργητικού (τις μετοχές της Dexia), των οποίων η αξία αναθεωρήθηκε προς τα κάτω. Επιπλέον, το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών —το οποίο εγγυάται κατά 100 % ένα μέσο που εντάσσεται στο παθητικό— δεν εμπίπτει σε καμία από τις κατηγορίες ενισχύσεων που εξετάζει το πλαίσιο στο σημείο 4.3.

(120)

Δεδομένου ότι οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί δεν είναι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τους σκοπούς της ανακοίνωσης του 2008 για τον τραπεζικό τομέα (84), η ενίσχυση πρέπει να εκτιμηθεί άμεσα υπό το πρίσμα της Συνθήκης. Για να ανταποκρίνεται στα γενικά κριτήρια συμβατότητας που καθορίζονται στο άρθρο 107 παράγραφος 3 της Συνθήκης, το μέτρο πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις (85):

α) Καταλληλότητα της ενίσχυσης : η ενίσχυση πρέπει να είναι καλά στοχευμένη, ώστε ο στόχος άρσης της σοβαρής διαταραχής της οικονομίας να μπορεί να επιτευχθεί πραγματικά, πράγμα που δεν συμβαίνει εάν το επίμαχο μέτρο δεν αποτελεί κατάλληλο μέσο για την άρση της.

β) Αναγκαιότητα : το μέτρο πρέπει, ως προς το ύψος και τη μορφή του, να είναι αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου. Επομένως, το ύψος του πρέπει να ανέρχεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου και η μορφή του πρέπει να είναι η καταλληλότερη για την άρση της διαταραχής.

γ) Αναλογικότητα : τα θετικά αποτελέσματα του μέτρου ενίσχυσης πρέπει αντισταθμίζουν καταλλήλως τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, έτσι ώστε οι στρεβλώσεις αυτές να περιορίζονται στο ελάχιστο απαραίτητο προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του μέτρου.

(121)

Όσον αφορά τον κατάλληλο ή μη χαρακτήρα του μέτρου, η Επιτροπή παρατηρεί ότι ο αντίκτυπος των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών στο σύνολο της οικονομίας είναι θεμελιωδώς διαφορετικός από εκείνον των συνήθων τραπεζών, οι οποίες εκτίθενται στον κίνδυνο μαζικής απόσυρσης των καταθέσεων. Εάν όλοι οι καταθέτες μιας τράπεζας αποφάσιζαν να αποσύρουν τα χρήματά τους την ίδια στιγμή, η τράπεζα θα αναγκαζόταν να εκχωρήσει το σύνολο των μη ρευστοποιήσιμων στοιχείων του ενεργητικού της σε σύντομο χρονικό διάστημα (προβαίνοντας σε «επείγουσες πωλήσεις»), γεγονός που θα είχε σοβαρές συνέπειες για τα δάνεια προς την πραγματική οικονομία και θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει την πτώση των τιμών των στοιχείων ενεργητικού. Εν αντιθέσει, οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί δεν χορηγούν δάνεια στην πραγματική οικονομία. Δικαιούνται επίσης από το καταστατικό τους να περιορίζουν τις παραιτήσεις μελών (86), με αποτέλεσμα να είναι καταρχήν εφικτή η αποφυγή κάθε άτακτης εκχώρησης στοιχείων ενεργητικού. Το τελευταίο αυτό στοιχείο αναδεικνύει μια σημαντική διαφορά μεταξύ των καταθέσεων και των μεριδίων των μελών όσον αφορά τον αντίκτυπό τους στο σύστημα.

(122)

Είναι επίσης προφανές ότι, από νομική άποψη, τα μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών είναι μέτοχοι «εταιρείας περιορισμένης ευθύνης». Ως εκ τούτου, τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών εκτίθενται, από νομική άποψη, στο ενδεχόμενο απώλειας μέρους ή του συνόλου της επένδυσής τους. Συναφώς, η Επιτροπή σημειώνει επίσης το γεγονός ότι ο διοικητής της BNB δεν επιβεβαίωσε ότι τα μερίδια χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών μπορούν να εξομοιωθούν με τις αποταμιευτικές καταθέσεις πιστωτικού ιδρύματος (87).

(123)

Η Επιτροπή παρατηρεί επίσης ότι, λόγω της θέση τους στην «αλυσιδωτή δομή» των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών (88), τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη τους επηρεάζονται διαφορετικά σε περίπτωση εκκαθάρισης ή πτώχευσης των εν λόγω οντοτήτων από ό,τι οι δικαιούχοι αποταμιευτικών καταθέσεων σε ένα πιστωτικό ίδρυμα. Τα πιστωτικά ιδρύματα είναι οντότητες ρυθμιζόμενες από μια ρυθμιστική αρχή η οποία μεριμνά για τη διαθεσιμότητα κεφαλαίου ορισμένου ύψους. Το κεφάλαιο αυτό επιτρέπει την απορρόφηση των πρώτων κραδασμών σε περίπτωση εκκαθάρισης ή πτώχευσης. Αντιθέτως, τα μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών δεν διαθέτουν καμία προστασία τέτοιου είδους. Σε περίπτωση εκκαθάρισης ή πτώχευσης, είναι οι πρώτοι που θίγονται από την κατάσταση αυτή.

(124)

Βάσει των επιχειρημάτων που αναπτύσσονται στις αιτιολογικές σκέψεις 121 έως 123, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών προστατεύει απλώς τους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς και τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη τους από τις συνέπειες των προηγούμενων επενδύσεών τους. Ωστόσο, δεν αποτελεί κατάλληλο μέτρο για την αποφυγή σοβαρής διαταραχής της βελγικής οικονομίας.

(125)

Όσον αφορά τον αναγκαίο ή μη χαρακτήρα του μέτρου, η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι το Βέλγιο είχε ήδη λάβει σημαντικά μέτρα για την αποφυγή διαταραχής της βελγικής οικονομίας. Είχε ήδη θεσπίσει άλλα μέτρα για τη σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και ιδίως των τραπεζών και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στα οποία επένδυαν οι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί. Το βελγικό σύστημα εγγύησης καταθέσεων προστάτευε τις καταθέσεις έως το ποσό των 100 000 ευρώ. Το Βέλγιο βοήθησε τις Fortis, KBC, Dexia και Ethias με ανακεφαλαιοποιήσεις, ενέσεις ρευστού, μέτρα διάσωσης απομειωμένων στοιχείων ενεργητικού και ad hoc μέτρα. Η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η προστασία ορισμένων φυσικών προσώπων που είναι μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών, οι οποίοι είναι, σε τελική ανάλυση, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, δεν ήταν αναγκαία.

(126)

Όσον αφορά την επιστολή του διοικητή της BNB που ανέφερε το Βέλγιο, η Επιτροπή σημειώνει ότι αυτή χρονολογείται στον Οκτώβριο του 2011, δηλαδή πολύ μετά τις 10 Οκτωβρίου 2008, ημερομηνία ανακοίνωσης του μέτρου, και ότι δεν αναφέρει ότι το μέτρο είναι αναγκαίο για την αποφυγή σοβαρής διαταραχής της βελγικής οικονομίας, αλλά μόνον ότι θα μπορούσε να επιτρέψει (89) τον περιορισμό των αρνητικών συνεπειών της (συστημικής) κρίσης. Όσον αφορά την επιστολή της επιτροπής χρηματοοικονομικής σταθερότητας, η Επιτροπή παρατηρεί ότι σε αυτήν αναφέρονται απλώς η αύξηση της κάλυψης του συστήματος εγγύησης καταθέσεων και η θέσπιση του συστήματος εγγύησης ασφαλιστικών προϊόντων του «κλάδου 21».

(127)

Όσον αφορά τον αναλογικό ή μη αναλογικό χαρακτήρα του μέτρου, η Επιτροπή παρατηρεί ότι ο τρόπος με τον οποίο έχει σχεδιαστεί το μέτρο δεν παρέχει επαρκή προστασία κατά της δυσμενούς επιλογής (90). Ο προαιρετικός χαρακτήρας του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών, σε συνδυασμό με την πρόδηλη απουσία ελέγχου της βιωσιμότητας, παρέχει κίνητρο προσφυγής στο σύστημα οσάκις καθίσταται προφανές ότι η εγγύηση θα εκτελεστεί. Σε ένα τέτοιο σενάριο, ο δικαιούχος μπορεί να προσφύγει στην εγγύηση αποφεύγοντας παράλληλα σε μεγάλο βαθμό την καταβολή εξόδων εγγύησης έως την τελευταία στιγμή πριν από την εκκαθάριση.

(128)

Η Επιτροπή εκτιμά επίσης ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών νοθεύει αδικαιολόγητα την κανονική λειτουργία της αγοράς. Το μέτρο επέτρεψε στον ARCO να προστατεύσει τη θέση του στη λιανική αγορά χρηματοοικονομικών προϊόντων, πράγμα το οποίο είχε ή θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες για το μερίδιο αγοράς και την αποδοτικότητα των ανταγωνιστών του ARCO, οι οποίοι δεν μπορούσαν να επωφεληθούν από το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών.

(129)

Εν κατακλείδι, το μέτρο δεν μπορεί να θεωρηθεί συμβατό με την εσωτερική αγορά, καθώς δεν είναι ούτε κατάλληλο ούτε αναγκαίο ούτε αναλογικό για τους σκοπούς της εφαρμογής του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης και δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής καμίας άλλης διάταξης η οποία ρυθμίζει τη συμβατότητα των κρατικών ενισχύσεων με την εσωτερική αγορά.

4.5. Υπολογισμός της ενίσχυσης

(130)

Για τον υπολογισμό του πλεονεκτήματος που πρέπει να ανακτηθεί από τον ARCO, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τις ακόλουθες παραμέτρους και τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά (91):

—	το μέγιστο ύψος εκροών κεφαλαίων που ορίζεται στο καταστατικό του ARCO, το οποίο αντιπροσωπεύει 10 % του συνολικού κεφαλαίου ή 10 % των μελών (92),

—	το γεγονός ότι μόνο τα μέλη που είναι φυσικά πρόσωπα καλύπτονται από το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών,

—

τον ιδιαίτερο σχεδιασμό του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών, το οποίο, αφενός, ήταν προαιρετικό, αφήνοντας ελεύθερους τους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς να αποφασίσουν εάν θα συμμετάσχουν ή όχι σε αυτό και, αφετέρου, ήταν ανοιχτό ακόμη και σε χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς που ενείχαν υψηλό κίνδυνο πτώχευσης ή εκκαθάρισης (εν προκειμένω, λίγο μετά την είσοδο των συνεταιρισμών στο σύστημα, οι γενικές συνελεύσεις των ARCOFIN, ARCOPAR και ARCOPLUS ενέκριναν, στις 8 Δεκεμβρίου 2011, την πρόταση του διοικητικού συμβουλίου τους να προβούν σε εθελούσια εκκαθάριση των εταιρειών),

—

το γεγονός ότι, πολύ πριν από την εθελούσια εκκαθάρισή του, ο ARCO βρισκόταν ήδη σε κρίσιμη χρηματοοικονομική κατάσταση, καθώς είχε επενδύσει μεγάλα ποσά —όπως αναφέρεται στις αιτιολογικές σκέψεις 38, 44 και 82— στις μετοχές της Dexia, μιας τράπεζας η οποία το φθινόπωρο του 2008 απέφυγε τη χρεοκοπία λόγω της παρέμβασης του βελγικού, του γαλλικού και του λουξεμβουργιανού κράτους, με αποτέλεσμα κάθε σημαντική πτώση της αξίας των μετοχών της Dexia να εξακολουθεί να θίγει τη χρηματοοικονομική θέση του ARCO, ιδίως επειδή αυτός είχε χρηματοδοτήσει τη συμμετοχή του στη διάσωση της Dexia αναλαμβάνοντας μέρος των χρεών της, και

—	το γεγονός ότι το 2011 ο ARCO κατέβαλε το τέλος εγγραφής και το ετήσιο τέλος εγγύησης.

(131)

Το πλεονέκτημα που απέκτησε ο ARCO ήταν η προστασία κατά των εκροών κεφαλαίων, τις οποίες δεν θα μπορούσε να αποτρέψει παρά μόνο μετά την απόσυρση του 10 % του κεφαλαίου του ή της παραίτησης του 10 % των μελών του κατά το μέγιστο, εφαρμόζοντας τις διατάξεις του καταστατικού του (93). Εκροές ή παραιτήσεις της έκτασης αυτής μπορούσαν να προκύψουν αφ' ης στιγμής ο ARCO περιερχόταν σε κατάσταση υπερχρέωσης ή ξεκινούσε διαδικασία πτώχευσης ή εκκαθάρισης, είτε για αντικειμενικούς λόγους είτε λόγω υποκειμενικής εκτίμησης των μελών του —όπως σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις μαζικών αποσύρσεων καταθέσεων (94)— περί της επισφάλειάς του ως επένδυσης, συνεπεία, παραδείγματος χάριν, της μεγάλης έκθεσής του στη χρηματοοικονομική κατάσταση και στην αγοραία αξία της Dexia.

(132)

Η Επιτροπή εφαρμόζει συντηρητική προσέγγιση (95) για τον υπολογισμό του πλεονεκτήματος που εξασφάλισε ο ARCO, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνητικές εκροές κεφαλαίων σε μία και μόνη ετήσια περίοδο και όχι σε περισσότερες περιόδους. Με τον τρόπο αυτό, το αποτέλεσμα του υπολογισμού θα αντικατοπτρίζει τον ελάχιστο αντίκτυπο του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών, παρότι, στην πραγματικότητα, η εγγύηση μπορεί επίσης να επέτρεψε στον ARCO να αποφύγει επανειλημμένες εκροές κεφαλαίων ή παραιτήσεις έως το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο. Το καταστατικό του ARCO επέτρεπε στον συνεταιρισμό να απαγορεύει τις εκροές κεφαλαίων είτε μετά την απόσυρση 10 % του κεφαλαίου του είτε μετά την παραίτηση 10 % των μελών του. Για τους σκοπούς του υπολογισμού του ποσού της ενίσχυσης, η Επιτροπή κάνει την παραδοχή ότι ο ARCO θα επέλεγε την αποδοτικότερη εναλλακτική δυνατότητα, δηλαδή εκείνη που θα του επέτρεπε να διατηρήσει το υψηλότερο επίπεδο κεφαλαίου. Όσον αφορά την εναλλακτική δυνατότητα που σχετίζεται με την παραίτηση μελών, η Επιτροπή στηρίζεται στον μικρότερο αριθμό φυσικών προσώπων που είναι μέλη του συνεταιρισμού στο διάστημα κατά το οποίο δημιουργήθηκε πλεονέκτημα (ξεκινώντας από τις 10 Οκτωβρίου 2008), πράγμα που αποτελεί συντηρητική παραδοχή, και αποδίδει στα εν λόγω μέλη το μέσο μερίδιο επί του κεφαλαίου κατά το οικείο έτος. Όσον αφορά την εναλλακτική δυνατότητα που σχετίζεται με τις εκροές κεφαλαίων, η Επιτροπή στηρίζεται επίσης στο έτος κατά το οποίο το ύψος του κεφαλαίου ήταν χαμηλότερο.

(133)

Η Επιτροπή λαμβάνει επίσης υπόψη το γεγονός ότι το πλεονέκτημα που παρέσχε το μέτρο μειώθηκε εν μέρει, επειδή ο ARCO, απαρτιζόμενος από τις τρεις νομικές οντότητες ARCOPAR, ARCOFIN και ARCOPLUS, κλήθηκε να καταβάλει ενιαίο τέλος εγγραφής και τέλος εγγύησης για ένα έτος, παρότι οι εν λόγω πληρωμές έλαβαν χώρα μόλις το φθινόπωρο 2011, λίγο πριν από την εθελούσια εκκαθάριση της ARCO.

(134)

Επομένως, το πλεονέκτημα που απορρέει από το μέτρο είναι το μικρότερο από τα ποσά που προκύπτουν από τους δύο ακόλουθους υπολογισμούς: α) 10 % του κεφαλαίου του έτους με το χαμηλότερο κεφάλαιο στο διάστημα από τις 10 Οκτωβρίου 2008 έως τις 8 Δεκεμβρίου 2011, μείον το συνολικό ποσό των ήδη καταβληθέντων τελών· και β) 10 % του μικρότερου αριθμού μελών κατά το διάστημα από τις 10 Οκτωβρίου 2008 έως τις 8 Δεκεμβρίου 2011, επί το μέσο μερίδιο επί του κεφαλαίου που κατείχε κάθε μέλος κατά το ίδιο έτος, μείον το συνολικό ποσό των ήδη καταβληθέντων τελών.

(135)

Σε απόλυτους όρους, η πιθανότητα να αποσύρουν οι επενδυτές τα κεφάλαιά τους αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, και αυτό δυσχεραίνει τον υπολογισμό του τόκου που πρέπει να καταβληθεί για το αποκτηθέν πλεονέκτημα. Για τον σκοπό, αφενός, της εξάλειψης του συνόλου του πλεονεκτήματος που έλαβε ο ARCO και, αφετέρου, της εφαρμογής, από το κράτος μέλος, μιας λειτουργικής μεθόδου για τον υπολογισμό του εφαρμοστέου στην ανάκτηση επιτοκίου (96), η Επιτροπή θεωρεί ότι το σύνολο του πλεονεκτήματος ήταν πλήρως διαθέσιμο τουλάχιστον από τις 8 Δεκεμβρίου 2011 και ζητεί να τοκιστούν τα ποσά που πρόκειται να ανακτηθούν από τις 8 Οκτωβρίου 2011 έως την πραγματική ανάκτησή τους.

(136)

Για την επαλήθευση του υπολογισμού της ενίσχυσης, η Επιτροπή ζητεί από το Βέλγιο να της παράσχει κατάλογο με τον αντίστοιχο καταχωρισμένο αριθμό μελών των ARCOPAR, ARCOFIN και ARCOPLUS στο τέλος κάθε έτους, για το διάστημα από τις 10 Οκτωβρίου 2008 έως τις 8 Δεκεμβρίου 2011.

(137)

Με τις συμπληρωματικές παρατηρήσεις τους, τις οποίες υπέβαλαν περισσότερο από ενάμιση χρόνο μετά τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή παρατηρήσεων επί της απόφασης κίνησης της διαδικασίας, οι βελγικές αρχές δεν συνεισφέρουν νέα στοιχεία επί της ουσίας. Ισχυρίζονται ότι η Επιτροπή δεν μπορεί να απαγορεύσει την εκτέλεση των εγγυήσεων που χορηγήθηκαν στα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη του συνεταιρισμού. Διατείνονται επίσης ότι η Επιτροπή δεν μπορεί να καλέσει το κράτος να αναστείλει κάθε πληρωμή βάσει του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών ούτε να ανακτήσει τις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν βάσει του εν λόγω συστήματος στα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη του συνεταιρισμού.

(138)

Για τη στήριξη της παρατήρησης αυτής, οι βελγικές αρχές υπενθυμίζουν ότι τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη του συνεταιρισμού δεν είναι επιχειρήσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης και εκτιμούν ότι η εκτέλεση της εγγύησης υπέρ των φυσικών προσώπων μελών του συνεταιρισμού δεν θα έχει κανέναν αντίκτυπο στον ARCO ή στις προοπτικές του βελγικού κράτους να ανακτήσει την ενίσχυση.

(139)

Απαντώντας, η Επιτροπή αναφέρει ότι τα ποσά των οποίων η ανάκτηση διατάσσεται με την παρούσα απόφαση αποτελούν πράγματι ενίσχυση υπέρ του ARCO.

(140)

Υπογραμμίζει ότι, κατ' εφαρμογή του άρθρου 108 παράγραφος 2 της Συνθήκης, η διαπίστωση ότι μια ενίσχυση που χορηγείται από το κράτος δεν συμβιβάζεται με την εσωτερική αγορά αρκεί για να διαταχθεί το κράτος να την καταργήσει (97). Επομένως, οι βελγικές αρχές δεν μπορούν να ισχυριστούν ότι η απαγόρευση εκτέλεσης εγγύησης που χαρακτηρίζεται ενίσχυση ασυμβίβαστη με την εσωτερική αγορά αντιβαίνει στο δίκαιο της Ένωσης.

(141)

Οφείλουν, επομένως, να συμμορφωθούν προς την έκκληση που περιέχεται στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας και να αναστείλουν κάθε εφαρμογή του επίμαχου μέτρου, πράγμα που σημαίνει ότι δεν πρέπει να πραγματοποιήσουν καμία καταβολή.

(142)

Επομένως, δικαιολογείται επίσης η έκκληση να συνεχίσει το Βέλγιο να απέχει από κάθε καταβολή βάσει του μέτρου ενίσχυσης.

Συμπέρασμα

(143)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών συνιστά κρατική ενίσχυση προς τους ARCOPAR, ARCOFIN και ARCOPLUS, η οποία εφαρμόστηκε παρανόμως από το Βέλγιο, κατά παράβαση του άρθρου 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, το Βέλγιο πρέπει να αποσύρει τη νομοθετική πράξη επί της οποίας βασίζεται το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών (και ειδικότερα τον νόμο της 14ης Απριλίου 2009 και το βασιλικό διάταγμα της 10ης Οκτωβρίου 2011) και να ανακτήσει το πλεονέκτημα από τους ARCOPAR, ARCOFIN και ARCOPLUS,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Το σύστημα εγγύησης που χορήγησε παράνομα το Βέλγιο, κατά παράβαση του άρθρου 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς του ARCO, και ειδικότερα στους ARCOFIN, ARCOPLUS και ARCOPAR, δεν συμβιβάζεται με την εσωτερική αγορά.

Άρθρο 2

1. Το Βέλγιο οφείλει να εξασφαλίσει την επιστροφή από τους δικαιούχους της ασυμβίβαστης χορηγηθείσας ενίσχυσης η οποία αναφέρεται στο άρθρο 1, το ποσό της οποίας ανέρχεται στο κατώτερο από τα ποσά που προκύπτουν από τους δύο ακόλουθους υπολογισμούς:

α)	10 % του κεφαλαίου του έτους με το χαμηλότερο κεφάλαιο στο διάστημα από τις 10 Οκτωβρίου 2008 έως τις 8 Δεκεμβρίου 2011, μείον το συνολικό ποσό των ήδη καταβληθέντων τελών· ή

β)	10 % του μικρότερου αριθμού μελών κατά το διάστημα από τις 10 Οκτωβρίου 2008 έως τις 8 Δεκεμβρίου 2011, επί το μέσο μερίδιο επί του κεφαλαίου που κατείχε κάθε μέλος κατά το ίδιο έτος, μείον το συνολικό ποσό των ήδη καταβληθέντων τελών.

2. Τα ποσά που πρόκειται να ανακτηθούν τοκίζονται από τις 8 Δεκεμβρίου 2011 έως την πραγματική ανάκτησή τους.

3. Οι τόκοι υπολογίζονται με τη μέθοδο του ανατοκισμού σύμφωνα με το κεφάλαιο V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 794/2004 της Επιτροπής, της 21ης Απρλίου 2004, σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ (98).

4. Το Βέλγιο συνεχίζει να απέχει από κάθε καταβολή, βάσει του μέτρου ενίσχυσης που αναφέρεται στο άρθρο 1, από την ημερομηνία κοινοποίησης της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 3

1. Το Βέλγιο καταργεί το μέτρο ενίσχυσης που αναφέρεται στο άρθρο 1 στο μέτρο που αυτό δεν συμβιβάζεται με την εσωτερική αγορά.

2. Η ανάκτηση της ενίσχυσης που αναφέρεται στο άρθρο 1 είναι άμεση και παράγει αποτελέσματα.

3. Το Βέλγιο μεριμνά για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης εντός τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία κοινοποίησής της.

Άρθρο 4

1. Εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, το Βέλγιο ανακοινώνει στην Επιτροπή τις ακόλουθες πληροφορίες:

α)	λεπτομερή περιγραφή των ήδη ληφθέντων μέτρων και των προβλεπόμενων μέτρων για τη συμμόρφωση προς την παρούσα απόφαση·

β)	τα έγγραφα που καταδεικνύουν την όχληση των δικαιούχων για την επιστροφή της ενίσχυσης.

2. Το Βέλγιο ενημερώνει την Επιτροπή για την πρόοδο των εθνικών μέτρων για την εφαρμογή της παρούσας απόφασης έως την πλήρη ανάκτηση της ενίσχυσης που αναφέρεται στο άρθρο 1. Διαβιβάζει αμέσως, κατόπιν απλού αιτήματος της Επιτροπής, κάθε πληροφορία σχετικά με τα ήδη ληφθέντα μέτρα και τα προβλεπόμενα μέτρα για τη συμμόρφωση προς την παρούσα απόφαση. Παρέχει επίσης λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα ποσά της ενίσχυσης και των τόκων που έχουν ήδη ανακτηθεί από τους δικαιούχους.

Άρθρο 5

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στο Βασίλειο του Βελγίου.

Βρυξέλλες, 3 Ιουλίου 2014.

Για την Επιτροπή

Joaquín ALMUNIA

Αντιπρόεδρος

(1) ΕΕ C 213 της 19.7.2012, σ. 64.

(2) Το βελγικό Συμβούλιο της Επικρατείας (Conseil d'État) επέστησε επίσης την προσοχή στο γεγονός ότι το μέτρο συνιστούσε ενδεχομένως κρατική ενίσχυση. Βλέπε γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας αριθ. 46.131/2 της 4ης Μαρτίου 2009.

(3) ΕΕ L 83 της 27.3.1999, σ. 1.

(4) Βλέπε υποσημείωση 1.

(5) Ο ARCO περιγράφεται αναλυτικότερα στις αιτιολογικές σκέψεις 38 έως 44.

(6) Βλέπε (http://www.dekamer.be/kvvcr/pdf_sections/comm/dexia/N031_20120125reynders.pdf) — Πρακτικά επιτροπής Dexia — ακρόαση του υπουργού Reynders στις 25 Ιανουαρίου 2012, σ. 7 και σ. 32. Ακολουθεί απόσπασμα από τα πρακτικά: «το 2008, μέλη της κυβέρνησης παρενέβησαν στο περιορισμένης σύνθεσης Συμβούλιο και ζήτησαν από το κράτος να παρέμβει υπέρ των Ethias και ARCO. Λαμβάνοντας υπόψη την κρίση που διανύαμε, η κυβέρνηση δεσμεύθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2008 και στις 21 Ιανουαρίου 2009 να προστατεύσει τα μερίδια των φυσικών προσώπων στο κεφάλαιο συνεταιρισμών. […] Στο πλαίσιο μιας πολιτικής απόφασης, αντιλήφθηκα σε μια δεδομένη στιγμή ότι δεν θα μπορούσα —όπως και ο τότε πρωθυπουργός— να κλείσω τη συμφωνία με τους συναδέλφους μας [υπενθύμιση: η Γαλλία και το Λουξεμβούργο ήταν τα άλλα κράτη μέλη που αφορούσε η υπόθεση Dexia] και με τη διεύθυνση της Dexia — εάν δεν λαμβάνονταν ταυτόχρονα αποφάσεις σχετικά με τους Ethias και ARCO. […] Επομένως, για τους μεριδιούχους των συνεταιρισμών αναλάβαμε τη δέσμευση αυτή […] Θα μπορούσε βέβαια να αναρωτηθεί κανείς γιατί σε τρία στάδια και γιατί με αρκετή καθυστέρηση; Γιατί έπρεπε πρώτα να καταγράψουμε σε ένα κείμενο την πολιτική αυτή συμφωνία». («en 2008, des membres du gouvernement sont intervenus en Conseil restreint afin de demander à l'État d'intervenir pour Ethias et pour ARCO. Compte tenu de la situation de crise dans laquelle on était, le gouvernement s'est engagé le 10 octobre 2008 et le 21 janvier 2009 à protéger la part de capital des coopérateurs personnes physiques dans des sociétés coopératives. […] Dans une décision politique, j'ai donc bien compris à un moment donné que je ne pourrais pas — et le premier ministre aussi à l'époque — boucler l'accord avec nos collègues [pour mémoire: la France et le Luxembourg étaient les autres États membres concernés dans le dossier Dexia] et avec la direction de Dexia — si en même temps, il n'y avait pas des décisions prises sur Ethias et sur ARCO. […] Donc, pour les coopérateurs des coopératives, nous avions pris cet engagement …. Alors pourquoi en trois étapes et pourquoi avec pas mal de temps? Parce qu'il a d'abord fallu faire en sorte que cet accord politique puisse se traduire dans un texte».)

(7) Ο τότε αρμόδιος υπουργός δήλωσε σε άρθρο της 15ης Μαΐου 2014 στο περιοδικό Trends, το οποίο αναδημοσιεύθηκε στον δικτυακό τόπο του, τα εξής: «Στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2008, όταν εκδηλώθηκε η πρώτη κρίση στην Dexia, ζητήσαμε από τους Holding Communal, ARCO και Ethias να συμμετάσχουν σε αύξηση του κεφαλαίου για την οποία δεν είχαν τα χρήματα. Τα πρόσωπα πίσω από τον ARCO και την Ethias χρειάζονταν μια εγγύηση, διαφορετικά θα απέσυραν τις αποταμιεύσεις τους. Αυτό θα σήμαινε την πτώχευση του ARCO. Η εγγύηση έχει μεγάλη σχέση με την τότε συγκυρία. Οι ARCO, Ethias και Holding Communal υποχρεώθηκαν να συμμετάσχουν στην αύξηση κεφαλαίου της Dexia επειδή δεν είχαν άλλη λύση. Ήταν το 2008 […]. Την εποχή εκείνη, ο ομοσπονδιακός νομοθέτης —με πέντε πολιτικά κόμματα— χορήγησε την κρατική εγγύηση. Έτσι, οι αποταμιευτές του ARCO δεν άγγιξαν τα χρήματά τους. Σκέφτηκαν: πρέπει να παράσχουμε συνεχή στήριξη και, εάν τα πράγματα δεν πάνε καλά, υπάρχει ένα δίχτυ ασφαλείας». («Eind september 2008, bij de eerste Dexia-crisis, werd aan de Gemeentelijke Holding, Arco en Ethias gevraagd om deel te nemen aan een kapitaalverhoging waarvoor ze het geld niet hadden. De achterban van onder andere Arco en Ethias had waarborgen nodig, anders zouden ze hun spaargeld weghalen. Dat had het faillissement van Arco betekend. Die waarborg heeft dus veel te maken met de context van dat moment. Arco, Ethias en de Gemeentelijke Holding waren verplicht om mee te gaan in de kapitaalverhoging van Dexia, omdat er geen andere oplossing was. Dat was 2008. […] Op dat moment kende de federale wetgever — met vijf partijen — een overheidswaarborg toe. Het resultaat was dat de Arcospaarders hun geld lieten staan. Ze dachten: we moeten blijven steunen, en als het misloopt is er een vangnet.»)

(8) Η έννοια του προϊόντος ασφάλειας ζωής που εμπίπτει στον «κλάδο 21» ορίζεται στο παράρτημα I σημείο 21 του βασιλικού διατάγματος για τη γενική ρύθμιση σχετικά με τον έλεγχο των ασφαλιστικών εταιρειών και αφορά τα ασφαλιστικά προϊόντα που δεν συνδέονται με εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου (σε αντιδιαστολή με τα προϊόντα ασφάλειας ζωής, που εμπίπτουν στον «κλάδο 23»). Τα προϊόντα που εμπίπτουν στον «κλάδο 21» παρέχουν καταρχήν εγγυημένη απόδοση επένδυσης, η οποία μπορεί να προσαυξηθεί με συμμετοχή στο αποτέλεσμα της επένδυσης της ασφαλιστικής εταιρείας.

(9) Το ανακοινωθέν Τύπου περιέχει την ακόλουθη παράγραφο: «Η κυβέρνηση αποφάσισε να επεκτείνει την προστασία που παρέχει το εν λόγω κεφάλαιο σε άλλα ιδρύματα του χρηματοπιστωτικού τομέα (ειδικότερα ασφαλιστικές εταιρείες ή αναγνωρισμένους χρηματοπιστωτικούς συνεταιρισμούς) που θα το ζητήσουν για προϊόντα που μπορούν να εξομοιωθούν με τραπεζικές καταθέσεις, όπως, για παράδειγμα, ορισμένα προϊόντα του» κλάδου 21«. Ορισμένοι οργανισμοί εκδήλωσαν ήδη σχετικό ενδιαφέρον». («Le gouvernement a décidé d'étendre la protection donnée par ce fonds à 'autres institutions du secteur financier (notamment des compagnies d'assurances ou des coopératives agrées) qui en feraient la demande pour des produits assimilables à des dépôts bancaires comme par exemple certains produits faisant partie de la branche 21. Certains organismes ont déjà fait part de leur intérêt».)

(10) Στις 18 Δεκεμβρίου 2008 η προηγούμενη κυβέρνηση παραιτήθηκε, και νέα κυβέρνηση ανέλαβε καθήκοντα στις 30 Δεκεμβρίου 2008.

(11) Στο σχετικό ανακοινωθέν Τύπου, η βελγική κυβέρνηση επαναβεβαίωνε τη δέσμευσή της να θεσπίσει ένα σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών («η κυβέρνηση επιβεβαιώνει τη δέσμευση που ανέλαβε η προηγούμενη κυβέρνηση να παράσχει ένα σύστημα εγγύησης στα μέλη των αναγνωρισμένων συνεταιρισμών») («le gouvernment confirme l'engagement pris par le gouvernement précédent d'offrir un régime de garantie aux associés des sociétés coopératives agréées»). Το ανακοινωθέν Τύπου περιείχε επίσης τεχνικές λεπτομέρειες σχετικά με το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών.

(12) Η ArgenCo έδωσε τις ακόλουθες εξηγήσεις στο ενημερωτικό δελτίο της για τις μετοχές με ημερομηνία 5ης Οκτωβρίου 2010 (σ. 4): «Οι μετοχές δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ούτε χρεωστικός τίτλος που εκδίδεται από πιστωτικό ίδρυμα ούτε κατάθεση αποταμίευσης. Ως εκ τούτου, οι μετοχές δεν καλύπτονται από σύστημα προστασίας των καταθέσεων». Ανάλογο ήταν το μήνυμα της Lanbokas/Agricaisse στη σελίδα 6 του ενημερωτικού δελτίου της της 15 Μαΐου 2009, στο οποίο ανέφερε ότι οι εγγραφόμενοι για την απόκτηση εταιρικών μεριδίων έπρεπε να λάβουν υπόψη την ανυπαρξία εγγύησης από το ταμείο προστασίας καταθέσεων.

(13) Moniteur belge της 17.10.2008, Ed. 2, F.2008 — 3690 [2008/03425].

(14) Moniteur belge της 17.11.2008, Ed. 2, F.2008 — 4088 [2008/03450].

(15) Το συμβούλιο χρηματοοικονομικής σταθερότητας διαπίστωσε ότι η επέκταση του συστήματος εγγύησης καταθέσεων είναι απαραίτητη για τη σταθερότητα του βελγικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, εκτιμώντας ότι τα «προτεινόμενα μέτρα είναι πράγματι απαραίτητα για τη διατήρηση της σταθερότητας του βελγικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και πρέπει να τεθούν σε ισχύ το συντομότερο δυνατόν». («Le Comité de Stabilité Financière 'estime que les mesures proposées sont effectivement indispensables afin de préserver la stabilité du système financier belge et doivent pouvoir entrer en vigueur dans les plus brefs délais'».)

(16) Moniteur belge της 21.4.2009, Ed. 1, F. 2009 1426 [2009/03147].

(17) Moniteur belge της 12.10.2011, Ed. 2, F. 2011 2682 [2011/205241].

(18) Μετά τη θέσπιση του συστήματος εγγύησης συνεταιρισμών, ο νόμος για τον καθορισμό του καταστατικού της BNB προσαρμόστηκε ανάλογα και θεσπίστηκε το άρθρο 36/24 (http://www.nbb.be/doc/ts/Enterprise/juridisch/F/loi_organique.pdf).

(19) «Φρονούμε ότι οι παρούσες συνθήκες πληρούν τις προϋποθέσεις αυτές, καθώς η κρίση του δημόσιου χρέους, οι τρέχουσες διαταραχές των χρηματοπιστωτικών αγορών και η δυσλειτουργία των διατραπεζικών αγορών ενέχουν σοβαρό κίνδυνο συστημικής κρίσης για την οικονομία μας. Για τον σκοπό αυτό, μια κρατική εγγύηση που θα καλύπτει τα μερίδια των μελών ορισμένων αναγνωρισμένων συνεταιρισμών θα μπορούσε να επιτρέψει τον περιορισμό των συνεπειών της εν λόγω κρίσης».(«Les circonstances actuelles nous semblent répondre à ces conditions, en ce que la crise des dettes souveraines, les perturbations actuelles sur les marchés financiers et le dysfonctionnement des marchés interbancaires font peser sur notre économie un risque grave de crise systémique. À cet effet, une garantie d'État couvrant les parts des coopérateurs de certaines sociétés coopératives agréées permettrait de limiter les effets de cette crise».)

(20) «Ο νομοθέτης δικαιολογεί τη διάταξη αυτή εξομοιώνοντας τα μερίδια των μελών ορισμένων συνεταιρισμών με τραπεζικές καταθέσεις. Δεδομένου ότι αφορά αποκλειστικά και μόνο το προσχέδιο βασιλικού διατάγματος, η παρούσα γνωμοδότηση δεν εξετάζει την εξομοίωση στην οποία προβαίνει ο νομοθέτης». («Le législateur justifie cette disposition sur la base d'une assimilation des parts de coopérateurs de certaines sociétés coopératives à des dépôts bancaires. Le présent avis étant limité à l'avant-projet d'arrêté royal, il n'examine pas l'assimilation pratiquée par le législateur».)

(21) «Εκ πρώτης όψεως, δεν εξυπακούεται ότι η Επιτροπή θα πειστεί πως το μέτρο που προβλέπεται στο προσχέδιο βασιλικού διατάγματος απευθύνεται πράγματι σε όλους τους συγκρίσιμους παράγοντες της αγοράς και ότι δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις». («Prima facie, il ne nous semble pas évident de convaincre à coup sûr la Commission de ce que la mesure que l'avant-projet d'arrêté royal vise à exécuter s'adresse bien à tous les acteurs comparables du marché et ne relève donc pas du champ d'application des règles sur les aides d'État».)

(22) «Ο προαιρετικός αυτός χαρακτήρας ενέχει κίνδυνο δυσμενούς επιλογής υπό την έννοια ότι μόνον οι συνεταιρισμοί με μεγάλη έκθεση σε κινδύνους ζημίας θα συνεισφέρουν πραγματικά στο ειδικό ταμείο προστασίας». («Ce caractère facultatif donne lieu à un risque de sélection adverse par lequel seules les sociétés coopératives fortement exposées à des risques de perte contribueraient effectivement au Fonds Spécial de Protection».)

(23) Moniteur belge της 18.11.2011, Ed. 2, F. 2011 2974 [2011/03368].

(24) Ο ARCOPAR κατέβαλε συνολικά 1 794 102 ευρώ, ο ARCOFIN 193 391 ευρώ και ο ARCOPLUS 63 265 ευρώ.

(25) ΕΕ L 135 της 31.5.1994, σ. 5.

(26) Στο άρθρο 1 παράγραφος 4 της οδηγίας 94/19/ΕΚ το «πιστωτικό ίδρυμα» ορίζεται ως «επιχείρηση, η δραστηριότητα της οποίας συνίσταται στο να δέχεται καταθέσεις ή άλλα επιστρεπτέα κεφάλαια από το κοινό και να χορηγεί πιστώσεις για λογαριασμό της».

(27) Στο άρθρο 1 παράγραφος 1 της οδηγίας 94/19/ΕΚ η «κατάθεση» ορίζεται ως «ο πιστωτικό υπόλοιπο, που προκύπτει από κεφάλαια κατατεθειμένα σε λογαριασμό ή από μεταβατικές καταστάσεις απορρέουσες από συνήθεις τραπεζικές συναλλαγές και το οποίο το πιστωτικό ίδρυμα πρέπει να επιστρέψει βάσει των ισχυόντων νόμιμων και συμβατικών όρων, καθώς και χρέη για τα οποία το εν λόγω πιστωτικό ίδρυμα έχει εκδώσει παραστατικούς τίτλους».

(28) Το μέρος των καταθέσεων από 50 000 ευρώ έως 100 000 ευρώ και την κάλυψη έως 100 000 ευρώ των προϊόντων ασφάλειας ζωής του «κλάδου 21» και των μεριδίων φυσικών προσώπων που είναι μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών.

(29) http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/fr/ecofin/103227.pdf

(30) Το άρθρο 2 της οδηγίας 94/19/ΕΚ ορίζει τα εξής: «Εξαιρούνται από οποιαδήποτε επιστροφή από τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων τα ακόλουθα: […]

—	όλοι οι τίτλοι οι οποίοι εμπίπτουν στον ορισμό των “ιδίων κεφαλαίων”, του άρθρου 2 της οδηγίας 89/299/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 1989 σχετικά με τα ίδια κεφάλαια των πιστωτικών ιδρυμάτων».

(31) ΕΕ L 68 της 13.3.2009, σ. 3.

(32) ΕΕ L 84 της 26.3.1997, σ. 22.

(33) Moniteur belge της 6.8.1999, Ed. 2, F. 99-2630 [99/09646].

(34) http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=fr&la=F&cn=1962010830&table_name=loi

(35) Το εθνικό συμβούλιο συνεργασίας, το οποίο θεσπίστηκε με τον νόμο της 20ής Ιουλίου 1955, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία αναγνώρισης των αναγνωρισμένων συνεταιρισμών.

(36) Στο ίδιο άρθρο του φορολογικού κώδικα απαριθμούνται άλλα χρηματοοικονομικά προϊόντα των οποίων τα εισοδήματα απαλλάσσονται επίσης μερικώς ή πλήρως από φόρο.

(37) Πηγή: «Entreprendre avec du capital coopératif — Le groupe ARCO 1935-2005»· Maarten Van Dijck, Kadoc, Lannoo, σ. 176-177.

(38) Πρέπει να επισημανθεί ότι, αμέσως μετά την επιχείρηση Dexia το 2001, ο ARCOFIN εγκατέλειψε προσωρινά το καθεστώς αναγνωρισμένου συνεταιρισμού. Στην προαναφερθείσα έκδοση «Entreprendre avec du capital coopératif», η περίοδος αυτή περιγράφεται ως εξής: «Μερικούς μήνες μετά την επιχείρηση Dexia, ο όμιλος ARCO τροποποίησε το καταστατικό των συνεταιρισμών του ώστε να εξασφαλίσει τη συμμετοχή των πρώην μεριδιούχων στις καλύτερες προοπτικές απόδοσης του ομίλου Dexia και των εταιρειών του ARCO. […] Το νέο καταστατικό προέβλεπε ότι 80 % κατ' ελάχιστο και 90 % κατά το μέγιστο των τρεχόντων ετήσιων κερδών καταβάλλονται στους μεριδιούχους. Με τον τρόπο αυτό, το μέρισμα του Arcofin αυξήθηκε, από τον Μάρτιο του 2003, από 6 % καθαρό σε 8 % ακαθάριστο. Επειδή η αύξηση αυτή συνεπαγόταν υπέρβαση του μέγιστου νόμιμου μερίσματος (6 %) που προβλεπόταν για τους αναγνωρισμένους συνεταιρισμούς, ο Arcofin παραιτήθηκε από το καθεστώς αναγνωρισμένου συνεταιρισμού στο εθνικό συμβούλιο συνεργασίας, πράγμα που σήμαινε κατάργηση της απαλλαγής από την παρακράτηση στην πηγή του φόρου κινητών αξιών. Ωστόσο, μετά την παρακράτηση του εν λόγω φόρου, οι περισσότεροι μεριδιούχοι διατηρούσαν καθαρό μέρισμα της τάξης του 6,8 %. Τον Μάρτιο του 2005, το ακαθάριστο μέρισμα αυξήθηκε σε 8,5 %».

(39) http://www.groeparco.be/website/groeparco/assets/files/arcopar/ARCOPAR_20100629_FR.pdf.

(40) Το καταστατικό διευκρινίζει ότι «η παραίτηση μπορεί να μη γίνει δεκτή, εάν, συνεπεία της παραίτησης, καταργείται κατά την ίδια χρήση άνω του 1/10 των μεριδιούχων ή άνω του 1/10 του επενδυμένου κεφαλαίου». («cette démission peut être refusée si à la suite de la démission, plus d'1/10 des actionnaires ou plus d'1/10 du capital placé devrait disparaître au cours du même exercice»).

(41) Πρόκειται για τα μερίδια που χρονολογούνται στην περίοδο προ της συγχώνευσης με την Dexia.

(42) Στον δικτυακό τόπο του (http://www.groupearco.be/faq/be-fr/1/detail/item/823/navigationcats/587/navigationcats/587/parentcat/142/), ο ARCO εξηγεί την έννοια του αποθεματικού πρόσθετου μερίσματος ως εξής: «Η έννοια του» αποθεματικού πρόσθετου μερίσματος «συμπεριλήφθηκε στο καταστατικό το 2004. Εφόσον το επιτρέπουν τα αποτελέσματα του ARCOPAR, ένα ποσό μπορεί να προστίθεται, έως και το 2010, σε ειδικό αποθεματικό της εταιρείας με την ονομασία» αποθεματικό πρόσθετου μερίσματος«. Τα μέλη τα οποία προσχώρησαν στην εταιρεία πριν από τις 3 Ιουλίου 2001 […] και τα οποία κατέχουν μερίδια της κατηγορίας A, B ή C δικαιούνται, κατά την παραίτησή τους, αναλογικό μερίδιο από το αποθεματικό πρόσθετου μερίσματος […]. Αυτό το ποσό, το οποίο προέρχεται από το αποθεματικό πρόσθετου μερίσματος, προστίθεται στην ονομαστική αξία των μεριδίων τους. Παράδειγμα […]: Το μέλος [X] παραιτείται από 100 ευρώ κεφαλαίου της κατηγορίας A. Το σύνολο του κεφαλαίου των κατηγοριών A, B και C ανέρχεται σε 10 000 ευρώ. Λόγος των δύο ποσών: 100/10 000 = 1/100. Το αποθεματικό πρόσθετου μερίσματος ανέρχεται σε 500 ευρώ. Εφαρμογή της αναλογίας: 1/100 των 500 ευρώ = 5 ευρώ. Μετά την παραίτησή του, ο [X] εισπράττει κεφάλαιο 100 ευρώ + 5 ευρώ από το αποθεματικό πρόσθετου μερίσματος».

(43) Το άρθρο 35 του καταστατικού του ARCOPAR ορίζει τα εξής: «Εκτός εάν η γενική συνέλευση αποφασίσει κάτι διαφορετικό, το σύνολο των στοιχείων ενεργητικού της εταιρείας ρευστοποιείται. Εάν τα μερίδια δεν είναι όλα καταβεβλημένα στον ίδιο βαθμό, οι εκκαθαριστές αποκαθιστούν την ισορροπία είτε ζητώντας πρόσθετες καταβολές είτε πραγματοποιώντας προηγούμενες πληρωμές. Κατόπιν πληρωμής των χρεών και των ασφαλιστικών εισφορών, το υπόλοιπο διατίθεται καταρχάς για την επιστροφή των ποσών που έχουν καταβληθεί επί των μεριδίων. Σε κάθε περίπτωση, τυχόν υπόλοιπο της εκκαθάρισης πρέπει να διατίθεται λαμβάνοντας υπόψη τους σκοπούς της εταιρείας». («Sauf si l'Assemblée générale en décide autrement, tous les actifs de la société sont réalisés. Au cas où les parts ne sont pas toutes libérées dans la même mesure, les liquidateurs restaurent l'équilibre, soit en demandant des versements supplémentaires, soit en effectuant des paiements préalables. Après paiement des dettes et des charges sociales, le solde servira d'abord au remboursement des sommes libérées sur les parts. En tout cas, le solde éventuel de la liquidation doit être affecté en tenant compte des objectifs de la société»).

(44) Ο δείκτης χρέους του ARCOPAR (δανεισμός/σύνολο παθητικού) ανερχόταν σε 19,1 % (31 Μαρτίου 2011), ενώ ο δείκτης χρέους των ARCOPLUS και ARCOFIN ανερχόταν σε 6,5 % (31 Μαρτίου 2011) και 25,9 % (31 Δεκεμβρίου 2010), αντίστοιχα.

(45) Ανακοίνωση της Επιτροπής — Εφαρμογή των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων στα μέτρα που λήφθηκαν για τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς στο πλαίσιο της τρέχουσας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης (ΕΕ C 270 της 25.10.2008, σ. 8).

(46) Απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση N256/09 — Ενίσχυση αναδιάρθρωσης προς την Ethias (ΕΕ C 252 της 18.9.2010, σ. 5). Στην αιτιολογική σκέψη 99 της εν λόγω απόφασης αναφέρονται τα ακόλουθα: «Η Επιτροπή σημειώνει ότι, παρότι η επέκταση του συστήματος ωφέλησε την Ethias, όλοι οι παράγοντες της αγοράς έχουν πρόσβαση σε αυτό υπό τους ίδιους όρους. Υπό το πρίσμα των προαναφερθέντων, η Επιτροπή θεωρεί ότι το πλεονέκτημα που παρέχει το μέτρο δεν είναι επιλεκτικό και, επομένως, δεν συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

(47) Βλέπε αιτιολογική σκέψη 26 και υποσημείωση 36.

(48) Βλέπε αιτιολογική σκέψη 23.

(49) Υπόθεση N428/09: σχέδιο αναδιάρθρωσης του Ομίλου Lloyds Bank (ΕΕ C 46 της 24.2.2010, σ. 2, αιτιολογική σκέψη 124).

(50) Βλέπε απόφαση της 8ης Σεπτεμβρίου 2011 στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-78/08 έως C-80/08, Paint Graphos κ.ά. (Συλλογή 2011, σ. I-7611, σκέψη 61).

(51) Για παράδειγμα, το Βέλγιο παρέπεμψε στο ιρλανδικό σύστημα εγγύησης καταθέσεων, το οποίο καλύπτει επίσης καταθέσεις που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο των 100 000 ευρώ, στο δανικό κεφάλαιο εγγύησης για τους καταθέτες και τους επενδυτές, το οποίο, κατά το βελγικό κράτος, καλύπτει πλήρως τους συνταξιοδοτικούς λογαριασμούς, τους λογαριασμούς των πελατών δικηγόρων και τις καταθέσεις του τιμήματος αγοράς ακινήτων για διάστημα εννέα μηνών από την πραγματοποίηση της κατάθεσης, καθώς και στην κυπριακή Υπηρεσία Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών, η οποία —κατά το Βέλγιο— προστατεύει τις μόνιμες καταθέσεις των μελών των αποταμιευτικών συνεταιρισμών.

(52) Το Βέλγιο εξήγησε ότι ο ARCO αριθμούσε 800 000 μέλη που ήταν φυσικά πρόσωπα, η Cera περισσότερα από 400 000, η Lanbokas/Agricaisse 150 000 και η ArgenCo σχεδόν 70 000.

(53) Βλέπε επίσης αιτιολογική σκέψη 11.

(54) Βλέπε επίσης αιτιολογική σκέψη 13.

(55) Βλέπε ειδικότερα την κατάθεση του τότε υπουργού Οικονομικών ενώπιον της επιτροπής Dexia, όπως περιγράφεται στην αιτιολογική σκέψη 8 και στην υποσημείωση 6. Βλέπε επίσης τη δήλωση του εν ενεργεία υπουργού Οικονομικών τον Μάιο του 2014 στο περιοδικό Trends στην υποσημείωση 7.

(56) Όπως επιβεβαιώθηκε επίσης από την κατάθεση του τότε υπουργού Οικονομικών ενώπιον της επιτροπής Dexia, η οποία περιγράφεται στην αιτιολογική σκέψη 8 και στην υποσημείωση 6.

(57) «En même temps» στις δηλώσεις του τότε υπουργού Οικονομικών ενώπιον της επιτροπής Dexia, οι οποίες παρατίθενται στην υποσημείωση 6.

(58) Βλέπε απόφαση της 19ης Μαρτίου 2013 στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-399/10 P και C-401/10 P, Bouygues SA και Bouygues Télécom SA κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής και λοιπών Συλλογή [2013] σ. I-0000.

(59) Βλέπε, για παράδειγμα, αιτιολογική σκέψη 48 της απόφασης της Επιτροπής της 30ής Μαρτίου 2010 στην υπόθεση NN11/10 σχετικά με τα μέτρα στήριξης κεφαλαίου της Irish Nationwide Building Society, ΕΕ C 60 της 25.2.2011, σ. 6: «Η Επιτροπή σημειώνει εξάλλου ότι η ενίσχυση χορηγήθηκε πραγματικά στις 22 Δεκεμβρίου 2009, καθώς ο υπουργός Οικονομικών γνωστοποίησε την πρόθεσή του σχετικά με την ανακεφαλαιοποίηση της INBS»· αιτιολογική σκέψη 41 της απόφασης της Επιτροπής της 10ης Αυγούστου 2010 στην υπόθεση NN 35/10 σχετικά με την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση της Anglo Irish Bank ΕΕ C 290 της 27.10.2010, σ. 4: «Η Επιτροπή σημειώνει εξάλλου ότι η ανακεφαλαιοποίηση χορηγήθηκε πραγματικά στις 30 Ιουνίου 2010, καθώς ο υπουργός Οικονομικών γνωστοποίησε την πρόθεσή του σχετικά με την ανακεφαλαιοποίηση της Anglo»· αιτιολογικές σκέψεις 49 και 50 της απόφασης της Επιτροπής της 27ης Ιουλίου 2012 στην υπόθεση SA.34824 σχετικά με τη δέσμευση για την ανακεφαλαιοποίηση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος από το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ΕΕ C 359 της 21.11.2012, σ. 18: «Η προσωρινή ανακεφαλαιοποίηση που οριστικοποιήθηκε στις 28 Μαΐου 2012 είναι η εκπλήρωση της αναληφθείσας υποχρέωσης στην επιστολή δέσμευσης, και συνεπώς αποτελεί συνέχεια της ίδιας ενίσχυσης».Παρόμοια συλλογιστική εφαρμόστηκε και σε άλλες υποθέσεις που αφορούσαν ελληνικές τράπεζες: δέσμευση ανακεφαλαιοποίησης της Alpha Bank από το ΕΤΧΣ, SA.34823 (ΕΕ C 357 της 20.11.2012, σ. 36)· δέσμευση ανακεφαλαιοποίησης της Eurobank από το ΕΤΧΣ, SA.34825 (ΕΕ C 359 της 21.11.2012, σ. 31)· και δέσμευση ανακεφαλαιοποίησης της Piraeus Bank από το ΕΤΧΣ, SA.34826 (ΕΕ C 359 της 21.11.2012, σ. 43).

(60) Βλέπε Υποσημείωση 7.

(61) Όπως αναφέρεται στις αιτιολογικές σκέψεις 56 και 63.

(62) Βλέπε απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου 2013 στην υπόθεση C-262/12, Vent de Colère (Συλλογή 2013, δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη, σκέψη 21), και απόφαση της 12ης Δεκεμβρίου 1996 στην υπόθεση T-358/94, Air France κατά Επιτροπής (Συλλογή 1996, σ. II-2109, σκέψεις 63 έως 69).

(63) Βλέπε απόφαση της 8ης Σεπτεμβρίου 2011 στην υπόθεση C-279/08 P, Επιτροπή κατά Κάτω Χωρών (Συλλογή 2011, σ. I-7671, σκέψη 111).

(64) Βλέπε, συναφώς, απόφαση της 23ης Απριλίου 2009 στη υπόθεση C-460/07, Puffer (Συλλογή 2009, σ. I-3251, σκέψεις 69 έως 71), και απόφαση της 5ης Απριλίου 2006 στην υπόθεση T-351/02, Deutsche Bahn κατά Επιτροπής (Συλλογή 2006, σ. II-1047, σκέψεις 99 έως 104).

(65) Απόφαση της 19ης Σεπτεμβρίου 2000 στην υπόθεση C-156/98, Γερμανία κατά Επιτροπής (Συλλογή 2000, σ. I-6857, σκέψεις 26 και 27). Υπόθεση C-382/99 Κάτω Χώρες κατά Επιτροπής, Συλλογή 2002, σ. I-5163, σκέψη 38 και σκέψεις 60 έως 66. Βλέπε επίσης υπόθεση T-445/05 Associazione italiana del risparmio gestito και Fineco Asset Management κατά Επιτροπής, Συλλογή 2009, σ. II-289, σκέψη 131.

(66) Βλέπε επίσης τις δηλώσεις του νυν βέλγου υπουργού Οικονομικών σε συνέντευξη στο περιοδικό Trends, οι οποίες παρατίθενται στην υποσημείωση 7.

(67) Βλέπε υποσημείωση 39.

(68) Βλέπε αιτιολογική σκέψη 44.

(69) Επιπλέον, ο ARCO επωφελήθηκε από το μέτρο στον βαθμό που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών για να προσελκύσει νέα κεφάλαια, παρότι η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι, από τις 10 Οκτωβρίου 2008, ο ARCO δεν έκανε χρήση της συγκεκριμένης δυνατότητας. Αντιθέτως, άλλοι χρηματοπιστωτικοί συνεταιρισμοί, όπως οι ArgenCo και Lanbokas/Agricaisse, μολονότι κινητοποίησαν νέα κεφάλαια, αποστασιοποιήθηκαν εμφανώς από το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών, όπως αναφέρεται στην υποσημείωση 12.

(70) Βλέπε αιτιολογική σκέψη 60, όπου περιγράφονται τα βασικά χαρακτηριστικά τα οποία αποδίδει το Βέλγιο στα μερίδια φυσικών προσώπων που είναι μέλη των χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών.

(71) Στη αιτιολογική σκέψη 44 αναφέρεται ειδικότερα ότι τα μέλη του ARCO είχαν επενδύσει, καταφεύγοντας σε δανεισμό, σε στοιχεία ενεργητικού τα οποία ενείχαν υψηλό κίνδυνο συνδεόμενο με μία και μόνη επιχείρηση (δηλαδή την Dexia).

(72) Βλέπε σκέψεις 48 έως 76 της απόφασης.

(73) Σκέψεις 67 έως 73 της απόφασης.

(74) Σκέψη 74 της απόφασης.

(75) Σκέψεις 75 και 76 της απόφασης.

(76) Βλέπε αιτιολογική σκέψη 26.

(77) Βλέπε, στην αιτιολογική σκέψη 44, συνοπτική περιγραφή των παραγόντων κινδύνου που συνδέονται με τα μερίδια του ARCOPAR στο ενημερωτικό δελτίο του, το οποίο δημοσιεύθηκε το καλοκαίρι του 2008.

(78) Δεδομένου ότι η ανάλυση που παρατίθεται στην αιτιολογική σκέψη 107 αρκεί για να καταδειχθεί ότι το σύστημα εγγύησης συνεταιρισμών δεν πληροί τα κριτήρια που αναφέρονται στην απόφαση επί της υπόθεσης Paint Graphos, δεν αποτελεί μέλημα της Επιτροπής το να αποφανθεί εν προκειμένω επί της ύπαρξης ή όχι κατάλληλων διαδικασιών ελέγχου και εποπτείας οι οποίες αποτρέπουν τις οικονομικές οντότητες από το να επιλέγουν και να τροποποιούν τον νομικό τύπο τους με μοναδικό σκοπό να επωφεληθούν κάποιων πλεονεκτημάτων που συνδέονται με τον συγκεκριμένο τύπο επιχείρησης [μέρος υπό ii) της ανάλυσης της απόφασης στην υπόθεση Paint Graphos].

(79) Βλέπε, για παρόμοια ανάλυση, τα συμπεράσματα του Δικαστηρίου στην υπόθεση C-156/98, Γερμανία κατά Επιτροπής (Συλλογή 2000, σ. I-6857, σκέψεις 29 έως 31).

(80) Βλέπε απόφαση της 8ης Μαΐου 2013 στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-197/11 και C-203/11, Libert και λοιποί (Συλλογή 2013, δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη, σκέψεις 76 έως 79).

(81) Βλέπε απόφαση του Πρωτοδικείου της 15ης Δεκεμβρίου 1999 στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-132/96 και T-143/96, Freistaat Sachsen, Volkswagen AG και Volkswagen Sachen GmbH κατά Επιτροπής (Συλλογή 1999, σ. II-3663, σκέψη 167).

(82) Ταυτόχρονα, η Επιτροπή ανέφερε στο σημείο 11 της ανακοίνωσης του 2008 για τον τραπεζικό τομέα ότι η επίκληση στο άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης δεν έπρεπε να επεκταθεί τότε πέραν του χρηματοπιστωτικού τομέα.

(83) ΕΕ C 83 της 7.4.2009, σ. 1.

(84) Οι δραστηριότητες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων είναι, για παράδειγμα, εκείνες που αναφέρονται στο παράρτημα I της οδηγίας 2006/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 177 της 30.6.2006, σ. 1).

(85) Βλέπε απόφαση της 17ης Σεπτεμβρίου 1980 στην υπόθεση 730/79, Philip Morris κατά Επιτροπής (Συλλογή 1980, σ. 2671).

(86) Βλέπε αιτιολογική σκέψη 41.

(87) Βλέπε αιτιολογική σκέψη 13.

(88) Όταν πτωχεύει μια επιχείρηση, οι μέτοχοί της χάνουν την επένδυσή τους ανάλογα με την κατάταξή τους στη διάρθρωση του παθητικού. Αυτή είναι η λεγόμενη «αλυσιδωτή δομή».

(89) Η Επιτροπή σημειώνει ότι στην επιστολή χρησιμοποιείται υποθετική διατύπωση [«permettrait» («θα επέτρεπε»)] και όχι μέλλοντας [«permettra» («θα επιτρέψει»)], ο οποίος έχει πιο επιτατικό χαρακτήρα.

(90) Βλέπε επίσης τις παρατηρήσεις στην επιστολή του διοικητή της BNB, αιτιολογική σκέψη 13.

(91) Για λόγους ευκολίας, η Επιτροπή επεξεργάστηκε μια συντηρητική προσέγγιση, βάσει της οποίας τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών μπορούν να παραιτηθούν κατά τη διάρκεια μίας και μόνο χρονικής περιόδου.

(92) Βλέπε υποσημείωση 40.

(93) Η Επιτροπή παρατηρεί ότι, εάν τα άλλα μέλη του ARCO δεν απέσυραν τα κεφάλαιά τους, τα φυσικά πρόσωπα που είναι μέλη του ARCO θα μπορούσαν να αποσύρουν υψηλότερο ποσοστό κεφαλαίων. Ωστόσο, προκειμένου να εφαρμόσει μια συντηρητική προσέγγιση, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ποσοστό 10 % για τους σκοπούς των υπολογισμών της.

(94) Για σύγκριση με την περίπτωση μαζικών αποσύρσεων τραπεζικών καταθέσεων εν μέσω της πρόσφατης χρηματοπιστωτικής κρίσης, βλέπε υπόθεση Northern Rock (ΕΕ C 149 της 1.7.2009, σ. 16).

(95) Υποτιμώντας ενδεχομένως το πλεονέκτημα.

(96) Βλέπε απόφαση της 28ης Ιουλίου 2011 στην υπόθεση C-403/10 P, Mediaset κατά Επιτροπής (Συλλογή 2011, σ. I-117*, συνοπτική δημοσίευση, σκέψεις 126 και 127, και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

(97) Βλέπε απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 11ης Νοεμβρίου 2011 στην υπόθεση T-384/08 Ελληνική Ναυπηγοκατασκευαστική κ.λπ. κατά Επιτροπής (Συλλογή 2011, σ. II-380, σκέψη 133).

(98) ΕΕ L 140 της 30.4.2004, σ. 1.

30.9.2014

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 284/76

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΉ ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 26ης Σεπτεμβρίου 2014

για τη θέσπιση των συμπερασμάτων σχετικά με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ) βάσει της οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όσον αφορά την παραγωγή χαρτοπολτού, χαρτιού και χαρτονιού

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2014) 6750]

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2014/687/EΕ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη την οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (1), και ιδίως το άρθρο 13 παράγραφος 5,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 1 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, η Επιτροπή οφείλει να διοργανώνει ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις βιομηχανικές εκπομπές μεταξύ της ίδιας και των κρατών μελών, των σχετικών βιομηχανικών κλάδων και των μη κυβερνητικών οργανώσεων που προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος, προκειμένου να διευκολύνει την κατάρτιση των εγγράφων αναφοράς για τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ), τα οποία ορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφος 11 της εν λόγω οδηγίας.

(2)

Σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 2 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, κατά την ανταλλαγή πληροφοριών εξετάζονται οι επιδόσεις των εγκαταστάσεων και οι τεχνικές όσον αφορά τις εκπομπές, εκφρασμένες ως βραχυπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος μέσος όρος, κατά περίπτωση, και οι σχετικές συνθήκες αναφοράς, η κατανάλωση και το είδος των πρώτων υλών, η κατανάλωση ύδατος, η χρήση της ενέργειας και η παραγωγή αποβλήτων, οι χρησιμοποιούμενες τεχνικές, η σχετική παρακολούθηση, οι επιπτώσεις της χρήσης διαφόρων περιβαλλοντικών μέσων, η οικονομική και τεχνική βιωσιμότητα και οι εξελίξεις όλων των ανωτέρω, καθώς και οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές και οι αναδυόμενες τεχνικές που προσδιορίζονται αφού εξετασθούν τα ζητήματα που αναφέρονται στα στοιχεία α) και β) του άρθρου 13 παράγραφος 2 της εν λόγω οδηγίας.

(3)

Τα «συμπεράσματα ΒΔΤ», όπως ορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφος 12 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, αποτελούν το καίριο στοιχείο των εγγράφων αναφοράς ΒΔΤ και περιλαμβάνουν τα συμπεράσματα σχετικά με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, την περιγραφή τους, πληροφορίες για την εκτίμηση της δυνατότητας εφαρμογής τους, τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, τη σχετική παρακολούθηση, τα αντίστοιχα επίπεδα κατανάλωσης και, κατά περίπτωση, τα συναφή μέτρα αποκατάστασης του χώρου.

(4)	Σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 3 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, τα συμπεράσματα ΒΔΤ αποτελούν τη βάση για τον καθορισμό των όρων αδειοδότησης εγκαταστάσεων που καλύπτονται από το κεφάλαιο II της εν λόγω οδηγίας.

(5)

Κατά το άρθρο 15 παράγραφος 3 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, η αρμόδια αρχή οφείλει να καθορίζει οριακές τιμές εκπομπών που διασφαλίζουν ότι οι εκπομπές υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας δεν υπερβαίνουν τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, όπως καθορίζονται στις αποφάσεις για τα συμπεράσματα ΒΔΤ που αναφέρονται στο άρθρο 13 παράγραφος 5 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ.

(6)

Στο άρθρο 15 παράγραφος 4 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ προβλέπονται παρεκκλίσεις από την απαίτηση του άρθρου 15 παράγραφος 3 μόνο στις περιπτώσεις που το κόστος της επίτευξης επιπέδων εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ είναι δυσανάλογα υψηλό σε σύγκριση με τα περιβαλλοντικά οφέλη, λόγω της γεωγραφικής θέσης, των τοπικών περιβαλλοντικών συνθηκών ή των τεχνικών χαρακτηριστικών της οικείας εγκατάστασης.

(7)	Στο άρθρο 16 παράγραφος 1 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ προβλέπεται ότι οι περιλαμβανόμενες στις άδειες απαιτήσεις παρακολούθησης που αναφέρονται στο άρθρο 14 παράγραφος 1 στοιχείο γ) της οδηγίας πρέπει να στηρίζονται στα συμπεράσματα επί της παρακολούθησης, όπως περιγράφονται στα συμπεράσματα ΒΔΤ.

(8)

Σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 3 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, εντός 4 ετών από τη δημοσίευση των αποφάσεων περί των συμπερασμάτων ΒΔΤ, η αρμόδια αρχή επανεξετάζει και, όπου απαιτείται, αναπροσαρμόζει όλους τους όρους αδειοδότησης και διασφαλίζει ότι η εγκατάσταση πληροί τους εν λόγω όρους αδειοδότησης.

(9)

Με την απόφαση της Επιτροπής της 16ης Μαΐου 2011 (2) συγκροτείται φόρουμ για την ανταλλαγή πληροφοριών σύμφωνα με το άρθρο 13 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ περί βιομηχανικών εκπομπών, αποτελούμενο από εκπροσώπους των κρατών μελών, των σχετικών βιομηχανικών κλάδων και μη κυβερνητικών οργανώσεων που προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος.

(10)	Σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 4 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, η Επιτροπή έλαβε στις 20 Σεπτεμβρίου 2013 και δημοσιοποίησε (3) τη γνωμοδότηση του ανωτέρω φόρουμ σχετικά με το προτεινόμενο περιεχόμενο του εγγράφου αναφοράς ΒΔΤ για την παραγωγή χαρτοπολτού, χαρτιού και χαρτονιού.

(11)	Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής που έχει συσταθεί βάσει του άρθρου 75 παράγραφος 1 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Τα συμπεράσματα ΒΔΤ για την παραγωγή χαρτοπολτού, χαρτιού και χαρτονιού παρατίθενται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 26 Σεπτεμβρίου 2014.

Για την Επιτροπή

Janez POTOČNIK

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ L 334 της 17.12.2010, σ. 17.

(2) ΕΕ C 146 της 17.5.2011, σ. 3.

(3) https://circabc.europa.eu/w/browse/6516b21a-7f84-4532-b0e1-52d411bd0309

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΔΤ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΧΑΡΤΟΠΟΛΤΟΥ, ΧΑΡΤΙΟΥ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΝΙΟΥ

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

ΓΕΝΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

ΕΠΙΠΕΔΑ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΒΔΤ

ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΜΕΣΟΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΣΤΟ ΝΕΡΟ

ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΣΤΗΝ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ

ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΜΕΣΟΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΣΤΗΝ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ

ΟΡΙΣΜΟΙ

1.1.	Γενικά συμπεράσματα ΒΔΤ για τη βιομηχανία χαρτοπολτού και χαρτοποιίας

1.1.1.

Σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης

1.1.2.

Διαχείριση υλικών και χρηστή διαχείριση

1.1.3.

Διαχείριση υδάτων και υγρών αποβλήτων

1.1.4.

Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

1.1.5.

Εκπομπές οσμών

1.1.6.

Παρακολούθηση των παραμέτρων των βασικών διεργασιών και των εκπομπών στο νερό και στον αέρα

1.1.7.

Διαχείριση αποβλήτων

1.1.8.

Εκπομπές στα ύδατα

1.1.9.

Εκπομπές θορύβου

1.1.10.

Παροπλισμός

1.2.	Συμπεράσματα ΒΔΤ για τη διεργασία πολτοποίησης kraft

1.2.1.

Υγρά απόβλητα και εκπομπές στο νερό

1.2.2.

Εκπομπές στον ατμοσφαιρικό αέρα

1.2.3.

Παραγωγή αποβλήτων

102

1.2.4.

Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

103

1.3.	Συμπεράσματα ΒΔΤ για τη διεργασία πολτοποίησης με θειώδη

104

1.3.1.

Υγρά απόβλητα και εκπομπές στα ύδατα

104

1.3.2.

Εκπομπές στον ατμοσφαιρικό αέρα

106

1.3.3.

Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

108

1.4.	Συμπεράσματα ΒΔΤ για μηχανική πολτοποίηση και χημικομηχανική πολτοποίηση

109

1.4.1.

Υγρά απόβλητα και εκπομπές στα ύδατα

109

1.4.2.

Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

110

1.5.	Συμπεράσματα ΒΔΤ για την επεξεργασία χαρτιού για ανακύκλωση

111

1.5.1.

Διαχείριση υλικών

111

1.5.2.

Υγρά απόβλητα και εκπομπές στα ύδατα

112

1.5.3.

Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

114

1.6.	Συμπεράσματα ΒΔΤ για τη χαρτοποιία και σχετικές διεργασίες

114

1.6.1.

Υγρά απόβλητα και εκπομπές στα ύδατα

114

1.6.2.

Εκπομπές στον ατμοσφαιρικό αέρα

117

1.6.3.

Παραγωγή αποβλήτων

117

1.6.4.

Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

117

1.7.	Περιγραφή τεχνικών

118

1.7.1.

Περιγραφή των τεχνικών για την πρόληψη και τον έλεγχο των εκπομπών στην ατμόσφαιρα

118

1.7.2.

Περιγραφή τεχνικών για τη μείωση της χρήσης φρέσκου νερού/της ροής υγρών αποβλήτων και του ρυπαντικού φορτίου στα υγρά απόβλητα

121

1.7.3.

Περιγραφή των τεχνικών για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και τη διαχείριση των αποβλήτων

126

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Τα παρόντα συμπεράσματα ΒΔΤ αφορούν τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο σημείο 6.1 στοιχεία α) και β) του παραρτήματος I της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, δηλαδή την ολοκληρωμένη και μη ολοκληρωμένη παραγωγή σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις:

α)	χαρτοπολτού από ξύλο ή άλλα ινώδη υλικά·

β)	χαρτιού ή χαρτονιού με ημερήσια παραγωγική δυναμικότητα άνω των 20 τόνων.

Ειδικότερα, τα παρόντα συμπεράσματα ΒΔΤ καλύπτουν τις ακόλουθες διαδικασίες και δραστηριότητες:

χημική διεργασία πολτοποίησης:

α.	μέθοδος παραγωγής χαρτοπολτού kraft (με θειικά)

β.	μέθοδος παραγωγής χαρτοπολτού με θειώδη

ii)	μηχανική και χημικομηχανική πολτοποίηση

iii)	επεξεργασία χαρτιού για ανακύκλωση με και χωρίς αφαίρεση μελάνης

iv)	χαρτοποιία και σχετικές διεργασίες

v)	όλους τους λέβητες ανάκτησης και τις ασβεστοκαμίνους που χρησιμοποιούνται στα εργοστάσια χαρτοπολτού και χαρτοποιίας

Τα παρόντα συμπεράσματα ΒΔΤ δεν αφορούν τις ακόλουθες δραστηριότητες:

i.	παραγωγή χαρτοπολτού από ινώδεις πρώτες ύλες εκτός ξύλου (π.χ. πολτού μονοετών φυτών)·

ii.	σταθερές μηχανές εσωτερικής καύσης·

iii.	μονάδες καύσης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και ατμού εκτός από λέβητες ανάκτησης·

iv.	στεγνωτήρες με εσωτερικούς καυστήρες για μηχανές χαρτοποιίας και επίχρισης.

Άλλα έγγραφα αναφοράς τα οποία σχετίζονται με τις δραστηριότητες που καλύπτουν τα παρόντα συμπεράσματα ΒΔΤ είναι τα εξής:

Έγγραφα αναφοράς	Δραστηριότητα
Συστήματα βιομηχανικής ψύξης (ICS)	Βιομηχανικά ψυκτικά συστήματα, π.χ. πύργοι ψύξης, εναλλάκτες θερμότητας επίπεδων πλακών.
Οικονομικές παράμετροι και πολύτροπες επιδράσεις (ECM)	Οικονομικές παράμετροι και πολύτροπες επιδράσεις των τεχνικών.
Εκπομπές από την αποθήκευση (EFS)	Εκπομπές από δεξαμενές, σωληνώσεις και αποθηκευμένες χημικές ουσίες.
Ενεργειακή απόδοση (ENE)	Γενική ενεργειακή απόδοση.
Μεγάλες εγκαταστάσεις καύσης (LCP)	Παραγωγή ατμού και ηλεκτρικής ενέργειας σε εργοστάσια χαρτοπολτού και χαρτοποιίας από μονάδες καύσης.
Γενικές αρχές παρακολούθησης (MON)	Παρακολούθηση των εκπομπών.
Αποτέφρωση αποβλήτων (WI)	Επιτόπια αποτέφρωση και συναποτέφρωση αποβλήτων.
Κλάδος της επεξεργασίας αποβλήτων (WT)	Προετοιμασία των αποβλήτων ως καυσίμων.

ΓΕΝΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

Οι τεχνικές που παρατίθενται και περιγράφονται στα παρόντα συμπεράσματα ΒΔΤ δεν είναι ούτε περιοριστικές ούτε εξαντλητικές. Επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται και άλλες τεχνικές που εξασφαλίζουν τουλάχιστον ισοδύναμο επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος.

Εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά, τα συμπεράσματα ΒΔΤ έχουν γενική εφαρμογή.

ΕΠΙΠΕΔΑ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΒΔΤ

Όταν τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ-AEL) δίνονται για την ίδια χρονική περίοδο μεσοστάθμισης σε διαφορετικές μονάδες [π.χ. ως τιμές συγκέντρωσης και ειδικού φορτίου (δηλαδή ανά τόνο καθαρής παραγωγής)], οι διαφορετικοί αυτοί τρόποι έκφρασης των ΒΔΤ-AEL πρέπει να θεωρούνται ισότιμες εναλλακτικές δυνατότητες.

Για ολοκληρωμένα και πολλαπλών προϊόντων εργοστάσια χαρτοπολτού και χαρτοποιίας, τα συνδεόμενα με τις ΒΔΤ επίπεδα εκπομπών που καθορίζονται για τις επιμέρους διαδικασίες (πολτοποίηση, χαρτοποιία) και/ή τα προϊόντα πρέπει να συνδυαστούν σύμφωνα με έναν κανόνα ανάμειξης βάσει των πρόσθετων μεριδίων έκλυσης.

ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΜΕΣΟΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΣΤΟ ΝΕΡΟ

Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά, οι χρονικές περίοδοι μεσοστάθμισης που συνδέονται με τα ΒΔΤ-AEL για τις εκπομπές στο νερό καθορίζονται ως εξής:

Ημερήσιος μέσος όρος

Μέσος όρος σε δειγματοληπτική περίοδο 24 ωρών που προκύπτει ως σύνθετο δείγμα ανάλογο προς τη ροή (1) ή, εφόσον καταδεικνύεται επαρκής σταθερότητα ροής, από δείγμα ανάλογο προς το χρόνο (1).

Ετήσιος μέσος όρος

Μέσος όρος όλων των ημερήσιων μέσων όρων που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια ενός έτους, σταθμισμένος ανάλογα με την ημερήσια παραγωγή και εκφρασμένος ως μάζα εκπεμπόμενων ουσιών ανά μονάδα μάζας των προϊόντων/υλικών που παράγονται ή υποβάλλονται σε επεξεργασία.

ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΣΤΗΝ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ

Τα ΒΔΤ-AEL για τις εκπομπές στην ατμόσφαιρα αναφέρονται σε κανονικές συνθήκες: ξηρό αέριο, θερμοκρασία 273,15 K και πίεση 101,3 kPa. Όπου τα ΒΔΤ-AEL δίνονται ως τιμές συγκέντρωσης, αναφέρεται το επίπεδο αναφοράς O2 ( % κατ' όγκο).

Μετατροπή σε συγκέντρωση οξυγόνου αναφοράς

Ο τύπος υπολογισμού της συγκέντρωσης εκπομπών σε επίπεδο οξυγόνου αναφοράς είναι ο παρακάτω.

όπου:

ER (mg/Nm3)	:	συγκέντρωση εκπομπών που σχετίζεται με το επίπεδο οξυγόνου αναφοράς OR
OR (vol %)	:	επίπεδο οξυγόνου αναφοράς
EM (mg/Nm3)	:	μετρούμενη συγκέντρωση εκπομπών που αναφέρεται στο μετρούμενο επίπεδο οξυγόνου OM
OM (vol %)	:	μετρούμενο επίπεδο οξυγόνου

ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΜΕΣΟΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΣΤΗΝ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ

Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά, οι χρονικές περίοδοι μεσοστάθμισης που συνδέονται με τα ΒΔΤ-AEL για τις εκπομπές στην ατμόσφαιρα καθορίζονται ως εξής:

Ημερήσιος μέσος όρος	Μέσος όρος διαστήματος 24 ωρών με βάση έγκυρες ωριαίες μέσες τιμές από συνεχή μέτρηση.
Μέσος όρος της περιόδου δειγματοληψίας	Μέση τιμή τριών διαδοχικών μετρήσεων 30 τουλάχιστον λεπτών η καθεμία.
Ετήσιος μέσος όρος	Σε περίπτωση συνεχούς μέτρησης: μέσος όρος όλων των έγκυρων ωριαίων μέσων τιμών. Σε περίπτωση περιοδικών μετρήσεων: μέσος όρος όλων των «μέσων τιμών μιας δειγματοληπτικής περιόδου» που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια ενός έτους.

ΟΡΙΣΜΟΙ

Για τον σκοπό των παρόντων συμπερασμάτων ΒΔΤ ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

Χρησιμοποιούμενος όρος

Ορισμός

Νέα μονάδα

Μονάδα που αδειοδοτείται για πρώτη φορά στον χώρο της εγκατάστασης μετά τη δημοσίευση των παρόντων συμπερασμάτων ΒΔΤ ή πλήρης αντικατάσταση μιας μονάδας στα υφιστάμενα θεμέλια της εγκατάστασης μετά τη δημοσίευση των παρόντων συμπερασμάτων ΒΔΤ.

Υφιστάμενη μονάδα

Μονάδα η οποία δεν είναι νέα μονάδα.

Σημαντική ανακαίνιση

Μία μείζονος σημασίας αλλαγή στον σχεδιασμό ή στην τεχνολογία μιας μονάδας/ενός συστήματος μείωσης εκπομπών και με μείζονες προσαρμογές ή αντικαταστάσεις των μονάδων επεξεργασίας και του σχετικού εξοπλισμού.

Νέο σύστημα μείωσης της σκόνης

Ένα σύστημα μείωσης της σκόνης που λειτουργεί για πρώτη φορά στον χώρο της εγκατάστασης μετά τη δημοσίευση των παρόντων συμπερασμάτων ΒΔΤ.

Υφιστάμενο σύστημα μείωσης της σκόνης

Το σύστημα μείωσης της σκόνης που δεν είναι νέο σύστημα μείωσης της σκόνης.

Μη συμπυκνώσιμα δύσοσμα αέρια (NCG)

Τα μη συμπυκνώσιμα δύσοσμα αέρια αναφέρονται στα δύσοσμα αέρια της μεθόδου πολτοποίησης kraft.

Συγκεντρωμένα μη συμπυκνώσιμα δύσοσμα αέρια (CNCG)

Συγκεντρωμένα μη συμπυκνώσιμα δύσοσμα αέρια (ή «ισχυρά δύσοσμα αέρια»): αέρια που περιέχουν συνολικό ανηγμένο θείο (TRS) από αέρια χώνευσης, εξάτμισης και από την έκπλυση συμπυκνωμάτων.

Ισχυρά δύσοσμα αέρια

Συγκεντρωμένα μη συμπυκνώσιμα δύσοσμα αέρια (CNCG).

Ασθενή δύσοσμα αέρια

Αραιωμένα μη συμπυκνώσιμα δύσοσμα αέρια: αέρια που περιέχουν συνολικό ανηγμένο θείο (TRS) τα οποία δεν είναι ισχυρά δύσοσμα αέρια (π.χ. αέρια που προέρχονται από δεξαμενές, φίλτρα πλύσης, σιλό τεμαχιδίων, φίλτρα λάσπης από άνυδρο ασβέστη, μηχανή ξήρανσης).

Υπολειμματικά ασθενή αέρια

Ασθενή αέρια που εκπέμπονται με τρόπο διαφορετικό από ό,τι μέσω λέβητα ανάκτησης, ασβεστοκάμινο ή καυστήρα TRS.

Συνεχής μέτρηση

Μετρήσεις με χρήση ενός αυτοματοποιημένου συστήματος μέτρησης (AMS) μόνιμα εγκατεστημένου επιτόπου.

Περιοδική μέτρηση

Προσδιορισμός ενός μετρητέου μεγέθους (συγκεκριμένη ποσότητα που αποτελεί αντικείμενο μέτρησης), σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα, με χρήση χειροκίνητων ή αυτόματων μεθόδων.

Διάχυτες εκπομπές

Εκπομπές που προκύπτουν από άμεση (μη διοχετευμένη) επαφή πτητικών ουσιών ή σκόνης με το περιβάλλον, υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας.

Ολοκληρωμένη παραγωγή

Χαρτοπολτός και χαρτί/χαρτόνι παράγονται όλα στην ίδια μονάδα. Ο πολτός κανονικά δεν ξηραίνεται πριν από την παραγωγή του χαρτιού/χαρτονιού.

Μη ολοκληρωμένη παραγωγή

Είτε α) παραγωγή εμπορικού χαρτοπολτού (προς πώληση) σε εργοστάσια στα οποία δεν λειτουργούν μηχανές χαρτοποιίας· είτε β) παραγωγή χαρτιού/χαρτονιού με χρήση μόνο χαρτοπολτού που παράγεται σε άλλες μονάδες (εμπορικός χαρτοπολτός).

Καθαρή παραγωγή

i)	Για εργοστάσια χαρτοποιίας: η μη συσκευασμένη, εμπορεύσιμη παραγωγή μετά από την τελευταία διάταξη περιτύλιξης και κοπής, δηλαδή πριν από τη μετατροπή.

ii)	Για μηχανές επίχρισης εκτός γραμμής παραγωγής: παραγωγή μετά την επίχριση.

iii)	Για εργοστάσια χαρτιού «tissue»: εμπορεύσιμη παραγωγή μετά το μηχάνημα «tissue» πριν από οποιαδήποτε διαδικασία επανατύλιξης και με αποκλεισμό οποιουδήποτε πυρήνα.

iv)	Για εργοστάσια παραγωγής εμπορικού χαρτοπολτού: παραγωγή μετά από τη συσκευασία (ADt).

v)	Για ολοκληρωμένα εργοστάσια: καθαρός χαρτοπολτός· η παραγωγή αναφέρεται στην παραγωγή μετά τη συσκευασία (ADt) συν τον χαρτοπολτό που μεταφέρεται στη βιομηχανία χαρτοποιίας (ο χαρτοπολτός υπολογίζεται σε 90 % ξηρότητα, δηλαδή ξηρανθείς στον αέρα). Καθαρή παραγωγή χαρτιού: ίδια με το i).

Εργοστάσιο παραγωγής ειδικού χαρτιού

Εργοστάσιο που παράγει διάφορες ποιότητες χαρτιού και χαρτονιού για ειδικούς σκοπούς (βιομηχανικούς και/ή μη βιομηχανικούς) που χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερες ιδιότητες, σχετικά μικρή αγορά τελικής χρήσης ή εξειδικευμένες εφαρμογές, οι οποίες συχνά είναι ειδικά σχεδιασμένες για έναν συγκεκριμένο πελάτη ή ομάδα τελικών χρηστών. Παραδείγματα των ειδικών χαρτιών περιλαμβάνουν τσιγαρόχαρτα, διηθητικά χαρτιά, μεταλλικό χαρτί, θερμικό χαρτί, αυτοαντιγραφικό χαρτί, ετικέτες προς επικόλληση, επιχρισμένο στιλβωμένο χαρτί, καθώς και γυψοσανίδες και ειδικά χαρτιά για κέρωμα, μόνωση, στέγες, ασφαλτοστρώσεις και άλλες ειδικές εφαρμογές ή επεξεργασίες. Το σύνολο των ποιοτήτων αυτών δεν εμπίπτουν στις τυποποιημένες κατηγορίες χαρτιού.

Σκληρή ξυλεία

Ομάδα ειδών ξύλου που περιλαμβάνει π.χ. τρεμοφυλλοειδή λεύκη, οξιά, σημύδα και ευκάλυπτο. Ο όρος «σκληρή ξυλεία» χρησιμοποιείται σε αντιδιαστολή με τη μαλακή ξυλεία.

Μαλακή ξυλεία

Ξύλο από κωνοφόρα συμπεριλαμβανομένων π.χ. πεύκης και ερυθρελάτης. Ο όρος «μαλακή ξυλεία» χρησιμοποιείται σε αντιδιαστολή με τη σκληρή ξυλεία.

Αλκαλική προσβολή

Διεργασία στον κύκλο του ασβέστη, κατά την οποία το υδροξείδιο (λευκό υγρό) αναγεννάται από την αντίδραση Ca(OH)2 + CO3 2– → CaCO3 (s) + 2 OH–

ΑΚΡΩΝΥΜΙΑ

Χρησιμοποιούμενος όρος	Ορισμός
ADt	Τόνοι αερόξηρου βάρους (πολτού) εκφρασμένο ως 90 % ξηρότητα.
AOX	Προσροφήσιμα οργανικά αλογονίδια μετρημένα σύμφωνα με την πρότυπη μέθοδο EN ISO: 9562 για τα υγρά απόβλητα.
BOD	Βιοχημικώς απαιτούμενο οξυγόνο. Η ποσότητα του διαλυμένου οξυγόνου που απαιτείται από μικροοργανισμούς για να την αποσύνθεση οργανικής ύλης στα υγρά απόβλητα.
CMP	Χημικομηχανικός πολτός.
CTMP	Χημικοθερμομηχανικός πολτός.
COD	Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο· η ποσότητα της χημικώς οξειδώσιμης οργανικής ύλης στα υγρά απόβλητα (συνήθως αναφερόμενη σε ανάλυση με διχρωμική οξείδωση).
DS	Στεγνή ύλη, εκφραζόμενη ως % βάρους.
DTPA	Διαιθυλενοτριαμινοπεντοξικό οξύ (συμπλεκτικός/χηλικός παράγοντας που χρησιμοποιείται σε λεύκανση με υπεροξείδιο).
ECF	Χωρίς στοιχειακό χλώριο.
ΕDΤΑ	Αιθυλενοδιαμινοτετραοξικό οξύ (συμπλεκτικός/χηλικός παράγοντας).
H2S	Υδρόθειο.
LWC	Χαρτί επιχρισμένο ελαφρό.
NOx	Το άθροισμα του μονοξειδίου του αζώτου (NO) και του διοξειδίου του αζώτου (NO2), εκφραζόμενο ως NO2.
NSSC	Ουδέτερη ημιχημική μέθοδος των θειωδών.
RCF	Ανακυκλωμένες ίνες.
SO2	Διοξείδιο του θείου.
TCF	Χωρίς καθόλου χλώριο.
Ολικό άζωτο (Tot-N)	Το ολικό άζωτο (Tot-N) δοσμένο ως N περιλαμβάνει οργανικό άζωτο, ελεύθερη αμμωνία και αμμώνιο (NH4 +-N), νιτρώδη (NO2 –-N) και νιτρικά άλατα (NO3 –-N).
Ολικός φωσφόρος (Tot-P)	Ο ολικός φωσφόρος (Tot-p) δοσμένος ως P περιλαμβάνει διαλυμένο φωσφόρο συν τυχόν αδιάλυτο φωσφόρο που μεταφέρθηκε στα υγρά απόβλητα με τη μορφή ιζημάτων ή εντός μικροβίων.
TMP	Θερμομηχανικός πολτός.
TOC	Ολικός οργανικός άνθρακας.
TRS	Συνολικό ανηγμένο θείο. Το σύνολο των ακόλουθων ανηγμένων δύσοσμων θειούχων ενώσεων στη διεργασία πολτοποίησης: υδρόθειο, μεθυλομερκαπτάνη, διμεθυλοσουλφίδιο και διμεθυλοδισουλφίδιο, εκφραζόμενο ως θείο.
TSS	Ολικά αιωρούμενα στερεά (σε υγρά απόβλητα). Τα αιωρούμενα στερεά αποτελούνται από τμήματα μικρών ινών, πληρωτικά, μικρομερή τεμαχίδια, μη καθίζηση βιομάζας (συσσωμάτωση μικροοργανισμών) και άλλα μικρά σωματίδια.
VOC	Πτητικές οργανικές ενώσεις όπως ορίζονται στο άρθρο 3 σημείο 45 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ.

1.1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΔΤ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΧΑΡΤΟΠΟΛΤΟΥ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΠΟΙΙΑΣ

Επιπλέον των γενικών συμπερασμάτων ΒΔΤ που αναφέρονται στην παρούσα ενότητα, ισχύουν τα ειδικά κατά διεργασία συμπεράσματα ΒΔΤ που περιλαμβάνονται στα σημεία 1.2 έως 1.6.

1.1.1. Σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης

BAT 1.

Για τη βελτίωση των συνολικών περιβαλλοντικών επιδόσεων των μονάδων παραγωγής πολτού, χαρτιού και χαρτονιού, η ΒΔΤ συνίσταται στην υλοποίηση και τήρηση ενός συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης (ΣΠΔ) που διαθέτει όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

α)	δέσμευση της διοίκησης, συμπεριλαμβανομένων των ανώτερων διοικητικών στελεχών·

β)	καθορισμός περιβαλλοντικής πολιτικής που περιλαμβάνει συνεχή βελτίωση της εγκατάστασης από τη διοίκηση·

γ)	προγραμματισμός και καθορισμός των απαραίτητων διαδικασιών, σκοπών και στόχων, σε συνδυασμό με τον οικονομικό προγραμματισμό και τις επενδύσεις·

δ)

εφαρμογή των διαδικασιών, με ιδιαίτερη προσοχή στα εξής:

i.	διάρθρωση και αρμοδιότητες

ii.	εκπαίδευση, ενημέρωση και ικανότητες

iii.	επικοινωνία

iv.	συμμετοχή των εργαζομένων

v.	τεκμηρίωση

vi.	αποτελεσματικό έλεγχο των διεργασιών

vii.	προγράμματα συντήρησης

viii.

ετοιμότητα και αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών

ix.	διασφάλιση της συμμόρφωσης με την περιβαλλοντική νομοθεσία·

ε)

έλεγχος επιδόσεων και λήψη διορθωτικών μέτρων, με ιδιαίτερη προσοχή στα εξής:

i.	παρακολούθηση και μέτρηση (βλέπε επίσης το έγγραφο αναφοράς για τις γενικές αρχές παρακολούθησης)

ii.	διορθωτικά και προληπτικά μέτρα

iii.	τήρηση αρχείων

iv.	ανεξάρτητος (όπου είναι εφικτό) εσωτερικός και εξωτερικός έλεγχος, ώστε να κρίνεται αν το ΣΠΔ ανταποκρίνεται στις προγραμματισμένες ρυθμίσεις ή όχι και αν έχει εφαρμοστεί και συντηρείται κατάλληλα ή όχι·

στ)	επανεξέταση του ΣΠΔ και της αδιάλειπτης καταλληλότητας, επάρκειας και αποτελεσματικότητάς του από τα ανώτερα διοικητικά στελέχη·

ζ)	παρακολούθηση της ανάπτυξης καθαρότερων τεχνολογιών·

η)	εξέταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του ενδεχόμενου παροπλισμού της εγκατάστασης κατά το στάδιο του σχεδιασμού νέας μονάδας και καθ' όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της·

θ)	εφαρμογή τομεακής συγκριτικής αξιολόγησης σε τακτική βάση.

Εφαρμογή

Το πεδίο εφαρμογής (π.χ. επίπεδο ανάλυσης) και το είδος του ΣΠΔ (π.χ. τυποποιημένο ή μη τυποποιημένο) συνδέονται γενικά με το είδος, την κλίμακα και την πολυπλοκότητα της εγκατάστασης, καθώς και με το εύρος των ενδεχόμενων περιβαλλοντικών επιπτώσεών της.

1.1.2. Διαχείριση υλικών και χρηστή διαχείριση

BAT 2.

Η ΒΔΤ συνίσταται στην εφαρμογή των αρχών της χρηστής διαχείρισης για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της παραγωγικής διαδικασίας, με χρήση συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική
α	Επιμελής επιλογή και έλεγχος των χημικών ουσιών και προσθέτων
β	Ανάλυση εισροών-εκροών με κατάλογο απογραφής χημικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένων των ποσοτήτων και τοξικολογικών ιδιοτήτων τους
γ	Ελαχιστοποίηση της χρήσης χημικών ουσιών στο κατώτατο δυνατό επίπεδο που απαιτούν οι ποιοτικές προδιαγραφές του τελικού προϊόντος
δ	Αποφυγή της χρήσης επιβλαβών ουσιών (π.χ. διασπορά που περιέχει αιθοξυλιωμένη εννεϋλοφαινόλη ή προϊόντα καθαρισμού ή επιφανειοδραστικές ουσίες) και αντικατάστασή τους από λιγότερο επιβλαβείς εναλλακτικές ουσίες
ε	Ελαχιστοποίηση της εισροής ουσιών στο έδαφος μέσω διαρροής, εναέριας εναπόθεσης και ακατάλληλης αποθήκευσης πρώτων υλών, προϊόντων ή καταλοίπων
στ	Δημιουργία ενός προγράμματος διαχείρισης υπερχείλισης και επέκταση του περιορισμού των σχετικών πηγών, ώστε να εμποδίζεται η ρύπανση του εδάφους και των υπόγειων υδάτων
ζ	Κατάλληλος σχεδιασμός των σωληνώσεων και των συστημάτων αποθήκευσης για να διατηρούνται καθαρές οι επιφάνειες και να μειωθεί η ανάγκη για πλύση και καθαρισμό

BAT 3.

Προκειμένου να μειωθεί η απελευθέρωση οργανικών χηλικών παραγόντων που δεν είναι άμεσα βιοαποικοδομήσιμοι, όπως των EDTA ή DTPA από τη λεύκανση με υπεροξείδιο, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Εφαρμογή
α	Ποσοτικός προσδιορισμός των χηλικών παραγόντων που απελευθερώνονται στο περιβάλλον μέσω περιοδικών μετρήσεων	Δεν εφαρμόζεται σε εργοστάσια που δεν χρησιμοποιούν χηλικούς παράγοντες
β	Βελτιστοποίηση της διεργασίας για τη μείωση της κατανάλωσης και των εκπομπών των χηλικών παραγόντων που δεν είναι άμεσα βιοαποικοδομήσιμοι	Δεν εφαρμόζεται σε μονάδες που εξαλείφουν 70 % ή παραπάνω των EDTA/DTPA στη μονάδα ή στη διεργασία επεξεργασίας υγρών αποβλήτων
γ	Προτιμησιακή χρήση βιοαποικοδομήσιμων ή επιδεχόμενων απομάκρυνση χηλικών παραγόντων, με σταδιακή κατάργηση μη βιοαποικοδομήσιμων προϊόντων	Η εφαρμογή εξαρτάται από την ύπαρξη κατάλληλων υποκατάστατων (βιοαποικοδομήσιμων παραγόντων που πληρούν π.χ. τις απαιτήσεις στιλπνότητας του πολτού)

1.1.3. Διαχείριση υδάτων και υγρών αποβλήτων

BAT 4.

Για τη μείωση της παραγωγής και του ρυπαντικού φορτίου των υγρών αποβλήτων από την αποθήκευση και την προετοιμασία του ξύλου, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Εφαρμογή
α	Ξηρά αποφλοίωση (για περιγραφή βλέπε σημείο 1.7.2.1)	Περιορισμένη δυνατότητα εφαρμογής σε περίπτωση που απαιτείται υψηλή καθαρότητα και στιλπνότητα με τη λεύκανση χωρίς καθόλου χλώριο (TCF)
β	Χειρισμός των κορμών ξυλείας κατά τρόπο που να αποτρέπεται η πρόσμειξη του φλοιού και του ξύλου με άμμο και πέτρες	Εφαρμόζεται γενικά
γ	Οδόστρωση της κορμοπλατείας και ιδίως των επιφανειών που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση των τεμαχιδίων	Η δυνατότητα εφαρμογής μπορεί να περιορίζεται λόγω του μεγέθους της κορμοπλατείας και του χώρου αποθήκευσης
δ	Έλεγχος της ροής των υδάτων καταιονισμού και ελαχιστοποίηση των υδάτων επιφανειακής απορροής από την κορμοπλατεία	Εφαρμόζεται γενικά
ε	Συλλογή των ρυπασμένων υδάτων απορροής από την κορμοπλατεία και διαχωρισμός των αιωρουμένων στερεών αποβλήτων πριν από τη βιολογική επεξεργασία	Η δυνατότητα εφαρμογής μπορεί να περιορίζεται από τον βαθμό ρύπανσης των υδάτων απορροής (χαμηλή συγκέντρωση) και/ή το μέγεθος της μονάδας επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (μεγάλοι όγκοι)

Η εκροή υγρών αποβλήτων που συνδέεται με τις ΒΔΤ από την ξηρά αποφλοίωση είναι 0,5 — 2,5 m3/ADt.

BAT 5.

Για τη μείωση της χρήσης φρέσκου νερού και την παραγωγή υγρών αποβλήτων, η ΒΔΤ συνίσταται στη δημιουργία κλειστού συστήματος υδροδότησης στο βαθμό που είναι εφικτό από τεχνική άποψη, σύμφωνα με την ποιότητα χαρτοπολτού και χαρτιού που κατασκευάζονται, με χρήση συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Εφαρμογή
α	Παρακολούθηση και βελτιστοποίηση της χρήσης νερού	Εφαρμόζεται γενικά
β	Αξιολόγηση των επιλογών ανακυκλοφορίας νερού
γ	Εξισορρόπηση του βαθμού κλειστού κυκλωμάτων νερού και ενδεχόμενα μειονεκτήματα· προσθήκη πρόσθετου εξοπλισμού εάν είναι αναγκαίο
δ	Διαχωρισμός του λιγότερο ρυπασμένου νερού στεγανοποίησης από αντλίες για δημιουργία κενού και επαναχρησιμοποίηση
ε	Διαχωρισμός καθαρού νερού ψύξης από το ρυπασμένο νερό διεργασίας και επαναχρησιμοποίηση
στ	Επαναχρησιμοποίηση νερού διεργασίας ως υποκατάστατου του φρέσκου νερού (συστήματα ανακυκλοφορίας νερού και κλειστών κυκλωμάτων νερού)	Εφαρμόζεται σε νέες μονάδες και σε σημαντικές ανακαινίσεις. Η δυνατότητα εφαρμογής ενδέχεται να είναι περιορισμένη λόγω της ποιότητας των υδάτων και/ή των απαιτήσεων ποιότητας του προϊόντος ή λόγω τεχνικών περιορισμών (όπως είναι καθίζηση/σκλήρυνση στο σύστημα νερού) ή αυξημένης οσμητικής ρύπανσης
ζ	Εν σειρά επεξεργασία (τμημάτων) του νερού διεργασίας για τη βελτίωση της ποιότητας του νερού, ώστε να είναι δυνατή η ανακυκλοφορία ή η επαναχρησιμοποίηση	Εφαρμόζεται γενικά

Η ροή υγρών αποβλήτων που συνδέεται με τις ΒΔΤ στο σημείο απόρριψης μετά την επεξεργασία των υγρών αποβλήτων ως ετήσιοι μέσοι όροι είναι:

Τομέας	Ροή υγρών αποβλήτων που συνδέεται με τις ΒΔΤ
Kraft, λευκασμένα	25 – 50 m3/ADt
Kraft, μη λευκασμένα	15 – 40 m3/ADt
Χαρτοπολτός ποιότητας, λευκασμένος με θειώδη	25 – 50 m3/ADt
Πολτός διθειώδους μαγνησίου	45 – 70 m3/ADt
Διάλυμα κυτταρίνης	40 – 60 m3/ADt
Πολτός NSSC	11 – 20 m3/ADt
Μηχανικός χαρτοπολτός	9 – 16 m3/t
CTMP και CMP	9 – 16 m3/ADt
Εργοστάσια χαρτιού RCF χωρίς απομελάνωση	1,5 – 10 m3/t (το ανώτερο άκρο του φάσματος σχετίζεται κυρίως με την παραγωγή χαρτονιών συσκευασίας)
Εργοστάσια χαρτιού RCF με απομελάνωση	8 – 15 m3/t
Εργοστάσια χαρτιού «tissue» με βάση RCF με απομελάνωση	10 – 25 m3/t
Μη ενιαία εργοστάσια παραγωγής χαρτιού	3,5 – 20 m3/t

1.1.4. Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

BAT 6.

Προκειμένου να μειωθεί η κατανάλωση καυσίμων και ενέργειας στα εργοστάσια χαρτοπολτού και χαρτοποιίας, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση της τεχνικής (α) και έναν συνδυασμό των άλλων τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

Τεχνική

Εφαρμογή

Χρήση ενός συστήματος διαχείρισης της ενέργειας που θα περιλαμβάνει όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

i.	Αξιολόγηση της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης και παραγωγής του εργοστασίου

ii.	Εντοπισμό, ποσοτικοποίηση και βελτιστοποίηση των δυνατοτήτων για την ανάκτηση ενέργειας

iii.	Παρακολούθηση και διασφάλιση της βέλτιστης κατάστασης για την κατανάλωση ενέργειας

Εφαρμόζεται γενικά

Ανάκτηση ενέργειας με καύση των εν λόγω αποβλήτων και καταλοίπων από την παραγωγή χαρτοπολτού και χαρτιού που έχουν υψηλό ποσοστό οργανικών στοιχείων και θερμογόνο δύναμη, λαμβάνοντας υπόψη τη ΒΔΤ 12

Εφαρμόζεται μόνο αν η ανακύκλωση ή επαναχρησιμοποίηση των αποβλήτων και των καταλοίπων από την παραγωγή χαρτοπολτού και χαρτιού με υψηλή περιεκτικότητα σε οργανική ύλη και υψηλή θερμογόνο δύναμη δεν είναι εφικτή

Κάλυψη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και ατμού των διεργασιών παραγωγής όσο το δυνατόν περισσότερο από τη συμπαραγωγή θερμότητας και ηλεκτρισμού (CHP)

Εφαρμόζεται σε όλες τις νέες μονάδες και σε σημαντικές ανακαινίσεις της μονάδας παραγωγής ενέργειας. Η δυνατότητα εφαρμογής σε υφιστάμενες μονάδες ενδέχεται να είναι περιορισμένη λόγω της δομής του εργοστασίου και του διαθέσιμου χώρου

Χρήση πλεονάζουσας θερμότητας για την ξήρανση της βιομάζας και της ιλύος, τη θέρμανση του νερού υδροδότησης του λέβητα και του νερού διεργασιών, τη θέρμανση κτιρίων κ.λπ.

Η δυνατότητα εφαρμογής της τεχνικής αυτής μπορεί να είναι περιορισμένη σε περιπτώσεις όπου οι πηγές θερμότητας και οι τοποθεσίες απέχουν

Χρήση θερμικών συμπιεστών

Εφαρμόζονται τόσο σε νέες όσο και σε υφιστάμενες μονάδες για όλες τις ποιότητες χαρτιού και για μηχανές επίχρισης, εφόσον είναι διαθέσιμος ατμός μέσης πιέσεως

στ

Μόνωση εξαρτημάτων σωληνώσεων ατμού και συμπυκνωμάτων

Εφαρμόζεται γενικά

Χρήση ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων κενού για την αποστράγγιση

Χρήση υψηλής απόδοσης ηλεκτρικών κινητήρων, αντλιών και αναδευτήρων

Χρήση μετατροπέων συχνότητας για ανεμιστήρες, συμπιεστές και αντλίες

Αντιστοίχιση των επιπέδων πίεσης ατμού με τις πραγματικές ανάγκες πίεσης

Περιγραφή

Τεχνική (γ):Ταυτόχρονη παραγωγή θερμικής και ηλεκτρικής και/ή μηχανικής ενέργειας στο πλαίσιο μιας ενιαίας διεργασίας, που αναφέρεται ως μονάδα συμπαραγωγής θερμότητας και ηλεκτρισμού (CHP). Οι μονάδες CHP στη βιομηχανία χαρτοπολτού χρησιμοποιούν κατά κανόνα ατμοστρόβιλους και/ή αεριοστρόβιλους. Η οικονομική βιωσιμότητα (εφικτή εξοικονόμηση και χρόνος ενεργειακής απόσβεσης) θα εξαρτηθούν κυρίως από το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίμων.

1.1.5. Εκπομπές οσμών

Αναφορικά με τις εκπομπές των δύσοσμων αερίων που περιέχουν θείο από εργοστάσια παραγωγής χαρτοπολτού kraft και χαρτοπολτού με θειώδη, βλέπε την ειδική κατά διεργασία ΒΔΤ που περιλαμβάνεται στα σημεία 1.2.2 και 1.3.2.

BAT 7.

Για την πρόληψη και τον περιορισμό των εκπομπών δύσοσμων ενώσεων που προέρχονται από το σύστημα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική
I. Εφαρμόζεται για οσμές που σχετίζονται με τα κλειστά συστήματα υδροδότησης
α	Σχεδιασμός διεργασιών χαρτοποιίας, αποθεμάτων και των δεξαμενών αποθήκευσης νερού, σωληνώσεων και κιβωτίων, κατά τρόπο ώστε να αποφεύγονται οι παρατεταμένοι χρόνοι κατακράτησης, οι νεκρές ζώνες ή οι περιοχές με περιορισμένη ανάμειξη σε κυκλώματα νερού και τις σχετικές μονάδες, προκειμένου να αποφευχθούν οι ανεξέλεγκτες συσσωρεύσεις και η σήψη και η αποσύνθεση των οργανικών και βιολογικών ουσιών.
β	Χρήση βιοκτόνων, πρόσθετων διασποράς ή οξειδωτικών (π.χ. καταλυτική απολύμανση με υπεροξείδιο του υδρογόνου) για τον έλεγχο των οσμών και της ανάπτυξης αποσυντιθέμενων βακτηρίων.
γ	Εγκατάσταση εσωτερικών διεργασιών επεξεργασίας («νεφρών») για τη μείωση των συγκεντρώσεων οργανικών ουσιών και, κατά συνέπεια, των ενδεχόμενων προβλημάτων δυσοσμίας στο σύστημα λευκών νερών.
II. Εφαρμόζεται για τις οσμές που σχετίζονται με την επεξεργασία υγρών αποβλήτων και την επεξεργασία ιλύος, προκειμένου να αποφεύγονται συνθήκες κατά τις οποίες τα υγρά απόβλητα ή η ιλύς καθίστανται αναερόβια
α	Εφαρμογή κλειστών συστημάτων αποχέτευσης με ελεγχόμενες εισόδους εξαερισμού, με χρήση χημικών ουσιών σε ορισμένες περιπτώσεις για τη μείωση του σχηματισμού και την οξείδωση του υδρόθειου στα συστήματα αποχέτευσης.
β	Αποφυγή υπεραερισμού στις δεξαμενές εξισορρόπησης, αλλά διατήρηση επαρκούς ανάμειξης.
γ	Διασφάλιση επαρκούς ικανότητας αερισμού και ιδιοτήτων ανάμειξης στις δεξαμενές αερισμού· τακτικοί επανέλεγχοι του συστήματος αερισμού.
δ	Διασφάλιση καλής λειτουργίας του δευτεροβάθμιου διαυγαστήρα συλλογής ιλύος και της αντλίας της λάσπης επιστροφής.
ε	Περιορισμός του χρόνου κατακράτησης της ιλύος σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης ιλύος με τη συνεχή αποστολή της ιλύος στις μονάδες αφυδάτωσης.
στ	Αποφυγή αποθήκευσης των υγρών αποβλήτων στις λεκάνες υπερχείλισης για μεγαλύτερο διάστημα από ό,τι είναι αναγκαίο· διατήρηση των δεξαμενών υπερχείλισης κενών.
ζ	Αν χρησιμοποιούνται ξηραντήρια ιλύος, επεξεργασία των αερίων αεραγωγών του θερμικού ξηραντήρα ιλύος με βούρτσισμα και/ή βιοδιήθηση (όπως φίλτρα λιπάσματος).
η	Αποφυγή πύργων αερόψυξης για μη επεξεργασμένα υγρά απόβλητα με εφαρμογή των πλακοειδών εναλλακτών θερμότητας.

1.1.6. Παρακολούθηση των παραμέτρων των βασικών διεργασιών και των εκπομπών στο νερό και στον αέρα

BAT 8.

Η ΒΔΤ συνίσταται στην παρακολούθηση των παραμέτρων των βασικών διεργασιών σύμφωνα με τον πίνακα που παρατίθεται παρακάτω.

I. Παρακολούθηση των παραμέτρων των βασικών διεργασιών που σχετίζονται με εκπομπές στον αέρα
Παράμετρος	Συχνότητα παρακολούθησης
Πίεση, θερμοκρασία, οξυγόνο, CO και περιεκτικότητα σε υδρατμούς στα απαέρια για διεργασίες καύσης	Συνεχής
II. Παρακολούθηση των παραμέτρων των βασικών διεργασιών που σχετίζονται με εκπομπές στα ύδατα
Παράμετρος	Συχνότητα παρακολούθησης
Ροή νερού, θερμοκρασία και pH	Συνεχής
Περιεκτικότητα Ρ και Ν σε βιομάζα, δείκτης όγκου ιλύος, πλεονάζουσα αμμωνία και ορθοφωσφορικά ιόντα στα υγρά απόβλητα, και μικροσκοπικοί έλεγχοι της βιομάζας	Περιοδική
Ροή όγκου και περιεκτικότητα CH4 στο βιοαέριο που παράγεται με αναερόβια επεξεργασία υγρών αποβλήτων	Συνεχής
Περιεκτικότητα H2S και CO2 στο βιοαέριο που παράγεται με αναερόβια επεξεργασία υγρών αποβλήτων	Περιοδική

BAT 9.

Η ΒΔΤ συνίσταται στη διενέργεια παρακολούθησης και μέτρησης των εκπομπών στην ατμόσφαιρα, όπως αναφέρεται παρακάτω, σε τακτική βάση, με τη συχνότητα που προβλέπεται και σύμφωνα με τα πρότυπα ΕΝ. Εάν δεν υπάρχουν πρότυπα EN, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση των προτύπων ISO ή εθνικών ή άλλων διεθνών προτύπων που εξασφαλίζουν την παροχή δεδομένων ισοδύναμης επιστημονικής ποιότητας.

	Παράμετρος	Συχνότητα παρακολούθησης	Πηγή εκπομπών	Παρακολούθηση που σχετίζεται με
α	NOx και SO2	Συνεχής	Λέβητας ανάκτησης	ΒΔΤ 21 ΒΔΤ 22 ΒΔΤ 36 ΒΔΤ 37
		Περιοδική ή συνεχής	Ασβεστοκάμινος	ΒΔΤ 24 ΒΔΤ 26
		Περιοδική ή συνεχής	Αποκλειστικός καυστήρας TRS	ΒΔΤ 28 ΒΔΤ 29
β	Σκόνη	Περιοδική ή συνεχής	Λέβητας ανάκτησης (kraft) και ασβεστοκάμινος	ΒΔΤ 23 ΒΔΤ 27
β	Σκόνη	Περιοδική	Λέβητας ανάκτησης (θειώδη)	ΒΔΤ 37
γ	TRS (συμπεριλ. H2S)	Συνεχής	Λέβητας ανάκτησης	ΒΔΤ 21
		Περιοδική ή συνεχής	Ασβεστοκάμινος και αποκλειστικός καυστήρας TRS	ΒΔΤ 24 ΒΔΤ 25 ΒΔΤ 28
		Περιοδική	Διάχυτες εκπομπές από διάφορες πηγές (π.χ. τη γραμμή ινών, δεξαμενές, σιλό τεμαχιδίων κ.λπ.) και υπολειμματικά ασθενή αέρια	ΒΔΤ 11 ΒΔΤ 20
δ	NH3	Περιοδική	Λέβητας ανάκτησης εξοπλισμένος με SNCR	ΒΔΤ 36

BAT 10.

Η ΒΔΤ συνίσταται στη διενέργεια παρακολούθησης των εκπομπών στο νερό, όπως αναφέρεται παρακάτω, με τη συχνότητα που προβλέπεται και σύμφωνα με τα πρότυπα ΕΝ. Εάν δεν υπάρχουν πρότυπα EN, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση των προτύπων ISO ή εθνικών ή άλλων διεθνών προτύπων που εξασφαλίζουν την παροχή δεδομένων ισοδύναμης επιστημονικής ποιότητας.

	Παράμετρος	Συχνότητα παρακολούθησης	Παρακολούθηση που σχετίζεται με
α	Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD) ή Συνολικός οργανικός άνθρακας (TOC) (2)	Καθημερινά (3) (4)	ΒΔΤ 19 ΒΔΤ 33 ΒΔΤ 40 ΒΔΤ 45 ΒΔΤ 50
β	BOD5 ή BOD7	Εβδομαδιαία (μια φορά την εβδομάδα)
γ	Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	Καθημερινά (3) (4)
δ	Ολικό άζωτο	Εβδομαδιαία (μια φορά την εβδομάδα) (3)
ε	Ολικός φωσφόρος	Εβδομαδιαία (μια φορά την εβδομάδα) (3)
στ	EDTA, DTPA (5)	Μηνιαία (μία φορά τον μήνα)
ζ	AOX (σύμφωνα με το EN ISO 9562:2004) (6)	Μηνιαία (μία φορά τον μήνα)	ΒΔΤ 19: kraft, λευκασμένα
ζ	AOX (σύμφωνα με το EN ISO 9562:2004) (6)	Μία φορά κάθε δύο μήνες	ΒΔΤ 33: εκτός των εργοστασίων TCF και NSSC ΒΔΤ 40: εκτός των εργοστασίων CTMP και CMP ΒΔΤ 45 ΒΔΤ 50
η	Σχετικά μέταλλα (π.χ. Zn, Cu, Cd, Pb, Ni)	Μία φορά τον χρόνο

BAT 11.

Η ΒΔΤ συνίσταται στην τακτική παρακολούθηση και εκτίμηση των διάχυτων εκπομπών συνολικού ανηγμένου θείου από σχετικές πηγές.

Περιγραφή

Η αξιολόγηση των διάχυτων εκπομπών συνολικού ανηγμένου θείου μπορεί να γίνεται με περιοδική μέτρηση και εκτίμηση των διάχυτων εκπομπών που εκλύονται από διαφορετικές πηγές (π.χ. γραμμή ινών, δεξαμενές, σιλό τεμαχιδίων κ.λπ.) μέσω άμεσων μετρήσεων.

1.1.7. Διαχείριση αποβλήτων

BAT 12.

Για τη μείωση των ποσοτήτων των αποβλήτων που αποστέλλονται για απόρριψη, η ΒΔΤ συνίσταται στην εφαρμογή ενός συστήματος εκτίμησης και διαχείρισης των αποβλήτων (συμπεριλαμβανομένων των απογραφών αποβλήτων), ώστε να διευκολύνεται η επαναχρησιμοποίηση των αποβλήτων ή, ελλείψει αυτής, η ανακύκλωσή τους ή, ελλείψει αυτής, η «άλλου είδους ανάκτηση», συμπεριλαμβανομένου ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Χωριστή συλλογή των διαφόρων κατηγοριών αποβλήτων (συμπεριλαμβανομένου του διαχωρισμού και της ταξινόμησης των επικίνδυνων αποβλήτων)	Βλέπε σημείο 1.7.3	Εφαρμόζεται γενικά
β	Συγχώνευση των κατάλληλων κατηγοριών καταλοίπων για την επίτευξη μειγμάτων που μπορούν να αξιοποιηθούν καλύτερα		Εφαρμόζεται γενικά
γ	Προεπεξεργασία των καταλοίπων των διεργασιών πριν από την επαναχρησιμοποίηση ή την ανακύκλωση		Εφαρμόζεται γενικά
δ	Ανάκτηση υλικών και ανακύκλωση των καταλοίπων των διεργασιών στον χώρο της εγκατάστασης		Εφαρμόζεται γενικά
ε	Ανάκτηση ενέργειας εντός ή εκτός των εγκαταστάσεων από απόβλητα με υψηλό ποσοστό οργανικών στοιχείων		Για χρήση εκτός των εγκαταστάσεων, η δυνατότητα εφαρμογής εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα τρίτου μέρους
στ	Χρήση εξωτερικών υλικών		Ανάλογα με τη διαθεσιμότητα τρίτου μέρους
ζ	Προεπεξεργασία των αποβλήτων πριν από τη διάθεσή τους		Εφαρμόζεται γενικά

1.1.8. Εκπομπές στα ύδατα

Περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με την επεξεργασία υγρών αποβλήτων στα εργοστάσια παραγωγής χαρτιού και χαρτοπολτού καθώς και τα ειδικά για τη διεργασία ΒΔΤ-AEL παρατίθενται στα σημεία 1.2 έως 1.6.

BAT 13.

Για τη μείωση των εκπομπών θρεπτικών ουσιών (αζώτου και φωσφόρου) σε υδάτινους αποδέκτες, η ΒΔΤ συνίσταται στην υποκατάσταση των χημικών προσθέτων με υψηλή περιεκτικότητα σε άζωτο και φωσφόρο από πρόσθετα χαμηλής περιεκτικότητας σε άζωτο και φωσφόρο.

Εφαρμογή

Εφαρμόζεται εάν το άζωτο στα χημικά πρόσθετα δεν είναι βιοδιαθέσιμο (δηλαδή, δεν μπορεί να χρησιμεύσει ως θρεπτικό συστατικό στη βιολογική επεξεργασία) ή εάν το ισοζύγιο θρεπτικών ουσιών είναι πλεονασματικό.

BAT 14.

Για τη μείωση των εκπομπών ρυπαντών σε υδάτινους αποδέκτες, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση όλων των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή
α	Πρωτογενής (φυσικοχημική) επεξεργασία	Βλέπε σημείο 1.7.2.2
β	Δευτερογενής (βιολογική) επεξεργασία (7)	Βλέπε σημείο 1.7.2.2

BAT 15.

Όταν χρειάζεται περαιτέρω απομάκρυνση των οργανικών ουσιών, αζώτου ή φωσφόρου, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση τριτογενούς επεξεργασίας όπως περιγράφεται στο σημείο 1.7.2.2.

BAT 16.

Για τη μείωση των εκπομπών ρυπαντών σε υδάτινους αποδέκτες από μονάδες επεξεργασίας βιολογικών υγρών αποβλήτων, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση όλων των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική
α	Ορθός σχεδιασμός και λειτουργία του σταθμού βιολογικής επεξεργασίας
β	Τακτικός έλεγχος της ενεργούς βιομάζας
γ	Προσαρμογή του εφοδιασμού θρεπτικών ουσιών (αζώτου και φωσφόρου) προς την πραγματική ανάγκη της ενεργούς βιομάζας

1.1.9. Εκπομπές θορύβου

BAT 17.

Για τον περιορισμό των εκπομπών θορύβου από την κατασκευή χαρτοπολτού και χαρτιού, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

Τεχνική

Περιγραφή

Εφαρμογή

Πρόγραμμα μείωσης του θορύβου

Ένα πρόγραμμα για τη μείωση του θορύβου περιλαμβάνει τον εντοπισμό των πηγών και των πληττόμενων περιοχών, υπολογισμούς και μετρήσεις των επιπέδων θορύβου για να ταξινομηθούν οι πηγές σύμφωνα με τα επίπεδα θορύβου, και προσδιορισμό του πλέον αποδοτικού οικονομικά συνδυασμού τεχνικών, καθώς και την εφαρμογή και την παρακολούθησή τους.

Εφαρμόζεται γενικά.

Στρατηγικός σχεδιασμός της θέσης του εξοπλισμού, των μονάδων και των κτιρίων

Τα επίπεδα θορύβου μπορούν να περιοριστούν με την αύξηση της απόστασης μεταξύ του πομπού και του δέκτη και με τη χρήση κτιρίων ως ηχοπετασμάτων.

Εφαρμόζεται γενικά στις νέες μονάδες. Στην περίπτωση υφιστάμενων μονάδων, η μετεγκατάσταση του εξοπλισμού και των μονάδων παραγωγής μπορεί να περιορίζεται από την έλλειψη χώρου ή από υπερβολικό κόστος.

Τεχνικές λειτουργίας και διαχείρισης σε κτίρια που περιέχουν θορυβώδη εξοπλισμό

Αυτό περιλαμβάνει:

—	βελτιωμένη επιθεώρηση και συντήρηση του εξοπλισμού για την πρόληψη των αστοχιών

—	κλείσιμο θυρών και παραθύρων στεγασμένων χώρων

—	λειτουργία του εξοπλισμού από έμπειρο προσωπικό

—	αποφυγή των θορυβωδών δραστηριοτήτων κατά τη διάρκεια της νύχτας

—	προβλέψεις για έλεγχο του θορύβου κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησης

Εφαρμόζεται γενικά.

Περίκλειση του θορυβώδους εξοπλισμού και μονάδων

Περίκλειση του θορυβώδους εξοπλισμού, όπως του εξοπλισμού χειρισμού της ξυλείας, οι υδραυλικές μονάδες, και οι συμπιεστές σε χωριστές δομές, όπως κτίρια ή ηχομονωμένα κυτία, όπου η εσωτερική-εξωτερική επένδυση αποτελείται από υλικό που απορροφά τους κραδασμούς.

Χρήση εξοπλισμού χαμηλού θορύβου και υποβιβαστών θορύβου σε εξοπλισμό και αγωγούς.

στ

Μόνωση κατά των δονήσεων

Μόνωση κατά των δονήσεων σε μηχανήματα και διάταξη αποσύζευξης των πηγών θορύβου και των πιθανώς συντονιζόμενων εξαρτημάτων.

Ηχομόνωση κτιρίων

Αυτό περιλαμβάνει ενδεχομένως τη χρήση:

—	ηχοαπορροφητικών υλικών σε τοίχους και οροφές

—	ηχομονωτικών θυρών

—	διπλών υαλοπινάκων

Μείωση θορύβου

Η μετάδοση του θορύβου μπορεί να μειωθεί με την παρεμβολή φραγμών μεταξύ εγκαταστάσεων εκπομπής και λήψης. Οι κατάλληλοι φραγμοί περιλαμβάνουν τοίχους προστασίας, αναχώματα και κτίρια. Οι κατάλληλες τεχνικές μείωσης θορύβου περιλαμβάνουν την εγκατάσταση σιγαστήρων και εξασθενητών σε θορυβώδη εξοπλισμό, όπως για τις εκλύσεις ατμού και τις αναβλύσεις ξηραντήρα.

Εφαρμόζεται γενικά στις νέες μονάδες. Στην περίπτωση υφιστάμενων μονάδων, η ενσωμάτωση εμποδίων μπορεί να περιορίζεται από την έλλειψη χώρου.

Χρήση μεγαλύτερων μηχανών χειρισμού ξυλείας για τη μείωση των χρόνων ανυψώσεως και μεταφοράς και του θορύβου που προκαλείται από την πτώση των κορμών στους σωρούς των κορμών ή στο τραπέζι τροφοδοσίας.

Εφαρμόζεται γενικά.

Βελτιωμένοι τρόποι εργασίας, π.χ. άφεση κορμών από χαμηλότερο ύψος πάνω στους σωρούς των κορμών ή το τραπέζι τροφοδοσίας· άμεση ενημέρωση σχετικά με το επίπεδο του θορύβου για τους εργαζομένους.

1.1.10. Παροπλισμός

BAT 18.

Για την πρόληψη των κινδύνων ρύπανσης κατά τον παροπλισμό μιας μονάδας, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση των γενικών τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική
α	Εξασφάλιση ότι οι υπόγειες δεξαμενές και σωληνώσεις είτε αποφεύγονται κατά τη φάση του σχεδιασμού είτε ότι η θέση τους είναι γνωστή και τεκμηριωμένη.
β	Σύνταξη οδηγιών για την εκκένωση του εξοπλισμού διεργασίας, των δοχείων και των σωληνώσεων.
γ	Εξασφάλιση ενός καθαρού κλεισίματος όταν κλείνει η εγκατάσταση, π.χ. για τον καθαρισμό και την αποκατάσταση της εγκατάστασης. Οι φυσικές λειτουργίες του εδάφους θα πρέπει να διασφαλίζονται, εάν είναι εφικτό.
δ	Χρήση προγράμματος παρακολούθησης, ιδίως σε σχέση με τα υπόγεια ύδατα, για τον εντοπισμό των πιθανών μελλοντικών επιπτώσεων στην εγκατάσταση ή στις γειτονικές περιοχές.
ε	Ανάπτυξη και διατήρηση ενός προγράμματος κλεισίματος της εγκατάστασης ή παύσης των λειτουργιών με βάση μια ανάλυση κινδύνου, η οποία θα περιλαμβάνει μια διαφανή οργάνωση των εργασιών κλεισίματος, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές τοπικές ιδιαίτερες συνθήκες.

1.2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΔΤ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΤΟΠΟΙΗΣΗΣ KRAFT

Για τα ολοκληρωμένα εργοστάσια χαρτοπολτού και χαρτιού kraft ισχύουν τα ειδικά κατά διεργασία συμπεράσματα ΒΔΤ για τη χαρτοποιία που περιλαμβάνονται στο σημείο 1.6, επιπλέον των συμπερασμάτων ΒΔΤ του παρόντος σημείου.

1.2.1. Υγρά απόβλητα και εκπομπές στο νερό

BAT 19.

Για τη μείωση των εκπομπών ρυπαντών σε υδάτινους αποδέκτες από όλο το εργοστάσιο, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση λεύκανσης χωρίς καθόλου χλώριο (TCF) ή με τη σύγχρονη μέθοδο ECF (βλέπε περιγραφή στο σημείο 1.7.2.1) και ενός κατάλληλου συνδυασμού τεχνικών που περιγράφονται στα σημεία ΒΔΤ 13, ΒΔΤ 14, ΒΔΤ 15 και ΒΔΤ 16 και των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Τροποποιημένη χώνευση πριν από τη λεύκανση	Βλέπε σημείο 1.7.2.1	Εφαρμόζεται γενικά
β	Απολιγνινοποίηση οξυγόνου πριν από τη λεύκανση
γ	Κλειστή κοσκίνιση αλεύκαστης χαρτομάζας και αποτελεσματικό πλύσιμο αλεύκαστης χαρτομάζας
δ	Μερική ανακύκλωση νερού διεργασίας στη μονάδα λεύκανσης		Η ανακύκλωση νερού μπορεί να είναι περιορισμένη λόγω δημιουργίας σημείων σκλήρυνσης στη λεύκανση
ε	Αποτελεσματική παρακολούθηση διαρροών και περιορισμός αυτών με κατάλληλο σύστημα ανάκτησης		Εφαρμόζεται γενικά
στ	Διατήρηση επαρκούς ικανότητας στον λέβητα εξάτμισης και ανάκτησης του μαύρου υγρού πολτοποίησης για την αντιμετώπιση των φορτίων αιχμής		Εφαρμόζεται γενικά
ζ	Έκπλυση των ρυπασμένων (δύσοσμων) συμπυκνωμάτων και επαναχρησιμοποίηση των συμπυκνωμάτων στη διεργασία		Εφαρμόζεται γενικά

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 1 και πίνακα 2. Αυτά τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ δεν εφαρμόζονται σε εργοστάσια παραγωγής χημικού πολτού καθαρής κυτταρίνης kraft.

Η ροή αναφοράς υγρών αποβλήτων για εργοστάσια kraft καθορίζεται στο σημείο ΒΔΤ 5.

Πίνακας 1

Τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για την άμεση απόρριψη υγρών αποβλήτων στους υδάτινους αποδέκτες από εργοστάσιο λευκασμένου χαρτοπολτού kraft

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος kg/ADt (8)
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	7 – 20
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,3 – 1,5
Ολικό άζωτο	0,05 – 0,25 (9)
Ολικός φωσφόρος	0,01 – 0,03 (9) Ευκάλυπτος: 0,02 – 0,11 kg/ADt (10)
Προσροφήσιμα αλογόνα οργανικώς δεσμευμένα (AOX) (11) (12)	0 – 0,2

Πίνακας 2

Τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για την άμεση απόρριψη υγρών αποβλήτων στους υδάτινους αποδέκτες από εργοστάσιο μη λευκασμένου χαρτοπολτού kraft

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος kg/ADt (13)
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	2,5 — 8
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,3 — 1,0
Ολικό άζωτο	0,1 — 0,2 (14)
Ολικός φωσφόρος	0,01 — 0,02 (14)

Η συγκέντρωση BOD στα επεξεργασμένα υγρά απόβλητα αναμένεται να είναι χαμηλή (περίπου 25 mg/l ως σύνθετο δείγμα 24 ωρών).

1.2.2. Εκπομπές στον ατμοσφαιρικό αέρα

1.2.2.1. Μείωση των εκπομπών στα ισχυρά και τα ασθενή δύσοσμα αέρια

BAT 20.

Για τη μείωση των εκπομπών οσμών και των εκπομπών συνολικού ανηγμένου θείου που οφείλονται σε ισχυρά και ασθενή δύσοσμα αέρια, η ΒΔΤ συνίσταται στην πρόληψη των διάχυτων εκπομπών με τη συλλογή όλων των διεργασιακών απαερίων που περιέχουν θείο, συμπεριλαμβανομένων όλων των αεραγωγών με θειούχες εκπομπές, με την εφαρμογή όλων των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

Τεχνική

Περιγραφή

Συστήματα συλλογής ισχυρών και ασθενών δύσοσμων αερίων, που περιλαμβάνουν τα ακόλουθα στοιχεία:

—	καλύμματα, σάγματα αναρρόφησης, αγωγούς και σύστημα απαγωγής με επαρκή ικανότητα

—	σύστημα συνεχούς ανίχνευσης διαρροής

—	μέτρα και εξοπλισμός ασφάλειας

Αποτέφρωση ισχυρών και ασθενών μη συμπυκνώσιμων αερίων

Η αποτέφρωση μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη χρήση:

—	λέβητα ανάκτησης

—	ασβεστοκαμίνου (15)

—	ειδικού καυστήρα TRS εξοπλισμένου με πλυντρίδες για απομάκρυνση των SOx ή

—	λέβητα ισχύος (16)

Για την εξασφάλιση της συνεχούς διαθεσιμότητας αποτέφρωσης για ισχυρά αέρια με έντονη οσμή, εγκαθίστανται εφεδρικά συστήματα. Οι ασβεστοκάμινοι μπορούν να χρησιμεύσουν ως εφεδρικά συστήματα για τους λέβητες ανάκτησης· στον περαιτέρω εφεδρικό εξοπλισμό περιλαμβάνονται πυρσοί καύσης και προσυναρμολογημένος λέβητας

Καταγραφή μη διαθεσιμότητας του συστήματος αποτέφρωσης και τυχόν εκπομπών ως αποτέλεσμα αυτής (17)

Εφαρμογή

Εφαρμόζεται γενικά σε νέες μονάδες και σε σημαντικές ανακαινίσεις υφιστάμενων μονάδων. Η εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού μπορεί να είναι δύσκολη για τις υφιστάμενες μονάδες λόγω περιορισμών στη διάταξη και στον χώρο. Η δυνατότητα εφαρμογής της αποτέφρωσης μπορεί να περιοριστεί για λόγους ασφάλειας και στην περίπτωση αυτή θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν υγρές πλυντρίδες.

Τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ του συνολικού ανηγμένου θείου (TRS) στα εκπεμπόμενα υπολειμματικά ασθενή αέρια είναι 0,05 — 0,2 kg S/ADt.

1.2.2.2. Μείωση των εκπομπών από λέβητα ανάκτησης

Εκπομπές SO2 και TRS

BAT 21.

Για τον περιορισμό των εκπομπών SO2 και TRS από λέβητα ανάκτησης, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή
α	Αύξηση της περιεκτικότητας σε ξηρά στερεά (DS) του μαύρου υγρού πολτοποίησης	Το μαύρο υγρό πολτοποίησης μπορεί να συμπυκνώνεται μέσω μιας διαδικασίας εξάτμισης πριν την καύση
β	Βελτιστοποίηση της έψησης	Οι συνθήκες έψησης μπορούν να βελτιωθούν π.χ. μέσω καλής ανάμειξης αέρα και καυσίμου, έλεγχο φορτίου καμίνου κ.λπ.
γ	Υγρός καθαρισμός με πλυντρίδα	Βλέπε σημείο 1.7.1.3

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 3.

Πίνακας 3

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές SO2 και TRS από λέβητα ανάκτησης

Παράμετρος		Ημερήσιος μέσος όρος (18) (19) mg/Nm3 σε 6 % O2	Ετήσιος μέσος όρος (18) mg/Nm3 σε 6 % O2	Ετήσιος μέσος όρος (18) kg S/ADt
SO2	DS < 75 %	10 – 70	5 – 50	—
SO2	DS 75 – 83 % (20)	10 – 50	5 – 25	—
Συνολικό ανηγμένο θείο (TRS)		1 – 10 (21)	1 – 5	—
Αέριο S (TRS-S + SO2-S)	DS < 75 %	—	—	0,03 – 0,17
Αέριο S (TRS-S + SO2-S)	DS 75 – 83 % (20)	—	—	0,03 – 0,13

Εκπομπές NOx

BAT 22.

Για τη μείωση των εκπομπών NOx από λέβητα ανάκτησης, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός βελτιστοποιημένου συστήματος έψησης, συμπεριλαμβανομένων όλων των στοιχείων που αναφέρονται παρακάτω.

	Τεχνική
α	Ηλεκτρονικός έλεγχος καύσης
β	Καλή ανάμειξη καυσίμου και αέρα
γ	Πολυβάθμια συστήματα τροφοδοσίας αέρα, π.χ. με χρήση διαφόρων στομίων και θυρίδων εισαγωγής αέρα

Εφαρμογή

Η τεχνική (γ) εφαρμόζεται σε νέους λέβητες ανάκτησης και σε περίπτωση μεγάλης ανακαίνισης λεβήτων ανάκτησης, διότι η τεχνική αυτή απαιτεί σημαντικές αλλαγές στα συστήματα τροφοδοσίας και στην κάμινο.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 4.

Πίνακας 4

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές NOx από λέβητα ανάκτησης

Παράμετρος		Ετήσιος μέσος όρος (22) mg/Nm3 σε 6 % O2	Ετήσιος μέσος όρος (22) kg NOx/ADt
NOx	Μαλακή ξυλεία	120 – 200 (23)	DS < 75 %: 0,8 – 1,4 DS 75 – 83 % (24): 1,0 – 1,6
NOx	Σκληρή ξυλεία	120 – 200 (23)	DS < 75 %: 0,8 – 1,4 DS 75 – 83 % (24): 1,0 – 1,7

Εκπομπές σκόνης

BAT 23.

Για τη μείωση των εκπομπών σκόνης από λέβητα ανάκτησης, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ηλεκτροστατικού διαχωριστή (ESP) ή ενός συνδυασμού ESP και υγρού καθαρισμού με πλυντρίδα.

Περιγραφή

Βλέπε σημείο 1.7.1.1.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 5.

Πίνακας 5

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές σκόνης από λέβητα ανάκτησης

Παράμετρος

Σύστημα μείωσης της σκόνης

Ετήσιος μέσος όρος

mg/Nm3 σε 6 % O2

Ετήσιος μέσος όρος

kg σκόνης/ADt

Σκόνη

Καινούριο ή με σημαντική ανακαίνιση

10 – 25

0,02 – 0,20

Υφιστάμενο

10 – 40 (25)

0,02 – 0,3 (25)

1.2.2.3. Μείωση των εκπομπών από ασβεστοκάμινο

Εκπομπές SO2

BAT 24.

Για τον περιορισμό των εκπομπών SO2 από ασβεστοκάμινο, η ΒΔΤ συνίσταται στην εφαρμογή μίας εκ των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω ή συνδυασμού αυτών.

	Τεχνική	Περιγραφή
α	Επιλογή καυσίμου/καύσιμο με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο	Βλέπε σημείο 1.7.1.3
β	Περιορισμός της καύσης θειούχων δύσοσμων ισχυρών αερίων στην ασβεστοκάμινο
γ	Έλεγχος της περιεκτικότητας σε Na2S στην τροφοδοσία της ιλύος ασβέστου
δ	Αλκαλική πλυντρίδα

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 6.

Πίνακας 6

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές SO2 και θείου από ασβεστοκάμινο

Παράμετρος (26)	Ετήσιος μέσος όρος mg SO2/Nm3 σε 6 % O2	Ετήσιος μέσος όρος kg S/ADt
SO2 όταν τα ισχυρά αέρια δεν καίγονται στην ασβεστοκάμινο	5 — 70	—
SO2 όταν τα ισχυρά αέρια καίγονται στην ασβεστοκάμινο	55 — 120	—
Αέριο S (TRS-S + SO2-S) όταν τα ισχυρά αέρια δεν καίγονται στην ασβεστοκάμινο	—	0,005 — 0,07
Αέριο S (TRS-S + SO2-S) όταν τα ισχυρά αέρια καίγονται στην ασβεστοκάμινο	—	0,055 — 0,12

Εκπομπές TRS

BAT 25.

Για τον περιορισμό των εκπομπών TRS από ασβεστοκάμινο, η ΒΔΤ συνίσταται στην εφαρμογή μίας εκ των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω ή συνδυασμού αυτών.

	Τεχνική	Περιγραφή
α	Έλεγχος της περίσσειας οξυγόνου	Βλέπε σημείο 1.7.1.3
β	Έλεγχος της περιεκτικότητας σε Na2S στην τροφοδοσία της ιλύος ασβέστου	Βλέπε σημείο 1.7.1.3
γ	Συνδυασμός ESP και αλκαλικής πλυντρίδας	Βλέπε σημείο 1.7.1.1

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 7.

Πίνακας 7

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές TRS από ασβεστοκάμινο

Παράμετρος

Ετήσιος μέσος όρος

mg S/Nm3 σε 6 % O2

Συνολικό ανηγμένο θείο (TRS)

< 1 – 10 (27)

Εκπομπές NOx

BAT 26.

Για τον περιορισμό των εκπομπών NOx από ασβεστοκάμινο, η ΒΔΤ συνίσταται στην εφαρμογή ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή
α	Βελτιστοποιημένη καύση και έλεγχος καύσης	Βλέπε σημείο 1.7.1.2
β	Καλή ανάμειξη καυσίμου και αέρα
γ	Καυστήρας χαμηλών εκπομπών NOx
δ	Επιλογή καυσίμου/καύσιμο με χαμηλή περιεκτικότητα σε άζωτο

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 8.

Πίνακας 8

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές NOx από ασβεστοκάμινο

Παράμετρος

Ετήσιος μέσος όρος

mg/Nm3 σε 6 % O2

Ετήσιος μέσος όρος

kg NOx/ADt

NOx

Υγρά καύσιμα

100 – 200 (28)

0,1 – 0,2 (28)

Αέρια καύσιμα

100 – 350 (29)

0,1 – 0,3 (29)

Εκπομπές σκόνης

BAT 27.

Για τη μείωση των εκπομπών σκόνης από ασβεστοκάμινο, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ηλεκτροστατικού διαχωριστή (ESP) ή ενός συνδυασμού ESP και υγρού καθαρισμού με πλυντρίδα.

Περιγραφή

Βλέπε σημείο 1.7.1.1.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 9.

Πίνακας 9

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές σκόνης από ασβεστοκάμινο

Παράμετρος

Σύστημα μείωσης της σκόνης

Ετήσιος μέσος όρος

mg/Nm3 σε 6 % O2

Ετήσιος μέσος όρος

kg σκόνης/ADt

Σκόνη

Καινούριο ή με σημαντικές ανακαινίσεις

10 – 25

0,005 – 0,02

Υφιστάμενο

10 – 30 (30)

0,005 – 0,03 (30)

1.2.2.4. Μείωση των εκπομπών από έναν καυστήρα για ισχυρά και δύσοσμα αέρια (ειδικός καυστήρας TRS)

BAT 28.

Για τη μείωση των εκπομπών SO2 από την αποτέφρωση ισχυρών δύσοσμων αερίων σε έναν ειδικό καυστήρα για TRS, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση αλκαλικής πλυντρίδας SO2.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 10.

Πίνακας 10

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για εκπομπές SO2 και TRS από την αποτέφρωση ισχυρών αερίων σε ειδικό καυστήρα TRS

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος mg/Nm3 σε 9 % O2	Ετήσιος μέσος όρος kg S/ADt
SO2	20 – 120	—
TRS	1 – 5
Αέριο S (TRS-S + SO2-S)	—	0,002 – 0,05 (31)

BAT 29.

Για τη μείωση των εκπομπών NOx από την αποτέφρωση ισχυρών δύσοσμων αερίων σε ειδικό καυστήρα TRS, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση μίας εκ των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω ή συνδυασμού αυτών.

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Καυστήρας/βελτιστοποίηση έψησης	Βλέπε σημείο 1.7.1.2	Εφαρμόζεται γενικά.
β	Πολυβάθμια αποτέφρωση	Βλέπε σημείο 1.7.1.2	Εφαρμόζεται γενικά σε νέες μονάδες και σε σημαντικές ανακαινίσεις. Σε υφιστάμενα εργοστάσια εφαρμόζεται μόνον εάν ο χώρος επιτρέπει την εισαγωγή εξοπλισμού.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 11.

Πίνακας 11

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για εκπομπές NOx από την αποτέφρωση ισχυρών αερίων σε ειδικό καυστήρα TRS

Παράμετρος

Ετήσιος μέσος όρος

mg/Nm3 σε 9 % O2

Ετήσιος μέσος όρος

kg NOx/ADt

NOx

50 – 400 (32)

0,01 – 0,1 (32)

1.2.3. Παραγωγή αποβλήτων

BAT 30.

Για την πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων και την ελαχιστοποίηση της ποσότητας των στερεών αποβλήτων προς διάθεση, η ΒΔΤ συνίσταται στην ανακύκλωση σκόνης από τους ηλεκτροστατικούς διαχωριστές του λέβητα ανάκτησης μαύρου υγρού πολτοποίησης στη διεργασία.

Εφαρμογή

Η επανακυκλοφορία της σκόνης μπορεί να περιορίζεται λόγω στοιχείων στη σκόνη που δεν σχετίζονται με τη διεργασία.

1.2.4. Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

BAT 31.

Για τη μείωση της κατανάλωσης θερμικής ενέργειας (ατμού), τη μεγιστοποίηση του οφέλους των φορέων ενέργειας που χρησιμοποιούνται και για τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, η ΒΔΤ συνίσταται στην εφαρμογή ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική
α	Υψηλή περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά του φλοιού, με τη χρήση αποτελεσματικών πρεσών ή ξήρανσης
β	Λέβητες υψηλής απόδοσης, π.χ. χαμηλές θερμοκρασίες απαερίων
γ	Αποτελεσματικά δευτερογενή συστήματα θέρμανσης
δ	Κλειστά συστήματα υδροδότησης, συμπεριλαμβανομένης της μονάδας λεύκανσης
ε	Υψηλή συγκέντρωση πολτού (τεχνική μεσαίας ή υψηλής πυκνότητας)
στ	Μονάδα εξάτμισης υψηλής απόδοσης
ζ	Ανάκτηση θερμότητας από δεξαμενές διάλυσης, π.χ. από πλυντρίδες αεραγωγών
η	Ανάκτηση και χρήση των ρευμάτων χαμηλής θερμοκρασίας από υγρά απόβλητα και άλλες πηγές απορριπτόμενης θερμότητας για τη θέρμανση κτιρίων, νερού υδροδότησης του λέβητα και νερού διεργασιών
θ	Κατάλληλη χρήση της δευτερογενούς θερμότητας και των δευτερογενών συμπυκνωμάτων
ι	Παρακολούθηση και έλεγχος των διεργασιών με χρήση προηγμένων συστημάτων ελέγχου
ια	Βελτιστοποίηση του ολοκληρωμένου δικτύου εναλλάκτη θερμότητας
ιβ	Ανάκτηση θερμότητας από τα απαέρια από τον λέβητα ανάκτησης μεταξύ του ηλεκτροστατικού διαχωριστή και του ανεμιστήρα
ιγ	Εξασφάλιση όσο το δυνατόν υψηλότερης πυκνότητας πολτού μέσω της κοσκίνισης και του καθαρισμού
ιδ	Χρήση του ελέγχου ταχύτητας των διαφόρων μεγάλων κινητήρων
ιε	Χρήση αποδοτικών αντλιών κενού
ιστ	Σωστή διαστασιολόγηση σωληνώσεων, αντλιών και ανεμιστήρων
ιζ	Βελτιστοποιημένα επίπεδα δεξαμενών

BAT 32.

Για την αύξηση της απόδοσης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η ΒΔΤ συνίσταται στην εφαρμογή ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική
α	Υψηλή περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά του μαύρου υγρού πολτοποίησης (αυξάνει την απόδοση του λέβητα, την παραγωγή ατμού και, ως εκ τούτου, την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος)
β	Λέβητας ανάκτησης υψηλής πίεσης και θερμοκρασίας· σε νέους λέβητες ανάκτησης η πίεση μπορεί να είναι τουλάχιστον 100 bar και η θερμοκρασία 510 °C
γ	Η πίεση ατμού στην έξοδο του στροβίλου αντίθλιψης είναι τόσο χαμηλή όσο είναι τεχνικώς εφικτό
δ	Στρόβιλος συμπύκνωσης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από περίσσεια ατμού
ε	Στρόβιλος υψηλής απόδοσης
στ	Προθέρμανση νερού υδροδότησης σε θερμοκρασία που προσεγγίζει τη θερμοκρασία βρασμού
ζ	Προθέρμανση του αέρα καύσης και των καυσίμων με τα οποία εφοδιάζονται οι λέβητες

1.3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΔΤ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕ ΘΕΙΩΔΗ

Για τα ολοκληρωμένα εργοστάσια παραγωγής χαρτοπολτού και χαρτιού με θειώδη ισχύουν τα ειδικά κατά διεργασία συμπεράσματα ΒΔΤ για τη χαρτοποιία που περιλαμβάνονται στο σημείο 1.6, επιπλέον των ΒΔΤ του παρόντος σημείου.

1.3.1. Υγρά απόβλητα και εκπομπές στα ύδατα

BAT 33.

Για την πρόληψη και τη μείωση των εκπομπών ρυπαντών σε υδάτινους αποδέκτες από όλο το εργοστάσιο, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός κατάλληλου συνδυασμού τεχνικών που περιγράφονται στα σημεία ΒΔΤ 13, ΒΔΤ 14, ΒΔΤ 15 και ΒΔΤ 16 και των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Εκτεταμένη τροποποιημένη χώνευση πριν από τη λεύκανση	Βλέπε σημείο 1.7.2.1	Η δυνατότητα εφαρμογής ενδέχεται να περιορίζεται λόγω απαιτήσεων ποιότητας χαρτοπολτού (όταν απαιτείται υψηλή αντοχή).
β	Απολιγνινοποίηση οξυγόνου πριν από τη λεύκανση.
γ	Κλειστή κοσκίνιση αλεύκαστης χαρτομάζας και αποτελεσματικό πλύσιμο αλεύκαστης χαρτομάζας.		Εφαρμόζεται γενικά.
δ	Εξάτμιση των υγρών αποβλήτων από το θερμό αλκαλικό στάδιο εξαγωγής και αποτέφρωση των συμπυκνωμάτων σε λέβητα σόδας.		Περιορισμένη δυνατότητα εφαρμογής σε εργοστάσια παραγωγής χημικού πολτού καθαρής κυτταρίνης, όταν η πολυβάθμια βιολογική επεξεργασία των υγρών αποβλήτων παρέχει μία ευνοϊκότερη συνολική περιβαλλοντική κατάσταση.
ε	Λεύκανση χωρίς καθόλου χλώριο.		Περιορισμένη δυνατότητα εφαρμογής για εργοστάσια παραγωγής εμπορικού χαρτοπολτού που παράγουν χαρτοπολτό υψηλής φωτεινότητας και για εργοστάσια παραγωγής ειδικού χαρτοπολτού για χημικές εφαρμογές.
στ	Λεύκανση κλειστού βρόχου.		Εφαρμόζεται μόνο στις μονάδες που χρησιμοποιούν την ίδια βάση για χώνευση και ρύθμιση του pH στη λεύκανση.
ζ	Προλεύκανση με βάση το MgO και επανακυκλοφορία των υγρών πλυσίματος από την προλεύκανση στο πλύσιμο της αλεύκαστης χαρτομάζας.		Η δυνατότητα εφαρμογής ενδέχεται να περιορίζεται από παράγοντες όπως η ποιότητα των προϊόντων (π.χ. καθαρότητα, καθαριότητα και φωτεινότητα), ο αριθμός κάππα μετά τη χώνευση, η υδραυλική ικανότητα της εγκατάστασης και η χωρητικότητα των δεξαμενών, των εξατμιστών και των λεβήτων ανάκτησης, καθώς και η δυνατότητα καθαρισμού του εξοπλισμού πλυσίματος.
η	Ρύθμιση του pH των απόνερων χαμηλής πυκνότητας πριν από/μέσα στη μονάδα εξάτμισης.		Εφαρμόζεται γενικά στις μονάδες με βάση το μαγνήσιο. Η πλεονάζουσα ικανότητα στον λέβητα ανάκτησης και στο κύκλωμα τέφρας είναι αναγκαία.
θ	Αναερόβια επεξεργασία των συμπυκνωμάτων από τους εξατμιστές.		Εφαρμόζεται γενικά.
ι	Έκπλυση και ανάκτηση SO2 από τα συμπυκνώματα των εξατμιστών.		Εφαρμόζεται εάν είναι απαραίτητο να προστατευθεί η αναερόβια επεξεργασία υγρών αποβλήτων.
ια	Αποτελεσματική παρακολούθηση διαρροών και περιορισμός αυτών με χημικό και ενεργειακό σύστημα ανάκτησης.		Εφαρμόζεται γενικά.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 12 και πίνακα 13. Αυτά τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ δεν εφαρμόζονται σε εργοστάσια παραγωγής καθαρής κυτταρίνης και για την παραγωγή ειδικού πολτού για χημικές εφαρμογές.

Η ροή αναφοράς υγρών αποβλήτων για εργοστάσια παραγωγής πολτού με θειώδη καθορίζεται στο σημείο ΒΔΤ 5.

Πίνακας 12

Τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για την άμεση απόρριψη υγρών αποβλήτων σε υδάτινους αποδέκτες από ένα εργοστάσιο που παράγει χαρτοπολτό ποιότητας λευκασμένο με θειώδη και διθειώδες μαγνήσιο

Παράμετρος	Χαρτοπολτός ποιότητας, λευκασμένος με θειώδη (33)	Χαρτοπολτός ποιότητας διθειώδους μαγνησίου (33)
	Ετήσιος μέσος όρος kg/ADt (34)	Ετήσιος μέσος όρος kg/ADt
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	10 – 30 (35)	20 – 35
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,4 – 1,5	0,5 – 2,0
Ολικό άζωτο	0,15 – 0,3	0,1 – 0,25
Ολικός φωσφόρος	0,01 – 0,05 (35)	0,01 – 0,07
	Ετήσιος μέσος όρος mg/l
Προσροφήσιμα αλογόνα οργανικώς δεσμευμένα (AOX)	0,5 – 1,5 (36) (37)

Πίνακας 13

Τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για την άμεση απόρριψη υγρών αποβλήτων στους υδάτινους αποδέκτες από εργοστάσιο παραγωγής χαρτοπολτού με θειώδη που παράγει χαρτοπολτό NSSC

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος kg/ADt (38)
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	3,2 – 11
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,5 – 1,3
Ολικό άζωτο	0,1 – 0,2 (39)
Ολικός φωσφόρος	0,01 – 0,02

Η συγκέντρωση BOD στα επεξεργασμένα υγρά απόβλητα αναμένεται να είναι χαμηλή (περίπου 25 mg/l ως σύνθετου δείγματος 24 ωρών).

1.3.2. Εκπομπές στον ατμοσφαιρικό αέρα

BAT 34.

Για την πρόληψη και τη μείωση των εκπομπών SO2, η ΒΔΤ συνίσταται στη συλλογή όλων των εξαιρετικά συμπυκνωμένων ροών αερίων SO2 από την παραγωγή όξινου υγρού, τα χωνευτήρια, τους διαχυτήρες ή τις δεξαμενές εκτόνωσης, και στην ανάκτηση των θειούχων ενώσεων.

BAT 35.

Για την πρόληψη και τη μείωση των διάχυτων θειούχων και δύσοσμων εκπομπών από την πλύση, την κοσκίνιση και τους εξατμιστές, η ΒΔΤ συνίσταται στη συλλογή των ασθενών αυτών αερίων και την εφαρμογή μιας εκ των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Αποτέφρωση σε λέβητα ανάκτησης	Βλέπε σημείο 1.7.1.3	Δεν εφαρμόζεται σε εργοστάσια παραγωγής πολτού με θειώδη με χρήση χώνευσης με βάση το ασβέστιο. Σε αυτά τα εργοστάσια δεν λειτουργεί λέβητας ανάκτησης.
β	Υγρός καθαρισμός με πλυντρίδα	Βλέπε σημείο 1.7.1.3	Εφαρμόζεται γενικά.

BAT 36.

Για τη μείωση των εκπομπών NOx από λέβητα ανάκτησης, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός βελτιστοποιημένου συστήματος έψησης, συμπεριλαμβανομένων μίας εκ των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω ή συνδυασμού αυτών.

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Βελτιστοποίηση του λέβητα ανάκτησης με έλεγχο των συνθηκών έψησης	Βλέπε σημείο 1.7.1.2	Εφαρμόζεται γενικά.
β	Πολυβάθμια έγχυση υγρών αποβλήτων πολτοποίησης		Εφαρμόζεται σε καινούργιους μεγάλους λέβητες ανάκτησης και σημαντικές ανακαινίσεις λεβήτων ανάκτησης.
γ	Εκλεκτική μη καταλυτική αναγωγή (SNCR)		Ο εκ των υστέρων εξοπλισμός των υφιστάμενων λεβήτων ανάκτησης μπορεί να είναι περιορισμένος λόγω των προβλημάτων βαθμοποίησης και των συνακόλουθων αυξημένων απαιτήσεων συντήρησης και καθαρισμού. Για εργοστάσια με βάση το αμμώνιο δεν αναφέρθηκε εφαρμογή· αλλά, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών στα απαέρια, η SNCR αναμένεται να μην έχει επίδραση. Δεν εφαρμόζεται σε εργοστάσια με βάση το νάτριο λόγω του κινδύνου έκρηξης.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 14.

Πίνακας 14

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές NOx και NH3 από λέβητα ανάκτησης

Παράμετρος

Ημερήσιος μέσος όρος

mg/Nm3 σε 5 % O2

Ετήσιος μέσος όρος

mg/Nm3 σε 5 % O2

NOx

100 – 350 (40)

100 – 270 (40)

NH3 (διαφυγή αμμωνίας για την SNCR)

< 5

BAT 37.

Για τη μείωση της σκόνης και των εκπομπών SO2 από λέβητα ανάκτησης, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση μίας εκ των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω και στον περιορισμό «όξινης λειτουργίας» των πλυντρίδων στο ελάχιστο απαιτούμενο για την εξασφάλιση της καλής λειτουργίας τους.

	Τεχνική	Περιγραφή
α	Ηλεκτροστατικός διαχωριστής ή διαχωριστές με σύστημα κυκλώνα με πολυεπίπεδες πλυντρίδες τύπου βεντούρι	Βλέπε σημείο 1.7.1.3
β	Ηλεκτροστατικός διαχωριστής ή διαχωριστές με σύστημα κυκλώνα με πολυεπίπεδες κατάντη πλυντρίδες διπλής εισαγωγής	Βλέπε σημείο 1.7.1.3

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 15.

Πίνακας 15

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τη σκόνη και τις εκπομπές SO2 από λέβητα ανάκτησης

Παράμετρος	Μέσος όρος της περιόδου δειγματοληψίας mg/Nm3 σε 5 % O2
Σκόνη	5 — 20 (41) (42)
	Ημερήσιος μέσος όρος mg/Nm3 σε 5 % O2	Ετήσιος μέσος όρος mg/Nm3 σε 5 % O2
SO2	100 – 300 (43) (44) (45)	50 – 250 (43) (44)

Το επίπεδο περιβαλλοντικών επιδόσεων που συνδέεται με τις ΒΔΤ είναι η διάρκεια όξινης λειτουργίας περίπου 240 ωρών ετησίως για τις πλυντρίδες και λιγότερο από 24 ώρες μηνιαίως για την τελευταία πλυντρίδα μονοσουλφιδίου.

1.3.3. Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

BAT 38.

Για τη μείωση της κατανάλωσης θερμικής ενέργειας (ατμού), τη μεγιστοποίηση του οφέλους των φορέων ενέργειας που χρησιμοποιούνται και για τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική
α	Υψηλή περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά του φλοιού, με τη χρήση αποτελεσματικών πρεσών ή ξήρανσης
β	Λέβητες υψηλής απόδοσης, π.χ. χαμηλές θερμοκρασίες καυσαερίων
γ	Αποτελεσματικό δευτερογενές σύστημα θέρμανσης
δ	Κλειστά συστήματα υδροδότησης, συμπεριλαμβανομένης της μονάδας λεύκανσης
ε	Υψηλή συγκέντρωση πολτού (τεχνικές μεσαίας ή υψηλής πυκνότητας)
στ	Ανάκτηση και χρήση των ρευμάτων χαμηλής θερμοκρασίας από υγρά απόβλητα και άλλες πηγές απορριπτόμενης θερμότητας για τη θέρμανση κτιρίων, νερού υδροδότησης του λέβητα και νερού διεργασιών
ζ	Κατάλληλη χρήση της δευτερογενούς θερμότητας και των δευτερογενών συμπυκνωμάτων
η	Παρακολούθηση και έλεγχος των διεργασιών με χρήση προηγμένων συστημάτων ελέγχου
θ	Βελτιστοποίηση του ολοκληρωμένου δικτύου εναλλάκτη θερμότητας
ι	Εξασφάλιση όσο το δυνατόν υψηλότερης πυκνότητας πολτού μέσω της κοσκίνισης και του καθαρισμού
ια	Βελτιστοποιημένα επίπεδα δεξαμενών

BAT 39.

Για την αύξηση της απόδοσης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική
α	Λέβητας ανάκτησης υψηλής πίεσης και θερμοκρασίας
β	Πίεση ατμού στην έξοδο του στροβίλου αντίθλιψης τόσο πιο χαμηλή όσο είναι τεχνικώς εφικτό
γ	Στρόβιλος συμπύκνωσης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από περίσσεια ατμού
δ	Στρόβιλος υψηλής απόδοσης
ε	Προθέρμανση νερού υδροδότησης σε θερμοκρασία που προσεγγίζει τη θερμοκρασία βρασμού
στ	Προθέρμανση του αέρα καύσης και των καυσίμων με τα οποία εφοδιάζονται οι λέβητες

1.4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΔΤ ΓΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΟΛΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΟΛΤΟΠΟΙΗΣΗ

Τα συμπεράσματα ΒΔΤ στην παρούσα ενότητα ισχύουν για όλα τα ολοκληρωμένα εργοστάσια μηχανικής παραγωγής πολτού, χαρτιού και χαρτονιού και σε εργοστάσια μηχανικής παραγωγής πολτού, σε εργοστάσια παραγωγής με χημικο-θερμομηχανική (CTMP) και χημικομηχανική (CMP) πολτοποίηση. Οι ΒΔΤ 49, ΒΔΤ 51, ΒΔΤ 52γ και ΒΔΤ 53 ισχύουν επίσης για τη χαρτοποιία σε ολοκληρωμένα εργοστάσια μηχανικής παραγωγής πολτού, χαρτιού και χαρτονιού, επιπλέον των συμπερασμάτων ΒΔΤ της παρούσας ενότητας.

1.4.1. Υγρά απόβλητα και εκπομπές στα ύδατα

BAT 40.

Για τη μείωση της κατανάλωσης φρέσκου νερού, της ροής υγρών αποβλήτων και του ρυπαντικού φορτίου, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση κατάλληλου συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται στα σημεία ΒΔΤ 13, ΒΔΤ 14, ΒΔΤ 15 και ΒΔΤ 16 και των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Αντιρροή νερού διεργασίας και διαχωρισμός των συστημάτων νερού.	Βλέπε σημείο 1.7.2.1	Εφαρμόζεται γενικά
β	Λεύκανση υψηλής πυκνότητας.
γ	Στάδιο πλύσης πριν από τον καθαρισμό του μηχανικού πολτού μαλακού ξύλου με χρήση προεπεξεργασίας των τεμαχιδίων.
δ	Αντικατάσταση του NaOH με Ca(OH)2 ή Mg(OH)2 ως αλκάλια σε λεύκανση με υπεροξείδιο.		Η δυνατότητα εφαρμογής για τα μεγαλύτερα επίπεδα φωτεινότητας μπορεί να είναι περιορισμένη
ε	Ανάκτηση ινών και υλικού πλήρωσης και επεξεργασία λευκών νερών (χαρτοποιία).		Εφαρμόζεται γενικά
στ	Βέλτιστος σχεδιασμός και κατασκευή δεξαμενών και κιβωτίων (χαρτοποιία).		Εφαρμόζεται γενικά

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 16. Αυτά τα ΒΔΤ-AEL ισχύουν επίσης και για εργοστάσια παραγωγής μηχανικού πολτού. Η ροή αναφοράς υγρών αποβλήτων για ολοκληρωμένα εργοστάσια μηχανικού πολτού, πολτού CTM και CTMP καθορίζονται στην ΒΔΤ 5.

Πίνακας 16

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για την άμεση απόρριψη υγρών αποβλήτων σε υδάτινους αποδέκτες από την ολοκληρωμένη παραγωγή χαρτιού και χαρτονιού από μηχανικούς πολτούς που παράγονται επιτόπου

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος kg/t
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	0,9 – 4,5 (46)
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,06 – 0,45
Ολικό άζωτο	0,03 – 0,1 (47)
Ολικός φωσφόρος	0,001 – 0,01

Πίνακας 17

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για την άμεση απόρριψη υγρών αποβλήτων στους υδάτινους αποδέκτες από εργοστάσιο πολτού CTMP ή CMP

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος kg/ADt
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	12 – 20
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,5 – 0,9
Ολικό άζωτο	0,15 – 0,18 (48)
Ολικός φωσφόρος	0,001 – 0,01

1.4.2. Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

BAT 41.

Για τον περιορισμό της κατανάλωσης θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Εφαρμογή
α	Χρήση ενεργειακά αποδοτικών μονάδων καθαρισμού	Δυνατότητα εφαρμογής κατά την αντικατάσταση, αποκατάσταση ή την αναβάθμιση του εξοπλισμού διεργασίας
β	Εκτεταμένη ανάκτηση δευτερογενούς θερμότητας από μονάδες καθαρισμού TMP και CTMP και επαναχρησιμοποίηση ανακτηθέντος ατμού στην ξήρανση χαρτιού ή πολτού	Εφαρμόζεται γενικά
γ	Ελαχιστοποίηση της απώλειας ινών με χρήση αποτελεσματικών συστημάτων καθαρισμού απορριμμάτων (δευτερογενείς μονάδες καθαρισμού)
δ	Εγκατάσταση εξοπλισμού εξοικονόμησης ενέργειας, περιλαμβανομένης της αυτόματης διαδικασίας ελέγχου αντί των μη αυτόματων συστημάτων
ε	Μείωση της χρήσης φρέσκου νερού από την εσωτερική διεργασία επεξεργασίας υδάτων και τα συστήματα επανακυκλοφορίας
στ	Μείωση της άμεσης χρήσης ατμού με προσεκτική ενοποίηση των διεργασιών, με χρήση π.χ. της ανάλυσης pinch

1.5. Συμπεράσματα ΒΔΤ για την επεξεργασία χαρτιού για ανακύκλωση

Τα συμπεράσματα ΒΔΤ στην παρούσα ενότητα ισχύουν για όλα τα ολοκληρωμένα εργοστάσια παραγωγής χαρτιού RCF και τα εργοστάσια παραγωγής χαρτοπολτού RCF. Οι ΒΔΤ 49, ΒΔΤ 51, ΒΔΤ 52γ και ΒΔΤ 53 ισχύουν επίσης για τη χαρτοποιία σε ολοκληρωμένα εργοστάσια RCF παραγωγής χαρτοπολτού, χαρτιού και χαρτονιού, επιπλέον των συμπερασμάτων ΒΔΤ της παρούσας ενότητας.

1.5.1. Διαχείριση υλικών

BAT 42.

Για την αποφυγή της μόλυνσης του εδάφους και των υπόγειων υδάτων ή τη μείωση του κινδύνου αυτής και για τη μείωση του διασκορπισμού χαρτιού ανακύκλωσης μέσω του ανέμου και τη διάχυση των εκπομπών σκόνης από τον χώρο αποθήκευσης του χαρτιού για ανακύκλωση, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση μίας εκ των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω ή συνδυασμού τους.

	Τεχνική	Εφαρμογή
α	Σκληρή επικάλυψη της περιοχής αποθήκευσης του χαρτιού για ανακύκλωση	Εφαρμόζεται γενικά
β	Συλλογή των ρυπασμένων υδάτων απορροής από την περιοχή αποθήκευσης χαρτιού για ανακύκλωση και επεξεργασία σε μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (μη ρυπασμένα όμβρια ύδατα, π.χ. από στέγες μπορούν να απορριφθούν χωριστά)	Η δυνατότητα εφαρμογής μπορεί να περιορίζεται από τον βαθμό ρύπανσης των υδάτων απορροής (χαμηλή συγκέντρωση) και/ή το μέγεθος των μονάδων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (μεγάλοι όγκοι)
γ	Περικύκλωση του εδάφους του χώρου αποθήκευσης του χαρτιού για ανακύκλωση με φράχτες κατά του διασκορπισμού από τον άνεμο	Εφαρμόζεται γενικά
δ	Τακτικός καθαρισμός του χώρου αποθήκευσης και σάρωση των συναφών οδών και εκκένωση των θυλάκων φρεατίων για τη μείωση της διάχυσης εκπομπών σκόνης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των αερόφερτων αποβλήτων χαρτιού, ινών και τη θραύση χαρτιού από την επιτόπου κυκλοφορία, η οποία μπορεί να προκαλέσει επιπλέον εκπομπές σκόνης, ιδίως κατά την ξηρή εποχή	Εφαρμόζεται γενικά
ε	Αποθήκευση του χαρτιού σε δέματα ή χύδην κάτω από οροφή για την προστασία των υλικών από τις κλιματικές συνθήκες (υγρασία, διεργασίες μικροβιολογικής υποβάθμισης κ.λπ.)	Η δυνατότητα εφαρμογής μπορεί να περιορίζεται από το μέγεθος του χώρου

1.5.2. Υγρά απόβλητα και εκπομπές στα ύδατα

BAT 43.

Για τη μείωση της κατανάλωσης φρέσκου νερού, της ροής υγρών αποβλήτων και του ρυπαντικού φορτίου, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή
α	Διαχωρισμός των συστημάτων υδροδότησης	Βλέπε σημείο 1.7.2.1
β	Αντιρροή νερού διεργασίας και επανακυκλοφορία του νερού	Βλέπε σημείο 1.7.2.1
γ	Μερική ανακύκλωση των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων μετά τη βιολογική επεξεργασία	Πολλά εργοστάσια χαρτιού RCF ανακυκλώνουν ένα μέρος της ροής των βιολογικά επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων επανεισάγοντάς τη στο σύστημα υδροδότησης, ιδίως εργοστάσια που παράγουν χαρτί για κυματοειδείς αυλακώσεις χαρτονιού ή πολύπτυχο χαρτί testliner
δ	Διαύγαση των λευκών νερών	Βλέπε σημείο 1.7.2.1

BAT 44.

Για τη διατήρηση προηγμένων κλειστών συστημάτων υδροδότησης στα εργοστάσια που επεξεργάζονται χαρτί για ανακύκλωση και για την αποφυγή τυχών αρνητικών επιδράσεων από την αυξημένη ανακύκλωση του νερού διεργασίας, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση μίας εκ των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω ή συνδυασμού τους.

	Τεχνική	Περιγραφή
α	Παρακολούθηση και συνεχής έλεγχος της ποιότητας του νερού διεργασίας	Βλέπε σημείο 1.7.2.1
β	Πρόληψη και εξάλειψη των βιομεβρανών με χρήση μεθόδων που ελαχιστοποιούν τις εκπομπές των βιοκτόνων
γ	Αφαίρεση του ασβεστίου από το νερό διεργασίας με ελεγχόμενη καθίζηση του ανθρακικού ασβεστίου

Εφαρμογή

Οι τεχνικές (α) — (γ) εφαρμόζονται σε εργοστάσια παραγωγής χαρτιού RCF με προηγμένο κλειστό κύκλωμα υδροδότησης.

BAT 45.

Για την πρόληψη και τη μείωση του ρυπαντικού φορτίου των υγρών αποβλήτων σε υδάτινους αποδέκτες από όλο το εργοστάσιο, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός κατάλληλου συνδυασμού τεχνικών που περιγράφονται στα σημεία ΒΔΤ 13, ΒΔΤ 14, ΒΔΤ 15, ΒΔΤ 16, ΒΔΤ 43 και ΒΔΤ 44.

Για τα ολοκληρωμένα εργοστάσια παραγωγής χαρτιού RCF, τα ΒΔΤ-AEL περιλαμβάνουν εκπομπές από τη χαρτοποιία, εφόσον τα κυκλώματα λευκών νερών της μηχανής χαρτοποιίας συνδέονται στενά με εκείνα της προετοιμασίας του πολτοαιωρήματος.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 18 και πίνακα 19.

Τα επίπεδα εκπομπών στον πίνακα 18 που συνδέονται με τις ΒΔΤ εφαρμόζονται και σε εργοστάσια χαρτιού RCF χωρίς απομελάνωση, και τα επίπεδα εκπομπών στον πίνακα 19 που συνδέονται με τις ΒΔΤ εφαρμόζονται και σε εργοστάσια πολτού RCF με απομελάνωση.

Η ροή αναφοράς υγρών αποβλήτων για εργοστάσια RFC καθορίζεται στο σημείο ΒΔΤ 5.

Πίνακας 18

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για την άμεση απόρριψη υγρών αποβλήτων σε υδάτινους αποδέκτες από την ολοκληρωμένη παραγωγή χαρτιού και χαρτονιού από πολτό ανακυκλωμένων ινών, που παράγονται χωρίς απομελάνωση επιτόπου

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος kg/t
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	0,4 (49) – 1,4
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,02 – 0,2 (50)
Ολικό άζωτο	0,008 – 0,09
Ολικός φωσφόρος	0,001 – 0,005 (51)
Προσροφήσιμα αλογόνα οργανικώς δεσμευμένα (AOX)	0,05 για ανθεκτικό σε υγρά χαρτί

Πίνακας 19

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος kg/t
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	0,9 – 3,0 0,9–4,0 για χαρτί «tissue»
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,08 – 0,3 0,1 – 0,4 για χαρτί «tissue»
Ολικό άζωτο	0,01 – 0,1 0,01 – 0,15 για χαρτί «tissue»
Ολικός φωσφόρος	0,002 – 0,01 0,002 – 0,015 για χαρτί «tissue»
Προσροφήσιμα αλογόνα οργανικώς δεσμευμένα (AOX)	0,05 για ανθεκτικό σε υγρά χαρτί

Η συγκέντρωση BOD στα επεξεργασμένα ρευστά απόβλητα αναμένεται να είναι χαμηλή (περίπου 25 mg/l ως σύνθετο δείγμα 24 ωρών).

1.5.3. Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

BAT 46.

Η ΒΔΤ συνίσταται στη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε εργοστάσια παραγωγής χαρτιού RCF με χρήση ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Εφαρμογή
α	Υψηλής πυκνότητας πολτοποίηση για την αποδόμηση χαρτιού για την ανακύκλωση σε χωριστές ίνες	Εφαρμόζεται γενικά στις νέες μονάδες ενώ στις υφιστάμενες μονάδες εφαρμόζεται σε περίπτωση σημαντικής ανακαίνισης
β	Αποτελεσματική χονδρή και λεπτή κοσκίνιση με βελτιστοποίηση του σχεδίου του στροφείου, των κόσκινων καθώς και της λειτουργίας κοσκίνισης, ώστε να καθίσταται εφικτή η χρήση μικρότερου εξοπλισμού με χαμηλότερη ειδική κατανάλωση ενέργειας
γ	Τα προγράμματα προετοιμασίας πολτοαιωρήματος με εξοικονόμηση ενέργειας περιλαμβάνουν την απομάκρυνση προσμείξεων όσο το δυνατόν νωρίτερα στη διεργασία επαναπολτοποίησης, με χρήση λιγότερων και βελτιωμένων εξαρτημάτων, περιορίζοντας έτσι την ενεργοβόρο επεξεργασία των ινών

1.6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΔΤ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΡΤΟΠΟΙΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ

Τα συμπεράσματα ΒΔΤ στην παρούσα ενότητα εφαρμόζονται σε όλα τα μη ολοκληρωμένα εργοστάσια παραγωγής χαρτιού και χαρτονιού και στις μονάδες παραγωγής χαρτιού και χαρτονιού που αποτελούν τμήμα ολοκληρωμένων εργοστασίων kraft, με θειώδη, CTMP και CMP.

Τα σημεία ΒΔΤ 49, ΒΔΤ 51, ΒΔΤ 52γ και ΒΔΤ 53 εφαρμόζονται σε όλα τα ολοκληρωμένα εργοστάσια πολτού και χαρτιού.

Για τα ολοκληρωμένα εργοστάσια χαρτοπολτού και χαρτιού kraft, με θειώδη, CTMP και CMP, η ειδική κατά διεργασία ΒΔΤ για πολτοποίηση εφαρμόζεται επιπλέον των συμπερασμάτων ΒΔΤ στην παρούσα ενότητα.

1.6.1. Υγρά απόβλητα και εκπομπές στα ύδατα

BAT 47.

Για τη μείωση της δημιουργίας υγρών αποβλήτων, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Βέλτιστος σχεδιασμός και κατασκευή δεξαμενών και κιβωτίων.	Βλέπε σημείο 1.7.2.1	Εφαρμόζεται σε νέες μονάδες ενώ στις υφιστάμενες μονάδες εφαρμόζεται σε περίπτωση σημαντικής ανακαίνισης
β	Ανάκτηση ινών και υλικού πλήρωσης και επεξεργασία λευκών νερών.		Εφαρμόζεται γενικά
γ	Επανακυκλοφορία νερού		Εφαρμόζεται γενικά. Διαλελυμένες οργανικές, ανόργανες, και κολλοειδείς ύλες ενδεχομένως να περιορίσουν την επαναχρησιμοποίηση του νερού στο τμήμα πλέγματος
δ	Βελτιστοποίηση των καταιωνιστήρων στη μηχανή χαρτοποιίας		Εφαρμόζεται γενικά

BAT 48.

Για τη μείωση της κατανάλωσης φρέσκου νερού και των εκπομπών στο νερό από εργοστάσια παραγωγής ειδικού χαρτιού, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Βελτίωση του προγραμματισμού της παραγωγής χαρτιού	Βελτίωση του σχεδιασμού για τη βελτιστοποίηση των συνδυασμών και του μήκους της παρτίδας παραγωγής	Εφαρμόζεται γενικά
β	Διαχείριση των κυκλωμάτων υδροδότησης ώστε να ανταποκρίνονται στις αλλαγές	Προσαρμογή των κυκλωμάτων υδροδότησης ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές στην ποιότητα του χαρτιού, στο χρώμα και στα χημικά πρόσθετα που χρησιμοποιούνται
γ	Η μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις αλλαγές	Προσαρμογή της επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει τις διακυμάνσεις των ροών, τις χαμηλές συγκεντρώσεις και τους διάφορους τύπους και ποσότητες χημικών προσθέτων
δ	Προσαρμογή της χωρητικότητας του συστήματος θραύσης και των κιβωτίων
ε	Ελαχιστοποίηση της έκλυσης χημικών προσθέτων (π.χ. παράγοντες μη διαπερατούς από λίπη και νερό) που περιέχουν υπερ- ή πολυφθοριωμένες ενώσεις ή που συνεισφέρουν στη σύστασή τους		Εφαρμόζεται μόνο σε μονάδες που παράγουν χαρτί με λιποαπωθητικές και υδροαπωθητικές ιδιότητες
στ	Μετάβαση σε ενισχύσεις προϊόντος με χαμηλή περιεκτικότητα σε AOX (π.χ. σε υποκατάστατη χρήση ανθεκτικών σε υγρά παραγόντων με βάση ρητίνες επιχλωρυδρίνης)		Εφαρμόζεται μόνο σε μονάδες που παράγουν υψηλής ποιότητας, ανθεκτικό στα υγρά χαρτί

BAT 49.

Για τη μείωση του φορτίου εκπομπών των χρωμάτων επίχρισης και των συνδετικών μέσων που μπορούν να διαταράξουν τη μονάδα βιολογικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση της τεχνικής (α) που περιγράφεται παρακάτω ή, εάν αυτό είναι τεχνικά ανέφικτο, της τεχνικής (β) που περιγράφεται παρακάτω.

Τεχνική

Περιγραφή

Εφαρμογή

Ανάκτηση χρωμάτων επίχρισης/ανακύκλωση των χρωστικών

Υγρά απόβλητα που περιέχουν χρώματα επίχρισης, συλλέγονται χωριστά. Τα χημικά επίχρισης ανακτώνται π.χ. με:

i)	υπερδιήθηση·

ii)	διεργασία κοσκίνισης-κροκίδωσης-αφυδάτωσης με επιστροφή των χρωστικών στη διεργασία επίχρισης. Το διαυγασμένο νερό θα μπορούσε να επαναχρησιμοποιηθεί στη διεργασία

Όσον αφορά την υπερδιήθηση, η δυνατότητα εφαρμογής μπορεί να περιορίζεται όταν:

—	οι όγκοι υγρών αποβλήτων είναι πολύ μικροί

—	τα υγρά απόβλητα επίχρισης παράγονται σε διάφορα μέρη του εργοστασίου

—	προκύπτουν πολλές αλλαγές στην επίχριση· ή

—	οι διάφορες συνταγές χρωματικής επίχρισης είναι ασυμβίβαστες

Προεπεξεργασία των υγρών αποβλήτων που περιέχουν χρώματα επίχρισης

Υγρά απόβλητα που περιέχουν χρώματα επίχρισης υφίστανται επεξεργασία π.χ. μέσω κροκίδωσης για να προστατευθεί η επακόλουθη βιολογική επεξεργασία των υγρών αποβλήτων

Εφαρμόζεται γενικά

BAT 50.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Βλέπε πίνακα 20 και πίνακα 21.

Τα ΒΔΤ-AEL στον πίνακα 20 και στον πίνακα 21 εφαρμόζονται επίσης σε διεργασίες παραγωγής χαρτιού και χαρτονιού σε ολοκληρωμένα εργοστάσια παραγωγής χαρτοπολτού και χαρτιού kraft, με θειώδη, CTMP και CMP.

Η ροή αναφοράς υγρών αποβλήτων για μη ολοκληρωμένα εργοστάσια χαρτιού και χαρτονιού καθορίζεται στο σημείο ΒΔΤ 5.

Πίνακας 20

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για την άμεση απόρριψη υγρών αποβλήτων στους υδάτινους αποδέκτες από μη ολοκληρωμένο εργοστάσιο χαρτιού και χαρτονιού (εξαιρουμένου του ειδικού χαρτιού)

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος kg/t
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	0,15 – 1,5 (52)
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,02 – 0,35
Ολικό άζωτο	0,01 – 0,1 0,01 – 0,15 για χαρτί «tissue»
Ολικός φωσφόρος	0,003 – 0,012
Προσροφήσιμα αλογόνα οργανικώς δεσμευμένα (AOX)	0,05 για διακοσμητικό και ανθεκτικό σε υγρά χαρτί

Πίνακας 21

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για την άμεση απόρριψη υγρών αποβλήτων στους υδάτινους αποδέκτες από μη ολοκληρωμένο εργοστάσιο παραγωγής ειδικού χαρτιού

Παράμετρος	Ετήσιος μέσος όρος kg/t (53)
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	0,3 – 5 (54)
Συνολικά αιωρούμενα στερεά σωματίδια (TSS)	0,10 – 1
Ολικό άζωτο	0,015 – 0,4
Ολικός φωσφόρος	0,002 – 0,04
Προσροφήσιμα αλογόνα οργανικώς δεσμευμένα (AOX)	0,05 για διακοσμητικό και ανθεκτικό σε υγρά χαρτί

1.6.2. Εκπομπές στον ατμοσφαιρικό αέρα

BAT 51.

Για τη μείωση των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων (VOC) σε μηχανές επίχρισης εκτός ή εντός γραμμής παραγωγής, η ΒΔΤ συνίσταται στην επιλογή συνταγών χρωματικής επίχρισης (συνθέσεων) που μειώνουν τις εκπομπές VOC.

1.6.3. Παραγωγή αποβλήτων

BAT 52.

Για την ελαχιστοποίηση της ποσότητας στερεών αποβλήτων προς διάθεση, η ΒΔΤ συνίσταται στην πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων και τη διενέργεια εργασιών ανακύκλωσης με χρήση ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω (βλέπε γενική ΒΔΤ 20).

	Τεχνική	Περιγραφή	Εφαρμογή
α	Ανάκτηση ινών και υλικού πλήρωσης και επεξεργασία λευκών νερών.	Βλέπε σημείο 1.7.2.1	Εφαρμόζεται γενικά
β	Σύστημα επανακυκλοφορίας θραυσμάτων	Τα θραύσματα από διάφορες τοποθεσίες/φάσεις της διαδικασίας χαρτοποιίας συλλέγονται, επαναπολτοποιούνται και επιστρέφονται στις ινώδεις πρώτες ύλες	Εφαρμόζεται γενικά
γ	Ανάκτηση χρωμάτων επίχρισης/ανακύκλωση των χρωστικών	Βλέπε σημείο 1.7.2.1
δ	Επαναχρησιμοποίηση της ιλύος ινών από την πρωτογενή επεξεργασία υγρών αποβλήτων	Η ιλύς με υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες από την πρωτογενή επεξεργασία υγρών αποβλήτων μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί σε παραγωγική διεργασία	Η δυνατότητα εφαρμογής μπορεί να περιορίζεται από τις απαιτήσεις ποιότητας του προϊόντος

1.6.4. Κατανάλωση ενέργειας και αποδοτικότητα

BAT 53.

	Τεχνική	Εφαρμογή
α	Τεχνικές διαλογής που εξοικονομούν ενέργεια (βελτιστοποιημένος σχεδιασμός στροφείου, κόσκινα και λειτουργία κόσκινων)	Εφαρμόζεται σε νέα εργοστάσια ή σε σημαντικές ανακαινίσεις.
β	Καθαρισμός σύμφωνα με τη βέλτιστη πρακτική με ανάκτηση θερμότητας από τις μονάδες καθαρισμού	Εφαρμόζεται σε νέα εργοστάσια ή σε σημαντικές ανακαινίσεις.
γ	Βελτιστοποιημένη αφυδάτωση στο πιεστήριο της μηχανής χαρτοποιίας/πρέσας ευρέος κυλίνδρου	Δεν ισχύει για χαρτί «tissue» και πολλές ποιότητες ειδικού χαρτιού
δ	Ανάκτηση συμπυκνώματος ατμού και χρήση αποτελεσματικών συστημάτων ανάκτησης θερμότητας από τον αέρα απαγωγής	Εφαρμόζεται γενικά
ε	Μείωση της άμεσης χρήσης ατμού με προσεκτική ενοποίηση των διεργασιών με χρήση π.χ. της ανάλυσης pinch	Εφαρμόζεται γενικά
στ	Υψηλής απόδοσης τριβείς	Εφαρμόζεται σε νέες μονάδες
ζ	Βελτιστοποίηση της λειτουργίας των υφιστάμενων μονάδων καθαρισμού (π.χ. μείωση των απαιτήσεων ισχύος για λειτουργία χωρίς φορτίο)	Εφαρμόζεται γενικά
η	Βελτιστοποιημένος σχεδιασμός άντλησης, συστήματα μετάδοσης μεταβλητής ταχύτητας για αντλίες, συστήματα μετάδοσης κίνησης χωρίς μειωτήρα
θ	Τεχνολογίες καθαρισμού αιχμής
ι	Θέρμανση της ταινίας χαρτιού στο κυτίο ατμού για τη βελτίωση των ιδιοτήτων αποστράγγισης/ικανοτήτων αφυδάτωσης	Δεν ισχύει για χαρτί «tissue» και πολλές ποιότητες ειδικού χαρτιού
ια	Βελτιστοποιημένο σύστημα κενού (π.χ. στροβιλοαεριωθητήρες αντί για αντλίες με δακτυλίους νερού)	Εφαρμόζεται γενικά
ιβ	Βελτιστοποίηση της παραγωγής και συντήρηση του δικτύου διανομής
ιγ	Βελτιστοποίηση της ανάκτησης της θερμότητας, του συστήματος αέρα, της μόνωσης
ιδ	Χρήση κινητήρων υψηλής απόδοσης (EFF1)
ιε	Προθέρμανση του νερού καταιονισμού με εναλλάκτη θερμότητας
ιστ	Χρήση της απορριπτόμενης θερμότητας για ξήρανση της ιλύος ή αναβάθμιση της αφυδατωμένης βιομάζας
ιζ	Ανάκτησης θερμότητας από αξονικούς φυσητήρες (εάν χρησιμοποιούνται) για τον αέρα παροχής της διάταξης στεγνώματος
ιη	Ανάκτηση θερμότητας του αέρα απαγωγής από μηχανή τύπου yankee με πύργο ροής στάγδην
ιθ	Ανάκτησης θερμότητας από τον υπέρυθρο θερμό αέρα απαγωγής

1.7. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ

1.7.1. Περιγραφή των τεχνικών για την πρόληψη και τον έλεγχο των εκπομπών στην ατμόσφαιρα

1.7.1.1. Σκόνη

Τεχνική	Περιγραφή
Ηλεκτροστατικός διαχωριστής (ESP)	Οι ηλεκτροστατικοί διαχωριστές λειτουργούν με τέτοιο τρόπο, ώστε τα σωματίδια να φορτίζονται και να διαχωρίζονται υπό την επίδραση ενός ηλεκτρικού πεδίου. Είναι ικανοί να λειτουργήσουν σε ένα ευρύ φάσμα συνθηκών.
Αλκαλική πλυντρίδα	Βλέπε σημείο 1.7.1.3 (υγρός καθαρισμός με πλυντρίδα).

1.7.1.2. NOx

Τεχνική

Περιγραφή

Μείωση αναλογίας αέρα/καυσίμου

Η τεχνική βασίζεται κυρίως στα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

—	προσεκτικό έλεγχο του αέρα που χρησιμοποιείται για την καύση (χαμηλή περίσσεια οξυγόνου)

—	ελαχιστοποίηση διαρροών αέρα στην κάμινο

—	τροποποιημένος σχεδιασμός του θαλάμου καύσης της καμίνου

Βελτιστοποιημένη καύση και έλεγχος καύσης

Με βάση τη μόνιμη παρακολούθηση των κατάλληλων παραμέτρων καύσης (π.χ. περιεκτικότητα σε O2, CO, αναλογία καυσίμου/αέρα, άκαυστα συστατικά), η τεχνική αυτή χρησιμοποιεί τεχνολογία ελέγχου για την επίτευξη των βέλτιστων συνθηκών καύσης.

Η σύσταση και οι εκπομπές NOx μπορούν να μειωθούν με την προσαρμογή των παραμέτρων λειτουργίας, της διανομής του αέρα, της περίσσειας του οξυγόνου, της διαμόρφωσης της φλόγας και του θερμοκρασιακού διαγράμματος.

Πολυβάθμια αποτέφρωση

Η πολυβάθμια καύση βασίζεται στη χρήση δύο ζωνών καύσης, με ελεγχόμενα ποσοστά αέρα και θερμοκρασίες στον πρώτο θάλαμο. Η πρώτη ζώνη καύσης λειτουργεί σε υποστοιχειομετρικές συνθήκες για τη μετατροπή ενώσεων αμμωνίας σε στοιχειακό άζωτο σε υψηλή θερμοκρασία. Στη δεύτερη ζώνη, πρόσθετη τροφοδοσία αέρα ολοκληρώνει την καύση σε χαμηλότερη θερμοκρασία. Μετά την καύση σε δύο στάδια, τα απαέρια ρέουν στον δεύτερο θάλαμο για την ανάκτηση της θερμότητας από τα αέρια, με παραγωγή ατμού για τη διεργασία.

Επιλογή καυσίμου/καύσιμο με χαμηλή περιεκτικότητα σε άζωτο

Η χρήση καυσίμων με χαμηλή περιεκτικότητα σε άζωτο μειώνει το ποσό των εκπομπών NOx από την οξείδωση του αζώτου που περιέχεται στο καύσιμο κατά την καύση.

Η καύση CNCG ή καυσίμων που βασίζονται στη βιομάζα αυξάνει τις εκπομπές NOx σε σύγκριση με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, αφού τα CNCG και όλα τα καύσιμα που προέρχονται από ξύλο περιέχουν περισσότερο άζωτο απ' ό,τι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.

Λόγω των υψηλότερων θερμοκρασιών καύσης, η καύση αερίου έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα επίπεδα NOx από την καύση πετρελαίου.

Καυστήρας χαμηλών εκπομπών NOx

Οι καυστήρες χαμηλών εκπομπών NOx βασίζονται στις αρχές μείωσης των θερμοκρασιών αιχμής της φλόγας, με καθυστέρηση αλλά ολοκλήρωση της καύσης και με αύξηση της μεταφοράς θερμότητας (αυξημένη ικανότητα ακτινοβολίας της φλόγας). Μπορεί να συνδέεται με τροποποιημένο σχεδιασμό του θαλάμου καύσης της καμίνου.

Πολυβάθμια έγχυση υγρών αποβλήτων πολτοποίησης

Η έγχυση του δαπανόμενου θειώδους διαλύματος πολτοποίησης στο λέβητα σε διάφορα, κάθετα πολυβάθμια επίπεδα εμποδίζει το σχηματισμό NOx, και παρέχει πλήρη καύση.

Εκλεκτική μη καταλυτική αναγωγή (SNCR)

Η τεχνική βασίζεται στην αναγωγή του NOx σε άζωτο μέσω αντίδρασης με αμμωνία ή ουρία σε υψηλή θερμοκρασία. Υδατικό διάλυμα αμμωνίας (έως 25 % NH3), πρόδρομοι αμμωνιακών ενώσεων ή διάλυμα ουρίας εγχύνεται στο αέριο καύσης για την αναγωγή του NO σε N2. Η αντίδραση αυτή έχει βέλτιστο αποτέλεσμα σε εύρος θερμοκρασιών περίπου 830 °C έως 1 050 °C, ενώ πρέπει να εξασφαλίζεται επαρκής χρόνος παραμονής προκειμένου να αντιδράσουν οι εγχεόμενοι παράγοντες με το NO. Η αναλογία δόσεων αμμωνίας ή ουρίας θα πρέπει να ελέγχεται ώστε να διατηρηθεί η διαφυγή NH3 σε χαμηλά επίπεδα.

1.7.1.3. Πρόληψη και έλεγχος εκπομπών SO2/TRS

Τεχνική	Περιγραφή
Υψηλή περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά του μαύρου υγρού πολτοποίησης	Με υψηλότερη περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά του μαύρου υγρού πολτοποίησης, η θερμοκρασία καύσης αυξάνεται. Αυτό εξατμίζει περισσότερο νάτριο (Na), το οποίο μπορεί να δεσμεύσει το SO2 σχηματίζοντας Na2SO4 και ως εκ τούτου να μειώσει τις εκπομπές SO2 από τον λέβητα ανάκτησης. Ένα μειονέκτημα της υψηλότερης θερμοκρασίας είναι ότι οι εκπομπές NOx ενδέχεται να αυξηθούν
Επιλογή καυσίμου/καύσιμο με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο	Η χρήση καυσίμων με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο, δηλαδή με περιεκτικότητα περίπου 0,02 — 0,05 % κατά βάρος (π.χ. δασική βιομάζα, φλοιός, πετρέλαιο χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο, αέριο) μειώνει τις εκπομπές SO2 που παράγονται από την οξείδωση του θείου στο καύσιμο κατά την καύση.
Βελτιστοποίηση της έψησης	Τεχνικές όπως ένα αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου ποσοστού καύσης (αέρας-καύσιμο, θερμοκρασία, χρόνος παραμονής), έλεγχος της περίσσειας οξυγόνου ή καλή ανάμειξη αέρα και καυσίμου
Έλεγχος της περιεκτικότητας σε Na2S στην τροφοδοσία της ιλύος ασβέστου	Η αποδοτική πλύση και διήθηση της ιλύος ασβέστου μειώνει τη συγκέντρωση Na2S, μειώνοντας έτσι το σχηματισμό υδρόθειου στην ασβεστοκάμινο κατά τη διάρκεια της διεργασίας επανάκαυσης
Συλλογή και ανάκτηση εκπομπών SO2	Συλλογή ροών αερίων με υψηλή συγκέντρωση SO2 από την παραγωγή όξινου υγρού, τα χωνευτήρια, τους διαχυτήρες ή τις δεξαμενές εκτόνωσης. Το SO2 ανακτάται σε δεξαμενές απορρόφησης με διαφορετικά επίπεδα πίεσης, αμφότερα για οικονομικούς και περιβαλλοντικούς λόγους
Αποτέφρωση δύσοσμων αερίων και TRS	Τα συλλεχθέντα ισχυρά αέρια μπορούν να καταστρέφονται με καύση τους στον λέβητας ανάκτησης, σε ειδικούς καυστήρες TRS ή στην ασβεστοκάμινο. Τα συλλεχθέντα ασθενή αέρια είναι κατάλληλα για καύση στον λέβητα ανάκτησης, την ασβεστοκάμινο, τον λέβητα ισχύος ή τον καυστήρα TRS. Το αέριο εξαερισμού δεξαμενής διάλυσης μπορεί να καεί σε σύγχρονους λέβητες ανάκτησης
Συλλογή και αποτέφρωση ασθενών αερίων σε λέβητα ανάκτησης	Καύση ασθενών αερίων (μεγάλου όγκου, χαμηλών συγκεντρώσεων SO2) σε συνδυασμό με ένα εφεδρικό σύστημα. Ασθενή αέρια και άλλα δύσοσμα συστατικά συλλέγονται ταυτόχρονα για να καούν στον λέβητα ανάκτησης. Από τα απαέρια του λέβητα ανάκτησης, το διοξείδιο του θείου ανακτάται στη συνέχεια με τις πολυεπίπεδες πλυντρίδες αντιρροής και επαναχρησιμοποιείται ως χημικό χώνευσης. Ως εφεδρικό σύστημα χρησιμοποιούνται πλυντρίδες.
Υγρός καθαρισμός με πλυντρίδα	Οι αέριες ενώσεις διαλύονται σε κατάλληλο υγρό (νερό ή αλκαλικό διάλυμα). Η ταυτόχρονη απομάκρυνση στερεών και αέριων ενώσεων μπορεί να επιτευχθεί. Κατάντη της συσκευής υγρού καθαρισμού, τα καπναέρια είναι κορεσμένα με νερό και απαιτείται διαχωρισμός των σταγονιδίων πριν από την απόρριψη των καπναερίων. Το υγρό που προκύπτει πρέπει να υποβληθεί σε επεξεργασία με μια διεργασία υγρών αποβλήτων και τα αδιάλυτα υλικά συλλέγονται με καθίζηση ή διήθηση.
Ηλεκτροστατικός διαχωριστής ή διαχωριστές με σύστημα κυκλώνα με πολυεπίπεδες πλυντρίδες τύπου βεντούρι ή με πολυεπίπεδες κατάντη πλυντρίδες διπλής εισαγωγής	Ο διαχωρισμός της σκόνης πραγματοποιείται σε έναν ηλεκτροστατικό διαχωριστή ή πολυεπίπεδο σύστημα κυκλώνα. Για τη διεργασία του θειώδους μαγνησίου, η σκόνη που κατακρατείται στον ηλεκτροστατικό διαχωριστή, αποτελείται κυρίως από MgO καθώς επίσης, σε μικρότερη έκταση, από ενώσεις K, Na ή Ca. Η ανακτηθείσα τέφρα MgO διαλύεται με νερό και καθαρίζεται με πλύση και σβέση για τη δημιουργία Mg(OH)2, το οποίο στη συνέχεια χρησιμοποιείται ως αλκαλικό διάλυμα πλυντρίδας στις πολυεπίπεδες πλυντρίδες ώστε να ανακτηθεί η ένωση θείου των χημικών χώνευσης. Για τη διεργασία του θειώδους αμμωνίου, η βάση αμμωνίας (NH3) δεν ανακτάται, αφού αποσυντίθεται στη διεργασία καύσης σε άζωτο. Μετά την αφαίρεση της σκόνης, τα απαέρια ψύχονται με πέρασμα από πλυντρίδα ψύξης, η οποία λειτουργεί με νερό, και στη συνέχει εισάγεται σε πλυντρίδα απαερίου τριών ή περισσότερων επιπέδων όπου οι εκπομπές SO2 καθαρίζονται με αλκαλικό διάλυμα Mg(OH)2 σε περίπτωση διεργασίας θειώδους μαγνησίου, και με 100 % φρέσκο διάλυμα NH3 σε περίπτωση διεργασίας θειώδους αμμωνίου.

1.7.2. Περιγραφή τεχνικών για τη μείωση της χρήσης φρέσκου νερού/της ροής υγρών αποβλήτων και του ρυπαντικού φορτίου στα υγρά απόβλητα

1.7.2.1. Τεχνικές ενσωματωμένες στη διεργασία

Τεχνική

Περιγραφή

Ξηρά αποφλοίωση

Ξηρά αποφλοίωση κορμών ξύλου σε ξηρά περιστρεφόμενα τύμπανα (το νερό χρησιμοποιείται μόνο στο πλύσιμο των κορμών, και εν συνεχεία ανακυκλώνεται με ελάχιστο μόνο καθαρισμό στη μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων).

Λεύκανση χωρίς καθόλου χλώριο (TCF)

Στη λεύκανση TCF αποφεύγεται πλήρως η χρήση λευκαντικών χημικών που περιλαμβάνουν χλώριο και ως εκ τούτου το ίδιο συμβαίνει και με τις εκπομπές οργανικών και οργανοχλωριωμένων ουσιών από τη λεύκανση.

Σύγχρονη λεύκανση χωρίς στοιχειακό χλώριο (ECF)

Η σύγχρονη λεύκανση ECF ελαχιστοποιεί την κατανάλωση διοξειδίου του χλωρίου με χρήση ενός από τα παρακάτω στάδια λεύκανσης ή συνδυασμού τους: οξυγόνο, στάδιο υδρόλυσης θερμού οξέος, στάδιο όζοντος μεσαίας και υψηλής πυκνότητας, στάδια με ατμοσφαιρικό υπεροξείδιο του υδρογόνου και πεπιεσμένο υπεροξείδιο του υδρογόνου ή με τη χρήση ενός σταδίου θερμού διοξειδίου του χλωρίου.

Εκτεταμένη απολιγνινοποίηση

Η εκτεταμένη απολιγνινοποίηση με α) τροποποιημένη χώνευση ή β) απολιγνινοποίηση οξυγόνου εντείνει τον βαθμό απολιγνινοποίησης του πολτού (μειώνοντας τον αριθμό κάππα) πριν από τη λεύκανση και μειώνει, ως εκ τούτου, τη χρήση λευκαντικών χημικών και το φορτίο COD των υγρών αποβλήτων. Η μείωση του αριθμού κάππα κατά μία μονάδα πριν από τη λεύκανση μπορεί να μειώσει το COD που εκλύεται στη μονάδα λεύκανση κατά περίπου 2 kg COD/ADt. Η λιγνίνη που αφαιρείται μπορεί να ανακτηθεί και να σταλεί στο σύστημα ανάκτησης χημικών και ενέργειας.

α)	Εκτεταμένη τροποποιημένη χώνευση

Η εκτεταμένη χώνευση (συστήματα παρτίδων ή συνεχή συστήματα) περιλαμβάνει παρατεταμένες περιόδους χώνευσης υπό βελτιστοποιημένες συνθήκες (π.χ. η συγκέντρωση αλκαλίων στο υγρό χώνευσης προσαρμόζεται ώστε να είναι χαμηλότερη κατά την έναρξη και υψηλότερη κατά τη λήξη της διεργασίας χώνευσης), για να εξαχθεί η μέγιστη ποσότητα λιγνίνης πριν από τη λεύκανση, χωρίς αδικαιολόγητη υποβάθμιση του υδατάνθρακα ή υπερβολική απώλεια της αντοχής του πολτού. Ως εκ τούτου, η χρήση χημικών στο επακόλουθο στάδιο λεύκανσης και το οργανικό φορτίο των υγρών αποβλήτων από τη μονάδα λεύκανσης μπορούν να μειωθούν.

β)	Απολιγνινοποίηση οξυγόνου

Η απολιγνινοποίηση είναι μια επιλογή για την αφαίρεση ενός ουσιαστικού μέρους της λιγνίνης που απομένει μετά τη χώνευση, σε περίπτωση που η μονάδα χώνευσης θα πρέπει να λειτουργήσει με υψηλότερους αριθμούς κάππα. Υπό αλκαλικές συνθήκες, ο πολτός αντιδρά με το οξυγόνο για να αφαιρεθεί μέρος της υπολειμματικής λιγνίνης.

Κλειστή και αποτελεσματική κοσκίνιση και πλύσιμο αλεύκαστης χαρτομάζας

Η κοσκίνιση αλεύκαστης χαρτομάζας διεξάγεται με θυριδωτά κόσκινα πίεσης σε έναν πολυεπίπεδο κλειστό κύκλο. Ξένες ύλες και συσσωματώματα ινών αφαιρούνται ως εκ τούτου σε πρώιμο στάδιο της διαδικασίας.

Το πλύσιμο αλεύκαστης χαρτομάζας διαχωρίζει τα διαλελυμένα οργανικά και ανόργανα χημικά από τις ίνες του πολτού. Ο πολτός της αλεύκαστης χαρτομάζας μπορεί να πλυθεί πρώτα στο χωνευτήριο, στη συνέχεια σε υψηλής επίδοσης δεξαμενές πλύσης πριν και μετά την απολιγνινοποίηση του οξυγόνου, δηλαδή πριν από τη λεύκανση. Η μεταφορά, η κατανάλωση χημικών κατά τη λεύκανση, και το φορτίο εκπομπών των υγρών αποβλήτων μειώνονται. Επιπλέον, καθίσταται δυνατή η ανάκτηση των χημικών χώνευσης από το νερό πλύσης. Η αποτελεσματική πλύση πραγματοποιείται με πολυεπίπεδο πλύσιμο αντιρροής με χρήση φίλτρων και πρεσών. Το σύστημα υδροδότησης στη μονάδα κοσκίνισης αλεύκαστης χαρτομάζας είναι εντελώς κλειστό.

Μερική ανακύκλωση νερού διεργασίας στη μονάδα λεύκανσης

Όξινα και αλκαλικά διηθήματα ανακυκλώνονται εντός της μονάδας λεύκανσης σε αντιρροή με τη ροή του πολτού. Το νερό καθαρίζεται και προωθείται είτε στη μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων είτε, σε λίγες περιπτώσεις, στο πλύσιμο μετά την απολιγνινοποίηση οξυγόνου.

Οι αποτελεσματικές δεξαμενές πλύσης στα ενδιάμεσα στάδια πλύσης αποτελούν προϋπόθεση για χαμηλές εκπομπές. Σε αποδοτικά εργοστάσια (Kraft) επιτυγχάνεται εκροή υγρών αποβλήτων 12 — 25 m3/ADt από τη μονάδα λεύκανσης.

Αποτελεσματική παρακολούθηση διαρροών και περιορισμός αυτών με ανάκτηση χημικών και ενέργειας

Ένα αποτελεσματικό σύστημα παρακολούθησης διαρροών, απορροής και ανάκτησης που αποτρέπει τις τυχαίες εκλύσεις υψηλών οργανικών και μερικές φορές τοξικών φορτίων ή μέγιστων τιμών pH (στη μονάδα δευτερογενούς επεξεργασίας υγρών αποβλήτων) αποτελείται από:

—	αγωγιμότητα ή παρακολούθηση του pH σε στρατηγικά σημεία για την ανίχνευση απωλειών και διαρροών

—	συλλογή υγρού εκτροπής ή διαρροής στην υψηλότερη δυνατή συγκέντρωση στερεών στο υγρό

—	επιστροφή του συλλεχθέντος υγρού και ινών στη διεργασία στα κατάλληλα σημεία

—	πρόληψη των διαρροών συμπυκνωμένων ή επιβλαβών ροών από κρίσιμα σημεία της διεργασίας (συμπεριλαμβανομένων του ταλλελαίου και του τερεβινθελαίου) και της εισόδου τους στη βιολογική επεξεργασία υγρών αποβλήτων

—	αντισταθμιστικές δεξαμενές κατάλληλων διαστάσεων για τη συλλογή και αποθήκευση τοξικών ή θερμών συμπυκνωμένων υγρών

Διατήρηση επαρκούς χωρητικότητας στον λέβητα εξάτμισης και ανάκτησης του μαύρου υγρού πολτοποίησης για την αντιμετώπιση των φορτίων αιχμής

Η επαρκής χωρητικότητα στη μονάδα εξάτμισης μαύρου υγρού πολτοποίησης και στον λέβητα ανάκτησης διασφαλίζει ότι είναι εφικτή η διαχείριση πρόσθετων φορτίων υγρού και ξηρών στερεών λόγω της συλλογής διαρροών ή υγρών αποβλήτων από τη μονάδα λεύκανσης. Αυτό μειώνει τις απώλειες ασθενούς μαύρου υγρού πολτοποίησης, άλλων συμπυκνωμένων υγρών αποβλήτων και δυνητικών διηθημάτων από τη μονάδα λεύκανσης.

Ο πολλαπλών επιδράσεων εξατμιστής συγκεντρώνει ασθενές μαύρο υγρό πολτοποίησης από την πλύση αλεύκαστης χαρτομάζας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, βιολογική ιλύ από τη μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων και/ή άρτο άλατος από τη μονάδα ClO2. Η πρόσθετη χωρητικότητα εξάτμισης πλέον της κανονικής λειτουργίας παρέχει επαρκές απόθεμα για την ανάκτηση διαρροών και την επεξεργασία δυνητικών ροών διηθημάτων λεύκανσης.

Έκπλυση των μολυσμένων (δύσοσμων) συμπυκνωμάτων και επαναχρησιμοποίηση των συμπυκνωμάτων στη διεργασία

Η έκπλυση των μολυσμένων (δύσοσμων) συμπυκνωμάτων και η επαναχρησιμοποίηση των συμπυκνωμάτων στη διεργασία μειώνει την κατανάλωση φρέσκου νερού του εργοστασίου καθώς και το οργανικό φορτίο στη μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων.

Σε μία στήλη έκπλυσης, ο ατμός κατευθύνεται αντίθετα από τη ροή μέσα από τα συμπυκνώματα της προηγούμενης διεργασίας διήθησης που περιέχουν ανηγμένες θειούχες ενώσεις, τερπένια, μεθανόλη και άλλες οργανικές ενώσεις. Οι πτητικές ουσίες του συμπυκνώματος συσσωρεύονται στον ατμό κορυφής ως μη συμπυκνώσιμα αέρια και μεθανόλη και αποσύρονται από το σύστημα. Τα καθαρισμένα συμπυκνώματα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν στη διαδικασία, π.χ. για το πλύσιμο στη μονάδα λεύκανσης, για το πλύσιμο αλεύκαστης χαρτομάζας, στη ζώνη αλκαλικής προσβολής (πλύσιμο και διάλυση λάσπης, καταιονιστήρες φίλτρων λάσπης), ως υγρό καθαρισμού TRS για ασβεστοκαμίνους, ή ως συμπλήρωμα νερού λευκού υγρού.

Τα διαχωρισμένα μη συμπυκνώσιμα αέρια από τα πιο συμπυκνωμένα συμπυκνώματα τροφοδοτούνται στο σύστημα συλλογής ισχυρών δύσοσμων αερίων και αποτεφρώνονται. Τα διαχωρισμένα αέρια από μετρίως μολυσμένα συμπυκνώματα συλλέγονται στο σύστημα αερίων υψηλής συγκέντρωσης και χαμηλού όγκου (LVHC) και αποτεφρώνονται

Εξάτμιση και αποτέφρωση υγρών αποβλήτων από το στάδιο θερμής αλκαλικής εξαγωγής

Τα υγρά απόβλητα συμπυκνώνονται αρχικά με εξάτμιση και στη συνέχεια καίγονται ως βιοκαύσιμο σε λέβητα ανάκτησης. Η σκόνη και το τήγμα από τον πυθμένα της καμίνου που περιέχουν ανθρακικό νάτριο διαλύονται για την ανάκτηση διαλύματος νατρίου

Επανακυκλοφορία των υγρών πλύσης από την προλεύκανση στο πλύσιμο αλεύκαστης χαρτομάζας και στην εξάτμιση για μείωση των εκπομπών από προλεύκανση με βάση το MgO

Οι προϋποθέσεις για τη χρήση αυτής της τεχνικής είναι ένας σχετικά χαμηλός αριθμός κάππα μετά τη χώνευση (π.χ. 14 — 16), επαρκής χωρητικότητα των δεξαμενών, των εξατμιστών και του λέβητα ανάκτησης για τον χειρισμό πρόσθετων ροών, δυνατότητα καθαρισμού του εξοπλισμού πλύσης από εναποθέσεις, και ένα μεσαίο επίπεδο φωτεινότητας του πολτού (≤ 87 % ISO), αφού αυτή η τεχνική μπορεί να οδηγήσει σε μικρή απώλεια της φωτεινότητας σε κάποιες περιπτώσεις.

Για παραγωγούς εμπορικού χαρτοπολτού ή άλλους που χρειάζονται να φτάσουν σε πολύ υψηλά επίπεδα φωτεινότητας (> 87 % ISO), μπορεί να είναι δύσκολη η εφαρμογή της προλεύκανσης με MgO

Αντιρροή του νερού διεργασίας

Σε ολοκληρωμένα εργοστάσια, το φρέσκο νερό εισάγεται κυρίως μέσω των καταιονιστήρων της χαρτοποιητικής μηχανής από τους οποίους διοχετεύεται ανάντη προς το τμήμα της πολτοποίησης.

Διαχωρισμός συστημάτων υδροδότησης

Τα συστήματα υδροδότησης των διαφόρων μονάδων επεξεργασίας (π.χ. μονάδα πολτοποίησης, λεύκανση και χαρτοποιιτική μηχανή) διαχωρίζονται από το πλύσιμο και την αποστράγγιση του πολτού (π.χ. με πρέσες πλυσίματος). Ο διαχωρισμός αυτός εμποδίζει τη μεταφορά ρυπαντών σε μεταγενέστερα στάδια της διεργασίας και επιτρέπει την αφαίρεση ενοχλητικών ουσιών από μικρότερους όγκους.

Υψηλής πυκνότητας λεύκανση (υπεροξειδίου)

Για υψηλής πυκνότητας λεύκανση, ο πολτός αφυδατώνεται π.χ. με διπλό πλέγμα ή άλλη πρέσα πριν από την προσθήκη χημικών προϊόντων λεύκανσης. Αυτό επιτρέπει την αποτελεσματικότερη χρήση των χημικών προϊόντων λεύκανσης και έχει ως αποτελέσματα ένα καθαρότερο πολτό, λιγότερη μεταφορά επιβλαβών ουσιών στη μηχανή χαρτοποιίας ενώ δημιουργεί λιγότερο COD. Το υπολειμματικό υπεροξείδιο μπορεί να τεθεί εκ νέου σε κυκλοφορία και να επαναχρησιμοποιηθεί.

Ανάκτηση ινών και υλικού πλήρωσης και επεξεργασία λευκών νερών.

Τα λευκά νερά από τη μηχανή χαρτοποιίας μπορούν να υποβληθούν σε επεξεργασία με τις ακόλουθες τεχνικές:

α)

Συσκευές στράγγισης «Save-all» (συνήθως φίλτρο τυμπάνου ή διηθητικός δίσκος ή μονάδες επίπλευσης με διαλελυμένο αέρα κ.λπ.) που διαχωρίζουν τα στερεά (ίνες και υλικό πλήρωσης) από το νερό διεργασίας. Η επίπλευση με διαλελυμένο αέρα σε συστήματα λευκών νερών μετατρέπει τα στερεά σωματίδια, τα μικρομερή σωματίδια, το μικρού μεγέθους κολλοειδές υλικό και τις ανιοντικές ουσίες σε νιφάδες, οι οποίες στη συνέχεια απομακρύνονται. Οι ανακτηθείσες ίνες και πληρωτικά υλικά επανακυκλοφορούν στη διεργασία. Το καθαρό λευκό νερό μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί στους καταιονιστήρες με λιγότερο αυστηρές απαιτήσεις για την ποιότητα του νερού.

β)	Η πρόσθετη υπερδιήθηση του προφιλτραρισμένου λευκού νερού έχει ως αποτέλεσμα ένα υπερκαθαρό διήθημα με ποιότητα επαρκή για χρήση ως νερό καταιονισμού υψηλής πίεσης, νερό στεγανοποίησης και για τη διάλυση χημικών πρόσθετων.

Διαύγαση των λευκών νερών

Τα συστήματα για τη διαύγαση του νερού που χρησιμοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά στη βιομηχανία χαρτιού βασίζονται σε καθίζηση, διήθηση (διηθητικός δίσκος) και επίπλευση. Η πλέον χρησιμοποιούμενη τεχνική είναι η επίπλευση με διαλελυμένο αέρα. Οι ανιοντικές ξένες ύλες και τα μικρομερή σωματίδια είναι συσσωματωμένα σε φυσικά επεξεργάσιμες νιφάδες με χρήση προσθέτων. Υψηλού μοριακού βάρους υδατοδιαλυτά πολυμερή ή ανόργανοι ηλεκτρολύτες χρησιμοποιούνται ως κροκιδιωτικοί παράγοντες. Τα δημιουργούμενα συσσωματώματα (νιφάδες) απομακρύνονται μέσω της επίπλευσης στη λεκάνη διαύγασης. Κατά την επίπλευση με διαλελυμένο αέρα (DAF), τα αιωρούμενα στερεά υλικά επισυνάπτονται σε φυσαλίδες αέρα.

Επανακυκλοφορία νερού

Το διαυγασμένο νερό επανακυκλοφορεί ως νερό διεργασίας εντός μιας μονάδας ή, σε ολοκληρωμένα εργοστάσια, από τη μηχανή χαρτοποιίας στο εργοστάσιο πολτοποίησης κι από την πολτοποίηση στη μονάδα αποφλοίωσης. Τα υγρά απόβλητα αποβάλλονται κυρίως από τα σημεία με το υψηλότερο ρυπαντικό φορτίο (π.χ. το διαυγές διήθημα, τον διηθητικό δίσκο στην πολτοποίηση, την αποφλοίωση).

Βέλτιστος σχεδιασμός και κατασκευή δεξαμενών και κιβωτίων (χαρτοποιία)

Οι δεξαμενές συγκράτησης για την αποθήκευση πολτοαιωρήματος και λευκού νερού έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν διακυμάνσεις στη διεργασία και κυμαινόμενες ροές κατά τις φάσεις εκκίνησης και τερματισμού της λειτουργίας.

Στάδιο πλύσης πριν από τον καθαρισμό του μηχανικού πολτού μαλακού ξύλου

Μερικά εργοστάσια προεπεξεργάζονται τα τεμαχίδια μαλακού ξύλου συνδυάζοντας πεπιεσμένη προθέρμανση, υψηλή συμπίεση και εμποτισμό για να βελτιώσουν τις ιδιότητες του πολτού. Ένα στάδιο πλύσης πριν από τον καθαρισμό και τη λεύκανση μειώνει σημαντικά το COD απομακρύνοντας μία μικρή, αλλά υψηλής συγκέντρωσης ροή υγρών αποβλήτων που μπορεί να υποβληθεί χωριστά σε επεξεργασία.

Αντικατάσταση του NaOH με Ca(OH)2 ή Mg (OH)2 ως αλκάλια σε λεύκανση με υπεροξείδιο.

Η χρήση του Ca(OH)2 ως αλκαλίου έχει ως αποτέλεσμα περίπου 30 % χαμηλότερο φορτίο εκπομπών COD· ενώ η φωτεινότητα διατηρείται σε υψηλά επίπεδα. Επίσης το Mg(OH)2 χρησιμοποιείται για την αντικατάσταση του NaOH.

Λεύκανση κλειστού βρόχου

Σε εργοστάσια πολτοποίησης με θειώδη που χρησιμοποιούν νάτριο ως βάση χώνευσης, τα υγρά απόβλητα της μονάδας λεύκανσης μπορούν να υποβληθούν σε επεξεργασία, π.χ. μέσω υπερδιήθησης, επίπλευσης και διαχωρισμού ρητίνης και λιπαρών οξέων, πράγμα το οποίο καθιστά δυνατή τη λεύκανση κλειστού βρόχου. Τα διηθήματα από τη λεύκανση και το πλύσιμο επαναχρησιμοποιούνται κατά το πρώτο στάδιο πλύσης μετά τη χώνευση και τέλος ανακυκλώνονται επιστρέφοντας στις μονάδες χημικής ανάκτησης.

Ρύθμιση του pH των απόνερων χαμηλής πυκνότητας πριν από/μέσα στη μονάδα εξάτμισης.

Η εξουδετέρωση γίνεται πριν από την εξάτμιση ή μετά το πρώτο στάδιο εξάτμισης, για να διατηρούνται τα οργανικά οξέα διαλυμένα στο συμπύκνωμα, προκειμένου αυτά να σταλούν μαζί με τα υγρά απόβλητα πολτοποίησης στον λέβητα ανάκτησης.

Αναερόβια επεξεργασία των συμπυκνωμάτων από τους εξατμιστές

Βλέπε σημείο 1.7.2.2 (συνδυασμένη αναερόβια/αερόβια επεξεργασία).

Έκπλυση και ανάκτηση SO2 από συμπυκνώματα εξατμιστών

Έκπλυση SO2 από τα συμπυκνώματα· τα συμπυκνώματα υφίστανται βιολογική επεξεργασία, ενώ το διαχωρισμένο SO2 αποστέλλεται για ανάκτηση ως χημικό χώνευσης.

Παρακολούθηση και συνεχής έλεγχος της ποιότητας του νερού διεργασίας

Η βελτιστοποίηση του συνόλου του συστήματος «ίνα-νερό-χημικό πρόσθετο-ενέργεια» είναι απαραίτητη για τα προηγμένα κλειστά συστήματα υδροδότησης. Τούτο απαιτεί συνεχή παρακολούθηση της ποιότητας του νερού και ζήλο του προσωπικού, γνώσεις και δράσεις που σχετίζονται με τα μέτρα που απαιτούνται για να διασφαλιστεί η απαιτούμενη ποιότητα του νερού.

Πρόληψη και εξάλειψη των βιομεβρανών με χρήση μεθόδων που ελαχιστοποιούν τις εκπομπές των βιοκτόνων

Μια συνεχής εισροή μικροοργανισμών από νερό και ίνες έχει ως αποτέλεσμα συγκεκριμένη μικροβιολογική ισορροπία σε κάθε εργοστάσιο παραγωγής χαρτιού. Για την αποφυγή της εκτεταμένης ανάπτυξης μικροοργανισμών, εναποθέσεων συσσωματωμένης βιομάζας ή βιομεβρανών σε κυκλώματα νερού και εξοπλισμό, συχνά χρησιμοποιούνται μέσα βιο-διασποράς ή βιοκτόνα. Όταν χρησιμοποιείται καταλυτική απολύμανση με υπεροξείδιο του υδρογόνου, οι βιομεμβράνες και οι ελεύθεροι μικροοργανισμοί στο νερό διεργασίας και στον υδαρή χαρτοπολτό εξαλείφονται χωρίς τη χρήση βιοκτόνων.

Αφαίρεση του ασβεστίου από το νερό διεργασίας με ελεγχόμενη καθίζηση του ανθρακικού ασβεστίου

Η μείωση της συγκέντρωσης ασβεστίου με ελεγχόμενη απομάκρυνση του ανθρακικού ασβεστίου (π.χ. σε κυψέλη επίπλευσης διαλελυμένου αέρα) μειώνει τον κίνδυνο ανεπιθύμητης καθίζησης ανθρακικού ασβεστίου ή εξάπλωσης στα συστήματα νερού και στον εξοπλισμό, π.χ. σε κυλίνδρους τμημάτων, πλέγματα, πιλήματα και ακροφύσια καταιονισμού, σωλήνες ή μονάδες βιολογικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων.

Βελτιστοποίηση των καταιονιστήρων στη μηχανή χαρτοποιίας

Η βελτιστοποίηση των καταιωνιστήρων περιλαμβάνει: α) την επαναχρησιμοποίηση του νερού διεργασίας (π.χ. διαυγασμένο λευκό νερό) για τη μείωση της χρήσης φρέσκου νερού, και β) την εφαρμογή ειδικών ακροφύσιων στους καταιωνιστήρες.

1.7.2.2. Επεξεργασία υγρών αποβλήτων

Τεχνική

Περιγραφή

Πρωτογενής επεξεργασία

Φυσικοχημική επεξεργασία, όπως εξισορρόπηση, εξουδετέρωση ή καθίζηση.

Η εξισορρόπηση (π.χ. σε δεξαμενές εξισορρόπησης) χρησιμοποιείται για να αποτραπούν μεγάλες διακυμάνσεις στην ταχύτητα ροής, τη θερμοκρασία και τις συγκεντρώσεις ρυπαντών, και κατά συνέπεια για να αποφευχθεί η υπερφόρτωση του συστήματος επεξεργασίας υγρών αποβλήτων

Δευτερογενής (βιολογική) επεξεργασία

Για την επεξεργασία των υγρών αποβλήτων μέσω μικροοργανισμών, οι διαθέσιμες διαδικασίες είναι η αερόβια και η αναερόβια επεξεργασία. Σε ένα δεύτερο στάδιο διαύγασης, τα στερεά και η βιομάζα διαχωρίζονται από τα υγρά απόβλητα μέσω καθίζησης, μερικές φορές σε συνδυασμό με κροκίδωση

α)	Αερόβια επεξεργασία

Στην αερόβια βιολογική επεξεργασία υγρών αποβλήτων, το βιοαποικοδομήσιμο διαλελυμένο και κολλοειδές υλικό στο νερό μετατρέπεται παρουσία του αέρα μέσω μικροοργανισμών εν μέρει σε κυτταρική στερεά ουσία (βιομάζα) και εν μέρει σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Οι διεργασίες που χρησιμοποιούνται είναι:

—	ενεργοποιημένη ιλύς ενός ή δύο σταδίων

—	διεργασίες αντιδραστήρα βιομεμβράνης

—	βιομεμβράνη/ενεργοποιημένη ιλύς (συνεπτυγμένη μονάδα βιολογικού καθαρισμού). Η τεχνική περιλαμβάνει τον συνδυασμό φορέων ρέουσας κλίνης με ενεργοποιημένη ιλύ (BAS).

Η παραγόμενη βιομάζα (περίσσεια ιλύος) διαχωρίζεται από τα υγρά απόβλητα πριν την απόρριψη του νερού

β)	Συνδυαστική αναερόβια/αερόβια επεξεργασία

Η αναερόβια επεξεργασία υγρών αποβλήτων μετατρέπει το οργανικό περιεχόμενο των υγρών αποβλήτων μέσω των μικροοργανισμών, με απουσία αέρα, σε μεθάνιο, διοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο κ.λπ. Η διεργασία πραγματοποιείται σε αεροστεγή δεξαμενή αντιδραστήρα. Οι μικροοργανισμοί διατηρούνται στη δεξαμενή ως βιομάζα (ιλύς). Το βιοαέριο που σχηματίζεται από αυτή τη βιολογική διεργασία αποτελείται από μεθάνιο, διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια, όπως το υδρογόνο και το υδρόθειο και είναι κατάλληλο για την παραγωγή ενέργειας.

Η αναερόβια επεξεργασία πρέπει να θεωρηθεί ως προεπεξεργασία πριν από την αερόβια επεξεργασία, λόγω των φορτίων COD που απομένουν. Η αναερόβια προεπεξεργασία μειώνει την ποσότητα της ιλύος που παράγεται από τη βιολογική επεξεργασία

Τριτογενής επεξεργασία

Η προηγμένη επεξεργασία περιλαμβάνει τεχνικές, όπως διήθηση για περαιτέρω απομάκρυνση στερεών, νιτροποίηση και απονίτρωση για αφαίρεση του αζώτου ή κροκίδωση/καθίζηση ακολουθούμενη από διήθηση για την αφαίρεση του φωσφόρου. Η τριτογενής επεξεργασία χρησιμοποιείται συνήθως σε περιπτώσεις όπου η πρωτογενής και η βιολογική επεξεργασία δεν επαρκούν για την επίτευξη χαμηλών επιπέδων TSS, αζώτου ή φωσφόρου, που ενδεχομένως απαιτούνται π.χ. λόγω τοπικών συνθηκών

Μονάδα βιολογικής επεξεργασίας με σωστό σχεδιασμό και λειτουργία

Μια μονάδα βιολογικής επεξεργασίας με σωστό σχεδιασμό και λειτουργία περιλαμβάνει κατάλληλο σχεδιασμό και υπολογισμό διαστάσεων των δεξαμενών/λεκανών επεξεργασίας (π.χ. δεξαμενές καθίζησης) σύμφωνα με τα υδραυλικά και ρυπαντικά φορτία. Οι χαμηλές εκπομπές TSS επιτυγχάνονται με την εξασφάλιση της καλής καθίζησης της ενεργού βιομάζας. Οι περιοδικές αναθεωρήσεις του σχεδιασμού, της διαστασιοποίησης και της λειτουργίας της μονάδας επεξεργασίας υγρών αποβλήτων διευκολύνει την επίτευξη αυτών των στόχων

1.7.3. Περιγραφή των τεχνικών για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και τη διαχείριση των αποβλήτων

Τεχνική

Περιγραφή

Σύστημα αξιολόγησης αποβλήτων και διαχείρισης αποβλήτων

Τα συστήματα αξιολόγησης αποβλήτων και διαχείρισης αποβλήτων χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό εφικτών επιλογών όσον αφορά τη βελτιστοποίηση της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης, ανάκτησης, ανακύκλωσης και τελικής διάθεσης των αποβλήτων. Οι απογραφές αποβλήτων επιτρέπουν τον προσδιορισμό και την ταξινόμηση κάθε κατηγορίας αποβλήτων σύμφωνα με το είδος, τα χαρακτηριστικά, την ποσότητα και την προέλευση.

Χωριστή συλλογή των διαφόρων κατηγοριών αποβλήτων

Η χωριστή συλλογή των διαφόρων κατηγοριών αποβλήτων στα σημεία προέλευσης και, ενδεχομένως, η ενδιάμεση αποθήκευση μπορεί να ενισχύσει τις δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης ή επανακυκλοφορίας. Η χωριστή συλλογή περιλαμβάνει επίσης τον διαχωρισμό και την ταξινόμηση των επικίνδυνων αποβλήτων (π.χ. υπολείμματα πετρελαίου και γράσων, υδραυλικά λάδια και λάδια για μετασχηματιστές, απόβλητα ηλεκτρικών στηλών, ηλεκτρικός εξοπλισμός προς απόσυρση, διαλύτες, χρώματα, βιοκτόνα ή χημικά κατάλοιπα).

Συγχώνευση των κατάλληλων κατηγοριών υπολειμμάτων

Συγχώνευση των κατάλληλων κατηγοριών υπολειμμάτων ανάλογα με τις προτιμώμενες επιλογές για επαναχρησιμοποίηση/επανακυκλοφορία, περαιτέρω επεξεργασία και διάθεση.

Προεπεξεργασία των καταλοίπων των διεργασιών πριν από την επαναχρησιμοποίηση ή την ανακύκλωση

Η προεπεξεργασία περιλαμβάνει τεχνικές όπως:

—	αφυδάτωση π.χ. της ιλύος, του φλοιού ή των απορριμάτων και, σε μερικές περιπτώσεις, ξήρανση για να ενισχυθεί η ικανότητα επαναχρησιμοποίησης πριν από τη χρησιμοποίηση (π.χ. αύξηση της θερμογόνου δύναμης πριν από την αποτέφρωση)· ή

—	αφυδάτωση για μείωση του βάρους και του όγκου για τη μεταφορά. Για την αφυδάτωση χρησιμοποιούνται πιεστήρια με ιμάντα, πιεστήρια με κοχλία, φυγοκεντρικοί διαχωριστήρες ή φιλτρόπρεσες·

—	θραύση/τεμαχισμός απορριμάτων π.χ. από διεργασίες RCF και αφαίρεση των μεταλλικών μερών, για να ενισχυθούν τα χαρακτηριστικά καύσης πριν από την αποτέφρωση·

—	βιολογική σταθεροποίηση πριν από την αφυδάτωση, σε περίπτωση που προβλέπεται χρησιμοποίηση στον αγροτικό τομέα

Ανάκτηση υλικών και ανακύκλωση των καταλοίπων των διεργασιών στον χώρο της εγκατάστασης

Οι διεργασίες για την ανάκτηση υλικών περιλαμβάνουν τεχνικές όπως:

—	διαχωρισμός των ινών από τις ροές νερού και επανακυκλοφορία στις πρώτες ύλες

—	ανάκτηση χημικών προσθέτων, χρωμάτων επίχρισης κ.λπ.

—	ανάκτηση χημικών χώνευσης μέσω λεβήτων ανάκτησης, αλκαλικής προσβολής κ.λπ.

Ανάκτηση ενέργειας εντός ή εκτός των εγκαταστάσεων από απόβλητα με υψηλό ποσοστό οργανικών στοιχείων

Τα υπολείμματα από εκφλοίωση, τεμαχισμό, κοσκίνιση κ.λπ., όπως φλοιός, λάσπη ινών ή άλλα, κυρίως οργανικά κατάλοιπα, λόγω της θερμαντικής τους αξίας καίγονται για ανάκτηση ενέργειας σε αποτεφρωτήρες ή σε εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα.

Χρήση εξωτερικών υλικών

Η χρησιμοποίηση υλικών από κατάλληλα απόβλητα από την παραγωγή χαρτοπολτού και χαρτιού μπορεί να γίνει και σε άλλους βιομηχανικούς τομείς, π.χ. με:

—	έψηση σε ασβεστοκαμίνους ή ανάμειξη με πρώτη ύλη στην παραγωγή τσιμέντου, κεραμικών ή τούβλων (περιλαμβάνει επίσης την ανάκτηση ενέργειας)

—	λιπασματοποίηση ιλύος χαρτιού ή διασπορά στο έδαφος κατάλληλων κατηγοριών αποβλήτων στη γεωργία

—	χρήση ανόργανων κατηγοριών αποβλήτων (άμμος, πέτρες, κοκκοειδές υλικό, τέφρα, ασβέστης) σε κατασκευές, όπως σε επίστρωση οδοστρώματος, δρόμους, επικαλυπτικά στρώματα κ.λπ.

Η καταλληλότητα των κατηγοριών αποβλήτων για χρήση εκτός εγκαταστάσεων καθορίζεται από τη σύνθεση των αποβλήτων (π.χ. ανόργανα/ορυκτά συστατικά) και τα αποδεικτικά στοιχεία ότι η προβλεπόμενη διαδικασία ανακύκλωσης δεν προκαλεί βλάβη στο περιβάλλον ή την υγεία.

Προεπεξεργασία των κατηγοριών αποβλήτων πριν από τη διάθεσή τους

Η προεπεξεργασία των αποβλήτων πριν από την τελική διάθεσή τους περιλαμβάνει μέτρα (αφυδάτωση, ξήρανση κ.λπ.) με στόχο τη μείωση του βάρους και του όγκου για μεταφορά ή διάθεση.

(1) Σε ειδικές περιπτώσεις, ενδέχεται να είναι αναγκαίο να εφαρμόζεται άλλη διαδικασία δειγματοληψίας (π.χ. στιγμιαία δειγματοληψία).

(2) Υπάρχει μία τάση να αντικαθίσταται το COD με τον TOC για οικονομικούς και περιβαλλοντικούς λόγους. Εάν ο TOC έχει ήδη μετρηθεί ως παράμετρος βασικής διεργασίας, δεν υπάρχει ανάγκη να μετρηθεί το COD· ωστόσο, θα πρέπει να καθοριστεί μια σχέση μεταξύ των δύο παραμέτρων για τη συγκεκριμένη πηγή εκπομπών και επεξεργασία υγρών αποβλήτων.

(3) Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν μέθοδοι ταχείας δοκιμής. Τα αποτελέσματα των ταχειών δοκιμών θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά (π.χ. μηνιαίως) σύμφωνα με πρότυπα EN ή, εάν δεν υπάρχουν, με πρότυπα ISO ή με εθνικά ή διεθνή πρότυπα που εξασφαλίζουν την παροχή δεδομένων ισοδύναμης επιστημονικής ποιότητας.

(4) Για εργοστάσια που λειτουργούν λιγότερο από επτά ημέρες την εβδομάδα, η συχνότητα παρακολούθησης του COD και των TSS μπορεί να μειωθεί για να καλυφθούν οι μέρες που λειτουργεί το εργοστάσιο ή να επεκταθεί η περίοδος δειγματοληψίας σε 48 ή 72 ώρες.

(5) Εφαρμόζεται όταν κατά τη διαδικασία χρησιμοποιούνται EDTA ή DTPA (χηλικοί παράγοντες).

(6) Δεν εφαρμόζεται σε μονάδες που παρέχουν αποδεικτικά στοιχεία ότι δεν δημιουργείται AOX ούτε προστίθεται μέσω χημικών προσθέτων και πρώτων υλών.

(7) Δεν εφαρμόζεται σε μονάδες όπου το βιολογικό φορτίο των υγρών αποβλήτων μετά την πρωτογενή επεξεργασία είναι πολύ χαμηλό, π.χ. ορισμένες μονάδες χαρτοποιίας που παράγουν ειδικό χαρτί.

(8) Τα φάσματα των ΒΔΤ-AEL αναφέρονται στην παραγωγή εμπορικού χαρτοπολτού και το κομμάτι παραγωγής χαρτοπολτού των ολοκληρωμένων εργοστασίων (δεν περιλαμβάνονται εκπομπές από τη χαρτοποιία).

(9) Μια συνεπτυγμένη μονάδα βιολογικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων μπορεί να καταλήξει σε ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα εκπομπών.

(10) Το άνω άκρο του φάσματος αναφέρεται σε εργοστάσια που χρησιμοποιούν ευκάλυπτο από περιοχές με υψηλότερα επίπεδα φωσφόρου (π.χ. ιβηρικό ευκάλυπτο).

(11) Εφαρμόζεται σε εργοστάσια που χρησιμοποιούν χημικά λεύκανσης που περιέχουν χλώριο.

(12) Για εργοστάσια που παράγουν χαρτοπολτό με ιδιότητες υψηλής δύναμης, ακαμψίας και υψηλής καθαρότητας (π.χ. χαρτόνι για τη συσκευασία υγρών και LWC), μπορεί να προκύψουν επίπεδα AOX έως και 0,25 kg/ADt.

(13) Τα φάσματα των ΒΔΤ-AEL αναφέρονται στην παραγωγή εμπορικού χαρτοπολτού και το κομμάτι παραγωγής χαρτοπολτού των ολοκληρωμένων εργοστασίων (δεν περιλαμβάνονται εκπομπές από τη χαρτοποιία).

(14) Μία συνεπτυγμένη μονάδα βιολογικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων μπορεί να καταλήξει σε ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα εκπομπών.

(15) Τα επίπεδα εκπομπών SOx της ασβεστοκαμίνου αυξάνονται σημαντικά όταν ισχυρά μη συμπυκνώσιμα αέρια (NCG) τροφοδοτούνται στην κάμινο και δεν χρησιμοποιείται αλκαλική πλυντρίδα.

(16) Εφαρμόζεται για την επεξεργασία ασθενών δύσοσμων αερίων.

(17) Εφαρμόζεται για την επεξεργασία ισχυρών δύσοσμων αερίων.

(18) Η αύξηση της περιεκτικότητας σε ξηρά στερεά του μαύρου υγρού πολτοποίησης οδηγεί σε χαμηλές εκπομπές SO2 και υψηλές εκπομπές NOx. Λόγω αυτού, ένας λέβητας ανάκτησης με χαμηλά επίπεδα εκπομπής SO2 μπορεί να βρίσκεται στο υψηλότερο άκρο του φάσματος για NOx και αντίστροφα.

(19) Τα ΒΔΤ-AEL δεν καλύπτουν περιόδους κατά τις οποίες ο λέβητας ανάκτησης λειτουργεί με περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά χαμηλότερη από την κανονική περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά λόγω κλεισίματος ή συντήρησης της μονάδας συγκέντρωσης μαύρου υγρού πολτοποίησης.

(20) Εάν ένας λέβητας ανάκτησης πρόκειται να κάψει μαύρο υγρό πολτοποίησης με ξηρά στερεά DS > 83 %, τότε τα επίπεδα εκπομπών SO2 και αέριου S θα πρέπει να επανεξετασθούν κατά περίπτωση.

(21) Το φάσμα ισχύει χωρίς την αποτέφρωση δύσοσμων ισχυρών αερίων.

DS = περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά του μαύρου υγρού πολτοποίησης.

(22) Η αύξηση της περιεκτικότητας σε ξηρά στερεά του μαύρου υγρού πολτοποίησης οδηγεί σε χαμηλές εκπομπές SO2 και υψηλές εκπομπές NOx. Λόγω αυτού, ένας λέβητας ανάκτησης με χαμηλά επίπεδα εκπομπής SO2 μπορεί να βρίσκεται στο υψηλότερο άκρο του φάσματος για NOx και αντίστροφα.

(23) Το πραγματικό επίπεδο NOx ενός λέβητα ανάκτησης εξαρτάται από την περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά και την περιεκτικότητα σε άζωτο του μαύρου υγρού πολτοποίησης, και την ποσότητα και τον συνδυασμό NCG και άλλων αζωτούχων ροών (π.χ. αέριο εξαερισμού δεξαμενής διάλυσης, μεθανόλη διαχωρισμένη από το συμπύκνωμα, βιολογική ιλύς) που καίγονται. Όσο υψηλότερη είναι η περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά, η περιεκτικότητα σε άζωτο του μαύρου υγρού πολτοποίησης και η ποσότητα των NCG και των άλλων αζωτούχων ροών που καίγονται τόσο πιο κοντά θα είναι οι εκπομπές στο άνω άκρο του φάσματος ΒΔΤ-AEL.

(24) Εάν ένας λέβητας ανάκτησης πρόκειται να κάψει μαύρο υγρό πολτοποίησης με ξηρά στερεά DS > 83 %, τότε τα επίπεδα εκπομπών NOx θα πρέπει να επανεξετασθούν κατά περίπτωση.

DS = περιεκτικότητα σε ξηρά στερεά του μαύρου υγρού πολτοποίησης.

(25) Για έναν υφιστάμενο λέβητα ανάκτησης εξοπλισμένο με έναν ηλεκτροστατικό διαχωριστή (ESP) που πλησιάζει στο τέλος της λειτουργικής διάρκειας ζωής του, τα επίπεδα εκπομπών ενδέχεται να αυξηθούν με τον καιρό σε έως και 50 mg/Nm3 (αντιστοιχώντας στο 0,4 kg/ADt).

(26) Στα «ισχυρά αέρια» περιλαμβάνονται η μεθανόλη και το τερεβινθέλαιο.

(27) Για ασβεστοκαμίνους που καίνε ισχυρά αέρια (συμπεριλαμβανομένων της μεθανόλης και του τερεβινθελαίου), το άνω άκρο του φάσματος AEL μπορεί να φτάσει έως και 40 mg/Nm3.

(28) Όταν χρησιμοποιούνται υγρά καύσιμα που προέρχονται από φυτικές ύλες (π.χ. τερεβινθέλαιο, μεθανόλη, ταλέλαιο), συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αποκτώνται ως υποπροϊόντα της διεργασίας πολτοποίησης, μπορεί να προκύψουν επίπεδα εκπομπών έως και 350 mg/Nm3 (που αντιστοιχούν σε 0,35 kg NOx/ADt).

(29) Όταν χρησιμοποιούνται αέρια καύσιμα που προέρχονται από φυτικές ύλες (π.χ. μη συμπυκνώσιμα αέρια), συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αποκτώνται ως υποπροϊόντα της διεργασίας πολτοποίησης, μπορεί να προκύψουν επίπεδα εκπομπών έως και 450 mg/Nm3 (που αντιστοιχούν σε 0,45 kg NOx/ADt).

(30) Για υφιστάμενη ασβεστοκάμινο εξοπλισμένη με ηλεκτροστατικό διαχωριστή (ESP) που πλησιάζει στο τέλος της λειτουργικής διάρκειας ζωής του, τα επίπεδα εκπομπών ενδέχεται να αυξηθούν με τον καιρό σε έως και 50 mg/Nm3 (αντιστοιχώντας στο 0,05 kg/ADt).

(31) Το παρόν ΒΔΤ-AEL βασίζεται σε ροή αερίου στο φάσμα των 100-200 Nm3/ADt.

(32) Όταν σε μια υφιστάμενη μονάδα δεν είναι εφικτή η μετάβαση σε πολυβάθμια αποτέφρωση, μπορεί να προκύψουν επίπεδα εκπομπών έως και 1 000 mg/Nm3 (που αντιστοιχούν σε 0,2 kg/ADt).

(33) Τα φάσματα των ΒΔΤ-AEL αναφέρονται στην παραγωγή εμπορικού χαρτοπολτού και στο κομμάτι παραγωγής χαρτοπολτού των ολοκληρωμένων εργοστασίων (δεν περιλαμβάνονται εκπομπές από τη χαρτοποιία).

(34) Τα ΒΔΤ-AEL δεν εφαρμόζονται σε εργοστάσια παραγωγής φυσικού, μη διαπερατού από τα λίπη πολτού).

(35) Τα ΒΔΤ-AEL για το COD και τον ολικό φώσφορο δεν εφαρμόζονται σε εμπορικό χαρτοπολτό με βάση τον ευκάλυπτο.

(36) Τα εργοστάσια παραγωγής εμπορικού χαρτοπολτού με θειώδη μπορούν να εφαρμόσουν ένα ήπιο στάδιο λεύκανσης ClO2 για να καλύψουν τις απαιτήσεις του προϊόντος, κάτι που θα οδηγήσει σε εκπομπές AOX.

(37) Δεν εφαρμόζεται σε εργοστάσια TCF.

(38) Τα φάσματα των ΒΔΤ-AEL αναφέρονται στην παραγωγή εμπορικού χαρτοπολτού και στο κομμάτι παραγωγής χαρτοπολτού των ολοκληρωμένων εργοστασίων (δεν περιλαμβάνονται εκπομπές από τη χαρτοποιία).

(39) Λόγω των ειδικών κατά διεργασία υψηλότερων εκπομπών, τα ΒΔΤ-AEL για το ολικό άζωτο δεν εφαρμόζονται στην πολτοποίηση NSSC με βάση το αμμώνιο.

(40) Σε εργοστάσια με βάση το αμμώνιο μπορεί να προκύψουν υψηλότερα επίπεδα NOx: έως και 580 mg/Nm3 ως ημερήσιος μέσος όρος και έως και 450 mg/Nm3 ως ετήσιος μέσος όρος.

(41) Σε λέβητες ανάκτησης που λειτουργούν σε εργοστάσια που χρησιμοποιούν πάνω από 25 % σκληρή ξυλεία (πλούσια σε κάλιο) στις πρώτες ύλες μπορεί να προκύψουν υψηλότερες εκπομπές σκόνης έως και 30 mg/Nm3.

(42) Το ΒΔΤ-AEL για τη σκόνη δεν εφαρμόζεται σε εργοστάσια με βάση το αμμώνιο.

(43) Λόγω των ειδικών κατά διεργασία υψηλότερων εκπομπών, το ΒΔΤ-AEL για SO2 δεν εφαρμόζεται σε λέβητες ανάκτησης που λειτουργούν μόνιμα σε «όξινες» συνθήκες, δηλαδή που χρησιμοποιούν θειώδες διάλυμα πολτοποίησης ως μέσο πλύσης υγρής πλυντρίδας ως μέρος της διεργασίας ανάκτησης θειώδους άλατος.

(44) Σε υφιστάμενες πολυεπίπεδες πλυντρίδες τύπου βεντούρι μπορεί να προκύψουν υψηλότερα επίπεδα SO2 έως και 400 mg/Nm3 ως ημερήσιος μέσος όρος και έως και 350 mg/Nm3 ως ετήσιος μέσος όρος.

(45) Δεν εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια «όξινης λειτουργίας», δηλαδή στις περιόδους κατά τις οποίες πραγματοποιείται προληπτική ταχεία έκπλυση και καθαρισμός της σκλήρυνσης στις πλυντρίδες. Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, οι εκπομπές ενδέχεται να φτάσουν τα 300 — 500 mg SO2/Nm3 (σε 5 % O2) για τον καθαρισμό μιας εκ των πλυντρίδων και έως και 1 200 mg SO2/Nm3 (ημιωριαίες μέσες τιμές, σε 5 % O2) όταν πραγματοποιείται το τελικό πλύσιμο.

(46) Σε περίπτωση εξαιρετικά λευκασμένου μηχανικού πολτού (70-100 % ινών στο τελικό χαρτί), μπορεί να προκύψουν επίπεδα έως και 8 kg/t.

(47) Όταν δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν βιοαποικοδομήσιμοι ή επιδεχόμενοι απομάκρυνση χηλικοί παράγοντες, λόγω των απαιτήσεων ποιότητας του πολτού (π.χ. υψηλή φωτεινότητα), οι εκπομπές του ολικού αζώτου μπορεί να είναι υψηλότερες από αυτό το ΒΔΤ-AEL και θα πρέπει να αξιολογούνται κατά περίπτωση.

(48) Όταν δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν βιοαποικοδομήσιμοι ή επιδεχόμενοι απομάκρυνση χηλικοί παράγοντες, λόγω των απαιτήσεων ποιότητας του πολτού (π.χ. υψηλή φωτεινότητα), οι εκπομπές του ολικού αζώτου μπορεί να είναι υψηλότερες από αυτά τα ΒΔΤ-AEL και θα πρέπει να αξιολογούνται κατά περίπτωση.

(49) Για τα εργοστάσια με εντελώς κλειστά συστήματα υδροδότησης δεν υπάρχουν εκπομπές COD.

(50) Για τις υφιστάμενες μονάδες, ενδέχεται να προκύψουν επίπεδα έως και 0,45 kg/t, λόγω της συνεχούς υποβάθμισης της ποιότητας του χαρτιού για ανακύκλωση και της δυσκολίας της συνεχούς αναβάθμισης της μονάδας υγρών αποβλήτων.

(51) Για εργοστάσια με ροή υγρών αποβλήτων μεταξύ 5 και 10 m3/t, το άνω άκρο του φάσματος είναι 0,008 kg/t

(52) Για εργοστάσια παραγωγής χαρτιού γραφής, το άνω άκρο του φάσματος αναφέρεται σε εργοστάσια που παράγουν χαρτί με χρήση αμύλου στη διεργασία επίχρισης.

(53) Τα εργοστάσια που έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως υψηλό αριθμό αλλαγών στην ποιότητα (π.χ. ≥ 5 την ημέρα ως ετήσιος μέσος όρος) ή που παράγουν πολύ ελαφριά ειδικά χαρτιά (≤ 30 g/m2 ως ετήσιος μέσος όρος) ενδεχομένως να έχουν υψηλότερες εκπομπές από το άνω άκρο του φάσματος.

(54) Το άνω άκρο του φάσματος των ΒΔΤ-AEL αναφέρεται σε εργοστάσια που παράγουν εξαιρετικά θρυμματισμένο χαρτί που απαιτεί εντατικό καθαρισμό και σε εργοστάσια με τακτικές αλλαγές στο επίπεδο ποιότητας του χαρτιού (π.χ. ≥ 1 — 2 αλλαγές/ημέρα ως ετήσιος μέσος όρος).

		ISSN 1977-0669
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης		L 284

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα	Νομοθεσία	57ό έτος 30 Σεπτεμβρίου # 2014

Περιεχόμενα		II Μη νομοθετικές πράξεις	Σελίδα
		ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ
	*	Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1025/2014 της Επιτροπής, της 25ης Ιουλίου 2014, για την τροποποίηση του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1528/2007 του Συμβουλίου για την εφαρμογή των ρυθμίσεων για προϊόντα καταγωγής ορισμένων χωρών μελών της ομάδας κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) που προβλέπονται σε συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης ή στις συμφωνίες που οδηγούν στη σύναψη τέτοιων συμφωνιών, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 38/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση ορισμένων κανονισμών σχετικών με την κοινή εμπορική πολιτική όσον αφορά την ανάθεση κατ' εξουσιοδότηση και εκτελεστικών αρμοδιοτήτων για τη θέσπιση ορισμένων μέτρων	1
	*	Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1026/2014 της Επιτροπής, της 25ης Ιουλίου 2014, για την τροποποίηση του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1528/2007 του Συμβουλίου για την εφαρμογή των ρυθμίσεων για προϊόντα καταγωγής ορισμένων χωρών μελών της ομάδας κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) που προβλέπονται σε συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης ή στις συμφωνίες που οδηγούν στη σύναψη τέτοιων συμφωνιών, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 527/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την εξαίρεση ορισμένων χωρών από τον πίνακα των περιφερειών ή κρατών που έχουν ολοκληρώσει διαπραγματεύσεις	3
	*	Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1027/2014 της Επιτροπής, της 25ης Ιουλίου 2014, για την τροποποίηση του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1528/2007 του Συμβουλίου για την εφαρμογή των ρυθμίσεων για προϊόντα καταγωγής ορισμένων χωρών μελών της ομάδας κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) που προβλέπονται σε συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης ή στις συμφωνίες που οδηγούν στη σύναψη τέτοιων συμφωνιών, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 527/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την εξαίρεση ορισμένων χωρών από τον πίνακα των περιφερειών ή κρατών που έχουν ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις	5
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1028/2014 της Επιτροπής, της 26ης Σεπτεμβρίου 2014, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1207/2011 περί καθορισμού απαιτήσεων για τις επιδόσεις και τη διαλειτουργικότητα της επιτήρησης στο πλαίσιο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού ( 1 )	7
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1029/2014 της Επιτροπής, της 26ης Σεπτεμβρίου 2014, σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 73/2010 για τον καθορισμό απαιτήσεων σχετικών με την ποιότητα των αεροναυτικών δεδομένων και αεροναυτικών πληροφοριών για τον ενιαίο ευρωπαϊκό ουρανό ( 1 )	9
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1030/2014 της Επιτροπής, της 29ης Σεπτεμβρίου 2014, για τη θέσπιση εκτελεστικών τεχνικών προτύπων σχετικά με τον ενιαίο τύπο και την ημερομηνία δημοσιοποίησης των τιμών που χρησιμοποιήθηκαν για τον προσδιορισμό παγκόσμιων συστηματικά σημαντικών ιδρυμάτων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 1 )	14
	*	Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1031/2014 της Επιτροπής, της 29ης Σεπτεμβρίου 2014, σχετικά με τη θέσπιση συμπληρωματικών προσωρινών έκτακτων μέτρων στήριξης για τους παραγωγούς ορισμένων οπωροκηπευτικών	22
		Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1032/2014 της Επιτροπής, της 29ης Σεπτεμβρίου 2014, για καθορισμό των κατ' αποκοπή τιμών εισαγωγής για τον προσδιορισμό της τιμής εισόδου ορισμένων οπωροκηπευτικών	40
		Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1033/2014 της Επιτροπής, της 29ης Σεπτεμβρίου 2014, για τον καθορισμό των αντιπροσωπευτικών τιμών και των ποσών των πρόσθετων δασμών κατά την εισαγωγή μελάσας στον τομέα της ζάχαρης, που εφαρμόζονται από την 1η Οκτωβρίου 2014	42
		ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
		2014/680/ΕΕ, Ευρατόμ
	*	Απόφαση των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, της 24ης Σεπτεμβρίου 2014, για τον διορισμό δικαστών στο Δικαστήριο	45
		2014/681/ΕΕ, Ευρατόμ
	*	Απόφαση των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, της 24ης Σεπτεμβρίου 2014, για τον διορισμό δικαστή στο Δικαστήριο	46
		2014/682/EΕ
	*	Απόφαση του Συμβουλίου, της 25ης Σεπτεμβρίου 2014, για τον διορισμό στην Επιτροπή των Περιφερειών ενός αναπληρωματικού μέλους από τη Βουλγαρία	47
		2014/683/EΕ
	*	Απόφαση του Συμβουλίου, της 25ης Σεπτεμβρίου 2014, για τον διορισμό ενός τακτικού μέλους από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Επιτροπή των Περιφερειών	48
		2014/684/EΕ
	*	Απόφαση του Συμβουλίου, της 25ης Σεπτεμβρίου 2014, για τον διορισμό εννέα τακτικών μελών και δώδεκα αναπληρωματικών μελών της Επιτροπής των Περιφερειών από την Ελλάδα	49
	*	Απόφαση 2014/685/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 29ης Σεπτεμβρίου 2014, για την τροποποίηση της κοινής δράσης 2008/124/ΚΕΠΠΑ σχετικά με την αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επιβολή του κράτους δικαίου στο Κοσσυφοπέδιο, EULEX ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟ	51
		2014/686/EΕ
	*	Απόφαση της Επιτροπής, της 3ης Ιουλίου 2014, σχετικά με την κρατική ενίσχυση SA.33927 (12/C) (πρώην 11/NN) που εφάρμοσε το Βέλγιο — Σύστημα εγγύησης για την προστασία των μεριδίων φυσικών προσώπων που είναι μέλη χρηματοπιστωτικών συνεταιρισμών [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2014) 1021] ( 1 )	53
		2014/687/EΕ
	*	Εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής, της 26ης Σεπτεμβρίου 2014, για τη θέσπιση των συμπερασμάτων σχετικά με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ) βάσει της οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όσον αφορά την παραγωγή χαρτοπολτού, χαρτιού και χαρτονιού [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2014) 6750] ( 1 )	76

(ευρώ/100 kg)
Κωδικός ΣΟ	Κωδικός τρίτων χωρών (1)	Κατ' αποκοπή τιμή εισαγωγής
0702 00 00	MK	67,6
	TR	85,0
	XS	74,9
	ZZ	75,8
0707 00 05	MK	29,8
	TR	100,6
	ZZ	65,2
0709 93 10	TR	110,7
0709 93 10	ZZ	110,7
0805 50 10	AR	139,2
	CL	139,2
	IL	107,6
	TR	120,7
	UY	112,1
	ZA	171,0
	ZZ	131,6
0806 10 10	BR	167,9
	MK	103,8
	TR	119,6
	ZZ	130,4
0808 10 80	BA	41,5
	BR	56,4
	CL	101,5
	NZ	110,2
	US	135,4
	ZA	97,0
	ZZ	90,3
0808 30 90	CN	104,2
	TR	115,8
	ZZ	110,0
0809 40 05	MK	13,1
0809 40 05	ZZ	13,1

(σε ευρώ)
Κωδικός ΣΟ	Ποσό της αντιπροσωπευτικής τιμής για 100 kg καθαρού βάρους του εν λόγω προϊόντος	Ποσό του πρόσθετου δασμού για 100 kg καθαρού βάρους του εν λόγω προϊόντος	Ποσό του δασμού που πρέπει να εφαρμόζεται κατά την εισαγωγή στην περίπτωση της αναστολής που προβλέπεται στο άρθρο 40 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 951/2006 για 100 kg καθαρού βάρους του εν λόγω προϊόντος (1)
1703 10 00 (2)	13,48	—	0
1703 90 00 (2)	15,93	—	0


	(1) Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ