ISSN 1977-0901

Επίσημη Εφημερίδα

της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47

European flag  

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα

Ανακοινώσεις και Πληροφορίες

66ό έτος
7 Φεβρουαρίου 2023


Περιεχόμενα

Σελίδα

 

 

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
ΣΥΝΟΔΟΣ 2022-2023
Συνεδριάσεις από 4 έως 7 Ιουλίου 2022
ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ

1


 

I   Ψηφίσματα, συστάσεις και γνωμοδοτήσεις

 

ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ

 

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

 

Τρίτη 5 Ιουλίου 2022

2023/C 47/01

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη φτώχεια των γυναικών στην Ευρώπη (2021/2170(INI))

2

2023/C 47/02

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη στρατηγική για την περιοχή του Ινδοειρηνικού στον τομέα του εμπορίου και των επενδύσεων (2021/2200(INI))

15

2023/C 47/03

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη μελλοντική συνεργασία ΕΕ-Ινδίας στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων (2021/2177(INI))

23

2023/C 47/04

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 προς μια κοινή ευρωπαϊκή δράση στον τομέα της φροντίδας (2021/2253(INI))

30

2023/C 47/05

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την ψυχική υγεία στον ψηφιακό κόσμο της εργασίας (2021/2098(INI))

63

2023/C 47/06

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την Τραπεζική Ένωση — Ετήσια έκθεση για το 2021 (2021/2184(INI))

75

 

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2022

2023/C 47/07

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη (2021/2245(INI))

87

2023/C 47/08

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για τη Σερβία (2021/2249(INI))

102

2023/C 47/09

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για το Κόσοβο (2021/2246(INI))

118

2023/C 47/10

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την ΕΕ και την υπεράσπιση της πολυμέρειας (2020/2114(INI))

130

2023/C 47/11

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την αντιμετώπιση του ζητήματος της επισιτιστικής ασφάλειας στις αναπτυσσόμενες χώρες (2021/2208(INI))

149

2023/C 47/12

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κοινωνική οικονομία (2021/2179(INI))

171

2023/C 47/13

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τις διατομεακές διακρίσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση: η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των γυναικών με καταγωγή από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία (2021/2243(INI))

184

2023/C 47/14

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τα εθνικά βέτο με σκοπό την υπονόμευση της παγκόσμιας φορολογικής συμφωνίας (2022/2734(RSP))

198

 

Πέμπτη 7 Ιουλίου 2022

2023/C 47/15

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη σύλληψη του Καρδινάλιου Zen και των διαχειριστών του ταμείου αρωγής 612 στο Χονγκ Κονγκ (2022/2751(RSP))

202

2023/C 47/16

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την κατάσταση των υπερασπιστών των αυτοχθόνων πληθυσμών και του περιβάλλοντος στη Βραζιλία, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας των Dom Philips και Bruno Pereira (2022/2752(RSP))

205

2023/C 47/17

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την κατάσταση στην αυτόνομη επαρχία Gorno-Badakhshan του Τατζικιστάν (2022/2753(RSP))

209

2023/C 47/18

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τις χρηματοδοτικές δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων — ετήσια έκθεση 2021 (2021/2203(INI))

213

2023/C 47/19

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τον έλεγχο των οικονομικών δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων — ετήσια έκθεση 2020 (2021/2235(INI))

225

2023/C 47/20

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης — καταπολέμηση της απάτης — ετήσια έκθεση 2020 (2021/2234(INI))

236

2023/C 47/21

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη βελτίωση της νομοθεσίας: συνένωση δυνάμεων για τη θέσπιση καλύτερων νόμων (2021/2166(INI))

250

2023/C 47/22

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για την κατάργηση του δικαιώματος στην άμβλωση και την ανάγκη διασφάλισης του δικαιώματος στην άμβλωση και της υγείας των γυναικών στην ΕΕ (2022/2742(RSP))

268

 

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

 

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

 

Τρίτη 5 Ιουλίου 2022

2023/C 47/23

Σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις σχετικά με συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Οργανισμού Εγκληματολογικής Αστυνομίας (ΔΟΕΑ-ΙΝΤΕΡΠΟΛ) (2022/2025(INI))

273


 

II   Ανακοινώσεις

 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

 

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

 

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2022

2023/C 47/24

Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 για την τροποποίηση του Κανονισμού του Κοινοβουλίου σχετικά με το άρθρο 216 που αφορά συνεδριάσεις επιτροπών (2022/2069(REG))

283


 

III   Προπαρασκευαστικές πράξεις

 

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

 

Τρίτη 5 Ιουλίου 2022

2023/C 47/25

P9_TA(2022)0269
Πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες ***I
Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες) και την τροποποίηση της οδηγίας 2000/31/ΕΚ (COM(2020)0825 — C9-0418/2020 — 2020/0361(COD))
P9_TC1-COD(2020)0361
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 5 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών και την τροποποίηση της οδηγίας 2000/31/ΕΚ (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες)

285

2023/C 47/26

P9_TA(2022)0270
Πράξη για τις ψηφιακές αγορές ***I
Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά διεκδικήσιμες και δίκαιες αγορές στον ψηφιακό τομέα (πράξη για τις ψηφιακές αγορές) (COM(2020)0842 — C9-0419/2020 — 2020/0374(COD))
P9_TC1-COD(2020)0374
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 5 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με διεκδικήσιμες και δίκαιες αγορές στον ψηφιακό τομέα και για την τροποποίηση των οδηγιών (ΕΕ) 2019/1937 και (ΕΕ) 2020/1828 (Πράξη για τις Ψηφιακές Αγορές)

288

2023/C 47/27

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για την υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία την 1η Ιανουαρίου 2023 (COM(2022)0282 — C9-0195/2022 — 2022/0179(NLE))

289

2023/C 47/28

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του πρωτοκόλλου σχετικά με την εφαρμογή της συμφωνίας σύμπραξης στον τομέα της βιώσιμης αλιείας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κυβέρνησης των Νήσων Κουκ (12640/2021 — C9-0006/2022 — 2021/0312(NLE))

292

2023/C 47/29

P9_TA(2022)0273
Προσωρινά μέτρα ελευθέρωσης του εμπορίου για τη Μολδαβία ***I
Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα προσωρινά μέτρα ελευθέρωσης του εμπορίου, τα οποία συμπληρώνουν τις εμπορικές παραχωρήσεις που εφαρμόζονται στα μολδαβικά προϊόντα βάσει της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, αφετέρου (COM(2022)0288 — C9-0198/2022 — 2022/0188(COD))
P9_TC1-COD(2022)0188
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 5 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα προσωρινά μέτρα ελευθέρωσης του εμπορίου, τα οποία συμπληρώνουν τις εμπορικές παραχωρήσεις που εφαρμόζονται στα προϊόντα από τη Δημοκρατία της Μολδαβίας βάσει της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, αφετέρου

293

 

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2022

2023/C 47/30

P9_TA(2022)0282
Εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία: μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας ***I
Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση και τη διόρθωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 508/2014 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την άμβλυνση των συνεπειών της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στις αλιευτικές δραστηριότητες και για τον μετριασμό των επιπτώσεων της διατάραξης της αγοράς που προκλήθηκε από την εν λόγω στρατιωτική επίθεση στην εφοδιαστική αλυσίδα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (COM(2022)0179 — C9-0149/2022 — 2022/0118(COD))
P9_TC1-COD(2022)0118
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 6 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 508/2014 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την άμβλυνση των συνεπειών του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στις αλιευτικές δραστηριότητες και για τον μετριασμό των επιπτώσεων της διατάραξης της αγοράς που προκλήθηκε από τον εν λόγω επιθετικό πόλεμο στην εφοδιαστική αλυσίδα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας

294

 

Πέμπτη 7 Ιουλίου 2022

2023/C 47/31

P9_TA(2022)0294
Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: Προσωρινά μέτρα σχετικά με τα έγγραφα οδηγού που εκδίδονται από την Ουκρανία ***I
Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ειδικών και προσωρινών μέτρων, λαμβανομένης υπόψη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, σχετικά με τα έγγραφα οδηγού που εκδίδονται από την Ουκρανία σύμφωνα με τη νομοθεσία της (COM(2022)0313 — C9-0201/2022 — 2022/0204(COD))
P9_TC1-COD(2022)0204
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 7 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ειδικών και προσωρινών μέτρων, λαμβανομένης υπόψη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, σχετικά με τα έγγραφα οδηγού που εκδίδονται από την Ουκρανία σύμφωνα με τη νομοθεσία της

295

2023/C 47/32

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τον προσδιορισμό της παραβίασης των περιοριστικών μέτρων της Ένωσης ως τομέα εγκληματικότητας που πληροί τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 83 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (10287/1/2022 — C9-0219/2022 — 2022/0176(NLE))

296

2023/C 47/33

P9_TA(2022)0296
Έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή στην Ουκρανία ***I
Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη χορήγηση έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία (COM(2022)0450 — C9-0221/2022 — 2022/0213(COD))
P9_TC1-COD(2022)0213
Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 7 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης απόφασης (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη χορήγηση έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία

297

2023/C 47/34

Τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 στην πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για βιώσιμες αεροπορικές μεταφορές (COM(2021)0561 — C9-0332/2021 — 2021/0205(COD))

298


Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων

*

Διαδικασία διαβούλευσης

***

Διαδικασία έγκρισης

***I

Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση

***II

Συνήθης νομοθετική διαδικασία: δεύτερη ανάγνωση

***III

Συνήθης νομοθετική διαδικασία: τρίτη ανάγνωση

(Η αναφερόμενη διαδικασία στηρίζεται στη νομική βάση που πρότεινε η Επιτροπή.)

Τροπολογίες του Κοινοβουλίου:

Το νέο κείμενο σημειώνεται με έντονους πλάγιους χαρακτήρες . Το κείμενο που απαλείφεται σημαίνεται είτε με το σύμβολο ▌ ή με διαγεγραμμένο κείμενο. Η αντικατάσταση καταδεικνύεται με τη σήμανση του νέου κειμένου με έντονους πλάγιους χαρακτήρες και με την απαλοιφή ή τη διαγραφή του κειμένου που αντικαθίσταται.

EL

 


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/1


ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΣΥΝΟΔΟΣ 2022-2023

Συνεδριάσεις από 4 έως 7 Ιουλίου 2022

ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ

 


I Ψηφίσματα, συστάσεις και γνωμοδοτήσεις

ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Τρίτη 5 Ιουλίου 2022

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/2


P9_TA(2022)0274

Η φτώχεια των γυναικών στην Ευρώπη

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη φτώχεια των γυναικών στην Ευρώπη (2021/2170(INI))

(2023/C 47/01)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

έχοντας υπόψη τα άρθρα 8, 9, 151, 153 και 157 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»), ειδικότερα δε τις διατάξεις σχετικά με τα κοινωνικά δικαιώματα και την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1979 για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών,

έχοντας υπόψη το θεματολόγιο του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την αρχή σύμφωνα με την οποία κανείς δεν πρέπει να μένει στο περιθώριο και, ιδίως, τον στόχο 1 για την εξάλειψη της φτώχειας, τον στόχο 5, που αποσκοπεί στην επίτευξη της ισότητας των φύλων και στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των γυναικών, και τον στόχο 8, ο οποίος επιδιώκει την επίτευξη βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης,

έχοντας υπόψη την αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ «Ευρώπη 2020», και ειδικότερα τον στόχο της για μείωση του αριθμού των ανθρώπων στην ΕΕ που ζουν κάτω από τα εθνικά όρια φτώχειας κατά 25 % έως το 2020, γεγονός που θα οδηγήσει σε έξοδο 20 εκατομμυρίων ατόμων από τη φτώχεια, και την ανάγκη πλήρους αξιοποίησης των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και των συνταξιοδοτικών συστημάτων των κρατών μελών για τη διασφάλιση επαρκούς εισοδηματικής στήριξης,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης),

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση αριθ. 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας σχετικά με την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία,

έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων,

έχοντας υπόψη τη σύσταση (ΕΕ) 2021/1004 του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά (1),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (2),

έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές (3) (οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (COM(2020)0152),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Οκτωβρίου 2005 σχετικά με τις γυναίκες και τη φτώχεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση (4),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Μαρτίου 2011 σχετικά με το πρόσωπο της γυναικείας φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με τις γυναίκες στις ιθύνουσες θέσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων (6),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Μαΐου 2016 με τίτλο «Φτώχεια: η διάσταση του φύλου» (7),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Απριλίου 2017 σχετικά με τις γυναίκες και τους ρόλους τους στις αγροτικές περιοχές (8),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Ιουνίου 2017 σχετικά με την ανάγκη ανάπτυξης στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξάλειψη και την πρόληψη του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών (9),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 3ης Οκτωβρίου 2017 σχετικά με την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα στην ΕΕ (10),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2018 σχετικά με τις υπηρεσίες φροντίδας στην ΕΕ για τη βελτίωση της ισότητας των φύλων (11),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2019 σχετικά με την ισότητα των φύλων και τις φορολογικές πολιτικές στην ΕΕ (12),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 30ής Ιανουαρίου 2020 σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων (13),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη διάσταση του φύλου κατά την περίοδο της κρίσης COVID-19 και έπειτα από αυτή (14),

έχοντας υπόψη το ψήφισμα της 7ης Ιουλίου 2021 με τίτλο «Η γήρανση του πληθυσμού της γηραιάς ηπείρου — δυνατότητες και προκλήσεις σε συνάρτηση με την πολιτική για το γήρας μετά το 2020» (15),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Φεβρουαρίου 2021 σχετικά με τη μείωση των ανισοτήτων με ειδική έμφαση στη φτώχεια των εργαζομένων (16),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 10ης Δεκεμβρίου 2019, με τίτλο «Οικονομίες ίσων ευκαιριών στην ΕΕ: η μελλοντική πορεία»,

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Πεκίνο + 25: η 5η επισκόπηση της εφαρμογής της πλατφόρμας δράσης του Πεκίνου στα κράτη μέλη της ΕΕ»,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, της 27ης Μαΐου 2020, με τίτλο «COVID-19 and the world of work. Fourth edition» (COVID-19 και ο κόσμος της εργασίας. Τέταρτη έκδοση),

έχοντας υπόψη την έκθεση το συνοπτικό έγγραφο πολιτικής του Eurofound και του EIGE, της 15ης Ιουλίου 2021, με τίτλο «Upward convergence in gender equality: How close is the Union of equality?» (Σύγκλιση προς τα επάνω: Πόσο κοντά είναι η Ένωση ισότητας;),

έχοντας υπόψη τη μελέτη του Δεκεμβρίου 2017 του Θεματικού Τμήματος Δικαιωμάτων των Πολιτών και Συνταγματικών Υποθέσεων της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικών Πολιτικών του Κοινοβουλίου, με τίτλο «Gender perspective on access to energy in the EU» (Η διάσταση του φύλου όσον αφορά την πρόσβαση στην ενέργεια στην ΕΕ),

έχοντας υπόψη τους Δείκτες Ισότητας των Φύλων του EIGE για τα έτη 2019 και 2020,

έχοντας υπόψη το έγγραφο θέσης της οργάνωσης Make Mothers Matter με τίτλο «Mothers’ Poverty in the EU» (Η φτώχεια των μητέρων στην ΕΕ), του Ιουνίου του 2021,

έχοντας υπόψη την αξιολόγηση της ετήσιας στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη του 2021 και την πρόταση σχετικά με μια κοινή έκθεση για την απασχόληση για το 2021, του Φεβρουαρίου 2021, του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά της Φτώχειας, με τίτλο «Working towards a Socially Inclusive and Poverty-proof Recovery from the COVID-19 Pandemic» (Πορεία προς μια χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς και ανθεκτική στη φτώχεια ανάκαμψη από την πανδημία της COVID-19),

έχοντας υπόψη τη μελέτη της 19ης Μαΐου 2021 του Θεματικού Τμήματος Δικαιωμάτων των Πολιτών και Συνταγματικών Υποθέσεων της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικών Πολιτικών του Κοινοβουλίου, με τίτλο «COVID-19 and its economic impact on women and women’s poverty: Insight from 5 European Countries» (COVID-19 και ο οικονομικός του αντίκτυπος στις γυναίκες και στη φτώχεια των γυναικών: πληροφορίες από 5 ευρωπαϊκές χώρες),

έχοντας υπόψη τη μελέτη της 14ης Ιουνίου 2021 του Θεματικού Τμήματος Δικαιωμάτων των Πολιτών και Συνταγματικών Υποθέσεων της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικών Πολιτικών του Κοινοβουλίου, με τίτλο «Gender equality: Economic value of care from the perspective of the applicable EU funds» (Ισότητα των Φύλων: οικονομική αξία της περίθαλψης από τη σκοπιά των εφαρμοστέων κονδυλίων της ΕΕ),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Απριλίου 2016 σχετικά με την επίτευξη των στόχων κατά της φτώχειας υπό το πρίσμα των αυξανόμενων εξόδων των νοικοκυριών (17) και τη σχετική γνωμοδότηση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων,

έχοντας υπόψη το έργο της πλατφόρμας της ΕΕ για την αντιμετώπιση της αστεγίας, η οποία τέθηκε σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2021,

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A9-0194/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ένωσης που κατοχυρώνεται στο άρθρο 2 ΣΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 8 ΣΛΕΕ θεσπίζει την αρχή της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάλειψη της φτώχειας αποτελεί μία από τις προτεραιότητες της ΕΕ, η οποία κατοχυρώνεται στο άρθρο 3 ΣΕΕ και στο άρθρο 34 του Χάρτη, και αποτελεί πρωταρχικό στόχο του σχεδίου δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ), ο οποίος αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της ΕΕ να καταπολεμήσει τη φτώχεια στις πολιτικές της·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην ΕΕ, ο αριθμός των φτωχών γυναικών παραμένει σταθερά υψηλότερος από αυτόν φτωχών ανδρών (18)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη μείωση της φτώχειας στην ΕΕ όσον αφορά τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες, οι γυναίκες εξακολουθούν να πλήττονται δυσανάλογα περισσότερο από τη φτώχεια και τον κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού απ’ ό,τι οι άνδρες, ιδίως δε οι γυναίκες που υφίστανται διατομεακές μορφές διακρίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2020, ο κίνδυνος φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού στην ΕΕ ήταν μεγαλύτερος για τις γυναίκες (22,9 %) παρά για τους άνδρες (20,9 %), αν και στις δύο περιπτώσεις έχει μειωθεί από το 2015 (24,9 % και 23,1 % αντίστοιχα)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2017, το χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη φτώχεια έχει αυξηθεί σε 21 κράτη μέλη (19)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία, τα ποσοστά φτώχειας των γυναικών διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της ισχυρής συσχέτισης μεταξύ της φτώχειας των γυναικών και της παιδικής φτώχειας, 1 στα 4 παιδιά στην ΕΕ διατρέχει κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις για το 2019 στην ΕΕ των 27, οι γυναίκες πλήττονται ιδιαίτερα από τον κίνδυνο της φτώχειας (AROPE), με το ποσοστό της φτώχειας να ανέρχεται στο 17,1 % μετά τις κοινωνικές παροχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την έναρξη της πανδημίας της COVID-19, οι γυναίκες έχουν πληγεί δυσανάλογα στον κοινωνικοοικονομικό τομέα, συμπεριλαμβανομένης, σε ορισμένες περιπτώσεις, της απώλειας θέσεων εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών παρουσίασε μεγαλύτερη πτώση από ό,τι κατά τη διάρκεια της ύφεσης του 2008· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην αύξηση της μη αμειβόμενης παροχής φροντίδας και οικιακής και εκπαιδευτικής εργασίας που εκτελείται κυρίως από γυναίκες, και έχει επίσης ως αποτέλεσμα την αύξηση της φτώχειας των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ακόμη και πριν από την πανδημία της COVID-19, η πλειονότητα των ατόμων σε θέσεις προσωρινής και μερικής απασχόλησης ήταν γυναίκες, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία έχει ενισχύσει αυτή την τάση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της πανδημίας της COVID-19 δεν έχουν γίνει ακόμη πλήρως αντιληπτές και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις θα συνεχίσουν να γίνονται αισθητές στα προσεχή χρόνια· λαμβάνοντας, συνεπώς, υπόψη ότι είναι σημαντικό να εξεταστεί η γυναικεία φτώχεια στο πλαίσιο του χειρισμού και των επακόλουθων της κρίσης της COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα που ελήφθησαν για την έξοδο από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 δεν ήταν επαρκή για τη μείωση της φτώχειας των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μειώσεις στη χρηματοδότηση των κοινωνικών δημόσιων υπηρεσιών και οι δυσανάλογα χαμηλότεροι μισθοί επηρεάζουν τις γυναίκες, λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησής τους από κοινωνικές δημόσιες υπηρεσίες και επιδόματα·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σημαίνει πως λαμβάνονται υπόψη οι διαφορές των φύλων εντός ολόκληρου του κύκλου πολιτικής, και πως προστίθεται μια διατομεακή προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τη διαφορετικότητα γυναικών και ανδρών κατά τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση των πολιτικών, των προγραμμάτων και των έργων, προκειμένου να ενισχυθεί η ισότητα των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι σήμερα οι πολιτικές της ΕΕ δεν έχουν θέσει σε εφαρμογή πραγματικά ενσωματωμένες πολιτικές ούτε έχουν συμπεριλάβει μια διατομεακή προσέγγιση·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 3 παράγραφος 3 ΣΕΕ δεσμεύει την Ένωση να καταπολεμήσει τον «κοινωνικό αποκλεισμό και τις διακρίσεις» και να προωθήσει την «κοινωνική δικαιοσύνη και προστασία [και] την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών» σύμφωνα με την έννοια της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο δράσης για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων έχει τον συγκεκριμένο σκοπό της μείωσης του αριθμού των ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας κατά τουλάχιστον 15 εκατομμύρια έως το 2030, συμπεριλαμβανομένων 5 εκατομμυρίων παιδιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κοινωνικό και το πράσινο θεματολόγιο και το θεματολόγιο για την ισότητα των φύλων είναι διασυνδεδεμένα και μοιράζονται τους στόχους της διασφάλισης βιώσιμης ανάπτυξης και μιας δίκαιης διανομής των πόρων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συζητήσεις σχετικά με την επανεξέταση του σημερινού ενωσιακού μοντέλου κοινωνικοοικονομικής διακυβέρνησης θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη δέσμευση της ΕΕ να μειώσει τις ανισότητες και να εξαλείψει τη φτώχεια, ιδίως δε τη φτώχεια των γυναικών·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ειδικός εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για την ακραία φτώχεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα, Olivier De Schutter, έχει επισημάνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αναπτύξει μια ενωσιακή στρατηγική κατά της φτώχειας που να διασφαλίζει μια διαρθρωτική, ευρεία προσέγγιση της εξάλειψης της γυναικείας φτώχειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται ένα δικαιότερο κοινωνικό συμβόλαιο για την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την πανδημία, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών πολιτικών που θα αποσκοπούν στη μείωση των οικονομικών ανισοτήτων·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια των γονέων συχνά οδηγεί στη φτώχεια των παιδιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επένδυση σε πολιτικές στήριξης των γυναικών βελτιώνει επίσης και τις συνθήκες διαβίωσης των οικογενειών τους, ιδίως δε των παιδιών τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη πρέπει να σέβονται, να προστατεύουν και να υλοποιούν τα δικαιώματα των παιδιών σύμφωνα με τη ΣΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα των παιδιών διακυβεύονται όταν επικρατούν συνθήκες φτώχειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάλειψη της παιδικής φτώχειας περιλαμβάνεται στην Αρχή 11 του ΕΠΚΔ·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μονογονεϊκές οικογένειες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού και έχουν περισσότερες πιθανότητες να μεταδώσουν τη φτώχεια σε αρκετές επόμενες γενεές· λαμβάνοντας υπόψη ότι επικεφαλής του 85 % των μονογονεϊκών οικογενειών είναι γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2020, το 42,1 % του πληθυσμού της ΕΕ που ζούσε σε μονογονεϊκά νοικοκυριά με συντηρούμενα τέκνα αντιμετώπιζε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια των γυναικών είναι αποτέλεσμα μιας ζωής γεμάτης διακρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο εξακολουθούν να επηρεάζουν την κατανομή των εργασιών στο σπίτι, στην εκπαίδευση, στον χώρο εργασίας και στην κοινωνία και την πρόσβαση στην εξουσία και τη λήψη αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες επωμίζονται δυσανάλογη επιβάρυνση ως πάροχοι μη αμειβόμενης εργασίας παροχής φροντίδας και οικιακής εργασίας, οι οποίες εκτελούνται κυρίως από αυτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες αποτελούν πάνω από το 70 % του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας και της φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτού του είδους οι εργασίες υποτιμώνται συστηματικά, διότι εκτελούνταν και ακόμη εκτελούνται δωρεάν από γυναίκες εντός των νοικοκυριών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες έχουν χαμηλότερες αμοιβές απ’ ό,τι οι άνδρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες συνάπτουν κυρίως συμβάσεις εργασίας μερικής απασχόλησης λόγω φτώχειας χρόνου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες υποφέρουν από φτώχεια στην εργασία, η οποία οδηγεί σε υψηλότερους κινδύνους φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού λόγω χαμηλής έντασης εργασίας·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δοθεί η δέουσα προσοχή στις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων για την ισότητα των φύλων, τις ίσες ευκαιρίες και την ενεργό υποστήριξη της απασχόλησης·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια των γυναικών είναι πολυδιάστατη και ότι, για τον λόγο αυτό, πρέπει να καταπολεμήσουμε όλα τα αίτια και τις συνέπειες όλων των πτυχών της φτώχειας των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της υλικής στέρησης, αλλά και της έλλειψης πρόσβασης σε διαφορετικούς πόρους και υπηρεσίες, γεγονός που περιορίζει την ικανότητά τους να ασκούν πλήρως τα δικαιώματά τους ως πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γυναικεία φτώχεια επηρεάζεται άμεσα από την έλλειψη δίκαιης αξιολόγησης της εργασίας που γίνεται κυρίως από γυναίκες, τα διαλείμματα στην επαγγελματική σταδιοδρομία λόγω άδειας μητρότητας ή ευθυνών φροντίδας, τον μη ισότιμο επιμερισμό των μη αμειβομένων ευθυνών φροντίδας και οικιακής εργασίας και τον διαχωρισμό στην εκπαίδευση και συνεπώς στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια των γυναικών έχει ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό τους από ορισμένες κοινωνικές και πολιτικές πτυχές της ζωής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ταυτόχρονα, η έλλειψη επαρκούς πρόσβασης σε πόρους και υπηρεσίες αυξάνει τον κίνδυνο των γυναικών να περιέλθουν ή να παραμείνουν στη φτώχεια, κάτι που καταδεικνύει την αμοιβαία αλληλεξάρτηση μεταξύ φτώχειας και κοινωνικού και πολιτικού αποκλεισμού·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι διαφέρει ο αντίκτυπος της φτώχειας στις γυναίκες και τους άνδρες και ότι, κατά συνέπεια, πρέπει να εξετάζονται επίσης δείκτες για την καλύτερη κατανόηση του γεγονότος ότι η φτώχεια πλήττει περισσότερο τις γυναίκες, όπως η ηλικία, το προσδόκιμο ζωής, οι ανισότητες στο εισόδημα, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, ο τύπος του νοικοκυριού και οι κοινωνικές παροχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνέργειες μεταξύ διαφόρων δράσεων και πολιτικών μέτρων για τη στήριξη της ισότητας των φύλων στις εργασιακές, εκπαιδευτικές και φορολογικές πολιτικές και στη στέγαση μπορούν να βοηθήσουν στην πιο αποτελεσματική καταπολέμηση των βαθιά ριζωμένων αιτίων της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού μεταξύ ορισμένων ομάδων γυναικών, όπως οι ανύπαντρες μητέρες, οι γυναίκες ηλικίας άνω των 65 ετών, οι γυναίκες με αναπηρία, οι γυναίκες με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και οι γυναίκες που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες είναι περισσότερες από τους ηλικιωμένους άντρες στον πληθυσμό της ΕΕ των 27· λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2019, οι πολύ ηλικιωμένες γυναίκες (85 ετών ή περισσότερο) ήταν παραπάνω από διπλάσιες από τους πολύ ηλικιωμένους άντρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εξελίξεις της δημογραφικής γήρανσης θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις για τις κυβερνήσεις, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών, επηρεάζοντας ιδίως τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικής πρόνοιας, τις αγορές εργασίας, τα δημόσια οικονομικά και τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχεία καταδεικνύουν πως, κατά μέσο όρο στην ΕΕ, το 29,5 % των γυναικών με αναπηρία διατρέχει κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, σε σύγκριση με το 27,5 % των ανδρών με αναπηρία·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες από πιο ευάλωτες ομάδες, όπως οι νέες γυναίκες, οι γυναίκες με αναπηρία, οι γυναίκες με μεταναστευτικό υπόβαθρο, οι γυναίκες Ρομά, οι γυναίκες από θρησκευτικές ή εθνοτικές μειονότητες, καθώς και οι γυναίκες ΛΟΑΔΜ, αντιμετωπίζουν πρόσθετες και διατομεακές μορφές διακρίσεων κατά την πρόσβαση στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, την απασχόληση και τις κοινωνικές υπηρεσίες και, ως εκ τούτου, εκτίθενται σε υψηλότερο κίνδυνο φτώχειας·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ρομά αντιμετωπίζουν διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε πρωτοβουλίες για την απασχόληση, όπως η Εγγυήσεις για τη Νεολαία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης συχνά δεν έχουν την ικανότητα να τους προσεγγίσουν ή εφαρμόζουν πρακτικές έμμεσων διακρίσεων·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε σχέση με τα δεδομένα για τη φτώχεια, η στατιστική μονάδα νοικοκυριού ορίζει τη φτώχεια εντός των νοικοκυριών και δεν λαμβάνει υπόψη τις ανισότητες μεταξύ των φύλων στην εσωτερική κατανομή των πόρων, γεγονός που δυσχεραίνει τη λήψη αξιόπιστων δεδομένων ανά φύλο·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια των γυναικών αυξάνει τον κίνδυνο της αστεγίας, της έλλειψης πρόσβασης σε επαρκή στέγαση και της ενεργειακής φτώχειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται μέτρα πολιτικής ειδικά προσαρμοσμένα στις μονογονεϊκές οικογένειες·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων στην αγορά εργασίας αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την εξάλειψη της γυναικείας φτώχειας, κάτι που δεν ωφελεί μόνο τις γυναίκες αλλά την οικονομία στο σύνολό της, έχοντας θετικό αντίκτυπο στο ΑΕγχΠ, τα επίπεδα απασχόλησης και την παραγωγικότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση της ισότητας των φύλων μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ της ΕΕ από 6,1 έως 9,6 % και να δημιουργήσει 10,5 εκατομμύρια επιπλέον θέσεις εργασίας, κάτι που θα λειτουργούσε προς όφελος τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών, έως το 2050·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η εργασία σε κατά βάση γυναικοκρατούμενους τομείς είναι ζωτικής σημασίας και έχει υψηλή κοινωνικοοικονομική αξία, υποτιμάται και αμείβεται λιγότερο από ό,τι η εργασία σε ανδροκρατούμενους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη να επαναξιολογηθεί η επάρκεια των μισθών στους γυναικοκρατούμενους τομείς ανάλογα με την κοινωνική και οικονομική αξία τους, και να σημειωθεί πρόοδος στους κανονισμούς της ΕΕ όσον αφορά τον κατώτατο μισθό, το ελάχιστο εισόδημα και τη μισθολογική διαφάνεια·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην εργασία αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για να διαθέτουν οι γυναίκες οικονομική ανεξαρτησία, επαγγελματική ολοκλήρωση και ουσιαστικά ίσα δικαιώματα·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέσο χάσμα απασχόλησης μεταξύ των φύλων είναι 11,5 %, με τις γυναίκες να εκπροσωπούνται σε δυσανάλογα υψηλό βαθμό σε χαμηλά αμειβόμενους, επισφαλείς εργασιακούς τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες εκπροσωπούνται περισσότερο σε ευέλικτα σχήματα απασχόλησης και σε άτυπες και ευέλικτες συμβάσεις (μερική απασχόληση, προσωρινή απασχόληση, κ.λπ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν διακρίσεις λόγω εγκυμοσύνης και μητρότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μισθολογικές διαφορές μεταξύ γυναικών και ανδρών ανέρχονταν στο 14,1 % σε επίπεδο ΕΕ το 2019, αν και υπήρχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών (20)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων ως προς τις αποδοχές έχει αυξηθεί σε 17 κράτη μέλη από το 2010, ενώ το χάσμα μεταξύ των φύλων ως προς το εισόδημα έχει αυξηθεί σε 19 κράτη μέλη, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα συνολική αύξηση της ανισότητας μεταξύ των φύλων ως προς τις αποδοχές και το εισόδημα στην ΕΕ (21)· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 10 % του εργαζόμενου πληθυσμού στην ΕΕ διατρέχει κίνδυνο φτώχειας και ότι οι γυναίκες είναι κυρίως αυτές που αμείβονται με κατώτατο μισθό ή χαμηλότερο μισθό από τον μισθό διαβίωσης, λόγω, μεταξύ άλλων, της μεγαλύτερης συμμετοχής των γυναικών στην άτυπη οικονομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και ο καθορισμός επαρκών και δίκαιων επιπέδων κατώτατων μισθών που παρέχουν αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της μισθολογικής ανισότητας, του χάσματος στις αμοιβές μεταξύ των φύλων και της φτώχειας των γυναικών·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης αναγνωρίζει το δικαίωμα όλων των εργαζομένων και, συνεπώς, και των γυναικών εργαζομένων, σε δίκαιη αμοιβή που να διασφαλίζει στους ίδιους και στις οικογένειές τους αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης και το δικαίωμα σε ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι θεσπίζει επίσης το δικαίωμα στην προστασία από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό και συμβάλλει στη μείωση του υφιστάμενου μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών·

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό των τρανς ατόμων σε αμειβόμενη απασχόληση είναι μόνο 51 %, σε σύγκριση με το 69,3 % του γενικού πληθυσμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεργία αποτελεί ένα ιδιαίτερο ζήτημα για τις τρανς γυναίκες, οι οποίες έχουν σχεδόν τριπλάσιες πιθανότητες να μείνουν άνεργες από τον μέσο όρο του γενικού πληθυσμού (22)·

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το 20,7 % των γυναικών με αναπηρία και το 28,6 % των ανδρών με αναπηρία εργάζονται με πλήρη απασχόληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη τα άτομα με αναπηρία συχνά χάνουν τις παροχές τους λόγω αναπηρίας όταν αναλαμβάνουν εργασία, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο φτώχειας στην εργασία·

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων ανερχόταν κατά μέσο όρο σε 29,4 % το 2019 (23) λόγω των ανισορροπιών που προκαλούνται από τις συνεχιζόμενες ανισότητες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό το συνταξιοδοτικό χάσμα σημαίνει ότι οι γυναίκες είναι πιθανότερο να πέσουν κάτω από το όριο της φτώχειας όσο μεγαλώνουν, δεδομένου μάλιστα ότι το προσδόκιμο ζωής των γυναικών είναι μεγαλύτερο από το προσδόκιμο ζωής των ανδρών, κάτι που επιδεινώνει τις συνέπειες της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη ένταξη στην εργασία καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου θα συμβάλει στη γεφύρωση του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων·

ΚΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τεχνολογική και ψηφιακή επανάσταση που βιώνουμε αυξάνει την ψηφιακή πρόοδο και τις νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η τεχνολογική και ψηφιακή επανάσταση αλλάζει τα οικονομικά πρότυπα, τα κοινωνικά συστήματα και την αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα μέλη της κοινωνίας μας, ιδίως οι γυναίκες, πρέπει να έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε αυτή την ευημερία·

Λ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω πολιτικές που να στοχεύουν στην αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στους τομείς που σχετίζονται με τις θετικές επιστήμες, την τεχνολογία, τη μηχανική και τα μαθηματικά (STEM) και την τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και η υιοθέτηση μιας πολυεπίπεδης προσέγγισης για την αντιμετώπιση του χάσματος των φύλων σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και στην απασχόληση στον ψηφιακό τομέα·

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κορίτσια παρουσιάζουν καλύτερες επιδόσεις από ό,τι τα αγόρια στο σχολείο, αλλά ότι συχνά αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες ή εμποδίζονται στο να μετατρέψουν αυτήν την εκπαιδευτική επιτυχία σε επαγγελματική καταξίωση λόγω οικογένειας και άλλων πιέσεων·

ΛΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που ζουν σε αγροτικές περιοχές πλήττονται ιδιαίτερα από τη φτώχεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές γυναίκες που ζουν σε αγροτικές περιοχές δεν έχουν καν καταχωριστεί στην αγορά εργασίας ή δεν έχουν εγγραφεί ως άνεργες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό ανεργίας των γυναικών σε αγροτικές περιοχές είναι ιδιαίτερα υψηλό, ενώ και εκείνες που απασχολούνται έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες στις αγροτικές περιοχές έχουν περιορισμένη πρόσβαση στην εκπαίδευση·

ΛΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ στον τομέα της παροχής φροντίδας, επιπλέον των πολιτικών των κρατών μελών, θα δημιουργούσε σημαντική προστιθέμενη αξία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αναλαμβάνουν μη αμειβόμενη εργασία παροχής φροντίδας πιο συχνά από τους άνδρες και ότι η φροντίδα παιδιών ή εξαρτώμενων ατόμων αποτελεί, ως εκ τούτου, έναν από τους συνηθέστερους λόγους για τους οποίους οι γυναίκες μειώνουν το ωράριο εργασίας τους ή αποσύρονται από την αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες διακόπτουν συχνότερα τη σταδιοδρομία τους ή αναλαμβάνουν βραχυπρόθεσμη, μερική, επισφαλή ή ακόμη και άτυπη απασχόληση, η οποία μπορεί να προσαρμοστεί σε πρόγραμμα παροχής φροντίδας, γεγονός που επηρεάζει τις αποδοχές τους και τις εισφορές τους στα συνταξιοδοτικά τους ταμεία και, ως εκ τούτου, έχει αντίκτυπο στην οικονομική τους ανεξαρτησία κατά το γήρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καθολική πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικές υπηρεσίες και δομές σε προσιτές τιμές, όπως η προσχολική φροντίδα και εκπαίδευση ή η φροντίδα άλλων εξαρτώμενων ατόμων, δεν είναι μόνο καίριας σημασίας για την αποφυγή της αύξησης της φτώχειας, ιδίως για τις γυναίκες, αλλά είναι επίσης ζωτικής σημασίας για μια οικονομία που εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον· λαμβάνοντας υπόψη ότι, συνεπώς, οι επενδύσεις στις υπηρεσίες αυτές έχουν θετικό αντίκτυπο στην οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών και στην ικανότητα τους να συμμετέχουν στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα κοινωνικής προστασίας είναι απολύτως σημαντικά για την αντιμετώπιση της γυναικείας φτώχειας, όχι μόνο από οικονομικής άποψης αλλά και στον πολυδιάστατο χαρακτήρα της·

ΛΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια επιδεινώνει τις επιπτώσεις της έμφυλης βίας κατά των γυναικών, καθώς οι αυξημένες οικονομικές δυσκολίες δυσχεραίνουν τις γυναίκες που βρίσκονται σε κακοποιητικές σχέσεις να εγκαταλείψουν τον σύντροφό τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έμφυλη βία αποτελεί διαρθρωτικό πρόβλημα που μπορεί να εντοπιστεί σε όλες τις κοινωνικοοικονομικές ομάδες και είναι ανεξάρτητο από την προέλευση ή τις πεποιθήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια θέτει τις γυναίκες σε μεγαλύτερο κίνδυνο εμπορίας και σεξουαλικής εκμετάλλευσης, καθώς καθιστά αυτές και τις οικογένειές τους οικονομικά εξαρτημένες από τους κακοποιητές τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έμφυλη βία συμβάλλει επίσης στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, καθώς η βία έχει επιπτώσεις στην υγεία και μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια εργασίας και στέγης·

ΛΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρενόχληση στον χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και της ψυχολογικής παρενόχλησης, θύματα των οποίων είναι συνήθως γυναίκες, έχει αποτρεπτική επίδραση στις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένου του αυξημένου απουσιασμού, της μειωμένης παραγωγικότητας και, συνεπώς, της απώλειας εισοδήματος, και συμβάλλει στο να τις οδηγεί εκτός της αγοράς εργασίας, γεγονός που έχει αρνητικό αντίκτυπο στη σταδιοδρομία και στην οικονομική ανεξαρτησία του ατόμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταγγελία της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας μπορεί να οδηγήσει σε απόλυση ή απομόνωση του θύματος·

ΛΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπολογίζεται πως επί του παρόντος 1 στα 10 κορίτσια δεν έχει τη δυνατότητα να αγοράσει προϊόντα υγιεινής· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2019 για την ισότητα των φύλων και τις φορολογικές πολιτικές στην ΕΕ, το Κοινοβούλιο καλούσε όλα τα κράτη μέλη να καταργήσουν τον λεγόμενο «φόρο στη φροντίδα και το ταμπόν», χρησιμοποιώντας την ευελιξία που εισήχθη στην οδηγία για τον ΦΠΑ και εφαρμόζοντας απαλλαγές ή συντελεστές ΦΠΑ 0 % στα εν λόγω βασικά αγαθά·

ΛΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας οδηγεί σε περαιτέρω αύξηση της φτώχειας, ιδίως μεταξύ των γυναικών, τόσο διότι εξαναγκάζει τις γυναίκες και τα παιδιά της Ουκρανίας να καταφύγουν σε γειτονικές χώρες όσο και λόγω των αυξανόμενων τιμών των βασικών υπηρεσιών και αγαθών που διαπιστώνουν όλοι οι Ευρωπαίοι, αλλά οι οποίες επηρεάζουν ιδιαίτερα εκείνους που ήδη διαθέτουν λιγότερους πόρους·

1.

επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τη Eurostat, υπάρχουν σήμερα 64,6 εκατομμύρια γυναίκες και 57,6 εκατομμύρια άνδρες που ζουν σε συνθήκες φτώχειας στα κράτη μέλη, γεγονός που δείχνει ότι ο αντίκτυπος της φτώχειας στις γυναίκες και τους άνδρες είναι διαφορετικός· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια φιλόδοξη ευρωπαϊκή στρατηγική για την καταπολέμηση της φτώχειας για το 2030, με συγκεκριμένους στόχους για τη μείωση της φτώχειας και εστίαση στην εξάλειψη της φτώχειας των γυναικών και στη διάλυση του διαγενεακού κύκλου των κινδύνων φτώχειας·

2.

υπογραμμίζει ότι η φτώχεια των γυναικών πρέπει επίσης να εξετασθεί με βάση μια διατομεακή προσέγγιση, η οποία συνεπάγεται ανάλυση που συνεκτιμά τη διάσταση του φύλου και λαμβάνει υπόψη τις διασταυρούμενες μορφές διακρίσεων λόγω χαρακτηριστικών όπως το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο, η μεταναστευτική και εθνοτική καταγωγή, η ηλικία, ο γενετήσιος προσανατολισμός, η ταυτότητα φύλου και η έκφραση φύλου· ζητεί την ενσωμάτωση του Δείκτη Ισότητας των Φύλων του EIGE στον κοινωνικό πίνακα αποτελεσμάτων· καλεί το EIGE να παράσχει δεδομένα διατομεακά και ανά φύλο, και καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα αυτά προκειμένου να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις ειδικές ανά χώρα προκλήσεις και να αναπτύξουν εθνικά σχέδια ανάκαμψης, καθώς και να βελτιώσουν τις συνέργειες μεταξύ των διαφόρων δεσμών μέτρων, ταμείων και πολιτικών·

3.

υπογραμμίζει τη σημασία των πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τη δημογραφική πρόκληση και προάγουν ίσες ευκαιρίες για όλους, ιδίως όσους έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση, όπως οι ευάλωτες ομάδες, οι οικογένειες σε όλη τους την πολυμορφία, η νέα γενιά και οι ηλικιωμένοι, καθώς και τη σημασία που έχει να διασφαλιστεί ότι όλες οι επιχειρηματικές ευκαιρίες που προσφέρονται από τη σημερινή τεχνολογική και ψηφιακή επανάσταση θα πρέπει να εστιάζουν στις γυναίκες·

4.

καλεί τα κράτη μέλη να εργάζονται με παρόμοιο τρόπο και τακτικά για τη συλλογή και ανάλυση χωριστών δεδομένων κατά τον σχεδιασμό ή την αξιολόγηση των πολιτικών και των πρακτικών τους, προκειμένου να συγκεντρώνουν πληροφορίες και στοιχεία για την κατάσταση των γυναικών υπό συγκεκριμένες επισφαλείς συνθήκες, όπως οι γυναίκες που υποφέρουν από ενεργειακή επισφάλεια, ψηφιακό χάσμα, επαγγελματικές νόσους, υποσιτισμό και δυσθρεψία·

5.

παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις ανισότητες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, εξετάζοντας τους κύριους παράγοντες και, συνεπώς, τα εμπόδια στην αγορά εργασίας, καθώς και την πρόσβαση σε οικονομικά προσιτές ποιοτικές υπηρεσίες, όπως οι υπηρεσίες φροντίδας των παιδιών και μακροχρόνιας μέριμνας, και να προαγάγουν την πρόσβαση σε δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα για τους αυτοαπασχολούμενους, τα άεργα άτομα, τους ανέργους (είτε βραχυχρόνια ή μακροχρόνια), ή όσους είναι σε καθεστώς «άτυπης» απασχόλησης·

6.

επισημαίνει ότι η φτώχεια συνεχίζει να μετράται με βάση το συσσωρευμένο εισόδημα ενός νοικοκυριού, δηλαδή με βάση την υπόθεση ότι όλα τα μέλη του νοικοκυριού λαμβάνουν τις ίδιες αποδοχές και κατανέμουν ισομερώς τους αντίστοιχους πόρους· ζητεί την εξατομίκευση των δικαιωμάτων και των υπολογισμών με βάση το ατομικό εισόδημα, ώστε να καταπολεμηθεί η πραγματική έκταση της φτώχειας των γυναικών·

7.

ζητεί, η μέτρηση της φτώχειας, περιλαμβανομένης της φτώχειας χρόνου, να είναι πολυδιάστατη· καλεί την Eurostat να συντονίσει με τα κράτη μέλη τον ευαίσθητο στα ζητήματα του φύλου σχεδιασμό της ευρωπαϊκής έρευνας για τη χρήση του χρόνου και τη συχνότητα με την οποία πρέπει να διεξάγεται·

8.

επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής για μια «ευρωπαϊκή στρατηγική φροντίδας», αλλά την καλεί να προχωρήσει πέρα από τα μέτρα στον τομέα της φροντίδας και να διασφαλίσει τη μετάβαση προς μια οικονομία φροντίδας που θα ακολουθεί μια ολιστική, βασισμένη στη διάσταση του φύλου και διά βίου προσέγγιση της φροντίδας, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την προώθηση της οικολογικής βιωσιμότητας, δίκαιων συνθηκών εργασίας και επαρκών μισθών, προκειμένου να διατηρηθεί η ελκυστικότητα της εργασίας στον τομέα της φροντίδας, να δοθεί τέλος στις διακρίσεις, να καταπολεμηθούν η φτώχεια, η βία και η κακοποίηση, να καθοριστούν ελάχιστα πρότυπα και κατάλληλες κατευθυντήριες γραμμές ποιότητας για τη φροντίδα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου και να παρασχεθεί στήριξη στους επίσημους και άτυπους φροντιστές, στους μη αμειβόμενους φροντιστές και στα άτομα που φροντίζουν· καλεί τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν κίνητρα για τους εργοδότες, ώστε να προωθήσουν την καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής·

9.

σημειώνει ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν αυξήσει τις μορφές φροντίδας κατά τη διάρκεια της πανδημίας και έχουν θεσπίσει ειδικές διατάξεις για τα μονογονεϊκά νοικοκυριά· παροτρύνει τα κράτη μέλη να επεκτείνουν αυτές τις διατάξεις κατά την περίοδο της ανάκαμψης·

10.

είναι πεπεισμένο ότι η αρχή σύμφωνα με την οποία «η εργασία αποτελεί το καλύτερο μέσο για την καταπολέμηση της φτώχειας» δεν ισχύει πλέον σήμερα, δεδομένων των τομέων χαμηλών απολαβών, των άτυπων και επισφαλών συνθηκών εργασίας και της διάλυσης των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, και ότι χρειάζονται αποτελεσματικά συστήματα συλλογικής διαπραγμάτευσης και καθορισμού κατώτατου μισθού για την επίτευξη μιας κοινωνίας χωρίς φτώχεια·

11.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγγυηθούν επαρκή οικονομική προστασία, όχι μόνο για άτομα με διά βίου απασχόληση, αλλά και για άτομα που παρέχουν μη αμειβόμενη εργασία παροχής φροντίδας για εξαρτώμενα άτομα και υπηρεσίες οικιακής φροντίδας και εκπαίδευσης, όσους είναι σε επισφαλή απασχόληση και όσους βρίσκονται άνεργοι για μεγάλες περιόδους·

12.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν πολιτικές που αποσκοπούν στην εξάλειψη της επισφαλούς απασχόλησης και της αναγκαστικής μερικής απασχόλησης, προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση των γυναικών στην αγορά εργασίας·

13.

τονίζει τον καίριο ρόλο των γυναικών που εργάζονται στον κοινωνικό τομέα, στον τομέα της φροντίδας, της καθαριότητας, της εκπαίδευσης, της υγείας και του λιανικού εμπορίου, οι οποίοι διασφαλίζουν την αδιάλειπτη λειτουργία των κοινωνιών μας, όπως φάνηκε από την κρίση λόγω της νόσου COVID-19· ζητεί να επαναξιολογηθούν και να επανεκτιμηθούν οι συνήθως γυναικοκρατούμενοι τομείς εργασίας, καθώς και να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν διατομεακά ουδέτερα ως προς το φύλο εργαλεία επαγγελματικής αξιολόγησης, προκειμένου να αξιολογούνται καλύτερα και να αμείβονται πιο δίκαια οι γυναικοκρατούμενοι εργασιακοί τομείς και να διασφαλίζεται ίση αμοιβή για ίδια εργασία και για εργασία ίσης αξίας, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ενισχυθεί η γυναικεία επιχειρηματικότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις·

14.

σημειώνει ότι η συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων στον τομέα του λιανικού εμπορίου και των καθαριστών είναι γυναίκες και συχνά αμείβονται μόνο με τον κατώτατο μισθό, και ότι εξαιτίας της πανδημίας της COVID-19 αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας· τονίζει την επείγουσα ανάγκη να βελτιωθούν οι αμοιβές και να καταπολεμηθεί η επισφαλής απασχόληση· παροτρύνει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν το κύρος των επαγγελματιών του τομέα της υγείας μέσω της εξασφάλισης αξιοπρεπών μισθών και συνθηκών εργασίας και, ειδικότερα, μέσω της σύναψης κατάλληλων συμβάσεων εργασίας·

15.

τονίζει ότι, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο πολυδιάστατος χαρακτήρας της φτώχειας των γυναικών, είναι αναγκαίο να ξεπεραστεί ο διαχωρισμός της μη αμειβόμενης οικιακής εργασίας και των ευθυνών φροντίδας που εκτελούνται κυρίως από γυναίκες και να ενισχυθεί ο αγώνας κατά των στερεοτύπων, προκειμένου να ενισχυθούν τα μέτρα συνδυασμού επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και οι φιλικές προς την οικογένεια εργασιακές ρυθμίσεις, όπως ένα προσαρμόσιμο ωράριο εργασίας και η δυνατότητα τηλεργασίας, προκειμένου να προωθηθεί το μοντέλο ισότητας στο εισόδημα και την παροχή φροντίδας (πολιτική χρησιμοποίησης του χρόνου) (24), έτσι ώστε να μπορούν οι γυναίκες και οι άνδρες να συνδυάζουν καλύτερα την επαγγελματική με την προσωπική τους ζωή· παροτρύνει τα κράτη μέλη να μεταφέρουν στο εθνικό δίκαιο και να εφαρμόσουν πλήρως την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τη διασφάλιση του δίκαιου καταμερισμού μεταξύ εργασίας και οικογενειακής ζωής, καθώς και να υπερβούν τα ελάχιστα πρότυπα που ορίζονται στην οδηγία· τονίζει ότι η φτώχεια των εργαζομένων πρέπει να αντιμετωπιστεί στα βαθύτερα αίτιά της, για παράδειγμα με την προώθηση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, τη θέσπιση κατώτατων μισθών και τη διασφάλιση κοινωνικής προστασίας· καλεί την Επιτροπή να παροτρύνει τα κράτη μέλη να επενδύσουν σε ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση και να τους παράσχει σχετική στήριξη, να προβούν σε ανταλλαγή ορθών πρακτικών και να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στη διά βίου μάθηση·

16.

τονίζει ότι υπάρχει δυσανάλογη και συχνά μη ηθελημένη συγκέντρωση των γυναικών σε θέσεις επισφαλούς εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των υψηλών επιπέδων εργασίας μερικής απασχόλησης, χαμηλά αμειβόμενης εργασίας, συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου και συμβάσεων μηδενικών ωρών εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις συστάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας που έχουν ως στόχο να μειώσουν την έκταση της επισφαλούς εργασίας, όπως ο περιορισμός των περιστάσεων στις οποίες είναι δυνατή η χρήση συμβάσεων επισφαλούς εργασίας καθώς και του χρονικού διαστήματος στη διάρκεια του οποίου οι εργαζόμενοι μπορούν να απασχολούνται με τέτοιες συμβάσεις·

17.

καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν ενεργούς και αποτελεσματικές πολιτικές με στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και ψυχολογικής παρενόχλησης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν κατάλληλους και επαρκείς χρηματοδοτικούς μηχανισμούς για προγράμματα και ενέργειες με στόχο την καταπολέμηση της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένων μηχανισμών στήριξης των γυναικών για την καταγγελία περιστατικών παρενόχλησης· καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΕ να κυρώσουν τη Σύμβαση αριθ. 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας σχετικά με την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία·

18.

τονίζει την ανάγκη να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για τις συνέπειες των επιλογών των γυναικών στην αγορά εργασίας και τη σημασία της οικονομικής τους ανεξαρτησίας για την προστασία τους από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό·

19.

εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι οι γυναίκες με παιδιά υφίστανται διακριτική μεταχείριση στον χώρο εργασίας τους επειδή είναι μητέρες και όχι επειδή η εργασιακή τους απόδοση είναι χαμηλότερη από αυτήν των συναδέλφων τους· παροτρύνει τα κράτη μέλη να προάγουν ενεργά μια θετική εικόνα των μητέρων ως εργαζόμενων·

20.

υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο των δημόσιων υπηρεσιών υψηλής ποιότητας στην καταπολέμηση της φτώχειας των γυναικών, ιδίως των υπηρεσιών προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας, ή της φροντίδας άλλων εξαρτώμενων ατόμων, όπως των ηλικιωμένων· καλεί τα κράτη μέλη να καθιερώσουν κατάλληλους μηχανισμούς ώστε να αναγνωρίζεται αυτό το επίτευγμα ζωής·

21.

τονίζει ότι η κλιματική αλλαγή έχει επίσης σημαντικό αντίκτυπο στη γυναικεία φτώχεια, διότι οι γυναίκες εξαρτώνται περισσότερο από τους φυσικούς πόρους και, δεδομένου ότι αποτελούν την πλειονότητα των φτωχών στην ΕΕ, οι γυναίκες έχουν στη διάθεσή τους λιγότερα μέσα για την προστασία τους από τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η διάσταση του φύλου δεν ενσωματώνεται με συνέπεια στις πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα· καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει την ισότητα των φύλων στις πολιτικές και τη νομοθεσία της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή· είναι της γνώμης ότι η δέσμη προσαρμογής στον στόχο του 55 % και το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα πρέπει να σχεδιαστούν και εφαρμοστούν με σαφή έμφυλη διάσταση και να ωφελήσουν τις γυναίκες εξίσου με τους άνδρες·

22.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να προστατεύσουν τις γυναίκες που ζουν σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας, παρέχοντας έγκαιρη και συντονισμένη απάντηση για την αντιμετώπιση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης· τονίζει ότι πρέπει να διασφαλιστεί η πρόσβαση των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος, και ιδίως των ηλικιωμένων γυναικών και των ανύπαντρων μητέρων, σε οικονομικά προσιτές υπηρεσίες κοινής ωφελείας·

23.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν την ισότητα των φύλων σε όλες τις πολιτικές, τα προγράμματα και τις δράσεις και να θεσπίσουν καλύτερες πολιτικές για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και επαρκή μέτρα για τη διασφάλιση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, όπως καλύτερη άδεια μητρότητας, σημαντικά μεγαλύτερες περίοδοι άδειας πατρότητας, αμειβόμενη και μη μεταβιβάσιμη γονική άδεια, ευέλικτο ωράριο εργασίας, επιτόπιες εγκαταστάσεις παιδικής μέριμνας, υπηρεσίες φροντίδας και πολιτικές τηλεργασίας· τονίζει τη σημασία της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου και προσαρμογής της απάντησης της οικονομικής πολιτικής στην πανδημία της COVID-19 στις συγκεκριμένες ανάγκες των γυναικών και στη δομή των οικονομικών τους δραστηριοτήτων·

24.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν την ισότητα των φύλων σε όλη τη νομοθεσία, τις πολιτικές, τα προγράμματα και τις δράσεις που σχετίζονται με τις μεταφορές και να συμπεριλάβουν μια προοπτική φύλου στον σχεδιασμό της κινητικότητας, της οικονομικά προσιτής στέγασης και του πολεοδομικού σχεδιασμού·

25.

επισημαίνει ότι η αστεγία των γυναικών δεν θα πρέπει να υποτιμάται και να αντιμετωπίζεται εσφαλμένα ως ήσσονος σημασίας κοινωνικό πρόβλημα στην ΕΕ· επισημαίνει την απουσία ολοκληρωμένων αναλυτικών δεδομένων για τη φύση και την έκταση της αστεγίας των γυναικών, γεγονός που καθιστά αυτό το πρόβλημα λιγότερο ορατό· παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενσωματώσουν τη διάσταση του φύλου στις πολιτικές και τις πρακτικές που αντιμετωπίζουν την αστεγία και την έλλειψη πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή και επαρκή στέγαση και ενέργεια και να αναπτύξουν έως το 2030 συγκεκριμένες στρατηγικές που αποσκοπούν στην εξάλειψη των προβλημάτων αυτών, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι υπηρεσίες λειτουργούν δεόντως και αποτελεσματικά ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες των άστεγων γυναικών· τονίζει ότι είναι σημαντικό να αναγνωριστεί η έμφυλη βία ως μία από τις βαθύτερες αιτίες που επιδεινώνουν τον κίνδυνο της έλλειψης στέγης μεταξύ των γυναικών, και τονίζει την ανάγκη να εξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο οι ανάγκες των γυναικών διασταυρώνονται με ευρύτερα κοινωνικοοικονομικά και διαρθρωτικά εμπόδια· καλεί όλους τους παράγοντες να ενσωματώσουν μια προοπτική φύλου στην ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της αστεγίας· είναι πεπεισμένο ότι η αρχή της προτεραιότητας στη στέγαση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της αστεγίας και ζητεί την ανάπτυξη των εν λόγω έργων σε όλα τα κράτη μέλη·

26.

σημειώνει ότι η επιδείνωση της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης που προκαλείται από την πανδημία της COVID-19 έχει αυξήσει όλες τις μορφές κακοποίησης και βίας κατά των γυναικών, καθώς και την πορνεία, κατά παράβαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους· υπογραμμίζει την ανάγκη για αύξηση των δημόσιων, οικονομικών και ανθρώπινων πόρων με σκοπό τη στήριξη ομάδων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας, καθώς και την αντιμετώπιση καταστάσεων στις οποίες κινδυνεύουν παιδιά και νέοι άνθρωποι, ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρίες και άστεγοι·

27.

σημειώνει ότι η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην ικανότητά τους να ξεφεύγουν από καταστάσεις έμφυλης βίας· ζητεί, συνεπώς, την πρόβλεψη μέτρων υποστήριξης και προστασίας για τη στήριξη των γυναικών που βρίσκονται σε τέτοιες καταστάσεις, τη θέσπιση ολοκληρωμένης οδηγίας για την πρόληψη και την καταπολέμηση κάθε μορφής έμφυλης βίας, την προσθήκη της έμφυλης βίας στον κατάλογο των ενωσιακών εγκλημάτων, την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης από την ΕΕ και την κύρωσή της από τη Βουλγαρία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, τη Λετονία, τη Λιθουανία και τη Σλοβακία· τονίζει ότι μια ζωή απαλλαγμένη από τη βία είναι θεμελιώδους σημασίας προκειμένου οι γυναίκες να συμμετέχουν στην αγορά εργασίας, να αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητές τους και να είναι οικονομικά ανεξάρτητες· καταδικάζει την εκούσια παραπληροφόρηση σχετικά με εργαλεία και πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας στην ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η εν λόγω παραπληροφόρηση αποκτά έρεισμα στην Ευρώπη και, συνεπώς, δυσχεραίνει έτι περαιτέρω την προστασία των γυναικών από τη βία·

28.

καλεί τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν τις επιβλαβείς πρακτικές όπως ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων, ο πρόωρος και καταναγκαστικός γάμος και η λεγόμενη «βία για λόγους τιμής», η οποία πλήττει και περιορίζει συγκεκριμένα τις νέες γυναίκες και τα κορίτσια·

29.

θεωρεί ότι η πορνεία αποτελεί σοβαρή μορφή βίας και εκμετάλλευσης που πλήττει ως επί το πλείστον τις γυναίκες και τα παιδιά· καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν συγκεκριμένες δράσεις για την καταπολέμηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών αιτιών της πορνείας, ούτως ώστε οι γυναίκες που ζουν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού να μην πέφτουν θύματα τέτοιου είδους εκμετάλλευσης· καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν συγκεκριμένες δράσεις για να βοηθήσουν τις εκδιδόμενες στην κοινωνική και επαγγελματική τους επανένταξη·

30.

καλεί την Επιτροπή να προτείνει μέτρα προληπτικού χαρακτήρα μέσω των ευρωπαϊκών κοινωνικών ταμείων και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης, με σκοπό να υποστηριχθούν η απασχόληση των γυναικών, η διευκόλυνση της πρόσβασης σε κοινωνικές υπηρεσίες και η κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη σε αγροτικές περιοχές· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές, να μειώσουν τον κίνδυνο φτώχειας των γυναικών στις αγροτικές περιοχές, ενδυναμώνοντας τις γυναίκες και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους μέσω της παροχής ποιοτικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ποιοτικών συνθηκών απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της τηλεργασίας και ενός αξιοπρεπούς εισοδήματος· ζητεί θετική δράση που θα ενθαρρύνει ιδίως τις αγρότισσες να παραμείνουν στις αγροτικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης κοινοτικών κέντρων που θα μπορούν να παρέχουν τεχνικές συμβουλές και βοήθεια για τη συνέχιση της λειτουργίας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και να τις βοηθούν να επιβιώσουν και να ενθαρρύνουν τους νέους να επενδύσουν στη γεωργία και την κτηνοτροφία για να εξασφαλίσουν τη μακροπρόθεσμη επιβίωσή τους·

31.

τονίζει τον καίριο ρόλο όλων των κοινωνικών ταμείων και προγραμμάτων της ΕΕ, ιδίως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για τους απολυμένους εργαζομένους, του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης· επισημαίνει ότι, μέσω του ΕΚΤ+, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα πρέπει να στοχεύουν στον μετριασμό των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, ιδίως στις γυναίκες, στην αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων γυναικών και στην υποβοήθησή τους όσον αφορά τον συνδυασμό επαγγελματικού και ιδιωτικού βίου, στην καταπολέμηση της φτώχειας και της έμφυλης διάστασής της, της εκθήλυνσης της φτώχειας και των διακρίσεων λόγω φύλου στην αγορά εργασίας και στην εκπαίδευση και κατάρτιση, στη στήριξη των πλέον ευάλωτων ατόμων και στην καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας· καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν στο ακέραιο τα ταμεία με συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου·

32.

τονίζει ότι οι εθνικές προσπάθειες για τη διασφάλιση της ένταξης των Ρομά θα πρέπει να επιταχυνθούν σε όλα τα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την ένταξη και, ως εκ τούτου, να διασφαλίσει τη συμμετοχή κοριτσιών και γυναικών Ρομά σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένων όσων εργάζονται σε τοπικό, περιφερειακό και ενωσιακό επίπεδο· επισημαίνει ότι αυτό θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών και να εστιάζει στην αναβάθμιση των ορθών πρακτικών των κρατών μελών σε επίπεδο Ένωσης·

33.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμπληρώσουν την οικονομική βοήθεια της ΕΕ με προγράμματα σπουδών και προγράμματα που παρέχουν σε ταλαντούχα κορίτσια και γυναίκες Ρομά την ευκαιρία να χρησιμοποιούν τη συνεχή εκπαίδευση για να απελευθερωθούν από τη διαγενεακή φτώχεια, προωθώντας την κοινωνική τους ένταξη και αναπτύσσοντας τις γνώσεις τους, με στόχο τη βελτίωση της κατάστασης της κοινότητας των Ρομά· καλεί τα κράτη μέλη να υποδείξουν το επίπεδο υποστήριξης που θα χρειαστούν για να εφαρμόσουν τα προτεινόμενα μέτρα για την ένταξη του πληθυσμού των Ρομά·

34.

υπογραμμίζει ότι η αύξηση της φτώχειας των γυναικών έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ευρύτερη κοινωνία· εκφράζει ανησυχία για τον αντίκτυπο που θα έχει αυτό στην παιδική φτώχεια· χαιρετίζει, ως προς αυτό, την έγκριση της σύστασης του Συμβουλίου (ΕΕ) 2021/1004 της 14ης Ιουνίου 2021 για τη θέσπιση ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά·

35.

επισημαίνει τη σημαντική συμβολή των γυναικών στους τομείς της απασχόλησης, του πολιτισμού, της εκπαίδευσης, της επιστήμης και της έρευνας· αναγνωρίζει τη σοβαρή επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των γυναικών που ασχολούνται με τις τέχνες και τον πολιτισμό και των γυναικών σε πολύ μικρές και μικρές γεωργικές και αγροτικές επιχειρήσεις, λόγω της αναστολής των οικονομικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων κατά την περίοδο της πανδημίας·

36.

ζητεί μια προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου στην ψηφιακή μετάβαση· καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τα υφιστάμενα προγράμματα και χρηματοδοτικά κονδύλια και να διαθέσει πρόσθετη χρηματοδότηση όπου χρειάζεται για την καταπολέμηση της ψηφιακής φτώχειας των γυναικών, προκειμένου να εξοπλιστούν οι γυναίκες με τις απαραίτητες δεξιότητες ώστε να λειτουργούν με ασφάλεια στο ψηφιακό περιβάλλον και να βελτιώσουν τις ψηφιακές τους γνώσεις·

37.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ερευνήσουν τα εμπόδια της γυναικείας επιχειρηματικότητας και ειδικότερα να καταρτίσουν ολοκληρωμένη ανάλυση σχετικά με την πρόσβαση των γυναικών στη χρηματοδότηση, βοηθώντας στην εξάλειψη της γυναικείας φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την ενδυνάμωση των γυναικών ώστε να γίνουν επιχειρηματίες και ιδρύτριες μικρομεσαίων επιχειρήσεων που συμβάλλουν στη διττή μετάβαση· σημειώνει ότι η γυναικεία επιχειρηματικότητα δημιουργεί θέσεις εργασίας, ενισχύει την ενιαία αγορά και μειώνει την ανεργία· σημειώνει ότι ένας μειωμένος γραφειοκρατικός φόρτος για τους επιχειρηματίες αίρει τα εμπόδια και διασφαλίζει ότι περισσότερες γυναίκες μπορούν να ιδρύσουν επιχειρήσεις· τονίζει τη σημασία της παροχής γνώσης για την επιχειρηματικότητα και πρακτικής εμπειρίας στα σχολεία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη χειραφέτηση των γυναικών μέσω της εκπαίδευσης, της επαγγελματικής κατάρτισης και της διά βίου μάθησης· ζητεί, ειδικότερα, μεγαλύτερη προώθηση των τομέων STEM, της ψηφιακής εκπαίδευσης, της εκπαίδευσης στην τεχνητή νοημοσύνη και της εκπαίδευσης στον χρηματοοικονομικό τομέα, ώστε να καταπολεμηθούν τα υπάρχοντα στερεότυπα και να εξασφαλιστεί ότι περισσότερες γυναίκες εισέρχονται σε αυτούς τους τομείς και συμβάλλουν στην ανάπτυξή τους·

38.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι κάθε νέα δημοσιονομική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της φορολογίας, που περιλαμβάνει μια σαφή διάσταση του φύλου, αντιμετωπίζει και εξαλείφει τις κοινωνικοοικονομικές και τις έμφυλες ανισότητες σε όλες τις διαστάσεις τους (25)· καλεί τα κράτη μέλη να αποφύγουν τις διακρίσεις λόγω φύλου στις φορολογικές τους πολιτικές και να καταργήσουν τον ΦΠΑ στα είδη υγιεινής των γυναικών, ο οποίος θέτει δυσανάλογα σε κίνδυνο την αξιοπρέπεια των γυναικών με χαμηλότερο εισόδημα και, συνεπώς, να διασφαλίσουν ότι όλες οι γυναίκες έχουν πρόσβαση σε αυτά τα βασικά προϊόντα·

39.

καλεί τα κράτη μέλη να λαμβάνουν υπόψη τους τη διάσταση του φύλου κατά τη μεταρρύθμιση των συνταξιοδοτικών συστημάτων και την προσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, και να εξετάζουν τις διαφορές μεταξύ των προτύπων εργασίας γυναικών και ανδρών, περιλαμβανομένων όλων των πρακτικών μη αμειβόμενης απασχόλησης, λαμβάνοντας υπόψη τον υψηλότερο κίνδυνο διακρίσεων εις βάρος των γυναικών στην αγορά εργασίας, και ιδίως των ηλικιωμένων γυναικών· παροτρύνει τα κράτη μέλη να λάβουν ειδικά μέτρα για την πρόληψη και την καταπολέμηση του κινδύνου της φτώχειας ηλικιωμένων και συνταξιούχων γυναικών, που απορρέει από τη γήρανση του πληθυσμού και την αναλογία των ηλικιωμένων γυναικών που βρίσκονται σε μειονεκτική ή ευάλωτη κατάσταση· καλεί τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν στα συνταξιοδοτικά τους συστήματα αποζημίωση για μη αμειβόμενη εργασία παροχής φροντίδας, για παράδειγμα μέσω πιστωτικών μορίων παροχής φροντίδας ή άλλων μέτρων που προστίθενται στη σύνταξη του φροντιστή, ανεξάρτητα από το αν η φροντίδα παρέχεται σε ανήλικα παιδιά, ηλικιωμένους ή ασθενείς ή άτομα με αναπηρία, ενθαρρύνοντας παράλληλα τους άνδρες να γίνουν φροντιστές·

40.

ζητεί από την Επιτροπή να μην προωθήσει οποιαδήποτε σύσταση πολιτικής που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των επισφαλών εργασιακών σχέσεων, απορρύθμιση του χρόνου εργασίας, μείωση των μισθών, επίθεση κατά των συλλογικών διαπραγματεύσεων ή ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών και της κοινωνικής ασφάλισης·

41.

χαιρετίζει τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις για τη θέσπιση οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εγκρίνουν ένα πλαίσιο της ΕΕ που θα ευνοεί τη θέσπιση ή την προσαρμογή ενός κατώτατου μισθού ανά χώρα με βάση, μεταξύ άλλων, ένα εθνικό καλάθι αγαθών και υπηρεσιών σε πραγματικές τιμές, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, κατάλληλης στέγασης, υγιεινών και ισορροπημένων τροφίμων, ένδυσης, βιώσιμων μεταφορών και ενέργειας, υγείας και περίθαλψης και πόρων που επιτρέπουν στους ανθρώπους να συμμετέχουν ουσιαστικά στην κοινωνία, τον πολιτισμό και την εκπαίδευση, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης που θα συνέβαλλε εν μέρει στη μείωση της φτώχειας των εργαζομένων, ιδίως των γυναικών· ζητεί δίκαιους και αξιοπρεπείς κατώτατους μισθούς στα κράτη μέλη, ως αναγκαία διασφάλιση, ώστε να εξασφαλιστεί η δικαιότερη κατανομή των μισθών και να κατοχυρωθεί ένα μισθολογικό όριο που θα προστατεύει τις γυναίκες και τους άνδρες στην αγορά εργασίας· είναι της άποψης ότι η δημιουργία ενός πλαισίου κατώτατου μισθού πρέπει να επιτευχθεί και να διατηρηθεί μέσω σαφών κανόνων, διαφανών διαδικασιών και αποτελεσματικών πρακτικών, με τη χρήση κριτηρίων και κατευθυντήριων δεικτών για την αξιολόγηση της επάρκειας και με τη συμβολή συμβουλευτικών οργάνων, μεταξύ άλλων, και τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων·

42.

καλεί τα κράτη μέλη να είναι φιλόδοξα όσον αφορά την εφαρμογή της ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά και της οδηγίας για τη διαφάνεια των αμοιβών, καθώς και της μελλοντικής οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς και της σύστασης για το ελάχιστο εισόδημα·

43.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, σε γενικές γραμμές, η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί σε ολόκληρο τον προϋπολογισμό της ΕΕ, όπως επισημαίνει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, και ζητεί αυτή η κατάσταση να ανατραπεί επειγόντως· υπογραμμίζει ότι η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου πρέπει να εφαρμόζεται σε όλα τα επίπεδα του κύκλου πολιτικής και να βασίζεται σε αξιόπιστα δεδομένα· τονίζει τη σημασία της εφαρμογής της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό, μεταξύ άλλων σε όλα τα προγράμματα του προϋπολογισμού του 2022, προκειμένου να επιτευχθεί η ισότητα των φύλων και να εξαλειφθεί η φτώχεια των γυναικών· ζητεί από την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτό, να επιταχύνει την εισαγωγή μιας αποτελεσματικής, διαφανούς και ολοκληρωμένης μεθοδολογίας και να συνεργαστεί στενά με το Κοινοβούλιο στη μέτρηση των δαπανών που σχετίζονται με το φύλο, όπως ορίζεται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (26), προκειμένου να μπορεί να πετύχει απτά αποτελέσματα για τον προϋπολογισμό του 2022 και με στόχο την επέκταση της μεθοδολογίας σε όλα τα προγράμματα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου·

44.

επισημαίνει ότι η δημοσιονομική ικανότητα της ΕΕ απαιτεί μια δυνητική αναθεώρηση της τρέχουσας οικονομικής και κοινωνικής διακυβέρνησης, ώστε να μειωθούν οι ανισότητες και η γυναικεία φτώχεια και να επιτευχθεί ισότητα μεταξύ των φύλων· ζητεί η οικονομική και κοινωνική διακυβέρνηση να συνάδουν με την επίτευξη των στόχων ισότητας μεταξύ των φύλων και να εξαλειφθεί η γυναικεία φτώχεια·

45.

καλεί το Συμβούλιο να συγκροτήσει ειδική σύνθεση για την ισότητα των φύλων για τη θέσπιση κοινών και συγκεκριμένων μέτρων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα των δικαιωμάτων των γυναικών και της ισότητας των φύλων, και να διασφαλίσει ότι τα ζητήματα ισότητας των φύλων συζητούνται στο υψηλότερο δυνατό πολιτικό επίπεδο·

46.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλύσουν τις άνισες επιπτώσεις που έχουν στα διαφορετικά φύλα ο πληθωρισμός και οι αυξήσεις των τιμών της ενέργειας που προκλήθηκαν στο πλαίσιο του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και να λάβουν υπόψη το γεγονός αυτό κατά την εφαρμογή μέτρων για την άμβλυνση των επιπτώσεών του στους φτωχότερους·

47.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1)  ΕΕ L 223 της 22.6.2021, σ. 14.

(2)  ΕΕ L 204 της 26.7.2006, σ. 23.

(3)  ΕΕ L 188 της 12.7.2019, σ. 79.

(4)  ΕΕ C 233 E της 28.9.2006, σ. 130.

(5)  ΕΕ C 199 E της 7.7.2012, σ. 77.

(6)  ΕΕ C 51 E της 22.2.2013, σ. 56.

(7)  ΕΕ C 76 της 28.2.2018, σ. 93.

(8)  ΕΕ C 298 της 23.8.2018, σ. 14.

(9)  ΕΕ C 331 της 18.9.2018, σ. 60.

(10)  ΕΕ C 346 της 27.9.2018, σ. 6.

(11)  ΕΕ C 363 της 28.10.2020, σ. 80.

(12)  ΕΕ C 411 της 27.11.2020, σ. 38.

(13)  ΕΕ C 331 της 17.8.2021, σ. 5.

(14)  ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 191.

(15)  ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 122.

(16)  ΕΕ C 465 της 17.11.2021, σ. 62.

(17)  ΕΕ C 58 της 15.2.2018, σ. 192.

(18)  Ιστοσελίδα της Eurostat με τίτλο «Συνθήκες διαβίωσης στην Ευρώπη — φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός», τελευταία πρόσβαση στις 30 Μαΐου 2022. Διατίθεται στον δικτυακό τόπο: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Living_conditions_in_Europe_-_poverty_and_social_exclusion&oldid=544210

(19)  Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, «Δείκτης Ισότητας των Φύλων 2020: Ψηφιοποίηση και το μέλλον της εργασίας», Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2020.

(20)  Ιστοσελίδα της Eurostat με τίτλο «Στατιστικά στοιχεία σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων», τελευταία πρόσβαση στις 30 Μαΐου 2022. Διατίθεται στον δικτυακό τόπο: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Gender_pay_gap_statistics

(21)  «Στατιστικά στοιχεία σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων».

(22)  https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/7341d588-ddd8-11ea-adf7-01aa75ed71a1/language-en

(23)  Άρθρο της Eurostat, της 3ης Φεβρουαρίου 2021, με τίτλο «Closing the gender pension gap?» (Γεφύρωση του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων;).

(24)  Βάση στατιστικών δεδομένων του EIGE για την ισότητα των φύλων, πρόσβαση στις 30 Μαΐου 2022. Διατίθεται στον δικτυακό τόπο: https://eige.europa.eu/gender-statistics/dgs/browse/ta/ta_timeuse

(25)  Έκθεση του Θεματικού Τμήματος Δικαιωμάτων των Πολιτών και Συνταγματικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου, του Απριλίου 2017, με τίτλο «Ισότητα των φύλων και φορολογία στην Ευρωπαϊκή Ένωση».

(26)  ΕΕ L 123 της 12.5.2016, σ. 1.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/15


P9_TA(2022)0276

Στρατηγική για την περιοχή του Ινδοειρηνικού στον τομέα του εμπορίου και των επενδύσεων

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη στρατηγική για την περιοχή του Ινδοειρηνικού στον τομέα του εμπορίου και των επενδύσεων (2021/2200(INI))

(2023/C 47/02)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν στις 16 Σεπτεμβρίου 2021 η Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας με θέμα την στρατηγική της ΕΕ για τη συνεργασία στον Ινδοειρηνικό (JOIN(2021)0024),

έχοντας υπόψη τα από 16ης Απριλίου 2021 συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη συνεργασία στον Ινδοειρηνικό,

έχοντας υπόψη την από 13ης Νοεμβρίου 2020 στρατηγική των Κάτω Χωρών για τον Ινδοειρηνικό, με τίτλο «Ινδοειρηνικός: Κατευθυντήριες γραμμές για την ενίσχυση της συνεργασίας των Κάτω Χωρών και της ΕΕ με εταίρους στην Ασία»,

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές για την χάραξη πολιτικής της γερμανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης για την περιοχή του Ινδοειρηνικού που δόθηκαν στη δημοσιότητα τον Σεπτέμβριο του 2020,

έχοντας υπόψη την από 1ης Δεκεμβρίου 2021 κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας με τίτλο «Τhe Global Gateway» («Παγκόσμια Πύλη») [JOIN(2021)0030 final],

έχοντας υπόψη την από 18ης Φεβρουαρίου 2021 ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής — Μια ανοικτή, βιώσιμη και δυναμική εμπορική πολιτική» (COM(2021)0066),

έχοντας υπόψη την από 12ης Μαρτίου 2019 κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, με τίτλο «ΕΕ-Κίνα — Μια στρατηγική προοπτική» (JOIN(2019)0005),

έχοντας υπόψη την από 19ης Σεπτεμβρίου 2018 κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, με τίτλο «Σύνδεση της Ευρώπης και της Ασίας — Δομικά στοιχεία μιας στρατηγικής της ΕΕ» (JOIN(2018)0031),

έχοντας υπόψη την από 9ης Μαρτίου 2021 ανακοίνωση της Επιτροπής, με τίτλο «Ψηφιακή Πυξίδα 2030: η ευρωπαϊκή οδός για την ψηφιακή δεκαετία» (COM(2021)0118),

έχοντας υπόψη την από 15ης Σεπτεμβρίου 2021 ομιλία της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, για την κατάσταση της Ένωσης,

έχοντας υπόψη το κοινό δελτίο Τύπου που εξέδωσαν στις 3 Δεκεμβρίου 2021 η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ σχετικά με τις διαβουλεύσεις υψηλού επιπέδου για τον Ινδοειρηνικό,

έχοντας υπόψη την 11η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Εταιρικής Σχέσης Ασίας-Ευρώπης που διοργάνωσε η Καμπότζη στις 16 Νοεμβρίου 2021,

έχοντας υπόψη την πολιτική «Μια ενιαία Κίνα» της ΕΕ, όπως περιγράφεται στην από 12ης Μαρτίου 2019 ανακοίνωση με τίτλο «ΕΕ-Κίνα — Στρατηγική προοπτική»,

έχοντας υπόψη τη συνολική συμφωνία για τις επενδύσεις που έχουν συνάψει επί της αρχής ΕΕ και Κίνα στις 30 Δεκεμβρίου 2020,

έχοντας υπόψη την από 21ης Οκτωβρίου 2021 σύστασή του προς τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, όσον αφορά τις πολιτικές σχέσεις και τη συνεργασία ΕΕ-Ταϊβάν (1),

έχοντας υπόψη την από 29ης Απριλίου 2021 σύστασή του προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας όσον αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Ινδίας (2),

έχοντας υπόψη το από 26ης Φεβρουαρίου 2018 ανεπίσημο έγγραφο των υπηρεσιών της Επιτροπής με θέμα την ανατροφοδότηση και τη μελλοντική πορεία για τη βελτίωση της εφαρμογής και της επιβολής των κεφαλαίων για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη (ΕΒΑ) στις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ, καθώς και το σχέδιο δράσης 15 σημείων σχετικά με τα κεφάλαια ΕΒΑ,

έχοντας υπόψη την από 16ης Σεπτεμβρίου 2010 συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Δημοκρατίας της Κορέας, αφετέρου (3),

έχοντας υπόψη τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών (4) και τη συμφωνία προστασίας των επενδύσεων, της 19ης Οκτωβρίου 2018, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Δημοκρατίας της Σιγκαπούρης, αφετέρου,

έχοντας υπόψη τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών (5) και τη συμφωνία προστασίας των επενδύσεων, της 30ής Ιουνίου 2019, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Βιετνάμ, αφετέρου,

έχοντας υπόψη τη συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιαπωνίας (6),

έχοντας υπόψη τη συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και των μελών του Οργανισμού Κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, αφετέρου,

έχοντας υπόψη τις διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας και της Ινδονησίας, που είναι εν εξελίξει, και τις διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και της Μαλαισίας, της Ταϊλάνδης και των Φιλιππίνων, που έχουν διακοπεί προς το παρόν,

έχοντας υπόψη το από 3ης Οκτωβρίου 2017 ψήφισμά του σχετικά με τις πολιτικές σχέσεις της ΕΕ με τον Σύνδεσμο Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) (7),

έχοντας υπόψη την απόφαση που ελήφθη κατά την υπουργική σύνοδο του ASEAN, στις 21 Ιανουαρίου 2019, για τη θέσπιση στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-ASEAN,

έχοντας υπόψη την 29η συνεδρίαση της Μικτής Επιτροπής Συνεργασίας ASEAN-ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2022,

έχοντας υπόψη τον εναρκτήριο διαπεριφερειακό διάλογο μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ASEAN (AIPA) που πραγματοποιήθηκε στις 22 Ιουνίου 2021,

έχοντας υπόψη τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, της 12ης Δεκεμβρίου 2015, και την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (COM(2019)0640),

έχοντας υπόψη την από 27ης Οκτωβρίου 2021 έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή και την επιβολή των εμπορικών συμφωνιών (COM(2021)0654),

έχοντας υπόψη το από 26ης Νοεμβρίου 2020 ψήφισμά του σχετικά με την επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ (8),

έχοντας υπόψη το από 20ής Μαΐου 2021 ψήφισμά του σχετικά με τα κινεζικά αντίμετρα με τη μορφή κυρώσεων εις βάρος οντοτήτων της ΕΕ, βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και βουλευτών εθνικών κοινοβουλίων (9),

έχοντας υπόψη το από 16ης Σεπτεμβρίου 2021 ψήφισμά του σχετικά με μια νέα στρατηγική ΕΕ-Κίνας (10),

έχοντας υπόψη το από 21ης Ιανουαρίου 2021 ψήφισμά του σχετικά με τη συνδεσιμότητα και τις σχέσεις ΕΕ-Ασίας (11),

έχοντας υπόψη το από 9ης Ιουνίου 2021 ψήφισμά του σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030: επαναφορά της φύσης στη ζωή μας (12),

έχοντας υπόψη το από 7ης Οκτωβρίου 2020 ψήφισμά του σχετικά με την εφαρμογή της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας — ετήσια έκθεση 2018 (13),

έχοντας υπόψη το από 18ης Μαΐου 2017 ψήφισμά του σχετικά με την εφαρμογή της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και της Δημοκρατίας της Κορέας (14),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Αλιείας,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A9-0170/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή του Ινδοειρηνικού αποτελεί πλέον γεωπολιτική και γεωοικονομική πραγματικότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το αυξανόμενο οικονομικό, δημογραφικό και πολιτικό βάρος της περιοχής την καθιστά βασικό παράγοντα στη διαμόρφωση της διεθνούς τάξης και στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κέντρο βάρους της παγκόσμιας οικονομίας έχει μετατοπιστεί από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη και ο Ινδοειρηνικός αντιπροσωπεύουν μαζί πάνω από το 70 % του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών και πάνω από το 60 % των άμεσων ξένων επενδύσεων (FDI), με τις ετήσιες εμπορικές συναλλαγές τους να ανέρχονται το 2019 σε 1,5 τρισεκατομμύρια EUR· λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή του Ινδοειρηνικού παράγει 60 % του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕγχΠ) και συνεισφέρει δύο τρίτα της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής στην περιοχή, στην οποία βρίσκονται τέσσερις από τους 10 μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ στον κόσμο (Κίνα, Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Ινδία) (15)·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει συνάψει μέχρι σήμερα τέσσερις διμερείς εμπορικές συμφωνίες στην περιοχή (με Ιαπωνία, Σιγκαπούρη, Νότια Κορέα και Βιετνάμ), πέντε στρατηγικές εταιρικές σχέσεις (με ASEAN, Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία και Νότια Κορέα) και δύο εταιρικές σχέσεις συνδεσιμότητας (με την Ιαπωνία και την Ινδία)·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και ο ASEAN άνοιξαν ένα νέο κεφάλαιο στις μακροχρόνιες σχέσεις τους με τη σύναψη στρατηγικής εταιρικής σχέσης τον Δεκέμβριο του 2020·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενισχυμένες διακοινοβουλευτικές σχέσεις και η κοινοβουλευτική διπλωματία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κοινοβουλίων της Νοτιοανατολικής Ασίας — μέσω της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ASEAN (AIPA) — θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν το μελλοντικό θεματολόγιο ευρύτερων και βαθύτερων σχέσεων ΕΕ-ASEAN· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η AIPA είναι φυσικοί εταίροι με σημαντικές δυνατότητες συμβολής στην ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-ASEAN·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις ΕΕ-ASEAN βασίζονται στις κοινές αξίες και αρχές μιας βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης, στην αποτελεσματική και βιώσιμη πολυμερή προσέγγιση και στο ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οντότητες που εδρεύουν στην ΕΕ είναι οι μεγαλύτεροι πάροχοι άμεσων ξένων επενδύσεων στην περιοχή του ASEAN· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του ASEAN και ότι ο ASEAN στο σύνολό του είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ εκτός Ευρώπης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-ASEAN έχουν ανασταλεί με αμοιβαία συμφωνία από το 2009·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες της Κορέας όσον αφορά την εφαρμογή του κεφαλαίου ΕΒΑ απέχουν από το βέλτιστο· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται πιο απτές βελτιώσεις·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετές χώρες του Ινδοειρηνικού επωφελούνται από τις δασμολογικές προτιμήσεις της ΕΕ στο πλαίσιο του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ), το οποίο διευκολύνει την πρόσβαση στις αγορές της ΕΕ και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της περιοχής επωφελούνται από το αδασμολόγητo και χωρίς ποσοστώσεις καθεστώς «Όλα Εκτός από Όπλα» (ΟΕΟ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Πακιστάν, οι Φιλιππίνες και η Σρι Λάνκα είναι δικαιούχοι του ειδικού καθεστώτος κινήτρων για την αειφόρο ανάπτυξη και τη χρηστή διακυβέρνηση (ΣΓΠ+)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέσα αυτά έχουν συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών αυτών, στον σεβασμό των ανθρωπίνων και εργασιακών δικαιωμάτων τους, στην προστασία του περιβάλλοντος και στη βελτίωση της χρηστής διακυβέρνησης·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός στην παγκόσμια σκηνή μεταξύ βασικών παραγόντων εξακολουθεί να αυξάνεται, και συγκεκριμένα μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, με σημαντικές επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρόσφατα γεγονότα έχουν επηρεάσει τις παγκόσμιες βιώσιμες αλυσίδες εφοδιασμού και την προμήθεια κρίσιμων πρώτων υλών, με αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις ΕΕ-Κίνας είναι πολυεπίπεδου χαρακτήρα, δεδομένου ότι η Κίνα είναι εταίρος συνεργασίας αλλά είναι επίσης οικονομικός ανταγωνιστής και συστημικός αντίπαλος σε διάφορους τομείς·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνολική και Προοδευτική Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης του Ειρηνικού (CPTPP) είναι μια ανοικτή εμπορική συμφωνία μακράς πνοής που επιδιώκει να εξασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού και ένα εμπορικό περιβάλλον βασισμένο σε κανόνες στην περιοχή του Ινδοειρηνικού και αποτελεί πρότυπο περιφερειακής εμπορικής ολοκλήρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τη συμφωνία τον Ιανουάριο του 2017, ενώ η Κίνα, η Ταϊβάν και το Ηνωμένο Βασίλειο κατέθεσαν επισήμως αίτημα προσχώρησης σε αυτήν τον Σεπτέμβριο του 2021·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Περιφερειακή Συνολική Συμφωνία Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (RCEP) — στην οποία πρωταγωνιστεί ο ASEAN και την οποία έχουν επίσης υπογράψει Αυστραλία, Κίνα, Ιαπωνία, Δημοκρατία της Κορέας και Νέα Ζηλανδία — τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2022, δημιουργώντας έτσι τον μεγαλύτερο εμπορικό συνασπισμό στον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι αποστολή της RCEP είναι η προαγωγή μεγαλύτερης περιφερειακής συνεργασίας στο εμπόριο και τις επενδύσεις και στο ψηφιακό εμπόριο και παράλληλα η επίλυση προβλημάτων ρυθμιστικού χαρακτήρα για τη διευκόλυνση των διασυνοριακών μετακινήσεων, παρά τον περιορισμένο αριθμό διατάξεων για την εργασία και το περιβάλλον που περιέχει·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση της COVID-19 επέσπευσε ορισμένες γεωπολιτικές τάσεις που βρίσκονταν όμως ήδη σε εξέλιξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι έφερε επίσης στο προσκήνιο την ανάγκη για εμβάθυνση της διεθνούς συνεργασίας, όπως για παράδειγμα στον τομέα της υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ανέδειξε επίσης την έλλειψη ανθεκτικότητας των οικονομιών των κρατών μελών καθώς και αδυναμίες στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και κατέστησε σαφές ότι χρειάζεται μεγαλύτερη διαφοροποίηση·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεωπολιτική πραγματικότητα έχει αλλάξει δραματικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και καθιστά την περαιτέρω συνεργασία της ΕΕ με τους εταίρους του Ινδοειρηνικού ακόμη πιο σημαντική και επείγουσα προκειμένου να διαφοροποιήσουμε τις εμπορικές μας σχέσεις, να εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας σχετικά με κρίσιμες και αναδυόμενες τεχνολογίες, ψηφιακά ζητήματα και πρώτες ύλες, να ενισχύσουμε και να διαφοροποιήσουμε τις αλυσίδες εφοδιασμού, την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητά τους και να συμβάλουμε στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος αποτελούν υπαρξιακές απειλές για την περιοχή του Ινδοειρηνικού, την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μόνο το 2021, πάνω από 57 εκατομμύρια άνθρωποι επλήγησαν από καταστροφές λόγω της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή του Ινδοειρηνικού (16)·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως αναφέρεται στην επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής, η ΕΕ συνεργάζεται με τους εταίρους της για να διασφαλίσει την τήρηση των οικουμενικών αξιών, και ειδικότερα της προαγωγής και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό περιλαμβάνει τα βασικά εργασιακά πρότυπα, την κοινωνική προστασία, την ισότητα των φύλων καθώς και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη τον σημαντικότατο ρόλο των εξόχως απόκεντρων περιοχών της ΕΕ και των υπερπόντιων χωρών και εδαφών που συνδέονται συνταγματικά με τα κράτη μέλη της στο πλαίσιο της προσέγγισης της ΕΕ στον Ινδοειρηνικό·

1.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη στρατηγική της ΕΕ όσον αφορά τη συνεργασία στον Ινδοειρηνικό, με αναγνωρισμένη προτεραιότητά της το βιώσιμο και δίκαιο εμπόριο και τις επενδύσεις· θεωρεί ουσιαστικής σημασίας το γεγονός ότι αυτή επικεντρώνεται στη συμμετοχικότητα και στη συνεργασία με βάση κοινές αξίες και αρχές, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης για σεβασμό της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου· ζητεί να αναπτυχθεί η στρατηγική προσέγγιση και η συνεργασία της ΕΕ με τις χώρες του Ινδοειρηνικού στη βάση μιας πολυμερούς, βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης, με έναν εκσυγχρονισμένο Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου στο επίκεντρό της, θεμελιωμένης πάνω στις αρχές του ανοικτού περιβάλλοντος για το εμπόριο και τις επενδύσεις, των ισότιμων όρων ανταγωνισμού, της αμοιβαιότητας και του αμοιβαίου οφέλους· επισημαίνει ότι τούτη η νέα προσέγγιση θα πρέπει να αποτελέσει έναν εκ βάθρων αναπροσανατολισμό βασισμένο σε κοινά συμφέροντα, δεδομένου ότι η περιοχή είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία της ΕΕ· παρατηρεί ότι η περιοχή του Ινδοειρηνικού φιλοξενεί σημαντικές πλωτές οδούς ζωτικής σημασίας για το εμπόριο της ΕΕ, με το 40 % του εξωτερικού εμπορίου της ΕΕ να διέρχεται από τη Νότια Σινική Θάλασσα, καθιστώντας τη διακυβέρνηση και τη σταθερότητα των ωκεανών σε αυτήν την περιοχή κοινό μέλημα και τομέα συνεργασίας· υπογραμμίζει την ανάγκη να παραμείνει ελεύθερος και ανοικτός ο Ινδοειρηνικός για όλους και να διατηρηθούν ελεύθερες και ανοικτές οι θαλάσσιες οδοί εφοδιασμού σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο, και ιδίως την UNCLOS, και την αρχή της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας·

2.

ζητεί από την Επιτροπή να ενισχύσει τις εταιρικές σχέσεις με όλους τους σχετικούς παράγοντες στον Ινδοειρηνικό, λαμβάνοντας υπόψη τις υποπεριφερειακές δυναμικές και ιδιαιτερότητες, που εδραιώνουν τη βασισμένη σε κανόνες διεθνή τάξη και αντιμετωπίζουν κοινές παγκόσμιες προκλήσεις, και ζητεί από την Επιτροπή να συνεργαστεί στενά με τους ομόφρονες εταίρους της στον Ινδοειρηνικό για να ενισχύσει αλυσίδες αξίας μέσω της εδραίωσης της ανθεκτικότητας, της βιωσιμότητας και της κυκλικότητας των οικονομιών μας και μέσω της διαφοροποίησης των εμπορικών σχέσεων, και τούτο προκειμένου να μειωθούν οι στρατηγικές εξαρτήσεις σε κρίσιμες αλυσίδες εφοδιασμού, με ιδιαίτερη έμφαση στις τεχνολογίες και τις πρώτες ύλες και τα γεωργικά προϊόντα, μέσω της προσπάθειας για πλήρη εφαρμογή και καλύτερη επιβολή των υφιστάμενων εμπορικών συμφωνιών, για ολοκλήρωση των εν εξελίξει εμπορικών διαπραγματεύσεων και για ανάπτυξη της συνεργασίας σε στρατηγικούς τομείς· υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας με ομόφρονες χώρες του Ινδοειρηνικού για να θεσπιστούν τεχνικά και βιομηχανικά πρότυπα, με σκοπό την περαιτέρω ανάδειξη της ΕΕ ως πρωταγωνίστριας στον καθορισμό προτύπων παγκόσμιας κλίμακας· υπογραμμίζει τη σημασία της ανάπτυξης νέων συμφωνιών ψηφιακής εταιρικής σχέσης, με βάση τις αποφάσεις περί επάρκειας της προστασίας των δεδομένων, αρχής γενομένης από την Ιαπωνία, τη Δημοκρατία της Κορέας και τη Σιγκαπούρη· καλεί επίσης την Επιτροπή να συνεργαστεί στενά με τους εταίρους του Ινδοειρηνικού στη διαδικασία εφαρμογής του προβλεπόμενου πλαισίου δέουσας επιμέλειας·

3.

υπενθυμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να επιβάλει τον σεβασμό των δικαιωμάτων των γυναικών και τα ανθρώπινα δικαιώματα και να παρακολουθεί τον αντίκτυπο των εμπορικών της προτιμήσεων στα φύλα. επαναλαμβάνει ότι υποστηρίζει την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην εμπορική πολιτική και ζητεί τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την καταπολέμηση της εκμετάλλευσης των γυναικών σε βιομηχανίες με εξαγωγικό προσανατολισμό·

4.

τονίζει ότι οφείλει η ΕΕ να αξιοποιήσει καλύτερα και πιο στρατηγικά την οικονομική της επιρροή, σεβόμενη ταυτόχρονα τις πολιτικές και οικονομικές ιδιαιτερότητες των εταίρων της και τα συμφέροντά τους, ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει τους γεωπολιτικούς και μετασχηματιστικούς της στόχους, ξεδιπλώνοντας πλήρως και ολοκληρωμένα τα εργαλεία πολιτικής που διαθέτει, συμπεριλαμβανομένου του μηχανισμού ΣΓΠ, προς τον σκοπό αυτό και να προωθήσει παγκόσμια πρότυπα για τη βιώσιμη ανάπτυξη, το θεματολόγιο του 2030 και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), την κυκλική οικονομία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα εργασιακά δικαιώματα, τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), την ισότητα των φύλων, τη χρηστή διακυβέρνηση, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την εφαρμογή της συμφωνίας του Παρισιού, την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών και της απώλειας βιοποικιλότητας και τη βιώσιμη αλιεία·

5.

ζητεί την ταχεία εφαρμογή της πρόσφατα εγκριθείσας στρατηγικής της ΕΕ για την Παγκόσμια Πύλη σε συντονισμό με την στρατηγική του Ινδοειρηνικού, προκειμένου να ενισχυθεί η βιώσιμη συνδεσιμότητα στην περιοχή του Ινδοειρηνικού και με αυτήν· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την ικανοποίησή του για την πρόοδο που έχει σημειωθεί στις εταιρικές σχέσεις συνδεσιμότητας με την Ιαπωνία και την Ινδία· τάσσεται υπέρ της δημιουργίας εταιρικής σχέσης συνδεσιμότητας με τον ASEAN, προκειμένου να υπάρξει σύνδεση με το υφιστάμενο γενικό σχέδιο του ASEAN για τη συνδεσιμότητα· ζητεί να αυξηθεί η συνεργασία με άλλους περιφερειακούς εταίρους, όπως η Αυστραλία και η Δημοκρατία της Κορέας· τονίζει την ανάγκη σύνδεσης της στρατηγικής για την παγκόσμια πύλη με άλλες πρωτοβουλίες για αξιόπιστη συνδεσιμότητα, όπως η Build Back Better World και το δίκτυο Blue Dot Network, καθώς και την ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας σχετικά με τη δημιουργία υποδομών υψηλής ποιότητας με τον Τετραμερή Διάλογο για την Ασφάλεια (QUAD)·

Ισχύουσες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών και συμφωνίες προστασίας των επενδύσεων: επιβολή, εφαρμογή και αναβάθμιση

6.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σημαντική αύξηση του διμερούς εμπορίου μεταξύ ΕΕ και Νότιας Κορέας μετά την έναρξη ισχύος της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών το 2011· δηλώνει ικανοποιημένο με τα μέτρα που έλαβε προσφάτως η Νότια Κορέα όσον αφορά την κύρωση και την εφαρμογή των συμβάσεων αριθ. 29, 87 και 98 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) και με τις επιτελεσθείσες αλλαγές στον κώδικα εργασίας μετά από την έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων ΕΒΑ· αναμένει την απτή εφαρμογή των επικυρώσεων· υπενθυμίζει ότι η ομάδα εμπειρογνωμόνων επισημαίνει την απουσία από το κείμενο της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών οποιωνδήποτε ρητών στόχων και οροσήμων σχετικών με την κύρωση των συμβάσεων της ΔΟΕ· ζητεί από τη Νότια Κορέα να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την κύρωση της εκκρεμούς σύμβασης αριθ. 105 της ΔΟΕ και να συνεχίσει να σημειώνει πρόοδο όσον αφορά την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών· τάσσεται υπέρ της περαιτέρω συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Νότιας Κορέας στον τομέα των ημιαγωγών·

7.

ζητεί από τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ να προχωρήσουν στην εσωτερική κύρωση της συμφωνίας προστασίας των επενδύσεων και της συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ΕΕ-Σιγκαπούρης, που υπογράφηκαν τον Οκτώβριο του 2018, δεδομένης ιδίως της σημασίας της Σιγκαπούρης ως μεγαλύτερου προορισμού άμεσων ξένων επενδύσεων της ΕΕ στην Ασία, με τα αποθέματα άμεσων ξένων επενδύσεων της ΕΕ στη Σιγκαπούρη να ανέρχονται σε 256 δισεκατομμύρια EUR στα τέλη του 2020· καλεί τη Σιγκαπούρη να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες για την κύρωση και την εφαρμογή των θεμελιωδών συμβάσεων της ΔΟΕ·

8.

πιστεύει ότι η συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ιαπωνίας (ΣΟΕΣ) υπήρξε καθοριστική στη δημιουργία πιο βιώσιμων εμπορικών συναλλαγών· εκφράζει την ικανοποίησή του για την αύξηση των ποσοστών χρησιμοποίησης προτιμήσεων για τις εξαγωγές της ΕΕ προς την Ιαπωνία το 2020· ζητεί να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για να συμπεριληφθούν διατάξεις σχετικά με τις ροές δεδομένων στη ΣΟΕΣ· σημειώνει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την επέκταση του καταλόγου για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων για αμφότερα τα μέρη, τα ποσοστά χρησιμοποίησης των δασμολογικών ποσοστώσεων που άνοιξε η Ιαπωνία για τους εξαγωγείς της ΕΕ και τη διαδικασία κύρωσης της σύμβασης αριθ. 105 της ΔΟΕ από την Ιαπωνία· υπογραμμίζει ότι απαιτείται περαιτέρω ταχεία πρόοδος στην εφαρμογή της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένων της ελευθέρωσης του εμπορίου υπηρεσιών και της κύρωσης της σύμβασης αριθ. 111 της ΔΟΕ· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για έγκαιρη επανεξέταση του κεφαλαίου για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, προκειμένου να ενισχυθούν οι διατάξεις επιβολής του·

9.

ζητεί από τα κράτη μέλη να επικυρώσουν τη συμφωνία προστασίας των επενδύσεων ΕΕ-Βιετνάμ, ώστε να αρχίσει να ισχύει και να δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για την τόνωση των επενδύσεων της ΕΕ στο Βιετνάμ και στην περιοχή και δη σε τομείς που προάγουν τον πράσινο μετασχηματισμό και την κυκλική οικονομία· υπογραμμίζει πόση σημασία έχει το κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη για την ΕΕ και ζητεί την ταχεία σύσταση των εγχώριων συμβουλευτικών ομάδων· υπενθυμίζει τις ανησυχίες όσον αφορά τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκτιμά ότι η αναθεώρηση του ποινικού κώδικα του Βιετνάμ έχει σημασία για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των βασικών συμβάσεων της ΔΟΕ· παροτρύνει το Βιετνάμ να ολοκληρώσει τις βασικές εργασιακές μεταρρυθμίσεις του σύμφωνα με τη συμφωνία και να μεριμνήσει χωρίς χρονοτριβή για την κύρωση της σύμβασης αριθ. 87 της ΔΟΕ έως το 2023· παροτρύνει το Βιετνάμ να συνεχίσει να εργάζεται για την επίτευξη ίσης μεταχείρισης των κρατών μελών της ΕΕ όσον αφορά τα φαρμακευτικά προϊόντα και να εγγυηθεί την πλήρη εφαρμογή υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών διατάξεων·

10.

ζητεί να συνεχιστούν οι ενέργειες για την καλύτερη γνώση και ενημέρωση επιχειρήσεων, ενδιαφερόμενων παραγόντων, κοινωνικών εταίρων και πολιτών σχετικά με τις υφιστάμενες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών στην περιοχή και σχετικά με τις ευκαιρίες που αυτές προσφέρουν· ζητεί ενισχυμένη τεχνική και χρηματοδοτική υποστήριξη, όπου απαιτείται κάτι τέτοιο, προκειμένου να βοηθηθούν οι χώρες εταίροι να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών και δη τα κεφάλαια για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τους εταίρους μας στον Ινδοειρηνικό, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της επανεξέτασης για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

11.

υπενθυμίζει τη σημασία της κοινοβουλευτικής διπλωματίας για την επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων για τις ΣΕΣ μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών του ASEAN·

Διμερής συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών στο στάδιο των διαπραγματεύσεων και/ή της κύρωσης (θετική εμπορική ατζέντα)

12.

ζητεί να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-Αυστραλίας και ΕΕ-Νέας Ζηλανδίας με σκοπό να έχουν συναφθεί αυτές έως τα μέσα του 2022, προκειμένου να μπορέσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να κυρώσει όπως πρέπει αυτές τις ισόρροπες συμφωνίες εντός της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, χωρίς να κινδυνεύσει το περιεχόμενο της συμφωνίας για χάρη του χρονοδιαγράμματος· πιστεύει ότι, ιδίως στην τρέχουσα γεωπολιτική συγκυρία, είναι εξαιρετικά σημαντικό οι δημοκρατίες να ενισχύουν τις αμοιβαίες σχέσεις τους, μεταξύ άλλων και στον τομέα του εμπορίου· υπογραμμίζει τη σημασία που έχει ένα ολοκληρωμένο και εφαρμόσιμο κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη και υπενθυμίζει ότι είναι ανάγκη να αποτελέσει η συμφωνία του Παρισιού ουσιώδη διάταξη σε ένδειξη της φιλοδοξίας να αποτελεί πρότυπο αριστείας όσον αφορά τις συμφωνίες σε αυτούς τους τομείς· επαναλαμβάνει την ανάγκη να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες και οι ευαισθησίες του γεωργικού τομέα και να επιτευχθεί η προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και στις δύο χώρες·

13.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση επανέναρξης των διαπραγματεύσεων με την Ινδία για μια συνολική και αμοιβαίως επωφελή εμπορική συμφωνία που θα προωθεί τις κοινές δημοκρατικές αξίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα βασικά εργασιακά δικαιώματα και την ισότητα των φύλων, τη δέσμευση για την προώθηση μιας παγκόσμιας τάξης χωρίς αποκλεισμούς, συνεκτικής και βασισμένης σε κανόνες, την αποτελεσματική πολυμερή προσέγγιση και την ενισχυμένη επιβολή ως προς το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, με έμφαση στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας· εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για χωριστή συμφωνία προστασίας των επενδύσεων και για συμφωνία για τις γεωγραφικές ενδείξεις· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δημιουργία μόνιμων δομών μεταξύ ΕΕ και Ινδίας, όπως είναι οι διάλογοι υψηλού επιπέδου σε διάφορους τομείς· χαιρετίζει τη δέσμευση της Ινδίας να επιδείξει ανάλογη φιλοδοξία με της ΕΕ όσον αφορά το περιεχόμενο και το χρονοδιάγραμμα· χαιρετίζει την κοινή πρόταση της Προέδρου von der Leyen και του Πρωθυπουργού Modi για τη δημιουργία Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας ΕΕ-Ινδίας·

14.

υπογραμμίζει την ανάγκη να συμμετάσχει ενεργά η ΕΕ σε ολοκληρωμένο διάλογο με την Κίνα που θα προασπίζει σθεναρά τα συμφέροντα και τις αξίες της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη το σημερινό γεωπολιτικά ταραγμένο παγκόσμιο πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένης της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία· επισημαίνει ότι η Κίνα αποτελεί εταίρο συνεργασίας και διαπραγμάτευσης για την ΕΕ αλλά και ανταγωνιστή σε ολοένα μεγαλύτερο αριθμό τομέων, καθώς και συστημικό αντίπαλο· επαναλαμβάνει, όπως υπογραμμίζεται στο ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με μια νέα στρατηγική ΕΕ-Κίνας, την έκκλησή του προς την ΕΕ να αναπτύξει μια πιο δυναμική, ολοκληρωμένη και συνεπή στρατηγική ΕΕ-Κίνας που θα ενώνει όλα τα κράτη μέλη και θα διαμορφώνει τις σχέσεις με την Κίνα προς το συμφέρον της ΕΕ στο σύνολό της· τονίζει ότι η στρατηγική αυτή θα πρέπει να προωθεί μια πολυμερή τάξη βασισμένη σε κανόνες, να έχει στον πυρήνα της την προάσπιση των αξιών και των συμφερόντων της ΕΕ και θα πρέπει να βασίζεται στις τρεις αρχές της συνεργασίας όπου είναι δυνατόν, του ανταγωνισμού όπου χρειάζεται και της αντιπαράθεσης όπου είναι αναγκαίο· τονίζει ότι είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να συνεχιστεί η ενεργή συνεργασία με την Κίνα για την προώθηση λύσεων σε κοινές προκλήσεις και για τη συνεργασία σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής· αναγνωρίζει ότι η στήριξη της Κίνας ήταν ζωτικής σημασίας για τη σύναψη της συμφωνίας του Παρισιού·

15.

αναγνωρίζει ότι η συνεχιζόμενη καθυστέρηση της Κίνας όσον αφορά τη συμμόρφωση με όλους τους κανόνες του ΠΟΕ εξακολουθεί να περιπλέκει τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας· εκτιμά ότι τα κύρια ζητήματα προς επίλυση είναι τα πολλαπλά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές εταιρείες όσον αφορά την πρόσβαση στην κινεζική αγορά, η προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, η παραποίηση/απομίμηση, οι επιφυλάξεις ως προς την ασφάλεια των προϊόντων, τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα, οι αναγκαστικές μεταφορές τεχνολογίας, οι υποχρεωτικές κοινοπραξίες, οι αθέμιτες επιδοτήσεις και ο αθέμιτος ανταγωνισμός από κρατικές επιχειρήσεις·

16.

έχει υπόψη του ότι οι συζητήσεις για την κύρωση της συνολικής συμφωνίας για τις επενδύσεις μεταξύ ΕΕ και Κίνας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν διακοπεί προς το παρόν, λόγω της απόφασης της Κίνας να επιβάλει κυρώσεις, μεταξύ άλλων, σε πέντε μεμονωμένους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στην μόνιμη υποεπιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την κριτική που ασκούν όσον αφορά τις επιδόσεις της Κίνας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υπογραμμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν μπορεί να ξεκινήσει τη διαδικασία εξέτασης και επικύρωσης της συνολικής συμφωνίας για τις επενδύσεις έως ότου αρθούν οι κινεζικές κυρώσεις κατά των ευρωβουλευτών και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· υπενθυμίζει περαιτέρω την εκβιαστική πίεση που ασκεί η Κίνα σε κράτη μέλη, όπως στην περίπτωση της Λιθουανίας, και καταδικάζει απερίφραστα αυτού του είδους την πρακτική· υπενθυμίζει ότι είναι ουσιώδες για την Κίνα να τηρεί τα διεθνή πρότυπα, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον αντίκτυπό της στο κλίμα, το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, τη φτώχεια, την υγεία, τα εργασιακά δικαιώματα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και σε σχέση με την πρόληψη και την καταπολέμηση της παράνομης, αδήλωτης και ανεξέλεγκτης αλιείας·

17.

προτρέπει την ΕΕ να ξεκινήσει διαρθρωμένο διάλογο με την Ταϊβάν με αντικείμενο τη συνεργασία στον τομέα της πράσινης τεχνολογίας και της ψηφιακής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας ημιαγωγών, ενόψει της υπογραφής μνημονίου συμφωνίας επωφελούς τόσο για την ΕΕ όσο και για την Ταϊβάν· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να δρομολογήσει εκτίμηση επιπτώσεων, δημόσια διαβούλευση και διερευνητική διαδικασία σχετικά με διμερή επενδυτική συμφωνία με την Ταϊβάν στο πλαίσιο της προπαρασκευής διαπραγματεύσεων για την εμβάθυνση των διμερών οικονομικών σχέσεων· καλεί επίσης την Επιτροπή να εξετάσει με ποιους τρόπους μπορεί να δοθεί ώθηση στη συνεργασία σε θέματα ανθεκτικότητας της αλυσίδας εφοδιασμού με την Ταϊβάν· σημειώνει ότι η Ταϊβάν είναι μέλος του ΠΟΕ· ζητεί στενότερη συνεργασία κατά τη διάρκεια παγκόσμιων κρίσεων στον τομέα της υγείας και όσον αφορά στην εμπορία ιατρικών εφοδίων·

18.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόοδο που έχει σημειωθεί προσφάτως στις διαπραγματεύσεις για τη συνολική συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης με την Ινδονησία, ιδίως όσον αφορά τους σχετικούς με τη βιωσιμότητα τομείς, και για τη βούληση που έχουν επιβεβαιώσει πρόσφατα και οι δύο πλευρές για τη σύναψη της εν λόγω συμφωνίας· τονίζει ότι, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα (17), η συμφωνία μπορεί να επιφέρει αύξηση 2,13 % στο ΑΕγχΠ της Ινδονησίας έως το 2030· επισημαίνει την ουσιαστική ανάγκη να μελετηθούν περαιτέρω μέτρα πριν από τη σύναψη συμφωνίας, ιδίως σχετικά με τη βιωσιμότητα, την αποψίλωση των δασών με έμφαση στο φοινικέλαιο, και ένα πιο εκτελεστό κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και σχετικά με τη Συμφωνία του Παρισιού·

19.

υπενθυμίζει ότι οι Φιλιππίνες είναι μια χώρα χαμηλότερου εισοδήματος που επωφελείται από τον μηχανισμό ΣΓΠ + της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι οι Φιλιππίνες θα πρέπει να υποβάλουν εκ νέου αίτηση για τις παροχές του ΣΓΠ+ στο πλαίσιο του νέου κανονισμού ΣΓΠ από το 2024· σημειώνει ότι οι διαπραγματεύσεις για μια διμερή εμπορική και επενδυτική συμφωνία με τις Φιλιππίνες, οι οποίες ξεκίνησαν το 2015, έχουν διακοπεί· υπενθυμίζει τις σοβαρές του ανησυχίες όσον αφορά τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υπενθυμίζει ότι οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν και πάλι μόνον αφού βελτιωθεί η ανησυχητική και κρίσιμη κατάσταση που επικρατεί όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη χρηστή διακυβέρνηση και το κράτος δικαίου·

20.

λαμβάνει υπό σημείωση το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις για μια διμερή εμπορική και επενδυτική συμφωνία με τη Μαλαισία έχουν διακοπεί από το 2012· καλεί τις αρχές της Μαλαισίας να λάβουν θέση ως προς μια ενδεχόμενη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και καλεί και τις δύο πλευρές να λάβουν υπόψη τους τα ευρήματα της εκτίμησης επιπτώσεων στη βιωσιμότητα· υπογραμμίζει ότι πριν από την πιθανή επανέναρξη των διαπραγματεύσεων θα πρέπει να προηγηθεί απτή βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα·

21.

σημειώνει ότι οι διαπραγματεύσεις για μια διμερή εμπορική και επενδυτική συμφωνία με την Ταϊλάνδη ξεκίνησαν το 2013 και διακόπηκαν το 2014· αναγνωρίζει ότι η ΕΕ έχει λάβει τα τελευταία χρόνια μέτρα για τη διεύρυνση της συνεργασίας της με την Ταϊλάνδη· τονίζει ότι είναι σημαντικό να ληφθούν μέτρα (σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του 2019) για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για μια φιλόδοξη και ολοκληρωμένη ΣΕΣ και καλεί τις αρχές της Ταϊλάνδης να παράσχουν σαφείς ενδείξεις εν προκειμένω και να συμμετάσχουν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσει· υπογραμμίζει ότι πριν από την πιθανή επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη ολοκληρωμένης ΣΕΣ θα πρέπει να προηγηθεί απτή βελτίωση της κατάστασης της δημοκρατίας στη χώρα·

22.

καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση στη Μιανμάρ μετά το πραξικόπημα του 2021 και να κρίνει κατά πόσον θα πρέπει να ξεκινήσει έρευνα ενόψει μιας ενδεχόμενης ανάκλησης των εμπορικών προτιμήσεων τύπου «ΟΕΟ»·

23.

καλεί την Επιτροπή και τις αρχές της Καμπότζης να εργαστούν για την διαμόρφωση κοινής αντίληψης σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την επίτευξη των προϋποθέσεων που θα επιτρέψουν την επαναφορά των εμπορικών προτιμήσεων στο πλαίσιο του καθεστώτος ΟΕΟ για την Καμπότζη·

24.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την αναθεώρηση του κανονισμού ΣΓΠ· επισημαίνει ότι οι τρέχουσες δικαιούχους χώρες του ΣΓΠ+ και οι χώρες ΟΕΟ που διαβαθμίζονται σε χώρες χαμηλότερου μεσαίου εισοδήματος θα κληθούν να υποβάλουν (εκ νέου) αίτηση για το καθεστώς ΣΓΠ+ στο πλαίσιο του νέου κανονισμού ΣΓΠ· ζητεί από τις δικαιούχους χώρες του ΣΓΠ, του ΣΓΠ+ και του ΟΕΟ στην περιοχή να δεσμευτούν για την ενίσχυση της αποτελεσματικής εφαρμογής των διεθνών δεσμεύσεών τους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα εργασιακά δικαιώματα, το περιβάλλον, τη χρηστή διακυβέρνηση και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

25.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πολυαναμενόμενη κατ’ αρχήν σύναψη του μέσου της ΕΕ για τις διεθνείς δημόσιες συμβάσεις (IPI), προκειμένου να επιτευχθούν αμοιβαιότητα και ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στις διεθνείς αγορές δημόσιων συμβάσεων· υπογραμμίζει την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω η εργαλειοθήκη εμπορικής άμυνας της ΕΕ με την ταχεία έγκριση ενός ισχυρού κανονισμού για τις ξένες επιδοτήσεις και την υιοθέτηση σαφούς στάσης έναντι του οικονομικού εξαναγκασμού από τρίτες χώρες, όπως η απαράδεκτη απόπειρα εξαναγκασμού της Λιθουανίας από την Κίνα στα τέλη του 2021, μέσω ενός νέου μέσου κατά του εξαναγκασμού·

Στάση της ΕΕ απέναντι στις περιφερειακές και πολυμερείς σχέσεις και διαπραγματεύσεις

26.

ζητεί περαιτέρω συνεργασία με τον ASEAN και τα κράτη μέλη του και ζητεί ανάπτυξη και προώθηση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΕΕ-ASEAN· καλεί και τις δύο πλευρές να αξιοποιήσουν τη δυναμική της προγραμματισμένης για το 2022 συνόδου κορυφής ΕΕ-ASEAN, με την ευκαιρία της 45ης επετείου της διμερούς σχέσης ΕΕ-ASEAN, για να παρουσιάσουν ένα νέο σχέδιο δράσης ΕΕ-ASEAN, για την προσεχή περίοδο, με σκοπό την προαγωγή μιας αυξημένης πολυσχιδούς συνεργασίας σε καίριους τομείς και τονίζει την ανάγκη αναζωογόνησης της πρωτοβουλίας για μια διαπεριφερειακή ΣΕΣ μεταξύ ΕΕ και ASEAN, με βάση κοινές αξίες και αρχές, συμπεριλαμβανομένης της βιώσιμης ανάπτυξης και της προώθησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ισότητας των φύλων, μόλις εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις· ζητεί να δοθεί κοινοβουλευτική διάσταση στη σύνοδο κορυφής με την ευκαιρία της της 45ης επετείου και επαναλαμβάνει την πρόθεσή του να δημιουργήσει μια κοινοβουλευτική συνέλευση ΕΕ-ASEAN για την ενίσχυση της δημοκρατικής διάστασης της εταιρικής σχέσης·

27.

ζητεί μια νέα στρατηγική προσέγγιση όσον αφορά τη CPTPP διότι συνιστά βασικό στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ για τον Ινδοειρηνικό· τονίζει ότι μια στενότερη συνεργασία θα επιτρέψει στην ΕΕ να αποκομίσει σημαντικά οικονομικά οφέλη σε σχέση με ενδεχόμενες βελτιώσεις σε επίπεδο ευημερίας, με τη διαφοροποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού και με τη μείωση των στρατηγικών εξαρτήσεων, ενώ θα δώσει επίσης στην ΕΕ την ευκαιρία να συνεχίσει να επηρεάζει τη διαμόρφωση των κανόνων στην περιοχή του Ινδοειρηνικού και σε όλον τον πλανήτη· τονίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να μελετήσει το ενδεχόμενο μελλοντικής προσχώρησης στην CPTPP και επίσης να διερευνήσει τις δυνατότητες σύνδεσης των υφιστάμενων συμφωνιών με τους εταίρους, για παράδειγμα μέσω των πρωτοκόλλων τους για τους κανόνες καταγωγής, προκειμένου να αυξηθεί το ποσοστό χρησιμοποίησης προτιμήσεων των εν λόγω συμφωνιών και προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η προστιθέμενη αξία τους.

28.

ζητεί από την Επιτροπή να συνεχίσει να παρακολουθεί ενδελεχώς τις άμεσες οικονομικές επιπτώσεις της RCEP στην οικονομία της ΕΕ και να αξιολογήσει τις μακροπρόθεσμες στρατηγικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις της·

o

o o

29.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα του ASEAN, στον Γενικό Γραμματέα της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ASEAN και στις ενδιαφερόμενες χώρες της περιοχής του Ινδοειρηνικού.

(1)  ΕΕ C 184 της 5.5.2022, σ. 170.

(2)  ΕΕ C 506 της 15.12.2021, σ. 109.

(3)  ΕΕ L 127 της 14.5.2011, σ. 6.

(4)  ΕΕ L 294 της 14.11.2019, σ. 3.

(5)  ΕΕ L 186 της 12.6.2020, σ. 3.

(6)  ΕΕ L 330 της 27.12.2018, σ. 3.

(7)  ΕΕ C 346 της 27.9.2018, σ. 44.

(8)  ΕΕ C 425 της 20.10.2021, σ. 155.

(9)  ΕΕ C 15 της 12.1.2022, σ. 170.

(10)  ΕΕ C 117 της 11.3.2022, σ. 40.

(11)  ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 117.

(12)  ΕΕ C 67 της 8.2.2022, σ. 25.

(13)  ΕΕ C 395 της 29.9.2021, σ. 14.

(14)  ΕΕ C 307 της 30.8.2018, σ. 109.

(15)  Κοινή ανακοίνωση της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη συνεργασία στον Ινδοειρηνικό (JOIN(2021)0024),

(16)  Observer Research Foundation, «Climate change and geostrategic ocean governance in the Indo-Pacific», 14 Ιανουαρίου 2022.

(17)  Βλ. σελ. 9 του Policy Research Working Paper της Παγκόσμιας Τράπεζας με τίτλο «Economic and Distributional Impacts of Free Trade Agreements. The Case of Indonesia».


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/23


P9_TA(2022)0277

Μελλοντική συνεργασία ΕΕ-Ινδίας στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη μελλοντική συνεργασία ΕΕ-Ινδίας στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων (2021/2177(INI))

(2023/C 47/03)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της Συνόδου ΕΕ-Ινδίας που έλαβε χώρα στο Πόρτο στις 8 Μαΐου 2021,

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση και τον χάρτη πορείας έως το 2025 για μια στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Ινδίας που εγκρίθηκε κατά τη 15η σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ινδίας στις 15 Ιουλίου 2020, καθώς και τις άλλες κοινές δηλώσεις που εγκρίθηκαν στους τομείς της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, του κλίματος και της ενέργειας, της αστικοποίησης, της μετανάστευσης και της κινητικότητας, καθώς και της εταιρικής σχέσης για το νερό,

έχοντας υπόψη τους πρώτους διαλόγους υψηλού επιπέδου για το εμπόριο και τις επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν τον Φεβρουάριο και τον Απρίλιο του 2021 μεταξύ του εκτελεστικού Αντιπροέδρου της Επιτροπής και του Ινδού Υπουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας,

έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 20ής Νοεμβρίου 2018, με τίτλο «Στοιχεία της στρατηγικής της ΕΕ για την Ινδία» (JOIN(2018)0028) και τα αντίστοιχα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 10ης Δεκεμβρίου 2018,

έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Συμβουλίου της 19ης Απριλίου 2007 σχετικά με μια διαπραγματευτική εντολή για εμπορικές και επενδυτικές διαπραγματεύσεις με την Ινδία και της 14ης Ιουλίου 2011 σχετικά με μια εντολή για εμπορικές και επενδυτικές διαπραγματεύσεις με την Ινδία: οδηγίες διαπραγμάτευσης για τις εμπορικές και επενδυτικές διαπραγματεύσεις,

έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν στις 16 Σεπτεμβρίου 2021 η Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας με τίτλο «Η στρατηγική της ΕΕ για τη συνεργασία στον Ινδοειρηνικό» (JOIN(2021)0024),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Φεβρουαρίου 2021, με τίτλο «Επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής — Μια ανοικτή, βιώσιμη και δυναμική εμπορική πολιτική» (COM(2021)0066),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη (1),

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 13ης Σεπτεμβρίου 2017 σχετικά με τις πολιτικές σχέσεις της ΕΕ με την Ινδία (2) και της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη συνδεσιμότητα και τις σχέσεις ΕΕ-Ασίας (3),

έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 29ης Απριλίου 2021 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας όσον αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Ινδίας (4),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με τις εμπορικές παραμέτρους και επιπτώσεις της νόσου COVID-19 (6),

έχοντας υπόψη την κοινή πρόταση ψηφίσματος της 29ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με τον ινδικό νόμο περί ιθαγένειας (τροποποίηση) του 2019,

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A9-0193/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και η Ινδία συγκάλεσαν σύνοδο των ηγετών τον Μάιο του 2021 σε συνέχεια της δέσμευσής τους να συνέρχονται τακτικά στο ανώτατο επίπεδο και να ενισχύσουν τη στρατηγική εταιρική τους σχέση με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής και πολιτικής συνεργασίας·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και η Ινδία, ως οι δύο μεγαλύτερες δημοκρατίες του κόσμου, έχουν ισχυρούς πολιτικούς, οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς δεσμούς· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι οι διμερείς εμπορικές σχέσεις δεν έχουν ακόμη εκπληρώσει το πλήρες δυναμικό τους·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ηγεσίες της ΕΕ και της Ινδίας επιβεβαίωσαν την αποφασιστικότητά τους να προωθήσουν την αποτελεσματική πολυμέρεια και μια βασιζόμενη σε κανόνες πολυμερή τάξη, με πυρήνα τον ΟΗΕ και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ)·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ινδία απείχε κατά την 11η ειδική σύνοδο έκτακτης ανάγκης της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το ψήφισμα της 24ης Μαρτίου 2022 με τίτλο «Ανθρωπιστικές συνέπειες της επίθεσης κατά της Ουκρανίας», ενώ 140 χώρες ψήφισαν υπέρ·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ινδίας και ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής, ενώ η Ινδία είναι ο ένατος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ και αντιπροσώπευε μόλις λιγότερο από το 2,1 % των συνολικών εμπορευματικών συναλλαγών της το 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν αναξιοποίητες δυνατότητες για ισχυρότερη, βαθύτερη και αμοιβαία επωφελή οικονομική συνεργασία, εφόσον βεβαίως προστατεύονται τα Ευρωπαϊκά πρότυπα, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και σε αυξημένες ευκαιρίες για αμφότερους τους εταίρους·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ζώνη ελεύθερων συναλλαγών ASEAN-Ινδίας (AIFTA), συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας για τις εμπορευματικές συναλλαγές, της συμφωνίας για τις συναλλαγές στον τομέα των υπηρεσιών και της συμφωνίας επενδύσεων, υφίσταται από το 2003·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στο στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ έναντι της Ινδίας το οποίο ορίζεται στη στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Ινδίας, στη συνολική στρατηγική της, στη στρατηγική της για την Ινδία, στη στρατηγική για τη συνδεσιμότητα ΕΕ-Ασίας, στην εταιρική σχέση συνδεσιμότητας ΕΕ-Ινδίας, στον διάλογο Ινδίας-ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και στη στρατηγική της ΕΕ για συνεργασία στον Ινδοειρηνικό, τονίζεται η ζωτική σημασία της συνεργασίας με την Ινδία για την παγκόσμια ατζέντα της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 25 Απριλίου 2022 η ΕΕ και η Ινδία συμφώνησαν να συστήσουν Συμβούλιο Εμπορίου και Τεχνολογίας·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ινδία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις σε σχέση με τη βιώσιμη ανάπτυξη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, ιδίως όσον αφορά την κατάσταση των μειονοτήτων και τις θεμελιώδεις ελευθερίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο εξέφρασε την ανησυχία του σχετικά με τον νόμο περί ιθαγένειας (τροποποίηση) του 2019 (CAA), ο οποίος εξαιρεί τους μουσουλμάνους από την προστασία της ιθαγένειας·

Θ.

έχοντας υπόψη ότι η Ινδία δεν έχει κυρώσει ακόμη όλες τις βασικές συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), ήτοι την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την προστασία του συνδικαλιστικού δικαιώματος (αριθ. 87) καθώς και τη σύμβαση περί οργανώσεως και συλλογικών διαπραγματεύσεων (αριθ. 98)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το εργατικό δυναμικό της άτυπης οικονομίας της Ινδίας εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει πάνω από το 90 % του συνολικού εργατικού δυναμικού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή αφήνει εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς κοινωνική ασφάλιση και με μια ζωή σε αβεβαιότητα (7)·

1.

καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για τη βελτίωση και την εμβάθυνση της σχέσης με την Ινδία, που αποτελεί στρατηγικό εταίρο της ΕΕ· επαναλαμβάνει την ανάγκη για βαθύτερη εταιρική σχέση με βάση τις κοινές αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του πλουραλισμού, του κράτους δικαίου, της ορθής διακυβέρνησης, της ισότητας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των εργατικών δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των γυναικών και της ισότητας των φύλων, της δέσμευσης για την προώθηση μιας χωρίς αποκλεισμούς, συνεκτικής και βασιζόμενης σε κανόνες παγκόσμιας τάξης, της αποτελεσματικής πολυμέρειας και της βιώσιμης ανάπτυξης, της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής καθώς και της προώθησης της ειρήνης και της σταθερότητας στον κόσμο·

2.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμφωνία ΕΕ-Ινδίας σχετικά με τη δημιουργία Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας που θα ενισχύσει τη στρατηγική εταιρική σχέση μας, και δεσμεύεται να στηρίξει την εφαρμογή της· θεωρεί ότι ο νέος αυτός μηχανισμός αποτελεί σημαντικό φόρουμ για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων στον τομέα του εμπορίου, της τεχνολογίας και της ασφάλειας και υπογραμμίζει τη σημασία της τόνωσης του εμπορίου τεχνολογίας, με ιδιαίτερη προσοχή στις τεχνολογίες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·

3.

υπενθυμίζει ότι το εμπόριο ΕΕ-Ινδίας αυξήθηκε κατά περισσότερο από 70 % μεταξύ 2009 και 2019 και ότι αμφότερα τα μέρη έχουν κοινό συμφέρον να ενισχύσουν στενότερους και βαθύτερους οικονομικούς δεσμούς· αναγνωρίζει ότι η Ινδία αποτελεί σημαντικό εταίρο για την ΕΕ ώστε να διαφοροποιήσει τις αλυσίδες εφοδιασμού της· αναγνωρίζει περαιτέρω ότι υπάρχουν ευαίσθητοι παράγοντες και από τις δύο πλευρές, αλλά πιστεύει ότι αυτές θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν για να δημιουργηθεί μια αμοιβαία επωφελής κατάσταση και για αμφότερους τους εταίρους·

4.

σημειώνει ότι η στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο» προβλέπει την υποχρέωση μείωσης της χρήσης φυτοφαρμάκων κατά 50 % έως το 2030 και αύξησης του ποσοστού της γεωργικής γης που καλλιεργείται με βιολογική γεωργία στο 25 %·

5.

αναμένει να δοθεί σύντομα συνέχεια στη σύνοδο ηγετών ΕΕ-Ινδίας του Μαΐου του 2021, προκειμένου να εξεταστεί ανοικτά, στο υψηλότερο επίπεδο, η βασιζόμενη σε αξίες συνεργασία σε θέματα εμπορίου και επενδύσεων· χαιρετίζει την προθυμία αμφότερων των εταίρων να εργαστούν για τη σύναψη μιας φιλόδοξης, βασισμένης σε αξίες, ισορροπημένης, συνολικής και αμοιβαία επωφελούς εμπορικής συμφωνίας, καθώς και για μια αυτόνομη συμφωνία για την προστασία των επενδύσεων και για μια συμφωνία για τις γεωγραφικές ενδείξεις·

6.

τονίζει την οικονομική και στρατηγική σημασία αυτής της συμφωνίας, η οποία θα επιτύχει μόνο εάν κατορθώσει να ευθυγραμμίσει σταδιακά την ΕΕ και την Ινδία προς ένα κοινό θεματολόγιο και προς κοινές αξίες σε σχέση με τη βιώσιμη ανάπτυξη και τούτο προκειμένου να δημιουργήσει κοινή ευημερία, ανάπτυξη και απασχόληση, να τονώσει την ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμήσει τη φτώχεια, να σημειώσει πρόοδο προς την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), να προωθήσει την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την εφαρμογή της συμφωνίας του Παρισιού, να στηρίξει τα δικαιώματα των εργαζομένων και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, και να προαγάγει την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών, και εάν λάβει ρητώς υπόψη την έκβαση της εν εξελίξει διαδικασίας επανεξέτασης σχετικά με το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

7.

σημειώνει ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ινδίας στον αγροδιατροφικό τομέα· υπενθυμίζει ότι ο γεωργικός τομέας αποτελεί σημαντικό μέρος της ινδικής οικονομίας και αντιπροσωπεύει το 41 % της ινδικής αγοράς εργασίας· υπογραμμίζει την ευαισθησία, αλλά και το δυναμικό, ορισμένων γεωργικών τομέων τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ινδία· τονίζει ότι δεν θα πρέπει οποιαδήποτε μεγαλύτερη πρόσβαση στην αγορά για τα γεωργικά προϊόντα να έχει ως αποτέλεσμα την παροχή αθέμιτου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος σε κανένα από τα μέρη· εφιστά την προσοχή στην ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι εισαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων από την Ινδία πληρούν τα πρότυπα υγείας και ασφάλειας της ΕΕ· εκτιμά ότι οφείλει η ΕΕ να στηρίξει την Ινδία ώστε να μπορέσει να βοηθήσει τους γεωργούς της να μειώσουν τη χρήση φυτοφαρμάκων· τονίζει την ανάγκη στενής συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Ινδίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του συνεχιζόμενου ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία στην επισιτιστική ασφάλεια·

8.

επισημαίνει ότι ένας από τους στόχους των μελλοντικών εμπορικών και επενδυτικών συμφωνιών ΕΕ-Ινδίας είναι η ενίσχυση της οικονομικής, εμπορικής και επενδυτικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Ινδίας, με πλήρη σεβασμό των διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων και συμφωνιών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον και την εργασία, η δημιουργία ενός υγιούς, διαφανούς, ανοικτού, αμερόληπτου και προβλέψιμου κανονιστικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος για τις εταιρείες και των δύο πλευρών και η απελευθέρωση του ανεκμετάλλευτου δυναμικού της αμφίδρομης οικονομικής συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Ινδίας·

9.

επαναλαμβάνει ότι καταδικάζει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τον παράνομο, απρόκλητο και αδικαιολόγητο επιθετικό πόλεμο που εξαπέλυσε εναντίον της Ουκρανίας η Ρωσική Ομοσπονδία· αναγνωρίζει την ουδετερότητα που τηρεί η Ινδία από τότε που κέρδισε την ανεξαρτησία της· επισημαίνει ότι η ΕΕ και η Ινδία είναι πρόθυμες να συνεργαστούν για έναν ευημερούντα και ειρηνικό κόσμο, αλλά εκφράζει τη λύπη του για τη διστακτικότητα της Ινδίας να καταδικάσει τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας· υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να ενώνουν οι δημοκρατίες τις δυνάμεις τους και να ευθυγραμμίζονται σε καίριας σημασίας τομείς και ιδίως σε σχέση με θεμελιώδεις αξίες και ανοικτές, βάσει κανόνων και βιώσιμες εμπορικές σχέσεις·

10.

θεωρεί ότι η υφιστάμενη διαπραγματευτική εντολή, για εμπορική συμφωνία, για χωριστή συμφωνία προστασίας των επενδύσεων και για συμφωνία για τις γεωγραφικές ενδείξεις, είναι ολοκληρωμένη και αρκετά ευρεία για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και θα πρέπει να ερμηνευθεί βάσει συγχρόνων προτύπων· θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί ότι η μελλοντική συνολική εμπορική συμφωνία έχει πρότυπα για το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα ως βασικά συστατικά στοιχεία της και περιλαμβάνει ως αναπόσπαστο μέρος της ένα ειδικό κεφάλαιο για τις ΜΜΕ, ένα ειδικό κεφαλαίο για το ψηφιακό εμπόριο, ένα ειδικό κεφάλαιο για τις πρώτες ύλες για αυξημένη πρόσβαση στην αγορά και ένα φιλόδοξο και εκτελεστό κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, ευθυγραμμισμένο με τη συμφωνία του Παρισιού· πιστεύει επίσης ότι η συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις για βιώσιμα συστήματα τροφίμων και για το φύλο·

11.

ζητεί από την ινδική κυβέρνηση να παρουσιάσει χάρτη πορείας για την επικύρωση των δύο εναπομενουσών θεμελιωδών συμβάσεων αριθ. 87 και 98 της ΔΟΕ και πιστεύει ότι οι αρχές τους πρέπει να εφαρμόζονται δεόντως, ορθώς και εγκαίρως· τονίζει, δεδομένου του άτυπου χαρακτήρα της ινδικής αγοράς εργασίας, ότι υπάρχουν πολλές προκλήσεις όσον αφορά την εφαρμογή και την επιβολή των διεθνών προτύπων εργασίας· ζητεί από την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε να εφαρμόζονται οι θεμελιώδεις αρχές της ΔΟΕ σε μια μελλοντική εμπορική συμφωνία· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η μελλοντική εμπορική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Ινδίας συνάδει με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και την COP26·

12.

συμφωνεί με τους ηγέτες της ΕΕ και της Ινδίας ότι, προκειμένου να διατηρηθεί η ώθηση για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, είναι επιτακτική ανάγκη να εξευρεθούν λύσεις σε μακροχρόνια ζητήματα πρόσβασης στην αγορά· ενθαρρύνει, ως εκ τούτου, τους διαπραγματευτές να βρουν ταχείες λύσεις στα μακροχρόνια ζητήματα πρόσβασης στην αγορά τόσο σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης όσο και σε όλους τους τομείς (π.χ. αυτοκίνητα, εξαρτήματα αυτοκινήτων, γεωργία, ιατροτεχνολογικά προϊόντα, φαρμακευτικά προϊόντα, υγειονομικές και φυτοϋγειονομικές ερεθιστικές ουσίες (SPS), δημόσιες συμβάσεις, μη δασμολογικοί φραγμοί, όπως είναι οι εντολές ποιοτικού ελέγχου, η πιστοποίηση, η συμμόρφωση με διεθνή πρότυπα, οι απαιτήσεις τοπικοποίησης και τούτα βεβαίως χωρίς να θυσιαστεί το περιεχόμενο στον βωμό της ταχείας σύναψης·

13.

ενθαρρύνει τους διαπραγματευτές να σημειώσουν ικανοποιητική πρόοδο στην επίτευξη μιας ολοκληρωμένης, αμοιβαία επωφελούς, προηγμένης, συμβατής με τον ΠΟΕ και βασισμένης σε κανόνες συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών, δίνοντας προτεραιότητα σε τομείς που ευνοούν τη βιώσιμη ανάπτυξη, εξαλείφοντας ανισότητες και διεκπεραιώνοντας δίκαια την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, ως εξής:

(i)

συνολική κατάργηση των δασμών και των ποσοστώσεων σε αμοιβαία βάση, δίνοντας παράλληλα προσοχή στα ευαίσθητα προϊόντα και διασφαλίζοντας ότι οι μειώσεις δεν θα αντισταθμίζονται από αύξηση των εγχώριων φόρων και των εισφορών, μεταξύ άλλων σε κρατικό επίπεδο, επί των εισαγόμενων προϊόντων·

(ii)

ταχείες, πιο διαφανείς και λιγότερο επαχθείς τελωνειακές διαδικασίες, καθώς και μια ολοκληρωμένη ενιαία ηλεκτρονική διαδικασία πιστοποίησης και κατάργηση των δυσανάλογων απαγορεύσεων εισαγωγών·

(iii)

διαφανείς και ταχείες διαδικασίες έγκρισης, περιφερειοποίησης και ελέγχου πρόσβασης στην αγορά, βασιζόμενες σε επιστημονικά αιτιολογημένα μέτρα εισαγωγής ΥΦΠ, σε διεθνή πρότυπα και σε κανόνες που υπερβαίνουν τη συμφωνία ΥΦΠ του ΠΟΕ· με τη συμφωνία θα πρέπει να επιδιώκεται η διασφάλιση της συνεργασίας στον τομέα των SPS και της ταχείας έγκρισης από την Ινδία όλων των υφιστάμενων και μελλοντικών εφαρμογών πρόσβασης στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που καθυστερούν από τις δοκιμαστικές αποστολές και τις εκδόσεις πιστοποιητικών·

(iv)

η εξάλειψη ενός αυξανόμενου αριθμού τεχνικών εμποδίων στο εμπόριο, συμπεριλαμβανομένης μιας αναθεώρησης των φραγμών στις ΤΠΕ, τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, τα παιχνίδια, τα αλκοολούχα ποτά, τα στιλβωμένα διαμάντια, τα γεωργικά προϊόντα, τα τρόφιμα και τον χάλυβα· η συμφωνία θα πρέπει να επιδιώκει τη συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (ISO), της Διεθνούς Ηλεκτροτεχνικής Επιτροπής (IEC) και της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών (ITU), να υπερβαίνει τη συμφωνία του ΠΟΕ για τα τεχνικά εμπόδια στο εμπόριο, να διασφαλίζει ότι δεν υπάρχει αλληλεπικάλυψη των δοκιμών και της πιστοποίησης, και να εξορθολογίζει τα συστήματα αδειοδότησης, τις εντολές ποιοτικού ελέγχου και τις κλινικές έρευνες·

(v)

ένα ολοκληρωμένο κεφάλαιο για τις δημόσιες συμβάσεις σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, προκειμένου να επιβληθούν οι αρχές της διαφάνειας και της απαγόρευσης των διακρίσεων στις δημόσιες συμβάσεις μέσω αποτελεσματικών διαδικασιών προσφυγής· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Ινδία να προσχωρήσει στη συμφωνία του ΠΟΕ για τις δημόσιες συμβάσεις και να απαγορεύσει τις πρακτικές «αγοράς σε εθνικό επίπεδο» που εισάγουν διακρίσεις, όπως ορισμένες πρακτικές που άπτονται του «Make in India» και του «Atmanirbhar Bharat» (Αυτάρκης Ινδία), δεδομένου ότι στόχος τους είναι να ευνοηθεί η εγχώρια μεταποίηση και να αποθαρρυνθούν οι εισαγωγές ώστε να επηρεαστεί σημαντικά η πρόσβαση των εταιρειών της ΕΕ στην αγορά·

(vi)

διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού στις επιδοτήσεις και τις εμπορικές πρακτικές των κρατικών επιχειρήσεων·

(vii)

ένα ολοκληρωμένο κεφάλαιο σχετικά με την υψηλού επιπέδου προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΔΙ), επικεντρωμένο μεταξύ άλλων σε διατάξεις συνεργασίας και μεταφορές τεχνολογίας, το οποίο θα πρέπει να διευκολύνει μια μη περιοριστική και ταχεία διαδικασία υποβολής αιτήσεων για διπλώματα ευρεσιτεχνίας, την ταχεία και αποτελεσματική επιβολή των προτύπων ΔΔΙ, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των γεωγραφικών ενδείξεων (ΓΕ)· ιδιαίτερη προσοχή πρέπει εντούτοις να δοθεί στην ικανότητα της Ινδίας να παράγει οικονομικά προσιτά γενόσημα φάρμακα για τις εγχώριες υγειονομικές ανάγκες ή για εξαγωγές σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες που έχουν ανάγκη, σύμφωνα με τη δήλωση της Doha σχετικά με τη συμφωνία TRIPS για τη δημόσια υγεία·

(viii)

ένα ειδικό κεφάλαιο για τις ΜΜΕ, προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές ανάγκες των ΜΜΕ και να παρέχεται ασφάλεια δικαίου· υπογραμμίζει την ανάγκη για ένα φιλικό προς τις επιχειρήσεις ρυθμιστικό περιβάλλον για τις ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένων εναρμονισμένων και απλουστευμένων τελωνειακών διαδικασιών, και για μείωση του διοικητικού και κανονιστικού φόρτου, προκειμένου να ξεπεραστούν όλοι οι δασμολογικοί και μη δασμολογικοί φραγμοί που εμποδίζουν τις ΜΜΕ να εισέλθουν στην ινδική αγορά· επισημαίνει την ανάγκη διευκόλυνσης της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά, τους εμπορικούς κανονισμούς, τις εμπορικές διαδικασίες και τους κανόνες καταγωγής·

(ix)

τη συμπερίληψη ενός φιλόδοξου κεφαλαίου για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη (ΕΒΑ) που θα εγγυάται τη βασιζόμενη σε αξίες συνεργασία στον τομέα του εμπορίου και των επενδύσεων και θα προωθεί τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα για τα εργασιακά δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της ισχυρής δράσης για την εξάλειψη της παιδικής εργασίας και της καταναγκαστικής εργασίας, για τη διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος και για την προαγωγή της ισότητας μεταξύ των φύλων, εμπνευσμένου από τις πλέον πρόσφατες και σύγχρονες συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι η βιωσιμότητα πρέπει να αντικατοπτρίζεται εγκάρσια στη συμφωνία μέσω εκτελεστών διατάξεων που θα λαμβάνουν υπόψη την επανεξέταση ΕΒΑ·

(x)

θέσπιση σύγχρονων, φιλικών προς τις ΜΜΕ, εναρμονισμένων και αμοιβαίων κανόνων καταγωγής, σύμφωνα με τις πλέον σύγχρονες και ολοκληρωμένες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ·

(xi)

συμπερίληψη του πρόσφατα υποβληθέντος σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία, ώστε να διασφαλιστεί η μείωση των αποβλήτων και η ενδυνάμωση των καταναλωτών, να καταστούν τα βιώσιμα προϊόντα κανόνας και να ηγηθούν των παγκόσμιων προσπαθειών για την κυκλική οικονομία·

(xii)

απαγόρευση μη αυτόματων διαδικασιών έκδοσης αδειών εισαγωγής ή εξαγωγής, εκτός από αιτιολογημένες περιπτώσεις·

(xiii)

την άρση όλων των μεροληπτικών και δυσανάλογων εμποδίων στην εγκατάσταση τόσο στον τομέα των υπηρεσιών όσο και στον μεταποιητικό τομέα, καθώς και στην παροχή διασυνοριακών υπηρεσιών, προκειμένου να εξασφαλιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών της ΕΕ και της Ινδίας·

(xiv)

ενισχυμένοι κανόνες εμπορίου που θεμελιώνονται στα πρότυπα της ΕΕ και σε διεθνείς πρακτικές· θεωρεί, ειδικότερα, ότι η τεχνολογία 5G δεν πρέπει να αναπτυχθεί με τη χρήση υποχρεωτικής μεταφοράς τεχνολογίας, όπως η αναγκαστική γνωστοποίηση πηγαίων κωδίκων, αλγορίθμων και κλειδιών κρυπτογράφησης·

(xv)

την επιβεβαίωση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων αμφότερων των μερών στο πλαίσιο των συμφωνιών του ΠΟΕ (αντιντάμπινγκ, αντεπιδοτήσεις και μέτρα διασφάλισης), τη διερεύνηση τομέων κοινού ενδιαφέροντος που υπερβαίνουν τα εν λόγω πρότυπα του ΠΟΕ και τη συμπερίληψη ενός προσωρινού διμερούς μηχανισμού διασφάλισης·

(xvi)

διασφάλιση της χρηστής διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου και επίλυση των εμποδίων που δημιουργούνται από την ανασφάλεια δικαίου·

14.

υπενθυμίζει ότι οι ΜΜΕ αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης της Ινδίας και αντιπροσωπεύουν το 45 % της συνολικής βιομηχανικής παραγωγής της χώρας· πιστεύει ότι η Ινδία και η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται για τη διασφάλιση ευνοϊκού και σταθερού επιχειρηματικού περιβάλλοντος για τις ΜΜΕ, διευκολύνοντας την πρόσβασή τους στις διεθνείς αγορές και παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν πλήρως τις εμπορικές ευκαιρίες· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη δημιουργία του γραφείου υποστήριξης ΜΜΕ της Ινδίας για τη διανοητική ιδιοκτησία, το οποίο παρέχει στις ΜΜΕ στήριξη πρώτης γραμμής σχετικά με τον τρόπο προστασίας και επιβολής των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας τους (ΔΙ), και καλεί την Επιτροπή να αξιοποιήσει αυτή την πρωτοβουλία για την περαιτέρω δημιουργία ψηφιακών πλατφορμών που θα συμβάλουν στη μείωση του εμπορικού κόστους και του διοικητικού φόρτου, αυξάνοντας παράλληλα τη συμμετοχή των ΜΜΕ στο διεθνές εμπόριο·

15.

ζητεί και από τις δύο πλευρές να εξετάσουν το ενδεχόμενο παροχής διαλειτουργικών ροών δεδομένων μεταξύ των δικαιοδοσιών της Ινδίας και της ΕΕ σε πλήρη συμμόρφωση με τον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων (8) στη βάση αξιολόγησης· καλεί την Ινδία να ευθυγραμμίσει τον νέο νόμο της για την προστασία των δεδομένων με τα υψηλότερα διεθνώς αναγνωρισμένα παγκόσμια πρότυπα για την προστασία των δεδομένων και την προστασία της ιδιωτικής ζωής· καλεί την Ινδία να προσχωρήσει στην πρωτοβουλία της ΕΕ για τα διεθνή πρότυπα προστασίας των δεδομένων·

16.

καλεί τη διαπραγματευτική ομάδα της ΕΕ, καθώς και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη, να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη δέσμευση της Ινδίας για πολυμερή προσέγγιση και διεθνή εμπορική τάξη βασισμένη σε κανόνες και ζητεί από την Ινδία να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο προκειμένου να διασφαλιστούν ουσιαστικά αποτελέσματα στη 12η και 13η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ· επικροτεί την πρόταση μεταρρύθμισης της ΕΕ και της Ινδίας για το Όργανο Επίλυσης Διαφορών του ΠΟΕ και καλεί την Ινδία να προσχωρήσει στην πολυμερή ενδιάμεση ρύθμιση διαιτησίας· επαινεί τη δέσμευση των ηγετών της ΕΕ και της Ινδίας να ενισχύσουν τον συντονισμό της παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης, ιδίως στο πλαίσιο του ΠΟΕ και της G20· αναμένει να ενημερωθεί σχετικά με τα αποτελέσματα του διαλόγου ανώτερων υπαλλήλων ΕΕ-Ινδίας, ο οποίος αποσκοπεί στην εμβάθυνση της διμερούς συνεργασίας σε θέματα του ΠΟΕ υπό την αιγίδα των διαλόγων υψηλού επιπέδου για το εμπόριο και τις επενδύσεις·

17.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι εξακολουθούν να υπάρχουν αβεβαιότητες για τους επενδυτές της ΕΕ, ιδίως ως αποτέλεσμα της απόφασης της Ινδίας να καταγγείλει μονομερώς όλες τις διμερείς επενδυτικές συμφωνίες της το 2016·

18.

σημειώνει την προθυμία αμφότερων των πλευρών να διαπραγματευτούν για μια αυτοδύναμη συμφωνία προστασίας των επενδύσεων, η οποία θα αυξήσει τη νομική ασφάλεια για τους επενδυτές και στις δύο πλευρές και θα ενισχύσει περαιτέρω τις διμερείς εμπορικές σχέσεις προσελκύοντας περισσότερες επενδύσεις της ΕΕ στην Ινδία και υπεραμύνεται της δυνατότητας των πλευρών να εξαντλούν τα εγχώρια μέσα έννομης προστασίας· συνιστά να καταβληθούν προσπάθειες για την επίτευξη κοινών και αμοιβαία επωφελών στόχων σε αυτούς τους τομείς, προκειμένου να προωθηθεί η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και η καινοτομία· τονίζει ότι μια τέτοια συμφωνία θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να περιλαμβάνει προστασία από διακρίσεις λόγω καταγωγής, παράνομη απαλλοτρίωση, αρνησιδικία, θεμελιώδεις παραβιάσεις της νομιμότητας, πρόδηλη αυθαιρεσία, στοχευμένες διακρίσεις για προδήλως παράνομους λόγους και καταχρηστική μεταχείριση· προτείνει να διενεργηθεί ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων πριν από το τέλος των διαπραγματεύσεων· χαιρετίζει τις επενδύσεις της Ινδίας στην Ευρώπη ως κινητήρια δύναμη του οικονομικού δυναμισμού, της αυξημένης ανταγωνιστικότητας και της διαφοροποιημένης παραγωγής·

19.

επαναβεβαιώνει ότι μια συμφωνία για την προστασία των επενδύσεων θα μπορούσε να αποτελέσει επαρκές εφαλτήριο για την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών εμπορικών σχέσεων· ενθαρρύνει τους διαπραγματευτές να συμφωνήσουν για την ίδρυση πολυμερούς επενδυτικού δικαστηρίου και για ένα ειδικό σύστημα επενδυτικών δικαστηρίων ΕΕ-Ινδίας ως προσωρινή λύση ενόψει της ίδρυσης πολυμερούς επενδυτικού δικαστηρίου, στο οποίο θα πρέπει να προσχωρήσουν τόσο η ΕΕ όσο και η Ινδία·

20.

χαιρετίζει τη δέσμευση των ηγετών να συνάψουν χωριστή συμφωνία σχετικά με τις γεωγραφικές ενδείξεις, είτε πρόκειται για αυτοτελή συμφωνία είτε ενσωματωμένη στη συνολική εμπορική συμφωνία· θεωρεί ότι μια τέτοια συμφωνία αποτελεί προτεραιότητα για τον γεωργικό τομέα και τον αγροδιατροφικό τομέα της ΕΕ, προκειμένου να προστατευθούν οι ΓΕ της ΕΕ, και καλεί την Επιτροπή να εργαστεί για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου καταλόγου ΓΕ της ΕΕ·

21.

τονίζει την ανάγκη να υπερασπιστεί η ΕΕ τα ανθρώπινα δικαιώματα και το δικαίωμα στην τροφή ως κεντρική αρχή και προτεραιότητα των συστημάτων τροφίμων και ως θεμελιώδες εργαλείο για τον μετασχηματισμό των συστημάτων τροφίμων· καλεί την ΕΕ να εφαρμόσει τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αγροτών και άλλων ατόμων που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές και να διασφαλίσει ότι οι πλέον περιθωριοποιημένοι έχουν πρόσβαση σε θρεπτικές τροφές·

22.

σημειώνει ότι ενώ η έννομη τάξη της Ινδίας επιτρέπει την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ) με σκοπό τη μεταποίησή τους σε τρόφιμα και ζωοτροφές, το καθεστώς ΓΤΟ είναι παρόμοιο με αυτό της ΕΕ όσον αφορά την ακρίβεια των κανόνων και την αυστηρότητα·

23.

επισημαίνει τη σημασία της αποφασιστικής προόδου όσον αφορά την απαγόρευση όλων των αντιβιοτικών και των κτηνιατρικών φαρμάκων που δεν συμμορφώνονται με τα πρότυπα τροφίμων του Codex Alimentarius·

24.

τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει ότι, βάσει της συμφωνίας συνεργασίας με την Ινδία, το επίπεδο αμοιβαίας συνεργασίας θα βελτιωθεί και ότι όλα τα οικονομικά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά πρότυπα, καθώς και τα πρότυπα για την υγεία, την ασφάλεια και την ποιότητα της ΕΕ θα τηρούνται και από τα δύο μέρη·

25.

ζητεί από την Επιτροπή να διεξαγάγει μελέτη των πιθανών οικονομικών επιπτώσεων αυτής της συμφωνίας, έχοντας κατά νου ότι η γεωργία και η κτηνοτροφία στην Ινδία δεν υπόκεινται στους κανονισμούς της ΕΕ που αυξάνουν το κόστος παραγωγής στην Ευρώπη, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αθέμιτο ανταγωνισμό, όπως έχει ήδη συμβεί σε άλλες συμφωνίες με τρίτες χώρες·

26.

καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε το κείμενο της συμφωνίας, όπως με συνέπεια συνέβαινε σε προηγούμενες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ, να προστατεύει την κοινή εσωτερική αγορά της ΕΕ αποτρέποντας:

(i)

την εισαγωγή μη επιτρεπόμενων ΓΤΟ σε τρόφιμα, ζωοτροφές και σπόρους·

(ii)

την εισαγωγή γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που περιέχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε υψηλότερα από τα επιτρεπόμενα βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ επίπεδα, μέσω της συστηματικής εφαρμογής των κανόνων τις ΕΕ για τα ανώτατα όρια καταλοίπων·

(iii)

την εισαγωγή γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που παρήχθησαν με τη χρήση ορμονικών παρασκευασμάτων απαγορευμένων στην ΕΕ·

(iv)

την εισαγωγή μικροβιακών στελεχών ανθεκτικών στα αντιμικροβιακά·

27.

υπενθυμίζει ότι, στις 14 Δεκεμβρίου 2021, η Ινδία καταδικάστηκε από τον ΠΟΕ λόγω των τεράστιων επιδοτήσεών της για την παραγωγή και εξαγωγή ζάχαρης· ζητεί συνεπώς την αναστολή της ποσόστωσης CXL για 10 000 τόνους ινδικής ζάχαρης, εφόσον δεν εξετάζεται το ενδεχόμενο επανεξέτασης των επιδοτήσεων που παραβιάζουν τους κανόνες του ΠΟΕ· ζητεί οι επικείμενες εμπορικές διαπραγματεύσεις ΕΕ-Ινδίας να διασφαλίσουν την κατάργηση των μη συμβατών με τον ΠΟΕ επιδοτήσεων για τη ζάχαρη·

28.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σύσταση δύο κοινών ομάδων εργασίας για την ενίσχυση της ρυθμιστικής συνεργασίας σε αγαθά και υπηρεσίες, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις πράσινες και τις ψηφιακές τεχνολογίες και τις ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού σε διαβούλευση με εκπροσώπους διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών, επί ίσης βάσης· τονίζει τον καίριο ρόλο των διαλόγων υψηλού επιπέδου για το εμπόριο και τις επενδύσεις για τη διασφάλιση ικανοποιητικής προόδου συνολικά, μεταξύ άλλων σε μακροχρόνια ζητήματα πρόσβασης στην αγορά· αναμένει να ενημερώνεται άμεσα και τακτικά σχετικά με τα αποτελέσματα αυτών των διαλόγων·

29.

καλεί τους διαπραγματευτές, κατά προτεραιότητα, να συμφωνήσουν στη δημιουργία μιας πλατφόρμας διμερούς εκ των προτέρων και εκ υστέρων διαβούλευσης μεταξύ της ΕΕ και της Ινδίας, η οποία θα έχει ως στόχο να διευκολύνει τις συζητήσεις και τις διαβουλεύσεις πριν από οποιαδήποτε νέα μέτρα ή επιδοτήσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά το εμπόριο ή τις επενδύσεις· πιστεύει ότι μια τέτοια πλατφόρμα θα πρέπει να διευκολύνει τον διάλογο με εκπροσώπους από ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· είναι της άποψης ότι οι επιχειρηματικές και βιομηχανικές ενώσεις θα πρέπει να είναι σε θέση να θέτουν στην προσοχή της γραμματείας της εν λόγω πλατφόρμας τυχόν νέους εμπορικούς ή επενδυτικούς φραγμούς· πιστεύει ότι η πλατφόρμα θα πρέπει τελικά να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος του πλαισίου διακυβέρνησης της μελλοντικής εμπορικής συμφωνίας·

30.

θεωρεί ότι η διακυβέρνηση μιας ενδεχόμενης συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-Ινδίας θα πρέπει να συνεπάγεται την ύπαρξη κοινής επιτροπής που παρέχει κοινή παρακολούθηση, διαρθρωμένο διάλογο και εποπτεία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα δύο σώματα του Κοινοβουλίου της Ινδίας· τονίζει ότι η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στην παρακολούθηση της εφαρμογής της συμφωνίας είναι ζωτικής σημασίας, και ζητεί την ταχεία σύσταση εγχώριων συμβουλευτικών ομάδων μετά την έναρξη ισχύος της συμφωνίας, και την ισόρροπη εκπροσώπηση οργανώσεων του επιχειρηματικού κόσμου, εργατικών συνδικάτων και φορέων της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των ανεξαρτήτων οργανισμών από τους τομείς της εργασίας και του περιβάλλοντος, σε αυτές·

31.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ινδίας.

(1)  ΕΕ L 209 της 14.6.2021, σ. 1.

(2)  ΕΕ C 337 της 20.9.2018, σ. 48.

(3)  ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 117.

(4)  ΕΕ C 506 της 15.12.2021, σ. 109.

(5)  ΕΕ C 270 της 7.7.2021, σ. 2.

(6)  ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 10.

(7)  https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_emp/---ifp_skills/documents/publication/wcms_734503.pdf

(8)  Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1).


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/30


P9_TA(2022)0278

Κοινή ευρωπαϊκή δράση στον τομέα της φροντίδας

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 προς μια κοινή ευρωπαϊκή δράση στον τομέα της φροντίδας (2021/2253(INI))

(2023/C 47/04)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 2 και 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

έχοντας υπόψη τους στόχους που ορίζονται στο άρθρο 3 ΣΕΕ, ιδίως την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και των διακρίσεων, την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης, την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, καθώς και την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή,

έχοντας υπόψη το άρθρο 8 σχετικά με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου, το οποίο κατοχυρώνει τον στόχο της ΕΕ για την εξάλειψη των ανισοτήτων και την προώθηση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, καθώς και την οριζόντια κοινωνική ρήτρα του άρθρου 9 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

έχοντας υπόψη τους στόχους κοινωνικής πολιτικής που ορίζονται στα άρθρα 151 και 153 ΣΛΕΕ,

έχοντας υπόψη τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη, ιδίως το άρθρο 15, σχετικά με το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην ανεξαρτησία, την κοινωνική ένταξη και τη συμμετοχή, και το άρθρο 23 για το δικαίωμα των ηλικιωμένων προσώπων στην κοινωνική προστασία,

έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»), και ιδίως το άρθρο 25 σχετικά με το δικαίωμα των ηλικιωμένων να ζουν με ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια και το άρθρο 26 σχετικά με την ένταξη των ατόμων με αναπηρία, και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, όπως αναφέρεται στο άρθρο 6 ΣΕΕ,

έχοντας υπόψη τις αρχές του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ), ιδίως την αρχή 17 σχετικά με την ένταξη των ατόμων με αναπηρία και την αρχή 18 σχετικά με το δικαίωμα στη μακροχρόνια φροντίδα,

έχοντας υπόψη τη Δεκαετία για την υγιή γήρανση 2021-2030 του ΟΗΕ και το πλαίσιο του ΠΟΥ αναφορικά με την επίτευξη ολοκληρωμένης μακροχρόνιας φροντίδας από τις χώρες (1),

έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης του ΕΠΚΔ και τους πρωταρχικούς στόχους του για το 2030,

έχοντας υπόψη τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως τον στόχο 3 για την καλή υγεία και ευημερία, τον στόχο 5 για την ισότητα των φύλων, τον στόχο 8 για την αξιοπρεπή εργασία και οικονομική ανάπτυξη και τον στόχο 10 για τη μείωση των ανισοτήτων,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Ανεξάρτητης Εμπειρογνώμονα των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την απόλαυση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τους ηλικιωμένους, της 22ας Ιουλίου 2020, με θέμα τον αντίκτυπο της νόσου του κορονοϊού (COVID-19) στην απόλαυση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τους ηλικιωμένους A/75/2020 (2), και τη δήλωσή της για την αυτονομία και φροντίδα των ηλικιωμένων στην 30ή σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών (3),

έχοντας υπόψη τις συμβάσεις και τις συστάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) στον τομέα της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, και ιδίως τη σύμβαση C149 του 1977 για το νοσηλευτικό προσωπικό και τη συνοδευτική σύστασή της αριθ. 157, τη σύμβαση C183 του 2000 για την προστασία της μητρότητας και τη συνοδευτική σύστασή της αριθ. 191, τη σύμβαση C189 του 2011 για το οικιακό προσωπικό και τη συνοδευτική σύστασή της αριθ. 201, τη σύμβαση C190 του 2019 για τη βία και την παρενόχληση και την συνοδευτική σύστασή της αριθ. 206, καθώς και τη σύσταση αριθ. 202 για τα κατώτατα όρια κοινωνικής προστασίας,

έχοντας υπόψη την έκθεση της ΔΟΕ, της 19ης Δεκεμβρίου 2019, με τίτλο «The Employment Generation Impact of Meeting SDG Targets in Early Childhood Care, Education, Health and Long-Term Care in 45 Countries» (Ο αντίκτυπος της δημιουργίας απασχόλησης με επίτευξη των ΣΒΑ στην προσχολική φροντίδα, την εκπαίδευση, την υγεία και τη μακροχρόνια φροντίδα σε 45 χώρες»,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα της ΔΟΕ αναφορικά με μια παγκόσμια έκκληση για ανθρωποκεντρική προσέγγιση της κρίσης της νόσου COVID-19 που να είναι συμπεριληπτική, βιώσιμη και ανθεκτική, το οποίο εγκρίθηκε στην 109η σύνοδο της Διεθνούς Διάσκεψης Εργασίας τον Ιούνιο του 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση της ΔΟΕ, της 7ης Μαρτίου 2022, με τίτλο «Care at work: Investing in care leave and services for a more gender equal world of work» (Φροντίδα στην εργασία: Επενδύοντας σε άδειες και υπηρεσίες φροντίδας για έναν κόσμο εργασίας ίσων ευκαιριών),

έχοντας υπόψη τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες (ΣΗΕΔΑΑ/CRPD),

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW),

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού (UNCRC),

έχοντας υπόψη τις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της Προέδρου της Επιτροπής Ursula von der Leyen,

έχοντας υπόψη το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2022,

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (EKT+) (4),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (5),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/2221 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Δεκεμβρίου 2020 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 όσον αφορά τους πρόσθετους πόρους REACT-EU και τις ρυθμίσεις εφαρμογής με σκοπό την παροχή βοήθειας για τη στήριξη της αποκατάστασης των συνεπειών της κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών, λόγω της πανδημίας της COVID-19 και για την προετοιμασία μιας πράσινης, ψηφιακής και ανθεκτικής ανάκαμψης της οικονομίας (REACT-EU) (6),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/522 για τη θέσπιση Προγράμματος σχετικά με τη δράση της Ένωσης στον τομέα της υγείας [Πρόγραμμα «Η ΕΕ για την υγεία» (EU4Health)] για την περίοδο 2021-2027 (7),

έχοντας υπόψη την κοινή πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την «κατάσταση της υγείας»,

έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές και την κατάργηση της οδηγίας 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου (8),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2000, περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής (9),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (10),

έχοντας υπόψη την οδηγία (EE) 2022/431 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2022, για την τροποποίηση της οδηγίας 2004/37/ΕΚ σχετικά με την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες κατά την εργασία (11),

έχοντας υπόψη τη σύσταση (ΕΕ) 2021/1004 του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά (12),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «A Union of Equality: Gender Equality Strategy 2020-2025» (Μια Ένωση ισότητας: Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025) (COM(2020)0152),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Απριλίου 2017, με τίτλο «Πρωτοβουλία με στόχο τη στήριξη της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους εργαζόμενους γονείς και φροντιστές» (COM(2017)0252),

έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, της 9ης Δεκεμβρίου 2021,

έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής για τη γήρανση, της 27ης Ιανουαρίου 2021 (COM(2021)0050),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές» του 2021,

έχοντας υπόψη την υπουργική δήλωση που εγκρίθηκε στην 4η Υπουργική Διάσκεψη της Οικονομικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Ευρώπη στις 22 Σεπτεμβρίου 2017 όσον αφορά τη γήρανση, στη Λισαβόνα, με τίτλο «A Sustainable Society for all Ages: Realizing the potential of living longer» (Μια βιώσιμη κοινωνία για όλες τις ηλικίες: Αξιοποίηση των ευκαιριών που προσφέρει το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής),

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2021, για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ενίσχυση της εφαρμογής της αρχής της ισότητας της αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών για όμοια εργασία ή για εργασία της αυτής αξίας, μέσω της μισθολογικής διαφάνειας και μηχανισμών επιβολής (COM(2021)0093),

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 28ης Οκτωβρίου 2020, σχετικά με οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2020)0682),

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) SOC/687-EESC-2021, της 19ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Προς ένα νέο μοντέλο φροντίδας των ηλικιωμένων: τα διδάγματα της πανδημίας της COVID-19»,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) SOC/535- EESC- 2016, της 21ης Σεπτεμβρίου 2012, με θέμα «Τα δικαιώματα του εσωτερικού προσωπικού παροχής φροντίδας»,

έχοντας υπόψη την έκθεση του 2021 για τη μακροχρόνια φροντίδα που συνέταξαν η Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας (ΕΚΠ) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΓΔ EMPL) με θέμα «Τάσεις, προκλήσεις και ευκαιρίες σε μια κοινωνία που γηράσκει»,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της επιτροπής εμπειρογνωμόνων, της 23ης Ιουνίου 2021, σχετικά με αποτελεσματικούς τρόπους επένδυσης στην υγεία για τη στήριξη της ψυχικής υγείας του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας και άλλων σημαντικών εργαζομένων,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου EPSCO, της 14ης Ιουνίου 2021, σχετικά με τον κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο της νόσου COVID-19 στην ισότητα των φύλων (ST 8884/21),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2018 σχετικά με τις υπηρεσίες φροντίδας στην ΕΕ για τη βελτίωση της ισότητας των φύλων (13),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη διάσταση του φύλου κατά την περίοδο της κρίσης COVID-19 και έπειτα από αυτή (14),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων (15),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου ΙΙΙ (16),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με την πρόσβαση σε αξιοπρεπή και οικονομικά προσιτή στέγαση για όλους (17),

έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2019, για συστήματα προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας υψηλής ποιότητας (18),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαρτίου 2021 σχετικά με τα δικαιώματα του παιδιού ενόψει της Στρατηγικής της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού (19),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Ιουλίου 2020 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη δημόσια υγεία μετά την κρίση COVID-19 (20),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με την ενδυνάμωση της Ευρώπης για την καταπολέμηση του καρκίνου — προς μια ολοκληρωμένη και συντονισμένη στρατηγική (21),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με μία ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις (22),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με τη γήρανση του πληθυσμού της γηραιάς ηπείρου — δυνατότητες και προκλήσεις σε συνάρτηση με την πολιτική για το γήρας μετά το 2020 (23),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» (COM(2021)0101),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Ιουνίου 2020 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την αναπηρία μετά το 2020 (24),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Νοεμβρίου 2018 σχετικά με την κατάσταση των γυναικών με αναπηρίες (25),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 28ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία κατά την περίοδο 2021-2027 — Ασφάλεια και υγεία στην εργασία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο εργασίας» (COM(2021)0323),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το νέο στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία μετά το 2020 (συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης προστασίας των εργαζομένων από την έκθεση σε επιβλαβείς ουσίες, το άγχος στην εργασία και τους τραυματισμούς λόγω επαναλαμβανόμενων κινήσεων) (26),

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Συνδικαλιστικού Ινστιτούτου (ETUI) και της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Συνδικάτων Δημοσίων Υπαλλήλων (EPSU) σχετικά με τη διαφάνεια των αμοιβών και το ρόλο των ουδέτερων ως προς το φύλο συστημάτων επαγγελματικής αξιολόγησης και κατάταξης στις δημόσιες υπηρεσίες,

έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου, της 8ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία για τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολουμένους (27),

έχοντας υπόψη τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας και ιδίως τη συνεργασία με τα κράτη μέλη για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας,

έχοντας υπόψη τον πίνακα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) για το 2021 και τη θεματική του εστίαση στην υγεία,

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A9-0189/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κοινωνικά δικαιώματα αποτελούν μέρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των συνταγματικών δικαιωμάτων, ότι τα δικαιώματα των γυναικών είναι θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ότι η Επιτροπή της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, το ΕΔΑΔ και ο Χάρτης υπογραμμίζουν ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν μέρος του κράτους δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο δράσης του ΕΠΚΔ καθορίζει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την εφαρμογή των αρχών που είναι απαραίτητες για την οικοδόμηση μιας ισχυρότερης κοινωνικής Ευρώπης για δίκαιες μεταβάσεις και ανάκαμψη, αρχών όπως η ισότητα των φύλων, οι ίσες ευκαιρίες, η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, η φροντίδα και υποστήριξη των παιδιών, η ένταξη των ατόμων με αναπηρία και η μακροχρόνια φροντίδα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επέκταση και η ενίσχυση της αξίας και των δικαιωμάτων του εργατικού δυναμικού παροχής φροντίδας θα αποτελέσει προϋπόθεση για την υλοποίηση αυτών των πρωτοβουλιών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν ειδικά τις αρχές 17 και 18· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και ο κοινωνικός πίνακας αποτελεσμάτων θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση μιας πιο δίκαιης, ισότιμης, βιώσιμης και ανθεκτικής κοινωνίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόλαυση του υψηλότερου δυνατού επιπέδου υγείας αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα και ότι πρέπει να διασφαλίζεται και να εφαρμόζεται υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας μέσω όλων των πολιτικών και δράσεων της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την ποιότητα ζωής στο πλαίσιο της στρατηγικής για τη φροντίδα και την αύξηση των επενδύσεων στον τομέα·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά αντιπροσωπεύουν το 18,3 % του πληθυσμού της ΕΕ (28), λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 το 47,5 % των νοικοκυριών στην ΕΕ είχαν τουλάχιστον ένα παιδί και το 14 % των νοικοκυριών αποτελούνταν από παιδιά και έναν μόνο γονέα (29), η πλειονότητα των οποίων ήταν γυναίκες·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγάλη πλειονότητα των φροντιστών και παρόχων φροντίδας, τόσο επίσημων όσο και άτυπων, αμειβόμενων και μη αμειβόμενων, είναι γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευθύνες φροντίδας εντός του νοικοκυριού διαμορφώνουν την ικανότητα, τη διάρκεια και το είδος της αμειβόμενης εργασίας που μπορούν να αναλάβουν οι γυναίκες καθ’ όλη τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου, επηρεάζοντας έτσι τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική και πολιτική ζωή· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που περιβάλλουν τις γυναίκες ως πάροχοι καλύτερης φροντίδας και η αντίληψη ότι η μη αμειβόμενη φροντίδα και η οικιακή εργασία είναι «η εργασία των γυναικών» ενισχύουν το μοντέλο του «άντρα προστάτη της οικογένειας — της γυναίκας που παρέχει φροντίδα», το οποίο εξακολουθεί να διαμορφώνει την πρόσβαση στα κοινωνικά δικαιώματα, γεγονός που επηρεάζει την οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών· και συμβάλλει στην υποτίμηση και στην οικονομική αφάνεια της φροντίδας, ιδίως όσον αφορά τη συμβολή των οικογενειακών φροντιστών, καθώς και στην υποτίμηση των φροντιστών σε ιδιωτικά και δημόσια ιδρύματα·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 80 % του συνόλου της μακροχρόνιας φροντίδας στην Ευρώπη παρέχεται από άτυπους φροντιστές (30), ως επί το πλείστον γυναίκες, οι οποίοι στερούνται δίκαιων συνθηκών εργασίας, ως επί το πλείστον μη αμειβόμενων και/ή χωρίς επαρκή κοινωνική στήριξη, γεγονός που καθιστά τη φροντίδα εξαιρετικά έμφυλο ζήτημα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή άτυπης φροντίδας συνδέεται με την έλλειψη δικαιωμάτων, όπως η αναρρωτική άδεια και η ετήσια άδεια, καθώς και οι άδειες μητρότητας, πατρότητας και γονικής άδειας, η μείωση των ποσοστών απασχόλησης, η αύξηση των ποσοστών φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, η μείωση της ψυχικής υγείας και η αύξηση των αισθημάτων κοινωνικής απομόνωσης και μοναξιάς, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά τη σωματική και ψυχική τους υγεία, την ευημερία και την κοινωνική τους ένταξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεισφορά των γυναικών στη μη αμειβόμενη περίθαλψη προσθέτει 11 τρισεκατομμύρια USD (31), κατ’ εκτίμηση, στην παγκόσμια οικονομία κάθε χρόνο, που ισοδυναμεί με το 9 % του παγκόσμιου ΑΕΠ (32)·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 15,4 % των νέων που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (ΕΑΕΚ) βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση επειδή φροντίζουν παιδιά ή ενήλικες με αναπηρίες ή έχουν άλλες οικογενειακές ευθύνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 88 % των εν λόγω ΕΑΕΚ αποτελείται από γυναίκες (33)·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να αναγνωριστεί ότι όλοι οι άνθρωποι βασίζονται στη φροντίδα σε διαφορετικό βαθμό, ανάλογα, μεταξύ άλλων, με την ηλικία, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, τη φυσική προέλευση και το προσωπικό υπόβαθρο από την παιδική ηλικία έως το γήρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φροντίδα θα πρέπει να διαφοροποιείται από τη στήριξη των ατόμων με αναπηρία ή πάθηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική και οικονομική αξία της εργασίας φροντίδας, τόσο αμειβόμενης όσο και μη αμειβόμενης, δεν εκτιμάται και δεν αναγνωρίζεται και πρέπει να επαναξιολογηθεί και να τεθεί στο επίκεντρο των οικονομικών πολιτικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως οι κοινωνικές επιπτώσεις, η ισότητα των φύλων και οι οικονομικές επιπτώσεις των ατόμων με ευθύνες φροντίδας, ιδίως ενόψει των δημογραφικών αλλαγών·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα κράτη μέλη και η ΕΕ δεσμεύονται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (UNCRPD), συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 19 της UNCRPD για τη θέσπιση αποτελεσματικών και κατάλληλων μέτρων που εγγυώνται το ισότιμο δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην ανεξάρτητη διαβίωση, τη συμμετοχή και ένταξη στην κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότιμη και αποτελεσματική πρόσβαση σε προσιτές ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας και υποστήριξης αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την ανεξάρτητη διαβίωση των ατόμων με αναπηρία, τη συμμετοχή τους στη ζωή της κοινότητας και την κοινωνική ένταξη·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φροντίδα περιλαμβάνει όλες τις υπηρεσίες που υποστηρίζουν την αυτονομία και την ανεξαρτησία των ατόμων που χρήζουν φροντίδας, καθώς και τις σωματικές, ψυχολογικές, συναισθηματικές, κοινωνικές, προσωπικές και οικιακές ανάγκες των ατόμων και των ομάδων που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φροντίδα θα πρέπει να αναγνωρίζεται ως δικαίωμα που εγγυάται την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων, της αξιοπρέπειας, της αυτονομίας, της ένταξης και της ευημερίας των ατόμων που χρειάζονται φροντίδα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να συμπληρώσει και να υποστηρίξει τη δράση των κρατών μελών για τη βελτίωση των υπηρεσιών φροντίδας, για εκείνους που λαμβάνουν φροντίδα και για εκείνους που την παρέχουν·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή φροντίδας αφορά μια ποικιλία υπηρεσιών που παρέχονται από άτομα, οικογένειες, κοινότητες, παρόχους υπηρεσιών έναντι αμοιβής, δημόσιους οργανισμούς και κρατικά ιδρύματα σε διαφορετικούς τύπους εγκαταστάσεων, που κυμαίνονται από ιδρύματα έως ιδιωτικά νοικοκυριά·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ορίζει τις προσωπικές και οικιακές υπηρεσίες ως «ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στην ευημερία των οικογενειών και των ατόμων στο σπίτι, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας των παιδιών, της μακροχρόνιας φροντίδας και των ατόμων με αναπηρίες, των οικιακών καθηκόντων, της υποστήριξης κατά την ανάρρωση, των επισκευών στο σπίτι, της κηπουρικής, της υποστήριξης ΤΠΕ»· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσωπικές και οικιακές υπηρεσίες περιλαμβάνουν υπηρεσίες φροντίδας και μη φροντίδας, άμεσες και έμμεσες υπηρεσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, οι προσωπικές και οικιακές υπηρεσίες περιγράφονται συνήθως με τον όρο οικιακές εργασίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμπερίληψη του οικιακού προσωπικού στο εργατικό δυναμικό του τομέα της φροντίδας αναγνωρίζει, συνεπώς, ότι η παροχή φροντίδας δεν περιλαμβάνει αποκλειστικά την προσωπική φροντίδα, αλλά και τη μη προσωπική έμμεση φροντίδα, η οποία εξασφαλίζει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την παροχή προσωπικής φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά τις προσωπικές και οικιακές υπηρεσίες, οι δραστηριότητες φροντίδας και μη φροντίδας είναι σε μεγάλο βαθμό αλληλένδετες με ένα μεγάλο ποσοστό εργαζομένων που εργάζονται και, ως εκ τούτου, ανήκουν στο εργατικό δυναμικό παροχής φροντίδας·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα και η δημιουργία φιλικών προς τους ηλικιωμένους περιβαλλόντων είναι απαραίτητα για μια μεγαλύτερη σε διάρκεια, υγιή και ενεργή ζωή· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των ατόμων στην ΕΕ που χρήζουν μακροχρόνιας φροντίδας προβλέπεται να αυξηθεί από τα 30,8 εκατομμύρια το 2019 στα 38,1 εκατομμύρια το 2050 (34)· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά κράτη μέλη αντιμετωπίζουν ήδη ελλείψεις εργατικού δυναμικού στον τομέα της μακροχρόνιας φροντίδας που δεν αναμένεται να μειωθούν αλλά κινδυνεύουν να αυξηθούν καθώς αυξάνεται η ζήτηση για μακροχρόνια φροντίδα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό απαιτεί επενδύσεις στο εργατικό δυναμικό και αξιοπρεπείς συνθήκες απασχόλησης και εργασίας·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση λόγω της νόσου COVID-19 φανέρωσε τον βασικό ρόλο που διαδραματίζουν οι εργαζόμενοι στις προσωπικές και οικιακές υπηρεσίες στις κοινωνίες μας, καταδεικνύοντας την επείγουσα ανάγκη να εξασφαλιστεί η πλήρης αναγνώριση αυτών των εργαζομένων σε όλα τα κράτη μέλη μαζί με τα δικαιώματα συλλογικών διαπραγματεύσεων, την κοινωνική ασφάλιση και την κοινωνική προστασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της εμμένουσας έλλειψης ορθής αναγνώρισης των εν λόγω εργαζομένων σε πολλά κράτη μέλη, πολλοί από αυτούς έχασαν την εργασία τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, χωρίς να μπορούν να επωφεληθούν από τα κρατικά συστήματα αποζημίωσης αμοιβών και διατήρησης θέσεων εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια στέγασης για πολλούς εργαζομένους σε προσωπικές και οικιακές υπηρεσίες, ενώ επιπλέον τους εξέθεσε σε βία και παρενόχληση στην εργασία·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, κάθε άτομο αναλαμβάνει τουλάχιστον μία φορά το ρόλο του φροντιστή και του αποδέκτη φροντίδας, υπάρχει στιγματισμός και στερεότυπα που περιβάλλουν την αλληλεξάρτηση, τη σωματική ή διανοητική αναπηρία, τις ασθένειες και την εύθραυστη κατάσταση, καθώς και την ανάγκη φροντίδας και υποστήριξης που συνδέονται με άλλους λόγους διακρίσεων, κυρίως με βάση το φύλο, τον γενετήσιο προσανατολισμό, την ηλικία, την αναπηρία, την εθνικότητα, το χρώμα, την εθνοτική ή κοινωνική προέλευση, τα γενετικά χαρακτηριστικά, καθώς και με κοινωνικοοικονομικά ή μεταναστευτικά περιβάλλοντα και άλλα μειονεκτούντα περιβάλλοντα, επιδεινώνοντας τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πληθυσμός της ΕΕ γηράσκει με το 19 % των πολιτών της ΕΕ να είναι 65 ετών και άνω το 2018 (35)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάκριση λόγω ηλικίας και οι ανεκπλήρωτες, απαρατήρητες και μη αναγνωρισμένες ανάγκες φροντίδας αποτελούν ακόμα ένα επίμονο πρόβλημα της φροντίδας στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των ατόμων που εξαρτώνται από τη βοήθεια τρίτων ή έχουν ανάγκη υγειονομικής περίθαλψης και μακροχρόνιας φροντίδας αυξάνεται με την ηλικία·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρευματικές και μυοσκελετικές παθήσεις (RMD) είναι μεταξύ των παγκοσμίως πιο διαδεδομένων επαχθών μη μεταδοτικών νόσων που προκαλούν αναπηρία, επηρεάζοντας πάνω από 100 εκατομμύρια Ευρωπαίους, και αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50 τοις εκατό των ετών ζωής με αναπηρία στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της συχνότητας εμφάνισής τους, των συνεπειών που οδηγούν σε αναπηρία και της σύνδεσής τους με υψηλή συχνότητα συννοσηρότητας, οι άνθρωποι με RMD αποτελούν σημαντική πηγή ζήτησης επίσημης και άτυπης μακροχρόνιας φροντίδας στην Ευρώπη·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί εργαζόμενοι στον τομέα της φροντίδας και οι οικιακοί βοηθοί προέρχονται από εθνοτικές μειονότητες ή είναι μετανάστες (36) που αντιμετωπίζουν μια ιδιαίτερα επισφαλή κατάσταση και υφίστανται διατομεακές διακρίσεις λόγω φυλής ή εθνοτικής καταγωγής, φύλου, κοινωνικοοικονομικής κατάστασης και εθνικότητας και παρέχουν εργασία εσωτερικής φροντίδας με συχνά απεριόριστες ώρες, παραβιάζοντας τη νομοθεσία για τον χρόνο εργασίας στην επίσημη και άτυπη οικονομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι αυτοί είναι κυρίως γυναίκες που δεν έχουν επίσημη σύμβαση εργασίας, είναι, ως εκ τούτου, πιο ευάλωτοι στην εκμετάλλευση και συχνά δεν έχουν πρόσβαση στα δικαιώματά τους, ιδίως σε αξιοπρεπή εργασία και κοινωνική προστασία·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει έλλειψη υψηλής ποιότητας, προσβάσιμων, διαθέσιμων και οικονομικά προσιτών υπηρεσιών φροντίδας σε όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών περιοχών που πλήττονται ιδιαίτερα από τη γήρανση του πληθυσμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρακολούθηση της επίσημης και άτυπης φροντίδας και της μορφής και των μέσων των υφιστάμενων υπηρεσιών φροντίδας παρεμποδίζονται από την έλλειψη δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων αναλυτικών δεδομένων, την έλλειψη δεικτών ποιότητας, όπως η ευρωπαϊκή έρευνα χρήσης χρόνου (ETUS)·για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των παρεχόμενων υπηρεσιών, οι χάρτες πορείας εφαρμογής, η έλλειψη γνώσεων μεταξύ των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης σχετικά με τις ασθένειες που προκαλούν προσωρινή αναπηρία·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα από τα πιο θεμελιώδη δικαιώματα αναφορικά με τη φροντίδα και την υποστήριξη είναι το δικαίωμα επιλογής τύπου και τόπου των υπηρεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα επιλογής του τύπου φροντίδας συχνά υπονομεύεται από την ανεπαρκή διαθεσιμότητα υποστήριξης στο σπίτι και προσωπικής βοήθειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσωπική βοήθεια σπανίως υποστηρίζεται επαρκώς από τα κράτη μέλη και παραμένει οικονομικά απρόσιτη για υπερβολικά πολλά· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 75 % των ηλικιωμένων που χρήζουν μακροχρόνιας φροντίδας αναφέρουν ότι θα βρίσκονταν να ζουν κάτω από το όριο του κινδύνου φτώχειας εάν αναγκάζονταν να πληρώσουν για υπηρεσίες κατ’ οίκον φροντίδας με το πλήρες κόστος της αγοράς (37)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ακόμη και στην πλειονότητα των πιο οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών, τα συστήματα κοινωνικής προστασίας καλύπτουν λιγότερο από το 40 % του συνολικού κόστους της μακροχρόνιας φροντίδας για άτομα με μέτριες ανάγκες (38)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν την παροχή ποιοτικών και επαρκώς χρηματοδοτούμενων και λειτουργικών υπηρεσιών φροντίδας, συστημάτων κοινωνικής προστασίας και την καλύτερη ενσωμάτωση ποιοτικής μακροχρόνιας φροντίδας σε αυτά, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της κοινωνικής δικαιοσύνης και θα συμβάλει στην ισότητα των φύλων·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 έχει επιδεινώσει και έχει καταστήσει πιο ορατές τις υφιστάμενες ανισότητες και προκλήσεις που αναδεικνύουν τα πολλά διαρθρωτικά προβλήματα, τα οποία είναι παγιωμένα στο ευρωπαϊκό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, π.χ. εγκαταστάσεις φροντίδας και συστήματα υγειονομικής περίθαλψης που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους ή έλλειψη επενδύσεων· όσον αφορά την πρόσβαση σε επίσημη περίθαλψη και οικιακές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της έγκαιρης, οικονομικά προσιτής και υψηλής ποιότητας ιατρικής περίθαλψης, και έχει αναδείξει τις προϋπάρχουσες κρίσεις στον τομέα της περίθαλψης λόγω του ιδιαίτερα αυξημένου φόρτου εργασίας στον τομέα, της έλλειψης εργατικού δυναμικού στον τομέα της περίθαλψης, της υποχρηματοδότησης, της πίεσης των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, της υπερβολικής εξάρτησης από την άτυπη μη αμειβόμενη φροντίδα ή της αδήλωτης εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτά οδηγούν σε αύξηση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι φροντιστές που παραμένουν στον τομέα, οι οποίοι είναι κυρίως γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προκλήσεις της πανδημίας είχαν ως αποτέλεσμα τη μοναξιά και την κοινωνική απομόνωση και αύξησαν τον κίνδυνο καταχρήσεων, παραμέλησης, επιδείνωσης της σωματικής και ψυχικής υγείας των ατόμων που χρειάζονται φροντίδα, καθώς και τη γενική ευημερία όλων των γενεών σε ολόκληρη την ΕΕ, ιδίως όταν τα προ της πανδημίας επίπεδα επενδύσεων στην περίθαλψη ήταν χαμηλότερα (39)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία και ευημερία των ατόμων, καθώς και οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες δεν έχουν ακόμα αξιολογηθεί πλήρως ούτε έχουν ενσωματωθεί στους σχετικούς τομείς πολιτικής·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανάγκες των άτυπων φροντιστών δεν καλύπτονται στην Ευρώπη και ότι η πανδημία της COVID-19 έφερε στο φως τις δυσκολίες των άτυπων φροντιστών και των ατόμων που λαμβάνουν άτυπη φροντίδα και αποκάλυψε τη δυσανάλογη εξάρτηση από τις γυναίκες και τα κορίτσια (40)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη αναγνώρισης των εργαζομένων στις προσωπικές και οικιακές υπηρεσίες ή/και η εσφαλμένη ταξινόμηση του καθεστώτος απασχόλησής τους είχε ως αποτέλεσμα πολλοί που έχασαν την εργασία τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19 να μην έχουν πρόσβαση σε μέτρα κοινωνικής προστασίας·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 έχει επιδεινώσει τις υφιστάμενες ανισότητες μεταξύ των φύλων, ιδίως όσον αφορά την αύξηση της μη αμειβόμενης εργασίας φροντίδας και την ανισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, και οδήγησε σε διπλή επιβάρυνση για πολλές γυναίκες, οι οποίες είχαν μεγαλύτερες βάρδιες στην εργασία και πρόσθετη άτυπη φροντίδα στο σπίτι· λαμβάνοντας υπόψη ότι πριν από την πανδημία της COVID-19 (41), το 37,5 % των γυναικών στην ΕΕ φρόντιζε καθημερινά παιδιά, ηλικιωμένους ή άτομα με αναπηρίες, έναντι 24,7 % των ανδρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία προσέθεσε κατά μέσο όρο περίπου 13 επιπλέον ώρες μη αμειβόμενης εργασίας την εβδομάδα για τις γυναίκες (42)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που εργάζονται από το σπίτι, με μερική απασχόληση ή είναι άνεργες έχουν υποστεί μεγαλύτερη πίεση, καθώς συνέχισαν να εκτελούν την πλειονότητα των οικογενειακών ευθυνών φροντίδας και οικιακής εργασίας (43)· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες οι επιπτώσεις της πανδημίας της COVID-19 δεν είναι ακόμη πλήρως γνωστές και ότι ο κοινωνικοοικονομικός αντίκτυπός της στις γυναίκες θα συνεχιστεί·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έως και οι μισοί από τους θανάτους λόγω της νόσου COVID-19 στην Ευρώπη αφορούσαν διαμένοντες σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας φροντίδας (44)· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το 70 % των εργαζομένων στον κοινωνικό τομέα και στον τομέα της υγείας που καταπολεμούν τη νόσο COVID-19 στην πρώτη γραμμή ήταν γυναίκες, πολλές από τις οποίες αντιμετώπισαν τις επιπτώσεις και τις μακροχρόνιες επιπτώσεις της λοίμωξης από τη νόσο COVID-19, απομονώθηκαν και γνώρισαν πρωτοφανή επίπεδα άγχους, άγχους, κατάθλιψης, αυτοκτονιών, ακόμη και μετατραυματικής διαταραχής άγχους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2021 το 30 % των νοσηλευτών εγκατέλειπαν το επάγγελμα στην ΕΕ (45)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υψηλά ποσοστά επιπτώσεων και θνησιμότητας λόγω της COVID-19 σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας περίθαλψης, μεταξύ άλλων λόγω της έλλειψης πρόσβασης σε προστατευτικό εξοπλισμό, φανέρωσαν συστημικές αδυναμίες που σχετίζονται με την πολύ αργή μετάβαση από την ιδρυματική περίθαλψη στη φροντίδα σε επίπεδο οικογένειας και κοινότητας, τις ελλείψεις προσωπικού που προκύπτουν από δυσκολίες προσέλκυσης και διατήρησης των εργαζομένων, τις κακές συνθήκες απασχόλησης και εργασίας, την έλλειψη ευκαιριών επαγγελματικής εξέλιξης για τους εργαζόμενους στον τομέα της περίθαλψης, τις δυσκολίες για τους διασυνοριακούς παρόχους περίθαλψης, καθώς και την έλλειψη υποστήριξης και πρόσβασης στην κοινωνική ασφάλιση για τους άτυπους φροντιστές·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι εκτός από τις μη καλυπτόμενες ιατρικές ανάγκες, η πανδημία της COVID-19 είχε δραματικά αρνητικό αντίκτυπο και στην πρόσβαση στην εκπαίδευση, την αξιοπρεπή στέγαση και τις υπηρεσίες που είναι απαραίτητες για την ευημερία και την ανάπτυξη των παιδιών, δημιουργώντας πρόσθετο βάρος στη φροντίδα και τα εκπαιδευτικά καθήκοντα για όλους τους γονείς, κυρίως τις γυναίκες και τις μονογονεϊκές οικογένειες (46)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εμπειρικά στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι η μείωση των υπηρεσιών περίθαλψης και η αύξηση της μη αμειβόμενης παροχής φροντίδας που πραγματοποιούν οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19 έχει επανεισάγει και ενισχύσει τις ανισότητες μεταξύ των φύλων·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή ποιοτικής φροντίδας εξαρτάται από την ύπαρξη επαρκώς μεγάλου, καλά καταρτισμένου και πρόθυμου εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, τη δημιουργία ελκυστικών και αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας, μέσω κοινωνικού διαλόγου και συλλογικών διαπραγματεύσεων, επαρκών και δίκαιων αμοιβών και ολοκληρωμένων υπηρεσιών, καθώς και από την επαρκή δημόσια χρηματοδότηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας της φροντίδας αντιμετωπίζει εδώ και καιρό ελλείψεις εργατικού δυναμικού και τα έτη 2019 έως 2020 εγκατέλειψαν 421 000 εργαζόμενοι τον τομέα της οικιακής φροντίδας (47)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποιοτική εργασία στο τομέα της φροντίδας είναι ένα εξειδικευμένο επάγγελμα που απαιτεί κατάρτιση και εμπειρία και η ζήτηση για ειδικευμένους εργαζομένους φροντίδας θα είναι μόνο αυξητική τα επόμενα χρόνια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απασχόληση και η συνεχής κατάρτιση στο χώρο εργασίας μέσω της επαγγελματοποίησης του κλάδου μπορούν να συμβάλουν σε αυξημένη ποιότητα παροχής υπηρεσιών περίθαλψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ένα ευρύτερο πλαίσιο φροντίδας και εξέλιξης πρακτικών και τεχνολογιών, οι φροντιστές συγκεντρώνουν εμπειρογνωμοσύνη η οποία πρέπει να αναγνωριστεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Οδηγία 2001/23/ΕΚ περί κεκτημένων δικαιωμάτων πρέπει να εφαρμόζεται κάθε φορά που οι συμβάσεις εργαζομένων μεταβιβάζονται σε έναν πάροχο περίθαλψης·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση τουλάχιστον 3,1 εκατομμύρια εργαζόμενοι προσωπικών και οικιακών υπηρεσιών απασχολούνται ως αδήλωτοι, χωρίς αναγνώριση και θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων, όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, η κοινωνική ασφάλιση και η κοινωνική προστασία (48)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αδήλωτη εργασία οδηγεί σε χαμηλότερη προστασία των εργαζομένων, διευκολύνοντας την εργασιακή εκμετάλλευση και κακοποίηση, ενώ παράλληλα συνιστά απώλεια εισοδήματος για τα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνθήκες υπό τις οποίες οι υπήκοοι τρίτων χωρών που δεν διαθέτουν έγγραφα ταυτότητας εργάζονται στον τομέα της φροντίδας αποτελούν ιδιαίτερες προκλήσεις όσον αφορά τα κοινωνικά τους δικαιώματα και την πρόσβασή τους σε αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας·

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή πλατφόρμα κατά της αδήλωτης εργασίας έχει μετατραπεί σε μόνιμη ομάδα εργασίας της Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας με τις αρχές των κρατών μελών για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας·

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μελέτες δείχνουν ότι περισσότερο από το 90 % των ηλικιωμένων θα ήθελαν να ζήσουν στο σπίτι τους σε προχωρημένη ηλικία· ωστόσο, μόνο το 20 % περνούν τα τελευταία χρόνια της ζωής τους στο ιδιωτικό τους κατάλυμα και πολλοί από αυτούς ζουν σε ιδρύματα φροντίδας (49)· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει έλλειψη υπηρεσιών περίθαλψης οι οποίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες και προτιμήσεις των ατόμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό απαιτεί (50) να αλλάξουν οι δομές περίθαλψης από κεντρικά ιδρύματα σε υπηρεσίες φροντίδας με επίκεντρο τον ασθενή, σε υπηρεσίες φροντίδας σε επίπεδο οικογένειας και κοινότητας, ώστε να υποστηριχθεί καλύτερα η αυτονομία των ατόμων που χρειάζονται φροντίδα και στήριξη, να προκύψουν απτά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη και να αυξηθεί το επίπεδο ευημερίας των ληπτών φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίθαλψη σε ιδρύματα παροχής φροντίδας συχνά αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στα πρότυπα υποστήριξης της ανεξαρτησίας των ατόμων που χρησιμοποιούν αυτές τις υπηρεσίες και συχνά συνδέεται με το τέλος της ζωής κάποιου, και δεν λαμβάνεται υπόψη ως τόπος όπου ζει κανείς με αξιοπρέπεια, ακμάζει και συμμετέχει περαιτέρω στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλλαγή αυτή υπήρξε ανύπαρκτη ή υπερβολικά αργή και έλλειψη πόρων και πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες και τα τρωτά σημεία των κοινοτήτων, όπως όσον αφορά το εισόδημα και άλλες ανισότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να επενδύσουν στην κατεύθυνση αυτή·

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να διεξαχθεί περαιτέρω έρευνα σχετικά με την κακοποίηση σε όλα τα περιβάλλοντα περίθαλψης, να υπάρξει ενημέρωση για τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτές τις πρακτικές, να προωθηθεί η ευαισθητοποίηση, η εκπαίδευση, η ανίχνευση και η καταπολέμηση της κακοποίησης σε όλα τα επαγγέλματα του τομέα της περίθαλψης και να δημιουργηθούν δημόσιες πλατφόρμες για την αναφορά τέτοιων πρακτικών·

ΚΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αγορά εργασίας τείνει να είναι διαχωρισμένη με βάση το φύλο και υποτιμά τομείς στους οποίους οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος του εργατικού δυναμικού· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 οι ακαθάριστες ωριαίες αποδοχές των γυναικών στην ΕΕ ήταν κατά μέσο όρο 13,0 % χαμηλότερες από τις αποδοχές των ανδρών (51)·

Λ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φροντίδα παραμένει υποτιμημένη, λαμβάνει ελάχιστη αναγνώριση, ανεπαρκή και συχνά μηδενική οικονομική αποζημίωση για τους άτυπους φροντιστές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποτίμηση όσον αφορά τις αμοιβές και τις συνθήκες εργασίας, καθώς και η έλλειψη προβολής της φροντίδας και της οικιακής εργασίας, συνδέονται στενά με τους κυρίαρχους ρόλους και τα πρότυπα των φύλων των γυναικών ως φροντιστών και των ανδρών ως κερδοφόρων και με έναν φαύλο κύκλο «διπλής υποτίμησης», όπου η φροντίδα συχνά υποβαθμίζεται στις πλέον αποδυναμωμένες ομάδες της κοινωνίας λόγω της έλλειψης αξίας της και, με τη σειρά της, η δραστηριότητα της φροντίδας υποβαθμίζεται επειδή ασκείται από τις πλέον αποδυναμωμένες ομάδες και λόγω του γεγονότος ότι η κατ’ οίκον φροντίδα και άλλες υπηρεσίες προσωπικής και οικιακής φροντίδας παρέχονται εκτός κλειστών θυρών·

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση των γυναικών στον τομέα της φροντίδας συμβάλλει στο χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά την απασχόληση, τις αμοιβές και τις συντάξεις λόγω του ποσοστού των γυναικών που εργάζονται σε επίσημες και άτυπες υπηρεσίες φροντίδας και μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο φτώχειας, καθώς και σε μείωση των φόρων που καταβάλλονται στα κράτη μέλη, με ετήσια απώλεια ΑΕΠ ύψους 370 δισεκατομμυρίων EUR για την Ευρώπη (52)·

ΛΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και οι μετανάστες, ιδίως οι μετακινούμενοι εργαζόμενοι εντός και εκτός ΕΕ, κυριαρχούν στον τομέα της φροντίδας, ενώ οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 76 % των 49 εκατομμυρίων καταγεγραμμένων εργαζομένων στον τομέα της φροντίδας στην ΕΕ (53) και πάνω από το 85 % σε μη αμειβόμενη φροντίδα σε όλα τα κράτη μέλη, όταν εξετάζουν το ενδεχόμενο καθημερινής και εβδομαδιαίας απασχόλησης\ (54)·

ΛΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι 6,3 εκατομμύρια επαγγελματίες εργάζονται σε μακροχρόνια φροντίδα, μεταξύ των οποίων οι γυναίκες (81 %) υπερεκπροσωπούνται και υπάρχουν αυξανόμενοι αριθμοί εργαζομένων ηλικίας 50 ετών και άνω, μερικής απασχόλησης, επισφαλών εργαζομένων και εργαζομένων σε πλατφόρμες, καθώς και διακινούμενων, άτυπων και μετακινούμενων εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών φροντιστών (το 8 % των εργαζομένων στον τομέα της φροντίδας είναι μη ιθαγενείς)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 οι μετανάστες και οι μετακινούμενοι εργαζόμενοι αντιπροσώπευαν το 28 % των εργαζομένων προσωπικής φροντίδας (55)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ελλείψεις φροντίδας σε ορισμένες περιοχές της ΕΕ επιδεινώνονται λόγω αυτής της «διαρροής φροντίδας» και του φαινομένου των παγκόσμιων αλυσίδων φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό καθιστά αδύνατο να σκεφτόμαστε τη φροντίδα μόνο κατά μήκος των εθνικών συνόρων· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υπάρχουν εμπόδια που παρεμποδίζουν την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών φροντίδας στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι αυτοί διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην κοινωνία τόσο όσον αφορά τη δημόσια υγεία όσο και την κοινωνική ένταξη των θεραπευόμενων που ορισμένες φορές ζουν απομονωμένοι·

ΛΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε όλα τα κράτη μέλη, η αμοιβή στους τομείς της φροντίδας και της οικιακής εργασίας είναι πολύ χαμηλότερη από τη μέση αμοιβή και χαμηλότερη από την αμοιβή που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι για την ίδια θέση εργασίας σε άλλους τομείς, ιδίως στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης (56)· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό οφείλεται στην άτυπη εργασία, στη μείωση της κάλυψης των συλλογικών διαπραγματεύσεων στους εν λόγω τομείς, καθώς και στην υποτίμηση των τομέων που κυριαρχούν στις γυναίκες, όπως η φροντίδα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι στον κερδοσκοπικό και μη κερδοσκοπικό τομέα συχνά δεν έχουν πρόσβαση σε εκπροσώπηση των εργαζομένων και συλλογικές διαπραγματεύσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφορά σε σχέση με τη μέση αμοιβή είναι μικρότερη στα κράτη μέλη με συλλογικές συμβάσεις για τμήματα του κλάδου (57)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπροσώπηση των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι ζωτικής σημασίας για την εκπροσώπηση και την προάσπιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των εργαζομένων σε όλα τα περιβάλλοντα φροντίδας, καθώς και για τη βελτίωση και τη διατήρηση προτύπων σε ολόκληρο τον τομέα της φροντίδας·

ΛΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση της COVID-19 έχει επισημάνει πολλές προκλήσεις σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις απασχόλησης των εργαζομένων μακροχρόνιας φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι στη μακροχρόνια περίθαλψη διέτρεχαν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο να προσβληθούν από την COVID-19 από τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης στα νοσοκομεία, λόγω έλλειψης μέσων ατομικής προστασίας και κατάλληλης εκπαίδευσης για την εφαρμογή πρωτοκόλλων μόλυνσης και άλλων δραστηριοτήτων πρόληψης·

ΛΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι η φροντίδα είναι συναισθηματικά ευχάριστη για τη μεγάλη πλειονότητα των φροντιστών, συχνά προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία των φροντιστών και δυσκολίες στο συνδυασμό της φροντίδας και αμειβόμενης εργασίας, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην περίπτωση των γυναικών φροντιστριών (58)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψυχική υγεία των επίσημων και άτυπων φροντιστών έχει επηρεαστεί δυσανάλογα κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προβλήματα ψυχικής υγείας έχουν αυξηθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αυξάνοντας το φόρτο φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εργασία που σχετίζεται με τη φροντίδα συνδέεται συχνά με εργασία σε βάρδιες, σε σύντομο χρονικό διάστημα και με πολλές ώρες εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κίνδυνοι για την υγεία και η κακή ποιότητα του χρόνου εργασίας είναι οι κύριες αιτίες σχετικά υψηλού ποσοστού απουσιών στον τομέα της μακροχρόνιας φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 38 % των επαγγελματιών φροντίδας πιστεύουν ότι λόγω των δυσμενών επιπτώσεων της εργασίας τους δεν θα μπορέσουν να συνεχίσουν να εργάζονται μέχρι τα 60 τους έτη (59)·

ΛΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 33 % των εργαζομένων μακροχρόνιας φροντίδας έχουν εκτεθεί σε κάποιου είδους δυσμενή κοινωνική συμπεριφορά (συμπεριλαμβανομένης της λεκτικής κακοποίησης, των απειλών και της ταπεινωτικής συμπεριφοράς) και μόνο το 22 % των εργαζομένων σε μακροχρόνια φροντίδα αισθάνονται πολύ ικανοποιημένο με τις συνθήκες εργασίας (60)·

ΛΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν διάφορες μορφές απασχόλησης επίσημων εσωτερικών φροντιστών, όπως μέσω εταιρειών φροντίδας ή γραφείων προσωρινής απασχόλησης και διαμεσολαβητών·

ΛΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν την πλειονότητα των ατόμων που λαμβάνουν φροντίδα και ότι 44 εκατομμύρια άτομα στην ΕΕ παρέχουν άτυπη μακροχρόνια φροντίδα σε μέλη της οικογένειας, γείτονες ή φίλους (61), οι περισσότεροι από τους οποίους είναι γυναίκες, και ότι το 12 % των γυναικών και το 7 % των ανδρών που παρέχουν άτυπη μακροχρόνια φροντίδα το πράττουν για περισσότερες από 40 ώρες την εβδομάδα (62)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 30 % των ατόμων άνω των 65 ετών ζει με δύο ή παραπάνω μη μεταδοτικές νόσους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μη μεταδοτικές νόσοι ενέχουν σημαντικό και ολοένα και αυξανόμενο φόρτο για τους ασθενείς, τους φροντιστές, τις κοινωνίες και τα συστήματα υγείας·

Μ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μεγάλος αριθμός των αποδεκτών φροντίδας που έχουν ανάγκη για άτυπη φροντίδα συνδέονται άμεσα με την μη διαθεσιμότητα, την αδυναμία πρόσβασης και την έλλειψη οικονομική προσιτότητας σε ποιοτικές επαγγελματικές υπηρεσίες που προσαρμόζονται στις ανάγκες τους, καθώς και ότι η προκαθορισμένη επιλογή πολλών κρατών μελών της μη αμειβόμενης άτυπης φροντίδας ως η κύρια πηγή παροχής φροντίδας (63)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή άτυπης φροντίδας θα πρέπει να αποτελεί επιλογή και όχι αναγκαιότητα λόγω έλλειψης διαθέσιμων υπηρεσιών φροντίδας·

ΜΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντικό ποσοστό του τομέα της επίσημης εσωτερικής φροντίδας δραστηριοποιείται σε γκρίζα ζώνη, γεγονός που επηρεάζει την κακή ποιότητα της κατ’ οίκον φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει έλλειψη δεδομένων που επιτρέπουν τον ακριβή προσδιορισμό του αριθμού των φροντιστών στη γκρίζα ζώνη·

ΜΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες στην ΕΕ εκτελούν 13 ώρες μη αμειβόμενης φροντίδας και οικιακής εργασίας ανά εβδομάδα από ό,τι οι άνδρες (64)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε προσιτές και ποιοτικές επίσημες υπηρεσίες μακροχρόνιας περίθαλψης για τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειας και η άνιση διανομή μη αμειβόμενης φροντίδας και των οικιακών εργασιών μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για τον καθορισμό του κατά πόσον οι γυναίκες θα εισέλθουν και θα παραμείνουν στην εργασία και την ποιότητα των εργασιών που έχουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι 7,7 εκατομμύρια γυναίκες στην ΕΕ παραμένουν εκτός αγοράς εργασίας λόγω των ευθυνών φροντίδας, σε σύγκριση με τους μόλις 450 000 άνδρες, τους και το 29 % των γυναικών που εργάζονται σε καθεστώς μερικής απασχόλησης αναφέρουν τα καθήκοντα φροντίδας ως τον βασικό λόγο που έχουν βρεθεί σε εργασία μερικής απασχόλησης (65)· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το 6 % των ανδρών δηλώνει ότι ο κύριος λόγος εργασίας σε καθεστώς μερικής απασχόλησης είναι λόγω των ευθυνών φροντίδας, σε σύγκριση με το 29 % των γυναικών και μόνο το 64 % των πατέρων στην ΕΕ παρέχουν φροντίδα σε καθημερινή βάση (66)·

ΜΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν επίσης περισσότερες διακοπές σταδιοδρομίας, τείνουν να εργάζονται λιγότερες ώρες και είναι πιο πιθανό να βρίσκονται σε καθεστώς μερικής, επισφαλούς ή προσωρινής απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομεακός διαχωρισμός, η άνιση κατανομή της μη αμειβόμενης φροντίδας και των οικιακών εργασιών αντιπροσωπεύουν τις βασικές αιτίες του εμμένοντος χάσματος απασχόλησης, μισθών και συντάξεων, καθώς και του μεγαλύτερου κινδύνου φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 27 % το 2020 (67)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ίση κατανομή της μη αμειβόμενης φροντίδας και των οικιακών εργασιών, ήτοι η ισότιμη συμμετοχή των ανδρών, έχει σαφή θετικό αντίκτυπο στο ποσοστό των γυναικών στην αμειβόμενη απασχόληση και στη μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευθύνες φροντίδας παιδιών αποτελούν αιτία αλλαγής στην απασχόληση για το 60 % των γυναικών σε σύγκριση με το 17 % των εργαζομένων ανδρών και οδηγούν σε μείωση των ωρών εργασίας για το 18 % των εργαζομένων γυναικών και μόλις για το 3 % των ανδρών (68)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαθεσιμότητα, προσβασιμότητα και η οικονομική προσιτότητα εγκαταστάσεων παιδικής φροντίδας υψηλής ποιότητας έχουν καίρια σημασία για να μπορούν οι άνθρωποι, και ιδίως οι γυναίκες που έχουν ευθύνες φροντίδας να συμμετέχουν στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προκλήσεις για τη δημόσια υγεία, όπως η ημικρανία, είναι συχνότερες μεταξύ των γυναικών (69) και ότι μεγάλο ποσοστό των γυναικών που πλήττονται εξακολουθούν να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για τη φροντίδα των παιδιών και τις οικιακές εργασίες·

ΜΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι αποκλίσεις επιβεβαιώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, με τις γυναίκες να αφιερώνουν κατά μέσο όρο 3,2 φορές περισσότερο χρόνο (201 εργάσιμες ημέρες το χρόνο) από τους άνδρες (63 εργάσιμες ημέρες) στη μη αμειβόμενη εργασία φροντίδας και είναι πιο έντονες στην περίπτωση των κοριτσιών και των γυναικών που ζουν σε χώρες μέσου εισοδήματος, με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο, που ζουν σε αγροτικές περιοχές και με παιδιά προσχολικής ηλικίας (70)·

ΜΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες εκπροσωπούνται στη συντριπτική τους πλειοψηφία μεταξύ των εργαζομένων ζωτικής σημασίας (4 από τις 16 άλλες επαγγελματικές κατηγορίες που κρίνονται ζωτικής σημασίας έχουν 50 % και πλέον γυναίκες στο εργατικό τους δυναμικό στην ΕΕ) (71), όπως οι επαγγελματίες του τομέα της περίθαλψης, των οποίων τα καθήκοντα σε μεγάλο βαθμό δεν μπορούν να εκτελεστούν με τρόπους τηλεργασίας και των τομέων που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία και, ως εκ τούτου, έχουν εκτεθεί σε υψηλούς κινδύνους μετάδοσης, μεγάλο φόρτο εργασίας, διαταραγμένη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και απώλειας απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης έχουν υπονομευθεί ιδιαίτερα για τις γυναίκες σε αμειβόμενη εργασία με μικρά παιδιά (72)·

ΜΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φροντίδα παραμένει ένα από τα κύρια πεδία αναπαραγωγής των έμφυλων αρχέτυπων, τα οποία ενισχύονται περαιτέρω από την έλλειψη επενδύσεων σε ποιοτικές υπηρεσίες και τις προκαταλήψεις φύλου σε άλλες πολιτικές που επηρεάζουν δυσανάλογα την αυτοδιάθεση των γυναικών στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή, όπως το σύστημα φόρων-παροχών·

ΜΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας μπορούν να έχουν σημαντικό δυναμικό και να συμβάλλουν στη διευκόλυνση της επανένταξης των φροντιστών στην αγορά εργασίας·

ΜΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετά κράτη μέλη και περιφέρειες στην ΕΕ εξακολουθούν να μην επιτυγχάνουν τον στόχο της παροχής φροντίδας για το 90 % των παιδιών ηλικίας μεταξύ τριών ετών και ηλικίας υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης και για το 33 % των παιδιών ηλικίας έως τριών ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη επαρκών υποδομών που να παρέχουν ποιοτικές και προσβάσιμες υπηρεσίες για παιδιά μικρής ηλικίας, ιδίως υπηρεσίες προσχολικής ηλικίας, επηρεάζει ιδιαίτερα τα παιδιά από μειονεκτούσες οικογένειες, αντικατοπτρίζοντας σε ποσοστά εγγραφής κάτω από τον μέσο όρο των παιδιών με αναπηρίες, των παιδιών από τους Ρομά και άλλες μειονοτικές κοινότητες, των παιδιών μεταναστών, των παιδιών που ζουν σε συνθήκες φτώχειας και των παιδιών που προέρχονται από άλλες μειονεκτούσες ομάδες, τα οποία θα είχαν επωφεληθεί περισσότερο από την πρώιμη παιδική φροντίδα (73)·

ΜΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2020, το 24,2 % των παιδιών στην ΕΕ — σχεδόν 18 εκατομμύρια — αντιμετώπιζαν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά από οικογένειες χαμηλού εισοδήματος, τα άστεγα παιδιά, τα παιδιά με αναπηρία, τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών, τα παιδιά από εθνοτικές μειονότητες, ιδίως Ρομά, τα παιδιά σε ιδρύματα, τα παιδιά που ζουν σε επισφαλείς οικογενειακές καταστάσεις, μονογονεϊκές οικογένειες, οικογένειες ΛΟΑΤΚΙ+ και οικογένειες στις οποίες οι γονείς εργάζονται στο εξωτερικό, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες, όπως την έλλειψη κατάλληλης στέγασης ή υπερπληρότητας στην κατοικία, εμπόδια στην πρόσβαση σε θεμελιώδεις και βασικές υπηρεσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά με αναπηρία στην ΕΕ είναι δυσανάλογα πιθανότερο να τοποθετηθούν σε ιδρύματα σε σχέση με τα παιδιά χωρίς αναπηρία και φαίνεται πολύ λιγότερο πιθανό να επωφεληθούν από τις προσπάθειες μετάβασης από την ιδρυματική φροντίδα στη φροντίδα σε επίπεδο κοινότητας και οικογένειας (74)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή εγγύηση για τα παιδιά είναι ένα μέσο της ΕΕ που έχει ως στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, διασφαλίζοντας την ελεύθερη και αποτελεσματική πρόσβαση των παιδιών που έχουν ανάγκη σε υπηρεσίες φροντίδας ζωτικής σημασίας, όπως για παράδειγμα η προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, οι εκπαιδευτικές και σχολικές δραστηριότητες, η υγειονομική περίθαλψη και τουλάχιστον ένα υγιεινό γεύμα ανά σχολική ημέρα, και την αποτελεσματική πρόσβαση όλων των παιδιών που έχουν ανάγκη σε υγιεινή διατροφή και επαρκή στέγαση (75)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή ποιοτική φροντίδα παιδιών και εκπαίδευση είναι ζωτικής σημασίας για την προσωπική ανάπτυξη και ευημερία των παιδιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σαφής θετική συσχέτιση μεταξύ της πρόσβασης σε υπηρεσίες παιδικής φροντίδας αφενός και της απασχόλησης και του εισοδήματος των ανδρών και ιδιαίτερα των γυναικών αφετέρου (76)·

Ν.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας, ιδίως μακροχρόνια φροντίδα, εξαρτάται όλο και περισσότερο από το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα, τον τόπο διαμονής τους, τη διαθεσιμότητα υπηρεσιών και την ικανότητα παροχής και τη γεωγραφική διαθεσιμότητα, καθώς και από τις ελεύθερες ικανότητες των παρόχων· λαμβάνοντας υπόψη ότι δύο στα τρία άτομα που χρήζουν φροντίδας εκτιμάται ότι δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας, κυρίως λόγω της μη διαθεσιμότητας και της έλλειψης της οικονομικής τους προσιτότητας (77)· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο και τα νοικοκυριά μεταναστών αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες δυσκολίες στην πρόσβαση σε επίσημες υπηρεσίες μακροχρόνιας φροντίδας στο σπίτι· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ολόκληρη την ΕΕ, το ένα τρίτο και σε πέντε κράτη μέλη πάνω από τα μισά νοικοκυριά, αναφέρουν ότι χρειάζονται επαγγελματικές υπηρεσίες μακροχρόνιας φροντίδας, αλλά αδυνατούν να έχουν πρόσβαση σε αυτές για οικονομικούς λόγους (78)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και τη φροντίδα θα πρέπει να είναι καθολική, αποτελεσματική, ανεξάρτητα από τις οικονομικές συνθήκες ή τη διαφορετική διαμονή ή διοικητική κατάσταση και καθεστώς τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άτομα με χαμηλότερα εισοδήματα αποτελούν ομάδα στην οποία οι ανάγκες φροντίδας κυριαρχούν (79)·

ΝΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν τόσο επίσημους όσο και άτυπους φροντιστές και να μειώσουν το φόρτο που αντιμετωπίζουν, για παράδειγμα, κατά τη μεταφορά ασθενών σε επισκέψεις που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν ηλεκτρονικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια έρευνα της Eurocarers του 2021 υποδεικνύει ότι το 78 % των άτυπων φροντιστών δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ τεχνολογίες που σχετίζονται με τη φροντίδα (80)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιοποίηση και το διαδίκτυο των πραγμάτων στον τομέα της περίθαλψης πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, αλλά δεν θα πρέπει να υποκαθιστούν πλήρως την αναντικατάστατη ανθρώπινη αλληλεπίδραση που σχετίζεται με την περίθαλψη· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να ενθαρρυνθούν τα ερευνητικά και πιλοτικά έργα, προκειμένου να δοκιμαστεί η πρακτικότητα και η αποτελεσματικότητα των ψηφιακών υπηρεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ηλικιωμένοι, συμπεριλαμβανομένων όσων λαμβάνουν φροντίδα, αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στον ψηφιακό γραμματισμό, θα πρέπει να θεωρείται δικαίωμα των αποδεκτών φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δραστική μετάβαση στην τηλεργασία αποκάλυψε την ανάγκη για καλύτερη επιβολή, επανεξέταση και επικαιροποίηση της νομοθεσίας σχετικά με τις συνθήκες εργασίας στο ψηφιακό περιβάλλον και τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην επαγγελματική ζωή·

ΝΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις αντιμετωπίζουν πρόσθετους φραγμούς στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και φροντίδας, και πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων των σιωπηρών προκαταλήψεων στην πρόσβαση σε ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες, που δημιουργούνται λόγω των εμμενόντων στερεοτύπων και της υποεκπροσώπησης ορισμένων ομάδων στα εν λόγω ιδρύματα·

ΝΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους πολύ ηλικιωμένους, προκειμένου να βοηθηθούν, όπου είναι αναγκαίο, τα άτομα που έχουν χάσει την ανεξαρτησία τους και να αποτραπεί η απομόνωσή τους·

ΝΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημασία της πρόληψης και της γηριατρικής αποκατάστασης για την υγιή και αξιοπρεπή γήρανση πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη·

ΝΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ανάγκη αναμόρφωσης της νοσηλευτικής φροντίδας παρέχοντας, όπου είναι δυνατόν, δωρεάν ή οικονομικά προσιτή κατ’ οίκον νοσηλευτική υποστήριξη·

ΝΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξημένη επένδυση στην οικονομία της περίθαλψης σύμφωνα με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης θα οδηγήσει σε σχεδόν 300 εκατομμύρια επιπρόσθετες θέσεις εργασίας παγκοσμίως έως το 2035 (81)· το γεγονός αυτό θα οδηγούσε στη διαμόρφωση 96 εκατομμυρίων άμεσων θέσεων εργασίας στον τομέα της φροντίδας των παιδιών, 136 εκατομμυρίων άμεσων θέσεων εργασίας στη μακροχρόνια φροντίδα και 67 εκατομμυρίων έμμεσων θέσεων εργασίας σε άλλους τομείς πέραν της φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό το επίπεδο δημιουργίας θέσεων εργασίας θα απαιτούσε επένδυση 3,2 % του παγκόσμιου ΑΕΠ, λαμβάνοντας υπόψη το συνολικό κόστος μείον τα φορολογικά έσοδα (82)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι έως το 2030 αναμένεται να δημιουργηθούν 8 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας στην ΕΕ στον τομέα της φροντίδας (83)·

ΝΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική αλλαγή και η γήρανση του πληθυσμού που τη συνοδεύει θα αυξήσουν τη ζήτηση υπηρεσιών περίθαλψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι θέσεις εργασίας της περίθαλψης δεν είναι πιθανό να αντικατασταθούν ή να μειωθούν λόγω της αυτοματοποίησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό θα παρακινήσει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να επενδύσουν στην οικονομία της φροντίδας αντιμετωπίζοντάς τον ως έναν πολλά υποσχόμενο τομέα δημιουργίας θέσεων εργασίας, στο πλαίσιο της ψηφιακής μετάβασης, προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός του εξειδικευμένου προσωπικού και να προσελκυσθούν περισσότερα άτομα στον εν λόγω τομέα·

ΝΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρότυπα ποιότητας για την περίθαλψη, ιδίως για τις υπηρεσίες κοινωνικής περίθαλψης, εξακολουθούν να απουσιάζουν ή είναι ανεπαρκή·

ΝΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας της περίθαλψης χρειάζεται σημαντικές επενδύσεις, πόρους και μεταρρυθμίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2018, το εκτιμώμενο ετήσιο επενδυτικό χάσμα στις κοινωνικές υποδομές στην Ευρώπη ήταν 100-150 δισεκατομμύρια EUR (84)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση για τη δημογραφική γήρανση του 2021 προβλέπει την αύξηση των δημόσιων δαπανών που απαιτούνται για την κάλυψη του κόστους μακροχρόνιας περίθαλψης και υποστήριξης έως και 2,9 % του ΑΕΠ ετησίως το 2070, σε σύγκριση με 1,7 % το 2016, ενώ το σενάριο «υγιούς γήρανσης» μπορεί να μειώσει σημαντικά το εν λόγω κόστος και η πλήρης κάλυψη των αναγκών μακροχρόνιας φροντίδας το αυξάνει σημαντικά·

Ξ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να κατανοήσουμε την αλληλεπίδραση μεταξύ επίσημης και άτυπης φροντίδας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επίσημες υπηρεσίες περίθαλψης μπορούν να παρέχουν υποστήριξη σε άτυπους φροντιστές, για παράδειγμα, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να πάρουν άδεια καθώς και παρέχοντάς τους εκπαίδευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη επίσημης αναγνώρισης των άτυπων φροντιστών και η σχετική έλλειψη δεδομένων για αυτούς και τις ανάγκες τους αποτελεί εμπόδιο στην εν λόγω αλληλεπίδραση·

ΞΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή της περίθαλψης εξαρτάται από καλά χρηματοδοτούμενες και εύρυθμες δημόσιες υπηρεσίες και συστήματα κοινωνικής προστασίας·

ΞΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σημαντική ποικιλομορφία στον πληθυσμό των άτυπων φροντιστών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανάγκες τους ποικίλλουν ανάλογα με το κοινωνικοοικονομικό τους πλαίσιο, τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας, τις ανάγκες των ατόμων στους οποίους προσφέρουν φροντίδα και τον χρόνο που αφιερώνουν στη φροντίδα των εξαρτώμενων ατόμων·

ΞΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάγνωση νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η νόσος του Alzheimer και άλλες μορφές νόσων εξασθένισης της μνήμης, εξακολουθεί να υστερεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σαφής ένδειξη ότι ο τρέχων αριθμός 9 εκατομμυρίων επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ατόμων με άνοια θα διπλασιαστεί έως το 2050· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες να επηρεάζονται δυσανάλογα από την άνοια (85)·

ΞΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Φεβρουάριο του 2021, ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής ξεκίνησε έρευνα ιδίας πρωτοβουλίας για τον ρόλο της Επιτροπής στη διαδικασία αποϊδρυματοποίησης στην ΕΕ, εστιάζοντας στην εκπλήρωση της υποχρέωσης της Επιτροπής να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν τους πόρους της ΕΕ κατά τρόπο που προωθεί τη μετάβαση από την ιδρυματική φροντίδας προς την ανεξάρτητη διαβίωση και τη συμμετοχή στη ζωή της κοινότητας·

ΞΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηχανισμός που προβλέπεται από την οδηγία του 2001 για την προσωρινή προστασία ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά ως τρόπος αντιμετώπισης της μαζικής εισροής προσφύγων, κυρίως γυναικών με παιδιά και άλλα εξαρτώμενα άτομα, που φεύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, εξασφαλίζοντας στους εκτοπισθέντες ισάξια πρόσβαση στην αγορά εργασίας και τη στέγαση, την ιατρική βοήθεια και την πρόσβαση των παιδιών στην εκπαίδευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργοποίηση του προαναφερθέντος μηχανισμού θα έχει σημαντικό άμεσο αντίκτυπο στον τομέα της φροντίδας, αυξάνοντας τον αριθμό των ατόμων στην ΕΕ που χρήζουν ολοκληρωμένων και εξατομικευμένων υπηρεσιών φροντίδας, αλλά και τον αριθμό των άτυπων και επίσημων φροντιστών·

ΞΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δεδομένα για την ποιότητα των υπηρεσιών περίθαλψης βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά σε άτυπες έρευνες ικανοποίησης πελατών·

ΞΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δυσκολίες που σχετίζονται με την παροχή επαρκούς, αξιοπρεπούς και οικονομικά προσιτής στέγασης, ειδικά για ηλικιωμένους, μεμονωμένα άτομα, άτομα με αναπηρία, άτομα που έρχονται αντιμέτωπα με τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, οικογένειες με μικρά παιδιά και μονογονεϊκές οικογένειες, εμποδίζουν σημαντικά την πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες περίθαλψης·

ΞΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σε 11 χώρες του ΟΟΣΑ, οι μέσοι μισθοί των εργαζομένων μακροχρόνιας περίθαλψης είναι μόλις 9 EUR ανά ώρα, ενώ οι μισθοί των εργαζομένων στα νοσοκομεία, η πλειοψηφία των οποίων είναι άνδρες, κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 14 EUR ανά ώρα (86)·

ΞΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους στον τομέα της φροντίδας δηλώνουν ότι δεν βγάζουν αρκετά χρήματα προκειμένου να καλύψουν βασικές ανάγκες, όπως η στέγαση και η τροφή, και το 31 % δεν έχει επαρκή πρόσβαση σε μέσα ατομικής προστασίας (87)·

Ο.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλειονότητα των εργαζομένων στον τομέα της φροντίδας δεν αμείβονται καλά ώστε να έχουν αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για τους ίδιους και τις οικογένειές τους (88)·

Μια Ευρώπη που νοιάζεται

1.

επισημαίνει ότι είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί η αξιοπρέπεια, η ανεξαρτησία, η αυτονομία, η ευημερία και η συμμετοχή στην κοινωνική ζωή μέσω ποιοτικής φροντίδας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, από την προσχολική φροντίδα και εκπαίδευση, έως τις υπηρεσίες φροντίδας για τους ηλικιωμένους και τη στήριξη των ατόμων με αναπηρία, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι άνθρωποι είναι αλληλεξαρτώμενοι και ότι οποιοσδήποτε μπορεί να χρειάζεται φροντίδα σε κάποια στιγμή της ζωής του·

2.

υπογραμμίζει τη σημασία της προσβασιμότητας και της διαθεσιμότητας της δημόσιας περίθαλψης, καθώς και την ποιότητα, την προσβασιμότητα, τη διαθεσιμότητα, την οικονομική προσιτότητα και την επάρκεια της φροντίδας, και ότι όλα τα άτομα που έχουν ανάγκη φροντίδας και οι φροντιστές τους θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα πραγματικής επιλογής όσον αφορά τις υπηρεσίες φροντίδας που είναι κατάλληλες για αυτούς και τις οικογένειές τους και τη μορφή τους (οικογενειακή φροντίδα, φροντίδα σε επίπεδο τοπικής κοινότητας, φροντίδα με επίκεντρο τον ασθενή, εξατομικευμένη φροντίδα ή άλλες μορφές), τον τόπο παροχής και την έντασή της, με ιδιαίτερη προσοχή στην παροχή και την πρόσβαση όσων ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές (433), όπως αγροτικές περιοχές ή εξόχως απόκεντρες περιοχές· θεωρεί ότι οι επενδύσεις στην παροχή ποιοτικών δημόσιων και κοινωνικών υπηρεσιών αποτελούν βασικούς μοχλούς για την πρόληψη της μεταφοράς μειονεκτημάτων από γενιά σε γενιά·

3.

σημειώνει ότι η φροντίδα και οι διαφορετικές προσεγγίσεις πολιτικής της πρέπει να αναπτυχθούν και να επανασχεδιαστούν ανάλογα με τις ανάγκες των ατόμων, αναγνωρίζει ότι τα μοντέλα και τα πρότυπα οργάνωσης της φροντίδας διαφέρουν στα κράτη μέλη και τονίζει το δικαίωμα κάθε ατόμου να επιλέγει τις πλέον κατάλληλες ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας για την ατομική του κατάσταση και την ανάγκη εξασφάλισής της από τα κράτη μέλη και την ΕΕ σε όλες τις πολιτικές της· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με την αρχή 18 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ), «Κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα σε οικονομικά προσιτές υπηρεσίες μακροχρόνιας φροντίδας καλής ποιότητας, ιδίως σε υπηρεσίες φροντίδας σε επίπεδο οικογένειας και τοπικής κοινότητας», και τονίζει ότι, προκειμένου να τηρηθεί αυτή η αρχή, η παροχή φροντίδας θα πρέπει να επεκταθεί·

4.

σημειώνει ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν την πλειονότητα του εργατικού δυναμικού (76 %) στον τομέα της επίσημης φροντίδας και εκτελούν το κύριο μέρος της άτυπης παροχής φροντίδας, ενώ αντιπροσωπεύουν επίσης την πλειονότητα των αποδεκτών φροντίδας, ότι η φροντίδα παραμένει υποτιμημένη, μη αναγνωρισμένη και εγγυάται ανεπαρκή ή συχνά μηδενική οικονομική αποζημίωση για τους φροντιστές και ότι αυτή η υποτίμηση όσον αφορά τις αμοιβές, τις συνθήκες εργασίας και την έλλειψη προβολής συνδέεται στενά με την αύξηση των γυναικών στον τομέα λόγω του υψηλού ποσοστού των γυναικών που εργάζονται σε επίσημες και άτυπες υπηρεσίες φροντίδας· επισημαίνει ότι αυτή η πτυχή του φύλου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τον σχεδιασμό στρατηγικών και πολιτικών περίθαλψης·

5.

εκφράζει την ανησυχία του για τον αντίκτυπο των διαρθρωτικών περιορισμών και των οικονομικών περιορισμών στο είδος των υπηρεσιών φροντίδας που διατίθενται στα άτομα και αναγνωρίζει ότι η ενσωμάτωση της φροντίδας σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι περιορισμένη λόγω έλλειψης κατάλληλων κινήτρων και δομών·

6.

τονίζει τη σημασία μιας ολοκληρωμένης και βασισμένης σε δικαιώματα προσέγγισης της κοινής ευρωπαϊκής δράσης στον τομέα της φροντίδας, η οποία θα δίνει ίση προσοχή στις σωματικές, ψυχικές, ψυχολογικές και κοινωνικές, προσωπικές ανάγκες και ανάγκες του νοικοκυριού των ανθρώπων· τονίζει ότι είναι σημαντικό να ανοίξει ο δρόμος για μια πιο συνεκτική προσέγγιση μεταξύ των συστημάτων υγείας και των κοινωνικών συστημάτων, καθώς και μεταξύ της επίσημης και της άτυπης φροντίδας και του συντονισμού μεταξύ των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών πολιτικών φροντίδας εντός των κρατών μελών της ΕΕ, παράλληλα με την οριζόντια και τομεακή ολοκλήρωση·

7.

υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης μιας φιλόδοξης και χωρίς αποκλεισμούς ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη φροντίδα, η οποία θα διασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση στη φροντίδα για όλους, με ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, και θα συμβάλλει στην κοινωνική δικαιοσύνη·

8.

θεωρεί ότι η πρόληψη είναι καίριας σημασίας· ζητά η πρωτοβάθμια δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια πρόληψη (89), συμπεριλαμβανομένης της κατάλληλης χρήσης της σχετικής εκπαίδευσης και ενημέρωσης, του προσυμπτωματικού ελέγχου, του έγκαιρου εντοπισμού, της πρόληψης και της κατάλληλης παρακολούθησης των μη μεταδοτικών ασθενειών (ΜΜΑ), να συγκαταλέγονται στις συνιστώσες μιας ολιστικής ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη φροντίδα· παροτρύνει την Επιτροπή να υιοθετήσει μια ολοκληρωμένη και ολιστική προσέγγιση όσον αφορά τη φροντίδα·

9.

παροτρύνει την Επιτροπή να ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την ανάπτυξη ικανοτήτων της ΕΕ σε κρίσεις στον τομέα της υγείας· παροτρύνει την Επιτροπή να προωθήσει την έρευνα και την καινοτομία, καθορίζοντας τομείς προτεραιότητας για τη μελλοντική έρευνα και ανάπτυξη με βάση τις τρέχουσες και μελλοντικές ασθένειες, καθώς και την περαιτέρω ανάπτυξη ευκαιριών που σχετίζονται με τον τομέα της φροντίδας, μεταξύ άλλων για ιδιωτικούς φορείς·

10.

τονίζει ότι η προώθηση ενός μοντέλου ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών όσον αφορά τις αμοιβές που λαμβάνουν και τα καθήκοντα φροντίδας που αναλαμβάνουν, όπου άνδρες και γυναίκες συμμετέχουν εξίσου σε αμειβόμενη εργασία στην αγορά εργασίας και μη αμειβόμενη εργασία σε οικιακές ευθύνες και ευθύνες φροντίδας, θα πρέπει να αποτελεί στόχο όλων των δράσεων της ΕΕ στον τομέα της φροντίδας, των αγορών εργασίας και των κοινωνικών υπηρεσιών· υπενθυμίζει τη σημασία της εφαρμογής της ενσωμάτωσης της διάστασης των δύο φύλων σε όλες τις πολιτικές·

11.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επενδύσουν στον τομέα της φροντίδας, να ενισχύσουν και να διασφαλίσουν βιώσιμες, αυξημένες και επαρκείς επενδύσεις και χρηματοδότηση για τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των ατόμων που χρήζουν φροντίδας σε οικονομικά προσιτή και επαρκώς στελεχωμένη ποιοτική φροντίδα και οικιακές υπηρεσίες, καθώς και σε μια ενεργό και ικανοποιητική επαγγελματική ζωή για τους φροντιστές με επαρκείς μισθούς που παρέχουν αξιοπρεπή διαβίωση και ευκαιρίες σταδιοδρομίας στον τομέα μέσω της πιστοποίησης και της επικύρωσης δεξιοτήτων·

12.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη διαθεσιμότητα χρηματοδότησης για όλα τα είδη υπηρεσιών φροντίδας και να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία για επενδύσεις στην παιδική μέριμνα και τη φροντίδα ηλικιωμένων και άλλων ατόμων που χρήζουν φροντίδας, μέσω του ΕΚΤ+, του InvestEU και άλλων χρηματοδοτικών μέσων που ενθαρρύνουν τις κοινωνικές επενδύσεις, καθώς και του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του προγράμματος EU4Health και των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για επενδύσεις σε δημόσια εγγυημένη φροντίδα και για τη διευκόλυνση προσβάσιμων και οικονομικά προσιτών υπηρεσιών για όλους· καλεί την Επιτροπή να μετρήσει και να δημιουργήσει συνέργειες με την ισότητα των φύλων, την ένταξη ατόμων από ευάλωτες ομάδες και τα πρότυπα που ορίζονται για επενδύσεις στην ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, για παράδειγμα για τη στήριξη του οικολογικού προσανατολισμού της περίθαλψης και των έργων περίθαλψης και να ξεκινήσει μια πρωτοβουλία για την περιβαλλοντικά βιώσιμη περίθαλψη, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποδομές περίθαλψης έχουν σημαντικές αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις που πρέπει να επιλυθούν και να μετριαστούν, στο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει κατευθυντήριες γραμμές και έναν χάρτη πορείας για κοινά πρότυπα για τα κράτη μέλη στο πλαίσιο αυτό· καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να εξετάσει το ενδεχόμενο να συμπεριλάβει στον ετήσιο προϋπολογισμό της την ανάπτυξη του τομέα της φροντίδας και της οικονομίας της φροντίδας στο πλαίσιο της εφαρμογής της δικής της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων και την οικονομική χειραφέτηση των γυναικών·

13.

ζητά μια ειδική δέσμη επενδύσεων για την προώθηση του τομέα της φροντίδας και της οικονομίας της φροντίδας στην ΕΕ, καθώς και για τη διασφάλιση του συντονισμού μεταξύ των διαφόρων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών για την αποτελεσματική εφαρμογή της στρατηγικής· ζητά για ακόμη μια φορά την ανάπτυξη εργαλείων για τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό στο ΠΔΠ και σε συναφή προγράμματα που επιτρέπουν τον εντοπισμό της ειδικής χρηματοδότησης που διατίθεται για την προαγωγή της ισότητας των φύλων·

14.

υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις της ΕΕ και των κρατών μελών για τη μετάβαση από διαχωρισμένα ιδρύματα στη φροντίδα σε επίπεδο κοινότητας και οικογένειας και την προώθηση διαφορετικών μοντέλων ανεξάρτητης διαβίωσης και στήριξης· καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια για να επιταχύνουν τη μετάβαση αυτή και να στηρίξουν την ατομική αυτονομία και την ανεξάρτητη διαβίωση, υποστηρίζοντας τρόπους για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας, όπως η οικιακή προσαρμογή ή η εγκατάσταση ψηφιακών συστημάτων ανίχνευσης και υποστηρικτικών τεχνολογιών στο σπίτι, με πλήρη σεβασμό των διατάξεων και των στόχων της UNCRPD· παροτρύνει την Επιτροπή να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για να διασφαλίσει ότι τα κονδύλια της ΕΕ χρησιμοποιούνται για τη μετάβαση από την ιδρυματική φροντίδα στη φροντίδα σε επίπεδο κοινότητας και οικογένειας, διασφαλίζοντας παράλληλα την οικογενειακή φροντίδα σε όλη της την πολυμορφία·

15.

υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να μειωθεί η αδήλωτη εργασία στην επίσημη περίθαλψη, είναι σημαντικό να παρέχεται δημόσια χρηματοδότηση για πραγματικούς παρόχους υπηρεσιών περίθαλψης στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης ή μέσω φορολογικών δαπανών, η οποία θα καταστήσει τη νόμιμη και αμερόληπτη παροχή υπηρεσιών περίθαλψης οικονομικά προσιτή·

16.

καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν καθολική κάλυψη υγείας, να αυξήσουν τις επενδύσεις στην υγειονομική περίθαλψη και να θέσουν σε προτεραιότητα τη χρηματοδότηση προς τις υπηρεσίες φροντίδας που βασίζονται στις τοπικές κοινότητες και την πρωτοβάθμια περίθαλψη· καλεί τα κράτη μέλη να άρουν επειγόντως τα υφιστάμενα εμπόδια στην υγειονομική περίθαλψη για όλους, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών χωρίς έγγραφα ταυτότητας, με ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες που αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις· ζητά να εξασφαλιστούν υψηλότερες και δίκαιες αμοιβές, καθώς και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας για τους εργαζόμενους στον τομέα της περίθαλψης, τους βοηθούς υγειονομικής περίθαλψης και το λοιπό προσωπικό υποστήριξης·

17.

τονίζει ότι σημαντικό ποσοστό των μοντέλων, των υπηρεσιών και των εγκαταστάσεων φροντίδας βασίζονται σε ένα θεσμοθετημένο και παρωχημένο μοντέλο που δεν πληροί τα σύγχρονα ποιοτικά κριτήρια και δεν ανταποκρίνεται στις σωματικές, κοινωνικές και ψυχολογικές ανάγκες και επιθυμίες των αποδεκτών φροντίδας· επισημαίνει ότι τα άτομα που χρήζουν φροντίδας θα πρέπει να τεθούν στο επίκεντρο των σχεδίων φροντίδας σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού, της εφαρμογής και της αξιολόγησης των πολιτικών και των υπηρεσιών φροντίδας, μέσω της διερεύνησης καινοτόμων λύσεων, νέων μοντέλων και εργαλείων για την παροχή φροντίδας, της προώθησης της κοινωνικής ένταξης και της πολυγενεακής κατανόησης για τις ατομικές ανάγκες των ατόμων που χρήζουν φροντίδας, με στόχο τη μετάβαση από την ιδρυματική φροντίδα στη φροντίδα σε επίπεδο οικογένειας και κοινότητας και την προώθηση διαφόρων μοντέλων ανεξάρτητης διαβίωσης και στήριξης·

18.

πιστεύει ότι η περίθαλψη με επίκεντρο τον ασθενή και η εξατομικευμένη φροντίδα είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της αξιοπρέπειας των αποδεκτών φροντίδας και των φροντιστών τους, καθώς και για την πλήρη συμμετοχή και ένταξή τους στην κοινότητα· τονίζει ότι αυτή η μετάβαση προς μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση απαιτεί αυξημένη ενσωμάτωση της φροντίδας σε πιο ολιστικές οδούς φροντίδας, ώστε να βελτιωθούν οι παροχές στους αποδέκτες φροντίδας, καθώς και η ποιότητα της φροντίδας·

19.

τονίζει την ανάγκη να αξιοποιηθούν πλήρως οι ψηφιακές λύσεις για τη στήριξη των ατόμων που χρειάζονται φροντίδα ώστε να ζήσουν ανεξάρτητη και αυτόνομη ζωή, την ανάγκη να βελτιωθεί ο σεβασμός του δικαιώματός τους στην αυτοδιάθεση, να αναπτυχθεί αυτονομία τόσο για τους επαγγελματίες φροντίδας όσο για τους αποδέκτες φροντίδας, μέσω εξατομικευμένης προσέγγισης στον σχεδιασμό και την κατάρτιση του προϋπολογισμού της περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένης της εξατομικευμένης υγειονομικής περίθαλψης και της φροντίδας με επίκεντρο τον άνθρωπο μέσω κατάλληλων εργαλείων, και, παράλληλα, να διασφαλιστεί ότι υπάρχει ποιοτική ανθρώπινη επαφή για τα άτομα που χρήζουν φροντίδας και στήριξης·

20.

πιστεύει ότι η ανάπτυξη της φροντίδας θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλες τις κατηγορίες χρηστών και τις διαφορές τους· δηλώνει ότι οι εν λόγω φορείς σχεδιασμού, προγραμματισμού και παροχής υπηρεσιών φροντίδας έχουν την ευθύνη να γνωρίζουν αυτές τις ανάγκες, την ενδυνάμωση των χρηστών των υπηρεσιών και τη σημασία μιας προσέγγισης με βάση τον χρήστη για την ανάπτυξη υπηρεσιών και ότι οι υπηρεσίες φροντίδας για ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρία πρέπει να σχεδιάζονται και να αναπτύσσονται με τη συμμετοχή των χρηστών·

21.

καλεί τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν πληροφορίες και βέλτιστες πρακτικές με σκοπό την ανάπτυξη ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου ποιότητας για την επίσημη και άτυπη φροντίδα, το οποίο θα βασίζεται στα δικαιώματα ανεξαρτησίας, αυτονομίας και ευημερίας και θα είναι εμπνευσμένο, μεταξύ άλλων, από το πλαίσιο του ΠΟΥ για την υποστήριξη των χωρών που επιτυγχάνουν μια ολοκληρωμένη συνέχεια μακροχρόνιας περίθαλψης, θα περιλαμβάνει όλα τα περιβάλλοντα περίθαλψης, θα ενθαρρύνει την ανοδική κοινωνική σύγκλιση, θα εγγυάται ίσα δικαιώματα για όλους τους πολίτες και θα ενισχύει την ποιότητα ζωής·

22.

καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τα κράτη μέλη στη βελτίωση των υποδομών συλλογής δεδομένων τους σύμφωνα με το παρόν πλαίσιο ποιότητας·

23.

ζητά επιπλέον την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τον καλύτερο τρόπο στήριξης ομάδων με ιδιαίτερες ανάγκες φροντίδας (όπως οι μονογονεϊκές οικογένειες που είναι κυρίως γυναίκες, οι γονείς με παιδιά με σοβαρές ασθένειες και οι ηλικιωμένοι)·

24.

τονίζει ότι η αύξηση των αναγκών φροντίδας απαιτεί κοινή προσέγγιση της ΕΕ και ζητά μια συγκεκριμένη ευρωπαϊκή στρατηγική για την προληπτική υγειονομική περίθαλψη ως μέρος της λύσης στην αυξανόμενη πίεση που ασκείται στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης· σημειώνει ότι οι υπηρεσίες φροντίδας θα πρέπει να αναπτυχθούν κατά τρόπο ώστε να ενισχυθεί η συνέχεια της φροντίδας, η προληπτική υγειονομική περίθαλψη, η αποκατάσταση και η ανεξάρτητη διαβίωση και υπογραμμίζει τη σημασία των προγραμμάτων για τη διά βίου προαγωγή της υγείας και την εκπαίδευση, την πρόληψη των ασθενειών και την τακτική εξέταση, σε συνδυασμό με αποτελεσματικότερα προγράμματα υγειονομικής περίθαλψης για την τόνωση της διαδικασίας υγιούς γήρανσης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν ενεργά στη δεκαετία υγιούς γήρανσης της ΠΟΥ καταρτίζοντας σχέδια για την υγιή γήρανση στην ΕΕ που θα καλύπτουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης, καθώς και στρατηγικές για την προαγωγή και την πρόληψη της υγείας·

25.

καλεί την Επιτροπή να αναλάβει ηγετικό ρόλο στον τομέα της φροντίδας, θέτοντας φιλόδοξους στόχους σε επίπεδο ΕΕ για τη χρηματοδότηση, την πρόσβαση, την ποιότητα, την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα των υπηρεσιών φροντίδας, σε διαβούλευση με τα κράτη μέλη, καθώς και με τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, και να αναπτύξει εναρμονισμένους ορισμούς και δείκτες για την αξιολόγηση αυτών των στόχων για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους ή τα άτομα με αναπηρία·

26.

υπογραμμίζει την ανάγκη ενός πίνακα αποτελεσμάτων για την παρακολούθηση της εφαρμογής του δικαιώματος ποιοτικής φροντίδας σε δημόσιο, ιδιωτικό, επίσημο και άτυπο πλαίσιο·

27.

υπενθυμίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει το πλαίσιο των 5R της ΔΟΕ για την αξιοπρεπή εργασία φροντίδας (αναγνώριση, μείωση και αναδιανομή της μη αμειβόμενης εργασίας φροντίδας, επιβράβευση της αμειβόμενης εργασίας φροντίδας) σε συνδυασμό με τη διασφάλιση της εκπροσώπησης των εργαζομένων στον τομέα της φροντίδας, του κοινωνικού διαλόγου και των συλλογικών διαπραγματεύσεων·

28.

υπενθυμίζει ότι θα πρέπει να σημειωθεί πρόοδος προς την κατεύθυνση της οικονομίας φροντίδας που υιοθετεί μια ολοκληρωμένη, ολιστική, ευαισθητοποιημένη ως προς τη διάσταση του φύλου και διά βίου προσέγγιση της φροντίδας· τονίζει ότι αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει νομοθετικά μέτρα και επενδύσεις σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να προωθηθούν επίσης αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και ελκυστικότητα της εργασίας στον τομέα της φροντίδας·

29.

τονίζει τη σημασία να επισημανθεί η ανάγκη για μια ευρωπαϊκή προσέγγιση της φροντίδας στα συμπεράσματα επακολούθησης της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, καθώς η φροντίδα αποτελεί βασικό τομέα για το μέλλον της Ευρώπης·

30.

καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει μια φιλόδοξη, ισχυρή και διαχρονική ευρωπαϊκή στρατηγική για τη φροντίδα που θα βασίζεται στο δικαίωμα όλων σε οικονομικά προσιτή, προσβάσιμη και υψηλής ποιότητας φροντίδα, καθώς και σε άλλες αρχές που ορίζονται στον ΕΠΚΔ και στα στρατηγικά έγγραφα της ΕΕ, και στα ατομικά δικαιώματα και ανάγκες τόσο των αποδεκτών φροντίδας όσο και των φροντιστών, και η οποία θα καλύπτει ολόκληρη τη διάρκεια της ζωής, στοχεύοντας και ανταποκρινόμενη στις ανάγκες των ατόμων σε κρίσιμες περιόδους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, θέτοντας τις βάσεις για τη συνέχεια των υπηρεσιών φροντίδας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, και ενισχύοντας την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών·

31.

τονίζει ότι η στρατηγική αυτή θα πρέπει να βασίζεται σε αξιόπιστα, ολοκληρωμένα και συγκρίσιμα δεδομένα, προσβάσιμα στο κοινό, σχετικά με την κατάσταση και τις κατηγορίες τόσο των φροντιστών όσο και των αποδεκτών φροντίδας, ανά φύλο, ηλικία, εθνικότητα, εθνοτική καταγωγή (90), αναπηρία, κοινωνικοοικονομική κατάσταση, διαθεσιμότητα και οικονομική προσιτότητα, είδος παρεχόμενης ή λαμβανόμενης φροντίδας και διαφορετικά περιβάλλοντα φροντίδας (ιδιωτικά ή δημόσια, ιδρυματικά ιδρύματα, οικογένειες ή κοινότητες) και να περιλαμβάνει συγκεκριμένους και προοδευτικούς στόχους με χρονοδιάγραμμα και δείκτες για την αξιολόγηση της προόδου και την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες φροντίδας στις ευρωπαϊκές κοινωνίες· επαναλαμβάνει την έκκληση προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επικαιροποιήσουν το στατιστικό πλαίσιο για τη συλλογή αξιόπιστων, συγκρίσιμων και αναλυτικών δεδομένων, διασφαλίζοντας παράλληλα τον πλήρη σεβασμό των προτύπων για την ιδιωτική ζωή και τα θεμελιώδη δικαιώματα· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει κεντρικά διαχειριζόμενες λεπτομερείς μελέτες διάθεσης του χρόνου, οι οποίες αναλύονται με βάση τις προαναφερθείσες παραμέτρους, και να αξιολογήσει την αξία της μη αμειβόμενης εργασίας στα κράτη μέλη·

32.

τονίζει την ανάγκη διαβούλευσης με όλους τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς σε ενωσιακό, εθνικό και τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων των άτυπων φροντιστών και των οργανώσεων ασθενών, κατά την προετοιμασία της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη φροντίδα, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η ποικιλομορφία των καταστάσεων και των αναγκών τους, και τονίζει ότι η στρατηγική θα πρέπει να προσδιορίζει τις ομάδες-στόχους της·

33.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει ολοκληρωμένα μέτρα κατά της βίας και της παρενόχλησης, ιδίως όσον αφορά την καταπολέμηση κάθε μορφής κακοποίησης ηλικιωμένων και καταχρηστικών πράξεων κατά των φροντιστών στην ευρωπαϊκή στρατηγική για τη φροντίδα, προκειμένου να καταπολεμηθούν ανησυχητικά φαινόμενα, όπως η μη παροχή βοήθειας, η παραμέληση και η αδικαιολόγητη χρήση φυσικών ή χημικών περιορισμών, ιδίως στον τομέα της μακροχρόνιας φροντίδας και στήριξης· καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν κατάρτιση για τους άτυπους και επίσημους φροντιστές με σκοπό την πρόληψη, την απαγόρευση και την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης που συνδέεται με την παροχή φροντίδας, καθώς και να θεσπίσουν ανεξάρτητους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς για την καταγγελία και την επανόρθωση της βίας και της παρενόχλησης·

34.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι δεσμευμένες επενδύσεις για την οικονομία της φροντίδας περιλαμβάνονται στα (αναθεωρημένα) εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, στα ταμεία συνοχής και σε όλα τα άλλα σχετικά χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ·

35.

υπογραμμίζει ότι η αναδυόμενη οικονομία της τρίτης ηλικίας θα μπορούσε να μετατραπεί σε έναν από τους κύριους οικονομικούς μοχλούς, ιδίως στις αγροτικές περιοχές, και θα μπορούσε να παράσχει ευκαιρίες στους τομείς της υγείας και της μακροχρόνιας περίθαλψης για προσφορά περίθαλψης υψηλής ποιότητας με αποτελεσματικότερο τρόπο·

36.

καλεί την Επιτροπή της ΕΕ να καθιερώσει μια Ημέρα Ισότιμης Παροχής Φροντίδας της ΕΕ, κάθε 29 Φεβρουαρίου δίσεκτου έτους, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει σχετικά με την υποεκτίμηση και την αορατότητα της φροντίδας και των φροντιστών στις κοινωνίες μας·

37.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, παράλληλα με την ανταπόκριση στις άμεσες ανάγκες φροντίδας, να υιοθετήσουν τις πολιτικές και τα μέτρα για την αντιμετώπιση των αιτιών, όπως η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός και άλλοι διαρθρωτικοί φραγμοί που εμποδίζουν την καθολική και ισότιμη πρόσβαση στην ποιοτική φροντίδα, πρωτίστως των προκλήσεων που σχετίζονται με την απασχόληση, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, καθώς και την αξιοπρεπή και οικονομικά προσιτή στέγαση·

Ποιοτική φροντίδα για κάθε παιδί

38.

χαιρετίζει τα σχέδια της Επιτροπής για την αναθεώρηση των στόχων της Βαρκελώνης στο πλαίσιο της δέσμης της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη φροντίδα· ζητά να ενθαρρυνθεί η ανοδική σύγκλιση και να πραγματοποιηθούν περισσότερες επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας δημόσια μέριμνα για κάθε παιδί στην ΕΕ, μεταξύ άλλων με την αναθεώρηση των στόχων και τη σημαντική αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας όσον αφορά την προσβασιμότητα σε ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας για όλα τα παιδιά, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών ηλικίας κάτω των 3 ετών και για τα παιδιά που αντιμετωπίζουν φτώχεια, κοινωνικό αποκλεισμό και διασταυρούμενες μορφές διακρίσεων, καθώς και με τον καθορισμό ειδικών βελτιωμένων δεικτών για την παρακολούθηση της πρόσβασης σε υπηρεσίες φροντίδα για παιδιά ηλικίας κάτω του 1 έτους· καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει στους στόχους έναν νέο στόχο για την παροχή παιδικής μέριμνας μετά το σχολείο· καλεί τα κράτη μέλη που υστερούν σε σχέση με τους στόχους της Βαρκελώνης του 2002 να υιοθετήσουν το συντομότερο δυνατό όλα τα απαραίτητα μέτρα για την επίτευξη του στόχου παροχής παιδικής μέριμνας τουλάχιστον στο 90 % των παιδιών μεταξύ 3 ετών και της ηλικία έναρξης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και τουλάχιστον στο 33 % των παιδιών κάτω των 3 ετών·

39.

υπενθυμίζει ότι τα κονδύλια της ΕΕ (ΕΔΕΤ και ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, καθώς και ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να συμπληρωθούν οι επενδύσεις των κρατών μελών στη φροντίδα παιδιών· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει τις επενδύσεις σε υπηρεσίες παιδικής μέριμνας στη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ από τα κράτη μέλη· υπογραμμίζει ότι οι δημόσιες επενδύσεις και οι ποιοτικές συνθήκες απασχόλησης και εργασίας των εργαζομένων στον τομέα της φροντίδας παιδιών είναι απαραίτητες για την παροχή ποιοτικής φροντίδας παιδιών·

40.

καλεί τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν τη φροντίδα παιδιών, την εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων μετά το σχολείο, και άλλες πολιτικές και μέτρα για τη στήριξη όλων των παιδιών και των οικογενειών τους με ολοκληρωμένο και χωρίς αποκλεισμούς τρόπο, χρησιμοποιώντας μια προσέγγιση με επίκεντρο τα παιδιά, με ιδιαίτερη προσοχή στα παιδιά που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, όπως είναι η φτώχεια ή ο κίνδυνος φτώχειας και κοινωνικής στέρησης, καθώς και στα παιδιά με αναπηρίες, τα παιδιά μεταναστών και τα παιδιά από μειονότητες, και υποστηρίζει την ταχεία και αποτελεσματική εφαρμογή της ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης για τη διασφάλιση αποτελεσματικής και δωρεάν υψηλής ποιότητας προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας για τα παιδιά που έχουν ανάγκη (91)· καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν υπηρεσίες προσωπικής βοήθειας για τα παιδιά με αναπηρίες και να διασφαλίσουν αξιοπρεπείς και ποιοτικές συνθήκες εργασίας για τους επαγγελματίες που εργάζονται με παιδιά με αναπηρίες·

41.

επισημαίνει ότι η κρίση της COVID-19 και η άφιξη προσφύγων λόγω του πολέμου στην Ουκρανία μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση των παιδιών που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού ή των παιδιών που χρειάζονται πρόσβαση σε φροντίδα καλής ποιότητας· καλεί (92), επομένως, εκ νέου τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να αυξήσουν τη χρηματοδότηση της εγγύησης για τα παιδιά με ειδικό προϋπολογισμό τουλάχιστον 20 δισεκατομμυρίων EUR για την καταπολέμηση της φτώχειας που πλήττει τα παιδιά και τις οικογένειές τους, και να συμβάλουν στον στόχο της μείωσης της φτώχειας κατά τουλάχιστον 15 εκατομμύρια ανθρώπους έως το 2030 –συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον πέντε εκατομμυρίων παιδιών σε όλα τα κράτη μέλη·

42.

υπενθυμίζει ότι η κοινωνική προστασία και στήριξη των ατόμων και των οικογενειών, με ιδιαίτερη έμφαση στις ομάδες που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, όπως οι μεγάλες οικογένειες, οι μονογονεϊκές οικογένειες ή οι οικογένειες με παιδί με αναπηρία, είναι ουσιαστικής σημασίας και καλεί τις αρμόδιες εθνικές αρχές να διασφαλίσουν καθολικά, επαρκή και προσβάσιμα συστήματα κοινωνικής προστασίας για όλους και ολοκληρωμένα συστήματα προστασίας των παιδιών, ώστε να μην αφήνουν κανέναν στο περιθώριο, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικής πρόληψης, έγκαιρης παρέμβασης και στήριξης της οικογένειας, προκειμένου να εξασφαλιστούν η ασφάλεια και η προστασία των παιδιών που στερούνται ή κινδυνεύουν να χάσουν τη γονική φροντίδα, καθώς και μέτρα για την υποστήριξη της μετάβασης από την ιδρυματική φροντίδα στην ποιοτική φροντίδα σε επίπεδο οικογένειας και κοινότητας· καλεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις επενδύσεις στα συστήματα προστασίας των παιδιών και στις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας ως σημαντικό μέρος της εφαρμογής της εγγύησης για τα παιδιά·

43.

καλεί τα κράτη μέλη να παρέχουν συνεχή ολιστική και ολοκληρωμένη στήριξη στους γονείς, συμπεριλαμβανομένων των αμειβόμενων δικαιωμάτων και μέτρων μητρότητας, πατρότητας και γονικής μέριμνας, που αντικατοπτρίζονται επίσης στα συνταξιοδοτικά συστήματα, στις κοινωνικές υπηρεσίες χαμηλού κατώτατου ορίου, όπως η ημερήσια φροντίδα, η παροχή συμβουλών, η διαμεσολάβηση ή η ψυχοκοινωνική στήριξη, που ενθαρρύνουν έναν πιο ουσιαστικό ρόλο και, ως εκ τούτου, διασφαλίζουν την ισότιμη συμμετοχή των ανδρών σε μη αμειβόμενη φροντίδα και οικιακές ευθύνες, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας για πολύ μικρά παιδιά, καθώς και για παιδιά με αναπηρίες· υπογραμμίζει τη σημασία των επαρκών, προσβάσιμων και οικονομικά προσιτών δομών και υπηρεσιών φροντίδας ιδίως για μονογονείς, η συντριπτική τους πλειονότητα γυναίκες, και για οικογένειες με χαμηλά και ασταθή εισοδήματα, που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συλλέγουν τυποποιημένα δεδομένα για την ισότητα, διαχωρισμένα ανά τους λόγους που προστατεύονται από τις οδηγίες 2000/43/ΕΚ, 2000/78/ΕΚ και 2006/54/ΕΚ, με βάση την εθελοντική συμμετοχή, την εμπιστευτικότητα, τον αυτοπροσδιορισμό και την εν επιγνώσει συναίνεση, τηρώντας παράλληλα τις βασικές αρχές και τα πρότυπα της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και τα θεμελιώδη δικαιώματα·

44.

υπογραμμίζει τη σημασία της διασφάλισης προσβάσιμης, διαθέσιμης, οικονομικά προσιτής και χωρίς αποκλεισμούς ποιοτικής φροντίδας παιδιών, με τη χρήση μιας προσέγγισης με επίκεντρο τα δικαιώματα και το παιδί, η οποία θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας των γονέων και των σχολικών διακοπών και θα διευκολύνει τις ίσες ευκαιρίες για τους γονείς να επιστρέψουν στην εργασία, επιτυγχάνει ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, καθώς αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες της πλήρους συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας· υπογραμμίζει ότι θα πρέπει ταυτόχρονα να ανταποκρίνεται στις ειδικές ανάγκες των παιδιών και των γονέων τους, που σχετίζονται π.χ. με την αναπηρία, την ασθένεια και την εργασία σε έναν συγκεκριμένο τομέα· υπενθυμίζει ότι οι ανισορροπίες των φύλων στη φροντίδα και την απασχόληση έχουν αρνητικές επιπτώσεις που διαρκούν μια ζωή για πολλές γυναίκες στη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας και την επαγγελματική τους εξέλιξη, με αποτέλεσμα σημαντικό χάσμα μεταξύ των φύλων στις συντάξεις και υψηλές διαφορές στα ποσοστά φτώχειας σε μεγαλύτερη ηλικία·

Ίση πρόσβαση σε υπηρεσίες ποιοτικής φροντίδας

45.

καλεί τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν το δικαίωμα στη φροντίδα και να μεταρρυθμίσουν και να ενσωματώσουν τις κοινωνικές υπηρεσίες και τα συστήματα προστασίας τους κατά τρόπο ώστε να παρέχουν αποτελεσματική, ολοκληρωμένη, ισότιμη και έγκαιρη πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας και θεραπείες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, ενσωματώνοντας στα συστήματα κοινωνικής προστασίας λύσεις που διασφαλίζουν εξατομικευμένη προσέγγιση και μεγαλύτερη αυτονομία των χρηστών κατά την επιλογή των υπηρεσιών και του είδους των μοντέλων απασχόλησης που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και προστατεύουν καλύτερα τα δικαιώματα τόσο των αποδεκτών φροντίδας όσο και των φροντιστών, συμπεριλαμβανομένων προσωπικών οικιακών υπηρεσιών, προσωπικών βοηθών και άλλων μοντέλων απασχόλησης για υπηρεσίες κατ’ οίκον φροντίδας, προκειμένου να ενισχυθεί η συνέχεια της φροντίδας, της προληπτικής υγειονομικής περίθαλψης, της αποκατάστασης, της καλύτερης πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας επαγγελματικών ασθενειών, της αυτονομίας, της ανεξάρτητης διαβίωσης και της ένταξης στην κοινότητα· εφιστά την προσοχή στην αναγκαιότητα πρόσβασης στα δικαιώματα φροντίδας ανεξάρτητα από την επιλεξιμότητα για άλλες κοινωνικές μεταβιβάσεις και εξάλειψης διαρθρωτικών φραγμών, που οδηγούν σε μη ανάληψη ή αναβολή της φροντίδας και άλλων υπηρεσιών υποστήριξης· επισημαίνει, επιπλέον, τις ανάγκες όλων των φροντιστών, ιδίως των διακινούμενων εργαζομένων με διάφορα καθεστώτα, οι οποίοι ενδέχεται να αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα εμπόδια όσον αφορά την πρόσβαση στη φροντίδα, τις διατομεακές διακρίσεις, την περιθωριοποίηση και τη φτώχεια των εργαζομένων·

46.

σημειώνει ότι η προσβασιμότητα στη φροντίδα απορρέει από συνδυασμό παραγόντων, όπως η διαθεσιμότητα εξατομικευμένων υπηρεσιών διαφοροποιημένου φάσματος, το κόστος και η ευελιξία, αλλά και το επαρκές προσωπικό φροντίδας, οι αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, ο χρόνος αναμονής, οι γεωγραφικές αποστάσεις από την πλησιέστερη εγκατάσταση φροντίδας, οι κατάλληλες δημόσιες υποδομές και οι μεταφορές· πιστεύει ότι, στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να διατίθενται, να προωθούνται, να εκτιμώνται και να αναγνωρίζονται διάφορες μορφές παροχής υπηρεσιών φροντίδας, ιδίως ότι η παροχή υπηρεσιών φροντίδας σε επίπεδο οικογένειας και κοινότητας θα πρέπει να αναβαθμιστεί και να δοθεί προτεραιότητα στη μετάβαση από την ιδρυματική φροντίδα στη φροντίδα σε επίπεδο οικογένειας και κοινότητας· επισημαίνει τη δημογραφική αλλαγή ως σημαντικό παράγοντα των αυξημένων αναγκών φροντίδας, η οποία θα απαιτήσει σημαντικές επενδύσεις από την ΕΕ και τα κράτη μέλη, καθώς και τον εντοπισμό και την εξάλειψη των διοικητικών φραγμών που εμποδίζουν την έγκαιρη και αποτελεσματική πρόσβαση των αποδεκτών φροντίδας και των οικογενειών τους σε κατάλληλες λύσεις φροντίδας και υποστήριξης·

47.

τονίζει τον αντίκτυπο που έχουν το πράσινο περιβάλλον, η καθημερινή πρόσβαση σε διαφορετικές μορφές φυσικού και υπαίθριου περιβάλλοντος σε ποιοτικές συνθήκες διαβίωσης των ατόμων που χρήζουν φροντίδας, σημειώνει ότι, σύμφωνα με μελέτες, η πρόσβαση στη φύση έχει σημαντικά οφέλη στη σωματική και την ψυχική υγεία όλων των ανθρώπων, ιδίως αυτών που χρήζουν φροντίδας και υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητο να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη φύση και στο ύπαιθρο των ατόμων που εξαρτώνται από τη φροντίδα, καθώς και να στηριχθούν οι λύσεις στον τομέα της φροντίδας που βασίζονται στη φύση·

48.

σημειώνει ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν ελπιδοφόρα εξέλιξη στην υποστήριξη της παροχής φροντίδας, αλλά μόνο εάν αναπτυχθούν από σημείο εκκίνησης με βάση τον χρήστη και είναι σπονδυλωτές (93) και εξατομικευμένες· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν το χάσμα ψηφιακών δεξιοτήτων μεταξύ των επίσημων και των άτυπων φροντιστών, καθώς και μεταξύ των αποδεκτών φροντίδας, μέσω ειδικών προγραμμάτων που στοχεύουν σε αυτές τις ομάδες· τονίζει ότι αυτό θα πρέπει να συμπληρωθεί με τη βελτίωση της πρόσβασης στο διαδίκτυο και ιδίως με φιλικές προς τον χρήστη, εξατομικευμένες ψηφιακές λύσεις προσβάσιμες σε όλους τους αποδέκτες φροντίδας και τους φροντιστές, προκειμένου να υποστηριχθεί η ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών υγείας και επιγραμμικών υπηρεσιών φροντίδας, καθώς και να υποστηριχθούν οι δυνατότητες των τεχνολογικών εξελίξεων για τη μείωση των ανισοτήτων όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης και των εμποδίων για τη διασυνοριακή παροχή τους· καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τη χρηματοδότηση του προγράμματος «Η ΕΕ για την υγεία» και του προγράμματος EU4Health για τη στήριξη και την αύξηση του ψηφιακού γραμματισμού τόσο των αποδεκτών φροντίδας όσο και των φροντιστών·

49.

τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι η φροντίδα δεν αποτελεί βασικό εμπόρευμα·

50.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν τα εργαλεία που απαιτούνται για την τακτική αξιολόγηση της προσβασιμότητας, της διαθεσιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας των υπηρεσιών φροντίδας και των θεραπειών· υπογραμμίζει ότι η αρχή της προσβασιμότητας ισχύει εξίσου και θα πρέπει να εφαρμόζεται αυστηρά σε όλες τις υπηρεσίες φροντίδας και υποστήριξης, οι οποίες διασφαλίζουν την αξιοπρέπεια και την αυτονομία, τόσο στο φυσικό όσο και στο ψηφιακό περιβάλλον· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στους δείκτες που βασίζονται στα αποτελέσματα για την πρόσβαση στη φροντίδα, όπως οι αναφερόμενες ανεκπλήρωτες ανάγκες φροντίδας·

51.

τονίζει τη σημασία των έγκαιρων επενδύσεων σε εγκαταστάσεις φροντίδας, του εντοπισμού των ελλείψεων δεξιοτήτων, της αξιολόγησης των μελλοντικών αναγκών στελέχωσης και κατάρτισης σε επίπεδο μεμονωμένων επαγγελμάτων, τομέων καθώς και περιφερειών, με ιδιαίτερη προσοχή στην πυκνότητα και τις ανάγκες φροντίδας του πληθυσμού, ως μέσου για τη διασφάλιση επαρκών και βιώσιμων επιπέδων στελέχωσης και την αντιμετώπιση των ανισοτήτων όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες και φροντίδα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προτείνουν ολοκληρωμένα πρότυπα ποιότητας και δείκτες τόσο για τις επίσημες όσο και για τις άτυπες υπηρεσίες φροντίδας, τις κατ’ οίκον, ιδιωτικές και δημόσιες δομές, συμπεριλαμβανομένων των ικανοτήτων και των απαιτήσεων κατάρτισης των φροντιστών, καθώς και τα εργαλεία για την αποτελεσματική παρακολούθηση της εφαρμογής τους·

52.

τονίζει ότι οι διασυνοριακές υπηρεσίες φροντίδας, συμπεριλαμβανομένης της ενδοενωσιακής φροντίδας, που παρέχονται τόσο από μετακινούμενους εργαζομένους εντός της ΕΕ όσο και από διακινούμενους εργαζομένους εκτός ΕΕ, είναι συχνά ζωτικής σημασίας για την κάλυψη των αυξανόμενων αναγκών φροντίδας· υπενθυμίζει ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους διακινούμενους εργαζόμενους είναι γυναίκες και ότι επηρεάζονται από τις παγκόσμιες αλυσίδες φροντίδας· τονίζει ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και των εργαζομένων αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της ΕΕ, αλλά ότι εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις όσον αφορά τη διασυνοριακή φροντίδα· ζητά την προστασία των δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης όλων των φροντιστών και των αποδεκτών φροντίδας στο πλαίσιο του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων στον εν λόγω τομέα, καθώς και τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας και την εξάλειψη της αδήλωτης εργασίας· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν διασυνοριακή κατάρτιση, ιδίως στις διασυνοριακές περιοχές, για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής φροντίδας και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον τομέα της φροντίδας, μεταξύ άλλων ως μέσο για την αντιμετώπιση της διαρροής φροντίδας και της έλλειψης πρόσβασης σε ποιοτική φροντίδα σε περιοχές ή χώρες από τις οποίες προέρχονται οι πάροχοι φροντίδας·

53.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για έναν κοινό ορισμό της αναπηρίας, καθώς και για την αμοιβαία αναγνώριση του καθεστώτος αναπηρίας στα κράτη μέλη σύμφωνα με τις καταληκτικές παρατηρήσεις της επιτροπής ΣΗΕΔΑΑ σχετικά με την αρχική έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εγκρίθηκε το 2015, με στόχο την άρση του θεμελιώδους εμποδίου για την ενδοενωσιακή κινητικότητα των ατόμων με αναπηρία και τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους σε υπηρεσίες υγείας, περίθαλψης και άλλες υπηρεσίες που διευκολύνουν την ανεξάρτητη διαβίωση, καθώς και ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης και απασχόλησης· ζητά την εφαρμογή και επέκταση της ευρωπαϊκής κάρτας αναπηρίας σε όλα τα κράτη μέλη, ανοίγοντας τον δρόμο για έναν ευρωπαϊκό ορισμό των αναπηριών και επιτρέποντας στα άτομα με αναπηρία να ασκούν το δικαίωμά τους στην ελεύθερη κυκλοφορία σε μια Ευρώπη χωρίς φραγμούς·

54.

ζητά να δοθεί προτεραιότητα στην ψυχική υγεία στο πλαίσιο της πολιτικής για τη δημόσια υγεία σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών· καλεί την Επιτροπή να προτείνει μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την ψυχική υγεία, με στόχο την εξασφάλιση καλής ψυχικής υγείας για όλους, τον εντοπισμό των προκλήσεων που σχετίζονται με την ψυχική υγεία όλων των γενεών σε όλα τα σχετικά περιβάλλοντα, καθώς και την καταπολέμηση των στερεοτύπων και του συναφούς στίγματος σε σχέση με την ψυχική υγεία· τονίζει ότι αυτό θα πρέπει να γίνεται με τρόπο που λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου, με ιδιαίτερη προσοχή στα ευάλωτα άτομα και στις πλέον μειονεκτούσες ομάδες· υπογραμμίζει τη σημασία της ποιοτικής ψυχικής υγείας και φροντίδας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, που θα περιλαμβάνει τη νεαρή ηλικία, την εκπαίδευση, τον κόσμο της εργασίας, καθώς και στρατηγικές για την πρόληψη, τον εντοπισμό και την ταχεία πρόσβαση σε αποτελεσματικά διαθέσιμη, οικονομικά προσιτή και επαρκή ποιοτική θεραπεία που συμβάλλει στην ποιότητα ζωής όλων των ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων που χρήζουν μακροχρόνιας φροντίδας·

55.

τονίζει τη σημασία της συναισθηματικής, ψυχολογικής, κοινωνικής και πνευματικής φροντίδας και υποστήριξης, καθώς και των υπηρεσιών ψυχικής υγείας πέραν της φαρμακευτικής αγωγής, για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων που λαμβάνουν παρηγορητική φροντίδα· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την πρόσβαση σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες παρηγορητικής φροντίδας για την ανακούφιση του πόνου και της δυσφορίας, καθώς και για τη διατήρηση της αξιοπρέπειας και της ποιότητας ζωής των ατόμων που πάσχουν από τερματική ασθένεια, μόλις όλα τα μέσα ενεργού φροντίδας έχουν εξεταστεί δεόντως και κριθούν αναποτελεσματικά, και να διασφαλίσουν επαρκή στήριξη για τους φροντιστές τους·

56.

ζητά οι νοσηλευτές να έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε υπηρεσίες υποστήριξης της ψυχικής και σωματικής υγείας·

57.

καλεί τα κράτη μέλη να εγγυηθούν την άμεση και πλήρη πρόσβαση των ατόμων που απολαμβάνουν προσωρινή προστασία σε ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας, χωρίς διακρίσεις για οποιονδήποτε λόγο και με ιδιαίτερη προσοχή στις σωματικές και ψυχολογικές τους ανάγκες που δημιουργούνται από τις συνθήκες του πολέμου και τον εκτοπισμό τους και, ταυτόχρονα, ισότιμες και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και απασχόλησης και δίκαιες αμοιβές για τα άτομα που απολαμβάνουν προσωρινή προστασία που θα αναζητήσουν εργασία στον τομέα της φροντίδας. υπογραμμίζει ότι οι πρόσθετες ικανότητες και οι επενδύσεις στον τομέα της φροντίδας είναι απαραίτητες για τον σκοπό αυτόν·

Ποιοτική μακροχρόνια φροντίδα για μακροχρόνια και ποιοτική ζωή

58.

καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει ένα ολοκληρωμένο, φιλόδοξο και βασισμένο στα δικαιώματα σύνολο στόχων και αντίστοιχων δεικτών για τη μακροχρόνια φροντίδα, μηχανισμό υποβολής εκθέσεων και εργαλεία για αναλυτικά δεδομένα και για την παρακολούθηση της προσβασιμότητας, της διαθεσιμότητας, της οικονομικής προσιτότητας και της ποιότητας των θεραπειών και των υπηρεσιών φροντίδας, καθώς και των επιπέδων στελέχωσης, που θα ισχύουν για όλους τους τύπους εγκαταστάσεων και παρόχων, παρόμοια με τους στόχους της Βαρκελώνης για τη φροντίδα των παιδιών· τονίζει την ανάγκη για στόχους και δείκτες σχετικά με τις αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, καθώς και για τη συνεχή συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, οι οποίοι θα κατευθύνουν τις επενδύσεις, τη χρηματοδότηση και την κατάρτιση, ώστε να διασφαλίζεται καλύτερη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες για όσους έχουν ανάγκη, καθώς και να διασφαλίζεται η συνεχής συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας μέσω ίσων ευθυνών φροντίδας·

59.

είναι πεπεισμένο ότι η Επιτροπή θα πρέπει να θέσει ως κύριο στόχο την ισότιμη και καθολική πρόσβαση για όλους σε ποιοτικές υπηρεσίες μακροχρόνιας φροντίδας με βάση τις ατομικές ανάγκες των ατόμων που λαμβάνουν φροντίδα και στήριξη, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην εξάλειψη των ανισοτήτων και στα άτομα που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, όπως οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αναπηρία και οι γυναίκες που αναλαμβάνουν άτυπη και αδήλωτη εργασία φροντίδας· σημειώνει ότι οι ανάγκες μακροχρόνιας φροντίδας δεν περιορίζονται στους ηλικιωμένους και ότι, αντ’ αυτού, επεκτείνονται σε διαφορετικές ομάδες που χρειάζονται φροντίδα καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής, όπως τα άτομα με σπάνιες νόσους, η πλειονότητα των οποίων αρχίζει κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας· τονίζει ότι η ισότιμη, αποτελεσματική και έγκαιρη πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας και υποστήριξης μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα με τη συμμετοχή των αποδεκτών φροντίδας και με την ενσωμάτωση της μακροχρόνιας φροντίδας στα εθνικά συστήματα κοινωνικής προστασίας, όπως συνιστά η Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας, τα οποία είναι για λόγους ισότητας και αποτελεσματικότητας που βρίσκονται σε καλύτερη θέση να προσφέρουν (94)·

60.

τονίζει την ανάγκη για δείκτες ποιότητας για όλες τις κοινωνικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες υγείας, οι οποίοι θα βασίζονται στα δικαιώματα των ατόμων που χρειάζονται φροντίδα, στη διατήρηση και ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της αυτονομίας τους, καθώς και στην κοινωνική ένταξη, και θα εστιάζουν στις φιλοδοξίες της μακροχρόνιας φροντίδας, όπως η βελτίωση της ευημερίας και της ποιότητας ζωής των ατόμων που χρειάζονται μακροχρόνια φροντίδα και υπηρεσίες υποστήριξης, η εξέλιξη των ετών υγιούς ζωής και άλλοι δείκτες που θέτουν ολόκληρη την εμπειρία της φροντίδας στο επίκεντρο της προσοχής· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τα οφέλη των προσεγγίσεων ολοκληρωμένης φροντίδας για την πρόληψη της σωματικής και γνωστικής υποβάθμισης και την παράταση της αυτονομίας των αποδεκτών φροντίδας· τονίζει ότι η μεγαλύτερη ηλικία, η αναπηρία, η σοβαρή ασθένεια ή άλλες συνθήκες που οδηγούν σε ανάγκες μακροχρόνιας φροντίδας δεν αποτελούν εμπόδιο για την ενεργό συμμετοχή των ατόμων στην κοινωνία και την κοινοτική ζωή· υπενθυμίζει ότι ο κοινωνικός αποκλεισμός των ατόμων που χρήζουν φροντίδας και υποστήριξης είναι πάνω από όλα προϊόν ευρέως διαδεδομένων αρνητικών αντιλήψεων, κοινωνικά κατασκευασμένων εικόνων του εαυτού τους και των συνεχιζόμενων δομικών διακρίσεων·

61.

καλεί την Επιτροπή να διοργανώσει σύνοδο κορυφής για τη φροντίδα, η οποία θα τροφοδοτήσει τις εργασίες της ομάδας υψηλού επιπέδου για το μέλλον της κοινωνικής προστασίας και του κράτους πρόνοιας στην ΕΕ μετά τη σύνοδο κορυφής για μια διεξοδική και χωρίς αποκλεισμούς συζήτηση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως οι κοινωνικοί εταίροι, οι ομάδες συμφερόντων, οι οργανώσεις ασθενών, οι οργανώσεις παροχής φροντίδας, οι αποδέκτες φροντίδας και οι εκπρόσωποί τους, οι δημόσιες αρχές, η κοινωνία των πολιτών, οι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, οι πάροχοι υπηρεσιών και άλλοι εμπειρογνώμονες σχετικά με την κατάλληλη για το 2030 φροντίδα σε επίπεδο κοινότητας, με σκοπό τη δημιουργία μιας μακροχρόνιας πλατφόρμας, να βρει καινοτόμες λύσεις φροντίδας, να διασφαλίσει διαχρονικά συστήματα φροντίδας, να καταργήσει σταδιακά την ιδρυματοποιημένη φροντίδα και να την αντικαταστήσει με φροντίδα σε επίπεδο κοινότητας ή οικογένειας ή/και να χρησιμοποιήσει εξατομικευμένους προϋπολογισμούς και εξατομικευμένο σχεδιασμό της φροντίδας· καλεί την Επιτροπή να καθοδηγήσει τις δημόσιες επενδύσεις σε υπηρεσίες μακροχρόνιας φροντίδας στη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ και να υποβάλει οδηγία πλαίσιο για τη μακροχρόνια, επίσημη και άτυπη φροντίδα, η οποία θα θεσπίζει θεμελιώδεις αρχές και θα παρέχει τεκμηριωμένα κριτήρια για προσβάσιμες και ολοκληρωμένες ποιοτικές υπηρεσίες μακροχρόνιας φροντίδας και υποστήριξης σε ολόκληρη την ΕΕ·

62.

καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν εθνικά, αμοιβαία αναγνωρισμένα μητρώα παρόχων υπηρεσιών φροντίδας, προκειμένου να παρακολουθείται η ελάχιστη συμμόρφωση με τα πρότυπα και τις νομικές απαιτήσεις για την παροχή υπηρεσιών φροντίδας· λαμβάνει υπό σημείωση τα συστήματα ή τους μηχανισμούς πιστοποίησης σε ορισμένα κράτη μέλη που αναγνωρίζουν τα προσόντα και τις ικανότητες των παρόχων μακροχρόνιας φροντίδας σε συγκεκριμένους τομείς παροχής φροντίδας· επιμένει στον κεντρικό ρόλο της κατάρτισης για τους επίσημους και άτυπους φροντιστές, καθώς και στην ενίσχυση των ποιοτικών ελέγχων και των συστημάτων καταγγελίας δυσλειτουργιών για μη κερδοσκοπικές και κερδοσκοπικές αλυσίδες φροντίδας για την παροχή ποιοτικής μακροχρόνιας φροντίδας·

63.

επισημαίνει ότι ο κίνδυνος να μην καλυφθούν οι ανάγκες μακροχρόνιας φροντίδας είναι ιδιαίτερα υψηλός για τις ηλικιωμένες γυναίκες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν την πλειονότητα του πληθυσμού που έχει ανάγκη μακροχρόνιας φροντίδας· επισημαίνει ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν επίσης τις μεγαλύτερες δυσκολίες στην κάλυψη των δαπανών μακροχρόνιας φροντίδας λόγω των συνεχιζόμενων μισθολογικών και συνταξιοδοτικών διαφορών μεταξύ των φύλων, της φτώχειας των γυναικών, του οριζόντιου και κάθετου διαχωρισμού της αγοράς εργασίας, των περισσότερων διακοπών και παύσεων της σταδιοδρομίας λόγω των συνεχιζόμενων παραδοσιακών ρόλων των φύλων, όπου οι γυναίκες εξακολουθούν να αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος των υποχρεώσεων φροντίδας, των δομών της αγοράς εργασίας και των στερεοτύπων, καθώς και της υπερεκπροσώπησής τους σε επισφαλή ή μερική απασχόληση· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, ιδίως, η επιλογή του παρόχου της αρχικής φροντίδας από τους αποδέκτες φροντίδας και τους στενούς τους φορείς τείνει να γίνεται σε ένα πλαίσιο άγχους, οικονομικών περιορισμών και περιορισμένης διαθεσιμότητας υπηρεσιών (95)·

Άτυπη φροντίδα

64.

σημειώνει ότι σε ολόκληρη την ΕΕ, 40 έως 50 εκατομμύρια άτομα παρέχουν άτυπη φροντίδα σε τακτική βάση και 44 εκατομμύρια μακροχρόνια φροντίδα τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα (96), η πλειονότητα των οποίων είναι γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών με αναπηρία, οι οποίες αποτελούν περίπου το 60 % των άτυπων φροντιστών και παρέχουν άτυπη φροντίδα για περισσότερες ώρες από ό,τι οι άνδρες (97), σημειώνει ότι αυτό αποτελεί τροχοπέδη για την ισότητα των φύλων και μπορεί να περιορίσει τη δυνατότητα επίσημης εργασίας, ιδίως για τους νεότερους φροντιστές·

65.

σημειώνει ότι η άτυπη φροντίδα αποτελεί συχνά συνέπεια της έλλειψης διαθεσιμότητας και προσβασιμότητας των επαγγελματικών υπηρεσιών, μεταξύ άλλων, τείνει να συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα και μπορεί να έχει επιπτώσεις στην άσκηση των πολιτικών, αστικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων των άτυπων φροντιστών, συμπεριλαμβανομένων των λιγότερων ευκαιριών σταδιοδρομίας ή της αποδοχής θέσεων εργασίας κάτω από το επίπεδο των δεξιοτήτων τους και να εμποδίζει ή να αποκλείει την επίσημη συμμετοχή στην αγορά εργασίας· εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για τον αρνητικό αντίκτυπο των ευθυνών φροντίδας στην οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών, καθώς και για τον αυξημένο κίνδυνο φτώχειας, κοινωνικού αποκλεισμού, ψυχικής και σωματικής υγείας·

66.

σημειώνει ότι η παροχή άτυπης φροντίδας μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια εισοδήματος, επιδείνωση των διακρίσεων λόγω φύλου, όπως το μισθολογικό και συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων, η φτώχεια των ηλικιωμένων και η αύξηση των γυναικών στη φτώχεια· τονίζει ότι αυτές οι αρνητικές επιπτώσεις συνδέονται στενά με την ένταση της παρεχόμενης φροντίδας και τονίζει την ανάγκη για καλύτερη κατανομή της μη αμειβόμενης οικιακής εργασίας και της εργασίας φροντίδας που εκτελείται κυρίως από γυναίκες και για ενίσχυση της καταπολέμησης των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο, καθώς και για θέσπιση εργασιακών ρυθμίσεων που σέβονται την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής·

67.

σημειώνει ότι στην ΕΕ, από τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας 65 ετών και άνω, πάνω από 7 εκατομμύρια άτομα, 8 %, λαμβάνουν άτυπη φροντίδα στην ΕΕ και για άτομα ηλικίας 75 ετών και άνω, ο αριθμός των ατόμων που εξαρτώνται από την άτυπη φροντίδα ανέρχεται σε 11 % (98)· σημειώνει ότι η πλειονότητα των ηλικιωμένων που χρειάζονται φροντίδα είναι γυναίκες·

68.

σημειώνει ότι, για να δοθεί η δυνατότητα στους ανθρώπους να συνεχίσουν να λαμβάνουν φροντίδα στο σπίτι τους, η κινητή φροντίδα και στήριξη πρέπει να επεκταθούν και να αναπτυχθούν περαιτέρω ώστε να απαλλάξουν από τα καθήκοντα φροντίδας τα άτομα που παρέχουν οικογενειακή φροντίδα, ιδίως τις γυναίκες, όχι μόνο μέσω δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης αλλά και μέσω επαρκούς στήριξης, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής αποζημίωσης, επιτρέποντας έτσι στους συγγενείς που παρέχουν φροντίδα να συνεχίσουν την εργασία τους και να εργαστούν για τη συμβατότητα της φροντίδας και της αμειβόμενης εργασίας· τονίζει τον καίριο ρόλο των άτυπων φροντιστών και την ανάγκη στενής συμμετοχής και υποστήριξης των άτυπων φροντιστών από επαγγελματίες του τομέα της φροντίδας, και τονίζει ότι οι ανάγκες των άτυπων φροντιστών πρέπει να αξιολογούνται και να αντιμετωπίζονται αυτόνομα, χωρίς να εξαρτώνται από τις υπηρεσίες ή την υποστήριξη του ατόμου που παρέχει φροντίδα·

69.

σημειώνει ότι τουλάχιστον το 8 % του συνόλου των παιδιών στην Ευρώπη συμμετέχουν στην παροχή άτυπης μακροχρόνιας φροντίδας, γεγονός που έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική και σωματική υγεία τους, στο μορφωτικό τους επίπεδο, στην κοινωνική τους ένταξη και στη μελλοντική τους συμμετοχή στην αγορά εργασίας (99)·

70.

τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθεί ένας κοινός ευρωπαϊκός ελάχιστος ορισμός για την άτυπη φροντίδα, η δέσμευση των κρατών μελών και οι συστάσεις του Συμβουλίου σχετικά με την άτυπη φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών συστάσεων· τονίζει ότι ο ορισμός αυτός θα πρέπει να τονίζει ότι η παροχή άτυπης φροντίδας πρέπει να αποτελεί επιλογή και να μην απορρέει από την αναγκαιότητα και την έλλειψη διαθέσιμων υπηρεσιών φροντίδας, και να περιλαμβάνει τον σεβασμό του δικαιώματος αυτοδιάθεσης των ατόμων που λαμβάνουν φροντίδα στην επιλογή της μορφής φροντίδας που επιθυμούν να λάβουν·

71.

καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει κοινές ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές, καθώς και το καθεστώς και να στηρίξει τους άτυπους φροντιστές, δεδομένου ότι η άτυπη φροντίδα δεν αναγνωρίζεται επαρκώς και δεν γίνεται αποδεκτή επαρκώς σε όλη την πολυμορφία της· προτρέπει τα κράτη μέλη να προωθήσουν ενεργητικές πολιτικές για την εργασία και την απασχόληση για τους μη αμειβόμενους άτυπους φροντιστές, ώστε να στηρίξουν την επανένταξη και την πρόοδό τους στην αγορά εργασίας και να αναγνωρίσουν τις δεξιότητες που απόκτησαν σε άτυπα περιβάλλοντα·

72.

παροτρύνει την Επιτροπή να υποβάλει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα φροντιστών και, στο πλαίσιο αυτού, ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα άτυπων φροντιστών με δέσμη δράσεων σε επίπεδο ΕΕ για την άτυπη φροντίδα, και, όπου οι αρμοδιότητες είναι σε εθνικό επίπεδο, καλεί τα κράτη μέλη να στηρίξουν αυτή την ευρωπαϊκή στρατηγική με φιλόδοξες και συντονισμένες δράσεις και εθνικά προγράμματα για τον εντοπισμό, την αναγνώριση και την αναγνώριση των διαφόρων τύπων άτυπης φροντίδας που παρέχεται στην Ευρώπη, και να προσδιορίσουν τις διαφορετικές ανάγκες των διαφόρων ομάδων φροντιστών, συμπεριλαμβανομένων των νέων φροντιστών και των μετακινούμενων φροντιστών, ώστε να διευκολυνθεί η δήλωση απασχόλησης και να διασφαλιστεί η ασφαλιστική κάλυψη και η κάλυψη κοινωνικής προστασίας, ανεξάρτητα από τη διαφορετική κατοικία ή τις διαφορετικές διοικητικές καταστάσεις και καθεστώς τους·

73.

καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο επισημοποίησης της άτυπης φροντίδας και διαφόρων επιλογών οικονομικής στήριξης με βάση τις διαφορετικές ανάγκες και πραγματικότητες τους, με σκοπό τη διασφάλιση καλών προτύπων δικαιωμάτων, οικονομικής στήριξης και κοινωνικής προστασίας για τους φροντιστές·

74.

υπενθυμίζει ότι τα ανωτέρω θα μπορούσαν να επιτευχθούν, για παράδειγμα, μέσω της παροχής φροντίδας ή συνταξιοδοτικών μορίων για την προστασία όσων διακόπτουν την απασχόληση για την παροχή φροντίδας σε μέλος της οικογένειας ή άλλο πρόσωπο που έχει ανάγκη φροντίδας, και μέσω της αναγνώρισης της αξίας του έργου που επιτελούν οι εν λόγω φροντιστές για την κοινωνία στο σύνολό της μέσω άλλων πρόσθετων υπηρεσιών υποστήριξης (συμβουλευτική ή ανταλλαγή μεταξύ ομοτίμων), με σαφώς καθορισμένο χρόνο απουσίας για τους φροντιστές, με μια υγιή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, την άδεια, τις υπηρεσίες αντικατάστασης σε περίπτωση ασθένειας, τις υπηρεσίες ημερήσιας φροντίδας, τις υπηρεσίες επανένταξης στην εργασία, τις υπηρεσίες ψυχολογικής αποκατάστασης και αποκατάστασης για τους φροντιστές και τους αποδέκτες φροντίδας, και την πρόσβαση στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση, και υπογραμμίζει τη σημασία της μη μεταβιβάσιμης γονικής άδειας· στο πλαίσιο αυτό, καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν και να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές σχετικά με τον τρόπο αποτύπωσης των περιόδων που αφιερώνονται στις ευθύνες φροντίδας στα συνταξιοδοτικά συστήματα και να μεταφέρουν ταχέως και πλήρως στο εθνικό δίκαιο την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές, η οποία θεσπίζει άδεια για τους φροντιστές και τη δυνατότητα να ζητούν ρυθμίσεις ευέλικτου χρόνου εργασίας, ελάχιστο αριθμό ημερών άδειας φροντίδας προκειμένου να παρέχεται προσωπική φροντίδα ή στήριξη σε συγγενή ή σε άτομο που ζει στο ίδιο νοικοκυριό με τον εργαζόμενο·

75.

καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν τον καλύτερο τρόπο τυποποίησης της παροχής άτυπης φροντίδας και, ως εκ τούτου, της είσπραξης εσόδων σε αυτόν τον τομέα (100), συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων φορολογικής έκπτωσης και της χρήσης κουπονιών υπηρεσιών·

76.

υπογραμμίζει ότι αυτή η δέσμη δράσεων για την άτυπη φροντίδα πρέπει να περιλαμβάνει τόσο νομοθετικές όσο και μη νομοθετικές προτάσεις και επαρκείς επενδύσεις για την αναγνώριση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των άτυπων φροντιστών στο πλαίσιο του ρόλου τους, με παράλληλο σεβασμό του δικαιώματος αυτοδιάθεσης των ατόμων που λαμβάνουν φροντίδα, και να θέτει ορισμένα κριτήρια για την πρόσβαση των φροντιστών σε κοινωνικές και άλλες πρόσθετες υπηρεσίες υποστήριξης (συμπεριλαμβανομένων των αδειών απουσίας και αναρρωτικής άδειας)· υπενθυμίζει το στρες για την ψυχική και σωματική υγεία, που συνδέεται με την παροχή φροντίδας, και τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται η πρόσβαση των φροντιστών σε ενημέρωση και συμβουλές σχετικά με τη φροντίδα και την ισορροπία μεταξύ της παροχής φροντίδας και της προσωπικής ζωής· υπογραμμίζει ότι η δέσμη δράσεων πρέπει επιπλέον να καθορίσει αρμοδιότητες υποβολής εκθέσεων για τα κράτη μέλη, να δημιουργήσει ενιαία σημεία επαφής όπου οι άτυποι φροντιστές θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στη στήριξη που χρειάζονται σε όλα τα κράτη μέλη και να προωθεί τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων υγείας και κοινωνικής ασφάλισης, προκειμένου να αξιοποιηθούν τα υφιστάμενα δεδομένα και να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος που αντιμετωπίζουν οι άτυποι φροντιστές·

77.

παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τους κοινωνικούς εταίρους προκειμένου να διασφαλίσουν την εκπροσώπηση των άτυπων φροντιστών, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι συνεισφορές τους στον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση των πολιτικών που αφορούν την άτυπη φροντίδα, μεταξύ άλλων κατά την κατάρτιση της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη φροντίδα·

78.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η υπερβολική εξάρτηση από την άτυπη φροντίδα μέσω της επισημοποίησης και της αναγνώρισης των δεξιοτήτων των φροντιστών μέσω μιας διαδικασίας πιστοποίησης και της προώθησης συστημάτων κατάρτισης και επικύρωσης δεξιοτήτων, επιτρέποντας την πρόοδο, της αμοιβαίας αναγνώρισης των δεξιοτήτων, καθώς και μέσω της υλοποίησης στοχευμένων δραστηριοτήτων αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης· επισημαίνει ότι οι προσπάθειες αυτές θα πρέπει να αξιοποιήσουν, μεταξύ άλλων, το ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων, το σύμφωνο για τις δεξιότητες, το ΕΚΤ+, την πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το πρόγραμμα EU4Health· καλεί τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την επανένταξη στην αγορά εργασίας των εργαζομένων που διέκοψαν μακρόχρονη σταδιοδρομία για την παροχή φροντίδας σε συγγενείς·

79.

καλεί την Επιτροπή να αναγνωρίσει τις προκλήσεις που περιορίζουν την πρόσβαση σε κατάλληλη περίθαλψη των ατόμων με συγκεκριμένες ασθένειες που απαιτούν αυξημένο επίπεδο περίθαλψης, όπως οι ρευματικές και μυοσκελετικές παθήσεις (RMD)· υπογραμμίζει ότι τα άτομα με RMD, το μεγαλύτερο εμπόδιο για την πρόσβαση σε κατάλληλη περίθαλψη είναι η έλλειψη ρευματολόγων και οι ιατρικές σπουδές ρευματολογίας στα κράτη μέλη· ως εκ τούτου καλεί τα κράτη μέλη να καταστήσουν τη ρευματολογία τυπικό στοιχείο του εκπαιδευτικού προγράμματος ιατρικής κατάρτισης και να αυξήσουν τον αριθμό εν ενεργεία ρευματολόγων·

Αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας για όλους τους εργαζομένους στον τομέα της φροντίδας

80.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να θέσουν επαρκή επίπεδα στελέχωσης και επενδύσεων στο προσωπικό φροντίδας στο επίκεντρο των πολιτικών τους για την παροχή φροντίδας· καλεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν την ελκυστικότητα των επαγγελμάτων παροχής φροντίδας διασφαλίζοντας την κοινωνική αναγνώριση, αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και δίκαιη αμοιβή, συμπεριλαμβανομένου επαρκών ωρών εργασίας, πράγμα που, κατά συνέπεια, θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των υφιστάμενων ελλείψεων εργατικού δυναμικού και θα μειώσει την ανάγκη για εργασία με σύντομη προειδοποίηση, ταχείες και σοβαρές εκροές εργατικού δυναμικού, ιδίως στις περιφέρειες και τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις λόγω της διαρροής φροντίδας, και θα αυξήσει την ανθεκτικότητα των συστημάτων φροντίδας για το μέλλον, δημιουργώντας παράλληλα θέσεις εργασίας στον τομέα·

81.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τη δημιουργία τέτοιων ποιοτικών θέσεων εργασίας στον τομέα με, μεταξύ άλλων, σαφείς, βιώσιμες και ελκυστικές σταδιοδρομίες και ευκαιρίες κατάρτισης και βελτίωσης των δεξιοτήτων, που επιτρέπουν τη μόνιμη επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και να παράσχουν κίνητρα που θα καταστήσουν την εργασία στον τομέα της φροντίδας πιο ελκυστική και για τους νέους και θα ενθαρρύνουν την ισόρροπη κατανομή των επαγγελμάτων φροντίδας μεταξύ των φύλων·

82.

σημειώνει τις πρόσθετες προκλήσεις που σχετίζονται με το αυξανόμενο μερίδιο της εργασίας σε πλατφόρμες στον τομέα της φροντίδας· τονίζει ότι η ευρωπαϊκή οδηγία για την εργασία σε πλατφόρμα και η εθνική νομοθεσία που ρυθμίζει την οικονομία των πλατφορμών θα πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τον συγκεκριμένο χαρακτήρα της παροχής φροντίδας, γεγονός που θα παρείχε ελάχιστα πρότυπα για την ποιότητα υπηρεσιών και τις αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας για τους εργαζομένους·

83.

αναγνωρίζει ότι συχνά παρέχεται φροντίδα αδήλωτη ή υποδηλωμένη, υπό συνθήκες εκμετάλλευσης, γεγονός που επηρεάζει τα δικαιώματα και την ευημερία των εργαζομένων και των οικογενειών τους, καθώς και των αποδεκτών φροντίδας· εκφράζει επίσης την ανησυχία του για τις συνθήκες εργασίας των εσωτερικών φροντιστών που είναι κυρίως γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστριών, πολλές από τις οποίες αντιμετωπίζουν ασαφείς όρους αμοιβής, κίνδυνο κοινωνικής απομόνωσης και έλλειψη μηχανισμών για την ορθή άσκηση των δικαιωμάτων τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της αδήλωτης εργασίας στον τομέα της φροντίδας και να δημιουργήσουν ένα σαφές νομικό πλαίσιο για την προώθηση ποιοτικών θέσεων εργασίας με κάλυψη κοινωνικής προστασίας για όλους τους φροντιστές·

84.

τονίζει ότι η αξιοπρεπής εργασία θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος κατά τον ορισμό των προτεραιοτήτων για βιώσιμα και ποιοτικά συστήματα περίθαλψης· επισημαίνει ότι οι αποδέκτες δημόσιας ενωσιακής και εθνικής χρηματοδότησης, δανείων και συμβάσεων θα πρέπει να τηρούν το ισχύον εργατικό δίκαιο και τα ισχυρά πρότυπα·

85.

καλεί τα κράτη μέλη, ως μέλη της ΔΟΕ, που δεν το έχουν πράξει ακόμη, να επικυρώσουν και να εφαρμόσουν τις σχετικές συμβάσεις της ΔΟΕ, ιδίως το αριθ. 189 σχετικά με την αξιοπρεπή εργασία για το οικιακό προσωπικό, το αριθ. 190 σχετικά με τη βία και την παρενόχληση στον κόσμο της εργασίας και το αριθ. 149 για το νοσηλευτικό προσωπικό·

86.

εκφράζει την ανησυχία του σχετικά με το υψηλό ποσοστό ατόμων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και με μισθό χαμηλότερο του κατώτατου μεταξύ των επαγγελματιών στον τομέα της φροντίδας, το επίμονο μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων και αποκλίσεις στο μισθολογικό επίπεδο των συγκεκριμένων επαγγελμάτων στον τομέα της φροντίδας (101)· επικροτεί, ως εκ τούτου, τις προτάσεις της Επιτροπής για μια οδηγία σχετικά με επαρκείς κατώτατους μισθούς, η οποία θα βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στην ΕΕ, μεταξύ άλλων για τους χαμηλόμισθους εργαζομένους στον τομέα της φροντίδας, και για μια οδηγία σχετικά με τη μισθολογική διαφάνεια, η οποία θα αντιμετωπίζει τη συνεχιζόμενη ανεπαρκή επιβολή του θεμελιώδους δικαιώματος της ίσης αμοιβής για ίση εργασία ή για εργασία ίσης αξίας στην ΕΕ· τονίζει ότι, προκειμένου να προσαρμοστεί η χαμηλή αμοιβή στον τομέα της φροντίδας που κυριαρχείται σε μεγάλο βαθμό από γυναίκες, η κοινωνικοοικονομική αξία της εργασίας φροντίδας πρέπει να επαναξιολογηθεί σε σύγκριση με την αξία της εργασίας σε άλλους συχνά ανδροκρατούμενους τομείς με βάση αντικειμενικά κριτήρια μέσω ουδέτερων ως προς το φύλο εργαλείων επαγγελματικής αξιολόγησης ή ταξινόμησης, όπως οι εκπαιδευτικές, επαγγελματικές απαιτήσεις και απαιτήσεις κατάρτισης, οι δεξιότητες, η προσπάθεια, η ευθύνη, η εργασία που πραγματοποιείται και η φύση των σχετικών καθηκόντων· υπογραμμίζει ότι ένας έγκυρος δείκτης σύγκρισης αποτελεί σημαντική παράμετρο για τον καθορισμό του κατά πόσον η εργασία μπορεί να θεωρηθεί της αυτής αξίας· στην περίπτωση που δεν υπάρχει πραγματικός δείκτης σύγκρισης (όπως συμβαίνει συχνά στους τομείς που κυριαρχούν σε μεγάλο βαθμό από γυναίκες), μπορεί να χρησιμοποιηθεί υποθετικός δείκτης σύγκρισης· ενθαρρύνει τόσο τους δημόσιους όσο και τους ιδιωτικούς παρόχους υπηρεσιών φροντίδας να εγγυηθούν αξιοπρεπή και επαρκή αμοιβή, πέραν των κατώτατων μισθών· τονίζει ότι οι αυξήσεις των μισθών συνδέονται με τη μεγαλύτερη πρόσληψη εργαζομένων στη μακροχρόνια φροντίδα, μεγαλύτερη μονιμότητα και χαμηλότερη κινητικότητα και αντικατάσταση σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ (102)· προτρέπει τα κράτη μέλη να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις που αναγνωρίζουν τα δικαιώματα των φροντιστών και των αποδεκτών φροντίδας και εφαρμόζουν δράσεις για την προστασία των θεμελιωδών εργασιακών δικαιωμάτων και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων στον τομέα της φροντίδας ώστε να αντιμετωπίσουν τις συχνά επισφαλείς καταστάσεις που βιώνουν, όπως ο άτυπος χαρακτήρας, το παρατεταμένο ωράριο εργασίας, οι ανεπαρκείς αμοιβές, έλλειψη κατάρτισης και κακές πολιτικές για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία και περιπτώσεις κατάχρησης, παρενόχλησης και βίας μεταξύ άλλων·

87.

υπογραμμίζει τον κεντρικό ρόλο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, καθώς και των προγραμμάτων για την χωρίς αποκλεισμούς επανειδίκευση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας και την επαγγελματοποίηση της φροντίδας όσον αφορά τη συνεχή εξέλιξη των επαγγελμάτων και των υπηρεσιών φροντίδας· υπογραμμίζει τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει η αμειβόμενη εκπαιδευτική και εργασιακή κατάρτιση και στη διαδικασία μετάβασης από τη βοήθεια κατ’ οίκον φροντίδας σε υπηρεσίες φροντίδας σε επίπεδο κοινότητας και οικογένειας· ενθαρρύνει ένθερμα τα κράτη μέλη, με την υποστήριξη των ταμείων της ΕΕ (ΕΔΕΤ και ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, καθώς και ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας), να παρέχουν κατάρτιση στο προσωπικό φροντίδας σχετικά με τα δικαιώματα των ατόμων που χρήζουν φροντίδας και στήριξης, ιδίως όσον αφορά τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στη ΣΗΕΔΑΑ και στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η οδηγία της ΕΕ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων δεν θέτει εναρμονισμένες ελάχιστες απαιτήσεις κατάρτισης για τους εργαζόμενους στη μακροχρόνια φροντίδα, θέτοντας εμπόδια στην αυτόματη αναγνώριση αυτών των εργαζομένων σε ολόκληρη την Ένωση·

88.

υπογραμμίζει ότι η παροχή φροντίδας αποτελεί κατά βάση διαπροσωπική υπηρεσία που απαιτεί μια σειρά πολύπλοκων δεξιοτήτων, κάποιες από τις οποίες δεν αναγνωρίζονται και δεν αμείβονται· τονίζει ότι ο ρόλος των φροντιστών θα πρέπει να είναι, πρωτίστως, η παροχή φροντίδας και υποστήριξης στους αποδέκτες φροντίδας και, ως εκ τούτου, θεωρεί αναγκαία τη μείωση της περιττής γραφειοκρατίας και την αποφυγή της ανάθεσης περιττών διοικητικών καθηκόντων στους φροντιστές· τονίζει ότι ορισμένα ιατρικά καθήκοντα μπορούν να επιμεριστούν μεταξύ των επαγγελματιών του τομέα της υγείας και υπογραμμίζει τα οφέλη της στενότερης συνεργασίας μεταξύ των επαγγελματιών του τομέα της υγείας, όπως η καλύτερη κατανομή του φόρτου εργασίας, η αύξηση του χρόνου για τους αποδέκτες φροντίδας και η συνέχεια της φροντίδας, καθώς και οι διεπιστημονικές πρακτικές και η εναρμόνιση των επαγγελματικών σταδιοδρομιών·

89.

καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει μια πρωτοβουλία της ΕΕ για τις δεξιότητες στη φροντίδα, προκειμένου να στηρίξει τα κράτη μέλη στη βελτίωση των ευκαιριών αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης για τους επαγγελματίες του τομέα της φροντίδας, εντοπίζοντας τις ελλείψεις και τις ανάγκες δεξιοτήτων, τις ελπιδοφόρες πρακτικές και τις επιτυχημένες πρωτοβουλίες, καθώς και να παράσχει ένα πλαίσιο για την αναγνώριση και την πιστοποίηση της εμπειρογνωμοσύνης, των δεξιοτήτων και των προσόντων που αποκτώνται μέσω εμπειρίας, όπως μέσω της άτυπης εργασίας παροχής φροντίδας, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην επίσημη απασχόληση στον τομέα· καλεί τα κράτη μέλη να βασιστούν στο θεματολόγιο δεξιοτήτων της ΕΕ ώστε να διασφαλίσουν την περαιτέρω κατάρτιση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων στον τομέα της περίθαλψης, και να στηρίξουν και να παρέχουν δημόσιες ευκαιρίες για όλους τους φροντιστές, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών άτυπων φροντιστών και των εργαζομένων στον τομέα της φροντίδας, ώστε να συμμετάσχουν σε προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και να αποκτήσουν προσόντα, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες μετά την άδεια για λόγους παροχής φροντίδας·

90.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν και να επιβάλουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και το δικαίωμα για όλους τους εργαζομένους να εγγράφονται σε αντιπροσωπευτική συνδικαλιστική οργάνωση και να συμμετέχουν σε συλλογικές διαπραγματεύσεις στον τομέα της φροντίδας, τόσο της επίσημης όσο και της άτυπης παροχής της, και να υιοθετήσουν υψηλά πρότυπα επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας, σύμφωνα με τη φιλοδοξία του πρόσφατα εγκριθέντος στρατηγικού πλαισίου της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία για την περίοδο 2021-2027· τονίζει την ανάγκη να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ειδικές προκλήσεις της εργασίας στον τομέα της φροντίδας, οι οποίες περιλαμβάνουν την έκθεση των εργαζομένων σε επικίνδυνες ουσίες ή φάρμακα, την εργασία σε δυνητικά μολυσματικά περιβάλλοντα, καθώς και τους ψυχικούς και ψυχοκοινωνικούς κινδύνους που σχετίζονται με τη συναισθηματικά απαιτητική εργασία και την αντιμετώπιση δυσμενών κοινωνικών συμπεριφορών, προκειμένου να προλαμβάνονται τα ατυχήματα και οι ασθένειες στον χώρο εργασίας, καθώς και οι απουσίες, η εναλλαγή και η κακή υγεία των εργαζομένων·

91.

καλεί τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την COVID-19 ως επαγγελματική ασθένεια στον τομέα της περίθαλψης· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι κάθε πάροχος υπηρεσιών φροντίδας καταρτίζει ένα πρόγραμμα πρόληψης και ελέγχου των λοιμώξεων και να εγγυηθούν την ετήσια κατάρτιση σχετικά με τις λοιμώδεις νόσους για τους φροντιστές, καθώς και να παρέχουν στους εργαζομένους επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με τις λοιμώδεις νόσους·

92.

υπενθυμίζει ότι ορισμένα φαρμακευτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται τακτικά από τους φροντιστές περιέχουν μία ή περισσότερες καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες ή τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2004/37/ΕΚ σχετικά με την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους, μεταλλαξιογόνους ή τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες κατά την εργασία· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την τέταρτη αναθεώρηση της εν λόγω οδηγίας και τη συμπερίληψη των εργασιών που συνεπάγονται έκθεση σε επικίνδυνα φάρμακα· προσβλέπει στην προγραμματισμένη έκδοση το 2022 των κατευθυντήριων γραμμών για τον χειρισμό των εν λόγω ουσιών, καθώς και για την ανάπτυξη ενός ορισμού και ενδεικτικού καταλόγου των εν λόγω επικίνδυνων φαρμάκων·

93.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να στηρίξουν φιλικά προς τους ηλικιωμένους περιβάλλοντα εργασίας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αυξήσει το επίπεδο φιλοδοξίας και να προτείνει μια ευρύτερη και πιο ολοκληρωμένη οδηγία για την πρόληψη και τη διαχείριση των μυοσκελετικών διαταραχών που σχετίζονται με την εργασία και των ρευματικών ασθενειών, καθώς και για τον μετριασμό των ψυχοκοινωνικών κινδύνων και των αρνητικών επιπτώσεων της εργασίας φροντίδας στην ευημερία των εργαζομένων που ήταν ιδιαίτερα έντονες κατά τη διάρκεια της πανδημίας·

94.

τονίζει ότι η ευρωπαϊκή στρατηγική για τη φροντίδα θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να αντιμετωπίζει με ολοκληρωμένο τρόπο τον αντίκτυπο της ψηφιοποίησης στις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων και τις επιπτώσεις της εξ αποστάσεως εργασίας και της τηλεργασίας στην ψυχική υγεία, καθώς και στην ποσότητα και την άνιση κατανομή με βάση το φύλο της μη αμειβόμενης φροντίδας και της οικιακής εργασίας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να προτείνει, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, οδηγία σχετικά με τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους και την ευεξία στην εργασία·

95.

καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ελάχιστα πρότυπα για την παροχή φροντίδας από εσωτερικό προσωπικό σε τομείς που περιλαμβάνουν τα εξής: ωράριο εργασίας, αποδοχές και στέγη των φροντιστών, ώστε να λαμβάνεται υπόψη η ιδιαιτερότητα της εργασίας τους· ιδίως το γεγονός της διαβίωσης και εργασίας σε κοινό νοικοκυριό με άτομο που χρήζει φροντίδας· θα πρέπει να υπολογιστεί μέσο ωράριο εργασίας, καθώς οι φροντιστές εργάζονται σε βάρδιες· το επίπεδο αποδοχών πρέπει να εξαρτάται από τις ανάγκες φροντίδας και τις δεξιότητες των φροντιστών· οι εσωτερικοί φροντιστές που συμβιώνουν με τα εξαρτώμενα πρόσωπα έχουν πρόσβαση σε ξεχωριστό δωμάτιο, πρόσβαση σε τουαλέτα, κουζίνα και, ει δυνατόν, στο διαδίκτυο·

96.

καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τον κοινωνικό διάλογο και να προωθήσουν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τις συλλογικές συμβάσεις στον τομέα της φροντίδας, δημόσιας και ιδιωτικής, κερδοσκοπικού και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ιδρυματικής καθώς και σε οικιακό περιβάλλον και σε επίπεδο κοινότητας, ως καίριους μηχανισμούς για τη βελτίωση της απασχόλησης και των συνθηκών εργασίας και για την αντιμετώπιση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων, καθώς και ως τα πλέον αποτελεσματικά εργαλεία για την εξασφάλιση της αύξησης του κατώτατου μισθού και των μισθών εν γένει·

97.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ευρύτερη κάλυψη των συλλογικών διαπραγματεύσεων και να διασφαλίσουν το δικαίωμα και την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι στον τομέα της φροντίδας, παρέχοντας μεγαλύτερη πρόσβαση και ενημέρωση στους εκπροσώπους των εργαζομένων και στις συνδικαλιστικές οργανώσεις που επιδιώκουν να εκπροσωπούν και να εμπλουτίζουν το εργατικό δυναμικό παροχής φροντίδας, και αίροντας όλα τα εμπόδια στη δημιουργία συνδικαλιστικών οργανώσεων, καθώς και τα περιττά εμπόδια στους χώρους εργασίας του δημόσιου τομέα, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών εργοληπτών που εργάζονται με δημόσιες συμβάσεις, που εμποδίζουν την ικανότητα των συνδικαλιστικών οργανώσεων να οργανώνουν τους εργαζομένους του δημόσιου τομέα και να αυξάνουν τη συμμετοχή τους· τονίζει ότι ιδίως οι μετακινούμενοι εργαζόμενοι, οι οποίοι συχνά εργάζονται ως εσωτερικοί φροντιστές και πρέπει να είναι διαθέσιμοι 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, δεν γνωρίζουν ή δεν ενημερώνονται επαρκώς για τους όρους και τις συνθήκες απασχόλησης που ισχύουν για αυτούς· τονίζει ότι οι συλλογικές συμβάσεις θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να διασφαλίζουν τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των εργαζομένων που πρέπει να μειώσουν την αμειβόμενη απασχόληση ή να εγκαταλείψουν την απασχόληση προκειμένου να φροντίσουν άλλους·

98.

υπενθυμίζει ότι οι μετακινούμενοι και οι διακινούμενοι εργαζόμενοι, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών χωρίς έγγραφα ταυτότητας, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παροχή φροντίδας κατ’ οίκον, σε επίπεδο τοπικής κοινότητας και οικογένειας στην ΕΕ· πιστεύει ότι το γεγονός αυτό θα πρέπει να αντικατοπτριστεί και να αντιμετωπιστεί αναλόγως στην επικείμενη ευρωπαϊκή στρατηγική για τη φροντίδα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δεσμευτούν και να καθορίσουν συγκεκριμένες δράσεις για την αντιμετώπιση του ζητήματος της αδήλωτης εργασίας και των παράνομων μορφών απασχόλησης, καθώς και για την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους τους φροντιστές, ανεξάρτητα από το καθεστώς τους· τονίζει ότι οι διακινούμενοι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν ιδιαίτερη ευπάθεια και προκλήσεις, όπως η πρόσβαση σε άδεια εργασίας ή σε επίσημη απασχόληση, η κάλυψη κοινωνικής προστασίας και ο κίνδυνος αδήλωτης εργασίας· ζητά την προστασία τους μέσω της εφαρμογής, της επιβολής και της παρακολούθησης της σχετικής νομοθεσίας·

99.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη δίκαιη κινητικότητα και την πρόσληψη εργαζομένων από την ΕΕ και από τρίτες χώρες βελτιώνοντας την αμοιβαία αναγνώριση των προσόντων τους και γεφυρώνοντας τα κενά της διεθνικής κοινωνικής προστασίας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για σωστή παρακολούθηση και επιβολή των κανόνων που αφορούν την κινητικότητα και για καλύτερη ενημέρωση των εργαζομένων για τα δικαιώματά τους· τονίζει ότι ο ρόλος της ELA είναι να επικουρεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή κατά την αποτελεσματική εφαρμογή και επιβολή του ενωσιακού δικαίου που αφορά την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού εντός της ΕΕ και τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στην ΕΕ· τονίζει την ανάγκη να εξεταστεί το ενδεχόμενο αναθεώρησης της εντολής της ELA στο πλαίσιο της αξιολόγησης που προγραμματίζεται για το 2024, ώστε να συμπεριληφθούν διατάξεις για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία· καλεί τον EU-OSHA και την ELA να συνεργαστούν για να συνδράμουν την Επιτροπή και τα κράτη μέλη όσον αφορά τη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, ιδίως των μετακινούμενων και διακινούμενων εργαζομένων· τονίζει ότι το εσωτερικό προσωπικό παροχής φροντίδας οργανώνεται κατά κύριο λόγο μέσω πολύπλοκης αλυσίδας γραφείων απόσπασης εργαζομένων και συνεπώς καλύπτεται από την οδηγία για την απόσπαση εργαζομένων (103)·

100.

αναγνωρίζει τον ρόλο των εργαζομένων στις προσωπικές και οικιακές υπηρεσίες στη διασφάλιση ότι οι πολίτες της ΕΕ έχουν πραγματική επιλογή του προτιμώμενου μοντέλου φροντίδας· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την παροχή φροντίδας τις δύσκολες συνθήκες εργασίας και απασχόλησης όλων των προσωπικών και οικιακών βοηθών, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον τομέα της φροντίδας και άλλων εργαζομένων στις προσωπικές και οικιακές υπηρεσίες, και να θέσει τα θεμέλια για την αναγνώριση, τη ρύθμιση και την επαγγελματοποίηση των προσωπικών και οικιακών υπηρεσιών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την αδήλωτη εργασία στον τομέα της φροντίδας, διασφαλίζοντας κοινωνική προστασία, ασφαλείς και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και δημιουργώντας νέες ευκαιρίες απασχόλησης στους τομείς της οικιακής φροντίδας· ζητά στοχευμένη αναθεώρηση της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ ώστε να διασφαλιστεί η συμπερίληψη του οικιακού προσωπικού στο πεδίο εφαρμογής της· καλεί τα κράτη μέλη να παρουσιάσουν ένα κατάλληλο πλαίσιο για τη δήλωση των προσωπικών και οικιακών υπηρεσιών, όπως τα συστήματα κουπονιών υπηρεσιών, να αναπτύξουν μηχανισμούς και εργαλεία για την καλύτερη παρακολούθηση της οικιακής εργασίας φροντίδας και να επενδύσουν σε εξατομικευμένες ποιοτικές επαγγελματικές υπηρεσίες για την ανάσχεση της προφυλάκισης της φροντίδας και την αποθάρρυνση της χρήσης υπηρεσιών φροντίδας που περιλαμβάνουν αδήλωτη εργασία·

101.

καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη να μεταφέρουν σε εθνικό επίπεδο και να εφαρμόσουν άμεσα και πλήρως την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής και τα ενθαρρύνει να υπερβούν τα ελάχιστα πρότυπα που τίθενται από την οδηγία· τονίζει ότι μόνο ένα ίσο μερίδιο των ευθυνών μη αμειβόμενης φροντίδας μεταξύ ανδρών και γυναικών μέσω ισότιμων, μη μεταβιβάσιμων και επαρκώς αμειβόμενων περιόδων άδειας θα επέτρεπε στις γυναίκες να απασχολούνται όλο και περισσότερο σε πλήρη απασχόληση και να επιτυγχάνουν ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής καθώς και προσωπική και κοινωνική εξέλιξη· τονίζει περαιτέρω τη σημασία της προώθησης πρόσθετης ευελιξίας των εργασιακών ρυθμίσεων για ομάδες εργαζομένων, όπως γονείς με μικρά παιδιά, μονογονεϊκές οικογένειες, γονείς με αναπηρίες και γονείς παιδιών με αναπηρία· καλεί τα κράτη μέλη να τηρήσουν μια ελάχιστη διάρκεια για την άδεια μητρότητας και πατρότητας, ανεξάρτητα από το καθεστώς του ενδιαφερομένου· υπενθυμίζει ότι οι πολιτικές για τον συνδυασμό επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους άνδρες να αναλάβουν ευθύνες φροντίδας σε ισότιμη βάση με τις γυναίκες και τονίζει ότι είναι απαραίτητο να κινηθούμε προοδευτικά προς πλήρως αμειβόμενες και ίσης διάρκειας άδειες μητρότητας και πατρότητας· προτρέπει σθεναρά όλα τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν και να διασφαλίσουν ότι οι πατέρες έχουν τη δυνατότητα να λάβουν την άδεια πατρότητας χωρίς να φοβούνται ότι θα υποστούν διακριτική συμπεριφορά από τους εργοδότες τους, γεγονός που αποτελεί αποτελεσματικό τρόπο να τους ενθαρρύνουν να αποδεχθούν την ευθύνη φροντίδας των παιδιών και των οικογενειών τους και χρήσιμο μέσο για την επίτευξη πραγματικής ισότητας μεταξύ των φύλων· υπογραμμίζει ότι αυτό δεν απαιτεί μόνο, αλλά και προκαλεί αλλαγές στα στερεότυπα και τα έμφυλα πρότυπα, οδηγώντας και δικαιότερη και πιο ισότιμη για τα φύλα κοινωνία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν μετασχηματιστικές ενέργειες, όπως εκστρατείες ευαισθητοποίησης σχετικά με τη συνυπευθυνότητα της φροντίδας, την εξάλειψη της στερεοτυπικής ιδέας των γυναικών ως υπεύθυνων για αυτή την εργασία·

102.

καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μια δέσμη ολοκληρωμένων μέτρων και κινήτρων για να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν την επανένταξη στην αγορά εργασίας των εργαζομένων, ιδίως των γυναικών, των οποίων η σταδιοδρομία και το εισόδημα επηρεάζονται συχνότερα από άνισους ρόλους των φύλων και άδειες φροντίδας, συμπεριλαμβανομένης της ανάληψης ή μεγαλύτερης διακοπής της σταδιοδρομίας τους, και να διασφαλίσουν το δικαίωμα των εργαζομένων να επιστρέψουν στην ίδια ή ισοδύναμη θέση·

103.

καλεί τα κράτη μέλη, σε στενή συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, να στηρίξουν τις σταδιοδρομίες για τη διευκόλυνση των προσαρμογών των εργασιακών καταστάσεων, ιδίως μέσω της διά βίου μάθησης και της επαγγελματικής κατάρτισης, των κατάλληλων παροχών ανεργίας, της δυνατότητας μεταφοράς των κοινωνικών δικαιωμάτων και των ενεργών και αποτελεσματικών πολιτικών για την αγορά εργασίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να εγγυηθούν την αποτελεσματική προστασία και την ισότητα των αμοιβών ανδρών και γυναικών, μέσω νομοθεσίας μετασχηματιστικής στα θέματα φύλου και μέτρων πολιτικής που έχουν ως στόχο να καταπολεμήσουν την επισφαλή απασχόληση, την υποεκτίμηση ορισμένων εκθηλυμένων τομέων, όπως ο τομέας της φροντίδας, και να διασφαλίσουν τη σταδιοδρομία και τη δέουσα κάλυψη κοινωνικής ασφάλισης· επαναλαμβάνει ότι τα άτομα σε όλες τις εργασιακές σχέσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι θα πρέπει να μπορούν να συσσωρεύουν δικαιώματα που παρέχουν εισοδηματική ασφάλεια σε περιπτώσεις όπως η ανεργία, η ασθένεια, το γήρας, οι διακοπές της σταδιοδρομίας για ανατροφή παιδιών ή άλλες καταστάσεις φροντίδας, ή για λόγους κατάρτισης σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία των εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων·

104.

καλεί την Επιτροπή να αξιοποιήσει την ευρωπαϊκή στρατηγική για τη φροντίδα, και συγκεκριμένα τις δύο συστάσεις του Συμβουλίου, σχετικά με τη φροντίδα παιδιών (αναθεώρηση των στόχων της Βαρκελώνης) και τη μακροχρόνια φροντίδα και να παρουσιάσει μια συμφωνία φροντίδας για την Ευρώπη μετά τη στρατηγική για τη φροντίδα, η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα σύνολο πολιτικών, προγραμμάτων, συστάσεων και επενδύσεων σε επίπεδο ΕΕ, με στόχο την προώθηση της μετάβασης προς μια οικονομία φροντίδας μεταμορφωτική ως προς το φύλο που θα αναγνωρίζει τη φροντίδα ως δικαίωμα και θα την θεωρεί ως τη ραχοκοκαλιά της κοινωνίας μας· επισημαίνει ότι θα πρέπει να υιοθετήσει μια ολοκληρωμένη, ολιστική και διά βίου προσέγγιση όσον αφορά τη φροντίδα και να προωθήσει αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και δίκαιους μισθούς, να αυξήσει την ελκυστικότητα της εργασίας στον τομέα της φροντίδας, καθώς και να αντιμετωπίσει τις διακρίσεις, τις ανισότητες μεταξύ των φύλων και τη φτώχεια στον τομέα·

Αναγνώριση και αποτίμηση του ρόλου της φροντίδας στις κοινωνίες και τις οικονομίες μας

105.

τονίζει την ύψιστη σημασία της ενσωμάτωσης της φροντίδας και των μέτρων για τη χειραφέτηση των γυναικών, των ατόμων που χρήζουν φροντίδας και στήριξης, καθώς και των ευάλωτων ατόμων σε όλες τις σχετικές εθνικές και ενωσιακές πολιτικές από κοινού με την ενθάρρυνση των αυξημένων δημόσιων επενδύσεων σε προσβάσιμες, οικονομικά προσιτές και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες φροντίδας·

106.

ζητά οι εν λόγω προτεραιότητες να αντανακλώνται και στις εξωτερικές διαστάσεις των πολιτικών της ΕΕ, με τη συμπερίληψή τους στην προενταξιακή και στην επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια· τονίζει ότι μια προσέγγιση της φροντίδας με βάση τα δικαιώματα, η οποία θα βασίζεται στην αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων, θα επέτρεπε μια τέτοια ενσωμάτωση σε όλους τους σχετικούς τομείς πολιτικής· υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητη η διασφάλιση της συστηματικής εφαρμογής της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου και της ισότητας σε όλα τα συναφή στάδια της διαδικασίας προϋπολογισμού, τόσο στο πλαίσιο των κεντρικών προϋπολογισμών της Επιτροπής όσο και των πολιτικών και προγραμμάτων που στηρίζονται από την ΕΕ· καλεί τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αντιστρέψουν την έντονα στιγματισμένη εικόνα των επίσημων και άτυπων επαγγελμάτων παροχής φροντίδας και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν αποτελεσματικές πολιτικές και προγράμματα για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω ικανότητας, ηλικίας, φύλου και άλλων μορφών διακρίσεων που διασταυρώνονται με τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που συνδέονται με τη φροντίδα, τον πατερναλισμό και την έννοια της εξάρτησης· σημειώνει ότι οι γυναίκες αποτελούν πολύτιμη και ανεκμετάλλευτη πηγή επιχειρηματικού δυναμικού στην Ευρώπη και στον τομέα της φροντίδας, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν σε νέες καινοτομίες, όπως οι νέες τεχνολογίες·

107.

σημειώνει ότι η αντιμετώπιση των παγιωμένων έμφυλων προτύπων και στερεοτύπων αποτελεί ένα πρώτο βήμα για την ανακατανομή των ευθυνών για μη αμειβόμενη φροντίδα και οικιακή εργασία μεταξύ ανδρών και γυναικών και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν μια θετική δημόσια εικόνα και ελκυστικότητα της εργασίας στον τομέα της φροντίδας τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, σχεδιάζοντας εκπαιδευτικές και δημόσιες ενημερωτικές εκστρατείες και υποστηρίζοντας πιλοτικά σχέδια για την προώθηση αυτού του στόχου και την προώθηση περισσότερων ανδρών στη φροντίδα και την προώθηση της ίσης συμμετοχής και ευκαιριών για γυναίκες και άνδρες στην αγορά εργασίας στον τομέα των υπηρεσιών φροντίδας·

108.

καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί την εφαρμογή των αρχών του ΕΠΚΔ και των ΣΒΑ στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου· ζητά, ειδικότερα, την τακτική υποβολή εκθέσεων σχετικά με την εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για τη φροντίδα, καθώς και των σχετικών με τη φροντίδα δεικτών που λαμβάνονται υπόψη στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις· θεωρεί ότι η οικονομία της φροντίδας πρέπει να αποτελέσει πυλώνα των οικονομιών μετά την πανδημία και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν τη φροντίδα στο επίκεντρο της ανάκαμψης μετά την πανδημία· είναι πεπεισμένο ότι η υλοποίηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας πρέπει να περιλαμβάνει στοχευμένες δράσεις για τη βελτίωση της ισότητα των φύλων σε όλες τις πτυχές της ζωής και της φροντίδας, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τη μείωση και την αναδιανομή μη αμειβόμενης παροχής φροντίδας και οικιακής εργασίας·

109.

σημειώνει ότι είναι απαραίτητο η φροντίδα να αναγνωριστεί και να αποτιμηθεί στις οικονομίες, τον προϋπολογισμό και τα στατιστικά στοιχεία της Ευρώπης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν προσεγγίσεις για τη μέτρηση και την αποτίμηση της κοινωνικής και οικονομικής συμβολής και των αποτελεσμάτων της φροντίδας, ιδίως της μη αμειβόμενης φροντίδας, της εργασίας στο σπίτι και της οικιακής εργασίας, μέσω της προσθήκης άτυπης φροντίδας στην αλυσίδα αξίας, μεταξύ άλλων εξετάζοντας την εισαγωγή ειδικών δεικτών στην επόμενη αναθεώρηση του κοινωνικού πίνακα αποτελεσμάτων· καλεί την Eurostat και το EIGE να εκτιμήσουν την οικονομική συμβολή των άτυπων φροντιστών στις οικονομίες των κρατών μελών και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν στη διαδικασία χάραξης πολιτικής σχετικά εναλλακτικά μέτρα οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας·

110.

επισημαίνει τα σαφή οφέλη των συστημάτων ελάχιστου εισοδήματος και ελάχιστης σύνταξης για την έγκαιρη και αποτελεσματική πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας και υποστήριξης ενόψει της επικείμενης σύστασης της Επιτροπής σχετικά με το επαρκές ελάχιστο εισόδημα, καθώς και για τη διασφάλιση αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου για τους φροντιστές, οι οποίοι είναι κυρίως γυναίκες, ιδίως όσοι παρέχουν άτυπη μη αμειβόμενη φροντίδα, και καλεί την Επιτροπή να τονίσει τη σημασία της εξέτασης και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τον τρόπο αποτύπωσης των ευθυνών φροντίδας καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των συνταξιοδοτικών συστημάτων·

111.

καλεί την Επιτροπή να συνδέσει την επικείμενη στρατηγική για τη φροντίδα με το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία, αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση σχετικά με το δυναμικό της κοινωνικής οικονομίας όσον αφορά τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στον τομέα της φροντίδας, καθώς και δημιουργώντας ευκαιρίες για καλύτερη πρόσβαση των γυναικών σε ποιοτικές θέσεις εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν στην ανάπτυξη της οικονομίας της φροντίδας, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις πτυχές του τομέα που αφορούν τον ανθρώπινο παράγοντα·

112.

αναγνωρίζει και εκτιμά τη φροντίδα που παρέχεται από την κοινωνία των πολιτών και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, όπως ΜΚΟ, οργανώσεις ασθενών, φιλανθρωπικά και θρησκευτικά ιδρύματα ή άλλα ιδρύματα·

113.

καλεί τα κράτη μέλη να διαμορφώσουν και να αναθεωρήσουν τις πολιτικές φροντίδας τους στο πλαίσιο μόνιμου κοινωνικού διαλόγου και διαλόγου με τους πολίτες με τους κοινωνικούς εταίρους, τους εμπειρογνώμονες, τις ΜΚΟ της κοινωνίας των πολιτών, τις δημόσιες αρχές σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των αποδεκτών φροντίδας και τους επίσημους και άτυπους φροντιστές, προκειμένου να υποστηριχθεί η δημιουργία αποτελεσματικών λύσεων πολιτικής για την κοινωνική μέριμνα που να ανταποκρίνονται στις επιτόπιες ανάγκες των ανθρώπων· τονίζει τη σημασία της ενεργού διαβούλευσης με τους φροντιστές και τους αποδέκτες φροντίδας και τις οργανώσεις εκπροσώπησής τους για την ανάπτυξη, την εφαρμογή και την παρακολούθηση της επικείμενης ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη φροντίδα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δρομολογήσουν συζήτηση σχετικά με τον σύνδεσμο μεταξύ τεχνολογίας και ποιότητας φροντίδας·

114.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διεξαγάγει έρευνα για να κατανοήσει καλύτερα τον οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο της ανεπαρκούς παροχής φροντίδας σε άτομα που χρήζουν φροντίδας και στήριξης και να εξασφαλίσει χρηματοδότηση, ιδίως στο πλαίσιο της μελλοντικής πλατφόρμας, για ερευνητικά έργα σχετικά με τον κοινωνικό αντίκτυπο των σπάνιων νόσων, από την οπτική γωνία των ασθενών, καθώς και για πανευρωπαϊκά δίκτυα και καινοτόμα έργα που επιτρέπουν στα κράτη μέλη να συνδημιουργούν και να μεταφέρουν ορθές πρακτικές και καινοτόμα μοντέλα περίθαλψης, με ιδιαίτερη έμφαση στις πιο διαδεδομένες ασθένειες και ασθένειες που προκαλούν αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων των ρευματικών και μυοσκελετικών νόσων (RMD)·

115.

καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι το EIGE, το Eurofound και άλλοι σχετικοί οργανισμοί διαθέτουν επαρκείς πόρους για να παρακολουθούν και να αναλύουν εάν και με ποιον τρόπο οι πολιτικές επιφέρουν τις επιδιωκόμενες βελτιώσεις στον τομέα της φροντίδας, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση, την ποιότητα, την ισότητα των φύλων, τις υποδομές και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής·

116.

ζητά τη διενέργεια εξωτερικής επιστημονικής και δεοντολογικής αξιολόγησης σχετικά με τον χειρισμό της πανδημίας της COVID-19 στον τομέα της φροντίδας, τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της, καθώς και τις δράσεις των κρατών μελών, καθώς και την αξιολόγηση του επιπέδου ετοιμότητας που έχει πλέον η ΕΕ για τις πανδημίες, και καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διερευνήσουν τα αίτια του μεγάλου ποσοστού λοιμώξεων και θανάτων από τη νόσο COVID-19 που σημειώθηκαν σε υπηρεσίες στέγασης για ηλικιωμένους, άτομα με αναπηρία και άλλες δομές κοινωνικών υπηρεσιών, καθώς και κατά πόσον τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των ασθενών έχουν παραμεληθεί ή παραβιαστεί, προκειμένου να αντληθούν τα απαραίτητα διδάγματα και να αποτραπεί η επανάληψη τέτοιων τραγωδιών στις μελλοντικές κρίσεις·

o

o o

117.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1)  https://www.who.int/news/item/14-03-2022-who-launches-new-framework-to-support-countries-achieve-integrated-continuum-of-long-term-care

(2)  https://www.ohchr.org/en/documents/thematic-reports/impact-coronavirus-disease-covid-19-enjoyment-all-human-rights-older

(3)  https://undocs.org/Home/Mobile?FinalSymbol=A%2FHRC%2F30%2F43AAuage=E&DeviceType=DesktopAARequested=False

(4)  ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 21.

(5)  ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17.

(6)  ΕΕ L 437 της 28.12.2020, σ. 30.

(7)  ΕΕ L 107 της 26.3.2021, σ. 1.

(8)  ΕΕ L 188 της 12.7.2019, σ. 79.

(9)  ΕΕ L 180 της 19.7.2000, σ. 22.

(10)  ΕΕ L 204 της 26.7.2006, σ. 23.

(11)  ΕΕ L 88 της 16.3.2022, σ. 1.

(12)  ΕΕ L 223 της 22.6.2021, σ. 14.

(13)  ΕΕ C 363 της 28.10.2020, σ. 80.

(14)  ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 191.

(15)  ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 208.

(16)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0072.

(17)  ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 145.

(18)  ΕΕ C 189 της 5.6.2019, σ. 4.

(19)  ΕΕ C 474 της 24.11.2021, σ. 146.

(20)  ΕΕ C 371 της 15.9.2021, σ. 102.

(21)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0038.

(22)  ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 75.

(23)  ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 122.

(24)  ΕΕ C 362 της 8.9.2021, σ. 8.

(25)  ΕΕ C 363 της 28.10.2020, σ. 164.

(26)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0068.

(27)  ΕΕ C 387 της 15.11.2019, σ. 1.

(28)  Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2021): Στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού.

(29)  Eurostat (2020) Στατιστικά σύνθεσης νοικοκυριού.

(30)  Μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Informal care in Europe Exploring Formalisation, Availability and Quality» (Άτυπη φροντίδα στην Ευρώπη: διερεύνηση της επισημοποίησης, της διαθεσιμότητας και της ποιότητας), 2018.

(31)  https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/documents/publication/wcms_838653.pdf

(32)  https://www.unwomen.org/sites/default/files/Headquarters/Attachments/Sections/Library/Publications/2020/Policy-brief-COVID-19-and-the-care-economy-en.pdf

(33)  https://www.eurofound.europa.eu/fr/topic/neets

(34)  Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας (2021): Έκθεση του 2021 για τη μακροχρόνια φροντίδα.

(35)  Υπηρεσία Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, «Demographic outlook of the European Union» (Δημογραφική προοπτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης), Μάρτιος 2020, σ. 3.

(36)  The social construction of migrant care work. At the intersection of care, migration and gender (Η κοινωνική οικοδόμηση της εργασίας φροντίδας μεταναστών. Στο σημείο διασταύρωσης της περίθαλψης, της μετανάστευσης και του φύλου) / Amelita King-Dejardin, Διεθνής Οργάνωση Εργασίας — Γενεύη: ΔΟΕ, 2019.

(37)  Έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2021) για τη μακροχρόνια φροντίδα.

(38)  ΟΟΣΑ (2020) «The effectiveness of social protection for long-term care in old age: Is social protection reducing the risk of poverty associated with care needs?» (Η αποτελεσματικότητα της κοινωνικής προστασίας για τη μακροχρόνια φροντίδα σε προχωρημένη ηλικία: Μειώνει η κοινωνική προστασία τον κίνδυνο φτώχειας που σχετίζεται με τις ανάγκες φροντίδας;).

(39)  Έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2021) «Ageing policies — access to services in different Member States» (Πολιτικές στον τομέα της γήρανσης. Πρόσβαση σε υπηρεσίες στα διάφορα κράτη μέλη).

(40)  World Economic Forum: COVID-19 highlights how caregiving fuels gender inequality (Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ: Η νόσος COVID-19 αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο η φροντίδα τροφοδοτεί την ανισότητα των φύλων), https://www.weforum.org/agenda/2020/04/covid-19-highlights-how-caregiving-fuels-gender-inequality/

(41)  2019

(42)  https://eige.europa.eu/about-eige/director-speeches/beyond-beijing-declaration-assessment-and-main-challenges

(43)  https://data.unwomen.org/features/covid-19-pandemic-has-increased-care-burden-how-much-0 https://www.unwomen.org/en/digital-library/publications/2020/04/policy-brief-the-impact-of-covid-19-on-women

(44)  Πρόληψη και διαχείριση της νόσου COVID-19 σε όλες τις υπηρεσίες μακροχρόνιας φροντίδας: Ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής, ΠΟΥ, 24 Ιουλίου 2020· Δεδομένα επιτήρησης από δημόσιες διαδικτυακές εθνικές εκθέσεις σχετικά με τη νόσο COVID-19 σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας φροντίδας, ECDC, 2022 (https://www.ecdc.europa.eu/en/all-topics-z/coronavirus/threats-and-outbreaks/covid-19/prevention-and-control/LTCF-data)

(45)  http://www.efnweb.be/wp-content/uploads/EFN-MHE-Joint-Statement-October-2021.pdf

(46)  Ενημερωτικό σημείωμα του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβιώσεως και Εργασίας (Eurofound) (2021) «Education, healthcare and housing: How access changed for children and families in 2020» (Εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και στέγαση: Πώς άλλαξε η πρόσβαση για παιδιά και οικογένειες το 2020).

(47)  https://www.epsu.org/sites/default/files/article/files/Resilience_of%20the%20LTC%20sector_V3.pdf

(48)  https://effat.org/in-the-spotlight/european-alliance-calls-on-eu-governments-to-ratify-convention-on-domestic-workers/#:~:text=Among%20them%2C%206.3%20million%20are,workers%20in%20their%20respective%20country

(49)  Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Κινητικότητας του Εργατικού Δυναμικού (https://www.mobilelabour.eu/)

(50)  Μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τις προκλήσεις στον τομέα της μακροχρόνιας φροντίδας στην Ευρώπη το 2018.

(51)  https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Gender_pay_gap_statistics

(52)  https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/gender-equality/women-labour-market-work-life-balance/womens-situation-labour-market_en

(53)  Μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2021) με τίτλο «Gender equality: Economic value of care from the perspective of the applicable EU funds» (Ισότητα των φύλων: Οικονομική αξία της φροντίδας βάσει των εφαρμοστέων κονδυλίων της ΕΕ).

(54)  Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), του 2020, για την Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου στα κράτη μέλη της ΕΕ, 2021.

(55)  Έκθεση του Eurofound (2020) Long-term care workforce: Όροι εργασίας και απασχόλησης.

(56)  Έκθεση του Eurofound (2020) Long-term care workforce: Όροι εργασίας και απασχόλησης.

(57)  Έκθεση του Eurofound (2020) Long-term care workforce: Όροι εργασίας και απασχόλησης.

(58)  Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας (2021): Έκθεση του 2021 για τη μακροχρόνια φροντίδα.

(59)  Μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2021) για τις πολιτικές που αφορούν τους μακροχρόνιους φροντιστές.

(60)  Eurofound, «Long-term care workforce: Eurofound, «Long-term care workforce: employment and working conditions» (Εργαζόμενοι στον τομέα της μακροχρόνιας φροντίδας: απασχόληση και συνθήκες εργασίας), Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2020.

(61)  Έκθεση του Eurofound (2020) Long-term care workforce: Όροι εργασίας και απασχόλησης.

(62)  Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μακροχρόνια φροντίδα https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=24079&langId=en

(63)  Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μακροχρόνια φροντίδα https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=24079&langId=en

(64)  Έκθεση του EIGE, 2020: «Gender inequalities in care and consequences for the labour market» (Ισορροπίες μεταξύ των φύλων στη φροντίδα και συνέπειες για την αγορά εργασίας). https://eige.europa.eu/publications/gender-inequalities-care-and-consequences-labour-market

(65)  Έκθεση (20210) του EIGE με τίτλο «Gender inequalities in care and consequences for the labour market» (Έμφυλες ανισότητες στη φροντίδα και συνέπειες για την αγορά εργασίας).

(66)  Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound), Ευρωπαϊκή έρευνα για την ποιότητα ζωής 2016 — Ποιότητα ζωής, ποιότητα δημόσιων υπηρεσιών και ποιότητα της κοινωνίας, Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2018.

(67)  https://ec.europa.eu/eurostat/web/main/eurostat/web/main/help/faq/data-services

(68)  Έκθεση (2021) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) με τίτλο «Gender inequalities in care and consequences for the labour market» (Έμφυλες ανισότητες στη φροντίδα και συνέπειες για την αγορά εργασίας).

(69)  Μελέτη του 2019 για τον παγκόσμιο φόρτο των ασθενειών: https://www.thelancet.com/journals/lancet/issue/vol396no10258/PIIS0140-6736(20)X0042-0#

(70)  ΔΟΕ (2018) «Care work and care jobs for the future of decent work» (Εργασία φροντίδας και θέσεις απασχόλησης στον τομέα της φροντίδας για το μέλλον μιας αξιοπρεπούς εργασίας).

(71)  Μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2021) για τις πολιτικές που αφορούν τους μακροχρόνιους φροντιστές.

(72)  Μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2021) με τίτλο «Gender equality: Economic value of care from the perspective of the applicable EU funds» (Ισότητα των φύλων: Οικονομική αξία της φροντίδας βάσει των εφαρμοστέων κονδυλίων της ΕΕ).

(73)  Κοινή δήλωση των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων σχετικά με τη φροντίδα των παιδιών στην ΕΕ. https://www.etuc.org/en/document/european-social-partners-joint-statement-childcare-provisions-eu

(74)  Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 29ης Απριλίου 2021, σχετικά με την ευρωπαϊκή εγγύηση για τα παιδιά.

(75)  Σύσταση (ΕΕ) 2021/1004 του Συμβουλίου για τη θέσπιση ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά.

(76)  Έκθεση (2021) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) με τίτλο «Gender inequalities in care and consequences for the labour market» (Έμφυλες ανισότητες στη φροντίδα και συνέπειες για την αγορά εργασίας).

(77)  Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μακροχρόνια φροντίδα. https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=24079&langId=en

(78)  Έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2021) για τη μακροχρόνια φροντίδα.

(79)  Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μακροχρόνια φροντίδα. https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=24079&langId=en

(80)  Έκθεση Eurocarers του 2021 σχετικά με τον αντίκτυπο της νόσου COVID-19 στην έξαρση της νόσου σε άτυπους φροντιστές σε ολόκληρη την Ευρώπη.

(81)  ΔΟΕ, 2022, «Care at work: Investing in care leave and services for a more gender equal world of work» (Φροντίδα στην εργασία: Επενδύοντας σε άδειες και υπηρεσίες φροντίδας για έναν κόσμο εργασίας ίσων ευκαιριών),

(82)  ΔΟΕ, 2022, «Care at work: Investing in care leave and services for a more gender equal world of work» (Φροντίδα στην εργασία: Επενδύοντας σε άδειες και υπηρεσίες φροντίδας για έναν κόσμο εργασίας ίσων ευκαιριών),

(83)  Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2021, Πράσινη Βίβλος για τη γήρανση·

(84)  https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/economy-finance/dp074_en.pdf

(85)  Η νόσος του Alzheimer στην Ευρώπη, Η άνοια στην Επετηρίδα της Ευρώπης το 2019, «Εκτιμώντας την ύπαρξη της άνοιας στην Ευρώπη», 2020.

(86)  https://www.oecd.org/fr/publications/who-cares-attracting-and-retaining-elderly-care-workers-92c0ef68-en.htm

(87)  https://www.finanzwende-recherche.de/wp-content/uploads/2021/10/Finanzwende_BourgeronMetzWolf_2021_Private-Equity-Investoren-in-der-Pflege_20211013.pdf

(88)  https://www.eurofound.europa.eu/publications/article/2021/wages-in-long-term-care-and-other-social-services-21-below-average

(89)  «Η πρωτογενής πρόληψη αποσκοπεί στην πρόληψη της αρχικής εκδήλωσης μιας διαταραχής. Η δευτερογενής και τριτογενής πρόληψη επιδιώκουν να σταματήσουν ή να καθυστερήσουν την υπάρχουσα νόσο και τις επιπτώσεις της μέσω έγκαιρης διάγνωσης και κατάλληλης θεραπείας· ή να μειώσουν την εμφάνιση υποτροπών και τη δημιουργία χρόνιων παθήσεων μέσω, για παράδειγμα, αποτελεσματικής αποκατάστασης.» Παραπομπή: ΠΟΥ, Γλωσσάριο για την προαγωγή της υγείας, 1998

(90)  Τα δεδομένα σχετικά με την εθνοτική καταγωγή θα πρέπει να συλλέγονται σε εθελοντική και ανώνυμη βάση αποκλειστικά για τους σκοπούς του εντοπισμού και της καταπολέμησης των πράξεων που εισάγουν διακρίσεις.

(91)  Όπως ορίζεται στη σύσταση (ΕΕ) 2021/1004 του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση ευρωπαϊκής εγγύησης για τα παιδιά.

(92)  Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με μία ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις (2020/2084(INI))· ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Απριλίου 2022 σχετικά με την ενωσιακή προστασία για παιδιά και νέους που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την Ουκρανία λόγω του πολέμου (2022/2618(RSP)).

(93)  Ψηφιακές λύσεις, για παράδειγμα εφαρμογές, οι οποίες αποτελούνται από διαφορετικές ενότητες και λειτουργίες που μπορούν να συνδυαστούν με το βασικό έντυπο της εφαρμογής ώστε να υπάρχει, ως αποτέλεσμα, μια εφαρμογή κατάλληλη για τις ανάγκες και τις επιθυμίες των μεμονωμένων χρηστών.

(94)  https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=7724

(95)  Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας και Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2021), Long-term care report: Trends, challenges and opportunities in an ageing society, vol. 1 (Έκθεση για τη μακροχρόνια φροντίδα: τάσεις προκλήσεις και ευκαιρίες σε μια κοινωνία που γηράσκει, τόμος 1).

(96)  Eurofound (2020): Εργατικό δυναμικό στον τομέα της μακροχρόνιας φροντίδας: Όροι εργασίας και απασχόλησης.

(97)  Θεματικό Τμήμα Οικονομίας, Επιστημών και Ποιότητας Ζωής (2021), Μελέτη του ΕΚ κατόπιν αιτήματος της EMPL: Πολιτικές για τους μακροχρόνια φροντιστές.

(98)  Θεματικό Τμήμα Οικονομίας, Επιστημών και Ποιότητας Ζωής (2021), Μελέτη του ΕΚ κατόπιν αιτήματος της EMPL: Πολιτικές για τους μακροχρόνια φροντιστές.

(99)  Santini, Socci et al. (2020): Θετικές και αρνητικές επιπτώσεις της φροντίδας μεταξύ των εφήβων που φροντίζουν τους παππούδες. Results from an Online Survey in Six European Countries and Implications for Future Research, Policy and Practice (Αποτελέσματα διαδικτυακής έρευνας σε έξι ευρωπαϊκές χώρες και επιπτώσεις για τη μελλοντική έρευνα, πολιτική και πρακτική) (https://me-we.eu/wp-content/uploads/2020/10/Positive-and-Negative-Impacts-of-Caring.pdf).

(100)  Για τους σκοπούς των δημοσίων εσόδων, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάσουν τον καλύτερο τρόπο για την επισημοποίηση της απασχόλησης και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, την είσπραξη των εσόδων που προκύπτουν από την εν λόγω απασχόληση. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη στους υπολογισμούς τα συστήματα φορολογικής έκπτωσης και τη χρήση κουπονιών υπηρεσιών.

(101)  Eurofound (2021), Understanding the gender pay gap: What difference do sector and occupation make? (Κατανοώντας τη μισθολογική διαφορά μεταξύ των φύλων: Πώς επηρεάζεται από τον τομέα και την απασχόληση;), Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο. Eurofound (2021), Minimum wages in 2021: Annual review, Minimum wages in the EU series, (Ελάχιστοι μισθοί το 2021: ετήσια έκθεση, σειρά «Ελάχιστοι μισθοί στην ΕΕ») Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2021.

(102)  https://www.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/who-cares-attracting-and-retaining-elderly-care-workers_92c0ef68-en;jsessionid=CUiqVaYYMpv7-fVciq3IIhh787q6ZHLU19L9LeR1.ip-10-240-5-42

(103)  https://www.eesc.europa.eu/sites/default/files/files/report_on_the_eesc_country_visits_to_uk_germany_italy_poland_0.pdf.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/63


P9_TA(2022)0279

Ψυχική υγεία στον ψηφιακό κόσμο της εργασίας

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την ψυχική υγεία στον ψηφιακό κόσμο της εργασίας (2021/2098(INI))

(2023/C 47/05)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 4, 6, 9, 114, 153, 169 και 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 168,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 2, 3, 14, 15, 21, 31, 32 και 35 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, και ιδίως την αρχή 10,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία,

έχοντας υπόψη τη στρατηγική των Ηνωμένων Εθνών, του 2018, για την ψυχική υγεία και ευεξία,

έχοντας υπόψη τη διακήρυξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), της 18ης Μαΐου 2020, για μια υγιή ανάκαμψη από την COVID-19,

έχοντας υπόψη την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας 2021 του ΠΟΥ, με θέμα «Mental healthcare for all: let’s make it a reality» [«Ψυχική περίθαλψη για όλους: ας γίνει πραγματικότητα»],

έχοντας υπόψη το ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης του ΠΟΥ για την ψυχική υγεία για την περίοδο 2021-2025,

έχοντας υπόψη τη μελέτη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την πολιτική υγείας, της 8ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «A New Benchmark for Mental Health Systems: Tackling the Social and Economic Costs of Mental Ill Health» [Νέο σημείο αναφοράς για τα συστήματα ψυχικής υγείας: αντιμετώπιση του κοινωνικού και οικονομικού κόστους των ψυχικών ασθενειών] και την επισκόπηση για την ψυχική υγεία και την εργασία, της 4ης Νοεμβρίου 2021, με τίτλο «Fitter Minds, Fitter Jobs: from Awareness to Change in Integrated Mental Health, Skills and Work Policies» [Ικανότερα μυαλά, καταλληλότερες θέσεις εργασίας: από την ευαισθητοποίηση στην αλλαγή όσον αφορά τις ολοκληρωμένες πολιτικές για την ψυχική υγεία, τις δεξιότητες και την εργασία],

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (1),

έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές (2),

έχοντας υπόψη την οδηγία (EE) 2019/882 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2019, σχετικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας προϊόντων και υπηρεσιών (3),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία (4),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2003/88/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με ορισμένα στοιχεία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας (5),

έχοντας υπόψη την οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 1989, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της βελτίωσης της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία (6),

έχοντας υπόψη την οδηγία 89/654/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 1989, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας (7),

έχοντας υπόψη την οδηγία 90/270/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 29ης Μαΐου 1990, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας κατά την εργασία σε εξοπλισμό με οθόνη οπτικής απεικόνισης (8),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2020 σχετικά με τη συντονισμένη δράση της ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19 και των συνεπειών της (9),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Ιουλίου 2020 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη δημόσια υγεία μετά την κρίση COVID-19 (10),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με το δικαίωμα στην αποσύνδεση (11),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με την ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής νεολαίας: απασχόληση και κοινωνική ανάκαμψη μετά την πανδημία (12),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με δίκαιες εργασιακές συνθήκες, δικαιώματα και κοινωνική προστασία για τους εργαζομένους σε πλατφόρμα — νέες μορφές απασχόλησης που συνδέονται με την ψηφιακή ανάπτυξη (13),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την οικονομία της ευημερίας (14), όπου ζητείται μια ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ για την ψυχική υγεία,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2020, σχετικά με την ενίσχυση της ευεξίας στην εργασία,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 28ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία κατά την περίοδο 2021-2027 — Ασφάλεια και υγεία στην εργασία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο εργασίας» (COM(2021)0323),

έχοντας υπόψη την Πράσινη βίβλο της Επιτροπής της 14ης Οκτωβρίου 2005 με τίτλο «Βελτίωση της ψυχικής υγείας του πληθυσμού — Προς μια στρατηγική σχετικά με την ψυχική υγεία για την Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2005)0484),

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 14ης Ιουλίου 2021, με τίτλο «Employment and Social Developments in Europe — Towards a strong social Europe in the aftermath of the COVID-19 crisis: Reducing disparities and addressing distributional impacts» [Απασχόληση και κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη — Προς μια ισχυρή κοινωνική Ευρώπη στον απόηχο της κρίσης της COVID-19: μείωση των ανισοτήτων και αντιμετώπιση των διανεμητικών επιπτώσεων],

έχοντας υπόψη το ευρωπαϊκό σύμφωνο, του 2008, για την ψυχική υγεία και ευεξία,

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Νεολαίας, της 17ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «Beyond Lockdown: the “pandemic scar” on young people» [Πέρα από τα μέτρα εγκλεισμού: οι «ουλές της πανδημίας» στους νέους],

έχοντας υπόψη τις εκθέσεις του Eurofound, της 9ης Νοεμβρίου 2021, με τίτλο «Impact of COVID-19 on young people in the EU» [Αντίκτυπος της COVID-19 στους νέους στην ΕΕ] και, της 10ης Μαΐου 2021, με τίτλο «Living, working and COVID-19: Living, working and COVID-19: Mental health and trust decline across EU as pandemic enters another year» [Διαβίωση, εργασία και COVID-19: επιδείνωση της ψυχικής υγείας και της εμπιστοσύνης σε ολόκληρη την ΕΕ καθώς η πανδημία συνεχίζεται για ένα ακόμα έτος],

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA), της 7ης Δεκεμβρίου 2020, με τίτλο «Preventing musculoskeletal disorders in a diverse workforce: risk factors for women, migrants and LGBTI workers» [Πρόληψη των μυοσκελετικών παθήσεων σε ένα ποικιλόμορφο εργατικό δυναμικό: παράγοντες κινδύνου για τις γυναίκες, τους μετανάστες και τους ΛΟΑΤΙ εργαζομένους],

έχοντας υπόψη την έκθεση του EU-OSHA, της 7ης Οκτωβρίου 2011, με τίτλο «Mental health promotion in the workplace — a good practice report» [Προώθηση της ψυχικής υγείας στον χώρο εργασίας — έκθεση σχετικά με τις ορθές πρακτικές],

έχοντας υπόψη την έκθεση του EU-OSHA, της 22ας Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Telework and health risks in the context of the COVID-19 pandemic: evidence from the field and policy implications» [Τηλεργασία και κίνδυνοι για την υγεία στο πλαίσιο της πανδημίας της COVID-19: συναφή στοιχεία και συνέπειες για την πολιτική],

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 12ης Δεκεμβρίου 2012, με θέμα «Ευρωπαϊκό έτος ψυχικής υγείας — Υψηλότερη ποιότητα ζωής» (15),

έχοντας υπόψη τη γνώμη της ομάδας εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για αποτελεσματικούς τρόπους επένδυσης στην υγεία, της 23ης Ιουνίου 2021, σχετικά με τη στήριξη της ψυχικής υγείας του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας και άλλων εργαζομένων σε θέσεις κρίσιμης σημασίας,

έχοντας υπόψη την κοινή έκθεση του EU-OSHA και του Eurofound, της 13ης Οκτωβρίου 2014, με τίτλο «Psychosocial risks in Europe: Prevalence and strategies for prevention» [Ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι στην Ευρώπη: διαστάσεις και στρατηγικές πρόληψης],

έχοντας υπόψη την έρευνα της Willis Towers Watson, του 2021, σχετικά με την εμπειρία των εργαζομένων,

έχοντας υπόψη τις αναφορές που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή Αναφορών, όπως οι αναφορές αριθ. 0956/2018 και αριθ. 1186/2018,

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A9-0184/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στη σωματική και ψυχική υγεία αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και ότι κάθε άνθρωπος δικαιούται το υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΠΟΥ ορίζει την ψυχική υγεία ως κατάσταση ψυχικής ευεξίας χάρη στην οποία οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τις εντάσεις της ζωής, αξιοποιούν τις ικανότητές τους, μαθαίνουν καλά και εργάζονται καλά, και συνεισφέρουν στην κοινότητά τους (16)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψυχική υγεία συνδέεται επίσης με άλλα θεμελιώδη δικαιώματα, π.χ. το δικαίωμα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 1 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, και το δικαίωμα στην ακεραιότητα του προσώπου, συμπεριλαμβανομένης της ψυχικής ακεραιότητας, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 3 του Χάρτη·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έρευνες, η πανδημία της COVID-19 διαμόρφωσε οργανωτικές και διαχειριστικές πρακτικές και μετέβαλε τις συνθήκες εργασίας για πολλούς εργαζομένους στην Ευρώπη, με συνέπειες για τον χρόνο εργασίας, την ευεξία και το φυσικό περιβάλλον του χώρου εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και σε θέσεις κρίσιμης σημασίας βρέθηκαν αντιμέτωποι με έκτακτες απαιτήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εργαζόμενοι αυτοί αναγκάστηκαν να αντιμετωπίσουν ένα απαιτητικό εργασιακό περιβάλλον, έλλειψη προστασίας και φόβο για την ασφάλειά τους, γεγονός που είχε αρνητικό ψυχολογικό αντίκτυπο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατανόηση των προβλημάτων ψυχικής υγείας στον χώρο εργασίας σημαίνει όχι μόνο επίγνωση των ψυχικών διαταραχών σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια της διεθνούς ταξινόμησης των νόσων με γνώμονα τα στατιστικά στοιχεία για τη θνησιμότητα και τη νοσηρότητα (π.χ. κατάθλιψη) (17), αλλά και επιδίωξη της προαγωγής της ευεξίας, αποφυγή παρανοήσεων και του στιγματισμού, και σχεδιασμός και εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων και αγωγών για τη διαχείριση των εν λόγω διαταραχών (18)·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία προκάλεσε απότομη αύξηση στις ευθύνες φροντίδας σε συνδυασμό με την εργασία, γεγονός που επηρέασε δυσανάλογα τις γυναίκες και ενέτεινε την ανισότητα των φύλων όσον αφορά τη μη αμειβόμενη φροντίδα· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό είχε αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία των ατόμων με ευθύνες φροντίδας, καθώς πολλοί εργαζόμενοι χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν πολύ περισσότερο στρες αναλαμβάνοντας τις αυξημένες ευθύνες φροντίδας της κατ’ οίκον εκπαίδευσης και της παιδικής μέριμνας κατά τη διάρκεια του περιορισμού της κυκλοφορίας ή παρέχοντας άτυπη φροντίδα ή εκτελώντας οποιοδήποτε άλλο είδος εργασίας για εξαρτώμενους συγγενείς·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έρευνες, η πανδημία οδήγησε στην εφαρμογή της τηλεργασίας σε μεγάλη κλίμακα, γεγονός που είχε θετικές συνέπειες, όπως αύξηση της ευελιξίας και της αυτονομίας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, καλύτερη ισορροπία μεταξύ ιδιωτικής και επαγγελματικής ζωής· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι τα οφέλη αυτά δεν αντισταθμίζουν πάντοτε τις αρνητικές συνέπειες, όπως η υπερβολική σύνδεση, η ασάφεια των διαχωριστικών γραμμών μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, η μεγαλύτερη ένταση εργασίας και το τεχνολογικό στρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις έρευνες του Eurofound για την COVID-19, η πανδημία δημιούργησε πολλά προβλήματα για τους εργαζομένους που εργάζονται εξ αποστάσεως· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η σημαντική αύξηση της τηλεργασίας μπορεί να ωφελήσει τους εργαζομένους και τις επιχειρήσεις, το δικαίωμα στη σωματική και ψυχική υγεία πρέπει επίσης να διαφυλαχθεί και να προωθηθεί στο πλαίσιο αυτό·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ψυχολογικοί κίνδυνοι είναι οι πλέον διαδεδομένοι κίνδυνοι για την υγεία που σχετίζονται με την τηλεργασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη επικράτηση της τηλεργασίας συνδέεται με την αύξηση των ωρών εργασίας και του εργασιακού στρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον EU-OSHA, οι ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι ενδέχεται να έχουν αρνητικά ψυχολογικά, σωματικά και κοινωνικά αποτελέσματα, όπως εργασιακό άγχος, επαγγελματική εξουθένωση ή κατάθλιψη· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις συνθήκες εργασίας που συνεπάγονται ψυχοκοινωνικούς κινδύνους συγκαταλέγονται ενδεχομένως ο υπερβολικός φόρτος εργασίας, οι αντικρουόμενες απαιτήσεις, η έλλειψη σαφήνειας όσον αφορά τους ρόλους, η μη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων που επηρεάζουν τον εργαζόμενο, η έλλειψη επιρροής στον τρόπο εκτέλεσης της εργασίας, η κακή διαχείριση της οργανωτικής αλλαγής, η εργασιακή ανασφάλεια, η αναποτελεσματική επικοινωνία, η έλλειψη στήριξης από τη διοίκηση ή τους συναδέλφους, η ψυχολογική και σεξουαλική παρενόχληση, και η βία από τρίτους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη δεν εφαρμόζουν τα ίδια νομικώς δεσμευτικά κοινά πρότυπα και τις ίδιες αρχές σε σχέση με τους ψυχολογικούς κινδύνους, γεγονός που οδηγεί στην εκ των πραγμάτων άνιση νομική προστασία των εργαζομένων·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ολοένα και περισσότεροι εργοδότες χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία όπως εφαρμογές, λογισμικό και τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) για τη διαχείριση των εργαζομένων τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλγοριθμική διαχείριση αυτή καθαυτή συνεπάγεται νέες προκλήσεις για το μέλλον της εργασίας, όπως ο έλεγχος και η επιτήρηση μέσω τεχνολογίας με τη χρήση εργαλείων πρόβλεψης και επισήμανσης, η εξ αποστάσεως παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο της προόδου και των επιδόσεων, και η καταγραφή του χρόνου εργασίας, και ενέχει σημαντικούς κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, ιδίως όσον αφορά την ψυχική τους υγεία και το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιοποίηση και οι προηγμένες νέες τεχνολογίες, όπως η ΤΝ και τα βασιζόμενα στην ΤΝ μηχανήματα, μετασχηματίζουν τη φύση της εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 40 % των τμημάτων ανθρώπινων πόρων σε διεθνείς εταιρείες χρησιμοποιεί πλέον εφαρμογές ΤΝ, ενώ το 70 % το θεωρεί υψηλή προτεραιότητα για την οργάνωσή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα ψηφιακή οικονομία πρέπει να ρυθμιστεί ώστε να προωθεί την κοινή ευημερία και να διασφαλίζει την ευεξία της κοινωνίας εν γένει·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα αυτή κατάσταση απαιτεί να υιοθετήσουμε έναν νέο και ευρύτερο ορισμό της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, ο οποίος δεν μπορεί πια να αγνοεί την ψυχική υγεία·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 επηρέασε δυσανάλογα την ψυχική ευεξία των εργαζομένων στους τομείς της υγείας και της μακροχρόνιας φροντίδας —στην πλειονότητά τους γυναίκες— καθώς και των ευάλωτων πληθυσμών, συμπεριλαμβανομένων των εθνοτικών μειονοτήτων, της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+, των ηλικιωμένων, των μονογονεϊκών οικογενειών, των ατόμων με αναπηρίες και προϋπάρχοντα προβλήματα ψυχικής υγείας, των ατόμων σε χαμηλότερη κοινωνικοοικονομική θέση, των ανέργων και των ατόμων που ζουν στις εξόχως απόκεντρες περιοχές και σε απομακρυσμένες, ανεπαρκώς συνδεδεμένες περιοχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψυχική υγεία των νέων επιδεινώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, διπλασιάστηκαν δε τα προβλήματα που συνδέονται με την ψυχική υγεία σε διάφορα κράτη μέλη και ήταν σοβαρός ο αντίκτυπος στην απασχόληση των νέων και σημαντική η μείωση του εισοδήματός τους, μεταξύ άλλων λόγω απώλειας θέσεων εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι 9 εκατομμύρια έφηβοι στην Ευρώπη (άτομα ηλικίας 10 έως 19 ετών) ζουν με ψυχικές διαταραχές, εκ των οποίων περισσότεροι από τους μισούς πάσχουν από άγχος και κατάθλιψη·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπερβολικά πολλά άτομα στην ΕΕ δεν έχουν πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής και επαγγελματικής υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψυχική ευεξία έχει φθάσει στα χαμηλότερα επίπεδα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες από την έναρξη της πανδημίας, η δε επιδείνωση της ψυχικής υγείας αποδίδεται στη διαταραγμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας, τον αυξημένο φόρτο εργασίας και την κρίση της αγοράς εργασίας που έπληξε δυσανάλογα τους νέους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως γνωστόν, οι δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής και επαγγελματικής υγείας υποχρηματοδοτούνται· λαμβάνοντας υπόψη ότι το εργασιακό στρες μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως χρονική πίεση, αυξημένο ή άτακτο ωράριο εργασίας, και κακή επικοινωνία και συνεργασία εντός της οργάνωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι συσχετίζονται έντονα οι ημικρανίες ή οι σοβαροί πονοκέφαλοι με την κατάθλιψη και το άγχος, μεταξύ άλλων ψυχιατρικών συννοσηροτήτων, γεγονός που επηρεάζει με τη σειρά του τις εργασιακές επιδόσεις και τις απουσίες των εργαζομένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλινική και εφαρμοσμένη έρευνα για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση ψυχικών ασθενειών υποχρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προβλήματα ψυχικής υγείας αποτελούν σήμερα την κύρια αιτία νοσηρότητας παγκοσμίως, καθώς η αυτοκτονία αποτελεί τη δεύτερη σημαντικότερη αιτία θανάτου των νέων στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόληψη, η ευαισθητοποίηση, οι δραστηριότητες ευεξίας και η προώθηση της ψυχικής υγείας και μιας υγιούς νοοτροπίας στην εργασία μπορούν να επιφέρουν θετικά αποτελέσματα στη βελτίωση της υγείας των μισθωτών (19)·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στα προβλήματα του χώρου εργασίας που επηρεάζουν την ψυχική υγεία συγκαταλέγονται η επαγγελματική εξουθένωση, το σύνδρομο εργασιακής πλήξης, το στρες, η παρενόχληση, η βία, ο στιγματισμός, οι διακρίσεις και οι περιορισμένες δυνατότητες ανάπτυξης ή προαγωγής, πτυχές που ενδέχεται να επιδεινώνονται περαιτέρω στο Διαδίκτυο· λαμβάνοντας υπόψη ότι πέρυσι ο ΠΟΥ αποκάλυψε ότι περισσότερα από 300 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως έπασχαν από εργασιακές ψυχικές διαταραχές, όπως η επαγγελματική εξουθένωση, το άγχος, η κατάθλιψη ή το μετατραυματικό στρες, πράγμα που συσχετίζεται με το γεγονός ότι ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους εργαζομένους αισθάνεται ότι η εργασία έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία του (20)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το αρνητικό εργασιακό περιβάλλον οδηγεί ενδεχομένως σε προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, στην επιβλαβή χρήση ουσιών ή οινοπνεύματος, στον απουσιασμό και στην απώλεια παραγωγικότητας·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 το εκτιμώμενο κόστος των ψυχικών ασθενειών υπερέβη το 4 % του AEγχΠ σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος της εργασιακής κατάθλιψης είναι από τις κύριες αιτίες αναπηρίας και κατάθλιψης και, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ανέρχεται σε 620 δισεκατομμύρια EUR ετησίως, οδηγώντας σε απώλεια οικονομικής παραγωγής ύψους 240 δισεκατομμυρίων EUR (21)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το εκτιμώμενο κόστος για το σύνολο των πονοκεφάλων στην ΕΕ υπερβαίνει τα 110 δισεκατομμύρια EUR ετησίως, εκ των οποίων περίπου 50 δισεκατομμύρια EUR αφορούν ημικρανίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προϋπολογισμοί για την πρόληψη σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ παραμένουν χαμηλοί, στο 3 % των συνολικών δαπανών υγείας·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τους ενωσιακούς κανόνες για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία (22), οι εργοδότες έχουν καθήκον να προστατεύουν την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων σε όλες τις πτυχές της εργασίας τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο της τηλεργασίας, οι εργοδότες εξακολουθούν να φέρουν ευθύνη για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι φορείς υγείας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην προάσπιση του θεμελιώδους ανθρώπινου δικαιώματος των εργαζομένων σε ασφαλή και προστατευμένο χώρο εργασίας, μεταξύ άλλων κατά την τηλεργασία·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σταθερή απασχόληση, η υγεία (συμπεριλαμβανομένης της ψυχικής υγείας), οι συνθήκες για την πλήρη ανάπτυξη, και η αίσθηση επιρροής και συμμετοχής των νέων αποτελούν τις βασικές προϋποθέσεις για την έξοδο από την κρίση, την ενίσχυση των κοινωνιών και την ανοικοδόμηση των οικονομιών·

Ψυχική υγεία και ψηφιακή εργασία: διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία της COVID-19

1.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, η ψυχική υγεία των μισθωτών και των αυτοαπασχολουμένων επηρεάστηκε από διαταραχές σε πολλές υπηρεσίες, όπως η εκπαίδευση, η υγεία, η κοινωνική στήριξη, και από αυξημένους παράγοντες στρες, όπως η οικονομική ανασφάλεια, ο φόβος της ανεργίας, η περιορισμένη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη, η απομόνωση, το τεχνολογικό στρες, οι αλλαγές στο ωράριο εργασίας, η ανεπαρκής οργάνωση της εργασίας και η τηλεργασία· ζητεί να αντιμετωπιστεί επειγόντως η ψυχική υγεία με διατομεακές και ενοποιημένες πολιτικές ως μέρος της ολοκληρωμένης στρατηγικής της ΕΕ για την ψυχική υγεία και της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη φροντίδα, όπως συμπληρώνονται από εθνικά σχέδια δράσης· υπενθυμίζει στην Επιτροπή, ιδίως, ότι η προστασία της ψυχικής υγείας των εργαζομένων θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των σχεδίων ετοιμότητας του EU-OSHA για την πρόληψη μελλοντικών υγειονομικών κρίσεων·

2.

τονίζει ότι η πανδημία της COVID-19 και η επακόλουθη οικονομική κρίση άσκησαν τεράστια πίεση στην ψυχική υγεία και ευεξία όλων των πολιτών, αλλά κυρίως των μισθωτών, των αυτοαπασχολουμένων, των νέων, των σπουδαστών που μεταβαίνουν στο εργατικό δυναμικό και των ηλικιωμένων, προκύπτουν δε ολοένα και περισσότεροι ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι που σχετίζονται με την εργασία, ενώ σημειώνονται υψηλότερα ποσοστά στρες, άγχους και κατάθλιψης·

3.

τονίζει ότι η πανδημία της COVID-19 είχε αρνητικό αντίκτυπο στη μετάβαση από την εκπαίδευση στην εργασία και μπορεί, επομένως, να προκαλέσει υψηλά επίπεδα στρες, άγχους και αβεβαιότητας στους νέους που ξεκινούν τη σταδιοδρομία τους, ενώ είναι επίσης πιθανό να επιδεινώσει τις προοπτικές απασχόλησής τους και να δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο όσον αφορά τα προβλήματα ψυχικής υγείας και ευεξίας τους· ζητεί μεγαλύτερη στήριξη για την ψυχική υγεία, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ευεξία των ανέργων·

4.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η ψυχική υγεία δεν είχε την προτεραιότητα που δίνεται στη σωματική υγεία και στερήθηκε κονδύλια και εξειδικευμένο προσωπικό στα κράτη μέλη, παρά τα εγγενή οφέλη που σχετίζονται με τη βελτιωμένη υγεία και ευεξία και παρά τη σημαντική αύξηση της οικονομικής παραγωγικότητας και τα υψηλότερα επίπεδα συμμετοχής στην εργασία που επιτυγχάνονται χάρη σε δημόσιες επενδύσεις στην ψυχική υγεία· πιστεύει ότι χρειάζεται να αναληφθεί ταχέως δράση ώστε να βελτιωθεί η τρέχουσα κατάσταση·

5.

καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τον μεγάλο όγκο προβλημάτων ψυχικής υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ και να δεσμευθούν ένθερμα όσον αφορά τη λήψη μέτρων για τη ρύθμιση και υλοποίηση ενός κόσμου ψηφιακής εργασίας που θα συμβάλλει στην πρόληψη προβλημάτων ψυχικής υγείας, στην προστασία της ψυχικής υγείας και στην υγιή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής και θα ενισχύει τα δικαιώματα κοινωνικής προστασίας στον χώρο εργασίας· ζητεί να πραγματοποιηθεί διάλογος και να καταβληθούν προσπάθειες για τον σκοπό αυτόν σε συνεργασία με τους εργοδότες και τους εκπροσώπους των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων· τονίζει, εν προκειμένω, την απόλυτη ανάγκη να εγκριθούν σχέδια πρόληψης όσον αφορά τους κινδύνους για την ψυχική υγεία σε κάθε χώρο εργασίας· ζητεί να δοθεί συνέχεια στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού πλαισίου δράσης του ΠΟΥ για την ψυχική υγεία για την περίοδο 2021-2025·

6.

εκφράζει τη λύπη του για τη διαφορά μεταξύ του αριθμού των ενωσιακών δράσεων στον τομέα της υγείας και του πεδίου εφαρμογής που προβλέπει η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και ζητεί να ληφθούν περισσότερα μέτρα σε επίπεδο ΕΕ στο πλαίσιο των εν λόγω αρμοδιοτήτων· θεωρεί ότι η επόμενη υγειονομική κρίση θα αφορά την ψυχική υγεία και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να αναλάβει δράση και να αντιμετωπίσει όλους τους δυνητικούς κινδύνους μέσω δεσμευτικών και μη δεσμευτικών μέτρων, κατά περίπτωση, και να καταρτίσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ για την ψυχική υγεία σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την οικονομία της ευημερίας·

7.

σημειώνει ότι μια στρατηγική της ΕΕ για την ψυχική υγεία θα πρέπει να αποσκοπεί στην απαίτηση να ενσωματώσουν τα κράτη μέλη τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας στις υπηρεσίες σωματικής υγείας, με γνώμονα τον στενό συσχετισμό των δύο, να παρέχουν αποτελεσματική φροντίδα με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, να αυξήσουν τον αριθμό των παρεχόμενων υπηρεσιών ώστε να μπορούν περισσότερα άτομα να έχουν πρόσβαση σε θεραπεία, και να στηρίζουν τα άτομα βοηθώντας τα να βρουν εργασία ή να παραμείνουν στην εργασία, μεταξύ άλλων· επιμένει ότι η κακή ψυχική υγεία επηρεάζει την ευεξία των εργαζομένων και επιβαρύνει τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας με πρόσθετες δαπάνες για υγειονομική περίθαλψη και κοινωνική ασφάλιση· επισημαίνει την ευθύνη του εργοδότη και τον ουσιαστικό ρόλο τόσο του εργοδότη όσο και των κοινωνικών εταίρων στην κατάρτιση και υλοποίηση τέτοιων πρωτοβουλιών·

8.

υπενθυμίζει ότι η πανδημία ανέδειξε την εκτεταμένη κρίση ψυχικής υγείας σε ολόκληρη την Ευρώπη και τις διάφορες αντιδράσεις των κρατών μελών σε αυτήν, κατέδειξε δε τη σημασία της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας, αποκαλύπτοντας κενά στην ανάλυση προοπτικών, συμπεριλαμβανομένων της ετοιμότητας, στα εργαλεία αντίδρασης και στην επαρκή χρηματοδότηση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν, στα οικεία σχέδια αντίδρασης και ετοιμότητας για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης σε περιπτώσεις υγειονομικής κρίσης και πανδημίας, τον αντίκτυπο στην ψυχική υγεία· θεωρεί ότι η τρέχουσα κρίση ψυχικής υγείας θα πρέπει να θεωρηθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας·

9.

επικροτεί τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις που αφορούν κανονισμό για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2013, σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας (23), και τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις που αφορούν τη μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων και την ενίσχυση της εντολής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων·

10.

συγχαίρει τους εργαζομένους πρώτης γραμμής που θυσίασαν την ευεξία τους για να επιτελέσουν σωτήριο έργο κατά τη διάρκεια της πανδημίας· εκφράζει την ανησυχία του όσον αφορά τους σοβαρότερους εργασιακούς κινδύνους για την ψυχική υγεία που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στους τομείς της υγείας και της μακροχρόνιας φροντίδας· καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στους εργαζομένους σε θέσεις κρίσιμης σημασίας και στους εργαζομένους πρώτης γραμμής στις επικείμενες προτάσεις σχετικά με την ψυχική υγεία στην εργασία· καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας τους, να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις προσωπικού και να διαθέσουν τους αναγκαίους πόρους προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι δεν θα χρειαστούν ξανά τέτοιες θυσίες, διασφαλίζοντας ότι οι εργαζόμενοι έχουν άμεση πρόσβαση σε επαρκείς πόρους και προστασία της ψυχικής υγείας και σε ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις, που θα πρέπει να παρατείνονται πέραν της περιόδου οξείας κρίσης· τονίζει ότι η συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων σε θέσεις κρίσιμης σημασίας και των εργαζομένων πρώτης γραμμής είναι γυναίκες, συχνά με χαμηλότερο εισόδημα, πράγμα που ενέχει σοβαρότερους εργασιακούς κινδύνους για την ψυχική υγεία·

Η ψηφιακή μετάβαση και η ψυχική υγεία

11.

αναγνωρίζει ότι η ποιοτική απασχόληση μπορεί να συμβάλει στην παροχή ενός σκοπού στα άτομα, καθώς και οικονομικής ασφάλειας και ανεξαρτησίας· επισημαίνει τη θετική σχέση μεταξύ της καλής ψυχικής υγείας, των καλών συνθηκών εργασίας, του επαρκούς μισθού, της εργασιακής παραγωγικότητας, της ευεξίας και της ποιότητας ζωής· σημειώνει ότι, στο πλαίσιο της αυξανόμενης ψηφιοποίησης, μπορεί να κλυδωνιστεί η αίσθηση σκοπού και ταυτότητας των εργαζομένων, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας· επιβεβαιώνει ότι, ως εκ τούτου, είναι καίριας σημασίας η πρόληψη· πιστεύει ότι οι κατάλληλες συνθήκες εργασίας και τα ενεργητικά προγράμματα για την αγορά εργασίας θα μπορούσαν να συμβάλουν στην καταπολέμηση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων παρέχοντας ευκαιρίες για ποιοτικές θέσεις εργασίας και κοινωνική προστασία· σημειώνει ότι η κατάθλιψη και οι ψυχικές διαταραχές μπορούν να αποτελέσουν φραγμό για την παραμονή στην εργασία και την εξασφάλιση απασχόλησης, και ότι απαιτείται πρόσθετη στήριξη για τους αναζητούντες εργασία·

12.

αναγνωρίζει τις ευκαιρίες που δημιουργεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός για την απασχόληση ατόμων με αναπηρία στην ανοιχτή αγορά εργασίας· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα πρέπει να μην οδηγεί σε απομόνωση και κοινωνικό αποκλεισμό· επισημαίνει ακόμη τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι, οι οποίοι διατρέχουν ιδίως τον κίνδυνο του ψηφιακού αποκλεισμού λόγω των μεταβαλλόμενων εργασιακών συνθηκών και των νέων ψηφιακών εργαλείων· τονίζει τη σημασία της δυνατότητας πρόσβασης όλων των εργαζομένων, και πρωτίστως των ηλικιωμένων, σε διά βίου μάθηση και επαγγελματική ανάπτυξη προσαρμοσμένη στις ατομικές τους ανάγκες· καλεί τα κράτη μέλη να επεκτείνουν την παροχή ψηφιακής εκπαίδευσης που απευθύνεται στους ηλικιωμένους· τονίζει τη σημασία του διαλόγου μεταξύ των γενεών στο εργασιακό περιβάλλον·

13.

υπενθυμίζει ότι οι προορατικές προσεγγίσεις στην ψηφιοποίηση, όπως η βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων στον χώρο εργασίας ή η δυνατότητα ελαστικού ωραρίου εργασίας, μπορούν να συμβάλουν στον μετριασμό του εργασιακού στρες· παρατηρεί ότι η ΤΝ έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας και την ποιότητα ζωής, συμπεριλαμβανομένων της καλύτερης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και της καλύτερης προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρία, να προβλέψει την εξέλιξη της αγοράς εργασίας και να στηρίξει τη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων ώστε να αποτρέπονται οι ανθρώπινες προκαταλήψεις· προειδοποιεί, ωστόσο, ότι η ΤΝ προκαλεί επίσης ανησυχίες σχετικά με την ιδιωτικότητα και την υγεία και ασφάλεια στην εργασία, όπως το δικαίωμα στην αποσύνδεση, και μπορεί να οδηγήσει στη δυσανάλογη και παράνομη επιτήρηση και παρακολούθηση των εργαζομένων, παραβιάζοντας την αξιοπρέπεια και την ιδιωτικότητά τους, καθώς και σε διακριτική μεταχείριση στις διαδικασίες πρόσληψης και σε άλλους τομείς λόγω μεροληπτικών αλγορίθμων, μεταξύ άλλων λόγω κοινωνικού φύλου, φυλής και εθνότητας· εκφράζει ακόμη την ανησυχία του για το γεγονός ότι η ΤΝ μπορεί να υπονομεύσει την ελευθερία και την αυτονομία των ανθρώπων, για παράδειγμα με εργαλεία πρόβλεψης και επισήμανσης, την παρακολούθηση και ανίχνευση σε πραγματικό χρόνο και τα αυτοματοποιημένα συμπεριφορικά «σκουντήματα» (nudge), και να συμβάλει στα προβλήματα ψυχικής υγείας των εργαζομένων, όπως η επαγγελματική εξουθένωση, το τεχνολογικό στρες, η ψυχολογική υπερφόρτωση και η κόπωση· τονίζει ότι οι λύσεις ΤΝ στον χώρο εργασίας πρέπει να είναι διαφανείς και δίκαιες και να αποφεύγουν τυχόν αρνητικές επιπτώσεις για τους εργαζομένους, πρέπει δε να αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ εργοδοτών και εκπροσώπων των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, εν προκειμένω, να εκπονήσουν νομοθετική πρόταση σχετικά με την ΤΝ στον χώρο εργασίας, ώστε να διασφαλιστεί κατάλληλη προστασία των δικαιωμάτων και της ευεξίας των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων της ψυχικής υγείας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως η μη εισαγωγή διακρίσεων, η ιδιωτικότητα και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια σε έναν ολοένα και πιο ψηφιοποιημένο χώρο εργασίας· σημειώνει ότι η διαδικτυακή παρενόχληση τείνει να έχει δυσανάλογο αντίκτυπο στις πλέον ευάλωτες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των νεαρών εργαζομένων, των γυναικών και των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+· τονίζει ότι μόνο το 60 % των κρατών μελών έχει εγκρίνει συγκεκριμένη νομοθεσία για την αντιμετώπιση του εκφοβισμού και της βίας στην εργασία, και καλεί επομένως την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προτείνουν στοχευμένα υποχρεωτικά μέτρα για την αντιστροφή και την καταπολέμηση αυτού του εντεινόμενου προβλήματος στην εργασία και για την προστασία των θυμάτων με όλους τους απαραίτητους πόρους·

14.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα που αποσκοπούν στην εξάλειψη της βίας, των διακρίσεων και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, συμπεριλαμβανομένων της βίας και της παρενόχλησης από τρίτους (δηλαδή από πελάτες, επισκέπτες ή ασθενείς), εφαρμόζονται, κατά περίπτωση, ανεξάρτητα από τον λόγο ή την αιτία της παρενόχλησης, και δεν αφορούν αποκλειστικά περιπτώσεις που βασίζονται σε λόγους διακριτικής μεταχείρισης· καλεί τα κράτη μέλη να κυρώσουν τη σύμβαση αριθ. 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας και τη σύσταση αριθ. 206 για τη βία και την παρενόχληση, και να θεσπίσουν τους νόμους και τα μέτρα πολιτικής που απαιτούνται για την απαγόρευση, την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι το πεδίο εφαρμογής της προτεινόμενης οδηγίας για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της εξ οικείων βίας (24) καλύπτει πλήρως τη βία και την παρενόχληση στην εργασία ως ποινικό αδίκημα και ότι οι εργαζόμενοι λαμβάνουν κατάλληλη προστασία με τη συμμετοχή των συνδικαλιστικών οργανώσεων·

15.

τονίζει την ανάγκη να προστατεύονται οι εργαζόμενοι από την εκμετάλλευση των εργοδοτών κατά τη χρήση ΤΝ και αλγοριθμικής διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένων των εργαλείων πρόβλεψης και επισήμανσης που προβλέπουν τη συμπεριφορά των εργαζομένων και εντοπίζουν ή αποτρέπουν παραβιάσεις κανόνων ή περιπτώσεις απάτης από εργαζομένους, των εφαρμογών για την παρακολούθηση της προόδου και των επιδόσεων σε πραγματικό χρόνο, του λογισμικού καταγραφής του χρόνου εργασίας, και των αυτοματοποιημένων συμπεριφορικών σκουντημάτων· ζητεί να απαγορευθεί η επιτήρηση των εργαζομένων·

16.

πιστεύει ότι χρειάζεται να αναπτυχθεί ένα νέο πρότυπο που να συνυπολογίζει την πολυπλοκότητα του σύγχρονου χώρου εργασίας σε σχέση με την ψυχική υγεία, καθώς τα ισχύοντα ρυθμιστικά μέσα δεν επαρκούν για την εξασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων και χρήζουν επικαιροποίησης και βελτίωσης·

17.

επισημαίνει ότι η χρήση τεχνολογίας και ΤΝ στον χώρο εργασίας δεν θα πρέπει ποτέ να πραγματοποιείται σε βάρος της ψυχικής υγείας και της ευεξίας των εργαζομένων· σημειώνει ότι η εφαρμογή της ΤΝ στην εργασία πρέπει να μην οδηγεί σε υπέρμετρη παρακολούθηση στο όνομα της παραγωγικότητας ούτε να συνεπάγεται την επιτήρηση των εργαζομένων·

18.

σημειώνει το ευρύ ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων σε εξειδικευμένες δεξιότητες και απασχόληση στον τομέα των ΤΠΕ, όπου μόνο το 18 % των εργαζομένων είναι γυναίκες και το 82 % είναι άνδρες (25)· θεωρεί ζωτικής σημασίας να σχεδιάζονται με συμμετοχικό τρόπο τα συστήματα τεχνολογίας ώστε να αποφεύγονται οι διακρίσεις, τα προβλήματα ψυχικής υγείας ή άλλες ζημιογόνες επιπτώσεις του μη συμμετοχικού σχεδιασμού· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν ώστε να γεφυρώσουν το ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM), και να διερευνήσουν την παροχή κινήτρων στις οργανώσεις ΤΠΕ ώστε να προσλαμβάνουν ποικιλόμορφο εργατικό δυναμικό·

19.

επικροτεί την οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς και τους φροντιστές, καθώς παρέχει ευελιξία και συμβάλει στον μετριασμό των εργασιακών προβλημάτων· τονίζει, ωστόσο, ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να πλήττονται δυσανάλογα, όπως κατέδειξε η πανδημία· πιστεύει ότι, παρόλο που η τηλεργασία προσφέρει πολλές ευκαιρίες, συνεπάγεται επίσης προκλήσεις όσον αφορά το κοινωνικό, επαγγελματικό και ψηφιακό χάσμα· τονίζει ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να λαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος των αδειών για οικογενειακούς λόγους, γεγονός που εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά την εξέλιξη της σταδιοδρομίας, την προσωπική ανάπτυξη, την αμοιβή και τα συνταξιοδοτικά δικαιώματά τους· καλεί τα κράτη μέλη να μην περιοριστούν στις απαιτήσεις της οδηγίας, αλλά να αυξήσουν τον αριθμό των ημερών που χορηγούνται ως άδεια φροντιστή και να μεριμνήσουν ώστε οι άτυποι φροντιστές να λαμβάνουν άδεια μετ’ αποδοχών· καλεί τα κράτη μέλη να αναλάβουν ισχυρή δέσμευση για την προστασία του οικογενειακού χρόνου και της ισορροπίας μεταξύ οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής των εργαζομένων· καλεί τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την ίση κατανομή των ευθυνών φροντίδας μεταξύ γυναικών και ανδρών με μη μεταβιβάσιμες περιόδους άδειας μετ’ αποδοχών για τους γονείς, πράγμα που θα επέτρεπε την πλήρη απασχόληση των γυναικών σε μεγαλύτερο βαθμό· επισημαίνει ότι οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο στρες, εξάντλησης, επαγγελματικής εξουθένωσης και ψυχολογικής βίας λόγω των νέων ρυθμίσεων τηλεργασίας και της απουσίας ρύθμισης ώστε να ελέγχονται οι καταχρηστικές εργασιακές πρακτικές·

20.

σημειώνει τη μετάβαση στην τηλεργασία κατά τη διάρκεια της πανδημίας και την ευελιξία που προσέφερε σε πολλούς μισθωτούς και στους αυτοαπασχολουμένους· αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι η τηλεργασία έχει επίσης αποδειχθεί ιδιαίτερα προβληματική για τα πλέον μειονεκτούντα άτομα και τα μονογονεϊκά νοικοκυριά· αναγνωρίζει ότι ο συνδυασμός της τηλεργασίας με τη φροντίδα των παιδιών, ιδίως παιδιών με ειδικές ανάγκες, θα μπορούσε να απειλήσει την οικογενειακή ζωή και την ευεξία τόσο των γονέων όσο και των παιδιών· προτρέπει τους εργοδότες να θεσπίσουν σαφείς και διαφανείς κανόνες σχετικά με τις ρυθμίσεις τηλεργασίας, ώστε να διασφαλίζεται ο σεβασμός του ωραρίου εργασίας και να αποτρέπονται η κοινωνική και επαγγελματική απομόνωση και τα ασαφή όρια μεταξύ χρόνου εργασίας και άλλου χρόνου στο σπίτι· σημειώνει ότι η τηλεργασία έχει αποδεδειγμένα σημαντικό αντίκτυπο στην οργάνωση του χρόνου εργασίας, καθώς αυξάνει την ευελιξία και καθιστά τους εργαζομένους διαρκώς διαθέσιμους, πράγμα που συχνά οδηγεί σε σύγκρουση μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι η τηλεργασία, εάν ρυθμιστεί και εφαρμοστεί καταλλήλως, θα μπορούσε να παρέχει στους εργαζομένους την ευελιξία να προσαρμόζουν το ωράριο εργασίας και το πρόγραμμά τους ώστε να ικανοποιούν τις προσωπικές και οικογενειακές τους ανάγκες· επισημαίνει, εν προκειμένω, ότι η πλήρης ή μερική στροφή στην τηλεργασία θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εκπροσώπων των εργαζομένων·

21.

σημειώνει με ανησυχία ότι η τηλεργασία δεν είναι ακόμα διαθέσιμη για όλους τους εργαζομένους· τονίζει τον αντίκτυπο που έχει στην ψυχική υγεία όσων διατρέχουν κίνδυνο ψηφιακού αποκλεισμού η στροφή στην τηλεργασία· τονίζει τη σημασία να καταπολεμηθεί το ψηφιακό χάσμα στην Ευρώπη και την ανάγκη για επαγγελματική επιμόρφωση νέων και ηλικιωμένων, προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκές επίπεδο ψηφιακών δεξιοτήτων για όλους τους εργαζομένους· ζητεί πιο στοχευμένες επενδύσεις στην διαμόρφωση ψηφιακών δεξιοτήτων, ιδίως για ομάδες που είναι ψηφιακά αποκλεισμένες σε μεγαλύτερο βαθμό, όπως άτομα σε χαμηλή κοινωνικοοικονομική θέση και με περιορισμένο εκπαιδευτικό υπόβαθρο, ηλικιωμένοι και άτομα σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές· καλεί την Επιτροπή να προτείνει ένα νομοθετικό πλαίσιο για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την τηλεργασία σε ολόκληρη την ΕΕ, χωρίς να υπονομεύονται οι συνθήκες εργασίας των τηλεργαζομένων· τονίζει ότι ένα τέτοιο νομοθετικό πλαίσιο θα πρέπει να αποσαφηνίζει τις συνθήκες εργασίας, να διασφαλίζει ότι τέτοιου είδους εργασία εκτελείται σε εθελοντική βάση και ότι τα δικαιώματα, η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, ο φόρτος εργασίας και τα πρότυπα επιδόσεων των τηλεργαζομένων και των συγκρίσιμων επιτόπου εργαζομένων βρίσκονται στα ίδια επίπεδα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα σχετικά με την προσβασιμότητα και τις συμμετοχικές τεχνολογίες για άτομα με αναπηρία· σημειώνει ότι το πλαίσιο αυτό θα πρέπει να καταρτιστεί κατόπιν διαβούλευσης με τα κράτη μέλη και τους Ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους, με πλήρη σεβασμό προς τα εθνικά μοντέλα της αγοράς εργασίας και με συνεκτίμηση των συμφωνιών-πλαίσιο των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων για την τηλεργασία και την ψηφιοποίηση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα με διανοητική ή σωματική αναπηρία· επιμένει ότι οι συνθήκες εργασίας των τηλεργαζομένων πρέπει να ισοδυναμούν με εκείνες όσων εργάζονται επιτόπου και ότι χρειάζεται να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την παρακολούθηση και στήριξη της ευεξίας των τηλεργαζομένων·

22.

θεωρεί ότι το δικαίωμα στην αποσύνδεση είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση της ψυχικής ευεξίας των μισθωτών και των αυτοαπασχολουμένων, ιδίως για τις εργαζόμενες γυναίκες και τους εργαζομένους σε άτυπες μορφές απασχόλησης, και θα πρέπει να συμπληρώνεται με μια προληπτική και συλλογική προσέγγιση των εργασιακών ψυχοκοινωνικών κινδύνων· καλεί την Επιτροπή να προτείνει, κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους, οδηγία σχετικά με ελάχιστα πρότυπα και προϋποθέσεις, ώστε να διασφαλίζεται ότι όλοι οι εργαζόμενοι είναι σε θέση να ασκούν αποτελεσματικά το δικαίωμά τους στην αποσύνδεση, και να ρυθμίσει τη χρήση υφιστάμενων και νέων ψηφιακών εργαλείων για εργασιακούς σκοπούς, σύμφωνα με το ψήφισμά του Κοινοβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2021 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με το δικαίωμα στην αποσύνδεση, και με γνώμονα τη συμφωνία-πλαίσιο των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων για την ψηφιοποίηση· καλεί, επιπλέον, τα κράτη μέλη να συντονίσουν καλύτερα την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, καθώς ορισμένα από αυτά θέτουν σε εφαρμογή κάποιες πολύ καινοτόμες πολιτικές και έργα·

23.

σημειώνει ότι, εάν αναθεωρηθούν και επικαιροποιηθούν, οι οδηγίες 89/654/ΕΟΚ και 90/270/ΕΟΚ του Συμβουλίου, οι οποίες καθορίζουν ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας και κατά την εργασία σε εξοπλισμό με οθόνη οπτικής απεικόνισης, μπορούν να συμβάλουν στην προστασία όλων των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων σε πλατφόρμα και των αυτοαπασχολουμένων, παράλληλα με τα διάφορα έργα που αναπτύσσονται από τους οργανισμούς της ΕΕ και τα κράτη μέλη·

24.

τονίζει ότι η πρόβλεψη για προσβασιμότητα και εύλογη προσαρμογή εφαρμόζεται στα εργασιακά ψηφιακά περιβάλλοντα και, ως εκ τούτου, οι εργοδότες θα πρέπει να λαμβάνουν μέτρα για την προσαρμογή και τη διασφάλιση δίκαιων και ισότιμων συνθηκών εργασίας για άτομα με αναπηρία, συμπεριλαμβανομένων όσων αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, μεταξύ άλλων για τη συμμόρφωση με τα συναφή πρότυπα ψηφιακής προσβασιμότητας που απορρέουν από την οδηγία (ΕΕ) 2019/882·

25.

επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να εκσυγχρονίσει το νομοθετικό πλαίσιο για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, με την αναθεώρηση των οδηγιών 89/654/ΕΟΚ και 90/270/ΕΟΚ του Συμβουλίου, οι οποίες καθορίζουν ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας και κατά την εργασία σε εξοπλισμό με οθόνη οπτικής απεικόνισης·

Υγεία και ασφάλεια στον χώρο εργασίας

26.

εκφράζει την ανησυχία του για τη διάσταση μεταξύ της τρέχουσας πολιτικής για την ψυχική υγεία και των συμπεριφορών στον χώρο εργασίας, που δεν αντικατοπτρίζουν επαρκώς το γεγονός ότι η προστασία των εργαζομένων αποτελεί βασικό προτέρημα για τους ηγέτες της ΕΕ για το υπόλοιπο της δεκαετίας· επισημαίνει ότι, λόγω στιγματισμού και διακρίσεων, οι εργαζόμενοι συχνά αισθάνονται ανήμποροι να συζητήσουν προβλήματα· καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι εργοδότες εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους για παροχή στήριξης και σαφών πληροφοριών σε όλους τους εργαζομένους, και να διασφαλίσουν τη δίκαιη επανένταξη των πληγέντων εργαζομένων στον χώρο εργασίας· ζητεί να διευκολύνουν οι χώροι εργασίας την πρόσβαση σε υπηρεσίες υποστήριξης της ψυχικής υγείας και σε εξωτερικές υπηρεσίες, καθώς και στην πρόληψη, την έγκαιρη αναγνώριση και τη θεραπεία των εργαζομένων που πάσχουν ενδεχομένως από ψυχικές διαταραχές, να στηρίξουν την επανένταξή τους και να συμβάλουν στην πρόληψη υποτροπών, καθώς και να εφαρμόσουν εταιρικά προληπτικά σχέδια για την ψυχική υγεία, μεταξύ άλλων ώστε να προλαμβάνονται οι αυτοκτονίες· ζητεί, επίσης, να εγκριθούν σαφείς και αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης, καθώς και στρατηγικές στήριξης για τους εργαζομένους που επιστρέφουν στην εργασία μετά από μακρά απουσία·

27.

υπενθυμίζει ότι η παρενόχληση και οι διακρίσεις για πολλούς λόγους είναι πραγματικότητα στον χώρο εργασίας και αποτελούν συχνά πηγή στρες και αποστασιοποίησης από τον χώρο εργασίας· υπενθυμίζει, ιδίως, ότι είναι εκτεταμένες και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από τους εργοδότες οι διακρίσεις λόγω ηλικίας, αναπηρίας, φύλου, κοινωνικού φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, φυλής, εκπαιδευτικής ή κοινωνικοοικονομικής κατάστασης και σε βάρος ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες· τονίζει τη σημασία να περιλαμβάνεται μια πολιτική κατά της παρενόχλησης στα μέτρα υγείας και ασφάλειας στον ψηφιακό κόσμο της εργασίας και να παρέχεται στήριξη στις επιχειρήσεις, ιδίως στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), ώστε να βοηθούνται στην εφαρμογή πολιτικών για την καταπολέμηση της παρενόχλησης και του εκφοβισμού· ζητεί να διενεργηθεί ενημερωτική εκστρατεία σε επίπεδο ΕΕ για την ευαισθητοποίηση σε θέματα ψυχικής υγείας προκειμένου να αντιμετωπιστούν ο στιγματισμός, οι παρανοήσεις και ο κοινωνικός αποκλεισμός που συχνά συνδέονται με τις ψυχικές ασθένειες·

28.

πιστεύει ότι τα ισχύοντα μέτρα που ενθαρρύνουν τη βελτίωση της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων είναι ανεπαρκή, ιδίως όσον αφορά την αξιολόγηση και διαχείριση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων· καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει μηχανισμούς για την πρόληψη του άγχους, της κατάθλιψης και της επαγγελματικής εξουθένωσης, και για την επανένταξη, στον χώρο εργασίας, των εργαζομένων που αντιμετωπίζουν ψυχοκοινωνικά προβλήματα· υπενθυμίζει ότι μια ατομική και οργανωτική προσέγγιση της εργασίας (26) είναι κρίσιμης σημασίας για τον σκοπό αυτόν· σημειώνει, ωστόσο, ότι οι παθήσεις αυτές εξαρτώνται ενδεχομένως από διάφορους παράγοντες· καλεί την Επιτροπή, κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους, να αναθεωρήσει τη σύστασή της, της 19ης Σεπτεμβρίου 2003, σχετικά με τον ευρωπαϊκό κατάλογο των επαγγελματικών ασθενειών (27), ώστε να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις εργασιακές μυοσκελετικές διαταραχές, τις εργασιακές ψυχικές διαταραχές, ειδικότερα την κατάθλιψη, την επαγγελματική εξουθένωση, το άγχος και το στρες, όλες τις νόσους που σχετίζονται με τον αμίαντο, τους καρκίνους του δέρματος, και τη ρευματική και χρόνια φλεγμονή· καλεί την Επιτροπή, κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους, να μετατρέψει τη σύσταση αυτή σε οδηγία για την κατάρτιση ενός ελάχιστου καταλόγου επαγγελματικών ασθενειών και τον καθορισμό ελάχιστων απαιτήσεων με σκοπό την αναγνώρισή τους και την επαρκή αποζημίωση των οικείων ατόμων·

29.

αναγνωρίζει ότι, στο πλαίσιο των προσπαθειών για την καταπολέμηση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων, οι εθνικές επιθεωρήσεις εργασίας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο επιβάλλοντας προληπτικές και/ή διορθωτικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο της εργασίας· καλεί την Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας να εκπονήσει μια κοινή στρατηγική για τις εθνικές επιθεωρήσεις εργασίας που θα αντιμετωπίζει τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, μεταξύ άλλων με τη διαμόρφωση ενός κοινού πλαισίου το οποίο θα καλύπτει την αξιολόγηση και διαχείριση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων και θα εξυπηρετεί τις διάφορες ανάγκες κατάρτισης των επιθεωρητών εργασίας·

30.

παρατηρεί ότι το νέο στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία κατά την περίοδο 2021-2027 ορθά σημειώνει την ανάγκη για αλλαγές στο περιβάλλον εργασίας προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για την ψυχοκοινωνική ευεξία, αλλά εστιάζει μόνο σε ατομικές παρεμβάσεις, πράγμα που αποτελεί μικρό μόνο μέρος του μετριασμού των ψυχοκοινωνικών κινδύνων· τονίζει την επείγουσα ανάγκη για μια κοινή βάση ώστε να διασφαλιστεί η ψυχική υγεία του συνόλου των εργαζομένων σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς δεν προστατεύονται ομοιόμορφα σε όλα τα κράτη μέλη — ούτε καν δυνάμει της ισχύουσας ενωσιακής νομοθεσίας· καλεί την Επιτροπή, εν προκειμένω, να προτείνει νομοθετική πρωτοβουλία, κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους, σχετικά με τη διαχείριση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων και την ευεξία στην εργασία προκειμένου να προλαμβάνονται αποτελεσματικά οι ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι στον χώρο εργασίας, μεταξύ άλλων και στο Διαδίκτυο, να παρέχεται κατάρτιση για τη διοίκηση και τους εργαζομένους, να αξιολογείται περιοδικά η πρόοδος και να βελτιωθεί το περιβάλλον εργασίας· θεωρεί ότι οι προληπτικές πολιτικές για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία θα πρέπει επίσης να προβλέπουν τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων για την αναγνώριση και πρόληψη των ψυχοκοινωνικών κινδύνων· σημειώνει ότι οι ανώνυμες έρευνες για τους εργαζομένους, όπως ερωτηματολόγια και άλλες διαδικασίες συλλογής δεδομένων, μπορούν να παράσχουν χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τον βαθμό στον οποίον οι εργαζόμενοι νιώθουν στρες και για ποιους λόγους, ώστε να μπορεί πιο εύκολα η διοίκηση να εντοπίζει προβλήματα και να προβαίνει σε προσαρμογές όπου χρειάζεται·

31.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τα πλέον πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία και τις πλέον πρόσφατες έρευνες στον τομέα της ψυχικής υγείας, ιδίως όσον αφορά τη δυνατότητα καινοτόμων προσεγγίσεων για τη θεραπευτική αντιμετώπιση προβλημάτων ψυχικής υγείας· προτρέπει την Επιτροπή να ακολουθεί και να παρακολουθεί στενά τις βέλτιστες πρακτικές που ήδη εφαρμόζονται με επιτυχία στον τομέα αυτόν και να διευκολύνει την ανταλλαγή των εν λόγω βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών· καλεί, ιδίως, τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι διαθέτουν αποτελεσματικές επιτροπές για την ασφάλεια και υγεία στην εργασία, προκειμένου να παρέχονται πιο συχνές και ακριβείς εκτιμήσεις κινδύνου, και να ενισχύσουν τα προνόμια των υφιστάμενων επιτροπών υγείας και ασφάλειας δίνοντάς τους το δικαίωμα να αξιοποιούν εξωτερική εμπειρογνωσία, συμπεριλαμβανομένων ανεξάρτητων αξιολογήσεων τρίτων σχετικά με την έκθεση σε εργασιακούς ψυχοκοινωνικούς κινδύνους·

32.

θεωρεί ότι πρέπει να παρέχεται στα διευθυντικά στελέχη η ψυχοκοινωνική κατάρτιση που απαιτείται για την προσαρμογή σε πρακτικές οργάνωσης της εργασίας και την καλλιέργεια μιας βαθιάς κατανόησης των ψυχικών ασθενειών στον χώρο εργασίας· θεωρεί εξίσου σημαντικό να παρέχεται στους εργαζομένους η σχετική κατάρτιση για την πρόληψη των εργασιακών ψυχοκοινωνικών κινδύνων· προτρέπει τους εργοδότες να καλλιεργήσουν θετικές προσεγγίσεις, πολιτικές και πρακτικές για την καλή επαγγελματική ψυχική υγεία και ευεξία· επισημαίνει ότι, για τον σκοπό αυτόν, θα μπορούσαν οι εταιρείες να εξετάσουν το ενδεχόμενο να ορίσουν και να καταρτίσουν έναν υπάλληλο αναφοράς για την ψυχική υγεία ή να προσθέσουν ειδικό τμήμα στην πλατφόρμα εσωτερικής επικοινωνίας για τον χώρο εργασίας τους, με πληροφορίες που θα κατευθύνουν τους εργαζομένους σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας· πιστεύει ότι οι κοινωνικοί εταίροι θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό και την υλοποίηση της εν λόγω κατάρτισης, και επισημαίνει την ιδιαίτερη ανάγκη να παρέχεται κατάρτιση στις επιθεωρήσεις εργασίας ώστε να διασφαλίζεται ότι μπορούν να προστατεύουν επαρκώς τους εργαζομένους·

33.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τον αντίκτυπο που έχουν στην ψυχική υγεία των εργαζομένων οι συχνότατες νευρολογικές διαταραχές που επιφέρουν αναπηρία, όπως οι ημικρανίες, και να ευαισθητοποιήσουν το κοινό επί του θέματος· σημειώνει ότι είναι σκόπιμη η ευαισθητοποίηση στον χώρο εργασίας όσον αφορά τη σημασία της αναγνώρισης και πρόληψης των ημικρανιών με την αποφυγή των αιτιών που την προκαλούν·

34.

καλεί τις επιθεωρήσεις εργασίας στην ΕΕ να καλύπτουν το ψυχοκοινωνικό περιβάλλον εργασίας στις επιθεωρήσεις τους· καλεί την Επιτροπή Ανωτέρων Επιθεωρητών Εργασίας της Επιτροπής να προτείνει νέα εκστρατεία σχετικά με τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, με βάση τα πορίσματα της εκστρατείας του 2012 και τις πρόσφατες εξελίξεις·

Ένας σύγχρονος κόσμος εργασίας για την ευεξία των εργαζομένων

35.

υπογραμμίζει ότι, δεδομένης της έλλειψης επαρκούς υποστήριξης και προληπτικών πολιτικών για τη ψυχική υγεία στον χώρο εργασίας, οι εργαζόμενοι συχνά υποχρεούνται να βασίζονται σε οικονομικά δυσβάσταχτες ιδιωτικές υπηρεσίες και σε υπηρεσίες από μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) και εθνικά νοσοκομεία, που ενδεχομένως να έχουν μεγάλες λίστες αναμονής και να μην διαθέτουν στήριξη και πόρους· ζητεί από τους χώρους εργασίας να εξασφαλίσουν ότι διατίθενται στους εργαζομένους προσβάσιμη, επαγγελματική και αμερόληπτη στήριξη και λύσεις ψυχικής υγείας, με τον δέοντα σεβασμό της ιδιωτικής ζωής και του απορρήτου των εργαζομένων, και καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι η δημόσια υγειονομική περίθαλψη περιλαμβάνει εύκολη πρόσβαση σε εξ αποστάσεως συμβουλευτικές υπηρεσίες·

36.

προτρέπει την Επιτροπή να δρομολογήσει πρωτοβουλίες εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με την ψυχική υγεία στον χώρο εργασίας και σε εκπαιδευτικά προγράμματα, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν ενωσιακά κονδύλια ώστε να δημιουργηθούν ψηφιακές πλατφόρμες και εφαρμογές για την ψυχική υγεία· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει κατά πόσον είναι σκόπιμη η θέσπιση κοινής τηλεφωνικής γραμμής άμεσης βοήθειας της ΕΕ για τη στήριξη της ψυχικής υγείας· καλεί την Επιτροπή, εν προκειμένω, να διαθέσει επαρκή προϋπολογισμό για τα σχετικά προγράμματα της ΕΕ· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να ορίσει το 2023 ως Ευρωπαϊκό Έτος Καλής Ψυχικής Υγείας, προκειμένου να υλοποιηθούν οι προαναφερθείσες πρωτοβουλίες εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με την ψυχική υγεία·

37.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι τοπικές και άλλες συναφείς δημόσιες αρχές είναι επαρκώς στελεχωμένες και διαθέτουν επαρκείς δημόσιους πόρους για τη στήριξη της ψυχικής υγείας και την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας για όσους έχουν ανάγκη·

38.

αναγνωρίζει ότι η έλλειψη στατιστικών στοιχείων όσον αφορά την έκταση των προβλημάτων ψυχικής υγείας στον χώρο εργασίας, ιδίως για τις ΜΜΕ και τους ιδιοκτήτες τους και για τους αυτοαπασχολουμένους, υπονομεύει την ανάγκη για επείγουσα δράση· καλεί τα κράτη μέλη, τη Eurostat, τους δημόσιους οργανισμούς, τους εμπειρογνώμονες, τους κοινωνικούς εταίρους και την ερευνητική κοινότητα να συνεργαστούν και να συλλέξουν επικαιροποιημένα στοιχεία σχετικά με τους εργασιακούς κινδύνους για την ψυχική υγεία και τις αρνητικές επιπτώσεις τους, ανά φύλο και σύμφωνα με άλλες συναφείς πτυχές, καθώς και δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των διαφόρων ειδών παρέμβασης, προκειμένου να προωθηθεί με εναρμονισμένο τρόπο η βελτίωση της ψυχικής υγείας στον χώρο εργασίας·

39.

καλεί τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν τη δυνατότητα δημιουργίας τοπικών ή περιφερειακών υπηρεσιών διαμεσολάβησης για ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, οι οποίες θα παρέχουν συμβουλές και τεχνική στήριξη στους αυτοαπασχολουμένους, στους εργοδότες, στα διευθυντικά στελέχη και στους εργαζομένους σε πολύ μικρές επιχειρήσεις και ΜΜΕ όσον αφορά την πρόληψη των ψυχοκοινωνικών κινδύνων και τις ψυχοκοινωνικές συγκρούσεις στον χώρο εργασίας, και θα διαδίδουν πληροφορίες σχετικά με τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους και την πρόληψή τους· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι επιχειρηματίες και οι ΜΜΕ απαιτούν ιδιαίτερη στήριξη ώστε να διαχειριστούν τον αντίκτυπο των καθημερινών πιέσεων και των παραγόντων στρες και να προωθήσουν την ευαισθητοποίηση σε θέματα ψυχικής υγείας στον χώρο εργασίας, και ζητεί να αναπτυχθούν ενωσιακές πρωτοβουλίες ώστε να βοηθηθούν στην αξιολόγηση των κινδύνων, τις εκστρατείες πρόληψης και ευαισθητοποίησης και την εφαρμογή ορθών πρακτικών· επισημαίνει τον ρόλο του EU-OSHA όσον αφορά την παροχή, στις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τις ΜΜΕ, των αναγκαίων εργαλείων και προτύπων για να αξιολογούν τους κινδύνους που διατρέχει το εργατικό δυναμικό τους και να εφαρμόζουν επαρκή προληπτικά μέτρα· θεωρεί ότι θα πρέπει να ενισχυθεί ο EU-OSHA εν προκειμένω, ώστε να προωθούνται καλύτερα οι υγιεινοί και ασφαλείς χώροι εργασίας σε ολόκληρη την Ένωση, και να αναπτυχθούν περαιτέρω πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της πρόληψης στον χώρο εργασίας σε όλους τους κλάδους δραστηριοτήτων·

40.

παρατηρεί ότι η ψυχική υγεία των νέων επιδεινώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με τις νεαρές γυναίκες και τους περιθωριοποιημένους νέους να έχουν πληγεί σοβαρότερα· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι επενδύσεις στην έρευνα για την ψυχική υγεία δεν απευθύνονται στους νέους, παρά τα προφανή μακροπρόθεσμα οφέλη της έγκαιρης παρέμβασης· παρατηρεί ότι, το 2021, το 64 % των νέων ηλικίας 18 έως 34 ετών αντιμετώπισαν κίνδυνο κατάθλιψης λόγω έλλειψης απασχόλησης και οικονομικών και εκπαιδευτικών προοπτικών, καθώς και λόγω μοναξιάς και κοινωνικής απομόνωσης· τονίζει ότι ένα από τα καλύτερα εργαλεία για την καταπολέμηση των προβλημάτων ψυχικής υγείας (28) των νέων είναι να τους παρέχονται ουσιώδεις προοπτικές για ποιοτική εκπαίδευση και απασχόληση· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει τη διατάραξη της πρόσβασης στην αγορά εργασίας, απόρροια της οποίας είναι η έκθεση των νέων σε αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης ψυχικών παθήσεων, και να αναλάβει δράση ώστε να στηρίξει τους νέους στην πρόσβαση και διατήρηση επαρκούς απασχόλησης·

41.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με το Κοινοβούλιο και τηρώντας την αρχή της επικουρικότητας, να προτείνουν ένα κοινό νομικό πλαίσιο ώστε να εξασφαλίζεται δίκαιη αμοιβή για τις περιόδους πρακτικής άσκησης και μαθητείας, προκειμένου να αποφεύγονται οι πρακτικές εκμετάλλευσης· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει σύσταση ώστε να διασφαλίζεται ότι η πρακτική άσκηση, η μαθητεία και η τοποθέτηση σε θέση εργασίας λογίζονται ως εργασιακή εμπειρία και, συνεπώς, παρέχουν πρόσβαση σε κοινωνικές παροχές·

o

o o

42.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1)  ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17.

(2)  ΕΕ L 188 της 12.7.2019, σ. 79.

(3)  ΕΕ L 151 της 7.6.2019, σ. 70.

(4)  ΕΕ L 303 της 2.12.2000, σ. 16.

(5)  ΕΕ L 299 της 18.11.2003, σ. 9.

(6)  ΕΕ L 183 της 29.6.1989, σ. 1.

(7)  ΕΕ L 393 της 30.12.1989, σ. 1.

(8)  ΕΕ L 156 της 21.6.1990, σ. 14.

(9)  ΕΕ C 316 της 6.8.2021, σ. 2.

(10)  ΕΕ C 371 της 15.9.2021, σ. 102.

(11)  ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 161.

(12)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0045.

(13)  ΕΕ C 117 της 11.3.2022, σ. 53.

(14)  ΕΕ C 400 της 26.11.2019, σ. 9.

(15)  ΕΕ C 44 της 15.2.2013, σ. 36.

(16)  Ενημερωτικό δελτίο του ΠΟΥ, Mental Health: strengthening our response [Ψυχική υγεία: ενίσχυση της αντίδρασής μας], 17 Ιουνίου 2022.

(17)  Διεθνής ταξινόμηση των νόσων με γνώμονα τα στατιστικά στοιχεία για τη θνησιμότητα και τη νοσηρότητα (ICD MMS), «Problems associated with employment or unemployment» [Προβλήματα που συνδέονται με την απασχόληση ή την ανεργία].

(18)  Κατάλογος ψυχικών διαταραχών σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο του ΠΟΥ για τις ψυχικές διαταραχές, 8 Ιουνίου 2022.

(19)  Σύμφωνα με εκτιμήσεις, πριν από την πανδημία το 25 % των πολιτών της ΕΕ αναμενόταν να αντιμετωπίσει πρόβλημα ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της ζωής του. Πηγή: Ευρωπαϊκό δίκτυο για την προαγωγή της υγείας στον χώρο εργασίας, A guide for employers to promote mental health in the workplace [Οδηγός προς εργοδότες για την προαγωγή της ψυχικής υγείας στον χώρο εργασίας], Μάρτιος 2011.

(20)  Eurofound, 6η ευρωπαϊκή έρευνα για τις συνθήκες εργασίας, 2017.

(21)  Γνώμη της ομάδας εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για αποτελεσματικούς τρόπους επένδυσης στην υγεία, Supporting the mental health of the health workforce and other essential workers [Στήριξη της ψυχικής υγείας του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας και άλλων εργαζομένων σε θέσεις κρίσιμης σημασίας], 23 Ιουνίου 2021.

(22)  Περίληψη του EU-OSHA όσον αφορά την οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου, πλέον πρόσφατη επικαιροποίηση στις 3 Μαΐου 2021.

(23)  ΕΕ L 293 της 5.11.2013, σ. 1.

(24)  Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 8 Μαρτίου 2022 για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της εξ οικείων βίας (COM(2022)0105).

(25)  Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Πίνακας επιδόσεων για τις γυναίκες στην ψηφιακή εποχή 2020.

(26)  EU-OSHA, Telework and health risks in the context of the COVID-19 pandemic: evidence from the field and policy implications [Τηλεργασία και κίνδυνοι για την υγεία στο πλαίσιο της πανδημίας της COVID-19: συναφή στοιχεία και συνέπειες για την πολιτική], 22 Οκτωβρίου 2021.

(27)  ΕΕ L 238 της 25.9.2003, σ. 28.

(28)  ΟΟΣΑ, Supporting young people’s mental health through the COVID-19 crisis [Στήριξη της ψυχικής υγείας των νέων κατά τη διάρκεια της κρίσης της COVID-19], 12 Μαΐου 2021, και Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας, Beyond Lockdown: the «pandemic scar» on young people [Πέρα από τα μέτρα εγκλεισμού: οι «ουλές της πανδημίας» στους νέους], 17 Ιουνίου 2021.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/75


P9_TA(2022)0280

Τραπεζική Ένωση — Ετήσια έκθεση 2021

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την Τραπεζική Ένωση — Ετήσια έκθεση για το 2021 (2021/2184(INI))

(2023/C 47/06)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 114, το άρθρο 127 παράγραφος 6 και το άρθρο 140 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Οκτωβρίου 2021 με τίτλο «Τραπεζική Ένωση — Ετήσια Έκθεση για το 2020» (1),

έχοντας υπόψη τη συνέχεια που δόθηκε από την Επιτροπή στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 7ης Οκτωβρίου 2021 με τίτλο «Τραπεζική Ένωση — Ετήσια Έκθεση για το 2020»,

έχοντας υπόψη το έγγραφο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) με τίτλο «Feedback on the input by the European Parliament as part of the Resolution on Banking Union — Annual Report 2020» (Ανατροφοδότηση σχετικά με τη συμβολή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο πλαίσιο του εγγράφου «Ψήφισμα για την Τραπεζική Ένωση — Ετήσια έκθεση 2020») (2),

έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ του 2020 για την εποπτική δραστηριότητα, η οποία δημοσιεύτηκε στις 23 Μαρτίου 2021 (3),

έχοντας υπόψη τις εποπτικές προτεραιότητες της ΕΚΤ για την περίοδο 2022-2024, που δημοσιεύθηκαν στις 7 Δεκεμβρίου 2021 (4),

έχοντας υπόψη την απάντηση του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (ΕΣΕ) στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Οκτωβρίου 2021 με τίτλο «Τραπεζική Ένωση — ετήσια έκθεση 2020» ,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Οκτωβρίου 2020 με τίτλο «Ψηφιακός χρηματοοικονομικός τομέας: αναδυόμενοι κίνδυνοι σε κρυπτο-στοιχεία του ενεργητικού — ρυθμιστικές και εποπτικές προκλήσεις στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ιδρυμάτων και αγορών» (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Οκτωβρίου 2020 με τίτλο «Περαιτέρω ανάπτυξη της Ένωσης Κεφαλαιαγορών: βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω κεφαλαιαγορών, ιδίως για τις ΜΜΕ, και περαιτέρω διευκόλυνση της συμμετοχής ιδιωτών επενδυτών» (6),

έχοντας υπόψη την έκθεση των πέντε Προέδρων της 22ας Ιουνίου 2015 με τίτλο «Ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης»,

έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων της Επιτροπής για τις τράπεζες, της 27ης Οκτωβρίου 2021 (7),

έχοντας υπόψη τις ειδικά εστιασμένες διαβουλεύσεις της Επιτροπής σχετικά με τη βελτίωση του μακροπροληπτικού πλαισίου της ΕΕ για τον τραπεζικό τομέα, που ξεκίνησαν στις 30 Νοεμβρίου 2021 (8),

έχοντας υπόψη το νομοθετικό μέτρο της Επιτροπής της 20ής Ιουλίου 2021 για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (9),

έχοντας υπόψη την έκθεση της ΕΚΤ για την επανεξέταση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, του Νοεμβρίου 2021 (10),

έχοντας υπόψη τη μελέτη που ζήτησε η επιτροπή ECON με τίτλο «The digital euro: policy implications and perspectives» («Το ψηφιακό ευρώ: επιπτώσεις πολιτικής και προοπτικές»), η οποία ζητήθηκε από την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και δημοσιεύτηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών τον Ιανουάριο του 2022 (11),

έχοντας υπόψη την έκθεση της ΕΚΤ της 2ας Οκτωβρίου 2020 για το ψηφιακό ευρώ (12),

έχοντας υπόψη την έκθεση της ΕΚΤ με τίτλο «Digital euro experimentation scope and key learnings» (Πεδίο πειραματισμού του ψηφιακού ευρώ και βασικά διδάγματα) (13),

έχοντας υπόψη το μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ της ΕΚΤ και των αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021 (14),

έχοντας υπόψη το έγγραφο της ομάδας παρακολούθησης των κλιματικών κινδύνων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικών Κινδύνων (ΕΕΣΚ) της ΕΚΤ του Ιουλίου 2021 με τίτλο «Climate-related risk and financial stability» (Κίνδυνος που σχετίζεται με το κλίμα και χρηματοπιστωτική σταθερότητα) (15),

έχοντας υπόψη την άσκηση προσομοίωσης της ΕΚΤ για ακραίες κλιματικές καταστάσεις στο σύνολο της οικονομίας, τον Σεπτέμβριο του 2021 (16),

έχοντας υπόψη την στοχευμένη αξιολόγηση των εσωτερικών υποδειγμάτων της ΕΚΤ, που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση της ΕΚΤ του Νοεμβρίου του 2021 με τίτλο «Η κατάσταση του κλίματος και της διαχείρισης περιβαλλοντικών κινδύνων στον τραπεζικό τομέα: Έκθεση σχετικά με τον εποπτικό έλεγχο των προσεγγίσεων των τραπεζών για τη διαχείριση των κλιματικών και περιβαλλοντικών κινδύνων» (17),

έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Παρισιού και το σύμφωνο της Γλασκόβης για το κλίμα, το οποίο εγκρίθηκε δυνάμει της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή,

έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου 2020 του ΕΣΕ της 30ής Ιουνίου 2021 (18),

έχοντας υπόψη το πολυετές πρόγραμμα εργασίας του ΕΣΕ για την περίοδο 2021-2023 και το πρόγραμμα εργασίας του για το 2021 (19),

έχοντας υπόψη το πρόγραμμα εργασίας του ΕΣΕ για το 2022 (20),

έχοντας υπόψη την έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ) της 24ης Νοεμβρίου 2021 με τίτλο: «ΔΠΧΑ 9 Εφαρμογή από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ — έκθεση παρακολούθησης» (21),

έχοντας υπόψη τη σύσταση της ΕΚΤ, της 15ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με τη διανομή μερισμάτων κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 (22),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, με θέμα την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μετά την πανδημία COVID-19 (COM(2020)0822),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Μαρτίου 2019 σχετικά με την ισορροπία των φύλων κατά τον διορισμό σε ενωσιακές θέσεις του οικονομικού και νομισματικού τομέα (23),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2021 σχετικά με την ενίσχυση του διεθνούς ρόλου του ευρώ (24),

έχοντας υπόψη την έκθεση παρακολούθησης του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης του Νοεμβρίου 2021 για τους δείκτες μείωσης του κινδύνου,

έχοντας υπόψη την επιστολή της ΕΚΤ η οποία περιέχει παρατηρήσεις όσον αφορά τα στοιχεία που περιλαμβάνονταν στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 7ης Οκτωβρίου 2021 με τίτλο «Τραπεζική ένωση — Ετήσια έκθεση για το 2020»,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 24ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014 με σκοπό τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασφάλισης Καταθέσεων (COM(2015)0586),

έχοντας υπόψη τη δεύτερη κοινή έκθεση αξιολόγησης κινδύνου των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών, του Σεπτεμβρίου του 2021,

έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της ΕΑΤ, του Δεκεμβρίου του 2020, με τίτλο «Risk Assessment of the European Banking System» (Αξιολόγηση κινδύνου του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος) (25),

έχοντας υπόψη τη μελέτη της ΕΑΤ, της 16ης Δεκεμβρίου 2021, με τίτλο «Guidelines on cooperation and information exchange between prudential supervisors, AML / CFT supervisors and financial intelligence units under Directive 2013/36/EU» («Κατευθυντήριες γραμμές για τη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρχών προληπτικής εποπτείας, των εποπτικών αρχών ΚΞΧ/ΧΤ και των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών βάσει της οδηγίας 2013/36/ΕΕ» (26),

έχοντας υπόψη το έγγραφο του ΕΣΣΚ με τίτλο «Monitoring the financial stability implications of COVID-19 support measures» (Παρακολούθηση των επιπτώσεων των μέτρων στήριξης λόγω COVID-19 στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα), το οποίο βασίζεται σε σημειώματα που εκπονήθηκαν κατά τις συνεδριάσεις του γενικού συμβουλίου του ΕΣΣΚ στις 25 Μαρτίου και στις 24 Ιουνίου 2021 (27),

έχοντας υπόψη την έκθεση του ΕΣΣΚ με τίτλο «Report of the Expert Group on Macroprudential Stance — Phase II (implementation)» («eκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων σχετικά με τον προσανατολισμό όσον αφορά τη μακροπροληπτική εποπτεία — Φάση ΙΙ (εφαρμογή)», του Δεκεμβρίου του 2021 (28),

έχοντας υπόψη την τελική έκθεση του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, της 1ης Απριλίου 2021, με τίτλο «Evaluation of the Effects of Too-Big-To-Fail Reforms» (Αξιολόγηση των επιπτώσεων των μεταρρυθμίσεων που είναι υπερβολικά μεγάλες για να καταρρεύσουν) (29),

έχοντας υπόψη την εμπεριστατωμένη ανάλυση του Οκτωβρίου του 2021 που ανατέθηκε από την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής με τίτλο «Don’t let up. The EU needs to maintain high standards for its banking sector as the European economy emerges from the COVID-19 pandemic» (Η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει υψηλά πρότυπα για τον τραπεζικό της τομέα καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία εξέρχεται από την πανδημία της COVID-19) (30),

έχοντας υπόψη την ανάλυση της Μονάδας Υποστήριξης της Οικονομικής Διαχείρισης (EGOV) της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικών Πολιτικών του Κοινοβουλίου, του Οκτωβρίου του 2021, με τίτλο «Preventing money laundering in the banking sector — reinforcing the supervisory and regulatory framework» (Πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στον τραπεζικό τομέα — ενίσχυση του εποπτικού και κανονιστικού πλαισίου) (31),

έχοντας υπόψη την εμπεριστατωμένη ανάλυση του Οκτωβρίου του 2021 που ανατέθηκε από την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής με τίτλο «Did the pandemic lead to structural changes in the banking sector? (Οδήγησε η πανδημία σε διαρθρωτικές αλλαγές στον τραπεζικό τομέα;) (32),

έχοντας υπόψη την ανάλυση της Μονάδας Υποστήριξης Οικονομικής Διαχείρισης (EGOV) της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικών Πολιτικών του Κοινοβουλίου, του Οκτωβρίου του 2021, με τίτλο “Impediments to resolvability — what is the status quo?” (Εμπόδια στην εξυγίανση — η σημερινή κατάσταση) (33),

έχοντας υπόψη τη μελέτη της EGOV, του Οκτωβρίου του 2021, με τίτλο “Review of the crisis management and deposit insurance framework — Summary of certain related issues” (Επανεξέταση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων και ασφάλισης καταθέσεων — Σύνοψη ορισμένων συναφών ζητημάτων) (34),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A9-0186/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τραπεζική Ένωση αποτελείται σήμερα από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (ΕΕΜ) και τον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης (ΕΜΕ), η βάση του οποίου είναι το κοινό εγχειρίδιο κανόνων, εξασφαλίζοντας πλήρη ευθυγράμμιση μεταξύ των μελών της όσον αφορά την εποπτεία των τραπεζικών δραστηριοτήτων και τη διαχείριση των τραπεζικών κρίσεων και πτωχεύσεων και αποτελώντας, ταυτόχρονα, αναπόσπαστο μέρος της οικονομικής σταθερότητας της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι η οδηγία για τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων (35) (ΟΣΕΚ) καθορίζει υψηλά ελάχιστα πρότυπα στον τομέα της προστασίας των καταθέσεων, η Τραπεζική Ένωση παραμένει ημιτελής επειδή ο τρίτος πυλώνας, το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασφάλισης Καταθέσεων (ΕΣΑΚ), δεν έχει ακόμη συσταθεί·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μια πιο σταθερή, ανταγωνιστική και συγκλίνουσα Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) απαιτεί μια σταθερή Τραπεζική Ένωση και μια πιο ανεπτυγμένη και ασφαλή Ένωση Κεφαλαιαγορών (CMU)· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει διασύνδεση μεταξύ αμφότερων των έργων και ότι η ανάπτυξη του ενός θα πρέπει απαραιτήτως να οδηγήσει στην πρόοδο και την εξέλιξη του άλλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η Τραπεζική Ένωση όσο και η CMU είναι απαραίτητες για την ενίσχυση της οικονομίας της ΕΕ στη μετά COVID-19 εποχή·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηχανισμός ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (ΕΤΕ) θα έχει τεθεί σε εφαρμογή έως το 2022, δύο έτη νωρίτερα από ό,τι είχε προβλεφθεί προηγουμένως·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τραπεζική ένωση είναι ανοικτή σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Βουλγαρία και η Κροατία έχουν προσχωρήσει στον ευρωπαϊκό μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών (ΜΣΙ) ΙΙ και, κατά συνέπεια, στην Τραπεζική Ένωση·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας και οι οικονομικές της συνέπειες θα έχουν άμεσο και έμμεσο αντίκτυπο στον τραπεζικό τομέα της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι επί του παρόντος είναι δύσκολο να μετρηθεί η έκταση και το μέγεθος αυτού του αντικτύπου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τράπεζες της ΕΕ διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση της εφαρμογής των κυρώσεων που επιβάλλει η ΕΕ στη Ρωσία ως απάντηση στην εισβολή και της συμμόρφωσης με αυτές·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντίδραση του τραπεζικού τομέα της ΕΕ στην κρίση που προκλήθηκε από την πανδημία έχει αποδείξει την ανθεκτικότητα του τομέα, η οποία έχει τα θεμέλιά της στην κανονιστική αναμόρφωση που πραγματοποιήθηκε μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και διευκολύνθηκε από το ενιαίο εγχειρίδιο κανόνων και τη συντονισμένη εποπτεία στην Τραπεζική Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα έκτακτα και αναγκαία μέτρα αρωγής της δημόσιας πολιτικής και οι πρακτικές διατήρησης κεφαλαίου έχουν επίσης παράσχει σημαντική στήριξη στον τραπεζικό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το συνολικό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) μειώθηκε περαιτέρω σε 2,17 % το τρίτο τρίμηνο του 2021, παρά το γεγονός ότι σε ορισμένα κράτη μέλη ο απόλυτος όγκος των ΜΕΔ παραμένει υψηλός·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκαιρη και στοχευμένη στήριξη κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19 επέτρεψε στις τράπεζες να συνεχίσουν να δανείζουν στην οικονομία, προστατεύοντας θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις και συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα αυτά ήταν ένα καλό αρχικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της κρίσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει προοπτική σταδιακής κατάργησης των υποστηρικτικών μέτρων και αντικατάστασής τους από εργαλεία ανάκαμψης για την οικονομία στο σύνολό της· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να μειωθούν οι συστημικοί κίνδυνοι που εξακολουθούν να υφίστανται, απορρέουν από τις διασυνδέσεις και την πολυπλοκότητα του τραπεζικού συστήματος της ΕΕ και αποτελούν τη βάση του προβλήματος των “πολύ μεγάλων για να χρεοκοπήσουν”·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ ανέφερε ότι θα επιτρέψει στις τράπεζες να λειτουργούν σε επίπεδο χαμηλότερο από τις κατευθύνσεις του 2ου πυλώνα (P2G) και με τη συνδυασμένη απαίτηση αποθέματος ασφαλείας τουλάχιστον έως το τέλος του 2022 χωρίς αυτόματη ενεργοποίηση εποπτικών μέτρων· λαμβάνοντας υπόψη ότι σκοπός της εν λόγω απόφασης είναι να διασφαλιστεί ότι οι τράπεζες θα μπορούν να συνεχίσουν να δανείζουν στην πραγματική οικονομία·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, καθώς αναδυόμαστε από την πανδημία, η Ένωση πρέπει να διατηρήσει υψηλά πρότυπα, ιδίως όταν πρόκειται για απαιτήσεις κεφαλαίου και πρακτικές διαχείρισης κινδύνων, ώστε να διασφαλίζεται η ανθεκτικότητα του τομέα στο μέλλον·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την υψηλή ανθεκτικότητα του τραπεζικού τομέα κατά τη διάρκεια της κρίσης της COVID-19, υπάρχει κίνδυνος ο τομέας να αποκτήσει τρωτά σημεία, ιδίως σε σχέση με την ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού, π.χ. ΜΕΔ μετά την σταδιακή κατάργηση των προσωρινών μέτρων στήριξης, τα οποία θα απαιτήσουν στενή παρακολούθηση και διαχείριση·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τραπεζική Ένωση θα πρέπει να συμβάλει στην αντιμετώπιση του δεσμού μεταξύ τραπεζών και κράτους, ο οποίος εξακολουθεί να υφίσταται· λαμβάνοντας υπόψη ότι το επίπεδο των κρατικών ανοιγμάτων έχει αυξηθεί σε πολλές τράπεζες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προληπτική μεταχείριση του δημόσιου χρέους θα πρέπει να συνάδει με τα διεθνή πρότυπα·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρόλος του τραπεζικού τομέα και του τομέα των χρηματοπιστωτικών αγορών είναι ζωτικής σημασίας για την ανάκαμψη και τη μετάβαση σε μια ψηφιοποιημένη οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, ιδίως μέσω της διοχέτευσης βασικής χρηματοδότησης για την προώθηση των επενδύσεων (ιδίως στις ΜΜΕ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόκληση αυτή θα απαιτήσει έναν ισχυρό, σταθερό, ανθεκτικό τραπεζικό τομέα με υψηλό επίπεδο κεφαλαιοποίησης, σε συνδυασμό με ολοκληρωμένες κεφαλαιαγορές·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση σε μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την αξιολόγηση της βιωσιμότητας των ισολογισμών των τραπεζών, ως πηγή κινδύνου που ενδέχεται να επηρεάσει τις επενδύσεις σε όλες τις περιοχές και τους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να αξιολογηθούν περαιτέρω αυτοί οι δυνητικοί κινδύνων και να αναπτυχθούν μελλοντοστραφή εργαλεία διαχείρισης κινδύνων που μπορούν να καλύψουν πιο μακροπρόθεσμους κινδύνους που απειλούν το κλίμα και το περιβάλλον·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει μεγάλο δυναμικό στην ψηφιοποίηση του χρηματοπιστωτικού τομέα, η οποία έχει επιφέρει σημαντική τεχνολογική πρόοδο στον τραπεζικό τομέα της ΕΕ μέσω της αυξημένης αποτελεσματικότητας στην παροχή τραπεζικών υπηρεσιών και της αυξημένης διάθεσης για καινοτομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιοποίηση του χρηματοπιστωτικού τομέα θέτει επίσης προκλήσεις για τον τραπεζικό τομέα της ΕΕ εξαιτίας των κινδύνων για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, της προστασίας των δεδομένων, των κινδύνων ΚΞΧ και των προβληματισμών σχετικά με την προστασία των καταναλωτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τραπεζικός τομέας της ΕΕ πρέπει να αυξήσει την ανθεκτικότητά του στον κυβερνοχώρο προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα συστήματα ΤΠΕ θα μπορούν να αντισταθούν στα διάφορα είδη κινδύνων που απειλούν την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιοποίηση του χρηματοπιστωτικού τομέα θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στις προσωπικές τραπεζικές υπηρεσίες καθώς και στη διαθεσιμότητα τραπεζικών υπηρεσιών στις αγροτικές περιοχές·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προκλήσεις που απορρέουν από τα κρυπτοστοιχεία και τα κρυπτονομίσματα, τα οποία είναι σύνθετα φαινόμενα για τα οποία απαιτούνται λογικές πολιτικές αποκρίσεις που να ισορροπούν τα κίνητρα για καινοτομία και την προστασία των επενδυτών και των καταναλωτών· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι οι τράπεζες έχουν όλο και μεγαλύτερη ευθύνη σε αυτόν τον τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος της εξόρυξης κρυπτονομισμάτων, καθώς και η απειλή για την ασφάλεια που δημιουργείται όταν τα κρυπτοπορτοφόλια είναι ανώνυμα·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, δεδομένων των εναπομενόντων κενών στο πλαίσιο ΚΞΧ της ΕΕ, υπάρχει ανάγκη για ενισχυμένη, εναρμονισμένη και αποτελεσματική εποπτεία και επιβολή της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η οποία είναι απαραίτητη για την προστασία της ακεραιότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος της ΕΕ και την προστασία από απειλές προερχόμενες από τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές στις προσεγγίσεις που υιοθετούνται όσον αφορά την εποπτεία της ΚΞΧ/της καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ΧΤ) από τις εθνικές αρχές και της εφαρμογής της νομοθεσίας ΚΞΧ της ΕΕ·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν δεσμευτεί επί του παρόντος να διατηρήσουν τη ρυθμιστική και εποπτική συνεργασία στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και ότι αυτή η συνεργατική προσέγγιση θα πρέπει να στηρίζει τις μακροπρόθεσμες σχέσεις ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα διευρύνει την προσωρινή της άδεια που επιτρέπει στις τράπεζες και τους οργανισμούς διαχείρισης κεφαλαίων της ΕΕ να χρησιμοποιούν γραφεία συμψηφισμού του Ηνωμένου Βασιλείου·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταναλωτές, οι επενδυτές και όλοι οι καταθέτες θα πρέπει να προστατεύονται επαρκώς στην Τραπεζική Ένωση και θα πρέπει να τηρούνται επαρκώς ενήμεροι σχετικά με κάθε απόφαση που τους επηρεάζει· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των καταναλωτών και των επενδυτών έχει επίσης κεφαλαιώδη σημασία για την εμβάθυνση της CMU· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθεσία της ΕΕ παρέχει ένα κοινό βασικό επίπεδο προστασίας για όλους τους καταναλωτές που διαμένουν στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικοί κανόνες για την εφαρμογή των απαιτήσεων της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών διαφέρουν μεταξύ των χωρών της Τραπεζικής Ένωσης και ότι, κατά συνέπεια, υπάρχει ανάγκη για εναρμόνιση και βελτίωση της προστασίας των καταναλωτών σε ολόκληρη την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τραπεζική Ένωση εξακολουθεί να μην διαθέτει αποτελεσματικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές, όπως η τεχνητή πολυπλοκότητα, οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και ο αποκλεισμός των ευάλωτων ομάδων από τη χρήση βασικών υπηρεσιών·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας από τους βασικούς στόχους της τραπεζικής ένωσης είναι οι φορολογούμενοι να μην επωμίζονται το κόστος των διορθωτικών μέτρων σε περίπτωση πτώχευσης μιας τράπεζας·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το πλαίσιο για τη διαχείριση κρίσεων και την ασφάλιση των καταθέσεων (ΔΚΑΚ) θα πρέπει να διασφαλίζει μια συνεπή και αποτελεσματική προσέγγιση για όλες τις τράπεζες, ανεξαρτήτως μεγέθους ή επιχειρηματικού μοντέλου, καθώς και να συμβάλλει στη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, στην ελαχιστοποίηση της χρήσης των χρημάτων των φορολογουμένων και στη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού σε ολόκληρη την ΕΕ, λαμβάνοντας ταυτόχρονα δεόντως υπόψη την αρχή της επικουρικότητας·

Γενικές παρατηρήσεις

1.

υπενθυμίζει ότι η Τραπεζική Ένωση, η οποία ευθυγραμμίζει την ευθύνη τόσο για την εποπτεία όσο και για την εξυγίανση των τραπεζών στη ζώνη του ευρώ, και απαιτεί από τις τράπεζες σε ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα της ΕΕ να ασκούν δραστηριότητες σύμφωνα με το ίδιο εγχειρίδιο κανόνων, αποτελεί ουσιώδες στοιχείο για την ολοκλήρωση της ΟΝΕ και της εσωτερικής αγοράς· σημειώνει ότι οι δύο πρώτοι πυλώνες της Τραπεζικής Ένωσης — ο ΕΕΜ και ο ΕΜΕ — έχουν πλέον τεθεί σε εφαρμογή και είναι πλήρως λειτουργικοί· σημειώνει, ωστόσο, ότι δεν έχει ακόμη θεσπιστεί κοινό σύστημα προστασίας των καταθέσεων (ΕΣΑΚ)·

2.

υπενθυμίζει ότι ο βασικός στόχος της Τραπεζικής Ένωσης είναι η ασφάλεια και η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος στη ζώνη του ευρώ και στην ευρύτερη ΕΕ και η πρόληψη της διάσωσης των τραπεζών από τους φορολογούμενους· υπενθυμίζει ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 μέσω της θέσπισης του ΕΕΜ και του ΕΜΕ: οι τράπεζες της Ευρώπης βρίσκονται πλέον σε ισχυρότερη θέση που τις βοηθά να αντέχουν στους χρηματοπιστωτικούς κλυδωνισμούς, ενώ υπάρχουν μηχανισμοί εξυγίανσης που διασφαλίζουν ότι οι προβληματικές τράπεζες θα μπορούν να εκκαθαρίζονται χωρίς να χρησιμοποιούνται τα χρήματα των φορολογουμένων· υποστηρίζει τις προσπάθειες ενίσχυσης και ολοκλήρωσης της Τραπεζικής Ένωσης και υπογραμμίζει ότι, παράλληλα, θα πρέπει να επιτυγχάνεται πρόοδος σε διάφορους τομείς· τονίζει ότι το σημαντικό έργο που έχει αναληφθεί για τη δημιουργία της Τραπεζικής Ένωσης έχει συμβάλει στην αυξημένη εμπιστοσύνη στον τραπεζικό τομέα της ΕΕ και έχει αυξήσει την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητά του και ότι, κατά συνέπεια, καθ» όλη τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, οι τράπεζες ήταν ισχυρές, είχαν καλύτερη κεφαλαιοποίηση και ήταν σε θέση να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση·

3.

υπενθυμίζει ότι όλα τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση και ότι τα κράτη μέλη που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ μπορούν επίσης να συμμετάσχουν· θεωρεί ότι η Τραπεζική Ένωση θα πρέπει να οικοδομηθεί με διαφανή, συνεκτικό και εύρωστο τρόπο, μεταξύ άλλων και για τα κράτη μέλη που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ· επισημαίνει ότι τα κράτη μέλη που δεν ανήκουν στην Τραπεζική Ένωση δεσμεύονται επίσης από τους κανόνες του ενιαίου εγχειριδίου κανόνων, το οποίο προέκυψε ως αποτέλεσμα της διαδικασίας εναρμόνισης και ολοκλήρωσης του τραπεζικού συστήματος της ΕΕ, και ότι τα τραπεζικά συστήματα των εν λόγω κρατών είναι εκ των πραγμάτων άρρηκτα συνδεδεμένα με την Τραπεζική Ένωση· χαιρετίζει την ένταξη της Βουλγαρίας και της Κροατίας στην Τραπεζική Ένωση και τη συμπερίληψη του βουλγαρικού λεβ και της κροατικής κούνας στον ΜΣΙ II· αναγνωρίζει ότι η συμμετοχή στην Τραπεζική Ένωση απαιτεί συμμόρφωση με τα πρότυπα και τη νομοθεσία της ΕΕ·

4.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις οικονομικές επιπτώσεις της στην ευρωπαϊκή οικονομία· επισημαίνει ότι οι άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις αυτού του πολέμου θα έχουν αντίκτυπο στην οικονομία της ΕΕ, ο οποίος επί του παρόντος είναι δύσκολο να προσδιοριστεί ποσοτικά και θα μπορούσε να δημιουργήσει δυνητικούς κινδύνους για τη σταθερότητα του τραπεζικού τομέα της ΕΕ· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΚΤ, τις ΕΕΑ και τις εθνικές αρμόδιες αρχές να παρακολουθούν στενά τον αντίκτυπο του πολέμου στον τραπεζικό τομέα της ΕΕ·

5.

τονίζει ότι ο τραπεζικός τομέας έχει επιδείξει σχετικά υψηλό βαθμό ανθεκτικότητας στην κρίση της COVID-19 και έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας στην οικονομία· επισημαίνει ότι η ανθεκτικότητα αυτή είναι αποτέλεσμα των κανονιστικών μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν στον απόηχο της προηγούμενης παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης· υπογραμμίζει επίσης τον ρόλο των προσωρινών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 (36) («άμεση λύση» για τον ΚΚΑ), που επέτρεψε στις τράπεζες να συνεχίσουν να χορηγούν δάνεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, καθώς και τον ρόλο του επιπρόσθετου χώρου κεφαλαίων που παρέχει η ΕΚΤ· τονίζει ότι οι κανονιστικές μεταρρυθμίσεις που ακολούθησαν τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 θα πρέπει να προστατευθούν και ότι τα κανονιστικά κενά θα πρέπει να αναπληρωθούν·

6.

σημειώνει ότι τα μέτρα έκτακτης ανάγκης για τη στήριξη της ικανότητας των τραπεζών να χορηγούν δάνεια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα πρέπει να παραμείνουν σε ισχύ για όσο διάστημα είναι αναγκαίο· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί μια καλά συντονισμένη, συνετή, σταδιακή και στοχευμένη μετάβαση από τα μέτρα ανακούφισης από την πανδημία σε εργαλεία στήριξης της ανάκαμψης, συμπεριλαμβανομένων μεταρρυθμίσεων στα κράτη μέλη μέσω των εθνικών μεταρρυθμιστικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· τονίζει ότι υπάρχει προοπτική σταδιακής κατάργησης των μέτρων έκτακτης ανάγκης· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η μεγάλη αστάθεια που δημιουργήθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πρέπει να ληφθεί υπόψη όταν ληφθεί απόφασης σχετικά με την πιθανή σταδιακή κατάργηση των μέτρων αυτών· σημειώνει την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, της 16ης Δεκεμβρίου 2021, να διακόψει τις καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (πρόγραμμα PEPP)·

7.

υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο του τραπεζικού τομέα και των κεφαλαιαγορών της ΕΕ στη χρηματοδότηση της ανθεκτικότητας, της ανάκαμψης και του πράσινου και ψηφιακού μετασχηματισμού της ευρωπαϊκής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης της πρόσβασης των ΜΜΕ σε πιστώσεις· υπενθυμίζει ότι, προκειμένου να ανταποκριθεί στα καθήκοντα αυτά, ο τραπεζικός τομέας της ΕΕ πρέπει να είναι ισχυρός, ανθεκτικός, καλά ρυθμισμένος και να έχει υψηλό επίπεδο κεφαλαιοποίησης·

8.

τονίζει ότι η μια ισχυρή και καλά διαρθρωμένη CMU, παράλληλα με την ανάπτυξη της Τραπεζικής Ένωσης θα συμβάλλει στην παροχή καλύτερων συνθηκών για τη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις εταιρείες που εξακολουθούν να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις τραπεζικές πιστώσεις για την προώθηση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στην πράσινη μετάβαση· τονίζει ότι, προκειμένου να ολοκληρωθεί η CMU, είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η αναλογικότητα των κανόνων που θεσπίζονται και η προστασία των ιδιωτών πελατών· χαιρετίζει τις νομοθετικές προτάσεις της 25ης Νοεμβρίου 2021, για προώθηση της CMU· καλεί την Επιτροπή και τις ΕΕΑ να αξιολογήσουν την ανάγκη για καλύτερη ρύθμιση του σκιώδους τραπεζικού τομέα, να καταθέσουν, εφόσον κρίνεται σκόπιμο, νομοθετικές προτάσεις και να παρακολουθούν συνεχώς την ανθεκτικότητα των κεφαλαιαγορών·

9.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις εποπτικές προτεραιότητες της ΕΚΤ για την περίοδο 2022-2024, οι οποίες είναι: 1) να εξέλθουμε υγιείς από την πανδημία, 2) να αξιοποιηθεί η ευκαιρία για αντιμετώπιση των διαρθρωτικών αδυναμιών μέσω αποτελεσματικών στρατηγικών ψηφιοποίησης και ενισχυμένης διακυβέρνησης, και 3) να αντιμετωπιστούν οι αναδυόμενοι κίνδυνοι, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα, το περιβάλλον, την ΤΠ και τον κυβερνοχώρο· αναγνωρίζει τις σημαντικές προσπάθειες που κατέβαλε ο τραπεζικός τομέας τα τελευταία χρόνια για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη μείωση των συνολικών ποσοστών ΜΕΔ· τονίζει ότι η ΕΕ και οι εθνικές εποπτικές αρχές πρέπει να επιτηρούν στενά τους κινδύνους κατά τη διάρκεια της σταδιακής κατάργησης των μέτρων δημόσιας στήριξης έκτακτης ανάγκης· τονίζει τη σημασία της συνετής διαχείρισης κινδύνων και της κατάλληλης κάλυψης για κινδύνους· υπενθυμίζει ότι η μείωση των κινδύνων, σε συνδυασμό με τον επιμερισμό των κινδύνων στον τραπεζικό τομέα αναμένεται να συμβάλει σε μια πιο σταθερή, ισχυρή και προσανατολισμένη στην οικονομική ανάπτυξη Τραπεζική Ένωση·

10.

υποστηρίζει τις εν εξελίξει εργασίες για την εφαρμογή των κανόνων της συμφωνίας Βασιλεία ΙΙI και επικροτεί στο πλαίσιο αυτό τη νομοθετική δέσμη μέτρων της Επιτροπής για τις τράπεζες της 27ης Οκτωβρίου 2021· θεωρεί ότι, κατά τη διαδικασία εφαρμογής, η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει την πλήρη ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της Βασιλείας, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την αρχή της αναλογικότητας, και θα πρέπει να σέβεται, κατά περίπτωση, τις ιδιαιτερότητες και την ποικιλομορφία του τραπεζικού τομέα της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι οι τράπεζες της ΕΕ θα εξακολουθήσουν να είναι σε θέση να ανταγωνίζονται τους παγκόσμιους ανταγωνιστές τους·

11.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ο τραπεζικός τομέας προσαρμόζεται στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της ψηφιοποίησης, οι οποίες θα επιτρέψουν στις τράπεζες να εξυπηρετούν καλύτερα τους πελάτες τους εξ αποστάσεως, να προσφέρουν νέα προϊόντα και να παρέχουν ευκαιρίες για αύξηση της οικονομικής αποδοτικότητας· υπογραμμίζει ότι ο τραπεζικός τομέας είναι ιδιαίτερα ευάλωτος στις απειλή των κυβερνοεπιθέσεων· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τις προτάσεις κανονισμού και οδηγίας σχετικά με την ψηφιακή επιχειρησιακή ανθεκτικότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα (DORA) και οδηγίας σχετικά με μέτρα για υψηλό κοινό επίπεδο κυβερνοασφάλειας σε ολόκληρη την Ένωση και για την κατάργηση της οδηγίας (ΕΕ) 2016/1148 (NIS 2.0), που αποτελούν τα θεμέλια του κανονιστικού πλαισίου για τη διευκόλυνση της καταπολέμησης του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο από τον τραπεζικό τομέα· καλεί τις ΕΕΑ και τον ENISA να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την παρακολούθηση και τον μετριασμό των κινδύνων που σχετίζονται με παρόχους ΤΠΕ από τρίτες χώρες· τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω επενδύσεις και έρευνα για την ανάπτυξη καινοτόμων τρόπων ενίσχυσης της κυβερνοασφάλειας του τραπεζικού τομέα· θεωρεί ότι οι προτεραιότητες θα πρέπει να είναι η ασφάλεια των πελατών, η χρηματοπιστωτική σταθερότητα και ακεραιότητα και η τεχνολογική ουδετερότητα· ζητεί να προωθηθεί χρηματοπιστωτική ένταξη, ιδίως για ευάλωτες ομάδες με χαμηλά επίπεδα ψηφιακού ή χρηματοοικονομικού γραμματισμού· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά τη δέσμη μέτρων για τον ψηφιακό χρηματοοικονομικό τομέα· τονίζει ότι οι τράπεζες πρέπει να διατηρήσουν εκτεταμένες προσωπικές τραπεζικές υπηρεσίες, ιδίως στις αγροτικές περιοχές· χαιρετίζει με ενδιαφέρον το έργο που αφορά το ψηφιακό ευρώ, το οποίο θα λειτουργεί παράλληλα με τα μετρητά· καλεί την ΕΚΤ να εξετάσει στο μέλλον τον δυνητικό αντίκτυπο του ψηφιακού ευρώ στις πληρωμές, τη δανειοδοτική ικανότητα των τραπεζών και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα·

12.

υπενθυμίζει ότι η βάση για τη συνεργασία μεταξύ του ΕΕΜ και της Αρχής Χρηματοοικονομικής Συμπεριφοράς του Ηνωμένου Βασιλείου είναι το μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ της ΕΚΤ και των αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021· σημειώνει ότι η Επιτροπή ανακοίνωσε πρόσφατα την επέκταση της προσωρινής της άδειας, η οποία επιτρέπει στις τράπεζες και τους οργανισμούς διαχείρισης κεφαλαίων της ΕΕ να χρησιμοποιούν γραφεία συμψηφισμού του Ηνωμένου Βασιλείου προκειμένου να αποφεύγουν τυχόν βραχυπρόθεσμα φαινόμενα «κατακρήμνισης»· καλεί την Επιτροπή να λάβει μέτρα για τη διευκόλυνση περισσότερων εκκαθαρίσεων στην ΕΕ μεσοπρόθεσμα·

13.

εκφράζει τη λύπη του για την αδυναμία εξασφάλισης πλήρους ισορροπίας μεταξύ των φύλων στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οργανισμούς της ΕΕ, και ιδίως για το γεγονός ότι οι γυναίκες συνεχίζουν να υποεκπροσωπούνται σε εκτελεστικές θέσεις στο πεδίο των τραπεζικών και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών· θεωρεί ότι οι υποψήφιοι για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οργανισμούς της ΕΕ θα πρέπει να επιλέγονται με βάση κριτήρια αξίας, πολυμορφίας και ικανότητας, και με γνώμονα την αποτελεσματικότερη δυνατή λειτουργία του συγκεκριμένου ιδρύματος ή οργανισμού· καλεί τις κυβερνήσεις και όλα τα θεσμικά όργανα και οργανισμούς να παράσχουν ισορροπημένους ως προς το φύλο καταλόγους επικρατέστερων υποψηφίων για όλους τους μελλοντικούς διορισμούς στους οργανισμούς της ΕΕ, και επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του να μην λαμβάνει υπόψη καταλόγους υποψηφίων για τους οποίους δεν έχει τηρηθεί η αρχή της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων· εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το γεγονός ότι ο κατάλογος επικρατέστερων υποψηφίων που εξέτασε η Ευρωομάδα για το επόμενο Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας δεν περιλαμβάνει ούτε μία γυναίκα υποψήφια· τονίζει ότι η ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα συμβούλια και στο εργατικό δυναμικό εξασφαλίζει τόσο κοινωνικά όσο και οικονομικά οφέλη· καλεί τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να επικαιροποιούν τακτικά τις πολιτικές τους για την πολυμορφία και την ένταξη και να συμβάλλουν στην προώθηση υγιών εργασιακών νοοτροπιών που δίνουν προτεραιότητα στη συμμετοχικότητα·

Εποπτεία

14.

καλεί την ΕΚΤ, την ΕΑΤ και το ΕΣΣΚ να παρακολουθούν προσεκτικά τους κινδύνους που εγκυμονούν για τον τραπεζικό τομέα η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και οι οικονομικές συνέπειές της· επισημαίνει την ανάγκη να εξετάσουν διάφορα σενάρια και να προετοιμαστούν για διάφορες πιθανές επιλογές·

15.

θεωρεί ότι η διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου, η παρακολούθηση και η μείωση των ΜΕΔ θα πρέπει να εξακολουθήσουν να συγκαταλέγονται στις βασικές προτεραιότητες· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το συνολικό ποσοστό ΜΕΔ στη ζώνη του ευρώ μειώθηκε περαιτέρω σε 2,17 % το τρίτο τρίμηνο του 2021· σημειώνει ότι, αν και η κατάσταση είναι προς το παρόν σταθερή, θα πρέπει να παρακολουθείται προσεκτικά δεδομένης της σταδιακής κατάργησης των μέτρων έκτακτης ανάγκης· εφιστά την προσοχή στη σημασία της συμμόρφωσης με την προληπτική εποπτεία, του έγκαιρου εντοπισμού και της προορατικής διαχείρισης των ΜΕΔ καθώς και της κατάλληλης κάλυψης για κινδύνους· τονίζει την ανάγκη συνεργασίας με τους ευάλωτους οφειλέτες, αναγνωρίζοντας παράλληλα τις σχετικές λύσεις που εφαρμόζονται από τον τραπεζικό τομέα στη διάρκεια της πανδημίας (όπως η αναστολή αποπληρωμής δανείων)· επικροτεί την έγκριση της οδηγίας (EΕ) 2021/2167 της 24ης Νοεμβρίου 2021 για τους διαχειριστές πιστώσεων και τους αγοραστές πιστώσεων (37), η οποία θα βοηθήσει τις τράπεζες να μειώσουν τον αριθμό των ΜΕΔ στους ισολογισμούς τους και να προωθήσουν τη διαμόρφωση μιας δευτερογενούς αγοράς για τα ΜΕΔ·

16.

λαμβάνει υπό σημείωση το σημαντικό επίπεδο του δημόσιου χρέους στους ισολογισμούς μιας σειράς τραπεζών στην Τραπεζική Ένωση· λαμβάνει υπό σημείωση, στο πλαίσιο αυτό, το έργο που επιτέλεσε η Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία με αντικείμενο τον κίνδυνο δημόσιου χρέους και τονίζει ότι το ζήτημα της ρυθμιστικής μεταχείρισης των κρατικών ανοιγμάτων απαιτεί ενδελεχή εξέταση στο πλαίσιο διεθνών φόρουμ, λαμβανομένων υπόψη των συνεπειών των διαφορετικών προσεγγίσεων, και ότι η εφαρμογή της λύσης στην ΕΕ θα πρέπει να συνάδει με τα διεθνή πρότυπα· θεωρεί ότι οποιαδήποτε δυνητική λύση θα πρέπει να είναι ισορροπημένη και να αντιμετωπίζει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ με δίκαιο τρόπο, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα επαρκή ρευστότητα στις αγορές κρατικών χρεωστικών τίτλων· τονίζει ότι η δημιουργία ενός ασφαλούς περιουσιακού στοιχείου της ΕΕ θα μπορούσε να συμβάλει στον μετριασμό των αρνητικών «βρόχων ανάδρασης» μεταξύ των κρατών και των εγχώριων τραπεζικών τομέων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δημιουργία του Next Generation EU στο πλαίσιο αυτό, το οποίο παρέχει ευρωπαϊκά περιουσιακά στοιχεία χαμηλού κινδύνου·

17.

θεωρεί ότι η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ενέχει μεγάλο δυναμικό για οικονομική ανάπτυξη σε ένα φάσμα διαφορετικών τομέων· σημειώνει ότι η μετάβαση αυτή απαιτεί μαζικές επενδύσεις από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, αλλά, όπως αναγνωρίζει και η ΕΚΤ, το κόστος της θα είναι χαμηλότερο από το κόστος της αδράνειας· τονίζει τη σημασία του τραπεζικού τομέα για τη χρηματοδότηση της μετάβασης σε μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα και για την εξασφάλιση της ικανότητας της ΕΕ να εκπληρώσει τις περιβαλλοντικές της δεσμεύσεις· ζητεί από τις τράπεζες να ενσωματώσουν τα ζητήματα αυτά στα σχέδια μετάβασής τους· υπογραμμίζει τη σημασία του κανονισμού για την ταξινομία (38) σε αυτήν την προσπάθεια και τονίζει ότι η εφαρμογή του θα πρέπει να συνάδει με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι κίνδυνοι που συνδέονται με το κλίμα στους ισολογισμούς των τραπεζών ενδέχεται με την πάροδο του χρόνου να φέρουν τις τράπεζες αντιμέτωπες με οικονομικές δυσκολίες· θεωρεί ότι οι κίνδυνοι αυτοί θα πρέπει να μειωθούν προκειμένου να αποτραπούν οι χρεοκοπίες τραπεζών· ζητεί να παρασχεθούν στις τράπεζες σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για το θέμα αυτό, βάσει εξακριβωμένων οικονομικών δεδομένων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες του ΕΕΜ να παράσχει καθοδήγηση και σαφήνεια στις τράπεζες για την αυτοαξιολόγηση των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα και το περιβάλλον (C&E)· υπενθυμίζει ότι η ΕΚΤ ολοκλήρωσε την πρώτη της μεγάλης κλίμακας αξιολόγηση της διαχείρισης κινδύνων C&E των τραπεζών της ΕΕ το 2021, και εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμευση της ΕΚΤ να διενεργήσει προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων για το κλίμα το 2022 ως σημαντικό στοιχείο για την αντιμετώπιση των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα· ζητεί οι εν λόγω δοκιμές να βασίζονται σε ρεαλιστικά δεδομένα και παραδοχές· ανησυχεί για αύξηση των ΜΕΔ λόγω των μη αξιοποιήσιμων επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα· ζητεί τον έγκαιρο εντοπισμό και την προορατική διαχείριση αυτών των περιουσιακών στοιχείων που ενέχουν κίνδυνο· παροτρύνει τον ΕΕΜ να συνεχίσει και να ενισχύσει τις εργασίες προς την κατεύθυνση αυτή· ζητεί την επαρκή ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών κινδύνων και των κινδύνων μετάβασης στα μοντέλα αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας· τονίζει την ανάγκη περαιτέρω βελτιώσεων στη γνωστοποίηση κινδύνων C&E από τις τράπεζες καθώς και βελτιώσεων στη γνωστοποίηση στρατηγικών μετάβασης από οντότητες, προκειμένου να διευκολύνεται η αξιολόγηση κινδύνου των τραπεζών και των εποπτικών αρχών· καλεί τις τράπεζες να ακολουθήσουν μια προσέγγιση διπλής σημαντικότητας κατά την αξιολόγηση των κινδύνων τους που σχετίζονται με το περιβάλλον· υπογραμμίζει τη σημασία της σαφούς νομοθεσίας για την πρόληψη της προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας· σημειώνει τις νέες προκλήσεις, τους κινδύνους και τις ευκαιρίες για τον τραπεζικό τομέα που σχετίζονται με την πράσινη μετάβαση·

18.

υπενθυμίζει ότι ο αντίκτυπος των ειδικών μέτρων που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας από τις κυβερνήσεις των επιμέρους κρατών μελών θα πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την αξιολόγηση της σημερινής κατάστασης των τραπεζών· σημειώνει την έκθεση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ΕΚΤ της 17ης Νοεμβρίου 2021, η οποία αναφέρει ότι οι πλήρεις επιπτώσεις της πανδημίας στην ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών ενδέχεται να μη γίνουν αισθητές για ακόμα δύο έτη·

19.

επισημαίνει ότι τα επιτόκια που προσφέρονται στα νοικοκυριά και τις ΜΜΕ σε όλα τα κράτη μέλη είναι πολύ άνισα· προτρέπει την Επιτροπή και τις τραπεζικές εποπτικές αρχές να εξετάσουν μέτρα για να ελαφρύνουν τον φόρτο των κατόχων στεγαστικών δανείων και των ΜΜΕ στα κράτη μέλη με τα υψηλότερα ποσοστά δανείων, προκειμένου να διασφαλίσουν την πρόσβαση όλων των πολιτών και επιχειρήσεων στα κεφάλαια που χρειάζονται τόσο πολύ σε δίκαιες και ανταγωνιστικές τιμές·

20.

σημειώνει την τάση για μεγαλύτερη ενοποίηση του τραπεζικού τομέα στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια και σημειώνει ότι η δραστηριότητα στον τομέα των συγχωνεύσεων και των εξαγορών το 2021 τείνει να ξεπεράσει τα επίπεδα τόσο του 2020 όσο και του 2019 εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των πιέσεων από πλευράς κόστους, των χαμηλών επιτοκίων και της ψηφιοποίησης (39)· σημειώνει τα πιθανά οφέλη της τραπεζικής ενοποίησης, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης της χαμηλής κερδοφορίας, της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας και του κατακερματισμού του τραπεζικού τομέα, αλλά αναγνωρίζει επίσης τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της ενοποίησης και τις προκλήσεις που συνεπάγονται για την τραπεζική εποπτεία τα μεγάλα συστημικώς σημαντικά ιδρύματα, των οποίων τα πιθανά προβλήματα ενδέχεται να επηρεάσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα σε πολλές δικαιοδοσίες· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον οδηγό της ΕΚΤ σχετικά με την εποπτική προσέγγιση της ενοποίησης στον τραπεζικό τομέα, ο οποίος περιγράφει τις εποπτικές προσδοκίες σχετικά με τα έργα ενοποίησης (40)· τονίζει τα οφέλη ενός διαφοροποιημένου και ανταγωνιστικού τραπεζικού τομέα στην Ευρώπη, που αποτελείται από τράπεζες διαφορετικού μεγέθους με διαφορετικά επιχειρηματικά μοντέλα και νομικές δομές·

21.

επισημαίνει τα προβλήματα και τις προκλήσεις που σχετίζονται με τα ζητήματα μεταξύ χωρών καταγωγής και χωρών υποδοχής· σημειώνει ότι η ενίσχυση της διασυνοριακής ολοκλήρωσης και η παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας στη ροή κεφαλαίων μεταξύ τραπεζικών ομίλων, με παράλληλο σεβασμό των προφίλ κινδύνου των θυγατρικών, απαιτεί αξιόπιστες και αποτελεσματικές διασφαλίσεις για τα κράτη μέλη υποδοχής, ιδίως προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι σημαντικές θυγατρικές θα υποστηρίζονται σε δύσκολες καταστάσεις· τονίζει ότι η ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης είναι υψίστης σημασίας για την επίλυση των ζητημάτων που ανησυχούν τις χώρες καταγωγής και τις χώρες υποδοχής· τονίζει την ανάγκη να πραγματοποιηθούν βελτιώσεις στη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών για να δημιουργηθεί ένας πραγματικά πανευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητά του·

22.

τονίζει ότι χρειάζεται μια εύρυθμη ενιαία αγορά λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τα εμπόδια και τους φραγμούς που προκύπτουν για τους καταναλωτές κατά τη χρήση προϊόντων λιανικής τραπεζικής, όπως στεγαστικών δάνειων, σε διασυνοριακή βάση και να προτείνει λύσεις για να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές θα μπορούν να επωφελούνται από τις λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες σε διασυνοριακή βάση·

23.

τονίζει την ανάγκη για αποτελεσματική εποπτεία της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, δεδομένου ότι το υφιστάμενο πλαίσιο εξακολουθεί να παρουσιάζει πολλές ελλείψεις· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν έχουν μεταφέρει ακόμη πλήρως όλα τα κράτη μέλη στο εθνικό τους δίκαιο την οδηγία V (41) για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και υπενθυμίζει την ανάγκη για καλύτερο συντονισμό των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών (ΜΧΠ) σε ολόκληρη την Ευρώπη· υπογραμμίζει ότι οι τράπεζες ενεργούν ως «φύλακες των πυλών» στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και, ως εκ τούτου, πρέπει να διαθέτουν ισχυρά πλαίσια διαχείρισης κινδύνου και να εποπτεύονται αποτελεσματικά, και επισημαίνει την ανάγκη συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ των αρχών προληπτικής εποπτείας, των αρχών εποπτείας της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και των ΜΧΠ· σημειώνει τις προσπάθειες που έχει καταβάλει η ΕΚΤ τα τελευταία δύο έτη για να ενισχύσει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του ΕΕΜ και των εποπτικών αρχών ΚΞΧ/ΧΤ· εκφράζει ικανοποίηση για την έγκριση της δέσμης ΚΞΧ και ζητεί να επιτευχθεί ταχεία συμφωνία επί όλων των προτάσεων· χαιρετίζει ιδιαίτερα την πρόταση σύστασης νέας αρχής για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (AMLA), η οποία θα εποπτεύει άμεσα ορισμένες τράπεζες και θα συντονίζει την επιβολή των κανόνων ΚΞΧ/ΧΤ από τις αρχές των κρατών μελών· τονίζει ότι για να είναι η AMLA πραγματικά αποτελεσματική, πρέπει να χρηματοδοτηθεί με επαρκείς πόρους· τονίζει τη σημασία ενός ισχυρού πλαισίου ΚΞΧ στο πλαίσιο της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας και για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των κυρώσεων·

24.

εκφράζει επιδοκιμασία για τα ενισχυμένα πρότυπα διαφάνειας στην εποπτεία των τραπεζών, για παράδειγμα στα αποτελέσματα της διαδικασίας εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης, τα οποία μπορούν να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη στις κεφαλαιαγορές και τις χρηματοπιστωτικές αγορές και να εξασφαλίσουν συνεκτική μεταχείριση σε όλα τα κράτη μέλη· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι απαιτήσεις για την κατάλληλη και σωστή αξιολόγηση των μελών του διοικητικού οργάνου των πιστωτικών ιδρυμάτων δεν εφαρμόζονται ομοιόμορφα στα κράτη μέλη·

25.

υπογραμμίζει ότι οι τελικοί δικαιούχοι της Τραπεζικής Ένωσης θα πρέπει να είναι οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις της πραγματικής οικονομίας· τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης της προστασίας των καταναλωτών και των επενδυτών από καταχρήσεις, επιβλαβείς πρακτικές και επιβλαβή προϊόντα· ζητεί να διασφαλίζεται η πρόσβαση των καταναλωτών σε διασυνοριακές λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες· σημειώνει ότι, παρά τους ισχυρούς κανόνες της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών, οι εθνικοί κανόνες για την εφαρμογή των ευρωπαϊκών απαιτήσεων προστασίας των καταναλωτών διαφέρουν μεταξύ των χωρών της Τραπεζικής Ένωσης, με αποτέλεσμα να απαιτείται περαιτέρω εναρμόνιση·

Εξυγίανση

26.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις δραστηριότητες του ΕΣΕ το 2021· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι οι τράπεζες που υπάγονται στην αρμοδιότητα του ΕΣΕ έχουν σημειώσει συνολικά ικανοποιητική πρόοδο όσον αφορά τη δυνατότητα εξυγίανσης και τη δημιουργία ικανότητας απορρόφησης ζημιών· λαμβάνει υπό σημείωση το πρόγραμμα εργασίας του ΕΣΕ για τα επόμενα έτη, το οποίο περιλαμβάνει τη δημιουργία δυνατότητας αποτελεσματικής εξυγίανσης όλων των τραπεζών στο πλαίσιο του ΕΣΕ έως το 2023·

27.

υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο του ΕΜΕ για την παροχή σταθερότητας και σαφήνειας για τον τραπεζικό τομέα, τους επενδυτές και τους καταναλωτές και για την προστασία των φορολογουμένων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη θέσπιση μηχανισμού ασφαλείας στο ΕΤΕ το 2022, δύο έτη νωρίτερα από ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί με τη μορφή ανακυκλούμενου πιστωτικού ορίου από τον ΕΜΣ, ο οποίος θα παρέχει ένα δίχτυ ασφαλείας για την εξυγίανση των τραπεζών στην Τραπεζική Ένωση· τονίζει τη σημασία του ΕΤΕ για την ενίσχυση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων και ως σημαντικού βήματος προς την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης·

28.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τα μέτρα που έλαβε το ΕΤΕ στην περίπτωση της Sberbank· υπογραμμίζει την ανάγκη για ταχεία και κατάλληλη αντίδραση σε περίπτωση σημαντικού κινδύνου για τον τραπεζικό τομέα της ΕΕ και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα ως αποτέλεσμα των συνεπειών της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας·

29.

υποστηρίζει την επανεξέταση και αποσαφήνιση των κριτηρίων αξιολόγησης του δημόσιου συμφέροντος, ώστε ο ΕΜΕ να εφαρμόζεται με πιο συνεκτικό και προβλέψιμο τρόπο και να βασίζεται σε αντικειμενικά κατώτατα όρια· ζητεί να εκπονηθεί μελέτη σχετικά με την ανάγκη ευθυγράμμισης συγκεκριμένων πτυχών του δικαίου περί αφερεγγυότητας κατά, μεταξύ άλλων με σκοπό τον καθορισμό του αντιπαραδείγματος της αφερεγγυότητας κατά την εξυγίανση, με σκοπό την ευθυγράμμιση των κινήτρων και τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού· σημειώνει ότι είναι σημαντικό να υιοθετήσει το ΕΣΕ μια αναλογική προσέγγιση προκειμένου οι τράπεζες να δημιουργήσουν τις δικές τους ελάχιστες απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων (MREL)· επισημαίνει ότι, προκειμένου τα σχέδια εξυγίανσης να συμμορφώνονται πλήρως με τις νομικές απαιτήσεις, το ΕΣΕ πρέπει να παρέχει ολοκληρωμένη αξιολόγηση για τη δυνατότητα εξυγίανσης κάθε τράπεζας·

30.

υποστηρίζει την ιδέα να εξεταστεί ο ρόλος των σχεδίων ανάκαμψης και εξυγίανσης ομίλων στο πλαίσιο της διαχείρισης κρίσεων, έτσι ώστε η διαμόρφωση των MREL και της συνεισφοράς των τραπεζών στις διάφορες δικλείδες ασφαλείας να βασίζεται πραγματικά στον κίνδυνο και να αντικατοπτρίζει την πιθανότητα και το μέγεθος της χρήσης των εν λόγω δικλείδων ασφαλείας στο πλαίσιο της προτιμώμενης στρατηγικής διαχείρισης κρίσεων·

31.

αναγνωρίζει ότι τα εναλλακτικά μέτρα στο πλαίσιο των συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων (ΣΕΚ) για τη χρηματοδότηση μεταφορών στο πλαίσιο του χαρτοφυλακίου καταθέσεων μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο σε περιπτώσεις αφερεγγυότητας, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες τράπεζες, εφόσον υπόκεινται στους ίδιους όρους που ισχύουν για τις μεταφορές του χαρτοφυλακίου καταθέσεων κατά την εξυγίανση και δεν είναι επιζήμια για την προστασία των καταθετών, και εφόσον το ΣΕΚ χρηματοδοτείται επαρκώς, ως τρόπος ελαχιστοποίησης των συνεισφορών των φορολογουμένων και της καταστροφής της αξίας, και διασφάλισης της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, και μπορεί επίσης, σε άλλες περιπτώσεις, να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ της προϋπόθεσης διάσωσης με ίδια μέσα 8 % για την πρόσβαση στο ταμείο εξυγίανσης και της πραγματικής ικανότητας απορρόφησης ζημιών της τράπεζας, εξαιρουμένων των καταθέσεων που προορίζονται να μεταβιβαστούν· τονίζει ότι οι παρεμβάσεις αυτές θα πρέπει να υπόκεινται σε αυστηρή εφαρμογή δοκιμής ελαχιστοποίησης του κόστους· καλεί την Επιτροπή, συνεπώς, να αποσαφηνίσει περισσότερο την αρχή ελαχιστοποίησης του κόστους και τους όρους χρήσης των κεφαλαίων του ΣΕΚ· τονίζει, ωστόσο, ότι, σε αυτές τις περιπτώσεις, οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις ενδέχεται να χρειαστεί να αναθεωρηθούν προκειμένου να διατηρηθεί ένα συνεκτικό πλαίσιο·

32.

υποστηρίζει την επανεξέταση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, συμπεριλαμβανομένης της επανεξέτασης της τραπεζικής ανακοίνωσης της 30ής Ιουλίου 2013 (42), προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή τους με το πλαίσιο ΕΜΕ και να μειωθούν οι αποκλίσεις μεταξύ των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της στήριξης της ρευστότητας και του καθεστώτος εξυγίανσης στο πλαίσιο της οδηγίας για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των τραπεζών (43) (BRRD)· τονίζει ότι ένας από τους στόχους αυτής της επικαιροποίησης θα πρέπει να είναι να καταστούν δυνατές ταχείες και αποτελεσματικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο του ΕΜΕ ή στο πλαίσιο του εναλλακτικού καθεστώτος εκκαθάρισης και να μειωθούν τα κίνητρα για την αποφυγή είτε της εξυγίανσης είτε της εκκαθάρισης, με παράλληλη διατήρηση του ανταγωνισμού και της ακεραιότητας της Τραπεζικής Ένωσης·

33.

χαιρετίζει την προσωρινή συμφωνία που συνάφθηκε από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο σχετικά με την πρόταση «αλυσιδωτής σύνδεσης» της Επιτροπής ως μέσο για τη βελτίωση του πλαισίου εξυγίανσης και τη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού σε εποπτικό επίπεδο για τις διάφορες στρατηγικές εξυγίανσης·

Ασφάλιση καταθέσεων

34.

υπενθυμίζει ότι ο ΕΕΜ και ο ΕΜΕ λειτουργούν στην Τραπεζική Ένωση, ενώ τα ΣΕΚ λειτουργούν και χρηματοδοτούνται επί του παρόντος σε εθνικό επίπεδο· επισημαίνει ότι η εφαρμογή της ΟΣΕΚ, η οποία εγγυάται έως και 100 000 EUR σε τραπεζικές καταθέσεις, προβλέπει ελάχιστη βάση αναφοράς για την προστασία των καταθετών· τονίζει ότι είναι σημαντικό οι καταθέτες σε ολόκληρη την Τραπεζική Ένωση να απολαμβάνουν το ίδιο επίπεδο αποτελεσματικής προστασίας των αποταμιεύσεών τους όπου και αν βρίσκεται η τράπεζά τους· τονίζει ότι ένα ΕΣΑΚ θα βελτιώσει την προστασία των καταθετών στην ΕΕ και την εμπιστοσύνη τους στον τραπεζικό τομέα και θα συμβάλει στην ενίσχυση της Τραπεζικής Ένωσης μειώνοντας τη σύνδεση μεταξύ κρατών και τραπεζών· εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενσωμάτωση της πρότασης κανονισμού σχετικά με τη θέσπιση ΕΣΑΚ στην κοινή δήλωση που προσδιορίζει τις βασικές νομοθετικές προτεραιότητες για το 2022·

35.

υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο είναι συννομοθέτης για τη νομοθεσία για το ΕΣΑΚ και ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η θέση του Κοινοβουλίου σχετικά με αυτό το θέμα· χαιρετίζει τις ανανεωμένες προσπάθειες της Ευρωομάδας για επίτευξη προόδου όσον αφορά την Τραπεζική Ένωση, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία σχετικά με τους διάφορους άξονες και τα θέματα εργασίας, συμπεριλαμβανομένου του ΕΣΑΚ· επαναλαμβάνει τη δέσμευση του Κοινοβουλίου να εργαστεί με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας για το ΕΣΑΚ και να συνεχίσει να υποστηρίζει τις αναγκαίες προσπάθειες για μείωση του κινδύνου·

36.

σημειώνει τη δήλωση που συμφώνησε η Ευρωομάδα στη συνεδρίασή της τής 16ης Δεκεμβρίου 2021, η οποία υπενθυμίζει την πλήρη πολιτική δέσμευσή της προς την Τραπεζική Ένωση και ζητά ένα χρονικά οριοθετημένο σχέδιο εργασίας για την ολοκλήρωση της Τραπεζική Ένωση· ζητεί να τηρείται ενήμερο σχετικά με τις συνεχιζόμενες συζητήσεις στο επίπεδο της Ευρωομάδας και της υψηλού επιπέδου ομάδας εργασίας για το ΕΣΑΚ· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα κράτη μέλη εξακολουθούν να ενεργούν εκτός του ενωσιακού πλαισίου, υπονομεύοντας τον ρόλο του Κοινοβουλίου ως συννομοθέτη για τη νομοθεσία σχετικά με το ΕΣΑΚ·

37.

τονίζει τη σημασία της αναλογικότητας του κινδύνου των συνεισφορών στα ΣΕΚ· προειδοποιεί ότι η απουσία προσέγγισης βάσει κινδύνου μπορεί να δημιουργήσει ηθικούς κινδύνους και φαινόμενα παρασιτισμού, με αποτέλεσμα να επιδοτούνται κερδοσκοπικά επιχειρηματικά μοντέλα από συντηρητικά· τονίζει ότι οι συνεισφορές σε ένα μελλοντικό ΕΣΑΚ πρέπει επίσης να είναι ανάλογες προς τον κίνδυνο· επισημαίνει ότι οι ιδιοσυγκρασιακοί κίνδυνοι στα διάφορα ιδρύματα εξακολουθούν να διαφέρουν εντός της Τραπεζικής Ένωσης· επαναλαμβάνει την ανάγκη όλα τα μέλη της Τραπεζικής Ένωσης να μεταφέρουν στο εθνικό τους δίκαιο την οδηγία BRRD και την οδηγία ΟΣΕΚ, προκειμένου να διασφαλιστεί η ομοιογενής μείωση των κινδύνων σε ολόκληρη την Τραπεζική Ένωση·

38.

επισημαίνει ότι κάθε περαιτέρω εναρμόνιση των συστημάτων ασφάλισης καταθέσεων θα πρέπει να ενισχύει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος της ΕΕ και να λαμβάνει υπόψη σαφείς κανόνες για τη συμμετοχή ή μη συμμετοχή κρατών μελών που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ·

39.

υποστηρίζει την επικαιροποίηση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων· επισημαίνει ότι οι προβλεπόμενες στοχευμένες προσαρμογές στο καθεστώς διαχείρισης κρίσεων θα πρέπει να το καταστήσουν πιο συνεκτικό, αξιόπιστο και αποτελεσματικό·

o

o o

40.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε όλες τις τράπεζες μέλη του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών, στην Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και στο Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης.

(1)  ΕΕ C 132 της 24.3.2022, σ. 151.

(2)  https://www.bankingsupervision.europa.eu/ecb/pub/pdf/ssm~59811d5fb7.feedback_ar2020.pdf

(3)  https://www.bankingsupervision.europa.eu/press/publications/annual-report/html/ssm.ar2020~1a59f5757c.el.html

(4)  https://www.bankingsupervision.europa.eu/banking/priorities/html/ssm.supervisory_priorities2022~0f890c6b70.el.html

(5)  ΕΕ C 395 της 29.9.2021, σ. 72.

(6)  ΕΕ C 395 της 29.9.2021, σ. 89.

(7)  https://ec.europa.eu/info/publications/211027-banking-package_en

(8)  https://ec.europa.eu/info/consultations/finance-2021-banking-macroprudential-framework_en

(9)  https://ec.europa.eu/info/publications/210720-anti-money-laundering-countering-financing-terrorism_en

(10)  https://www.ecb.europa.eu/press/pr/date/2021/html/ecb.pr211117~43fea9f9ce.en.html

(11)  https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2022/703337/IPOL_STU(2022)703337_EN.pdf

(12)  https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/other/Report_on_a_digital_euro~4d7268b458.en.pdf

(13)  https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/other/ecb.digitaleuroscopekeylearnings202107~564d89045e.en.pdf

(14)  https://www.bankingsupervision.europa.eu/legalframework/mous/html/ssm.mou_2019_pra~fbad08a4bc.en.pdf?57221907ef3ce290b35bd2ab650868bb

(15)  https://www.esrb.europa.eu/pub/pdf/recommendations/2021/esrb.climateriskfinancialstability202107_annex~35e1822ff7.en.pdf

(16)  https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/scpops/ecb.op281~05a7735b1c.en.pdf

(17)  https://www.bankingsupervision.europa.eu/ecb/pub/pdf/ssm.202111guideonclimate-relatedandenvironmentalrisks~4b25454055.en.pdf

(18)  https://www.srb.europa.eu/system/files/media/document/Annual%20Report%202020_Final_web.pdf

(19)  https://www.srb.europa.eu/system/files/media/document/2020-11-30%20SRB%20Multi-Annual%20Work%20Programme%202021-2023.pdf

(20)  https://www.srb.europa.eu/system/files/media/document/2021-11-26_Work-Programme-2022.pdf

(21)  https://www.eba.europa.eu/sites/default/documents/files/document_library/Publications/Reports/2021/1024609/IFRS9 %20monitoring%20report.pdf

(22)  ΕΕ C 437 της 18.12.2020, σ. 1.

(23)  ΕΕ C 23 της 21.1.2021, σ. 105.

(24)  ΕΕ C 494 της 8.12.2021, σ. 118.

(25)  https://www.eba.europa.eu/sites/default/documents/files/document_library/Risk%20Analysis%20and%20Data/EU%20Wide%20Transparency%20Exercise/2021/1025102/Risk_Assessment_Report_December_2021.pdf

(26)  https://www.eba.europa.eu/sites/default/documents/files/document_library/Publications/Guidelines/2021/EBA-GL-2021-15%20GL%20on%20CFT%20cooperation/1025384/Final%20AML-CFT%20Cooperation%20Guidelines.pdf

(27)  https://www.esrb.europa.eu/pub/pdf/reports/esrb.20210908.monitoring_the_financial_stability_implications_of_COVID-19_support_measures~3b86797376.en.pdf

(28)  https://www.esrb.europa.eu/pub/pdf/reports/esrb.report_of_the_Expert_Group_on_Macroprudential_Stance_Phase_II202112~e280322d28.en.pdf

(29)  https://www.fsb.org/wp-content/uploads/P010421-1.pdf

(30)  https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2021/689461/IPOL_IDA(2021)689461_EN.pdf

(31)  https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2021/659654/IPOL_IDA(2021)659654_EN.pdf

(32)  https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2021/689460/IPOL_IDA(2021)689460_EN.pdf

(33)  https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2021/689468/IPOL_IDA(2021)689468_EN.pdf

(34)  https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2021/659632/IPOL_BRI(2021)659632_EN.pdf

(35)  Οδηγία 2014/49/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, περί των συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 149).

(36)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 1).

(37)  Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τους διαχειριστές πιστώσεων και τους αγοραστές πιστώσεων (ΕΕ L 438 της 8.12.2021, σ. 1).

(38)  Κανονισμός (ΕΕ) 2020/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2019/2088 (ΕΕ L 198 της 22.6.2020, σ. 13).

(39)  https://www.spglobal.com/marketintelligence/en/news-insights/blog/a-new-dawn-for-european-bank-ma-top-5-trends

(40)  https://www.bankingsupervision.europa.eu/press/pr/date/2021/html/ssm.pr210112~920b511a1c.en.html

(41)  Οδηγία (ΕΕ) 2018/843 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, και για την τροποποίηση των οδηγιών 2009/138/ΕΚ και 2013/36/ΕΕ (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 43).

(42)  ΕΕ C 216 της 30.7.2013, σ. 1.

(43)  Οδηγία 2014/59/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για τη θέσπιση πλαισίου για την ανάκαμψη και την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 190).


Τετάρτη 6 Ιουλίου 2022

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/87


P9_TA(2022)0283

Έκθεση του 2021 για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη (2021/2245(INI))

(2023/C 47/07)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, αφετέρου,

έχοντας υπόψη την πρώτη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (SAPC) ΕΕ-Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που πραγματοποιήθηκε στις 5-6 Νοεμβρίου 2015, και τη δεύτερη συνεδρίαση της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιουνίου 2021,

έχοντας υπόψη την τρίτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιουλίου 2018,

έχοντας υπόψη την τέταρτη συνεδρίαση της Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που πραγματοποιήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2019,

έχοντας υπόψη ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις 15 Φεβρουαρίου 2016,

έχοντας υπόψη τη Δήλωση της Σόφιας που προέκυψε από τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 17ης Μαΐου 2018, και το συνημμένο σε αυτήν Θεματολόγιο προτεραιοτήτων της Σόφιας,

έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, που πραγματοποιήθηκε στο Ζάγκρεμπ στις 6 Μαΐου 2020, και τη δήλωσή που προέκυψε από αυτήν,

έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της Σόφιας, της 10ης Νοεμβρίου 2020, συμπεριλαμβανομένων της δήλωσης για την κοινή περιφερειακή αγορά και της δήλωσης σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια,

έχοντας υπόψη την 8η σύνοδο κορυφής της διαδικασίας του Βερολίνου στις 5 Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, που πραγματοποιήθηκε στο Brdo pri Kranju στις 6 Οκτωβρίου 2021, και τη δήλωσή που προέκυψε από αυτήν,

έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2021/1923 του Συμβουλίου της 4ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με μέτρο συνδρομής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη για τη στήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων για τις ένοπλες δυνάμεις της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (1),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 18ης Οκτωβρίου 2021, σχετικά με τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και την επιχείρηση EUFOR Althea, μετά την τρίτη στρατηγική επανεξέταση της επιχείρησης,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 24ης και 25ης Μαρτίου 2022, σχετικά με την παρατεταμένη πολιτική κρίση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και την ανάγκη οι ηγέτες της χώρας να επιδείξουν ισχυρή δέσμευση για την ταχεία ολοκλήρωση της συνταγματικής και εκλογικής μεταρρύθμισης,

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1529 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III) (2),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Ενίσχυση της διαδικασίας προσχώρησης — Μια αξιόπιστη προοπτική της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0057),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Μαΐου 2019, με τίτλο «Ανακοίνωση σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ 2019» (COM(2019)0260),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Γνώμη της Επιτροπής σχετικά με την αίτηση προσχώρησης της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην ΕΕ» (COM(2019)0261) και τη συνοδευτική αναλυτική έκθεση (SWD(2019)0222),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2020, με τίτλο «Στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση της COVID-19 και την ανάκαμψη μετά την πανδημία»,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 24ης Ιουλίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης της ΕΕ κατά της διακίνησης πυροβόλων όπλων για την περίοδο 2020-2025» (COM(2020)0608),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένα οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0641),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Απριλίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος 2021-2025 (COM(2021)0170),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Απριλίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων 2021-2025 (COM(2021)0171),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Ανακοίνωση του 2021 σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ» (COM(2021)0664), η οποία συνοδευόταν από το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Έκθεση του 2021 για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη» (SWD(2021)0291),

έχοντας υπόψη την έκθεση εμπειρογνωμόνων σχετικά με ζητήματα που άπτονται του κράτους δικαίου στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, της 5ης Δεκεμβρίου 2019,

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Στήριξη της ΕΕ για το κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια: παρά τις προσπάθειες εξακολουθούν να υπάρχουν θεμελιώδη προβλήματα»,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση σχετικά με τη συνταγματική κατάσταση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και τις εξουσίες του Ύπατου Εκπροσώπου, όπως εγκρίθηκε από την Επιτροπή της Βενετίας κατά την 62η σύνοδο ολομέλειάς της (Βενετία, 11-12 Μαρτίου 2005) και τις ακόλουθες συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με ζητήματα συνταγματικού χαρακτήρα στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη,

έχοντας υπόψη τη συλλογή των γνωμοδοτήσεων και εκθέσεων της Επιτροπής της Βενετίας αναφορικά με τη σταθερότητα της εκλογικής νομοθεσίας, της 14ης Δεκεμβρίου 2020,

έχοντας υπόψη τις σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που δικαίωσαν τους ενάγοντες, συμπεριλαμβανομένων των Azra Zornić, Dervo Sejdić και Jakob Finci, μεταξύ άλλων,

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση, της 21ης Δεκεμβρίου 2020, του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Josep Borrell και του Επιτρόπου για την Πολιτική Γειτονίας και τη Διεύρυνση Oliver Varhelyi σχετικά με τη διεξαγωγή τοπικών εκλογών στο Μόσταρ,

έχοντας υπόψη την εξηκοστή έκθεση του Ύπατου Εκπροσώπου για την εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και τις προηγούμενες εκθέσεις του,

έχοντας υπόψη την απόφαση 2604 (2021) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, της 3ης Νοεμβρίου 2021, σχετικά με την κατάσταση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, με την οποία παρατείνεται η εντολή της δύναμης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη (EUFOR Althea) έως τον Νοέμβριο του 2022,

έχοντας υπόψη την απόφαση των αρχών των ΗΠΑ στις 5 Ιανουαρίου 2022 να επιβάλουν κυρώσεις στο Σερβικό μέλος της Προεδρίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης ως απάντηση στις διεφθαρμένες δραστηριότητές του και στις συνεχείς απειλές κατά της σταθερότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, και των αρχών του ΗΒ στις 11 Απριλίου 2022, επιβάλλοντας κυρώσεις στο Σερβικό μέλος της Προεδρίας και τον Πρόεδρο της Republika Srpska για την αποσταθεροποιητική τους δραστηριότητα στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη,

έχοντας υπόψη την πολιτική συμφωνία σχετικά με τις αρχές για την εξασφάλιση μιας λειτουργικής Βοσνίας-Ερζεγοβίνης που θα προχωρήσει στην ευρωπαϊκή πορεία, η οποία εγκρίθηκε στις Βρυξέλλες, στις 12 Ιουνίου 2022,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 23ης Ιουνίου 2022, σχετικά με την Ουκρανία, τις αιτήσεις προσχώρησης της Ουκρανίας, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Γεωργίας, τα Δυτικά Βαλκάνια και τις εξωτερικές σχέσεις,

έχοντας υπόψη τη σύμβαση σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακά πλαίσια, η οποία εγκρίθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 1991,

έχοντας υπόψη την τελική δήλωση του 8ου φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών των Δυτικών Βαλκανίων, της 1ης Οκτωβρίου 2021,

έχοντας υπόψη τη δήλωση του Πόζναν του 2019 για την ένταξη των Ρομά στο πλαίσιο της διαδικασίας διεύρυνσης της ΕΕ,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης της 16ης Μαΐου 2005 σχετικά με τη νομιμοποίηση, την ανίχνευση, την κατάσχεση και τη δήμευση των εσόδων που προέρχονται από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας,

έχοντας υπόψη τα συντάγματα της Ομοσπονδίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και της Σερβικής Δημοκρατίας (Republika Srpska),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουλίου 2015 σχετικά με την εκδήλωση μνήμης για τη Σρεμπρένιτσα (3),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με την 20ή επέτειο της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον (4),

έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 19ης Ιουνίου 2020 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τα Δυτικά Βαλκάνια, σε συνέχεια της συνόδου κορυφής του 2020 (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεργασία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια (6),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με την εφαρμογή της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας — ετήσια έκθεση 2021 (7),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τις ξένες παρεμβάσεις σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης (8),

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη χώρα,

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0188/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης επιθυμούν την ένταξη στην ευρωατλαντική κοινότητα με στόχο τη βιώσιμη ειρήνη, δημοκρατία και ευημερία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέλλον των δυτικών Βαλκανίων είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η προοπτική για μελλοντική ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάστηκε στους πολίτες των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της Θεσσαλονίκης το 2003·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανέκαθεν στήριζαν ξεκάθαρα την πορεία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης προς την ΕΕ και τον δημοκρατικό μετασχηματισμό της, που βασίζεται στον στρατηγικό προσανατολισμό και στη στρατηγική δέσμευση της χώρας να συμμετάσχει στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσχώρηση στην ΕΕ απαιτεί τη συμμετοχή όλων των πολιτικών ηγετών, των αρχών, των θεσμικών οργάνων και των αξιωματούχων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός και επενδυτικός εταίρος της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και ο μεγαλύτερος χορηγός χρηματοδοτικής βοήθειας, κυρίως μέσω του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III)·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης όσον αφορά την ενταξιακή πορεία της στην ΕΕ εξαρτάται από την εκπλήρωση των 14 βασικών προτεραιοτήτων που καθορίζονται στη γνώμη της Επιτροπής σχετικά με την αίτηση προσχώρησής της στην ΕΕ, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η βοήθεια της ΕΕ θα πρέπει να αντιμετωπίσει το ζήτημα της συνεχιζόμενης έλλειψης προόδου της χώρας ως προς αυτό·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιοπιστία της διαδικασίας διεύρυνσης βασίζεται σε σαφή πρόοδο σε ζωτικής σημασίας τομείς: στο κράτος δικαίου και τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, στην ασφάλεια, στα θεμελιώδη δικαιώματα, στους δημοκρατικούς θεσμούς, στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, καθώς και στην οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το κληροδότημα της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον πρέπει να τηρηθεί·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο διεθνής Ύπατος Εκπρόσωπος και το Γραφείο του Ύπατου Εκπροσώπου (OHR), συνεχίζουν να έχουν το έργο, βάσει του παραρτήματος 10 της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον, της επίβλεψης της εφαρμογής των μη στρατιωτικών πτυχών των ειρηνευτικών συμφωνιών, μέχρι την ολοκλήρωση του θεματολογίου 5+2 που ορίστηκε το 2008·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2004 η Ευρωπαϊκή Ένωση συντηρεί στρατιωτική επιχείρηση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη — την EUFOR Althea — τα μέλη της οποίας είναι επιφορτισμένα με την εκτελεστική εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να υποστηρίζουν τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης με στόχο τη διατήρηση ασφαλούς και προστατευμένου περιβάλλοντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η EUFOR Althea θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω προκειμένου να είναι πραγματικά αποτελεσματική· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει συγκεκριμένος κίνδυνος μη παράτασης της εντολής της στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Γραφείο του Ύπατου Εκπροσώπου και η EUFOR Althea αποτελούν αναπόσπαστο παράγοντα διατήρησης της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και στην περιοχή, καθώς και της επιβολής της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον, σύμφωνα με τις εντολές τους·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ύπατος Εκπρόσωπος χρησιμοποίησε τις εξουσίες της Βόννης για να αναστείλει τον νόμο περί ακινήτων της Republika Srpska·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία αυτών των ισχυρών διεθνών μηχανισμών εποπτείας προσδίδει μεγάλο βαθμό ευθύνης για τη διεθνή κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, αναφορικά με τη δημοκρατική λειτουργία και ένα ευημερούν και ειρηνικό μέλλον στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τις Θεμελιώδεις Ελευθερίες, όλοι οι πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης θα πρέπει να απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις, ανεξαρτήτως εθνοτικής καταγωγής, σε ολόκληρη την επικράτεια της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα έχει αναλάβει υποχρεώσεις διεθνώς και εγχωρίως, για τον τερματισμό των συστηματικών διακρίσεων λόγω εθνοτικής καταγωγής και τόπου διαμονής και για τη διασφάλιση της ισότητας των πολιτών ενώπιον του νόμου, με παράλληλη τήρηση των διατάξεων της συνταγματικής τάξης της χώρας, που πρέπει να συνάδουν πλήρως με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και αρχές·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί μια επαρκώς διαφοροποιημένη εκπροσώπηση σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη δεν έχει ακόμη εφαρμόσει πληθώρα αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπέρ Βοσνίων πολιτών που έχουν υποστεί διακρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποφάσεις αυτές επιτρέπουν σε όλους τους πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να ασκούν αποτελεσματικά τα βασικά ατομικά και πολιτικά δικαιώματά τους·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνταγματικές και εκλογικές αλλαγές θα πρέπει να ενισχύσουν τον πολυεθνικό, συμπεριληπτικό και δημοκρατικό χαρακτήρα του κράτους της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και να εξαλείψουν τις διακρίσεις και τη διαφθορά από το εκλογικό σύστημα·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το νομικό πλαίσιο της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης πρέπει να αναθεωρηθεί υπό το πρίσμα της διεθνούς νομολογίας·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης από την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον στο πλαίσιο της ΕΕ αποτελεί προϋπόθεση για τη διατήρηση της κυριαρχίας της χώρας και τη βιωσιμότητα του δημοκρατικού μετασχηματισμού της·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έρευνες του ΟΗΕ, οι Βόσνιοι ηλικίας 18 έως 29 ετών σκέφτονται σε ποσοστό 47 % τη μετανάστευση, προσωρινά ή μόνιμα, καθώς είναι απογοητευμένοι από την έλλειψη προοπτικών στη χώρα τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με μια έκθεση του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό, εγκαταλείπουν τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη κάθε χρόνο 50 000 έως 55 000 άνθρωποι κατά μέσο όρο, στην πλειονότητά τους ειδικευμένο εργατικό δυναμικό και επαγγελματίες·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίσημη ή ανεπίσημη εξύμνηση καταδικασθέντων εγκληματιών πολέμου και ο διαχωρισμός και οι διακρίσεις βάσει εθνοτικής καταγωγής ή θρησκευτικών πεποιθήσεων αντιβαίνουν στην ίδια την ουσία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να τεθεί εκτός νόμου η άρνηση του Ολοκαυτώματος, καθώς και η γενοκτονία, τα εγκλήματα πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη αντιμετωπίζει επί του παρόντος τη μεγαλύτερη αστάθεια μετά τον πόλεμο που είχε διεξαχθεί στο διάστημα 1992 έως 1995· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, ορισμένοι πολιτικοί ηγέτες της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (Republika Srpska) χρησιμοποιούν εμπρηστικές ρητορικές και συμμετέχουν σε αποσταθεροποιητικές ενέργειες, με στόχο να προετοιμάσουν την αποχώρηση από τους κρατικούς θεσμούς (συμπεριλαμβανομένων του στρατού, του φορολογικού συστήματος και του δικαστικού συστήματος) και να δημιουργήσουν ανεξάρτητες αρχές, παραβιάζοντας έτσι την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένοι ξένοι πολιτικοί παράγοντες υποστηρίζουν ενεργά τις ανατρεπτικές και αποσχιστικές προσπάθειες της σερβοβόσνιας ηγεσίας, με επικεφαλής τον Milorad Dodik·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 18 Μαρτίου 2022, το Συμβούλιο ενέκρινε την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2022/450 (9), με την οποία παρατείνεται το υφιστάμενο πλαίσιο κυρώσεων για άτομα που υπονομεύουν την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και τη συνταγματική τάξη της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης ή την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο εκφράζει τακτικά την υποστήριξή του στην κυριαρχία, την ενότητα και την εδαφική ακεραιότητα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κακόβουλες ξένες άμεσες και μέσω τρίτων παρεμβάσεις και η παραπληροφόρηση έχουν σκοπό να προκαλέσουν διχογνωμία στις διάφορες κοινότητες και να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή, ιδίως υπό το πρίσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία·

Λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών

1.

υπογραμμίζει ότι ο ρυθμός προσχώρησης στην ΕΕ καθορίζεται από την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, με σκοπό να διασφαλιστεί η ορθή λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, βασίζεται δε στο κράτος δικαίου, τη χρηστή διακυβέρνηση και τα θεμελιώδη δικαιώματα·

2.

παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και όλους τους πολιτικούς της παράγοντες να επιδείξουν δέσμευση και να κάνουν σημαντικά βήματα προς την ένταξη στην ΕΕ προωθώντας τις 14 βασικές προτεραιότητες, ιδίως την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος, την ενίσχυση του κράτους δικαίου και των αξιών και αρχών του σε όλα τα κρατικά όργανα, την εντατικοποίηση και ενίσχυση της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, την προαγωγή και διασφάλιση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την κοινωνία των πολιτών και την προστασία των ευάλωτων ομάδων·

3.

εκφράζει τη λύπη του διότι 25 χρόνια και πλέον μετά το τέλος του πολέμου, η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει διχασμούς που προωθούνται από τις πολιτικές ελίτ, αποσχιστικές προσπάθειες και μεγάλη διαφθορά, με αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, χιλιάδες πολίτες να εγκαταλείπουν τη χώρα κάθε χρόνο, λόγω έλλειψης προοπτικών στη χώρα καταγωγής τους·

4.

χαιρετίζει τη συνεδρίαση της ΚΕΣΣ ΕΕ-Βοσνία και Ερζεγοβίνη στις 17 Ιουνίου 2021 και την έγκριση του εσωτερικού κανονισμού της, και υπογραμμίζει τη σημασία της διασφάλισης της λειτουργίας της μέσω ενός πολιτικού διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς και τακτικής συνεργασίας· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για την έλλειψη πραγματικής δέσμευσης εκ μέρους των Βοσνίων ομολόγων για την προορατική καθιέρωση εποικοδομητικής κοινοβουλευτικής συνεργασίας, η οποία θα συνέβαλλε στην προτεραιότητα 3 από τις 14 βασικές προτεραιότητες·

5.

επαναλαμβάνει τη σαφή υποστήριξή του στον πολιτειακό δημοκρατικό μετασχηματισμό της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης μέσω της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, με βάση την ενότητα, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα, καθώς και τις αρχές της ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων έναντι όλων των πολιτών της χώρας, όπως κατοχυρώνονται στο Σύνταγμα·

6.

υπογραμμίζει τον σεβασμό της κληρονομιάς της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον, υπενθυμίζοντας τον σκοπό της για τερματισμό του πολέμου και διασφάλιση της ειρήνης· αντιλαμβάνεται την έννοια της διαφορετικότητας των λαών που απαρτίζουν τη χώρα, αλλά τονίζει ότι η έννοια αυτή δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγεί σε διακρίσεις εις βάρος κάποιων πολιτών ή να συνεπάγεται πρόσθετα δικαιώματα για τα άτομα που ταυτοποιούνται σε μία από αυτές τις ομάδες σε σύγκριση με άλλους πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καταδικάζει τις δηλώσεις και προτάσεις που αποσκοπούν στην υπονόμευση της κρατικής υπόστασης και των συνταγματικών αξιών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, και υπενθυμίζει ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη πρέπει να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις στο συνταγματικό της πλαίσιο, ευθυγραμμίζοντάς το με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και αρχές·

7.

τονίζει ότι η επιβολή της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον περιλαμβάνει την υποχρέωση εφαρμογής των αποφάσεων του Ύπατου Εκπροσώπου, με την επιφύλαξη της εφαρμογής των απαραίτητων πολιτικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στη χώρα· υπογραμμίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η ουσιαστική εμπλοκή των πολιτών και των πολιτικών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην ανάπτυξη της χώρας·

8.

εκφράζει την ισχυρή υποστήριξή του στην άσκηση της πλήρους εντολής του Ύπατου Εκπροσώπου, όπου συμπεριλαμβάνεται η χρήση των εξουσιών της Βόννης ως ύστατη λύση, εάν είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση του πλήρους σεβασμού της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον και της κυριαρχίας και ακεραιότητας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καλεί επιτακτικά την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη της ΕΕ να εκφράσουν δημόσια την αδιαμφισβήτητη στήριξή τους στην πλήρη εντολή του Ύπατου Εκπροσώπου και να συνεργαστούν στενά με σκοπό την υποστήριξη του Ύπατου Εκπροσώπου στην εφαρμογή του θεματολογίου 5+2· καλεί τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να διασφαλίσουν την ανανέωση και συνέχεια της εντολής του Ύπατου Εκπροσώπου, καθώς αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για τη σταθερότητα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης·

9.

σημειώνει την πρόσφατη απόφαση του Ύπατου Εκπροσώπου για την αναστολή του νόμου περί ακινήτων στην οντότητα Republika Srpska (RS) και την παράταση της απαγόρευσης διάθεσης κρατικής περιουσίας· καταδικάζει απερίφραστα όλες τις ρητορικές μίσους και τις απειλές βίας κατά του Ύπατου Εκπροσώπου, κυρίως εκείνες που εκφράστηκαν σε διαμαρτυρία στη Banja Luka στις 20 Απριλίου 2022 παρουσία του ηγέτη της οντότητας RS· καλεί τις αρχές σε πρόληψη και δίωξη όλων όσων ενστερνίζονται παρόμοιες απειλές·

10.

αντιτίθεται σε κάθε επιζήμιες παραχωρήσεις στο ζήτημα της κρατικής και αμυντικής περιουσίας· καλεί τους διεθνείς φορείς, κυρίως την Επιτροπή και την αντιπροσωπεία της ΕΕ να υποστηρίξουν τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την ομάδα εμπειρογνωμόνων του στο έργο τους για την εξεύρεση βιώσιμης λύσης προς όφελος ολόκληρης της χώρας και όλων των πολιτών, και να αντιδράσουν στις διχαστικές απόπειρες της RS με πιο δυναμική και αξιόπιστη δράση·

11.

εκφράζει τη λύπη του για το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συνταγματικού και εκλογικού δικαίου στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, καθώς και για την έλλειψη πολιτικής βούλησης για την αντιμετώπισή του, καθώς και για τη μη εφαρμογή του πριν από τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2022, παρά τις πολλές προσπάθειες διευκόλυνσης της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών· καλεί όλους τους παράγοντες να διασφαλίσουν ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο όπως έχει προγραμματιστεί και να διαπραγματευτούν με καλή θέληση και να επιτύχουν μια ισορροπημένη συμφωνία, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας, και να διασφαλίσουν τη διαφάνεια, την ακεραιότητα και την αποτελεσματικότητα της εκλογικής διαδικασίας με την άμεση εφαρμογή του «πακέτου ακεραιότητας»··

12.

καταγγέλλει απερίφραστα την περιφρόνηση των διεθνών και εθνικών κανόνων και υποχρεώσεων, κάθε ρητορική μίσους και ανατρεπτική δράση, συμπεριλαμβανομένης της αποχώρησης και του επακόλουθου αποκλεισμού, του μποϊκοτάζ και της παρεμπόδισης των κρατικών θεσμών, ιδίως από την ηγεσία της οντότητας της Σερβικής Δημοκρατίας (Republika Srpska), η οποία αποσταθεροποιεί τη χώρα, υπονομεύει την κρατική υπόσταση κατά παράβαση της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον και παρεμποδίζει συστηματικά τη λήψη και εφαρμογή αποφάσεων σχετικά με βασικούς νόμους και μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την πορεία προς την ένταξη στην ΕΕ· καταδικάζει όλες τις απόπειρες δημιουργίας παράλληλων παρακρατικών θεσμών, οι οποίοι υπονομεύουν τους κρατικούς θεσμούς, τη συνταγματική και έννομη τάξη, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και την κυριαρχία· καλεί την οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να αποσύρει και να ανακαλέσει αμέσως τους νόμους αυτούς·

13.

καταδικάζει τα συμπεράσματα της 10ης Δεκεμβρίου 2021, της Εθνοσυνέλευσης της οντότητας της Σερβικής Δημοκρατίας (RSNA), σχετικά με την αποχώρηση από θεσμούς κρατικού επιπέδου, την ψήφιση του νόμου περί ακινήτων που χρησιμοποιούνται για τη λειτουργία δημόσιων αρχών, που εγκρίθηκε από την Εθνοσυνέλευση της παραπάνω οντότητας στις 10 Φεβρουαρίου 2022, και την ψηφοφορία της Εθνοσυνέλευσης για τη σύσταση χωριστού Ανώτατου Δικαστικού και Εισαγγελικού Συμβουλίου· εκφράζει την ανησυχία του για τους ισχυρισμούς σχετικά με τον ρόλο του Επιτρόπου Γειτονίας και Διεύρυνσης στην ψηφοφορία της RSNA σχετικά με τον χάρτη πορείας για την αποχώρησή της από τους κρατικούς θεσμούς της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης· υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις των Επιτρόπων όσον αφορά την ακεραιότητα, τη διακριτική ευχέρεια και την ανεξαρτησία, σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας για τα μέλη της Επιτροπής, και καλεί, εν προκειμένω, την Επιτροπή να αξιολογήσει τις πρόσφατες ενέργειες του Επιτρόπου Várhelyi στο πλαίσιο αυτό·

14.

καλεί όλους τους παράγοντες στη Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να θέσουν τέλος στις παρεμποδίσεις που παρατηρούνται σε πολλά επίπεδα και να επιστρέψουν αμέσως, άνευ όρων, ουσιωδώς, πλήρως και μη επιλεκτικά στην εργασία τους σε όλους τους κρατικούς θεσμούς, τερματίζοντας το συνεχιζόμενο πολιτικό αδιέξοδο στη χώρα και αποκαθιστώντας τη λειτουργία της κυβέρνησης και των θεσμών προς όφελος όλων των πολιτών·

15.

προτρέπει την ΕΕ, τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ, επίσης υπό το πρίσμα του ρωσικού επιθετικού πολέμου κατά της Ουκρανίας και των αποσχιστικών απειλών από τη φιλορωσική ηγεσία της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, να εστιάσουν αμέσως τις πρωταρχικές τους προσπάθειες και την προσοχή τους στη διασφάλιση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος και την εγγύηση της μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης ασφάλειας στη χώρα· καλεί τη διεθνή κοινότητα να συμβάλει στην εξεύρεση συνολικής λύσης στην τρέχουσα περίπλοκη κατάσταση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

16.

καλεί την ΕΕ, τα κράτη μέλη της ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα να ακολουθήσουν το παράδειγμα των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου και να χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, κυρίως στοχευμένες κυρώσεις και αναστολή των κονδυλίων, κατά των αποσταθεροποιητικών παραγόντων στη χώρα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απειλούν την εδαφική τάξη της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καλεί όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να διασφαλίσουν ότι το Συμβούλιο μπορεί να εγκρίνει παρόμοιες κυρώσεις· εκφράζει εδώ τη λύπη του για την τροποποίηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στο πλαίσιο της παράτασης που δόθηκε τον Μάρτιο 2022 στο καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

17.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες στις 12 Ιουνίου 2022· παροτρύνει όλους τους πολιτικούς παράγοντες στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη να συμμορφωθούν με τη συμφωνία·

18.

χαιρετίζει την έκκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς όλους τους πολιτικούς ηγέτες στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, όπως εκφράστηκε στα συμπεράσματά του της 23ης Ιουνίου 2022, να εφαρμόσουν ταχέως τις δεσμεύσεις που ορίζονται στην πολιτική συμφωνία της 12ης Ιουνίου 2022 και να ολοκληρώσουν επειγόντως τη συνταγματική και εκλογική μεταρρύθμιση, η οποία θα επιτρέψει στη χώρα να προχωρήσει αποφασιστικά στην ευρωπαϊκή της πορεία, σύμφωνα με τη γνώμη της Επιτροπής·

Συμφιλίωση

19.

εκφράζει την αλληλεγγύη του στους επιζώντες και τις οικογένειες των θυμάτων εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, εκτοπισμού, εξαφανίσεων, δολοφονιών, βασανιστηρίων, σεξουαλικών επιθέσεων, γενοκτονίας και εθνικών εκκαθαρίσεων·

20.

υπογραμμίζει ότι το μέλλον της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην ΕΕ εξαρτάται από τη βιώσιμη και μόνιμη ειρήνη, το ξεπέρασμα του παρελθόντος και την πραγματική συμφιλίωση μεταξύ τόσο των πολιτών όσο και των πολιτικών υψηλού επιπέδου, αντικατοπτρίζοντας τον δημοκρατικό, πολυσυλλεκτικό, πλουραλιστικό, και πολυεθνοτικό χαρακτήρα της χώρας· παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να επιταχύνει την αποτελεσματική και αμερόληπτη δίωξη των εγκλημάτων πολέμου στο πλαίσιο της αναθεωρημένης εθνικής στρατηγικής για την εξέταση των εγκλημάτων πολέμου· καλεί όλες τις περιφερειακές κυβερνήσεις, τα κοινοβούλια και τους πολιτικούς ηγέτες να συστήσουν την Περιφερειακή Επιτροπή που θα είναι επιφορτισμένη με τη διαπίστωση των γεγονότων σχετικά με όλα τα θύματα εγκλημάτων πολέμου και άλλων σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν στο έδαφος της πρώην Γιουγκοσλαβίας (RECOM), με βάση το σημαντικό έργο που έχει επιτελέσει ο Συνασπισμός για τη RECOM·

21.

τονίζει ότι οι επίμονες προκλήσεις στη διαδικασία συμφιλίωσης πρέπει να αντιμετωπιστούν με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα· καλεί την Επιτροπή να παράσχει πλαίσια για διάλογο σχετικά με τα κληροδοτήματα από το παρελθόν·

22.

καλεί όλες τις αρχές να συμμορφωθούν με τις διεθνείς υποχρεώσεις τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να προωθήσουν τη συμφιλίωση διασφαλίζοντας την πρόσβαση, μεταξύ άλλων και των επιζώντων σεξουαλικής βίας, στην αλήθεια, στη δικαιοσύνη και σε ουσιαστικές και μη επιλεκτικές αποζημιώσεις, καθώς και θεσπίζοντας μέτρα αποτροπής μέσω της εκπαίδευσης, του πολιτισμού, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του θεσμικού ελέγχου, της βοήθειας για την ανασυγκρότηση, της δημιουργίας θέσεων εργασίας, κοινωνικά μέτρα και πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, καθώς και με τη διασφάλιση ότι οι δράστες εγκλημάτων πολέμου αποκλείονται από την ανάληψη δημοσίων αξιωμάτων·

23.

ενθαρρύνει τις αρχές να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία και την ανταλλαγή δεδομένων σχετικά με τους αγνοούμενους και να εξασφαλίσουν έννομη προστασία και εγγυήσεις μη επανάληψης για τις οικογένειες των αμάχων θυμάτων, καθώς και ασφαλή επιστροφή των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων, τον πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων τους και την επιστροφή της περιουσίας τους ή αποζημίωση σε περίπτωση μη επιστροφής, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο·

24.

επικροτεί τις προσπάθειες τοπικών και διεθνών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Επιτροπής Αγνοουμένων, για τον εντοπισμό των άνω των 30 000 ατόμων που χάθηκαν κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων της δεκαετίας του 1990 στην επικράτεια της πρώην Γιουγκοσλαβίας και των άνω των 8 000 θυμάτων της γενοκτονίας στη Σρεμπρένιτσα· υπενθυμίζει ότι 7 200 άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται·

25.

χαιρετίζει και συμφωνεί με τις θεσπισμένες από τον Ύπατο Εκπρόσωπο τροποποιήσεις του ποινικού κώδικα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης που απαγορεύουν την εξύμνηση των εγκληματιών πολέμου και την άρνηση της γενοκτονίας, των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και των εγκλημάτων πολέμου, μετά από την αποτυχία των τοπικών φορέων να εγκρίνουν παρόμοια πρόταση· εκφράζει τη λύπη του και απορρίπτει κάθε απόπειρα μη εφαρμογής αυτής της απόφασης· καταδικάζει απερίφραστα όλες τις μορφές ιστορικού αναθεωρητισμού, άρνησης ή ελαχιστοποίησης της σημασίας ή εξύμνησης των εγκλημάτων πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της μη συμμόρφωσης με αποφάσεις διεθνών και εγχώριων δικαστηρίων· ζητεί την άμεση εφαρμογή των τροποποιήσεων και αποτελεσματικές έρευνες και δίωξη της άρνησης της γενοκτονίας·

26.

επαναλαμβάνει ότι η άρνηση της γενοκτονίας, ο εορτασμός εγκλημάτων πολέμου και εγκληματιών πολέμου και η απειλή της περιφερειακής σταθερότητας και συμφιλίωσης αντιβαίνουν στις ευρωπαϊκές αξίες και προσδοκίες· στο πλαίσιο αυτό, καταδικάζει απερίφραστα τα εμπρηστικά γεγονότα επ’ ευκαιρία της αποκαλούμενης «ημέρας της Σερβικής Δημοκρατίας» στις 9 Ιανουαρίου 2022, κατά παράβαση του Συντάγματος της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καταδικάζει επίσης τη βεβήλωση του νεκροταφείου Partisan Memorial στο Μόσταρ και καλεί τις αρχές να το διερευνήσουν διεξοδικά και να προσαγάγουν τους δράστες στη δικαιοσύνη·

Μεταρρυθμιστική διαδικασία

27.

παροτρύνει τους πολιτικούς παράγοντες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να σημειώσουν πρόοδο στις δικαστικές, εκλογικές, διοικητικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να έρθει η χώρα πιο κοντά στην ΕΕ, και να συμπεριλάβουν στη διαδικασία αυτή την κοινωνία των πολιτών· καταγγέλλει όλες τις απόπειρες παρεμπόδισης αυτών των μεταρρυθμίσεων, που επιβραδύνουν τη συμμόρφωση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης με τα κριτήρια ένταξης στην ΕΕ και θέτουν έτσι σε κίνδυνο την πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΕ στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ, η οποία πρέπει να βασίζεται σε αυστηρούς όρους και εξαρτάται από τη συνεργασία των διαφόρων αρχών·

28.

τονίζει ότι η χρηματοδότηση του ΜΠΒ ΙΙΙ πρέπει να διαμορφώνεται ή ακόμη και να αναστέλλεται σε περίπτωση σημαντικής οπισθοδρόμησης ή διαρκούς έλλειψης προόδου στον τομέα του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, και καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εφαρμογή του, σύμφωνα με τις συστάσεις της ειδικής έκθεσης 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να θεσπίσουν ένα πλαίσιο αποτελεσματικής συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία·

29.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη αναστολή των έργων του διαδρόμου Vc στην οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας, αξίας 600 εκατομμυρίων EUR, και υπενθυμίζει ότι τα κονδύλια αυτά θα διατεθούν μόνο μετά την πλήρη επιστροφή των εκπροσώπων της Σερβικής Δημοκρατίας στα κρατικά θεσμικά όργανα· ζητεί διεξοδική επανεξέταση και έλεγχο όλων των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ έργων και βοήθειας που ισχύουν για την οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας και εντός αυτής, συμπεριλαμβανομένης της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, με σκοπό το πάγωμα της άμεσης και έμμεσης χρηματοδότησης προς όφελος των αρχών της· σημειώνει ότι η γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε να αναστείλει τέσσερα έργα υποδομής στην οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας, αξίας 105 εκατομμυρίων EUR·

30.

εκφράζει τη λύπη του για τις ζημίες και τις απώλειες ζωών που προκλήθηκαν από ισχυρό σεισμό που έπληξε περιοχή κοντά στο Stolac στις 22 Απριλίου 2022·

31.

υπενθυμίζει τη σημασία του σεβασμού της δημοκρατικής αρχής των τακτικών εκλογών· τονίζει τη σημασία της διεξαγωγής δίκαιων, ανοικτών, διαφανών και χωρίς αποκλεισμούς εκλογών το 2022, όπως έχει προγραμματιστεί, και παροτρύνει όλους τους πολιτικούς παράγοντες να απόσχουν από την έκκληση για αποκλεισμό των εκλογών και να επιτρέψουν στους πολίτες να εκφράσουν τη δημοκρατική τους επιλογή· ζητεί το κοινοβούλιο να δώσει έγκαιρα την έγκριση της νομοθεσίας περί ακεραιότητας των εκλογών· υπενθυμίζει και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, λόγω της συνεχούς καθυστέρησης της έγκρισης του κρατικού προϋπολογισμού, δεν εξασφαλίστηκαν εγκαίρως εκλογικά κονδύλια· τονίζει ότι η διεξαγωγή αξιόπιστων εκλογών και η εφαρμογή των αποτελεσμάτων αποτελούν ουσιαστικό στοιχείο για την εύρυθμη λειτουργία της δημοκρατίας, καθώς και απαίτηση για οποιαδήποτε χώρα που επιθυμεί να προσχωρήσει στην ΕΕ· χαιρετίζει την απόφαση της 7ης Ιουνίου 2022 του Ύπατου Εκπροσώπου να κάνει πλήρη χρήση της εντολής του προκειμένου να διασφαλίσει τα θεμελιώδη πολιτικά δικαιώματα των Βόσνιων πολιτών για ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης του «πακέτου ακεραιότητας» εάν οι τοπικές αρχές δεν το πράξουν·

32.

υποστηρίζει διαφανείς και χωρίς αποκλεισμούς συνταγματικές και εκλογικές μεταρρυθμίσεις για τη διασφάλιση της ισότητας και της μη διακριτικής μεταχείρισης όλων των πολιτών, την ενίσχυση της λογοδοσίας και τη μετατροπή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης σε ένα πλήρως λειτουργικό και χωρίς αποκλεισμούς κράτος με την άμεση εφαρμογή των αποφάσεων, γνωμοδοτήσεων και συστάσεων των αρμόδιων δικαστηρίων διεθνών φορέων, διασφαλίζοντας έτσι την ακεραιότητα των εκλογών και της διαδικασίας· τονίζει ότι οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις εξαρτώνται από τη βούληση και τη δέσμευση των πολιτικών ηγετών και τον δημοκρατικό προσανατολισμό των θεσμών της χώρας· σημειώνει τις διατλαντικές προσπάθειες διευκόλυνσης της επίτευξης αυτού του σκοπού και καταδικάζει κάθε παρεμπόδιση και αδράνεια των πολιτικών παραγόντων στο θέμα αυτό· ζητεί την επανεξέταση και την άντληση διδαγμάτων όσον αφορά τις προσπάθειες διευκόλυνσης από την ΕΥΕΔ και την αντιπροσωπεία της ΕΕ, και καλεί την ΕΥΕΔ και την αντιπροσωπεία της ΕΕ να ενεργούν πάντα σύμφωνα με τα υψηλότερα δημοκρατικά πρότυπα της ΕΕ· ζητεί τη διαρκή εξέταση και ενσωμάτωση των προτάσεων των πολιτών·

33.

εκφράζει τη βαθιά του λύπη διότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη εξακολουθεί να παραβιάζει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μην εφαρμόζοντας τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις υποθέσεις Sejdić-Finci, Zornić, Pilav και Šlaku· εκφράζει τη λύπη του διότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη δεν έχει ακόμα εφαρμόσει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας στην υπόθεση Ljubić·

34.

τονίζει τη σημασία της εφαρμογής των συστάσεων του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ/ODHIR), της Επιτροπής της Βενετίας και της ομάδας κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της διαφθοράς (GRECO)·

35.

τονίζει ότι οι εκλογικές μεταρρυθμίσεις χωρίς αποκλεισμούς θα πρέπει να εξαλείψουν όλες τις μορφές ανισότητας, διακρίσεων και προκατάληψης στην εκλογική διαδικασία και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για ανταγωνιστικές εκλογές· υπενθυμίζει ότι αυτό θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με την εναρμόνιση των κανόνων για την εγγραφή των κομμάτων, τη διασφάλιση της διαφάνειας της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων και την εξασφάλιση της ανεξαρτησίας και των ικανοτήτων των εκλογικών επιτροπών·

36.

καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τη μεταρρύθμιση του εκλογικού νόμου σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Συνταγματικού Δικαστηρίου, προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκώς διαφοροποιημένη πολιτική εκπροσώπηση σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης·

37.

ζητεί την εφαρμογή συνεκτικών αξιοκρατικών προτύπων δημόσιας διοίκησης σε επίπεδο χώρας, που θα καταστήσει δυνατή μια εξορθολογισμένη, αποπολιτικοποιημένη και υπεύθυνη δημόσια διοίκηση, μειώνοντας τον διαβρωτικό αντίκτυπο των πελατειακών πρακτικών πρόσληψης που τροφοδοτούν τη διαφθορά· τονίζει ότι δεν θα πρέπει να γίνονται διακρίσεις όσον αφορά τις ευκαιρίες εκπροσώπησης όλων των πολιτών στη δημόσια σφαίρα·

Οικονομία, ενέργεια, περιβάλλον, βιώσιμη ανάπτυξη και συνδεσιμότητα

38.

υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης της εσωτερικής και περιφερειακής οικονομικής εναρμόνισης και συνδεσιμότητας· χαιρετίζει τις ευρωπαϊκές επενδύσεις σε οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, και συγκεκριμένα την ανάπτυξη του διαδρόμου Vc που συνδέει την Κεντρική Ευρώπη με το λιμάνι του Ploče στις ακτές της Αδριατικής, και τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι τα διεθνή κονδύλια που ενισχύουν τη συνδεσιμότητα μειώνουν τα κενά και τις αποκλίσεις και βελτιώνουν την κατάσταση για ολόκληρη τη χώρα, τηρώντας παράλληλα την αρχή της επικουρικότητας·

39.

καλεί τις αρχές να εγκρίνουν στρατηγικές σε επίπεδο χώρας, βελτιώσεις στον στρατηγικό σχεδιασμό, τη δημοσιονομική διαχείριση, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση και να δημιουργήσουν ελεγκτικές δομές και μηχανισμούς λογιστικού ελέγχου· υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να διασφαλιστεί η λογοδοσία και η διαφάνεια της οικονομίας και να προστατευθούν οι κρατικές και ιδιωτικές επιχειρήσεις από τα πελατειακά και εγκληματικά δίκτυα·

40.

ενθαρρύνει την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η ψηφιοποίηση για τον εκσυγχρονισμό των διοικητικών, εκλογικών, δικαστικών, φορολογικών και οικονομικών διαδικασιών, καθώς αναμένεται να συμβάλει στην αντιμετώπιση του κατακερματισμού, της γραφειοκρατίας, της άτυπης οικονομίας, της δασμοδιαφυγής και της φοροδιαφυγής, της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, αυξάνοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ·

41.

χαιρετίζει τις προσπάθειες της ΕΕ και των κρατών μελών της, καθώς και των γειτονικών χωρών της περιοχής, να βοηθήσουν τη χώρα στον μετριασμό της πανδημίας της COVID-19· τονίζει τη σημασία μιας συντονισμένης στρατηγικής απόκρισης σε επίπεδο χώρας, με στόχο την αύξηση ενός από τα χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού στην Ευρώπη·

42.

επικροτεί την άρση των τελών περιαγωγής μεταξύ των έξι κρατών των Δυτικών Βαλκανίων· παροτρύνει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να διαπραγματευτούν επί σχεδίου που θα έχει ως αποτέλεσμα την κατάργηση των τελών περιαγωγής μεταξύ των έξι κρατών των Δυτικών Βαλκανίων και των κρατών μελών της ΕΕ· καλεί τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και τις γειτονικές χώρες να εργασθούν για τη βελτίωση των σχέσεων καλής γειτονίας, και για την παροχή δυνατότητας ταξιδιού χωρίς υποχρέωση θεώρησης μεταξύ της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και του Κοσσυφοπεδίου·

43.

καλεί τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να εντείνουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία της Κοινής Περιφερειακής Αγοράς για την εμβάθυνση της ολοκλήρωσης στα Δυτικά Βαλκάνια, καθιερώνοντας και διασφαλίζοντας την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων στην περιοχή, ως εφαλτήριο στην ενταξιακή πορεία προς την ΕΕ· τονίζει ότι όλες οι μορφές περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να είναι χωρίς αποκλεισμούς και αποδεκτές και από τις έξι χώρες και να καθιερώσουν τη συνεργασία σε ισότιμη βάση ενισχύοντας παράλληλα την περαιτέρω ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της ΕΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την επιφυλακτική του άποψη όσον αφορά την πρωτοβουλία «Ανοικτά Βαλκάνια», στην οποία δεν συμμετέχουν και οι έξι χώρες, και θεωρεί ότι θα πρέπει να βασίζεται στους κανόνες της ΕΕ και να συμβάλλει στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης·

44.

υπενθυμίζει την ανάγκη να εγκριθούν βελτιωμένοι νόμοι σε κρατικό επίπεδο για το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και το κλίμα, που θα οδηγήσουν σε βιώσιμη κοινωνικοοικονομική μετάβαση από τον άνθρακα και σε σημαντικό μετριασμό της ενεργειακής φτώχειας, και να ενισχυθούν η προστασία του περιβάλλοντος και της φύσης και η φιλοδοξία προς μια πράσινη μετάβαση μέσω της εναρμόνισης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και της έγκρισης μιας στρατηγικής για την προστασία του περιβάλλοντος· παροτρύνει τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να διασφαλίσουν μεγαλύτερη ευθυγράμμιση με τα πρότυπα και τους στόχους πολιτικής της ΕΕ για την προστασία του κλίματος και την ενέργεια, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια·

45.

καλεί τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να ολοκληρώσουν την προετοιμασία του εθνικού σχεδίου για την ενέργεια και το κλίμα σύμφωνα με την αναγκαία ενεργειακή και κλιματική φιλοδοξία για το 2030·

46.

σημειώνει ορισμένες θετικές εξελίξεις όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος που δρομολογούνται από τοπικές περιβαλλοντικές οργανώσεις και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών· παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να σεβαστεί τις εκκλήσεις των πολιτών της για την προστασία των ποταμών, ιδίως κατά την κατασκευή έργων υποδομής, και άλλων δημόσιων αγαθών·

47.

εκφράζει την ανησυχία του για τα τρέχοντα σχέδια για την αύξηση της ικανότητας παραγωγής ενέργειας από άνθρακα· ζητεί να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την επίτευξη μιας ανθεκτικής στην κλιματική αλλαγή και βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης με βάση τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και την ενοποίηση της αγοράς ενέργειας, την καθοδήγηση των επενδύσεων και την παροχή στήριξης στους εργαζομένους που χρειάζονται επανειδίκευση· προτρέπει τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να απέχουν από νέες εγκαταστάσεις παραγωγής άνθρακα που χρηματοδοτούνται από την Κίνα και είναι αντίθετες με τις οδηγίες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις και τις δεσμεύσεις της χώρας στο πλαίσιο της Πράσινης Ατζέντας·

48.

συνιστά να επικεντρωθούν οι δημόσιες επενδύσεις σε βιώσιμα έργα που προωθούν την κοινωνική οικονομία της αγοράς, διευκολύνουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και μειώνουν τη σοβαρή ατμοσφαιρική ρύπανση και διασυνοριακά, αξιοποιώντας πλήρως το οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια· υπογραμμίζει την ανάγκη να βελτιωθούν σημαντικά οι εκ των προτέρων εκτιμήσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων με την ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων, της κοινωνίας των πολιτών και ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, ώστε να αυξηθεί η διαφάνεια, και την ανάγκη για αποτελεσματικότερη δίωξη των περιβαλλοντικών εγκλημάτων·

49.

τονίζει τη σημασία του σεβασμού της κυριαρχίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης κατά την υλοποίηση έργων υποδομής στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, ιδίως έργων στα οποία συμμετέχουν εταιρείες από τρίτες χώρες·

Κράτος δικαίου

50.

υπογραμμίζει ότι το κράτος δικαίου και οι δικαστικές μεταρρυθμίσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του δημοκρατικού μετασχηματισμού, διασφαλίζοντας νομική ασφάλεια, διαφάνεια, πρόσβαση στη δικαιοσύνη και απαγόρευση των διακρίσεων·

51.

ζητεί την ανάληψη επείγουσας δράσης για την αντιμετώπιση της εκτεταμένης πρακτικής της επιλεκτικής δικαιοσύνης, της άλωσης του κράτους, του νεποτισμού, του ευνοιοκρατίας, της διαφθοράς σε υψηλά κλιμάκια και της διείσδυσης του εγκλήματος, μεταξύ άλλων μέσω των καθυστερημένων νομοθετικών επικαιροποιήσεων για τη δικαστική ακεραιότητα, τις επαληθεύσεις στοιχείων ενεργητικού, τη σύγκρουση συμφερόντων, τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων, την πρόσβαση στην πληροφόρηση, την προστασία μαρτύρων και την αναδιάρθρωση κρατικών επιχειρήσεων· επαναλαμβάνει την επείγουσα ανάγκη για μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος σε ολόκληρη τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη προκειμένου να βελτιωθεί ο επαγγελματισμός και η ακεραιότητα του δικαστικού συστήματος με βάση τις 14 βασικές προτεραιότητες και τις συστάσεις της έκθεσης Priebe του 2019, διασφαλίζοντας την πλήρη θεσμική και οικονομική ανεξαρτησία της, επιλύοντας τη μεγάλη συσσώρευση εκκρεμών υποθέσεων και ενισχύοντας την παρακολούθηση των επιδόσεων των δικαστικών φορέων· εκφράζει τη λύπη του για την παρεμπόδιση αυτής της μεταρρύθμισης από κατόχους πολιτικού και δικαστικού αξιώματος·

52.

προτρέπει εν προκειμένω τις αρχές να εγκρίνουν νέα στρατηγική και σχέδιο δράσης για τη μεταρρύθμιση του τομέα της δικαιοσύνης, και να εγκρίνουν την τροποποίηση στον νόμο για το Ανώτατο Δικαστικό και Εισαγγελικό Συμβούλιο και τον νέο νόμο για τα δικαστήρια της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα·

53.

καλεί τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να διασφαλίσουν την εφαρμογή και επιβολή όλων των δικαστικών αποφάσεων, υπενθυμίζοντας ότι το κράτος δικαίου είναι αναπόσπαστο στοιχείο για την πρόοδο της χώρας στην ευρωατλαντική ολοκλήρωση· επισημαίνει ένα ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό εκτέλεσης των αποφάσεων σε περιβαλλοντικές υποθέσεις· ζητεί την ταχύτερη διεκπεραίωση των υποθέσεων από τα δικαστήρια που είναι αρμόδια για διοικητικές διαφορές κατά παράνομων πράξεων της δημόσιας εξουσίας·

54.

υπενθυμίζει την ανάγκη επικαιροποίησης της νομοθεσίας και ευθυγράμμισης με την ΕΕ όσον αφορά την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και την ανάγκη συγκρότησης μιας υπηρεσίας ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων·

55.

παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να ενισχύσει και να οργανώσει και χρηματοδοτήσει επαρκώς δομές καταπολέμησης της διαφθοράς, που θα ασχοληθούν επίσης με τις συγκρούσεις συμφερόντων και την άσκηση πίεσης από ομάδες συμφερόντων· υπενθυμίζει την ανάγκη απρόσκοπτων ελέγχων κατά του παράνομου πλουτισμού δημόσιων λειτουργών· υπογραμμίζει τη σημασία της ενασχόλησης με τις συστάσεις της GRECO προκειμένου να διασφαλιστεί ο εντοπισμός και η λογοδοσία· υπενθυμίζει την ανάγκη επικαιροποίησης της νομοθεσίας και ευθυγράμμισης με την ΕΕ όσον αφορά την προστασία των καταγγελτών·

56.

επαναλαμβάνει την ανάγκη να διερευνηθούν οι πολιτικοί και διοικητικοί δεσμοί με το οργανωμένο έγκλημα· ζητεί τη διοικητική μεταρρύθμιση για την εξάλειψη της διαφθοράς και τη βελτίωση των μηχανισμών παρακολούθησης της διαφθοράς, καθώς και την αποτελεσματική δίωξη των ιδιαίτερα προβεβλημένων υποθέσεων διαφθοράς·

57.

υπογραμμίζει τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την ανεπαρκή συνεργασία των υπηρεσιών επιβολής του νόμου της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και την αδυναμία τους να συνεργαστούν αποτελεσματικά με την Ευρωπόλ, τη Eurojust και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις διμερείς προσπάθειες που υποστηρίζονται από την Ευρωπόλ και τη Eurojust με στόχο την εξάρθρωση των δικτύων εμπορίας ανθρώπων·

58.

ζητεί την περαιτέρω ενίσχυση αυτής της συνεργασίας, μεταξύ άλλων με στόχο την πλήρη εφαρμογή του κοινού σχεδίου δράσης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στα Δυτικά Βαλκάνια· ενθαρρύνει την καθιέρωση ενός σημείου επαφής για τα πυροβόλα όπλα·

Θεμελιώδη δικαιώματα

59.

εκφράζει τη λύπη του για τη συνεχιζόμενη αδυναμία διασφάλισης της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης· επιμένει στην εξάλειψη των πολιτικών παρεμβάσεων και στην προστασία της ασφάλειας και της ευημερίας των δημοσιογράφων, συμπεριλαμβανομένων των εργασιακών δικαιωμάτων, και στην προστασία τους από τον εκφοβισμό, καθώς και από στρατηγικές αγωγές κατά της συμμετοχής του κοινού (SLAPP), με συστηματική και αποτελεσματική δίωξη, συμπεριλαμβανομένων άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων έρευνας μετά από απειλές και επιθέσεις εναντίον τους· καλεί τις αρχές να ορίσουν στους ποινικούς κώδικες ένα ειδικό επίπεδο προστασίας των δημοσιογράφων· εκφράζει τη λύπη του για την αυξημένη έμφυλη βία κατά των γυναικών δημοσιογράφων, συμπεριλαμβανομένων των απειλών και των διακρίσεων στην εργασία·

60.

ζητεί αποτελεσματικά μέτρα εξασφάλισης της οικονομικής βιωσιμότητας και πολιτικής ανεξαρτησίας των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων, κυρίως του εθνικού δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (BHRT)· προτρέπει τις αρχές να αναλάβουν δράση για τον προσδιορισμό μιας βιώσιμης λύσης για τα προβλήματα χρηματοδότησης του BHRT και να αποτρέψουν το κλείσιμό του, και να εγκρίνουν νομοθεσία για τη διαφάνεια της ιδιοκτησίας στα μέσα ενημέρωσης· σημειώνει με ανησυχία την έλλειψη πολυφωνίας και τις δυσκολίες των νέων παραγόντων να αποκτήσουν άδειες και άλλα στοιχεία απαραίτητα για τη λειτουργία τους στις αγορές τηλεπικοινωνιών· εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη ποικιλίας στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης περιεχομένου σε όλες τις επίσημες γλώσσες·

61.

εκφράζει τη λύπη του για τις απειλές των αρχών κατά της κοινωνίας των πολιτών· καταδικάζει τους επίμονους περιορισμούς της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, καθώς και τους αυξανόμενους περιορισμούς των δικαιωμάτων αυτών στην οντότητα της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· καταδικάζει, στο πλαίσιο αυτό, την απόφαση των τοπικών αρχών στο Prijedor να απαγορεύσουν την εξαγγελθείσα ειρηνική επέτειο «White Ribbon Day», η οποία τιμά τον εορτασμό των αμάχων θυμάτων του πολέμου της περιόδου 1992-1995· ζητεί την έγκριση ενός πλαισίου για τη διαφανή χρηματοδότηση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών·

62.

τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η συμμετοχή των πολιτών στη δημοκρατική ζωή της χώρας μέσω της αποτελεσματικής, ουσιώδους και χωρίς αποκλεισμούς συμμετοχής των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ· καλεί τις αρχές να διασφαλίσουν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την κοινωνία των πολιτών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν ένα στρατηγικό πλαίσιο συνεργασίας·

63.

καλεί την Επιτροπή να εστιάσει εκ νέου τη στήριξη του ΜΠΒ ΙΙΙ για την ενίσχυση των δημοκρατικών δυνάμεων, προτύπων, θεσμών και διαδικασιών, του κράτους δικαίου, της πραγματικής συμφιλίωσης και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών εντός της χώρας, προωθώντας ένα περιβάλλον ουσιαστικής πολυφωνίας, και ανεξαρτησίας της κοινωνίας των πολιτών, των μέσων ενημέρωσης και της οικονομίας της αγοράς· ζητεί καλύτερη απορρόφηση των κονδυλίων από την τοπική και περιφερειακή διοίκηση·

64.

καλεί την Επιτροπή να λάβει θέση και να καταστήσει σαφές ότι η βιώσιμη ειρήνη και η πραγματική συμφιλίωση αποτελούν μια από τις προϋποθέσεις για να λάβει η Βοσνία και Ερζεγοβίνη χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ·

Κοινωνική Ατζέντα

65.

τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά, καθώς και η κοινωνική ένταξη των ευάλωτων πληθυσμών, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία· ζητεί ισχυρότερες στρατηγικές για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την καταπολέμηση των διακρίσεων σε ολόκληρη τη χώρα, μέτρα κατά της διαθρησκευτικής και διεθνοτικής μισαλλοδοξίας, πρόσβαση σε ποιοτική δημόσια υγειονομική περίθαλψη, και εφαρμογή των συστάσεων του θεσμικού οργάνου του Διαμεσολαβητή για τα ανθρώπινα δικαιώματα για την αντιμετώπιση παραβιάσεων και ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί την πρόληψη και τη δυναμική δίωξη των εγκλημάτων μίσους, της ρητορικής μίσους, των διακρίσεων και της παραπληροφόρησης, καθώς και της έμφυλης και σεξουαλικής βίας·

66.

υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στην πολιτική και τη δημόσια ζωή και καλεί τις αρχές της Β-Ε και την ΕΕ, στα εξωτερικά χρηματοδοτικά της μέσα να αυξήσουν τις προσπάθειες που στοχεύουν στην ισότητα των φύλων και στα δικαιώματα των γυναικών, μεταξύ άλλων δίνοντας προτεραιότητα στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και στην αύξηση της συνεργασίας με την κοινωνία των πολιτών, ιδίως τις οργανώσεις γυναικών·

67.

ζητεί την εναρμόνιση και την αποτελεσματική επιβολή της νομοθεσίας για την ισότητα των φύλων σε ολόκληρη τη χώρα και ζητεί από τις αρχές να βελτιώσουν σημαντικά τη θεσμική αντιμετώπιση της έμφυλης βίας, ιδίως όσον αφορά τα μέτρα προστασίας και πρόληψης, τη στήριξη των θυμάτων, τη νομική συνδρομή και την ασφαλή στέγαση, καθώς και τη δίωξη των εγκλημάτων σεξουαλικής βίας, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που πέφτουν θύματα εγκλημάτων πολέμου, και να διασφαλίσουν την προστασία των μαρτύρων· ζητεί την τροποποίηση των ποινικών κωδίκων στην Ομοσπονδία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και στην περιφέρεια Brčko για την επέκταση των διατάξεων σχετικά με την υποκίνηση σε μίσος και βία ώστε να συμπεριλάβουν τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου και τα χαρακτηριστικά φύλου ως προστατευόμενους λόγους·

68.

ζητεί την εισαγωγή νομοθεσίας για την προστασία των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, για τη δίωξη της βίας και των εγκλημάτων μίσους εναντίον τους, καθώς και για την προώθηση της κοινωνικής ένταξής τους· ζητεί την έγκριση του σχεδίου δράσης για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη 2021-2023, το οποίο έχει καθυστερήσει από το 2020· χαιρετίζει τα συμπεράσματα της διατομεακής ομάδας εργασίας για τα δικαιώματα και τη συμβίωση ατόμων του ιδίου φύλου, η οποία συνέστησε επίσημα τη σύνταξη νόμου για τη συμβίωση ατόμων του ιδίου φύλου· καλεί την κυβέρνηση να συμμορφωθεί με τη σύσταση αυτή χωρίς καθυστέρηση·

69.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την ειρηνική οργάνωση της δεύτερης «Pride Parade» στο Σεράγεβο στις 14 Αυγούστου 2021 και για το γεγονός ότι η κυβέρνηση του καντονίου του Σεράγεβο κάλυψε το κόστος ασφάλειάς της· εκφράζει επίσης την ικανοποίησή του για την ειρηνική οργάνωση της τρίτης παρέλασης υπερηφάνειας του Σεράγεβο στις 25 Ιουνίου 2022· καταδικάζει, ωστόσο, προηγούμενες αντιδιαδηλώσεις και δηλώσεις, μεταξύ άλλων από πολιτικούς, με στόχο την υπονόμευση των δικαιωμάτων των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη·

70.

τονίζει την ανάγκη να προληφθούν δεόντως οι διακρίσεις κατά των Ρομά και άλλων εθνοτικών μειονοτήτων, να βελτιωθεί η πρόσβασή τους στις υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, την εκπαίδευση, την αγορά εργασίας και να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν στρατηγικές για την κοινωνική ένταξη·

71.

επαναλαμβάνει ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη πρέπει ακόμη να αναπτύξει και να εγκρίνει ένα νέο σχέδιο δράσης για την προστασία των παιδιών· τονίζει, εν προκειμένω, ότι η εκμετάλλευση παιδιών και η επαιτεία παιδιών εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχία·

72.

εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη προόδου όσον αφορά την αντιμετώπιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία· ενθαρρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να αναλάβει δράση για την προστασία των ατόμων με αναπηρία, και για την ανάπτυξη και έγκριση στρατηγικής για την αποϊδρυματοποίηση· καταδικάζει το γεγονός ότι ο νόμος επιτρέπει τη στέρηση της δικαιοπρακτικής ικανότητας από άτομα με αναπηρίες, σε σαφή παραβίαση της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, της οποίας η χώρα αποτελεί συμβαλλόμενο μέλος· υπογραμμίζει ότι είναι απαράδεκτο η παρεχόμενη στήριξη να διαφοροποιείται ανάλογα με το είδος της αναπηρίας·

73.

υπογραμμίζει ότι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση αποτελεί θεμελιώδη πυλώνα για τη δημιουργία μιας ευημερούσας και χωρίς αποκλεισμούς πλουραλιστικής κοινωνίας, απαλλαγμένης από κάθε μορφή διαχωρισμού και περιθωριοποίησης, που θα απολαμβάνει τις πολιτικές ελευθερίες της· επαναλαμβάνει ότι οι εργασίες για τη διαδικασία συμφιλίωσης πρέπει να επικεντρωθούν στη νεολαία της χώρας και να ξεκινήσουν από νεαρή ηλικία, ενσωματώνοντας τη συμφιλίωση στην εκπαιδευτική διαδικασία·

74.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για τον επείγοντα τερματισμό του διαχωρισμού και των διακρίσεων στην εκπαίδευση, μεταξύ άλλων με την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων για τερματισμό της παράνομης πρακτικής των «δύο σχολείων κάτω από την ίδια στέγη» που εισάγει διακρίσεις· τονίζει την ανάγκη αύξησης των επενδύσεων στον τομέα της εκπαίδευσης για την επίτευξη καλύτερων και ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες· ζητεί προγράμματα σπουδών χωρίς αποκλεισμούς, προώθηση της κριτικής σκέψης και βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, λαμβάνοντας υπόψη την πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία, και εξάλειψη του περιεχομένου αντιπαραδειγμάτων που προωθεί τη διαίρεση·

75.

επικροτεί τη συνεχιζόμενη συμμετοχή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στα προγράμματα Erasmus+, «Δημιουργική Ευρώπη» και «Ευρώπη για τους πολίτες»· τονίζει ότι οι εκπαιδευτικές και πολιτιστικές ανταλλαγές και τα κοινά έργα αποτελούν ουσιαστικό μέρος της μεγαλύτερης προσέγγισης μεταξύ των πολιτών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και της ΕΕ·

76.

εξακολουθεί να ανησυχεί για τον μεγάλο αριθμό νέων που εγκαταλείπουν τη χώρα και τονίζει ότι είναι σημαντικό να ληφθούν επειγόντως μέτρα για τη μείωση της ανεργίας των νέων και τη διασφάλιση ενός μέλλοντος για τους νέους στη χώρα, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση και την εφαρμογή των εγγυήσεων για τη νεολαία σύμφωνα με το μοντέλο και την καθοδήγηση της ΕΕ·

77.

σημειώνει ότι εξακολουθούν να υφίστανται σοβαρές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν όσον αφορά την απασχόληση, την κοινωνική ένταξη και προστασία, και τη μείωση της φτώχειας· τονίζει ότι η ενίσχυση του κράτους πρόνοιας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη αποτελεί σημαντική προϋπόθεση για την κοινωνική συνοχή· καλεί τις αρχές να προωθήσουν τον κοινωνικό διάλογο· καλεί την Επιτροπή να λάβει δεόντως υπόψη τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, τα κοινωνικά δικαιώματα και την προστασία και επιβολή τους στην ετήσια έκθεσή της·

78.

εκφράζει βαθιά ανησυχία για τις επαναπροωθήσεις προσφύγων στη Σερβία και το Μαυροβούνιο, καθώς και για τους περιορισμούς που επιβάλλονται στις μετακινήσεις τους και τον περιορισμό των δημόσιων συγκοινωνιών στο εσωτερικό της χώρας· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι αρχές δεν αντιμετώπισαν τη σοβαρή ανθρωπιστική κρίση που σχετίζεται με τη μετανάστευση· επαναλαμβάνει τη σοβαρή ανησυχία του σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα όσων διέρχονται από τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη· τονίζει ότι η διαχείριση των συνόρων της ΕΕ από τις αρχές της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης προκαλεί ανησυχία υπό το φως των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες απορρέουν, ιδίως, από την έλλειψη ανεξαρτησίας, αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας του νεοσύστατου συνοριακού μηχανισμού· υπογραμμίζει το καθήκον της ΕΕ να εφαρμόζει μια ανθρώπινη μεταναστευτική προσέγγιση με στόχο την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας σε χώρες διέλευσης όπως η Βοσνία-Ερζεγοβίνη· υπενθυμίζει την ανάγκη για λύσεις βασιζόμενες στα ανθρώπινα δικαιώματα και την αλληλεγγύη για τη μετανάστευση, το άσυλο και τη διαχείριση των συνόρων σε συντονισμό και συνεργασία με τα επηρεαζόμενα κράτη μέλη της ΕΕ στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, οι οποίες θα διασφαλίζουν επαρκή ανθρωπιστική βοήθεια και κατάλληλες ικανότητες υποδοχής σε ολόκληρη τη χώρα· παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να συνάψει συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο· εκφράζει την ικανοποίησή του για το άνοιγμα του χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ κέντρου στη Lipa, αλλά αποδοκιμάζει το γεγονός ότι εξακολουθεί να στερείται προσβασιμότητας, ανησυχεί δε πάντα για τις αναφορές σχετικά με ανεπαρκείς συνθήκες υποδοχής· λαμβάνει υπόψη το κλείσιμο του καταυλισμού Miral στις 28 Απριλίου 2022 και το γεγονός ότι οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί υποχρεώθηκαν να μεταφερθούν στον καταυλισμό της Lipa, ο οποίος απέχει πολύ από οποιαδήποτε βασική εγκατάσταση·

79.

καταδικάζει την εκκένωση των καταλήψεων από την αστυνομία με τη βία στις 28 Απριλίου 2022, η οποία συνέβη ενώ οι άνθρωποι κοιμόντουσαν· καταδικάζει το γεγονός ότι οι άνθρωποι μεταφέρθηκαν στον καταυλισμό Lipa·

80.

υπενθυμίζει την ανάγκη δημιουργίας ενός προσβάσιμου και αποτελεσματικού συστήματος χορήγησης ασύλου στη χώρα, καθώς και ενός πλήρους φάσματος υπηρεσιών ένταξης για τους αιτούντες άσυλο· τονίζει την ανάγκη αύξησης της διαφάνειας και του δημοκρατικού ελέγχου κατά την κατανομή και την εκτέλεση των κονδυλίων της ΕΕ στον τομέα της μετανάστευσης, κυρίως του μεγάλου ποσού των κονδυλίων που εκτελούνται από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ)· εκφράζει την ανησυχία του για αξιόπιστες και πολυάριθμες αναφορές για επαναπροωθήσεις στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

81.

παροτρύνει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να εντείνει τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος, ιδίως της εμπορίας ανθρώπων και όπλων, και της παράνομης διέλευσης των συνόρων, και συνιστά η Βοσνία και Ερζεγοβίνη να συνάψει έγκαιρα συμφωνία περί καθεστώτος με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex), που θα διευκολύνει την καλύτερη προστασία των συνόρων με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων· παροτρύνει τόσο τον Οργανισμό όσο και τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να διασφαλίσουν τη διαχείριση των συνόρων με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων·

Εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας

82.

καλεί όλους τους ηγέτες της περιοχής να προωθήσουν τη σταθερότητα και την αποκλιμάκωση, αποφεύγοντας αδικαιολόγητες και εμπρηστικές παρατηρήσεις, οι οποίες επιπλέον έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη σταθερότητα, τον εκδημοκρατισμό της χώρας και την εν εξελίξει μεταρρυθμιστική διαδικασία, να ενισχύσουν τις σχέσεις καλής γειτονίας και να εργαστούν για την επίλυση των εν εξελίξει διμερών ζητημάτων· εκφράζει την ανησυχία του για τους κινδύνους πολιτικής αποσταθεροποίησης στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και στα Δυτικά Βαλκάνια μετά την πρόσφατη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία·

83.

χαιρετίζει την αυξανόμενη ευθυγράμμιση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ, σε ψηφοφορίες που καταδικάζουν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένοι πολιτικοί παράγοντες παρεμποδίζουν την εφαρμογή των κυρώσεων κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία· καλεί, ως εκ τούτου, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να τηρήσει τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας και να διασφαλίσει ότι οι εθνικές πολιτικές της συμμορφώνονται με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου για περιοριστικά μέτρα σχετικά με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία·

84.

χαιρετίζει τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης για τη διευκόλυνση της εισόδου και την παράταση της διάρκειας παραμονής των Ουκρανών προσφύγων·

85.

προειδοποιεί για το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον της Ρωσίας για την αποσταθεροποίηση της περιοχής και της ευρωπαϊκής πορείας της· καταδικάζει τη στήριξη της Ρωσίας στις αποσχιστικές πολιτικές της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και εξακολουθεί να ανησυχεί για τη συνεχή ευθυγράμμιση και τους φιλικούς δεσμούς μεταξύ εξεχόντων πολιτικών παραγόντων στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και στο Κρεμλίνο· προτρέπει όλους τους παράγοντες να αποστασιοποιηθούν γρήγορα και απερίφραστα από το καθεστώς Πούτιν· εκφράζει ανησυχία για τα σχέδια της Ρωσίας να ανοίξει ένα «ανθρωπιστικό κέντρο» στη Banja Luka, το οποίο θα χρησιμεύσει για να συγκαλύψει τη στρατιωτική συνεργασία ως μη στρατιωτικές δραστηριότητες, και καλεί τις αρχές της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης να ανακαλέσουν κάθε συμφωνία για το άνοιγμα του·

86.

δηλώνει προβληματισμένο από το γεγονός ότι οι υπό ένταξη στην ΕΕ χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πλήττονται ιδιαιτέρως σοβαρά από επιθέσεις με τη μορφή εξωτερικών παρεμβάσεων και εκστρατειών παραπληροφόρησης προερχόμενων από τη Ρωσία και την Κίνα· δηλώνει θορυβημένο διότι χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σερβία βοηθούν την Κίνα και τη Ρωσία στους γεωπολιτικούς τους στόχους· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη διάδοση της παραπληροφόρησης σχετικά με τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας· καλεί τις αρχές να αναλάβουν δράση, σε συντονισμό με την ΕΕ, για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και άλλων υβριδικών απειλών· συνιστά την έναρξη διαλόγων με την κοινωνία των πολιτών στα Δυτικά Βαλκάνια και τον ιδιωτικό τομέα με σκοπό τον συντονισμό προσπαθειών καταπολέμησης της παραπληροφόρησης στην περιοχή, με τη βοήθεια και της περιφερειακής εμπειρογνωμοσύνης· τονίζει την ανάγκη να ενισχύσει η ΕΕ την προορατική στρατηγική επικοινωνία της· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει τις υποδομές που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των απειλών παραπληροφόρησης, και την ΕΥΕΔ να επεκτείνει την παρακολούθηση της StratCom ώστε να επικεντρωθεί στις διασυνοριακές απειλές παραπληροφόρησης από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τους γείτονές τους·

87.

προτρέπει την ΕΕ να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης σε ένα ευρύτερο στρατηγικό πλαίσιο και πλαίσιο ασφάλειας, δεδομένων μεταξύ άλλων της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, της παραπληροφόρησης και των κακόβουλων παρεμβάσεων που αποσταθεροποιούν τη χώρα και την περιοχή· υπογραμμίζει την ανάγκη η ΕΕ να ενισχύσει τη βοήθεια και την τεχνική εμπειρογνωμοσύνη προς τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη για την προστασία του κυβερνοχώρου της·

88.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την προθυμία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να χορηγήσει καθεστώς υποψήφιας χώρας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, όπως αναφέρεται στα συμπεράσματά του της 23ης Ιουνίου 2022, και σημειώνει την πρόσκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς την Επιτροπή να υποβάλει χωρίς καθυστέρηση έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή των 14 βασικών προτεραιοτήτων που ορίζονται στη γνωμοδότησή του, με ιδιαίτερη προσοχή σε εκείνες που συνιστούν σημαντική δέσμη μεταρρυθμίσεων προκειμένου να επανέλθει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη λήψη απόφασης επί του θέματος· υπογραμμίζει ότι η χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας θα μπορούσε να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της εθνικιστικής ρητορικής, να μειώσει τις εθνοτικές διαιρέσεις, να εμπνεύσει αισιοδοξία και να δημιουργήσει την προοπτική ενός καλύτερου ευρωπαϊκού μέλλοντος για τους πολίτες της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· τονίζει τη σημασία ενός μηνύματος στήριξης και μιας αξιόπιστης προοπτικής προσχώρησης για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη·

89.

χαιρετίζει τις δηλώσεις του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ της 4ης Μαρτίου και της 24ης Μαρτίου 2022 σχετικά με την ανάγκη περαιτέρω στήριξης της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, μεταξύ άλλων τηρώντας την κυριαρχία της και ενισχύοντας τη ανθεκτικότητά της· αναγνωρίζει την προστιθέμενη αξία που θα απέφερε η συμμετοχή της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στο ΝΑΤΟ·

90.

εκφράζει την ανησυχία του για τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, κυρίως όσον αφορά τον πληθωρισμό, τον ενεργειακό εφοδιασμό, τις τιμές των καυσίμων και την επισιτιστική ασφάλεια· προτρέπει την ΕΕ να βοηθήσει τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να αυξήσει την πράσινη ενεργειακή της ασφάλεια εν μέσω της αστάθειας των τιμών της ενέργειας·

91.

σημειώνει ότι η εφαρμογή της στρατηγικής εξωτερικής πολιτικής της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης για την περίοδο 2018-2023, η οποία περιλαμβάνει την πλήρη ένταξη στην ΕΕ, την ενεργοποίηση του σχεδίου δράσης για ένταξη στο ΝΑΤΟ, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, τη συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο και τη διμερή και πολυμερή συνεργασία, έχει επηρεαστεί από συχνά αποκλίνουσες θέσεις· καλεί τις αρχές να επιταχύνουν την εφαρμογή της·

92.

χαιρετίζει την κινητοποίηση κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ειρήνης ύψους 10 εκατομμυρίων EUR που θα χρηματοδοτήσουν 150 ανιχνευτές μετάλλων και 68 ειδικά οχήματα για τη δημιουργία ικανοτήτων, για την ενίσχυση της αποναρκοθέτησης και την απαλλαγή από όπλα, πυρομαχικά και εκρηκτικά· υπογραμμίζει ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη ευθυγραμμίζεται επίσημα με τα κριτήρια και τις αρχές της κοινής θέσης για τις εξαγωγές όπλων και είναι συμβαλλόμενο κράτος στις περισσότερες συνθήκες αφοπλισμού, μη διάδοσης και ελέγχου των όπλων, και ζητεί την ουσιαστική στήριξη των δραστηριοτήτων της Υπηρεσίας Διεκπεραίωσης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για τον έλεγχο των φορητών όπλων και του ελαφρού οπλισμού·

93.

χαιρετίζει τη συνεχιζόμενη παρουσία της επιχείρησης Althea της EUFOR στη χώρα και την παράταση της εντολής της από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις 3 Νοεμβρίου 2021·

94.

χαιρετίζει την πρόσφατη ενίσχυση της EUFOR Althea με την ανάπτυξη περίπου 500 ατόμων από τις εφεδρείες της EUFOR Althea που σταθμεύουν εκτός της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, ως προληπτικό μέτρο, και τη στήριξη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη για την ενίσχυση της αποναρκοθέτησης των ενόπλων δυνάμεων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· υπενθυμίζει ότι η αποστολή διαδραματίζει ακόμη σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση της ασφάλειας και σταθερότητας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης· τονίζει τη στρατηγική σημασία της περιφέρειας Brčko και ζητεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο περαιτέρω ανάπτυξης με βάση μια ρεαλιστική αξιολόγηση των απειλών·

95.

τονίζει την επιτακτική ανάγκη να παραταθεί η εντολή της EUFOR Althea πέραν του Νοεμβρίου του 2022· καλεί, ως εκ τούτου τα κράτη μέλη να εργασθούν στο πλαίσιο του ΟΗΕ για παράταση της εντολής και υπογραμμίζει τη θεμελιώδη σημασία της ετοιμότητας εναλλακτικών λύσεων σε περίπτωση μη παράτασης· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΕ και τους διεθνείς εταίρους της, και το ΝΑΤΟ, να αναπτύξουν κατάλληλες εναλλακτικές λύσεις ώστε να διατηρηθεί ένας μηχανισμός επιβολής της ειρήνης στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη σε περίπτωση που δεν παραταθεί η εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την επιχείρηση·

o

o o

96.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Προεδρία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, το Συμβούλιο Υπουργών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, την Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια της Ομοσπονδίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, της Σερβικής Δημοκρατίας και της περιφέρειας Brčko, στις κυβερνήσεις των δέκα καντονιών, καθώς και στο Γραφείο του Ύπατου Εκπροσώπου.

(1)  ΕΕ L 391 της 5.11.2021, σ. 45.

(2)  ΕΕ L 330 της 20.9.2021, σ. 1.

(3)  ΕΕ C 265 της 11.8.2017, σ. 142.

(4)  ΕΕ C 399 της 24.11.2017, σ. 176.

(5)  ΕΕ C 362 της 8.9.2021, σ. 129.

(6)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0506.

(7)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0039.

(8)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0064.

(9)  ΕΕ L 91 της 18.3.2022, σ. 22.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/102


P9_TA(2022)0284

Έκθεση του 2021 για τη Σερβία

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για τη Σερβία (2021/2249(INI))

(2023/C 47/08)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους αφενός και της Δημοκρατίας της Σερβίας αφετέρου, που τέθηκε σε ισχύ την 1η Σεπτεμβρίου 2013 (1),

έχοντας υπόψη ότι η Σερβία υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις 19 Δεκεμβρίου 2009,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής της 12ης Οκτωβρίου 2011 σχετικά με την αίτηση της Σερβίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2011)0668), την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης Μαρτίου 2012 για τη χορήγηση στη Σερβία καθεστώτος υποψήφιας χώρας και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 27ης-28ης Ιουνίου 2013 για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Σερβία,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης της 19ης και 20ής Ιουνίου 2003,

έχοντας υπόψη τη δήλωση της Σόφιας κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, της 17ης Μαΐου 2018,

έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ζάγκρεμπ κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, της 6ης Μαΐου 2020,

έχοντας υπόψη τη δήλωση του Brdo κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, της 6ης Οκτωβρίου 2021,

έχοντας υπόψη τη διαδικασία του Βερολίνου που δρομολογήθηκε στις 28 Αυγούστου 2014 και την όγδοη σύνοδο κορυφής για τη διαδικασία του Βερολίνου, της 5ης Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της Σόφιας, της 10ης Νοεμβρίου 2020, τη δήλωση των ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων για την κοινή περιφερειακή αγορά, της 9ης Νοεμβρίου 2020, και τη δήλωση της Σόφιας σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια, της 10ης Νοεμβρίου 2020,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, της 10ης Ιουνίου 1999, τη Συμβουλευτική Γνώμη του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ), της 22ας Ιουλίου 2010, σχετικά με το εάν είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, και το ψήφισμα 64/298 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 9ης Σεπτεμβρίου 2010, η οποία σημείωσε το περιεχόμενο της γνωμοδότησης του ΔΔ και εξέφρασε ικανοποίηση για την προθυμία της ΕΕ να διευκολύνει τον διάλογο ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο,

έχοντας υπόψη την πρώτη συμφωνία σχετικά με τις αρχές που διέπουν την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των κυβερνήσεων της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου, της 19ης Απριλίου 2013, τις συμφωνίες της 25ης Αυγούστου 2015, καθώς και τον εν εξελίξει διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο αυτών χωρών,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Ενίσχυση της ενταξιακής διαδικασίας — Μια αξιόπιστη ενωσιακή προοπτική για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0057),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένα οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια», (COM(2020)0641) και το υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Guidelines for the Implementation of the Green Agenda for the Western Balkans» (Κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της πράσινης ατζέντας για τα Δυτικά Βαλκάνια) (SWD(2020)0223),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1529 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III) (2),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Ανακοίνωση σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ 2021» (COM(2021)0644), η οποία συνοδευόταν από το υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής με τίτλο «Serbia 2021 Report» (Έκθεση του 2020 για τη Σερβία) (SWD(2021)0288),

έχοντας υπόψη την αξιολόγηση της Επιτροπής, της 22ας Απριλίου 2021, σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης της Σερβίας για την περίοδο 2021-2023 (SWD(2021)0096), και τα κοινά συμπεράσματα του οικονομικού και δημοσιονομικού διαλόγου μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων και της Τουρκίας που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 12 Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2020, με τίτλο «Στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση της COVID-19 και την ανάκαμψη μετά την πανδημία» (COM(2020)0315),

έχοντας υπόψη τη 12η και τη 13η συνεδρίαση της Διάσκεψης Προσχώρησης με τη Σερβία σε υπουργικό επίπεδο, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 22 Ιουνίου και στις 14 Δεκεμβρίου 2021 και οδήγησε στο άνοιγμα της τέταρτης ενότητας — πράσινη ατζέντα και βιώσιμη συνδεσιμότητα,

έχοντας υπόψη τα μέτρα για τη βελτίωση της διεξαγωγής της εκλογικής διαδικασίας που συμφωνήθηκαν στις 18 Σεπτεμβρίου 2021 από τους συνδιαμεσολαβητές κατά τη δεύτερη φάση του διακομματικού διαλόγου, με τη διευκόλυνση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

έχοντας υπόψη την έκτη σύνοδο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Σερβίας που πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2022 στις Βρυξέλλες,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης,

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/576 του Συμβουλίου, της 8ης Απριλίου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 833/2014 σχετικά με περιοριστικά μέτρα λόγω ενεργειών της Ρωσίας που αποσταθεροποιούν την κατάσταση στην Ουκρανία (3),

έχοντας υπόψη το ψήφισμα ES-11/1 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την επίθεση κατά της Ουκρανίας, που εγκρίθηκε στις 2 Μαρτίου 2022,

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Στήριξη της ΕΕ για το κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια: παρά τις προσπάθειες εξακολουθούν να υπάρχουν θεμελιώδη προβλήματα»,

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση 09/2021 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 3ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «Παραπληροφόρηση στην ΕΕ: υπό αντιμετώπιση όχι όμως και υπό απόλυτο έλεγχο»,

έχοντας υπόψη τη δεύτερη ενδιάμεση έκθεση συμμόρφωσης της ομάδας χωρών κατά της διαφθοράς (GRECO) του Συμβουλίου της Ευρώπης του τέταρτου γύρου αξιολόγησης για τη Σερβία που εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 2022·

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη χώρα,

έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 19ης Ιουνίου 2020 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τα Δυτικά Βαλκάνια, σε συνέχεια της συνόδου κορυφής του 2020 (4),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2021 σχετικά με τις εκθέσεις της Επιτροπής για τη Σερβία κατά την περίοδο 2019-2020 (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεργασία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια (6),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με την καταναγκαστική εργασία στο εργοστάσιο Linglong και τις περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες στη Σερβία (7),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τις ξένες παρεμβάσεις σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης (8),

έχοντας υπόψη τη δήλωση και τις συστάσεις που εγκρίθηκαν κατά τη 13η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Σερβίας, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2021 στις Βρυξέλλες και εξ αποστάσεως,

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της δεύτερης συνόδου κορυφής των Προέδρων Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου — Κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων, της 28ης Ιουνίου 2021, την οποία συγκάλεσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τους επικεφαλής των κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων,

έχοντας υπόψη τη δήλωση των προκαταρκτικών πορισμάτων και των συμπερασμάτων της διεθνούς αποστολής παρακολούθησης εκλογών του ΟΑΣΕ/ODIHR σχετικά με τις πρόωρες κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές της Σερβίας της 3ης Απριλίου 2022,

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0178/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χώρα της διεύρυνσης κρίνεται βάσει των επιδόσεών της και ότι η εκπλήρωση των κριτηρίων της διεύρυνσης, η εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, ιδίως στον τομέα των «θεμελιωδών αρχών», και η νομοθετική ευθυγράμμιση καθορίζουν το χρονοδιάγραμμα και την πρόοδο της προσχώρησης·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία συμφώνησε να υιοθετήσει σταδιακά τους στόχους και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τη διάρκεια της διαπραγματευτικής διαδικασίας·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία, ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου αποτελούν θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται να γίνουν και να εφαρμοστούν βιώσιμες μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εξακολουθούν να υφίστανται σε αυτούς τους τομείς·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την έναρξη των διαπραγματεύσεων με τη Σερβία έχουν ανοίξει 22 κεφάλαια, εκ των οποίων δύο έχουν κλείσει προσωρινά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος σε διάφορα κεφάλαια διαπραγμάτευσης ήταν μάλλον αργή τα τελευταία έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία άνοιξε την τέταρτη ενότητα σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο και τη βιώσιμη συνδεσιμότητα τον Δεκέμβριο του 2021·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Freedom House εξακολουθεί να καταγράφει τη Σερβία ως «εν μέρει ελεύθερη» χώρα και σημειώνει ότι οι επιδόσεις της χώρας όσον αφορά τη δημοκρατία έχουν σημειώσει μία από τις μεγαλύτερες περιόδους υποχώρησης τα τελευταία 10 χρόνια παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στη Σερβία είναι ανησυχητική και ότι το 2021 η χώρα κατέλαβε την 93η θέση μεταξύ 180 στον δείκτη ελευθερίας του Τύπου των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης του τέταρτου γύρου της GRECO που δημοσιεύτηκε στις 30 Μαρτίου 2022, η Σερβία έχει εφαρμόσει ικανοποιητικά ή έχει αντιμετωπίσει ικανοποιητικά οκτώ από τις 13 συστάσεις της GRECO·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος και η δέσμευση που έχει σημειώσει η Σερβία στις διαπραγματεύσεις όσον αφορά ανοιχτά ζητήματα σχετικά με το Κοσσυφοπέδιο παραμένει σημαντικό σημείο αναφοράς για τη μελλοντική πρόοδο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία πρέπει να σέβεται πλήρως την ακεραιότητα και την κυριαρχία όλων των γειτονικών χωρών, και να απέχει από το να επηρεάζει τις εσωτερικές πολιτικές τους υποθέσεις·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία δεν έχει συμμορφωθεί με τις επανειλημμένες εκκλήσεις για εναρμόνιση της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της με αυτήν της ΕΕ και δεν έχει επιβάλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας σε συνέχεια της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η θέση της στις διεθνείς σχέσεις αποτελεί εμπόδιο για την προσχώρησή της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία έχει χαμηλό επίπεδο ευθυγράμμισης με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών η Σερβία ψήφισε υπέρ των ψηφισμάτων που καταδικάζουν τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, ενώ τάσσεται σθεναρά υπέρ του σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Ουκρανίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος πάροχος χρηματοδοτικής βοήθειας προς τη Σερβία (μέσω του ΜΠΒ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία έχει επωφεληθεί από τη συνδρομή της ΕΕ στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙ και έχει λάβει συνολικά 1,539 τρισεκατομμύρια EUR από το 2014·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής και εμπορικός εταίρος της Σερβίας και ότι η ΕΕ έχει τη μεγαλύτερη διμερή σχέση με τη Σερβία, αντιπροσωπεύοντας το 65 % των συνολικών εξαγωγών και το 59 % των συνολικών εισαγωγών το 2020·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ κινητοποίησε 3,3 δισεκατομμύρια EUR για την άμεση αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της πανδημίας της COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ενέκρινε δέσμη 70 εκατομμυρίων EUR στο πλαίσιο του ΜΠΒ III για τη χρηματοδότηση της πρόσβασης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στα εμβόλια κατά της COVID-19 που παρέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η βοήθεια στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ βασίζεται σε αυστηρούς όρους και προβλέπει διαφοροποίηση και αναστολή της βοήθειας σε περιπτώσεις οπισθοδρόμησης σε ζητήματα δημοκρατίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κράτους δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ διέθεσε συνολικά 2,79 δισεκατομμύρια EUR μεταξύ 2007 και 2020 στο πλαίσιο προηγούμενων προγραμμάτων του ΜΠΒ·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των γυναικών στη Σερβία αποτελεί πηγή σοβαρής ανησυχίας, καθώς οι μισές γυναίκες έχουν υποστεί κάποια μορφή βίας και περισσότερες από 300 γυναίκες έχουν σκοτωθεί τα τελευταία χρόνια ως αποτέλεσμα έμφυλης βίας·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σερβία έχει κυρώσει όλες τις βασικές συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας·

Δέσμευση για προσχώρηση στην ΕΕ

1.

εκφράζει την υποστήριξή του για τη μελλοντική ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ και υπενθυμίζει ότι μια αξιόπιστη προοπτική διεύρυνσης απαιτεί πολιτική βούληση, βιώσιμες προσπάθειες και μη αναστρέψιμες μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς, ιδίως σε εκείνους που συνδέονται με το κράτος δικαίου, καθώς και αταλάντευτη προσήλωση στα ευρωπαϊκά πρότυπα και αξίες· καλεί τις σερβικές αρχές να προβούν πραγματικά στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και να επαναφέρουν τη χώρα στη σωστή πορεία προς την ένταξη στην ΕΕ, εκπληρώνοντας έτσι τις ευρωπαϊκές προσδοκίες της Σερβίας·

2.

υπογραμμίζει ότι η πρόοδος στη διαδικασία προσχώρησης είναι προσανατολισμένη στα αποτελέσματα και τις μεταρρυθμίσεις και βασίζεται στην περαιτέρω ευθυγράμμιση όσον αφορά το κράτος δικαίου, τη χρηστή διακυβέρνηση, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τον σεβασμό των ευρωπαϊκών δικαιωμάτων και αξιών· τονίζει τους δεσμούς που υπάρχουν μεταξύ των λαών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του σερβικού λαού·

3.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το άνοιγμα της τέταρτης ενότητας τον Δεκέμβριο του 2021· επαναλαμβάνει ότι η πρόοδος στα κεφάλαια για το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα, για την πλήρη ευθυγράμμιση με την εξωτερική πολιτική, την πολιτική ασφαλείας και άμυνας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, καθώς και για την εξομάλυνση των σχέσεων της Σερβίας με το Κοσσυφοπέδιο, θα καθορίσει τον ρυθμό της προσχώρησης·

4.

λαμβάνει υπόψη τα προκαταρκτικά συμπεράσματα της δήλωσης της διεθνούς αποστολής εκλογικών παρατηρητών του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ/ODIHR), σύμφωνα με τα οποία οι βουλευτικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022 παρουσίαζαν διάφορες πολιτικές επιλογές, αλλά ορισμένες ελλείψεις οδήγησαν σε άνισους όρους ανταγωνισμού, ευνοώντας τους κυβερνώντες· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τον ρόλο των κρατικά υποστηριζόμενων εκστρατειών παραπληροφόρησης που αποσκοπούν στη μετατόπιση των γνωμών σχετικά με τις εκλογές αυτές· καλεί τις σερβικές αρχές να λάβουν πλήρως υπόψη όλες τις συστάσεις του ODIHR πολύ πριν από τις επόμενες εκλογές· τονίζει ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που διαθέτουν πραγματογνωσία με τις εκλογικές διαδικασίες θα πρέπει να εξακολουθήσουν να συμμετέχουν στη διαδικασία αυτή·

5.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την αυξημένη συμμετοχή των ψηφοφόρων στις εκλογές της 3ης Απριλίου 2022 και την επιστροφή σε μια πιο πλουραλιστική Εθνοσυνέλευση, η οποία πλέον περιλαμβάνει πολλά κόμματα που εκπροσωπούν εθνικές μειονότητες· εκφράζει τη λύπη του για το ιδιαίτερα πολωμένο πολιτικό περιβάλλον της εκστρατείας, το οποίο χαρακτηρίστηκε από την απουσία ίσων όρων ανταγωνισμού, τον περιορισμένο πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης και την εκτεταμένη πίεση στους ψηφοφόρους· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η κατάχρηση δημόσιου αξιώματος από μέλη του κυβερνώντος κόμματος παρέμεινε μόνιμο πρόβλημα καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας·

6.

καταδικάζει τις επιθέσεις κατά μελών της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφων, μελών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και μελών των διαφόρων αποστολών παρακολούθησης εκλογών, καθώς και άλλα περιστατικά που υπονομεύουν την ακεραιότητα της εκλογικής διαδικασίας· καταδικάζει τη βίαιη επίθεση κατά του Pavle Grbović, ενός από τους ηγέτες της αντιπολίτευσης και καλεί τις αρχές να αποδώσουν ευθύνες στους δράστες·

7.

εκφράζει την ανησυχία του για την απουσία πιο ενεργητικού ρόλου της εκλογικής επιτροπής της δημοκρατίας (REC) και της δημοτικής εκλογικής επιτροπής του Βελιγραδίου όσον αφορά την ανακήρυξη και την κοινοποίηση των εκλογικών αποτελεσμάτων· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι τα πλήρη προκαταρκτικά αποτελέσματα των τοπικών εκλογών στο Βελιγράδι δημοσιεύτηκαν έπειτα από διάστημα άνω των δύο εβδομάδων από τη διενέργεια των εκλογών· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τρεις μήνες μετά τις βουλευτικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022, τα τελικά αποτελέσματα εξακολουθούν να μην είναι διαθέσιμα και η Εθνοσυνέλευση δεν έχει ακόμη συγκληθεί· σημειώνει ότι αυτό μπορεί να προκαλέσει την υποβάθμιση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην ανεξαρτησία της εκλογικής διοίκησης· εκφράζει τη λύπη του για την ασαφή ανακοίνωση της REC σχετικά με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των εκλογών μετά το κλείσιμο των εκλογικών τμημάτων· υπογραμμίζει ότι οι πολλαπλές περιπτώσεις επανειλημμένης ψηφοφορίας σε ορισμένα μεμονωμένα εκλογικά κέντρα καταδεικνύουν το ανεπαρκές νομικό και οργανωτικό πλαίσιο της εκλογικής διαδικασίας συνολικά, γεγονός που μειώνει τη νομιμότητα των εκλογών και εγείρει αμφιβολίες σχετικά με τα αποτελέσματα·

8.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα προβλήματα σχετικά με την ακρίβεια του ενιαίου εκλογικού καταλόγου δεν είχαν επιλυθεί εκ των προτέρων σε αυτόν τον εκλογικό κύκλο, αφήνοντας περιθώρια αθέμιτης χρήσης του·

9.

καλεί τη νέα πλειοψηφία να σεβαστεί τις προηγουμένως εγκριθείσες πολιτικές αποφάσεις σχετικά με τη διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ και να επιταχύνει την ευθυγράμμιση της Σερβίας με τις ευρωπαϊκές πολιτικές και αξίες· ζητά να κατανεμηθούν οι κοινοβουλευτικές θέσεις κατά τρόπο που να αντικατοπτρίζει τον πολιτικό πλουραλισμό στην Εθνοσυνέλευση· σημειώνει ότι την τελευταία δεκαετία όλα τα σερβικά κοινοβούλια, πλην ενός, διαλύθηκαν πρόωρα και ότι τυχόν περαιτέρω άσκοπες πρόωρες εκλογές δεν θα συνέβαλλαν στην πολιτική σταθερότητα· υπογραμμίζει την προθυμία του να συνεργαστεί περαιτέρω με την Εθνοσυνέλευση και τις κοινοβουλευτικές ομάδες της στο πλαίσιο του Διακομματικού Διαλόγου, τονίζοντας παράλληλα ότι απαιτούνται σαφείς πολιτικές αποφάσεις σχετικά με τη στρατηγική κατεύθυνση της Σερβίας·

10.

εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το γεγονός ότι η Σερβία δεν έχει ακόμη ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία· τονίζει ότι η Σερβία είναι μία από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες που δεν ευθυγραμμίζονται με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας· καλεί τις νεοεκλεγείσες αρχές να επιδείξουν γρήγορα σαφή προσήλωση στις αξίες, τα πρότυπα και τους κανόνες της ΕΕ και να ευθυγραμμιστούν επειγόντως με τις αποφάσεις και τις θέσεις της ΕΕ στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της ταχείας και πλήρους ευθυγράμμισης με τα περιοριστικά μέτρα κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων κατά ατόμων, ομάδων και οντοτήτων·

11.

σημειώνει τη στήριξη της Σερβίας για την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία της Ουκρανίας και την καταδικαστική για τη ρωσική εισβολή ψήφο της στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και την υποστήριξή της για τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στις 7 Απριλίου 2022· σημειώνει ότι την ίδια στιγμή Σέρβοι εκπρόσωποι απέφυγαν να ψηφίσουν για τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το Συμβούλιο της Ευρώπης·

12.

επαναλαμβάνει τη σημασία της ευθυγράμμισης με την ΚΕΠΠΑ της ΕΕ, η οποία πρέπει σταδιακά να καταστεί αναπόσπαστο μέρος της εξωτερικής πολιτικής της Σερβίας ως όρος της διαδικασίας προσχώρησης· εκφράζει την ανησυχία για τον χαμηλό βαθμό ευθυγράμμισης της Σερβίας, ο οποίος είναι ο χαμηλότερος στην περιοχή· εκφράζει τη λύπη του για τις περιστασιακές δηλώσεις πολιτικών ηγετών που θέτουν υπό αμφισβήτηση τον προσανατολισμό της εξωτερικής πολιτικής της Σερβίας· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η δυναμική που δημιουργήθηκε από τη νέα εντολή μετά τις εκλογές της 3ης Απριλίου 2022 στη Σερβία αποτελεί ευκαιρία για την επίτευξη σημαντικής προόδου προς την ενωσιακή προοπτική της χώρας· καλεί τις πολιτικές δυνάμεις στη Σερβία να διακόψουν τις σχέσεις συνεργασίας τους με αυταρχικά πολιτικά κόμματα στη Ρωσία·

13.

συνιστά να ανοίξουν περαιτέρω διαπραγματευτικά κεφάλαια μόνο όταν η Σερβία λάβει τα αναγκαία μέτρα εν προκειμένω, μεταξύ άλλων όσον αφορά το κράτος δικαίου·

14.

καλεί τη Σερβία να επαναξιολογήσει την οικονομική συνεργασία της με τη Ρωσία και εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τις συνεχιζόμενες πτήσεις μεταξύ Βελιγραδίου και Μόσχας σε μια περίοδο κατά την οποία ο εναέριος χώρος της ΕΕ είναι κλειστός για πτήσεις από και προς τη Ρωσία·

15.

σημειώνει ότι μεταξύ 2015 και 2021, οι στρατιωτικές δαπάνες της Σερβίας αυξήθηκαν κατά 70 %, κυρίως λόγω προμηθειών από τη Λευκορωσία, τη Ρωσία και την Κίνα· εκφράζει την ανησυχία του για τη στενή συνεργασία της με τη Ρωσική Ομοσπονδία σε στρατιωτικά θέματα· καλεί τη Σερβία να επανεξετάσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία στον τομέα της αμυντικής πολιτικής και να τερματίσει κάθε στρατιωτική συνεργασία με τη Ρωσία, όπως το «περιφερειακό ανθρωπιστικό κέντρο» στο Niš· εκφράζει επίσης την ανησυχία του για την αυξανόμενη συνεργασία της Σερβίας με την Κίνα, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης συστήματος μαζικής παρακολούθησης στο Βελιγράδι, που αγοράστηκε από την Κίνα, της πρόσφατης παράδοσης πυραυλικού συστήματος εδάφους-αέρος, της αγοράς κινεζικών στρατιωτικών όπλων και εξοπλισμού και των κοινών ασκήσεων με τις κινεζικές δυνάμεις ασφαλείας στο σερβικό έδαφος·

16.

εκφράζει την ανησυχία του για τους ισχυρισμούς περί υποκλοπής τηλεφωνικών συνδιαλέξεων μελών της ρωσικής αντιπολίτευσης στο Βελιγράδι από τις σερβικές αρχές και για την εικαζόμενη μεταγενέστερη διαβίβαση του υλικού στις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας· τονίζει ότι οποιαδήποτε συνεργασία που θα συνέβαλλε σε αυταρχικές και αντιδημοκρατικές πρακτικές είτε στη Ρωσία είτε στη Σερβία θα ήταν επιζήμια για τις μελλοντικές σχέσεις ΕΕ-Σερβίας·

17.

εκφράζει περαιτέρω την ανησυχία του για τη σύσταση, από τις κυβερνήσεις της Σερβίας και της Ρωσίας, ομάδας εργασίας για την καταπολέμηση των «χρωματικών επαναστάσεων», της οποίας ο σκοπός και οι στόχοι παραμένουν ασαφείς·

18.

χαιρετίζει την έγκριση των μέτρων για τη βελτίωση των εκλογικών συνθηκών και του χώρου των μέσων ενημέρωσης ενόψει των εκλογών του Απριλίου του 2022, ως αποτέλεσμα διακομματικού διαλόγου που διευκολύνθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· σημειώνει την πρόοδο στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέτρων και ζητά την περαιτέρω ενίσχυση της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης και την ίση πρόσβαση στον χώρο των μέσων ενημέρωσης· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι πολλά μέτρα εφαρμόστηκαν με καθυστερήσεις και χωρίς τη συμμετοχή όλων των σχετικών φορέων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν εγκρίθηκαν πιο φιλόδοξα μέτρα που θα μπορούσαν να επιφέρουν πιο ουσιαστικές βελτιώσεις στις εκλογικές συνθήκες·

19.

χαιρετίζει την απόφαση της εξωκοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης να συμμετάσχει στις εκλογές του Απριλίου του 2022· επαναλαμβάνει ότι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί η πολιτική εκπροσώπηση είναι η συμμετοχή σε πολιτικές και εκλογικές διαδικασίες· καλεί όλους τους πολιτικούς παράγοντες να συνεχίσουν να συμμετέχουν σε αυτές τις διαδικασίες και να συνεργαστούν για την περαιτέρω βελτίωση των εκλογικών συνθηκών και την εφαρμογή των εκλογικών κανονισμών· καλεί όλους τους πολιτικούς παράγοντες να ενεργούν σύμφωνα με τις αρχές της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της συμμετοχικότητας· καλεί τη νεοεκλεγείσα Εθνοσυνέλευση να αξιοποιήσει την τρέχουσα δυναμική και να αρχίσει να εφαρμόζει πλήρη νομοθετική εποπτεία του έργου της κυβέρνησης·

20.

επαναλαμβάνει τη στήριξή του για το έργο των ευρωπαϊκών πολιτικών ιδρυμάτων ως προς την ενδυνάμωση των δημοκρατικών διαδικασιών της Σερβίας και τη γαλούχηση μιας νέας γενιάς πολιτικών ηγετών·

21.

εκφράζει την ανησυχία του για την πολύ περιορισμένη προβολή των διαδικασιών ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στη Σερβία· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς τη Σερβία, την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη της ΕΕ να επιδιώξουν μια πιο ενεργή και αποτελεσματική επικοινωνιακή στρατηγική σχετικά με τα οφέλη της διεύρυνσης της ΕΕ και τη στήριξη που παρέχεται μέσω της χρηματοδότησης της ΕΕ, και να παρουσιάσουν το θετικό παράδειγμα των γειτονικών χωρών της Σερβίας που είναι ήδη κράτη μέλη της ΕΕ·

22.

εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι η δημόσια στήριξη για την ένταξη στην ΕΕ στη Σερβία ήταν σημαντικά χαμηλότερη από ό,τι στην υπόλοιπη περιοχή και ότι, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η πλειονότητα των Σέρβων πολιτών είναι κατά της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί τους πολιτικούς ηγέτες της Σερβίας να γνωστοποιήσουν πιο ενεργά και αδιαμφισβήτητα τη δέσμευσή τους στις αξίες της ΕΕ στο πλαίσιο του δημόσιου διαλόγου και να συνεργαστούν με τους Σέρβους πολίτες πέραν των μεγάλων πόλεων σχετικά με τα απτά οφέλη της προσχώρησης στην ΕΕ· επαναλαμβάνει τις ανησυχίες του σχετικά με τον ρόλο των δημόσια χρηματοδοτούμενων μέσων ενημέρωσης στη διάδοση της ρητορικής κατά της ΕΕ· καλεί τη νέα Εθνοσυνέλευση να στηρίξει το ευρωπαϊκό μέλλον της Σερβίας, μεταξύ άλλων μέσω της δικής της στρατηγικής επικοινωνίας· επαναλαμβάνει την προθυμία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συμμετάσχει σε επικοινωνιακές δραστηριότητες μαζί με τους Σέρβους βουλευτές προκειμένου να φέρει πιο κοντά την ΕΕ και τη Σερβία· καλεί ορισμένους κυβερνητικούς αξιωματούχους να σταματήσουν να στηρίζουν εκστρατείες παραπληροφόρησης κατά της ΕΕ·

23.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ένταξη στην ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί στρατηγικό στόχο της Σερβίας, εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για την έλλειψη προόδου σε πολλούς τομείς του προγράμματος μεταρρυθμίσεων της Σερβίας και για την οπισθοδρόμηση σε ζητήματα που έχουν θεμελιώδη σημασία για την ένταξη στην ΕΕ·

24.

σημειώνει ότι η έγκριση της νέας μεθοδολογίας προσχώρησης δεν έχει οδηγήσει σε ουσιαστική επιτάχυνση της διαδικασίας προσχώρησης της Σερβίας στην ΕΕ και ζητά την πλήρη εφαρμογή της· παροτρύνει τον Επίτροπο Γειτονίας και Διεύρυνσης της ΕΕ να είναι πιο προορατικός όσον αφορά τη διαδικασία προσχώρησης της Σερβίας, ιδίως όσον αφορά τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου, καθώς και την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος· εκφράζει την ανησυχία του για τους δημόσιους ισχυρισμούς ότι ο Επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης της ΕΕ υποβαθμίζει ορισμένα ζητήματα που σχετίζονται με το κράτος δικαίου στις υπό ένταξη χώρες και ενθαρρύνει την Επιτροπή να δώσει τη δέουσα συνέχεια στα σχετικά αιτήματα του Κοινοβουλίου·

25.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στη Σερβία είναι ανεπαρκώς διαφανής, καθώς σημαντικά έγγραφα, όπως οι εκθέσεις για την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος για την υιοθέτηση του κεκτημένου, δεν δημοσιεύονται εδώ και χρόνια·

26.

υπογραμμίζει ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Σερβίας, ενισχύοντας τις αμοιβαίες σχέσεις τους με βάση την εμπιστοσύνη και την προοπτική προσχώρησης, και, στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η σερβική κυβέρνηση έχει ενίοτε δώσει μεγαλύτερη έμφαση στους δεσμούς της με την Κίνα και τη Ρωσία από ό,τι στους δεσμούς με την ΕΕ·

27.

σημειώνει την πρωτοβουλία της γαλλικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ να διοργανώσει διάσκεψη ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων και ελπίζει ότι θα χρησιμοποιηθεί για την τόνωση της διαδικασίας διεύρυνσης και για να δοθεί στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων μια σαφής προοπτική ένταξης· προσβλέπει στην Τσεχική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και στην περαιτέρω υποστήριξή της στην πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμβολή της Σερβίας στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης με τη μορφή 52 συστάσεων·

Δημοκρατία και κράτος δικαίου

28.

παροτρύνει την νεοεκλεγείσα πλειοψηφία να επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση των διαρθρωτικών ελλείψεων και στην επίτευξη συγκεκριμένων και απτών αποτελεσμάτων στο κράτος δικαίου, τα θεμελιώδη δικαιώματα, την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθεροτυπία, την καταπολέμηση της διαφθοράς και της παραπληροφόρησης, και τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και της δημόσιας διοίκησης· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, η έλλειψη εποπτείας της εκτελεστικής εξουσίας και η έλλειψη ουσιαστικής δημόσιας διαβούλευσης επηρέασαν την ποιότητα της νομοθεσίας και οδήγησαν σε στρεβλώσεις στην κατανομή των εξουσιών· καλεί τη Σερβία να εφαρμόσει πλήρως τη διάκριση των εξουσιών σύμφωνα με το σύνταγμά της και τα δημοκρατικά της πρότυπα· τονίζει ότι η καθιέρωση ελέγχων και ισορροπιών αποτελεί προϋπόθεση για την πρόληψη της υπερβολικής συγκέντρωσης πολιτικής εξουσίας και υπενθυμίζει ότι τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο του υγιούς δημοκρατικού διαλόγου·

29.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πρόσφατες αλλαγές στο Σύνταγμα μετά το δημοψήφισμα του Ιανουαρίου του 2022, οι οποίες αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος· τονίζει ότι η μεταρρυθμιστική διαδικασία για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης θα πρέπει να συνεχιστεί, ιδίως μέσω νομοθετικών τροποποιήσεων που θα επιτρέψουν την αποτελεσματική εφαρμογή των εν λόγω συνταγματικών τροποποιήσεων, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές και τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας και με διαφανή και συμπεριληπτικό τρόπο· εκφράζει τη λύπη του για τη συνεχή πίεση που ασκείται στο δικαστικό σώμα και καταδικάζει τις δημόσιες αρνήσεις διεθνών αποφάσεων για εγκλήματα πολέμου· καλεί τη νεοεκλεγείσα πλειοψηφία να ενισχύσει κατά προτεραιότητα τις διασφαλίσεις για την ανεξαρτησία και την αποτελεσματικότητα του δικαστικού σώματος· τονίζει την ανάγκη να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για την πλήρη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας σύμφωνα με τις πρόσφατες συνταγματικές αλλαγές·

30.

επισημαίνει τα οφέλη της διαδικασίας αποκέντρωσης και ζητά να ενισχυθούν οι αρμοδιότητες της αυτόνομης επαρχίας της Βοϊβοντίνα· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το σύνταγμα της Σερβίας, ο νόμος για τη χρηματοδότηση της αυτόνομης επαρχίας της Βοϊβοντίνα θα έπρεπε να είχε εγκριθεί έως το τέλος του 2008, και ενθαρρύνει τη μελλοντική κυβέρνηση να υποβάλει το θέμα στην Εθνοσυνέλευση χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση·

31.

αναγνωρίζει ορισμένες βελτιώσεις στο έργο της Εθνοσυνέλευσης, ιδίως τη μειωμένη χρήση των διαδικασιών κατεπείγοντος και την έγκριση νέου κώδικα δεοντολογίας για τα μέλη της Εθνοσυνέλευσης, ο οποίος καταρτίστηκε σε συνεργασία με την GRECO· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για το γεγονός ότι η εμπρηστική γλώσσα κατά των πολιτικών αντιπάλων, της κοινωνίας των πολιτών, των μέσων ενημέρωσης και των εκπροσώπων άλλων θεσμών που εκφράζουν διαφορετικές πολιτικές απόψεις εξακολουθεί να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια των κοινοβουλευτικών συζητήσεων, μεταξύ άλλων και από κυβερνητικούς αξιωματούχους· καλεί τη νέα Εθνοσυνέλευση να μην ανεχθεί τέτοιες πρακτικές και να επιβάλει αποτελεσματικά τον κώδικα δεοντολογίας της· ελπίζει ότι οι αρνητικές πρακτικές που χαρακτήρισαν προηγούμενες εθνικές συνελεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της υπερβολικής χρήσης νομοθετικών διαδικασιών κατεπείγοντος και πρακτικών κωλυσιεργίας δεν θα επαναληφθούν, και ενθαρρύνει τα μέλη της κυβέρνησης να παρίστανται πιο τακτικά στις συνόδους της Εθνοσυνέλευσης·

32.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το έργο της Εθνοσυνέλευσης εμποδίστηκε από την έλλειψη γνήσιου πολιτικού διαλόγου μεταξύ των κομμάτων της πλειοψηφίας και της αντιπολίτευσης· υπογραμμίζει τη σημασία μιας διακομματικής συναίνεσης σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόοδος της χώρας στην πορεία της προς την ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Εθνοσυνέλευση δεν ασκεί τον εποπτικό της ρόλο και ότι η νομοθετική ατζέντα υπαγορεύεται αποκλειστικά από την εκτελεστική εξουσία· καλεί τη νέα κοινοβουλευτική ηγεσία και τις κοινοβουλευτικές ομάδες να εστιαστούν σε εποικοδομητικές συζητήσεις στην Εθνοσυνέλευση προς όφελος των πολιτών·

33.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τα μειονοτικά κόμματα και οι συνασπισμοί στη νέα σερβική Εθνοσυνέλευση θα έχουν συνολικά 13 εκπροσώπους που θα εκπροσωπούν τις εθνικές κοινότητες της Βοσνίας, της Ουγγαρίας και της Κροατίας· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι Ρομά δεν θα έχουν δικούς τους εκπροσώπους στην Εθνοσυνέλευση·

34.

καλεί τη σερβική Εθνοσυνέλευση να διασφαλίσει ότι οι ανεξάρτητοι ρυθμιστικοί φορείς έχουν την εξουσία να ασκούν αποτελεσματικά τους εποπτικούς ρόλους τους υποστηρίζοντας και παρακολουθώντας την εφαρμογή των πορισμάτων και των συστάσεων των ανεξάρτητων ρυθμιστικών φορέων·

35.

επαναλαμβάνει την ανησυχία του για την περιορισμένη πρόοδο στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος και για αρκετά προβεβλημένα σκάνδαλα διαφθοράς που υποδεικνύουν πιθανές σχέσεις μεταξύ κρατικών αξιωματούχων και οργανωμένου εγκλήματος· καλεί τη Σερβία να εντείνει τις προσπάθειές της για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων· καλεί τις αρχές να μην σχολιάζουν εν εξελίξει έρευνες και δίκες ασκώντας πίεση στο δικαστικό σώμα·

36.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δεύτερη ενδιάμεση έκθεση συμμόρφωσης της GRECO σχετικά με τον τέταρτο γύρο αξιολόγησης για τη Σερβία, η οποία ασχολείται με την πρόληψη της διαφθοράς μεταξύ των μελών της Εθνοσυνέλευσης, των δικαστών και των εισαγγελέων, και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Σερβία έχει εφαρμόσει ικανοποιητικά ή έχει ανταποκριθεί με ικανοποιητικό τρόπο σε οκτώ από τις 13 συστάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση του τέταρτου γύρου αξιολογήσεων· ζητά την εφαρμογή των εκκρεμών συστάσεων· σημειώνει την έγκριση νέου νόμου για την πρόληψη της διαφθοράς, ο οποίος τροποποιήθηκε πρόσφατα σύμφωνα με τις συστάσεις της GRECO·

37.

καλεί τη Σερβία να επιτύχει πειστικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένου πειστικού ιστορικού επιδόσεων όσον αφορά τις ουσιαστικές έρευνες για την καταπολέμηση της διαφθοράς, ιδίως σε υποθέσεις με υψηλό επίπεδο δημόσιου συμφέροντος, και να βελτιώσει τις επιδόσεις της σε έρευνες σε υποθέσεις διαφθοράς υψηλού επιπέδου, οι οποίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν την κατάσχεση και δήμευση περιουσιακών στοιχείων εγκληματικής προέλευσης· σημειώνει με ανησυχία ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τις επίσημες έρευνες στις υποθέσεις Krušik και Telekom Srbija· σημειώνει ότι η υπόθεση Jovanjica εκδικάζεται σε δύο χωριστές απαγγελίες κατηγοριών και ότι νέες υποθέσεις διαφθοράς υψηλού επιπέδου έχουν αποκαλυφθεί στα ερευνητικά μέσα ενημέρωσης, ιδίως τα λεγόμενα Pandora Papers·

38.

επαναλαμβάνει την έκκληση για απονομή δικαιοσύνης όσον αφορά την παράνομη κατεδάφιση ιδιωτικής ιδιοκτησίας στη συνοικία Savamala στο Βελιγράδι· επισημαίνει τους ισχυρισμούς του καταδικασθέντος αστυνομικού που αναγκάστηκε να αναλάβει την αποκλειστική ευθύνη για ολόκληρη την υπόθεση· επαναλαμβάνει την ανησυχία του για το ενδεχόμενο παραγραφής της υπόθεσης κατά τα προσεχή έτη· καλεί τις αρχές να διερευνήσουν πλήρως την υπόθεση και να ασκήσουν δίωξη σε όλους τους υπευθύνους·

39.

καλεί τις αρχές να προβούν στην έρευνα και τη δίωξη όλων των εικαζόμενων δεσμών με την εγκληματική ομάδα Belivuk· εκφράζει την ανησυχία του για τις πρόσφατες καταγγελίες ότι ο Darko Saric διοικούσε διεθνή εγκληματική οργάνωση ενώ βρισκόταν στη φυλακή στη Σερβία·

40.

τονίζει ότι ο ΜΠΒ ΙΙΙ προβλέπει διαφοροποίηση ή ακόμη και αναστολή των κονδυλίων σε περίπτωση σημαντικής οπισθοδρόμησης ή συνεχιζόμενης έλλειψης προόδου όσον αφορά τα θεμελιώδη μεγέθη, συμπεριλαμβανομένων της καταπολέμησης της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης· καλεί στο πλαίσιο αυτό την ΕΕ και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο γόνιμης συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μπορεί να ασκεί αποτελεσματικά τις αρμοδιότητές της στον τομέα των κονδυλίων του ΜΠΒ ΙΙ για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων·

41.

χαιρετίζει την έγκριση αλλαγών στον νόμο για την ελεύθερη πρόσβαση σε πληροφορίες δημόσιας σημασίας, ως απάντηση στις εκκλήσεις για βελτίωση της διαφάνειας στη χάραξη δημόσιας πολιτικής, που παρέχει τη δυνατότητα στους πολίτες να λαμβάνουν πληροφορίες δημόσιου συμφέροντος χωρίς περιττούς φραγμούς, και ζητά την άμεση εφαρμογή τους·

42.

σημειώνει ότι η στρατηγική για την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών εγκρίθηκε, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν υπάρχει συνοδευτικό σχέδιο δράσης· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να συνεχίσουν να συνεργάζονται στενά με την κοινωνία των πολιτών και τα μέσα ενημέρωσης στη Σερβία και να υποστηρίξουν τις δραστηριότητές τους· υπενθυμίζει ότι μια ισχυρή και ανεξάρτητη κοινωνία των πολιτών αποτελεί ουσιαστική συνιστώσα κάθε δημοκρατίας· καλεί τις σερβικές αρχές να συμπεριλάβουν την κοινωνία των πολιτών στη διαδικασία χάραξης πολιτικής και λήψης αποφάσεων, να μην απορρίπτουν κάθε κριτική από την κοινωνία των πολιτών ως ξένη παρέμβαση, και να προωθήσουν ένα κλίμα ευνοϊκό για το έργο όλων των ΟΚΠ, ώστε να μπορούν να εργάζονται χωρίς φόβο εκφοβισμού ή ακόμη και ποινικοποίησης·

43.

καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει τις συστάσεις της ειδικής έκθεσης αριθ. 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου προκειμένου να διασφαλίσει τον αποτελεσματικό αντίκτυπο της χρηματοδοτικής βοήθειας της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια στο κράτος δικαίου, ιδίως με την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του ΜΠΒ ΙΙΙ για τη διαφοροποίηση και με αυστηρότερο κοινοβουλευτικό έλεγχο επί των κονδυλίων· καλεί την Επιτροπή να συνδέσει στενότερα τη χρηματοδότηση με την πρόοδο στον τομέα του κράτους δικαίου, να αυξήσει τη στήριξη προς τις ΟΚΠ και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, και να βελτιώσει την υποβολή εκθέσεων και την παρακολούθηση έργων, όπως έχει ζητήσει επανειλημμένα το Κοινοβούλιο· ζητά, εν προκειμένω, να εξασφαλιστεί καλύτερος συντονισμός των διαφόρων προγραμμάτων για το κράτος δικαίου που υποστηρίζονται από διεθνείς χορηγούς·

44.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένα τμήματα των πρώην γιουγκοσλαβικών ιστορικών αρχείων εξακολουθούν να μην είναι προσβάσιμα· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τις αρχές να διευκολύνουν την πρόσβαση σε αυτά τα αρχεία, ιδίως στα αρχεία της πρώην γιουγκοσλαβικής μυστικής υπηρεσίας (UDBA) και της μυστικής υπηρεσίας του γιουγκοσλαβικού στρατού (KOS), προκειμένου να καταστεί δυνατή η διεξοδική διερεύνηση και αντιμετώπιση των εγκλημάτων της κομμουνιστικής εποχής ώστε διευκολυνθεί η διαδικασία συμφιλίωσης, και ζητά να επιστραφούν τα αρχεία αυτά στις αντίστοιχες κυβερνήσεις των διάδοχων κρατών, εφόσον το ζητήσουν·

45.

καλεί τη Σερβία να σεβαστεί τις υποχρεώσεις της και να συνεργαστεί πλήρως με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) και τον Διεθνή Μηχανισμό για τα Ποινικά Δικαστήρια (IRMCT), και να εφαρμόσει όλες τις αποφάσεις τους·

Θεμελιώδεις ελευθερίες και ανθρώπινα δικαιώματα

46.

καταδικάζει τους περιορισμούς στην ελευθερία και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και την εκμετάλλευση των μέσων ενημέρωσης από την κυβερνητική πλειοψηφία για την απόκτηση αθέμιτου πολιτικού πλεονεκτήματος, την επίθεση σε πολιτικούς αντιπάλους και τη διάδοση παραπληροφόρησης· τονίζει τον αρνητικό αντίκτυπο αυτών των περιορισμών στις δημοκρατικές διαδικασίες στη χώρα· σημειώνει ότι ο ανταγωνισμός στον τομέα των μέσων ενημέρωσης βελτιώνει την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης·

47.

χαιρετίζει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να εφαρμόσει τη στρατηγική της για τα μέσα ενημέρωσης, αλλά ταυτόχρονα εκφράζει τη λύπη του για τις πρακτικές που δείχνουν ότι οι αρχές καθυστερούν σκόπιμα την εφαρμογή της· σημειώνει ότι θα πρέπει να ληφθούν πρόσθετα μέτρα προκειμένου να αυξηθεί περαιτέρω η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και καλεί τις σερβικές αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα για τη διασφάλιση της ελευθερίας της έκφρασης, της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης·

48.

σημειώνει ότι η διασπάθιση δημόσιου χρήματος για την απόκτηση της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης θεωρείται ένας από τους κύριους μηχανισμούς άσκησης επιρροής στα μέσα ενημέρωσης στη Σερβία· υπενθυμίζει ότι οι πληροφορίες σχετικά με την ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να είναι διαθέσιμες στο κοινό, και ζητά μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά την ιδιοκτησία και τη χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης, καθώς και τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που θα επιτρέπει στα ανεξάρτητα και ερευνητικά μέσα ενημέρωσης να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση και να λειτουργούν με ασφάλεια· ζητά να αυξηθεί η διαφάνεια της δημόσιας χρηματοδότησης των μέσων ενημέρωσης·

49.

σημειώνει ότι αρκετές πρόσφατες εκλογές μελών της ρυθμιστικής αρχής για τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (REM), καθώς και μελών του διοικητικού συμβουλίου της ραδιοτηλεόρασης της Σερβίας τον Ιούνιο του 2021, έχουν θεωρηθεί αμφιλεγόμενες· σημειώνει με ανησυχία ορισμένες δημόσιες αξιολογήσεις ότι η λήψη αποφάσεων στο πλαίσιο της REM είναι πολιτικά μεροληπτική· σημειώνει τη νέα ανοικτή πρόσκληση για την εκχώρηση εθνικών τηλεοπτικών συχνοτήτων και αδειών και υπογραμμίζει τη σημασία μιας δίκαιης και διαφανούς διαδικασίας· εξακολουθεί να ανησυχεί για ζητήματα που συνδέονται με τη συγκέντρωση των μέσων ενημέρωσης στην υπόθεση Telekom Srbija· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθούν η λειτουργία και η ανεξαρτησία του REM σύμφωνα με τις συστάσεις που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο του διακομματικού διαλόγου, προκειμένου να ενισχυθεί η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και να εφαρμοστεί η στρατηγική για τα μέσα ενημέρωσης·

50.

σημειώνει τη δυσανάλογη προβολή που δίνει η Σερβία σε τρίτες χώρες και το γεγονός ότι ορισμένα μέσα ενημέρωσης αποτελούν την κύρια πηγή αντιενωσιακών και φιλορωσικών αφηγημάτων στη Σερβία·

51.

εκφράζει την αποδοκιμασία του για τις συνεχιζόμενες σωματικές επιθέσεις, τον εκφοβισμό, τη ρητορική μίσους και τις πολιτικές επιθέσεις κατά δημοσιογράφων και της κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ άλλων από βουλευτές και κυβερνητικούς αξιωματούχους· καλεί τις αρχές να διερευνήσουν όλες τις περιπτώσεις τέτοιων επιθέσεων, να τιμωρήσουν δεόντως τους δράστες και να βελτιώσουν την ασφάλεια των δημοσιογράφων και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει την ανησυχία του για τη συνεχή απαξίωση και στόχευση υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ερευνητών δημοσιογράφων, μέσων ενημέρωσης και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που ασκούν κριτική στις κυβερνητικές πολιτικές· καλεί τη Σερβία να ενισχύσει τους οργανισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να εγγυηθεί την ανεξαρτησία τους, να διαθέσει τους αναγκαίους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους και να εξασφαλίσει την έγκαιρη επακολούθηση των συστάσεών τους·

52.

καλεί τις σερβικές αρχές να διασφαλίσουν την πλήρη οικονομική και λειτουργική ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και τις ταχυδρομικές υπηρεσίες (RATEL) και για τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (REM), σε συμμόρφωση με το κεκτημένο της ΕΕ· ζητά να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή του σχεδίου δράσης με βάση τη στρατηγική για τα μέσα ενημέρωσης, χωρίς καθυστερήσεις και με διαφανή και χωρίς αποκλεισμούς τρόπο·

53.

ζητά να γίνει γενικά σεβαστό το βασικό δικαίωμα σε ειρηνικές συγκεντρώσεις, και τα όργανα επιβολής του νόμου να απέχουν από τη χρήση υπέρμετρης βίας· καταδικάζει τη βία από ομάδες εξτρεμιστών και χούλιγκαν κατά τη διάρκεια ειρηνικών διαδηλώσεων όπως οι διαμαρτυρίες του Νοεμβρίου 2021 κατά του τοίχου με τα γκράφιτι υπέρ του Ratko Mladić στο Βελιγράδι και οι περιβαλλοντικές διαδηλώσεις του Δεκεμβρίου του 2021 στο Šabac και το Βελιγράδι· εξακολουθεί να ανησυχεί για τις καταγγελίες ότι η αστυνομία δεν ανταποκρίθηκε στο καθήκον της για προστασία των πολιτών κατά τη διάρκεια αυτών των περιβαλλοντικών διαμαρτυριών· καλεί την κυβέρνηση να διασφαλίσει την καθαίρεση των τοιχογραφιών που εξυμνούν τους καταδικασθέντες εγκληματίες πολέμου και την αποτελεσματική διερεύνηση των επιθέσεων κατά διαδηλωτών, συμπεριλαμβανομένων τυχόν εμπλεκόμενων δημόσιων αξιωματούχων· ζητά την πλήρη διερεύνηση τυχόν διασυνδέσεων μεταξύ χούλιγκαν και αστυνομίας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένοι πολίτες αντιμετώπισαν κατηγορίες για πλημμελήματα· ζητά τον τερματισμό αυτών των δυσανάλογων περιορισμών στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι ειρηνικώς·

54.

χαιρετίζει την έγκριση του νόμου για την ισότητα των φύλων και τις τροποποιήσεις του νόμου για την απαγόρευση των διακρίσεων· καλεί την κυβέρνηση να διασφαλίσει την άμεση εφαρμογή αυτών των νόμων· επαναλαμβάνει ότι ο συντονισμός, η αποτελεσματική θεσμική δομή και η συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών είναι απαραίτητες προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών για τις γυναίκες και τις ευάλωτες ομάδες· καλεί τη Σερβία να βελτιώσει την ισότητα των φύλων και την κατάσταση όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών, μεταξύ άλλων δίνοντας προτεραιότητα στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και στην αύξηση της συνεργασίας με την κοινωνία των πολιτών, ιδίως οργανώσεις γυναικών·

55.

χαιρετίζει τη θέσπιση νέας στρατηγικής για τη βία κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία· τονίζει, ωστόσο, ότι η στρατηγική αυτή απαιτείται να εφαρμοστεί και χρειάζεται βελτιώσεις, και ζητά μια συνεκτική πολιτική προσέγγιση όσον αφορά την εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, η οποία θα βασίζεται στην ιεράρχηση και τη διάθεση επαρκών πόρων για την πρόληψη της έμφυλης βίας, την προστασία των θυμάτων εγκληματικών πράξεων και τη δίωξη των δραστών·

56.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, η Εθνοσυνέλευση δεν ενέκρινε τον νόμο για το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου, που είχε ετοιμάσει το υπουργείο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και Μειονοτήτων και Κοινωνικού Διαλόγου· καλεί τη νέα και πιο πλουραλιστική Εθνοσυνέλευση να το πράξει·

57.

καλεί τις σερβικές αρχές να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν τη χωρίς διακρίσεις μεταχείριση των εθνοτικών, θρησκευτικών και σεξουαλικών μειονοτήτων και άλλων ευάλωτων ομάδων, και να συνεχίσουν την εφαρμογή ενός θετικού θεματολογίου για το θέμα αυτό, σε πλήρη συμμόρφωση με τις αρχές και τη νομοθεσία της ΕΕ· καλεί τις αρχές να συνεχίσουν ενεργά τις έρευνες και τις καταδίκες για εγκλήματα μίσους· καταδικάζει το εθνοτικό μίσος που διασπείρουν ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και πολιτικοί·

58.

καλεί τη Σερβία να διασφαλίσει ισότητα ευκαιριών για τις μειονοτικές ομάδες, ιδίως στην εκπαίδευση, τη χρήση των μειονοτικών γλωσσών, την πρόσβαση σε μέσα ενημέρωσης και θρησκευτικές τελετές σε μειονοτικές γλώσσες, την επαρκή εκπροσώπηση στην πολιτική και πολιτιστική ζωή, στα δημόσια μέσα ενημέρωσης, στη διοίκηση και στη δικαιοσύνη, να δημιουργήσει ένα θετικό κλίμα για την εκπαίδευση σε μειονοτικές γλώσσες, και να εντείνει την εκτύπωση σχολικών βιβλίων σε μειονοτικές γλώσσες· καλεί τη Σερβία να προστατέψει και να προωθήσει την πολιτιστική κληρονομιά, τις γλώσσες και τις παραδόσεις των εθνικών μειονοτήτων της· καλεί τη Σερβία να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει ότι η σύνθεση όλων των επιπέδων διακυβέρνησης αντικατοπτρίζει την εθνική σύνθεση του πληθυσμού στα αντίστοιχα εδάφη τους·

59.

καταδικάζει τη χειραγώγηση του κατακερματισμού των μειονοτικών ομάδων και εκφράζει την ανησυχία του για την απροθυμία των σερβικών αρχών να εφαρμόσουν με συνέπεια και πλήρως τη διακυβερνητική συμφωνία για την προστασία των μειονοτήτων· επισημαίνει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για την ενεργή εφαρμογή της νομοθεσίας κατά των διακρίσεων·

60.

χαιρετίζει τη δέσμευση των σερβικών αρχών να υποστηρίξουν τη διοργάνωση του EuroPride στο Βελιγράδι ως ορόσημο για την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ στη Σερβία και στην περιοχή· καλεί την κυβέρνηση και τις αστυνομικές δυνάμεις να διασφαλίσουν τον ομαλό σχεδιασμό και την οργάνωση του προγράμματος, καθώς και την ασφάλεια και την ευημερία των συμμετεχόντων· ζητά να ενισχυθούν τα μέτρα για την καταπολέμηση της παρενόχλησης, της προπαγάνδας μίσους και των εγκλημάτων μίσους κατά των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+·

61.

καταδικάζει εκ νέου την εικαζόμενη χρήση καταναγκαστικής εργασίας και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εμπορία ανθρώπων στην περίπτωση περίπου 500 Βιετναμέζων πολιτών στο κινεζικό εργοτάξιο Linglong στη Σερβία· σημειώνει ότι ελήφθησαν τα πρώτα μέτρα και διενεργήθηκαν επιθεωρήσεις, και καλεί τις σερβικές αρχές να διερευνήσουν την υπόθεση και να διασφαλίσουν τον σεβασμό των εργασιακών δικαιωμάτων των πολιτών και των κατοίκων· καλεί τη Σερβία να βελτιώσει την ευθυγράμμιση με το εργατικό δίκαιο της ΕΕ και να συμμορφωθεί με τις σχετικές συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας που έχει κυρώσει· τονίζει ότι η σερβική εργατική και περιβαλλοντική νομοθεσία θα πρέπει να εφαρμόζεται και στις κινεζικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα·

62.

εκφράζει τη λύπη του για την απέλαση υπηκόου του Μπαχρέιν στη χώρα καταγωγής του παρά τη λήψη προσωρινού μέτρου από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την αναβολή της έκδοσης· υπενθυμίζει ότι η Σερβία πρέπει να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα όλων των ανθρώπων στην επικράτειά της· καλεί τις σερβικές αρχές να σέβονται τις διεθνείς υποχρεώσεις τους και να επιβάλλουν και να εφαρμόζουν πλήρως όλες τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·

63.

σημειώνει τη σημασία της συνεργασίας με την ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και της λαθραίας διακίνησης μεταναστών από τη «βαλκανική οδό»· χαιρετίζει τη συνεργασία της Σερβίας για τη διαχείριση της μετανάστευσης με τους γείτονές της και τα κράτη μέλη της ΕΕ, τονίζοντας την ανάγκη πλήρους σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διεθνών προτύπων και αρχών·

64.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη διάδοση παραπληροφόρησης σχετικά με τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας, μεταξύ άλλων από μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στην κυβέρνηση· καλεί τις σερβικές αρχές να λάβουν αποφασιστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και να απαξιώσουν τις ευρύτερα διαδεδομένες ψευδείς ειδήσεις· καλεί τη Σερβία και την Επιτροπή να ενισχύσουν τις υποδομές για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, της ρωσικής προπαγάνδας και άλλων υβριδικών απειλών, και να στηρίξουν τεκμηριωμένες απαντήσεις τόσο στις βραχυπρόθεσμες όσο και στις μακροπρόθεσμες απειλές παραπληροφόρησης στα Δυτικά Βαλκάνια· τονίζει ότι όλοι οι πολιτικοί ηγέτες έχουν την ευθύνη να σταματήσουν την εξάπλωση της κακόβουλης παραπληροφόρησης σχετικά με τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας· σημειώνει ότι μια ανεκτική στάση απέναντι σε κακόβουλες εξωτερικές επιρροές μπορεί να έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στις προοπτικές προσχώρησης της Σερβίας στην ΕΕ·

65.

εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία σχετικά με τα αφηγήματα παραπληροφόρησης που προέρχονται από το Κρεμλίνο και διανέμονται μέσω του ειδησεογραφικού πρακτορείου Sputnik στη Σερβία και άλλων εγχώριων φορέων· καλεί τις σερβικές αρχές να ευθυγραμμιστούν με τις κυρώσεις της ΕΕ και να λάβουν μέτρα για να αποτρέψουν τα Russia Today και Sputnik Serbia από τη διάδοση ψευδών ειδήσεων και παραπληροφόρησης· εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για το γεγονός ότι στις κύριες πηγές παραπληροφόρησης περιλαμβάνονται χρηματοδοτούμενες από το κράτος ή υποστηριζόμενες από την κυβέρνηση εφημερίδες και ορισμένα τηλεοπτικά κανάλια με εθνική κάλυψη· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας χρησιμοποιεί τη ρωσική προπαγανδιστική γλώσσα, όπως «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», από την έναρξη της απρόκλητης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία·

66.

είναι θορυβημένο από το γεγονός ότι οι υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πλήττονται ιδιαιτέρως σοβαρά από επιθέσεις με τη μορφή εξωτερικών παρεμβάσεων και εκστρατειών παραπληροφόρησης προερχόμενων από τη Ρωσία και την Κίνα· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Σερβία και η Ουγγαρία βοηθούν τη Ρωσία και την Κίνα στην επίτευξη των γεωπολιτικών τους στόχων· καλεί την ΕΥΕΔ να επικεντρωθεί σε μια πιο προορατική στάση, εστιάζοντας στην οικοδόμηση της αξιοπιστίας της ΕΕ στην περιοχή και στην επέκταση των δραστηριοτήτων παρακολούθησης από την ειδική ομάδα στρατηγικής επικοινωνίας της ΕΥΕΔ (StratCom) ώστε να επικεντρωθούν στις διασυνοριακές απειλές παραπληροφόρησης που προέρχονται από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τους γείτονές τους·

67.

υπογραμμίζει τη σημασία του διαλόγου με τη σερβική κοινωνία των πολιτών και τον ιδιωτικό τομέα για τον συντονισμό των προσπαθειών κατά της παραπληροφόρησης τόσο στη Σερβία όσο και στην περιοχή· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η Σερβία θα επωφεληθεί από την περαιτέρω συμμετοχή της σε ομάδες εμπειρογνωμόνων του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κυβερνοασφάλεια (ENISA)·

68.

εκτιμά το έργο της ειδικής ομάδας StratCom της EEAS για τα Δυτικά Βαλκάνια, που είναι επιφορτισμένη με τη διασφάλιση της συντονισμένης και συνεπούς επικοινωνίας με την ΕΕ, την οικοδόμηση ανθεκτικότητας και την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και της χειραγώγησης της πληροφόρησης κατά της ΕΕ· ζητά την ενίσχυση των δράσεων στρατηγικής επικοινωνίας και την αύξηση του προσωπικού, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας δημιουργίας περιφερειακού σταθμού στρατηγικής επικοινωνίας ο οποίος θα βρίσκεται στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων·

Συμφιλίωση και σχέσεις καλής γειτονίας

69.

χαιρετίζει τη συμμετοχή της Σερβίας στους μηχανισμούς περιφερειακής συνεργασίας και την ενθαρρύνει να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια για τη βελτίωση των διμερών της σχέσεων με άλλες χώρες διεύρυνσης και γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ· επαινεί την απόφασή της να δωρίσει περίπου 600 000 εμβόλια κατά της COVID-19 στην περιοχή, μεταξύ άλλων στη Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο και τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη· την ενθαρρύνει να εργαστεί σε όλα τα επίπεδα για την προώθηση της συμφιλίωσης και τη βελτίωση των σχέσεων καλής γειτονίας, την εφαρμογή διμερών συμφωνιών και την επίλυση εκκρεμών διμερών ζητημάτων με τους γείτονές της, ιδίως την οριοθέτηση των συνόρων, τη διαδοχή, την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών και το άνοιγμα στρατιωτικών αρχείων·

70.

τονίζει τη δέσμευση της Σερβίας να συνεργαστεί με τις γειτονικές χώρες για την αντιμετώπιση του ζητήματος των αγνοουμένων και τονίζει ότι η συμφιλίωση με τις γειτονικές χώρες αποτελεί προϋπόθεση για την εξομάλυνση των περιφερειακών σχέσεων· εκφράζει την ανησυχία του για την έγκριση του νόμου για την πολιτιστική κληρονομιά· ζητά τον πλήρη σεβασμό της πολιτιστικής κληρονομιάς και την προώθηση της πολιτιστικής συνεργασίας και επαναλαμβάνει τη σημασία της προστασίας των γλωσσών των εθνικών μειονοτήτων στη Σερβία σύμφωνα με τους νόμους και τις διμερείς συμφωνίες με τις γειτονικές χώρες·

71.

χαιρετίζει τις εκκλήσεις των σερβικών αρχών για την επιστροφή των Σερβοβοσνίων στο έργο των θεσμικών οργάνων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.

72.

επιβεβαιώνει εκ νέου την απερίφραστη υποστήριξή του στον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας υπό την αιγίδα της ΕΕ και εξαίρει το έργο του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας, Miroslav Lajčák· επαναλαμβάνει τη σημασία της εποικοδομητικής δέσμευσης εκ μέρους των αρχών τόσο της Σερβίας όσο και του Κοσσυφοπεδίου, προκειμένου να επιτευχθεί μια συνολική, νομικά δεσμευτική συμφωνία εξομάλυνσης με βάση την αμοιβαία αναγνώριση, η οποία είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου οι δύο χώρες να προχωρήσουν στην αντίστοιχη ευρωπαϊκή πορεία τους και θα συμβάλει στην περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία· ζητά να γίνονται σεβαστές και να εφαρμόζονται πλήρως, καλή τη πίστει και εγκαίρως όλες οι προηγούμενες συμφωνίες Βελιγραδίου-Πρίστινας, συμπεριλαμβανομένης της Ένωσης/Κοινότητας Δήμων σερβικής πλειοψηφίας·

73.

καλεί την ΕΥΕΔ να συστήσει έναν μηχανισμό για την παρακολούθηση και την επαλήθευση της εφαρμογής όλων των συμφωνιών που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και να υποβάλλει περιοδικές εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση· καλεί τους φορείς της ΕΕ να στηρίζουν τις τοπικές αρχές όταν εργάζονται για την Ένωση/Κοινότητα Δήμων σερβικής πλειοψηφίας στο πλαίσιο αμοιβαίας συμφωνίας·

74.

ζητά περαιτέρω ενεργό και εποικοδομητική συμμετοχή στον διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ· παροτρύνει τις κυβερνήσεις της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου να αποφεύγουν κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να υποσκάψει την εμπιστοσύνη μεταξύ των μερών και να θέσει σε κίνδυνο την εποικοδομητική συνέχιση του διαλόγου· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για βελτίωση της ποιότητας της διαδικασίας διαλόγου μέσω της συμμετοχής γυναικών, της αυξημένης διαφάνειας προς το κοινό και της ουσιαστικής συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών·

75.

καλεί τις αρχές της Σερβίας και του Κοσόβου να προωθήσουν τις διαπροσωπικές επαφές μεταξύ των τοπικών κοινοτήτων, με σκοπό την ενίσχυση του διαλόγου, μεταξύ άλλων σε μη κυβερνητικό επίπεδο· επικροτεί τις πολιτιστικές πρωτοβουλίες και πρωτοβουλίες για τους νέους, όπως το ετήσιο διασυνοριακό φεστιβάλ τεχνών Mirëdita, Dobar Dan, που προωθούν τη συνεργασία μεταξύ Αλβανών και Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου·

76.

εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο ενέκριναν τον χάρτη πορείας για την εφαρμογή των ενεργειακών συμφωνιών, ο οποίος αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου στον διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ με σκοπό την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων για όλους τους πολίτες· καλεί τόσο τη Σερβία όσο και το Κοσσυφοπέδιο να εντείνουν τις προσπάθειες και να δώσουν λύσεις στα ζητήματα των αγνοουμένων και για να αποδοθεί δικαιοσύνη για τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια των γιουγκοσλαβικών πολέμων τη δεκαετία του 1990· καλεί την κυβέρνηση να εξετάσει επίσης τα θέματα αυτά στο πλαίσιο του διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας και να καθιερώσει συνεργασία μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου·

77.

εκφράζει τη λύπη του για την απόφαση της κυβέρνησης του Κοσσυφοπεδίου να απορρίψει πρόταση διεθνών μεσολαβητών που επιτρέπει τη συλλογή των ψηφοδελτίων των επιλέξιμων εκλογέων ώστε να τους επιτραπεί να ψηφίσουν στο έδαφος του Κοσσυφοπεδίου στο συνταγματικό δημοψήφισμα της 16ης Ιανουαρίου 2022 και στις σερβικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022, πρακτική η οποία εφαρμοζόταν προηγουμένως·

78.

εκφράζει τη λύπη του για τις δραστηριότητες αποσταθεροποίησης στα σύνορα του βόρειου Κοσσυφοπεδίου τον Σεπτέμβριο του 2021 και καλεί το Βελιγράδι και την Πρίστινα να αντιμετωπίσουν όλα τα ζητήματα μέσω του διαλόγου· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν επιτεύχθηκε συμφωνία στο πλαίσιο της ομάδας εργασίας που είναι επιφορτισμένη με την εξεύρεση λύσης σχετικά με τη χρήση των πινακίδων κυκλοφορίας οχημάτων· καλεί αμφότερα τα μέρη να βρουν το συντομότερο δυνατό μια μόνιμη λύση που θα προωθεί την εξομάλυνση των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων στο πλαίσιο του διαλόγου υπό την αιγίδα της ΕΕ· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν επετράπη σε αξιωματούχους να εισέλθουν στο έδαφος του Κοσσυφοπεδίου ή της Σερβίας· καλεί αμφότερα τα μέρη να αντιμετωπίζουν όλες τις επισκέψεις με τρόπο που να είναι επωφελής για τη διαδικασία εξομάλυνσης·

79.

επισημαίνει τις καταγγελίες Αλβανών από την κοιλάδα του Presevo, στους οποίους δεν επετράπη να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα και οι οποίοι προφανώς διαγράφηκαν από το ληξιαρχείο του τόπου διαμονής τους, με αποτέλεσμα οι σερβικές αρχές να τους στερήσουν τα θεμελιώδη και πολιτικά τους δικαιώματα· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τους ισχυρισμούς και τις μελέτες που δείχνουν ότι οι σερβικές αρχές κάνουν κατάχρηση του νόμου για τη διαμονή των πολιτών και την «παθητικοποίηση» των διευθύνσεων κατοικίας πολιτών αλβανικής καταγωγής που ζουν στη νότια Σερβία με συστηματικό και μεροληπτικό τρόπο· ζητά τη διεξαγωγή ανεξάρτητων και διεξοδικών ερευνών σχετικά με τους ισχυρισμούς αυτούς και καλεί τις σερβικές αρχές να σταματήσουν όλες τις πρακτικές διακρίσεων και στόχευσης·

80.

χαιρετίζει τη θέσπιση της εθνικής στρατηγικής για τη δίωξη εγκλημάτων πολέμου για την περίοδο 2021-2026 και την πρόσφατη έναρξη των εργασιών διαφόρων φορέων και μηχανισμών αναφοράς που συνδέονται με το έργο της· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό η στρατηγική αυτή να εφαρμοστεί με διαφάνεια και συμπεριληπτικότητα· καλεί τις σερβικές αρχές να αναλάβουν αποφασιστική δράση κατά της εξύμνησης καταδικασθέντων εγκληματιών πολέμου και να σταματήσουν κάθε διχαστική ρητορική και κάθε ενέργεια που υπονομεύει την ακεραιότητα των γειτονικών χωρών και απειλεί την περιφερειακή σταθερότητα και συμφιλίωση· καλεί τις σερβικές αρχές να επιδείξουν πραγματική δέσμευση για τη διερεύνηση και την παραπομπή στο δικαστήριο υποθέσεων εγκλημάτων πολέμου· επαναλαμβάνει ότι στην Ευρώπη δεν έχει θέση η άρνηση γενοκτονίας·

81.

τονίζει τη σημασία της περιφερειακής συνεργασίας για τα εγκλήματα πολέμου και τους αγνοούμενους, καλεί τις σερβικές αρχές να καταδικάσουν κάθε μορφή ρητορικής μίσους, εκστρατειών εκφοβισμού και δημόσιας έγκρισης και άρνησης γενοκτονίας, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και εγκλημάτων πολέμου· εκφράζει την αποδοκιμασία του για το γεγονός ότι ορισμένες σερβικές αρχές και ορισμένοι Σέρβοι πολιτικοί εξακολουθούν να αρνούνται τη γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα· καλεί τις σερβικές αρχές να διασφαλίσουν τη συνέχιση των δικών για εγκλήματα πολέμου, μεταξύ άλλων και σε τοπικό επίπεδο, και τη δικαίωση για τα θύματα μέσω της αναγνώρισης και του σεβασμού των δικαστικών αποφάσεων σχετικά με τα εγκλήματα πολέμου, της καταπολέμησης της ατιμωρησίας για εγκλήματα πολέμου, της διερεύνησης υποθέσεων αγνοουμένων, της διερεύνησης τόπων ταφής, και της στήριξης των εθνικών εισαγγελικών αρχών στην προσαγωγή των δραστών στη δικαιοσύνη·

82.

καταδικάζει την αυξανόμενη παρουσία καταδικασθέντων εγκληματιών πολέμου, όπως ο Veselin Šljivančanin, ο Dragoljub Ojdanić και ο Nikola Šainović, στον χώρο των μέσων ενημέρωσης, που τα χρησιμοποιούν για να διαδώσουν το μίσος και τη μισαλλοδοξία έναντι των εθνικών μειονοτήτων στη Σερβία·

83.

καλεί την ΕΕ και τους συμμάχους της να ενισχύσουν περαιτέρω το έργο της συμφιλίωσης· χαιρετίζει την ανανεωμένη δέσμευση των συμμάχων της ΕΕ, ιδίως τον διορισμό ειδικών απεσταλμένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας για τα Δυτικά Βαλκάνια, και τους καλεί να συνεργαστούν στενά και να συντονιστούν με τον απεσταλμένο της ΕΕ με σκοπό την ενίσχυση της μόχλευσης και την παροχή συνεκτικών συμβουλών και στήριξης·

84.

επαναλαμβάνει τη στήριξή του υπέρ της πρωτοβουλίας θέσπισης περιφερειακής επιτροπής για τη διαπίστωση πραγματικών περιστατικών εγκλημάτων πολέμου και άλλων σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην επικράτεια της πρώην Γιουγκοσλαβίας (RECOM)·

85.

χαιρετίζει την έναρξη εφαρμογής μιας ζώνης χωρίς περιαγωγή σε όλα τα Δυτικά Βαλκάνια από την 1η Ιουλίου 2021, που βελτιώνει τη συνδεσιμότητα και έχει απτά και συγκεκριμένα οφέλη για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στην περιοχή· χαιρετίζει την έγκριση της δήλωσης του Brdo που υπεγράφη από αξιωματούχους της ΕΕ και ηγέτες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, αναγνωρίζοντας τη σημασία αυτού του επιτεύγματος· παροτρύνει το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συνεργαστούν με τις αρχές των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων για την κατάργηση των τελών περιαγωγής μεταξύ των Δυτικών Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

86.

καλεί τις σερβικές αρχές να υποστηρίξουν ξεκάθαρα τη δημιουργία μιας κοινής περιφερειακής αγοράς εντός του πλαισίου της Διαδικασίας του Βερολίνου ως εφαλτήριο για την ενταξιακή πορεία της στην ΕΕ· τονίζει ότι όλα τα προγράμματα περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να είναι συμπεριληπτικά και αποδεκτά και από τις έξι χώρες, να καθιερώνουν συνεργασία επί ίσοις όροις μεταξύ και των έξι χωρών, και, παράλληλα, να ενισχύουν την περαιτέρω ευθυγράμμιση με τα πρότυπα και το κεκτημένο της ΕΕ·

Κοινωνικοοικονομικές μεταρρυθμίσεις

87.

χαιρετίζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά την ανάπτυξη μιας λειτουργούσας οικονομίας της αγοράς, μολονότι το κράτος διατηρεί ισχυρό αποτύπωμα, και για το γεγονός ότι ο αντίκτυπος της κρίσης COVID-19 στην οικονομία μετριάστηκε επιτυχώς, μεταξύ άλλων με τη λήψη έγκαιρων μέτρων δημοσιονομικής και νομισματικής στήριξης· καλεί, ωστόσο, τις σερβικές αρχές να παράσχουν στοχευμένη στήριξη σε ευπαθή νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε σχέση με την πανδημία· σημειώνει ότι η ΕΕ συνέχισε να παρέχει ουσιαστική στήριξη στη Σερβία για την κοινωνικοοικονομική της ανάκαμψη και για άμεσες ιατρικές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης πρόσθετης στήριξης ύψους 10 εκατομμυρίων EUR·

88.

σημειώνει με ανησυχία ότι δεν έχει διερευνηθεί κανένας από τους ισχυρισμούς ερευνητών δημοσιογράφων στην προηγούμενη έκθεση όσον αφορά τη χειραγώγηση από την κυβέρνηση των στατιστικών στοιχείων σχετικά με τη νόσο COVID-19 για πολιτικούς σκοπούς· τονίζει ότι η εμπιστοσύνη και η διαφάνεια έχουν ιδιαίτερη σημασία στις προσπάθειες της κυβέρνησης κατά της νόσου COVID-19 και, στο πλαίσιο αυτό, παροτρύνει τη σερβική κυβέρνηση να παράσχει όλα τα σχετικά στατιστικά στοιχεία στους πολίτες·

89.

σημειώνει ότι, παρά τις βελτιώσεις, η αγορά εργασίας εξακολουθεί να πάσχει από διαρθρωτικά προβλήματα και δημογραφικές και μεταναστευτικές προκλήσεις· καλεί τη Σερβία να βελτιώσει τη θέση των γυναικών στην αγορά εργασίας και να προσαρμόσει περαιτέρω την εκπαίδευση και την κατάρτιση στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, ιδίως στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και σε σχέση με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση·

90.

εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση σε αρκετές περιοχές της νότιας Σερβίας· καλεί τη σερβική κυβέρνηση να διερευνήσει όλους τους ισχυρισμούς σχετικά με τη χρήση μέσων κοινωνικής πρόνοιας για την άσκηση πίεσης στους ψηφοφόρους, ιδίως στις ευπαθείς ομάδες και τα μέλη της μειονότητας των Ρομά· καλεί τη σερβική κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της φτώχειας και της ανεργίας σε αυτές και σε άλλες περιοχές της χώρας και να διασφαλίσει ότι οι κοινωνικές πολιτικές και οι πολιτικές απασχόλησης διαθέτουν επαρκείς οικονομικούς και θεσμικούς πόρους·

91.

καλεί τη Σερβία να βελτιώσει τις ικανότητές της όσον αφορά την παροχή στατιστικών στοιχείων και τη διενέργεια της απογραφής του πληθυσμού, σύμφωνα με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα και με τη συμμετοχή ανεξάρτητων παρατηρητών·

92.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη μείωση του πληθυσμού και τη συνεχιζόμενη μετανάστευση του ανθρώπινου κεφαλαίου της Σερβίας· χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες και τις καινοτόμες προσεγγίσεις των σερβικών κυβερνήσεων για την αντιμετώπιση αυτών των τάσεων, συμπεριλαμβανομένης της δημογραφικής αλλαγής, με τη συνεργασία τους με διεθνείς οργανισμούς μέσω μιας σειράς στοχευμένων πολιτικών σε όλους τους τομείς για την αντιμετώπιση των δημογραφικών απειλών, καθώς η σταθερή μείωση του πληθυσμού εξακολουθεί να αποτελεί βασική πρόκληση για την οικονομική ανάπτυξη. καλεί τη νέα κυβέρνηση να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στις πολιτικές για τους νέους· σημειώνει ότι πρέπει να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη των παραμεθόριων περιοχών προκειμένου να αποφευχθεί η μείωση του πληθυσμού τους· υπενθυμίζει ότι για τον σκοπό αυτό θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας του ΜΠΒ ΙΙΙ·

93.

επικροτεί την εφαρμογή προγραμμάτων για τη στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), ιδίως τη μείωση του κόστους δανεισμού για τις ΜΜΕ· καλεί τη Σερβία να αντιμετωπίσει τις εναπομένουσες ελλείψεις, συμπεριλαμβανομένων του ασταθούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος και του αθέμιτου ανταγωνισμού· χαιρετίζει τη συμμετοχή της Σερβίας στη διαδικασία ολοκλήρωσης της περιφερειακής αγοράς στα Δυτικά Βαλκάνια, η οποία, αν ακολουθηθεί από περαιτέρω οικονομική ολοκλήρωση με την ενιαία αγορά της ΕΕ θα προσελκύσει τις απαιτούμενες επενδύσεις και θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για τους πολίτες και την επιχειρηματική κοινότητα·

94.

επαναλαμβάνει την ανησυχία του για την αυξανόμενη εξάρτηση της Σερβίας από κινεζικές επενδύσεις και το ύψος των δανείων που θα πρέπει να αποπληρώσει η Σερβία στην Κίνα· καλεί τις σερβικές αρχές να βελτιώσουν τη διαφάνεια και να ενισχύσουν τη νομική συμμόρφωση με τις απαιτήσεις εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε εξαιρετικά ρυπογόνες βιομηχανίες για κινεζικές, ρωσικές και άλλες μη δημοκρατικές ξένες επενδύσεις που απορρέουν από διμερείς συμφωνίες στρατηγικής συνεργασίας· εκφράζει τη λύπη του για την πρόσφατη παράδοση κινεζικών πυραυλικών συστημάτων στη Σερβία·

95.

τονίζει ότι οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να βρεθούν στο επίκεντρο της πρωτοβουλίας «Παγκόσμια Πύλη» («Global Gateway») της ΕΕ και να υπάρξει μια διαφανής και βιώσιμη εναλλακτική στις επενδύσεις και τα δάνεια από την Κίνα και άλλα αυταρχικά καθεστώτα·

96.

επισημαίνει την απόσυρση των τροποποιήσεων του νόμου περί απαλλοτριώσεων και ζητά να διεξαχθεί ευρύτερος δημόσιος διάλογος για το θέμα αυτό·

97.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις βελτιώσεις στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, αλλά ζητά να βελτιωθεί το ιστορικό επιδόσεων στις έρευνες σε υποθέσεις νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες· σημειώνει ότι οι υποδομές και οι κατασκευές αποτελούν σημαντικές πηγές παράνομου χρήματος και ενθαρρύνει τη Σερβία να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο παράνομων χρηματοοικονομικών ροών στον κατασκευαστικό κλάδο, και να μειώσει τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά στον τομέα των υποδομών· καλεί τη Σερβία να διασφαλίσει ότι οι συστάσεις της ειδικής ομάδας χρηματοοικονομικής δράσης (FATF) χρησιμοποιούνται καλόπιστα·

98.

εκφράζει ανησυχία για την έλλειψη προόδου στην υπόθεση «List», η οποία συνιστά κατάχρηση του νομικού πλαισίου από τις κρατικές αρχές προκειμένου να στοχοποιηθούν συγκεκριμένες ΟΚΠ και μέσα ενημέρωσης που επικρίνουν τις κυβερνητικές πολιτικές· υπενθυμίζει το αίτημα προς τη Σερβική υπηρεσία για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, του σερβικού Υπουργείου Οικονομικών, να διερευνήσει πλήρως τα ζητήματα αυτά·

99.

υπενθυμίζει την αιρεσιμότητα της χρηματοδότησης στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ και του οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου για τα Δυτικά Βαλκάνια (EIP)· αναγνωρίζει τη σημασία του ΜΠΒ ΙΙΙ και του οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου όσον αφορά τη στήριξη της διαδικασίας μεταρρυθμίσεων, της πράσινης μετάβασης, της βιώσιμης συνδεσιμότητας, του ανθρώπινου κεφαλαίου, της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς, καθώς και όσον αφορά την ενίσχυση της περιφερειακής και διασυνοριακής συνεργασίας·

Περιβάλλον, ενέργεια και μεταφορές

100.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τα συγκεκριμένα βήματα που έγιναν για τη σταδιακή κατάργηση των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα· εκφράζει σοβαρή ανησυχία για το γεγονός ότι, παρά τις τρέχουσες κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις, η Σερβία εξακολουθεί να επενδύει σε έναν νέο σταθμό παραγωγής ενέργειας από άνθρακα· παροτρύνει τις αρχές να εγκρίνουν ένα εθνικό ολοκληρωμένο σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα που να συνάδει με τον στόχο μηδενικών εκπομπών της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για το 2050 και το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια·

101.

καλεί τις εθνικές αρχές να εφαρμόσουν ταχέως τον νόμο για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να διεξαγάγουν ευρύτερο δημόσιο διάλογο σχετικά με την ενεργειακή μετάβαση και την εν εξελίξει κατασκευή δεκάδων μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών·

102.

καλεί τη Σερβία να εντείνει τις προσπάθειες για τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού και του συνολικού ενεργειακού μείγματος, ιδίως να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία, καθώς και να αυξήσει τις επενδύσεις και να εκσυγχρονίσει τις ενεργειακές υποδομές, προκειμένου να πραγματοποιήσει την απαραίτητη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της κατασκευής της γραμμής διασύνδεσης με τη Βουλγαρία· παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα κονδύλια του ΜΠΒ συμβάλλουν στην οικοδόμηση μιας κλιματικά ουδέτερης οικονομίας στη Σερβία, σε πλήρη συμμόρφωση με τις συμφωνίες του Παρισιού και τους στόχους της ΕΕ για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, και να παράσχει την αναγκαία τεχνική υποστήριξη για την επίτευξη αυτού του στόχου·

103.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι η έλλειψη αποδοτικότητας στον τομέα της ενέργειας επηρεάζει σημαντικά τη συνολική οικονομική ανταγωνιστικότητα της χώρας, και καλεί τη χώρα να προωθήσει δραστήρια τη μετάβαση σε μια πράσινη και κυκλική οικονομία μέσω της σταδιακής κατάργησης των ορυκτών πηγών ενέργειας και της σημαντικής αύξησης του ποσοστού ανακύκλωσης πόρων και υλικών·

104.

σημειώνει με ανησυχία τη συνεχή έλλειψη συμμόρφωσης και την επακόλουθη παραβίαση της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα (ΣΕΚ) και καλεί τη Σερβία να ακολουθήσει τις συστάσεις της ΣΧΕ και να ευθυγραμμίσει τις δραστηριότητές της στον τομέα της ενέργειας με την τρίτη δέσμη μέτρων για την ενέργεια και σε συμμόρφωση με την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ·

105.

εκφράζει εκ νέου την ανησυχία του για τα υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και παροτρύνει τις αρχές να επιταχύνουν την εφαρμογή των σχεδίων για την ποιότητα του αέρα· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αρκετές περιοχές στη Σερβία, ιδίως το Βελιγράδι, το Smederevo, το Bor και οι κοιλάδες Kolubara και Tamnava, βρίσκονται συχνά στον κατάλογο των πλέον μολυσμένων περιοχών του κόσμου όσον αφορά την ποιότητα του αέρα· παροτρύνει τις αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, ιδίως σε μεγάλες πόλεις και βιομηχανικές περιοχές· τονίζει τη σημασία της εύρεσης βιώσιμων λύσεων και του περιορισμού της χρήσης λιγνίτη και άλλων μορφών άνθρακα χαμηλής θερμιδικής αξίας για την παραγωγή ενέργειας και τη θέρμανση·

106.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τα χρηματοδοτούμενα από την Κίνα έργα παραγωγής ενέργειας από άνθρακα και τον αντίκτυπό τους στο περιβάλλον και την ποιότητα του αέρα· σημειώνει το γεγονός ότι η διαδικασία έγκρισης του προγράμματος για την προστασία του αέρα βρίσκεται επί του παρόντος σε εξέλιξη και χαιρετίζει τις μικρής κλίμακας επιχορηγήσεις προς τους δήμους για βελτιώσεις στην ποιότητα του αέρα και τη διαχείριση των αποβλήτων, καθώς και τη χρηματοδότηση της υλοποίησης έργων για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Σερβία·

107.

επαναλαμβάνει τη λύπη του για τη μη ανάληψη δράσης σχετικά με τη ρύπανση του ποταμού Dragovishtitsa από ορυχεία που λειτουργούν στην περιοχή και τις επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της περιοχής και στο περιβάλλον·

108.

υπογραμμίζει την ανάγκη για βελτιώσεις στη νομοθεσία για τη διαχείριση των αποβλήτων, την εφαρμογή, την επιβολή και για την επιτάχυνση της θέσπισης και εφαρμογής μέτρων ιεράρχησης των αποβλήτων και κυκλικής οικονομίας·

109.

επισημαίνει την ανάκληση των αδειών μεταλλευτικής έρευνας για το έργο εξόρυξης και επεξεργασίας λιθίου στη Δυτική Σερβία· καλεί τις σερβικές αρχές να επιδείξουν πλήρη διαφάνεια σε αυτή τη διαδικασία και να διενεργήσουν ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων διαβουλεύσεων με τις ενδιαφερόμενες τοπικές κοινότητες κατά την έκδοση αδειών·

110.

εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για τα σοβαρά προβλήματα διαφθοράς και κράτους δικαίου όσον αφορά τα περιβαλλοντικά ζητήματα και τη γενική έλλειψη διαφάνειας και εκτίμησης περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων για τα έργα υποδομής· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, το άνοιγμα της ομάδας 4 «Πράσινη ατζέντα και βιώσιμη συνδεσιμότητα» στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης στην ΕΕ· ζητά να δοθεί συνέχεια σε σχέση με τις θεμιτές ανησυχίες που εκφράστηκαν κατά τις περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες και να γίνει σχετική συζήτηση κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων·

111.

ζητά να αυξηθεί η συνολική έκταση των προστατευόμενων περιοχών της Σερβίας και να διασφαλιστούν η εφαρμογή μέτρων και η επαρκής χρηματοδότηση της προστασίας της φύσης· ζητά τη συνεπή εφαρμογή του νόμου για την προστασία της φύσης και του νόμου για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προκειμένου να σταματήσουν τυχόν επιζήμια έργα σε προστατευόμενες περιοχές·

112.

επικροτεί την έγκριση του προγράμματος διαχείρισης αποβλήτων και σημειώνει ότι η διαδικασία δημόσιας παρουσίασης του σχεδίου δράσης για το πρόγραμμα διαχείρισης αποβλήτων για την περίοδο 2022-2024 βρίσκεται σε εξέλιξη· επισημαίνει ότι έχει τεθεί σε λειτουργία το σύστημα οικολογικών πληροφοριών, το οποίο επιτρέπει στους πολίτες να αναφέρουν περιβαλλοντικά προβλήματα·

113.

ζητά να επανεξεταστούν όλα τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα (ΜΥΗΡ) που έχουν κατασκευαστεί μέχρι στιγμής ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσον τηρήθηκαν δεόντως η νομοθεσία και οι διαδικασίες κατά την έκδοση των αδειών· ζητά να ληφθούν άμεσα μέτρα για την επαναφορά των ποταμών στην κατάσταση στην οποία βρίσκονταν πριν από την κατασκευή των ΣΒΑΦ σε όλες τις περιπτώσεις όπου ο νόμος είχε καταφανώς παραβιαστεί, όπως στην υπόθεση Rakita· ζητά την κατάργηση των εγκαταστάσεων που θέτουν σε κίνδυνο ακτές, λίμνες, υδάτινα ρεύματα και υπόγεια ύδατα· τονίζει την ανάγκη εποπτείας κάθε έργου που θέτει σε κίνδυνο τους υδάτινους πόρους, το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνεται στον κατάλογο των έργων για τα οποία απαιτείται μελέτη εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων· ζητά να επανεξεταστεί η ιδιωτικοποίηση του Ινστιτούτου Διαχείρισης Υδάτων Jaroslav Cerni·

114.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόοδο που έχει επιτύχει η Σερβία στη μεταρρύθμιση του σιδηροδρομικού της συστήματος· την ενθαρρύνει να διασφαλίσει ότι οι επενδύσεις στις υποδομές μεταφορών της είναι σύμφωνες με τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα και παρέχουν το μέγιστο όφελος στην οικονομία της Σερβίας·

o

o o

115.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και την Εθνοσυνέλευση της Σερβίας.

(1)  ΕΕ L 278 της 18.10.2013, σ. 16.

(2)  ΕΕ L 330 της 20.9.2021, σ. 1.

(3)  EE L 111 της 8.4.2022, σ. 1.

(4)  ΕΕ C 362 της 8.9.2021, σ. 129.

(5)  ΕΕ C 494 της 8.12.2021, σ. 172.

(6)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0506.

(7)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0511.

(8)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0064.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/118


P9_TA(2022)0285

Έκθεση του 2021 για το Κόσοβο

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2021 για το Κόσοβο (2021/2246(INI))

(2023/C 47/09)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ) μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Κοσσυφοπεδίου, αφετέρου, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Απριλίου 2016 (1),

έχοντας υπόψη τη συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Κοσόβου σχετικά με τις γενικές αρχές για τη συμμετοχή του Κοσόβου σε προγράμματα της Ένωσης, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2017 (2),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη Θεσσαλονίκη στις 19 και 20 Ιουνίου 2003,

έχοντας υπόψη τη Δήλωση της Σόφιας, της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 17ης Μαΐου 2018,

έχοντας υπόψη τη Δήλωση του Ζάγκρεμπ, της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 6ης Μαΐου 2020,

έχοντας υπόψη τη Δήλωση του Brdo, της συνόδου κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων της 6ης Οκτωβρίου 2021,

έχοντας υπόψη τη διαδικασία του Βερολίνου που δρομολογήθηκε στις 28 Αυγούστου 2014 και την όγδοη σύνοδο κορυφής για τη διαδικασία του Βερολίνου, της 5ης Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της Σόφιας της 10ης Νοεμβρίου 2020, τη δήλωση των ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων για την κοινή περιφερειακή αγορά της 9ης Νοεμβρίου 2020, και τη δήλωση της Σόφιας σχετικά με το πράσινο θεματολόγιο για τα Δυτικά Βαλκάνια της 10ης Νοεμβρίου 2020,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, της 10ης Ιουνίου 1999, τη συμβουλευτική γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ), της 22ας Ιουλίου 2010, σχετικά με το εάν είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, και το ψήφισμα 64/298 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 9ης Σεπτεμβρίου 2010, η οποία σημείωσε το περιεχόμενο της γνωμοδότησης του ΔΔ και εξέφρασε ικανοποίηση για την ετοιμότητα της ΕΕ να διευκολύνει τον διάλογο ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο,

έχοντας υπόψη την πρώτη συμφωνία σχετικά με τις αρχές που διέπουν την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των κυβερνήσεων της Σερβίας και του Κοσόβου, της 19ης Απριλίου 2013, τις συμφωνίες της 25ης Αυγούστου 2015, καθώς και τον εν εξελίξει διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο αυτών χωρών,

έχοντας υπόψη την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2021/904 του Συμβουλίου, της 3ης Ιουνίου 2021, για την τροποποίηση της κοινής δράσης 2008/124/ΚΕΠΠΑ σχετικά με την αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επιβολή του κράτους δικαίου στο Κόσοβο (EULEX Κόσοβο) (3), η οποία παράτεινε τη διάρκεια της αποστολής έως τις 14 Ιουνίου 2023,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Ενίσχυση της ενταξιακής διαδικασίας — Μια αξιόπιστη ενωσιακή προοπτική για τα Δυτικά Βαλκάνια» (COM(2020)0057),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένα οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια», (COM(2020)0641) και το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της, της ίδιας ημερομηνίας, με τίτλο «Guidelines for the Implementation of the Green Agenda for the Western Balkans» (Κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της πράσινης ατζέντας για τα Δυτικά Βαλκάνια) (SWD(2020)0223),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1529 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Σεπτεμβρίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ III) (4),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Ανακοίνωση του 2021 σχετικά με την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ» (COM(2021)0644), η οποία συνοδευόταν από το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Kosovo 2021 Report» (Έκθεση του 2019 για το Κόσοβο) (SWD(2021)0292),

έχοντας υπόψη την εκτίμηση της Επιτροπής, της 22ας Απριλίου 2021, σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης του Κοσόβου για την περίοδο 2021-2023 (SWD(2021)0093) και τα κοινά συμπεράσματα όσον αφορά τον οικονομικό και δημοσιονομικό διάλογο μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων και της Τουρκίας, που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 12 Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2020, με τίτλο «Στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 και την ανάκαμψη μετά την πανδημία» (COM(2020)0315),

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για τη θέσπιση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 539/2001 περί του καταλόγου τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης για τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων των κρατών μελών, και του καταλόγου των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή (Κοσσυφοπέδιο) (COM(2016)0277), και τη θέση του, της 28ης Μαρτίου 2019, σχετικά με την προαναφερθείσα πρόταση (5),

έχοντας υπόψη την τελική έκθεση, του 2021, της αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παρακολούθηση των δημοτικών εκλογών στο Κόσοβο,

έχοντας υπόψη την τέταρτη σύνοδο του Συμβουλίου Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Κοσόβου που πραγματοποιήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2021 στις Βρυξέλλες,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης, της 14ης Δεκεμβρίου 2021,

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Στήριξη της ΕΕ για το κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια: παρά τις προσπάθειες εξακολουθούν να υπάρχουν θεμελιώδη προβλήματα»,

έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 19ης Ιουνίου 2020 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τα Δυτικά Βαλκάνια, σε συνέχεια της συνόδου κορυφής του 2020 (6),

έχοντας υπόψη τη δήλωση και τις συστάσεις που εγκρίθηκαν κατά την έβδομη και την όγδοη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Κοσόβου, που πραγματοποιήθηκε στις 4 και 5 Νοεμβρίου 2021 και στις 9 και 10 Μαρτίου 2022,

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της δεύτερης συνόδου κορυφής του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τους προέδρους των κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων, της 28ης Ιουνίου 2021, την οποία συγκάλεσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τους επικεφαλής των κοινοβουλίων των Δυτικών Βαλκανίων,

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη χώρα,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2021 σχετικά με τις εκθέσεις της Επιτροπής για το Κόσοβο κατά την περίοδο 2019-2020 (7),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τη συνεργασία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια (8),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0179/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χώρα που επιθυμεί να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση κρίνεται βάσει των επιδόσεών της και ότι η εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων καθορίζει το χρονοδιάγραμμα και την πρόοδο της προσχώρησης της·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κόσοβο δεν έχει αναγνωριστεί ως ανεξάρτητο κράτος από πέντε κράτη μέλη·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία και το κράτος δικαίου αποτελούν θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται ριζικές και καθολικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εξακολουθούν να υφίστανται σε αυτούς τους τομείς·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μια ολοκληρωμένη, νομικά δεσμευτική συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου και οι δύο χώρες να συνεχίσουν την ευρωπαϊκή τους πορεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τέτοια συμφωνία θα συνεισέφερε σημαντικά στη συνολική σταθερότητα της περιοχής·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει χορηγηθεί στο Κόσοβο ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων, μολονότι έχουν επιτευχθεί, ήδη από το 2018, όλα τα ορόσημα που τέθηκαν ως κριτήρια·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κόσοβο έχει σημειώσει ουσιαστική πρόοδο στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Κοσόβου, αντιπροσωπεύοντας το 33 % των συνολικών εξαγωγών και το 50 % των συνολικών εισαγωγών το 2020·

H.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ παραμένει ο κύριος στρατηγικός εταίρος του Κοσόβου και υποστηρίζει τη δέσμευση της χώρας για ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ιδίως μέσω του ΜΠΒ ΙΙΙ, του οικονομικού σχεδίου για τα Δυτικά Βαλκάνια και της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος χορηγός χρηματοδοτικής βοήθειας προς το Κόσοβο και ότι το Κόσοβο λαμβάνει προενταξιακή βοήθεια στο πλαίσιο του ΜΠΒ, έχοντας εισπράξει συνολικά 1,21 εκατομμύρια EUR μεταξύ 2007 και 2020·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή ενέκρινε κονδύλια ύψους 70 εκατομμυρίων EUR, στο πλαίσιο του ΜΠΒ III, για τη χρηματοδότηση της πρόσβασης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 που παρέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η βοήθεια στο πλαίσιο του ΜΠΒ ΙΙΙ βασίζεται σε αυστηρούς όρους και προβλέπει διαφοροποίηση και αναστολή της βοήθειας σε περιπτώσεις οπισθοδρόμησης όσον αφορά τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτους δικαίου·

Προσήλωση στη διεύρυνση

1.

επικροτεί τη σταθερή δέσμευση του Κοσόβου να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ, τη συντριπτική συναίνεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, τη δημόσια στήριξη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και την αποδοχή της ευρωπαϊκής ταυτότητας· σημειώνει την ισχυρή πλειοψηφία της κυβέρνησης του Κοσόβου στο κοινοβούλιο της χώρας μετά τις γενικές εκλογές και καλεί την κυβέρνηση να αξιοποιήσει τη σταθερή πλειοψηφία της για να προωθήσει επειγόντως τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις·

2.

καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να δώσουν προτεραιότητα στη διεύρυνση και να υλοποιήσουν τα υποσχόμενα οφέλη όταν εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις, καθώς και να βελτιώσουν την ενημέρωση των πολιτών της ΕΕ σχετικά με τη διεύρυνση·

3.

επικροτεί την αυξημένη πολιτική σταθερότητα και τη σθεναρή δέσμευση της κυβέρνησης να προχωρήσει περαιτέρω την ευρωπαϊκή της πορεία, όπως καταδεικνύεται με την έγκριση του σχεδίου δράσης του ευρωπαϊκού προγράμματος μεταρρυθμίσεων ΙΙ και του εθνικού προγράμματος για την εφαρμογή της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης 2022-2026· υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης των διοικητικών ικανοτήτων και δημιουργίας μιας συνεκτικής δομής συντονισμού εντός των θεσμικών οργάνων του Κοσόβου για την αποτελεσματική εφαρμογή τους·

4.

επαινεί την ειρηνική και ομαλή διεξαγωγή των πρόωρων βουλευτικών εκλογών της 14ης Φεβρουαρίου 2021 και των δημοτικών εκλογών της 17ης Οκτωβρίου και της 14ης Νοεμβρίου 2021· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για τη χαμηλή εκπροσώπηση των γυναικών στα ψηφοδέλτια και τον περιορισμένο πολιτικό ανταγωνισμό και την ελευθερία επιλογής και έκφρασης σε δημοτικές κοινότητες όπου συνυπάρχουν Κοσσοβάροι και Σέρβοι, όπως επισημαίνεται στις εκθέσεις των αποστολών εκλογικών παρατηρητών της ΕΕ·

5.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση από τη Συνέλευση του Κοσόβου, στις 13 Απριλίου 2021, της σύστασης μιας ειδικής επιτροπής για την εκλογική μεταρρύθμιση· καλεί το Κόσοβο να καλύψει άμεσα τα μακροχρόνια κενά στην εκλογική διαδικασία, ιδίως όσον αφορά τους κανόνες της προεκλογικής εκστρατείας, την ψήφο των πολιτών στο εξωτερικό και την ακρίβεια των εκλογικών καταλόγων· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι δεν φαίνεται να έχουν ληφθεί υπόψη πολλές από τις συστάσεις που εκδόθηκαν από προηγούμενες αποστολές εκλογικών παρατηρητών της ΕΕ από το 2013 και υπογραμμίζει ότι για την υλοποίηση των προ πολλού αναμενόμενων μεταρρυθμίσεων απαιτείται ισχυρή πολιτική δέσμευση και ουσιαστική συμμετοχή των πολιτικών κομμάτων και της κοινωνίας των πολιτών·

6.

αποδοκιμάζει το γεγονός ότι το Συμβούλιο δεν κατόρθωσε να εγκρίνει το καθεστώς απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για το Κόσοβο· τονίζει την πλήρη αλληλεγγύη και συμπαράστασή του προς τους πολίτες της χώρας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τα κράτη μέλη του Συμβουλίου να προχωρήσουν επειγόντως στην έγκριση ενός καθεστώτος απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για τους πολίτες του Κοσόβου, δεδομένου ότι το Κόσοβο παραμένει η μόνη χώρα στα Δυτικά Βαλκάνια χωρίς το εν λόγω καθεστώς παρά την εκπλήρωση όλων των κριτηρίων αναφοράς από το 2018·

7.

υπογραμμίζει ότι η μη ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων εμποδίζει την εφαρμογή των προγραμμάτων της ΕΕ και επηρεάζει άμεσα τους πολίτες του Κοσόβου, ενώ ταυτόχρονα ενδυναμώνει τα εγκληματικά δίκτυα· σημειώνει ότι η περαιτέρω καθυστέρηση υπονομεύει την αξιοπιστία και τη φήμη της ΕΕ ως αξιόπιστου εταίρου και σοβαρού γεωπολιτικού παράγοντα και, ως εκ τούτου, θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τον διάλογο μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας· τονίζει ότι η ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων έχει τη δυνατότητα να φέρει το Κόσοβο πιο κοντά στην ΕΕ, διευκολύνοντας τις ταξιδιωτικές, πολιτιστικές και εκπαιδευτικές ανταλλαγές, καθώς και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες·

8.

υποστηρίζει πλήρως την αίτηση προσχώρησης του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης και καλεί όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να υποστηρίξουν την πρόταση συμμετοχής του, καθώς και τα αιτήματα του Κοσόβου για ένταξη του και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς·

9.

σημειώνει επίσης την πρόθεση του Κοσόβου να υποβάλει αίτηση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2022, ώστε να αποκτήσει καθεστώς υποψήφιας χώρας, αλλά τονίζει ότι δεν υπάρχει ταχεία διαδικασία για καμία υποψήφια ή δυνάμει υποψήφια χώρα και υπενθυμίζει ότι όλες οι χώρες που επιθυμούν να γίνουν κράτη μέλη θα κριθούν με βάση τις επιδόσεις τους όσον αφορά την εκπλήρωση, την εφαρμογή και τη συμμόρφωση με το σύνολο των κριτηρίων και των κοινών ευρωπαϊκών αξιών·

10.

υπογραμμίζει ότι η πρόοδος στην εξομάλυνση των σχέσεων του Κοσόβου με τη Σερβία με βάση την αμοιβαία αναγνώριση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσουν και οι δύο χώρες στην ευρωπαϊκή τους πορεία· αναγνωρίζει ότι το Κόσοβο είναι πλήρως προσηλωμένο στην επίτευξη προόδου στις διαπραγματεύσεις με τη Σερβία για την επίλυση εκκρεμών ζητημάτων με αμοιβαία επωφελή τρόπο και ενθαρρύνει τις αρχές του Κοσόβου να επανεστιάσουν τις προσπάθειές τους στην προώθηση και την υλοποίηση της διαδικασίας διαλόγου Πρίστινας-Βελιγραδίου, και να μην απογοητεύσουν άλλη μια φορά τους πολίτες τους υποβάλλοντας πρόωρα αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ·

11.

τονίζει ότι η ανεξαρτησία του Κοσόβου είναι μη αναστρέψιμη· επικροτεί την αναγνώριση του Κοσόβου από το Ισραήλ στις 4 Σεπτεμβρίου 2020· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι πέντε κράτη μέλη της ΕΕ δεν έχουν ακόμη αναγνωρίσει το Κόσοβο και επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς αυτά να το πράξουν άμεσα και να επιβεβαιώσουν την ευρωπαϊκή προοπτική της εν λόγω χώρας· σημειώνει ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος χορηγός οικονομικής ενίσχυσης, εμπορικός εταίρος και επενδυτής του Κοσόβου·

12.

σημειώνει ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί πηγή ύψιστης ανησυχίας για τα Δυτικά Βαλκάνια, ιδίως για τους πολίτες του Κοσόβου· επικροτεί την έγκριση του ψηφίσματος της Συνέλευσης του Κοσόβου με το οποίο καταδικάζεται απερίφραστα η στρατιωτική επίθεση και η εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία, και συγχαίρει το Κόσοβο για την ταχεία ευθυγράμμισή του με την θέση της ΕΕ με την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας και τη σθεναρή αλληλεγγύη που εξέφρασε προς την Ουκρανία, γεγονός που χαρακτηρίζει το Κόσοβο ως πολύ αξιόπιστο εταίρο, βαθιά ενταγμένο στην ευρωπαϊκή και διατλαντική συμμαχία· επικροτεί την προθυμία του Κοσόβου να φιλοξενήσει Ουκρανούς πρόσφυγες και τη λήψη μέτρων για τη στήριξή τους, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής του προγράμματος «Journalists in Residence», το οποίο επιτρέπει σε Ουκρανούς δημοσιογράφους να ζουν και να εργάζονται στο Κόσοβο· σημειώνει με ανακούφιση ότι δεν αναφέρθηκαν πρόσφατα σοβαρές απειλές για την ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα του Κοσόβου· υπογραμμίζει ότι η επιτυχής ένταξη του Βορρά και οι περαιτέρω προσπάθειες για τη βελτίωση της καθημερινής ζωής των Σέρβων του Κοσόβου μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στη συνολική κατάσταση σταθερότητας και ασφάλειας στη χώρα·

13.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία και τη Μολδαβία κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης και 24ης Ιουνίου 2022· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι, προκειμένου να διατηρηθεί η αξιοπιστία της διαδικασίας διεύρυνσης της ΕΕ, η μακροχρόνια δέσμευση προς τις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένου του Κοσόβου, πρέπει να διατηρηθεί και η παράλληλη πορεία τους πρέπει να συνεχιστεί απρόσκοπτα, με βάση την αξιοκρατία, την πολιτική ευθυγράμμιση, την αλληλεγγύη σε διεθνή θέματα και τις συμφωνηθείσες δεσμεύσεις· ζητά μεγαλύτερο δυναμισμό στη διαδικασία διεύρυνσης·

Δημοκρατία και κράτος δικαίου

14.

επικροτεί το γεγονός ότι έχουν ενταθεί οι προσπάθειες για την καταπολέμηση της διαφθοράς, μεταξύ άλλων και χάρη στην έγκριση της στρατηγικής για το κράτος δικαίου και του σχεδίου δράσης 2021-2026 ενώ υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή τους είναι μείζονος σημασίας· συγχαίρει το Κόσοβο για την άνοδό του κατά 17 θέσεις στον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας για το 2021· ενθαρρύνει το Κόσοβο να συνεχίσει να βελτιώνει τις επιδόσεις του στην καταπολέμηση της διαφθοράς υψηλού επιπέδου και του οργανωμένου εγκλήματος και να διερευνήσει ενδελεχώς όλες τις πιθανές σχέσεις με την πολιτική εξουσία· καλεί τις αρχές του Κοσόβου να συνεχίσουν να ενισχύουν τη διερεύνηση και τη δίωξη υποθέσεων οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένων υποθέσεων εμπορίας ανθρώπων και ναρκωτικών, καθώς και να δραστηριοποιηθούν περισσότερο στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·

15.

επαινεί τις προσπάθειες του Κοσόβου για καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού, καθώς και για τον επαναπατρισμό και την ενσωμάτωση ξένων μαχητών· ενθαρρύνει το Κόσοβο να υιοθετήσει μια νέα στρατηγική για την πρόληψη του βίαιου εξτρεμισμού και του ρατσισμού που οδηγεί στην τρομοκρατία, λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή της προηγούμενης στρατηγικής αντιμετώπισε προβλήματα λόγω του μη θεσμικού συντονισμού και έλλειψης χρηματοδοτικών μέσων· ζητεί την ενεργό περιφερειακή συνεργασία για την αντιμετώπιση πιθανών τρομοκρατικών ενεργειών και τη διακοπή των χρηματοοικονομικών ροών που προορίζονται για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, καθώς και την ενίσχυση του συντονισμού και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των σχετικών οργανισμών και υπηρεσιών ασφαλείας της Δημοκρατίας του Κοσόβου και της ΕΕ·

16.

εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το δικαστικό σύστημα εξακολουθεί να είναι αναποτελεσματικό και ευάλωτο σε πολιτικές παρεμβάσεις· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις προτάσεις για τη μεταρρύθμιση του εισαγγελικού συστήματος και υπογραμμίζει ότι η γνώμη της Επιτροπής της Βενετίας θα πρέπει να ληφθεί πλήρως υπόψη κατά την εφαρμογή τους· τονίζει ότι αυτό είναι υψίστης σημασίας για τη διασφάλιση της μη αναστρέψιμης πολιτικής ανεξαρτησίας και ακεραιότητας του δικαστικού σώματος και για τη βελτίωση της λογοδοσίας και της διαφάνειας του δικαστικού συστήματος του Κοσόβου·

17.

ενθαρρύνει το Κόσοβο να εντείνει τις προσπάθειες για την αύξηση των ικανοτήτων των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, την εκτέλεση των δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων και τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων εγκληματικής προέλευσης· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, την πρόταση για τη σύσταση νέου οργανισμού για τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων σε αστικές υποθέσεις και επαναλαμβάνει την ανάγκη να ληφθεί πλήρως υπόψη η γνώμη της Επιτροπής της Βενετίας πριν από την εφαρμογή της νομοθεσίας·

18.

σημειώνει τα σχέδια της κυβέρνησης για τον έλεγχο των δικαστών και των εισαγγελέων, και υπογραμμίζει τη σημασία της γνωμοδότησης της Επιτροπής της Βενετίας· τονίζει ότι ο έλεγχος ασφαλείας θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως έσχατη λύση και επιμένει ότι δεν θα πρέπει να παραβλέπονται οι επιφυλάξεις της ΕΕ και των ΗΠΑ σχετικά με μια δυνητική παράλυση του δικαστικού συστήματος· ενθαρρύνει σθεναρά τις αρχές του Κοσόβου να αξιοποιήσουν πλήρως τους ήδη υφιστάμενους μηχανισμούς και μέσα για την άμεση βελτίωση της ανεξαρτησίας, του επαγγελματισμού, της αποτελεσματικότητας και της ακεραιότητας του δικαστικού συστήματος της χώρας· χαιρετίζει τη συνεργασία των αρχών του Κοσόβου με την ΕΕ στο πλαίσιο αυτό·

19.

αποδοκιμάζει το γεγονός ότι, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ για δίκαιη, διαφανή και αξιοκρατική επιλογή του Γενικού Εισαγγελέα, το Εισαγγελικό Συμβούλιο του Κοσόβου αγνόησε τις αρχές αυτές κατά την ολοκλήρωση της διαδικασίας επιλογής·

20.

χαιρετίζει τις προσπάθειες για την αποπολιτικοποίηση και την επικράτηση του επαγγελματισμού στη δημόσια διοίκηση του Κοσόβου και καλεί τις αρχές της χώρας να εντείνουν τις μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση και τα δημόσια οικονομικά με προοδευτικό και αναλογικό τρόπο· επαναλαμβάνει τη σημασία μιας χρηστής, αποπολιτικοποιημένης και προσανατολισμένης προς τον πολίτη δημόσιας διοίκησης, η οποία θα διορίζεται μέσω ανταγωνιστικής, αξιοκρατικής, διαφανούς και δίκαιης διαδικασίας· χαιρετίζει την πρόοδο όσον αφορά τη δημιουργία του Εθνικού Κεντρικού Ποινικού Μητρώου (NCCR), με την υποστήριξη της ΕΕ, και καλεί το Κόσοβο να αντιμετωπίσει τις εναπομένουσες προκλήσεις·

21.

επικροτεί την κατά πολύ καθυστερημένη έγκριση νόμων για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και τη δημοσιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων από τη Συνέλευση του Κοσόβου και ζητεί την αυστηρή εφαρμογή τους· εκφράζει τη λύπη του για την πρακτική των συνεχών μποϊκοτάζ της Προεδρίας της Συνέλευσης του Κοσόβου από εκπροσώπους του κόμματος Srpska Lista και για τον υψηλό αριθμό απουσιών των βουλευτών στις συνόδους της Συνέλευσης, με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση ορισμένων σημείων της ημερήσιας διάταξης· χαιρετίζει την έγκριση σε πρώτη ανάγνωση του νέου κανονισμού της Συνέλευσης που θεσπίζει οικονομικές κυρώσεις κατά βουλευτών που δεν δικαιολογούν την απουσία τους και ζητεί την ταχεία τελική έγκριση και εφαρμογή του·

22.

συγχαίρει τη δυναμική και εποικοδομητική κοινωνία των πολιτών του Κοσόβου για το έργο και τη συμμετοχή της· ενθαρρύνει την κυβέρνηση να συνάψει σχέσεις συνεργασίας με φορείς της κοινωνίας των πολιτών, σε κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης, με παράλληλο σεβασμό της ανεξαρτησίας τους, και να διασφαλίσει την ουσιαστική συμμετοχή τους στα αντίστοιχα μεταρρυθμιστικά έργα, ιδίως στη βασική νομοθεσία·

23.

παροτρύνει την κυβέρνηση της χώρας να εφαρμόσει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, του 2016, που παραχωρεί εκτάσεις γης στη μονή Visoki Dečani και να αντιμετωπίσει δεόντως τυχόν σχετικές ανησυχίες· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι αρχές δεν έχουν ακόμη εφαρμόσει την εν λόγω δικαστική απόφαση, υπονομεύοντας έτσι τη δέσμευση της κυβέρνησης να επιβάλει το κράτος δικαίου και τον σεβασμό για μια ανεξάρτητη δικαστική εξουσία, καθώς και τη διεθνή φήμη της χώρας· υπογραμμίζει τη σημασία της εφαρμογής όλων των αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου· καλεί την κυβέρνηση να εφαρμόσει μια μη επιλεκτική προσέγγιση στην έννοια του κράτους δικαίου·

24.

επαινεί το έργο της αποστολής της ΕΕ για την επιβολή του κράτους δικαίου στο Κόσοβο (EULEX), η οποία βοηθά τις αρχές του Κοσόβου στη δημιουργία βιώσιμων και ανεξάρτητων θεσμών κράτους δικαίου· επικροτεί την παράταση της εντολής της EULEX καθώς και την πρόσφατη σύσταση προσωρινής μονάδας για την ενίσχυση της σχηματισμένης αστυνομικής μονάδας της EULEX· ενθαρρύνει το Κόσοβο να συνεχίσει τη συνεργασία του με την EULEX και με τα Ειδικά Τμήματα και την Ειδική Εισαγγελία, ως σημαντική απόδειξη της προσήλωσής του στο κράτος δικαίου·

25.

επικροτεί τη συμφωνία εργασίας μεταξύ της αστυνομίας του Κοσόβου και της Ευρωπόλ τον Ιούλιο του 2020, η οποία θα αποτελέσει τη βάση για ενισχυμένη συνεργασία στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού, και καλεί τις αρχές του Κοσόβου να αξιοποιήσουν πλήρως αυτές τις δυνατότητες· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η Ιντερπόλ αποτελεί σημαντικό μέσο για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Κόσοβο δεν είναι ακόμη μέλος της Ιντερπόλ, παρά τις επανειλημμένες απόπειρες της χώρας να προσχωρήσει και ζητεί την ένταξη του Κοσόβου στην Ιντερπόλ ενώ καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να υποστηρίξουν προορατικά την προσπάθεια του αυτή·

26.

παροτρύνει την Επιτροπή να εφαρμόσει τις συστάσεις της ειδικής έκθεσης αριθ. 01/2022 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου προκειμένου να διασφαλίσει τον αποτελεσματικό αντίκτυπο της χρηματοδοτικής βοήθειας της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια στο κράτος δικαίου, ιδίως με την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του ΜΠΒ ΙΙΙ για τη διαφοροποίηση και με αυστηρότερο κοινοβουλευτικό έλεγχο επί των κονδυλίων· καλεί την Επιτροπή να συνδέσει στενότερα τη χρηματοδότηση με την πρόοδο στον τομέα του κράτους δικαίου, να αυξήσει τη στήριξη προς τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, και να βελτιώσει την υποβολή εκθέσεων και την παρακολούθηση έργων, όπως έχει ζητήσει επανειλημμένα το Κοινοβούλιο· ζητεί, εν προκειμένω, να εξασφαλιστεί καλύτερος συντονισμός των διαφόρων προγραμμάτων για το κράτος δικαίου που υποστηρίζονται από διεθνείς χορηγούς·

27.

καλεί την ΕΕ και τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο γόνιμης συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικά τις αρμοδιότητές της στον τομέα των κονδυλίων της ΕΕ, ιδίως των κονδυλίων του ΜΠΒ ΙΙΙ·

Σεβασμός των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

28.

σημειώνει ότι το νομικό και θεσμικό πλαίσιο του Κοσόβου εγγυάται ευρέως την προστασία των ανθρωπίνων και θεμελιωδών δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, αλλά ότι η εφαρμογή είναι βασική· καλεί το Κόσοβο να βελτιώσει την ενσωμάτωση των παιδιών με αναπηρίες στα εκπαιδευτικά ιδρύματα· τονίζει ότι απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες προκειμένου τα παιδιά με αναπηρίες να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση·

29.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Συνέλευση του Κοσόβου δεν ενέκρινε το σχέδιο αστικού κώδικα σε πρώτη ανάγνωση, και ζητεί τη έγκρισή του μόλις ο αστικός κώδικας υποβληθεί εκ νέου στην ολομέλεια, κάτι που θα επέφερε την αναγκαία πρόοδο στους πολίτες του Κοσόβου, ιδίως όσον αφορά τη βελτίωση των συνθηκών των πλέον ευάλωτων τμημάτων της κοινωνίας του Κοσόβου, ιδίως των γυναικών, των παιδιών και των ατόμων ΛΟΑΔΜ+, και θα είχε θετικό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη του Κοσόβου· εκφράζει την υποστήριξή του για τη συμπερίληψη των ενώσεων μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου στη νομοθεσία, σύμφωνα με το σύνταγμα του Κοσόβου·

30.

εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, παρόλο που έχει σημειωθεί πρόοδος στη νομοθεσία και τις πολιτικές για τα άτομα ΛΟΑΔΜ+ εντούτοις στην πράξη η εφαρμογή τους χωλαίνει· καταδικάζει κάθε ρητορική που εισάγει διακρίσεις και εξευτελίζει την κοινότητα ΛΟΑΔΜ+, μεταξύ άλλων από ορισμένους υψηλόβαθμους πολιτικούς· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, μεγαλύτερη δημόσια κινητοποίηση των ηγετικών κλιμακίων του Κοσόβου για την προώθηση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους πολίτες του Κοσόβου, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων ΛΟΑΔΜ+·

31.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι πρωτοβουλίες για τη συμμετοχή της σερβικής κοινότητας στις πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές δομές του Κοσόβου είναι πολύ περιορισμένες· καλεί την κυβέρνηση του Κοσόβου και τους εκπροσώπους των σερβικών κοινοτήτων της χώρας να τηρήσουν την υπόσχεσή τους για εσωτερικό διάλογο και να συνεργαστούν ουσιαστικά με ανεξάρτητες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στις σερβικές κοινότητες, ιδίως στον Βορρά, με στόχο την επιτυχή ενσωμάτωσή τους· καλεί την ΕΕ να διευκολύνει και να στηρίξει περαιτέρω τα διακοινοτικά προγράμματα· επικροτεί τις προσπάθειες των αρχών του Κοσόβου για την καταπολέμηση του ρατσισμού και την επίλυση διακοινοτικών επεισοδίων·

32.

επαναλαμβάνει ότι η θεσμοθέτηση της εκμάθησης επίσημων γλωσσών στο Κόσοβο και η ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες και πληροφορίες στις επίσημες γλώσσες είναι ουσιαστικής σημασίας· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την ικανοποίησή του για τη δημιουργία του Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Πρίστινα και για την απόφαση να λειτουργήσει κέντρο γλωσσών για την εκμάθηση των επίσημων γλωσσών του Κοσόβου·

33.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για μεγαλύτερη ένταξη των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες, συμπεριλαμβανομένων των κοινοτήτων Ρομά, Ασκάλι, Αιγυπτίων, Βόσνιων, Τούρκων και Γκοράνι, καθώς και των ατόμων με αναπηρία και των εκτοπισθέντων, παρέχοντάς τους πρόσβαση σε επαρκή υγειονομική περίθαλψη, κοινωνική προστασία, εκπαίδευση, δικαιοσύνη, στέγαση και σε ευκαιρίες απασχόλησης, καθώς και σε άλλες κοινωνικές και δημόσιες υπηρεσίες, και διασφαλίζοντας την πρόσβασή τους στη λήψη πολιτικών και κοινωνικών αποφάσεων, με παράλληλη αποτελεσματική αντιμετώπιση των οριζόντιων μορφών διακρίσεων που αντιμετωπίζουν οι ομάδες αυτές, μέσω μιας συστημικής θεσμικής προσέγγισης· ζητεί να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την καταπολέμηση της αθιγγανοφοβίας· προτρέπει την κυβέρνηση να επιταχύνει τις εργασίες σχετικά με μια νέα στρατηγική για την περίοδο 2021-2026 και ένα σχέδιο δράσης για την κοινωνική ενσωμάτωση των κοινοτήτων των Ρομά, των Ασκάλι και των Αιγυπτίων στο Κόσοβο·

34.

ζητεί την επείγουσα αναθεώρηση των σχολικών βιβλίων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα οποία περιέχουν παραπλανητικές πληροφορίες και χρησιμοποιούν γλώσσα και περιγραφές που εισάγουν διακρίσεις εις βάρος εθνοτικών μειονοτήτων, σεξουαλικών μειονοτήτων και γυναικών· ενθαρρύνει τις κυβερνητικές αρχές να συνεχίσουν την υποστηριζόμενη από την ΕΕ πρωτοβουλία «Στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη βασική και δευτεροβάθμια εκπαίδευση», η οποία ξεκίνησε στα τέλη του 2021 με στόχο την επικαιροποίηση των εν λόγω εγχειριδίων·

35.

συγχαίρει το Κόσοβο για την ειρηνική συνύπαρξη θρησκευτικών κοινοτήτων και το καλεί να εντείνει τις προσπάθειές του παρέχοντας ίσες ευκαιρίες στις μειονοτικές ομάδες, επαρκή εκπροσώπηση στην πολιτική και πολιτιστική ζωή και προστασία και προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, των γλωσσών και των παραδόσεων των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων του· χαιρετίζει την πρωτοβουλία της κυβέρνησης του Κοσόβου να διαβουλεύεται τακτικά και να συναντάται με όλες τις κοινότητες που ζουν στη χώρα στο πλαίσιο του εσωτερικού διαλόγου ενώ επικροτεί τη δημιουργία της νέας κυβερνητικής θέσης του αντιπροέδρου της κυβέρνησης για θέματα μειονοτήτων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

36.

αναγνωρίζει ότι το σύνταγμα του Κοσόβου είναι πολύ προοδευτικό όσον αφορά τα δικαιώματα των μειονοτήτων· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η αναφορά που υπέγραψαν σχεδόν 500 άτομα που ιστορικά αυτοπροσδιορίζονται ως Βούλγαροι, η οποία καταγράφηκε στη Συνέλευση του Κοσόβου τον Μάιο του 2018, δεν έχει ακόμη εξεταστεί. Συνιστά δε τα δικαιώματα των μειονοτήτων να κατοχυρωθούν νομικά και να διασφαλιστούν στην πράξη·

37.

υπογραμμίζει ότι τα ελεύθερα μέσα ενημέρωσης αποτελούν έναν από τους βασικούς πυλώνες της δημοκρατίας και ότι οι δημοσιογράφοι πρέπει να προστατεύονται από πολιτικές πιέσεις· καταδικάζει τις πολιτικές πιέσεις που δέχονται συχνά, καθώς και τη χρήση στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού με στόχο τον εκφοβισμό του και σε δεύτερο χρόνο την αυτολογοκρισία· τονίζει ότι η δυσφήμηση δημοσιογράφων είναι απαράδεκτη· προειδοποιεί εναντίον οποιωνδήποτε δηλώσεων στιγματισμού των μέσων ενημέρωσης και δη από αξιωματούχους και δημόσια πρόσωπα που οφείλουν να αποτελούν πρότυπα συμπεριφοράς·

38.

σημειώνει ότι το τοπίο των μέσων ενημέρωσης έχει στρεβλωθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς οι επενδύσεις μεγάλης κλίμακας στις οποίες έχει προχωρήσει ο ιδιωτικός τομέας έχουν αυξήσει την επιρροή του στα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και τα επιγραμμικά μέσα ενημέρωσης χρησιμοποιούνται συχνά για την άσκηση εμπορικών και πολιτικών εκβιασμών· επαναλαμβάνει την ανάγκη να διασφαλιστεί η διαφάνεια στα μέσα ενημέρωσης, μεταξύ άλλων όσον αφορά το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον διορισμό νέου διοικητικού συμβουλίου του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα RTK με διαφανή και αξιοκρατική διαδικασία· ζητεί την εξεύρεση βιώσιμης λύσης για τη διασφάλιση της συντακτικής ανεξαρτησίας του RTK·

39.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τα συνεχή υψηλά ποσοστά ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας, για τη βία εναντίον παιδιών στο Κόσοβο, για τον αριθμό των γυναικοκτονιών, καθώς και για τις φτωχές επιδόσεις του δικαστικού σώματος όσον αφορά την αποτελεσματική δίωξη των γυναικοκτονιών και των υποθέσεων έμφυλης βίας· ζητεί την αποτελεσματική εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής και της έμφυλης βίας· υπογραμμίζει ότι η εκπαίδευση είναι το κλειδί για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η ορθή λειτουργία του συστήματος προστασίας, πρόληψης και απονομής δικαιοσύνης ως προς όλες τις μορφές έμφυλης βίας, μεταξύ άλλων μέσω της αύξησης του αριθμού των εκπαιδευμένων ως προς τη διάσταση του φύλου οργάνων της τάξης και δικαστών, μέσω της στήριξης των κέντρων προστασίας γυναικών, μέσω της παροχής νομικής συνδρομής στα θύματα, καθώς και μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού·

40.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση της εθνικής στρατηγικής για την προστασία από την ενδοοικογενειακή βία και από τη βία κατά των γυναικών, για το σχέδιο νόμου περί αποζημίωσης των θυμάτων εγκληματικών πράξεων και για την έγκριση αναθεωρημένων διατάξεων περί δωρεάν νομικής συνδρομής, με τις οποίες εξασφαλίζεται δωρεάν νομική συνδρομή στα θύματα ενδοοικογενειακής, έμφυλης και σεξουαλικής βίας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες του Κοσόβου να βελτιώσει τον εν γένει συντονισμό σε θέματα ισότητας των φύλων αλλά ζητεί παράλληλα περαιτέρω πρόοδο ως προς την επίτευξη της ισότητας των φύλων και την προαγωγή των δικαιωμάτων των γυναικών, μεταξύ άλλων δίνοντας προτεραιότητα στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και στην αύξηση της συνεργασίας με την κοινωνία των πολιτών και δη τις οργανώσεις γυναικών·

41.

είναι θορυβημένο από το γεγονός ότι οι υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πλήττονται ιδιαιτέρως σοβαρά από επιθέσεις με τη μορφή εξωτερικών παρεμβάσεων και εκστρατειών παραπληροφόρησης προερχόμενων από τη Ρωσία και την Κίνα· δηλώνει θορυβημένο διότι χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σερβία βοηθούν την Κίνα και τη Ρωσία στους γεωπολιτικούς τους στόχους· καταδικάζει ιδίως τις μακρόχρονες εκστρατείες παραπληροφόρησης του κρατικής ρωσικής ιδιοκτησίας σερβόφωνου καναλιού Sputnik Serbia, το οποίο παραπληροφορεί σε τακτική βάση αποσκοπώντας στην υποδαύλιση εθνοτικών εντάσεων, στην απονομιμοποίηση της κρατικής υπόστασης του Κοσόβου, στην αποσταθεροποίηση της διακυβέρνησής του και στην υπονόμευση των σχέσεων του Κοσόβου με την Ευρώπη·

42.

συνιστά την έναρξη διαλόγων με την κοινωνία των πολιτών στα Δυτικά Βαλκάνια και με τον ιδιωτικό τομέα με σκοπό τον συντονισμό προσπαθειών καταπολέμησης της παραπληροφόρησης στην περιοχή, με έμφαση στην έρευνα και ανάλυση και στην ενσωμάτωση της περιφερειακής εμπειρογνωμοσύνης· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει τις υποδομές που απαιτούνται για να δοθούν τεκμηριωμένες αποκρίσεις τόσο σε βραχυπρόθεσμες όσο και σε μακροπρόθεσμες απειλές παραπληροφόρησης στα Δυτικά Βαλκάνια· καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να υιοθετήσει μια πιο προορατική στάση, εστιάζοντας στην οικοδόμηση, και όχι στην υπεράσπισή, της αξιοπιστίας της ΕΕ στην περιοχή και στην επέκταση των δραστηριοτήτων παρακολούθησης από την ειδική ομάδα στρατηγικής επικοινωνίας της ΕΥΕΔ (StratCom) ώστε να επικεντρωθεί στις διασυνοριακές απειλές παραπληροφόρησης που προέρχονται από χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και τους γείτονές τους·

43.

καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ να ενισχύσει άμεσα τη στήριξη της προς το Κόσοβο και τη συνεργασία της με αυτό για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και την καταπολέμηση των κακόβουλων υβριδικών δραστηριοτήτων που επιδιώκουν να υπονομεύσουν την ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής, ιδίως από τη Ρωσία και την Κίνα·

Συμφιλίωση και σχέσεις καλής γειτονίας

44.

επικροτεί την ενεργό συμμετοχή του Κοσόβου στους μηχανισμούς περιφερειακής συνεργασίας, μεταξύ άλλων δε και στην κοινή περιφερειακή αγορά και στην πράσινη ατζέντα για τα Δυτικά Βαλκάνια· χαιρετίζει τις διάφορες διμερείς συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ του Κοσόβου, της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας·

45.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συνεργασία των έξι χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στο πλαίσιο της κοινής περιφερειακής αγοράς· σημειώνει ότι η κοινή περιφερειακή αγορά αποτελεί μια ολοκληρωμένη, ιδιαίτερα ανταγωνιστική αγορά 18 εκατομμυρίων ανθρώπων· καλεί την κυβέρνηση του Κοσόβου να συμμετάσχει εποικοδομητικά στην εφαρμογή της κοινής περιφερειακής αγοράς, ιδίως όσον αφορά τις ανεπίλυτες διαπραγματεύσεις για τέσσερις συμφωνίες κινητικότητας και αναγνώρισης πτυχίων·

46.

τονίζει ότι όλες οι μορφές περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια θα πρέπει να είναι χωρίς αποκλεισμούς και αποδεκτές και για τις έξι χώρες και να καθιερώσουν τη συνεργασία σε ισότιμη βάση ενισχύοντας παράλληλα την περαιτέρω ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της ΕΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την επιφυλακτική του άποψη όσον αφορά την πρωτοβουλία «Ανοικτά Βαλκάνια», στην οποία δεν συμμετέχουν και οι έξι χώρες, ενώ εκφράζει την πεποίθησή του ότι η εν λόγω πρωτοβουλία θα πρέπει να βασίζεται στους κανόνες της ΕΕ και να έχει μόνο θετικό αντίκτυπο στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης·

47.

επιβεβαιώνει εκ νέου την αμέριστη στήριξή του στον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας υπό την αιγίδα της ΕΕ, ενώ συγχαίρει το έργο του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ για τον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας, Miroslav Lajčák· επαναλαμβάνει τη σημασία της εποικοδομητικής δέσμευσης εκ μέρους των αρχών τόσο της Σερβίας όσο και του Κοσόβου προκειμένου να επιτευχθεί μια ολοκληρωμένη, νομικά δεσμευτική συμφωνία εξομάλυνσης, βασισμένη στην αμοιβαία αναγνώριση. Η εν λόγω συμφωνία είναι ζωτικής σημασίας καθώς θα επιτρέψει και στις δύο χώρες να συνεχίσουν την ευρωπαϊκή τους πορεία και θα συμβάλει στην περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία· αναμένει από την ΕΕ να μεσολαβήσει αποτελεσματικότερα μεταξύ των μερών, προκειμένου να ξεπεραστεί το σημερινό αδιέξοδο, και ζητεί να γίνουν σεβαστές και να εφαρμοστούν πλήρως, καλή τη πίστει και εγκαίρως όλες οι παλαιότερες συμφωνίες Βελιγραδίου-Πρίστινας, συμπεριλαμβανομένης της Ένωσης Δήμων σερβικής πλειοψηφίας, καθώς τούτο αποτελεί σημαντική πτυχή της διαδικασίας εξομάλυνσης για την αντιμετώπιση των αναγκών της σερβικής κοινότητας, αλλά δεν θα πρέπει να υπονομεύει τη λειτουργία των θεσμών του Κοσόβου·

48.

καλεί την ΕΥΕΔ να συστήσει έναν μηχανισμό για την παρακολούθηση και την επαλήθευση της εφαρμογής όλων των συμφωνιών που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και να υποβάλλει περιοδικές εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση· καλεί τους παράγοντες της ΕΕ να στηρίξουν τις αρχές του Κοσόβου, παρέχοντας συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφάλειας και ευκαιρίες για κοινωνικοοικονομική ολοκλήρωση κατά τη διάρκεια των εργασιών για τη δημιουργία Ένωσης Δήμων σερβικής πλειοψηφίας σύμφωνα με το σύνταγμα του Κοσόβου, και στο πλαίσιο αμοιβαίας συμφωνίας·

49.

ζητεί την ενεργό, εποικοδομητική και ουσιαστικότερη συμμετοχή των εκπροσώπων του Κοσόβου στον διάλογο υπό την αιγίδα του Ειδικού Εντεταλμένου της ΕΕ και της ίδιας της ΕΕ προκειμένου να επιτευχθεί μια ολοκληρωμένη, βιώσιμη και νομικά δεσμευτική συμφωνία που θα συνάδει με το διεθνές δίκαιο· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για βελτίωση της ποιότητας της διαδικασίας διαλόγου μέσω της συμμετοχής των γυναικών, μεταξύ άλλων στη διαπραγματευτική ομάδα, της αυξημένης διαφάνειας έναντι του κοινού και της ουσιαστικής συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών·

50.

εκφράζει τη δυσαρέσκειά του διότι η γέφυρα της Μιτρόβιτσα δεν έχει ακόμη δοθεί πλήρως στην κυκλοφορία παρά την ολοκλήρωση των εργασιών ανακατασκευής· υπογραμμίζει ότι το άνοιγμα της γέφυρας είναι υψίστης σημασίας για την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών και προκειμένου να ξεπεραστούν οι διακοινοτικές διαιρέσεις και να προωθηθεί η διαδικασία συμφιλίωσης· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειες για την ολοκλήρωση και την πλήρη υλοποίηση αυτού του χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ έργου· καλεί τις αρχές της Σερβίας και του Κοσόβου να προωθήσουν τις διαπροσωπικές επαφές μεταξύ των τοπικών κοινοτήτων, με σκοπό την ενίσχυση του διαλόγου, μεταξύ άλλων σε μη κυβερνητικό επίπεδο·

51.

εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για την απόφαση της κυβέρνησης του Κοσόβου να απορρίψει πρόταση διεθνών μεσολαβητών για συλλογή των ψηφοδελτίων των επιλέξιμων εκλογέων ώστε να τους επιτραπεί να ψηφίσουν στο έδαφος του Κοσόβου στις σερβικές εκλογές της 3ης Απριλίου 2022, όπως συνέβαινε στο παρελθόν, γεγονός που υπονόμευσε τη δέσμευση της κυβέρνησης να προστατεύσει τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα όλων των πολιτών της, συμπεριλαμβανομένων των μειονοτήτων·

52.

καλεί τόσο τη Σερβία όσο και το Κόσοβο να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την επίλυση του ζητήματος των αγνοουμένων και την απονομή δικαιοσύνης για τα εγκλήματα πολέμου, καθώς και να επιτρέψουν την πρόσβαση σε τοποθεσίες όπου βρίσκονται λείψανα αγνοουμένων· ζητεί από την κυβέρνηση του Κοσόβου να ασχοληθεί και με αυτά τα θέματα στο πλαίσιο του προγράμματος διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας και να καθιερώσει συνεργασία μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας· τονίζει ότι η δημιουργία ενός ειδικού δικαστηρίου για τα μεταπολεμικά εγκλήματα και η συνεργασία με αυτό θα πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα· εκφράζει τη βαθιά συμπαράστασή του στις οικογένειες των αγνοουμένων και παροτρύνει την κυβέρνηση να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην ενημέρωσή τους και να επιδείξει μεγαλύτερη ευαισθησία στον τρόπο επικοινωνίας μαζί τους·

53.

εκφράζει την απογοήτευσή του για τις απόπειρες αποσταθεροποίησης στα βόρεια σύνορα του Κοσόβου τον Σεπτέμβριο του 2021· καταδικάζει απερίφραστα τις στρατιωτικές απειλές που εξαπέλυσε η Σερβία και καλεί το Κόσοβο και τη Σερβία να αντιμετωπίσουν όλα τα ζητήματα μέσω διαλόγου· αποδοκιμάζει τα διάφορα περιστατικά απαγόρευσης εισόδου σε αξιωματούχους στο έδαφος του Κοσόβου ή της Σερβίας· καλεί αμφότερα τα μέρη να αντιμετωπίζουν όλες τις επισκέψεις με τρόπο που να είναι επωφελής για τη διαδικασία εξομάλυνσης·

54.

υπενθυμίζει την ανάγκη να ανοίξουν τα αρχεία της Γιουγκοσλαβικής Μυστικής Υπηρεσίας (UDBA) και της μυστικής υπηρεσίας του Γιουγκοσλαβικού Λαϊκού Στρατού (KOS), προκειμένου να διερευνηθούν ενδελεχώς και να αντιμετωπιστούν τα εγκλήματα και οι εγκληματικές οργανώσεις της κομμουνιστικής εποχής σε ολόκληρη την περιοχή· σημειώνει ότι ο χειρισμός γεγονότων του παρελθόντος με απόλυτη διαφάνεια αποτελεί βήμα προς τον περαιτέρω εκδημοκρατισμό, τη λογοδοσία και τη θεσμική ισχύ σε όλη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων·

55.

επαναλαμβάνει την υποστήριξή του στην πρωτοβουλία για τη σύσταση της Περιφερειακής Επιτροπής εξακρίβωσης των γεγονότων σχετικά με τα εγκλήματα πολέμου και άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν στο έδαφος της πρώην Γιουγκοσλαβίας (RECOM)· υπογραμμίζει τη σημασία του έργου που έχει επιτελέσει το Γραφείο Περιφερειακής Συνεργασίας των Νέων (RYCO) και εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενεργό συμμετοχή του Κοσόβου· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη επιτυχή έναρξη του προγράμματος διμερών ανταλλαγών μεταξύ σχολικών τάξεων στα Δυτικά Βαλκάνια του Γραφείου Περιφερειακής Συνεργασίας των Νέων (RYCO)· επαναλαμβάνει την ανάγκη για προσέγγιση των νέων ατόμων από τους βόρειους δήμους και για ένταξη αυτών στις κοινωνικοοικονομικές δομές της χώρας·

56.

χαιρετίζει θερμά το γεγονός ότι το Κόσοβο και η Σερβία ενέκριναν τον χάρτη πορείας για την εφαρμογή των ενεργειακών συμφωνιών, ο οποίος αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου στον διάλογο υπό την αιγίδα της ΕΕ με σκοπό την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων για όλους τους πολίτες·

57.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την έναρξη της υλοποίησης μιας ζώνης χωρίς τέλη περιαγωγής σε όλη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένου του Κοσόβου, από την 1η Ιουλίου 2021, διότι έτσι βελτιώνεται η συνδεσιμότητα και προκύπτουν απτά και συγκεκριμένα οφέλη για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στην περιοχή· παροτρύνει το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συνεργαστούν με τις αρχές των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων για την κατάργηση των τελών περιαγωγής μεταξύ των Δυτικών Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

58.

επικροτεί τις πρωτοβουλίες στους τομείς του πολιτισμού και της νεολαίας, όπως είναι το ετήσιο διασυνοριακό καλλιτεχνικό φεστιβάλ «Mirëdita, dobar dan» που προωθεί τη συνεργασία μεταξύ καλλιτεχνών και ακτιβιστών στο Κόσοβο και τη Σερβία· ενθαρρύνει τις αρχές του Κοσόβου και της Σερβίας, μεταξύ άλλων και σε τοπικό επίπεδο, να αξιοποιήσουν περαιτέρω αυτές τις θετικές πρωτοβουλίες και να χρησιμοποιήσουν την πολιτιστική κληρονομιά ως μέσο για τη σύγκλιση διαφορετικών κοινοτήτων· ενθαρρύνει τη δημιουργία ενός πολυεθνικού και πολυγλωσσικού δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα, ο οποίος θα προάγει την ειρήνη και τη συμφιλίωση μεταξύ των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, κατά το παράδειγμα του ARTE·

59.

καλεί την ΕΕ να ενισχύσει περαιτέρω τη συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της ασφάλειας, τη δημόσια διπλωματία και τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις, προκειμένου να επιτευχθεί πρόοδος όσον αφορά τη συμφιλίωση· χαιρετίζει την ανανεωμένη δέσμευση των συμμάχων της ΕΕ, ιδίως τον διορισμό ειδικών απεσταλμένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας για τα Δυτικά Βαλκάνια· καλεί τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στενά και να συντονιστούν με τον απεσταλμένο της ΕΕ προκειμένου να ενισχυθεί η μόχλευση και να παρασχεθούν συνεκτικές συμβουλές και υποστήριξη·

60.

αναγνωρίζει τη σημαντική συμβολή της διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης στο Κόσοβο (KFOR) και των συμμετεχόντων κρατών στην οικοδόμηση και διατήρηση ασφαλούς και προστατευμένου περιβάλλοντος για όλους τους πολίτες του Κοσόβου και στη διευκόλυνση της ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης των Δυτικών Βαλκανίων· υπενθυμίζει τη σημασία της KFOR για τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη των δυνάμεων ασφαλείας του Κοσόβου μέσω της παροχής συμβουλών, κατάρτισης και ανάπτυξης ικανοτήτων·

61.

καλεί την Επιτροπή και το Γραφείο της ΕΕ στο Κόσοβο να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την ενίσχυση της προβολής και για την προώθηση του ρόλου, των προσπαθειών και των οφελών μιας στενότερης συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Κοσόβου·

Κοινωνικοοικονομικές μεταρρυθμίσεις

62.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις θετικές εξελίξεις ως προς την οικονομική ανάπτυξη του Κοσόβου· εκφράζει την ικανοποίησή του διότι το Κόσοβο θα επωφεληθεί επίσης από την ψηφιακή ενιαία αγορά της ΕΕ, δεδομένων του μεγάλων ευκαιριών που παρέχει η ψηφιοποίηση για την ανάπτυξη της οικονομίας του Κοσόβου·

63.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση με στόχο τη μείωση της παραοικονομίας· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του διότι η ακμάζουσα παραοικονομία στο Κόσοβο εξακολουθεί να εμποδίζει την ανάπτυξη του ιδιωτικού του τομέα· σημειώνει την ύπαρξη στρατηγικής και αντίστοιχου σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της άτυπης απασχόλησης, αλλά ζητεί πιο αποτελεσματική εφαρμογή τους· σημειώνει το μεγάλο ποσοστό των εισροών προσωπικών εμβασμάτων στο ΑΕΠ του Κοσόβου·

64.

συγχαίρει το Κόσοβο για την επιτυχή διαχείριση της πανδημίας της COVID-19, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τη διαδικασία εμβολιασμού· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το Κόσοβο έχει αγοράσει αποκλειστικά εμβόλια παραγωγής και πιστοποίησης ΕΕ/Ηνωμένου Βασιλείου/ΗΠΑ κατά της COVID-19 και ότι προχωρούν οι εργασίες προκειμένου το Κόσοβο να συμμορφωθεί με τις προϋποθέσεις για το ευρωπαϊκό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID·

65.

επικροτεί τα μέτρα έκτακτης ανάγκης της κυβέρνησης και τη δημιουργία 25 000 νέων θέσεων εργασίας μέσω της δέσμης μέτρων ανάκαμψης· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η βοήθεια προς τις κοινωνικές ομάδες που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία ήταν περιορισμένη· προτρέπει το Κόσοβο, όσον αφορά την πανδημία, να παράσχει καλά στοχευμένη και προσωρινή δημοσιονομική στήριξη σε ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις· τονίζει ότι η ανάκαμψη μετά την πανδημία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα των αρχών να αντιμετωπίσουν τις διαρθρωτικές προκλήσεις και από την αποτελεσματική εφαρμογή των δεσμών οικονομικής στήριξης·

66.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την εκταμίευση δέσμης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής για τη νόσο COVID-19 με στόχο τον μετριασμό των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας και τη διατήρηση της μακροοικονομικής σταθερότητας, καθώς και για την κινητοποίηση 14,2 δισεκατομμυρίων EUR από τον ΜΠΒ ΙΙΙ για τη στήριξη των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων κατά την εκπλήρωση των απαιτήσεων για την ένταξή τους στην Ευρώπη·

67.

υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή τόσο θεμελιωδών όσο και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων παραμένει απαραίτητη για την οικονομική ανάκαμψη και την κοινωνική ανάπτυξη, δεδομένου ότι οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, τη βελτίωση του κράτους δικαίου, την ενίσχυση της διαφάνειας και την εδραίωση των θεσμών και του κοινωνικού διαλόγου θα συμβάλουν επίσης στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων στη χώρα· καλεί το Κόσοβο να ευθυγραμμιστεί περαιτέρω με το κεκτημένο της ενιαίας αγοράς της ΕΕ και καλεί τις αρχές του Κοσόβου και την Επιτροπή να στηρίξουν περαιτέρω τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις προκειμένου να αναπτύξουν μια ισχυρότερη και ανθεκτικότερη οικονομία·

68.

υπογραμμίζει ότι η ανεπαρκής και επισφαλής παροχή ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί έναν από τους περιορισμούς στην ανταγωνιστικότητα του Κοσόβου και ότι η έλλειψη ενεργειακής ασφάλειας συνεπάγεται σημαντικό κόστος για τις επιχειρήσεις και αποτελεί μεγάλο εμπόδιο για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων υψηλής ποιότητας· παροτρύνει το Κόσοβο να εντείνει τις προσπάθειες για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων ενεργειακής απόδοσης·

69.

παροτρύνει τις αρχές να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για τη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος ώστε οι σπουδαστές να αποκτούν τις δεξιότητες και τις γνώσεις που απαιτούνται από την αγορά εργασίας· υπογραμμίζει την ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας και της ευστοχίας του εκπαιδευτικού συστήματος για την αύξηση της απασχόλησης και για την άμβλυνση των αρνητικών συνεπειών που προξενεί η αναντιστοιχία δεξιοτήτων· καλεί τους σχετικούς φορείς να συμπεριλάβουν τα άτομα που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των μέτρων για την απασχόληση και να παρέχουν ισότιμη και χωρίς διακρίσεις κρατική εκπαίδευση στις μειονοτικές γλώσσες·

70.

ζητεί να ενταθούν οι προσπάθειες για την ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας, ιδίως για να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή των εργασιακών δικαιωμάτων των γυναικών και την αντιμετώπιση των έμφυλων στερεοτύπων, των ανισορροπιών μεταξύ των φύλων και του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων στην αγορά εργασίας· επισημαίνει τις σημαντικές διαφορές μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη συμμετοχή και την ποιότητα της εργασίας, την ανεπαρκή δράση για τη σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας, τις διακρίσεις στις νομικές διατάξεις που σχετίζονται με την άδεια μητρότητας και την ελλιπή φροντίδα παιδιών και προσχολικής μέριμνας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον αυξανόμενο αριθμό υποτροφιών για γυναίκες φοιτητές στους τομείς STEM (θετικές επιστήμες, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά)·

71.

εκφράζει την ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη μετανάστευση και τη δημογραφική παρακμή, που στερούν από το Κόσοβο τους εξαιρετικά αναγκαίους εργαζομένους υψηλής ειδίκευσης, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, γεγονός που έχει αρνητικό αντίκτυπο στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, και καλεί το Κόσοβο να θεσπίσει ολοκληρωμένα κοινωνικοοικονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δρομολόγηση μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση της ικανότητας των υπηρεσιών απασχόλησης του Κοσόβου και για την εφαρμογή σχετικών ενεργών πολιτικών στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένων της αναβάθμισης των δεξιοτήτων και της κατάρτισης στον χώρο εργασίας·

72.

επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς την Επιτροπή να αναπτύξει μια περιφερειακή στρατηγική για να αντιμετωπιστεί η επίμονη ανεργία των νέων και η αύξηση της μετανάστευσης, με τη διόρθωση της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων μεταξύ του εκπαιδευτικού συστήματος και της αγοράς εργασίας, τη βελτίωση της ποιότητας της διδασκαλίας και τη διασφάλιση της κατάλληλης χρηματοδότησης για ενεργητικά μέτρα για την αγορά εργασίας και την επαγγελματική κατάρτιση, καθώς και με την παροχή επαρκών υπηρεσιών φροντίδας των παιδιών και εγκαταστάσεων προσχολικής εκπαίδευσης· ενθαρρύνει την επέκταση του προγράμματος υποτροφιών του Κολλεγίου της Ευρώπης ώστε να συμπεριλάβει και φοιτητές από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, παράλληλα με τους φοιτητές από χώρες της Ευρωπαϊκής Γειτονίας·

73.

τονίζει την ανάγκη για επενδύσεις στην ψηφιοποίηση προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί το ψηφιακό χάσμα και να εξασφαλιστεί ισότιμη πρόσβαση στο διαδίκτυο, μεταξύ άλλων και για τις πλέον ευάλωτες ομάδες και τους κατοίκους της υπαίθρου· επισημαίνει τις μεγάλες δυνατότητες των νέων του Κοσόβου και της ψηφιοποίησης για την ανάπτυξη της οικονομίας του Κοσόβου· εκτιμά το γεγονός ότι η νεολαία του Κοσόβου έχει αναπτύξει γνώσεις στον τομέα της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών και ότι, ως εκ τούτου, το Κόσοβο θα μπορούσε να αποτελέσει την επόμενη Silicon Valley της Ευρώπης·

74.

ενθαρρύνει το Κόσοβο να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στον γεωργικό του τομέα προκειμένου να αυξήσει την τοπική παραγωγή τροφίμων και να μειώσει τις εισαγωγές βασικών ειδών διατροφής·

75.

τονίζει την ανάγκη να εξορθολογιστεί το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και να θεσπιστεί ένα συνεκτικό, δίκαιο και οικονομικά προσιτό σύστημα αποζημίωσης για την απασχόληση στον δημόσιο τομέα· επικροτεί την πρόθεση της κυβέρνησης του Κοσόβου να ασχοληθεί με την αναθεώρηση του συνταξιοδοτικού συστήματος των βετεράνων του πολέμου·

76.

θα παρακολουθεί στενά τη συμφωνία για τη μεταφορά καταδίκων από τη Δανία για την έκτιση των ποινών τους στα σωφρονιστικά κέντρα του Κοσόβου, η οποία θα τεθεί σε ισχύ το 2023· ζητεί να καταστούν πλήρως διαφανείς οι όροι και η διαχείριση αυτής της συμφωνίας και ενθαρρύνει τις αρμόδιες αρχές του Κοσόβου να αντιμετωπίσουν τις πιθανές διαφορές στις συνθήκες κράτησης στις εγκαταστάσεις του Κοσόβου μεταξύ των καταδικασθέντων στη Δανία και το Κόσοβο·

Περιβάλλον, ενέργεια και μεταφορές

77.

υπογραμμίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή σύμφωνα με τις φιλοδοξίες της ΕΕ για το κλίμα και να επιταχυνθεί η μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη, ανθεκτική, βιώσιμη, κυκλική και αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων οικονομία, δεδομένου ότι η πρόοδος σε αυτούς τους τομείς και η ευθυγράμμιση με τα πρότυπα της ΕΕ έχουν παραμείνει χαμηλές·

78.

καλεί την κυβέρνηση να επιταχύνει τις εργασίες της σχετικά με την ενεργειακή στρατηγική 2022-2030, σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, με ιδιαίτερη έμφαση στον βιώσιμο και οικονομικά προσιτό ενεργειακό εφοδιασμό, την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και την περαιτέρω διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, σε ευθυγράμμιση με το θεματολόγιο της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και τη Συμφωνία του Παρισιού· αποδοκιμάζει τη συνεχιζόμενη καθυστέρηση της δημοσίευσης της στρατηγικής·

79.

επαναλαμβάνει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα της ενέργειας του Κοσόβου προέρχεται από τον άνθρακα και ζητεί την κατάργηση όλων των μη συμμορφούμενων επιδοτήσεων άνθρακα, την αποκέντρωση της παραγωγής ενέργειας και τη μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· αναγνωρίζει ότι είναι ανάγκη το βόρειο τμήμα του Κοσόβου να ενσωματωθεί πλήρως στο σύστημα τιμολόγησης·

80.

ενθαρρύνει το Κόσοβο να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις και να ανοίξει την αγορά ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της λιανικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα επιλογής στους καταναλωτές και να διαλυθεί το υφιστάμενο μονοπώλιο στον τομέα· εκφράζει την ικανοποίησή του για το άνοιγμα νέας κεντρικής μονάδας παραγωγής θερμότητας στην Gjakova, χρηματοδοτούμενης με κονδύλια της ΕΕ, η οποία είναι η μόνη μονάδα στο Κόσοβο που λειτουργεί με βιομάζα και η οποία αναμένεται να μειώσει τη ρύπανση στην περιοχή κατά περισσότερο από 90 %·

81.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την ποιότητα του αέρα στις περισσότερες αστικές περιοχές του Κοσόβου· υπογραμμίζει, ειδικότερα, ότι τα τελευταία χρόνια το Κόσοβο παραβιάζει τα ανώτατα όρια για τους ατμοσφαιρικούς ρύπους που συνιστούν σοβαρή απειλή για την υγεία των πολιτών του Κοσόβου· καλεί το Κόσοβο να εμμείνει στο εθνικό του σχέδιο μείωσης των εκπομπών, το οποίο συνάδει με τις απαιτήσεις της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές (9)·

82.

τονίζει την ανάγκη για ένα υγιές περιβάλλον και για την προστασία υδάτινων πόρων και οικοσυστημάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στους ποταμούς για την ανάπτυξη της γεωργίας και την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας και της ασφάλειας των υδάτων· επαινεί τις προσπάθειες για βελτίωση της ποιότητας της διαχείρισης των υδατικών λεκανών και των σχετικών αδειών· χαιρετίζει την ετυμηγορία του Ανώτατου Δικαστηρίου του Κοσόβου με την οποία ανεστάλη η άδεια χρήσης υδραυλικού σταθμού στη Shtërpca· ζητεί να σταματήσουν όλα τα έργα κατασκευής φραγμάτων εντός προστατευόμενων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών περιοχών Natura 2000 (Emerald)·

83.

τονίζει την ανάγκη για βελτιώσεις στη διαχείριση των αποβλήτων, ιδίως όσον αφορά τον διαχωρισμό και την ανακύκλωση των απορριμμάτων, καθώς και την ανάγκη θέσπισης μέτρων κυκλικής οικονομίας για τη μείωση των απορριμμάτων·

84.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την εφαρμογή βιώσιμων πολιτικών δημόσιων μεταφορών και κινητικότητας και για την αντιμετώπιση των μακροχρόνιων ελλείψεων στις υποδομές· εκφράζει την ικανοποίησή του για τα σχέδια εκσυγχρονισμού των σιδηροδρόμων με δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και με επιχορηγήσεις της ΕΕ·

85.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου για τα Δυτικά Βαλκάνια ύψους 3,2 δισεκατομμυρίων EUR και ζητεί από το Κόσοβο να το χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά· χαιρετίζει την εν εξελίξει προετοιμασία πέντε εμβληματικών έργων για την ενέργεια, τις υποδομές, το καθαρό νερό και τον αέρα, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής του τμήματος Πρίστινα-Merdare του αυτοκινητοδρόμου Peace, καθώς και την προετοιμασία για νέες επενδύσεις στον τομέα της ύδρευσης και της επεξεργασίας λυμάτων·

86.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις επιχειρήσεις της αστυνομίας του Κοσόβου σε συνεργασία με την EULEX για την παρεμπόδιση της παράνομης υλοτομίας σε ολόκληρο το Κόσοβο· ενθαρρύνει τις αρμόδιες αρχές και τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου στο βόρειο και νότιο τμήμα της χώρας να εντείνουν τη συνεργασία τους για την καταπολέμηση αυτού και άλλων εγκλημάτων·

o

o o

87.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την Επιτροπή, τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στην Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Κοσόβου.

(1)  ΕΕ L 71 της 16.3.2016, σ. 3.

(2)  ΕΕ L 195 της 27.7.2017, σ. 3.

(3)  ΕΕ L 197 της 4.6.2021, σ. 114.

(4)  ΕΕ L 330 της 20.9.2021, σ. 1.

(5)  ΕΕ C 108 της 26.3.2021, σ. 877.

(6)  ΕΕ C 362 της 8.9.2021, σ. 129.

(7)  ΕΕ C 494 της 8.12.2021, σ. 149.

(8)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0506.

(9)  Οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (ΕΕ L 334 της 17.12.2010, σ. 17).


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/130


P9_TA(2022)0286

Η ΕΕ και η υπεράσπιση της πολυμέρειας

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την ΕΕ και την υπεράσπιση της πολυμέρειας (2020/2114(INI))

(2023/C 47/10)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το έγγραφο με τίτλο «Shared Vision, Common Action: A Stronger Europe — A Global Strategy for the European Union’s Foreign and Security Policy» (Κοινό όραμα, κοινή δράση: Μια ισχυρότερη Ευρώπη — Μια συνολική στρατηγική για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) που παρουσίασε στις 28 Ιουνίου 2016 η πρώην Αντιπρόεδρος της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), Federica Mogherini,

έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση από τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και από την Επιτροπή προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την ενίσχυση της συμβολής της ΕΕ στην πολυμερή προσέγγιση βάσει κανόνων (JOIN(2021)0003),

έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο: «Ένα νέο θεματολόγιο ΕΕ-ΗΠΑ για την παγκόσμια αλλαγή» (JOIN(2020)0022),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2021, σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ στον ΟΗΕ κατά την 76η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ,

έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και της Επιτροπής, της 25ης Μαρτίου 2020, σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024 (JOIN(2020)0005), και ιδίως το ειδικό κεφάλαιο 3 σχετικά με την προώθηση ενός παγκόσμιου συστήματος για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία και το υποκεφάλαιο 3.1 σχετικά με την πολυμερή συνεργασία, το οποίο καθιστά λειτουργική τη δέσμευση της ΕΕ για ένα ισχυρό πολυμερές σύστημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

έχοντας υπόψη το αναθεωρημένο κείμενο της πολιτικής διακήρυξης για τον καθορισμό του πλαισίου της μελλοντικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως συμφωνήθηκε σε επίπεδο διαπραγματευτών στις 17 Οκτωβρίου 2019,

έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια 2019-2024 και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου III (GAP III) της 25ης Νοεμβρίου 2020,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 22ας Φεβρουαρίου 2021, σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ στα φόρουμ του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα το 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών του 2021 με τίτλο «Our Common Agenda» (Το κοινό μας θεματολόγιο),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Ιουνίου 2013 σχετικά με τον ρόλο της ΕΕ στην προώθηση μιας ευρύτερης διατλαντικής εταιρικής σχέσης (1),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2020 σχετικά με τη συντονισμένη δράση της ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας της COVID-19 και των συνεπειών της (2),

έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 9ης Ιουνίου 2021 προς το Συμβούλιο όσον αφορά την 75η και 76η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών (3),

έχοντας υπόψη τη στρατηγική της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής, της 10ης Δεκεμβρίου 2003, και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τις νέες γραμμές δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής και των συστημάτων τους, της 17ης Δεκεμβρίου 2008,

έχοντας υπόψη την από 21 Οκτωβρίου 2021 σύστασή του προς τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, όσον αφορά τις πολιτικές σχέσεις και τη συνεργασία ΕΕ-Ταϊβάν (4),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 24ης Ιανουαρίου 2022, σχετικά με την αναβάθμιση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΟΗΕ-ΕΕ για τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις και τη διαχείριση κρίσεων: προτεραιότητες 2022-2024,

έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Παρισιού για τη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, η οποία εγκρίθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2015,

έχοντας υπόψη την Ατζέντα του 2030 του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ),

έχοντας υπόψη την Τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τις Γυναίκες, που διεξήχθη στο Πεκίνο τον Σεπτέμβριο του 1995, τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα Δράσης για τη χειραφέτηση των γυναικών που εγκρίθηκαν στο Πεκίνο, καθώς και τα μεταγενέστερα τελικά έγγραφα που προέκυψαν κατά τις έκτακτες συνόδους του ΟΗΕ «Πεκίνο+5», «Πεκίνο+10», «Πεκίνο+15» και «Πεκίνο+20» σχετικά με νέες δράσεις και πρωτοβουλίες για την εφαρμογή της Διακήρυξης και της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου, τα οποία εγκρίθηκαν στις 9 Ιουνίου 2000, στις 11 Μαρτίου 2005, στις 2 Μαρτίου 2010 και στις 9 Μαρτίου 2015 αντίστοιχα,

έχοντας υπόψη την παγκόσμια στρατηγική των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η οποία εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση τον Σεπτέμβριο του 2006, και πρόκειται να επικαιροποιηθεί σύντομα,

έχοντας υπόψη την απόφαση 1325 (2000) του ΟΗΕ την οποία ενέκρινε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 31 Οκτωβρίου 2000,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα 65/276 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών που εγκρίθηκε στις 3 Μαΐου 2011 σχετικά με τη συμμετοχή της ΕΕ στις εργασίες του ΟΗΕ,

έχοντας υπόψη τις τέσσερις κοινές δηλώσεις της ΕΕ και του ΟΗΕ στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο του 2018,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2018 σχετικά με τα αυτόνομα οπλικά συστήματα (5),

έχοντας υπόψη τη συμφωνία-πλαίσιο, της 29ης Σεπτεμβρίου 2020, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την παροχή αμοιβαίας στήριξης στο πλαίσιο των αντίστοιχων επιτόπιων αποστολών και επιχειρήσεών τους,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Μαρτίου 2022 σχετικά με τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας (6),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Απριλίου 2022 σχετικά με τα συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Μαρτίου 2022, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων εξελίξεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία και των κυρώσεων της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας και της υλοποίησης αυτών (7),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A9-0172/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια τάξη είναι ασταθής, πολώνεται και αμαυρώνεται όλο και περισσότερο από ανταγωνιστικά θεματολόγια και πολιτικές θέσεις, καθώς και από τον αυξανόμενο κίνδυνο ρυθμιστικής κατάτμησης και ανταγωνισμού όσον αφορά τα ρυθμιστικά πρότυπα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου απειλούνται διαρκώς περισσότερο στις διάφορες περιοχές του κόσμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών δέχονται όλο και μεγαλύτερες απειλές και υφίστανται όλο και μεγαλύτερους κινδύνους κατά την άσκηση του νόμιμου έργου τους·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολυμερής τάξη δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει και να εξαλείψει τις προκλήσεις της εποχής μας, όπως η πείνα και η ακραία φτώχεια, η ανισότητα, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, οι ασθένειες, οι οικονομικοί κλυδωνισμοί και η πρόληψη των συγκρούσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει σημειωθεί σημαντικής πρόοδος, αλλά την τελευταία δεκαετία παρατηρήσαμε οπισθοδρόμηση σε ορισμένους τομείς·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να ανανεωθεί το κοινωνικό συμβόλαιο και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Σεπτέμβριο του 2015, όλες οι χώρες δεσμεύτηκαν σε μια φιλόδοξη ατζέντα σχετικά με τον τρόπο από κοινού αντιμετώπισης των παγκόσμιων προκλήσεων, την ατζέντα 2030 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ η πολυμερής προσέγγιση εξακολουθεί να αποτελεί το καλύτερο οργανωτικό σύστημα για την επίλυση των παγκόσμιων προκλήσεων, πρέπει να αναγνωριστεί ότι αντιμετωπίζει δυσκολίες στην αποτελεσματική εφαρμογή της·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κόσμος εισήλθε σε μια νέα πολυπολική εποχή με ιδιαίτερα πιθανότητα αναταραχών, αντιπαράθεσης και αστάθειας, η οποία χαρακτηρίζεται από μεγάλο γεωπολιτικό ανταγωνισμό που περιλαμβάνει μη παραδοσιακές απειλές και συγκρούσεις, όπως υβριδικές επιθέσεις και κυβερνοεπιθέσεις, οι οποίες συχνά συμβαίνουν εκτός κοινής θέας, αλλά έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ασφάλεια της ΕΕ και στην παγκόσμια ασφάλεια, και δεν διαθέτουμε τα κατάλληλα εργαλεία για να τις αντιμετωπίσουμε και να αντιδράσουμε σε αυτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει κίνδυνος χάσματος μεταξύ των σύγχρονων παγκόσμιων προκλήσεων και της ικανότητας του σύγχρονου πολυμερούς συστήματος να παρέχει αποτελεσματικές και χωρίς αποκλεισμούς λύσεις·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, ταυτόχρονα, η παγκόσμια τάξη αντιμετωπίζει όλο και περισσότερο πολιτικά ζητήματα και προκλήσεις που απαιτούν δράση σε διεθνές επίπεδο, όπως αποτελεσματικό παγκόσμιο πολιτικό διάλογο, συνεργασία και σύγκλιση θέσεων, προκειμένου να εξευρεθούν βιώσιμες λύσεις που μπορούν να φέρουν αποτελέσματα, συντονισμένη δράση και κοινά πρότυπα σε μια βασισμένη σε κανόνες τάξη τα οποία μπορούν να αποφέρουν απτά αποτελέσματα προς το συμφέρον όλων και να προωθήσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρότυπα αυτά θα πρέπει να συμβάλλουν στη διεθνή ειρήνη, σταθερότητα και βιώσιμη ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ υποστηρίζει τους διεθνείς νόμους και κανόνες·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κόσμος έχει γίνει πιο διασυνδεδεμένος, με αποτέλεσμα οι παράγοντες που δραστηριοποιούνται στη διεθνή σκηνή να είναι πιο αλληλοεξαρτώμενοι και οι προκλήσεις πιο περίπλοκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πολυεπίπεδα προβλήματα που προκύπτουν απαιτούν συλλογική δράση, ευέλικτες δομές και τη συμπερίληψη όλων των ενδιαφερόμενων φορέων·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υφιστάμενη πολυμερής τάξη αποτελεί απόρροια της παγκόσμιας τάξης που διαμορφώθηκε μετά το 1945 και δεν αντικατοπτρίζει απαραιτήτως πλήρως τον σύγχρονο κόσμο, δεδομένου ότι δεν ελήφθησαν δεόντως υπόψη όλοι οι σύγχρονοι παγκόσμιοι παράγοντες στον σχεδιασμό της πολυμερούς αρχιτεκτονικής·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παγκόσμιες πολιτικές και οι κανόνες ελέγχου των όπλων, αφοπλισμού και μη διάδοσης εγκαταλείπονται και αποδυναμώνονται, ενώ παράλληλα αυξάνονται οι πωλήσεις συμβατικών όπλων, αυξάνεται το επίπεδο αυτονομίας του οπλικού συστήματος και πραγματοποιούνται επενδύσεις σε νέα όπλα μαζικής καταστροφής·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολυμέρεια, ως ειρηνικό μέσο οργάνωσης των σχέσεων μεταξύ κυρίαρχων κρατών, αμφισβητείται όλο και περισσότερο, εν μέρει λόγω αλλαγών στο διεθνές σύστημα, όπως η εμφάνιση νέων παραγόντων στην παγκόσμια σκηνή και υβριδικών απειλών οι οποίες προέρχονται από αυτούς, των εντάσεων που οφείλονται στη φύση των πολυμερών θεσμών και της ανάγκης αναμόρφωσης θεσμών που υπάρχουν εδώ και δεκαετίες, του αυξανόμενου χάσματος μεταξύ της κοινής γνώμης και των θεσμών, της έξαρσης των αισθημάτων κατά της παγκοσμιοποίησης, της παρακμής των παραδοσιακά κυρίαρχων γεωπολιτικών δυνάμεων και της επακόλουθης υποβάθμισης των παγκόσμιων ελευθεριών και της δημοκρατίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 και ο άνευ προηγουμένου αντίκτυπός της στη διεθνή κοινότητα ενίσχυσαν και επιτάχυναν τις αλλαγές αυτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι βρισκόμαστε στο προσκήνιο μιας νέας εποχής που απειλεί να υπονομεύσει περισσότερα από 70 χρόνια προόδου και σχετικής ειρήνης, και να εδραιώσει μια εποχή πολιτικής του πιο ισχυρού που προσπαθεί να υπονομεύσει τη βασισμένη σε κανόνες διεθνή τάξη η οποία βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και το κράτος δικαίου, την ευθύνη, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων και την πολυμορφία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συνδυασμός εθνικών λαϊκιστικών κινήτρων, αποκλινόντων και μεταβαλλόμενων στόχων, και έλλειψης μεθόδων εφαρμογής και λογοδοσίας αναγκάζει το πολυμερές σύστημα να αντιμετωπίζει τρεις συνδεδεμένες κρίσεις: κρίση εξουσίας, συνάφειας και νομιμότητας, οι οποίες είναι αποτέλεσμα της έλλειψης πολιτικής βούλησης και συντονισμού, κυρίως στη Δύση·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση της πολυμέρειας μπορεί να αποτελεί ευκαιρία για την αποκατάσταση της συναίνεσης σε μια διεθνή τάξη που βασίζεται στην πολυμερή προσέγγιση και το κράτος δικαίου μέσω της αποτελεσματικής συνεργασίας, της αλληλεγγύης και του συντονισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην ενσωμάτωση των απόψεων της κοινωνίας των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε πολυμερή φόρουμ όπως ο ΟΗΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει τη δημιουργία μιας Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών εντός του συστήματος του ΟΗΕ, προκειμένου να αυξηθεί ο δημοκρατικός χαρακτήρας, η δημοκρατική υποχρέωση λογοδοσίας και η διαφάνεια της παγκόσμιας διακυβέρνησης·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολυμέρεια χρειάζεται ταχεία αναζωογόνηση προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η πολυδιάστατη και πολύπλευρη κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απειλές στην ειρήνη και την ασφάλεια, στις θεμελιώδεις ελευθερίες και τη δημοκρατία, η κλιματική αλλαγή, η απώλεια της βιοποικιλότητας, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η διαχείριση κινδύνου καταστροφών, οι προκλήσεις για την παγκόσμια δημόσια υγεία, ο αυξανόμενος προστατευτισμός, η παραπληροφόρηση, η εξωτερικές παρεμβάσεις, η ισότητα των φύλων, η βιώσιμη ανάπτυξη και η εμβάθυνση της φτώχειας και των ανισοτήτων σε παγκόσμιο επίπεδο αποτελούν ορισμένες από τις πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ο κόσμος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κοινότητα θα είναι σε θέση να βρει διαρκείς και βιώσιμες απαντήσεις στις παρούσες και τις μελλοντικές προκλήσεις μόνο μέσω μιας ενισχυμένης πολυμερούς τάξης και πολιτικής ηγεσίας·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να αναζωογονηθεί και να προασπιστεί η πολυμέρεια, η ΕΕ πρέπει να συμβάλει στη διατήρηση και τη λειτουργία των πολυμερών θεσμών και διεθνών οργανισμών, επιδιώκοντας παράλληλα βαθύτερη συνεργασία με ομόφρονες εταίρους με σκοπό να υπερασπιστεί τις αξίες και τα συμφέροντά της· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνασπισμοί αυτοί θα αλλάζουν ανάλογα με τα ζητήματα και δεν θα πρέπει να υπονομεύουν τους υφιστάμενους θεσμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να προσπαθήσει να οικοδομήσει ανοικτούς συνασπισμούς και όχι κλειστές λέσχες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει να βρει νέους τρόπους συνεργασίας με χώρες του παγκόσμιου Νότου, ενεργώντας επί ίσοις όροις, ως ισότιμος εταίρος·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή και η πανδημία της COVID-19 έχουν καταδείξει την παγκόσμια σημασία και την πολιτική υπεροχή των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών, όπως, μεταξύ άλλων, της πρόσβασης στην υγεία, του καθαρού αέρα και του νερού, της τροφής και άλλων πόρων, της εκπαίδευσης, της τεχνολογίας και του κυβερνοχώρου, η πρόσβαση στα οποία πρέπει να πραγματοποιείται με ασφάλεια, αξιοπιστία και χωρίς αποκλεισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 μάς υπενθύμισε ένα προφανές γεγονός: απέναντι σε μια πανδημία, η αλυσίδα υγειονομικής ασφάλειας είναι τόσο ισχυρή όσο και το πιο αδύναμο σύστημα υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 αποτελεί απειλή για τους ανθρώπους και τις οικονομίες παντού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε παγκόσμια δημόσια αγαθά και σε πολιτικές αντιδράσεις με στόχο την τυποποίηση και την επέκταση της εν λόγω πρόσβασης στις χώρες και τις κοινότητες απαιτεί παγκόσμια συνεργασία όσον αφορά τους στόχους, τα ελάχιστα κοινά πρότυπα και την ενεργό στήριξη των πλέον ευάλωτων χωρών και κοινοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό απαιτεί ένα αποτελεσματικό πολυμερές θεματολόγιο επικεντρωμένο στα παγκόσμια δημόσια αγαθά και τις δομές διακυβέρνησης που ενισχύουν την πρόσβαση σε αυτά τα αγαθά· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αποτελεσματικός πολιτικός διάλογος, η συνεργασία και η επίτευξη αποτελεσμάτων όσον αφορά την πρόσβαση σε παγκόσμια δημόσια αγαθά δεν μπορούν και δεν πρέπει να αποσυνδεθούν σε καμία περίπτωση από την προώθηση και την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας, καθώς και την ενδυνάμωση όλων των ανθρώπων, ιδίως των πιο ευάλωτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 κατέδειξε τη σημασία του έργου του ΠΟΥ και της ικανότητας του ΠΟΥ να διαχειρίζεται γρήγορα και αποτελεσματικά την ανταπόκριση στην πανδημία, φέρνοντας παράλληλα στο φως ανησυχίες, όπως απόπειρες παρέμβασης και χειραγώγησης των δράσεών του για τον σκοπό αυτόν·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρομοκρατία εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις σοβαρότερες απειλές για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη διεκδικητικότητα των αυταρχικών και ολοκληρωτικών καθεστώτων και μη φιλελεύθερων κυβερνήσεων σε πολυμερή φόρουμ και διεθνείς οργανισμούς, μεταξύ άλλων μέσω προσπαθειών αποδυνάμωσης και αναδιατύπωσης των διεθνών κανόνων, και της έντονης συμμετοχής τους στη διαχείριση και τη λήψη αποφάσεων των σχετικών διεθνών οργανισμών και πολυμερών φόρουμ, μπορεί να οδηγήσει σε ασύμμετρες, λιγότερο αποτελεσματικές και μεροληπτικές πολιτικές αντιδράσεις, σε εξάλειψη των ισότιμων όρων ανταγωνισμού για όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας, και σε πολύ ασθενέστερη δέσμευση της διεθνούς κοινότητας για την προάσπιση και την προώθηση των οικουμενικών αξιών και των οικουμενικών δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ατομικά θεματολόγια, οι μονομερείς δράσεις και η έλλειψη δέσμευσης και στήριξης προς πολυμερείς λύσεις μπορούν να υπονομεύσουν περαιτέρω την πολυμέρεια ως βασική οργανωτική αρχή για την αντιμετώπιση διακρατικών προκλήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να επιβεβαιωθεί η αξία της βασισμένης σε κανόνες διακυβέρνησης, της διεθνούς συνεργασίας, της δέσμευσης για τα θεμελιώδη δικαιώματα και των πραγματικά ισότιμων όρων ανταγωνισμού για όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχετικοί διεθνείς οργανισμοί και πολυμερή φόρουμ θα είναι καίριας σημασίας για την επίτευξη αυτών των στόχων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι αυτοί όχι μόνο θα επιτρέψουν αποτελεσματικότερο θετικό πολιτικό αντίκτυπο στις παγκόσμιες προκλήσεις, αλλά και θα περιορίσουν και θα αποτρέψουν τον κίνδυνο συγκρούσεων·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να επενδύσει περισσότερο από ποτέ στην ενίσχυση των πολυμερών οργανισμών ως μία από τις προτεραιότητες της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) και της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΚΠΑΑ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στρατηγικός προσανατολισμός της ΕΕ αποδίδει μεγάλη σημασία στις διεθνείς και πολυμερείς εταιρικές σχέσεις ως έναν από τους βασικούς πυλώνες της ΚΠΑA·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται πολυμερής συνεργασία μεταξύ ομοφρόνων εταίρων για την αντιμετώπιση κακόβουλων εξωτερικών παρεμβάσεων·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Our Common Agenda» (Το κοινό μας θεματολόγιο), η οποία παρουσιάστηκε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο του 2021, έγινε δεκτή από τη Γενική Συνέλευση τον Νοέμβριο του 2021 και συντάχθηκε μέσω ευρείας διαδικασίας διαβούλευσης που περιλάμβανε τα κράτη μέλη του ΟΗΕ, ηγετικές προσωπικότητες με πρωτοποριακές ιδέες, νέους, την κοινωνία των πολιτών, σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς και πολίτες, καθώς και το σύστημα του ΟΗΕ και τους πολυάριθμους εταίρους του, επιβεβαιώνει την ανάγκη για μια πιο αποτελεσματική, χωρίς αποκλεισμούς, βασισμένη σε κανόνες και δικτυωμένη πολυμέρεια για το μέλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή θα είναι απαραίτητη για το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών και άλλα πολυμερή φόρουμ, προκειμένου να συνεχίσουν να αποτελούν αποτελεσματικό φόρουμ για την παγκόσμια διαβούλευση και τη λήψη αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ βρίσκεται σε μοναδική θέση για να στηρίξει τα Ηνωμένα Έθνη και άλλους σχετικούς διεθνείς οργανισμούς στην επιδίωξη μιας μεταρρυθμιστικής διαδικασίας και στην αναζωογόνηση της ικανότητάς τους για επίτευξη αποτελεσμάτων και της δυνατότητάς τους να συνδέονται με σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς, όπως οι νέοι ή οι κοινότητες που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή, μεταξύ άλλων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει την ευκαιρία για εποικοδομητική και αποτελεσματική συνεργασία με ανταγωνιστικές δυνάμεις, διατηρώντας παράλληλα σταθερή στάση όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, προώθηση ενός κοινωνικού και πολιτικού προτύπου που βασίζεται στις οικουμενικές αξίες και επιδίωξη στενότερης συνεργασίας και συντονισμού με ομόφρονες χώρες, προκειμένου να ενισχυθεί η υπεροχή των οικουμενικών αξιών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, και να προωθηθούν αποτελεσματικές λύσεις στις παγκόσμιες προκλήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινοβουλευτική διπλωματία θα αποτελέσει βασική συνιστώσα της ενίσχυσης της βασιζόμενης σε κανόνες, χωρίς αποκλεισμούς, δικτυωμένης και αποτελεσματικής πολυμέρειας·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της παραμένουν απόλυτα προσηλωμένα στην πολυμέρεια, τη χρηστή παγκόσμια διακυβέρνηση, την προώθηση των θεμελιωδών αξιών του ΟΗΕ ως αναπόσπαστου μέρους της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, και στους τρεις πυλώνες του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών: ανθρώπινα δικαιώματα, ειρήνη και ασφάλεια, και ανάπτυξη·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και ο ΟΗΕ εξακολουθούν να συνεργάζονται στενά σε περισσότερες από 170 χώρες για τη βελτίωση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους, τη μείωση της πείνας και του υποσιτισμού, την πρόληψη και την αντιμετώπιση κρίσεων, την οικοδόμηση δημοκρατικών κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς, την παροχή βασικών υπηρεσιών, την προώθηση της πράσινης ανάπτυξης και αξιοπρεπών θέσεων εργασίας, και τη διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρόλος και τα εργαλεία του Κοινοβουλίου στον τομέα της κοινοβουλευτικής διπλωματίας, της διαμεσολάβησης και του διαλόγου μπορούν να συμβάλουν ενεργά στην ενίσχυση της πολυμέρειας·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο νέος μηχανισμός «Η Ευρώπη στον κόσμο — Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας» (χρηματοδοτικό μέσο «Η Ευρώπη στον κόσμο»), σε συνδυασμό με την προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη» και τη στρατηγική της Παγκόσμιας Πύλης (Global Gateway), παρέχει στην ΕΕ και στα κράτη μέλη της την ικανότητα να συγκεντρώνουν πόρους με συνεργικό τρόπο, να συντονίζουν καλύτερα τη βοήθεια και να έχουν θετικές επιδράσεις στην εξωτερική δράση της ΕΕ, επίσης μέσω πολυμερών φόρουμ, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των χωρών εταίρων, επίσης μέσω συνεχιζόμενης, ενισχυμένης και επιτόπιας συνεργασίας με τον ΟΗΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην παροχή βοήθειας σε χώρες με ιστορικό χρηστής διακυβέρνησης και προσήλωση στις δημοκρατικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το νέο χρηματοδοτικό μέσο «Η Ευρώπη στον κόσμο» προβλέπει πολιτικό διάλογο υψηλού επιπέδου μεταξύ της Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και του Κοινοβουλίου σχετικά με τις προτεραιότητες προγραμματισμού, δίνοντας στο Κοινοβούλιο την ευκαιρία να επανασυνδέσει αυτόν τον διάλογο για την πολιτική και τον προγραμματισμό με την πολιτική προβολή και τις διαβουλεύσεις του με τρίτες χώρες, ενισχύοντας έτσι, την ικανότητα της ΕΕ να συνδράμει και να έχει θετικές επιδράσεις στις σχετικές τρίτες χώρες μέσω των δραστηριοτήτων κοινοβουλευτικής διπλωματίας και προβολής·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι για να εκφράζεται η ΕΕ με ενιαία φωνή, πρέπει να επέλθουν ουσιαστικές αλλαγές στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε θέματα εξωτερικών υποθέσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η λήψη αποφάσεων με ομοφωνία απλώς περιορίζει την ικανότητα της ΕΕ να αλληλεπιδρά στη διεθνή σκηνή ως ισχυρός παράγοντας, και ότι η ΕΥΕΔ πρέπει να συμφωνήσει, από κοινού με τα κράτη μέλη, να λαμβάνονται αποφάσεις με ειδική πλειοψηφία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής δεδομένου ότι αποτελεί αποτελεσματικότερο τρόπο λήψης αποφάσεων·

Ανοικοδόμηση μιας πολυμέρειας που κατοχυρώνεται στις βασικές αξίες της ΕΕ

1.

χαιρετίζει την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του ΑΠ/ΥΕ προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την ενίσχυση της συμβολής της ΕΕ στην πολυμερή προσέγγιση βάσει κανόνων· θεωρεί ότι η εν λόγω ανακοίνωση συμβάλλει εξαιρετικά άμεσα και προωθεί περαιτέρω τον προβληματισμό σχετικά με την κατεύθυνση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ από τη σημαντική αλλά γενικότερη δέσμευσή της για αποτελεσματική πολυμέρεια, όπως ορίζεται στην Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ασφάλειας του 2003, προς τη συνειδητοποίηση της ανάγκης συνδυασμού της αξίας και του στόχου της αποτελεσματικής πολυμέρειας με τον βασιζόμενο σε αρχές ρεαλισμό και την ανάγκη προώθησης και διαφύλαξης των συμφερόντων και των αξιών της ΕΕ, όπως ορίζεται στη συνολική στρατηγική του 2016 για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι η καλύτερη στρατηγική για την υπεράσπιση της πολυμέρειας είναι η ανοικοδόμησή της, ώστε να καταστεί περισσότερο συναφής, ανθεκτική και αποτελεσματική·

2.

υποστηρίζει τη δήλωση της κοινής ανακοίνωσης ότι «το Συμβούλιο πρέπει να χρησιμοποιήσει τις διατάξεις της Συνθήκης που επιτρέπουν την εποικοδομητική αποχή και τη λήψη αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας»· τονίζει την ανάγκη να εδραιωθεί η ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής στις μελλοντικές αλλαγές των συνθηκών της ΕΕ, οι οποίες θα επιτρέψουν στην ΕΕ να καταστεί αποτελεσματικότερος παγκόσμιος παράγοντας·

3.

συμφωνεί με την Επιτροπή και τον ΑΠ/ΥΕ σχετικά με την ανάγκη να είναι η ΕΕ πιο αποφασιστική στην επιδίωξη των συμφερόντων της και στην προώθηση των οικουμενικών αξιών στις οποίες είναι θεμελιωμένη και, ως εκ τούτου, συμφωνεί με την ανάγκη να υπερασπιστεί και να ενισχύσει η ΕΕ αυτές τις αξίες και την βασισμένη σε κανόνες τάξη και πολυμέρεια ως μέσο για τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τη διεθνή κοινότητα, για την παροχή πλατφόρμας για πολιτικό διάλογο, συνεργασία και σύγκλιση χωρίς αποκλεισμούς και για την επίτευξη πολιτικών αντιδράσεων που υποστηρίζονται από τη διεθνή κοινότητα γενικότερα και οι οποίες μπορούν πραγματικά να αποφέρουν αποτελέσματα·

4.

επισημαίνει ότι έχει ύψιστη σημασία για την ΕΕ να ενισχύσει την εξωτερική δράση και την εργαλειοθήκη της για τη διπλωματία με τα δικά της αυτόνομα μέσα, αυξάνοντας την ικανότητά της να είναι παγκόσμιος παράγοντας και να «μιλά με μία φωνή», προκειμένου να υπερασπιστεί καλύτερα την πολυμέρεια, στην οποία θα πρέπει να περιλαμβάνεται η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Διπλωματικής Ακαδημίας, όπως ζητήθηκε πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να συμπεριληφθεί το «νέο ευρωπαϊκό Μπάουχαους» ως νέο μέσο στην εργαλειοθήκη εξωτερικής δράσης της ΕΕ και ως χρήσιμο πολιτιστικό και δημόσιο διπλωματικό εργαλείο, το οποίο είναι θεμελιώδες για την προώθηση μιας βασισμένης σε αξίες πολυμερούς τάξης και την ενίσχυση των διεθνών εταιρικών σχέσεων·

5.

επισημαίνει την ικανότητα της ΕΕ να καταρτίζει πολύ αποτελεσματικά και χωρίς αποκλεισμούς ρυθμιστικά πρότυπα για την ενιαία αγορά της και θεωρεί ότι η ΕΕ θα πρέπει επίσης να επιδιώξει να προωθήσει τα πρότυπα αυτά στο πλαίσιο της εξωτερικής της δράσης ως υπόδειγμα και συμβολή στη συζήτηση για αποτελεσματικά παγκόσμια ρυθμιστικά πρότυπα· υπενθυμίζει το άρθρο 24 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), στο οποίο αναφέρεται ότι «τα κράτη μέλη υποστηρίζουν ενεργά και ανεπιφυλάκτως την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας της Ένωσης, με πνεύμα πίστης και αμοιβαίας αλληλεγγύης» και ότι «απέχουν από κάθε δράση αντίθετη προς τα συμφέροντα της Ένωσης ή ικανή να θίξει την αποτελεσματικότητά της ως συνεκτικής δύναμης στις διεθνείς σχέσεις»· εκφράζει την ανησυχία του για τις δραστηριότητες ορισμένων κρατών μελών, όπως η ανάληψη διμερών διπλωματικών πρωτοβουλιών με τρίτες χώρες, οι οποίες ενδέχεται να αντιβαίνουν στις διατάξεις του άρθρου 24 ΣΕΕ·

6.

πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να δρα ως ένθερμος και βασικός υπερασπιστής της πολυμέρειας στον κόσμο και να αποφεύγει ενέργειες που υπονομεύουν αυτούς τους στόχους· εν κατακλείδι εκτιμά ωστόσο ότι η ΕΕ, προκειμένου να διατηρήσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, πρέπει να αντιδράσει στις παγκόσμιες προκλήσεις, όπως ο αυξανόμενος κατακερματισμός, η εργαλειοποίηση του εμπορίου και ο προστατευτισμός·

7.

είναι της άποψης ότι η ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις προσπάθειες για την εξεύρεση λύσεων σε παγκόσμια προβλήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, ή για την προώθηση της σταθερότητας και της ειρήνης, ως σημείο αφετηρίας για ευρύτερες διπλωματικές σχέσεις με τρίτες χώρες με τις οποίες ο διάλογος και η συνεργασία σε άλλα θέματα πολιτικής ενδέχεται να μην είναι πάντοτε άμεσα εφικτοί·

8.

καλεί την ΕΕ να γίνει πιο δυναμική και στρατηγική στην αντιμετώπιση των αυξανόμενων παγκόσμιων απειλών· υπογραμμίζει ότι στο πλαίσιο του ταχέως μεταβαλλόμενου γεωπολιτικού τοπίου, ο κόσμος βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι και οι πολυμερείς θεσμοί κινδυνεύουν να κυριαρχηθούν από μη δημοκρατικά καθεστώτα· ζητεί να αναληφθεί ισχυρή, βασισμένη στη δράση, δέσμευση για την προστασία της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων στα πολυμερή φόρουμ·

9.

υπενθυμίζει ότι η ΕΕ είναι απλώς παρατηρητής σε όλους σχεδόν τους διεθνείς οργανισμούς και τα πολυμερή φόρουμ και ότι η κατάσταση αυτή δεν αντικατοπτρίζει ούτε τον βαθμό των αρμοδιοτήτων της ΕΕ ούτε την όλο και μεγαλύτερη σημασία των υπερεθνικών περιφερειακών οργανισμών στη λήψη αποφάσεων παγκοσμίως· πιστεύει ότι η αποτελεσματικότητα της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θέση της στα πολυμερή φόρουμ και τους οργανισμούς· καλεί συνεπώς τα κράτη μέλη να επιστρατεύσουν την πολιτική βούληση να ενισχύσουν τη θέση της ΕΕ στους πολυμερείς οργανισμούς και τα φόρουμ, και να συγκεντρώσουν τη στήριξη τρίτων χωρών για μια τέτοια αλλαγή καθεστώτος, ώστε η ΕΕ να μπορέσει πραγματικά να τηρήσει τη δέσμευσή της να υπερασπιστεί αποτελεσματικά την πολυμέρεια·

Ενίσχυση των Ηνωμένων Εθνών και της συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύστημά τους

10.

επαναλαμβάνει την ένθερμη υποστήριξή του στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που θέσπισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, António Guterres και επισημαίνει την ανάγκη για περαιτέρω πρόοδο, ιδίως όσον αφορά την ένταξη των γυναικών, των νέων και των ατόμων σε ευάλωτη κατάσταση, καθώς και για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη διατομεακότητα στις δομές του ΟΗΕ· τονίζει τη σημασία ενός συστήματος των Ηνωμένων Εθνών το οποίο θα μπορεί να συνεχίσει να παράγει πραγματικά αποτελέσματα· επισημαίνει την αξία του οράματος «One UN» του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, όπου οι διάφοροι οργανισμοί και οι συνιστώσες του ΟΗΕ μπορούν πραγματικά να διασυνδεθούν και να λειτουργήσουν από κοινού με βάση μια ενιαία δημοσιονομική και διαχειριστική δομή, και μπορούν να ενισχύσουν την επίτευξη των στόχων του ΟΗΕ· επισημαίνει, ειδικότερα, τον ενισχυμένο ρόλο των μόνιμων συντονιστών του ΟΗΕ που προβλέπονται από τη μεταρρύθμιση του αναπτυξιακού συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και θεωρεί ότι οι εν λόγω μόνιμοι συντονιστές του ΟΗΕ που επί του παρόντος δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από 130 χώρες δεν θα πρέπει μόνο να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στον συντονισμό της επιτόπιας εφαρμογής των προγραμμάτων των Ηνωμένων Εθνών για την ενίσχυση της ενότητας της δράσης του ΟΗΕ, αλλά θα πρέπει επίσης να συνεργάζονται στενά με τις αντιπροσωπείες της ΕΕ στα οικεία κράτη μέλη του ΟΗΕ και να διαβουλεύονται μαζί τους για την επιδίωξη συνεργειών και αμοιβαίας ενίσχυσης με τα θεματικά και γεωγραφικά προγράμματα της ΕΕ για την εν λόγω χώρα·

11.

επιβεβαιώνει ότι η ΕΕ και τα Ηνωμένα Έθνη θα πρέπει να συνεργαστούν στενά σε επίπεδο έδρας και στις περιοχές και τις χώρες όπου παρέχουν συνδρομή, για να ανταλλάξουν αναλύσεις και να ευθυγραμμίσουν την πολιτική και τον προγραμματικό σχεδιασμό, ώστε να μεγιστοποιήσουν τις επιδράσεις τους στην ευημερία των ανθρώπων και του πλανήτη· υπενθυμίζει ότι η ΕΕ μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την προβολή και τον αντίκτυπο των προγραμμάτων του ΟΗΕ σε τρίτες χώρες, καθώς και να καθορίσει τον δικό της προγραμματισμό και τη βοήθεια με συνεργικό τρόπο που επίσης ενισχύει τις επιδράσεις τους σύμφωνα με τους στόχους του ΟΗΕ· τονίζει, ως εκ τούτου, την αξία της στενής διαβούλευσης και συνεργασίας ΕΕ-ΟΗΕ και καλεί την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τις αντιπροσωπείες της ΕΕ σε τρίτες χώρες να επικοινωνήσουν ενεργά και να διαβουλευθούν με τον ΟΗΕ σχετικά με την πολιτική και τις προγραμματικές δραστηριότητες του ΟΗΕ για την περίοδο 2021-2027 και μετέπειτα· καλεί τον ΟΗΕ να διαβουλεύεται τακτικά με την ΕΕ στην έδρα του ΟΗΕ, αλλά και επιτόπου σε τρίτες χώρες·

12.

είναι της άποψης ότι η ΕΕ και ο ΟΗΕ θα πρέπει να πραγματοποιούν ετήσιες συνόδους κορυφής στις οποίες θα προβλέπεται η δυνατότητα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ να συναντάται με το Συμβούλιο, την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και το Κοινοβούλιο· καλεί τον ΟΗΕ να διασφαλίσει τη σταθερή παρουσία υψηλού επιπέδου συνομιλητών από τα Ηνωμένα Έθνη στο Κοινοβούλιο για την προώθηση του δομημένου και συνεκτικού πολιτικού διαλόγου και την ενίσχυση της προβολής των προσπαθειών του ΟΗΕ· επισημαίνει την ανάγκη να βελτιωθεί η πολιτική λειτουργία του ΟΗΕ, ζητώντας ισχυρότερη διασύνδεση μεταξύ του ΟΗΕ και των περιφερειακών οργανισμών, όπως υπογράμμισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, κ. Guterres· επισημαίνει την ανάγκη ενίσχυσης του συντονισμού των οργανισμών του ΟΗΕ με τους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς μέσω του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου του ΟΗΕ (ECOSOC)· υποστηρίζει τις προτάσεις του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, κ. Guterres, να δοθεί στους νέους και την κοινωνία των πολιτών ισχυρότερη φωνή εντός του συστήματος του ΟΗΕ·

13.

επισημαίνει ότι, για να καταστεί η ΕΕ αποτελεσματικότερος παγκόσμιος εταίρος ικανός να υπερασπιστεί την πολυμερή τάξη, πρέπει να ενισχυθεί η ικανότητα της ΕΕ να ενεργεί σθεναρά και έγκαιρα ως αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας· καλεί, ως εκ τούτου, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αξιολογήσουν ενδελεχώς, να διερευνήσουν και να αναπτύξουν επιλογές για τη δημιουργία μόνιμων πολυεθνικών στρατιωτικών μονάδων, οι οποίες θα είναι μόνιμα εγκατεστημένες και θα λαμβάνουν κοινή εκπαίδευση·

14.

καλεί τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να εντείνει τις προσπάθειές του για την εφαρμογή της στρατηγικής των Ηνωμένων Εθνών για την ισότητα των φύλων ως ουσιώδους μέσου διασφάλισης της ίσης εκπροσώπησης των γυναικών στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών σε όλα τα επίπεδα ιεραρχίας· υπενθυμίζει ότι, από τη δημιουργία του ΟΗΕ το 1945, καμία γυναίκα δεν έχει διοριστεί Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ· επισημαίνει τη γενικότερη ανάγκη να υπάρχει δίκαιη εκπροσώπηση των γυναικών και των περιθωριοποιημένων ομάδων, καθώς και αυξημένη ποικιλομορφία στους διεθνείς οργανισμούς· στηρίζει με σθένος το θεματολόγιο για τους νέους, την ασφάλεια και την ειρήνη και τον στόχο του, ο οποίος συνίσταται στην εξασφάλιση μεγαλύτερης συμμετοχής των νέων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε τοπικό, εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο·

15.

είναι της άποψης ότι η ΕΕ θα πρέπει να προσδιορίσει τα όργανα του ΟΗΕ και τους άλλους πολυμερείς οργανισμούς που είναι καίριας σημασίας για την προώθηση του πολιτικού διαλόγου, της σύγκλισης και των πολιτικών λύσεων για τις παγκόσμιες προκλήσεις και για τον καθορισμό προτύπων· θα πρέπει επίσης να καθορίσει σαφείς στόχους και προτεραιότητες για διάλογο και στήριξη, συμπεριλαμβανομένης της δημοσιονομικής στήριξης, στα εν λόγω όργανα και οργανισμούς· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι ήδη οι κορυφαίοι χρηματοδότες του ΟΗΕ και πολλών από τους οργανισμούς και τα προγράμματά του, αλλά ότι αυτή η δέσμευση και στήριξη προς τον ΟΗΕ δεν μεταφράζεται πάντα σε ισχυρότερη επιρροή της ΕΕ, των κρατών μελών της και ομοφρόνων εταίρων σε βασικές θέσεις του ΟΗΕ ή σε πολυμερή φόρουμ, γεγονός που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό σε μια περίοδο αυξανόμενης διεκδικητικότητας των μη δημοκρατικών καθεστώτων, όπως η Ρωσία, σε τέτοια φόρουμ·

16.

επισημαίνει την αυξημένη γεωπολιτική σημασία των προτύπων, ιδίως στον τομέα της τεχνολογίας, και προτρέπει την ΕΕ να ενεργήσει στρατηγικά ώστε να καταστεί υπερδύναμη όσον αφορά τον καθορισμό προτύπων σε πολυμερή φόρουμ·

17.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, καθώς και τους ομόφρονες εταίρους να βελτιώσουν περαιτέρω τον συντονισμό τους όσον αφορά την παροχή κοινής στήριξης σε υποψηφιότητες για ηγετικές θέσεις σε πολυμερή φόρουμ· επισημαίνει την ανάγκη να υπάρχει συντονισμός με ομόφρονες εταίρους σε άλλες περιοχές του κόσμου και ενόψει της σημασίας της αρχής της ισότιμης γεωγραφικής κατανομής των ηγετικών θέσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στις δημοκρατικές αξίες·

18.

επισημαίνει, εν προκειμένω, τον βασικό ρόλο που διαδραματίζει ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) ως πυλώνας της ευρωπαϊκής ασφάλειας και ζητεί να ενισχυθεί περαιτέρω η συνολική προσέγγιση ασφαλείας του οργανισμού·

19.

καλεί την ΕΕ να συνεργαστεί με τον ΟΗΕ, περιφερειακούς οργανισμούς, διεθνή φόρουμ, όπως η G7 και η G20, και με ad hoc συμμαχίες, καθώς και στο πλαίσιο αυτών των οργανισμών, ώστε να ανταποκριθεί στις παγκόσμιες προκλήσεις του παρόντος και του μέλλοντος·

20.

καλεί την Επιτροπή και τον ΑΠ/ΥΕ να αναπτύξουν περαιτέρω τη στρατηγική τους για την πολυμερή προσέγγιση, μεταξύ άλλων μέσω τακτικά επικαιροποιούμενων κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τον τρόπο δράσης σε διάφορα φόρουμ, καλύπτοντας ζητήματα όπως η μεταρρύθμιση του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και ο πιο κεντρικός ρόλος ή η επίσημη εκπροσώπηση της ΕΕ, καθώς και ένα όραμα για μια νέα παγκόσμια τάξη την οποία θα διαμόρφωνε κατά τρόπο που θα μπορούσε να αναζωογονήσει την πολυμερή προσέγγιση· πιστεύει ότι η ΕΕ θα χρειαστεί να οικοδομήσει συμμαχίες με ομόφρονες εταίρους για την ανάπτυξη πολυμερούς συνεργασίας σε διάφορα φόρουμ, αλλά ότι στις συμμαχίες αυτές δεν θα εμπλέκονται πάντα οι ίδιοι παράγοντες, ενώ ο στόχος πρέπει πάντα να είναι η διατήρηση ενός αποτελεσματικού, βασισμένου σε κανόνες συστήματος παγκόσμιας διακυβέρνησης·

21.

επαναλαμβάνει τις θέσεις του σχετικά με τον ρωσικό επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας, οι οποίες εκφράστηκαν σε προηγούμενα ψηφίσματα·

22.

καταδικάζει απερίφραστα τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας, καθώς και την εμπλοκή της Λευκορωσίας σε αυτόν τον πόλεμο, και ζητεί από τη Ρωσία να τερματίσει αμέσως όλες τις στρατιωτικές δραστηριότητες στην Ουκρανία και να αποσύρει άνευ όρων όλες τις δυνάμεις και τον στρατιωτικό εξοπλισμό από το σύνολο του διεθνώς αναγνωρισμένου εδάφους της Ουκρανίας· υπογραμμίζει ότι αυτή η στρατιωτική επίθεση και εισβολή συνιστούν σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου· θεωρεί ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία συνιστά επίθεση όχι μόνο κατά κυρίαρχης χώρας αλλά και κατά των αρχών και των μηχανισμών συνεργασίας και ασφάλειας στην Ευρώπη και της βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης, όπως κατοχυρώνεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών·

23.

χαιρετίζει την αναστολή της συμμετοχής της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (UNHRC)· χαιρετίζει τις αποφάσεις από διεθνείς οργανισμούς, μεταξύ άλλων στον τομέα του πολιτισμού και του αθλητισμού, να αναστείλουν τη συμμετοχή της Ρωσίας· καλεί τους ηγέτες της ΕΕ και τους ηγέτες άλλων κρατών να αποκλείσουν τη Ρωσία από την G20 και άλλους οργανισμούς πολυμερούς συνεργασίας, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, η UNESCO και άλλοι φορείς, γεγονός που θα αποτελέσει σημαντική ένδειξη ότι για τη διεθνή κοινότητα δεν θα υπάρξει επιστροφή στην πεπατημένη με αυτό το επιτιθέμενο κράτος·

24.

υπογραμμίζει ότι η πλήρης και αποτελεσματική εφαρμογή των υφιστάμενων κυρώσεων σε ολόκληρη την ΕΕ και από τους διεθνείς συμμάχους της ΕΕ πρέπει τώρα να αποτελέσει προτεραιότητα· καλεί την ΕΕ να χρησιμοποιήσει πολυμερή φόρουμ για να διασφαλίσει την αποτελεσματικότητα αυτών των κυρώσεων·

25.

ζητεί να επιβληθεί άμεσο πλήρες εμπάργκο στις ρωσικές εισαγωγές πετρελαίου, άνθρακα, πυρηνικών καυσίμων και φυσικού αερίου, να εγκαταλειφθούν πλήρως τα έργα Nordstream 1 και 2, και να παρουσιαστεί ένα σχέδιο για την εγγύηση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ βραχυπρόθεσμα· καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει τη στήριξη, μέσω πολυμερών φόρουμ, τρίτων χωρών που επιθυμούν να επιβάλουν εμπάργκο στις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας·

26.

χαιρετίζει την ικανότητα της ΕΕ και των κρατών μελών της να εργάζονται με συντονισμένο τρόπο, και να παρουσιάζουν ενοποιημένες θέσεις στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως όσον αφορά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ· επαινεί, στο πλαίσιο αυτό, τις πολύτιμες προσπάθειες συντονισμού των αντιπροσωπειών της ΕΕ στον ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη και τη Γενεύη· πιστεύει ότι αυτή η ενιαία, συνεργική προσέγγιση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται σε κάθε όργανο και οργανισμό του ΟΗΕ, καθώς και σε οποιονδήποτε άλλον διεθνή οργανισμό, ώστε η ΕΕ να μπορεί να ενεργεί και να λειτουργεί ως ενιαίο σύνολο σε πολυμερή φόρουμ· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας αδυνατεί τακτικά να λάβει αποφάσεις και, συνεπώς, δεν είναι αποτελεσματικό στην ανταπόκριση σε κρίσεις όπως αυτές στην Ουκρανία, τη Συρία, την Αιθιοπία και το Σουδάν σε σύγκριση με τις αντιδράσεις του σε άλλες κρίσεις στο παρελθόν, καθώς και για το ότι αυτό είχε αρνητικό αντίκτυπο στην πρόληψη, τη διαχείριση και την επίλυση αυτών των κρίσεων της εκτεταμένης χρήσης των δικαιωμάτων αρνησικυρίας· επισημαίνει ότι είναι απαράδεκτο ένα κράτος να μπορεί να σταματά τις προσπάθειες όταν διαπράττονται γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας ή εγκλήματα πολέμου·

27.

προτρέπει τον ΟΗΕ να διορίσει τον ειδικό απεσταλμένο του στη Λιβύη, καθώς η θέση είναι κενή από τον Νοέμβριο του 2021 και η δημοκρατική διαδικασία στη Λιβύη εξακολουθεί να βρίσκεται σε σημείο καμπής·

28.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το 2022 μόνο δύο κράτη μέλη της ΕΕ θα είναι μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας· θεωρεί ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθήσουν τον προβληματισμό σχετικά με τους όρους μιας μεταρρύθμισης του Συμβουλίου Ασφαλείας που θα μπορέσει να αποκαταστήσει την ικανότητά του να αντιμετωπίζει κρίσεις εγκαίρως και αποτελεσματικά, θα περιορίσει δραστικά το δικαίωμα αρνησικυρίας και να θα αλλάξει τη σύνθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας ώστε να αντικατοπτρίζει καλύτερα τον σημερινό κόσμο·

29.

επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, την άποψή του ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να εργαστούν για να καταλήξουν σε ευρεία συναίνεση όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του Συμβουλίου Ασφαλείας, μεταξύ άλλων, μέσω της παροχής μόνιμης έδρας για την ΕΕ, επιπλέον των εδρών τις οποίες ήδη κατέχουν επί του παρόντος τα κράτη μέλη της ΕΕ· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη της ΕΕ να μην ανταγωνίζονται μεταξύ τους όσον αφορά την εξασφάλιση έδρας στο Συμβούλιο Ασφαλείας·

30.

εκφράζει την ανησυχία του για τη διάβρωση του τρέχοντος συστήματος ελέγχου των όπλων και αφοπλισμού, και των νομικών μέσων του· στηρίζει όλες τις προσπάθειες επαναφοράς του ελέγχου των όπλων και του αφοπλισμού στο διεθνές θεματολόγιο, μεταξύ άλλων με την επανενεργοποίηση της διάσκεψης για τον αφοπλισμό· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να επανεξετάσουν και να επικαιροποιήσουν τη στρατηγική της ΕΕ κατά της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι πρόσφατες γεωπολιτικές, τεχνολογικές και νομικές εξελίξεις, και να παράσχουν μια επικαιροποιημένη και φιλόδοξη βάση για την πολυμερή δέσμευση της ΕΕ όσον αφορά τη μη διάδοση και τον αφοπλισμό· εκφράζει την ανησυχία του για την ανάπτυξη νέων στρατιωτικών τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), ο οπλισμός στο απώτερο διάστημα, οι βιοτεχνολογίες και τα υπερηχητικά όπλα, και υποστηρίζει ενεργά τις προσπάθειες και τις νέες πρωτοβουλίες για να σταματήσουν τα σχετικά συνεχιζόμενα προγράμματα οπλισμού από ορισμένα κράτη μέλη του ΟΗΕ· υποστηρίζει το έργο της ομάδας εργασίας για το απώτερο διάστημα της Επιτροπής Αφοπλισμού του ΟΗΕ όσον αφορά την πρακτική εφαρμογή μέτρων διαφάνειας και οικοδόμησης εμπιστοσύνης στις δραστηριότητες στο απώτερο διάστημα·

31.

υποστηρίζει την πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ σχετικά με τη δράση για την ειρήνη με βάση την επικαιροποίηση της εταιρικής σχέσης ΕΕ-ΗΕ όσον αφορά τη διαχείριση κρίσεων, τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις και τη διερεύνηση ευκαιριών για νέες εταιρικές σχέσεις, συμπεριλαμβανομένης αυτής μεταξύ ΕΕ-ΟΗΕ-Αφρικανικής Ένωσης και της συνεργασίας με άλλους περιφερειακούς οργανισμούς· επαναλαμβάνει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν οι γυναίκες στη διαμεσολάβηση στις συγκρούσεις και στις ειρηνευτικές αποστολές και υπενθυμίζει την υποεκπροσώπησή τους σε όλα τα επίπεδα εντός του ΟΗΕ, της ΕΕ και άλλων πολυμερών οργανισμών και αποστολών·

32.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να βελτιώσουν την ικανότητά τους να ανταλλάσσουν πληροφορίες, να διαβουλεύονται και να συντονίζονται σχετικά με στρατηγικές, πολιτικές και θέσεις, μεταξύ άλλων στα διοικητικά όργανα και τα συμβούλια πολυμερών οργανισμών στους οποίους δεν εκπροσωπείται άμεσα η ΕΕ, ξεκινώντας από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ· συμμερίζεται την άποψη του ΑΠ/ΥΕ και της Επιτροπής ότι η ΕΕ θα πρέπει να θεσπίσει μηχανισμούς συντονισμού σε όλα τα διεθνή ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων· πιστεύει ότι η ίδια ικανότητα συντονισμού θα πρέπει να επεκταθεί στα διοικητικά συμβούλια όλων των οργανισμών του ΟΗΕ·

33.

πιστεύει ότι το νέο χρηματοδοτικό μέσο για την Ευρώπη στον κόσμο και η προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη» όσον αφορά τη γεωγραφική και θεματική βοήθεια και τον προγραμματισμό, καθώς και η προσέγγιση «Global Strategy» για τη σύνδεση της ανάπτυξης υποδομών, παρέχουν μια μοναδική ευκαιρία για τον καθορισμό ενός κοινού διοργανικού θεματολογίου που αντικατοπτρίζει και εκτιμά δεόντως τη συμβολή των κρατών μελών της ΕΕ με τρόπο που προσθέτει αξία στην πολυμερή προσέγγιση των προκλήσεων και των κρίσεων στον κόσμο και ενισχύει τη ικανότητα μόχλευσης της ΕΕ και των κρατών μελών της, μεταξύ άλλων σε πολυμελή φόρουμ· επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή του σε μια ισορροπημένη γεωγραφική προσέγγιση με γνώμονα τις προτεραιότητες στις ενέργειες, τη συνδρομή και τα προγράμματα της ΕΕ που δρομολογούνται πέρα από τα σύνορα της Ένωσης·

34.

προειδοποιεί ότι οι απόπειρες από ανελεύθερες κυβερνήσεις ή αυταρχικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα, όπως η Κίνα, να επιτύχουν και να εδραιώσουν τη μόχλευση μέσω της χρηματοδότησης διεθνών οργανισμών εγείρει το ζήτημα του οικονομικού ανταγωνισμού σε πολυμερή φόρουμ και τονίζει την ανάγκη για προβληματισμό τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με τον τρόπο διασφάλισης της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας των σχετικών διεθνών οργανισμών και πολυμερών φόρουμ με χρήση του πλήρους φάσματος εργαλείων που έχουν στη διάθεσή τους τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης, όταν απαιτείται και προβλέπεται, επαρκούς και βιώσιμης ενωσιακής χρηματοδότησης, καθώς και χρηματοδότησης από άλλες πηγές· υπενθυμίζει ότι οι καθυστερήσεις όσον αφορά την καταβολή των καθορισμένων συνεισφορών από διάφορα κράτη μέλη έχουν εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις στο έργο των διεθνών οργανισμών και είναι συνεπώς απαράδεκτες·

35.

υπενθυμίζει ότι η ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ προς τρίτες χώρες διοχετεύεται πολύ συχνά μέσω του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών· υποστηρίζει αυτή την εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και του ΟΗΕ, αλλά καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει ότι θα προβάλλει περισσότερο τον ειδικό ρόλο και τις συνεισφορές της στο πλαίσιο του ΟΗΕ· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της διενέργειας, σε επίπεδο ΕΕ, εμπεριστατωμένης αξιολόγησης τόσο των τρεχουσών όσο και των προγραμματισμένων εταιρικών σχέσεων ΕΕ-ΟΗΕ, προκειμένου να εκτιμηθεί κατά πόσον υπάρχει επαρκής προβολή της συμβολής της ΕΕ, απόδοση αξίας στα χρήματα των φορολογουμένων σύμφωνα με τις αξίες της ΕΕ και κατά πόσον οι ηγετικοί ρόλοι που ανατίθενται στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι ανάλογοι με την ισχυρή δέσμευση και προσήλωση της ΕΕ στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να προβούν σε αυτή την εξέταση και να διαβουλευθούν με το Κοινοβούλιο σχετικά με τα πορίσματά τους και τη μελλοντική πορεία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα δοθεί επαρκής αναγνώριση στη συμβολή, στον χρηματοδοτικό επιμερισμό, στην προσήλωση και στην αφοσίωση της ΕΕ στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών·

36.

τονίζει ότι η παροχή στήριξης από την ΕΕ στους διεθνείς οργανισμούς και η παρουσία της στα πολυμερή φόρουμ θα πρέπει να προβάλλεται στους πολίτες των κρατών μελών της ΕΕ· καλεί τον ΑΠ/ΥΕ να εγκαινιάσει μια ενημερωτική εκστρατεία ανά την ΕΕ σχετικά με την ενωσιακή στήριξη που παρέχεται στους διεθνείς οργανισμούς, καθώς και την παρουσία, τους στόχους και τις δραστηριότητές της στα πολυμερή φόρουμ· καλεί επίσης την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να προάγουν τον ενεργό ρόλο της ΕΕ στα πολυμερή φόρουμ και να παράσχουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συνδρομή και τα επιτεύγματα της ΕΕ στους διεθνείς οργανισμούς, μεταξύ άλλων μέσω κοινών αφηγημάτων, θέσεων και δηλώσεων επί των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών·

37.

τονίζει ότι είναι απαραίτητο τα κράτη μέλη της ΕΕ να εντείνουν τον συντονισμό στα Ταμεία και Προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών, προσδιορίζοντας βασικούς στόχους και μια κοινή προσέγγιση για τον προσανατολισμό των εκτελεστικών επιτροπών· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστούν διαφάνεια και λογοδοσία στη χρηματοδότηση και τις δαπάνες των πολυμερών οργανισμών·

38.

επαινεί το έργο της «Συμμαχίας για την Πολυμέρεια», ως άτυπου δικτύου χωρών τις οποίες ενώνει η πεποίθηση ότι μια πολυμερής εντολή που βασίζεται στους κανόνες αποτελεί την μόνη αξιόπιστη εγγύηση διεθνούς σταθερότητας και ειρήνης, και ότι οι κοινές μας προκλήσεις μπορούν να επιλύονται μόνον μέσω της συνεργασίας·

Αποκατάσταση της πολυμέρειας μέσω ενισχυμένων παγκόσμιων εταιρικών σχέσεων για την επιδίωξη κοινών στόχων

39.

τονίζει την ανάγκη να καταβληθούν προσπάθειες για μια αποτελεσματική, προσανατολισμένη στα αποτελέσματα και χωρίς αποκλεισμούς πολυμερή προσέγγιση που βασίζεται στις αξίες, όπου οι κυβερνήσεις, η κοινωνία των πολιτών, οι θρησκευτικοί φορείς, ο ιδιωτικός τομέας, η ακαδημαϊκή κοινότητα και άλλοι σχετικοί ενδιαφερόμενοι φορείς θα μπορούν να συνεργάζονται αποτελεσματικά για την εξυπηρέτηση παγκόσμιων αξιών και συμφερόντων και την επίτευξη παγκόσμιων στόχων· αναγνωρίζει τη σημασία του συνδυασμού των δύο κρίσιμων στόχων της ΕΕ για την ενίσχυση της προβολής και της μόχλευσης της ΕΕ ως παγκόσμιου παράγοντα και την υποστήριξη του ρόλου των πολυμερών φόρουμ· υπενθυμίζει την ανάγκη αντιμετώπισης και διαχείρισης αυτών των εντάσεων, καθώς και διαμόρφωσης μιας κατηγορηματικής θέσης που υπαγορεύεται από αρχές μεταξύ των δύο αυτών στόχων, σύμφωνα με τις βασικές αξίες, ιδέες και συμφέροντα της ΕΕ· επισημαίνει ότι, παρά τις εμφανείς εντάσεις μεταξύ αυτών των δύο κρίσιμων ευρωπαϊκών στόχων, οι τελευταίοι αποτελούν επίσης νέες ευκαιρίες, καθώς η ενισχυμένη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ μπορεί να επιτρέψει στην ΕΕ να συνάψει συμμαχίες με τους διμερείς της εταίρους στο πλαίσιο πολυμερών διαπραγματεύσεων, και επίσης να προωθήσει και να υπερασπιστεί πολυμερείς δεσμεύσεις κατά τις διμερείς διαπραγματεύσεις· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να υπερασπιστούν με συνέπεια και ενεργητικότητα την πολυμέρεια και τους σχετικούς πολυμερείς οργανισμούς κάθε φορά που υπονομεύονται με οποιοδήποτε τρόπο ή με οποιαδήποτε μορφή·

40.

υπογραμμίζει τη σημασία της συνεχούς πολυμερούς συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας και άμυνας· υπογραμμίζει ότι το έργο της εταιρικής σχέσης ΕΕ-ΝΑΤΟ και η συνεργασία ΕΕ-ΟΑΣΕ οικοδομούνται πάνω στην κοινή στήριξη για τις κοινές θεμελιώδεις αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, του κράτους δικαίου και της προαγωγής της ειρήνης και της διεθνούς συνεργασίας, προστατεύοντας παράλληλα τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες· καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ και τα μέλη του ΝΑΤΟ που δεν το έχουν πράξει ήδη να συμμετάσχουν στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες ασφάλειας και άμυνας για να συμπληρώσουν και να ενισχύσουν την κοινή συνεργασία·

41.

υπογραμμίζει ότι η πολυμέρεια και οποιαδήποτε μεταρρύθμιση του τρέχοντος συστήματος θα πρέπει επίσης να επικεντρωθεί στην αυξημένη διαφάνεια και λογοδοσία, καθώς και την εμπλοκή μη κρατικών φορέων, προκειμένου να συμβάλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των ανθρώπων στα εν λόγω θεσμικά όργανα και να τα νομιμοποιήσει περισσότερο· τονίζει ότι είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της αποτροπής και της καταπολέμησης παράνομων χρηματοδοτικών ροών και ενίσχυσης της διεθνούς συνεργασίας και των καλών πρακτικών επί της απόδοσης και της ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων, μεταξύ άλλων μέσω πιο αποτελεσματικών μέτρων για την εφαρμογή των ισχυουσών υποχρεώσεων που απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της διαφθοράς και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος· τονίζει ότι είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν αποτελεσματικά και βιώσιμα μέτρα χωρίς αποκλεισμούς ώστε να προληφθεί και να καταπολεμηθεί η διαφθορά στο πλαίσιο της Ατζέντας του 2030· τονίζει ότι η καταπολέμηση των παράνομων χρηματοδοτικών ροών πρέπει να απλουστευθεί σε παγκόσμιο επίπεδο·

42.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η προσέγγιση συμμάχων και ομοφρόνων εταίρων σε διεθνείς οργανισμούς και πολυμερή φόρουμ για την εδραίωση ενός συνασπισμού χωρών που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις και είναι προσηλωμένες σε κοινές αξίες και στόχους, καθώς και στον πολιτικό διάλογο και την αποτελεσματική συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο· υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητο να προστεθεί μια συμφωνία σχετικά με τη συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου ως παράρτημα στη συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου, που θα επέτρεπε σε αμφότερες τις πλευρές να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις κοινές προκλήσεις σε θέματα παγκόσμιας ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής· τονίζει ότι μια τέτοια συμφωνία θα διευκόλυνε επίσης τη συνεργασία στους πολυμερείς οργανισμούς, ιδίως στον ΟΗΕ, βάσει των πολλών κοινών αξιών και συμφερόντων των δύο πλευρών·

43.

επισημαίνει την ιδιαίτερη σημασία όχι μόνο των παραδοσιακών διατλαντικών ή ευρωπαϊκών εταίρων, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, καθώς και το Ηνωμένο Βασίλειο, τα Δυτικά Βαλκάνια και άλλες χώρες της Νότιας και Ανατολικής Γειτονίας, αλλά και άλλων ομοφρόνων δημοκρατικών συμμάχων στη Λατινική Αμερική, τον Ινδοειρηνικό και την Αφρική, που μπορούν να δημιουργήσουν, στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης, έναν ευρύτερο χώρο κοινών αξιών και προτύπων και δέσμευση για την προώθηση παγκόσμιων απαντήσεων στις παγκόσμιες προκλήσεις, καθώς και ενός ευρύτερου διεθνούς συνασπισμού εταίρων που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία του αυξημένου διαλόγου και της συνεργασίας με ομόφρονες αφρικανικές χώρες, καθώς και της στήριξής του για τη δημιουργία ενός μέλλοντος για την Αφρική βασισμένου στη δημοκρατία, την ένταξη και την ευημερία, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την ανάγκη αντιμετώπισης των προκλήσεων και τις απειλές για την ασφάλεια που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή, την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα·

44.

υπογραμμίζει ότι οι σχέσεις της ΕΕ με την Αφρικανική Ένωση (ΑΕ) και τη Λατινική Αμερική και Καραϊβική ενέχουν εσωτερική αξία και έχουν καθοριστική σημασία για την ανανεωμένη πολυμέρεια· υπενθυμίζει ότι στην κοινή τους δήλωση με τίτλο «Αφρική και Ευρώπη: δύο ήπειροι με κοινό όραμα για το 2030», η ΕΕ και η ΑΕ έχουν δεσμευτεί να συνεργαστούν ώστε να προωθήσουν την αποτελεσματική πολυμέρεια στο πλαίσιο της βασισμένης σε κανόνες διεθνούς τάξης, με τα Ηνωμένα Έθνη στο επίκεντρό της και δεσμεύτηκαν να εργαστούν για την υιοθέτηση θέσεων με μεγαλύτερη σύγκλιση σε πολυμερή φόρουμ ώστε να μειωθούν οι παγκόσμιες ανισότητες, να ενισχυθεί η αλληλεγγύη, να καταπολεμηθεί η κλιματική αλλαγή και να βελτιωθεί η επίτευξη αποτελεσμάτων όσον αφορά τα «παγκόσμια δημόσια αγαθά» σύμφωνα με την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την Ατζέντα της ΑΕ με ορίζοντα το 2063·

45.

υποστηρίζει, συνεπώς, τις προσπάθειες του ΑΠ/ΥΕ, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την περαιτέρω ενίσχυση της εταιρικής σχέσης της ΕΕ με την ΑΕ και την Κοινότητα των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να προωθηθεί η σύγκλιση των θέσεων στα Ηνωμένα Έθνη και σε άλλα πολυμερή φόρουμ μεταξύ της ΕΕ και τόσο των υπό ένταξη χωρών όσο και των χωρών εταίρων· καλεί την ΕΕ να επεκτείνει την ικανότητά της να βοηθά χώρες εταίρους και ομόφρονες χώρες, μεταξύ άλλων μέσω της ανάπτυξης ικανοτήτων, της ανταλλαγής γνώσεων, της κατάρτισης και της αδελφοποίησης, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν αποτελεσματικότερα στο πολυμερές σύστημα, καθώς και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές προκειμένου να διδάσκονται επίσης από τις εμπειρίες τους· επαναλαμβάνει τη σημασία της ενίσχυσης των υφιστάμενων πολυμερών φόρουμ με ομόφρονες εταίρους, ιδίως τις συνόδους κορυφής μεταξύ ΕΕ και Κοινότητας των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής·

46.

τονίζει την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της ASEAN ως μέσο αντιμετώπισης των αμοιβαίων προκλήσεων στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού· τονίζει ότι είναι απαραίτητο να τονωθεί ο ρόλος των περιφερειακών οργανώσεων του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και προτείνει τη σύγκληση ετήσιας διάσκεψης των επικεφαλής των περιφερειακών οργανώσεων·

47.

προτρέπει την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να προτείνουν νέες πρωτοβουλίες προκειμένου να ανταποκριθούν στους κινδύνους ασφαλείας που σχετίζονται με το κλίμα, προωθώντας ταυτόχρονα την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία στα διεθνή φόρουμ· πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει να στηρίξει τους φιλόδοξους στόχους για μείωση του CO2 σε τρίτες χώρες και τονίζει ότι είναι αναγκαίο η κλιματική διπλωματία να τεθεί στο επίκεντρο της εξωτερικής της δράσης, προκειμένου να προαχθεί η παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια·

48.

υποστηρίζει την άοκνη προάσπιση και υπεράσπιση των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών από την ΕΕ, την αταλάντευτη υποστήριξή της για την καθολική ισχύ του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ενεργό στήριξη και χρήση των φόρουμ του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα με σκοπό την αντιμετώπιση πιεστικών ζητημάτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη σταθερή υποστήριξή της για την ενίσχυση της λογοδοσίας και των διεθνών μηχανισμών δικαιοσύνης, τη μάχη της κατά της ατιμωρησίας, καθώς και τον σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών· υπογραμμίζει, εν προκειμένω, τη στήριξη της ΕΕ προς εδραιωμένα και αναγνωρισμένα διεθνή σύνορα, και απορρίπτει οποιαδήποτε απόπειρα αλλαγής τους με τη βία·

49.

στηρίζει τον ΑΠ/ΥΕ και την Επιτροπή στην προσπάθειά τους να διασφαλίσουν ότι το UNHRC θα ενεργεί αποτελεσματικότερα, θα αντιμετωπίζει με ταχύτητα όλα τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις καταστάσεις των χωρών αποτελεσματικά, αξιόπιστα και χωρίς προκαταλήψεις, και θα εξασφαλίζει συνέργειες με άλλα πολυμερή φόρουμ για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

50.

ζητεί να επιδιώκεται η μεγαλύτερη δυνατή αμεροληψία όσον αφορά τους οργανισμούς προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και η προστασία τους από ενδεχόμενες παρεμβάσεις κρατών των οποίων είναι γνωστές οι παραβιάσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επιμένει, ως εκ τούτου, στην ανάγκη να καθοριστούν σαφή πρότυπα σχετικά με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων που πρέπει να τηρούνται για την αποδοχή μιας χώρας ως μέλους του UNHRC, και θεωρεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να είναι πιο προορατική στο πλαίσιο αυτό και να υποστηρίξει μια συνολική μεταρρύθμιση του UNHRC·

51.

αποτίει φόρο τιμής στο έργο της Ύπατης Αρμοστού των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και θεωρεί ότι η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα παρέχει μοναδικές ευκαιρίες για συμμετοχή σε αποτελεσματικό διάλογο και συνεργασία για τον εξορθολογισμό και την ενίσχυση της ικανότητας υλοποίησης του συστήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ, μεταξύ άλλων μέσω αυξημένου δημόσιου ελέγχου των υποχρεώσεων που υπέχουν τα μέλη του UNHRC και των υποχρεωτικών διασκέψεων δωρητών στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με τη συμμετοχή υποψηφίων του UNHRC, όπως προτείνεται από τον ΑΠ/ΥΕ και την Επιτροπή στην κοινή τους ανακοίνωση· χαιρετίζει την έναρξη, στις 12 Οκτωβρίου 2021, του ετήσιου στρατηγικού διαλόγου με τον ΟΗΕ·

52.

σημειώνει ότι οι χρηματοδοτικοί πόροι που διατίθενται για το έργο της Ύπατης Αρμοστού των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι ιδιαιτέρως ανεπαρκείς, με πολλές χώρες να επιζητούν τη μείωσή τους, μολονότι το αίτημα της ΕΕ για αύξηση της χρηματοδότησης της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι μακροχρόνιο· χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες και τις δραστηριότητες της ΕΕ σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της Τρίτης Επιτροπής της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του ΟΗΕ σε πολλαπλά θεματικά και ανά χώρα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

53.

ζητεί τη δημιουργία περισσότερων συνεργειών μεταξύ των συστάσεων από τον μηχανισμό καθολικής περιοδικής εξέτασης και των εθελοντικών εθνικών ανασκοπήσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο των ΣΒΑ, καθώς και τη σύνδεση αυτών με τον προγραμματισμό των ειδικών έργων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα· ενθαρρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν τις προσπάθειές τους κατά των αποπειρών των αυταρχικών χωρών να καταρτίσουν αντεπιχειρήματα προκειμένου να μεταβληθεί η κατανόηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποδίδοντας έμφαση στα συλλογικά δικαιώματα έναντι των ατομικών δικαιωμάτων· καλεί την ΕΕ να στηρίξει, στο πλαίσιο του UNHRC, το έργο των ΜΚΟ και των υπέρμαχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι οποίοι δέχονται ολοένα μεγαλύτερη πίεση και απειλή από τα αυταρχικά κράτη·

54.

εκφράζει τη λύπη του για την κατάχρηση του UNHRC από απολυταρχικά καθεστώτα που εξακολουθούν να επιδίδονται σε αυτή για δικούς τους σκοπούς, και ιδίως για να υπονομεύσουν τη λειτουργία του και να διαβρώσουν το καθεστώς των κανόνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να υποστηρίξουν την γενική μεταρρύθμιση του UNHRC·

55.

τονίζει την άμεση ανάγκη να εφαρμοστούν πλήρως και να ενσωματωθούν συστηματικά η συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου III (GAP III) στο σύνολο των εξωτερικών ενεργειών της ΕΕ· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην υλοποίηση της απόφασης 1325 (2000) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια· υπογραμμίζει ότι οι γυναίκες διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην πρόληψη των συγκρούσεων, τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, την οικοδόμηση της ειρήνης, τη διατήρηση της ειρήνης, την ανθρωπιστική απόκριση και την ανοικοδόμηση μετά την επίλυση συγκρούσεων· τονίζει συνεπώς ότι είναι απαραίτητο η ΕΕ να διασφαλίσει την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών και την πλήρη εμπλοκή σε όλες τις προσπάθειες διατήρησης της ειρήνης και της ασφάλειας, ενσωματώνοντας ταυτόχρονα τη διάσταση του φύλου στο σύνολο των οικείων εξωτερικών ενεργειών·

Βελτιωμένη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

56.

υπενθυμίζει ότι, για να ακμάσει η βασιζόμενη σε κανόνες, αποτελεσματική, προσανατολισμένη στα αποτελέσματα και δικτυωμένη πολυμέρεια, είναι σημαντική η συμμετοχή δημοκρατικά εκλεγμένων κοινοβουλίων, ώστε να εξασφαλιστεί ευρύτερη πρόσβαση σε ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών και να επεκταθεί ο διάλογος και η συνεργασία σε μη κρατικές οντότητες, όπως οι περιφερειακές κυβερνήσεις, οι δήμοι, η ακαδημαϊκή κοινότητα, η κοινωνία των πολιτών και ο οικονομικός τομέας· συνηγορεί υπέρ της ουσιαστικής συμμετοχής της Ταϊβάν από τη θέση του παρατηρητή σε συνεδριάσεις, μηχανισμούς και δραστηριότητες πολυμερών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), του Διεθνούς Οργανισμού Εγκληματολογικής Αστυνομίας (Ιντερπόλ) και της σύμβασης-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC)· υπενθυμίζει ότι τα δημοκρατικά εκλεγμένα κοινοβούλια μπορούν να προβάλουν και να ενδυναμώσουν τις φωνές που υποστηρίζουν την πολυμέρεια ως οδό για αποτελεσματικές πολιτικές αντιδράσεις προς όφελος όλων των ανθρώπων και μπορούν να εξασφαλίσουν περαιτέρω την αναγκαία σύνδεση μεταξύ των διεθνών οργανισμών και των πολυμερών φόρουμ που λαμβάνουν αποφάσεις, και των πολιτών·

57.

έχει την άποψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει τη δημιουργία ενός φορέα εντός του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να αυξηθούν ο δημοκρατικός χαρακτήρας, η δημοκρατική υποχρέωση λογοδοσίας και η διαφάνεια της παγκόσμιας διακυβέρνησης·

58.

επισημαίνει τον συνεργικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το Κοινοβούλιο στην τακτική πολιτική απήχησή του και την απήχησή του όσον αφορά τις πολιτικές στα κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών, καθώς αυτή η προβολή μπορεί να επεκτείνει περαιτέρω τον συνασπισμό των ομοφρόνων χωρών σε διεθνείς οργανισμούς και πολυμερή φόρουμ, και να ενισχύσει την ικανότητά τους να έχουν θετικές επιδράσεις· θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρχει προβληματισμός σχετικά με τη δυνατότητα δημιουργία κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας στα Ηνωμένα Έθνη, με ειδική επικέντρωση στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και άλλες κοινοβουλευτικές διαστάσεις των διεθνών οργανισμών και πολυμερών φόρουμ με σκοπό την ενίσχυση των κοινοβουλευτικών δεσμών και του διαλόγου με το σύστημα του ΟΗΕ και άλλα σχετικά πολυμερή φόρουμ, και τη διασφάλιση του δημοκρατικού διαλόγου και των στρατηγικών προβληματισμών σε διοργανικό επίπεδο στην ΕΕ·

59.

τονίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να στηρίξει πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην καλύτερη ενσωμάτωση των απόψεων της κοινωνίας των πολιτών όσον αφορά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών· ζητεί τη δημιουργία νέων φόρουμ στο πλαίσιο του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών τα οποία θα επιτρέψουν στην κοινωνία των πολιτών να συμμετάσχει σε πολιτικό διάλογο με τον ΟΗΕ, καθώς και την αποτελεσματική χρήση όσων ήδη υπάρχουν·

60.

πιστεύει ότι τα γραφεία του Κοινοβουλίου σε πόλεις με όργανα του ΟΗΕ ή διεθνείς οργανισμούς που σχετίζονται με την εξωτερική δράση της ΕΕ θα πρέπει να προσεγγίζουν και να καλύπτουν τις δραστηριότητες των εν λόγω οργάνων και οργανισμών, προκειμένου να δημιουργηθεί στενότερη σύνδεση με τις προσπάθειες, τις δεσμεύσεις και τα οράματα που σχετίζονται με την πολυμέρεια της ΕΕ και του Κοινοβουλίου· είναι της άποψης ότι θα πρέπει να υπάρξει προβληματισμός σχετικά με το πώς το Κοινοβούλιο μπορεί να μεγιστοποιήσει τις συνέργειες μεταξύ των διακοινοβουλευτικών αντιπροσωπειών, των επιτροπών και των υπηρεσιών του Κοινοβουλίου που ασχολούνται με την παρακολούθηση των εκλογών και τη στήριξη της δημοκρατίας, ώστε να ενισχυθεί περαιτέρω η εξωτερική δράση της ΕΕ μέσω των δραστηριοτήτων των εν λόγω κοινοβουλευτικών οργάνων· επισημαίνει τη σημασία του έργου της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης (IPU)·

61.

εκφράζει τη στήριξή του για τον ρόλο που διαδραματίζει το Κοινοβούλιο τόσο στην ενίσχυση των κοινοβουλευτικών δραστηριοτήτων ανάπτυξης ικανοτήτων όσο και στη στήριξη της παγκόσμιας δημοκρατίας και τον ειδικό του ρόλο στην κοινοβουλευτική διαμεσολάβηση και τον διάλογο μέσω, μεταξύ άλλων, του διαλόγου Jean Monnet· υπογραμμίζει την προστιθέμενη αξία του ειδικού ρόλου που διαδραματίζει το Κοινοβούλιο στην προώθηση του διαλόγου και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και δημοκρατικών προτύπων·

62.

υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο του Κοινοβουλίου ως δημοκρατικού θεσμικού οργάνου και πόλου συγκέντρωσης που μπορεί να αποτελέσει μοναδικό δημόσιο φόρουμ και μοναδική προοπτική για την προώθηση της πολυμέρειας· θεωρεί ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να συνεχίσει να καλεί τακτικά ηγέτες υψηλού επιπέδου από σχετικούς διεθνείς οργανισμούς για τη συζήτηση κοινών συμφερόντων και προτεραιοτήτων· πιστεύει ότι, για να ενισχυθεί η κοινοβουλευτική διάσταση των πολυμερών φόρουμ, το Κοινοβούλιο θα πρέπει να φιλοξενεί στους χώρους του, σε ετήσια βάση, διάσκεψη ομιλητών από τις χώρες της G7 και της G20· ζητεί την ενίσχυση του διαρθρωμένου διαλόγου μεταξύ του Κοινοβουλίου και του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της διεξαγωγής τακτικών συνεδριάσεων για την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, άλλων σχετικών επιτροπών και των επικεφαλής των αντιπροσωπειών της ΕΕ στον ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη και τη Γενεύη, καθώς και μεταξύ αυτών των επιτροπών και των αρχηγών αποστολής των κρατών μελών της ΕΕ που είναι είτε μόνιμα είτε εκ περιτροπής μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ· επισημαίνει τη θετική συμβολή των ετήσιων αντιπροσωπειών της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και των υποεπιτροπών της στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη· ζητεί να επισημοποιηθούν ορισμένες από τις άτυπες συνόδους μεταξύ της ΕΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών· ενθαρρύνει τη δημιουργία επίσημης σύνδεσης μεταξύ του Κοινοβουλίου και της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών·

Η πολυμέρεια ως κινητήρια δύναμη για την αντιμετώπιση των επειγουσών παγκόσμιων προκλήσεων

63.

επισημαίνει την καίρια συμβολή του πολυμερούς συστήματος στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής· ζητεί την περαιτέρω βελτίωση, ενίσχυση και θεσμοθέτηση υπαρχόντων πολυμερών πλαισίων που επιδιώκουν να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή, όπως το UNFCCC, το οποίο έχει 197 συμβαλλόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών του ΟΗΕ και, ως εκ τούτου, έχει υπογραφεί από σχεδόν όλες οι χώρες, μέσω της καθιέρωσης μηχανισμών λογοδοσίας και σαφών αρχών για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των εντολών τους· τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η παγκόσμια δράση κατά της κλιματικής αλλαγής, δεδομένου ότι μόνο μέσω συλλογικής, άμεσης και φιλόδοξης παγκόσμιας δράσης μπορεί ο κόσμος να περιορίσει την αύξηση της θερμοκρασίας σε 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα·

64.

πιστεύει ότι στην καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη οι βιομηχανικές χώρες θα πρέπει να παρέχουν στήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες όσον αφορά τη στροφή από τα ορυκτά καύσιμα προς την πράσινη ενέργεια, με μεταφορά όχι μόνο χρηματοδότησης, αλλά και εμπειρογνωσίας και τεχνολογίας·

65.

υπενθυμίζει τη σημασία της εστίασης στην εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο μέσω της έγκρισης και της εφαρμογής εθνικά καθορισμένων συνεισφορών, με ταυτόχρονη διασφάλιση ότι η διεθνής κοινότητα βρίσκεται συλλογικά σε καλό δρόμο όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού σε πολυμερές επίπεδο· καλεί τις κυβερνήσεις να θέσουν φιλόδοξες εθνικά καθορισμένες συνεισφορές, χωρίς τις οποίες ο στόχος του 1,5 βαθμού δεν θα εκπληρωθεί, ενώ επίσης τις καλεί να ενθαρρύνουν η μία την άλλη ώστε παραμείνουν εντός πορείας·

66.

υπενθυμίζει τη σημασία της στενής συνεργασίας με τις χώρες που είναι υπεύθυνες για τις περισσότερες εκπομπές, τις κλιματικά ευάλωτες χώρες και τους διατλαντικούς εταίρους για την επίτευξη προόδου όσον αφορά τον στόχο του 2030 κατά τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή το 2022· ζητεί να καταβληθούν συνεχείς πολυμερείς προσπάθειες για την κινητοποίηση χρηματοδοτικών κονδυλίων για τους ΣΒΑ και το κλίμα, συμπεριλαμβανομένης της αφιέρωσης 50 % της χρηματοδότησης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής στην προσαρμογή· χαιρετίζει τις προσπάθειες της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP26) του 2021 όσον αφορά τη θέσπιση ορισμών για την παραπληροφόρηση που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή·

67.

υπενθυμίζει ότι οι παραβιάσεις των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων έχουν βαθιά επίδραση σε ευρύ φάσμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων στη ζωή, την αυτοδιάθεση, την τροφή, την υγεία, τα πολιτιστικά, ατομικά και πολιτικά δικαιώματα· τονίζει ότι η βιοποικιλότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι αλληλένδετα και αλληλοεξαρτώμενα και υπενθυμίζει ότι τα κράτη έχουν υποχρέωση στο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να προστατεύουν τη βιοποικιλότητα από την οποία εξαρτώνται τα εν λόγω δικαιώματα, μεταξύ άλλων μέσω της πρόβλεψης για συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη βιοποικιλότητα, καθώς και μέσω της παροχής πρόσβασης σε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα σε περιπτώσεις απώλειας και υποβάθμισης της βιοποικιλότητας· εκφράζει την υποστήριξή του στις αναδυόμενες κανονιστικές προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο σχετικά με τα περιβαλλοντικά εγκλήματα· προτρέπει, εν προκειμένω, την ΕΕ και τα κράτη μέλη να προάγουν την αναγνώριση της οικοκτονίας ως διεθνούς εγκλήματος βάσει του Καταστατικού της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ)·

68.

υπενθυμίζει τον καίριο ρόλο των πολυμερών φόρουμ στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της πανδημίας της COVID-19 και επισημαίνει το γεγονός αυτό ως παράδειγμα της σημασίας τους για την προώθηση και την προστασία της παγκόσμιας δημόσιας υγείας, καθώς και της καθολικής υγειονομικής κάλυψης· εξαίρει την ανάπτυξη της πρωτοβουλίας Συνολική Πρόσβαση στα Εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 (COVAX), η οποία αποτελεί μια άνευ προηγουμένου άσκηση διεθνούς αλληλεγγύης, και ευχαριστεί τους δωρητές και τους συνεισφέροντες, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη να συνεχιστεί η δωρεά και η αύξηση των πόρων, καθώς και η ανάπτυξη ικανοτήτων όσον αφορά την παραγωγή και τη διανομή εμβολίων προκειμένου να διατεθούν δωρεάν εμβόλια και θεραπείες σε όλες τις χώρες με τρόπο που μπορεί να προσεγγίσει όντως όλες τις χώρες με έγκαιρο τρόπο·

69.

επαινεί το έργο του ΠΟΥ για την καταπολέμηση της πανδημίας μέσω των αποφάσεών του βάσει επιστημονικών γνώσεων και αποδεικτικών στοιχείων, διασφαλίζοντας παράλληλα ανεξάρτητο έλεγχο και λογοδοσία όσον αφορά τη διαχείριση της πανδημίας της COVID-19 από τον ΠΟΥ· τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η εντολή και η εκτελεστική ικανότητά του, ιδίως όσον αφορά την ανταλλαγή δεδομένων και την κινητοποίηση πόρων, καθώς και να μεταρρυθμιστεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων της επιτροπής έκτακτης ανάγκης του και να θεσπιστούν μηχανισμοί επιβολής για τις αποφάσεις και τις διασκέψεις του·

70.

χαιρετίζει την έναρξη της εργασίας για μια νέα διεθνή συνθήκη για τις πανδημίες μετά την έγκριση απόφασης στις 31 Μαΐου 2021 από το σύνολο των 194 μελών του ΠΟΥ· προτρέπει την ΕΕ να εργαστεί στο πλαίσιο των πολυμερών οργανισμών με σκοπό τη βελτίωση των παγκόσμιων μηχανισμών πρόληψης και αντιμετώπισης των πανδημιών, με βάση την πείρα που αποκτήθηκε από τη διεθνή απόκριση στην πανδημία της COVID-19·

71.

ζητεί ενισχυμένα νομοθετικά και κανονιστικά πλαίσια και την προώθηση της συνοχής των πολιτικών για την επίτευξη της αποτελεσματικής πρόσβασης σε υγειονομικές υπηρεσίες, καθώς και τη θέσπιση νομοθεσίας και την εφαρμογή πολιτικών που παρέχουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε υπηρεσίες και προϊόντα υγείας, καθώς και σε εμβόλια, ειδικά για τους πλέον μειονεκτούντες·

72.

ζητεί να υπάρξει διεθνής συνεργασία στο ζήτημα της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε επίπεδο συστήματος κατά τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των πολιτικών για την υγεία, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες όλων των γυναικών και των κοριτσιών, με σκοπό την επίτευξη της ισότητας των φύλων και της χειραφέτησης των γυναικών στις πολιτικές για την υγεία και τις παροχές των συστημάτων υγείας·

73.

προτρέπει την ΕΕ να προωθήσει τις εργασίες που διεξάγονται στο πλαίσιο του ΟΗΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας με την εφαρμογή και την επικαιροποίηση των τεσσάρων πυλώνων της παγκόσμιας στρατηγικής των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η οποία εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση τον Σεπτέμβριο του 2006·

74.

ζητεί να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία των παιδιών των οποίων η ευάλωτη κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί ιδιαίτερα από την πανδημία της COVID-19, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβασή τους στην υγεία, την εκπαίδευση, σε οικονομικά προσιτά τρόφιμα, καθαρό νερό, εγκαταστάσεις υγιεινής και επαρκή στέγαση· επαναλαμβάνει τον αρνητικό αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και της περιβαλλοντικής βλάβης στην άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών·

75.

τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω πολυμερή δράση στον τομέα της οικονομικής διακυβέρνησης, ιδίως όσον αφορά τη φορολογία· εκφράζει την ικανοποίησή του για την κατεύθυνση που υπέδειξε το πλαίσιο χωρίς αποκλεισμούς του ΟΟΣΑ/της G20 για τη διάβρωση της βάσης και τη μετατόπιση των κερδών (BEPS) και την τελευταία πρότασή του για τη θέσπιση ελάχιστου συντελεστή φορολογίας εταιρειών ύψους 15 % και τον μελλοντικό πυλώνα που προβλέπει δικαιότερη ανακατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων· λαμβάνει υπό σημείωση την πρόταση της Επιτροπής να προτείνει έναν ίδιο πόρο ισοδύναμο με το 15 % του μεριδίου των υπολειπόμενων κερδών των εταιρειών που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής, τα οποία θα ανακατανέμονταν στα κράτη μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο της παρούσας συμφωνίας· ενθαρρύνει τη διεθνή κοινότητα να καταβάλει προσπάθειες για περαιτέρω ολοκλήρωση σε αυτόν τον τομέα, προκειμένου να αποφευχθούν αθέμιτες πρακτικές και καταχρήσεις· ζητεί την ευρύτερη εφαρμογή των διεθνών προτύπων και κανόνων σε αυτόν τον τομέα πολιτικής· υπενθυμίζει την καίρια σημασία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) για τη ρύθμιση και τη διευκόλυνση του παγκόσμιου εμπορίου·

76.

σημειώνει ότι η ΕΕ πρέπει να συνεργαστεί στενά με ομοϊδεάτες εταίρους, να εκσυγχρονίσει και να εξοπλίσει τον ΠΟΕ με εργαλεία για την αντιμετώπιση των εμπορικών προκλήσεων του 21ου αιώνα, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιακής επανάστασης και της πράσινης, δίκαιης και βιώσιμης μετάβασης· καλεί την ΕΕ να συνεργαστεί με όλα τα μέλη του ΠΟΕ για να παρουσιάσει ένα θετικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα εργασίας κατά τη 12η υπουργική διάσκεψη· αναγνωρίζει ότι η συνεργασία ΕΕ-ΗΠΑ αποτέλεσε κύρια κινητήρια δύναμη για την επίτευξη προόδου στο πλαίσιο των πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων·

77.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να αναληφθούν και να στηριχθούν πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της διαφθοράς· να στηριχθούν οι εργασίες σε επίπεδο ΟΗΕ για φορολογικά θέματα προκειμένου να εξασφαλιστεί η φωνή των αναπτυσσόμενων χωρών σε φορολογικά θέματα· να καταβληθούν προσπάθειες για την επίσπευση των διαπραγματεύσεων όσον αφορά έναν αποτελεσματικό κώδικα δεοντολογίας για την καταπολέμηση της διεθνούς φοροδιαφυγής μέσω της χρήσης συμφωνιών ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών·

78.

επισημαίνει τη σημασία της πολυμέρειας για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων και πραγματικοτήτων, όπως η απώλεια της βιοποικιλότητας, η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, η βιοτεχνολογία, η ψηφιοποίηση, οι γεωπολιτικές δραστηριότητες και η διακυβέρνηση στις πολικές περιοχές, η τεχνητή νοημοσύνη και οι αναδυόμενες απειλές, όπως η διάδοση ψευδών ειδήσεων, ψευδούς επιστήμης και παραπληροφόρησης με τη βοήθεια της τεχνολογίας· υποστηρίζει ότι οι εμπειρογνώμονες, οι επιστήμονες και οι σχετικοί εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών θα πρέπει να συμμετέχουν σε πολυμερείς, πλειονομερείς ρυθμίσεις·

79.

χαιρετίζει την έναρξη λειτουργίας του Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας ΕΕ-ΗΠΑ·

80.

υπενθυμίζει τη σημασία της ενσωμάτωσης της αρχής και του στόχου της ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς πολιτικής·

81.

επικροτεί τις προσπάθειες που καταβάλλει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών να ενισχύσει και να συντονίσει την ψηφιοποίηση των Ηνωμένων Εθνών, ώστε το διαδίκτυο να εξυπηρετεί τους πυλώνες του ΟΗΕ: ειρήνη και ασφάλεια, ανθρώπινα δικαιώματα και ανάπτυξη·

82.

υπογραμμίζει ότι η ανανεωμένη πολυμέρεια μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού, όχι μόνον ως ισχυρή μόχλευση για την εφαρμογή των ΣΒΑ, αλλά και εξαιτίας της επείγουσας ανάγκης να τεθούν βασικά πρότυπα και κανόνες, και να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι και οι προκλήσεις.

83.

υπενθυμίζει ότι μπροστά σε μια ολοένα περισσότερο φιλόδοξη, διεκδικητική και επιθετική Κίνα, η ΕΕ και οι δημοκρατικοί ομόφρονες εταίροι της θα πρέπει να συντονιστούν στο πλαίσιο πολυμερών φόρουμ στο πλαίσιο μιας συμμαχίας τεχνολογικών δημοκρατιών προκειμένου να διατηρηθεί το διεθνές σύστημα που βασίζεται σε κανόνες ώστε να αντιμετωπιστεί ο αυταρχικός συντονισμός που έχει ως στόχο τον σφετερισμό των διεθνών φόρουμ και να διασφαλιστεί μέσω του ορισμού προτύπων και παγκόσμιων κανόνων ότι οι νέες τεχνολογίες παραμένουν ανθρωποκεντρικές·

84.

επισημαίνει ότι ο ψηφιακός κόσμος θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίζεται ως πολύ σημαντική νέα πηγή φορολόγησης·

85.

εμμένει στον κεντρικό ρόλο της πολυμέρειας για την αποτελεσματική διατήρηση της τάξης στο απώτερο διάστημα και στην ανάγκη εμβάθυνσης των τρεχουσών πρωτοβουλιών και δρομολόγησης νέων, ώστε να διατηρηθούν οι ειρηνικές χρήσεις του απώτερου διαστήματος· τονίζει ότι η χρήση του απώτερου διαστήματος θα πρέπει να διέπεται από βελτιωμένη δέσμη διεθνών κανόνων και προτύπων και από ένα σύστημα που αποσκοπεί στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης, βιώσιμης, υπεύθυνης και ειρηνικής χρήσης του διαστήματος·

86.

καλεί την ΕΕ να επιδιώξει έναν πιο ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη του διεθνούς πλαισίου για ανθρωποκεντρικές και αξιόπιστες τεχνολογίες ΤΝ, ιδίως όσον αφορά τα αυτόνομα οπλικά συστήματα·

87.

υπογραμμίζει τη σημασία της πολυμερούς συνεργασίας μεταξύ ομοφρόνων εταίρων για την καταπολέμηση της κακόβουλης παραπληροφόρησης που αποσκοπεί στη χειραγώγηση η οποία διαδίδεται από κρατικούς και μη κρατικούς φορείς· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό η ΕΕ να ηγηθεί σε παγκόσμια κλίμακα όσον αφορά τη θέσπιση διεθνών ορισμών, κανόνων και αρχών για την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της εξωτερικής παρέμβασης στις εκλογές·

88.

τονίζει τον σημαντικό ρόλο του Κοινοβουλίου στη στενή παρακολούθηση και στήριξη της διαδικασίας υλοποίησης των ΣΒΑ και των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, του φυσικού περιβάλλοντος και των πόρων του, μεταξύ άλλων όχι μόνο μέσω της επιδίωξης παρακολούθησης της προόδου, αλλά εξίσου μέσω της ενίσχυσης της κατανομής των πόρων και της υποβολής προτάσεων για βελτιώσεις ή συγκεκριμένων προτάσεων· υπογραμμίζει τις δύο βασικές στρατηγικές ιδέες της πρότασης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, António Guterres, με τίτλο «Our Common Agenda» (Το κοινό μας θεματολόγιο), και συγκεκριμένα την ανάγκη για μια παγκόσμια νέα συμφωνία και ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο· σημειώνει ότι αυτές θα μπορούσαν να μεταφραστούν σε πολύ συγκεκριμένα μέτρα, όπως ένα ισχυρότερο παγκόσμιο πράσινο ταμείο και έναν μηχανισμό χρηματοδοτικής στήριξης για τις υπερχρεωμένες χώρες, υπό την προϋπόθεση ότι εφαρμόζουν τους ΣΒΑ και δρουν κατά της φτώχειας·

89.

παροτρύνει την Ένωση να διασφαλίσει την προστασία, τη διατήρηση και την υπεράσπιση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς της Ευρώπης σε όλα τα πολυμερή φόρουμ όπως η UNESCO·

90.

τονίζει ότι είναι απαραίτητη η αντιμετώπιση της ισότητας των φύλων, της καταπολέμησης της εισαγωγής διακρίσεων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των γυναικών, των κοριτσιών και των περιθωριοποιημένων ομάδων σε παγκόσμιο επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων· αναμένει ότι η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και η ΕΥΕΔ θα ενσωματώσουν συστηματικά το GAP III της ΕΕ σε όλες τις εξωτερικές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσής τους σε πολυμερές επίπεδο και ότι θα συνεργαστούν στενά με κυβερνήσεις εταίρους, την κοινωνία των πολιτών, τον ιδιωτικό τομέα και άλλα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη· καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να ενισχύσουν τις συνέργειες με τους εταίρους ώστε να προωθήσουν από κοινού την ενσωμάτωση της διάστασης της ισότητας των δύο φύλων και να εκπληρώσουν με επιτυχία διεθνείς στόχους για την ισότητα των φύλων· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να δώσει το παράδειγμα στη διεθνή κοινότητα όσον αφορά την κλιμάκωση των προσπαθειών για την εκρίζωση της χρήσης της σεξουαλικής και της έμφυλης βίας ως όπλου στις ένοπλες συρράξεις·

91.

ζητεί την καθολική κύρωση και την ουσιαστική εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης για την κατάργηση κάθε μορφής φυλετικών διακρίσεων· ζητεί επειγόντως την εξάλειψη όλων των μορφών φυλετικών διακρίσεων με όλα τα κατάλληλα μέσα, συμπεριλαμβανομένης της νομοθεσίας· αναγνωρίζει τον πρωταρχικό ρόλο της εκπαίδευσης και του πολιτισμού στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη διατομεακή καταπολέμηση του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της σχετικής μισαλλοδοξίας, ιδίως στην προώθηση των αρχών της ανοχής, της ένταξης και του σεβασμού της εθνοτικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής πολυμορφίας και στην πρόληψη της διάδοσης των εξτρεμιστικών ρατσιστικών και ξενοφοβικών κινημάτων και ιδεών· επαναβεβαιώνει την ανάγκη διασφάλισης ίσης προστασίας του νόμου και της ισότητας ενώπιον των δικαστηρίων, της χειραφέτησης και της πλήρους και αποτελεσματικής συμμετοχής στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και της πλήρους, ισότιμης και αποτελεσματικής συμμετοχής των αυτοχθόνων πληθυσμών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των κοριτσιών, στην πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή· ζητεί να ενισχυθεί η προστασία των ατόμων με αναπηρία και να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε όσους αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις, ιδίως τις γυναίκες και τους αυτόχθονες με αναπηρία·

92.

ζητεί από την ΕΕ να αυξήσει την πολυμερή συνεργασία σε θέματα διεθνούς δικαιοσύνης, με δεδομένο τον αυξανόμενο αριθμό παραβιάσεων κατά του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπιστικού δικαίου· καλεί την ΕΕ και τους εταίρους της να αναπτύξουν και να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα εργαλεία σε διεθνή όργανα, όπως το UNHRC, οι ειδικές διαδικασίες των Ηνωμένων Εθνών, οι ειδικοί εισηγητές των Ηνωμένων Εθνών, οι μηχανισμοί ΟΑΣΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης ή διεθνή δικαστήρια, ώστε να ενισχύσουν τη συμμόρφωση των κρατικών και μη κρατικών φορέων με το διεθνές δίκαιο και να προωθήσουν την εφαρμογή της αρχής της διεθνούς δικαιοδοσίας των εγχώριων νομικών συστημάτων· καλεί την ΕΕ να ενισχύσει τον ρόλο του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και να αυξήσει το προσωπικό του, χορηγώντας του ισχυρή διπλωματική, πολιτική και χρηματοδοτική στήριξη· καλεί την Επιτροπή, τον ΑΠ/ΥΕ και τα κράτη μέλη να ζητήσουν από όλα τα κράτη μέλη πολυμερών οργανισμών που δεν έχουν ακόμη επικυρώσει το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να το πράξουν·

93.

καλεί την Επιτροπή να ολοκληρώσει ταχέως την κατάρτιση του πλαισίου για την εταιρική δέουσα επιμέλεια και να συνεργαστεί με τους ομόφρονες εταίρους ώστε να καταπολεμήσουν τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από αυταρχικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα, και συνεπώς να εξασφαλίσουν βιώσιμες και ανθεκτικές παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού ενόψει της κακόβουλης επιρροής των αυταρχικών και ολοκληρωτικών καθεστώτων·

94.

ζητεί η διεθνής πολιτική να παράσχει προστασία και στήριξη των υπερμάχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κινδυνεύουν· καταδικάζει τα αντίποινα που άσκησαν ορισμένες κυβερνήσεις εναντίον οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, ακτιβιστών και υπερμάχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως απάντηση στη νόμιμη αλληλεπίδρασή τους με διεθνή όργανα και καλεί το Συμβούλιο και τον ΥΕ/ΑΠ να ανταποκριθούν συστηματικά και ηχηρά σε καθένα από αυτά τα περιστατικά· καλεί την ΕΕ να στηρίξει την έκκληση για μόνιμο ερευνητικό μηχανισμό του ΟΗΕ για εγκλήματα κατά δημοσιογράφων και την έγκριση στοχευμένων κυρώσεων σε βάρος των υπευθύνων πράξεων βίας κατά δημοσιογράφων για τον τερματισμό της ατιμωρησίας, την πρόληψη της βίας κατά δημοσιογράφων και την προώθηση μέτρων για την ενίσχυση της ασφάλειάς τους·

95.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του στην ΕΕ να ασκήσει πίεση για ισχυρότερες πολυμερείς δεσμεύσεις για την εξεύρεση βιώσιμων πολιτικών λύσεων στις τρέχουσες συγκρούσεις και να διασφαλίσει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα βρίσκονται στον πυρήνα των πολιτικών πρόληψης των συγκρούσεων και διαμεσολάβησης· υπενθυμίζει τη σημασία της διεθνούς διατήρησης της ειρήνης και της επίλυσης διαφορών, καθώς και στη στήριξη της ΕΕ σε συναφείς αποστολές· τονίζει την ανάγκη για σαφείς στόχους, ικανότητα εφαρμογής και αποτελεσματικούς μηχανισμούς, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους, ισότιμης και ουσιαστικής συμμετοχής και ηγεσίας των γυναικών σύμφωνα με την απόφαση 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και όλες τις μεταγενέστερες αποφάσεις. ζητεί τη μεταρρύθμιση των σχετικών δομών κατά τρόπο ώστε να τερματιστεί η ατιμωρησία του προσωπικού που διέπραξε κακοποίηση και σεξουαλική βία ενώ υπηρετούσε σε στρατιωτικές επιχειρήσεις και πολιτικές αποστολές, καθώς και προσωπικού σε άλλους πολυμερείς οργανισμούς, υπηρεσίες και όργανα, και να θεσπιστούν λειτουργικοί και διαφανείς μηχανισμοί εποπτείας και λογοδοσίας·

96.

τονίζει ότι η επιτυχία των πολυμερών οργανισμών διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αποκατάσταση της δημόσιας εμπιστοσύνης στη δημοκρατία, τον φιλελευθερισμό και τη σημασία μιας παγκόσμιας τάξης που βασίζεται σε κανόνες·

97.

υπογραμμίζει ότι ένα ανοικτό, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, βασιζόμενο σε κανόνες πολυμερές εμπορικό σύστημα πρέπει να αποτελεί βασική κινητήρια δύναμη της ελευθέρωσης του παγκόσμιου εμπορίου και να οδηγεί σε περισσότερη οικονομική ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και καινοτομία, δημιουργία θέσεων εργασίας, βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, αύξηση του εισοδήματος, προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, ενισχύοντας έτσι την ευημερία, την ειρήνη και την ασφάλεια, σύμφωνα με τους ΣΒΑ· τονίζει επίσης τον ρόλο του πολυμερούς εμπορικού συστήματος στην προώθηση ενός προβλέψιμου εμπορικού περιβάλλοντος μέσω της ανάπτυξης αμοιβαίων, πιο διαφανών και δίκαιων εμπορικών κανόνων και ρυθμίσεων, που εφαρμόζονται κατά τρόπο συνεπή, εφαρμόσιμο και συνεκτικό· υπενθυμίζει τα πορίσματα της έκθεσης με τίτλο «Εξαγωγές της ΕΕ στον κόσμο: ο αντίκτυπος στην απασχόληση» του Νοεμβρίου του 2021, σύμφωνα με την οποία πάνω από 38 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην ΕΕ εξαρτώνται από τις εξαγωγές· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τα μέτρα κοινοποίησης αυτών των πορισμάτων και να καταστήσει περισσότερο γνωστά τα οφέλη και τις θετικές πτυχές του διεθνούς εμπορίου· πιστεύει, ωστόσο, ότι πρέπει να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στους πολυμερείς θεσμούς ενόψει των παγκόσμιων προκλήσεων, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή κοινών πρωτοβουλιών για την παροχή παγκόσμιων δημόσιων αγαθών, σε ένα πλαίσιο μεταβαλλόμενης δυναμικής της παγκόσμιας ισχύος· εξαίρει τον ρόλο που διαδραματίζει η ΕΕ στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας·

98.

αποδοκιμάζει τις αυξανόμενες τάσεις προστατευτισμού και την εργαλειοποίηση του εμπορίου ως μέτρου άσκησης πίεσης που παρατηρούνται σε τμήματα της παγκόσμιας οικονομίας, με αποτέλεσμα να προκαλούνται διαταραχές και γεωπολιτικές εντάσεις· υπενθυμίζει ότι οι εθνικιστικές οικονομικές πολιτικές που συνεπάγονται παραβιάσεις των καθιερωμένων κανόνων του διεθνούς εμπορικού δικαίου και προκαλούν αντίμετρα από εμπορικούς εταίρους αντιστρατεύονται το παγκοσμιοποιημένο εμπορικό μας σύστημα· ζητεί την περαιτέρω ενίσχυση των προσπαθειών της ΕΕ για την επιβολή των κανόνων του εμπορίου και την ανάπτυξη μιας εργαλειοθήκης αυτόνομων εμπορικών μέσων, όπως το μέσο κατά των μέτρων εξαναγκασμού, το μέσο κατά των στρεβλωτικών επιδοτήσεων και το μέσο για τις διεθνείς δημόσιες συμβάσεις, καθώς και για τη δημιουργία της θέσης ενός εντεταλμένου για την επιβολή των εμπορικών κανόνων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτές οι αναδυόμενες προκλήσεις· σημειώνει τον στόχο της δημιουργίας ενός αναθεωρημένου και ομαλά λειτουργούντος πολυμερούς συνόλου κανόνων, τον πυρήνα των οποίων θα αποτελεί ένα αποτελεσματικό και λειτουργικό σύστημα επίλυσης διαφορών στον ΠΟΕ· τονίζει, ωστόσο, την ανάγκη να συνεχιστούν αταλάντευτα οι προσπάθειες για τη μεταρρύθμιση του ΠΟΕ με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας, της συμμετοχικότητας, της διαφάνειας και της νομιμότητάς του ως ακρογωνιαίου λίθου μιας ανοικτής, δίκαιης και βιώσιμης παγκόσμιας οικονομίας που βασίζεται σε κανόνες, καθώς και για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των κινδύνων που προέρχονται από χώρες που δεν στηρίζονται στην οικονομία της αγοράς· χαιρετίζει, εν προκειμένω, το παράρτημα για την αναθεώρηση της εμπορικής πολιτικής του Φεβρουαρίου του 2021, στο οποίο περιγράφεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τον εκσυγχρονισμό του ΠΟΕ· τονίζει ότι η αποτελεσματική δράση της ΕΕ για την προώθηση του βασιζόμενου σε κανόνες παγκόσμιου εμπορίου πρέπει να στηρίζεται σε ένα μελλοντοστραφές όραμα για το εμπόριο·

99.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την επιτυχή ολοκλήρωση της 12ης υπουργικής διάσκεψης του ΠΟΕ και επαναλαμβάνει την πλήρη υποστήριξή του σε ένα εμπορικό σύστημα, βασισμένο σε κανόνες, που οφείλει να συμβάλει στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων και στην πλαισίωση της πράσινης μετάβασης, της ψηφιακής επανάστασης και της καταπολέμησης των ανισοτήτων· παροτρύνει τις χώρες του ΠΟΕ να υλοποιήσουν, χωρίς χρονοτριβή, τις αποφάσεις που έλαβαν και να εργαστούν για τη μεταρρύθμιση του οργανισμού ενόψει της 13ης υπουργικής διάσκεψης, προκειμένου να καταστεί ο ΠΟΕ πλήρως λειτουργικός και κατάλληλος για τον επιδιωκόμενο σκοπό· εκφράζει τη λύπη του διότι η 12η υπουργική διάσκεψη δεν ασχολήθηκε με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στο εμπόριο, και ζητεί να τεθεί το ζήτημα αυτό στο επίκεντρο της 13ης υπουργικής διάσκεψης·

100.

τονίζει ότι μια δημοκρατική, νόμιμη, υπεύθυνη και διαφανής παγκόσμια διακυβέρνηση θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη συμμετοχή των κοινοβουλευτικών οργάνων, καθώς οι άμεσα εκλεγμένοι βουλευτές μπορούν να λειτουργήσουν ως κρίσιμος σύνδεσμος μεταξύ πολιτών και πολυμερούς συστήματος· υπογραμμίζει τη σπουδαιότητα μιας οριζόντιας και συνεκτικής πολυμέρειας, καθώς και των εργασιών της κοινής κοινοβουλευτικής διάσκεψης Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου-Διακοινοβουλευτικής Ένωσης για τον ΠΟΕ προς αυτή την κατεύθυνση· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστούν η καλύτερη πρόσβαση των βουλευτών στις εμπορικές διαπραγματεύσεις και η συμμετοχή τους στη διατύπωση εντολών και στην εφαρμογή των αποφάσεων του ΠΟΕ, καθώς και στις διαπραγματεύσεις σχετικά με εμπορικά θέματα στο πλαίσιο άλλων πολυμερών φορέων και θεσμών· επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ και όλα τα μέλη του ΠΟΕ πρέπει να ενισχύσουν τις ανταλλαγές τους με τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των επαγγελματικών οργανώσεων και της ευρύτερης επιχειρηματικής κοινότητας· καλεί την Επιτροπή να εμβαθύνει τη συνεργασία της με όλους τους σχετικούς διεθνείς οργανισμούς, όπως η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, η G7, ο ΟΟΣΑ, η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και υπογραμμίζει τον ρόλο τους στην προώθηση ενός ανοικτού, βασιζόμενου σε κανόνες εμπορικού συστήματος·

101.

χαιρετίζει τη στενή συνεργασία του ΠΟΕ με τον ΠΟΥ και άλλες διεθνείς οργανώσεις με σκοπό να διασφαλιστεί ότι το εμπόριο διαδραματίζει θετικό ρόλο στην καταπολέμηση των πανδημιών και των επακόλουθων κρίσεων, και στη στήριξη της ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας· τονίζει ότι η πανδημία της COVID-19 ανέδειξε το γεγονός ότι οι διεθνείς οργανισμοί μας παρουσιάζουν ελλείψεις· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία της COVID-19, και να συνεργαστεί με παγκόσμιους εταίρους για την αξιοποίηση των διδαγμάτων αυτών στο πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων· ζητεί να ολοκληρωθεί μια φιλόδοξη πρωτοβουλία στον τομέα του εμπορίου και της υγείας· σημειώνει τις φιλοδοξίες του ΠΟΕ για διεύρυνση της αποστολής του με σκοπό να αποκτήσει μεγαλύτερο βάρος στη δημόσια σφαίρα μέσω της αυξημένης συμμετοχής του σε θέματα όπως η υγεία, η βιωσιμότητα, η ανισότητα του πλούτου, το φύλο και η ενδυνάμωση των γυναικών, σε αρμονία με τους ΣΒΑ και τη συμφωνία του Παρισιού· πιστεύει ότι πρόκειται για σημαντικά βήματα στο πλαίσιο της διαδικασίας μεταρρύθμισής του, παράλληλα με τη βασική αποστολή του που συνίσταται στη θέσπιση πολυμερών εμπορικών κανόνων, τη μείωση των εμπορικών φραγμών και την παροχή ενός μέσου για τη ρυθμισμένη επίλυση εμπορικών διαφορών μεταξύ των μελών του·

102.

καλεί το Συμβούλιο να επιδείξει μεγαλύτερη τόλμη στις προσπάθειές του για σύναψη συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών με τρίτες χώρες· σημειώνει ότι οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών αυξάνουν την οικονομική αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση μεταξύ των χωρών και ότι, κατά συνέπεια, μπορεί να χρησιμεύσουν ως έναυσμα για μια πιο ενεργή και φιλόδοξη συνεργασία σε πολυμερές επίπεδο·

103.

καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον ΑΠ/ΥΕ να λάβουν δεόντως υπόψη την έκθεση αυτή κατά τον καθορισμό των προτεραιοτήτων της ΕΕ ενόψει της 77ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς και πολυμερή φόρουμ·

o

o o

104.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην Επιτροπή και, προς ενημέρωση, στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.

(1)  ΕΕ C 65 της 19.2.2016, σ. 120.

(2)  ΕΕ C 316 της 6.8.2021, σ. 2.

(3)  ΕΕ C 67 της 8.2.2022, σ. 150.

(4)  ΕΕ C 184 της 5.5.2022, σ. 170.

(5)  ΕΕ C 433 της 23.12.2019, σ. 86.

(6)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0052.

(7)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0121.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/149


P9_TA(2022)0287

Αντιμετώπιση του ζητήματος της επισιτιστικής ασφάλειας στις αναπτυσσόμενες χώρες

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την αντιμετώπιση του ζητήματος της επισιτιστικής ασφάλειας στις αναπτυσσόμενες χώρες (2021/2208(INI))

(2023/C 47/11)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 25 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το άρθρο 11 του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα, τα οποία αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην τροφή ως τμήμα του δικαιώματος σε επαρκές βιοτικό επίπεδο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

έχοντας υπόψη το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο επιβεβαιώνει ότι η Ένωση πρέπει να λαμβάνει υπόψη τους στόχους της συνεργασίας για την ανάπτυξη στις πολιτικές που εφαρμόζει και που ενδέχεται να επηρεάσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες,

έχοντας υπόψη το άρθρο 214 ΣΛΕΕ, το οποίο καθορίζει τις αρχές και τους στόχους των δράσεων ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ,

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη, για την τροποποίηση και κατάργηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1601 και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου (1),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1257/96 του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 1996, σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια (2),

έχοντας υπόψη τις ανακοινώσεις της Επιτροπής, της 31ης Μαρτίου 2010, σχετικά με την ανθρωπιστική επισιτιστική βοήθεια (COM(2010)0126) και ένα πολιτικό πλαίσιο της ΕΕ για την παροχή βοήθειας στις αναπτυσσόμενες χώρες προς αντιμετώπιση της πρόκλησης της επισιτιστικής ασφάλειας (COM(2010)0127),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Οκτωβρίου 2012, με τίτλο «Η προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά την ανθεκτικότητα: διδάγματα από επισιτιστικές κρίσεις» (COM(2012)0586),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Μαρτίου 2013, με τίτλο «Βελτίωση της διατροφής μητέρας και παιδιού στο πλαίσιο της εξωτερικής βοήθειας: ένα πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ» (COM(2013)0141),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Η ανθρωπιστική δράση της ΕΕ, νέες προκλήσεις, ίδιες αρχές» (COM(2021)0110), η οποία προβλέπει, μεταξύ άλλων, βασικές δράσεις για την ενίσχυση της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης για την καλύτερη σύνδεση επείγουσας βοήθειας και μακροπρόθεσμων λύσεων, και το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τους νέους προσανατολισμούς για την ανθρωπιστική δράση της ΕΕ (3),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Μαρτίου 2022, με τίτλο «Διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων τροφίμων» (COM(2022)0133),

έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στην εξωτερική δράση της ΕΕ κατά την περίοδο 2021-2025 (GAP III) και το σχετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (4),

έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τη διατροφή, της 3ης Ιουλίου 2014, με στόχο τη μείωση του αριθμού των καχεκτικών παιδιών κάτω των πέντε ετών κατά 7 εκατομμύρια έως το 2025 (SWD(2014)0234) και την έκτη έκθεση προόδου, της 12ης Αυγούστου 2021 (SWD(2021)0229),

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή, και ιδίως το ψήφισμα της 27ης Νοεμβρίου 2014 σχετικά με τον υποσιτισμό των παιδιών στις αναπτυσσόμενες χώρες (5), το ψήφισμα της 7ης Ιουνίου 2016 σχετικά με τη Νέα Συμμαχία για την Επισιτιστική Ασφάλεια και τη Διατροφή (6) και το ψήφισμα της 5ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με τα επόμενα βήματα για την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων και των δεσμεύσεων της ΕΕ για τη διατροφή και την επισιτιστική ασφάλεια στον κόσμο (7),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Μαρτίου 2022 σχετικά με την ανάγκη για επείγον ενωσιακό σχέδιο δράσης με σκοπό την κατοχύρωση επισιτιστικής ασφάλειας εντός και εκτός της ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (8),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 28ης Μαΐου 2013 σχετικά με την επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια στην εξωτερική βοήθεια,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 26ης Νοεμβρίου 2018 σχετικά με την ενίσχυση της παγκόσμιας επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας, της 25ης Νοεμβρίου 2019 για την τέταρτη έκθεση προόδου σχετικά με το σχέδιο δράσης για τη διατροφή, της 20ής Μαΐου 2021 σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΕ για τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για τα συστήματα τροφίμων το 2021, της 14ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την ενίσχυση της δέσμευσης της «Ομάδας Ευρώπη» για την ανθρώπινη ανάπτυξη, και της 19ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με το νερό στην εξωτερική δράση,

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, που συνήλθαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, του 2008, σχετικά με την ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια (9) και έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη, του 2017,

έχοντας υπόψη τους έξι παγκόσμιους στόχους που έθεσε η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας το 2012 για τη διατροφή των μητέρων, των βρεφών και των μικρών παιδιών έως το 2025, δηλαδή i) μείωση κατά 40 % του αριθμού των καχεκτικών παιδιών κάτω των πέντε ετών, ii) μείωση κατά 50 % της αναιμίας στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, iii) μείωση κατά 30 % του αριθμού των παιδιών με χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση, iv) μη αύξηση των υπέρβαρων παιδιών, v) αύξηση του ποσοστού αποκλειστικού θηλασμού κατά τουλάχιστον 50 % κατά τους πρώτους έξι μήνες και vi) μείωση της απίσχνανσης κατά την παιδική ηλικία σε ποσοστό μικρότερο του 5 %,

έχοντας υπόψη τις εκθέσεις για την κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής στον κόσμο, την παγκόσμια έκθεση για τις επισιτιστικές κρίσεις και την παγκόσμια έκθεση για τη διατροφή, συμπεριλαμβανομένων των εκδόσεων του 2021, των κατευθυντήριων γραμμών του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ για το δικαίωμα στη διατροφή (FAO), των προαιρετικών κατευθυντήριων γραμμών για τα συστήματα τροφίμων και τη διατροφή της Επιτροπής του FAO για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, τα 10 στοιχεία της αγροοικολογίας που οδηγούν τη μετάβαση σε βιώσιμα συστήματα τροφίμων και γεωργίας (FAO), και το πλαίσιο δράσης του 2014 για την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή σε παρατεταμένες κρίσεις,

έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), του 2020, σχετικά με την κατάσταση της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας (10),

έχοντας υπόψη τις συμφωνίες σύμπραξης βιώσιμης αλιείας μεταξύ της ΕΕ και των τρίτων χωρών,

έχοντας υπόψη το Παγκόσμιο Δίκτυο κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων, μια συμμαχία ανθρωπιστικών και αναπτυξιακών φορέων που εργάζονται μέσω ανταλλαγής αναλύσεων και γνώσεων για την ενίσχυση του συντονισμού σε ολόκληρη τη σχέση μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης,

έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Πληθυσμών (UNDRIP), της 13ης Σεπτεμβρίου 2007, και τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των αγροτών και άλλων ατόμων που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές, της 28ης Σεπτεμβρίου 2018,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 25ης Σεπτεμβρίου 2015, με τίτλο «Μετασχηματισμός του κόσμου μας: θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030»,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, της 1ης Απριλίου 2016, με τίτλο «Δεκαετία Δράσης του ΟΗΕ για τη Διατροφή (2016-2025)», που αποσκοπεί στην ανάληψη εντατικής δράσης για την εξάλειψη της πείνας και του υποσιτισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και στη διασφάλιση της καθολικής πρόσβασης σε υγιεινότερη και πιο βιώσιμη διατροφή για όλους τους ανθρώπους, όποιοι και αν είναι και ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής τους,

έχοντας υπόψη τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) του ΟΗΕ και τον στενά συνδεδεμένο και ολοκληρωμένο χαρακτήρα τους, ιδίως τον ΣΒΑ 1 για την εξάλειψη της φτώχειας σε όλες τις μορφές της παντού, τον ΣΒΑ 2 για την εξάλειψη της πείνας, την επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας και βελτιωμένης διατροφής και την προώθηση της βιώσιμης γεωργίας, τον ΣΒΑ 3 για τη διασφάλιση υγιούς ζωής και την προώθηση της ευημερίας για όλους σε όλες τις ηλικίες, τον ΣΒΑ 5 για την επίτευξη της ισότητας των φύλων και τη χειραφέτηση όλων των γυναικών και κοριτσιών, τον ΣΒΑ 6 για τη διασφάλιση της πρόσβασης σε νερό και αποχέτευση για όλους, τον ΣΒΑ 10 για τη μείωση των ανισοτήτων εντός και μεταξύ των χωρών, τον ΣΒΑ 12 για τη διασφάλιση βιώσιμων προτύπων κατανάλωσης και παραγωγής, τον ΣΒΑ 13 για την ανάληψη επείγουσας δράσης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της και τον ΣΒΑ17 για την ενίσχυση των μέσων εφαρμογής και την αναζωογόνηση της παγκόσμιας εταιρικής σχέσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα 2417 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, του 2018, με το οποίο καταδικάζονται η λιμοκτονία αμάχων ως πολεμική μέθοδος, καθώς και η παράνομη άρνηση πρόσβασης ανθρωπιστικής βοήθειας σε αμάχους,

έχοντας υπόψη την έκθεση, του Ιουνίου του 2020, της Διακυβερνητικής Πλατφόρμας για τη Βιοποικιλότητα και τις Οικοσυστημικές Υπηρεσίες (IPBES) και της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) (11), στην οποία τονίζεται η σχέση μεταξύ της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής και της διατήρησης της βιοποικιλότητας,

έχοντας υπόψη τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές του CFS σχετικά με την υπεύθυνη διαχείριση της ιδιοκτησίας γης, αλιείας και δασών στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας (2012) και τις αρχές του CFS για υπεύθυνες επενδύσεις στη γεωργία και τα συστήματα τροφίμων (2015),

έχοντας υπόψη την πρωτοβουλία Scaling Up Nutrition Movement (Κίνηση για την κλιμακούμενη βελτίωση της διατροφικής κατάστασης) και το έργο της για την εξάλειψη του υποσιτισμού σε όλες του τις μορφές μέσω της στήριξης των κυβερνητικών πρωτοβουλιών και των προτεραιοτήτων των εμπλεκόμενων χωρών, σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, τον ΟΗΕ, τους χορηγούς, τις επιχειρήσεις και τους ερευνητές,

έχοντας υπόψη τη δέσμευση ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων EUR που ανέλαβε η Επιτροπή στη σύνοδο κορυφής «Διατροφή για την ανάπτυξη» που πραγματοποιήθηκε στο Τόκιο τον Δεκέμβριο του 2021 για την καταπολέμηση του υποσιτισμού κατά την περίοδο 2021-2024, καθώς και τη συνεχιζόμενη δέσμευση της ΕΕ για μείωση της καχεξίας στα παιδιά κατά τουλάχιστον 7 εκατομμύρια έως το 2025,

έχοντας υπόψη το σύμφωνο της G7 για την πρόληψη των λιμών και τις ανθρωπιστικές κρίσεις, το οποίο εγκρίθηκε στη σύνοδο κορυφής της G7 στην Κορνουάλη στις 13 Ιουνίου 2021, και με το οποίο τα μέλη της G7 δεσμεύτηκαν για την καταπολέμηση της πείνας και την αποτροπή των λιμών μέσω κοινών δράσεων,

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A9-0195/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μέτρια ή σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια αυξάνεται με αργούς ρυθμούς από το 2014, με σχεδόν ένα στα τρία άτομα — 2,37 δισεκατομμύρια — να μην έχει πρόσβαση σε επαρκή τρόφιμα το 2020 (12)·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σοβαρότητα και το μέγεθος των επισιτιστικών κρίσεων έχουν αυξηθεί από το 2020 ως αποτέλεσμα συγκρούσεων, οικονομικών κλυδωνισμών και σοβαρών ακραίων καιρικών φαινομένων, ή συνδυασμού αυτών των παραγόντων, με σχεδόν 193 εκατομμύρια άτομα να αντιμετωπίζουν έντονη επισιτιστική ανασφάλεια το 2021 και να χρειάζονται επείγουσα επισιτιστική βοήθεια, που αποτελεί τον υψηλότερο αριθμό ατόμων με οξεία επισιτιστική ανασφάλεια παγκοσμίως που έχει καταγραφεί στα έξι έτη από τη στιγμή που ξεκίνησε να εκπονείται η παγκόσμια έκθεση για τις επισιτιστικές κρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι 720 έως 811 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν πείνα και πέντε χώρες θεωρείται ότι διατρέχουν κίνδυνο λιμού, μεταξύ των οποίων το Νότιο Σουδάν, η Αιθιοπία, η Μαδαγασκάρη, η Νιγηρία (16 πολιτείες και η Επικράτεια της Ομοσπονδιακής Πρωτεύουσας) και η Υεμένη (13)·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην τροφή αναφέρεται στη διάσταση της διαθεσιμότητας, της προσβασιμότητας, της επάρκειας (επαρκής ποσότητα και σταθερότητα πρόσβασης)·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) επισιτιστική ασφάλεια υπάρχει όταν όλοι οι άνθρωποι, οποιαδήποτε στιγμή έχουν φυσική και οικονομική πρόσβαση σε επαρκή, υγιεινή και θρεπτική τροφή για την ικανοποίηση των διατροφικών αναγκών και προτιμήσεών τους για μια υγιεινή και ενεργό ζωή (14),

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο παράνομος, απρόκλητος και αδικαιολόγητος ρωσικός επιθετικός πόλεμος στην Ουκρανία έχει αποσταθεροποιήσει περαιτέρω τις ήδη εύθραυστες γεωργικές αγορές και έχει επιδεινώσει την ήδη σοβαρή κατάσταση που προκλήθηκε από τη νόσο COVID-19 και έχει ασκήσει πρόσθετη πίεση στις συνεχιζόμενες επισιτιστικές κρίσεις και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, ωθώντας τις διεθνείς τιμές των τροφίμων και των ζωοτροφών πολύ πάνω από τα ήδη υψηλά επίπεδα τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό ενδέχεται να αυξήσει την επισιτιστική ανασφάλεια, τη φτώχεια, τις κοινωνικές αναταραχές και την αστάθεια σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ουκρανικού και ρωσικού σιταριού, καθώς το σαράντα τοις εκατό των εξαγωγών σιταριού και αραβοσίτου από την Ουκρανία κατευθύνεται στη Μέση Ανατολή και την Αφρική·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον FAO, σχεδόν 50 χώρες εξαρτώνται από τη Ρωσία και την Ουκρανία για τουλάχιστον το 30 % των αναγκών τους σε εισαγωγές σιταριού και ότι, από αυτές, 26 χώρες προμηθεύονται πάνω από το 50 % των εισαγωγών σιταριού και από τις δύο χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα αγόραζε σχεδόν το ήμισυ των παγκόσμιων προμηθειών του σε σιτάρι από την Ουκρανία και έχει επισημάνει ότι οι τρέχουσες επισιτιστικές κρίσεις σε χώρες όπως το Αφγανιστάν, η Αιθιοπία, η Συρία και η Υεμένη θα επηρεαστούν περισσότερο·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία είναι καθαροί εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων και ότι και οι δύο διαδραματίζουν ηγετικό ρόλο στον εφοδιασμό στις παγκόσμιες αγορές τροφίμων και λιπασμάτων, όπου οι εξαγώγιμες προμήθειες συχνά συγκεντρώνονται σε λίγες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκέντρωση αυτή θα μπορούσε να εκθέσει τις αγορές αυτές σε αυξημένη ευπάθεια και αστάθεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία είναι κορυφαίος εξαγωγέας συνθετικών αζωτούχων λιπασμάτων και των συστατικών τους, και ότι η Λευκορωσία είναι σημαντικός εξαγωγέας λιπασμάτων με βάση την ποτάσα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές των αζωτούχων λιπασμάτων εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις τιμές του φυσικού αερίου, ένα προϊόν για το οποίο η Ρωσία κατέχει σημαντική θέση στην αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές από τις αναπτυσσόμενες χώρες, ήδη πριν από τη σύγκρουση, αντιμετώπιζαν τις αρνητικές επιπτώσεις των υψηλών διεθνών τιμών των τροφίμων και των λιπασμάτων·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο δείκτης τιμών τροφίμων του FAO, ο οποίος παρακολουθεί τις διεθνείς τιμές των τροφίμων και των ζωοτροφών, έχει σημειώσει νέα πρωτοφανή αύξηση και ότι οι αυξήσεις των τιμών και ο πληθωρισμός των τροφίμων είναι πιθανό να υπερβαίνει κατά πολύ τα ήδη αυξημένα επίπεδά τους·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον FAO, ο δείκτης τιμών τροφίμων έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ τον Φεβρουάριο του 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι αναφέρει ότι οι παράγοντες στους οποίους οφείλεται ο πληθωρισμός των τροφίμων δεν περιορίζονται στις συνθήκες των καλλιεργειών και στις δυνατότητες εξαγωγών, αλλά μια πολύ μεγαλύτερη ώθηση για τον πληθωρισμό των τιμών των τροφίμων προέρχεται από παράγοντες που δεν σχετίζονται με την παραγωγή των τροφίμων, ιδίως από τους τομείς της ενέργειας, των λιπασμάτων και των ζωοτροφών·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αφρική έχει τον υψηλότερο ποσοστό επισιτιστικής ανασφάλειας, καθώς το 60 % του πληθυσμού της Αφρικής (799 εκατομμύρια άτομα) αντιμετώπισε μέτρια ή σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια το 2020 (15)·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις χώρες που αντιμετωπίζουν λιμό, ο οποίος επιδεινώνεται από φυσικές καταστροφές, όπως η Μαδαγασκάρη, η οποία πρόσφατα επλήγη από βίαιους κυκλώνες και όπου δύο στους πέντε κατοίκους πλήττονται από οξεία επισιτιστική ανασφάλεια, ιδίως στην περιοχή του Μεγάλου Νότου, όπου περισσότερα από 300 000 παιδιά υποφέρουν από σοβαρό υποσιτισμό·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί γεωργοί μικρής κλίμακας στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε υγιεινή, θρεπτική και βιώσιμη διατροφή, δεδομένων των απομακρυσμένων περιοχών, του χαμηλού εισοδήματος και της έλλειψης πρόσβασης σε πηγές διαφόρων τροφίμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι οι επενδύσεις στον τομέα των μικροκαλλιεργητών και στις περιφερειακές δομές αποφέρουν τα καλύτερα οφέλη όσον αφορά τη μείωση της φτώχειας και την ανάπτυξη, τονίζοντας, ως εκ τούτου, την ανάγκη να επικεντρωθούν οι προσπάθειες στην ενίσχυση των εισοδημάτων των μικροκαλλιεργητών, και ιδίως των γυναικών μικροκαλλιεργητών, και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των ευάλωτων κοινοτήτων·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υγιεινή διατροφή δεν ήταν οικονομικά προσιτή για περίπου 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο το 2020 και ότι η παχυσαρκία αυξάνεται κατακόρυφα σε όλες τις περιοχές (16)·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υποσιτισμός είναι μια μη φυσιολογική φυσιολογική κατάσταση που προκαλείται από την ελλιπή πρόσληψη τροφής, όπως είναι επίσης το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υγεία των γυναικών και των κοριτσιών συνδέεται στενά με τη σωματική και ψυχική υγεία, καθώς και με τη διατροφική κατάσταση των μελλοντικών τους παιδιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υποσιτισμός των εγκύων και των μητέρων αυξάνει τον κίνδυνο για επιπλοκή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μητρική θνησιμότητα και παιδικό υποσιτισμό και θνησιμότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας απαράδεκτα υψηλός αριθμός παιδιών εξακολουθεί να πλήττεται από υποσιτισμό: από το σύνολο των παιδιών κάτω των πέντε ετών, το 22 % είναι καχεκτικά λόγω χρόνιου υποσιτισμού, το 6,7 % υποφέρει από απίσχνανση — μια μορφή οξέος υποσιτισμού — και το 5,7 % είναι υπέρβαρα (17) και τα πραγματικά ποσοστά καχεξίας και απίσχνανσης αναμένεται να είναι υψηλότερα λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξασφάλιση ασφαλούς και προστατευμένης πρόσβασης στο νερό συνδέεται στενά με τη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η λειψυδρία πλήττει πάνω από το 40 % του παγκόσμιου πληθυσμού, με περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια άτομα να μην έχουν άμεση και ασφαλή πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό παγκοσμίως, σύμφωνα με την τελευταία παγκόσμια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για την ανάπτυξη των υδάτινων πόρων (2021)·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιβίωση άνω του 10 % του παγκόσμιου πληθυσμού εξαρτάται από την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια (18), και λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από τους ωκεανούς για τις κύριες πηγές πρωτεϊνών τους που προέρχονται κυρίως από ψάρια και θαλασσινά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλιεία μικρής κλίμακας αντιπροσωπεύει πάνω από το 90 % των αλιέων και των εργαζομένων στην αλιεία παγκοσμίως·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα υγείας που δεν είναι πολύ ανθεκτικά και ισχυρά δοκιμάζονται από την τακτική εμφάνιση επιδημιών, ιδίως όσον αφορά την ικανότητά τους να διασφαλίζουν τη συνέχεια της πλέον βασικής περίθαλψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία δύο χρόνια οι πόροι του συστήματος υγείας έχουν εκτραπεί από μια σειρά διατροφικά σημαντικών λειτουργιών και βασικών υπηρεσιών υγείας που σχετίζονται με τον υποσιτισμό — συμπεριλαμβανομένης της προγεννητικής περίθαλψης, της συμπλήρωσης μικροθρεπτικών στοιχείων και της πρόληψης και θεραπείας της παιδικής διάρροιας, των λοιμώξεων και του οξέος υποσιτισμού — προς την καταπολέμηση της νόσου COVID-19, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η θεραπεία και οι προληπτικές υπηρεσίες για τον υποσιτισμό παραμένουν ανεπαρκώς ενσωματωμένες στις βασικές δέσμες περίθαλψης των εθνικών συστημάτων υγείας, και ότι η ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες περίθαλψης παραμένει ανεπαρκής·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρόνια φτώχεια, τα υψηλά και επίμονα επίπεδα ανισότητας και τα μη βιώσιμα συστήματα τροφίμων, σε συνδυασμό με τις συχνότερες φυσικές καταστροφές, που συνδέονται ιδίως με την κλιματική αλλαγή, αποτελούν τα βαθύτερα αίτια της επισιτιστικής ανασφάλειας και του υποσιτισμού·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκτη έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) του 2022, η κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων στη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καταστάσεων, μειώνει την επισιτιστική ασφάλεια όσον αφορά την τροφή και το νερό, μειώνει την απόδοση των καλλιεργειών, τροποποιεί τους βοσκοτόπους και τις διαδρομές εποχιακής μετακίνησης και μειώνει τη διατροφική αξία των τροφίμων, εμποδίζοντας έτσι τις προσπάθειες για την επίτευξη της Ατζέντας του 2030 και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξής της·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή εκθέτει περαιτέρω τις γυναίκες σε κινδύνους και ευπάθειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις υφιστάμενες προκλήσεις, όπως η αιφνίδια απώλεια της παραγωγής τροφίμων και της πρόσβασης σε τρόφιμα, και τις υποκείμενες ευπάθειες, συμπεριλαμβανομένης της επιδείνωσης της φτώχειας και της επισιτιστικής ανασφάλειας, αναγκάζοντας τις κοινότητες να αντιμετωπίζουν επιδεινούμενες κρίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μειωμένη διατροφική ποικιλομορφία έχει αυξήσει τον υποσιτισμό σε πολλές κοινότητες, ιδίως για τους αυτόχθονες πληθυσμούς, τους γεωργούς μικρής κλίμακας και τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τις εγκύους·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο FAO εκτιμά ότι έχει χαθεί περίπου 75 % της φυτικής γενετικής ποικιλομορφίας παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρείας κλίμακας γενετική διάβρωση αυξάνει την ευπάθειά μας στην κλιματική αλλαγή και στην εμφάνιση νέων παρασίτων και ασθενειών·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιοποικιλότητα και οι συναφείς υπηρεσίες — επικονίαση, θηρευτές επιβλαβών οργανισμών, αυξημένη ανθεκτικότητα των αγροοικοσυστημάτων στη διάβρωση, ξηρασίες και πλημμύρες, σχηματισμός εδάφους και καταβόθρες άνθρακα — είναι ουσιαστικής σημασίας για την παροχή βιώσιμης παραγωγής τροφίμων·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικοδόμηση της ανθεκτικότητας της βιοποικιλότητας και η στήριξη της ακεραιότητας των οικοσυστημάτων μπορούν να διατηρήσουν οφέλη για τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των μέσων διαβίωσης, της ανθρώπινης υγείας και ευημερίας και της παροχής τροφίμων·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται επείγουσα επισιτιστική, διατροφική και βιοποριστική βοήθεια αυξάνεται (19)· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κύριοι παράγοντες της επισιτιστικής και διατροφικής ανασφάλειας και του υποσιτισμού, που επιδεινώνονται, είναι οι συγκρούσεις, η κλιματική αλλαγή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η αύξηση των τιμών της ενέργειας, η περιορισμένη πρόσβαση σε νερό, οι οικονομικοί κλυδωνισμοί, η χρόνια φτώχεια και τα υψηλά και επίμονα επίπεδα ανισότητας, συμπεριλαμβανομένης της ανισότητας των φύλων, η έλλειψη πρόσβασης σε βασικές κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας, η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και η αποτυχημένη διακυβέρνηση, γεγονός που μπορεί, κατά συνέπεια, να οδηγήσει στην ανάγκη μετανάστευσης·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συγκρούσεις διαταράσσουν την πρόσβαση σε τρόφιμα και βασικές κοινωνικές υπηρεσίες, οι οποίες επηρεάζουν τη σταθερότητα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών διατροφής, της ύδρευσης, της αποχέτευσης και της υγιεινής, και βλάπτουν τους φυσικούς πόρους, τις υποδομές, τα μέσα παραγωγής και το ζωικό κεφάλαιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επισιτιστική ανασφάλεια μπορεί να αποτελέσει πηγή συγκρούσεων μεταξύ των πληττόμενων κοινοτήτων, επιδεινώνοντας έτσι τις υφιστάμενες προκλήσεις και εντάσεις που συνδέονται με την έλλειψη πόρων·

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 έχει οδηγήσει σε διαταραχή των αλυσίδων αξίας από την παραγωγή και τη μεταφορά έως την αποθήκευση και την πώληση τροφίμων, και ότι οι περιορισμοί στη διακίνηση έχουν μειώσει την πρόσβαση των γεωργών και των καταναλωτών στις αγορές, εμποδίζοντας περαιτέρω την ισότιμη πρόσβαση σε επαρκή τρόφιμα και διατροφή για όλους και εκθέτοντας τη μη ανθεκτικότητα των συστημάτων τροφίμων που βασίζονται στις εισαγωγές και τη σημασία των βιώσιμων αγροδιατροφικών συστημάτων·

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 έχει οδηγήσει σε αύξηση της φτώχειας ελλείψει καθολικών κατώτατων ορίων κοινωνικής προστασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιορισμοί έχουν επηρεάσει τις καθημερινές οικονομικές δραστηριότητες από τις οποίες εξαρτώνται πολλά νοικοκυριά, οδηγώντας σε δυσκολίες πρόσβασης σε υγιεινά και θρεπτικά τρόφιμα ή στην κάλυψη των αναγκών υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση σε ποιοτική υγειονομική περίθαλψη είναι εξαιρετικά περιορισμένη σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως για τα πλέον ευάλωτα και περιθωριοποιημένα άτομα·

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα χωρίς αποκλεισμούς, αποτελεσματικά, ανθεκτικά και βιώσιμα συστήματα τροφίμων είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη της Ατζέντας του 2030 και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 αποκάλυψε αδυναμίες στα παγκόσμια συστήματα τροφίμων, που επιδεινώνουν τις ανισότητες και απειλούν τη ζωή και τα μέσα διαβίωσης των πλέον ευάλωτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δεκαετία Δράσης του ΟΗΕ ζητεί να επιταχυνθούν λύσεις αλλαγής των δεδομένων για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων για τους ανθρώπους και τον πλανήτη, από τη φτώχεια και το φύλο έως την κλιματική αλλαγή, την ανισότητα και τη γεφύρωση του χρηματοδοτικού χάσματος·

ΚΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατροφή αποτελεί σημαντικό ζήτημα στο οποίο βασίζεται και από το οποίο καθοδηγείται η επίτευξη τουλάχιστον 12 από τους 17 ΣΒΑ και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με άλλα βασικά ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης, είτε επειδή εξαρτάται από αυτά (π.χ. νερό, αποχέτευση και υγιεινή, και γεωργία), είτε επειδή τα επιτρέπει (π.χ. υγεία, απασχόληση), είτε και τα δύο (π.χ. ισότητα των φύλων και εκπαίδευση)·

Λ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία του Μαρακές, του 1994, και ιδίως η συμφωνία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) για τη γεωργία έχουν συμβάλει στην εξειδίκευση των γεωργικών περιοχών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξειδίκευση αυτή έχει οδηγήσει σε περιφέρειες με υψηλά επίπεδα εξαγωγών και άλλες που εξαρτώνται σχεδόν πλήρως από τις εισαγωγές: λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή δεν είναι ανθεκτική σε κρίσεις όπως οι πόλεμοι, και αποτελεί έναν από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην τρέχουσα παγκόσμια επισιτιστική αστάθεια·

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υψηλή εξάρτηση από τις εισαγωγές τροφίμων εκθέτει σε μεγάλο βαθμό τους πληθυσμούς στην αστάθεια της παγκόσμιας αγοράς, ιδίως τα άτομα που δαπανούν σημαντικό μέρος του εισοδήματός τους για καθημερινές επισιτιστικές ανάγκες·

ΛΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστάθεια των διεθνών αγορών οδηγεί σε επισιτιστική ανασφάλεια σε χώρες που δεν διαθέτουν ισχυρές γεωργικές πολιτικές, καθώς οι περίοδοι χαμηλών τιμών έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγική ικανότητα και οδηγούν σε αύξηση των εισαγωγών, γεγονός που καθιστά ευάλωτους τους αστικούς πληθυσμούς όταν οι παγκόσμιες τιμές αυξάνονται·

ΛΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γεωργικές πολιτικές είναι οι πρωταρχικές μακροοικονομικές πολιτικές και, λόγω της έλλειψης προστασίας από την ακραία αστάθεια των παγκόσμιων τιμών, η ζημία που προκαλείται από τον πληθωρισμό είναι καταστροφική για τις αναδυόμενες οικονομίες·

ΛΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επισιτιστική κυριαρχία είναι το δικαίωμα των λαών και των χωρών να καθορίζουν τις δικές τους γεωργικές και επισιτιστικές πολιτικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έννοια αυτή έχει ως στόχο να επιτρέψει σε κάθε χώρα να τρέφει τον δικό της πληθυσμό και να είναι αυτάρκης και ανεξάρτητη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόθεση της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» να μειώσει την εξάρτηση των γεωργών από εξωτερικές εκροές συνάδει με αυτόν τον ορισμό·

ΛΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» υιοθετούν ολιστικές προσεγγίσεις για τη γεωργία, όχι μόνο για την πρόληψη μιας κλιματικής κρίσης και κρίσης βιοποικιλότητας στην Ευρώπη, αλλά και για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, τη βελτίωση της διατροφής και της δημόσιας υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα χρησιμεύσει ως υπόδειγμα για επενδύσεις στον τομέα της χρηματοδότησης της ανάπτυξης, με σκοπό την αξιοποίηση της ανθεκτικότητας και της επισιτιστικής αυτάρκειας των αναπτυσσόμενων χωρών·

ΛΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» αποσκοπεί στη μείωση της χρήσης γεωργικών εισροών και ιδίως στη μείωση της συνολικής χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων κατά 50 %, των πλέον επικίνδυνων φυτοφαρμάκων κατά 50 %, και των λιπασμάτων κατά τουλάχιστον 20 % έως το 2030·

ΛΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατροφή αποτελεί σημαντική επένδυση, καθώς η καλή διατροφή κατά τις πρώτες χίλιες ημέρες της ζωής ενός παιδιού είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη του πλήρους σωματικού, πνευματικού και δυναμικού του ανθρώπου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πείνα και ο υποσιτισμός επηρεάζουν αρνητικά τις ικανότητες των παιδιών να μαθαίνουν και έχουν ρόλο στην εγκατάλειψη του σχολείου, αποτελούν καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου επιβάρυνση για τα άτομα και τις κοινωνίες και έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ανθρώπινη και εθνική οικονομική ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, η καλή διατροφή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ευημερίας για τις κοινωνίες·

ΛΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την κορύφωση της πανδημίας της COVID-19, το κλείσιμο των σχολείων άφησε 370 εκατομμύρια παιδιά χωρίς πρόσβαση σε διασφαλισμένο σχολικό γεύμα, το οποίο συχνά είναι το μόνο ζεστό φαγητό τους για την ημέρα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σχολικά γεύματα αποτελούν σημαντικό στοιχείο για την καταπολέμηση της παιδικής πείνας και των πολλαπλών μορφών υποσιτισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από την άλλη πλευρά, η επισιτιστική ανασφάλεια διαταράσσει την κοινωνική λειτουργία, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας των οικογενειών να στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο και, με το επιπλέον στρες στις οικογένειες, μπορεί να αποτελέσει κινητήρια δύναμη της ενδοοικογενειακής και της έμφυλης βίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι για κάθε δολάριο που επενδύεται σε διατροφικές παρεμβάσεις, μπορούν να παραχθούν 16 δολάρια σαν αποτέλεσμα·

ΛΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως και σε άλλους τομείς της ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας, οι αυξανόμενες ανάγκες δεν καλύπτονται από επαρκείς πόρους, γεγονός που οδηγεί σε ταχέως αυξανόμενο χρηματοδοτικό κενό, το οποίο απαιτεί πιο έξυπνες και συστημικές προσεγγίσεις, έναν συστημικό μετασχηματισμό προς την κατεύθυνση κοινωνικά δίκαιων συστημάτων τροφίμων, καθώς τα σημερινά επισιτιστικά μας συστήματα επιδεινώνουν τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες και τις ανισότητες μεταξύ των φύλων που εμποδίζουν την πρόσβαση σε μια υγιεινή, δίκαιη και βιώσιμη διατροφή·

Μ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη σίτιση του κόσμου ως αγρότισσες, φροντιστές και παραγωγοί — παράγουν το 60 — 80 % των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες — αλλά έχουν άνιση πρόσβαση σε τρόφιμα, πόρους, υπηρεσίες και περιουσιακά στοιχεία που αυξάνουν τις αποδόσεις και τα εισοδήματά τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αναλαμβάνουν το 75 % της μη αμειβόμενης φροντίδας και οικιακής εργασίας, και ότι οι γυναίκες στις αγροτικές κοινότητες και στις χώρες χαμηλού εισοδήματος αφιερώνουν έως και 14 ώρες την ημέρα σε εργασία φροντίδας·

ΜΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισότητα των φύλων επηρεάζει την κατανομή της εργασίας και οδηγεί σε δυσανάλογο και μη αμειβόμενο φόρτο εργασιών φροντίδας για τις γυναίκες και τα κορίτσια·

ΜΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών σε όλα τα επίπεδα και να τους παρασχεθεί χώρος στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή και τις καταστροφές, γεγονός που οδηγεί σε αυξημένη ευαλωτότητα λόγω σύνθετων κινδύνων·

ΜΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων έχουν άμεσο αντίκτυπο στη διατροφή, διαμορφώνοντας τη δυναμική των τροφίμων στο νοικοκυριό και την κοινότητα με τρόπους που επηρεάζουν την παραγωγή, την πρόσβαση, την οικονομική προσιτότητα και την παροχή τροφίμων, φροντίδας και υπηρεσιών υγείας και αποχέτευσης των γυναικών και των κοριτσιών· και μπορεί να τις θέσει σε κίνδυνο αυξημένης έμφυλης βίας και ενδοσυντροφικής βίας·

ΜΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεφύρωση του χάσματος των φύλων μεταξύ γυναικών και ανδρών γεωργών θα μπορούσε να αυξήσει τη γεωργική παραγωγή κατά 2,5 έως 4 % στις φτωχότερες περιοχές και να μειώσει την πείνα παγκοσμίως κατά 17 %·

ΜΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αποτελούν το 43 % του γεωργικού εργατικού δυναμικού στις χώρες εταίρους, με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται σε 50 % ή περισσότερο σε ορισμένες χώρες της Ασίας και της υποσαχάριας Αφρικής, ενώ οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο λιγότερο από το 20 % των κατόχων γεωργικής γης·

ΜΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν 608 εκατομμύρια οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις ανά τον κόσμο, οι οποίες καταλαμβάνουν μεταξύ 70 και 80 % της παγκόσμιας γεωργικής γης, αντιπροσωπεύουν πάνω από το 90 % του συνόλου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων παγκοσμίως και παράγουν περίπου το 80 % των τροφίμων παγκοσμίως σε αξία·

ΜΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ένα τρίτο των τροφίμων που παράγονται παγκοσμίως είτε χάνεται είτε σπαταλάται· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυξημένες προσπάθειες για τη μείωση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων μέσω της εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας στα συστήματα γεωργικής παραγωγής για την αύξηση της βιωσιμότητας και της αποδοτικής χρήσης των πόρων της γεωργικής παραγωγής είναι καίριας σημασίας για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας, του υποσιτισμού και της προστασίας της βιοποικιλότητας παγκοσμίως·

ΜΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος της επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας απαιτεί όχι μόνο περισσότερη χρηματοδότηση αλλά και αποφασιστική πολιτική εστίαση και προσπάθειες·

ΜΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες τρίτες χώρες έχουν δημιουργήσει μια σειρά καινοτόμων έργων, όπως η αφρικανική πρωτοβουλία «Great Green Wall», η οποία προωθεί αγροοικολογικά έργα·

Ν.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή Παγκόσμιας Επισιτιστικής Ασφάλειας είναι η πιο συμμετοχική διεθνής και διακυβερνητική πλατφόρμα για τη συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων μερών για την επίτευξη του κοινού στόχου της διασφάλισης της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής για όλους·

ΝΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 20 Δεκεμβρίου 2017, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε έργο μέσω του οποίου ανακήρυξε την περίοδο 2019-2028 ως Δεκαετία Οικογενειακής Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών·

ΝΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα των γεωργών κατοχυρώθηκαν στη Διεθνή Συνθήκη σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία του FAO το 2004, αλλά οι κανόνες διανοητικής ιδιοκτησίας συχνά έχουν έρθει σε αντίθεση με αυτούς, θέτοντας σε κίνδυνο τα τοπικά, παραδοσιακά και αυτόχθονα συστήματα σπόρων·

ΝΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητος ο ενεργός ρόλος της ΕΕ στην αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας, δεδομένου ότι παρέχει σχεδόν το ήμισυ της παγκόσμιας επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ)·

Η επισιτιστική ασφάλεια και η διατροφή στο επίκεντρο της ανάκαμψης μετά την πανδημία της COVID-19

1.

εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι δεν βρισκόμαστε σε καλό δρόμο και ότι είναι εξαιρετικά απίθανη η επίτευξη των στόχων σχετικά με τη διατροφή έως το 2025 ή για την εξάλειψη της πείνας έως το 2030, που αποτελεί τη φιλοδοξία «μηδενική πείνα» του ΣΒΑ2· υπενθυμίζει ότι η πείνα και η επισιτιστική ανασφάλεια αυξάνονται και πάλι σε ολόκληρο τον κόσμο· σημειώνει με ανησυχία ότι περίπου 660 εκατομμύρια άνθρωποι ενδέχεται να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν πείνα έως το 2030, μεταξύ άλλων λόγω των συνεπειών της πανδημίας της COVID-19· υπενθυμίζει ότι απαιτούνται τολμηρές δράσεις, ιδίως όσον αφορά τις ανισότητες σχετικά με την πρόσβαση σε τρόφιμα, προκειμένου να επιταχυνθεί η πρόοδος προς την επίτευξη του στόχου της μηδενικής πείνας· υπενθυμίζει ότι ο τερματισμός του υποσιτισμού σε όλες τις μορφές, και ο ΣΒΑ 2, θα πρέπει να θεωρούνται προτεραιότητες σε όλες τις πολιτικές, με ιδιαίτερη έμφαση στα άτομα που βρίσκονται στην πλέον ευάλωτη κατάσταση·

2.

υπογραμμίζει ότι τα συστήματα τροφίμων διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην εξάλειψη της φτώχειας και στην επίτευξη του ΣΒΑ 1, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν τον υποσιτισμό και τη συνύπαρξη υπερσιτισμού και υποσιτισμού, που θα είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων για την υγεία στον ΣΒΑ 3· υπογραμμίζει ότι θα είναι αδύνατη η βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων για την επίτευξη του ΣΒΑ 6 αν η γεωργία δεν διαδραματίσει κεντρικό ρόλο και ότι η βιώσιμη διαχείριση της αλιείας είναι θεμελιώδους σημασίας για τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των ωκεανών και των θαλασσών και για την επίτευξη του ΣΒΑ 14· υπενθυμίζει, συνεπώς, ότι τα συστήματα τροφίμων γενικότερα πρέπει επίσης να αντικατοπτρίζουν τις δεσμεύσεις μας για τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή στο πλαίσιο του ΣΒΑ 12, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό της στο πλαίσιο του ΣΒΑ 13, καθώς και την προστασία, την αποκατάσταση και τη βιώσιμη διαχείριση των χερσαίων οικοσυστημάτων στον ΣΒΑ 15·

3.

υπενθυμίζει τον κρίσιμο ρόλο της αλιείας μικρής κλίμακας στην επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή· τονίζει ότι οι συμφωνίες σύμπραξης στον τομέα της βιώσιμης αλιείας πρέπει να συνάδουν με τις βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις και δεν πρέπει ούτε να υπονομεύουν την τοπική επισιτιστική ασφάλεια ούτε να απειλούν την αλιεία μικρής κλίμακας σε τρίτες χώρες, θέτοντας τις εν λόγω συμφωνίες σε άμεσο ανταγωνισμό με τα σκάφη της ΕΕ· ζητεί οι συμφωνίες να ευθυγραμμιστούν με την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και με τις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις της ΕΕ και τους στόχους της κοινής αλιευτικής πολιτικής μέσω της αύξησης των διατάξεων για την τομεακή στήριξη και τη βιωσιμότητα όσον αφορά τα πλεονάσματα, τις απορρίψεις και την προληπτική προσέγγιση·

4.

υπογραμμίζει ότι η πανδημία της COVID-19 με την επακόλουθη οικονομική κρίση και το κλείσιμο των συνόρων και την τρέχουσα σύγκρουση στην Ουκρανία αποκάλυψε τις ευπάθειες του παγκόσμιου συστήματος τροφίμων· τονίζει και υπενθυμίζει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στα κράτη μέλη τη σημασία της δημιουργίας ισχυρότερων δεσμών μεταξύ των βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων πολιτικών για τη διασφάλιση της συμμετοχικότητας των σχεδίων ανάκαμψης από τη νόσο COVID-19, δίνοντας παράλληλα ιδιαίτερη προσοχή στις πλέον ευάλωτες ομάδες, όπως τα παιδιά, οι νέοι, οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι και οι αυτόχθονες πληθυσμοί·

5.

ζητεί από την ΕΕ να διασφαλίσει το δικαίωμα των αναπτυσσόμενων χωρών στην τροφή και την αυτάρκεια, ως μέσο επίτευξης διατροφικής ασφάλειας, μείωσης της φτώχειας και βιώσιμων και δίκαιων παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού χωρίς αποκλεισμούς και πιο βιώσιμων συστημάτων τροφίμων· καθώς και στήριξη των τοπικών και περιφερειακών αγορών, αποδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες και την οικογενειακή γεωργία, με στόχο την εξασφάλιση της προσφοράς οικονομικά προσιτών και προσβάσιμων τροφίμων και ισχυρότερων δικτύων κοινωνικής ασφάλειας, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πλέον ευάλωτες εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση σε τρόφιμα ακόμη και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ή κρίσης·

6.

υπενθυμίζει ότι η Ουκρανία και η Ρωσία αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στην παγκόσμια αγορά εξαγωγών τροφίμων· κατά συνέπεια, για ορισμένες χώρες με υψηλά επίπεδα πείνας, η Ουκρανία και η Ρωσία έχουν τεράστιο αντίκτυπο, καθώς εισάγουν σημαντικό μερίδιο του σίτου τους από την Ουκρανία ή τη Ρωσία·

7.

υπογραμμίζει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει, στο πλαίσιο αυτό, να αποφεύγουν τις απαγορεύσεις εξαγωγών και να προσδιορίζουν μέτρα για τη στήριξη της αναδιάρθρωσης των γεωργικών αγορών και της ρύθμισής τους, αυξάνοντας τη διαφάνειά τους και θεσπίζοντας νέους κανόνες για την πρόληψη της υπερβολικής χρηματοπιστωτικής κερδοσκοπίας που τροφοδοτεί την αστάθεια των τιμών των τροφίμων, η οποία, ιδίως σε ένα πλαίσιο πολέμου, μπορεί να διογκώσει τεχνητά τις τιμές χονδρικής και να οδηγήσει σε αστάθεια της αγοράς και να επηρεάσει ιδιαίτερα τις αναπτυσσόμενες χώρες και τους πλέον ευάλωτους πληθυσμούς·

8.

εκφράζει τη βαθιά του λύπη για την οικονομική κερδοσκοπία σε γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως προτάσεις για τον τερματισμό αυτής της κερδοσκοπίας, ιδίως στο πλαίσιο του πολέμου, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα της αγοράς και της γεωργικής παραγωγής· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η διαρθρωτική αστάθεια των διεθνών γεωργικών αγορών συνιστά απειλή για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και την πολιτική σταθερότητα σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τους διεθνείς κανόνες που αποσκοπούν στον τερματισμό της οικονομικής κερδοσκοπίας όσον αφορά τα γεωργικά προϊόντα και τα τρόφιμα και των κερδοσκοπικών πρακτικών·

9.

υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα στην τροφή αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα· ζητεί ολοκληρωμένες και ισχυρές δράσεις της ΕΕ που θα συνοδεύουν την πλήρη και σταδιακή υλοποίηση αυτού του δικαιώματος ως μέσου για την επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας για όλους· εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την απότομη αύξηση της επισιτιστικής ανασφάλειας τα τελευταία χρόνια·

10.

επισημαίνει ότι η ενεργειακή κρίση και τα δυσμενή καιρικά φαινόμενα πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία έχουν οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των βασικών γεωργικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά και ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, αυξημένη και αποτελεσματικότερη επισιτιστική βοήθεια σε μια προσπάθεια να συνδεθεί καλύτερα η επείγουσα βοήθεια με πιο μακροπρόθεσμες λύσεις· ειδικότερα, καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να αυξήσουν τις συνεισφορές τους στο Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα και για δράσεις που αποσκοπούν στον μετασχηματισμό των επισιτιστικών συστημάτων μας μέσω της στήριξης της ποικιλομορφίας και της ποιότητας της γεωργικής παραγωγής και μεταποίησης στις χώρες εταίρους, καθώς και μέτρων για την αντιμετώπιση της διαρθρωτικής φτώχειας και των συνεχιζόμενων ανισοτήτων ως βαθύτερων αιτίων της επισιτιστικής ανασφάλειας·

11.

σημειώνει με ανησυχία ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα έχει τεράστιες επιπτώσεις υπό την ευρύτερη έννοια που θα επιδεινώσουν περαιτέρω την υφιστάμενη επισιτιστική ανασφάλεια και τις επιπτώσεις της πανδημίας της COVID-19· σημειώνει με ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία ότι η Ουκρανία είναι σημαντικός παραγωγός βασικών τροφίμων, όπως το σιτάρι, ο αραβόσιτος και τα φυτικά έλαια· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μακρόπνοα μέτρα για την επισιτιστική ασφάλεια και να τα εφαρμόσει βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα· υπενθυμίζει ότι η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει ότι το δικαίωμα όλων στην τροφή δεν αποτελεί εμπόρευμα της αγοράς· υπενθυμίζει ότι οι λιμοί είναι μία από τις πιθανές συνέπειες που πρέπει να εξεταστούν σοβαρά ως αποτέλεσμα του πολέμου, εάν οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν λάβουν αντίμετρα·

12.

υπογραμμίζει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δείχνει πόσο εξαρτώνται οι χώρες χαμηλού εισοδήματος από την παγκόσμια αγορά για τον βασικό επισιτιστικό εφοδιασμό τους, βασίζοντας την επισιτιστική τους ασφάλεια σε ελάχιστες χώρες εξαγωγής σιτηρών, γεγονός που καθιστά τις χώρες αυτές πιο ευάλωτες στις διαταραχές της αγοράς και στις αυξήσεις των τιμών· υπενθυμίζει ότι για να σιτίσουν τους ανθρώπους τους, 14 χώρες χαμηλού ή χαμηλότερου μέσου εισοδήματος εισάγουν πάνω από το 50 % του σιταριού τους από τη Ρωσία και την Ουκρανία, ορισμένες από τις οποίες αντιμετωπίζουν ήδη συνθήκες που προσομοιάζουν με λιμό·

13.

υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να απορροφήσουν τους κλυδωνισμούς που προκαλούνται από τις συγκρούσεις και να παραμείνουν ανθεκτικές, οι χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές τροφίμων από την Ουκρανία και τη Ρωσική Ομοσπονδία θα πρέπει να διαφοροποιήσουν τις πηγές εφοδιασμού τους σε τρόφιμα, βασιζόμενες σε άλλες χώρες εξαγωγής, στα υφιστάμενα αποθέματα τροφίμων ή ενισχύοντας την ποικιλομορφία των εγχώριων βάσεων παραγωγής τους·

14.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να καλύψουν αμέσως το χρηματοδοτικό κενό στις ανθρωπιστικές εκκλήσεις του ΟΗΕ για το 2022 για την Ανατολική Αφρική και τη Μέση Ανατολή, δεδομένου ότι η στήριξη για τις δύο αυτές περιοχές υποχρηματοδοτείται επί του παρόντος κατά 99 %· υπενθυμίζει ότι το ΠΕΠ έχει ήδη αναγκαστεί να μειώσει τις μερίδες για τους πρόσφυγες και άλλους ευάλωτους πληθυσμούς σε ολόκληρη την Ανατολική Αφρική και τη Μέση Ανατολή λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, αύξησης των τιμών και μειωμένης προσφοράς βασικών προϊόντων στις αγορές, μεταξύ άλλων λόγω του πολέμου στην Ουκρανία·

15.

τονίζει ότι ο φιλόδοξα χρηματοδοτούμενος επισιτιστικός και διατροφικός προγραμματισμός θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των σχεδίων ανάκαμψης μετά την πανδημία·

16.

ζητεί από την ΕΕ να δώσει προτεραιότητα στα τρόφιμα και τη βιώσιμη γεωργία στο πλαίσιο του διεθνούς αναπτυξιακού προγραμματισμού της και να διασφαλίσει την πρόσβαση των τοπικών κοινοτήτων και οργανώσεων στη χρηματοδότηση· καλεί την ΕΕ να επενδύσει σε μέτρα και παρεμβάσεις σε εταιρικές σχέσεις με αναπτυσσόμενες χώρες που παρέχουν πρόσβαση σε ποικίλα, οικονομικά προσιτά, ασφαλή, βιώσιμα και επαρκώς θρεπτικά τρόφιμα, διότι η επένδυση στα τρόφιμα και τη διατροφή αποτελεί βασικό στοιχείο για την οικοδόμηση του ανθρώπινου κεφαλαίου, καθώς και για την ανταγωνιστικότητα και την επίτευξη των ΣΒΑ·

17.

τονίζει την ανάγκη οι πολιτικές να έχουν ως γνώμονα την εκάστοτε χώρα, να βασίζονται στις ανάγκες και να είναι κατάλληλες για το εκάστοτε πλαίσιο, καθώς τα συστήματα τροφίμων ποικίλουν σε μεγάλο βαθμό· υπενθυμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην τοπική παραγωγή τροφίμων μέσω της χρηματοδότησης των μικροκαλλιεργητών, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ενίσχυσης των συστημάτων οικογενειακής γεωργίας, των συνεταιρισμών και των περιφερειακών αλυσίδων εφοδιασμού·

18.

επισημαίνει ότι οι μικροκαλλιεργητές είναι οι κύριοι παραγωγοί τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες, διαδραματίζοντας καίριο ρόλο στην επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή των χωρών αυτών· καλεί την ΕΕ να στηρίξει και να ενισχύσει συγκεκριμένα τη γεωργία μικρής κλίμακας, την οικογενειακή γεωργία και τους συνεταιρισμούς στην αναπτυξιακή της βοήθεια, εστιάζοντας παράλληλα στην αξιοπρεπή εργασία· τονίζει ότι η ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής μικρών εκμεταλλεύσεων μεταφράζεται σε αύξηση των τροφίμων στην παγκόσμια αγορά, με αποτέλεσμα μείωση των τιμών των τροφίμων και βελτίωση της διατροφής·

19.

υπενθυμίζει ότι οι τοπικές γεωργικές παραδόσεις που συμπληρώνονται από σύγχρονη τεχνολογία μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγή υγιεινών και θρεπτικών τροφίμων· θεωρεί ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να είναι σε θέση να προστατεύουν τις δημόσιες γεωργικές πολιτικές τους·

20.

τονίζει ότι η τοπική παραγωγή τροφίμων και η τοπική κατανάλωση που στηρίζουν τη γεωργία μικρής κλίμακας και εγγυώνται δίκαιες τιμές για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές, μειώνουν την εξάρτηση των χωρών από τις εισαγωγές και την ευπάθειά τους στις διεθνείς διακυμάνσεις των τιμών·

21.

επισημαίνει ότι οι στρατηγικές επενδύσεις σε βιώσιμες γεωργικές πρακτικές μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση πιο ανθεκτικών και βιώσιμων συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής· επιμένει ότι οι επενδύσεις της ΕΕ πρέπει να συνάδουν με την Ατζέντα 2030, τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα και τη Σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα· επικροτεί και ενθαρρύνει τις επενδύσεις της ΕΕ σε συνεργασία με αναπτυσσόμενες χώρες στους τομείς της αγροοικολογίας, της γεωργοδασοκομίας και της διαφοροποίησης των καλλιεργειών και επαναλαμβάνει ότι οι επενδύσεις που υποστηρίζονται από την ΕΕ στη γεωργία, τη δασοκομία ή την αλιεία ή σε επιχειρήσεις που επηρεάζουν το έδαφος, τους λειμώνες, τα δάση, τα ύδατα ή τη θάλασσα, πρέπει να συνάδουν, μεταξύ άλλων, με τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές των FAO/CFS σχετικά με την υπεύθυνη διαχείριση της γης, της αλιείας και των δασών στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας (VGGT) και με τις αρχές του FAO/CFS για υπεύθυνες επενδύσεις στα συστήματα γεωργίας και τροφίμων· υποστηρίζει την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για παραγωγούς και αγροδιατροφικές επιχειρήσεις, ώστε να μπορέσουν να κάνουν τις απαραίτητες επενδύσεις για την εναρμόνισή τους με τις απαιτήσεις της ανάλυσης κινδύνων και κρίσιμα σημεία ελέγχου, εφαρμόζοντας μέτρα που εξαλείφουν πιθανούς κινδύνους επισιτιστικής ασφάλειας·

22.

τονίζει ότι οι βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού διαθέτουν μεγάλες δυνατότητες για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων αδυναμιών του συστήματος τροφίμων και υπενθυμίζει ότι η φιλική προς το κλίμα γεωργία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη μείωση της εξάρτησης από την ενέργεια από ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων·

23.

χαιρετίζει όλες τις πρωτοβουλίες για την εφαρμογή ή την ενίσχυση των γεωργικών πολιτικών σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, οι οποίες αποσκοπούν στη διασφάλιση μεγαλύτερης επισιτιστικής αυτάρκειας και ενθαρρύνει τη μετάβαση των αναπτυσσόμενων χωρών προς μεγαλύτερη αυτάρκεια, δίνοντας στους γεωργούς ευθύνη, κυριότητα και ανεξαρτησία όσον αφορά τη δημιουργία βιώσιμων αγροδιατροφικών συστημάτων και πιο αυτοδύναμων συστημάτων παραγωγής· ζητεί να δοθεί έμφαση στις προσπάθειες στον τομέα της γεωργίας για τη διασφάλιση του δικαιώματος των αναπτυσσόμενων χωρών στην επισιτιστική ασφάλεια, συμπληρωματικά προς το δικαίωμα της επισιτιστικής κυριαρχίας (20), καθώς και για την ενίσχυση της ικανότητάς τους να ανταποκρίνονται στις διατροφικές ανάγκες των πληθυσμών τους·

24.

τονίζει ότι είναι σημαντική η προστασία και η προώθηση του δικαιώματος των τοπικών κοινοτήτων στην πρόσβαση και τον έλεγχο φυσικών πόρων όπως η γη και το νερό· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η αρπαγή γαιών αποτελεί συχνό φαινόμενο σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες· επισημαίνει ότι πρόκειται για μια βάναυση πρακτική που υπονομεύει την επισιτιστική ασφάλεια και επισιτιστική κυριαρχία και θέτει σε κίνδυνο τις αγροτικές κοινότητες·

25.

διαπιστώνει ότι, για παράδειγμα, τα δικαιώματα βοσκής και η συλλογική βοσκή αποτελούν παραδοσιακά δικαιώματα χρήσης γης, τα οποία απορρέουν από το εθιμικό δίκαιο και όχι από τιτλοποιημένα δικαιώματα ιδιοκτησίας· τονίζει ωστόσο, τη θεμελιώδη σημασία της προστασίας των εν λόγω βάσει εθιμικού δικαίου δικαιωμάτων για τους αγροτικούς πληθυσμούς·

26.

ζητεί να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές εντάσεις μεταξύ των εγκατεστημένων γεωργικών πληθυσμών και νομαδικών ποιμενικών κοινοτήτων, ιδίως σε περιοχές με αλληλεπικαλυπτόμενες εθνοθρησκευτικές συγκρούσεις·

27.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την υψηλή εξάρτηση των αναπτυσσόμενων χωρών από τις εισαγωγές τροφίμων, ιδίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικότερα όταν οι εν λόγω εισαγωγές απαρτίζονται από επιδοτούμενα προϊόντα των οποίων η χαμηλή τιμή συνιστά επιβλαβή ανταγωνισμό για τη τοπική γεωργία μικρής κλίμακας·

28.

τονίζει την ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων των γεωργών να διατηρούν γενετικούς πόρους για σκοπούς επισιτιστικής ασφάλειας και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο των πολιτικών της για την αναπτυξιακή βοήθεια και το εμπόριο και τις επενδύσεις, να στηρίξει τα γεωργικά συστήματα που συνάδουν με τις διατάξεις της Διεθνούς Συνθήκης σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία (ITPGRFA), η οποία διασφαλίζει τα δικαιώματα των αγροτών να διατηρούν, να ελέγχουν, να προστατεύουν και να αναπτύσσουν τους δικούς τους σπόρους και τις παραδοσιακές γνώσεις τους·

29.

υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεπή συνεργασία με τις χώρες, τους διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς, τον ιδιωτικό τομέα, τους γεωργούς και τους μικροκαλλιεργητές, καθώς και με την τοπική κοινωνία των πολιτών και τις τοπικές κοινότητες για τη στήριξη του σχεδιασμού, της εφαρμογής και της παρακολούθησης ειδικών ανά πλαίσιο, εφικτών και ισχυρών εθνικών στόχων για τη διατροφή· αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο της κοινωνίας των πολιτών, ιδίως όσον αφορά την προσέγγιση των μικροκαλλιεργητών μέσω της σύνδεσής τους με την κατάρτιση, τους πόρους, τις αγορές και τις αλυσίδες αξίας·

30.

είναι της γνώμης ότι η απόδοση προτεραιότητας στις διατροφικές ανάγκες των μητερών και των βρεφών είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση σταθερής και ανθεκτικής επισιτιστικής ασφάλειας και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις εθνικές αρχές στις αναπτυσσόμενες χώρες για την ενσωμάτωση των υπηρεσιών διατροφής στα συστήματα υγείας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο υποσιτισμός σε όλες τις μορφές του και να διασφαλιστεί η συνέχεια των υπηρεσιών διατροφής, ιδίως όσον αφορά την έγκαιρη ανίχνευση και τη διαχείριση σε επίπεδο κοινότητας του οξέος υποσιτισμού και της διατροφής των βρεφών και των μικρών παιδιών, καθώς και των σχετικών προγραμμάτων μητρικής διατροφής· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τα επιτεύγματα και το έργο του κινήματος SUN·

31.

καλεί την ΕΕ να προστατεύσει την πρόσβαση και τον έλεγχο της γης και άλλων πόρων των παραγωγών μικρής κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων των γεωργών, της πρόσβασης σε νερό, καθώς και της πρόσβασης σε υποδομές για τη σύνδεση των αγροτικών κοινοτήτων με τις εδαφικές αγορές, συμπεριλαμβανομένων των αστικών περιοχών·

32.

καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει την κατάλληλη χρηματοδότηση και συνδημιουργία γνώσεων και τεχνικών καινοτομιών μέσω της έρευνας που διεξάγεται από τους γεωργούς, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης των οργανώσεων παραγωγών μικρής κλίμακας και των ενώσεων γυναικών και των συλλογικών δραστηριοτήτων μεταποίησης και εμπορίας τους·

33.

καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει στενούς δεσμούς με τις χώρες εταίρους με σκοπό την ανταλλαγή γνώσεων σχετικά με τη γεωργία· επισημαίνει την εμπειρογνωσία του ευρωπαϊκού γεωργικού τομέα και τονίζει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στις συμπράξεις στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας στη γεωργία, μεταξύ άλλων μέσω του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», προκειμένου να αυξηθούν οι αποδόσεις και η γεωργική παραγωγή, και να προωθηθούν υπεύθυνες και ηθικές καινοτομίες για την προώθηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών με σκοπό την αύξηση των αποδόσεων και της γεωργικής παραγωγής· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, μεγαλύτερη εξάρτηση από τη συμβολή της παραδοσιακής τοπικής γνώσης στη δίκαιη μετάβαση, ιδίως όσον αφορά τις γεωργικές πρακτικές, την αλιεία και την προστασία των δασών, ενισχύοντας έτσι τον τοπικό λαό και τις τοπικές κοινότητες·

34.

σημειώνει τα θετικά αποτελέσματα της δημοσιονομικής στήριξης που κατέδειξε η 6η έκθεση προόδου σχετικά με το σχέδιο δράσης για τη διατροφή ως μηχανισμού για βιώσιμες, αποτελεσματικές και σχετικές με τη χώρα επενδύσεις στη διατροφή·

35.

καλεί την ΕΕ να ενσωματώσει τους παγκόσμιους και εθνικούς στόχους για τη διατροφή στα σχετικά αναπτυξιακά προγράμματα και τις στρατηγικές ανά χώρα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να κινητοποιήσουν μακροπρόθεσμες οικονομικές επενδύσεις στην επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια και στη βιώσιμη γεωργία, αλιεία και υδατοκαλλιέργεια και να ενθαρρύνουν τις χώρες εταίρους να επενδύσουν περισσότερο στους τομείς αυτούς μέσω των εθνικών προϋπολογισμών τους·

36.

ζητεί από την ΕΕ να δώσει προτεραιότητα στην επισιτιστική ασφάλεια, την προστασία της βιοποικιλότητας και τη βιώσιμη γεωργία στο πλαίσιο του διεθνούς αναπτυξιακού προγραμματισμού της με τις χώρες εταίρους, λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές τοπικές ανάγκες τους, διασφαλίζοντας παράλληλα την πρόσβαση σε χρηματοδότηση για τις τοπικές κοινότητες και τις οργανώσεις που τις υποστηρίζουν· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αξιολογήσουν και να παρακολουθήσουν, με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, τις επενδύσεις της, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι καταπολεμούν συγκεκριμένα τη φτώχεια και την επισιτιστική ανασφάλεια·

37.

τονίζει τον ρόλο της ΕΕ ως καταλύτη για τον μετασχηματισμό των παγκόσμιων συστημάτων τροφίμων, ώστε να καταστούν πιο ανθεκτικά, βιώσιμα και δίκαια· υπογραμμίζει ότι η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» είναι ένα φιλόδοξο πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ που προωθεί ένα πιο βιώσιμο και ανθεκτικό σύστημα γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ και στηρίζει μια παγκόσμια και δίκαιη μετάβαση σε βιώσιμα συστήματα γεωργικών προϊόντων διατροφής που ωφελούν τους ανθρώπους, τη φύση και την οικονομική ανάπτυξη και διαφυλάσσουν τους φυσικούς πόρους σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα· υπενθυμίζει την πρόθεση της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» να μειώσει την εξάρτηση των γεωργών από εξωτερικές εκροές·

38.

ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παραμείνουν πλήρως προσηλωμένα στη διεθνή δέσμευσή τους για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, την Πράσινη Συμφωνία και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», και να εφαρμόσουν αναλόγως τις συστάσεις της IPCC για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ιδίως σε ένα πλαίσιο όπου η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία καταδεικνύουν την ευπάθεια της παγκόσμιας αγοράς τροφίμων στις διαταραχές·

39.

ζητεί από την Επιτροπή να επιταχύνει τις προσπάθειες για στήριξη των χωρών εταίρων ώστε να μειωθεί ο αριθμός των καχεκτικών παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών κατά 7 εκατομμύρια έως το 2025, σύμφωνα με τη δέσμευση που διατυπώνεται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη διατροφή·

40.

καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσει να στηρίζει τις χώρες εταίρους στην αποκατάσταση της διαθεσιμότητας μιας ποικιλόμορφης και θρεπτικής τροφής για τα παιδιά σχολικής ηλικίας μέσω προγραμμάτων σχολικών γευμάτων, προωθώντας παράλληλα τα τρόφιμα που παράγονται τοπικά και με βιώσιμο τρόπο και δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στα πλέον ευάλωτα παιδιά· επισημαίνει, επιπλέον, τη χρησιμότητα των προγραμμάτων δημόσιων συμβάσεων για την προώθηση της δημόσιας στήριξης για αγορές από μικροκαλλιεργητές και τοπικούς παραγωγούς κατά την προμήθεια θρεπτικών τροφίμων για διανομή·

41.

χαιρετίζει τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αρκετών κρατών μελών προς τον συνασπισμό για τα σχολικά γεύματα στο πλαίσιο της συνέχειας που δόθηκε στη σύνοδο κορυφής για τα συστήματα τροφίμων· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι προσεγγίσεις που λαμβάνουν υπόψη τη διατροφή συνδέονται με διατροφικές και άλλες παρεμβάσεις στον τομέα της υγείας στις αναπτυσσόμενες χώρες·

42.

υπενθυμίζει ότι έως και 811 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πεθαίνουν και ότι περίπου 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται χρονίως, ιδίως στην υποσαχάρια Αφρική και την Ασία, χωρίς σημαντικές βιταμίνες και ανόργανα συστατικά· υπενθυμίζει ότι οι επιπτώσεις αυτές είναι ιδιαίτερα καταστροφικές για τα παιδιά κατά τις πρώτες 1 000 ημέρες της ζωής τους, διότι, εάν δεν διαθέτουν βασικά μικροθρεπτικά στοιχεία, όπως η βιταμίνη Α, ο σίδηρος ή ο ψευδάργυρος, οι επιπτώσεις αυτές διαρκούν μια ζωή, προκαλώντας μειωμένη ανάπτυξη και μειωμένη διανοητική ικανότητα που επηρεάζει όχι μόνο τα άτομα, αλλά και ολόκληρες οικονομίες· υπογραμμίζει ότι η πείνα και ο υποσιτισμός αποτελούν, ως εκ τούτου, ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την ανάπτυξη·

43.

χαιρετίζει τη δέσμευση που ανέλαβε η ΕΕ στη σύνοδο κορυφής «Διατροφή για την ανάπτυξη» να επενδύσει 2,5 δισεκατομμύρια EUR στην καταπολέμηση του υποσιτισμού την περίοδο 2021-2024· ζητεί από την ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου·

44.

σημειώνει ότι η πανδημία της COVID-19 κατέδειξε τις διασυνδέσεις μεταξύ της υγείας των ανθρώπων, των φυτών και των ζώων, της υγείας του περιβάλλοντος και της επισιτιστικής ασφάλειας· επισημαίνει ότι οι ασθένειες που πλήττουν τα ζώα και τα φυτά εξακολουθούν να διαταράσσουν την επισιτιστική ασφάλεια διακόπτοντας τον επισιτιστικό εφοδιασμό παγκοσμίως· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνδυάσουν τις προσπάθειες με τη διεθνή κοινότητα γύρω από την αρχή «Μία υγεία» για τον επανασχεδιασμό των συστημάτων τροφίμων, τη βελτίωση της ανθεκτικότητάς τους και την επίτευξη καλύτερης υγείας και επισιτιστικής ασφάλειας για όλους·

45.

υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με έρευνες, ο μετασχηματισμός των συστημάτων τροφίμων θα μπορούσε να αποδεσμεύσει τα 12 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ που δαπανώνται παγκοσμίως για το κρυφό κόστος των τροφίμων και ότι η ανακατεύθυνση ορισμένων από τα κονδύλια αυτά θα μπορούσε να αποτρέψει περαιτέρω ζημίες στο περιβάλλον και στην υγεία των ανθρώπων, και θα μπορούσε αντ’ αυτού να συμβάλει στη συγκέντρωση περισσότερων δεσμεύσεων για χρηματοδότηση της προσαρμογής, όπως ζήτησαν τα κράτη μέλη και οι ηγέτες κατά τη διάρκεια της COP 26 στη Γλασκόβη·

46.

υπενθυμίζει ότι η κλιματική αλλαγή θα ασκεί ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στην παραγωγή τροφίμων και την πρόσβαση σε αυτά, ιδίως σε ευάλωτες περιοχές, γεγονός που υπονομεύει την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή· επισημαίνει τα συμπεράσματα της έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) του 2022, σύμφωνα με τα οποία η υπερθέρμανση του πλανήτη θα αποδυναμώσει σταδιακά την υγεία του εδάφους και τις υπηρεσίες οικοσυστήματος, όπως η πίεση αυξημένης επικονίασης από επιβλαβείς οργανισμούς και ασθένειες, και θα μειώσει τη βιομάζα των θαλάσσιων ζώων, γεγονός το οποίο υπονομεύει την παραγωγικότητα όσον αφορά τα τρόφιμα σε πολλές περιοχές στη γη και στους ωκεανούς· επικροτεί τις συστάσεις του για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω της προώθησης των αγροοικολογικών αρχών και πρακτικών, της γεωργοδασοκομίας, της προσαρμογής σε επίπεδο κοινότητας, της διαχείρισης με βάση το οικοσύστημα στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, και άλλων προσεγγίσεων που βασίζονται σε φυσικές διαδικασίες για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας, της διατροφής, της υγείας και της ευημερίας·

Ανάπτυξη ανθεκτικότητας σε μελλοντικούς κλυδωνισμούς

47.

υπενθυμίζει ότι η οικοδόμηση ανθεκτικότητας πρέπει να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη συχνότητα και ένταση όσον αφορά τις συγκρούσεις και τις φυσικές καταστροφές, ιδίως την ξηρασία, τους κυκλώνες και τις πλημμύρες, καθώς και τις υγειονομικές κρίσεις, την απώλεια βιοποικιλότητας, τις δομικές ανισότητες και τους οικονομικούς κλυδωνισμούς, που συχνά έχουν πολλαπλές επαυξητικές επιπτώσεις στους πλέον ευάλωτους· επισημαίνει ότι οι στρατηγικές επενδύσεις σε βιώσιμες γεωργικές πρακτικές μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση πιο ανθεκτικών και βιώσιμων συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής·

48.

ζητεί από την ΕΕ να προωθήσει την προβλέψιμη, ειδική και στοχευμένη χρηματοδότηση για την ανάληψη προληπτικής και έγκαιρης δράσης με στόχο την πρόληψη της επισιτιστικής ανασφάλειας· να μειώσει τις επιπτώσεις της και να δώσει μεγαλύτερη προσοχή και χρηματοδότηση για την προσαρμογή και ανθεκτικότητα με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων· καλεί την ΕΕ να ενισχύσει τα προγράμματα βιοπορισμού για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας και τη διασφάλιση της ικανότητας των ανθρώπων να παράγουν και να διατηρούν τα μέσα διαβίωσής τους, να ενισχύουν την ευημερία τους, καθώς και την ευημερία των μελλοντικών γενεών· ζητεί από την ΕΕ να προστατεύσει την πρόσβαση και τον έλεγχο της γης και άλλων πόρων των παραγωγών μικρής κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων των αγροτών, υποδομές για τη σύνδεση των αγροτικών κοινοτήτων με τις εδαφικές αγορές, συμπεριλαμβανομένων των αστικών περιοχών·

49.

επισημαίνει ότι η επισιτιστική ασφάλεια έχει θετικό αντίκτυπο στην ανθεκτικότητα του γενικού πληθυσμού και βοηθά τους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν καλύτερα τους κλυδωνισμούς, τα ακραία φαινόμενα και τις παρατεταμένες κρίσεις·

50.

καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τα υφιστάμενα σχέδια διαχείρισης κρίσεων, ιδίως όσον αφορά την παραγωγή τροφίμων·

51.

τονίζει ότι οι στρατηγικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή θα πρέπει να αποσκοπούν στη μείωση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων· υπενθυμίζει ότι οι ΛΑΧ και οι χώρες χαμηλού εισοδήματος παρουσιάζουν μεγάλες δυνατότητες μείωσης της σπατάλης τροφίμων μέσω μεγαλύτερων επενδύσεων σε υποδομές αποθήκευσης, συσκευασίας και μεταφοράς· τονίζει τη σημασία της εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας στα συστήματα γεωργικής παραγωγής για την αύξηση της βιωσιμότητας και της αποδοτικότητάς τους ως προς τους πόρους και για τη μείωση των απωλειών και της σπατάλης τροφίμων στον μέγιστο δυνατό βαθμό· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν προγράμματα πρόληψης της σπατάλης τροφίμων που να περιλαμβάνουν την προώθηση βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων, τα οποία μειώνουν τον κίνδυνο δημιουργίας αποβλήτων τροφίμων· επισημαίνει τη σημασία της ανάπτυξης και της ενημέρωσης μιας παγκόσμιας βάσης δεδομένων, στην οποία θα έχουν πρόσβαση οι αρμόδιες αρχές και όπου θα τηρείται αρχείο των αποθεμάτων προμηθειών, ιδίως αποθεμάτων δημητριακών, προκειμένου να τεθούν τα θεμέλια ενός συστήματος που εγγυάται συνεχή επισιτιστική ασφάλεια σε κατάλληλο επίπεδο και ελαχιστοποιεί τη σπατάλη τροφίμων·

52.

υπογραμμίζει ότι η επισιτιστική ασφάλεια εξαρτάται από την επίτευξη των κλιματικών στόχων, την καταπολέμηση της απώλειας βιοποικιλότητας και τη διασφάλιση υγιών χερσαίων, παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων· επισημαίνει, ως εκ τούτου, ότι είναι ζωτικής σημασίας να καταπολεμηθεί η ρύπανση από πλαστικά και η διάχυτη ρύπανση·

53.

τονίζει ότι η παραγωγή βιοκαυσίμων έχει αντίκτυπο στην επισιτιστική ασφάλεια, δεδομένου ότι εκτρέπει γεωργικά προϊόντα όπως οι σπόροι, οι σπόροι σόγιας, το κραμβέλαιο, ο αραβόσιτος και το ζαχαροκάλαμο από την παραγωγή τροφίμων· πιστεύει ότι η εξασφάλιση πιο ευέλικτων και καλύτερα συντονισμένων πολιτικών για τα βιοκαύσιμα σε διεθνές επίπεδο είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτιστοποίηση των χρήσεων των τροφίμων, αξιοποιώντας παράλληλα το σταθεροποιητικό δυναμικό αυτής της εναλλακτικής ευκαιρίας· καλεί την ΕΕ να δώσει προτεραιότητα στην παραγωγή τροφίμων έναντι της παραγωγής βιοκαυσίμων από καλλιέργειες, σεβόμενη παράλληλα την ιεράρχηση των αποβλήτων και λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της αλυσιδωτής παραγωγής προκειμένου να διασφαλιστεί ο πρόσθετος εφοδιασμός σε τρόφιμα και να σταθεροποιηθούν οι παγκόσμιες αγορές βασικών προϊόντων διατροφής·

54.

επισημαίνει τη σημασία των στρατηγικών δεσμών μεταξύ Αφρικής και Ευρώπης, με βάση την πρόοδο που έχει σημειωθεί στο θεματολόγιο δράσης Αφρικανικής Ένωσης (ΑΕ)-ΕΕ για τον αγροτικό μετασχηματισμό· υπενθυμίζει το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 16ης Σεπτεμβρίου 2020, σχετικά με τη συνεργασία ΕΕ-Αφρικής στον τομέα της ασφάλειας στην περιοχή του Σαχέλ, στη Δυτική Αφρική και στο Κέρας της Αφρικής, στο οποίο υπενθυμίζεται ότι η επισιτιστική ανασφάλεια αποτελεί συχνά βασική αιτία της τρομοκρατίας και των ένοπλων συγκρούσεων· ζητεί, ως εκ τούτου, την πλήρη ενσωμάτωση της προσέγγισης της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης στις στρατηγικές ασφάλειας σε τρίτες χώρες, η οποία απαιτεί τη στήριξη της παροχής βασικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της επισιτιστικής ασφάλειας, με τη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων·

55.

υπενθυμίζει ότι, έως το 2030, η πρωτοβουλία για το μεγάλο πράσινο τείχος στην περιοχή του Σαχέλ της Αφρικής αποσκοπεί στην αποκατάσταση 100 εκατομμυρίων εκταρίων σήμερα υποβαθμισμένων εδαφών, στη δέσμευση 250 εκατομμυρίων τόνων άνθρακα και στη δημιουργία 10 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας σε αγροτικές περιοχές, οι οποίες από κοινού θα πρέπει να στηρίξουν 15 από τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, να μειώσουν τη φτώχεια και την πείνα, να αναπτύξουν τοπική ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, να βελτιώσουν την υγεία και την ευημερία, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να τονώσουν την οικονομική ανάπτυξη·

56.

καλεί την ΕΕ να επεκτείνει τη στήριξη προς τα εθνικά συστήματα κοινωνικής πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένης της βασιζόμενης σε μετρητά κοινωνικής πρόνοιας που ανταποκρίνεται στους κλυδωνισμούς, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εισοδηματική ανισότητα κατά τρόπο που λαμβάνει υπόψη τις συγκρούσεις και σύμφωνα με την αρχή του μη βλάπτειν και να προστατεύσει την πρόσβαση σε τρόφιμα για τους πλέον ευάλωτους αυξάνοντας την αγοραστική τους ισχύ·

57.

υποστηρίζει τη δημιουργία ενός χρηματοδοτικού μηχανισμού που θα βοηθήσει τις αφρικανικές χώρες να καλύψουν το υφιστάμενο χρηματοδοτικό κενό ώστε να αναπτύξουν επειγόντως σχέδια κοινωνικής προστασίας, είτε μέσω του επικείμενου παγκόσμιου επιταχυντή για την απασχόληση και την κοινωνική προστασία είτε μέσω της δημιουργίας ενός Παγκόσμιου Ταμείου Κοινωνικής Προστασίας·

58.

υπογραμμίζει τη σημασία της υποστήριξης και της προώθησης της ανταλλαγής γνώσεων και της αλληλοδιδαχής από ομοτίμους, όπως μεταξύ γεωργών και μεταξύ επιχειρήσεων, στους τομείς της παραγωγής, της μεταποίησης και της εμπορίας· υπογραμμίζει την κεντρική σημασία του γεωργικού τομέα και του τομέα των τροφίμων για την οικονομία και για την παροχή ευκαιριών αξιοπρεπούς και βιώσιμης απασχόλησης στις αγροτικές περιοχές· υπογραμμίζει ότι αυτό στις περισσότερες περιπτώσεις αφορά μικρές ιδιοκτησίες και οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις· σημειώνει τη σημασία που έχει η προώθηση και η ενίσχυση των μέτρων και των εργαλείων για τη στήριξη της ενίσχυσης της ποιότητας και της διαφοροποίησης των προϊόντων, του βιώσιμου εκσυγχρονισμού των γεωργικών πρακτικών, των ασφαλών συνθηκών εργασίας και των μέτρων για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των γεωργών·

59.

σημειώνει ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων περιορίζουν την παραγωγικότητα και την αποδοτικότητα της γεωργίας και, ως εκ τούτου, υπονομεύουν την ανάπτυξη· υπενθυμίζει ότι η χειραφέτηση των γυναικών και των κοριτσιών είναι ζωτικής σημασίας για τη διατροφή, της διατήρηση της υγείας, την επισιτιστική ασφάλεια και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας· επισημαίνει ότι η ενίσχυση του ρόλου των γυναικών και των κοριτσιών εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση για τη γεωργία και για την επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν την επιχειρηματικότητα, την απασχόληση και την πολιτική εκπροσώπηση των γυναικών, να διασφαλίσουν τη συμπερίληψη της διάστασης του φύλου στη διαχείριση της επισιτιστικής ασφάλειας και να διασφαλίσουν τη συμμετοχή των γυναικών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με αυτόν τον τομέα, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που ανήκουν σε μειονότητες που υφίστανται διακρίσεις·

60.

ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να καταβάλουν προσπάθειες, ιδίως μέσω της αναπτυξιακής βοήθειας, για να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των διακρίσεων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση των γυναικών γεωργών σε γη, παραγωγικούς πόρους και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες· υπενθυμίζει ότι στην Αφρική, για παράδειγμα, σχεδόν το ήμισυ των γεωργικών εργασιών της Αφρικής εκτελείται από γυναίκες, ενώ οι γυναίκες γεωργοί είναι ως επί το πλείστον μικροκαλλιεργητές ή γεωργοί που παράγουν για ίδια κατανάλωση που δεν διαθέτουν την απαραίτητη πρόσβαση σε πληροφορίες, δανεισμό, γη, πόρους ή τεχνολογία· ενθαρρύνει την προώθηση των κληρονομικών δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών και καλεί την ΕΕ να στηρίξει τις χώρες εταίρους, ιδίως όσον αφορά την αναγνώριση της πλήρους απόλαυσης των γαιοκτητικών δικαιωμάτων των γυναικών· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν μετασχηματιστικές ως προς το φύλο προσεγγίσεις στα συστήματα γεωργίας, αλιείας και τροφίμων μέσω της ανάπτυξης ικανοτήτων για τις γυναίκες της υπαίθρου, ειδικών μεταρρυθμίσεων πολιτικής για δικαιότερους νόμους περί εγγείου ιδιοκτησίας, καθώς και ειδικών πρωτοβουλιών που επικεντρώνονται στην οικονομική χειραφέτηση και την πρόσβαση σε χρηματοδότηση, όπως αναφέρεται στο σχέδιο δράσης για θέματα φύλου ΙΙΙ·

61.

σημειώνει ότι οι γυναίκες της υπαίθρου παράγουν περισσότερο από το ήμισυ των τροφίμων παγκοσμίως παρά τα διαρθρωτικά μειονεκτήματα· τονίζει την επείγουσα ανάγκη να ενισχυθεί η πρόσβαση των γυναικών στις αγροτικές περιοχές και ο έλεγχος της γης, των παραγωγικών πόρων, των περιουσιακών στοιχείων και των αγορών ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας παγκοσμίως· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες της υπαίθρου και στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική χειραφέτησή τους· υπενθυμίζει τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές του CFS για την υπεύθυνη διαχείριση της ακίνητης γης ως ένα καλό μέσο για την αντιμετώπιση των εμποδίων στα εθιμικά και παραδοσιακά κληρονομικά συστήματα και για τη διασφάλιση καλύτερης γνώσης των γυναικών σχετικά με τα εκ του νόμου δικαιώματά τους (21)·

62.

υπενθυμίζει τη στρατηγική σημασία των επενδύσεων στη γεωργική βιοποικιλότητα σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης, προκειμένου να διασφαλιστούν η υγιεινή διατροφή, η ποιότητα και η διαφοροποίηση της διατροφής, καθώς και η επαρκής πρόσληψη θρεπτικών ουσιών· τονίζει ειδικότερα ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι πιθανότερο να επιτύχουν μια ελάχιστη ποικιλία και επαρκή μικροθρεπτική διατροφή μέσω της γεωργικής διαφοροποίησης και της παραγωγής προϊόντων επιβίωσης από διάφορες καλλιέργειες τροφίμων (22)·

63.

τονίζει τη σημασία του αγροτικού μετασχηματισμού και της ενίσχυσης τοπικών, περιφερειακών και διαφανών αλυσίδων αξίας, προκειμένου να δημιουργηθούν βιώσιμες θέσεις εργασίας, να αποφευχθούν οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να μετριαστεί η κλιματική αλλαγή· τονίζει την ανάγκη στήριξης των νέων και των γυναικών, ιδίως μέσω της κατάρτισης, μέσω της πρόσβασης σε πιστώσεις και της πρόσβασης στις αγορές· ζητεί τη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση των γεωργικών πολιτικών και τη στήριξη της συλλογικής δράσης μέσω μικρών οργανώσεων παραγωγών·

64.

υπενθυμίζει ότι, όσον αφορά τον υποσιτισμό, η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για έναν βιώσιμο τρόπο ζωής και μια επιτυχημένη κοινωνία·

65.

χαιρετίζει το συνεχιζόμενο έργο της Επιτροπής Παγκόσμιας Επισιτιστικής Ασφάλειας σχετικά με τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές της για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών και των κοριτσιών στο πλαίσιο της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής·

66.

υπενθυμίζει ότι η κλιματική αλλαγή και η απώλεια βιοποικιλότητας, μεταξύ άλλων παραγόντων, απειλούν την ικανότητά μας να διασφαλίσουμε την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και ασκούν πρόσθετη πίεση στα ήδη ευάλωτα συστήματα τροφίμων· ζητεί την περιβαλλοντικά ορθή παραγωγή τροφίμων, όπως η αγροοικολογία και η ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή προσαρμογή, καθώς και τη διατήρηση και αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων προκειμένου να μειωθούν οι κλιματικοί κίνδυνοι, να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση, να ανακοπεί η απώλεια βιοποικιλότητας και, ως εκ τούτου, να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των βιώσιμων αγροδιατροφικών συστημάτων· στο πλαίσιο αυτό, ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις χώρες εταίρους στην υιοθέτηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών και καινοτόμων λύσεων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των εσόδων που προέρχονται από τις δημοπρασίες του ΣΕΔΕ και τα πιστοποιητικά CBAM για την ενίσχυση των ικανοτήτων τους όσον αφορά την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή, την προσαρμογή και τον μετριασμό, με στόχο την ύπαρξη πιο βιώσιμων συστημάτων τροφίμων·

67.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η χρηματοδότηση στο πλαίσιο του νέου μέσου ΜΓΑΔΣ περιλαμβάνει μια προσέγγιση βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία τοποθετεί τις τοπικές κοινότητες και τους αυτόχθονες πληθυσμούς στο επίκεντρο των προσπαθειών για το κλίμα, το περιβάλλον και την ανάπτυξη· θεωρεί σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους μικροκαλλιεργητές που έχουν γενικά μικρότερη ικανότητα προσαρμογής στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, το επικείμενο σχέδιο δράσης του ΟΗΕ για την επίτευξη καθολικής κάλυψης των υπηρεσιών έγκαιρης προειδοποίησης κατά των ακραίων καιρικών συνθηκών και της κλιματικής αλλαγής κατά τα επόμενα πέντε έτη, το οποίο θα παρουσιαστεί από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό κατά τη διάρκεια της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα (COP 27) στην Αίγυπτο· υπενθυμίζει ότι η Ειδική Απεσταλμένη για τη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ για τα Συστήματα Τροφίμων υπογράμμισε τη διασταύρωση μεταξύ κλίματος και τροφίμων·

68.

καλεί την Επιτροπή να παράσχει υποστήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να αναπτύξουν και να προστατεύσουν τις ευαίσθητες και νηπιακές βιομηχανίες τους, να προωθήσουν την επισιτιστική ασφάλεια, να υποστηρίξουν τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής για τη γεωργία και να τηρήσουν τα πρότυπα της ΕΕ και τα διεθνή πρότυπα βιωσιμότητας για την εξαγωγή των γεωργικών προϊόντων τους·

69.

θεωρεί σημαντικό να παρασχεθεί βοήθεια στις αναπτυσσόμενες χώρες ώστε να υιοθετήσουν δημόσιες γεωργικές και επισιτιστικές πολιτικές ικανές να καλύψουν τις ανάγκες του ταχέως αναπτυσσόμενου πληθυσμού τους· τονίζει ότι η πολιτική για την επισιτιστική ασφάλεια πρέπει να έχει ως πρωταρχικό στόχο την παροχή επαρκών, θρεπτικών, ασφαλών και οικονομικά προσιτών τροφίμων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στους πολίτες της με βιώσιμο τρόπο, διασφαλίζοντας παράλληλα ένα δίκαιο εισόδημα και ένα δίκαιο βιοτικό επίπεδο για τους γεωργούς· σημειώνει ότι, σε όλη την ιστορία της κοινής γεωργικής πολιτικής, η άρση των εξαγωγικών επιδοτήσεων και η αποσύνδεση των άμεσων πληρωμών έχει μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο ντάμπινγκ σε αγορές τρίτων χωρών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παράσχουν μεγαλύτερη στήριξη στη γεωργική ανάπτυξη ικανή να διασφαλίσει την επισιτιστική ασφάλεια στις αναπτυσσόμενες χώρες και να αυξήσουν αποφασιστικά τις επενδύσεις τους στην εδαφική αγροτική ανάπτυξη·

70.

επισημαίνει ότι τα συστήματα τροφίμων αποτελούν σημαντικές κινητήριες δυνάμεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου· σημειώνει ότι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων τροφίμων στην κλιματική αλλαγή θα απαιτήσει την ενσωμάτωση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και της μείωσης και διαχείρισης του κινδύνου καταστροφών στις βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες πολιτικές· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνοδεύσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες στη διαδικασία αυτή·

71.

καλεί την ΕΕ να προστατεύσει την πρόσβαση και τον έλεγχο της γης και άλλων πόρων των αγροτών μικρής κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων των αγροτών, υποδομές και νερό·

72.

καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει τις δημόσιες συμβάσεις που ευνοούν την τοπική αγροοικολογική παραγωγή, τους κανόνες ασφάλειας των τροφίμων που είναι κατάλληλοι για την παραγωγή μικρής κλίμακας, την προστασία των εγχώριων αγορών από εισαγωγές σε χαμηλές τιμές, καθώς και την εκπαίδευση των καταναλωτών και την κοινωνική προστασία για την ενίσχυση της κατανάλωσης θρεπτικών τοπικών τροφίμων·

73.

καλεί την ΕΕ να προσαρμόσει τον προγραμματισμό της στο πλαίσιο του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη, ώστε να στηρίξει ενεργά τον παγκόσμιο μετασχηματισμό σε βιώσιμα συστήματα τροφίμων που μπορούν να παρέχουν οικονομικά προσιτή υγιεινή και θρεπτική διατροφή, δίκαιη, ανθεκτική, βασισμένη στα δικαιώματα, περιβαλλοντικά βιώσιμη, να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των γυναικών και να μειώσει την πίεση της παραγωγής τροφίμων στη χρήση γης και νερού·

74.

υπογραμμίζει ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν κρίσιμο αρνητικό αντίκτυπο στην επισιτιστική ασφάλεια στις αναπτυσσόμενες χώρες και ότι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση ανθεκτικών βιώσιμων συστημάτων τροφίμων· εκφράζει τη λύπη του για την παραβίαση της δέσμευσης που ανέλαβαν οι ανεπτυγμένες χώρες στη συμφωνία της Κοπεγχάγης του 2009 να παράσχουν προβλέψιμη και επαρκή χρηματοδότηση για τη δράση για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως για τις ανάγκες προσαρμογής, η οποία θα έπρεπε να είχε ανέλθει σε 100 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020· καλεί την ΕΕ να εντείνει τη χρηματοδότηση για το κλίμα πέραν του πλαισίου του ΜΓΑΔΣ — Παγκόσμια Ευρώπη, μεταξύ άλλων μέσω μιας φιλόδοξης χρήσης των εσόδων που προέρχονται από τις δημοπρασίες του ΣΕΔΕ και τα πιστοποιητικά CBAM·

75.

ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει την αγροοικολογική μετάβαση στις χώρες εταίρους για την εξασφάλιση θρεπτικών, ασφαλών, ποικίλων και οικονομικά προσιτών τροφίμων για όλους καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, διατηρώντας τη βιοποικιλότητα, αυξάνοντας την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή μέσω της μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων· καλεί την Επιτροπή να στήριξη την ανάπτυξη τοπικών δικτύων τροφίμων ώστε να εγγυηθεί την τοπική παραγωγή και κατανάλωση τροφίμων, που προωθούν την τοπική δημιουργία θέσεων απασχόλησης, κατοχυρώνουν δίκαιες τιμές για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές, και μειώνουν την εξάρτηση των χωρών από τις εισαγωγές καθώς και την ευαισθησία τους στις διεθνείς διακυμάνσεις τιμών·

76.

τονίζει ότι οι επενδύσεις και οι παρεμβάσεις της ΕΕ θα πρέπει να βασίζονται σε αυστηρές προκαταρκτικές αξιολογήσεις πλήρη διαφάνεια και συμμετοχή των ενδιαφερόμενων παραγόντων που επηρεάζονται από τις επενδύσεις και τις παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, προκειμένου να σχεδιαστούν δίκαιες δράσεις και να ενισχυθούν οι ικανότητες σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των μη κρατικών παραγόντων· επιμένει να αναγνωρίσει την ανάγκη λήψης ειδικών ανά περίπτωση μέτρων για την επίτευξη πιο βιώσιμων γεωργικών και επισιτιστικών συστημάτων στις χώρες εταίρους·

77.

ζητεί την αναθεώρηση του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τη διατροφή προκειμένου να αντιμετωπιστούν όλες οι μορφές υποσιτισμού σε καταστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης και αναπτυξιακά πλαίσια και να συμπεριληφθούν νέες φιλόδοξες πολιτικές και χρηματοδοτικές δεσμεύσεις·

78.

σημειώνει ότι 45 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών πάσχουν από απίσχναση, η οποία ορίζεται ως χαμηλό βάρος σε σχέση με το ύψος, λόγω υποσιτισμού οξείας μορφής στην πρώιμη παιδική ηλικία· υπενθυμίζει ότι το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία μεταξύ ενηλίκων, εφήβων και παιδιών αυξάνονται σε επίπεδα ρεκόρ που πλήττουν 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, εκ των οποίων το 70 % ζει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος· υπενθυμίζει ότι το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία συνδέονται με κίνδυνο ασθενειών που σχετίζονται με τη διατροφή, συμπεριλαμβανομένων των μη μεταδοτικών ασθενειών, διότι η κακή διατροφή αποτελεί πρόκληση για όλα τα έθνη, ανεξάρτητα από το στάδιο ανάπτυξής τους· κατά συνέπεια, πολλές χώρες αντιμετωπίζουν σήμερα «διπλή επιβάρυνση» τουλάχιστον δύο ειδών κακής διατροφής όπου συνυπάρχουν ο υποσιτισμός και το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναθεωρήσει το πλαίσιο πολιτικής του 2010 για την επισιτιστική ασφάλεια και το πλαίσιο πολιτικής του 2013 για τη διατροφή, όπως ζητήθηκε από τα κράτη μέλη της ΕΕ στα συμπεράσματα του Συμβουλίου του 2018 σχετικά με την ενίσχυση της παγκόσμιας επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας·

79.

καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι λαμβάνεται πλήρως υπόψη η διατροφή κάθε φορά που η ΕΕ επενδύει στη γεωργία, την οικονομική ανάπτυξη, την προστασία του κλίματος και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την προστασία της υγείας, την υγεία και άλλους τομείς· υποστηρίζει την αναθεώρηση της παγκόσμιας στρατηγικής για την υγεία του 2010 και ζητεί να συμπεριληφθεί η καταπολέμηση του υποσιτισμού στο αναθεωρημένο έγγραφο· ζητεί μεγαλύτερη χρηματοδοτική στήριξη για την οικοδόμηση ισχυρών και ανθεκτικών συστημάτων υγείας ώστε να σπάσει ο διαγενεακός φαύλος κύκλος της κακής διατροφής και του υποσιτισμού·

Μια συμπληρωματική απόκριση της ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ

80.

επιμένει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα πρέπει να ενισχυθεί προς τις χώρες που αντιμετωπίζουν επισιτιστικές κρίσεις ή πλήττονται από συγκρούσεις· επισημαίνει ότι η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να στοχεύει στη μείωση του αυξανόμενου χάσματος μεταξύ των ανθρωπιστικών αναγκών και των διαθέσιμων πόρων σε παγκόσμιο επίπεδο· καταδικάζει κάθε ενέργεια όπου η πρόσβαση σε τρόφιμα χρησιμοποιείται ως εργαλείο καταπίεσης ή ως πολεμικό όπλο και υπενθυμίζει τις τέσσερις ανθρωπιστικές αρχές: τον ανθρωπισμό, την ουδετερότητα, την αμεροληψία και την ανεξαρτησία·

81.

υπογραμμίζει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση άμεσων καταστάσεων που απειλούν τη ζωή όταν οι υπάρχουσες ικανότητες είναι ανεπαρκείς, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να επιδιώκονται λύσεις που χρηματοδοτούνται από άλλα είδη βοήθειας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των παραγόντων της επισιτιστικής ανασφάλειας και του υποσιτισμού·

82.

χαιρετίζει τον εορτασμό του πρώτου Ευρωπαϊκού Ανθρωπιστικού Φόρουμ για την περαιτέρω ενίσχυση του αντικτύπου της ανθρωπιστικής ανταπόκρισης και τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας στην παροχή της βοήθειας και γιορτάζει την απόφαση να καταστεί ετήσια η εκδήλωση στο ανθρωπιστικό χρονοδιάγραμμα· υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας ως «Ομάδας Ευρώπη» για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής παγκόσμιας κρίσης επισιτιστικής ασφάλειας·

83.

καλεί τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ να αποτρέψουν διπλωματικά τις συγκρούσεις, να εξαλείψουν όλες τις μορφές υποσιτισμού και να επενδύσουν περισσότερο στην πρόληψη των συγκρούσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες και τα κορίτσια, εφαρμόζοντας παράλληλα πλήρως το ψήφισμα 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ· υπενθυμίζει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια εξαιρείται από διεθνείς κυρώσεις· υπογραμμίζει την ανάγκη εξεύρεσης βιώσιμων μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων λύσεων στην αναπτυξιακή συνεργασία για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της επισιτιστικής ανασφάλειας·

84.

υπενθυμίζει ότι η Ουκρανία και η Ρωσία αντιπροσωπεύουν περίπου το 30 % του παγκόσμιου εμπορίου σιταριού, το 32 % του κριθαριού, το 17 % του αραβοσίτου και πάνω από το 50 % του ηλιελαίου και το 20 % των ηλιανθόσπορων· τονίζει ότι η μείωση ή η απώλεια των ουκρανικών εξαγωγών θα επηρεάσει τις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την παραγωγή τους, συμπεριλαμβανομένων των χωρών που αντιμετωπίζουν ήδη επισιτιστική ανασφάλεια και είναι ευάλωτες σε κλυδωνισμούς εφοδιασμού και αυξήσεις τιμών, όπως στην περίπτωση της Αφρικής· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν επειγόντως, σε συντονισμό με τους διεθνείς εταίρους τους και τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, όλα τα διαθέσιμα μέσα για την αποφυγή οποιασδήποτε αθέτησης υποχρεώσεων στο ισοζύγιο πληρωμών των χωρών εισαγωγής τροφίμων, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης χρηματοδότησης και της αναδιάρθρωσης του χρέους τους· τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί προτεραιότητα στη χρηματοδότηση βάσει επιχορηγήσεων ως βασική επιλογή, ιδίως για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες·

85.

υποστηρίζει τη συνεχιζόμενη υλοποίηση της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και οικοδόμησης της ειρήνης· επισημαίνει ότι η αρχή αυτή θα πρέπει να συνεχίσει να περιλαμβάνεται στην ανθρωπιστική βοήθεια, καθώς και στον προγραμματισμό για την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή, με τη στήριξη σαφών κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τεκμηριωμένες βέλτιστες πρακτικές·

86.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο της ΕΕ και των οργανισμών του ΟΗΕ με έδρα τη Ρώμη, και συγκεκριμένα του FAO, του WFP και του IFAD, για την ανάληψη προληπτικής δράσης για την πρόληψη των κρίσεων πριν αυτές πληγούν και για την προστασία των πλέον ευάλωτων ομάδων από καταστροφές που προκαλούνται από το κλίμα και τον άνθρωπο· ζητεί την ενίσχυση των μηχανισμών συντονισμού με τους τοπικούς φορείς επιτόπου και την εξεύρεση μεγαλύτερης διασύνδεσης μεταξύ των βραχυπρόθεσμων προληπτικών δράσεων και των πιο μακροπρόθεσμων κυβερνητικών προγραμμάτων· υπενθυμίζει ότι η χωρίς αποκλεισμούς προληπτική δράση θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στο εκάστοτε πλαίσιο και να καθοδηγείται τοπικά και να διασφαλίζει ότι οι πλέον ευάλωτοι έχουν επίσης φωνή στο επίπεδο λήψης αποφάσεων για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών τους·

87.

υποστηρίζει τον ενεργό ρόλο της ΕΕ στο Παγκόσμιο Δίκτυο κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων και ζητεί την περαιτέρω επιχειρησιακή λειτουργία του δικτύου, ιδίως σε περιφερειακό και εθνικό πλαίσιο· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν το Παγκόσμιο Δίκτυο κατά των Επισιτιστικών Κρίσεων στο έργο του για την αντιμετώπιση των επισιτιστικών κρίσεων μέσω πολύπλευρων και πολυτομεακών παρεμβάσεων, την οικοδόμηση ανθεκτικότητας και γνώσης και την εφαρμογή της σχέσης μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με τις αναπτυσσόμενες χώρες για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή καινοτόμων πολιτικών και στρατηγικών υπό την καθοδήγηση των χωρών για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας, την τόνωση της οικονομικής ένταξης και την επίτευξη πιο βιώσιμων συστημάτων τροφίμων·

88.

ζητεί να βελτιωθούν τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, τα πρωτόκολλα έγκαιρης δράσης και οι μηχανισμοί επιτήρησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι έγκαιρες αντιδράσεις ενεργοποιούνται αρκετά νωρίς ώστε να μετριάζονται οι επιπτώσεις των κινδύνων στην επισιτιστική ασφάλεια και να υπάρξει μετάβαση από τις αντιδραστικές σε προορατικές παρεμβάσεις διάσωσης μέσω προληπτικής ανθρωπιστικής δράσης· υποστηρίζει την Επιτροπή Επισιτιστικής Ασφάλειας ως την πλέον συμμετοχική διεθνή και διακυβερνητική πλατφόρμα πολιτικής για την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή·

89.

καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την πολυτομεακή προσέγγιση στη διατροφή και να δώσει προτεραιότητα στην ενσωμάτωση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής στις παρεμβάσεις στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης, της ύδρευσης, της αποχέτευσης και της υγιεινής, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τουλάχιστον το 20 % της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας μέσω του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Η Ευρώπη στον κόσμο προορίζεται για την κοινωνική ένταξη και την ανθρώπινη ανάπτυξη·

90.

ζητεί την ενσωμάτωση της διατροφής στην καθολική υγειονομική κάλυψη (UHC), διότι είναι ζωτικής σημασίας για τον τερματισμό του υποσιτισμού και η καθολική υγειονομική κάλυψη δεν θα επιτευχθεί εάν δεν ενσωματωθούν αποτελεσματικά βασικές διατροφικές δράσεις ως βασικές υπηρεσίες υγείας και αν δεν τους δοθεί προτεραιότητα στα συστήματα υγείας· υπενθυμίζει ότι η καθολική υγειονομική κάλυψη είναι ζωτικής σημασίας για τους ανθρώπους καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής, με έμφαση στους απόρους και τους περιθωριοποιημένους, και θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες υγείας του πληθυσμού· υπενθυμίζει ότι μπορεί να υποστηριχθεί με τη διασφάλιση της βέλτιστης και ασφαλούς διατροφής των βρεφών και των μικρών παιδιών, μεταξύ άλλων μέσω του θηλασμού, με την επιδίωξη να διασφαλιστεί μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή, μεταξύ άλλων μέσω των σχολικών γευμάτων, με την παροχή εξειδικευμένης διατροφικής εκπαίδευσης και συμβουλών για τη σχετική αλλαγή συμπεριφοράς, με την εγγραφή της διατροφής στον προϋπολογισμό του τομέα της υγείας, με την ανάπτυξη συστημάτων πληροφοριών υγείας για την έγκαιρη ανάληψη δράσεων και με την προώθηση της πρόσβασης σε αποτελεσματικά και οικονομικά προσιτά προϊόντα που σχετίζονται με τη διατροφή, μειώνοντας παράλληλα την εμπορία ανθυγιεινών τροφίμων·

91.

αναγνωρίζει ότι η διατροφή θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των στρατηγικών, των σχεδίων και των προϋπολογισμών των συστημάτων υγείας για την επίτευξη καθολικής υγειονομικής κάλυψης· ζητεί μεγαλύτερη χρηματοδοτική στήριξη για την υγεία με σκοπό την οικοδόμηση ισχυρών και ανθεκτικών συστημάτων υγείας, ώστε να σπάσει ο διαγενεακός φαύλος κύκλος του υποσιτισμού και να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν οι κρίσεις στον τομέα της υγείας· υποστηρίζει την ενσωμάτωση των υπηρεσιών θεραπείας και πρόληψης του υποσιτισμού, καθώς και των παρεμβάσεων στον τομέα της υγείας, όπως ο οικογενειακός προγραμματισμός, η ψυχική υγεία και η προγεννητική και μεταγεννητική περίθαλψη, στις βασικές δέσμες περίθαλψης των εθνικών συστημάτων υγείας για την επίτευξη της καθολικής υγειονομικής κάλυψης·

92.

σημειώνει ότι η επισιτιστική ασφάλεια συνδέεται στενά με την πρόσβαση σε νερό· καλεί, ως εκ τούτου, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενσωματώσει το δικαίωμα στο νερό και την ανάπτυξη υποδομών ύδρευσης και επεξεργασίας υδάτων στα μέτρα επισιτιστικής ασφάλειας που εφαρμόζει στις αναπτυσσόμενες χώρες·

93.

σημειώνει ότι η βιοποικιλότητα των τροφίμων και της γεωργίας ενισχύει την ανθεκτικότητα σε κλυδωνισμούς και διευκολύνει την προσαρμογή, διατηρεί τη σταθερότητα και στηρίζει την ανάκαμψη· υπενθυμίζει ότι η ικανότητα της αγροοικολογίας να συνδυάζει τις οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές διαστάσεις της βιωσιμότητας έχει αναγνωριστεί ευρέως από εκθέσεις ορόσημο, ιδίως της IPCC και της IPBES, καθώς και από την Παγκόσμια Τράπεζα και την παγκόσμια γεωργική αξιολόγηση υπό την αιγίδα του FAO (IAASTD)· τονίζει τη σημασία της προώθησης της αγροοικολογίας, της γεωργοδασοκομίας, της τοπικής παραγωγής και των βιώσιμων συστημάτων τροφίμων που εστιάζουν στην ανάπτυξη βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού, τόσο στις εθνικές πολιτικές όσο και στα διεθνή φόρουμ, προκειμένου να διασφαλιστεί η επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια για όλους, καθώς και να αυξηθεί η βιώσιμη παραγωγικότητα του γεωργικού τομέα και η ανθεκτικότητά του στην κλιματική αλλαγή·

94.

ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει τις χώρες εταίρους στην ανάπτυξη βιώσιμων γεωργικών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένης της αγροοικολογίας, με στόχο την ενίσχυση της γονιμότητας του εδάφους, τη μεγιστοποίηση της βιοποικιλότητας και τη βελτίωση της αποδοτικής χρήσης των υδάτων ως βασικών στοιχείων για τη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας· επισημαίνει τις προκλήσεις που θέτει η κλιματική αλλαγή και η απώλεια βιοποικιλότητας και οι αρνητικές επιπτώσεις της στα τρόφιμα και την επισιτιστική ασφάλεια, καθώς και την ανάγκη παροχής των αναγκαίων πόρων για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό αυτής·

95.

σημειώνει ότι υπάρχουν πολλές αγρονομικές και αγροοικολογικές προσεγγίσεις που μπορούν να ωφελήσουν άλλα κλίματα και καταστάσεις, όπως η ανάμειξη καλλιεργειών, οι «πολυκαλλιέργειες», η αγροδασοκομία, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ψυχανθών δέντρων που είναι ιδιαίτερα καλά στο να παρέχουν σκιά και προστασία σε άλλες καλλιέργειες και ζώα, και η βελτίωση ή/και αύξηση του υδρολογικού κύκλου ή/και της συγκράτησης του νερού·

96.

επισημαίνει ότι η καταστροφή των βροχοδασών οδηγεί σε μη αναστρέψιμη απώλεια βιοποικιλότητας και καταβοθρών άνθρακα, καθώς και μη αναστρέψιμη απώλεια κατοικιών και του τρόπου ζωής των αυτόχθονων κοινοτήτων που ζουν στα δάση· υπενθυμίζει ότι τα δάση συμβάλλουν σημαντικά στην επίτευξη των κλιματικών στόχων, στην προστασία της βιοποικιλότητας και στην πρόληψη της απερήμωσης και της ακραίας διάβρωσης του εδάφους· θεωρεί ότι οι προσπάθειες διατήρησης που επικεντρώνονται, για παράδειγμα, στα δάση, στην άγρια πανίδα και χλωρίδα και στα θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα πρέπει να ενταθούν με τη χρήση ρυθμιστικών πλαισίων, επαρκών πόρων και επιστημονικών δεδομένων και σε συνδυασμό με δράσεις αποκατάστασης και διαχείρισης οικοσυστημάτων·

97.

ζητεί να ληφθεί υπόψη ο σύνδεσμος μεταξύ δημόσιας υγείας και βιοποικιλότητας σύμφωνα με την προσέγγιση «Μία υγεία»· ζητεί από την ΕΕ και όλες τις χώρες εταίρους να αναγνωρίσουν και να προστατεύσουν τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών στην εθιμική ιδιοκτησία και τον έλεγχο των γαιών τους και των φυσικών πόρων, όπως ορίζεται στη Διακήρυξη του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών και στη Σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας αριθ. 169, και να συμμορφωθούν με την αρχή της ελεύθερης συναίνεσης μετά από ενημέρωση·

98.

υπενθυμίζει ότι οι μη βιώσιμες γεωργικές πρακτικές εντατικοποίησης αποτελούν μείζονες αιτίες υποβάθμισης της βιοποικιλότητας παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής διάβρωσης των φυτικών και κτηνοτροφικών ποικιλιών· υπενθυμίζει ότι η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» αποσκοπεί στη σταδιακή μείωση έως το 2030 της συνολικής χρήσης και του κινδύνου των χημικών και επικίνδυνων φυτοφαρμάκων από τη γεωργία και στην προώθηση εναλλακτικών πρακτικών· τονίζει ότι οι φτωχές χώρες είναι αποδέκτες σημαντικού μέρους επικίνδυνων ουσιών· χαιρετίζει, συνεπώς, την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει πρόταση για τον τερματισμό αυτής της πρακτικής στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τις χημικές ουσίες με στόχο τη βιωσιμότητα· ζητεί, ωστόσο, από την Επιτροπή να προωθήσει την αναζήτηση βιώσιμων και εναλλακτικών λύσεων στη χρήση των φυτοφαρμάκων αυτών, προκειμένου να αποφευχθούν σοβαρές διαταραχές στην επισιτιστική ασφάλεια στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες θα επιδείνωναν την πείνα στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς· ζητά ειδική στήριξη για την εκπαίδευση και την κατάρτιση στις βιώσιμες προσεγγίσεις φυτοπροστασίας και τις εναλλακτικές λύσεις αντί των φυτοφαρμάκων, καθώς και την ελαχιστοποίηση της έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες·

99.

καταγγέλλει τα διπλά μέτρα και σταθμά της ΕΕ για τα φυτοφάρμακα, τα οποία επιτρέπουν την εξαγωγή από την ΕΕ επικίνδυνων ουσιών που αυτές καθαυτές απαγορεύονται στην ΕΕ· επισημαίνει ότι η χρήση ορισμένων φυτοφαρμάκων στην εντατική γεωργία στις αναπτυσσόμενες χώρες επηρεάζει την υγεία των εργαζομένων και επιπλέον προκαλεί περιβαλλοντική ζημία· ζητεί την παροχή εκπαίδευσης και κατάρτισης στις βιώσιμες φυτοπροστατευτικές, αγροοικολογικές και βιολογικές πρακτικές·

100.

υπενθυμίζει ότι πρόσφατες εκθέσεις έχουν διαπιστώσει ότι τα συστήματα τροφίμων συμβάλλουν έως και στο ένα τρίτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, έως και στο 80 % της απώλειας βιοποικιλότητας και χρησιμοποιούν έως και το 70 % των γλυκών υδάτων· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι τα βιώσιμα συστήματα παραγωγής τροφίμων θα πρέπει να αναγνωριστούν ως ουσιαστική λύση σε αυτές τις υφιστάμενες προκλήσεις και ότι είναι δυνατή η σίτιση ενός αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού με παράλληλη προστασία του πλανήτη μας·

101.

καλεί την ΕΕ να εκπληρώσει ενεργά τις δεσμεύσεις του Έτος Δράσης για τη Διατροφή 2021, και ιδίως εκείνες που προέκυψαν από τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για τα συστήματα τροφίμων και τη σύνοδο κορυφής «Διατροφή για την ανάπτυξη», και να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη συνεργασία με τις αυτόχθονες κοινότητες στις προσπάθειες αυτές, σύμφωνα με τη στρατηγική της «Από το αγρόκτημα στο πιάτο»· χαιρετίζει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αποτελέσει σημαντικό εταίρο σε οκτώ συνασπισμούς από τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για τα συστήματα τροφίμων·

102.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν με την Αφρικανική Ένωση για την εξασφάλιση μεγαλύτερης δέσμευσης και επενδύσεων για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων διατροφικών προκλήσεων στην περιοχή και για τη στήριξη του Έτους Διατροφής της Αφρικανικής Ένωσης: «Ενίσχυση της ανθεκτικότητας όσον αφορά τη διατροφή και την επισιτιστική ασφάλεια στην αφρικανική ήπειρο: Ενίσχυση των γεωργικών συστημάτων τροφίμων, της υγείας και των συστημάτων κοινωνικής προστασίας για την επιτάχυνση της ανάπτυξης του ανθρώπινου, κοινωνικού και οικονομικού κεφαλαίου»·

103.

επισημαίνει ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες και οι έξυπνες και ακριβείς μέθοδοι γεωργίας προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες για την ανάπτυξη βιώσιμων συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής και για την προώθηση της δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές των αναπτυσσόμενων χωρών·

104.

επισημαίνει την ανάγκη βελτίωσης της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής στις αναπτυσσόμενες χώρες μέσω μιας ολιστικής και βιώσιμης προσέγγισης του συστήματος τροφίμων· καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει μια συμμετοχική πολυμερή στρατηγική με βάση τα δικαιώματα· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι επενδύσεις της ΕΕ στη γεωργία, την οικονομική ανάπτυξη, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, την WASH, την υγεία και άλλους τομείς λαμβάνουν πλήρως υπόψη τη διατροφή, ενσωματώνοντας μετρήσιμα διατροφικά αποτελέσματα στο στάδιο του σχεδιασμού·

105.

τονίζει την ανάγκη να υπερασπιστεί η ΕΕ τα ανθρώπινα δικαιώματα και το δικαίωμα στη διατροφή ως κεντρική αρχή και προτεραιότητα των συστημάτων τροφίμων, να διασφαλίσει τα δικαιώματα των πλέον περιθωριοποιημένων όσον αφορά την πρόσβαση σε θρεπτικά τρόφιμα, και να αναγνωρίσει τη σημασία της Διακήρυξης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των αγροτών και άλλων ατόμων που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές·

106.

υποστηρίζει την ανάπτυξη εμπορικών ευκαιριών μεταξύ της ΕΕ και των αναπτυσσόμενων χωρών, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να τονώσουν την τοπική γεωργία· υπενθυμίζει ότι οι οικογενειακές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και οι μικροκαλλιεργητές έχουν αποδείξει την ικανότητά τους να παρέχουν διαφοροποιημένα προϊόντα και να αυξάνουν την παραγωγή τροφίμων με βιώσιμο τρόπο·

107.

τονίζει την ανάγκη να αναγνωριστεί ο ηγετικός ρόλος των γεωργών, των οργανώσεων παραγωγών και των εκπροσώπων τους σε κάθε στρατηγική για την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας και τονίζει ότι πρέπει να υποστηριχθεί η σύσταση συνεταιρισμών και ομάδων παραγωγών στις αναπτυσσόμενες χώρες προκειμένου να ενισχυθεί η συλλογική ικανότητά τους να οργανώνονται πιο αποτελεσματικά, να ωφελούνται από μια καλύτερη θέση στις αλυσίδες, καθώς και την κατανομή της προστιθέμενης αξίας στα προϊόντα εξαγωγής·

108.

τονίζει ότι η ελευθέρωση των συναλλαγών θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην αποψίλωση, στην κλιματική αλλαγή και στην απώλεια της βιοποικιλότητας, καθώς και στην παραγωγή τροφίμων και στην πρόσβαση σε τρόφιμα· πιστεύει ότι η εμπορική και επενδυτική πολιτική της ΕΕ έναντι των αναπτυσσόμενων χωρών θα πρέπει να βασίζεται σε μια εμπορική πολιτική που θα ευνοεί την προστασία των δασών και της βιοποικιλότητας, την ανάπτυξη της τοπικής γεωργίας και των τοπικών παραγωγών και γεωργών, την προώθηση της πλήρους επισιτιστικής κυριαρχίας και τη μείωση του φαινομένου της αρπαγής γαιών και της αποψίλωσης των δασών για γεωργικούς σκοπούς·

109.

θεωρεί ότι η Ένωση και τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις διάφορες πρωτοβουλίες «δίκαιου εμπορίου» και να ενσωματώσουν περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους με ολοκληρωμένο και ολιστικό τρόπο στις διατάξεις όλων των εμπορικών συμφωνιών·

110.

υπενθυμίζει ότι η ποικιλότητα των σπόρων είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας της γεωργίας στην κλιματική αλλαγή· υπενθυμίζει ότι οι σπόροι αγροκτήματος αντιπροσωπεύουν, σύμφωνα με εκτιμήσεις, άνω του 80 % των συνολικών γεωργικών αναγκών σε σπόρους για ορισμένες αφρικανικές χώρες· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΕ να στηρίξει τα καθεστώτα δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στις εμπορικές συμφωνίες που ενισχύουν την ανάπτυξη τοπικά προσαρμοσμένων ποικιλιών σπόρων και σπόρων αγροτών, αλλά να μην επηρεάσει τη μεταρρύθμιση της νομοθεσίας για τους σπόρους, ιδίως στην Αφρική, μέσω της έγκρισης των διατάξεων της UPOV του 1991 στον βαθμό που είναι ασυμβίβαστη με τις διατάξεις της διεθνούς συνθήκης σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία (ITPGRFA)·

111.

υπογραμμίζει ότι τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας είναι ορισμένα από τα πιο υγιεινά τρόφιμα και έχουν τον μικρότερο αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον· επισημαίνει ότι μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη πολλών ΣΒΑ, ιδίως του στόχου 2, «μηδενική πείνα»· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να ενσωματώσει τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας κατά την υιοθέτηση στρατηγικών επισιτιστικής ασφάλειας, μεταξύ άλλων και για τις αναπτυσσόμενες χώρες·

112.

ενθαρρύνει την ΕΕ να συνεχίσει να εργάζεται για την ολοκλήρωση των πολυμερών διαπραγματεύσεων σχετικά με τις επιδοτήσεις στον τομέα της αλιείας στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου — εφαρμόζοντας τον στόχο βιώσιμης ανάπτυξης 14.6 — να απαγορεύσει ορισμένες μορφές αλιευτικών επιδοτήσεων που συμβάλλουν στην πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα και την υπεραλίευση, να καταργήσει τις επιδοτήσεις που συμβάλλουν στην ΠΛΑ αλιεία και να αποφύγει τη θέσπιση νέων τέτοιων επιδοτήσεων, σε πλήρη συμφωνία με τους στόχους που ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, στο 8ο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον και στη Συμφωνία του Παρισιού·

113.

ζητεί η παγκόσμια διάσταση της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα να στηρίζει το δικαίωμα σε επαρκή τροφή, να εφαρμόζει τη διακήρυξης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των αγροτών και άλλων ατόμων που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές με σκοπό τη λήψη μέτρων για την παγκόσμια βελτίωση των συνθηκών εργασίας των αγροτών και του εισοδήματος των αγροτών μικρής κλίμακας που αποτελούν μέρος των διεθνών αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων, και να διασφαλίζει ότι η αρχή της προφύλαξης περιλαμβάνεται για όλες τις απαιτήσεις για την ασφάλεια των τροφίμων· καλεί περαιτέρω την ΕΕ να ευθυγραμμίσει την εμπορική πολιτική της με τους στόχους της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα και με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για ουδέτερο ισοζύγιο διοξειδίου του άνθρακα·

114.

τονίζει ότι, για την επιτυχή επιδίωξη των στόχων βιωσιμότητας, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να συμβάλλουν και οι τρίτες χώρες που ενεργούν στην παγκόσμια σκηνή·

115.

υπογραμμίζει την αξία των τροφίμων, η οποία πρέπει επίσης να νοείται πολύ περισσότερο από ένα απλό εμπόρευμα, αλλά ως δικαίωμα για τους ανθρώπους που πρέπει να υλοποιηθεί, και ο οικονομικός, κοινωνικός και περιβαλλοντικός αντίκτυπος και οι εξωτερικοί παράγοντες πρέπει να αξιολογηθούν καλύτερα και να μετριαστούν ή να αξιοποιηθούν όπως απαιτείται·

116.

ζητά ενισχυμένη δράση σε διεθνές επίπεδο προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η επισιτιστική ασφάλεια θα είναι στο επίκεντρό της διαδικασίας λήψης αποφάσεων πολιτικής, προκειμένου να αποφευχθεί η έλλειψη και να εξασφαλιστεί η διατροφική ασφάλεια στις πλέον ευάλωτες χώρες·

117.

ζητεί να συνεχιστούν οι προσπάθειες για να διασφαλιστεί η συνοχή των πολιτικών της ΕΕ σύμφωνα με την αρχή της συνοχής των πολιτικών για τη βιώσιμη ανάπτυξη· ζητεί να διασφαλιστεί ότι οι ευρωπαϊκές εξαγωγές δεν θα βλάψουν την ανάπτυξη της τοπικής παραγωγής και των τοπικών αγορών· τονίζει ότι οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ δεν θα πρέπει να διαταράσσουν την τοπική γεωργία, να ζημιώνουν τους μικρούς παραγωγούς ή να επιδεινώνουν την εξάρτηση από τις εισαγωγές τροφίμων· ζητεί τη στήριξη της τοπικής παραγωγής και κατανάλωσης που μπορούν να εξασφαλίσουν τη δημιουργία τοπικής απασχόλησης, να εξασφαλίσουν δίκαιες τιμές, να εγγυηθούν την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, και να μειώσουν την εξάρτηση των χωρών από τις εισαγωγές και την ευπάθειά τους στις διεθνείς διακυμάνσεις των τιμών·

118.

επισημαίνει την ανάγκη για σαφείς κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον τρόπο επίτευξης της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τους δυνητικά αντικρουόμενους στόχους πολιτικής· ζητεί από την ΕΕ να εγγυηθεί τη συνοχή των ευρωπαϊκών γεωργικών και εμπορικών πολιτικών για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας και της επισιτιστικής κυριαρχίας και την προστασία των τοπικών και περιφερειακών αγορών·

o

o o

119.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

(1)  ΕΕ L 209 της 14.6.2021, σ. 1.

(2)  ΕΕ L 163 της 2.7.1996, σ. 1.

(3)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0505.

(4)  https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2022-0073_EL.html

(5)  ΕΕ C 289 της 9.8.2016, σ. 71.

(6)  ΕΕ C 86 της 6.3.2018, σ. 10.

(7)  ΕΕ C 215 της 19.6.2018, σ. 10.

(8)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0099.

(9)  ΕΕ C 25 της 30.1.2008, σ. 1.

(10)  FAO, The State of World Fisheries and Aquaculture 2020 (Κατάσταση της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας για το 2020), https://www.fao.org/3/ca9231en/CA9231EN.pdf

(11)  Συγχρηματοδοτούμενο εργαστήριο IPBES-IPCC, Βιοποικιλότητα και κλιματική αλλαγή, Έκθεση εργαστηρίου.

(12)  State of Food Security and Nutrition in the World Report 2021 (Έκθεση σχετικά με την κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφή στον κόσμο για το 2021).

(13)  Global Report on Food Crises 2021, September update (Παγκόσμια έκθεση για τις επισιτιστικές κρίσεις το 2021, επικαιροποίηση Σεπτεμβρίου).

(14)  Voluntary Guidelines to Support the Progressive Realization of the Right to Adequate Food in the Context of National Food Security (Προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές για τη στήριξη της σταδιακής πραγμάτωσης του δικαιώματος σε επαρκή τροφή στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας).

(15)  State of Food Security and Nutrition in the World Report 2021 (Έκθεση σχετικά με την κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφή στον κόσμο για το 2021): https://www.fao.org/3/cb4474en/cb4474en.pdf

(16)  State of Food Security and Nutrition in the World Report 2021 (Έκθεση σχετικά με την κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφή στον κόσμο για το 2021).

(17)  UNICEF, World Health Organization and World Bank joint child malnutrition estimates, Levels and trends in child malnutrition, Levels and trends in child malnutrition (Kοινές εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και της Παγκόσμιας Τράπεζας για τον παιδικό υποσιτισμό, Επίπεδα και τάσεις στον παιδικό υποσιτισμό), 2021.

(18)  FAO, The State of World Fisheries and Aquaculture 2020, (Κατάσταση της παγκόσμιας αλιείας και υδατοκαλλιέργειας για το 2020), https://www.fao.org/3/ca9231en/CA9231EN.pdf

(19)  Global Report on Food Crises 2021 (Παγκόσμια έκθεση για τις επισιτιστικές κρίσεις το 2021).

(20)  Η επισιτιστική ασφάλεια ορίζεται από τη Via Campesina ως «το δικαίωμα των ατόμων σε υγιεινά και πολιτιστικά κατάλληλα τρόφιμα που παράγονται μέσω οικολογικά ορθών και βιώσιμων μεθόδων, καθώς και το δικαίωμά τους να καθορίζουν τα δικά τους τρόφιμα και συστήματα γεωργικής παραγωγής». Η επισιτιστική ασφάλεια ορίζεται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών ότι υπάρχει «όταν όλοι οι άνθρωποι, οποιαδήποτε στιγμή έχουν φυσική και οικονομική πρόσβαση σε επαρκή, υγιεινή και θρεπτική τροφή για την ικανοποίηση των διατροφικών αναγκών και προτιμήσεών τους για μια υγιεινή και ενεργό ζωή».

(21)  https://www.oxfam.org/en/empowering-women-farmers-end-hunger-and-poverty

(22)  Jones, Andrew D· Creed-Kanashiro, Hilary· Zimmerer, Karl S.· De Haan, Stef· Carrasco, Miluska· Meza, Krysty· Cruz-Garcia, Gisella S.· Tello, Milka· Amaya, Franklin Plasencia· Marin, R Margot· και Ganoza, Lizette. 2018. Η γεωργική βιοποικιλότητα σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης στις Άνδεις του Περού συνδέεται με μεγαλύτερες πιθανότητες να επιτύχουν οι γυναίκες μια ελάχιστα ποικιλόμορφη και επαρκή μικροθρεπτική διατροφή. Journal of Nutrition 148(10): 1625-1637.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/171


P9_TA(2022)0288

Σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κοινωνική οικονομία

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κοινωνική οικονομία (2021/2179(INI))

(2023/C 47/12)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 9ης Δεκεμβρίου 2021, με τίτλο «Οικοδόμηση μιας οικονομίας στην υπηρεσία των ανθρώπων: σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία» (COM(2021)0778),

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ΣΗΕΔΑΑ), την οποία έχουν υπογράψει και κυρώσει η ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη της, και ιδίως το άρθρο 27 για την εργασία και την απασχόληση,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» (COM(2021)0101),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 7ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά» (COM(2020)0620) και τη σύσταση του Συμβουλίου, της 12ης Μαρτίου 2021, για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά (2021/C 93/01),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 2ας Ιουνίου 2021, με τίτλο «Συντονισμός των οικονομικών πολιτικών το 2021: αντιμετώπιση της πανδημίας της COVID-19, στήριξη της ανάκαμψης και εκσυγχρονισμός της οικονομίας μας» (COM(2021)0500),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 22ας Νοεμβρίου 2016, με τίτλο «Οι μελλοντικοί οδηγοί της Ευρώπης: πρωτοβουλία για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες νέες επιχειρήσεις» (COM(2016)0733),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 25ης Οκτωβρίου 2011, με τίτλο «Πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα — Οικοδόμηση ενός οικοσυστήματος για την προώθηση των κοινωνικών επιχειρήσεων στο επίκεντρο της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής καινοτομίας» (COM(2011)0682),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Φεβρουαρίου 2004, σχετικά με την προώθηση των συνεταιριστικών εταιρειών στην Ευρώπη (COM(2004)0018),

έχοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα, της 1ης Ιουλίου 2020,

έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/24/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες (1) (οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις),

έχοντας υπόψη την κοινωνική δέσμευση του Πόρτο, την οποία υπέγραψαν η πορτογαλική Προεδρία του Συμβουλίου, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών,

έχοντας υπόψη τη δήλωση του Πόρτο, της 8ης Μαΐου 2021, που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 7ης Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με την προαγωγή της κοινωνικής οικονομίας ως βασικού μοχλού οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στην Ευρώπη,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 19ης Ιανουαρίου 2022, με τίτλο «Καινοτόμα χρηματοοικονομικά μέσα στο πλαίσιο της ανάπτυξης των επιχειρήσεων κοινωνικού αντικτύπου»,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 27ης Απριλίου 2021, με τίτλο «Ο ρόλος της κοινωνικής οικονομίας στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων»,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 22ας Σεπτεμβρίου 2016, με τίτλο «Η εξωτερική διάσταση της κοινωνικής οικονομίας»,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 23ης Δεκεμβρίου 2009, με θέμα «Οι διάφοροι τύποι επιχειρήσεων» (2009/C 318/05),

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 1ης Ιουλίου 2021, με τίτλο «Σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία» (CDR 5860/2020),

έχοντας υπόψη το ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), του 2022, σχετικά με την αξιοποίηση στο έπακρο της συμβολής της κοινωνικής οικονομίας στην κυκλική οικονομία,

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές για τις τοπικές κυβερνήσεις σχετικά με τις πολιτικές για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία που δημοσίευσε το Ινστιτούτο Ερευνών των Ηνωμένων Εθνών για την Κοινωνική Ανάπτυξη το 2021,

έχοντας υπόψη τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση, της 4ης Απριλίου 2019, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+) (2),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Φεβρουαρίου 2022 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις (3),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με δίκαιες εργασιακές συνθήκες, δικαιώματα και κοινωνική προστασία για τους εργαζομένους σε πλατφόρμα — νέες μορφές απασχόλησης που συνδέονται με την ψηφιακή ανάπτυξη (4),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με τη γήρανση του πληθυσμού της γηραιάς ηπείρου — δυνατότητες και προκλήσεις σε συνάρτηση με την πολιτική για το γήρας μετά το 2020 (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Φεβρουαρίου 2021 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για ένα Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα (6),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Οκτωβρίου 2018 σχετικά με τον ρόλο της οικονομικής συμμετοχής των εργαζομένων στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην επαναδραστηριοποίηση των ανέργων (7),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με την αντιμετώπιση του ποσοστού αστεγίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (8),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2018 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με το καθεστώς των κοινωνικών και αλληλέγγυων επιχειρήσεων (9),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Σεπτεμβρίου 2015 σχετικά με την κοινωνική επιχειρηματικότητα και την κοινωνική καινοτομία στην καταπολέμηση της ανεργίας (10),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Ιουλίου 2013 σχετικά με τη συμβολή των συνεταιρισμών στην υπέρβαση της κρίσης (11),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 2ας Ιουλίου 2013 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για το θεσμικό πλαίσιο του ευρωπαϊκού ιδρύματος (12),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Μαρτίου 2013 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με το καθεστώς του ευρωπαϊκού ταμείου αλληλασφάλισης (13),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Νοεμβρίου 2012 σχετικά με την πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα — Οικοδόμηση ενός οικοσυστήματος για την προώθηση των κοινωνικών επιχειρήσεων στο επίκεντρο της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής καινοτομίας (14),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με την κοινωνική οικονομία (15),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 1987 σχετικά με τις μη κερδοσκοπικές ενώσεις στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες (16),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A9-0192/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία περιλαμβάνει διάφορους τύπους ιδιωτικών φορέων, ανεξάρτητων από τις δημόσιες αρχές, όπως συνεταιρισμούς, ταμεία αλληλασφάλισης, ενώσεις (συμπεριλαμβανομένων των φιλανθρωπικών οργανώσεων), ιδρύματα, κοινωνικές επιχειρήσεις και άλλες νομικές μορφές, που χαρακτηρίζονται όλες από διαφορετικές επιχειρησιακές και οργανωτικές αρχές και χαρακτηριστικά, όπως η υπεροχή των ανθρώπων, καθώς και των κοινωνικών και περιβαλλοντικών σκοπών, έναντι του κέρδους, η επανεπένδυση των περισσότερων κερδών/πλεονασμάτων στη βιωσιμότητα του φορέα και το γενικό ενδιαφέρον παροχής αγαθών και υπηρεσιών στα μέλη του ή στην κοινωνία γενικότερα, καθώς και η δημοκρατική ή συμμετοχική διακυβέρνηση·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που υπάρχει ανάγκη για συγκρίσιμους μηχανισμούς συλλογής δεδομένων σχετικά με τον τομέα της κοινωνικής οικονομίας στις χώρες της ΕΕ, η κοινωνική οικονομία θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει 2,8 εκατομμύρια φορείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και απασχολεί περίπου 13,6 εκατομμύρια εργαζομένους (μεταξύ 0,6 και 9,9 % του εργατικού δυναμικού, ανάλογα με τη χώρα) σύμφωνα με το ΣΔΚΟ· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των φορέων της κοινωνικής οικονομίας και το ποσοστό απασχόλησης στον τομέα στην ΕΕ ποικίλλει ανάλογα με τον ορισμό του φορέα της κοινωνικής οικονομίας, τις εκτιμήσεις και τις εθνικές στατιστικές· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το ένα τρίτο των αμειβόμενων θέσεων εργασίας στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας είναι στον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία προσφέρει αναξιοποίητο δυναμικό δημιουργίας θέσεων εργασίας και αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας, μεταξύ άλλων μέσω πρωτοβουλιών ενεργού απασχόλησης που έχουν τεθεί σε εφαρμογή σε πολλά κράτη μέλη, όπως σε περιοχές μηδενικής μακροχρόνιας ανεργίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει να καταγράψει και να χαρτογραφήσει τις τρέχουσες πρωτοβουλίες προκειμένου να κατανοήσει καλύτερα τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητά τους, και να ανταλλάξει βέλτιστες πρακτικές με τα κράτη μέλη·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή της επικουρικότητας είναι ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους όσον αφορά τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα εφαρμογής της εν λόγω αρχής·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον μετριασμό και την αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της νόσου COVID-19 στην κοινωνική αγορά, την κοινωνία και την οικονομία της ΕΕ, και έχει ωθήσει και συμβάλει στην κοινωνική και οικονομική ανθεκτικότητα χάρη στη βιωσιμότητα αυτού του μοντέλου·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας και επωφελείται από αυτή· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι το κράτος και οι δημόσιες αρχές έχουν την τελική ευθύνη για τη διασφάλιση καθολικής, οικονομικά προσιτής και ισότιμης πρόσβασης των πολιτών σε υψηλό επίπεδο δημόσιων υπηρεσιών και ευημερίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας διαδραματίζουν συμπληρωματικό ρόλο και θα πρέπει να συνεχίσουν να το πράττουν, αλλά δεν αντικαθιστούν την παροχή υπηρεσιών πρώτης γραμμής από κρατικούς ή περιφερειακούς δημόσιους φορείς·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας επέδειξαν μεγάλη ανθεκτικότητα και ικανότητα καινοτομίας απέναντι στις αντιξοότητες, ωστόσο αντιμετώπισαν δυσκολίες κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, όπως περιόδους ύφεσης στη δραστηριότητά τους, περιορισμένα αποθέματα ρευστότητας ή αναγκαστική μεταφορά της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας στο διαδίκτυο·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις που έγιναν πιο επείγουσες λόγω της πανδημίας, έχουν προκαλέσει βαθύτερο προβληματισμό για τον ρόλο της κοινωνικής οικονομίας·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας έχουν μακρόχρονη αλλά ανομοιογενή ιστορία στην πλειονότητα των κρατών μελών, τα περισσότερα από τα οποία έχουν θεσπίσει ειδική νομοθεσία σε αυτόν τον τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας έχουν καθιερωθεί ως κρίσιμοι κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες που μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια που υποσκάπτουν τον οικονομικό και τον συνολικό κοινωνικό αντίκτυπό τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν ειδική νομοθεσία για να υπερβούν αυτά τα εμπόδια και να καταστήσουν δυνατή την εδραίωση και την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας, καθώς και να διασφαλίσουν ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας μπορούν να ανταγωνίζονται αποτελεσματικά σε όλους τους οικονομικούς τομείς·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας δραστηριοποιούνται σε βασικούς τομείς όπως η υγεία, η μακροχρόνια περίθαλψη, ο κοινωνικός τομέας, η εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση, ο πολιτισμός και η προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, οι προηγμένες τεχνολογίες, η στέγαση, η ψυχαγωγία, η κυκλική οικονομία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η διαχείριση των αποβλήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της τοπικής εδραίωσης, και του κοινωνικού και ολοκληρωμένου χαρακτήρα τους, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία αποτελεί ουσιώδες συστατικό στοιχείο της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς της ΕΕ και κινητήρια δύναμη της εφαρμογής του ΕΠΚΔ και των στόχων του· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επικαιροποιημένη βιομηχανική στρατηγική (17), καθώς προετοιμάζουν το έδαφος για μια πιο βιώσιμη και ανθεκτική οικονομία της ΕΕ που δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ψηφιακή μετάβαση προσφέρει πολλές ευκαιρίες για την κοινωνική οικονομία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας χρειάζονται κατάρτιση προκειμένου να συμβαδίσουν με τις ταχύρρυθμες και ανταγωνιστικές ψηφιακές αγορές·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας έχουν παραδοσιακά διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ένταξη και την απασχόληση μειονεκτούντων εργαζομένων, καθώς και στην παροχή υπηρεσιών σε αυτούς, ιδίως των ατόμων με αναπηρία, μεταξύ άλλων μέσω των κοινωνικών επιχειρήσεων ένταξης στην εργασία (WISE) στο πλαίσιο της ΣΗΕΔΑΑ, βελτιώνοντας έτσι την ευημερία και την ψυχική τους υγεία·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των κοινωνικών υπηρεσιών, ο οποίος αποτελεί μέρος της κοινωνικής οικονομίας, αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως οι χαμηλές απολαβές και οι επισφαλείς συνθήκες εργασίας, προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνεταιρισμοί μπορούν να έχουν ρόλο στον εκδημοκρατισμό της ψηφιακής εργασίας, με τη δημιουργία για παράδειγμα πλατφορμών εργασίας που θα ανήκουν στους εργαζομένους·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από 82,2 εκατομμύρια εθελοντές διαδραματίζουν ενεργό και θεμελιώδη ρόλο στην κοινωνική οικονομία (18)· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εθελοντισμός είναι σημαντικός τόσο για τη νεότερη γενιά όσο και για τους ηλικιωμένους, για τους οποίους σε ορισμένες περιπτώσεις αποτελεί σημαντική ευκαιρία να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην κοινωνία·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα κατάσταση που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει καταδείξει τη σημασία των τοπικών κοινοτήτων και της αλληλεγγύης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε γενικές γραμμές, η κοινωνική οικονομία δεν είναι επαρκώς ανεπτυγμένη στις χώρες αυτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη συμμετοχή επιχειρήσεων της κοινωνικής οικονομίας θα μπορούσε να αποφέρει πολλά πλεονεκτήματα όσον αφορά τον συντονισμό της υποστήριξης των Ουκρανών προσφύγων·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης χωρίς αποκλεισμούς·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει υπογραμμίσει σε προηγούμενα ψηφίσματά του τη σημασία που έχει η διευκόλυνση της ανάπτυξης διασυνοριακών δραστηριοτήτων και της πρόσβαση των ταμείων αλληλασφάλισης, των ενώσεων και των ιδρυμάτων στην εσωτερική αγορά·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα νομικό πλαίσιο και ένα πλαίσιο πολιτικής που προστατεύει και προωθεί επαρκώς τις συνεταιριστικές επιχειρήσεις εργαζομένων, ένα σύνολο μέτρων πολιτικής που στοχεύουν στη διευκόλυνση των μεταβιβάσεων επιχειρήσεων στους εργαζομένους, και ένα υψηλό επίπεδο οργάνωσης και ενοποίησης των συνεταιρισμών εργαζομένων σε οργανώσεις/ομοσπονδίες συμβάλλουν στην επιτυχημένη μεταφορά επιχειρήσεων στους εργαζομένους·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το μοντέλο της κοινωνικής οικονομίας έχει μεγάλες δυνατότητες προσέγγισης των πλέον ευάλωτων και μειονεκτουσών κοινοτήτων, όπως οι Ρομά, βελτιώνοντας σημαντικά την πρόσβασή τους σε δικαιώματα, πόρους και υπηρεσίες, καθώς και την επαγγελματική και κοινωνική συμμετοχή τους, και τη συμμετοχή τους στα κοινά·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας θεωρούνται από τους επενδυτές ως υψηλού κινδύνου (19)·

1.

χαιρετίζει το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για την κοινωνική οικονομία (ΣΔΚΟ), τις κατευθυντήριες αρχές που καθορίζουν την κοινωνική οικονομία οι οποίες ορίζονται σε αυτό, την πολιτική ώθηση που παρέχει στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας και τον πλούτο των μέτρων που εξαγγέλλονται· σημειώνει, ωστόσο, ότι ορισμένες πτυχές που σχετίζονται με την απασχόληση και τα κοινωνικά θέματα στην κοινωνική οικονομία θα μπορούσαν να ενισχυθούν περαιτέρω·

2.

υπογραμμίζει τον πλουραλισμό των στόχων της κοινωνικής οικονομίας και τον σημαντικό ρόλο που αυτή διαδραματίζει στη βελτίωση της ανθεκτικότητας της οικονομίας, στη διασφάλιση δίκαιης μετάβασης, στη μείωση των ανισοτήτων, στην παροχή ευκαιριών ποιοτικής απασχόλησης σε ευάλωτες ομάδες, στην προώθηση της ανεξάρτητης διαβίωσης, στην ενίσχυση του αισθήματος της κοινότητας, στην αντιμετώπιση της πληθυσμιακής συρρίκνωσης και στην ενίσχυση της ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών, στην εφαρμογή των αρχών του ΕΠΚΔ και στην επίτευξη ανοδικής κοινωνικής σύγκλισης·

3.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τα συστήματα του τομέα της κοινωνικής οικονομίας για την εφαρμογή των αρχών του ΕΠΚΔ·

4.

βεβαιώνει ότι η κρίση λόγω της νόσου COVID-19 ανέδειξε τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας στην παροχή βοήθειας στους ανθρώπους προκειμένου να αντιμετωπίσουν πολλές δυσκολίες, με αποτέλεσμα να διασφαλίζεται η κοινωνική συνοχή, ενώ κατέδειξε τη σημασία και την ανθεκτικότητά τους·

5.

πιστεύει ότι οι δράσεις της ΕΕ και οι εθνικές δράσεις για την προώθηση της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας είναι ιδιαίτερα σημαντικές στο τρέχον πλαίσιο όπου, λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που επέφερε η νόσος COVID-19, είναι αναγκαίο να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητες της κοινωνικής οικονομίας με στόχο την οικονομική ανάκαμψη, την προώθηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και τη δημιουργία απασχόλησης υψηλής ποιότητας· τονίζει ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της ανθεκτικότητας της οικονομίας και της κοινωνίας μετά την πανδημία της COVID-19·

6.

υπογραμμίζει ότι, παρά το γεγονός ότι η κοινωνική οικονομία αποτελεί σημαντική πηγή οικονομικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας, πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την προώθηση αυτού του μοντέλου, συμπεριλαμβανομένων των αρχών της αλληλεγγύης, της κοινωνικής ένταξης και των κοινωνικών επενδύσεων που το στηρίζουν· προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, συνεπώς, καθώς και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να εντείνουν τις προσπάθειες για να προαγάγουν περαιτέρω την κοινωνική οικονομία και να ενσωματώσουν τη διάσταση της κοινωνικής οικονομίας στις σχετικές πολιτικές, πρακτικές και προγράμματα, όπως σε αυτά που αφορούν τις εν εξελίξει μεταβάσεις π.χ. την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, σε ενωσιακό επίπεδο καθώς και παγκοσμίως μέσω της εξωτερικής δράσης της ΕΕ·

7.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας ώστε να αναπτύξουν προγράμματα κοινωνικής καινοτομίας που βελτιώνουν τη σχεδίαση και παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, καθώς και την προσβασιμότητα των υπηρεσιών για τους πλέον ευάλωτους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων·

8.

επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του (20) να οριστεί η αρχή της προτεραιότητας στις μικρές επιχειρήσεις ως κατευθυντήρια αρχή κατά την κατάρτιση της μελλοντικής νομοθεσίας και την έγκριση πολιτικών, χωρίς να αποδυναμώνονται οι ισχύοντες κανόνες, τα πρότυπα και τα δικαιώματα, όπως η προστασία του περιβάλλοντος και των καταναλωτών, ούτως ώστε, αφενός, τα ρυθμιστικά πλαίσια να στηρίζουν περισσότερο τους πολύ μικρούς, τους μικρούς και τους μεσαίους φορείς στην εφαρμογή των ισχυόντων κανόνων και κανονισμών και, αφετέρου, να ενισχυθούν η ανάπτυξη, η βιωσιμότητα και η επέκταση της κοινωνικής οικονομίας·

9.

πιστεύει ότι θα πρέπει να προταθούν συγκεκριμένες στρατηγικές και μέτρα παρακολούθησης για την επίτευξη των στόχων του ΣΔΚΟ, με συνεκτίμηση του εθνικού δικαίου και των εθνικών πρακτικών· υπογραμμίζει ότι πρέπει να αναλυθούν περαιτέρω οι διασυνδέσεις μεταξύ του ΣΔΚΟ και άλλων πρωτοβουλιών της ΕΕ, όπως το σχέδιο δράσης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, η ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία ή η ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της αστεγίας· θεωρεί αναγκαίο να καταρτιστεί χρονοδιάγραμμα για όλες τις δράσεις που περιλαμβάνονται στο ΣΔΚΟ, καθώς και για την παρακολούθηση και αξιολόγησή τους, με σκοπό την καθοδήγηση των αρμόδιων αρχών στην εφαρμογή του ΣΔΚΟ και τη διασφάλιση συνοχής στις πολιτικές·

10.

τονίζει ότι καθώς ενεργούν προς το γενικό συμφέρον, οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας δημιουργούν θέσεις εργασίας, παρέχουν κοινωνικά καινοτόμα αγαθά και υπηρεσίες, διευκολύνουν την κοινωνική ενσωμάτωση και προάγουν μια πιο βιώσιμη και τοπικά ριζωμένη οικονομία· υπογραμμίζει ότι, όταν στο πλαίσιο του ρόλου της κοινωνικής οικονομίας στη δημιουργία και τη διατήρηση της απασχόλησης, περιλαμβάνονται εργαζόμενοι που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και μειονεκτούσες περιοχές, απαιτείται κατάλληλη υποστήριξη για την ορθή αναγνώριση αυτών των φορέων·

11.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το 11,6 % των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα των κρατών μελών είναι αδήλωτο και υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης μέτρων πολιτικής για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και την αποτελεσματική επιβολή των δικαιωμάτων των εργαζομένων· υπογραμμίζει τη συμβολή των οργανώσεων της κοινωνικής οικονομίας, και ειδικότερα των συνεταιρισμών, στην καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας·

12.

υπογραμμίζει την ανάγκη προώθησης των δυνατοτήτων άμεσης δημόσιας χρηματοδότησης με τη μορφή επιχορηγήσεων, π.χ. μέσω κονδυλίων της ΕΕ, καθώς και ιδιωτικών επενδύσεων στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας, δεδομένης ειδικότερα της αυξημένης ζήτησης για υπηρεσίες που παρέχονταν από οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19 και στη μεταπανδημική ανάκαμψη·

13.

επαναλαμβάνει ότι, προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητες του ΣΔΚΟ, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να εγγυώνται ότι η εφαρμογή του δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο και ότι διασφαλίζει την πλήρη σύμπραξη όλων των ενδιαφερόμενων φορέων της κοινωνικής οικονομίας, μεταξύ άλλων των παρόχων κοινωνικών υπηρεσιών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και της κοινωνίας των πολιτών σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένων των εκκλησιαστικών φιλανθρωπικών οργανώσεων, εξασφαλίζοντας σαφήνεια και συντονισμό μεταξύ όλων των φορέων·

Δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την κοινωνική οικονομία

14.

υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι η οδηγία για τις δημόσιες συμβάσεις επιτρέπει στις αναθέτουσες αρχές να χρησιμοποιούν τις δημόσιες συμβάσεις για την επίτευξη περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων, και, ειδικότερα, επιτρέπει κατ’ αποκλειστικότητα διαγωνισμούς για φορείς που ανταποκρίνονται στα ποιοτικά κριτήρια και με κύριο σκοπό την ένταξη στο εργατικό δυναμικό ατόμων με αναπηρία ή άλλων ομάδων που διατρέχουν κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού· καλεί τις δημόσιες αρχές να αναγνωρίσουν τις κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνες δημόσιες συμβάσεις ως επένδυση στον κοινωνικοοικονομικό ιστό με μεγάλες δυνατότητες συνδυασμού κοινωνικών και ανταγωνιστικών στόχων· επισημαίνει ότι η συμπερίληψη περιβαλλοντικών και κοινωνικών απαιτήσεων στους διαγωνισμούς μπορεί να είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του τομέα της κοινωνικής οικονομίας· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει περαιτέρω τις κοινωνικά υπεύθυνες δημόσιες συμβάσεις και τις ορθές πρακτικές προκειμένου να ενισχυθούν οι κοινωνικά υπεύθυνες επιχειρηματικές πρακτικές και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να θέσουν τον στόχο να προβάλλεται ως προϋπόθεση για κάθε δημόσια χρηματοδότηση που εκταμιεύεται υπό μορφή δημόσιων συμβάσεων τη συμμόρφωσή τους με τις ισχύουσες υποχρεώσεις στους τομείς του περιβαλλοντικού, κοινωνικού και εργατικού δικαίου που έχουν θεσπιστεί βάσει του ενωσιακού ή εθνικού δικαίου, των συλλογικών συμβάσεων ή του διεθνούς περιβαλλοντικού, κοινωνικού και εργατικού δικαίου·

15.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να υιοθετούν συστηματικά στρατηγικές που αποσκοπούν στην ανάπτυξη κοινωνικά υπεύθυνων δημόσιων συμβάσεων, δημιουργώντας έτσι μια σύνδεση μεταξύ των τομέων πολιτικής ανάμεσα στην παροχή υπηρεσιών και προϊόντων, και στη συμβολή τους στους κοινωνικούς στόχους· θεωρεί ότι η μεταφορά της οδηγίας για τις δημόσιες συμβάσεις στο εθνικό δίκαιο πρέπει να συνδυάζεται με πρωτοβουλίες για την αύξηση των γνώσεων αναφορικά με τη σχέση μεταξύ των δημόσιων δαπανών και της συμβολής τους στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και για την ανάπτυξη ικανοτήτων των αρμόδιων για τις δημόσιες συμβάσεις υπαλλήλων και των φορέων της κοινωνικής οικονομίας· ενθαρρύνει τους αρμόδιους για τις δημόσιες συμβάσεις υπαλλήλους να διεξάγουν προκαταρκτικές διαβουλεύσεις αγοράς πριν από την κατάρτιση των τευχών δημοπράτησης, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση των οφελών που μπορούν να παρέχουν οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας και του τρόπου με τον οποίο ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του διαγωνισμού· καλεί τους αρμόδιους για τις δημόσιες συμβάσεις υπαλλήλους να μην αναθέτουν συμβάσεις αποκλειστικά βάσει της χαμηλότερης τιμής αλλά της υψηλότερης αξίας, ενσωματώνοντας έτσι κριτήρια ποιότητας και εκτιμήσεις κοινωνικού αντικτύπου· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη διαφάνεια και να αποτρέψουν τη διαφθορά στις δημόσιες συμβάσεις· τονίζει την ανάγκη οι αρμόδιες αρχές να διερευνήσουν τη συνεργασία και τις συμπράξεις όσον αφορά την πρόσβαση των φορέων της κοινωνικής οικονομίας στις δημόσιες συμβάσεις, όπως συμβαίνει σε ορισμένα κράτη μέλη·

16.

επισημαίνει ότι οι εξαγορές επιχειρήσεων από τους εργαζομένους μπορούν να αποτελέσουν πιθανή λύση για την πρόληψη της απώλειας θέσεων εργασίας λόγω αναδιάρθρωσης· χαιρετίζει τις τρέχουσες πρωτοβουλίες στα κράτη μέλη με τις οποίες παρέχονται στους εργαζομένους που ενδιαφέρονται για διαδικασίες εξαγοράς και στους συνεταιρισμούς που προκύπτουν από εξαγορές εργαζομένων δομές υποστήριξης των επιχειρήσεων, μέσω, μεταξύ άλλων, παροχής νομικών συμβουλών, χρηματοδοτικής στήριξης, βοήθειας στην προετοιμασία επιχειρηματικών σχεδίων και παροχής των δεδομένων που χρειάζονται οι εξωτερικοί επενδυτές· ενθαρρύνει τα λοιπά κράτη μέλη να εφαρμόσουν παρόμοιες πρωτοβουλίες και να συμπεριλάβουν το θέμα αυτό στη σύσταση του Συμβουλίου για το 2023, προκειμένου να στηρίξουν περαιτέρω αυτές τις πρωτοβουλίες σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο· υπογραμμίζει τον ρόλο των εκπροσώπων των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών οργανώσεων, στην υποστήριξη και τη διασύνδεση με ομοσπονδίες συνεταιρισμών που βοηθούν τις εξαγορές από εργαζομένους, προκειμένου να βελτιωθούν οι πιθανότητες επιτυχίας τους·

17.

τονίζει ότι είναι αναγκαίο για την Επιτροπή να συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με τα κράτη μέλη για τον εντοπισμό εργαλείων και λύσεων προς άρση των εμποδίων και προς επιτάχυνση των νομικών διαδικασιών για τη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας μιας επιχείρησης στους εργαζομένους μέσω συνεταιρισμών εργαζομένων ή άλλων μορφών φορέων της κοινωνικής οικονομίας που ανήκουν στους εργαζομένους· καλεί την Επιτροπή να ορίσει μια πλατφόρμα της ΕΕ για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, των τοπικών και περιφερειακών αρχών και των δικτύων κοινωνικής οικονομίας·

18.

υπογραμμίζει τη σημασία της προώθησης του συνεργατικού μοντέλου και των αρχών του σχετικά με τη συμμετοχή των εργαζομένων και τη δημοκρατία· ενθαρρύνει όλα τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ευνοϊκό νομικό περιβάλλον για την ίδρυση και τη λειτουργία συνεταιρισμών, συμπεριλαμβανομένων συνεταιρισμών εργαζομένων·

19.

επισημαίνει τις τρέχουσες εργασίες της ΕΕ με σκοπό την επέκταση της ταξινόμησης για τη βιώσιμη χρηματοδότηση σε κοινωνικούς στόχους· θεωρεί ότι η ταξινόμηση της ΕΕ πρέπει να είναι συναφής από κοινωνική άποψη, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την κατάσταση των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς μπορεί να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για επενδύσεις στην κοινωνική οικονομία εάν οι επενδύσεις αυτές εναρμονίζονται δεόντως με τις αρχές και τα χαρακτηριστικά της κοινωνικής οικονομίας·

20.

τονίζει τη σημασία της ενίσχυσης του επιχειρηματικού σχεδιασμού και των δεξιοτήτων υλοποίησης και αξιολόγησης των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, καθώς και των σχετικών δεξιοτήτων γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας, των διαχειριστικών δεξιοτήτων, της συμμετοχικής ηγεσίας, της διά βίου μάθησης, της ανθεκτικότητας και των δεξιοτήτων που απαιτούνται για τις εν εξελίξει μεταβάσεις, συμπεριλαμβανομένης της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, μέσω της στήριξης της συμμαχίας για την κοινωνική οικονομία και τις δεξιότητες εγγύτητας· προσβλέπει στην επένδυση στις δεξιότητες αυτές από το προσεχές σύμφωνο δεξιοτήτων για την κοινωνική οικονομία· καλεί τους ενδιαφερόμενους φορείς της κοινωνικής οικονομίας να ευθυγραμμιστούν πλήρως με τους στόχους του σχεδίου δράσης του ΕΠΚΔ, διασφαλίζοντας ότι τουλάχιστον το 60 % των εργαζομένων τους λαμβάνουν εκπαίδευση κάθε χρόνο έως το 2030·

21.

καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τις επενδύσεις με κοινωνικό αντίκτυπο και να αξιολογήσει τα υφιστάμενα μέτρα για την αύξηση της συμμετοχής των πολιτών σε πρωτοβουλίες χρηματοδότησης με κοινωνικό αντίκτυπο, με σκοπό την αύξηση της χρηματοδότησης των φορέων της κοινωνικής οικονομίας και της προβολής τους·

22.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει προσεκτικά μαζί με τους ενδιαφερόμενους φορείς της κοινωνικής οικονομίας και την ακαδημαϊκή κοινότητα τη σκοπιμότητα και την πρακτικότητα των ομολόγων κοινωνικού αντικτύπου·

23.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας δεν παρουσιάζονται επαρκώς στα προγράμματα της γενικής σχολικής εκπαίδευσης και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (21)· στο πλαίσιο αυτό, καλεί αντιπροσωπευτικούς φορείς του τομέα και τις αρμόδιες δημόσιες αρχές, σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς, να επανεξετάσουν και να αξιολογήσουν τα προγράμματα σπουδών σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, από την πρωτοβάθμια έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής και εκπαιδευτικής κατάρτισης, και να υποβάλουν συστάσεις πολιτικής· υπογραμμίζει την ανάγκη προώθησης της κοινωνικής οικονομίας μεταξύ των νέων· ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει τη συνεχή συνεργασία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ικανοτήτων για την Κοινωνική Καινοτομία και των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε όλα τα κράτη μέλη με στόχο την ανάπτυξη κοινών έργων και την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις δυνατότητες που προσφέρει η κοινωνική οικονομία στους μελλοντικούς νέους επιχειρηματίες και σε υποεκπροσωπούμενες ομάδες, όπως τα άτομα με αναπηρία, οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι και οι κοινωνικά ευάλωτες ομάδες·

24.

υπογραμμίζει ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας υπήρξαν για δεκαετίες πρωτοπόροι στην εφαρμογή κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων, ιδίως σε δραστηριότητες επαναχρησιμοποίησης, επισκευής και ανακύκλωσης, επιταχύνοντας έτσι τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία και ενισχύοντας την έμφαση στον θετικό κοινωνικό αντίκτυπο (22)· στηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να ενισχύσει την ικανότητα της κοινωνικής οικονομίας να αναπτύσσει περαιτέρω πιο πράσινες υπηρεσίες και προϊόντα·

25.

υπογραμμίζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των συνεταιρισμών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην κοινωνική οικονομία, στο πλαίσιο ενεργειακών κοινοτήτων, στο ενεργειακό σύστημα, καθώς προωθούν βιώσιμη παραγωγή ενέργειας και βιώσιμες πρακτικές κατανάλωσης, ενισχύουν την κοινοτική ιδιοκτησία και την κοινωνική καινοτομία, παράγουν εκτεταμένα οφέλη και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εγγύηση της ασφάλειας του εφοδιασμού σε απομακρυσμένες περιοχές και σε ορισμένα νησιά·

26.

Υπογραμμίζει τον θεμελιώδη ρόλο που διαδραματίζουν οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των ταμείων αλληλασφάλισης, στον τομέα της φροντίδας και υπογραμμίζει το σημαντικό αναπτυξιακό δυναμικό της κοινωνικής οικονομίας σε αυτόν τον τομέα, το οποίο μπορεί να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση για υπηρεσίες φροντίδας και να αντιμετωπίσει τις συνεχιζόμενες προκλήσεις, όπως τη δημογραφική γήρανση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν έναν ποιοτικό τομέα φροντίδας με κατάλληλες πολιτικές και να διασφαλίσουν ότι η επικείμενη αναθεώρηση των κρατικών ενισχύσεων θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη ευελιξία για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας που παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης·

27.

υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι να δοθεί μεγαλύτερη σημασία στις μεθοδολογίες και πρακτικές μέτρησης του κοινωνικού αντίκτυπου· καλεί την Επιτροπή, με την υποστήριξη των ενδιαφερόμενων φορέων της ευρωπαϊκής κοινωνικής οικονομίας, να αξιολογήσει προσεκτικά την ανάπτυξη μεθοδολογιών μέτρησης του κοινωνικού αντικτύπου, οι οποίες μπορούν να ανταποκριθούν στην ποικιλομορφία των φορέων της κοινωνικής οικονομίας και να προσελκύσουν περαιτέρω κοινωνικές επενδύσεις·

28.

υπογραμμίζει τη σημασία της κοινωνικής οικονομίας για την προώθηση της ισότητας των φύλων και την παροχή ευκαιριών απασχόλησης στις γυναίκες, ιδίως εκείνες που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση· τονίζει ότι η κοινωνική οικονομία μπορεί να αποτελέσει σημείο αφετηρίας που διευκολύνει τη μετάβαση από την άτυπη στην επίσημη απασχόληση· σημειώνει ότι οι γυναίκες συχνά αντιπροσωπεύουν πάνω από το 60 % του εργατικού δυναμικού στην κοινωνική οικονομία και ότι έχει αναφερθεί πως τα χάσματα στις αμοιβές και την ηγεσία είναι χαμηλότερα· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να άρουν όλα τα εμπόδια για τις γυναίκες προκειμένου να επιτευχθεί ισότητα των φύλων· ζητεί την ενίσχυση της διάστασης του φύλου στις πολιτικές και την πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τις γυναίκες που συμμετέχουν σε φορείς κοινωνικής οικονομίας, δεδομένων των μεγαλύτερων δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση σε σύγκριση με τους άνδρες· ζητεί από την Επιτροπή να προσδιορίσει έναν σαφή ρόλο για την κοινωνική οικονομία στην επικείμενη ευρωπαϊκή στρατηγική για τη φροντίδα·

29.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν εθνικές, διακρατικές και διαπεριφερειακές συμπράξεις ανάπτυξης ικανοτήτων και επίσημες συμφωνίες με τα δίκτυα της κοινωνικής οικονομίας και τις οργανώσεις εκπροσώπησής τους· επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο να εξασφαλιστούν οι συνθήκες για την περαιτέρω ανάπτυξη και επαγγελματοποίηση των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω της παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, όπως η εξατομικευμένη καθοδήγηση και υποστήριξη, η χρηματοδότηση της ανάπτυξης ικανοτήτων, η κατάρτιση και η εκπαίδευση, η απόκτηση και η αναβάθμιση δεξιοτήτων ή η επανειδίκευση, η εκκόλαψη υπηρεσιών, καθώς και η πρόσβαση σε νομικές συμβουλές·

30.

υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι νέες τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη, όταν είναι προσβάσιμες σε όλους, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ανάπτυξη και αναβάθμιση της κοινωνικής οικονομίας· τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί στους επιχειρηματίες και τους εργαζομένους της κοινωνικής οικονομίας, με ιδιαίτερη έμφαση στους ευάλωτους εργαζομένους, ενισχυμένη πρόσβαση σε προγράμματα κατάρτισης σχετικά με τις ψηφιακές δεξιότητες και τις προηγμένες τεχνολογίες, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διερευνήσουν τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να συνεργαστούν οι βασικές επιχειρήσεις, ο δημόσιος τομέας και οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας για την επίτευξη αυτού του στόχου· σημειώνει ότι η ψηφιακή μετάβαση στην κοινωνική οικονομία θα πρέπει να ενθαρρύνεται, μεταξύ άλλων, μέσω της φορολογίας, των δημοσίων συμβάσεων και των κρατικών ενισχύσεων·

31.

επισημαίνει ότι η κοινωνική οικονομία είναι ένας τρόπος για την επίλυση των αστικών προκλήσεων· ζητεί να κατευθύνεται η χρηματοδότηση στο τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των αστικών περιοχών·

32.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι πολλές τοπικές και περιφερειακές αρχές διαθέτουν ήδη φιλόδοξες στρατηγικές και σχέδια δράσης για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας· αναγνωρίζει την ανάγκη ανάπτυξης ικανοτήτων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, και αντιμετώπισης των ειδικών αναγκών των διασυνοριακών οργανώσεων κοινωνικής οικονομίας, ιδίως στις αγροτικές, τις νησιωτικές και τις απομακρυσμένες περιοχές· καλεί τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη περιφερειακών στρατηγικών για την κοινωνική οικονομία σε όλες τις περιφέρειες και να διαθέσουν χρηματοδοτικούς πόρους σύμφωνα με τις προτεραιότητες που καθορίζονται σε τοπικό επίπεδο· καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύσει επισκόπηση της ποικιλομορφίας των τρεχουσών νομικών μορφών της κοινωνικής οικονομίας στα κράτη μέλη, ώστε οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές να μπορούν να επικεντρωθούν σε αυτές κατά την προετοιμασία των στρατηγικών τους·

Αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού των μέσων της ΕΕ για την άνθηση της κοινωνικής οικονομίας

33.

καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν στοχευμένη χρηματοδότηση για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας και να αξιοποιήσουν πλήρως τα τρέχοντα κονδύλια της Ένωσης για την προώθηση του τομέα της κοινωνικής οικονομίας, καθώς και να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την απορρόφηση των κονδυλίων που τους διατίθενται για την κοινωνική οικονομία·

34.

θεωρεί απαραίτητο να διευκολυνθεί η πρόσβαση των εταιρειών κοινωνικής οικονομίας στα ευρωπαϊκά κονδύλια, επίσης στο πλαίσιο της σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, χωρίς να χρειάζεται να ανατραπεί η νομική τους φύση, καθώς και να ευνοηθεί η ενεργός συμμετοχή τους στον καθορισμό της ευρωπαϊκής πολιτικής ατζέντας, όπως είναι η εφαρμογή του ΕΠΚΔ·

35.

χαιρετίζει την πρόταση για την έναρξη μιας νέας ενιαίας πύλης κοινωνικής οικονομίας της ΕΕ το 2023· υπογραμμίζει ότι αυτή η πρωτοβουλία έχει τη δυνατότητα να υποστηρίξει φορείς της κοινωνικής οικονομίας στην παροχή σημαντικών πληροφοριών και καθοδήγησης αναφορικά με τη σχετική χρηματοδότηση, τις πολιτικές, τα δίκτυα και τις πλατφόρμες της Ένωσης, καθώς και σχετικές πρωτοβουλίες·

36.

σημειώνει τις διαθέσιμες δυνατότητες στο πλαίσιο του InvestEU για τη στήριξη της κοινωνικής οικονομίας· παροτρύνει την Επιτροπή και τους εταίρους υλοποίησης να σχεδιάσουν χρηματοπιστωτικά προϊόντα προσαρμοσμένα στις ανάγκες των επιχειρήσεων της κοινωνικής οικονομίας στο πλαίσιο του σκέλους κοινωνικών επενδύσεων και δεξιοτήτων, και να διαθέσουν επαρκείς πόρους σε αυτά τα προϊόντα, δίνοντας έμφαση σε έργα που ασχολούνται ταυτόχρονα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση· σημειώνει ότι θα πρέπει να καταρτιστούν άρτια κριτήρια επιλεξιμότητας για τη στόχευση χρηματοπιστωτικών διαμεσολαβητών που στηρίζουν ειδικά την κοινωνική οικονομία και θεωρεί ότι θα πρέπει να διατίθενται συμβουλευτικές υπηρεσίες στο πλαίσιο του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το δυναμικό των εν λόγω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών να αξιοποιήσουν το πρόγραμμα InvestEU· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι άλλα χρηματοπιστωτικά προϊόντα του InvestEU, όπως αυτά που απευθύνονται σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, καθίστανται προσβάσιμα σε φορείς της κοινωνικής οικονομίας, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι πολύ μικροί, μικροί και μεσαίοι φορείς, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη σειράς έργων για βασικά θέματα και να βελτιωθεί η μακροπρόθεσμη οικονομική βιωσιμότητα των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, καθώς και η υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων από αυτούς·

37.

επισημαίνει ειδικότερα τον καίριο ρόλο των ταμείων της πολιτικής συνοχής, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+), καθώς και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης-Ταμείου Συνοχής, στη χρηματοδότηση έργων κοινωνικής οικονομίας· υπενθυμίζει τους ειδικούς στόχους του ΕΚΤ+ όσον αφορά τη βελτίωση της πρόσβασης στην απασχόληση για όλα τα άτομα που αναζητούν εργασία, ιδίως τους νέους, καθώς και την προώθηση της αυτοαπασχόλησης και της κοινωνικής οικονομίας· υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι η χρηματοδότηση του ΕΚΤ+ μπορεί να χρησιμοποιηθεί από αρχές ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων για τη χρηματοδότηση των «διαμεσολαβητών υπέρ των κοινωνικών ρητρών», δηλαδή των επαγγελματιών που είναι υπεύθυνοι για την προώθηση και τη στήριξη της εφαρμογής κοινωνικών ρητρών σε τοπικό επίπεδο και για την παροχή συμβουλών στις δημόσιες αρχές σχετικά με τη σύνταξη προδιαγραφών διαγωνισμών με τρόπο ώστε να δίνεται πρόσβαση στην κοινωνική οικονομία·

38.

αναγνωρίζει τις μεγάλες δυνατότητες της κοινωνικής οικονομίας όσον αφορά τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και αμειβόμενης πρακτικής άσκησης για τους νέους, οι οποίες μπορούν να επιταχύνουν την ένταξή τους στην αγορά εργασίας· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τα κονδύλια που διατίθενται στο πλαίσιο των ενισχυμένων εγγυήσεων για τη νεολαία για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας μεταξύ της νεότερης γενιάς, καθώς αυτή μπορεί να ενισχύσει την ένταξή των νέων στην αγορά εργασίας· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία της Επιτροπής να δρομολογήσει μια ακαδημία πολιτικής για την επιχειρηματικότητα των νέων το 2022 στο πλαίσιο του ΕΚΤ+, προκειμένου να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα των νέων, και καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην κοινωνική επιχειρηματικότητα και να αναπτύξει στοχευμένες πρωτοβουλίες για την παροχή βοήθειας σε άλλους υποεκπροσωπούμενους επιχειρηματίες στην κοινωνική οικονομία·

39.

υποστηρίζει τη δημιουργία εθνικών κέντρων ικανοτήτων για την κοινωνική καινοτομία με στόχο τους κοινωνικούς επιχειρηματίες και ενός ευρωπαϊκού κέντρου ικανοτήτων για την κοινωνική καινοτομία· υπενθυμίζει, ωστόσο, στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη ότι η κοινωνική καινοτομία εφαρμόζεται από όλες τις οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των παρόχων κοινωνικών υπηρεσιών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς και των κοινωνικών επιχειρηματιών· καλεί τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις συγκεκριμένες προκλήσεις του τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα για να επιτρέψουν σε αυτόν τον τομέα να συνεχίσει την καινοτόμο πορεία του, διατηρώντας ταυτόχρονα τις επιχορηγήσεις και τις επιδοτήσεις στο πλαίσιο του ΕΚΤ+ ή του προγράμματος Erasmus+·

40.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη χρήση στοχευμένης χρηματοδότησης από την ΕΕ για έργα που αποσκοπούν στην ανάπτυξη και τη διευκόλυνση της μεταβίβασης επιχειρήσεων στους εργαζομένους τους και, ως εκ τούτου, στη συνέχιση των εργασιών της επιχείρησης, μεταξύ άλλων μέσω της εξαγοράς από συνεταιρισμό εργαζομένων (23)·

41.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την πρόσβαση των φορέων της κοινωνικής οικονομίας στη χρηματοδότηση του NextGenerationEU στο πλαίσιο των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, ιδίως για την προώθηση της ποιοτικής απασχόλησης, της κοινωνικής ένταξης και μιας χωρίς αποκλεισμούς ψηφιακής και πράσινης μετάβασης για όλους·

42.

καλεί την Επιτροπή, κατά την επόμενη αναθεώρηση του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία (ΓΚΑΚ), να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού και να λάβει δεόντως υπόψη τις ειδικές ανάγκες των οντοτήτων της κοινωνικής οικονομίας όσον αφορά την πρόσβαση στη χρηματοδότηση και την ανάπτυξη της αγοράς· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει καλύτερα τις κοινωνικές παραμέτρους στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων, όπως την προώθηση της πρόσληψης μειονεκτούντων εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, ιδίως στο πλαίσιο της ανάκαμψης μετά την πανδημία της COVID-19, να διερευνήσει διάφορες τεκμηριωμένες επιλογές, κατόπιν διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη, να υποστηρίξει την ανάπτυξη φορέων της κοινωνικής οικονομίας και να παράσχει σαφήνεια και καθοδήγηση στις εθνικές αρχές σχετικά με τη νομική βάση που πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη φορέων της κοινωνικής οικονομίας μέσω κρατικών ενισχύσεων·

43.

επικροτεί τα σχέδια της Επιτροπής να εξετάσει τη δρομολόγηση ειδικών μηχανισμών συνεπένδυσης με ιδρύματα και φιλανθρωπικές οργανώσεις για ζητήματα-στόχους, όπως η αστεγία·

44.

παροτρύνει τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές να αξιοποιήσουν καλύτερα το δυναμικό των υφιστάμενων κανόνων σχετικά με τις ειδικές διατάξεις για τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ) όσον αφορά την πρόσβαση στη δημόσια χρηματοδότηση στο πλαίσιο του κανονισμού της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, μεταξύ άλλων αξιοποιώντας πλήρως τη δυνατότητα αναγνώρισης των φορέων της κοινωνικής οικονομίας που ασκούν οικονομική δραστηριότητα ως ΥΓΟΣ, κατά περίπτωση·

45.

επικροτεί την ιδέα της δρομολόγησης νέας πρωτοβουλίας στο πλαίσιο του προγράμματος για την ενιαία αγορά αναφορικά με τη στήριξη της δημιουργίας συμπράξεων μεταξύ φορέων της κοινωνικής οικονομίας και βασικών επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα να καταστεί δυνατή η δημιουργία μιας κοινωνικής διεπιχειρησιακής αγοράς που μπορεί να ενισχύσει την κοινωνική οικονομία·

46.

πιστεύει ότι τα τρέχοντα σήματα και πιστοποιήσεις για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πηγή έμπνευσης για τα κράτη μέλη· επικροτεί τη δέσμευση στο πλαίσιο του ΣΔΚΟ να ξεκινήσει μελέτη σχετικά με τα εθνικά σήματα και τα συστήματα πιστοποίησης της κοινωνικής οικονομίας με σκοπό την αύξηση της προβολής της κοινωνικής οικονομίας και τη διευκόλυνση της εύρυθμης λειτουργίας της ενιαίας αγοράς, και, με βάση τα αποτελέσματα, να διερευνηθεί η δυνατότητα προετοιμασίας του εδάφους για ένα πιο τυποποιημένο σύστημα σε επίπεδο Ένωσης· υπογραμμίζει ότι η εν λόγω μελέτη θα πρέπει να βασίζεται σε προηγούμενα πορίσματα και να εμπλέκει τους ενδιαφερόμενους φορείς της κοινωνικής οικονομίας·

47.

συνιστά την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του ευρωπαϊκού δικτύου περιφερειών για την κοινωνική οικονομία με σκοπό την ενίσχυση νέων περιφερειακών και τοπικών συμπράξεων, και ιδίως για την προώθηση της ψηφιακής και της πράσινης μετάβασης σε τοπικό επίπεδο·

48.

ενθαρρύνει την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να καθορίσει αποτελεσματικά εργαλεία για τη στήριξη και την προστασία των οργανώσεων του χώρου της κοινωνίας των πολιτών, ιδίως δε των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, στα κράτη μέλη· τονίζει ότι το πρόγραμμα «Πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες», το οποίο απευθύνεται, μεταξύ άλλων, σε μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, με προϋπολογισμό 1,55 δισεκατομμύρια EUR, αποτελεί ουσιαστική συμβολή στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κοινωνία των πολιτών στην ΕΕ·

49.

σημειώνει ότι η χρηματοδότηση μη κερδοσκοπικών οργανώσεων συχνά απαιτεί συγχρηματοδότηση και ότι η απαίτηση υπερβολικά υψηλού τμήματος ιδίων πόρων μπορεί να είναι απαγορευτική· υπογραμμίζει, επομένως, ότι θα πρέπει να αξιολογηθεί το τμήμα των ιδίων πόρων που απαιτείται για τη συγχρηματοδότηση και ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη διάφορα μέσα που θα μπορούσαν να εκφραστούν σε χρηματικές τιμές, όπως ο χρόνος εθελοντισμού ή οι συνεισφορές σε είδος·

50.

επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή δρομολόγησε μελέτη που παρέχει συγκριτική ανάλυση των νομικών καθεστώτων και πλαισίων όσον αφορά τις ενώσεις στην ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει, βάσει του άρθρου 352 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρόταση κανονισμού για τη θέσπιση καταστατικού των ευρωπαϊκών ενώσεων, με βάση τις συστάσεις που διατυπώνονται στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 17ης Φεβρουαρίου 2022 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, και στο μέρος Ι του παραρτήματός του·

Πορεία προς την αποτελεσματική εφαρμογή του ΣΔΚΟ

51.

εκφράζει την έντονη ικανοποίησή του για την πρόταση για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τις συνθήκες-πλαίσιο για την κοινωνική οικονομία, η οποία πρόκειται να εγκριθεί το 2023· τονίζει ότι η σύσταση θα πρέπει να παρέχει έναν κοινό ορισμό της κοινωνικής οικονομίας σε επίπεδο Ένωσης βάσει των βασικών αρχών και χαρακτηριστικών της, όπως παρουσιάζονται στο ΣΔΚΟ, και ότι τόσο η σύσταση όσο και ο ορισμός πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ποικιλομορφία των φορέων κοινωνικής οικονομίας στα κράτη μέλη· τονίζει ότι η σύσταση πρέπει να έχει ως πρωταρχικό στόχο την ενίσχυση του νομικού πλαισίου και του πλαισίου πολιτικής για την κοινωνική οικονομία, ιδίως στα κράτη μέλη όπου το οικοσύστημα της κοινωνικής οικονομίας είναι λιγότερο ανεπτυγμένο· πιστεύει ότι η σύσταση θα πρέπει να επισημαίνει σαφώς τα μέσα στήριξης που διαθέτει η ΕΕ και να παρέχει καθοδήγηση σχετικά με συγκεκριμένες πολιτικές, όπως κατάλληλα νομικά πλαίσια για διάφορα είδη φορέων της κοινωνικής οικονομίας, δημόσιες συμβάσεις, κρατικές ενισχύσεις, πολιτικές απασχόλησης, κοινωνικές και υγειονομικές πολιτικές, φορολογία, εκπαίδευση, δεξιότητες και κατάρτιση, καθώς και τη σημασία της σύνδεσης των συνεχιζόμενων μεταβάσεων με το θεματολόγιο για την κοινωνική οικονομία·

52.

υπογραμμίζει τη σημασία της συμμετοχής των εργαζομένων και της δημοκρατικής διακυβέρνησης, οι οποίες αποτελούν αρχές που αναγνωρίζονται στο ΣΔΚΟ, για την επίτευξη των στόχων της κοινωνικής οικονομίας· τονίζει ότι όλοι οι εργαζόμενοι στην κοινωνική οικονομία πρέπει να έχουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και απασχόλησης, καθώς και προοπτικές εξέλιξης στη σταδιοδρομία τους, ιδανικά βασισμένες σε συλλογικές συμβάσεις· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας πρέπει να συμμορφώνονται με τα δικαιώματα των συνδικαλιστικών ενώσεων, τον κοινωνικό διάλογο και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλη η χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ προς τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας θα πρέπει να εξαρτάται από τη συμμόρφωσή τους με τους ισχύοντες όρους εργασίας και απασχόλησης και/ή τις εργοδοτικές υποχρεώσεις που κατοχυρώνονται από τον νόμο ή απορρέουν από τις συλλογικές συμβάσεις· τονίζει ότι, επειδή το μοντέλο τους βασίζεται στη συμμετοχή των εργαζομένων, οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας είναι σε ευνοϊκή θέση όσον αφορά την προώθηση του κοινωνικού διαλόγου και τον συλλογικών διαπραγματεύσεων· τονίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη περαιτέρω ανάπτυξης του κοινωνικού διαλόγου, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην κοινωνική οικονομία·

53.

καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να προωθήσουν την κοινωνική οικονομία διεθνώς και να αυξήσουν την προβολή του τομέα στην εξωτερική διάσταση των πολιτικών της Ένωσης, μεταξύ άλλων, αναγνωρίζοντας και εντάσσοντας τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του στις μελλοντικές συμφωνίες σύνδεσης και παρέχοντας ενημέρωση και κατάρτιση σχετικά με την κοινωνική οικονομία στο προσωπικό των αντιπροσωπειών της ΕΕ, καθώς και αξιολογώντας τον τρόπο με τον οποίο οι δράσεις αυτές μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας σε τρίτες χώρες·

54.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι προηγούμενες εκκλήσεις του Κοινοβουλίου προς την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις που επιτρέπουν στα ταμεία αλληλασφάλισης, τις ενώσεις και τα ιδρύματα να ενεργούν σε ευρωπαϊκή και διασυνοριακή κλίμακα δεν οδήγησαν σε νομοθετικές αλλαγές, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο και να εμποδίζεται η ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς· επαναλαμβάνει την έκκληση του Κοινοβουλίου να θεσπιστούν κοινά ελάχιστα πρότυπα για τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις σε ολόκληρη την ΕΕ και να θεσπιστεί καθεστώς για τις ευρωπαϊκές ενώσεις, και καλεί την Επιτροπή να εξηγήσει δημοσίως τους λόγους για τους οποίους δεν δόθηκε συνέχεια στις εκκλήσεις του Κοινοβουλίου· προτείνει, ενόψει της ευκαιρίας που προκύπτει με το ΣΔΚΟ, καθώς και των δραστηριοτήτων της επιτροπής παρακολούθησης της διακήρυξης του Λουξεμβούργου, η οποία περιλαμβάνει την πλειονότητα των κρατών μελών, να διερευνηθεί η ενισχυμένη συνεργασία ως εργαλείο για την υπέρβαση των προαναφερθεισών δεκαετιών αδιεξόδου·

55.

σημειώνει ότι το πλήρες δυναμικό του τομέα της κοινωνικής οικονομίας για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων απαιτεί σαφή προσδιορισμό των κοινωνικών προτεραιοτήτων από τις δημόσιες αρχές και τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας· επισημαίνει ότι τα έργα κοινωνικής οικονομίας συχνά απαιτούν στενή συνεργασία με δημόσιους φορείς· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν, εντός του πλαισίου μακροοικονομικής διακυβέρνησης που παρέχεται σε επίπεδο ΕΕ, μια νέα στρατηγική κοινωνικών επενδύσεων στην οποία θα προσδιορίζονται σαφώς, σύμφωνα με τον ΕΠΚΔ, οι κοινωνικές προτεραιότητες και η οποία θα μπορεί να παρέχει ένα πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ των δημόσιων αρχών και των φορέων της κοινωνικής οικονομίας·

56.

καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τις εκθέσεις ανά χώρα και τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις στη διαδικασία του Εξαμήνου για να παρακολουθήσει την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας στην Ευρώπη και καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τον βαθμό φιλοδοξίας και συνοχής των πρωτοβουλιών της και, όπου είναι δυνατό, να προτείνει νομικά μέτρα·

57.

καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί εάν τα κράτη μέλη τηρούν τις δεσμεύσεις σχετικά με την κοινωνική οικονομία στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΣΑΑ)·

58.

χαιρετίζει την εξαγγελία ότι θα διεξαχθεί νέα μελέτη για τη συλλογή ποιοτικών και ποσοτικών πληροφοριών σχετικά με την κοινωνική οικονομία σε όλα τα κράτη μέλη· ζητεί η μελέτη αυτή να καλύπτει τους διάφορους τύπους φορέων της κοινωνικής οικονομίας και να συλλέγει αναλυτικά δεδομένα για τους εργαζομένους· σημειώνει ότι χρειάζονται λεπτομερή, τυποποιημένα, συγκρίσιμα και αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με την κλίμακα και τον αντίκτυπο της κοινωνικής οικονομίας, προκειμένου να διευκολυνθούν οι τεκμηριωμένες αποφάσεις πολιτικής, η μελλοντική βιωσιμότητα της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας και η συμβολή στην επίτευξη των οικονομικών και κοινωνικών στόχων της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτού του έργου, να επικαιροποιήσει τη μελέτη του 2012 για τα ταμεία αλληλασφάλισης στην Ένωση, προκειμένου να εντοπιστούν οι ευκαιρίες και τα εμπόδια στην ανάπτυξή τους, ιδίως στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και της ασφάλισης· καλεί την Επιτροπή και τις εθνικές στατιστικές αρχές να συνεργαστούν με την Eurostat για τη συλλογή τυποποιημένων δεδομένων και την τακτική επικαιροποίηση και ανάλυσή τους·

59.

χαιρετίζει το έργο της Επιτροπής για μια μεταβατική πορεία προς την κοινωνική οικονομία και τα βιομηχανικά οικοσυστήματα εγγύτητας· σημειώνει, ωστόσο, ότι απαιτούνται πρόσθετες πληροφορίες για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο θα αλληλεπιδρά με άλλες περιφερειακές και τοπικές πρωτοβουλίες, και για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής στην πράξη·

60.

καλεί τα κράτη μέλη να ορίσουν συντονιστές κοινωνικής οικονομίας και να δημιουργήσουν τοπικά σημεία επαφής για την κοινωνική οικονομία με σκοπό την αύξηση της ευαισθητοποίησης και τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε στήριξη και χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης από την ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει μια ενιαία διαδικτυακή πλατφόρμα της ΕΕ για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, των τοπικών και περιφερειακών αρχών και των δικτύων κοινωνικής οικονομίας· υπογραμμίζει ότι η διαχείριση της πλατφόρμας αυτής πρέπει να γίνεται σε συνεργασία με τα ευρωπαϊκά δίκτυα κοινωνικής οικονομίας και την ομάδα εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις (GECES)· θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί στενός συντονισμός μεταξύ των εθνικών συντονιστών, των τοπικών σημείων επαφής, της διαδικτυακής πλατφόρμας της ΕΕ και της ενωσιακής πύλης κοινωνικής οικονομίας, προκειμένου να μεγιστοποιηθούν η ανταλλαγή γνώσεων και οι συνέργειες, καθώς και η προβολή των ευκαιριών για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας, και να αποφευχθεί πιθανή επικάλυψη εργασιών·

61.

καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί περαιτέρω με την GECES και να συστήσει ειδική ομάδα για την εφαρμογή του ΣΔΚΟ, η οποία θα περιλαμβάνει την GECES, καθώς και εθνικούς συντονιστές επιφορτισμένους με την παρακολούθηση και την τακτική υποβολή εκθέσεων στο Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, και να διαδώσει τη σύνθεση και το χρονοδιάγραμμα δράσης της·

o

o o

62.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1)  ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 65.

(2)  ΕΕ C 116 της 31.3.2021, σ. 162.

(3)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0044.

(4)  ΕΕ C 117 της 11.3.2022, σ. 53.

(5)  ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 122.

(6)  ΕΕ C 465 της 17.11.2021, σ. 110.

(7)  ΕΕ C 345 της 16.10.2020, σ. 2.

(8)  ΕΕ C 425 της 20.10.2021, σ. 2.

(9)  ΕΕ C 118 της 8.4.2020, σ. 145.

(10)  ΕΕ C 316 της 22.9.2017, σ. 224.

(11)  ΕΕ C 75 της 26.2.2016, σ. 34.

(12)  ΕΕ C 75 της 26.2.2016, σ. 11.

(13)  ΕΕ C 36 της 29.1.2016, σ. 111.

(14)  ΕΕ C 419 της 16.12.2015, σ. 42.

(15)  EE C 76 E της 25.3.2010, σ. 16.

(16)  ΕΕ C 99 της 13.4.1987, σ. 205.

(17)  ΟΟΣΑ/Ευρωπαϊκή Ένωση, Ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής σχετικά με την αξιοποίηση στο έπακρο της συμβολής της κοινωνικής οικονομίας στην κυκλική οικονομία, 2022.

(18)  https://www.eesc.europa.eu/sites/default/files/files/qe-04-17-875-en-n.pdf

(19)  Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης, Hayday, M., Varga, E., «A recipe book for social finance: a practical guide on designing and implementing initiatives to develop social finance instruments and markets» (Συνταγές για κοινωνικές οικονομικές υπηρεσίες: πρακτικός οδηγός για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή πρωτοβουλιών ανάπτυξης μέσων και αγορών για κοινωνικές οικονομικές υπηρεσίες), Υπηρεσία Εκδόσεων, 2017.

(20)  Μεταξύ άλλων, στα ψηφίσματά του της 16ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με μια νέα στρατηγική για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ (ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 2) και της 24ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την καταλληλότητα του κανονιστικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την επικουρικότητα και την αναλογικότητα — έκθεση για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου για τα έτη 2017, 2018 και 2019 (ΕΕ C 81 της 18.2.2022, σ. 74).

(21)  Eurofound (2019), «Labour market change. Cooperatives and social enterprises: Work and employment in selected countries» (Αλλαγή στην αγορά εργασίας. Συνεταιρισμοί και κοινωνικές επιχειρήσεις: εργασία και απασχόληση σε επιλεγμένες χώρες), Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2019.

(22)  ΟΟΣΑ/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Policy brief on making the best of the social economy’s contribution to the circular economy» (Σύντομη ενημέρωση πολιτικής σχετικά με τη βέλτιστη αξιοποίηση της συμβολής της κοινωνικής οικονομίας στην κυκλική οικονομία), έγγραφα του ΟΟΣΑ για την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και της απασχόλησης (LEED), αριθ. 2022/01, εκδόσεις ΟΟΣΑ, 2022.

(23)  Για παράδειγμα, καινοτόμα μοντέλα μεταβίβασης επιχειρήσεων για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του Interreg, χρήση της χρηματοδότησης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και του προγράμματος για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία (EaSI), πιλοτικά έργα που υποστηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μεταβίβαση σε συνεταιρισμούς και διάσωση θέσεων εργασίας.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/184


P9_TA(2022)0289

Διατομεακές διακρίσεις στην ΕΕ: η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των γυναικών με καταγωγή από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τις διατομεακές διακρίσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση: η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των γυναικών με καταγωγή από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία (2021/2243(INI))

(2023/C 47/13)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

έχοντας υπόψη το άρθρο 8, το άρθρο 153 παράγραφος 1 και το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»),

έχοντας υπόψη τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών, και ιδιαίτερα τον στόχο 5,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για την κατάργηση πάσης μορφής φυλετικών διακρίσεων,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία,

έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου της 15ης Σεπτεμβρίου 1995 και τα αποτελέσματα των αναθεωρητικών διασκέψεών της,

έχοντας υπόψη το άρθρο 26 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα του 1996 και το άρθρο 2 του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα του 1996,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας,

έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 25ης Νοεμβρίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου III — Ένα φιλόδοξο θεματολόγιο για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στην εξωτερική δράση της ΕΕ 2021-2025» (JOIN(2020)0017), και το συνοδευτικό κοινό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Στόχοι και δείκτες για την πλαισίωση της εφαρμογής του σχεδίου δράσης για θέματα φύλου III (2021-25)» (SWD(2020)0284),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030» (COM(2021)0101),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (COM(2020)0152),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού 2020-2025, (COM(2020)0565).

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 7ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά (COM(2020)0620),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ 2020-2025» (COM(2020)0698),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 2000, περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής τους καταγωγής (1) (οδηγία για τη φυλετική ισότητα),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία (2) (οδηγία για την ισότητα στην απασχόληση),

έχοντας υπόψη το Φόρουμ για την Ισότητα των Γενεών που πραγματοποιήθηκε στην Πόλη του Μεξικού από τις 29 έως τις 31 Μαρτίου 2021 και στο Παρίσι από τις 30 Ιουνίου έως τις 2 Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη διάσταση του φύλου κατά την περίοδο της κρίσης COVID-19 και έπειτα από αυτή (3),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την κατάσταση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων στην ΕΕ, στο πλαίσιο της υγείας των γυναικών (4),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2022 σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου ΙΙΙ (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με την εφαρμογή των εθνικών στρατηγικών για την ένταξη των Ρομά: καταπολέμηση των αρνητικών συμπεριφορών απέναντι σε άτομα καταγωγής Ρομανί στην Ευρώπη (6),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Μαρτίου 2019 σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων αφρικανικής καταγωγής στην Ευρώπη (7),

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) με τίτλο «Intersecting inequalities: Gender Equality Index 2019» (Διασταυρούμενες ανισότητες: Δείκτης Ισότητας των Φύλων 2019),

έχοντας υπόψη την έκθεση της Ευρωκεντροασιατικής Λεσβιακής* Κοινότητας (EL*C) της 29ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «Resistance as a Way of Living: Lesbian lives through the COVID-19 Pandemic» (Η αντίσταση ως τρόπος ζωής: ζωές λεσβιών στην πανδημία της COVID-19),

έχοντας υπόψη την έκθεση της EL*C της 1ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Lesbophobia: an intersectional form of violence» (Λεσβιοφοβία: μια διατομεακή μορφή βίας»),

έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA), της 14ης Μαΐου 2020, με τίτλο «A long way to go for LGBTI equality» (Η απόσταση μέχρι την ισότητα των ατόμων ΛΟΑΤΙ είναι μεγάλη) (Δεύτερη έρευνα ΛΟΑΤΙ του FRA),

έχοντας υπόψη την έκθεση της EL*C της 7ης Φεβρουαρίου 2022, με τίτλο «A bitter pill to swallow: gaps and discriminations in access to healthcare for lesbians» (Ένα χάπι που δύσκολα καταπίνεται: κενά και διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση των λεσβιών στην υγειονομική περίθαλψη),

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Ρατσισμού (ENAR) της 14ης Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Intersectional discrimination in Europe: relevance, challenges and ways forward» (Διατομεακές διακρίσεις στην Ευρώπη: συνάφεια, προκλήσεις και μελλοντική πορεία),

έχοντας υπόψη το σημείωμα καθοδήγησης της Επιτροπής σχετικά με τη συλλογή και χρήση δεδομένων για την ισότητα με βάση τη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή (8),

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Φορέων Ισότητας με τίτλο «Collection and Use of Complaints Data by Equality Bodies» (Συλλογή και χρήση δεδομένων για τις καταγγελίες από φορείς ισότητας) (9),

έχοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό Εγχειρίδιο Δεδομένων Ισότητας (10),

έχοντας υπόψη τις κοινές κατευθυντήριες αρχές της Επιτροπής για τα εθνικά σχέδια δράσης κατά του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων, του Μαρτίου του 2022,

έχοντας υπόψη τη σκιώδη έκθεση του ENAR με τίτλο «Racism & Discrimination in Employment in Europe 2013-2017» (Ρατσισμός και διακρίσεις στην απασχόληση στην Ευρώπη 2013-2017) (11),

έχοντας υπόψη τη Διεθνή Δεκαετία των Ηνωμένων Εθνών για τα άτομα αφρικανικής καταγωγής 2015-2024,

έχοντας υπόψη την έκθεση του FRA, της 4ης Απριλίου 2019, με τίτλο «Second European Union Minorities and Discrimination Survey — Roma women in nine EU Member States» (Δεύτερη έρευνα για τις μειονότητες και τις διακρίσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση — Οι γυναίκες Ρομά σε εννέα κράτη μέλη της ΕΕ) (12),

έχοντας υπόψη την έκθεση του FRA, της 15ης Νοεμβρίου 2019, με τίτλο «Second European Union Minorities and Discrimination Survey — Being Black in the EU» (Δεύτερη έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις μειονότητες και τις διακρίσεις: Ζώντας ως μαύρος στην ΕΕ) (13),

έχοντας υπόψη το ενημερωτικό δελτίο του Κέντρου Διατομεακής Δικαιοσύνης του Απριλίου 2020, με τίτλο «Intersectionality at a Glance in Europe» (Διατομεακότητα με μια ματιά στην Ευρώπη) (14),

έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων στήριξης της Μονάδας των ΗΕ για την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών και της εταιρικής σχέσης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, το οποίο δημοσιεύτηκε το 2021 με τίτλο «Intersectionality Resources and Toolkit: An Intersectional Approach to Leave No One Behind» (Πόροι και εργαλειοθήκη διατομεακότητας: μια διατομεακή προσέγγιση για να μην μείνει κανείς στο περιθώριο) (15),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A9-0190/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν διασταυρούμενες ανισότητες και διακρίσεις στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διατομεακές διακρίσεις είναι μια κατάσταση στην οποία διάφοροι λόγοι διακρίσεων λειτουργούν και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, όπως για παράδειγμα το φύλο με άλλους λόγους διάκρισης όπως η φυλή, το χρώμα, η εθνική ή κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η ηλικία, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η ταυτότητα και η έκφραση φύλου, τα χαρακτηριστικά φύλου, τα γενετικά χαρακτηριστικά, η θρησκεία ή οι πεποιθήσεις, η εθνικότητα, το καθεστώς διαμονής, η κατάσταση πρόσφυγα ή η αναπηρία, μεταξύ άλλων, κατά τρόπο αδιάρρηκτο με αποτέλεσμα να παράγονται συγκεκριμένες μορφές διακρίσεων·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διατομεακές διακρίσεις διαφέρουν από τις πολλαπλές διακρίσεις, οι οποίες προκύπτουν όταν κάθε είδος διάκρισης μπορεί να αποδειχθεί και να αντιμετωπιστεί ανεξάρτητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περίπτωση των διατομεακών διακρίσεων, οι λόγοι της διάκρισης είναι αλληλένδετοι και δημιουργούν μία μοναδική μορφή διάκρισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατομεακότητα επιτρέπει μια προοπτική που εξηγεί τους διασταυρούμενους λόγους χωρίς να δίνει προτεραιότητα σε έναν λόγο έναντι ενός άλλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατομεακή προσέγγιση λαμβάνει υπόψη τον πολυδιάστατο χαρακτήρα των εμπειριών και των ταυτοτήτων των ανθρώπων και εμπεριέχει μια προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση διατομεακής προσέγγισης στην ανάλυση και τις πολιτικές απαιτεί να σκεφτούμε διαφορετικά σχετικά με την ταυτότητα, την ισότητα και τις ανισορροπίες ισχύος·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή διατομεακής ανάλυσης μας επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε και να κατανοήσουμε τις κοινωνικές ανισότητες, τον αποκλεισμό και τις διακρίσεις από μια ολοκληρωμένη, συστημική και διαρθρωτική σκοπιά, υπερβαίνοντας παράλληλα μια μονοαξονική προσέγγιση των διακρίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές της ΕΕ δεν έχουν συμπεριλάβει μέχρι στιγμής μια διατομεακή προσέγγιση· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν επικεντρωθεί μόνο στις επιμέρους διαστάσεις των διακρίσεων, γεγονός που υποβαθμίζει τη θεσμική, διαρθρωτική και ιστορική της διάσταση·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος του ρατσισμού και η διαδικασία φυλετικοποίησης συχνά παραβλέπονται ως σημαντικό φαινόμενο που εμποδίζει την ισότητα στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διατομεακές πολιτικές δεν μπορούν να εφαρμοστούν αν δεν τοποθετούν τα άτομα που είναι εκτεθειμένα σε φυλετικές διακρίσεις στο επίκεντρο των διασταυρούμενων διακρίσεων·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη της ισότητας των φύλων δεν μπορεί να επιτευχθεί εάν δεν έχουν εκριζωθεί όλες οι πολλαπλές μορφές διακρίσεων, σκόπιμες και ακούσιες, στην ατομική, διαρθρωτική, θεσμική και ιστορική μορφή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή μιας διατομεακής προσέγγισης αποσκοπεί στην εξέταση των διασυνδέσεων μεταξύ ρατσισμού/αποικιοκρατίας, οικονομικής ανισότητας και πατριαρχίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδοσιακοί νόμοι κατά των διακρίσεων δεν καταπολεμούν όλες τις μορφές διακρίσεων και τις συνδυασμένες αρνητικές επιπτώσεις τους στις ενδιαφερόμενες γυναίκες και ότι δεν καλύπτουν ρητά όλα τα κράτη μέλη τις πολλαπλές διακρίσεις και τις διατομεακές διακρίσεις στην εθνική τους νομοθεσία (16)·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες δεν αποτελούν ομοιογενή κατηγορία και ότι η κατανόηση της πολυμορφίας τους έχει καίρια σημασία προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η χάραξη πολιτικής δεν θα συνεχίσει να εισάγει άμεσα ή έμμεσα διακρίσεις και/ή να καθιστά ορισμένες ομάδες γυναικών αόρατες, για παράδειγμα κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούσες γυναίκες από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική, την Ασία, καθώς και Ρομανί· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες, και ιδίως οι γυναίκες με αναπηρία, οι μετανάστριες και οι γυναίκες που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες, οι μαύρες γυναίκες, οι έγχρωμες γυναίκες, οι γυναίκες Ρομά, οι ηλικιωμένες γυναίκες, οι γυναίκες με χαμηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης, οι γυναίκες με προβλήματα υγείας και οι γυναίκες ΛΟΑΔΜ+, υπόκεινται συχνότερα σε πολλαπλές και διατομεακές μορφές διακρίσεων·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι βασική πρόκληση για την επιχειρησιακή εφαρμογή της διατομεακότητας και την αντιμετώπιση των διατομεακών μορφών διακρίσεων είναι η απουσία διατομεακών δεδομένων για την ισότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη σχετικών δεδομένων οδηγεί σε σοβαρές αδυναμίες και εμποδίζει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν ενεργά την κατάσταση ανισότητας και να αντιμετωπίζουν και να αναλύουν την έκταση των διατομεακών διακρίσεων στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης των μειονοτικών και των περιθωριοποιημένων ομάδων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν συλλέγουν επί του παρόντος τέτοιου είδους δεδομένα, αφήνοντας έτσι αόρατες ομάδες ανθρώπων κατά τη χάραξη πολιτικής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συλλογή τέτοιων δεδομένων, ιδίως όσον αφορά τη φυλή, την εθνοτική καταγωγή και την αναπηρία, θα πρέπει να παρέχεται εθελοντικά και ανώνυμα σύμφωνα με τα πρότυπα προστασίας των δεδομένων και σύμφωνα με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή διατομεακής πολιτικής σημαίνει τη διενέργεια ενδελεχών εκτιμήσεων επιπτώσεων των πολιτικών και της νομοθεσίας, την κατάργηση των μέτρων που είναι επιζήμια για τις περιθωριοποιημένες ομάδες που αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις και τη διασφάλιση της ουσιαστικής συμμετοχής των ατόμων που πλήττονται από ανισότητες σε όλες τις εκφάνσεις τους· κατά τον σχεδιασμό, τη θέσπιση και την εφαρμογή πολιτικών και μέτρων·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που υφίστανται διασταυρούμενες διακρίσεις αντιμετωπίζουν πολλαπλά εμπόδια στην πρόσβαση στην επίσημη αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα να είναι ευάλωτες σε διακρίσεις, φτώχεια, οικονομική εκμετάλλευση, κοινωνικό αποκλεισμό και έμφυλη βία, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακομεταχείρισης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε όλη την ΕΕ, το 91 % των μαύρων γυναικών διαθέτουν περισσότερα προσόντα από αυτά που απαιτεί η θέση εργασίας τους, σε σύγκριση με το 48 % των λευκών γυναικών, και ότι αντιμετωπίζουν συστηματικά διακρίσεις και προσβολές για ήσσονος σημασίας ζητήματα, με αποτέλεσμα υψηλότερα ποσοστά επαγγελματικής εξουθένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναγνώριση των διπλωμάτων που αποκτώνται στο εξωτερικό εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πρόκληση·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν τα τρία τέταρτα (72 %) όλων των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων στην ΕΕ και το 92 % των θυμάτων εμπορίας με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση είναι γυναίκες και κορίτσια· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες σε επισφαλείς καταστάσεις που αντιμετωπίζουν κακές συνθήκες στέγασης, κοινωνικό αποκλεισμό και διακρίσεις είναι ακόμη πιο ευάλωτες·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στον τομέα της απασχόλησης οι γυναίκες εξακολουθούν να υπερεκπροσωπούνται σε επισφαλείς και χαμηλά αμειβόμενους τομείς, γεγονός που μπορεί να τις οδηγήσει να αντιμετωπίζουν διακρίσεις, σεξουαλική παρενόχληση και κακομεταχείριση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εμπόδια για την ένταξη και την παραμονή στην αγορά εργασίας συχνά ενισχύονται από τη διασταύρωση του φύλου με πρόσθετους παράγοντες, όπως για παράδειγμα η φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, η θρησκεία ή οι πεποιθήσεις, η αναπηρία, η ηλικία ή ο γενετήσιος προσανατολισμός και έχουν σημαντικές επιβλαβείς οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις για τα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως αποτέλεσμα αυτών των εμποδίων, οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν φυλετικές διακρίσεις τείνουν να ασκούν κατά κύριο λόγο επαγγέλματα με υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης επαγγελματικών ασθενειών·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μετανάστριες είναι θύματα ρατσισμού και ξενοφοβίας σε ολόκληρη την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό συμβάλλει στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό και, ως εκ τούτου, δυσχεραίνει την πρόσβαση σε πόρους και βασικές κοινωνικές υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη, η στέγαση, η κοινωνική ασφάλιση, καθώς και η πρόσβαση στην αγορά εργασίας, την εκπαίδευση, την κατάρτιση και την προώθηση της εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν μία στις τρεις γυναίκες που έχουν γεννηθεί εκτός ΕΕ εργάζονται σε επισφαλείς θέσεις εργασίας στην ΕΕ και ότι το 18 % των μεταναστριών διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες από τις περισσότερες περιθωριοποιημένες ομάδες αντιπροσωπεύουν την πλειονότητα των χαμηλότερα αμειβόμενων θέσεων σε υπηρεσίες φροντίδας, οι οποίες εκτελούν τις βαρύτερες, έμμεσες εργασίες φροντίδας ή οικιακές εργασίες και συχνά υποφέρουν από διαχωρισμό λόγω φύλου, ρατσισμό, κακές συνθήκες εργασίας και πενιχρές αμοιβές, καθώς και βία και παρενόχληση στην εργασία (17)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επισφαλής κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι μετανάστριες οικιακές βοηθοί, που είναι κατά κύριο λόγο γυναίκες εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις, και ιδίως νεαρές εργαζόμενες, είναι ένα παράδειγμα που καθιστά ορατό τον διατομεακό χαρακτήρα της φυλής, του φύλου, της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης και της εθνικότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, οι άδειες εργασίας μακράς διάρκειας είναι συχνά διαθέσιμες μόνο για θέσεις εργασίας υψηλής ειδίκευσης και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας που υποβιβάζουν τους εργαζόμενους μέσης και χαμηλής ειδίκευσης σε εκμετάλλευση, με επισφαλείς συμβάσεις σε υποτιμημένους τομείς·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το 20 % των γυναικών με αναπηρία εργάζονται στην ΕΕ με καθεστώς πλήρους απασχόλησης και έχουν αισθητά χαμηλότερο εισόδημα (18)· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 22 % αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες με αναπηρία αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια στην εκπαίδευση, καθώς το 13 % των γυναικών με αναπηρία στην ΕΕ έχουν πτυχίο πανεπιστημίου σε σύγκριση με το 29 % των γυναικών χωρίς αναπηρία·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, οι ερωτηθέντες στην έρευνα II του FRA για τα άτομα ΛΟΑΤΙ επισημαίνουν πρόσθετους λόγους διακρίσεων, με το 40 % να αντιμετωπίζει πρόσθετες διακρίσεις λόγω της ιδιότητας μέλους εθνοτικής μειονότητας ή της ιδιότητας του μετανάστη, το 15 % λόγω του χρώματος του δέρματος, το 36 % λόγω αναπηρίας και το 28 % λόγω θρησκείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αφρικανοφοβία, η ισλαμοφοβία, ο αντιαθιγγανισμός και ο αντισημιτισμός αποτελούν διαδεδομένες μορφές ρατσισμού στην ΕΕ, και ότι συχνά προωθούνται μέσω λαϊκιστικών και ακροδεξιών συζητήσεων·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η λεσβιοφοβία πρέπει να νοείται ως βία στο σημείο τομής της ομοφοβίας και του μισογυνισμού, η οποία αποτελεί έναν τύπο βίας με δικές του ρίζες, μοτίβα, τρόπους και συνέπειες που έχουν διαμορφωθεί από αυτή τη διατομεακή εμπειρία· λαμβάνοντας υπόψη ότι μία στις έξι λεσβίες ή αμφιφυλόφιλες γυναίκες (16 %) ανέφεραν επεισόδια διακρίσεων κατά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης ή σε κοινωνικές υπηρεσίες·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το υψηλό ποσοστό ανεργίας των γυναικών Ρομά δεν μπορεί να εξηγηθεί από έναν μόνο παράγοντα, όπως οι διακρίσεις λόγω εθνοτικής καταγωγής, φύλου ή κοινωνικοοικονομικού υπόβαθρου, καθώς οι λόγοι αυτοί αλληλοενισχύονται· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνον το 16 % των γυναικών Ρομά έχουν απασχόληση, έναντι 34 % των ανδρών Ρομά· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουν επίσης επαρκή πρόσβαση στην εκπαίδευση και ότι πάνω από το ένα τέταρτο (28 %) των γυναικών Ρομά, σε σύγκριση με το 6 % των ανδρών Ρομά, ασχολούνται με μη αμειβόμενη οικιακή εργασία, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας παιδιών και συγγενών, γεγονός που ενισχύει τη δυσκολία να σπάσει ο κύκλος της φτώχειας·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή διακρίσεων λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής παραμένει σε σταθερά υψηλά επίπεδα, τόσο με την πάροδο του χρόνου όσο και μεταξύ των διαφόρων πληθυσμιακών ομάδων στα διάφορα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας του FRA τα άτομα που προέρχονται από φυλετικές ή εθνοτικές μειονότητες ή οικογένειες μεταναστών (συμπεριλαμβανομένων των Ρομά, των μουσουλμάνων, των Εβραίων και των ατόμων αφρικανικής καταγωγής) αντιμετωπίζουν τακτικά υψηλά επίπεδα διακρίσεων λόγω της εθνοτικής ή φυλετικής καταγωγής τους, καθώς και λόγω της θρησκείας ή των πεποιθήσεών τους σε διάφορους τομείς της ζωής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισλαμοφοβία και ο αντισημιτισμός αποτελούν επίμονες μορφές μίσους και διακρίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 71 % των Εβραίων τουλάχιστον περιστασιακά αποφεύγουν να έχουν μαζί τους ή να επιδεικνύουν αντικείμενα που αποκαλύπτουν ότι είναι Εβραίοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από το ένα τρίτο (39 %) του συνόλου των μουσουλμάνων γυναικών που φορούν δημοσία θρησκευτική ενδυμασία έχουν βιώσει ανάρμοστα και παρατεταμένα βλέμματα ή προσβλητικές χειρονομίες·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υψηλός βαθμός προκαταλήψεων και οι συνακόλουθες πολιτικές που αφορούν την επίδειξη θρησκευτικών συμβόλων προκαλούν περαιτέρω άνιση μεταχείριση και πολλαπλασιάζουν τα σχετικά εμπόδια, κάτι που έχει ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο σε μουσουλμάνες, κατά την πρόσβαση στην αγορά εργασίας και τη στέγαση, αποκλείοντάς τις από τη δημόσια σφαίρα και κάθε μορφή ουσιαστικής συμμετοχής σε κοινωνικές διαδικασίες και αποφάσεις, με αποτέλεσμα να παραμένουν σε επισφαλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 έχει επιδεινώσει τις υφιστάμενες διαρθρωτικές ανισότητες μεταξύ των φύλων, ιδίως για τα κορίτσια και τις γυναίκες από περιθωριοποιημένες ομάδες, και ότι οι αναφορές για έμφυλη βία λόγω του εγκλεισμού έχουν αυξηθεί απότομα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία είχε δυσανάλογες επιπτώσεις στη σταθερότητα της απασχόλησης όλων των γυναικών, ιδίως των μαύρων γυναικών, των έγχρωμων γυναικών και των γυναικών από εθνοτικές μειονότητες, και ότι παρατηρείται υστέρηση στην οικονομική ανάκαμψη και την ανάκαμψη της απασχόλησης ειδικά για τις μαύρες γυναίκες σε σύγκριση με τις λευκές γυναίκες·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν φυλετικές διακρίσεις, οι γυναίκες από μειονεκτούντα κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα, οι γυναίκες με αναπηρία, οι μετανάστριες και τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ+ αντιμετωπίζουν πρόσθετα εμπόδια και βία κατά την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την πληροφόρηση για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, εξαιτίας νόμων και πολιτικών που εισάγουν διακρίσεις, στιγματισμού και στερεοτύπων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αυτές είναι πιθανότερο να αντιμετωπίσουν γυναικολογική και μαιευτική βία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη ολοκληρωμένης εκπαίδευσης και η έλλειψη μεθόδων αντισύλληψης τις επηρεάζουν δυσανάλογα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάρτιση των επαγγελματιών του τομέα της υγείας μπορεί να είναι επωφελής εν προκειμένω, διασφαλίζοντας το βασικό δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, το οποίο θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει την πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας και στοχευμένες εγκαταστάσεις ψυχικής υγείας·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που είναι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις είναι πιθανότερο να μην γίνουν πιστευτές όταν αναφέρουν τα συμπτώματά τους σε παρόχους ιατρικών υπηρεσιών, καθώς η ιατρική εκπαίδευση σε πολλά κράτη μέλη δεν καλύπτει ασθένειες και συμπτώματα που πλήττουν γυναίκες από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες οι μαύρες γυναίκες είναι τέσσερις φορές πιθανότερο και οι Ασιάτισσες δυο φορές πιθανότερο να πεθάνουν κατά τον τοκετό από ό,τι οι λευκές γυναίκες, και ότι οι γυναίκες αφρικανικής καταγωγής διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από θανατηφόρες ασθένειες, έστω κι αν αυτές είναι λιγότερο διαδεδομένες μεταξύ τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, καθώς και η πρόληψη, εξάλειψη και τιμωρία όλων των μορφών διακρίσεων που περιορίζουν την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη για όλες τις γυναίκες, έχουν κεφαλαιώδη σημασία προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητα των γυναικών να ασκούν τα θεμελιώδη δικαιώματά τους·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες Ρομά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ρατσισμό και διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και σε υπηρεσίες υποστήριξης σε περίπτωση βίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη οι γυναίκες Ρομά εξακολουθούν να υφίστανται εθνοτικό διαχωρισμό σε περιβάλλοντα αναπαραγωγικής υγειονομικής περίθαλψης, αντιμετωπίζοντας αυξημένες μορφές λεκτικής, σωματικής και ψυχολογικής βίας και παρενόχλησης, μεταξύ άλλων κατά τον τοκετό, ενώ συχνά πέφτουν θύματα εμπορίας και/ή σεξουαλικής εκμετάλλευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες Ρομά και οι γυναίκες με αναπηρία έχουν υποστεί σε ολόκληρη την ιστορία τους συστηματικές πρακτικές αναγκαστικής και αναγκαστικής στείρωσης στην ΕΕ και σε πολλές δεν έχει επιτραπεί η χρήση μέσων έννομης προστασίας·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ σε ολόκληρη την Ευρώπη εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διακρίσεις κατά την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, με το 16 % όσων απάντησαν στην έρευνα να αναφέρουν ότι έχουν νιώθει ότι υφίστανται διακρίσεις από το προσωπικό των υπηρεσιών υγείας ή των κοινωνικών υπηρεσιών λόγω της ταυτότητάς τους και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διεμφυλικά άτομα αναφέρουν ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα τρανσφοβικής και συμπεριφοράς και έλλειψης σεβασμού έναντί τους από το προσωπικό υγειονομικής περίθαλψης· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη τα διεμφυλικά άτομα υπόκεινται στην πρακτική της αναγκαστικής στείρωσης ή αναγκαστικής ιατρικής περίθαλψης, στοιχεία που παραβιάζουν τα πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές και νομικές αλλαγές, καθώς και η έρευνα στον ιατρικό και τον βιολογικό τομέα, οδήγησαν στην αναγνώριση της πολυμορφίας στον ορισμό του «φύλου», πέραν των γυναικών και των ανδρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις λόγω φύλου έχουν ερμηνευθεί ευρύτερα στη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να περιλαμβάνουν τα διεμφυλικά άτομα που υποβάλλονται σε ιατρική μετάβαση·

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διασταυρούμενες μορφές διακρίσεων μπορεί να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στη ζωή των θυμάτων έμφυλης βίας, όπως ο ακρωτηριασμός των γυναικείων ή ίντερσεξ γεννητικών οργάνων, για παράδειγμα περιορίζοντας ή εμποδίζοντας την πρόσβασή τους στις υπηρεσίες πρόληψης, υποστήριξης και προστασίας που χρειάζονται εξαιτίας του συνδυασμού ορισμένων μορφών διακρίσεων και πολιτιστικών και γλωσσικών φραγμών, με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών ή αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική τους υγεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επαγγελματίες που έρχονται σε επαφή με θύματα έμφυλης βίας συχνά στερούνται κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης της διατομεακότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η έμφυλη βία αποτελεί τόσο συνέπεια όσο και μία από τις αιτίες των συνεχιζόμενων ανισοτήτων μεταξύ των φύλων·

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μία στις τρεις διεμφυλικές γυναίκες υφίσταται διακρίσεις κατά την αναζήτηση εργασίας και ότι ο αριθμός αυτός αυξάνεται σε μία στις δύο διεμφυλικές γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 26 % των διεμφυλικών γυναικών στην ΕΕ έχουν βιώσει την έλλειψη στέγης κάποια στιγμή στη ζωή τους και το 25 % δηλώνουν ότι τα βγάζουν πέρα με δυσκολία ή με μεγάλη δυσκολία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις διεμφυλικές γυναίκες στην ΕΕ υφίστανται μοναδικές και εξαιρετικά έντονες διαρθρωτικές και θεσμικές διακρίσεις που επηρεάζουν την πρόσβασή τους στην εκπαίδευση, την απασχόληση, την περίθαλψη, τη στέγαση και την ικανότητά τους να παραμένουν εκτός φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού·

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποιότητα της στέγασης είναι συχνά χαμηλότερη για τις περιθωριοποιημένες ομάδες, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερη έκθεση σε επιβλαβείς περιβαλλοντικές επιδράσεις που οδηγούν σε ασθένειες για τους ίδιους και τα παιδιά τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα αύξηση των τιμών της ενέργειας θα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στις γυναίκες που προέρχονται από μειονεκτούντα κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα·

ΚΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες με αναπηρία έχουν δεκαπλάσιες πιθανότητες να υποστούν σωματική ή σεξουαλική επίθεση απ’ ό,τι οι γυναίκες χωρίς αναπηρία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διεμφυλικές γυναίκες και τα ίντερσεξ άτομα υφίστανται περισσότερη σωματική βία και σεξουαλικές επιθέσεις σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες ΛΟΑΤΚΙ+· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 27 % των μουσουλμάνων γυναικών αφρικανικής καταγωγής που έχουν δηλώσει ότι φορούν θρησκευτική ενδυμασία εκτός του σπιτιού αναφέρουν ότι έχουν βιώσει ανάρμοστα και παρατεταμένα βλέμματα ή προσβλητικές χειρονομίες, το 15 % ότι έχουν βιώσει λεκτικές προσβολές ή προσβλητικά σχόλια και το 2 % ότι υπέστησαν σωματικές επιθέσεις·

Λ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πάρα πολλές γυναίκες και ιδίως μετανάστριες και γυναίκες που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες, μαύρες γυναίκες και έγχρωμες γυναίκες, γυναίκες Ρομά και γυναίκες ΛΟΑΤΚΙ+ εξακολουθούν να υφίστανται σεξουαλική παρενόχληση σε δημόσιους χώρους και στον χώρο εργασίας λόγω στερεοτύπων που διαιωνίζονται και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο οικονομικής και σεξουαλικής εκμετάλλευσης·

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρητορική μίσους και τα εγκλήματα μίσους κατά ατόμων ασιατικής καταγωγής, ιδίως μελών κινεζικών κοινοτήτων, ή όσων θεωρούνται ασιατικής προέλευσης, αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, συμπεριλαμβανομένων των ρατσιστικών επιθέσεων και ξυλοδαρμών, του βίαιου εκφοβισμού, των απειλών και της κακοποίησης με ρατσιστικά κίνητρα και της κυβερνοβίας·

ΛΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συστήματα ποινικής δικαιοσύνης και επιβολής του νόμου θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη μια διατομεακή προσέγγιση ως νομική έννοια στις πρακτικές και αποφάσεις τους προκειμένου να αποφεύγεται η επιδείνωση των διακρίσεων, της φτώχειας και του αποκλεισμού, που θα μπορούσαν να έχουν καταστρεπτικές συνέπειες ιδίως για τις γυναίκες σε όλη τους την πολυμορφία από ευάλωτες ομάδες·

ΛΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελλιπής καταγγελία και η ελλιπής καταγραφή εγκλημάτων μίσους, βίας και λεκτικής κακοποίησης εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση λόγω της έλλειψης εμπιστοσύνης στις δημόσιες αρχές και των διαρθρωτικών φραγμών· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό συνεπάγεται τον κίνδυνο οι κυβερνήσεις να μην βλέπουν την εξάπλωση του φαινομένου, με αποτέλεσμα να μην βλέπουν το διαρθρωτικό πρόβλημα και, κατά συνέπεια, να μην αναλαμβάνουν δράση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 88 % των σωματικών επιθέσεων κατά των Ρομά με κίνητρο το μίσος δεν καταγγέλλονται, όπως και το 79 % των σοβαρότερων περιστατικών αντισημιτικής παρενόχλησης και το 80 % των περιπτώσεων σωματικής ή σεξουαλικής βίας κατά ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ατιμωρησία αυτή αντιπροσωπεύει όχι μόνο τον κίνδυνο επανάληψης και επιδείνωσης της βίας, αλλά και τον κίνδυνο να νιώθουν τα θύματα ότι η κοινωνία αδιαφορεί για αυτά και τα έχει ξεχάσει·

ΛΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά ΛΟΑΤΚΙ+ και τα παιδιά με μειονοτικό φυλετικό ή εθνοτικό υπόβαθρο αποτελούν στόχους διακρίσεων που τα εμποδίζουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες όπως η εκπαίδευση λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, το 80 % των ατόμων από την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ βιώνουν εκφοβισμό στο σχολείο λόγω του πραγματικού ή αντιληπτού σεξουαλικού προσανατολισμού τους και τα παιδιά Ρομά και τα παιδιά με αναπηρίες συχνά αποκλείονται από τη γενική συμπεριληπτική εκπαίδευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά των οικογενειών «ουράνιο τόξο» συχνά στιγματίζονται, καθιστάμενα στόχοι διακρίσεων και εκφοβισμού που επηρεάζουν τις εκπαιδευτικές τους επιδόσεις και τις προοπτικές απασχόλησής τους, την καθημερινή τους ζωή και την προσωπική και οικογενειακή τους ευημερία·

ΛΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υψηλής ποιότητας, χωρίς αποκλεισμούς, ολοκληρωμένη και κατάλληλη εκπαίδευση σχετικά με την ισότητα, τον σεβασμό και την ανεκτικότητα, αρχής γενομένης από πολύ πρώιμο στάδιο, αποτελεί το καλύτερο εργαλείο για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και των διακρίσεων για πολλαπλούς λόγους και για την οικοδόμηση κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς (19)·

ΛΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που βιώνουν διασταυρούμενες διακρίσεις διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να τεθούν τα παιδιά τους υπό κρατική μέριμνα και να μην λαμβάνουν επαρκή χρηματοδοτική στήριξη για το μεγάλωμα των παιδιών τους·

ΛΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές προκαταλήψεις και οι διαρθρωτικές ανισότητες είναι πιθανόν να ενσωματωθούν στις νέες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, και αυτό προκαλεί ανησυχία·

ΛΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι ο τερματισμός των γάμων παιδιών θεωρείται προτεραιότητα στο σχέδιο δράσης 2015-2019 για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2016-2020 και στη στρατηγική δέσμευση της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2016-2019, το φαινόμενο εξακολουθεί να συμβαίνει σε ορισμένα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ζήτημα αυτό είναι ευρέως διαδεδομένο στις περιθωριοποιημένες κοινότητες, οι οποίες πλήττονται από χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης και υψηλά ποσοστά φτώχειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης ζητεί την ποινικοποίηση της πράξης του εξαναγκασμού ενός παιδιού να συνάψει γάμο, ορισμένα κράτη μέλη εξακολουθούν να αρνούνται να την κυρώσουν και στη νομοθεσία τους επιτρέπουν τους γάμους παιδιών·

ΛΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναικείες ΜΚΟ και τα δίκτυά τους συμβάλλουν σημαντικά στην προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών και στην καταπολέμηση των διακρίσεων κατά των γυναικών·

Χάραξη πολιτικής για τις διατομεακές διακρίσεις

1.

υπογραμμίζει την ανάγκη η χάραξη πολιτικής της ΕΕ να αντιμετωπίσει και να εξαλείψει τις διατομεακές μορφές διακρίσεων, μεταξύ άλλων μέσω νομοθεσίας και τις πολιτικές της ΕΕ κατά των διακρίσεων και σχετικά με την ισότητα των φύλων· ζητεί να ενισχυθούν, να βελτιωθούν και να προσαρμοστούν όπου είναι αναγκαίο οι πολιτικές και οι δράσεις στο πλαίσιο της Ένωσης Ισότητας και να προωθηθεί ένα ενωσιακό πλαίσιο για τις διατομεακές διακρίσεις με οριζόντιους στόχους και μέτρα· αναγνωρίζει την ανάγκη να ενσωματωθεί η ισότητα και η ισότητα των φύλων στις πολιτικές της ΕΕ και να δημιουργηθούν συμπεριληπτικές λύσεις που θα προστατεύουν τα πλέον περιθωριοποιημένα άτομα και όσους αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις στις κοινότητές μας·

2.

ζητεί τη δημιουργία ενός μηχανισμού ενσωμάτωσης της διάστασης της συνεργασίας και του συντονισμού για τις ενωσιακές και τις εθνικές πολιτικές ισότητας, ο οποίος θα διασφαλίζει ότι όλες οι μορφές διακρίσεων, ιδίως οι διασταυρούμενες, θα λαμβάνονται υπόψη κατά την επανεξέταση και την έγκριση των πολιτικών, μεταξύ άλλων μέσω συστηματικών εκτιμήσεων επιπτώσεων ως προς το φύλο και την ισότητα· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εγκρίνουν ή να ενισχύσουν το ποινικό και αστικό δίκαιο που απαγορεύει τόσο τις διατομεακές όσο και τις πολλαπλές διακρίσεις και ζητεί την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής ορθών πρακτικών για την υιοθέτηση μιας διατομεακής προσέγγισης στη χάραξη πολιτικής·

3.

καλεί τις επερχόμενες προεδρίες της ΕΕ και τα κράτη μέλη που έχουν καθοριστική πλειοψηφία αυτή τη στιγμή να αναδείξουν σε βασική προτεραιότητα την ίση μεταχείριση και την καταπολέμηση των διακρίσεων σε όλες τους τις μορφές, προκειμένου να βγούμε από το αδιέξοδο, και να εγκρίνουν χωρίς καθυστέρηση την οδηγία κατά των διακρίσεων έτσι ώστε να επιτευχθεί κοινή και εναρμονισμένη προστασία για όλους τους ανθρώπους εντός της ΕΕ στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένων της κοινωνικής ασφάλισης και της υγειονομικής περίθαλψης, των κοινωνικών πλεονεκτημάτων, της εκπαίδευσης, της πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες και της παροχής τους, συμπεριλαμβανομένης της στέγασης· ζητεί να ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι η εν λόγω οδηγία είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις διατομεακές διακρίσεις, οι οποίες απουσιάζουν από το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, και να διασφαλίσει την ένταξη και την προστασία όλων των γυναικών που είναι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις·

4.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν την επιβολή της υφιστάμενης ενωσιακής νομοθεσίας για την καταπολέμηση των διακρίσεων και την ισότητα των φύλων και να κινούν διαδικασίες επί παραβάσει αν τα κράτη μέλη δεν μεταφέρουν ή εφαρμόζουν πλήρως την εν λόγω νομοθεσία·

5.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, με βάση την εθελοντική συμμετοχή, την εμπιστευτικότητα, την ανωνυμία, τον αυτοπροσδιορισμό και την εν επιγνώσει συναίνεση, να λάβουν μέτρα για τη συλλογή αξιόπιστων και συγκρίσιμων δεδομένων σχετικά με την ισότητα, συμπεριλαμβανομένων δεδομένων ανά φύλο, φυλετική και εθνοτική καταγωγή (όπως ορίζεται στην οδηγία της ΕΕ για τη φυλετική ισότητα), τον γενετήσιο προσανατολισμό και την ταυτότητα, με παράλληλο σεβασμό των βασικών αρχών και προτύπων της προστασίας των δεδομένων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ, με σκοπό τον εντοπισμό των βαθύτερων αιτίων, τη μέτρηση της έκτασης και την καταπολέμηση του ρατσισμού και των διακρίσεων σύμφωνα με τα σχετικά εθνικά νομικά πλαίσια και τις προσπάθειες για χρήση των δεδομένων αυτών για την τεκμηρίωση της χάραξης πολιτικής· σημειώνει ότι τα δεδομένα για την ισότητα αποτελούν βασικό εργαλείο για την κατανόηση, την αποκάλυψη και την καταπολέμηση όλων των ειδών και των διαστάσεων των διακρίσεων, ιδίως των διατομεακών, διαρθρωτικών και θεσμικών· καλεί την ΕΕ να ενθαρρύνει τη συλλογή τέτοιων δεδομένων και να παράσχει τεχνική υποστήριξη για την εφαρμογή των υφιστάμενων σχετικών κατευθυντήριων γραμμών της Επιτροπής και να προωθήσει τη συμμετοχή των εμπλεκόμενων κοινοτήτων σε αυτή τη διαδικασία·

6.

λαμβάνει υπό σημείωση την εν εξελίξει αναθεώρηση των ευρωπαϊκών στατιστικών για τον πληθυσμό· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η αναθεώρηση αυτή περιλαμβάνει όσο το δυνατόν περισσότερους σαφείς λόγους διακρίσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί η συλλογή αξιόπιστων δεδομένων για την ισότητα·

7.

χαιρετίζει τον διορισμό Επιτρόπου Ισότητας και συντονιστών της ΕΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού, καθώς και για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού και την προώθηση της εβραϊκής ζωής και τη δημιουργία ενός συντονιστή αρμόδιου για την καταπολέμηση του αντιμουσουλμανικού μίσους· ζητεί τον άμεσο διορισμό του συντονιστή για το αντιμουσουλμανικό μίσος, η θέση του οποίου παραμένει κενή για ένα έτος· τονίζει ότι, προκειμένου να θεσμοθετηθεί μια προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τη διατομεακή διάσταση, η Επιτροπή θα πρέπει να ορίσει συντονιστές που θα ευθυγραμμίζονται με όλες τις επιμέρους στρατηγικές για την ισότητα, και να εφαρμόζει πάντοτε μια προσέγγιση ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου, η οποία χαράσσει πολιτικές για τις γυναίκες σε όλη την έκταση της πολυμορφίας τους· πιστεύει ότι το συλλογικό έργο των συντονιστών αυτών θα συμβάλει στη θεσμοθέτηση της διατομεακότητας, θα ενισχύσει το σημαντικό έργο του Επιτρόπου για την Ισότητα και την εφαρμογή κάθε στρατηγικής·

8.

ζητεί να ενισχυθεί ο ρόλος και η συνεργασία της ειδικής ομάδας της Επιτροπής για την ισότητα και να ενταθεί η συνεργασία της με άλλους φορείς, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλα τα μέτρα πολιτικής περιλαμβάνουν μια διατομεακή προοπτική βασισμένη σε εκτιμήσεις επιπτώσεων των πολιτικών και της νομοθεσίας· σημειώνει ότι η εντολή της εν λόγω ειδικής ομάδας πρέπει να θεσμοθετηθεί, να είναι πιο διαφανής και να συνεργάζεται στενά με ομάδες που υφίστανται διατομεακές διακρίσεις· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω τον καλύτερο τρόπο αξιοποίησης του στρατηγικού δυναμικού αυτής της πρωτοβουλίας· σημειώνει ότι ο ρόλος του Επιτρόπου Ισότητας πρέπει να ενισχυθεί για την υλοποίηση και την εποπτεία της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου και της ουσιαστικής ισότητας·

9.

θεωρεί ότι η πλατφόρμα της Επιτροπής για την αναπηρία αποτελεί εμβληματική πρωτοβουλία με στρατηγικό δυναμικό· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει παρόμοιες δομές για να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή όλων των στρατηγικών στο πλαίσιο της Ένωσης Ισότητας·

10.

επιδοκιμάζει τις διαφορετικές πρόσφατες σχετικές στρατηγικές της Επιτροπής, και ιδίως τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ 2020-2025 (20) και τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 2020-2025 (21), οι οποίες περιλαμβάνουν αμφότερες μια διατομεακή προσέγγιση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν μια προοπτική διατομεακού χαρακτήρα και να διασφαλίσουν ότι οι υφιστάμενες πολιτικές και η νομοθεσία δεν έχουν έμμεσες και ακούσιες δυσμενείς επιπτώσεις, όπως η εκ νέου περιθωριοποίηση ορισμένων ομάδων, και ειδικότερα των γυναικών που υφίστανται φυλετικές διακρίσεις· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, τη βαθιά λύπη του για την έλλειψη διατομεακής διάστασης στο νέο σύμφωνο της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο (22)·

11.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την αυξανόμενη αναφορά της διατομεακότητας στα έγγραφα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης οδηγίας για τη μισθολογική διαφάνεια, αλλά εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη σαφών στόχων, δεικτών και δράσεων για την εφαρμογή της·

12.

επισημαίνει ότι τα τελευταία χρόνια η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντικατοπτρίζει ως έναν βαθμό μια διατομεακή προσέγγιση, βάσει μιας ευρείας ερμηνείας ορισμένων από τους υπάρχοντες λόγους στο πλαίσιο της νομοθεσίας της ΕΕ για την καταπολέμηση των διακρίσεων με βάση το μοντέλο της Σύμβασης για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW) και της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ΣΔΑΑ), στις οποίες θεωρείται ότι οι γυναίκες και τα άτομα με αναπηρία αντίστοιχα εμπλέκονται σε διασταυρούμενες μειονεκτικές θέσεις· υποστηρίζει πλήρως την περαιτέρω ανάπτυξη και διευκόλυνση μιας τέτοιας προσέγγισης, όταν αυτό είναι δυνατό, επίσης υπό το φως της ευελιξίας που προβλέπεται στο άρθρο 21 του Χάρτη·

13.

υπενθυμίζει ότι η αρχή της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών δεν μπορεί να περιορίζεται στην απαγόρευση των διακρίσεων λόγω φύλου ενός ατόμου και ότι ισχύει επίσης για τις διακρίσεις που προκύπτουν από την ταυτότητα φύλου ενός ατόμου· υπενθυμίζει ότι το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ερμηνεύσει τις διακρίσεις λόγω φύλου στο πλαίσιο της αρχής της ίσης μεταχείρισης ως περιλαμβάνουσες διεμφυλικά άτομα που έχουν υποβληθεί σε ιατρική μετάβαση, σημειώνει ωστόσο ότι δεν έχουν εκδοθεί τέτοιες αποφάσεις σχετικά με μη δυαδικά ή ίντερσεξ άτομα, αμφισβητώντας τη χρησιμότητα και την ικανότητα της νομοθεσίας της ΕΕ κατά των διακρίσεων για τον μεγάλο διεμφυλικό πληθυσμό στην Ευρώπη που δεν μπορεί ή δεν θέλει να έχει πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη επιβεβαίωσης φύλου ή για ίντερσεξ άτομα· υπενθυμίζει ότι τα άτομα αυτά δεν θα υφίστανται επανόρθωση εάν υφίστανται διακρίσεις σε σύγκριση με τα άτομα που έχουν επιφέρει αλλαγές στο σώμα τους· υπενθυμίζει την ανάγκη να προχωρήσει η ΕΕ κατά των διακρίσεων πέρα από το δυαδικό φύλο και να αναγνωρίσει τις διακρίσεις λόγω φύλου· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση που να αποφεύγει κάθε κίνδυνο νομικής αβεβαιότητας στο θέμα αυτό·

14.

τονίζει την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη οδηγία σχετικά με την έμφυλη βία με διατομεακή προσέγγιση, η οποία θα καλύπτει όλες τις γυναίκες και τα κορίτσια σε όλη τους την πολυμορφία και τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ+ με βάση την ταυτότητα φύλου, την έκφραση φύλου ή τα χαρακτηριστικά φύλου· τονίζει ότι στην πρόταση οδηγίας για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας αναφέρεται η διατομεακή προσέγγιση, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν έχει ενσωματωθεί επαρκώς·

15.

υπογραμμίζει την ανάγκη να αναγνωριστεί με ποιο τρόπο οι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις γυναίκες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο βίας και ότι οι διασταυρούμενες μορφές διακρίσεων επιδεινώνουν τις συνέπειες της έμφυλης βίας, μεταξύ άλλων λόγω των διαιωνιζόμενων προκαταλήψεων και στερεοτύπων που παρατηρούνται όσον αφορά τις πολιτικές και τους φορείς επιβολής του νόμου και της εκ νέου θυματοποίησης των περιθωριοποιημένων ατόμων· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα περιστατικά έμφυλης βίας διερευνώνται, διώκονται και τιμωρούνται δεόντως και ότι οι υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων είναι αρκετά ολοκληρωμένες ώστε να αντιμετωπίζουν όλες τις μορφές βίας με μια προσέγγιση επικεντρωμένη στα θύματα, ιδίως εκείνη που προκύπτει από διατομεακές διακρίσεις·

16.

καλεί όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ και τα κράτη μέλη να εντείνουν την αντίδρασή τους στο φαινόμενο της παρενόχλησης των γυναικών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν τη διαδικτυακή παρενόχληση που στοχεύει δυσανάλογα τα κορίτσια και τις γυναίκες, ιδίως στον δημόσιο και πολιτικό βίο·

17.

καλεί την Επιτροπή να καταστήσει λειτουργική τη διατομεακότητα στην επικείμενη οδηγία για την ενίσχυση του ρόλου και της ανεξαρτησίας των φορέων ισότητας και να συμπεριλάβει τη διατομεακή διάσταση στα κριτήρια αξιολόγησης και εφαρμογής της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων και της οδηγίας για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, αξιολογώντας τον αντίκτυπο στις πιο περιθωριοποιημένες ομάδες, ιδίως στις εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις γυναίκες, διασφαλίζοντας τη διαβούλευση με διάφορους συμφεροντούχους και ζητώντας τη συλλογή αναλυτικών δεδομένων για την ισότητα· τονίζει ότι πρόκειται για σημαντικά βήματα για τον σχεδιασμό και την ενίσχυση ισχυρής και αποτελεσματικής νομικής προστασίας σε επίπεδο ΕΕ κατά όλων των μορφών διακρίσεων σε ολόκληρη την ΕΕ·

18.

τονίζει ότι το ευρωπαϊκό σύνθημα «Ενωμένοι στην πολυμορφία» δεν ισχύει μόνο για την Ένωση και τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη της, αλλά και για την πολυμορφία που απαντάται στο εσωτερικό κάθε κράτους μέλους και θα πρέπει να προωθηθεί από κοινού ως δύναμη και πλεονέκτημα·

19.

ζητεί μια ειδική σύνθεση του Συμβουλίου για την ισότητα και την ισότητα των φύλων·

20.

υπενθυμίζει ότι οι νέες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, μπορούν να εντείνουν και να επιδεινώσουν τις υφιστάμενες ανισότητες και διακρίσεις· υπενθυμίζει επιπλέον τους πιθανούς κινδύνους των τεχνολογιών αυτών για τις γυναίκες, σε όλη τους την πολυμορφία, οι οποίες αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις, και ιδίως εκείνες που είναι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα καθοδηγούνται από τις αρχές της διαφάνειας, της εξηγησιμότητας, της δικαιοσύνης και της λογοδοσίας και ότι θα θεσπιστούν μέτρα, συμπεριλαμβανομένων ελέγχων, για να αποτραπεί η επιδείνωση των διακρίσεων, του ρατσισμού, του αποκλεισμού και της φτώχειας από αυτά τα συστήματα·

21.

τονίζει τη σημασία της ύπαρξης πολιτικών ευαίσθητων ως προς την αναπηρία στο πλαίσιο των οποίων να υιοθετείται διατομεακή προσέγγιση·

Εξουσία και εκπροσώπηση

22.

επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να επιτύχει την ισότητα των φύλων σε όλα τα επίπεδα, αλλά εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη στόχων σχετικά με την πολυμορφία και τη συνολική πολυμορφία στα θεσμικά όργανα της ΕΕ· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημαντική λειτουργία προτύπου προς μίμηση των δημόσιων υπηρεσιών και θεσμών·

23.

ζητεί αυξημένη παρουσία γυναικών σε όλη τους την πολυμορφία σε θέσεις υψηλού επιπέδου και λήψης αποφάσεων και τη λήψη μέτρων θετικής δράσης, όπως οι προσωρινές ποσοστώσεις, οι μηχανισμοί παροχής κινήτρων και η καθοδήγηση, για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις προκειμένου να καταλάβουν θέση σε δημόσιους οργανισμούς, μεταξύ άλλων στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί η δίκαιη εκπροσώπηση της πολυμορφίας της κοινωνίας στη λήψη αποφάσεων· σημειώνει ότι οι ποσοστώσεις από μόνες τους δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών διακρίσεων με ολιστικό τρόπο·

24.

καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν και να εγκρίνουν εθνικά σχέδια δράσης κατά του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων και των διακρίσεων κατά των Ρομά, και να προωθήσουν την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ σύμφωνα με τα στρατηγικά πλαίσια· σημειώνει ότι αυτό θα πρέπει να γίνει σε στενή συνεργασία με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που είναι εκτεθειμένες σε φυλετικές διακρίσεις και των μη δυαδικών ατόμων· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η συνολική αξιολόγηση του νομικού πλαισίου, όπως περιγράφεται στο σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση του ρατσισμού, εφαρμόζεται με διατομεακή προσέγγιση και λαμβάνει ρητά υπόψη τον αντίκτυπο των γυναικών που υφίστανται διασταυρούμενες μορφές διακρίσεων, όπως οι γυναίκες που έχουν φυλετικό χαρακτήρα·

25.

καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΕ να παρέχουν προγράμματα κατάρτισης και εκστρατείες για τις σιωπηρές προκαταλήψεις και την ευαισθητοποίηση εντός των θεσμικών τους οργάνων, μεταξύ άλλων σε δικαστικά ιδρύματα, κέντρα διεκπεραίωσης και υποδοχής αιτούντων άσυλο, στην εκπαίδευση, καθώς και στην αστυνομία, στους επαγγελματίες του τομέα της υγείας και άλλους δημόσιους υπαλλήλους, και να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις των σιωπηρών προκαταλήψεων στις αποφάσεις, τις ενέργειες και τις αλληλεπιδράσεις που προκύπτουν από στερεότυπα που διαιωνίζονται, και την υποεκπροσώπηση ορισμένων ομάδων σε αυτούς τους τομείς και υπογραμμίζει ότι αυτές οι προκαταλήψεις ανοίγουν το δρόμο για διακρίσεις και αποκλεισμό·

26.

καλεί την Επιτροπή να διαθέσει χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προγράμματος «Πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες» σε οργανώσεις βάσης της κοινωνίας των πολιτών που έχουν επικεφαλής γυναίκες και προορίζονται για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις, και να σχεδιάσει επιχορηγήσεις ειδικά για έργα που αποσκοπούν στην καταπολέμηση των διατομεακών διακρίσεων στην ΕΕ·

27.

καλεί τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν στοχευμένες πολιτικές και να μεγιστοποιήσουν τη χρήση της χρηματοδότησης της ΕΕ από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για τη στήριξη των γυναικών που πλήττονται από διατομεακές διακρίσεις·

28.

καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ που διατίθεται για ανακαινίσεις στους τομείς της στέγασης και της ενέργειας στηρίζει συγκεκριμένα τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, τα οποία συχνά είναι γυναικών από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία·

29.

επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να προσεγγιστούν οι νέες γυναίκες από τη διασπορά και τις περιθωριοποιημένες ομάδες, πολλές από τις οποίες εργάζονται σε υπηρεσίες φροντίδας και οι οποίες συχνά αντιμετωπίζουν διακρίσεις στην αγορά εργασίας ενώ συχνά διαθέτουν υψηλότερα προσόντα από ό,τι απαιτεί θέση τους και υποαπασχολούνται στην εργασία τους·

30.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις μόνες μητέρες από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία, προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης συμμετοχή τους στην κοινωνία·

31.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν ποικίλες απόψεις στους κλάδους των μέσων ενημέρωσης και των οπτικοακουστικών μέσων, και επισημαίνει τη σημασία του ρόλου τους ως διαμορφωτών της κοινής γνώμης· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την προώθηση της προβολής της συμβολής των γυναικών από τη διασπορά, της παρουσίας τους σε όλα τα επίπεδα, ιδίως στους ρόλους λήψης αποφάσεων, και για την καταπολέμηση των διακρίσεων και της παρενόχλησης· επιμένει στην αξία της ευαισθητοποίησης με διάφορα μέσα, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης των δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης κατά των διακρίσεων και των υποσυνείδητων προκαταλήψεων·

32.

υπογραμμίζει τον ρόλο του αθλητισμού της βάσης στην κοινωνική ένταξη και τον υγιεινό τρόπο ζωής και, ως εκ τούτου, τον αρνητικό αντίκτυπο των χαμηλότερων ποσοστών συμμετοχής των κοριτσιών και των γυναικών από τη διασπορά· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τους διεθνείς, ευρωπαϊκούς και εθνικούς φορείς διοίκησης του αθλητισμού και τους συμφεροντούχους να εφαρμόσουν μέτρα για την αντιμετώπιση οργανωτικών νοοτροπιών που εμποδίζουν τις γυναίκες της διασποράς να ενταχθούν σε συλλόγους και να συμμετάσχουν στον αθλητισμό βάσης και τον επαγγελματικό αθλητισμό και να αποκτήσουν ηγετικές θέσεις στον αθλητισμό, όπως η χαμηλή προβολή στην κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, και οι διαφορές στους μισθούς, τα πριμ και τα βραβεία· επιμένει ότι πρέπει να καταβληθούν συνεχείς προσπάθειες για την αντιμετώπιση όλων των μορφών βίας, παρενόχλησης και στερεοτύπων·

Διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης και ίσων δικαιωμάτων

33.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη συνεπή εφαρμογή της απόφασης-πλαισίου του Συμβουλίου για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας13, της οδηγίας για τη φυλετική ισότητα, της οδηγίας για τα δικαιώματα των θυμάτων και της οδηγίας για την ισότητα στην απασχόληση· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί και να αξιολογεί τακτικά την υλοποίηση της ίσης μεταχείρισης, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, και να αναλάβει σχετική δράση, συμπεριλαμβανομένης της κίνησης διαδικασιών επί παραβάσει κατά των κρατών μελών που δεν κατορθώνουν να εξαλείψουν τις πρακτικές διαχωρισμού·

34.

ζητεί εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την καταπολέμηση του διαχωρισμού στην αγορά εργασίας με ποικίλα μέσα, συμπεριλαμβανομένων στοχευμένων εκστρατειών και προγραμμάτων κατάρτισης για την καταπολέμηση των διακρίσεων, των υποσυνείδητων προκαταλήψεων, του διαχωρισμού της αγοράς εργασίας ως προς το φύλο και την πολυμορφία, με βάση το φύλο και τη διαφορετικότητα, με στόχο την αντιμετώπιση διαδεδομένων προκαταλήψεων, όπως εκδηλώνονται στα διαρθρωτικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν, μεταξύ άλλων, οι γυναίκες Ρομά και οι μουσουλμάνες, οι διεμφυλικοί μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο, καθώς και οι γυναίκες με αναπηρία·

35.

τονίζει τη σημασία της καταπολέμησης των στερεοτύπων και των διακρίσεων σε πολύ μικρή ηλικία και, στο πλαίσιο αυτό, ζητεί αναλύσεις των προκαταλήψεων, των στερεοτυπικών αναπαραστάσεων και της ελλείπουσας εκπροσώπησης στο διδακτικό υλικό, την πιθανή αναθεώρησή τους και μια εκπαίδευση χωρίς προκαταλήψεις· καλεί τα κράτη μέλη και τα ενθαρρύνει να διασφαλίσουν την εκπαίδευση σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να αναπτύξουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης για τους νέους με στόχο την καταπολέμηση των διατομεακών διακρίσεων, την καταπολέμηση του ρατσισμού και την προώθηση της ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων στην εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα της σχολικής εκπαίδευσης, αρχής γενομένης από νεαρή ηλικία· αναγνωρίζει τον ρόλο των σχολείων και των εκπαιδευτικών στην προώθηση της ισότητας, της ισότητας των φύλων, του σεβασμού, της ευαισθητοποίησης και της απαγόρευσης των διακρίσεων και τη σημασία της καλύτερης διαπολιτισμικής ευαισθησίας του σχολικού προσωπικού και των εκπαιδευτικών συστημάτων χωρίς αποκλεισμούς στα κράτη μέλη·

36.

ζητεί να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση, κατάρτιση, ανάπτυξη δεξιοτήτων και αξιοπρεπή απασχόληση χωρίς αποκλεισμούς για τα περιθωριοποιημένα κορίτσια και τις νέες γυναίκες σε όλη την πολυμορφία τους, και καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τα κράτη μέλη με στοχοθετημένα έργα Erasmus+, μεταξύ άλλων για τα μαθήματα STEAM και παρέχοντάς τους δίκαιη προβολή σε εγχειρίδια και άλλο διδακτικό υλικό, τα οποία θα μπορούσαν επίσης να χρησιμεύσουν ως εργαλείο για την ενδυνάμωση αυτών των κοριτσιών και γυναικών και να διευκολύνουν τη μετάβασή τους στην αγορά εργασίας· τονίζει τον περίπλοκο αντίκτυπο της εκπαίδευσης των παιδιών στις επαγγελματικές και προσωπικές προσπάθειες των γυναικών και υπενθυμίζει την ανάγκη να έχουν όλα τα παιδιά αποτελεσματική πρόσβαση στη δωρεάν εκπαίδευση, όπως προβλέπεται από το δίκαιο της ΕΕ· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μια διατομεακή προσέγγιση για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών των παιδιών περιθωριοποιημένων ομάδων, κατά την εφαρμογή της σύστασης για μια ευρωπαϊκή εγγύηση για τα παιδιά·

37.

καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να δημιουργήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα χωρίς αποκλεισμούς για τα άτομα με αναπηρία, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την εκπαίδευση και το επακόλουθο χάσμα απασχόλησης, δεδομένου ότι το συνεχιζόμενο υψηλό ποσοστό των νέων με αναπηρία που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο ενδέχεται να καταδεικνύει δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση σε κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα·

38.

υπογραμμίζει το υψηλό δυναμικό και τη σημασία της πολυγλωσσίας για τις κοινωνίες μας και τονίζει ότι κάθε γλώσσα πρέπει να εκτιμάται με τον ίδιο τρόπο και ότι μια θεωρητική ιεράρχηση των γλωσσών βασίζεται σε προκαταλήψεις και στερεότυπα·

39.

ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, ιδίως στον τομέα της φροντίδας, που θα επιτρέψει την αποτελεσματική πρόληψη της εργασιακής εκμετάλλευσης, της έμφυλης βίας και άλλων μορφών κακής μεταχείρισης, και θα διευκολύνει την άσκηση των εργασιακών δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των δυνητικών θυμάτων εκμετάλλευσης, η πλειονότητα των οποίων είναι γυναίκες, μεταξύ άλλων από τις περισσότερες περιθωριοποιημένες ομάδες και γυναίκες με διαφορετική καταγωγή, των οποίων η εκπροσώπηση είναι δυσανάλογα υψηλή στον τομέα της φροντίδας·

40.

καλεί τα κράτη μέλη να στηρίξουν τη δημιουργία νέων μέτρων, συμπεριλαμβανομένων νόμιμων οδών μετάβασης σε άλλους τομείς, σύμφωνα με το εθνικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων μεσαίας και χαμηλής ειδίκευσης, που προωθούν την αυτονομία, την αξιοπρεπή εργασία, τα θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων και την κοινωνική ένταξη των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών των πλέον περιθωριοποιημένων ομάδων ή των γυναικών από τη διασπορά· ζητεί να διενεργηθεί διατομεακή αξιολόγηση στο πλαίσιο της τρέχουσας αναθεώρησης των πολιτικών της ΕΕ για το άσυλο και τη μετανάστευση και να θεσπιστούν πολιτικές για τη χορήγηση καθεστώτος μετανάστη σε άτομα ανεξάρτητα από σύζυγο, σύντροφο ή εργοδότη, με σκοπό την εξάλειψη των δεσμών που συρρικνώνουν τις επιλογές και περιορίζουν τις ευκαιρίες και την ασφάλεια·

41.

επισημαίνει ότι οι μετανάστριες συχνά πέφτουν θύματα εμπορίας ανθρώπων και άλλων μορφών βίας, όπως η έμφυλη βία, οι καταναγκαστικοί γάμοι και ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων, γεγονός που συχνότατα εξακολουθεί να μην αναγνωρίζεται στις διαδικασίες ασύλου· τονίζει ότι είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη η συγκεκριμένη εμπειρία των γυναικών που πέφτουν θύματα διατομεακών διακρίσεων στον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση των πολιτικών ασύλου, μετανάστευσης και ένταξης·

42.

σημειώνει ότι οι γυναίκες ποινικοποιούνται δυσανάλογα λόγω της κατάστασης ή του καθεστώτος τους και δεν έχουν ίση πρόσβαση στη δικαιοσύνη εξαιτίας έμφυλων στερεοτύπων, νόμων που εισάγουν διακρίσεις, διασταυρούμενων ή σύνθετων διακρίσεων και απαιτήσεων και πρακτικών που αφορούν διαδικαστικά θέματα ή αποδεικτικά στοιχεία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η πρόσβαση στη δικαιοσύνη είναι διαθέσιμη από φυσική, οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική άποψη για όλες τις γυναίκες·

43.

καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μια συνολική και διατομεακή προσέγγιση σε όλα τα στάδια του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης και να διασφαλίσουν την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για τις γυναίκες, σε όλη τους την πολυμορφία, οι οποίες αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε ποιοτική νομική αρωγή και σε γλώσσα που μπορούν να κατανοήσουν·

44.

ζητεί ολιστικές, βάσει δικαιωμάτων, πολυτομεακές και ανθρωποκεντρικές προσεγγίσεις όσον αφορά τις υπηρεσίες προστασίας και υποστήριξης (συμπεριλαμβανομένης της έμφυλης βίας και της εμπορίας ανθρώπων), οι οποίες θα αντιμετωπίζουν τους θεσμικούς παράγοντες που ωθούν τις γυναίκες σε καταστάσεις εξάρτησης και κακοποίησης, και να προσφερθούν πραγματικές ευκαιρίες για αξιοπρεπείς και σταθερές άδειες διαμονής και εργασίας, χωρίς διακρίσεις πρόσβαση σε υπηρεσίες, υποστήριξη και επανόρθωση·

45.

σημειώνει ότι, λόγω της έλλειψης οικογενειακής περιουσίας, οι γυναίκες από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία συχνά δυσκολεύονται να χρηματοδοτήσουν μικρές επιχειρήσεις και υπογραμμίζει ότι η προώθηση της επιχειρηματικότητας μεταξύ αυτών των ομάδων μπορεί να προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες για την ενίσχυση της οικονομικής ανεξαρτησίας και ενδυνάμωσής τους·

46.

καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν ειδικά μέτρα για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, ώστε να μπορέσουν οι πιο περιθωριοποιημένες γυναίκες να συνδυάσουν την εργασία, την εκπαίδευση και την επαγγελματική πρόοδο με τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις και να καταπολεμήσουν τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις που εξακολουθούν να τις επηρεάζουν στην αγορά εργασίας, στην εκπαίδευση και στην καθημερινή ζωή·

47.

σημειώνει ότι η πρόσβαση στην περίθαλψη μπορεί να υπονομευθεί από την επιδεινούμενη επίδραση των διατομεακών διακρίσεων· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν καθολική και προσβάσιμη υγειονομική κάλυψη, συμπεριλαμβανομένων εξειδικευμένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας, και να άρουν επειγόντως τα εμπόδια που υπάρχουν στην υγειονομική περίθαλψη για όλους, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών που βρίσκονται σε παράτυπη διοικητική κατάσταση και με ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες σε όλη τους την πολυμορφία· επισημαίνει ότι η πρόσβαση στην υγεία δεν θα πρέπει ποτέ να παρεμποδίζεται από άγνοια, προκαταλήψεις ή στιγματισμό· τονίζει ότι είναι σημαντικό οι επαγγελματίες του τομέα της υγείας να παρέχουν περίθαλψη με ανθρώπινο, αμερόληπτο και μη επικριτικό τρόπο, με σεβασμό στην ελεύθερη, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεση και στα δικαιώματα των ασθενών· σημειώνει ότι υπάρχει σημαντική έλλειψη δεδομένων σχετικά με τις γυναίκες από περιθωριοποιημένες ομάδες και τις μετανάστριες που έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, ιδίως σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας·

48.

καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τις αυξημένες επιπτώσεις των διατομεακών διακρίσεων στην πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και διαγνωστική φροντίδα, ιδίως όσον αφορά την αναπαραγωγική υγεία και ειδικά για τις μαύρες γυναίκες, τις έγχρωμες γυναίκες και τις γυναίκες που ανήκουν σε μειονότητες· υπενθυμίζει ότι τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα και η υγεία αποτελούν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα στα οποία όλοι οι άνθρωποι, στην πολυμορφία τους, θα πρέπει να έχουν ασφαλή και νόμιμη πρόσβαση·

49.

καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν και να εφαρμόσουν στρατηγικές, πολιτικές και προγράμματα για την προώθηση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των δικαιωμάτων των περιθωριοποιημένων ομάδων γυναικών και για την εξάλειψη των συστημικών, οικονομικών, νομικών, πρακτικών και κοινωνικών φραγμών που αντιμετωπίζουν και να διασφαλίσουν την προστασία και τον σεβασμό της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων σε όλα τα κράτη μέλη· καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν τον οικογενειακό προγραμματισμό και τη σφαιρική κατάλληλη με κάθε ηλικία σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και να βοηθήσουν τις γυναίκες που βρίσκονται σε ευάλωτη ή επισφαλή κατάσταση να έχουν πρόσβαση σε δωρεάν αντισύλληψη σε όλες τις μορφές της, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα αντιμετωπίσουν πρακτικές που εισάγουν διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας·

50.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν προσβάσιμες και διαφανείς νομικές διαδικασίες αναγνώρισης φύλου με βάση την αυτοδιάθεση και στο πνεύμα του εγγράφου ICD-11 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, να αναγνωρίσουν νομικά τα διεμφυλικά, μη δυαδικά και ίντερσεξ άτομα και να καταργήσουν φραγμούς όπως οι υποχρεωτικές χειρουργικές επεμβάσεις ή η υποχρεωτική ψυχολογική υποστήριξη· ζητεί από τα κράτη μέλη να απαγορεύσουν τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων ίντερσεξ και να διασφαλίσουν ότι τα ίντερσεξ βρέφη δεν υποβάλλονται σε μη ζωτικής σημασίας ιατρική ή χειρουργική θεραπεία κατά τη διάρκεια της νηπιακής ή παιδικής ηλικίας·

51.

καλεί τα κράτη μέλη να θέσουν τέλος στην πρακτική της αναγκαστικής στείρωσης και της αναγκαστικής αντισύλληψης, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών με αναπηρία και των γυναικών Ρομά, καθώς και στην ιατρικοποίηση των διεμφυλικών ατόμων, και να σεβαστούν τη σωματική τους αξιοπρέπεια και ακεραιότητα· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν αποτελεσματικά και έγκαιρα διορθωτικά μέτρα για όλα τα άτομα που έχουν υποβληθεί σε βίαιη και αναγκαστική στείρωση και αναγκαστικό διαζύγιο, μεταξύ άλλων μέσω της θέσπισης αποτελεσματικών συστημάτων επανόρθωσης·

52.

υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες σε όλη τους την πολυμορφία, ιδίως εκείνες που αντιμετωπίζουν διασταυρούμενες μορφές διακρίσεων, σε περιθωριοποιημένες καταστάσεις και σε περιβάλλοντα συγκρούσεων, πλήττονται δυσανάλογα από την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλες οι δράσεις για το κλίμα περιλαμβάνουν μια διατομεακή προοπτική, συμπεριλαμβανομένης της διάστασης του φύλου και της φυλής και ότι εφαρμόζονται στοχοθετημένα κονδύλια και μέτρα για τον σκοπό αυτό και να διασφαλίσουν την ίση συμμετοχή των γυναικών σε όλη την πολυμορφία τους στους φορείς λήψης αποφάσεων σε διεθνές, ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο·

53.

καλεί τα κράτη μέλη να αναλάβουν ταχεία, αποτελεσματική και συντονισμένη δράση για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την αντιμετώπιση των αναγκών σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας των γυναικών και των κοριτσιών και των περιθωριοποιημένων πληθυσμών που πλήττονται από τη σύγκρουση στην Ουκρανία·

o

o o

54.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1)  ΕΕ L 180 της 19.7.2000, σ. 22.

(2)  ΕΕ L 303 της 2.12.2000, σ. 16.

(3)  ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 191.

(4)  ΕΕ C 81 της 18.2.2022, σ. 43.

(5)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0073.

(6)  ΕΕ C 385 της 22.9.2021, σ. 104.

(7)  ΕΕ C 108 της 26.3.2021, σ. 2.

(8)  https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/guidance_note_on_the_collection_and_use_of_equality_data_based_on_racial_or_ethnic_origin_final.pdf

(9)  https://equineteurope.org/wp-content/uploads/2021/07/Collection-and-use-of-complaints-data.pdf

(10)  https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/combatting-discrimination/equality-data-collection_en#equality-data

(11)  https://ec.europa.eu/migrant-integration/sites/default/files/2018-07/ENAR_Shadowreport_2013_2017.pdf

(12)  https://fra.europa.eu/sites/default/files/fra_uploads/fra-2019-eu-minorities-survey-roma-women_en.pdf

(13)  https://fra.europa.eu/en/publication/2018/being-black-eu

(14)  https://www.intersectionaljustice.org/img/2020.4.14_cij-factsheet-intersectionality-at-a-glance-in-europe_du2r4w.pdf

(15)  https://www.unwomen.org/sites/default/files/2022-01/Intersectionality-resource-guide-and-toolkit-en.pdf

(16)  «Συγκριτική ανάλυση των νομοθεσιών για την ισότητα των φύλων στην Ευρώπη 2020».

(17)  https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2020/662491/IPOL_STU(2020)662491_EN.pdf

(18)  https://www150.statcan.gc.ca/n1/pub/89-503-x/2015001/article/14695-eng.htm

(19)  https://rm.coe.int/ecri-general-policy-recommendation-no-10-key-topics-combating-racism-a/16808b75f7

(20)  Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Νοεμβρίου 2020, με τίτλο «Ένωση ισότητας: στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ 2020-2025» (COM(2020)0698),

(21)  Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (COM(2020)0152).

(22)  Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Σεπτεμβρίου 2020, για το νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο (COM(2020)0609).


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/198


P9_TA(2022)0290

Εθνικά βέτο με σκοπό την υπονόμευση της παγκόσμιας φορολογικής συμφωνίας

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τα εθνικά βέτο με σκοπό την υπονόμευση της παγκόσμιας φορολογικής συμφωνίας (2022/2734(RSP))

(2023/C 47/14)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τον τίτλο III και τα άρθρα 113, 115.116 και 326 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

έχοντας υπόψη τα άρθρα 4 και 20 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

έχοντας υπόψη τη δήλωση εντός του χωρίς αποκλεισμούς πλαισίου του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ)/της G20 για τη διάβρωση της φορολογικής βάσης και τη μετατόπιση των κερδών (BEPS) με τίτλο «Λύση δύο πυλώνων για την αντιμετώπιση των φορολογικών προκλήσεων που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση της οικονομίας», την οποία προσυπέγραψαν και με την οποία συμφώνησαν 137 από τα 141 μέλη στις 4 Νοεμβρίου 2021,

έχοντας υπόψη τους πρότυπους κανόνες για την εγχώρια εφαρμογή του πυλώνα 2 του χωρίς αποκλεισμούς πλαισίου για τη BEPS των ΟΟΣΑ/G20,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 22ας Δεκεμβρίου 2021, για οδηγία του Συμβουλίου σχετικά με την εξασφάλιση παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας των πολυεθνικών ομίλων στην Ένωση (COM(2021)0823),

έχοντας υπόψη τη θέση του, της 19ης Μαΐου 2022, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου που αφορά την εξασφάλιση παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας των πολυεθνικών ομίλων στην Ένωση (1),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Ιανουαρίου 2019, με τίτλο «Προς μια πιο αποτελεσματική και πιο δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων στη φορολογική πολιτική της ΕΕ» (COM(2019)0008),

έχοντας υπόψη την ανάλυση του φορολογικού παρατηρητηρίου της ΕΕ, της 25ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Revenue effects of the global minimum tax: country-by-country estimates» (Επιπτώσεις του παγκόσμιου ελάχιστου φόρου στα έσοδα: εκτιμήσεις ανά χώρα),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων, της 5ης Απριλίου 2022, και τα αποτελέσματα της συνόδου της 17ης Ιουνίου 2022,

έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης και το ψήφισμά του της 4ης Μαΐου 2022 σχετικά με τη συνέχεια στα συμπεράσματα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης (2),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Απριλίου 2021 με τίτλο «Ψηφιακή φορολογία: διαπραγματεύσεις ΟΟΣΑ, φορολογική κατοικία των ψηφιακών εταιρειών και πιθανός ευρωπαϊκός ψηφιακός φόρος» (3),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2022 με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τη δίκαιη και απλή φορολόγηση για τη στήριξη της στρατηγικής ανάκαμψης (συνέχεια που δίδεται από το ΕΚ στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής του Ιουλίου και στις 25 πρωτοβουλίες της στον τομέα του ΦΠΑ, των επιχειρήσεων και της ατομικής φορολόγησης) (4),

έχοντας υπόψη τη μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), της 25ης Μαΐου 2021, με τίτλο «Taxing Multinationals in Europe» (Φορολόγηση των πολυεθνικών εταιρειών στην Ευρώπη),

έχοντας υπόψη τις τελευταίες εκτιμήσεις του ΔΝΤ, στο πλαίσιο του Fiscal Monitor (Δημοσιονομικό παρατηρητήριο) του Απριλίου του 2022,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Μαΐου 2022 σχετικά με τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία για την ΕΕ — ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ για δράση (5),

έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 4 Νοεμβρίου 2021, 137 από τα 141 μέλη του χωρίς αποκλεισμούς πλαισίου των ΟΟΣΑ/G20 για την BEPS, συμπεριλαμβανομένων όλων των κρατών μελών, συμφώνησαν επί της μεταρρύθμισης του διεθνούς φορολογικού συστήματος μέσω μιας λύσης δύο πυλώνων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση της οικονομίας, μεταξύ άλλων με την επιβολή πολυμερώς συμφωνηθέντων περιορισμών στη μετατόπιση των κερδών και στον φορολογικό ανταγωνισμό με τη θέσπιση παγκόσμιου ελάχιστου συντελεστή 15 %· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία αποτελεί προϊόν διευρυμένου συμβιβασμού και αποτυπώνει την έκβαση αρκετών γύρων διαπραγματεύσεων που πραγματοποιήθηκαν επί σειρά ετών·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή του παγκόσμιου ελάχιστου φορολογικού συντελεστή στο πλαίσιο αυτής της μεταρρύθμισης βάσει δύο πυλώνων θα είχε ως αποτέλεσμα οι χώρες να συγκεντρώνουν νέα έσοδα ύψους περίπου 150 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ ετησίως (6)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιστορική συμφωνία που επιτεύχθηκε στη σύνοδο σχετικά με το χωρίς αποκλεισμούς πλαίσιο των ΟΟΣΑ/G20 για την BEPS τον Οκτώβριο του 2021, η οποία χαίρει ευρείας στήριξης από χώρες που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 90 % της παγκόσμιας οικονομίας, αποτελεί μεγάλη πολιτική επιτυχία που πρέπει να εφαρμοστεί γρήγορα και ευρέως ώστε να μετατραπεί σε κοινωνική και οικονομική επιτυχία και να προωθηθεί η δίκαιη φορολόγηση·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του ΔΝΤ, ο ελάχιστος φορολογικός συντελεστής εκτιμάται ότι θα επιφέρει αύξηση των παγκόσμιων εσόδων από τον φόρο εισοδήματος εταιρειών κατά 5,7 % μέσω του συμπληρωματικού φόρου και ενδεχομένως κατά επιπλέον 8,1 % μέσω των συμφωνηθέντων περιορισμών της μετατόπισης των κερδών και του φορολογικού ανταγωνισμού (7)·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ από μόνη της θα μπορούσε να αυξήσει τα έσοδά της από τον φόρο εισοδήματος εταιρειών κατά περίπου 64 δισεκατομμύρια EUR ετησίως, με την επιβολή ελάχιστου πραγματικού συντελεστή φορολογίας εταιρειών 15 % σύμφωνα με τον πυλώνα 2 της εν λόγω παγκόσμιας συμφωνίας (8)·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα φορολογικά θέματα στην Ένωση υπόκεινται σε ειδική νομοθετική διαδικασία και οι σχετικές αποφάσεις λαμβάνονται με ομοφωνία στο Συμβούλιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση της Επιτροπής, της 22ας Δεκεμβρίου 2021, για οδηγία του Συμβουλίου σχετικά με την εφαρμογή του πυλώνα 2 του χωρίς αποκλεισμούς πλαισίου έχει ως βάση το άρθρο 115 ΣΛΕΕ·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες οι χώρες του ΟΟΣΑ και της G20, συμπεριλαμβανομένων και των 27 κρατών μελών της ΕΕ, υποστήριξαν τη συμφωνία μεταρρύθμισης των διεθνών φορολογικών κανόνων τον Οκτώβριο του 2021·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη δέσμευση αυτή, σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις στη σύνθεση Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων (ECOFIN) του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν κατέστη δυνατό να εγκριθεί οδηγία της ΕΕ για την υποστήριξη και την εφαρμογή του πυλώνα 2 της εν λόγω διεθνούς συμφωνίας (οδηγία για τον πυλώνα 2), λόγω της έλλειψης ομοφωνίας·

H.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις διαπραγματεύσεις του Συμβουλίου, η Πολωνία άσκησε εθνικό βέτο για να εμποδίσει την έγκριση της οδηγίας για τον πυλώνα 2 σε ολόκληρη την Ένωση, παρά το γεγονός ότι αυτή υποστηρίζεται και από τα υπόλοιπα 26 κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πολωνία στη συνέχεια απέσυρε την αντίθεσή της·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουγγαρία, παρά το γεγονός ότι είχε συμφωνήσει επί της εφαρμογής της οδηγίας σε προηγούμενες συνόδους του ECOFIN, επικαλέστηκε βέτο στη σύνοδο ECOFIN του Ιουνίου του 2022, αφότου η Πολωνία απέσυρε το βέτο της·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δημόσια έσοδα που θα προέκυπταν από την εφαρμογή της οδηγίας για τον πυλώνα 2 στην ΕΕ θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικά υπό το πρίσμα του πρωτοφανούς αντικτύπου που έχουν συνδυαστικά η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, η διαταραχή των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και λαμβανομένων υπόψη της ανάγκης να διασφαλιστεί η οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία και των επενδύσεων που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για τη θέσπιση ελάχιστου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος εταιρειών στην Ένωση·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το τελικό αποτέλεσμα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης περιλαμβάνει προτάσεις για δημοσιονομικές και φορολογικές πολιτικές, οι οποίες εκτίθενται συναφώς στην έκθεση της 9ης Μαΐου 2022·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μέσω της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας θα ενίσχυε τη λήψη αποφάσεων στον τομέα της φορολογίας και θα οδηγούσε σε περισσότερο απτά, συναφή και φιλόδοξα αποτελέσματα για τη φορολογική πολιτική της ΕΕ·

Γενικοί προβληματισμοί

1.

βεβαιώνει ότι οι υφιστάμενοι διεθνείς φορολογικοί κανόνες είναι σε μεγάλο βαθμό παρωχημένοι και δεν δύνανται να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη ψηφιοποίηση της οικονομίας και να περιορίσουν αποτελεσματικά τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή· επισημαίνει ότι απαιτείται επειγόντως η μεταρρύθμιση των κανόνων, μέσω της έγκρισης της παγκόσμιας φορολογικής συμφωνίας των ΟΟΣΑ/G20, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα διεθνή, ενωσιακά και εθνικά φορολογικά συστήματα θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στις νέες οικονομικές, κοινωνικές και τεχνολογικές προκλήσεις του 21ου αιώνα·

2.

σημειώνει με μεγάλη ανησυχία τον κατακερματισμό των εθνικών συντελεστών φορολογίας εταιρειών εντός της ΕΕ, ο οποίος είναι δυνατόν να έχει στρεβλωτικές επιπτώσεις στην ενιαία αγορά και να βλάψει την οικονομία της ΕΕ· σημειώνει, επιπλέον, τη συνεχιζόμενη μείωση των μέσων συντελεστών φορολογίας εισοδήματος εταιρειών στην ΕΕ τις τελευταίες δεκαετίες· επαναλαμβάνει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη να θεσπιστεί ευρεία φορολογική βάση και να μειωθούν τα περιθώρια για φοροδιαφυγή, φορολογική απάτη και επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό, μεταξύ άλλων μέσω της εφαρμογής της συμφωνίας των ΟΟΣΑ/G20 σε επίπεδο ΕΕ·

3.

επισημαίνει ότι οι υφιστάμενοι φορολογικοί κανόνες και οι αποκλίσεις ως προς τους φορολογικούς κανόνες μεταξύ των κρατών μελών και πέραν αυτών, σε συνδυασμό με την έλλειψη διεθνούς συνεργασίας, μεταξύ άλλων, επιτρέπουν στις πολυεθνικές εταιρείες να συμμετέχουν σε επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό που επιφέρει σημαντική μείωση των πραγματικών φορολογικών συντελεστών τους· υπενθυμίζει ότι η κατάσταση αυτή θέτει επίσης τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) σε σημαντικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα, καθώς καταβάλλουν σημαντικά υψηλότερους πραγματικούς φορολογικούς συντελεστές απ’ ό,τι οι πολυεθνικές εταιρείες, γεγονός που είναι απαράδεκτο·

4.

επισημαίνει την πρόσφατα εγκριθείσα θέση του σχετικά με την οδηγία για τον πυλώνα 2, με την οποία ζητεί ταχεία εφαρμογή έως τον Ιανουάριο του 2023·

5.

υπογραμμίζει ότι τα αναφερόμενα αιτήματα της Ουγγαρίας, ιδίως σε σχέση με τις εξαιρέσεις επί της ουσίας, έχουν ήδη, σε μεγάλο βαθμό, ληφθεί υπόψη στη διεθνή συμφωνία·

6.

υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, σε όλα τα κράτη μέλη τη δέσμευσή τους στην παγκόσμια συμφωνία του ΟΟΣΑ· τονίζει ότι η ταχεία και εκτεταμένη εφαρμογή της συμφωνίας θα είναι αποφασιστικής σημασίας για την επιτυχία της διαδικασίας σε παγκόσμιο επίπεδο· τονίζει ότι είναι σημαντικό να αναλάβει η ΕΕ ηγετικό ρόλο παγκοσμίως στην καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων με το να καταστεί η πρώτη περιφέρεια στον κόσμο που θα εφαρμόσει τη συμφωνία του ΟΟΣΑ· τονίζει τους κινδύνους που ενέχει και συνεπάγεται η μη εφαρμογή της οδηγίας για τον πυλώνα 2 στην ΕΕ· υπογραμμίζει ότι η μη εφαρμογή της οδηγίας για τον πυλώνα 2 από την ΕΕ θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την εφαρμογή του πυλώνα 2 από τις ΗΠΑ και άλλες δικαιοδοσίες·

Η τρέχουσα διαδικασία λήψης αποφάσεων και ο αντίκτυπος των εθνικών βέτο

7.

υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι η ομοφωνία, όπως προβλέπεται από τις Συνθήκες, πρέπει να αντισταθμίζεται από πολύ υψηλό επίπεδο ευθύνης και πρέπει να συνάδει με την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας που βασίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 ΣΕΕ·

8.

τονίζει ότι η ψηφοφορία με ομοφωνία στο Συμβούλιο σχετικά με τη φορολογική πολιτική δεν ευνοεί τη δρομολόγηση των αλλαγών που απαιτούνται προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι τρέχουσες προκλήσεις· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η τρέχουσα κατάσταση συχνά έχει ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις και μη επίτευξη προόδου όσον αφορά την εναρμόνιση και τον συντονισμό των φορολογικών κανόνων σε ολόκληρη την Ένωση, η οποία θα ήταν προς όφελος όλων·

9.

υπογραμμίζει ότι τα εθνικά βέτο έχουν επανειλημμένως παρεμποδίσει την επίτευξη προόδου σε πολλούς σημαντικούς τομείς της φορολογίας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι εκκρεμεί η έγκριση από το Συμβούλιο προτάσεων όπως αυτές που αφορούν την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ), την αναθεώρηση της οδηγίας για τους τόκους και τα δικαιώματα και τη μεταρρύθμιση του κώδικα δεοντολογίας για τη φορολογία των επιχειρήσεων·

10.

καταδικάζει το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν χρησιμοποιήσει καταχρηστικά τα εθνικά βέτο σε φορολογικά θέματα για να επιτύχουν παραχωρήσεις σε άλλους τομείς πολιτικής· τονίζει ότι η άσκηση αυτών των βέτο απειλεί να διαιωνίσει τις επιζήμιες φορολογικές πρακτικές και την κοινωνική αδικία, που υπονομεύουν την ικανότητα της Ένωσης να λειτουργεί αποτελεσματικά, να προάγει ίσους όρους ανταγωνισμού και να προστατεύει τα συμφέροντα των πολιτών της και των ΜΜΕ·

Συστάσεις για δράση και τομείς μεταρρύθμισης

11.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο να εγκρίνει ταχέως την οδηγία για τον πυλώνα 2, ώστε να διασφαλιστεί η έναρξη ισχύος της συμφωνίας έως τον Ιανουάριο του 2023·

12.

προτρέπει την Ουγγαρία να σταματήσει αμέσως να εμποδίζει την έγκριση της παγκόσμιας φορολογικής συμφωνίας στο Συμβούλιο· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ένα μόνο κράτος μέλος έχει την ικανότητα να επιβάλει στασιμότητα τόσο όσον αφορά την εφαρμογή μιας τέτοιας ιστορικής συμφωνίας όσο και έναντι των υπολοίπων 26 κρατών μελών·

13.

παροτρύνει την Επιτροπή και το Συμβούλιο να μην συμμετάσχουν σε πολιτικές διαπραγματεύσεις με κράτη μέλη που χρησιμοποιούν καταχρηστικά τα εθνικά τους βέτο·

14.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εμμείνουν στη συμφωνηθείσα αιρεσιμότητα των πολιτικών της ΕΕ και στη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και να μην εγκρίνουν το ουγγρικό εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας έως ότου η Ουγγαρία συμμορφωθεί πλήρως με όλα τα κριτήρια που ορίζονται στον κανονισμό, ιδίως με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις όσον αφορά το κράτος δικαίου, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και την πρόληψη, τον εντοπισμό και την καταπολέμηση της απάτης, των συγκρούσεων συμφερόντων και της διαφθοράς·

15.

τονίζει ότι όλα τα ενδεχόμενα σενάρια θα πρέπει να παραμείνουν ανοικτά στις παρούσες συνθήκες και ότι πρέπει να αναληφθεί ταχεία δράση εάν η Ουγγαρία συνεχίσει να ασκεί το εθνικό της βέτο κατά τους προσεχείς μήνες· παροτρύνει την Επιτροπή και το Συμβούλιο να διερευνήσουν εναλλακτικές επιλογές που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει σε επίπεδο ΟΟΣΑ/G20·

16.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν πιθανά βραχυπρόθεσμα μέτρα που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να εκπληρώσει τις διεθνείς δεσμεύσεις της, όπως για παράδειγμα να προσδιορίσουν κατά πόσον θα ήταν σκόπιμο, ως έσχατη λύση, να εφαρμόσουν την παγκόσμια φορολογική συμφωνία μέσω της διαδικασίας ενισχυμένης συνεργασίας που ορίζεται στο άρθρο 20 ΣΕΕ· θεωρεί, σε περίπτωση που δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία επί άλλων εναλλακτικών λύσεων για την εφαρμογή σε ενωσιακό επίπεδο, ότι η μονομερής εφαρμογή της οδηγίας για τον πυλώνα 2 από όλα τα κράτη μέλη θα αποφέρει αποδεκτά αποτελέσματα·

17.

καλεί την Επιτροπή να κάνει χρήση της διαδικασίας για ορισμένες φορολογικές πολιτικές, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 116 ΣΛΕΕ, κατά περίπτωση· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις προγραμματικές δηλώσεις της Ursula von der Leyen ως υποψήφιας Προέδρου της Επιτροπής, που περιλάμβαναν τη δέσμευση για «χρήση των ρητρών των Συνθηκών που επιτρέπουν την έγκριση προτάσεων για τη φορολογία με τη διαδικασία της συναπόφασης και τη λήψη των σχετικών αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο»·

18.

υπενθυμίζει την ομιλία του πρώην Προέδρου της Επιτροπής, Jean-Claude Juncker, για την κατάσταση της Ένωσης του 2018, με την οποία ζητούσε τη λήψη αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία για ορισμένα φορολογικά θέματα·

19.

τονίζει ότι, μακροπρόθεσμα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν υπόψη την προστιθέμενη αξία της μετάβασης στην ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία, όπως συνέστησε η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να εκκινήσει εκ νέου τη συζήτηση σχετικά με τη χρήση της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία για ορισμένα φορολογικά θέματα μέσω μιας σταδιακής προσέγγισης, ως συνέχεια της ανακοίνωσής της του 2019 επί του θέματος, και ως απάντηση στο αποτέλεσμα της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης·

o

o o

20.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0216.

(2)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0141.

(3)  ΕΕ C 506 της 15.12.2021, σ. 54.

(4)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0082.

(5)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0219.

(6)  https://www.oecd.org/tax/international-community-strikes-a-ground-breaking-tax-deal-for-the-digital-age.htm

(7)  ΔΝΤ, Fiscal Policy from Pandemic to War (Δημοσιονομική πολιτική: από την πανδημία στον πόλεμο), σ. 28, https://www.imf.org/en/Publications/FM/Issues/2022/04/12/fiscal-monitor-april-2022

(8)  https://www.taxobservatory.eu/wp-content/uploads/2021/10/Note-2-November-2021-1.pdf


Πέμπτη 7 Ιουλίου 2022

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/202


P9_TA(2022)0291

Η σύλληψη του Καρδινάλιου Zen και των διαχειριστών του ταμείου αρωγής 612 στο Χονγκ Κονγκ

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη σύλληψη του Καρδινάλιου Zen και των διαχειριστών του ταμείου αρωγής 612 στο Χονγκ Κονγκ (2022/2751(RSP))

(2023/C 47/15)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 20ής Ιανουαρίου 2022 σχετικά με τις παραβιάσεις των θεμελιωδών ελευθεριών στο Χονγκ Κονγκ (1), της 8ης Ιουλίου 2021 σχετικά με το Χονγκ Κονγκ και ιδίως την περίπτωση της Apple Daily (2), και της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με την καταστολή της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στο Χονγκ Κονγκ (3), καθώς και τα άλλα και προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Κίνα,

έχοντας υπόψη την 24η ετήσια έκθεση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 20ής Μαΐου 2022, σχετικά με τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στην Ειδική Διοικητική Περιοχή του Χονγκ Κονγκ το 2021 (JOIN(2022)0016),

έχοντας υπόψη τον νόμο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας για τη διασφάλιση της εθνικής ασφάλειας στην Ειδική Διοικητική Περιοχή του Χονγκ Κονγκ (νόμος περί εθνικής ασφάλειας), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 30 Ιουνίου 2020,

έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις εκλογές για Ανώτατο Διοικητή που διενεργήθηκαν στο Χονγκ Κονγκ στις 8 Μαΐου 2022,

έχοντας υπόψη τον θεμελιώδη νόμο της Ειδικής Διοικητικής Περιοχής του Χονγκ Κονγκ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, ο οποίος εκδόθηκε στις 4 Απριλίου 1990 και τέθηκε σε ισχύ στη 1 Ιουλίου 1997 (θεμελιώδης νόμος του Χονγκ Κονγκ),

έχοντας υπόψη την κοινή διακήρυξη της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου και της κυβέρνησης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, της 19ης Δεκεμβρίου 1984, σχετικά με το ζήτημα του Χονγκ Κονγκ, επίσης γνωστή ως σινοβρετανική κοινή διακήρυξη, η οποία καταχωρίστηκε από την κινεζική και τη βρετανική κυβέρνηση στα Ηνωμένα Έθνη στις 12 Ιουνίου 1985,

έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, της 10ης Δεκεμβρίου 1948,

έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4 του Κανονισμού,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η προαγωγή και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου θα πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο των σχέσεων της ΕΕ με την Κίνα, σύμφωνα με τη δέσμευση της ΕΕ να υπερασπίζεται τις αξίες αυτές στην εξωτερική της δράση και σύμφωνα με τη δέσμευση της Κίνας να τις τηρεί στο πλαίσιο της δικής της αναπτυξιακής και διεθνούς συνεργασίας·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 11 και 12 Μαΐου 2022, η αστυνομία συνέλαβε τους εντολοδόχους του ταμείου αρωγής 612 στο Χονγκ Κονγκ, το οποίο παρέχει ανθρωπιστική και οικονομική στήριξη σε πρόσωπα που έχουν τραυματιστεί, συλληφθεί ή δεχθεί απειλές κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων για την τροποποίηση του νόμου κατά της έκδοσης —ήτοι τον συνταξιούχο επίσκοπο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας Καρδινάλιο Joseph Zen, την πρώην νομοθέτρια Cyd Ho, την τραγουδίστρια-ακτιβίστρια Denise Ho, τον πανεπιστημιακό Hui Po-keung και την ανώτερη δικηγόρο Margaret Ng— με την κατηγορία της αθέμιτης σύμπραξης με ξένες δυνάμεις (άρθρο 29 του νόμου περί εθνικής ασφάλειας)·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τις διαδηλώσεις του 2019 και έπειτα, οι αρχές του Χονγκ Κονγκ έχουν συλλάβει περίπου 10 000 άτομα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ασκήθηκε δίωξη εναντίον 2 500 ατόμων και καταδικάστηκαν περισσότερα από 1 100 άτομα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 28 Μαρτίου 2022, σχεδόν 200 άτομα συνελήφθησαν βάσει του νόμου περί εθνικής ασφάλειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις αρχές του 2022 υπήρχαν 721 πολιτικοί κρατούμενοι στο Χονγκ Κονγκ·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η 24η ετήσια έκθεση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου, η οποία καλύπτει τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στην Ειδική Διοικητική Περιοχή (ΕΔΠ) του Χονγκ Κονγκ το 2021, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι εξακολουθεί να συρρικνώνεται ο χώρος για την κοινωνία των πολιτών·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η επανεξέταση, από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, της συμμόρφωσης του Χονγκ Κονγκ με το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, αναμένεται δε να ολοκληρωθεί τον Ιούλιο του 2022·

1.

καταδικάζει τις συλλήψεις του Καρδινάλιου Joseph Zen, ενός από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές του κινήματος υπέρ της δημοκρατίας στην πόλη, και των άλλων τεσσάρων διαχειριστών του ταμείου αρωγής 612 στο Χονγκ Κονγκ, οι οποίες συνιστούν επίθεση κατά των ελευθεριών που κατοχυρώνονται στον θεμελιώδη νόμο του Χονγκ Κονγκ, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας θρησκείας ή πεποιθήσεων, ιδίως μετά το κλείσιμο περισσότερων από 60 ομάδων της κοινωνίας των πολιτών, και είναι ενδεικτικές των συνεχιζόμενων προσπαθειών της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας να καταστρέψει συστηματικά τα τελευταία κατάλοιπα της αυτονομίας και των ελευθεριών του Χονγκ Κονγκ και να καταστείλει το κίνημα υπέρ της δημοκρατίας· πιστεύει ότι η σύλληψη αποτελεί σαφή απόδειξη της δεδηλωμένης πρόθεσης του John Lee Ka-Chiu να καταπιέσει ακόμη περισσότερο όλες τις επικριτικές φωνές και να εντείνει περαιτέρω την καταστολή·

2.

καλεί τις αρχές της ΕΔΠ του Χονγκ Κονγκ να αποσύρουν όλες τις κατηγορίες κατά του Καρδινάλιου Zen και των άλλων τεσσάρων διαχειριστών του ταμείου αρωγής 612 —Cyd Ho, Denise Ho, Hui Po-keung και Margaret Ng— και να απελευθερώσουν τη Cyd Ho· καλεί επιτακτικά τις αρχές της ΕΔΠ του Χονγκ Κονγκ να επιτρέψουν στο ταμείο αρωγής 612 να επαναλάβει την οικονομική, νομική και ανθρωπιστική στήριξη όσων επωφελήθηκαν από αυτή·

3.

καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την εφαρμογή των συμπερασμάτων του Συμβουλίου του Ιουλίου του 2020, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων διάσωσης για τους φιλοδημοκρατικούς ακτιβιστές και τους πολιτικούς ηγέτες του Χονγκ Κονγκ, για παράδειγμα διευκολύνοντας την έκδοση θεωρήσεων έκτακτης ανάγκης και παρέχοντας προσωρινό καταφύγιο· καλεί το Βατικανό να στηρίξει πλήρως τον Καρδινάλιο Zen και άλλους θρησκευτικούς ηγέτες που αντιμετωπίζουν διώξεις ή διατρέχουν κίνδυνο κράτησης στο πλαίσιο του καθεστώτος εθνικής ασφάλειας στο Χονγκ Κονγκ· καλεί ακόμη το Βατικανό να εντείνει τις διπλωματικές του προσπάθειες και την επιρροή του ενώπιον των κινεζικών αρχών, και να ζητήσει να αποσυρθούν όλες οι κατηγορίες κατά του Καρδινάλιου Zen και να τερματιστούν οι διώξεις και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

4.

υπογραμμίζει ότι, 25 έτη μετά τη μεταβίβαση της κυριαρχίας του Χονγκ Κονγκ το 1997, οπότε οι κινεζικές αρχές ανέλαβαν την κυριαρχία υποσχόμενες να σεβαστούν τις ελευθερίες και τα δικαιώματα της πόλης που προστατεύονται από τον θεμελιώδη νόμο, και δύο έτη μετά τη θέσπιση του αποκαλούμενου νόμου περί εθνικής ασφάλειας στο Χονγκ Κονγκ, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας εξακολουθεί να παραβιάζει τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη σινοβρετανική κοινή διακήρυξη για τη διατήρηση του υψηλού βαθμού αυτονομίας του Χονγκ Κονγκ στο πλαίσιο του μοντέλου «μία χώρα, δύο συστήματα», καθώς και το κράτος δικαίου και βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, όπως κατοχυρώνονται στον θεμελιώδη νόμο του Χονγκ Κονγκ και σύμφωνα με τις εγχώριες και διεθνείς υποχρεώσεις της ως συμβαλλόμενου μέρους του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα·

5.

καλεί επιτακτικά τις κινεζικές αρχές να καταργήσουν πλήρως τον νόμο περί εθνικής ασφάλειας και να αναλάβουν εκ νέου τη δέσμευση να τηρούν τον θεμελιώδη νόμο του Χονγκ Κονγκ, ο οποίος εγγυάται την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, την ελευθερία του συνέρχεσθαι, την ελευθερία της έκφρασης και την ελευθερία θρησκείας και πεποιθήσεων·

6.

τονίζει ότι η εκλογή του John Lee πραγματοποιήθηκε με κατάφωρη παραβίαση βασικών δημοκρατικών αρχών και του πολιτικού πλουραλισμού και κατά παράβαση του δικαιώματος των πολιτών του Χονγκ Κονγκ στην καθολική ψηφοφορία· τονίζει ότι οι εκλογικές μεταρρυθμίσεις του Πεκίνου και το γεγονός ότι ο πρώην υπουργός Ασφάλειας και αξιωματικός της αστυνομίας John Lee επιλέχθηκε προσωπικά για τη θέση του Ανώτατου Διοικητή καταδεικνύουν ότι η κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ δεν είναι πλέον ανεξάρτητη από το Πεκίνο σύμφωνα με το προηγούμενο μοντέλο «μία χώρα, δύο συστήματα» και ότι όλη η πολιτική αντιπολίτευση έχει δεχθεί καταπίεση·

7.

αποδοκιμάζει την απόφαση των αρχών του Χονγκ Κονγκ να απαγορεύσουν, για τρίτο συνεχόμενο έτος, την ετήσια αγρυπνία της 4ης Ιουνίου για τα θύματα της πλατείας Τιενανμέν·

8.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο να θεσπίσει στοχευμένες κυρώσεις στο πλαίσιο του παγκόσμιου καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (δηλαδή κυρώσεις τύπου Magnitsky της ΕΕ) κατά του John Lee και όλων των άλλων αξιωματούχων του Χονγκ Κονγκ και της ΛΔΚ που ευθύνονται για τη συνεχιζόμενη καταστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην πόλη· επαναλαμβάνει ακόμη την επείγουσα έκκλησή του προς τα εναπομένοντα 10 κράτη μέλη της ΕΕ που δεν το έχουν πράξει να αναστείλουν τις ενεργές συνθήκες έκδοσης με τη ΛΔΚ και το Χονγκ Κονγκ·

9.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να εξασφαλίσει επαρκείς πόρους για το Γραφείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Χονγκ Κονγκ (Γραφείο της ΕΕ), ώστε να είναι σε θέση το Γραφείο της ΕΕ να συνεχίσει να διεξάγει και να εντείνει επαρκώς την παρακολούθηση δικών, τις επισκέψεις σε φυλακές και την παρακολούθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εκδίδοντας δημόσιες δηλώσεις, ορίζοντας από το προσωπικό του έναν αρμόδιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα με τον οποίον θα έρχονται σε επαφή οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο οποίος θα εγείρει τις υποθέσεις τους ενώπιον των αρχών σε όλα τα επίπεδα· καλεί την ΕΥΕΔ και το Γραφείο της ΕΕ να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις σχετικά με τις σημαντικότερες δίκες, καθώς και σχετικά με την εξέλιξη της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Χονγκ Κονγκ γενικότερα·

10.

καλεί επιτακτικά το Γραφείο της ΕΕ και το διπλωματικό προσωπικό των κρατών μελών να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να παράσχουν στους ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Χονγκ Κονγκ όλη τη στήριξη που χρειάζονται και να συμβάλουν στη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους, ιδίως με επισκέψεις προς πολιτικούς κρατουμένους στη φυλακή, την έκδοση επειγουσών θεωρήσεων και την παροχή προσωρινού καταφυγίου στα κράτη μέλη για όσους εγκαταλείπουν το Χονγκ Κονγκ· αποδοκιμάζει το κλίμα φόβου που δημιούργησε ο νόμος περί εθνικής ασφάλειας στην κοινωνία των πολιτών του Χονγκ Κονγκ, μεταξύ άλλων ως αποτέλεσμα της εισαγωγής του αυθαίρετου αδικήματος της «αθέμιτης σύμπραξης με ξένες και εξωτερικές δυνάμεις»·

11.

υποστηρίζει την έκκληση που απηύθυναν 50 εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τη θέσπιση ειδικής εντολής στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών με σκοπό την παρακολούθηση και την υποβολή καταγγελιών όσον αφορά την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρη την Κίνα, συμπεριλαμβανομένου του Χονγκ Κονγκ·

12.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ, αφενός, και του Χονγκ Κονγκ και της Κίνας, αφετέρου, σχετικά με τη συνεργασία και την αμοιβαία διοικητική συνδρομή σε τελωνειακά θέματα, καθώς και το καθεστώς του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορίου του Χονγκ Κονγκ στις Βρυξέλλες και την έδρα του Χονγκ Κονγκ στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου·

13.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, στο Γραφείο της ΕΕ στο Χονγκ Κονγκ, σε όλα τα προξενεία των κρατών μελών της ΕΕ στο Χονγκ Κονγκ, στην Αγία Έδρα, και στον Ανώτατο Διοικητή και το Νομοθετικό Συμβούλιο της Ειδικής Διοικητικής Περιοχής του Χονγκ Κονγκ.

(1)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0011.

(2)  ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 178.

(3)  ΕΕ C 456 της 10.11.2021, σ. 242.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/205


P9_TA(2022)0292

Η κατάσταση των υπερασπιστών των αυτοχθόνων πληθυσμών και του περιβάλλοντος στη Βραζιλία, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας των Dom Philips και Bruno Pereira

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την κατάσταση των υπερασπιστών των αυτοχθόνων πληθυσμών και του περιβάλλοντος στη Βραζιλία, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας των Dom Philips και Bruno Pereira (2022/2752(RSP))

(2023/C 47/16)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Βραζιλία,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Μαΐου 2021 σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα ανθρώπινα δικαιώματα και τον ρόλο των υπερασπιστών του περιβάλλοντος στο ζήτημα αυτό (1),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 3ης Ιουλίου 2018 σχετικά με την παραβίαση των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της αρπαγής γαιών (2),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Οκτωβρίου 2020 με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών για την οποία φέρει ευθύνη η ΕΕ σε παγκόσμια κλίμακα (3),

έχοντας υπόψη τις δηλώσεις των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, της Ένωσης Αυτοχθόνων Λαών της κοιλάδας Javari (UNIVAJA), της Διεθνούς Αμνηστίας, της Survival International, της Greenpeace, του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση σχετικά με τις δολοφονίες των Bruno Pereira και Dom Phillips,

έχοντας υπόψη τη στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Βραζιλίας που υπογράφηκε τον Ιούλιο του 2007,

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, της 10ης Δεκεμβρίου 1948, το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, το Διεθνές Σύμφωνο για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα, τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών, του 2007, και τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του 1998,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) περί των ιθαγενών λαών και των λαών με φυλετική συγκρότηση (Σύμβαση αριθ. 169), όπως εγκρίθηκε στις 27 Ιουνίου 1989 και υπογράφηκε από τη Βραζιλία,

έχοντας υπόψη το Σύνταγμα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Βραζιλίας, και ιδίως το άρθρο 231 σχετικά με την αναγνώριση της γης των αυτοχθόνων,

έχοντας υπόψη το άρθρο 139 παράγραφος 4 και το άρθρο 132 παράγραφος 4, του Κανονισμού,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 5 Ιουνίου 2022, ο Βρετανός δημοσιογράφος Dom Phillips, συνεργάτης στην εφημερίδα The Guardian, και ο Βραζιλιάνος, ειδικός στις υποθέσεις των αυτοχθόνων, Bruno Pereira, πρώην δημόσιος υπάλληλος του Εθνικού Ιδρύματος για τους Ινδιάνους (FUNAI), εξαφανίστηκαν στην κοιλάδα Javari, μεταξύ της παραποτάμιας κοινότητας του São Rafael και της πόλης Atalaia do Norte στην πολιτεία Αμαζόνας στη βόρεια Βραζιλία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πτώματά τους εντοπίστηκαν στις 15 Ιουνίου 2022·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 15 Ιουνίου 2022, η Ομοσπονδιακή Αστυνομία της Βραζιλίας δήλωσε ότι ένας από τους δύο ανθρώπους που συνελήφθησαν ως ύποπτοι για εμπλοκή στην εξαφάνιση των Philips και Pereira ομολόγησε ότι τους δολοφόνησε·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΜΚΟ Global Witness ανέφερε ότι το 2020 περισσότεροι από 20 υπερασπιστές της γης και του περιβάλλοντος σκοτώθηκαν στη Βραζιλία, στοιχεία που κατατάσσουν τη χώρα στην τέταρτη θέση στην κατάταξη των χωρών με τον μεγαλύτερο αριθμό αυτού του είδους δολοφονιών στον κόσμο, ενώ τα εγκλήματα αυτά παραμένουν, ως επί το πλείστον, ατιμώρητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Βραζιλία, σχεδόν τα τρία τέταρτα των δολοφονιών διαπράττονται στην περιοχή του Αμαζονίου και έχουν ως θύματα υπερασπιστές των αυτοχθόνων·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεχιζόμενη επιδείνωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Βραζιλία συντελείται σε ένα πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από περιοριστικές νομοθετικές αλλαγές και διακοπή της χρηματοδότησης των περιβαλλοντικών οργανισμών, καθώς και από κλιμακούμενη ενδημική βία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί της Βραζιλίας υφίστανται συστηματικές επιθέσεις και απολαύουν ελλιπούς προστασίας των δικαιωμάτων τους, ενώ υφίστανται, επίσης, αυξανόμενο αριθμό επιθέσεων και δολοφονιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία της COVID-19 επηρεάζει δυσανάλογα τις κοινότητες των αυτοχθόνων στη Βραζιλία·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ισχύον Σύνταγμα της Βραζιλίας, το οποίο εγκρίθηκε το 1988, και το νομικό πλαίσιο της χώρας κατοχυρώνουν το αρχικό δικαίωμα των αυτοχθόνων λαών στις πατρογονικές τους εκτάσεις γης, χωρίς κανένα χρονικό περιορισμό για την αναγνώριση αυτού του δικαιώματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι καθήκον του κράτους να ρυθμίζει και να προστατεύει το δικαίωμα αυτό·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 22 Οκτωβρίου 2021, αρκετές τοπικές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών συμμετείχαν σε δημόσια ακρόαση στη Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IACHR) για να καταγγείλουν παραβιάσεις εις βάρος υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπερασπιστών του περιβάλλοντος στη Βραζιλία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Αύγουστο του 2021, η οργάνωση «Σύνδεσμος των Αυτοχθόνων Λαών της Βραζιλίας» (APIB) υπέβαλε καταγγελία στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο κατά του Προέδρου Bolsonaro για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία «με βάση τις ρητές, συστηματικές και σκόπιμες πολιτικές του κατά των αυτοχθόνων λαών»·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί συμβάλλουν στην προστασία των τροπικών δασών και άλλων οικοσυστημάτων και, συνεπώς, διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση της βιοποικιλότητας στην περιοχή και στην πρόληψη της κλιματικής αλλαγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Bruno Pereira και ο Dom Phillips ήταν βαθιά προσηλωμένοι στο καίριας σημασίας έργο της διατήρησης του τροπικού δάσους του Αμαζονίου και της βιοποικιλότητάς του·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Αμαζόνιος είναι το μεγαλύτερο τροπικό δάσος στον κόσμο και διαδραματίζει ζωτικής σημασίας ρόλο όσον αφορά την απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα, τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου και τη διατήρηση των περιφερειακών και παγκόσμιων καιρικών μοτίβων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοιλάδα Javari βρίσκεται στον Αμαζόνιο στα σύνορα της Βραζιλίας με το Περού και την Κολομβία· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περιοχή αυτή ζουν, με τη μέγιστη πυκνότητα στον κόσμο, αυτόχθονες πληθυσμοί σε εθελοντική απομόνωση και ότι η πρόσβαση σε αυτήν είναι δυνατή μόνο μέσω άλλων περιοχών και με πλωτά μέσα·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοιλάδα Javari, όπως και άλλες περιοχές του Αμαζονίου της Βραζιλίας, είναι τόπος έντονων συγκρούσεων στις οποίες πρωτοστατούν το οργανωμένο έγκλημα και οι εισβολείς γης που εμπλέκονται σε παράνομη αλιεία, θήρα, εξόρυξη, παράνομη υλοτομία και διακίνηση ναρκωτικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 80 % της αποψίλωσης των δασών παγκοσμίως οφείλεται στη μετατροπή των δασών σε γεωργικές εκτάσεις για εμπορεύματα όπως το βόειο κρέας, η σόγια και το φοινικέλαιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποψίλωση των δασών στον Αμαζόνιο της Βραζιλίας έχει αυξηθεί δραματικά από το 2019, καταγράφοντας, μεταξύ άλλων, ραγδαία αύξηση κατά 22 % το 2021 σε σύγκριση με το 2020, ποσοστό που είναι το υψηλότερο από το 2006·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου θα πρέπει να συνεχίσει να βρίσκεται στο επίκεντρο των μακροχρόνιων σχέσεων ΕΕ και Βραζιλίας, σύμφωνα με τη δέσμευση της ΕΕ να προάγει τις εν λόγω αξίες στο πλαίσιο της εξωτερικής της δράσης, καθώς και με το ενδιαφέρον που έχει εκφράσει η Βραζιλία να τις ενστερνιστεί στο πλαίσιο της δικής της ανάπτυξης και της διεθνούς συνεργασίας·

1.

καταδικάζει απερίφραστα τη βάναυση δολοφονία υπερασπιστών του περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και αυτοχθόνων πληθυσμών στη Βραζιλία, και πιο πρόσφατα τη δολοφονία του δημοσιογράφου Dom Phillips και του ακτιβιστή Bruno Pereira· καλεί τις αρχές της Βραζιλίας να διεξαγάγουν διεξοδική, αμερόληπτη και ανεξάρτητη έρευνα για αυτές τις δολοφονίες και να διασφαλίσουν την πλήρη συμμόρφωση με τα δικαιώματα δίκαιης δίκης ανά πάσα στιγμή·

2.

καταδικάζει απερίφραστα την όξυνση της βίας, των επιθέσεων και παρενοχλήσεων κατά υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος, αυτοχθόνων πληθυσμών, μειονοτήτων και δημοσιογράφων· εκφράζει τη λύπη του για τη συνεχή επιθετική ρητορική, τις λεκτικές επιθέσεις και τις εκφοβιστικές δηλώσεις του Προέδρου Bolsonaro· εκφράζει τη λύπη του για τη σεξουαλική και έμφυλη βία που ασκείται κατά των γυναικών, των κοριτσιών και των υπερασπιστών του περιβάλλοντος και των αυτοχθόνων πληθυσμών, και υπενθυμίζει ότι οι πράξεις αυτές συνιστούν σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειάς τους·

3.

ζητεί από τις αρχές της Βραζιλίας να αναλάβουν άμεσα δράση για την πρόληψη των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την προστασία των υπερασπιστών του περιβάλλοντος και των αυτοχθόνων πληθυσμών· τονίζει τις ευθύνες των αρχών της Βραζιλίας και πόσο σημαντικό είναι να ληφθούν κατάλληλα μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων λαών στη γη, τα εδάφη και τα παραδοσιακά μέσα διαβίωσής τους, καθώς και για την προστασία τους από κάθε μορφή βίας και διακρίσεων· καλεί τις αρχές της Βραζιλίας να εφαρμόσουν τις διεθνείς συστάσεις ώστε να διασφαλίσουν την προστασία αυτών των υπερασπιστών και να λάβουν μέτρα για να σταματήσουν τις διώξεις, την ποινικοποίηση και τον στιγματισμό των αυτοχθόνων λαών και άλλων παραδοσιακών κοινοτήτων·

4.

τονίζει ότι η παράνομη εξόρυξη χρυσού απειλεί τα δάση και τη βιοποικιλότητα σε προστατευόμενες περιοχές και εκθέτει τους αυτόχθονες πληθυσμούς σε ρυπαντικές ουσίες· εκφράζει τη λύπη του για τα αυξανόμενα ποσοστά αποψίλωσης στις εκτάσεις γης των αυτοχθόνων, ιδίως στον Αμαζόνιο της Βραζιλίας· καλεί την κυβέρνηση της Βραζιλίας να ενισχύσει και να επιβάλει πιο αποτελεσματικά τη νομοθεσία κατά της παράνομης αποψίλωσης και εξόρυξης, και να αναζητήσει βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις στις εξορυκτικές πολιτικές που στοχεύουν τα εδάφη των αυτοχθόνων·

5.

εκφράζει τη λύπη του για τη διάλυση, από την παρούσα κυβέρνηση της Βραζιλίας, κυβερνητικών οργανισμών όπως το FUNAI, το οποίο ασκεί εποπτεία επί των υποθέσεων των αυτοχθόνων, και η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (IBAMA), που αποτελεί τον κύριο φορέα επιβολής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Βραζιλίας· παροτρύνει την κυβέρνηση της Βραζιλίας να επαναφέρει και να ενισχύσει τις ικανότητες των εν λόγω οργάνων ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική επιβολή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων λαών·

6.

εκφράζει έντονη ανησυχία για τις δυνητικές επιπτώσεις του νομοσχεδίου PL 191/2020, που είναι γνωστό ως «νομοσχέδιο καταστροφής», και του νομοσχεδίου PL 490/2007 σχετικά με την οριοθέτηση των εκτάσεων γης των αυτοχθόνων· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τα σχέδια νομοθετικών πράξεων που συζητούνται επί του παρόντος στο Κογκρέσο της Βραζιλίας, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση της αποψίλωσης των δασών και στην καταστροφή των μέσων διαβίωσης των αυτοχθόνων λαών·

7.

ζητεί την αναγνώριση και την προστασία των εκτάσεων γης που παραδοσιακά καταλαμβάνουν αυτόχθονες λαοί, μεταξύ άλλων με την επανέναρξη της διαδικασίας οριοθέτησης των εδαφών των αυτοχθόνων και με την προστασία των εδαφών αυτών από παράνομες κατασχέσεις γης· επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τη Σύμβαση της ΔΟΕ περί των ιθαγενών λαών και των λαών με φυλετική συγκρότηση (Σύμβαση αριθ. 169)·

8.

τονίζει τη σημασία της εταιρικής δέουσας επιμέλειας και της βιώσιμης και διαφανούς εταιρικής λογοδοσίας ως σημαντικών και αναγκαίων μέσων για την πρόληψη και την προστασία έναντι των σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της περιβαλλοντικής νομοθεσίας· παροτρύνει τις ευρωπαϊκές εταιρείες να διασφαλίσουν τη δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο το μήκος των αλυσίδων εφοδιασμού τους στη Βραζιλία· επαναλαμβάνει ότι ο προτεινόμενος κανονισμός της ΕΕ για τα προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης πρέπει να περιλαμβάνει την προστασία των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων λαών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να διασφαλίζει ότι δεν διαπράττονται παραβιάσεις δικαιωμάτων στην παραγωγή προϊόντων που διατίθενται στην ευρωπαϊκή αγορά· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίζει ότι κάθε πλαίσιο συνεργασίας περιλαμβάνει ισχυρές, δεσμευτικές και εκτελεστές διατάξεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων κοινοτήτων, και να προάγει την τήρηση των διεθνών προτύπων και δεσμεύσεων, μεταξύ άλλων όσον αφορά την αποψίλωση των δασών·

9.

παροτρύνει την κυβέρνηση της Βραζιλίας να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή· ενθαρρύνει ένθερμα την Βραζιλία να αντιμετωπίσει τα περιβαλλοντικά εγκλήματα και να εφαρμόσει μια νέα βιώσιμη προσέγγιση όσον αφορά τον Αμαζόνιο προκειμένου να εκπληρώσει τους όρους που ορίζονται στον χάρτη πορείας για την προσχώρηση στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και να ευθυγραμμιστεί πλήρως με τα πρότυπα του ΟΟΣΑ προκειμένου να πληροί τις προϋποθέσεις ώστε να γίνει μέλος του οργανισμού·

10.

καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να στηρίζουν την κοινωνία των πολιτών και τις περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές οργανώσεις, προτάσσοντας την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, της ισότητας και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στη Βραζιλία, και να συνεργάζονται με διεθνείς εταίρους για την προώθηση αυτών των στόχων· ζητεί από την αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Βραζιλία να παρακολουθεί στενά την κατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα και να παρέχει υλικοτεχνική και τεχνολογική στήριξη στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος και των αυτοχθόνων πληθυσμών· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η βοήθεια συνεργασίας που παρέχει ενισχύει τη στήριξη της κοινωνίας των πολιτών, ιδίως των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των αυτοχθόνων πληθυσμών και των παραδοσιακών κοινοτήτων· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ και τα κράτη μέλη με διπλωματικές αποστολές στη Βραζιλία να εφαρμόσουν πλήρως τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να παράσχουν κάθε κατάλληλη στήριξη στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

11.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στην προσωρινή Προεδρία της Κοινότητας των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ-Λατινικής Αμερικής, καθώς και στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το Κογκρέσο της Βραζιλίας.

(1)  ΕΕ C 15 της 12.1.2022, σ. 111.

(2)  ΕΕ C 118 της 8.4.2020, σ. 15.

(3)  ΕΕ C 404 της 6.10.2021, σ. 175.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/209


P9_TA(2022)0293

Η κατάσταση στην αυτόνομη επαρχία Gorno-Badakhshan του Τατζικιστάν

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την κατάσταση στην αυτόνομη επαρχία Gorno-Badakhshan του Τατζικιστάν (2022/2753(RSP))

(2023/C 47/17)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με το Τατζικιστάν,

έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα,

έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας,

έχοντας υπόψη τον 12ο ετήσιο Διάλογο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου μεταξύ ΕΕ-Τατζικιστάν,

έχοντας υπόψη τη δήλωση της ΕΕ σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην αυτόνομη περιφέρεια Gorno-Badakhshan στο Τατζικιστάν στο Μόνιμο Συμβούλιο του ΟΑΣΕ αριθ. 1375 στη Βιέννη, της 26ης Μαΐου 2022,

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Τατζικιστάν και των πρεσβειών της Γαλλίας, της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, της 18ης Μαΐου 2022 σχετικά με τις εξελίξεις στην αυτόνομη επαρχία Gorno-Badakhshan,

έχοντας υπόψη την κοινή επιστολή των ειδικών εισηγητών του ΟΗΕ προς την κυβέρνηση του Τατζικιστάν, της 11ης Μαρτίου 2022,

έχοντας υπόψη τη δήλωση του ειδικού εισηγητή του ΟΗΕ για θέματα μειονοτήτων, της 20ής Μαΐου 2022,

έχοντας υπόψη τις προηγούμενες εκθέσεις και δηλώσεις των ειδικών εισηγητών των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Τατζικιστάν,

έχοντας υπόψη το αποτέλεσμα της καθολικής περιοδικής εξέτασης του Τατζικιστάν που εγκρίθηκε στις 23 Μαρτίου 2022 από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ,

έχοντας υπόψη το άρθρο 144 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 4, του Κανονισμού,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ξέσπασαν διαδηλώσεις στην αυτόνομη επαρχία Gorno-Badakhshan (GBAO) τον Μάιο του 2022, μετά από μήνες διώξεων των κατοίκων της περιοχής μετά τις διαδηλώσεις του Νοεμβρίου 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες του Τατζικιστάν στην GBAO άσκησαν ειρηνικά τα δικαιώματά τους στην ελευθερία της έκφρασης και του συνέρχεσθαι προκειμένου να διαμαρτυρηθούν κατά των καταχρήσεων κατά της κοινότητάς τους όταν οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου ξεκίνησαν τη βίαιη καταστολή τους·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 25 Νοεμβρίου 2021, μια ομάδα οργάνων επιβολής του νόμου βασάνισε και σκότωσε έναν νεαρό εκπρόσωπο της μειονότητας Pamiri, τον Gulbiddin Ziyobekov, τον οποίο κατηγόρησαν ότι επιτέθηκε σε αντιεισαγγελέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά τον θάνατό του, πραγματοποιήθηκαν ειρηνικές διαδηλώσεις αμάχων, απαιτώντας τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με τις συνθήκες της δολοφονίας, την απόσυρση των περισσότερων στρατευμάτων που σταθμεύουν στο Khorugh, την διάλυση των στρατιωτικών σημείων ελέγχου στο Khorugh και την απομάκρυνση του νεοδιορισθέντος κυβερνήτη Alisher Mirzonabotov· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως αποτέλεσμα, η αστυνομία πυροβόλησε το πλήθος, σκοτώνοντας αρκετούς διαδηλωτές και τραυματίζοντας πολλούς άλλους·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τον Νοέμβριο του 2021 έως τον Μάιο του 2022, η κυβέρνηση και οι ηγέτες των διαδηλωτών προσπάθησαν να διαπραγματευτούν την επίλυση της κρίσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 16 Μαΐου 2022, οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν εκ νέου ως αντίδραση στη μη διεξαγωγή έρευνας για τη δολοφονία του Gulbiddin Ziyobekov τον Νοέμβριο του 2021·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές του Τατζικιστάν ισχυρίζονται ότι οι διαδηλώσεις οργανώθηκαν από εγκληματικές ομάδες που συνδέονταν με τρομοκρατικές οργανώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστυνομία διέλυσε βίαια τις διαδηλώσεις, με στρατιωτική στήριξη από την πρωτεύουσα Ντουσάνμπε· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 18 Μαΐου 2022, οι αρχές του Τατζικιστάν ανακοίνωσαν μια ειδική «αντιτρομοκρατική επιχείρηση» και χρησιμοποίησαν, σύμφωνα με πληροφορίες, δακρυγόνα και πραγματικά πυρομαχικά κατά διαδηλωτών·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν κατηγορήσει τις αρχές του Τατζικιστάν για παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς έχουν αναφερθεί περιπτώσεις βασανιστηρίων κρατουμένων, απαγωγής και λεηλασίας από υπηρεσίες επιβολής του νόμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των βίαιων συγκρούσεων, με αναφορές για εικαζόμενες εξωδικαστικές εκτελέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστυνομία του Τατζικιστάν έθεσε υπό κράτηση σημαντικό αριθμό κατοίκων του Gorno-Badakhshan που σχετίζονται με τις διαδηλώσεις·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και η κοινωνία των πολιτών υφίστανται ολοένα και περισσότερο εκφοβισμό, αυθαίρετες κρατήσεις και επιθέσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ulfatkhonim Mamadshoeva, εξέχουσα εκπρόσωπος της μειονότητας Pamiri, ανεξάρτητη δημοσιογράφος και ακτιβίστρια για τα πολιτικά δικαιώματα, συνελήφθη αυθαίρετα και κατηγορήθηκε για το ποινικό αδίκημα της δημόσιας έκκλησης για βία με σκοπό να υποχρεωθεί η κυβέρνηση να αλλάξει τη συνταγματική τάξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι αντιμετωπίζει ποινή κάθειρξης έως 15 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστυνομία χαρακτήρισε την υπόθεσή της «απόρρητη», γεγονός που καθιστά αδύνατη την παρακολούθηση·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και της έκφρασης καταστέλλονται συνεχώς στη χώρα από το 2015 και ότι η πρόσφατη βία στην GBAO έχει αυξήσει περαιτέρω την πίεση στα μέσα ενημέρωσης να μην αναφέρουν γεγονότα, υπό την απειλή κλεισίματος, ή να αναφέρουν μόνο την εκδοχή των γεγονότων που υποστηρίζεται από το κράτος, συμπεριλαμβανομένων εκστρατειών δυσφήμισης κατά κατοίκων της περιοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι δικαστήριο της Ντουσάνμπε διέταξε πρόσφατα τη δίμηνη κράτηση δύο ανεξάρτητων μπλόγκερ, του Daleri Imomali και του Abdullo Ghurbati, εν αναμονή της δίκης με την κατηγορία της συνεργασίας με απαγορευμένες οργανώσεις και πολιτικά κόμματα και του ξυλοδαρμού αστυνομικού·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον 13 μέλη της οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών «Επιτροπή 44», συμπεριλαμβανομένων του προέδρου του δικηγορικού συλλόγου του Pamir, Manuchehr Kholiknazarov, του Faromuz Irgashov και του Khursand Mamadshoev, συνελήφθησαν στις 28 και 29 Μαΐου 2022 στην GBAO με ψευδείς κατηγορίες·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κεντρική κυβέρνηση έκοψε το διαδίκτυο και τις συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας στην GBAO τον Μάιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνδέσεις είχαν προηγουμένως κοπεί τον Νοέμβριο και αποκαταστάθηκαν μόνο εν μέρει στα τέλη Μαρτίου, αφήνοντας τους κατοίκους της GBAO χωρίς διαδίκτυο για τέσσερις μήνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό έχει καταστήσει εξαιρετικά δύσκολη την επικοινωνία των διεθνών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών με την περιοχή και έχει στερήσει από τον πληθυσμό της περιοχής το δικαίωμα πρόσβασης σε πληροφορίες·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της GBAO ανήκει σε γλωσσική και θρησκευτική μειονότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η GBAO παραδοσιακά διακρινόταν από τη σχετικά ισχυρή και καλά ανεπτυγμένη κοινωνία των πολιτών και μη κυβερνητικές οργανώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2012, η παρενόχληση και οι διώξεις από τις αρχές του Τατζικιστάν στην GBAO κλιμακώνονται περιοδικά σε βίαιες συμπλοκές μεταξύ του πληθυσμού και του στρατού· λαμβάνοντας υπόψη ότι, υπό τον σημερινό πρόεδρο, Emomali Rahmon, η αυτόνομη περιφέρεια βρίσκεται σταδιακά υπό τον πλήρη έλεγχο των αρχών του Τατζικιστάν μέσω της εκκαθάρισης των τοπικών ηγετών από την κυβέρνηση και της καταστολής της κοινωνίας των πολιτών και των δημοσιογράφων ειδικότερα·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η GBAO είναι η φτωχότερη περιφέρεια του Τατζικιστάν, με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας, και πλήττεται από άνιση κατανομή των εσόδων από την εκμετάλλευση των ορυχείων πολύτιμων λίθων, που αποτελούν τον κύριο φυσικό πόρο της επαρχίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η GBAO έχει πληγεί οικονομικά, σε σοβαρό βαθμό, από τον παράνομο, αδικαιολόγητο και απρόκλητο επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και τις επακόλουθες οικονομικές κυρώσεις·

1.

εκφράζει τη βαθιά του λύπη για την απώλεια ανθρώπινων ζωών στην GBAO και καταδικάζει απερίφραστα τη βίαιη καταστολή διαδηλωτών, δημοσιογράφων, blogger, δικηγόρων και ακτιβιστών από τις αρχές του Τατζικιστάν τον Νοέμβριο του 2021 και τον Μάιο του 2022 επειδή εξέφρασαν τη γνώμη τους και διαμαρτυρήθηκαν ειρηνικά· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την επιδείνωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην GBAO·

2.

ζητεί από την κυβέρνηση του Τατζικιστάν να σεβαστεί και να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, συμπεριλαμβανομένων του δικαιώματος του λαού στη ζωή, του συνέρχεσθαι ειρηνικώς, της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι, της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, στην GBAO και στην υπόλοιπη χώρα, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο· καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να απόσχουν από την υπερβολική χρήση βίας κατά διαδηλωτών και από τη στοχευμένη παρενόχληση των κατοίκων της GBAO·

3.

καταδικάζει όλες τις απόπειρες εκφοβισμού των εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ανεξάρτητων δικηγόρων και της κοινωνίας των πολιτών, ή παρέμβασης στο νόμιμο έργο τους, και καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να σταματήσουν κάθε παρενόχληση εις βάρος τους, ώστε να μπορούν να εκτελούν το έργο τους χωρίς εμπόδια ή φόβους αντιποίνων·

4.

καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να απελευθερώσουν αμέσως όσους κρατούνται αυθαίρετα και να αποσύρουν όλες τις κατηγορίες εναντίον τους, καθώς και να σταματήσουν την πολιτική δίωξη υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σημαντικών υποστηρικτών των διαδηλωτών, συμπεριλαμβανομένων των Ulfatkhonim Mamadshoeva, Daleri Imomali, Abdullo Ghurbati, Manuchehr Kholiknazarov, Faromuz Irgashov, Khursand Mamadshoev, Chorshanbe Chorshanbiev και Amriddin Alovatshoev·

5.

καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να προβούν αμέσως σε αποτελεσματική και ανεξάρτητη έρευνα σχετικά με τις βίαιες συγκρούσεις στην GBAO κατά τη διάρκεια και μετά τις διαδηλώσεις του Μαΐου 2022 και του Νοεμβρίου 2021, ιδίως όσον αφορά τη χρήση βίας από εκπροσώπους των αρχών επιβολής του νόμου, τους θανάτους αμάχων και τις εκθέσεις σχετικά με τις εικαζόμενες πράξεις βασανιστηρίων από τις δυνάμεις ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των εικαζόμενων εξωδικαστικών δολοφονιών ειρηνικών διαδηλωτών και μόνιμων κατοίκων διαφόρων χωριών της GBAO, καθώς και τη δολοφονία του Gulbiddin Ziyobekov που έλαβε χώρα στις 25 Νοεμβρίου 2021, όπως ζητήθηκε ειρηνικά από τους διαδηλωτές· επιμένει ότι όλοι οι υπεύθυνοι πρέπει να προσαχθούν στη δικαιοσύνη και να αποζημιωθούν τα θύματα·

6.

τονίζει τη σημασία του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη και καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να σταματήσουν να χαρακτηρίζουν τις έρευνες και τις διώξεις ως «απόρρητες»· καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να παράσχουν στους συνηγόρους υπεράσπισης και στους ακτιβιστές δίκαιες, ανοιχτές και διαφανείς δίκες, συμπεριλαμβανομένων των ουσιαστικών μέτρων προστασίας και διαδικαστικών εγγυήσεων, σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις του Τατζικιστάν και να επιτρέψουν τη διενέργεια νέας έρευνας από διεθνείς οργανισμούς όλων των αναφερόμενων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας· επιμένει ότι όλοι όσοι κρατούνται σε σχέση με τις διαδηλώσεις και την κατάσταση στην GBAO πρέπει να προστατεύονται από βασανιστήρια και κακομεταχείριση, να έχουν ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση σε δικηγόρο της επιλογής τους και σε ανεξάρτητους ιατρούς, καθώς και να είναι ελεύθεροι να επικοινωνούν με τα μέλη της οικογένειάς τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο· υπενθυμίζει ότι η παραδοχή της ενοχής που αποκτήθηκε με βασανιστήρια σε οποιαδήποτε διαδικασία παραβιάζει τα δικαιώματα σε δέουσα νομική διαδικασία και δίκαιη δίκη και απαγορεύεται χωρίς εξαιρέσεις·

7.

ζητεί από τις αρχές του Τατζικιστάν να αποκαταστήσουν πλήρως τις επικοινωνίες και την πλήρη πρόσβαση στο διαδίκτυο στην GBAO, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι κάτοικοι είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες, και να αποφύγουν το κόψιμο των συνδέσμων επικοινωνίας στο μέλλον· καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να σταματήσουν τη διάδοση της παραπληροφόρησης σχετικά με τις διαδηλώσεις και τις εξελίξεις στην GBAO στην κρατική τηλεόραση·

8.

ζητεί από τις αρχές του Τατζικιστάν να επιτρέψουν την άμεση, απεριόριστη και άνευ όρων πρόσβαση στην GBAO, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής Rushon, σε διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν την κατάσταση, να τεκμηριώνουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να παρέχουν βοήθεια στα θύματα· καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να απευθύνουν προσκλήσεις σε όλους τους ειδικούς εισηγητές του ΟΗΕ και να εφαρμόσουν τις συστάσεις των διεθνών και περιφερειακών φορέων, συμπεριλαμβανομένων των συστάσεων μιας ομάδας ειδικών εισηγητών του ΟΗΕ που εκδόθηκαν τον Μάρτιο του 2022·

9.

καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να ανοίξουν εκ νέου την πρόσβαση των κατοίκων στην GBAO, να διατηρήσουν τις οδούς μεταφοράς ανοικτές σε ολόκληρη την περιοχή και να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για αποτροπή ανθρωπιστικής κρίσης, παρέχοντας αγαθά και ιατρική περίθαλψη στον πληθυσμό·

10.

καλεί το Τατζικιστάν να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες των κατοίκων της GBAO καλή τη πίστει και να ξεκινήσει εποικοδομητικό διάλογο με τους κατοίκους της GBAO και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, όπως η «Επιτροπή 44», προκειμένου να επιτευχθεί βιώσιμη διευθέτηση και ειρηνικό μέλλον για την περιοχή, καθώς και να εφαρμοστούν μέτρα πρόληψης των συγκρούσεων που πληρούν τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

11.

συμμερίζεται τις εκκλήσεις του ειδικού εισηγητή του ΟΗΕ για θέματα μειονοτήτων, Fernand de Varennes, για τον τερματισμό της καταστολής της μειονότητας Pamiri στην GBAO και για την προστασία τους· υπενθυμίζει τη σημασία της εφαρμογής διεθνών προτύπων για την απαγόρευση των διακρίσεων και την προστασία των αυτοχθόνων και μειονοτικών πληθυσμών στο Τατζικιστάν, μεταξύ άλλων στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας, του πολιτισμού και της επιχειρηματικής δραστηριότητας·

12.

υπογραμμίζει ότι η νόμιμη καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την καταστολή της δραστηριότητας της αντιπολίτευσης, την παρεμπόδιση της ελευθερίας της έκφρασης ή την παρεμπόδιση της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας· υπενθυμίζει ότι πρέπει να διασφαλίζονται οι θεμελιώδεις ελευθερίες όλων των πολιτών του Τατζικιστάν, καθώς και το κράτος δικαίου·

13.

επαναλαμβάνει ότι το ελεύθερο και ανεξάρτητο έργο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των μέσων ενημέρωσης αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο μιας δημοκρατικής κοινωνίας· καλεί, επομένως, την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη στήριξη προς την κοινωνία των πολιτών, τις ανεξάρτητες μη κυβερνητικές οργανώσεις, τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης που δραστηριοποιούνται στο Τατζικιστάν, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης και των θεωρήσεων έκτακτης ανάγκης για όσους χρήζουν προστασίας·

14.

καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ και τις εθνικές διπλωματικές αντιπροσωπείες στο Τατζικιστάν να παρακολουθούν στενά την κατάσταση και τις επιτόπιες δίκες, να προβάλλουν δημοσίως υποθέσεις υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να στηρίζουν τα θύματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να διασφαλίζουν τη διεξαγωγή ανεξάρτητων ερευνών·

15.

καλεί τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) και τα κράτη μέλη να θέτουν συνεχώς το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Τατζικιστάν και την GBAO σε διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ· καλεί τις αρχές του Τατζικιστάν να διασφαλίσουν την κατάλληλη παρακολούθηση και εφαρμογή των συστάσεων για τα αποτελέσματα της καθολικής περιοδικής εξέτασης·

16.

καλεί τον ΟΗΕ και την ΕΕ να παρακολουθούν στενά την εφαρμογή του κράτους δικαίου στο Τατζικιστάν, ιδίως τις ελευθερίες του συνέρχεσθαι, του συνεταιρίζεσθαι και της έκφρασης, ακόμη και σε καταστάσεις κρίσης που σχετίζονται με την ασφάλεια· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Ντουσάνμπε να συνεχίσει να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην επίλυση αυτής της κρίσης· καλεί τον ΑΠ/ΥΕ και την ΕΥΕΔ να θέσουν αυτές τις ανησυχίες στις αρχές του Τατζικιστάν, ιδίως στο πλαίσιο του επόμενου διαλόγου ΕΕ-Τατζικιστάν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και να λάβουν όλα τα αναγκαία διπλωματικά μέτρα για την αποτελεσματική ενίσχυση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις αρχές του Τατζικιστάν·

17.

ζητεί από το Συμβούλιο, την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να ενσωματώσουν τις διαβουλεύσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνία των πολιτών σε κάθε διάλογο μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών της και του Τατζικιστάν, καθώς και να τηρήσουν τη δέσμευση της ΕΕ για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου·

18.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για την Κεντρική Ασία, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, καθώς και στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Τατζικιστάν.

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/213


P9_TA(2022)0298

Χρηματοδοτικές δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων — ετήσια έκθεση 2021

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τις χρηματοδοτικές δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων — ετήσια έκθεση 2021 (2021/2203(INI))

(2023/C 47/18)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 15, 126, 174, 175, 177, 208, 209, 271, 308 και 309 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και το πρωτόκολλο αριθ. 5 που προσαρτάται στις Συνθήκες περί του καταστατικού της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ),

έχοντας υπόψη την έγκριση της ΕΤΕπ για την κύρωση της Συμφωνίας του Παρισιού από την ΕΕ στις 7 Οκτωβρίου 2016,

έχοντας υπόψη τις διαδικασίες του Μηχανισμού καταγγελιών του Ομίλου ΕΤΕπ για το 2019, που δημοσιεύτηκαν στις 13 Νοεμβρίου 2018,

έχοντας υπόψη την πολιτική της ΕΤΕπ για τη δανειοδότηση στον τομέα της ενέργειας, που δημοσιεύτηκε στις 14 Νοεμβρίου 2019,

έχοντας υπόψη την έγκριση του οδικού χάρτη για την κλιματική τράπεζα 2021-2025 από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΤΕπ στις 11 Νοεμβρίου 2020 και τη νέα στρατηγική της ΕΤΕπ για το κλίμα, της 15ης Νοεμβρίου 2020,

έχοντας υπόψη το επιχειρησιακό σχέδιο του Ομίλου ΕΤΕπ για το 2021, που δημοσιεύτηκε στις 20 Ιανουαρίου 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση της ΕΤΕπ 2020/2021 για τις επενδύσεις: Οικοδόμηση μιας έξυπνης και πράσινης Ευρώπης στην εποχή της COVID-19, που δημοσιεύτηκε στις 21 Ιανουαρίου 2021,

έχοντας υπόψη τη δημοσιονομική έκθεση της ΕΤΕπ για το 2020, που δημοσιεύτηκε στις 3 Μαΐου 2021, και την έκθεσή της σχετικά με τις χρηματοδοτικές και δανειοληπτικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ για το 2020, που δημοσιεύτηκε στις 5 Μαΐου 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση αξιολόγησης των πράξεων της ΕΤΕπ για το 2020 και το πρόγραμμα εργασίας 2021-2023, που δημοσιεύθηκαν στις 3 Ιουνίου 2021,

έχοντας υπόψη τη δημοσίευση της ΕΤΕπ, της 14ης Ιουνίου 2021, με τίτλο «A partnership with Africa: How the European Investment Bank delivers on EU policies in Africa and our future plans for development and partnership across the continent» (Εταιρική σχέση με την Αφρική: πώς η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων υλοποιεί τις πολιτικές της ΕΕ στην Αφρική και τα μελλοντικά μας σχέδια για την ανάπτυξη και την εταιρική σχέση σε ολόκληρη την ήπειρο),

έχοντας υπόψη τον Χάρτη εσωτερικής επιθεώρησης του Ομίλου ΕΤΕπ, που δημοσιεύτηκε στις 29 Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη την πολιτική για την καταπολέμηση της απάτης του Ομίλου ΕΤΕπ, που δημοσιεύτηκε στις 5 Αυγούστου 2021, και την έκθεση δραστηριοτήτων για τις έρευνες απάτης της ΕΤΕπ για το 2020, που δημοσιεύτηκε στις 29 Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση δημοσιοποίησης της διαχείρισης κινδύνων του Ομίλου ΕΤΕπ 2020, που δημοσιεύτηκε στις 9 Αυγούστου 2021,

έχοντας υπόψη την πολιτική αξιολόγησης του Ομίλου ΕΤΕπ, που δημοσιεύτηκε στις 19 Αυγούστου 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου της ΕΤΕπ για την πολυμορφία και την ένταξη, του 2020, που δημοσιεύτηκε στις 12 Οκτωβρίου 2021,

έχοντας υπόψη τον προσανατολισμό για τη συνοχή 2021-2027, που δημοσιεύτηκε στις 13 Οκτωβρίου 2021,

έχοντας υπόψη το σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή της ΕΤΕπ, που δημοσιεύτηκε στις 26 Οκτωβρίου 2021,

έχοντας υπόψη την τριμερή συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο 2021,

έχοντας υπόψη την πολιτική διαφάνειας του Ομίλου ΕΤΕπ, που δημοσιεύτηκε στις 18 Νοεμβρίου 2021, και την πολιτική του για την καταγγελία δυσλειτουργιών, που δημοσιεύτηκε στις 24 Νοεμβρίου 2021,

έχοντας υπόψη την Έρευνα Επενδύσεων της ΕΤΕπ 2021 — επισκόπηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που δημοσιεύτηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση εταιρικής διακυβέρνησης του Ομίλου ΕΤΕπ για το 2020, που δημοσιεύτηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση «EIB Impact Report 2020: Climate action, environmental sustainability and innovation for decarbonisation» (Έκθεση αντικτύπου της ΕΤΕπ 2020: δράση για το κλίμα, περιβαλλοντική βιωσιμότητα και καινοτομία για την απανθρακοποίηση]) που δημοσιεύτηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2021, την έκθεσή της με τίτλο «The path to a better planet: Adapting to climate change and aligning with the Paris Agreement» (Ο δρόμος προς έναν καλύτερο πλανήτη: προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και ευθυγράμμιση με τη Συμφωνία του Παρισιού), που δημοσιεύτηκε στις 28 Οκτωβρίου 2021, και το σχέδιο «EIB Climate Adaptation Plan: Supporting the EU adaptation strategy to build resilience to climate change» (Σχέδιο προσαρμογής της ΕΤΕπ στην κλιματική αλλαγή: στήριξη της στρατηγικής προσαρμογής της ΕΕ για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή), που δημοσιεύτηκε στις 26 Οκτωβρίου 2021,

έχοντας υπόψη το πλαίσιο του Ομίλου ΕΤΕπ «PATH Framework — Supporting the counterparties on their pathways to align with the Paris Agreement (Paris Alignment for Counterparties)» (Πλαίσιο PATH — Υποστήριξη των αντισυμβαλλομένων στην πορεία τους προς την ευθυγράμμιση με τη Συμφωνία του Παρισιού (Ευθυγράμμιση των αντισυμβαλλομένων με τη Συμφωνία του Παρισιού)), που δημοσιεύτηκε στις 26 Οκτωβρίου 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση της ΕΤΕπ «Investment Report 2021/2022 — Key Findings: Recovery as a springboard for change» (Έκθεση επενδύσεων της ΕΤΕπ — Βασικά πορίσματα: η ανάκαμψη ως εφαλτήριο για αλλαγές), που δημοσιεύτηκε στις 12 Ιανουαρίου 2022,

έχοντας υπόψη την έκθεση δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ για το 2020 με τίτλο «Crisis Solutions» (Λύσεις για την κρίση), που δημοσιεύτηκε στις 20 Ιανουαρίου 2021, και την έκθεση δραστηριοτήτων της για το 2021 με τίτλο «The Innovation Response» (Η απόκριση της καινοτομίας), που δημοσιεύτηκε στις 27 Ιανουαρίου 2022,

έχοντας υπόψη την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 30ής Μαρτίου 2022 στην υπόθεση T-299/20, KF κατά ΕΤΕπ,

έχοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που διατύπωσε το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα τον Αύγουστο του 2021 σχετικά με το σχέδιο πλαισίου περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας (ESSF) του Ομίλου ΕΤΕπ,

έχοντας υπόψη τις υποθέσεις 1065/2020/PB, 1251/2020/PB και 1252/2020/PB σχετικά με την ΕΤΕπ, οι οποίες αποφασίστηκαν από την Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια στις 21 Απριλίου 2022,

έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας στην υπόθεση 2168/2019/KR σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών χειρίστηκε τη μετακίνηση του πρώην εκτελεστικού διευθυντή της με σκοπό να γίνει διευθύνων σύμβουλος ομάδας συμφερόντων του χρηματοπιστωτικού κλάδου, και την απόφασή της στην υπόθεση OI/3/2021/KR σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας χειρίστηκε την αίτηση του πρώην Γενικού Διευθυντή του να αναλάβει ανώτερες θέσεις στην Airbus,

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 26ης Μαΐου 2021, με τίτλο «Ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό της ΕΕ: καιρός τα λόγια να γίνουν πράξη»,

έχοντας υπόψη την περιβαλλοντική και κοινωνική πολιτική της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, του Απριλίου του 2019,

έχοντας υπόψη το επιχειρησιακό σχέδιο του Ομίλου ΕΤΕπ για το 2022-2024, που δημοσιεύτηκε στις 27 Ιανουαρίου 2022,

έχοντας υπόψη το πλαίσιο για την περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα του Ομίλου ΕΤΕπ, που δημοσιεύτηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2022,

έχοντας υπόψη το μέσο Ukraine Solidarity Urgent Response της ΕΤΕπ, που εγκρίθηκε στις 4 Μαρτίου 2022,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Οκτωβρίου 2020, με τίτλο «Στρατηγική για τη βιωσιμότητα των χημικών προϊόντων — Για ένα περιβάλλον χωρίς τοξικές ουσίες» (COM(2020)0667),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (COM(2019)0640), καθώς και το σχετικό ψήφισμα του Κοινοβουλίου, της 15ης Ιανουαρίου 2020 (1),

έχοντας υπόψη τις ανακοινώσεις της Επιτροπής, της 20ής Μαΐου 2020, με τίτλο ««Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030: Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας» (COM(2020)0380) και «Από το αγρόκτημα στο πιάτο — Μια στρατηγική για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων» (COM(2020)0381),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Ένα νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία — Για μια πιο καθαρή και πιο ανταγωνιστική Ευρώπη» (COM(2020)0098),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Μαΐου 2021, με τίτλο «Πορεία προς έναν υγιή πλανήτη για όλους — Σχέδιο δράσης της ΕΕ “για μηδενική ρύπανση των υδάτων, του αέρα και του εδάφους”»(COM(2021)0400),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 8ης Μαρτίου 2022, με τίτλο «REPowerEU: Κοινή ευρωπαϊκή δράση για πιο προσιτή οικονομικά, εξασφαλισμένη και βιώσιμη ενέργεια» (COM(2022)0108),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/523 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Μαρτίου 2021, για τη θέσπιση του προγράμματος InvestEU (2),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (3) και τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1229 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουλίου 2021, σχετικά με τη δανειακή διευκόλυνση του δημόσιου τομέα στο πλαίσιο του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης (4),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη (5),

έχοντας υπόψη τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ,

έχοντας υπόψη την έκθεση της οργάνωσης Counter Balance του 2019 με τίτλο «Is the EIB up to the task in tackling fraud and corruption? Challenges for the EU Bank’s governance framework» (Είναι ικανή η ΕΤΕπ να αντιμετωπίσει την απάτη και τη διαφθορά; Προκλήσεις για το πλαίσιο διακυβέρνησης της Τράπεζας της ΕΕ),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης: πρόληψη των συγκρούσεων συμφερόντων μετά την αποχώρηση από δημόσια υπηρεσία (6),

έχοντας υπόψη την επιστολή της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας, της 22ας Ιουλίου 2016, προς τον Πρόεδρο της ΕΤΕπ για θέματα σύγκρουσης συμφερόντων και την απάντηση του Προέδρου της ΕΤΕπ της 31ης Ιανουαρίου 2017,

έχοντας υπόψη την έκθεση επιθεώρησης της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας, της 18ης Μαΐου 2022, στην υπόθεση OI/1/2021/KR σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντιμετωπίζει την πρόκληση της μεταπήδησης στον ιδιωτικό τομέα στις οποίες εμπλέκονται τα (πρώην) μέλη του προσωπικού της,

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (Α9-0165/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 309 ΣΛΕΕ, η ΕΤΕπ έχει καθήκον να συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ, μεταξύ άλλων μέσω διαφόρων επενδυτικών μέσων, όπως δάνεια, μετοχές, εγγυήσεις, διευκολύνσεις επιμερισμού του κινδύνου και συμβουλευτικές υπηρεσίες·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΤΕπ υπέγραψε δάνεια ύψους σχεδόν 95 δισεκατομμυρίων EUR το 2021 και στήριξε περίπου 430 000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ενιαίας αγοράς της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι 75 δισεκατομμύρια EUR συνδέονταν με τις πράξεις του ομίλου της ΕΤΕπ και τα υπόλοιπα δάνεια χορηγήθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΤΕ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι 20,7 δισεκατομμύρια EUR από τη χρηματοδότηση του Ομίλου ΕΤΕπ στήριξαν την καινοτομία, συμπεριλαμβανομένων επενδύσεων στην ψηφιοποίηση και την προώθηση των δεξιοτήτων και της κατάρτισης για τον ψηφιακό κόσμο, συμβάλλοντας σημαντικά στην παγκόσμια ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το συνολικό ποσό των δανείων που υπογράφηκαν υπερβαίνει το ποσό κάθε άλλης πολυμερούς τράπεζας και αποτελεί ρεκόρ για την ΕΤΕπ·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία επιτέθηκε στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, δημιουργώντας ανθρωπιστική κρίση στην Ουκρανία και επηρεάζοντας θεμελιωδώς την οικονομική κατάσταση και την κατάσταση ασφάλειας στην ΕΕ και στις γειτονικές της χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΤΕπ ενέκρινε στις 4 Μαρτίου Δέσμη Επείγουσας Αλληλεγγύης για την Ουκρανία και, στη συνέχεια, πληρωμές συνολικού ύψους 129 εκατομμυρίων EUR προς την κυβέρνηση της Ουκρανίας για τις πλέον επείγουσες ανάγκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΤΕπ δεσμεύτηκε να διαθέσει 4 δισεκατομμύρια EUR για την πρωτοβουλία «Stand Up For Ukraine», μια παγκόσμια εκδήλωση συγκέντρωσης κεφαλαίων για τη στήριξη των θυμάτων της ρωσικής εισβολής και τη στήριξη των Ουκρανών προσφύγων πολέμου στα κράτη μέλη, με σκοπό τη χρηματοδότηση βασικών κοινωνικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων κατοικιών, σχολείων, νοσοκομείων και νηπιαγωγείων·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία του κορονοϊού προκάλεσε σοβαρό παγκόσμιο κλυδωνισμό με εκτεταμένες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η ΕΤΕπ υπέγραψε δάνεια αξίας περίπου 6,3 δισεκατομμυρίων EUR στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της νόσου COVID-19 στον τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων έργων που αφορούσαν τόσο τη δημιουργία υγειονομικών και νοσοκομειακών υποδομών και την εξασφάλιση ιατρικού εξοπλισμού όσο και την ενίσχυση του ιατρικού συστήματος υγείας με παρεμβάσεις ετοιμότητας για την αντιμετώπιση πανδημιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πόροι που κινητοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας αποτέλεσαν ελκυστικό στόχο για την απάτη και τη διαφθορά, όπως υπογραμμίζεται στην έκθεση δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ για τις έρευνες απάτης 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΤΕπ θα πρέπει να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσει ότι οι πόροι θα φτάνουν στους δικαιούχους για τους οποίους προορίζονται·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της κρίσης COVID-19 και η παράνομη, απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση και εισβολή στην Ουκρανία είχαν σημαντικό αντίκτυπο στη δίκαιη, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμη ανάπτυξη, στις επενδύσεις, στην ανθεκτικότητα, στην απασχόληση, στην εκπαίδευση και στις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υψηλός πληθωρισμός και η αύξηση των τιμών της ενέργειας, των καυσίμων και των τροφίμων επηρεάζουν δυσανάλογα τα πλέον μειονεκτούντα νοικοκυριά στην κοινωνία·

Γενικές παρατηρήσεις

1.

επισημαίνει τον θεμελιώδη ρόλο της ΕΤΕπ ως δημόσιας τράπεζας της ΕΕ και του μόνου διεθνούς χρηματοπιστωτικού οργανισμού που είναι αποκλειστική ιδιοκτησία των κρατών μελών της ΕΕ και ο οποίος ακολουθεί πλήρως τις πολιτικές και τα πρότυπα της ΕΕ, για την υποστήριξη της κοινωνικής και οικονομικής ανάκαμψης και την επικέντρωση σε επενδύσεις για την επίτευξη των στόχων της Ένωσης· λαμβάνει υπό σημείωση την έκθεση της ΕΤΕπ 2021/2022 για τις επενδύσεις και το επιχειρησιακό σχέδιο του Ομίλου ΕΤΕπ για την περίοδο 2022-2024· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πρωτοφανείς επενδύσεις της ΕΤΕπ με χρηματοδότηση ύψους σχεδόν 95 δισ. EUR το 2021 και για την εστίαση της τράπεζας στις μακροπρόθεσμες προκλήσεις της ΕΕ όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, την κοινωνική συνοχή και τον ψηφιακό μετασχηματισμό·

2.

καταδικάζει απερίφραστα την παράνομη, απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση και εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία, καθώς και την εμπλοκή της Λευκορωσίας στην επίθεση αυτή· υπογραμμίζει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει προκαλέσει σοβαρή ανθρωπιστική κρίση και έχει επηρεάσει θεμελιωδώς την οικονομική κατάσταση και την κατάσταση της ασφάλειας στην ΕΕ και στις γειτονικές της χώρες, γεγονός που πρέπει να αντικατοπτρίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό στις δραστηριότητες και τα επενδυτικά σχέδια της ΕΤΕπ·

3.

χαιρετίζει την αντίδραση της ΕΤΕπ στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία με την έγκριση της δέσμης μέτρων αλληλεγγύης έκτακτης ανάγκης της ΕΤΕπ, η οποία συνίσταται, μεταξύ άλλων, σε άμεση χρηματοδοτική στήριξη ύψους 668 εκατομμυρίων EUR προς τις ουκρανικές αρχές μέσω της επιτάχυνσης των εκταμιεύσεων στο πλαίσιο των υφιστάμενων δανείων και μέσω ανάληψης δέσμευσης για επιτάχυνση της παράδοσης πρόσθετου ποσού ύψους 1,3 δισεκατομμυρίων EUR· σημειώνει ότι το μέσο αυτό περιλαμβάνει τόσο άμεση χρηματοδοτική στήριξη όσο και στήριξη των υποδομών μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, συμπεριλαμβανομένων προσπαθειών ανοικοδόμησης μόλις αποκατασταθεί μια ελεύθερη και ανεξάρτητη Ουκρανία μετά τον πόλεμο· καλεί την ΕΤΕπ να επεξεργαστεί σχέδια δράσης για την παροχή κινήτρων για άμεσες επενδύσεις της ΕΕ στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων νέων μεταπολεμικών οικονομικών και κοινωνικών έργων, όπως σχολεία, κοινωνικές κατοικίες και νοσοκομεία· τονίζει τη σημασία των συντονισμένων προσπαθειών για την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ουκρανία·

4.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ταχέως μηχανισμό υποβολής εκθέσεων με σκοπό την ενημέρωση των αρμόδιων αρχών σχετικά με όλα τα περιουσιακά στοιχεία που φυλάσσονται σε ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ανήκουν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, τα οποία συνδέονται με τα καθεστώτα Putin και Lukashenka, συμπεριλαμβανομένου, κατά περίπτωση, του ομίλου της ΕΤΕπ· καλεί την ΕΤΕπ να επαγρυπνεί σε μεγάλο βαθμό και να παρακολουθεί στενά τις νέες κυρώσεις και τα μέτρα που συμφωνούνται από το Συμβούλιο· υπενθυμίζει ότι η ΕΤΕπ σταμάτησε τις δραστηριότητές της στη Ρωσία μετά την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας το 2014· αναμένει επιπλέον από την ΕΤΕπ να σταματήσει τη συμμετοχή όλων των Ρώσων άμεσων ή έμμεσων εταίρων που συμμετέχουν σε επενδυτικά έργα, μεταξύ άλλων, μέσω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών·

5.

καλεί τα κράτη μέλη, υπό την ιδιότητά τους ως μετόχων, να αυξήσουν την κεφαλαιοποίηση της ΕΤΕπ, ώστε να καταστεί δυνατή η χορήγηση περισσότερων μακροπρόθεσμων δανείων και καινοτόμων μέσων για τη χρηματοδότηση έργων με μεγάλες δυνατότητες για οφέλη όσον αφορά τη βιωσιμότητα, την κοινωνία και την καινοτομία σε βασικούς ενωσιακούς τομείς πολιτικής, όπως η ψηφιοποίηση και ο πράσινος μετασχηματισμός, διατηρώντας παράλληλα το σημερινό υψηλό επίπεδο πιστοληπτικής διαβάθμισης της ΕΤΕπ·

6.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ΕΤΕπ στήριξε περισσότερες από 430 000 ΜΜΕ που απασχολούσαν 4,5 εκατομμύρια άτομα το 2021· καλεί ωστόσο την ΕΤΕπ να παράσχει πρόσθετα κεφάλαια ανάπτυξης για να διευκολύνει τις ΜΜΕ να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους· σημειώνει ότι οι σημερινές υψηλές τιμές ενέργειας επηρεάζουν επίσης την ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ· καλεί την ΕΤΕπ να αξιολογήσει κατά πόσον τα σημερινά επίπεδα στήριξης των ΜΜΕ επαρκούν στο πλαίσιο των υψηλών τιμών ενέργειας και του αυξανόμενου κόστους των πρώτων υλών·

7.

επικροτεί το γεγονός ότι ένα πρωτοφανές ποσό 20,7 δισεκατομμυρίων EUR διατέθηκε στο πλαίσιο της χρηματοδότησης της ΕΤΕπ για τη στήριξη της καινοτομίας το 2021, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων στην ψηφιοποίηση και την προώθηση των δεξιοτήτων και της κατάρτισης για τον ψηφιακό κόσμο· θεωρεί ότι αυτού του είδους οι επενδύσεις έχουν τεράστια σημασία για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης και την επιδίωξη της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ και είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τους εργαζόμενους σε τομείς που απαιτούν σημαντική προσαρμογή και επανειδίκευση·

8.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τον νέο προσανατολισμό όσον αφορά τη συνοχή, ο οποίος περιλαμβάνει δέσμευση για αύξηση των δανειοδοτικών δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ στο 45 % της συνολικής δανειοδότησης της ΕΕ-27 στις περιφέρειες συνοχής έως το 2025 και στο 23 % στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες· τονίζει τη σημασία της αυξημένης δράσης για το κλίμα στις εν λόγω περιφέρειες, με στόχο την προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής σύγκλισης και της δίκαιης μετάβασης που δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο, και τονίζει ότι οι επενδύσεις θα πρέπει να επιλέγονται με βάση τη χρηματοοικονομική, οικονομική και τεχνική αξία· καλεί την ΕΤΕπ να συνεχίσει να αντιμετωπίζει τις συστημικές ελλείψεις που εμποδίζουν ορισμένες περιφέρειες ή χώρες να αξιοποιήσουν πλήρως τις χρηματοδοτικές ευκαιρίες της ΕΤΕπ, μεταξύ άλλων ενισχύοντας τις προσπάθειές της για επέκταση των δανειοδοτικών δραστηριοτήτων της, παρέχοντας τεχνική βοήθεια, ανάπτυξη ικανοτήτων και συμβουλευτική στήριξη, ιδίως στους τομείς της καινοτομίας, της ψηφιοποίησης, των υποδομών, της στήριξης των ΜΜΕ και έργων που αποσκοπούν στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης υψηλής ποιότητας και δίνοντας προτεραιότητα σε έργα που μειώνουν τις ανισότητες και προωθούν την κοινωνική πολυμορφία και ένταξη· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, αυξημένη στήριξη για συμβουλευτικές υπηρεσίες όπως η Κοινή βοήθεια για την υποστήριξη των έργων στις ευρωπαϊκές περιφέρειες (JASPERS), η Ευρωπαϊκή Υποστήριξη Τοπικής Ενέργειας (ELENA) και η Fi-Compass·

9.

επικροτεί την έγκαιρη κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων (EGF) για τον μετριασμό των αρνητικών κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών της πανδημίας COVID-19, μεταξύ άλλων, με τη στήριξη των ΜΜΕ· σημειώνει ότι, στις 31 Δεκεμβρίου 2021, η ΕΤΕπ ενέκρινε 23,2 δισεκατομμύρια EUR σε πράξεις του Ευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων (95 % των διαθέσιμων 24,4 δισεκατομμυρίων EUR), ποσό που αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο των επενδύσεων που πραγματοποιεί συνήθως ο Όμιλος ΕΤΕπ κατά τη διάρκεια ενός έτους· σημειώνει ότι, χωρίς διαφάνεια όσον αφορά τους τελικούς δικαιούχους, είναι δύσκολο να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τον αντίκτυπο του Ταμείου στην ευρωπαϊκή οικονομία· ζητεί, ως εκ τούτου, διεξοδική αξιολόγηση του Ταμείου, με αποτίμηση του βαθμού στον οποίο η συμμετοχή της ΕΤΕπ απέφερε προστιθέμενη αξία και του βαθμού στον οποίο το Ταμείο πέτυχε τους στόχους του καθώς το μέσο καταργείται σταδιακά, καθώς και του βαθμού διαφάνειας κατά την εφαρμογή του· ζητεί τη δημοσιοποίηση της αποτίμησης αυτής· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων βρίσκεται σε εξέλιξη και προσβλέπει στην παραλαβή της·

10.

λαμβάνει υπόψη το νέο πλαίσιο περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας (ESSF)· εκφράζει την ικανοποίησή του για την υιοθέτηση της βιώσιμης χρηματοδότησης ως επιχειρησιακού μοντέλου· ζητεί την ταχεία εφαρμογή του και ζητεί από την ΕΤΕπ να θεσπίσει σαφείς και αυστηρές διαδικασίες σχετικά με τον τρόπο διενέργειας της δέουσας επιμέλειας· ζητεί, επιπλέον, να αντικατοπτρίζονται δεόντως στις συμβάσεις όλες οι διατάξεις του ESSF και να εφαρμόζεται η αρχή της μη πρόκλησης σημαντικής ζημίας σε όλες τις πράξεις της ΕΤΕπ·

11.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την υπογραφή της συμφωνίας InvestEU μεταξύ της ΕΤΕπ και της Επιτροπής στις 7 Μαρτίου 2022 και για το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων είναι χωριστός εταίρος υλοποίησης· ζητεί την ταχεία υλοποίηση του νέου συμβουλευτικού κόμβου InvestEU και υπογραμμίζει την ανάγκη επιτάχυνσης των διαπραγματεύσεων με άλλους εταίρους υλοποίησης·

1. Κλιματική τράπεζα

12.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το 43 % της δανειοδότησης το 2021 — έναντι 40 % το 2020 — αφορούσε το κλίμα και το περιβάλλον, και επικροτεί την πρόθεση για επίτευξη του στόχου δανειοδότησης για το κλίμα το 2022· επιπλέον, εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι — αν εξαιρεθεί η εντολή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων, η οποία στοχεύει ειδικά στις ΜΜΕ που επλήγησαν από την πανδημία — το μερίδιο πράσινης χρηματοδότησης της ΕΤΕπ αυξήθηκε στην πραγματικότητα σε 51 %· επαναλαμβάνει ότι όλες οι χρηματοδοτικές ροές της ΕΤΕπ θα πρέπει να είναι απόλυτα συμβατές με την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050 το αργότερο καθώς και με τον αυξημένο στόχο της ΕΕ για το κλίμα έως το 2030· υπογραμμίζει ότι η κλιματική μετάβαση πρέπει να είναι δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς· τονίζει ότι οι πράσινες επενδύσεις πρέπει να είναι βιώσιμες και ότι η ΕΤΕπ πρέπει να διατηρεί υψηλή πιστοληπτική ικανότητα (ΑΑΑ)· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΤΕπ να αξιοποιήσει τη δανειοδότηση, τα χρηματοδοτικά μέσα, την τεχνική βοήθεια και τις συμβουλευτικές υπηρεσίες της για τη στήριξη των ατόμων και των περιφερειών που αντιμετωπίζουν κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις οι οποίες απορρέουν από τη μετάβαση σε μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα· επισημαίνει ότι, αν και ο οδικός χάρτης για την κλιματική τράπεζα (CBR) αποτελεί καλό σημείο εκκίνησης, θα χρειαστεί να αναληφθεί περαιτέρω δράση για να διασφαλιστούν η ευθυγράμμιση με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού, με παράλληλη διατήρηση της επίτευξης του στόχου του 1,5 oC, και μια δίκαιη μετάβαση· επαναλαμβάνει ότι εκτεταμένες αλλαγές μπορούν να επιτευχθούν μόνο εάν ληφθεί υπόψη η βιομηχανία και παρασχεθούν τα απαραίτητα κίνητρα για καινοτόμες κλιματικές λύσεις και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας· ζητεί την ταχύτερη δυνατή δημοσιοποίηση του CBR, προκειμένου να παρασχεθεί επισκόπηση των δράσεων που σχεδιάζονται για την επίτευξη των στόχων και να αξιολογηθεί η επάρκειά τους·

13.

προσβλέπει στην ενδιάμεση αναθεώρηση του CBR και τονίζει ότι πρέπει να συμβάλλει στην επιτάχυνση της μετατροπής του θεσμικού οργάνου σε πραγματική κλιματική τράπεζα που παράλληλα θα διευκολύνει τη διατήρηση των φυσικών πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος· αναμένει ότι όλα τα δάνεια θα εναρμονιστούν με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, ενώ ταυτόχρονα θα παραμείνει εφικτός ο στόχος του 1,5 oC, και με τις δεσμεύσεις της ΕΕ για το κλίμα και το περιβάλλον· ζητεί να συμπεριληφθεί στην ενδιάμεση αξιολόγηση του CBR αξιόπιστη αξιολόγηση των εναλλακτικών λύσεων χαμηλότερης έντασης άνθρακα και των εκπομπών «πεδίου εφαρμογής 3» για κάθε έργο· αναμένει λεπτομερείς ετήσιες εκθέσεις προόδου σχετικά με το CBR για όλες τις πράξεις με αφετηρία το 2023, συμπεριλαμβανομένου του βαθμού στον οποίο ευθυγραμμίζεται με τους ενωσιακούς στόχους για το κλίμα·

14.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την ευθυγράμμιση της Συμφωνίας του Παρισιού για τους αντισυμβαλλόμενους και αναμένει την πλήρη εφαρμογή της· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τους χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές και όχι μόνο τους εταιρικούς πελάτες να έχουν σχέδια απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο έως το τέλος του 2025· τονίζει ότι οι νέες αυτές απαιτήσεις δεν πρέπει να υπονομεύουν την πρόσβαση των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση· ζητεί να δοθεί έμφαση στην αξιοπιστία των βραχυπρόθεσμων σχεδίων απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές· ζητεί την αυστηρή υλοποίηση των εν λόγω σχεδίων και των στόχων μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη διενέργεια αξιολόγησης με σκοπό να εξακριβωθεί κατά πόσον μπορούν να συμπεριληφθούν στις συμβατικές ρήτρες μεταξύ της ΕΤΕπ και των πελατών της· αναμένει από την ΕΤΕπ να ελέγχει συστηματικά και να διασφαλίζει τη συμμόρφωση, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή του ESSF·

15.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις αυξανόμενες επενδύσεις της ΕΤΕπ στην ενέργεια στην Ευρώπη, οι οποίες αυξήθηκαν από 10 δισεκατομμύρια EUR το 2018 σε περισσότερα από 14 δισεκατομμύρια EUR το 2021· καλεί την ΕΤΕπ, υπό το πρίσμα των πρόσφατων γεωπολιτικών εξελίξεων, να επιταχύνει και να αυξήσει τις επενδύσεις στην ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ και επαναβεβαιώνει ότι η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ είναι συμβατή με τον ρόλο της ΕΤΕπ ως κλιματικής τράπεζας, καθώς και με τον στόχο της μείωσης της ενεργειακής φτώχειας, η οποία καθίσταται ιδιαίτερα έντονη λόγω της ραγδαίας αύξησης των τιμών της ενέργειας και των καυσίμων· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την ΕΤΕπ να εφαρμόζει στο ακέραιο την αρχή της ενεργειακής απόδοσης και να θέτει ως στόχο την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στο πλαίσιο του ενεργειακού δανεισμού της· επαναλαμβάνει ότι υποστηρίζει την πολιτική ενεργειακού δανεισμού 2019 της ΕΤΕπ· καλεί την ΕΤΕπ να δώσει προτεραιότητα στη χρηματοδότηση για επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και την ενεργειακή ασφάλεια, οι οποίες θα αυξήσουν την ανεξαρτησία της ΕΕ από τρίτες χώρες· καλεί την ΕΤΕπ να αυξήσει τον δανεισμό για αυτά τα έργα προκειμένου να συμβάλει στην ταχεία μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές ενέργειας και πρώτων υλών από τη Ρωσία και άλλες τρίτες χώρες·

16.

χαιρετίζει το σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή της ΕΤΕπ και τη δέσμευση για αύξηση του μεριδίου της δράσης για το κλίμα με σκοπό την προσαρμογή στο 15 % του συνολικού στόχου για το κλίμα έως το 2025· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για εναρμονισμένες μεθόδους ελέγχου για την εκτίμηση του φυσικού κλιματικού κινδύνου για όλες τις δανειοδοτικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται μέσω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών·

17.

υπενθυμίζει, ενόψει της επικείμενης ενδιάμεσης επανεξέτασης της πολιτικής ενεργειακού δανεισμού, τη δήλωση στην οποία προέβη ο Προέδρος Hoyer κατά την ετήσια συνέντευξη Τύπου του Ομίλου ΕΤΕπ στις 27 Ιανουαρίου 2022: «Πιστεύουμε ότι έχουμε αποστολή να επικεντρωθούμε στη βιωσιμότητα και στην επίτευξη των στόχων του Παρισιού με τα μέσα ενός μακροπρόθεσμου επενδυτικού ιδρύματος. […] Συνεπώς, δεν βλέπω αλλαγή στην πολιτική μας για τη δανειοδότηση στον τομέα της ενέργειας»· καλεί την ΕΤΕπ να σεβαστεί τις συστάσεις της πλατφόρμας για τη βιώσιμη χρηματοδότηση και να σταματήσει να χρηματοδοτεί μη αξιοποιήσιμα στοιχεία ενεργητικού και δραστηριότητες που δεν συνάδουν με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και τις σχετικές στρατηγικές της ΕΕ· καλεί την ΕΤΕπ να επικεντρωθεί ιδιαίτερα σε επενδύσεις σε έργα που αυξάνουν την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού μέσω της διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας και των προμηθευτών, καθώς και μέσω της μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ από τρίτες χώρες· ενθαρρύνει την ΕΤΕπ να συνεργαστεί με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και να διευκολύνει τη χρηματοδότηση μικρότερων έργων, συμπεριλαμβανομένων πρωτοβουλιών υπό την καθοδήγηση των τοπικών κοινοτήτων που επικεντρώνονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· καλεί την ΕΤΕπ να διασφαλίσει ότι οι επενδύσεις της σε κοινωνικές και οικονομικά προσιτές κατοικίες, οι οποίες είναι ευπρόσδεκτες, θα συμβάλλουν επίσης στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης·

18.

εκφράζει τη λύπη του για τις καθυστερήσεις στην επανεξέταση της πολιτικής δανεισμού στον τομέα των μεταφορών· αναμένει την εκπόνηση πρότασης απόλυτα ευθυγραμμισμένης με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, με ταυτόχρονη διατήρηση της δυνατότητας επίτευξης του στόχου του 1,5 oC, η οποία θα συμπεριλαμβάνει ένα όραμα για τον ρόλο της ΕΤΕπ στην απαλλαγή της κινητικότητας από τις ανθρακούχες εκπομπές, με ιδιαίτερη έμφαση στη μετάβαση σε επίπεδο επιχείρησης· αναμένει από τα δάνεια της ΕΤΕπ να μειώσουν τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των μεταφορών, βελτιώνοντας παράλληλα την ποιότητα και την οικονομική προσιτότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και αναμένει ότι δεν θα χορηγηθούν νέα δάνεια που εμποδίζουν την απαλλαγή των μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές ή τη μετάβαση προς περισσότερο βιώσιμη και οικονομικά προσιτή κινητικότητα μηδενικών εκπομπών· τονίζει τον μείζονα κίνδυνο που εγκυμονούν τα μη αξιοποιήσιμα στοιχεία ενεργητικού στον τομέα των μεταφορών· πιστεύει ότι θα πρέπει να διατεθεί περισσότερη χρηματοδότηση στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών, και ιδίως στην μετακίνηση με ποδήλατο και στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων μεταφορών, στις πολυτροπικές υπηρεσίες, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο έργων βιώσιμου αστικού σχεδιασμού, και καλύτερων υπηρεσιών μεταφορών για υποεξυπηρετούμενες κοινότητες και περιοχές· ζητεί να διατεθεί περισσότερη χρηματοδότηση για την απαλλαγή του ναυτιλιακού τομέα από τις ανθρακούχες εκπομπές·

Ψηφιοποίηση και βιωσιμότητα

19.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το επικαιροποιημένο πρότυπο ESSF 4, δηλαδή τη συμπερίληψη της «ανάσχεσης και αντιστροφής της απώλειας βιοποικιλότητας» ως αρχής, και τον περιορισμό της αντιστάθμισης, ιδίως σε περιοχές υψηλής βιοποικιλότητας, και ζητεί την επιμελή εφαρμογή του· εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ενίσχυση της εκτίμησης κινδύνου για τη βιοποικιλότητα και της δέουσας επιμέλειας μέσω του εργαλείου ολοκληρωμένης αξιολόγησης της βιοποικιλότητας· αναμένει ότι τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται θα είναι επικαιροποιημένα· εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για τη χρήση παρωχημένων στοιχείων· αναμένει ότι η ΕΤΕπ θα συμμορφωθεί με τα άρθρα 11 και 191 ΣΛΕΕ και θα πάψει να εκταμιεύει κονδύλια, ενώ εν ανάγκη θα τα αποσύρει εάν, εξακριβωθεί επίσημα ότι υπάρχουν στοιχεία ή σοβαρός κίνδυνος δυσμενών επιπτώσεων στο κλίμα, στο περιβάλλον ή στις τοπικές κοινότητες, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο αξιολογήσεων του περιβαλλοντικού αντίκτυπου·

20.

υπενθυμίζει τον στόχο της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα για το 2030, δηλαδή την αποδέσμευση τουλάχιστον 20 δισεκατομμυρίων EUR ετησίως για δαπάνες για τη φύση· υπογραμμίζει ότι η κοινωνία στο σύνολό της επωφελείται από την αποκατάσταση της φύσης, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για ένα ευρύ φάσμα οικονομικών τομέων, και ότι η συνεργασία των κρατών μελών με την ΕΤΕπ και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μπορεί να είναι καίριας σημασίας για την κάλυψη του υφιστάμενου χρηματοδοτικού κενού· αναγνωρίζει τις προκλήσεις και την πρόοδο που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια της εφαρμογής του Μηχανισμού Χρηματοδότησης Φυσικού Κεφαλαίου· επαναλαμβάνει την έκκλησή του να προβλεφθεί συνιστώσα επιχορήγησης στο πλαίσιο του μηχανισμού ή οποιουδήποτε διάδοχου μέσου, με βάση το μοντέλο του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, για τη στήριξη της αρχικής κλιμάκωσης των τοπικών έργων και τη διευκόλυνση της δημιουργίας εσόδων· ζητεί να δρομολογηθεί ανεξάρτητη δημόσια αξιολόγηση που θα εντάσσεται στην ευρύτερη αξιολόγηση της στήριξης της αποκατάστασης του οικοσυστήματος και της βιοποικιλότητας· σημειώνει ότι νέα μέσα πρόκειται να αντικαταστήσουν τον μηχανισμό χρηματοδότησης φυσικού κεφαλαίου στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) 2021-2027· παροτρύνει, ως εκ τούτου, την ΕΤΕπ να εξαιρέσει από τα νέα μέσα τα έργα αντιστάθμισης βιοποικιλότητας σε προστατευόμενες περιοχές και περιοχές υψηλής βιοποικιλότητας·

21.

σημειώνει ότι η Ουκρανία και η Ρωσία είναι σημαντικοί παραγωγοί καλλιεργειών τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων του σιταριού, του αραβοσίτου και του κριθαριού· σημειώνει ότι ο πόλεμος έχει επηρεάσει σοβαρά τον γεωργικό τομέα της Ουκρανίας· σημειώνει περαιτέρω ότι η Ρωσία και η Λευκορωσία είναι σημαντικοί παραγωγοί λιπασμάτων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ο πόλεμος μπορεί να έχει σημαντικές δευτερογενείς επιπτώσεις στις διασυνοριακές αλυσίδες εφοδιασμού, στις τιμές των τροφίμων και των λιπασμάτων, στην οικονομική προσιτότητα των τροφίμων στην ΕΕ και στην ασφάλεια και το προσιτό κόστος των τροφίμων παγκοσμίως· ενθαρρύνει την ΕΤΕπ να χρησιμοποιεί τις πράξεις της για να διευκολύνει την υλοποίηση των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα για το 2030, καθώς όλων των σχετικών και μελλοντικών κανονισμών της ΕΕ σχετικά με τα προϊόντα μηδενικής αποδάσωσης και την αποκατάσταση που απορρέουν από τις εν λόγω στρατηγικές· καλεί την ΕΤΕπ να μην στηρίζει δραστηριότητες που παρεμποδίζουν τη μετάβαση σε έναν πλήρως βιώσιμο γεωργικό τομέα και έργα διαχείρισης φυσικών πόρων που δεν σέβονται τα όρια του πλανήτη· καλεί την ΕΤΕπ να μην στηρίζει καμία μορφή βιομηχανικής γεωργίας ή γεωργικών πρακτικών που δεν συμμορφώνονται με τα πρότυπα της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων, όπως ορίζεται στη σύσταση του Κοινοβουλίου της 20ής Ιανουαρίου 2022 προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή μετά τη διερεύνηση καταγγελλόμενων παραβιάσεων και κακοδιοίκησης κατά την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης όσον αφορά την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά εντός και εκτός της Ένωσης (7)·

22.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την ΕΤΕπ, να στηρίζει τους στόχους της στρατηγικής της ΕΕ για τις χημικές ουσίες με στόχο τη βιωσιμότητα στο πλαίσιο των νέων πράξεών της, ενισχύοντας την καινοτομία για ασφαλή και εκ σχεδιασμού βιώσιμα χημικά, υλικά και προϊόντα, το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία με βάση μη τοξικούς κύκλους υλικών, και το σχέδιο δράσης για μηδενική ρύπανση των υδάτων, του αέρα, και του εδάφους· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον διπλασιασμό της χρηματοδότησης της πρωτοβουλίας «Καθαροί ωκεανοί» (από 2 σε 4 δισεκατομμύρια EUR έως το 2025) για τη μείωση των πλαστικών αποβλήτων· υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε έργα που αποσκοπούν στην εξεύρεση βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων αντί των πλαστικών μίας χρήσης· καλεί την ΕΤΕπ να μην χρηματοδοτεί ούτε να συμβάλλει με κανέναν τρόπο στην ανάπτυξη της εξόρυξης βαθέων υδάτων· εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση της ΕΤΕπ να παράσχει τεχνική βοήθεια και χρηματοδότηση έργων στην παγκόσμια δέσμευση για το μεθάνιο·

23.

χαιρετίζει τη συνεχιζόμενη έκδοση ομολόγων ευαισθητοποίησης για το κλίμα και ομολόγων ευαισθητοποίησης για τη βιωσιμότητα σε πολλαπλά νομίσματα· χαιρετίζει, επιπλέον, τη δέσμευση για ευθυγράμμιση με το πρότυπο πράσινων ομολόγων της ΕΕ και με κάθε μελλοντικό «πρότυπο κοινωνικών ομολόγων», και, συγκεκριμένα, για αύξηση της διαφάνειας, καθώς και για βελτίωση της κατανομής των πόρων και της υποβολής εκθέσεων αντικτύπου· επιμένει ότι τα μέτρα αυτά δεν πρέπει να οδηγούν σε υποβάθμιση των προτύπων·

Κοινωνική ευθύνη, υγεία και φύλο

24.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενσωμάτωση των εργασιακών δικαιωμάτων στο πρότυπο 8 του ESSF και ζητεί την απαρέγκλιτη εφαρμογή του· καλεί την ΕΤΕπ να διασφαλίσει ότι τα εργασιακά δικαιώματα θα λαμβάνονται καλύτερα υπόψη στις δραστηριότητές της μέσω της συμπερίληψης συμβατικών ρητρών που θα απαιτούν από τους φορείς υλοποίησης να αξιολογούν τους εργασιακούς κινδύνους και να εξασφαλίζουν την πλήρη προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού· καλεί την ΕΤΕπ να συμβάλει στη στήριξη μιας ανάκαμψης χωρίς αποκλεισμούς μετά την πανδημία μέσω επενδύσεων στον κοινωνικό τομέα, μεταξύ άλλων σε ενεργειακά αποδοτικές κοινωνικές κατοικίες, στην εκπαίδευση, στην υγεία και στις δεξιότητες, και υπογραμμίζει τη σημασία της ανάπτυξης δίκαιων, ασφαλών και υγιεινών συνθηκών εργασίας και του σεβασμού των εργασιακών δικαιωμάτων·

25.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ΕΤΕπ έχει διαδραματίσει καίριο ρόλο στη στήριξη της αντίδρασης της ΕΕ στην υγειονομική κρίση· καλεί την ΕΤΕπ να συνεχίσει τις επενδύσεις για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τομέα της δημόσιας υγείας, τον περιορισμό των μακροπρόθεσμων αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας και την ενίσχυση της ετοιμότητας για μελλοντικές πανδημίες·

26.

υπογραμμίζει ότι οι αναπτυξιακές επενδύσεις που αφορούν τις γυναίκες και λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες τους είναι πιο αποτελεσματικές και βιώσιμες· καλεί την ΕΤΕπ να συμβάλει στην πλήρη εφαρμογή των δεσμεύσεων της ΕΕ για την ισότητα των φύλων, συμπεριλαμβανομένου του τρίτου σχεδίου δράσης για την ισότητα των φύλων, μέσω της συστηματικής συλλογής στοχευμένων δεδομένων ανά φύλο και της δημοσιοποίησής τους· παροτρύνει την ΕΤΕπ να αξιολογεί τον αντίκτυπο των έργων στην ισότητα των φύλων εντός και εκτός της ΕΕ και να υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με τα αποτελέσματα των αξιολογήσεών της· θεωρεί ότι θα πρέπει να συλλέγονται δεδομένα σχετικά με έργα για να καταδεικνύεται ο τρόπος με τον οποίο συμβάλλουν στην ισότητα των φύλων και στη χειραφέτηση των γυναικών· παροτρύνει την ΕΤΕπ να αξιολογεί τον αντίκτυπο των έργων στην ισότητα των φύλων και να συνεργάζεται με ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες για τον σκοπό αυτό· καλεί την ΕΤΕπ να διασφαλίσει ότι οι υπηρεσίες της στον τομέα της συμβουλευτικής και τεχνικής υποστήριξης θα είναι εξοπλισμένες ώστε να προωθούν την ισότητα των φύλων και την χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, διαθέτοντας, ειδικότερα τους απαραίτητους εμπειρογνώμονες και αποδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στην επιμόρφωση· επισημαίνει την ανάγκη ενίσχυσης του δανεισμού προς τις ΜΜΕ με επικεφαλής γυναίκες, με στόχο την προώθηση μιας ανάκαμψης με ισότητα των φύλων·

27.

εκφράζει, ωστόσο, τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η ΕΤΕπ δεν κατόρθωσε να επιτύχει τους αρχικούς στόχους της όσον αφορά την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων για το 2021 και ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε υψηλόβαθμες θέσεις στην ΕΤΕπ· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΤΕπ να εντείνει τις προσπάθειές της για τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε όλα τα επίπεδα του οργανισμού·

28.

υπογραμμίζει τον θετικό ρόλο της ΕΤΕπ στην εκπλήρωση των ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων· αναμένει από την τράπεζα να στηρίζει έργα που παράγουν αποτελέσματα στην εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης και των κοινωνικών συστάσεων που προσδιορίζονται στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου· τονίζει τη σημασία του διαλόγου και της διαβούλευσης με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και ενθαρρύνει την ΕΤΕπ να ενισχύσει τη δέσμευσή της για την προώθηση αυτών των δραστηριοτήτων· εκφράζει ικανοποίηση για τις επενδύσεις της ΕΤΕπ στην εκπαίδευση και επαναλαμβάνει το αίτημά του στην ΕΤΕπ, να αυξήσει τις επενδύσεις της στην εκπαίδευση ώστε να μετριαστούν οι σοβαρές επιπτώσεις της κρίσης του κορονοϊού στα εκπαιδευτικά συστήματα σε παγκόσμιο επίπεδο·

ΜΓΑΔΣ — EIB Global

29.

εκφράζει την υποστήριξή του για την EIB Global και θεωρεί ότι η ΕΤΕπ μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη στήριξη των στρατηγικών συμφερόντων της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής της ΕΤΕπ ευθυγραμμίζεται με αυτό της Παγκόσμιας Τράπεζας· αναμένει ότι οι επενδύσεις της ΕΤΕπ σε τρίτες χώρες θα ευθυγραμμιστούν πλήρως με τα πρότυπα της ΕΕ για το κλίμα, τη βιοποικιλότητα και την κοινωνική πρόνοια που ισχύουν για τον ενδοενωσιακό δανεισμό και με τις πολιτικές εξωτερικής δράσης της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων που πραγματοποιεί ως εταίρος υλοποίησης στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Global Gateway»· καλεί την ΕΤΕπ να εντείνει τη δραστηριότητά της στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και στις χώρες που βιώνουν συγκρούσεις και ακραία φτώχεια· ζητεί δημόσια διαβούλευση και πλήρη διαφάνεια σχετικά με τις στρατηγικές που συνδέονται με την EIB Global, με ιδιαίτερη έμφαση στον ρόλο των δικαιούχων χωρών και συγκεκριμένα κεφάλαια σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια για τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί πλήρη λογοδοσία και διαφάνεια του παγκόσμιου διοικητικού οργάνου και του γνωμοδοτικού συμβουλίου της EIB Global, συμπεριλαμβανομένης της προορατικής δημοσίευσης των ημερήσιων διατάξεων και των πρακτικών των συνεδριάσεων του νέου γνωμοδοτικού συμβουλίου της· ζητεί να παρέχεται στο προσωπικό κατάλληλη κατάρτιση σε αναπτυξιακά θέματα, ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει τις πρωτοβουλίες «EU Global» και «Ομάδα Ευρώπη»· καλεί την Επιτροπή να αποσαφηνίσει τη χρήση των εγγυήσεων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη+, το οποίο διαχειρίζονται η ΕΤΕπ και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, κατά την εφαρμογή της πρωτοβουλίας Global Gateway·

30.

υπενθυμίζει την παγκόσμια δέσμευση της ΕΕ να υπερασπίζεται και να προωθεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία είναι αδιαίρετα, οικουμενικά και αλληλεξαρτώμενα· θεωρεί ότι το νέο ESSF αποτελεί καλή αφετηρία, αλλά επαναλαμβάνει το επανειλημμένο αίτημά του να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για να εξασφαλιστούν περαιτέρω βελτιώσεις στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στις διαδικασίες για την πρόληψη παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υπενθυμίζει ότι η ΕΤΕπ δεσμεύεται άμεσα από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων· επισημαίνει τις παρατηρήσεις του Γραφείου του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σχετικά με το σχέδιο ESSF της ΕΤΕπ και παροτρύνει την ΕΤΕπ να τα λάβει πλήρως και άμεσα υπόψη, και, ειδικότερα, εκείνα που αφορούν τη δέουσα επιμέλεια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας που εφαρμόζει, τις εκτιμήσεις επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και την ανάγκη η γενική δέσμευση της ΕΤΕπ για τα ανθρώπινα δικαιώματα να βασίζεται στην ευθύνη για τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί να εξεταστούν τα ζητήματα αυτά στο πλαίσιο της επικείμενης δήλωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα· πιστεύει ακράδαντα ότι η ΕΤΕπ δεν θα πρέπει να εκταμιεύει δάνεια σε περίπτωση σαφών αντιποίνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί την ΕΤΕπ να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την προστασία των τοπικών κοινοτήτων, μεταξύ άλλων με την απόσυρση χρηματοδότησης, κατά περίπτωση· αναμένει, επιπλέον, να αναλαμβάνεται άμεση δράση όταν ένας πελάτης ή ένας πραγματικός δικαιούχος εμπλέκεται σε αντίποινα εναντίον υπερασπιστή των ανθρωπίνων ή των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων· αναμένει από την ΕΤΕπ να υλοποιήσει τα μακροχρόνια αιτήματα του Κοινοβουλίου για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων, συγκεκριμένα, μέσω της θέσπισης συμβατικών απαιτήσεων, στις οποίες θα συμπεριλαμβάνεται η απαίτηση να εξασφαλίζεται προηγουμένως η ελεύθερη συναίνεση των τοπικών κοινοτήτων μετά από ενημέρωση και, κατά περίπτωση, βάσει του διεθνούς δικαίου, μεταξύ άλλων και για έργα που χρηματοδοτούνται μέσω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών· αναμένει από την ΕΤΕπ να ζητά από τους πελάτες να διενεργούν εκτιμήσεις επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα για τα έργα τους και να παρακολουθεί συνεχώς την υλοποίηση των εν λόγω έργων επιτόπου, προκειμένου να αποτρέπεται ενδεχόμενη κατάχρηση, άδικη απαλλοτρίωση ή βία κατά των τοπικών πληθυσμών· ζητά, στο πλαίσιο αυτό, να συνεργάζεται η ΕΤΕπ ενεργά με τις τοπικές κοινότητες και να τις ενημερώνει ανάλογα σχετικά με τα δικαιώματά τους, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην εφαρμογή ελεύθερης, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεσης, καθώς και στην πρόσβασή τους σε μηχανισμό καταγγελιών·

31.

πιστεύει ότι η υλοποίηση της EIB Global θα πρέπει να μπορεί να βασίζεται σε επαρκές επίπεδο προσωπικού τοποθετημένου εκτός της έδρας του Λουξεμβούργου, ώστε να διασφαλίζεται η επιτόπια παρουσία και η αποτελεσματική συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και τις αντιπροσωπείες της, δεδομένου ότι η επιτόπια πραγματογνωσία και η παρακολούθηση των έργων έχουν καθοριστική σημασία για τη στήριξη των τοπικών κοινοτήτων· ζητεί την ενίσχυση του επιτόπιου προσωπικού, και ιδίως των τοπικών εργαζομένων, προκειμένου να καλυφθούν οι τοπικές ανάγκες με ενισχυμένες τεχνικές δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένης της εμπειρογνωμοσύνης στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ισότητας των φύλων· αναμένει τη δημοσίευση ενός συγκεκριμένου σχεδίου ανθρώπινων πόρων το 2022 για την εφαρμογή της EIB Global και καλεί την ΕΤΕπ να ενισχύσει επειγόντως τους μηχανισμούς καταπολέμησης της απάτης, της διαφθοράς και άλλων απαγορευμένων συμπεριφορών, ιδίως στο πλαίσιο των προσπαθειών αύξησης της παρουσίας της εκτός της ΕΕ· παροτρύνει την ΕΤΕπ να επεκτείνει τη συνεργασία της με τις εθνικές αρχές στις χώρες εταίρους· υπενθυμίζει ότι η περιφερειακή έδρα του Ναϊρόμπι λειτουργεί από το 2019· εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση του Νοεμβρίου του 2021 για αναβάθμισή της, ώστε να καταστεί ο νέος κόμβος της ΕΤΕπ στο Ναϊρόμπι, ο οποίος θα διευκολύνει τη συνεργασία με την Κένυα, την Αφρική, την Team Europe και τους παγκόσμιους εταίρους, θα συμβάλει στην καλύτερη αποτύπωση των ιδιωτικών και δημόσιων επενδυτικών προτεραιοτήτων και θα διευρύνει την πραγματογνωσία σχετικά με τη δράση για το κλίμα, την καινοτομία και τις ψηφιακές επενδύσεις·

32.

τονίζει τη σημασία της συνοχής, της προσθετικότητας και της αποτελεσματικότητας της αναπτυξιακής χρηματοδότησης· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΤΕπ να ενισχύσει τη συνεργασία με βασικούς εταίρους· καλεί την ΕΤΕπ να διευκολύνει τη συμμετοχή μικρότερων φορέων αναπτυξιακής χρηματοδότησης στις δραστηριότητές της· καλεί, επιπλέον, την ΕΤΕπ να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και στην κινητοποίηση εγχώριων πόρων στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες·

Διαφάνεια και διακυβέρνηση

33.

υπενθυμίζει τον γενικό στόχο της δημοσίευσης πληροφοριών σχετικά με τα έργα τρεις εβδομάδες πριν από την έγκρισή τους από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΤΕπ· εκφράζει την ανησυχία του για τη μείωση της διαφάνειας, ιδίως όσον αφορά την έγκαιρη δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με τα έργα· υπενθυμίζει ότι το 2010, το 96,1 % του συνόλου των έργων δημοσιεύθηκε τρεις εβδομάδες πριν από την έγκριση του διοικητικού συμβουλίου, ποσοστό που μειώθηκε μόλις στο 60 % το 2020· σημειώνει ότι, σύμφωνα με την ΕΤΕπ, αυτή η πτωτική τάση είναι συνέπεια της εντατικότερης συνεργασίας της ΕΤΕπ με εταιρείες του ιδιωτικού τομέα· εκφράζει τη λύπη του για την αυξανόμενη χρήση διατάξεων σχετικά με το επιχειρηματικό απόρρητο· αναγνωρίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ιδιαίτερη σημασία τόσο των διατάξεων για το επιχειρηματικό απόρρητο, ιδίως για τις ΜΜΕ, όσο και της διαφάνειας ως βασικού στοιχείου της προστασίας των δημοκρατικών αρχών, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και καλεί την ΕΤΕπ να επιτύχει ισορροπία μεταξύ των δύο, έχοντας κατά νου ότι οι πόροι της ΕΤΕπ είναι δημόσιο χρήμα και θα πρέπει πάντα να υπόκεινται σε δημόσιο έλεγχο και λογοδοσία· ζητεί μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία, μεταξύ άλλων έναντι των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, και ιδίως του Κοινοβουλίου· επισημαίνει, επιπλέον, ότι ορισμένα πρόσφατα έργα για τα οποία απαιτήθηκε εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων δημοσιεύθηκαν μόνο μετά από έγκριση· υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι το καλύτερο πρότυπο όσον αφορά τους ιδιώτες επενδυτές είναι να δημοσιεύονται όλα τα έργα τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από την έγκριση και ότι η International Finance Corporation (μέλος του ομίλου World Bank), η οποία χρηματοδοτεί μόνο έργα στον ιδιωτικό τομέα, δημοσιεύει εκτιμήσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων 60 ημέρες πριν από τη λήψη των αποφάσεων χρηματοδότησης· υπενθυμίζει ότι οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες πρέπει να λειτουργούν σύμφωνα με τις ισχύουσες κανονιστικές ρυθμίσεις της κεφαλαιαγοράς, οι οποίες περιλαμβάνουν διατάξεις σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών· επισημαίνει τις πρόσφατες συστάσεις της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας σχετικά με την ανάγκη να υιοθετήσει η ΕΤΕπ μια «πιο φιλόδοξη προσέγγιση όσον αφορά την πρακτική δημοσιοποίησής της», να ενεργεί σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ για τη διαφάνεια και να είναι πιο διαφανής όσον αφορά τον δυνητικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο των έργων που χρηματοδοτεί· παροτρύνει την ΕΤΕπ να εφαρμόσει τις συστάσεις αυτές το συντομότερο δυνατόν·

34.

επαναλαμβάνει το αίτημά του για μια διοργανική συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και της ΕΤΕπ προκειμένου να βελτιωθεί η πρόσβαση στα έγγραφα και τα δεδομένα της ΕΤΕπ και να ενισχυθεί η δημοκρατική λογοδοσία, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας υποβολής ερωτήσεων με αίτημα γραπτής απάντησης στην ΕΤΕπ και της διοργάνωσης ακροάσεων και οικονομικών διαλόγων·

35.

καλεί την ΕΤΕπ να επιταχύνει την υποβολή εκθέσεων προς το Κοινοβούλιο σχετικά με τις αποφάσεις της, την πρόοδο που έχει επιτευχθεί και τον αντίκτυπο των δανειοδοτικών δραστηριοτήτων της, ιδίως μέσω τακτικών διαρθρωμένων διαλόγων·

36.

θεωρεί ότι η νέα πολιτική διαφάνειας συνιστά χαμένη ευκαιρία· καλεί την ΕΤΕπ να εξετάσει τις κριτικές αξιολογήσεις και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η ΕΤΕπ αγνόησε εν μέρει τα πολύ σαφή αιτήματα του Κοινοβουλίου για βελτίωση της πολιτικής της για τη διαφάνεια σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές και τα πρότυπα άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δημοσίευση των δηλώσεων επιπτώσεων της προσθετικότητας των πράξεων της ΕΤΕπ, ως συνιστώσα του πλαισίου της για τη μέτρηση της προσθετικότητας και των επιπτώσεων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η νέα πολιτική σημειώνει μικρή μόνο πρόοδο όσον αφορά την προορατική δημοσίευση, μεταξύ άλλων για έργα άνω των 50 εκατομμυρίων EUR που υλοποιούνται από ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, παρά την ανάγκη να λειτουργεί η ΕΤΕπ βάσει του «τεκμηρίου δημοσιοποίησης» για την εκπλήρωση της αποστολής της ως δημόσιας τράπεζας της ΕΕ· σημειώνει ότι η νέα πολιτική δεν δημιουργεί υποχρέωση για την ΕΤΕπ να δημοσιεύει προορατικά πληροφορίες σχετικά με την επιλογή έργων, και, ειδικότερα, πληροφορίες σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια, πριν από την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΤΕπ, σύμφωνα με τις πρακτικές των διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών· εκφράζει επίσης την ανησυχία του για τις εξαιρέσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε έγγραφα με βάση εμπορικά συμφέροντα τρίτων και την οδηγία για την κατάχρηση της αγοράς (8)· εκφράζει, επιπλέον, τη λύπη του για το γεγονός ότι η πολιτική δεν προβλέπει την έγκαιρη δημοσιοποίηση των πρακτικών του διοικητικού συμβουλίου και της επιτροπής διαχείρισης· ζητεί να αντιμετωπιστούν επειγόντως αυτές οι ελλείψεις· ζητεί την ευθυγράμμιση της πολιτικής για τη διαφάνεια με την πολιτική της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης σχετικά με την υποχρεωτική δημοσιοποίηση για τους ενδιάμεσους φορείς έργων με υψηλούς περιβαλλοντικούς κινδύνους και επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του για επέκταση των απαιτήσεων διαφάνειας, οι οποίες θα είναι ευθυγραμμισμένες με τις απαιτήσεις για την υδροηλεκτρική ενέργεια, σε όλα τα έργα υποδομής, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χρηματοδοτούνται από ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς·

37.

ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, ένα φιλόδοξο πρότυπο για τους ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς σύμφωνα με αυστηρά πρότυπα όσον αφορά τη φορολογία, τη διαφάνεια, το περιβάλλον και την κοινωνική μέριμνα· καλεί την ΕΤΕπ να τροποποιήσει, το συντομότερο δυνατόν, το υπόδειγμα συμβατικών ρητρών της για περιβαλλοντικά θέματα και, κατά συνέπεια, τις συμβάσεις με ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, καθορίζοντας απαιτήσεις σχετικά με τις περιβαλλοντικές πληροφορίες που πρέπει να συλλέγονται και να δημοσιεύονται· τονίζει ωστόσο ότι αυτές οι νέες απαιτήσεις δεν πρέπει να επηρεάζουν αρνητικά την πρόσβαση των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση·

38.

λαμβάνει υπόψη τον επικαιροποιημένο κώδικα δεοντολογίας και εκφράζει την ικανοποίησή του για τους αυστηρότερους κανόνες σχετικά με τις συγκρούσεις συμφερόντων και τη δέσμευση για περιοδική επανεξέταση· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι, παρά τα επανειλημμένα αιτήματα, δεν υπάρχει διάταξη που να αποκλείει τους αντιπροέδρους από την εποπτεία επιχειρήσεων στις χώρες καταγωγής τους, και επιμένει ότι το ζήτημα αυτό πρέπει να τεθεί στην επόμενη επανεξέταση·

39.

εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την έλλειψη κοινωνικού διαλόγου στην ΕΤΕπ, ιδίως όσον αφορά την αντιμετώπιση των ανησυχιών σχετικά με καταγγελίες παρενόχλησης, το εργασιακό περιβάλλον και τις συνθήκες εργασίας· αναμένει από τη διοίκηση της ΕΤΕπ να διασφαλίσει μηδενική ανοχή έναντι όλων των μορφών ανάρμοστης συμπεριφοράς και να εφαρμόσει επειγόντως τις αναγκαίες αλλαγές για την πρόληψή τους· καλεί τη διοίκηση της ΕΤΕπ να ξεκινήσει ουσιαστικό διάλογο με το προσωπικό προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες τους και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη και η νοοτροπία λογοδοσίας· ενθαρρύνει την τράπεζα να δρομολογήσει έρευνες και διαβουλεύσεις για το προσωπικό της·

40.

ζητεί από την Επιτροπή να δημοσιεύσει το σκεπτικό της γνωμοδότησής της σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 19·

Μηδενική ανοχή έναντι της απάτης

41.

λαμβάνει υπόψη τη νέα πολιτική για την καταπολέμηση της απάτης και υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας χωρίς αποκλεισμούς κατά την ανάπτυξη βασικών εργαλείων πολιτικής για την καταπολέμηση της απάτης· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η πολιτική της ΕΤΕπ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας δεν αντιμετωπίζει σημαντικές ελλείψεις, και συγκεκριμένα την ενσωμάτωση των απαιτήσεων της τέταρτης οδηγίας της ΕΕ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (9), ιδίως όσον αφορά τη δημοσίευση των ελέγχων «Γνωρίζετε τον πελάτη σας» πριν από την έγκριση οποιουδήποτε έργου· εκφράζει επίσης τη δυσαρέσκειά του για την έλλειψη βελτίωσης των προτύπων διαφάνειας, ιδιαίτερα όσον αφορά την εξάρτηση της χορήγησης άμεσων και έμμεσων δανείων από τη δημοσίευση από τους δικαιούχους φορολογικών και λογιστικών στοιχείων των δικαιούχων και των ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών που ενέχονται στις χρηματοδοτικές δραστηριότητες· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η ΕΤΕπ δεν έχει αναθέσει τη διενέργεια ανεξάρτητων ελέγχων της εφαρμογής των προτύπων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες· αναμένει από την ΕΤΕπ να ευθυγραμμιστεί με το εξελισσόμενο κανονιστικό πλαίσιο και τις πρακτικές της ΕΕ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, προκειμένου να μπορέσει η τράπεζα να αποτρέψει αποτελεσματικά τη συμμετοχή σε απαγορευμένη συμπεριφορά και να λάβει διορθωτικά μέτρα, ιδίως με τον αποκλεισμό οντοτήτων, την ανάκτηση κεφαλαίων και τη χρήση άλλων συμβατικών και ένδικων μέσων·

42.

καλεί την ΕΤΕπ να δεσμευτεί να ενισχύσει την πολιτική της κατά της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, μεταξύ άλλων αποφεύγοντας να χρηματοδοτεί δικαιούχους ή χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές και να συνεργάζεται με χρηματοδοτικούς εταίρους που έχουν αποδεδειγμένα αρνητικό ιστορικό· καλεί την ΕΤΕπ να επιβάλει μέτρα πρόληψης και τακτικές φορολογικές εκτιμήσεις κατά των μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας, της φορολογικής και δημοσιονομικής απάτης και της φοροδιαφυγής, καθώς και της παράνομης και επιθετικής φοροαποφυγής· καλεί την ΕΤΕπ να εξαρτήσει τη χορήγηση άμεσων και έμμεσων δανείων από τη δημοσίευση φορολογικών και λογιστικών δεδομένων ανά χώρα από τους δικαιούχους και από την ανταλλαγή δεδομένων πραγματικών δικαιούχων για τους δικαιούχους και τους ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που εμπλέκονται σε χρηματοδοτικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβάνοντας ειδική ρήτρα στις συμβάσεις που συνάπτει με τους πελάτες της· καλεί τον Όμιλο ΕΤΕπ να ευθυγραμμίσει την πολιτική του με τις ανεπαρκώς ρυθμιζόμενες, αδιαφανείς και μη συνεργάσιμες περιοχές δικαιοδοσίας και τη χρηστή φορολογική διακυβέρνηση με τις εξελισσόμενες ευρωπαϊκές και διεθνείς ρυθμιστικές εξελίξεις στον τομέα της φορολογικής ακεραιότητας, καθώς και με τα πρότυπα και τις πολιτικές χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης· υπογραμμίζει ότι η διεθνής συνεργασία έχει καθοριστική σημασία για την αποτελεσματική καταπολέμηση της απάτης, της διαφθοράς και άλλων απαγορευμένων συμπεριφορών· καλεί την ΕΤΕπ να παραπέμψει τις υπόνοιες για απαγορευμένη συμπεριφορά στις αρχές εντός και εκτός της ΕΕ για περαιτέρω έρευνα και ποινική δίωξη, και να παράσχει βοήθεια όπως απαιτείται·

43.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για αναστολή της χρηματοδότησης όταν οι τοπικές αρχές έχουν ενημερωθεί και/ή συμμετέχουν σε νομικές διαδικασίες κατά πιθανών παραβιάσεων της σχετικής νομοθεσίας, τουλάχιστον έως ότου ολοκληρωθούν οι έρευνες και οι δικαστικές διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο·

44.

υπενθυμίζει ότι η Επιτροπή ζήτησε από την ΕΤΕπ να κοινοποιήσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την πραγματική εφαρμογή των συμβατικών ρητρών που επιτρέπουν στην ΕΤΕπ να διακόψει ή να αποσύρει τη χρηματοδότηση και αναμένει ότι το Κοινοβούλιο θα έχει πλήρη πρόσβαση στις πληροφορίες αυτές· αναμένει ότι θα υπάρχει ενδελεχής παρακολούθηση, στο πλαίσιο της οποίας θα λαμβάνονται πλήρως υπόψη οι εκφραζόμενες από ενδιαφερόμενα μέρη και άλλους παράγοντες ανησυχίες, ιδίως όσον αφορά παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου·

45.

επαναλαμβάνει το αίτημά του να ενισχύσει η ΕΤΕπ την αυτονομία και την αποτελεσματικότητα της υπηρεσίας μηχανισμού καταγγελιών και του τμήματος ερευνών υποθέσεων απάτης· εκφράζει την έντονη ανησυχία του για το γεγονός ότι έχει υποβληθεί τουλάχιστον μία πολύ σαφής έκθεση του μηχανισμού καταγγελιών της ΕΤΕπ που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είχαν παραβιαστεί τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπά της ΕΤΕπ· εκφράζει, ως εκ τούτου, την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η τράπεζα ανέλαβε δράση μετά από έκθεση του μηχανισμού καταγγελιών για την αναστολή της εκταμίευσης· πιστεύει, ωστόσο, ότι πρέπει να αντληθούν διδάγματα σχετικά με τη βελτίωση του ελέγχου της συμμόρφωσης των έργων με τις πολιτικές της τράπεζας και την ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα έργα· συνιστά, για τα περίπλοκα έργα, να ζητεί η τράπεζα βοήθεια από τοπικούς περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς εμπειρογνώμονες προκειμένου να αξιολογεί διεξοδικότερα τα έργα και να κατανοεί καλύτερα τα ειδικά πλαίσια· καλεί, επιπλέον, την ΕΤΕπ να διασφαλίσει την τήρηση των προτύπων καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου του έργου και να λαμβάνει διορθωτικά μέτρα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τα πρότυπα, είτε λαμβάνοντας αποτελεσματικά, ουσιαστικά και άμεσα διορθωτικά μέτρα, εφόσον είναι δυνατόν, είτε διακόπτοντας άμεσα το έργο· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, όταν ένα έργο ενδέχεται να συνεπάγεται σύγκρουση συμφερόντων, εξακολουθεί να παραμένει ασαφές με ποιον τρόπο θα μετριαστεί η προκληθείσα ζημία· καλεί την ΕΤΕπ να δεσμευτεί για την ενίσχυση της νοοτροπίας διαφάνειας με την περαιτέρω ενίσχυση της δεοντολογικής εκπροσώπησης συμφερόντων, ιδίως με τη θέσπιση ενός μητρώου διαφάνειας που θα απαιτεί από τα μέλη της επιτροπής διαχείρισης να δημοσιοποιούν τις συναντήσεις τους με εκπροσώπους συμφερόντων· παροτρύνει, επιπλέον, την ΕΤΕπ να αποφεύγει την απασχόληση μετά τη λήξη της δημόσιας υπηρεσίας χωρίς επαρκή περίοδο αναμονής, πράγμα που θα πρέπει να καθιερωθεί με τη δέουσα συνεκτίμηση των πρόσφατων συστάσεων της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας σχετικά με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, καθώς συνιστά κίνδυνο όχι μόνο για τη φήμη της ΕΤΕπ αλλά και για την ανεξαρτησία της·

46.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμφωνία συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και ζητεί την πλήρη και επιμελή εφαρμογή της, ιδίως όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων·

47.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την υπογραφή συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ της ΕΤΕπ και της Ευρωπόλ στις 29 Οκτωβρίου 2021, η οποία αποσκοπεί στη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών και πραγματογνωσίας στον τομέα της καταπολέμησης της απάτης και της διαφθοράς· αναμένει την πλήρη εφαρμογή αυτής της ρύθμισης·

48.

επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την ΕΤΕπ, να ενισχύσει τη σχέση της με τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης·

49.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανανεωμένη τριμερή συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της ΕΤΕπ και της Επιτροπής, η οποία ενισχύει τα δικαιώματα ελέγχου του ΕΕΣ όσον αφορά τα έσοδα και τις δαπάνες της ΕΕ που διαχειρίζεται η ΕΤΕπ, τηρώντας παράλληλα τις υφιστάμενες διατάξεις περί εμπιστευτικότητας των δεδομένων· σημειώνει, ωστόσο, ότι τα δεδομένα σχετικά με τις δραστηριότητες ιδίων κεφαλαίων της ΕΤΕπ παραμένουν εκτός του πεδίου εφαρμογής και της εντολής των ελέγχων του Ελεγκτικού Συνεδρίου·

o

o o

50.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

(1)  ΕΕ C 270 της 7.7.2021, σ. 2.

(2)  ΕΕ L 107 της 26.3.2021, σ. 30.

(3)  ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 1.

(4)  ΕΕ L 274 της 30.7.2021, σ. 1.

(5)  ΕΕ L 209 της 14.6.2021, σ. 1.

(6)  ΕΕ C 270 της 7.7.2021, σ. 113.

(7)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0015.

(8)  Οδηγία 2014/57/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, περί ποινικών κυρώσεων για την κατάχρηση αγοράς (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 179).

(9)  Οδηγία (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2015, σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας (ΕΕ L 141 της 5.6.2015, σ. 73).


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/225


P9_TA(2022)0299

Έλεγχος των οικονομικών δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων — ετήσια έκθεση 2020

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τον έλεγχο των οικονομικών δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων — ετήσια έκθεση 2020 (2021/2235(INI))

(2023/C 47/19)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την έκθεση δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) του 2020, που δημοσιεύτηκε στις 20 Ιανουαρίου 2021,

έχοντας υπόψη τη δημοσιονομική έκθεση της ΕΤΕπ για το 2020, η οποία δημοσιεύτηκε στις 3 Μαΐου 2021, και την έκθεση της ΕΤΕπ σχετικά με τις χρηματοδοτικές και δανειοληπτικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ, για το 2020, η οποία δημοσιεύτηκε στις 5 Μαΐου 2021,

έχοντας υπόψη το επιχειρησιακό σχέδιο του Ομίλου ΕΤΕπ για το 2020, το οποίο εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΤΕπ στις 12 Δεκεμβρίου 2019 και δημοσιεύτηκε στις 30 Ιανουαρίου 2020,

έχοντας υπόψη την έκθεση του 2020 του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) της ΕΤΕπ προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις για το 2020 του Ομίλου ΕΤΕπ στο πλαίσιο του ΕΤΣΕ,

έχοντας υπόψη τον χάρτη πορείας του ομίλου της ΕΤΕπ για την κλιματική αλλαγή 2021-2025, που εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΤΕπ τον Νοέμβριο του 2020 και δημοσιεύτηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2020, και τη στρατηγική της ΕΤΕπ για το κλίμα, που εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2020 και δημοσιεύτηκε στις 15 Νοεμβρίου 2020,

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές βέλτιστης τραπεζικής πρακτικής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που εγκρίθηκαν από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΤΕπ το 2018 και δημοσιεύτηκαν στις 3 Οκτωβρίου 2018,

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ομίλου ΕΤΕπ για τη βιωσιμότητα, του 2020, που δημοσιεύτηκε στις 27 Μαΐου 2021 και την έκθεση με τίτλο «EIB 2020 Sustainability Disclosures in accordance with SASB Framework (Sustainability Accounting Standards Board)», που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2021,

έχοντας υπόψη το πλαίσιο για την περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα του Ομίλου ΕΤΕπ που δημοσιεύτηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2022,

έχοντας υπόψη το σημείωμα καθοδήγησης προς τους προάγοντες της ΕΤΕπ σχετικά με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιδόσεις των χρηματοδοτούμενων από την ΕΤΕπ λειτουργιών για την αντιμετώπιση της επιδημικής έξαρσης της νόσου COVID-19, που εγκρίθηκε στις 29 Μαΐου 2020,

έχοντας υπόψη την έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της πολιτικής διαφάνειας του Ομίλου ΕΤΕπ το 2020, η οποία δημοσιεύτηκε στις 16 Απριλίου 2021,

έχοντας υπόψη το φυλλάδιο της 2ας Φεβρουαρίου 2021 με τίτλο «European Investment Bank’s engagement with civil society — 2020 highlights»,

έχοντας υπόψη τις ετήσιες εκθέσεις της ελεγκτικής επιτροπής της ΕΤΕπ για το έτος 2020 που δημοσιεύτηκαν στις 8 Οκτωβρίου 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση δραστηριοτήτων διερεύνησης για απάτες της ΕΤΕπ για το 2020, που δημοσιεύτηκε στις 29 Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη την έκθεση δραστηριοτήτων συμμόρφωσης της ΕΤΕπ για το 2020, η οποία δημοσιεύτηκε στις 10 Μαΐου 2021,

έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της επιτροπής δεοντολογίας και συμμόρφωσης της ΕΤΕπ για το 2020, η οποία δημοσιεύτηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2021, και τους κανόνες λειτουργίας της,

έχοντας υπόψη τους κώδικες δεοντολογίας για το προσωπικό, για τα μέλη της ελεγκτικής επιτροπής και για την επιτροπή διαχείρισής του Ομίλου ΕΤΕπ,

έχοντας υπόψη την έκθεση δημοσιοποίησης της διαχείρισης κινδύνων του Ομίλου ΕΤΕπ για το 2020, η οποία δημοσιεύτηκε στις 9 Αυγούστου 2021, και την δήλωσή του σχετικά με τη διάθεση ανάληψης υψηλού κινδύνου,

έχοντας υπόψη την έκθεση δραστηριοτήτων του Ευρωπαϊκού Κόμβου Επενδυτικών Συμβουλών της ΕΤΕπ για το 2020, που δημοσιεύτηκε στις 15 Ιουλίου 2021,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 3 και 9 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 15, 126, 174, 175, 208, 209, 271, 308 και 309 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το πρωτόκολλο αριθ. 5 ΣΛΕΕ σχετικά με το καταστατικό της ΕΤΕπ και το πρωτόκολλο αριθ. 28 ΣΛΕΕ σχετικά με την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή,

έχοντας υπόψη τον εσωτερικό κανονισμό της ΕΤΕπ,

έχοντας υπόψη την τριμερή συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων («τριμερής συμφωνία»), η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 2021,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2021 σχετικά με τον έλεγχο των οικονομικών δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων — ετήσια έκθεση 2019 (1),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (EE) 2019/2088 (2) (κανονισμός για την ταξινόμηση),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (3),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (4),

έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2018/843 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, και για την τροποποίηση των οδηγιών 2009/138/EΚ και 2013/36/EΕ (5) (η πέμπτη οδηγία AML (για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες)),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A9-0173/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΤΕπ έχει αναλάβει βάσει των Συνθηκών τη δέσμευση να συμβάλλει στην ολοκλήρωση, την οικονομική και κοινωνική συνοχή και την περιφερειακή ανάπτυξη της ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 309 ΣΛΕΕ και το πρωτόκολλο αριθ. 28, καθώς και στην ισόρροπη και απρόσκοπτη ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Όμιλος ΕΤΕπ παραμένει προσηλωμένος στη συνεχιζόμενη προσπάθεια αύξησης του μεριδίου του στη χρηματοδότηση που προορίζεται για τη στήριξη της δράσης για το κλίμα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, καθώς και στη θεσμική αποστολή του της υποστήριξης της συνοχής·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι δημόσιας πολιτικής, όπως είναι η εδαφική και κοινωνική συνοχή, η βιώσιμη ανάπτυξη και η αντιμετώπιση της ανεργίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (των νέων) θα πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων και επιδιώξεων της ΕΤΕπ, στο πλαίσιο της αποστολής της να συνεισφέρει στην ισόρροπη και απρόσκοπτη ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΤΕπ δεσμεύεται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενσωματώνονται στις διαδικασίες και τα πρότυπα δέουσας επιμέλειας, συμπεριλαμβανομένων των εκ των προτέρων αξιολογήσεων που είναι διαθέσιμες στο κοινό·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΤΕπ βρέθηκε στην πρώτη γραμμή όσον αφορά την αντιμετώπιση της κρίσης της COVID-19 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παίζοντας ιδίως τον ρόλο της με ένα πρόγραμμα άμεσης στήριξης επικεντρωμένο σε εκείνους τους πελάτες και τομείς που επλήγησαν πιο πολύ από την κρίση· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι θέσπισε νέο μέσο με το όνομα Πανευρωπαϊκό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΤΕ) το 2020 για την παροχή άκρως αναγκαίων κεφαλαίων σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Νοέμβριο του 2019, η ΕΤΕπ εξέφρασε τη φιλοδοξία της να έχει ευθυγραμμίσει όλες τις χρηματοδοτικές δραστηριότητές της με τις αρχές και τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού έως τα τέλη του 2020 και να εργαστεί σε συντονισμό με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της παγκόσμιας εξάπλωσης της πανδημίας της COVID-19 τον Μάρτιο του 2020, η ΕΤΕπ κλήθηκε να καταβάλει σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να προσφέρει πρόσθετη στήριξη στις επιχειρήσεις και δη σε ΜΜΕ, οι οποίες είχαν δεχτεί ιδιαιτέρως σοβαρά πλήγματα από τις επιπτώσεις της κρίσης, καθώς και προκειμένου να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιολόγηση ΑΑΑ της ΕΤΕπ είναι απαραίτητη για να εξασφαλιστούν οι κατάλληλες πηγές χρηματοδότησης της αγοράς με τους πλέον προτιμησιακούς όρους και πρέπει κατά συνέπεια να διατηρηθεί·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΤΕπ οφείλει να παρέχει προστιθέμενη αξία με το υψηλότερο δυνατό επίπεδο ακεραιότητας, χρηστής διακυβέρνησης, διαφάνειας και λογοδοσίας και σύμφωνα με τις εφαρμοστέες βέλτιστες τραπεζικές πρακτικές·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταπολέμηση κάθε μορφής νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, οργανωμένου εγκλήματος και επιζήμιων φορολογικών πρακτικών οφείλει να παραμείνει απαρέγκλιτη προτεραιότητα της ΕΤΕπ·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΤΕπ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο εκτός ΕΕ, μέσω δραστηριοτήτων εξωτερικής δανειοδότησης, ως το μεγαλύτερο πολυμερές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα στον κόσμο·

Επιδόσεις των χρηματοδοτικών δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ

1.

σημειώνει ότι, το 2020, οι νέες υπογραφές πράξεων δανειοδότησης της Τράπεζας ανήλθαν σε 66,1 δισεκατομμύρια EUR σύμφωνα με τον στόχο που τέθηκε στο επιχειρησιακό σχέδιο του 2020 και υπερέβησαν τις υπογραφές τόσο του 2019 (63,3 δισεκατομμύρια EUR) όσο και του 2018 (55,6 δισεκατομμύρια EUR)· επισημαίνει ότι το μεγαλύτερο μερίδιο διατέθηκε στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία (15 %, 13 % και 11 % του συνόλου των υπογραφών αντιστοίχως) και ότι οι τομείς των μεταφορών, των συνολικών δανείων και της ενέργειας έλαβαν τα μεγαλύτερα μερίδια (29,3 %, 20,5 % και 14,9 % αντιστοίχως)·

2.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για δίκαιη και διαφανή γεωγραφική κατανομή των έργων και των επενδύσεων, με έμφαση στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες, ιδίως στους τομείς της καινοτομίας, της ψηφιοποίησης και των υποδομών, με στόχο την προώθηση της χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης και της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής σύγκλισης και συνοχής· ζητεί να αντιμετωπιστούν οι πάγιες αδυναμίες που εμποδίζουν ορισμένες περιφέρειες ή χώρες να αξιοποιήσουν πλήρως τις χρηματοοικονομικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ·

3.

παρατηρεί ότι, στις 31 Δεκεμβρίου 2020, ο ανεξόφλητος όγκος των υπογραφέντων δανείων είχε μειωθεί ελαφρώς σε 558,7 δισεκατομμύρια EUR (από 560,3 δισεκατομμύρια EUR στο τέλος του 2019), εκ των οποίων το 82,2 % αφορούσε έργα εντός της ΕΕ (2019: 81,4 %)· σημειώνει ότι το εκταμιευθέν χαρτοφυλάκιο δανείων της ΕΤΕπ ανήλθε σε 444,6 δισεκατομμύρια EUR σε σύγκριση με 447,5 δισεκατομμύρια EUR στο τέλος του 2019·

4.

σημειώνει ότι η εξάπλωση της νόσου COVID-19 άλλαξε σημαντικά το προφίλ εκταμίευσης της ΕΤΕπ το 2020, με περισσότερο από το 50 % του στόχου να επιτυγχάνεται μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους χάρη στην ταχεία και εκ νέου ιεράρχηση των προτεραιοτήτων της τράπεζας όσον αφορά την υφιστάμενη δεξαμενή εκταμιεύσεων για τη στήριξη των αναγκών ρευστότητας των πελατών· σημειώνει ότι οι εκταμιεύσεις το 2020 ανήλθαν σε 58,3 δισεκατομμύρια EUR·

5.

λαμβάνει υπό σημείωση το καθαρό κέρδος ύψους 1,7 δισεκατομμυρίων EUR που κατέγραψε η ΕΤΕπ για το 2020, σε σύγκριση με τα 2,4 δισεκατομμύρια EUR του 2019·

6.

παρατηρεί με ικανοποίηση τον ρόλο που επιτελεί η ΕΤΕπ ως μεγαλύτερος υπερεθνικός εκδότης πράσινων και κοινωνικών ομολόγων χρήσης προϊόντων, καθώς και το αυξανόμενο ενδιαφέρον βιώσιμων επενδυτών για αυτού του είδους την έκδοση στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του κανονισμού της ΕΕ για την ταξινόμηση· σημειώνει ότι, το 2020, η ΕΤΕπ κατέγραψε ρεκόρ με την έκδοση χρεογράφων που συνδέονται με την επίτευξη στόχων βιωσιμότητας αξίας 10,5 δισεκατομμυρίων EUR·

7.

σημειώνει ότι, λόγω της αντικατάστασης του μεριδίου του Ηνωμένου Βασιλείου στο κεφάλαιο της ΕΤΕπ, τα καταβεβλημένα ίδια κεφάλαια της ΕΤΕπ έχουν αυξηθεί κατά 0,5 δισεκατομμύριο EUR και το καλυφθέν και μη καταβεβλημένο κεφάλαιό της αυξήθηκε σε σύγκριση με την κατάσταση πριν από το Brexit·

8.

σημειώνει ότι το συνολικό χαρτοφυλάκιο δανείων συνέχισε να έχει καλές επιδόσεις, με μόλις 0,4 % απομειωμένα δάνεια στα τέλη του 2020 (σε σύγκριση με 0,4 % στα τέλη του 2019)· παρατηρεί ότι το ποσοστό των καθυστερημένων πληρωμών για περισσότερες από 90 ημέρες παραμένει πολύ χαμηλό, ανερχόμενο συνολικά σε 117,1 εκατομμύρια EUR στα τέλη του 2020 (σε σύγκριση με 146,0 εκατομμύρια EUR στα τέλη του 2019) και αποτελώντας μόλις το 0,03 % του χαρτοφυλακίου κινδύνων·

9.

σημειώνει με ικανοποίηση ότι, παρά το γενικό πλαίσιο αβεβαιότητας στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές λόγω της πανδημίας της COVID-19, η ταμειακή κατάσταση της ΕΤΕπ παραμένει ισχυρή· υπογραμμίζει ότι ο συνολικός δείκτης ρευστότητας της Τράπεζας παραμένει εντός των εσωτερικών ορίων, καλύπτοντας το 78,1 % των προβλεπόμενων καθαρών ταμειακών εκροών (έναντι 88,6 % το 2019)·

10.

καλεί την ΕΤΕπ να δώσει προτεραιότητα, μέσω των δανειοδοτικών δραστηριοτήτων της σε κοινωνικά, πράσινα και βιώσιμα έργα, στην υλοποίηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του θεματολογίου του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030·

11.

καλεί την ΕΤΕπ να αναλάβει ενεργό ρόλο όσον αφορά τη στήριξη έργων που συμβάλλουν στη δίκαιη μετάβαση: έρευνα, καινοτομία και ψηφιοποίηση, πρόσβαση των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση, κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες· επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις προς την ΕΤΕπ, να παρέχει κατά προτεραιότητα στοχευμένη χρηματοδότηση για τη δίκαιη μετάβαση, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την προσθετικότητα που μπορεί να προσφέρει η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ σε συνδυασμό με άλλες πηγές· τονίζει ακόμα ότι ο συντονισμός με άλλα χρηματοδοτικά μέσα είναι ζωτικής σημασίας, δεδομένου ότι η ΕΤΕπ δεν μπορεί από μόνη της να χρηματοδοτήσει όλες τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες·

12.

σημειώνει ότι, στις δύσκολες σημερινές συνθήκες (με τη συνεχιζόμενη πανδημία και τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας), το χάσμα μεταξύ των οικονομικών καταστάσεων και των ικανοτήτων των κρατών μελών έχει βαθύνει, και υπογραμμίζει τη σημασία του να διασφαλιστεί ότι οι περιφέρειες και οι χώρες που πλήττονται περισσότερο θα προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, έτσι ώστε κανείς να μην μείνει στο περιθώριο·

Ενέργειες που άπτονται της πανδημίας της COVID-19

13.

συγχαίρει τον Όμιλο ΕΤΕπ διότι κατόρθωσε, παρά την εξάπλωση της νόσου COVID-19, να παραμείνει πλήρως λειτουργικός και να συνεχίσει να διεκπεραιώνει τις δραστηριότητές του υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας· επισημαίνει ότι η πανδημία της COVID-19 δεν είχε σημαντικές άμεσες δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις στην ΕΤΕπ·

14.

σημειώνει ότι, τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020, η Επιτροπή και ο όμιλος της ΕΤΕπ ανακατένειμαν 1 δισεκατομμύριο EUR από τους διαθέσιμους πόρους του ΕΤΣΕ σε υφιστάμενα μέσα εγγυήσεων (InnovFin SMEG και COSME LGF) που τελούν υπό τη διαχείριση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ) προς όφελος ΜΜΕ που επλήγησαν σοβαρά και του τομέα των επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης στην ΕΕ·

15.

σημειώνει ότι η ΕΤΕπ έχει διαθέσει χρηματοδότηση για επενδύσεις στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, παρόμοιες με εκείνες που πραγματοποιούν ευρωπαϊκές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην έρευνα στον τομέα των εμβολίων και στην ανάπτυξη θεραπευτικών και διαγνωστικών λύσεων για την καταπολέμηση της COVID-19· σημειώνει ότι οι υπογραφές της ΕΤΕπ στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης στο τέλος του 2020 ανήλθαν σε 5,2 δισεκατομμύρια EUR, εκ των οποίων 175 εκατομμύρια EUR στην εφαρμοσμένη έρευνα για εμβόλια κατά της νόσου COVID-19·

16.

καλεί την ΕΤΕπ να συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα στις επενδύσεις στις υποδομές υγείας, στην κατάρτιση του προσωπικού και στην ποιότητα των υπηρεσιών υγείας, προκειμένου να μειωθούν οι ανισότητες μεταξύ των χωρών·

17.

χαιρετίζει τον ρόλο που έπαιξε η ΕΤΕπ στην επιτυχία του εμβολίου BioNTech κατά της νόσου COVID-19, χάρη στην υπογραφή, τον Ιούνιο του 2020, δανειακής διευκόλυνσης ύψους 100 εκατομμυρίων EUR, γεγονός που την καθιστά τον πρώτο οικονομικό επενδυτή που στήριξε το πρόγραμμα εμβολίων της BioNTech κατά της νόσου COVID-19·

18.

υπογραμμίζει ότι η ΕΤΕπ, ταυτόχρονα, προσέφερε στήριξη σε παγκόσμια προγράμματα για τη διανομή εμβολίων κατά της νόσου COVID-19 και δη στον αναπτυσσόμενο κόσμο·

19.

τονίζει ότι ο Όμιλος ΕΤΕπ δεσμεύτηκε να διαθέσει 6,5 δισεκατομμύρια EUR για να στηρίξει χώρες εκτός ΕΕ, μεταξύ των οποίων την Ουκρανία, με ποσό που υπερβαίνει το 1 δισεκατομμύριο EUR για τις υποδομές, το περιβάλλον, την καινοτομία και την ανάκαμψη μετά την πανδημία της COVID-19 και με ποσό 1,7 δισεκατομμυρίων EUR για τη στήριξη της κοινωνικής και οικονομικής ανάκαμψης των Δυτικών Βαλκανίων από την πανδημία της COVID-19, στο πλαίσιο δέσμης χρηματοδοτικής στήριξης ύψους 3,3 δισεκατομμυρίων EUR για την περιοχή που εξήγγειλε η Επιτροπή·

20.

επισημαίνει ότι, τον Μάρτιο του 2020, ο Όμιλος ΕΤΕπ παρουσίασε σχέδιο δράσης στήριξης, με στόχο την κινητοποίηση έως και 28 δισεκατομμυρίων EUR για τις ΜΜΕ που επλήγησαν από την έξαρση της νόσου COVID-19· σημειώνει ότι, μεταξύ της εκδήλωσης της πανδημίας και του τέλους του 2020, η ΕΤΕπ ενέκρινε 172 αυτοτελείς πράξεις συνολικού ύψους 33,9 δισεκατομμυρίων EUR (επί συνολικού εγκεκριμένου ποσού 82,8 δισεκατομμυρίων EUR) και ότι συμπλήρωσε επίσης 68 υφιστάμενες πιστωτικές γραμμές με συνολικό ποσό 4,6 δισεκατομμυρίων EUR·

21.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη σύσταση του Πανευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων, ενός νέου μέσου στο πλαίσιο του χαρτοφυλακίου της ΕΤΕπ που θα παράσχει πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους έως 200 δισεκατομμυρίων EUR· σημειώνει ότι, στις 31 Δεκεμβρίου 2020, η ΕΤΕπ είχε εγκρίνει χρηματοδότηση ύψους 2,7 δισεκατομμυρίων EUR, με στόχο την κινητοποίηση συνολικής χρηματοδότησης ύψους 27,8 δισεκατομμυρίων EUR·

Στήριξη ΕΤΕπ σε βασικούς τομείς πολιτικής

22.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση, τον Οκτώβριο του 2020, θεματικής έκθεσης σχετικά με την αξιολόγηση της χρηματοδότησης της ΕΤΕπ για τη συνοχή από το 2007 έως το 2018· σημειώνει ότι, για το μεγαλύτερο μέρος της υπό εξέταση περιόδου, η ΕΤΕπ επιτύγχανε τους ετήσιους στόχους της για τη χρηματοδότηση της συνοχής, αν και με αυξανόμενη δυσκολία τα τελευταία χρόνια·

23.

σημειώνει ότι τα δάνεια της ΕΤΕπ στον τομέα της συνοχής από το 2014 ως το 2020 συνολικά ανήλθαν σε 123,8 δισεκατομμύρια EUR και ότι μόνο το 2020 ο δανεισμός αυτός ανήλθε σε 19,5 δισεκατομμύρια EUR· σημειώνει περαιτέρω ότι, το 2020, το 34 % του συνόλου των υπογραφών της ΕΤΕπ εντός της ΕΕ-27 αφορούσαν έργα και δικαιούχους που βρίσκονταν σε περιοχές προτεραιότητας ως προς τη συνοχή για την ΕΤΕπ που επελέγησαν μεταξύ των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών και των περιφερειών μετάβασης·

24.

συνειδητοποιεί ότι οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας της COVID-19 έχουν καταστήσει ακόμη πιο βαθιές τις διαρθρωτικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο αναγκαία τη θεσμική αποστολή της ΕΤΕπ για τη στήριξη της συνοχής· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την ικανοποίησή του για την έγκριση του προσανατολισμού της ΕΤΕπ για τη συνοχή για την περίοδο 2021-2027· σημειώνει ότι στόχος της ΕΤΕπ είναι να διαθέσει, έως το 2025, το 45 % του ετήσιου δανεισμού της ΕΕ σε περιφέρειες συνοχής· ζητεί από την ΕΤΕπ να υποβάλλει κάθε χρόνο έκθεση σχετικά με την υλοποίηση των στόχων και των προτεραιοτήτων του προσανατολισμού της συνοχής·

25.

σημειώνει ότι, το 2020, το ΕΤΕ δρομολόγησε πιλοτικό πρόγραμμα εγγυήσεων για την απόκτηση δεξιοτήτων και την εκπαίδευση (Skills & Education Guarantee Pilot) με σκοπό την τόνωση των επενδύσεων σε εκπαίδευση, κατάρτιση και δεξιότητες, και παρατηρεί ότι ενδείκνυται η πρωτοβουλία για να ικανοποιήσει τις μελλοντικές ανάγκες των αγορών εργασίας αφού δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση·

26.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για ενίσχυση της τεχνικής βοήθειας προς τοπικές και περιφερειακές αρχές, σύμφωνα με την πολιτική της ΕΤΕπ για «δάνεια, συνδυασμό μέσων και καθοδήγηση» και σύμφωνα με την χρηματοοικονομική εμπειρογνωμοσύνη τους και δη σε περιφέρειες με χαμηλή επενδυτική ικανότητα, καθώς και για ενίσχυση των έργων κοινού ενδιαφέροντος σε διάφορα κράτη μέλη, τα οποία είναι τέτοιας έκτασης ή φύσης ώστε να μην μπορούν να χρηματοδοτηθούν εξ ολοκλήρου από τα διάφορα μέσα που είναι διαθέσιμα στα επιμέρους κράτη μέλη, πριν από την έγκριση των έργων, προκειμένου να βελτιωθεί η προσβασιμότητα στη χρηματοδότηση της ΕΤΕπ· καλεί τον Όμιλο ΕΤΕπ να εντείνει τη συνεργασία με εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και ιδρύματα·

27.

σημειώνει ότι το 2020 η ΕΤΕπ πέτυχε τον στόχο της για παροχή χρηματοδότησης ύψους 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ κατά την πενταετία μεταξύ 2016 και 2020 για την καταπολέμηση της κλιματικής έκτακτης ανάγκης, όπως είχε εξαγγελθεί το 2015 στη Διάσκεψη του Παρισιού για το κλίμα· επισημαίνει ότι μόνο το 2020 η ΕΤΕπ επένδυσε περίπου 24,2 δισεκατομμύρια EUR (το 2019: 19,3 δισεκατομμύρια EUR) στη δράση για το κλίμα και ότι, καθ’ υπέρβαση του αρχικού στόχου του 28 %, έφτασε σε επίπεδο ρεκόρ 37,4 % της χρηματοδότησης για το κλίμα, επιβεβαιώνοντας έτσι τη θέση της ως του μεγαλύτερου πολυμερούς χρηματοδότη της δράσης για το κλίμα·

28.

σημειώνει ότι η ΕΤΕπ εξακολουθεί να αυξάνει το μερίδιό της στη χρηματοδότηση που προορίζεται για τη δράση για το κλίμα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, με στόχο το μερίδιο αυτό να ανέλθει στο 50 % της επιχειρηματικής της δραστηριότητας έως το 2025·

29.

σημειώνει ότι, τον Ιούλιο του 2020, η ΕΤΕπ ενέκρινε μεθοδολογίες αποτυπώματος άνθρακα έργων για την παροχή καθοδήγησης στο προσωπικό της ΕΤΕπ σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού του αποτυπώματος άνθρακα των επενδυτικών έργων που χρηματοδοτούνται από την τράπεζα· λαμβάνει υπό σημείωση την απόφαση της ΕΤΕπ να αρνηθεί χρηματοδότηση σε οποιαδήποτε αρνητικά για το κλίμα έργα που αφορούν παραδοσιακά ορυκτά καύσιμα· καλεί την ΕΤΕπ να ενθαρρύνει τα πράσινα έργα προκειμένου να διευκολυνθεί η ενεργειακή μετάβαση και η επίτευξη των στόχων του Παρισιού·

30.

χαιρετίζει τη δρομολόγηση του Ταμείου Κλιματικής Αλλαγής των Πόλεων, ενός νέου συμβουλευτικού μηχανισμού που έχει στόχο την παροχή βοήθειας σε αρχικό στάδιο για τη στήριξη κλιματικά έξυπνων έργων σε πόλεις σε αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες χώρες·

31.

λαμβάνει υπό σημείωση την ανάπτυξη από την ΕΤΕπ μιας μεθοδολογίας αξιολόγησης σε επίπεδο αντισυμβαλλομένου, γνωστής ως «εργαλείο για τον έλεγχο των κλιματικών κινδύνων», η οποία χρησιμοποιείται από τον Ιούλιο του 2020 για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση του κλιματικού κινδύνου σε ολόκληρο το χαρτοφυλάκιο του Ομίλου ΕΤΕπ και για την υποβολή εκθέσεων στα διοικητικά όργανα του Ομίλου ΕΤΕπ·

32.

σημειώνει ότι η διαδικασία επικαιροποίησης της περιβαλλοντικής και κοινωνικής πολιτικής του Ομίλου ΕΤΕπ ξεκίνησε το 2020 και οδήγησε στην έγκριση, τον Φεβρουάριο του 2022, του νέου πλαισίου περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τα αναθεωρημένα περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα της ΕΤΕπ που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο και δη όσα σχετίζονται με τα εργασιακά δικαιώματα, τη βιοποικιλότητα και την προστασία του περιβάλλοντος· επισημαίνει ότι η ΕΤΕπ δεσμεύεται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και ότι οι αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενσωματώνονται στις διαδικασίες και στα πρότυπα δέουσας επιμέλειάς της σε επίπεδο έργου, μεταξύ άλλων επιτρέποντας την αναστολή των εκταμιεύσεων σε περίπτωση σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ΕΤΕπ και οι προάγοντές της οφείλουν να θεωρούν τα ανθρώπινα δικαιώματα μέρος της διαδικασίας εκτίμησης των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων· ζητεί από την ΕΤΕπ και τους μεσάζοντές της να δημοσιοποιούν λεπτομέρειες σχετικά με τους πραγματικούς περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς κινδύνους ή τις επιπτώσεις που άπτονται δραστηριοτήτων που διεκπεραιώνονται μέσω εταίρων· τονίζει ότι οποιεσδήποτε νέες απαιτήσεις δεν θα πρέπει να δημιουργούν περισσότερη γραφειοκρατία για τις ΜΜΕ· ζητεί από την ΕΤΕπ να μεριμνήσει ώστε να είναι ο μηχανισμός καταγγελιών της εύκολα προσβάσιμος, έγκαιρος και αποτελεσματικός και να έχει στόχο τον εντοπισμό και την επανόρθωση πιθανών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε έργα που σχετίζονται με την ΕΤΕπ· ζητεί από την ΕΤΕπ να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο και στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΤΕπ σχετικά με το θέμα αυτό·

33.

επισημαίνει ότι ο αγωγός φυσικού αερίου TANAP (Trans Anatolian Natural Gas Pipeline) και ο Διαδριατικός Αγωγός (Trans Adriatic Pipeline, TAP), ακόμη και αν δεν είναι ευθυγραμμισμένοι με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού, είναι στρατηγικής σημασίας για τον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ και από άποψη στρατηγικής για τη διαφοροποίηση των προμηθευτών·

34.

συντάσσεται με τη δέσμευση της ΕΤΕπ να έχει κάνει πράξη την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 και να ευθυγραμμίσει τις δράσεις της με την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ· εκφράζει την ικανοποίησή του για την επικείμενη αναθεώρηση της δανειοδοτικής πολιτικής στον τομέα των μεταφορών η οποία θα ευθυγραμμίζεται με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού και η οποία αναμένεται, βάσει προγραμματισμού, να έχει εγκριθεί τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο του 2022· τονίζει ότι τέτοιες νέες απαιτήσεις δεν πρέπει να υπονομεύουν την πρόσβαση των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση· επαναλαμβάνει ότι είναι ανάγκη η υπό χάραξη πολιτική να αποφύγει τον εγκλωβισμό σε περιουσιακά στοιχεία υψηλής έντασης άνθρακα και να στηρίξει τη στροφή στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τόσο για τις εμπορευματικές μεταφορές όσο και για τους επιβάτες αστικών και υπεραστικών μεταφορών·

35.

ενθαρρύνει την ΕΤΕπ να στηρίξει την ανάπτυξη έργων υποδομής μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των σιδηροδρόμων και των αυτοκινητοδρόμων, που είναι βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον και μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των εδαφικών και κοινωνικών ανισοτήτων μεταξύ περιφερειών και χωρών της ΕΕ·

36.

τονίζει ότι είναι ανάγκη να επικεντρωθούμε στη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση και συγκεκριμένα να στηρίξουμε έργα που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν και δη έργα από καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις και από ΜΜΕ· τονίζει, ωστόσο, ότι οι χρηματοδοτικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ δεν αποτελούν υποκατάστατο βιώσιμων δημοσιονομικών πολιτικών στα κράτη μέλη· καλεί την ΕΤΕπ να αυξήσει τις επενδύσεις σε πρωτοποριακές καινοτομίες, ιδίως για την πράσινη μετάβαση, προκειμένου να στηρίξει εταιρείες της ΕΕ·

37.

καλεί την ΕΤΕπ να αυξήσει τη χρηματοδότηση για να δώσει ώθηση στην τεχνολογική μετάβαση, για να στηρίξει την ανάπτυξη δεξιοτήτων προσαρμοσμένων σε σημερινές και αυριανές ανάγκες της αγοράς εργασίας, για να προωθήσει περαιτέρω επενδύσεις στις ψηφιακές δεξιότητες των εργαζομένων και των επιχειρηματιών, στις ψηφιακές υποδομές και στην ανάπτυξη ικανοτήτων για την ψηφιοποίηση, να παράσχει πόρους για τη μακροπρόθεσμη έρευνα και την καινοτομία στις ΜΜΕ, να στηρίξει την κοινωνική οικονομία, και να ενισχύσει την κοινωνική και εδαφική συνοχή, και συγκεκριμένα με την κάλυψη των σημερινών επενδυτικών κενών όσον αφορά τη δημόσια στέγαση και τις δημόσιες υποδομές·

38.

καλεί την ΕΤΕπ να αναπτύξει ειδική στρατηγική για τα ανθρώπινα δικαιώματα και σχέδιο δράσης για την εφαρμογή της· καλεί την ΕΤΕπ να ευθυγραμμίσει τη χρηματοδοτική στρατηγική της με τα επίπεδα φιλοδοξίας και δέσμευσης σε κοινές αξίες και στόχους που επιδεικνύουν οι χώρες εταίροι της ΕΕ·

39.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση από την ΕΤΕπ, το 2019, των κριτηρίων της πρωτοβουλίας «2X Challenge» που αποσκοπούν στην κινητοποίηση των σχετικών πόρων για τη στήριξη της χειραφέτησης των γυναικών και της ισότητας των φύλων και στην παροχή ενός σαφούς πλαισίου για επενδύσεις σε θέματα φύλου μέσω δανεισμού με διαμεσολάβηση εκτός της ΕΕ· ζητεί από την ΕΤΕπ να θεσπίσει παρόμοια κριτήρια για τις πράξεις εντός της ΕΕ που θα καλύπτουν τόσο τις πράξεις διαμεσολάβησης όσο και τις πράξεις άμεσης δανειοδότησης·

40.

συγχαίρει την ΕΤΕπ διότι, το 2020, υπέγραψε τη δήλωση που υπέγραψαν οι αναπτυξιακές τράπεζες στο Παρίσι σχετικά με την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών· σημειώνει ότι ο χάρτης πορείας του ομίλου της ΕΤΕπ για την κλιματική αλλαγή 2021-2025 που εγκρίθηκε το 2020 αναδεικνύει την παροχή ευαισθητοποιημένης ως προς τη διάσταση του φύλου χρηματοδότησης για το κλίμα σε θεματικό πεδίο προτεραιότητας για τον Όμιλο της ΕΤΕπ· χαιρετίζει την καθιέρωση «ετικέτας φύλου» για όλες τις πράξεις της ΕΤΕπ, προκειμένου να μπορεί η ΕΤΕπ να εντοπίζει όλες τις πράξεις που είναι πιθανό να συμβάλουν στην ισότητα των φύλων·

41.

σημειώνει ότι είχαν χορηγηθεί δάνεια ύψους 99,4 δισεκατομμυρίων EUR σε 102 διαφορετικές χώρες μέχρι το τέλος του 2020, εκ των οποίων 9,3 δισεκατομμύρια EUR υπογράφηκαν το 2020, κυρίως δυνάμει της εξωτερικής εντολής της ΕΤΕπ·

42.

καλεί την ΕΤΕπ να αξιοποιήσει πλήρως την εργαλειοθήκη της για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής για έργα που χρηματοδοτούνται σε χώρες που δεν ανήκουν στην ΕΕ·

43.

τονίζει ότι οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί πρέπει να εξαλείψουν τον κίνδυνο να συμβάλουν τα κονδύλια της ΕΕ, άμεσα ή έμμεσα, σε περιστατικά φοροαποφυγής και φορολογικής απάτης·

44.

επαναλαμβάνει ότι οι εξωτερικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ αναμένεται να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων πολιτικής της ΕΕ, προωθώντας τη βιώσιμη οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη των αναπτυσσόμενων χωρών, ιδίως στις πλέον μειονεκτούσες από αυτές, καθώς και τη συμμόρφωση με στόχους που έχει εγκρίνει η ΕΕ· αναγνωρίζει την εξάλειψη της φτώχειας, την κινητοποίηση εγχώριων πόρων και τα ανθρώπινα δικαιώματα ως βασικές συνιστώσες στο πλαίσιο της αρχιτεκτονικής αναπτυξιακής χρηματοδότησης της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι η συμμετοχή των συμφεροντούχων αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης·

45.

καλεί την ΕΤΕπ να συνεχίσει να παρέχει στήριξη για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, μέσω των δραστηριοτήτων της που υπάγονται σε συγκεκριμένες εντολές που αποφασίζουν το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

46.

υποστηρίζει τα συμπεράσματα του Συμβουλίου που εγκρίθηκαν στις 14 Ιουνίου 2021, με τα οποία καλείται η ΕΤΕπ να ενισχύσει τη συμβολή της στις αναπτυξιακές προσπάθειες της Ένωσης μέσω ειδικών στρατηγικών, μέσω ισχυρότερης επιτόπιας παρουσίας σε παγκόσμιο επίπεδο και μέσω καλύτερου συντονισμού με τους εταίρους στο πλαίσιο μιας πραγματικής προσέγγισης τύπου «Ομάδα Ευρώπη», με σκοπό την ανάπτυξη καινοτόμων κοινών δράσεων και τη διασφάλιση της προβολής της εξωτερικής χρηματοδότησης της Ένωσης·

47.

σημειώνει ότι, έως τον Ιούνιο του 2020, η ΕΤΕπ είχε υπερβεί, σε επίπεδο εγκρίσεων, τον στόχο του ΕΤΣΕ για κινητοποίηση επενδύσεων τουλάχιστον 500 δισεκατομμυρίων EUR έως τα τέλη του 2020· σημειώνει, ακόμη, ότι, με βάση τις υπογραφές σε επίπεδο Ομίλου της ΕΤΕπ για ποσό περίπου 82,8 δισεκατομμυρίων EUR, οι επενδύσεις που υποστηρίζονται από το ΕΤΣΕ υπολογίζονται σε περίπου 491,7 δισεκατομμύρια EUR·

48.

ενθαρρύνει την ΕΤΕπ να συμμετέχει περισσότερο στον γεωργικό τομέα· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικές οι οικονομικές ανάγκες των αγροτών, ιδίως των νέων σε ηλικία και των νεοεισερχομένων, και ότι οι αγρότες και οι επιχειρήσεις του τομέα εμφανίζουν χαμηλότερο ποσοστό επιτυχίας όταν υποβάλλουν αιτήσεις για χρηματοδότηση· επισημαίνει ότι η ΕΤΕπ έχει λάβει ορισμένα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος· ζητεί από την ΕΤΕπ να δουλέψει και άλλο τα νέα χρηματοπιστωτικά εργαλεία ώστε να τονωθεί η προσβασιμότητα για τον αγροτικό τομέα· επιμένει εν προκειμένω ότι η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ πρέπει να στηρίζει τη μετάβαση του γεωργικού τομέα σύμφωνα με τους στόχους της πολιτικής της ΕΕ, μεταξύ άλλων και με μεγαλύτερο σεβασμό για την καλή μεταχείριση των ζώων και πρέπει να αποφεύγει να συνεισφέρει σε πυκνότητα εκτροφής που υπερβαίνει την φέρουσα ικανότητα των εδαφών·

Ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας όσον αφορά την εταιρική διακυβέρνηση και τις δραστηριότητες της ΕΤΕπ

49.

σημειώνει ότι, το 2020, ο Όμιλος της ΕΤΕπ δημιούργησε ένα τμήμα διαχείρισης κινδύνων και κανονιστικής συμμόρφωσης υπό την εποπτεία του Επικεφαλής Διαχείρισης Κινδύνων του Ομίλου· σημειώνει ότι ο Επικεφαλής Διαχείρισης Κινδύνων του Ομίλου εποπτεύει και υποβάλλει εκθέσεις για όλους τους κινδύνους του Ομίλου, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων συμμόρφωσης, και ότι ο Υπεύθυνος Συμμόρφωσης που προΐσταται του τμήματος συμμόρφωσης της ΕΤΕπ αναφέρεται στον Επικεφαλής Διαχείρισης Κινδύνων του Ομίλου, καθώς και στην επιτροπή διαχείρισης, στις αρμόδιες επιτροπές του διοικητικού συμβουλίου της ΕΤΕπ και στην ελεγκτική επιτροπή· καλεί την ΕΤΕπ να εξηγήσει με ποιους τρόπους διαφυλάσσεται η ανεξαρτησία του Υπευθύνου Συμμόρφωσης και πώς αποφεύγονται οι επικαλύψεις των αρμοδιοτήτων του με τις αρμοδιότητες του Επικεφαλής Διαχείρισης Κινδύνων·

50.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρώτη εκτίμηση του κινδύνου συμμόρφωσης που διενεργήθηκε το 2020 από την υπηρεσία του Υπευθύνου Συμμόρφωσης, με στόχο τον εντοπισμό της έκθεσης των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ σε κινδύνους συμμόρφωσης στις γεωγραφικές περιοχές στις οποίες δραστηριοποιείται, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης σε κινδύνους νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και σε κινδύνους σε σχέση με κυρώσεις, μη συμμορφούμενες περιοχές δικαιοδοσίας/χρηστή διακυβέρνηση στον φορολογικό τομέα, ακεραιότητα της αγοράς, συμπεριφορά και δημόσιες συμβάσεις· σημειώνει ότι το 2020 επικαιροποιήθηκαν οι βασικοί δείκτες κινδύνου στον πίνακα ΞΧ/ΧΤ, προκειμένου να παρέχονται αναλυτικότερες πληροφορίες για τους κινδύνους που συνδέονται με το ΞΧ/ΧΤ·

51.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση της επιτροπής διαχείρισης να διαθέσει πρόσθετους ανθρώπινους πόρους για την ενίσχυση της λειτουργίας συμμόρφωσης της ΕΤΕπ· εκφράζει την ικανοποίηση του για την υπογραφή μνημονίων συμφωνίας τόσο από την ΕΤΕπ όσο και από το ΕΤΕ, τον Μάρτιο του 2020, με τη μονάδα χρηματοοικονομικών πληροφοριών του Λουξεμβούργου·

52.

σημειώνει ότι το πλαίσιο του Ομίλου της ΕΤΕπ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ΚΞΧ/ΧΤ) αναθεωρήθηκε τον Δεκέμβριο του 2020, με βάση την πέμπτη οδηγία ΚΞΧ, και ότι τον Ιούλιο του 2021 εγκρίθηκε μια συνολική πολιτική του Ομίλου της ΕΤΕπ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος· θεωρεί ότι ο αποτελεσματικός συντονισμός με άλλες σχετικές αρμόδιες αρχές είναι σημαντικός για την επιτυχία της πολιτικής·

53.

λαμβάνει υπό σημείωση τη νέα τριμερή συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της ΕΤΕπ και της Επιτροπής, η οποία επιτρέπει μεγαλύτερη πρόσβαση και καλύτερο εξορθολογισμό των ελεγχθέντων εγγράφων της ΕΤΕπ· επαναλαμβάνει ωστόσο τις εκκλήσεις του για επέκταση του δικαιώματος πρόσβασης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σε πληροφορίες όσον αφορά τις πράξεις της ΕΤΕπ που υλοποιούν τις πολιτικές της ΕΕ· θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι η Επιτροπή και η ΕΤΕπ παραπέμπουν στον ορισμό της εντολής του Ελεγκτικού Συνεδρίου όπως ορίζεται στη ΣΛΕΕ προκειμένου να αποτραπεί η πρόσβαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε πληροφορίες σχετικά με πράξεις της ΕΤΕπ των οποίων ο μοναδικός λόγος ύπαρξης είναι η εφαρμογή των πολιτικών της ΕΕ·

54.

θεωρεί ότι το έργο της ελεγκτικής επιτροπής της ΕΤΕπ δεν είναι εναλλακτικό αλλά συμπληρωματικό μάλλον προς εκείνο του Ελεγκτικού Συνεδρίου· θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι η τριμερής συμφωνία, η οποία ανανεώθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2021 από την ΕΤΕπ, την Επιτροπή και το Ελεγκτικό Συνέδριο, δεν προσφέρει ικανοποιητική λύση και ότι η ανανέωσή της παγιώνει την κατάσταση χωρίς να επιφέρει ουσιαστική βελτίωση όσον αφορά τις ελεγκτικές εξουσίες του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί των δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ·

55.

σημειώνει ότι το 2020 ο μηχανισμός καταγγελιών της ΕΤΕπ καταχώρισε 77 νέες υποθέσεις, διεκπεραίωσε 137 υποθέσεις και έκλεισε 94 υποθέσεις· εκφράζει την ικανοποίησή του διότι ο μηχανισμός καταγγελιών της ΕΤΕπ παρακολουθεί συστηματικά την εφαρμογή των συστάσεών και των προτάσεών του για βελτίωση από τις υπηρεσίες της ΕΤΕπ· καλεί την ΕΤΕπ να λάβει κατάλληλα μέτρα σε σχέση με τα πορίσματα του μηχανισμού καταγγελιών·

56.

χαιρετίζει τη σημαντική πρόοδο που σημειώθηκε το 2020 όσον αφορά την πλήρη εφαρμογή της πολιτικής αποκλεισμού της ΕΤΕπ, ιδίως μέσω της δημιουργίας της νέας μονάδας πολιτικής και αποκλεισμού στο τμήμα ερευνών απάτης της Γενικής Επιθεώρησης (IG/IN), και του διορισμού της επιτροπής αποκλεισμού τον Οκτώβριο του 2020·

57.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την ΕΤΕπ να διενεργήσει ολοκληρωμένη ανάλυση της φύσης της χρηματοδοτικής στήριξης που επηρεάζεται από εικαζόμενη ανάρμοστη συμπεριφορά και της γεωγραφικής κατανομής των περιπτώσεων αυτών, προκειμένου να διευκολυνθεί ο εντοπισμός συστημικών αδυναμιών που χρήζουν προσοχής και πόρων· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την ικανοποίησή του διότι η IG/IN ανέπτυξε διάφορα εργαλεία πρόληψης και ανίχνευσης τα τελευταία 10 χρόνια·

58.

λαμβάνει υπό σημείωση την έγκριση της αναθεωρημένης πολιτικής του Ομίλου ΕΤΕπ για την καταπολέμηση της απάτης τον Ιούλιο του 2021·

59.

σημειώνει τις προβλήματα που προκάλεσε η πανδημία της COVID-19 σε σχέση με τη διενέργεια ερευνών απάτης το 2020 από την IG/IN, η οποία, ωστόσο, εξέδωσε 52 συστάσεις και γνώμες· σημειώνει ότι περίπου το 89 % των υποθέσεων που διερευνήθηκαν εμπίπτουν στους τομείς της απάτης, της διαφθοράς και της αθέμιτης σύμπραξης και ζητεί από την ΕΤΕπ να υποβάλει έκθεση σχετικά με τη σύμπραξη και τη συνεργασία της με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) σε σχέση με αυτού του είδους τις υποθέσεις·

60.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμφωνία συνεργασίας με την EPPO που υπογράφτηκε τον Δεκέμβριο του 2021, και ζητεί την πλήρη και επιμελή εφαρμογή της, ιδίως όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η IG/IN ξεκίνησε τη συνεργασία της με την EPPO μήνες πριν από την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας και ανέφερε το 2021 συνολικά 17 υποθέσεις·

61.

σημειώνει με ικανοποίηση ότι, το 2021, η ΕΤΕπ ενίσχυσε επίσης τη συνεργασία της με την EUROPOL υπογράφοντας συμφωνία συνεργασίας με στόχο την προώθηση της πρόληψης και της καταπολέμησης όλων των μορφών σοβαρού διεθνούς και οργανωμένου εγκλήματος, του κυβερνοεγκλήματος και της τρομοκρατίας·

62.

φρονεί ότι η αναθεώρηση του δημοσιονομικού κανονισμού (6) προσφέρει την ευκαιρία να διερευνηθούν πεδία για συνέργειες μεταξύ του συστήματος έγκαιρου εντοπισμού και αποκλεισμού της Επιτροπής και της πολιτικής αποκλεισμού της ΕΤΕπ·

63.

εκφράζει την ανησυχία του για τις ουκ ολίγες υποθέσεις που περατώθηκαν από την OLAF το 2020 και οι οποίες επικεντρώθηκαν σε εκπαιδευτικά επιδόματα που χορηγήθηκαν αδικαιολόγητα σε μέλη του προσωπικού της ΕΤΕπ· χαιρετίζει την αναθεώρηση και τη μεταρρύθμιση του συστήματος αποζημιώσεων από την ΕΤΕπ και τη διόρθωση πολλών από τα σφάλματα που εντόπισε η OLAF, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων για την ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών· ζητεί από την ΕΤΕπ να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με τα αποτελέσματα της συνέχειας που δόθηκε στις συστάσεις της OLAF·

64.

εκφράζει έντονη ανησυχία για τη μείωση της διαφάνειας στην ΕΤΕπ: το 2010, το 96,1 % του συνόλου των έργων δημοσιεύθηκε τρεις εβδομάδες πριν από την έγκριση του διοικητικού συμβουλίου, ποσοστό που μειώθηκε μόλις στο 60 % το 2020· υπενθυμίζει ότι η πολιτική διαφάνειας του Ομίλου ΕΤΕπ προβλέπει ότι περιορισμένος αριθμός περιλήψεων έργων δεν μπορούν να δημοσιευτούν πριν από την έγκριση του διοικητικού συμβουλίου και, σε ορισμένες περιπτώσεις, όχι πριν από την υπογραφή του δανείου, προκειμένου να προστατευθούν δικαιολογημένα συμφέροντα, όπως εμπορικά απόρρητα· εκφράζει την ικανοποίησή του διότι, τελικά, όλα τα έργα υπόκεινται σε δημοσίευση από την ΕΤΕπ·

65.

καλεί την ΕΤΕπ να αυξήσει τη διαφάνεια των δραστηριοτήτων της, εγκρίνοντας ένα μητρώο διαφάνειας για τον δημόσιο έλεγχο των οργανισμών που επιδιώκουν να επηρεάσουν τη νομοθετική διαδικασία και να αποφεύγουν τα κρούσματα διαφθοράς ή σύγκρουσης συμφερόντων·

66.

ζητεί μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία, μεταξύ άλλων έναντι των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και δη έναντι του Κοινοβουλίου· προτείνει τη διεξαγωγή τριμηνιαίου διαλόγου με τις αρμόδιες επιτροπές του Κοινοβουλίου ώστε να τους δίνεται η ευκαιρία να συμμετέχουν στην επενδυτική στρατηγική της ΕΤΕπ και να εξασφαλίζεται επαρκής εποπτεία· τονίζει πόσο σημαντικό είναι να ασκεί το Κοινοβούλιο μεγαλύτερο έλεγχο επί των αποφάσεων του διοικητικού συμβουλίου της ΕΤΕπ και να γίνεται καλύτερη διαβίβαση πληροφοριών από την Επιτροπή προκειμένου να αυξηθεί η διαφάνεια της έναντι του Κοινοβουλίου ως προς τις θέσεις που λαμβάνει στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου της ΕΤΕπ·

67.

εκφράζει τη ανησυχία του διότι η νέα πολιτική για τη διαφάνεια δεν αντικατοπτρίζει τα σαφέστατα αιτήματα του Κοινοβουλίου για βελτίωση της εν λόγω πολιτικής σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές και τα πρότυπα άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων· καλεί την ΕΤΕπ να ευθυγραμμίσει την πολιτική διαφάνειας της σχετικά με την υποχρεωτική δημοσιοποίηση για τους ενδιάμεσους φορείς έργων με υψηλούς κινδύνους για το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα με εκείνη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης·

68.

σημειώνει ότι, το 2020, η Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια ενημέρωσε την ΕΤΕπ σχετικά με τέσσερις νέες έρευνες που αφορούν την εφαρμογή της πολιτικής διαφάνειας· ζητεί από την ΕΤΕπ να υποβάλει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της σύστασης της Διαμεσολαβήτριας για τις έρευνες αυτές·

69.

εκφράζει τη λύπη του διότι η ΕΤΕπ εξακολουθεί να μη δημοσιοποιεί πλήρως τις λεπτομέρειες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους μεταξύ των πελατών της· επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του για ενισχυμένη διαφάνεια όσον αφορά τις δραστηριότητες της ΕΤΕπ μέσω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών, όπως εμπορικές τράπεζες και επενδυτικά ταμεία, εντός του σχετικού νομοθετικού πλαισίου, συμπεριλαμβανομένου του γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων, καθώς και για τον καθορισμό τυποποιημένων υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων που μπορούν να παρέχουν επαρκές επίπεδο δεδομένων και πληροφοριών· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι το άρθρο 30 της οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες επιβάλλει στα κράτη μέλη την υποχρέωση να συλλέγουν και να αποθηκεύουν ακριβείς και τρέχουσες πληροφορίες σχετικά με τον τελικό πραγματικό δικαιούχο εταιρειών σε εθνικό μητρώο και να διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες αυτές είναι προσβάσιμες σε όλες τις περιπτώσεις· ζητεί από την ΕΤΕπ να χρησιμοποιήσει τα διαθέσιμα εργαλεία και να εφαρμόσει τα πρότυπα που προωθεί η πέμπτη οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ώστε να καταστούν προσβάσιμα τα εν λόγω δεδομένα, και να διασφαλίσει την πλήρη συνεργασία με τη μελλοντική αρχή για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας· καλεί την ΕΤΕπ να διερευνήσει τη σκοπιμότητα των ρυθμίσεων εργασίας και των μνημονίων με τους σχετικούς εταίρους, ώστε να καταστούν διαθέσιμες σχετικές πληροφορίες και να εξαλειφθεί ο κίνδυνος αδιαφάνειας στις σχετικές διαδικασίες·

70.

επαναλαμβάνει το αίτημά του για πρόσβαση στις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής σχετικά με τις χρηματοδοτικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ, οι οποίες εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 19 του καταστατικού της ΕΤΕπ· θεωρεί ότι η πρόσβαση σε τέτοιες πληροφορίες βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 δεν είναι ο προσφορότερος τρόπος παροχής δεδομένων για πολιτικό έλεγχο· ζητεί από την Επιτροπή και την ΕΤΕπ να συμφωνήσουν ως προς τη συστηματική και ασφαλή διαβίβαση των γνωμοδοτήσεων αυτών στο Κοινοβούλιο·

71.

σημειώνει ότι, το 2020, η επιτροπή δεοντολογίας και συμμόρφωσης ενέκρινε τρεις αποφάσεις σχετικά με τις δραστηριότητες των πρώην μελών της επιτροπής διαχείρισης κατά τη διάρκεια των αντίστοιχων περιόδων αναμονής· καλεί την αρμόδια επιτροπή να εγγυηθεί ότι, κατά τη διάρκεια των περιόδων αναμονής, τα πρώην μέλη της επιτροπής διαχείρισης δεν έχουν επιχειρηματικές σχέσεις ούτε διεξάγουν δραστηριότητες άσκησης πίεσης με τον Όμιλο ΕΤΕπ, ανεξάρτητα από τα χαρτοφυλάκια που κατείχαν κατά τη διάρκεια των εντολών τους στην επιτροπή διαχείρισης· επαναλαμβάνει τη σημασία της εφαρμογής πολιτικών για την πρόληψη της σύγκρουσης συμφερόντων και των φαινομένων περιστρεφόμενων θυρών·

72.

λαμβάνει υπό σημείωση τους επικαιροποιημένους κώδικες δεοντολογίας της επιτροπής διαχείρισης και του διοικητικού συμβουλίου της ΕΤΕ του Αυγούστου 2021· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη θέσπιση μεγαλύτερης περιόδου αναμονής για τα μέλη της επιτροπής διαχείρισης (24 μήνες αντί για 12) και για τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου (12 μήνες αντί για 6)· επισημαίνει ότι δεν υπάρχει διάταξη που να αποκλείει τους αντιπροέδρους από την εποπτεία επιχειρήσεων· κατανοεί ότι αυτό προσφέρει την αναγκαία ειδική ανά χώρα εξειδίκευση σε έργα· είναι πεπεισμένο ότι η ΕΤΕπ θα πρέπει να συνεχίσει τις αξιολογήσεις έργων με βάση αντικειμενικούς τεχνικούς, χρηματοπιστωτικούς και οικονομικούς δείκτες, αποφασίζοντας με γνώμονα την ποιότητα του εκάστοτε έργου αν θα χορηγηθεί χρηματοδότηση ή όχι·

73.

επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την ΕΤΕπ να εφαρμόζει αυστηρότερους κανόνες φορολογικής διαφάνειας· τονίζει την ανάγκη να εξαρτάται η διάθεση άμεσων και έμμεσων δανείων από την δημοσίευση φορολογικών και οικονομικών στοιχείων ανά χώρα, και από τον επιμερισμό των δεδομένων που αφορούν την πραγματική κυριότητα για τους δικαιούχους και τους ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς φορείς που εμπλέκονται στις χρηματοδοτικές πράξεις, και δη χωρίς εξαιρέσεις·

74.

λαμβάνει υπό σημείωση την αναθεωρημένη πολιτική του Ομίλου ΕΤΕπ για την καταγγελία δυσλειτουργιών, του Νοεμβρίου 2021, η οποία παρέχει επίσης προστασία σε μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος που δεν είναι μέλη του προσωπικού της ΕΤΕπ·

75.

ζητεί από την ΕΤΕπ να ενημερώσει το Κοινοβούλιο σχετικά με την αναθεώρηση των κατευθυντήριων γραμμών του Ομίλου ΕΤΕπ σχετικά με τις συγκρούσεις συμφερόντων·

76.

εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την έλλειψη κοινωνικού διαλόγου στην ΕΤΕπ και δη για την αντιμετώπιση των ανησυχιών σχετικά με καταγγελίες παρενόχλησης και σχετικά με το εργασιακό περιβάλλον· παροτρύνει τη διοίκηση της ΕΤΕπ να ξεκινήσει εποικοδομητικό διάλογο με το προσωπικό προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες του και να ενισχυθούν η εμπιστοσύνη και μια νοοτροπία λογοδοσίας· ενθαρρύνει την ΕΤΕπ να συνεχίσει να δρομολογεί έρευνες και διαβουλεύσεις για όλο το προσωπικό της· σημειώνει τα αρνητικά αποτελέσματα των ερευνών στους κόλπους του προσωπικού τα τελευταία χρόνια και παροτρύνει την ΕΤΕπ να εφαρμόσει απτά μέτρα με στόχο τον εντοπισμό ζητημάτων που αναφέρουν τα μέλη του προσωπικού και δη εκείνων που άπτονται της εσωτερικής κινητικότητας· λαμβάνει υπόψη τις προσπάθειες της ΕΤΕπ να συμπεριλάβει τις έρευνες στο πλαίσιο της προσέγγισης συνεχούς αφουγκρασμού, προκειμένου να ενισχυθεί η συμμετοχή του προσωπικού, π.χ. μέσω της πρόσφατης έρευνάς της για την υγεία και την ευεξία·

77.

σημειώνει με ανησυχία ότι, στο τέλος του 2020, οι γυναίκες κατείχαν μόλις το 29,5 % των διευθυντικών θέσεων στην ΕΤΕπ (30 % στο τέλος του 2019)· εκφράζει εκ νέου την ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη έλλειψη πολυμορφίας και ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε επίπεδο ανώτερων διοικητικών στελεχών και εντός των διοικητικών οργάνων του Ομίλου ΕΤΕπ, καθώς και για το πολύ υψηλό ποσοστό γυναικών σε υποστηρικτικές λειτουργίες·

78.

υπογραμμίζει ότι το διοικητικό συμβούλιο αποτελείται από εκπροσώπους των κρατών μελών και ότι οι αντιπρόεδροι διορίζονται από τα κράτη μέλη· σημειώνει ότι, παρά την αρμοδιότητα των κρατών μελών όσον αφορά τους διορισμούς, οι εκκλήσεις του Προέδρου της ΕΤΕπ για διαφορετικότητα έχουν οδηγήσει σε σημαντική βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η διευθύνουσα επιτροπή της Τράπεζας και το διοικητικό συμβούλιο έχουν ποσοστό γυναικών 33 % και 48 % αντίστοιχα· καλεί τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν την κατάσταση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων και να ορίσουν περισσότερες γυναίκες για τις θέσεις των Αντιπροεδριών και για το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΤΕπ·

79.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την ΕΤΕπ να διασφαλίσει την κατάλληλη γεωγραφική εκπροσώπηση από όλα τα κράτη μέλη στη διοίκησή της, λαμβάνοντας υπόψη τις ικανότητες και τα προσόντα των υποψηφίων, και την καλεί να δημοσιεύει, σε ετήσια βάση, ανάλυση ανά φύλο και εθνικότητα των μεσαίων και ανώτερων διοικητικών θέσεων·

Επακολούθηση των συστάσεων του Κοινοβουλίου

80.

καλεί την ΕΤΕπ να συνεχίσει να υποβάλλει στοιχεία σχετικά με την κατάσταση και το καθεστώς προηγούμενων συστάσεων που διατύπωσε το Κοινοβούλιο στα ετήσια ψηφίσματά του, ιδίως όσον αφορά:

α)

τις επιπτώσεις (οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές) της επενδυτικής στρατηγικής της και τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί και που συμβάλλουν στην ισόρροπη και απρόσκοπτη ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς κατά το συμφέρον της ΕΕ,

β)

τις δράσεις που έχουν αναληφθεί για την ενίσχυση της πρόληψης των συγκρούσεων συμφερόντων,

γ)

τα μέτρα για την ενίσχυση της διαφάνειας όσον αφορά τη δέουσα επιμέλεια σχετικά με την ακεραιότητα των πελατών προκειμένου να προληφθούν η φοροαποφυγή, η απάτη και η διαφθορά,

δ)

τη συνέχεια στις εκκλήσεις και τα αιτήματα που θα υιοθετηθούν μέσω του παρόντος ψηφίσματος·

o

o o

81.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή και ζητεί από το Συμβούλιο και το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΤΕπ να διεξάγουν συζήτηση επί των θέσεων του Κοινοβουλίου που διατυπώνονται ανωτέρω.

(1)  ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 34.

(2)  ΕΕ L 198 της 22.6.2020, σ. 13.

(3)  ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1.

(4)  ΕΕ L 145 της 31.5.2001, σ. 43.

(5)  ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 43.

(6)  Πρόταση για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση των δημοσιονομικών κανόνων που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (αναδιατύπωση) (COM(2022)0223).


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/236


P9_TA(2022)0300

Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ — καταπολέμηση της απάτης — ετήσια έκθεση 2020

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης — καταπολέμηση της απάτης — ετήσια έκθεση 2020 (2021/2234(INI))

(2023/C 47/20)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 310 παράγραφος 6 και το άρθρο 325 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τις ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF),

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 20ής Σεπτεμβρίου 2021, με τίτλο «32η ετήσια έκθεση για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την καταπολέμηση της απάτης — 2020» (COM(2021)0578),

έχοντας υπόψη την έκθεση της OLAF για το 2020 (1) και την ετήσια έκθεση της Επιτροπής Εποπτείας της OLAF για το 2020 (2),

έχοντας υπόψη τη γνώμη αριθ. 1/2021, του Ιανουαρίου του 2021, της επιτροπής εποπτείας της OLAF σχετικά με τις συστάσεις της OLAF στις οποίες δεν έδωσαν συνέχεια οι αρμόδιες αρχές,

έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) για το 2021,

έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ και τις δραστηριότητες που χρηματοδοτήθηκαν από το όγδοο, ένατο, δέκατο και ενδέκατο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) για το οικονομικό έτος 2020, μαζί με τις απαντήσεις των θεσμικών οργάνων,

έχοντας υπόψη τη δημοσίευση του ΕΕΣ με τίτλο «2020 — Ο έλεγχος της ΕΕ εν συντομία — Παρουσίαση των ετήσιων εκθέσεων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2020»,

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) (3),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2223 της 23ης Δεκεμβρίου 2020 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013, όσον αφορά τη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και την αποτελεσματικότητα των ερευνών της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (κανονισμός OLAF) (4),

έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, σχετικά με την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης (5),

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 01/2019 του ΕΕΣ με τίτλο «Καταπολέμηση της απάτης κατά την εκτέλεση των δαπανών της ΕΕ: ανάγκη λήψης μέτρων»,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, του Σεπτεμβρίου του 2021, σχετικά με το έλλειμμα ΦΠΑ του 2020,

έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης («οδηγία ΠΟΣ») (6),

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 6ης Σεπτεμβρίου 2021, σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης (COM(2021)0536),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (κανονισμός EPPO) (7),

έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) 2019/1798 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2019, για τον διορισμό του Ευρωπαίου Γενικού Εισαγγελέα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (8),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του μηχανισμού για τον έλεγχο της εφαρμογής των συμβάσεων των Ηνωμένων Εθνών κατά της διαφθοράς (UNCAC) (COM(2020)0793),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Έκθεση του 2020 για το κράτος δικαίου — Η κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2020)0580),

έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2053 του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2020, για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (9),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητος για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης (10),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 29ης Απριλίου 2019, με τίτλο «Στρατηγική της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης: ενισχυμένη δράση για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ» (COM(2019)0196),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 250/2014, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με πρόγραμμα για την προώθηση δραστηριοτήτων στον τομέα της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πρόγραμμα «Hercule III») (11),

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής της 16ης Δεκεμβρίου 2021, με τίτλο «Τελική αξιολόγηση του κανονισμού (EΕ) αριθ. 250/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με πρόγραμμα για την προώθηση δραστηριοτήτων στον τομέα της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πρόγραμμα “Hercule III”) και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 804/2004/EΚ» (COM(2021)0809),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/785 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2021, για τη θέσπιση του Προγράμματος της Ένωσης για την καταπολέμηση της απάτης (12),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Απριλίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος 2021-2025 (COM(2021)0170),

έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 17ης Φεβρουαρίου 2022 σχετικά με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς το Συμβούλιο και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας όσον αφορά τη διαφθορά και τα ανθρώπινα δικαιώματα (13),

έχοντας υπόψη τις προτάσεις του γενικού εισαγγελέα, της 9ης Σεπτεμβρίου 2021, στην υπόθεση C-213/19, Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας (14),

έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως), της 8ης Μαρτίου 2022, στην υπόθεση C-213/19, Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας (15),

έχοντας υπόψη την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου, της 1ης Σεπτεμβρίου 2021, στην υπόθεση T-517/19, Andrea Homoki κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής (16),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A9-0175/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, de jure, τα κράτη μέλη και η Επιτροπή έχουν κοινή ευθύνη και πρέπει να συνεργάζονται στενά για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι, de facto, οι αρχές των κρατών μελών διαχειρίζονται περίπου τα τρία τέταρτα των δαπανών του προϋπολογισμού της ΕΕ και εισπράττουν τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους (ΠΙΠ) της Ένωσης·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εκπληρώνει τις αντίστοιχες ευθύνες της που απορρέουν από την επιμερισμένη διαχείριση όσον αφορά την εποπτεία, τον έλεγχο και τους λογιστικούς ελέγχους·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 83 ΣΛΕΕ, η διαφθορά είναι ένα από τα πλέον σοβαρά εγκλήματα με διασυνοριακή διάσταση·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνέπειες της διαφθοράς θέτουν σε κίνδυνο τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης και την οικονομία της ΕΕ στο σύνολό της, γεγονός που συνιστά σοβαρή απειλή για τη δημοκρατία, τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου σε ολόκληρη την Ευρώπη, έχει δε σοβαρό αρνητικό αντίκτυπο στην εμπιστοσύνη των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς τόσο στην ΕΕ όσο και στα κράτη μέλη·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να ληφθεί δεόντως υπόψη η πολυμορφία των νομικών και διοικητικών συστημάτων των κρατών μελών, με στόχο την αντιμετώπιση των παρατυπιών και την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΦΠΑ αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για τους εθνικούς προϋπολογισμούς και ότι οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στον ΦΠΑ αποτέλεσαν το 12,3 % των συνολικών εσόδων του προϋπολογισμού της Ένωσης για το 2020·

1.

χαιρετίζει την 32η ετήσια έκθεση σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και την καταπολέμηση της απάτης (έκθεση ΠΟΣ), καθώς και τη νέα γραφική έκδοση που εγκρίθηκε, η οποία είναι σαφώς πιο προσβάσιμη στους πολίτες ΕΕ·

2.

υπενθυμίζει ότι το 2020 είναι όχι μόνο το τελευταίο έτος του πολυετούς πλαισίου (ΠΔΠ) για την περίοδο 2014-2020, μολονότι τα προγράμματα χρειάζεται να ολοκληρωθούν το 2023, αλλά και το έτος έγκρισης του ΠΔΠ 2021-2027, του NextGenerationEU και του μηχανισμού αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου·

3.

λαμβάνει υπό σημείωση το γεγονός ότι και τα 26 κράτη μέλη που δεσμεύονται από την οδηγία ΠΟΣ έχουν κοινοποιήσει την πλήρη μεταφορά των βασικών διατάξεών της στο εθνικό τους δίκαιο· σημειώνει, ωστόσο, ότι η έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1371 επισημαίνει εκκρεμή ζητήματα συμμόρφωσης που χρήζουν αντιμετώπισης, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων ζητημάτων προκειμένου να καταστεί δυνατή η διενέργεια αποτελεσματικών ερευνών και διώξεων από την EPPO· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί την κατάσταση και να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επιλύσουν τα ζητήματα αυτά, καθώς και να υποβάλει σχετική έκθεση στην αρμόδια για την απαλλαγή αρχή·

4.

σημειώνει ότι η έκθεση ΠΟΣ επισημαίνει τους κινδύνους που συνδέονται με την πανδημία της COVID-19 όσον αφορά τα έσοδα και τις δαπάνες· σημειώνει ειδικότερα ότι η τελωνειακή απάτη φαίνεται να έχει επηρεάσει τα κράτη μέλη της ΕΕ σε διαφορετικό βαθμό· σημειώνει, επιπλέον, ότι η χρήση απλουστευμένων διαδικασιών και η χαμηλότερη ποιότητα της συγγραφής υποχρεώσεων στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης εγκυμονούν κινδύνους για τις ανταγωνιστικές δημόσιες συμβάσεις, εντείνοντας ιδίως τον κίνδυνο σύγκρουσης συμφερόντων και διαφθοράς και διογκώνοντας το κόστος ή μειώνοντας την ποιότητα της εκτέλεσης· σημειώνει ότι δόθηκε η δέουσα έμφαση στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), καθώς και στους πρόσθετους κινδύνους·

5.

υπογραμμίζει ότι η COVID-19 ενδεχομένως να προσφέρει νέες ευκαιρίες για απατεώνες, λόγω των αυξημένων κινδύνων που σχετίζονται με τη διαχείριση της κρίσης και τη θέσπιση απλουστευμένων και επειγουσών διαδικασιών στο πλαίσιο της πανδημίας, οι οποίες είναι επιρρεπείς σε καταχρήσεις· υπογραμμίζει ακόμη τις αυξημένες πιέσεις τις οποίες δέχθηκαν οι αρχές που διαχειρίζονται τα ενωσιακά κονδύλια, λόγω καθυστερήσεων και νέων παραγόντων πίεσης που θα μπορούσαν να ωφελήσουν τους απατεώνες, για παράδειγμα μέσω του πληθωρισμού· τονίζει ότι όλοι αυτοί οι νέοι κίνδυνοι απαιτούν προσαρμογή των στρατηγικών ελέγχου και εστίαση στην πρόληψη μέσω ειδικών μέτρων μετριασμού και στοχευμένων δράσεων για τον εντοπισμό μελλοντικών παρατυπιών και περιπτώσεων απάτης· καλεί όλα τα κράτη μέλη να διατηρήσουν υψηλό επίπεδο ελέγχου και παρακολούθησης των δαπανών έκτακτης ανάγκης, ιδίως στο πλαίσιο των επειγουσών διαδικασιών· υπενθυμίζει τη σημασία της ολοκλήρωσης της μετάβασης σε διαδικασίες ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων·

6.

θεωρεί ότι οι εμπειρίες που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19 απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή στο πλαίσιο της αποτίμησης του ΠΔΠ 2014-2020· ζητεί από την Επιτροπή να ενσωματώσει δεόντως στις εν λόγω αξιολογήσεις τις πτυχές που συνδέονται με την εκτίμηση κινδύνου, τη διαχείριση κινδύνου και τα μέτρα μετριασμού όσον αφορά τις παρατυπίες και την απάτη, ως συνιστώσες μιας ολοκληρωμένης ανάλυσης σχετικά με την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα, τη συνεκτικότητα, τη συνάφεια και την ενωσιακή προστιθέμενη αξία και ως διδάγματα για τον μελλοντικό σχεδιασμό και την εκτέλεση· είναι της γνώμης ότι η αποτίμηση του ΠΔΠ θα πρέπει να ολοκληρωθεί το αργότερο πριν από την ενδιάμεση αξιολόγηση του ΠΔΠ 2021-2027, προκειμένου να αντλήσουμε διδάγματα από το παρελθόν και να προετοιμαστούμε καλύτερα για το μέλλον, ώστε να διοχετευθούν τα συμπεράσματα/διδάγματα που αντλήθηκαν στη βελτίωση του ΠΔΠ 2021-2027· ζητεί από την Επιτροπή, στο πλαίσιο της αποτίμησης του ΠΔΠ 2014-2020, να εξετάσει κατά πόσον το ΠΔΠ 2014-2020 πέτυχε τους στόχους του, τους τρόπους με τους οποίους οι δαπάνες των προγραμμάτων συνέβαλαν στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ και των κρατών μελών, και τους τρόπους με τους οποίους τα ενωσιακά κονδύλια επηρεάστηκαν από την απάτη και τη διαφθορά κατά την περίοδο αυτή·

7.

υπενθυμίζει ότι το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027, σε συνδυασμό με το σχέδιο ανάκαμψης NextGenerationEU, παρέχει στην ΕΕ πρωτοφανή κονδύλια ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων EUR· τονίζει ότι απαιτείται επίσης πρωτοφανές επίπεδο προσοχής και ελέγχου, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα εν λόγω κονδύλια θα συμβάλουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην επίτευξη των κοινών στόχων της Ένωσης·

8.

υπογραμμίζει την ανάγκη για πλήρη διαφάνεια στην αιτιολόγηση των μεταφορών και δανείων που προβλέπονται στο πλαίσιο του ΜΑΑ, και καλεί την Επιτροπή να παράσχει στο Κοινοβούλιο πλήρη πρόσβαση όσον αφορά τις εν λόγω πληροφορίες·

Δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες που εντοπίστηκαν

9.

σημειώνει ότι ο συνολικός αριθμός των δόλιων και μη δόλιων παρατυπιών που αναφέρθηκαν το 2020 ανήλθε συνολικά σε 11 755 υποθέσεις, αξίας περίπου 1,46 δισεκατομμυρίων EUR· σημειώνει τη νέα προσέγγιση του ΠΔΠ 2021-2027, η οποία επικεντρώνεται στην ενωσιακή προστιθέμενη αξία·

10.

σημειώνει ότι ο αριθμός των παρατυπιών που εντοπίστηκαν και κοινοποιήθηκαν ως δόλιες αποτελεί ένδειξη του επιπέδου εντοπισμού και της ικανότητας ανάσχεσης δυνητικών περιπτώσεων απάτης από τα κράτη μέλη και τους οργανισμούς της Ένωσης, και υπενθυμίζει ότι δεν αποτελεί άμεσο δείκτη του επιπέδου απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της Ένωσης ή συγκεκριμένου κράτους μέλους· σημειώνει ότι ο εντοπισμός και η κοινοποίηση μιας παρατυπίας αποτελούν ένδειξη ότι έχουν ληφθεί διορθωτικά μέτρα για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και ότι, κατά περίπτωση, έχει κινηθεί ποινική διαδικασία·

11.

λαμβάνει υπό σημείωση τον αριθμό των δόλιων παρατυπιών που αναφέρθηκαν το 2020 (1 056 υποθέσεις) και την οικονομική τους αξία (περίπου 374 εκατομμύρια EUR)· σημειώνει ότι ο αριθμός των δόλιων παρατυπιών που εντοπίζονται ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών· υπενθυμίζει ότι τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν τα αποτελέσματα των προσπαθειών των κρατών μελών για την καταπολέμηση της απάτης και άλλων παράνομων δραστηριοτήτων και δεν θα πρέπει να ερμηνεύονται ως ένδειξη του επιπέδου απάτης στα κράτη μέλη· εκφράζει την ανησυχία του για τις διαφορετικές προσεγγίσεις του ποινικού δικαίου στα κράτη μέλη ως προς την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει τις αποκλίσεις όσον αφορά τις πρακτικές των κρατών μελών και να εξετάσει το ενδεχόμενο εισαγωγής νέων μέτρων εναρμόνισης·

12.

σημειώνει ότι ο αριθμός των υποθέσεων που αναφέρθηκαν το 2020 σε σύγκριση με τον μέσο όρο της πενταετίας (2016-2020) μειώθηκε τόσο για τις δόλιες όσο και για τις μη δόλιες παρατυπίες που σχετίζονται με τα έσοδα της ΕΕ, και ότι η συναφής οικονομική αξία αυξήθηκε για τις δόλιες παρατυπίες, αλλά μειώθηκε για τις μη δόλιες·

13.

λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι ο αριθμός των μη δόλιων παρατυπιών που καταγράφηκαν το 2020 (10 699 υποθέσεις, εκ των οποίων 6 696 αφορούσαν δαπάνες) ήταν χαμηλότερος από ό,τι τα προηγούμενα έτη, και ότι η κάμψη στον εντοπισμό και την αναφορά σε ορισμένους τομείς δαπανών είναι δυσεξήγητη και ανησυχητική· σημειώνει ότι η συνολική συναφής οικονομική αξία των υποθέσεων αυτών ανέρχεται σε περίπου 1,09 δισεκατομμύρια EUR·

14.

υπογραμμίζει ότι η μείωση του συνολικού αριθμού των κοινοποιούμενων παρατυπιών δεν μπορεί να θεωρηθεί από μόνη της ένδειξη θετικής ή αρνητικής εξέλιξης, αλλά θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο των νέων, αναδυόμενων προκλήσεων και σε σχέση με τους νέους τρόπους διαχείρισης και διάθεσης των κονδυλίων της ΕΕ·

15.

σημειώνει ότι η απάτη γίνεται όλο και πιο ελκυστική για τις ομάδες οργανωμένου εγκλήματος (17)· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι πολλά κράτη μέλη δεν διαθέτουν ειδική νομοθεσία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένης της μαφίας, το οποίο εντείνεται διαρκώς, ιδίως σε σχέση με τις διασυνοριακές δραστηριότητες·

16.

είναι της άποψης ότι τα εγκλήματα που διαπράττονται από κυβερνητικούς αξιωματούχους θίγουν ή ενδέχεται να θίξουν σημαντικά τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ και, ως εκ τούτου, απαιτείται ένα ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό πλαίσιο για την καταπολέμηση της διαφθοράς στα κράτη μέλη·

Έσοδα — απάτη στους ιδίους πόρους

17.

παρατηρεί ότι το 2020 αναφέρθηκαν 451 παρατυπίες ως απάτη σχετιζόμενη με τα έσοδα, ήτοι 9 % λιγότερες από τον μέσο αριθμό των υποθέσεων που αναφέρονταν ετησίως κατά την περίοδο 2016-2020· σημειώνει, επιπλέον, ότι το σχετικό ποσό ΠΙΠ που εκτιμήθηκε και βεβαιώθηκε (108 εκατομμύρια EUR) το 2020 ήταν κατά 6 % υψηλότερο από το μέσο εκτιμώμενο και βεβαιωθέν ποσό για κάθε έτος κατά την περίοδο 2016-2020· σημειώνει ότι οι περισσότερες περιπτώσεις που αναφέρθηκαν το 2020 ως δόλιες ή μη δόλιες σε βάρος των εσόδων της ΕΕ αφορούν δήλωση χαμηλότερης δασμολογητέας αξίας, εσφαλμένη ταξινόμηση/εσφαλμένη περιγραφή των εμπορευμάτων ή λαθρεμπόριο· σημειώνει, ακόμη, ότι οι επιθεωρήσεις από τις εθνικές υπηρεσίες καταπολέμησης της απάτης ήταν η πλέον επιτυχής μέθοδος εντοπισμού περιπτώσεων απάτης και ότι ξεπέρασαν τους ελέγχους μετά την παράδοση και τους ελέγχους παράδοσης στον εντοπισμό περιπτώσεων απάτης·

18.

επισημαίνει ότι το 2020 εντοπίστηκαν και αναφέρθηκαν 4 003 παρατυπίες ως μη δόλιες, ήτοι 9 % λιγότερες από τον μέσο όρο που αναφερόταν ετησίως κατά την περίοδο 2016-2020, και ότι το συνολικό ποσό ΠΙΠ που εκτιμήθηκε και βεβαιώθηκε (382 εκατομμύρια EUR) ήταν κατά 8 % χαμηλότερο από το μέσο εκτιμώμενο και βεβαιωθέν ποσό για κάθε έτος κατά την περίοδο 2016-2020·

19.

σημειώνει ότι, σύμφωνα με την έκθεση του 2021 για το έλλειμμα ΦΠΑ, το 2019 το έλλειμμα ΦΠΑ της ΕΕ μειώθηκε σε 134 δισεκατομμύρια EUR σε ονομαστικούς όρους (μείωση κατά σχεδόν 6,6 δισεκατομμύρια EUR σε σύγκριση με το 2018)· σημειώνει, επιπλέον, ότι η μελέτη παρέχει μόνο ταχείες εκτιμήσεις για το 2020 για 18 κράτη μέλη λόγω σημαντικών αλλαγών στα φορολογικά καθεστώτα και τις δομές των οικονομιών μετά την έξαρση της πανδημίας, που σημαίνει ότι δεν είναι ακόμα δυνατό να κριθεί κατά πόσον το έλλειμμα ΦΠΑ σε επίπεδο ΕΕ θα μειωθεί ή θα αυξηθεί το 2020· σημειώνει ότι οι οικονομετρικές αναλύσεις επιβεβαίωσαν πως το έλλειμμα ΦΠΑ επηρεάζεται από μια ομάδα παραγόντων, εκ των οποίων, στο πλαίσιο του ελέγχου των φορολογικών διοικήσεων, το μερίδιο των δαπανών ΤΠ και η εφαρμογή πρόσθετων υποχρεώσεων πληροφόρησης για τους φορολογούμενους κατέληξαν να έχουν την υψηλότερη στατιστική σημασία όσον αφορά την επεξήγηση του μεγέθους του ελλείμματος ΦΠΑ·

20.

καταλήγει στο συμπέρασμα, με βάση τις διακυμάνσεις των ετήσιων ποσοστών εντοπισμού, ότι δεν επλήγησαν οι τελωνειακές αρχές όλων των κρατών μελών με τον ίδιο τρόπο από την πανδημία της COVID-19·

21.

καλεί τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν τους κινδύνους και τις ελλείψεις των αντίστοιχων εθνικών στρατηγικών τελωνειακού ελέγχου τους, με στόχο τη βελτίωση της ευελιξίας των τελωνειακών ελέγχων και τη μείωση του δυνητικού αντικτύπου απρόβλεπτων μελλοντικών γεγονότων· καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την εφαρμογή ενιαίων ελέγχων εντός της ΕΕ·

22.

σημειώνει ότι, το 2020, τα υποδήματα, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα οχήματα και οι μηχανές, συσκευές και τα υλικά ηλεκτρικά ήταν τα εμπορεύματα που επλήγησαν περισσότερο από απάτη και παρατυπίες όσον αφορά τον αριθμό των υποθέσεων και τη χρηματική αξία, και ότι οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούσαν δήλωση χαμηλότερης δασμολογητέας αξίας, εσφαλμένη ταξινόμηση/εσφαλμένη περιγραφή των εμπορευμάτων ή λαθρεμπόριο·

23.

λαμβάνει υπό σημείωση τις προτάσεις του γενικού εισαγγελέα, της 9ης Σεπτεμβρίου 2021, σχετικά με τη διαδικασία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) κατά του Ηνωμένου Βασιλείου για εικαζόμενη απάτη σχετικά με τη δήλωση δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης της πραγματικής όσον αφορά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και υποδήματα που εισάγονται από την Κίνα μέσω του Ηνωμένου Βασιλείου, βάσει ερευνών που διενεργήθηκαν από την OLAF και την Επιτροπή στο πλαίσιο της διαχείρισης των ιδίων πόρων· σημειώνει την απόφαση του Δικαστηρίου της 8ης Μαρτίου 2022, με την οποία διαπιστώνεται ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, μη εφαρμόζοντας αποτελεσματικά μέτρα τελωνειακού ελέγχου και μη αποδίδοντας στην Επιτροπή το ορθό ποσό των παραδοσιακών ιδίων πόρων όσον αφορά τις οικείες εισαγωγές, δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις του·

24.

σημειώνει ότι το ΔΕΕ απέρριψε εν μέρει τον υπολογισμό της Επιτροπής λόγω σημαντικής αβεβαιότητας όσον αφορά την ακρίβεια των ποσών των ιδίων πόρων που ζήτησε η Επιτροπή, και ότι η Επιτροπή δεν έχει καθορίσει επαρκώς τα πλήρη ποσά· σημειώνει ότι το ΔΕΕ ενέκρινε τη μέθοδο που χρησιμοποίησε η Επιτροπή για την αποτίμηση των απωλειών ΠΙΠ για μέρος της περιόδου παράβασης, και δήλωσε ότι εναπόκειται στην Επιτροπή να υπολογίσει εκ νέου τις απώλειες ιδίων πόρων της ΕΕ που εξακολουθούν να οφείλονται· καλεί την Επιτροπή να εξηγήσει στην αρμόδια για την απαλλαγή αρχή σε τι συνίστανται τα σφάλματα στον υπολογισμό, τον τρόπο με τον οποίον προτίθεται να διορθώσει επαρκώς κατά νόμο το σφάλμα στον υπολογισμό των απωλειών, και να ενημερώσει την αρμόδια για την απαλλαγή αρχή σχετικά με το αποτέλεσμα των νέων υπολογισμών·

25.

σημειώνει ότι, κατά την τελευταία πενταετία, το ετήσιο ποσοστό ανάκτησης κυμάνθηκε μεταξύ 52 % και 71 % και ότι το ποσοστό ανάκτησης για τις περιπτώσεις που αναφέρθηκαν το 2020 είναι σήμερα 71 %· σημειώνει, ωστόσο, ότι τα ποσοστά ανάκτησης διαφέρουν μεταξύ των κρατών μελών λόγω παραγόντων όπως το είδος της απάτης ή της παρατυπίας ή το είδος του εμπλεκόμενου οφειλέτη· σημειώνει ότι, το 2020, η Κίνα παρέμεινε η χώρα προέλευσης των αγαθών που επλήγησαν περισσότερο από δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες·

Απάτες στον τομέα των δαπανών

26.

παρατηρεί ότι 605 παρατυπίες στον τομέα των δαπανών αναφέρθηκαν ως δόλιες το 2020, με συναφή οικονομική αξία 266 εκατομμυρίων EUR·

27.

σημειώνει ότι ο αριθμός των παρατυπιών στον τομέα των δαπανών που αναφέρθηκαν ως μη δόλιες το 2020 ήταν 6 696·

28.

σημειώνει ότι η έκθεση ΠΟΣ αναφέρει τη σημασία της διαφάνειας όσον αφορά τη χρήση των δημόσιων πόρων, καθώς αποτελεί αποτρεπτικό στοιχείο και εξασφαλίζει τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη βελτίωση της εμπιστοσύνης· καλεί την Επιτροπή να επιδιώξει να αυξήσει τη διαφάνεια των δικαιούχων, συμπεριλαμβανομένων των αναδόχων, των υπεργολάβων και των πραγματικών δικαιούχων κονδυλίων της ΕΕ· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν επίσης τη διαφάνεια στη χρήση των ενωσιακών κονδυλίων, ιδίως για τις επείγουσες δημόσιες συμβάσεις, δεδομένου ότι οκτώ κράτη μέλη ανέφεραν ότι δεν το έχουν πράξει ακόμα·

29.

σημειώνει ότι, κατά την περίοδο 2016-2020, ο εντοπισμός περιπτώσεων απάτης στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) συγκεντρωνόταν σε μικρό αριθμό κρατών μελών και ότι αυτό δεν τεκμηριωνόταν από παρεμφερές επίπεδο πληρωμών από τον προϋπολογισμό της ΚΓΠ προς τα εν λόγω κράτη μέλη· σημειώνει, επιπλέον, ότι η πλειονότητα των δόλιων παρατυπιών σε σχέση με τη στήριξη της γεωργίας αφορούσαν τη χρήση πλαστών εγγράφων ή πλαστών αιτήσεων ενίσχυσης και ότι ο αριθμός τους παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό σταθερός· παρατηρεί ακόμη ότι, ως ποσοστό των πληρωμών που εισέπραξαν τα κράτη μέλη, το τμήμα του προϋπολογισμού που αφορά την αγροτική ανάπτυξη επηρεάστηκε περισσότερο από την απάτη από ό,τι η στήριξη της γεωργίας, με εξαίρεση τα μέτρα στήριξης της αγοράς, για τα οποία τα κρούσματα απάτης ήταν περισσότερα από ό,τι για την αγροτική ανάπτυξη· σημειώνει ότι, όσον αφορά την αγροτική ανάπτυξη, η πλαστογράφηση εγγράφων ήταν η κύρια δόλια πρακτική· υπογραμμίζει ότι πρέπει να διεξαχθούν περισσότερες έρευνες και να ληφθούν περαιτέρω κατάλληλα μέτρα κατά της χρήσης κονδυλίων της ΕΕ σε γεωργικές δραστηριότητες από εταιρείες που δεν τηρούν την εργατική νομοθεσία ή τα θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων, όπως καταδεικνύεται από την κατάσταση των εργαζομένων στη γεωργία, ιδίως κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η αναφορά περιπτώσεων απάτης που σχετίζονται με την αγροτική ανάπτυξη για την περίοδο 2014-2020 ξεκίνησε με αργούς ρυθμούς, γεγονός που ενδέχεται να υποδηλώνει ανεπαρκείς προσπάθειες εντοπισμού στα κράτη μέλη της ΕΕ·

30.

σημειώνει ότι, μεταξύ 2016 και 2020, αυξήθηκε ο αριθμός των παρατυπιών που αναφέρθηκαν σχετικά με το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Αλιείας για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020· τονίζει, ωστόσο, ότι για όλα τα ταμεία, και ιδίως για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, όσον αφορά τις μη δόλιες παρατυπίες, η αύξηση αυτή ήταν περιορισμένη, γεγονός που καταδεικνύει αξιοσημείωτη μείωση του αριθμού των παρατυπιών που εντοπίστηκαν (και των σχετικών χρηματικών ποσών) σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο προγραμματισμού· σημειώνει, επιπλέον, ότι σε σχέση με την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, ο αριθμός των δόλιων και μη δόλιων παρατυπιών μειώθηκε για το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και τα Ταμεία Αλιείας, σύμφωνα με τον κύκλο εκτέλεσης· σημειώνει ότι ορισμένοι κανόνες εκτέλεσης άλλαξαν από τη μία περίοδο προγραμματισμού στην επόμενη·

31.

θεωρεί ότι οι εταιρείες και οι οργανισμοί στων οποίων τις δομές ιδιοκτησίας συμμετέχουν υπεράκτιες εταιρείες και οργανώσεις θα πρέπει να εξαιρούνται από τη χρήση ενωσιακών κονδυλίων·

32.

υπενθυμίζει ότι είναι θεμελιώδους σημασίας η πλήρης διαφάνεια στη λογιστική καταχώριση των δαπανών, και δη όσον αφορά τα έργα υποδομής που χρηματοδοτούνται άμεσα μέσω ενωσιακών ταμείων ή χρηματοδοτικών μέσων· καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε οι πολίτες της ΕΕ να έχουν πλήρη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα συγχρηματοδοτούμενα έργα·

Εξωτερικές διαστάσεις της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ

33.

εκτιμά ότι τα θεσμικά όργανα και οι οργανισμοί της ΕΕ θα πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στα κονδύλια που δαπανώνται σε τρίτες χώρες, προκειμένου να επαληθεύουν ότι τα κονδύλια αυτά δαπανώνται σύμφωνα με τους κανόνες και χωρίς φαινόμενα απάτης ή διαφθοράς, και να επιβεβαιώνουν κατά πόσον συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της αναπτυξιακής και εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης· συνιστά να αναστέλλεται η δημοσιονομική στήριξη σε τρίτες χώρες όπου οι αρχές προδήλως δεν αναλαμβάνουν πραγματική δράση ενάντια στην ευρέως διαδεδομένη διαφθορά, και παράλληλα να διασφαλίζεται ότι η βοήθεια φτάνει στον άμαχο πληθυσμό μέσω εναλλακτικών διαύλων·

34.

σημειώνει ότι, έως το τέλος του 2020, οι δαπάνες της ΕΕ για την αναπτυξιακή συνεργασία κατανεμήθηκαν σε διάφορα κονδύλια, και ότι ο νέος Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ) ενοποιεί όλες τις προηγούμενες επιλογές χρηματοδότησης σε ένα μέσο στο πλαίσιο τόσο του ετήσιου προϋπολογισμού όσο και του ΠΔΠ 2021-2027· επισημαίνει ότι ο ΜΓΑΔΣ διαθέτει συνολικό κονδύλιο ύψους 79,5 δισεκατομμυρίων EUR για την περίοδο 2021-2027· συνιστά να ενσωματωθεί μια προσέγγιση καταπολέμησης της διαφθοράς σε όλα τα μέσα της εξωτερικής δράσης της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του ΜΓΑΔΣ, του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) και των καταπιστευματικών ταμείων της ΕΕ· ζητεί να δοθεί υψηλότερη προτεραιότητα στην καταπολέμηση της διαφθοράς στις προενταξιακές διαπραγματεύσεις και στη θέσπιση κριτηρίων με ισχυρό πλαίσιο αιρεσιμότητας και έμφαση στην ανάπτυξη ικανοτήτων, όπως οι εξειδικευμένοι φορείς για την καταπολέμηση της διαφθοράς·

35.

εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι, σύμφωνα με την ειδική έκθεση αριθ. 01/2022 του ΕΕΣ, η χρηματοδοτική στήριξη ύψους 700 εκατομμυρίων EUR που παρείχε η ΕΕ για τη βελτίωση του κράτος δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια μεταξύ 2014 και 2020 είχε ελάχιστο αντίκτυπο σε θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις· καλεί την Επιτροπή να στείλει σαφή μηνύματα στις υποψήφιες χώρες των οποίων η προσχώρηση στην ΕΕ τίθεται σε κίνδυνο ή καθυστερεί λόγω αντίστασης στα πρότυπα του κράτους δικαίου·

36.

ζητεί να περιλαμβάνεται σε όλες τις εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες μεταξύ ΕΕ και τρίτων χωρών ένα ισχυρό και υποχρεωτικό πλαίσιο προϋποθέσεων, με διατάξεις διαφάνειας και δεσμευτικές και εκτελεστές ρήτρες για την καταπολέμηση της διαφθοράς· συνιστά, ως ύστατο μέτρο, να επιβάλλει η ΕΕ κυρώσεις ή να αναστέλλει συμφωνίες σε περιπτώσεις σοβαρών περιστατικών διαφθοράς·

37.

ζητεί να παρακολουθούνται οι κίνδυνοι διαφθοράς που ενέχουν τα μεγάλης κλίμακας κατασκευαστικά και επενδυτικά έργα τα οποία υλοποιούνται στα κράτη μέλη από απολυταρχικές χώρες εκτός ΕΕ, με ιδιαίτερη προσοχή στη διαφάνεια των έργων αυτών, που συχνά εγείρει ανησυχίες σχετικά με μη διαφανή χρηματοδότηση ή δημοσιονομικούς κινδύνους·

38.

θεωρεί ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να συμμετέχει πλήρως στη διάθεση όλων των επιχορηγήσεων, των δανείων και άλλης χρηματοδοτικής συνδρομής που παρέχει η ΕΕ στην Ουκρανία·

Η ψηφιοποίηση στην υπηρεσία της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ

39.

ζητεί μεγαλύτερο βαθμό ψηφιοποίησης, διαλειτουργικότητας και συγκρισιμότητας των συστημάτων δεδομένων και καλύτερη εναρμόνιση της υποβολής εκθέσεων, της παρακολούθησης και του ελέγχου στην ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα να τεθεί η ΤΝ στην υπηρεσία της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και, για τον σκοπό αυτόν, επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εναρμονίσουν τους ορισμούς προκειμένου να συλλέγονται συγκρίσιμα δεδομένα σε ολόκληρη την ΕΕ· είναι της άποψης ότι όλα τα όργανα της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στον τομέα της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της OLAF, της EPPO, της Eurojust, της Ευρωπόλ και του ΕΕΣ, θα πρέπει να έχουν άμεση και έγκαιρη πρόσβαση σε συστήματα δεδομένων όπως το ARACHNE και το σύστημα έγκαιρου εντοπισμού και αποκλεισμού (EDES)·

40.

θεωρεί ότι θα πρέπει να καταστεί υποχρεωτική το συντομότερο δυνατόν η χρήση του εργαλείου βαθμολόγησης κινδύνου ARACHNE στο ΠΔΠ 2021-2027 και στο σχέδιο ανάκαμψης NextGenerationEU, ιδίως όσον αφορά την εκτέλεση του ΜΑΑ· προτείνει να αναφέρεται το ARACHNE ως ένα από τα κύρια εργαλεία στην υπηρεσία των εθνικών στρατηγικών καταπολέμησης της απάτης (ΕΣΚΑ) που αναμένεται να υιοθετήσουν τα κράτη μέλη προκειμένου να βελτιωθεί η ολοκλήρωση της αρχιτεκτονικής για την καταπολέμηση της απάτης· υπενθυμίζει τις παρατηρήσεις που διατύπωσε το Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 24ης Νοεμβρίου 2021 (18) σχετικά με την επανεξέταση του δημοσιονομικού κανονισμού, και επαναλαμβάνει εκ νέου την επείγουσα έκκλησή του να θεσπίσει η Επιτροπή ένα πανευρωπαϊκό, υποχρεωτικό, ολοκληρωμένο και διαλειτουργικό σύστημα που θα βασίζεται, μεταξύ άλλων, σε υφιστάμενα εργαλεία όπως το ARACHNE και το EDES· υπενθυμίζει ότι το σύστημα αυτό πρέπει να περιέχει πληροφορίες για όλα τα συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα, τους δικαιούχους και τους πραγματικούς δικαιούχους, και να καθιστά δυνατή τη συγκέντρωση όλων των επιμέρους ποσών που αφορούν τον ίδιο δικαιούχο ή πραγματικό δικαιούχο· καλεί ακόμη την Επιτροπή να αξιολογήσει και να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με τους λόγους που εμποδίζουν τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν και να αξιοποιήσουν πλήρως το ARACHNE· πιστεύει ότι το να καταστεί το σύστημα φιλικότερο προς τον χρήστη θα μπορούσε να ενθαρρύνει τις εθνικές αρχές να το υιοθετήσουν και να το χρησιμοποιούν·

41.

καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του EDES ώστε να καλύπτει τα κονδύλια υπό επιμερισμένη διαχείριση στο πλαίσιο της αναθεώρησης του δημοσιονομικού κανονισμού (19)·

42.

καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να παρέχει στα κράτη μέλη πλήρη ενημέρωση σχετικά με τις άμεσες δαπάνες, για παράδειγμα μέσω του συστήματος δημοσιονομικής διαφάνειας, ιδίως στο πλαίσιο του ΜΑΑ, πράγμα που θα συμβάλλει επίσης στην αποφυγή διπλής χρηματοδότησης·

Η στρατηγική της Επιτροπής (του 2019) για την καταπολέμηση της απάτης

43.

σημειώνει ότι, έως τον Ιούνιο του 2021, είχαν υλοποιηθεί τα δύο τρίτα των δράσεων της στρατηγικής της Επιτροπής του 2019 για την καταπολέμηση της απάτης, ενώ η υλοποίηση του υπόλοιπου τρίτου βρισκόταν σε εξέλιξη· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση σχετικά με την υλοποίηση των υπόλοιπων δράσεων· επισημαίνει, επιπλέον, ότι έχει σημειωθεί ικανοποιητική πρόοδος σε ορισμένες δράσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση του συντονισμού και της συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών της Επιτροπής και στον εξοπλισμό της Επιτροπής με ένα αποτελεσματικότερο σύστημα εποπτείας για την καταπολέμηση της απάτης· σημειώνει ότι η παρακολούθηση της συνέχειας που δόθηκε στις συστάσεις της OLAF κατέστη αποδοτικότερη το 2020, λαμβάνοντας υπόψη περίπου 1 400 δημοσιονομικές συστάσεις που εκδόθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου του 2012 και Ιουνίου του 2019·

44.

γνωρίζει ότι η νέα στρατηγική της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης, η οποία εγκρίθηκε το 2019, ζητούσε ενισχυμένη στρατηγική ανάλυση των δεδομένων που σχετίζονται με την απάτη και τον προσδιορισμό συναφών και αξιόπιστων δεικτών για την επιτυχή καταπολέμησή της· υπενθυμίζει τα συμπεράσματα της ειδικής έκθεσης αριθ. 01/2019 του Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Καταπολέμηση της απάτης κατά την εκτέλεση των δαπανών της ΕΕ: ανάγκη λήψης μέτρων», στην οποία επισημαίνεται ότι η Επιτροπή δεν διαθέτει πλήρη και συγκρίσιμα δεδομένα σχετικά με τα επίπεδα των κρουσμάτων απάτης που εντοπίζονται στις δαπάνες της ΕΕ·

45.

θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι τα κράτη μέλη έλαβαν ελάχιστη στήριξη κατά τα πρώτα έτη εφαρμογής της στρατηγικής της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης, όπως επισήμαναν και ορισμένες αντιπροσωπείες στο πλαίσιο των συζητήσεων στο Συμβούλιο· επαναλαμβάνει ότι απαιτούνται ολοκληρωμένα και συγκρίσιμα δεδομένα σχετικά με την κλίμακα, τη φύση και τα αίτια της απάτης προκειμένου να καταστούν ουσιαστικότερες οι ερευνητικές δράσεις της OLAF και, εφόσον έχει αναλάβει επιχειρησιακή δραστηριότητα, της EPPO· υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη έχουν την κύρια ευθύνη για τη διαχείριση του 80 % περίπου των δαπανών του προϋπολογισμού και για την είσπραξη του συνόλου σχεδόν των εσόδων· τονίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, καθώς και τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν οι ΕΣΚΑ, στην κατάρτιση των οποίων θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε όλα τα κράτη μέλη·

46.

επισημαίνει ότι ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών μπορεί να καταστήσει δυνατή τη διασταύρωση των λογιστικών εγγραφών για συναλλαγές μεταξύ δύο ή περισσοτέρων κρατών μελών, ώστε να αποφεύγονται οι περιπτώσεις διασυνοριακής απάτης σε σχέση με τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία και, με τον τρόπο αυτόν, να εξασφαλίζεται μια οριζόντια και ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των κρατών μελών·

Σε επίπεδο κράτους μέλους: εθνικές στρατηγικές καταπολέμησης της απάτης (ΕΣΚΑ) και υπηρεσίες συντονισμού της καταπολέμησης της απάτης (ΥΣΚΑ)

47.

σημειώνει με ανησυχία ότι, έως το τέλος του 2020, μόνο 14 κράτη μέλη είχαν αναφέρει ότι είχαν εγκρίνει ΕΣΚΑ, περισσότερα από τα 10 του 2019, ενώ άλλα πέντε εξετάζουν το ενδεχόμενο έγκρισης ή εκπόνησης ΕΣΚΑ· σημειώνει, ωστόσο, ότι οι στρατηγικές αυτές ποικίλλουν ως προς το πεδίο εφαρμογής και το βάθος και ότι ορισμένες χρήζουν επικαιροποίησης· εκφράζει επίσης την ανησυχία του για το γεγονός ότι οκτώ κράτη μέλη δεν έχουν αρχίσει ακόμα να εκπονούν ΕΣΚΑ· ζητεί περισσότερα κράτη μέλη να εγκρίνουν ΕΣΚΑ και να την υποβάλουν στην Επιτροπή· καλεί την Επιτροπή να παράσχει απτή στήριξη και συμβουλές στα κράτη μέλη, μέσω κατευθυντήριων γραμμών για την κατάρτιση ΕΣΚΑ και συμβουλευτικών υπηρεσιών σχετικά με τη σύσταση και λειτουργία ΥΣΚΑ, και επαναλαμβάνει την έκκλησή του για ανάλυση των εγκεκριμένων ΕΣΚΑ και για τους λόγους για τους οποίους ορισμένα κράτη μέλη δεν εγκρίνουν ΕΣΚΑ·

48.

τονίζει τη σημασία να καταβληθούν στα κράτη μέλη καλύτερα συντονισμένες, ολιστικές προσπάθειες για την καταπολέμηση της απάτης, με την επικαιροποίηση των ΕΣΚΑ ώστε να αντιμετωπίζουν τους νέους κινδύνους που συνιστούν τα αυξανόμενα ποσά των ενωσιακών κονδυλίων, συμπεριλαμβανομένων του νέου ΠΔΠ 2021-2027 και του NextGenerationEU, και η πανδημία της COVID-19· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τις ΕΣΚΑ που έχουν εγκριθεί, να εξετάσει τους λόγους για τους οποίους τα κράτη μέλη καθυστερούν να τις εγκρίνουν, και να ωθήσει τα υπόλοιπα κράτη μέλη να προβούν στην έγκριση·

49.

υπενθυμίζει ότι οι ΥΣΚΑ θα πρέπει να διευκολύνουν την αποτελεσματική συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών με την OLAF· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι μόνο ορισμένα κράτη μέλη συντονίζουν αποτελεσματικά την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ·

50.

συγχαίρει την OLAF για την ανεκτίμητη συμβολή της στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ· τονίζει ότι η OLAF είναι χρόνια υποστελεχωμένη και δεν διαθέτει επαρκείς οικονομικούς πόρους·

OLAF και EPPO

51.

επικροτεί τον αναθεωρημένο κανονισμό για την OLAF, ο οποίος εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2020 και τέθηκε σε ισχύ στις 17 Ιανουαρίου 2021, και ο οποίος ενισχύει τα ερευνητικά εργαλεία για την καταπολέμηση της απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ, καθορίζοντας σαφέστερους κανόνες και ρυθμίζοντας τη συνεργασία μεταξύ της EPPO και της OLAF· λαμβάνει υπό σημείωση την εσωτερική αναδιοργάνωση της OLAF που έλαβε χώρα τον Ιούνιο του 2020· ζητεί από την EPPO και την OLAF να αποφεύγουν κάθε επικάλυψη εργασιών και κάθε καθυστέρηση των διαδικασιών· εκτιμά ότι η OLAF και η EPPO θα πρέπει να αλληλοσυμπληρώνονται και η καθεμία να εστιάζει τις έρευνές της στους τομείς όπου η άλλη δεν έχει αρμοδιότητες·

52.

τονίζει τη σημασία να τηρεί η OLAF τα υψηλότερα πρότυπα στις έρευνές της και να συμμορφώνεται πλήρως με όλες τις απαιτήσεις του κράτους δικαίου·

53.

επικροτεί το γεγονός ότι το άρθρο 9α του αναθεωρημένου κανονισμού για την OLAF προβλέπει ελεγκτή των διαδικαστικών εγγυήσεων αρμόδιο για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης της OLAF με τις διαδικαστικές εγγυήσεις και τον χειρισμό των καταγγελιών των οικείων προσώπων· σημειώνει ότι ο υπεύθυνος επεξεργασίας των διαδικαστικών εγγυήσεων δεν έχει ακόμη διοριστεί· εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τις καταγγελίες προσώπων τα οποία αφορούν έρευνες της OLAF σχετικά με παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους, οι οποίες έθεσαν σε κίνδυνο την ικανότητά τους να αμυνθούν κατά των καταγγελιών εναντίον τους· καλεί την OLAF και τον υπεύθυνο επεξεργασίας των διαδικαστικών εγγυήσεων να εξασφαλίσουν τον πλήρη σεβασμό των διαδικαστικών δικαιωμάτων των οικείων προσώπων·

54.

εκφράζει την ανησυχία του για τη μείωση του ποσοστού απαγγελίας κατηγοριών από 53 % κατά την περίοδο 2007-2014 σε 37 % κατά την περίοδο 2016-2020 στις υποθέσεις που παραπέμπει η OLAF στα κράτη μέλη· καλεί τις αρχές των κρατών μελών να συνεργάζονται στενά με την OLAF και να εξετάζουν προσεκτικά τις διαβιβαζόμενες εκθέσεις ερευνών και τις συστάσεις για δικαστικές διαδικασίες, καθώς και να κινούν ποινικές υποθέσεις, όπου είναι αναγκαίες, ώστε να διασφαλίζεται η ανάκτηση ενωσιακών κονδυλίων που έχουν αποτελέσει αντικείμενο κατάχρησης· καλεί την OLAF να επανεξετάσει την προηγούμενη ανάλυσή της σχετικά με τους λόγους για το χαμηλό ποσοστό απαγγελίας κατηγοριών και να ακολουθήσει τις συστάσεις που διατύπωσε η επιτροπή εποπτείας της στη γνώμη αριθ. 1/2021, όπως η επανεξέταση του ισχύοντος συστήματος διαδικασιών παρακολούθησης και η πιο έγκαιρη συνεργασία με τις εθνικές δικαστικές αρχές· καλεί την OLAF να παρακολουθεί τακτικά τη συνέχεια που δίνεται στις δικαστικές της συστάσεις της και να προσθέτει στοιχεία σχετικά με αυτές στην ετήσια έκθεσή της·

55.

εκτιμά ότι η OLAF θα πρέπει επίσης να παρακολουθεί τη συνέχεια που δίνεται στις δημοσιονομικές της συστάσεις, προκειμένου να τις συγκρίνει με τα ποσά που ανακτώνται μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών από την Επιτροπή και να συμβάλει στη συνολική παρακολούθηση της ανάκτησης κονδυλίων·

56.

σημειώνει ότι το πρόγραμμα Hercule III αναπτύχθηκε από την OLAF για την ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας των εθνικών και περιφερειακών αρχών καταπολέμησης της απάτης στον τομέα των δραστηριοτήτων κατάρτισης και της υποστήριξης ΤΠ έως το 2020· σημειώνει ότι η αξιολόγηση του Hercule III ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2021 και ότι συνήχθη το συμπέρασμα ότι το πρόγραμμα ήταν εξαιρετικά σημαντικό και αποτελεσματικό όσον αφορά την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, καθώς είχε επιτύχει τους γενικούς, ειδικούς και επιχειρησιακούς του στόχους· σημειώνει ότι το Hercule III αντικαταστάθηκε από το πρόγραμμα της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης, για τη διάρκεια του ΠΔΠ 2021-2027·

57.

αναγνωρίζει την αρχή της εμπιστευτικότητας των ερευνών της OLAF· φρονεί, ωστόσο, ότι υπάρχει γενικό δημόσιο συμφέρον και ότι οι πολίτες της ΕΕ έχουν επίσης δικαίωμα πρόσβασης στις εκθέσεις και τις συστάσεις σχετικά με περατωμένες έρευνες της OLAF και εθνικές διαδικασίες παρακολούθησης, όπως αναγνωρίστηκε από το ΔΕΕ στην υπόθεση T-517/19· ζητεί, επομένως, από την OLAF να δημιουργήσει μηχανισμό για τη δημοσίευση των εκθέσεων και των συστάσεων για τις οποίες δεν υπάρχει πλέον θεμιτός λόγος να τηρείται η αρχή της εμπιστευτικότητας·

58.

λαμβάνει υπό σημείωση τη συμφωνία συνεργασίας που υπεγράφη στις 3 Σεπτεμβρίου 2021 για μια συνεργατική σχέση-πλαίσιο μεταξύ της EPPO και του ΕΕΣ· σημειώνει, επιπλέον, τις διοικητικές ρυθμίσεις που υπογράφηκαν το 2019 μεταξύ της OLAF και του ΕΕΣ·

59.

επικροτεί το γεγονός ότι η EPPO άρχισε να λειτουργεί την 1η Ιουνίου 2021· χαιρετίζει την πρώτη ετήσια έκθεσή της· επικροτεί το γεγονός ότι η EPPO κίνησε 576 έρευνες αφότου άρχισε να λειτουργεί και ότι ζήτησε να κατασχεθούν συνολικά 154,3 εκατομμύρια EUR, εγκρίθηκε δε η κατάσχεση 147 εκατομμυρίων EUR· εκφράζει την ανησυχία του για την εκτίμηση της EPPO ότι οι συνολικές ζημίες που προκλήθηκαν από απάτη και διαφθορά ανέρχονται σε 5,4 δισεκατομμύρια EUR· εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το γεγονός ότι πέντε κράτη μέλη — η Πολωνία, η Ουγγαρία (οι δύο μεγαλύτεροι δικαιούχοι κονδυλίων της ΕΕ), η Σουηδία, η Δανία και η Ιρλανδία — δεν συμμετέχουν στην EPPO· καλεί τα εν λόγω κράτη μέλη να προσχωρήσουν στην EPPO το συντομότερο· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Πολωνία αρνείται κάθε είδους συνεργασία με την EPPO, ενώ είναι πρώτη, από τις μη συμμετέχουσες χώρες, ως προς τον αριθμό ερευνών στις οποίες εμπλέκονται πολίτες της· καλεί επιτακτικά τα μη συμμετέχοντα κράτη μέλη να υπογράψουν συμφωνίες συνεργασίας με την EPPO· είναι της άποψης ότι η μη συνεργασία των κρατών μελών με την EPPO έχει άμεσο αντίκτυπο στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να παράσχει κίνητρα για τη συμμετοχή στην EPPO, με θετικά μέτρα·

60.

χαιρετίζει τις κοινές προσπάθειες της OLAF και της Ευρωπόλ όσον αφορά την αξιολόγηση των απειλών και των τρωτών σημείων του ΜΑΑ· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμφωνία εργασίας μεταξύ της OLAF και της Ευρωπόλ, η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 9 Οκτωβρίου 2020, και για τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπόλ και της EPPO, η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου 2021·

61.

υπογραμμίζει τον ρόλο της EPPO στη νέα υποδομή για την καταπολέμηση της απάτης· σημειώνει, επιπλέον, τις συμφωνίες συνεργασίας που δρομολογήθηκαν το 2020 και υπογράφηκαν τον Ιούλιο του 2021 μεταξύ της EPPO και της OLAF, ιδίως όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών, τη διαχείριση υποθέσεων και την επιχειρησιακή συνεργασία·

62.

σημειώνει ότι, τον Ιούλιο του 2020, το Συμβούλιο διόρισε τους 22 Ευρωπαίους εισαγγελείς· υπενθυμίζει ότι η EPPO πρέπει να συνεργάζεται στενά με τις εθνικές αρχές επιβολής του νόμου και ότι ασκεί καθήκοντα εισαγγελέα στα αρμόδια δικαστήρια των συμμετεχόντων κρατών μελών, ενώ παράλληλα συνεργάζεται στενά με οργανισμούς και φορείς της ΕΕ όπως η Eurojust, η Ευρωπόλ και η OLAF· σημειώνει ότι η μοναδική αυτή θέση έχει σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να αξιοποιεί η EPPO την υπάρχουσα πείρα και τις βέλτιστες πρακτικές σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο· αναμένει από την Επιτροπή να εξετάσει δεόντως την επαναξιολόγηση των αναγκών της EPPO για προσωπικό με βάση την πείρα της ως προς τον φόρτο εργασίας και να εφαρμόσει τις αναγκαίες δημοσιονομικές προσαρμογές ώστε να εξασφαλίσει την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητά της·

63.

σημειώνει τις παρατηρήσεις και τις εκτιμήσεις που εξέφρασε η Ευρωπαία Γενική Εισαγγελέας σχετικά με την ανάγκη τροποποίησης του κανονισμού EPPO· καλεί την Επιτροπή να συμμετάσχει σε συζήτηση με την EPPO ώστε να προσδιοριστούν οι αναγκαίες βελτιώσεις για την ενίσχυση της επιχειρησιακής της αποτελεσματικότητας· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 119 παράγραφος 1 του κανονισμού EPPO·

64.

τονίζει την ανάγκη δημιουργίας μιας Πράσινης Εισαγγελίας της ΕΕ, μέσω της επέκτασης της εντολής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σύμφωνα με το άρθρο 86 παράγραφος 4 ΣΛΕΕ, με στόχο τη βελτίωση της εφαρμογής και της επιβολής της ενωσιακής περιβαλλοντικής νομοθεσίας, την καταπολέμηση των σοβαρών περιβαλλοντικών εγκλημάτων με διασυνοριακή διάσταση και την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ· επιμένει ότι πρέπει να αυξηθεί ο προϋπολογισμός και το προσωπικό της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας προκειμένου να διασφαλιστεί η ικανότητά της να εκπληρώνει αποτελεσματικά τον ρόλο της σε όλους τους τομείς αρμοδιότητάς της·

65.

σημειώνει τον ρόλο που διαδραματίζουν οι ΥΣΚΑ όσον αφορά τον συντονισμό, σε επίπεδο κρατών μελών, των νομοθετικών, διοικητικών και ερευνητικών υποχρεώσεων και δραστηριοτήτων σε σχέση με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, καθώς και τη διασφάλιση της συνεργασίας με την OLAF·

66.

επικροτεί την επιχείρηση Sentinel που δρομολογήθηκε από την Ευρωπόλ, με σκοπό να δοθεί έμφαση στην προορατική ανταλλαγή πληροφοριών, στην ανταλλαγή πληροφοριών και στη στήριξη του συντονισμού των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση της απάτης εις βάρος των ενωσιακών κονδυλίων ανάκαμψης από την COVID-19, καθώς η επιχείρηση αποσκοπεί στη χαρτογράφηση των τρωτών σημείων που είναι εγγενή στα εθνικά συστήματα κατανομής, στον εντοπισμό συστημάτων απάτης που χρησιμοποιούνται για τη στόχευση του συστήματος κατανομής κονδυλίων, και στη στήριξη ερευνών υψηλής προτεραιότητας για την επίτευξη στόχων υψηλής αξίας· χαιρετίζει τη συμμετοχή της EPPO και της OLAF, καθώς και 21 κρατών μελών της ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι τα κράτη μέλη που είναι σημαντικοί δικαιούχοι των ταμείων συνοχής, μεταξύ άλλων η Πολωνία, η Ουγγαρία ή η Βουλγαρία, δεν συμμετέχουν στην επιχείρηση· καλεί όλα τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν στην επιχείρηση· καλεί ακόμη τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στενότερα μεταξύ τους και με τους οργανισμούς της ΕΕ ώστε να καταστεί δυνατή η ανάληψη δράσης κατά των κρουσμάτων απάτης στα οποία εμπλέκονται ταυτόχρονα πολλές χώρες·

67.

καλεί την OLAF, την EPPO, την Ευρωπόλ, τις ΥΣΚΑ που προβλέπει η εθνική νομοθεσία, και τους άλλους αρμόδιους ενωσιακούς και εθνικούς οργανισμούς να συνεχίσουν να ενισχύουν την ανταλλαγή πληροφοριών, να παρέχουν αμοιβαία στήριξη και να διασφαλίζουν τη συμπληρωματικότητα των επιχειρησιακών τους δραστηριοτήτων, όπως ορίζεται στις εγκριθείσες συμφωνίες εργασίας και κανονισμούς· επισημαίνει ότι η υφιστάμενη σύνθετη αρχιτεκτονική για την καταπολέμηση της απάτης απαιτεί στενή συνεργασία μεταξύ των διαφόρων παραγόντων, σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο· υπογραμμίζει ότι απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για την πρόληψη και καταπολέμηση της απάτης, της διαφθοράς και άλλων παράνομων δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης στενότερης συνεργασίας με τις εθνικές αρχές, μεταξύ των κρατών μελών και σε επίπεδο ΕΕ·

Κράτος δικαίου και καταπολέμηση της διαφθοράς

68.

χαιρετίζει την έγκριση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητας για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης· επαναλαμβάνει ότι τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021 και ότι, επομένως, εφαρμόζεται έκτοτε· χαιρετίζει τις αποφάσεις του ΔΕΕ, της 16ης Φεβρουαρίου 2022, σχετικά με τις προσφυγές της Ουγγαρίας και της Πολωνίας κατά του μηχανισμού για την αιρεσιμότητα, και τα συμπεράσματά του που επιβεβαιώνουν ότι η ΕΕ έχει όντως αρμοδιότητες όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη και ότι ο μηχανισμός αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου συνάδει πλήρως με το δίκαιο της ΕΕ·

69.

φρονεί ότι είναι πλέον καιρός η Επιτροπή να εκπληρώσει τα καθήκοντά της ως «θεματοφύλακας των Συνθηκών» και να αντιμετωπίσει τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου σε διάφορα κράτη μέλη, και δη στην Πολωνία και την Ουγγαρία, δεδομένου ότι οι παραβιάσεις αυτές συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, καθώς η συμμόρφωση με τις αρχές αυτές αποτελεί προϋπόθεση για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση εν γένει και για την αποδοτική και αποτελεσματική διαχείριση των ενωσιακών κονδυλίων· χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής ότι θα εφαρμόσει τον μηχανισμό αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου αποστέλλοντας γραπτή κοινοποίηση στην Ουγγαρία, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092· θεωρεί ότι το κράτος δικαίου αποτελεί καθολική έννοια και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει την εφαρμογή του μηχανισμού αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου σε όλα τα κράτη μέλη που δεν σέβονται το κράτος δικαίου, χωρίς εξαιρέσεις· προειδοποιεί ότι οι καθυστερήσεις ενδέχεται να έχουν ήδη αρνητικό αντίκτυπο στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ και στην κατάσταση του κράτους δικαίου σε ορισμένα κράτη μέλη·

70.

καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη τα ψηφίσματα του Κοινοβουλίου σχετικά με τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου από τις κυβερνήσεις της Πολωνίας και της Ουγγαρίας· καλεί τις ανωτέρω κυβερνήσεις να συνεργαστούν πλήρως με την Επιτροπή και να εκπληρώσουν τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την αποδέσμευση κονδυλίων· είναι της άποψης ότι, εάν τα εν λόγω κράτη μέλη δεν συμμορφωθούν με τους όρους αυτούς, η Επιτροπή θα πρέπει να διαχειρίζεται προσωρινά και απευθείας τα ενωσιακά κονδύλια μέσω τοπικών κυβερνήσεων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών·

71.

υπενθυμίζει ότι η συμμόρφωση με το κράτος δικαίου και με το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) αποτελούν προϋποθέσεις για την απόκτηση πρόσβασης σε κονδύλια, ότι ο μηχανισμός αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου εφαρμόζεται πλήρως στον ΜΑΑ, και ότι θα πρέπει να μην χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του ΜΑΑ μέτρα τα οποία αντιβαίνουν στις αξίες της ΕΕ που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ·

72.

επιμένει ότι δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν πληρωμές στην Πολωνία στο πλαίσιο του ΜΑΑ έως ότου εφαρμοστούν πλήρως όλες οι σχετικές αποφάσεις του ΔΕΕ και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και έως ότου οι εθνικές αρχές της αναγνωρίσουν την υπεροχή του ενωσιακού δικαίου·

73.

παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει, προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια, ότι το Κοινοβούλιο τηρείται πλήρως ενήμερο για όλες τις διαπραγματεύσεις μεταξύ της Επιτροπής και των εθνικών αρχών, και να ενημερώνει αμέσως το Κοινοβούλιο για τυχόν σχετικές εξελίξεις·

74.

καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της για να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με τις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 ΣΕΕ και την υπεροχή του ενωσιακού δικαίου· τονίζει ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο λογοδοτούν πολιτικά στο Κοινοβούλιο για τις πράξεις τους·

75.

αναγνωρίζει όλες τις προσπάθειες που καταβάλλονται, ιδίως από τα κράτη μέλη που γειτνιάζουν με την Ουκρανία, για την υποδοχή των ανθρώπων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο εκεί· είναι της άποψης ότι η ΕΕ έχει υποχρέωση να βοηθήσει τα κράτη μέλη ώστε να αντεπεξέλθουν σε αυτές τις έκτακτες επιβαρύνσεις· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί καμία πληρωμή εάν ένα κράτος μέλος αρνείται να συμμορφωθεί με τις αποφάσεις του ΔΕΕ και να αναγνωρίσει την υπεροχή του ενωσιακού δικαίου· τονίζει την ανάγκη να τηρείται πλήρως ενήμερο το Κοινοβούλιο σχετικά με όλες τις πιστώσεις για τους σκοπούς αυτούς και τη χρήση των ενωσιακών κονδυλίων για την παροχή βοήθειας σε Ουκρανούς πρόσφυγες στα δικαιούχα κράτη μέλη·

76.

αναγνωρίζει τη σημασία της ετήσιας έκθεσης για το κράτος δικαίου και το γεγονός ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της έκθεσης· θεωρεί, ωστόσο, ότι δεν μπορεί να υποκαταστήσει την έκθεση για την καταπολέμηση της διαφθοράς· χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να συμπεριλάβει στην έκθεση για το κράτος δικαίου συγκεκριμένες συστάσεις προς τα κράτη μέλη· πιστεύει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο θέσπισης ενός δείκτη διαφθοράς με βάση αυστηρά και εύκολα εφαρμόσιμα κριτήρια, και θα πρέπει να εξετάσει τις επιδόσεις των κρατών μελών στην καταπολέμηση της διαφθοράς και να προσθέσει τα πορίσματά της στο κεφάλαιο για την καταπολέμηση της διαφθοράς που περιλαμβάνεται στην έκθεση για το κράτος δικαίου·

77.

εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τα πορίσματα της έκθεσης του 2020 για το κράτος δικαίου, στην οποία επισημαίνονται οι ανησυχίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα της έρευνας, της δίωξης και της εκδίκασης υποθέσεων διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων υποθέσεων διαφθοράς σε υψηλά κλιμάκια σε διάφορα κράτη μέλη· εμμένει στην άποψη ότι η διαφθορά σε υψηλά κλιμάκια πρέπει να αποτελεί αντικείμενο συστηματικής δίωξης·

78.

επισημαίνει τις επιπτώσεις της διαφθοράς στα δικαιώματα των πολιτών· επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, τη σύστασή του να καταστεί η ΕΕ μέλος της ομάδας κρατών κατά της διαφθοράς, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης φύσης της ΕΕ, των θεσμικών οργάνων της και του ενωσιακού δικαίου· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πιθανό σχέδιο προσχώρησης, στο πλαίσιο του άρθρου 83 ΣΛΕΕ και σε συνδυασμό με το άρθρο 218 ΣΛΕΕ· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να υποβάλει σχέδιο για τη δημιουργία εσωτερικού μηχανισμού αξιολόγησης της διαφθοράς για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ·

79.

καλεί την Επιτροπή να λάβει μέριμνα για την παροχή κατάλληλης νομικής προστασίας σε ερευνητές δημοσιογράφους, ανάλογης με εκείνη που παρέχεται στους καταγγέλτες·

80.

αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και των δημοσιογράφων όσον αφορά την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με την αποκάλυψη της απάτης και της διαφθοράς· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν την προστασία τους, καθώς και την προστασία των πηγών τους· ενθαρρύνει την ταχεία έγκριση και εφαρμογή της οδηγίας για τις στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού (οδηγία κατά των αγωγών SLAPP)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν κάθε είδους παράνομη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού και λογισμικού δικτυοπαραβίασης, όπως το Pegasus ή το Predator· πιστεύει ότι η διαφάνεια είναι ο καλύτερος τρόπος για την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς·

81.

τονίζει την ανάγκη να εξαρτάται η εκταμίευση άμεσων και έμμεσων δανείων από τη δημοσίευση φορολογικών και λογιστικών στοιχείων ανά χώρα και από την κοινοποίηση στοιχείων για τους πραγματικούς δικαιούχους, εκ μέρους των δικαιούχων και των ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών φορέων που σχετίζονται με τις χρηματοδοτικές πράξεις·

82.

θεωρεί ότι θα πρέπει να προβλέπεται η επιστροφή των κονδυλίων σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης διαφθοράς ή απάτης·

Η αρχιτεκτονική της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης και οι ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής

83.

θεωρεί ότι, με την έγκριση του σχεδίου ανάκαμψης NextGenerationEU, η χρηματοδότηση της ΕΕ έχει εισέλθει σε μια νέα εποχή και ότι αυτό θέτει πρόσθετες προκλήσεις για την αρχιτεκτονική της ΕΕ όσον αφορά την καταπολέμηση της απάτης· πιστεύει, επομένως, ένθερμα ότι η αρχιτεκτονική για την καταπολέμηση της απάτης πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω· τονίζει ότι η OLAF, η EPPO, η Ευρωπόλ και η Eurojust είναι υποστελεχωμένες και δεν διαθέτουν επαρκείς οικονομικούς πόρους· σημειώνει ότι η Ευρωπόλ και η Eurojust είναι ιδιαίτερα υπερφορτωμένες υπό το φως των πρόσφατα εγκριθέντων εντολών τους και των επιχειρήσεων σε επίπεδο ΕΕ που στοχεύουν περιουσιακά στοιχεία εγκληματικής προέλευσης σε σχέση με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία· υπενθυμίζει στην Επιτροπή και το Συμβούλιο ότι κάθε ευρώ που δαπανάται για την παρακολούθηση και την έρευνα επιστρέφει στον προϋπολογισμό της ΕΕ·

84.

χαιρετίζει το «NextGenerationEU — Φόρουμ για τον Επιβολή του Νόμου (NGEU-LEF)», μια κοινή πρωτοβουλία υπό την αιγίδα της Ευρωπόλ και της Ιταλίας, στην οποία συμμετέχουν η Ευρωπόλ, η EPPO, η OLAF, η Eurojust, ο Οργανισμός της ΕΕ για την Κατάρτιση στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου και τα κράτη μέλη, με σκοπό τον καθορισμό κοινής πορείας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των απειλών κατά των κονδυλίων του NextGenerationEU και των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ·

85.

υποστηρίζει την έκκληση της Επιτροπής για «ευρωπαϊκό όραμα» σε συνεργασία με τα όργανα της ΕΕ και των εθνικών αρχών και σε συντονισμό με τις δράσεις τους· πιστεύει ότι απαιτείται μια πιο διαρθρωμένη ολιστική προσέγγιση για την αποφυγή επικαλύψεων, την κοινοποίηση και ανταλλαγή πληροφοριών, την προώθηση της ενοποίησης των διαφόρων υφιστάμενων επιπέδων της αρχιτεκτονικής για την καταπολέμηση της απάτης, και την επίτευξη αποτελέσματος μεγαλύτερου από το απλό άθροισμα των συνιστωσών της·

86.

καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει νέους τρόπους προκειμένου να αναγάγει την ετήσια έκθεση ΠΟΣ σε σφαιρική ανάλυση παράλληλα με άλλες ετήσιες εκθέσεις και πηγές πληροφοριών, μεταξύ άλλων με την ενίσχυση και προώθηση του διαλόγου μεταξύ της Ευρωπόλ, της Eurojust και της EPPO, και με τον εντοπισμό τάσεων στις δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες, την ανακάλυψη αδυναμιών και τη άντληση χρήσιμων διδαγμάτων, με στόχο να ενισχυθεί η λήψη μέτρων θωράκισης έναντι της απάτης από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

87.

επισημαίνει την ανάγκη για ειδική ετήσια έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την ανάλυση και την πορεία των εργασιών όσον αφορά τη συνολική υποδομή για την καταπολέμηση της απάτης, η οποία θα αξιολογεί, μεταξύ άλλων, το επίπεδο διαλειτουργικότητας των φορέων της ΕΕ στην καταπολέμηση της απάτης και θα εξετάζει πιθανές διασυνδέσεις με τα ευρωπαϊκά εξάμηνα και τις εκθέσεις ανά χώρα, την έκθεση για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την εφαρμογή του μηχανισμού αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου·

88.

επισημαίνει ότι, προκειμένου να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά η διαφθορά, ώστε να αποφευχθούν η παράνομη άσκηση πιέσεων από ομάδες συμφερόντων και οι καταστάσεις μεταπήδησης στον ιδιωτικό τομέα και να προστατευθούν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, η Επιτροπή θα πρέπει να ακολουθήσει μια ολιστική, συνεκτική, συστηματική και συνεπή προσέγγιση, με την ανάπτυξη καλύτερων κανόνων για τη διαφάνεια, την ασυμβατότητα και τις συγκρούσεις συμφερόντων, καθώς και για την ενίσχυση των μηχανισμών εσωτερικού ελέγχου· υπογραμμίζει ότι η βελτίωση της διαφάνειας για τους δικαιούχους ενωσιακής και εθνικής χρηματοδότησης θα είναι επίσης σημαντική για την αντιμετώπιση του νέου προβληματικού διεθνούς πλαισίου·

89.

επαναλαμβάνει ότι δεν είναι ικανοποιητικό το επίπεδο ανάλυσης που παρέχεται στα παραρτήματα της έκθεσης ΠΟΣ σχετικά με περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων· καλεί την Επιτροπή να προβεί σε μια τέτοια ανάλυση, σύμφωνα με το άρθρο 61 του δημοσιονομικού κανονισμού και την έκδοση, στις 7 Απριλίου 2021, των «κατευθυντήριων γραμμών για την αποφυγή και τη διαχείριση συγκρούσεων συμφερόντων στο πλαίσιο του δημοσιονομικού κανονισμού» προς όφελος των κρατών μελών·

o

o o

90.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη.

(1)  OLAF, Εικοστή πρώτη έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης, 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2020, 2020.

(2)  Επιτροπή Εποπτείας της OLAF, ετήσια έκθεση 2020, Ιούνιος 2021.

(3)  ΕΕ L 248 της 18.9.2013, σ. 1.

(4)  ΕΕ L 437 της 28.12.2020, σ. 49.

(5)  ΕΕ L 305 της 26.11.2019, σ. 17.

(6)  ΕΕ L 198 της 28.7.2017, σ. 29.

(7)  ΕΕ L 283 της 31.10.2017, σ. 1.

(8)  ΕΕ L 274 της 28.10.2019, σ. 1.

(9)  ΕΕ L 424 της 15.12.2020, σ. 1.

(10)  ΕΕ L 433 I της 22.12.2020, σ. 1.

(11)  ΕΕ L 84 της 20.3.2014, σ. 6.

(12)  ΕΕ L 172 της 17.5.2021, σ. 110.

(13)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0042.

(14)  Προτάσεις του γενικού εισαγγελέα Pikamäe, της 9ης Σεπτεμβρίου 2021, υπόθεση C-213/19, Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας και της Βόρειας Ιρλανδίας, EU:C:2021:724.

(15)  Απόφαση της 8ης Μαρτίου 2022, υπόθεση C-213/19, Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, EU:C:2021:724.

(16)  Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου, 1 Σεπτεμβρίου 2021, υπόθεση T-517/19, Andrea Homoki κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής, EU:T:2021:529.

(17)  Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Απριλίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος 2021-2025 (COM(2021)0170).

(18)  ΕΕ C 224 της 8.6.2022, σ. 37.

(19)  Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/250


P9_TA(2022)0301

Βελτίωση της νομοθεσίας: συνένωση δυνάμεων για τη θέσπιση καλύτερων νόμων

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη βελτίωση της νομοθεσίας: συνένωση δυνάμεων για τη θέσπιση καλύτερων νόμων (2021/2166(INI))

(2023/C 47/21)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 1 σχετικά με το ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση,

έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας,

έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Βελτίωση της νομοθεσίας: συνένωση δυνάμεων για τη θέσπιση καλύτερων νόμων» (COM(2021)0219),

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 3ης Νοεμβρίου 2021 με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας» (SWD(2021)0305),

έχοντας υπόψη τους στόχους της συνεργασίας για την ανάπτυξη του άρθρου 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαΐου 2021, με τίτλο «Επικαιροποίηση της νέας βιομηχανικής στρατηγικής 2020: προς μια ισχυρότερη ενιαία αγορά για την ανάκαμψη της Ευρώπης» (COM(2021)0350),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2020 με τίτλο «Μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη» (1),

έχοντας υπόψη την εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας, η οποία συμπληρώνει τις κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας, αμφότερα του Νοεμβρίου 2021,

έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2003 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, και την πιο πρόσφατη εκδοχή της, τη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (2),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 24ης Μαρτίου 2021, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού (COM(2021)0142),

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με τίτλο «Βελτίωση της νομοθεσίας: συνένωση δυνάμεων για τη θέσπιση καλύτερων νόμων» (CDR 4071/2021),

έχοντας υπόψη την έκθεση της 10ης Ιουλίου 2018 στην οποία εκτίθενται τα πορίσματα της ειδικής ομάδας Επικουρικότητα και αναλογικότητα — «Κάνουμε λιγότερα με πιο αποδοτικό τρόπο»,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την καταλληλότητα του κανονιστικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την επικουρικότητα και την αναλογικότητα — έκθεση για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου για τα έτη 2017, 2018 και 2019 (3),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2022 σχετικά με το δικαίωμα πρωτοβουλίας του Κοινοβουλίου (4),

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 16/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 12ης Ιουνίου 2018, με τίτλο «Εκ των υστέρων επισκόπηση της νομοθεσίας: ένα σύστημα με καλά θεμέλια αλλά και ελλείψεις»,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2016 σχετικά με μια ανοικτή, αποτελεσματική και ανεξάρτητη διοίκηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (5),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με μια νέα στρατηγική για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ (6),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το οποίο χαιρετίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να διασφαλίσει ότι όλες οι δράσεις της ΕΕ θα βοηθήσουν την ΕΕ να επιτύχει ένα βιώσιμο μέλλον και μια δίκαιη μετάβαση και να επικαιροποιήσει αναλόγως τις κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας, απαιτώντας, μεταξύ άλλων, να ενσωματωθεί η αρχή «προτεραιότητα στη βιωσιμότητα» στα θεματολόγια για τη βελτίωση της νομοθεσίας της ΕΕ και των κρατών μελών της (7),

έχοντας υπόψη την ομιλία της Προέδρου της Επιτροπής Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν της 16ης Ιουλίου 2019 (8),

έχοντας υπόψη τη συζήτηση στην ολομέλεια, της 7ης Ιουνίου 2021, με θέμα «Η κατάσταση της ένωσης των ΜΜΕ — Εφαρμογή του θεματολογίου για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου / Στόχος μείωσης του διοικητικού φόρτου» (9),

έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Αναφορών,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A9-0167/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση της νομοθεσίας αποτελεί κοινό στόχο για όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και θα πρέπει να επιτευχθεί με την ενίσχυση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων, των κρατών μελών, των πολιτών και των ενδιαφερόμενων μερών, ώστε να διασφαλίζεται ο πλήρης σεβασμός όλων των θεμελιωδών ευρωπαϊκών αξιών, συμπεριλαμβανομένης της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφάνεια, η ακεραιότητα και η λογοδοσία αποτελούν επίσης βασικές προϋποθέσεις για μια δημοκρατία που βασίζεται στο κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθεσία θα πρέπει να είναι κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο σκοπό, αναλογική, σαφής, διαφανής και κατανοητή, προκειμένου να ωφελούνται αποτελεσματικά οι πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση του νομοθετικού έργου βοηθά να διασφαλιστεί ότι οι πολιτικές και η νομοθεσία της ΕΕ προσανατολίζονται προς το μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη τον ταχύτερο ρυθμό των τεχνολογικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών εξελίξεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως εκ τούτου, θα αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία να υποστηρίζονται οι κανονιστικές προτάσεις από στοιχεία βασισμένα στις πλέον κατάλληλες αξιολογήσεις και από αξιόπιστα επιστημονικά στοιχεία που αξιολογούνται από επιστήμονες, με σεβασμό στην αρχή της προφύλαξης· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να διαχειρίζεται τα στοιχεία με διαφάνεια και να διασφαλίζει ότι αυτά είναι ευρέσιμα, προσβάσιμα, διαλειτουργικά και επαναχρησιμοποιήσιμα· υπογραμμίζει ότι η μια νομοθετική διαδικασία με ποιοτικά κριτήρια, δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο σε ποσοτικούς στόχους για τη βραχυπρόθεσμη μείωση του φόρτου και του κόστους, αλλά θα πρέπει και να αποφέρει αποτελέσματα για όλους ως μακροπρόθεσμη επένδυση στην κοινή ευημερία των κοινωνιών μας και του μέλλοντός μας·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει να συμμορφωθεί πλήρως με τις διατάξεις του άρθρου 6 παράγραφος 4 του ευρωπαϊκού νόμου για το κλίμα (10), το οποίο προβλέπει ότι κάθε σχέδιο μέτρου και κάθε νομοθετική πρόταση, πρέπει να συνάδει με την επίτευξη του στόχου της Ένωσης για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050· λαμβάνοντας υπόψη ότι, για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή πρέπει να αξιολογήσει τη συνέπεια όλων των σχεδίων μέτρων ή νομοθετικών προτάσεων, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών προτάσεων, με τους στόχους της κλιματικής ουδετερότητας και κατά πόσον διασφαλίζουν πρόοδο όσον αφορά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την έναρξη ισχύος του ευρωπαϊκού νόμου για το κλίμα τον Ιούλιο του 2021, οι νέοι έλεγχοι κλιματικής συμβατότητας έχουν εφαρμοστεί μόνο σε εκτιμήσεις επιπτώσεων σχετικά με σχέδια νομοθετικών μέτρων και προτάσεων από την 1η Ιανουαρίου 2022 γεγονός που συνεπάγεται ότι οι διατάξεις του νόμου δεν έχουν εφαρμοστεί για μια σειρά προτάσεων που σχετίζονται με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσέγγιση για τον έλεγχο της συμμόρφωσης με το ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα στις εκτιμήσεις επιπτώσεων και τις αξιολογήσεις εκτίθεται στην ανακοίνωση για τη βελτίωση της νομοθεσίας και στις επακόλουθες κατευθυντήριες γραμμές και την συναφή εργαλειοθήκη· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ωστόσο, η Επιτροπή θα πρέπει να εφαρμόζει συστηματικά τους εν λόγω ελέγχους και να το πράττει κατά την έναρξη της διαδικασίας κατάρτισης νέου σχεδίου μέτρου ή ελέγχου καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας, ώστε να μπορεί πραγματικά να κατευθύνει τις επιλογές πολιτικής· λαμβάνοντας υπόψη ότι ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα υποχρεώνει την Επιτροπή να παρέχει τους λόγους σε περίπτωση μη ευθυγράμμισης σχεδίου μέτρου ή νομοθετικής πρότασης με τους στόχους του ευρωπαϊκού νομοθετήματος για το κλίμα, στο πλαίσιο της αναφερόμενης στο άρθρο 6 παράγραφος 4 αξιολόγησης συνέπειας·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2021 η Επιτροπή ενέκρινε την ανακοίνωσή της με τίτλο «Βελτίωση της νομοθεσίας: συνένωση δυνάμεων για τη θέσπιση καλύτερων νόμων», τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές και την συνοδευτική εργαλειοθήκη·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλή νομοθέτηση είναι ένα εργαλείο για την εξασφάλιση της ασφάλειας δικαίου και θα πρέπει να λειτουργεί προς όφελος όλων και να εξυπηρετεί το γενικό συμφέρον της ευρωπαϊκής κοινωνίας, των επιχειρήσεων, των εργαζομένων, των πολιτών, των καταναλωτών και του περιβάλλοντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια νομοθεσία υψηλής ποιότητας εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, δεδομένου ότι επηρεάζει άμεσα την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, των εδαφών και των επιχειρήσεών της, και αποτελεί επίσης εργαλείο για την ενίσχυση της δημοκρατίας και την άμεση συμμετοχή των πολιτών τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ανάγκη κανονιστικής αναθεώρησης και, όπου κρίνεται αναγκαίο και σκόπιμο, απλούστευσης, προκειμένου να αρθούν τα εμπόδια κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας, μεταξύ άλλων και σε διασυνοριακό επίπεδο, και οι νόμοι να καταστούν πιο αποτελεσματικοί, διαφανείς και ολοκληρωμένοι για τους αποδέκτες του, είτε πρόκειται για πολίτες είτε για επιχειρήσεις·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές και τα εργαλεία της καλής νομοθέτησης θα πρέπει να παραμείνουν πολιτικά ουδέτερα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα προβλήματα και οι πραγματικές εναλλακτικές επιλογές πολιτικής που εξετάζονται από την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, ορίζονται αντικειμενικά·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση του νομοθετικού έργου πρέπει να αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση των φιλοδοξιών της ΕΕ και ιδίως των μακροπρόθεσμων στόχων της, όπως η προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, η τόνωση των επενδύσεων, η δημιουργία θέσεων εργασίας, η διασφάλιση μιας περισσότερο ανταγωνιστικής και δημοκρατικής Ευρώπης, της κοινωνικής προόδου και του δεσμευτικού στόχου της κλιματικής ουδετερότητας της Ένωσης έως το 2050, καθώς και του μακροπρόθεσμου στόχου προτεραιότητας για το 2050, ο οποίος συνίσταται στην ευημερία των πολιτών εντός των ορίων αντοχής του πλανήτη μας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιωσιμότητα θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο μιας νομοθεσίας με ποιοτικά κριτήρια που θέτει σε ισότιμη βάση τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εφαρμόζοντας τις αρχές της καλής νομοθέτησης, η Επιτροπή θα πρέπει να προσδιορίσει τις πλέον αποτελεσματικές για τη μεγιστοποίηση των οφελών λύσεις, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα το συναρτώμενο με αυτές κόστος·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει δεσμευτεί, όσον αφορά τις μελλοντικές πρωτοβουλίες, να εντείνει τις προσπάθειες για την προώθηση και τη βελτίωση της συστηματικής και χωρίς αποκλεισμούς συμμετοχής των παιδιών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ, ιδίως μέσω ειδικής διαβούλευσης με παιδιά·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ορθά διεξαγόμενες εκ των προτέρων και εκ των υστέρων εκτιμήσεις επιπτώσεων, οι δημόσιες διαβουλεύσεις και η αρχή «πρώτα αξιολόγηση» αποτελούν βασικά εργαλεία για την θέσπιση τεκμηριωμένης, καλύτερης και αποτελεσματικής νομοθεσίας με υποχρέωση λογοδοσίας και διαφάνεια που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ατόμων στα οποία απευθύνεται· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο συμβάλλει στην ποσοτικοποίηση του αντικτύπου, λαμβάνοντας υπόψη τη σχέση κόστους-οφέλους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αξιολογήσεις αυτές θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους συνοδευόμενες από λεπτομερή ανάλυση και ακρίβεια κατά ισότιμο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένου του αντικτύπου των μέτρων πολιτικής στα θεμελιώδη δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2018 το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δημοσίευσε ειδική έκθεση με δέσμη συστάσεων για τη βελτίωση της ποιότητας του εκ των υστέρων ελέγχου·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικτυακή πύλη «Πείτε την άποψή σας» αποσκοπεί στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών και των ενδιαφερόμενων μερών στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ και έχει αποδειχθεί χρήσιμο εργαλείο για την χάραξη των πολιτικών της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δρομολόγησε μια νέα έκδοση του εργαλείου στις 3 Ιουλίου 2020 προκειμένου να βελτιώσει περαιτέρω τις διαβουλεύσεις και την επικοινωνία της με το κοινό και να αυξήσει τη διαφάνεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2019 το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δημοσίευσε ειδική έκθεση (11) με δέσμη συστάσεων για την περαιτέρω βελτίωση αυτής της πύλης, ιδίως ώστε να καταστεί φιλικότερη προς τον χρήστη, συμπεριλαμβανομένης της προβολής και διαφάνειάς της, καθώς και τη χρήση και την διαθεσιμότητα μετάφρασης·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου αξιολογεί ποιοτικά τις εκτιμήσεις επιπτώσεων, τους ελέγχους καταλληλότητας, αλλά και τις σημαντικές αξιολογήσεις για τη στήριξη της λήψης ποιοτικών αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2021 περίπου το ένα τρίτο των εκτιμήσεων επιπτώσεων έλαβε αρνητική πρώτη γνωμοδότηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός της πολυγλωσσίας αποτελεί προϋπόθεση για την ορθή λειτουργία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 1 ΣΕΕ ορίζει ότι οι αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ πρέπει να λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο ανοιχτά και όσο το δυνατόν εγγύτερα στους πολίτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαθέσιμοι προς το κοινό ιστότοποι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις δυνατότητες χρηματοδότησης και υποβολής προσφορών στο πλαίσιο των προγραμμάτων της ΕΕ συχνά δημοσιεύονται πρώτα στην αγγλική γλώσσα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάφραση αυτών των ιστοτόπων μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαθεσιμότητα αυτών των ιστοτόπων σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ είναι σημαντική για τον θεμιτό ανταγωνισμό·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχος του προγράμματος βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου (REFIT) και της πλατφόρμας «Fit for Future» είναι η απλούστευση της νομοθεσίας της ΕΕ και η μείωση του περιττού διοικητικού και κανονιστικού φόρτου, καθώς και του κόστους, με σκοπό τη βελτίωση της συμμόρφωσης και της εφαρμογής των κανονιστικών ρυθμίσεων, με παράλληλη επίτευξη των υποκείμενων στόχων πολιτικής, εστιάζοντας στην κανονιστική αντιστάθμιση και τους ελέγχους καταλληλότητας της προγενέστερης, της ισχύουσας και της μελλοντικής νομοθεσίας·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή εισήγαγε την αρχή «θέσπιση μιας ρύθμισης, κατάργηση μιας ρύθμισης», σύμφωνα με την οποία νέες επιβαρύνσεις που προκύπτουν από τις νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής αντισταθμίζονται με την άρση των υφιστάμενων επιβαρύνσεων στον ίδιο τομέα πολιτικής·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή «θέσπιση μιας ρύθμισης, κατάργηση μιας ρύθμισης» μπορεί να τροφοδοτήσει το πρόγραμμα REFIT επεκτείνοντάς το πέρα από την αξιολόγηση των περιττών επιβαρύνσεων που προκύπτουν από μεμονωμένες πράξεις της υφιστάμενης νομοθεσίας, ώστε να συμπεριλάβει και νέα νομοθεσία και να εξετάσει ολόκληρους τομείς πολιτικής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ταυτόχρονα, η αρχή αυτή χρειάζεται αποσαφήνιση όσον αφορά την εφαρμογή της στην πράξη, δεδομένου ότι η νομοθεσία θα πρέπει πάντα να ωφελεί τους πολίτες, τις επιχειρήσεις, τους εργαζομένους και τους καταναλωτές·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το όφελος από τις προσπάθειες απλούστευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπορεί επίσης να εξαρτάται από την απόφαση των συννομοθετών να διατηρήσουν τις σχετικές διατάξεις, από τις επιλογές στις οποίες προβαίνουν τα κράτη μέλη κατά τη μεταφορά τους στο εθνικό δίκαιο, καθώς και από τις μεγαλύτερες προσπάθειες της Επιτροπής να συντονίσει και να διεξάγει διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ανακοίνωσή της, της 24ης Οκτωβρίου 2017, με τίτλο «Ολοκλήρωση του θεματολογίου για τη βελτίωση της νομοθεσίας: Καλύτερες λύσεις για καλύτερα αποτελέσματα» (COM(2017)0651) η Επιτροπή εξέφρασε επιφυλάξεις σχετικά με την αρχή «θέσπιση μιας ρύθμισης, κατάργηση μιας ρύθμισης» και τον «εκ των προτέρων καθορισμό στόχων μείωσης του φόρτου», θεωρώντας ότι «θα δημιουργήσει απορρυθμιστικές πιέσεις και θα υπονομεύσει την πολιτική της ευθύνη να ενεργεί όπως και όταν πρέπει»·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με δημοσιευθείσες στο EUR-Lex πληροφορίες (12), η Επιτροπή το 2021 ενέκρινε ή τροποποίησε 1 977 νομοθετικές ή μη νομοθετικές πράξεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την ίδια περίοδο 1 008 νομοθετικές ή μη νομοθετικές πράξεις καταργήθηκαν ή έληξε η ισχύς τους·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Συνθήκες παρέχουν στο Κοινοβούλιο άμεσο δικαίωμα πρωτοβουλίας μόνο σε πολύ περιορισμένες περιπτώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του σχετικά με το δικαίωμα πρωτοβουλίας του Κοινοβουλίου, ζήτησε να ενισχυθεί το δικαίωμα πρωτοβουλίας του·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης εδράζεται στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία·

1.

επικροτεί τον στόχο της Επιτροπής σύμφωνα με τον οποίο η νομοθεσία της ΕΕ θα πρέπει να αποφέρει τα μέγιστα οφέλη στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), και την πρόθεσή της να καταστήσει την προσέγγιση για τη βελτίωση της νομοθεσίας πιο δυναμική και προσαρμόσιμη σε περαιτέρω εξελίξεις· επικροτεί επίσης την δέσμευση της Επιτροπής να αξιοποιήσει καλύτερα τις στρατηγικές προβλέψεις και ζητεί την ενσωμάτωσή τους στις εκτιμήσεις επιπτώσεων και στις αξιολογήσεις· υπογραμμίζει ότι το θεματολόγιο για τη βελτίωση της νομοθεσίας θα πρέπει να στηρίζει την πράσινη μετάβαση της οικονομίας της Ένωσης, επιτρέποντας, μεταξύ άλλων, την αποδοτικότερη εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών γενικής εφαρμογής στην αγορά· επικροτεί την πρόθεση της Επιτροπής να βελτιώσει την ανάλυση και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις επιπτώσεις των προτάσεων, για παράδειγμα όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα και τις ΜΜΕ, την εδαφικότητα, τη βιωσιμότητα, την ισότητα, την επικουρικότητα και την αναλογικότητα, οι οποίες θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στον εντοπισμό ελλείψεων, αναγκών και ευκαιριών, καθώς και στην αποκάλυψη υφιστάμενων κινδύνων και τάσεων, και, ως εκ τούτου, να συνεισφέρουν στον καθορισμό προτεραιοτήτων πολιτικής και στην κατάρτιση στρατηγικού σχεδιασμού μακροπρόθεσμης προοπτικής, ιδίως στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και όσον αφορά την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ)·

2.

καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να αναγνωρίσουν την ανάγκη για βελτίωση της νομοθεσίας και την απλούστευσή της, λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές, συνέπειες καθώς και τον αντίκτυπο ως προς το φύλο με ολοκληρωμένο και ισορροπημένο τρόπο·

3.

επικροτεί περαιτέρω τη δέσμευση της Επιτροπής να ενσωματώσει τους ΣΒΑ σε όλες τις νομοθετικές προτάσεις της, σύμφωνα με την ατζέντα του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030, να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στην ισότητα των φύλων και την ισότητα για όλους, και να διασφαλίσει ότι οι αρχές της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» και της προφύλαξης εφαρμόζονται σε όλους τους τομείς πολιτικής· ζητεί οι εκτιμήσεις επιπτώσεων να λαμβάνουν υπόψη τον αντίκτυπο στην επίτευξη του θεματολογίου του 2030 στο σύνολό του· σημειώνει με ανησυχία ότι η αναφορά μόνο στους «σχετικούς ΣΒΑ» ενέχει τον κίνδυνο να παραβλεφθεί ο ολοκληρωμένος και ολιστικός χαρακτήρας της ατζέντας του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη· υπενθυμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να πρωτοστατήσει παγκοσμίως στην υλοποίηση της ατζέντας του 2030 και των ΣΒΑ, από κοινού με τα κράτη μέλη της και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές τους, και σε στενή συνεργασία με τους διεθνείς εταίρους της· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έχει αναπτύξει ακόμη ολοκληρωμένη και ολιστική στρατηγική για την υλοποίηση των ΣΒΑ· υπενθυμίζει ότι η ΕΕ πρέπει να αυξήσει την προβολή της στις αναπτυσσόμενες χώρες, μέσω της αποτελεσματικής επικοινωνίας σχετικά με τα προγράμματα συνεργασίας και δαπανών της·

4.

υποστηρίζει τη δέσμευση για βελτίωση της ανάλυσης και της υποβολής εκθέσεων σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ μέσω της υποχρεωτικής αξιολόγησης της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης», καθώς και το γεγονός ότι η αξιολόγηση αυτή πρέπει να εφαρμόζεται σε προτάσεις από όλους τους τομείς πολιτικής, προκειμένου να αποφεύγεται η άνιση εφαρμογή· καλεί την Επιτροπή να ορίσει με σαφήνεια την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» προκειμένου να διασφαλιστεί η συνεπής εφαρμογή της· επικροτεί την πρόταση σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να δίδεται μεγαλύτερη βαρύτητα στη βιωσιμότητα και την ψηφιοποίηση στο νομοθετικό έργο· υπογραμμίζει ότι η αξιολόγηση της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» πρέπει να λαμβάνει υπόψη το ευρύτερο κόστος και τα οφέλη για την κοινωνία, όπως στον τομέα της δημόσιας υγείας, και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις·

5.

συνιστά στην Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να εφαρμόσει την αρχή «προτεραιότητα στη βιωσιμότητα» και να την υιοθετήσει για όλες τις πολιτικές ανάπτυξης και αξιολόγησης, δίνοντας προτεραιότητα σε ζητήματα μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας· σημειώνει ότι η «στρατηγική πρόβλεψης» θα στηρίξει το πρόγραμμα REFIT, το οποίο εντοπίζει ευκαιρίες για τη μείωση του κανονιστικού φόρτου και διασφαλίζει ότι η ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ παραμένει «κατάλληλη για το μέλλον»·

6.

ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να λαμβάνονται συστηματικά υπόψη οι εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) και της Διακυβερνητικής Πλατφόρμας Επιστήμης-Πολιτικής για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστημάτων (IPBES) στη διαδικασία στρατηγικών προβλέψεων· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, το έργο της πλατφόρμας «Fit for Future», (F4F) η οποία συγκεντρώνει την εμπειρογνωμοσύνη, μεταξύ άλλων, των δημόσιων διοικήσεων, των μη κυβερνητικών οργανώσεων και των μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων σε τακτικές συνεδριάσεις για τη βελτίωση της υφιστάμενης ενωσιακής νομοθεσίας· σημειώνει ότι η πλατφόρμα αυτή θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη συζήτηση ευρύτερων θεμάτων, όπως η πράσινη μετάβαση·

7.

υπενθυμίζει ότι η προστασία, η προώθηση και η διευκόλυνση της εδραίωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας αποτελεί βασική προτεραιότητα της εξωτερικής δράσης της ΕΕ, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 21 ΣΕΕ, και ότι ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ισχύει επίσης για την εξωτερική της δράση· επισημαίνει ότι η ΕΕ έχει επανειλημμένα επιβεβαιώσει τη δέσμευσή της να παραμείνει σημαντικός παράγοντας στην παγκόσμια σκηνή και να συνεχίσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο ως παγκόσμιος υπερασπιστής της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· αποδοκιμάζει, επομένως, το γεγονός ότι η πρόταση εξακολουθεί να είναι περιορισμένη όσον αφορά την ενσωμάτωση του εργαλείου για τα θεμελιώδη δικαιώματα στην εργαλειοθήκη της ΕΕ για τη βελτίωση της νομοθεσίας, στις κατευθυντήριες γραμμές για την παγκόσμια δέσμευση της ΕΕ και την βασιζόμενη στη Συνθήκη υποχρέωση προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υπογραμμίζει, κατά συνέπεια, τη σημασία των επιπτώσεων όλων των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ στα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων της εμπορικής πολιτικής και της αναπτυξιακής συνεργασίας, ιδίως όσον αφορά τις ευάλωτες ομάδες·

8.

υπογραμμίζει, επομένως, ότι οι κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να αναθεωρηθούν και να εφαρμοστούν αποτελεσματικά προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα θα λαμβάνονται συστηματικά δεόντως υπόψη, μέσω της επιβολής υποχρέωσης στην ΕΕ να μην αναλαμβάνει καμία δράση που θα εμπόδιζε ή θα δυσχέραινε την πραγμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υπογραμμίζει ότι ο ως προς το φύλο αντίκτυπος θα πρέπει να ενσωματώνεται σε όλες τις εκθέσεις και ότι, πέραν από τη γενική αξιολόγηση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι εκτιμήσεις επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να περιλαμβάνουν δεδομένα ανά φύλο και να αξιολογούν τον συγκεκριμένο αντίκτυπο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις γυναίκες·

9.

υπογραμμίζει ότι η συναρτώμενη με το περιβάλλον και την υγεία νομοθεσία έχει άμεσο αντίκτυπο στη ζωή των πολιτών της ΕΕ· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να συντάσσει σύντομες αιτιολογικές εκθέσεις σε προσβάσιμη και μη εξειδικευμένη γλώσσα, οι οποίες θα συνοδεύουν όλες τις νομοθετικές προτάσεις, και να λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσει ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ μπορούν να κατανοήσουν την ουσία μιας νομοθετικής πρότασης, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών επιπτώσεων στη ζωή τους·

10.

επικροτεί το γεγονός ότι, σε συμφωνία με την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 9ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Ψηφιακή Πυξίδα 2030: η ευρωπαϊκή οδός για την ψηφιακή δεκαετία» (COM(2021)0118), η βελτίωση της νομοθεσίας θα προωθήσει την αρχή «εξ ορισμού ψηφιακού χαρακτήρα» στη μελλοντική νομοθεσία της ΕΕ ως σημαντικό εργαλείο για την υποστήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού· τονίζει ότι τεχνολογίες όπως η τεχνική νοημοσύνη μπορούν να ενισχύσουν τη νομοθετική διαδικασία και να βελτιώσουν την πρόσβαση σε πληροφορίες, καθώς και να καταστήσουν τη νομοθεσία περισσότερο κατανοητή για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις· καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει εποπτευόμενα κανονιστικά περιβάλλοντα (13) σε συνάρτηση με νομοθεσία που σχετίζεται με τον ψηφιακό μετασχηματισμό κατά περίπτωση και λαμβάνοντας υπόψη την ενωσιακή προστιθέμενη αξία και την αναλογικότητα, ιδίως με σκοπό τη στήριξη των ΜΜΕ και των νεοφυών επιχειρήσεων· ζητεί, ωστόσο, τα εν λόγω περιβάλλοντα να είναι αυστηρά περιορισμένα ως προς τη διάρκεια και το πεδίο εφαρμογής, να εποπτεύονται δεόντως και να συνάδουν με το κεκτημένο της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και τα θεμελιώδη δικαιώματα·

11.

θεωρεί ότι η ανάπτυξη νέων μορφών διαδικασιών ψηφιοποίησης στο πλαίσιο της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και των τριών θεσμικών οργάνων αποτελεί ουσιαστική πρόκληση και ευκαιρία για την ενίσχυση της ποιότητας του νομοθετικού έργου της ΕΕ στην ψηφιακή εποχή· πιστεύει ότι οι δεσμεύσεις των τριών θεσμικών οργάνων σχετικά με τις εξελίξεις αυτές θα πρέπει να προσδιοριστούν σαφώς και να συμπεριληφθούν σε μια αναθεωρημένη διοργανική συμφωνία για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου· καλεί τους νομοθέτες να αξιοποιήσουν την ψηφιοποίηση προκειμένου να αποφευχθεί ο περιττός διοικητικός φόρτος και να διευκολυνθεί το νομοθετικό έργο·

12.

επικροτεί την πρόθεση της Επιτροπής να θεσπίσει ένα ψηφιακό ενιαίο μέσο υποβολής εκθέσεων για τις επιχειρήσεις, ενοποιώντας τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων που απορρέουν από την αναθεώρηση της οδηγίας για τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών, την ταξινόμηση, αλλά και τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων από τη δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 % σε ένα ενιαίο εργαλείο, το οποίο έχει σχεδιαστεί με ειδικές απαιτήσεις και έτοιμους προς χρήση βασικούς δείκτες επιδόσεων (ΒΔΕ) και πρότυπα, προσβάσιμα με σπονδυλωτό και ψηφιακό τρόπο για τις εταιρείες και άλλους οργανισμούς·

13.

τονίζει τη σημασία της εύκολης πρόσβασης των πολιτών στις πηγές δικαίου και την ανάγκη να δημιουργηθεί ένας ενιαίος διαφανής ιστότοπος όπου θα μπορεί κανείς να παρακολουθεί ολόκληρη τη νομοθετική διαδικασία καθώς και τα συμπληρωματικά έγγραφα όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ·

14.

σημειώνει ότι στις εμπορικές συναλλαγές εξακολουθεί να χρησιμοποιείται μεγάλος αριθμός εντύπων εγγράφων· πιστεύει ότι η ψηφιοποίηση και η χρήση ηλεκτρονικών εμπορικών εγγράφων μειώνουν το κόστος και την πολυπλοκότητα· καλεί την Επιτροπή να επωφεληθεί από την ψηφιακή εποχή και τα εργαλεία για τη μείωση ορισμένων ειδών επιβαρύνσεων ή υποχρεώσεων· επισημαίνει την ανάγκη να διερευνηθεί η χρήση ηλεκτρονικών εμπορικών εγγράφων, η οποία θα αυξήσει την αποδοτικότητα και την ασφάλεια και θα μειώσει τον διοικητικό φόρτο·

15.

τονίζει ότι υπάρχουν 22,6 εκατομμύρια (14) ΜΜΕ στην ΕΕ και ότι, ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν θα πρέπει μόνο να διενεργεί συστηματικότερα το τεστ ΜΜΕ, αλλά θα πρέπει επίσης να προβλέπει τη διενέργεια υποχρεωτικού τεστ ΜΜΕ σε όλες τις νομοθετικές προτάσεις, όπου τούτο ενδείκνυται· τονίζει ότι με ένα τέτοιο τεστ θα πρέπει να προσδιορίζεται σαφώς ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να επιτευχθεί η απλούστευση όσον αφορά το κόστος και τα οφέλη, και, όπου είναι δυνατόν, να διατυπώνονται πρόσθετες συστάσεις για την αποφυγή περιττού διοικητικού ή κανονιστικού φόρτου για τις ΜΜΕ·

16.

υπενθυμίζει ότι η εφαρμογή της αρχής «προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις» που κατοχυρώνεται στην πρωτοβουλία «Small Business Act» αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο για τον έλεγχο της αναλογικότητας, πριν από οποιαδήποτε νομοθετική πρόταση, και θα πρέπει να αποσκοπεί στο να διασφαλιστεί ότι η φωνή των ΜΜΕ ακούγεται και τα συμφέροντά τους λαμβάνονται υπόψη όσο το δυνατόν νωρίτερα, προκειμένου να ενισχύεται η ανάπτυξη των ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας·

17.

καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει θέση εντολοδόχου για τις ΜΜΕ, ο οποίος θα πρέπει να διορίζεται με οριζόντιες αρμοδιότητες στο ιδιαίτερο γραφείο της Προεδρίας του Συμβουλίου, προκειμένου να συμβάλλει στην ελαχιστοποίηση του περιττού διοικητικού και κανονιστικού φόρτου σε όλα τα κράτη μέλη·

18.

υπενθυμίζει ότι η κοινή εμπορική πολιτική αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης και ότι οι διατάξεις του άρθρου 207 ΣΛΕΕ θα πρέπει να προασπίζονται και να και να τηρούνται με αποφασιστικότητα· επιμένει στην ανάγκη να αποφευχθούν χρονοβόρες διαδικασίες κύρωσης εμπορικών και επενδυτικών συμφωνιών που περιέχουν μικτά στοιχεία, προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη έναρξη ισχύος τους·

19.

πιστεύει ακράδαντα ότι όλοι οι Ευρωπαίοι πρέπει να είναι σε θέση να παρακολουθούν τη νομοθετική διαδικασία της ΕΕ· επικροτεί την πρωτοβουλία της Επιτροπής να καταστήσει τη διαδικτυακή πύλη «Πείτε την άποψή σας» πιο προσιτή στα άτομα με αναπηρία και να ενοποιήσει τις δημόσιες διαβουλεύσεις σε μια ενιαία «πρόσκληση για συγκέντρωση στοιχείων»· ζητεί όλα τα σχετικά έγγραφα, ερωτηματολόγια και απαντήσεις να καθίστανται αμελλητί διαθέσιμα σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ· ζητεί μεγαλύτερη διαφάνεια στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και ιδίως στον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται υπόψη οι απαντήσεις, μεταξύ άλλων διασφαλίζοντας ότι οι απαντήσεις σταθμίζονται δεόντως ανάλογα με την αντιπροσωπευτικότητά τους και με το αν εκπροσωπούν ατομικά ή συλλογικά συμφέροντα· σημειώνει ότι ο σχεδιασμός και η επιλογή της διαβούλευσης έχει σημαντικό αντίκτυπο στο είδος των στοιχείων που λαμβάνονται και στο ίδιο το αποτέλεσμα· καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι προσκλήσεις υποβολής στοιχείων που δρομολογεί είναι ουδέτερες και αμερόληπτες, μεταξύ άλλων με τη χρήση ερωτηματολογίων που είναι σχεδιασμένα κατά τρόπο τεκμηριωμένο και, κατά περίπτωση, διατυπωμένο με ανοικτές ερωτήσεις· επισημαίνει ότι οι αναφορές προς το Κοινοβούλιο αποτελούν μείζονος σημασίας μορφή συμμετοχής των πολιτών και ανάδρασης και η Επιτροπή θα πρέπει να τις αξιολογεί και να τις εξετάζει τακτικά·

20.

ζητεί να ενισχυθεί η διαφάνεια στη διαδικασία διαβούλευσης και να δημοσιευτούν συνοπτικές εκθέσεις σχετικά με τις διαβουλεύσεις, οι οποίες θα είναι διαθέσιμες σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ και θα είναι επίσης προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρίες·

21.

εκτιμά ότι η Επιτροπή, στην προσπάθειά της να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές της Ένωσης βασίζονται σε σαφή κατανόηση των υποκείμενων σε ταχείες διαρθρωτικές αλλαγές τομέων πολιτικής, όπως το περιβάλλον και η ψηφιοποίηση, θα πρέπει να αξιοποιήσει τις συμβολές από αναφορές πολιτών και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· εκτιμά ότι η συμμετοχή των πολιτών είναι αποφασιστικής σημασίας σε τομείς πολιτικής όπως τα θεμελιώδη δικαιώματα, ο σεβασμός του κράτους δικαίου και η καταπολέμηση κάθε μορφής διάκρισης για οποιονδήποτε λόγο·

22.

πιστεύει ότι η ποιότητα της νομοθεσίας που επηρεάζει τις αναπτυσσόμενες χώρες καθορίζεται, μεταξύ άλλων παραμέτρων, από τη νομιμότητα και την αποτελεσματικότητά της, οι οποίες με τη σειρά τους εξαρτώνται από τη φύση της διαδικασίας διαβούλευσης, από τον τρόπο με τον οποίο η εν λόγω νομοθεσία ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ενδιαφερόμενων χωρών και από το κατά πόσον η εφαρμογή της επιτυγχάνει τα επιθυμητά αποτελέσματα χωρίς να προκαλεί βλάβη· επικροτεί την εστίαση της Επιτροπής στη βελτίωση της κατανόησης των αναγκών και των επιπτώσεων της ενωσιακής νομοθεσίας εκτός της ΕΕ μέσω της αύξησης της συνεργασίας με εξωτερικούς εταίρους· καλεί την Επιτροπή να καταστήσει αποτελεσματική αυτή τη δέσμευση με το να διασφαλίσει ουσιαστικές και αποτελεσματικές διαδικασίες διαβούλευσης χωρίς αποκλεισμούς, εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών, όπως οι κοινωνικοί εταίροι και οι εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και εμπειρογνωμόνων και επιχειρήσεων στους διάφορους σχετικούς τομείς· προτείνει το αποτέλεσμα των εν λόγω διαβουλεύσεων και τα στοιχεία που συλλέγονται να χρησιμοποιούνται πραγματικά ως συμβολή κατά την κατάρτιση νομοθετικών πράξεων και, ειδικότερα, να λαμβάνονται υπόψη το πλαίσιο και οι ειδικές ανάγκες των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών στις χώρες εταίρους όπου πρόκειται να πραγματοποιηθεί η διαβούλευση· επικροτεί την πρωτοβουλία να καταστούν οι διαδικασίες διαβούλευσης πιο εστιασμένες, σαφείς και εύχρηστες· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η προβλεπόμενη απλούστευση της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης δεν θα θίξει την αποτελεσματικότητά της· υπογραμμίζει τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι αντιπροσωπείες της ΕΕ, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, και την ανάγκη να διατεθούν τα μέσα και οι πόροι που απαιτούνται για την υλοποίηση αυτών των διαβουλεύσεων·

23.

καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να σέβονται τις αρχές, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1/1958 του Συμβουλίου, καθώς και στις εσωτερικές κατευθυντήριες γραμμές και αποφάσεις, όπως τον Κώδικα Ορθής Διοικητικής Συμπεριφοράς, στον τομέα της πολυγλωσσίας·

24.

καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να παράσχουν τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να διασφαλίσουν τον σεβασμό της πολυγλωσσίας σε όλα τα στάδια της νομοθετικής διαδικασίας·

25.

θεωρεί την ομοιομορφία των γλωσσικών αποδόσεων στις επίσημες γλώσσες της ΕΕ απαραίτητη προϋπόθεση για την αξιόπιστη ερμηνεία των ισχυουσών ρυθμίσεων από τα δικαστήρια, τις αρχές της ΕΕ και από τα κράτη μέλη, και επομένως μια σημαντική συμβολή στην ομοιόμορφη εφαρμογή και επιβολή του δικαίου της ΕΕ· καλεί τα θεσμικά όργανα να ανταποκριθούν ουσιαστικά σε αυτές τις απαιτήσεις στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας στο μέλλον·

26.

ζητεί να μεταφραστούν ταυτόχρονα όλοι οι ιστότοποι της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις δυνατότητες χρηματοδότησης και υποβολής προσφορών σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, δεδομένου ότι η αρχική αποκλειστική τους διαθεσιμότητα στην αγγλική γλώσσα θέτει σε μειονεκτική θέση τα κράτη μέλη που δεν έχουν την αγγλική ως επίσημη γλώσσα·

27.

επιμένει ότι υπάρχουν ισχυροί δεσμοί μεταξύ της εφαρμογής της δέσμης μέτρων ανάκαμψης NextGenerationEU, του στόχου να διασφαλιστεί η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινωνιών της ΕΕ και της ανάγκης τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να προσεγγίσουν τους πολίτες της Ένωσης, προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τον θεμελιώδη χαρακτήρα αυτών των πολιτικών καθηκόντων και της εφαρμογής τους· πιστεύει ότι η εν λόγω προβολή θα πρέπει τελικά να συμβάλει σε μια πιο ευέλικτη και πιο αποτελεσματική διοργανική διαδικασία λήψης αποφάσεων, ικανή να ανταποκριθεί με ισχυρό και αποφασιστικό τρόπο στις εμπειρίες από την πανδημία·

28.

ζητεί την ενίσχυση του πολιτικού διαλόγου μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των εθνικών κοινοβουλίων, των τοπικών και περιφερειακών αρχών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής·

29.

αναγνωρίζει την τρέχουσα τάση σύμφωνα με την οποία τα εθνικά κοινοβούλια, στο πλαίσιο των πρωτοκόλλων αριθ. 1 και αριθ. 2, επιδιώκουν μεγαλύτερη συμμετοχή, μέσω του πολιτικού διαλόγου, στις πολιτικές της ΕΕ, προκειμένου να δημιουργηθεί μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία για τους πολίτες· γνωρίζει εξάλλου τα αιτήματα για μακροπρόθεσμη συμμετοχή και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών στο θέμα αυτό, με την παροχή γνωμοδοτήσεων πρωτοβουλίας·

30.

υπενθυμίζει ότι σημαντικό ποσοστό της ενωσιακής νομοθεσίας εφαρμόζεται σε υποεθνικό επίπεδο, το οποίο διαθέτει πολύτιμη άμεση εμπειρία όσον αφορά την εφαρμογή της, σε στενή επαφή με την τοπική οικονομία, τους κοινωνικούς εταίρους, την κοινωνία των πολιτών και τους πολίτες, ενώ μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της προβολής των δράσεων της ΕΕ·

31.

επαναλαμβάνει την ιδιαιτερότητα των τοπικών και περιφερειακών αρχών και την ανάγκη για εξειδικευμένες διαβουλεύσεις· συνιστά στην Επιτροπή να ζητήσει προορατικά τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών για την ανάπτυξη ανοικτών διαβουλεύσεων και χαρτών πορείας για προτάσεις που επηρεάζουν σημαντικά τα υποεθνικά επίπεδα διακυβέρνησης·

32.

τονίζει ότι η ενεργός επικουρικότητα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του θεματολογίου για τη βελτίωση της νομοθεσίας· επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, το γεγονός ότι η Επιτροπή χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο στις νομοθετικές προτάσεις της τον πίνακα εκτίμησης της επικουρικότητας, όπως προτείνεται στην ανακοίνωσή της, της 23ης Οκτωβρίου 2018, με τίτλο «Οι αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας: ενίσχυση του ρόλου τους στη διαδικασία χάραξης των πολιτικών της ΕΕ», (COM(2018)0703)·

33.

αναμένει ότι η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης θα προετοιμάσει επίσης το έδαφος για περαιτέρω συναρτώμενες με την αρχή της επικουρικότητας μεταρρυθμίσεις, ιδίως εφαρμόζοντας την επικουρικότητα και στις διαδικασίες διακυβέρνησης της ΕΕ·

34.

αναγνωρίζει ότι η βελτίωση της νομοθεσίας αποτελεί κοινό στόχο και ευθύνη όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· επιβεβαιώνει ότι, ως συννομοθέτης, το Κοινοβούλιο θα εξορθολογίσει τις εσωτερικές του υπηρεσίες ώστε να βελτιώσει τη συνεισφορά τους στην αξιολόγηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της ενωσιακής νομοθεσίας με εξωτερικές διαστάσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών κειμένων που εγκρίνει το Κοινοβούλιο σχετικά με τις νομοθετικές διαδικασίες και τα προγράμματα δαπανών της ΕΕ· επιβεβαιώνει, επίσης, ότι θα ενισχύσει αναλόγως τη συνεργασία και τον συντονισμό μεταξύ των επιτροπών, θα ενισχύσει την εμπειρογνωμοσύνη σχετικά με τις πολιτικές για την ανάπτυξη σε όλες τις αρμόδιες επιτροπές και θα αποσαφηνίσει τον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Επιτροπή Ανάπτυξης ως εγγυητής της αρχής της συνοχής της πολιτικής όσον αφορά την πολιτική ανάπτυξης, όπως αναφέρεται στον Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Παράρτημα VI), με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της νομοθεσίας της ΕΕ·

35.

υπενθυμίζει ότι η διαρκής και προσεκτική εξέταση των υποβαλλόμενων από τους πολίτες αναφορών συμβάλλει τα μέγιστα στην βελτίωση της νομοθεσίας, καθιστώντας την περιεκτικότερη και αποτελεσματικότερη, ενώ συντελεί στην καλύτερη κατανόηση των τοπικών και περιφερειακών δεδομένων και των ανησυχιών και των προτεραιοτήτων των πολιτών από πλευράς των υπεύθυνων χάραξης πολιτικής· αναγνωρίζει ότι η νομοθεσία της ΕΕ θα πρέπει να μεριμνά για την ίση μεταχείριση των πολιτών και των επιχειρήσεων καθώς και για την αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων των πολιτών σε ολόκληρη την Ένωση και ότι θα πρέπει να διασφαλίζεται η ισχυρή και ισότιμη επιβολή των ισχυόντων ευρωπαϊκών κανόνων·

36.

υπενθυμίζει τη σημασία της διατήρησης στενών επαφών μεταξύ των συννομοθετών πριν από τις διοργανικές διαπραγματεύσεις, μεταξύ άλλων με την πρόσκληση εκπροσώπων άλλων θεσμικών οργάνων σε άτυπες ανταλλαγές απόψεων σε τακτική βάση, σύμφωνα με τη δέσμευση που περιγράφεται στην παράγραφο 34 της διοργανικής συμφωνίας για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η δέσμευση αυτή δεν οδήγησε σε νέες δομές συνεργασίας ή σε συστηματικές πρακτικές για τη διευκόλυνση αυτών των ανταλλαγών· προτείνει να συμφωνήσουν οι συννομοθέτες, εν προκειμένω, σε έναν κώδικα ορθής πρακτικής·

37.

πιστεύει ακράδαντα ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στη θεσμική διαβούλευση, τον συντονισμό και τη συνεργασία μεταξύ και εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· παροτρύνει την Επιτροπή να εξορθολογίσει τις εσωτερικές της διαδικασίες ώστε να συνδέεται συστηματικά η ΓΔ INTPA με όλες τις εκτιμήσεις επιπτώσεων, ιδίως όσον αφορά την εσωτερική νομοθεσία με πιθανές επιπτώσεις πέραν της ΕΕ, και να λαμβάνει δεόντως υπόψη τα στοιχεία, τις προτάσεις και τις συστάσεις που παρέχει η εν λόγω ΓΔ στο πλαίσιο της συνοχής των πολιτικών για την ανάπτυξη· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τη σύνδεση και την ουσιαστική συμμετοχή της ΓΔ INTPA κατά τις διυπηρεσιακές διαβουλεύσεις και στο πλαίσιο της Ομάδας Διοργανικών Σχέσεων (Interinstitutional Relations Group — GRI) και της Ομάδας για τον Εξωτερικό Συντονισμό (Group for External Coordination — EXCO) και να λάβει δεόντως υπόψη τη συνεισφορά αυτής της αρμόδιας επί της ουσίας ΓΔ όσον αφορά τη συνεργασία για την ανάπτυξη και τις αναπτυσσόμενες χώρες·

38.

ζητεί την ενσωμάτωση των δικαιωμάτων του παιδιού στην ενωσιακή νομοθεσία μέσω της πρόβλεψης εκτιμήσεων επιπτώσεων των νομοθετικών προτάσεων για τα δικαιώματα του παιδιού· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, την καθιέρωση ενός τεστ για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού στο πλαίσιο της εργαλειοθήκης για τις εκτιμήσεις επιπτώσεων το οποίο θα μπορούσε να συνίσταται σε διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένου ενός μηχανισμού συμμετοχής των παιδιών, στον εντοπισμό θεμάτων ενδιαφέροντος, στην μέτρηση του αντικτύπου στα παιδιά και στην αξιολόγηση εναλλακτικών μηχανισμών·

39.

παροτρύνει την Επιτροπή, στο πλαίσιο της δέσμευσής της που κατοχυρώνεται στη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, να δρομολογήσει περισσότερες δημόσιες διαβουλεύσεις απευθυνόμενες σε παιδιά και εφήβους και να χρησιμοποιήσει ενεργά την πλατφόρμα της ΕΕ για τη συμμετοχή των παιδιών προκειμένου να συμπεριλάβει τη φωνή των νέων πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ·

40.

καλεί τα θεσμικά όργανα να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν τη συμμετοχή ευάλωτων ατόμων, όπως τα άτομα με αναπηρίες, στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ· τονίζει την ανάγκη για καλύτερη πρόσβαση σε πληροφόρηση για όλους τους πολίτες· ζητεί την έναρξη περισσότερων δημόσιων διαβουλεύσεων που θα απευθύνονται σε συγκεκριμένες ομάδες, όπως τα παιδιά, οι νέοι ή οι ηλικιωμένοι· καλεί όλους τους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ να λάβουν υπόψη τη συμβολή των ενδιαφερόμενων μερών και να διασφαλίσουν την αποτελεσματική παρακολούθηση των επακόλουθων διαδικασιών λήψης αποφάσεων·

41.

ζητεί την ανάπτυξη δεικτών αντικτύπου για συγκεκριμένα ζητήματα, όπως οι επιπτώσεις στις ευάλωτες ομάδες· εξαίρει, εν προκειμένω, την πρόταση της UNICEF σχετικά με ένα δείκτη για τα παιδιά που θα αξιολογεί τον αντίκτυπο που έχουν οι πολιτικές σε αυτά και ζητεί την ανάπτυξη παρόμοιων μηχανισμών σε άλλους τομείς πολιτικής·

42.

καλεί την Επιτροπή να διενεργεί εκτιμήσεις επιπτώσεων χωρίς εξαιρέσεις για όλες τις νομοθετικές προτάσεις· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι τούτο δεν ίσχυε για ορισμένες πολιτικά ευαίσθητες προτάσεις στο παρελθόν· υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένως διεξάγει αντί της Επιτροπής δικές του εκτιμήσεις επιπτώσεων, με σκοπό τη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής· ζητεί να διατεθούν επαρκής χρόνος και πόροι για εκτιμήσεις επιπτώσεων προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητά τους· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι οι εκτιμήσεις επιπτώσεων συμβάλλουν στη λήψη πολιτικών αποφάσεων, αλλά δεν θα πρέπει ποτέ να αντικαθιστούν ή να καθυστερούν αδικαιολόγητα τη νομοθετική διαδικασία· επισημαίνει, ωστόσο, ότι βαρύτητα κατά την νομοθετική διαδικασία της ΕΕ θα πρέπει να δοθεί στην ποιότητα, τη διαφάνεια, στις γνώσεις αιχμής και δεδομένων στις εκτιμήσεις επιπτώσεων και όχι στην ταχύτητα ολοκλήρωσης των πρωτοβουλιών· ζητεί οι εκτιμήσεις επιπτώσεων να δημοσιεύονται αμέσως μετά την ολοκλήρωσή τους, και όχι μόνο όταν υποβάλλεται πρόταση πολιτικής, ώστε να διασφαλίζεται μεγαλύτερη διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο λήψης των αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ αναγνωρίζει ότι η αποτελεσματική εφαρμογή της βελτίωσης της νομοθεσίας και, ειδικότερα, των εκ των προτέρων εκτιμήσεων επιπτώσεων θα απαιτήσει κατάλληλο επίπεδο πόρων· παροτρύνει την Επιτροπή να διαθέσει τα κατάλληλα προς τον σκοπό αυτό μέτρα·

43.

επισημαίνει και αποδοκιμάζει την επιβεβαιωθείσα απουσία εκτιμήσεων επιπτώσεων για πολλούς βασικούς νομοθετικούς φακέλους, κάτι που μόνο εν μέρει μπορεί να αποδοθεί στην πανδημία της COVID-19, και σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής να δημοσιεύσει αναλυτικό έγγραφο εργασίας με προτάσεις ή, σε περιπτώσεις όπου δεν έχει διενεργηθεί εκτίμηση επιπτώσεων, εντός τριών μηνών από την έγκρισή τους· τονίζει ότι, αν και αυτό αποτελεί ευπρόσδεκτο βήμα προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης διαφάνειας, δεν θα πρέπει να οδηγήσει την Επιτροπή να παρακάμψει τις υποχρεώσεις της όσον αφορά την εκτίμηση επιπτώσεων, και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύει τα έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της ταυτόχρονα με τη νομοθετική πρόταση·

44.

επικροτεί την πρόθεση της Επιτροπής να ενισχύσει τις εκτιμήσεις εδαφικών επιπτώσεων και την αγροτική θωράκιση (15), προκειμένου να συνεκτιμώνται καλύτερα οι ανάγκες και οι ιδιαιτερότητες των διαφόρων περιοχών της ΕΕ, όπως οι αστικές/αγροτικές περιοχές, οι διασυνοριακές περιοχές και οι εξόχως απόκεντρες περιοχές· υπενθυμίζει τη σημασία των εκτιμήσεων εδαφικών επιπτώσεων για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων επιπτώσεων στις αγροτικές περιοχές, των εκτιμήσεων αστικού αντικτύπου και των διασυνοριακών εκτιμήσεων επιπτώσεων·

45.

τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθούν πρόσθετα εργαλεία για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των νέων πολιτικών, πρωτοβουλιών και της νέας νομοθεσίας όπου τα ισχύοντα εργαλεία είναι ανεπαρκή, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι πράσινες φιλοδοξίες της Επιτροπής φον ντερ Λάιεν, οι οποίες επικεντρώνονται στους ΣΒΑ του ΟΗΕ, θα αποκτήσουν μεγαλύτερη προβολή στις εκτιμήσεις αντικτύπου και τις νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να ληφθεί υπόψη το κόστος που ενδέχεται να συναρτάται με την πολιτική αδράνεια, ιδίως στους τομείς της υγείας, του κλίματος, του περιβάλλοντος και της κοινωνικής διάστασης, καθώς και οι σωρευτικές επιπτώσεις που προκύπτουν από τις καθυστερήσεις· θεωρεί ότι οι εκτιμήσεις επιπτώσεων πρέπει να αποδίδουν την ίδια προσοχή στην αξιολόγηση των οικονομικών, κοινωνικών, υγειονομικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ιδίως των προτάσεων της Επιτροπής, και ότι πρέπει να αξιολογείται ο αντίκτυπος στα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών και στην ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών·

46.

αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις επιπτώσεων της ενωσιακής πολιτικής και νομοθεσίας στις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως της μη συναρτώμενης με την ανάπτυξη εσωτερικής νομοθεσίας, παραμένουν ολιγάριθμες και δεν αξιολογούν επαρκώς τις δυνητικές επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες· πιστεύει ακράδαντα ότι οι εκ των προτέρων εκτιμήσεις επιπτώσεων αποτελούν πολύτιμο εργαλείο για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των δυνητικών κινδύνων μιας πολιτικής και/ή νομοθετικής πρότασης για τις αναπτυσσόμενες χώρες, και ιδίως για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες· καλεί την Επιτροπή να αποδώσει μεγαλύτερη προσοχή στον αντίκτυπο της νομοθεσίας της ΕΕ στις αναπτυσσόμενες χώρες και να σεβαστεί και να προωθήσει τους στόχους της συνεργασίας για την ανάπτυξη σε αυτές τις πρωτοβουλίες, κατά περίπτωση, ιδίως σε τομείς όπως η μετανάστευση, το περιβάλλον, η γεωργία και η καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος, όπως το οργανωμένο έγκλημα, η εμπορία ναρκωτικών και ανθρώπων και η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες· παροτρύνει την Επιτροπή να μετατρέψει τα συμπεράσματα των εκτιμήσεων επιπτώσεων σε νομικές διατάξεις επί μη συναρτώμενων με την ανάπτυξη νομοθετικών πράξεων, ώστε να αποτυπώνεται καλύτερα η δέσμευση της ΕΕ δυνάμει του άρθρου 208 ΣΛΕΕ·

47.

εκφράζει την ανησυχία του για την εφαρμογή των διατάξεων του ευρωπαϊκού νομοθετήματος για το κλίμα σε περιπτώσεις όπου δεν διενεργείται εκτίμηση επιπτώσεων, ιδίως για πολιτικά ευαίσθητες προτάσεις, συμπεριλαμβανομένου του παράγωγου δικαίου· υπενθυμίζει ότι, όπως συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της διοργανικής συμφωνίας, η Επιτροπή θα πρέπει να διενεργεί εκτιμήσεις επιπτώσεων των νομοθετικών και μη νομοθετικών πρωτοβουλιών της, των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων και των εκτελεστικών μέτρων που αναμένεται να έχουν σημαντικές οικονομικές, περιβαλλοντικές ή κοινωνικές επιπτώσεις·

48.

σημειώνει ότι το εργαλείο 35 περιέχει στοιχεία για να καθοδηγήσει τη διενέργεια αναλύσεων επιπτώσεων στις αναπτυσσόμενες χώρες και αναμένει ότι το εργαλείο αυτό θα χρησιμοποιηθεί εκτενώς· θεωρεί ότι οι τομείς στους οποίους θα πρέπει επί του παρόντος να δοθεί προτεραιότητα στις εκτιμήσεις επιπτώσεων πρέπει να αποτυπώνουν τις ισχύουσες και μελλοντικές προκλήσεις της Ένωσης αλλά και τις θέσεις του Κοινοβουλίου, ενώ θα πρέπει να αντιστοιχούν σαφώς στους σχετικούς τομείς του δικαίου της ΕΕ, προκειμένου να διευκολυνθεί ο προσδιορισμός των νομοθετικών διατάξεων στις οποίες πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή· προτείνει να ενισχυθεί περαιτέρω η εργαλειοθήκη προκειμένου να διευκολυνθεί ο εντοπισμός και η ανάλυση των πιθανών οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων στις αναπτυσσόμενες χώρες· προτείνει την εισαγωγή ενός νέου τομέα με τίτλο «Επιπτώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες» για συγκεκριμένα εργαλεία στην εργαλειοθήκη, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των εργαλείων 23, 25 και 26· προτείνει να εισαχθούν στον εν λόγω τομέα ορισμένες κατευθυντήριες ερωτήσεις προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσον η νομοθεσία συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της πολιτικής για την ανάπτυξη και στην εφαρμογή της ατζέντας του 2030 τόσο στην ΕΕ όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες· υπενθυμίζει ότι οι επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα στις αναπτυσσόμενες χώρες, μεταξύ άλλων στα παιδιά, τους αυτόχθονες πληθυσμούς, στα άτομα ΛΟΑΤΚΙ και σε άλλες ευάλωτες ομάδες, έχουν σημασία για την ευρωπαϊκή συνεργασία για την ανάπτυξη· καλεί, εν προκειμένω, την Επιτροπή να θεσπίσει χωριστές κατηγορίες εκτιμήσεων επιπτώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το φύλο και τα δικαιώματα των γυναικών, καθώς και για το κράτος δικαίου και τη χρηστή διακυβέρνηση στις αναπτυσσόμενες χώρες· υπενθυμίζει ότι, προκειμένου να αντληθούν διδάγματα από προηγούμενες ενέργειες και να σημειωθεί βελτίωση στο μέλλον, είναι επίσης σημαντικό να αξιολογείται συνεχώς η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών και των εργαλείων και, στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στο Κοινοβούλιο σχετικά με την εφαρμογή του εργαλείου 35·

49.

υπογραμμίζει τη σημασία της διασύνδεσης των εκτιμήσεων των επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα με το νέο πλαίσιο πολιτικής δέουσας επιμέλειας της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μέσω της διασφάλισης της διοχέτευσης των παραγόμενων δεδομένων σχετικά με τα εταιρικά ανθρώπινα δικαιώματα και τους περιβαλλοντικούς κινδύνους ανά τομέα, τις επιχειρηματικές δραστηριότητες και τις αλυσίδες αξίας στους ενωσιακούς και εθνικούς φορείς επιβολής και παρακολούθησης και της παράλληλης παροχής μετρήσιμων δεικτών αναφοράς και ουσιαστικού περιεχομένου·

50.

υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο έχει συστήσει ειδική διεύθυνση, τη Διεύθυνση Εκτίμησης Αντικτύπου και Ευρωπαϊκής Προστιθέμενης Αξίας, η οποία είναι σε θέση να διενεργεί εκ των προτέρων και εκ των υστέρων εκτιμήσεις αντικτύπου προκειμένου να υποστηριχθεί μια τεκμηριωμένη χάραξη πολιτικής και ζητεί επαρκές επίπεδο χρηματοδότησης και ανθρώπινων πόρων για την εν λόγω διεύθυνση αλλά και για άλλες υπηρεσίες του Κοινοβουλίου που έχουν δημιουργηθεί για να υποστηρίζουν τους βουλευτές στην προσπάθειά τους να βελτιώσουν το έργο τους ως συννομοθέτες·

51.

υπενθυμίζει ότι οι αξιολογήσεις του Κοινοβουλίου θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την αποτελεσματικότητα των διατάξεων όσον αφορά την επίτευξη των στόχων τους, τη διασφάλιση της σχέσης κόστους-οφέλους και τη διατήρηση του πραγματικού κόστους ανάλογου προς τα οφέλη, την καταλληλότητα και τη συνάφειά τους με τις αναδυόμενες ανάγκες, την προστιθέμενη αξία τους και την εσωτερική και εξωτερική συνοχή τους με άλλους τομείς πολιτικής·

52.

υποστηρίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να επανεξετάζει τις πολιτικές και την ενθαρρύνει να αυξήσει τη χρήση εκ των υστέρων αξιολογήσεων για να αποτιμηθεί η αποτελεσματικότητα και τα οφέλη της νομοθεσίας, τα οποία στη συνέχεια μπορούν να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη νέων πολιτικών και τη βελτίωση των ρυθμιστικών προσεγγίσεων· τονίζει τη σημασία της αρχής «προτεραιότητα στην αξιολόγηση» που διασφαλίζει ότι τα αντληθέντα κατά το παρελθόν διδάγματα μπορούν να επηρεάσουν τα μελλοντικά μέτρα του κύκλου πολιτικής· εκφράζει σοβαρή ανησυχία για την αυξανόμενη τάση να διενεργούνται παράλληλα αξιολογήσεις και εκτιμήσεις επιπτώσεων, μολονότι τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε κάθε νομοθετική αναθεώρηση·

53.

επιδοκιμάζει το γεγονός ότι ο ποιοτικός έλεγχος για τις αξιολογήσεις και τις υποστηρικτικές μελέτες έχει τυποποιηθεί με τη συμμετοχή διυπηρεσιακών ομάδων και τη χρήση καταλόγων ελέγχου ποιότητας· παρατηρεί, ωστόσο, ότι δεν εφαρμόζονται οι ίδιοι ποιοτικοί έλεγχοι όσον αφορά τις εκ των υστέρων επισκοπήσεις πλην των αξιολογήσεων· παροτρύνει την Επιτροπή να καθορίσει ένα σύνολο ελάχιστων προτύπων ποιότητας για εκ των υστέρων ελέγχους που δεν συνιστούν αξιολόγηση, προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητά τους σε όλες τις υπηρεσίες της Επιτροπής· θεωρεί ότι στα εν λόγω ελάχιστα πρότυπα ποιότητας θα πρέπει να απαιτείται οι εκ των υστέρων έλεγχοι να περιλαμβάνουν λεπτομερή περιγραφή της μεθοδολογίας που χρησιμοποιείται, συμπεριλαμβανομένων εργαλείων συλλογής και ανάλυσης δεδομένων, αιτιολόγηση της επιλογής της και οι σχετικοί περιορισμοί·

54.

υπογραμμίζει ότι οι ενσωματωμένες στη νομοθεσία ρήτρες παρακολούθησης και επανεξέτασης διασφαλίζουν ότι συλλέγονται και αξιολογούνται τα απαραίτητα δεδομένα· καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, στο πλαίσιο της υφιστάμενης διοργανικής συμφωνίας, να αναπτύξει μια διοργανική εργαλειοθήκη για τις ρήτρες επανεξέτασης και παρακολούθησης, η οποία θα περιέχει, μεταξύ άλλων, μια ταξινόμηση πιθανών αποτελεσμάτων και/ή εκ των υστέρων επισκοπήσεων που μπορούν να ζητηθούν και καθοδήγηση σχετικά με τη σύνταξη ρητρών παρακολούθησης, τόσο για τα θεσμικά όργανα ή τους οργανισμούς της ΕΕ όσο και για τα κράτη μέλη·

55.

τονίζει ότι οι εκ των υστέρων αξιολογήσεις αποτελούν επίσης σημαντικό εργαλείο για την εκτίμηση του αντικτύπου της νομοθεσίας στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, στο πλαίσιο του οποίου θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον αντίκτυπο όσον αφορά τις ΜΜΕ, και καλεί την Επιτροπή να επιτρέψει στην πλατφόρμα Fit for Future και στα κράτη μέλη να παρέχουν ανατροφοδότηση σχετικά με τις εκτιμήσεις κόστους και οφέλους της Επιτροπής μετά την εφαρμογή·

56.

τονίζει ότι οι στόχοι για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου πρέπει να επανεξετάζονται και να αξιολογούνται τακτικά με βάση τα κριτήρια του θεματολογίου για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης και της υποβολής εκθέσεων· υπογραμμίζει ότι οι στόχοι πρέπει να είναι ισορροπημένοι, αναλογικοί και να αξιολογούνται ως προς την αποτελεσματικότητά τους· υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν συγκρίσιμα δεδομένα σε επίπεδο ΕΕ για τους σκοπούς της παρούσας αξιολόγησης και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει κατά πόσον η χρήση των εργαλείων για τη βελτίωση της νομοθεσίας έχει βοηθήσει στην επίτευξη στόχων όπως η βελτίωση των αποτελεσμάτων πολιτικής·

57.

επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή δεσμεύτηκε εκ νέου να μεριμνήσει για τη διαφάνεια της διαδικασίας αξιολόγησης και ζητεί να δημοσιεύονται τα πολυετή σχέδια αξιολόγησης, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών ενημερωτικών στοιχείων που χρησιμοποιούνται· τονίζει περαιτέρω την ανάγκη να αυξηθεί η διαθεσιμότητα δημόσιων, ολοκληρωμένων και προσβάσιμων στοιχείων που υποστηρίζουν τις εκτιμήσεις επιπτώσεων και τις αξιολογήσεις, και επιδοκιμάζει, στο πλαίσιο αυτό, την πρόθεση της Επιτροπής να βελτιώσει τα μητρώα στοιχείων της και τη διασύνδεσή τους, καθώς και να καταστήσει εύκολα προσβάσιμες στο κοινό τις εσωτερικές βάσεις δεδομένων και τα αρχεία της· υποστηρίζει, στο πλαίσιο αυτό, την πρόθεση της Επιτροπής να δημιουργήσει μια κοινή νομοθετική πύλη, η οποία θα πρέπει να διακρίνεται από μια όσο το δυνατόν πιο διαισθητική λειτουργία και χρηστικότητα, προκειμένου να αποφευχθεί μια υπέρμετρη ροή πληροφοριών, και επιμένει ότι η κοινή αυτή πύλη πρέπει να καταστεί πλήρως λειτουργική έως το τέλος του 2022· υποστηρίζει τον στόχο της αυξημένης συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων για τη διευκόλυνση και τον εξορθολογισμό της πρόσβασης σε όλα τα δεδομένα που συλλέγονται για μια συγκεκριμένη πρωτοβουλία πολιτικής καθ’ όλη τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας·

58.

υπογραμμίζει ότι τα πιλοτικά σχέδια και οι μελέτες εφικτότητας που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, όπου είναι δυνατόν, μπορούν να συμβάλουν στην εκπόνηση νομοθεσίας και να διευκολύνουν την εφαρμογή και την επιβολή της·

59.

τονίζει ότι είναι σημαντικό η Επιτροπή να απαντά εγκαίρως στις γραπτές ερωτήσεις του Κοινοβουλίου· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι στο παρελθόν η συντριπτική πλειονότητα των γραπτών ερωτήσεων απαντήθηκε με καθυστέρηση και επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να βελτιώσει τον χρόνο απάντησής της στις γραπτές ερωτήσεις· επισημαίνει ότι η ποιότητα των απαντήσεων στις ερωτήσεις του Κοινοβουλίου είναι συχνά πολύ χαμηλή και ζητεί, επομένως, άμεση και σημαντική από διαρθρωτική άποψη βελτίωση των απαντήσεων της Επιτροπής στις κοινοβουλευτικές ερωτήσεις·

60.

τονίζει ότι η διαφάνεια από την πλευρά των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων είναι καίριας σημασίας για τη νομοθετική διαδικασία, δεδομένου ότι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να ενημερώνονται για το πώς θεσπίζονται οι νόμοι που τους αφορούν· επιδοκιμάζει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε πρόσφατα με το Συμβούλιο σχετικά με το Μητρώο Διαφάνειας· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι δεν υποχρεούνται όλα τα θεσμικά όργανα και οι οργανισμοί της ΕΕ, καθώς και οι αντιπροσωπείες των κρατών μελών, να εφαρμόζουν το Μητρώο Διαφάνειας·

61.

ζητεί να βελτιωθεί περαιτέρω σε όλα τα θεσμικά όργανα η διαφάνεια των συζητήσεων και των αποφάσεων· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων του Συμβουλίου εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από έλλειψη διαφάνειας, καθώς και για την πρακτική της καθ’ υπερβολήν διαβάθμισης εγγράφων και της εφαρμογής μιας ευρύτατης ερμηνείας των προβλεπόμενων στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 εξαιρέσεων, ιδίως όσον αφορά την προστασία της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και την προστασία των νομικών συμβουλών, γεγονός που συχνά συνεπάγεται ότι δεν εφαρμόζεται η αρχή του υπερισχύοντος δημοσίου συμφέροντος όσον αφορά τη δημοσιοποίηση σχετικών εγγράφων· πιστεύει ότι η χρήση εξαιρέσεων ως προς το απόρρητο για τα έγγραφα του Συμβουλίου θα πρέπει να εφαρμόζεται στο πλαίσιο ενός συνεκτικού συστήματος με ανεξάρτητη εποπτεία και σε συνοχή με τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ)· καλεί μετ’ επιτάσεως το Συμβούλιο να αυξήσει τον αριθμό και το είδος των σχετικών εγγράφων που δημοσιοποιεί, ιδίως με τις θέσεις που εκφράζονται από τα κράτη μέλη, ούτως ώστε το κοινό να έχει τη δυνατότητα να ενημερώνεται σχετικά με τη θέση που έλαβε εξ ονόματός του σε επίπεδο ΕΕ η κυβέρνησή του, καθώς και να συμβάλει στην ενίσχυση του ελέγχου της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της ΕΕ από τα εθνικά κοινοβούλια, όσον αφορά όλες τις αποφάσεις, από τους νομοθετικούς φακέλους έως τις εκτελεστικές και τις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις·

62.

υπενθυμίζει, περαιτέρω, ότι η διαφάνεια και η δημοσιότητα σε συνάρτηση με μια εν εξελίξει νομοθετική διαδικασία είναι αναπόσπαστα στοιχεία της διαδικασίας θέσπισης νόμων και, ως εκ τούτου, μπορούν να εφαρμοστούν στην πρόσβαση σε έγγραφα που αφορούν τριμερείς διαλόγους, όπως επισημαίνει το ΔΕΕ στη νομολογία του και ιδίως στην υπόθεση T-540/15, Emilio De Capitani κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να αναπτύξει μια πιο φιλόδοξη πολιτική για την πρόσβαση στα έγγραφα και να μεριμνήσει για την καλύτερη εφαρμογή των ισχυόντων κανόνων, συμπεριλαμβανομένων των εγγράφων που σχετίζονται με εσωτερικές, τριμερείς και διεθνείς διαπραγματεύσεις· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια, οι περιορισμοί στην πρόσβαση στα έγγραφα, ιδίως στα νομοθετικά έγγραφα, θα πρέπει να αποτελούν την εξαίρεση και να περιορίζονται στον απολύτως αναγκαίο βαθμό· προσθέτει επίσης ότι η ανοικτότητα και η διαφάνεια προσδίδουν μεγαλύτερη νομιμότητα και ενισχύουν την εμπιστοσύνη στη δημοκρατική νομοθετική διαδικασία της ΕΕ· αποδοκιμάζει την πρακτική σύμφωνα με την οποία γίνεται συστηματικά επίκληση της «αποτελεσματικότητας της διαδικασίας λήψης αποφάσεων του θεσμικού οργάνου» προκειμένου να μην επιτρέπεται η πρόσβαση σε προπαρασκευαστικά νομοθετικά έγγραφα·

63.

φρονεί ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα θα μπορούσε να αναθεωρηθεί ώστε, για παράδειγμα, να ληφθούν πλήρως υπόψη η ψηφιοποίηση και η διαχείριση ψηφιακών εγγράφων, η ισχύουσα νομολογία σχετικά με τη διαφάνεια και την πρόσβαση στα έγγραφα, καθώς και οι γενικές εξελίξεις στην αντίληψη του κοινού για τη διαφάνεια· τονίζει ότι οποιαδήποτε αναθεώρηση θα πρέπει να οδηγήσει σε μεγαλύτερη και όχι λιγότερη διαφάνεια·

64.

τονίζει ότι οι ανοικτές, αποτελεσματικές, διαφανείς και ανεξάρτητες νομοθετικές και διοικητικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων αποτελούν προϋπόθεση για πολιτικές και ρυθμίσεις υψηλής ποιότητας· τονίζει ότι η καθιέρωση εναρμονισμένων διοικητικών διαδικασιών θα μπορούσε να συμβάλει θετικά στη χρηστή διακυβέρνηση και τις ρυθμιστικές πρακτικές στην ΕΕ και να ενισχύσει τη σύνδεση μεταξύ λήψης αποφάσεων από εμπειρογνώμονες και δημοκρατικής νομιμότητας· υπενθυμίζει ότι, στα ψηφίσματά του της 15ης Ιανουαρίου 2013, της 9ης Ιουνίου 2016 και της 20ής Ιανουαρίου 2021, το Κοινοβούλιο ζήτησε την έγκριση κανονισμού σχετικά με μια ανοιχτή, αποτελεσματική και ανεξάρτητη διοίκηση της ΕΕ σύμφωνα με το άρθρο 298 ΣΛΕΕ, και σημειώνει ότι δεν υπήρξε πρόταση της Επιτροπής με την οποία να δίνεται συνέχεια στο αίτημα αυτό του Κοινοβουλίου· καλεί, ως εκ τούτου, για μια ακόμη φορά την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση σχετικά με ένα ευρωπαϊκό δίκαιο διοικητικής διαδικασίας, λαμβάνοντας υπόψη τα βήματα που έχει κάνει μέχρις στιγμής το Κοινοβούλιο προς αυτή την κατεύθυνση·

65.

υπενθυμίζει την ανάγκη εφαρμογής συνεκτικών αρχών για την κατάρτιση νομοθετικών κειμένων, ιδίως της διαφάνειας, της λογοδοσίας, καθώς και της σαφήνειας και της ακρίβειας, σύμφωνα με τις αρχές που αναγνωρίζονται από τη νομολογία του ΔΕΕ·

66.

επισημαίνει ότι όργανα με ακόμη χαμηλότερα επίπεδα διαφάνειας, όπως η Ευρωομάδα, θα πρέπει, ως πρώτο βήμα, να υπόκεινται στον εσωτερικό κανονισμό του Συμβουλίου και να θέτουν στη διάθεση του κοινού τις διαδικασίες ψηφοφορίας, τα πρακτικά, τα αποτελέσματα, καθώς και την αιτιολόγηση ψήφων και τις διαβουλεύσεις τους·

67.

λαμβάνει υπό σημείωση ότι μέσα, όπως το πρόγραμμα REFIT και η πλατφόρμα Fit for Future, χρησιμοποιούνται για να εντοπίζονται δυνατότητες απλούστευσης και μείωσης του περιττού κόστους καθώς και του διοικητικού φόρτου προτού η Επιτροπή προτείνει αναθεώρηση, ταυτόχρονα δε διασφαλίζονται τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα προστασίας και ενισχύεται η συμμόρφωση με το ενωσιακό δίκαιο· υπενθυμίζει ότι ο ρόλος της πλατφόρμας Fit for Future είναι επίσης να αξιολογεί κατά πόσον η συγκεκριμένη ενωσιακή νομοθεσία και οι στοχεύσεις της θα παραμείνουν ανθεκτικές στις μελλοντικές εξελίξεις, αναλογικές και προσαρμοζόμενες στις νέες προκλήσεις, ενώ εστιάζουν στη ρυθμιστική αντιστάθμιση·

68.

καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για τον εντοπισμό των αποτελεσματικότερων λύσεων εφαρμόζοντας τις αρχές της καλής νομοθέτησης, προκειμένου να μπορούν, για τους σκοπούς των πολιτικών της ΕΕ, να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη και να ελαχιστοποιηθεί ταυτόχρονα το σχετικό κόστος προς το συμφέρον των δικαιούχων· υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεπή εφαρμογή της αρχής «προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις» και για ενίσχυση της αρχής «big on big things, small on small things» (μεγάλη φιλοδοξία για τα μεγάλα ζητήματα και μικρή φιλοδοξία για τα μικρά), προκειμένου να διασφαλιστεί η δέουσα εστίαση στις ΜΜΕ στην ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, και να τεθεί η βάση για μια νέα διοργανική δέσμευση για τη μείωση του διοικητικού φόρτου·

69.

επικροτεί την απόφαση της Επιτροπής να συστήσει υποομάδα στο πλαίσιο της πλατφόρμας Fit for Future, η οποία θα αποτελείται από το δίκτυο περιφερειακών κόμβων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών· καλεί την Επιτροπή να δώσει ουσιαστική συνέχεια στις γνωμοδοτήσεις της πλατφόρμας και να ενισχύσει την επιστημονικά τεκμηριωμένη προσέγγιση των εκ των υστέρων και εκ των προτέρων αξιολογήσεών της με τοπική και περιφερειακή εμπειρογνωμοσύνη·

70.

υπενθυμίζει ότι οι ενδιάμεσες επανεξετάσεις και οι ρήτρες λήξης ισχύος αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για να διασφαλιστεί ότι η νομοθεσία της ΕΕ είναι πάντα επικαιροποιημένη ή ότι αποσύρεται εγκαίρως μετά την εκπλήρωση του σκοπού της· θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να αναπτύξει και να εισαγάγει μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη βιωσιμότητα, η οποία θα λαμβάνει καλύτερα υπόψη την αλληλεπίδραση των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων των πολιτικών και της ενωσιακής νομοθεσίας· συνιστά η πλατφόρμα Fit for Future να εντοπίζει και να διερευνά τη νομοθεσία που αντίκειται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στους ευρύτερους στόχους ΣΒΑ, μεταξύ άλλων με την υιοθέτηση στο πλαίσιο αυτό μιας προσέγγισης που συνίσταται στην «προτεραιότητα στη βιωσιμότητα»·

71.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή (16) να διευκολύνει την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, αντιμετωπίζοντας τα εμπόδια και την γραφειοκρατία που ενδέχεται να επιβραδύνουν την εφαρμογή της, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στις επιπτώσεις και το κόστος της εφαρμογής της ενωσιακής νομοθεσίας, ιδίως για τις ΜΜΕ·

72.

υπενθυμίζει ότι κατά την αξιολόγηση της «περιττής επιβάρυνσης» πρέπει να συνεκτιμώνται οι «καθαρές» επιπτώσεις της νομοθεσίας της ΕΕ σε διάφορα διοικητικά επίπεδα, παράλληλα δε να λαμβάνεται πλήρως υπόψη η αρχή της επικουρικότητας, όπου η έγκριση μιας νομοθετικής πράξης σε επίπεδο ΕΕ, ιδίως με τη μορφή άμεσα εφαρμοστέων κανονισμών της ΕΕ, μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερο διοικητικό φόρτο σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο, καθώς και να βελτιώσει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς καθιστώντας τους κανόνες διαφανείς και προβλέψιμους και εξασφαλίζοντας ότι είναι ενιαίοι σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, μειώνοντας έτσι και το κόστος και τις επιπτώσεις των αρνητικών εξωτερικών παραγόντων που σχετίζονται με το περιβάλλον, το κλίμα και την υγεία· σημειώνει ότι η απλούστερη συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ, για παράδειγμα μέσω του θεματολογίου για τη βελτίωση της νομοθεσίας, θα μπορούσε να στηρίξει την ομοιόμορφη εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ·

73.

σημειώνει ότι πρέπει να επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος, ιδίως όσον αφορά την απλούστευση και την τυποποίηση εντύπων και διαδικασιών, με συνεκτική εφαρμογή των αρχών «μόνον άπαξ» και «εξ ορισμού ψηφιακά», τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο κρατών μελών·

74.

πιστεύει ότι όλες οι διεθνείς εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες πρέπει να είναι «κατάλληλες για το μέλλον» σε όλες τις διαστάσεις τους, προωθώντας έτσι την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα και συμβάλλοντας στην εκπλήρωση των διεθνών δεσμεύσεων· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της διενέργειας εκτιμήσεων επιπτώσεων στη βιωσιμότητα πριν από την έναρξη εμπορικών και επενδυτικών διαπραγματεύσεων· υπογραμμίζει την ανάγκη να αναπτυχθεί και να χρησιμοποιηθεί μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη βιωσιμότητα, η οποία θα λαμβάνει καλύτερα υπόψη την αλληλεπίδραση των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων της νομοθεσίας, των πολιτικών και των πρωτοβουλιών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών και επενδυτικών συμφωνιών της, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τον σωρευτικό αντίκτυπο που θα μπορούσαν να έχουν στο σύνολό τους οι διάφορες νομοθετικές προτάσεις, καθώς και οι εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες·

75.

πιστεύει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσουν την εμπειρογνωμοσύνη από διάφορους τομείς πολιτικής προκειμένου να διασφαλίσουν τη βέλτιστη λήψη αποφάσεων και να υιοθετήσουν ιδιαιτέρως αποτελεσματικά μέτρα· καλεί και τα τρία θεσμικά όργανα της ΕΕ να βελτιώσουν τον συντονισμό ανάμεσα στις εσωτερικές τους υπηρεσίες και να αποφεύγουν να εργάζονται χωρίς να επικοινωνούν μεταξύ τους· τονίζει τη σημασία της προώθησης συνεκτικών ρυθμιστικών συστημάτων μέσω, για παράδειγμα, της εναρμόνισης των εννοιών σε όλες τις σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες, καθώς τούτο μπορεί να βελτιώσει τη συμμόρφωση·

76.

τονίζει την ανάγκη να διερευνηθούν καινοτόμες νομοθετικές προσεγγίσεις, όπως ο νομικός σχεδιασμός· επισημαίνει ότι ο νομικός σχεδιασμός είναι μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση που μπορεί να συμβάλει στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των πολιτών της ΕΕ, των ενδιαφερόμενων μερών και της ενωσιακής νομοθεσίας· υπενθυμίζει ότι μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση προϋποθέτει ότι η νομοθεσία θα πρέπει να θεσπίζεται πρωτίστως με γνώμονα τους πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη και να είναι εύκολα κατανοητή·

77.

εφιστά την προσοχή του Συμβουλίου και της Επιτροπής στις συστάσεις των ομάδων εστίασης του Κοινοβουλίου, στις οποίες υπογραμμίζεται η ανάγκη αναθεώρησης των άρθρων 132 και 166 του Κανονισμού του Κοινοβουλίου σχετικά με την πρόσβαση στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, ώστε να επιτρέπεται στους βουλευτές του ΕΚ να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις των ομάδων εργασίας του Συμβουλίου, της Επιτροπής των Μόνιμων Αντιπροσώπων (ΕΜΑ) ή του Συμβουλίου ή να τους υποβάλλονται ερωτήσεις κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων αυτών·

78.

υπογραμμίζει την προβλεπόμενη στο άρθρο 218 παράγραφος 10 ΣΛΕΕ απαίτηση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να ενημερώνεται αμέσως και πλήρως σε όλα τα στάδια της διαδικασίας που σχετίζεται με τη σύναψη διεθνών συμφωνιών μεταξύ της Ένωσης και τρίτων χωρών ή διεθνών οργανισμών· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο δεν έχει πρόσβαση στις διάφορες προτάσεις που συναρτώνται με τις διαπραγματευτικές θέσεις των συμβαλλόμενων μερών στις διεθνείς εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες· θεωρεί ότι η διοργανική συμφωνία για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, η οποία αναγνωρίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι κάθε θεσμικό όργανο μπορεί να ασκεί τα δικαιώματά του και να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του που κατοχυρώνονται στις Συνθήκες όσον αφορά τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη διεθνών συμφωνιών, θα πρέπει στη συνάρτηση αυτή να εφαρμόζεται δεόντως·

79.

υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η αναλογικότητα των κανονιστικών απαιτήσεων στο πλαίσιο των διεθνών εμπορικών μέσων·

80.

τονίζει ότι οι καθιερωμένες πρακτικές σε σχέση με την προσωρινή εφαρμογή εμπορικών και επενδυτικών συμφωνιών θα πρέπει να εφαρμόζονται σε όλες τις διεθνείς συμφωνίες, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι καμία συμφωνία δεν θα εφαρμοστεί προσωρινά προτού το Κοινοβούλιο δώσει την έγκρισή του·

81.

πιστεύει ότι μια αποτελεσματική ρύθμιση πρέπει να επιτυγχάνει εξισορρόπηση μεταξύ βραχυπρόθεσμων αναγκών και μακροπρόθεσμων προκλήσεων· υπογραμμίζει ότι οι «στρατηγικές προβλέψεις» διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη χάραξη μακρόπνοης πολιτικής της ΕΕ, εξασφαλίζοντας ότι οι αξιολογήσεις των νέων πρωτοβουλιών βασίζονται σε μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική, με έμφαση στην προστιθέμενη αξία νομοθετικών διατάξεων υψηλής ποιότητας ως επένδυσης για το μέλλον· επιδοκιμάζει το γεγονός ότι τα «στοιχεία ανάλυσης προοπτικών» ενσωματώνονται στο θεματολόγιο της Επιτροπής για τη βελτίωση της νομοθεσίας, όσον αφορά τις εκτιμήσεις επιπτώσεων και τις αξιολογήσεις· θεωρεί, ωστόσο, ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εναρμονίσει καλύτερα και να συνδυάσει τις δραστηριότητες βελτίωσης της νομοθεσίας και στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών, προκειμένου να ενσωματώσει καλύτερα και τις δύο διαδικασίες· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι η μεθοδολογία της Επιτροπής για την ποσοτικοποίηση του κόστους, τη λήψη αποφάσεων σχετικά με συμβιβασμούς και την εφαρμογή στρατηγικών προβλέψεων παραμένει ασαφής, και την καλεί μετ’ επιτάσεως να παράσχει αποδείξεις σχετικά με το πως οι προσεγγίσεις αυτές έχουν εφαρμοστεί στην πράξη· ενθαρρύνει την Επιτροπή να εξετάσει καινοτόμα εργαλεία αξιολόγησης του κόστους· συνιστά θερμά, στο πλαίσιο αυτό, να ληφθούν επίσης υπόψη στη διαδικασία στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών οι εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), της Διακυβερνητικής Πλατφόρμας Επιστήμης-Πολιτικής για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστημάτων (IPBES) και της Ευρωπαϊκής Επιστημονικής Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή που συστάθηκε δυνάμει του άρθρου 10 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 401/2009 σε συνδυασμό με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1119 για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στη διαδικασία στρατηγικών προβλέψεων·

82.

λαμβάνει υπό σημείωση τη συμμετοχή της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου σε εκτιμήσεις επιπτώσεων, ελέγχους καταλληλότητας και σημαντικές αξιολογήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας, γεγονός που βελτιώνει τις επιστημονικά τεκμηριωμένες εργασίες της Επιτροπής· σημειώνει ότι η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στην εξασφάλιση αμερόληπτου και υψηλού επιπέδου εργασίας από την Επιτροπή και ότι η ειδίκευση και η πείρα της θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την εκτέλεση άλλων καθηκόντων εντός της Επιτροπής· τονίζει ότι η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου μπορεί να ελέγχει αποτελεσματικά το έργο της Επιτροπής μόνον εάν λειτουργεί υπό καθεστώς αδιαμφισβήτητης ανεξαρτησίας και αμεροληψίας· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να ενισχυθεί σημαντικά η ανεξαρτησία και η διαφάνεια της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου όσον αφορά τις συνεδριάσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη, τις αξιολογήσεις, τις συστάσεις και τις γνωμοδοτήσεις, μεταξύ άλλων καθιστώντας τη χρήση του Μητρώου Διαφάνειας υποχρεωτική για τα μέλη της επιτροπής· υπογραμμίζει ότι το έργο της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου δεν θα πρέπει να θίγει την ικανότητα της Επιτροπής να προτείνει νομοθετικές πράξεις ή να καθυστερεί αδικαιολόγητα την έγκριση νομοθετικών προτάσεων· καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύει όλες τις γνώμες της επιτροπής αμέσως μετά την έγκρισή τους, χωρίς καμία εξαίρεση, προκειμένου να διασφαλίζεται η συνοχή, η διαφάνεια και η λογοδοσία καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, και επίσης να τις διαβιβάζει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο· καλεί περαιτέρω την Επιτροπή να θέσει στη διάθεση των συννομοθετών τα υποβαλλόμενα στην επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου σχέδια αξιολογήσεων και εκτιμήσεων επιπτώσεων· σημειώνει ότι η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου αποτελείται από τέσσερα μέλη της Επιτροπής και τρεις εξωτερικούς εμπειρογνώμονες· καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου, δεδομένου ότι το ισχύον σύστημα επιτρέπει την έγκριση γνωμοδοτήσεων χωρίς τη συμμετοχή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων ή να συστήσει ανεξάρτητη επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου εκτός της Επιτροπής· καλεί επίσης την Επιτροπή να επεκτείνει τη συνεργασία της με την επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου, ενισχύοντας την με την παροχή περισσότερων μέσων για την υλοποίηση του έργου της και να εξασφαλίσει τη στήριξη από το Κοινό Κέντρο Ερευνών·

83.

λαμβάνει υπό σημείωση την προσέγγιση «θέσπιση μιας ρύθμισης, κατάργηση μιας ρύθμισης», με την οποία η Επιτροπή επιδιώκει να αντισταθμίσει την εισαγωγή νέων βαρών, απαλλάσσοντας τους πολίτες και τις επιχειρήσεις από ισοδύναμες επιβαρύνσεις σε επίπεδο ΕΕ στον ίδιο τομέα πολιτικής· σημειώνει ότι η προσέγγιση «θέσπιση μιας ρύθμισης, κατάργηση μιας ρύθμισης» αποσκοπεί στην ενίσχυση του προγράμματος REFIT, επεκτείνοντάς το πέρα από τις επιβαρύνσεις που προκύπτουν από τις ισχύουσες πράξεις, ώστε να συμπεριληφθούν και οι επιβαρύνσεις που απορρέουν από νέες νομοθετικές πράξεις, καθώς και στη διαχείριση της σωρευτικής επιβάρυνσης σε κάθε τομέα πολιτικής· ζητεί η προσέγγιση «θέσπιση μιας ρύθμισης, κατάργηση μιας ρύθμισης» να βασίζεται επίσης στη συμμετοχή των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών· σημειώνει ότι η Επιτροπή εισήγαγε την εν λόγω προσέγγιση μονομερώς, χωρίς προηγούμενη εκτίμηση επιπτώσεων ή διαβούλευση· υπογραμμίζει ότι η εφαρμογή αυτής της προσέγγισης δεν θα πρέπει να επηρεάζει τις πολιτικές επιταγές ή τους στόχους της βελτίωσης της νομοθεσίας, και τονίζει ότι δεν θα πρέπει να οδηγεί σε μηχανικές ή μαθηματικές αποφάσεις για την κατάργηση της νομοθεσίας, τη μείωση των προτύπων της ή την αποθάρρυνση της νομοθετικής δραστηριότητας και ότι σκοπός της πρέπει να είναι ο εκσυγχρονισμός και η μεταρρύθμιση της ενωσιακής νομοθεσίας για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων, αντικαθιστώντας, συγκεντρώνοντας και βελτιώνοντας μεταξύ άλλων τη νομοθεσία· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι, ενώ δεν θα πρέπει να επιβάλλονται πρόσθετα και περιττά διοικητικά βάρη κατά τον σχεδιασμό, τη μεταφορά και την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας, η συγκεκριμένη προσέγγιση δεν πρέπει να εννοείται ως απορρύθμιση ή «μη ρύθμιση», ούτε να εμποδίζει τα κράτη μέλη να διατηρούν ή να λαμβάνουν πιο φιλόδοξα μέτρα και να θεσπίζουν αυστηρότερα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα, καθώς και πρότυπα προστασίας των καταναλωτών, όταν το δίκαιο της Ένωσης θεσπίζει μόνο ελάχιστα πρότυπα·

84.

επιμένει ότι η αποτελεσματική εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στις πολιτικές και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 197 ΣΛΕΕ, η εν λόγω εφαρμογή πρέπει να θεωρείται ζήτημα κοινού ενδιαφέροντος για τα κράτη μέλη· καλεί τα κράτη μέλη να αποφύγουν την προσθήκη περιττού πρόσθετου διοικητικού φόρτου ή φόρτου συμμόρφωσης κατά τη μεταφορά της νομοθεσίας της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τις ΜΜΕ, δεδομένου ότι οι λεγόμενες πρακτικές κανονιστικού υπερθεματισμού αποτελούν μία από τις κύριες πηγές διοικητικών επιβαρύνσεων· θεωρεί, ωστόσο, ότι η αρχή της καλής νομοθέτησης δεν θα πρέπει να εμποδίζει τα κοινοβούλια των κρατών μελών να διατηρούν ή να λαμβάνουν πιο φιλόδοξα μέτρα σε περιπτώσεις κατά τις οποίες το ενωσιακό δίκαιο προβλέπει μόνο ελάχιστα πρότυπα· υποστηρίζει το αίτημα της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη να το κοινοποιούν όταν αποφασίζουν να προσθέσουν στοιχεία που δεν απορρέουν από τη νομοθεσία της ΕΕ·

85.

υπενθυμίζει ότι η ανάγκη να θεσπιστεί νέα νομοθεσία δεν θα πρέπει να συνεπάγεται αυτομάτως ότι η ισχύουσα νομοθεσία παρέλκει· στο πλαίσιο αυτό, είναι της γνώμης ότι πρέπει επίσης να διενεργείται ενδελεχής εκτίμηση επιπτώσεων για κάθε ενδεχόμενη κατάργηση, ώστε να αποφεύγονται απρόβλεπτες συνέπειες και ανεπιθύμητες επιπτώσεις· ζητεί η προσέγγιση αυτή να βασίζεται σε μια διαφανή και τεκμηριωμένη μεθοδολογία που θα λαμβάνει αναλογικά υπόψη όλες τις πτυχές της βιωσιμότητας, τόσο όσον αφορά τα οφέλη όσο και το κόστος, συμπεριλαμβανομένου του κόστους της μη συμμόρφωσης και της αδράνειας, αλλά και τον διοικητικό ή οικονομικό αντίκτυπο, εξετάζοντας παράλληλα το κεκτημένο της ΕΕ ολιστικά και λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και υγειονομικές επιπτώσεις· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να δημοσιοποιήσει τον τρόπο υπολογισμού της προσέγγισης «θέσπιση μιας ρύθμισης, κατάργηση μιας ρύθμισης» και να λαμβάνει τη στήριξη των άλλων θεσμικών οργάνων της ΕΕ προτού την εφαρμόσει· θεωρεί ότι η βελτίωση του νομοθετικού έργου θα πρέπει να βασίζεται πρωτίστως σε ποιοτικές και όχι ποσοτικές εκτιμήσεις· υπογραμμίζει τη σημασία της ποιοτικής νομοθεσίας για την υλοποίηση των εμβληματικών πρωτοβουλιών της ΕΕ· επικροτεί τη δέσμευση που ανελήφθη στην ανακοίνωση της Επιτροπής για συνεργασία με τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς με στόχο την άρση των εμποδίων και της γραφειοκρατίας που δυσχεραίνουν την πρόοδο της πράσινης μετάβασης· τονίζει τη σημασία των εκ των υστέρων αξιολογήσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ υλοποιεί τις δεσμεύσεις της·

86.

υπογραμμίζει, επιπλέον, ότι, κατά την εφαρμογή της προσέγγισης «θέσπιση μιας ρύθμισης, κατάργηση μιας ρύθμισης», θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του κόστους συμμόρφωσης, τόσο του διοικητικού όσο και του κόστους προσαρμογής· τονίζει ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί ότι η προσέγγιση αυτή εφαρμόζεται από τα κράτη μέλη, καθώς και από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, κατά τη διάρκεια της σχετικής διαδικασίας μεταφοράς· παροτρύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τα αντισταθμιστικά μέτρα, τις μεθοδολογίες και τα δεδομένα που συλλέγονται·

87.

τονίζει ότι η εμπιστοσύνη στην επιβολή της νομοθεσίας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη νομιμοποίηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για την επιβολή της ενωσιακής νομοθεσίας και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά κάθε πράξη που αντιβαίνει προς αυτή·

88.

επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι είναι σημαντικό το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή να εργαστούν για την καθιέρωση μιας πιο διαρθρωμένης συνεργασίας με σκοπό την αξιολόγηση και, κατά συνέπεια, βελτίωση της εφαρμογής και της αποτελεσματικότητας του δικαίου της Ένωσης· επισημαίνει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόζουν τη νομοθεσία της ΕΕ με κατάλληλο, έγκαιρο και ορθό τρόπο, ώστε να μπορεί να αξιολογηθεί δεόντως η ανάγκη για περαιτέρω νομοθέτηση·

89.

επισημαίνει ότι ο σταθερά μεγάλος αριθμός διαδικασιών επί παραβάσει δείχνει ότι η έγκαιρη και ορθή υλοποίηση και εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ στα κράτη μέλη εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή πρόκληση και αιτείται τη λήψη επειγόντων μέτρων για την βελτίωση της διαφάνειας των ειλημμένων στο πλαίσιο των εν λόγω διαδικασιών αποφάσεων της Επιτροπής· επαναλαμβάνει ότι η αποτελεσματική επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ αποτελεί βασικό στοιχείο του θεματολογίου για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου· επισημαίνει ότι οι υπερβολικές κανονιστικές επιβαρύνσεις για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μπορεί συχνά να αποδοθούν σε προβλήματα συμμόρφωσης των κρατών μελών με τις διατάξεις· καλεί την Επιτροπή να προβαίνει σε πλήρη και χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ και να αξιοποιεί όλα τα ισχύοντα εργαλεία· τονίζει ότι η πολιτική επιβολής της Επιτροπής πρέπει να είναι πιο προβλέψιμη και διαφανής και να ενισχύει την ασφάλεια δικαίου για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

90.

καλεί τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης να συζητήσει την ενίσχυση του δικαιώματος νομοθετικής πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεδομένου ότι είναι το μόνο δημοκρατικά εκλεγμένο όργανο στην ΕΕ και εκπροσωπεί άμεσα τους ευρωπαίους πολίτες· υπενθυμίζει ότι η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει δεσμευτεί να ενισχύσει το δικαίωμα πρωτοβουλίας του Κοινοβουλίου· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η δυνατότητα αυτή μετατίθεται διαρκώς σε μελλοντικές αναθεωρήσεις των συνθηκών· τονίζει ότι το κοινοβουλευτικό δικαίωμα πρωτοβουλίας αποτελεί σημαντικό χαρακτηριστικό της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας σε επίπεδο κρατών μελών και θεωρεί αναγκαία την ενδυνάμωση των βουλευτών του ΕΚ, ως άμεσων εκπροσώπων των πολιτών της ΕΕ, μέσω της ενίσχυσης του δικαιώματός τους να διαμορφώνουν το νομοθετικό θεματολόγιο της ΕΕ· επιδοκιμάζει τη δέσμευση της Προέδρου της Επιτροπής να υποστηρίξει το δικαίωμα πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και για τη δέσμευση της Επιτροπής να ανταποκρίνεται πάντα με νομοθετική πράξη σε αιτήματα δυνάμει του άρθρου 225 ΣΛΕΕ· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εξαλείψουν πιθανά εμπόδια στην ικανότητα του Κοινοβουλίου να ασκεί την εξουσία του να προτείνει νομοθετικές πρωτοβουλίες· θεωρεί ότι η συμφωνία πλαίσιο θα μπορούσε να αναθεωρηθεί προκειμένου να διευκολυνθεί η άσκηση αυτού του δικαιώματος· υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη να αποσαφηνιστούν οι διαφορές μεταξύ των διαφόρων τύπων εκθέσεων του Κοινοβουλίου και να διευκρινιστούν τα μέτρα που ζητούνται από την Επιτροπή·

91.

επισημαίνει ότι η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης είναι μια άνευ προηγουμένου πρωτοβουλία άμεσης συνεργασίας με τους πολίτες της ΕΕ προκειμένου να ακουστεί η άποψή τους σχετικά με τη χάραξη ευρωπαϊκής πολιτικής· πιστεύει ότι, μετά την ολοκλήρωση της Διάσκεψης, πρέπει να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση προκειμένου να διερευνηθεί η δυνατότητα εισαγωγής πρακτικών που μπορούν να αυξήσουν τη συμμετοχή των πολιτών στη νομοθετική διαδικασία· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να ασκούν πλήρως το δημοκρατικό τους δικαίωμα να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ μέσω μιας ενεργού αλληλεπίδρασης με τους εκλεγμένους αντιπροσώπους τους, καθώς και μέσω της προώθησης της άμεσης συμμετοχής· προτείνει στην Επιτροπή να εξετάσει την ενσωμάτωση συμμετοχικών μηχανισμών στον διοργανικό διάλογο που οδηγεί στο ετήσιο πρόγραμμα εργασίας της·

92.

σημειώνει την ταχύτατα εξελισσόμενη κατανόηση από πλευράς των πολιτών της ΕΕ ποιο αντίκτυπο έχει η διακυβέρνηση της ΕΕ στην καθημερινή τους ζωή και στις μελλοντικές εξελίξεις, στο πλαίσιο μιας κοινωνίας της πληροφορίας που βασίζεται όλο και περισσότερο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γεγονός που επιταχύνει και αυξάνει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη λειτουργία της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της ΕΕ και τις απαιτήσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση της ΕΕ· επαναλαμβάνει ότι είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί πλήρως η συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ, όχι μόνο μέσω της συμμετοχής στις εκλογές, αλλά και στο πλαίσιο άλλων διαύλων και μέσων, κατά τρόπο που να λαμβάνεται υπόψη ο κύκλος πολιτικής στο σύνολό του· επαναλαμβάνει τη σημασία των αποτελεσματικών συμμετοχικών μηχανισμών και την έκκλησή του για τη θέσπιση μόνιμων συμμετοχικών μηχανισμών σύμφωνα με το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2021 (17), και τονίζει την ανάγκη οι εν λόγω μηχανισμοί να θεσπιστούν σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων εργαλείων για επαρκή οριζόντιο και κάθετο συντονισμό μεταξύ των θεσμικών οργάνων σε διάφορα επίπεδα· θεωρεί ότι οι μηχανισμοί αυτοί θα μπορούσαν να βασίζονται, μεταξύ άλλων, σε διαδικτυακές πλατφόρμες συζήτησης προσανατολισμού, σε διαβουλεύσεις με τη νεολαία και στη συνέχιση των ομάδων πολιτών·

93.

επισημαίνει ότι η βελτίωση του νομοθετικού έργου απαιτεί αποτελεσματικές νομοθετικές διαδικασίες που ευνοούν την ολοκλήρωση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων της ΕΕ εντός κατάλληλου χρονικού πλαισίου· αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι ειδικές νομοθετικές διαδικασίες που ορίζονται στις Συνθήκες έχουν πολύ σπάνια ολοκληρωθεί επιτυχώς λόγω της έλλειψης δέσμευσης του Συμβουλίου και ελλείψει αποτελεσματικών διαδικαστικών κατευθυντήριων γραμμών·

94.

επικροτεί τις διαβουλεύσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης σχετικά με τη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ· επισημαίνει, ειδικότερα, τις συστάσεις της ομάδας πολιτών αριθ. 1, ιδίως τις συστάσεις 35, 36, 41, 46 και 48, καθώς και της ομάδας πολιτών αριθ. 2, και ιδίως τις συστάσεις 10 και 11 του υποάξονα 2.1, τη σύσταση 16 του υποάξονα 3.1, τη σύσταση 24 του υποάξονα 4.1, τις συστάσεις 29 και 32 του υποάξονα 4.2, καθώς και τη σύσταση 39 του άξονα 5, «Συμμετοχή των πολιτών»· επιμένει στην ανάγκη ουσιαστικής συμμετοχής στις συστάσεις που θα διατυπωθούν στην τελική έκθεση σχετικά με τη Διάσκεψη, η οποία θα καταρτιστεί από την εκτελεστική επιτροπή σε συνεργασία με την Ολομέλεια της Διάσκεψης με βάση τις συζητήσεις της Ολομέλειας της Διάσκεψης σχετικά με τις συστάσεις των εθνικών ομάδων και των ομάδων Ευρωπαίων πολιτών, καθώς και τη συμβολή της πολύγλωσσης ψηφιακής πλατφόρμας· θεωρεί ότι οι συστάσεις των ομάδων καταδεικνύουν σαφώς ότι οι πολίτες ζητούν μεγαλύτερη διαφάνεια στον δημόσιο διάλογο της ΕΕ και μεγαλύτερη προβολή και περισσότερες πληροφορίες από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ μέσω της ενεργού χρήσης όλων των διαύλων επικοινωνίας, τονίζοντας παράλληλα τον ρόλο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που θα πρέπει να συνοδεύουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των νομοθετικών διαδικασιών· καλεί την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο να εφαρμόσουν τα τελικά συμπεράσματα της Διάσκεψης με βάση τις συστάσεις των ομάδων πολιτών σύμφωνα με τις αρχές που κατοχυρώνονται στις Συνθήκες·

95.

συνιστά η απορρέουσα από το δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας που παρέχεται στο Κοινοβούλιο από τις Συνθήκες νομοθετική διαδικασία να περιλαμβάνει αίτημα για την κατάρτιση νομοθετικού χρονοδιαγράμματος για τις εν λόγω πρωτοβουλίες, όπως συμβαίνει και με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία· υπογραμμίζει, επιπλέον, ότι κάθε τέτοια ειδική νομοθετική διαδικασία πρέπει να συνάδει με τις διατάξεις της διοργανικής συμφωνίας για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου όσον αφορά τη θεσμική υποχρέωση και των τριών θεσμικών οργάνων να διαπραγματεύονται και να το πράττουν σύμφωνα με την αρχή της αμοιβαίας καλόπιστης συνεργασίας του άρθρου 13 παράγραφος 2 ΣΕΕ·

96.

θεωρεί ότι σε περιπτώσεις κατά τις οποίες το Κοινοβούλιο ασκεί το δικαίωμα πρωτοβουλίας, όπως οι κανονισμοί που αφορούν τη δική του σύνθεση, την εκλογή των μελών του και τους γενικούς όρους άσκησης των καθηκόντων του, το καθεστώς του Διαμεσολαβητή, καθώς και τη σύσταση προσωρινών εξεταστικών επιτροπών, θα πρέπει να προβλεφθούν μέτρα σε μια μελλοντική διοργανική συμφωνία προκειμένου να αποφευχθεί η παρεμπόδιση σημαντικών θεσμικών φακέλων·

97.

τονίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει το Κοινοβούλιο ως όργανο εκπροσώπησης των πολιτών της ΕΕ, μεταξύ άλλων ελέγχοντας την Επιτροπή και άλλα θεσμικά όργανα και συνεργαζόμενο μαζί τους εξ ονόματος των πολιτών, καθώς και μεριμνώντας για μια από τη βάση προς την κορυφή προσέγγιση όσον αφορά τον αντίκτυπο της νομοθεσίας στους πολίτες· επαναλαμβάνει, επομένως, ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ο ρόλος του Κοινοβουλίου στην προκαταρκτική αξιολόγηση της μελλοντικής νομοθεσίας, μέσω υφιστάμενων κοινοβουλευτικών εργαλείων·

98.

επικροτεί τις προσπάθειες της Επιτροπής να ενισχύσει τη διαδικασία διαβούλευσης, τη δέσμευση να υποβάλλει εκθέσεις για κάθε δημόσια διαβούλευση εντός οκτώ εβδομάδων από την περάτωσή της και τη δέσμευση για ενεργότερη δημοσιοποίηση των διαβουλεύσεων ώστε να προσεγγίσει περισσότερους πολίτες, ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, και τοπικές και περιφερειακές αρχές· καλεί τα κράτη μέλη να συμβάλουν στη διαδικασία αυτή προωθώντας τις διαβουλεύσεις στην επικράτειά τους· σημειώνει ότι ορισμένα ενδιαφερόμενα μέρη με αυξημένους οικονομικούς πόρους μπορούν να συμβάλουν πιο ενεργά στις διαβουλεύσεις· πιστεύει ότι τα στοιχεία που συλλέγονται πρέπει να αποτυπώνουν μια ισορροπημένη εικόνα όλων των ενδιαφερόμενων μερών και αυτό απαιτεί τη διευκόλυνση της συλλογής των απόψεων από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών και των εκπροσώπων των πολιτών με λιγότερους πόρους·

99.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1)  ΕΕ C 425 της 20.10.2021, σ. 43.

(2)  ΕΕ L 123 της 12.5.2016, σ. 1.

(3)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0316.

(4)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0242.

(5)  ΕΕ C 86 της 6.3.2018, σ. 126.

(6)  ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 2.

(7)  ΕΕ C 270 της 7.7.2021, σ. 2.

(8)  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/SPEECH_19_4230

(9)  Κείμενα που εγκρίθηκαν P9_PV(2021)06-07(17).

(10)  Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).

(11)  Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, ειδική έκθεση αριθ. 14/2019: «Πείτε την άποψή σας!: Οι δημόσιες διαβουλεύσεις της Επιτροπής κινητοποιούν τη συμμετοχή των πολιτών, υπολείπονται όμως δραστηριοτήτων επικοινωνιακής προσέγγισης».

(12)  https://eur-lex.europa.eu/statistics/2021/legislative-acts-statistics.html· https://eur-lex.europa.eu/statistics/legal-acts/2021/legislative-acts-statistics-repealed-and-expired-acts.html

(13)  Τα προστατευμένα κανονιστικά περιβάλλοντα ορίζονται ως συγκεκριμένα πλαίσια τα οποία, παρέχοντας ένα δομημένο πλαίσιο πειραματισμού, επιτρέπουν κατά περίπτωση σε πραγματικό περιβάλλον τη δοκιμή καινοτόμων τεχνολογιών, προϊόντων, υπηρεσιών ή προσεγγίσεων — επί του παρόντος ιδίως στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης — για περιορισμένο χρονικό διάστημα και σε περιορισμένο μέρος ενός τομέα ή πεδίου που υπόκειται σε κανονιστική εποπτεία, εξασφαλίζοντας ότι υπάρχουν κατάλληλα μέτρα προστασίας.

(14)  https://www.statista.com/statistics/878412/number-of-smes-in-europe-by-size

(15)  Η Επιτροπή, στην ανακοίνωσή της, της 30ής Ιουνίου 2021, με τίτλο «Ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ — Προς ισχυρότερες, συνδεδεμένες, ανθεκτικές και ευημερούσες αγροτικές περιοχές με ορίζοντα το 2040» (COM(2021)0345), περιγράφει την αγροτική θωράκιση ως εξής: «Δεδομένης της πολυδιάστατης φύσης της αγροτικής ανάπτυξης και του γεγονότος ότι οι Συνθήκες αποσκοπούν στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, είναι ανάγκη να επανεξεταστούν οι πολιτικές της ΕΕ από μια αγροτική οπτική γωνία, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνητικές τους επιπτώσεις και συνέπειες στις θέσεις εργασίας και στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, καθώς και τις αναπτυξιακές προοπτικές, την κοινωνική ευημερία και τις ίσες ευκαιρίες για όλους και την ποιότητα του περιβάλλοντος στις εν λόγω περιοχές.»

(16)  Γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων σχετικά με το σχέδιο γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το οικονομικό έτος 2022 — όλα τα τμήματα.

(17)  ΕΕ C 99 της 1.3.2022, σ. 96.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/268


P9_TA(2022)0302

Η απόφαση Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για κατάργηση του δικαιώματος στην άμβλωση και η ανάγκη διασφάλισης του δικαιώματος στην άμβλωση και της υγείας των γυναικών στην ΕΕ

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για την κατάργηση του δικαιώματος στην άμβλωση και την ανάγκη διασφάλισης του δικαιώματος στην άμβλωση και της υγείας των γυναικών στην ΕΕ (2022/2742(RSP))

(2023/C 47/22)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του 1950,

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών, του 1979,

έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του 2000,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την κατάσταση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων στην ΕΕ, στο πλαίσιο της υγείας των γυναικών (1),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2022 σχετικά με τις παγκόσμιες απειλές κατά του δικαιώματος στην άμβλωση: το ενδεχόμενο ανατροπής του δικαιώματος στην άμβλωση στις ΗΠΑ από το Ανώτατο Δικαστήριο (2),

έχοντας υπόψη την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, της 24ης Ιουνίου 2022, με την οποία ανατράπηκε, με πέντε ψήφους υπέρ και τέσσερις κατά, η απόφαση στην υπόθεση Roe κατά Wade, θέτοντας έτσι τέρμα στο ομοσπονδιακό συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση,

έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών δημιούργησε προηγούμενο στην υπόθεση-ορόσημο Roe κατά Wade (1973), που επιβεβαιώθηκε αργότερα στις αποφάσεις Planned Parenthood κατά Casey (1992) και Whole Woman’s Health κατά Hellerstedt (2016), διασφαλίζοντας το συνταγματικό δικαίωμα σε νόμιμη άμβλωση προτού καταστεί βιώσιμο το έμβρυο στις ΗΠΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 24 Ιουνίου 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε να ανατρέψει, με πέντε ψήφους υπέρ και τέσσερις ψήφους κατά, την απόφαση Roe κατά Wade, θέτοντας τέλος στο ομοσπονδιακό συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση, δεδομένου ότι επιτρέπει στις πολιτείες να απαγορεύουν την άμβλωση ανά πάσα στιγμή κατά την εγκυμοσύνη και παρέχει τη δυνατότητα πλήρους απαγόρευσης της άμβλωσης·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την έκδοση της εν λόγω απόφασης από το Δικαστήριο, οκτώ πολιτείες έχουν ήδη απαγορεύσει την άμβλωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι αναμένεται ότι 26 πολιτείες ενδέχεται τελικά να θεσπίσουν νόμους που θα απαγορεύουν σχεδόν τελείως την άμβλωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι 13 πολιτείες διαθέτουν νόμους που επιβάλλονται υπό όρους (trigger laws), οι οποίοι τέθηκαν σε ισχύ αμέσως μετά την ανατροπή της απόφασης Roe κατά Wade· λαμβάνοντας υπόψη ότι έκτοτε πραγματοποιούνται ολοένα περισσότερες διαδηλώσεις τόσο εντός των ΗΠΑ όσο και παγκοσμίως για την προάσπιση του δικαιώματος στην άμβλωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εν τω μεταξύ, εντείνεται η αντίσταση κατά της απόφασης του Δικαστηρίου, ιδίως με τη δημοσίευση, στις 24 Ιουνίου 2022, μιας «πολυπολιτειακής διακήρυξης δέσμευσης» από τους κυβερνήτες της Καλιφόρνια, του Όρεγκον και της Ουάσιγκτον «για την υπεράσπιση της πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη στον τομέα της αναπαραγωγής, συμπεριλαμβανομένης της άμβλωσης και των αντισυλληπτικών, και υπέρ της προστασίας των ασθενών και των ιατρών έναντι των προσπαθειών άλλων πολιτειών να διαδώσουν την απαγόρευση άμβλωσης στις πολιτείες μας» (3)·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα έχει αντίκτυπο στη ζωή των γυναικών και των κοριτσιών σε όλες τις πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών, και ότι οι επιβλαβείς συνέπειες θα πλήξουν σοβαρότερα τα άτομα που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση· λαμβάνοντας υπόψη ότι και άλλες υπηρεσίες της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων θα μπορούσαν επίσης να επηρεαστούν αρνητικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιορισμοί ή η απαγόρευση του δικαιώματος στην άμβλωση στις ΗΠΑ, στην ΕΕ και ανά τον κόσμο θα έχουν δυσανάλογο αντίκτυπο στις γυναίκες που βρίσκονται σε συνθήκες φτώχειας, ιδίως στις γυναίκες που αντιμετωπίζουν φυλετικές διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των μαύρων, των ισπανόφωνων και των αυτοχθόνων γυναικών, καθώς και στις γυναίκες από αγροτικές περιοχές, στα άτομα ΛΟΑΤΚΙ, στις γυναίκες με αναπηρία, στις έφηβες, στις μετανάστριες, συμπεριλαμβανομένων των αντικανονικών μεταναστριών, και στα μονογονεϊκά νοικοκυριά με επικεφαλής γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημόσιες υπηρεσίες άμβλωσης μπορούν να παρέχουν καθολική πρόσβαση σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση για όλες τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται σε ευάλωτη κοινωνικοοικονομική κατάσταση·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας ασφαλούς και νόμιμης άμβλωσης, αποτελούν θεμελιώδη δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ποινικοποίηση, η καθυστέρηση και η άρνηση πρόσβασης σε υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και συναφών δικαιωμάτων συνιστά μορφή βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω περιορισμοί και απαγορεύσεις δεν μειώνουν τον αριθμό των αμβλώσεων, αλλά απλώς αναγκάζουν τα άτομα να διανύουν μεγάλες αποστάσεις ή να καταφεύγουν σε μη ασφαλείς αμβλώσεις, ενώ τα καθιστούν, επίσης, ευάλωτα σε ποινικές έρευνες και διώξεις, και πλήττουν τα άτομα με τη μεγαλύτερη έλλειψη πόρων και πληροφοριών· λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν όλοι οι θάνατοι που οφείλονται σε μη ασφαλείς αμβλώσεις σημειώνονται σε χώρες όπου η άμβλωση υπόκειται σε αυστηρούς περιορισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκτιμάται ότι ο ετήσιος αριθμός μητρικών θανάτων στις ΗΠΑ λόγω μη ασφαλών αμβλώσεων θα αυξηθεί κατά 21 % (4) έως το δεύτερο έτος μετά την έναρξη ισχύος της απαγόρευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι θάνατοι αυτοί μπορούν να προληφθούν πλήρως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η απαγόρευση των αμβλώσεων θα οδηγήσει επίσης σε αύξηση των θανάτων που συνδέονται με αναγκαστική εγκυμοσύνη·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως για έφηβες ηλικίας 15-19 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι έφηβες μητέρες είναι πολύ πιθανότερο να διακόψουν τις σπουδές τους και να βρεθούν αντιμέτωπες με ανεργία, γεγονός που επιδεινώνει τον κύκλο της φτώχειας·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία σε σχέση με την προστασία των δεδομένων στο πλαίσιο της ανατροπής της απόφασης Roe κατά Wade· λαμβάνοντας υπόψη ότι μέσω εφαρμογών παρακολούθησης της εμμηνόρροιας ή εργαλείων εντοπισμού γεωγραφικής θέσης και μηχανών αναζήτησης, μπορούν να συλλέγονται δεδομένα σχετικά με άτομα που έχουν προσεγγίσει κλινική άμβλωσης, έχουν αγοράσει χάπι άμβλωσης ή έχουν αναζητήσει πληροφορίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι πιθανό τα άτομα δυνητικά να σημανθούν γι’ αυτό ή οι συλλεχθείσες πληροφορίες να χρησιμοποιηθούν εναντίον τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολιτείες που έχουν απαγορεύσει ή πρόκειται να απαγορεύσουν την άμβλωση, τα ψηφιακά δεδομένα σχετικά με όσους αναζητούν, παρέχουν ή διευκολύνουν άμβλωση μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις δικαστικές αρχές·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη γενική πρόοδο όσον αφορά την προστασία της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο, μεταξύ άλλων και στην Ευρώπη, η οπισθοδρόμηση όσον αφορά το δικαίωμα πρόσβασης σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση εγείρει σοβαρή ανησυχία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανατροπή της απόφασης Roe κατά Wade θα μπορούσε να ενθαρρύνει το κίνημα κατά των αμβλώσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πολωνία είναι το μόνο κράτος μέλος της ΕΕ που αφαίρεσε από τη νομοθεσία της μία αιτία άμβλωσης, καθώς στις 22 Οκτωβρίου 2020, το παράνομο Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισε να ανακαλέσει από μακρού εδραιωμένα δικαιώματα των Πολωνίδων, εξέλιξη που ισοδυναμεί με de facto απαγόρευση της άμβλωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η άμβλωση απαγορεύεται στη Μάλτα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιατρική άμβλωση στα πρώιμα στάδια της κύησης δεν είναι νόμιμη στη Σλοβακία και δεν είναι διαθέσιμη στην Ουγγαρία· λαμβάνοντας υπόψη ότι παρατηρείται υπονόμευση της πρόσβασης στην άμβλωση και στην Ιταλία (5)· λαμβάνοντας υπόψη την άρνηση παροχής πρόσβασης στη φροντίδα για άμβλωση σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, όπως πρόσφατα στην Κροατία (6);· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι επιτακτική ανάγκη για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να υπερασπιστούν τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα και να τονίσουν ότι τα δικαιώματα των γυναικών είναι αναπαλλοτρίωτα και ότι δεν μπορούν να αφαιρεθούν ή να αποδυναμωθούν· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ζωτικής σημασίας για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να σημειώνουν πρόοδο όσον αφορά τη διασφάλιση της πρόσβασης σε ασφαλή, νόμιμη και έγκαιρη φροντίδα για άμβλωση, σύμφωνα με τις συστάσεις και τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Ευρώπη οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια που τις εμποδίζουν να απολαύουν των δικαιωμάτων και των ελευθεριών τους, εξαιτίας νομικών περιορισμών, που παραβλέπουν τα δικαιώματα των γυναικών και θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο χωρίς να υπάρχει λόγος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε πρόσφατο περιστατικό, δεν επετράπη στην Andrea Prudente, Αμερικανίδα τουρίστρια, να προβεί σε άμβλωση στη Μάλτα παρά το γεγονός ότι η ζωή της βρισκόταν σε κίνδυνο· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην υπερασπίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών, Justyna Wydrzyńska, έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, βάσει της πολωνικής δρακόντειας νομοθεσίας κατά των αμβλώσεων, για την παροχή χαπιών ιατρικής άμβλωσης σε άλλη γυναίκα·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατοχυρώνει τα βασικά θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες για τους ανθρώπους που ζουν στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία της ασφαλούς και νόμιμης άμβλωσης έχει άμεσες επιπτώσεις στην αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων που αναγνωρίζονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, όπως η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ατομική αυτονομία, η ισότητα και η σωματική ακεραιότητα·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 9 Ιουνίου 2022, το Κοινοβούλιο ενέκρινε ένα ισχυρό ψήφισμα με τίτλο «Παγκόσμιες απειλές κατά του δικαιώματος στην άμβλωση: το ενδεχόμενο ανατροπής του δικαιώματος στην άμβλωση στις ΗΠΑ από το Ανώτατο Δικαστήριο»· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συστάσεις του εν λόγω ψηφίσματος παραμένουν επίκαιρες και θα πρέπει να εφαρμοστούν (7)·

1.

καταδικάζει απερίφραστα άλλη μια φορά την οπισθοδρόμηση των δικαιωμάτων των γυναικών και της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, μεταξύ άλλων στις ΗΠΑ και σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι η σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα είναι θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που πρέπει να προστατευθούν και να ενισχυθούν και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποδυναμωθούν ή να αρθούν· καλεί τις κυβερνήσεις των πολιτειών που έχουν εγκρίνει νομοθετήματα και άλλα μέτρα που αφορούν απαγορεύσεις και περιορισμούς στην άμβλωση, να τα καταργήσουν και να διασφαλίσουν ότι η νομοθεσία τους συνάδει με τα διεθνώς προστατευόμενα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών και τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

2.

προτείνει να συμπεριληφθεί το δικαίωμα στην άμβλωση στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· θεωρεί ότι θα πρέπει να υποβληθεί πρόταση στο Συμβούλιο για την τροποποίηση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ως εξής:

Άρθρο 7α (νέο):

«Άρθρο 7α

Δικαίωμα στην άμβλωση

Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση.»·

3.

υπενθυμίζει, εν προκειμένω, το ψήφισμά του της 9ης Ιουνίου 2022 σχετικά με το αίτημα για σύγκληση Συνέλευσης για την αναθεώρηση των Συνθηκών· αναμένει τη σύγκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τον σκοπό αυτό· προτείνει, στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, να συμπεριληφθεί στον Χάρτη το δικαίωμα σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση· ζητεί τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε κάθε στάδιο της διαδικασίας·

4.

εκφράζει τη σθεναρή αλληλεγγύη του και την υποστήριξή του προς τις γυναίκες και τα κορίτσια στις ΗΠΑ, καθώς και σε όσους, σε αυτές τις δύσκολες περιστάσεις, συμμετέχουν στην προάσπιση του δικαιώματος και της πρόσβασης σε νόμιμη και ασφαλή φροντίδα για άμβλωση και συμβάλλουν στην διασφάλισή τους· υποστηρίζει, ομοίως, τις εκκλήσεις προς το Κογκρέσο των ΗΠΑ να ψηφίσει νομοσχέδιο για την προστασία της άμβλωσης σε ομοσπονδιακό επίπεδο·

5.

εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι οι απαγορεύσεις και άλλοι περιορισμοί στην άμβλωση επηρεάζουν δυσανάλογα τις γυναίκες που βρίσκονται σε συνθήκες φτώχειας, ιδίως τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν φυλετικές διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των μαύρων, των ισπανόφωνων και των αυτοχθόνων γυναικών, καθώς και τις γυναίκες από αγροτικές περιοχές, τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ, τις γυναίκες με αναπηρία, τις έφηβες, τις μετανάστριες, συμπεριλαμβανομένων των αντικανονικών μεταναστριών, και τα μονογονεϊκά νοικοκυριά με επικεφαλής γυναίκες· τονίζει ότι οι γυναίκες οι οποίες, λόγω οικονομικών ή υλικοτεχνικών εμποδίων, δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να ταξιδέψουν σε κλινικές αναπαραγωγικής υγείας σε γειτονικές πολιτείες ή χώρες, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να υποβληθούν σε μη ασφαλείς και επικίνδυνες για τη ζωή διαδικασίες και να αναγκαστούν να ολοκληρώσουν την κύηση παρά τη θέλησή τους, γεγονός που συνιστά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μορφή έμφυλης βίας (8)·

6.

καλεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ να διασφαλίσει την προστασία των δεδομένων για όλους, ιδίως για όσους αναζητούν, παρέχουν και διευκολύνουν αμβλώσεις, επιτρέποντας την ιδιωτική και ασφαλή πρόσβαση, σταματώντας την παρακολούθηση συμπεριφοράς, ενισχύοντας τις πολιτικές για τη διαγραφή δεδομένων, κρυπτογραφώντας υπό διαμετακόμιση δεδομένα, καθιστώντας δυνατή τη διατερματική κρυπτογράφηση μηνυμάτων βάσει προεπιλογής, αποτρέποντας τον εντοπισμό θέσης και διασφαλίζοντας ότι οι χρήστες ενημερώνονται όταν αναζητούνται τα δεδομένα τους (9)·

7.

τονίζει την έλλειψη πρόσβασης στην αντισύλληψη και τις υφιστάμενες ανάγκες που δεν καλύπτονται (10)· τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην καταπολέμηση της σεξουαλικής βίας και στην ολοκληρωμένη, ηλικιακά κατάλληλη και τεκμηριωμένη διαπαιδαγώγηση σχετικά με τη σεξουαλικότητα και της σχέσεις για όλους, καθώς και στην παροχή ενός φάσματος ποιοτικών, προσβάσιμων, ασφαλών, οικονομικά προσιτών και, κατά περίπτωση, δωρεάν μεθόδων και μέσων αντισύλληψης, καθώς και συμβουλευτικών υπηρεσιών οικογενειακού προγραμματισμού και υπηρεσιών υγείας· αναγνωρίζει τον ρόλο που διαδραματίζουν οι ΜΚΟ ως πάροχοι υπηρεσιών και ως υποστηρικτές της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, και τις ενθαρρύνει να συνεχίσουν το έργο τους·

8.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν την πολιτική τους στήριξη προς τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης που καταβάλλουν προσπάθειες για την προώθηση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, καθώς και προς την κοινωνία των πολιτών και τις οργανώσεις βάσης για τα δικαιώματα των γυναικών και τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα, που αποτελούν βασικούς παράγοντες για κοινωνίες με ισότητα των φύλων και κρίσιμους παρόχους υπηρεσιών και πληροφοριών σχετικά με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα, ιδίως όσους δραστηριοποιούνται σε δύσκολες συνθήκες στην Ευρώπη· παροτρύνει την Επιτροπή να προστατεύει και να στηρίζει αυτούς τους υπερασπιστές έναντι τυχόν διώξεων που ενδέχεται να αντιμετωπίζουν·

9.

εκφράζει την ανησυχία του για την πιθανή αύξηση της ροής χρημάτων με τα οποία χρηματοδοτούνται ομάδες κατά της ισότητας των φύλων και κατά του δικαιώματος επιλογής σε παγκόσμιο επίπεδο, μεταξύ άλλων και στην Ευρώπη·

10.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναγνωρίσουν νομικά την άμβλωση και να υπερασπιστούν τον σεβασμό του δικαιώματος σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση και άλλες υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και συναφών δικαιωμάτων· καλεί επίσης την ΕΕ να δράσει ως υπέρμαχος και να καταστήσει την αναγνώριση του δικαιώματος αυτού βασική προτεραιότητα σε διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών και σε άλλα πολυμερή φόρουμ, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, καθώς και να υποστηρίξει τη συμπερίληψή του στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου·

11.

καταδικάζει το γεγονός ότι πολλές γυναίκες στην ΕΕ εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες άμβλωσης λόγω των εναπομενόντων νομικών, οικονομικών, κοινωνικών και πρακτικών περιορισμών σε ορισμένα κράτη μέλη·

12.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να αποποινικοποιήσουν την άμβλωση και να άρουν και να αντιμετωπίσουν τα εμπόδια για την ασφαλή και νόμιμη άμβλωση και την πρόσβαση σε υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και συναφών δικαιωμάτων· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν την πρόσβαση σε ασφαλείς, νόμιμες και δωρεάν υπηρεσίες άμβλωσης, σε υπηρεσίες και προμήθειες προγεννητικής και μητρικής υγειονομικής περίθαλψης, στον εθελοντικό οικογενειακό προγραμματισμό, στην αντισύλληψη, σε φιλικές προς τους νέους υπηρεσίες, καθώς και στις υπηρεσίες πρόληψης, θεραπείας, φροντίδας και υποστήριξης σε σχέση με τον ιό HIV, χωρίς διακρίσεις·

13.

συνιστά να διοργανωθεί το συντομότερο δυνατόν αντιπροσωπεία στις ΗΠΑ με στόχο την αξιολόγηση του αντικτύπου της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου και τη στήριξη προς τις ΜΚΟ για τα δικαιώματα των γυναικών και προς τα κινήματα υπέρ του δικαιώματος επιλογής στη χώρα· ζητεί οι προσεχείς αντιπροσωπείες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ταξιδεύουν στην Ουάσιγκτον να θέτουν συστηματικά το ζήτημα του δικαιώματος στην άμβλωση και να συναντώνται με οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών·

14.

καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, την αντιπροσωπεία της ΕΕ στις ΗΠΑ, την Επιτροπή και όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους για να ενισχύσουν τις δράσεις τους για την αντιμετώπιση της οπισθοδρόμησης όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών και τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα, μεταξύ άλλων αντισταθμίζοντας κάθε πιθανή μείωση της χρηματοδότησης των ΗΠΑ για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα σε παγκόσμιο επίπεδο, και υποστηρίζοντας σθεναρά και προτάσσοντας την καθολική πρόσβαση σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση και σε άλλες υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και συναφών δικαιωμάτων στις εξωτερικές τους σχέσεις·

15.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, στον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και την κυβέρνησή του, στο Κογκρέσο των ΗΠΑ και στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.

(1)  ΕΕ C 81 της 18.2.2022, σ. 43.

(2)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0243.

(3)  https://www.gov.ca.gov/2022/06/24/west-coast-states-launch-new-multi-state-commitment-to-reproductive-freedom-standing-united-on-protecting-abortion-access/

(4)  https://ncpolicywatch.com/2022/05/05/study-shows-an-abortion-ban-may-lead-to-a-21-increase-in-pregnancy-related-deaths/

(5)  https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectId=0900001680687bdc; http://www.refreg.ep.parl.union.eu/RegData/etudes/BRIE/2018/608853/IPOL_BRI(2018)608853_EN.pdf

(6)  https://www.roda.hr/en/news/support-for-accessible-safe-and-legal-termination-of-pregnancy-in-croatia.html

(7)  https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2022-0243_EL.html

(8)  https://www.ohchr.org/Documents/Issues/Women/WRGS/SexualHealth/INFO_Abortion_WEB.pdf

(9)  https://www.eff.org/deeplinks/2022/06/effs-statement-dobbs-abortion-ruling

(10)  Έκθεση του UNFPA για την κατάσταση του παγκόσμιου πληθυσμού, «Seeing the Unseen: The case for action in the neglected crisis of unintended pregnancy» (Για να γίνει ορατό το αόρατο: Έκκληση λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση της παραμελημένης κρίσης ανεπιθύμητων κυήσεων), 30 Μαρτίου 2022.


ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Τρίτη 5 Ιουλίου 2022

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/273


P9_TA(2022)0275

Διαπραγματεύσεις σχετικά με συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Ιντερπόλ

Σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς το Συμβούλιο και την Επιτροπή όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις σχετικά με συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Οργανισμού Εγκληματολογικής Αστυνομίας (ΔΟΕΑ-ΙΝΤΕΡΠΟΛ) (2022/2025(INI))

(2023/C 47/23)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 218 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

έχοντας υπόψη τη ΣΛΕΕ, και ιδίως το άρθρο 16, το άρθρο 82 παράγραφος 1 και το άρθρο 87 παράγραφος 2,

έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο «Χάρτης»), ιδίως δε τα άρθρα 7, 8, 47 και 52,

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (1),

έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2016/680 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της απόφασης-πλαίσιο 2008/977/ΔΕΥ του Συμβουλίου (2) (οδηγία για την επιβολή του νόμου),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας και σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (3) (κανονισμός της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων), και ιδίως το άρθρο 42 παράγραφος 1,

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/794 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και την αντικατάσταση και την κατάργηση των αποφάσεων του Συμβουλίου 2009/371/ΔΕΥ, 2009/934/ΔΕΥ, 2009/935/ΔΕΥ, 2009/936/ΔΕΥ και 2009/968/ΔΕΥ (4),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EE) 2019/1896 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Νοεμβρίου 2019, για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και για την κατάργηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1052/2013 και (ΕΕ) 2016/1624 (5),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) (6),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1727 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τον οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης (Eurojust) (7),

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση 8/2021 του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, της 25ης Μαΐου 2021 όσον αφορά την πρόταση κανονισμού σχετικά με την απόφαση του Συμβουλίου για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων σχετικά με συμφωνία συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Ιντερπόλ·

έχοντας υπόψη τη μελέτη του Θεματικού Τμήματος Δικαιωμάτων των Πολιτών και Συνταγματικών Υποθέσεων, του Φεβρουαρίου του 2022, με τίτλο «Ensuring the rights of EU citizens against politically motivated Red Notices» (Διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ έναντι κόκκινων σημάτων με πολιτικά κίνητρα),

έχοντας υπόψη τους κανόνες της Ιντερπόλ σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων,

έχοντας υπόψη το ψήφισμα 2161 (2017) της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την καταχρηστική προσφυγή στο σύστημα της Ιντερπόλ: η ανάγκη για αυστηρότερες νομικές εγγυήσεις, και 2315 (2019) σχετικά με τη μεταρρύθμιση της Ιντερπόλ και τις διαδικασίες έκδοσης: οικοδόμηση εμπιστοσύνης μέσω της καταπολέμησης των καταχρήσεων,

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/817 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2019, για τη θέσπιση πλαισίου διαλειτουργικότητας μεταξύ των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ στον τομέα των συνόρων και θεωρήσεων και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 767/2008, (ΕΕ) 2016/399, (ΕΕ) 2017/2226, (ΕΕ) 2018/1240, (ΕΕ) 2018/1726 και (ΕΕ) 2018/1861 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, και των αποφάσεων 2004/512/ΕΚ και 2008/633/ΔΕΥ του Συμβουλίου (8),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/818 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2019, για τη θέσπιση πλαισίου διαλειτουργικότητας μεταξύ των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ στον τομέα της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας, του ασύλου και της μετανάστευσης και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) 2018/1726, (ΕΕ) 2018/1862 και (ΕΕ) 2019/816 (9),

έχοντας υπόψη το άρθρο 114 παράγραφος 4 και το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A9-0200/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις μέρες μας, η τρομοκρατία και το σοβαρό οργανωμένο έγκλημα καθίστανται ολοένα και πιο δυναμικά, σύνθετα, καινοτόμα, παγκοσμιοποιημένα, κινητικά και κυρίως διακρατικά φαινόμενα, τα οποία απαιτούν ισχυρή αντίδραση και πιο αποτελεσματική και συντονισμένη συνεργασία της ΕΕ με τις διεθνείς αρχές και φορείς επιβολής του νόμου, όπως ο Διεθνής Οργανισμός Εγκληματολογικής Αστυνομίας (Ιντερπόλ)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση της Επιτροπής του 2020 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την πολυμερή συνεργασία και τον συντονισμό μεταξύ της ΕΕ και της Ιντερπόλ, δεδομένου ότι αυτό είναι ουσιώδες για τη βελτίωση της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2020 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας (10) τονίζει την ανάγκη για ισχυρότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και για καλύτερο συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ μεταξύ όλων των φορέων·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποτελεσματική διεθνής συνεργασία, με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, αποτελεί σημαντική συνιστώσα της αποτελεσματικής συνεργασίας στον τομέα της επιβολής του νόμου και της δικαστικής συνεργασίας, ιδίως όσον αφορά τα είδη εγκλημάτων που περιλαμβάνουν την επεξεργασία και την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομιμότητα της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα διέπεται από το κεκτημένο της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων και ότι αυτό ισχύει επίσης για τις διμερείς συμφωνίες με βασικούς εταίρους που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη συλλογή πληροφοριών και πιθανών αποδεικτικών στοιχείων από χώρες εκτός της ΕΕ·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ιντερπόλ είναι ο μεγαλύτερος διεθνής οργανισμός εγκληματολογικής αστυνομίας παγκοσμίως και έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε ολόκληρο τον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ιντερπόλ βασίζεται στη διακυβερνητική συνεργασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Δεκέμβριο του 2021 το Συμβούλιο ενέκρινε διαπραγματευτική εντολή προς την Επιτροπή για την έναρξη διαπραγματεύσεων, με την προσδοκία σύναψης έως το τέλος του 2022, διεθνούς συμφωνίας εξ ονόματος της ΕΕ με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας με την Ιντερπόλ, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ και της ενίσχυσης της επιχειρησιακής συνεργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι υψίστης σημασίας να διασφαλιστεί ότι η τελική συμφωνία θεσπίζει ισχυρά μέτρα για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις αρχές που αφορούν την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως ορίζονται στο κεκτημένο της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων, καθώς και της ορθότητας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που λαμβάνονται μέσω της εν λόγω συνεργασίας, και να διασφαλιστεί ότι κάθε μελλοντική συνεργασία και ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικότητας·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και η Ιντερπόλ έχουν ήδη μακροχρόνια συνεργασία σε διάφορους τομείς που σχετίζονται με την επιβολή του νόμου μέσω της επιχειρησιακής εφαρμογής του κύκλου πολιτικής της ΕΕ — EMPACT (Ευρωπαϊκή Πολυκλαδική Πλατφόρμα κατά των Εγκληματικών Απειλών) και μέσω της στήριξης των δραστηριοτήτων των κρατών μελών σε συνεργασία με οργανισμούς της ΕΕ, όπως ο Οργανισμός της ΕΕ για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ), ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex), ο Οργανισμός της ΕΕ για την Κατάρτιση στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, ο Οργανισμός της ΕΕ για τη Λειτουργική Διαχείριση Συστημάτων ΤΠ Μεγάλης Κλίμακας στον Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης, βάσει συμφωνιών ή ρυθμίσεων συνεργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 5 Νοεμβρίου 2001, η Ευρωπόλ και η Ιντερπόλ υπέγραψαν επιχειρησιακή συμφωνία ακολουθούμενη από μνημόνιο συμφωνίας που επιτρέπει τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μέσω των αντίστοιχων αξιωματικών συνδέσμων τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 27 Μαΐου 2009, ο Frontex υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με την Ιντερπόλ για τη θέσπιση πλαισίου συνεργασίας με στόχο τη διευκόλυνση της πρόληψης, του εντοπισμού και της καταπολέμησης του διασυνοριακού εγκλήματος και τη βελτίωση της ασφάλειας των συνόρων για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, της διακίνησης και της εμπορίας ανθρώπων·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μεμονωμένα κράτη μέλη της ΕΕ, υπό την ιδιότητά τους ως χωρών μελών της Ιντερπόλ, μπορούν να έχουν άμεση πρόσβαση στις 19 βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ, οι οποίες περιλαμβάνουν δυνητικά πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με άτομα, κλεμμένα περιουσιακά στοιχεία, όπλα και απειλές· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω βάσεις δεδομένων περιέχουν εκατομμύρια αρχεία με πληροφορίες που θα μπορούσαν να συμβάλουν άμεσα στην καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Frontex, η Eurojust και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία δεν έχουν επί του παρόντος πρόσβαση στις εν λόγω βάσεις δεδομένων, σύμφωνα με τις εντολές τους — είτε άμεσα είτε βάσει «θετικού/αρνητικού αποτελέσματος» — λόγω της έλλειψης συμφωνίας με την Ιντερπόλ, η οποία απαιτείται για τον σκοπό αυτό βάσει των κανόνων της Ιντερπόλ σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Ιντερπόλ είναι ήδη στενή στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να ενισχυθεί και να επεκταθεί σε νέους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαδικασίες θα πρέπει να βελτιωθούν, να επιταχυνθούν και να εξορθολογιστούν για την αντιμετώπιση μιας σειράς απαραίτητων επιχειρησιακών αναγκών προκειμένου να διευκολυνθεί η ταχεία πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα και την τρομοκρατία και να εφαρμοστούν οι υφιστάμενες νομικές πράξεις της Ένωσης·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος χορηγός κονδυλίων προς την Ιντερπόλ, τα οποία διατίθενται κυρίως για την ανταλλαγή πληροφοριών στον τομέα της επιβολής του νόμου, αλλά περιλαμβάνουν επίσης τη συνεργασία για τη διαχείριση των συνόρων και των δραστηριοτήτων ανάπτυξης ικανοτήτων, καθώς και για έργα και προγράμματα που στοχεύουν σε μια σειρά τρομοκρατικών και σοβαρών εγκληματικών δραστηριοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό αναθέτει στην ΕΕ σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει στη βελτίωση της λειτουργίας της Ιντερπόλ, και ιδίως της διαφάνειας και της λογοδοσίας της·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα συμφωνία θα πρέπει να θεσπίσει ένα σύγχρονο και συνεκτικό πλαίσιο για τη συνεργασία των οργάνων και των οργανισμών της ΕΕ με την Ιντερπόλ, με βάση τους ήδη υφιστάμενους τρόπους συνεργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία θα πρέπει να συμμορφώνεται με τις γενικές απαιτήσεις του Χάρτη, το ισχύον κεκτημένο της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων, και συγκεκριμένα τον κανονισμό της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και την οδηγία για την επιβολή του νόμου, τις ειδικές απαιτήσεις και εγγυήσεις προστασίας των δεδομένων που προβλέπονται στις βασικές πράξεις για τη σύσταση των οργάνων, των οργανισμών και των συστημάτων ΤΠ της ΕΕ, καθώς και τη σχετική νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ (ΔΕΕ) και τα πρότυπα θεμελιωδών δικαιωμάτων·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις επιχειρησιακές ανάγκες, λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού, διεθνικού, σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία παρέχει τη νομική βάση για την ανταλλαγή επιχειρησιακών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, και την πρόσβαση των οργάνων και οργανισμών της Ένωσης στις σχετικές βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ σύμφωνα με τις εντολές τους, υπό την προϋπόθεση ότι η συμφωνία είναι νομικά δεσμευτική και εκτελεστή έναντι όλων των μερών και ότι περιλαμβάνει όλες τις αναγκαίες εγγυήσεις για την προστασία των δεδομένων·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει διενεργηθεί εκτίμηση επιπτώσεων στα θεμελιώδη δικαιώματα σχετικά με τη σύσταση της Επιτροπής·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση του νομικού πλαισίου της Ένωσης για τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων τον Μάιο του 2019 οδήγησε σε διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ της ΕΕ και της Ιντερπόλ σχετικά με την ανάγκη σύναψης συμφωνίας συνεργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι επί του παρόντος υπάρχει στην ΕΕ μια προηγμένη και κοινή υποδομή δεδομένων για την αστυνομική και δικαστική συνεργασία, το άσυλο και τη μετανάστευση, καθώς και για τα σύνορα και τις θεωρήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η υποδομή, καθώς και τα συστήματα και οι βάσεις δεδομένων της ΕΕ που την συγκροτούν, επιτρέπουν την περιορισμένη και άκρως ρυθμιζόμενη ανταλλαγή πληροφοριών με τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα συμφωνία θα πρέπει να διέπει τη συνεργασία μεταξύ της Ιντερπόλ, της Ευρωπόλ, της EPPO, της Eurojust και του Frontex και να παρέχει στους εν λόγω οργανισμούς και τα κράτη μέλη άμεση πρόσβαση για τους σκοπούς που συνδέονται αυστηρά με την εκτέλεση των καθηκόντων τους, όπως ρυθμίζονται στις αντίστοιχες βασικές πράξεις τους, σε δύο από τις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ — τις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ για τα κλαπέντα και απολεσθέντα ταξιδιωτικά έγγραφα (SLTD) και τα ταξιδιωτικά έγγραφα που συνδέονται με καταχωρίσεις (TDAWN) μέσω της ευρωπαϊκής πύλης αναζήτησης (ESP), σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το καταστατικό της, η Ιντερπόλ υποχρεούται να μην παρέχει συνδρομή ή βοήθεια σε μέλη τα οποία ενεργούν κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι κυβερνητικές, διεθνείς και μη κυβερνητικές οργανώσεις εξακολουθούν να καταγγέλλουν παραβιάσεις του συστήματος ειδοποίησης και διάδοσης της Ιντερπόλ από ορισμένες χώρες μέλη προκειμένου να διώκουν πολιτικούς αντιπάλους, εθνικούς υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δικηγόρους, ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών και δημοσιογράφους, κατά παράβαση των διεθνών προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και των κανόνων της ίδιας της Ιντερπόλ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκθέσεις της Επιτροπής και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, η Ιντερπόλ έχει μεταρρυθμίσει και ενισχύσει τις διαδικασίες εξέτασης των κόκκινων σημάτων, καθώς και τα συστήματα υποστήριξης των εθνικών κεντρικών γραφείων στα κράτη μέλη, έχει μεταρρυθμίσει τη σύσταση και τη λειτουργία της Επιτροπής για τον έλεγχο των φακέλων, η οποία επιβάλλει τον μηχανισμό καταγγελιών της, ορίζει υπεύθυνο προστασίας δεδομένων και εφαρμόζει πρόγραμμα μάθησης και ανταλλαγής γνώσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις μεταρρυθμίσεις αυτές, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με πιθανές καταχρήσεις του συστήματος της Ιντερπόλ που επηρεάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα, καθώς πρόσφατες εκθέσεις εξακολουθούν να τονίζουν την ανάγκη για περισσότερες νομικές διασφαλίσεις, μεγαλύτερη διαφάνεια και καλύτερη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά τους μηχανισμούς επικαιροποίησης των πληροφοριών σχετικά με τις κόκκινα σήματα και τις διαβιβάσεις, καθώς ορισμένες φορές παραμένουν σε ισχύ στις εθνικές βάσεις δεδομένων παρά το γεγονός ότι επικαιροποιήθηκαν και αφαιρέθηκαν από τη Γενική Γραμματεία της Ιντερπόλ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο οι γραπτές πηγές όσο και οι συνεντεύξεις με κυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις υποδηλώνουν ότι η διαδικασία ελέγχου της Ιντερπόλ παραμένει ασυνεπής·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 3 του καταστατικού της Ιντερπόλ απαγορεύει κάθε παρέμβαση ή δραστηριότητα πολιτικού, στρατιωτικού, θρησκευτικού ή φυλετικού χαρακτήρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια εξακολουθούν να παρατηρούνται παραβιάσεις σε υποθέσεις υψηλής προβολής σε πολλές χώρες μέλη της Ιντερπόλ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικά υποκινούμενες εκδόσεις συχνά γίνονται με βάση την καταχρηστική έκδοση κόκκινου σήματος ή τη διαβίβαση καταζήτησης μέσω της Ιντερπόλ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ιντερπόλ παρέχει περιορισμένες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο εξετάζει τα κόκκινα σήματα, τη διοικητική της ικανότητα και τα αποτελέσματα των εν λόγω εξετάσεων, γεγονός που οδηγεί σε έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο η Ιντερπόλ εργάζεται για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των πολιτικά υποκινούμενων κόκκινων σημάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη και άλλοι διεθνείς οργανισμοί έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τον συνολικό χειρισμό των κόκκινων σημάτων και των διαβιβάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τις χώρες που υποβάλλουν αιτήσεις για τέτοια σήματα, τον αριθμό των αιτήσεων που γίνονται δεκτές και απορρίπτονται, τους λόγους απόρριψης, τις καλύτερες ή χειρότερες επιδόσεις των χωρών όσον αφορά την αποδοχή ή την απόρριψη των αιτήσεων και την εξέλιξη των πρακτικών αυτών με την πάροδο του χρόνου· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό καθιστά αδύνατη την αξιολόγηση της ποιότητας της διαδικασίας ελέγχου της Γενικής Γραμματείας της Ιντερπόλ, του έργου των εθνικών κεντρικών γραφείων ή της ποιότητας των αιτήσεων που υποβάλλουν οι χώρες·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με την υπόθεση του υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ahmed Mansoor στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (11), εξέφρασε βαθιά ανησυχία για την υποψηφιότητα και τον διορισμό ως προέδρου της Ιντερπόλ του Γενικού Επιθεωρητή του Υπουργείου Εσωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, υποστράτηγου Ahmed Nasser Al Raisi, και κάλεσε τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης της Ιντερπόλ, και ιδίως τα κράτη μέλη της ΕΕ, να εξετάσουν δεόντως τις καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βάρος του· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 11 Μαΐου 2022, κινήθηκαν στη Γαλλία έρευνες, κατά του προέδρου της Ιντερπόλ, σχετικά με καταγγελίες για βασανιστήρια·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιντερπόλ στηρίζεται στην εμπιστοσύνη στο σύστημα και τις εσωτερικές διαδικασίες της Ιντερπόλ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπιστοσύνη στο σύστημα κόκκινου σήματος και διαβίβασης της Ιντερπόλ βασίζεται στην πρόληψη και την ταχεία αντιμετώπιση της κατάχρησης των σημάτων της Ιντερπόλ από χώρες που επιδιώκουν να τα χρησιμοποιήσουν για πολιτικούς σκοπούς και για καταστολή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ιντερπόλ πρέπει να διασφαλίζει ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που υποβάλλονται σε επεξεργασία εσωτερικά μέσω των συστημάτων της συνάδουν με τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές αυταρχικές χώρες εξακολουθούν να παραμένουν μέλη της Ιντερπόλ· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια τα αυταρχικά καθεστώτα κατόρθωσαν να καταχρώνται πολιτικά το σύστημα των κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων, να διώκουν άτομα εκτός της δικαιοδοσίας τους και να τα υποβάλλουν σε πραγματικούς, πρακτικούς και επεμβατικούς περιορισμούς στη ζωή τους και στα θεμελιώδη δικαιώματά τους·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία συνιστά άμεση απειλή για τη διεθνή συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου και ότι η συνέχιση της πρόσβασής της στις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ αποτελεί απειλή για την ακεραιότητα της συνεργασίας της ΕΕ με την Ιντερπόλ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία είναι υπεύθυνη για πολύ μεγάλο αριθμό κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων παγκοσμίως όπως επίσης είναι υπεύθυνη για την κυκλοφορία των πλέον πολιτικά υποκινούμενων κόκκινων σημάτων, μεταξύ άλλων κατά πολιτών της ΕΕ — όπως οι Λιθουανοί δικαστές, εισαγγελείς και ανακριτές που εξετάζουν τα γεγονότα στο Βίλνιους στις 13 Ιανουαρίου 1991· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εκτός από τη Ρωσία, και άλλες χώρες έχουν χρησιμοποιήσει το σύστημα των κόκκινων σημάτων να στοχεύσουν πολιτικά τους πολίτες τους·

1.

υπενθυμίζει ότι οι αξίες της ΕΕ, τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κεκτημένο της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων, και συγκεκριμένα ο κανονισμός της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και η οδηγία για την επιβολή του νόμου, πρέπει να αποτελούν τη βάση της πολιτικής της Ένωσης στον τομέα της συνεργασίας στον τομέα της επιβολής του νόμου, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τις αρχές της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας, της νομιμότητας και του τεκμηρίου αθωότητας, και εγγυώμενα τη λογοδοσία και τη δικαστική προσφυγή, διασφαλίζοντας παράλληλα την αποτελεσματική προστασία των ατόμων, ιδίως των πλέον ευπαθών· υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι η συμμόρφωση με τα εν λόγω δικαιώματα και αρχές, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή και της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της ανάπτυξης της ψηφιοποίησης στον τομέα της δικαιοσύνης και της ασφάλειας και της ανάπτυξης του πλαισίου διαλειτουργικότητας· τονίζει ότι οι αρχές αυτές θα πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων μεταξύ της ΕΕ και της Ιντερπόλ για μια συμφωνία συνεργασίας·

2.

υπογραμμίζει την απόλυτη ανάγκη να βασιστεί η συμφωνία με την Ιντερπόλ στον πλήρη σεβασμό του Χάρτη, του κεκτημένου της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων και των ειδικών απαιτήσεων και εγγυήσεων προστασίας των δεδομένων που κωδικοποιούνται στις βασικές πράξεις για τη σύσταση των σχετικών οργανισμών και φορέων της ΕΕ και των συστημάτων ΤΠ μεγάλης κλίμακας, καθώς και στις αντίστοιχες εντολές τους· τονίζει, επομένως, ότι η απόφαση του Συμβουλίου για την πιθανή σύναψη της εν λόγω σχεδιαζόμενης συμφωνίας θα πρέπει επίσης να βασίζεται στο άρθρο 16 ΣΛΕΕ·

3.

επισημαίνει ότι πριν από την έκδοση της σύστασης που αφορά απόφαση του Συμβουλίου για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων σχετικά με συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιντερπόλ, η Επιτροπή δεν διενέργησε εκτίμηση επιπτώσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων σχετικά με την αναγκαιότητα και την αναλογικότητα κάθε προβλεπόμενου μέτρου ή για τη νομική σκοπιμότητα όλων των προβλεπόμενων μέτρων στο πλαίσιο μιας ενιαίας προεξάρχουσας συμφωνίας·

4.

συνιστά να ακολουθήσει η Επιτροπή τη διαφοροποίηση του Συμβουλίου μεταξύ των τομέων της επιβολής του νόμου, της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις και της ασφάλειας των συνόρων στο πλαίσιο της διαχείρισης των συνόρων·

5.

συνιστά να διασφαλίσει η Επιτροπή την πρόσβαση στις διάφορες βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ με βάση τις ανάγκες και σύμφωνα με το πεδίο αρμοδιοτήτων που ορίζονται στις αντίστοιχες εντολές των διαφόρων οργάνων και οργανισμών της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι οι βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ περιέχουν εκατομμύρια αρχεία με πληροφορίες που θα μπορούσαν δυνητικά να συμβάλουν στην καταπολέμηση του εγκλήματος· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι υπάρχουν τεκμηριωμένα προβλήματα όσον αφορά την ακρίβεια, την αξιοπιστία και την προέλευση των στοιχείων στις εν λόγω βάσεις δεδομένων, τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν·

6.

τονίζει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εγγυάται την ελεγχόμενη πρόσβαση των κρατών μελών της ΕΕ και των οργάνων και οργανισμών της ΕΕ στις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ, και θα πρέπει επίσης να διασφαλίζει τις αναγκαίες συγκεκριμένες, ειδικές και αποτελεσματικές διασφαλίσεις για κάθε είδος συνεργασίας που περιλαμβάνεται στην προβλεπόμενη συμφωνία, προκειμένου να εξασφαλίζεται η πλήρης συμμόρφωση με το κεκτημένο της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων, με τις ειδικές διασφαλίσεις και τις απαιτήσεις προστασίας των δεδομένων που ορίζονται από τις νομικές βάσεις των οργάνων και οργανισμών της Ένωσης και των συστημάτων ΤΠ μεγάλης κλίμακας της ΕΕ, καθώς και με τα θεμελιώδη δικαιώματα· τονίζει ότι, όσον αφορά την ελεγχόμενη πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων, η συμφωνία θα πρέπει τουλάχιστον να συμμορφώνεται με τις διασφαλίσεις που προβλέπονται ήδη από τους κανονισμούς για τη διαλειτουργικότητα (12), τη νομική βάση του κανονισμού για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών και Αδειοδότησης Ταξιδιού (ETIAS) (13) και τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/794·

7.

συνιστά να διαπραγματευτεί η Επιτροπή με την Ιντερπόλ σχετικά με τις απαιτήσεις για υψηλά πρότυπα ποιότητας και επαληθευσιμότητας των πληροφοριών στις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ και για τη διαφάνεια των πηγών πληροφοριών·

8.

αναμένει ιδιαίτερη επαγρύπνηση κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων λόγω του ευαίσθητου χαρακτήρα των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που περιλαμβάνονται στις διάφορες βάσεις δεδομένων και του γεγονότος ότι οι περισσότερες τρίτες χώρες μέλη της Ιντερπόλ δεν προσφέρουν επαρκές επίπεδο προστασίας των δεδομένων και δεν είναι συμβαλλόμενα μέρη σε διεθνή συμφωνία σύμφωνα με το άρθρο 218 ΣΛΕΕ που επιτρέπει την ανταλλαγή επιχειρησιακών δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με την ΕΕ·

9.

καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει τις αναγκαίες ισχυρές διασφαλίσεις και εγγυήσεις για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και τα θεμελιώδη δικαιώματα, προκειμένου να εξουσιοδοτήσει την κεντρική μονάδα ETIAS που έχει συσταθεί στο πλαίσιο του Frontex και των κρατών μελών της ΕΕ να έχει πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων SLTD και TDAWN της Ιντερπόλ μέσω της ESP, και όπως απαιτείται για την αποτελεσματική εφαρμογή του κανονισμού για το Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS) (14), όπως αναθεωρήθηκε αργότερα, επιτρέποντας στα κράτη μέλη της ΕΕ να έχουν πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων SLTD και TDAWN της Ιντερπόλ μέσω του ESP κατά την εξέταση αιτήσεων για θεωρήσεις ή άδειες διαμονής· επιμένει ότι όταν προκύπτουν θετικά αποτελέσματα αναζήτησης, δεν πρέπει να ανταλλάσσονται πληροφορίες με την Ιντερπόλ ή τον κάτοχο των δεδομένων στις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ και υπενθυμίζει ότι, όπως προβλέπεται στους κανονισμούς ETIAS και VIS, μέχρις ότου αυτό συμφωνηθεί και ουσιαστικά διασφαλιστεί, τα δύο συστήματα δεν θα κάνουν διασταυρώσεις με τις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ·

10.

συνιστά η προβλεπόμενη συμφωνία να ορίζει σαφώς ποια όργανα και οργανισμοί της ΕΕ θα πρέπει να έχουν δικαιώματα πρόσβασης σε συγκεκριμένες βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ, και για ποια από τα συγκεκριμένα καθήκοντα και τους σκοπούς τους· θεωρεί ότι η προβλεπόμενη συμφωνία δεν θα πρέπει να δημιουργεί υποχρέωση για τους οργανισμούς της ΕΕ να συνεργάζονται με την Ιντερπόλ πέραν των όσων ορίζονται ήδη στη σχετική νομοθεσία της Ένωσης·

Προστασία δεδομένων, επεξεργασία και αποθήκευση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, δικαστική προσφυγή

11.

καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η συμφωνία συμμορφώνεται με το κεκτημένο της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των ατόμων, διασφαλίζοντας ένα επίπεδο προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που υποβάλλονται σε επεξεργασία στο πλαίσιο της εν λόγω συμφωνίας το οποίο θα είναι ουσιαστικά ισοδύναμο με εκείνο του πρωτογενούς και του παράγωγου δικαίου της ΕΕ· τονίζει ότι η προβλεπόμενη συμφωνία συνεργασίας δεν θα πρέπει να οδηγήσει σε αποδυνάμωση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των φυσικών προσώπων, ιδίως των δικαιωμάτων τους στην προστασία των δεδομένων και στην ιδιωτικότητα, και θα πρέπει να παρέχει αποτελεσματικά μέσα έννομης προστασίας σε περίπτωση παραβίασης των εν λόγω δικαιωμάτων·

12.

τονίζει ότι η συμφωνία θα πρέπει να εγγυάται ότι η διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα είναι επαρκής, συναφής και περιορίζεται σε ό,τι είναι αναγκαίο και αναλογικό προς τον σκοπό για τον οποίο πρόκειται να διαβιβαστούν, σύμφωνα με το κεκτημένο της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων· επισημαίνει περαιτέρω ότι θα πρέπει να προβλέπει τη δυνατότητα θέσπισης οποιουδήποτε περιορισμού της πρόσβασης ή της χρήσης, συμπεριλαμβανομένου περιορισμού για περαιτέρω διαβιβάσεις, ή διαγραφής κατά τον χρόνο της διαβίβασης· τονίζει επίσης ότι τα υποκείμενα των δεδομένων πρέπει να διασφαλίζουν τα εκτελεστά και αποτελεσματικά δικαιώματά τους·

13.

θεωρεί αναγκαίο να απαιτείται να αναφέρονται σαφώς στη συμφωνία οι σκοποί για τους οποίους μπορούν να διαβιβάζονται τα δεδομένα και να απαγορεύεται κάθε περαιτέρω επεξεργασία δεδομένων που δεν συνάδει με τον αρχικό σκοπό· θεωρεί ότι η συμφωνία πρέπει να αναφέρει σαφώς ότι δεν επιτρέπονται οι αποφάσεις που βασίζονται αποκλειστικά στην αυτοματοποιημένη επεξεργασία προσωπικών πληροφοριών χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση·

14.

τονίζει ότι η προβλεπόμενη συμφωνία θα πρέπει να περιγράφει με σαφήνεια τις διαδικασίες σχετικά με την υποχρέωση της Ιντερπόλ να ενημερώνει σε περίπτωση παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και την περιγραφή των ελάχιστων πληροφοριών που πρέπει να παρέχονται κατά την κοινοποίηση της παραβίασης· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει στη συμφωνία ότι η Ιντερπόλ ενημερώνει τους αρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ και τις αρχές των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών αρχών προστασίας δεδομένων, σε περίπτωση παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και, όπου είναι εφικτό, εντός 72 ωρών·

15.

επικροτεί την εποπτεία των δεδομένων που αποτελούν αντικείμενο αναζήτησης από έναν ή περισσότερους ανεξάρτητους φορείς αρμόδιους για την προστασία των δεδομένων, οι οποίοι διαθέτουν ουσιαστικές εξουσίες έρευνας και παρέμβασης και έχουν την εξουσία να εξετάζουν καταγγελίες φυσικών προσώπων σχετικά με τη χρήση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τα αφορούν·

16.

συνιστά να εγγυηθεί η Επιτροπή ότι η Ιντερπόλ δεν θα διατηρεί δεδομένα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από το αναγκαίο για τον σκοπό για τον οποίο διαβιβάστηκαν· αναμένει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η συμφωνία θα προβλέπει σαφείς και ειδικούς κανόνες σχετικά με την αποθήκευση, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον περιορισμό της αποθήκευσης, την επανεξέταση, τη διόρθωση και τη διαγραφή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα·

17.

καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει αποτελεσματικά και εκτελεστά δικαιώματα διοικητικής και δικαστικής προσφυγής και πραγματικής προσφυγής για όλα τα υποκείμενα των δεδομένων, δηλαδή κάθε πρόσωπο του οποίου τα δεδομένα υποβάλλονται σε επεξεργασία δυνάμει της παρούσας συμφωνίας·

18.

υπογραμμίζει ότι η συμφωνία διευκρινίζει ρητά πως η Ιντερπόλ δεν θα έχει αμοιβαία άμεση ή έμμεση πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων της ΕΕ·

Διαλειτουργικότητα

19.

τονίζει ότι η συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου και η ανταλλαγή πληροφοριών αποτελούν σημαντικά εργαλεία για την καταπολέμηση του εγκλήματος και της τρομοκρατίας και την απονομή δικαιοσύνης, αλλά πρέπει να είναι στοχοθετημένα και να υπόκεινται σε κατάλληλες και προκαθορισμένες διασφαλίσεις και εποπτεία· υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις σε θέματα θεμελιωδών δικαιωμάτων, ιδίως με τη βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων, τον μετριασμό των μεροληψίας, τον εντοπισμό σφαλμάτων και την αποφυγή κάθε μορφής διακρίσεων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων·

20.

συνιστά να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις προκλήσεις που αφορούν τα θεμελιώδη δικαιώματα και στην ανάγκη κατάλληλων μέτρων μετριασμού και μηχανισμών κατά των διακρίσεων, καθώς και στη βελτίωση της ποιότητας και της προστασίας των δεδομένων, με σκοπό τη δημιουργία πλαισίων για τη μελλοντική ανάπτυξη ενισχυμένης σύνδεσης μεταξύ των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ και της Ιντερπόλ στους τομείς της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας, του ασύλου και της μετανάστευσης, καθώς και της ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων και των θεωρήσεων, παρέχοντας ένα βασικό νομοθετικό πλαίσιο για τις τρέχουσες και τις μελλοντικές εξελίξεις στις ψηφιακές υποδομές της ΕΕ·

21.

συνιστά, λαμβανομένων υπόψη των κανόνων που διέπουν την πρόσβαση σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και την ανταλλαγή πληροφοριών στα διάφορα συστήματα και βάσεις δεδομένων της ΕΕ, οι όροι της μελλοντικής συμφωνίας συνεργασίας με την Ιντερπόλ να παρέχουν τις διασφαλίσεις και τις εγγυήσεις που απαιτούνται για να παρέχεται στα κράτη μέλη και στους αρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ ελεγχόμενη πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ μέσω της ESP, όπως απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων τους, σύμφωνα με τα δικαιώματα πρόσβασής τους και το ενωσιακό ή εθνικό δίκαιο που καλύπτει την εν λόγω πρόσβαση και σε πλήρη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και τα θεμελιώδη δικαιώματα·

22.

υπενθυμίζει ότι οι βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ περιέχουν μεγάλο όγκο δεδομένων σχετικά με ταξιδιωτικά έγγραφα υπηκόων τρίτων χωρών, και ότι η χρήση αυτών των βάσεων δεδομένων θα μπορούσε να ελαχιστοποιήσει τα κενά πληροφόρησης, να αυξήσει τις θετικές αντιστοιχίσεις και, συνακόλουθα, να βελτιώσει τα επιχειρησιακά αποτελέσματα του ETIAS και του αναθεωρημένου κανονισμού VIS· επισημαίνει ότι η συμφωνία συνεργασίας με την Ιντερπόλ θα πρέπει να παρέχει την απαιτούμενη νομική βάση, συμπεριλαμβανομένων διασφαλίσεων και εγγυήσεων για την προστασία των δεδομένων, και να εξουσιοδοτεί την ESP να συνδέεται απευθείας με τις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ· τονίζει ότι η συμφωνία συνεργασίας θα πρέπει, επομένως, να προβλέπει επίσης τη δημιουργία ασφαλών ESP και συνδέσεων ETIAS με την υποδομή ΤΠ της Ιντερπόλ, ώστε να καθίσταται δυνατή η πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων της Ιντερπόλ·

23.

τονίζει ότι, σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο της ΕΕ, η νέα συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει ότι τυχόν αυτοματοποιημένες αναζητήσεις στις βάσεις δεδομένων SLTD και TDAWN της Ιντερπόλ μέσω της ESP με τη χρήση της διαλειτουργικότητας θα πρέπει να πραγματοποιούνται κατά τρόπο ώστε να μην αποκαλύπτεται καμία πληροφορία στο κράτος που είναι κάτοχος του σήματος της Ιντερπόλ·

Διαβίβαση δεδομένων και περαιτέρω διαβιβάσεις

24.

υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το κεκτημένο της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων, η διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την ΕΕ σε τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς επιτρέπεται μόνον εάν οι αποδέκτες των πληροφοριών αυτών είναι σε θέση να εγγυηθούν ένα ουσιαστικά ισοδύναμο επίπεδο προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με εκείνο της Ένωσης· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι ελλείψει απόφασης περί επάρκειας για την Ιντερπόλ, η συμφωνία θα πρέπει να αποτελεί τη νομική βάση που επιτρέπει τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην Ιντερπόλ, υπό την προϋπόθεση ότι είναι νομικά δεσμευτική και εκτελεστή έναντι όλων των μερών της συμφωνίας και ότι περιλαμβάνει κατάλληλες εγγυήσεις για την προστασία των δεδομένων·

25.

τονίζει ότι η διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αποκαλύπτουν τη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, γενετικά δεδομένα, βιομετρικά δεδομένα για την μοναδική ταυτοποίηση φυσικού προσώπου, και δεδομένα που αφορούν την υγεία και τη σεξουαλική ζωή ή τον γενετήσιο προσανατολισμό προσώπου επιτρέπεται μόνον σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον η εν λόγω διαβίβαση είναι απαραίτητη και αναλογική στη μεμονωμένη περίπτωση για την πρόληψη ή την καταπολέμηση αξιόποινων πράξεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας· τονίζει ότι η συμφωνία πρέπει να παρέχει κατάλληλες διασφαλίσεις για την αντιμετώπιση των συγκεκριμένων κινδύνων της επεξεργασίας ειδικών κατηγοριών δεδομένων, ιδίως για ανηλίκους και θύματα αδικημάτων·

26.

συνιστά τον περιορισμό της εφαρμογής παρεκκλίσεων για περαιτέρω διαβιβάσεις δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο κεφάλαιο V του κανονισμού της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων· τονίζει ότι πρέπει να τηρούνται πλήρως οι ειδικές απαιτήσεις των κανονισμών για τη σύσταση των σχετικών οργανισμών ή υπηρεσιών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών διατάξεων που αφορούν τις διαβιβάσεις επιχειρησιακών δεδομένων από την Ευρωπόλ και την EPPO·

27.

συνιστά, η συμφωνία να διασφαλίζει ότι οι διαβιβάσεις δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα υπόκεινται σε υποχρεώσεις εμπιστευτικότητας και είναι αναγκαίες και αναλογικές για τους σκοπούς που προσδιορίζονται στη συμφωνία, δηλαδή για την πρόληψη, τη διερεύνηση, την εξακρίβωση ή τη δίωξη ποινικών αδικημάτων, την προφύλαξη από απειλές κατά της δημόσιας ασφάλειας και την προστασία των εξωτερικών συνόρων·

28.

συνιστά η συμφωνία να ορίζει ρητά ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάζονται από την ΕΕ στην Ιντερπόλ δεν θα χρησιμοποιούνται για την υποβολή αιτήματος, την έκδοση ή την εκτέλεση θανατικής ποινής ή οποιασδήποτε μορφής βάναυσης και απάνθρωπης μεταχείρισης, και ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δεν θα διαβιβάζονται εάν υπάρχει κίνδυνος να χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα για τον σκοπό αυτό·

Κόκκινα σήματα και διαβιβάσεις

29.

τονίζει, ενόψει της μελλοντικής συνεργασίας, ότι, παρά τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις, η διαφάνεια και η λογοδοσία εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση τόσο σε ατομικό όσο και σε οργανωτικό επίπεδο στην Ιντερπόλ, όπως και η έλλειψη διαθέσιμων στατιστικών πληροφοριών σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος σημάτων και διαβιβάσεών της· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να διασφαλίσει τη δέσμευση και τις εγγυήσεις της Ιντερπόλ ότι θα αναπτύξει περαιτέρω τις αναγκαίες δομές και κανόνες, καθώς και ουσιαστικά εργαλεία που θα επιτρέπουν τη συνεπή και διαφανή επεξεργασία των αιτημάτων, των εξετάσεων, των προσφυγών, των διορθώσεων και των διαγραφών·

30.

καλεί την Επιτροπή να διαπραγματευθεί αυστηρή απαίτηση να βελτιώσει η Ιντερπόλ τη διαφάνεια του συστήματος εξέτασης των κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων, ιδίως όσον αφορά τον ρόλο και το έργο της ειδικής ομάδας για τα σήματα και τις διαβιβάσεις· καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τις διαπραγματεύσεις με την Ιντερπόλ για να ζητήσει από τον οργανισμό να παράγει, να επικαιροποιεί και να καθιστά διαθέσιμα διαδικαστικά και ουσιαστικά εργαλεία σχετικά με τον νομικό χειρισμό των κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων, διασφαλίζοντας τη συνεπή και διαφανή επεξεργασία των αιτημάτων, των εξετάσεων, των προσφυγών, των διορθώσεων και των διαγραφών·

31.

συνιστά, προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα και να αυξηθεί η διαφάνεια, να δημοσιεύονται σε ετήσια βάση στατιστικά στοιχεία σχετικά με την επεξεργασία των κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με τον αριθμό των υποβολών, τη χώρα προέλευσης, την κατηγορία του ποινικού αδικήματος, τους λόγους ή τους λόγους των αρνήσεων και τη χρήση κυρώσεων σε περιπτώσεις κατάχρησης· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι συλλέγονται στατιστικά στοιχεία για τη διεκπεραίωση από τα κράτη μέλη της ΕΕ αιτήσεων σύλληψης κατόπιν κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων για όλα τα κράτη μέλη·

32.

τονίζει ότι, στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, η Ιντερπόλ θα πρέπει να αναπτύξει προφίλ δημόσιου κινδύνου για τα κόκκινα σήματα και διαβιβάσεις με βάση την ετήσια στατιστική δημοσίευση που αναφέρεται στην ανωτέρω παράγραφο, τα οποία θα επιτρέπουν την αξιολόγηση του κινδύνου κατάχρησης από τις αιτούσες χώρες και θα συμβάλλουν στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μηχανισμών επιβολής της Ιντερπόλ·

33.

καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, να διερευνήσει πιθανούς τρόπους με τους οποίους η ESP θα μπορούσε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των πολιτικά υποκινούμενων κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων, κάτι που στην πράξη θα ήταν ένα από τα εργαλεία που θα μπορούσαν να αποδειχθούν αποτελεσματικά κατά των πολιτικά υποκινούμενων αιτημάτων κόκκινου σήματος σε ορισμένες περιπτώσεις·

34.

υπενθυμίζει τη δήλωση του Συμβουλίου σχετικά με τα κόκκινα σήματα της Ιντερπόλ όσον αφορά την έγκριση του κανονισμού (ΕΕ) 2022/991 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (15), υποστηρίζοντας τις προσπάθειες που καταβάλλονται στην Ιντερπόλ για την πρόληψη της κατάχρησης κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων για πολιτικούς λόγους ή παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ζητώντας συνεχή και τακτική ανταλλαγή απόψεων επί του θέματος μεταξύ της Ιντερπόλ και των εθνικών κεντρικών γραφείων της, προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις δράσεις που θα πρέπει να αναλάβουν τα κράτη μέλη σε συνεργασία με την Ιντερπόλ·

35.

αναμένει από το Συμβούλιο να τηρήσει τη δέσμευσή του να συνεχίσει να στηρίζει την Ιντερπόλ στην προώθηση των υφιστάμενων προτύπων και διαδικασιών της για την ποιότητα και τη συμμόρφωση των δεδομένων·

36.

καλεί την Επιτροπή να εργαστεί επίσης εσωτερικά, χρησιμοποιώντας τα υφιστάμενα τεχνικά εργαλεία που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο ασφάλειας της ΕΕ, να θεσπίσει έναν μηχανισμό επαλήθευσης για τα κράτη μέλη της ΕΕ με σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τον εντοπισμό και την αφαίρεση πολιτικά υποκινούμενων κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων, σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές στον τομέα αυτό και σχετικά με τα προφίλ κινδύνου τρίτων χωρών που δημιουργούν κόκκινα σήματα·

37.

καλεί την Επιτροπή να αναγνωρίσει τον κίνδυνο, αυταρχικά καθεστώτα να υπονομεύουν συστηματικά τη διεθνή συνεργασία για την επιβολή του νόμου που βασίζεται στην εμπιστοσύνη, καταχρώμενα τα εργαλεία που παρέχει η Ιντερπόλ· καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει την Ιντερπόλ να εντείνει τις προσπάθειές της για την αποτελεσματική αντιμετώπιση τέτοιων αθέμιτων συμπεριφορών·

38.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στη συμφωνία διατάξεις σχετικά με τη στήριξη της Ιντερπόλ για την αύξηση του επί του παρόντος μικρού αριθμού υπαλλήλων που ασχολούνται με την εξέταση των κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων εντός της Επιτροπής για τον έλεγχο των αρχείων και να βελτιώσει τις στατιστικές πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία των κόκκινων σημάτων και διαβιβάσεων· καλεί την Επιτροπή να αξιοποιήσει τον ρόλο και την επιρροή της ΕΕ για να στηρίξει βελτιώσεις που θα ενισχύουν την προστασία των σημάτων και των διαβιβάσεων από καταχρήσεις·

Ρωσία

39.

σημειώνει την ανακοίνωση του Γενικού Γραμματέα της Ιντερπόλ ότι θα εφαρμόσει ενισχυμένα μέτρα παρακολούθησης για τον εντοπισμό και την πρόληψη κάθε περαιτέρω κατάχρησης των συστημάτων της Ιντερπόλ από τη Ρωσία· εξακολουθεί, ωστόσο, να ανησυχεί για το γεγονός ότι η παρακολούθηση από μόνη της δεν θα μετριάσει πλήρως τους κινδύνους της ρωσικής κατάχρησης· τονίζει, συνεπώς, ότι, δεδομένων των υφιστάμενων ειδικών περιστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των κατάφωρων παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου από τη Ρωσία και της αδιαφορίας της για το διεθνές σύστημα που βασίζεται σε κανόνες, η εκτελεστική επιτροπή και η Γενική Γραμματεία της Ιντερπόλ θα πρέπει να λάβουν άμεσα και αποφασιστικά μέτρα για την ανάκληση των δικαιωμάτων πρόσβασης της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Λευκορωσίας στα συστήματα της Ιντερπόλ, δεδομένου ότι οι ενέργειές τους συνιστούν άμεση απειλή για τη διεθνή συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου και συνιστούν σοβαρή παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων· παροτρύνει την εκτελεστική επιτροπή της Ιντερπόλ να προετοιμάσει και να προτείνει στη Γενική Συνέλευση τις αναγκαίες τροποποιήσεις στο καταστατικό της Ιντερπόλ, ώστε να καταστεί δυνατή η αναστολή της συμμετοχής χωρών μελών της Ιντερπόλ, και καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να υποστηρίξουν την πρωτοβουλία αυτή με σκοπό την αναστολή της συμμετοχής της Ρωσίας και άλλων χωρών που καταχρώνται συστηματικά την Ιντερπόλ για πολιτικούς λόγους· παροτρύνει τη Γενική Γραμματεία της Ιντερπόλ να υποβάλει στην εκτελεστική επιτροπή πρόταση διορθωτικών μέτρων για τη Ρωσική Ομοσπονδία σύμφωνα με το άρθρο 131 παράγραφος 3 των κανόνων της Ιντερπόλ σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής των δικαιωμάτων πρόσβασης του ρωσικού εθνικού κεντρικού γραφείου·

40.

συνιστά ένθερμα να προτείνει η Επιτροπή ενισχυμένα μέτρα παρακολούθησης, στο πλαίσιο της εν λόγω συμφωνίας, όσον αφορά σήματα και διαβιβάσεις που εκδόθηκαν πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία από τις ρωσικές αρχές· καλεί την Επιτροπή να συμβουλεύει τα κράτη μέλη σχετικά με ειδικά μέτρα που πρέπει να εφαρμόζονται όσον αφορά τα σήματα και τις διαβιβάσεις που εκδόθηκαν από τις ρωσικές αρχές πριν από τον πόλεμο και στο τρέχον πλαίσιο·

Τελικές παρατηρήσεις

41.

ζητά επιτακτικά, η συμφωνία να προβλέπει τη δυνατότητα αναστολής ή καταγγελίας της συμφωνίας σε περίπτωση οποιασδήποτε παραβίασης των διατάξεών της σχετικά με τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα από ένα από τα μέρη, με τη διευκρίνιση ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας και διαβιβάζονται πριν από την αναστολή ή τη λήξη της μπορούν να συνεχίσουν να υποβάλλονται σε επεξεργασία σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας·

42.

θεωρεί ότι η προβλεπόμενη συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει ρήτρα σχετικά με έκθεση επανεξέτασης από την Επιτροπή τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος της, και στη συνέχεια ανά τριετία, η οποία θα αξιολογεί την αποτελεσματική εφαρμογή της συμφωνίας και τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων· θεωρεί σημαντικό, η συμφωνία να προβλέπει μηχανισμό παρακολούθησης και περιοδικές επανεξετάσεις για την αξιολόγηση της λειτουργίας της σε σχέση με τις επιχειρησιακές ανάγκες των σχετικών οργανισμών της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων στατιστικών στοιχείων σχετικά με τον αριθμό των εγκληματιών που συλλαμβάνονται και καταδικάζονται με τη βοήθεια δεδομένων της Ιντερπόλ, καθώς και τη συμμόρφωσή της με την προστασία των δεδομένων και άλλα θεμελιώδη δικαιώματα·

43.

συνιστά, όπως επιβεβαίωσε το ΔΕΕ στη γνωμοδότησή του της 8ης Σεπτεμβρίου 2016 σχετικά με το σχέδιο συμφωνίας μεταξύ του Καναδά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαβίβαση δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών από την Ευρωπαϊκή Ένωση στον Καναδά, τα σημεία αναφοράς της συμφωνίας να περιλαμβάνουν όλες τις σχετικές ουσιαστικές νομικές βάσεις, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 16 ΣΛΕΕ·

44.

συνιστά, κάθε επίλυση διαφορών που πρόκειται να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης να εμπίπτει στην τελική δικαιοδοσία του ΔΕΕ·

45.

καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με τη διεξαγωγή και την έκβαση των διαπραγματεύσεων, τόσο σε τακτική βάση όσο και όποτε της ζητείται· υπενθυμίζει ότι το Κοινοβούλιο έχει την εξουσία να εγκρίνει τη σύναψη της προβλεπόμενης συμφωνίας συνεργασίας και ότι, κατά συνέπεια, θα πρέπει να συμμετέχει ενεργά στη διαπραγματευτική διαδικασία· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η υποβολή εκθέσεων στο Κοινοβούλιο αποτελεί μέρος των μηχανισμών παρακολούθησης και αξιολόγησης που προβλέπονται στη συμφωνία συνεργασίας·

o

o o

46.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει την παρούσα σύσταση στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στον Διεθνή Οργανισμό Εγκληματολογικής Αστυνομίας (ICPO-INTERPOL).

(1)  ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1.

(2)  ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 89.

(3)  ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 39.

(4)  ΕΕ L 135 της 24.5.2016, σ. 53.

(5)  ΕΕ L 295 της 14.11.2019, σ. 1.

(6)  ΕΕ L 283 της 31.10.2017, σ. 1.

(7)  ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 138.

(8)  ΕΕ L 135 της 22.5.2019, σ. 27.

(9)  ΕΕ L 135 της 22.5.2019, σ. 85.

(10)  ΕΕ C 445 της 29.10.2021, σ. 140.

(11)  ΕΕ C 117 της 11.3.2022, σ. 109.

(12)  Κανονισμός (ΕΕ) 2019/817 και κανονισμός (ΕΕ) 2019/818.

(13)  Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1240 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Σεπτεμβρίου 2018, για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών και Αδειοδότησης Ταξιδιού (ETIAS), καθώς και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1077/2011, (ΕΕ) αριθ. 515/2014, (ΕΕ) 2016/399, (ΕΕ) 2016/1624 και (ΕΕ) 2017/2226 (ΕΕ L 236 της 19.9.2018, σ. 1).

(14)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 767/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για το Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS) και την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ κρατών μελών για τις θεωρήσεις μικρής διάρκειας (κανονισμός VIS) (ΕΕ L 218 της 13.8.2008, σ. 60).

(15)  Κανονισμός (ΕΕ) 2022/991 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, όσον αφορά τη συνεργασία της Ευρωπόλ με ιδιωτικούς φορείς, την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ προς υποστήριξη ποινικών ερευνών και τον ρόλο της Ευρωπόλ στην έρευνα και την καινοτομία (ΕΕ L 169 της 27.6.2022, σ. 1).


II Ανακοινώσεις

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2022

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/283


P9_TA(2022)0281

Τροποποίηση του Κανονισμού του Κοινοβουλίου όσον αφορά το άρθρο 216 σχετικά με τις συνεδριάσεις επιτροπών

Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 για την τροποποίηση του Κανονισμού του Κοινοβουλίου σχετικά με το άρθρο 216 που αφορά συνεδριάσεις επιτροπών (2022/2069(REG))

(2023/C 47/24)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την από 9 Ιουνίου 2022 επιστολή της Προέδρου του,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 236 και 237 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (A9-0203/2022),

1.

αποφασίζει να επιφέρει στον Κανονισμό του τις ακόλουθες τροποποιήσεις·

2.

αποφασίζει ότι οι τροποποιήσεις τίθενται σε ισχύ την επομένη της έγκρισής τους·

3.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει την παρούσα απόφαση, προς ενημέρωση, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

Τροπολογία 1

Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Άρθρο 216 — παράγραφος 1

Ισχύον κείμενο

Τροπολογία

1.   Οι επιτροπές συνεδριάζουν με πρόσκληση του προέδρου τους ή με πρωτοβουλία του Προέδρου του Κοινοβουλίου.

1.   Οι επιτροπές συνεδριάζουν με πρόσκληση του προέδρου τους ή με πρωτοβουλία του Προέδρου του Κοινοβουλίου.

 

Κατά τη σύγκληση της συνεδρίασης, ο πρόεδρος μπορεί να αποφασίσει, κατά περίπτωση και με την έγκριση των συντονιστών που εκπροσωπούν την πλειοψηφία των μελών της επιτροπής, ότι η συνεδρίαση μπορεί να διεξαχθεί και με εξ αποστάσεως συμμετοχή, με εξαίρεση τις συνεδριάσεις της επιτροπής που διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών.

Κατά την σύγκληση της συνεδρίασης, ο πρόεδρος υποβάλλει σχέδιο ημερήσιας διάταξης. Η επιτροπή λαμβάνει απόφαση σχετικά με την ημερήσια διάταξη κατά την έναρξη της συνεδρίασης.

Κατά τη σύγκληση της συνεδρίασης, ο πρόεδρος υποβάλλει σχέδιο ημερήσιας διάταξης, στο οποίο αναφέρεται αν η συνεδρίαση μπορεί να διεξαχθεί και με εξ αποστάσεως συμμετοχή. Η επιτροπή λαμβάνει απόφαση σχετικά με την ημερήσια διάταξη κατά την έναρξη της συνεδρίασης.

Τροπολογία 2

Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Άρθρο 216 — παράγραφος 4

Ισχύον κείμενο

Τροπολογία

4.   Το άρθρο 171 παράγραφος 2 σχετικά με την κατανομή του χρόνου αγόρευσης εφαρμόζεται κατ’ αναλογίαν στις συνεδριάσεις των επιτροπών.

4.   Το άρθρο 171 παράγραφος 2 εφαρμόζεται κατ’ αναλογίαν στις συνεδριάσεις των επιτροπών. Ωστόσο, η δεύτερη περίοδος του άρθρου 171 παράγραφος 2 δεν εφαρμόζεται όσον αφορά βουλευτές που συμμετέχουν στη συνεδρίαση εξ αποστάσεως.

Τροπολογία 3

Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Άρθρο 216 — παράγραφος 5 α (νέα)

Ισχύον κείμενο

Τροπολογία

 

5α.     Σε περίπτωση εξ αποστάσεως συμμετοχής διασφαλίζεται ότι:

οι βουλευτές δύνανται να ασκούν ανεμπόδιστα την κοινοβουλευτική εντολή τους, συμπεριλαμβανομένου, ιδίως, του δικαιώματός τους να λαμβάνουν τον λόγο στις επιτροπές·

οι παρεχόμενες λύσεις σε θέματα πληροφορικής είναι «τεχνολογικά ουδέτερες»·

χρησιμοποιούνται ασφαλή ηλεκτρονικά μέσα, τα οποία διαχειρίζονται και εποπτεύουν άμεσα και εσωτερικά οι υπηρεσίες του Κοινοβουλίου·

ο τεχνικός εξοπλισμός προσφέρει την απαραίτητη ποιότητα ήχου και εικόνας· και

η αγόρευση πραγματοποιείται από κατάλληλο τόπο.


III Προπαρασκευαστικές πράξεις

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Τρίτη 5 Ιουλίου 2022

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/285


P9_TA(2022)0269

Πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες ***I

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες) και την τροποποίηση της οδηγίας 2000/31/ΕΚ (COM(2020)0825 — C9-0418/2020 — 2020/0361(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

(2023/C 47/25)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2020)0825),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0418/2020),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 27ης Απριλίου 2021 (1),

έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών, της 1ης Ιουλίου 2021 (2),

έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 74 παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 15ης Ιουνίου 2022, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων, της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A9-0356/2021),

1.

εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω (3)·

2.

λαμβάνει υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα, η οποία θα δημοσιευθεί στη σειρά C της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

3.

ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

4.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

(1)  ΕΕ C 286 της 16.7.2021, σ. 70.

(2)  ΕΕ C 440 της 29.10.2021, σ. 67.

(3)  Η παρούσα θέση αντικαθιστά τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν στις 20 Ιανουαρίου 2022 (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0014).


P9_TC1-COD(2020)0361

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 5 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών και την τροποποίηση της οδηγίας 2000/31/ΕΚ (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες)

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2022/2065.)


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΨΗΦΙΣΜΑ

ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΩΝ, ΜΙΚΡΩΝ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΟΦΥΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

Η Επιτροπή αναγνωρίζει τη σημασία της ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίας και των επενδύσεων στις ψηφιακές υπηρεσίες, ιδίως όσον αφορά τις πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή δεσμεύεται να διευκολύνει τη συμμόρφωση των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και των νεοφυών επιχειρήσεων με την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες, ιδίως μέσω της κινητοποίησης σχετικών προγραμμάτων προς όφελος της καινοτομίας, της ανάπτυξης ψηφιακών τεχνολογιών και της τυποποίησης.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/288


P9_TA(2022)0270

Πράξη για τις ψηφιακές αγορές ***I

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά διεκδικήσιμες και δίκαιες αγορές στον ψηφιακό τομέα (πράξη για τις ψηφιακές αγορές) (COM(2020)0842 — C9-0419/2020 — 2020/0374(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

(2023/C 47/26)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2020)0842),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0419/2020),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 27ης Απριλίου 2021 (1),

έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών της 30ής Ιουνίου 2021 (2),

έχοντας υπόψη την προσωρινή συμφωνία που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 74 παράγραφος 4 του Κανονισμού του και τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου, με επιστολή της 11ης Μαΐου 2022, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας, της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A9-0332/2021),

1.

εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω (3)·

2.

ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

(1)  ΕΕ C 286 της 16.7.2021, σ. 64.

(2)  ΕΕ C 440 της 29.10.2021, σ. 67.

(3)  Η παρούσα θέση αντικαθιστά τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν στις 15 Δεκεμβρίου 2021 (Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0499).


P9_TC1-COD(2020)0374

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 5 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με διεκδικήσιμες και δίκαιες αγορές στον ψηφιακό τομέα και για την τροποποίηση των οδηγιών (ΕΕ) 2019/1937 και (ΕΕ) 2020/1828 (Πράξη για τις Ψηφιακές Αγορές)

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2022/1925.)


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/289


P9_TA(2022)0271

Υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία την 1η Ιανουαρίου 2023 *

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για την υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία την 1η Ιανουαρίου 2023 (COM(2022)0282 — C9-0195/2022 — 2022/0179(NLE))

(Διαβούλευση)

(2023/C 47/27)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για την έκδοση απόφασης του Συμβουλίου για την υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία την 1η Ιανουαρίου 2023 (COM(2022)0282),

έχοντας υπόψη το άρθρο 140 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

έχοντας υπόψη την έκθεση σύγκλισης της Επιτροπής για το 2022 και την έκθεση σύγκλισης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας του Ιουνίου 2022,

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Ιουνίου 2006 σχετικά με τη διεύρυνση της ευρωζώνης (1),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Ιουνίου 2007 σχετικά με τη βελτίωση της μεθόδου διαβούλευσης με το Κοινοβούλιο σε διαδικασίες διεύρυνσης της ζώνης του ευρώ (2),

έχοντας υπόψη το άρθρο 106 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A9-0187/2022),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 140 ΣΛΕΕ ορίζει την επίτευξη υψηλού βαθμού σταθερής σύγκλισης, με γνώμονα την πλήρωση των ακόλουθων κριτηρίων από κάθε κράτος μέλος: την επίτευξη υψηλού βαθμού σταθερότητας τιμών· τη σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών, καθώς το κράτος μέλος δεν υπόκειται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, όπως περιγράφεται στο πρωτόκολλο αριθ. 12 που προσαρτάται στις Συνθήκες· την τήρηση των κανονικών περιθωρίων διακύμανσης που προβλέπονται από τον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών· και τη διάρκεια της σύγκλισης που θα έχει επιτευχθεί από το κράτος μέλος και της συμμετοχής του κράτους μέλους στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών του ευρωπαϊκού νομισματικού συστήματος, αντανακλώμενη στα επίπεδα των μακροπρόθεσμων επιτοκίων (τα «κριτήρια του Μάαστριχτ»)·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κροατία έχει συμμορφωθεί με τα κριτήρια του Μάαστριχτ σύμφωνα με το άρθρο 140 ΣΛΕΕ και το πρωτόκολλο αριθ. 13 σχετικά με τα κριτήρια σύγκλισης, που προσαρτάται στις Συνθήκες, και ότι η νομοθεσία της Κροατίας έχει αξιολογηθεί από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ως πλήρως συμβατή με τις απαιτήσεις της ΣΛΕΕ και του Καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΣΛΕΕ απαιτεί να λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση και άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με την οικονομική ολοκλήρωση και σύγκλιση, συμπεριλαμβανομένης της εξέλιξης του ισοζυγίου πληρωμών και της ολοκλήρωσης των αγορών προϊόντων, εργασίας και των χρηματοπιστωτικών αγορών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θεωρεί ότι η Κροατία πληροί τις προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του ευρώ και με βάση αυτά τα πρόσθετα κριτήρια·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, με βάση την κοινή πρακτική και όπως έχει γίνει αρκετές φορές στο παρελθόν, για τους σκοπούς της αξιολόγησης του κριτηρίου της σταθερότητας των τιμών, η Επιτροπή εξαιρεί από τις χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις εκείνες των οποίων τα ποσοστά πληθωρισμού δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν ουσιαστικό σημείο αναφοράς για άλλα κράτη μέλη και, ως εκ τούτου, έχει εξαιρέσει δύο κράτη μέλη από τα κράτη μέλη με τις καλύτερες επιδόσεις και από την αξιολόγηση·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τρέχουσες συνθήκες, όπως η αύξηση των τιμών της ενέργειας και η παράνομη και απρόκλητη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, είχαν αντίκτυπο σε διάφορους δείκτες που χρησιμοποιήθηκαν στις εκθέσεις σύγκλισης και θα απαιτούσαν επαρκή προβληματισμό σχετικά με την εφαρμογή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η τήρηση των κριτηρίων αυτών συμβάλλει στην ενσωμάτωση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση και στη μακροπρόθεσμη σταθερότητα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, με την έναρξη ισχύος του πλαισίου στενής συνεργασίας την 1η Οκτωβρίου 2020, η ΕΚΤ ανέλαβε την ευθύνη για την άμεση εποπτεία οκτώ σημαντικών ιδρυμάτων και για την εποπτεία 15 λιγότερο σημαντικών ιδρυμάτων στην Κροατία·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κροατία δεσμεύτηκε να εφαρμόσει ορισμένα μέτρα μετά την ένταξή της στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών (ΜΣΙ ΙΙ) τον Ιούλιο του 2020 στους ακόλουθους τέσσερις τομείς: καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, επιχειρηματικό περιβάλλον, διακυβέρνηση του δημόσιου τομέα και πλαίσιο αφερεγγυότητας·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εισηγητής επισκέφθηκε τη Κροατία για να αξιολογήσει τον βαθμό ετοιμότητας της χώρας για είσοδο στη ζώνη του ευρώ·

1.

εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής·

2.

τάσσεται υπέρ της υιοθέτησης του ευρώ από την Κροατία την 1η Ιανουαρίου 2023·

3.

σημειώνει ότι η Κροατία πληροί όλα τα κριτήρια υιοθέτησης του ευρώ, ως αποτέλεσμα των φιλόδοξων, αποφασιστικών, αξιόπιστων και βιώσιμων προσπαθειών της κυβέρνησης της Κροατίας και του κροατικού λαού·

4.

σημειώνει ότι οι θετικές αξιολογήσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ διεξήχθησαν στο πλαίσιο ενός κλυδωνισμού λόγω της νόσου COVID-19, ο οποίος διήρκεσε περισσότερο από ό,τι αναμενόταν αρχικά, και της επακόλουθης οικονομικής ανάκαμψης το 2021· σημειώνει, ωστόσο, ότι η απρόκλητη και παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία άρχισε στις 24 Φεβρουαρίου 2022, είχε περιορισμένο αντίκτυπο στα ιστορικά στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για την κατάρτιση των εκθέσεων σύγκλισης· είναι, συνεπώς, πεπεισμένο για την πλήρη ετοιμότητα της Κροατίας να υιοθετήσει το ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2023·

5.

υπογραμμίζει ότι, παρά τη δύσκολη κοινωνικοοικονομική κατάσταση που προκάλεσαν η υγειονομική κρίση και η πιο πρόσφατη αύξηση των τιμών της ενέργειας, η υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία και η εκπλήρωση των αναγκαίων κριτηρίων αποτελούν ισχυρό πολιτικό μήνυμα της βιωσιμότητας και της ελκυστικότητας του ενιαίου νομίσματος της Ένωσης· χαιρετίζει, συνεπώς, τις συνεχείς προσπάθειες που καταβάλλει η κροατική κυβέρνηση εν προκειμένω· πιστεύει ότι η υιοθέτηση του ευρώ από την Κροατία θα συμβάλει στην ανθεκτικότητα και την ενότητα της Ένωσης και θα ενισχύσει τη θετική της εικόνα στην περιοχή, ιδίως διότι πρόκειται για την πρώτη σημαντική διαδικασία ολοκλήρωσης της ΕΕ μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση·

6.

επισημαίνει ότι η υιοθέτηση του ευρώ θα ενισχύσει την οικονομία της Κροατίας και θα ωφελήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της, καθώς θα καταστήσει την οικονομία της χώρας πιο ανθεκτική, θα προσελκύσει περισσότερες ξένες επενδύσεις, θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών και θα μειώσει τις συναλλαγματικές συναλλαγές, γεγονός που θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στον ζωτικής σημασίας τουριστικό τομέα της χώρας·

7.

χαιρετίζει το έργο της κροατικής κυβέρνησης για την ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας της Κροατίας, τις προσπάθειες βελτίωσης του επιχειρηματικού κλίματος και την αποτελεσματική και αποδοτική εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που συμβάλλουν σε μια βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη· χαιρετίζει ιδίως τις προσπάθειες ενίσχυσης της θεσμικής ανεξαρτησίας της Hrvatska narodna banka· καλεί τις κροατικές αρχές να εξακολουθήσουν να ενισχύουν το θεσμικό πλαίσιο για τη διασφάλιση της ποιότητας των κανονιστικών ρυθμίσεων·

8.

ζητεί την ταχεία και αποτελεσματική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Κροατίας, κάτι που θα τονώσει την ανάπτυξη και θα ενισχύσει την οικονομική, κοινωνική και εδαφική της συνοχή·

9.

επισημαίνει ότι η σύγκλιση στην τραπεζική εποπτεία συμβάλλει στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, κατοχυρώνοντας την εφαρμογή ομοιόμορφων εποπτικών προτύπων· επισημαίνει, επιπλέον, ότι η ένταξη της Κροατίας στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό μέσω στενής συνεργασίας με την ΕΚΤ διασφάλισε έναν ομαλό τρόπο ένταξης στην τραπεζική ένωση·

10.

καλεί τις κροατικές αρχές να συνεχίσουν την καλή εκστρατεία ενημέρωσης και επικοινωνίας σχετικά με την υιοθέτηση του ευρώ·

11.

καλεί τις κροατικές αρχές να διατηρήσουν την τρέχουσα πορεία των πρακτικών προετοιμασιών, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια ομαλή διαδικασία μετάβασης·

12.

σημειώνει ότι, σύμφωνα με την έκθεση σύγκλισης της Επιτροπής για το 2022, το επίπεδο των τιμών στην Κροατία έχει ήδη επιτύχει υψηλότερο επίπεδο σύγκλισης των τιμών με τη ζώνη του ευρώ από ό,τι άλλα κράτη μέλη όταν προσχώρησαν στη ζώνη του ευρώ· αναμένει, κατά συνέπεια, να συνεχιστούν οι προσπάθειες της κροατικής κυβέρνησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα επιτευχθεί περαιτέρω σύγκλιση των τιμών με βιώσιμο τρόπο και ότι η εισαγωγή του ευρώ δεν θα οδηγήσει σε τεχνητές αυξήσεις των τιμών·

13.

καλεί την κροατική κυβέρνηση να συνεχίσει τις δράσεις της προκειμένου να υλοποιήσει τη δέσμευση για την εφαρμογή ενός νέου σχεδίου δράσης για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες έως το 2023·

14.

καλεί το Συμβούλιο, αν προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά·

15.

ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει, εφόσον το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στο κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο·

16.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στην Ευρωομάδα και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

(1)  ΕΕ C 298 E της 8.12.2006, σ. 249.

(2)  ΕΕ C 146 E της 12.6.2008, σ. 251.


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/292


P9_TA(2022)0272

Συμφωνία σύμπραξης στον τομέα της βιώσιμης αλιείας ΕΕ-Νήσων Κουκ: πρωτόκολλο εφαρμογής ***

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του πρωτοκόλλου σχετικά με την εφαρμογή της συμφωνίας σύμπραξης στον τομέα της βιώσιμης αλιείας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κυβέρνησης των Νήσων Κουκ (12640/2021 — C9-0006/2022 — 2021/0312(NLE))

(Έγκριση)

(2023/C 47/28)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (12640/2021),

έχοντας υπόψη το σχέδιο του πρωτοκόλλου σχετικά με την εφαρμογή της συμφωνίας σύμπραξης στον τομέα της βιώσιμης αλιείας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κυβέρνησης των Νήσων Κουκ (12633/2021),

έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 43 και το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) σημείο v και το άρθρο 218 παράγραφος 7 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C9-0006/2022),

έχοντας υπόψη το άρθρο 105 παράγραφοι 1 και 4, καθώς και το άρθρο 114 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Αλιείας (A9-0197/2022),

1.

εγκρίνει τη σύναψη του πρωτοκόλλου·

2.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και των Νήσων Κουκ.

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/293


P9_TA(2022)0273

Προσωρινά μέτρα ελευθέρωσης του εμπορίου για τη Μολδαβία ***I

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα προσωρινά μέτρα ελευθέρωσης του εμπορίου, τα οποία συμπληρώνουν τις εμπορικές παραχωρήσεις που εφαρμόζονται στα μολδαβικά προϊόντα βάσει της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, αφετέρου (COM(2022)0288 — C9-0198/2022 — 2022/0188(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

(2023/C 47/29)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2022)0288),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 207 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0198/2022),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου με επιστολή της 29ης Ιουνίου 2022 να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A9-0201/2022),

1.

εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.

ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

P9_TC1-COD(2022)0188

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 5 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα προσωρινά μέτρα ελευθέρωσης του εμπορίου, τα οποία συμπληρώνουν τις εμπορικές παραχωρήσεις που εφαρμόζονται στα προϊόντα από τη Δημοκρατία της Μολδαβίας βάσει της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, αφετέρου

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2022/1279.)


Τετάρτη 6 Ιουλίου 2022

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/294


P9_TA(2022)0282

Εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία: μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας ***I

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση και τη διόρθωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 508/2014 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την άμβλυνση των συνεπειών της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στις αλιευτικές δραστηριότητες και για τον μετριασμό των επιπτώσεων της διατάραξης της αγοράς που προκλήθηκε από την εν λόγω στρατιωτική επίθεση στην εφοδιαστική αλυσίδα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (COM(2022)0179 — C9-0149/2022 — 2022/0118(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

(2023/C 47/30)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2022)0179),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2, το άρθρο 43 παράγραφος 2 και το άρθρο 175 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0149/2022),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου με επιστολή της 29ης Ιουνίου 2022 να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Αλιείας (A9-0182/2022),

1.

εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.

ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

P9_TC1-COD(2022)0118

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 6 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 508/2014 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την άμβλυνση των συνεπειών του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στις αλιευτικές δραστηριότητες και για τον μετριασμό των επιπτώσεων της διατάραξης της αγοράς που προκλήθηκε από τον εν λόγω επιθετικό πόλεμο στην εφοδιαστική αλυσίδα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2022/1278).


Πέμπτη 7 Ιουλίου 2022

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/295


P9_TA(2022)0294

Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: Προσωρινά μέτρα σχετικά με τα έγγραφα οδηγού που εκδίδονται από την Ουκρανία ***I

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ειδικών και προσωρινών μέτρων, λαμβανομένης υπόψη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, σχετικά με τα έγγραφα οδηγού που εκδίδονται από την Ουκρανία σύμφωνα με τη νομοθεσία της (COM(2022)0313 — C9-0201/2022 — 2022/0204(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

(2023/C 47/31)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2022)0313),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 91 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0201/2022),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

αφού ζήτησαν τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,

αφού ζήτησαν τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 59 και 163 του Κανονισμού του,

1.

εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.

ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

P9_TC1-COD(2022)0204

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 7 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ειδικών και προσωρινών μέτρων, λαμβανομένης υπόψη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, σχετικά με τα έγγραφα οδηγού που εκδίδονται από την Ουκρανία σύμφωνα με τη νομοθεσία της

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, κανονισμός (ΕΕ) 2022/1280.)


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/296


P9_TA(2022)0295

Προσδιορισμός της παραβίασης των περιοριστικών μέτρων της Ένωσης στους τομείς εγκληματικότητας που ορίζονται στο άρθρο 83 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ ***

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τον προσδιορισμό της παραβίασης των περιοριστικών μέτρων της Ένωσης ως τομέα εγκληματικότητας που πληροί τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 83 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (10287/1/2022 — C9-0219/2022 — 2022/0176(NLE))

(Έγκριση)

(2023/C 47/32)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (10287/1/2022),

έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 83 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C9-0219/2022),

έχοντας υπόψη το άρθρο 105 παράγραφοι 1 και 4, καθώς και το άρθρο 163 του Κανονισμού του,

1.

εγκρίνει το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου·

2.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/297


P9_TA(2022)0296

Έκτακτη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή στην Ουκρανία ***I

Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη χορήγηση έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία (COM(2022)0450 — C9-0221/2022 — 2022/0213(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

(2023/C 47/33)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2022)0450),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 212 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0221/2022),

έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη τη δέσμευση που ανέλαβε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου, με επιστολή της 6ης Ιουλίου 2022, να εγκρίνει τη θέση του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη τα άρθρα 59 και 163 του Κανονισμού του,

1.

εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·

2.

ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·

3.

αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

P9_TC1-COD(2022)0213

Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 7 Ιουλίου 2022 εν όψει της έγκρισης απόφασης (ΕΕ) 2022/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη χορήγηση έκτακτης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ουκρανία

(Καθώς έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η θέση του Κοινοβουλίου αντιστοιχεί στην τελική νομοθετική πράξη, απόφαση (ΕΕ) 2022/1201.)


7.2.2023   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 47/298


P9_TA(2022)0297

Βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα (πρωτοβουλία ReFuelEU Aviation) ***I

Τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Ιουλίου 2022 στην πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για βιώσιμες αεροπορικές μεταφορές (COM(2021)0561 — C9-0332/2021 — 2021/0205(COD)) (1)

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

(2023/C 47/34)

Τροπολογία 1

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(1)

Τις τελευταίες δεκαετίες οι αεροπορικές μεταφορές διαδραμάτισαν καίριο ρόλο στην οικονομία της Ένωσης και στην καθημερινή ζωή των πολιτών της Ένωσης, ως ένας από τους δυναμικότερους τομείς της οικονομίας της Ένωσης με τις καλύτερες επιδόσεις. Υπήρξε ισχυρή κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης, της απασχόλησης, του εμπορίου και του τουρισμού, καθώς και της συνδεσιμότητας και της κινητικότητας τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους πολίτες, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς αερομεταφορών της Ένωσης. Η αύξηση των υπηρεσιών αεροπορικών μεταφορών συνέβαλε σημαντικά στη βελτίωση της συνδεσιμότητας εντός της Ένωσης και με τρίτες χώρες και υπήρξε σημαντική καταλυτική δύναμη για την οικονομία της Ένωσης.

(1)

Τις τελευταίες δεκαετίες οι αεροπορικές μεταφορές διαδραμάτισαν καίριο ρόλο στην οικονομία της Ένωσης και στην καθημερινή ζωή των πολιτών της Ένωσης, ως ένας από τους δυναμικότερους τομείς της οικονομίας της Ένωσης με τις καλύτερες επιδόσεις. Υπήρξε ισχυρή κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης, της απασχόλησης, του εμπορίου και του τουρισμού, καθώς και της συνδεσιμότητας και της κινητικότητας τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους πολίτες , καθώς και ένας από τους βασικούς συνδέσμους μεταξύ των εξόχως απόκεντρων περιοχών και της ηπειρωτικής χώρας , ιδιαίτερα στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς αερομεταφορών της Ένωσης. Η αύξηση των υπηρεσιών αεροπορικών μεταφορών συνέβαλε σημαντικά στη βελτίωση της συνδεσιμότητας , προωθώντας τη συνοχή και μειώνοντας τις περιφερειακές ανισότητες εντός της Ένωσης , ιδίως για τις περιφερειακές, τις εξόχως απόκεντρες, τις αραιοκατοικημένες και τις νησιωτικές περιφέρειες, καθώς και με τρίτες χώρες και υπήρξε σημαντική καταλυτική δύναμη για την οικονομία της Ένωσης.

Τροπολογία 2

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(2)

Από το 2020 οι αεροπορικές μεταφορές ήταν ένας από τους τομείς που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση λόγω της νόσου COVID-19. Με ορατή την προοπτική τερματισμού της πανδημίας, αναμένεται ότι η εναέρια κυκλοφορία θα αποκατασταθεί σταδιακά τα επόμενα έτη και θα επανέλθει στα προ κρίσης επίπεδα. Ταυτόχρονα, οι εκπομπές από τον τομέα έχουν αυξηθεί από το 1990 και η τάση αύξησης των εκπομπών θα μπορούσε να επανέλθει καθώς ξεπερνούμε την πανδημία. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να προετοιμαστούμε για το μέλλον και να προβούμε στις αναγκαίες προσαρμογές για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς αεροπορικών μεταφορών, η οποία θα συμβάλει στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ένωσης, με υψηλά επίπεδα συνδεσιμότητας, ασφάλειας και προστασίας.

(2)

Η Ένωση έχει θεσπίσει νομικές υποχρεώσεις στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1119 για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 το αργότερο και για την επίτευξη μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % σε σύγκριση με το 1990 έως το 2030. Για να επιτευχθεί αυτό, όλοι οι οικονομικοί τομείς, συμπεριλαμβανομένου του τομέα των μεταφορών, πρέπει να λάβουν γρήγορα μέτρα για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Για τον τομέα των αερομεταφορών, αυτό απαιτεί ισχυρή αύξηση της παραγωγής, του εφοδιασμού και της χρήσης βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Από το 2020 οι αεροπορικές μεταφορές ήταν ένας από τους τομείς που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση λόγω της νόσου COVID-19. Αναμένεται ότι η εναέρια κυκλοφορία θα αποκατασταθεί σταδιακά τα επόμενα έτη και θα επανέλθει στα προ κρίσης επίπεδα. Ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας εκτιμά ότι η ετήσια αύξηση στην Ευρώπη θα φτάνει το 3 % ετησίως έως το 2050 για την επιβατική κίνηση και το 2,4  % για την εμπορευματική κίνηση. Ταυτόχρονα, οι εκπομπές από τον τομέα έχουν αυξηθεί από το 1990 και η τάση αύξησης των εκπομπών θα μπορούσε να επανέλθει γρήγορα καθώς ξεπερνούμε την πανδημία. Ως εκ τούτου, είναι επιτακτικό να προετοιμαστούμε για το μέλλον και να προβούμε στις αναγκαίες προσαρμογές για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας ενός τομέα αεροπορικών μεταφορών που θα συμβάλει πλήρως στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ένωσης, με υψηλά επίπεδα συνδεσιμότητας, οικονομικής προσιτότητας, ασφάλειας και προστασίας.

Τροπολογία 3

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(3)

Η λειτουργία του τομέα των αεροπορικών μεταφορών της Ένωσης καθορίζεται τόσο από τον διασυνοριακό χαρακτήρα του σε ολόκληρη την Ένωση όσο και από την παγκόσμια διάστασή του. Η εσωτερική αγορά αερομεταφορών αποτελεί έναν από τους πλέον ενοποιημένους τομείς στην Ένωση και διέπεται από ενιαίους κανόνες σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά και τους όρους λειτουργίας. Η εξωτερική πολιτική αεροπορικών μεταφορών διέπεται από κανόνες που έχουν θεσπιστεί σε παγκόσμιο επίπεδο από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) , καθώς και από ολοκληρωμένες πολυμερείς ή διμερείς συμφωνίες μεταξύ της Ένωσης ή των κρατών μελών της και τρίτων χωρών.

(3)

Η λειτουργία του τομέα των αεροπορικών μεταφορών της Ένωσης καθορίζεται τόσο από τον διασυνοριακό χαρακτήρα του σε ολόκληρη την Ένωση όσο και από την παγκόσμια διάστασή του. Η εσωτερική αγορά αερομεταφορών αποτελεί έναν από τους πλέον ενοποιημένους τομείς στην Ένωση και διέπεται από ενιαίους κανόνες σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά και τους όρους λειτουργίας. Η εξωτερική πολιτική αεροπορικών μεταφορών της Ένωσης διέπεται από κανόνες που έχουν θεσπιστεί σε παγκόσμιο επίπεδο από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) και από ολοκληρωμένες πολυμερείς ή διμερείς συμφωνίες μεταξύ της Ένωσης ή των κρατών μελών της και τρίτων χωρών. Επομένως, είναι σημαντικό η Ένωση να συνεχίσει τις προσπάθειες που καταβάλλονται σε διεθνές, πολυμερές και διμερές επίπεδο για την προώθηση ενός υψηλού επιπέδου φιλοδοξίας και σύγκλισης όσον αφορά τη διάδοση των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, εξασφαλίζοντας παράλληλα ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο.

Τροπολογία 4

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(4)

Η αγορά αεροπορικών μεταφορών χαρακτηρίζεται από ισχυρό ανταγωνισμό μεταξύ των οικονομικών παραγόντων σε ολόκληρη την Ένωση, για την οποία είναι απολύτως αναγκαία η διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού. Η σταθερότητα και η ευημερία της αγοράς αεροπορικών μεταφορών και των οικονομικών της παραγόντων βασίζεται σε ένα σαφές και εναρμονισμένο πλαίσιο πολιτικής στο οποίο οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, οι αερολιμένες και άλλοι παράγοντες του τομέα αερομεταφορών μπορούν να δραστηριοποιούνται βάσει ίσων ευκαιριών. Σε περίπτωση στρεβλώσεων της αγοράς, υπάρχει κίνδυνος να τεθούν οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών ή οι αερολιμένες σε μειονεκτική θέση έναντι των εσωτερικών ή εξωτερικών ανταγωνιστών. Ακολούθως, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της ανταγωνιστικότητας του κλάδου των αεροπορικών μεταφορών και σε απώλεια αεροπορικής συνδεσιμότητας για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

(4)

Η αγορά αεροπορικών μεταφορών χαρακτηρίζεται από ισχυρό ανταγωνισμό μεταξύ των οικονομικών παραγόντων παγκοσμίως και σε ολόκληρη την Ένωση, για την οποία είναι απολύτως αναγκαία η διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού. Η σταθερότητα και η ευημερία της αγοράς αεροπορικών μεταφορών και των οικονομικών της παραγόντων βασίζεται σε ένα σαφές και εναρμονισμένο πλαίσιο πολιτικής στο οποίο οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, οι αερολιμένες και άλλοι παράγοντες του τομέα αερομεταφορών μπορούν να δραστηριοποιούνται βάσει ίσων κανόνων και ευκαιριών , με αποτέλεσμα έναν δραστήριο τομέα και ευκαιρίες απασχόλησης . Σε μεγάλο βαθμό, οι πτήσεις εντός της ΕΕ αποτελούν μέρος των παγκόσμιων διαδρομών που καθορίζονται σε μια παγκόσμια αγορά. Το ίδιο ισχύει και για τις διαδρομές από προορισμούς εκτός ΕΕ προς προορισμούς εκτός ΕΕ μέσω ευρωπαϊκών αερολιμένων. Σε περίπτωση στρεβλώσεων της αγοράς, οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών ή οι αερολιμένες διατρέχουν κίνδυνο να τεθούν σε μειονεκτική θέση έναντι των εσωτερικών ή εξωτερικών ανταγωνιστών. Ακολούθως, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της ανταγωνιστικότητας του κλάδου των αεροπορικών μεταφορών , σε κίνδυνο για επιχειρήσεις και θέσεις απασχόλησης στις αεροπορικές μεταφορές και σε απώλεια αεροπορικής συνδεσιμότητας και επιλογών μεταφοράς για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

Τροπολογία 5

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(5)

Ειδικότερα, είναι σημαντικό να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού σε ολόκληρη την αγορά αεροπορικών μεταφορών της Ένωσης όσον αφορά τα αεροπορικά καύσιμα, τα οποία αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο του κόστους των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών. Οι διακυμάνσεις των τιμών των καυσίμων μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τις οικονομικές επιδόσεις των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών και να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στον ανταγωνισμό στην αγορά. Όταν υπάρχουν διαφορές στις τιμές των αεροπορικών καυσίμων μεταξύ ενωσιακών αερολιμένων ή μεταξύ ενωσιακών και μη ενωσιακών αερολιμένων, αυτό μπορεί να οδηγήσει τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τους όσον αφορά τον ανεφοδιασμό για οικονομικούς λόγους. Ο εφοδιασμός με πλεονάζοντα καύσιμα αυξάνει την κατανάλωση καυσίμων των αεροσκαφών και οδηγεί σε περιττές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ως εκ τούτου, ο εφοδιασμός των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών με πλεονάζοντα καύσιμα υπονομεύει τις προσπάθειες της Ένωσης για την προστασία του περιβάλλοντος. Ορισμένοι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών είναι σε θέση να χρησιμοποιούν ευνοϊκές τιμές αεροπορικών καυσίμων στην έδρα τους ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι άλλων αεροπορικών εταιρειών που εκτελούν παρόμοια δρομολόγια. Αυτό μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα του τομέα και να είναι επιζήμιο για την αεροπορική συνδεσιμότητα. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει μέτρα για την πρόληψη τέτοιων πρακτικών προκειμένου να αποφευχθεί η περιττή περιβαλλοντική ζημία, καθώς και για να αποκατασταθούν και να διατηρηθούν οι συνθήκες θεμιτού ανταγωνισμού στην αγορά αεροπορικών μεταφορών.

(5)

Ειδικότερα, είναι σημαντικό να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού σε ολόκληρη την αγορά αεροπορικών μεταφορών της Ένωσης όσον αφορά τα αεροπορικά καύσιμα, τα οποία αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο του κόστους των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών. Οι διακυμάνσεις των τιμών των καυσίμων μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τις οικονομικές επιδόσεις των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών και να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στον ανταγωνισμό στην αγορά , να μειώσουν την ελκυστικότητα του τομέα των αερομεταφορών και συνεπώς την κινητικότητα, με υψηλές τιμές καυσίμων που μεταφράζονται απευθείας σε υψηλές τιμές ναύλων για τον τελικό καταναλωτή . Όταν υπάρχουν διαφορές στις τιμές των αεροπορικών καυσίμων μεταξύ ενωσιακών αερολιμένων ή μεταξύ ενωσιακών και μη ενωσιακών αερολιμένων, αυτό μπορεί να οδηγήσει τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τους όσον αφορά τον ανεφοδιασμό για οικονομικούς λόγους. Ο εφοδιασμός με πλεονάζοντα καύσιμα αυξάνει την κατανάλωση καυσίμων των αεροσκαφών και οδηγεί σε περιττές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ως εκ τούτου, ο εφοδιασμός των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών με πλεονάζοντα καύσιμα για οικονομικούς λόγους υπονομεύει τις προσπάθειες της Ένωσης για την προστασία του περιβάλλοντος. Ορισμένοι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών είναι σε θέση να χρησιμοποιούν ευνοϊκές τιμές αεροπορικών καυσίμων στην έδρα τους ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι άλλων αεροπορικών εταιρειών που εκτελούν παρόμοια δρομολόγια. Αυτό μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα του τομέα , που οδηγούν σε στρεβλώσεις της αγοράς, και να είναι επιζήμιο για την αεροπορική συνδεσιμότητα. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει μέτρα για την πρόληψη τέτοιων πρακτικών προκειμένου να αποφευχθεί η περιττή περιβαλλοντική ζημία, καθώς και για να αποκατασταθούν και να διατηρηθούν οι συνθήκες θεμιτού ανταγωνισμού στην αγορά αεροπορικών μεταφορών. Ωστόσο, ο παρών κανονισμός θα πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι ο εφοδιασμός με πλεονάζοντα καύσιμα πραγματοποιείται ενίοτε προκειμένου να τηρούνται οι κανόνες ασφάλειας για τα καύσιμα και, στις περιπτώσεις αυτές, δικαιολογείται για λόγους ασφαλείας. Επιπλέον, ο εφοδιασμός με πλεονάζοντα καύσιμα μπορεί να είναι συνέπεια ειδικών επιχειρησιακών δυσκολιών για ορισμένους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε ορισμένους αερολιμένες, μεταξύ άλλων λόγω δυσανάλογα μεγαλύτερου χρόνου παραμονής των αεροσκαφών στο έδαφος ή μειωμένης χωρητικότητας των αερολιμένων σε ώρες αιχμής. Επομένως, η Επιτροπή θα πρέπει να παρακολουθεί στενά, να αξιολογεί και να αναλύει τις περιπτώσεις εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα και τους λόγους για τους οποίους γίνεται αυτό και, κατά περίπτωση, να υποβάλλει νομοθετικές προτάσεις για την τροποποίηση του παρόντος κανονισμού.

Τροπολογία 6

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 6

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(6)

Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί κύριο στόχο της κοινής πολιτικής μεταφορών. Αυτό επιβάλλει την εφαρμογή ολοκληρωμένης προσέγγισης, σκοπός της οποίας είναι να διασφαλίζονται τόσο η αποτελεσματική λειτουργία των συστημάτων μεταφορών της Ένωσης όσο και η προστασία του περιβάλλοντος. Η βιώσιμη ανάπτυξη των αεροπορικών μεταφορών απαιτεί τη θέσπιση μέτρων για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από αεροσκάφη που εκτελούν πτήσεις από ενωσιακούς αερολιμένες. Τα μέτρα αυτά αναμένεται να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης για το κλίμα έως το 2030 και το 2050.

(6)

Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί κύριο στόχο της κοινής πολιτικής μεταφορών. Αυτό επιβάλλει την εφαρμογή ολοκληρωμένης προσέγγισης, σκοπός της οποίας είναι να διασφαλίζονται η αποτελεσματική λειτουργία των συστημάτων μεταφορών της Ένωσης , η συμμόρφωση με τους κανονισμούς της εργασιακής και κοινωνικής νομοθεσίας και η προστασία του περιβάλλοντος. Η βιώσιμη ανάπτυξη των αεροπορικών μεταφορών απαιτεί τη θέσπιση μέτρων , συμπεριλαμβανομένων οικονομικών μέσων, για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από αεροσκάφη που εκτελούν πτήσεις από ενωσιακούς αερολιμένες και την ανάπτυξη αγοράς για την παραγωγή και την προμήθεια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών . Τα μέτρα αυτά αναμένεται να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης για το κλίμα έως το 2030 και το 2050.

Τροπολογία 7

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 7

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(7)

Η ανακοίνωση σχετικά με μια στρατηγική για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα (10), την οποία εξέδωσε η Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2020, καθορίζει την πορεία δράσης για το σύστημα μεταφορών της ΕΕ ώστε να επιτύχει τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό του και να καταστεί ανθεκτικότερο. Η απανθρακοποίηση του τομέα των αερομεταφορών αποτελεί αναγκαία και απαιτητική διαδικασία, ιδίως σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Οι τεχνολογικές εξελίξεις, που επιδιώκονται στο πλαίσιο ευρωπαϊκών και εθνικών προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας στον τομέα των αερομεταφορών, έχουν συμβάλει στη σημαντική μείωση των εκπομπών κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Ωστόσο, η παγκόσμια αύξηση της εναέριας κυκλοφορίας πραγματοποιείται με ταχύτερο ρυθμό από τις μειώσεις εκπομπών του τομέα. Μολονότι οι νέες τεχνολογίες αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση της εξάρτησης των αερομεταφορών μικρών αποστάσεων από την ορυκτή ενέργεια τις επόμενες δεκαετίες, τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών προσφέρουν τη μόνη λύση για σημαντική απανθρακοποίηση των πτήσεων κάθε εμβέλειας, ήδη σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Ωστόσο, επί του παρόντος η δυνατότητα αυτή είναι σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητη.

(7)

Η ανακοίνωση σχετικά με μια στρατηγική για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα (10), την οποία εξέδωσε η Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2020, καθορίζει την πορεία δράσης για το σύστημα μεταφορών της ΕΕ ώστε να επιτύχει τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό του και να καταστεί ανθεκτικότερο. Η απανθρακοποίηση του τομέα των αερομεταφορών αποτελεί αναγκαία και απαιτητική διαδικασία, ιδίως σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Οι τεχνολογικές εξελίξεις , και μια σαφής δέσμευση του κλάδου , που επιδιώκονται στο πλαίσιο ευρωπαϊκών και εθνικών προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας στον τομέα των αερομεταφορών, έχουν συμβάλει στη σημαντική μείωση των εκπομπών κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Ωστόσο, η παγκόσμια αύξηση της εναέριας κυκλοφορίας πραγματοποιείται με ταχύτερο ρυθμό από τις μειώσεις εκπομπών του τομέα. Μολονότι οι νέες τεχνολογίες , συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ηλεκτρικών ή υδρογονοκίνητων αεροσκαφών μηδενικών εκπομπών, αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση της εξάρτησης των αερομεταφορών μικρών αποστάσεων από την ορυκτή ενέργεια τις επόμενες δεκαετίες και μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στις εμπορικές αερομεταφορές μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα , τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών προσφέρουν μια υποσχόμενη λύση για σημαντική απανθρακοποίηση των πτήσεων κάθε εμβέλειας, τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Ωστόσο, επί του παρόντος η δυνατότητα αυτή είναι σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητη και απαιτείται στήριξη με την πάροδο του χρόνου ώστε να αναπτυχθούν και να επεκταθούν περαιτέρω τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών και να υλοποιηθεί έρευνα πάνω σε νέους κινητήρες και νέες τεχνολογίες αεροσκαφών .

Τροπολογία 8

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 7 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(7α)

Η γενική αρχή της προτεραιότητας στην ενεργειακή απόδοση θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλους τους τομείς, πέραν του ενεργειακού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών, μεταξύ άλλων των αεροπορικών. Ειδικότερα, θα πρέπει να ενσωματώνεται στις αποφάσεις πολιτικής, σχεδιασμού και επενδύσεων που σχετίζονται με την ανάπτυξη μηχανών μεγαλύτερης ενεργειακής αποδοτικότητας και βιώσιμων εναλλακτικών καυσίμων και τεχνολογιών, μεταξύ άλλων όσον αφορά την ταχεία ανάπτυξη αεροσκαφών που κινούνται με ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ή με πράσινο υδρογόνο.

Τροπολογία 9

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 8

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(8)

Τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών είναι υγρά, υποκατάστατα καύσιμα, πλήρως εναλλάξιμα με συμβατικά αεροπορικά καύσιμα και συμβατά με τους υφιστάμενους κινητήρες αεροσκαφών. Διάφορες οδοί παραγωγής βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών έχουν πιστοποιηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο για χρήση στην πολιτική ή στρατιωτική αεροπορία. Τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών είναι έτοιμα από τεχνολογική άποψη να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη μείωση των εκπομπών από τις αεροπορικές μεταφορές, ήδη σε πολύ βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Αναμένεται ότι θα αποτελέσουν σημαντικό μέρος του μείγματος καυσίμων για τις αερομεταφορές σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Επιπλέον, με την υποστήριξη κατάλληλων διεθνών προτύπων για τα καύσιμα, τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση της περιεκτικότητας σε αρωματικές ενώσεις του τελικού καυσίμου που χρησιμοποιεί ένας φορέας εκμετάλλευσης, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτόν στη μείωση άλλων εκπομπών πλην των εκπομπών CO2. Άλλες εναλλακτικές λύσεις παροχής ενέργειας για αεροσκάφη , όπως η ηλεκτρική ενέργεια ή το υγρό υδρογόνο, αναμένεται να συμβάλουν σταδιακά στην απανθρακοποίηση των αεροπορικών μεταφορών, αρχής γενομένης από τις πτήσεις μικρών αποστάσεων.

(8)

Τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών είναι αεροπορικά καύσιμα που αποτελούνται από υγρά, υποκατάστατα καύσιμα, πλήρως εναλλάξιμα με συμβατικά αεροπορικά καύσιμα και συμβατά με τους υφιστάμενους κινητήρες αεροσκαφών , καθώς και υδρογόνο και ηλεκτρική ενέργεια . Διάφορες οδοί παραγωγής βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών έχουν πιστοποιηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο για χρήση στην πολιτική ή στρατιωτική αεροπορία. Τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών είναι έτοιμα από τεχνολογική άποψη να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη μείωση των εκπομπών από τις αεροπορικές μεταφορές, ήδη σε πολύ βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Αναμένεται ότι θα αποτελέσουν σημαντικό μέρος του μείγματος καυσίμων για τις αερομεταφορές σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Επιπλέον, με την υποστήριξη κατάλληλων διεθνών προτύπων για τα καύσιμα και τη στήριξη του EASA για τον σχεδιασμό αυτών των προτύπων , τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση της περιεκτικότητας σε αρωματικές ενώσεις του τελικού καυσίμου που χρησιμοποιεί ένας φορέας εκμετάλλευσης, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτόν στη μείωση άλλων εκπομπών πλην των εκπομπών CO2. Άλλα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα , όπως η ηλεκτρική ενέργεια ή το υδρογόνο, αποτελούν υποσχόμενες τεχνολογίες και αναμένεται να συμβάλουν σταδιακά στην απανθρακοποίηση των αεροπορικών μεταφορών, αρχής γενομένης από τις πτήσεις μικρών αποστάσεων. Ο παρών κανονισμός θα επιταχύνει περαιτέρω την επιστημονική ανάπτυξη και εξάπλωση των εν λόγω τεχνολογιών, καθώς και την εμπορική καινοτομία σε σχέση με αυτές, επιτρέποντας στους οικονομικούς φορείς να εξετάζουν τις εν λόγω τεχνολογίες σε σχέση με την εντολή για βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα, όπως ορίζεται στον παρόντα κανονισμό, όταν οι εν λόγω τεχνολογίες καταστούν ώριμες και εμπορικά διαθέσιμες. Αυτό θα αυξήσει επίσης την ασφάλεια και την προβλεψιμότητα της αγοράς και θα λειτουργήσει ως κίνητρο για τις επενδύσεις στις νέες τεχνολογίες που είναι απαραίτητες.

Τροπολογία 10

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 9

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(9)

Η σταδιακή εισαγωγή βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στην αγορά αερομεταφορών θα επιφέρει πρόσθετο κόστος καυσίμων για τις αεροπορικές εταιρείες, δεδομένου ότι οι τεχνολογίες αυτές είναι σήμερα περισσότερο δαπανηρές για την παραγωγή των καυσίμων αυτών από ό,τι για την παραγωγή συμβατικών αεροπορικών καυσίμων. Αυτό αναμένεται να επιδεινώσει τα προϋπάρχοντα ζητήματα ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην αγορά αεροπορικών μεταφορών όσον αφορά τα αεροπορικά καύσιμα, και να προκαλέσει περαιτέρω στρεβλώσεις μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών και των αερολιμένων. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει μέτρα για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο η εισαγωγή βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών να επηρεάσει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα του τομέα των αερομεταφορών με τον καθορισμό εναρμονισμένων απαιτήσεων σε ολόκληρη την Ένωση.

(9)

Η σταδιακή εισαγωγή βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στην αγορά αερομεταφορών θα επιφέρει πρόσθετο κόστος καυσίμων για τις αεροπορικές εταιρείες, δεδομένου ότι οι τεχνολογίες αυτές είναι σήμερα περισσότερο δαπανηρές για την παραγωγή των καυσίμων αυτών από ό,τι για την παραγωγή συμβατικών αεροπορικών καυσίμων. Αυτό αναμένεται να επιδεινώσει τα προϋπάρχοντα ζητήματα ισότιμων όρων ανταγωνισμού στην αγορά αεροπορικών μεταφορών όσον αφορά τα αεροπορικά καύσιμα, και να προκαλέσει περαιτέρω στρεβλώσεις μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών και των αερολιμένων , μεταξύ άλλων στο πλαίσιο εφαρμογής των συστημάτων εκπομπών CORSIA και ΣΕΔΕ . Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει μέτρα για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο η εισαγωγή βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών να επηρεάσει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα του τομέα των αερομεταφορών με τον καθορισμό εναρμονισμένων απαιτήσεων σε ολόκληρη την Ένωση , συμπεριλαμβανομένων κοινών ορισμών και κοινού καθορισμού στόχων σε επίπεδο ΕΕ .

Τροπολογία 11

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 10

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(10)

Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών ρυθμίζονται από τον ΔΟΠΑ. Ειδικότερα, ο ΔΟΠΑ θεσπίζει λεπτομερείς απαιτήσεις σχετικά με τη βιωσιμότητα, την ιχνηλασιμότητα και τη λογιστική καταγραφή των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών για χρήση σε πτήσεις που καλύπτονται από το σύστημα αντιστάθμισης και μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές (CORSIA). Μολονότι στο CORSIA παρέχονται κίνητρα και τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών θεωρούνται αναπόσπαστο μέρος των εργασιών σχετικά με τη σκοπιμότητα ενός μακροπρόθεσμου φιλόδοξου στόχου για τις διεθνείς αερομεταφορές, επί του παρόντος δεν υφίσταται υποχρεωτικό σύστημα για τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στις διεθνείς πτήσεις. Οι ολοκληρωμένες πολυμερείς ή διμερείς συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών μεταξύ της ΕΕ ή των κρατών μελών της και τρίτων χωρών περιλαμβάνουν κατά κανόνα διατάξεις για την προστασία του περιβάλλοντος. Ωστόσο, προς το παρόν , οι διατάξεις αυτές δεν επιβάλλουν στα συμβαλλόμενα μέρη δεσμευτικές απαιτήσεις σχετικά με τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών.

(10)

Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών ρυθμίζονται και καθορίζονται από τον ΔΟΠΑ , ενώ οι χώρες συμφωνούν σε λεπτομερείς απαιτήσεις σχετικά με τη βιωσιμότητα, την ιχνηλασιμότητα και τη λογιστική καταγραφή των πιστοποιημένων διαδρομών βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών για χρήση σε πτήσεις που καλύπτονται από το σύστημα αντιστάθμισης και μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές (CORSIA). Μολονότι στο CORSIA παρέχονται κίνητρα και τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών θεωρούνται αναπόσπαστο μέρος των εργασιών σχετικά με τη σκοπιμότητα ενός μακροπρόθεσμου φιλόδοξου στόχου για τις διεθνείς αερομεταφορές, επί του παρόντος δεν υφίσταται υποχρεωτικό σύστημα για τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στις διεθνείς πτήσεις. Οι ολοκληρωμένες πολυμερείς ή διμερείς συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών μεταξύ της ΕΕ ή των κρατών μελών της και τρίτων χωρών περιλαμβάνουν κατά κανόνα διατάξεις για την προστασία του περιβάλλοντος. Επί του παρόντος , οι διατάξεις αυτές δεν επιβάλλουν στα συμβαλλόμενα μέρη δεσμευτικές απαιτήσεις σχετικά με τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών.

Τροπολογία 12

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 10 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(10a)

Προκειμένου να αποφευχθούν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην αγορά διεθνών αερομεταφορών, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απώλεια των ροών κυκλοφορίας που συνδέονται μέσω των αερολιμένων της ΕΕ και σε διαρροή άνθρακα, και προκειμένου να δημιουργηθεί μια παγκόσμια αγορά βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, η εξωτερική πολιτική αερομεταφορών της Ένωσης θα πρέπει να πρωτοστατήσει παγκοσμίως στη στροφή προς τη χρήση βιώσιμων καυσίμων, να συμμετάσχει σε διεθνείς διαπραγματεύσεις για την εναρμόνιση των ορισμών και των προτύπων των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών και να προωθήσει τη διεθνή σύγκλιση των κανόνων σχετικά με την παραγωγή, τη διάδοση και την αύξηση της χρήσης των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Επομένως, είναι σημαντικό η Ένωση να συνεχίσει τις προσπάθειές της σε επίπεδο ΔΟΠΑ και να επιδιώξει τη δημιουργία ενός φιλόδοξου παγκόσμιου συστήματος που θα προωθεί μια παγκόσμια αγορά βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών και θα εξασφαλίζει ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποστηρίξουν στη Γενική Συνέλευση του ΔΟΠΑ την άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων για ένα φιλόδοξο παγκόσμιο πλαίσιο πολιτικής σε επίπεδο ΔΟΠΑ για τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Μόλις εγκριθεί ένα τέτοιο παγκόσμιο πλαίσιο πολιτικής, η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι διατάξεις του παρόντος κανονισμού είναι συμβατές, συνεπείς και συμπληρωματικές προς το παγκόσμιο πλαίσιο και τα διεθνή πρότυπα, εξασφαλίζοντας έτσι συνεκτική εφαρμογή και ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο. Επιπλέον, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιδιώξουν να διασφαλίσουν ότι οι ολοκληρωμένες πολυμερείς και διμερείς συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών και αεροπορικών υπηρεσιών ενσωματώνουν ισοδύναμες, δεσμευτικές διατάξεις σχετικά με την εντολή ανάμειξης για τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Επίσης, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογεί τακτικά το κατά πόσον οι διατάξεις του παρόντος κανονισμού έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς αερομεταφορών, στην ανταγωνιστικότητα του τομέα, στους διεθνείς ισότιμους όρους ανταγωνισμού όσον αφορά τους αερομεταφορείς και τους κόμβους αερολιμένων και στην πιθανή επαναδρομολόγηση που οδηγεί σε διαρροή άνθρακα και, κατά περίπτωση, να προτείνει διορθωτικά μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των δυσμενών επιπτώσεων.

Τροπολογία 13

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 12

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(12)

Ως εκ τούτου, πρέπει να θεσπιστούν ενιαίοι κανόνες για την εσωτερική αγορά αερομεταφορών, προκειμένου να συμπληρωθεί η οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 και να επιτευχθούν οι γενικοί στόχοι της με την κάλυψη των ειδικών αναγκών και απαιτήσεων που απορρέουν από την εσωτερική αγορά αερομεταφορών της ΕΕ. Ειδικότερα, ο παρών κανονισμός αποσκοπεί στην αποφυγή του κατακερματισμού της αγοράς αερομεταφορών, στην αποτροπή πιθανών στρεβλώσεων του ανταγωνισμού μεταξύ οικονομικών παραγόντων ή των αθέμιτων πρακτικών αποφυγής κόστους όσον αφορά τον ανεφοδιασμό των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών με καύσιμα.

(12)

Ως εκ τούτου, πρέπει να θεσπιστούν ενιαίοι κανόνες για την εσωτερική αγορά αερομεταφορών, προκειμένου να συμπληρωθεί η οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 και να επιτευχθούν οι γενικοί στόχοι της με την κάλυψη των ειδικών αναγκών και απαιτήσεων που απορρέουν από την εσωτερική αγορά αερομεταφορών της ΕΕ και την προώθηση βιώσιμων καυσίμων στις αερομεταφορές . Ειδικότερα, ο παρών κανονισμός αποσκοπεί στην αποφυγή του κατακερματισμού της αγοράς αερομεταφορών της Ένωσης , στην αποτροπή πιθανών στρεβλώσεων του ανταγωνισμού μεταξύ οικονομικών παραγόντων ή των αθέμιτων πρακτικών αποφυγής κόστους όσον αφορά τον ανεφοδιασμό των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών με καύσιμα , καθώς και στην προώθηση της καινοτομίας και της παραγωγής στην Ένωση . Απαιτείται στοχευμένη στήριξη και χρηματοδότηση σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, καθώς και παροχή κινήτρων για συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα με στόχο την επιτάχυνση της χρήσης βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών.

Τροπολογία 14

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 15

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(15)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται στα αεροσκάφη που χρησιμοποιούνται στην πολιτική αεροπορία και εκτελούν πτήσεις εμπορικών αερομεταφορών. Δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε αεροσκάφη όπως τα στρατιωτικά αεροσκάφη και τα αεροσκάφη που συμμετέχουν σε επιχειρήσεις ανθρωπιστικού χαρακτήρα, έρευνας, διάσωσης, αρωγής σε περίπτωση καταστροφών ή για ιατρικούς σκοπούς, καθώς και σε τελωνειακές, αστυνομικές και πυροσβεστικές επιχειρήσεις. Πράγματι, οι πτήσεις που εκτελούνται υπό ανάλογες συνθήκες είναι εξαιρετικού χαρακτήρα και, ως τέτοιες, δεν μπορούν πάντοτε να προγραμματίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως οι τακτικές πτήσεις. Λόγω της φύσης των δραστηριοτήτων τους, ενδέχεται να μην είναι πάντοτε σε θέση να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους δυνάμει του παρόντος κανονισμού, καθώς ενδέχεται να συνιστούν περιττή επιβάρυνση. Προκειμένου να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού σε ολόκληρη την ενιαία αγορά αερομεταφορών της ΕΕ, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καλύπτει το μεγαλύτερο δυνατό μερίδιο της εμπορικής εναέριας κυκλοφορίας που πραγματοποιείται από αερολιμένες που βρίσκονται στο έδαφος της ΕΕ. Ταυτόχρονα, προκειμένου να διασφαλιστεί η αεροπορική συνδεσιμότητα προς όφελος των πολιτών, των επιχειρήσεων και των περιφερειών της ΕΕ, είναι σημαντικό να αποφευχθεί η επιβολή αδικαιολόγητης επιβάρυνσης στις αερομεταφορές σε μικρούς αερολιμένες. Θα πρέπει να καθοριστεί κατώτατο όριο ετήσιας αεροπορικής μεταφοράς επιβατών και εμπορευματικής μεταφοράς, κάτω από το οποίο οι αερολιμένες δεν θα καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό· ωστόσο, το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού θα πρέπει να καλύπτει τουλάχιστον το 95 % της συνολικής κίνησης με αναχώρηση από αερολιμένες της Ένωσης. Για τους ίδιους λόγους, θα πρέπει να καθοριστεί κατώτατο όριο για την απαλλαγή των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών που είναι υπόλογοι για πολύ μικρό αριθμό αναχωρήσεων από αερολιμένες που βρίσκονται στο έδαφος της ΕΕ.

(15)

Ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε αεροσκάφη που συμμετέχουν σε επιχειρήσεις ανθρωπιστικού χαρακτήρα, έρευνας, διάσωσης, αρωγής σε περίπτωση καταστροφών ή για ιατρικούς σκοπούς, δεδομένου ότι οι πτήσεις που εκτελούνται υπό ανάλογες συνθήκες είναι εξαιρετικού χαρακτήρα και, ως τέτοιες, δεν μπορούν πάντοτε να προγραμματίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως οι τακτικές πτήσεις . Λόγω της φύσης των δραστηριοτήτων τους, ενδέχεται να μην είναι πάντοτε σε θέση να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους δυνάμει του παρόντος κανονισμού, καθώς ενδέχεται να συνιστούν περιττή επιβάρυνση. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται στα αεροσκάφη που χρησιμοποιούνται στην πολιτική αεροπορία και εκτελούν πτήσεις εμπορικών αερομεταφορών. Δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε στρατιωτικά αεροσκάφη ή σε αεροσκάφη που χρησιμοποιούνται σε τελωνειακές, αστυνομικές και πυροσβεστικές επιχειρήσεις. Προκειμένου να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού σε ολόκληρη την ενιαία αγορά αερομεταφορών της ΕΕ και να ευνοηθεί η ανάπτυξη της αγοράς SAF και των αναγκαίων υποδομών για SAF σε ολόκληρη την ΕΕ, θα πρέπει να καλύπτει το σύνολο της εμπορικής εναέριας κυκλοφορίας που πραγματοποιείται από αερολιμένες που βρίσκονται στο έδαφος της ΕΕ. Ταυτόχρονα, προκειμένου να διασφαλιστεί η αεροπορική συνδεσιμότητα προς όφελος των πολιτών, των επιχειρήσεων και των περιφερειών της ΕΕ, να καταστεί δυνατή η απαραίτητη ευελιξία ώστε οι προμηθευτές καυσίμων να παρέχουν και οι αεροπορικές εταιρίες να χρησιμοποιούν βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα με τον πλέον αποδοτικό τρόπο, καθώς και να αποφευχθεί η επιβολή αδικαιολόγητης επιβάρυνσης στις αερομεταφορές σε μικρούς αερολιμένες, πρέπει να καθιερωθεί ένας μηχανισμός ευελιξίας, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων ενός συστήματος διαπραγματεύσιμων πιστοποιητικών, ως μεταβατική περίοδος . Προκειμένου να αποφευχθούν αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά, μετά την εν λόγω μεταβατική περίοδο, οι απαιτήσεις που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει μακροπρόθεσμα να εφαρμόζονται εξίσου σε όλους τους αερολιμένες της Ένωσης και σε όλους τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που απογειώνονται από ή προσγειώνονται σε αερολιμένα της Ένωσης.

Τροπολογία 15

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 15 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(15α)

Είναι απαραίτητο οι λιγότερο συνδεδεμένες ευρωπαϊκές περιφέρειες, όπως οι νησιωτικές και οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες, οι οποίες συχνά βασίζονται στις αεροπορικές μεταφορές ως το μοναδικό μέσο σύνδεσης, να μην επηρεάζονται δυσανάλογα από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό και να διασφαλίζεται η πρόσβαση των εν λόγω περιφερειών σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες. Προκειμένου να διασφαλιστεί η αεροπορική συνδεσιμότητα των περιφερειών που διαθέτουν λιγότερες εναλλακτικές επιλογές μεταφορών, θα πρέπει να δοθεί προσοχή στις πιθανές επιπτώσεις των διατάξεων του παρόντος κανονισμού όσον αφορά την οικονομική προσιτότητα, την ανταγωνιστικότητα και τις ενδεχόμενες αυξήσεις των τιμών για τις αεροπορικές διαδρομές που συνδέουν απομακρυσμένες περιφέρειες και άλλες περιοχές της Ένωσης.

Τροπολογία 16

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 16 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(16a)

Είναι σημαντικό η δεξαμενή επιλέξιμων βιώσιμων πρώτων υλών να είναι όσο το δυνατόν πιο περιεκτική, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το δυναμικό κλιμάκωσης της παραγωγής βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών με προσιτό κόστος. Ο κατάλογος των πρώτων υλών που είναι επιλέξιμες βάσει του παρόντος κανονισμού δεν θα πρέπει να είναι στατικός, αλλά να εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου ώστε να περιλαμβάνει νέες βιώσιμες πρώτες ύλες. Για τον σκοπό αυτό, σύμφωνα με το άρθρο 28 παράγραφος 6 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάζει τουλάχιστον ανά διετία τον κατάλογο των πρώτων υλών που παρατίθεται στο παράρτημα IX μέρη Α και Β, με σκοπό την προσθήκη νέων πρώτων υλών. Οι νέες πρώτες ύλες που προστίθενται στο παράρτημα IX θα πρέπει να καταστούν άμεσα επιλέξιμες για την παραγωγή βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών βάσει του παρόντος κανονισμού.

Τροπολογία 17

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 17

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(17)

Για λόγους βιωσιμότητας, δεν θα πρέπει να είναι επιλέξιμα τα καύσιμα με βάση καλλιέργειες ζωοτροφών και τροφίμων. Ειδικότερα, η έμμεση αλλαγή της χρήσης γης συμβαίνει όταν η καλλιέργεια φυτών για βιοκαύσιμα εκτοπίζει την παραδοσιακή παραγωγή φυτών για τρόφιμα και ζωοτροφές. Αυτή η πρόσθετη ζήτηση αυξάνει την πίεση στη γη και μπορεί να οδηγήσει στην επέκταση των γεωργικών εκτάσεων σε περιοχές με υψηλά αποθέματα άνθρακα, όπως δάση, υγροβιότοποι και τυρφώνες, προκαλώντας επιπρόσθετες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και ζητήματα απώλειας βιοποικιλότητας. Από έρευνες έχει προκύψει ότι η κλίμακα των επιπτώσεων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως, μεταξύ άλλων, από τον τύπο πρώτης ύλης που χρησιμοποιείται για την παραγωγή καυσίμου, το ύψος της πρόσθετης ζήτησης για πρώτη ύλη που δημιουργεί η χρήση βιοκαυσίμων και τον βαθμό στον οποίο οι εκτάσεις με υψηλά αποθέματα άνθρακα προστατεύονται σε ολόκληρη την υφήλιο. Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης έχουν εντοπιστεί στα βιοκαύσιμα, τα καύσιμα που παράγονται από πρώτες ύλες για τα οποία παρατηρείται σημαντική επέκταση της περιοχής παραγωγής σε εκτάσεις με υψηλά αποθέματα άνθρακα. Κατά συνέπεια, δεν θα πρέπει να προωθούνται καύσιμα με βάση τις καλλιέργειες ζωοτροφών και τροφίμων. Η προσέγγιση αυτή συνάδει με την πολιτική της Ένωσης και ειδικότερα με την οδηγία (ΕΕ) 2018/2001, η οποία περιορίζει και θέτει ανώτατο όριο στη χρήση των εν λόγω βιοκαυσίμων στις οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές, λαμβανομένων υπόψη των χαμηλότερων περιβαλλοντικών οφελών τους, των χαμηλότερων επιδόσεων τους όσον αφορά τις δυνατότητες μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και των ευρύτερων ανησυχιών σχετικά με τη βιωσιμότητα. Εκτός από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που συνδέονται με την έμμεση αλλαγή της χρήσης γης —η οποία είναι ικανή να εκμηδενίσει μέρος ή το σύνολο της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από επιμέρους βιοκαύσιμα— η έμμεση αλλαγή της χρήσης γης εγκυμονεί κινδύνους και για τη βιοποικιλότητα. Ο κίνδυνος αυτός είναι ιδιαίτερα σοβαρός σε σχέση με τη δυνητικά μεγάλη επέκταση της παραγωγής που καθορίζεται από τη σημαντική αύξηση της ζήτησης. Στον τομέα των αερομεταφορών η ζήτηση βιοκαυσίμων που προέρχονται από καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών βρίσκεται επί του παρόντος σε αμελητέα επίπεδα, δεδομένου ότι περισσότερο από το 99 % των αεροπορικών καυσίμων που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι ορυκτής προέλευσης. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να αποφευχθεί η δημιουργία δυνητικά μεγάλης ζήτησης βιοκαυσίμων που προέρχονται από καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών, μέσω της προώθησης της χρήσης τους στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού. Η μη επιλεξιμότητα των βιοκαυσίμων που προέρχονται από καλλιέργειες βάσει του παρόντος κανονισμού ελαχιστοποιεί επίσης κάθε κίνδυνο επιβράδυνσης της απανθρακοποίησης των οδικών μεταφορών, που σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσε να προκύψει από τη στροφή των βιοκαυσίμων που προέρχονται από καλλιέργειες από τον τομέα των οδικών μεταφορών στον τομέα των αερομεταφορών. Είναι σημαντικό να περιοριστεί στο ελάχιστο αυτή η στροφή, δεδομένου ότι οι οδικές μεταφορές επί του παρόντος εξακολουθούν να αποτελούν με διαφορά τον πλέον ρυπογόνο τομέα μεταφορών.

(17)

Για λόγους βιωσιμότητας, δεν θα πρέπει να είναι επιλέξιμα τα καύσιμα με βάση καλλιέργειες ζωοτροφών και τροφίμων , συμπεριλαμβανομένων των βιοκαυσίμων με υψηλό κίνδυνο έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης, όπως αυτά που προέρχονται από φοινικέλαιο . Ειδικότερα, η έμμεση αλλαγή της χρήσης γης συμβαίνει όταν η καλλιέργεια φυτών για βιοκαύσιμα εκτοπίζει την παραδοσιακή παραγωγή φυτών για τρόφιμα και ζωοτροφές. Αυτή η πρόσθετη ζήτηση αυξάνει την πίεση στη γη και μπορεί να οδηγήσει στην επέκταση των γεωργικών εκτάσεων σε περιοχές με υψηλά αποθέματα άνθρακα, όπως δάση, υγροβιότοποι και τυρφώνες, προκαλώντας επιπρόσθετες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και ζητήματα απώλειας βιοποικιλότητας. Από έρευνες έχει προκύψει ότι η κλίμακα των επιπτώσεων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως, μεταξύ άλλων, από τον τύπο πρώτης ύλης που χρησιμοποιείται για την παραγωγή καυσίμου, το ύψος της πρόσθετης ζήτησης για πρώτη ύλη που δημιουργεί η χρήση βιοκαυσίμων και τον βαθμό στον οποίο οι εκτάσεις με υψηλά αποθέματα άνθρακα προστατεύονται σε ολόκληρη την υφήλιο. Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης έχουν εντοπιστεί στα βιοκαύσιμα, τα καύσιμα που παράγονται από πρώτες ύλες για τα οποία παρατηρείται σημαντική επέκταση της περιοχής παραγωγής σε εκτάσεις με υψηλά αποθέματα άνθρακα. Κατά συνέπεια, δεν θα πρέπει να προωθούνται καύσιμα με βάση τις καλλιέργειες ζωοτροφών και τροφίμων. Η προσέγγιση αυτή συνάδει με την πολιτική της Ένωσης και ειδικότερα με την οδηγία (ΕΕ) 2018/2001, η οποία περιορίζει και θέτει ανώτατο όριο στη χρήση των εν λόγω βιοκαυσίμων στις οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές, λαμβανομένων υπόψη των χαμηλότερων περιβαλλοντικών οφελών τους, των χαμηλότερων επιδόσεων τους όσον αφορά τις δυνατότητες μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και των ευρύτερων ανησυχιών σχετικά με τη βιωσιμότητα. Εκτός από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που συνδέονται με την έμμεση αλλαγή της χρήσης γης —η οποία είναι ικανή να εκμηδενίσει μέρος ή το σύνολο της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από επιμέρους βιοκαύσιμα— η έμμεση αλλαγή της χρήσης γης εγκυμονεί κινδύνους και για τη βιοποικιλότητα. Ο κίνδυνος αυτός είναι ιδιαίτερα σοβαρός σε σχέση με τη δυνητικά μεγάλη επέκταση της παραγωγής που καθορίζεται από τη σημαντική αύξηση της ζήτησης. Στον τομέα των αερομεταφορών η ζήτηση βιοκαυσίμων που προέρχονται από καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών βρίσκεται επί του παρόντος σε αμελητέα επίπεδα, δεδομένου ότι περισσότερο από το 99 % των αεροπορικών καυσίμων που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι ορυκτής προέλευσης. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να αποφευχθεί η δημιουργία δυνητικά μεγάλης ζήτησης βιοκαυσίμων που προέρχονται από καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών, μέσω της προώθησης της χρήσης τους στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού. Η μη επιλεξιμότητα των βιοκαυσίμων που προέρχονται από καλλιέργειες βάσει του παρόντος κανονισμού ελαχιστοποιεί επίσης κάθε κίνδυνο επιβράδυνσης της απανθρακοποίησης των οδικών μεταφορών, που σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσε να προκύψει από τη στροφή των βιοκαυσίμων που προέρχονται από καλλιέργειες από τον τομέα των οδικών μεταφορών στον τομέα των αερομεταφορών. Είναι σημαντικό να περιοριστεί στο ελάχιστο αυτή η στροφή, δεδομένου ότι οι οδικές μεταφορές επί του παρόντος εξακολουθούν να αποτελούν με διαφορά τον πλέον ρυπογόνο τομέα μεταφορών.

Τροπολογία 18

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 17 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(17α)

Οι ακριβείς και ορθές πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών έχουν μεγάλη σημασία για την ορθή λειτουργία του παρόντος κανονισμού. Για την προώθηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και τη διασφάλιση της διαφάνειας και της ιχνηλασιμότητας, οι προμηθευτές καυσίμων είναι υπεύθυνοι να παρέχουν τις ορθές πληροφορίες όσον αφορά τα χαρακτηριστικά του παρεχόμενου καυσίμου, τα χαρακτηριστικά βιωσιμότητάς του και την προέλευση των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του καυσίμου. Οι εν λόγω πληροφορίες αναφέρονται στην ενωσιακή βάση δεδομένων, η οποία δημιουργήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 28 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 (οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας). Οι προμηθευτές καυσίμων που αποδεδειγμένα έχουν παράσχει παραπλανητικές ή ανακριβείς πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά ή την προέλευση των καυσίμων που προμηθεύουν θα πρέπει να υπόκεινται σε κυρώσεις. Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι προμηθευτές καυσίμων εισάγουν έγκαιρες και ακριβείς πληροφορίες στην ενωσιακή βάση δεδομένων και ότι οι πληροφορίες αυτές επαληθεύονται και ελέγχονται. Για την καταπολέμηση ενδεχόμενης απάτης και δεδομένου ότι σημαντικό μέρος των πρώτων υλών που απαιτούνται για την παραγωγή βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών προέρχεται από χώρες εκτός της Ένωσης, είναι αναγκαίο τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς φορείς, να ενισχύσουν τον μηχανισμό ελέγχου των μεταφορών, μεταξύ άλλων με τη διενέργεια επιτόπιων επιθεωρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει εκτελεστικό κανονισμό για την πιστοποίηση βιωσιμότητας σύμφωνα με το άρθρο 30 παράγραφος 8 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, με σκοπό την περαιτέρω εναρμόνιση και ενίσχυση των κανόνων σχετικά με την αξιοπιστία, τη διαφάνεια και τον ανεξάρτητο έλεγχο, καθώς και σχετικά με τη συνεργασία των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών στην ελεγκτική εποπτεία.

Τροπολογία 19

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 18

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(18)

Είναι αναγκαία η θέσπιση ενιαίου, σαφούς και αυστηρού πλαισίου βιωσιμότητας για την παροχή ασφάλειας στους παράγοντες των κλάδων των αερομεταφορών και των καυσίμων, σχετικά με την επιλεξιμότητα των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών βάσει του παρόντος κανονισμού. Για να διασφαλιστεί η συνέπεια με άλλες συναφείς πολιτικές της ΕΕ, η επιλεξιμότητα των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών θα πρέπει να καθορίζεται σύμφωνα με τη συμμόρφωση με τα κριτήρια βιωσιμότητας του άρθρου 29 της οδηγίας 2018/2001 (12) .

(18)

Είναι αναγκαία η θέσπιση ενιαίου, σαφούς και αυστηρού πλαισίου βιωσιμότητας για την παροχή ασφάλειας δικαίου και συνέχειας στους παράγοντες των κλάδων των αερομεταφορών και των καυσίμων, σχετικά με την επιλεξιμότητα των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών βάσει του παρόντος κανονισμού. Για να διασφαλιστεί η συνέπεια με άλλες συναφείς πολιτικές της ΕΕ, η επιλεξιμότητα των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών θα πρέπει να καθορίζεται σύμφωνα με τη συμμόρφωση με τα κριτήρια βιωσιμότητας του άρθρου 29 της οδηγίας  (ΕΕ) 2018/2001 (12) .

Τροπολογία 20

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 19

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(19)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών μπορούν να ανταγωνίζονται βάσει ίσων ευκαιριών όσον αφορά την πρόσβαση σε βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών. Για να αποφευχθούν τυχόν στρεβλώσεις στην αγορά αεροπορικών υπηρεσιών, όλοι οι ενωσιακοί αερολιμένες που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να εφοδιάζονται με ενιαία ελάχιστα μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Μολονότι η αγορά είναι ελεύθερη να προμηθεύει και να χρησιμοποιεί μεγαλύτερες ποσότητες βιώσιμων καυσίμων, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να διασφαλίζει ότι τα υποχρεωτικά ελάχιστα μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών είναι τα ίδια σε όλους τους καλυπτόμενους αερολιμένες. Αντικαθιστά κάθε απαίτηση που θεσπίζεται άμεσα ή έμμεσα σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο και απαιτεί από τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών ή τους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων να χρησιμοποιούν ή να προμηθεύουν βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών με διαφορετικούς στόχους από εκείνους που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό. Προκειμένου να δημιουργηθεί σαφές και προβλέψιμο νομικό πλαίσιο και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη της αγοράς και η διάδοση των πλέον βιώσιμων και καινοτόμων τεχνολογιών καυσίμων με δυναμικό ανάπτυξης για την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καθορίσει σταδιακά αυξανόμενα ελάχιστα μερίδια συνθετικών αεροπορικών καυσίμων με την πάροδο του χρόνου. Είναι απαραίτητος ο καθορισμός ειδικής επιμέρους υποχρέωσης για τα συνθετικά αεροπορικά καύσιμα λόγω του σημαντικού δυναμικού απανθρακοποίησης που έχουν τα εν λόγω καύσιμα και λαμβανομένου υπόψη του τρέχοντος εκτιμώμενου κόστους παραγωγής τους. Όταν παράγονται από ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια και άνθρακα που δεσμεύεται απευθείας από την ατμόσφαιρα, τα συνθετικά αεροπορικά καύσιμα μπορούν να επιτύχουν μείωση των εκπομπών σε ποσοστό έως και 100 % σε σύγκριση με τα συμβατικά αεροπορικά καύσιμα. Έχουν επίσης αξιοσημείωτα πλεονεκτήματα σε σύγκριση με άλλα είδη βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών όσον αφορά την αποδοτική χρήση των πόρων (ειδικότερα όσον αφορά τις ανάγκες σε νερό) της διεργασίας παραγωγής. Ωστόσο, το κόστος παραγωγής των συνθετικών αεροπορικών καυσίμων υπολογίζεται επί του παρόντος σε επίπεδο τριπλάσιο έως εξαπλάσιο της τιμής αγοράς των συμβατικών αεροπορικών καυσίμων. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει ειδική επιμέρους υποχρέωση για την εν λόγω τεχνολογία. Άλλοι τύποι συνθετικών καυσίμων, όπως τα συνθετικά καύσιμα χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών που επιτυγχάνουν υψηλές μειώσεις εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, θα μπορούσαν να εξεταστούν για να συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού κατά τη διάρκεια μελλοντικών αναθεωρήσεων, όταν τα εν λόγω καύσιμα οριστούν στην οδηγία για την ανανεώσιμη ενέργεια.

(19)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών μπορούν να ανταγωνίζονται βάσει ίσων ευκαιριών όσον αφορά την πρόσβαση σε βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών. Για να αποφευχθούν τυχόν στρεβλώσεις στην αγορά αεροπορικών υπηρεσιών, όλοι οι ενωσιακοί αερολιμένες που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να εφοδιάζονται με ενιαία ελάχιστα μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Μολονότι η αγορά είναι ελεύθερη να προμηθεύει και να χρησιμοποιεί μεγαλύτερες ποσότητες βιώσιμων καυσίμων, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να διασφαλίζει ότι τα υποχρεωτικά ελάχιστα μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών είναι τα ίδια σε όλους τους καλυπτόμενους αερολιμένες. Η διαθεσιμότητα πρώτων υλών και η παραγωγική ικανότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών δεν είναι απεριόριστες. Μια κατάσταση στην οποία ορισμένα κράτη μέλη θα θεσπίσουν υψηλότερες συνολικές υποχρεώσεις εφοδιασμού με βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών σε εθνικό επίπεδο θα εντείνει τον ανταγωνισμό για πρώτες ύλες με άλλους τομείς των μεταφορών και της ενέργειας και μπορεί να οδηγήσει σε ελλείψεις εφοδιασμού σε άλλες περιοχές. Αυτό θα υπονομεύσει την ικανότητα των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών στις εν λόγω περιοχές να απαλλαγούν από τις ανθρακούχες εκπομπές και θα αυξήσει αδικαιολόγητα το κόστος συμμόρφωσης των εν λόγω φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών, ιδίως με το ΣΕΔΕ της ΕΕ, οδηγώντας σε στρεβλώσεις της αγοράς και σε συνολικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Επομένως, θα πρέπει να καθοριστεί κοινός στόχος σε επίπεδο ΕΕ για τη συνολική παραγωγή και τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Ο παρών κανονισμός αντικαθιστά κάθε απαίτηση που θεσπίζεται άμεσα ή έμμεσα σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο και απαιτεί από τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών ή τους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων να χρησιμοποιούν ή να προμηθεύουν βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών με διαφορετικούς στόχους από εκείνους που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό. Προκειμένου να δημιουργηθεί σαφές και προβλέψιμο νομικό πλαίσιο και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη της αγοράς και η διάδοση των πλέον βιώσιμων και καινοτόμων τεχνολογιών καυσίμων με δυναμικό ανάπτυξης για την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καθορίσει σταδιακά αυξανόμενα ελάχιστα μερίδια συνθετικών αεροπορικών καυσίμων με την πάροδο του χρόνου. Είναι απαραίτητος ο καθορισμός ειδικής επιμέρους υποχρέωσης για τα συνθετικά αεροπορικά καύσιμα λόγω του σημαντικού δυναμικού απανθρακοποίησης που έχουν τα εν λόγω καύσιμα και λαμβανομένου υπόψη του τρέχοντος εκτιμώμενου κόστους παραγωγής τους. Όταν παράγονται από ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια και άνθρακα που δεσμεύεται απευθείας από την ατμόσφαιρα, τα συνθετικά αεροπορικά καύσιμα μπορούν να επιτύχουν μείωση των εκπομπών σε ποσοστό έως και 100 % σε σύγκριση με τα συμβατικά αεροπορικά καύσιμα. Έχουν επίσης αξιοσημείωτα πλεονεκτήματα σε σύγκριση με άλλα είδη βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών όσον αφορά την αποδοτική χρήση των πόρων (ειδικότερα όσον αφορά τις ανάγκες σε νερό) της διεργασίας παραγωγής. Ωστόσο, το κόστος παραγωγής των συνθετικών αεροπορικών καυσίμων υπολογίζεται επί του παρόντος σε επίπεδο τριπλάσιο έως εξαπλάσιο της τιμής αγοράς των συμβατικών αεροπορικών καυσίμων. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει ειδική επιμέρους υποχρέωση για την εν λόγω τεχνολογία. Άλλοι τύποι συνθετικών καυσίμων, όπως τα συνθετικά καύσιμα χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών που επιτυγχάνουν υψηλές μειώσεις εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, θα μπορούσαν να εξεταστούν για να συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού κατά τη διάρκεια μελλοντικών αναθεωρήσεων, όταν τα εν λόγω καύσιμα οριστούν στην οδηγία για την ανανεώσιμη ενέργεια. Επιπλέον, τα συνθετικά καύσιμα αεροσκαφών με CO2 που προέρχεται από άμεση δέσμευση CO2 από την ατμόσφαιρα μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο λόγω της ικανότητάς τους να παρέχουν άνθρακα με βιώσιμο τρόπο και θα πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω.

Τροπολογία 21

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 19 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(19α)

Η διαθεσιμότητα πρώτων υλών και η παραγωγική ικανότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών δεν είναι απεριόριστες. Η εντατικοποίηση του ανταγωνισμού για περιορισμένες πρώτες ύλες θα μπορούσε να οδηγήσει σε ελλείψεις εφοδιασμού και στρεβλώσεις της αγοράς και, ως εκ τούτου, να επηρεάσει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα του τομέα των αερομεταφορών στο σύνολό του. Προκειμένου να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού και να αποφευχθεί ο κατακερματισμός της εσωτερικής αγοράς, θα πρέπει να εφαρμόζονται εναρμονισμένες απαιτήσεις σε ολόκληρη την Ένωση σχετικά με τα ελάχιστα μερίδια διάδοσης SAF. Ωστόσο, διασφαλίζοντας την επίτευξη των εν λόγω εναρμονισμένων μεριδίων όγκου της ΕΕ σύμφωνα με το παράρτημα Ι, τα κράτη μέλη μπορούν παράλληλα να λαμβάνουν εθνικά μέτρα, υποστηρικτικές πολιτικές και πρωτοβουλίες με στόχο την αύξηση του επιπέδου παραγωγής και χρήσης βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένων των συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών, στην επικράτειά τους, για παράδειγμα με την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης. Οι εν λόγω εθνικές δράσεις θα πρέπει να είναι διαφανείς, αναλογικές και γενικού χαρακτήρα, ανοικτές σε όλες τις επιχειρήσεις και να μην εισάγουν διακρίσεις. Επιπλέον, δεδομένου ότι ο παρών κανονισμός δεν καθορίζει μέγιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, οι αεροπορικές εταιρείες και οι προμηθευτές καυσίμων μπορούν να επιδιώξουν περισσότερο φιλόδοξες περιβαλλοντικές πολιτικές με υψηλότερη διάδοση και προμήθεια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στο συνολικό δίκτυο δραστηριοτήτων τους, αποφεύγοντας παράλληλα τον εφοδιασμό με πλεονάζοντα καύσιμα. Για τον σκοπό αυτό, οι αεροπορικές εταιρείες και οι προμηθευτές καυσίμων θα μπορούσαν, μέσω συμβατικών ρυθμίσεων, να συμφωνήσουν επί αμοιβαίων δεσμεύσεων για την παραγωγή, τον εφοδιασμό και την αγορά προκαθορισμένων ποσοτήτων βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υπερβαίνουν τα ελάχιστα μερίδια όγκου που καθορίζονται στο παράρτημα Ι. Οι εν λόγω συμβατικές ρυθμίσεις μπορούν επίσης να καλύπτουν την ευθύνη και να θεσπίζουν όρους για οικονομική αποζημίωση σε περιπτώσεις που δεν υλοποιήθηκε η παράδοση.

Τροπολογία 22

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογκή σκέψη 19 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(19β)

Η καταναλωτική ζήτηση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη πιο βιώσιμων αεροπορικών μεταφορών. Ωστόσο, προκειμένου οι καταναλωτές να είναι σε θέση να κάνουν συνειδητές επιλογές, απαιτούνται πιο ακριβείς, αξιόπιστες, ανεξάρτητες και εναρμονισμένες πληροφορίες σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των πτήσεων, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης για τη στρατηγική για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να θεσπιστεί ένα ολοκληρωμένο ενωσιακό σύστημα επισήμανσης για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των αεροπορικών μεταφορών, το οποίο θα μπορεί να παρέχει στους χρήστες των αεροπορικών υπηρεσιών σαφείς, διαφανείς, ολοκληρωμένες, φιλικές προς τον χρήστη και εύκολα κατανοητές πληροφορίες σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των αεροπορικών μεταφορών. Αυτό θα δώσει κατευθύνσεις στις επιλογές των καταναλωτών και θα προωθήσει περαιτέρω τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών και άλλων μέτρων βιωσιμότητας από τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών. Ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας (EASA) είναι ήδη αρμόδιος για την περιβαλλοντική πιστοποίηση των αεροσκαφών και συνεργάζεται με τα ενδιαφερόμενα μέρη για την ανάπτυξη ενός συστήματος περιβαλλοντικής επισήμανσης για τις αεροπορικές μεταφορές, το οποίο θα καλύπτει τα αεροσκάφη, τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και τις εμπορικές πτήσεις. Ο EASA θα πρέπει να επιφορτιστεί με την περαιτέρω ανάπτυξη, εφαρμογή και λειτουργία του εν λόγω συστήματος, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία, η τεχνική ευρωστία και οι συνέργειες με άλλα μέτρα της ΕΕ.

Τροπολογία 23

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 20

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(20)

Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα ελάχιστα μερίδια των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών μπορούν να διατεθούν επιτυχώς στην αγορά αερομεταφορών χωρίς ελλείψεις εφοδιασμού. Για τον σκοπό αυτόν, θα πρέπει να προβλεφθεί επαρκής χρόνος ώστε να μπορέσει η βιομηχανία ανανεώσιμων καυσίμων να αναπτύξει αναλόγως την παραγωγική ικανότητα. Η προμήθεια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών θα πρέπει να καταστεί υποχρεωτική, αρχής γενομένης από το 2025. Ομοίως, προκειμένου να παρέχεται ασφάλεια δικαίου και προβλεψιμότητα στην αγορά και να προωθούνται οι επενδύσεις σε διαρκή βάση προς την παραγωγική ικανότητα όσον αφορά τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών, οι όροι του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να είναι σταθεροί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

(20)

Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα ελάχιστα μερίδια των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών μπορούν να διατεθούν επιτυχώς στην αγορά αερομεταφορών χωρίς ελλείψεις εφοδιασμού. Για τον σκοπό αυτόν, θα πρέπει να προβλεφθεί επαρκής χρόνος και να καθιερωθεί ένας μηχανισμός ευελιξίας ώστε να μπορέσει η βιομηχανία ανανεώσιμων καυσίμων να αναπτύξει αναλόγως την παραγωγική ικανότητα και να έχουν τη δυνατότητα οι πάροχοι αεροπορικών καυσίμων και οι αερομεταφορείς να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους με τον πλέον οικονομικά αποδοτικό τρόπο, χωρίς να μειωθούν οι συνολικές περιβαλλοντικές φιλοδοξίες του παρόντος κανονισμού . Η προμήθεια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών θα πρέπει να ξεκινήσει το 2025 , με την ευελιξία που προβλέπεται στον μηχανισμό ευελιξίας των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών . Ομοίως, προκειμένου να παρέχεται ασφάλεια δικαίου και προβλεψιμότητα στην αγορά και να προωθούνται οι επενδύσεις σε διαρκή βάση προς την παραγωγική ικανότητα όσον αφορά τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών, οι όροι του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να είναι σταθεροί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Τροπολογία 24

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 21

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(21)

Με την εισαγωγή και την αύξηση των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στους ενωσιακούς αερολιμένες, οι πρακτικές εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα ενδέχεται να επιταθούν λόγω της αύξησης του κόστους των αεροπορικών καυσίμων. Οι πρακτικές εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα δεν είναι βιώσιμες και θα πρέπει να αποφεύγονται, καθώς υπονομεύουν τις προσπάθειες της Ένωσης για μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις μεταφορές. Κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο με τους στόχους απανθρακοποίησης των αερομεταφορών, καθώς η αύξηση του βάρους των αεροσκαφών θα αύξανε την κατανάλωση καυσίμων και τις σχετικές εκπομπές σε μια δεδομένη πτήση. Οι πρακτικές εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα θέτουν επίσης σε κίνδυνο τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού στην Ένωση μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών, καθώς επίσης και μεταξύ των αερολιμένων. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να απαιτεί από τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών να ανεφοδιάζονται πριν από την αναχώρηση από συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα. Η ποσότητα καυσίμων που παρέχεται για ανεφοδιασμό πριν από την αναχώρηση από συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα θα πρέπει να είναι ανάλογη με την ποσότητα καυσίμων που είναι αναγκαία για την εκτέλεση των πτήσεων που αναχωρούν από τον εν λόγω αερολιμένα, λαμβανομένης υπόψη της αναγκαίας συμμόρφωσης με τους κανόνες ασφάλειας των καυσίμων. Η απαίτηση διασφαλίζει ότι ισχύουν ίσοι όροι για τις δραστηριότητες στην Ένωση για ενωσιακούς και αλλοδαπούς φορείς εκμετάλλευσης εξίσου, εξασφαλίζοντας παράλληλα υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος. Δεδομένου ότι ο κανονισμός δεν καθορίζει μέγιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σε όλα τα αεροπορικά καύσιμα, οι αεροπορικές εταιρείες και οι προμηθευτές καυσίμων μπορούν να επιδιώξουν περισσότερο φιλόδοξες περιβαλλοντικές πολιτικές με υψηλότερη διάδοση και προμήθεια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στο συνολικό δίκτυο δραστηριοτήτων τους, αποφεύγοντας παράλληλα τον εφοδιασμό με πλεονάζοντα καύσιμα.

(21)

Με την εισαγωγή και την αύξηση των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στους ενωσιακούς αερολιμένες, οι πρακτικές εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα για οικονομικούς λόγους ενδέχεται να επιταθούν λόγω της αύξησης του κόστους των αεροπορικών καυσίμων. Οι πρακτικές εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα για οικονομικούς λόγους δεν είναι βιώσιμες και θα πρέπει να αποφεύγονται, καθώς υπονομεύουν τις προσπάθειες της Ένωσης για μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις μεταφορές. Κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο με τους στόχους απανθρακοποίησης των αερομεταφορών, καθώς η αύξηση του βάρους των αεροσκαφών θα αύξανε την κατανάλωση καυσίμων και τις σχετικές εκπομπές σε μια δεδομένη πτήση. Οι πρακτικές εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα θέτουν επίσης σε κίνδυνο τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού στην Ένωση μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών, καθώς επίσης και μεταξύ των αερολιμένων. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να απαιτεί από τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών να ανεφοδιάζονται πριν από την αναχώρηση από συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα. Η ποσότητα καυσίμων που παρέχεται για ανεφοδιασμό πριν από την αναχώρηση από συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα θα πρέπει να είναι ανάλογη με την ποσότητα καυσίμων που είναι αναγκαία για την εκτέλεση των πτήσεων που αναχωρούν από τον εν λόγω αερολιμένα, λαμβανομένης υπόψη της αναγκαίας συμμόρφωσης με τους κανόνες ασφάλειας των καυσίμων. Η απαίτηση διασφαλίζει ότι ισχύουν ίσοι όροι για τις δραστηριότητες στην Ένωση για ενωσιακούς και αλλοδαπούς φορείς εκμετάλλευσης εξίσου, εξασφαλίζοντας παράλληλα υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος. Δεδομένου ότι ο κανονισμός δεν καθορίζει μέγιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σε όλα τα αεροπορικά καύσιμα, οι αεροπορικές εταιρείες και οι προμηθευτές καυσίμων μπορούν να επιδιώξουν περισσότερο φιλόδοξες περιβαλλοντικές πολιτικές με υψηλότερη διάδοση και προμήθεια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στο συνολικό δίκτυο δραστηριοτήτων τους, αποφεύγοντας παράλληλα τον εφοδιασμό με πλεονάζοντα καύσιμα. Για να διασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού τόσο για τις πτήσεις εντός της ΕΕ όσο και για τις πτήσεις εκτός ΕΕ, η Επιτροπή θα πρέπει να παρακολουθεί τακτικά, να αξιολογεί και να υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με περιπτώσεις εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα.

Τροπολογία 25

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 21 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(21α)

Η περαιτέρω διάδοση των βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων, τα οποία συνήθως έχουν χαμηλότερες συγκεντρώσεις αρωματικών ενώσεων και χαμηλότερη περιεκτικότητα σε θείο, θα συμβάλει στη μείωση των κλιματικών επιπτώσεων πλην των εκπομπών CO2. Η περαιτέρω μείωση της περιεκτικότητας των αεροπορικών καυσίμων σε αρωματικές ενώσεις και σε θείο μπορεί να μειώσει τον σχηματισμό θυσανόμορφων νεφών από ίχνη συμπύκνωσης, να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα στους αερολιμένες και γύρω από αυτούς και να ενισχύσει την ποιότητα των καυσίμων προς όφελος των αεροπορικών εταιρειών, λόγω τόσο της υψηλής ενεργειακής πυκνότητας όσο και του χαμηλότερου κόστους συντήρησης λόγω των χαμηλότερων επιπέδων αιθάλης. Ωστόσο, η μείωση των συγκεντρώσεων αρωματικών ουσιών στα αεροπορικά καύσιμα πρέπει να γίνει τηρώντας παράλληλα τους διεθνείς κανόνες για την ασφάλεια των καυσίμων και εξασφαλίζοντας ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο. Επομένως, ο EASA θα πρέπει να παρακολουθεί την περιεκτικότητα των συμβατικών αεροπορικών καυσίμων σε αρωματικές ουσίες και θείο. Η Επιτροπή θα πρέπει, το αργότερο έως την 1η Ιανουαρίου 2025, να υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στην οποία θα αξιολογούνται πιθανά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, νομοθετικών προτάσεων και προτύπων ποιότητας καυσίμων, με στόχο τη βελτιστοποίηση της περιεκτικότητας των αεροπορικών καυσίμων σε αρωματικές ενώσεις.

Τροπολογία 26

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 21 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(21β)

Πέρα από τις επιπτώσεις της αύξησης της θερμοκρασίας του κλίματος, η αεροπορία επηρεάζει επίσης αρνητικά την ποιότητα του αέρα. Πιο σημαντικοί ρυπαντές είναι τα αιωρούμενα σωματίδια, συμπεριλαμβανομένων των υπέρλεπτων σωματιδίων, τα οξείδια του αζώτου (NOX) και οι πτητικές οργανικές ενώσεις, ενώ ορισμένοι από τους πρωτεύοντες αυτούς ρυπαντές παράγουν άλλους ρύπους  (1a) . Ενώ απαιτείται περισσότερη έρευνα πάνω στις επιπτώσεις των υπέρλεπτων σωματιδίων στην υγεία, πολλές μελέτες έχουν καταδείξει βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες επιπτώσεις της έκθεσης σε υπέρλεπτα σωματίδια, μεταξύ των οποίων η θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα, η ισχαιμική καρδιοπάθεια και οι επιπτώσεις στην θνησιμότητα λόγω πνευμονικής δυσλειτουργίας  () . Η ατμοσφαιρική ρύπανση συμβάλλει επίσης στην απώλεια βιοποικιλότητας βλάπτοντας τα οικοσυστήματα.

Τροπολογία 27

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 22

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(22)

Οι αερολιμένες που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι παρέχονται όλες οι αναγκαίες υποδομές για την παράδοση, την αποθήκευση και τον ανεφοδιασμό βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, ώστε να μην αποτελούν εμπόδιο όσον αφορά τη διάδοση των εν λόγω βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Αν χρειαστεί, ο Οργανισμός θα πρέπει να είναι σε θέση να απαιτεί από ενωσιακό αερολιμένα να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις διαθέσιμες υποδομές που καθιστούν δυνατή την αδιάλειπτη διανομή και τον ανεφοδιασμό των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών με βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών. Ο ρόλος του Οργανισμού θα πρέπει να παρέχει στους αερολιμένες και στις αεροπορικές εταιρείες τη δυνατότητα να διαθέτουν κοινό εστιακό σημείο, σε περίπτωση που απαιτούνται τεχνικές διευκρινίσεις σχετικά με τη διαθεσιμότητα των υποδομών καυσίμων.

(22)

Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι παρέχονται όλες οι αναγκαίες υποδομές για την παράδοση, την αποθήκευση και τον ανεφοδιασμό βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, καθώς και η συνεχής και αδιάλειπτη πρόσβαση των προμηθευτών καυσίμων σε υποδομές καυσίμων μεταφορών, ώστε να μην αποτελούν εμπόδιο όσον αφορά τη διάδοση των εν λόγω βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να λαμβάνει δεόντως υπόψη τα διαφορετικά μοντέλα διακυβέρνησης για τους αερολιμένες σε ολόκληρη την Ένωση. Ως προς αυτό, οι αερολιμένες που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό ή, κατά περίπτωση, ο σχετικός οργανισμός διαχείρισης στον οποίον το οικείο κράτος μέλος έχει αναθέσει τη διαχείριση των κεντρικών υποδομών του αερολιμένα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 8 της οδηγίας 96/67/ΕΚ του Συμβουλίου («οδηγία για τις υπηρεσίες εδάφους»), θα πρέπει, συνεπώς, να λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να παρέχουν τις αναγκαίες υποδομές για την παράδοση, την αποθήκευση και τον εφοδιασμό των εν λόγω βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών και την πρόσβαση των αερομεταφορέων σε αυτά. Όταν την τελική ευθύνη για την παροχή των υποδομών καυσίμων στον αερολιμένα της Ένωσης αναλαμβάνει, βάσει συμβατικών ρυθμίσεων, οντότητα άλλη από τον ενωσιακό αερολιμένα ή, κατά περίπτωση, ο οργανισμός διαχείρισης αερολιμένα, η εν λόγω οντότητα θα πρέπει να είναι υπεύθυνη, βάσει της συμβατικής ρύθμισης, για τη συμμόρφωση με την υποχρέωση που προβλέπεται στο άρθρο 6 του παρόντος κανονισμού. Αν χρειαστεί, ο Οργανισμός θα πρέπει να είναι σε θέση να απαιτεί από ενωσιακό αερολιμένα να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις διαθέσιμες υποδομές που καθιστούν δυνατή την αδιάλειπτη διανομή και τον ανεφοδιασμό των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών με βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών. Ο ρόλος του Οργανισμού θα πρέπει να παρέχει στους αερολιμένες και στις αεροπορικές εταιρείες τη δυνατότητα να διαθέτουν κοινό εστιακό σημείο, σε περίπτωση που απαιτούνται τεχνικές διευκρινίσεις σχετικά με τη διαθεσιμότητα των υποδομών καυσίμων. Όταν τα ηλεκτρικά ή υδρογονοκίνητα αεροσκάφη καταστούν ώριμα και εμπορικά διαθέσιμα, θα είναι αναγκαίο οι αερολιμένες που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διευκολύνουν τη δημιουργία κατάλληλων υποδομών για το υδρογόνο και την ηλεκτρική επαναφόρτιση αεροσκαφών, σύμφωνα με το αντίστοιχο σχέδιο ανάπτυξης του εθνικού πλαισίου πολιτικής, όπως ορίζεται στον προτεινόμενο κανονισμό για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων. Επιπλέον, θα πρέπει να διασφαλιστεί η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθμευμένα αεροσκάφη, σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού XXX [κανονισμός ΑFIR].

Τροπολογία 28

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 22 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(22α)

Πολλοί αερολιμένες της Ένωσης προμηθεύονται αεροπορικά καύσιμα κυρίως μέσω αγωγών από διυλιστήρια ή μονάδες ανάμειξης, όπου πρέπει να πραγματοποιείται ανάμειξη SAF για να πληρούνται οι προδιαγραφές ασφάλειας και βιωσιμότητας. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να επιτρέπουν τη συνεχή και αδιάλειπτη πρόσβαση των προμηθευτών αεροπορικών καυσίμων σε υποδομές καυσίμων πολιτικών αεροπορικών μεταφορών για τον εφοδιασμό τόσο με συμβατικά καύσιμα αεροσκαφών όσο και με καύσιμα αεροσκαφών που περιέχουν μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Η παράδοση SAF σε αερολιμένες της Ένωσης σε επαρκείς ποσότητες —ώστε να τηρούνται οι διατάξεις του παραρτήματος Ι— με εναλλακτικά μέσα, όπως οδικώς/με φορτηγό από διυλιστήρια και μονάδες ανάμειξης, είναι ανέφικτη από υλικοτεχνικής και πρακτικής πλευράς, καθώς και από πλευράς κόστους και κυρώσεων για το CO2. Θα είναι σημαντικό να χρησιμοποιούνται οι εν λόγω αγωγοί επιπλέον των αγωγών που ανήκουν σε προμηθευτές καυσίμων —όπου υπάρχουν— καθώς και οι ήδη υφιστάμενες σιδηροδρομικές υποδομές, προκειμένου να παραδίδονται τα ελάχιστα SAF που απαιτούνται βάσει του παρόντος κανονισμού.

Τροπολογία 29

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 24

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(24)

Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα πρέπει επίσης να υποχρεούνται να υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις σχετικά με τον πραγματικό ανεφοδιασμό τους με αεροπορικά καύσιμα ανά ενωσιακό αερολιμένα, ώστε να αποδεικνύεται ότι δεν πραγματοποιήθηκε εφοδιασμός με πλεονάζοντα καύσιμα. Οι εκθέσεις θα πρέπει να επαληθεύονται από ανεξάρτητους ελεγκτές και να διαβιβάζονται στον Οργανισμό για παρακολούθηση και αξιολόγηση της συμμόρφωσης. Οι ελεγκτές θα πρέπει να προσδιορίζουν την ακρίβεια του ετήσιου απαιτούμενου αεροπορικού καυσίμου που υποβάλλουν οι φορείς εκμετάλλευσης χρησιμοποιώντας εργαλείο εγκεκριμένο από την Επιτροπή.

(24)

Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα πρέπει επίσης να υποχρεούνται να υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις σχετικά με τον πραγματικό ανεφοδιασμό τους με αεροπορικά καύσιμα ανά ενωσιακό αερολιμένα, ώστε να αποδεικνύεται ότι δεν πραγματοποιήθηκε εφοδιασμός με πλεονάζοντα καύσιμα για οικονομικούς λόγους . Οι εκθέσεις θα πρέπει να επαληθεύονται από ανεξάρτητους ελεγκτές και να διαβιβάζονται στον Οργανισμό για παρακολούθηση και αξιολόγηση της συμμόρφωσης. Οι ελεγκτές θα πρέπει να προσδιορίζουν την ακρίβεια του ετήσιου απαιτούμενου αεροπορικού καυσίμου που υποβάλλουν οι φορείς εκμετάλλευσης χρησιμοποιώντας εργαλείο εγκεκριμένο από την Επιτροπή.

Τροπολογία 30

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 26 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(26α)

Η θέσπιση στην Ένωση εντολής για τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών θα μπορούσε να οδηγήσει σε αδικαιολόγητο ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ που εκτελούν απευθείας πτήσεις μεγάλων αποστάσεων από αερολιμένα της Ένωσης σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές τους που συνδέονται μέσω κόμβου αερολιμένων εκτός της Ένωσης. Προκειμένου να προωθηθεί περαιτέρω η χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στην Ένωση, των οποίων οι τιμές προβλέπεται να έχουν στο εγγύς μέλλον σημαντική διαφορά σε σύγκριση με εκείνες των συμβατικών καυσίμων, οι αεροπορικές εταιρείες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διεκδικούν δωρεάν δικαιώματα στο πλαίσιο του συστήματος ΣΕΔΕ για τον ανεφοδιασμό με βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών.

Τροπολογία 31

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 27

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(27)

Είναι σημαντικό οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών να μπορούν να διεκδικούν οφέλη για τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στο πλαίσιο συστημάτων αερίων του θερμοκηπίου, όπως το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου της ΕΕ ή το σύστημα CORSIA, ανάλογα με το δρομολόγιο των πτήσεών τους. Ωστόσο, είναι σημαντικό ο παρών κανονισμός να μην οδηγήσει σε διπλή προσμέτρηση των μειώσεων των εκπομπών. Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διεκδικούν οφέλη για τη χρήση της ίδιας παρτίδας βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών μόνο μία φορά. Οι προμηθευτές καυσίμων θα πρέπει να καλούνται να παρέχουν δωρεάν στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών όλες τις πληροφορίες που αφορούν τις ιδιότητες των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που πωλούνται στον εν λόγω φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών και οι οποίες είναι σημαντικές για τους σκοπούς της υποβολής εκθέσεων από τον φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού ή των συστημάτων αερίων του θερμοκηπίου.

(27)

Προκειμένου να προωθηθεί η χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, τα οποία έχουν σημαντική διαφορά τιμής σε σύγκριση με τα συμβατικά καύσιμα, είναι σημαντικό οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών να μπορούν να διεκδικούν οφέλη για τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στο πλαίσιο συστημάτων αερίων του θερμοκηπίου, όπως το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου της ΕΕ ή το σύστημα CORSIA, ανάλογα με το δρομολόγιο των πτήσεών τους. Ωστόσο, είναι σημαντικό ο παρών κανονισμός να μην οδηγήσει σε διπλή προσμέτρηση των μειώσεων των εκπομπών. Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διεκδικούν οφέλη για τη χρήση της ίδιας παρτίδας βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών μόνο μία φορά. Οι προμηθευτές καυσίμων θα πρέπει να καλούνται να παρέχουν δωρεάν στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών όλες τις πληροφορίες που αφορούν τις ιδιότητες των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που πωλούνται στον εν λόγω φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών και οι οποίες είναι σημαντικές για τους σκοπούς της υποβολής εκθέσεων από τον φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού ή των συστημάτων αερίων του θερμοκηπίου.

Τροπολογία 32

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 28

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(28)

Προκειμένου να διασφαλιστούν, αφενός, ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά αερομεταφορών και, αφετέρου, η τήρηση των κλιματικών φιλοδοξιών της Ένωσης, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις για τους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων και τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε περίπτωση μη συμμόρφωσης. Το επίπεδο των κυρώσεων πρέπει να είναι ανάλογο προς την περιβαλλοντική ζημία και τον βαθμό στον οποίο θίγονται οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά ως συνέπεια της μη συμμόρφωσης. Κατά την επιβολή διοικητικών προστίμων, οι αρχές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την εξέλιξη της τιμής των αεροπορικών καυσίμων και των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών κατά το έτος υποβολής εκθέσεων.

(28)

Προκειμένου να διασφαλιστούν, αφενός, ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά αερομεταφορών και, αφετέρου, η τήρηση των κλιματικών φιλοδοξιών της Ένωσης, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις για τους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων και τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε περίπτωση μη συμμόρφωσης. Το επίπεδο των κυρώσεων πρέπει να είναι ανάλογο προς την περιβαλλοντική ζημία και τον βαθμό στον οποίο θίγονται οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά ως συνέπεια της μη συμμόρφωσης. Κατά την επιβολή διοικητικών προστίμων και άλλων κυρώσεων , οι αρχές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την εξέλιξη της τιμής των αεροπορικών καυσίμων και των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών κατά το έτος υποβολής εκθέσεων και μπορούν επίσης να λαμβάνουν υπόψη τον βαθμό μη συμμόρφωσης, για παράδειγμα σε περίπτωση επανειλημμένων παραβάσεων .

Τροπολογία 33

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 29

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(29)

Οι κυρώσεις για τους προμηθευτές που δεν πληρούν τους στόχους που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να συμπληρώνονται με την υποχρέωσή τους να προμηθεύουν την αγορά με το έλλειμμα εκπλήρωσης της ποσόστωσης το επόμενο έτος.

(29)

Οι κυρώσεις για τους προμηθευτές που δεν πληρούν τους στόχους που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να συμπληρώνονται με την υποχρέωσή τους να προμηθεύουν την αγορά με το έλλειμμα εκπλήρωσης της ποσόστωσης το επόμενο έτος. Ωστόσο, προκειμένου να αποφευχθεί η επιβολή αδικαιολόγητων διπλών κυρώσεων σε περιπτώσεις που δεν εμπίπτουν στον άμεσο έλεγχο του προμηθευτή καυσίμων, η υποχρέωση εφοδιασμού της αγοράς με το έλλειμμα δεν θα πρέπει να ισχύει όταν η Επιτροπή εκτιμά ότι το έλλειμμα αυτό οφείλεται στην ανεπάρκεια των διαθέσιμων πόρων.

Τροπολογία 34

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 29 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(29α)

Η επιτυχής μετάβαση σε βιώσιμες αερομεταφορές απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και το κατάλληλο ευνοϊκό περιβάλλον για την τόνωση της καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένων τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών επενδύσεων στην έρευνα και ανάπτυξη και στη στήριξη για την ανακατανομή, την επανειδίκευση των εργαζομένων και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους, καθώς και τεχνολογικά και επιχειρησιακά μέτρα και την ανάπτυξη βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων και τεχνολογιών μηδενικών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων των αναγκαίων υποδομών ανεφοδιασμού και επαναφόρτισης στους αερολιμένες, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της προτεραιότητας στην ενεργειακή απόδοση. Για τον σκοπό αυτό, τα έσοδα που προκύπτουν από τις κυρώσεις δυνάμει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να κατανέμονται σε ένα νέο ταμείο για βιώσιμες αεροπορικές μεταφορές. Επιπλέον, η σύσταση, σε εθελοντική βάση και υπό τον συντονισμό της Επιτροπής, μιας ευρωπαϊκής συμμαχίας SAF, εντός ενός έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού, θα μπορούσε να συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη και κλιμάκωση της παραγωγής SAF στην Ευρώπη, μεταξύ άλλων συγκεντρώνοντας ολόκληρη τη βιομηχανική αλυσίδα αξίας, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη των πλέον καινοτόμων τεχνολογιών και εντοπίζοντας πολιτικές και εξελίξεις της αγοράς, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας.

Τροπολογία 35

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 29 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(29β)

Η έρευνα και η καινοτομία θα διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη βιώσιμων και συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών και στην ανάπτυξη παραγωγικής ικανότητας. Θα πρέπει να τεθεί αντίστοιχη επενδυτική προτεραιότητα με σαφήνεια στο πλαίσιο των σχετικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων της Ένωσης που καθορίζεται από την Επιτροπή.

Τροπολογία 36

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 29 γ (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(29γ)

Η ανάπτυξη και η παραγωγή βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών πρέπει να αυξηθούν εκθετικά τα επόμενα έτη. Η Ένωση και τα κράτη μέλη θα πρέπει να επενδύσουν στην έρευνα και την παραγωγή έργων βιώσιμων καύσιμων αεροσκαφών, διότι αποτελούν ευκαιρία από περιβαλλοντική και βιομηχανική άποψη. Η παραγωγή βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών θα πρέπει να συγκεντρωθεί εντός της Ένωσης και να δημιουργήσει ευκαιρίες στους τομείς της βιομηχανίας, της εργασίας και της έρευνας σε όλα τα κράτη μέλη.

Τροπολογία 37

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 30

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(30)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις για περιοδικές εκθέσεις προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εξέλιξη των αγορών των αερομεταφορών και των καυσίμων, την αποτελεσματικότητα βασικών χαρακτηριστικών του κανονισμού, όπως τα ελάχιστα μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, το ύψος των διοικητικών προστίμων ή οι εξελίξεις πολιτικής για τη διάδοση των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σε διεθνές επίπεδο. Τα στοιχεία αυτά είναι καίριας σημασίας για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην αγορά βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών και θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εξέταση του ενδεχομένου αναθεώρησης του κανονισμού.

(30)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις για περιοδικές εκθέσεις προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εξέλιξη των αγορών των αερομεταφορών και των καυσίμων, την αποτελεσματικότητα βασικών χαρακτηριστικών του κανονισμού, όπως τα ελάχιστα μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, το ύψος των διοικητικών προστίμων ή οι εξελίξεις πολιτικής για τη διάδοση των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σε διεθνές επίπεδο , λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την αρχή «για κάθε θέσπιση, μία κατάργηση» και τον στόχο της απλούστευσης των κανονιστικών ρυθμίσεων . Τα στοιχεία αυτά είναι καίριας σημασίας για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην αγορά βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών και θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εξέταση του ενδεχομένου αναθεώρησης του κανονισμού.

Τροπολογία 38

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 31

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(31)

Θα πρέπει να προβλέπεται μεταβατική περίοδος 5 ετών , ώστε να δοθεί εύλογο χρονικό διάστημα στους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων, στους ενωσιακούς αερολιμένες και στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών ώστε να πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες τεχνολογικές και υλικοτεχνικές επενδύσεις. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, τα αεροπορικά καύσιμα που περιέχουν υψηλότερα μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιστάθμιση χαμηλότερων μεριδίων βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών ή για τη μειωμένη διαθεσιμότητα συμβατικών αεροπορικών καυσίμων σε άλλους αερολιμένες.

(31)

Θα πρέπει να θεσπιστεί μηχανισμός ευελιξίας με μεταβατική περίοδο 10 ετών από την ημερομηνία εφαρμογής του παρόντος κανονισμού στους προμηθευτές καυσίμων και τους αερομεταφορείς, ώστε να τους δοθεί εύλογο χρονικό διάστημα ώστε να πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες τεχνολογικές και υλικοτεχνικές επενδύσεις. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στοιχεία ενός συστήματος διαπραγματεύσιμων πιστοποιητικών («book and claim»), το οποίο επιτρέπει στους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων να χρησιμοποιούν καύσιμα που περιέχουν υψηλότερα μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών για την αντιστάθμιση χαμηλότερων μεριδίων βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών ή για τη μειωμένη διαθεσιμότητα συμβατικών αεροπορικών καυσίμων σε μικρούς ή υλικοτεχνικά περιορισμένους αερολιμένες , και στους αερομεταφορείς να αγοράζουν πιστοποιητικό συνδεόμενο με την ποσότητα των SAF που έχουν αποκτηθεί, διασφαλίζοντας παράλληλα υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής ακεραιότητας . Ο εν λόγω μηχανισμός ευελιξίας θα συμβάλει επίσης στη διασφάλιση της αεροπορικής συνδεσιμότητας, εμποδίζοντας έτσι τις λιγότερο συνδεδεμένες ευρωπαϊκές περιφέρειες με τις λιγότερες εναλλακτικές μεταφορές από το να επηρεαστούν δυσανάλογα. Προκειμένου να αποτραπεί η κατάχρηση οποιασδήποτε πιθανής δεσπόζουσας θέσης από τους παράγοντες της αγοράς, κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου, η Επιτροπή θα πρέπει να κάνει πλήρη χρήση των εξουσιών της στον τομέα του ανταγωνισμού δυνάμει του άρθρου 102 ΣΛΕΕ. Μετά την εν λόγω μεταβατική περίοδο των 10 ετών, για να αποφευχθούν τυχόν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά, όλοι οι ενωσιακοί αερολιμένες που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να εφοδιάζονται με ενιαία ελάχιστα μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών.

Τροπολογία 39

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 31 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(31α)

Προκειμένου να επιτύχει τους ενωσιακούς κλιματικούς στόχους για το 2030 και το 2050 και τον στόχο του 1,5  oC της συμφωνίας του Παρισιού, η Επιτροπή θα πρέπει να αναπτύξει ένα χάρτη πορείας για το πώς και το πότε θα απαλλαγεί πλήρως η αεροπορία από τα ορυκτά καύσιμα.

Τροπολογία 40

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 31 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(31β)

Η μετάβαση σε βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών θα έχει επίσης ως επακόλουθο τη μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων από τρίτες χώρες, αυξάνοντας έτσι την ενεργειακή ασφάλεια της Ένωσης. Η ανάγκη της εν λόγω κίνησης εντείνεται λόγω της τρέχουσας διεθνούς πολιτικής κατάστασης.

Τροπολογία 41

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 1 — τίτλος

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Αντικείμενο

Αντικείμενο και στόχος

Τροπολογία 42

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2 — παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, στους ενωσιακούς αερολιμένες και στους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων.

Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, στους ενωσιακούς αερολιμένες ή, κατά περίπτωση, στον φορέα διαχείρισης ενός αερολιμένα και στους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων.

Τροπολογία 43

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 — εδάφιο 1 — περίπτωση 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

«ενωσιακός αερολιμένας»: αερολιμένας κατά την έννοια του άρθρου 2 σημείο  2) της οδηγίας 2009/12/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13), όπου η επιβατική κίνηση υπερέβη το 1 εκατομμύριο επιβάτες ή όπου η εμπορευματική κίνηση υπερέβη τους 100 000 τόνους κατά την περίοδο αναφοράς, και δεν βρίσκεται σε εξόχως απόκεντρη περιοχή, όπως αναφέρεται στο άρθρο 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

«ενωσιακός αερολιμένας»: αερολιμένας κατά την έννοια του άρθρου 2 σημείο 1) της οδηγίας 2009/12/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13), που δεν βρίσκεται σε εξόχως απόκεντρη περιοχή, όπως αναφέρεται στο άρθρο 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή αερολιμένας που βρίσκεται σε εξόχως απόκεντρη περιοχή και ο οποίος έχει κοινοποιηθεί ως ενωσιακός αερολιμένας στην Επιτροπή, τον Οργανισμό και τις αρμόδιες αρχές .

Τροπολογία 44

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 — εδάφιο 1 — περίπτωση 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

«φορέας εκμετάλλευσης αεροσκάφους»: πρόσωπο που εκτέλεσε τουλάχιστον 729 πτήσεις εμπορικής αερομεταφοράς με αναχώρηση από ενωσιακούς αερολιμένες κατά την περίοδο αναφοράς ή, όταν το εν λόγω πρόσωπο δεν μπορεί να προσδιοριστεί, ο ιδιοκτήτης του αεροσκάφους·

«φορέας εκμετάλλευσης αεροσκάφους»: πρόσωπο που εκτέλεσε τουλάχιστον 52 πτήσεις εμπορικής αερομεταφοράς με αναχώρηση από ενωσιακούς αερολιμένες κατά την περίοδο αναφοράς ή, όταν το εν λόγω πρόσωπο δεν μπορεί να προσδιοριστεί, ο ιδιοκτήτης του αεροσκάφους , ή πρόσωπο που εκτέλεσε πτήσεις αεροπορικών μεταφορών με αναχώρηση από αερολιμένα της Ένωσης, το οποίο ζήτησε από την Επιτροπή να θεωρηθεί φορέας εκμετάλλευσης αεροσκάφους για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού και έχει ενημερώσει σχετικά την Επιτροπή, τον Οργανισμό και τις αρμόδιες αρχές ·

Τροπολογία 45

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 — εδάφιο 1 — περίπτωση 2 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

«οργανισμός διαχείρισης αερολιμένα»: οργανισμός διαχείρισης κατά την έννοια του άρθρου 3 της οδηγίας 96/67/ΕΚ, ή άλλος οργανισμός στον οποίον το οικείο κράτος μέλος έχει αναθέσει τη διαχείριση των κεντρικών υποδομών για τα συστήματα διανομής καυσίμων σύμφωνα με το άρθρο 8 της οδηγίας 96/67/ΕΚ·

Τροπολογία 46

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 — εδάφιο 1 — περίπτωση 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

«βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών» (SAF): τα υποκατάστατα αεροπορικά καύσιμα τα οποία είναι είτε συνθετικά αεροπορικά καύσιμα, προηγμένα βιοκαύσιμα, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο σημείο 34) της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, είτε βιοκαύσιμα παραγόμενα από τις πρώτες ύλες που παρατίθενται στο παράρτημα IX μέρος Β της εν λόγω οδηγίας, και τα οποία πληρούν τα κριτήρια βιωσιμότητας και εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που καθορίζονται στο άρθρο 29 παράγραφοι 2 έως 7 της εν λόγω οδηγίας και πιστοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 30 της εν λόγω οδηγίας·

«βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα» (SAF): τα αεροπορικά καύσιμα τα οποία είναι είτε: συνθετικά αεροπορικά καύσιμα , υγρά και αέρια καύσιμα που παράγονται από αέρια επεξεργασίας αποβλήτων και καυσαέρια μη ανανεώσιμης προέλευσης, τα οποία παράγονται ως αναπόφευκτη και ακούσια συνέπεια της διαδικασίας παραγωγής σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο σημείο 35 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, τα οποία συμμορφώνονται με το όριο μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που αναφέρεται στο άρθρο 25 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο της εν λόγω οδηγίας , προηγμένα βιοκαύσιμα, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο σημείο 34) της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, είτε βιοκαύσιμα παραγόμενα από τις πρώτες ύλες που παρατίθενται στο παράρτημα IX μέρος Β της εν λόγω οδηγίας, και τα οποία πληρούν τα κριτήρια βιωσιμότητας και εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που καθορίζονται στο άρθρο 29 παράγραφοι 2 έως 7 της εν λόγω οδηγίας και πιστοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 30 της εν λόγω οδηγίας· Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2034 τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν βιοκαύσιμα που συμμορφώνονται με τα κριτήρια βιωσιμότητας και εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που ορίζονται στο άρθρο 29 της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 και είναι πιστοποιημένα σύμφωνα με το άρθρο 30 της εν λόγω οδηγίας, με την εξαίρεση των βιοκαυσίμων που παράγονται από «καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών», όπως ορίζονται στο άρθρο 2, δεύτερο εδάφιο, σημείο 40 της εν λόγω οδηγίας·

Τροπολογία 47

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 — εδάφιο 1 — περίπτωση 8

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

«συνθετικά αεροπορικά καύσιμα»: καύσιμα τα οποία είναι ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο σημείο 36) της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, και τα οποία χρησιμοποιούνται στις αερομεταφορές·

«συνθετικά αεροπορικά καύσιμα»: ανανεώσιμο υδρογόνο ή ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια ή καύσιμα τα οποία είναι ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο σημείο 36) της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, και τα οποία χρησιμοποιούνται στις αερομεταφορές·

Τροπολογία 48

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 — εδάφιο 1 — περίπτωση 9 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

«ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» ή «ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια»: η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως ορίζονται στο άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο σημείο 1 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001·

Τροπολογία 49

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 — εδάφιο 1 — περίπτωση 9 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

«υδρογόνο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» ή «ανανεώσιμο υδρογόνο»: το υδρογόνο που παράγεται από ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια ή από καύσιμα που είναι ανανεώσιμα υγρά ή αέρια μη βιολογικής προέλευσης, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο σημείο 36 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001·

Τροπολογία 50

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 — εδάφιο 1 — περίπτωση 13

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

«ετήσια απαιτούμενα αεροπορικά καύσιμα»: η ποσότητα αεροπορικών καυσίμων που είναι αναγκαία για την εκτέλεση όλων των πτήσεων εμπορικών αερομεταφορών που εκτελούνται από φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών, με αναχώρηση από συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα, κατά τη διάρκεια περιόδου αναφοράς·

«ετήσια απαιτούμενα αεροπορικά καύσιμα»: η ποσότητα αεροπορικών καυσίμων , η οποία ορίζεται ως «καύσιμα ταξιδιού» και «καύσιμα τροχοδρόμησης» δυνάμει του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2021/1296 της Επιτροπής, που είναι αναγκαία για την εκτέλεση όλων των πτήσεων εμπορικών αερομεταφορών που εκτελούνται από φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών, με αναχώρηση από συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα, κατά τη διάρκεια περιόδου αναφοράς·

Τροπολογία 51

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 — παράγραφος 1 — περίπτωση 16 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

«μηχανισμός ευελιξίας βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών»: σύστημα που πρόκειται να θεσπιστεί για περίοδο 10 ετών από την ημερομηνία εφαρμογής του άρθρου 4 και του άρθρου 5 σύμφωνα με το άρθρο 15, μέσω του οποίου ο εφοδιασμός και η χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών καθοδηγείται από την ελευθερία της αγοράς με ευελιξία για τους αερομεταφορείς και τους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων ώστε να οργανώνουν τη διανομή και τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών με οικονομικά αποδοτικό τρόπο στους ενωσιακούς αερολιμένες της επιλογής τους και ανάλογα με τις ανάγκες τους. Το εν λόγω σύστημα, το οποίο ενσωματώνει στοιχεία ενός συστήματος διαπραγματεύσιμων πιστοποιητικών («book and claim»), μπορεί να επιτρέπει στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών να αγοράζουν βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών μέσω συμβατικών ρυθμίσεων με προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων και να διεκδικούν τη χρήση τους σε ενωσιακούς αερολιμένες, κατά περίπτωση, στο πλαίσιο συστήματος αερίων του θερμοκηπίου σύμφωνα με το άρθρο […] της οδηγίας (ΕΕ) 2021/0207.

Τροπολογία 52

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 — παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Οι προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων διασφαλίζουν ότι όλα τα αεροπορικά καύσιμα που διατίθενται στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα περιέχουν ελάχιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένου ελάχιστου μεριδίου συνθετικών αεροπορικών καυσίμων σύμφωνα με τις τιμές και τις ημερομηνίες εφαρμογής που καθορίζονται στο παράρτημα I.

Με την επιφύλαξη του άρθρου 13, οι προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων διασφαλίζουν ότι όλα τα αεροπορικά καύσιμα που διατίθενται στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα περιέχουν ελάχιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένου ελάχιστου μεριδίου συνθετικών αεροπορικών καυσίμων σύμφωνα με τις τιμές και τις ημερομηνίες εφαρμογής που καθορίζονται στο παράρτημα I.

Τροπολογία 134

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 — παράγραφος 1 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Τα ακόλουθα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών εξαιρούνται από τον υπολογισμό των ελάχιστων μεριδίων βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που καθορίζονται στο παράρτημα Ι:

 

Βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών που παράγονται από καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών, ενδιάμεσες καλλιέργειες, απόσταγμα λιπαρών οξέων φοινικοειδών και όλα τα υλικά που προέρχονται από φοίνικες και σόγια και σαπούνια και τα παράγωγά τους.

Τροπολογία 53

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 — παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Με την επιφύλαξη της εφαρμογής του άρθρου 11 παράγραφοι 3 και 4, όταν ο προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων δεν προμηθεύει τα ελάχιστα μερίδια που καθορίζονται στο παράρτημα Ι για συγκεκριμένη περίοδο αναφοράς, συμπληρώνει τουλάχιστον το εν λόγω έλλειμμα κατά την επόμενη περίοδο αναφοράς.

Με την επιφύλαξη της εφαρμογής του άρθρου 11 παράγραφοι 3 και 4, όταν ο προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων δεν προμηθεύει τα ελάχιστα μερίδια που καθορίζονται στο παράρτημα Ι για συγκεκριμένη περίοδο αναφοράς, υποβάλλει έκθεση σχετικά με το έλλειμμα και τους λόγους που το προκάλεσαν στον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας . Σε περίπτωση που η Επιτροπή εκτιμά ότι το έλλειμμα αυτό δεν οφείλεται στην έλλειψη διαθέσιμων πόρων, ο προμηθευτής καυσίμων καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να συμπληρώσει τουλάχιστον το εν λόγω έλλειμμα κατά την επόμενη περίοδο αναφοράς.

Τροπολογία 54

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 — εδάφιο 2 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Οι προμηθευτές καυσίμων μπορούν να αποδείξουν τη συμμόρφωση με την υποχρέωση του εδαφίου 1 χρησιμοποιώντας το σύστημα ισοζυγίου μάζας που αναφέρεται στο άρθρο 30 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001.

Τροπολογία 55

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 5 — εδάφιο 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Η ετήσια ποσότητα αεροπορικών καυσίμων με την οποία ανεφοδιάζεται συγκεκριμένος φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα ανέρχεται τουλάχιστον στο 90 % των ετήσιων απαιτούμενων αεροπορικών καυσίμων.

Η ετήσια ποσότητα αεροπορικών καυσίμων με την οποία ανεφοδιάζεται συγκεκριμένος φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα ανέρχεται τουλάχιστον στο 90 % των ετήσιων απαιτούμενων αεροπορικών καυσίμων , συνυπολογίζοντας την απαραίτητη συμμόρφωση με τους κανόνες ασφάλειας για τα καύσιμα .

Τροπολογία 56

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 6 — τίτλος

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Υποχρεώσεις των ενωσιακών αερολιμένων για την παροχή υποδομής

Υποχρεώσεις για την παροχή υποδομής στους ενωσιακούς αερολιμένες

Τροπολογία 57

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 6 — παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Οι ενωσιακοί αερολιμένες λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να διευκολύνουν την πρόσβαση των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε αεροπορικά καύσιμα που περιέχουν μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σύμφωνα με το παράρτημα Ι και παρέχουν τις αναγκαίες υποδομές για την παράδοση, την αποθήκευση και τον ανεφοδιασμό των εν λόγω καυσίμων.

Οι ενωσιακοί αερολιμένες , ή κατά περίπτωση ο οργανισμός διαχείρισης ενός αερολιμένα, λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διευκολύνουν την πρόσβαση των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε αεροπορικά καύσιμα που περιέχουν μερίδια βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σύμφωνα με το παράρτημα Ι και παρέχουν τις αναγκαίες υποδομές για την παράδοση, την αποθήκευση και τον ανεφοδιασμό των εν λόγω καυσίμων , συμπεριλαμβανομένων κατάλληλων υποδομών για ανεφοδιασμό με υδρογόνο και ηλεκτρική επαναφόρτιση αεροσκαφών, ανάλογα με τη χρήση των εν λόγω αεροσκαφών, σύμφωνα με το αντίστοιχο σχέδιο ανάπτυξης του εθνικού πλαισίου πολιτικής, όπως ορίζεται στο άρθρο 13 στοιχείο ιβ) του κανονισμού XXX για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων [AFIR].

Τροπολογία 58

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 6 — παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Όταν οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών αναφέρουν δυσκολίες στον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας (στο εξής: Οργανισμός) όσον αφορά την πρόσβαση σε αεροπορικά καύσιμα που περιέχουν βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών σε συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα λόγω έλλειψης επαρκών αερολιμενικών υποδομών, ο Οργανισμός μπορεί να ζητήσει από τον ενωσιακό αερολιμένα να παράσχει τις πληροφορίες που απαιτούνται για να αποδειχθεί η συμμόρφωση με την παράγραφο 1. Ο οικείος ενωσιακός αερολιμένας παρέχει τις πληροφορίες χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

Όταν οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών αναφέρουν δυσκολίες στον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας (στο εξής: Οργανισμός) όσον αφορά την πρόσβαση σε αεροπορικά καύσιμα που περιέχουν βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών σε συγκεκριμένο ενωσιακό αερολιμένα λόγω έλλειψης επαρκών αερολιμενικών υποδομών, ο Οργανισμός ζητεί, κατά περίπτωση, από τον ενωσιακό αερολιμένα ή, κατά περίπτωση, από τον οργανισμό διαχείρισης του αερολιμένα να παράσχει τις πληροφορίες που απαιτούνται για να αποδειχθεί η συμμόρφωση με την παράγραφο 1. Ο οικείος ενωσιακός αερολιμένας, ή κατά περίπτωση ο οργανισμός διαχείρισης του αερολιμένα, παρέχει τις πληροφορίες χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

Τροπολογία 59

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 6 — παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Ο Οργανισμός αξιολογεί τις ληφθείσες πληροφορίες και ενημερώνει την Επιτροπή αν οι πληροφορίες αυτές επιτρέπουν να συναχθεί το συμπέρασμα ότι ο ενωσιακός αερολιμένας δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του. Οι ενωσιακοί αερολιμένες λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της έλλειψης επαρκών αερολιμενικών υποδομών εντός 5 ετών από την έναρξη ισχύος του κανονισμού ή μετά το έτος κατά το οποίο υπερβαίνουν ένα από τα κατώτατα όρια του άρθρου 3 στοιχείο α) .

Ο Οργανισμός αξιολογεί τις ληφθείσες πληροφορίες και ενημερώνει την Επιτροπή αν οι πληροφορίες αυτές επιτρέπουν να συναχθεί το συμπέρασμα ότι ο ενωσιακός αερολιμένας , ή κατά περίπτωση ο οργανισμός διαχείρισης του αερολιμένα, δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του. Οι ενωσιακοί αερολιμένες , ή κατά περίπτωση ο οργανισμός διαχείρισης ενός αερολιμένα, λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της έλλειψης επαρκών αερολιμενικών υποδομών έως 3 έτη μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού.

Τροπολογία 60

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 — παράγραφος 1 — εισαγωγικό μέρος

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Έως τις 31 Μαρτίου κάθε έτους υποβολής εκθέσεων, οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών υποβάλλουν στον Οργανισμό τις ακόλουθες πληροφορίες:

Έως τις 31 Μαρτίου κάθε έτους υποβολής εκθέσεων, οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών υποβάλλουν στον Οργανισμό τις ακόλουθες πληροφορίες σχετικά με την περίοδο αναφοράς :

Τροπολογία 61

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 — παράγραφος 1 — στοιχείο α

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

α)

τη συνολική ποσότητα αεροπορικών καυσίμων που παρέχονται για ανεφοδιασμό σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα, εκφραζόμενη σε τόνους·

α)

τη συνολική ποσότητα αεροπορικών καυσίμων που παρέχονται για ανεφοδιασμό σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα, εκφραζόμενη σε τόνους ισοδυνάμου κηροζίνης ·

Τροπολογία 62

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 — παράγραφος 1 — στοιχείο β

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

β)

τα ετήσια απαιτούμενα αεροπορικά καύσιμα, ανά ενωσιακό αερολιμένα, εκφραζόμενα σε τόνους·

β)

τα ετήσια απαιτούμενα αεροπορικά καύσιμα, ανά ενωσιακό αερολιμένα, εκφραζόμενα σε τόνους ισοδυνάμου κηροζίνης ·

Τροπολογία 63

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 — παράγραφος 1 — στοιχείο δ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

δ)

τη συνολική ποσότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που αγοράστηκε από προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων, με σκοπό την εκτέλεση των πτήσεών τους με αναχώρηση από ενωσιακούς αερολιμένες, εκφραζόμενη σε τόνους·

δ)

τη συνολική ποσότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που αγοράστηκε από προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων, με σκοπό την εκτέλεση των πτήσεών τους με αναχώρηση από ενωσιακούς αερολιμένες, εκφραζόμενη σε τόνους ισοδυνάμου κηροζίνης ·

Τροπολογία 64

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 — παράγραφος 1 — στοιχείο ε

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

ε)

για κάθε αγορά βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, το όνομα του προμηθευτή αεροπορικών καυσίμων, την ποσότητα που αγοράστηκε εκφραζόμενη σε τόνους, την τεχνολογία μετατροπής, τα χαρακτηριστικά και την προέλευση των πρώτων υλών που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή, καθώς και τις εκπομπές κύκλου ζωής των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Όταν μία αγορά περιλαμβάνει βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών με διαφορετικά χαρακτηριστικά, η έκθεση παρέχει τις πληροφορίες αυτές για κάθε τύπο βιώσιμου καυσίμου αεροσκαφών.

ε)

για κάθε αγορά βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, το όνομα του προμηθευτή αεροπορικών καυσίμων, τη συνολική ποσότητα που αγοράστηκε εκφραζόμενη σε τόνους ισοδυνάμου κηροζίνης , την τεχνολογία μετατροπής, τα χαρακτηριστικά και την προέλευση των πρώτων υλών που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή, καθώς και τις εκπομπές κύκλου ζωής των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών. Όταν μία αγορά περιλαμβάνει βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών με διαφορετικά χαρακτηριστικά, η έκθεση παρέχει τις πληροφορίες αυτές για κάθε τύπο βιώσιμου καυσίμου αεροσκαφών.

Τροπολογία 65

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 8 — παράγραφος 1 — εισαγωγικό μέρος

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών δεν διεκδικούν οφέλη για τη χρήση της ίδιας παρτίδας βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στο πλαίσιο περισσότερων του ενός συστημάτων αερίων του θερμοκηπίου. Μαζί με την έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 7, οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών παρέχουν στον Οργανισμό:

Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών δικαιούνται να διεκδικήσουν την κατανομή δωρεάν δικαιωμάτων στο πλαίσιο του συστήματος ΣΕΔΕ για τον ανεφοδιασμό με βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών σύμφωνα με το [άρθρο 3γ(5α)] της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών δεν διεκδικούν οφέλη για τη χρήση της ίδιας παρτίδας βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στο πλαίσιο περισσότερων του ενός συστημάτων αερίων του θερμοκηπίου. Μαζί με την έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 7, οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών παρέχουν στον Οργανισμό:

Τροπολογία 66

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 8 — παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Για τους σκοπούς της υποβολής εκθέσεων σχετικά με τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 7 του παρόντος κανονισμού, ή στο πλαίσιο συστήματος αερίων του θερμοκηπίου, οι προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων παρέχουν δωρεάν στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών τις σχετικές πληροφορίες.

Για τους σκοπούς της υποβολής εκθέσεων σχετικά με τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 7 του παρόντος κανονισμού, ή στο πλαίσιο συστήματος αερίων του θερμοκηπίου, οι προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων παρέχουν δωρεάν στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών τις σχετικές πληροφορίες για την περίοδο αναφοράς το αργότερο έως τις 31 Ιανουαρίου κάθε έτους αναφοράς .

Τροπολογία 67

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 9 — παράγραφος 1 — εισαγωγικό μέρος

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Έως τις 31 Μαρτίου κάθε έτους υποβολής εκθέσεων, οι προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων υποβάλλουν στην ενωσιακή βάση δεδομένων που αναφέρεται στο άρθρο 28 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 τις ακόλουθες πληροφορίες σχετικά με την περίοδο αναφοράς:

Έως τις 31 Ιανουαρίου κάθε έτους υποβολής εκθέσεων, οι προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων υποβάλλουν στην ενωσιακή βάση δεδομένων που αναφέρεται στο άρθρο 28 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 τις ακόλουθες πληροφορίες σχετικά με την περίοδο αναφοράς:

Τροπολογία 68

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 9 — πααράγραφος 1 — στοιχείο α

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

α)

την ποσότητα αεροπορικών καυσίμων που παρασχέθηκε σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα·

α)

την ποσότητα αεροπορικών καυσίμων που παρασχέθηκε σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα , εκφραζόμενη σε τόνους ισοδυνάμου κηροζίνης ·

Τροπολογία 69

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 9 — παράγραφος 1 — στοιχείο β

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

β)

την ποσότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που παρασχέθηκε σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα, και για κάθε τύπο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο στοιχείο γ)·

β)

την ποσότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που παρασχέθηκε σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα , εκφραζόμενη σε τόνους ισοδυνάμου κηροζίνης , και για κάθε τύπο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, όπως περιγράφεται λεπτομερώς στο στοιχείο γ)·

Τροπολογία 70

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 9 — παράγραφος 1 — στοιχείο γ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

γ)

τις εκπομπές κύκλου ζωής, την προέλευση των πρώτων υλών και τη διαδικασία μετατροπής για κάθε τύπο βιώσιμου καυσίμου αεροσκαφών που παρασχέθηκε στους ενωσιακούς αερολιμένες.

γ)

τις εκπομπές κύκλου ζωής, τα χαρακτηριστικά και την προέλευση των πρώτων υλών και τη διαδικασία μετατροπής για κάθε τύπο βιώσιμου καυσίμου αεροσκαφών που παρασχέθηκε στους ενωσιακούς αερολιμένες.

Τροπολογία 71

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 9 — παράγραφος 1 — στοιχείο γ α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

γ α)

κατά περίπτωση, την ποσότητα υδρογόνου και/ή ηλεκτρικής ενέργειας που παρέχεται σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα, εκφραζόμενη σε τόνους ισοδυνάμου κηροζίνης·

Τροπολογία 72

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 9 — παράγραφος 1 — στοιχείο γ β (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

γ β)

τη μέση περιεκτικότητα των καυσίμων αεροσκαφών σε αρωματικές ενώσεις, ναφθαλίνιο και θείο, ανά παρτίδα που παρέχεται σε κάθε ενωσιακό αερολιμένα.

Τροπολογία 73

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 10 — παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(1)   Τα κράτη μέλη ορίζουν την αρμόδια αρχή ή τις αρμόδιες αρχές που είναι υπεύθυνες για την επιβολή της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού και για την επιβολή προστίμων σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, ενωσιακούς αερολιμένες και προμηθευτές καυσίμων. Τα κράτη μέλη πληροφορούν σχετικά την Επιτροπή.

(1)   Τα κράτη μέλη ορίζουν την αρμόδια αρχή ή , κατά περίπτωση και σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, τις αρμόδιες αρχές που είναι υπεύθυνες για την επιβολή της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού και για την επιβολή προστίμων σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, ενωσιακούς αερολιμένες , ή κατά περίπτωση στους οργανισμούς διαχείρισης αερολιμένων, και προμηθευτές καυσίμων. Τα κράτη μέλη πληροφορούν σχετικά την Επιτροπή.

Τροπολογία 74

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 10 — παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(2)   Ο Οργανισμός διαβιβάζει τα δεδομένα που λαμβάνει σύμφωνα με τα άρθρα 7 και 9 στις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών. Ο Οργανισμός διαβιβάζει επίσης στις αρμόδιες αρχές συγκεντρωτικά δεδομένα για τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και τους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων για τους οποίους οι αρχές αυτές είναι αρμόδιες σύμφωνα με τις παραγράφους 3, 4 και 5.

(2)   Ο Οργανισμός διαβιβάζει τα δεδομένα που λαμβάνει σύμφωνα με τα άρθρα 7 και 9 στις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών. Ο Οργανισμός διαβιβάζει επίσης στην αρμόδια αρχή ή στις αρμόδιες αρχές συγκεντρωτικά δεδομένα για τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και τους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων για τους οποίους οι αρχές αυτές είναι αρμόδιες σύμφωνα με τις παραγράφους 3, 4 και 5.

Τροπολογία 75

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 10 — παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(3)   Οι αρμόδιες αρχές για έναν φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών καθορίζονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 748/2009 της Επιτροπής (16) .

(3)    Η αρμόδια αρχή ή οι αρμόδιες αρχές για έναν φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών καθορίζονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 748/2009 της Επιτροπής (16) .

Τροπολογία 76

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 10 — παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(4)   Οι αρμόδιες αρχές όσον αφορά τους ενωσιακούς αερολιμένες καθορίζονται με βάση την αντίστοιχη εδαφική δικαιοδοσία.

(4)    Η αρμόδια αρχή ή οι αρμόδιες αρχές όσον αφορά τους ενωσιακούς αερολιμένες καθορίζονται με βάση την αντίστοιχη εδαφική δικαιοδοσία.

Τροπολογία 77

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 10 — παράγραφος 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(5)   Οι αρμόδιες αρχές όσον αφορά τους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων καθορίζονται σύμφωνα με το οικείο κράτος μέλος εγκατάστασης.

(5)    Η αρμόδια αρχή ή οι αρμόδιες αρχές όσον αφορά τους προμηθευτές αεροπορικών καυσίμων καθορίζονται σύμφωνα με το οικείο κράτος μέλος εγκατάστασης.

Τροπολογία 78

Πρόταση κανονισμού

,Άρθρο 11 — παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(1)    Τα κράτη μέλη καθορίζουν τους κανόνες για τις κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παραβιάσεων των διατάξεων που θεσπίζονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού και λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίζουν την εφαρμογή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν τις διατάξεις αυτές στην Επιτροπή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 το αργότερο και την ενημερώνουν αμελλητί σχετικά με κάθε μεταγενέστερη τροποποίησή τους.

(1)    Η Επιτροπή καθορίζει τους κανόνες για τις κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παραβιάσεων των διατάξεων που θεσπίζονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού και τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίζουν την εφαρμογή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές. Η Επιτροπή παραδίδει τις διατάξεις αυτές στα κράτη μέλη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 το αργότερο και ενημερώνει αμελλητί σχετικά με κάθε μεταγενέστερη τροποποίησή τους.

Τροπολογία 79

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 — παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(2)   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών που δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που καθορίζονται στο άρθρο 5 υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο. Το πρόστιμο αυτό είναι τουλάχιστον διπλάσιο από το γινόμενο της μέσης ετήσιας τιμής του αεροπορικού καυσίμου ανά τόνο επί τη συνολική ετήσια μη αποθηκευμένη ποσότητα.

(2)   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών που δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που καθορίζονται στο άρθρο 5 υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο. Το πρόστιμο αυτό είναι διπλάσιο από το γινόμενο της μέσης ετήσιας τιμής του αεροπορικού καυσίμου ανά τόνο επί τη συνολική ετήσια μη αποθηκευμένη ποσότητα. Ένας φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών μπορεί να απαλλαγεί από την επιβολή διοικητικού προστίμου εάν μπορεί να αποδείξει ότι η μη συμμόρφωσή του προς τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο άρθρο 5 οφείλεται σε έκτακτες και απρόβλεπτες περιστάσεις, εκτός του ελέγχου του, οι επιπτώσεις των οποίων δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν ακόμη και αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα·

Τροπολογία 80

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 — εδάφιο 2 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(2α)     Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε ενωσιακός αερολιμένας, ή κατά περίπτωση ο οργανισμός διαχείρισης του αερολιμένα, που δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο άρθρο 6 υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο.

Τροπολογία 81

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 — παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(3)   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων που δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο άρθρο 4 σε σχέση με το ελάχιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο. Το πρόστιμο αυτό είναι τουλάχιστον διπλάσιο από το γινόμενο της διαφοράς μεταξύ της ετήσιας μέσης τιμής των συμβατικών αεροπορικών καυσίμων και των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών ανά τόνο επί την ποσότητα αεροπορικών καυσίμων που δεν συμμορφώνονται με το ελάχιστο μερίδιο που αναφέρεται στο άρθρο 4 και στο παράρτημα Ι.

(3)   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων που δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο άρθρο 4 σε σχέση με το ελάχιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών ή κάθε προμηθευτής καυσίμων που έχει αποδεδειγμένα παράσχει παραπλανητικές ή ανακριβείς πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά ή την προέλευση του καυσίμου που προμήθευσε υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο. Το πρόστιμο αυτό είναι διπλάσιο από το γινόμενο της διαφοράς μεταξύ της ετήσιας μέσης τιμής των συμβατικών αεροπορικών καυσίμων και των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών ανά τόνο επί την ποσότητα αεροπορικών καυσίμων που δεν συμμορφώνονται με το ελάχιστο μερίδιο που αναφέρεται στο άρθρο 4 και στο παράρτημα Ι.

Τροπολογία 82

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 — παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(4)   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων που δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο άρθρο 4 σε σχέση με το ελάχιστο μερίδιο συνθετικών αεροπορικών καυσίμων υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο. Το πρόστιμο αυτό είναι τουλάχιστον διπλάσιο από το γινόμενο της διαφοράς μεταξύ της ετήσιας μέσης τιμής των συνθετικών αεροπορικών καυσίμων και των συμβατικών αεροπορικών καυσίμων ανά τόνο επί την ποσότητα των αεροπορικών καυσίμων που δεν συμμορφώνονται με το ελάχιστο μερίδιο που αναφέρεται στο άρθρο 4 και στο παράρτημα Ι.

(4)   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων που δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο άρθρο 4 σε σχέση με το ελάχιστο μερίδιο συνθετικών αεροπορικών καυσίμων υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο. Το πρόστιμο αυτό είναι διπλάσιο από το γινόμενο της διαφοράς μεταξύ της ετήσιας μέσης τιμής των συνθετικών αεροπορικών καυσίμων και των συμβατικών αεροπορικών καυσίμων ανά τόνο επί την ποσότητα των αεροπορικών καυσίμων που δεν συμμορφώνονται με το ελάχιστο μερίδιο που αναφέρεται στο άρθρο 4 και στο παράρτημα Ι.

Τροπολογία 83

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 — παράγραφος 5 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(5α)     Τα κράτη μέλη διαθέτουν το αναγκαίο νομικό και διοικητικό πλαίσιο σε εθνικό επίπεδο για να διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες που εισάγονται από τους προμηθευτές καυσίμων στην ενωσιακή βάση δεδομένων η οποία αναφέρεται στο άρθρο 28 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 είναι ακριβείς, επαληθεύονται και ελέγχονται.

Τροπολογία 84

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 — παράγραφος 6

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(6)   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων ο οποίος έχει συσσωρεύσει έλλειμμα από την υποχρέωση που ορίζεται στο άρθρο 4 σε σχέση με το ελάχιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών ή συνθετικών καυσίμων σε συγκεκριμένη περίοδο αναφοράς, προμηθεύει την αγορά —κατά την επόμενη περίοδο αναφοράς— με ποσότητα του αντίστοιχου καυσίμου ίση με το εν λόγω έλλειμμα, επιπλέον της υποχρέωσής του για την περίοδο αναφοράς. Η εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής δεν απαλλάσσει τον προμηθευτή καυσίμων από την υποχρέωση καταβολής των κυρώσεων που προβλέπονται στις παραγράφους 3 και 4 του παρόντος άρθρου.

(6)   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων ο οποίος έχει συσσωρεύσει έλλειμμα από την υποχρέωση που ορίζεται στο άρθρο 4 σε σχέση με το ελάχιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών ή συνθετικών καυσίμων σε συγκεκριμένη περίοδο αναφοράς, σε περίπτωση που η Επιτροπή εκτιμά ότι το έλλειμμα αυτό δεν οφείλεται στην έλλειψη διαθέσιμων πόρων, καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια να προμηθεύσει την αγορά —κατά την επόμενη περίοδο αναφοράς— με ποσότητα του αντίστοιχου καυσίμου ίση με το εν λόγω έλλειμμα, επιπλέον της υποχρέωσής του για την περίοδο αναφοράς. Η εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής δεν απαλλάσσει τον προμηθευτή καυσίμων από την υποχρέωση καταβολής των κυρώσεων που προβλέπονται στις παραγράφους 3 και 4 του παρόντος άρθρου.

Τροπολογία 85

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 — παράγραφος 7

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(7)   Τα κράτη μέλη διαθέτουν το αναγκαίο νομικό και διοικητικό πλαίσιο σε εθνικό επίπεδο για να διασφαλίζουν την εκπλήρωση των υποχρεώσεων και την είσπραξη των διοικητικών προστίμων. Τα κράτη μέλη μεταφέρουν το ποσό που εισπράττουν μέσω των εν λόγω διοικητικών προστίμων ως συνεισφορά στον επενδυτικό μηχανισμό πράσινης μετάβασης InvestEU, ως συμπλήρωμα της εγγύησης της ΕΕ .

(7)   Τα κράτη μέλη διαθέτουν το αναγκαίο νομικό και διοικητικό πλαίσιο σε εθνικό επίπεδο για να διασφαλίζουν την εκπλήρωση των υποχρεώσεων και την είσπραξη των διοικητικών προστίμων. Τα κράτη μέλη μεταφέρουν το ποσό που εισπράττουν μέσω των εν λόγω διοικητικών προστίμων ως συνεισφορά στο ταμείο για βιώσιμες αεροπορικές μεταφορές, το οποίο συστήνεται βάσει του άρθρου 11α .

Τροπολογία 86

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 11α

 

Ταμείο για βιώσιμες αεροπορικές μεταφορές

 

1.     Συστήνεται ταμείο για βιώσιμες αεροπορικές μεταφορές («το Ταμείο») για την περίοδο από το 2023 έως το 2050 με σκοπό την επιτάχυνση της απαλλαγής του τομέα των αερομεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές χωρίς να παρεμποδίζεται η άκρως ενοποιημένη εσωτερική αγορά του, και ιδίως για τη στήριξη των επενδύσεων σε καινοτόμες τεχνολογίες και υποδομές για την παραγωγή, την υιοθέτηση, την ανάπτυξη και την αποθήκευση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, άλλες καινοτόμες τεχνολογίες πρόωσης αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων του υδρογόνου και της ηλεκτρικής ενέργειας, έρευνα για νέους κινητήρες και τεχνολογία άμεσης δέσμευσης από τον αέρα, μιας διαδικασίας δέσμευσης CO2 απευθείας από τον ατμοσφαιρικό αέρα και όχι από σημειακές πηγές, και σε προσπάθειες για τη μείωση των επιπτώσεων των αεροπορικών μεταφορών πλην των εκπομπών CO2. Όλες οι επενδύσεις που υποστηρίζονται από το Ταμείο δημοσιοποιούνται και συνάδουν με τους στόχους του παρόντος κανονισμού.

 

2.     Το Ταμείο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του προϋπολογισμού της ΕΕ και εγγράφεται στον προϋπολογισμό εντός των ανώτατων ορίων του ΠΔΠ. Τα έσοδα που προκύπτουν από τις κυρώσεις δυνάμει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να κατανέμονται στο Ταμείο.

 

3.     Η διαχείριση του Ταμείου πραγματοποιείται σε κεντρικό επίπεδο μέσω φορέα της Ένωσης με διαφανή και χωρίς αποκλεισμούς δομή διακυβέρνησης και διαδικασία λήψης αποφάσεων, ιδίως όσον αφορά τον καθορισμό τομέων προτεραιότητας, κριτηρίων και διαδικασιών χορήγησης επιχορηγήσεων. Τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη έχουν κατάλληλο συμβουλευτικό ρόλο. Διατίθενται στο κοινό όλες οι πληροφορίες για τις επενδύσεις και όλες οι άλλες σχετικές πληροφορίες για τη λειτουργία του Ταμείου.

Τροπολογία 87

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 — παράγραφος 1 — στοιχείο α

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

α)

την ποσότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που αγόρασαν τόσο οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε επίπεδο Ένωσης συνολικά, για χρήση σε πτήσεις με αναχώρηση από ενωσιακό αερολιμένα, όσο και οι ενωσιακοί αερολιμένες·

α)

την ποσότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που αγόρασαν τόσο οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε επίπεδο Ένωσης συνολικά, για χρήση σε πτήσεις που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό με αναχώρηση από ενωσιακό αερολιμένα, όσο και οι ενωσιακοί αερολιμένες·

Τροπολογία 88

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 — παράγραφος 1 — στοιχείο β

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

β)

την ποσότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών και συνθετικών αεροπορικών καυσίμων που παρασχέθηκε σε επίπεδο Ένωσης συνολικά και ανά ενωσιακό αερολιμένα·

β)

την ποσότητα βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών και συνθετικών αεροπορικών καυσίμων που παρασχέθηκε σε επίπεδο Ένωσης συνολικά , ανά κράτος μέλος, ανά είδος πρώτης ύλης καυσίμων και ανά ενωσιακό αερολιμένα·

Τροπολογία 89

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 — παράγραφος 1 — στοιχείο β α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

βα)

κατά περίπτωση, την ποσότητα βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων που προμηθεύονται και αγοράζουν φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών στις γειτονικές χώρες της Ένωσης με τις οποίες έχει συναφθεί ευρωπαϊκή συμφωνία αεροπορικών μεταφορών·

Τροπολογία 90

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 — παράγραφος 1 — στοιχείο γ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

γ)

την κατάσταση της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με τις τιμές, και τις τάσεις όσον αφορά την παραγωγή και χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στην Ένωση·

γ)

την κατάσταση της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με τις τιμές, και τις τάσεις όσον αφορά την παραγωγή και χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών στην Ένωση και ανά κράτος μέλος ·

Τροπολογία 91

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 — παράγραφος 1 — στοιχείο δ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

δ)

την κατάσταση συμμόρφωσης των αερολιμένων όσον αφορά τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο άρθρο 6·

δ)

την κατάσταση συμμόρφωσης των αερολιμένων , ή κατά περίπτωση του οργανισμού διαχείρισης αερολιμένα, όσον αφορά τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο άρθρο6·

Τροπολογία 92

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 — παράγραφος 1 — στοιχείο ε

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

ε)

την κατάσταση συμμόρφωσης κάθε φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών και προμηθευτή αεροπορικών καυσίμων που υπέχει υποχρέωση βάσει του παρόντος κανονισμού κατά την περίοδο αναφοράς·

ε)

την κατάσταση συμμόρφωσης κάθε φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών και προμηθευτή αεροπορικών καυσίμων που υπέχει υποχρέωση βάσει του παρόντος κανονισμού κατά την περίοδο αναφοράς , συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν κοινοποιηθεί ως φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών, σύμφωνα με το άρθρο 3 εδάφιο 1 περίπτωση 2 ·

Τροπολογία 93

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 — παράγραφος 1 — στοιχείο στ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

στ)

την προέλευση και τα χαρακτηριστικά όλων των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που αγόρασαν οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών για χρήση σε πτήσεις με αναχώρηση από ενωσιακούς αερολιμένες.

στ)

την προέλευση και τα χαρακτηριστικά όλων των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που αγόρασαν οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών για χρήση σε πτήσεις που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό με αναχώρηση από ενωσιακούς αερολιμένες.

Τροπολογία 94

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 — παράγραφος 1 — στοιχείο στ α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

στα)

τη μέση περιεκτικότητα των αεροπορικών καυσίμων σε αρωματικές ενώσεις, ναφθαλίνιο και θείο που παρασχέθηκαν σε επίπεδο Ένωσης συνολικά και ανά ενωσιακό αερολιμένα.

Τροπολογία 95

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 12 α

 

Ενωσιακό σύστημα επισήμανσης για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των αεροπορικών μεταφορών

 

1.     Για την περαιτέρω προώθηση της απαλλαγής του τομέα των αερομεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές και την ενίσχυση της διαφάνειας της ενημέρωσης των καταναλωτών σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών, η Επιτροπή θεσπίζει ένα ολοκληρωμένο ενωσιακό σύστημα επισήμανσης για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των αερομεταφορών, που θα αναπτύξει και θα εφαρμόσει ο EASA και το οποίο θα εφαρμοστεί στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και στις εμπορικές πτήσεις αεροπορικών μεταφορών που διέπονται από τον παρόντα κανονισμό.

 

2.     Έως την 1η Ιανουαρίου 2024, η Επιτροπή εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σύμφωνα με το άρθρο 13α (νέο) για να συμπληρώσει τον παρόντα κανονισμό καθορίζοντας τις λεπτομερείς διατάξεις και τα τεχνικά πρότυπα για τη λειτουργία του ενωσιακού συστήματος επισήμανσης για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις αεροσκαφών, φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών και εμπορικών πτήσεων.

Τροπολογία 96

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 13 — τίτλος

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Μεταβατική περίοδος

Μηχανισμός ευελιξίας SAF

Τροπολογία 97

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 13 — εδάφιο 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 4, από την 1η Ιανουαρίου 2025 έως την 31η Δεκεμβρίου 2029, για κάθε περίοδο αναφοράς, κάθε προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων μπορεί να παρέχει το ελάχιστο μερίδιο βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που ορίζεται στο παράρτημα Ι ως σταθμισμένο μέσο όρο επί του συνόλου των αεροπορικών καυσίμων που προμήθευσε σε ενωσιακούς αερολιμένες για την εν λόγω περίοδο αναφοράς .

Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 4, και για την περίοδο των 10 ετών από την ημερομηνία εφαρμογής των άρθρων 4 και 5 σύμφωνα με το άρθρο 15, για κάθε περίοδο αναφοράς, κάθε προμηθευτής αεροπορικών καυσίμων μπορεί να δικαιολογήσει τον εφοδιασμό βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών που ορίζεται στο παράρτημα Ι με αναφορά σε μηχανισμό ευελιξίας βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, ο οποίος ορίζεται στο άρθρο 3 περίπτωση 16α (νέα) .

Τροπολογία 98

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 13 — εδάφιο 1 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Έως την 1η Ιανουαρίου 2025, η Επιτροπή εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 13α για τη συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού με τον καθορισμό λεπτομερών ρυθμίσεων για τον μηχανισμό ευελιξίας SAF, τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού και υψηλού επιπέδου περιβαλλοντικής ακεραιότητας, καθώς και την ελαχιστοποίηση του κινδύνου απάτης, παρατυπιών και διπλής υποβολής αιτήσεων. Οι εν λόγω λεπτομερείς ρυθμίσεις, που περιλαμβάνουν στοιχεία ενός συστήματος διαπραγματεύσιμων πιστοποιητικών («book and claim»), μπορούν να δώσουν τη δυνατότητα για τη δημιουργία συστήματος εμπορευσιμότητας βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων λεπτομερών κανόνων σχετικά με την καταχώριση, την κατανομή, τη λογιστική καταγραφή και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την προμήθεια και τη χρήση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών.

Τροπολογία 99

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 13 — παράγραφος 1 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Κατά τη διάρκεια της περιόδου που ορίζεται στο εδάφιο 1, η Επιτροπή παρακολουθεί τακτικά την ακεραιότητα και τη διαφάνεια της αγοράς βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών, βασιζόμενη, κατά περίπτωση, σε πληροφορίες που περιέχονται στην ενωσιακή βάση δεδομένων και άλλα δεδομένα που υποβάλλονται στις αρμόδιες αρχές. Η Επιτροπή εξετάζει ιδίως τη λειτουργία της αγοράς, μεταξύ άλλων όσον αφορά οποιαδήποτε αστάθεια της αγοράς, ασυνήθιστη εξέλιξη των τιμών ή συναλλακτική συμπεριφορά των συμμετεχόντων στην αγορά που ενδέχεται να υποδηλώνει πιθανή μονοπωλιακή συμπεριφορά, κάνοντας πλήρη χρήση των εξουσιών της δυνάμει του άρθρου 102 ΣΛΕΕ για την αποτροπή της κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης από παράγοντες της αγοράς.

Τροπολογία 100

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 13 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 13α

 

Άσκηση της εξουσιοδότησης

 

1.     Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

 

2.     Η προβλεπόμενη στα άρθρα 12α και 13 εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή για αόριστο χρονικό διάστημα από την [έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού].

 

3.     Η εξουσιοδότηση που προβλέπεται στα άρθρα 12α και 13 μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτή. Δεν θίγει το κύρος των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που ισχύουν ήδη.

 

4.     Πριν από την έκδοση μιας κατ’ εξουσιοδότηση πράξης, η Επιτροπή διεξάγει διαβουλεύσεις με εμπειρογνώμονες που ορίζουν τα κράτη μέλη σύμφωνα με τις αρχές της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου.

 

5.     Μόλις εκδώσει μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

 

6.     Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται δυνάμει των άρθρων 12α και 13 τίθεται σε ισχύ εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός δύο μηνών από την ημέρα που η πράξη κοινοποιείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ή αν, πριν λήξει αυτή η περίοδος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν θα προβάλουν αντιρρήσεις. Η προθεσμία αυτή παρατείνεται κατά ένα μήνα κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

Τροπολογία 101

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 14 — παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Έως την 1η Ιανουαρίου 2028 και στη συνέχεια ανά πενταετία , οι υπηρεσίες της Επιτροπής υποβάλλουν έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την εξέλιξη της αγοράς αεροπορικών καυσίμων και τον αντίκτυπό της στην εσωτερική αγορά αερομεταφορών της Ένωσης, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πιθανή επέκταση του πεδίου εφαρμογής του παρόντος κανονισμού σε άλλες πηγές ενέργειας και άλλα είδη συνθετικών καυσίμων που ορίζονται στην οδηγία για την ανανεώσιμη ενέργεια, την πιθανή αναθεώρηση των ελάχιστων μεριδίων του άρθρου 4 και του παραρτήματος Ι, καθώς και το ύψος των διοικητικών προστίμων. Η έκθεση περιλαμβάνει πληροφορίες , εφόσον είναι διαθέσιμες, σχετικά με την ανάπτυξη πιθανού πλαισίου πολιτικής για τη διάδοση των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σε επίπεδο ΔΟΠΑ. Η έκθεση παρέχει επίσης πληροφορίες σχετικά με τις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας στον κλάδο των αερομεταφορών που σχετίζονται με τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη μείωση εκπομπών πλην των εκπομπών CO2. Στην έκθεση μπορεί να εξεταστεί αν ο παρών κανονισμός θα πρέπει να τροποποιηθεί και, κατά περίπτωση, να εξεταστούν οι επιλογές τροποποιήσεων σύμφωνα με πιθανό πλαίσιο πολιτικής για τη διάδοση των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σε επίπεδο ΔΟΠΑ.

Έως την 1η Ιανουαρίου 2026 και στη συνέχεια ανά τριετία , οι υπηρεσίες της Επιτροπής υποβάλλουν έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, την εξέλιξη της αγοράς αεροπορικών καυσίμων και τον αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς αερομεταφορών της Ένωσης, μεταξύ άλλων , κατά περίπτωση, όσον αφορά τις διαθέσιμες επιλογές πολιτικής για να εξεταστούν άλλες πηγές ενέργειας και άλλα είδη συνθετικών καυσίμων που ορίζονται στην οδηγία για την ανανεώσιμη ενέργεια, λαμβάνοντας παράλληλα δεόντως υπόψη την αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας, την πιθανή αναθεώρηση του ορισμού των βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων και των ελάχιστων μεριδίων του άρθρου 4 και του παραρτήματος Ι, το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού, καθώς και το ύψος των διοικητικών προστίμων. Η έκθεση περιλαμβάνει αξιολόγηση, βάσει διαθέσιμων πληροφοριών, του αντικτύπου του παρόντος κανονισμού, καθώς και του συνολικού αντικτύπου και της αλληλεπίδρασής του με το προσαρμοσμένο νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει για το σύνολο του τομέα, στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς αερομεταφορών, στην ανταγωνιστικότητα του τομέα, την πιθανή επαναδρομολόγηση που οδηγεί σε διαρροή άνθρακα, τους διεθνείς ισότιμους όρους ανταγωνισμού όσον αφορά τους αερομεταφορείς και τους κόμβους αερολιμένων, τις επιπτώσεις στην εναέρια κινητικότητα και συνδεσιμότητα, τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας των μειώσεων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τις επενδυτικές ανάγκες και τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις, καθώς και τις σχετικές ανάγκες απασχόλησης και κατάρτισης και , εφόσον είναι διαθέσιμες, πληροφορίες σχετικά με την ανάπτυξη πιθανού πλαισίου πολιτικής για τη διάδοση των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σε επίπεδο ΔΟΠΑ. Η έκθεση περιλαμβάνει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την επιβολή του παρόντος κανονισμού. Η έκθεση παρέχει επίσης πληροφορίες σχετικά με τις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας στον κλάδο των αερομεταφορών που σχετίζονται με τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη μείωση εκπομπών πλην των εκπομπών CO2 ή τεχνολογίες δέσμευσης CO2 απευθείας από τον ατμοσφαιρικό αέρα (DAC) . Η έκθεση συνοδεύεται, κατά περίπτωση, από νομοθετικές προτάσεις για την τροποποίηση του παρόντος κανονισμού, όπου κρίνεται απαραίτητο, σύμφωνα με πιθανό πλαίσιο πολιτικής για τη διάδοση των βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών σε επίπεδο ΔΟΠΑ. Η έκθεση αξιολογεί επίσης συγκεκριμένα τον αντίκτυπο του παρόντος κανονισμού στην αεροπορική συνδεσιμότητα των λιγότερο συνδεδεμένων απομακρυσμένων περιοχών και νησιών, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεών του στη διαθεσιμότητα και την οικονομική προσιτότητα των αεροπορικών μεταφορών από και προς τις εν λόγω περιοχές. Η Επιτροπή παρακολουθεί, αξιολογεί και αναλύει τακτικά περιπτώσεις εφοδιασμού με πλεονάζοντα καύσιμα. Κάθε έτος, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση με τα πορίσματά της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Το αργότερο τρία έτη μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή, με βάση τα πορίσματα αυτά, αξιολογεί τις διατάξεις που αφορούν τον εφοδιασμό με πλεονάζοντα καύσιμα και, κατά περίπτωση, υποβάλλει νομοθετική πρόταση για την τροποποίησή τους.

Τροπολογία 102

Πρόταση κανονισμού

Παράρτημα I

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Παράρτημα I (μερίδια όγκου)

Παράρτημα I ( εναρμονισμένα, ενωσιακά μερίδια όγκου)

α)

Από την 1η Ιανουαρίου 2025, ελάχιστο μερίδιο SAF 2 %·

α)

Από την 1η Ιανουαρίου 2025, ελάχιστο μερίδιο SAF 2 %· εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων 0,04  %·

β)

Από την 1η Ιανουαρίου 2030, ελάχιστο μερίδιο SAF 5 % , εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 0,7  % ·

β)

Από την 1η Ιανουαρίου 2030, ελάχιστο μερίδιο SAF 6 % , εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 2 % ·

γ)

Από την 1η Ιανουαρίου 2035, ελάχιστο μερίδιο SAF 20 %, εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 5 %·

γ)

Από την 1η Ιανουαρίου 2035, ελάχιστο μερίδιο SAF 20 %, εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 5 %·

δ)

Από την 1η Ιανουαρίου 2040, ελάχιστο μερίδιο SAF 32 % , εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 8 % ·

δ)

Από την 1η Ιανουαρίου 2040, ελάχιστο μερίδιο SAF 37 % , εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 13 % ·

ε)

Από την 1η Ιανουαρίου 2045, ελάχιστο μερίδιο όγκου SAF 38 % , εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 11 % ·

ε)

Από την 1η Ιανουαρίου 2045, ελάχιστο μερίδιο όγκου SAF 54 % , εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 27 % ·

στ)

Από την 1η Ιανουαρίου 2050, ελάχιστον μερίδιο όγκου SAF 63 % , εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 28 % .

στ)

Από την 1η Ιανουαρίου 2050, ελάχιστο μερίδιο όγκου SAF 85 % , εκ των οποίων ελάχιστο μερίδιο συνθετικών καυσίμων αεροσκαφών 50 % ·

Τροπολογία 103

Πρόταση κανονισμού

Παράρτημα II

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Παράρτημα II — Υπόδειγμα υποβολής εκθέσεων από φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών

Αερολιμένας της Ένωσης

Κωδικός ΔΟΠΑ του αερολιμένα της Ένωσης

Απαιτούμενα ετήσια καύσιμα αεροσκαφών (τόνοι)

Πραγματικά χρησιμοποιηθέντα καύσιμα αεροσκαφών (τόνοι)

Ετήσια μη αποθηκευμένη ποσότητα (τόνοι)

Συνολική ετήσια μη αποθηκευμένη ποσότητα (τόνοι)

Τροπολογία

Παράρτημα II — Υπόδειγμα υποβολής εκθέσεων από φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών

Αερολιμένας της Ένωσης

Κωδικός ΔΟΠΑ του αερολιμένα της Ένωσης

Απαιτούμενα ετήσια καύσιμα αεροσκαφών (τόνοι ισοδυνάμου κηροζίνης )

Πραγματικά χρησιμοποιηθέντα καύσιμα αεροσκαφών (τόνοι ισοδυνάμου κηροζίνης )

Ετήσια μη αποθηκευμένη ποσότητα (τόνοι ισοδυνάμου κηροζίνης )

Συνολική ετήσια μη αποθηκευμένη ποσότητα (τόνοι ισοδυνάμου κηροζίνης )

Υπόδειγμα 2

Προμηθευτής καυσίμων

Ποσότητα που αγοράστηκε (τόνοι ισοδυνάμου κηροζίνης)

Τεχνολογία μετατροπής

Χαρακτηριστικά

Προέλευση των πρώτων υλών

Εκπομπές κύκλου ζωής


(1)  Το θέμα αναπέμφθηκε για διοργανικές διαπραγματεύσεις στην αρμόδια επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 59 παράγραφος 4 τέταρτο εδάφιο του Κανονισμού (Α9-0199/2022).

(10)  Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Στρατηγική για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα — οι ευρωπαϊκές μεταφορές σε τροχιά μέλλοντος, (COM(2020)0789) της 9ης Δεκεμβρίου 2020.

(10)  Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Στρατηγική για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα — οι ευρωπαϊκές μεταφορές σε τροχιά μέλλοντος, (COM(2020)0789) της 9ης Δεκεμβρίου 2020.

(12)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018L2001&from=fr

(12)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018L2001&from=fr

(1a)   EASA, αεροπορία και ατμοσφαιρική ρύπανση: https://www.easa.europa.eu/eaer/topics/adapting-changing-climate/air-quality

()   Γενικές κατευθυντήριες γραμμές του ΔΟΥ το 2021 για την ποιότητα του αέρα: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/345329/9789240034228-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y

(13)  Οδηγία 2009/12/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2009, για τα αερολιμενικά τέλη

(13)  Οδηγία 2009/12/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2009, για τα αερολιμενικά τέλη

(16)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 748/2009 της Επιτροπής, της 5ης Αυγούστου 2009, σχετικά με τον κατάλογο των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών που ασκούσαν αεροπορική δραστηριότητα του παραρτήματος I της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

(16)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 748/2009 της Επιτροπής, της 5ης Αυγούστου 2009, σχετικά με τον κατάλογο των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών που ασκούσαν αεροπορική δραστηριότητα του παραρτήματος I της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.