ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011

(2020/C 32/01)

1.   ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές (1) (εφεξής ο «κανονισμός»), σε περίπτωση που αναφέρεται η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης τροφίμου και δεν είναι ίδια με τη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης του πρωταρχικού συστατικού του, η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης του εν λόγω πρωταρχικού συστατικού πρέπει επίσης να αναφέρεται ή, τουλάχιστον, να δηλώνεται ότι είναι διαφορετικός από αυτόν του τροφίμου.

Στις 28 Μαΐου 2018 η Επιτροπή εξέδωσε τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2018/775 της Επιτροπής (2) (εφεξής «ο εκτελεστικός κανονισμός»), ο οποίος καθορίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού. Συγκεκριμένα, ο εκτελεστικός κανονισμός αποσαφηνίζει και εναρμονίζει τον τρόπο με τον οποίον πρέπει να επισημαίνεται η καταγωγή του/των πρωταρχικού/-ών συστατικού/-ών.

Σκοπός της παρούσας ανακοίνωσης της Επιτροπής είναι η παροχή κατευθυντήριων γραμμών στους υπευθύνους επιχειρήσεων τροφίμων και τις εθνικές αρχές σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού. Η παρούσα ανακοίνωση θα πρέπει να διαβαστεί σε συνδυασμό με άλλες σχετικές διατάξεις του κανονισμού και του εκτελεστικού κανονισμού. Ειδικότερα, οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές ισχύουν με την επιφύλαξη της απαγόρευσης παροχής παραπλανητικών πληροφοριών στους καταναλωτές, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 7 του κανονισμού. Η παρούσα ανακοίνωση αποσαφηνίζει τις διατάξεις που περιλαμβάνονται ήδη στην ισχύουσα νομοθεσία. Δεν επεκτείνει με κανέναν τρόπο τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την εν λόγω νομοθεσία ούτε εισάγει πρόσθετες απαιτήσεις για τους ενδιαφερόμενους υπευθύνους και τις αρμόδιες αρχές.

Η παρούσα ανακοίνωση αποσκοπεί στην παροχή βοήθειας σε πολίτες, υπευθύνους επιχειρήσεων και αρμόδιες εθνικές αρχές σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού και με την εφαρμογή του εκτελεστικού κανονισμού. Μόνο το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αρμόδιο να ερμηνεύει έγκυρα το δίκαιο της Ένωσης. Οι απόψεις που εκφράζονται στην παρούσα ανακοίνωση δεν μπορούν να προδικάσουν τη θέση που ενδέχεται να υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενώπιον των δικαστηρίων της ΕΕ και των εθνικών δικαστηρίων.

2.   ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 26 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3 ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ

Το άρθρο 26 παράγραφος 3 πρώτο εδάφιο του κανονισμού θέτει δύο προϋποθέσεις για την εφαρμογή ειδικών απαιτήσεων επισήμανσης των πρωταρχικών συστατικών: 1) την ύπαρξη αναφοράς στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης του τελικού τροφίμου· και 2) η εν λόγω αναφορά στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης του τροφίμου να μην είναι ίδια με την αντίστοιχη του πρωταρχικού συστατικού του.

Σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο, οι υποχρεώσεις ειδικής επισήμανσης που προβλέπονται στο άρθρο 26 παράγραφος 3 πρώτο εδάφιο εφαρμόζονται μόνο στις περιπτώσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του εκτελεστικού κανονισμού, όπως ορίζεται στο άρθρο 1 του εκτελεστικού κανονισμού.

Υπάρχουν δύο περιορισμοί στο πεδίο εφαρμογής του εκτελεστικού κανονισμού:

Καταρχάς, το άρθρο 1 παράγραφος 1 του εκτελεστικού κανονισμού ορίζει ότι η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης ενός τροφίμου επισημαίνεται «με οποιαδήποτε μορφή, όπως δηλώσεις, γραφικές απεικονίσεις, σύμβολα ή όρους, που αναφέρονται σε τόπους ή γεωγραφικές περιοχές, με εξαίρεση τους γεωγραφικούς όρους που περιλαμβάνονται σε συνήθεις ή κοινές ονομασίες και οι οποίοι κυριολεκτικά δηλώνουν μεν προέλευση αλλά κατά την κοινή αντίληψη δεν αποτελούν ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης».

Κατά δεύτερον, το άρθρο 1 παράγραφος 2 του εκτελεστικού κανονισμού ορίζει ότι «οι γεωγραφικές ενδείξεις που προστατεύονται βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 (3), του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 (4), του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 110/2008 (5) ή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 251/2014 (6) ή που προστατεύονται βάσει διεθνών συμφωνιών», καθώς και τα καταχωρισμένα εμπορικά σήματα, όταν τα τελευταία αποτελούν ένδειξη της καταγωγής, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του εκτελεστικού κανονισμού. Η αιτιολογική σκέψη 6 του εκτελεστικού κανονισμού διευκρινίζει αναφορικά με αυτήν τη δεύτερη εξαίρεση ότι, παρόλο που το άρθρο 26 παράγραφος 3 του κανονισμού πρέπει να εφαρμόζεται επί της αρχής και στις περιπτώσεις που περιγράφονται στη δεύτερη εξαίρεση, οι σχετικοί κανόνες εφαρμογής απαιτούν περαιτέρω εξέταση και θα εγκριθούν σε μεταγενέστερο στάδιο.

2.1.   Αναφορά στον υπεύθυνο επιχείρησης τροφίμων

2.1.1.   Θα μπορούσαν το όνομα / η εμπορική επωνυμία και η διεύθυνση υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων που αναφέρονται σε επισήμανση να ενεργοποιήσουν την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού;

Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 29 και το άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο ζ) του κανονισμού, οι αναφορές στο όνομα, την εμπορική επωνυμία ή τη διεύθυνση του υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων στην επισήμανση δεν συνιστά ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης του εν λόγω τροφίμου κατά την έννοια του κανονισμού. Επομένως, οποιεσδήποτε αναφορές στη νομική οντότητα του υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων δεν ενεργοποιούν, επί της αρχής, την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού.

Ωστόσο, οι εν λόγω ενδείξεις ενδέχεται να θεωρηθούν παραπλανητικές, σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού, όσον αφορά την πραγματική χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης του τροφίμου, σε περίπτωση που τονίζονται εμφανώς και προτάσσονται στη συσκευασία και που η προέλευση του τροφίμου δεν είναι ίδια με την προέλευση του πρωταρχικού συστατικού. Οι αρμόδιες εθνικές αρχές θα πρέπει να αξιολογούν τις εν λόγω περιπτώσεις λαμβάνοντας υπόψη όλες τις πληροφορίες που παρέχονται στην επισήμανση και ολόκληρη την παρουσίαση του προϊόντος.

2.2.   Εταιρικές επωνυμίες

2.2.1.   Οι επωνυμίες που δεν προστατεύονται από καταχωρισμένα εμπορικά σήματα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του εκτελεστικού κανονισμού, μπορούν να ενεργοποιήσουν την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού;

Το άρθρο 1 παράγραφος 2 του εκτελεστικού κανονισμού διευκρινίζει ότι, παρόλο που οι ενδείξεις της καταγωγής οι οποίες αποτελούν μέρος των καταχωρισμένων εμπορικών σημάτων εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού, ο εκτελεστικός κανονισμός δεν εφαρμόζεται στις εν λόγω ενδείξεις, εν αναμονή της θέσπισης ειδικών κανόνων σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 στις εν λόγω ενδείξεις. Ο ενωσιακός νομοθέτης αναγνώρισε τον ειδικό χαρακτήρα και τους στόχους των καταχωρισμένων εμπορικών σημάτων που ρυθμίζονται από ειδική ενωσιακή νομοθεσία και, ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα εξετάσει περαιτέρω τον τρόπο με τον οποίον πρέπει να αναφέρεται η ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού που προβλέπεται στο άρθρο 26 παράγραφος 3 του κανονισμού, όπου αυτό απαιτείται. Αντιστρόφως, οι επωνυμίες που περιλαμβάνουν γεωγραφικές δηλώσεις οι οποίες δεν αποτελούν καταχωρισμένα εμπορικά σήματα δεν εμπίπτουν στην παρούσα προσωρινή εξαίρεση και, επομένως, ο εκτελεστικός κανονισμός ισχύει για αυτές πρόσθετα στις υποχρεώσεις που προκύπτουν από το άρθρο 26 παράγραφος 3 του κανονισμού.

2.3.   Ονομασία του τροφίμου

2.3.1.   Οι συνήθεις ονομασίες που περιλαμβάνουν γεωγραφικές δηλώσεις θεωρούνται ότι αποτελούν αναφορά στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης τροφίμου;

Το άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο ιε) του κανονισμού ορίζει τη «συνήθη ονομασία» ως μια ονομασία η οποία είναι αποδεκτή ως ονομασία του τροφίμου από τους καταναλωτές στο κράτος μέλος στο οποίο το εν λόγω τρόφιμο πωλείται, χωρίς η ονομασία να χρήζει περαιτέρω επεξήγησης.

Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 8 και το άρθρο 1 παράγραφος 1 του εκτελεστικού κανονισμού, οι συνήθεις και οι κοινές ονομασίες που περιλαμβάνουν γεωγραφικούς όρους οι οποίοι κυριολεκτικά δηλώνουν μεν προέλευση αλλά κατά την κοινή αντίληψη δεν αποτελούν ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης του τροφίμου, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του εκτελεστικού κανονισμού. Συχνά, αυτές οι ονομασίες αναφέρονται σε έναν γεωγραφικό τόπο, περιφέρεια ή χώρα, όπου το εν λόγω τρόφιμο είχε αρχικά παραχθεί ή διατεθεί στην αγορά και όπου, με το πέρασμα του χρόνου, οι εν λόγω ονομασίες αναδείχθηκαν σε κοινές/συνήθεις για συγκεκριμένη κατηγορία τροφίμων. Δεδομένου ότι οι εν λόγω κοινοί ορισμοί και οι συνήθεις ονομασίες δεν δημιουργούν την αντίληψη στον καταναλωτή ότι το εν λόγω τρόφιμο έχει συγκεκριμένη προέλευση, η χρήση τους δεν ενεργοποιεί την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού.

Παράδειγμα: λουκάνικο Φρανκφούρτης.

Δεδομένου ότι αυτό το ζήτημα συνδέεται με την αντίληψη των καταναλωτών σε κάθε κράτος μέλος και ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην εν λόγω αντίληψη για αυτά τα ζητήματα στην ΕΕ, θα πρέπει να εξετάζεται κατά περίπτωση εάν μια συγκεκριμένη ονομασία γίνεται αντιληπτή από τον καταναλωτή ως κοινή/συνήθης.

2.3.2.   Οι νόμιμες ονομασίες που περιλαμβάνουν γεωγραφικές δηλώσεις θεωρούνται ότι αποτελούν αναφορά στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης τροφίμου;

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο ιδ) του κανονισμού, «νόμιμη ονομασία» νοείται η ονομασία ενός τροφίμου η οποία προβλέπεται στις ενωσιακές διατάξεις που εφαρμόζονται για το τρόφιμο αυτό ή, αν δεν υπάρχουν τέτοιες ενωσιακές διατάξεις, η ονομασία η οποία προβλέπεται στους νόμους και στις κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που εφαρμόζονται στο κράτος μέλος στο οποίο το τρόφιμο πωλείται στον τελικό καταναλωτή ή σε μονάδες ομαδικής εστίασης.

Με άλλα λόγια, οι εν λόγω ονομασίες είναι κωδικοποιημένες συνήθεις ονομασίες, για τις οποίες ο νομοθέτης έκρινε σημαντική την εναρμόνιση της χρήσης τους και, συχνά, της σύνθεσης των προϊόντων που αυτές προσδιορίζουν, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι ικανοποιούνται οι προσδοκίες των καταναλωτών όσον αφορά τα χαρακτηριστικά του τροφίμου που πωλείται υπό τις ειδικές ονομασίες.

Δεδομένων των ανωτέρω, οι νόμιμες ονομασίες που περιλαμβάνουν γεωγραφικές δηλώσεις δεν θεωρούνται ότι αποτελούν ένδειξη της καταγωγής κατά την έννοια του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού, εφόσον το άρθρο 26 παράγραφος 3 έχει ήδη ληφθεί υπόψη από τον νομοθέτη.

2.4.   Διαφορετικές δηλώσεις στην επισήμανση

2.4.1.   Όροι όπως «παρασκευάζεται σε», «παράγεται σε» ή «προϊόν του/της» που ακολουθούνται από γεωγραφική δήλωση θεωρούνται ότι αποτελούν αναφορά στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης τροφίμου;

Δηλώσεις όπως «παρασκευάζεται σε (χώρα)», «παράγεται σε (χώρα)» ή «προϊόν του/της (χώρας)» συνδέονται από τους καταναλωτές με ένδειξη της καταγωγής κατά την έννοια του άρθρου 26 παράγραφος 3 και, επομένως, επί τις αρχής, θα πρέπει να θεωρούνται ότι υποδεικνύουν τη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης τροφίμου. Επιπλέον, οι εν λόγω όροι αναφέρονται στη διαδικασία παραγωγής ή παρασκευής, η οποία, στην περίπτωση μεταποιημένων τροφίμων, θα μπορούσε να ανταποκρίνεται στην έννοια της χώρας καταγωγής για τους σκοπούς του κανονισμού, όπως ορίζεται στο άρθρο 60 παράγραφος 2 του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (7), δηλαδή στην τελευταία, ουσιαστική, οικονομικά δικαιολογημένη μεταποίηση ή επεξεργασία τροφίμου, η οποία κατέληξε στην παρασκευή ενός νέου προϊόντος ή αντιπροσωπεύει σημαντικό στάδιο της παρασκευής.

Ομοίως, η δήλωση «προϊόν του/της (χώρας)» συνεπάγεται εν γένει για τον καταναλωτή ένδειξη της καταγωγής κατά την έννοια του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού. Επιπρόσθετα, ο όρος «προϊόν του/της» είναι επίσης πιθανό να υποδηλώνει στον καταναλωτή ότι το τρόφιμο στο σύνολό του, συμπεριλαμβανομένων των συστατικών του, προέρχεται από τη χώρα που αναγράφεται στην επισήμανση.

2.4.2.   Δηλώσεις όπως «συσκευάζεται σε» ή «παράγεται/παρασκευάζεται από τον Χ για τον Υ» που ακολουθούνται από το όνομα και τη διεύθυνση υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων θεωρούνται ότι αποτελούν αναφορά στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης τροφίμου;

Η δήλωση «συσκευάζεται σε» υποδεικνύει σαφώς τον τόπο συσκευασίας ενός τροφίμου και, ως εκ τούτου, δεν είναι πιθανό να θεωρηθεί ένδειξη της καταγωγής από τον καταναλωτή κατά την έννοια του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού. Συνεπώς, παρόλο που ο εν λόγω όρος αναφέρεται σε γεωγραφικό τόπο, δεν θεωρείται ότι αποτελεί αναφορά στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης του τροφίμου.

Όροι όπως «παράγεται από / παρασκευάζεται από / συσκευάζεται από» (που ακολουθούνται από το όνομα και τη διεύθυνση υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων) ή «παράγεται/παρασκευάζεται από τον Χ για τον Υ» αναφέρονται ονομαστικά στον σχετικό υπεύθυνο επιχείρησης τροφίμων και δεν είναι πιθανό να θεωρηθούν ένδειξη της καταγωγής του τροφίμου από τον καταναλωτή. Όπως αναλύεται στο σημείο 2.1.1 της παρούσας ανακοίνωσης, οι αναφορές στο όνομα, την εμπορική επωνυμία ή τη διεύθυνση του υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων στην επισήμανση δεν συνιστά ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης του εν λόγω τροφίμου κατά την έννοια του κανονισμού.

Ωστόσο, η αντίληψη των καταναλωτών διαμορφώνεται από το σύνολο των συστατικών της επισήμανσης, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής παρουσίασης ενός προϊόντος. Επομένως, ολόκληρη η συσκευασία θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την αξιολόγηση του εάν υπάρχει πιθανός παραπλανητικός χαρακτήρας αναφορικά με την προέλευση του τροφίμου.

2.4.3.   Τα ακρώνυμα, οι γραφικές απεικονίσεις ή άλλες δηλώσεις που προστίθενται προαιρετικά με μόνο σκοπό να βοηθήσουν τους καταναλωτές να εντοπίσουν τη γλώσσα τους σε πολύγλωσσες επισημάνσεις θεωρούνται ότι αποτελούν αναφορά στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης τροφίμου;

Τέτοιου είδους αναφορές δεν θα πρέπει να θεωρείται ότι αποτελούν ενδείξεις της καταγωγής εάν αναφέρονται με σαφήνεια στις διάφορες γλώσσες στις οποίες αναγράφονται οι πληροφορίες του τροφίμου στη συσκευασία.

2.4.4.   Δηλώσεις όπως «είδους», «τύπου», «στυλ», «με συνταγή», «εμπνευσμένο από» ή «à la» που περιλαμβάνουν γεωγραφική δήλωση θεωρούνται ότι αποτελούν αναφορά στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης τροφίμου;

Δηλώσεις όπως «είδους», «τύπου», «στυλ», «με συνταγή», «εμπνευσμένο από» ή «à la» συνήθως αναφέρονται στη συνταγή ή στα ειδικά χαρακτηριστικά του τροφίμου ή της διαδικασίας παρασκευής του και, ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να θεωρηθούν επί της αρχής ως ένδειξη της καταγωγής.

Ωστόσο, ολόκληρη η συσκευασία θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την αξιολόγηση του εάν υπάρχει πιθανός παραπλανητικός χαρακτήρας αναφορικά με την προέλευση του τροφίμου. Επιπλέον, πρέπει να αναφερθεί ότι, στο πνεύμα του άρθρου 7 του κανονισμού, οι ανωτέρω αναφερόμενες δηλώσεις δικαιολογούνται μόνο εάν το εν λόγω τρόφιμο διαθέτει ειδικά χαρακτηριστικά ή φύση, ή εάν έχει υποβληθεί σε συγκεκριμένη διαδικασία παραγωγής που καθορίζει τον προβαλλόμενο δεσμό με τον γεωγραφικό τόπο που αναγράφεται στην επισήμανση.

2.4.5.   Τα εθνικά σύμβολα ή τα χρώματα σημαίας θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι αποτελούν αναφορά στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης τροφίμου;

Βάσει της αντίληψης των καταναλωτών, οι σημαίες και/ή οι χάρτες χαρακτηρίζονται ως οι αναφορές με τη μεγαλύτερη συνάφεια για την επισήμανση της καταγωγής. Επομένως, επί της αρχής, οι σαφείς και ευδιάκριτες σημαίες και/ή χάρτες που αναφέρονται σε συγκεκριμένη γεωγραφική επικράτεια θα πρέπει να θεωρούνται ένδειξη της καταγωγής και, συνεπώς, να ενεργοποιούν την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού. Άλλα εθνικά σύμβολα, όπως ένα αναγνωρίσιμο εθνικό μνημείο, τοπίο ή φυσικό πρόσωπο, μπορούν επίσης να θεωρηθούν από τον καταναλωτή ως ένδειξη της καταγωγής ενός τροφίμου. Ωστόσο, δεδομένου ότι η αντίληψη των καταναλωτών εξαρτάται από το προϊόν και τη χώρα, οι σχετικές γραφικές απεικονίσεις θα πρέπει να αξιολογούνται κατά περίπτωση. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει ιδίως να λαμβάνουν υπόψη τη θέση των συμβόλων/γραφικών, το μέγεθός τους, το χρώμα, το μέγεθος γραμματοσειράς και το γενικό πλαίσιο της επισήμανσης του τροφίμου, δηλαδή ότι η επισήμανση στο σύνολό της δεν δημιουργεί σύγχυση στους καταναλωτές σχετικά με την προέλευση του τροφίμου.

Όσον αφορά τις εταιρικές επωνυμίες, η εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού περιγράφεται στο σημείο 2.2.1 της παρούσας ανακοίνωσης.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στη χρήση εικόνων και άλλων δηλώσεων που αναφέρονται σε εθνική/τοπική εκδήλωση ή σε εθνική/τοπική αθλητική ομάδα για τον εορτασμό εκδήλωσης. Δεδομένου του περιστασιακού χαρακτήρα τους, αυτές οι ενδείξεις πρέπει να αξιολογούνται κατά περίπτωση, προκειμένου να διαπιστώνεται αν ενεργοποιείται η εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3.

2.4.6.   Είναι δυνατή η ενεργοποίηση της εφαρμογής του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού από πρόσθετες δηλώσεις που αναγράφονται στην επισήμανση τροφίμων και φέρουν γεωγραφικές ενδείξεις που προστατεύονται από την ενωσιακή νομοθεσία ή από εμπορικά σήματα;

Μέχρι την έγκριση ειδικών κανόνων, ο εκτελεστικός κανονισμός δεν εφαρμόζεται για τις γεωγραφικές ενδείξεις που προστατεύονται από την ενωσιακή νομοθεσία και από τα καταχωρισμένα εμπορικά σήματα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2. Ωστόσο, σε περίπτωση που κάποιο τρόφιμο φέρει και άλλα οπτικά χαρακτηριστικά, μεταξύ άλλων χαρακτηριστικά που αναφέρονται στον ίδιο ή σε διαφορετικούς γεωγραφικούς τόπους, αυτά εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του εκτελεστικού κανονισμού εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού.

2.5.   Ποια είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ των διατάξεων του εκτελεστικού κανονισμού και της ενωσιακής νομοθεσίας για τα βιολογικά τρόφιμα;

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 834/2007 του Συμβουλίου (8) («κανονισμός για τα βιολογικά τρόφιμα») προβλέπει ένα γενικό πλαίσιο κανόνων για τη βιολογική παραγωγή, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων σχετικά με τη χρήση όρων που αναφέρονται στη βιολογική παραγωγή. Επιπρόσθετα, ο εν λόγω κανονισμός καθορίζει τους όρους επισήμανσης των βιολογικών προϊόντων και χρήσης του λογότυπου της ΕΕ, και απαιτεί, οποτεδήποτε χρησιμοποιείται το εν λόγω λογότυπο, να παρέχεται ένδειξη σχετικά με τον τόπο προέλευσης των γεωργικών πρώτων υλών από τις οποίες αποτελείται το προϊόν. Αυτοί οι κανόνες παρέχουν στον καταναλωτή ισοδύναμες πληροφορίες με αυτές στις οποίες αποσκοπεί το άρθρο 26 παράγραφος 3.

Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 του κανονισμού, αυτός εφαρμόζεται με την επιφύλαξη των απαιτήσεων επισήμανσης που προβλέπονται στις ειδικές ενωσιακές διατάξεις που ισχύουν για συγκεκριμένα τρόφιμα. Στο πλαίσιο αυτό, οι διατάξεις του κανονισμού για τα βιολογικά τρόφιμα θεωρούνται lex specialis και υπερισχύουν έναντι του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού. Συνεπώς, όταν χρησιμοποιείται το λογότυπο βιολογικής παραγωγής της ΕΕ, το άρθρο 26 παράγραφος 3 του κανονισμού δεν εφαρμόζεται.

3.   ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΟΥ ΣΥΣΤΑΤΙΚΟΥ

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο ιζ) του κανονισμού, «πρωταρχικό συστατικό» σημαίνει το συστατικό ή τα συστατικά τροφίμου που αντιστοιχούν σε περισσότερο από το 50 % του τροφίμου αυτού ή τα οποία συνήθως συνδέονται από τον καταναλωτή με την ονομασία του τροφίμου και για τα οποία, στις περισσότερες περιπτώσεις, απαιτείται ποσοτική αναγραφή.

3.1.   Πώς θα πρέπει να καθορίζεται το πρωταρχικό συστατικό;

Για τους σκοπούς του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού, οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων θα πρέπει να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με το/τα πρωταρχικό/-ά συστατικό/-ά ενός τροφίμου, με βάση τον ορισμό του άρθρου 2 παράγραφος 2 στοιχείο ιζ) του κανονισμού.

Ο νομικός ορισμός του πρωταρχικού συστατικού προσδιορίζει δύο είδη κριτηρίων για τον καθορισμό του πρωταρχικού συστατικού τροφίμου: α) ένα ποσοτικό, σύμφωνα με το οποίο το συστατικό αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 50 % του τροφίμου, και β) ένα ποιοτικό, σύμφωνα με το οποίο το συστατικό συνδέεται συνήθως από τον καταναλωτή με την ονομασία του τροφίμου.

Κατά την παροχή πληροφοριών σχετικά με το/τα πρωταρχικό/-ά συστατικό/-ά τροφίμου, οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη διάφορα στοιχεία. Συγκεκριμένα, πέραν της ποσοτικής σύνθεσης του τροφίμου, θα πρέπει να εξετάζουν προσεκτικά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, τη φύση του και τη συνολική παρουσίαση της επισήμανσης. Επίσης, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την αντίληψη και τις προσδοκίες των καταναλωτών όσον αφορά τις πληροφορίες που παρέχονται για το σχετικό τρόφιμο. Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων θα πρέπει να εξετάζουν αν η ένδειξη της καταγωγής ενός συγκεκριμένου συστατικού είναι πιθανόν να επηρεάσει σημαντικά τις αποφάσεις αγοράς των καταναλωτών και αν η απουσία της εν λόγω ένδειξης της καταγωγής μπορεί να παραπλανήσει τους καταναλωτές.

Επιπλέον, πρέπει να αναφερθεί ότι, στο πνεύμα του άρθρου 7 του κανονισμού, οι πληροφορίες που παρέχονται αναφορικά με την ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού δεν θα πρέπει να είναι παραπλανητικές και δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να καταστρατηγούν τις διατάξεις και τους στόχους του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού.

Οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών επιβάλλουν την ορθή εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων του κανονισμού.

3.2.   Μπορεί ένα τρόφιμο να έχει περισσότερα από ένα πρωταρχικά συστατικά; Εάν ναι, θα πρέπει να αναγράφεται η καταγωγή όλων των πρωταρχικών συστατικών σε περίπτωση που είναι περισσότερα από ένα σε ένα τρόφιμο;

Το άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο ιζ) του κανονισμού προβλέπει στον ορισμό του «πρωταρχικού συστατικού» ότι μπορεί αυτό να είναι το συστατικό (στον ενικό αριθμό) ή τα συστατικά (στον πληθυντικό αριθμό). Από αυτήν τη διατύπωση συμπεραίνεται ότι ο ορισμός του «πρωταρχικού συστατικού» παρέχει τη δυνατότητα να υπάρχουν περισσότερα του ενός πρωταρχικά συστατικά σε ένα τρόφιμο.

Επιπλέον, καθίσταται προφανές από τις διατάξεις του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού ότι εάν ο υπεύθυνος επιχείρησης τροφίμων καθορίσει, βάσει του σχετικού ορισμού, περισσότερα από ένα πρωταρχικά συστατικά, θα πρέπει να επισημάνει τη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης όλων αυτών των πρωταρχικών συστατικών.

3.3.   Υπάρχει περίπτωση η εφαρμογή του ορισμού του πρωταρχικού συστατικού να οδηγήσει στη μη επισήμανση του πρωταρχικού συστατικού σε τρόφιμο;

Για τους σκοπούς του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού, θα πρέπει πρώτα να αξιολογηθεί εάν οποιοδήποτε συστατικό ενός τροφίμου μπορεί να θεωρηθεί πρωταρχικό σύμφωνα με τον ορισμό του άρθρου 2 παράγραφος 2 στοιχείο ιζ) του κανονισμού. Αυτό συνεπάγεται ότι ένα τρόφιμο δεν έχει πρωταρχικό συστατικό, κατά την έννοια του κανονισμού, εάν κανένα από τα συστατικά του δεν αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 50 % του τροφίμου, εάν κανένα από τα συστατικά του δεν συνδέεται συνήθως από τον καταναλωτή με την ονομασία του τροφίμου και εάν δεν απαιτείται ποσοτική αναγραφή κανενός από τα συστατικά του στις περισσότερες περιπτώσεις.

3.4.   Το άρθρο 26 παράγραφος 3 του κανονισμού και, συνεπώς, ο εκτελεστικός κανονισμός, καλύπτουν προϊόντα που αποτελούνται από ένα μόνο συστατικό;

Το άρθρο 26 παράγραφος 3 του κανονισμού θα μπορούσε να καλύπτει ένα μεταποιημένο προϊόν που αποτελείται από ένα μόνο συστατικό, σε περίπτωση που ο τελευταίος ουσιαστικός μετασχηματισμός πραγματοποιήθηκε σε τόπο διαφορετικό από τον τόπο προέλευσης του συστατικού / της πρώτης ύλης ή σε περίπτωση που το συστατικό προέρχεται από διαφορετικά μέρη. Η κατάσταση αυτή συνεπάγεται την εφαρμογή του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού, σε περίπτωση που επισημαίνεται η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης του τροφίμου και που η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης του πρωταρχικού συστατικού (του μόνου συστατικού) δεν είναι ίδια με το τρόφιμο.

3.5.   Όταν είναι ευρέως γνωστό στους καταναλωτές ότι το πρωταρχικό συστατικό ενός τροφίμου μπορεί να προέλθει μόνο από χώρες εκτός της ΕΕ, πρέπει να αναγράφεται η καταγωγή του;

Ο κανονισμός δεν προβλέπει καμία εξαίρεση για τη μη αναγραφή της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης των πρωταρχικών συστατικών σε περίπτωση που δεν αντιστοιχούν στη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης του τροφίμου. Επομένως, ακόμα κι αν το πρωταρχικό συστατικό ενός τροφίμου μπορεί να προέλθει μόνο από χώρες εκτός ΕΕ και η ένδειξη της καταγωγής στην επισήμανση του τελικού τροφίμου αναφέρει την ΕΕ (ή κράτος/-η μέλος/-η), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού θα πρέπει να αναγράφεται η ένδειξη της καταγωγής του εν λόγω πρωταρχικού συστατικού.

3.6.   Υπάρχει περίπτωση το πρωταρχικό συστατικό να είναι ένα σύνθετο συστατικό;

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο η) του κανονισμού, «σύνθετο συστατικό» σημαίνει συστατικό που αποτελείται από περισσότερα του ενός συστατικά.

Τα σύνθετα συστατικά εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού, εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις του ορισμού του πρωταρχικού συστατικού του άρθρου 2 παράγραφος 2 στοιχείο ιζ) του κανονισμού.

Εάν πρέπει να παρασχεθούν πληροφορίες σχετικά με την καταγωγή του πρωταρχικού συστατικού σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 3 του κανονισμού και το πρωταρχικό συστατικό είναι σύνθετο, οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων πρέπει να παρέχουν το κατάλληλο επίπεδο πληροφόρησης που ταιριάζει καλύτερα στο συγκεκριμένο τρόφιμο. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ιδιαίτερη φύση του εν λόγω τροφίμου, τη σύνθεσή του και τη διαδικασία παρασκευής του, την αντίληψη, τις προσδοκίες και το ενδιαφέρον των καταναλωτών αναφορικά με την ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού του σύνθετου συστατικού (δηλαδή του τόπου από τον οποίον προέρχεται το πρωταρχικό συστατικό του σύνθετου συστατικού, όπως είναι ο τόπος συλλογής ή ο τόπος καλλιέργειας), καθώς και τον τρόπο επισήμανσης των συστατικών του σύνθετου συστατικού στον κατάλογο συστατικών.

Επιπλέον, πρέπει να αναφερθεί ότι, στο πνεύμα του άρθρου 7 του κανονισμού, οι πληροφορίες που παρέχονται αναφορικά με την ένδειξη της καταγωγής σύνθετου συστατικού δεν θα πρέπει να είναι παραπλανητικές και δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να καταστρατηγούν τις διατάξεις και τους στόχους του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού.

Οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών επιβάλλουν την ορθή εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων του κανονισμού.

4.   ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑ

Προκειμένου ο εκτελεστικός κανονισμός να δώσει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να κάνουν συνειδητές επιλογές, ορίζει ειδικούς κανόνες που εφαρμόζονται όταν η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης του πρωταρχικού συστατικού αναφέρεται σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 3 του κανονισμού. Οι εν λόγω κανόνες έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν ότι οι πληροφορίες αυτές είναι επαρκώς ακριβείς και ουσιαστικές.

Για τον σκοπό αυτό, το άρθρο 2 στοιχείο α) του εκτελεστικού κανονισμού εναρμονίζει τις γεωγραφικές περιοχές στις οποίες πρέπει να αναφέρεται η ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού.

4.1.   Είναι δυνατή η επισήμανση της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης του ίδιου πρωταρχικού συστατικού με αναφορά σε διαφορετικά γεωγραφικά επίπεδα (π.χ. «ΕΕ και Ελβετία»);

Το άρθρο 2 του εκτελεστικού κανονισμού προβλέπει κατάλογο γεωγραφικών περιοχών στις οποίες πρέπει να αναφέρεται η ένδειξη του πρωταρχικού συστατικού. Προκειμένου οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων να εκπληρώσουν τις απαιτήσεις του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού, πρέπει να επιλέξουν μία από τις γεωγραφικές περιοχές που παρατίθενται στο άρθρο 2 στοιχείο α) του εκτελεστικού κανονισμού. Από τη διατύπωση της εν λόγω διάταξης προκύπτει σαφώς ότι ο εκτελεστικός κανονισμός δεν προβλέπει τη δυνατότητα συνδυασμού διαφορετικών γεωγραφικών επιπέδων για το ίδιο πρωταρχικό συστατικό μεταξύ αυτών που παραθέτει.

Παραδείγματα:

—	Η «Ελβετία» αντιστοιχεί στη γεωγραφική περιοχή που ορίζεται στο άρθρο 2 στοιχείο α) σημείο iv). Αντιθέτως, η «ΕΕ» αντιστοιχεί στη γεωγραφική περιοχή που ορίζεται στο άρθρο 2 στοιχείο α) σημείο i). Η δυνατότητα συνδυασμού των δύο δεν προβλέπεται στο άρθρο 2 στοιχείο α) του εκτελεστικού κανονισμού.

Ωστόσο, οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων μπορούν να συμπληρώνουν τις ενδείξεις «ΕΕ και εκτός ΕΕ» με πρόσθετες πληροφορίες, εφόσον συμμορφώνονται με τις γενικές απαιτήσεις που θεσπίζονται με τον κανονισμό όσον αφορά τις πληροφορίες για τα τρόφιμα που παρέχονται σε προαιρετική βάση (άρθρο 36 του κανονισμού). Συγκεκριμένα, οι εν λόγω πληροφορίες δεν θα πρέπει να παραπλανούν ή να προκαλούν σύγχυση. Στο πλαίσιο αυτό, οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων μπορούν να αναφέρουν την «Ελβετία» ως πρόσθετη πληροφορία σε προαιρετική βάση που συμπληρώνει την αναφορά «εκτός ΕΕ».

Παράδειγμα:

—	«ΕΕ και εκτός ΕΕ (Ελβετία)»

—	«ΕΕ (Ισπανία) και εκτός ΕΕ (Ελβετία)»

4.2.   Είναι δυνατός ο συνδυασμός κρατών μελών και τρίτων χωρών για την επισήμανση της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης του πρωταρχικού συστατικού;

Το άρθρο 2 στοιχείο α) σημείο iv) του κανονισμού δίνει τη δυνατότητα δήλωσης κράτους/-ών μέλους/-ών ή τρίτης/-ων χώρας/-ών ως ένδειξης της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού. Αυτό συνεπάγεται ότι οι υπεύθυνοι μπορούν να επιλέξουν μία από αυτές τις ενδείξεις ή και τις δύο.

5.   ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Οι πληροφορίες που παρέχονται για το πρωταρχικό συστατικό σύμφωνα με τον κανονισμό θα πρέπει να συμπληρώνουν τις πληροφορίες που παρέχονται στους καταναλωτές σχετικά με τη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης του τροφίμου. Θα πρέπει να είναι ευδιάκριτες, ευανάγνωστες και, όπου είναι απαραίτητο, γραμμένες με ανεξίτηλους χαρακτήρες. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, το άρθρο 3 του εκτελεστικού κανονισμού θεσπίζει κανόνες σχετικά με τη θέση και την παρουσίαση των σχετικών πληροφοριών.

5.1.   Μπορεί η επισήμανση της χώρας καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού να γίνει με τη χρήση κωδικών χωρών;

Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 στοιχείο θ) του κανονισμού, η αναφορά της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης είναι υποχρεωτική για τις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 26 του κανονισμού. Επιπλέον, το άρθρο 9 παράγραφος 2 του κανονισμού προβλέπει ότι τα στοιχεία που αναφέρονται υποχρεωτικά σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού πρέπει να αναγράφονται με λέξεις και αριθμούς, ενώ μπορούν επιπροσθέτως να εκφράζονται με εικονογράμματα ή σύμβολα.

Από τις διατάξεις του κανονισμού προκύπτει ότι η χώρα καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού πρέπει πάντοτε να αναγράφεται με λέξεις. Έτσι, τα κράτη μέλη πρέπει να αξιολογούν κατά πόσον ορισμένοι κωδικοί χωρών θα μπορούσαν να θεωρηθούν λέξεις. Συγκεκριμένα, ο κωδικός χώρας μπορεί να είναι αποδεκτός εφόσον υπάρχει εύλογη προσδοκία ότι οι καταναλωτές στη χώρα εμπορίας θα τον κατανοήσουν σωστά και δεν θα παραπλανηθούν. Αυτό μπορεί να ισχύει σε περιπτώσεις αρκτικόλεξων όπως τα «ΗΒ», «ΗΠΑ» ή «ΕΕ».

5.2.   Όταν η ονομασία ενός προϊόντος περιλαμβάνει ένδειξη της καταγωγής και βρίσκεται σε διάφορα σημεία της συσκευασίας, θα πρέπει η ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού να αναγράφεται κάθε φορά που η ονομασία του προϊόντος επισημαίνεται στο τρόφιμο; Η ίδια ερώτηση αφορά γραφικές ενδείξεις, όπως σημαίες

Το άρθρο 3 παράγραφος 2 του εκτελεστικού κανονισμού ορίζει ότι, όταν η ένδειξη της καταγωγής ενός τροφίμου αναγράφεται με λέξεις, οι πληροφορίες που παρέχονται σχετικά με την ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού πρέπει να εμφανίζονται στο ίδιο οπτικό πεδίο με την ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης του τροφίμου. Ο εκτελεστικός κανονισμός δεν προβλέπει καμία ευελιξία η οποία θα επέτρεπε την αναγραφή της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού μόνο μία φορά σε περίπτωση που η ένδειξη της καταγωγής του τελικού τροφίμου αναγράφεται πολλές φορές στην επισήμανση.

Από τον κανονισμό προκύπτει με σαφήνεια ότι η ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού πρέπει να παρουσιάζεται με σαφή και ευδιάκριτο τρόπο στους καταναλωτές, πάντα στο ίδιο οπτικό πεδίο με την ένδειξη της καταγωγής του προϊόντος, συμπεριλαμβανομένων των σημαιών. Επομένως, σε περίπτωση που η επωνυμία πώλησης, η οποία περιλαμβάνει ένδειξη της καταγωγής ή σημαίες, επαναλαμβάνεται στη συσκευασία, οι πληροφορίες σχετικά με την καταγωγή του/των πρωταρχικού/-ών συστατικού/-ών θα πρέπει επίσης να επαναλαμβάνονται αντιστοίχως.

5.3.   Το άρθρο 13 παράγραφος 3 του κανονισμού εφαρμόζεται επίσης στην ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού που παρέχεται σύμφωνα με τις διατάξεις του εκτελεστικού κανονισμού;

Το άρθρο 13 του κανονισμού καθορίζει τις γενικές αρχές που διέπουν την παρουσίαση των υποχρεωτικών πληροφοριών για τα τρόφιμα, όπως αυτές παρατίθενται στο άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού και, επομένως, των πληροφοριών για τη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης, όπου αυτό προβλέπεται σύμφωνα με το άρθρο 26 [άρθρο 9 παράγραφος 1 στοιχείο θ) του κανονισμού]. Οι διατάξεις του άρθρου 13 του κανονισμού θα πρέπει να εφαρμόζονται με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων που ισχύουν για συγκεκριμένες κατηγορίες τροφίμων.

Ο εκτελεστικός κανονισμός θεσπίζει συγκεκριμένες απαιτήσεις παρουσίασης της ένδειξης της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού. Συγκεκριμένα, το άρθρο 3 προβλέπει ότι οι εν λόγω πληροφορίες πρέπει να εμφανίζονται στο ίδιο οπτικό πεδίο με την ένδειξη της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης του τροφίμου και με τη χρησιμοποίηση γραμματοσειράς που θα έχει ύψος x τουλάχιστον 75 % του ύψους x της ένδειξης σχετικά με τη χώρα καταγωγής του τροφίμου. Επιπλέον, καθορίζεται ότι, σε κάθε περίπτωση, οι πληροφορίες σχετικά με την ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού πρέπει να παρέχονται σε μέγεθος γραμματοσειράς μεγαλύτερο του 1,2 mm.

Οι ανωτέρω ειδικές απαιτήσεις του εκτελεστικού κανονισμού συμπληρώνονται από τις οριζόντιες διατάξεις του άρθρου 13 του κανονισμού, οι οποίες πρέπει να εφαρμόζονται σωρευτικά.

Το άρθρο 13 παράγραφος 3 του κανονισμού προβλέπει εξαίρεση σχετικά με το απαιτούμενο μέγεθος γραμματοσειράς των υποχρεωτικών ενδείξεων σε περίπτωση μικρών συσκευασιών (με επιφάνεια μικρότερη από 80 cm2). Καθώς οι διατάξεις του άρθρου 13 του κανονισμού εφαρμόζονται στις υποχρεωτικές ενδείξεις που παρατίθενται στο άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού, εφαρμόζονται επίσης στην ένδειξη της καταγωγής του πρωταρχικού συστατικού που παρέχεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 παράγραφος 3 του κανονισμού. Επομένως, σε περίπτωση συσκευασιών ή περιεκτών των οποίων η μέγιστη επιφάνεια είναι μικρότερη από 80 cm2, το ύψος x του μεγέθους γραμματοσειράς που αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 του εκτελεστικού κανονισμού πρέπει να είναι ίσο ή μεγαλύτερο των 0,9 mm.

---

(1)  ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18.

(2)  ΕΕ L 131 της 29.5.2018, σ. 8.

(3)  Κανονισμός (EE) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2012, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων (ΕΕ L 343 της 14.12.2012, σ. 1).

(4)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671).

(5)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 110/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Ιανουαρίου 2008, σχετικά με τον ορισμό, την περιγραφή, την παρουσίαση, την επισήμανση και την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων των αλκοολούχων ποτών και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1576/89 του Συμβουλίου (ΕΕ L 39 της 13.2.2008, σ. 16).

(6)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 251/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, για τον ορισμό, την περιγραφή, την παρουσίαση, την επισήμανση και την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων των αρωματισμένων αμπελοοινικών προϊόντων και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1601/91 του Συμβουλίου (ΕΕ L 84 της 20.3.2014, σ. 14).

(7)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Οκτωβρίου 2013, για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 269 της 10.10.2013, σ. 1).

(8)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 834/2007 του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 2007, για τη βιολογική παραγωγή και την επισήμανση των βιολογικών προϊόντων και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2092/91 (ΕΕ L 189 της 20.7.2007, σ. 1).

Ισοτιμίες του ευρώ (1)

30 Ιανουαρίου 2020

(2020/C 32/02)

1 ευρώ =

	Νομισματική μονάδα	Ισοτιμία
USD	δολάριο ΗΠΑ	1,1029
JPY	ιαπωνικό γιεν	120,03
DKK	δανική κορόνα	7,4729
GBP	λίρα στερλίνα	0,84183
SEK	σουηδική κορόνα	10,6398
CHF	ελβετικό φράγκο	1,0690
ISK	ισλανδική κορόνα	135,90
NOK	νορβηγική κορόνα	10,1738
BGN	βουλγαρικό λεβ	1,9558
CZK	τσεχική κορόνα	25,250
HUF	ουγγρικό φιορίνι	338,36
PLN	πολωνικό ζλότι	4,2873
RON	ρουμανικό λέου	4,7770
TRY	τουρκική λίρα	6,5970
AUD	δολάριο Αυστραλίας	1,6412
CAD	δολάριο Καναδά	1,4577
HKD	δολάριο Χονγκ Κονγκ	8,5678
NZD	δολάριο Νέας Ζηλανδίας	1,6973
SGD	δολάριο Σιγκαπούρης	1,5030
KRW	ουόν Νότιας Κορέας	1 315,00
ZAR	νοτιοαφρικανικό ραντ	16,2673
CNY	κινεζικό ρενμινπί γιουάν	7,6504
HRK	κροατική κούνα	7,4423
IDR	ρουπία Ινδονησίας	15 094,84
MYR	μαλαισιανό ρινγκίτ	4,5087
PHP	πέσο Φιλιππινών	56,246
RUB	ρωσικό ρούβλι	69,6719
THB	ταϊλανδικό μπατ	34,405
BRL	ρεάλ Βραζιλίας	4,6836
MXN	πέσο Μεξικού	20,6985
INR	ινδική ρουπία	79,0110

---

(1)  Πηγή: Ισοτιμίες αναφοράς που δημοσιεύονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ειδική έκθεση 4/2020

«Χρήση νέων τεχνολογιών απεικόνισης για την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής: συνολικά σταθερή η πρόοδος, βραδύτερη ωστόσο ως προς την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών και κλιματικών απαιτήσεων»

(2020/C 32/03)

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο σας πληροφορεί ότι μόλις δημοσιεύθηκε η ειδική έκθεσή του αριθ. 4/2020, με τίτλο «Χρήση νέων τεχνολογιών απεικόνισης για την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής: συνολικά σταθερή η πρόοδος, βραδύτερη ωστόσο ως προς την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών και κλιματικών απαιτήσεων».

Η έκθεση είναι διαθέσιμη, είτε για ανάγνωση είτε για τηλεφόρτωση, στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου: http://eca.europa.eu.

Περίληψη της γνωμοδότησης του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων επί των προτάσεων σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή υποβολής και την ευρωπαϊκή εντολή διατήρησης ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων σε ποινικές υποθέσεις

(Το πλήρες κείμενο της παρούσας γνωμοδότησης είναι διαθέσιμο στην αγγλική, γαλλική και γερμανική γλώσσα στον δικτυακό τόπο του ΕΕΠΔ www.edps.europa.eu)

(2020/C 32/04)

Τον Απρίλιο του 2018, η Επιτροπή υπέβαλε δύο προτάσεις –ενός κανονισμού και μίας οδηγίας– για τη θέσπιση νομικού πλαισίου που θα καθιστούσε ευκολότερη και ταχύτερη την εξασφάλιση και την απόκτηση πρόσβασης των αστυνομικών και των δικαστικών αρχών σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία σε διασυνοριακές υποθέσεις. Έκτοτε, το Συμβούλιο ενέκρινε γενικές προσεγγίσεις σχετικά με τις προτάσεις και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε διάφορα έγγραφα εργασίας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων εξέδωσε τη γνωμοδότησή του. Υπήρξαν σχετικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο, κυρίως με την έναρξη διαπραγματεύσεων για μια διεθνή συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τη διασυνοριακή πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία καθώς και με τις εργασίες για ένα δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο στη σύμβαση για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο. Με την παρούσα γνωμοδότηση, ο ΕΕΠΔ επιθυμεί να παράσχει στον νομοθέτη της Ένωσης νέα στοιχεία για τις επικείμενες εργασίες σχετικά με τις προτάσεις, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις που προαναφέρθηκαν.

Στον σημερινό κόσμο ο οποίος μεταβάλλεται από τις νέες τεχνολογίες, ο χρόνος είναι συχνά καθοριστικής σημασίας για τη διασφάλιση της πρόσβασης των εν λόγω αρχών σε δεδομένα τα οποία είναι απαραίτητα για την εκπλήρωση της αποστολής τους. Ταυτόχρονα, ακόμη και όταν διερευνούν εγχώριες υποθέσεις, οι αρχές επιβολής του νόμου έρχονται αντιμέτωπες με ολοένα και περισσότερες «διασυνοριακές καταστάσεις», απλώς και μόνο λόγω της χρήσης αλλοδαπού παρόχου υπηρεσιών και της ηλεκτρονικής αποθήκευσης πληροφοριών σε άλλο κράτος μέλος. Ο ΕΕΠΔ στηρίζει τον στόχο της εξασφάλισης της πρόσβασης των αρχών επιβολής του νόμου σε αποτελεσματικά εργαλεία για τη διερεύνηση και τη δίωξη ποινικών αδικημάτων, εκφράζει δε ιδιαίτερα την ικανοποίησή του για τον στόχο των προτάσεων για επιτάχυνση και διευκόλυνση της πρόσβασης σε δεδομένα σε διασυνοριακές υποθέσεις μέσω της απλούστευσης των διαδικασιών εντός της ΕΕ.

Ταυτόχρονα, ο ΕΕΠΔ επιθυμεί να τονίσει ότι κάθε πρωτοβουλία στον εν λόγω τομέα πρέπει να σέβεται πλήρως τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και το πλαίσιο προστασίας δεδομένων της ΕΕ και ότι είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί η ύπαρξη όλων των αναγκαίων εγγυήσεων. Ειδικότερα, η αποτελεσματική προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στη διαδικασία διασυνοριακής συγκέντρωσης ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων απαιτεί μεγαλύτερη συμμετοχή των δικαστικών αρχών στο κράτος μέλος εκτέλεσης. Θα πρέπει να συμμετέχουν συστηματικά όσο το δυνατόν νωρίτερα στην εν λόγω διαδικασία, να έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν τη συμμόρφωση των εντολών με τον Χάρτη και να έχουν την υποχρέωση να εγείρουν λόγους απόρριψης σε αυτή τη βάση.

Επιπλέον, θα πρέπει να αποσαφηνιστούν οι ορισμοί των κατηγοριών δεδομένων στον προτεινόμενο κανονισμό και να εξασφαλιστεί η συνοχή τους με άλλους ορισμούς κατηγοριών δεδομένων στο ενωσιακό δίκαιο. Συνιστά επίσης την επανεκτίμηση της ισορροπίας μεταξύ των τύπων αδικημάτων για τα οποία θα μπορούσαν να εκδοθούν ευρωπαϊκές εντολές υποβολής στοιχείων και των συναφών κατηγοριών δεδομένων ενόψει της σχετικής νομολογίας του Δικαστηρίου της ΕΕ.

Επιπλέον, ο ΕΕΠΔ διατυπώνει συγκεκριμένες συστάσεις όσον αφορά διάφορες πτυχές των προτάσεων ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων που απαιτούν βελτιώσεις: η αυθεντικότητα και η εμπιστευτικότητα των εντολών και των δεδομένων που διαβιβάζονται, η περιορισμένη διατήρηση στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών εντολών διατήρησης, το ισχύον πλαίσιο προστασίας δεδομένων, τα δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων, η εξασφάλιση ασυλιών και προνομίων για τα υποκείμενα των δεδομένων, οι νόμιμοι εκπρόσωποι, οι προθεσμίες συμμόρφωσης με τις ευρωπαϊκές εντολές υποβολής στοιχείων και η δυνατότητα των παρόχων υπηρεσιών να αντιτίθενται στις εντολές.

Τέλος, ο ΕΕΠΔ ζητά μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά την αλληλεπίδραση του προτεινόμενου κανονισμού με μελλοντικές διεθνείς συμφωνίες. Ο προτεινόμενος κανονισμός θα πρέπει να διατηρήσει το υψηλό επίπεδο προστασίας των δεδομένων στην ΕΕ και να αποτελέσει σημείο αναφοράς κατά τη διαπραγμάτευση διεθνών συμφωνιών σχετικά με τη διασυνοριακή πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία.

1.   ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΠΛΑΙΣΙΟ

1.

Στις 17 Απριλίου 2018, η Επιτροπή δημοσίευσε δύο νομοθετικές προτάσεις (εφεξής «οι προτάσεις»), οι οποίες συνοδεύτηκαν από μια εκτίμηση επιπτώσεων (1) και συμπεριλάμβαναν τα εξής: — μια πρόταση κανονισμού σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή υποβολής και την ευρωπαϊκή εντολή διατήρησης ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων σε ποινικές υποθέσεις (2) (εφεξής «ο προτεινόμενος κανονισμός»), — μια πρόταση οδηγίας σχετικά με τη θέσπιση εναρμονισμένων κανόνων για τον ορισμό νόμιμων εκπροσώπων με σκοπό τη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών (3) (εφεξής «η προτεινόμενη οδηγία»).

2.

Ο προτεινόμενος κανονισμός θα συνυπάρχει με την οδηγία 2014/41/ΕΕ περί της ευρωπαϊκής εντολής έρευνας σε ποινικές υποθέσεις (εφεξής «οδηγία ΕΕΕ») (4), η οποία αποσκοπεί στη διευκόλυνση της διαδικασίας συγκέντρωσης αποδεικτικών στοιχείων στην επικράτεια άλλου κράτους μέλους και καλύπτει όλους τους τύπους συγκέντρωσης αποδεικτικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών δεδομένων (5). Όλα τα κράτη μέλη που συμμετείχαν στην έκδοση της οδηγίας ΕΕΕ (6) είχαν προθεσμία έως τον Μάιο του 2017 για την ενσωμάτωσή της στην εθνική τους νομοθεσία (7).

3.

Στις 26 Σεπτεμβρίου 2018, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων (8) (εφεξής «ΕΣΠΔ») εξέδωσε γνωμοδότηση (9) σχετικά με τις προτάσεις.

4.

Στις 7 Δεκεμβρίου 2018 και στις 8 Μαρτίου 2019, το Συμβούλιο εξέδωσε τη γενική του προσέγγιση σχετικά με τον προτεινόμενο κανονισμό (10) και την προτεινόμενη οδηγία (11) αντίστοιχα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δημοσίευσε μια σειρά εγγράφων εργασίας.

5.

Ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων (εφεξής «ΕΕΠΔ») επιδοκιμάζει το γεγονός ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζήτησαν τη γνώμη του ανεπίσημα πριν από την έκδοση των προτάσεων. Ο ΕΕΠΔ χαιρετίζει επίσης τις παραπομπές στην παρούσα γνωμοδότηση στην αιτιολογική σκέψη 66 του προτεινόμενου κανονισμού και στην αιτιολογική σκέψη 24 της προτεινόμενης οδηγίας.

6.

Στις 5 Φεβρουαρίου 2019, η Επιτροπή εξέδωσε δύο συστάσεις για αποφάσεις του Συμβουλίου: σύσταση για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων με σκοπό τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (ΗΠΑ) σχετικά με τη διασυνοριακή πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία στο πλαίσιο της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις (12) και σύσταση για την έγκριση της συμμετοχής της Επιτροπής, εξ ονόματος της ΕΕ, σε διαπραγματεύσεις σχετικά με δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο της σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο (CETS αριθ. 185) (εφεξής «Σύμβαση για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο») (13). Οι δύο συστάσεις αποτέλεσαν αντικείμενο δύο γνωμοδοτήσεων του ΕΕΠΔ (14). Οι διαπραγματεύσεις τόσο με τις ΗΠΑ όσο και στο Συμβούλιο της Ευρώπης είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.

7.

Τον Φεβρουάριο του 2019, η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απηύθυνε παρόμοιες επιστολές στον ΕΕΠΔ και στο ΕΣΠΔ προκειμένου να ζητήσει νομική εκτίμηση των επιπτώσεων του νόμου CLOUD των ΗΠΑ (15) που εγκρίθηκε από το Κογκρέσο των ΗΠΑ τον Μάρτιο του 2018, σχετικά με το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για την προστασία των δεδομένων. Στις 12 Ιουλίου 2019, ο ΕΕΠΔ και το ΕΣΠΔ εξέδωσαν κοινή απάντηση στο εν λόγω αίτημα με την αρχική τους αξιολόγηση (16).

8.

Στις 3 Οκτωβρίου 2019, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν διμερή συμφωνία σχετικά με τη διασυνοριακή πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία με σκοπό την αντιμετώπιση σοβαρών εγκλημάτων (17). Είναι η πρώτη εκτελεστική συμφωνία η οποία επιτρέπει στους παρόχους υπηρεσιών στις ΗΠΑ να συμμορφώνονται με αιτήματα για δεδομένα περιεχομένου από τρίτες χώρες βάσει του νόμου CLOUD των ΗΠΑ.

Η παρούσα γνωμοδότηση καλύπτει και τις δύο προτάσεις, οι οποίες ωστόσο επικεντρώνονται στον προτεινόμενο κανονισμό. Σύμφωνα με την αποστολή του ΕΕΠΔ, επικεντρώνεται πρωτίστως στα δικαιώματα στην ιδιωτική ζωή και στην προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και έχει ως στόχο να είναι συνεκτική και συμπληρωματική της γνωμοδότησης 23/2018 του ΕΣΠΔ, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις γενικές προσεγγίσεις του Συμβουλίου και τα έγγραφα εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

5.   ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

70.

Ο ΕΕΠΔ στηρίζει τον στόχο της διασφάλισης της πρόσβασης των αρχών επιβολής του νόμου και των δικαστικών αρχών σε αποτελεσματικά εργαλεία για τη διερεύνηση και τη δίωξη ποινικών αδικημάτων σε έναν κόσμο ο οποίος μεταβάλλεται από τις νέες τεχνολογίες. Ταυτόχρονα, ο ΕΕΠΔ επιθυμεί να διασφαλίσει ότι η εν λόγω ενέργεια σέβεται απολύτως τον Χάρτη και το κεκτημένο της ΕΕ στον τομέα της προστασίας των δεδομένων. Ο προτεινόμενος κανονισμός απαιτεί την αποθήκευση και την κοινοποίηση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα εντός και εκτός της ΕΕ μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών, ιδιωτικών φορέων και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αρχών τρίτων χωρών. Συνεπάγεται περιορισμούς όσον αφορά τα δύο θεμελιώδη δικαιώματα του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που κατοχυρώνονται από τα άρθρα 7 και 8 του Χάρτη. Για να είναι νόμιμοι, οι εν λόγω περιορισμοί πρέπει να συνάδουν με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 52 παράγραφος 1 του Χάρτη και να πληρούν ιδίως την προϋπόθεση της αναγκαιότητας.

71.

Ο ΕΕΠΔ θεωρεί, πρώτον, ότι θα πρέπει να εξεταστούν περαιτέρω και άλλες εναλλακτικές που θα παρέχουν μεγαλύτερες εγγυήσεις επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα τους ίδιους στόχους.

72.

Δεύτερον, ο ΕΕΠΔ λαμβάνει υπόψη ότι ο προτεινόμενος κανονισμός περιέχει ήδη πολλές δικονομικές εγγυήσεις. Ωστόσο, ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η σημαντική ευθύνη του ελέγχου της συμμόρφωσης του πιστοποιητικού ΕΕΥ και του πιστοποιητικού ΕΕΔ με τον Χάρτη ανατίθεται σε παρόχους υπηρεσιών και συνιστά τη συμμετοχή των δικαστικών αρχών που ορίζονται από το κράτος μέλος εκτέλεσης το συντομότερο δυνατό στη διαδικασία συγκέντρωσης ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων.

73.

Ο ΕΕΠΔ συνιστά τη διασφάλιση περαιτέρω συνοχής μεταξύ των ορισμών των κατηγοριών ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων και των υφιστάμενων ορισμών συγκεκριμένων κατηγοριών δεδομένων βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας καθώς και την επανεξέταση της κατηγορίας των δεδομένων πρόσβασης, ή η πρόσβαση στα εν λόγω δεδομένα να υπόκειται σε παρόμοιες προϋποθέσεις με εκείνες που αφορούν την πρόσβαση σε κατηγορίες δεδομένων για τις συναλλαγές και δεδομένων περιεχομένου. Ο προτεινόμενος κανονισμός θα πρέπει να ορίζει σαφείς και απλούς ορισμούς για κάθε κατηγορία δεδομένων προκειμένου να διασφαλίζεται η ασφάλεια δικαίου για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Συνιστά επίσης την τροποποίηση του προτεινόμενου ορισμού της κατηγορίας δεδομένων συνδρομητών, προκειμένου αυτός να διευκρινιστεί περαιτέρω.

74.

Συνιστά περαιτέρω την επανεκτίμηση της ισορροπίας μεταξύ του τύπου αδικημάτων για τα οποία θα μπορούσαν να εκδοθούν ευρωπαϊκές εντολές υποβολής στοιχείων (ΕΕΥΣ) και των συναφών κατηγοριών δεδομένων λαμβάνοντας υπόψη την πρόσφατη σχετική νομολογία του ΔΕΕ. Ειδικότερα, η δυνατότητα έκδοσης ΕΕΥΣ για τη δημιουργία δεδομένων σχετικά με τις συναλλαγές και δεδομένων περιεχομένου θα πρέπει να περιορίζεται σε σοβαρά εγκλήματα. Το ιδανικό θα ήταν ο ΕΕΠΔ να υποστηρίζει τον ορισμό ενός κλειστού καταλόγου συγκεκριμένων αξιόποινων πράξεων για τις ΕΕΥΣ για τη δημιουργία δεδομένων σχετικά με τις συναλλαγές και δεδομένων περιεχομένου, γεγονός που θα αύξανε επίσης την ασφάλεια δικαίου για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

75.

Ο ΕΕΠΔ διατυπώνει επίσης συστάσεις που αποσκοπούν στην εξασφάλιση του σεβασμού των δικαιωμάτων προστασίας των δεδομένων και ιδιωτικής ζωής, επιτυγχάνοντας παράλληλα την ταχεία συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων για συγκεκριμένες ποινικές διαδικασίες. Αυτές επικεντρώνονται στην ασφάλεια της διαβίβασης δεδομένων μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, στην αυθεντικότητα των εντολών και των πιστοποιητικών και στην περιορισμένη διατήρησηδεδομένων στο πλαίσιο μιας ΕΕΥΣ.

76.

Πέραν των γενικών παρατηρήσεων και των κύριων συστάσεων που προσδιορίζονται ανωτέρω, ο ΕΕΠΔ διατύπωσε πρόσθετες συστάσεις στην παρούσα γνωμοδότηση σχετικά με τις ακόλουθες πτυχές των προτάσεων: — την παραπομπή στο ισχύον πλαίσιο προστασίας των δεδομένων, — τα δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων (αυξημένη διαφάνεια και δικαίωμα άσκησης ένδικων μέσων), — την εξασφάλιση ασυλιών και προνομίων για τα υποκείμενα των δεδομένων, — τον ορισμό νόμιμων εκπροσώπων για τη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων σε ποινικές υποθέσεις, — τις προθεσμίες συμμόρφωσης με τις ΕΕΥΣ και τη δημιουργία των δεδομένων, — τη δυνατότητα για τους παρόχους υπηρεσιών να αντιτίθενται σε εντολές που βασίζονται σε περιορισμένους λόγους.

77.

Τέλος, ο ΕΕΠΔ γνωρίζει το ευρύτερο πλαίσιο στο οποίο κατατέθηκε η πρωτοβουλία καθώς και τις δύο αποφάσεις του Συμβουλίου που εγκρίθηκαν, μία σχετικά με το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο για τα εγκλήματα στον κυβερνοχώρο στο Συμβούλιο της Ευρώπης και μία σχετικά με την έναρξη διαπραγματεύσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ζητά μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά την αλληλεπίδραση του προτεινόμενου κανονισμού με διεθνείς συμφωνίες. Ο ΕΕΠΔ είναι πρόθυμος να συμβάλει εποικοδομητικά ώστε να εξασφαλιστεί η συνοχή και η συμβατότητα μεταξύ των τελικών κειμένων και του πλαισίου προστασίας δεδομένων της ΕΕ.

---

(1)  Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής: Εκτίμηση επιπτώσεων, SWD(2018) 118 final (εφεξής «Εκτίμηση επιπτώσεων»), διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=SWD%3A2018%3A118%3AFIN.

(2)  Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή υποβολής και την ευρωπαϊκή εντολή διατήρησης ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων σε ποινικές υποθέσεις, COM(2018) 225 final.

(3)  Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση εναρμονισμένων κανόνων για τον ορισμό νόμιμων εκπροσώπων με σκοπό τη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών, COM(2018)226 final.

(4)  Οδηγία 2014/41/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, περί της ευρωπαϊκής εντολής έρευνας σε ποινικές υποθέσεις, ΕΕ L 130 της 1.5.2014, σ. 1· βλέπε άρθρο 23 του προτεινόμενου κανονισμού.

(5)  Η οδηγία ΕΕΕ προβλέπει την άμεση συνεργασία μεταξύ της αρχής έκδοσης σε ένα κράτος μέλος και της αρχής εκτέλεσης σε άλλο κράτος μέλος ή, κατά περίπτωση, μέσω της/των κεντρικής(-ών) αρχής(-ών) που ορίζεται(-ονται) από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη. Στόχος της είναι να διευκολύνει και να επιταχύνει τη συνεργασία αυτή, προβλέποντας τυποποιημένες μορφές και αυστηρές προθεσμίες και να εξαλείψει πολλά εμπόδια στον τομέα της διασυνοριακής συνεργασίας· για παράδειγμα, «Μια ΕΕΕ μπορεί να εκδοθεί από την εκδίδουσα αρχή για να ληφθεί οποιοδήποτε μέτρο με σκοπό την προσωρινή πρόληψη της καταστροφής, μετατροπής, απομάκρυνσης, μεταφοράς ή διάθεσης ενός στοιχείου το οποίο μπορεί να χρησιμεύσει ως απόδειξη» και «Η αρχή εκτέλεσης αποφασίζει και κοινοποιεί την απόφασή της περί των προσωρινών μέτρων το συντομότερο δυνατόν και, εφόσον είναι εφικτό, εντός 24 ωρών από την παραλαβή της ΕΕΕ» (άρθρο 32)· επίσης η εκτέλεση μιας ΕΕΕ για την αναγνώριση προσώπων που έχουν συνδρομή σε έναν συγκεκριμένο αριθμό τηλεφώνου ή διεύθυνση IP δεν υπόκειται στην απαίτηση του διττού αξιόποινου [άρθρο 10 παράγραφος 2 στοιχείο ε) σε συνδυασμό με το άρθρο 11 παράγραφος 2].

(6)  Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ πλην της Δανίας και της Ιρλανδίας.

(7)  Όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη ενσωμάτωσαν την οδηγία ΕΕΕ στις εθνικές τους νομοθεσίες το 2017 ή το 2018. Βλέπε πορεία υλοποίησης του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου: https://www.ejn-crimjust.europa.eu/ejn/EJN_Library_StatusOfImpByCat.aspx?CategoryId=120.

(8)  Το ΕΣΠΔ που συστάθηκε με το άρθρο 68 του ΓΚΠΔ διαδέχτηκε την ομάδα εργασίας που συστάθηκε με το άρθρο 29 της οδηγίας 95/46/ΕΚ, η οποία καταργήθηκε. Ομοίως με την ομάδα εργασίας του άρθρου 29, το ΕΣΠΔ απαρτίζεται από εκπροσώπους των εθνικών αρχών προστασίας δεδομένων και του ΕΕΠΔ.

(9)  Γνωμοδότηση 23/2018 της 26ης Σεπτεμβρίου 2018 επί των προτάσεων σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή υποβολής και την ευρωπαϊκή εντολή διατήρησης ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων σε ποινικές υποθέσεις (άρθρο 70.1.β) (εφεξής «γνωμοδότηση ΕΣΠΔ 23/2018»), που είναι διαθέσιμη στη διεύθυνση: https://edpb.europa.eu/sites/edpb/files/files/file1/eevidence_opinion_final_en.pdf.

(10)  https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2018/12/07/regulation-on-cross-border-access-to-e-evidence-council-agrees-its-position/#.

(11)  https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2019/03/08/e-evidence-package-council-agrees-its-position-on-rules-to-appoint-legal-representatives-for-the-gathering-of-evidence/.

(12)  Σύσταση για απόφαση του Συμβουλίου που εγκρίνει την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής σχετικά με τη διασυνοριακή πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία στο πλαίσιο της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις, COM(2019) 70 final.

(13)  Σύσταση για απόφαση του Συμβουλίου για την έγκριση της συμμετοχής σε διαπραγματεύσεις σχετικά με δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο της σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο (CETS αριθ. 185), COM(2019) 71 final. Μέχρι στιγμής, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν υπογράψει τη σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και για τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία και σχεδόν όλα την έχουν επικυρώσει. Η Ιρλανδία και η Σουηδία βρίσκονται ακόμη στη διαδικασία επικύρωσης της σύμβασης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο. Η σύμβαση για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο είναι διεθνής νομικά δεσμευτική πράξη η οποία απαιτεί από τα συμβαλλόμενα μέρη να ορίζουν συγκεκριμένα ποινικά αδικήματα που διαπράττονται κατά ή μέσω ηλεκτρονικών δικτύων στο εθνικό τους δίκαιο και θεσπίζει ειδικές εξουσίες και διαδικασίες που επιτρέπουν στις εθνικές αρχές τους να διενεργούν τις ποινικές τους έρευνες, συμπεριλαμβανομένης της συλλογής αποδεικτικών στοιχείων για αδικήματα σε ηλεκτρονική μορφή. Ενισχύει επίσης τη διεθνή συνεργασία μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών. Έχουν θεσπιστεί συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν από τη μεταβλητότητα των δεδομένων. Όσον αφορά αυτό το θέμα, η σύμβαση προβλέπει την ταχεία διατήρηση των αποθηκευμένων ηλεκτρονικών δεδομένων. Δεδομένου ότι η διαβίβαση εξασφαλισμένων αποδεικτικών στοιχείων στο αιτούν κράτος υπόκειται σε οριστική απόφαση επί επίσημου αιτήματος αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής, η διατήρηση δεν υπόκειται στην πλήρη δέσμη των λόγων απόρριψης, συγκεκριμένα το διττό αξιόποινο απαιτείται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις (άρθρο 29).

(14)  Γνωμοδότηση 2/2019 του ΕΕΠΔ σχετικά με τη διαπραγματευτική εντολή για συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ όσον αφορά τη διασυνοριακή πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία και γνωμοδότηση 3/2019 του ΕΕΠΔ σχετικά με τη συμμετοχή στις διαπραγματεύσεις ενόψει ενός δεύτερου πρόσθετου πρωτοκόλλου της σύμβασης της Βουδαπέστης για τα εγκλήματα στον κυβερνοχώρο.

(15)  Διατίθεται στη διεύθυνση: https://www.congress.gov/bill/115th-congress/house-bill/1625/text.

(16)  https://edpb.europa.eu/our-work-tools/our-documents/letters/epdb-edps-joint-response-libe-committee-impact-us-cloud-act_fr.

(17)  https://www.gov.uk/government/publications/ukusa-agreement-on-access-to-electronic-data-for-the-purpose-of-countering-serious-crime-cs-usa-no62019.

Ανακοίνωση της Επιτροπής δυνάμει του άρθρου 16 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1008/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κοινούς κανόνες εκμετάλλευσης των αεροπορικών γραμμών στην Κοινότητα

Επιβολή υποχρεώσεων παροχής δημόσιας υπηρεσίας σε τακτικές αεροπορικές γραμμές

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2020/C 32/05)

Κράτος μέλος	Γαλλία
Σχετική γραμμή	Cayenne – Camopi Saint Georges – Camopi
Ημερομηνία έναρξης ισχύος των υποχρεώσεων παροχής δημόσιας υπηρεσίας	1 Ιουλίου 2020
Διεύθυνση στην οποία διατίθεται το κείμενο, καθώς και όλες οι πληροφορίες και/ή τα έγγραφα που αφορούν την υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας	Απόφαση αριθ.° AP-2019-94 της 18ης Δεκεμβρίου 2019 – Νέες υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας στις εγχώριες αεροπορικές μεταφορές https://www.ctguyane.fr/deliberations/

Ανακοίνωση της Επιτροπής δυνάμει του άρθρου 16 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1008/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κοινούς κανόνες εκμετάλλευσης των αεροπορικών γραμμών στην Κοινότητα

Τροποποίηση υποχρεώσεων παροχής δημόσιας υπηρεσίας σε τακτικές αεροπορικές γραμμές

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2020/C 32/06)

Κράτος μέλος	Γαλλία
Σχετική γραμμή	Cayenne – Maripasoula Cayenne – Saül Cayenne – Grand Santi St Laurent du Maroni – Grand Santi St Laurent du Maroni – Maripasoula
Αρχική ημερομηνία έναρξης ισχύος των υποχρεώσεων παροχής δημόσιας υπηρεσίας	30 Ιουλίου 1996 (Cayenne – Maripasoula et Cayenne – Saül) 25 Απριλίου 2005 (Saint Laurent du Maroni – Grand Santi) 1 Ιουνίου 2005 (Cayenne – Grand Santi et St Laurent du Maroni – Maripasoula)
Ημερομηνία έναρξης ισχύος των τροποποιήσεων	1 Ιουλίου 2020
Διεύθυνση στην οποία διατίθεται το κείμενο, καθώς και όλες οι πληροφορίες και/ή τα έγγραφα που αφορούν την υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας	Απόφαση αριθ.° AP-2019-94 της 18ης Δεκεμβρίου 2019 – Νέες υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας στις εγχώριες αεροπορικές μεταφορές https://www.ctguyane.fr/deliberations/

Ανακοίνωση της Επιτροπής δυνάμει του άρθρου 17 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1008/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κοινούς κανόνες εκμετάλλευσης των αεροπορικών γραμμών στην Κοινότητα

Πρόσκληση υποβολής προσφορών για την εκμετάλλευση τακτικών αεροπορικών γραμμών σύμφωνα με τις υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2020/C 32/07)

Κράτος μέλος	Γαλλία
Σχετικές γραμμές	Lot 1 (ανατολικά) : Cayenne – Camopi Saint Georges – Camopi Lot 2 (δυτικά) : Cayenne – Maripasoula Cayenne – Saül Cayenne – Grand Santi St Laurent du Maroni – Grand Santi St Laurent du Maroni – Maripasoula
Διάρκεια ισχύος της σύμβασης	5 έτη
Προθεσμία υποβολής υποψηφιοτήτων και προσφορών	31 Μαρτίου 2020
Διεύθυνση στην οποία διατίθεται το κείμενο της πρόσκλησης υποβολής προσφορών, καθώς και κάθε πληροφορία και/ή τα έγγραφα σχετικά με την πρόσκληση υποβολής προσφορών και την υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας	Hôtel de la Collectivité Territoriale de Guyane Carrefour de Suzini – 4179, route de Montabo BP 47025 – 97307 Cayenne Cedex https://www.ctguyane.fr/marches-publics/

Διαγωνισμός Κοινωνικής Καινοτομίας 2020 — Πρόσκληση υποβολής προτάσεων

Ιδέες που αλλάζουν τον κόσμο: Ο Διαγωνισμός Κοινωνικής Καινοτομίας του Ινστιτούτου της ΕΤΕπ για το 2020

(2020/C 32/08)

Το Ινστιτούτο της ΕΤΕπ διοργανώνει για ένατη χρονιά Διαγωνισμό Κοινωνικής Καινοτομίας

Ο Διαγωνισμός Κοινωνικής Καινοτομίας προωθεί τις καινοτόμες ιδέες και επιβραβεύει πρωτοβουλίες που έχουν κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Οι πρωτοβουλίες μπορούν να αφορούν διάφορους τομείς — από την παιδεία, την υγεία και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, έως νέες τεχνολογίες, νέα συστήματα και νέες μεθόδους. Όλοι οι υποψήφιοι θα διαγωνιστούν για δύο βραβεία Γενικής Κατηγορίας, ενώ εφέτος οι υποψήφιοι των οποίων οι προτάσεις θα αφορούν το θέμα του περιβάλλοντος (με ιδιαίτερη έμφαση στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων) θα διαγωνιστούν επίσης για δύο βραβεία σε μια Ειδική Κατηγορία. Σε αμφότερες τις κατηγορίες θα απονεμηθούν ένα πρώτο και ένα δεύτερο βραβείο, ύψους 50 000 ευρώ και 20 000 ευρώ αντίστοιχα.

Ακολουθήστε μας στο Facebook: www.facebook.com/EibInstitute

Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτόν τον διαγωνισμό και τον τρόπο υποβολής μιας καινοτόμου πρότασης, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα http://institute.eib.org/programmes/social/social-innovation-tournament/

Προηγούμενη κοινοποίηση συγκέντρωσης

(Υπόθεση M.9434 — UTC/Raytheon)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2020/C 32/09)

---

(1)  ΕΕ L 24 της 29.1.2004, σ. 1 (ο «κανονισμός συγκεντρώσεων»).

Δημοσίευση κοινοποίησης σχετικά με την έγκριση τυπικής τροποποίησης προδιαγραφών προϊόντος για ονομασία στον αμπελοοινικό τομέα σύμφωνα με το άρθρο 17 παράγραφοι 2 και 3 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2019/33 της Επιτροπής.

(2020/C 32/10)

Η παρούσα κοινοποίηση δημοσιεύεται σύμφωνα με το άρθρο 17 παράγραφος 5 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2019/33 της Επιτροπής (1).

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΤΥΠΙΚΗΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ

«Brachetto d’Acqui / ACQUI»

Αριθμός αναφοράς: PDO-IT-A1382-AM04

Ημερομηνία της κοινοποίησης : 25 Σεπτεμβρίου 2019

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΓΚΡΙΘΕΙΣΑΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ

1.   Περιγραφή των οίνων

Περιγραφή και αιτιολόγηση

Για τους τύπους Brachetto d’Acqui ή Acqui (μη αφρώδης) και Brachetto d’Acqui ή Acqui spumante (αφρώδης), η ελάχιστη ολική οξύτητα μειώνεται από τα 5 g/l στα 4,5 g/l.

Επιπλέον, για τον τύπο spumante, το ελάχιστο στερεό υπόλειμμα χωρίς σάκχαρα μειώνεται από τα 18 g/l στα 17 g/l.

Αιτιολόγηση:

Οι μεταβολή των κλιματικών συνθηκών έχει επηρεάσει τις φαινολογικές φάσεις και τον ρυθμό ωρίμασης των σταφυλιών, η οποία συχνά επέρχεται πρόωρα και συνοδεύεται από μείωση της οξύτητας των γλευκών και, κατά συνέπεια, των παραγόμενων οίνων. Ως εκ τούτου, κρίθηκε σκόπιμο να μειωθεί το ελάχιστο επίπεδο της ολικής οξύτητας 0,5 γραμμαρίων ανά λίτρο.

Η μείωση του στερεού υπολείμματος χωρίς σάκχαρα κατά 1 γραμμάριο/λίτρο συνιστά τυπική τροποποίηση, όσον αφορά την επίσημη μέθοδο, σε σχέση με την τιμή του καθαρού στερεού υπολείμματος που ίσχυε προηγουμένως.

Η τροποποίηση αφορά το σημείο 1.4 του ενιαίου εγγράφου και το άρθρο 6 των προδιαγραφών προϊόντος.

2.   Περιοχή οινοποίησης και εμφιάλωσης

Περιγραφή και αιτιολόγηση

α)	αναδιατυπώνονται οι διατάξεις για την περιοχή οινοποίησης και εμφιάλωσης και οι σχετικές παρεκκλίσεις, με ομαδοποίηση όλων των εργασιών που επί του παρόντος προβλέπονται στο άρθρο 5 παράγραφοι 1 και 11 των προδιαγραφών, στις παραγράφους 1 και 2 του ίδιου άρθρου.

β)	σύμφωνα με την παρέκκλιση που προβλέπεται στην ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία, επιτρέπεται η εκτέλεση όλων των εργασιών οινοποίησης/παρασκευής σε ολόκληρη την επικράτεια της περιφέρειας του Πεδεμοντίου, αντί των επαρχιών Asti, Cuneo και Alessandria.

γ)

μόνον όσον αφορά τους τύπους Brachetto d’Acqui ή Acqui spumante με περιεκτικότητα σε σάκχαρα από extra brut έως ημίγλυκο, σύμφωνα με την παρέκκλιση που προβλέπεται στην ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ, επιτρέπεται η εκτέλεση των εργασιών σχηματισμού φυσαλίδων στην επικράτεια των γειτονικών περιφερειών της Λιγυρίας, της Λομβαρδίας, της Εμίλια-Ρομάνια και της Κοιλάδας Αόστης.

Αιτιολόγηση:

α) και β). Πρόκειται για τυπικές τροποποιήσεις με τις οποίες διασφαλίζεται η περιγραφή, με τρόπο οργανικό και συνεκτικό με την ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία, των διατάξεων για την οινοποίηση/παρασκευή και την εμφιάλωση, καθώς και των σχετικών διατάξεων περί παρεκκλίσεων για τους διάφορους τύπους οίνου.

γ) Η επέκταση της περιοχής στην οποία μπορούν να εκτελούνται οι εργασίες οινοποίησης, κατά παρέκκλιση μόνο για ορισμένους τύπους οίνου spumante (αφρώδους), αποσκοπεί στη δημιουργία νέων ευκαιριών για τους παραγωγούς που ανταποκρίνονται στις νέες ανάγκες εμπορίας.

Οι τροποποιήσεις επηρεάζουν το σημείο 1.9 του ενιαίου εγγράφου (άλλες προϋποθέσεις) και το άρθρο 5 των προδιαγραφών.

3.   Επισήμανση:

Περιγραφή και αιτιολόγηση

Στην περιγραφή και παρουσίαση των οίνων με ελεγχόμενη και εγγυημένη ονομασία προέλευσης «Brachetto d’Acqui» ή «Acqui» και «Brachetto d’Acqui» ή «Acqui» spumante, τα στοιχεία της περιεκτικότητας σε σάκχαρα δεν χρειάζεται πλέον να αναγράφονται υποχρεωτικά με χαρακτήρες διαφορετικούς από τους χρησιμοποιούμενους για την ονομασία.

Αιτιολόγηση: με την κατάργηση του εν λόγω περιορισμού, παρέχεται στους παραγωγούς μεγαλύτερη ελευθερία επιλογών στον σχεδιασμό της ετικέτας.

Η τροποποίηση επηρεάζει το σημείο 1.9 του ενιαίου εγγράφου (άλλες προϋποθέσεις) και το άρθρο 7 των προδιαγραφών.

ΕΝΙΑΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

1.   Ονομασια προϊοντος

Brachetto d’Acqui

Acqui

2.   Τυπος γεωγραφικης ενδειξης

ΠΟΠ – Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης

3.   Κατηγοριες αμπελοοινικων προϊοντων

1.

Οίνος

6.

Αφρώδης οίνος ποιότητας αρωματικού τύπου

4.   Περιγραφη του/των οινου/-ων

Brachetto d’Acqui ή Acqui

Οίνος που παράγεται από σταφύλια της ποικιλίας Brachetto, ο οποίος διαθέτει χαρακτηριστικό και αξιόλογο άρωμα που εκφράζεται με ποικίλη ένταση ανάλογα με τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους οινοποίησης. Τα σταφύλια καλλιεργούνται σε σαφώς οριοθετημένη περιοχή του Πεδεμοντίου, σε 26 δήμους των επαρχιών Asti και Alessandria.

Χαρακτηριστικά κατά την κατανάλωση

Χρώμα: ρουμπινί μέτριας έντασης που τείνει προς το ανοιχτό πορφυρό ή στο ρόδινο ή το ροζέ·

Άρωμα: χαρακτηριστικό, πολύ λεπτό, ενίοτε φρουτώδες, το οποίο, στην εκδοχή με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε σάκχαρα, τείνει προς άρωμα μπαχαρικών·

Γεύση: λεπτή, χαρακτηριστική, από ξηρή έως γλυκιά.

ελάχιστος ολικός αλκοολικός τίτλος κατ’ όγκο: 11,50 % εκ των οποίων

ελάχιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος 5,00 %·

Ελάχιστο στερεό υπόλειμμα χωρίς σάκχαρα 18,0 g/l

Γενικά αναλυτικά χαρακτηριστικά
Μέγιστος ολικός αλκοολικός τίτλος (σε % vol)
Ελάχιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος (σε % vol)	5,0
Ελάχιστη ολική οξύτητα	4,5 γραμμάρια ανά λίτρο, εκφραζόμενη σε τρυγικό οξύ
Μέγιστη πτητική οξύτητα (σε χιλιοστοϊσοδύναμα ανά λίτρο)
Μέγιστο ολικό διοξείδιο του θείου (σε χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο)

Brachetto d’Acqui ή Acqui spumante

Οίνος που παράγεται από σταφύλια της ποικιλίας Brachetto, ο οποίος διαθέτει χαρακτηριστικό και αξιόλογο άρωμα που εκφράζεται με ποικίλη ένταση ανάλογα με τη χρησιμοποιούμενη μέθοδο οινοποίησης. Τα σταφύλια καλλιεργούνται σε σαφώς οριοθετημένη περιοχή του Πεδεμοντίου, σε 26 δήμους των επαρχιών Asti και Alessandria.

Χαρακτηριστικά κατά την κατανάλωση

Αφρός: λεπτός με διάρκεια·

Χρώμα: ρουμπινί μέτριας έντασης που τείνει προς το ανοιχτό πορφυρό ή ρόδινο ή ροζέ·

Άρωμα: χαρακτηριστικό, λεπτό, ενίοτε φρουτώδες, το οποίο, στην εκδοχή με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε σάκχαρα,, τείνει προς άρωμα μπαχαρικών·

Γεύση: λεπτή, χαρακτηριστική, από extra brut έως γλυκιά.

ελάχιστος ολικός αλκοολικός τίτλος κατ’ όγκο: 12,00 % εκ των οποίων

ελάχιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος 6,00 %· ελάχιστο εκχύλισμα χωρίς σάκχαρα 17 g/l

Γενικά αναλυτικά χαρακτηριστικά
Μέγιστος ολικός αλκοολικός τίτλος (σε % vol)
Ελάχιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος (σε % vol)	6,0
Ελάχιστη ολική οξύτητα	4,5 γραμμάρια ανά λίτρο, εκφραζόμενη σε τρυγικό οξύ
Μέγιστη πτητική οξύτητα (σε χιλιοστοϊσοδύναμα ανά λίτρο)
Μέγιστο ολικό διοξείδιο του θείου (σε χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο)

Brachetto d’Acqui ή Acqui passito

Πρόκειται για αρωματικό γλυκό οίνο από σταφύλια που καλλιεργούνται σε σαφώς οριοθετημένη περιοχή του Πεδεμοντίου, μόνο σε 26 δήμους των επαρχιών Asti και Alessandria.

Χαρακτηριστικά κατά την κατανάλωση

Χρώμα: ρουμπινί μέσης έντασης, που ενίοτε τείνει προς το πορφυρό·

Άρωμα: μοσχάτο, πολύ λεπτό άρωμα, χαρακτηριστικό της ποικιλίας Brachetto, ενίοτε με νότες ξύλου·

Γεύση: γλυκιά, μοσχάτο άρωμα, αρμονική, βελούδινη, ενίοτε με νότες ξύλου·

ελάχιστος ολικός αλκοολικός τίτλος κατ’ όγκο: 16,00 %

ελάχιστο στερεό υπόλειμμα χωρίς σάκχαρα 20 g/l

Γενικά αναλυτικά χαρακτηριστικά
Μέγιστος ολικός αλκοολικός τίτλος (σε % vol)
Ελάχιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος (σε % vol)	11,0
Ελάχιστη ολική οξύτητα	4,5 γραμμάρια ανά λίτρο, εκφραζόμενη σε τρυγικό οξύ
Μέγιστη πτητική οξύτητα (σε χιλιοστοϊσοδύναμα ανά λίτρο)
Μέγιστο ολικό διοξείδιο του θείου (σε χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο)

5.   Οινοποιητικες πρακτικες

α.   Ουσιώδεις οινολογικές πρακτικές

ΚΑΜΙΑ

β.   Μέγιστες αποδόσεις

Brachetto d’Acqui ή Acqui spumante και passito

8 000 χιλιόγραμμα σταφυλιών ανά εκτάριο

6.   Οριοθετημενη γεωγραφικη περιοχη

Τα σταφύλια που προορίζονται για την παραγωγή των διάφορων τύπων των οίνων «Brachetto d’Acqui» ή «Acqui» DOCG πρέπει να παράγονται στην περιφέρεια του Πεδεμοντίου, στους 26 δήμους των επαρχιών Asti και Alessandria που παρατίθενται κατωτέρω:

Επαρχία Asti:

ολόκληρη η επικράτεια των ακόλουθων δήμων: Vesime, Cessole, Loazzolo, Bubbio, Monastero Bormida, Rocchetta Palafea, Montabone, Fontanile, Mombaruzzo, Maranzana, Quaranti, Castel Boglione, Castel Rocchero, Sessame, Castelletto Molina, Calamandrana, Cassinasco, καθώς και Nizza Monferrato, μόνο στο τμήμα που εκτείνεται στη δεξιά όχθη του χειμάρρου Belbo

Επαρχία Alessandria:

ολόκληρη η επικράτεια των ακόλουθων δήμων: Acqui Terme, Terzo, Bistagno, Alice Bel Colle, Strevi, Ricaldone, Cassine, Visone.

7.   Κυριες οινοποιησιμες ποικιλιες αμπελου

Brachetto N.

8.   Περιγραφη του δεσμου/ των δεσμων

DOCG Brachetto d’Acqui ή Acqui

Τα χαρακτηριστικά του οίνου «Brachetto d’Acqui» DOCG οφείλονται κυρίως στην περιοχή παραγωγής Alto Monferrato. Εντός της περιοχής αυτής, η οποία διαιρείται σε 26 δήμους που ανήκουν στις επαρχίες Asti και Alessandria, απαντούν αργιλώδη εδάφη στη ζώνη Nizza Monferrato, ενώ στη ζώνη Acquese απαντά άμμος και ιλύς. Αυτά τα χαρακτηριστικά επηρεάζουν σαφώς και καθοριστικά το αρωματικό προφίλ των παραγόμενων σταφυλιών και των οίνων που προέρχονται από αυτά.

Στο διάβα του χρόνου, χάρη στην καταλληλότητα της περιοχής με την ιδιαίτερη μορφολογία, τα κλιματικά χαρακτηριστικά και τις αμπελοοινικές ικανότητες και παραδόσεις, επελέγη η ποικιλία Brachetto, η οποία είναι άριστα προσαρμοσμένη στο περιβάλλον.

Το 1817, ο φυσιοδίφης Gallisio τον περιγράφει ως «περίφημο οίνο» (vino celebre), και τον κατατάσσει στους επιδόρπιους οίνους με αρκετά υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ και ασθενές χρώμα, ο οποίος με την παλαίωση αποκτά τη γεύση του πορτό ή του σέρι, και αναφέρει ότι ο οίνος Brachetto, γλυκός ή αφρώδης, ήταν γνωστός στις αγορές της Νότιας Αμερικής, όπου εξαγόταν. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι την εποχή εκείνη η παραγωγή του δεν ήταν καθόλου αμελητέα. Η πρώτη επίσημη περιγραφή ανάγεται στο 1922 και την υπογράφει ο Garino Canina, ο οποίος κατέταξε τον οίνο με επιστημονικά κριτήρια: «Από τους οίνους πολυτελείας, ο Brachetto ανήκει στην κατηγορία των γλυκών και αρωματικών ερυθρών οίνων. Πράγματι πρόκειται για έναν οίνο με ιδιαίτερο άρωμα, μέτρια περιεκτικότητα σε αλκοόλ και σάκχαρα, ο οποίος δεν έχει έντονο χρώμα και που καταναλώνεται ως επί το πλείστον ως αφρίζων ή αφρώδης οίνος […]».

Από τις ιδιαίτερης ιστορικής αξίας παρατηρήσεις του Canina, μία από τις πιο ενδιαφέρουσες είναι ότι ο οίνος Brachetto ήταν διαδεδομένος ιδίως στην περιοχή του Acqui και της Nizza Monferrato, αλλά ότι στην αγορά έφτανε μια ποσότητα μόλις 500 hl.

Πώς εξηγείται η παραλίγο εξαφάνιση ενός οίνου που 50 χρόνια νωρίτερα παρουσίαζε έντονη εξαγωγική δραστηριότητα;

Στο τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η εμφάνιση της φυλλοξήρας προκάλεσε μεγάλες καταστροφές τους αμπελώνες, Όταν ξαναφύτεψαν τους αμπελώνες τους, οι αμπελουργοί προτίμησαν άλλες ποικιλίες που ταίριαζαν καλύτερα με τις τάσεις της αγοράς, σε βάρος της ποικιλίας αυτής, η οποία απαιτούσε ιδιαίτερη φροντίδα και προσοχή. Έτσι η ποικιλία ξεχάστηκε για δεύτερη φορά. Η αναβίωσή της είναι πρόσφατη. Γύρω στη δεκαετία του ’50, στους λόφους του Πεδεμοντίου, όπου η παραγωγή συνεχιζόταν σε μικρούς θύλακες πιστών της οπαδών, ο Arturo Bersano, ένας παραγωγός στραμμένος στο μέλλον με σεβασμό στην παράδοση, ανέπτυξε έναν αφρώδη οίνο Brachetto σε αυτόκλειστο με τη μέθοδο Charmat. Έκτοτε, ο οίνος Brachetto έχει επανακτήσει την θέση του ανάμεσα στους μεγάλους αρωματικούς οίνους, από τους οποίος διακρίνεται χάρη στις ιδιαιτερότητές του και στο γεγονός ότι χαίρει εκτίμησης από τους πλέον εξειδικευμένους γνώστες. Ωστόσο, ο οίνος Brachetto διαθέτει παράδοση και στις μη γλυκές εκδοχές του, όπως αποδεικνύει η παραγωγή μη αφρώδους, ξηρού οίνου Brachetto από τις αρχές του 20ού αιώνα στις περιοχές Strevi, Alto Monferrato και Acqui Terme και ημίγλυκου από τo οινοποιείο Cantine Spinola, ο οποίος έχει μάλιστα αποσπάσει διακρίσεις σε διαγωνισμούς οίνου (Brachetto d’Acqui rosato semisecco του 1987 και Brachetto secco του 1964). Σε τεύχος του περιοδικού Barolo και Co από το 1985, το Brachetto αναφέρεται ως «μια τυπική της περιοχής ποικιλία αμπέλου που μπορεί να παράγει και ξηρούς οίνους για το εμπόριο». Σχετικά με τον ξηρό οίνο Brachetto παρατίθεται η ιστορική μαρτυρία του Carlo Lazzeri που διηύθυνε την «Enoteca Regionale di Acqui Terme e Vino»: «γύρω στη δεκαετία του ’80, σέρβιραν ξηρό braccheto από το οινοποιείο Cantine Spinola ιδίως ως απεριτίφ, χάρη στην ελαφριά και όχι υπερβολικά γλυκιά του γεύση». Τα χρόνια εκείνα, ο ξηρός οίνος Bracchetto είχε αποσπάσει διακρίσεις και σε διαγωνισμούς οίνου στο Acqui Terme. Από το 2008, κατόπιν πειραματισμών, παράγεται ως αφρώδης ξηρός και αρωματικός οίνος από 100% σταφύλια ποικιλίας Bracchetto και αναδεικνύεται σε «προϊόν που εκτιμάται και καταναλώνεται σε τοπικό επίπεδο, ενώ εξάγεται σε ειδικευμένες αγορές της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας και των ΗΠΑ».

9.   Αλλεσ Ουσιωδεισ Προϋποθεσεισ (συσκευασία, επισήμανση, άλλες απαιτήσεις)

Παρέκκλιση σχετικά με την παραγωγή στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή

Νομικό πλαίσιο:

Νομοθεσία της ΕΕ

Τύπος επιπλέον προϋπόθεσης:

Παρέκκλιση σχετικά με την παραγωγή στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή

Περιγραφή της προϋπόθεσης:

Oι εργασίες ξήρανσης των σταφυλιών, σύνθλιψης, οινοποίησης και σχηματισμού αφρού επιτρέπονται όχι μόνο στην οριοθετημένη περιοχή παραγωγής αλλά και σε ολόκληρη την περιφέρεια του Πεδεμοντίου.

Επιπλέον, μόνο για τους τύπους Brachetto d’Acqui ή Acqui spumante με περιεκτικότητα σε σάκχαρα από extra brut έως ημίγλυκο, οι εργασίες σχηματισμού αφρού μπορούν να εκτελούνται στην επικράτεια των περιφερειών της Λιγυρίας, της Λομβαρδίας, της Εμίλια-Ρομάνια και της Κοιλάδας Αόστης, σύμφωνα με την ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία.

Εμφιάλωση στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή

Νομικό πλαίσιο:

Νομοθεσία της ΕΕ

Τύπος επιπλέον προϋπόθεσης:

Εμφιάλωση στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή

Περιγραφή της προϋπόθεσης:

Η εμφιάλωση πρέπει να εκτελείται εντός της περιοχής παραγωγής, καθώς και των περιοχών στις οποίες επιτρέπεται κατά παρέκκλιση η οινοποίηση/παρασκευή.

Σύμφωνα με τη ενωσιακή νομοθεσία, η διάταξη αυτή αποσκοπεί στη διατήρηση της ποιότητας και του κύρους των οίνων ΠΟΠ Brachetto d’Acqui ή Acqui, για τη διασφάλιση της προέλευσής τους και την εξασφάλιση αποτελεσματικών και έγκαιρων σχετικών ελέγχων. Πράγματι, οι προϋποθέσεις αυτές εξασφαλίζονται καλύτερα με την εμφιάλωση στην περιοχή, καθώς η εφαρμογή και η τήρηση όλων των τεχνικών κανόνων που αφορούν τη μεταφορά και την εμφιάλωση ανατίθενται στις επιχειρήσεις της περιοχής παραγωγής.

Επιπλέον, το σύστημα ελέγχου από τον αρμόδιο φορέα, στο οποίο υπόκεινται οι φορείς εκμετάλλευσης σε όλα τα στάδια της παραγωγής, είναι αποτελεσματικότερο εντός της οριοθετημένης περιοχής.

Ενδείξεις στην επισήμανση

Νομικό πλαίσιο:

Εθνική νομοθεσία

Τύπος επιπλέον προϋπόθεσης:

Συμπληρωματικές διατάξεις σχετικά με την επισήμανση

Περιγραφή της προϋπόθεσης:

Στην περιγραφή και παρουσίαση των οίνων με ελεγχόμενη και εγγυημένη ονομασία προέλευσης «Brachetto d’Acqui» ή «Acqui» και «Brachetto d’Acqui» ή «Acqui» spumante, τα στοιχεία της περιεκτικότητας σε σάκχαρα δεν μπορούν να αναγράφονται στην ίδια σειρά με την ονομασία· επιπλέον, οι εν λόγω ενδείξεις δεν μπορούν να αναγράφονται με χαρακτήρες διαστάσεων μεγαλύτερων από των χαρακτήρων της ονομασίας.

Συνδεσμοσ προσ τισ προδιαγραφεσ προϊοντοσ

https://www.politicheagricole.it/flex/cm/pages/ServeBLOB.php/L/IT/IDPagina/14376

---

(1)  ΕΕ L 9 της 11.1.2019, σ. 2.