για έγκριση της ανταλλαγής επιστολών μεταξύ του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Συντονισμό των Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (UNOCHA) και της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικά με τη συνεργασία τους στο πλαίσιο της αντιμετώπισης καταστροφών (σε περίπτωση ταυτόχρονων επεμβάσεων σε χώρα που έχει πληγεί από καταστροφή)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 302,

1. Εγκρίνεται η ανταλλαγή επιστολών μεταξύ του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Συντονισμό των Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (UNOCHA) και της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, σχετικά με τη συνεργασία τους στο πλαίσιο της αντιμετώπισης καταστροφών (σε περίπτωση ταυτόχρονων επεμβάσεων σε χώρα που έχει πληγεί από καταστροφή), η οποία περιλαμβάνεται εν παραρτήματι.

2. Το αρμόδιο για το περιβάλλον και το αρμόδιο για την ανάπτυξη και την ανθρωπιστική βοήθεια μέλος της Επιτροπής, ή τα προς το σκοπό αυτό οριζόμενα από τα ανωτέρω μέλη πρόσωπα, εξουσιοδοτούνται να υπογράψουν την ανταλλαγή επιστολών εξ ονόματος της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

(4) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου (ΕΕ L 163 της 2.7.1996, σ. 1)· κανονισμός όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1882/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 284 της 31.10.2003, σ. 1).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Ανταλλαγή επιστολών μεταξύ του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Συντονισμό των Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (UNOCHA) και της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικά με τη συνεργασία τους στον τομέα της αντιμετώπισης καταστροφών (σε περίπτωση ταυτόχρονων επεμβάσεων σε χώρα που πλήττεται από καταστροφή)

Αξιότιμε Κύριε,

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας — ECHO) χαιρετίζει την τρέχουσα συνεργασία μεταξύ του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για το Συντονισμό των Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (UNOCHA) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και της αρωγής σε περιπτώσεις καταστροφών.

Τα Ηνωμένα Έθνη διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο, εξασφαλίζοντας την καθοδήγηση και συντονίζοντας τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για την προσφορά διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας, σύμφωνα με την συνολική εντολή που τους ανέθεσε η Γενική Συνέλευση (ψήφισμα της Γ.Σ. 46/182, παράρτημά της και σχετικά προηγούμενα ψηφίσματα της Γ.Σ.).

Ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της Κοινότητας αντανακλά τη συλλογική βούληση προαγωγής και ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της στις επεμβάσεις αρωγής στο πλαίσιο της πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση καταστροφών.

Η πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Ηνωμένα Έθνη: η επιλογή της πολυμέρειας» [COM(2003) 526 τελικό] υπογραμμίζει «πόσο σημαντικό είναι για την ΕΕ να βελτιώσει τη συνεργασία της με τα Ηνωμένα Έθνη και να ισχυροποιήσει τη θέση της στο πλαίσιο αυτών», η ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Οικοδόμηση μιας αποτελεσματικής εταιρικής σχέσης με τα Ηνωμένα Έθνη στους τομείς της Ανάπτυξης και των Ανθρωπιστικών Υποθέσεων» [COM(2001) 231 τελικό], και οι κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα παιδιά και τις ένοπλες συγκρούσεις, του Δεκεμβρίου 2003, επιβεβαιώνουν τη σημασία που αποδίδει η Επιτροπή στη στενή συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη εν γένει, και, ειδικότερα, στον τομέα της αντιμετώπισης των θεομηνιών και των ανθρωπογενών καταστροφών. Επιπλέον, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, σε έγγραφο πολιτικής της 8ης Ιανουαρίου 2002 (1), απευθυνόμενος στον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εισηγείται τη συνεργασία των δύο μερών για τη στήριξη του ρόλου των ΗΕ στην εξασφάλιση ενός συνεκτικού συντονιστικού πλαισίου παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.

Επί σειράν ετών, το UNOCHA είχε στενή συνεργασία με την ECHO (2), μεταξύ άλλων, μέσω του καλούμενου «Διαλόγου Στρατηγικού Προγραμματισμού». Η θέσπιση του κοινοτικού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, τον Οκτώβριο του 2001 (3), δημιουργεί προοπτικές περαιτέρω συνεργασίας με το UNOCHA στον τομέα της πολιτικής προστασίας. Είναι σημαντικό για τα δύο συστήματα, στο πνεύμα της διαδικασίας του Fribourg (4), να λειτουργούν κατά τρόπο συνεκτικό και συμπληρωματικό, στηρίζοντας τα κράτη και τους πληθυσμούς που πλήττονται από καταστροφές και βρίσκονται αντιμέτωπες με καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.

Η παρούσα ανταλλαγή επιστολών αποβλέπει στη θέσπιση των βασικών αρχών περαιτέρω συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ, αφενός, του UNOCHA (συμπεριλαμβανομένου του οικείου συστήματος αντιμετώπισης καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης και των οικείων μέσων συντονισμού) και, αφετέρου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (στο πλαίσιο του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Κοινότητας και της ECHO) δεδομένου ότι αμφότεροι οι φορείς παρέχουν ή διευκολύνουν ταυτόχρονα την αρωγή προς χώρες που έχουν πληγεί από θεομηνίες ή από ανθρωπογενείς καταστροφές, σε μια προσπάθεια αποδοτικής συνεργασίας, μεγιστοποίησης της χρήσης των διαθέσιμων πόρων και αποφυγής των όποιων περιττών διπλών προσπαθειών. Το UNOCHA και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι της γνώμης ότι μια συντονισμένη προσέγγιση θα συνδράμει κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα θύματα καταστροφών. Ως εκ τούτου, αναγνωρίζουν τα εξής:

Η εξασφάλιση προστασίας και συνδρομής προς τους πολίτες του, σε περιπτώσεις καταστροφών και καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης, αποτελεί θεμελιώδη ευθύνη κάθε κράτους. Ωστόσο, όταν οι ανάγκες της αρωγής υπερβαίνουν τις δυνατότητες απόκρισης του πληγέντος κράτους, η διεθνής κοινότητα πρέπει να είναι έτοιμη και ικανή να συνδράμει.

2)	Τα εθνικά και διεθνή μέσα αρωγής που είναι διαθέσιμα για την αντιμετώπιση καταστροφών είναι πεπερασμένα και, ως εκ τούτου, είναι σημαντική η πλήρης συνεργασία μεταξύ του UNOCHA και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ούτως ώστε να βελτιστοποιείται η χρήση τους.

Πρέπει να ληφθούν περαιτέρω πρακτικά μέτρα για να ενισχυθεί η δυναμική της θετικής συνεργασίας μεταξύ του UNOCHA και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κατ' αυτόν τον τρόπο, οι δύο φορείς θα ανταλλάσσουν πληροφορίες σε τακτική βάση, θα διατηρούν συνεχή διάλογο σε επίπεδο πολιτικής δράσεων και θα στοχεύουν στη μεγαλύτερη δυνατή διασφάλιση της συμπληρωματικότητας μεταξύ των οικείων δραστηριοτήτων εκπαίδευσης και άσκησης, όπως επίσης και εις ό,τι αφορά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της αρωγής σε περιπτώσεις καταστροφών.

Προς τον σκοπό αυτό, το UNOCHA και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφωνούν σε ό,τι αφορά τις τυποποιημένες διαδικασίες [Standard Operational Procedures (SOP)] που επισυνάπτονται στην παρούσα ανταλλαγή επιστολών και θα τις εφαρμόσουν ώστε να διευκολυνθεί ο αποδοτικός συντονισμός. Οι SOP μπορούν να βελτιωθούν ή/και να τύχουν προσαρμογής σε τεχνικό επίπεδο, υπό το πρίσμα της κτηθείσας πείρας, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο.

Η παρούσα ανταλλαγή πληροφοριών δεν επηρεάζει τις αρμοδιότητες του κράτους μέλους που ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αυτές του ανατίθενται μέσω του άρθρου 6 παράγραφος 2 της απόφασης 2001/792/ΕΚ του Συμβουλίου.

Επιπλέον, δεν θίγει ρυθμίσεις συνεργασίας και συντονισμού, όπως αυτές μεταξύ του UNOCHA και της ECHO, οι οποίες ξεπερνούν το φάσμα των ζητημάτων που περιγράφονται στις επισυναπτόμενες SOP (παράρτημα 2).

Εις ό,τι αφορά την παρούσα επιστολή με τις SOP, καθώς και την απαντητική επιστολή σας, σας προτείνουμε να θεωρηθούν ως έγκριση των προαναφερθέντων μέτρων εκ μέρους αμφοτέρων των πλευρών.

Margot Wallström

Poul Nielson

(1) Ένα όραμα συνεργασίας: Τα Ηνωμένα Έθνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση στις Ανθρωπιστικές Υποθέσεις και στην Ανάπτυξη (A Vision of Partnership: The United Nations and the European Union in Humanitarian Affairs and Development), Νέα Υόρκη, Δεκέμβριος 2001.

(2) Η νομική εντολή της ECHO πηγάζει από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 1996, σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια.

(3) Απόφαση 2001/792/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2001, περί κοινοτικού μηχανισμού για τη διευκόλυνση της ενισχυμένης συνεργασίας στις επεμβάσεις βοήθειας της Πολιτικής Προστασίας (ΕΕ L 297 της 15.11.2001, σ. 5).

(4) Ανακοινωθέν και πλαίσιο δράσης στο Φόρουμ του Fribourg, Ελβετία, 15-16 Ιουνίου 2000.

Παράρτημα 1 — Τυποποιημένες Διαδικασίες (SOP) σε ό,τι αφορά πτυχές της Πολιτικής Προστασίας

UNOCHA — Κοινοτικός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας

Κοινές τυποποιημένες διαδικασίες δράσεων για τον συντονισμό εις ό,τι αφορά την αντιμετώπιση καταστροφών

I. Φάση ετοιμότητας (δηλαδή η μεταξύ καταστροφών μεσολαβούσα περίοδος)

Το UNOCHA και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα:

—	εργάζονται για την από κοινού ανάπτυξη και έγκριση μεθοδολογίας και ορολογίας, αξιοποιώντας διεθνώς αποδεκτές αντιλήψεις, ιδίως όσες είναι ήδη εγκεκριμένες στο πλαίσιο των ΗΕ (1). Αυτό θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό εις ό,τι αφορά τις επιτόπιες συντονιστικές δομές·

—	εξασφαλίζουν την τακτική ανταλλαγή πληροφοριών. Εδώ εντάσσονται οι γνωστοποιήσεις συναγερμού, ζητήματα που αφορούν την πολιτική και τις δράσεις, καθώς και προγραμματισμένες συνεδριάσεις και ημερίδες·

—	εξασφαλίζουν την αμοιβαία συμμετοχή και συνεισφορά στην εκπαίδευση, στην διενέργεια ασκήσεων και σε ημερίδες με βάση την κτηθείσα πείρα, διοργανούμενες από κάθε μέρος, και θα οργανώνουν κοινές ασκήσεις, όποτε αυτό κρίνεται αναγκαίο·

—	θα συμφωνήσουν σε γενικές αρμοδιότητες για ομάδες και εμπειρογνώμονες αξιολόγησης/συντονισμού.

II. Φάση απόκρισης — επιτελικό επίπεδο:

Το UNOCHA και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα:

—

ειδοποιούν αλλήλους μόλις συμβεί καταστροφή και θα ενημερώνουν αλλήλους για τις αμοιβαίες προθέσεις τους. Όταν πρόκειται για ενεργοποίηση του μηχανισμού για εκτός ΕΕ καταστροφές, καθώς και στις περιπτώσεις όπου ενδέχεται να κινητοποιηθούν αμφότερα τα συστήματα απόκρισης των ΗΕ και της ΕΚ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το UNOCHA θα ανταλλάσσουν απόψεις, το συντομότερο δυνατό, για μια πρώτη εκτίμηση της κατάστασης, για τις ανάγκες αρωγής και για τη μελετώμενη αντίδραση, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της χρήσης των διαθέσιμων πόρων και την εξασφάλιση μιας συντονισμένης προσέγγισης, βασισμένης στην ως άνω αντίληψη και στο προαναφερθέν πλαίσιο.

—

εξασφαλίζουν τη συνεχή ανταλλαγή πληροφοριών, κατά την φάση απόκρισης, σχετικά με τα ακόλουθα ζητήματα:

—	Εκθέσεις εις ό,τι αφορά την κατάσταση και εκθέσεις για την εξέλιξη της κατάστασης

—	Καθορισμός των κατά προτεραιότητα αναγκών και απαιτήσεων σε πόρους

—	Προγραμματισμός και σχεδιασμός της ανάπτυξης/διάταξης μέσων

—	Κινητοποίηση πόρων (συμπεριλαμβανομένων των υπομονάδων υποστήριξης) ούτως ώστε να αποφεύγονται τυχόν αλληλεπικαλύψεις και διπλές προσπάθειες

—	Λεπτομέρειες για τους συντονιστές και τα μέσα που θα μπορούσαν να διατεθούν

—	Πλέον πρόσφατα δεδομένα εις ό,τι αφορά τις αρμοδιότητες των χρησιμοποιούμενων ομάδων αξιολόγησης/συντονισμού

—	Πολιτική έναντι των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

III. Φάση απόκρισης — επιτόπια:

Το UNOCHA και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφωνούν ότι:

—	όλοι οι διεθνείς φορείς απόκρισης πρέπει να ενθαρρυνθούν προς την κατεύθυνση του συντονισμού των δραστηριοτήτων τους στο πλαίσιο του Επιτόπιου Κέντρου Συντονισμού Ενεργειών (On Site Operation Centre — OSOCC), με στόχο την στήριξη των εθνικών/τοπικών αρχών διαχείρισης καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης·

—

οι συντονιστές του UNOCHA και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καλούνται να συνδράμουν τις εθνικές/τοπικές αρχές διαχείρισης καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης, με τον συντονισμό διεθνών συνδέσμων, βάσει της υπάρχουσας μεθοδολογίας, όπως ορίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές της διεθνούς συμβουλευτικής ομάδας Έρευνας και Διάσωσης (INSARAG).

(1) Όπως οι «κατευθυντήριες γραμμές της διεθνούς συμβουλευτικής ομάδας Έρευνας και Διάσωσης» [International Search and Rescue Advisory Group (INSARAG) Guidelines] καθώς και οι «κατευθυντήριες γραμμές του Όσλο για τη χρήση στρατιωτικών μέσων και μέσων πολιτικής προστασίας στην αντιμετώπιση καταστροφών» (OSLO Guidelines on The Use of Military and Civil Defence Assets in Disaster Relief), Μάιος 1994, κ.λπ.

Παράρτημα 2 — Τυποποιημένες Διαδικασίες για τις ανθρωπιστικές πτυχές

UN/OCHA (Γραφείο των ΗΕ για τον συντονισμό των ανθρωπιστικών υποθέσεων) — ECHO (Υπηρεσία Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας)

Κοινές τυποποιημένες διαδικασίες για τον συντονισμό της αντιμετώπισης καταστροφών

1. Φάση καθημερινής ετοιμότητας (δηλαδή η μεταξύ καταστροφών περίοδος)

Το UNOCHA και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα:

—	συνεχίσουν τον τρέχοντα στρατηγικό διάλογο σχετικά με την προπαρασκευή για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτου ανάγκης, ώστε να αναπτυχθεί στενή συνεργασία που θα βελτιώσει τη συνολική ικανότητα αντιμετώπισης καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης. Εδώ εντάσσονται επιχειρησιακές και χρηματοδοτικές πτυχές.

—	εξασφαλίσουν την αμοιβαία συμμετοχή προσωπικού από τα δύο μέρη σε εκπαιδευτικά προγράμματα και σεμινάρια οργανωμένα από την ECHO και τον OCHA.

—	οργανώσουν ασκήσεις όπου θα ενσωματώνεται η κτηθείσα πείρα, όποτε αυτό κρίνεται σκόπιμο, οι οποίες θα οδηγήσουν σε βελτιώσεις στα συστήματα συνεργασίας (SOP).

—	εξασφαλίζουν την τακτική ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την τυποποιημένη μεθοδολογία εις ό,τι αφορά την αξιολόγηση των αναγκών και τον συντονισμό της αρωγής, με στόχο τη βελτίωση της συνοχής τους, καθώς και τη σύγκλισή τους.

—	προβαίνουν, από κοινού, σε τακτικές ανασκοπήσεις και επικαιροποιήσεις των αντίστοιχων καθηκόντων για την αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης (οργάνωση, σύνδεσμοι, στοιχεία επικοινωνίας) ώστε να εξασφαλίζεται η συνδεσιμότητα και συμβατότητα ανά πάσα στιγμή.

—	ανταλλάσσουν κατατοπιστικά έγγραφα και έγγραφα προβληματισμού, αναλύσεις αποθεματοποίησης, σχετικά με τις καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.

2. Φάση απόκρισης/συναγερμού

2.1. Επιτελικό επίπεδο

Το UNOCHA και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα:

—

εξασφαλίζουν την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την αποστολή ομάδων αξιολόγησης στους τόπους όπου δημιουργήθηκε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης (υπαγωγή της ECHO στον κατάλογο αποδεκτών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για καταστάσεις συναγερμού που διαθέτει το σύστημα του ΟΗΕ για την Αξιολόγηση του Συντονισμού Καταστροφών/UNDAC) (μηνύματα M1 έως M3)· καθορισμός σταθερών σημείων επικοινωνίας/συνδέσμων σε επιτελικό επίπεδο — όπως η θυρίδα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της ECHO για καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης — καθώς και επιτοπίως).

—	διασφαλίζουν επιτοπίως τη σύνδεση ECHO και UNDAC (σύστημα του ΟΗΕ για την Αξιολόγηση και τον Συντονισμό Καταστροφών).

—	εξασφαλίζουν την ανταλλαγή εκθέσεων και ενημερώσεων για παρατεινόμενες καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης (συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης της ECHO στο κέντρο OSOCC).

2.2. Επιτοπίως

Το UNOCHA και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα:

—	διευκολύνουν τη συμμετοχή ομάδων ECHO στον συντονιστικό μηχανισμό OCHA/UNDAC.

—	διασφαλίζουν την ανταλλαγή πληροφοριών επιτοπίως σχετικά με τις διαπιστώσεις και τις εν εξελίξει ή προγραμματιζόμενες ενέργειες.

—	διασφαλίζουν ότι, όποτε αυτό είναι δυνατό και σκόπιμο, οι ομάδες θα μοιράζονται τις αναλύσεις και τα σχέδια εκθέσεων και θα προβαίνουν σε από κοινού εισηγήσεις στα αντίστοιχα επιτελεία.

—	εξασφαλίζουν ότι, όποτε αυτό είναι δυνατό, η ECHO και το UNDAC θα προβαίνουν σε από κοινού εκτιμήσεις και θα προάγουν την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των φορέων αντιμετώπισης των καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης [με την οργάνωση κέντρων ανθρωπιστικών πληροφοριών (HIC)].

—	θα μοιράζονται ή θα εξασφαλίζουν πρόσβαση στην υλικοτεχνική υποδομή, στον μέγιστο δυνατό βαθμό (π.χ. μεταφορές, επικοινωνίες).