Interactio – αμιγώς εξ αποστάσεως – 148η σύνοδος ολομέλειας της ΕτΠ, 26.1.2022 - 27.1.2022

13.7.2022

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 270/1

Ψήφισμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Η συμβολή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στη διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης»

(2022/C 270/01)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ (ΕτΠ),

Έχοντας υπόψη:

—	το ψήφισμα με θέμα «Οι προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών για την περίοδο 2020-2025» (1),

—	τα ψηφίσματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα τη διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης της 12ης Φεβρουαρίου 2020 (2) και της 7ης Μαΐου 2021 (3),

—	το ψήφισμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, της 2ας Δεκεμβρίου 2021 (4), με θέμα το πρόγραμμα εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2022,

—	την έκθεση της ομάδας υψηλού επιπέδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών για την Ευρωπαϊκή Δημοκρατία·

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

α.	η ΕΕ αποτελείται από 27 κράτη μέλη, 280 περιφέρειες και σχεδόν 90 000 δήμους και ότι η αρχή «Ενωμένη στην πολυμορφία» πρέπει να καθοδηγεί τη λειτουργία της ΕΕ·

β.

οι πολίτες και οι περιφερειακοί και τοπικοί αντιπρόσωποί τους στη διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης αναμένουν απτά αποτελέσματα που να βελτιώνουν τη λειτουργία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και να οδηγούν σε μεταρρύθμιση της διακυβέρνησης της ΕΕ με έμφαση στην εγγύτητα και τη συμμετοχή, προκειμένου να ενισχυθούν η εμπιστοσύνη των πολιτών στην ΕΕ και η δημοκρατική νομιμότητά της·

γ.	η συμπερίληψη ισχυρής αντιπροσωπείας περιφερειακών και τοπικών πολιτικών εκπροσώπων στην Ολομέλεια της διάσκεψης συνέβαλε στην προσέγγιση των συζητήσεων με τις ανησυχίες των πολιτών, προκειμένου η εδαφική διάσταση να περιλαμβάνεται στα μελλοντικά αποτελέσματα της διάσκεψης·

δ.	οι βασικές προτάσεις που υπέβαλαν οι τοπικοί και οι περιφερειακοί αντιπρόσωποι στη διάσκεψη έτυχαν γενικής συναίνεσης στην Ολομέλεια της διάσκεψης, στις ομάδες εργασίας, στις συνελεύσεις των πολιτικών οικογενειών και στην πολύγλωσση ψηφιακή πλατφόρμα·

Ευρωπαϊκή δημοκρατία

πιστεύει ότι η δημοκρατία αποτελεί θεμελιώδη αξία της ΕΕ που στηρίζεται στο κράτος δικαίου και εκφράζεται από την εμπιστοσύνη των πολιτών στις ευρωπαϊκές, εθνικές, περιφερειακές και τοπικές εκλογές· θεωρεί ότι οι ευρωπαϊκές, εθνικές, τοπικές και περιφερειακές δημοκρατίες —οι οποίες βασίζονται στα περιφερειακά κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις τους, στα συμβούλια και τους δημάρχους τους που αντλούν νομιμοποίηση από τις εκλογές— αλληλοσυμπληρώνονται πλήρως και αλληλοενισχύονται και ότι η δημοκρατία θα πρέπει να γίνεται σεβαστή ως οικουμενική αξία σε ολόκληρη την ΕΕ·

θεωρεί ότι, προκειμένου να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ζήτηση εκ μέρους των πολιτών για αντιμετώπιση του δημοκρατικού ελλείμματος, η ΕΕ πρέπει να προωθήσει ένα μοντέλο «Οίκου της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας», το οποίο θα βασίζεται σε τρισδιάστατη νομιμότητα: ευρωπαϊκή, εθνική, περιφερειακή και τοπική, σε αντιστοιχία προς την ψήφο των πολιτών σε κάθε επίπεδο· σημαντικό ρόλο εν προκειμένω έχουν να διαδραματίσουν τα περιφερειακά κοινοβούλια με νομοθετικές εξουσίες ως διαμεσολαβητές μεταξύ των πολιτών και του υπερεθνικού επιπέδου·

είναι πεπεισμένη ότι η αντιπροσωπευτική και συμμετοχική ευρωπαϊκή δημοκρατία θα πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά για να διασφαλίζει ότι η δημοκρατία αποφέρει αποτελέσματα στους πολίτες στον τόπο διαβίωσής τους·

σημειώνει ότι η δημοκρατία βασίζεται στη συμμετοχή όλων και ότι η νομιμότητα στην Ευρώπη απορρέει πρωτίστως από την εμπειρία των ανθρώπων όσον αφορά την επικουρικότητα· βλέπει, ως εκ τούτου, ένα καλό μέλλον για μια Ευρώπη που στηρίζεται στους πολίτες· στο πλαίσιο αυτό, η ενεργός συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών εκπροσώπων σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα διαδραματίσει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο·

τονίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη συμμετοχή και δραστηριοποίηση των πολιτών στις πολιτικές της ΕΕ μέσω ισχυρότερης εκλογικής εκπροσώπησης σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, και θεωρεί ότι αυτό θα συμβάλει στον εξευρωπαϊσμό του δημόσιου χώρου· καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Επιτροπή και το Συμβούλιο να ενισχύσουν την αντιπροσωπευτική δημοκρατία αυξάνοντας τη χρηματοδότηση που διατίθεται στα πολιτικά κόμματα, τις ομάδες και τα ιδρύματα που εκπροσωπούνται σε επίπεδο ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εκπροσωπούν το εθνικό, το περιφερειακό και το τοπικό επίπεδο·

πιστεύει ότι υπάρχει περιθώριο για καλύτερη χρήση του υφιστάμενου πλαισίου της Συνθήκης μέσω καλύτερων συνεργειών μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης· ωστόσο, οι τροποποιήσεις στη Συνθήκη δεν θα πρέπει να αποκλείονται εάν αιτιολογούνται δεόντως·

ζητεί να αξιοποιηθεί η εμπειρία της διάσκεψης ώστε να αναπτυχθεί μόνιμος και τοποκεντρικός διάλογος με τους πολίτες ως συμμετοχικός μηχανισμός που θα συνδέει καλύτερα την ΕΕ με την πραγματικότητα σε επίπεδο τοπικό, νομού, περιφερειακό και εθνικό· πιστεύει ότι αυτός ο μόνιμος διάλογος με τους πολίτες θα καταδείξει την προστιθέμενη αξία του στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών, εθνικών και περιφερειακών, νομαρχιακών και τοπικών εκλογών· στην κατεύθυνση αυτή είναι αξιοσημείωτο το έργο των κέντρων που ανήκουν στο δίκτυο Europe Direct της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των δομών υποδοχής της ως κινητήριας δύναμης της διάδοσης των ευρωπαϊκών αξιών και της συζήτησης για το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Στο ίδιο πνεύμα, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα πρέπει να προωθήσουν μόνιμα βήματα ευρωπαϊκού διαλόγου και συζήτησης με τους διάφορους φορείς της περιοχής τους, προκειμένου να φέρουν τους πολίτες πιο κοντά στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα·

ζητεί τη θεσμοθέτηση νέων μορφών συμμετοχής των πολιτών σε επίπεδο ΕΕ μέσω διαλόγων με τους πολίτες με τυχαία επιλεγμένους πολίτες για συγκεκριμένα θέματα·

επισημαίνει ότι οι περιφέρειες, οι νομοί και οι πόλεις της ΕΕ διαθέτουν απτή τεχνογνωσία σχετικά με τη συμμετοχή των πολιτών και υπενθυμίζει ότι έχουν διοργανώσει την πλειονότητα των σχεδόν 5 000 διαλόγων και εκδηλώσεων με τους πολίτες που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της διάσκεψης· επαναλαμβάνει την προθυμία της να συνεχίσει να διοργανώνει τοπικούς διαλόγους με στόχο τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και των πολιτών μέσω της συμμετοχής τους σε επίπεδο τοπικό, νομού και περιφερειακό·

Ενεργός επικουρικότητα και αναλογικότητα στην ευρωπαϊκή διαδικασία λήψης αποφάσεων

10.

συνιστά να επεκταθούν οι αρχές της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και της εταιρικής σχέσης και να ενσωματωθούν στις νομοθετικές και κανονιστικές διατάξεις όλων των πολιτικών της ΕΕ που έχουν περιφερειακό ή τοπικό αντίκτυπο· επαναλαμβάνει την έκκλησή της για την κωδικοποίηση των αρχών της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και της εταιρικής σχέσης πέραν των ΕΔΕΤ στο πλαίσιο ενός διοργανικού κώδικα δεοντολογίας, και για τη συμπερίληψή τους στη διοργανική συμφωνία για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου·

11.

τονίζει ότι οι ευρωπαϊκές αποστολές, ως νέο και ζωτικό μέσο για την αντιμετώπιση των επιτακτικότερων κοινωνικών προκλήσεων, αποτελούν πραγματική δοκιμασία για τον αντίκτυπο και την αξιοπιστία της ΕΕ και πρέπει να χαίρουν ευρείας νομιμότητας και αποδοχής. Όπως έχει επισημάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο ρόλος των πόλεων και των περιφερειών με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς και τους πολίτες τους, είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων των αποστολών της ΕΕ. Καλεί επίσης τις αποστολές της ΕΕ να καθορίσουν σαφείς χάρτες πορείας και να δημιουργήσουν μια νέα συστημική προσέγγιση πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και μεθοδολογίες για τον πειραματισμό, την πρωτοτυποποίηση, την παρακολούθηση και την επέκταση των δραστηριοτήτων σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης·

12.

ζητεί την ενίσχυση της αρχής της ενεργού επικουρικότητας μέσω τροποποιήσεων στο Πρωτόκολλο 2 της Συνθήκης της Λισαβόνας σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας· ζητεί με τις εν λόγω τροποποιήσεις να παραταθεί η προθεσμία για τον έλεγχο της επικουρικότητας στο πλαίσιο του «μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης» σε δώδεκα εβδομάδες, να θεσπιστεί η συστηματική χρήση του «πίνακα εκτίμησης» της επικουρικότητας που εκπόνησε η ΕτΠ και να καθιερωθεί μια διαδικασία «πράσινης κάρτας», η οποία θα επιτρέπει σε σημαντικό αριθμό εθνικών ή περιφερειακών κοινοβουλίων να προτείνουν νομοθεσία της ΕΕ·

13.

προτείνει οι εκτιμήσεις επιπτώσεων να εμπερικλείουν την εδαφική διάσταση και η αρχή της αναλογικότητας να λαμβάνει την ίδια νομική βαρύτητα με την αρχή της επικουρικότητας·

14.

ζητεί να αναβαθμιστεί σταδιακά η ΕτΠ από συμβουλευτικό όργανο σε όργανο συναπόφασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για βασικούς τομείς πολιτικής με εδαφικό αντίκτυπο·

15.

Πρέπει να τονιστεί η σημασία των πρωτοβουλιών που ανέλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών όσον αφορά την επικουρικότητα και τη βελτίωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας· όχι μόνο το δίκτυο επικουρικότητας αλλά και το RegHub, το οποίο διαδραματίζει ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο και αποδεικνύεται πολύ χρήσιμο για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή·

16.

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η ΕτΠ αντιπροσωπεύει μια πτυχή της ευρωπαϊκής πολιτικής που δεν μπορούν άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Ως εκ τούτου, η περιφερειακή και τοπική οπτική που παρέχει η ΕτΠ συμβάλλει σημαντικά στη χάραξη πολιτικών και στη νομιμότητα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

17.

θεωρεί απαραίτητο η ΕτΠ να εστιάσει το έργο της σε πολιτικές με εδαφικό αντίκτυπο και, ως εκ τούτου, κυρίως σε θέματα στα οποία οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές είτε συμμετέχουν σε επίπεδο υλοποίησης είτε επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό·

18.

ζητεί να υποχρεούνται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της ΕΕ να συζητούν τις γνωμοδοτήσεις της ΕτΠ που εγκρίνονται κατόπιν υποχρεωτικής διαβούλευσης και να παρέχουν τεκμηριωμένη αιτιολόγηση σε περίπτωση που οι εν λόγω γνωμοδοτήσεις δεν ληφθούν υπόψη·

19.

ζητεί να δοθεί στην ΕτΠ πρόσβαση σε τριμερείς διαλόγους και συναφή έγγραφα, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει εκδώσει γνωμοδότηση σχετικά με την εν λόγω πρόταση σύμφωνα με το άρθρο 307 της ΣΛΕΕ· ζητεί να παρασχεθεί στην ΕτΠ η δυνατότητα να προτείνει συμβιβασμούς στους συννομοθέτες, ώστε να μπορούν να λαμβάνουν, για τους σκοπούς της εφαρμογής, πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις επιτόπου πραγματικότητες·

20.

ζητεί να βελτιωθούν οι διοργανικές συνέργειες, για παράδειγμα με τη συμμετοχή της ΕτΠ στις εργασίες των δομών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. επιτροπές και ομάδες εργασίας) και στη διαδικασία επιτροπολογίας·

21.

υπενθυμίζει ότι το 70 % της νομοθεσίας εφαρμόζεται σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο και θεωρεί ότι θα πρέπει να ζητείται η γνώμη της στο πλαίσιο του ετήσιου και πολυετούς σχεδιασμού, του θεματολογίου και των διαδικασιών καθορισμού προτεραιοτήτων της ΕΕ, όπως αυτές που προβλέπονται στη διοργανική συμφωνία για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την προστιθέμενη αξία του δικτύου RegHub και ζητεί την ενίσχυσή του·

22.

πιστεύει ότι η μεγαλύτερη συνεκτίμηση των ιδιαίτερων εμπειριών των τοπικών και των περιφερειακών αρχών κατά την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας θα συμβάλει στη βελτίωση του νομοθετικού έργου στην ΕΕ·

23.

τονίζει ότι οποιαδήποτε εξέλιξη του ευρωπαϊκού εκλογικού νόμου, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής εισαγωγής διακρατικών ψηφοδελτίων, πρέπει να σέβεται την αρχή της εδαφικής εκπροσώπησης και να διασφαλίζει τη σύνδεση με την τοπική και την περιφερειακή διάσταση των πολιτικών της ΕΕ, καθώς και την εγγύτητα των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τους πολίτες·

Ευρωπαϊκές αξίες και κράτος δικαίου

24.

επισημαίνει ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές καλούνται να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στην ενίσχυση του κράτους δικαίου· καταδικάζει, ως εκ τούτου, κάθε απόπειρα επίθεσης κατά του κράτους δικαίου, χειραγώγησης της δικαστικής εξουσίας και υπονόμευσης των ευρωπαϊκών αξιών, των δικαιωμάτων και της υπεροχής του δικαίου της ΕΕ έναντι του εθνικού δικαίου· υπογραμμίζει ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές πρέπει να συμβάλουν στην παρακολούθηση και την αξιολόγηση του κράτους δικαίου βάσει των κριτηρίων που έχει αναπτύξει η Επιτροπή της Βενετίας·

25.

επαναλαμβάνει το αίτημά της για ενίσχυση του κύρους της ΕΕ και των κρατών μελών, της αξιοπιστίας των δημόσιων θεσμών του κράτους δικαίου και της λειτουργίας των περιφερειακών αρχών ως εκκολαπτηρίων της δημοκρατίας·

26.

θεωρεί ότι οι παραβιάσεις της αρχής του κράτους δικαίου πρέπει να οδηγούν σε αναστολή πληρωμών ή σε δημοσιονομικές διορθώσεις και ότι, σε περίπτωση εφαρμογής τέτοιων μέτρων, οι δικαιούχοι χρηματοδότησης της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και των περιφερειακών αρχών, οι οποίοι δεν ευθύνονται για τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου θα πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν χρηματοδοτική στήριξη από το οικείο κράτος μέλος·

27.

αναγνωρίζει ότι η κρίση COVID-19 έχει επιδεινώσει τις υφιστάμενες ανισότητες στις ευρωπαϊκές περιφέρειες· καλεί, ως εκ τούτου, τις συνιστώσες της διάσκεψης να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και να αναγνωρίσουν τη συνοχή ως θεμελιώδη ευρωπαϊκή αξία·

28.

προτείνει τη θέσπιση ενός προγράμματος Erasmus για τους τοπικούς και τους περιφερειακούς πολιτικούς, με στόχο την ανάπτυξη των γνώσεών τους σχετικά με την ΕΕ, την αύξηση της παροχής πόρων και τη βελτίωση της ποιότητας της εφαρμογής των πολιτικών·

Νεολαία, εκπαίδευση και πολιτισμός

29.

επισημαίνει ότι η διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης θα πρέπει να αξιοποιηθεί για να ηγηθεί των προσπαθειών για την επίτευξη της Ένωσης Ισότητας, με αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων των μορφών διακρίσεων· θεωρεί αναγκαίο να διασφαλιστεί καλύτερα η ενσωμάτωση των αρχών της ισότητας των φύλων στο σύνολο της νομοθεσίας της ΕΕ και η διενέργεια «αξιολογήσεων του αντίκτυπου όσον αφορά την ισότητα των φύλων» για κάθε νεοπροτεινόμενη νομοθετική πράξη της ΕΕ·

30.

εκτιμά ότι η διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης θα πρέπει να υποβάλει προτάσεις για τη βιώσιμη προστασία και προαγωγή των μειονοτήτων στην ΕΕ, με βάση τις προτάσεις της επιτυχημένης Πρωτοβουλίας Πολιτών «Minority SafePack»·

31.

υπογραμμίζει την ανάγκη αντιμετώπισης των απειλών της παραπληροφόρησης στην Ευρώπη και ζητεί την ανάπτυξη και εφαρμογή ενός πανευρωπαϊκού προγράμματος σπουδών για την αγωγή του πολίτη, την προώθηση των ευρωπαϊκών δημοκρατικών αξιών, της κριτικής σκέψης, των ψηφιακών δεξιοτήτων και του γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας, σε συνεργασία με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές·

32.

ζητεί την ανάληψη ισχυρής δράσης σε επίπεδο ΕΕ για τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων στον τομέα της εκπαίδευσης, ιδίως σε απομακρυσμένες, διασυνοριακές, αγροτικές και φτωχές αστικές περιοχές· ζητεί από την ΕΕ να στηρίξει τις εθνικές και τις περιφερειακές προσπάθειες για διαχρονική εκπαίδευση μέσω της ανάπτυξης νέων διδακτικών εργαλείων όπως οι πανευρωπαϊκές πολύγλωσσες ψηφιακές πλατφόρμες για την ευρεία διάδοση του εκπαιδευτικού περιεχομένου·

33.

τονίζει τη σημασία της περαιτέρω διεύρυνσης των αποδεκτών, των δυνατοτήτων και των κονδυλίων του προγράμματος Erasmus +, το οποίο αποτελεί το σημαντικότερο μέσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την οικοδόμηση της ευρωπαϊκής συνείδησης. Ειδικότερα, οι πόροι και οι δυνατότητές του θα πρέπει να αυξηθούν πέραν των υφιστάμενων στον σχολικό τομέα, καθώς και στο πλαίσιο των δημόσιων διοικήσεων, προκειμένου, στην περίπτωση αυτή, να καταρτιστεί ένα πρόγραμμα για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, το οποίο να είναι ευρύτερο από το τρέχον πρόγραμμα Erasmus για τις δημόσιες διοικήσεις·

34.

θεωρεί ότι η αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και της φτώχειας των νέων και των παιδιών θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα σε όλες τις ευρωπαϊκές περιφέρειες, πόλεις και αγροτικές περιοχές·

35.

θεωρεί ότι η καθολική πρόσβαση σε πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες είναι καθοριστικής σημασίας για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και για την αύξηση του συνολικού αριθμού των ατόμων, ιδίως των νέων, που συμμετέχουν σε τέτοιου είδους δραστηριότητες, διευκολύνοντας έτσι την προώθηση των κοινών ευρωπαϊκών αξιών·

Κλίμα, περιβάλλον και ανθεκτικότητα

36.

υπενθυμίζει ότι οι περιφέρειες και οι πόλεις διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στην υλοποίηση των περισσότερων δράσεων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής σε αυτή, στην αντιμετώπιση κλιματικών καταστροφών και στη διασφάλιση της ενεργού συμμετοχής των τοπικών κοινοτήτων στην πράσινη μετάβαση· ζητεί, ως εκ τούτου, σαφή θεσμική συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών για το κλίμα, την ενέργεια και το περιβάλλον, την άμεση πρόσβασή τους στη χρηματοδότηση της ΕΕ, τη μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου στο ελάχιστο αναγκαίο και σε συντονισμένα προγράμματα σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης και, ιδίως, στα επενδυτικά σχέδια για τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας· υπογραμμίζει ότι η άμεση χρηματοδότηση αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου οι πόλεις και οι περιφέρειες να είναι έτοιμες να υιοθετήσουν τους φιλόδοξους στόχους που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 %·

37.

επισημαίνει την εδαφική διάσταση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και την αλληλεπίδραση με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τις κοινωνικές πολιτικές· ζητεί η παρακολούθηση των μέτρων για το κλίμα στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας να λαμβάνει υπόψη τις τοπικές πράσινες συμφωνίες· προτείνει έναν ευρωπαϊκό περιφερειακό πίνακα αποτελεσμάτων με σαφείς, στοχοθετημένους και φιλικούς προς τον χρήστη δείκτες για τη μέτρηση και την παρακολούθηση των επιπτώσεων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας στο επίπεδο των περιφερειών NUTS 2·

38.

επαναλαμβάνει τα αιτήματά της για συστηματική οργάνωση πολυεπίπεδων πλατφορμών και διαλόγων για την εξασφάλιση διαρθρωμένης και χωρίς αποκλεισμούς συμμετοχής των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στον σχεδιασμό και την υλοποίηση πρωτοβουλιών της Πράσινης Συμφωνίας, οι οποίες θα συμβάλουν επίσης στην ανθεκτικότητα των τοπικών κοινοτήτων· τονίζει ότι η επιτυχία της Πράσινης Συμφωνίας απαιτεί ταχεία διαδικασία μετασχηματισμού προς τα συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τις τεχνολογίες τους και την προσαρμογή των σχετικών υποδομών·

39.

υπογραμμίζει τον αυξανόμενο ρόλο των τοπικών και των περιφερειακών αρχών σε παγκόσμιο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη διασφάλιση δίκαιης κλιματικής μετάβασης· σημειώνει ότι η συμφωνία του Παρισιού και η δήλωση του Εδιμβούργου σχετικά με το παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020 αναγνωρίζουν τη σημασία της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας, βιοποικιλότητας και βιώσιμης ανάπτυξης σύμφωνα με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών· επαναλαμβάνει την υποστήριξή της σε ένα σύστημα περιφερειακά και τοπικά καθορισμένων συνεισφορών (RLDC) για την επίσημη αναγνώριση, παρακολούθηση και ενθάρρυνση της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου·

40.

συνιστά να δοθεί προσοχή στον βιώσιμο μετασχηματισμό του τομέα των μεταφορών, ο οποίος πρέπει να είναι δίκαιος και ισότιμος, εξασφαλίζοντας ότι καμία περιφέρεια δεν θα μείνει στο περιθώριο και ότι η βιώσιμη κινητικότητα με εναλλακτικά καύσιμα θα είναι οικονομικά προσιτή και προσβάσιμη για όλους τους πολίτες σε όλες τις περιφέρειες· προτείνει έναν Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης για τις περιφέρειες που εξαρτώνται από την αυτοκινητοβιομηχανία, προκειμένου να διαχειριστούν τις αλλαγές στον τομέα, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας (ο οποίος παρέχει άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας σε 13,8 εκατομμύρια Ευρωπαίους, που αντιπροσωπεύουν το 6,1 % της συνολικής απασχόλησης στην ΕΕ) υποβάλλεται σε διαδικασία ριζικού μετασχηματισμού στην πορεία προς οχήματα μηδενικών εκπομπών, με τεράστιο αντίκτυπο στην περιφερειακή ανάπτυξη και την απασχόληση·

Ένωση Υγείας

41.

επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της να καταβάλλει προσπάθειες για τη δημιουργία μιας πλήρως ανεπτυγμένης Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας που θα σέβεται την αρχή της επικουρικότητας και τις νομικές αρμοδιότητες στον τομέα της υγείας· ζητεί σαφέστερο ρόλο για τις περιφερειακές αρχές, ιδίως τις περιφέρειες με νομοθετικές εξουσίες στον τομέα της υγείας, και τις τοπικές αρχές στη μελλοντική Αρχή Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης της ΕΕ, σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ·

42.

υποστηρίζει την πρόσβαση στην ηλεκτρονική υγεία για όλους τους πολίτες της ΕΕ· ζητεί την επέκταση των αρμοδιοτήτων της ΕΕ στον τομέα της υγείας, μεταξύ άλλων μέσω τροποποιήσεων στη Συνθήκη, κυρίως για να μπορέσει η Επιτροπή να αναγνωρίζει επίσημα μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας σε επίπεδο Ένωσης· υποστηρίζει την έκκληση για ενίσχυση της προστασίας της υγείας, των ενωσιακών ικανοτήτων παρασκευής και της συνεργασίας στον τομέα των φαρμάκων·

43.

ενθαρρύνει την ανάπτυξη διασυνοριακής συνεργασίας στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένης της μακροπρόθεσμης ενωσιακής χρηματοδότησης και επιτρέποντας την ελεύθερη διασυνοριακή διέλευση του προσωπικού και των οχημάτων που εργάζονται στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Οι υφιστάμενοι γραφειοκρατικοί φραγμοί στη διασυνοριακή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να αρθούν βραχυπρόθεσμα και χωρίς γραφειοκρατία, προς όφελος των πολιτών·

Οικονομία, κοινωνική δικαιοσύνη και θέσεις εργασίας

44.

είναι πεπεισμένη ότι η διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης παρέχει πραγματική ώθηση ώστε ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων να καταστεί το νέο εγχειρίδιο κοινωνικών κανόνων, διευκολύνοντας τη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία και την πρόσβαση σε θέσεις εργασίας και ενισχύοντας συγχρόνως την κοινωνική συνοχή·

45.

ζητεί την αναμόρφωση της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης, η οποία πρέπει να στηρίξει καλύτερα τις ποιοτικές, δημόσιες, μακροπρόθεσμες και βιώσιμες επενδύσεις σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης μέσω της αναθεώρησης των δημοσιονομικών κανόνων και να βελτιώσει τη δημοκρατική λογοδοσία και αποτελεσματικότητα μέσω της καλύτερης συμμετοχής των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και μέσω ενός κώδικα δεοντολογίας που θα βασίζεται στην εταιρική σχέση. Τάσσεται εκ νέου υπέρ της κατάργησης της ομόφωνης λήψης αποφάσεων στον τομέα της φορολογίας, προκειμένου να έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση τη δυνατότητα να λαμβάνει τις απαιτούμενες αποφάσεις με ειδική πλειοψηφία, όπως και σε άλλους τομείς δράσης·

46.

ζητεί να χρησιμοποιηθεί η διαθέσιμη χρηματοδότηση για την ανάκαμψη, καθώς και για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, ώστε να διευκολυνθεί η μετάβαση στην αγορά εργασίας, η επανειδίκευση και η αναβάθμιση των δεξιοτήτων, διασφαλίζοντας παράλληλα το ίδιο επίπεδο προστασίας τόσο στα άτομα που εργάζονται για ψηφιακές πλατφόρμες ή στην οικονομία της περιστασιακής απασχόλησης όσο και στους εργαζόμενους στη μη διαδικτυακή οικονομία·

47.

υπογραμμίζει τον ρόλο της καινοτομίας στην ανάπτυξη μιας ισχυρότερης οικονομίας και στη διασφάλιση τόσο της ανταγωνιστικής όσο και της βιώσιμης ανάπτυξης· είναι της άποψης ότι η ευρωπαϊκή καινοτομία απαιτεί επενδύσεις στις απαραίτητες ικανότητες (ερευνητικές υποδομές, ευρυζωνικά δίκτυα, υπερυπολογιστική, τεχνητή νοημοσύνη και σύνολα ανοικτών δεδομένων) και πρέπει να προσελκύσει επιστήμονες και ειδικούς σε όλα τα ευρωπαϊκά εδάφη·

Ψηφιακός μετασχηματισμός

48.

θεωρεί ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα πρέπει να διασφαλίσει την πλήρη αξιοποίηση της τεχνολογίας, προς όφελος όλων των τομέων της κοινωνίας —εντός δεοντολογικού πλαισίου που θα σέβεται τα δικαιώματα των πολιτών, ιδίως όσον αφορά τη χρήση ανατρεπτικών τεχνολογιών και ειδικότερα της τεχνητής νοημοσύνης—, γεφυρώνοντας παράλληλα το ψηφιακό χάσμα και διασφαλίζοντας ότι ο ψηφιακός γραμματισμός και η συνδεσιμότητα θα καταστούν πραγματικότητα σε όλες τις περιοχές της Ευρώπης·

49.

τονίζει την ανάγκη για ασφάλεια, διαλειτουργικότητα και αποθήκευση των δεδομένων και προσβλέπει στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μια ευρωπαϊκή πράξη για την ανθεκτικότητα στον τομέα της κυβερνοασφάλειας· πιστεύει ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες και πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικής παροχής δημόσιων υπηρεσιών, είναι αναγκαίο να πραγματοποιηθούν επενδύσεις σε ασφαλείς υποδομές υψηλής χωρητικότητας για την παροχή πρόσβασης στο διαδίκτυο τόσο σε ιδιώτες όσο και σε οργανισμούς·

50.

επισημαίνει ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός εξαρτάται από ένα μακροπρόθεσμο όραμα για την εκπαίδευση, την έρευνα και τις ανταλλαγές σε ψηφιακά ζητήματα, όπου η ΕΕ πρέπει να είναι καινοτόμος και πρωτοπόρος στην ανακάλυψη νέων ψηφιακών τεχνολογιών και υπηρεσιών και πρέπει να θέσει κατάλληλα και συνεκτικά ψηφιακά πρότυπα·

51.

φρονεί, ως εκ τούτου, ότι η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης πρέπει να συμπεριλάβει τον όρο «ψηφιακή συνοχή» ως σημαντική πρόσθετη διάσταση της παραδοσιακής έννοιας της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής που ορίζεται στη Συνθήκη ΕΕ·

52.

ζητεί την ανάληψη άμεσης δράσης για την αντιμετώπιση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών όσον αφορά τη συνδεσιμότητα και τις ψηφιακές υποδομές, τις ψηφιακές δεξιότητες, την πρόσβαση και τη χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης· ζητεί, ως εκ τούτου, τη δημιουργία μιας «ψηφιακής κάρτας διασυνοριακών υπηρεσιών της ΕΕ» για την απλούστευση της πρόσβασης σε δημόσιες υπηρεσίες και σε υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις σε διασυνοριακές περιοχές·

Μετανάστευση

53.

ζητεί μια ευρωπαϊκή προσέγγιση κατά την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης, ως φαινομένου που προκαλείται από την παγκόσμια αστάθεια και τις συγκρούσεις, την αστάθεια των κρατών και την κλιματική μετανάστευση· ζητεί την αποτελεσματική ανάπτυξη ικανοτήτων για την ενίσχυση της αποδοτικής και αποτελεσματικής διαχείρισης από όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης·

54.

σημειώνει ότι οι πολίτες και οι αντιπρόσωποι στη διάσκεψη αναγνωρίζουν τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές στην ενσωμάτωση και την ένταξη των μεταναστών και των προσφύγων σε ιδιαίτερα πληγείσες περιοχές· ζητεί συνεπώς τη συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στον σχεδιασμό των πολιτικών ένταξης· ζητεί την εκπόνηση μιας πιο ευέλικτης εργαλειοθήκης πολιτικής που θα επιτρέπει στις υποεθνικές αρχές να κατευθύνουν την ένταξη και να μετρούν την επιτυχία των πολιτικών ενσωμάτωσης και ένταξης σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο· και, επιπλέον, ζητεί την αξιοποίηση του τεράστιου δυναμικού της εθελοντικής αλληλεγγύης στους δήμους και τις περιφέρειές μας, σύμφωνα με μια αντίληψη της ικανότητας εθελοντικής υποδοχής ενσωματωμένη σε μια ολοκληρωμένη και μακροπρόθεσμη πολιτική για τη μετανάστευση·

55.

συνιστά να καταρτιστούν μεθοδολογίες που θα χρησιμεύσουν για την αναπαραγωγή βιώσιμων μοντέλων υποδοχής και ένταξης, όπως η χορηγία από την κοινότητα·

Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης: αποτελέσματα και συνέχεια

56.

θεωρεί πως η διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης λειτουργεί ως σημείο εκκίνησης για την πλήρη ενδυνάμωση της δημοκρατικής διαδικασίας σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο· επαναλαμβάνει την ανάγκη διεξαγωγής συνεχούς, πραγματικά συμμετοχικής, διαφανούς, αποκεντρωμένης, γεωγραφικά και πολιτικά ισορροπημένης συζήτησης για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης· θεωρεί ότι η διάσκεψη θα πρέπει να ακολουθήσει μια ανοικτή προσέγγιση, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης πολιτικών και θεσμών, και ότι θα πρέπει να προετοιμάσει το έδαφος για βιώσιμες μεταρρυθμίσεις, και μετά τη διάσκεψη·

57.

επαναβεβαιώνει την πλήρη δέσμευσή της να συμβάλει στην παρακολούθηση της διάσκεψης, μετουσιώνοντας τις πολιτικές πρωτοβουλίες και προτάσεις σε δράσεις που ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των πολιτών· επισημαίνει ότι η επιτυχία της διάσκεψης εξαρτάται επίσης από το εάν οι συστάσεις των πολιτών αντανακλώνται τελικά σε συγκεκριμένα αποτελέσματα. Σε περίπτωση που οι συστάσεις τους δεν εγκριθούν ή εγκριθούν μόνο κατόπιν τροποποίησης, οι λόγοι για την απόφαση αυτή θα πρέπει να εκτεθούν με διαφανή και κατανοητό τρόπο·

58.

υπογραμμίζει ότι, κατά την ανάληψη δράσεων παρακολούθησης, όπως νέες νομοθετικές προτάσεις για την εφαρμογή των αποτελεσμάτων της διάσκεψης, πρέπει να τηρείται η κατανομή αρμοδιοτήτων και ιδίως οι αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας που κατοχυρώνονται στις Συνθήκες·

59.

αναθέτει στον Πρόεδρό της να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην προεδρία της διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης, καθώς και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στη γαλλική, τσεχική και σουηδική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής·

60.

ζητεί να αξιοποιηθεί πλήρως η αρχικά προγραμματισμένη διετής διάρκεια της διάσκεψης, αρχής γενομένης από τις 9 Μαΐου 2021, προκειμένου να διασφαλιστεί κατάλληλη και ολοκληρωμένη συζήτηση επί των ιδεών και των προτάσεων των πολιτών. Την άνοιξη του 2022, θα πρέπει να υποβληθεί μόνο μία ενδιάμεση έκθεση.

Βρυξέλλες, 27 Ιανουαρίου 2022.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Απόστολος ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ

(1) ΕΕ C 324 της 1.10.2020, σ. 8.

(2) ΕΕ C 141 της 29.4.2020, σ. 5.

(3) ΕΕ C 300 της 27.7.2021, σ. 1.

(4) ΕΕ C 97 της 28.2.2022, σ. 1.

Interactio – αμιγώς εξ αποστάσεως – 148η σύνοδος ολομέλειας της ΕτΠ, 26.1.2022 - 27.1.2022

13.7.2022

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 270/8

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία κατά την περίοδο 2021-2027»

(2022/C 270/02)

Εισηγητής:

Sergio CACI (IT/EPP), δήμαρχος Μοντάλτο ντι Κάστρο

Έγγραφο αναφοράς:

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία κατά την περίοδο 2021-2027 — Ασφάλεια και υγεία στην εργασία σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο εργασίας

COM(2021) 323 final

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

επικροτεί το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία για την περίοδο 2021-2027 (το νέο στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ), το οποίο επιδιώκει την προστασία της υγείας των εργαζομένων και τη μείωση των θανάτων που συνδέονται με την εργασία έως το 2030 (τον λεγόμενο στόχο «Vision Zero»), διασφαλίζοντας παράλληλα ένα ασφαλέστερο εργασιακό περιβάλλον και σύμφωνο με τις νέες ανάγκες που ανέκυψαν ιδίως ως απόρροια της πανδημίας COVID-19, αλλά και όχι μόνον. Θεωρεί ταυτόχρονα πως μια στρατηγική, αντί στρατηγικού πλαισίου, θα έδινε ισχυρότερο πολιτικό μήνυμα όσον αφορά τους επιδιωκόμενους στόχους και τις προτεινόμενες δράσεις για την επίτευξή τους·

είναι πεπεισμένη ότι το πλαίσιο πολιτικής που παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία (ΑΥΕ) έχει επιφέρει μέχρι στιγμής σημαντικές βελτιώσεις όσον αφορά την αναβάθμιση των προτύπων ΑΥΕ σε ολόκληρη την ΕΕ. Σε συνδυασμό με τον στόχο «Vision Zero» (όραμα μηδενικών απωλειών), το πλαίσιο καθιστά σαφές ότι οι φιλοδοξίες της ΕΕ κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, παρότι απαιτούν μεγαλύτερη συμπερίληψη όλων των κατηγοριών εργαζομένων, πράγμα το οποίο δεν έχει ακόμη επιτευχθεί στην παρούσα πρόταση·

τονίζει την ανάγκη παροχής ενιαίας στρατηγικής καθοδήγησης εκ μέρους της ΕΕ στον εν λόγω τομέα. Η ανάγκη αυτή έχει καταδειχθεί σαφώς τόσο από τις μελέτες όσο και από τα πρακτικά αποτελέσματα των τελευταίων δεκαετιών. Το κυριότερο σημείο της νομοθεσίας που διέπει την ΑΥΕ καταδεικνύει ότι οι δράσεις που αναλαμβάνει η ΕΕ και τα κράτη μέλη με άλλους φορείς (π.χ. με τους κοινωνικούς εταίρους και τα εκάστοτε ενδιαφερόμενα μέρη στα διάφορα επίπεδα διακυβέρνησης) μπορούν να έχουν θετική και άμεση επίδραση στην επαγγελματική ζωή, καθώς και σε αμφότερες τις συνιστώσες της υγείας και της ασφάλειας·

επιδοκιμάζει ανεπιφύλακτα τους τρεις οριζόντιους στόχους του στρατηγικού πλαισίου που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της εκπόνησης της στρατηγικής της ΕΕ για την επόμενη πενταετία, δηλαδή την πρόβλεψη και τη διαχείριση των αλλαγών στον μεταπανδημικό κόσμο της εργασίας κατά την ψηφιακή, την πράσινη και τη δημογραφική μετάβαση, τη βελτίωση της πρόληψης των ατυχημάτων και των ασθενειών που σχετίζονται με την εργασία και, τέλος, την αύξηση της ετοιμότητας για ενδεχόμενες μελλοντικές υγειονομικές κρίσεις·

επικροτεί την ιδέα ότι, προκειμένου να επιτύχει τους στόχους της, η Επιτροπή προτίθεται να επανεξετάσει τους όρους της οδηγίας για τους χώρους εργασίας και της οδηγίας για τον εξοπλισμό με οθόνη οπτικής απεικόνισης, καθώς και να επικαιροποιήσει τόσο τους κανόνες της ΕΕ σχετικά με τις επικίνδυνες χημικές ουσίες, με στόχο την καταπολέμηση του καρκίνου, των αναπαραγωγικών και αναπνευστικών ασθενειών, όσο και τα προστατευτικά όρια για τον αμίαντο και τον μόλυβδο·

συνιστά, επιπλέον, στην Επιτροπή να προβεί, από κοινού με τους κοινωνικούς εταίρους, στην ταχύτερη δυνατή προετοιμασία και υλοποίηση μιας πρωτοβουλίας σε επίπεδο ΕΕ για την ψυχική υγεία στην εργασία με σκοπό την αξιολόγηση των αναδυόμενων ζητημάτων στον εν λόγω τομέα. Η πρωτοβουλία θα πρέπει να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί ως πηγή έμπνευσης στα διάφορα κράτη μέλη και στους εκάστοτε τομείς ή χώρους εργασίας, κατά περίπτωση·

πιστεύει ακράδαντα ότι τα δύο προηγούμενα σημεία θα πρέπει να ισχύουν για όλες τις κατηγορίες εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που επί του παρόντος εξαιρούνται από το στρατηγικό πλαίσιο·

τονίζει την πρόκληση που συνιστά για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία η γήρανση του εργατικού δυναμικού· απαιτείται να τηρείται η αρχή ότι οι χώροι εργασίας πρέπει να προσαρμόζονται στους ανθρώπους και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, να υπάρξει πρόοδος προς έναν επαγγελματικό βίο χωρίς αποκλεισμούς για τους εργαζομένους κάθε ηλικίας·

σημειώνει με ικανοποίηση ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αντλώντας διδάγματα από την πανδημία COVID-19, προτίθεται να θεσπίσει διαδικασίες έκτακτης ανάγκης και καθοδήγηση για την ταχεία ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση μέτρων σε περίπτωση ενδεχόμενων μελλοντικών υγειονομικών κρίσεων, σε στενή συνεργασία με παράγοντες δημόσιας υγείας·

10.

διαπιστώνει με λύπη ότι, παρόλο που όλα τα κράτη μέλη έχουν μέχρι στιγμής ενσωματώσει τουλάχιστον εν μέρει το γράμμα και το πνεύμα του στρατηγικού πλαισίου της ΕΕ στα εθνικά τους συστήματα, κανένα κράτος μέλος δεν το τηρεί εξ ολοκλήρου στην πράξη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ορισμένες χώρες δεν έχουν ακόμη αναθεωρήσει και επικαιροποιήσει τις εθνικές στρατηγικές τους για την ΑΥΕ κατά τρόπο ώστε να τις προσαρμόσουν πλήρως στο στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020, λόγω κακού χρονικού προγραμματισμού ή ατελούς επίτευξης βασικών στόχων —όπως επισημαίνεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA)—, π.χ. αναφορικά με τη γήρανση του απασχολούμενου πληθυσμού, την απλούστευση των διαδικασιών και την αποτελεσματικότερη και πιο έγκαιρη εφαρμογή της νομοθεσίας·

ΑΥΕ και νοοτροπία πρόληψης

11.

επισημαίνει ότι ο αριθμός των εργατικών ατυχημάτων μειώθηκε κατά τη διάρκεια των τελευταίων σαράντα ετών χάρη στα εξής τρία στοιχεία: επιστημονικές και τεχνολογικές βελτιώσεις, νομοθεσία σε θέματα ΑΥΕ και συστήματα διαχείρισης της ΑΥΕ· κρίνει, συνεπώς, απαραίτητη την αναφορά —τόσο από τον Ευρωπαίο όσο και από τον εκάστοτε εθνικό νομοθέτη, από κοινού με τους κοινωνικούς εταίρους και καθ’ όλη την πορεία χάραξης, έγκρισης και εφαρμογής της στρατηγικής— σε μια ισχυρή νοοτροπία πρόληψης, ως πρωταρχική μέθοδο για την επίτευξη του στόχου «Vision Zero», αλλά και όχι μόνον, προς το αμοιβαίο συμφέρον των εργαζομένων και των επιχειρήσεων· τονίζει τη σημασία του κοινωνικού διαλόγου και της συμμετοχής και συνεργασίας όλων των ενδιαφερομένων —κυβερνήσεων και δημόσιων υπηρεσιών σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, εργοδοτών και εργαζομένων— στις πολιτικές πρόληψης·

12.

επισημαίνει μελέτη της Διεθνούς Ένωσης Κοινωνικής Ασφάλισης (ISSA) (1), σύμφωνα με την οποία η επένδυση σε μια ορθή στρατηγική στον τομέα της ΑΥΕ και στην πρόληψη κινδύνων στους χώρους εργασίας μπορεί να εξασφαλίσει για τις επιχειρήσεις απόδοση 2,2 ευρώ για κάθε ευρώ που δαπανάται ανά εργαζόμενο ανά έτος — χωρίς να λησμονείται η ανυπολόγιστη απώλεια ωρών εργασίας, το χαμηλό ηθικό των εργαζομένων στον χώρο εργασίας και ο επακόλουθος αντίκτυπος στην παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων·

13.

συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι η ανεπαρκής τήρηση των αρχών της πρόληψης προκαλεί επίσης αρνητική δημοσιότητα στις επιχειρήσεις στις οποίες προκύπτουν εργατικά ατυχήματα, η οποία πλήττει σοβαρά τη φήμη τους και τις προοπτικές απασχόλησης των εργαζομένων τους·

14.

προτρέπει τους εργοδότες να εντάξουν την πρόληψη επαγγελματικών κινδύνων στις επιχειρήσεις, με πρότυπα εσωτερικής διαχείρισης, εργαζομένους που θα ορίζονται για τον σκοπό αυτόν και ίδιες υπηρεσίες πρόληψης, καθώς να προωθήσουν μεταξύ των εργαζομένων την εκπαίδευση στην πρόληψη·

ΑΥΕ και πράσινη, ψηφιακή και δημογραφική μετάβαση

15.

πιστεύει ότι η τεχνολογική πρόοδος μεταβάλλει συνεχώς το τοπίο του χώρου εργασίας και θεωρεί, επομένως, θετική τη διατύπωση επικαιροποιημένων προτάσεων από την ΕΕ σχετικά με τις τεχνολογικές εξελίξεις, όπως υποδεικνύεται στον πρώτο στόχο της Επιτροπής όσον αφορά το νέο στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ·

16.

φρονεί πως, παρά τον θετικό χαρακτήρα της πρότασης για τη θέσπιση εναρμονισμένων κανόνων όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), αυτή πρέπει επίσης να εξετάζει τα προβλήματα που ενδέχεται να ανακύψουν όσον αφορά την υγιή και ασφαλή παραμονή στον χώρο εργασίας·

17.

συμφωνεί με τις παρατηρήσεις που διατυπώνονται στη Λευκή Βίβλο για την τεχνητή νοημοσύνη (2), σύμφωνα με τις οποίες οι εργαζόμενοι και οι εργοδότες θα επηρεαστούν άμεσα από τον σχεδιασμό και τη χρήση των συστημάτων ΤΝ στον χώρο εργασίας, αφενός, και η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων θα αποτελέσει κρίσιμο παράγοντα για τη διασφάλιση μιας ανθρωποκεντρικής προσέγγισης της ΤΝ στην εργασία, αφετέρου·

18.

τονίζει, εν προκειμένω, εκ νέου τη σημασία της γνωμοδότησης της ΕτΠ σχετικά με την ΑΥΕ, με θέμα «Λευκή Βίβλος για την Τεχνητή Νοημοσύνη – Η ευρωπαϊκή προσέγγιση της αριστείας και της εμπιστοσύνης» (3), στην οποία επισημαίνεται ότι η χρήση τεχνολογιών ΤΝ είναι εξαιρετικά σημαντική επίσης όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας και την ευημερία των εργαζομένων. Συμμερίζεται, επομένως, στην έκκληση των Ευρωπαίων Κοινωνικών Εταίρων για την «ελαχιστοποίηση των δεδομένων και τη διαφάνεια, παράλληλα με τη θέσπιση σαφών κανόνων για την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων με σκοπό τον περιορισμό του κινδύνου παρεμβατικής παρακολούθησης και κατάχρησης των προσωπικών δεδομένων», έτσι ώστε να διασφαλιστεί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια·

19.

επαναλαμβάνει επίσης ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να μπορούν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων να εξετάζουν ζητήματα που σχετίζονται με τα δεδομένα, τη συγκατάθεση, την προστασία της ιδιωτικότητας και την παρακολούθηση, συνδέοντας τη συλλογή δεδομένων με συγκεκριμένο και διαφανή σκοπό και εξασφαλίζοντας τη διαφάνεια όταν τα συστήματα ΤΝ χρησιμοποιούνται σε διαδικασίες ανθρωπίνων πόρων (4)·

20.

εφιστά την προσοχή στην πρόκληση που συνιστά η δημογραφική αλλαγή για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία· απαιτούνται πολιτικές που θα προωθούν τη διαχείριση της ηλικίας στις επιχειρήσεις, καθώς και καινοτόμοι μέθοδοι οργάνωσης και διαδικασίες για να προσαρμοστούν οι θέσεις εργασίας στην κατάσταση αυτή, λαμβανομένης υπόψη της ποικιλίας των ηλικιακών ομάδων και του γεγονότος ότι οι πιο ηλικιωμένοι εργαζόμενοι δεν συγκροτούν μια ομοιογενή ομάδα·

Περιφερειακό και τοπικό ενδιαφέρον της στρατηγικής

21.

τονίζει ότι το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ κατά την περίοδο 2021-2027 —με την προτεινόμενη προσέγγιση «Vision Zero»— θα απαιτήσει από τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα και να υλοποιήσουν τους στόχους του πλαισίου απευθείας «επί τόπου», καθώς και ότι ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει να το πράξουν διαρθρώνεται γύρω από την επίβλεψη, την κατάρτιση, την καλλιέργεια μιας νοοτροπίας πρόληψης και προστασίας των εργαζομένων, τη συνεργασία μέσω της ανταλλαγής εμπειριών και ορθών πρακτικών, τον περαιτέρω εντοπισμό των προβλημάτων και την αξιολόγηση —ακολουθούμενη από ανατροφοδότηση— των πλέον ενδεδειγμένων λύσεων για την αντιμετώπισή τους·

22.

εκτιμά ότι η επίβλεψη της εφαρμογής της νομοθεσίας σε θέματα ΑΥΕ και της διαχείρισης των σχετικών στόχων συνεπάγεται καθοριστικό ρόλο των δήμων και περιφερειών στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της στρατηγικής·

23.

είναι της γνώμης ότι οι δήμοι και οι περιφέρειες θα πρέπει να συνεχίσουν να ενθαρρύνουν και να παρέχουν κατάρτιση και εκπαίδευση στους επιθεωρητές εργασίας, στους εργοδότες και στους εργαζόμενους, με στόχο την προσαρμογή τους τόσο στις σύγχρονες αλλαγές που συντελούνται στην απασχόληση λόγω της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, όσο και στις νέες συνθήκες που επιβάλλουν η πανδημία COVID 19 και η γήρανση των εργαζομένων·

24.

θεωρεί ότι η —ταχύτερη δυνατή— συνεργασία των περιφερειακών και των τοπικών αρχών με την ΕΕ και τις αρμόδιες εθνικές αρχές, αλλά και με άλλους δήμους και περιφέρειες, καθώς και η ανταλλαγή εμπειριών και ορθών πρακτικών θα ευνοήσουν την πρόοδο στον τομέα της ΑΥΕ και θα συμβάλουν στην καλλιέργεια μιας νοοτροπίας πρόληψης·

25.

τονίζει τη σημασία της έρευνας και της ανταλλαγής γνώσης για την προώθηση του εντοπισμού, της αξιολόγησης και της πρόληψης των νέων κινδύνων, με βάση τη συνεργασία μεταξύ δημόσιων αρχών για τη χάραξη προηγμένων πολιτικών σε αυτόν τον τομέα·

26.

επισημαίνει ότι η δέουσα συμμετοχή των δήμων και των περιφερειών είναι απαραίτητη για τον περαιτέρω καθορισμό της στρατηγικής σχετικά με την ΑΥΕ και κρίνει, ως εκ τούτου, αναγκαία τη συμμετοχή τους στην αξιολόγηση του χώρου εργασίας από την άποψη της ΑΥΕ. Πρέπει να είναι επίσης σε θέση να παρέχουν ανατροφοδότηση στην ΕΕ προκειμένου να την βοηθήσουν να διαμορφώσει σαφή εικόνα της κατάστασης που επικρατεί επί τόπου, με σκοπό να διορθωθεί «καθ’ οδόν» η τρέχουσα κατάσταση και να διευκολυνθεί η χάραξη της επόμενης στρατηγικής για μετά το 2030·

27.

για τον σκοπό αυτό, καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα κατάλληλο ψηφιακό εργαλείο (π.χ. μια πύλη) στο οποίο θα μπορούν να ανατρέχουν οι δήμοι και οι περιφέρειες όταν κρίνουν σκόπιμο ή αναγκαίο να παρέχουν καθοδήγηση στον Ευρωπαίο νομοθέτη σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, με την ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων της ευρωπαϊκής έρευνας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία σχετικά με τους νέους και τους αναδυόμενους κινδύνους στις επιχειρήσεις·

Καταληκτικές συστάσεις πολιτικής

28.

είναι απόλυτα πεπεισμένη πως οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές, με την ιδιότητα του εργοδότη, πρέπει να δίνουν το παράδειγμα όσον αφορά την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που προτείνονται στο Στρατηγικό Πλαίσιο·

29.

επαναλαμβάνει την πεποίθησή της ότι οι δημόσιες συμβάσεις «μπορούν να συμβάλλουν ώστε να αποτρέπεται το περιβαλλοντικό και το κοινωνικό ντάμπινγκ μέσω της ενσωμάτωσης ποιοτικών, περιβαλλοντικών και/ή κοινωνικών πτυχών στα κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης» (5). Καλεί συνεπώς τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή, κατά την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, στις συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία, που προσφέρουν οι εργολάβοι και οι αλυσίδες υπεργολαβίας τους·

30.

χαιρετίζει τη διαμόρφωση του «Vision Zero» και του στόχου του για μηδενισμό των θανάτων που συνδέονται με την εργασία έως το 2030· υποστηρίζει ωστόσο ότι το «Vision Zero» θα πρέπει να μην περιοριστεί μόνο στους θανάτους, αλλά να επεκταθεί επίσης στα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες, καθώς και στην πρόληψη και εξάλειψη των κινδύνων, σύμφωνα με τις αρχές της οδηγίας πλαισίου (6)·

31.

υπενθυμίζει ότι η εργασία από μόνη της αποτελεί ισχυρό παράγοντα για την προαγωγή της υγείας. Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα της στρατηγικής για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, είναι σημαντικό να υιοθετηθεί μια ολιστική προσέγγιση η οποία θα εξετάζει τη σχέση μεταξύ του καλού εργασιακού περιβάλλοντος, της ψυχικής και σωματικής υγείας, της αποτελεσματικότητας, της ποιότητας και των οφελών της δραστηριότητας· υπό αυτήν την έννοια, επισημαίνει τα οφέλη της εφαρμογής πολιτικών τόσο για την προώθηση της υγείας στους χώρους εργασίας όσο και για την προαγωγή ασφαλών και υγιεινών συνηθειών διαβίωσης, συμπεριλαμβανομένων πτυχών όπως, μεταξύ άλλων, η διατροφή και η φυσική άσκηση·

32.

επικροτεί το στρατηγικό πλαίσιο αναφοράς στη βία, την παρενόχληση και τις διακρίσεις στον χώρο εργασίας, επιδοκιμάζει δε την προσοχή που δίνεται στη διάσταση του φύλου. Ωστόσο, η ΕτΠ θα προτιμούσε το εν λόγω πλαίσιο να συνάδει με τη Σύμβαση 190 της ΔΟΕ για την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, που παρέχει ολοκληρωμένο ορισμό της βίας και της παρενόχλησης και έχει ευρύτερο πεδίο εφαρμογής, καθώς καλύπτει τους εργαζόμενους και τους λοιπούς μετέχοντες στον κόσμο της εργασίας (7)·

33.

επιδοκιμάζει εκ νέου τη συνεχή πρόοδο και τις τρεις διαδοχικές επικαιροποιήσεις της οδηγίας για τους καρκινογόνους και μεταλλαξιογόνους παράγοντες· υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για αναθεώρηση και συμπλήρωση των ουσιών και των οριακών τιμών επαγγελματικής έκθεσης στο πλαίσιο της οδηγίας για τους καρκινογόνους και μεταλλαξιογόνους παράγοντες (CMD), η οποία αναπτύχθηκε μέσω μιας καθιερωμένης διαδικασίας και τριμερούς συνεργασίας (εκπρόσωποι των εργαζομένων, των εργοδοτών και των κυβερνήσεων) με τη συμμετοχή όλων των κρατών μελών. Η τριμερής συνεργασία πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Συμβουλευτικής Επιτροπής της Επιτροπής για την Ασφάλεια και την Υγεία στον Χώρο Εργασίας (ACSH). Έχοντας αυτό κατά νου, η ΕτΠ αναμένει με ενδιαφέρον περαιτέρω εργασίες για τον καθορισμό δεσμευτικών, τεκμηριωμένων και επιστημονικά επικαιροποιημένων, ορίων επαγγελματικής έκθεσης που θα καλύπτουν το σύνολο των 50 καρκινογόνων παραγόντων προτεραιότητας (σε σύγκριση με τους υφιστάμενους 27) και θα περιλαμβάνουν τις τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες και τα επικίνδυνα φάρμακα·

34.

τάσσεται υπέρ της συμπερίληψης της συνδυασμένης έκθεσης σε επικίνδυνες χημικές ουσίες, των ενδοκρινικών διαταρακτών και της αναθεώρησης των δεσμευτικών οριακών τιμών επαγγελματικής έκθεσης (BOEL) για το αναπνεύσιμο κρυσταλλικό διοξείδιο του πυριτίου στην ενότητα του στρατηγικού πλαισίου για την ΑΥΕ που αφορά την έκθεση σε χημικές ουσίες·

35.

κρίνει αναγκαία την παροχή καθοδήγησης ως προς το ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη διαχείριση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων, η οποία να υπερβαίνει την ατομικιστική προσέγγιση που αδυνατεί να αντιμετωπίσει τον αντίκτυπο της οργάνωσης της εργασίας στην ψυχική υγεία, και καλεί συνεπώς την Επιτροπή να συνεχίσει να συνεργάζεται με τα κράτη μέλη και τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές για την πρόληψη των ψυχοκοινωνικών κινδύνων στον χώρο εργασίας και να αξιολογήσει την ανάγκη έκδοσης ανακοίνωσης σχετικά με τους εν λόγω κινδύνους, προκειμένου να προετοιμαστεί η υποβολή οδηγίας για το ίδιο θέμα·

36.

αναμένει από τα κράτη μέλη την τήρηση της σύστασης της ΔΟΕ για έναν επιθεωρητή εργασίας ανά 10 000 εργαζομένους και επισημαίνει την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης των μηχανισμών επιβολής κυρώσεων, καθώς και συλλογής και διάδοσης των συλλεγόμενων δεδομένων από τις επιθεωρήσεις εργασίας·

37.

ζητεί τη συμπερίληψη της ΑΥΕ στην Πράξη για την τεχνητή νοημοσύνη, δεδομένου ότι οι μελέτες των επιμέρους κρατών μελών περιλαμβάνουν ήδη ενδελεχή αξιολόγηση τόσο της οργάνωσης της εργασίας όσο και της σωματικής και ψυχικής υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων·

38.

θεωρεί ότι το στρατηγικό πλαίσιο για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία θα πρέπει να καλύπτει όλους τους εργαζομένους· σημειώνει ότι το πεδίο εφαρμογής του στρατηγικού πλαισίου για την ΑΥΕ εξαιρεί τους αυτοαπασχολούμενους (συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων με καθεστώς άτυπης απασχόλησης και των εργαζομένων σε εταιρείες πλατφόρμας) και εκτιμά ότι θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα συμπερίληψης αναφοράς και στην ΑΥΕ στην πρωτοβουλία της ΕΕ για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων σε πλατφόρμες·

39.

τονίζει, επομένως, την ανάγκη διεξοδικής αναθεώρησης του εν λόγω πλαισίου, και καλεί τον Ευρωπαίο νομοθέτη να θέσει υψηλότερες φιλοδοξίες και να καθορίσει ένα πιο μακροπρόθεσμο όραμα προς το σκοπό αυτό·

40.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επανεξετάσει τις συνθήκες εργασίας στο πλαίσιο της τηλεργασίας, καλύπτοντας τόσο τη σωματική και ψυχική υγεία όσο και την ασφάλεια, σε συνεργασία με τους Ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους που διεξάγουν επί του παρόντος διαπραγματεύσεις για την ψηφιοποίηση. Πρόκειται για κατεπείγον ζήτημα, δεδομένης της πρωτοφανούς ανόδου αυτής της μορφής εργασίας στη «νέα κανονικότητα» που βιώνουμε·

41.

επικροτεί την ισχυρή σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τη νόσο COVID-19 ως επαγγελματική νόσο και τονίζει εκ νέου τη σημασία των υποχρεώσεων των εργοδοτών για τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης και εργασίας στους μετακινούμενους και τους διακινούμενους εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένων των εποχιακών εργαζομένων·

42.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι, μέσω της πρότασής της, η Επιτροπή διαβλέπει εκ των προτέρων τις αλλαγές που προκύπτουν στον νέο κόσμο της εργασίας τόσο από την πράσινη όσο και από την ψηφιακή μετάβαση, αλλά και, γενικότερα, από την πρόληψη των ασθενειών που συνδέονται με την εργασία.

Βρυξέλλες, 26 Ιανουαρίου 2022.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Απόστολος ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ

(1) The return on prevention: Calculating the costs and benefits of investments in occupational safety and health in companies (Η επιστροφή της πρόληψης: υπολογισμός του κόστους και του οφέλους των επενδύσεων στην ΑΥΕ από τις επιχειρήσεις), ISSA, Γενεύη, 2011.

(2) COM(2020) 65 final.

(3) ΕΕ C 440 της 18.12.2020, σ. 79.

(4) Ό. π.

(5) ΕΕ C 440 της 18.12.2020, σ. 42.

(6) Οδηγία 89/391/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 1989, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της βελτίωσης της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία (ΕΕ L 183 της 29.6.1989, σ. 1.).

(7) Άρθρα 1 και 2 της Σύμβασης C190 — Σύμβαση για τη Βία και την Παρενόχληση, 2019 (Αριθ. 190).

13.7.2022

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 270/13

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές επιταχύνουν την υλοποίηση της πρωτοβουλίας της ΕΕ για τους επικονιαστές»

(2022/C 270/03)

Εισηγήτρια:

Frida NILSSON (SE/RE), αιρετό μέλος τοπικής συνέλευσης: Δήμος Lidköping

Έγγραφο αναφοράς:

Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Πρόοδος προς την υλοποίηση της πρωτοβουλίας της ΕΕ για τους επικονιαστές

COM(2021) 261 final

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

υπογραμμίζει τη σημασία των επικονιαστών για τη βιωσιμότητα των κοινωνιών μας και της φύσης, καθότι διαδραματίζουν καίριο ρόλο τόσο στα συστήματα τροφίμων όσο και στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των τοπίων. Ως εκ τούτου, δεν χρειάζονται στήριξη μόνο οι «εξημερωμένοι» επικονιαστές, αλλά πρέπει επίσης να δημιουργηθούν βιώσιμοι οικότοποι για τους άγριους επικονιαστές, δεδομένου ότι αποτελούν μέρος της φυσικής βιοποικιλότητας. Οι «εξημερωμένοι» επικονιαστές θα πρέπει να θεωρούνται συμπλήρωμα των άγριων επικονιαστών και όχι αντιστρόφως·

εκφράζει την ανησυχία της για την έλλειψη ευαισθητοποίησης σχετικά με το τι είναι οι επικονιαστές, τη σημασία τους για τη λειτουργία των οικοσυστημάτων μας και τις επιπτώσεις η συρρίκνωση των πληθυσμών και η εξαφάνισή τους θα μπορούσαν να έχουν στις ζωές μας·

επισημαίνει τον σημαντικό σύνδεσμο μεταξύ βιοποικιλότητας και κλιματικής αλλαγής και τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν και επηρεάζουν η μία την άλλη. Οι διαφορές θερμοκρασίας, οι μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες, η απώλεια οικοτόπων και άλλοι παράγοντες που οφείλονται στο μεταβαλλόμενο κλίμα συμβάλλουν άμεσα στη συρρίκνωση των πληθυσμών των επικονιαστών. Με τη σειρά τους, η προστασία και η αποκατάσταση της βιοποικιλότητας διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή·

εκτιμά την ευκαιρία που της δίνεται να συμβάλει στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη και τη διατήρηση βιώσιμων και ποικίλων πληθυσμών επικονιαστών και, ως εκ τούτου, επικροτεί την επανεξέταση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της πρωτοβουλίας για τους επικονιαστές, καθώς και το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για το θέμα αυτό (1)·

εκφράζει την ικανοποίησή της για τη θετική κατεύθυνση που χάραξε η πρωτοβουλία της ΕΕ για τους επικονιαστές όταν υλοποιήθηκε το 2018. Εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία της για το γεγονός ότι έκτοτε η τάση συρρίκνωσης των πληθυσμών των επικονιαστών συνεχίζεται. Εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η έκθεση παγκόσμιας αξιολόγησης της βιοποικιλότητας και των υπηρεσιών οικοσυστήματος της Διακυβερνητικής πλατφόρμας επιστήμης-πολιτικής για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων (IPBES) καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, παρά την ανεπαρκή δράση δεν είναι πολύ αργά για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, αλλά απαιτείται η ανάληψη μετασχηματιστικής δράσης σε όλα τα επίπεδα·

υποστηρίζει, ως εκ τούτου, τα συμπεράσματα της ειδικής έκθεσης αριθ. 15/2020 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (2) και τρέφει υψηλές προσδοκίες για την αναθεώρηση της πρωτοβουλίας της ΕΕ για τους επικονιαστές·

εκτιμά τη συμπερίληψη στόχων για τη βιοποικιλότητα και τους επικονιαστές σε διάφορες στρατηγικές και πολιτικές της ΕΕ, όπως στη νέα ΚΓΠ, τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο».

ζητεί νομικά δεσμευτικούς στόχους το πεδίο εφαρμογής των οποίων να καλύπτει τους επικονιαστές, ως μέρος της επικείμενης πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για στόχους αποκατάστασης της φύσης στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα· υπό αυτό το πρίσμα, προτίθεται να υποστηρίξει την ανάληψη μιας νέας πρωτοβουλίας της ΕΕ για τους επικονιαστές, ιδίως όσον αφορά τις δραστηριότητες εφαρμογής και παρακολούθησης·

Οι στόχοι που περιγράφονται για τη στήριξη των επικονιαστών θα πρέπει επίσης να αποσκοπούν στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ορίζονται στην Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (3), ιδίως αυτούς που αποσκοπούν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των οικοτόπων που είναι σημαντικοί για τους άγριους επικονιαστές·

10.

είναι πεπεισμένη ότι η επίλυση του ζητήματος της συρρίκνωσης των πληθυσμών των επικονιαστών απαιτεί συντονισμό και ολοκληρωμένες στρατηγικές, με τη συμμετοχή όλων των τομέων και των πολιτικών επιπέδων. Είναι σημαντικό να συμμετέχουν όλοι οι σχετικοί φορείς και να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων, αλλά κατακερματισμένων, προσπαθειών. Η τρέχουσα πρωτοβουλία για τους επικονιαστές έθεσε τα θεμέλια, αλλά τώρα απαιτείται περαιτέρω δράση·

11.

υποστηρίζει ότι και οι τρεις πυλώνες της βιωσιμότητας θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία διασφάλισης βιώσιμων πληθυσμών άγριων επικονιαστών. Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνική, οικονομική και βιολογική βιωσιμότητα πρέπει να λαμβάνεται επαρκώς υπόψη στα μέτρα εφαρμογής·

Οι επικονιαστές ως μέρος τους αγροτικού/αστικού χάσματος

12.

επισημαίνει τη σημασία εστίασης πέρα από τις γεωργικές πολιτικές κατά την επιδίωξη της ανάσχεσης της συρρίκνωσης των πληθυσμών των επικονιαστών, δεδομένου ότι ο γεωργικός τομέας και η συμβολή του στη συρρίκνωση των πληθυσμών άγριων επικονιαστών ρυθμίζεται ήδη με πολλούς τρόπους και εφαρμόζεται σε πολλούς τομείς πολιτικής της ΕΕ·

13.

ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους συμβατικούς αγρότες στις προσπάθειές τους να μειώσουν τον αντίκτυπο των δραστηριοτήτων τους στους επικονιαστές, καθώς η βιολογική γεωργία και οι αγροοικολογικές πρακτικές με πολλούς τρόπους ήδη παρέχουν προστασία και τροφή στους επικονιαστές. Η έρευνα, η καινοτομία και ένα ευέλικτο σύστημα εφαρμογής είναι καίριας σημασίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, αλλά και για την επίτευξη ενός ποικιλόμορφου γεωργικού τομέα·

14.

τονίζει την ανάγκη να εξεταστούν πλήρως και να αντιμετωπιστούν οι περιβαλλοντικοί ρυπαίνοντες πέραν των φυτοφαρμάκων, όπως για παράδειγμα η φωτορύπανση, η οποία έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει τους επικονιαστές σε μεγάλο βαθμό, αλλά εξακολουθεί να μην αντιμετωπίζεται·

15.

επισημαίνει το γεγονός ότι οι αστικές περιοχές μπορούν να συμβάλουν θετικά στην ανάπτυξη της βιοποικιλότητας, μέσω βοτανικών κήπων, κτημάτων και κήπων κατοικιών και κενών οικοπέδων, γεγονός που μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στους πληθυσμούς άγριων ειδών μελισσών (4)·

16.

προειδοποιεί ότι σε έναν κόσμο επέκτασης των πόλεων, η ενσωμάτωση της διατήρησης της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημικών υπηρεσιών στον πολεοδομικό σχεδιασμό και τις πρακτικές είναι απαραίτητη για την προστασία των πληθυσμών των επικονιαστών, συμβάλλει στην ευημερία τους και δημιουργεί νέους οικοτόπους·

17.

καλεί τις αρμόδιες αρχές να διενεργήσουν εκτιμήσεις επιπτώσεων που να λαμβάνουν υπόψη τις εξελίξεις που περιορίζουν τα δικαιώματα ιδιοκτησίας και επηρεάζουν με άλλους τρόπους τη δυνατότητα δημιουργίας βιώσιμων μέσων βιοπορισμού. Οι εν λόγω εκτιμήσεις επιπτώσεων πρέπει να λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο τα βιολογικά οφέλη, αλλά και τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στα μέσα βιοπορισμού και στη ζωή των κατοίκων·

Δράση σε επίπεδο ΕΕ

18.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ να διασφαλίσουν ότι οι πολιτικές, τα προγράμματα και τα σχέδια για την ανάκαμψη μετά την πανδημία συμβάλλουν στη βιώσιμη διαχείριση της βιοποικιλότητας, συμπεριλαμβανομένης της ανάσχεσης της ανησυχητικής συρρίκνωσης των πληθυσμών των άγριων και των «εξημερωμένων» επικονιαστών·

19.

ζητεί τη στήριξη, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, ενός οικολογικού προγράμματος για τους επικονιαστές, το οποίο θα περιλαμβάνει: τη χρήση ετήσιων καλλιεργειών που προσελκύουν επικονιαστές σε ποσοστό τουλάχιστον 10 % της γεωργικής γης· επιπροσθέτως της περιόδου ανθοφορίας των πολυετών καλλιεργειών, τη φύτευση μεταξύ των σειρών των καλλιεργούμενων φυτών τουλάχιστον δύο φυτικών ειδών που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τους επικονιαστές και ανθίζουν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές του έτους, με στόχο τη μέγιστη διασφάλιση διαθέσιμων ανθέων για τους επικονιαστές· την κατάρτιση των γεωργών σχετικά με τα ωφέλιμα έντομα και τις ολοκληρωμένες πρακτικές διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών· και τη λήψη ευνοϊκών μέτρων για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις που εξασφαλίζουν την παρουσία επικονιαστών σε περιοχές που στερούνται βιοποικιλότητας·

20.

ζητεί να λαμβάνονται υπόψη οι περιβαλλοντικές πτυχές στη δημόσια διαδικασία λήψης αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα και σε όλες τις πολιτικές, καθότι στις περισσότερες περιπτώσεις η αλληλεπίδραση μεταξύ ανθρώπου και φύσης επηρεάζει ως έναν βαθμό τα οικοσυστήματα. Όσον αφορά τους επικονιαστές, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανάπτυξη των αστικών περιοχών και των υποδομών και σε άλλες αλλαγές της χρήσης γης·

21.

προειδοποιεί ότι, μολονότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές αποτελούν τον άμεσο σύνδεσμο με τους Ευρωπαίους πολίτες, η ευθύνη για την υλοποίηση και την ανάπτυξη στόχων για τους επικονιαστές δεν εμπίπτει αποκλειστικά στην αρμοδιότητά τους. Οι εθνικές κυβερνήσεις και η ΕΕ πρέπει να συμβάλουν στο έργο αυτό παρέχοντας στήριξη, ενθαρρύνοντας και συντονίζοντας λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν εύκολα σε τοπική και περιφερειακή κλίμακα·

22.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποστηρίξει ενεργά εκστρατείες ευαισθητοποίησης σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς και των βιομηχανικών τομέων και των πολιτών, μέσω υφιστάμενων και νέων διαύλων.

23.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι οι πλατφόρμες που δημιουργήθηκαν για την ανάπτυξη γνώσεων και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών ως μέρος της πρωτοβουλίας για τους επικονιαστές, όπως η κυψέλη πληροφοριών της ΕΕ για τους επικονιαστές, δεν κατάφεραν να προσεγγίσουν όλους τους φορείς και δεν είναι επαρκώς γνωστές. Ζητεί, ως εκ τούτου, η χρηματοδότηση, η ανάπτυξη γνώσεων και ικανοτήτων, καθώς και οι βέλτιστες πρακτικές, ως μέρος των επικείμενων πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να σχεδιαστούν και να κοινοποιηθούν με διαφανή τρόπο, ούτως ώστε οι πολίτες όχι μόνο να εμπνέονται αλλά και να γνωρίζουν πώς να συμβάλλουν στη δημιουργία βιώσιμων οικοτόπων για τους επικονιαστές·

24.

ζητεί η αναθεωρημένη πρωτοβουλία για τους επικονιαστές να διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο τα υφιστάμενα δίκτυα και οι υφιστάμενες οργανώσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανταλλαγή γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές εντός και εκτός της ΕΕ·

25.

προσφέρεται, κατά συνέπεια, να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να καταστεί η πρωτοβουλία για τους επικονιαστές μέρος των υφιστάμενων πρωτοβουλιών της ΕΕ, όπως η πλατφόρμα για τον οικολογικό προσανατολισμό των πόλεων και το σύμφωνο οικολογικών πόλεων·

26.

επαναλαμβάνει ότι η παρακολούθηση και η υποβολή εκθέσεων όσον αφορά τις εξελίξεις που σχετίζονται με την κατάσταση των επικονιαστών διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάλυση της αποτελεσματικότητας των μέτρων που εφαρμόζονται. Καλεί, ως εκ τούτου, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβλέψει ένα πλαίσιο υποβολής εκθέσεων και παρακολούθησης που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τις υποεθνικές αρχές για τον σκοπό αυτό. Για να διασφαλιστεί η εύκολη εφαρμογή και στήριξη για τη θέσπιση τυποποιημένων προγραμμάτων παρακολούθησης των επικονιαστών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, οι προσπάθειες που καταβάλλονται θα πρέπει να ακολουθούν τις υφιστάμενες βέλτιστες πρακτικές·

27.

επισημαίνει τη στενή σύνδεση μεταξύ των ιθαγενών ειδών ανθέων και των ιθαγενών ή διαφόρων ειδών επικονιαστών και ζητεί, ως εκ τούτου, επενδύσεις στη γνώση, στη διατήρηση και στην αναπαραγωγή αυτών των ειδών ως τρόπο στήριξης των επικονιαστών·

28.

καλεί, ως εκ τούτου, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο η δέσμευση για φύτευση τουλάχιστον τριών δισεκατομμυρίων επιπλέον δέντρων σε αστικές περιοχές στην ΕΕ έως το 2030 θα μπορούσε να επεκταθεί και να συνδεθεί ώστε να συμπεριλάβει περισσότερες φυτεύσεις ιθαγενών ειδών ανθέων·

29.

επιθυμεί οι προσπάθειες για την εξασφάλιση υγιών πληθυσμών άγριων επικονιαστών και αποτελεσματικών μέτρων βιοπροφύλαξης σχετικά με τους επικονιαστές, καθώς και η ενθάρρυνση για χρήση τοπικών φυτών, να συμπεριληφθούν ως στόχος στα εθνικά στρατηγικά σχέδια της ΚΓΠ, προκειμένου να προωθηθεί η ανάληψη περαιτέρω δράσης. Για την εύκολη και ορθή εφαρμογή, η ευθύνη αυτή θα πρέπει να βαραίνει τα κράτη μέλη·

Δράση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και συμμετοχή της ΕτΠ

30.

επισημαίνει τις δυνατότητες και τις αρμοδιότητες των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην επιτάχυνση της υλοποίησης της πρωτοβουλίας για τους επικονιαστές, τώρα και ακόμη περισσότερο μελλοντικά·

31.

πιστεύει στην ανάγκη συνεργασίας μεταξύ των τοπικών και των περιφερειακών αρχών, τόσο σε εθνικό όσο και σε διασυνοριακό επίπεδο, κατά την έγκριση και την εφαρμογή περιβαλλοντικών μέτρων. Για τους επικονιαστές, οι βιολογικοί διάδρομοι είναι ζωτικής σημασίας για τη στήριξη της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας των πληθυσμών. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές είναι οι πιο κατάλληλες για τη διεκπεραίωση αυτών των καθηκόντων, οι οποίες μπορούν μέσω της συνεργασίας, να εφαρμόσουν με ευκολία μέτρα που θα συμβάλουν σε βιώσιμους πληθυσμούς επικονιαστών·

32.

επισημαίνει επίσης τη σημασία της συμμετοχής, πέραν των τοπικών και των περιφερειακών αρχών, της κοινωνίας των πολιτών, των ιδρυμάτων γνώσης, των τοπικών γεωργών και του ιδιωτικού τομέα. Για την πλήρη αξιοποίηση αυτών των φορέων, του έργου τους και της καινοτομίας εντός των κλάδων δραστηριοτήτων τους, η νέα πρωτοβουλία για τους επικονιαστές πρέπει να δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο για εθελοντικές πρωτοβουλίες, γνώση, κοινούς στόχους και εκθέσεις. Αυτό θα επιτρέψει στους εν λόγω φορείς όχι μόνον να επιτύχουν τους στόχους που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, αλλά και να προχωρήσουν περαιτέρω·

33.

δεσμεύεται ότι, στο πλαίσιο των εργασιών της για περιβαλλοντικά ζητήματα, ιδίως θέματα που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα, θα αυξήσει την ευαισθητοποίηση και θα επισημάνει τη σημασία ορισμού στόχων στήριξης των επικονιαστών. Θα πρέπει να καθοριστούν σαφείς αρμοδιότητες για τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές όσον αφορά την αναστροφή της μείωσης των πληθυσμών των επικονιαστών και τη στήριξη της ανάπτυξης εθνικών και τοπικών σχεδίων δράσης για τους επικονιαστές, ως μέρος της εκστρατείας «Πράσινη Συμφωνία και τοπική δράση»·

34.

υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να αναγνωριστούν επίσης τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη των προγραμμάτων για τους επικονιαστές. Η έμφαση στα προγράμματα αυτά συνεπάγεται τόσο οικονομικές ευκαιρίες όσο και ευκαιρίες κοινωνικής ένταξης·

35.

εκφράζει την πρόθεσή της να συνεχίσει τη στενή της συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ιδίως όσον αφορά την αναθεώρηση και την υλοποίηση των στόχων για τη βιοποικιλότητα που αφορούν τους επικονιαστές·

36.

προτείνει τη δρομολόγηση ενός δικτύου για τους επικονιαστές για τα αστικά κέντρα ως πιλοτικό σχέδιο, στο πλαίσιο του οποίου οι τοπικές αρχές μπορούν να ανταλλάσσουν γνώσεις και βέλτιστες πρακτικές·

37.

καλεί τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να παρακολουθούν και να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με την κατάσταση των επικονιαστών, καθώς οι γνώσεις σχετικά με τα ιθαγενή είδη και την τοπική χλωρίδα και πανίδα είναι καίριας σημασίας για την κατανόηση των τοπικών συνθηκών τόσο των άγριων όσο και των «εξημερωμένων» επικονιαστών, και οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές είναι ήδη εξοικειωμένες με τις τοπικές και τις περιφερειακές συνθήκες·

38.

καλεί τα μέλη της ΕτΠ να δώσουν το παράδειγμα και να διοργανώσουν διαλόγους και ανοικτές συναντήσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, διασφαλίζοντας τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των ΜΚΟ, καθώς ο εντοπισμός και η κάλυψη των κενών είναι μία από τις σημαντικότερες πτυχές της πρωτοβουλίας για τους επικονιαστές·

39.

καλεί τους εκπροσώπους των τοπικών και περιφερειακών κοινοτήτων να αξιολογήσουν τον βαθμό στον οποίο μπορεί να επιτευχθεί η αποκατάσταση των βιομηχανικών και ιστορικών τους χώρων σε συνδυασμό με τις λύσεις που βασίζονται στη φύση, με στόχο την αύξηση του πληθυσμού των επικονιαστών·

40.

πιστεύει ακράδαντα ότι η συμπερίληψη των νεότερων γενεών στη συζήτηση και στη διαδικασία εξεύρεσης λύσεων είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η υλοποίηση των περιβαλλοντικών στόχων και η ενίσχυση των άγριων πληθυσμών επικονιαστών ειδικότερα θα διαρκέσει πολλές δεκαετίες. Στο πλαίσιο αυτό, επικροτεί τα υφιστάμενα παραδείγματα, όπως η συμμετοχή των νέων στο έργο STING (5), αλλά καλεί τα μέλη της ΕτΠ και την ευρύτερη κοινότητα των τοπικών και των περιφερειακών αρχών να αξιοποιήσουν αυτό το παράδειγμα και να προτείνουν δραστηριότητες συμμετοχής των πολιτών, ιδίως των παιδιών και των νέων, στις πόλεις και τις περιφέρειές τους· Η βελτίωση της ενημέρωσης σχετικά με τους επικονιαστές θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στις δραστηριότητες του ευρωπαϊκού έτους Νεολαίας 2022·

Συμμετοχή της Ευρώπης σε παγκόσμια κλίμακα

41.

επικροτεί το θετικό μήνυμα που έστειλε η 15η διάσκεψη των μερών της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα του ΟΗΕ (CBD COP15) και τη δέσμευσή της να αναστρέψει την απώλεια ζωικών και φυτικών ειδών έως το 2030·

42.

υπογραμμίζει την καίρια σημασία της Δήλωσης του Εδιμβούργου για τις υποεθνικές κυβερνήσεις, τις πόλεις και τις τοπικές αρχές σχετικά με το παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα μετά το 2020 (6) και δεσμεύεται επίσης για την προώθησή της στο πλαίσιο της συζήτησης για τους επικονιαστές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο·

43.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αντιμετωπίσει τη συρρίκνωση των πληθυσμών των επικονιαστών διεθνώς και να υποστηρίξει τη λήψη αυστηρών μέτρων για την προστασία των επικονιαστών και των οικοτόπων τους κατά το δεύτερο μέρος της 15ης διάσκεψης των μερών της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα, που έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί από τις 25 Απριλίου έως τις 8 Μαΐου 2022 στο Kunming της Κίνας·

44.

δηλώνει έτοιμη να συμμετάσχει στην αντιπροσωπεία της ΕΕ στη 15η διάσκεψη των μερών της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα του ΟΗΕ και στις μελλοντικές διασκέψεις των μερών της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα προκειμένου να παρουσιάσει τις απόψεις των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην ΕΕ και τα μέτρα που έχουν ήδη εφαρμόσει, καθώς και να συμβάλει στην αξιοποίηση της επιτυχίας της Δήλωσης του Εδιμβούργου στον τομέα της προστασίας των επικονιαστών και των οικοτόπων τους.

Βρυξέλλες, 26 Ιανουαρίου 2022.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Απόστολος ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ

(1) 2019/2803(RSP) και Συμπεράσματα του Συμβουλίου που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο κατά την 3782η σύνοδό του που πραγματοποιήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2020 (14168/20).

(2) https://op.europa.eu/webpub/eca/special-reports/pollinators-15-2020/el/

(3) Η Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών. https://sdgs.un.org/2030agenda

(4) Baldock, K. C. R. et al. Where is the UK’s pollinator biodiversity? The importance of urban areas for flower-visiting insects. Proc. R. Soc. B Biol. Sci. 282, 20142849 (2015), Theodorou, P. et al. The structure of flower visitor networks in relation to pollination across an agricultural to urban gradient. Funct. Ecol. 31, 838–847 (2017).

(5) Έργο STING (Science and Technology for Pollinating Insects: Επιστήμη και τεχνολογία για τα έντομα επικονίασης) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

(6) https://www.gov.scot/publications/edinburgh-declaration-on-post-2020-biodiversity-framework/

13.7.2022

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 270/18

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ»

(2022/C 270/04)

Εισηγητής:

Juan Manuel MORENO BONILLA (ES/EPP), Περιφερειάρχης Ανδαλουσίας

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

επικροτεί το μακρόπνοο όραμα ως κρίσιμο βήμα προς τη βιώσιμη ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών και την πραγματική εδαφική συνοχή σε ολόκληρη την ΕΕ και εκφράζει τη λύπη της για το ότι η δημοσίευση αυτού του μακρόπνοου οράματος γίνεται μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) 2021-2027, δεδομένου ότι η εν λόγω πολιτική θα μπορούσε να είχε συμβάλει στην εφαρμογή της στρατηγικής μέσω μιας καλύτερης οικονομικής ισορροπίας μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου πυλώνα της ΚΓΠ·

εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, τη λύπη της για το γεγονός ότι τα μέσα σύγκλισης μεταξύ της πολιτικής συνοχής και των πολιτικών αγροτικής ανάπτυξης εγκαταλείφθηκαν κατά την πρόσφατη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ και εκφράζει την ιδιαίτερη δυσαρέσκειά της για την εγκατάλειψη της ενσωμάτωσης του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) στον κανονισμό περί κοινών διατάξεων για την πολιτική συνοχής 2021-2027·

τονίζει την ανάγκη η διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης να λάβει υπόψη τον πληθυσμό των αγροτικών περιοχών, προκειμένου να αντικατοπτρίζει τις ιδέες, τις ανάγκες και τις δυνατότητές τους και να διασφαλίζει τη συμμετοχή τους στο ευρωπαϊκό εγχείρημα· συνιστά την ανάγκη ενσωμάτωσης τεχνικών επικοινωνίας και διαφήμισης με σκοπό τη βελτίωση της συλλογικής εικόνας των αγροτικών τρόπων ζωής ώστε να επισημανθούν τα πολιτιστικά και κοινωνικά οφέλη της αγροτικής ζωής·

επαναλαμβάνει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι αμοιβαία επωφελείς αγροτικές-αστικές συνδέσεις ενσωματώνονται σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ, σύμφωνα με τους στόχους της εδαφικής συνοχής και μέσω της αξιοποίησης των ισχυρών αλληλεξαρτήσεων μεταξύ των αγροτικών και των αστικών περιοχών·

συνιστά την αλλαγή του υφιστάμενου εδαφικού μοντέλου, που βασίζεται στην πόλη-περιφέρεια, σε ένα μοντέλο που θα βασίζεται σε μια κοινή και ισορροπημένη σχέση μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών. Το μοντέλο αυτό πρέπει να περιλαμβάνει μηχανισμούς αντιστάθμισης που θα επιτρέπουν αμοιβαίες συνέργειες και θα επανεξισορροπούν τη σχέση μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών. Επιπλέον, ένα κοινό αστικό και αγροτικό μοντέλο βελτιώνει την προστασία της βιοποικιλότητας και προωθεί τη βιοπολιτισμική ποικιλομορφία των αγροτικών περιοχών·

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι οι κατευθυντήριες γραμμές για την ενίσχυση των δράσεων στήριξης και για τη χρηματοδότηση των αγροτικών περιοχών σε επίπεδο ΕΕ θα καταρτιστούν μόνο για την περίοδο προγραμματισμού 2028-2034·

επισημαίνει ότι είναι επείγουσα ανάγκη να τεθεί σε εφαρμογή ένα ευρωπαϊκό αγροτικό θεματολόγιο, όπως ορίζουν οι συγκεκριμένες προτάσεις για άμεση δράση που συνοδεύουν το μακρόπνοο όραμα, και συνιστά οι συγκεκριμένες αυτές προτάσεις να συνοδεύονται από πόρους, χρηματοπιστωτικά μέσα και ποσοτικούς στόχους προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική υλοποίηση του μακρόπνοου οράματος·

προτείνει, στο πλαίσιο αυτό, να οριστεί μια ελάχιστη διάθεση ευρωπαϊκών κονδυλίων στις αγροτικές περιοχές για μη γεωργικά έργα, τόσο στα επιχειρησιακά προγράμματα της πολιτικής συνοχής όσο και στα άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα άμεσης παρέμβασης («Ορίζων Ευρώπη», διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» ή «Δημιουργική Ευρώπη»)·

επικροτεί την πρόθεση της Επιτροπής να συμπεριλάβει την αγροτική προοπτική σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ. Οι εκτιμήσεις εδαφικού αντικτύπου των κοινών ευρωπαϊκών έργων αποτελούν προϋπόθεση για μια αποτελεσματική και στοχευμένη πολιτική. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕτΠ επισημαίνει ότι η βιοποικιλότητα και τα βιοπολιτισμικά χαρακτηριστικά πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη στις εκτιμήσεις αντικτύπου·

10.

τονίζει ότι πρέπει να εξασφαλιστεί επαρκής χρηματοδότηση για την υλοποίηση του οράματος για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ. Η αγροτική πολιτική της ΕΕ θα πρέπει να ενσωματωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο στην πολιτική συνοχής, προκειμένου να δημιουργηθεί μια συνεκτική αναπτυξιακή πολιτική. Εκτός από τη γεωργία, η αγροτική ανάπτυξη συνδέεται και με άλλους τομείς της οικονομίας. Ως εκ τούτου, η χρηματοδότηση δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στο Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Οι ειδικές τοπικές συνθήκες και ανάγκες θα πρέπει να αποτελέσουν το σημείο εκκίνησης της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης της ΕΕ όπως συμβαίνει με την πολιτική συνοχής·

11.

καλεί τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να εφαρμόσουν την προσέγγιση της «αγροτικής θωράκισης» (rural proofing) στις στρατηγικές και τις επενδύσεις τους κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού 2021-2027 για την ΚΓΠ και τα ταμεία συνοχής και τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας·

12.

τονίζει ότι η ταχεία και οικονομικά αποδοτική ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των συναφών υποδομών και των τεχνολογιών τους που απαιτούνται από την Πράσινη Συμφωνία μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον εντός και με την ενεργό συμμετοχή των αγροτικών περιοχών. Στο πλαίσιο αυτό, είναι αναγκαίο να δοθεί προσοχή στους περιορισμούς του ενεργειακού δικτύου και της αποθήκευσης ενέργειας, ιδίως μάλιστα σε διασυνοριακή κλίμακα. Σε ορισμένους τόπους, η δυναμικότητα του δικτύου υψηλής τάσης πλησιάζει την υπερφόρτωση· απαιτούνται επενδύσεις για τη συνέχιση της μεταφοράς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Για τον σκοπό αυτό, είναι απολύτως απαραίτητο οι αγροτικές περιοχές να συμμετέχουν στην οικονομική επιτυχία·

13.

υπενθυμίζει τη σημασία του διαλόγου μεταξύ όλων των μερών που διαμορφώνουν το μέλλον των αγροτικών περιοχών, από τα διάφορα επίπεδα διακυβέρνησης και διοίκησης έως τους κύριους οικονομικούς τομείς, τις επιχειρήσεις, τους πολίτες ή την ακαδημαϊκή κοινότητα· πρωτοβουλίες όπως φόρουμ, συμβούλια ή συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης με τη συμμετοχή όλων των παραγόντων αποτελούν εξαιρετικό εργαλείο για να τεθούν επί τάπητος οι κύριες προκλήσεις των αγροτικών περιοχών και να αναζητηθούν λύσεις που να λαμβάνουν υπόψη όλες τις απόψεις·

14.

επιβεβαιώνει τη δέσμευση της ΕτΠ να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη δρομολόγηση του αγροτικού συμφώνου τη φετινή χρονιά και την ανάπτυξη ενός μοντέλου διακυβέρνησης που θα επιτρέπει σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς να υλοποιήσουν με επιτυχία το μακρόπνοο όραμα. Επαναλαμβάνει ότι η συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών φορέων σε αυτή τη δομή διακυβέρνησης θα είναι καίριας σημασίας για την προσαρμογή των δράσεων στις απαιτήσεις και τις ανάγκες των αγροτικών περιοχών, με ιδιαίτερη έμφαση σε όσες έχουν ερημωθεί ή αντιμετωπίζουν δημογραφικό κίνδυνο·

15.

θεωρεί ότι οι πλέον στρατηγικοί τομείς που θα πρέπει να δώσουν υπόσταση στην τοπική και την περιφερειακή συνεργασία στο πλαίσιο του αγροτικού συμφώνου θα πρέπει να είναι η βιοοικονομία και ειδικότερα μία βιώσιμη γεωργία με οικολογικό προσανατολισμό, τα περιφερειακά συστήματα τροφίμων, η κινητικότητα, η ψηφιακή συνδεσιμότητα, η κοινωνική και πολιτιστική ζωτικότητα, καθώς και οι καινοτομίες στις κοινωνικές υπηρεσίες κοινής ωφελείας, και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δεδομένης της δυνατότητάς τους να αναχαιτίσουν τη μείωση του πληθυσμού και να δημιουργήσουν κοινωνικές και οικονομικές ευκαιρίες που συνδέονται με την Πράσινη Συμφωνία. Θεωρεί ότι οι αγροτικές περιοχές είναι σε θέση να προωθήσουν ενεργά την απαραίτητη βιώσιμη ευρωπαϊκή οικολογική μετάβαση·

16.

θεωρεί ότι απαιτείται περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά την εκτίμηση των υπηρεσιών οικοσυστήματος που παρέχονται από τη φύση (νερό, θρεπτικές ουσίες, υδροφόροι ορίζοντες, ρύθμιση της θερμοκρασίας, βιοποικιλότητα κ.λπ.), τα οφέλη των οποίων θα μπορούσαν εν μέρει να διατεθούν στους αγροτικούς δήμους για τη στήριξη της οργάνωσης και της ανάπτυξης του εδάφους τους·

17.

παροτρύνει την Επιτροπή να καταβάλει κάθε προσπάθεια ώστε η δημόσια χρηματοδότηση για τις αγροτικές περιοχές να μπορεί να συμπληρώνει τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες στις περιπτώσεις που η παροχή δημόσιων αγαθών δεν είναι εμπορικά βιώσιμη, καθώς και να εξετάσει το ενδεχόμενο κρατικών ενισχύσεων και φορολογικών κινήτρων, όποτε απαιτείται·

18.

υπενθυμίζει ότι στην ανακοίνωση αναγνωρίζεται το ειδικό καθεστώς των εξόχως απόκεντρων περιφερειών, όπως θεσπίζεται στο άρθρο 349 της ΣΛΕΕ, και συμφωνεί ότι στις αγροτικές περιοχές των εξόχως απόκεντρων περιφερειών πρέπει να παρέχονται υπηρεσίες κοινής ωφέλειας αντίστοιχης ποιότητας με αυτές των αστικών περιοχών.

19.

εφιστά την προσοχή στις ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές που πλήττονται από διαρθρωτικές αλλαγές ή τις απαραίτητες διαδικασίες μετασχηματισμού για την πράσινη μετάβαση, όπως στην παραγωγή ενέργειας ή στην αυτοκινητοβιομηχανία· αυτό περιλαμβάνει τις αγροτικές τουριστικές περιφέρειες που πρέπει να αντιμετωπίσουν τις μεταβαλλόμενες ταξιδιωτικές συνήθειες λόγω της πανδημίας COVID-19 και της κλιματικής αλλαγής·

20.

προτείνει την ανάπτυξη διαφανών κριτηρίων, στοιχείων αναφοράς και στόχων για την παρακολούθηση του αντικτύπου των δράσεων και της προόδου που σημειώνεται στην επίτευξη του οράματος·

21.

τέλος, ζητεί τη θέσπιση ιδιαιτέρως συναφών με τις αγροτικές περιοχές δεικτών, λόγου χάρη, με τη μορφή ποσοστού επί του πληθυσμού που έχει πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες συγκοινωνιών, ψηφιακής οικονομίας, απασχόλησης, υγείας ή πολιτισμού στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ώστε να εξασφαλιστεί ότι το όραμα για το μέλλον των αγροτικών περιοχών της ΕΕ, ιδίως στις αραιοκατοικημένες περιοχές, θα αποτελέσει μέρος όλων των μέσων που θα ορίσει η ΕΕ για την περιοδική οικονομική επανεξέταση των γενικών και ειδικών στόχων·

22.

τονίζει ότι, για να στεφθεί με επιτυχία το αγροτικό θεματολόγιο, δεν μπορεί να βασίζεται σε μια ενιαία προσέγγιση για όλες τις περιπτώσεις. Θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι υπάρχει ανάγκη για ακριβή κατηγοριοποίηση των περιοχών και αναγνώριση των τοπικών ιδιαιτεροτήτων, βάσει διαφανών και αντικειμενικών παραμέτρων και δεικτών που να προσδίδουν πραγματική αξία στην αγροτική ανάπτυξη·

23.

υπενθυμίζει ότι στους στόχους του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1058 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής (1) περιλαμβάνεται η στήριξη αστικών και αγροτικών περιοχών με γεωγραφικά ή δημογραφικά μειονεκτήματα. Προβλέπει επίσης ότι τα κράτη μέλη χορηγούν χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ σε έργα που προωθούν την περιβαλλοντικά βιώσιμη και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη στις εν λόγω περιφέρειες·

24.

υπενθυμίζει, εν προκειμένω, ότι πρέπει να δοθεί ειδική στήριξη στις περιοχές επιπέδου NUTS 3 ή στις πολύ αραιοκατοικημένες περιοχές, ή στις περιοχές με μέση μείωση του πληθυσμού άνω του 1 % κατά την περίοδο 2007-2017·

25.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συμφωνία με τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, να διασφαλίσει ότι η πρωτοβουλία για το μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές θα περιλαμβάνει πρακτικές λύσεις και μέσα στήριξης για την αντιμετώπιση των δημογραφικών αλλαγών που υφίστανται οι αγροτικές περιοχές, ενώ επαναλαμβάνει την ανάγκη υλοποίησης ολοκληρωμένων έργων με βάση τα επιχειρησιακά προγράμματα της πολιτικής συνοχής, τα εθνικά στρατηγικά σχέδια της κοινής γεωργικής πολιτικής και τα μέσα των εθνικών στρατηγικών σχεδίων ανάκαμψης. Τέλος, τα έργα ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας (Interreg) αναπτύσσουν διασυνοριακές βέλτιστες πρακτικές για την ανάπτυξη καινοτόμων προσεγγίσεων και πιλοτικών έργων για την ολοκληρωμένη εδαφική ανάπτυξη αστικών-αγροτικών λειτουργικών ζωνών·

26.

ζητεί απλούστερα εκτελεστικά κείμενα για τα ευρωπαϊκά ταμεία και τις κρατικές ενισχύσεις στις αγροτικές περιοχές, βελτιώσεις στον τρόπο συνδυασμού τους και μετάβαση σε ένα πολυταμειακό μοντέλο που θα διασφαλίζει την ένταξη των αγροτικών περιοχών σε όλες τις πολιτικές·

27.

θεωρεί ότι οι κατευθυντήριες γραμμές που θα δημοσιεύσει η Επιτροπή στην έκθεσή της του 2024 για τη βελτίωση της στήριξης και της χρηματοδότησης των αγροτικών περιοχών θα πρέπει να καλύπτουν μεγαλύτερη περίοδο προγραμματισμού και να μην περιορίζονται στην περίοδο 2028-2034·

28.

εφιστά την προσοχή της Επιτροπής στην ανάγκη ο σχεδιασμός του μέλλοντος των αγροτικών περιοχών να περιλαμβάνει μεθοδολογίες συστημάτων που να διασφαλίζουν συστημικά αναπτυξιακά οράματα μη μερικού και μη γραμμικού χαρακτήρα·

29.

επισημαίνει τη σημασία του να είναι ολοκληρωμένη η ανάλυση των προβλημάτων των αγροτικών περιοχών που θα είναι το σημείο εκκίνησης, καθώς με βάση αυτή την ανάλυση καθορίζονται οι τομείς δράσης του μελλοντικού σχεδίου. Υπό αυτή την έννοια, θεωρεί ότι στα οικονομικά προβλήματα που αναλύονται θα πρέπει να περιληφθούν και μερικά άλλα, όπως ο εξωτερικός ανταγωνισμός, η αστάθεια των τιμών ή η κατανομή της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στους διάφορους παράγοντες της αλυσίδας παραγωγής και εμπορίας του γεωργικού και του αγροδιατροφικού τομέα·

30.

φρονεί πως, όσον αφορά τις ευκαιρίες, γίνεται ανεπαρκής και ελάχιστη αναφορά σε τομείς όπως ο βιώσιμος αγροτικός τουρισμός, η αναψυχή και οι πολιτιστικές δραστηριότητες, οι οποίες, ωστόσο, διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην οικοδόμηση διαφοροποιημένων, ισχυρών και βιώσιμων αγροτικών οικονομιών. Υπάρχουν πολλές συμπληρωματικές οικονομικές δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν σε σχέση με τις αγροτικές περιοχές και πέραν του γεωργικού τομέα, όπως ο ποδηλατικός τουρισμός, η κυνηγετική δραστηριότητα, η πεζοπορία, η μυκητολογία, ο τουρισμός ευεξίας, η γαστρονομία, οι κοινοτικές τέχνες ή τα εικαστικά εργαστήρια και οι εκθεσιακοί χώροι κ.λπ.·

31.

επιθυμεί να τονίσει τη σημασία της υγιούς και ισόρροπης οικονομικής ανάπτυξης και να δώσει προσοχή στα νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Στην ύπαιθρο, ιδίως στις παραμεθόριες περιοχές που πλήττονται από μείωση του πληθυσμού και ερημώνονται, ορισμένες περιοχές εκτίθενται όλο και περισσότερο στις αποσταθεροποιητικές εγκληματικές δραστηριότητες. Έχουν ως αποτέλεσμα την καταστρατήγηση των κανόνων και τον περιορισμό του αισθήματος ασφάλειας και ποιότητας ζωής·

32.

υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι το μέλλον των αγροτικών περιοχών εξαρτάται από τη διατήρηση και την προσέλκυση νέων που αποφασίζουν να σχεδιάσουν τη ζωή τους στις αγροτικές περιοχές· ως εκ τούτου, για την εξεύρεση λύσεων στις προκλήσεις των αγροτικών περιοχών, είναι σημαντικό να συμμετέχουν ενεργά οι νέοι, να υπάρχουν φόρουμ όπου θα αναπτύσσουν τις ιδέες τους και να υποστηρίζονται πρωτοβουλίες για τη νεολαία στις αγροτικές περιοχές·

33.

τονίζει ότι, στο σημερινό πλαίσιο, με την αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού, υπάρχει επείγουσα ανάγκη ανάπτυξης μιας οικονομίας βασικών υπηρεσιών που θα διασφαλίζει την καθολική πρόσβαση σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες στις αγροτικές περιοχές, με ιδιαίτερη έμφαση στην τρίτη ηλικία· επικροτεί επίσης το ευρωπαϊκό έτος Νεολαίας 2022 ως ευκαιρία παροχής ευκαιριών και στήριξης των νέων της υπαίθρου προκειμένου να καταστούν ενεργοί πολίτες και φορείς θετικής αλλαγής·

34.

καλεί την Επιτροπή να μελετήσει μέσα από τις προτάσεις της στον τομέα αυτόν τη συμβολή που μπορούν να προσφέρουν τα συστήματα διανομής υπηρεσιών σε τομείς όπως οι βρεφονηπιακοί σταθμοί, τα κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων, τα σχολεία και οι σταθμοί φύλαξης μαθητών, τα καταστήματα ή η κοινωνική και υγειονομική περίθαλψη (τομέας στον οποίο τεχνολογίες όπως η τηλεϊατρική και η τηλεβοήθεια μπορούν να συμβάλουν σημαντικά) και, ως εκ τούτου, ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θέσει ελάχιστους ποσοτικούς στόχους για τα κράτη μέλη, προκειμένου να βελτιωθεί η προσβασιμότητα στις υπηρεσίες εν γένει και στις βασικές δημόσιες υπηρεσίες ειδικότερα στις αγροτικές περιοχές·

35.

τονίζει την ανάγκη να συμπεριληφθούν όλα τα δεδομένα για τα κοινωνικά, υγειονομικά και κοινωνικοϋγειονομικά συστήματα στην εναρμονισμένη προσέγγιση για τη χρήση συστημάτων γεωχωρικών πληροφοριών, καθώς και την ανάγκη να προωθηθεί η διαλειτουργικότητα του συστήματος κοινωνικών υπηρεσιών, όπως και μεταξύ του συστήματος αυτού και άλλων συστημάτων κοινωνικής προστασίας·

36.

τονίζει, επίσης, τη σημασία του να ενσωματωθούν δείκτες σχετικά με την ευκολία πρόσβασης στις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας και στις υπηρεσίες σε επίπεδο τοπικής κοινότητας στον τομέα της κοινωνικής προστασίας·

37.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι αλληλεξαρτήσεις μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών σε ένα πλαίσιο εδαφικής δικαιοσύνης. Οι διαδημοτικές επενδύσεις θα πρέπει να ωφελούν όλες τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, έτσι ώστε, στην καλύτερη περίπτωση, οι αστικές και οι αγροτικές περιοχές να επωφελούνται εξίσου·

38.

ζητεί αυτό το θετικό αποτέλεσμα να αντανακλάται επαρκώς στους υπολογισμούς των κατά κεφαλήν επενδύσεων ανά είδος περιφέρειας (αστική, ενδιάμεση, αγροτική) και ζητεί, ως εκ τούτου, την αναθεώρηση των μηχανισμών για την κατάρτιση δεικτών απόδοσης των επενδύσεων αυτών, με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρές πόλεις και τα χωριά στις αγροτικές περιοχές·

39.

τονίζει ότι η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές δίνει την ευκαιρία στις αγροτικές περιοχές να καταπολεμήσουν την ενεργειακή φτώχεια και να δημιουργήσουν ενεργειακή αυτάρκεια σε λειτουργικούς τομείς (που να περιλαμβάνουν τις αγροτικές και τις αστικές περιοχές ευθύνης τους). Τονίζει, επιπλέον, ότι η αποδοχή μονάδων παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μπορεί να αυξηθεί με τη διατήρηση μέρους των παραγόμενων εσόδων εντός των αγροτικών κοινοτήτων·

40.

προτείνει να εξεταστούν, όπου κρίνεται σκόπιμο, οι δυνατότητες προώθησης του επαναπατρισμού της παραγωγής, που δημιουργεί ευκαιρίες για αγροτικές συμπράξεις μεταξύ της γεωργίας, της μεταποίησης και του εμπορίου και συμβάλλει έτσι στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας μέσω της δημιουργίας απασχόλησης και της μείωσης της ανεργίας·

41.

τονίζει τη σημασία του πλαισίου που προσφέρει το όραμα για την ανάπτυξη υλικών υποδομών με σκοπό τη βελτίωση της συνδεσιμότητας των αγροτικών περιοχών και τη διευκόλυνση της κοινωνικοοικονομικής αναζωογόνησής τους, και προτείνει να συμπεριληφθούν σε αυτό τα αστικά θεματολόγια·

42.

επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό η βελτίωση των συνδέσεων μεταφορών με τις περιαστικές και αγροτικές περιοχές να πραγματοποιηθεί κυρίως μέσω των περιφερειακών αρχών και των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων, προκειμένου να διασφαλιστεί η συντονισμένη, αποτελεσματική και αποδοτική δράση. Σε αυτόν τον τομέα, οι στρατηγικές αστικών μεταφορών (2) θα πρέπει να συντονιστούν πλήρως με τις αγροτικές και τις περιαστικές περιοχές·

43.

επισημαίνει ότι η διαθεσιμότητα εμπορικών ζωνών διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην καλή και βιώσιμη ανάπτυξη της περιφερειακής οικονομίας και στη δημιουργία ή επέκταση επιχειρήσεων στις αγροτικές περιοχές· αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις περιφέρειες που υφίστανται διαρθρωτικές αλλαγές· οι τοπικές αρχές χρειάζονται υποστήριξη για τον προορατικό εντοπισμό, τον χαρακτηρισμό ή την αναπροσαρμογή της χρήσης των κατάλληλων περιοχών· το πεδίο εφαρμογής και το κόστος των υπηρεσιών σχεδιασμού που πρόκειται να παρασχεθούν αποτελούν συχνά πρόβλημα·

44.

επισημαίνει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις υποδομές και τη διασυνοριακή συνεργασία στις αγροτικές παραμεθόριες περιοχές· τονίζει την ανάγκη βελτίωσης του συστήματος υποδομών και υπηρεσιών δημόσιων μεταφορών στις αγροτικές περιοχές, με παράλληλη διασφάλιση της ανάπτυξης βιώσιμων λύσεων κινητικότητας που θα μειώνουν τον χρόνο μετακίνησης, καθώς και των συνδέσεων μεταξύ των αστικών και περιαστικών περιοχών και των αγροτικών περιοχών·

45.

τονίζει ότι ο βασικός στόχος της πολιτικής χωροταξικού σχεδιασμού και μεταφορών πρέπει να εξασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή κάλυψη των αναγκών με τις ελάχιστες μεταφορές· για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να εξορθολογιστεί·

46.

συνιστά στις εν λόγω λύσεις πολυτροπικής κινητικότητας να ληφθεί επίσης υπόψη η συμβολή που μπορεί να έχουν τα μοντέλα «κινητικότητας ως υπηρεσία» (Mobility as a Service — MaaS) για τη μετάβαση προς μια φυσική συνδεσιμότητα βιωσιμότερη από ενεργειακή και κλιματική σκοπιά· για παράδειγμα, οι υπηρεσίες κατόπιν παραγγελίας και η κοινόχρηστη κινητικότητα που συνδέει αγροτικές κοινότητες με μεταφορικούς κόμβους, ιδίως σταθμούς λεωφορείων και σιδηροδρόμων, μπορούν να τονώσουν τη χρήση βιώσιμων συγκοινωνιών·

47.

συμφωνεί με την Επιτροπή ως προς το ότι η ψηφιοποίηση διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, καθώς τους δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν καινοτόμες λύσεις για τη βελτίωση της ανθεκτικότητάς τους και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους. Ζητεί, ως εκ τούτου, να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην προώθηση πλαισίων που θα δίνουν τη δυνατότητα συμπλήρωσης της δημόσιας δράσης από την ιδιωτική, ώστε να χρηματοδοτηθούν εκείνες οι ψηφιακές υποδομές οι οποίες, αν και είναι ανεπαρκώς ανταγωνιστικές από την άποψη των ιδιωτικών επενδύσεων, είναι ωστόσο ιδιαίτερα ανταγωνιστικές από κοινωνική και εδαφική άποψη. Η ευρυζωνικότητα είναι ζωτικής σημασίας για την πρόσβαση των αγροτικών περιοχών σε διάφορες υπηρεσίες και για την επίλυση των ζητημάτων που ανακύπτουν από τις ψηφιακές ελλείψεις που αντιμετωπίζουν οι κοινότητες·

48.

τονίζει ότι οι επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές δεν επαρκούν εάν δεν συνοδεύονται από επαρκή προσφορά ψηφιακής κατάρτισης και αναβάθμισης δεξιοτήτων, που χρειάζονται επειγόντως οι αγροτικές περιοχές. Η παρατήρηση αυτή έχει επίσης μεγάλη σημασία σε σχέση με την άνοδο του παγκόσμιου κυβερνοεγκλήματος και, ειδικότερα, όσον αφορά την ανάγκη επαρκούς «κυβερνοασφάλειας» για τις τοπικές επιχειρήσεις που αποτελούν κρίκους στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων·

49.

υπενθυμίζει ότι οι αγροτικές περιοχές ήταν ιδιαίτερα ευάλωτες στην πανδημία COVID-19 λόγω του ότι διαθέτουν μια οικονομία πολύ λιγότερο διαφοροποιημένη, μεγάλο ποσοστό εργαζομένων σε καίριες θέσεις εργασίας και φτωχές διαδικτυακές υποδομές. Ωστόσο, οι συνέπειες της πανδημίας στην αύξηση της τηλεργασίας προσφέρουν ευκαιρίες για την αντιστάθμιση, μακροπρόθεσμα, της εγκατάλειψης της υπαίθρου και για τη δημιουργία καινοτόμων αγροτικών κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων και, ως εκ τούτου, προτείνει να εξεταστεί, μεταξύ άλλων μέτρων, η προώθηση κοινών χώρων εργασίας (co-working) υψηλής ποιότητας στις αγροτικές κοινότητες ή η δημιουργία φορολογικών κινήτρων για την ενθάρρυνση των ιδιωτικών επιχειρήσεων να επιτρέπουν στους υπαλλήλους να εργάζονται στη γεωγραφική περιοχή της επιλογής τους·

50.

θεωρεί ότι, σύμφωνα με το πνεύμα της αρχής της Προέδρου κ. von der Leyen «κανείς στο περιθώριο», χρειαζόμαστε εργαλεία που να μας δίνουν τη δυνατότητα να διασφαλίσουμε ότι υπάρχουν «οικοσυστήματα της καινοτομίας» σε κάθε περιοχή, που θα προσφέρουν ευκαιρίες σε όλους τους επιχειρηματίες και όλες τις αγροτικές πολύ μικρές επιχειρήσεις και ΜΜΕ, ενισχύοντας αυτές τις μικρές αγροτικές επιχειρήσεις, καθώς και επαρκή προσφορά κατάρτισης και αναβάθμισης των ψηφιακών δεξιοτήτων ή άλλων μη τεχνικών δεξιοτήτων (soft skills) που σχετίζονται με την ανοικτή καινοτομία, με τη διαπεριφερειακή και διεθνή συνεργασία και με τη διαπολιτισμική επικοινωνία·

51.

επικροτεί τη μεγαλύτερη στήριξη που παρέχεται σε πρωτοβουλίες σχεδιασμένες από τη βάση, όπως το LEADER/CLLD —που καθορίζει τον ρόλο των ομάδων τοπικής δράσης— και τα «έξυπνα χωριά», και ενθαρρύνει την περαιτέρω αξιοποίηση των διδαγμάτων που αντλήθηκαν από τα εν λόγω προγράμματα και προσεγγίσεις· εφιστά, στο πλαίσιο αυτό, την προσοχή στα οφέλη της περιφερειακής ανάπτυξης που βασίζεται στην καινοτομία, με βάση τις δεξιότητες και την επιτόπια δέσμευση· οι αρμόδιοι φορείς σε περιφερειακό και σε εθνικό επίπεδο θα πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι και να υποστηρίζουν, όπου είναι δυνατόν, καινοτόμες ιδέες από τοπικούς φορείς·

52.

ζητεί να περιληφθεί επίσης και η συμβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς και των πολιτιστικών, καλλιτεχνικών και/ή δημιουργικών φορέων στην οικοδόμηση ενός βιώσιμου μέλλοντος με ευημερία και στη βελτίωση της τουριστικής ελκυστικότητας των αγροτικών περιοχών, η οποία συμβάλλει επίσης στην οικονομική ευημερία των εν λόγω περιοχών·

53.

θεωρεί ότι έχει τεράστια αξία η αναγνώριση από την ανακοίνωση του ρόλου της βιώσιμης διαχείρισης της γεωργίας και της δασοκομίας στην ανθεκτικότητα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και των συναφών με αυτήν κινδύνων, καθώς και στην προστασία της βιοποικιλότητας·

54.

υπενθυμίζει ότι η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση πρέπει επίσης να διασφαλίζουν πιο ανθεκτικές και δίκαιες κοινωνίες που θα λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες όλων των μελών της αγροτικής κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων των μειονεκτουσών ομάδων και όσων ζουν σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές και σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Για τον σκοπό αυτόν, πρέπει να τονιστεί ότι η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση πρέπει να είναι δίκαιες και χωρίς αποκλεισμούς·

55.

θεωρεί ότι η γεωργία οφείλει να μπορεί συνεχίσει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις αγροτικές περιοχές. Καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί την ομαλή ανάπτυξη των στρατηγικών σχεδίων που θα πρέπει να αναπτύξει κάθε κράτος μέλος στο πλαίσιο της νέας κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο ευρωπαϊκός πρωτογενής τομέας βρίσκεται στην κατεύθυνση που υποδεικνύεται από την Πράσινη Συμφωνία, τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» ή τη στρατηγική για τη βιοποικιλότητα, και να καταστεί δυνατή μια τοπική στρατηγική με βάση τα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής και την ανάδειξη των τυπικών τοπικών προϊόντων·

56.

τονίζει την ανάγκη προώθησης διαδικασιών αυτάρκειας και επισιτιστικής ασφάλειας με βάση τοπικά, ποιοτικά και βιολογικά προϊόντα, στο πλαίσιο καινοτόμων αλυσίδων αξίας που δημιουργούν εδαφική οργάνωση. Σημειώνει την εισαγωγή ποσοστού 25 % για τη βιολογική γεωργία τα επόμενα χρόνια· προς τούτο κρίνονται απαραίτητα μέτρα στήριξης και συνοδευτικά μέτρα, καθώς και πολιτικές για την ενθάρρυνση της κατανάλωσης στο πνεύμα του στόχου αυτού·

57.

τονίζει ότι η ανανέωση των γενεών του αγροτικού κόσμου παραμένει επείγουσα και, ως εκ τούτου, είναι σημαντική η στήριξη της ένταξης τόσο των νέων όσο και των γυναικών της υπαίθρου στη γεωργία και την ιδιοκτησία των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Συμφωνεί, ως εκ τούτου, με την Επιτροπή ως προς το ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των νέων προκειμένου να ενθαρρυνθούν να παραμείνουν στις αγροτικές περιοχές, ενώ θεωρεί θεμελιώδους σημασίας την ενίσχυση των δημοσίων πολιτικών για την προώθηση του εκσυγχρονισμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που ενθαρρύνουν την εγκατάσταση νέων γεωργών για την αντιμετώπιση του προβλήματος που συνδέεται με την έλλειψη ανανέωσης των γενεών, διευκολύνοντας την πρόσβασή τους σε προγράμματα κοινωνικής ένταξης και ένταξης στην αγορά εργασίας, καθώς και σε επιλογές εκπαίδευσης και απόκτησης/αναβάθμισης δεξιοτήτων, που παρέχονται σε τοπική κλίμακα, καθώς και σε καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Συμφωνεί επίσης πως είναι σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες, με διεύρυνση της προσφοράς εργασίας και κατάρτισης, καθώς και με προώθηση μέτρων που θα δίνουν τη δυνατότητα εξισορρόπησης της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής·

58.

τονίζει πως σημαντικός αριθμός εξειδικευμένων εργαζομένων βρέθηκαν αντιμέτωποι με αλλαγή των εργασιακών τους συνθηκών και των κανονισμών λόγω του Brexit και πως η ΕΕ θα πρέπει να εξετάσει πλαίσια στήριξης για αυτές τις κατηγορίες μεταναστών εργαζομένων. Πρωτίστως δε η ΕΕ θα πρέπει να εξετάσει τη δρομολόγηση προγραμμάτων που θα συνδράμουν και θα ενθαρρύνουν την επιστροφή των απόδημων εξειδικευμένων εργαζομένων στις πατρίδες τους·

59.

τονίζει την ανάγκη ύπαρξης δίκαιων τιμών και εισοδημάτων για τους εργαζομένους στον γεωργικό τομέα. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να αποτραπεί η ανάπτυξη αγορών που είναι καταστροφική για τις επιχειρήσεις. Η κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) της ΕΕ θα πρέπει να την αντιμετωπίσει σε περιόδους κρίσης με εργαλεία όπως η γενική προσαρμογή του όγκου παραγωγής στις ανάγκες της αγοράς και οι κανόνες για την ειδική πρόσβαση στην αγορά·

60.

σημειώνει ότι σημαντικό μέρος της εργασίας στον γεωργικό και τον αγροδιατροφικό τομέα στην ΕΕ εκτελείται από διακινούμενους εργαζομένους. Το γεγονός αυτό συνδέεται συχνά με επισφαλείς συνθήκες για αυτήν την πληθυσμιακή ομάδα. Ως εκ τούτου, πρέπει να ενισχυθεί το κοινωνικό θεματολόγιο της ΕΕ προκειμένου να επιτευχθούν υψηλότεροι κατώτατοι μισθοί, καλές συνθήκες εργασίας και κοινωνική και κοινωνιακή ένταξη·

61.

επισημαίνει ότι η οικολογική μετάβαση θα είναι για πολλούς Ευρωπαίους γεωργούς και κτηνοτρόφους ιδιαίτερα περίπλοκη, και ότι, για να αξιοποιηθούν επιτυχώς οι αναδυόμενες ευκαιρίες, θα είναι αναγκαίο να καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια για την επικοινωνία, την ευαισθητοποίηση και την κατάρτιση, ώστε να καταστεί δυνατόν, αφενός, να περάσει το μήνυμα για τη νέα βιώσιμη και οικολογική γεωργία και, αφετέρου, να προσφερθούν οι γνώσεις για την υλοποίησή της·

62.

τονίζει τη σημασία της πρόληψης της εγκατάλειψης της γης, καθώς και της διευκόλυνσης της πρόσβασης σε αυτήν, που σημαίνει ότι είναι απαραίτητη η ανάπτυξη κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου, ο σχεδιασμός νέων εργαλείων διαχείρισης των γαιών και η παροχή των απαραίτητων φορολογικών κινήτρων και χρηματοδότησης·

63.

σημειώνει ότι η αυξανόμενη παρουσία μεγάλων θηρευτών και οι συνακόλουθες αυξανόμενες θανατώσεις εκτρεφόμενων ζώων στους ορεινούς βοσκότοπους προκαλούν ολοένα και περισσότερα προβλήματα για την ορεινή γεωργία και, σε πολλές περιπτώσεις, διαπιστώνεται εγκατάλειψη της εκμετάλλευσης αλπικών βοσκοτόπων, οι οποίοι διαδραματίζουν μείζονα ρόλο στις ορεινές περιοχές καθότι διασφαλίζουν την αποφυγή της υπέρμετρης επέκτασης των δασών σε ολόκληρες περιοχές και, ως εκ τούτου, συμβάλλουν σημαντικά στην προστασία της φύσης και στον έλεγχο της διάβρωσης, καθώς και στο πολύτιμο κεφάλαιο της προστασίας του τοπίου στις αγροτικές περιοχές· καλεί, ως εκ τούτου, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

—	να καθιερώσει ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα διαχείρισης των λύκων και των μεγάλων σαρκοβόρων ζώων, ιδίως των άρκτων·

—

να διερευνήσει την προοπτική τροποποίησης των παραρτημάτων της οδηγίας για τους οικοτόπους προκειμένου να προσαρμοστούν ταχύτερα στην εξέλιξη ορισμένων πληθυσμών και να χαλαρώσει ή να ενισχύσει το καθεστώς προστασίας ανά χώρα ή ανά εδαφική μονάδα, εφόσον αυτό δικαιολογείται από τη θετική ή αρνητική εξέλιξη των πληθυσμών των προστατευόμενων ειδών και από την απειλή για τις ποιμενικές δραστηριότητες·

—	να επεκτείνει τις δυνατότητες προσαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και των αναγκαίων μέτρων στις τοπικές συνθήκες για την καλύτερη διαχείριση των πληθυσμών των θηρευτών, ιδίως των λύκων·

64.

τονίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι γεωργικές υποδομές στην οργάνωση και τη συνοχή των αγροτικών περιοχών. Καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις προτάσεις της μέτρα που θα διασφαλίζουν την κατάσταση της διατήρησης και συντήρησής τους ως κατά βάση διαπερατών (μη ασφαλτοστρωμένων) οδών·

65.

ζητεί να συμπεριληφθούν οι πλημμυρικές εκτάσεις στο πλαίσιο των εμβληματικών πρωτοβουλιών για τις ανθεκτικές περιοχές, λόγω της τεράστιας συμβολής τους στην αύξηση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή, στην ανάπτυξη μιας γεωργίας με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και στην πρόληψη και τη διαχείριση των πλημμυρών. Πολλά υδατορρεύματα και πλημμυρικές ζώνες έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, αποτελούν πρόκληση και εντάσσονται στο τεράστιο ζήτημα των υδάτων. Υπάρχει συνεπώς ανάγκη διεθνούς συνεργασίας στον τομέα αυτόν·

66.

υπενθυμίζει ότι ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές πρέπει να ενισχύσει τον ρόλο των περιφερειών στον προσδιορισμό των προτεραιοτήτων τους. Θεωρεί, επ’ αυτού, ότι, κατά την κατάρτιση της νομοθεσίας για την ΚΓΠ, των εθνικών στρατηγικών σχεδίων της και των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης, έχει χαθεί η ευκαιρία για να διασφαλιστεί ότι τα μελλοντικά σχέδια επενδύσεων στις αγροτικές περιοχές είναι πραγματικά προσηλωμένα στις ανάγκες κάθε περιοχής, όπως αυτές έχουν οριστεί από τους δικούς της φορείς·

67.

ζητεί οι υφιστάμενες περιφερειακές στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης σε κάθε περιφέρεια της ΕΕ, οι οποίες βασίζονται σε μια διαδικασία πολυμερούς συμμετοχής, να λαμβάνονται περισσότερο υπόψη στο μέλλον κατά την ανάπτυξη των διαδικασιών σχεδιασμού που έχουν αντίκτυπο στις αγροτικές περιοχές·

68.

ζητεί να προβλεφθεί επαρκής τεχνική υποστήριξη για τη δημιουργία ικανοτήτων στις αγροτικές κοινότητες, οι οποίες είναι πιο αδύναμες όσον αφορά τις αρμοδιότητές τους σε σχέση με τον προγραμματισμό —ιδίως μακροπρόθεσμων στρατηγικών— και τη χρήση κονδυλίων της ΕΕ· ζητεί επίσης απλούστευση των απαιτήσεων, διευκολύνσεις ή ειδικές πρωτοβουλίες, ώστε οι μικρότεροι δήμοι, οι οποίοι διαθέτουν λιγότερο προσωπικό στις διοικήσεις τους, να μπορούν επίσης να συμμετέχουν σε ευρωπαϊκά έργα·

69.

τονίζει τη σημασία της κοινωνικής οικονομίας ως βασικού εργαλείου για την τρέχουσα και τη μελλοντική ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών της ΕΕ, καθώς διαδραματίζει στρατηγικό ρόλο στη δημογραφική πρόκληση και τη γήρανση του πληθυσμού, μέσω της δημιουργίας ανθεκτικότερων επιχειρήσεων που συνδέονται στενά με την κοινότητά τους, εδραιώνοντας τον πληθυσμό στον τόπο του, και καθώς ενισχύει τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας, την κατάρτιση των εργαζομένων της, τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, την είσοδο των νέων στην αγορά εργασίας και την ανανέωση των γενεών.

Βρυξέλλες, 26 Ιανουαρίου 2022.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Απόστολος ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ

(1) ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 60.

(2) COM(2021) 811 — Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «Νέο πλαίσιο της ΕΕ για την αστική κινητικότητα».

13.7.2022

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 270/25

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Ισότητα των φύλων και κλιματική αλλαγή: προς την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία»

(2022/C 270/05)

Εισηγήτρια:

Kata TÜTTŐ (HU/PES), μέλος της Γενικής Τοπικής Συνέλευσης Βουδαπέστης, Ουγγαρία

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

υπογραμμίζει εκ νέου ότι η ισότητα των φύλων αποτελεί θεμελιώδη ευρωπαϊκή αρχή και κατοχυρώνεται στις Συνθήκες και αναγνωρίζεται στο άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με το άρθρο 8 της ΣΛΕΕ, η Ένωση επιδιώκει, σε όλες τις δράσεις της, να εξαλείψει τις ανισότητες και να προάγει την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών·

υπενθυμίζει ότι η ισότητα των φύλων, η ασφαλής και ευπροσάρμοστη απασχόληση και η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής αναγνωρίζονται στις αρχές 2, 5 και 9 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων που διακηρύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 17 Νοεμβρίου 2017·

αναγνωρίζει ότι οι πολιτικές για την κλιματική αλλαγή έχουν διαφοροποιημένες επιπτώσεις ανάλογα με το φύλο και ότι η ισότητα των φύλων και η χειραφέτηση των γυναικών πρέπει να προωθηθούν για την επίτευξη αποτελεσματικής δράσης για το κλίμα (1)· στο πλαίσιο αυτό, τονίζει τη θεμελιώδη σημασία της διασφάλισης της συμμετοχής των γυναικών στον σχεδιασμό στρατηγικών και δράσεων για την αντιμετώπιση κρίσεων για μια πιο δημοκρατική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη·

Μια προσέγγιση για την κλιματική αλλαγή με γνώμονα το φύλο

επισημαίνει ότι οι κίνδυνοι που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή, την υπερθέρμανση του πλανήτη, την απώλεια της βιοποικιλότητας και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στα φτωχότερα και πλέον ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού στις χώρες του νότιου ημισφαιρίου και στις χώρες της ΕΕ· επισημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή συνεπάγεται σύνθετους κινδύνους που επιδεινώνουν τις μακροχρόνιες κοινωνικοοικονομικές ανισότητες και τις υφιστάμενες ανισορροπίες, όπως αυτές που σχετίζονται με την έλλειψη ισότητας των φύλων· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι οι πολιτικές και τα μέτρα για το κλίμα που δεν περιλαμβάνουν ανάλυση ως προς το φύλο και αγνοούν τη διάσταση του φύλου ενδέχεται να αυξήσουν τις κοινωνικές ανισότητες·

αναγνωρίζει ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι πιο ευάλωτες στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και στην υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, ενώ, παράλληλα, αποτελούν ισχυρούς παράγοντες που μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα και την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής· τονίζει δε ότι οι άνδρες και οι γυναίκες μπορούν να έχουν λόγω των συγκεκριμένων εμπειριών και οπτικών τους συχνά συμπληρωματική καινοτόμο σκέψη και δημιουργικές ιδέες, και ότι η ενσωμάτωση αναλύσεων ως προς το φύλο στην πολιτική για το κλίμα και η αναγνώριση διαφορετικών ταυτοτήτων φύλου διευρύνουν την εφαρμογή της σε ολόκληρη την κοινωνία. Στο πλαίσιο αυτό, προσυπογράφει την κοινή δήλωση που δημοσιεύθηκε από την κυβέρνηση της Σκωτίας και τη μονάδα του ΟΗΕ για τις γυναίκες κατά την COP26, με την οποία ζητείται να ενισχυθεί ο ρόλος των γυναικών και των κοριτσιών στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής (2)·

θεωρεί ότι οι γυναίκες θα πρέπει να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο σε θέματα κλιματικής αλλαγής μέσω της βελτίωσης της εκπαίδευσης και της ευαισθητοποίησής τους σχετικά με τεχνολογίες, μέτρα και δράσεις που σχετίζονται με το κλίμα και μέσω της προώθησης του ρόλου τους στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που σχετίζονται με τους συγκεκριμένους τομείς·

επισημαίνει ότι υπάρχουν σημαντικοί δεσμοί μεταξύ του φύλου, της κλιματικής αλλαγής και άλλων περιβαλλοντικών προκλήσεων· τονίζει ότι οι γυναίκες και οι άνδρες πιθανόν να επηρεάζονται με διαφορετικό τρόπο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες διαβίωσής τους και τις διαφορετικές ικανότητες μετριασμού και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή σε ατομικό επίπεδο, έχουν διαφορετικές αντιλήψεις και στάσεις όσον αφορά τις επιλογές για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και επηρεάζονται με διαφορετικό τρόπο από τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της πολιτικής για το κλίμα· πιστεύει ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτες αλλαγής συμπεριφοράς·

Συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου

τονίζει ότι η συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου, η οποία νοείται ως η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην προετοιμασία, τον σχεδιασμό, την εφαρμογή, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των πολιτικών, των ρυθμιστικών μέτρων και των προγραμμάτων δαπανών, αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη της ισότητας των φύλων και εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι δεν εφαρμόζεται·

σημειώνει ότι, ενώ η στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 (3) αναγνωρίζει ότι οι πολιτικές και τα προγράμματα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας μπορούν να έχουν διαφορετικό αντίκτυπο στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, η εξαγγελθείσα ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλες τις σημαντικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν είναι σαφής (4)· παραπέμπει στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το οποίο «τονίζει την ανάγκη για μια προοπτική του φύλου όσον αφορά τις δράσεις και τους στόχους στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου και των δράσεων για την ισότητα των φύλων» (5)·

10.

τονίζει ότι οι εκτιμήσεις επιπτώσεων ανάλογα με το φύλο αποτελούν βασικό στοιχείο της εργαλειοθήκης της ΕΕ για τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου, οι οποίες δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως, δεδομένου ότι η συλλογή και η χρήση χωριστών ανά φύλο και διατομεακών δεδομένων, στατιστικών και πληροφοριών πολύ συχνά απουσιάζουν· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εφαρμόσει τον οδηγό του EIGE για την αξιολόγηση επιπτώσεων με γνώμονα το φύλο (6)· επισημαίνει δε ότι τα δεδομένα που συλλέγονται από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να περιλαμβάνουν πιο ειδικούς δείκτες ανά φύλο χωρίς αύξηση του διοικητικού φόρτου για τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές·

11.

εκφράζει την ικανοποίησή της για τη σύσταση ειδικής ομάδας για την ισότητα (7), σκοπός της οποίας είναι να διασφαλίζει τη συνεκτίμηση της διάστασης της ισότητας, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων και της διαφορετικότητας των φύλων, σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ, από τον σχεδιασμό έως την εφαρμογή τους και καλεί την ΕΕ να διευκολύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των εθνικών, των περιφερειακών και των τοπικών αρχών αποφεύγοντας μια προσέγγιση από την κορυφή προς τη βάση·

12.

υποστηρίζει ότι η συμμετοχή των γυναικών στη λήψη αποφάσεων σχετικά με την κλιματική αλλαγή αποτελεί έναν ακόμη σημαντικό παράγοντα για πιο αποτελεσματικές πολιτικές και προγράμματα για την κλιματική αλλαγή που θα λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου· ζητεί να ενισχυθεί η συμμετοχή των γυναικών σε δράσεις σε όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τους κυβερνητικούς φορείς και τις δημόσιες αρχές σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης· καλεί το Συμβούλιο να αποδεσμεύσει την οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια (8)·

13.

τονίζει ότι η ανάκαμψη από την πανδημία αποτελεί ευκαιρία για την οικοδόμηση μιας νέας κανονικότητας και για τον αναπροσανατολισμό των πόρων για την επίτευξη μιας κλιματικά ουδέτερης και με ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων κοινωνίας· ενθαρρύνει τη χρήση εργαλείων συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου για την εφαρμογή των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, δεδομένου ότι θα πρέπει να αποτελούν τη βάση όχι μόνο για την ανάκαμψη, αλλά και για την επίτευξη μιας βιώσιμης, δίκαιης και ισότιμης κοινωνίας·

14.

ζητεί να ενισχυθεί η έρευνα προκειμένου να εντοπιστούν τα εμπόδια στη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, καθώς και να διερευνηθεί ο τρόπος με τον οποίο τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο επηρεάζουν την κατανάλωση και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων· ενθαρρύνει τη χρήση μοντέλων όπως η GAMMA (Μέθοδος εκτίμησης της ισότητας των φύλων για τον μετριασμό και την προσαρμογή) για την απόκτηση καλύτερων δεδομένων·

15.

θεωρεί ότι μια προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου θα ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες και τις ικανότητες όλων των πολιτών. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές είναι οι πλέον κατάλληλες για να ενσωματώσουν τα κοινωνικά ζητήματα στη δράση για το κλίμα, δεδομένου ότι αποτελούν το πλησιέστερο στους πολίτες επίπεδο διακυβέρνησης και διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην εφαρμογή της νομοθεσίας· τονίζει ότι η συμμετοχή των γυναικών πρέπει να προωθηθεί σε όλα τα θεσμικά επίπεδα, ξεκινώντας από το ενωσιακό·

16.

ζητεί αυτή η προσέγγιση με γνώμονα το φύλο να αντικατοπτρίζεται στο ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα με σκοπό να επηρεάζει τις δράσεις και τις πολιτικές για το κλίμα, μέσω της συμπερίληψης ειδικών δραστηριοτήτων προβολής που επικεντρώνονται στην ευαισθητοποίηση, την εκπαίδευση και την ανταλλαγή γνώσεων σχετικά με τη διάσταση του φύλου·

17.

υπογραμμίζει τη σημασία της διακομματικής συνεργασίας μεταξύ των ΜΚΟ που σχετίζονται με το φύλο και το περιβάλλον και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και της δημιουργίας κοινών εκστρατειών ευαισθητοποίησης και προγραμμάτων κατάρτισης·

Πράσινες θέσεις εργασίας

18.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι μια πράσινη, ψηφιακή και χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψη θα προσφέρει ευκαιρίες για νέες θέσεις εργασίας ή για την επανένταξη μακροχρόνια ανέργων γυναικών στην ψηφιακή οικονομία· υποστηρίζει ότι η πορεία προς μια βιώσιμη οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών θα επιτρέψει την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου ώστε να αποφευχθεί η διαιώνιση των υφιστάμενων ανισοτήτων·

19.

τονίζει ότι η συμβολή των γυναικών σε οικολογικές οικονομικές δραστηριότητες είναι απαραίτητη για την επίτευξη δίκαιης βιώσιμης ανάπτυξης και πρέπει να προβληθεί και να αναδειχθεί· οι γυναίκες και τα κορίτσια μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες στον τομέα της πράσινης επιχειρηματικότητας και να γίνουν πράσινοι εργοδότες και όχι εργαζόμενοι, αρκεί αυτό να μην σημαίνει μεγαλύτερη επισφάλεια για τις μισθωτές εργαζόμενες που οδηγούνται στην αυτοαπασχόληση·

20.

αναγνωρίζει ότι η τεχνολογία θα διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στις ζωές όλων μας και ότι είναι ζωτικής σημασίας ο τεχνολογικός τομέας να μοιάζει με την κοινωνία που εξυπηρετεί· ζητεί τη δημιουργία και τη χρηματοδότηση προγραμμάτων ειδικευμένης ψηφιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης που να απευθύνονται στις γυναίκες και τα κορίτσια, ως βασική ευκαιρία για την επιτάχυνση της καινοτομίας στον τομέα της κλιματικής και της ενεργειακής μετάβασης, με την ενίσχυση των ποσοστώσεων των φύλων σε αυτούς τους τομείς και τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε επαγγελματικές ευκαιρίες (9)·

21.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν την ισότητα των φύλων ως σημαντική πτυχή της ψηφιακής μετάβασης, συμπεριλαμβανομένης της διάστασης του φύλου στην ανάπτυξη πολιτικών ψηφιακής εκπαίδευσης, προωθώντας προγράμματα καθοδήγησης με γυναικεία πρότυπα στις ΤΠΕ, εξαλείφοντας συνειδητές και ασυνείδητες προκαταλήψεις που εισάγουν διακρίσεις λόγω φύλου από αλγόριθμους, προλαμβάνοντας τη βία στον κυβερνοχώρο με την αξιοποίηση των προσπαθειών και των προγραμμάτων του Erasmus+, και ενισχύοντας την ιδέα μιας προσέγγισης διά βίου μάθησης στην εκπαίδευση ενηλίκων, ιδίως σε απομακρυσμένες περιοχές και αποτρέποντας τον ψηφιακό αποκλεισμό·

22.

θεωρεί ότι η τηλεργασία μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη καλύτερης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, ιδίως για τις γυναίκες, υπό την προϋπόθεση ότι οι οικογένειες έχουν πρόσβαση σε οικονομικά προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες παιδικής μέριμνας, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας για τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου εργασίας, και ότι δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στο γεγονός ότι οι γυναίκες πέφτουν όλο και περισσότερο θύματα ενδοοικογενειακής βίας (10)· τονίζει τη σημασία της εξασφάλισης του πλέον πρόσφατου τεχνολογικού υλισμικού και του διαδικτύου υψηλής ταχύτητας για τηλεργασία με προσιτό κόστος, καθώς και της διεύρυνσης του προγράμματος WIFI4EU για απομακρυσμένες περιοχές· ζητεί μετ’ επιτάσεως να προχωρήσει γρήγορα η φιλόδοξη εφαρμογή της οδηγίας του 2019 για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής·

Βιώσιμες δημόσιες μεταφορές και κινητικότητα

23.

επισημαίνει ότι ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός των συστημάτων μεταφορών στις πόλεις θα πρέπει να λαμβάνουν περισσότερο υπόψη την ανισορροπία μεταξύ των φύλων, δεδομένου ότι οι γυναίκες τείνουν να χρησιμοποιούν συχνότερα τα δημόσια μέσα μεταφοράς· τονίζει ότι η ασφάλεια και η αίσθηση ασφάλειας αποτελούν σημαντικά σημεία που πρέπει να βελτιωθούν· τα πρότυπα κινητικότητας (συμπεριλαμβανομένων των χρονοδιαγραμμάτων) και οι αποφάσεις σχετικά με την ευκολία χρήσης των διαδρομών πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διάφορες χρήσεις ανά φύλο (περισσότερες μετακινήσεις για άνδρες και συντομότερα ταξίδια πολλαπλών στάσεων για τις γυναίκες), καθώς και την κατανομή των ρόλων στην αγορά εργασίας και στην οικονομία μέριμνας· τονίζει ότι οι δυνατότητες, η αξιοπιστία και η ευελιξία των υπηρεσιών των δημόσιων μέσων μεταφοράς σε ώρες εκτός αιχμής πρέπει να ανταποκρίνονται καλύτερα στα πρότυπα κινητικότητας των ανθρώπων ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας έχοντας κατά νου ότι κάθε δήμος, περιφέρεια και χώρα θα πρέπει να οργανώνει τις υπηρεσίες δημόσιων συγκοινωνιών σύμφωνα με τις διαφορετικές ανάγκες και δυνατότητες τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές·

24.

θεωρεί ότι οι απλές, οικονομικά αποδοτικές και αναπαραγώγιμες πρωτοβουλίες, όπως η δυνατότητα των νυχτερινών λεωφορείων να σταματούν κατ’ επιθυμία ή η παροχή ποδηλατοδρόμων και πεζόδρομων που είναι καλά φωτισμένοι και πλήρως διαχωρισμένοι από την κυκλοφορία, θα μπορούσαν να συμβάλουν στην πιο βιώσιμη, ασφαλή και χωρίς αποκλεισμούς κινητικότητα·

25.

πιστεύει ότι πρωτοβουλίες όπως η πλατφόρμα με τίτλο «Γυναίκες στις μεταφορές — Ενωσιακή πλατφόρμα αλλαγής» μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της απασχόλησης των γυναικών στον τομέα των μεταφορών και να παρέχει ένα καλό φόρουμ για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών. Ζητεί να δοθεί συνέχεια μέσω των πρεσβευτών για την πολυμορφία στον τομέα των μεταφορών·

26.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σχεδιάσει τρόπους σύνδεσης των πόλεων με απομακρυσμένες περιοχές, καθώς και τρόπους διασφάλισης της προσβασιμότητας και της συνδεσιμότητας, καθώς και της μεγαλύτερης χρήσης καθαρών οχημάτων, τρένων και ηλεκτρικών και υβριδικών λεωφορείων για μεγαλύτερες αποστάσεις· πιστεύει στις ψηφιακές λύσεις για την αγορά εισιτηρίων μέσω διαφορετικών εφαρμογών και αναγνωρίζει τις προσπάθειες που καταβάλλονται στο πλαίσιο του νέου αστικού θεματολογίου της ΕΕ·

Ενεργειακή φτώχεια

27.

εκφράζει τη βαθιά της ανησυχία για την αύξηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών σε όλα τα κράτη μέλη, γεγονός που ωθεί πολλές γυναίκες και άνδρες στην ενεργειακή φτώχεια και την οικονομική αδυναμία μετακινήσεων· καλεί την ΕΕ να λάβει μακροπρόθεσμα αντίμετρα, συμπεριλαμβανομένης της διερεύνησης των λόγων για την αύξηση των τιμών της ενέργειας·

28.

αναγνωρίζει ότι η ενεργειακή φτώχεια επηρεάζει δυσανάλογα τις γυναίκες λόγω των διαρθρωτικών ανισοτήτων στην κατανομή του εισοδήματος, την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση και το χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη φροντίδα·

29.

εφιστά την προσοχή στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (11) στο οποίο καλεί την ΕΕ να συμπεριλάβει τη διάσταση του φύλου σε όλες τις πολιτικές της και προγράμματα για την ενέργεια με έμφαση κυρίως στις γυναίκες και τα κορίτσια που αντιμετωπίζουν τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση·

30.

ενθαρρύνει τον συμβουλευτικό κόμβο για την ενεργειακή φτώχεια της ΕΕ (EPAH) να ενσωματώνει τη διάσταση του φύλου στους δείκτες του και κατά τη χρήση και τη συλλογή δεδομένων·

31.

επαναλαμβάνει ότι η ενεργειακή φτώχεια αποτελεί μείζονα κοινωνική πρόκληση με κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης· υπογραμμίζει, ως εκ τούτου, πως η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας απαιτεί την προσφυγή σε διαφορετικά μέσα δημόσιας πολιτικής, λαμβανομένων ταυτόχρονα υπόψη των ζητημάτων ενεργειακής απόδοσης και κοινωνικής προστασίας·

32.

επικροτεί πρωτοβουλίες, όπως η πλατφόρμα της ΕΕ για την αλλαγή και το βραβείο «Γυναίκες στον τομέα της ενέργειας» (Women in Energy), ως μέσο προώθησης της ισότητας των φύλων, καθώς και την πρόταση του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα για την αντιστάθμιση των μη ισορροπημένων κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της επέκτασης του ΣΕΔΕ στις μεταφορές και τα κτίρια, όπου αναφέρεται η ανάγκη να ληφθούν υπόψη οι προοπτικές των γυναικών· τονίζει την ανάγκη η υλοποίηση του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα και του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης να καθοδηγούνται από προσεγγίσεις που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου· επικροτεί την επικείμενη δρομολόγηση της πλατφόρμας ισότητας για τον τομέα της ενέργειας από τη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής·

Συνεκτίμηση της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό

33.

υπενθυμίζει ότι η συνεκτίμηση της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό σημαίνει ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στο σύνολο της διαδικασίας του προϋπολογισμού και κατ’ επέκταση σε όλες τις αποφάσεις σχετικά με τα έσοδα και τις δαπάνες·

34.

αναγνωρίζει με ανησυχία τα συμπεράσματα δύο πρόσφατων μελετών που διεξήγαγε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2015 και το 2017, επισημαίνοντας την ανεπαρκή συνεκτίμησης της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό στην πράξη και την απουσία προόδου όσον αφορά τη συνεκτίμηση της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό την περίοδο 2015-2017 (12)·

35.

εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι η συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου δεν περιλαμβάνεται στα 11 κριτήρια αξιολόγησης που ορίζονται στον κανονισμό για τον μηχανισμό ανθεκτικότητας. Γενικότερα, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (13) θεωρεί ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν ενσωματώνει τη διάσταση του φύλου, δεδομένου ότι βασικά στοιχεία, όπως η ανάλυση ως προς το φύλο, οι στόχοι που σχετίζονται με το φύλο, οι δείκτες και η λογοδοσία μέσω της υποβολής εκθέσεων, απουσιάζουν σε μεγάλο βαθμό·

36.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η πρόσφατη ανακοίνωση με τίτλο «Στρατηγική χρηματοδότησης της μετάβασης προς τη βιώσιμη οικονομία» (14) δεν περιλαμβάνει τη διάσταση του φύλου, ιδίως δεδομένου ότι η συμμετοχικότητα είναι ένας από τους τέσσερις κύριους τομείς που προσδιορίστηκαν στους οποίους απαιτείται η ανάληψη περαιτέρω δράσης προκειμένου το χρηματοοικονομικό σύστημα να στηρίξει πλήρως τη μετάβαση της οικονομίας προς τη βιωσιμότητα·

37.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο να δεσμευτούν για τη συνεκτίμηση της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι ενσωματώνεται στο σύνολο του προϋπολογισμού της ΕΕ και ότι οι συστάσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου εφαρμόζονται πλήρως, μεταξύ άλλων, κατά την ενδιάμεση επανεξέταση του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) και την εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας·

38.

υπενθυμίζει τη γνωμοδότηση της ΕτΠ με θέμα «Μια Ένωση ισότητας — Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (15), στην οποία ζητούσε σαφέστερη σύνδεση μεταξύ της στρατηγικής και των κύριων πολιτικών προτεραιοτήτων και στρατηγικών της ΕΕ, ιδίως κατά τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία· επικροτεί τη γνωμοδότηση της ΕτΠ με θέμα «Η διάσταση του φύλου στα διαρθρωτικά ταμεία και στο Ταμείο Συνοχής της περιόδου 2021-2027, με έμφαση στην προπαρασκευή των επιχειρησιακών προγραμμάτων» (16), στην οποία τονίζεται η ανάγκη να εξεταστεί η ισότητα των φύλων ως εγκάρσιο κριτήριο για την κατάρτιση προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής, στόχος που πρέπει να επιδιωχθεί από τα προγράμματα, και ως ισχυρός παράγοντας που συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης και ισόρροπης ανάπτυξης της πολιτικής συνοχής·

Διεθνές επίπεδο

39.

επικροτεί την απόφαση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) να εγκρίνει την πολιτική της για την ισότητα των φύλων (17) και το σχέδιο εφαρμογής αυτής με σκοπό τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στις εργασίες της·

40.

εκφράζει την ικανοποίησή της για την κατάρτιση ειδικού θεματολογίου στο πλαίσιο της διαδικασίας UNFCCC —το βελτιωμένο πρόγραμμα εργασίας της Λίμα σχετικά με την ισότητα των φύλων και το σχέδιο δράσης της για την ισότητα των φύλων— για την αντιμετώπιση της έλλειψης εφαρμογής πολιτικών για το κλίμα με γνώμονα τη διάσταση του φύλου και για τη διασφάλιση της συμμετοχής των γυναικών στην παγκόσμια συζήτηση και τις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την κλιματική αλλαγή. Χαιρετίζει ειδικότερα τον ορισμό εθνικών σημείων επαφής για θέματα φύλου και την κλιματική αλλαγή για κάθε κόμμα·

41.

σημειώνει την αναγνώριση, στις Συμβάσεις του Ρίο (18), των σημαντικών δεσμών μεταξύ των ζητημάτων που σχετίζονται με το φύλο· εφιστά την προσοχή στη Διακήρυξη του Πεκίνου και στην πλατφόρμα δράσης της ως την πιο ολοκληρωμένη πηγή για καθοδήγηση και έμπνευση για την επίτευξη της ισότητας των φύλων. Στην ενότητα ΙΑ (19) της διακήρυξης επισημαίνονται ειδικότερα οι σοβαροί κίνδυνοι που συνιστούν τα εύθραυστα οικοσυστήματα και η υποβάθμιση του φυσικού κόσμου για τις γυναίκες και τα κορίτσια, οι οποίοι οξύνονται από τις επιπτώσεις της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής·

42.

ζητεί να διασφαλιστεί ότι οι εθνικά καθορισμένες συνεισφορές και οι τοπικά και περιφερειακά καθορισμένες συνεισφορές θα λαμβάνουν υπόψη κοινωνικούς παράγοντες και τη διάσταση του φύλου·

43.

χαιρετίζει το προοίμιο της συμφωνίας του Παρισιού, στο οποίο ζητείται η επίτευξη της ισότητας των φύλων και η προώθηση της χειραφέτησης των γυναικών προκειμένου να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη· ενστερνίζεται την αναγνώριση στη συμφωνία του Παρισιού της ανάγκης υιοθέτησης προσεγγίσεων που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου στις προσπάθειες προσαρμογής (άρθρο 7 παράγραφος 5) και ανάπτυξης ικανοτήτων (άρθρο 11 παράγραφος 2), αλλά εκφράζει τη λύπη της για την έλλειψη σχετικής δράσης και ενός πρόσθετου σχεδίου εφαρμογής.

Βρυξέλλες, 27 Ιανουαρίου 2022.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Απόστολος ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ

(1) Συμπεράσματα του Συμβουλίου — Προπαρασκευαστικές εργασίες για τις συνεδριάσεις της σύμβασης–πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) (Γλασκόβη, 31 Οκτωβρίου — 12 Νοεμβρίου 2021).

(2) https://www.gov.scot/publications/glasgow-womens-leadership-statement-gender-equality-climate-change/

(3) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020DC0152&from=EL

(4) Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία [COM(2019) 640 final], το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030 [COM(2020) 562 final] και το πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030 [COM(2014) 15 final]· Καθαρός πλανήτης για όλους [COM(2018) 773 final] δεν κάνουν καμία αναφορά στο φύλο· το πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον (1386/2014/EU) περιλαμβάνει μία αναφορά στις εγκύους ως ευάλωτη ομάδα. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι η συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου αποτελεί υποχρέωση που απορρέει από τη Συνθήκη, ότι στη στρατηγική για την ισότητα των φύλων καθορίζεται πλαίσιο για την πολιτική της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και ότι η ΕΕ είναι προσηλωμένη στην υλοποίηση των ΣΒΑ (2015) και του σχεδίου δράσης για θέματα φύλου (GAP) της UNFCCC (2019). https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jcms.13082.

(5) EE C 270 της 7.7.2021, σ. 2.

(6) https://eige.europa.eu/gender-mainstreaming/toolkits/gender-impact-assessment/guide-gender-impact-assessment

(7) Union of equality: the first year of actions and achievements | European Commission (europa.eu) (Ένωση ισότητας: το πρώτο έτος δράσεων και επιτευγμάτων | Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

(8) Η οδηγία αυτή θα διασφαλίσει ότι τουλάχιστον το 40 % των μελών μη εκτελεστικών διοικητικών συμβουλίων εταιρειών είναι γυναίκες.

(9) Επιτυχημένα παραδείγματα: Γυναίκες και κορίτσια στο φόρουμ STEM, Girls Go Circular [Συμμετοχή των κοριτσιών στην κυκλική οικονομία] (eit.girlsgocircular.eu)· δημιουργία του πίνακα αποτελεσμάτων για τις γυναίκες στον ψηφιακό τομέα ως αναπόσπαστου μέρους του Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI).

(10) https://www.unwomen.org/en/news/in-focus/in-focus-gender-equality-in-covid-19-response/violence-against-women-during-covid-19

(11) ΕΕ C 76 της 28.2.2018, σ. 93.

(12) https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2020/660058/IPOL_BRI(2020)660058_EN.pdf

(13) https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/SR21_10/SR_Gender_mainstreaming_EL.pdf

(14) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52021DC0390&qid=1635262292392&from=EL

(15) CDR 2016/2020.

(16) CDR 2503/2021.

(17) https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2020/05/IPCC_Gender_Policy_and_Implementation_Plan.pdf

(18) Συγκεκριμένα η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα, η σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή και η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της απερήμωσης.

(19) https://beijing20.unwomen.org/sites/default/files/Headquarters/Attachments/Sections/CSW/PFA_E_Final_WEB.pdf

13.7.2022

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 270/31

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Σχέδιο δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση των υδάτων, του αέρα και του εδάφους»

(2022/C 270/06)

Εισηγήτρια:

Marieke SCHOUTEN (NL/Πράσινοι), δημοτική σύμβουλος Nieuwegein

Έγγραφο αναφοράς:

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Πορεία προς έναν υγιή πλανήτη για όλους — Σχέδιο δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση των υδάτων, του αέρα και του εδάφους

COM(2021) 400 final

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Γενικές παρατηρήσεις

χαιρετίζει την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση των υδάτων, του αέρα και του εδάφους, την εστίαση στην υγεία και την οριζόντια προσέγγισή της. Η ΕτΠ προσβλέπει στις ανακοινωθείσες δράσεις και προτάσεις και ζητεί να είναι συνεκτικές και συνεπείς μεταξύ τους και με άλλες πρωτοβουλίες της Πράσινης Συμφωνίας·

τονίζει ότι είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί πλήρως η νομοθεσία της ΕΕ σύμφωνα με τις αρχές της ΣΛΕΕ που ορίζονται στο άρθρο 191 παράγραφος 2 (αρχές της προφύλαξης και της προληπτικής δράσης, της αποφυγής των περιβαλλοντικών ζημιών όσο το δυνατόν περισσότερο στην πηγή, καθώς και την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»)·

τονίζει ότι η ρύπανση αποτελεί μείζον πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω της αποτελεσματικής πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και της διασυνοριακής προσέγγισης: κάθε ενδιαφερόμενο μέρος διαδραματίζει έναν ρόλο και απαιτείται δράση σε όλα τα επίπεδα για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές να αντιμετωπίσουν αρνητικές επιπτώσεις στο τέλος της αλυσίδας·

πιστεύει ακράδαντα ότι η ρύπανση αποτελεί σύμπτωμα ενός συστήματος μη βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης που βασίζεται στην απεριόριστη ανάπτυξη και την εξόρυξη και μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνον εάν μεταβούμε σε μια κυκλική οικονομία·

χαιρετίζει για αρχή τους έξι κύριους στόχους για το 2030, αλλά εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους στόχους δεν είναι καινούργιοι. Η ΕτΠ θεωρεί ότι απαιτούνται περισσότερες φιλοδοξίες και πρόσθετη δράση και ενθαρρύνει την Επιτροπή να δρομολογήσει μια συνεχή διαδικασία επανεξέτασης και προσαρμογής των στόχων στο όραμα του 2050 και να συμπεριλάβει την ΕτΠ στη διαδικασία αυτή·

τονίζει ότι οι στόχοι αυτοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα απαιτήσουν μια φιλόδοξη και ολοκληρωμένη προσέγγιση —με συστημική αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων σε όλους τους τομείς πολιτικής— η οποία θα συνδέει τις φιλοδοξίες, τα χρονοδιαγράμματα, τις διαδικασίες και τα εργαλεία των διαφόρων περιβαλλοντικών πολιτικών·

χαιρετίζει το γεγονός ότι η υγεία συγκαταλέγεται στις κύριες πτυχές του σχεδίου δράσης για μηδενική ρύπανση. Η ενσωμάτωση των ανησυχιών για την περιβαλλοντική υγεία είναι καθοριστική για την υλοποίηση των αλλαγών που απαιτούνται όσον αφορά τη μείωση της έκθεσης σε περιβαλλοντικούς παράγοντες πίεσης, ιδίως για τα άτομα που ζουν σε ευάλωτες συνθήκες (1), καθώς η ρύπανση αποτελεί την κύρια περιβαλλοντική αιτία ασθενειών και πρόωρων θανάτων παγκοσμίως·

επαναλαμβάνει την ανάγκη να λάβουν υπόψη το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή τις προτάσεις των πολιτών στο πλαίσιο της διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης σχετικά με το θέμα της μηδενικής ρύπανσης και να διασφαλίσουν την εφαρμογή φιλόδοξων νέων κανόνων στο πλαίσιο αυτό·

επισημαίνει ότι η ανάκαμψη μετά την πανδημία θα πρέπει να εστιάσει στην προσέγγιση «Μία υγεία», αναγνωρίζοντας τη διασύνδεση μεταξύ της υγείας του ανθρώπου, του περιβάλλοντος και των ζώων. Η προσέγγιση «Μία υγεία» πρέπει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στους στόχους και τη νομοθεσία, ώστε να διασφαλίσουμε βιωσιμότητα και υγιείς περιφέρειες·

Αύξηση της πρόληψης στην πηγή

10.

εκφράζει την ικανοποίησή της για τη νέα ιεραρχία μηδενικής ρύπανσης που βασίζεται σε μια «αντίστροφη πυραμίδα», αλλά εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι δίνεται ελάχιστη προσοχή στην «αποκατάσταση και την αντιστάθμιση βλαβών λόγω της ρύπανσης»·

11.

τονίζει ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές μπορούν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στη μετατροπή του εν λόγω σχεδίου δράσης σε επιτόπια δράση, αλλά μπορούν να εκπληρώσουν τον ρόλο τους μόνο εάν τεθεί σε εφαρμογή μια προληπτική προσέγγιση με αποτελεσματικές πολιτικές που βασίζονται στην πηγή σε επίπεδο ΕΕ·

12.

χαιρετίζει την αναθεώρηση της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές (ΟΒΕ) και την πιο φιλόδοξη προσέγγιση που αποσκοπεί στη μείωση των εκπομπών στην πηγή. Η ΟΒΕ θα πρέπει να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της κυκλικής οικονομίας·

13.

επαναλαμβάνει ότι οι κανόνες για τις εκπομπές αποτελούν μια ιδιαίτερα αποτελεσματική προσέγγιση· συνιστά, ως εκ τούτου, να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην αυστηροποίησή τους, ως καλύτερος τρόπος μείωσης των εκπομπών στην πηγή·

14.

υποστηρίζει το διεθνές έργο που αφορά τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ), συμπεριλαμβανομένων των αναδυόμενων τεχνολογιών, για τη μείωση των βιομηχανικών εκπομπών, μέσω των οποίων περιορίζεται το φάσμα των επιπέδων εκπομπών, ώστε να δημιουργηθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο·

15.

ζητεί να επιταχυνθούν η αναθεώρηση και η επιβολή των απαιτήσεων του εγγράφου αναφοράς ΒΔΤ (BREF) για διάφορους βιομηχανικούς ρυπαίνοντες και να εφαρμοστούν αυστηρότερες απαιτήσεις εκπομπών στο πλαίσιο της αναθεώρησης της διαδικασίας ολοκληρωμένου ελέγχου της ρύπανσης και της πρόληψης (IPPC)·

16.

τονίζει τη σημασία της «πρωτοβουλίας για τα βιώσιμα προϊόντα» που ανακοινώθηκε στο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία σε σχέση με την περιβαλλοντική ρύπανση από τα προϊόντα, καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, από την εξόρυξη και την παραγωγή υλικών έως τη χρήση και την ανακύκλωση. Πιστεύει ότι η δυνητική συμβολή αυτής της πρωτοβουλίας στο σχέδιο δράσης θα μπορούσε να προσδιοριστεί με πιο συγκεκριμένους όρους·

Ενίσχυση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει»

17.

τονίζει ότι δεν θα πρέπει να επιτρέπεται στις κυβερνήσεις να δρουν μόνες τους: όλοι οι τομείς διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της ρύπανσης και στην αποκατάσταση της περιβαλλοντικής βλάβης στην πηγή·

18.

ζητεί τα προϊόντα και τα αγαθά που εισέρχονται στην ΕΕ να συμμορφώνονται με τα ίδια περιβαλλοντικά πρότυπα που ισχύουν στην ΕΕ. Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να εφαρμόζεται η ευρωπαϊκή αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»·

19.

τονίζει ότι η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» στηρίζει την περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ και απαιτεί από τους ρυπαίνοντες να επωμίζονται το κόστος των μέτρων που λαμβάνονται για την πρόληψη, τον έλεγχο και την αντιμετώπιση της ρύπανσης·

20.

επισημαίνει την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (2), η οποία διαπίστωσε ότι η κάλυψη και η εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» είναι ελλιπής και ότι επί του παρόντος οι κυβερνήσεις επωμίζονται συχνά το κόστος του καθαρισμού της ρύπανσης·

21.

ζητεί την καλύτερη ενσωμάτωση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» στην περιβαλλοντική νομοθεσία, ιδίως με τη μείωση των ορίων εκπομπών για την περαιτέρω μείωση της υπολειμματικής ρύπανσης και την αντιμετώπιση της διάχυτης ρύπανσης από όλες τις πηγές, συμπεριλαμβανομένης της γεωργίας·

22.

τονίζει ότι οι παραγωγοί πρέπει να καταστούν νομικά και οικονομικά υπεύθυνοι όσον αφορά τα μέτρα μετριασμού που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της ρύπανσης σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας μέσω της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος απόρριψης όλων των καταναλωτικών αγαθών και των υλικών συσκευασίας·

Καλύτερη εφαρμογή και παρακολούθηση

23.

επισημαίνει ότι το κόστος και τα διαφυγόντα οφέλη της ΕΕ από τη μη επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που καθορίζονται στην περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ ανέρχονται σε περίπου 55 δισεκατ. ευρώ ετησίως (3)·

24.

επισημαίνει ότι δεν είναι όλοι οι ρύποι εξίσου επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και, ως εκ τούτου, μια ανάλυση με βάση την επικινδυνότητα μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερο συντονισμό των οικολογικών και οικονομικών πτυχών·

25.

τονίζει ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή των περιβαλλοντικών και βιομηχανικών πολιτικών και διαθέτουν ευρείες αρμοδιότητες όσον αφορά την επιβολή του ελέγχου της ρύπανσης και χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, την εμβληματική πρωτοβουλία 5 με τίτλο «Επιβολή μηδενικής ρύπανσης από κοινού»·

26.

εφιστά την προσοχή στην ανάλυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) (4), η οποία καταδεικνύει ότι η μη βέλτιστη εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας οφείλεται συχνότερα σε αναποτελεσματικό συντονισμό μεταξύ των αρχών, έλλειψη διοικητικής ικανότητας, ανεπαρκή χρηματοδότηση, έλλειψη γνώσεων και δεδομένων, ανεπαρκείς μηχανισμούς συμμόρφωσης και έλλειψη ολοκλήρωσης της πολιτικής. Η πλατφόρμα ενδιαφερομένων μερών για μηδενική ρύπανση θα πρέπει να προωθήσει τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ όλων των επιπέδων διακυβέρνησης και σε όλους τους τομείς πολιτικής. Η ΕτΠ υποστηρίζει σθεναρά τη νέα πλατφόρμα και επικροτεί τον δικό της ρόλο σε αυτήν ως αναγνώριση της μεγάλης σημασίας που έχουν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές στο πλαίσιο του φιλόδοξου στόχου για μηδενική ρύπανση·

27.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι το σημείο 3.1 του εν λόγω σχεδίου δράσης δεν αναφέρει την τοπική και την περιφερειακή διάσταση, ζητεί να συμπεριληφθεί εντονότερα ο ρόλος των τοπικών και των περιφερειακών αρχών και επαναλαμβάνει ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές χρειάζονται οικονομική και τεχνική υποστήριξη για την υλοποίηση των στόχων στην πράξη·

28.

υπογραμμίζει ότι τα προβλήματα εφαρμογής δεν μπορούν να επιλυθούν μόνον με περισσότερη νομοθεσία. Οι μηχανισμοί στήριξης, η ανάπτυξη ικανοτήτων των τοπικών και των περιφερειακών αρχών, η ανταλλαγή γνώσεων και η καινοτομία έχουν καθοριστική σημασία για την εκπλήρωση των επιδιωκόμενων τιμών και προτύπων·

29.

τονίζει ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν πρωτοβουλίες της ΕΕ, όπως οι εταιρικές σχέσεις για το αστικό θεματολόγιο, και ότι θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο ενεργού σύστασης νέων περιβαλλοντικών εταιρικών σχέσεων για τη στήριξη της υλοποίησης·

30.

επικροτεί την ανάπτυξη ολοκληρωμένου πλαισίου παρακολούθησης και προοπτικών μηδενικής ρύπανσης και ζητεί τη συλλογή, την εναρμόνιση και τη διάθεση του συνόλου των σχετικών δεδομένων σε όλους. Η ΕτΠ υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να υπάρχει συνοχή του πλαισίου παρακολούθησης και προοπτικών μηδενικής ρύπανσης με το νέο πλαίσιο παρακολούθησης που σχεδιάζεται από το πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον·

Στήριξη της τοπικής και της περιφερειακής δράσης για μηδενική ρύπανση

31.

επικροτεί τις προσπάθειες της Επιτροπής να συνεργαστεί με τις πόλεις και τις περιφέρειες στο πλαίσιο του συμφώνου οικολογικών πόλεων, των βραβείων «Πράσινη Πρωτεύουσα» και «Πράσινο Φύλλο» και του ευρωπαϊκού έτους για πιο πράσινες πόλεις, καθώς παρέχουν κίνητρα για βελτιώσεις·

32.

επισημαίνει την ανάγκη για μια προσέγγιση προσανατολισμένη ανά περιοχή. Δεν θα πρέπει να σχεδιάζονται ειδικές πολιτικές μόνον για τις αστικές κοινότητες, αλλά και για άλλους τύπους κοινοτήτων, ανάλογα με τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες·

33.

τονίζει ότι η βελτίωση του περιβάλλοντος μέσω του χωροταξικού σχεδιασμού, όπως η επέκταση ποιοτικών πράσινων και γαλάζιων χώρων στις αστικές περιοχές, αποτελεί «τριπλή νίκη» με τον μετριασμό της περιβαλλοντικής ρύπανσης και τη στήριξη της βιοποικιλότητας, τη βελτίωση της υγείας και της ευημερίας των αστικών πληθυσμών και την προώθηση της κοινωνικής συνοχής και της κοινωνικής ένταξης (5)·

34.

τονίζει τη σημασία των λύσεων που βασίζονται στη φύση, δεδομένου ότι συνιστούν βιώσιμες, αποδοτικές από πλευράς κόστους λύσεις που δημιουργούν οικονομικές ευκαιρίες, απασχόληση και οφέλη όσον αφορά τη δημόσια υγεία και ευεξία. Πρέπει να παρέχεται στους ΟΤΑ τεχνική υποστήριξη, ανταλλαγή γνώσεων και οικοδόμηση ικανότητας προκειμένου να μπορέσουν να συνεκτιμήσουν τα συνδυαστικά οφέλη στις δημόσιες συμβάσεις τους.

35.

επαναλαμβάνει τη γενική προσέγγιση του καλύτερου συνδυασμού των σχεδίων δράσης για τον θόρυβο και των σχεδίων για την ποιότητα του αέρα με τα σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας (ΣΒΑΚ) στους δήμους, προκειμένου να βελτιωθεί η προστασία από τον θόρυβο και η ποιότητα του αέρα μέσω ελκυστικών δημόσιων μεταφορών και μέσω της αποτελεσματικής προώθησης της ποδηλασίας και της πεζοπορίας·

36.

στηρίζει την έναρξη λειτουργίας και τη συνεχή στήριξη των ζωντανών εργαστηρίων για πράσινες ψηφιακές λύσεις και έξυπνη μηδενική ρύπανση. Τα τοπικά ψηφιακά δίδυμα μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη τοπικών και περιφερειακών δράσεων για τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό. Ο κρατικός έλεγχος της ψηφιοποίησης είναι απαραίτητος διότι η βιώσιμη ανάπτυξη είναι πλέον άρρηκτα συνδεδεμένη με τον ψηφιακό κόσμο·

37.

ζητεί ο ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων να περιλαμβάνει την ανταλλαγή δεδομένων σχετικά με τη βιωσιμότητα, ώστε οι αλυσίδες αξίας να μπορούν να συμβάλουν στον οικολογικό προσανατολισμό των βιομηχανιών. Επιπλέον, η θέσπιση προτύπων σε επίπεδο ΕΕ για την αποθήκευση και την ανταλλαγή δεδομένων θα διασφαλίσει τη διαθεσιμότητα δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μετάβαση σε μηδενική ρύπανση·

38.

επικροτεί την πρόταση συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕτΠ για τη δημιουργία του πίνακα αποτελεσμάτων των πράσινων επιδόσεων των περιφερειών της ΕΕ, ο οποίος θα αποτελέσει τη βάση για το νέο βραβείο της Πράσινης Περιφέρειας της Χρονιάς·

Ειδικά ζητήματα

Αέρας

39.

σημειώνει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί τον μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία στην ΕΕ· σε αυτήν αποδίδονται 400 000 πρόωροι θάνατοι ετησίως (6)·

40.

επαναλαμβάνει (7) ότι οι αποτελεσματικές πολιτικές για την ποιότητα του αέρα απαιτούν την ανάληψη δράσης και τη συνεργασία σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η εφαρμογή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εφαρμογή εθνικών, περιφερειακών και τοπικών μέτρων προσαρμοσμένων στις ειδικές περιστάσεις·

41.

επικροτεί τη φιλοδοξία της Επιτροπής να ευθυγραμμίσει περισσότερο τα πρότυπα της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα με τις τελευταίες συστάσεις του ΠΟΥ και να ενισχύσει τις διατάξεις σχετικά με την παρακολούθηση, τη μοντελοποίηση και τα σχέδια για την ποιότητα του αέρα, ώστε να βοηθηθούν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές. Ειδικότερα, οι διατάξεις σχετικά με την παρακολούθηση, τη μοντελοποίηση και τα σχέδια για την ποιότητα του αέρα πρέπει να ευθυγραμμιστούν καλύτερα·

42.

προτείνει να χρησιμοποιηθούν οι τιμές-στόχοι του ΠΟΥ για το 2021 ως στόχος προς επίτευξη έως το 2050, αλλά να μην χρησιμοποιηθούν οι συνιστώμενες τιμές ως οριακές, δεδομένου ότι πολλά κράτη μέλη δεν πληρούν ακόμη τις ισχύουσες τιμές·

43.

συνιστά να ληφθούν υπόψη τα συμπεράσματα της διαβούλευσης για τους περιφερειακούς κόμβους της ΕτΠ, η οποία διερεύνησε την εφαρμογή των οδηγιών της ΕΕ για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα (AAQ) και των εθνικών οδηγιών για τη μείωση των εκπομπών (NEC), καθώς και την έκθεση εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (8), στην οποία περιγράφονται οι οδηγίες για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα ως «ένα μερικώς αποτελεσματικό εργαλείο που χρήζει βελτίωσης»·

44.

επισημαίνει πως η πανδημία δημιούργησε ευνοϊκό κλίμα ενθαρρύνοντας την αλλαγή συμπεριφοράς και διαθέτοντας οδικό χώρο στο περπάτημα και την ποδηλασία —και σε περισσότερους χώρους πρασίνου—, αποφεύγοντας έτσι την επιστροφή σε πόλεις όπου κυριαρχούν τα αυτοκίνητα και τα ψηλά επίπεδα ρύπανσης·

45.

επισημαίνει ότι απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες για τη μείωση των επιπέδων ρύπανσης από οσμές και θεωρεί την οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές (ΟΒΕ) το κύριο εργαλείο για την καταπολέμηση της ρύπανσης από οσμές, δεδομένου ότι καλύπτει όλες τις μορφές εκπομπών. Η ΕτΠ υπογραμμίζει τη σημασία της επιστήμης των πολιτών και της συμμετοχής του κοινού στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η ρύπανση από οσμές. Μια πολυεπίπεδη προσέγγιση που θα περιλαμβάνει συμβολές από διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στους πολίτες να συμμετέχουν στις αποφάσεις που λαμβάνονται σχετικά με το περιβάλλον τους και μπορεί να στηρίξει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τις επιχειρήσεις που παράγουν δύσοσμες εκπομπές να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις και να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα το ζήτημα της ρύπανσης από οσμές·

Ύδατα

46.

χαιρετίζει τον στόχο μείωσης των μικροπλαστικών που ελευθερώνονται στο περιβάλλον κατά 30 % και ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ορίσει σαφείς ορισμούς των μικροπλαστικών, αλλά και να εργαστεί για την πρόληψη της απελευθέρωσης μικροπλαστικών και μη πλεκτών στην πηγή, προτείνοντας αυστηρότερα μέτρα για τα μικροπλαστικά που ελευθερώνονται εκ προθέσεως·

47.

επικροτεί την αναθεώρηση της οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων και υποστηρίζει την πρωτοβουλία να χρησιμοποιηθεί η εν λόγω οδηγία για την ανάκτηση πολύτιμων θρεπτικών ουσιών και την πρωτοβουλία για την εξέταση νεοεμφανιζόμενων ουσιών, όπως τα φαρμακευτικά κατάλοιπα και τα μικροπλαστικά·

48.

συστήνει την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων αυτών και την εξέταση των επενδύσεων που απαιτούνται όσον αφορά τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα μικροπλαστικά, στοχεύοντας στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, όπου υπάρχουν κίνδυνοι για την οικολογία ή τις πηγές πόσιμου νερού·

49.

τάσσεται υπέρ της παρακολούθησης των ουσιών στα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα με τη χρήση καινοτόμων τεχνικών παρακολούθησης και αξιολόγησης και τη συμπερίληψή της στην αναθεώρηση της οδηγίας για τις ουσίες προτεραιότητας και της οδηγίας για τα υπόγεια ύδατα. επισημαίνει ότι είναι απαραίτητη η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις απορρίψεις στις λεκάνες απορροής, διότι οι εκπομπές ρύπων έχουν επιπτώσεις στα κατάντη ύδατα·

50.

εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι η επαναχρησιμοποίηση των υδάτων στην ΕΕ εξακολουθεί να είναι περιορισμένη και πιστεύει ότι θα μπορούσε να υποστηριχθεί μέσω της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού της ΕΕ σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων, ώστε να συμπεριληφθεί η χρήση του νερού για την άρδευση χώρων πρασίνου σε αστικές περιοχές, πάρκα, κήπους και χώρους δημόσιας χρήσης (π.χ. αναψυχής, αθλητισμού)·

Θόρυβος

51.

επισημαίνει ότι ένα εκατομμύριο υγιή έτη ζωής χάνονται κάθε χρόνο λόγω των επιπτώσεων του θορύβου στην υγεία (9). Η μείωση της ηχορύπανσης από τους δρόμους είναι καθοριστική για την αντιμετώπιση της εν λόγω αυξανόμενης ανησυχίας για τη δημόσια υγεία·

52.

υποστηρίζει ότι απαιτείται δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να στηριχθούν οι τοπικές και περιφερειακές προσπάθειες μείωσης της ηχορύπανσης από τους δρόμους, τους σιδηροδρόμους και τους αερολιμένες, διασφαλίζοντας την καλύτερη εφαρμογή και επιβολή των απαιτήσεων χαρτογράφησης και υποβολής εκθέσεων στο πλαίσιο της οδηγίας σχετικά με τον περιβαλλοντικό θόρυβο (END)·

53.

ενθαρρύνει την Επιτροπή να αξιολογήσει την ευκαιρία αναθεώρησης της END για τον καθορισμό φιλόδοξων υποχρεωτικών στόχων για τη μείωση του θορύβου, προκειμένου να προσεγγίσει τα όρια που συνιστά ο ΠΟΥ και ζητεί να υποβληθεί χάρτης πορείας για την ανάληψη δράσης από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

54.

ζητεί την αλλαγή εστίασης από μέτρα μετριασμού του υπερβολικού θορύβου σε μέτρα που αποτρέπουν εντελώς το θόρυβο, για παράδειγμα η υποστήριξη βιώσιμων μέσων μεταφοράς όπως το περπάτημα και η ποδηλασία, πράγμα καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη σημαντικής και μακροπρόθεσμης μείωσης του θορύβου·

Έδαφος

55.

τονίζει τη σημασία της αποτελεσματικής επιβολής της νομοθεσίας όσον αφορά την ποιότητα και την προέλευση του εδάφους. Υπό το πρίσμα αυτό, ένα ενιαίο αποδεικτικό της προέλευσης και της ποιότητας του εδάφους σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας για τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές προκειμένου να θέσουν τέλος στη μεταφορά και τη χρήση μολυσμένου εδάφους από τη μία περιφέρεια στην άλλη, γεγονός το οποίο απαλλάσσει τον ρυπαίνοντα από το να κληθεί να λογοδοτήσει.

56.

τονίζει ότι το υγιές έδαφος έχει ζωτική σημασία για την ευημερία και την ευπραγία και τάσσεται υπέρ μιας προληπτικής προσέγγισης της ρύπανσης του εδάφους βάσει κινδύνου. Θα πρέπει να δοθεί έμφαση όχι μόνο στη χημική ποιότητα, αλλά και στη φυσική και βιολογική κατάσταση του εδάφους·

57.

φρονεί ότι όταν η απόρριψη γίνεται σε χωματερές, τα πλαστικά διαχέουν τοξικά χημικά στο έδαφος και τον υδροφόρο ορίζοντα. Χωρίς ορθή διαχείριση, τα πλαστικά ρυπαίνουν τα εδάφη, τα υδατορεύματα και τους ωκεανούς. Τα τοξικά πρόσθετα και τα μικροπλαστικά που περιέχονται στη βροχή, το έδαφος, τα υδατορεύματα, τους ωκεανούς και τις βουνοκορφές δεν μπορούν να εξαλειφθούν μέσω της ανακύκλωσης, της υγειονομικής ταφής ή της καύσης. Μόνο νομικά δεσμευτικά όρια στην παγκόσμια παραγωγή πλαστικών για βασικές χρήσεις μπορούν να κάνουν τη διαφορά·

58.

χαιρετίζει τη στρατηγική της ΕΕ για το έδαφος και την εξαγγελία του νομοθετήματος της ΕΕ για την υγεία του εδάφους, δεδομένου ότι η στήριξη της προστασίας του εδάφους μέσω ενός ευρωπαϊκού πλαισίου αποτελεί κρίσιμο βήμα προς την κλιματική ουδετερότητα, την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας, τη μηδενική ρύπανση, καθώς και ένα υγιεινό και βιώσιμο σύστημα τροφίμων. Συγχρόνως, τάσσεται υπέρ της ευελιξίας στην εθνική εφαρμογή των δράσεων στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης και της νέας στρατηγικής για το έδαφος, διότι υπάρχουν σημαντικές περιφερειακές διαφορές όσον αφορά τον χωροταξικό σχεδιασμό, το τοπίο, το έδαφος (σύνθεση) και τη χρήση του·

59.

χαιρετίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής να συμβουλεύσει τους γεωργούς να υιοθετήσουν λιγότερο ρυπογόνους πρακτικές, μειώνοντας τις εκπομπές αμμωνίας και νιτρικών. Άλλες εκπομπές από τον γεωργικό τομέα, όπως τα φωσφορικά άλατα, τα μέταλλα, τα φυτοφάρμακα και τα φαρμακευτικά προϊόντα, είναι επίσης σημαντικές·

60.

ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ιστορικές διάχυτες εκπομπές. Ορισμένες φορές είναι αδύνατον να επιτευχθούν νέα πρότυπα, γεγονός που οδηγεί σε περιορισμούς στη χρήση μολυσμένων περιοχών. Ως εκ τούτου, μια προσέγγιση που βασίζεται στην πηγή πρέπει να συνδυαστεί με μια στρατηγική για την εξάλειψη των εν λόγω υφιστάμενων πηγών ρύπανσης·

Επικίνδυνες ουσίες

61.

τάσσεται υπέρ προορατικών μέτρων για τον περιορισμό των χημικών ουσιών πριν από την είσοδό τους στην αλυσίδα. Σε αυτά θα πρέπει επίσης να συμπεριλαμβάνονται κανόνες για την ασφαλή χρήση των ουσιών που διατίθενται στην αγορά. Η ΕΕ θα πρέπει να ρυθμίσει τις χημικές ουσίες με βάση τις εγγενείς επιβλαβείς ιδιότητές τους για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, ακόμη και σε περίπτωση επιστημονικής αβεβαιότητας, και να λαμβάνει επίσης υπόψη τον κίνδυνο έκθεσης και το όφελος των χημικών ουσιών για την κοινωνία αλλά και να εντοπίζει και να αποκλείει συγκεκριμένους, μη αποδεκτούς κινδύνους·

62.

θεωρεί ότι ο κανονισμός REACH αποτελεί το βασικό μέσο για τον έλεγχο των επικίνδυνων ουσιών που εισέρχονται στο περιβάλλον. Είναι σημαντικό οι διαδικασίες αδειοδότησης και περιορισμού του REACH να χρησιμοποιούνται περισσότερο και να προσδιορίζονται περισσότερες ουσίες που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία για τον κατάλογο υποψήφιων ουσιών·

63.

ζητεί να εφαρμοστούν περιορισμοί σε επίπεδο ΕΕ για προβληματικές χρήσεις επικίνδυνων υπερφθοριωμένων και πολυφθοριωμένων αλκυλιωμένων ουσιών (PFAS) και των εκπομπών τους. Πολλές από αυτές αποτελούν μείζονες πηγές ανησυχίας, καθώς διατηρούνται για εξαιρετικά μεγάλο χρονικό διάστημα και έχουν ανεπιθύμητες επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον·

64.

επισημαίνει τη σημερινή έλλειψη γνώσης όσον αφορά τις (οικολογικές και) τοξικολογικές επιπτώσεις πολλών επικίνδυνων ουσιών στο περιβάλλον ή μέσω αυτού. Πρέπει να επικαιροποιούνται και να συνεκτιμώνται συνεχώς τα επιστημονικά στοιχεία για τον οικολογικό και υγειονομικό αντίκτυπο των χημικών ουσιών, καθώς και να καθίστανται προσβάσιμα, ιδίως αυτά που αφορούν τους κινδύνους για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Βρυξέλλες, 27 Ιανουαρίου 2022.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Απόστολος ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ

(1) Έκθεση του ΕΟΠ αριθ. 22/2018: Unequal exposure and unequal impacts (Άνιση έκθεση και άνισες επιπτώσεις).

(2) Ειδική έκθεση 12/2021 με τίτλο «Η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”: Ασυνεπής η εφαρμογή της στις πολιτικές και τις δράσεις της ΕΕ για το περιβάλλον».

(3) Μελέτη του 2019: The costs of not implementing EU environmental law (Το κόστος της μη εφαρμογής του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ).

(4) EEA Environmental indicator report 21/2017 (Έκθεση του ΕΟΠ για τους περιβαλλοντικούς δείκτες 21/2017).

(5) Healthy environment, healthy lives: how the environment influences health and well-being in Europe» (Υγιές περιβάλλον, υγιής ζωή: πώς το περιβάλλον επηρεάζει την υγεία και την ευημερία στην Ευρώπη).

(6) Air Quality in Europe — 2020 report (Έκθεση του 2020 σχετικά με την ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη).

(7) Η μελλοντική πολιτική της ΕΕ για καθαρό αέρα στο πλαίσιο του φιλόδοξου στόχου για μηδενική ρύπανση.

(8) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 25ης Μαρτίου 2021 σχετικά με την εφαρμογή των οδηγιών για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα: οδηγία 2004/107/EΚ και οδηγία 2008/50/EΚ [2020/291(INI)] (ΕΕ C 494 της 8.12.2021, σ. 64).

(9) https://www.eea.europa.eu/publications/health-risks-caused-by-environmental

Interactio – αμιγώς εξ αποστάσεως – 148η σύνοδος ολομέλειας της ΕτΠ, 26.1.2022 - 27.1.2022

13.7.2022

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 270/38

Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Προς οδικές μεταφορές μηδενικών εκπομπών: ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων και ενίσχυση των προτύπων επιδόσεων για τις εκπομπές CO2»

(2022/C 270/07)

Εισηγητής:

Adrian TEBAN (RO/EPP), δήμαρχος Κουτζίρ, Επαρχία Άλμπα

Έγγραφα αναφοράς:

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων και για την κατάργηση της οδηγίας 2014/94/EE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

COM(2021) 559 final

Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2019/631 όσον αφορά την ενίσχυση των προτύπων επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 από τα καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα και από τα καινούργια ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, σύμφωνα με την αυξημένη κλιματική φιλοδοξία της Ένωσης

COM(2021) 556 final

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης για τον καθορισμό ενός συνόλου συμπληρωματικών μέτρων υπέρ της ταχείας ανάπτυξης υποδομών εναλλακτικών καυσίμων

COM(2021) 560 final

I. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

COM(2021) 556 final

Τροπολογία 1

Αιτιολογική σκέψη 9

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

(9)

[…] Τα ενισχυμένα πρότυπα μείωσης των εκπομπών CO2 είναι τεχνολογικά ουδέτερα όσον αφορά την επίτευξη των στόχων που θέτουν σε επίπεδο συνολικού στόλου. Υπάρχουν και παραμένουν διαθέσιμες διάφορες τεχνολογίες για την επίτευξη του στόχου μηδενικών εκπομπών για το σύνολο του στόλου. Στα οχήματα μηδενικών εκπομπών περιλαμβάνονται επί του παρόντος ηλεκτρικά οχήματα με συσσωρευτή, οχήματα με κυψέλες καυσίμου και άλλα υδρογονοκίνητα οχήματα, ενώ συνεχίζεται η τεχνολογική καινοτομία. Τα οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, στα οποία περιλαμβάνονται επίσης υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα ικανοποιητικών επιδόσεων με ρευματολήπτη, μπορούν να συνεχίσουν να διαδραματίζουν ρόλο στην πορεία μετάβασης.

(9)

[…] Τα ενισχυμένα πρότυπα μείωσης των εκπομπών CO2 είναι τεχνολογικά ουδέτερα όσον αφορά την επίτευξη των στόχων που θέτουν σε επίπεδο συνολικού στόλου μόνον εάν λαμβάνουν υπόψη τις εκπομπές CO2 του καυσίμου που χρησιμοποιούν –συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών που εκλύονται κατά την παραγωγή του . Υπάρχουν και παραμένουν διαθέσιμες διάφορες τεχνολογίες για την επίτευξη του στόχου μηδενικών εκπομπών για το σύνολο του στόλου. Στα οχήματα μηδενικών εκπομπών περιλαμβάνονται επί του παρόντος ηλεκτρικά οχήματα με συσσωρευτή, οχήματα με κυψέλες καυσίμου και άλλα υδρογονοκίνητα οχήματα, ενώ συνεχίζεται η τεχνολογική καινοτομία. Τα οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, στα οποία περιλαμβάνονται επίσης υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα ικανοποιητικών επιδόσεων με ρευματολήπτη και οχήματα κινούμενα με συνθετικά καύσιμα που παράγονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με προηγμένα βιοκαύσιμα και με βιοαέριο, μπορούν να συνεχίσουν να διαδραματίζουν ρόλο στην πορεία μετάβασης.

Αιτιολογία

Τα οχήματα και τα καύσιμα χαμηλών εκπομπών, όπως τα προηγμένα βιοκαύσιμα, πρέπει να εξετάζονται σε περιφερειακό πλαίσιο όπου είναι δύσκολο να αναπτυχθούν ηλεκτρικά οχήματα μηδενικών εκπομπών. Βλέπε τροπολογία παρακάτω.

Τροπολογία 2

Πρόταση για νέα αιτιολογική σκέψη μετά την αιτιολογική σκέψη 9

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

(9α)

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των περιφερειών (όπως η γεωγραφική θέση και οι κλιματικές συνθήκες) μπορεί να δυσχεράνουν τον πλήρη εξηλεκτρισμό των αυτοκινήτων και των ελαφρών οχημάτων οδικών μεταφορών. Σε αυτές τις περιφέρειες, τα οχήματα που καταναλώνουν συνθετικά καύσιμα που παράγονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή βιοκαύσιμα και τα υβριδικά οχήματα, μολονότι δεν πληρούν τον ορισμό των μηδενικών εκπομπών καυσαερίων, θα μπορούσαν να έχουν ευνοϊκότερες και ελαστικότερες συνολικές επιδόσεις όσον αφορά τις εκπομπές CO2 από ό,τι τα οχήματα μηδενικών εκπομπών στην εξάτμιση και, ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να αποκλείονται από την ενιαία αγορά από το 2035 και μετά. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να αναζητήσει τη δυνατότητα να ληφθούν υπόψη τα υβριδικά οχήματα και τα οχήματα που καταναλώνουν συνθετικά καύσιμα που παράγονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή βιοκαύσιμα κατά τον καθορισμό των στόχων για το σύνολο του στόλου οχημάτων, τους οποίους πρέπει να επιτύχουν οι κατασκευαστές οχημάτων σε εύθετο χρόνο προτού τεθούν σε ισχύ οι εν λόγω στόχοι . Για τις εν λόγω περιφέρειες, θα πρέπει να παρασχεθεί ειδική καθοδήγηση σχετικά με το πώς μπορεί να επιτευχθεί η κλιματικά ουδέτερη κινητικότητα. Επιπλέον, θα πρέπει να χορηγηθεί στις εν λόγω περιφέρειες στοχευμένη στήριξη από τα διάφορα ταμεία της ΕΕ.

Αιτιολογία

Οι περιφέρειες στις οποίες οι γεωγραφικές ή οι κλιματικές συνθήκες δυσχεραίνουν τον πλήρη εξηλεκτρισμό των οχημάτων οδικών μεταφορών θα πρέπει να στηριχθούν.

Τροπολογία 3

Αιτιολογική σκέψη 11

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

(11)

Οι στόχοι στα αναθεωρημένα πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 θα πρέπει να συνοδευτούν από μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η κλιμάκωση της κατασκευής οχημάτων μηδενικών εκπομπών και συναφών τεχνολογιών, καθώς και η ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης των εργαζομένων στον τομέα και η οικονομική διαφοροποίηση και ο αναπροσανατολισμός των δραστηριοτήτων. Κατά περίπτωση, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο παροχής χρηματοδοτικής στήριξης σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων, μεταξύ άλλων μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+, του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης , του Ταμείου Καινοτομίας, του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και άλλων μέσων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και του μέσου «NextGenerationEU», σύμφωνα με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις. Οι αναθεωρημένοι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας θα δώσουν τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να στηρίξουν τις επιχειρήσεις ώστε να απαλλάξουν τις παραγωγικές διαδικασίες τους από τις ανθρακούχες εκπομπές και να υιοθετήσουν πιο οικολογικές τεχνολογίες στο πλαίσιο της νέας βιομηχανικής στρατηγικής.

(11)

Οι στόχοι στα αναθεωρημένα πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 θα πρέπει να συνοδευτούν από έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό για τη δίκαιη μετάβαση του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και των αυτοκινητοπαραγωγών περιφερειών για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτουν η κλιμάκωση της κατασκευής οχημάτων μηδενικών εκπομπών, η οικολογική μετάβαση του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, του εφοδιαστικού τομέα της και των συναφών τεχνολογιών, καθώς και η ανάγκη αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης των εργαζομένων στον τομέα και η οικονομική διαφοροποίηση και ο αναπροσανατολισμός των δραστηριοτήτων. Αυτός ο ευρωπαϊκός μηχανισμός για τη δίκαιη μετάβαση του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και των αυτοκινητοπαραγωγών περιφερειών πρέπει να παρέχει χρηματοδοτική στήριξη σε επίπεδο ΕΕ μέσω συντονισμένης χρήσης κονδυλίων όπως το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το Ταμείο Καινοτομίας, ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και άλλα μέσα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και του μέσου «NextGenerationEU» ή το καθεστώς δίκαιης μετάβασης στο πλαίσιο του InvestEU , σύμφωνα με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, και με τη συμπλήρωση με προγράμματα στα κράτη μέλη . Οι αναθεωρημένοι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας θα δώσουν τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να στηρίξουν τις επιχειρήσεις ώστε να απαλλάξουν τις παραγωγικές διαδικασίες τους από τις ανθρακούχες εκπομπές και να υιοθετήσουν πιο οικολογικές τεχνολογίες στο πλαίσιο της νέας βιομηχανικής στρατηγικής.

Αιτιολογία

Μια νομοθετική πρόταση με τόσο εκτεταμένες επιπτώσεις για τους εργαζομένους, τη βιομηχανία και τις περιφέρειες πρέπει να προβλέπει έναν συγκεκριμένο «Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης» για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία και την εφοδιαστική βιομηχανία, καθώς και για τις περιφέρειες στις οποίες αυτές είναι εγκατεστημένες. Ο αντίκτυπος θα γίνει αισθητός κυρίως σε περιφερειακό επίπεδο, όπου θα πρέπει να πραγματοποιηθεί ανανέωση των δεξιοτήτων σε συνεργασία με τη βιομηχανία. Ένας τέτοιος μηχανισμός πρέπει να συμπεριλαμβάνει το σύνολο του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και πρέπει να βασίζεται σε δεδομένα που χαρτογραφούν με σαφήνεια τον εδαφικό αντίκτυπο της νομοθεσίας.

Η τροπολογία αυτή συνδέεται με τις τροπολογίες 4 και 6.

Τροπολογία 4

Αιτιολογική σκέψη 24

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

(24)

Η δυνατότητα απόδοσης των εσόδων από το τίμημα υπέρβασης εκπομπών σε συγκεκριμένο ταμείο ή σε σχετικό πρόγραμμα αξιολογήθηκε όπως απαιτείται σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/631 και το συμπέρασμα ήταν ότι αυτό θα αύξανε σημαντικά τον διοικητικό φόρτο, ενώ δεν θα ωφελούσε άμεσα την αυτοκινητοβιομηχανία κατά τη διαδικασία μετάβασής της. Ως εκ τούτου, τα έσοδα από το τίμημα υπέρβασης εκπομπών πρέπει να εξακολουθήσουν να θεωρούνται έσοδα για τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/631. Ωστόσο, ένας «ευρωπαϊκός μηχανισμός για μια δίκαιη μετάβαση του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και των αυτοκινητοπαραγωγών περιφερειών» πρέπει να παρέχει στοχευμένη χρηματοδότηση στις περιφέρειες από τα υφιστάμενα ταμεία (όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 11), βάσει αναλυτικής χαρτογράφησης της τοπικής επίδρασης της εν λόγω νομοθεσίας. Η ενδιάμεση αξιολόγηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου θα εξετάσει κατά προτεραιότητα την προοπτική συγκέντρωσης των διαθέσιμων πόρων από τις προαναφερθείσες πηγές στον «ευρωπαϊκό μηχανισμό για μια δίκαιη μετάβαση του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και των αυτοκινητοπαραγωγών περιφερειών».

Αιτιολογία

Ένας «ευρωπαϊκός μηχανισμός για μια δίκαιη μετάβαση του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και των αυτοκινητοπαραγωγών περιφερειών» είναι απαραίτητος για τη στήριξη του εφοδιαστικού τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, ο οποίος αποτελεί σημαντικό οικονομικό τομέα σε πολλές ευρωπαϊκές περιφέρειες. Ενώ οι κατασκευαστές πρωτότυπου εξοπλισμού (ΚΠΕ) μπορεί να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι για τις επικείμενες αλλαγές, ο συνολικός κλάδος της εφοδιαστικής αλυσίδας, που αποτελείται κυρίως από ΜΜΕ, ενδέχεται να μην διαθέτει τις στρατηγικές και εσωτερικές οικονομικές ικανότητες για να προσαρμόσει τις δεξιότητες και την παραγωγή του στις αλλαγές που συντελούνται στην αξιακή αλυσίδα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ενδεχομένως να χρειαστούν πρόσθετα κονδύλια για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ) σε σύγκριση με το ποσό των 17,5 δισεκατομμυρίων ευρώ που έχει συμφωνηθεί επί του παρόντος, προκειμένου το ΤΔΜ να αντιμετωπίσει επαρκώς τις ριζικές αλλαγές που θα επιφέρει η δέσμη προσαρμογής στον στόχο του 55 % (δέσμη «Fit for 55»).

Η τροπολογία αυτή συνδέεται με τις τροπολογίες 3 και 6.

Τροπολογία 5

Άρθρο 1 σημείο 9

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο 14α:

«Άρθρο 14α

Έκθεση προόδου

Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 και στη συνέχεια ανά διετία, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με την πρόοδο όσον αφορά την πορεία προς την οδική κινητικότητα μηδενικών εκπομπών. Ειδικότερα, η έκθεση παρακολουθεί και αξιολογεί την ανάγκη λήψης πιθανών πρόσθετων μέτρων για τη διευκόλυνση της μετάβασης, μεταξύ άλλων με χρηματοδοτικά μέσα.

παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο 14α:

«Άρθρο 14α

Έκθεση προόδου

Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 και στη συνέχεια ανά διετία, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με την πρόοδο όσον αφορά την πορεία προς την οδική κινητικότητα μηδενικών εκπομπών. Ειδικότερα, η έκθεση παρακολουθεί και αξιολογεί την ανάγκη λήψης πιθανών πρόσθετων μέτρων για τη διευκόλυνση της μετάβασης, μεταξύ άλλων με χρηματοδοτικά μέσα. Αυτή η αξιολόγηση βασίζεται σε εκτίμηση εδαφικού αντικτύπου η οποία προσδιορίζει σε επίπεδο NUTS 2 τις προκλήσεις για κάθε περιφέρεια και τον τρόπο μετριασμού των κινδύνων που συνδέονται με αυτές τις προκλήσεις.

Κατά την κατάρτιση της έκθεσης, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη όλους τους παράγοντες που συμβάλλουν σε μια οικονομικά αποδοτική πρόοδο προς την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Αυτοί περιλαμβάνουν την ανάπτυξη οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, την πρόοδο όσον αφορά την επίτευξη των στόχων για την ανάπτυξη υποδομών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού, όπως απαιτείται σύμφωνα με τον κανονισμό για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων, τη δυνητική συμβολή των τεχνολογιών καινοτομίας και των βιώσιμων εναλλακτικών καυσίμων στην επίτευξη κλιματικά ουδέτερης κινητικότητας, τον αντίκτυπο στους καταναλωτές, την πρόοδο στον κοινωνικό διάλογο, καθώς και πτυχές για την περαιτέρω διευκόλυνση μιας οικονομικά βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης μετάβασης προς την οδική κινητικότητα μηδενικών εκπομπών.»·

Κατά την κατάρτιση της έκθεσης, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη όλους τους παράγοντες που συμβάλλουν σε μια οικονομικά αποδοτική πρόοδο προς την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Αυτοί περιλαμβάνουν την ανάπτυξη οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, την πρόοδο όσον αφορά την επίτευξη των στόχων για την ανάπτυξη υποδομών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού, όπως απαιτείται σύμφωνα με τον κανονισμό για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων, τη δυνητική συμβολή των τεχνολογιών καινοτομίας και των βιώσιμων εναλλακτικών καυσίμων στην επίτευξη κλιματικά ουδέτερης κινητικότητας, την πρόοδο και τον αντίκτυπο σε περιφερειακό επίπεδο (NUTS II), τον αντίκτυπο στους καταναλωτές —συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτών από τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού— , την πρόοδο στον κοινωνικό διάλογο, καθώς και πτυχές για την περαιτέρω διευκόλυνση μιας οικονομικά βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης μετάβασης προς την οδική κινητικότητα μηδενικών εκπομπών.»·

Αιτιολογία

Ο αντίκτυπος της νομοθεσίας θα γίνει αισθητός κυρίως σε περιφερειακό επίπεδο και η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει, μέσω λεπτομερούς χαρτογράφησης του εδαφικού αντικτύπου, τις προκλήσεις και τους κινδύνους που συνδέονται με αυτή τη μετάβαση.

Τροπολογία 6

Άρθρο 1 σημείο 10 στοιχείο β)

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

10)

το άρθρο 15 τροποποιείται ως εξής:

β)	οι παράγραφοι 2 έως 5 απαλείφονται·

10)

το άρθρο 15 τροποποιείται ως εξής:

β)	οι παράγραφοι 2 έως 4 απαλείφονται·

γ)

η παράγραφος 5 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

Για να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει στο περιθώριο και για να καταστεί αυτή η μετάβαση κοινωνικά δίκαιη, η Επιτροπή προτείνει έναν «Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης» για τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, ο οποίος θα συμπεριλαμβάνει πολυεπίπεδο διάλογο με τους άμεσα ενδιαφερόμενους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), λαμβάνοντας υπόψη την τοπική επίδραση του παρόντος κανονισμού όσον αφορά τον μετασχηματισμό της αυτοκινητοβιομηχανίας και του εφοδιαστικού της κλάδου και την επίδραση στις περιφερειακές οικονομικές δομές και στο εργατικό δυναμικό της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Αιτιολογία

Ενώ ο ισχύων κανονισμός προβλέπει την πιθανή θέσπιση προγράμματος χρηματοδοτικής συνδρομής για τη δίκαιη μετάβαση, η πτυχή αυτή θα πρέπει να διαγραφεί με την παρούσα νομοθετική πρόταση. Η αρχική ιδέα της χρηματοδότησης της δίκαιης μετάβασης μέσω εσόδων από το τίμημα υπέρβασης εκπομπών ενδέχεται να μην επαρκεί για τη διασφάλιση της δίκαιης μετάβασης όλων των αυτοκινητοπαραγωγών περιφερειών και, ενδεχομένως, να μην διασφαλίζει τη συνεχή διαθεσιμότητα χρηματοδοτικών πόρων από τον προϋπολογισμό.

Ακόμη και το ΤΔΜ, με τη διάθεση 17,5 δισεκατ. ευρώ που έχει συμφωνηθεί επί του παρόντος, ενδέχεται να μην επαρκεί από μόνο του για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που θέτει η δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 % για τη μείωση των εκπομπών. Ως εκ τούτου, προτείνεται η δημιουργία ενός μηχανισμού συντονισμού για τη δίκαιη μετάβαση του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και των αυτοκινητοπαραγωγών περιφερειών, αξιοποιώντας τις δυνατότητες των υφιστάμενων ταμείων.

Η τροπολογία αυτή συνδέεται με τις τροπολογίες 3 και 4.

COM(2021) 559 final

Τροπολογία 7

Αιτιολογική σκέψη 9

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

[…] Με τους στόχους που βασίζονται στην απόσταση των υποδομών στο ΔΕΔ-Μ διασφαλίζεται η πλήρης χωροταξική κάλυψη των κεντρικών οδικών δικτύων της Ένωσης με σημεία ηλεκτρικής επαναφόρτισης, και κατ’ επέκταση, η εύκολη και απρόσκοπτη μετακίνηση των ηλεκτρικών οχημάτων εντός της Ένωσης. Όταν, λόγω περιφερειακών παραγόντων, όπως η γεωγραφική θέση ή η πληθυσμιακή πυκνότητα, μια επένδυση σε δημόσια προσβάσιμες υποδομές αποδεικνύεται δυσχερής, θα πρέπει να εξετάζεται η δυνατότητα χρηματοδοτικής στήριξης από την ΕΕ.

Αιτιολογία

Προκειμένου να συμμορφώνεται με τον διαπεριφερειακό χαρακτήρα του δικτύου ΔΕΔ-Μ, καθώς και για να μην παρεμποδίζει την ευρωπαϊκή συνοχή, η προσέγγιση που βασίζεται στην απόσταση θα πρέπει να διατηρηθεί, συνοδευόμενη ωστόσο από την αναγκαία χρηματοδοτική στήριξη από οποιοδήποτε διαθέσιμο ταμείο της ΕΕ, είτε πρόκειται για ιδιωτικά είτε για δημόσια σημεία επαναφόρτισης.

Τροπολογία 8

Αιτιολογική σκέψη 10

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

(10)

Οι στόχοι που βασίζονται στην αύξηση του εθνικού στόλου θα πρέπει να καταρτίζονται με βάση τον συνολικό αριθμό των ηλεκτρικών οχημάτων που έχουν ταξινομηθεί στο εκάστοτε κράτος μέλος και σύμφωνα με μια κοινή μεθοδολογία, η οποία λαμβάνει υπόψη τις τεχνολογικές εξελίξεις, όπως η αύξηση της ακτίνας οδήγησης των ηλεκτρικών οχημάτων ή η ολοένα και μεγαλύτερη διείσδυση των σημείων ταχείας επαναφόρτισης στην αγορά που μπορούν να επαναφορτίζουν μεγαλύτερο αριθμό οχημάτων από ένα κοινό σημείο επαναφόρτισης. Στη μεθοδολογία πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη τα διαφορετικά συστήματα επαναφόρτισης των ηλεκτρικών οχημάτων που κινούνται με συσσωρευτή και των υβριδικών οχημάτων που λειτουργούν με ρευματολήπτη. Μια μεθοδολογία που ορίζει στόχους για την ανάπτυξη υποδομών με βάση την αύξηση του εθνικού στόλου, σε συνδυασμό με στόχους για τη συνολική μέγιστη ισχύ εξόδου των προσβάσιμων στο κοινό υποδομών επαναφόρτισης, πρέπει να αφήνει στα κράτη μέλη περιθώρια ευελιξίας για τις τεχνολογίες επαναφόρτισης που μπορούν να χρησιμοποιούν.

(10)

Οι στόχοι που βασίζονται στην αύξηση του εθνικού στόλου θα πρέπει να καταρτίζονται με βάση τον συνολικό αριθμό των ηλεκτρικών οχημάτων που έχουν ταξινομηθεί στο εκάστοτε κράτος μέλος , συν ένα περιθώριο περίπου 10 έως 20 % που θα καθοριστεί, και σύμφωνα με μια κοινή μεθοδολογία, η οποία λαμβάνει υπόψη τις τεχνολογικές εξελίξεις, όπως η αύξηση της ακτίνας οδήγησης των ηλεκτρικών οχημάτων ή η ολοένα και μεγαλύτερη διείσδυση των σημείων ταχείας επαναφόρτισης στην αγορά που μπορούν να επαναφορτίζουν μεγαλύτερο αριθμό οχημάτων από ένα κοινό σημείο επαναφόρτισης. Στη μεθοδολογία πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη τα διαφορετικά συστήματα επαναφόρτισης των ηλεκτρικών οχημάτων που κινούνται με συσσωρευτή και των υβριδικών οχημάτων που λειτουργούν με ρευματολήπτη. Μια μεθοδολογία που ορίζει στόχους για την ανάπτυξη υποδομών με βάση την αύξηση του εθνικού στόλου, σε συνδυασμό με στόχους για τη συνολική μέγιστη ισχύ εξόδου των προσβάσιμων στο κοινό υποδομών επαναφόρτισης, πρέπει να αφήνει στα κράτη μέλη περιθώρια ευελιξίας για τις τεχνολογίες επαναφόρτισης που μπορούν να χρησιμοποιούν.

Αιτιολογία

Ο συνολικός αριθμός των ηλεκτρικών οχημάτων που έχουν ταξινομηθεί σε ένα κράτος μέλος δεν αποτελεί επαρκές κριτήριο, καθώς δεν συνυπολογίζονται, για παράδειγμα, οχήματα από άλλες χώρες, ιδίως κατά τη διάρκεια των περιόδων διακοπών, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις, όπως μεγάλης κλίμακας εκδηλώσεις, εμπορικές εκθέσεις κ.λπ.

Τροπολογία 9

Αιτιολογική σκέψη 34

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

(34)

Για τους προαναφερθέντες στόχους θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα είδη των σκαφών που εξυπηρετούνται και τα αντίστοιχα επίπεδα κυκλοφορίας τους στους λιμένες. Οι θαλάσσιοι λιμένες, στους οποίους ορισμένες κατηγορίες πλοίων εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα κυκλοφορίας, θα πρέπει να εξαιρούνται από τους υποχρεωτικούς στόχους ανάπτυξης υποδομών για τις αντίστοιχες κατηγορίες πλοίων όταν δεν καλύπτονται ελάχιστα επίπεδα κυκλοφορίας, ώστε να μην εγκαθίστανται υποδομές που θα μένουν τελικά αναξιοποίητες. Ομοίως, οι υποχρεωτικοί στόχοι δεν θα πρέπει να ορίζονται με κριτήριο τη μέγιστη ζήτηση, αλλά με κριτήριο τα αρκούντως υψηλά επίπεδα κυκλοφορίας, προκειμένου να μην μένουν αναξιοποίητες οι εγκαταστάσεις και να λαμβάνονται υπόψη τα λειτουργικά χαρακτηριστικά των λιμένων. Οι θαλάσσιες μεταφορές αποτελούν σημαντικό μέσο της συνοχής και της οικονομικής ανάπτυξης των νησιών στην Ένωση. Η δυναμικότητα παραγωγής ενέργειας σε αυτά τα νησιά ενδέχεται να μην ανταποκρίνεται πάντα επαρκώς στη ζήτηση ισχύος που θα καλείται να καλύψει το σύστημα της από ξηράς παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. Στις περιπτώσεις αυτές, τα νησιά θα πρέπει να εξαιρούνται από την απαίτηση κάλυψης αυτής της ζήτησης εκτός εάν, και έως ότου, ολοκληρωθεί η ηλεκτρική διασύνδεση με την ηπειρωτική χώρα ή εγκατασταθεί στην περιοχή επαρκής δυναμικότητα ηλεκτροπαραγωγής από καθαρές πηγές ενέργειας.

(34)

Για τους προαναφερθέντες στόχους θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα είδη των σκαφών που εξυπηρετούνται και τα αντίστοιχα επίπεδα κυκλοφορίας τους στους λιμένες. Οι θαλάσσιοι λιμένες, στους οποίους ορισμένες κατηγορίες πλοίων εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα κυκλοφορίας, θα πρέπει να εξαιρούνται από τους υποχρεωτικούς στόχους ανάπτυξης υποδομών για τις αντίστοιχες κατηγορίες πλοίων όταν δεν καλύπτονται ελάχιστα επίπεδα κυκλοφορίας, ώστε να μην εγκαθίστανται υποδομές που θα μένουν τελικά αναξιοποίητες. Ομοίως, οι υποχρεωτικοί στόχοι δεν θα πρέπει να ορίζονται με κριτήριο τη μέγιστη ζήτηση, αλλά με κριτήριο τα αρκούντως υψηλά επίπεδα κυκλοφορίας, προκειμένου να μην μένουν αναξιοποίητες οι εγκαταστάσεις και να λαμβάνονται υπόψη τα λειτουργικά χαρακτηριστικά των λιμένων. Οι θαλάσσιες μεταφορές αποτελούν σημαντικό μέσο της συνοχής και της οικονομικής ανάπτυξης των νησιών και των εξόχως απόκεντρων περιοχών στην Ένωση. Η δυναμικότητα παραγωγής ενέργειας σε αυτά τα νησιά και τις εξόχως απόκεντρες περιοχές ενδέχεται να μην ανταποκρίνεται πάντα επαρκώς στη ζήτηση ισχύος που θα καλείται να καλύψει το σύστημα της από ξηράς παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. Στις περιπτώσεις αυτές, τα νησιά και οι εξόχως απόκεντρες περιοχές θα πρέπει να εξαιρούνται από την απαίτηση κάλυψης αυτής της ζήτησης εκτός εάν, και έως ότου, ολοκληρωθεί η ηλεκτρική διασύνδεση με την ηπειρωτική χώρα ή τις γειτονικές χώρες ή εγκατασταθεί στην περιοχή επαρκής δυναμικότητα ηλεκτροπαραγωγής από καθαρές πηγές ενέργειας.

Αιτιολογία

Αυτονόητη.

Τροπολογία 10

Αιτιολογική σκέψη 37

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

[…] Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αναθεωρήσουν τα ισχύοντα εθνικά πλαίσια πολιτικής προκειμένου να περιγράψουν με σαφήνεια με ποιον τρόπο θα ανταποκριθούν στην ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη για προσβάσιμες στο κοινό υποδομές επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού, όπως αυτή αποτυπώνεται στους υποχρεωτικούς στόχους. Η αναθεώρηση θα πρέπει να στηριχθεί σε εδαφική ανάλυση, στην οποία θα προσδιορίζονται οι διαφορετικές ανάγκες των διαφόρων υποεθνικών φορέων, και θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την τοπική και την περιφερειακή εμπειρογνωσία και τις στρατηγικές για την ανάπτυξη υποδομών ανεφοδιασμού που έχουν ήδη δρομολογηθεί από τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές. Τα αναθεωρημένα πλαίσια θα πρέπει να καλύπτουν εξίσου όλους τους τρόπους μεταφοράς, μεταξύ άλλων και αυτούς για τους οποίους δεν έχουν οριστεί υποχρεωτικοί στόχοι για την ανάπτυξη υποδομών.

Αιτιολογία

Ο καθορισμός των εθνικών πλαισίων πολιτικής για την ανάπτυξη εναλλακτικών καυσίμων πρέπει να βασίζεται σε μια γνήσια προσέγγιση πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, προκειμένου να λαμβάνονται πλήρως υπόψη τα συμφέροντα των περιφερειακών και των τοπικών αρχών και οι στρατηγικές τους για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων που υπάρχουν ήδη σε διάφορα «σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας» (ΣΒΑΚ) ή σε άλλες περιφερειακές στρατηγικές για την κινητικότητα.

Τροπολογία 11

Αιτιολογική σκέψη 39

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

(39)	Η χάραξη και εφαρμογή των αναθεωρημένων εθνικών πλαισίων πολιτικής των κρατών μελών θα πρέπει να διευκολυνθεί από την Επιτροπή μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών.

(39)	Η χάραξη και εφαρμογή των αναθεωρημένων εθνικών πλαισίων πολιτικής των κρατών μελών θα πρέπει να διευκολυνθεί από την Επιτροπή μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών και των περιφερειακών και τοπικών αρχών .

Αιτιολογία

Ένα πλαίσιο πολυεπίπεδης διακυβέρνησης πρέπει να ενσωματωθεί στην πρόταση για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων. Αυτό το πλαίσιο θα μπορούσε να συντονίζει την ανάπτυξη στα κράτη μέλη και να καλύπτει πιθανές ελλείψεις.

Τροπολογία 12

Αιτιολογική σκέψη 42

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

[…] Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν και να διατηρήσουν κατάλληλα νομικά μέσα προκειμένου να υποστηρίξουν την ανάπτυξη υποδομών φόρτισης και ανεφοδιασμού, μεταξύ άλλων και για τους δεσμευμένους στόλους, δίνοντας έμφαση στα καθαρά λεωφορεία μηδενικών εκπομπών σε τοπικό επίπεδο , αλλά και στις δυνατότητες ταχείας φόρτισης, καθώς και νυχτερινής φόρτισης, οι οποίες θα είναι διαθέσιμες σε όλες τις επιχειρήσεις δημόσιων συγκοινωνιών .

Αιτιολογία

Οι δημόσιες επιβατικές συγκοινωνίες χρειάζεται να διαθέτουν δυνατότητες ανεφοδιασμού για τον στόλο τους, τόσο νυχτερινής όσο και ταχείας φόρτισης για τα δρομολόγια μεγάλων αποστάσεων. Αυτές οι δυνατότητες θα πρέπει να είναι προσβάσιμες στο κοινό. Απαιτούνται μοχλοί πολιτικής και κίνητρα για την εξασφάλιση αυτών των δημόσια προσβάσιμων υποδομών.

Τροπολογία 13

Πρόταση για νέα αιτιολογική σκέψη μετά την αιτιολογική σκέψη 45

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

(45α)

Οι οδηγίες λειτουργίας των σημείων επαναφόρτισης θα πρέπει να είναι όσον το δυνατόν πιο ομοιόμορφες για τους καταναλωτές, οι διαδικασίες θα πρέπει να τυποποιηθούν και η χρήση των σημείων επαναφόρτισης θα πρέπει να γίνεται διαισθητικά και εύκολα με τη βοήθεια εικονιδίων. Οι οδηγίες θα πρέπει να διατίθενται σε περισσότερες γλώσσες. Πρέπει να διασφαλίζεται η συμβατότητα με τα λειτουργικά συστήματα των ευρέως χρησιμοποιούμενων ηλεκτρονικών συσκευών (π.χ. έξυπνα τηλέφωνα, ταμπλέτες).

Αιτιολογία

Προκειμένου η χρήση των σημείων επαναφόρτισης να καταστεί όσο το δυνατόν ευκολότερη και ταχύτερη για τους καταναλωτές, η διαδικασία θα πρέπει να είναι απλή και, κατά περίπτωση, τυποποιημένη, λαμβάνοντας υπόψη π.χ. τους χρήστες που δεν γνωρίζουν την τοπική γλώσσα.

Τροπολογία 14

Αιτιολογική σκέψη 47

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

(47)

Είναι πολύ σημαντικό όλοι οι παράγοντες του οικοσυστήματος της ηλεκτροκίνησης να μπορούν να επικοινωνούν εύκολα με ψηφιακά μέσα ώστε να παρέχουν τις καλύτερες δυνατές ποιοτικές υπηρεσίες στον τελικό χρήστη. Επομένως, οι σχετικοί παράγοντες της αλυσίδας αξίας πρέπει να διαθέτουν μοναδικούς κωδικούς ταυτοποίησης. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ιδρύσουν οργανισμό καταχώρισης κωδικών ταυτοποίησης (ΟΚΚΤ) για την έκδοση και τη διαχείριση μοναδικών κωδικών ταυτοποίησης ώστε να ταυτοποιούν, τουλάχιστον, τους διαχειριστές των σημείων επαναφόρτισης και τους παρόχους των υπηρεσιών κινητικότητας. Ο ΟΚΚΤ θα πρέπει να συλλέγει πληροφορίες για τους κωδικούς ταυτοποίησης της ηλεκτροκίνησης που χρησιμοποιούνται ήδη στο οικείο κράτος μέλος· να εκδίδει νέους κωδικούς ηλεκτροκίνησης, όταν είναι αναγκαίο, για τους διαχειριστές των σημείων επαναφόρτισης και τους παρόχους των υπηρεσιών κινητικότητας, ακολουθώντας τη μέθοδο μορφοποίησης για τους κωδικούς ταυτοποίησης της ηλεκτροκίνησης που έχει εγκριθεί από κοινού σε επίπεδο Ένωσης· να επιτρέπει την ανταλλαγή, αλλά και την εξακρίβωση της μοναδικότητας των εν λόγω κωδικών ηλεκτροκίνησης βασιζόμενο στο κοινό αποθετήριο καταχώρισης κωδικών ταυτοποίησης που ενδέχεται να συσταθεί μελλοντικά. Η Επιτροπή θα πρέπει να εκδώσει τεχνικές οδηγίες για τη σύσταση αυτού του οργανισμού με βάση την υποστηρικτική δράση προγράμματος «Συλλογή δεδομένων σχετικά με τα σημεία επαναφόρτισης/ανεφοδιασμού με εναλλακτικά καύσιμα και τους μοναδικούς κωδικούς ταυτοποίησης για τους παράγοντες της ηλεκτροκίνησης».

(47)

Είναι πολύ σημαντικό όλοι οι παράγοντες του οικοσυστήματος της ηλεκτροκίνησης να μπορούν να επικοινωνούν εύκολα με ψηφιακά μέσα ώστε να παρέχουν τις καλύτερες δυνατές ποιοτικές υπηρεσίες στον τελικό χρήστη. Επομένως, οι σχετικοί παράγοντες της αλυσίδας αξίας πρέπει να διαθέτουν μοναδικούς κωδικούς ταυτοποίησης. Το φάσμα των παραγόντων θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ευρύτερο, συμπεριλαμβανομένων ιδίως των παραγωγών και των διανομέων ενέργειας. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ιδρύσουν οργανισμό καταχώρισης κωδικών ταυτοποίησης (ΟΚΚΤ) για την έκδοση και τη διαχείριση μοναδικών κωδικών ταυτοποίησης ώστε να ταυτοποιούν, τουλάχιστον, τους διαχειριστές των σημείων επαναφόρτισης και τους παρόχους των υπηρεσιών κινητικότητας. Ο ΟΚΚΤ θα πρέπει να συλλέγει πληροφορίες για τους κωδικούς ταυτοποίησης της ηλεκτροκίνησης που χρησιμοποιούνται ήδη στο οικείο κράτος μέλος· να εκδίδει νέους κωδικούς ηλεκτροκίνησης, όταν είναι αναγκαίο, για τους διαχειριστές των σημείων επαναφόρτισης και τους παρόχους των υπηρεσιών κινητικότητας, ακολουθώντας τη μέθοδο μορφοποίησης για τους κωδικούς ταυτοποίησης της ηλεκτροκίνησης που έχει εγκριθεί από κοινού σε επίπεδο Ένωσης· να επιτρέπει την ανταλλαγή, αλλά και την εξακρίβωση της μοναδικότητας των εν λόγω κωδικών ηλεκτροκίνησης βασιζόμενο στο κοινό αποθετήριο καταχώρισης κωδικών ταυτοποίησης που ενδέχεται να συσταθεί μελλοντικά. Η Επιτροπή θα πρέπει να εκδώσει τεχνικές οδηγίες για τη σύσταση αυτού του οργανισμού με βάση την υποστηρικτική δράση προγράμματος «Συλλογή δεδομένων σχετικά με τα σημεία επαναφόρτισης/ανεφοδιασμού με εναλλακτικά καύσιμα και τους μοναδικούς κωδικούς ταυτοποίησης για τους παράγοντες της ηλεκτροκίνησης». Πρωταρχικός στόχος θα πρέπει να είναι η διατομεακή συνεργασία προκειμένου να μεγιστοποιηθούν οι συνέργειες.

Αιτιολογία

Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι όλοι οι συμμετέχοντες παράγοντες συνεργάζονται και αντιλαμβάνονται την αντίστοιχη συμβολή τους στο σύνολο της υπηρεσίας που παρέχεται στους πελάτες και στη λειτουργία των σημείων επαναφόρτισης.

Τροπολογία 15

Αιτιολογική σκέψη 54

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

[…] Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει να αναθεωρήσει τον παρόντα κανονισμό έως το τέλος του 2026, εστιάζοντας κυρίως στους στόχους για τα σημεία ηλεκτρικής επαναφόρτισης των βαρέων επαγγελματικών οχημάτων, καθώς και στους στόχους για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων των σκαφών και των αεροσκαφών μηδενικών εκπομπών στις πλωτές μεταφορές και στην αεροπορία.

[…] Η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τον αντίκτυπο του παρόντος κανονισμού το αργότερο δύο έτη μετά την έναρξη ισχύος του, βάσει ειδικά καθορισμένων στόχων, λαμβάνοντας υπόψη τον πλήρη κύκλο ζωής των εκπομπών των οχημάτων για κάθε τεχνολογία και τον αντίκτυπό της στις εκπομπές CO2 από τις οδικές μεταφορές, καθώς και τον αντίκτυπο κάθε τεχνολογίας στον καταναλωτή (συνολικό κόστος κυριότητας). Η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να αναθεωρήσει τον παρόντα κανονισμό έως το τέλος του 2026, εστιάζοντας κυρίως στους στόχους για τα σημεία ηλεκτρικής επαναφόρτισης των βαρέων επαγγελματικών οχημάτων, καθώς και στους στόχους για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων των σκαφών και των αεροσκαφών μηδενικών εκπομπών στις πλωτές μεταφορές και στην αεροπορία.

Αιτιολογία

Η αξιολόγηση του κανονισμού θα πρέπει να βασιστεί σε συγκεκριμένα κριτήρια και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να γίνει αναφορά στους ειδικούς στόχους που έχουν καθοριστεί.

Τροπολογία 16

Άρθρο 1 παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

3. Ο παρών κανονισμός εγκαθιδρύει μηχανισμό υποβολής εκθέσεων με σκοπό την ενθάρρυνση της συνεργασίας και διασφαλίζει την επαρκή παρακολούθηση της προόδου. Ο μηχανισμός περιλαμβάνει μια δομημένη, διαφανή, επαναλαμβανόμενη διαδικασία πολυεπίπεδης διακυβέρνησης για την ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών με σκοπό την ολοκλήρωση των εθνικών πλαισίων πολιτικής, λαμβάνοντας υπόψη τις τοπικές και περιφερειακές στρατηγικές ανάπτυξης υποδομών εναλλακτικών καυσίμων που έχουν ήδη δρομολογηθεί από τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, καθώς και τη συνακόλουθη εφαρμογή τους και την πραγματοποίηση αντίστοιχων ενεργειών από την Επιτροπή.

Αιτιολογία

Τροπολογία 17

Άρθρο 3

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

1. Τα κράτη μέλη μεριμνούν για:

—	την εγκατάσταση προσβάσιμων στο κοινό σταθμών επαναφόρτισης για ελαφρά επαγγελματικά οχήματα ανάλογα με τον ρυθμό διείσδυσης των ελαφρών επαγγελματικών ηλεκτρικών οχημάτων στην αγορά·

—	την εγκατάσταση προσβάσιμων στο κοινό σταθμών επαναφόρτισης για ελαφρά επαγγελματικά οχήματα ανάλογα με τον ρυθμό διείσδυσης των ελαφρών επαγγελματικών ηλεκτρικών οχημάτων στην αγορά·

—	την εγκατάσταση, στην επικράτειά τους, προσβάσιμων στο κοινό σταθμών επαναφόρτισης για ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, οι οποίοι παρέχουν επαρκή ισχύ εξόδου για τα εν λόγω οχήματα.

—	την εγκατάσταση, στην επικράτειά τους, με εδαφικά ισορροπημένο τρόπο, προσβάσιμων στο κοινό σταθμών επαναφόρτισης για ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, οι οποίοι παρέχουν επαρκή ισχύ εξόδου για τα εν λόγω οχήματα.

Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι στο τέλος του κάθε έτους, και αρχίζοντας από το έτος που αναφέρεται στο άρθρο 24, εκπληρώνονται σωρευτικά οι ακόλουθοι στόχοι για την ισχύ εξόδου:

α)	για κάθε ελαφρύ επαγγελματικό ηλεκτρικό όχημα με συσσωρευτή που ταξινομείται στην επικράτειά τους, παρέχεται μέσω προσβάσιμων στο κοινό σταθμών επαναφόρτισης συνολική ισχύς εξόδου τουλάχιστον 1 kW· και

α)	για κάθε ελαφρύ επαγγελματικό ηλεκτρικό όχημα με συσσωρευτή που ταξινομείται στην επικράτειά τους, παρέχεται μέσω προσβάσιμων στο κοινό σταθμών επαναφόρτισης συνολική ισχύς εξόδου τουλάχιστον 1 kW· και

β)	για κάθε ελαφρύ επαγγελματικό υβριδικό όχημα με ρευματολήπτη που ταξινομείται στην επικράτειά τους, παρέχεται μέσω προσβάσιμων στο κοινό σταθμών επαναφόρτισης συνολική ισχύς εξόδου τουλάχιστον 0,66 kW.

β)	για κάθε ελαφρύ επαγγελματικό υβριδικό όχημα με ρευματολήπτη που ταξινομείται στην επικράτειά τους, παρέχεται μέσω προσβάσιμων στο κοινό σταθμών επαναφόρτισης συνολική ισχύς εξόδου τουλάχιστον 0,66 kW.

2. […]

3. Τα γειτονικά κράτη μέλη μεριμνούν για τη μη υπέρβαση των ανώτατων ορίων απόστασης που αναφέρονται στα σημεία α) και β) στα διασυνοριακά τμήματα του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ και του εκτεταμένου δικτύου ΔΕΔ-Μ.

3. Επιπροσθέτως, κατά την εγκατάσταση και προώθηση υποδομών φόρτισης κατά την έννοια της παραγράφου2, τα κράτη μέλη λαμβάνουν υπόψη τους στόχους του άρθρου 174 της ΣΛΕΕ και διασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα σε λιγότερο πυκνοκατοικημένες περιοχές.

4. Τα γειτονικά κράτη μέλη μεριμνούν για τη μη υπέρβαση των ανώτατων ορίων απόστασης που αναφέρονται στα σημεία α) και β) στα διασυνοριακά τμήματα του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ και του εκτεταμένου δικτύου ΔΕΔ-Μ.

Αιτιολογία

Για την προώθηση εναλλακτικών συστημάτων κίνησης, οι απαραίτητες υποδομές φόρτισης πρέπει επίσης να είναι διαθέσιμες εκτός των δικτύων ΔΕΔ-Μ σε περιοχές όπου ο αριθμός των χρηστών είναι χαμηλότερος λόγω χαμηλότερης πληθυσμιακής πυκνότητας και όπου η ιδιωτική εγκατάσταση είναι λιγότερο επικερδής.

Τροπολογία 18

Άρθρο 3 παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

2. Τα κράτη μέλη μεριμνούν για την ελάχιστη χωροταξική κάλυψη του οδικού δικτύου της επικράτειάς τους με προσβάσιμα στο κοινό σημεία επαναφόρτισης για ελαφρά επαγγελματικά οχήματα. Για το σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη μεριμνούν για:

α)	την εγκατάσταση κατά μήκος του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ, σε κάθε κατεύθυνση κυκλοφορίας και ανά 60 km κατ’ ανώτατο όριο, προσβάσιμων στο κοινό χώρων σταθμών επαναφόρτισης για ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, οι οποίοι πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις:

α)	την εγκατάσταση κατά μήκος του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ, σε κάθε κατεύθυνση κυκλοφορίας και ανά 60 km κατ’ ανώτατο όριο, προσβάσιμων στο κοινό χώρων σταθμών επαναφόρτισης για ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, οι οποίοι πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις:

i)	έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 300 kW και περιλαμβάνει τουλάχιστον έναν σταθμό επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 150 kW·

i)	έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 500 kW και περιλαμβάνει τουλάχιστον έναν σταθμό επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 250 kW·

ii)	έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030, κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 600 kW και περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο σταθμούς επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 150 kW·

ii)	έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030, κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 900 kW και περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο σταθμούς επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 250 kW·

β)	την εγκατάσταση κατά μήκος του εκτεταμένου δικτύου ΔΕΔ-Μ, σε κάθε κατεύθυνση κυκλοφορίας και ανά 60 km κατ’ ανώτατο όριο, προσβάσιμων στο κοινό χώρων σταθμών επαναφόρτισης για ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, οι οποίοι πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις:

β)	την εγκατάσταση κατά μήκος του εκτεταμένου δικτύου ΔΕΔ-Μ, σε κάθε κατεύθυνση κυκλοφορίας και ανά 60 km κατ’ ανώτατο όριο, προσβάσιμων στο κοινό χώρων σταθμών επαναφόρτισης για ελαφρά επαγγελματικά οχήματα, οι οποίοι πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις:

i)	έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030, κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 300 kW και περιλαμβάνει τουλάχιστον έναν σταθμό επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 150 kW·

i)	έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030, κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 500 kW και περιλαμβάνει τουλάχιστον έναν σταθμό επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 250 kW·

ii)	έως τις 31 Δεκεμβρίου 2035, κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 600 kW και περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο σταθμούς επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 150 kW.

ii)	έως τις 31 Δεκεμβρίου 2035, κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 900 kW και περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο σταθμούς επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 250 kW.

γ)

σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις στις οποίες τα ειδικά χαρακτηριστικά ορισμένων περιφερειών (όπως η γεωγραφική θέση, η δύσκολη μορφολογία του εδάφους ή η πληθυσμιακή πυκνότητα) και όπου είναι δύσκολο να αιτιολογηθεί μια απαίτηση που βασίζεται στην απόσταση από την κοινωνικοοικονομική άποψη κόστους-οφέλους, μπορεί να εγκατασταθεί χαμηλότερη ισχύς εξόδου, ωστόσο κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης θα πρέπει να προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 300 kW και να περιλαμβάνει τουλάχιστον έναν σταθμό επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 150 kW. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις εν λόγω εξαιρέσεις.

Αιτιολογία

Πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (1) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προτεινόμενη ισχύς φόρτισης για τα σημεία φόρτισης στο ΔΕΔ-Μ και στους αστικούς κόμβους είναι πολύ χαμηλή. Αυτό θα μπορούσε να παρεμποδίσει την καθιέρωση των ηλεκτρικών οχημάτων.

Όσον αφορά τις εξαιρέσεις, αυτές είναι αναγκαίες δεδομένου ότι μια προσέγγιση που βασίζεται αποκλειστικά στην απόσταση από την τοποθεσία των υποδομών φόρτισης δεν συνάδει με τις τοπικές και περιφερειακές ανάγκες για υποδομές ανεφοδιασμού. Με τον καθορισμό των ίδιων στόχων που βασίζονται στην απόσταση των υποδομών και των ίδιων στόχων όσον αφορά τις υποδομές φόρτισης για ολόκληρη την Ένωση δεν λαμβάνονται υπόψη οι περιφερειακές διαφορές (πληθυσμιακή πυκνότητα, γεωγραφική θέση).

Τροπολογία 19

Άρθρο 4 παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

[…]

δ)	την εγκατάσταση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 σε κάθε αστικό κόμβο, προσβάσιμων στο κοινό σημείων επαναφόρτισης για βαρέα επαγγελματικά οχήματα που παρέχουν αθροιστικά ισχύ εξόδου τουλάχιστον 600 kW, η οποία παρέχεται από σταθμούς επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 150 kW·

δ)	την εγκατάσταση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 σε κάθε αστικό κόμβο, προσβάσιμων στο κοινό σημείων επαναφόρτισης για βαρέα επαγγελματικά οχήματα που παρέχουν αθροιστικά ισχύ εξόδου τουλάχιστον 900 kW, η οποία παρέχεται από σταθμούς επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 300 kW·

ε)	την εγκατάσταση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030 σε κάθε αστικό κόμβο, προσβάσιμων στο κοινό σημείων επαναφόρτισης για βαρέα επαγγελματικά οχήματα που παρέχουν αθροιστικά ισχύ εξόδου τουλάχιστον 1 200 kW, η οποία παρέχεται από σταθμούς επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 150 kW·

ε)	την εγκατάσταση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030 σε κάθε αστικό κόμβο, προσβάσιμων στο κοινό σημείων επαναφόρτισης για βαρέα επαγγελματικά οχήματα που παρέχουν αθροιστικά ισχύ εξόδου τουλάχιστον 2 000 kW, η οποία παρέχεται από σταθμούς επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 300 kW·

στ)

σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις στις οποίες τα ειδικά χαρακτηριστικά ορισμένων περιφερειών (όπως η γεωγραφική θέση, η δύσκολη μορφολογία του εδάφους ή η πληθυσμιακή πυκνότητα) και όπου είναι δύσκολο να αιτιολογηθεί μια απαίτηση που βασίζεται στην απόσταση από την κοινωνικοοικονομική άποψη κόστους-οφέλους, μπορεί να εγκατασταθεί χαμηλότερη ισχύς εξόδου, ωστόσο κάθε χώρος σταθμών επαναφόρτισης θα πρέπει να προσφέρει ισχύ εξόδου τουλάχιστον 600 kW και να περιλαμβάνει τουλάχιστον έναν σταθμό επαναφόρτισης με μεμονωμένη ισχύ εξόδου τουλάχιστον 150 kW. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις εν λόγω εξαιρέσεις.

Αιτιολογία

Ίδια με την αιτιολογία της τροπολογίας 18.

Τροπολογία 20

Άρθρο 6 παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή	Τροπολογία της ΕτΠ
1. Τα κράτη μέλη μεριμνούν για την εγκατάσταση, στην επικράτειά τους, ελάχιστου αριθμού προσβάσιμων στο κοινό σταθμών ανεφοδιασμού με υδρογόνο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2030 .	1. Τα κράτη μέλη μεριμνούν για την εγκατάσταση, στην επικράτειά τους, ελάχιστου αριθμού προσβάσιμων στο κοινό σταθμών ανεφοδιασμού με υδρογόνο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2027 .
Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη μεριμνούν για την εγκατάσταση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030 , προσβάσιμων στο κοινό σταθμών ανεφοδιασμού με υδρογόνο, με ελάχιστη δυναμικότητα 2 τόνων ανά ημέρα, οι οποίοι είναι εξοπλισμένοι με διανεμητή πίεσης τουλάχιστον 700 bar και απέχουν μεταξύ τους έως 150 km κατά μήκος του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ και του εκτεταμένου δικτύου ΔΕΔ-Μ. […]	Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη μεριμνούν για την εγκατάσταση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2027 , προσβάσιμων στο κοινό σταθμών ανεφοδιασμού με υδρογόνο, με ελάχιστη δυναμικότητα 4 τόνων ανά ημέρα, οι οποίοι είναι εξοπλισμένοι με διανεμητή πίεσης τουλάχιστον 700 bar και απέχουν μεταξύ τους έως 150 km κατά μήκος του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ και του εκτεταμένου δικτύου ΔΕΔ-Μ. […]

Αιτιολογία

Σε πολλά κράτη μέλη και περιφέρειες υλοποιούνται ήδη έργα υδρογόνου που προορίζονται για τα φορτηγά. Αυτά χρειάζονται επειγόντως σταθερότητα προγραμματισμού. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να προβλεφθούν ταχύτερες προθεσμίες και υψηλότερες επιδόσεις.

Τροπολογία 21

Άρθρο 13 παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

3. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα εθνικά πλαίσια πολιτικής λαμβάνουν υπόψη , κατά περίπτωση, τα συμφέροντα των περιφερειακών και των τοπικών αρχών, αν μάλιστα πρόκειται για υποδομές επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού που εξυπηρετούν δημόσια μέσα μεταφοράς, καθώς και τα συμφέροντα των άμεσα ενδιαφερομένων.

3. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα εθνικά πλαίσια πολιτικής λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα των περιφερειακών και των τοπικών αρχών, αν μάλιστα πρόκειται για υποδομές επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού που εξυπηρετούν δημόσια μέσα μεταφοράς, καθώς και τα συμφέροντα των άμεσα ενδιαφερομένων. Τα εθνικά πλαίσια πολιτικής θα συμπεριλαμβάνουν μηχανισμό διαβούλευσης σε υποεθνικό επίπεδο για την ενσωμάτωση μόνιμου τοπικού σημείου υποβολής παρατηρήσεων στις αντίστοιχες στρατηγικές των κρατών μελών για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων. Οι υποδομές εναλλακτικών καυσίμων πρέπει να είναι διαθέσιμες σε όλες τις περιφέρειες. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στόχοι ανάπτυξης για περιφερειακές (NUTS 2) υποδομές εναλλακτικών καυσίμων για να διασφαλιστεί η συνοχή της ΕΕ.

Αιτιολογία

Ενώ οι αιτιολογικές σκέψεις 16 και 38 επισημαίνουν την ανάγκη να συμπεριληφθεί μια πολυεπίπεδη προσέγγιση στα εθνικά πλαίσια πολιτικής (ΕΠΠ), αυτό δεν προσδιορίζεται πιο λεπτομερώς στο αντίστοιχο άρθρο, το οποίο θα αποτελούσε μια χαμένη ευκαιρία για την ενσωμάτωση ενός μηχανισμού διαβούλευσης για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στα ΕΠΠ. Αυτός ο μηχανισμός θα επέτρεπε την πολύτιμη υποβολή παρατηρήσεων σε περιφερειακό επίπεδο επί των αντίστοιχων στρατηγικών των κρατών μελών για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων και θα αύξανε τη συνολική συνεκτικότητά της.

Τροπολογία 22

Άρθρο 13 παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

4. Εφόσον απαιτείται, τα κράτη μέλη συνεργάζονται, μέσω διαβουλεύσεων ή κοινών πλαισίων πολιτικής, ώστε να διασφαλίζουν ότι τα μέτρα που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων του παρόντος κανονισμού είναι συνεκτικά και συντονισμένα. […]

4. Τα κράτη μέλη συνεργάζονται, μέσω διαβουλεύσεων ή κοινών πλαισίων πολιτικής, ώστε να διασφαλίζουν ότι τα μέτρα που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων του παρόντος κανονισμού είναι συνεκτικά και συντονισμένα με το υποεθνικό επίπεδο , καθώς και ότι τηρούνται οι αρχές της επικουρικότητας και της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης . […]

Αιτιολογία

Ίδια με την αιτιολογία της τροπολογίας 21.

II. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Δίκαιη μετάβαση

υπογραμμίζει ότι πρέπει να διεξαχθεί έρευνα και χαρτογράφηση του αντικτύπου και των τάσεων στο πεδίο της απασχόλησης που συνεπάγεται η μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη αυτοκινητοβιομηχανία. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τον τοπικό αντίκτυπο του παρόντος κανονισμού στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, στο εργατικό της δυναμικό και στις ενδιαφερόμενες περιφέρειες·

τονίζει ότι ο μετασχηματισμός της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας προς οχήματα μηδενικών εκπομπών αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη διαρθρωτική αλλαγή στον κλάδο μέχρι σήμερα, με πολλές επιπτώσεις στους εργαζομένους, τους προμηθευτές και τους ομίλους αυτοκινητοβιομηχανιών στην Ευρώπη. Ενόψει αυτού του σημαντικού μετασχηματισμού ενός από τους βασικούς ευρωπαϊκούς τομείς, η ΕτΠ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεκινήσει έναν σφαιρικό και μακροπρόθεσμο στρατηγικό διάλογο σχετικά με τον μετασχηματισμό της αυτοκινητοβιομηχανίας στην ΕΕ με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς (κατασκευαστές πρωτότυπου εξοπλισμού [ΚΠΕ], προμηθευτές, συνδικαλιστικές οργανώσεις, πανεπιστήμια, περιβαλλοντικές ενώσεις, ΜΚΟ, κοινωνία των πολιτών, περιφέρειες και πόλεις κ.λπ.) με σκοπό να πλαισιωθούν πολιτικά οι διαρθρωτικές αλλαγές του κλάδου και να αναλυθούν και να υποστηριχθούν οι ανάγκες του. Υποστηρίζει τις υφιστάμενες μορφές συνεργασίας σε επίπεδο ΕΕ, με τη συμμετοχή των περιφερειακών και των τοπικών αρχών, όπως η Συμμαχία δεξιοτήτων στην αυτοκινητοβιομηχανία (Automotive Skills Alliance), η οποία εστιάζεται στην επανειδίκευση και στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, την ανάπτυξη της δυνατότητας συλλογής πληροφοριών και την προώθηση του διαλόγου μεταξύ όλων των σχετικών εταίρων και των ενδιαφερόμενων μερών του συγκεκριμένου τομέα·

υποστηρίζει την εκπόνηση ειδικών σχεδίων για την επανειδίκευση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων, την επιμόρφωση και την ανακατανομή των εργαζομένων στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, ιδίως στις περιφέρειες που επηρεάζονται περισσότερο από τη μετάβαση·

υποστηρίζει τη διάθεση δημόσιων πόρων σε ένα πρόγραμμα δίκαιης μετάβασης για το οικοσύστημα της αυτοκινητοβιομηχανίας κατά το πρότυπο της σημερινής πλατφόρμας δίκαιης μετάβασης. Η χρηματοδότηση των περιφερειακών σχεδίων μέσω του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης εξυπηρετεί σήμερα εκατομμύρια εργαζομένους σε βιομηχανικές περιοχές υψηλής έντασης άνθρακα, όπως ο κλάδος εξόρυξης άνθρακα, συμπεριλαμβανομένου ενός ειδικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης·

καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει έναν «Ευρωπαϊκό μηχανισμό για μια δίκαιη μετάβαση της αυτοκινητοβιομηχανίας και των αυτοκινητοπαραγωγών περιφερειών», ο οποίος θα πρέπει να αξιοποιεί τα ευρωπαϊκά κονδύλια και να αντεπεξέρχεται στις προκλήσεις στις περιφέρειες που επηρεάζονται περισσότερο από τον μετασχηματισμό και, ταυτοχρόνως, απευθύνεται σε όλες τις ΜΜΕ της εφοδιαστικής αλυσίδας, έτσι ώστε αυτές να προσαρμοστούν στις αλλαγές στην αξιακή αλυσίδα της αυτοκινητοβιομηχανίας·

αυτός ο Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης θα πρέπει να βασίζεται στις ακόλουθες αρχές:

α)	επάρκεια πόρων·

β)	υποστήριξη της πολιτικής και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών·

γ)	σχεδιασμός της μετάβασης και κοινωνικός διάλογος.

Τα κονδύλια που διατίθενται στο πλαίσιο του μηχανισμού πρέπει να στοχεύουν άμεσα στο θιγόμενο εργατικό δυναμικό και να κατανέμονται με διαφάνεια μέσω των περιφερειών και των δήμων σε στενή συνεργασία με τις δημόσιες αρχές που είναι αρμόδιες για τις δράσεις επιμόρφωσης και διά βίου μάθησης. Δεν θα πρέπει να αποτελούν διάσωση για τις επιχειρήσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας, αλλά δημόσια επένδυση στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων, τη διαφοροποίηση και την κατάρτιση του εργατικού δυναμικού·

ενστερνίζεται την πρωτοβουλία της «Συμμαχίας των περιφερειών για δίκαιη και ισότιμη μετάβαση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας αυτοκινητοβιομηχανίας και του εφοδιαστικού της κλάδου». Αυτές οι περιφέρειες που διαθέτουν ισχυρή αυτοκινητοβιομηχανία επιθυμούν να μεριμνήσουν ενεργά έτσι ώστε καμία περιφέρεια να μην μείνει στο περιθώριο και το νέο βιώσιμο σύστημα μετακινήσεων με εναλλακτικά καύσιμα να είναι —οικονομικά και όχι μόνο— προσιτό για όλους τους πολίτες σε όλες τις περιφέρειες. Η ΕτΠ υποστηρίζει πλήρως το αίτημα της Συμμαχίας για την εγκαθίδρυση ενός μηχανισμού δίκαιης μετάβασης για όσες περιφέρειες εξαρτώνται από την αυτοκινητοβιομηχανία, με σκοπό τη διαχείριση των αλλαγών στον τομέα·

υπογραμμίζει ότι οι επενδύσεις στην επαγγελματική εκπαίδευση και την κατάρτιση υψηλής τεχνολογίας που απαιτούνται για τις νέες δεξιότητες στην ηλεκτρική κινητικότητα θα πρέπει να είναι διαθέσιμες για το τοπικό και το περιφερειακό επίπεδο·

υποστηρίζει τη διατήρηση των νέων δραστηριοτήτων στο πεδίο της εναλλακτικής κινητικότητας μιας συγκεκριμένης επιχείρησης της αυτοκινητοβιομηχανίας στην ίδια περιοχή, με προτεραιότητα στις υφιστάμενες μονάδες·

Υποδομές εναλλακτικών καυσίμων

10.

θεωρεί ότι η ανάπτυξη υποδομών φόρτισης και ανεφοδιασμού για εναλλακτικά συστήματα κίνησης, σε συνδυασμό με τα νέα πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 και ιδίως την αύξηση της ηλεκτροκίνησης, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επίτευξη των κλιματικών στόχων σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Οι υποχρεώσεις της ΕΕ όσον αφορά τις απαιτήσεις υποδομών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού δεν επαρκούν μέχρι στιγμής για τον σκοπό αυτό·

11.

επικροτεί το γεγονός ότι, με τη μετατροπή της οδηγίας για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων (AFID) σε κανονισμό (AFIR), η Επιτροπή προτείνει για πρώτη φορά υποχρεωτικές σε επίπεδο ΕΕ, ενιαίες και, κυρίως, διατροπικές ελάχιστες απαιτήσεις για τις εν λόγω υποδομές στα κράτη μέλη·

12.

υποστηρίζει την πλήρη απαλλαγή του τομέα των οδικών μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές έως το 2050·

13.

υπογραμμίζει ότι, καταρχήν, απαιτείται διαφάνεια από πλευράς των κατασκευαστών όσον αφορά τα διαφορετικά είδη συστημάτων πρόωσης και τις διάφορες τεχνικές λύσεις, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της ταξινόμησης μόνο οχημάτων μηδενικών εκπομπών στην ΕΕ από το 2035 και μετά·

14.

σύμφωνα με την αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας, η Επιτροπή πρέπει να διασφαλίσει τον τεχνολογικό ανταγωνισμό, καθώς και εναλλακτικές λύσεις για τις αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, όπως τα προηγμένα βιοκαύσιμα (βλέπε τα κριτήρια αειφορίας για τα βιοκαύσιμα στο παράρτημα IX της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας)·

15.

ζητεί την αξιολόγηση της έντασης εκπομπών των βιοκαυσίμων (2). Αυτή η αξιολόγηση πρέπει να συνυπολογίζει τον συνολικό κύκλο ζωής του βιοκαυσίμου καθώς και τον αντίκτυπό του στην αλλαγή της χρήσης της γης, τους έμμεσους παράγοντες για την αλλαγή της χρήσης της γης, τη βιοποικιλότητα και την ασφάλεια των τροφίμων·

16.

θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ακόλουθες πτυχές:

—	δημόσια σημεία φόρτισης σε αστικές περιοχές όπου ολοένα και περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα δεν θα έχουν πρόσβαση σε ιδιωτική στάθμευση

—	δημόσια σημεία φόρτισης σε απομακρυσμένες και σε αγροτικές περιοχές·

17.

ζητεί να αναπτυχθεί η χρήση τεχνολογίας υδρογόνου στις μεταφορές, η οποία επί του παρόντος διέρχεται μια δυναμική φάση, και να τεθούν σε εφαρμογή οι προϋποθέσεις για ένα επαρκώς ολοκληρωμένο δίκτυο σημείων ανεφοδιασμού με υδρογόνο, μόλις υπάρξουν οι απαραίτητες τεχνολογικές λύσεις και γίνει γνωστή η ζήτηση. Τα έτη 2027 και 2035 προσφέρονται να αποτελέσουν μια φυσική χρονική αναφορά για έναν χάρτη πορείας που θα καθοδηγεί την έγκριση των μέτρων. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν επίσης την προετοιμασία των αναγκαίων νομικών πράξεων και σχετικών αποφάσεων. Ωστόσο, όταν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εκάστοτε περιοχής (όπως η γεωγραφική θέση ή η πληθυσμιακή πυκνότητα) καθιστούν δύσκολη την αιτιολόγηση των απαιτήσεων που καθορίζονται υπό το πρίσμα των συνολικών οικονομικών οφελών, θα πρέπει να είναι δυνατή η χορήγηση εξαιρέσεων σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις·

18.

υπογραμμίζει την ανάγκη για ειδικές υποδομές για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα, ειδικά για τις δημόσιες συγκοινωνίες·

19.

η εύκολη πρόσβαση σε δυνατότητες έξυπνης και ταχείας φόρτισης, καθώς και σε πληροφορίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα των σταθμών φόρτισης, τις λύσεις πληρωμής, τα τιμολόγια χρέωσης (διαφάνεια των τιμών) κ.λπ. είναι ουσιαστικής σημασίας·

20.

ζητεί να δοθεί προτεραιότητα σε μέτρα για τη στροφή των εμπορευματικών μεταφορών προς τις σιδηροδρομικές μεταφορές κατά τη στάθμιση των επενδύσεων σε εναλλακτικά συστήματα πρόωσης στις οδικές μεταφορές·

Γενικές παρατηρήσεις

21.

εκφράζει την ικανοποίησή της για την πρόθεση να ληφθούν υπόψη τα πρότυπα εκπομπών των οχημάτων προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της ουδετερότητας ως προς τις ανθρακούχες εκπομπές. Τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά αντιπροσωπεύουν, σε απόλυτους αριθμούς, το μεγαλύτερο μερίδιο των εκπομπών CO2 στις μεταφορές και οι μέσες εκπομπές από τα αυτοκίνητα εσωτερικής καύσης αυξάνονται·

22.

υπογραμμίζει το πρόβλημα των αγορών μεταχειρισμένων ρυπογόνων αυτοκινήτων στα κράτη μέλη της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, εξαιτίας των οποίων μετατοπίζονται τα προβλήματα της τοξικής ρύπανσης και της «διαρροής άνθρακα» σε λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες. Αυτό εμποδίζει τη συνοχή της ΕΕ και αντιβαίνει στη θεμελιώδη αξία ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ έχουν ισότιμο δικαίωμα σε καθαρό αέρα. Συνεπώς, η Επιτροπή θα πρέπει να θέσει όρια στη ροή των παλαιών ρυπογόνων οχημάτων κατά τρόπο που να εξασφαλίζει την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας και να ευθυγραμμίζεται με την ενιαία αγορά·

23.

προτείνει να σχεδιαστεί ένα νέο πρότυπο Euro 7/VII κατά τρόπο ώστε να είναι προσαρμοσμένο στις υφιστάμενες τεχνικές δυνατότητες μείωσης της ρύπανσης. Κατ’ αρχήν, οι απαιτήσεις του προτύπου Euro 7/VII δεν θα πρέπει να υπονομεύουν το αναπόφευκτο υψηλό κόστος καινοτομίας του τομέα για την ανάπτυξη νέων συστημάτων πρόωσης προκειμένου να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι·

24.

δεδομένου του δυνητικού αντικτύπου του παρόντος κανονισμού στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, η ΕτΠ υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να ενημερώνεται από τους συννομοθέτες σχετικά με όλες τις αλλαγές επί της αρχικής πρότασης σε κάθε στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένων των τριμερών διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας, επιτρέποντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην ΕτΠ να ασκήσει δεόντως τα προνόμιά της δυνάμει της Συνθήκης (άρθρο 91 της ΣΛΕΕ)·

25.

εκτιμά ότι αμφότερες οι προτάσεις κανονισμού είναι συμβατές με τις αρχές της αναλογικότητας και της επικουρικότητας. Η προστιθέμενη αξία της δράσης της ΕΕ στον τομέα αυτόν, καθώς και οι εύστοχες νομικές βάσεις που επέλεξε η Επιτροπή, είναι σαφείς και συνεπείς. Εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη της για το γεγονός ότι, σε αντίθεση με άλλες προτάσεις που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 %, η πρόταση κανονισμού για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων [COM(2021) 559] δεν συνοδευόταν από πίνακα εκτίμησης της επικουρικότητας. Σημειώνει δε ότι δύο εθνικά κοινοβούλια εξέδωσαν αιτιολογημένη γνώμη με θέμα τη μη συμμόρφωση με την αρχή της επικουρικότητας εντός της προθεσμίας υποβολής, η οποία είχε οριστεί για τις 8 Νοεμβρίου 2021.

Βρυξέλλες, 26 Ιανουαρίου 2022.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Απόστολος ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ

(1) Research for TRAN Committee — Alternative fuel infrastructures for heavy-duty vehicles | Think Tank | Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (europa.eu)

(2) The land use change impact of biofuels consumed in the EU Quantification of area and greenhouse gas impacts [Ο αντίκτυπος των βιοκαυσίμων που καταναλώνονται στην ΕΕ στην αλλαγή της χρήσης γης — Ποσοτικός υπολογισμός των εκτάσεων και των αερίων του θερμοκηπίου] https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/Final%20Report_GLOBIOM_publication.pdf.

		ISSN 1977-0901
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης		C 270

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα	Ανακοινώσεις και Πληροφορίες	65ό έτος 13 Ιουλίου 2022

Περιεχόμενα		Σελίδα
	I Ψηφίσματα, συστάσεις και γνωμοδοτήσεις
	ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ
	Επιτροπή των Περιφερειών
	Interactio – αμιγώς εξ αποστάσεως – 148η σύνοδος ολομέλειας της ΕτΠ, 26.1.2022 - 27.1.2022
2022/C 270/01	Ψήφισμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Η συμβολή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στη διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης	1
	ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ
	Επιτροπή των Περιφερειών
	Interactio – αμιγώς εξ αποστάσεως – 148η σύνοδος ολομέλειας της ΕτΠ, 26.1.2022 - 27.1.2022
2022/C 270/02	Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία κατά την περίοδο 2021-2027	8
2022/C 270/03	Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές επιταχύνουν την υλοποίηση της πρωτοβουλίας της ΕΕ για τους επικονιαστές	13
2022/C 270/04	Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ	18
2022/C 270/05	Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Ισότητα των φύλων και κλιματική αλλαγή: προς την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία	25
2022/C 270/06	Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Σχέδιο δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση των υδάτων, του αέρα και του εδάφους	31

	III Προπαρασκευαστικές πράξεις
	Επιτροπή των Περιφερειών
	Interactio – αμιγώς εξ αποστάσεως – 148η σύνοδος ολομέλειας της ΕτΠ, 26.1.2022 - 27.1.2022
2022/C 270/07	Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Προς οδικές μεταφορές μηδενικών εκπομπών: ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων και ενίσχυση των προτύπων επιδόσεων για τις εκπομπές CO2	38