P9_TA(2023)0080

Έκθεση εφαρμογής που αφορά τη συμφωνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Μαρτίου 2023 σχετικά με την έκθεση εφαρμογής που αφορά τη συμφωνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ (2020/2202(INI))

(C/2023/403)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

—

έχοντας υπόψη τη συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (1) (στο εξής: συμφωνία αποχώρησης), συμπεριλαμβανομένου του πρωτοκόλλου για τις Ιρλανδία/Βόρεια Ιρλανδία (το «πρωτόκολλο»),

—	έχοντας υπόψη την πολιτική διακήρυξη για τον καθορισμό του πλαισίου της μελλοντικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου (2), η οποία συνοδεύει τη συμφωνία αποχώρησης,

—	έχοντας υπόψη την εξαγγελθείσα συμφωνία επί της αρχής σχετικά με το πλαίσιο Windsor,

—	έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής της 10ης Απριλίου 1998, η οποία υπεγράφη από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, την κυβέρνηση της Ιρλανδίας και άλλους συμμετέχοντες στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις («συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής»),

—

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 5ης Απριλίου 2017 σχετικά με τις διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο σε συνέχεια της εκ μέρους του γνωστοποίησης ότι προτίθεται να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση (3), της 3ης Οκτωβρίου 2017 σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο (4), της 13ης Δεκεμβρίου 2017 σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο (5), της 14ης Μαρτίου 2018 σχετικά με το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου (6), της 18ης Σεπτεμβρίου 2019 σχετικά με την κατάσταση όσον αφορά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση (7), της 15ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με την εφαρμογή και την παρακολούθηση των διατάξεων σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών στη συμφωνία αποχώρησης (8), της 12ης Φεβρουαρίου 2020 σχετικά με την προτεινόμενη εντολή για διαπραγματεύσεις για μια νέα εταιρική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας (9), της 18ης Ιουνίου 2020 σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για μια νέα εταιρική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας (10), της 28ης Απριλίου 2021 σχετικά με το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου (11) και της 16ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με την αξιολόγηση της εφαρμογής του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (12),

—	έχοντας υπόψη τη θέση του της 29ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη της συμφωνίας για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (13),

—	έχοντας υπόψη τη συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, αφετέρου (14) (ΣΕΣ),

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

—	έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου, της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Αναφορών,

—	έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (A9-0052/2023),

A.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία αποχώρησης μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2020·

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία αποχώρησης επέτρεψε τη συντεταγμένη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι με τη συμφωνία αποχώρησης συστάθηκε μεικτή επιτροπή, η οποία είναι αρμόδια για την παρακολούθηση και την προώθηση της υλοποίησης και της εφαρμογής της συμφωνίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι με τη συμφωνία αποχώρησης συστάθηκαν έξι ειδικές επιτροπές που καλύπτουν τους ακόλουθους τομείς: δικαιώματα των πολιτών, άλλες διατάξεις διαχωρισμού, Ιρλανδία/Βόρεια Ιρλανδία, Γιβραλτάρ, Περιοχές Κυρίαρχων Βάσεων στην Κύπρο και δημοσιονομικές διατάξεις·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία αποχώρησης, ιδίως το πρωτόκολλο για την Ιρλανδία/Βόρεια Ιρλανδία, και η ΣΕΣ αποτελούν κοινό πλαίσιο για τη σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι και οι δυο συμφωνίες έχουν συμφωνηθεί και κυρωθεί από την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο και, ως εκ τούτου, αποτελεί νομικά δεσμευτικές συνθήκες βάσει του δημοσίου διεθνούς δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σχέση μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου πρέπει να βασίζεται στον πλήρη σεβασμό αυτών των διεθνών δεσμεύσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΣΕΣ βασίζεται στην πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης και του πρωτοκόλλου, γεγονός που σημαίνει ότι οι προκλήσεις όσον αφορά την εφαρμογή στο πλαίσιο της συμφωνίας αποχώρησης και του πρωτοκόλλου είναι, ως εκ τούτου, άρρηκτα συνδεδεμένες με τη ΣΕΣ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω προκλήσεις εφαρμογής θα μπορούσαν να έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις και σοβαρές συνέπειες για την ευρύτερη σχέση ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το δεύτερο μέρος της συμφωνίας αποχώρησης προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου που ζουν στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των δικαιωμάτων αυτών συνεχίζεται νόμιμα και πέρα από την ολοκλήρωση της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ·

E.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η ασυνέπεια μεταξύ του καθεστώτος που χορηγείται στο πλαίσιο του συστήματος εγκατάστασης πολιτών της ΕΕ και των δικαιωμάτων που προβλέπονται στη συμφωνία αποχώρησης ενδέχεται να ενέχει κίνδυνο ανασφάλειας δικαίου για τους πολίτες της ΕΕ·

ΣΤ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεξάρτητη αρχή παρακολούθησης των συμφωνιών για τα δικαιώματα των πολιτών (IMA) του Ηνωμένου Βασιλείου συστάθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2020·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεχής τήρηση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ήταν μία από τις βασικές απαιτήσεις της συμφωνίας αποχώρησης, ιδίως όσον αφορά την επιβολή του νόμου και τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία αποχώρησης προβλέπει ότι δεν πρέπει να προκύπτει «καμία συρρίκνωση στα δικαιώματα, στις εγγυήσεις ή στην ισότητα ευκαιριών» για τους πολίτες στη Βόρεια Ιρλανδία·

H.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία αποχώρησης προβλέπει συντεταγμένο και δίκαιο δημοσιονομικό διακανονισμό με το Ηνωμένο Βασίλειο·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι την 10η Απριλίου 1998 υπεγράφη η συμφωνία του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, την κυβέρνηση της Ιρλανδίας και άλλους συμμετέχοντες στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρωτόκολλο για την Ιρλανδία/Βόρεια Ιρλανδία αποφεύγει τη δημιουργία «σκληρών συνόρων» στη νήσο της Ιρλανδίας, διασφαλίζει τη λειτουργία μιας οικονομίας ολόκληρης της νήσου, καθώς και όλες τις διαστάσεις της συμφωνίας του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής, προστατεύοντας παράλληλα την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά από χρόνια εντατικών διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο, το πρωτόκολλο ήταν η μόνη λύση που βρέθηκε· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, παρέχει το μόνο πλαίσιο για την αντιμετώπιση των ειδικών συνεπειών που έχει για τη Βόρεια Ιρλανδία η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση·

Ι.	λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 13 Οκτωβρίου 2021 η Επιτροπή, σε επίδειξη ευελιξίας και ρεαλισμού, πρότεινε ορισμένες φιλόδοξες προτάσεις για να καταστεί πιο ευέλικτη η εφαρμογή του πρωτοκόλλου·

ΙΑ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχει αθετήσει τις διεθνείς υποχρεώσεις του εγκρίνοντας και παρατείνοντας μονομερώς τις περιόδους χάριτος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως αποτέλεσμα αυτής της μονομερούς δράσης, έχουν παραβιαστεί ορισμένες βασικές πτυχές του πρωτοκόλλου·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ηνωμένο Βασίλειο υπέβαλε πρόσφατα το νομοσχέδιο για το πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία, το οποίο αποσκοπεί στη μονομερή παύση της εφαρμογής διαφόρων διατάξεων του πρωτοκόλλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τέτοια πρόταση συνιστά σαφή και απαράδεκτη παραβίαση των διεθνών δεσμεύσεων στο πλαίσιο της συμφωνίας αποχώρησης·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσφατα ανακοινωθείσα συμφωνία επί της αρχής σχετικά με το πλαίσιο Windsor καθορίζει τους όρους για την ευέλικτη αλλά αποτελεσματική εφαρμογή του πρωτοκόλλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε, στο πλαίσιο αυτό, τη διακοπή και την αναστολή της διαδικασίας του προτεινόμενου νομοσχεδίου για το πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας·

ΙΔ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι εκλεγμένοι αξιωματούχοι και συμφεροντούχοι στη Βόρεια Ιρλανδία έχουν από πρώτο χέρι γνώση και πείρα σχετικά με τις πρακτικές συνέπειες της εφαρμογής του πρωτοκόλλου·

ΙΕ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να διατηρηθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού και ασφάλεια δικαίου για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες·

Γενικές παρατηρήσεις

υπενθυμίζει ότι η συμφωνία αποχώρησης επέτρεψε την εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, ελαχιστοποιώντας τις κοινωνικές και οικονομικές διαταραχές και αποφεύγοντας ένα ακροσφαλές σενάριο· υπενθυμίζει ότι οι διαπραγματεύσεις του ήταν μια ιστορική αλλά περίπλοκη και χρονοβόρα πολιτική διαδικασία στην οποία αμφότερα τα μέρη αφιέρωσαν σημαντικούς πολιτικούς, διοικητικούς και οικονομικούς πόρους· επισημαίνει ότι πρόκειται για μια περίοδο βαθιάς αβεβαιότητας για την ΕΕ των 27, το Ηνωμένο Βασίλειο και τα αντίστοιχα ενδιαφερόμενα μέρη τους· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η συμφωνία αποχώρησης δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί πλήρως· υπογραμμίζει ότι η πλήρης και έγκαιρη εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης και της συμφωνίας εμπορίου και συνεργασίας, οι οποίες βασίζονται στο διεθνές δίκαιο, αποτελεί και θα εξακολουθήσει να αποτελεί βασική προτεραιότητα για την ΕΕ·

σημειώνει ότι, όπως αναμενόταν, η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ έχει οδηγήσει σε διαταραχές του εμπορίου και της αλυσίδας εφοδιασμού μεταξύ ΕΕ και ΗΒ, έχει αυξήσει τις αβεβαιότητες για πολίτες και επιχειρήσεις και σε αυξημένο κόστος για τους εμπόρους σε διάφορους τομείς, τους επενδυτές και τη βιομηχανία λόγω των ελλείψεων στις μεταφορές, των καθυστερήσεων στη ναυτιλία, των δυσκολιών στη συμμόρφωση με τις αλλαγές στους κανόνες εισαγωγής και της αναστάτωσης στα τελωνειακά σύνορα, λόγω δύο ρυθμιστικών συστημάτων και περαιτέρω διατυπώσεων· σημειώνει, επομένως, ότι το Brexit έχει αποδειχθεί επιζήμιο για όλους τους ενδιαφερόμενους, και ακόμη περισσότερο για το Ηνωμένο Βασίλειο· σημειώνει ότι οι περιφέρειες που συμμετέχουν σε έργα Interreg με το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν πληγεί ιδιαίτερα· επισημαίνει ότι η κατάσταση θα ήταν πολύ χειρότερη για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες διοικήσεις τόσο στην ΕΕ όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς τη συμφωνία αποχώρησης·

επισημαίνει ότι η συμφωνία αποχώρησης παρείχε το νομικό πλαίσιο για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών· αποφυγή «σκληρών συνόρων» στη νήσο της Ιρλανδίας και τήρηση της συμφωνίας του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής, με παράλληλη προστασία της ακεραιότητας και της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ, διασφάλιση δίκαιου δημοσιονομικού διακανονισμού και δημιουργία αποτελεσματικού συστήματος επίλυσης διαφορών και κοινών θεσμών για την παρακολούθηση και την επιβολή της εφαρμογής του·

σημειώνει ότι πρέπει ακόμη να γίνουν ορισμένες σημαντικές βελτιώσεις για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών και ότι τα τρία πρώτα έτη εφαρμογής της συμφωνίας αποχώρησης έχουν αμαυρωθεί από τις συνεχείς παραβιάσεις των δεσμεύσεών του, καθώς και από περαιτέρω απειλούμενες παραβιάσεις, βάσει του πρωτοκόλλου, από το Ηνωμένο Βασίλειο·

επαναλαμβάνει ότι οι διατάξεις της συμφωνίας αποχώρησης πρέπει να τηρούνται και να εφαρμόζονται· τονίζει ότι η συμμόρφωση με τις Συνθήκες συνιστά θεμελιώδη αρχή του διεθνούς δικαίου και ότι μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου εξαρτάται από τον σεβασμό των νομικά δεσμευτικών υποχρεώσεών τους από όλα τα μέρη·

υπενθυμίζει ότι η συμφωνία αποχώρησης έχει άμεσο αντίκτυπο στις αντίστοιχες έννομες τάξεις της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου· επισημαίνει ότι τα ενδιαφερόμενα νομικά πρόσωπα μπορούν να επικαλεστούν άμεσα τις διατάξεις της ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων· υπογραμμίζει ότι κάθε αντιφατικό εθνικό μέτρο εφαρμογής πρέπει να παραβλέπεται και δεν μπορεί να επιβληθεί·

τονίζει την ανάγκη να διατηρηθεί ο ρόλος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), ο οποίος είναι απαραίτητος για την ερμηνεία του εφαρμοστέου δικαίου της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι τα δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τη νομολογία του ΔΕΕ που έπεται της περιόδου μετάβασης και τονίζει ότι οι πολίτες της ΕΕ μπορούν να επικαλεστούν απευθείας τα προβλεπόμενα στο τμήμα της συμφωνίας αποχώρησης για τα δικαιώματα των πολιτών δικαιώματα ενώπιον των δικαστηρίων του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως και οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου ενώπιον των δικαστηρίων των κρατών μελών, αντιστοίχως· υπενθυμίζει ότι η συμφωνία αποχώρησης αναθέτει ρόλο στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτρέποντας στα δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου να υποβάλλουν ενώπιόν του, και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, αίτηση έκδοσης προδικαστικής απόφασης όσον αφορά την ερμηνεία του δεύτερου μέρους της συμφωνίας αποχώρησης έως οκτώ έτη μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου·

Δικαιώματα των πολιτών

υπενθυμίζει ότι το δεύτερο μέρος της συμφωνίας αποχώρησης προβλέπει ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ που διέμεναν νόμιμα στο Ηνωμένο Βασίλειο και όλοι οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου που διέμεναν νόμιμα στην ΕΕ των 27 κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου στις 31 Δεκεμβρίου 2020 και οι οποίοι εξακολουθούν να το πράττουν απολαμβάνουν το πλήρες σύνολο των δικαιωμάτων που θεσπίζονται βάσει του δικαίου της ΕΕ και ερμηνεύονται από το ΔΕΕ· υπενθυμίζει ότι τα παιδιά προστατεύονται επίσης από τη συμφωνία αποχώρησης, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 10 παράγραφος 1 της συμφωνίας αποχώρησης· τονίζει ότι η πλήρης εφαρμογή των διατάξεων της συμφωνίας αποχώρησης σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών είναι αναγκαία προκειμένου να διασφαλίσει αυτά τα δικαιώματα και να παράσχει την ασφάλεια δικαίου που χρειάζονται οι πολίτες της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου και οι οικογένειές τους·

υπενθυμίζει, όπως τονίζεται στο άρθρο 5 της συμφωνίας αποχώρησης, ότι η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο, θα πρέπει με πλήρη αμοιβαίο σεβασμό και καλή τη πίστει, να αλληλοβοηθούνται όσον αφορά τα καθήκοντα που απορρέουν από τη συμφωνία αποχώρησης·

10.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σύσταση του συστήματος εγκατάστασης από το Ηνωμένο Βασίλειο για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του έναντι των πολιτών της ΕΕ και των μελών των οικογενειών τους, αλλά συμμερίζεται επίσης τις ανησυχίες της Επιτροπής σχετικά με την έλλειψη νομικής σαφήνειας, δεδομένου ότι οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας που έχει θέσει το Ηνωμένο Βασίλειο για την πρόσβαση σε δικαιώματα στο πλαίσιο του συστήματος εγκατάστασης εξακολουθούν να διαφέρουν από εκείνες που προβλέπονται στη συμφωνία αποχώρησης· υπενθυμίζει ότι η συμφωνία αποχώρησης καθιστά σαφές ότι οι διοικητικές διαδικασίες στο πλαίσιο ενός συστατικού συστήματος πρέπει να είναι «ομαλές, διαφανείς και απλές»·

11.

σημειώνει ότι, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022, στο πλαίσιο του συστήματος εγκατάστασης, το Ηνωμένο Βασίλειο έλαβε 7 040 670 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 988 440 παρελήφθησαν μετά την προθεσμία της 30ής Ιουνίου 2021· σημειώνει ότι από τα τελικά αποτελέσματα, το 50 % (3 420 270) έλαβαν καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου, το 39 % (2 707 800) έλαβαν μόνο καθεστώς δυνάμει εγκατεστημένου προσώπου και το 11 % είχαν άλλα αποτελέσματα (συμπεριλαμβανομένων 442 770 απορριφθεισών αιτήσεων, 152 990 ανακληθεισών ή ακυρωθεισών αιτήσεων και 135 840 μη έγκυρων αιτήσεων)·

12.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις ασυνέπειες με τη συμφωνία αποχώρησης, δηλαδή ότι οι πολίτες της ΕΕ με καθεστώς δυνάμει εγκατεστημένου προσώπου πρέπει να υποβάλουν δεύτερη αίτηση για την απόκτηση καθεστώτος εγκατεστημένου προσώπου, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αυτόματη και παράνομη απώλεια των δικαιωμάτων τους· υπενθυμίζει ότι το πρώτο κύμα πολιτών της ΕΕ με καθεστώς δυνάμει εγκατεστημένου προσώπου που πρέπει να υποβάλουν αίτηση για καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου θα πρέπει να αρχίσει να υποβάλλει τις αιτήσεις τους κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2023· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, κατά τη διάρκεια της δεύτερης αίτησής τους, οι επιλέξιμοι πολίτες της ΕΕ θα πρέπει να αποδείξουν τη συνεχή διαμονή τους, γεγονός που καθιστά τη διαδικασία υποβολής αίτησης για καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου πιο επαχθή από το καθεστώς δυνάμει εγκατεστημένου προσώπου·

13.

υπενθυμίζει ότι όσοι δεν έχουν ακόμη αποκτήσει το δικαίωμα μόνιμης διαμονής, δηλαδή εκείνοι που δεν έχουν διαμείνει στο κράτος υποδοχής για χρονικό διάστημα τουλάχιστον πέντε ετών, θα προστατεύονται πλήρως από τη συμφωνία αποχώρησης και θα μπορούν να συνεχίσουν να διαμένουν στο κράτος υποδοχής και να αποκτήσουν δικαίωμα μόνιμης διαμονής σε αυτό μετά την συμπλήρωση πέντε ετών·

14.

σημειώνει ότι η προθεσμία για την υποβολή αίτησης για καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου από τους περισσότερους πολίτες της ΕΕ έληξε στις 30 Ιουνίου 2021· τονίζει ότι, δυνάμει της συμφωνίας αποχώρησης, οι πολίτες της ΕΕ και οι οικογένειές τους που είχαν βάσιμους λόγους για τη μη τήρηση των προθεσμιών της αίτησης, εξακολουθούν να έχουν τη δυνατότητα υποβολής αίτησης για το καθεστώς διαμονής· αναγνωρίζει ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου επέλεξε να μην απορρίψει αιτήσεις που υποβλήθηκαν μετά την επίσημη προθεσμία· εκφράζει την ικανοποίησή του για την ευελιξία που επιδεικνύει εν προκειμένω η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για την κατάσταση των εκπρόθεσμων αιτούντων, δεδομένου ότι πολλοί πολίτες εξακολουθούν να βρίσκονται σε αδιέξοδο όσον αφορά το καθεστώς τους ως μεταναστών·

15.

εκφράζει την ανησυχία του για τις πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών· σημειώνει ότι τον Δεκέμβριο του 2022 εκκρεμούσαν 181 000 αιτήσεις για τη λήψη απόφασης· εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για τις καθυστερήσεις στις υποθέσεις οικογενειακής επανένωσης· εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι οι καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων για υποθέσεις οικογενειακής επανένωσης μειώθηκαν από 95 ημερολογιακές ημέρες κατά μέσο όρο τον Ιούλιο του 2021 σε 291 ημερολογιακές ημέρες τον Ιούνιο του 2022· καλεί την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να επιταχύνει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων·

16.

επαινεί το έργο της IMA, ο ρόλος της οποίας είναι να διασφαλίζει ότι οι αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου εφαρμόζουν επαρκώς και αποτελεσματικά τα δικαιώματα που προβλέπονται στις συμφωνίες για τα δικαιώματα των πολιτών· επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η IMA μπορεί να επιτελέσει τον ρόλο της με πραγματικά ανεξάρτητο τρόπο·

17.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την έκθεση σχετικά με τη δεύτερη έρευνα της IMA του Ιουλίου 2022· σημειώνει με ανησυχία ότι τρεις στους τέσσερις απαντήσαντες δεν είχαν ακούσει για την IMA πριν από την έρευνα του 2022· καλεί την IMA να βελτιώσει τις προσπάθειές της στον τομέα της επικοινωνίας και της ευαισθητοποίησης·

18.

χαιρετίζει και παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τη νομική αμφισβήτηση που άσκησε η IMA τον Δεκέμβριο του 2021 ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με τη θέση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου ότι οι πολίτες της ΕΕ που δεν υποβάλλουν αίτηση για καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου ή δεν υποβάλλουν εκ νέου αίτηση για καθεστώς δυνάμει εγκατεστημένου προσώπου πριν από τη λήξη του καθεστώτος δυνάμει εγκατεστημένου προσώπου θα χάσουν αυτομάτως τα δικαιώματά τους· σημειώνει ότι, στην απόφαση που εκδόθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου έκρινε ότι το σύστημα εγκατάστασης πολιτών της ΕΕ, όπως λειτουργεί επί του παρόντος, είναι παράνομο από την άποψη αυτή· υποστηρίζει τη συμμετοχή της Επιτροπής στις δικαστικές διαδικασίες· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργείου Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου που επιβεβαιώνει ότι δεν θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης, και αναμένει την ταχεία εφαρμογή της· τονίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 3 της συμφωνίας αποχώρησης, μόλις οι πολίτες αποκτήσουν το δικαίωμα μόνιμης διαμονής, αυτό μπορεί να χαθεί μόνο λόγω απουσίας από το κράτος υποδοχής για περίοδο που υπερβαίνει τα πέντε συναπτά έτη·

19.

επισημαίνει τον ρόλο της ειδικής επιτροπής για τα δικαιώματα των πολιτών στη διευκόλυνση της εφαρμογής του δεύτερου μέρους της συμφωνίας αποχώρησης· τονίζει τη σημασία του έργου της και των εκθέσεών της σχετικά με την εφαρμογή των δικαιωμάτων διαμονής· καλεί τα κράτη μέλη και το Ηνωμένο Βασίλειο να συνεχίσουν να παρέχουν πλήρεις και επικαιροποιημένες στατιστικές πληροφορίες στην ειδική επιτροπή για τα δικαιώματα των πολιτών όσον αφορά την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης. παροτρύνει την Επιτροπή και το Ηνωμένο Βασίλειο να συγκαλέσουν εκ νέου την ειδική επιτροπή για τα δικαιώματα των πολιτών το συντομότερο δυνατόν και να συνεχίσουν να πραγματοποιούν συνεδριάσεις σε τριμηνιαία βάση έως ότου αντιμετωπιστούν πλήρως όλα τα ζητήματα που θίγονται·

20.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την έκτη κοινή έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των δικαιωμάτων διαμονής βάσει του δεύτερου μέρους της συμφωνίας αποχώρησης, της 26ης Ιανουαρίου 2022· σημειώνει την τακτική δημοσίευση κοινών εκθέσεων από την ειδική επιτροπή για τα δικαιώματα των πολιτών σχετικά με την εφαρμογή των δικαιωμάτων διαμονής βάσει της συμφωνίας αποχώρησης και των ετήσιων εκθέσεων από τη γραμματεία της επιτροπής προς τη μεικτή επιτροπή· τονίζει τη χρησιμότητά τους για την παρακολούθηση της εφαρμογής του δεύτερου μέρους της συμφωνίας αποχώρησης·

21.

επαναλαμβάνει την άποψή του ότι θα παρασχεθεί μεγαλύτερη βεβαιότητα στους πολίτες της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο, εάν τους χορηγηθεί υλικό έγγραφο, το οποίο θα πρέπει να συμπληρώνει το υφιστάμενο ψηφιακό καθεστώς τους, ως απόδειξη των δικαιωμάτων τους ως κατοίκων· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η αποκλειστικά ψηφιακή προσέγγιση μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο και να εισάγει διακρίσεις όσον αφορά αιτούντες από ευάλωτες ομάδες και ζητεί να παρέχεται βοήθεια σε τέτοιες περιπτώσεις· υπενθυμίζει τη θέση του ότι ένα δηλωτικό σύστημα θα παρείχε ακόμη μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου για τους ενδιαφερόμενους πολίτες, μειώνοντας παράλληλα τον διοικητικό φόρτο για τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου·

22.

εκφράζει την ανησυχία του για τις δυσκολίες που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν οι πολίτες της ΕΕ και τα μέλη των οικογενειών τους κατά την προσπάθειά τους να επιστρέψουν στο Ηνωμένο Βασίλειο λόγω της έλλειψης εξοικείωσης των αεροπορικών εταιρειών σχετικά με την ψηφιακή διαδικασία για την επαλήθευση του καθεστώτος εγκατεστημένου ή δυνάμει εγκατεστημένου προσώπου και της αδυναμίας τους να επαληθεύσουν το εν λόγω καθεστώς στις πύλες του αερολιμένα πριν από την επιβίβαση· καλεί την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να συνεχίσει να συνεργάζεται με τους μεταφορείς για την εξεύρεση λύσεων·

23.

εκφράζει τη λύπη του για τις αυξανόμενες καθυστερήσεις στην έκδοση εγγράφων διαμονής και θεωρήσεων εισόδου για τους πολίτες της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο και παροτρύνει τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου να εκπονήσουν σχέδια για να μειωθούν οι εκκρεμείς αιτήσεις·

24.

αποδοκιμάζει την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να επιβάλει διαφορετικά τέλη στους αιτούντες θεώρηση ανάλογα με τη χώρα καταγωγής τους στην ΕΕ·

25.

καλεί την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να συνεχίσει να εγγυάται τα δικαιώματα διαμονής των φυλακισμένων πολιτών της ΕΕ με καθεστώς δυνάμει εγκατεστημένου προσώπου, όπως προβλέπεται στη συμφωνία αποχώρησης·

26.

εκφράζει την ανησυχία του για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι υπήκοοι του Ηνωμένου Βασιλείου όσον αφορά την αποσαφήνιση του καθεστώτος τους σε ορισμένες χώρες της ΕΕ· καλεί τα κράτη μέλη να επιδείξουν ευελιξία όσον αφορά την επεξεργασία των καθυστερημένων αιτήσεων· καλεί τα κράτη μέλη που επέλεξαν την εφαρμογή του άρθρου 18 παράγραφος 4, το οποίο δεν απαιτεί διαδικασία υποβολής αίτησης για την επιβεβαίωση των δικαιωμάτων που απορρέουν από τη συμφωνία αποχώρησης, να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με το καθεστώς απόδειξης και την πρόσβαση των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου που ζουν στην ΕΕ σε παροχές και υπηρεσίες· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής να παράσχει καθοδήγηση στα κράτη μέλη στο πλαίσιο αυτό· καλεί τα κράτη μέλη που διαθέτουν συστατικό σύστημα να εξετάσουν το ενδεχόμενο έγκρισης ενός δηλωτικού συστήματος ή τμημάτων ενός συστήματος·

27.

τονίζει τη σημασία των οργανώσεων βάσης για την προάσπιση του σεβασμού των δικαιωμάτων των πολιτών στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην ΕΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας αποχώρησης· σημειώνει με λύπη ότι ορισμένες από τις οργανώσεις που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρώπη αναγκάστηκαν να σταματήσουν το έργο τους λόγω έλλειψης χρηματοδότησης·

28.

επαναλαμβάνει ότι τα δικαιώματα των πολιτών αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα για το Κοινοβούλιο και επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή του να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης, ώστε να προστατεύονται πλήρως τα εν λόγω δικαιώματα·

29.

υπενθυμίζει ότι κάθε πολίτης της ΕΕ που διαμένει στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει δικαίωμα να υποβάλλει αναφορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 227 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)· υπενθυμίζει ότι οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου που διαμένουν στην ΕΕ διατηρούν επίσης το δικαίωμα να υποβάλλουν αναφορά στο Κοινοβούλιο·

30.

καλεί τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου να εγγυηθούν τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ και την ελεύθερη κυκλοφορία των διασυνοριακών εργαζομένων με βάση την απαγόρευση των διακρίσεων και την αμοιβαιότητα·

Το Πρωτόκολλο για την Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία

31.

υπενθυμίζει ότι το πρωτόκολλο συμφωνήθηκε ως συμβιβαστική λύση για τη διασφάλιση της Συμφωνίας του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής και την αποτροπή της δημιουργίας φυσικών συνόρων στη νήσο της Ιρλανδίας, προστατεύοντας παράλληλα την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς της ΕΕ· υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι η τελική έκδοση του πρωτοκόλλου προτάθηκε στην πραγματικότητα από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη των προηγούμενων εκδόσεων του «μηχανισμού ασφαλείας»· σημειώνει ότι η εφαρμογή του πρωτοκόλλου έχει μέχρι στιγμής αποδείξει ότι, από πολλές σημαντικές πτυχές, εξυπηρετεί επιτυχώς τον σκοπό του·

32.

εκφράζει τη βαθιά λύπη του για το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ενεργούσε καλόπιστα και σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του βάσει του πρωτοκόλλου τα τρία τελευταία έτη· εκφράζει, ειδικότερα, τη λύπη του για την έλλειψη στήριξης στο προσωπικό της ΕΕ που είναι αρμόδιο για την παρακολούθηση των τελωνειακών ελέγχων στη Θάλασσα της Ιρλανδίας, για την ανεπαρκή πρόσβαση του προσωπικού της ΕΕ στα τελωνειακά δεδομένα του Ηνωμένου Βασιλείου και για τις διαδοχικές μονομερείς περιόδους χάριτος που υπονόμευσαν τους συνοριακούς ελέγχους, κατά σαφή παραβίαση του πρωτοκόλλου· χαιρετίζει, ταυτόχρονα, την πρόσφατη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με την ανταλλαγή εμπορικών δεδομένων και αναμένει την ταχεία οριστικοποίηση της ρύθμισης·

33.

επισημαίνει ότι το πρωτόκολλο θέτει τη Βόρεια Ιρλανδία σε μοναδική θέση, δεδομένου ότι παρέχει στα αγαθά που παράγονται στη Βόρεια Ιρλανδία πρόσβαση τόσο στην ενιαία αγορά της ΕΕ όσο και στην εσωτερική αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου· υπογραμμίζει ότι οι αναγκαίες επαληθεύσεις και έλεγχοι πρέπει να διενεργούνται στα σημεία εισόδου για εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο ή οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα.

34.

επισημαίνει ότι η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα όσον αφορά τις εμπορικές ρυθμίσεις για τη Βόρεια Ιρλανδία είναι επιζήμια για τις επιχειρήσεις· παρατηρεί ότι οι επενδυτικές ροές προς τη Βόρεια Ιρλανδία μειώνονται και υπονομεύονται τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η διπλή πρόσβαση στην αγορά που προβλέπεται στο πρωτόκολλο· αναγνωρίζει ότι οι επιχειρήσεις στη Βόρεια Ιρλανδία θα υποστούν μεγαλύτερη πίεση, διότι θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις διαφορές μεταξύ των πολιτικών του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ·

35.

τονίζει ότι οποιαδήποτε παραβίαση του πρωτοκόλλου συνιστά παραβίαση διεθνών νομικών δεσμεύσεων και απαράδεκτη έλλειψη σεβασμού προς το κράτος δικαίου·

36.

εκφράζει έντονη ανησυχία για το προταθέν νομοσχέδιο για το πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία, το οποίο θα δώσει στους υπουργούς του Ηνωμένου Βασιλείου εκτεταμένες εξουσίες να παύουν μονομερώς να εφαρμόζουν διατάξεις του πρωτοκόλλου, γεγονός που θα μπορούσε να υπονομεύσει τη συμφωνία του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής, να συμβάλει στην οικονομική και πολιτική αβεβαιότητα στη Βόρεια Ιρλανδία και να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην προστασία των καταναλωτών, των επιχειρήσεων και των εργαζομένων·

37.

υπογραμμίζει ότι μια διμερής συμφωνία δεν μπορεί να τροποποιηθεί μονομερώς και ότι αυτό θα μπορούσε να υπονομεύσει τη σχέση μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου να σεβαστούν πλήρως τη Συμφωνία του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής σε όλα τα μέρη της, όπως αναφέρεται στη συμφωνία αποχώρησης, και να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξει συρρίκνωση των δικαιωμάτων των πολιτών στη Βόρεια Ιρλανδία·

38.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη ανακοίνωση μιας κατ’ αρχήν συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με το πρωτόκολλο — το λεγόμενο πλαίσιο Windsor — η οποία θα διασφαλίσει την ευέλικτη, αλλά αποτελεσματική εφαρμογή και τον σεβασμό της συμφωνίας του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής, διασφαλίζοντας παράλληλα την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς της ΕΕ· ελπίζει ότι ο επιμερισμός της εξουσίας στη Βόρεια Ιρλανδία θα μπορέσει να αποκατασταθεί το συντομότερο δυνατόν σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής και προς όφελος του λαού της Βόρειας Ιρλανδίας· αναμένει ότι η πολιτική συμφωνία θα εφαρμοστεί πλήρως, επιτρέποντας ένα νέο κεφάλαιο στην εταιρική σχέση ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου με βάση την αμοιβαία εμπιστοσύνη και την πλήρη συνεργασία· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανακοίνωση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου, στο πλαίσιο του πλαισίου Windsor, ότι θα διακόψει τη διαδικασία του νομοσχεδίου για το πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας και δεν θα την συνεχίσει·

39.

υπενθυμίζει τη μονομερή δήλωση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου, στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου, σχετικά με τη λειτουργία της διάταξης για τη «δημοκρατική συναίνεση στη Βόρεια Ιρλανδία» κατά τρόπο που συνάδει με τη Συμφωνία του Μπέλφαστ/της Μεγάλης Παρασκευής· υπογραμμίζει ότι, σύμφωνα με την εν λόγω μονομερή δήλωση, η «δημοκρατική συναίνεση» του πρωτοκόλλου πρέπει να παρέχεται σε εύθετο χρόνο από την απλή πλειοψηφία της Συνέλευσης της Βόρειας Ιρλανδίας· υπενθυμίζει ότι στις πιο πρόσφατες εκλογές στη Βόρεια Ιρλανδία, η σαφής πλειοψηφία των ψηφοφόρων ψήφισε υπέρ των κομμάτων που υποστήριξαν το πρωτόκολλο·

40.

υπογραμμίζει ότι η ΕΕ ήταν πάντα ανοικτή σε συζητήσεις με την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου για την εξεύρεση κοινών λύσεων που θα επιτρέψουν τη βιώσιμη και μακροπρόθεσμη λειτουργία του πρωτοκόλλου· υπενθυμίζει τις φιλόδοξες προτάσεις που υπέβαλε η Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2021 για την εξεύρεση ρεαλιστικών, εύλογων και ευέλικτων λύσεων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων εφαρμογής του πρωτοκόλλου με στόχο τη μείωση του αντικτύπου του Brexit στη Βόρεια Ιρλανδία· χαιρετίζει την αναγγελία από τα δύο μέρη ότι υπάρχει πολιτική βούληση για εποικοδομητική συμμετοχή σε πραγματικές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ μέσω της μικτής επιτροπής ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου για την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων όσον αφορά πιθανούς τομείς τριβής· καλεί την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να μεριμνήσει για την ενεργό συμμετοχή της Συνέλευσης της Βόρειας Ιρλανδίας και άλλων εκλεγμένων αξιωματούχων και ενδιαφερόμενων μερών στη Βόρεια Ιρλανδία στις συζητήσεις σχετικά με την εφαρμογή του πρωτοκόλλου·

41.

επισημαίνει ότι το άρθρο 75 του νόμου του Ηνωμένου Βασιλείου για την ιθαγένεια και τα σύνορα, το οποίο απαιτεί από όσους δεν διαθέτουν καθεστώς μετανάστευσης του Ηνωμένου Βασιλείου (συμπεριλαμβανομένων των πολιτών της ΕΕ, με εξαίρεση τους Ιρλανδούς πολίτες) να διαθέτουν ηλεκτρονική άδεια ταξιδίου (ETA) πριν από την είσοδό τους στη Βόρεια Ιρλανδία, θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαμένουν στην Ιρλανδία· τονίζει, επιπλέον, ότι το σύστημα ΕΤΑ δεν θα ήταν πλήρως σύμφωνο με το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου, το οποίο προστατεύει τα δικαιώματα των ατόμων και απαιτεί από το Ηνωμένο Βασίλειο να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει μείωση των δικαιωμάτων, των διασφαλίσεων ή της ισότητας των ευκαιριών, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας από τις διακρίσεις· τονίζει ότι οποιαδήποτε πρόταση του Ηνωμένου Βασιλείου η οποία θα μπορούσε τελικά να απαιτήσει από τους πολίτες της ΕΕ που διαμένουν στην Ιρλανδία να εγγραφούν προκειμένου να εξαιρεθούν από το σύστημα ΕΤΑ είναι δυσανάλογη και η εφαρμογή της θα ισοδυναμούσε με πιθανή παραβίαση της αρχής της απαγόρευσης των διακρίσεων, όπως ορίζεται στηΣΛΕΕ·

42.

εκφράζει την πλήρη υποστήριξή του στις νομικές πρωτοβουλίες που δρομολόγησε η Επιτροπή προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης· εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση της διοργανικής συμφωνίας σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό σχετικά με τους μηχανισμούς επιβολής της συμφωνίας αποχώρησης και της ΣΕΣ (15), η οποία θα επιτρέψει στην ΕΕ να αναλάβει ταχεία δράση με τη μορφή μέτρων σε περίπτωση παραβίασης της συμφωνίας αποχώρησης και/ή της ΣΕΣ· καλεί την Επιτροπή να ενημερώνει πλήρως και εγκαίρως το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για όλες τις σχετικές εξελίξεις που ενδέχεται να οδηγήσουν στην έγκριση μέτρων ή δράσεων από την πλευρά της Επιτροπής· υπογραμμίζει ότι η εργαλειοθήκη επιβολής στο πλαίσιο της ΣΕΣ θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της επιβολής του πρωτοκόλλου·

Δημοσιονομικός διακανονισμός

43.

υπενθυμίζει ότι η συμφωνία αποχώρησης προβλέπει ενιαίο δημοσιονομικό διακανονισμό με το Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος περιλαμβάνει όλες τις νομικές υποχρεώσεις που απορρέουν από εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων και προβλέπει στοιχεία εκτός ισολογισμού, ενδεχόμενες υποχρεώσεις και άλλα χρηματοοικονομικά έξοδα που προκύπτουν άμεσα ως αποτέλεσμα της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ· υπογραμμίζει ότι ο εν λόγω δημοσιονομικός διακανονισμός δεν αποτελεί κατ’ αποκοπή ποσό, αλλά ρύθμιση για την εκκαθάριση των εκκρεμών υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν κατά τη διάρκεια της συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ·

44.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την εποικοδομητική συνεργασία στον τομέα αυτό και για το γεγονός ότι η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο επιβεβαίωσαν εκ νέου τη δέσμευσή τους να συμμορφωθούν με τις οικονομικές υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο της συμφωνίας αποχώρησης·

Διακυβέρνηση και ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

45.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι οι δομές διακυβέρνησης που είναι αρμόδιες για την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης είναι πλήρως λειτουργικές, ιδίως η ειδική επιτροπή της για τα δικαιώματα των πολιτών, η οποία συνεδριάζει πολύ τακτικά· καλεί το Ηνωμένο Βασίλειο να αξιοποιήσει πλήρως αυτές τις δομές αντί να επιδιώξει μονομερή δράση·

46.

επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή του να παρακολουθεί στενά την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης, ιδίως σε σχέση με τα δικαιώματα των πολιτών και το πρωτόκολλο· εκφράζει την ικανοποίησή του για την ιδιαίτερα εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής πάνω σε αυτά τα θέματα·

47.

χαιρετίζει την ενεργό συμμετοχή της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου· πιστεύει ότι η Συνέλευση αυτή παρέχει ένα καλό πλαίσιο κοινοβουλευτικής συνεργασίας για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων, μεταξύ άλλων όσον αφορά την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης και του πρωτοκόλλου για την Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τα αποκεντρωμένα εδάφη έλαβαν ενεργό ρόλο κατά τη δεύτερη Κοινοβουλευτική Συνέλευση Εταιρικής Σχέσης ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου τον Νοέμβριο του 2022 και αναμένει ότι ο ρόλος αυτός θα ενισχυθεί στο μέλλον·

48.

χαιρετίζει την ομάδα επαφής για το Ηνωμένο Βασίλειο που συστάθηκε από την Επιτροπή των Περιφερειών τον Φεβρουάριο του 2020, η οποία παρέχει ένα φόρουμ για συνεχή διάλογο και πολιτική εταιρική σχέση μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου· δεσμεύεται να εγκρίνει παρόμοια αλληλεπίδραση μεταξύ της ομάδας επαφής του Ηνωμένου Βασιλείου και της αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Ηνωμένο Βασίλειο για την παροχή «εδαφικοποιημένων» στοιχείων σχετικά με την εφαρμογή της συμφωνίας αποχώρησης·

49.

υπενθυμίζει ότι η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με πιθανό πλαίσιο συμφωνίας για το Γιβραλτάρ στις 31 Δεκεμβρίου 2020· υπενθυμίζει ότι στις 20 Ιουλίου 2021 η Επιτροπή υπέβαλε σύσταση για απόφαση του Συμβουλίου με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο όσον αφορά το Γιβραλτάρ και για σχετικές διαπραγματευτικές οδηγίες· σημειώνει ότι το Συμβούλιο ενέκρινε απόφαση με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνία ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με το Γιβραλτάρ, καθώς και οι διαπραγματευτικές οδηγίες, στις 5 Οκτωβρίου 2021· σημειώνει ότι, από τον Οκτώβριο του 2022, έχουν ολοκληρωθεί εννέα γύροι διαπραγματεύσεων·

o o

50.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 29 της 31.1.2020, σ. 7.

(2) ΕΕ C 34 της 31.1.2020, σ. 1.

(3) ΕΕ C 298 της 23.8.2018, σ. 24.

(4) ΕΕ C 346 της 27.9.2018, σ. 2.

(5) ΕΕ C 369 της 11.10.2018, σ. 32.

(6) ΕΕ C 162 της 10.5.2019, σ. 40.

(7) ΕΕ C 171 της 6.5.2021, σ. 2.

(8) ΕΕ C 270 της 7.7.2021, σ. 21.

(9) ΕΕ C 294 της 23.7.2021, σ. 18.

(10) ΕΕ C 362 της 8.9.2021, σ. 90.

(11) ΕΕ C 506 της 15.12.2021, σ. 26.

(12) ΕΕ C 342 της 6.9.2022, σ. 78.

(13) ΕΕ C 331 της 17.8.2021, σ. 38.

(14) ΕΕ L 149 της 30.4.2021, σ. 10.

(15) Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση κανόνων για την άσκηση των δικαιωμάτων της Ένωσης κατά την εφαρμογή και την επιβολή της συμφωνίας για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας και της συμφωνίας εμπορίου και συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, αφετέρου (COM(2022)0089).