P9_TA(2023)0071

Συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2023 σχετικά με τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής (2021/2164(INI))

(C/2023/398)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 208 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) , και ιδίως τη δήλωση ότι «η Ένωση λαμβάνει υπόψη τους στόχους της συνεργασίας για την ανάπτυξη κατά την εφαρμογή πολιτικών που ενδέχεται να επηρεάσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες»,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 3 παράγραφος 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), σύμφωνα με το οποίο, στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο, η Ένωση συμβάλλει, μεταξύ άλλων, «στην ειρήνη, την ασφάλεια, την αειφόρο ανάπτυξη του πλανήτη, την αλληλεγγύη και τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ των λαών, το ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο, την εξάλειψη της φτώχειας και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων»,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 21 παράγραφος 1 ΣΕΕ, σύμφωνα με το οποίο «η δράση της Ένωσης στη διεθνή σκηνή έχει ως γνώμονα και σχεδιάζεται με στόχο να προωθεί στο ευρύτερο παγκόσμιο πλαίσιο τις αρχές που έχουν εμπνεύσει τη δημιουργία, την ανάπτυξη και τη διεύρυνσή της: τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, την οικουμενικότητα και το αδιαίρετο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τις αρχές της ισότητας και της αλληλεγγύης και τον σεβασμό των αρχών του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου»,

—	έχοντας υπόψη την Ατζέντα του 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών,

—

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, της 30ής Ιουνίου 2017, με τίτλο «Η νέα ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη — “Ο κόσμος μας, η αξιοπρέπειά μας, το μέλλον μας” », και ιδίως τις παραγράφους 10, 109 και 110 (1),

—	έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2), της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη,

—

έχοντας υπόψη το σχέδιο νέας συμφωνίας εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των μελών του Οργανισμού Κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΟΚΑΚΕ) (συμφωνία εταιρικής σχέσης ΟΚΑΚΕ-ΕΕ), για την οποία έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις, αλλά η οποία δεν έχει ακόμα υπογραφεί ούτε τεθεί σε ισχύ,

—	έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση, της 18ης Φεβρουαρίου 2022, της έκτης συνόδου κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης–Αφρικανικής Ένωσης με τίτλο «Ένα κοινό όραμα για το 2030»,

—	έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 6ης Ιουνίου 2019, με τίτλο «Evaluation of the EU Policy Coherence for Development» [Αξιολόγηση της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ] (SWD(2019)0093),

—	έχοντας υπόψη την εξωτερική αξιολόγηση, του 2018, της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2009-2016),

—

έχοντας υπόψη τη λεπτομερή ανάλυση με τίτλο «Ensuring transparent and impactful Policy Coherence for Development» [Διασφαλίζοντας τη διαφάνεια και τον αντίκτυπο της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής], που δημοσιεύθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εξωτερικών Πολιτικών της Ένωσης στις 9 Δεκεμβρίου 2022 (3),

—	έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 28ης Ιανουαρίου 2019, με τίτλο «2019 EU report on Policy Coherence for Development» [Έκθεση της ΕΕ του 2019 σχετικά με τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής] (SWD(2019)0020),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 16ης Μαΐου 2019, σχετικά με τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής (ΣΑΠ),

—	έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψήφισμά του για τη ΣΑΠ, και ιδίως το ψήφισμά του της 7ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την έκθεση της ΕΕ του 2015 για τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής (4),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Ιουνίου 2022 σχετικά με την υλοποίηση και επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) (5),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη βελτίωση της νομοθεσίας: συνένωση δυνάμεων για τη θέσπιση καλύτερων νόμων (6),

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A9-0019/2023),

Α.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής (ΣΑΠ) αποτελεί νομική υποχρέωση η οποία απορρέει από τη ΣΕΕ και απαιτεί να συνεκτιμάται ο στόχος της αναπτυξιακής συνεργασίας σε όλες τις ενωσιακές πολιτικές που ενδέχεται να επηρεάσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες·

Β.	λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αποτελεσματικός συντονισμός, η ολοκλήρωση και η αξιολόγηση όλων των πολιτικών της ΕΕ όσον αφορά τον αντίκτυπό τους στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι πρωταρχικής σημασίας για την επίτευξη της ΣΑΠ·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική δέσμευση της ΕΕ για τη ΣΑΠ επιβεβαιώθηκε εκ νέου στη νέα ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη, του 2017, η οποία χαρακτήρισε τη ΣΑΠ «καθοριστικό στοιχείο της στρατηγικής [της ΕΕ] για την επίτευξη των ΣΒΑ, καθώς και σημαντική συνεισφορά στην επίτευξη του ευρύτερου στόχου της συνοχής των πολιτικών για τη βιώσιμη ανάπτυξη (ΣΠΒΑ)»·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση εξωτερικής αξιολόγησης του 2018 για την Επιτροπή αποκάλυψε σοβαρές ελλείψεις στην εφαρμογή της ΣΑΠ, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμένου ρόλου για τις αντιπροσωπείες της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατη μελέτη που ανατέθηκε από το Κοινοβούλιο διαπίστωσε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά προβλήματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απουσία κατάλληλης απάντησης στα πορίσματα της έκθεσης εξωτερικής αξιολόγησης και η έλλειψη στοιχείων που να αποδεικνύουν ότι έχουν ληφθεί τα κατάλληλα μέτρα υπονομεύουν την αξιοπιστία των δράσεων της ΕΕ στον τομέα της αναπτυξιακής συνεργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο δεν πραγματοποιεί πλέον τακτικές ανταλλαγές απόψεων με την Επιτροπή σχετικά με τη ΣΑΠ·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή της ΣΑΠ κατοχυρώνεται στο άρθρο 208 ΣΛΕΕ και αναγνωρίζεται στα θεσμικά όργανα της ΕΕ και σε πολυμερή πλαίσια ως εργαλείο για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης και ως σημαντική για τη φερεγγυότητα και την αξιοπιστία της ΕΕ ενώπιον των χωρών εταίρων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΣΑΠ έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές εξωτερικής δράσης που ενδέχεται να επηρεάσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες συνάδουν οικονομικά και κοινωνικά με τον στόχο της αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ, κύριος στόχος της οποίας παραμένει η μείωση, και μακροπρόθεσμα η εξάλειψη, της φτώχειας, καθώς και η αύξηση της αποτελεσματικότητας της αναπτυξιακής συνεργασίας·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το τρέχον παγκόσμιο γεωπολιτικό τοπίο χαρακτηρίζεται, ειδικότερα, από τις επιπτώσεις της πανδημίας της COVID-19, την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις συνέπειές της, συμπεριλαμβανομένων της σοβαρής ενεργειακής κρίσης, της προσφυγικής κρίσης, του παγκόσμιου χρέους και των απειλών για την επισιτιστική ασφάλεια και τη βιοποικιλότητα, καθώς και την κλιματική αλλαγή, και ότι τα προβλήματα αυτά απειλούν σοβαρά την παγκόσμια επίτευξη των ΣΒΑ, σε βαθμό που καθίσταται αναγκαία μια ολοκληρωμένη απάντηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό εντείνει περαιτέρω την ανάγκη για αποτελεσματική εφαρμογή της ΣΑΠ και για συνεκτικότητα και συνέπεια μεταξύ των διαφόρων πολιτικών, όπως στην περίπτωση της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας και ανάπτυξης·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μηχανισμοί ΣΑΠ στην Επιτροπή περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, διυπηρεσιακές ομάδες, διαβουλεύσεις με συμφεροντούχους και δημόσιες διαβουλεύσεις, έλεγχο με γνώμονα τη ΣΑΠ (tracker) του προγράμματος εργασίας της Επιτροπής, τα εργαλεία 19, 27 και 35 στις κατευθυντήριες γραμμές για την εκτίμηση επιπτώσεων (αναθεωρημένο θεματολόγιο για τη βελτίωση της νομοθεσίας), και εκτίμηση των επιπτώσεων που έχουν οι εμπορικές συμφωνίες στη βιωσιμότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ποικίλλει ο βαθμός στον οποίον χρησιμοποιούνται οι ρυθμίσεις αυτές και ότι η ποιότητα των εργασιών ΣΑΠ μπορεί να μετρηθεί μόνο με βάση τα συγκεκριμένα αποτελέσματά τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει κεντρικό όργανο στην Επιτροπή αρμόδιο για την εφαρμογή της ΣΑΠ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αναλύσεις ΣΑΠ στις εκτιμήσεις επιπτώσεων της Επιτροπής για τις πρόσφατες νομοθετικές προτάσεις εξακολουθούν να είναι επιφανειακές (π.χ. στον προτεινόμενο μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (7) και στην οδηγία για το περιβαλλοντικό έγκλημα (8)) ή δεν έχουν διενεργηθεί μολονότι είναι σαφώς αναγκαίες (π.χ. στη δέσμη μέτρων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, στην οδηγία (9) και τον κανονισμό για την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες)· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό δείχνει σαφώς ότι απαιτούνται περισσότερες ενέργειες με βάση τις συστάσεις της εξωτερικής αξιολόγησης της ΣΑΠ, του 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αντιπροσωπείες της ΕΕ και οι διπλωματικές αποστολές των κρατών μελών της ΕΕ θα πρέπει να διαδραματίζουν πιο δραστήριο ρόλο στην εξασφάλιση της ΣΑΠ στις χώρες εταίρους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη ολιστικής προσέγγισης και σαφούς ορισμού της ΣΑΠ μπορεί να υπονομεύσει τους στόχους και την αποτελεσματικότητά της·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την προφανή σημασία που έχει η ΣΑΠ για σημαντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η εμπορική πολιτική, τα παγκόσμια και ενωσιακά πρότυπα φορολογίας εταιρειών ή η εταιρική δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τη βιωσιμότητα, η ορατότητα της ΣΑΠ στο ευρωπαϊκό θεματολόγιο και στις χώρες εταίρους έχει μειωθεί κατά τα τελευταία έτη·

Θ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα που εξυπηρετεί στόχους αναπτυξιακής πολιτικής, όπως μέσω συνδυαστικών πράξεων, στις οποίες χρησιμοποιούνται περιορισμένες επιχορηγήσεις ως καταλύτης για πρόσθετη χρηματοδότηση, μπορεί να ενισχύσει αποτελεσματικά τη ΣΑΠ·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η λογοδοσία, η ορατότητα και η διαφάνεια αποτελούν σημαντικές πτυχές της αναπτυξιακής συνεργασίας και πρέπει να εφαρμόζονται στη ΣΑΠ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ειδική «έκθεση της ΕΕ για τη ΣΑΠ», την οποία εκπονούσε η Επιτροπή ανά διετία, διακόπηκε το 2019 και αντικαταστάθηκε από έκθεση της ΕΕ σχετικά με την υλοποίηση των ΣΒΑ, η οποία εκπονείται ανά τετραετία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποβολή εκθέσεων από την Επιτροπή έχει ως επί το πλείστον γενικό περιγραφικό χαρακτήρα και ουδόλως συμβάλλει στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της ΣΑΠ· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για σαφείς στόχους και δείκτες σε σχέση με τη ΣΑΠ και για διαφανή παρακολούθηση·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως συννομοθέτης και θεσμικό όργανο που συμβάλλει στη χάραξη πολιτικής, το Κοινοβούλιο φέρει μεγάλο μέρος της ευθύνης για την εφαρμογή της ΣΑΠ από την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Ανάπτυξης (DEVE) διαδραματίζει καίριο ρόλο επί τούτου, υποβάλλοντας γνωμοδοτήσεις σε άλλες επιτροπές· λαμβάνοντας υπόψη ότι για την ορθή λειτουργία της ΣΑΠ απαιτείται μια προσέγγιση «στο σύνολο του Κοινοβουλίου», με την ενεργό συμβολή όλων των κοινοβουλευτικών επιτροπών που συμμετέχουν σε διάφορες πολιτικές, κάτι που σπάνια συμβαίνει μέχρι στιγμής· λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για καλύτερο συντονισμό σε σχέση με τη ΣΑΠ μεταξύ των επιτροπών του Κοινοβουλίου·

Το νέο γεωπολιτικό τοπίο και πλαίσιο πολιτικής για τη ΣΑΠ

επιβεβαιώνει ότι η ΣΑΠ αποτελεί ουσιαστική απαίτηση προκειμένου να αποφευχθεί ο αρνητικός αντίκτυπος των πολιτικών της ΕΕ στους φτωχούς και ευάλωτους πληθυσμούς στις αναπτυσσόμενες χώρες και προκειμένου να αναζητηθούν και να αξιοποιηθούν ευκαιρίες για την επίτευξη συνεργειών, σύμφωνα με τις αρχές της Ατζέντας του 2030 που πρεσβεύουν να μην μείνει κανείς στο περιθώριο και να αντιμετωπίζονται κατά προτεραιότητα οι ανάγκες όσων υστερούν περισσότερο, και με γνώμονα την επίτευξη του αναπτυξιακού στόχου για τη μείωση, και μακροπρόθεσμα την εξάλειψη, της φτώχειας· επαναλαμβάνει ότι όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη πρέπει να τηρούν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τη ΣΑΠ δυνάμει των Συνθηκών σε όλες τις πρωτοβουλίες νομοθετικών πράξεων και πολιτικής που ενδέχεται να έχουν αντίκτυπο στις αναπτυσσόμενες χώρες· υπογραμμίζει ότι η ΣΑΠ θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλες τις πολιτικές και όλους τους τομείς που καλύπτονται από την Ατζέντα του 2030· ζητεί να τροποποιηθεί σταδιακά η εφαρμογή της ΣΑΠ, ώστε να διασφαλιστεί ότι εντοπίζονται και αναλύονται δεόντως οι επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, ότι αποφεύγονται ή ελαχιστοποιούνται οι αρνητικές επιπτώσεις, και ότι αξιοποιούνται πλήρως οι πιθανές συνέργειες με την επιδίωξη αναπτυξιακών στόχων·

ζητεί να εκπονηθεί ανακοίνωση που θα αποσαφηνίζει την εφαρμογή της ΣΑΠ στο πλαίσιο των ΣΒΑ, συνοδευόμενη από χρονικά προσδιορισμένο σχέδιο δράσης για τη ΣΑΠ με σαφή μεθοδολογία και συγκεκριμένους ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες ώστε να μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι της, και με διαχωρισμό των καθηκόντων, εντολών και χρονοδιαγραμμάτων ώστε να καταστεί μετρήσιμη η εφαρμογή της ΣΑΠ από την ΕΕ και τα κράτη μέλη και να εξασφαλιστεί μια τεκμηριωμένη βάση για τη λογοδοσία με την ενσωμάτωσή της σε ένα νέο πλαίσιο για τη διαφανή παρακολούθηση και τον συντονισμό των αναπτυξιακών πολιτικών σε ολόκληρη την ΕΕ· ζητεί να δημοσιευθεί η ανακοίνωση αυτή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023· καλεί την Επιτροπή να παράσχει νέα εξωτερική αξιολόγηση της εφαρμογής της ΣΑΠ της ΕΕ έως την 1η Ιουλίου 2024·

επαναλαμβάνει την έκκλησή του να καταρτιστεί μια στρατηγική υψηλού επιπέδου της ΕΕ για την εφαρμογή της Ατζέντας του 2030 και των ΣΒΑ των Ηνωμένων Εθνών, η οποία θα πρέπει να είναι φιλόδοξη και ολοκληρωμένη, να βασίζεται σε πλαίσια ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να σέβεται την ισότητα μεταξύ των γενεών· θεωρεί ότι η ΣΑΠ, η οποία αποτελεί μοναδική συμβολή της ΕΕ στον ευρύτερο στόχο της ΣΠΒΑ, πρέπει να αποτελεί κεντρικό πυλώνα της στρατηγικής αυτής και θα πρέπει να συμπεριληφθεί καταλλήλως στην εθελοντική εθνική αναθεώρηση, του 2023, σχετικά με την εφαρμογή της Ατζέντας του 2030 από την ΕΕ·

υπογραμμίζει ότι η ΣΑΠ πρέπει να παραμείνει βασική συνιστώσα των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ, και ζητεί να αυξηθεί η ορατότητά της και να διαδραματίσει η ΕΕ ηγετικό ρόλο στην προώθηση της ΣΑΠ σε παγκόσμιο επίπεδο, και δη στο πλαίσιο πολυμερών οργανισμών, μεταξύ άλλων στην Επιτροπή Αναπτυξιακής Βοήθειας του ΟΟΣΑ και στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, καθώς και μέσω σημαντικών διεθνών συμφωνιών, ιδίως της συμφωνίας εταιρικής σχέσης ΟΚΑΚΕ-ΕΕ, και όχι μόνο· συνιστά να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα της ΕΕ για τη ΣΑΠ ώστε να καταστεί δυνατός ο καλύτερος συντονισμός μεταξύ των σχετικών ενωσιακών και πολυμερών θεσμικών οργάνων, μη κρατικών φορέων και αναπτυσσόμενων χωρών, με γνώμονα τη διασφάλιση της ευθυγράμμισης με τη ΣΑΠ και της συνεργασίας επ’ αυτής, την καλύτερη συνεργασία για την επίτευξη των ΣΒΑ, και την ανεύρεση νέων συνεργειών στην αναπτυξιακή συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της και με τρίτες χώρες·

Κοινό θεματολόγιο της ΕΕ για τη ΣΑΠ, και ανάληψη διαφοροποιημένων δράσεων από την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο

τονίζει ότι η ΣΑΠ θα πρέπει να εφαρμόζεται με συνέπεια σε όλες τις σχετικές προτάσεις· σημειώνει παραδείγματα όπου έχει ληφθεί υπόψη η ΣΑΠ, όπως η πρόσφατη πρόταση για τα προϊόντα που συνδέονται με την αποψίλωση των δασών ή η οδηγία για την εταιρική δέουσα επιμέλεια·

τονίζει, επομένως, την ανάγκη για σαφή πολιτική δέσμευση υψηλού επιπέδου όσον αφορά τη ΣΑΠ, και καλεί την Επιτροπή:

—

να διασφαλίσει ότι η ευαισθητοποίηση, η εμπειρογνωσία και οι πόροι που απαιτούνται για την αποτελεσματική εφαρμογή της ΣΑΠ διατίθενται σταθερά σε όλες τις Γενικές Διευθύνσεις (ΓΔ) και στη Γενική Γραμματεία· να αποσαφηνίσει τη συνολική ευθύνη για την εφαρμογή της ΣΑΠ στο πλαίσιο των υπηρεσιών της, αναθέτοντας την αρμοδιότητα αυτή στη Γενική Γραμματεία της, και να της αναθέσει να συνεργάζεται στενά με τη Γενική Διεύθυνση Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων για την εκτέλεση του καθήκοντος αυτού· να διασφαλίσει ότι η Γενική Γραμματεία διαδραματίζει ειδικό ρόλο πολιτικής διαιτησίας υψηλού επιπέδου μεταξύ των ΓΔ όσον αφορά την επιδίωξη των στόχων της αναπτυξιακής πολιτικής,

—

να ελέγχει συστηματικά όλες τις προγραμματισμένες πρωτοβουλίες πολιτικής και νομοθετικών πράξεων και εμπορικές συμφωνίες της Επιτροπής για πιθανές επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες σε πρώιμο στάδιο και με διαφανή τρόπο· να δώσει εντολή σε κάθε ΓΔ που είναι επιφορτισμένη με την προετοιμασία μιας συγκεκριμένης πρωτοβουλίας πολιτικής να δίνει τη δέουσα προσοχή σε πιθανές πτυχές της ΣΑΠ, τόσο στο στάδιο της «αρχικής εκτίμησης επιπτώσεων» όσο και σε μετέπειτα στάδια· να προβεί σε λεπτομερείς εκ των προτέρων εκτιμήσεις επιπτώσεων, οι οποίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα αποτελέσματα ουσιωδών διαβουλεύσεων με συμφεροντούχους, μεταξύ άλλων με χώρες εταίρους, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ερευνητικά ιδρύματα, τοπικές και περιφερειακές κοινότητες και κατοίκους, αυτόχθονες λαούς, και τον ιδιωτικό τομέα, καθώς και τη συμβολή των αντιπροσωπειών της ΕΕ στις αναπτυσσόμενες χώρες,

—

να διασφαλίσει ότι τουλάχιστον ένα μέλος της Επιτροπής Ρυθμιστικού Ελέγχου έχει επαρκή εμπειρία και προσόντα για να αναλύει εάν οι πτυχές της ΣΑΠ έχουν αντιμετωπιστεί δεόντως στις υπό εξέταση πρωτοβουλίες, ιδίως χρησιμοποιώντας το εργαλείο 35 (Αναπτυσσόμενες χώρες) στην εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας,

—

να αξιοποιήσει ευρέως τη συστηματική και διαφανή παρακολούθηση και να διενεργεί εκ των υστέρων εκτιμήσεις των επιπτώσεων που έχουν οι υφιστάμενες πολιτικές της ΕΕ και οι διεθνείς συμφωνίες στην επιδίωξη των στόχων της αναπτυξιακής πολιτικής, διευκρινίζοντας τις ευθύνες όπου απαιτείται, μεταξύ άλλων σε σχέση με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και όσον αφορά την αποκατάσταση και την αποζημίωση που προκύπτουν από την εφαρμογή της αρχής αυτής, καθώς και προτείνοντας αλλαγές πολιτικής στους τομείς όπου έχουν εντοπιστεί αρνητικές επιπτώσεις και θεσπίζοντας μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας των μελλοντικών εκτιμήσεων επιπτώσεων,

—

να επαναλάβει τη δημοσίευση ειδικής ετήσιας έκθεσης λογοδοσίας σχετικά με τις επιδόσεις της ΕΕ και των κρατών μελών της σε σχέση με τις δεσμεύσεις τους στον τομέα της αναπτυξιακής πολιτικής, διασφαλίζοντας ότι η έκθεση αυτή καλύπτει επαρκώς την εφαρμογή της ΣΑΠ και τις προκλήσεις που αντιμετωπίστηκαν στο εν λόγω πλαίσιο, αυξάνοντας ως εκ τούτου τη διαφάνεια και τη λογοδοσία έναντι του κοινού και του Κοινοβουλίου·

τονίζει τον κρίσιμο ρόλο της Γενικής Διεύθυνσης Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων (ΓΔ INTPA) στη διασφάλιση της εφαρμογής της ΣΑΠ στην Επιτροπή και:

—

καλεί τη ΓΔ INTPA να συνεργαστεί ενεργά και ουσιαστικά με άλλες ΓΔ το συντομότερο δυνατόν, αξιοποιώντας όλους τους διαθέσιμους μηχανισμούς ώστε να διασφαλιστεί η εφαρμογή της ΣΑΠ σε όλες τις σχετικές πρωτοβουλίες της Επιτροπής, και καλεί τη ΓΔ INTPA να συμμετέχει στις εκτιμήσεις επιπτώσεων μόλις δημιουργηθεί διυπηρεσιακή ομάδα,

—	επικροτεί τις συμπληρωματικές μελέτες της ΓΔ INTPA σχετικά με τον αντίκτυπο των βασικών νομοθετικών πρωτοβουλιών στις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά σημειώνει ότι ο αντίκτυπος αυτός θα πρέπει να αναλύεται πλήρως στη σχετική εκτίμηση επιπτώσεων,

—

ζητεί να συγκροτηθεί εκ νέου ειδική ομάδα ΣΑΠ εντός της ΓΔ INTPA, η οποία θα συντονίζει και θα ενισχύει τις εργασίες σχετικά με τη ΣΑΠ εντός των θεματικών μονάδων της ΓΔ και θα διασφαλίζει τη συνεχή στήριξη της ΓΔ INTPA για την οικοδόμηση και διατήρηση της ευαισθητοποίησης και των δεξιοτήτων όσον αφορά τη ΣΑΠ σε άλλες ΓΔ και στη Γενική Γραμματεία,

—	προτείνει να αφιερωθεί στη ΣΑΠ μια μελλοντική έκδοση των Ευρωπαϊκών Ημερών Ανάπτυξης, ώστε να συγκεντρωθούν με ορατό τρόπο όλοι οι σχετικοί συμφεροντούχοι·

πιστεύει ότι, εάν, παρά τις αποφασιστικές προσπάθειες, δεν μπορεί να αποφευχθεί πλήρως ο αρνητικός αντίκτυπος μιας πολιτικής της ΕΕ στην επιδίωξη ενός στόχου αναπτυξιακής πολιτικής, ο μηχανισμός «Η Ευρώπη στον κόσμο», ο οποίος διαθέτει περιορισμένους πόρους, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να ελαχιστοποιηθούν οι απολύτως αναπόφευκτες μόνον επιπτώσεις και να οικοδομηθούν θετικές συνέργειες στις αναπτυσσόμενες χώρες· τονίζει, ωστόσο, ότι οι ευκαιρίες για την ανάληψη τέτοιας δράσης θα πρέπει να θεωρούνται έσχατη μόνο λύση, και ότι η εξάρτηση από την αναπτυξιακή βοήθεια δεν θα πρέπει ποτέ να θεωρείται έγκυρη εναλλακτική λύση για την αποφυγή αρνητικών επιπτώσεων· ζητεί επίσης το ενωσιακό πρόγραμμα εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης σε θέματα ανάπτυξης να περιλαμβάνει δραστηριότητες που εστιάζουν στη ΣΑΠ· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να ενισχυθούν η έρευνα και η γνώση των τοπικών ιδρυμάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να εμπλουτιστούν οι διαβουλεύσεις με την ΕΕ·

υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο των αντιπροσωπειών της ΕΕ στην εφαρμογή της ΣΑΠ, και καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να διασφαλίσουν ότι οι αντιπροσωπείες διαθέτουν την απαραίτητη εμπειρογνωσία και τους αναγκαίους πόρους ώστε να συμμετέχουν ενεργά και εξαρχής στην κατάρτιση ενωσιακής πολιτικής ή νομοθεσίας που επηρεάζει τις αναπτυσσόμενες χώρες· θεωρεί ότι οι αντιπροσωπείες της ΕΕ στις αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει, ιδίως:

—

να αναλύουν τον πιθανό τοπικό αντίκτυπο των νέων ενωσιακών πολιτικών και πρωτοβουλιών, εντοπίζοντας τα θιγόμενα άτομα και συμφέροντα, διοργανώνοντας πολυμερείς διαβουλεύσεις στις χώρες εταίρους, μεταξύ άλλων με ερευνητικά ιδρύματα, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τοπικές και περιφερειακές κοινότητες και κατοίκους, αυτόχθονες λαούς, και τον ιδιωτικό τομέα, και συνεκτιμώντας τις πληροφορίες και τις απόψεις που διατυπώνονται,

—

να περιλαμβάνουν συστηματικά τη ΣΑΠ στα προς συζήτηση θέματα στο πλαίσιο των διαλόγων πολιτικής με τις τοπικές, περιφερειακές και κρατικές αρχές των αναπτυσσόμενων χωρών και με ευρύ φάσμα μη κρατικών φορέων, καθώς και στο πλαίσιο πολυμερών οργανισμών· να ενθαρρύνουν τις κυβερνήσεις των χωρών εταίρων να επιδιώκουν τη συνέπεια των οικείων πολιτικών και δράσεων, ώστε να μεγιστοποιηθεί η αναπτυξιακή αποτελεσματικότητα της ενωσιακής στήριξης και άλλων δραστηριοτήτων· να ανταλλάσσονται βέλτιστες πρακτικές μεταξύ της ΕΕ και των χωρών εταίρων, δεδομένης της σημασίας της διεθνούς συνεργασίας και των κοινών στόχων και μέτρων για την εφαρμογή της ΣΑΠ,

—

να παρακολουθούν τακτικά τον αντίκτυπο των πολιτικών της ΕΕ στις αναπτυσσόμενες χώρες και την εξέλιξη των πολιτικών αυτών, και να συμβάλλουν στην υποβολή λεπτομερών, διαφανών και τακτικών εκθέσεων σχετικά με τη ΣΑΠ, μεταξύ άλλων συντάσσοντας κεφάλαιο στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΕΥΕΔ αφιερωμένο στη ΣΑΠ, όπου αναλύονται ο ρόλος και η λογοδοσία της ΕΥΕΔ,

—	να ενισχύσουν την επικοινωνία σε τρίτες χώρες και εντός της ΕΕ όσον αφορά τη ΣΑΠ της ΕΕ, την εφαρμογή της και τα αποτελέσματά της, ώστε να συμβάλουν στην αύξηση της ορατότητας της ΕΕ, καθώς και της στήριξης για αυτήν, στις χώρες εταίρους·

10.

αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ως συννομοθετών, και καλεί αμφότερα τα θεσμικά όργανα να αξιολογούν προσεκτικά τον αντίκτυπο που έχουν στις αναπτυσσόμενες χώρες οι τροπολογίες τους επί των νομοθετικών προτάσεων της Επιτροπής· σημειώνει ότι το έργο αυτό θα διευκολυνθεί εάν βελτιωθεί η ποιότητα των αρχικών εκτιμήσεων επιπτώσεων της Επιτροπής·

11.

υπενθυμίζει τη δέσμευση ως προς τη ΣΑΠ που επιβεβαίωσαν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής κοινής αντίληψης για την ανάπτυξη, και τονίζει τη σημασία να τηρηθεί η δέσμευση αυτή στις εθνικές πολιτικές των κρατών μελών· καλεί, επομένως, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη:

—

να περιλαμβάνουν τακτικά τη ΣΑΠ στην ημερήσια διάταξη της Ομάδας «Συνεργασία για την Ανάπτυξη και Διεθνείς Εταιρικές Σχέσεις» (CODEV-PI) και της Ομάδας «Ατζέντα του 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη»· να προωθήσουν περαιτέρω την κοινή συνεργασία μεταξύ αυτών των ομάδων εργασίας, για τη στενή παρακολούθηση της εφαρμογής της ΣΑΠ,

—	να ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ της Ομάδας CODEV-PI, της Ομάδας «Ατζέντα του 2030» και άλλων προπαρασκευαστικών οργάνων, ώστε να διασφαλιστεί ότι η ΣΑΠ εφαρμόζεται στη θέση του Συμβουλίου όσον αφορά τις σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες,

—

να διαθέσουν κατάλληλη εμπειρογνωσία και πόρους και να θεσπίσουν μηχανισμούς συντονισμού στους εθνικούς διοικητικούς φορείς τους, για την αποτελεσματική εφαρμογή της ΣΑΠ και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την εφαρμογή της· να υπογραμμίσουν ότι τα εθνικά κοινοβούλια έχουν τη δυνατότητα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση της ΣΑΠ,

—	να καθιερώσουν καλύτερο συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και των αρμόδιων υπουργείων τους όσον αφορά τη ΣΑΠ, να διενεργούν τακτικές αξιολογήσεις από ομοτίμους, και να εφαρμόζουν τις συστάσεις που διατυπώνονται σε προηγούμενες εκθέσεις και αξιολογήσεις σχετικά με τη ΣΑΠ,

—

να οργανώσουν, σε συνεργασία με τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και την ΕΥΕΔ, ετήσια συζήτηση σε υπουργικό επίπεδο σχετικά με τη ΣΑΠ στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, υπό τη σύνθεσή του για την ανάπτυξη, αφού πρώτα υποβληθούν εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή της ΣΑΠ,

—	να εγκρίνουν τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με καθεμία από τις ετήσιες εκθέσεις λογοδοσίας της Επιτροπής που ζητήθηκαν από το Κοινοβούλιο,

—	να διασφαλίσουν ότι, στην αρχή κάθε Προεδρίας του Συμβουλίου, θα πραγματοποιούνται δραστηριότητες ευαισθητοποίησης σχετικά με θέματα ΣΑΠ στις τρέχουσες και προγραμματισμένες πολιτικές, θα εντοπίζονται προβλήματα και θα αναζητούνται λύσεις,

—	να πραγματοποιούν ουσιώδεις και τακτικές ανταλλαγές απόψεων σχετικά με τη ΣΑΠ μεταξύ του Συμβουλίου, του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, χρησιμοποιώντας τους υφιστάμενους τρόπους και προσθέτοντας ειδικές συνεδριάσεις όταν είναι αναγκαίο·

12.

εκφράζει τη δέσμευσή του να ενισχύσει τις δικές του εργασίες σχετικά με τη ΣΑΠ και, για τον σκοπό αυτόν:

—	καλεί την DEVE να αποσαφηνίσει τον ρόλο του μόνιμου εισηγητή της για τη ΣΑΠ, και εκφράζει την πρόθεσή του να βελτιώσει τη συνεργασία για τη ΣΑΠ μεταξύ των επιτροπών του,

—

ζητεί να συγκροτηθεί ένα «δίκτυο εξορθολογισμού της ΣΑΠ», στο οποίο θα συμμετέχουν μέλη επιτροπών που ασχολούνται με τη νομοθεσία, άλλων επιτροπών και αντιπροσωπειών για τις σχέσεις με τις αναπτυσσόμενες χώρες, που λειτουργούν ως σημεία επαφής, σε στενή συνεργασία με την DEVE· συνιστά να περιλαμβάνεται η ΣΑΠ στο θεματολόγιο όλων των απερχόμενων κοινοβουλευτικών αποστολών και των ad hoc αντιπροσωπειών στις αναπτυσσόμενες χώρες, και καλεί όλες τις επιτροπές να εφαρμόζουν με συνέπεια τη ΣΑΠ στο νομοθετικό και άλλο έργο τους, κατά περίπτωση,

—

αναθέτει στην Υπηρεσία Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (EPRS) να ελέγχει τακτικά το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για ζητήματα ΣΑΠ, αναλύοντας συστηματικά τον τρόπο με τον οποίον αντιμετωπίζεται η ΣΑΠ στις εκτιμήσεις επιπτώσεων της Επιτροπής και τις σχετικές προτάσεις, και να ειδοποιεί χωρίς καθυστέρηση την DEVE και άλλες σχετικές επιτροπές όταν εντοπίζονται σημαντικές αδυναμίες ή παραλείψεις· καλεί την EPRS να στηρίζει όλες τις επιτροπές όσον αφορά την εφαρμογή της ΣΑΠ στις εκθέσεις τους,

—	ζητεί να δίνεται μεγαλύτερη προσοχή στη ΣΑΠ κατά τις διαδικασίες λήψης στρατηγικών και δημοσιονομικών αποφάσεων· προτείνει να συμμετέχουν τομεακοί Επίτροποι στον ετήσιο δομημένο διάλογο και στον γεωπολιτικό διάλογο για την εφαρμογή του μηχανισμού «Η Ευρώπη στον κόσμο»,

—

εκφράζει την πρόθεσή του να ενισχύσει τη δική του ευαισθητοποίηση και εμπειρογνωσία σχετικά με τη ΣΑΠ σε πολιτικό επίπεδο, παρέχοντας κατάρτιση και ενημέρωση σχετικά με τη ΣΑΠ σε νέους και εν ενεργεία βουλευτές του ΕΚ, καθώς και σε διοικητικό επίπεδο, ιδίως στο προσωπικό των οργάνων που συμμετέχουν στη νομοθεσία·

o o

13.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ C 210 της 30.6.2017, σ. 1.

(2) ΕΕ L 209 της 14.6.2021, σ. 1.

(3) Λεπτομερής ανάλυση — «Ensuring transparent and impactful Policy Coherence for Development», Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Γενική Διεύθυνση Εξωτερικών Πολιτικών της Ένωσης, δημοσιεύθηκε στα πρακτικά του εργαστηρίου για τη βελτίωση της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής, 9 Δεκεμβρίου 2022.

(4) ΕΕ C 86 της 6.3.2018, σ. 2.

(5) ΕΕ C 32 της 27.1.2023, σ. 28.

(6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0301.

(7) Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουλίου 2021, για τη θέσπιση μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (COM(2021)0564).

(8) Οδηγία 2008/99/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου (ΕΕ L 328 της 6.12.2008, σ. 28).

(9) Οδηγία (ΕΕ) 2022/2464 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 537/2014, της οδηγίας 2004/109/ΕΚ, της οδηγίας 2006/43/ΕΚ και της οδηγίας 2013/34/ΕΕ, όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες (ΕΕ L 322 της 16.12.2022, σ. 15).