ISSN 1725-2547

doi:10.3000/17252547.L_2010.081.ell

Επίσημη Εφημερίδα

της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 81

European flag  

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα

Νομοθεσία

53ό έτος
26 Μαρτίου 2010


Περιεχόμενα

 

IV   Πράξεις θεσπισθείσες πριν από την 1η Δεκεμβρίου 2009, δυνάμει της συνθήκης ΕΚ, της συνθήκης ΕΕ και της συνθήκης Ευρατόμ

Σελίδα

 

 

2010/174/ΕΚ

 

*

Απόφαση της Επιτροπής, της 10ης Μαρτίου 2009, σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις αριθ. C 43/07 (πρώην Ν 64/07) και C 44/05 (πρώην ΝΝ 79/05, πρώην Ν 439/04) τις οποίες χορήγησε η Πολωνία υπέρ της επιχείρησης Huta Stalowa Wola S.A. [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2009) 1480]  ( 1 )

1

 

 

2010/175/ΕΚ

 

*

Απόφαση της Επιτροπής, της 22ας Ιουλίου 2009, σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 18/05 (πρώην N 438/04, Ν 194/05 και PL 34/04) που χορήγησε η Πολωνία στη Stocznia Gdańsk [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2009) 5685]  ( 1 )

19

 


 

(1)   Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ

EL

Οι πράξεις οι τίτλοι οποίων έχουν τυπωθεί με ημίμαυρα στοιχεία αποτελούν πράξεις τρεχούσης διαχειρίσεως που έχουν θεσπισθεί στο πλαίσιο της γεωργικής πολιτικής και είναι γενικά περιορισμένης χρονικής ισχύος.

Οι τίτλοι όλων των υπολοίπων πράξεων έχουν τυπωθεί με μαύρα στοιχεία και επισημαίνονται με αστερίσκο.


IV Πράξεις θεσπισθείσες πριν από την 1η Δεκεμβρίου 2009, δυνάμει της συνθήκης ΕΚ, της συνθήκης ΕΕ και της συνθήκης Ευρατόμ

26.3.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 81/1


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 10ης Μαρτίου 2009

σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις αριθ. C 43/07 (πρώην Ν 64/07) και C 44/05 (πρώην ΝΝ 79/05, πρώην Ν 439/04) τις οποίες χορήγησε η Πολωνία υπέρ της επιχείρησης Huta Stalowa Wola S.A.

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2009) 1480]

(Το κείμενο στην πολωνική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2010/174/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 88 παράγραφος 2,

τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Έχοντας καλέσει τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σύμφωνα με τις προαναφερθείσες διατάξεις και λαμβάνοντας υπόψη τις εν λόγω παρατηρήσεις,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

1.   ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

(1)

Με επιστολή της 8ης Οκτωβρίου 2004 η Πολωνία κοινοποίησε στην Επιτροπή μέτρα ενίσχυσης για την αναδιάρθρωση της επιχείρησης Huta Stalowa Wola SA (εφεξής καλούμενης «HSW» ή «η δικαιούχος επιχείρηση» ή «η επιχείρηση»), ώστε να υπάρχει ασφάλεια δικαίου ότι τα εν λόγω μέτρα ελήφθησαν πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην EE και δεν ισχύουν μετά από αυτήν, και ότι ως εκ τούτου δεν συνιστούν νέα ενίσχυση, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο εξέτασης από την Επιτροπή δυνάμει του άρθρου 88 της συνθήκης ΕΚ. Η Πολωνία υπέβαλε αίτημα στην Επιτροπή να εγκριθούν τα μέτρα ενίσχυσης ως ενίσχυση αναδιάρθρωσης για την περίπτωση που Επιτροπή θα υποστήριζε ότι τα λόγω μέτρα συνιστούν νέα ενίσχυση.

(2)

Η Επιτροπή, με επιστολές που απηύθυνε στις 11 Νοεμβρίου 2004, την 1η Μαρτίου 2005, στις 27 Απριλίου 2005 και στις 26 Ιουλίου 2005, ζήτησε από την Πολωνία να υποβάλει πρόσθετες πληροφορίες. Η Πολωνία απάντησε στις επιστολές αυτές με επιστολές που απέστειλε, αντιστοίχως, στις 31 Ιανουαρίου 2005, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2005, στις 4 Απριλίου 2005, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 8 Απριλίου 2005, στις 7 Ιουνίου 2005, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 9 Ιουνίου 2005, και στις 2 Σεπτεμβρίου 2005, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2005.

(3)

Στο πλαίσιο αυτής της ανταλλαγής πληροφοριών διαπιστώθηκε ότι μέρος των κοινοποιηθέντων μέτρων τέθηκε σε εφαρμογή κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ.

(4)

Με επιστολή της 23ης Νοεμβρίου 2005 η Επιτροπή κοινοποίησε στην Πολωνία την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ σχετικά με τα εν λόγω μέτρα ενίσχυσης.

(5)

Η απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1). Η Επιτροπή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το μέτρο ενίσχυσης.

(6)

Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν τις παρατηρήσεις τους με επιστολή της 7ης Μαρτίου 2006, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 9 Μαρτίου 2006. Δεν υποβλήθηκαν παρατηρήσεις από τρίτα μέρη.

(7)

Με απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006, η Επιτροπή περάτωσε την επίσημη διαδικασία έρευνας κηρύσσοντας συμβατή με την κοινή αγορά την ενίσχυση υπέρ της αναδιάρθρωσης της HSW (εφεξής «η απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006») (2). Από την έρευνα της Επιτροπής προέκυψε ότι μέρος της ενίσχυσης (157 εκατ. PLN ή 37,2 εκατ. EUR (3) χορηγήθηκε πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην EE, ενώ το υπόλοιπο χορηγήθηκε μετά από την προσχώρηση (66 εκατ. PLN ή 15,6 εκατ. EUR).

(8)

Η Επιτροπή έλαβε την απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006 βάσει του σχεδίου αναδιάρθρωσης της HSW του Φεβρουαρίου 2006 (εφεξής «το σχέδιο του Φεβρουαρίου»), το οποίο η Πολωνία υπέβαλε στις 9 Μαρτίου 2006. Μετά την έκδοση της απόφασης της 20ής Δεκεμβρίου 2006, με επιστολή της 2ας Φεβρουαρίου 2007 (η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2007) οι πολωνικές αρχές κοινοποίησαν επικαιροποιημένη εκδοχή του σχεδίου τον Νοέμβριο 2006 (εφεξής «το σχέδιο του Νοεμβρίου»). Οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν ότι για εσωτερικούς διοικητικούς λόγους δεν ήταν σε θέση να κοινοποιήσουν ενωρίτερα στην Επιτροπή το τροποποιημένο σχέδιο (4).

(9)

Με επιστολές που απηύθυνε στις 29 Μαρτίου 2007 και στις 21 Μαΐου 2007, η Επιτροπή ζήτησε πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τις τροποποιήσεις του σχεδίου του Φεβρουαρίου. Οι πολωνικές αρχές απάντησαν, αντιστοίχως, με επιστολή της 30ής Απριλίου 2007, η οποία πρωτοκολλήθηκε την ίδια ημέρα, και με επιστολή της 5ης Ιουνίου 2007, η οποία πρωτοκολλήθηκε την ίδια ημέρα. Στις 7 Ιουνίου 2007 πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες συνεδρίαση με τη συμμετοχή των υπηρεσιών της Επιτροπής, των πολωνικών αρχών και της διοίκησης της HSW. Μετά το πέρας της συνεδρίασης, στις 22 Ιουνίου 2007 η Επιτροπή απηύθυνε επιστολή στις πολωνικές αρχές ζητώντας τους να της υποβάλουν συμπληρωματικές πληροφορίες. Οι πολωνικές αρχές απάντησαν με επιστολή της 13ης Ιουλίου 2007, η οποία πρωτοκολλήθηκε την ίδια ημέρα.

(10)

Στις 10 Οκτωβρίου 2007, η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση κίνησης επίσημης διαδικασίας έρευνας βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ λόγω αμφιβολιών για το κατά πόσο το επικαιροποιημένο σχέδιο αναδιάρθρωσης πληρούσε όλους τους όρους που προβλέπονται στις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (5) (εφεξής «οι κατευθυντήριες γραμμές του 2004»). Στην απόφασή της η Επιτροπή έκανε επίσης λόγο για τη δυνατότητα ανάκλησης της απόφασης της 20ής Δεκεμβρίου 2006 δυνάμει του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου (6).

(11)

Η απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (7). Η Επιτροπή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το μέτρο ενίσχυσης.

(12)

Αφού έλαβε παράταση της προθεσμίας υποβολής των παρατηρήσεών της (αιτήματα της 30ής Οκτωβρίου 2007 και της 6ης Δεκεμβρίου 2007, στα οποία η Επιτροπή απάντησε, αντιστοίχως, με επιστολές της 20ής Νοεμβρίου 2007 και της 19ης Δεκεμβρίου 2007), η Πολωνία υπέβαλε τις παρατηρήσεις της με επιστολή της 15ης Ιανουαρίου 2008, η οποία πρωτοκολλήθηκε την ίδια ημέρα. Η Επιτροπή έλαβε επίσης παρατηρήσεις από 13 τρίτα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της δικαιούχου επιχείρησης. Παρατηρήσεις υπέβαλαν διάφορες αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης: ο δήμαρχος της πόλης Stalowa Wola με επιστολή της 11ης Νοεμβρίου 2008, ο νομάρχης της Stalowa Wola με επιστολή της 14ης Ιανουαρίου 2008, καθώς και ο βοεβόδας του βοεβοδάτου Ροdkarpackie με επιστολή της 15ης Ιανουαρίου 2008. Παρατηρήσεις υπέβαλαν οι ακόλουθοι προμηθευτές της HSW: Clak Hurtownia Artykułów Przemysłowych H. Adamski, J. Lach T. Knie s.j. με επιστολή της 10ης Ιανουαρίου 2008, Kwadrat Sp. z o.o. με επιστολή της 10ης Ιανουαρίου 2008, Odlewnia Staliwa «Łabędy» Sp. z o.o. με επιστολή της 10ης Ιανουαρίου 2008, Fabryka Maszyn Lubaczów Sp. z o.o. με επιστολή της 11ης Ιανουαρίου 2008, καθώς και η SigmaKalon Cieszyn SA με επιστολή της 11ης Ιανουαρίου 2008. Παρατηρήσεις υπέβαλαν οι ακόλουθες τράπεζες που συνεργάζονται με την HSW: η Bank Pekao SA με επιστολή της 11ης Ιανουαρίου 2008 και η BRE Bank S.A με επιστολή της 14ης Ιανουαρίου 2008. Παρατηρήσεις υπέβαλαν επίσης η επιχείρηση ENESTA Sp. z o.o. (προμηθευτής ενέργειας) με επιστολή της 11ης Ιανουαρίου 2008, καθώς και το Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων) με επιστολή της 21ης Ιανουαρίου 2008. Η δικαιούχος επιχείρηση υπέβαλε παρατηρήσεις με επιστολή της 14ης Ιανουαρίου 2008.

(13)

Με επιστολή της 28ης Ιανουαρίου 2008, η Επιτροπή διεβίβασε στις πολωνικές αρχές τις παρατηρήσεις που έλαβε από τα τρίτα μέρη.

(14)

Στις 9 και στις 14 Απριλίου 2008, οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν επιστολές στην Επίτροπο Neelie Kroes. Η Επίτροπος απάντησε στις 28 Απριλίου 2008 ζητώντας συμπληρωματικές πληροφορίες. Στις επιστολές αυτές οι πολωνικές αρχές απάντησαν με επιστολές της 4ης Ιουλίου 2008, οι οποίες πρωτοκολλήθηκαν στις 9 Ιουλίου 2008.

(15)

Με επιστολή της 7ης Νοεμβρίου 2008, η οποία πρωτοκολλήθηκε την ίδια ημέρα, οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν συμπληρωματικές πληροφορίες. Την 1η Δεκεμβρίου 2008, η Επιτροπή ζήτησε πληροφορίες. Στο αίτημα αυτό οι πολωνικές αρχές απάντησαν με επιστολή της 22ας Δεκεμβρίου 2008, η οποία πρωτοκολλήθηκε την ίδια ημέρα.

2.   ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

2.1.   Η επιχείρηση

(16)

Η επιχείρηση HSW, η οποία είναι δικαιούχος της ενίσχυσης και μητρική εταιρεία του ομίλου HSW Capital Group, έχει έδρα την Stalowa Wola που βρίσκεται στην περιφέρεια (βοεβοδάτο) Podkarpackie. Η περιφέρεια αυτή είναι επιλέξιμη για ενίσχυση σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ. Τον Φεβρουάριο του 2006, ο όμιλος περιλάμβανε 8 εταιρείες, στις οποίες η επιχείρηση HSW κατείχε τουλάχιστον το 51 % των μετοχών (δηλαδή τις ήλεγχε) και 10 εταιρείες στις οποίες κατείχε λιγότερο από το 51 % των μετοχών. Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στον όμιλο HSW Capital Group λειτουργούν ως αμοιβαίοι προμηθευτές υλικού και υπηρεσιών. Εκτός της μητρικής εταιρείας, οι επιχειρήσεις με το μεγαλύτερο μετοχικό κεφάλαιο στο πλαίσιο του ομίλου είναι οι ακόλουθες: η HSW-Zakład Zespołów Napędowych Sp. z o.o. και η HSW-Zakład Zespołów Mechanicznych Sp. z o.o. Το μερίδιο των πωλήσεων της HSW προς τις επιχειρήσεις που ανήκουν στον όμιλο ανέρχεται στο 20-30 % των συνολικών πωλήσεων της HSW.

(17)

Η HSW ιδρύθηκε το 1937. Αρχικά παρήγαγε πυροβόλα και ανοξείδωτο χάλυβα. Αντίθετα από τη θυγατρική της επιχείρηση HSW-Zakład Metalurgiczny, η HSW δεν παράγει χάλυβα. Το 1991 μετετράπη σε ανώνυμη εταιρεία. Το 76 % των μετοχών της επιχείρησης εξακολουθεί να ανήκει στο δημόσιο, το 9 % ανήκει στους εργαζομένους της επιχείρησης, και το υπόλοιπο στους μετόχους, δημόσιους και ιδιωτικούς, κανείς εκ των οποίων δεν κατέχει άνω του 5 % των μετοχών. Η HSW παράγει κατασκευαστικό εξοπλισμό και μηχανήματα, καθώς και στρατιωτικό εξοπλισμό (πυροβόλα, οβιδοβόλα κ.λπ.).

(18)

Το 2005, η HSW απασχολούσε περί τους 2 400 εργαζομένους, ενώ το 2002 το προσωπικό της ανερχόταν ακόμα σε 3 173.

(19)

Μια από τις επιχειρήσεις που ανήκει στην HSW είναι η επιχείρηση διανομής Dressta Sp. z o.o. (εφεξής καλούμενη «Dressta»). Από τον Σεπτέμβριο του 2006 η επιχείρηση αυτή τελεί υπό τον πλήρη έλεγχο της HSW SA, ενώ στο παρελθόν το 51 % των μετοχών της Dressta ανήκε στην Komatsu American International Company USA (εφεξής καλούμενη «KAIC»), επιχείρηση ανταγωνιστική της HSW. Το 1995, η HSW μετεβίβασε στην Dressta για περίοδο 12 ετών τις άδειες και τα στοιχεία ενεργητικού που αφορούσαν τις πωλήσεις των προϊόντων της εταιρείας στις αγορές του εξωτερικού.

2.2.   Οι δυσχέρειες της επιχείρησης

(20)

Η δικαιούχος επιχείρηση άρχισε να αντιμετωπίζει δυσχέρειες το 2002, όταν ο κύκλος εργασιών της μειώθηκε από 494,9 εκατ. PLN (117,3 εκατ. EUR) το 2000 σε 352,6 εκατ. PLN (83,5 εκατ. EUR), δηλαδή κατά 29 %. Οι εξαγωγές της μειώθηκαν από 505 εκατ. PLN (119,7 εκατ. EUR) σε 279 εκατ. PLN (66,1 εκατ. EUR). Η μείωση του κύκλου εργασιών στις αγορές του εξωτερικού οφειλόταν κυρίως στην ύφεση και στο γεγονός ότι η Dressta, υπό την επιρροή του κύριου μετόχου και ανταγωνιστή της HSW, μείωσε σημαντικά τις πωλήσεις των προϊόντων της HSW στην αγορά της Βορείου Αμερικής.

(21)

Το 2002, η δικαιούχος επιχείρηση παρουσίασε ζημία εκμετάλλευσης ύψους 33,9 εκατ. PLN (8,03 εκατ. EUR), η οποία οφειλόταν κυρίως στην ελλιπή αξιοποίηση του παραγωγικού της δυναμικού. Καθώς οι περισσότερες πωλήσεις της στις αγορές του εξωτερικού γίνονταν σε δολάρια ΗΠΑ, ενώ οι περισσότερες δαπάνες της επιχείρησης εκφράζονται σε πολωνικά PLN, η ανατίμηση του πολωνικού νομίσματος είχε αρνητικές συνέπειες για τις πωλήσεις και τη βιωσιμότητα της δικαιούχου επιχείρησης.

(22)

H ΗSW απέκτησε σημαντικά χρέη. Κατά τα έτη 2000-2002 το μέσο χρέος της ήταν 169,1 εκατ. PLN (40,1 εκατ. EUR).

(23)

Αλλά και η εν γένει λειτουργία της επιχείρησης δεν απέφερε κέρδη: οι ζημίες επί των πωλήσεων αυξήθηκαν από 6,4 εκατ. PLN (1,68 εκατ. EUR) το 2000 σε 33,9 εκατ. PLN (8,60 εκατ. EUR) το 2002.

(24)

Ο όμιλος HSW Capital Group παρουσίασε καθαρές ζημίες ύψους 137,7 εκατ. PLN (32,6 εκατ. EUR) το 2002 και καθαρές ζημίες ύψους 123,9 εκατ. PLN (29,4 εκατ. EUR) το 2003.

2.3.   Η αναδιάρθρωση

(25)

Για να αντιμετωπίσει τις δυσχέρειες αυτές, το 2002 η δικαιούχος επιχείρηση εκπόνησε σχέδιο αναδιάρθρωσης για την περίοδο 2003-2007. Το σχέδιο αυτό τροποποιήθηκε τον Φεβρουάριο του 2006 («το σχέδιο του Φεβρουαρίου»). Στις 20 Δεκεμβρίου 2006, η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση βάσει του εν λόγω σχεδίου. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης επικαιροποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2007 («το σχέδιο του Νοεμβρίου»). Λόγω αυτής της επικαιροποίησης, η Επιτροπή αποφάσισε την εκ νέου κίνηση διαδικασίας έρευνας.

2.3.1.   Το σχέδιο του Φεβρουαρίου

(26)

Ένα από τα σημαντικότερα μέτρα που προβλέπει το σχέδιο αναδιάρθρωσης είναι η τροποποίηση της οργανωτικής δομής της δικαιούχου επιχείρησης. Κεντρική ιδέα της διαδικασίας αναδιάρθρωσης της επιχείρησης HSW ήταν ο διαχωρισμός του μέρους της επιχείρησης που συνδεόταν άμεσα με την παραγωγή από εκείνα τα στοιχεία ενεργητικού που επρόκειτο να αποτελέσουν αντικείμενο της αναδιάρθρωσης. Στο πλαίσιο αυτό, το δημόσιο, ως πλειοψηφών μέτοχος της HSW, ίδρυσε την ανεξάρτητη επιχείρηση HSW-Trading Sp. z o.o. (εφεξής καλούμενη «HSW-Trading»). Η HSW-Trading έλαβε εισφορά κεφαλαίου από το δημόσιο ύψους 40 εκατ. PLN (9,48 εκατ. EUR), την οποία οι πολωνικές αρχές κοινοποίησαν μεταξύ των μέτρων ενίσχυσης που χορηγήθηκαν στην HSW (πβλ. σημείο 16 στον πίνακα 2 κατωτέρω).

(27)

Ενώ η HSW-Trading ήταν υπεύθυνη για την παραγωγή και την πώληση βιομηχανικών μηχανημάτων, την υλικοτεχνική υποστήριξη, τη διαχείριση της ποιότητας και την προμήθεια υλικού για την παραγωγή των μηχανημάτων, η HSW διατήρησε τις δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης, τη χρηματοδότηση του παραγωγικού δυναμικού, το στρατηγικό μάρκετινγκ, τις πωλήσεις ανταλλακτικών, τις επισκευές, καθώς και την παραγωγή και την πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού. Η HSW ήταν επίσης υπεύθυνη για την οργανωτική αναδιάρθρωση. Για την πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων της, η εταιρεία HSW-Trading μίσθωσε από την HSW στοιχεία ενεργητικού που συνδέονται άμεσα με την παραγωγή. Επίσης, αποσπάσθηκε προσωρινά στην HSW-Trading το αναγκαίο εργατικό δυναμικό.

(28)

Ο διαχωρισμός αυτός επρόκειτο να ισχύσει κατά την περίοδο 2004-2006, δηλαδή καθ’ όλη τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης της HSW. Η HSW-Trading επρόκειτο να συγχωνευθεί εκ νέου με την HSW στο τέλος του 2006.

(29)

Το σχέδιο του Φεβρουαρίου προέβλεπε την πραγματοποίηση σημαντικής αναδιάρθρωσης στον τομέα της απασχόλησης. Έως το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης, το 2007, είχε προγραμματιστεί ότι η HSW θα απασχολούσε μόνο 2 100 εργαζομένους, ενώ στα τέλη του 2002 απασχολούσε 3 173 εργαζομένους.

(30)

Άλλος τομέας που αφορούσε η αναδιάρθρωση ήταν η δημιουργία δικτύου διανομής κατασκευαστικών μηχανημάτων και ανταλλακτικών στην παγκόσμια αγορά, ως μέσο για να κατακτήσει η δικαιούχος επιχείρηση νέες αγορές.

(31)

Η αναδιάρθρωση της HSW επρόκειτο να περιλάβει την πώληση των θυγατρικών της εταιρειών και την ιδιωτικοποίηση των τμημάτων της δικαιούχου επιχείρησης που δραστηριοποιούνταν στον τομέα της παροχής υπηρεσιών. Έως το 2006 η HSW είχε εκποιήσει την HSW-Zakład Kuźnia Matrycowa Sp. z o.o. αντί 38 εκατ. PLN (9 εκατ. EUR) και την HSW-Zakład Metalurgiczny (HSW-Walcownia Blach Sp. z o.o. και HSW-Huta Stali Jakościowych). Από την ιδιωτικοποίηση η HSW απεκόμισε έσοδα ύψους 112,2 εκατ. PLN (26,6 εκατ. EUR). Για το 2006 είχε προβλεφθεί η οριστικοποίηση της εκποίησης δύο ακόμη θυγατρικών εταιρειών: της HSW-Zakład Sprężynownia και της HSW-Tlenownia.

(32)

Η αναδιάρθρωση των στοιχείων του ενεργητικού προέβλεπε τη μείωση του παραγωγικού δυναμικού από 1 500 σε 1 200 κατασκευαστικά μηχανήματα ετησίως. Η αξία των στοιχείων ενεργητικού της HSW κρίθηκε ότι υπερέβαινε τις ανάγκες της επιχείρησης. Καθώς η HSW είχε προγραμματίσει να επικεντρωθεί κυρίως στην παραγωγή κατασκευαστικών μηχανημάτων, κρίθηκε αναγκαία η εκποίηση σημαντικού μέρους των στοιχείων ενεργητικού της. Τα στοιχεία ενεργητικού που εκποιήθηκαν από τον Ιανουάριο 2003 έως τον Δεκέμβριο 2005 απέφεραν έσοδα ύψους 52,1 εκατ. PLN (12,3 εκατ. EUR), ποσό κατά πολύ υψηλότερο από τα προβλεφθέντα, τα οποία είχαν υπολογιστεί σε 10,3 εκατ. PLN (2,4 εκατ. EUR). Εκποιήθηκαν τα ακόλουθα στοιχεία ενεργητικού: οικόπεδα έκτασης 248,4 ha περίπου (συμπεριλαμβανομένων δασικών εκτάσεων περί τα 153 hα), ακίνητα ωφέλιμης επιφάνειας 76 000 m2 περίπου, καθώς και 94 μηχανήματα και συσκευές.

(33)

Το συνολικό κόστος της αναδιάρθρωσης, συμπεριλαμβανομένου του κόστους που προέκυψε πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην EE, ανήλθε σε 450,3 εκατ. PLN (106,7 εκατ. EUR) και συνίστατο κυρίως στην αναδιάρθρωση των υποχρεώσεων αστικού δικαίου (αντιστοίχως 95,6 εκατ. PLN και 113,2 εκατ. PLN), στο κόστος της οργάνωσης του συστήματος εφοδιασμού και διανομής (151,2 εκατ. PLN), στο κόστος της εξασφάλισης της συνέχειας του εφοδιασμού (40,0 εκατ. PLN) και στο κόστος εκσυγχρονισμού (30,5 εκατ. PLN).

2.3.2.   Το σχέδιο του Νοεμβρίου

(34)

Με επιστολή της 2ας Φεβρουαρίου 2007, οι πολωνικές αρχές ενημέρωσαν την Επιτροπή για τις τροποποιήσεις που επήλθαν στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του Νοεμβρίου 2006. Κατά την άποψη των πολωνικών αρχών, οι τροποποιήσεις αυτές δεν αναμένεται να επηρεάσουν το ποσό της κρατικής ενίσχυσης και είναι σύμφωνες με το σημείο 52 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004.

(35)

Η σημαντικότερη τροποποίηση που προβλέπεται σε σύγκριση με το σχέδιο του Φεβρουαρίου αφορούσε τη χρηματοδότηση της αναδιάρθρωσης. Αντί να αναγκαστεί η HSW να εξοφλήσει δύο δάνεια που της χορηγήθηκαν το 2003 και το 2004 - πριν από την ένταξη της Πολωνίας στην EE - από τη δημόσια Υπηρεσία Ανάπτυξης της Βιομηχανίας (Agencja Rozwoju Przemysłu, εφεξής «ARP») και τους τόκους των δανείων αυτών (8), η ARP θα προέβαινε σε μετοχοποίηση της ονομαστικής αξίας του χρέους καθιστάμενη κατά τον τρόπο αυτό μέτοχος της HSW. Οι υπόλοιπες τροποποιήσεις αφορούσαν αναβολές στη διαδικασία οργανωτικής αναδιάρθρωσης.

(36)

Κατά την άποψη των πολωνικών αρχών, η μετοχοποίηση του χρέους θα επιτρέψει στην HSW να εξασφαλίσει τα κεφάλαια που απαιτούνται προκειμένου να λειτουργήσει ομαλά στην αγορά και να προβεί στις αναγκαίες επενδύσεις στο μέλλον. Οι πολωνικές αρχές ανέφεραν ότι εκ του ποσού των 96,2 εκατ. PLN (δηλαδή το ποσό των δύο δανείων συνολικού ύψους 75 εκατ. PLN συν 21,2 εκατ. PLN δεδουλευμένοι τόκοι) (9):

[0-50] (10) εκατ. PLN θα διατεθούν για τον εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού και για πρόσθετες επενδύσεις, οι οποίες, σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, είναι αναγκαίες για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της HSW,

[0-50] εκατ. PLN χρειάζονται για την κάλυψη του πρόσθετου κόστους λόγω της καθυστέρησης της συγχώνευσης της HSW με την HSW-Trading, εξαιτίας της οποίας αυξήθηκε το κόστος του προγράμματος αναδιάρθρωσης της απασχόλησης,

[50-100] εκατ. PLN θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση πρόσθετης συσσώρευσης αποθεμάτων, καθώς και για την κάλυψη των αυξημένων χρεών λόγω της παράτασης των προθεσμιών πληρωμής τιμολογίων από πελάτες της επιχείρησης και λόγω της επίσπευσης των προθεσμιών για την πληρωμή των προμηθευτών,

[0-10] εκατ. PLN θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση πρόσθετων εμπορικών πιστώσεων.

(37)

Οι πολωνικές αρχές αιτιολόγησαν τις ανάγκες της HSW για πρόσθετα κεφάλαια (δηλαδή το προαναφερόμενο ποσό των [0-100] εκατ. PLN) επικαλούμενες τον έντονο ανταγωνισμό στην αγορά κατασκευαστικών μηχανών, στοιχείο που έχει ως αποτέλεσμα οι ανταγωνιστές της HSW να παρέχουν στους πελάτες τους μεγαλύτερες προθεσμίες για την πληρωμή των τιμολογίων και να αποδέχονται βραχύτερες προθεσμίες για την πληρωμή των προμηθευτών τους.

(38)

Το συνολικό κόστος αναδιάρθρωσης που προκύπτει από το σχέδιο του Νοεμβρίου, συμπεριλαμβανομένου του κόστους αναδιάρθρωσης που προέκυψε πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας την EE, ανέρχεται σε 456,9 εκατ. PLN (108,3 εκατ. EUR), και συνίσταται στα στοιχεία που αναφέρονται στον πίνακα 1:

Πίνακας 1

Κατανομή του κόστους της αναδιάρθρωσης που προβλέπεται στο σχέδιο του Νοεμβρίου

(σε χιλιάδες PLN)

Μέτρο αναδιάρθρωσης

Κόστος

Αναδιάρθρωση των υποχρεώσεων αστικού δικαίου

95 648

Αναδιάρθρωση των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου

113 213

Οργάνωση του συστήματος εφοδιασμού και διανομής

158 741

Εξασφάλιση της συνέχειας του εφοδιασμού με υλικά, ανταλλακτικά και εξαρτήματα

40 000

Αναδιάρθρωση της παραγωγής

1 666

Αναδιάρθρωση των στοιχείων ενεργητικού

871

Αναδιάρθρωση της απασχόλησης

4 199

Οργανωτική αναδιάρθρωση

2 013

Εκσυγχρονισμός του παραγωγικού δυναμικού

30 524

Σύνολο

456 878

3.   ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 88 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2 ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΕΚ

(39)

Στις 23 Νοεμβρίου 2005, η Επιτροπή έλαβε απόφαση κίνησης επίσημης διαδικασίας έρευνας. Στις 20 Δεκεμβρίου 2006, η Επιτροπή έλαβε απόφαση έγκρισης της ενίσχυσης αναδιάρθρωσης υπέρ της HSW βάσει του σχεδίου αναδιάρθρωσης που υπέβαλε η επιχείρηση τον Φεβρουάριο του 2006. Στις 10 Οκτωβρίου 2007, η Επιτροπή έλαβε απόφαση κίνησης επιστήμης διαδικασίας έρευνας μετά από την κοινοποίηση του σχεδίου του Νοεμβρίου, το οποίο προέβλεπε πρόσθετη στήριξη υπέρ της HSW. Στην απόφασή της η Επιτροπή προέβλεπε τη δυνατότητα ανάκλησης της απόφασης της 20ής Δεκεμβρίου 2006, διότι η απόφαση αυτή ελήφθη βάσει εσφαλμένων πληροφοριών.

3.1.   Η απόφαση της 23ης Νοεμβρίου 2005 για κίνηση διαδικασίας έρευνας

(40)

Στην απόφαση που εξέδωσε στις 23 Νοεμβρίου 2005, η Επιτροπή θεώρησε ότι ενίσχυση συνολικού ύψους 145,8 εκατ. PLN διατέθηκε υπέρ της HSW πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ· ενίσχυση ύψους 27,9 εκατ. PLN διατέθηκε μετά την προσχώρηση χωρίς την έγκριση της Επιτροπής, ενώ ενίσχυση ύψους 43,4 εκατ. PLN δεν είχε ακόμη διατεθεί και, ως εκ τούτου, συνιστούσε νέα κρατική ενίσχυση.

(41)

Η Επιτροπή εξέδωσε την απόφαση κίνησης επίσημης διαδικασία έρευνας για δύο λόγους.

(42)

Κατ’ αρχάς, η Επιτροπή είχε αμφιβολίες για το κατά πόσον η ενίσχυση ήταν συμβατή με την κοινή αγορά.

(43)

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή αμφέβαλλε εάν τα μέτρα που προβλέπονταν στο σχέδιο αναδιάρθρωσης ήταν επαρκή ώστε να αποκατασταθεί μακροπρόθεσμα η βιωσιμότητα της δικαιούχου επιχείρησης, καθώς φαινόταν ότι τα μέτρα αυτά επικεντρώνονταν στην εξυπηρέτηση του χρέους και στην κάλυψη λειτουργικών δαπανών.

(44)

Εξάλλου, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον τέθηκαν σε εφαρμογή επαρκή αντισταθμιστικά μέτρα. Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, η HSW σχεδίαζε τη μείωση του παραγωγικού της δυναμικού κατά 20 %, ενώ το σχέδιο προέβλεπε την αύξηση της αξιοποίησης του παραγωγικού δυναμικού από 27,7 % το 2002 σε 66 % το 2007. Η Επιτροπή είχε αμφιβολίες σχετικά με τις καθαρές επιπτώσεις αυτών των πρωτοβουλιών.

(45)

Η Επιτροπή αμφέβαλλε επίσης εάν η ενίσχυση περιοριζόταν στο απολύτως ελάχιστο και εάν η ίδια εισφορά της δικαιούχου επιχείρησης ήταν σημαντική, διότι η Πολωνία δεν έκανε σαφή διάκριση μεταξύ, αφενός, αυτού που θεωρούσε ως ίδια εισφορά της δικαιούχου επιχείρησης στο πλαίσιο της διαδικασίας αναδιάρθρωσης και, αφετέρου, της χρηματοδότησης μέσω της κρατικής ενίσχυσης.

(46)

Η Επιτροπή εξέφρασε επίσης αμφιβολίες όσον αφορά τον σεβασμό της αρχής της «εφάπαξ ενίσχυσης». Στην πραγματικότητα, πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η εταιρεία HSW-Zakład Zespołów Mechanicznych, θυγατρική της HSW, είχε λάβει ενίσχυση αναδιάρθρωσης για την περίοδο 2003-2007. Έπρεπε, ως εκ τούτου, να αποδειχθεί ότι με την ενίσχυση αυτή δεν αποκόμισε έμμεσα όφελος η μητρική επιχείρηση HSW. Εξάλλου, η Επιτροπή ζήτησε από την Πολωνία να τη διαβεβαιώσει ότι από την ενίσχυση για την αναδιάρθρωση της HSW, σε περίπτωση που επιτρεπόταν, δεν θα απεκόμιζε έμμεσα όφελος η HSW-Zakładowi Zespołów Mechanicznych.

(47)

Ο δεύτερος λόγος για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας ήταν οι αμφιβολίες της Επιτροπής για το κατά πόσον ήταν επαρκής ο διαχωρισμός της επιδοτούμενης ειδικής παραγωγής στρατιωτικού υλικού (πυροβόλα) από την παραγωγή υλικού για μη στρατιωτικές χρήσεις (κατασκευαστικός μηχανισμός). Η Πολωνία, με επιστολές που απέστειλε στις 7 Ιουνίου 2005 και στις 2 Σεπτεμβρίου 2005, διαβεβαίωσε την Επιτροπή ότι αποκλείεται η πραγματοποίηση διεπιδοτήσεων, και η Επιτροπή σημείωσε ότι η αναλογία της ενίσχυσης που προορίζεται για την παραγωγή στρατιωτικού υλικού σε σχέση με το σύνολο της ενίσχυσης είναι μικρή συγκρινόμενη με την αναλογία της παραγωγής στρατιωτικού υλικού σε σχέση με το σύνολο της ενίσχυσης. Παρ’ όλα αυτά, η Επιτροπή ζήτησε να της υποβληθούν αναλυτικότερα στοιχεία σχετικά με την τήρηση χωριστών λογαριασμών.

3.2.   Η απόφαση της 10ης Οκτωβρίου 2007 για εκ νέου κίνηση της διαδικασίας έρευνας

(48)

Η Επιτροπή κίνησε την επίσημη διαδικασία έρευνας για τέσσερις λόγους:

(49)

Πρώτον, η Επιτροπή αμφέβαλλε κατά πόσο το σχέδιο του Νοεμβρίου θα μπορούσε να αποκαταστήσει μακροπρόθεσμα τη βιωσιμότητα της HSW, καθώς φαινόταν ότι η επιχείρηση θα χρειαζόταν πρόσθετη χρηματοδότηση.

(50)

Δεύτερον, η Επιτροπή αμφέβαλλε κατά πόσο η ενίσχυση περιοριζόταν στο ελάχιστο απαραίτητο, καθώς οι πολωνικές αρχές δεν έδωσαν επαρκείς εξηγήσεις για τη χρήση των πλεοναζόντων ρευστών διαθεσίμων τα οποία προήλθαν από τη μετοχοποίηση του χρέους.

(51)

Τρίτον, η Επιτροπή αμφέβαλλε κατά πόσο το ύψος της ενίσχυσης δεν θα αυξανόταν ως αποτέλεσμα αυτής της μετοχοποίησης.

(52)

Τέταρτον, πέραν των αμφιβολιών που εξέφρασε σχετικά με την αύξηση του ποσού της ενίσχυσης, η Επιτροπή αμφέβαλλε επίσης για το κατά πόσο οι επιπτώσεις της ενίσχυσης που χορηγήθηκε υπέρ της HSW δεν μεταβλήθηκαν και κατά πόσο, ως εκ τούτου, προκαλείται στρέβλωση του ανταγωνισμού. Με άλλα λόγια, η Επιτροπή αμφέβαλλε κατά πόσο τα αντισταθμιστικά μέτρα ήταν επαρκή, δεδομένου ότι, σύμφωνα με το σημείο 40 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004, τα μέτρα αυτά πρέπει να είναι ανάλογα προς τις στρεβλωτικές επιπτώσεις που έχει η ενίσχυση.

(53)

Η Επιτροπή αποφάσισε την εκ νέου κίνηση διαδικασίας έρευνας, προβλέποντας τη δυνατότητα ανάκλησης της απόφασης της 20ής Δεκεμβρίου 2006

4.   ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΡΙΤΩΝ ΜΕΡΩΝ

(54)

Η Επιτροπή δεν έλαβε παρατηρήσεις από τρίτα μέρη όσον αφορά την επίσημη διαδικασία έρευνας που κινήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2005.

(55)

Στο πλαίσιο της εκ νέου κίνησης διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή έλαβε παρατηρήσεις από 13 τρίτα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της δικαιούχου επιχείρησης. Στις παρατηρήσεις αυτές εκφράζεται η πεποίθηση για την επιτυχία της διαδικασίας αναδιάρθρωσης της HSW (δημόσιοι και ιδιωτικοί πιστωτές, προμηθευτές της HSW) και υπογραμμίζεται η σημασία της επιχείρησης για ολόκληρη την περιφέρεια (η δικαιούχος επιχείρηση και οι τοπικές χορηγούσες αρχές).

5.   ΟΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΩΝΙΑΣ

5.1.   Παρατηρήσεις σχετικά με την απόφαση της 23ης Νοεμβρίου 2005

(56)

Πρώτον, οι πολωνικές αρχές σχολίασαν την εκτίμηση της Επιτροπής όσον αφορά ποια μέτρα είχαν χορηγηθεί πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην EE και ποια συνιστούσαν παράνομη ή νέα ενίσχυση. Οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι οι ενισχύσεις που είχαν χορηγηθεί δυνάμει του τροποποιημένου νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις ιδιαίτερης σημασίας για την αγορά εργασίας (βλέπε πίνακα 3) δεν χορηγήθηκαν πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αμφισβητώντας την άποψη που εξέφρασε η Επιτροπή στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας έρευνας. Οι πολωνικές αρχές επανέλαβαν τις πληροφορίες που είχαν υποβάλει ενωρίτερα, σύμφωνα με τις οποίες το χρονικό σημείο που είναι καθοριστικό για τη χορήγηση της κρατικής ενίσχυσης βάσει του προαναφερόμενου νόμου είναι η συγκατάθεση των δημοσίων πιστωτών της δικαιούχου επιχείρησης (οι λεγόμενες «διοικητικές δεσμεύσεις»), και όχι η απόφαση αναδιάρθρωσης που έλαβε ο πρόεδρος της ARP. Δεδομένου ότι οι δημόσιοι πιστωτές της HSW, των οποίων οι απαιτήσεις αποτέλεσαν αντικείμενο της αναδιάρθρωσης, είχαν δώσει τη συγκατάθεσή τους έναντι της HSW ήδη πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην EE, οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν ότι η εν λόγω ενίσχυση χορηγήθηκε πριν από την προσχώρηση και, ως εκ τούτου, η αξιολόγηση της συμβατότητας της ενίσχυσης με την κοινή αγορά δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Επιτροπής.

(57)

Δεύτερον, οι πολωνικές αρχές ανέφεραν δύο τροποποιήσεις στην ενίσχυση σε σχέση με την αρχική κοινοποίηση που περιλαμβάνεται στην επιστολή της 8ης Οκτωβρίου 2004. Η πρώτη και σημαντικότερη τροποποίηση ήταν το γεγονός ότι μέρος της προβλεφθείσας κρατικής ενίσχυσης (συνολικού ύψους 43,5 εκατ. PLN) αποσύρθηκε και αντικαταστήθηκε από δύο μέτρα, τα οποία υποστηρίζεται ότι δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση. Η δεύτερη τροποποίηση ήταν πρακτικής φύσεως και αφορούσε τη διευκρίνιση του ύψους της ενίσχυσης που χορηγήθηκε βάσει των τριών μέτρων υπέρ της HSW πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην EE. Στους πίνακες 2–5 αναφέρονται όλα τα μέτρα ενίσχυσης που χορηγήθηκαν ή επρόκειτο να χορηγηθούν υπέρ της HSW καθ’ όλη την περίοδο αναδιάρθρωσης σύμφωνα με τις τροποποιήσεις που αναφέρονται στις διευκρινίσεις τις οποίες υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές.

(58)

Επιπλέον, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι η αναβολή της πληρωμής και η πληρωμή με δόσεις των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου ύψους 22,1 εκατ. PLN (5,2 εκατ. EUR) (σημείο 28 στον πίνακα 4) πρέπει να θεωρηθούν ενίσχυση de minimis. Η μέθοδος την οποία χρησιμοποίησαν οι πολωνικές αρχές για τον υπολογισμό του ποσού της ενίσχυσης συγκρίνει το επιτόκιο που εφαρμόζεται στην αναβολή της πληρωμής με το επιτόκιο αναφοράς της Επιτροπής. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες το επιτόκιο που εφαρμόστηκε ήταν υψηλότερο του επιτοκίου αναφοράς, οι πολωνικές αρχές θεώρησαν ότι το μέτρο δεν συνιστά ενίσχυση. Κατά την άποψη των πολωνικών αρχών, αυτό συνέβη στην περίπτωση της αναβολής της πληρωμής των υποχρεώσεων προς το Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων) ύψους 16,4 εκατ. PLN (σημείο 29 στον πίνακα 4).

(59)

Τρίτον, όσον αφορά τη βιωσιμότητα της επιχείρησης, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι η οργανωτική αναδιάρθρωση ολοκληρώθηκε με επιτυχία και ότι η HSW ανέκτησε τον έλεγχο της Dressta και, ως εκ τούτου, θα ήταν σε θέση να αναπτύξει τις δραστηριότητές της στην κερδοφόρο αγορά της Βόρειου Αμερικής.

(60)

Όσον αφορά την απαίτηση σχετικά με τον περιορισμό των στρεβλώσεων ανταγωνισμού, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι η μείωση του παραγωγικού δυναμικού από 1 500 σε 1 200 μηχανήματα αποτέλεσε ενδεδειγμένο αντισταθμιστικό μέτρο. Επιπλέον, ως αντισταθμιστικό μέτρο θεώρησαν και την εκποίηση των θυγατρικών της HSW.

(61)

Όσον αφορά τον περιορισμό της ενίσχυσης στο ελάχιστο απαραίτητο, οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν σειρά αναλυτικών στοιχείων σχετικά με τα ποσά που αυτές θεώρησαν ως ίδια εισφορά.

(62)

Εν κατακλείδι, στις παρατηρήσεις που υπέβαλαν, οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν ότι από την ημερομηνία ένταξης της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε χορηγήθηκε ούτε προγραμματίζεται να χορηγηθεί κρατική ενίσχυση. Για την περίπτωση κατά την οποία η Επιτροπή κρίνει διαφορετικά, υποβάλλουν πρόσθετα επιχειρήματα για να υποστηρίξουν τη θέση ότι η κρατική ενίσχυση είναι συμβατή με την κοινή αγορά.

(63)

Όσον αφορά τις αμφιβολίες της Επιτροπής σχετικά με τον διαχωρισμό μεταξύ της στρατιωτικής και της μη στρατιωτικής παραγωγής της HSW, οι πολωνικές αρχές διαβεβαίωσαν την Επιτροπή ότι το ισχύον σύστημα λογιστικής επιτρέπει τον σαφή διαχωρισμό του κόστους των δύο αυτών δραστηριοτήτων.

5.2.   Παρατηρήσεις σχετικά με την απόφαση της 10ης Οκτωβρίου 2007

(64)

Καταρχάς, οι πολωνικές αρχές έδωσαν εκ νέου εξηγήσεις για τη μεγάλη καθυστέρηση της κοινοποίησης του σχεδίου αναδιάρθρωσης, η οποία οφείλεται, όπως ανέφεραν, στις χρονοβόρες εσωτερικές διαδικασίες.

(65)

Δεύτερον, οι πολωνικές αρχές υπογράμμισαν το γεγονός ότι το πεδίο της κινηθείσας διαδικασίας έρευνας πρέπει να περιλαμβάνει μόνο την τροποποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης βάσει του σημείου 52 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004 και υποστήριξαν ότι η Επιτροπή δεν πρέπει να λάβει μέτρα δυνάμει του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 και να ανακαλέσει την απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006. Οι πολωνικές αρχές επικαλέστηκαν στο πλαίσιο αυτό την αρχή της ασφάλειας δικαίου.

(66)

Τρίτον, η πολωνική πλευρά υποστήριξε ότι με τη μετοχοποίηση του χρέους δεν αυξήθηκε το συνολικό ποσό της ενίσχυσης που είχε εγκριθεί.

(67)

Τέταρτον, οι πολωνικές αρχές εξέφρασαν την άποψη ότι ο προσδιορισμός του στοιχείου ενίσχυσης των δανείων που χορήγησε η ARP και τα οποία η Επιτροπή ενέκρινε με την απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006 βάσει της ονομαστικής τους αξίας, ήταν αδικαιολόγητος και είχε ως συνέπεια την υπερεκτίμηση της αξίας της ενίσχυσης (παρόλο που η Πολωνία παραδέχτηκε ότι στο παρελθόν δεν είχε αμφισβητήσει αυτή την προσέγγιση). Συνεπώς, ακόμα και σε περίπτωση που η Επιτροπή δεχόταν ότι η μετοχοποίηση του χρέους θα προκαλούσε αύξηση του ποσού της ενίσχυσης ίση με το ύψος των δανείων που χορήγησε η ARP, το ποσό της ενίσχυσης δεν έπρεπε να υπερβαίνει την ονομαστική αξία των δανείων τα οποία είχαν ήδη εγκριθεί με την απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006.

(68)

Οι πολωνικές αρχές διευκρίνισαν ότι πριν από την πραγματοποίηση της μετοχοποίησης η επιχείρηση είχε καταβάλει τόκους ύψους 22,9 εκατ. PLN επί των δανείων που χορήγησε η ARP. Το ύψος των υπολοίπων τόκων τους οποίους θα όφειλε να καταβάλει η HSW εάν δεν είχε προβεί στη μετοχοποίηση του χρέους, ανέρχεται σε 21,2 εκατ. PLN.

(69)

Εξάλλου, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι η μετοχοποίηση του χρέους πληρούσε το κριτήριο του πιστωτή σε οικονομία αγοράς και δεν συνιστούσε κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ. Κατά την άποψη των πολωνικών αρχών, η ARP έλαβε υπόψη το γεγονός ότι η HSW επρόκειτο να ανακτήσει την κερδοφορία της και υπέθεσε ότι η αξία των εξαγορασθεισών μετοχών θα αυξανόταν αντιστοίχως με την πάροδο του χρόνου.

(70)

Στο υπόλοιπο τμήμα των παρατηρήσεων που υπέβαλαν, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι, ακόμα και εάν η Επιτροπή θεωρούσε ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης είχε τροποποιηθεί σε σημαντικό βαθμό, η νέα δέσμη μέτρων αναδιάρθρωσης στο σύνολό της θα έπρεπε να κριθεί σύμφωνη με τις κατευθυντήριες γραμμές του 2004, ενώ οι τροποποιήσεις θα έπρεπε να εγκριθούν σύμφωνα με το σημείο 52 των κατευθυντήριων γραμμών.

(71)

Οι πολωνικές αρχές υπογράμμισαν ότι, εκτός από ορισμένες ολιγάριθμες και ελάσσονος σημασίας τροποποιήσεις, η αναδιάρθρωση πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με το σχέδιο του Φεβρουαρίου, και ότι τηρήθηκαν τα κριτήρια της βιωσιμότητας, της ίδιας εισφοράς και της αποφυγής περιττών στρεβλώσεων του ανταγωνισμού.

5.2.1.   Αποκατάσταση της βιωσιμότητας

(72)

Πρώτον, όσον αφορά την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας, οι πολωνικές αρχές υπογράμμισαν ότι η επιχείρηση αύξησε την παραγωγή της και προσανατολίστηκε στην αύξηση των κερδών από την πώληση βαρέων μηχανημάτων (ιδίως μεγάλων μπουλντοζών και μηχανημάτων τοποθέτησης σωλήνων). Όσον αφορά τα έσοδα ανά εργαζόμενο, η HSW διπλασίασε την αποδοτικότητά της (από 111 000 PLN ανά εργαζόμενο το 2002 σε 222 000 PLN ανά εργαζόμενο το 2007).

(73)

Εξάλλου, παρά την έκθεσή της στον κίνδυνο συναλλαγματικών διακυμάνσεων, η HSW επέτυχε την αύξηση των δεικτών κερδοφορίας κατά ποσοστό υψηλότερο από αυτό που προέβλεπε το σχέδιο του Φεβρουαρίου.

(74)

Επίσης, όλοι οι δείκτες ρευστότητας και φερεγγυότητας ξεπέρασαν τις αρχικές προβλέψεις. Οι πολωνικές αρχές υπογράμμισαν επίσης ότι η επιχείρηση λαμβάνει πλέον χρηματοδότηση από ιδιωτικούς φορείς, στοιχείο ενδεικτικό της εμπιστοσύνης της αγοράς στη βιωσιμότητα και τη φερεγγυότητά της.

(75)

Τέλος, η πολωνική πλευρά υπογράμμισε ότι η HSW αντιμετωπίζει αποτελεσματικότερα πλέον τον κίνδυνο συναλλαγματικών διακυμάνσεων, επιδιώκοντας να αγοράζει υλικά χρησιμοποιώντας το ίδιο νόμισμα με αυτό που χρησιμοποιεί για τη λογιστική καταχώρηση των πωλήσεών της.

5.2.2.   Η ίδια εισφορά στη διαδικασία αναδιάρθρωσης

(76)

Δεύτερον, κατά την άποψη των πολωνικών αρχών, το κόστος της αναδιάρθρωσης ανήλθε σε 469,1 εκατ. PLN (11), κατά κύριο λόγο εξαιτίας της καθυστέρησης της οργανωτικής αναδιάρθρωσης. Ωστόσο, μετά την έκδοση της απόφασης της 20ής Δεκεμβρίου 2006, η HSW κατόρθωσε να εκποιήσει πρόσθετα στοιχεία ενεργητικού, γεγονός που επέτρεψε στην ίδια εισφορά της επιχείρησης στη διαδικασία αναδιάρθρωσης να παραμείνει σε επίπεδο άνω του 50 % (και συγκεκριμένα στο 53,9 %).

(77)

Οι πολωνικές αρχές εξήγησαν ότι η ίδια εισφορά συνίστατο σε έσοδα ύψους 61,4 εκατ. PLN από την πώληση παγίων περιουσιακών στοιχείων, σε έσοδα ύψους 126,4 εκατ. PLN από την πώληση θυγατρικών εταιρειών, σε πιστώσεις ύψους 61,6 εκατ. PLN που αποκτήθηκαν στην αγορά και στην κατάργηση υποχρεώσεων αστικού δικαίου ύψους 3,5 εκατ. PLN.

5.2.3.   Αποφυγή αδικαιολόγητης στρέβλωσης του ανταγωνισμού

(78)

Τρίτον, οι πολωνικές αρχές υπογραμμίζουν ότι το ποσό της ενίσχυσης δεν αυξήθηκε, και επομένως, σύμφωνα με το σημείο 52 στοιχείο β) των κατευθυντήριων γραμμών του 2004 δεν απαιτούνται εκτενέστερα αντισταθμιστικά μέτρα. Η πολωνική πλευρά είναι πεπεισμένη ότι τα πρόσθετα χρηματοδοτικά μέσα που απέδωσε η μετοχοποίηση του χρέους χρησιμοποιούνται από την HSW αποκλειστικά για τη διατήρηση της θέσης που κατέχει στην αγορά. Κατά την άποψη των πολωνικών αρχών, η επιχείρηση δεν μπορεί να κατακτήσει ηγετική θέση ούτε καν στην εγχώρια αγορά και βρίσκεται μεταξύ της […] και της […] θέσης αναλόγως του εκάστοτε προϊόντος που διαθέτει (12). Οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν ότι το μερίδιο της επιχείρησης την παγκόσμια αγορά δεν υπερβαίνει το [0-5] %.

(79)

Εξάλλου, η Πολωνία υπογράμμισε τη σημασία της επιχείρησης για ολόκληρη την περιφέρεια Podkarpackie.

(80)

Η πολωνική κυβέρνηση έδωσε διαβεβαιώσεις στην Επιτροπή όσον αφορά την προγραμματιζόμενη ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης, ανέφερε δε ως ημερομηνία-στόχο για την ολοκλήρωση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης το τέλος του 2009.

6.   ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

(81)

Οι αρχές που χορηγούν την κρατική ενίσχυση είναι οι ακόλουθες: το Υπουργείο Οικονομικών, το Υπουργείο Επιστημών και Πληροφορικής, οι φορολογικές υπηρεσίες, η τοπική αυτοδιοίκηση, το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ZUS), το Κρατικό Ταμείο Αποκατάστασης Ατόμων με Αναπηρίες (Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - PFRON), οι κατά τόπους φορολογικές υπηρεσίες και η Υπηρεσία Ανάπτυξης της Βιομηχανίας (Agencja Rozwoju Przemysłu - ARP).

(82)

Η Πολωνία υποστήριξε ότι μέρος των μέτρων ενίσχυσης υπέρ της HSW αφορούσαν την προάσπιση θεμελιωδών συμφερόντων στον τομέα της εθνικής της ασφάλειας. Η αξία αυτών των μέτρων ενίσχυσης ανερχόταν σε 19 εκατ. PLN περίπου (4,5 εκατ. EUR), και η ενίσχυση χορηγήθηκε τόσο πριν όσο και μετά από την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι πολωνικές αρχές επικαλούνται το άρθρο 296 της συνθήκης ΕΚ υποστηρίζοντας ότι οι διατάξεις της συνθήκης ΕΚ δεν απαγορεύουν στα κράτη μέλη να λαμβάνουν μέτρα ενίσχυσης εφόσον τα θεωρούν αναγκαία για την προάσπιση των θεμελιωδών τους συμφερόντων στον τομέα της εθνικής ασφάλειας.

(83)

Τα σημαντικότερα μέτρα ενίσχυσης που χορηγήθηκαν πριν από την ένταξη στην EE στο τμήμα της HSW το οποίο ασχολείται με την παραγωγή μη στρατιωτικού υλικού, ήταν δύο δάνεια από την ARP συνολικού ύψους 75 εκατ. PLN (17,8 εκατ. EUR). Άλλο σημαντικό μέτρο ενίσχυσης υπήρξε η εισφορά κεφαλαίου ύψους 40 εκατ. PLN (9,5 εκατ. EUR) από το Υπουργείο Οικονομικών υπέρ της θυγατρικής HSW-Trading Sp. z o.o.

(84)

Ποσό 27,9 εκατ. PLN (6,6 εκατ. EUR) χορηγήθηκε υπό τη μορφή διαγραφής χρέους βάσει του τροποποιημένου νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις με ιδιαίτερη σημασία για την αγορά εργασίας (βλέπε πίνακα 3 κατωτέρω). Η αναδιάρθρωση βάσει του νόμου αυτού πραγματοποιήθηκε υπό την επιτήρηση του προέδρου της ARP και στηρίχτηκε στη λεγόμενη «απόφαση αναδιάρθρωσης» κατά την έννοια του άρθρου 10 παράγραφος 1 σημεία 4 και 19 του εν λόγω νόμου (εφεξής καλούμενη «απόφαση αναδιάρθρωσης»). Η απόφαση αναδιάρθρωσης, με την οποία εγκρίνεται το σχέδιο αναδιάρθρωσης και παρέχεται η άδεια για την αναδιάρθρωση των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου, εκδόθηκε στις 29 Απριλίου 2005 και τροποποιήθηκε στις 17 Ιουνίου 2005.

(85)

Η σημαντικότερη τροποποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης του Νοεμβρίου υπήρξε η έγκριση της μετοχοποίησης του δανείου: η HSW δεν θα αναγκαστεί να εξοφλήσει ούτε τα δύο δάνεια που έλαβε από την ARP το 2003 για το 2004, δηλαδή πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην EE (βλέπε πίνακα 2 θέσεις 8 και 15) ούτε τους τόκους αυτών των δανείων – αντ’ αυτού, η ARP θα προέβαινε σε μετοχοποίηση του ονομαστικού χρέους (θέσεις 30 και 31 στον πίνακα 4), γεγονός που επέτρεψε στην HSW, αντί να καταβάλει 97,1 εκατ. PLN (τα αρχικά δύο δάνεια συνολικού ύψους 75 εκατ. PLN συν 22,1 εκατ. PLN οφειλομένων φόρων), να εκδώσει μετοχές αξίας 75 εκατ. PLN τις οποίες απέκτησε η ARP (σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, η μετοχοποίηση πραγματοποιήθηκε στις 2 Ιουλίου 2007).

(86)

Στους πίνακες που ακολουθούν αναφέρονται τα επιμέρους μέτρα κρατικής ενίσχυσης υπέρ της HSW τα οποία κοινοποιήθηκαν στην Επιτροπή και διορθώθηκαν υπό το πρίσμα των συμπληρωματικών πληροφοριών που υπέβαλε η Πολωνία.

Πίνακας 2

Ενίσχυση που χορηγήθηκε πριν από τις 30 Απριλίου 2004

(σε χιλιάδες PLN)

Αριθ.

Αναφερόμενη ημερομηνία συγκατάθεσης ή απόφασης

Χορηγούσα αρχή

Μορφή της ενίσχυσης

Ονομαστικό ποσό

Ύψος της ενίσχυσης

1.

2003-12-12

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Διαγραφή του Φ.Π.Α του Σεπτεμβρίου 2002

1 047,5

1 047,5

2.

2003-9-15

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Διακανονισμός για την καταβολή με δόσεις του Φ.Π.Α του Δεκεμβρίου 2002

4 769,8

155,0

3.

2003-9-15

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Διακανονισμός για την καταβολή με δόσεις του Φ.Π.Α του Μαρτίου 2003

1 771,8

52,2

4.

2003-9-15

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Διακανονισμός για την καταβολή με δόσεις του Φ.Π.Α του Μαΐου 2003

2 175,2

77,4

5.

2003-9-15

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Διακανονισμός για την καταβολή με δόσεις του φόρου PIT του Μαρτίου 2003

623,3

16,0

6.

2003-9-15

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Διακανονισμός για την καταβολή με δόσεις του φόρου PIT του Μαΐου 2003

463,4

5,0

7.

2003-2-4

Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ZUS), υποκατάστημα Rzeszów

Διακανονισμός για την καταβολή με δόσεις των εισφορών της περιόδου Ιουνίου-Οκτωβρίου 2002

6 252,1

1 211,6

8.

2003-8-28 (13)

Υπηρεσία Ανάπτυξης της Βιομηχανίας (ARP)

Δάνειο

40 000,0

40 000,0

9.

2003-9-15

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Διακανονισμός για την καταβολή με δόσεις του Φ.Π.Α του Ιουνίου 2002

696,9

77,1

10.

2003-9-15

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Αναβολή της προθεσμίας καταβολής της δόσης του φόρου PIT του Ιουλίου 2002

183,9

15,3

11.

2003-9-15

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Τροποποίηση των προθεσμιών καταβολής των δόσεων του φόρου PIT του Αυγούστου 2002

211,5

26,8

12.

2003-12-02

Φορολογική υπηρεσία της Stalowa Wola

Διακανονισμός για την καταβολή με δόσεις του Φ.Π.Α του Αυγούστου 2002

655,5

49,3

13.

2003-9-5

Δημοτική αρχή του Nisko

Καταβολή με δόσεις των πληρωμών μόνιμης επικαρπίας

172,7

8,0

14.

2003-3-21

Δημοτική αρχή του Nisko

Καταβολή με δόσεις των πληρωμών μόνιμης επικαρπίας

20,5

0,3

15.

2004-4-30 (14)

Υπηρεσία Ανάπτυξης της Βιομηχανίας (ARP)

Δάνειο

35 000,0

35 000,0

16.

2004-4-30

Υπουργείο Οικονομικών

Αύξηση αρχικού κεφαλαίου

40 000,0

40 000,0

17.

2003-11-7

Υπουργείο Επιστημών και Πληροφορικής

Επιχορήγηση

637,0

465,0

18.

2003-5-20

Δημοτική αρχή της Stalowa Wola

Επιστροφή δαπανών

3,3

2,4

19.

2003-5-20

Δημοτική αρχή της Stalowa Wola

Επιστροφή δαπανών

3,3

2,4

20.

2002-12-6

Φορολογική υπηρεσία της περιφέρειας Podkarpackie

Διαγραφή οφειλόμενου Φ.Π.Α

1 210

1 210

21.

2002-12-6

Δημοτικό Συμβούλιο της Stalowa Wola

Διαγραφή οφειλών φόρου ακίνητης περιουσίας

496,8

496,8

22.

2002-12-11

Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ZUS), υποκατάστημα Rzeszów

Διαγραφή μη καταβληθεισών εισφορών και των σχετικών τόκων

11 088,1

11 088,1

Σύνολο 1

147 482,6

131 006,2


Πίνακας 3

Ενίσχυση που χορηγήθηκε μετά την 30ή Απριλίου 2004 βάσει του τροποποιημένου νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις με ιδιαίτερη σημασία για την αγορά εργασίας

(σε χιλιάδες PLN)

Αριθ.

Ημερομηνία μεταβίβασης στοιχείων ενεργητικού και παθητικού στην επιχείρηση

Τύπος των απαιτήσεων που αναδιαρθρώθηκαν

Ονομαστικό ποσό

Ύψος της ενίσχυσης

23.

2005-6-20

Αναδιάρθρωση απαιτήσεων που αφορούν Φ.Π.Α και φόρο PIT

10 696,6

Οι πολωνικές αρχές δεν διευκρίνισαν το ποσό της ενίσχυσης

24.

2005-6-20

Αναδιάρθρωση απαιτήσεων που αφορούν περιβαλλοντικά τέλη συμπεριλαμβανομένων των σχετικών τόκων

5 826,5

Όπως ανωτέρω

25.

2005-6-20

Αναδιάρθρωση απαιτήσεων που αφορούν εισφορές στο Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ZUS) συμπεριλαμβανομένων των σχετικών τόκων και των τελών παράτασης

7 333,2

Όπως ανωτέρω

26.

2005-6-20

Αναδιάρθρωση απαιτήσεων που αφορούν εισφορές υπέρ του Κρατικού Ταμείου Αποκατάστασης Ατόμων με Αναπηρίες (PFRON) συμπεριλαμβανομένων των σχετικών τόκων

996,5

Όπως ανωτέρω

27.

2005-6-20

Αναδιάρθρωση απαιτήσεων που αφορούν φόρο ακίνητης περιουσίας, για την περίοδο Σεπτεμβρίου 2002-Ιουνίου 2003, οφειλόμενο στο Δημοτικό Συμβούλιο της Stalowa Wola

3 044,3

Όπως ανωτέρω

Σύνολο 2

27 897,1

19 293,7 (15)


Πίνακας 4

Ενίσχυση που χορηγήθηκε μετά την 30ή Απριλίου 2004

(σε χιλιάδες PLN)

Αριθ.

Εικαζόμενη ημερομηνία εκταμίευσης της ενίσχυσης

Χορηγούσα αρχή

Μορφή της ενίσχυσης

Ονομαστικό ποσό

Ύψος της ενίσχυσης

28.

21.12.2004–19.10.2005

Διάφορες αρχές

Αναβολή πληρωμής των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου

22 094,4

0,259

29.

25.4.2005

Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ZUS), υποκατάστημα Rzeszów

Αναβολή πληρωμής των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου

16 386,2

0,0

30.

2.7.2007

Υπηρεσία Ανάπτυξης της Βιομηχανίας (ARP)

Μετοχοποίηση χρέους (βλέπε μέτρο 8 στον πίνακα 2)

40 000,0

40 000,0

31.

2.7.2007

Υπηρεσία Ανάπτυξης της Βιομηχανίας (ARP)

Μετοχοποίηση χρέους (βλέπε μέτρο 15 στον πίνακα 2)

35 000,0

35 000,0

Σύνολο 3

113 480,6

75 259,0


Πίνακας 5

Μέτρα που χορηγήθηκαν ή έχουν προγραμματιστεί

(σε χιλιάδες PLN)

 

Κατηγορία του μέτρου

Ονομαστικό ποσό

Ύψος της ενίσχυσης

I.

Ενίσχυση αναδιάρθρωσης που χορηγήθηκε πριν από την 30ή Απριλίου 2004

147 482,6

131 006,2

II

Ενίσχυση αναδιάρθρωσης που χορηγήθηκε βάσει του τροποποιημένου νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις με ιδιαίτερη σημασία για την αγορά εργασίας

27 897,1

19 293,7

III

Αναβολή πληρωμής των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου – μέτρα που χαρακτηρίστηκαν από την Πολωνία ως ενίσχυση de minimis (16)

22 094,4

0,259

IV.

Αναβολή πληρωμής των υποχρεώσεων δημοσίου δικαίου από το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ZUS) (17)

16 386,2

0,0

V

Μετοχοποίηση χρέους – χορηγήθηκε στις 2 Ιουλίου 2007 από την ARP

75 000,0

21 200,0

7.   ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

7.1.   Αρμοδιότητες της Επιτροπής

(87)

Δεδομένου ότι μέρος των γεγονότων που είναι σημαντικά για την εν λόγω υπόθεση έλαβε χώρα πριν από την 1η Μαΐου 2004 (ημερομηνία προσχώρησης της Πολωνίας στην EE), καθήκον της Επιτροπής είναι καταρχάς να εξακριβώσει εάν είναι αρμόδια να αναλάβει δράση σε σχέση με τα περί ων ο λόγος μέτρα ενίσχυσης.

(88)

Τα μέτρα ενίσχυσης που τέθηκαν σε εφαρμογή πριν την προσχώρηση στην EE και δεν εφαρμόζονται κατόπιν αυτής, δεν μπορούν να υποβληθούν σε εξέταση από την Επιτροπή, ούτε στο πλαίσιο της λεγόμενης διαδικασίας προσωρινού μηχανισμού, η οποία ρυθμίζεται στο παράρτημα IV σημείο 3 της συνθήκης προσχώρησης της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Εσθονίας, της Κύπρου, της Λεττονίας, της Λιθουανίας, της Ουγγαρίας, της Μάλτας, της Πολωνίας, της Σλοβενίας και της Σλοβακίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε στο πλαίσιο των διαδικασιών που προβλέπονται στο άρθρο 88 της συνθήκης ΕΚ. Καμία από τις συνθήκες, δηλαδή ούτε η συνθήκη ένταξης ούτε η συνθήκη ΕΚ, δεν υποχρεώνει ή εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να προβεί σε τέτοιου είδους ενέργειες.

(89)

Ωστόσο, τα μέτρα που τέθηκαν σε εφαρμογή μετά την προσχώρηση στην EE θα συνιστούσαν νέα ενίσχυση και θα ενέπιπταν στις αρμοδιότητες της Επιτροπής στο πλαίσιο της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 88 της συνθήκης ΕΚ. Το ουσιαστικό κριτήριο προκειμένου να προσδιοριστεί η χρονική στιγμή χορήγησης μιας ενίσχυσης είναι η νομικά δεσμευτική πράξη με την οποία οι αρμόδιες εθνικές αρχές αναλαμβάνουν να χορηγήσουν την ενίσχυση (18).

(90)

Μια ατομική ενίσχυση που χορηγήθηκε πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ θεωρείται ως μη εφαρμοζόμενη μετά από την ημερομηνία προσχώρησης εάν το ύψος των χρηματοδοτικών δεσμεύσεων που ανέλαβε το Δημόσιο σχετικά με το εν λόγω μέτρο ενίσχυσης ήταν επακριβώς γνωστό την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης.

(91)

Βάσει των πληροφοριών που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα μέτρα που αναφέρονται στον πίνακα 2 ανωτέρω χορηγήθηκαν πριν από την προσχώρηση και δεν εφαρμόζονται μετά από αυτή. Ως εκ τούτου, δεν εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση της συμβατότητάς τους με την κοινή αγορά, όμως πρέπει να ληφθούν υπόψη για την αξιολόγηση της συμβατότητας με την κοινή αγορά όσων μέτρων χορηγήθηκαν ή πρόκειται να χορηγηθούν μετά την προσχώρηση στην EE. Το ύψος των μέτρων αυτών ανέρχεται σε 147 εκατ. PLN (35 εκατ. EUR) (19).

(92)

Όσον αφορά τα μέτρα που χορηγήθηκαν βάσει του τροποποιημένου νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις με ιδιαίτερη σημασία για την αγορά εργασίας, τα οποία αναφέρονται στον πίνακα 3, η Επιτροπή διατηρεί τις αμφιβολίες της ως προς την ημερομηνία της χορήγησής τους. Οι πολωνικές αρχές, στις παρατηρήσεις που υπέβαλαν σχετικά με την απόφαση για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, δεν προέβαλαν νέα επιχειρήματα σχετικά. Η συγκατάθεση των επιμέρους χορηγουσών αρχών για την αναδιάρθρωση των απαιτήσεών τους βάσει του εν λόγω νόμου είναι μεν αναγκαία, όμως δεν αρκεί για την πραγματοποίηση αυτής της αναδιάρθρωσης. Το κρίσιμο στοιχείο για τη διαδικασία που προβλέπει ο προαναφερόμενος νόμος είναι η απόφαση αναδιάρθρωσης. Ο πρόεδρος της ARP εξέδωσε την απόφαση αναδιάρθρωσης στις 29 Απριλίου 2005, δηλαδή μετά την προσχώρηση στην EE. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή είναι αρμόδια να αξιολογήσει τη συμβατότητά τους με την κοινή αγορά. Υπογραμμίζεται ότι τα μέτρα αυτά χορηγήθηκαν κατά παράβαση της ρήτρας διατήρησης της ισχύουσας κατάστασης («standstill»), η οποία αναφέρεται στο άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ, και κατά συνέπεια συνιστούν παράνομη ενίσχυση ύψους 27,897 εκατ. PLN (6,61 εκατ. EUR).

(93)

Τέλος, όσον αφορά τα μέτρα που αναφέρονται στον πίνακα 4, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι συνιστούν κρατική ενίσχυση, η Επιτροπή είναι αρμόδια να αξιολογήσει τη συμβατότητά τους με την κοινή αγορά, καθώς αυτά χορηγήθηκαν σαφώς μετά την ημερομηνία προσχώρησης στην ΕΕ.

7.2.   Αιτιολόγηση της ανάκλησης της απόφασης

(94)

Το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 προβλέπει ότι «η Επιτροπή μπορεί να ανακαλέσει μια απόφαση […] αφού δώσει πρώτα στο οικείο κράτος μέλος την ευκαιρία να υποβάλει τις παρατηρήσεις του, εφόσον η απόφαση βασίστηκε σε εσφαλμένες πληροφορίες παρασχεθείσες κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, και οι οποίες ήσαν καθοριστικές για την απόφαση. Πριν ανακαλέσει μια απόφαση και λάβει νέα απόφαση, η Επιτροπή κινεί την επίσημη διαδικασία έρευνας δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 4».

(95)

Όπως προαναφέρθηκε, η απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006 ελήφθη βάσει εσφαλμένων πληροφοριών, δηλαδή βάσει του σχεδίου αναδιάρθρωσης του Φεβρουαρίου 2006, το οποίο είχε ήδη παύσει να ισχύει κατά την ημερομηνία έκδοσης της εν λόγω απόφασης της Επιτροπής. Οι πολωνικές αρχές δεν υπέβαλαν την επικαιροποιημένη εκδοχή του σχεδίου αναδιάρθρωσης ενόσω ακόμα διαρκούσε η διαδικασία έρευνας που κινήθηκε τον Νοέμβριο του 2005 παρά το γεγονός ότι το σχέδιο αυτό είχε ήδη εγκριθεί από τα αρμόδια όργανα της HSW. Η Επιτροπή θεωρεί το σχέδιο αναδιάρθρωσης ως τη σημαντικότερη πηγή πληροφοριών κατά την αξιολόγηση της συμβατότητας της ενίσχυσης αναδιάρθρωσης. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, μολονότι το σχέδιο του Φεβρουαρίου δεν υπήρξε αρχικά πηγή αναληθών πληροφοριών, κατέστη αναμφίβολα τέτοιου είδους πηγή μετά την έγκριση του σχεδίου του Νοεμβρίου. Ως εκ τούτου, το σχέδιο του Φεβρουαρίου, στο οποίο στηρίχθηκε η Επιτροπή για να εκδώσει την απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006, ήταν πηγή εσφαλμένων πληροφοριών όταν η Επιτροπή εξέδωσε την απόφασή της.

(96)

Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή θεωρεί ότι η απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006 στηρίχθηκε σε εσφαλμένες πληροφορίες και, ως εκ τούτου, είναι αναγκαία η τροποποίηση του σκεπτικού της, γεγονός που καθιστά αναγκαία την ανάκληση της απόφασης βάσει του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999.

7.3.   Κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ

(97)

Το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ προβλέπει ότι οι ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές.

(98)

Οι πολωνικές αρχές δεν αμφισβήτησαν το γεγονός ότι τα μέτρα που αναφέρονται στους πίνακες 2 και 3 συνιστούν κρατική ενίσχυση.

7.3.1.   Το σχέδιο του Φεβρουαρίου

(99)

Όσον αφορά την ενίσχυση υπό μορφή αναβολής της πληρωμής των φόρων και των κοινωνικών εισφορών από την ΗSW (μέτρα 28 και 29 στον πίνακα 4), οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν ότι αυτή δεν συνιστά κρατική ενίσχυση διότι έχει χαρακτήρα de minimis ή το στοιχείο ενίσχυσης που περιλαμβάνουν είναι μηδενικό. Οι πολωνικές αρχές στηρίζουν την επιχειρηματολογία τους στον υπολογισμό του στοιχείου ενίσχυσης των εν λόγω μέτρων.

(100)

Η Επιτροπή δεν μπορεί να συμφωνήσει με τη μέθοδο υπολογισμού που εφάρμοσαν οι πολωνικές αρχές, καθώς τα εν λόγω μέτρα χορηγήθηκαν σε επιχείρηση που αντιμετώπιζε οικονομικές δυσχέρειες. Ο κίνδυνος αναδιάρθρωσης του χρέους είναι υψηλότερος από ό,τι στην περίπτωση επιχειρήσεων που βρίσκονται σε καλή οικονομική κατάσταση, και το γεγονός αυτό έπρεπε να αντανακλάται στο επιτόκιο που είχε εφαρμοστεί. Το επιτόκιο αναφοράς δεν μπορεί συνεπώς να ληφθεί ως κριτήριο. Η μέθοδος υπολογισμού μέσω της σύγκρισης του επιτοκίου που εφαρμόστηκε με το επιτόκιο αναφοράς δεν είναι η κατάλληλη στην παρούσα περίπτωση. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή δεν μπορεί να δεχθεί την επιχειρηματολογία των πολωνικών αρχών.

(101)

Σύμφωνα με πάγια πρακτική της Επιτροπής (20), το στοιχείο της ενίσχυσης στις περιπτώσεις προβληματικών επιχειρήσεων δεν δύναται να υπερβαίνει το ονομαστικό ποσό. Η συνολική αξία των μέτρων ενίσχυσης με τη μορφή αναβολής πληρωμής όπως αναφέρονται στον πίνακα 4 ανέρχεται σε 38,480 εκατ. PLN (9,12 εκατ. EUR).

(102)

Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τα μέτρα ενίσχυσης που αναφέρονται στον πίνακα 3 και οι αναβολές πληρωμής που αναφέρονται στον πίνακα 4, όπως π.χ. τα μέτρα 28 και 29, χρηματοδοτούνται από πόρους του Δημοσίου. Ευνοούν συγκεκριμένη επιχείρηση παρέχοντάς της πλεονέκτημα το οποίο δεν είναι διαθέσιμο στην αγορά και, κατά συνέπεια, έχουν επιλεκτικό χαρακτήρα. Η HSW είναι παραγωγός κατασκευαστικών μηχανημάτων, τα οποία πωλούνται στην κοινή αγορά υπό συνθήκες έντονου ανταγωνισμού μεταξύ επιχειρήσεων από διάφορα κράτη μέλη. Ως εκ τούτου, τα μέτρα αυτά συνιστούν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

7.3.2.   Το σχέδιο του Νοεμβρίου

(103)

Στην απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006, τα δύο δάνεια των οποίων η μετοχοποίηση αναλύεται στην παρούσα απόφαση (21), θεωρήθηκαν κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ. Το ύψος της ενίσχυσης υπολογίστηκε στο 100 % της ονομαστικής αξίας των δανείων. Οι πολωνικές αρχές δεν αμφισβήτησαν την προσέγγιση αυτή έως την έκδοση της απόφασης της Επιτροπής της 10ης Οκτωβρίου 2007.

(104)

Η κοινοποιηθείσα μετοχοποίηση του χρέους συνίσταται σε εισφορά κεφαλαίου από την ARP και, ως εκ τούτου, συνδέεται με χρήση κρατικών πόρων. Προσφέρει πλεονέκτημα στην επιχείρηση διότι, ως επιχείρηση που αντιμετωπίζει δυσχέρειες, η HSW δεν θα εξεύρισκε στην αγορά τέτοια χρηματοδότηση υπό τους αυτούς όρους. Όπως προαναφέρθηκε, οι πολωνικές αρχές παραδέχονται ότι η δικαιούχος επιχείρηση μπόρεσε να ορθοποδήσει χάρη στην εν λόγω μετοχοποίηση.

(105)

Όσον αφορά την άποψη των πολωνικών αρχών ότι η μετοχοποίηση του χρέους πληρούσε το κριτήριο του πιστωτή σε οικονομία αγοράς, η Επιτροπή παρατηρεί ότι η HSW βρισκόταν την περίοδο εκείνη σε διαδικασία αναδιάρθρωσης, και η βελτίωση της κατάστασής της κατά τη στιγμή της μετοχοποίησης του χρέους οφειλόταν σε προηγούμενη κρατική ενίσχυση. Ως εκ τούτου, βάσει πάγιας πρακτικής και νομολογίας (22), η Επιτροπή θεωρεί ότι η μετοχοποίηση δεν πληροί το κριτήριο του πιστωτή σε οικονομία αγοράς.

(106)

Η μετοχοποίηση του χρέους που πραγματοποιήθηκε πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην EE συνιστά, ως εκ τούτου, κρατική ενίσχυση, γεγονός που δεν αμφισβήτησαν οι πολωνικές αρχές.

(107)

Συνιστούν επίσης κρατική ενίσχυση όλα τα υπόλοιπα μέτρα που αναφέρονται στις αποφάσεις κίνησης της επίσημης έρευνας, γεγονός που δεν αμφισβήτησαν οι πολωνικές αρχές.

7.4.   Συμβατότητα της ενίσχυσης με την κοινή αγορά: παρέκκλιση σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ

(108)

Στην υπό εξέταση υπόθεση δεν ισχύουν οι παρεκκλίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 87 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ. Όσον αφορά τις παρεκκλίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ – δεδομένου ότι κύριος στόχος της ενίσχυσης είναι η αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας προβληματικής επιχείρησης – είναι δυνατόν να εφαρμοστεί μόνον η παρέκκλιση που αναφέρεται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ, το οποίο επιτρέπει τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης για την προώθηση της αναπτύξεως ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον.

7.4.1.   Εφαρμοστέα νομική βάση

(109)

Δεδομένου ότι δυνάμει του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 η Επιτροπή ανακαλεί την απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006 και την αντικαθιστά με την παρούσα απόφαση, χρειάζεται να επανεξεταστεί η συμβατότητα ολόκληρης της διαδικασίας αναδιάρθρωσης.

(110)

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που συνιστούν νέα ενίσχυση, καθώς και ολόκληρο το σχέδιο αναδιάρθρωσης (περιλαμβανομένων των σχεδίων του Φεβρουαρίου 2006 και του Νοεμβρίου 2006) υπό το φως των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων. Οι ισχύουσες κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (23) τέθηκαν σε ισχύ στις 10 Οκτωβρίου 2004. Οι προηγούμενες κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (24) («οι κατευθυντήριες γραμμές του 1999») εφαρμόζονται για τα μέτρα των οποίων η κοινοποίηση καταχωρήθηκε πριν από την ημερομηνία αυτή. Σύμφωνα με το σημείο 104 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004, η Επιτροπή θα εξετάζει κατά πόσον συμβιβάζεται με την κοινή αγορά κάθε ενίσχυση διάσωσης και αναδιάρθρωσης η οποία χορηγείται χωρίς την άδειά της και, επομένως, κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης, βάσει των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών εάν μέρος ή το σύνολο της ενίσχυσης χορηγήθηκε πριν από την 1η Οκτωβρίου 2004, ημερομηνία της δημοσίευσής τους στην Επίσημη Εφημερίδα.

(111)

Στην υπό εξέταση υπόθεση, πολλά από τα μέτρα κοινοποιήθηκαν στις 8 Οκτωβρίου 2004 (δύο ημέρες πριν από τη θέση σε ισχύ των κατευθυντηρίων γραμμών του 2004). Ωστόσο, οι πολωνικές αρχές, με επιστολή που απέστειλαν στις 7 Μαρτίου 2006, ενημέρωσαν επίσης την Επιτροπή σχετικά με πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης υπέρ της HSW τα οποία χορηγήθηκαν κατά παράβαση των όρων που προβλέπονται στο άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης. Όλα τα μέτρα που περιγράφονται στις σειρές III και IV του πίνακα 5 χορηγήθηκαν μετά από τον Δεκέμβριο του 2004, δηλαδή μετά από τη δημοσίευσή των κατευθυντήριων γραμμών του 2004. Εξάλλου, η μετοχοποίηση του χρέους πραγματοποιήθηκε μόλις τον Ιούλιο 2007. Η Επιτροπή υποστηρίζει επομένως ότι στην υπό εξέταση υπόθεση πρέπει να εφαρμοστούν οι κατευθυντήριες γραμμές του 2004, τόσον όσον αφορά τα κοινοποιηθέντα όσο και τα μη κοινοποιηθέντα μέτρα ενίσχυσης, διότι όλα τα μέτρα αφορούν ένα και το αυτό σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(112)

Για την αξιολόγηση της συμβατότητας της νέας ενίσχυσης αναδιάρθρωσης με την κοινή αγορά, πρέπει να εξεταστεί η αναδιάρθρωση ως σύνολο. Για να προσδιοριστεί εάν το σχέδιο αναδιάρθρωσης θα έχει ως αποτέλεσμα την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης ή εάν η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο, καθώς και για να προσδιοριστούν τα πλέον κατάλληλα αντισταθμιστικά μέτρα ώστε να περιοριστούν οι στρεβλώσεις ανταγωνισμού, πρέπει να ληφθούν υπόψη όλα ανεξαιρέτως τα μέτρα ενίσχυσης και όχι μόνον η νέα ενίσχυση.

7.4.2.   Επιλεξιμότητα της επιχείρησης για ενίσχυση

(113)

Για όλους τους λόγους που εκτίθενται στην αρχική απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας έρευνας (25), η επιχείρηση είναι προβληματική σύμφωνα με τον ορισμό που περιλαμβάνεται στην ενότητα 2.1 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004, και ως εκ τούτου είναι επιλέξιμη για ενίσχυση αναδιάρθρωσης.

7.4.3.   Αποκατάσταση της βιωσιμότητας

(114)

Στο σημείο 35 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004 αναφέρεται ότι «το σχέδιο αναδιάρθρωσης, του οποίου η διάρκεια πρέπει να είναι όσο το δυνατόν βραχύτερη, πρέπει να επιτρέπει την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της επιχείρησης μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα και να βασίζεται σε ρεαλιστικές υποθέσεις όσον αφορά τις μελλοντικές συνθήκες λειτουργίας. […] Η βελτίωση της βιωσιμότητας πρέπει να προκύπτει κατά κύριο λόγο από τη λήψη εσωτερικών μέτρων […]».

(115)

Πρώτο ουσιαστικό πρόβλημα της HSW ήταν η υψηλή της χρέωση. Η Επιτροπή σημειώνει ότι η οικονομική αναδιάρθρωση ολοκληρώθηκε.

(116)

Στην αρχική απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες λόγω του γεγονότος ότι η αναδιάρθρωση έχει κυρίως οικονομικό χαρακτήρα και εξέφρασε την ανησυχία της για το ενδεχόμενο να μην λήφθηκαν επαρκώς υπόψη οι πτυχές της βιομηχανικής αναδιάρθρωσης. Στις παρατηρήσεις που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές, παρέθεσαν επαρκείς αποδείξεις για το γεγονός ότι η απαρχαιωμένη οργανωτική δομή ήταν πραγματικά ένα από τα θεμελιώδη προβλήματα που αντιμετώπιζε η επιχείρηση. Το πρόβλημα αυτό αντιμετωπίστηκε μέσω του διαχωρισμού του μέρους της επιχείρησης που συνδεόταν απευθείας με την παραγωγή από το μέρος που επρόκειτο να εκποιηθεί. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, η HSW ίδρυσε προσωρινά την ανεξάρτητη επιχείρηση HSW-Trading.

(117)

Η πώληση των μετοχών των θυγατρικών εταιρειών και η αποσύνδεση και η εκποίηση ορισμένων τμημάτων της επιχείρησης τα οποία ήταν υπεύθυνα για την παροχή υπηρεσιών είχαν προγραμματιστεί ως ορισμένα από τα κύρια στοιχεία της αναδιάρθρωσης. Στην απόφασή της για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον τα σχέδια εκποίησης ήταν ρεαλιστικά. Ωστόσο, στην πραγματικότητα η HSW κατόρθωσε να υπερτετραπλασιάσει τα έσοδα που είχε προβλεφθεί ότι θα απέφερε η εκποίηση.

(118)

Άλλος παράγοντας αποφασιστικής σημασίας για την επιτυχία της αναδιάρθρωσης ήταν το ιδιοκτησιακό καθεστώς της εμπορικής επιχείρησης Dressta. Το γεγονός ότι πλειοψηφικός μέτοχος της Dressta ήταν ένας από τους ανταγωνιστές της HSW αποτελούσε κώλυμα για την πλήρη πρόσβαση της εταιρείας στη σημαντική αγορά της Βορείου Αμερικής. Το πρόβλημα αυτό έχει πλέον λυθεί δεδομένου ότι η HSW απέκτησε τον έλεγχο της εταιρείας […].

(119)

Η αναδιάρθρωση στον τομέα της απασχόλησης, στόχος της οποίας ήταν η μείωση του προσωπικού κατά περισσότερους από 1 000 εργαζομένους, αποτελεί πραγματικό και αξιόπιστο μέσω μείωσης του κόστους.

(120)

Η HSW κατέστη κερδοφόρος για πρώτη φορά το 2005. Κερδοφόρος υπήρξε επίσης το πρώτο εξάμηνο του 2006. Όπως αναφέρεται στο σχέδιο του Νοεμβρίου, κατά το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης (το 2007) αναμενόταν μείωση των κερδών εξαιτίας του υψηλού κόστους της αναδιάρθρωσης και του εξαιρετικά υψηλού κέρδους που επιτεύχθηκε το 2005 λόγω της εφάπαξ εκποίησης στοιχείων ενεργητικού το έτος εκείνο. Παρ’ όλα αυτά, από το 2007 αναμένεται βελτίωση του καθαρού αποτελέσματος και […] το 2012 […]. Προβλέπεται ότι έως το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης θα έχει επιλυθεί το πρόβλημα ρευστότητας της επιχείρησης.

(121)

Η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσο το σχέδιο του Νοεμβρίου θα ήταν σε θέση να αποκαταστήσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της HSW.

(122)

Πρώτον, κατά τα φαινόμενα, η HSW είχε διαρκώς ανάγκη πρόσθετης χρηματοδότησης και τα μέτρα αναδιάρθρωσης που προέβλεπε το σχέδιο του Φεβρουαρίου ήταν ανεπαρκή, γεγονός που έθετε υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία αμφοτέρων των σχεδίων αναδιάρθρωσης.

(123)

Στα στοιχεία που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η πρόσθετη χρηματοδότηση θα διέφερε στο ελάχιστο από ένα εφάπαξ μέτρο ενίσχυσης που χορηγήθηκε το 2007 μετά από μια αρκετά απότομη και σημαντική μεταβολή των πρακτικών μάρκετινγκ που ακολουθούσαν οι ανταγωνιστές της HSW. Οι πολωνικές αρχές απέδειξαν ότι στο μέλλον, κατά πάσα πιθανότητα, η HSW θα είναι σε θέση να παράγει σημαντικές χρηματοδοτικές ροές ώστε να προσφέρει ανταγωνιστικούς όρους στους πελάτες και στους προμηθευτές της: μετά την εφαρμογή διαφόρων μέτρων περικοπής των δαπανών, τα οικονομικά αποτελέσματα της HSW εμφανίζονται ικανοποιητικά. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή δέχεται ότι η κάλυψη των πρόσθετων χρηματοδοτικών αναγκών της HSW ήταν αναγκαία για την επιβίωσή της έως ότου ολοκληρωθεί η αναδιάρθρωσή της και ότι σκοπός του σχεδίου αναδιάρθρωσης είναι η αποφυγή τέτοιων χρηματοδοτικών ελλειμμάτων στο μέλλον.

(124)

Δεύτερον, όσον αφορά την πολιτική κάλυψης (hedging), οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν επαρκείς αποδείξεις εκ των οποίων προκύπτει ότι η επιχείρηση αντιμετωπίζει πλέον πιο αποτελεσματικά τον κίνδυνο των συναλλαγματικών διακυμάνσεων. Αντιμετωπίστηκε επομένως μια από τις σημαντικότερες αιτίες των προβλημάτων της επιχείρησης. Ο αναπροσανατολισμός των πωλήσεων προς τις περισσότερο κερδοφόρες αγορές μπουλντοζών και μηχανημάτων τοποθέτησης σωλήνων έφερε αποτελέσματα με τη μορφή λειτουργικών κερδών. Η λογιστική καταχώρηση των περισσότερων πωλήσεων της HSW σε EUR αντί για δολάρια συνέβαλε ήδη στον περιορισμό των διαφορών του λογιστικού νομίσματος, και η στρατηγική αυτή αναμένεται να αποφέρει ακόμα περισσότερα οφέλη στο μέλλον, όταν αυξηθεί ακόμα περισσότερο το μέρος των πωλήσεων που πραγματοποιείται σε EUR. Η στρατηγική αυτή είναι αποφασιστικής σημασίας για την αποκατάσταση της κερδοφορίας της επιχείρησης. Εάν η HSW συνεχίσει να […], όπως προβλέπεται τόσο στο σχέδιο του Φεβρουαρίου όσο και στο σχέδιο του Νοεμβρίου, αναμένεται να είναι σε θέση να αυξήσει τα κέρδη της, ακόμα και εάν δεν υπάρξει αλλαγή ως προς τα άλλα κριτήρια. Η αξιοπιστία της στρατηγικής της αναδιάρθρωσης της HSW αυξήθηκε επίσης χάρη στην εμπιστοσύνη των φορέων της αγοράς στην επιτυχία της αναδιάρθρωσης.

(125)

Όσον αφορά τη μετοχοποίηση του χρέους, η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η ARP μετοχοποίησε την ονομαστική αξία των δανείων της και κατά τον τρόπο αυτό κατέστη μέτοχος της HSW.

(126)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι στην απόφαση της 20ής Δεκεμβρίου 2006 το στοιχείο της ενίσχυσης των δύο αυτών δανείων θεωρήθηκε ότι ανέρχεται στο 100 % του αρχικού κεφαλαίου του δανείου, δηλαδή σε 75 εκατ. PLN συνολικά, όπως ανέφεραν στην κοινοποίησή τους οι πολωνικές αρχές.

(127)

Με τη μετοχοποίηση του χρέους αλλάζει η μορφή της κρατικής ενίσχυσης διότι η HSW, αντί να χρειαστεί να εξοφλήσει στην ARP 96,2 εκατ. PLN (26) (δηλαδή το συνολικό ποσό των δύο δανείων ύψους 75 εκατ. PLN συν τους τόκους ύψους 21,2 εκατ. PLN) και να καταβάλλει τακτικά τους τόκους, προέβη στην έκδοση μετοχών ύψους 75 εκατ. PLN, οι οποίες περιήλθαν στην ARP.

(128)

Η Επιτροπή εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η ARP προέβη στη μετοχοποίηση στις 2 Ιουλίου 2007 κατά παράβαση της ρήτρας διατήρησης της ισχύουσας κατάστασης («standstill»).

(129)

Οι πολωνικές αρχές παραδέχονται ότι η κατάσταση της επιχείρησης βελτιώθηκε μετά από τη μετοχοποίηση του χρέους.

(130)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι με τη μετοχοποίηση του χρέους θα απελευθερωθούν στοιχεία ενεργητικού τα οποία είχαν δεσμευθεί ως εμπράγματη εγγύηση για τα δάνεια. Ως εκ τούτου, αυξάνονται τα ρευστά διαθέσιμα της δικαιούχου επιχείρησης, γεγονός που καθιστά δυνατή την εξεύρεση νέων πιστώσεων. Σε λογιστικούς όρους, η μετοχοποίηση του χρέους έχει τις ακόλουθες συνέπειες για τον ισολογισμό της HSW: η δικαιούχος επιχείρηση θα διαθέτει περισσότερα στοιχεία ενεργητικού δεδομένου ότι δεν θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει ρευστά διαθέσιμα για την εξόφληση χρεών. Εξάλλου, αντίθετα από ό,τι θα συνέβαινε σε περίπτωση αποπληρωμής δανείου, το ύψος των στοιχείων παθητικού στον ισολογισμό της επιχείρησης δεν θα μειωθεί. Θα αυξηθεί έτσι επίσης το μερίδιο των ιδίων κεφαλαίων στον ισολογισμό της επιχείρησης, βελτιώνοντας τόσο το σχετικό επίπεδο της χρέωσης όσο και την πιστοληπτική ικανότητα της HSW. Κατά την άποψη των πολωνικών αρχών, με τη μέθοδο αυτή η HSW θα είναι σε θέση να συγκεντρώσει τους αναγκαίους πόρους που χρειάζεται για την ομαλή λειτουργία της στην αγορά καθώς και για τις αναγκαίες επενδύσεις στο μέλλον (27).

(131)

Εξάλλου, όσον αφορά τον λογαριασμό κερδών και ζημιών, δεν θα χρειαστεί η καταβολή των τόκων (των οποίων το συνολικό ύψος ανέρχεται σε 21,2 εκατ. PLN) επί των δανείων. Αντ’ αυτών, η HSW θα χρειασθεί να καταβάλει μόνο τα ενδεχόμενα μερίσματα στους μετόχους (συμπεριλαμβανομένης της ARP) σε περίπτωση που υπάρξουν διανεμητέα κέρδη.

(132)

Για τους προαναφερόμενους λόγους, η Επιτροπή θεωρεί ότι ήρθησαν οι αμφιβολίες της όσον αφορά την αποκατάσταση της βιωσιμότητας μέσω της εφαρμογής του σχεδίου του Νοεμβρίου.

7.4.4.   Αποφυγή αδικαιολόγητης στρέβλωσης του ανταγωνισμού

(133)

Τα σημεία 38–42 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004 προβλέπουν ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για την ελαχιστοποίηση, στο μέτρο του δυνατού, των αρνητικών αποτελεσμάτων που θα έχει η ενίσχυση για τους ανταγωνιστές. Η ενίσχυση δεν πρέπει να οδηγεί σε αδικαιολόγητη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Η διατύπωση αυτή ερμηνεύεται συνήθως ως περιορισμός της παρουσίας της επιχείρησης σε συγκεκριμένες αγορές κατά το πέρας της περιόδου αναδιάρθρωσης. Ο υποχρεωτικός περιορισμός ή μείωση του μεριδίου της επιχείρησης σε μια συγκεκριμένη αγορά συνιστά αντισταθμιστικό μέτρο που λειτουργεί υπέρ των ανταγωνιστών της. Το μέτρο αυτό πρέπει να είναι αναλογικό προς τη στρέβλωση που προκαλείται λόγω της ενίσχυσης, ιδίως δε προς τη σχετική σημασία της επιχείρησης στη συγκεκριμένη αγορά ή αγορές.

(134)

Σύμφωνα με το σημείο 56 των κατευθυντήριων γραμμών, οι προϋποθέσεις για την έγκριση ενίσχυσης μπορεί να είναι λιγότερο αυστηρές σε περίπτωση εφαρμογής αντισταθμιστικών μέτρων σε ενισχυόμενη περιοχή. Για την ανάλυση του αντικτύπου που θα έχει η ενίσχυση στην αγορά και στους ανταγωνιστές της HSW, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι η HSW βρίσκεται σε ενισχυόμενη περιοχή σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ.

(135)

Κατά την άποψη των πολωνικών αρχών, η HSW προγραμματίζει τον περιορισμό του παραγωγικού της δυναμικού από 1 500 σε 1 200 κατασκευαστικές μηχανές, δηλαδή κατά 20 %. Η Επιτροπή θεωρεί ανεπαρκή αυτόν τον περιορισμό του παραγωγικού δυναμικού δεδομένου ότι σε κάθε περίπτωση η επιχείρηση προγραμματίζει να αξιοποιεί μόλις το 66 % του δυναμικού της έως το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης, δηλαδή το 2007. Από τις πληροφορίες που διαβίβασαν οι πολωνικές αρχές στην Επιτροπή δεν προκύπτει ότι η επιχείρηση πωλούσε περισσότερες από 1 200 μηχανές πριν από την έναρξη της αναδιάρθρωσης.

(136)

Επιπλέον, οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν ότι η δικαιούχος επιχείρηση εκποίησε ορισμένες κερδοφόρες παραγωγικές επιχειρήσεις, περιορίζοντας τοιουτοτρόπως τη δική της δραστηριότητα και το παραγωγικό της δυναμικό. Τουλάχιστον δύο από τις μεγάλες θυγατρικές επιχειρήσεις που εκποιήθηκαν (η HSW-Walcownia Blach Sp. z o.o. και η HSW-Huta Stali Jakościowych) ήταν κερδοφόρες και η εκποίησή τους απέφερε κέρδος. Το 2005 ο συνολικός κύκλος εργασιών των δύο θυγατρικών επιχειρήσεων που εκποιήθηκαν ανήλθε σε 460 εκατ. PLN (109 εκατ. EUR), απασχολούσαν δε προσωπικό 1 000 εργαζομένων, ενώ ο κύκλος εργασιών από τις βασικές δραστηριότητες του ομίλου HSW (HSW SA και HSW-Trading) ανήλθε σε 430 εκατ. PLN (101,9 εκατ. EUR), με προσωπικό 2 400 εργαζομένων. Αμφότερες οι εκποιηθείσες θυγατρικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνταν στην παραγωγή έτοιμων προϊόντων χάλυβα. Σύμφωνα με αξιολόγηση που υποβλήθηκε στην Επιτροπή, κατά τη χρονική στιγμή της εκποίησής τους, οι δύο αυτές θυγατρικές επιχειρήσεις παρουσίαζαν κέρδη, με προβλεπόμενη απόδοση επί των πωλήσεων της τάξης του 6 %. Οι δύο θυγατρικές επιχειρήσεις αποτελούσαν σημαντικότατο μέρος του ομίλου HSW, δεδομένης της κερδοφορίας τους και των καλών προοπτικών που είχαν στην αγορά.

(137)

Στις κατευθυντήριες γραμμές του 2004 αναγνωρίζεται το γεγονός ότι διαφορετικές μορφές ενίσχυσης μπορούν να έχουν διαφορετικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό. Εξάλλου, στο σημείο 45 προβλέπεται ότι για να περιορισθούν οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, η μορφή υπό την οποία χορηγείται η ενίσχυση και το ποσό της πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μην παρέχονται στην επιχείρηση πλεονάζοντα ρευστά διαθέσιμα τα οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για επιθετικές δραστηριότητες, ικανές να προξενήσουν στρεβλώσεις στην αγορά, οι οποίες δεν σχετίζονται με τη διαδικασία αναδιάρθρωσης. Η Επιτροπή αμφέβαλλε κατά πόσον ήταν επαρκή τα αντισταθμιστικά μέτρα που προέβλεπε το σχέδιο του Νοεμβρίου. Οι πολωνικές αρχές αναγνωρίζουν ότι η μετοχοποίηση του χρέους της HSW έχει ευνοϊκές συνέπειες για την επιχείρηση διότι αυξάνει σημαντικά τα ρευστά διαθέσιμά της. Η κατάσταση της HSW βελτιώθηκε χάρη στην αλλαγή της μορφής της κρατικής ενίσχυσης. Εξάλλου, η HSW προγραμματίζει να διαθέσει το μεγαλύτερο μέρος των ρευστών διαθεσίμων για να προσφέρει περισσότερο ανταγωνιστικούς όρους στους πελάτες της. Για αυτόν τον λόγο επίσης, η Επιτροπή θεωρεί ότι τα αντισταθμιστικά μέτρα που εφαρμόσθηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου του Φεβρουαρίου θα ήταν ανεπαρκή από μόνα τους διότι η μετοχοποίηση του χρέους προκαλεί πρόσθετη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Ως εκ τούτου, ήταν αναγκαία η αύξηση των αντισταθμιστικών μέτρων δεδομένου ότι αυτά πρέπει να είναι αναλογικά προς τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που προκαλεί η εν λόγω ενίσχυση (28).

(138)

Στην επιστολή τους της 22ας Δεκεμβρίου 2008 οι πολωνικές αρχές πληροφόρησαν την Επιτροπή ότι είχε πραγματοποιηθεί η πώληση περαιτέρω στοιχείων ενεργητικού όπως αναφέρεται στην πρώτη φράση του σημείου 39 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004.

(139)

Οι πολωνικές αρχές πληροφόρησαν την Επιτροπή ότι η δικαιούχος επιχείρηση εκποίησε ορισμένες κερδοφόρες παραγωγικές επιχειρήσεις, περιορίζοντας τοιουτοτρόπως τη δική της δραστηριότητα και το παραγωγικό της δυναμικό. Έξι από τις εκποιηθείσες θυγατρικές επιχειρήσεις (η HSW-Zakład Kuźnia Matrycowa Sp. z o.o., η HSW-Tlenownia Sp. z o.o., η HSW-Sprężynownia Sp. z o.o., η HSW-Lasowiak Sp. z o.o., η HSW-Zakład Metalurgiczny Sp. z o.o. και η Informatyka Sp. z o.o.) ήταν κερδοφόρες. Το σύνολο των εσόδων που παρήγαγαν οι εν λόγω επιχειρήσεις κατά τη χρήση που προηγήθηκε της εκποίησής τους ανήλθε σε 185 εκατ. PLN (43,8 εκατ. EUR), απασχολούσαν δε 1 100 εργαζομένους.

(140)

Πέντε από τις επιχειρήσεις αυτές (η HSW-Zakład Kuźnia Matrycowa Sp. z o.o., η HSW-Tlenownia Sp. z o.o., η HSW-Sprężynownia Sp. z o.o., η HSW-Zakład Metalurgiczny Sp. z o.o. και η Informatyka Sp. z o.o.) προμήθευαν υλικά και υπηρεσίες τόσο στις υπόλοιπες επιχειρήσεις του ομίλου της HSW, όσο και σε εξωτερικούς πελάτες. Προμηθεύουν ανταλλακτικά, όπως π.χ. μήτρες χύτευσης και ρόλους θερμής έλασης, και παρέχουν υπηρεσίες σε άλλους κλάδους της βιομηχανίας, όπως οι τομείς των σιδηροδρόμων, των μηχανοκατασκευών, της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και των εξορύξεων.

(141)

Τέλος, οι πολωνικές αρχές διαβεβαίωσαν ότι έως το τέλος του 2009 η ARP θα προβεί στην πώληση των μετοχών της HSW που διαθέτει.

(142)

Δεδομένου ότι πέντε από τις θυγατρικές που εκποίησε η HSW ήταν κερδοφόρες και συνέβαλλαν στο παραγωγικό δυναμικό της HSW, η Επιτροπή είναι της άποψης ότι η εκποίησή τους μπορεί να θεωρηθεί αντισταθμιστικό μέτρο το οποίο περιορίζει τη στρέβλωση του ανταγωνισμού που προκαλεί η ενίσχυση. Λαμβάνοντας υπόψη το στοιχείο αυτό, καθώς και τα σχέδια ιδιωτικοποίησης της HSW, η Επιτροπή θεωρεί ότι τα προτεινόμενα αντισταθμιστικά μέτρα περιορίζουν επαρκώς τη στρέβλωση του ανταγωνισμού που προκαλεί η χορηγηθείσα ενίσχυση.

7.4.5.   Περιορισμός της ενίσχυσης στο ελάχιστο απαραίτητο

(143)

Σύμφωνα με τα σημεία 43–45 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004, η ενίσχυση πρέπει να περιορίζεται στο απολύτως ελάχιστο των δαπανών που απαιτούνται για την υλοποίηση της αναδιάρθρωσης. Η μορφή υπό την οποία χορηγείται η ενίσχυση πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μην παρέχονται στην επιχείρηση πλεονάζοντα ρευστά διαθέσιμα τα οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για επιθετικές δραστηριότητες, ικανές να προξενήσουν στρεβλώσεις στην αγορά, οι οποίες δεν σχετίζονται με τη διαδικασία αναδιάρθρωσης.

(144)

Συγκεκριμένα, από τη δικαιούχο επιχείρηση αναμένεται να καταβάλει σημαντική συμβολή στην αναδιάρθρωση από ίδιους πόρους ή από εξωτερική χρηματοδότηση υπό τους όρους της αγοράς.

(145)

Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν σειρά λεπτομερών πληροφοριών περί των ποσών τα οποία θεωρούνται ως ίδια εισφορά της δικαιούχου επιχείρησης στο κόστος αναδιάρθρωσης.

(146)

Κατ’ αρχάς, η επιχείρηση προγραμματίζει τη λήψη τραπεζικών δανείων συνολικού ύψους 46,9 εκατ. PLN (11,1 εκατ. EUR). Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η HSW θα είναι σε θέση να εξασφαλίσει τέτοια χρηματοδότηση στην αγορά, καθώς ήδη κατά τα έτη 2003-2005 είχε λάβει σε περιορισμένο βαθμό ιδιωτική χρηματοδότηση ύψους 31,9 εκατ. PLN (7,6 εκατ. EUR). Οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν επίσης ότι η δικαιούχος επιχείρηση θα είναι σε θέση να εξασφαλίσει χρηματοδότηση στην αγορά έως το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης.

(147)

Εξάλλου, στο σχέδιο του Φεβρουαρίου η HSW είχε περιλάβει έσοδα ύψους 112,2 εκατ. PLN (26,6 εκατ. EUR) από την πώληση θυγατρικών επιχειρήσεων. Το σχέδιο του Νοεμβρίου τα συνολικά έσοδα από την πώληση των θυγατρικών επιχειρήσεων αυξήθηκαν σε 126 εκατ. PLN (29,8 εκατ. EUR).

(148)

Τέλος, στο πλαίσιο του σχεδίου του Φεβρουαρίου, η δικαιούχος επιχείρηση εκποίησε στοιχεία ενεργητικού αξίας 52,1 εκατ. PLN (12,3 εκατ. EUR). Στο σχέδιο του Νοεμβρίου το ποσό αυτό αυξήθηκε σε 61,4 εκατ. PLN (14,5 εκατ. EUR) λόγω περαιτέρω εκποίησης στοιχείων ενεργητικού.

(149)

Οι αμφιβολίες της Επιτροπής για το κατά πόσον η ίδια εισφορά της δικαιούχου επιχείρησης είναι ουσιαστική και φθάνει το ελάχιστο επίπεδο που καθορίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές του 2004, ήρθησαν. Οι δαπάνες αναδιάρθρωσης ανέρχονται σε 456,9 εκατ. PLN (η οικονομική αναδιάρθρωση αντιπροσωπεύει περίπου το ήμισυ των συνολικών δαπανών, ενώ οι υπόλοιπες δαπάνες αφορούν κυρίως τον εκσυγχρονισμό της υποδομής της επιχείρησης και την οργανωτική αναδιάρθρωση). Όσον αφορά τις πηγές χρηματοδότησης της αναδιάρθρωσης, ποσό 252,9 εκατ. PLN μπορεί να θεωρηθεί ίδια εισφορά της δικαιούχου επιχείρησης στο κόστος αναδιάρθρωσης. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει χρηματοδότηση από ιδιωτικές τράπεζες (61,6 εκατ. PLN), τα έσοδα από την ήδη πραγματοποιηθείσα εκποίηση ή την εκμίσθωση στοιχείων ενεργητικού (61,4 εκατ. PLN), καθώς και τα έσοδα από την πραγματοποιηθείσα εκποίηση των θυγατρικών επιχειρήσεων (126,4 εκατ. PLN) (29). Η ίδια εισφορά της HSW επί του συνολικού κόστους αναδιάρθρωσης ανέρχεται επομένως στο 53,9 %, ενώ στο σημείο 44 των κατευθυντήριων γραμμών το ελάχιστο επίπεδο για τις μεγάλες επιχειρήσεις καθορίζεται στο 50 %.

(150)

Στην απόφαση της 10ης Οκτωβρίου 2007, η Επιτροπή όχι μόνον εξέφρασε αμφιβολίες σχετικά με την ίδια εισφορά στο συνολικό κόστος της αναδιάρθρωσης, αλλά εξέφρασε συγχρόνως την άποψη ότι η ανάγκη της πρόσθετης χρηματοδότησης που εξασφαλίστηκε μέσω της μετοχοποίησης του χρέους δεν αποδείχθηκε επαρκώς από τις πολωνικές αρχές ώστε να είναι βέβαιη η Επιτροπή ότι δεν παρασχέθηκαν στην HSW πλεονάζοντα ρευστά διαθέσιμα. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσο τα μέτρα σχετικά με το μάρκετινγκ, τα οποία θα επέτρεπαν στην HSW να ανταγωνιστεί στην αγορά, μπορούν όντως να θεωρηθούν μέτρα αναδιάρθρωσης και, επομένως, κατά πόσον η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο. Οι πολωνικές αρχές διασκέδασαν αυτές τις αμφιβολίες αποδεικνύοντας ότι τα εν λόγω μέτρα ήταν αναγκαία για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας, διότι η HSW τα είχε ανάγκη προκειμένου να επιβιώσει στην αγορά. Υπογραμμίστηκε επίσης ότι η εισροή πρόσθετων ρευστών διαθεσίμων δεν θα χρησιμοποιηθεί για την αγορά πρόσθετου παραγωγικού δυναμικού. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή μπορεί να θεωρήσει αυτά τα μέτρα αναγκαία για την ευόδωση της διαδικασίας αναδιάρθρωσης.

7.4.6.   Αρχή της «εφάπαξ ενίσχυσης»

(151)

Στην απόφαση κίνησης της επίσημη διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή επέστησε την προσοχή στο γεγονός ότι η HSW-Zakład Zespołów Mechanicznych έλαβε ενίσχυση αναδιάρθρωσης πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την περίοδο 2003–2007. Έπρεπε επομένως να αποδειχθεί ότι η εν λόγω ενίσχυση αναδιάρθρωσης δεν ωφέλησε έμμεσα τη μητρική επιχείρηση. Αφετέρου δε, ζητήθηκε από τις πολωνικές αρχές να διαβεβαιώσουν την Επιτροπή ότι η ενίσχυση αναδιάρθρωσης υπέρ της HSW, σε περίπτωση έγκρισής της από την Επιτροπή, δεν θα ωφελούσε έμμεσα και την HSW-Zakładowi Zespołów Mechanicznych.

(152)

Οι πολωνικές αρχές διαβεβαίωσαν την Επιτροπή ότι οι σχέσεις μεταξύ των επιχειρήσεων HSW-Zakładem Zespołów Mechanicznych και HSW βασίζονται στις αρχές της αγοράς (συμπεριλαμβανομένων των όρων πληρωμών και προμηθειών) και ότι οι επιχειρήσεις αυτές, ως ανεξάρτητα νομικά πρόσωπα, τηρούν χωριστή λογιστική. Ο μόνος παράγοντας τον οποίο έλαβε υπόψη η HSW κατά την επιλογή της HSW-Zakład Zespołów Mechanicznych ως προμηθευτή υλικού ήταν η γεωγραφική εγγύτητα της εν λόγω επιχείρησης.

7.4.7.   Διαχωρισμός της επιδοτούμενης ειδικής παραγωγής στρατιωτικού υλικού από την παραγωγή μη στρατιωτικού υλικού

(153)

Στην απόφασή της για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον είναι επαρκής ο διαχωρισμός της επιδοτούμενης ειδικής παραγωγής στρατιωτικού υλικού (πυροβόλα) από την παραγωγή μη στρατιωτικού υλικού (κατασκευαστικά μηχανήματα), ο οποίος αποσκοπεί στην αποφυγή διεπιδότησης μεταξύ αυτών των δύο τομέων δραστηριοτήτων. Οι πολωνικές αρχές διαβεβαίωσαν την Επιτροπή ότι το εφαρμοζόμενο σύστημα κοστολόγησης επιτρέπει τον σαφή διαχωρισμό του κόστους των δύο προαναφερόμενων κατηγοριών δραστηριοτήτων.

8.   ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

(154)

Η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η υπό εξέταση κρατική ενίσχυση, μέρος της οποίας χορηγήθηκε κατά παράβαση των όρων που προβλέπει το άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης, είναι παρ’ όλα αυτά συμβατή με την κοινή αγορά,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η απόφαση της Επιτροπής, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, για την υπόθεση κρατικής ενίσχυσης C44/05 (πρώην ΝΝ 79/05, πρώην Ν 439/04) καταργείται.

Άρθρο 2

Η κρατική ενίσχυση ύψους 66,377 εκατ. PLN, η οποία διατέθηκε ή προβλέπεται να διατεθεί υπέρ της επιχείρησης Huta Stalowa Wola SA και μέρος της οποίας χορηγήθηκε κατά παράβαση των όρων που προβλέπει το άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ, είναι συμβατή με την κοινή αγορά. Εξάλλου, η ενίσχυση που χορηγήθηκε υπέρ της Huta Stalowa Wola SA υπό μορφή μετοχοποίησης του χρέους σχετικά με δάνεια συνολικού ύψους 75 εκατ. PLN είναι συμβατή με την κοινή αγορά.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στη Δημοκρατία της Πολωνίας.

Βρυξέλλες, 10 Μαρτίου 2009.

Για την Επιτροπή

Neelie KROES

Μέλος της Επιτροπής


(1)  ΕΕ C 34 της 10.2.2006, σ. 5.

(2)  ΕΕ L 112 της 30.4.2007, σ. 67.

(3)  Όλα τα ποσά που αναφέρθηκαν από τις πολωνικές αρχές σε πολωνικά ζλότυ (PLN) μετατράπηκαν σε ευρώ (EUR) με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία που ίσχυε στις 15 Ιανουαρίου 2008, και συγκεκριμένα 1 EUR = 4,22 PLN.

(4)  Το νέο σχέδιο αναδιάρθρωσης εγκρίθηκε από τη διοίκηση της HSW στις 7 Νοεμβρίου 2006. Στις 8 Δεκεμβρίου 2006 το εποπτικό συμβούλιο της HSW ενέκρινε το σχέδιο – γεγονός το οποίο, σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, σήμαινε ότι το σχέδιο μπορούσε να θεωρηθεί ως τελικό. Το σχέδιο υπεβλήθη στην πολωνική αρχή ανταγωνισμού (UOKiK) στις 13 Δεκεμβρίου 2006.

(5)  ΕΕ C 244 της 1.10.2004, σ. 2.

(6)  ΕΕ L 83 της 27.3.1999, σ. 1.

(7)  ΕΕ C 298 της 11.12.2007, σ. 10.

(8)  Πρόκειται για τους μέχρι τούδε δεδουλευμένους τόκους, καθώς και για τους τόκους οι οποίοι θα προκύψουν στο μέλλον έως την προθεσμία που είχε ταχθεί αρχικά για την αποπληρωμή των δανείων.

(9)  Το ποσό αυτό είναι κατά 1,7 εκατ. PLN χαμηλότερο από τα ποσά που αναφέρονται στην αρχική απόφαση κίνησης της διαδικασίας έρευνας. Όπως διευκρίνισαν οι πολωνικές αρχές, δεδομένου ότι η μετοχοποίηση του χρέους καθυστέρησε σε σχέση με την προθεσμία που είχε ταχθεί αρχικά, η HSW κατέβαλε υψηλότερους τόκους και, ως εκ τούτου, μειώθηκαν οι οφειλόμενοι τόκοι.

(10)  Οι πληροφορίες αυτές καλύπτονται από επιχειρηματικό απόρρητο.

(11)  Σε σύγκριση με τα 450 εκατ. PLN που αναφέρονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του Φεβρουαρίου και με τα 456,9 εκατ. PLN που αναφέρονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του Νοεμβρίου.

(12)  Οι πολωνικές αρχές επικαλούνται στοιχεία που παρείχε η συμβουλευτική εταιρεία Off Highway Research.

(13)  Το εν λόγω μέτρο ενίσχυσης υπήρξε αντικείμενο της μετοχοποίησης του δανείου που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2007 και, ως εκ τούτου, έχει επίσης περιληφθεί στον πίνακα 4.

(14)  Αυτόθι.

(15)  Οι πολωνικές αρχές δεν υπέβαλαν πληροφορίες όσον αφορά το ισοδύναμο ενίσχυσης του συγκεκριμένου μέτρου. Το ύψος της ενίσχυσης υπολογίσθηκε θεωρώντας ότι το 30,84 % των οφειλών που αναδιαρθρώθηκαν βάσει του τροποποιημένου νόμου, της 30ής Οκτωβρίου 2002, περί κρατικών ενισχύσεων προς επιχειρήσεις με ιδιαίτερη σημασία για την αγορά θα επιστραφεί στους πιστωτές από τα έσοδα των πωλήσεων των στοιχείων ενεργητικού της δικαιούχου επιχείρησης μέσω της διαδικασίας η οποία προβλέπεται στον εν λόγω νόμο. Ο συντελεστής του 30,84 % έχει ληφθεί ως βάση στην προαναφερόμενη απόφαση αναδιάρθρωσης της 17ης Ιουνίου 2005. Ως εκ τούτου, το διαγραφέν χρέος θα ανέρχεται στο 69,16 % των συνολικών οφειλών. Το ισοδύναμο ενίσχυσης αντιστοιχεί στο 100 % των διαγραφεισών οφειλών.

(16)  Χορηγήθηκε μετά τον Δεκέμβριο 2004.

(17)  Χορηγήθηκε το 2005.

(18)  Βλέπε υπόθεση T-109/01 Fleuren Compost κατά Επιτροπής [2004] Συλλογή II-127, σκέψη 74.

(19)  Το ποσό των 147 εκατ. PLN περιλαμβάνει δάνεια ύψους 75 εκατ. PLN τα οποία χορηγήθηκαν στην HSW από την ARP πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην EE. Το 2007 τα δύο αυτά δάνεια μετοχοποιήθηκαν και, ως εκ τούτου, αναφέρονται στον πίνακα 4 ως μετοχοποίηση δανείου.

(20)  Βλέπε υποθέσεις C 30/98 Wildauer Kubelwelle, Lautex Weberei und Veredlung (ΕΕ C 387 της 12.12.1998).

(21)  Τα δάνεια αυτά εμφανίζονται στον πίνακα 2 ως μέτρα ενίσχυσης 8 και 15.

(22)  Υπόθεση T-11/95 BP Chemicals κατά Επιτροπής Συλλογή 1998 σ. II-3235.

(23)  ΕΕ C 244 της 1.10.2004, σ. 2.

(24)  ΕΕ C 288 της 9.10.1999, σ. 2.

(25)  Βλέπε ιδίως σημείο 85 κ.ε. της αρχικής απόφασης κίνησης της επίσημης διαδικασίας έρευνας.

(26)  Τα αναφερόμενα ποσά είναι κατά 1,7 εκατ. PLN κατώτερα από αυτά που αναφέρονται στην απόφαση της 10ης Οκτωβρίου 2007. Οι πολωνικές αρχές εξήγησαν ότι λόγω μικρής καθυστέρησης στην εφαρμογή της μετοχοποίησης του χρέους σε σχέση με την προθεσμία που είχε προβλεφθεί αρχικά, η HSW χρειάστηκε να καταβάλει υψηλότερους τόκους και, ως εκ τούτου, μειώθηκε το ποσό που απέμενε προς εξόφληση.

(27)  Όπως εξηγείται την υποσημείωση 18, τα ποσά αυτά πρέπει επίσης να μειωθούν ελαφρώς διότι το σύνολο των πρόσθετων μέσων ανέρχεται σε 96,2 εκατ. Σημειωτέον, ωστόσο, ότι η μείωση αυτή δεν μπορεί να είναι σημαντική.

(28)  Βλέπε σημείο 40 των κατευθυντήριων γραμμών του 2004.

(29)  Τα τρία αυτά ποσά αυξήθηκαν σε σχέση με το σχέδιο αναδιάρθρωσης του Φεβρουαρίου.


26.3.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 81/19


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 22ας Ιουλίου 2009

σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 18/05 (πρώην N 438/04, Ν 194/05 και PL 34/04) που χορήγησε η Πολωνία στη Stocznia Gdańsk

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2009) 5685]

(Το κείμενο στην πολωνική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2010/175/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 88 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο,

τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Αφού κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους (1) σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις και έλαβε υπόψη τις παρατηρήσεις τους,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

I.   Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ, η Πολωνία κοινοποίησε με επιστολή της 8ης Οκτωβρίου 2004, που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, την επέκταση των μέτρων ενίσχυσης αναδιάρθρωσης στη Stocznia Gdańsk — Grupa Stoczni Gdynia SA («Gdańsk Shipyard»). Η Πολωνία ενημέρωσε την Επιτροπή για τα μέτρα αυτά με στόχο να εξασφαλίσει ασφάλεια δικαίου ότι τα μέτρα αυτά είχαν ληφθεί πριν την προσχώρηση και, κατά συνέπεια, δεν συνιστούσαν νέα ενίσχυση την οποία θα μπορούσε να εξετάσει η Επιτροπή βάσει του άρθρου 88 της συνθήκης ΕΚ. Σε περίπτωση που η Επιτροπή έκρινε ότι τα μέτρα αυτά συνιστούσαν νέα ενίσχυση, η Πολωνία ζήτησε να εγκριθούν ως ενίσχυση αναδιάρθρωσης. Η Πολωνία υπέβαλε στην Επιτροπή το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard (επικαιροποιημένο) με ημερομηνία Μαρτίου 2004. Η υπόθεση καταχωρήθηκε με τον αριθμό Ν 438/04.

(2)

Με επιστολή της 11ης Νοεμβρίου 2004, η Επιτροπή ζήτησε από τις πολωνικές αρχές συμπληρωματικές πληροφορίες για την υπόθεση Ν 438/04, στην οποία η Πολωνία απάντησε με επιστολή της 11ης Ιανουαρίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2005.

(3)

Σύμφωνα με τις διατάξεις του παραρτήματος IV σημείο 3 της συνθήκης Προσχώρησης σχετικά με τη διαδικασία μεταβατικών μέτρων, η Πολωνία είχε ήδη κοινοποιήσει, στις 29 Απριλίου 2004, μέτρα αναδιάρθρωσης υπέρ της Stocznia Gdynia SA («Gdynia Shipyard»), η οποία την εποχή εκείνη ήταν η μητρική εταιρεία της Gdańsk Shipyard. Η υπόθεση καταχωρήθηκε με τον αριθμό PL 34/04. Με επιστολή της 19ης Μαΐου 2004, η Επιτροπή ζήτησε από την Πολωνία να υποβάλει ορισμένα έγγραφα που έλειπαν. Τα έγγραφα αυτά υποβλήθηκαν στις 16 Ιουνίου 2004. Η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες με επιστολές της 30ής Ιουλίου 2004, της 8ης Οκτωβρίου 2004, της 23ης Νοεμβρίου 2004 και της 4ης Μαρτίου 2005, στις οποίες η Πολωνία απάντησε με επιστολές της 3ης Σεπτεμβρίου 2004 που πρωτοκολλήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2004, της 10ης Νοεμβρίου 2004 που πρωτοκολλήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2004, της 17ης Φεβρουαρίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2005, της 30ής Μαρτίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε την 1η Απριλίου 2005 και της 18ης Απριλίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε στις 20 Απριλίου 2005.

(4)

Με επιστολή της 8ης Φεβρουαρίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2005, η Πολωνία συμφώνησε να ενοποιηθούν οι δύο υποθέσεις N 438/04 και PL 34/04, διότι αφορούσαν δύο εταιρείες οι οποίες ανήκαν στον ίδιο όμιλο, την Gdynia Shipyard Group. Τα στοιχεία που παρέχονται στη συνέχεια για την υπόθεση PL 34/04 θεωρείται ότι αφορούν και την υπόθεση N 438/04.

(5)

Με επιστολή της 22ας Απριλίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, η Πολωνία δέχτηκε επίσης να χειριστεί η Επιτροπή την κοινοποίηση της υπόθεσης PL 34/04 της 29ης Απριλίου 2004 ως κοινοποίηση βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ όσον αφορά τα μέτρα που θα διαπιστωνόταν ότι συνιστούν νέα ενίσχυση. Στην υπόθεση δόθηκε νέος αριθμός: Ν 194/05.

(6)

Την 1η Ιουνίου 2005, η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας όσον αφορά τα μέτρα που εξετάζονται στην υπόθεση Ν 438/04 και N 194/05, η οποία δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα (2), και κάλεσε την Πολωνία και τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν παρατηρήσεις.

(7)

Αφού έλαβε παράταση της προθεσμίας για την υποβολή παρατηρήσεων (επιστολή της 9ης Αυγούστου 2005), η Πολωνία υπέβαλε τις παρατηρήσεις της με επιστολή της 2ας Σεπτεμβρίου 2005 η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2005.

(8)

Ο όμιλος Gdynia Shipyard υπέβαλε παρατηρήσεις με επιστολή της 10ης Οκτωβρίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2005. Παρατηρήσεις υπέβαλαν επίσης και η Ray Car Carriers (με επιστολή της 7ης Οκτωβρίου 2005, που πρωτοκολλήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2005), η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Δανίας στην ΕΕ (με επιστολή της 7ης Οκτωβρίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2005), η Ένωση Ναυπηγείων της Δανίας Danish Maritime (με επιστολή της 7ης Οκτωβρίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν), το Εργατικό Συνδικάτο Αλληλεγγύη (με επιστολή της 7ης Οκτωβρίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2005) και η Ένωση Πολωνικών Ναυπηγείων (με επιστολή της 10ης Οκτωβρίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2005).

(9)

Η Επιτροπή κοινοποίησε τις παρατηρήσεις αυτές στην Πολωνία με επιστολές της 26ης Οκτωβρίου 2005 και της 12ης Δεκεμβρίου 2005 (3). Η Πολωνία απάντησε στις παρατηρήσεις της Gdynia Shipyard Group με επιστολή της 16ης Ιανουαρίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2006. Η Πολωνία δεν υπέβαλε παρατηρήσεις επί των παρατηρήσεων των τρίτων μερών.

(10)

Η Επιτροπή ζήτησε συνδρομή εξωτερικού συμβούλου για την αξιολόγηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard (επικαιροποιημένο) του Μαρτίου 2004. Ο σύμβουλος υπέβαλε την έκθεσή του στην Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2005.

(11)

Με επιστολή της 13ης Ιανουαρίου 2006, η Επιτροπή ζήτησε από τις πολωνικές αρχές πληροφορίες σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά τη στρατηγική της για την αναδιάρθρωση της Gdańsk Shipyard και ολόκληρου του ομίλου Gdynia Shipyard. Η Πολωνία απάντησε με επιστολή της 20ής Φεβρουαρίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2006 και στις 22 Φεβρουαρίου 2006 έγινε συνεδρίαση αντιπροσώπων της Επιτροπής, των πολωνικών αρχών και της Gdynia Shipyard. Η Πολωνία ανακοίνωσε ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard του 2004 ήταν ανεπίκαιρο και ότι είχε εγκρίνει νέα στρατηγική για την αναδιάρθρωση της Gdańsk Shipyard, η οποία αφορούσε την απόσχισή της από τον όμιλο Gdynia Shipyard Group και την ιδιωτικοποίησή της. Η Πολωνία ανήγγειλε επίσης ότι θα υπέβαλε τροποποιημένο σχέδιο αναδιάρθρωσης στην Επιτροπή μέχρι τις 30 Ιουνίου 2006.

(12)

Μετά τη συνεδρίαση αυτή, στις 8 Μαρτίου 2006 η Επιτροπή έστειλε στην Πολωνία επιστολή στην οποία η Πολωνία απάντησε με επιστολή της 13ης Μαρτίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, η οποία περιείχε χρονοδιάγραμμα ιδιωτικοποίησης της Gdańsk Shipyard. Η Πολωνία έδωσε συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης, με επιστολή της 29ης Μαρτίου 2006 η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 30 Μαρτίου 2006. Η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες με επιστολή της 30ής Μαρτίου 2006 στην οποία η Πολωνία απάντησε με επιστολή της 19ης Απριλίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 20 Απριλίου 2006.

(13)

Με επιστολή της 6ης Απριλίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 10 Απριλίου 2006, η Πολωνία υπέβαλε προσχέδιο εγγράφου «Μια στρατηγική για το ναυπηγικό κλάδο (ναυπηγεία κατασκευής πλοίων) στην Πολωνία 2006-10». Η Επιτροπή υπέβαλε παρατηρήσεις με επιστολές της 12ης Απριλίου 2006 και 28ης Απριλίου 2006. Το έγγραφο τελικά εγκρίθηκε από τις πολωνικές αρχές στις 31 Αυγούστου 2006 και κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή με επιστολή της 1ης Σεπτεμβρίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν.

(14)

Με επιστολή της 16ης Μαΐου 2006, η Gdynia Shipyard Group υπέβαλε στην Επιτροπή την «Έκθεση αξιολόγησης της Gdańsk Shipyard — Gdynia Shipyard Group» με ημερομηνία 30ής Σεπτεμβρίου 2005.

(15)

Με επιστολή της 26ης Μαΐου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 30 Μαΐου 2006, η Πολωνία υπέβαλε συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης, οι οποίες περιελάμβαναν κατάλογο των επιχειρήσεων που είχαν εκδηλώσει καταρχήν ενδιαφέρον να αγοράσουν τη Gdańsk Shipyard και κατάλογο των επιχειρήσεων οι οποίες είχαν υποβάλει αρχικές προσφορές. Με επιστολή της 13ης Ιουλίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 17 Ιουλίου 2006, η Πολωνία κοινοποίησε συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα διαδικασία ιδιωτικοποίησης, ενημερώνοντας την Επιτροπή ότι οι δύο εταιρείες είχαν υποβάλει δεσμευτικές προφορές για την αγορά μετοχών της Gdańsk Shipyard και κοινοποίησαν συγκριτική ανάλυση αυτών των προσφορών από τον σύμβουλο ιδιωτικοποιήσεων.

(16)

Στις 9 Ιουνίου 2006, η Gdańsk Shipyard υπέβαλε στην Επιτροπή το πρώτο προσχέδιο ενός τροποποιημένου σχεδίου αναδιάρθρωσης. Αντιπρόσωποι της Επιτροπής επισκέφθηκαν το ναυπηγείο στις 14 Ιουνίου 2006 και διατύπωσαν αρχικές παρατηρήσεις επί του τροποποιημένου σχεδίου αναδιάρθρωσης. Ο εξωτερικός σύμβουλος της Επιτροπής διατύπωσε τις παρατηρήσεις του σε έκθεση του Ιουλίου 2006. Τέλος, η Επιτροπή σχολίασε τις ελλείψεις του τροποποιημένου σχεδίου αναδιάρθρωσης με επιστολή της 17ης Ιουλίου 2006.

(17)

Η Πολωνία υπέβαλε συμπληρωματικές παρατηρήσεις όσον αφορά το τροποποιημένο σχέδιο αναδιάρθρωσης με επιστολή της 13ης Ιουλίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 17 Ιουλίου 2006.

(18)

Πραγματοποιήθηκαν διάφορες συνεδριάσεις στις οποίες συμμετείχαν εκπρόσωποι της Επιτροπής και των πολωνικών αρχών, όπου εξετάστηκε η διαδικασία ιδιωτικοποίησης και η προετοιμασία του τροποποιημένου σχεδίου αναδιάρθρωσης: στις Βρυξέλλες, στις 31 Ιανουαρίου, τις 22 Φεβρουαρίου και στις 10 Μαΐου 2006 και στις εγκαταστάσεις της Gdańsk Shipyard στις 13 Ιουνίου 2006.

(19)

Η Πολωνία απάντησε στην επιστολή της Επιτροπής της 17ης Ιουλίου 2006 με επιστολή της 31ης Αυγούστου 2006 που πρωτοκολλήθηκε την 1η Σεπτεμβρίου 2006.

(20)

Στις 4 Σεπτεμβρίου 2006, υποβλήθηκε στην Επιτροπή η τελική έκδοση του τροποποιημένου σχεδίου αναδιάρθρωσης των ναυπηγείων, με ημερομηνία Αυγούστου 2006 και τίτλο «Σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard — επικαιροποιημένο».

(21)

Με επιστολή της 12ης Σεπτεμβρίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2006, η Πολωνία έδωσε συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard, όπου ανέφερε ιδίως το διαχωρισμό του κεφαλαίου της Gdańsk Shipyard και της Gdynia Shipyard Group. Η πλειοψηφία των μετοχών της Gdańsk Shipyard αγοράστηκε από τον κρατικό Οργανισμό Βιομηχανικής Ανάπτυξης και τις θυγατρικές του. Συμπληρωματικές πληροφορίες υποβλήθηκαν με επιστολή της 26ης Σεπτεμβρίου 2006.

(22)

Η Πολωνία κοινοποίησε μια συμπληρωματική νέα ενίσχυση στη Gdańsk Shipyard με επιστολή της 21ης Νοεμβρίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2006.

(23)

Στις 7 Δεκεμβρίου 2006, σε συνεδρίαση της Επιτροπής και του πολωνικού Υπουργείου Οικονομικών, οι πολωνικές αρχές ανέλαβαν τη δέσμευση να ιδιωτικοποιήσουν το ναυπηγείο για να βελτιωθούν οι προοπτικές αποκατάστασης της βιωσιμότητάς του και να εξασφαλίσουν επαρκή χρηματοδότηση της αναδιάρθρωσης με ίδια κεφάλαια. Η Πολωνία επιβεβαίωσε αυτή τη δέσμευση με επιστολή της 27ης Δεκεμβρίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2007, η οποία παραπέμπει στην απόφαση του πολωνικού υπουργικού συμβουλίου της 29ης Δεκεμβρίου 2006 να εκδώσει έγγραφο με τίτλο «Η κατάσταση της ναυπηγικής βιομηχανίας». Η δέσμευση να ιδιωτικοποιηθεί το ναυπηγείο μέχρι τις 30 Ιουνίου 2008 επιβεβαιώθηκε στην επιστολή των πολωνικών αρχών της 5ης Ιανουαρίου 2007. Η Πολωνία ζήτησε από την Επιτροπή να διεξαχθούν συνομιλίες για το ζήτημα των αντισταθμιστικών μέτρων.

(24)

Αντιπρόσωποι της Επιτροπής επισκέφθηκαν το ναυπηγείο στις 19 Δεκεμβρίου 2006 μαζί με τον εξωτερικό σύμβουλο της Επιτροπής για να διαπιστώσουν την κατάσταση και να λάβουν τα απαραίτητα στοιχεία για την αξιολόγηση των αντισταθμιστικών μέτρων. Ο εξωτερικός σύμβουλος της Επιτροπής υπέβαλε την έκθεση αξιολόγησης της τρέχουσας παραγωγικής ικανότητας του ναυπηγείου στις 16 Ιανουαρίου 2007.

(25)

Η Επιτροπή απάντησε σε επιστολή της 27ης Δεκεμβρίου 2006 με επιστολή της 29ης Ιανουαρίου 2007 με την οποία καλούσε τις πολωνικές αρχές να υποβάλουν πρόταση αντισταθμιστικών μέτρων για τη Gdańsk Shipyard μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2007.

(26)

Με επιστολή της 28ης Φεβρουαρίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, οι πολωνικές αρχές ανέλαβαν τη δέσμευση να ιδιωτικοποιήσουν τη Gdańsk Shipyard μέχρι το τέλος του 2007 και υπέβαλαν πρόταση αντισταθμιστικών μέτρων.

(27)

Βάσει των ανωτέρω, πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση τεχνικού περιεχομένου στις 15 Μαρτίου 2007 στην οποία συμμετείχαν υπάλληλοι της Επιτροπής, εκπρόσωποι των πολωνικών αρχών και του ναυπηγείου, όπου εξετάστηκαν κυρίως τα αντισταθμιστικά μέτρα, αλλά συζητήθηκε και η τρέχουσα διαδικασία ιδιωτικοποίησης. Η Επιτροπή και οι πολωνικές αρχές συμφώνησαν να συζητήσει η Επιτροπή τα τεχνικά θέματα απευθείας με τη Gdańsk Shipyard, ώστε να συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να αξιολογήσει την πρόταση αντισταθμιστικών μέτρων της Πολωνίας.

(28)

Με επιστολή στη Gdańsk Shipyard της 29ης Μαρτίου 2007, η Επιτροπή ζήτησε τεχνικά στοιχεία για την ικανότητα του ναυπηγείου. Με επιστολή της 19ης Απριλίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 3 Μαΐου 2007, η διοίκηση των ναυπηγείων ικανοποίησε αυτό το αίτημα. Επειδή τα υποβληθέντα στοιχεία ήταν ανεπαρκή, η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες με επιστολή της 10ης Μαΐου 2007 στην οποία τα ναυπηγεία απάντησαν με επιστολή της 31ης Μαΐου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 7 Ιουνίου 2007. Η Επιτροπή ζήτησε από την Πολωνία συμπληρωματικές διευκρινήσεις με επιστολή της 14ης Ιουνίου 2007 όπου ανέφερε ότι, εάν δεν υποβάλλονταν όλα τα ζητούμενα στοιχεία, η Επιτροπή θα εξέδιδε απόφαση βάσει του άρθρου 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου, της 22ας Μαρτίου 1999, για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ (εντολή παροχής πληροφοριών) (4). Η Πολωνία απάντησε με επιστολή της 22ας Ιουνίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 26 Ιουνίου 2007. Επειδή έκρινε αυτή την απάντηση ανεπαρκή, η Επιτροπή εξέδωσε, στις 19 Ιουλίου 2007 απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999.

(29)

Η Επιτροπή ζήτησε συνολική πληροφόρηση σχετικά με τις νέες εξελίξεις της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης με επιστολή της 29ης Μαΐου 2007 και επανέλαβε το αίτημά της με επιστολή της 6ης Ιουνίου 2007. Η Πολωνία απάντησε στα αιτήματα αυτά με επιστολή της 22ας Ιουνίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 25 Ιουνίου 2007 και, μετά από νέα αίτηση παροχής πληροφοριών της 28ης Ιουνίου 2007, υπέβαλε συμπληρωματικά στοιχεία με επιστολή της 11ης Ιουλίου 2007 η οποία πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν. Η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες όσον αφορά τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης και τα προγραμματισθέντα αντισταθμιστικά μέτρα με επιστολή της 31ης Ιουλίου 2007.

(30)

Η Πολωνία υπέβαλε στοιχεία σχετικά με τα προγραμματισθέντα αντισταθμιστικά μέτρα με επιστολή της 20ής Αυγούστου του 2007 που πρωτοκολλήθηκε την 21η Αυγούστου 2007. Υπέβαλε επίσης συμπληρωματικά στοιχεία για τα αντισταθμιστικά μέτρα με επιστολή της 30ής Αυγούστου 2007 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν και με επιστολή της 4ης Σεπτεμβρίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2007. Η Επιτροπή απάντησε με επιστολή της 3ης Οκτωβρίου 2007.

(31)

Από τον Ιούλιο του 2007 υπήρχε εντατική αλληλογραφία μεταξύ της Επιτροπής και των πολωνικών αρχών σχετικά με τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης της Gdańsk Shipyard. Η Επιτροπή ζητούσε πληροφορίες για τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης με επιστολές της 30ής Ιουλίου 2007, της 13ης Αυγούστου 2007, της 3ης Οκτωβρίου 2007, της 30ής Νοεμβρίου 2007 και της 17ης Ιανουαρίου 2008. Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν πληροφορίες με επιστολές της 21ης Αυγούστου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 27 Αυγούστου 2007, της 24ης Σεπτεμβρίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2007, της 23ης Οκτωβρίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2007 και της 25ης Οκτωβρίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2007. Με επιστολή της 19ης Δεκεμβρίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2007, η Πολωνία ανέφερε ότι η ISD Polska θα αγόραζε νέες μετοχές του ναυπηγείου αποκτώντας με τον τρόπο αυτό τον έλεγχο της εταιρείας. Παρασχέθηκαν συμπληρωματικές πληροφορίες από την ISD Polska, το νέο ιδιοκτήτη της Gdańsk Shipyard, με ηλεκτρονική επιστολή της 25ης Ιανουαρίου 2008.

(32)

Ταυτόχρονα, με επιστολή της 14ης Ιουνίου 2007, η Επιτροπή ζήτησε από τις πολωνικές αρχές να δώσουν πληροφορίες σχετικά με την κρατική ενίσχυση που έλαβε η Gdańsk Shipyard μετά την έναρξη της επίσημης διαδικασίας έρευνας. Οι πολωνικές αρχές απάντησαν με επιστολή της 11ης Ιουλίου 2007 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν. Η Επιτροπή ζήτησε πρόσθετες εξηγήσεις με επιστολή της 13ης Νοεμβρίου 2007. Η Πολωνία απάντησε με επιστολή της 9ης Ιανουαρίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν.

(33)

Στις 21 Ιανουαρίου 2008, σε συνεδρίαση στην οποία συμμετείχαν οι πολωνικές αρχές, ο νέος κατά πλειοψηφία ιδιοκτήτης της Gdańsk Shipyard, η ISD Polska και υπάλληλοι της Επιτροπής, συζητήθηκαν τεχνικά θέματα όσον αφορά τα σχέδια του νέου ιδιοκτήτη για την αναδιάρθρωση του ναυπηγείου. Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν πληροφορίες με επιστολές της 25ης Ιανουαρίου 2008, που πρωτοκολλήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008, και της 30ής Ιανουαρίου 2008 και 4ης Φεβρουαρίου 2008 που πρωτοκολλήθηκαν αυθημερόν. Κοινοποιήθηκαν πρόσθετες πληροφορίες με επιστολές της 14ης Φεβρουαρίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2008, της 15ης Φεβρουαρίου 2008 και της 21ης Φεβρουαρίου 2008 που πρωτοκολλήθηκαν και οι δύο στις 3 Μαρτίου 2008, της 26ης Φεβρουαρίου που πρωτοκολλήθηκε στις 12 Μαρτίου 2008, της 10ης Μαρτίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν και της 10ης Απριλίου 2008 και 11ης Απριλίου που πρωτοκολλήθηκαν στις 17 Απριλίου 2008. Η Επιτροπή απάντησε με επιστολές της 30ής Ιανουαρίου, της 14ης Φεβρουαρίου, της 25ης Φεβρουαρίου και 28ης Φεβρουαρίου 2008. Στις 11 Φεβρουαρίου και στις 18 Μαρτίου 2008 πραγματοποιήθηκαν συνεδριάσεις στις οποίες συμμετείχαν οι πολωνικές αρχές, αντιπρόσωποι της ISD Polska και της Επιτροπής.

(34)

Με επιστολή της 22ας Απριλίου 2008, η Επιτροπή κάλεσε εκ νέου την Πολωνία να υποβάλει συνολικό προσχέδιο αναδιάρθρωσης των ναυπηγείων. Στην επιστολή αυτή η Επιτροπή ανέφερε ότι, εάν δεν θα κοινοποιούνταν τα αιτούμενα στοιχεία, θα εξέδιδε απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ (εντολή παροχής πληροφοριών). Μετά την αποστολή αυτής της επιστολής, η Επιτροπή έλαβε πληροφορίες από τα ναυπηγεία, με επιστολές της 23ης Απριλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν και της 25ης Απριλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε στις 29 Απριλίου 2008. Με επιστολή της 30ής Απριλίου 2008, η Επιτροπή επανέλαβε το αίτημά της για παροχή πληροφοριών. Η Πολωνία υπέβαλε πρόσθετα στοιχεία με επιστολή της 12ης Μαΐου 2008 που πρωτοκολλήθηκε στις 13 Μαΐου 2008 και η ISD Polska έδωσε πρόσθετες πληροφορίες με επιστολές της 9ης Μαΐου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, της 16ης Μαΐου που πρωτοκολλήθηκε στις 26 Μαΐου 2008 και της 26ης Μαΐου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν.

(35)

Επειδή η Πολωνία δεν υπέβαλε όλα τα στοιχεία που ζήτησε η Επιτροπή, στις 23 Μαΐου 2005 η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση βάσει του άρθρου 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ (εντολή παροχής πληροφοριών). Η Πολωνία απάντησε με επιστολή της 26ης Ιουνίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν.

(36)

Η Πολωνία υπέβαλε συμπληρωματικές πληροφορίες με επιστολές της 1ης Ιουλίου 2008 και 2ας Ιουλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκαν στις 3 Ιουλίου 2008. Με επιστολή της 4ης Ιουλίου 2008 η Επιτροπή ζήτησε πρόσθετα στοιχεία τα οποία κοινοποιήθηκαν από την Πολωνία με επιστολές της 7ης Ιουλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, της 8ης Ιουλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν και της 8ης Ιουλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε στις 9 Ιουλίου 2008. Η Πολωνία υπέβαλε πρόσθετα στοιχεία με τις επιστολές της 10ης Ιουλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν και της 10ης Ιουλίου που πρωτοκολλήθηκε στις 11 Ιουλίου, της 11ης Ιουλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, της 16ης Ιουλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε στις 17 Ιουλίου 2008, της 17ης Ιουλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε στις 18 Ιουλίου 2008, της 18ης Ιουλίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε στις 25 Ιουλίου 2008, της 21ης Ιουλίου 2008, της 28ης Ιουλίου 2008, της 4ης Αυγούστου 2008, της 13ης Αυγούστου 2008, της 20ής Αυγούστου 2008, της 21ης Αυγούστου 2008, της 25ης Αυγούστου 2008, της 1ης Σεπτεμβρίου 2008, της 8ης Σεπτεμβρίου 2008, της 9ης Σεπτεμβρίου 2008, και της 10ης Σεπτεμβρίου 2008 που όλες πρωτοκολλήθηκαν την ημέρα της υποβολής τους.

(37)

Στις 12 Σεπτεμβρίου 2008 οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν αναθεωρημένο κοινό σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard και της Gdynia Shipyard. Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν πρόσθετες πληροφορίες με επιστολές της 16ης Σεπτεμβρίου 2008, της 17ης Σεπτεμβρίου 2008, της 19ης Σεπτεμβρίου 2008, της 23ης Σεπτεμβρίου 2008, της 25ης Σεπτεμβρίου 2008, της 26ης Σεπτεμβρίου 2008, της 1ης Οκτωβρίου 2008, της 2ας Οκτωβρίου 2008, της 3ης Οκτωβρίου 2008 που όλες πρωτοκολλήθηκαν αυθημερόν. Δόθηκαν συμπληρωματικές πληροφορίες με επιστολές της 6ης Οκτωβρίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2008 και της 22ας Οκτωβρίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν. Με επιστολή της 3ης Νοεμβρίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2008, η Πολωνία ανέφερε ότι θα υπέβαλε σχέδιο μόνο για την Gdańsk Shipyard. Με επιστολή της 4ης Νοεμβρίου που πρωτοκολλήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2008, οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν ατελές προσχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard.

(38)

Στις 8 Νοεμβρίου 2008 η Επιτροπή εξέδωσε αρνητική απόφαση για την Gdynia Shipyard (5) στην οποία έκρινε ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης που συνέταξε η ISD Polska για την Gdynia Shipyard και την Gdańsk Shipyard ήταν ασυμβίβαστο με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.

(39)

Στις 8 Δεκεμβρίου 2008, η Πολωνία υπέβαλε σχέδιο αναδιάρθρωσης μόνο για την Gdańsk Shipyard. Υποβλήθηκαν συμπληρωματικά στοιχεία με επιστολή της 11ης Δεκεμβρίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν.

(40)

Με επιστολές της 23ης Δεκεμβρίου 2008, που πρωτοκολλήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2008 και της 13ης Φεβρουαρίου 2008 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν, η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικά στοιχεία, τα οποία δόθηκαν από τις πολωνικές αρχές με επιστολές της 30ής Ιανουαρίου και της 20ής Φεβρουαρίου 2009, οι οποίες πρωτοκολλήθηκαν την ημέρα της υποβολής τους.

(41)

Η Επιτροπή ζήτησε περισσότερες διευκρινήσεις, με επιστολή της 8ης Απριλίου 2009 που πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν. Η Πολωνία υπέβαλε πρόσθετα στοιχεία με επιστολές της 16ης και 28ης Απριλίου 2009 οι οποίες πρωτοκολλήθηκαν αυθημερόν.

(42)

Στις 8 Μαΐου 2009, η Πολωνία υπέβαλε αναθεωρημένο σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard. Το σχέδιο πρωτοκολλήθηκε αυθημερόν. Η Πολωνία υπέβαλε πρόσθετες διευκρινήσεις με επιστολές της 21ης Μαΐου 2009, της 1ης Ιουνίου 2009 και της 5ης Ιουνίου 2009 που όλες πρωτοκολλήθηκαν την ημέρα της υποβολής τους.

II.   ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

1.   Η επιχείρηση

(43)

Ο δικαιούχος της ενίσχυσης είναι η Stocznia Gdańsk SA («Gdańsk Shipyard»). Η εταιρεία είναι εγκατεστημένη στην περιοχή Gdańsk-Gdynia-Sopot στη Βόρεια Πολωνία.

(44)

Οι δραστηριότητες της Gdańsk Shipyard περιλαμβάνουν τη ναυπήγηση ποντοπόρων πλοίων και άλλες δραστηριότητες που συνδέονται με τη ναυπηγική, όπως η παραγωγή τμημάτων πλοίων και μεταλλικών κατασκευών καθώς και η παροχή διάφορων συμπληρωματικών υπηρεσιών.

(45)

Η Gdańsk Shipyard πτώχευσε το 1996 και το 1998 τα στοιχεία ενεργητικού της αγοράστηκαν από τα μεγαλύτερα ναυπηγεία της Πολωνίας, τη Gdynia Shipyard, που βρίσκονται περίπου σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από την Gdańsk Shipyard. Τα ναυπηγεία μετονομάστηκαν σε Gdańsk Shipyard — Gdynia Shipyard Group. Έκτοτε, η Gdynia Shipyard έχει συνάψει συμβάσεις, έχει αγοράσει πρώτες ύλες και ανέλαβε τη χρηματοδότηση της παραγωγής της Gdańsk Shipyard. Αν και η Gdańsk Shipyard είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τη μητρική εταιρεία, το 2006 οι πολωνικές αρχές αποφάσισαν, στο πλαίσιο της κυβερνητικής στρατηγικής, το διαχωρισμό των ναυπηγείων. Τον Αύγουστο του 2006, η πλειοψηφία των μετοχών της Gdańsk Shipyard αγοράστηκε από τον κρατικό Οργανισμό Βιομηχανικής Ανάπτυξης («IDA») και τη θυγατρική του Centrala Zaopatrzenia Hutnictwa υπό μορφή ανταλλαγής οφειλών με μετοχές. Με την πράξη αυτή διαχωρίστηκε η Gdańsk Shipyard από την Gdynia Shipyard.

(46)

Αφού ανέλαβαν τον Δεκέμβριο του 2006 να ιδιωτικοποιήσουν τη Gdańsk Shipyard για να βελτιωθούν οι προοπτικές αποκατάστασης της βιωσιμότητάς της, στις 17 Σεπτεμβρίου 2007, οι πολωνικές αρχές προκήρυξαν διαγωνισμό για την ανάληψη μετοχών στη νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Gdańsk Shipyard, σύμφωνα με το ψήφισμα της έκτακτης γενικής συνέλευσης των μετόχων της 10ης Αυγούστου 2007. Η ISD Polska, θυγατρική της ουκρανικής χαλυβουργίας Donbas, που ήταν ήδη μέτοχος μειοψηφίας στην Gdańsk Shipyard, υπέβαλε δεσμευτική προσφορά για την αγορά των νέων μετοχών τον Νοέμβριο του 2007. Από τον Ιανουάριο του 2008, η ISD Polska ήταν ο μέτοχος πλειοψηφίας της Gdańsk Shipyard. Από τον Ιούνιο του 2008, η ISD Polska κατείχε το 83,6 % των μετοχών, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό ανήκε στην IDA. Το μετοχικό κεφάλαιο ανέρχεται σε 405 εκατ. PLN.

(47)

Η Gdańsk Shipyard μισθώνει τρία νεωλκεία συνολικής ικανότητας περίπου 160 000 CGT (σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας). Η εταιρεία κατασκεύαζε κυρίως πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, πλοία μεταφοράς φορτίου χύδην, τμήματα πλοίων, μορφοδοκούς και κύτη πλοίων για τη μητρική της εταιρεία Gdynia Shipyard και για άλλες εταιρείες. Μετά την ιδιωτικοποίησή τους, το 2007 και το 2008 τα ναυπηγεία εστιάστηκαν στην παραγωγή κυτών μικρότερων πλοίων ειδικής χρήσης και ημιεξοπλισμένων κυτών. Επιπλέον, τα ναυπηγεία κατασκευάζουν μορφοδοκούς και τμήματα για άλλα ναυπηγεία καθώς και για μεταλλικές κατασκευές για διάφορες βιομηχανίες και κατασκευαστικές εταιρείες.

(48)

Στα τέλη του 2006, τα ναυπηγεία απασχολούσαν 2 893 εργαζομένους από τους οποίους το 60 % απασχολούνταν άμεσα στην παραγωγή. Το 2008, ο αριθμός των εργαζομένων μειώθηκε σε 2 235, ή κατά 23 %.

(49)

Η αναδιάρθρωση της Gdańsk Shipyard είχε ήδη αρχίσει από το 1998, αμέσως μετά την πτώχευσή της και εξαγορά των στοιχείων ενεργητικού της από την Gdańsk Shipyard. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσαν οι πολωνικές αρχές, ο όμιλος Gdynia Shipyard (στον οποίο ανήκε η Gdańsk Shipyard μέχρι τον Αύγουστο του 2006) αντιμετώπισε για πρώτη φορά δυσκολίες το 2002. Πράγματι, μετά την πτώχευση το 1996, η Gdańsk Shipyard παρουσίασε κέρδη για πρώτη φορά το πρώτο εξάμηνο του 2002 και μετά άρχισε να παρουσιάζει σημαντική ζημία. Τα προβλήματα του ομίλου μεταδόθηκαν όπως είναι φυσικό και στην Gdańsk Shipyard. Η δυσχερής οικονομική κατάσταση οφειλόταν σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως ο ανταγωνισμός από τα ασιατικά ναυπηγεία, η ανατίμηση του ζλότυ έναντι του δολαρίου, η δυσκολία εξεύρεσης χρηματοδότησης για πλοία μετά τα προβλήματα της Stocznia Szczecin Porta Holding SA και η κατάρρευση μιας γερανογέφυρας στα ναυπηγεία της Γδύνιας λόγω σφοδρής θύελλας το 1999. Οι άλλοι παράγοντες ήταν κυρίως εσωτερικού χαρακτήρα. Στην προσπάθειά της να προσελκύσει περισσότερες παραγγελίες, ιδίως όταν αυξήθηκε η παραγωγική της ικανότητα με την εξαγορά της Gdańsk Shipyard το 1998, η Gdynia Shipyard έλαβε ορισμένες λανθασμένες διαχειριστικές αποφάσεις. Η Gdynia Shipyard ανέλαβε σχεδιαστικούς, τεχνολογικούς, χρηματοοικονομικούς και εμπορικούς κινδύνους (κατασκευή νέων προϊόντων, ναυπήγηση πρωτότυπων και ζημιογόνων πλοίων που κατασκευάζονταν για πρώτη φορά στα ναυπηγεία, όπως μικρά πλοία μεταφοράς φορτίου χύδην, πλοία μεταφοράς χημικών, οχηματαγωγά ro-lo, δεξαμενόπλοια φυσικού αερίου, πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων – φορτίου χύδην και πλοία μεταφοράς γενικού φορτίου). Ακόμη, ο ρυθμός μείωσης των λειτουργικών δαπανών δεν ήταν ικανοποιητικός.

(50)

Οι οικονομικές δυσκολίες του ομίλου προκάλεσαν καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση του δημόσιου και εμπορικού χρέους και μισθολογικών οφειλών, ελλείψεις πρώτων υλών, καθυστερήσεις στην παραγωγή, αύξηση του κόστους (εργατικό κόστος, χρηματικές ποινές) και καθυστερήσεις στην εκτέλεση των συμβάσεων.

(51)

Είναι διαθέσιμα τα ακόλουθα δεδομένα για τη λειτουργία των ναυπηγείων.

Πίνακας 1

Λειτουργία της Gdańsk Shipyard

[σε εκατ. PLN]

 

1999

2000

2001

2002

2003

2005

2006

2007

2008

Κύκλος εργασιών

153

212

251

168

98

185,6

221

308

248

Αποτέλεσμα εκμετάλλευσης (1999-2003)·

Καθαρό αποτέλεσμα (2005-2008).

–32

–49

–38

–14 (6)

–47

– 100

–71

– 237

–17

2.   Απόφαση για την κίνηση διαδικασίας βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ

(52)

Στην απόφασή της να κινήσει επίσημη διαδικασία έρευνας, η Επιτροπή έκρινε ότι ορισμένα μέτρα υπέρ της Gdańsk Shipyard, τα οποία αναφέρονται στο μέρος Α του παραρτήματος ΙΙ της απόφασης, είχαν ληφθεί πριν από την πρώτη Μαΐου 2004 και δεν έπρεπε να εφαρμοστούν μετά την προσχώρηση, σύμφωνα με τις διατάξεις του παραρτήματος IV, σημείο 3 της συνθήκης Προσχώρησης και, κατά συνέπεια, δεν επρόκειτο να εξεταστούν βάσει της διαδικασίας που ορίζεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ. Ως εκ τούτου, τα μέτρα αυτά δεν καλύπτονται από την παρούσα απόφαση. Εντούτοις, έπρεπε να περιληφθούν στην εκτίμηση του αν τα μέτρα που ελήφθησαν μετά την προσχώρηση ήταν συμβιβάσιμα με την κοινή αγορά.

(53)

Η Επιτροπή ανέφερε ακόμη ότι ορισμένα από τα μέτρα υπέρ της Gdańsk Shipyard συνιστούσαν νέα ενίσχυση, διότι είχαν χορηγηθεί μετά την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ την 1η Μαΐου 2004 ή δεν είχαν ληφθεί ακόμη όταν εκδόθηκε η απόφαση. Η Επιτροπή ανέφερε τα μέτρα αυτά στο παράρτημα ΙΙ μέρος Β της απόφασης.

(54)

Στην ουσία, η Επιτροπή υποστήριξε ότι δεν είχε ληφθεί νομικά δεσμευτική απόφαση για τα μέτρα που απαριθμούνται στο μέρος Β του παραρτήματος ΙΙ της απόφασης πριν την προσχώρηση της Πολωνίας, αν και αναγνώρισε ότι είχαν γίνει ορισμένες προκαταρκτικές ενέργειες την περίοδο εκείνη με στόχο την έκδοση μιας νομικά δεσμευτικής απόφασης.

(55)

Όσον αφορά την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους βάσει της διαδικασίας του κεφαλαίου 5α, σύμφωνα με το νόμο περί κρατικών ενισχύσεων (επιχειρήσεις με ειδική σημασία για την αγορά εργασίας) της 30ής Οκτωβρίου 2002, όπως τροποποιήθηκε (7) (μέτρα 10-16 του μέρους Β του παραρτήματος ΙΙ της απόφασης), η Επιτροπή έκρινε ότι η απόφαση αναδιάρθρωσης που εξέδωσε ο πρόεδρος της IDA, του αρμόδιου κυβερνητικού φορέα για την εφαρμογή της διαδικασίας του κεφαλαίου 5α, θα συνιστούσε νομικά δεσμευτική απόφαση για τη χορήγηση ενίσχυσης. Στην προκειμένη περίπτωση, ωστόσο, δεν είχε ληφθεί παρόμοια απόφαση αναδιάρθρωσης πριν την προσχώρηση (8). Απόφαση που έλαβε ο πρόεδρος της IDA στις 30 Απριλίου 2004 που ενέκρινε το σχέδιο αναδιάρθρωσης του Μαρτίου 2004 για την Gdańsk Shipyard δεν πληρούσε τις διαδικαστικές και ουσιαστικές απαιτήσεις, έτσι ώστε να χαρακτηριστεί απόφαση αναδιάρθρωσης και, κατά συνέπεια, δεν συνιστά νομικά δεσμευτική απόφαση για τη χορήγηση ενίσχυσης.

(56)

Η Επιτροπή δέχθηκε την εξήγηση της Πολωνίας ότι οι δεδουλευμένοι τόκοι αυτών των οφειλών προς το δημόσιο θα διαγράφονταν αυτομάτως μαζί με το αρχικό κεφάλαιο, λαμβανομένου υπόψη του συμπληρωματικού τους χαρακτήρα, χωρίς να είναι απαραίτητη η έκδοση χωριστής απόφασης.

(57)

Η Επιτροπή δεν εντόπισε κανένα στοιχείο νομικά δεσμευτικών αποφάσεων για μια σειρά μέτρων που απαριθμούνται ως μέτρα 17-22 στο παράρτημα ΙΙ μέρος Β της απόφασης. Τα μέτρα αυτά αφορούσαν την αναδιάρθρωση των οφειλών στο δημόσιο βάσει νομικών πράξεων εκτός από την προαναφερθείσα νομοθετική πράξη της 30ής Οκτωβρίου 2002. Όσον αφορά την εγγύηση που αναφέρεται ως μέτρο 23 στο παράρτημα ΙΙ μέρος Β της απόφασης, η Επιτροπή απάντησε ιδίως στο βασικό επιχείρημα της Πολωνίας ότι το μέτρο αυτό είχε περιληφθεί στο σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard του Μαρτίου 2004, το οποίο είχε εγκριθεί από τον Εποπτικό Οργανισμό των Ναυπηγείων στον οποίο συμμετείχε και το δημόσιο.

(58)

Η Επιτροπή έκρινε ιδίως ότι ο Εποπτικός Οργανισμός δεν είχε εξουσία να εκδώσει αποφάσεις με οικονομικές επιπτώσεις για τους μετόχους, εφόσον οι μέτοχοι δεν είχαν λάβει τα απαιτούμενα μέτρα γι’ αυτό το σκοπό. Η Επιτροπή έκρινε ακόμη ότι, ακόμη και αν υποτεθεί ότι ο Εποπτικός Οργανισμός μπορούσε να λάβει παρόμοιες αποφάσεις εξ ονόματος και για λογαριασμό των μετόχων, δεν ήταν σαφές αν η απόφαση αυτή θα δέσμευε το δημόσιο να χορηγήσει κρατική ενίσχυση, εφόσον δεν είναι φυσιολογικά δυνατό να εξομοιώνονται μέτρα που λαμβάνει το κράτος ενεργώντας ως φορέας της αγοράς με μέτρα που λαμβάνει το κράτος για την εξυπηρέτηση διαφόρων στόχων δημοσίου συμφέροντος.

(59)

Η Επιτροπή επισήμανε επίσης ότι είχε πραγματοποιηθεί κοινοποίηση των μέτρων 24 και 25 του μέρους Β του παραρτήματος ΙΙ της απόφασης (διαγραφή χρέους και εισφορά κεφαλαίου) ως εναλλακτικών δυνατοτήτων λόγω της αδυναμίας της Gdynia Shipyard να υλοποιήσει την προγραμματισθείσα εισφορά κεφαλαίου στη Gdańsk Shipyard· έτσι, ήταν σαφές ότι τα μέτρα αυτά δεν είχαν ληφθεί πριν την προσχώρηση και ότι συνιστούσαν προγραμματισθείσα νέα ενίσχυση.

(60)

Επιπλέον, η Επιτροπή επισήμανε ότι η Gdynia Shipyard Group επωφελούνταν από εγγυήσεις παραγωγής τις οποίες παρείχε η Export Credit Insurance Corporation, ο πολωνικός οργανισμός εξαγωγικών πιστώσεων. Η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες ως προς τον εμπορικό χαρακτήρα αυτών των εγγυήσεων, διότι είχαν δοθεί στο πλαίσιο μη εμπορικών δραστηριοτήτων της Export Credit Insurance Corporation (με εγγυήσεις του δημοσίου). Επειδή ο όμιλος αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες, η Επιτροπή αμφέβαλε αν οι εφαρμοζόμενες αμοιβές αντανακλούσαν ορθά τον κίνδυνο και αν οι εγγυήσεις που απαιτούσε η Export Credit Insurance Corporation ήταν επαρκείς.

(61)

Αφού διαπίστωσε ότι ορισμένα μέτρα υπέρ της Gdańsk Shipyard συνιστούσαν νέα ενίσχυση, η Επιτροπή διατύπωσε αμφιβολίες αν πληρούνταν κάποιος από τους όρους, ώστε να εγκριθεί η ενίσχυση ως ενίσχυση αναδιάρθρωσης.

3.   Παρατηρήσεις ενδιαφερομένων μερών

α)   Παρατηρήσεις του Ομίλου Gdynia Shipyard

(62)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η Gdańsk Shipyard δεν υπέβαλε η ίδια παρατηρήσεις σχετικά με την απόφαση για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας. Οι παρατηρήσεις, ωστόσο, που υπέβαλε η μητρική της εταιρεία αφορούσαν και τα συμπεράσματα της Επιτροπής σχετικά με την αρμοδιότητά της όσον αφορά τα μέτρα που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙ μέρος Β της απόφασης και τις αμφιβολίες της Επιτροπής σχετικά με το συμβιβάσιμο της ενίσχυσης.

(63)

Όσον αφορά την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους βάσει της διαδικασίας του κεφαλαίου 5α, η Gdynia Shipyard Group ισχυρίστηκε ότι η ενίσχυση είχε χορηγηθεί με την απόφαση αναδιάρθρωσης που έλαβε ο πρόεδρος της IDA. Η Gdynia Shipyard Group υποστήριξε ωστόσο, όπως και οι πολωνικές αρχές στο αρχικό στάδιο της έρευνας της Επιτροπής, ότι η απόφαση που αφορούσε τη Gdańsk Shipyard είχε ληφθεί από τον Πρόεδρο της IDA πριν την προσχώρηση, στις 30 Απριλίου 2004.

(64)

Η Gdynia Shipyard Group υποστήριξε ότι η χορήγηση της ενίσχυσης ήταν αντικείμενο συμφωνίας όλων των δημόσιων πιστωτών με βάση τη διαδικασία του κεφαλαίου 5α πριν την προσχώρηση (9).

(65)

Σε αντίθεση με τα όσα ανέφεραν οι πολωνικές αρχές κατά το πρώτο στάδιο της έρευνας της Επιτροπής, η Gdynia Shipyard Group ισχυρίστηκε ότι δεν υπήρχαν τόκοι υπερημερίας μετά την 30ή Ιουνίου 2003 επί των οφειλών δημοσίου δικαίου που αναδιαρθρώθηκαν βάσει του κεφαλαίου 5α.

(66)

Η Gdynia Shipyard Group διατύπωσε παρατηρήσεις και για άλλα στοιχεία της απόφασης. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι οι εγγυήσεις παραγωγής που παρείχε στα ναυπηγεία η Export Credit Insurance Corporation δεν συνιστούσαν κρατική ενίσχυση. Υποστήριξε επίσης ότι το πρόγραμμα εγγυήσεων της Export Credit Insurance Corporation είναι σύστημα αυτοχρηματοδότησης με το οποίο, μακροπρόθεσμα, οι εισπραττόμενες προμήθειες υπερβαίνουν τους καλυπτόμενους κινδύνους και τα πράγματι καταβαλλόμενα ποσά. Η Gdynia Shipyard Group περιέγραψε τους όρους παροχής αυτών των εγγυήσεων από την Export Credit Insurance Corporation (απαιτούμενες προμήθειες και εξασφαλίσεις).

(67)

Όσον αφορά την απαίτηση να περιορίζεται η ενίσχυση στο ελάχιστο αναγκαίο, ο δικαιούχος ισχυρίστηκε ότι το ποσό της ενίσχυσης είχε περιοριστεί στο ελάχιστο και ότι θα δικαιολογούνταν η χορήγηση και μεγαλύτερης ενίσχυσης, εάν ήταν διαθέσιμη. Υποστήριξε επίσης ότι, ακόμη και αν η Επιτροπή όριζε τις δαπάνες αναδιάρθρωσης συσταλτικά (χωρίς να περιλαμβάνει τα λειτουργικά έξοδα της επιχείρησης), το κόστος χρηματοδότησης αυτών των δαπανών χωρίς κρατική ενίσχυση θα εξακολουθούσε να είναι της τάξης του 30 %, ποσοστό σύμφωνο με τις κατευθυντήριες γραμμές αναδιάρθρωσης του 1999 (10).

(68)

Η Gdynia Shipyard Group υποστήριξε ακόμη ότι η κρατική ενίσχυση στον όμιλο δεν νόθευε τον ανταγωνισμό στην Ευρώπη, ισχυριζόμενη ότι η πραγματική απειλή ανταγωνισμού για τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία προερχόταν από την Άπω Ανατολή. Ο δικαιούχος παραδέχθηκε ότι και άλλα ευρωπαϊκά ναυπηγεία, ιδίως γερμανικά, κατασκευάζουν πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, αλλά ισχυρίστηκε ότι τα πλοία αυτά διαφέρουν ως προς το σχεδιασμό και τις τεχνικές προδιαγραφές.

β)   Παρατηρήσεις άλλων ενδιαφερομένων μερών

(69)

Η Δανία και η Danish Maritime υποστήριξαν τις προσπάθειες της Επιτροπής να εξασφαλίσει ότι οι χορηγούμενες κρατικές ενισχύσεις είναι σύμφωνες με τις ισχύουσας διατάξεις. Επισήμαναν ότι, λόγω της κατάστασης του ανταγωνισμού στον ναυπηγικό κλάδο παγκοσμίως, διάφορα ναυπηγεία της Δανίας είχαν κλείσει ή κινδύνευαν με πτώχευση χωρίς καμία κρατική ενίσχυση. Επιβεβαίωσαν επίσης ότι τα ναυπηγεία της Δανίας κατασκεύαζαν την ίδια σειρά προϊόντων με αυτά των πολωνικών ναυπηγείων και έτσι τα δανικά ναυπηγεία θα μπορούσαν να πληγούν από αθέμιτο ανταγωνισμό. Η Δανία ζήτησε επίσης από την Επιτροπή να απαιτήσει από την Gdańsk Shipyard να μειώσει την παραγωγική της ικανότητα, έτσι ώστε να μην χρησιμοποιείται η κρατική ενίσχυση για την αύξηση της υπερβάλλουσας παραγωγικής ικανότητας σε παγκόσμιο επίπεδο.

(70)

Η Ray Car Carriers, ως ο μεγαλύτερος πελάτης της Gdynia Shipyard Group και μέτοχος μειοψηφίας της μητρικής εταιρείας Gdańsk Shipyard, επισήμανε τη σημασία του ομίλου για τις δικές της δραστηριότητες, δεδομένων των συμβάσεών της με τα ναυπηγεία.

(71)

Το Συνδικάτο Αλληλεγγύη περιέγραψε την κατάσταση παρακμής του ναυπηγείου, υποστηρίζοντας ότι απαιτούνταν ταχεία αναδιάρθρωση. Το συνδικάτο περιέγραψε ορισμένα από τα μέτρα αναδιάρθρωσης που είχαν ήδη ληφθεί στο ναυπηγείο και εξέφρασε την πεποίθηση ότι, με τη διαθέσιμη τεχνολογία και το εργατικό δυναμικό του ναυπηγείου, αυτό θα συγκαταλέγονταν στα κερδοφόρα ευρωπαϊκά ναυπηγεία. Συνεπώς, ήταν απαραίτητη η κρατική ενίσχυση για την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης.

(72)

Η πολωνική ένωση ναυπηγών Forum Okrętowe εξήγησε τους λόγους της προβληματικής κατάστασης των ναυπηγείων και δήλωσε ότι στηρίζει τη διαδικασία αναδιάρθρωσης και τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης γι’ αυτό το σκοπό.

γ)   Παρατηρήσεις των πολωνικών αρχών

(73)

Όπως και η Gdynia Shipyard Group, οι πολωνικές αρχές διατύπωσαν παρατηρήσεις για ζητήματα που αφορούν τόσο την αρμοδιότητα της Επιτροπής όσο και το συμβιβάσιμο της ενίσχυσης με την κοινή αγορά.

(74)

Όσον αφορά την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους βάσει του κεφαλαίου 5α, η Πολωνία δεν προέβαλε κανένα νέο επιχείρημα. Απαντώντας, ωστόσο, στις παρατηρήσεις της Gdynia Shipyard Group, οι πολωνικές αρχές εξέφρασαν τη διαφωνία με τον τρόπο που ερμηνεύει την πολωνική νομοθεσία.

(75)

Όσον αφορά τα μέτρα που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙ μέρος Β της απόφασης, η Πολωνία δεν αντέκρουσε τα συμπεράσματα της Επιτροπής, όπως είναι διατυπωμένα στην απόφαση για την κίνηση διαδικασίας επίσημης έρευνας.

(76)

Όσον αφορά τη συμβατότητα της νέας ενίσχυσης με την κοινή αγορά, η Πολωνία ανέφερε ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης του Μαρτίου 2004 αποτελούσε μια ασφαλή οικονομική βάση για τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των ναυπηγείων. Ενώ η Πολωνία αναγνώριζε ότι η διαδικασία αναδιάρθρωσης είχε πραγματοποιηθεί με περιορισμένους οικονομικούς πόρους, ισχυρίστηκε ότι η οικονομική κατάσταση των ναυπηγείων είχε ήδη βελτιωθεί. Ακόμη, οι πολωνικές αρχές παρουσίασαν συνοπτική περιγραφή των μέτρων αναδιάρθρωσης που περιέχονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του Μαρτίου 2004, για να αποδείξουν ότι η αναδιάρθρωση δεν είχε καθαρά οικονομικό χαρακτήρα. Υπερασπίστηκαν τα προταθέντα στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του Μαρτίου 2004 αντισταθμιστικά μέτρα που εφαρμόστηκαν εντός της Gdynia Gdańsk Shipyard. Όσον αφορά την απαίτηση να περιορίζεται η ενίσχυση στο ελάχιστο αναγκαίο, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι η ενίσχυση δεν χρησιμοποιήθηκε για άλλους σκοπούς πέρα από την αναδιάρθρωση και ότι η ένταση της ενίσχυσης ως ποσοστό του συνολικού κόστους αναδιάρθρωσης περιλαμβανομένου του λειτουργικού κόστους, ήταν 31 %. Η Πολωνία υποστήριξε ότι η προγραμματισθείσα εισφορά κεφαλαίου από τη Gdynia Shipyard στη Gdańsk shipyard, η επαναδιαπραγμάτευση των τιμών των συμβάσεων και τα συσσωρευμένα κέρδη και οι θετικές ταμειακές ροές που θα δημιουργούνταν από το ναυπηγείο στο μέλλον, έπρεπε να θεωρηθεί ότι συνιστούν «ίδια συμμετοχή».

(77)

Οι πολωνικές αρχές περιέγραψαν λεπτομερώς τη λειτουργία του συστήματος εγγυήσεων της Export Credit Insurance Corporation και υποστήριξαν ότι οι εγγυήσεις αυτές είχαν δοθεί με τους όρους της αγοράς και δεν συνιστούσαν κρατική ενίσχυση.

4.   Χρονολογική περιγραφή των καθοριστικών γεγονότων μετά την απόφαση της Επιτροπής για την έναρξη επίσημης διαδικασίας έρευνας

(78)

Στη συνέχεια παρουσιάζονται συνοπτικά η έρευνα της Επιτροπής και τα γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκειά της.

(79)

Απαντώντας στην απόφαση της Επιτροπής να διενεργήσει επίσημη έρευνα, το φθινόπωρο του 2005 οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν παρατηρήσεις δύο ειδών: πρώτον, αμφισβήτησαν την αρμοδιότητα της Επιτροπής να ασχοληθεί με τα μέτρα τα οποία στην απόφασή της χαρακτήρισε ως νέα ενίσχυση και, δεύτερον, ισχυρίστηκαν ότι, ακόμη και αν τα μέτρα αυτά συνιστούσαν νέα ενίσχυση, ήταν συμβατά με την κοινή αγορά ως ενίσχυση αναδιάρθρωσης. Παρόμοια ήταν και η αντίδραση της Gdynia Shipyard Group στην απόφαση της Επιτροπής. Και οι δύο αντιδράσεις περιγράφονται ανωτέρω.

(80)

Για να στηρίξουν το επιχείρημα της συμβατότητας της ενίσχυσης, οι πολωνικές αρχές παρέπεμψαν στο σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard του 2004 που είχε υποβληθεί στην Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2004, για το οποίο η Επιτροπή κίνησε επίσημη διαδικασία έρευνας λόγω αμφιβολιών ως προς την αξιοπιστία και επάρκειά του. Παρ’ όλα αυτά, η Επιτροπή εξέτασε διεξοδικά το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2004 με τη βοήθεια εξωτερικού συμβούλου. Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2004 δεν πληρούσε κανένα από τους προβλεπόμενους από τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές όρους έγκρισης ενισχύσεων αναδιάρθρωσης. Σε συνεδρίαση της 22ας Φεβρουαρίου 2006 η Επιτροπή εξήγησε στις πολωνικές αρχές τις βασικές ανησυχίες της και τις βασικές αδυναμίες του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2004: χαμηλές επενδύσεις, χαμηλή προγραμματισμένη παραγωγικότητα, υψηλό κόστος παραγωγής, ιδίως γενικά έξοδα, και ανεπαρκής ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης της επιχείρησης. Η ενίσχυση που χορηγήθηκε στο ναυπηγείο έπρεπε να θεωρηθεί λειτουργική ενίσχυση για τη στήριξη της αναδιάρθρωσης χρέους και της συνέχισης της λειτουργίας του.

(81)

Το Δεκέμβριο του 2005, η Επιτροπή πληροφορήθηκε από δημόσιες πηγές (11) ότι η Korporacja Polskie Stocznia (εφεξής «KPS»), κεφαλαιουχικός όμιλος ιδιοκτησίας του δημοσίου, είχε δημιουργηθεί με στόχο την ενοποίηση των τριών μεγάλων πολωνικών ναυπηγείων της Γδύνιας, του Γκντανσκ και του Στετίνου σε ένα ενιαίο σχήμα (εφεξής «σχέδιο ενοποίησης»). Ο βασικός ρόλος της KPS ήταν η χρηματοδότηση της παραγωγής των ναυπηγείων. Η Πολωνία δεν ενημέρωσε την Επιτροπή για το σχέδιο ενοποίησης σε κανένα στάδιο της διαδικασίας, ούτε πριν ούτε μετά την απόφαση για την έναρξη της επίσημης διαδικασίας έρευνας.

(82)

Την ίδια περίοδο, η Επιτροπή πληροφορήθηκε από τον Τύπο την ύπαρξη συνομιλιών για την πώληση των ναυπηγείων της Γδύνιας και του Γκντανσκ σε στρατηγικούς επενδυτές και για το διαχωρισμό των δύο εταιρειών, οι οποίες μέχρι εκείνη την περίοδο λειτουργούσαν ως μέρη του ίδιου ομίλου. Η Επιτροπή ζήτησε από την πολωνική κυβέρνηση, με επιστολή της 13ης Ιανουαρίου 2006, να διασαφηνίσει την πραγματική στρατηγική της για την Gdynia Shipyard.

(83)

Οι πολωνικές αρχές εξήγησαν με επιστολή της 20ής Φεβρουαρίου 2006 ότι υπήρξε πράγματι στο παρελθόν ένα σχέδιο ενοποίησης, αλλά είχε απορριφθεί και σύντομα επρόκειτο να εγκριθεί νέα στρατηγική για την αναδιάρθρωση της ναυπηγικής βιομηχανίας της Πολωνίας.

(84)

Στη συνεδρίαση της 22ας Φεβρουαρίου 2006 και με επιστολή της 13ης Μαρτίου 2006, η Πολωνία ενημέρωσε την Επιτροπή ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard του 2004 ήταν ανεπίκαιρο και έπρεπε να τροποποιηθεί. Οι πολωνικές αρχές δεσμεύθηκαν να υποβάλουν το αναθεωρημένο σχέδιο αναδιάρθρωσης μέχρι τον Ιούνιο του 2006 και παρουσίασαν τα βασικά στοιχεία της νέας στρατηγικής για την αναδιάρθρωση του ναυπηγικού κλάδου της Πολωνίας. Πρώτον, θα γινόταν το συντομότερο δυνατό διαχωρισμός ανάμεσα στην Gdańsk Shipyard και την Gdynia Shipyard Group. Δεύτερον, η κυβέρνηση θα επέτρεπε εισφορά ιδιωτικών κεφαλαίων στη Gdańsk Shipyard με μακροπρόθεσμο στόχο την πλήρη ιδιωτικοποίηση του ναυπηγείου.

(85)

Η Επιτροπή έλαβε το πρώτο προσχέδιο αναδιάρθρωσης του 2006 στις 9 Ιουνίου 2006. Αφού επισκέφθηκε τα ναυπηγεία και έλαβε τη γνώμη ενός εξωτερικού συμβούλου, η Επιτροπή εξέφρασε σοβαρές αμφιβολίες ως προς το εν λόγω σχέδιο, και κατά την επιτόπου επίσκεψη στις 14 Ιουνίου 2006 και εγγράφως στις 17 Ιουλίου 2006, επισημαίνοντας ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης δεν ήταν εφικτό για την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ναυπηγείου χωρίς να υπάρξει αδικαιολόγητη νόθευση του ανταγωνισμού. Η Επιτροπή επισήμανε ότι η στρατηγική αναδιάρθρωσης δεν βασιζόταν σε σοβαρή ανάλυση της κερδοφορίας των διαφόρων δραστηριοτήτων του ναυπηγείου στο παρελθόν, αλλά ελάμβανε ως υπόθεση ότι θα επεκτεινόταν σημαντικά η ναυπηγική δραστηριότητα και ότι δεν υπήρχαν πραγματικές προοπτικές χρηματοδότησης της αναδιάρθρωσης από πόρους χωρίς κρατική ενίσχυση και, τέλος, το γεγονός ότι, λόγω του επεκτατικού του χαρακτήρα, το σχέδιο δεν ικανοποιούσε την απαίτηση για αντισταθμιστικά μέτρα. Αναφερόμενη στη συνεχή εξάρτηση από εγγυήσεις ενός δημόσιου οργανισμού, της Export Credit Insurance Corporation, για τη χρηματοδότηση της ναυπήγησης πλοίων, η Επιτροπή προειδοποίησε τη διοίκηση των ναυπηγείων και τις πολωνικές αρχές ότι οι εγγυήσεις αυτές συνιστούσαν κρατική ενίσχυση.

(86)

Παρά τις προειδοποιήσεις, το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2006 που υπέβαλαν τελικά οι πολωνικές αρχές τον Σεπτέμβριο του 2006 με καθυστέρηση δύο μηνών, δεν διαφέρει ουσιαστικά από το πρώτο προσχέδιο.

(87)

Τον Αύγουστο του 2006, η πλειοψηφία των μετοχών της Gdańsk Shipyard αγοράστηκε από την ARP και τη θυγατρική της Centrala Zaopatrzenia Hutnictwa βάσει ανταλλαγής χρέους με μετοχές (οι μετοχές της Gdynia Shipyard στην Gdańsk Shipyard ελήφθησαν ως εγγύηση για δάνειο που χορήγησε η ARP στην Gdynia Shipyard μέρος του οποίου ήταν απαιτητό τον Ιούνιο του 2006). Ως εκ τούτου, η Gdańsk Shipyard αποσχίστηκε από την Gdynia Shipyard Group.

(88)

Στη συνεδρίαση της 7ης Δεκεμβρίου 2006 και με επιστολή της 29ης Ιανουαρίου 2007, η Επιτροπή ανέφερε στις πολωνικές αρχές ότι μετά από μια προκαταρκτική εξέταση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2006 δεν πληρούσε κανένα από τους όρους έγκρισης ενισχύσεων αναδιάρθρωσης με βάση τις ισχύουσες κατευθυντήριες γραμμές.

(89)

Στη συνεδρίαση εκείνη, οι πολωνικές αρχές ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να ιδιωτικοποιήσουν την Gdańsk Shipyard. Η Πολωνία ανέφερε ότι η διαδικασία ιδιωτικοποίησης επρόκειτο να ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2008. Με επιστολή της 28ης Φεβρουαρίου 2007, η Πολωνία ανέλαβε τη δέσμευση να ιδιωτικοποιήσει την Gdańsk Shipyard μέχρι το τέλος του 2007. Κατά την προετοιμασία των εγγράφων ιδιωτικοποίησης, η Πολωνία ζήτησε από την Επιτροπή να εκδώσει δήλωση σχετικά με τα απαραίτητα αντισταθμιστικά μέτρα για την Gdańsk Shipyard, έτσι ώστε οι δυνητικοί επενδυτές να έχουν τη σωστή πληροφόρηση.

(90)

Τους μήνες που ακολούθησαν, η διοίκηση της Gdańsk Shipyard διεξήγε συνομιλίες με διάφορους δυνητικούς επενδυτές με στόχο την εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή για τα ναυπηγεία, ο οποίος θα αγόραζε νέες μετοχές της εταιρείας, χορηγώντας τα απαραίτητα κεφάλαια για τη διαδικασία αναδιάρθρωσης και αναλαμβάνοντας τον έλεγχο της εταιρείας.

(91)

Την ίδια περίοδο, μετά την επίτευξη συμφωνίας με τις πολωνικές αρχές τον Δεκέμβριο του 2006, η Επιτροπή άρχισε εντατικές συνομιλίες με τις πολωνικές αρχές και την Gdańsk Shipyard με στόχο τον καθορισμό των αναγκαίων αντισταθμιστικών μέτρων. Με επιστολή της 28ης Φεβρουαρίου 2007, η Πολωνία δεσμεύτηκε να κλείσει ένα νεωλκείο στη Gdańsk Shipyard μετά την εξυπηρέτηση των εκκρεμών παραγγελιών, δηλαδή τον Ιανουάριο του 2010.

(92)

Η Επιτροπή ζήτησε από την Gdańsk Shipyard να παράσχει πληροφορίες που θα της επέτρεπαν να διαπιστώσει αν αυτή η πρόταση συνιστούσε πραγματικό αντισταθμιστικό μέτρο. Επειδή τα υποβληθέντα στοιχεία ήταν ατελή και δεν αποδείκνυαν ότι τα προταθέντα από την Πολωνία αντισταθμιστικά μέτρα για το ναυπηγείο ήταν επαρκή, στις 19 Ιουλίου 2007 η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου για τη θέσπιση λεπτομερών διατάξεων εφαρμογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ (εντολή παροχής πληροφοριών), ζητώντας από την Πολωνία να υποβάλει τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την επίλυση του ζητήματος των αντισταθμιστικών μέτρων στην Gdańsk Shipyard.

(93)

Οι πολωνικές αρχές απάντησαν με επιστολή της 20ής Αυγούστου 2007 επικαλούμενες το επιχείρημα ότι το κλείσιμο περισσότερων του ενός νεωλκείων δεν ήταν η σωστή επιλογή, διότι αυτό θα καθιστούσε αδύνατη την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ναυπηγείου. Η μελέτη, ωστόσο, που υποβλήθηκε για να υποστηρίξει αυτή τη θέση βασιζόταν στην υπόθεση ότι δεν θα εφαρμόζονταν μέτρα αναδιάρθρωσης ή προσαρμογής μετά το κλείσιμο των νεωλκείων. Με βάση τα στοιχεία που υπέβαλε η Πολωνία, ο μελλοντικός ιδιοκτήτης του ναυπηγείου θα μπορούσε ενδεχομένως να αγοράσει μια νέα εγκατάσταση καθέλκυσης, δεδομένου ότι τα νεωλκεία που χρησιμοποιούσε η εταιρεία μέχρι τότε ήταν μισθωμένα από τρίτους. Έτσι, με επιστολή της 3ης Οκτωβρίου 2007, η Επιτροπή επισήμανε ότι το ζήτημα των αναγκαίων αντισταθμιστικών μέτρων παρέμεινε άλυτο και ότι η Πολωνία έπρεπε να ενημερώσει τους δυνητικούς επενδυτές που ενδιαφέρονταν να αγοράσουν την Gdańsk Shipyard σχετικά με την κρατική ενίσχυση την οποία είχε λάβει μετά την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι έπρεπε να καταρτίσει ένα αξιόπιστο σχέδιο αναδιάρθρωσης που θα είχε ως βάση τη λήψη πραγματικών αντισταθμιστικών μέτρων. Οι πολωνικές αρχές πρότειναν ακόμη το πεδίο και η μέθοδος εφαρμογής των αναγκαίων αντισταθμιστικών μέτρων να καθοριστούν σε συμφωνία με το νέο ιδιοκτήτη των ναυπηγείων.

(94)

Το Σεπτέμβριο του 2007, οι πολωνικές αρχές προκήρυξαν διαδικασία διαγωνισμού για την εγγραφή μετοχών στη νέα αύξηση κεφαλαίου της Gdańsk Shipyard, σύμφωνα με ψήφισμα της έκτακτης γενικής συνέλευσης της 10ης Αυγούστου 2007. Η ISD Polska, θυγατρική της ουκρανικής χαλυβουργίας Donbas που ήταν ήδη μέτοχος μειοψηφίας της Gdańsk Shipyard, υπέβαλε δεσμευτική προσφορά για την αγορά των νέων μετοχών τον Νοέμβριο του 2007. Η δήλωση εγγραφών των νέων μετοχών στο αρμόδιο δικαστήριο πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2008. Η ISD Polska αγόρασε επίσης τις περισσότερες υπάρχουσες μετοχές της Gdańsk Shipyard από την Gdynia Shipyard, την IDA και τη θυγατρική της Cenzin. Τον Ιανουάριο του 2008, η ISD Polska κατείχε το 79 % των μετοχών της Gdańsk Shipyard. Τον Απρίλιο του 2008, η μητρική εταιρεία της ISD Polska σύστησε μια νέα θυγατρική: την ISD Stocznia. Στη συνέχεια, οι μετοχές της Gdańsk Shipyard μεταβιβάστηκαν από την ISD Polska στην ISD Stocznia, η οποία έγινε επίσημος ιδιοκτήτης της Gdańsk Shipyard.

(95)

Στις 24 Ιανουαρίου 2008 πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεδρίαση μεταξύ των πολωνικών αρχών, της Επιτροπής και του νέου μετόχου πλειοψηφίας της Gdańsk Shipyard, της ISD Polska. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν εντατικές συνομιλίες τεχνικού περιεχομένου σχετικά με τα σχέδια του νέου μετόχου πλειοψηφίας για την αναδιάρθρωση των ναυπηγείων. Στις 11 Φεβρουαρίου και στις 18 Μαρτίου 2008 πραγματοποιήθηκαν και άλλες συνεδριάσεις μεταξύ των πολωνικών αρχών, εκπροσώπων της ISD Polska και της Επιτροπής.

(96)

Απαντώντας στις αιτήσεις παροχής πληροφοριών της Επιτροπής, η Πολωνία υπέβαλε διάφορα έγγραφα που δεν παρουσίαζαν αναλυτικά τις εναλλακτικές στρατηγικές επιλογές για την ISD Polska όσον αφορά τη διερεύνηση της κρατικής ενίσχυσης.

(97)

Πρώτον, η Επιτροπή έλαβε ένα συνοπτικό έγγραφο που παρουσιάζει ορισμένα στοιχεία σχετικά με τη στρατηγική της ISD Polska για την αναδιάρθρωση των ναυπηγείων και ελάμβανε ως υπόθεση ότι η κρατική ενίσχυση (ύψους 20 εκατ. ευρώ κατά την άποψη της ISD Polska) θα αποπληρωνόταν. Εικάζεται ότι η απόφαση της ISD Polska να αγοράσει το ναυπηγείο βασιζόταν σε αυτή την υπόθεση. Η ISD Polska ανέφερε αργότερα, σε συνεδρίαση στις 18 Μαρτίου 2008, ότι δεν εξέταζε πλέον αυτή την εναλλακτική δυνατότητα, διότι το ποσό της επιστρεπτέας κρατικής ενίσχυσης ήταν υψηλότερο από αυτό που είχε αρχικά εκτιμήσει η ISD Polska.

(98)

Δεύτερον, η Επιτροπή έλαβε προσχέδιο του επιχειρηματικού σχεδίου το οποίο προέβλεπε ότι η αναδιάρθρωση θα γινόταν σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές. Με βάση αυτό το σενάριο, το ναυπηγείο θα δραστηριοποιούνταν σε τρεις διαφορετικούς τομείς: ναυπήγηση πλοίων ως βασική δραστηριότητα, παραγωγή ανεμογεννητριών και μεταλλικών κατασκευών. Όσον αφορά την παραγωγική ικανότητα του ναυπηγείου, το σχέδιο προέβλεπε ότι οι δραστηριότητες θα πραγματοποιούνταν στα τρία υφιστάμενα νεωλκεία μέχρι το 2012, τα οποία θα αντικαθιστούσε μια νέα πλωτή δεξαμενή το 2013. Το προσχέδιο προέβλεπε επένδυση 183 εκατ. ευρώ.

(99)

Τρίτον, η Επιτροπή έλαβε συνοπτική ανάλυση από την ISD Polska που υποτίθεται ότι απεδείκνυε πως το άμεσο κλείσιμο δύο νεωλκείων και ο περιορισμός της παραγωγής από το 2013 θα απέτρεπαν την ανάκτηση της βιωσιμότητας του ναυπηγείου.

(100)

Κανένα από τα προαναφερόμενα έγγραφα που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές μετά την ιδιωτικοποίηση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι συνιστά ένα συνολικό, συνεκτικό σχέδιο αναδιάρθρωσης όπως απαιτούν οι κατευθυντήριες γραμμές.

(101)

Με επιστολή της 22ας Απριλίου 2008, η Επιτροπή κάλεσε εκ νέου την Πολωνία να υποβάλει προσχέδιο για τη συνολική αναδιάρθρωση του ναυπηγείου. Επειδή τα στοιχεία που είχαν δοθεί κρίθηκαν ανεπαρκή, στις 23 Μαΐου 2008 η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση (12) σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου με την οποία ζητούσε από την Πολωνία να υποβάλει όλα τα έγγραφα, τις πληροφορίες και τα δεδομένα που ήταν απαραίτητα για να εκτιμηθεί η δυνατότητα αποκατάστασης της βιωσιμότητας της Gdańsk Shipyard και, εάν αυτό ήταν εφικτό, πότε και αν θα εφαρμόζονταν επαρκή αντισταθμιστικά μέτρα, αν η κρατική ενίσχυση θα περιοριζόταν στο ελάχιστο αναγκαίο και ποια θα ήταν η ίδια συμμετοχή χωρίς κρατική ενίσχυση, όπως απαιτούν οι κατευθυντήριες γραμμές, έτσι ώστε να αξιολογηθεί αν η ενίσχυση αναδιάρθρωσης στη Gdańsk Shipyard θα ήταν συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά. Για την υποβολή αυτών των στοιχείων ορίστηκε η προθεσμία της 26ης Ιουνίου 2008.

(102)

Στη συνεδρίαση της 10ης Ιουνίου 2008 έγινε γνωστό ότι οι πολωνικές αρχές ήταν σε εντατικές συνομιλίες με την ISD Polska και την Gdańsk Shipyard για την πιθανή αγορά της Gdańsk Shipyard και τη συγχώνευση των δύο ναυπηγείων. Η Πολωνία πρότεινε την εφαρμογή αντισταθμιστικών μέτρων στα συγχωνευθέντα ναυπηγεία και ανέφερε ότι ο νέος επενδυτής είχε θέσει ως όρο για να συμμετάσχει στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης της Gdynia Shipyard τη χορήγηση συμπληρωματικής κρατικής ενίσχυσης. Η Πολωνία ενημέρωσε επίσης την Επιτροπή ότι η ISD Polska εκπονούσε κοινό σχέδιο αναδιάρθρωσης και των δύο ναυπηγείων που θα υπέβαλε στην Επιτροπή έως τις 26 Ιουνίου 2008, πέρα από την προαναφερθείσα αίτηση παροχής πληροφοριών.

(103)

Μετά από αίτηση των πολωνικών αρχών, η Επιτροπή ενημέρωσε την Πολωνία και την ISD Polska, στη συνεδρίαση της 10ης Ιουνίου 2008 και στη συνεδρίαση της 13ης Ιουνίου 2008, ότι, για να αγοράσει η ISD Polska την Gdynia Shipyard με πρόθεση να λειτουργήσει από κοινού με τα ναυπηγεία του Γκντανσκ, θα έπρεπε να τηρηθούν ορισμένοι βασικοί όροι. Αυτοί οι γενικοί όροι ήταν ότι η ISD Polska έπρεπε να υποβάλει κοινό σχέδιο αναδιάρθρωσης και για τα δύο ναυπηγεία μέχρι τις 26 Ιουνίου 2008, να συμβάλει σημαντικά στο κόστος αναδιάρθρωσης και να λάβει ουσιαστικά αντισταθμιστικά μέτρα σύμφωνα με τις ισχύουσες κατευθυντήριες γραμμές. Η Επιτροπή δήλωσε ότι η προταθείσα συμμετοχή της ISD Polska στο κόστος αναδιάρθρωσης ήταν ανεπαρκής, αφού έλαβε υπόψη το ποσό της κρατικής ενίσχυσης που είχε λάβει η εταιρεία στο παρελθόν και τη συμπληρωματική ενίσχυση την οποία είχε ζητήσει η ISD Polska σε συνδυασμό με την ιδιωτικοποίηση.

(104)

Στις 26 Ιουνίου 2008 η Επιτροπή έλαβε προσχέδιο αναδιάρθρωσης με ημερομηνία Ιουνίου 2008 που συνέταξε η ISD Polska με τίτλο «Σχέδιο αναδιάρθρωσης της New Gdańsk-Gdynia Shipyard» που παρουσιάζει κοινή στρατηγική αναδιάρθρωσης των ναυπηγείων του Γκντανσκ και της Γδύνιας (εφεξής «κοινό σχέδιο αναδιάρθρωσης (της ISD)»).

(105)

Στις 12 Σεπτεμβρίου 2008, η Πολωνία υπέβαλε το τελικό σχέδιο αναδιάρθρωσης που συνέταξε η ISD Polska με τίτλο «Σχέδιο αναδιάρθρωσης της New Gdańsk-Gdynia Shipyard» (εφεξής «κοινό σχέδιο αναδιάρθρωσης της 12ης Σεπτεμβρίου»), το οποίο αποτελεί ουσιαστικά επικαιροποιημένη έκδοση του κοινού σχεδίου αναδιάρθρωσης της 26ης Ιουνίου 2008.

(106)

Στις 6 Νοεμβρίου 2008, η Επιτροπή ολοκλήρωσε την έρευνα για την ενίσχυση αναδιάρθρωσης στη Gdynia Shipyard με τη διαπίστωση ότι η ενίσχυση στο ναυπηγείο ήταν ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά και διέταξε την ανάκτησή της (13). Στην απόφαση αυτή η Επιτροπή απέρριψε το κοινό σχέδιο αναδιάρθρωσης της 12ης Σεπτεμβρίου, διότι δεν αποδεικνυόταν ότι το σχέδιο αυτό μπορούσε να αποκαταστήσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δύο ναυπηγείων που θα λειτουργούσαν στο εσωτερικό ενός ομίλου, ότι η ενίσχυση θα περιοριζόταν στο ελάχιστο αναγκαίο και ότι θα λαμβάνονταν μέτρα για να περιοριστεί η νόθευση του ανταγωνισμού που θα προκαλούσε η ενίσχυση.

(107)

Το Νοέμβριο του 2008, η Επιτροπή έλαβε προσχέδιο ενός αυτόνομου σχεδίου αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard που συνέταξε η ISD Polska. Μετά από εντατική αλληλογραφία μεταξύ της Επιτροπής, των πολωνικών αρχών και της ISD Polska, στις 8 Μαΐου 2009 η Επιτροπή έλαβε το τελικό σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard, με τίτλο «Σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard». Αναθεωρημένη έκδοση του σχεδίου της 5ης Δεκεμβρίου 2008 με ημερομηνία 7ης Μαΐου 2009 («Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009»).

5.   Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009

(108)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 θυμίζει την αποτυχία του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2006 να αποκαταστήσει τη βιωσιμότητα του ναυπηγείου και εντοπίζει τις αιτίες των σημερινών οικονομικών δυσκολιών του ναυπηγείου. Επισημαίνει την αποτυχία της ιδιωτικοποίησης του ναυπηγείο του 2006 και την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου του ναυπηγείου σε επίπεδα που θα καθιστούσαν εφικτή την αναδιάρθρωση. Το σχέδιο εντοπίζει μακροοικονομικούς παράγοντες, όπως η ανατίμηση του πολωνικού ζλότυ έναντι του δολαρίου ΗΠΑ και η αύξηση των τιμών του χάλυβα, και εξωτερικούς παράγοντες όπως η φυγή ειδικευμένων εργατών από τα ναυπηγεία, τα υψηλά ποσοστά συστηματικών απουσιών, η κακή οργάνωση και η χαμηλή παραγωγικότητα.

α)   Στρατηγική πωλήσεων

(109)

Το σχέδιο βασίζεται στην υπόθεση της διαφοροποίησης των δραστηριοτήτων του ναυπηγείου. Εικάζει ότι η εταιρεία θα επεξεργάζεται περίπου [… άνω των 100] (14) χιλιάδων τόνων χάλυβα ετησίως: [… περίπου 15 %] τόνους για ναυπήγηση πλοίων, [περίπου 40 %] τόνους για την παραγωγή ανεμογεννητριών και [περίπου 45 %] τόνους για την παραγωγή μεταλλικών κατασκευών.

(110)

Όσον αφορά τη ναυπηγική δραστηριότητα, η ISD Polska θα στοχεύει στο τμήμα της αγοράς των ημιεξοπλισμένων κυτών ειδικών πλοίων ανοιχτής θαλάσσης και πλοίων σεισμικών ερευνών.

(111)

Η ανάλυση αγοράς βασίζεται σε σύγκριση με την παραγωγή άλλων ευρωπαϊκών ναυπηγείων και την εμπειρία της Gdańsk Shipyard. Σύμφωνα με το σχέδιο, το ναυπηγείο πρέπει να εστιαστεί στην κατασκευή ημιεξοπλισμένων πλοίων ανοικτής θάλασσας και πλοίων σεισμικών ερευνών, αναλαμβάνοντας υπεργολαβίες από άλλα ναυπηγεία. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 περιγράφει την προηγούμενη εμπειρία της Gdańsk Shipyard στην κατασκευή κυτών για πλοία ανοικτής θάλασσας και εξηγεί ότι το ναυπηγείο έχει λάβει παραγγελίες για την κατασκευή πλοίων αυτού του τύπου.

(112)

Σύμφωνα με το προβλεπόμενο πρόγραμμα παραγωγής, θα κατασκευάζονταν μέχρι […] κύτη/πλοία ετησίως. Το ναυπηγείο προτίθεται να συνάψει συμφωνίες μακροπρόθεσμης συνεργασίας με ναυπηγεία, ειδικευόμενο στο τμήμα της αγοράς των πλοίων ανοικτής θαλάσσης και στην κατασκευή μερών ολόκληρων πλοίων για τα ναυπηγεία αυτά.

(113)

Όσον αφορά τη μη ναυπηγική δραστηριότητα, η ISD Polska σκοπεύει να αρχίσει την παραγωγή αιολικών κινητήρων και μεταλλικών κατασκευών. Βάσει του σχεδίου, η κατασκευή αιολικών κινητήρων επρόκειτο να αρχίσει το 2012 με […] αιολικούς κινητήρες που θα αυξάνονταν σε […]ανεμογεννήτριες το 2015 (ύψους 80 μέτρων).

(114)

Το σχέδιο προβλέπει την παραγωγή διάφορων μεταλλικών κατασκευών (π.χ. αρτέμονες, κατασκευές αποθήκευσης, μεταλλικοί σκελετοί για τον κατασκευαστικό κλάδο) από [… άνω των 10 000] τόνων το 2008 σε [… άνω των 50 000] τόνων έως το 2013 (15).

(115)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης περιγράφει την τεχνογνωσία της ISD Polska (ή άλλων εταιρειών που ανήκουν στον όμιλο Donbas) στον τομέα των μεταλλικών κατασκευών. Υπάρχει πρόβλεψη να μετατοπιστεί η παραγωγή από την Huta Częstochowa στην Gdańsk Shipyard. Το σχέδιο συνοψίζει τα αποτελέσματα μιας μελέτης αγοράς που συνέταξε ανεξάρτητος σύμβουλος κατά την προετοιμασία της ανάπτυξης του τμήματος της αγοράς των μεταλλικών κατασκευών στη Gdańsk Shipyard μετά την είσοδο της ISD Polska στις αρχές του 2007. Η μελέτη προβλέπει ανάπτυξη της αγοράς των μεταλλικών κατασκευών στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Πολωνία (π.χ. ανάπτυξη υποδομών με τη βοήθεια των διαρθρωτικών ταμείων). Το σχέδιο εξηγεί ότι η Gdańsk Shipyard διαθέτει δυναμική ανάπτυξης της δραστηριότητας μεταλλικών κατασκευών ενόψει της προβλεπόμενης ανάπτυξης της αγοράς των μεταλλικών κατασκευών, την καλή γεωγραφική θέση του ναυπηγείου στη θάλασσα που μειώνει το κόστος μεταφοράς και την εμπειρία που έχει αποκτήσει ο όμιλος της ISD Polska.

(116)

Η ISD Polska άρχισε να παράγει μεταλλικές κατασκευές στα ναυπηγεία του Gdańsk αμέσως μετά την εξαγορά του ναυπηγείου. Το 2008 οι πωλήσεις του ναυπηγείου αντιπροσώπευαν περίπου [… περισσότερους από 10] χιλιάδες τόνους μεταλλικών κατασκευών, κυρίως τμήματα ανεμογεννητριών.

(117)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του Σεπτεμβρίου 2009 περιέχει διάφορες προβλέψεις για τον όγκο της παραγωγής μεταλλικών κατασκευών, όπως παρουσιάζονται στον κατωτέρω πίνακα 2.

Πίνακας 2

Σχεδιαζόμενη παραγωγή μεταλλικών κατασκευών σε τόνους (σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009)

Προϊόντα

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

Αρτέμονες

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Προκατασκευασμένα στοιχεία

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Κατασκευές αποθήκευσης

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Μεταλλικές κατασκευές για κτίρια

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Σύνολο

[… άνω των 10 000]

[…]

[…]

[…]

[…]

[… άνω των 50 000]

[… άνω των 50 000]

β)   Βιομηχανική και επιχειρησιακή αναδιάρθρωση

(118)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 αναφέρει ότι το παραγωγικό δυναμικό του ναυπηγείου έχει υποβαθμιστεί σημαντικά και είναι στο ίδιο επίπεδο με αυτό των ευρωπαϊκών ναυπηγείων στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Οι προγραμματισμένες επενδύσεις ανέρχονται σε PLN [… κάτω των 100] εκατ. για ναυπηγικές δραστηριότητες και PLN [… περίπου 200] εκατ. για μη ναυπηγικές δραστηριότητες (PLN […] εκατ. για ανεμογεννήτριες και PLN […] εκατ. για μεταλλικές κατασκευές).

(119)

Οι επενδύσεις στις ναυπηγικές δραστηριότητες θα υλοποιηθούν από το 2009 έως το 2011. Οι σημαντικότερες επενδύσεις (16) αφορούν νέα υποδομή καθέλκυσης, εγκαταστάσεις κοπής, επεξεργασίας επίπεδων οθονών και αγωγούς. Οι επενδύσεις αυτές, σε συνδυασμό με οργανωτικές αλλαγές, εκτιμάται ότι θα συμβάλουν στην αύξηση της παραγωγικότητας από 45 ανθρωποώρες/CGT στο στόχο των 27 ανθρωποωρών/CGT (17).

(120)

Οι βασικές οργανωτικές ανάγκες αφορούν τους ακόλουθους τομείς: πωλήσεις (συμβάσεις), αγορές πρώτων υλών και υπηρεσιών, ικανότητα σχεδιασμού, παραγωγή, ανθρώπινους πόρους και τεχνολογίες της πληροφόρησης.

(121)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 προβλέπει τη δημιουργία ενός κέντρου σχεδιασμού που θα είναι υπεύθυνο για τον επαρκή σχεδιασμό της παραγωγής σε όλα τα επίπεδα οργάνωσης του ναυπηγείου. Έχει στόχο να εξαλειφθούν όλες οι ελλείψεις σχεδιασμού, χρονοδιαγράμματος, κατάρτισης προϋπολογισμού και ελέγχου της διαδικασίας παραγωγής.

(122)

Στον τομέα των συμβάσεων, η ISD Polska προτίθεται να εισαγάγει ρήτρες αναπροσαρμογής για την προστασία των ναυπηγείων από τις αυξήσεις των τιμών των πρώτων υλών και των μισθών, μετακυλώντας τον κίνδυνο στον πλοιοκτήτη. Η εταιρεία προτίθεται επίσης να μειώσει τις χρηματικές ποινές για καθυστερήσεις όσον αφορά την κατασκευή. Η εταιρεία θα αναπτύξει ένα νέο υπόδειγμα σύμβασης. Αποσπάσματα από ορισμένες υφιστάμενες συμβάσεις ναυπήγησης έχουν επισυναφθεί στο σχέδιο αναδιάρθρωσης ως αποδεικτικό στοιχείο ότι η εταιρεία ήταν σε θέση να διαπραγματευθεί ρήτρες αναπροσαρμογής για την κάλυψη του κινδύνου από τις διακυμάνσεις των τιμών του χάλυβα.

(123)

Για να προστατευθεί από το συναλλαγματικό κίνδυνο, η εταιρεία προτίθεται να δημιουργήσει την απαραίτητη υποδομή, αφού πρώτα προσδιορίσει τα έξοδα και έσοδα που δημιουργούν συναλλαγματικό κίνδυνο και καθορίσει τα επιτρεπόμενα επίπεδα έκθεσης σε αυτούς τους κινδύνους. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης προτείνει την αντιμετώπιση αυτού του κινδύνου με τέσσερις τρόπους: συνεκτίμηση αυτού του κινδύνου κατά τον καθορισμό της στρατηγικής του ναυπηγείου (καθορισμός επιπέδου ανοχής κινδύνου, έλεγχος κινδύνου), προσαρμογή της οργανωτικής δομής, χρήση τεχνολογιών της πληροφόρησης και προσαρμογή των διαφόρων μεθόδων περιορισμού του κινδύνου (φυσική κάλυψη έναντι κινδύνου, ρήτρες αναπροσαρμογής στις συμβάσεις και αγορές χρηματοοικονομικών προϊόντων, όπως δικαιώματα προαίρεσης συναλλάγματος και προθεσμιακές πράξεις). Το σχέδιο περιγράφει αναλυτικότερα την προτεινόμενη πολιτική κάλυψης έναντι του συναλλαγματικού κινδύνου. Προσδιορίζει τρία μέσα διασφάλισης που πρέπει να εφαρμόζει η εταιρεία (φυσική κάλυψη, καθορισμός δικαιωμάτων προαίρεσης συναλλάγματος και προθεσμιακών πράξεων). Υπολογίζει την έκθεση των παραγγελιών στο συναλλαγματικό κίνδυνο μέχρι το 2012 και εκτιμά το κόστος αυτών των μέσων κάλυψης έναντι κινδύνου σε αυτή τη βάση. Σύμφωνα με το σχέδιο, η ISD Polska επικοινώνησε με ορισμένες τράπεζες οι οποίες της ζήτησαν να υποβάλει μια επαρκή στρατηγική κάλυψης έναντι κινδύνων για να καταρτίσουν προσφορές παροχής κάλυψης. Με βάση το σχέδιο, αυτή η στρατηγική επρόκειτο να καθοριστεί τους πρώτους έξι μήνες της αναδιάρθρωσης.

(124)

Στον τομέα της παραγωγής, ο στόχος είναι να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ανεπαρκούς εφοδιαστικής που οφείλεται στις μεγάλες αποστάσεις ανάμεσα στο χώρο των προκατασκευών και στις εγκαταστάσεις συναρμολόγησης των πλοίων. Το σχέδιο προτείνει την τροποποίηση της χωροταξικής διάταξης του ναυπηγείου και την αναθεώρηση της τεχνολογίας ναυπήγησης. Για να μειωθεί ο κύκλος ναυπήγησης πλοίων, το ναυπηγείο θα εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή προμήθεια πρώτων υλών και την ομαλή λειτουργία της διαδικασίας παραγωγής, μεταφέροντας το δυνητικό πλεόνασμα εργαζομένων που οφείλεται στον κυκλικό χαρακτήρα της διαδικασίας ναυπήγησης στον περισσότερο ευέλικτο τομέα των μεταλλικών κατασκευών.

(125)

Όσον αφορά τις αγορές και τη διαχείριση των πρώτων υλών, βασικός στόχος είναι η περικοπή δαπανών. Τα μέτρα αναδιάρθρωσης περιλαμβάνουν τη διαχείριση μιας ενιαίας, συνεκτικής βάσης δεδομένων πρώτων υλών, την πραγματοποίηση αγορών με βάση το σχέδιο παραγωγής, την εφαρμογή συμβάσεων πλαισίου και ηλεκτρονικών δημοπρασιών για την επίτευξη εξοικονόμησης, τη διαχείριση των αποθεμάτων, την αγορά πρώτων υλών με επιλογή τουλάχιστον μεταξύ τριών προσφορών, τη συνεργασία σε θέματα αγορών με την Huta Częstochowa κ.λπ.

(126)

Στον τομέα των τεχνολογιών της πληροφόρησης, το ναυπηγείο προτίθεται να προσλάβει και να εκπαιδεύσει ειδικευμένο προσωπικό, να επεκτείνει τη χρήση και να εκσυγχρονίσει την υφιστάμενη τεχνολογία της πληροφόρησης και να εισαγάγει ένα ενιαίο σύστημα ΤΠ στο ναυπηγείο που θα είναι ενσωματωμένες σε όλες ή σχεδόν σε όλες τις οργανωτικές μονάδες.

(127)

Στον τομέα της απασχόλησης, στόχος είναι η αντιμετώπιση των υψηλών ποσοστών εναλλαγής προσωπικού και των συστηματικών απουσιών από την εργασία. Η ISD Polska προτίθεται να εργαστεί με ένα τοπικό γραφείο εργασίας. Σε εσωτερικό επίπεδο, το σχέδιο προβλέπει την εισαγωγή συστήματος αμοιβής βάσει κινήτρων (διαχείριση υπερωριών, αξιολόγηση εργαζομένων, έλεγχος συστηματικών απουσιών και αμοιβές βάσει επενδυτικών σχεδίων, έγκαιρη εκτέλεση και ποιότητα εργασίας) και ανάπτυξη εταιρικής ταυτότητας. Το σχέδιο επικαλείται την ανάγκη μείωσης του αριθμού των εργαζομένων.

(128)

Στο τέλος του 2008 η εταιρεία απασχολούσε 2 235 εργαζομένους. Με άλλους όρους, ο αριθμός των εργαζομένων μειώθηκε κατά 658 από 2 893 στα τέλη του 2006.

(129)

Το σχέδιο προβλέπει μείωση μέχρι το τέλος του 2011 του αριθμού των εργαζομένων που απασχολούνται άμεσα στην παραγωγή κατά […] και του αριθμού των εργαζομένων στη διοίκηση και άλλων εργαζομένων με συμβάσεις αορίστου χρόνου κατά […]. Από την άλλη πλευρά, η εταιρεία σχεδιάζει να αυξήσει σταδιακά την απασχόληση σε μη ναυπηγικές δραστηριότητες περίπου κατά […] εργαζόμενους (το 2013) στην παραγωγή ανεμογεννητριών και κατά […] εργαζόμενους (το 2013) στον τομέα των μεταλλικών κατασκευών. Ως εκ τούτου, ο αριθμός των εργαζομένων στην εταιρεία θα μειωθεί κατά […]. Ο αριθμός στόχου στις ναυπηγικές δραστηριότητες είναι [… κάτω των 1 500] εργαζόμενοι.

(130)

Το αναθεωρημένο σχέδιο περιέχει υπολογισμό του κόστους και των επιπτώσεων της αναδιάρθρωσης της απασχόλησης.

(131)

Όσον αφορά τις δραστηριότητες σχεδιασμού, το σχέδιο προβλέπει τον εξορθολογισμό της εργασίας του γραφείου σχεδιασμού κ. τη στενότερη σύνδεσή του με τη διαδικασία παραγωγής. Το σχέδιο εικάζει ότι θα πραγματοποιηθούν αγορές συμπληρωματικών μέσων και συστημάτων για το γραφείο σχεδιασμού· εντούτοις, όσον αφορά τις ναυπηγικές δραστηριότητες, θεωρεί ότι θα εκτελούνται τυποποιημένα έργα, έτσι ώστε να μειωθεί το κόστος εκπόνησης νέων σχεδίων.

(132)

Το σχέδιο περιέχει συνοπτική, γενική περιγραφή των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων αυτών των μέτρων οργανωτικής αναδιάρθρωσης και τα προσδιορίζει ποσοτικά με βάση την υπόθεση ότι η παραγωγικότητα θα βελτιωθεί περίπου κατά 12 εργατοώρες/CGT (18).

γ)   Οικονομική αναδιάρθρωση

(133)

Όσον αφορά την οικονομική αναδιάρθρωση, το σχέδιο προβλέπει τη χορήγηση νέας κρατικής ενίσχυσης υπό μορφή εισφοράς κεφαλαίου 46,7 εκατ. PLN και δανείου 103,3 εκατ. PLN. Συνολικά, η νέα ενίσχυση θα ανέλθει σε 150 εκατ. PLN (ονομαστική αξία).

δ)   Κόστος αναδιάρθρωσης και ίδια συμμετοχή

(134)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 προσδιορίζει ποσοτικά τα έξοδα αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard στο παρελθόν (μετά την 1η Μαΐου 2004) σε 405 εκατ. PLN. Οι προγραμματισμένες επενδύσεις ανέρχονται σε [… περίπου 300] εκατ. PLN. Το σχέδιο προβλέπει την εξόφληση καθυστερούμενων οφειλών στο δημόσιο ύψους 95,3 εκατ. PLN και συσσωρευμένων οφειλών […] εκατ. PLN. Το κόστος αναδιάρθρωσης της απασχόλησης εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε […] εκατ. PLN. Εικάζεται ότι θα απαιτηθεί ποσό […] εκατ. PLN για την ισοσκέλιση του προϋπολογισμού του ναυπηγείου (κάλυψη προηγούμενων ζημιών, χορήγηση επαρκούς ρευστότητας και κεφαλαίου). Συνολικά, το κόστος αναδιάρθρωσης θα ανέλθει σε […. άνω των 1 000] εκατ. PLN.

(135)

Το σχέδιο εικάζει ότι ποσό [… περίπου 500] εκατ. PLN θα χρηματοδοτηθεί από πόρους χωρίς ενίσχυση, δηλαδή με ίδια συμμετοχή. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει 305 εκατ. PLN υπό μορφή εισφοράς κεφαλαίου που διέθεσε η ISD Polska (έχει ήδη εγγραφεί και καταβληθεί), […] εκατ. PLN από την πώληση και μίσθωση πλεοναζόντων στοιχείων ενεργητικού και […] εκατ. PLN από επενδυτικό δάνειο που θα ληφθεί από την αγορά και σχεδιάζεται να χρηματοδοτήσει επενδύσεις σε μη ναυπηγικές δραστηριότητες.

(136)

Όσον αφορά τα έσοδα από την πώληση και χρηματοδοτική μίσθωση στοιχείων ενεργητικού, η εταιρεία σχεδιάζει να πωλήσει τις μετοχές της στην Kuznia Gdańsk ([…] % μετοχών). Η εταιρεία άρχισε διαπραγματεύσεις με δυνητικούς αγοραστές και έχει λάβει προσφορά για τις μετοχές που ελήφθη υπόψη στο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Το ποσό της προσφοράς ήταν […] εκατ. PLN. Ακόμη, η εταιρεία προτίθεται να μισθώσει στοιχεία ενεργητικού σε γειτονικές συνεργαζόμενες εταιρείες, με εκτιμώμενα έσοδα (βάσει των υφισταμένων συμφωνιών μίσθωσης) […] εκατ. PLN από τη μίσθωση γηπέδων (2009-2012) και […] εκατ. PLN από τη μίσθωση εγκαταστάσεων παραγωγής (2009-2012).

(137)

Όσον αφορά το επενδυτικό δάνειο ύψους […] εκατ. PLN για την παραγωγή ανεμογεννητριών, η δραστηριότητα αυτή θα ασκείται από μια ειδικευμένη εταιρεία.

(138)

Για να αποδείξουν ότι η παραγωγή ανεμογεννητριών θα προσελκύσει εξωτερικά κεφάλαια, οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν υπό όρους δεσμεύσεις από δύο τράπεζες να χορηγήσουν χρηματοδότηση στην ISD Stocznia για το έργο αυτό, με ημερομηνία 1ης Ιουνίου 2009. Αφού εξέτασαν το επιχειρηματικό σχέδιο για την παραγωγή ανεμογεννητριών και τις χρηματοοικονομικές προβλέψεις, οι τράπεζες δήλωσαν ότι θεωρούσαν πως οι χρηματοοικονομικές υποθέσεις στις οποίες βασίζεται το επιχειρηματικό σχέδιο αντανακλούν τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς, ότι το έργο για τις εγκαταστάσεις παραγωγής ανεμογεννητριών παρουσίαζε σημαντική δυναμική και ότι θεωρούσαν το έργο βιώσιμο και κερδοφόρο.

(139)

Οι τράπεζες ανέλαβαν δέσμευση να χρηματοδοτήσουν το σχέδιο της κατασκευής ανεμογεννητριών υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν οι ακόλουθοι όροι: α) να εκδώσει η Επιτροπή θετική απόφαση για το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard του 2009, β) να λάβει η ISD Stocznia όλες τις διοικητικές άδειες που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση του έργου κατασκευής ανεμογεννητριών, γ) να δοθούν εξασφαλίσεις ενυπόθηκου δανείου για οριοθετημένη περιοχή του ναυπηγείου Gdańsk και δ) να εκδοθεί θετική απόφαση όσον αφορά τη χρηματοδότηση του έργου από την επιτροπή δανείων και το διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας. Μία από τις τράπεζες ανέφερε ότι είναι πρόθυμη να χορηγήσει χρηματοδότηση […] εκατ. PLN και η άλλη να χορηγήσει ποσό […] εκατ. PLΝ, δηλαδή συνολικά […] εκατ. PLN. Επιπλέον, οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν μια συμφωνία μεταξύ των δύο τραπεζών και της ISD Stocznia με την οποία οι τράπεζες δηλώνουν ότι είναι πρόθυμες να χορηγήσουν ένα κοινοπρακτικό δάνειο ή δύο παράλληλες πιστώσεις για τη χρηματοδότηση του έργου. Οι τράπεζες έχουν επιβεβαιώσει ότι η χρηματοδότησή τους θα χορηγηθεί με τους ισχύοντες όρους της αγοράς χωρίς κρατικές εγγυήσεις.

ε)   Χρηματοοικονομικές προβλέψεις

(140)

Οι χρηματοοικονομικές προβλέψεις του σχεδίου βασίζονται στις ακόλουθες υποθέσεις, οι οποίες προέρχονται κατά κύριο από εκτιμήσεις εξωτερικών συμβούλων.

(141)

Ο πίνακας 3 παρουσιάζει τις υποθέσεις στις οποίες βασίζονται οι χρηματοοικονομικές προβλέψεις που αναφέρονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009.

Πίνακας 3

Υποθέσεις στις οποίες βασίζονται οι χρηματοοικονομικές προβλέψεις του σχεδίου αναδιάρθρωσης 2009

 

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Πληθωρισμός

1,80 %

2,13 %

2,44 %

2,31 %

2,28 %

2,26 %

2,24 %

2,19 %

2,15 %

2,11 %

WIBOR 3M

3,42 %

3,34 %

3,69 %

3,85 %

3,85 %

3,85 %

3,85 %

3,85 %

3,85 %

3,85 %

USD/PLN

3,00

2,70

2,50

2,35

2,32

2,32

2,32

2,32

2,32

2,32

EUR/PLN

3,90

3,75

3,50

3,30

3,25

3,25

3,25

3,25

3,25

3,25

Τιμές χάλυβα (EUR)

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Μεταβολή των τιμών της ενέργειας

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

(142)

Οι υποθέσεις αναφορικά με τις μεταβολές των τιμών καταναλωτή και το μέσο ετήσιο επίπεδο του WIBOR 3M βασίστηκαν στην πρόβλεψη της Global Insight της 6ης Φεβρουαρίου 2009 (19). Όσον αφορά τις τιμές συναλλάγματος, η πρόβλεψη βασίστηκε σε έκθεση της Goldman Sachs που προέβλεπε ανατίμηση του PLN έναντι του ευρώ κατά τα επόμενα τέσσερα έτη στο επίπεδο PLN/EUR 3,25.

(143)

Το σχέδιο προβλέπει αύξηση των μισθών στον ναυπηγικό κλάδο. Οι αμοιβές το 2009 αναμενόταν ότι θα ήταν κατά [… περίπου 15 %] υψηλότερες σε σχέση με το 2007. Τα επόμενα έτη προβλέπεται αύξηση των μισθών κατά […]% ετησίως. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης αναφέρει ότι, λόγω της οικονομικής κρίσης και της εκκαθάρισης των άλλων δύο πολωνικών ναυπηγείων, του Στετίνου και της Γδύνιας, οι οικονομικές προσδοκίες των εργαζομένων έχουν περιοριστεί και, ως εκ τούτου, θεωρείται εύλογη η υπόθεση ότι οι αυξήσεις μισθών τα επόμενα έτη θα είναι μικρές.

(144)

Οι χρηματοοικονομικές προβλέψεις βασίζονται στην υπόθεση ότι το 30 % των εσόδων του ναυπηγείου θα προέρχεται από τη ναυπηγική δραστηριότητα, δηλαδή την παράδοση έξι ημιεξοπλισμένων πλοίων ανοικτής θάλασσας ετησίως. Τα προβλεπόμενα έσοδα βασίζονται στις τιμές που έχουν εγκριθεί στις υφιστάμενες συμβάσεις του ναυπηγείου, σε επιστολές προθέσεων και σε άλλες πηγές της αγοράς. Το σχέδιο εικάζει ότι τα έσοδα από τη δραστηριότητα ναυπήγησης θα ανέλθουν σε [… άνω των 300] εκατ. PLN και σε [… περίπου 300] εκατ. στην περίοδο 2011-15. Η εταιρεία αναμένει ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου αναδιάρθρωσης θα παράγονται κέρδη […] εκατ. PLN το 2009, […] εκατ. PLN το 2010, […] εκατ. PLN το 2011 και άνω των […] εκατ. PLN τα επόμενα έτη). Το σχέδιο προβλέπει θετικές ταμειακές ροές από το 2009, εκτιμώντας τη συνολική καθαρή παρούσα αξία της ναυπηγικής δραστηριότητας για την περίοδο 2009-18, λαμβάνοντας επίσης υπόψη την υπολειμματική αξία αυτής της επένδυσης σε [… μεταξύ 400 και 500] εκατ. PLN. Το αναμενόμενο εσωτερικό ποσοστό απόδοσης ανέρχεται σε [… άνω του 20 %].

(145)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης εικάζει ότι η παραγωγή θα αρχίσει το 2012 με κατασκευή […] ανεμογεννητριών και στη συνέχεια θα αυξηθεί σε […] ανεμογεννήτριες το 2013, […] το 2014 και στην ικανότητα στόχου των […] ανεμογεννητριών το 2015.

(146)

Το σχέδιο εκτιμά ότι τα έσοδα από την παραγωγή ανεμογεννητριών θα ανέλθουν σε […] εκατ. PLN το 2012 και θα αυξηθούν τα επόμενα έτη σε επίπεδο ανώτερο των […] εκατ. PLN από το 2015 και μετά. Η εταιρεία έχει υποβάλει αποδεικτικά στοιχεία ότι το ναυπηγείο θα μπορεί να προμηθεύεται τις απαραίτητες πρώτες ύλες από τον όμιλο ISD σε τιμές εκφρασμένες σε ευρώ. Εφόσον οι πρώτες ύλες θα αντιπροσωπεύουν το […]% του κόστους της κατασκευής ανεμογεννητριών, δεν κρίνεται απαραίτητη η λήψη πρόσθετων μέτρων κάλυψης συναλλαγματικού κινδύνου γι’ αυτή τη δραστηριότητα.

(147)

Η εκτιμώμενη καθαρή παρούσα αξία της δραστηριότητας κατασκευής ανεμογεννητριών ανέρχεται σε [… άνω των 200] εκατ. PLN και ο εσωτερικός συντελεστής χρηματοοικονομικής απόδοσης σε [… περίπου 20 %] για την περίοδο 2009-18.

(148)

Το σχέδιο προβλέπει σημαντική αύξηση των εσόδων από τη δραστηριότητα των μεταλλικών κατασκευών από […] εκατ. PLN το 2009 σε […] εκατ. PLN το 2010, […] εκατ. PLN το 2011, […] εκατ. PLN το 2012 και περίπου […] εκατ. PLN τα επόμενα έτη. Το μεικτό περιθώριο κέρδους εκτιμάται ότι θα αυξηθεί από […]% το 2009 σε άνω του […]% το 2013. Η υπόθεση αυτή αιτιολογείται στο σχέδιο με βάση την υφιστάμενη τεχνογνωσία και πείρα της ISD Polska στον τομέα των μεταλλικών κατασκευών. Παρ’ όλα αυτά, το σχέδιο παρατηρεί επίσης ότι τα προβλεπόμενα περιθώρια συνιστούν συντηρητική εκτίμηση και είναι χαμηλότερα από τα περιθώρια που πράγματι πέτυχε η ISD Polska το 2008 (20). Η εκτιμώμενη καθαρή παρούσα αξία ανέρχεται σε [… περίπου 200] εκατ. PLN για την περίοδο 2009-18 και ο εσωτερικός συντελεστής απόδοσης σε [… άνω του 50]% (ετησίως.) Αυτός ο υψηλός εσωτερικός συντελεστής απόδοσης προκύπτει από το γεγονός ότι ο υπολογισμός δεν λαμβάνει υπόψη τις επενδύσεις που έχει πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα η ISD Polska (ιδίως την εισφορά κεφαλαίου 305 εκατ. PLN στη Gdańsk Shipyard), αλλά βασίζεται στα έσοδα από την παραγωγή μεταλλικών κατασκευών από το 2009. Επιπλέον, η εταιρεία υποστηρίζει ότι αυτός ο υψηλός συντελεστής οικονομικής απόδοσης είναι αποτέλεσμα συνεργειών ανάμεσα στα ναυπηγεία και τον όμιλο ISD, οι οποίες εγγυώνται μεγάλα έσοδα από τα στοιχεία ενεργητικού του ναυπηγείου ακόμα και με περιορισμένες επενδύσεις.

(149)

Η εταιρεία έχει υποβάλει αποδεικτικά στοιχεία ότι το ναυπηγείο θα είναι σε θέση να προμηθεύεται τις αναγκαίες πρώτες ύλες από τον όμιλο ISD σε τιμές εκφρασμένες σε ευρώ. Εφόσον οι πρώτες ύλες θα αντιπροσωπεύουν ποσοστό […]% του κόστους παραγωγής ανεμογεννητριών, δεν κρίνεται απαραίτητη η λήψη πρόσθετων μέτρων κάλυψης έναντι συναλλαγματικού κινδύνου γι’ αυτή τη δραστηριότητα.

(150)

Η εκτιμώμενη περίοδος αποπληρωμής είναι […] έτη (σε ονομαστικές τιμές) και […] έτη σε προεξοφλημένες τιμές. Σύμφωνα με τις χρηματοοικονομικές προβλέψεις, η προεξοφλημένη αποπληρωμή (λαμβανομένης υπόψη της μεταβαλλόμενης αξίας του χρήματος στο χρόνο) θα επιτευχθεί σε […] έτη μετά την είσοδο του επενδυτή, δηλαδή το 2017. Ο υπολογισμός αυτός λαμβάνει υπόψη μόνο τη χρηματοοικονομική έκθεση του επενδυτή ([…] εκατ. PLN: εισφορά κεφαλαίου 305 εκατ. PLN και […] εκατ. PLN για την αγορά των υφισταμένων μετοχών).

(151)

Η καθαρή παρούσα αξία του επενδυτικού σχεδίου συνολικά ανέρχεται περίπου [… άνω των 800] εκατ. PLN για την περίοδο 2009-18 και ο εσωτερικός συντελεστής απόδοσης είναι [… άνω του 20] %.

(152)

Η ISD Polska αναφέρει ότι αυτά τα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα είναι πολύ ελκυστικά για επενδυτές. Το σχέδιο δημιουργεί συνέργειες για τον όμιλο ISD. Και οι τρεις δραστηριότητες της Gdańsk Shipyard θα δημιουργήσουν ζήτηση για τα προϊόντα της Huta Częstochowa. Αυτή η καθετοποίηση θα καταστήσει δυνατή την ακριβέστερη πρόβλεψη της ζήτησης προϊόντων της Huta Częstochowa και θα είναι επίσης ευνοϊκή για τη Gdańsk Shipyard, η οποία θα έχει εξασφαλισμένο τον τακτικό εφοδιασμό, συμπεριλαμβανομένων ακόμα και ορισμένων προκατασκευασμένων στοιχείων για ναυπηγήσεις πλοίων που παράγονται στη Huta Czestochowa.

(153)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 περιλαμβάνει ανάλυση ευαισθησίας που ελέγχει την επίπτωση ορισμένων αλλαγών στις βασικές υποθέσεις στις οποίες βασίζονται τα δεκαετή κέρδη προ φόρων, τόκων, αποσβέσεων και τοκοχρεολυσίων (EBIDTA) και τα αθροιστικά κέρδη δεκαετίας. Συγκεκριμένα, το σχέδιο παρουσιάζει τις χρηματοοικονομικές συνέπειες των ακόλουθων συντελεστών κινδύνου:

περαιτέρω ανατίμηση του PLN έναντι του ευρώ σε 3,0 PLN/ευρώ το 2009-12.

περαιτέρω αύξηση του κόστους εργασίας κατά 200 μ.β. σε σχέση με το βασικό σενάριο.

τιμές χάλυβα κατά 10 % υψηλότερες από την υπόθεση του βασικού σεναρίου.

χαμηλότερη απόδοση σε σχέση με την υπόθεση στο βασικό σενάριο.

Η επιβεβαίωση ενός από αυτούς τους συντελεστές θα είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η περίοδος αποπληρωμής από […] έτη που ελήφθη υπόψη στο βασικό σενάριο σε […] έτη. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι το αποτέλεσμα αυτό δείχνει ότι το σχέδιο δεν είναι ευάλωτο στη μεταβολή των συνθηκών της αγοράς. Με βάση όλα τα σενάρια, η καθαρή παρούσα αξία του σχεδίου παραμένει ελκυστική.

στ   Αποτροπή αδικαιολόγητης στρέβλωσης του ανταγωνισμού

(154)

Για να περιοριστεί η στρέβλωση του ανταγωνισμού εξαιτίας της ενίσχυσης, το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 προβλέπει την εφαρμογή των ακόλουθων μέτρων. Πρώτον, η εταιρεία θα κλείσει δύο από τα τρία νεωλκεία που χρησιμοποιούνται σήμερα, τα οποία αποτελούν στοιχεία παραγωγής που χρησιμοποιούνται για την καθέλκυση πλοίων και είναι απολύτως απαραίτητα για τις ναυπηγικές δραστηριότητες. Το ναυπηγείο έχει ήδη λύσει τη συμφωνία μίσθωσης του νεωλκείου Β5 (από την 1η Ιουλίου 2009) και του νεωλκείου Β3 (από την 1η Ιανουαρίου 2010).

(155)

Δεύτερον, το ναυπηγείο ανέλαβε τη δέσμευση να μη χρησιμοποιεί περισσότερες από μία εγκαταστάσεις καθέλκυσης. Εάν το ναυπηγείο αγοράσει ή αποκτήσει με άλλο τρόπο πρόσβαση σε άλλη εγκατάσταση καθέλκυσης (π.χ. με μίσθωση ή χρηματοδοτική μίσθωση), τότε θα θέσει εκτός παραγωγικής διαδικασίας το νεωλκείο Β1 (δηλαδή με βάση την κατάσταση που επικρατεί τη στιγμή της έκδοσης της απόφασης, θα διακόψει τη συμφωνία μίσθωσης με τον ιδιοκτήτη του νεωλκείου Β1). Κάθε άλλη εγκατάσταση καθέλκυσης που χρησιμοποιεί το ναυπηγείο δεν μπορεί να έχει ικανότητα μεγαλύτερη των 100 000 CGT περίπου.

(156)

Τέλος, το ναυπηγείο έχει αναλάβει τη δέσμευση η ετήσια παραγωγή να μην υπερβαίνει τους 100 000 CGT τα επόμενα δέκα έτη από την έκδοση της παρούσας απόφασης.

6.   Κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε στη Gdańsk Shipyard

(157)

Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, από την 1η Μαΐου 2004 η Gdańsk Shipyard έχει ωφεληθεί από τη λήψη ορισμένων μέτρων κρατικής ενίσχυσης, τα οποία παρατίθενται στον πίνακα 4 κατωτέρω (βλέπε κατωτέρω την αιτιολογική σκέψη 174).

(158)

Ο πίνακας 4 παρουσιάζει τη χορηγηθείσα ενίσχυση μετά την 1η Μαΐου 2004, ημερομηνία προσχώρησης της Πολωνίας στην ΕΕ. Η κοινοποίηση των περισσότερων από αυτά τα μέτρα πραγματοποιήθηκε με επιστολές των πολωνικών αρχών της 13ης Ιουλίου 2007 και της 9ης Ιανουαρίου 2008. Επικαιροποιημένος κατάλογος αυτών των μέτρων προσαρτήθηκε στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 (παράρτημα 12). Ο κατάλογος περιλαμβάνει ορισμένα από τα μέτρα που αναφέρονται στο παράρτημα Ι μέρος Β της απόφασης για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας.

(159)

Η Πολωνία έδωσε συμπληρωματικές εξηγήσεις σχετικά με την αναδιάρθρωση των οφειλών βάσει του κεφαλαίου 5α. Οι πολωνικές αρχές εξήγησαν ότι το ναυπηγείο μεταβίβασε στην εταιρεία Operator (21) στοιχεία ενεργητικού που αντιπροσωπεύουν το 31,6 % της αξίας των οφειλών που μεταβιβάστηκαν στην Operator ARP Sp. z o.o. (22). Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, το στοιχείο της ενίσχυσης ισοδυναμεί με το 68,4 % της ονομαστικής αξίας του παθητικού που μεταβιβάστηκε στην Operator. Αυτή η ονομαστική αξία παρατίθεται στον πίνακα 4 κατωτέρω.

(160)

Η εγγύηση του Δημόσιου Ταμείου που αναφέρεται ως μέτρο 16 στον πίνακα 4 κατωτέρω παρασχέθηκε επίσημα στη Gdynia Shipyard Group, αλλά για την κατασκευή πλοίων στην Gdańsk Shipyard. Αυτή η πληροφορία δόθηκε με την επιστολή των πολωνικών αρχών της 13ης Ιουλίου 2007. Ακόμη, τα στοιχεία σχετικά με την κρατική ενίσχυση στη Gdańsk Shipyard που παρουσιάζονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 περιελάμβαναν την εγγύηση του δημοσίου. Το καλυπτόμενο από την εγγύηση του δημοσίου δάνειο χορηγήθηκε με επιτόκιο ίσο προς το LIBOR 3M + 100 μονάδες βάσης και ο κίνδυνος αδυναμίας αποπληρωμής εκτιμήθηκε από τις πολωνικές αρχές σε 60 % κατά την παροχή των εγγυήσεων. Οι εγγυήσεις του δημοσίου χορηγήθηκαν έναντι εξασφαλίσεων υπό μορφή υποσχετικής που εξέδωσε το ναυπηγείο και συμβολαιογραφικής πράξης στην οποία το ναυπηγείο δέχθηκε τη ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων του έως το 120 % της αξίας της εγγύησης. Το δημόσιο εισέπραξε προμήθεια ίση με το 0,4 % του εγγυημένου ποσού.

(161)

Το μέτρο 17 στον πίνακα 4 είναι εγγύηση που παρείχε στη Gdańsk Shipyard η IDA για δάνειο αναδιάρθρωσης το οποίο χορηγήθηκε από τη NORD/LB Bank Polska SA Η εγγύηση χορηγήθηκε βάσει της συμφωνίας της 17ης Αυγούστου του 2005. Στην επιστολή τους της 9ης Ιανουαρίου 2008, οι πολωνικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι το μέτρο αυτό περιλαμβανόταν ως μέτρο αριθ. 7 στο παράρτημα ΙΙ μέρος Α της απόφασης για την κίνηση διαδικασίας, δηλαδή ήταν ένα από τα μέτρα που ελήφθησαν πριν από την προσχώρηση και δεν μπορούσε να εφαρμοστεί μετά την προσχώρηση. Παρ’ όλα αυτά, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η συμφωνία παροχής εγγυήσεων υπεγράφη στις 17 Αυγούστου 2005, σαφώς μετά την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ. Επιπλέον, στο παράρτημα του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009, η εγγύηση παρουσιάζεται ως ένα από τα μέτρα κρατικής ενίσχυσης.

(162)

Ο πίνακας 4 παρουσιάζει επίσης τα δάνεια που χορήγησε η KPS για τη χρηματοδότηση των αναγκών του ναυπηγείου σε κεφάλαια κίνησης. Στις επιστολές της 11ης Ιουλίου 2007 και 9ης Ιανουαρίου 2008, η Πολωνία υποστηρίζει ότι τα δάνεια αυτά δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση, διότι το επιτόκιο αντιστοιχούσε στην εκτίμηση κινδύνου του συγκεκριμένου επενδυτικού σχεδίου για το οποίο ζητήθηκαν τα δάνεια.

(163)

Τα δάνεια που χορήγησε η KPS το 2005-06 είχαν επιτόκιο που κυμαινόταν από 9,70 % έως 11,62 %. Εισέπραξε επίσης εφάπαξ προμήθεια από 0,1 % έως 0,4 %. Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, η KPS ζήτησε εξασφαλίσεις σε μορφή αποδοχής αναγκαστικής είσπραξης, συμφωνίας για την εκχώρηση εισπρακτέων οφειλών, εντολής πληρωμής χωρίς όρους, λευκής υποσχετικής ή ενεχυρίασης στοιχείων ενεργητικού (23).

(164)

Η KPS ιδρύθηκε το 2004 ως θυγατρική πλήρως ελεγχόμενη από τον IDA για να λειτουργεί ως ταμείο επιχειρηματικού κεφαλαίου για τον οργανισμό. Η αρχική της αποστολή ήταν να αποτελέσει όχημα για την ενοποίηση των τριών μεγαλύτερων ναυπηγείων της Πολωνίας, σχέδιο που εγκαταλείφθηκε το 2006. Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές το 2006 (24), η KPS θα χρηματοδοτούνταν με εισφορά κεφαλαίου από τον IDA, με εισφορά σε είδος (μετοχές σε τρίτες εταιρείες) που θα χορηγούσε ο οργανισμός και με ανανεούμενο τραπεζικό δάνειο με την εγγύηση του οργανισμού, το οποίο προοριζόταν ειδικά ως οικονομική ενίσχυση για τα ναυπηγεία. Σύμφωνα με το διαδικτυακό τόπο της πολωνικής κυβέρνησης, η KPS επρόκειτο επίσης να ενισχύσει τις ναυπηγικές δραστηριότητες στην Πολωνία με την έκδοση ομολογιών υπό την πλήρη εγγύηση του IDA. Πράγματι, το έγγραφο με τίτλο «Μια στρατηγική για το ναυπηγικό κλάδο (ναυπηγεία κατασκευής πλοίων) στην Πολωνία 2006-10» (25) επιβεβαιώνει ότι η KPS θα δημιουργούσε κεφάλαια με την έκδοση χρεωστικών τίτλων ποσού μέχρι περίπου 100 εκατ. USD, με την εξασφάλιση των περιουσιακών στοιχείων που προορίζονταν για την αναδιάρθρωση της ναυπηγικής βιομηχανίας υπό μορφή μεταβίβασης κεφαλαίων από το δημόσιο στον IDA.

(165)

Ο πίνακας 4 περιλαμβάνει επίσης τις εκκρεμείς οφειλές της Gdańsk Shipyard στο δημόσιο, όπως παρουσιάστηκαν από τις πολωνικές αρχές στην επιστολή της 9ης Ιανουαρίου 2008 και στο παράρτημα του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009. Η Πολωνία επιβεβαίωσε σε εκείνη την επιστολή ότι η Gdańsk Shipyard δεν ήταν τακτική στην τακτοποίηση των οφειλών της προς το δημόσιο.

(166)

Η Gdańsk Shipyard ωφελήθηκε επίσης από εγγυήσεις προκαταβολών της Export Credit Insurance Corporation («εγγυήσεις προκαταβολών» ή «εγγυήσεις παραγωγής»). Ο κατάλογος των εγγυήσεων προς όφελος του ναυπηγείου περιλαμβάνεται σε επιστολή των πολωνικών αρχών της 11ης Ιουλίου 2007. Οι πολωνικές αρχές ανέφεραν ότι, αν και οι εγγυήσεις αυτές επισήμως χορηγούνταν στη Gdynia Shipyard Group, αφορούσαν τη ναυπήγηση πλοίων στα ναυπηγεία Gdańsk. Συνολικά, μετά την 1η Μαΐου 2004, η Gdańsk Shipyard έλαβε 20 εγγυήσεις της Export Credit Insurance Corporation, συνολικής ονομαστικής αξίας 346 372 107,33 PLN.

(167)

Κοινό χαρακτηριστικό της ναυπηγικής βιομηχανίας είναι ότι τα ναυπηγεία δεν μπορούν συνήθως να αντλήσουν εσωτερικά επαρκές κεφάλαιο κίνησης για την κατασκευή πλοίων και βασίζονται σε εξωτερική χρηματοδότηση είτε με δανεισμό (δάνεια παραγωγής) είτε με προκαταβολές από πλοιοκτήτες που προχρηματοδοτούν την κατασκευή. Οι πλοιοκτήτες συνήθως προκαταβάλλουν το 80 % της τιμής σε δόσεις, οι οποίες συμπίπτουν με ορισμένα καθοριστικά στάδια της κατασκευής των πλοίων, και το υπόλοιπο 20 % κατά την παράδοση των πλοίων. Η συμμετοχή των πλοιοκτητών στη χρηματοδότηση των ναυπηγικών βιομηχανιών είναι, συνεπώς, καθοριστική. Οι εγγυήσεις της Export Credit Insurance Corporation χορηγούνταν στο ναυπηγείο για να διασφαλιστούν οι προκαταβολές των πλοιοκτητών έναντι του κινδύνου να μην μπορέσει το ναυπηγείο να εκπληρώσει την υποχρέωσή του να παραδώσει το πλοίο.

(168)

Από διάφορες επιστολές της Πολωνίας σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος εγγυήσεων της Export Credit Insurance Corporation (26) συνάγεται ότι οι εγγυήσεις αυτές χορηγούνταν στο ναυπηγείο με τον ακόλουθο τρόπο. Πρώτα υπογραφόταν σύμβαση με τον πλοιοκτήτη, συνήθως υπό την προϋπόθεση ότι το ναυπηγείο προσκόμιζε απόδειξη εντός μιας συγκεκριμένης περιόδου ότι η Export Credit Insurance Corporation εγγυόταν την εκτέλεση της παραγωγής. Η Export Credit Insurance Corporation εξέδιδε ψήφισμα με το οποίο αναλάμβανε να διασφαλίσει τη χρηματοδότηση του πλοίου συνολικά, εγγυώμενη τις προκαταβολές. Με κατοπινές ατομικές συμφωνίες, η Export Credit Insurance Corporation ενεργοποιούσε την εγγύηση για κάθε επιμέρους προκαταβολή (συνήθως τέσσερις). Η συνολική έκθεση της Export Credit Insurance Corporation στον κίνδυνο να μην μπορέσει το ναυπηγείο να τηρήσει την υποχρέωσή του να παραδώσει το πλοίο ανερχόταν συνήθως στο 80 % της τιμής αγοράς, δηλαδή στο συνολικό ποσό των προκαταβολών τις οποίες κατέβαλε ο πλοιοκτήτης πριν την παράδοση του πλοίου. Αυτή η συνολική έκθεση ήταν γνωστή όταν η Export Credit Insurance Corporation εξέδιδε την απόφαση που διασφάλιζε τη χρηματοδότηση του πλοίου από τον πλοιοκτήτη. Η εγγύηση έληγε με την παράδοση του πλοίου.

(169)

Η Export Credit Insurance Corporation ασκεί διαφορετικές λειτουργίες (27) οι οποίες χωρίζονται κυρίως σε εμπορικές δραστηριότητες και σε δραστηριότητες για λογαριασμό του δημοσίου εγγυημένες από το δημόσιο. Για τις τελευταίες δραστηριότητες τηρείται χωριστός τραπεζικός λογαριασμός στο όνομα «Interes Narodowy». Οι παρεχόμενες στη Gdynia Shipyard Group εγγυήσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται οι εγγυήσεις υπέρ της Gdańsk Shipyard, αποτελούν μέρος των δραστηριοτήτων που έχουν την εγγύηση του δημοσίου.

(170)

Σύμφωνα με τα στοιχεία που κοινοποίησε η Πολωνία, η Export Credit Insurance Corporation χορηγούσε εγγυήσεις προκαταβολών έναντι προμήθειας ανάλογης με το ποσό της ενίσχυσης. Η προμήθεια είναι 2 % ετησίως για τις εγγυήσεις μέχρι 35 εκατ. PLN και 1 % ετησίως για εγγυήσεις άνω των 35 εκατ. PLN. Η Export Credit Insurance Corporation απαιτεί ως εξασφάλιση τη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας του πλοίου, του υπό ναυπήγηση πλοίου και των κατασκευαστικών υλικών.

(171)

Από τον πίνακα 4 συνάγεται ότι η Gdańsk Shipyard έλαβε ενίσχυση συνολικής ονομαστικής αξίας 405 030 629,80 PLN (περίπου 90 εκατ. EUR) από την 1η Μαΐου 2004.

(172)

Το σχέδιο προβλέπει επίσης τη χορήγηση νέας κρατικής ενίσχυσης υπό μορφή εισφοράς κεφαλαίου 46,7 εκατ. PLN και δανείου 103,3 εκατ. PLN. Συνολικά, η νέα ενίσχυση θα ανερχόταν σε 150 εκατ. PLN (ονομαστική αξία).

(173)

Επιπλέον, το σχέδιο αναδιάρθρωσης εικάζει ότι, η Gdańsk Shipyard θα συνεχίσει να λαμβάνει τις εγγυήσεις της Export Credit Insurance Corporation αξίας περίπου 180 εκατ. PLN ετησίως μέχρι τη λήξη της περιόδου αναδιάρθρωσης. Εκτιμάται ότι οι προμήθειες της εγγύησης θα είναι, κατά το δυνατό, σύμφωνες με το σύστημα εγγυήσεων που ενέκρινε η Επιτροπή ως απαλλαγμένες από κρατική ενίσχυση (28). Σύμφωνα με το σύστημα αυτό, η προμήθεια που χρεώνεται σε εταιρείες της κατηγορίας του υψηλότερου κινδύνου, αλλά που εξακολουθούν να είναι επιλέξιμες για τη χορήγηση εγγυήσεων βάσει του συστήματος, είναι […]% για εγγυήσεις διάρκειας κατώτερης των 2 ετών και […]% για εγγυήσεις διάρκειας άνω των 2 ετών.

(174)

Εν κατακλείδι, η ονομαστική αξία όλων των μέτρων της ενίσχυσης αναδιάρθρωσης ανέρχεται σε 555 030 629,80 PLN (405 εκατ. PLN έχουν ήδη χορηγηθεί και 150 εκατ. PLN είναι η προγραμματισθείσα ενίσχυση) και η συνολική ονομαστική αξία των εγγυήσεων της Export Credit Insurance Corporation ανέρχεται περίπου σε 526 εκατ. PLN (σε ονομαστικούς όρους, 346 εκατ. PLN είναι η αξία των εγγυήσεων που έχουν ήδη παρασχεθεί και 180 εκατ. PLN η μέγιστη ετήσια έκθεση της Export Credit Insurance Corporation γι’ αυτές τις εγγυήσεις).

Πίνακας 4

Κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε στη Gdańsk Shipyard μετά την 1η Μαΐου 2004, σύμφωνα με τα στοιχεία που κοινοποίησαν οι πολωνικές αρχές και η ISD Polska (PLN)

Αριθ.

Χορηγούσα αρχή

Μέσο της ενίσχυσης

Νομική βάση

Αριθμός απόφασης ή συμφωνίας

Ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης

Έναρξη ισχύος

Διάρκεια της ενίσχυσης

Ονομαστική αξία της ενίσχυσης

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

1.

Ταμείο Κοινωνικής Ασφάλισης

διαγραφή

Πράξη της 30.10.2002.

Απόφαση αριθ. UPP/12/3/2004 του προέδρου του ARP της 30.12.2004.

30.12.2004

15.3.2005

άπαξ συναλλαγή

13 521 851,00 (29)

2.

Φορολογική Υπηρεσία Πομερανίας

διαγραφή

Πράξη της 30.10.2002.

Απόφαση αριθ. UPP/12/3/2004 του προέδρου του ARP της 30.12.2004.

30.12.2004

15.3.2005

άπαξ συναλλαγή

24 215 557,00 (29)

3.

Φορολογική Υπηρεσία του Gdańsk

διαγραφή

Πράξη της 30.10.2002.

Απόφαση αριθ. UPP/12/3/2004 του προέδρου του ARP της 30.12.2004.

30.12.2004

15.3.2005

άπαξ συναλλαγή

1 215 460,00 (29)

4.

Περιφερειάρχης Πομερανίας

διαγραφή

Πράξη της 30.10.2002.

Απόφαση αριθ. UPP/12/3/2004 του προέδρου του ARP της 30.12.2004.

30.12.2004

15.3.2005

άπαξ συναλλαγή

698 462,00 (29)

5.

Ταμείο Κοινωνικής Ασφάλισης

διαγραφή

Πράξη της 30.10.2002.

Απόφαση αριθ. UPP/12/4/2005 του προέδρου του ARP της 15.12.2005.

15.12.2005

9.1.2006

άπαξ συναλλαγή

2 975 558,00 (29)

6.

Φορολογική Υπηρεσία Πομερανίας

διαγραφή

Πράξη της 30.10.2002.

Απόφαση αριθ. UPP/12/4/2005 του προέδρου του ARP της 15.12.2005.

15.12.2005

9.1.2006

άπαξ συναλλαγή

5 398 177,00 (29)

7.

Περιφερειάρχης Πομερανίας

διαγραφή

Πράξη της 30.10.2002.

Απόφαση αριθ. UPP/12/4/2005 του προέδρου του ARP της 15.12.2005.

15.12.2005

9.1.2006

άπαξ συναλλαγή

138 531,00 (29)

8.

KPS

δάνειο

Δραστηριότητα της KPS σύμφωνα με το καταστατικό

Σύμβαση δανείου αριθ. 03/06.2005

6.6.2005

9.6.2005

26.8.2005

7 000 000,00

9.

KPS

δάνειο

Δραστηριότητα της KPS σύμφωνα με το καταστατικό

Σύμβαση δανείου αριθ. 02/10.2005

27.10.2005

28.10.2005

31.1.2006

6 000 000,00

10.

KPS

δάνειο

Δραστηριότητα της KPS σύμφωνα με το καταστατικό

Σύμβαση δανείου αριθ. 01/01.2006

11.1.2006

17.1.2006

30.6.2006

9 000 000,00

11.

KPS

δάνειο

Δραστηριότητα της KPS σύμφωνα με το καταστατικό

Σύμβαση δανείου αριθ. 03/07.2006

27.7.2006

7.8.2006

31.10.2006

4 000 000,00

12.

KPS

δάνειο

Δραστηριότητα της KPS σύμφωνα με το καταστατικό

Σύμβαση δανείου αριθ. 03/07.2006

27.7.2006

22.9.2006

28.2.2007

8 000 000,00

13.

KPS

δάνειο

Δραστηριότητα της KPS σύμφωνα με το καταστατικό

Σύμβαση δανείου αριθ. 01/11.2006

8.11.2006

16.11.2006

20.7.2007

4 000 000,00

14.

PHZ Cenzin

εισφορά κεφαλαίου

Πολωνικός Εταιρικός Κώδικας της 15.9.2000.

Πράξη της 21.12.2006.

21.12.2006

27.12.2006 (1η δόση 7 εκατ. PLN) και 29.12.2006 (2η δόση 13 εκατ. PLN)

άπαξ συναλλαγή

20 000 000,00

15.

Gdynia Shipyard

εισφορά κεφαλαίου

Πολωνικός Εταιρικός Κώδικας της 15.9.2000.

Πράξη της 27.6.2005.

27.6.2005

Ιούλιος 2005 (1η δόση 12 εκατ.) και Αύγουστος 2005 (2η δόση 8 εκατ. PLN)

άπαξ συναλλαγή

20 000 000,00

16.

Δημόσιο Ταμείο

εγγυήσεις πλοίων αριθ. 8184/9-10, 8184/12-13 και 8184/18

Πράξη της 8 Μαΐου 1997 για τις εγγυήσεις που χορηγούνται από το δημόσιο και ορισμένα νομικά πρόσωπα (Επίσημη Εφημερίδα 2003/174 στοιχείο 1689 όπως τροποποιήθηκε)

Διάταγμα υπουργικού συμβουλίου αριθ. 222/2004 της 21.9.2004.

21.9.2004

1.10.2004

έως 15.1.2008

161 285 903,00

17.

ARP

εγγύηση για δάνειο της NORD/LB δάνειο

Δραστηριότητα της ARP σύμφωνα με το καταστατικό

Πράξη της 17.8.2005.

17.8.2005

17.8.2005

έως 30.6.2000

20 000 000,00

18.

Ταμείο Κοινωνικής Ασφάλισης

μη αναγκαστική είσπραξη οφειλών

1.5.2004

31.9.2009 (30)

95 354 830,80 (31)

19.

Δήμος Gdańsk

μη αναγκαστική είσπραξη οφειλών

1.5.2004

31.9.2009 (30)

20.

Δήμος Gdańsk

διαγραφή

Φορολογικός νόμος της 29.8.1997

Δεν έχει ακόμη χορηγηθεί

2 226 300,00

 

 

 

 

 

 

 

ΣΥΝΟΛΟ

405 030 629,80

III.   ΕΚΤΊΜΗΣΗ

1.   Αρμοδιότητες της Επιτροπής

(175)

Το παράρτημα IV, σημείο 3 της συνθήκης προσχώρησης περιγράφει τη διαδικασία μεταβατικών μέτρων. Συνιστά νομικό πλαίσιο για την εκτίμηση των συστημάτων ενίσχυσης και των μεμονωμένων μέτρων ενίσχυσης που τίθενται σε εφαρμογή σε ένα νέο κράτος μέλος πριν την ημερομηνία προσχώρησης στην ΕΕ και εξακολουθούν να εφαρμόζονται μετά την προσχώρηση.

(176)

Η Επιτροπή δεν μπορεί να εξετάσει μέτρα τα οποία τέθηκαν σε εφαρμογή πριν την προσχώρηση και δεν εφαρμόζονται μετά την προσχώρηση, ούτε βάσει της διαδικασίας των μεταβατικών μέτρων ούτε βάσει της διαδικασίας του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ.

(177)

Όμως, τα μέτρα που δεν τέθηκαν σε εφαρμογή πριν την προσχώρηση θα εκτιμηθούν από την Επιτροπή ως κοινοποιηθείσα ενίσχυση ή ως παράνομη ενίσχυση με βάση τη διαδικασία του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ.

(178)

Το κριτήριο που χρησιμοποιείται για να καθοριστεί η χρονική στιγμή κατά την οποία ένα δεδομένο μέτρο τέθηκε σε εφαρμογή είναι η νομικά δεσμευτική πράξη με την οποία η αρμόδια εθνική αρχή δεσμεύθηκε να χορηγήσει την ενίσχυση (32). Το αν μια διοικητική πράξη είναι νομικά δεσμευτική είναι ζήτημα της εθνικής νομοθεσίας. Η Επιτροπή, ωστόσο, πρέπει να είναι σε θέση να εξετάσει, ιδίως σε οριακές υποθέσεις, αυτές τις διοικητικές πράξεις και, με βάση τη μορφή και το περιεχόμενό τους, να εκτιμήσει αν θα μπορούσαν να δημιουργήσουν εύλογες προσδοκίες των δικαιούχων εκτελεστές ενώπιον ενός πολωνικού δικαστηρίου. Αυτή η ικανότητα να εξετάζει εθνικές διοικητικές πράξεις είναι απολύτως απαραίτητη για την άσκηση της αποκλειστικής αρμοδιότητας της Επιτροπής να εγκρίνει εξαιρέσεις από τη γενική απαγόρευση κρατικών ενισχύσεων όσον αφορά μέτρα τα οποία έθεσε σε εφαρμογή η Πολωνία μετά την 1η Μαΐου 2004.

(179)

Ένα μέτρο που τέθηκε σε εφαρμογή πριν την προσχώρηση είναι εφαρμοστέο μετά την προσχώρηση, εάν βάσει αυτού μπορεί να χορηγηθεί πρόσθετη ενίσχυση ή να αυξηθεί το ποσό μιας ήδη χορηγηθείσας ενίσχυσης, αν δηλαδή η ακριβής οικονομική έκθεση του κράτους δεν ήταν γνωστή την ημερομηνία που τέθηκε σε εφαρμογή το μέτρο και εξακολουθούσε να είναι άγνωστη και μετά την ημερομηνία προσχώρησης.

(180)

Στην απόφασή της να κινήσει επίσημη διαδικασία έρευνας, η Επιτροπή έκρινε, βάσει των πληροφοριών που κοινοποίησε η Πολωνία, ότι ορισμένα μέτρα τα οποία είχαν κοινοποιηθεί στις 8 Οκτωβρίου 2004 συνιστούσαν πράγματι νέα ενίσχυση, είτε παράνομη είτε κοινοποιηθείσα, διότι η ενίσχυση χορηγήθηκε μετά την 1η Μαΐου 2004, ημερομηνία προσχώρησης της Πολωνίας στην ΕΕ. Οι παρατηρήσεις που υπέβαλαν η Πολωνία και τα τρίτα μέρη μετά την κίνηση της διαδικασίας έρευνας δεν έπεισαν την Επιτροπή να μεταβάλει το συμπέρασμά της. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι είναι αρμόδια να εκτιμήσει αν τα μέτρα που αναφέρονται στο παράρτημα Ι, μέρος Β της απόφασης να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας είναι συμβιβάσιμα με την κοινή αγορά. Η Επιτροπή επισημαίνει, ωστόσο, ότι ορισμένα από τα μέτρα αυτά έπαψαν να εφαρμόζονται (μέτρα 23-25 του παραρτήματος 1, μέρος Β της απόφασης για την έναρξη της επίσημης διαδικασίας έρευνας).

(181)

Στη συνέχεια η Επιτροπή εξηγεί γιατί δεν μπορεί να δεχθεί τα επιχειρήματα που προέβαλαν η Πολωνία και τα ενδιαφερόμενα μέρη.

α)   Αναδιάρθρωση των οφειλών προς το δημόσιο βάσει του κεφαλαίου 5α

(182)

Η Επιτροπή συμφωνεί με την παρατήρηση της Gdynia Shipyard Group ότι το έναυσμα για τη μερική διαγραφή των οφειλών προς το δημόσιο βάσει του κεφαλαίου 5α ήταν η έκδοση της απόφασης αναδιάρθρωσης από τον Πρόεδρο του Οργανισμού Βιομηχανικής Ανάπτυξης (IDA). Η Επιτροπή, ωστόσο, δεν μπορεί να δεχθεί το επιχείρημα ότι αυτή η απόφαση εκδόθηκε στις 30 Απριλίου 2004, δηλαδή πριν την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ. Η Επιτροπή εξήγησε τους λόγους της απόφασής της να κινήσει επίσημη διαδικασία έρευνας και ούτε η Πολωνία ούτε η Gdynia Shipyard Group υπέβαλαν νέα επιχειρήματα προκειμένου να αλλάξει τη θέση της. Η Επιτροπή επαναλαμβάνει ότι η απόφαση της 30ής Απριλίου 2004 απλώς ενέκρινε το σχέδιο αναδιάρθρωσης του Μαρτίου 2004 και δεν ενέκρινε την αναδιάρθρωση των οφειλών προς το δημόσιο βάσει του κεφαλαίου 5α. Ο πρόεδρος του IDA δεν μπορούσε να εκδώσει την απόφαση αναδιάρθρωσης πριν την προσχώρηση διότι δεν είχε, όπως απαιτεί το κεφάλαιο 5α, την έγκριση όλων των δημόσιων πιστωτών οι οποίοι εμπλέκονται στη διαδικασία αναδιάρθρωσης ούτε τη συμφωνία της εταιρείας Operator. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι ο πρόεδρος του IDA αναγνώρισε αυτό το γεγονός όταν ανέφερε στην απόφασή του της 30ής Απριλίου 2004 ότι θα ήταν απαραίτητη και άλλη απόφαση για τη συμπλήρωση της αναδιάρθρωσης των οφειλών προς το δημόσιο βάσει του κεφαλαίου 5α και όταν τελικά εξέδωσε την απόφαση για την αναδιάρθρωση στις 30 Δεκεμβρίου 2004, δηλαδή μετά την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ.

(183)

Η Επιτροπή δεν μπορεί να δεχθεί το επιχείρημα της Gdynia Shipyard Group ότι η συμφωνία όλων των δημόσιων πιστωτών για την αναδιάρθρωση των απαιτήσεών τους βάσει του κεφαλαίου 5α συνιστούσε τη νομικά δεσμευτική πράξη που απαιτείται από την πολωνική νομοθεσία. Η Gdynia Shipyard Group ισχυρίστηκε ότι το κεφάλαιο 5α δεν αποτελεί lex specialis σε σχέση με άλλους νόμους οι οποίοι επιτρέπουν την αναδιάρθρωση των οφειλών προς το δημόσιο και η λειτουργία του Προέδρου του Οργανισμού Βιομηχανικής Ανάπτυξης ήταν να διευθύνει και να διευκολύνει τη διαδικασία αναδιάρθρωσης και όχι να υποκαταστήσει τις αρμόδιες αρχές για τις ειδικές οφειλές. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι αυτή η ερμηνεία της πολωνικής νομοθεσίας είναι αντίθετη με όλα τα στοιχεία που έχουν υποβάλει οι πολωνικές αρχές μέχρι σήμερα και με το γράμμα και το πνεύμα του ίδιου του κεφαλαίου 5α. Πράγματι, όπως ισχυρίστηκε η Gdynia Shipyard Group η πράξη της 30.10.2002«δεν απαγορεύει τις αρμόδιες για την αναδιάρθρωση αρχές να εκδώσουν αποφάσεις διαγραφής, εάν μπορούν να το πράξουν βάσει γενικών διατάξεων». Εάν, όμως, το έπρατταν, οι υποχρεώσεις αυτές δεν θα υπάγονταν πλέον στο κεφάλαιο 5α με όλα τα πλεονεκτήματα που αυτό συνεπάγεται και τα οποία ο ίδιος ο δικαιούχος παρέθεσε ως εξής: δικαίωμα δανειοληψίας από τον IDA, αναστολή κάθε διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης, απαλλαγή από τη διαδικασία πτώχευσης και μη εφαρμογή τόκων επί των οφειλόμενων ποσών.

(184)

Η Επιτροπή δεν μπορεί να αποδεχθεί το επιχείρημα της Gdynia Shipyard Group ότι δεν οφείλεται τόκος μετά την 30ή Ιουνίου 2006 για τις αναδιαρθρωθείσες υποχρεώσεις βάσει του κεφαλαίου 5α. Η Πολωνία απέρριψε αυτή την ερμηνεία του πολωνικού νόμου.

β)   Μέτρο 23 του παραρτήματος ΙΙ μέρος Β της απόφασης για την έναρξη της επίσημης έρευνας

(185)

Η Επιτροπή δεν μπορεί να αποδεχθεί το επιχείρημα της Πολωνίας ότι αυτή η ενίσχυση χορηγήθηκε de facto βάσει του γεγονός ότι όλες οι αρμόδιες αρχές έκαναν προφορικές δηλώσεις σε συνεδρίαση της κυβερνητικής ομάδας εργασίας για την αναδιάρθρωση των πολωνικών ναυπηγείων (ομάδα για το ναυπηγικό κλάδο). Οι δηλώσεις αυτές, εάν υπήρξαν, ήταν μόνο προφορικές και απαιτούνταν σαφώς νέα εκτελεστικά μέτρα για να δημιουργηθούν εύλογες προσδοκίες βάσει της πολωνικής νομοθεσίας.

γ)   Μέτρα 24-25 του παραρτήματος ΙΙ, μέρος Β της απόφασης για την έναρξη της επίσημης έρευνας

(186)

Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι ούτε η Πολωνία ούτε ο δικαιούχος αμφισβήτησαν το συμπέρασμά της ότι τα μέτρα 24-25 του παραρτήματος Ι, μέρος Β της απόφασης για την έναρξη επίσημης διαδικασίας έρευνας συνιστούσαν νέα ενίσχυση και, άρα, υπάγονται στην αρμοδιότητα της Επιτροπής βάσει του άρθρου 88 της συνθήκης ΕΚ.

2.   Κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ

2.1.   Ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης

(187)

Το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ αναφέρει ότι είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά ενισχύσεις που χορηγούνται με οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό με την ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής και επηρεάζουν τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών.

(188)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η ενίσχυση που περιγράφεται στις παραγράφους (105)-(170) χορηγήθηκε από το κράτος ή με κρατικούς πόρους και, εφόσον προοριζόταν για μία συγκεκριμένη επιχείρηση, ήταν επιλεκτική.

(189)

Η Gdańsk Shipyard είναι μεγάλο ευρωπαϊκό ναυπηγείο και σημαντικός ανταγωνιστής στον ναυπηγικό κλάδο. Μετά την 1η Μαΐου το 2004, το ναυπηγείο εξακολούθησε να κατασκευάζει πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που ανταγωνίζονται κυρίως τα ναυπηγεία της Γερμανίας και της Δανίας, γεγονός που έχουν αναγνωρίσει η Πολωνία και η Gdynia Shipyard Group και έχουν επισημάνει οι δανικές αρχές και η Ένωση Ναυπηγείων της Δανίας στις παρατηρήσεις τους σχετικά με την απόφαση της Επιτροπής να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας. Τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αντιπροσώπευαν το 26 % των παραγγελιών των ευρωπαϊκών ναυπηγείων στα τέλη του 2006 (33). Το ναυπηγείο παράγει μεταλλικές κατασκευές, μορφοδοκούς και τμήματα πλοίων, και ως εκ τούτου ανταγωνίζεται πολλές άλλες εταιρείες που λειτουργούν υπεργολαβικά για άλλα ναυπηγεία τα οποία κατασκευάζουν ολόκληρα πλοία. Την τελευταία διετία, το ναυπηγείο άρχισε να ναυπηγεί πλοία ανοικτής θαλάσσης, ένα τμήμα της αγοράς στο οποίο δραστηριοποιούνται και άλλα ευρωπαϊκά ναυπηγεία, όπως τα νορβηγικά.

(190)

Η συνεχής επιδότηση της Gdańsk Shipyard, παραδείγματος χάρη με τη μη είσπραξη οφειλών προς το δημόσιο, με εγγυήσεις παραγωγής και με πολυάριθμες εισφορές κεφαλαίου και δάνεια, έδωσε στο ναυπηγείο τη δυνατότητα να συνάπτει συμβάσεις χωρίς πλήρη αναγνώριση και αμοιβή για την ανάληψη όλων των κινδύνων. Σε διαφορετική περίπτωση, οι ανταγωνιστές της θα είχαν αποκτήσει τουλάχιστον ένα μέρος του μεριδίου αγοράς της.

(191)

Βάσει των ανωτέρω, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η χορηγηθείσα στην Gdańsk Shipyard κρατική ενίσχυση επηρέασε το εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών.

(192)

Η Επιτροπή πρέπει επίσης να καθορίσει αν τα μέτρα που εφαρμόστηκαν υπέρ της Gdańsk Shipyard της πρόσφεραν αδικαιολόγητο πλεονέκτημα και αν, κατά συνέπεια, νόθευσαν ή υπήρξε κίνδυνος να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό.

(193)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η πλήρης εξάρτηση από την κρατική ενίσχυση έδωσε στη Gdańsk Shipyard τη δυνατότητα να εφαρμόσει πρακτική σε βάρος του ανταγωνισμού, όπως η τιμολόγηση σε επίπεδο κατώτερο του κόστους παραγωγής, χωρίς να υποστεί τις συνέπειες που έχουν συνήθως αυτές οι πρακτικές, δηλαδή τον αποκλεισμό από την αγορά.

(194)

Ακόμη, η Επιτροπή επισημαίνει ότι ένα από τα κυριότερα μακροχρόνια προβλήματα της Gdańsk Shipyard ήταν η σύναψη ζημιογόνων συμβάσεων λόγω της ανατίμησης του ζλότυ έναντι του δολαρίου, που είναι το κυρίαρχο νόμισμα στο ναυπηγικό κλάδο, και της αύξησης των παγκόσμιων τιμών των χαλυβδόφυλλων. Αυτοί οι εξωτερικοί παράγοντες είχαν ήδη προσδιοριστεί στο σχέδιο αναδιάρθρωσης της περιόδου 2003-2008 ως οι σοβαρότερες απειλές για τη συνέχιση της λειτουργίας του ναυπηγείου και, αργότερα, στην τροποποιημένη έκδοση του Μαρτίου 2004, στο νέο σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2006 και, τέλος, στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009.

(195)

Παρά το γεγονός ότι η διοίκηση του ναυπηγείου γνώριζε την ύπαρξη αυτών των απειλών, η εταιρεία συνέχισε να συνάπτει συμβάσεις χωρίς να λαμβάνει κανένα μέτρο για τον περιορισμό του κινδύνου. Αυτή η επιχειρηματική πρακτική συνεχίστηκε και κατά την άνευ προηγουμένου ανάπτυξη του ναυπηγικού κλάδου από το 2004 έως το 2008, όταν οι τιμές ναυπήγησης αυξήθηκαν σε πρωτοφανή επίπεδα. Η πρακτική αυτή επέτρεψε στην εταιρεία να διατηρήσει τη δραστηριότητά της και την απασχόληση, αλλά με αντίτιμο την ύπαρξη μεγάλης ζημίας από τις συνήθεις παραγωγικές δραστηριότητες ναυπήγησης.

(196)

Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι όλη η ενίσχυση που χορηγήθηκε στη Gdańsk Shipyard και περιγράφεται στις αιτιολογικές σκέψεις 105-170 νόθευσε ή υπήρχε κίνδυνος να νοθεύσει τον ανταγωνισμό στο ναυπηγικό κλάδο.

(197)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι πολωνικές αρχές δεν αμφισβήτησαν τον χαρακτηρισμό των μέτρων που καλύπτονται από την παρούσα απόφαση ως κρατική ενίσχυση, με δύο εξαιρέσεις. Πρώτον, ισχυρίστηκαν ότι τα δάνεια που χορήγησε η KPS στην Gdańsk Shipyard δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση. Δεύτερον, αμφισβήτησαν ότι οι παρεχόμενες από την Export Credit Insurance Corporation εγγυήσεις συνιστούν ενίσχυση διότι, όπως ισχυρίζονται, είναι σύμφωνες με το κριτήριο του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία της αγοράς. Ακόμη, οι πολωνικές αρχές δεν κοινοποίησαν τη συνεχή μη είσπραξη οφειλών προς το δημόσιο ως χωριστό μέτρο κρατικής ενίσχυσης.

(198)

Η Επιτροπή θα εξηγήσει στη συνέχεια γιατί θεωρεί ότι τα μέτρα αυτά συνιστούν πλεονέκτημα που προκαλεί στρέβλωση του ανταγωνισμού.

α)   Συστηματική μη είσπραξη δημοσίων απαιτήσεων

(199)

Κατά πάγια νομολογία (34), η συστηματική μη είσπραξη δημοσίων απαιτήσεων μπορεί να συνιστά από μόνη της κρατική ενίσχυση. Με βάση τα στοιχεία που κοινοποίησαν οι πολωνικές αρχές, (35) είναι σαφές ότι οι καθυστερούμενες οφειλές της Gdańsk Shipyard προς το δημόσιο είναι σημαντικές ήδη από το 2004. Οι οφειλές αυτές παρουσιάζονται στον πίνακα 4 ως μέτρα 18 και 19. Όπως έχουν εξηγήσει οι πολωνικές αρχές (36), λόγω της δυσχερούς οικονομικής κατάστασής του μετά την 1η Μαΐου 2004, η εταιρεία δεν ήταν σε θέση να καταβάλει έγκαιρα τις οφειλές της προς το δημόσιο και οι εκκρεμείς οφειλές αναβάλλονταν συνεχώς χωρίς επίσημη απόφαση των πιστωτών του δημοσίου.

(200)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 εικάζει ότι οι συσσωρευθείσες οφειλές προς το δημόσιο θα αποπληρώνονταν τον Σεπτέμβριο του 2009 μετά την είσπραξη της νέας κρατικής ενίσχυσης από το ναυπηγείο. Αυτό δείχνει ότι, στην πράξη, οι οφειλές προς το δημόσιο που συσσωρεύονταν από το 2004 αναβάλλονταν για απροσδιόριστο χρόνο, αποπληρώνονταν μόνο περιστασιακά ανάλογα με τις ταμειακές ροές του ναυπηγείου και μπορούν πλέον να εξοφληθούν πλήρως μόνο χάρη στην πρόσθετη κρατική ενίσχυση. Η Επιτροπή θεωρεί ότι κανένας πιστωτής σε συνθήκες οικονομίας της αγοράς δεν θα δεχόταν μια τέτοια απεριόριστη αναβολή καταβολής των απαιτήσεων. Επιπλέον, ακόμα και μετά την ιδιωτικοποίηση του ναυπηγείου και την εισφορά κεφαλαίου 305 εκατ. PLN από την ISD Polska, οι πολωνικές αρχές δεν έχουν λάβει μέτρα για την αναγκαστική είσπραξη των απαιτήσεων. Τα στοιχεία που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές δεν περιέχουν καμία ένδειξη ότι οι πιστωτές του δημοσίου έλαβαν μέτρα για να εισπράξουν τις οφειλές της Gdańsk Shipyard προς το δημόσιο, ιδίως με αναγκαστική είσπραξη ή με εφαρμογή του πτωχευτικού δικαίου. Η Επιτροπή συνεπώς καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η συστηματική μη είσπραξη οφειλών προς το δημόσιο αντιπροσωπεύει πλεονέκτημα ο αποδέκτης του οποίου δεν θα ήταν δυνατό να το αποκτήσει από έναν πιστωτή σε συνθήκες οικονομίας της αγοράς και, κατά συνέπεια, συνιστά κρατική ενίσχυση παρόμοια με (άτοκο) δάνειο.

(201)

Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης 2009, το συνολικό ποσό των μη εισπραχθεισών οφειλών προς το δημόσιο ανέρχεται σε 63 013 631 PLN. Όμως, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές στην επιστολή τους της 9ης Ιανουαρίου 2008, οι συσσωρευμένες οφειλές της Gdańsk Shipyard προς το δημόσιο ανέρχονταν σε 90 245 096,76 PLN (συμπεριλαμβανομένων των δεδουλευμένων τόκων). Επιπλέον, κατά τον προσδιορισμό των δαπανών αναδιάρθρωσης, το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 αναφέρει ότι το ναυπηγείο θα πρέπει να αποπληρώσει ποσό 95 354 830,90 PLN από συσσωρευμένες οφειλές στο δημόσιο. Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή θεωρεί ότι η συνολική αξία των ανείσπρακτων απαιτήσεων του δημοσίου με τόκους ανέρχεται σε 95 354 830,90· αυτό το ποσό αναφέρεται και στον πίνακα 4 ανωτέρω.

β)   Δάνεια της KPS

(202)

Η Επιτροπή αδυνατεί να δεχθεί το επιχείρημα της Πολωνίας ότι η ενίσχυση υπό μορφή δανείων κεφαλαίου κίνησης από την KPS δεν περιείχε στοιχεία κρατικής ενίσχυσης. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το επιτόκιο που εφάρμοζε η KPS ήταν περίπου 400 μονάδες βάσης υψηλότερο από το επιτόκιο αναφοράς. Η Επιτροπή τονίζει επίσης ότι η Gdańsk Shipyard ήταν σε πολύ δυσχερή οικονομική θέση επί αρκετά έτη, παρουσιάζοντας σημαντική ζημία και συσσωρευμένες οφειλές. Η Gdańsk Shipyard δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για την παραγωγή της από καμία άλλη εξωτερική πηγή. Το κεφάλαιο κίνησής της χρηματοδοτούνταν με προκαταβολές πλήρως καλυπτόμενες από εγγυήσεις της Export Credit Insurance Corporation, με δάνεια που καλύπτονταν πλήρως από εγγυήσεις του δημοσίου και με δάνεια της KPS. Το επιτόκιο συνεπώς που εφάρμοζε η KPS φαίνεται ότι δεν αντανακλά σωστά τον υφιστάμενο κίνδυνο. Αν και η KPS απαιτούσε εξασφαλίσεις, η αξία τους παραμένει αμφίβολη. Είναι πιθανό ότι η KPS δεν μπορούσε να λάβει εξασφαλίσεις πρώτης τάξεως για τα περιουσιακά στοιχεία του ναυπηγείου. Σε κάθε περίπτωση, η Πολωνία δεν κοινοποίησε λεπτομερή στοιχεία που θα επέτρεπαν στην Επιτροπή να προσδιορίσει την πραγματική αξία των ζητούμενων εξασφαλίσεων.

(203)

Επιπλέον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η KPS συστάθηκε ως ταμείο ελεγχόμενο από την κυβέρνηση για την εξυπηρέτηση στόχων δημόσιας πολιτικής, η χρηματοδότηση του οποίου εξασφαλίζονταν πλήρως ή ήταν εγγυημένη από το κράτος μέσω του IDA. Σύμφωνα με το έγγραφο «Μια στρατηγική για το ναυπηγικό κλάδο (ναυπηγεία κατασκευής πλοίων) στην Πολωνία 2006-10», η KPS «ιδρύθηκε για να οργανώσει τη χρηματοδότηση της παραγωγής του ναυπηγείου μέχρις ότου αναλάβουν τον έλεγχό του ιδιώτες επενδυτές». Αυτή η στρατηγική, που αποσκοπεί στην επίτευξη όχι μόνο οικονομικών, αλλά και κοινωνικών και μακροοικονομικών στόχων (37), παρέχει στην KPS διάφορες εξουσίες, παράλληλα με τον IDA, το Δημόσιο Ταμείο και άλλους αρμόδιους δημόσιους οργανισμούς. Οι χρηματοπιστωτικοί δεσμοί της KPS με τον IDA και το δημόσιο είναι σαφείς και η KPS ενεργεί μάλλον ως όχημα μεταφοράς στοιχείων ενεργητικού από τον κρατικό προϋπολογισμό στα ναυπηγεία της Πολωνίας, περιλαμβανομένων των ναυπηγείων της Γδύνιας.

(204)

Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι στην επιστολή κοινοποίησης του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009, οι πολωνικές αρχές παραδέχτηκαν ότι τα δάνεια της KPS συνιστούσαν κρατική ενίσχυση.

(205)

Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η KPS δεν ενεργούσε ως ιδιώτης επενδυτής σε συνθήκες οικονομίας της αγοράς όταν χορηγούσε δάνεια κεφαλαίου κίνησης στη Gdańsk Shipyard. Κατά συνέπεια, τα δάνεια αυτά, που απαριθμούνται στον πίνακα 4, συνιστούν κρατική ενίσχυση.

γ)   Εγγυήσεις της Export Credit Insurance Corporation

(206)

Πρώτον, η Επιτροπή τονίζει ότι οι εγγυήσεις της παραγωγής από την Export Credit Insurance Corporation χορηγούνταν επίσημα στη Gdynia Shipyard Group. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένες από αυτές τις εγγυήσεις χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση των ναυπηγικών δραστηριοτήτων της Gdańsk Shipyard που ήταν τότε θυγατρική της Gdynia Shipyard Group. Χάρη στις εγγυήσεις αυτές, η Gdańsk Shipyard ήταν σε θέση να προσελκύει νέες συμβάσεις και να συνεχίζει τη ναυπηγική της δραστηριότητα.

(207)

Στις παρατηρήσεις της επί της απόφασης για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Πολωνία ισχυρίστηκε ότι οι εγγυήσεις που χορηγούσε η Export Credit Insurance Corporation στη Gdynia Shipyard Group δεν συνιστούσαν κρατική ενίσχυση. Η Επιτροπή δεν μπορεί να δεχθεί αυτόν τον ισχυρισμό.

(208)

Πρώτον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι εγγυήσεις των προκαταβολών από την Export Credit Insurance Corporation είναι εγγυημένες από το Δημόσιο και οι συναφείς πράξεις εγγράφονται σε χωριστό τραπεζικό λογαριασμό με την ονομασία «Interes Narodowy». Εάν το υπόλοιπο αυτού του λογαριασμού είναι ανεπαρκές, η Export Credit Insurance Corporation μπορεί είτε να λάβει δάνεια από το Δημόσιο Ταμείο ή εγγυήσεις δανείων από το Δημόσιο Ταμείο. Αυτή είναι μια διασφάλιση στην οποία δεν θα μπορούσε να βασιστεί ένας επιχειρηματίας σε συνθήκες οικονομίας της αγοράς.

(209)

Δεύτερον, η Επιτροπή παραπέμπει στην απόφασή της στην υπόθεση N 105/2007 (38) της 18ης Ιουλίου 2000, με την οποία ενέκρινε ως απαλλαγμένο από κρατική ενίσχυση το σύστημα με το οποίο η Export Credit Insurance Corporation εφάρμοζε το πρόγραμμά ασφάλισης των εξαγωγών με την εγγύηση του Δημόσιου Ταμείου. Μεταξύ άλλων, το σύστημα αυτό καλύπτει τον τύπο των εγγυήσεων παραγωγής τις οποίες λαμβάνει η Gdańsk Shipyard τα τελευταία έτη. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι από το σύστημα αυτό εξαιρούνται ρητά οι προβληματικές (39) εταιρείες κατά την έννοια των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων. (40) Το κύριο χαρακτηριστικό του συστήματος είναι ότι οι προμήθειες εγγυήσεων καθορίζονται βάσει εκτίμησης κινδύνου. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η προμήθεια για παροχή εγγύησης σε μια εταιρεία που κατατάσσεται στην κατηγορία υψηλότατου κινδύνου είναι […]% ετησίως για εγγυήσεις διάρκειας μικρότερης από δύο έτη και […]% ετησίως για εγγυήσεις διάρκειας άνω των δύο ετών. Η βασική προμήθεια είναι 2,8 % ετησίως. Για λόγους σύγκρισης, η προμήθεια της Export Credit Insurance Corporation για την παροχή εγγυήσεων στη Gdańsk Shipyard ήταν 2 % ετησίως για εγγυήσεις ποσού μέχρι 35 εκατ. PLN και 1 % ετησίως για μεγαλύτερα ποσά.

(210)

Είναι, λοιπόν, σαφές ότι ως προβληματική εταιρεία η Gdańsk Shipyard δεν είναι επιλέξιμη για εγγυήσεις βάσει του ανωτέρω συστήματος, το οποίο έχει εγκριθεί από την Επιτροπή ως απαλλαγμένο από στοιχεία ενίσχυσης. Κατά συνέπεια, οι παρεχόμενες στη Gdańsk Shipyard εγγυήσεις δεν είναι απαλλαγμένες από ενίσχυση.

(211)

Είναι ακόμη προφανές ότι η προμήθεια εγγύησης που κατέβαλλε η εταιρεία είναι σαφώς χαμηλότερη από τη βασική προμήθεια που εισπράττεται για την παροχή εγγυήσεων σε υγιείς επιχειρήσεις και πολλαπλάσια χαμηλότερη από την προμήθεια που χρεώνεται σε εταιρείες υψηλού κινδύνου που είναι επιλέξιμες με το προαναφερόμενο σύστημα. Η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η προμήθεια εγγύησης που εφαρμοζόταν στην Gdańsk Shipyard δεν αντιστοιχεί σε προμήθεια της αγοράς και, κατά συνέπεια, αυτές οι εγγυήσεις συνιστούν κρατική ενίσχυση.

(212)

Τρίτον, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ για τις κρατικές ενισχύσεις υπό μορφή εγγυήσεων (41), στην περίπτωση μιας ατομικής κρατικής εγγύησης η οποία δεν συνιστά κρατική ενίσχυση, ο δανειολήπτης δεν πρέπει να είναι σε δυσχερή οικονομική θέση. Αυτό είναι σαφές ότι δεν συμβαίνει στην παρούσα περίπτωση. Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, όταν ο δανειολήπτης είναι προβληματική εταιρεία, το στοιχείο ενίσχυσης της εγγύησης μπορεί να είναι ίσο με το ποσό που καλύπτει αυτή η εγγύηση.

(213)

Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η Gdańsk Shipyard βασιζόταν αποκλειστικά στις εγγυήσεις που της παρείχαν η Export Credit Insurance Corporation και το δημόσιο και αδυνατούσε να λάβει οποιαδήποτε εγγύηση από την αγορά.

(214)

Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η Export Credit Insurance Corporation δεν ενεργούσε ως επενδυτής σε συνθήκες οικονομίας της αγοράς όταν παρείχε εγγυήσεις στην Gdańsk Shipyard.

(215)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι εγγυήσεις παραγωγής αυτού του τύπου αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό του ναυπηγικού κλάδου. Η Export Credit Insurance Corporation απαιτεί ως εξασφάλιση τη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας του πλοίου, του υπό ναυπήγηση πλοίου και των κατασκευαστικών υλικών.

(216)

Επιτροπή θεωρεί ότι το κατ’ εκτίμηση στοιχείο ενίσχυσης που εμπεριέχουν οι χορηγηθείσες στη Gdańsk Shipyard εγγυήσεις μετά την 1η Μαΐου 2004 ανέρχεται σε 18,9 εκατ. PLN. Το ποσό αυτό υπολογίστηκε βάσει σύγκρισης ανάμεσα στις προμήθειες που κατέβαλλε το ναυπηγείο και τις προμήθειες που θα κατέβαλλε υπό κανονικές συνθήκες της αγοράς. Θεωρείται ότι το απαλλαγμένο από ενισχύσεις σύστημα της Export Credit Insurance Corporation μπορεί να χρησιμεύσει ως σημείο αναφοράς για τις προμήθειες που χρεώνονται στην αγορά. Αυτό το επίπεδο αναφοράς αυξήθηκε κατά 400 μονάδες βάσης, έτσι ώστε να ληφθεί υπόψη ο πρόσθετος κίνδυνος από τη χορήγηση ενίσχυσης σε μια προβληματική εταιρεία, όπως η Gdańsk Shipyard.

(217)

Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης ότι, σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009, η Gdańsk Shipyard προτίθεται να συνεχίσει να χρησιμοποιεί τις εγγυήσεις παραγωγής που παρέχει η Export Credit Insurance Corporation. Θα λαμβάνει τις ενισχύσεις αυτές με όρους που αντιστοιχούν στους όρους οι οποίοι εφαρμόζονται, βάσει του συστήματος χωρίς κρατικές ενισχύσεις που ενέκρινε η Επιτροπή (42), σε εταιρείες με τον υψηλότερο κίνδυνο. Συγκεκριμένα, αυτό συνεπάγεται προμήθεια […]% ετησίως για εγγυήσεις διάρκειας κάτω των δύο ετών και σε […]% ετησίως για εγγυήσεις που υπερβαίνουν τα δύο έτη. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι προβληματικές εταιρείες, όπως η Gdańsk Shipyard δεν είναι επιλέξιμες για τα μέτρα βάσει του εν λόγω συστήματος. Έπεται ότι, κατά τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard, οι εγγυήσεις θα εξακολουθήσουν να συνιστούν κρατική ενίσχυση.

(218)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το εκτιμώμενο στοιχείο της ενίσχυσης που είναι εγγενές στις παρεχόμενες από την Export Credit Insurance Corporation μελλοντικές εγγυήσεις παραγωγής αντιστοιχεί στη διαφορά ανάμεσα στις προμήθειες που θα χρεώνονταν στην αγορά συν 400 μονάδες βάσης (ώστε να αντανακλούν τον πρόσθετο κίνδυνο που συνεπάγεται η παροχή εγγυήσεων σε προβληματικές εταιρείες) και στις προμήθειες τις οποίες θα έπρεπε πράγματι να καταβάλει το ναυπηγείο. Το εκτιμώμενο στοιχείο της ενίσχυσης που υπολογίστηκε με τον τρόπο αυτό ανέρχεται σε 28,8 εκατ. PLN.

(219)

Εν κατακλείδι, η Επιτροπή θεωρεί ότι τα μέτρα υπέρ της Gdańsk Shipyard που απαριθμούνται στον πίνακα 4, τα προγραμματισθέντα μέτρα που αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη (168) και οι εγγυήσεις παραγωγής από την Export Credit Insurance Corporation, είτε έχουν ήδη χορηγηθεί είτε πρόκειται να χορηγηθούν κατά τη διάρκεια της περιόδου αναδιάρθρωσης, συνιστούν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

2.2.   Δυνατότητα της Πολωνίας και τρίτων μερών να υποβάλουν παρατηρήσεις

(220)

Με την απόφαση της 1ης Ιουνίου 2005, η Επιτροπή κίνησε επίσημη διαδικασία έρευνας για ένα σύνολο μέτρων, περιλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης χρέους (διαγραφής, αναβολής, αλλαγής του χρονοδιαγράμματος πληρωμών) με βάση διάφορους νομικούς λόγους και όσον αφορά ορισμένους δημόσιους πιστωτές, εισφορές κεφαλαίου και την παροχή εγγυήσεων από το Δημόσιο Ταμείο.

(221)

Η Επιτροπή δήλωσε επίσης με σαφήνεια ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό το επιχείρημα της Πολωνίας ότι οι προκαταβολές από πλοιοκτήτες έπρεπε να θεωρηθούν ίδια συμμετοχή. Ως προς αυτό, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το αν οι παρεχόμενες από την Export Credit Insurance Corporation εγγυήσεις προκαταβολής συνιστούσαν κρατική ενίσχυση και ανακοίνωσε ότι θα διερευνούσε το χαρακτήρα αυτών των προκαταβολών.

(222)

Τόσο η Πολωνία όσο και η μητρική εταιρεία της Gdańsk Shipyard υπέβαλαν παρατηρήσεις· αν και αμφισβήτησαν την αρμοδιότητα της Επιτροπής να κρίνει τη συμβατότητα ορισμένων εξεταζόμενων μέτρων, δεν αμφισβήτησαν το συμπέρασμα της Επιτροπής ότι, στο βαθμό που τα μέτρα αυτά είχαν ληφθεί μετά την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ, συνιστούσαν νέα ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ. Η μοναδική εξαίρεση ήταν ο χαρακτήρας των εγγυήσεων που παρείχε η Export Credit Insurance Corporation, οι οποίες υποτίθεται ότι δεν περιείχαν στοιχείο κρατικής ενίσχυσης. Στη συνέχεια η Πολωνία ισχυρίστηκε ότι τα δάνεια που χορηγούσε η KPS δεν συνιστούσαν κρατική ενίσχυση. Η Επιτροπή έχει επίσης εντοπίσει και άλλη μη κοινοποιηθείσα ενίσχυση υπό μορφή συστηματικής μη είσπραξης απαιτήσεων του δημοσίου. Η Επιτροπή έχει εξετάσει την ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης στα τρία προαναφερθέντα μέτρα.

(223)

Όσο διαρκούσε η έρευνα της Επιτροπής, η πολωνική κυβέρνηση διαφοροποίησε σημαντικά τη στρατηγική της όσον αφορά την Gdańsk Shipyard. Η στρατηγική της ενοποίησης του ναυπηγικού κλάδου μετατράπηκε σε στρατηγική διαχωρισμού των ναυπηγείων της Γδύνιας και του Γκντανσκ και ιδιωτικοποίησης της Gdańsk Shipyard.

(224)

Όπως ήδη προαναφέρθηκε, η Επιτροπή είχε τακτικές επαφές με τις πολωνικές αρχές ως ιδιοκτήτη της Gdańsk Shipyard, με την ίδια την Gdańsk Shipyard και με το νέο ιδιοκτήτη της Gdańsk Shipyard, την ISD Polska. Η Επιτροπή ενημέρωνε συστηματικά τους ενδιαφερόμενους ότι όλα τα μέτρα υπέρ του ναυπηγείου από κρατικούς πόρους συνιστούσαν κατά πάσα πιθανότητα κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, δεδομένης της δυσχερούς οικονομικής κατάστασης των ναυπηγείων και της παντελούς έλλειψης εξωτερικής πηγής χρηματοδότησης απαλλαγμένης από κρατική ενίσχυση. Η Επιτροπή προειδοποίησε επίσης ότι η εν λόγω κρατική ενίσχυση χορηγήθηκε κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ και ήταν ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά. Σε αρκετές περιπτώσεις, η Επιτροπή επισήμανε ακόμη ότι οι εγγυήσεις της Export Credit Insurance Corporation στη Gdańsk Shipyard συνιστούσαν κρατική ενίσχυση.

(225)

Κατά τη διάρκεια της έρευνάς της, η Επιτροπή συγκέντρωσε στοιχεία και για τις πράξεις της KPS και για τη φύση των δανείων για κεφάλαια κίνησης που χορηγούσε στο ναυπηγείο. Η Επιτροπή ανέφερε στην Πολωνία ότι κατά πάσα πιθανότητα όλα αυτά τα δάνεια συνιστούσαν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

(226)

Τέλος, κατά τη διάρκεια της έρευνάς της, η Επιτροπή επισήμανε ότι η Gdańsk Shipyard εξακολουθούσε να συσσωρεύει οφειλές προς το δημόσιο. Η Επιτροπή συνέλεξε στοιχεία για το θέμα αυτό και ενημέρωσε την Πολωνία (με την ιδιότητά της ως ιδιοκτήτη και πιστωτή των ναυπηγείων) ότι η μη αναγκαστική είσπραξη οφειλών προς το δημόσιο ή η αναδιάρθρωση του χρέους συνιστούν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

3.   Συμβατότητα της ενίσχυσης με την ενιαία αγορά — Εξαίρεση βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ

(227)

Ο βασικός στόχος των μέτρων είναι η ενίσχυση μιας προβληματικής επιχείρησης για να συνεχίσει τη λειτουργία της. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ, που επιτρέπει τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης για την προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα ήταν αντίθετος προς το κοινό συμφέρον, μπορεί να εφαρμοστεί, εάν πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις. Η διάσωση και αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων ρυθμίζεται σήμερα από τις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων (43) (εφεξής «οι κατευθυντήριες γραμμές»), οι οποίες αντικατέστησαν το προηγούμενο κείμενο που εκδόθηκε το 1999 (44) (εφεξής «κατευθυντήριες γραμμές του 1999»).

(228)

Οι μεταβατικές διατάξεις των κατευθυντήριων γραμμών ορίζουν ότι οι κοινοποιήσεις που καταχωρήθηκαν πριν από τις 10 Οκτωβρίου 2004 εξετάζονται με βάση τα κριτήρια που εφαρμόζονταν κατά την κοινοποίηση (αιτιολογική σκέψη 103). Στην παρούσα υπόθεση, η Επιτροπή κοινοποίησε ορισμένα από τα μέτρα στις 8 Οκτωβρίου 2004, όταν ίσχυαν οι κατευθυντήριες γραμμές του 1999. Εντούτοις, οι κατευθυντήριες γραμμές ορίζουν επίσης ότι εφαρμόζονται για την εκτίμηση κάθε ενίσχυσης διάσωσης ή αναδιάρθρωσης η οποία χορηγείται χωρίς την έγκριση της Επιτροπής (παράνομη ενίσχυση), εάν μέρος ή ολόκληρη η ενίσχυση χορηγήθηκε μετά την 1η Οκτωβρίου 2004 (αιτιολογική σκέψη 104, πρώτο εδάφιο). Επειδή όλα σχεδόν τα μέτρα που περιγράφονται στις αιτιολογικές σκέψεις 105 έως 170 χορηγήθηκαν παράνομα μετά από αυτή την ημερομηνία, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι εφαρμόζονται οι κατευθυντήριες γραμμές του 2004.

(229)

Οι κατευθυντήριες γραμμές εφαρμόζονται σε επιχειρήσεις όλων των κλάδων, εκτός από τις εξαιρέσεις που απαριθμούνται στην παράγραφο 18 των κατευθυντήριων γραμμών. Το πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων στη ναυπηγική βιομηχανία (45), το οποίο αποτελεί και το νομικό πλαίσιο για την εκτίμηση της κρατικής ενίσχυσης σε αυτό τον τομέα, αναφέρεται στο σημείο 12 των κατευθυντήριων γραμμών ως νομική βάση για την εκτίμηση της ενίσχυσης διάσωσης και αναδιάρθρωσης.

(230)

Ο ορισμός στο σημείο 17 των κατευθυντήριων γραμμών αναφέρει ότι η αναδιάρθρωση βασίζεται σε ένα εφικτό, συγκροτημένο και διεξοδικό πρόγραμμα για την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας μιας επιχείρησης μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα. Η αναδιάρθρωση συνήθως περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: την αναδιοργάνωση και εξορθολογισμό των δραστηριοτήτων της επιχείρησης σε αποτελεσματικότερη βάση, μέτρο που κατά κανόνα σημαίνει την εγκατάλειψη ζημιογόνων δραστηριοτήτων και την οικονομική αναδιάρθρωση. Εάν οι ενέργειες αναδιάρθρωσης λαμβάνουν κρατική ενίσχυση δεν είναι δυνατό να περιορίζονται σε χρηματοοικονομική ενίσχυση για την αποκατάσταση των ζημιών του παρελθόντος χωρίς να κατατείνουν στην άρση των αιτίων αυτών των ζημιών, δηλαδή χωρίς ουσιαστική αναδιάρθρωση. Επιπλέον, η αναδιάρθρωση πρέπει να χρηματοδοτείται τουλάχιστον εν μέρει από ίδιους πόρους της επιχείρησης ή από εξωτερικές πηγές χωρίς στοιχεία κρατικής ενίσχυσης και η κρατική ενίσχυση πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας. Τέλος, πρέπει να λαμβάνονται αντισταθμιστικά μέτρα για να περιοριστεί η νόθευση του ανταγωνισμού λόγω της ενίσχυσης.

(231)

Λόγω του έντονα στρεβλωτικού χαρακτήρα της ενίσχυσης αναδιάρθρωσης, η Επιτροπή θεωρεί ότι η ενίσχυση σε προβληματικές εταιρείες μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις στις συναλλαγές σε βαθμό αντίθετο προς το κοινοτικό συμφέρον, μόνο εάν πληρούνται όλοι οι όροι που καθορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές.

α)   Επιλεξιμότητα

(232)

Για να δικαιούται μια επιχείρηση ενίσχυση αναδιάρθρωσης, πρέπει να χαρακτηρίζεται προβληματική κατά την έννοια των κατευθυντήριων γραμμών. Όπως παρουσιάζεται στον πίνακα 1 ανωτέρω, η οικονομική κατάσταση της Gdańsk Shipyard, τουλάχιστον από το 2002 χαρακτηριζόταν από συνεχή έλλειψη ρευστότητας και αυξανόμενες ζημίες. Η Gdańsk Shipyard είναι συνεπώς προβληματική εταιρεία κατά την έννοια της παραγράφου 22 των κατευθυντήριων γραμμών.

(233)

Σύμφωνα με την παράγραφο 73 των κατευθυντήριων γραμμών, εάν μια εταιρεία έχει ήδη λάβει ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης στο παρελθόν, συμπεριλαμβανομένης ενδεχόμενης μη κοινοποιηθείσας ενίσχυσης, και εάν δεν έχει παρέλθει διάστημα 10 ετών από τη χορήγηση της ενίσχυσης διάσωσης, η περίοδος αναδιάρθρωσης έληξε ή διακόπηκε η εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης (ανάλογα με το ποιο από τα ανωτέρω συνέβη τελευταίο), η Επιτροπή δεν επιτρέπει τη χορήγηση περαιτέρω ενίσχυσης διάσωσης ή αναδιάρθρωσης (αρχή της εφάπαξ ενίσχυσης).

(234)

Στην απόφασή της να κινήσει επίσημη διαδικασία έρευνας, η Επιτροπή επισήμανε ότι το 1998 εφαρμόστηκε σχέδιο αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard το οποίο, σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, δεν ενείχε στοιχείο κρατικής ενίσχυσης. Η Επιτροπή δέχθηκε την άποψη των πολωνικών αρχών για το ζήτημα αυτό. Από την έρευνα δεν προέκυψε ότι η εν λόγω αναδιάρθρωση συνιστούσε κρατική ενίσχυση.

(235)

Επιπλέον, η κρατική ενίσχυση που χορηγείται στην Gdańsk Shipyard από το 2002 χρησίμευσε για να στηρίξει μια ενιαία διαδικασία αναδιάρθρωσης.

(236)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι έχει τηρηθεί η αρχή της εφάπαξ ενίσχυσης.

β)   Αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας

(237)

Σύμφωνα με την παράγραφο 34 των κατευθυντήριων γραμμών, για να χορηγηθεί ενίσχυση πρέπει να εφαρμοστεί σχέδιο αναδιάρθρωσης συμβάλλει στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Αποκατάσταση βιωσιμότητας σημαίνει ότι η εταιρεία, μετά την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης, θα είναι σε θέση να καλύψει όλα της τα κόστη και να δημιουργεί επαρκή απόδοση του κεφαλαίου, έτσι ώστε να ανταγωνίζεται με δικά της μέσα. Η αναδιάρθρωση πρέπει να ολοκληρώνεται το συντομότερο δυνατό.

(238)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, κατά τη διάρκεια της έρευνάς της, εξέτασε δύο σχέδια αναδιάρθρωσης (του Μαρτίου 2004 και του 2006) που εκπόνησαν οι διοικήσεις της εταιρείας και εγκρίθηκαν από το μέτοχο πλειοψηφίας της, το κράτος. Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν έχουν διασκεδαστεί οι σοβαρές ανησυχίες της για το αν αυτά τα δύο σχέδια θα μπορούσαν να αποκαταστήσουν τη βιωσιμότητα του ναυπηγείου. Ακόμη, η Επιτροπή αξιολόγησε το κοινό σχέδιο αναδιάρθρωσης που συνέταξε η ISD Polska το 2008 για τη συγχώνευση της Gdańsk Shipyard με την Gdynia Shipyard. Στην απόφαση της 6ης Νοεμβρίου 2008 σχετικά με την έρευνα για την ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης στην Gdynia Shipyard (46), η Επιτροπή έκρινε ότι δεν είχε αποδειχθεί ότι το κοινό σχέδιο αναδιάρθρωσης θα εξασφάλιζε την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας και των δύο ναυπηγείων.

(239)

Τέλος, το 2009, οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν το σχέδιο αναδιάρθρωσης που συνέταξε ο νέος ιδιοκτήτης της Gdańsk Shipyard, η ISD Polska, το οποίο αντικατέστησε όλα τα σχέδια αναδιάρθρωσης που είχαν υποβληθεί μέχρι τότε στην Επιτροπή. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή περιορίζει την κατωτέρω αξιολόγηση στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009.

(240)

Οι δυσκολίες του ναυπηγείου προκλήθηκαν και επιδεινώθηκαν λόγω της παραμέλησης για επενδύσεις επί σειρά ετών, της κακοδιαχείρισης και της έλλειψης σωστών πολιτικών για τον περιορισμό του κινδύνου. Αυτές οι εσωτερικές ελλείψεις, σε συνδυασμό με τον κυκλικό χαρακτήρα της ναυπηγικής δραστηριότητας, την αύξηση των τιμών του χάλυβα και την ανατίμηση του πολωνικού ζλότυ προκάλεσαν σημαντική ζημία στο ναυπηγείο, τη συσσώρευση οφειλών, την ανεπάρκεια λειτουργικού κεφαλαίου και περαιτέρω ανεπάρκειες και καθυστερήσεις στη διαδικασία παραγωγής.

(241)

Κατά την άποψη της Επιτροπής, έχει αποδειχθεί ότι τα προταθέντα μέτρα αναδιάρθρωσης αντιμετωπίζουν ικανοποιητικά τα προβλήματα του ναυπηγείου και είναι επαρκώς τολμηρά, η υιοθετηθείσα στρατηγική για τη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων της εταιρείας είναι αξιόπιστη και οι χρηματοοικονομικές προβλέψεις βασίζονται σε ρεαλιστικές υποθέσεις. Έχει λοιπόν αποδειχθεί ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 θα συμβάλει στην αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ναυπηγείου.

(242)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 καταρτίστηκε από το νέο ιδιοκτήτη του ναυπηγείου ο οποίος είχε ήδη επενδύσει σημαντικά ιδιωτικά κεφάλαια για την αγορά αυτής της εταιρείας (εισφορά κεφαλαίου 305 εκατ. PLN στην εταιρεία συν […] εκατ. PLN για την αγορά μετοχών από τους υφιστάμενους μετόχους) και έχει αναλάβει να υλοποιήσει πλήρως το σχέδιο με την πεποίθηση ότι αυτό θα επιφέρει ένα εύλογο κέρδος. Το γεγονός ότι μια ιδιωτική εταιρεία έχει επενδύσει σημαντικά κεφάλαια στο ναυπηγείο και προτίθεται να χρηματοδοτήσει το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 αποτελεί, κατά την άποψη της Επιτροπής, ένδειξη ότι μια ιδιωτική επιχείρηση πιστεύει ότι είναι δυνατή η αποκατάσταση της βιωσιμότητας της Gdańsk Shipyard. Η ISD Polska έχει αποδείξει ότι διαθέτει πολύτιμη εμπειρία στην επιτυχή αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (Huta Częstochowa), γεγονός που αποτελεί πρόσθετη εγγύηση για την αξιοπιστία του σχεδίου.

(243)

Όσον αφορά την επιχειρηματική στρατηγική του ναυπηγείου, η Επιτροπή θεωρεί ότι η σχεδιασθείσα διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων δεν θα καταστήσει μόνο την εταιρεία λιγότερο ευάλωτη στις κυκλικές αλλαγές της αγοράς των ναυπηγικών δραστηριοτήτων, αλλά θα της επιτρέψει να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικότερα τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας χάλυβα και να αξιοποιήσει τα νέα ανοίγματα της αγοράς στην παραγωγή ανεμογεννητριών. Επιπλέον, η διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων θα επιτρέψει το διαχωρισμό των πάγιων δαπανών της εταιρείας σε διάφορες δραστηριότητες και θα καταστήσει την επιχείρηση περισσότερο ανθεκτική στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς.

(244)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα σχεδιαζόμενα μέτρα αναδιάρθρωσης θα αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις ανεπάρκειες του ναυπηγείου. Το σχέδιο περιέχει αναλυτική στρατηγική για την υλοποίηση όλων των μέτρων αναδιάρθρωσης, ιδίως στον τομέα της οργάνωσης, του σχεδιασμού, του κύκλου παραγωγής, των προμηθειών, της εφοδιαστικής και της απασχόλησης.

(245)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το σχέδιο επιχειρεί μια φιλόδοξη αναδιάρθρωση της απασχόλησης με σημαντική μείωση της απασχόλησης, αφενός, και αύξηση των μισθών αφετέρου. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης αναγνωρίζει ότι τα βασικά προβλήματα του ναυπηγείου είναι τα υψηλά ποσοστά συστηματικής απουσίας από την εργασία, η εναλλαγή στις θέσεις εργασίας, η αναποτελεσματικότητα της εργασίας και η διάρθρωση του μισθολογίου. Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα προγραμματισμένα μέτρα, όπως οι αυξήσεις μισθών και η εφαρμογή καθορισμένων επαγγελματικών διαδρομών και συστημάτων ανταμοιβής της συνέπειας θα συμβάλουν στην επίλυση των εντοπισθέντων προβλημάτων. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι ο αριθμός των εργαζομένων έχει ήδη μειωθεί κατά [… άνω του 20] % από το 2006. Ο μέσος ετήσιος μισθός το 2008 στην άμεση παραγωγή αυξήθηκε κατά [… άνω του 20] % από το 2005. Το σχέδιο προβλέπει περαιτέρω αυξήσεις των μισθών: κατά […] % το 2009, […] % το 2010, […] % το 2011 και […] % το 2012, ενώ αναγνωρίζει επίσης ότι οι οικονομικές προσδοκίες των εργαζομένων έχουν μειωθεί εξαιτίας της οικονομικής ύφεσης και του κλεισίματος των ναυπηγείων της Γδύνιας και του Στετίνου.

(246)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 εξηγεί ότι η αύξηση της αποδοτικότητας της παραγωγής και η συχνότερη συνεργασία με υπεργολάβους θα μειώσει τον αναγκαίο αριθμό εργαζομένων στο ναυπηγείο. Το σχέδιο ορίζει επίσης τη χρηματοοικονομική επίπτωση από τη μείωση της απασχόλησης. Με βάση τα ανωτέρω επιχειρήματα, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η προτεινόμενη αναδιάρθρωση της απασχόλησης θα είναι αρκετά φιλόδοξη ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα του ναυπηγείου.

(247)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η σχεδιαζόμενη στρατηγική για τη σημαντική μείωση της ναυπηγικής δραστηριότητας και την ειδίκευση στην παραγωγή ημιεξοπλισμένων πλοίων ειδικής χρήσης είναι λογική. Επιπλέον, ο επενδυτής έχει αποδείξει ότι η επιλεγείσα στρατηγική είναι ρεαλιστική, δεδομένου ότι το 2008 το ναυπηγείο παρέδωσε πέντε κύτη πλοίων ανοικτής θαλάσσης από τα έξι πλοία που έχουν παραδοθεί συνολικά.

(248)

Όσον αφορά τη ναυπηγική δραστηριότητα, το σχέδιο προβλέπει διάφορα μέτρα για την αντιμετώπιση των σημαντικότερων εξωτερικών αιτίων των σημερινών δυσκολιών του ναυπηγείου. Το σχέδιο προβλέπει ρήτρες αναπροσαρμογής στις συμβάσεις ναυπήγησης, για να μεταβιβαστεί στον πλοιοκτήτη τουλάχιστον ένα μέρος των κινδύνων που συνδέονται με το κόστος των πρώτων υλών και της εργασίας. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 προβλέπει επίσης την εφαρμογή μιας τεκμηριωμένης πολιτικής για την κάλυψη του συναλλαγματικού κινδύνου. Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα προταθέντα μέτρα είναι επαρκή. Η υποβληθείσα ανάλυση ευαισθησίας αποδεικνύει ότι τα σχεδιαζόμενα μέτρα θα καταστήσουν την εταιρεία σχετικά ανθεκτική στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των διακυμάνσεων των τιμών συναλλάγματος.

(249)

Όσον αφορά τις μεταλλικές κατασκευές, το σχέδιο αναδιάρθρωσης περιέχει χωριστό επιχειρηματικό σχέδιο που βασίζεται στην ανάλυση της αγοράς την οποία συνέταξε εξωτερικός σύμβουλος της ISD Polska. Το σχέδιο αναφέρει ότι οι προοπτικές ανάπτυξης αυτού του τμήματος της αγοράς στην Πολωνία είναι καλές και τονίζει τις ωφέλειες από τη γεωγραφική θέση του ναυπηγείου στη Βαλτική Θάλασσα. Επιπλέον, η πείρα της ISD Polska στους τομείς παραγωγής και πωλήσεων μεταλλικών κατασκευών θα αποτελέσει ένα ακόμη ισχυρό στοιχείο της εταιρείας. Το σχέδιο εικάζει ότι θα επιτευχθεί ό στόχος της παραγωγής περίπου [… άνω των 50 000] τόνων από το 2013, με σταδιακή αύξηση κατά τα επόμενα έτη. Με αυτό το επίπεδο παραγωγής η Gdańsk Shipyard θα αποκτήσει μερίδιο αγοράς […] % στην πολωνική αγορά.

(250)

Έχει αποδειχθεί ότι τα σχέδια αύξησης της παραγωγής μεταλλικών κατασκευών είναι ρεαλιστικά, διότι ήδη από το 2008, πρώτο έτος λειτουργίας μετά την εξαγορά του ναυπηγείου από την ISD Polska, η εταιρεία κατόρθωσε να παραγάγει και να πωλήσει ποσότητα άνω των 10 000 τόνων μεταλλικών κατασκευών, που υπερβαίνει κατά πολύ τις αρχικές προσδοκίες του επενδυτή. Επιπλέον, στη Huta Częstochowa, η ISD Polska κατόρθωσε να αυξήσει τις πωλήσεις από [… άνω των 30 000] τόνων το 2004 σε [… άνω των 50 000] τόνων το 2006 και [… άνω των 90 000] τόνων το 2008.

(251)

Η παραγωγή μεταλλικών κατασκευών στην Πολωνία παρουσιάζει σταθερή αύξηση από τη δεκαετία του 1990. Το 2003, οι πολωνοί παραγωγοί κατασκεύασαν μεταλλικές κατασκευές αξίας 6 εκατ. PLN, ενώ η αντίστοιχη αξία το 2006 και το 2007 ήταν 9,4 εκατ. PLN και 12,5 εκατ. PLN. Αυτό σημαίνει ότι η αγορά βρίσκεται σε ανοδική τροχιά. Εκτιμάται ότι η ζήτηση για μεταλλικές κατασκευές θα αυξάνεται στην Πολωνία κατά τα επόμενα έτη. Το επιχειρηματικό σχέδιο αναγνωρίζει ότι η ζήτηση μειώθηκε εξαιτίας της τρέχουσας οικονομικής ύφεσης, αλλά εκτιμάται ότι θα τονωθεί από τις επενδύσεις στην Πολωνία οι οποίες συγχρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ και από τα σημαντικά έργα υποδομής.

(252)

Ο επενδυτής έχει υποβάλει αντίγραφα των υφισταμένων συμβάσεων για την παράδοση μεταλλικών κατασκευών, παραδείγματος χάρη μια παραγγελία της […] Sp. z o.o. στην ISD Trade, θυγατρική που είναι υπεύθυνη για τις πωλήσεις μεταλλικών κατασκευών του ομίλου ISD Group, για την παράδοση μεταλλικών κατασκευών συνολικού όγκου 25-30 000 τόνων το 2008. Αν και δεν είναι σαφές το ποσοστό από αυτή την παραγγελία που θα εκτελεστεί στη Gdańsk Shipyard και στη Huta Częstochowa αντίστοιχα, η παραγγελία δείχνει ότι υπάρχει ζήτηση στην αγορά και ότι η ISD Polska θα μπορέσει να προσελκύσει πελάτες και να βρει αγοραστές για τα προϊόντα της. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή θεωρεί ότι η πρόβλεψη στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 για τις πωλήσεις μεταλλικών κατασκευών είναι ρεαλιστική.

(253)

Έχει αποδειχθεί ότι τα προβλεπόμενα περιθώρια κέρδους είναι ρεαλιστικά. Τα προβλεπόμενα περιθώρια κέρδους είναι μικρότερα από αυτά που επιτυγχάνει η ISD Polska (τα περιθώρια από τις πωλήσεις ανήλθαν σε [… άνω του 10] % το 2006, [… μεταξύ 10 και 20] % το 2007 και [… άνω του 10] % το 2008), ενώ τα προβλεπόμενα μελλοντικά περιθώρια EBITDA στα ναυπηγεία Gdańsk Shipyard ανέρχονται σε [… δεν υπερβαίνουν το 10] %. Η Επιτροπή θεωρεί, συνεπώς, ότι οι προβλεπόμενες πωλήσεις και τα αναμενόμενα οικονομικά αποτελέσματα για την παραγωγή μεταλλικών κατασκευών μπορεί να αποδειχθούν λογικά και αξιόπιστα.

(254)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η παραγωγή μεταλλικών κατασκευών στην Gdańsk Shipyard θα βασίζεται στην τρέχουσα ικανότητα επεξεργασίας χάλυβα που χρησιμοποιείται στη ναυπηγική δραστηριότητα. Ως εκ τούτου, η προβλεπόμενη σημαντική αύξηση της παραγωγής θα επιτευχθεί με σχετικά ασήμαντες επενδύσεις, λόγω του σχετικά υψηλού εσωτερικού συντελεστή απόδοσης για τη δραστηριότητα παραγωγής μεταλλικών κατασκευών.

(255)

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η δραστηριότητα παραγωγής μεταλλικών κατασκευών, η οποία θα αποτελέσει αναπόσπαστο και σημαντικό μέρος της λειτουργίας του νέου ναυπηγείου, βασίζεται σε αξιόπιστη ανάλυση της ανταγωνιστικής θέσης της εταιρείας. Από την ανάλυση της αγοράς συνάγεται ότι οι προβλεπόμενες πωλήσεις και τα οικονομικά αποτελέσματα είναι ρεαλιστικά. Έχει αποδειχθεί ότι το σχέδιο βασίζεται σε ρεαλιστικές υποθέσεις.

(256)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 περιέχει χωριστό επιχειρηματικό σχέδιο για τις δραστηριότητες παραγωγής ανεμογεννητριών στην Gdańsk Shipyard. Το σχέδιο αυτό βασίζεται σε ανάλυση της αγοράς η οποία παρουσιάζει καλές προοπτικές για τις νεοεισερχόμενες εταιρείες σε αυτό το τμήμα της αγοράς. Η εταιρεία θα εφοδιάζεται τακτικά από τη Huta Częstochowa, θα βρίσκεται σε καλή γεωγραφική θέση που επιτρέπει τη διανομή του προϊόντος με θαλάσσια μεταφορά και θα επωφεληθεί από την πείρα της ISD Polska στην παραγωγή μερών ανεμογεννητριών. Το σχέδιο αποδεικνύει επίσης ότι η ζήτηση για ανεμογεννήτριες θα αυξηθεί λόγω της παροχής νομοθετικών κινήτρων (για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας) και οικονομικών παραγόντων (π.χ. διακυμάνσεις των τιμών των πρώτων υλών). Σύμφωνα με ανεξάρτητη ανάλυση, το 2010 οι ανεμογεννήτριες θα παράγουν 172 εκατ. MW ενέργειας παγκοσμίως, που το 2015 θα αυξηθούν σε 378 εκατ. MW (47).

(257)

Η εταιρεία έχει υποβάλει αποδεικτικά στοιχεία ότι τον Φεβρουάριο και τον Απρίλιο του 2009 είχε συνομιλίες με δυνητικούς κατασκευαστές της μονάδας παραγωγής ανεμογεννητριών (48). Οι συζητήσεις αυτές επιβεβαίωσαν τις υποθέσεις του επενδυτή όσον αφορά το κόστος και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου.

(258)

Το σχέδιο παρουσιάζει αναλυτικά τις υποθέσεις στις οποίες βασίζονται οι χρηματοοικονομικές προβλέψεις, π.χ. οι προβλέψεις για τα έσοδα βασίζονται σε πληροφορίες από δυνητικούς αγοραστές, οι δαπάνες βασίζονται σε προβλέψεις για τις τιμές της ενέργειας και του χάλυβα, την απασχόληση περίπου […] εργαζομένων κ.λπ. Η Επιτροπή θεωρεί ότι έχει αποδειχθεί ότι οι υποθέσεις αυτές είναι αξιόπιστες και ότι τα αναμενόμενα οικονομικά αποτελέσματα είναι κατά συνέπεια εφικτά.

(259)

Το γεγονός ότι δύο τράπεζες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να χρηματοδοτήσουν την επένδυση στην παραγωγή ανεμογεννητριών είναι μία ακόμη ένδειξη ότι το επενδυτικό σχέδιο είναι αξιόπιστο και ότι η αγορά πιστεύει στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του.

(260)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι έχει αποδειχθεί ότι οι συνολικές χρηματοοικονομικές προβλέψεις και για τις τρεις δραστηριότητες του ναυπηγείου είναι αξιόπιστες και δείχνουν ότι η υλοποίηση του σχεδίου θα συμβάλει στην αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ναυπηγείου.

(261)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι υποθέσεις στις οποίες βασίζονται οι προβλέψεις είναι εφικτές. Έχει αποδειχθεί ότι βασίζονται σε αξιόπιστες πηγές και είναι ρεαλιστικές. Η αναμενόμενη αύξηση των τιμών καταναλωτή και ενέργειας και οι προβλέψεις των τάσεων των διατραπεζικών επιτοκίων βασίστηκαν σε ανεξάρτητες αναλύσεις. Οι προβλεπόμενες τιμές πωλήσεων των πλοίων βασίζονται στα μέχρι σήμερα αποτελέσματα, στις τιμές των υφισταμένων συμβάσεων, σε επιστολές προθέσεως και σε δεδομένα της αγοράς.

(262)

Όσον αφορά την τάση των μισθών, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι μισθοί στο ναυπηγείο έχουν ήδη αυξηθεί σημαντικά. Το χρηματοοικονομικό μοντέλο λαμβάνει ως υπόθεση ότι το μέσο κόστος εργασίας ανά ώρα θα αυξηθεί την περίοδο 2009-2018 κατά [… άνω του 40] %. Ακόμη και αν ο μέσος μισθός στο ναυπηγείο το 2009 θα είναι κατά [… περίπου 15]% υψηλότερο από το 2007, το σχέδιο προβλέπει περαιτέρω μισθολογικές αυξήσεις. Με βάση τους ανωτέρω παράγοντες και λαμβανομένης υπόψη της τρέχουσας οικονομικής κρίσης και της συρρίκνωσης της αγοράς εργασίας στην Πολωνία, ιδίως στο ναυπηγικό κλάδο, η Επιτροπή θεωρεί τις υποθέσεις για τις τάσεις μισθών σωστές.

(263)

Τέλος, η ανάλυση ευαισθησίας δείχνει ότι το σχέδιο θα καταστήσει την Gdańsk Shipyard αρκετά ρωμαλέα για να αντέξει τους βασικούς παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με τις δραστηριότητές της. Η Επιτροπή συμπεραίνει ότι από την ανάλυση ευαισθησίας συνάγεται ότι οι χρηματοοικονομικές προβλέψεις είναι σχετικά ανθεκτικές στις αλλαγές των υφισταμένων υποθέσεων.

(264)

Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 είναι επαρκώς αξιόπιστο για να διασφαλίσει την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της Gdańsk Shipyard.

γ)   Ενίσχυση περιοριζόμενη στο ελάχιστο αναγκαίο

(265)

Σύμφωνα με την παράγραφο 43 των κατευθυντήριων γραμμών, η ενίσχυση πρέπει να περιορίζεται στο απολύτως ελάχιστο, δηλαδή στο κόστος που είναι απαραίτητο για την υλοποίηση της αναδιάρθρωσης. Ο δικαιούχος της αναδιάρθρωσης πρέπει να συμβάλει σημαντικά στο σχέδιο αναδιάρθρωσης με δικούς του πόρους ή με εξωτερική χρηματοδότηση με τους όρους της αγοράς. Αυτή η συνεισφορά αποτελεί ένδειξη της εμπιστοσύνης της αγοράς ότι είναι δυνατή η αποκατάσταση της βιωσιμότητας της εταιρείας και, αφετέρου, εξασφαλίζει ότι η κρατική ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο. Στην περίπτωση των μεγάλων επιχειρήσεων, όπως η Gdańsk Shipyard, η συνεισφορά αυτή πρέπει να ανέρχεται περίπου στο 50 % του κόστους αναδιάρθρωσης. Η ίδια συμμετοχή πρέπει να είναι πραγματική και επίκαιρη, γεγονός που αποκλείει τα αναμενόμενα κέρδη και τις ταμειακές ροές (παράγραφος 43 των κατευθυντήριων γραμμών).

(266)

Το κόστος αναδιάρθρωσης και οι πηγές χρηματοδότησης περιγράφονται στην αιτιολογική σκέψη (134) ανωτέρω. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη τα χρηματοοικονομικά έξοδα που συνδέονται με τις επιδοτούμενες από το κράτος εγγυήσεις παραγωγής. Έτσι, το συνολικό κόστος χρηματοδότησης ανέρχεται σε [… άνω των 1 000] εκατ. PLN. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει κόστος [… άνω των 1 000] εκατ. PLN, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 134 ανωτέρω, το στοιχείο της ενίσχυσης των εγγυήσεων της παραγωγής, που είναι ένα ειδικό αλλά φυσιολογικό στοιχείο της ναυπηγικής δραστηριότητας και διατέθηκε στο ναυπηγείο κατά το παρελθόν ανέρχεται σε 18,9 εκατ. PLN, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 216 ανωτέρω, και το στοιχείο της ενίσχυσης των μελλοντικών εγγυήσεων της παραγωγής ύψους 28,8 εκατ. PLN, όπως περιγράφεται στην αιτιολογική σκέψη 218.

(267)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το κόστος αναδιάρθρωσης περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο και είναι δεόντως αιτιολογημένο. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης παρουσιάζει σαφές και αναλυτικό επενδυτικό σχέδιο. Οι εκκρεμείς οφειλές προς το δημόσιο που πρέπει να αποπληρωθούν είναι σαφώς προσδιορισμένες. Το σχέδιο παρουσιάζει με σαφήνεια και εξηγεί το κόστος αναδιάρθρωσης της απασχόλησης και αναφέρει το κεφάλαιο που είναι απαραίτητο για τη βελτίωση του ισολογισμού της εταιρείας. Όσον αφορά την περίοδο μετά την 1η Μαΐου 2004 και πριν την τρέχουσα αναδιάρθρωση βάσει του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η χορηγηθείσα στο ναυπηγείο κρατική ενίσχυση χρησιμοποιήθηκε για την κάλυψη ζημιών και τη διατήρηση της λειτουργίας του ναυπηγείου και, ως εκ τούτου, μπορεί να θεωρηθεί ως ενδεικτική των αναγκών της εταιρείας σε ρευστότητα κατά την εξεταζόμενη περίοδο.

(268)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης εικάζει ότι η ίδια συμμετοχή για την κάλυψη του κόστους αναδιάρθρωσης της Gdańsk Shipyard θα προέλθει από τις ακόλουθες πηγές: εισφορά κεφαλαίου από την ISD Polska (ύψους 305 εκατ. PLN), πώληση και χρηματοδοτική μίσθωση πλεοναζόντων στοιχείων ενεργητικού ([…] εκατ. PLN) και εξωτερική χρηματοδότηση με τους όρους της αγοράς, δηλαδή τραπεζικά δάνεια ([…] εκατ. PLN).

(269)

Στη συνέχεια ακολουθεί η αξιολόγηση της Επιτροπής για τα προταθέντα στοιχεία της ίδιας συμμετοχής.

(270)

Πρώτον, μια ιδιωτική εταιρεία, η ISD Polska έχει ήδη πραγματοποιήσει εισφορά κεφαλαίου 305 εκατ. PLN, η οποία έχει ήδη εγγραφεί και καταβληθεί. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η ίδια συμμετοχή πρέπει να θεωρηθεί πραγματική και επίκαιρη, όπως απαιτούν οι κατευθυντήριες γραμμές.

(271)

Δεύτερον, βάσει των διαθεσίμων στοιχείων, η Επιτροπή αποδέχεται τα έσοδα από την πώληση ορισμένων στοιχείων ενεργητικού ή τη μίσθωσή τους ως ίδια συμμετοχή η οποία είναι πραγματική και επίκαιρη, εφόσον υποβλήθηκε και τεκμηριώθηκε αξιολόγηση εσόδων. Τα εν λόγω έσοδα από πωλήσεις/μίσθωση αντιπροσωπεύουν ποσό περίπου […] εκατ. PLN.

(272)

Όσον αφορά τη χρηματοδότηση με […] εκατ. PLN την οποία η εταιρεία σχεδιάζει να λάβει από εξωτερικές πηγές με τους όρους της αγοράς, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η εταιρεία έχει υποβάλει υπό όρους δεσμεύσεις δύο τραπεζών να συγχρηματοδοτήσουν την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου για την κατασκευή ανεμογεννητριών με συνολικό ποσό […] εκατ. PLN. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι δεσμεύσεις της τράπεζας είναι επαρκείς για να θεωρηθεί ότι η χρηματοδότηση δεν περιέχει στοιχείο κρατικής ενίσχυσης και είναι πραγματική και επίκαιρη κατά την έννοια των κατευθυντήριων γραμμών. Πρώτον, οι δεσμεύσεις της τράπεζας βασίζονται στην εκτίμησή της για το επιχειρηματικό σχέδιο για τη δραστηριότητα κατασκευής ανεμογεννητριών, η οποία επιβεβαίωσε την αξιοπιστία του σχεδίου και τα αναμενόμενα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα. Δεύτερον, η ικανοποίηση των όρων που επιβάλλουν οι τράπεζες εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την ISD Stocznia και όχι από εξωτερικούς ή απρόβλεπτους παράγοντες. Τέλος, οι τράπεζες επιβεβαίωσαν ότι η χρηματοδότηση θα πραγματοποιηθεί με τους ισχύοντες όρους της αγοράς χωρίς κρατικές εγγυήσεις.

(273)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, όσον αφορά τις απαραίτητες άδειες για την άσκηση της δραστηριότητας και τις εξασφαλίσεις που απαιτούν οι τράπεζες, η ISD Stocznia έχει ήδη λάβει μέτρα για να διασφαλίσει την ικανοποίηση των απαιτήσεων των τραπεζών. Πρώτον, η εταιρεία έχει υποβάλει αίτηση στις λιμενικές αρχές και στο δημόσιο ταμείο για έκδοση άδειας να μεταβιβάσει έκταση της Gdańsk Shipyard σε χωριστή νομική οντότητα, την ISD Energia Sp. z o.o., οι δραστηριότητες της οποίας θα περιλαμβάνουν και την κατασκευή ανεμογεννητριών. Η άδεια αυτή είναι επιβεβλημένη από το νόμο, εφόσον το εν λόγω γήπεδο βρίσκεται στο εσωτερικό της έκτασης του λιμένα, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να μη χορηγηθεί αυτή η άδεια. Δεύτερον, όσον αφορά τις απαιτούμενες ασφάλειες υπό μορφή υποθήκης του εν λόγω γηπέδου, η ISD Stocznia έδωσε την ακόλουθη εξέταση. Το γήπεδο είναι υποθηκευμένο ως εγγύηση των εκκρεμών οφειλών του ναυπηγείου προς το δημόσιο. Όταν εγκριθεί το σχέδιο αναδιάρθρωσης του ναυπηγείου και χορηγηθεί η προγραμματιζόμενη ενίσχυση, σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, το ναυπηγείο θα εξοφλήσει τις εκκρεμείς οφειλές και το γήπεδο θα αποδεσμευθεί από την υποθήκη. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή πιστεύει ότι, κατά πάσα πιθανότητα, η ISD Stocznia θα ικανοποιήσει αυτούς τους δύο όρους. Όταν εκδοθεί η απόφαση, θα απαιτείται μόνο η έγκριση από τα όργανα λήψης αποφάσεων των τραπεζών. Βάσει των ανωτέρω, η Επιτροπή θεωρεί ότι η σχεδιαζόμενη εξωτερική χρηματοδότηση με […] εκατ. PLN του επενδυτικού σχεδίου για την κατασκευή ανεμογεννητριών μπορεί να θεωρηθεί απαλλαγμένη από κρατική ενίσχυση, πραγματική και επίκαιρη ίδια συμμετοχή για την κάλυψη του κόστους αναδιάρθρωσης.

(274)

Συνολικά, η Επιτροπή θεωρεί ότι η χρηματοδότηση με [… περίπου 500] εκατ. PLN (305 εκατ. + […] εκατ. + […] εκατ.) μπορεί να θεωρηθεί πραγματική και επίκαιρη ίδια συμμετοχή στη χρηματοδότηση του κόστους αναδιάρθρωσης. Εφόσον το συνολικό κόστος αναδιάρθρωσης ανέρχεται σε [… άνω των 1 000] εκατ. PLN, η ίδια συμμετοχή με το ανωτέρω ποσό αντιπροσωπεύει το 45 % του συνολικού κόστους αναδιάρθρωσης.

(275)

Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης ότι η αναδιάρθρωση του ναυπηγείου άρχισε ήδη το 2002. Στην απόφασή της να κινήσει επίσημη διαδικασία έρευνας, η Επιτροπή επισήμανε ότι η ενίσχυση που χορηγήθηκε στο ναυπηγείο πριν την προσχώρηση έπρεπε να ληφθεί υπόψη κατά την αξιολόγηση αν η κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε μετά την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ ήταν περιορισμένη στο ελάχιστο αναγκαίο.

(276)

Την περίοδο 2002-04, όπως αναφέρεται στην απόφαση για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Gdańsk Shipyard έλαβε κρατική ενίσχυση ύψους 157 εκατ. PLN. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το ποσό αυτό καλύπτει τα έξοδα που είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της ρευστότητας της επιχείρησης εκείνη την περίοδο. Κατά συνέπεια, το συνολικό κόστος αναδιάρθρωσης από το 2002 ανέρχεται σε […] εκατ. PLN. Ως εκ τούτου, η ίδια συμμετοχή ύψους [… περίπου 500] εκατ. PLN καλύπτει το 40 % αυτών των δαπανών αναδιάρθρωσης.

(277)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το επίπεδο του 40 %, αν και είναι σημαντικό, είναι χαμηλότερο από το όριο του 50 % που απαιτείται κανονικά από τις κατευθυντήριες γραμμές. Εντούτοις, σύμφωνα με την παράγραφο 44 των κατευθυντήριων γραμμών, σε έκτακτες περιστάσεις και σε περιπτώσεις ιδιαίτερης δυσκολίας, οι οποίες πρέπει να αποδεικνύονται από το κράτος μέλος, η Επιτροπή μπορεί να δεχθεί χαμηλότερη συμμετοχή. Πρώτον, το επίπεδο του 40 % είναι σημαντικό. Δεύτερον, η επιχείρηση βρίσκεται σε περιοχή επιλέξιμη για περιφερειακή ενίσχυση βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ, γεγονός που μπορεί να δικαιολογήσει, σύμφωνα με την παράγραφο 56 των κατευθυντήριων γραμμών, χαμηλότερο επίπεδο ίδιας συμμετοχής (49). Τρίτον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η Gdańsk Shipyard βρίσκεται σε δυσχερή οικονομική θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Παρά την πτώχευσή της το 1996 και την εξαγορά της από την Gdynia Shipyard το 1998, το ναυπηγείο (και η μητρική του εταιρεία) δεν μπόρεσαν να υλοποιήσουν τις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές για να προσαρμοστεί στις συνθήκες της οικονομίας της αγοράς και στο διεθνή ανταγωνισμό. Μετά την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ, το ναυπηγείο παρέμεινε στην ιδιοκτησία του κράτους για περισσότερα από τρία έτη και κάθε ενίσχυση που ελάμβανε από τους μετόχους του ναυπηγείου την περίοδο εκείνη συνιστούσε κρατική ενίσχυση. Εφόσον η ιδιωτικοποίηση δεν πραγματοποιήθηκε μέχρι το 2007, ο σημερινός ιδιώτης ιδιοκτήτης δύσκολα θα μπορούσε να συνδυάσει τα σημαντικά ποσά ενίσχυσης που χορηγήθηκαν στο ναυπηγείο με μια ίδια συμμετοχή χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την προοπτική ενός εύλογου κέρδους από την επένδυσή του και την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του ναυπηγείου.

(278)

Η Επιτροπή εκτιμά επίσης το ότι οι πολωνικές αρχές κατόρθωσαν να ιδιωτικοποιήσουν το ναυπηγείο και, για το λόγο αυτό, θεωρεί ότι η ίδια συμμετοχή είναι η υψηλότερη που θα μπορούσε να υπάρξει υπό τις παρούσες περιστάσεις. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι ανεπιτυχείς προσπάθειες ιδιωτικοποίησης και αναδιάρθρωσης των άλλων δύο πολωνικών ναυπηγείων της Γδύνιας και του Στετίνου δείχνουν ότι είναι δύσκολο να προσελκυσθούν ιδιώτες επενδυτές που θα ήταν πρόθυμοι να καταβάλουν μεγάλη χρηματοδοτική συνεισφορά για την αναδιάρθρωση ενός τομέα με τόσο βεβαρημένο ιστορικό. Ως εκ τούτου, η σημαντική συμμετοχή της ISD Polska στην Gdańsk Shipyard μπορεί να θεωρηθεί η μέγιστη που θα μπορούσε να επιτευχθεί.

(279)

Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι, εάν ληφθούν υπόψη μόνο οι δαπάνες αναδιάρθρωσης που πραγματοποιήθηκαν μετά το 2004 (συμπεριλαμβανομένων των αναγκών ρευστότητας που χρηματοδοτήθηκαν με κρατική ενίσχυση), η ίδια συμμετοχή ανέρχεται στο 45 %. Η κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε στο ναυπηγείο από το 2002 έως το 2004 μειώνει αυτή τη συνεισφορά στο 40 %, ποσοστό που η Επιτροπή θεωρεί αποδεκτό για τους προαναφερθέντες αλλά και τους κατωτέρω λόγους. Κατά την περίοδο πριν το 2004 που χορηγούνταν η εξεταζόμενη ενίσχυση, ίσχυαν οι κατευθυντήριες γραμμές του 1999 οι οποίες δεν όριζαν ως απαιτούμενο ποσοστό ίδιας συμμετοχής το 50 %. Σύμφωνα με εκείνες τις κατευθυντήριες γραμμές και την πρακτική της Επιτροπής κατά τη λήψη αποφάσεων εκείνη την περίοδο, ένα ποσοστό ίδιας συμμετοχής 40 % θα θεωρούνταν κατά πάσα πιθανότητα επαρκές.

(280)

Εν κατακλείδι, η Επιτροπή θεωρεί ότι στην προκειμένη περίπτωση, εάν ληφθεί υπόψη η μακρόχρονη προσπάθεια να διατηρηθεί η χρηματοοικονομική ρευστότητα της επιχείρησης υπό την ιδιοκτησία του κράτους και το γεγονός ότι το ναυπηγείο τελικά ιδιωτικοποιήθηκε, ένα ποσοστό ίδιας συμμετοχής 40 % είναι επαρκώς σημαντικό και εγγυάται ότι η ενίσχυση περιορίζεται στο αυστηρώς αναγκαίο για να επιτευχθούν η αναδιάρθρωση της Gdańsk Shipyard και η αποκατάσταση της βιωσιμότητάς της.

(281)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, εκτός από την ενίσχυση για τη χρηματοδότηση του κόστους αναδιάρθρωσης, η Gdańsk Shipyard θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί τις ανάγκες της σε λειτουργικό κεφάλαιο με κρατική ενίσχυση υπό μορφή εγγυήσεων της παραγωγής οι οποίες παρέχονται από την Export Credit Insurance Corporation. Θα λαμβάνει τις εγγυήσεις αυτές με τους αντίστοιχους όρους που εφαρμόζονται, βάσει του εγκεκριμένου από την Επιτροπή συστήματος χωρίς κρατική ενίσχυση (50), σε εταιρείες της υψηλότερης κατηγορίας κινδύνου. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι εγγυήσεις αυτές συνιστούν κρατική ενίσχυση, όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 214. Εντούτοις, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι όροι παροχής αυτών των εγγυήσεων, και ιδίως όσον αφορά την τιμολόγηση, είναι σύμφωνοι με τις προϋποθέσεις του ανωτέρω συστήματος εγγυήσεων, που εγγυάται ότι η ενίσχυση περιορίζεται στο απολύτως αναγκαίο. Η Επιτροπή αναγνωρίζει επίσης ότι είναι αναγκαία η παροχή αυτών των εγγυήσεων, οι οποίες εφαρμόζονται εκτεταμένα στον εξεταζόμενο κλάδο και δεν παρέχονται μόνο σε προβληματικές επιχειρήσεις.

δ)   Αποτροπή αδικαιολόγητης στρέβλωσης του ανταγωνισμού

(282)

Σύμφωνα με τις παραγράφους 38 έως 42 των κατευθυντήριων γραμμών, πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για να περιορίζονται στο ελάχιστο δυνατό οι δυσμενείς επιπτώσεις της ενίσχυσης στους ανταγωνιστές. Η ενίσχυση δεν πρέπει να προκαλεί αδικαιολόγητη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Αυτό συνήθως συνεπάγεται περιορισμό του μεριδίου αγοράς της επιχείρησης μετά το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης. Ο υποχρεωτικός περιορισμός ή η μείωση της παρουσίας της επιχείρησης στη σχετική αγορά αντιπροσωπεύει αντισταθμιστικό μέτρο προς όφελος των ανταγωνιστών της. Πρέπει να είναι αναλογικό προς τα στρεβλωτικά αποτελέσματα της ενίσχυσης και τη σχετική σημασία της επιχείρησης στην αγορά ή στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται.

(283)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, από το 2002, η Gdańsk Shipyard έλαβε σημαντικά ποσά ενίσχυσης και, στην πραγματικότητα, από την περίοδο εκείνη και μετά η παρουσία της στην αγορά ήταν δυνατή χάρη στη διαρκή κρατική ενίσχυση που ελάμβανε με διάφορες μορφές: μη είσπραξη οφειλών προς το δημόσιο, δανειοληψία, εισφορές κεφαλαίου και εγγυήσεις προκαταβολών με ευνοϊκούς όρους, χωρίς τα οποία το ναυπηγείο δεν θα ήταν σε θέση να συνάπτει συμβάσεις. Επιπλέον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το ναυπηγείο είναι ένα από τα τρία μεγαλύτερα της Πολωνίας και ένας από τους σημαντικότερους παραγωγούς στην Ευρώπη, στοιχείο που ενισχύει τη στρέβλωση στον ανταγωνισμό που προκλήθηκε από την ενίσχυση. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με την παράγραφο 40 των κατευθυντήριων γραμμών, τα μέτρα πρέπει να είναι επαρκώς τολμηρά ώστε να είναι ανάλογα με τις στρεβλωτικές επιπτώσεις της ενίσχυσης. Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα προταθέντα αντισταθμιστικά μέτρα περιορίζουν επαρκώς τη στρέβλωση του ανταγωνισμού που δημιούργησε η χορηγηθείσα στην Gdańsk Shipyard ενίσχυση.

(284)

Πρώτον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το ναυπηγείο θα περιορίσει σημαντικά τη ναυπηγική του ικανότητα με το κλείσιμο στοιχείων παραγωγής τα οποία είναι απαραίτητα για την κατασκευή πλοίων και τα οποία αποτελούσαν πρόβλημα: δύο από τα τρία νεωλκεία.

(285)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το κλείσιμο δύο νεωλκείων είναι αρκετό για τους ακόλουθους λόγους. Κατά τον καθορισμό του βαθμού της απαραίτητης μείωσης της ικανότητας, η Επιτροπή αξιολόγησε την τρέχουσα τεχνική ικανότητα του ναυπηγείου και τη συνέκρινε με τη δυνητική ικανότητα την οποία θα μπορούσε να επιτύχει το ναυπηγείο μετά τη διαδικασία αναδιάρθρωσης και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της παραγωγής. Το κλείσιμο μονάδων παραγωγής σχεδιάστηκε για να εξασφαλιστεί ότι η τεχνική ικανότητα του ναυπηγείου μετά την αναδιάρθρωση θα ήταν χαμηλότερη από την παραγωγική ικανότητα πριν τη χορήγηση της κρατικής ενίσχυσης αναδιάρθρωσης.

(286)

Σύμφωνα με τον σύμβουλο της Gdańsk Shipyard, η τρέχουσα ικανότητα του ναυπηγείου πριν την εφαρμογή των μέτρων αναδιάρθρωσης ήταν 165 CGT. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 εξασφαλίζει ότι η μελλοντική ικανότητα του εναπομείναντος νεωλκείου ή οποιασδήποτε άλλης εγκατάστασης καθέλκυσης την οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το ναυπηγείο περιορίζεται περίπου σε 100 χιλιάδες CGT. Κατά συνέπεια, υπάρχει σαφής μείωση της ικανότητας του ναυπηγείου κατά 39 % περίπου.

(287)

Επιπλέον, το ναυπηγείο έχει αναλάβει δέσμευση να μη χρησιμοποιήσει σε καμία χρονική στιγμή περισσότερες από μία εγκαταστάσεις καθέλκυσης, είτε το υπάρχον νεωλκείο Β1 είτε οποιαδήποτε άλλη εγκατάσταση καθέλκυσης που ενδέχεται να αγοράσει ή με άλλο τρόπο να αποκτήσει στη διάθεσή του το ναυπηγείο. Πράγματι, σε περίπτωση που το ναυπηγείο αρχίσει να χρησιμοποιεί μια νέα εγκατάσταση καθέλκυσης, η Επιτροπή επισημαίνει ότι δεσμεύθηκε να διακόψει αμέσως τη σύμβαση μίσθωσης για το νεωλκείο Β1.

(288)

Το κλείσιμο των δύο από τα τρία νεωλκεία και η δέσμευση να μην χρησιμοποιήσει περισσότερες από μία εγκαταστάσεις καθέλκυσης παράλληλα με τον περιορισμό της τεχνικής ικανότητας σε περίπου 100 000 CGT διασκεδάζουν τις αμφιβολίες της Επιτροπής ως προς αυτό και εγγυώνται ότι η μείωση της παραγωγικής ικανότητας είναι επαρκώς τολμηρή για να εξασφαλιστεί σημαντική αντιστάθμιση προς όφελος των ανταγωνιστών του ναυπηγείου.

(289)

Επιπλέον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 προβλέπει ότι η εταιρεία θα μειώσει σημαντικά τις ναυπηγικές δραστηριότητές της. Η εταιρεία θα πάψει σε μεγάλο βαθμό να κατασκευάζει ολόκληρα πλοία. Κατά συνέπεια, η παρουσία που είχε το ναυπηγείο στις αγορές όταν υπήρξε στρέβλωση του ανταγωνισμού θα μειωθεί σημαντικά.

(290)

Η Επιτροπή τονίζει ότι τα αντισταθμιστικά μέτρα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατό μετά τη χορήγηση της κρατικής ενίσχυσης. Σε αυτή την περίπτωση, η εταιρεία έχει αποδείξει ότι το κλείσιμο των δύο νεωλκείων θα τεθεί σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατό, λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης να παραδοθούν τα πλοία για τα οποία υπάρχουν δεσμευτικές συμβάσεις με τους πλοιοκτήτες. Ενδεχόμενο κλείσιμο των νεωλκείων νωρίτερα θα προκαλούσε σοβαρές διαταραχές στον κύκλο παραγωγής και θα καθιστούσε αδύνατη την παράδοση πλοίων για τα οποία έχουν αναληφθεί συμβατικές υποχρεώσεις. Συνεπώς, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα κλεισίματος είναι δικαιολογημένο. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι έχει ήδη προβλεφθεί ότι τα δύο νεωλκεία θα κλείσουν έγκαιρα, εφόσον τον Απρίλιο του 2009 η εταιρεία υπέγραψε συμφωνία με τον ιδιοκτήτη των νεωλκείων, βάσει της οποίας η συμφωνία μίσθωσης λήγει την 1η Ιουλίου 2009 για το νεωλκείο Β5 και την 1η Ιανουαρίου 2010 για το νεωλκείο Β3.

(291)

Η Επιτροπή θεωρεί επίσης ότι η στρέβλωση του ανταγωνισμού θα περιοριστεί περισσότερο λόγω του γεγονότος ότι το ναυπηγείο έχει αναλάβει να τηρήσει το ετήσιο όριο παραγωγής των 100 000 CGT επί 10 έτη από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης. Κατά συνέπεια, έχει ληφθεί μέριμνα ώστε να διασφαλιστεί ότι, για τα επόμενα 10 έτη, η κρατική ενίσχυση που χορηγείται στην επιχείρηση δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επέκταση των ναυπηγικών δραστηριοτήτων της.

(292)

Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι τα προταθέντα αντισταθμιστικά μέτρα είναι σημαντικά και επαρκώς τολμηρά για να αποτραπούν οι αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού εξαιτίας της ενίσχυσης.

III.   ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

(293)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η κρατική ενίσχυση προς όφελος της Gdańsk Shipyard που περιγράφεται στις αιτιολογικές σκέψεις 105 έως 170 και στον πίνακα 4 της παρούσας απόφασης, τόσο η ενίσχυση που χορηγήθηκε παράνομα κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ όσο και η κοινοποιηθείσα ενίσχυση που δεν έχει χορηγηθεί μέχρι σήμερα, είναι συμβατή με την κοινή αγορά βάσει των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων.

(294)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η Gdańsk Shipyard πρέπει να εφαρμόσει πλήρως το σχέδιο αναδιάρθρωσης και να υλοποιήσει όλες τις άλλες δεσμεύσεις που συνδέονται με την παρούσα απόφαση (παράγραφος 47 των κατευθυντήριων γραμμών). Η Επιτροπή πρέπει να μπορεί να βεβαιωθεί ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης εφαρμόζεται σωστά μέσω της υποβολής από την Πολωνία τακτικών και αναλυτικών εκθέσεων (παράγραφοι 49 και επόμενες των κατευθυντήριων γραμμών). Στην περίπτωση της Gdańsk Shipyard, μιας μεγάλης εταιρείας, η πρώτη από τις εκθέσεις αυτές θα πρέπει να υποβληθεί στην Επιτροπή το αργότερο εντός έξι μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης. Οι επόμενες εκθέσεις θα πρέπει να αποστέλλονται στην Επιτροπή τουλάχιστον μία φορά το έτος, την επέτειο της έκδοσης της παρούσας απόφασης, μέχρις ότου κριθεί ότι έχουν επιτευχθεί οι στόχοι του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Οι εκθέσεις πρέπει να περιέχουν όλα τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για να μπορεί η Επιτροπή να παρακολουθεί την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης και τη χρηματοδότησή του (η οποία πρέπει να είναι σύμφωνη με τα κριτήρια που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή), το χρονοδιάγραμμα πληρωμών στην εταιρεία και την οικονομική της θέση και συμμόρφωση με τους όρους ή τις δεσμεύσεις που ορίζονται στην παρούσα απόφαση. Οι εκθέσεις πρέπει κατά κύριο λόγο να περιέχουν όλες τις σχετικές πληροφορίες για κάθε ενίσχυση που λαμβάνει η επιχείρηση για οποιοδήποτε λόγο, είτε σε ατομική βάση είτε στο πλαίσιο ενός γενικού συστήματος, κατά την περίοδο αναδιάρθρωσης (βλέπε παραγράφους 68 έως 71 των κατευθυντήριων γραμμών). Εάν η Επιτροπή χρειαστεί άμεση επιβεβαίωση ορισμένων βασικών ενημερωτικών στοιχείων, όπως οι μειώσεις της παραγωγικής ικανότητας, μπορεί να ζητήσει οι εκθέσεις να υποβάλλονται με μεγαλύτερη συχνότητα (παράγραφος 48 των κατευθυντήριων γραμμών). Κάθε τροποποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης πρέπει να κοινοποιείται σύμφωνα με τις παραγράφους 52 και επόμενες των κατευθυντήριων γραμμών. Η Επιτροπή πρέπει να επαληθεύει, εάν χρειαστεί με τη βοήθεια εξωτερικού συμβούλου, ότι οι εκθέσεις περιέχουν αναλυτικά και ακριβή στοιχεία, σύμφωνα με την παρούσα απόφαση.

(295)

Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης ότι η αρχή της εφάπαξ ενίσχυσης εφαρμόζεται σύμφωνα με τις παραγράφους 72 και επόμενες των κατευθυντήριων γραμμών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

1.   Η κρατική ενίσχυση την οποία έχει χορηγήσει εν μέρει η Πολωνία και την οποία προτίθεται να χορηγήσει στην Gdańsk Shipyard για την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσής της του Μαΐου 2009, η οποία περιγράφεται στις αιτιολογικές σκέψεις 105 έως 170 και στον πίνακα 4 της παρούσας απόφασης, που ανέρχεται σε 555 030 629,80 PLN, είναι συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ.

2.   Επιπλέον, η κρατική ενίσχυση υπό μορφή εγγυήσεων της Export Credit Insurance Corporation που έχει χορηγηθεί εν μέρει (ονομαστικής αξίας 346 εκατ. PLN) και η οποία πρόκειται να χορηγηθεί στην Gdańsk Shipyard για την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009 (ονομαστικής αξίας 180 εκατ. PLN ως ανώτατη ετήσια έκθεση της Export Credit Insurance Corporation) είναι συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ.

3.   Κατά συνέπεια, επιτρέπεται η χορήγηση της κρατικής ενίσχυσης που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφοι 1 και 2, υπό τον όρο ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 και τα προβλεφθέντα αντισταθμιστικά μέτρα θα εφαρμοστούν σωστά και θα τηρηθεί το προβλεπόμενο ποσοστό ίδιας συμμετοχής χωρίς κρατική ενίσχυση στο κόστος αναδιάρθρωσης. Η Πολωνία θα υποβάλλει στην Επιτροπή τακτικά αναλυτικές εκθέσεις, έτσι ώστε να είναι σε θέση η Επιτροπή να παρακολουθεί την εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης και τη χρηματοδότησή του καθώς και τη συμμόρφωση με τις ρυθμίσεις σχετικά με τη μείωση της παραγωγικής ικανότητας και τους περιορισμούς της παραγωγής που περιγράφονται στις αιτιολογικές σκέψεις 284 και 291 της παρούσας απόφασης. Οι εκθέσεις πρέπει να περιέχουν όλα τα στοιχεία που περιγράφονται στην αιτιολογική σκέψη 294 της παρούσας απόφασης και θα υποβάλλονται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που αναφέρεται στην ίδια αιτιολογική σκέψη.

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στη Δημοκρατία της Πολωνίας.

Βρυξέλλες, 22 Ιουλίου 2009.

Για την Επιτροπή

Neelie KROES

Μέλος της Επιτροπής


(1)  ΕΕ C 220 της 8.9.2005, σ. 7.

(2)  Βλέπε υποσημείωση 1.

(3)  Με επιστολή της 17ης Νοεμβρίου 2005 που πρωτοκολλήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2005, οι πολωνικές αρχές ζήτησαν συγκεκριμένα αποσπάσματα μεταφρασμένα στα πολωνικά από έγγραφα που υπέβαλαν στα αγγλικά τρίτα μέρη στην Επιτροπή. Η Επιτροπή διαβίβασε τις μεταφράσεις με επιστολή της 12ης Δεκεμβρίου 2005.

(4)  ΕΕ L 83 της 27.3.1999, σ. 1.

(5)  Απόφαση Ε(2008) 6771 της Επιτροπής της 6ης Νοεμβρίου 2008 στην υπόθεση C 17/2005 — Ενίσχυση αναδιάρθρωσης για την Stocznia Gdynia, δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί.

(6)  Το πρώτο εξάμηνο του 2002 ήταν τομή για την εταιρεία (που ήταν σε διαδικασία αναδιάρθρωσης από το 1998), όταν για πρώτη φορά παρουσίασε κέρδη σε εξάμηνη βάση. Παρόλα αυτά, το συνολικό αποτέλεσμα για το 2002 ήταν αρνητικό.

(7)  Η νομική βάση περιγράφεται διεξοδικά στην απόφαση για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, σημείο 3.2.

(8)  Η απόφαση για την αναδιάρθρωση της Gdańsk Shipyard εκδόθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2004.

(9)  Αναλυτικότερα βλέπε αιτιολογική σκέψη 67 της απόφασης της Επιτροπής για την έναρξη επίσημης διαδικασίας έρευνας.

(10)  Ο δικαιούχος θεωρεί ότι εφαρμόζονται οι κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές του 1999 για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων (ΕΕ C 288 της 9.10.1999, σ. 2).

(11)  Πρακτικά του υπουργικού συμβουλίου της 25ης Ιανουαρίου 2005 και της 5ης Οκτωβρίου 2005, δημοσιευμένα στον διαδικτυακό τόπο.

(12)  Απόφαση Ε(2008) 2277 της Επιτροπής της 23ης Μαΐου 2008.

(13)  Απόφαση Ε(2008) 6771 της Επιτροπής, της 6ης Νοεμβρίου 2008, στην υπόθεση C 17/05 — Ενίσχυσης αναδιάρθρωσης της Stocznia Gdynia, δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί.

(14)  Μέρη του κειμένου αυτού έχουν απαλειφθεί για να μην αποκαλυφθούν εμπιστευτικά στοιχεία. Τα μέρη αυτά δηλώνονται με αποσιωπητικά μέσα σε αγκύλες.

(15)  Θεωρήθηκε ότι η παραγωγή αρτεμόνων θα αυξανόταν από […] τόνους το 2008 σε […] τόνους το 2009, η παραγωγή κατασκευών αποθήκευσης από […] τόνους το 2008 σε […] τόνους το 2009, η παραγωγή μεταλλικών κατασκευών για κτίρια από […] σε […] τόνους το 2011 και η κατασκευή τμημάτων πλοίων για άλλους παραγωγούς από […] σε […] τόνους το 2011.

(16)  Ο πλήρης κατάλογος των επενδύσεων περιέχεται στους πίνακες 27 και 28, σ. 138 και σελίδες 96-97 του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009 της ISD Polska.

(17)  Πίνακας 42, σελίδα 247 του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009 (ISD Polska).

(18)  Διάγραμμα υπ’ αριθ. 38, σ. 141 του κοινού σχεδίου αναδιάρθρωσης της ISD.

(19)  Παράρτημα 16 του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009.

(20)  Παράρτημα 40 του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009 το οποίο παρουσιάζει την κερδοφορία της δραστηριότητας παραγωγής μεταλλικών κατασκευών στην ISD Huta Częstochowa.

(21)  Κρατική επιχείρηση που εφαρμόζει αναδιάρθρωση οφειλών προς το δημόσιο σύμφωνα με το κεφάλαιο 5α.

(22)  Αναλυτικότερες πληροφορίες για τη διαδικασία αναδιάρθρωσης βάσει του κεφαλαίου 5α, βλέπε σημείο 3.2 της απόφασης για την έναρξη επίσημης διαδικασίας έρευνας.

(23)  Επιστολή της 9ης Ιανουαρίου 2008, σ. 15.

(24)  Επιστολή της 17ης Φεβρουαρίου 2006 που πρωτοκολλήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2006.

(25)  Μια στρατηγική για το ναυπηγικό κλάδο (ναυπηγεία κατασκευής πλοίων) στην Πολωνία 2006-10, που εκδόθηκε τον Αύγουστο του 2006, σελίδα 30.

(26)  Απάντηση της Πολωνίας της 2ας Σεπτεμβρίου 2005 στην απόφαση για την έναρξη επίσημης διαδικασίας έρευνας.

(27)  Βλέπε επίσης απόφαση της Επιτροπής της 18ης Ιουλίου 2007 στην υπόθεση N 105/07 — Σύστημα ενισχύσεων για συμβάσεις εξαγωγών, συνοπτική ανακοίνωση στην ΕΕ C 214 της 13.9.2007. Με την απόφαση αυτή η Επιτροπή ενέκρινε ως απαλλαγμένο από κρατική ενίσχυση το σύστημα εγγυήσεων που εφάρμοζε η Export Credit Insurance Corporation προς όφελος μη προβληματικών επιχειρήσεων.

(28)  Βλέπε επίσης απόφαση της Επιτροπής της 18 Lulju 2007 στην υπόθεση N 105/07.

(29)  Αναδιαρθρωθείσες οφειλές βάσει του κεφαλαίου 5α. Ο πίνακας αναφέρει την ονομαστική αξία των οφειλών που μεταβιβάστηκαν στην Operator. Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, μεταβιβάστηκαν στην Operator στοιχεία ενεργητικού τουλάχιστον 45 % της ονομαστικής αξίας των οφειλών.

(30)  Την ημερομηνία της προγραμματισθείσας εξόφλησης των οφειλών, όπως προβλέπεται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009.

(31)  Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης 2009, το συνολικό επίπεδο των μη αναγκαστικά εισπρακτέων οφειλών στο δημόσιο ανέρχονται σε 63 013 631 PLΝ· όμως, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές με επιστολή της 9ης Ιανουαρίου 2008, οι συσσωρευμένες οφειλές της Gdańsk Shipyard προς το δημόσιο ανέρχονταν σε 90 245 096,76 PLN (συμπεριλαμβανομένων των μέχρι τότε δεδουλευμένων τόκων). Επιπλέον, κατά τον ποσοτικό προσδιορισμό του κόστους αναδιάρθρωσης, το σχέδιο αναδιάρθρωσης του 2009 αναφέρει ότι το ναυπηγείο οφείλει να αποπληρώσει ποσό 95 354 830,90 εκατ. PLN συσσωρευμένων οφειλών στο δημόσιο. Βάσει των ανωτέρω, η Επιτροπή θεωρεί ότι η συνολική αξία των εκκρεμών οφειλών προς το δημόσιο, με τους τόκους, ανέρχεται σε 95 354 830,90 PLN.

(32)  Απόφαση του Πρωτοδικείου της 14ης Ιανουαρίου 2004 στην υπόθεση T-109/01 Fleuren Compost κατά Επιτροπής [2004] Συλλογή II-00127, σκέψη 74.

(33)  Ετήσια έκθεση 2006-2007 της CESA, της Κοινοτικής Ένωσης Ευρωπαϊκών Ναυπηγείων.

(34)  Γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα Jacobs, υπόθεση C-256/97 DM Transport [1999] Συλλογή I-3915, και στην υπόθεση C-480/98 Ισπανία κατά Επιτροπής [2000] Συλλογή I-8717.

(35)  Ιδίως παράρτημα 3 της επιστολής της 9ης Ιανουαρίου 2008.

(36)  Επιστολή της 9ης Ιανουαρίου 2009.

(37)  Μια στρατηγική για το ναυπηγικό κλάδο (ναυπηγεία κατασκευής πλοίων) στην Πολωνία 2006-2010, εκδόθηκε τον Αύγουστο του 2006, σ. 7.

(38)  Απόφαση της Επιτροπής, της 18ης Ιουλίου 2007, στην υπόθεση N 105/207.

(39)  Άρθρο 3 παράγραφος 1 του ψηφίσματος 111/2006 της Επιτροπής Ασφάλισης Εξαγωγών της 20ής Δεκεμβρίου 2006.

(40)  ΕΕ C 244 της 1.10.2004, σ. 2.

(41)  ΕΕ C 71 της 11.3.2001, σ. 14.

(42)  Απόφαση της Επιτροπής, της 18ης Ιουλίου 2007, στην υπόθεση N 105/07.

(43)  ΕΕ C 244 της 1.10.2004, σ. 2.

(44)  ΕΕ C 288 της 9.10.1999, σ. 2.

(45)  ΕΕ C 317 της 30.12.2003, σ. 11.

(46)  Απόφαση Ε(2008) 6771 της Επιτροπής, της 6ης Νοεμβρίου 2008, στην υπόθεση C 17/05 — Ενίσχυση αναδιάρθρωσης στην Stocznia Gdynia, δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί.

(47)  Πρόβλεψη της Global Wind Energy Association — βασικό σενάριο, παράρτημα 7 του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009, σελίδα 54.

(48)  Παράρτημα 18 του σχεδίου αναδιάρθρωσης του 2009.

(49)  Βλέπε απόφαση N 464/05 της Επιτροπής, της 22ας Φεβρουαρίου 2006, σχετικά με την ενίσχυση αναδιάρθρωσης υπέρ της AB Kauno ketaus liejykla (ΕΕ C 270 της 7.11.2006, σ. 2).

(50)  44 Απόφαση της Επιτροπής, της 18ης Ιουλίου 2007, στην υπόθεση N 105/07, σύστημα εγγυήσεων για συμβάσεις εξαγωγών, συνοπτική ανακοίνωση στην ΕΕ C 214 της 13.9.2007.