ISSN 1977-0901

Επίσημη Εφημερίδα

της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 22

European flag  

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα

Ανακοινώσεις και Πληροφορίες

63ό έτος
22 Ιανουαρίου 2020


Περιεχόμενα

Σελίδα

 

IV   Πληροφορίες

 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

 

ECA

2020/C 22/01

Έκθεση υποβαλλόμενη δυνάμει του άρθρου 92, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014 σχετικά με τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις απορρέουσες από την άσκηση των καθηκόντων του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης, του Συμβουλίου ή της Επιτροπής δυνάμει του ανωτέρω κανονισμού για το οικονομικό έτος 2018 συνοδευόμενη από τις απαντήσεις του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης, της Επιτροπής και του Συμβουλίου

1


EL

 


IV Πληροφορίες

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ECA

22.1.2020   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 22/1


Έκθεση υποβαλλόμενη δυνάμει του άρθρου 92, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014 σχετικά με τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις απορρέουσες από την άσκηση των καθηκόντων του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης, του Συμβουλίου ή της Επιτροπής δυνάμει του ανωτέρω κανονισμού για το οικονομικό έτος 2018 συνοδευόμενη από τις απαντήσεις του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης, της Επιτροπής και του Συμβουλίου

(2020/C 22/01)

Τι πραγματεύεται η έκθεση:

Ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης είναι το σύστημα της ΕΕ για τη διαχείριση της εξυγίανσης των τραπεζών που τελούν σε κατάσταση αφερεγγυότητας στη ζώνη του ευρώ, με κεντρικό φορέα της διαδικασίας αυτής το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (Single Resolution Board, SRB). Άλλοι βασικοί παράγοντες είναι η Επιτροπή και το Συμβούλιο. Το SRB εποπτεύει το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (Single Resolution Fund, SRF), το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά την εξυγίανση τραπεζών. Το ΕΕΣ έχει την υποχρέωση να καταρτίζει ετησίως έκθεση σχετικά με τις σχετικές ενδεχόμενες υποχρεώσεις.

Το SRF δεν έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι στιγμής, ωστόσο ο αριθμός των δικαστικών προσφυγών που συνδέονται με μια πρώτη εξυγίανση ή άλλες αποφάσεις, καθώς και τις εκ των προτέρων εισφορές στο SRF, είναι αυξημένος. Για το οικονομικό έτος 2018, το SRB ανέφερε ενδεχόμενες υποχρεώσεις συνδεόμενες με δικαστικές προσφυγές κατά εκ των προτέρων εισφορών, αλλά όχι με απόφαση εξυγίανσης. Δεν εντοπίσαμε στοιχεία που να έρχονται σε αντίθεση με την εκτίμηση του SRB, διατυπώνουμε ωστόσο δύο συστάσεις που αφορούν τη γνωστοποίηση ενδεχόεμενων υποχρεώσεων από το SRB.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

 

Σημείο

Σελίδα

Σύνοψη

I-XII

3

Ακρωνύμια και συντομογραφίες

 

5

Εισαγωγή

1-3

6

Εμβέλεια και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

4-11

6

Εμβέλεια του ελέγχου

4-5

6

Τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

6-11

6

Παρατηρήσεις

12-62

8

Μέρος Ι: Ενδεχόμενες υποχρεώσεις του SRB

12-53

8

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με ένδικες διαδικασίες κινούμενες κατόπιν αποφάσεων εξυγίανσης

18-33

10

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με την αρχή «περί μη επιδείνωσης της θέσης των πιστωτών»

34-37

14

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με τις εισφορές των τραπεζών στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης

38-48

15

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με διοικητικές εισφορές

49-52

18

Πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τις ένδικες διαδικασίες

53

19

Μέρος II: Ενδεχόμενες υποχρεώσεις της Επιτροπής

54-60

19

Μέρος ΙΙΙ: Ενδεχόμενες υποχρεώσεις του Συμβουλίου

61-62

20

Συμπεράσματα και συστάσεις

63-66

20

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ — Παρακολούθηση των συστάσεων του προηγούμενου έτους

 

22

Απαντήσεις του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης

 

23

Απαντήσεις της Επιτροπής

 

23

Απαντήσεις του Συμβουλίου

 

23

Κλιμάκιο ελέγχου

 

24

ΣΥΝΟΨΗ

I

Ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης (Single Resolution Mechanism, SRM) είναι το σύστημα της ΕΕ για τη διαχείριση της εξυγίανσης των τραπεζών που τελούν σε κατάσταση αφερεγγυότητας στη ζώνη του ευρώ. Κύριος φορέας είναι το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (Single Resolution Board, SRB), όργανο της ΕΕ που εδρεύει στις Βρυξέλλες. Το SRB διαχειρίζεται το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη της εξυγίανσης τραπεζών. Άλλοι βασικοί παράγοντες στη διαδικασία εξυγίανσης είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

II

Ως Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, έχουμε την υποχρέωση να καταρτίζουμε ετήσιες εκθέσεις σχετικά με τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις του SRB, της Επιτροπής ή του Συμβουλίου, απορρέουσες από την άσκηση των καθηκόντων εξυγίανσης των εν λόγω οργάνων. Οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις και προβλέψεις αντικατοπτρίζουν τον οικονομικό κίνδυνο στον οποίο εκτίθενται.

III

Ενδεχόμενη είναι μια υποχρέωση που απορρέει από παρελθόντα συμβάντα, των οποίων η ύπαρξη θα επιβεβαιωθεί από μελλοντικά γεγονότα, ή μια ενεστώσα υποχρέωση που δεν αναγνωρίζεται είτε επειδή είναι απίθανο να οδηγήσει σε εκροή πόρων είτε επειδή το σχετικό ποσό δεν μπορεί να προσδιοριστεί αρκούντως αξιόπιστα. Στην πράξη, εάν μια εκροή πόρων δεν εκτιμάται ως απίθανη, πρέπει να γνωστοποιείται ως ενδεχόμενη υποχρέωση.

IV

Στα τέλη του 2018, στα δικαστήρια της ΕΕ εκκρεμούσαν διάφορες διαδικασίες κατά του SRB και της Επιτροπής (αλλά όχι κατά του Συμβουλίου) σχετιζόμενες με τα καθήκοντα εξυγίανσης με τα οποία είναι επιφορτισμένα τα όργανα αυτά, οι οποίες μπορούσαν να δημιουργήσουν ενδεχόμενες υποχρεώσεις. Ο αριθμός των διαδικασιών αυτών ανερχόταν συνολικά σε 104, εκ των οποίων μία στρεφόταν αποκλειστικά κατά της Επιτροπής, 74 αποκλειστικά κατά του SRB και οι υπόλοιπες 29 κατά και των δύο. Ο έλεγχός μας συνίστατο σε επισκόπηση δείγματος εγγράφων που σχετίζονταν με τις ένδικες διαφορές κατά του SRB και της Επιτροπής, καθώς και δηλώσεων πληρότητας σχετικά με διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο.

V

Δύο είναι οι ενέργειες του SRB που αμφισβητούνται ενώπιον των δικαστηρίων της ΕΕ:

Τον Ιούνιο του 2017, το SRB ενέκρινε καθεστώς εξυγίανσης της Banco Popular Español SA, το οποίο εγκρίθηκε και από την Επιτροπή. Το καθεστώς προέβλεπε απομείωση και μετατροπή των κεφαλαιακών μέσων, μαζί με την πώληση της τράπεζας έναντι του ποσού του ενός ευρώ. Κατά των ενεργειών αυτών έχουν κινηθεί περισσότερες από εκατό ένδικες διαδικασίες από θιγόμενους πιστωτές και μετόχους που ζητούν ακύρωση ή αποζημίωση.

Τον Φεβρουάριο του 2018, το SRB αποφάσισε να μην προβεί σε ενέργειες εξυγίανσης των ABLV Bank AS και ABLV Bank Luxembourg.

VI

Σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις, το SRB αποφάσισε να μην γνωστοποιήσει σχετική ενδεχόμενη υποχρέωση, καθώς αξιολόγησε τους σχετικούς κινδύνους ως απίθανους. Δεν διαπιστώσαμε στοιχεία που να έρχονται σε αντίθεση με την εκτίμηση του SRB. Ωστόσο, η εκτίμηση του SRB δεν βασιζόταν σε συγκεκριμένους λόγους ή επιχειρήματα.

VII

Η εξυγίανση της Banco Popular Español SA πραγματοποιήθηκε σε εθνικό επίπεδο από την ισπανική εθνική αρχή εξυγίανσης (Fondo de Reestructuración Ordenada Bancaria). Κατά της ισπανικής εθνικής αρχής εξυγίανσης έχουν κινηθεί νομικές διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο, το δε SRB δεν γνωστοποίησε σχετικές ενδεχόμενες υποχρεώσεις βάσει των εκθέσεων της αρχής, καθώς οι διαδικασίες αυτές εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την έκβαση σχετικών διαδικασιών σε επίπεδο ΕΕ.

VIII

Σε συνέχεια της εξυγίανσης της Banco Popular Español S.A, το SRB εφαρμόζει τη διαδικασία που απορρέει από το «δικαίωμα ακρόασης» των θιγόμενων μετόχων και πιστωτών σχετικά με ενδεχόμενη αποζημίωση βάσει της αρχής περί μη επιδείνωσης της θέσης των πιστωτών. Δεδομένου ότι η εν λόγω διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί, το SRB δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει κατά πόσον υπάρχουν σχετικές ενδεχόμενες υποχρεώσεις.

IX

Το SRB εισπράττει επίσης (μέσω των εθνικών αρχών εξυγίανσης) τις εκ των προτέρων εισφορές στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης. Έχει γνωστοποιήσει ενδεχόμενες υποχρεώσεις ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ σχετικά με νομικές διαδικασίες συνδεόμενες με αυτές τις εισφορές σε επίπεδο ΕΕ, και 40 επιπλέον εκατομμυρίων ευρώ σχετικά με νομικές διαδικασίες για αυτές τις εισφορές σε εθνικό επίπεδο. Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το SRB κατέβαλε όντως προσπάθειες για τη γνωστοποίηση των περιπτώσεων αυτών ως ενδεχόμενων υποχρεώσεων, μολονότι αρκετές εθνικές αρχές εξυγίανσης δήλωσαν ότι δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν αν υπάρχουν ενδεχόμενες υποχρεώσεις. Δεδομένου ότι δεν εκκρεμούσαν σχετικές ένδικες διαδικασίες, το SRB δεν γνωστοποίησε τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις σχετικά με τις εισφορές που εισπράττει από τράπεζες προς χρηματοδότηση του διοικητικού προϋπολογισμού του.

X

Διαδικασίες ενώπιον των δικαστηρίων της ΕΕ σχετικά με την υπόθεση της Banco Popular Español SA έχουν επίσης κινηθεί κατά της Επιτροπής, τόσο αποκλειστικά όσο και από κοινού με το SRB. Η Επιτροπή δεν γνωστοποίησε τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις, δεδομένου ότι εκτίμησε ως απίθανη τη σχετική πιθανότητα εκροής πόρων. Δεν διαπιστώσαμε στοιχεία που να έρχονται σε αντίθεση με την εκτίμηση της Επιτροπής. Σημειώνουμε ότι η Επιτροπή εφαρμόζει διαδικασία για τη συστηματική αξιολόγηση της πιθανότητας αρνητικής έκβασης των ένδικων διαδικασιών και, κατά συνέπεια, για την εκτίμηση αναγκαιότητας ενδεχόμενων υποχρεώσεων για κάθε περίπτωση.

XI

Το Συμβούλιο δεν εμπλέκεται σε προσφυγές που να σχετίζονται με τα καθήκοντα εξυγίανσης με τα οποία είναι επιφορτισμένο και, συνεπώς, δεν έχει γνωστοποιήσει ενδεχόμενες υποχρεώσεις.

XII

Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η εκτίμηση από το SRB των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που σχετίζονται με τις υποθέσεις της Banco Popular Español SA δεν αιτιολογείται ούτε υποστηρίζεται από επιχειρήματα. Μολονότι η παρουσίαση της λογιστικής του SRB έχει βελτιωθεί, υπάρχουν ελλείψεις όσον αφορά τον τρόπο αναφοράς των ενδεχόμενων υποχρεώσεων σε εθνικό επίπεδο. Συνιστούμε τα εξής:

I.

Κατά την εκτίμηση της πιθανότητας εκροής οικονομικών πόρων ως απόρροια νομικών διαδικασιών, το SRB οφείλει να παραθέτει επαρκείς λόγους και επιχειρήματα ανά υπόθεση.

II.

Εάν οι εθνικές αρχές εξυγίανσης δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν την πιθανότητα ενδεχόμενων υποχρεώσεων σε εθνικό επίπεδο, το SRB οφείλει να γνωστοποιεί ενδεχόμενη υποχρέωση.

ΑΚΡΩΝΥΜΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

Ακρωνύμιο ή συντομογραφία

Εξήγηση

BPE

Banco Popular Español S.A.

ΔΕΕ

Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

FOLTF

Σε κατάσταση αφερεγγυότητας ή επαπειλούμενης αφερεγγυότητας (Failing or likely to fail)

FROB

Fondo de Reestructuración Ordenada Bancaria (ισπανική εθνική αρχή εξυγίανσης)

ΕΑΕ

Εθνική Αρχή Εξυγίανσης

SRB

Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (Single Resolution Board)

SRF

Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (Single Resolution Fund)

SRM

Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης (Single Resolution Mechanism)

Κανονισμός SRM

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 806/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 2014, περί θεσπίσεως ενιαίων κανόνων και διαδικασίας για την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και ορισμένων επιχειρήσεων επενδύσεων στο πλαίσιο ενός Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης και ενός Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης και τροποποιήσεως του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1093/2010 (ΕΕ L 225 της 30.7.2014, σ. 1).

ΣΛΕΕ

Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1

Ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης (SRM) συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 806/2014 (κανονισμός SRM) και αποτελεί τον δεύτερο πυλώνα της Τραπεζικής Ένωσης της ΕΕ. Σκοπός του SRM είναι η διαχείριση της εξυγίανσης μιας τράπεζας που τελεί σε κατάσταση αφερεγγυότητας, με στόχο την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων στην πραγματική οικονομία και της πιθανότητας προσφυγής σε δημόσιους πόρους. Το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (SRB) συνιστά τον βασικό παράγοντα του εν λόγω μηχανισμού, καθώς και την αρχή εξυγίανσης όλων των σημαντικών τραπεζών (1) και των λιγότερο σημαντικών διασυνοριακών τραπεζικών ομίλων που έχουν την έδρα τους στη ζώνη του ευρώ (2). Το SRB κατέστη ανεξάρτητος οργανισμός την 1η Ιανουαρίου 2015 και διαθέτει πλήρεις λειτουργίες εξυγίανσης από την 1η Ιανουαρίου 2016.

2

Στη διαδικασία για τη λήψη της απόφασης μια τράπεζα να τεθεί υπό καθεστώς εξυγίανσης μετέχουν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), το SRB, η Επιτροπή και, ενδεχομένως, το Συμβούλιο της ΕΕ (3). Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, για τη στήριξη της εξυγίανσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (SRF, βλέπε σημείο 38 ). Το SRB και το SRF χρηματοδοτούνται εξολοκλήρου από τον τραπεζικό τομέα.

3

Το άρθρο 92, παράγραφος 4, του κανονισμού SRM ορίζει ότι το ΕΕΣ καταρτίζει έκθεση για κάθε ενδεχόμενη υποχρέωση (του SRB, του Συμβουλίου, της Επιτροπής ή άλλως) που απορρέει από την άσκηση των καθηκόντων του SRB, του Συμβουλίου ή της Επιτροπής δυνάμει του κανονισμού αυτού. Το ΕΕΣ μπορεί να ζητήσει από το καθένα από τα όργανα αυτά να του παράσχει οποιεσδήποτε πληροφορίες σχετίζονται με την εκτέλεση των καθηκόντων που του έχουν ανατεθεί (4).

ΕΜΒΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

Εμβέλεια του ελέγχου

4

Η παρούσα έκθεση ελέγχου αφορά αποκλειστικά τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις που απορρέουν από την άσκηση των καθηκόντων που ασκούν το SRB, το Συμβούλιο και η Επιτροπή δυνάμει του κανονισμού SRM (5), και καλύπτει το οικονομικό έτος 2018. Πέραν των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που ανέκυψαν το 2018, ο υπόλογος υποχρεούται να λαμβάνει υπόψη κάθε σχετική πληροφορία που του περιέρχεται έως την ημερομηνία παρουσίασης των οριστικών λογαριασμών (6). Επομένως, μπορεί να απαιτηθούν προσαρμογές ή επιπρόσθετες γνωστοποιήσεις για μια εύλογη παρουσίαση των λογαριασμών, οι οποίες να περιλαμβάνουν στοιχεία που ανέκυψαν κατά τη διάρκεια του 2019. Οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος 2018 παρουσιάστηκαν:

στις 21 Ιουνίου 2019 από το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης,

στις 21 Ιουνίου 2019 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή,

στις 26 Ιουνίου 2019 από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

5

Το ΕΕΣ έχει επίσης ελέγξει τους ετήσιους λογαριασμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου (7) για το οικονομικό έτος 2018, καθώς και τους ετήσιους λογαριασμούς του SRB (8), οι οποίοι παρουσιάζονται σε άλλες εκθέσεις.

Τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

6

Οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις πρέπει να γνωστοποιούνται στους ετήσιους λογαριασμούς σύμφωνα με τον λογιστικό κανόνα αριθ. 10 της ΕΕ, που βασίζεται στο διεθνές λογιστικό πρότυπο του δημόσιου τομέα αριθ. 19 σχετικά με τις προβλέψεις, τις ενδεχόμενες απαιτήσεις και τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις (βλέπε πλαίσιο 1). Στην ουσία, οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις και προβλέψεις αντικατοπτρίζουν τον οικονομικό κίνδυνο στον οποίο είναι εκτεθειμένη μια οντότητα.

Πλαίσιο 1

Ορισμός της ενδεχόμενης υποχρέωσης

Ενδεχόμενη υποχρέωση είναι:

μια πιθανή υποχρέωση που προκύπτει από παρελθόντα συμβάντα και της οποίας η ύπαρξη θα επιβεβαιωθεί μόνον από την επέλευση ή μη ενός ή περισσότερων αβέβαιων μελλοντικών γεγονότων που δεν εμπίπτουν εξολοκλήρου στον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

ή μια ενεστώσα υποχρέωση που προκύπτει από παρελθόντα συμβάντα, αλλά δεν αναγνωρίζεται επειδή, για την εξόφληση της υποχρέωσης αυτής, δεν είναι πιθανό ότι θα απαιτηθεί εκροή πόρων που ενσωματώνουν οικονομικά οφέλη ή δυναμικό εξυπηρέτησης, ή επειδή το ποσό της υποχρέωσης δεν μπορεί να προσδιοριστεί αρκούντως αξιόπιστα.

7

Προκειμένου να προσδιοριστεί η αναγκαιότητα γνωστοποίησης μιας ενδεχόμενης υποχρέωσης ή αναγνώρισης μιας πρόβλεψης, πρέπει να αξιολογηθεί η πιθανότητα εκροής πόρων. Εάν μια μελλοντική εκροή πόρων είναι:

βέβαιη, πρέπει να αναγνωριστεί υποχρέωση,

πολύ πιθανή, πρέπει να αναγνωριστεί πρόβλεψη,

πιθανή, πρέπει να γνωστοποιηθεί ενδεχόμενη υποχρέωση,

απίθανη, δεν χρειάζεται γνωστοποίηση.

8

Το SRB, η Επιτροπή και το Συμβούλιο έχουν διευκρινίσει περαιτέρω τις πιθανότητες αυτές στις αντίστοιχες λογιστικές πολιτικές τους. Σύμφωνα με τις πρακτικές της αγοράς, το SRB και το Συμβούλιο καθόρισαν ως «απίθανη» μια πιθανότητα μικρότερη του 10 % και, συνεπώς, «πιθανή» μεταξύ 10 % και 50 % (βλέπε πίνακα 1). Αντίθετα, η Επιτροπή καθόρισε ως «απίθανη» μια πιθανότητα μικρότερη του 20 % και, συνεπώς, «πιθανή» μεταξύ 20 % και 50 %.

Πίνακας 1

Οι πιθανότητες όπως ορίζονται από τα αρμόδια όργανα της ΕΕ

Όργανο της ΕΕ

Απίθανη

Πιθανή

Πολύ πιθανή

Βέβαιη

SRB

< 10 %

≥ 10 % έως ≤ 50 %

> 50 % έως < 100 %

100 %

Επιτροπή

< 20 %

≥ 20 % έως ≤ 50 %

> 50 % έως < 100 %

100 %

Συμβούλιο

< 10 %

≥ 10 % έως ≤ 50 %

> 50 % έως < 100 %

100 %

Πηγή:

Λογιστικές πρακτικές του SRB, της Επιτροπής και του Συμβουλίου.

9

Στα αποδεικτικά στοιχεία ελέγχου περιλαμβάνονταν πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν από συναντήσεις και συνεντεύξεις με υπαλλήλους και από επισκόπηση, μεταξύ άλλων, εσωτερικών εγγράφων του SRB και της Επιτροπής, εσωτερικών εγγράφων από τον ιδιωτικό εξωτερικό ελεγκτή του SRB (9) και των δηλώσεων πληρότητας εξωτερικών δικηγόρων, καθώς και άλλα δημοσίως διαθέσιμα στοιχεία.

10

Στις 21 Ιουνίου 2019, εκκρεμούσαν ένδικες διαδικασίες κατά του SRB και της Επιτροπής σε σχέση με τα καθήκοντά τους που απορρέουν από τον κανονισμό SRM (βλέπε πίνακα 2), Αλλά όχι κατά του Συμβουλίου. Για τον έλεγχο των ενδεχόμενων υποχρεώσεων, επιλέξαμε δείγμα δικαστικών υποθέσεων που εκκρεμούσαν ενώπιον των δικαστηρίων της ΕΕ και εξετάσαμε τους σχετικούς φακέλους των υποθέσεων.

Πίνακας 2

Ένδικες διαδικασίες κατά του SRB ή/και της Επιτροπής σε σχέση με τα καθήκοντά τους που απορρέουν από τον κανονισμό SRM (Μάιος 2019)

Υποθέσεις σχετικά με

Ενώπιον των δικαστηρίων της ΕΕ

Ενώπιον εθνικών δικαστηρίων ή διοικητικές διαδικασίες

Σημεία της παρούσας έκθεσης

Εξυγίανση της BPE

102

1325

18 , 19 , 25 , 26 , 30-32 , 56-59 .

Απόφαση περί μη εξυγίανσης της ABLV

2

ά.α.

27 , 28

Διαδικασία βάσει της αρχής περί μη επιδείνωσης της θέσης των πιστωτών για την BPE

0

0

34-37

Εκ των προτέρων εισφορές

16

625

38-48 , 59

Διοικητικές εισφορές

0

ά.α.

49-52

Πηγή:

ΕΕΣ, βάσει στοιχείων του SRB και της Επιτροπής· για περισσότερες λεπτομέρειες, βλέπε το σχετικό κεφάλαιο.

11

Δυνάμει των δικαιωμάτων μας βάσει της Συνθήκης και του κανονισμού SRM, το SRB, η Επιτροπή και το Συμβούλιο οφείλουν να μας παρέχουν όλα τα στοιχεία και τα έγγραφα που θεωρούμε αναγκαία για την εκτέλεση των καθηκόντων μας (10). Ωστόσο, το SRB και η Επιτροπή μάς ζήτησαν να εξετάσουμε το δείγμα των φακέλων στις εγκαταστάσεις του SRB και της Επιτροπής, αντιστοίχως, με την αιτιολογία της προστασίας εμπιστευτικών πληροφοριών. Αυτές οι ρυθμίσεις για την εκτέλεση των σχετικών εργασιών απαίτησαν περισσότερους πόρους από τους προβλεπόμενους Σε αντίθεση με τις απαιτήσεις που μας επιβλήθηκαν, το SRB παρέχει τη δυνατότητα στους δικούς του υπαλλήλους και σε ορισμένα συμβεβλημένα τρίτα μέρη να εργάζονται εξ αποστάσεως με άμεση πρόσβαση στους διακομιστές του και σε εμπιστευτικές πληροφορίες.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Μέρος I:   Ενδεχόμενες υποχρεώσεις του SRB

12

Σε δήλωση πληρότητας που αφορούσε τους ετήσιους λογαριασμούς για το οικονομικό έτος 2018, ο υπόλογος του SRB επιβεβαίωνε ότι είχαν γνωστοποιηθεί όλες οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 92, παράγραφος 4, του κανονισμού SRM. Στην έκθεσή του σχετικά με τους λογαριασμούς του SRB για το 2018, ο ιδιωτικός εξωτερικός ελεγκτής κατέληγε στο συμπέρασμα ότι είχε αποκομίσει ικανοποιητική βεβαιότητα ως προς τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις. Επιπλέον, βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών, συμφωνούσε με την εκτίμηση του SRB ότι δεν απαιτούνται προβλέψεις για τις νομικές υποθέσεις.

13

Σε σύγκριση με τη θέση στα μέσα του 2018, το SRB έχει αναπτύξει περαιτέρω τις λογιστικές κατευθυντήριες οδηγίες του για τις διοικητικές προσφυγές και τις δικαστικές υποθέσεις (11). Οι οδηγίες έχουν συνταχθεί σύμφωνα με τα εφαρμοστέα πρότυπα (πρβλ. σημείο 6) και καθορίζουν επαρκώς τους σχετικούς όρους βάσει της πρακτικής της αγοράς (πρβλ. σημείο 8). Ο υπόλογος χρησιμοποίησε αυτές τις οδηγίες για την κατάρτιση των οριστικών λογαριασμών για το 2018. Δεδομένου ότι οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις απεικονίζουν τον χρηματοοικονομικό κίνδυνο στον οποίο είναι εκτεθειμένο το SRB, οι λογιστικές κατευθυντήριες οδηγίες, σύμφωνα με τα ισχύοντα πρότυπα, απαιτούν τις ακόλουθες ελάχιστες γνωστοποιήσεις:

εκτίμηση του οικονομικού αντικτύπου τους,

ένδειξη των αβεβαιοτήτων που αφορούν το ποσό ή τον χρόνο τυχόν εκροών, και

την πιθανότητα τυχόν επιστροφών.

14

Οι λογαριασμοί του SRB αποτελούνται από δύο μέρη (βλέπε εικόνα 1). Το πρώτο αντικατοπτρίζει τις καθημερινές επιχειρήσεις του SRB. Χρηματοδοτείται μέσω ετήσιων διοικητικών εισφορών από όλες τις τράπεζες. Οι εισφορές αυτές χρησιμοποιούνται για τη διοίκηση και τις επιχειρήσεις του SRB. Το δεύτερο μέρος αφορά το SRF, το οποίο τελεί υπό τη διαχείριση του SRB. Το SRF χρηματοδοτείται από τις τράπεζες μέσω ετησίων εκ των προτέρων εισφορών έως ότου φθάσει στο επίπεδο-στόχο του. Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις, το SRB μπορεί να εισπράξει εκ των υστέρων εισφορές. Εάν είναι απαραίτητο, οι οικονομικοί πόροι του SRF μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη εξυγίανσης μέσω ειδικών εργαλείων, εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις (12).

Εικόνα 1

Προϋπολογισμός του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης

Image 1

Πηγή:

ΕΕΣ, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014·

15

Δεδομένου ότι τα σημεία που ακολουθούν αναφέρονται σε νομικές διαδικασίες ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) (βλέπε εικόνα 2), είναι σημαντικό να υπομνησθούν η δομή και οι ρυθμίσεις εργασίας του ΔΕΕ. Το ΔΕΕ συγκροτείται από δύο δικαιοδοτικά όργανα: το Δικαστήριο και το Γενικό Δικαστήριο. Στο πλαίσιο του Δικαστηρίου, οι γενικοί εισαγγελείς αναλαμβάνουν υποθέσεις και διατυπώνουν την άποψή τους, προκειμένου να στηρίξουν το Δικαστήριο στις συζητήσεις του.

Εικόνα 2

Σύνθεση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Image 2

Πηγή:

ΕΕΣ.

16

Το Γενικό Δικαστήριο συστάθηκε με σκοπό να ελαφρύνει τον φόρτο του Δικαστηρίου. Εκδικάζει κυρίως υποθέσεις που εισάγουν ιδιώτες και εταιρείες κατά πράξεων της ΕΕ και κανονιστικών πράξεων που τους αφορούν άμεσα, καθώς και αγωγές που αποσκοπούν στην καταβολή αποζημίωσης για ζημίες που προκαλούνται από τα θεσμικά όργανα, τους φορείς, τις υπηρεσίες ή τους οργανισμούς της ΕΕ. Οι αποφάσεις του Γενικού Δικαστηρίου μπορούν να προσβληθούν ενώπιον του Δικαστηρίου εντός δύο μηνών, ωστόσο μόνο για νομικά ζητήματα.

17

Στα επόμενα σημεία παρατίθενται οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις που γνωστοποίησε το SRB, καθώς και ζητήματα που άπτονται δυνητικών ενδεχόμενων υποχρεώσεων.

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με ένδικες διαδικασίες κινούμενες κατόπιν αποφάσεων εξυγίανσης

18

Στις 7 Ιουνίου 2017, πραγματοποιήθηκε η πρώτη και μοναδική μέχρι τώρα εξυγίανση σε επίπεδο ΕΕ για τη Banco Popular Español SA (BPE). Το SRB ενέκρινε το καθεστώς εξυγίανσης και η Επιτροπή επικύρωσε την απόφαση αυτή. Η BPE είχε εκτιμηθεί ως χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που τελούσε σε κατάσταση αφερεγγυότητας ή επαπειλούμενης αφερεγγυότητας (FOLTF). Το SRB κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχε εύλογη προοπτική ότι τυχόν εναλλακτικά μέτρα του ιδιωτικού τομέα θα μπορούσαν να αποτρέψουν την πτώχευση της BPE και ότι η εξυγίανσή της ήταν προς το δημόσιο συμφέρον. Αποτέλεσμα ήταν η απομείωση και η μετατροπή των κεφαλαιακών μέσων και η πώληση της τράπεζας έναντι του ποσού του 1 ευρώ (βλέπε πλαίσιο 2).

Πλαίσιο 2

Σύνοψη των κύριων στοιχείων της απόφασης του SRB για την εξυγίανση της Banco Popular Español S.A.

1)

Απομείωση και μετατροπή κεφαλαιακών μέσων, ύψους 4 130 εκατομμυρίων ευρώ, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 21 του κανονισμού SRM:

μετοχικό κεφάλαιο: 2 098 εκατ. ευρώ

πρόσθετα μέσα της κατηγορίας 1: 1 347 εκατ. ευρώ

μέσα της κατηγορίας 2: 685 εκατ. ευρώ.

2)

Πώληση των δραστηριοτήτων στην Banco Santander SA έναντι του ποσού του 1 ευρώ, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 24 του κανονισμού SRM.

Πηγή:

Απόφαση του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης της 7ης Ιουνίου 2017 (SRB/EES/2017/08).

19

Κατά του SRB και της Επιτροπής ασκήθηκε σειρά ένδικων διαδικασιών σχετικά με αυτήν την πρώτη απόφαση εξυγίανσης, αλλά και τις μεταγενέστερες αποφάσεις του SRB να μην υπαχθούν σε καθεστώς εξυγίανσης οι δύο τράπεζες ABLV (βλέπε σημείο 27 και πίνακα 3).

Πίνακας 3

Ένδικες διαδικασίες ενώπιον του ΔΕΕ κατά του SRB και της Επιτροπής στα τέλη Μαΐου 2019

Υποθέσεις σχετικά με

Αριθμός κοινών υποθέσεων SRB και Επιτροπής

Αριθμός υποθέσεων που αφορούσαν αποκλειστικά το SRB

Αριθμός υποθέσεων που αφορούσαν αποκλειστικά την Επιτροπή

Σύνολο

Απόφαση εξυγίανσης για την Banco Popular Español S.A.

29

72

1

102

Απόφαση σχετικά με τις ABLV Bank AS και ABLV Bank Luxembourg

0

2

0

2

ΣΥΝΟΛΟ

29

74

1

104

Πηγή:

ΕΕΣ, βάσει στοιχείων του SRB.

20

Τα φυσικά και νομικά πρόσωπα μπορούν να χρησιμοποιήσουν διάφορα ένδικα μέσα, προκειμένου να στραφούν κατά των αποφάσεων των θεσμικών οργάνων, φορέων, υπηρεσιών και οργανισμών της ΕΕ (βλέπε εικόνα 3). Ένα είδος μέσου έννομης προστασίας είναι η προσφυγή ακύρωσης κατά νομικά δεσμευτικής απόφασης που είτε απευθύνεται στο πρόσωπο είτε το αφορά άμεσα και ατομικά. Προκειμένου να επιτύχουν την ακύρωση απόφασης της ΕΕ ή οργάνου της, οι προσφεύγοντες πρέπει να καταθέσουν την προσφυγή τους εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης (13). Ως εκ τούτου, οι περισσότερες προσφυγές ασκήθηκαν εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση της απόφασης εξυγίανσης, με μοναδικό αίτημα την ακύρωση της εν λόγω απόφασης. Πρέπει να σημειωθεί ότι ορισμένοι προσφεύγοντες ισχυρίζονται ότι δικαιούνται αποζημίωση, σε περίπτωση ακύρωσης της απόφασης του SRB (14). Ωστόσο, βάσει της νομολογίας της ΕΕ, οι προσφυγές ακύρωσης και οι αγωγές αποζημίωσης επιδιώκουν διαφορετικούς σκοπούς. Ως εκ τούτου, οι προσφυγές αυτές δεν φαίνεται να οδηγούν σε ενδεχόμενες υποχρεώσεις, πέραν των νομικών εξόδων.

Εικόνα 3

Διαθέσιμα ένδικα μέσα κατά των αποφάσεων των θεσμικών οργάνων, φορέων, υπηρεσιών και οργανισμών της ΕΕ

Image 3

Πηγή:

ΕΕΣ, βάσει της ΣΛΕΕ και της νομολογίας.

21

Ένα άλλο μέσο έννομης προστασίας είναι η αγωγή αποζημίωσης, με την οποία ζητείται η αναγνώριση της εξωσυμβατικής ευθύνης της Ένωσης. Οι αξιώσεις αποζημίωσης κατά της ΕΕ από φερόμενη εξωσυμβατική ευθύνη (15) μπορούν να προβληθούν μόνο εντός μίας πενταετίας. Για την επιτυχή άσκηση αγωγής αποζημίωσης, οι προσφεύγοντες πρέπει να αποδείξουν κατάφωρη παραβίαση κανόνα δικαίου ο οποίος παρέχει δικαιώματα στους ιδιώτες, τις ζημίες που πραγματικά υπέστησαν, καθώς και άμεση αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της παράνομης πράξης και της ζημίας. Στο τέλος Μαΐου του 2019, επί συνόλου 102 υποθέσεων που αφορούσαν αποφάσεις σχετικά με υπαγωγή σε καθεστώς εξυγίανσης, είχαν κατατεθεί 23 αγωγές αποζημίωσης για φερόμενες ζημίες, πέραν του αιτήματος ακύρωσης της απόφασης εξυγίανσης. Σε 13 από αυτές τις 102 υποθέσεις, οι προσφεύγοντες είχαν ασκήσει αγωγή με αποκλειστικό αίτημα την καταβολή αποζημίωσης για φερόμενες ζημίες.

22

Στο πλαίσιο των αγωγών ακύρωσης ή/και αποζημίωσης, ορισμένοι ενάγοντες άσκησαν επίσης ένσταση περί μη νομιμότητας (16) (βλέπε εικόνα 4). Ισχυρίζονται ότι το νομικό πλαίσιο επί του οποίου βασίζεται η εξυγίανση της BPE, όπως οι διατάξεις του κανονισμού SRM, δεν συνάδει με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ούτε με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εάν τα δικαστήρια της ΕΕ συμφωνήσουν, η επίδικη διάταξη του νομικού πλαισίου μπορεί συνεπώς να θεωρηθεί ανεφάρμοστη. Ορισμένοι προσφεύγοντες άσκησαν επίσης προσφυγές κατά της απόφασης FOLTF της ΕΚΤ. Εντούτοις, οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις της ΕΚΤ δεν εμπίπτουν στο πεδίο του παρόντος ελέγχου (βλέπε σημείο 04 ). Επιπλέον, ασκήθηκαν προσφυγές ακύρωσης της επικυρωτικής απόφασης της Επιτροπής (βλέπε πίνακα 3 και σημείο 54 ), αλλά και της εκτελεστικής απόφασης της ισπανικής εθνικής αρχής εξυγίανσης (ΕΑΕ), της Fondo de Reestructuración Ordenada Bancaria (FROB).

Εικόνα 4

Διαδικασία απόφασης που οδηγεί σε εξυγίανση και τρέχουσες διαφορές

Image 4

Πηγή:

ΕΕΣ, βάσει του νομικού πλαισίου

23

Κάθε ένδικη διαδικασία ξεκινά με την υποβολή αίτησης από τον προσφεύγοντα, όπου αναφέρονται οι λόγοι ακύρωσης και τα επιχειρήματα των οποίων γίνεται επίκληση, καθώς και τα αιτήματα του προσφεύγοντος. Εντός δύο μηνών (17), ο καθ’ ου υποχρεούται να υποβάλει γραπτό υπόμνημα αντίκρουσης. Συνήθως, ο προσφεύγων μπορεί στη συνέχεια να απαντήσει στο υπόμνημα αντίκρουσης και ο καθ’ ου μπορεί να υποβάλει υπόμνημα ανταπάντησης. Στη διαδικασία έχουν δικαίωμα να παρέμβουν και άλλα μέρη που μπορούν να αποδείξουν έννομο συμφέρον από την έκβαση της υπόθεσης, με την κατάθεση υπομνήματος παρέμβασης, υποστηρίζοντας τα συμπεράσματα ενός μέρους. Επιπλέον, τα δικαστήρια της ΕΕ μπορούν να επιλέξουν να θέσουν συγκεκριμένα ερωτήματα στα μέρη, τα οποία υποχρεούνται να απαντήσουν. Στο τέλος της γραπτής αυτής διαδικασίας, τα δικαστήρια της ΕΕ μπορούν να αποφασίσουν να διεξαγάγουν δημόσια ακρόαση ενώπιον του στο ΔΕΕ. Στη συνέχεια, οι δικαστές αποφασίζουν και εκδίδουν την απόφασή τους σε δημόσια συνεδρίαση (βλέπε εικόνα 5).

Εικόνα 5

Τυπική διαδικασία εκδίκασης υποθέσεων ενώπιον του ΔΕΕ

Image 5

Πηγή:

ΕΕΣ.

24

Βάσει δεδομένων έως το 2018, η μέση διάρκεια όλων των διαδικασιών ενώπιον του ΔΕΕ ήταν περίπου 18 μήνες (18). Η διάρκεια των υποθέσεων ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου ήταν περίπου 20 μήνες. Λόγω του αριθμού και της πολυπλοκότητας των υποθέσεων σε σχέση με την εξυγίανση της BPE και των παρεμφερών λόγων ακύρωσης, το Γενικό Δικαστήριο προσδιόρισε και επέλεξε έξι πιλοτικές υποθέσεις για να προχωρήσει στον δεύτερο γύρο της γραπτής διαδικασίας και της ακρόασης (19). Από τις έξι αυτές διαδικασίες, το SRB είναι ο μοναδικός καθ’ ου σε δύο, η Επιτροπή σε μία, ενώ το SRB και η Επιτροπή είναι καθ’ ου από κοινού στις υπόλοιπες τρεις. Η εκδίκαση όλων των άλλων υποθέσεων έχει ανασταλεί από το Γενικό Δικαστήριο εν αναμονή της οριστικής απόφασης σε αυτές τις έξι πιλοτικές υποθέσεις. Μολονότι οι περισσότερες υποθέσεις εισήχθησαν το καλοκαίρι του 2017, η διαδικασία για τις περισσότερες πιλοτικές υποθέσεις βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη (20).

25

Για τους οριστικούς λογαριασμούς της το 2018, η νομική υπηρεσία του SRB αξιολόγησε ως «απίθανη» την πιθανότητα εκροής οικονομικών πόρων ως αποτέλεσμα της εκκρεμοδικίας των υποθέσεων για την BPE και, συνεπώς, το SRB δεν γνωστοποίησε τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις. Αυτό το συμπέρασμα της νομικής υπηρεσίας του SRB δεν έγινε βάσει συγκεκριμένων λόγων ή υποστηρικτικών επιχειρημάτων ως προς το αν θεωρεί ότι η εκροή οικονομικών πόρων είναι απίθανη ή όχι.

26

Επισημαίνουμε ότι η BPE ήταν η πρώτη υπόθεση εξυγίανσης του SRB. Ενώ έχουν εισαχθεί πολυάριθμες υποθέσεις, δεν έχουν εκδοθεί ακόμη αποφάσεις και, κατά συνέπεια, δεν υπάρχει ακόμη σχετική νομολογία σε επίπεδο ΕΕ. Βάσει των εξετασθέντων αποδεικτικών στοιχείων του ελέγχου, το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι ορισμένοι προσφεύγοντες υποστηρίζουν ότι πληρούνται οι τρεις προϋποθέσεις σχετικά με την εξωσυμβατική ευθύνη της Ένωσης. Μολονότι, σε αυτό το στάδιο, είναι δύσκολο να προεξοφληθεί η έκβαση των εν λόγω ένδικων διαδικασιών λόγω του πολύπλοκου, ειδικού και πρωτοφανούς νομικού συστήματος που δημιουργείται από το νέο νομικό πλαίσιο περί εξυγίανσης, μεταξύ των εξετασθέντων αποδεικτικών στοιχείων ελέγχου δεν διαπιστώσαμε να υπάρχει κάποιο που να έρχεται σε αντίθεση με τα συμπεράσματα του SRB.

27

Πέραν της πρώτης απόφασης εξυγίανσης, το SRB ανακοίνωσε στις 24 Φεβρουαρίου 2018 ότι δεν θα λάβει μέτρα εξυγίανσης σχετικά με την ABLV Bank AS και τη θυγατρική της ABLV Bank Luxembourg, δεδομένου ότι η εξυγίανση δεν θα ήταν προς το δημόσιο συμφέρον (21). Η απόφαση του SRB ακολούθησε την εκτίμηση της ΕΚΤ ότι οι τράπεζες «τελούσαν σε κατάσταση αφερεγγυότητας ή επαπειλούμενης αφερεγγυότητας» λόγω της σημαντικής επιδείνωσης της κατάστασης της ρευστότητάς τους (22). Τον Μάιο του 2018, το SRB ενημερώθηκε για δύο δικαστικές υποθέσεις που εισήχθησαν ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου κατά της απόφασής του να μην λάβει μέτρα εξυγίανσης. Οι υποθέσεις αυτές εξακολουθούν να εκκρεμούν και το SRB αξιολόγησε ως «απίθανη» (23) την πιθανότητα εκροής οικονομικών πόρων ως αποτέλεσμα των εκκρεμών αυτών υποθέσεων και, συνεπώς, δεν γνωστοποίησε ενδεχόμενη υποχρέωση. Το Γενικό Δικαστήριο δεν αναμένεται να εκδώσει απόφαση εντός του 2019.

28

Θεωρούμε ότι οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις, πέραν των δικαστικών εξόδων, δεν είναι αναγκαίες, δεδομένου ότι το αίτημα αμφότερων των προσφευγόντων ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου είναι μόνον η ακύρωση της απόφασης του SRB.

29

Ο κανονισμός SRM προβλέπει ότι, μετά από απόφαση εξυγίανσης και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, το SRB ενδεχομένως να οφείλει να καλύψει τις αποζημιώσεις τις οποίες έχουν διαταχθεί να καταβάλουν ΕΑΕ από εθνικό δικαστήριο (24). Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό το SRB να έχει επίγνωση των αγωγών αποζημίωσης που εκκρεμούν κατά ΕΑΕ των συμμετεχόντων κρατών μελών.

30

Οποιοδήποτε καθεστώς εξυγίανσης εγκρίνεται από το SRB και επικυρώνεται από την Επιτροπή πρέπει να εφαρμόζεται σε εθνικό επίπεδο. Ως εκ τούτου, μετά την επικύρωση του καθεστώτος εξυγίανσης της BPE από την Επιτροπή, η ισπανική ΕΑΕ (FROB) εξέδωσε εκτελεστική απόφαση στις 7 Ιουνίου 2017 (25). Κατά της απόφασης της FROB ασκήθηκαν διοικητικές προσφυγές, αγωγές αποζημίωσης και δικαστικές διαδικασίες. Η εκτελεστική απόφαση βασίζεται στο εθνικό δίκαιο και, επομένως, υπόκειται σε εθνικό δικαστικό έλεγχο. Η FROB υποβάλλει στο SRB μηνιαία έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του καθεστώτος εξυγίανσης και τις τυχόν σχετικές προσφυγές και λοιπές αξιώσεις.

31

Έως τα τέλη του 2018, η FROB είχε λάβει 115 διοικητικές προσφυγές κατά της προαναφερθείσας εκτελεστικής απόφασης και τις είχε απορρίψει όλες. Η FROB είχε λάβει επίσης 1 063 αιτήσεις για κίνηση διοικητικής διαδικασίας σχετικά με την εξωσυμβατική ευθύνη του κράτους βάσει του ισπανικού εθνικού δικαίου. Επιπλέον, οι προσφεύγοντες είχαν κινήσει 262 ένδικες διαδικασίες κατά της FROB. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι οι τελευταίες αυτές διαδικασίες έχουν ανασταλεί από το ισπανικό «Audiencia Nacional» μέχρις ότου το Γενικό Δικαστήριο αποφανθεί περί της νομιμότητας της απόφασης περί εξυγίανσης και περί άλλων συναφών ζητημάτων, όπως η εμπιστευτικότητα των σχετικών διοικητικών φακέλων.

32

Κατόπιν αιτήματος του SRB, η FROB εκτίμησε ότι η πιθανότητα εκροής πόρων ως αποτέλεσμα των διοικητικών διαδικασιών είναι απίθανη. Ενημέρωσε το SRB ότι δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει το αποτέλεσμα των υπό αναστολή ένδικων διαδικασιών, δεδομένου ότι αυτές εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την έκβαση των διαφορών σε επίπεδο ΕΕ.

33

Εκτός από τις ένδικες διαδικασίες που περιγράφονται στο παρόν κεφάλαιο, πολλές νέες υποθέσεις εισήχθησαν ενώπιον της επιτροπής προσφυγών του SRB (26) σχετικά με την εξυγίανση της BPE. Εντούτοις, οι υποθέσεις αυτές αφορούσαν μόνον την πρόσβαση σε έγγραφα, επομένως εξ αυτών δεν θα μπορούσαν να προκύψουν ενδεχόμενες υποχρεώσεις.

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με την αρχή «περί μη επιδείνωσης της θέσης των πιστωτών»

34

Προκειμένου να διασφαλίζονται τα βασικά δικαιώματα κυριότητας (27), ο κανονισμός SRM ορίζει ότι κανένας πιστωτής δεν περιέρχεται σε δυσμενέστερη οικονομική θέση ως αποτέλεσμα της εφαρμογής μέτρων εξυγίανσης, σε σύγκριση με τη θέση στην οποία θα είχε περιέλθει εάν εφαρμοζόταν η κανονική διαδικασία αφερεγγυότητας. Βάσει της αρχής «περί μη επιδείνωσης της θέσης των πιστωτών» (28), οι πιστωτές που θα είχαν τύχει καλύτερης μεταχείρισης, εάν το υπό εξυγίανση ίδρυμα είχε υπαχθεί σε κανονική διαδικασία αφερεγγυότητας, θα πρέπει να λάβουν αποζημίωση από το SRF (29). Προκειμένου να εκτιμηθεί η μεταχείριση των πιστωτών και των μετόχων, πρέπει να διενεργηθεί αποτίμηση της διαφοράς ως προς τη μεταχείριση (βλέπε πλαίσιο 3).

Πλαίσιο 3

Αποτίμηση της διαφοράς ως προς τη μεταχείριση

Έπειτα από κάθε εξυγίανση, ένας ανεξάρτητος εκτιμητής διενεργεί αποτίμηση της διαφοράς μεταχείρισης στο πλαίσιο της εξυγίανσης, προκειμένου να προσδιοριστεί κατά πόσον οι μέτοχοι και οι πιστωτές τους οποίους αφορούν τα μέτρα της εξυγίανσης δικαιούνται τέτοιου είδους αποζημίωση. Η διαδικασία αυτή αναφέρεται συχνά ως «αποτίμηση 3». Η αποτίμηση της διαφοράς μεταχείρισης βασίζεται στην παραδοχή ότι, αντί της εξυγίανσης, η αντίστοιχη τράπεζα θα είχε υποβληθεί σε κανονική διαδικασία αφερεγγυότητας βάσει του εθνικού δικαίου περί αφερεγγυότητας, αρχής γενομένης από την ημερομηνία εξυγίανσης. Στη συνέχεια συγκρίνεται ο τρόπος με τον οποίο θα επηρεάζονταν οι πιστωτές και οι μέτοχοι στο σενάριο αυτό σε σύγκριση με την εξυγίανση.

Πηγή:

Ανάλυση του κανονισμού SRM από το ΕΕΣ.

35

Στις 13 Ιουνίου 2018, το SRB ανακοίνωσε ότι είχε λάβει την έκθεση αποτίμησης του ανεξάρτητου εκτιμητή, της εταιρείας Deloitte, σχετικά με τη διαφορά μεταχείρισης στο πλαίσιο της εξυγίανσης της ΒΡΕ. Βάσει του αποτελέσματος αυτής της αποτίμησης και του προκαταρκτικού συμπεράσματος ότι κανένας πιστωτής δεν θα είχε τύχει καλύτερης μεταχείρισης στο πλαίσιο του εθνικού δικαίου περί αφερεγγυότητας, το SRB δημοσίευσε στις 6 Αυγούστου 2018 κοινοποίηση σχετικά με την προκαταρκτική του απόφαση να μην καταβάλει αποζημίωση στους μετόχους και τους πιστωτές που θίγονταν από την εξυγίανση της BPE (30). Το SRB εκτιμά ότι ανέρχονται σε περίπου 300 000 (31).

36

Στη συνέχεια, το SRB κίνησε διαδικασία ακρόασης (32) των θιγόμενων πιστωτών και μετόχων (βλέπε εικόνα 6). Δόθηκε κατ’ αυτό τον τρόπο η ευκαιρία στα εγγεγραμμένα μέρη ή τους αντιπροσώπους τους να υποβάλουν, μεταξύ της 6ης και της 26ης Νοεμβρίου 2018, γραπτές παρατηρήσεις σχετικά με την προκαταρκτική απόφαση περί μη καταβολής αποζημίωσης και το αιτιολογικό της. Το SRB δήλωσε ότι επί του παρόντος επανεξετάζει τις παρατηρήσεις που έλαβε από περίπου 12 000 εγγεγραμμένα μεμονωμένα μέρη (33) και θα τις λάβει υπόψη, κατά περίπτωση, προκειμένου να λάβει την οριστική του απόφαση ως προς την καταβολή αποζημίωσης στους θιγόμενους.

Εικόνα 6

Χρονοδιάγραμμα της διαδικασίας «περί μη επιδείνωσης της θέσης των πιστωτών» για την Banco Popular Español S.A.

Image 6

Πηγή:

ΕΕΣ.

37

Δεδομένου ότι δεν υπάρχει οριστική απόφαση σχετικά με την καταβολή αποζημίωσης, στους λογαριασμούς του για το 2018 το SRB δεν γνωστοποίησε ενδεχόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με την αρχή «περί μη επιδείνωσης της θέσης των πιστωτών».

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με τις εισφορές των τραπεζών στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης

38

Οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ υποχρεούνται βάσει νόμου να καταβάλλουν εισφορά στο SRF (βλέπε πλαίσιο 4).

Πλαίσιο 4

Το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (SRF)

Το επίπεδο-στόχος του SRF έχει οριστεί στο 1 % τουλάχιστον του συνολικού ποσού των εγγυημένων καταθέσεων στην Τραπεζική Ένωση έως το τέλος του 2023. Βάσει των εγγυημένων καταθέσεων στο τέλος του 2018, το σχετικό ποσό εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 60 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου. Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος, το 2019 εισπράχθηκαν ετήσιες εισφορές ύψους 7,8 δισεκατομμυρίων ευρώ από 3 186 τράπεζες. Τον Ιούλιο του 2019, το συνολικό εισπραχθέν ποσό ήταν ελάχιστα χαμηλότερο των 33 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Πηγή:

SRB.

39

Οι εκ των προτέρων εισφορές για το 2015 υπολογίστηκαν και εισπράχθηκαν από τις ΕΑΕ και μεταβιβάστηκαν στο SRB τον Ιανουάριο του 2016. Οι ετήσιες εκ των προτέρων εισφορές αναπροσαρμόζονται με την πάροδο του χρόνου έως το 2013, μέσω εκπτώσεων των ποσών που καταβλήθηκαν ήδη το 2015. Ορισμένες ΕΑΕ δεν μεταβίβασαν όλες τις εισφορές του 2015 στο SRF, λόγω εθνικών μέτρων εξυγίανσης που είχαν ληφθεί πριν από το τέλος του 2015.

40

Από το 2016, το SRB υπολογίζει το ίδιο τις εισφορές, σε στενή συνεργασία με τις ΕΑΕ. Η εισφορά ανά τράπεζα υπολογίζεται είτε κατ’ αποκοπή είτε βάσει κινδύνου για τις μεγαλύτερες τράπεζες. Οι απαιτούμενες πληροφορίες παρέχονται από τις τράπεζες μέσω των ΕΑΕ. Το SRB διαβιβάζει σε κάθε ΕΑΕ τυποποιημένο έντυπο που περιέχει όλες τις συναφείς πληροφορίες για κάθε τράπεζα που υπάγεται στην αρμοδιότητά της, συμπεριλαμβανομένων του ποσού των εκ των προτέρων εισφορών που πρέπει να καταβληθούν, ανάλυσης του υπολογισμού και συναφών στοιχείων της τράπεζας. Βασιζόμενες στους υπολογισμούς του SRB, οι ΕΑΕ εισπράττουν τις εισφορές και μεταβιβάζουν τα ποσά στο SRF, το οποίο τελεί υπό τη διαχείριση του SRB (βλέπε Εικόνα 7 ).

Εικόνα 7

Διαδικασία είσπραξης των εκ των προτέρων εισφορών και προβλεπόμενα ένδικα μέσα

Image 7

Πηγή:

ΕΕΣ, βάσει του νομικού πλαισίου·

41

Ορισμένες τράπεζες άσκησαν διοικητικές ή ένδικες διαδικασίες κατά αποφάσεων που αφορούσαν εκ των προτέρων εισφορές τους, σε τέσσερα κράτη μέλη συνολικά. Οι περισσότερες τράπεζες κινήθηκαν κατά της σχετικής κοινοποίησης των ΕΑΕ (34), καθώς αυτή αποτελεί τη νομική βάση για την καταβολή τους. Ως εκ τούτου, στις 21 Ιουνίου 2019, εκκρεμούσαν σε εθνικό επίπεδο 625 διοικητικές ή ένδικες διαδικασίες κατά των εκ των προτέρων εισφορών. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι εισφορές υπολογίζονται και καθορίζονται από το SRB, οι προσφεύγοντες είχαν κινήσει επίσης διαδικασίες ενώπιον του ΔΕΕ κατά αποφάσεων του SRB περί των εκ των προτέρων εισφορών για τα έτη 2016 έως 2018. Στις 21 Ιουνίου 2019, οι 16 διαδικασίες εκκρεμοδικούσαν. Από αυτές οι 15 εκκρεμοδικούσαν ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, ενώ μία ήταν προσφυγή κατά απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου ενώπιον του Δικαστηρίου. Επιπλέον, εκκρεμούσε αίτημα εθνικού δικαστηρίου που ζητεί την έκδοση προδικαστικής απόφασης από το Δικαστήριο σχετικά με την ερμηνεία του ενωσιακού δικαίου όσον αφορά τις εκ των προτέρων εισφορές (35). Ωστόσο, το αίτημα αυτό δεν στρέφεται κατά του SRB.

42

Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω, το σύστημα που θεσπίστηκε για τον υπολογισμό και την είσπραξη των εκ των προτέρων εισφορών για το SRF προβλέπει τον επιμερισμό των ευθυνών μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών. Οι προσφυγές κατά των εκ των προτέρων εισφορών εγείρουν συνεπώς το δύσκολο ζήτημα του δικαστικού ελέγχου των αποφάσεων του SRB σχετικά με τις εισφορές στο SRF (36). Το SRB έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι δεν είναι ακόμη σαφές αν οι προσφεύγοντες μπορούν να κινούν νομικές διαδικασίες κατά των εκ των προτέρων εισφορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σύμφωνα με τη γνώμη του γενικού εισαγγελέα στην υπόθεση C-414/18, της 9ης Ιουλίου 2019, βάσει νομολογίας, τα εθνικά δικαστήρια δεν μπορούν να αποφανθούν επί της νομιμότητας των αποφάσεων που εκδίδει το SRB, όπως είναι η απόφασή του για τις εκ των προτέρων εισφορές, και ότι αποκλειστικώς αρμόδιο για το ζήτημα αυτό είναι το ΔΕΕ (37). Ωστόσο, μόνο μια οριστική απόφαση του Δικαστηρίου μπορεί να προσφέρει ασφάλεια δικαίου. Ελλείψει τέτοιας απόφασης, η υπόθεση εργασίας για τους σκοπούς της παρούσας έκθεσης είναι ότι μπορεί να προκύψει πιθανή εκροή πόρων από διοικητικές και ένδικες διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο κατά των νομικών πράξεων των ΕΑΕ, καθώς και από νομικές διαδικασίες σε επίπεδο ΕΕ που ασκούνται κατά νομικών πράξεων του SRB σχετικά με τις εκ των προτέρων εισφορές στο SRF.

43

Στους οριστικούς ετήσιους λογαριασμούς του 2018, το SRB γνωστοποίησε ενδεχόμενες υποχρεώσεις από εκ των προτέρων εισφορές λόγω ένδικων διαδικασιών που εκκρεμούσαν ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου. Σύμφωνα με την εκτίμηση του SRB, υπάρχουν ενδεχόμενες υποχρεώσεις 50 εκατομμυρίων ευρώ που σχετίζονται με επτά υποθέσεις (38). Για περισσότερη διαφάνεια, το SRB γνωστοποίησε ότι, στα τέλη του 2018, οι εκ των προτέρων εισφορές για τις οποίες εκκρεμούσε διαδικασία ενώπιον του ΔΕΕ ανέρχονταν συνολικά σε 222,7 εκατομμύρια ευρώ.

44

Η επαρκής γνώση των οικονομικών κινδύνων στους οποίους εκτίθεται το SRB είναι ουσιαστικής σημασίας, προκειμένου να διασφαλίζεται η κατάλληλη διαχείριση κινδύνων και η σωστή λογιστική. Βάσει των συστάσεών μας του 2018, το SRB βελτίωσε το σύστημα εσωτερικού ελέγχου σχετικά με τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις που προκύπτουν ως προς τις εκ των προτέρων εισφορές λόγω δικαστικών υποθέσεων σε εθνικό επίπεδο. Το SRB καλεί τις ΕΑΕ να υποβάλλουν λεπτομερή κατάλογο των υπό εξέλιξη διαδικασιών κατά των εκ των προτέρων εισφορών. Επιπλέον, οι ΕΑΕ καλούνται να παράσχουν γραπτή διαβεβαίωση σχετικά με τις παρεχόμενες πληροφορίες και να εκτιμήσουν την πιθανότητα επιτυχίας της διαδικασίας κατά των εκ των προτέρων εισφορών.

45

Βάσει των πληροφοριών που ελήφθησαν από τις ΕΑΕ, έχουν ασκηθεί διοικητικές και ένδικες διαδικασίες κατά αποφάσεων περί εισφορών που ελήφθησαν από τέσσερις ΕΑΕ. Ωστόσο, τρεις από τις τέσσερις συγκεκριμένες ΕΑΕ δήλωσαν ότι δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν την πιθανότητα επιτυχούς έκβασης των εν εξελίξει διαδικασιών, δεδομένων των αβεβαιοτήτων που περιγράφονται στο σημείο 42 , αλλά και επειδή δεν υπάρχει ακόμη σχετική νομολογία. Μόνο μία ΕΑΕ υπέβαλε λεπτομερή εκτίμηση στο SRB, καταλήγοντας ότι δεν ήταν απίθανη η εκροή πόρων ως αποτέλεσμα μιας υπόθεσης. Ενώ το SRB γνωστοποίησε ενδεχόμενες υποχρεώσεις ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ σχετιζόμενες με τις διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο βάσει της εν λόγω εκτίμησης της ΕΑΕ (39), δεν γνωστοποίησε ενδεχόμενες υποχρεώσεις σε σχέση με τις υποθέσεις στα τρία κράτη μέλη όπου οι ΕΑΕ ισχυρίστηκαν ότι δεν ήταν σε θέση να προβούν σε εκτίμηση.

46

Επισημαίνουμε ότι η εκτίμηση των ακριβών επισφαλών ποσών είναι περίπλοκη. Από την άποψη αυτή, η λογιστική παρουσίαση από το SRB των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που σχετίζονται με τις εκ των προτέρων εισφορές έχει βελτιωθεί σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, όταν το SRB παρουσίαζε απλώς ως ενδεχόμενες υποχρεώσεις τα συνολικά αμφισβητούμενα ποσά, χωρίς να αξιολογεί τις συγκεκριμένες υποθέσεις. Βάσει των εξετασθέντων στοιχείων από το SRB, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το SRB κατέβαλε εύλογες προσπάθειες να διαπιστώσει αν οι υποθέσεις αυτές αντιπροσωπεύουν ενδεχόμενες υποχρεώσεις και τις ανέφερε με αντίστοιχα εύλογο τρόπο.

47

Εκτός από τη γνωστοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων που σχετίζονται με εκ των προτέρων εισφορές, το SRB κοινοποίησε τα συνολικά ποσά των εκ των προτέρων εισφορών τα οποία αποτελούν αντικείμενο διοικητικών ή ένδικων διαδικασιών. Τα ποσά αυτά ανέρχονται σε περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ αφορούν εθνικές υποθέσεις και τα 222,7 εκατομμύρια ευρώ αφορούν υποθέσεις που έχουν εισαχθεί ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου (βλέπε πίνακα 4). Ενώ μικρό μόνο μέρος των ποσών αυτών μπορεί ποτέ να χρειαστεί να επιστραφεί στους προσφεύγοντες και θα μπορούσε να αντισταθμιστεί από τις μελλοντικές εκ των προτέρων εισφορές όλων των τραπεζών στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του SRB, η εν λόγω γνωστοποίηση παρέχει γενικές βασικές πληροφορίες για τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Πίνακας 4

Εξέλιξη των αμφισβητούμενων σε εθνικό επίπεδο ποσών, που σχετίζονται με τις εκ των προτέρων εισφορές στο SRF

Εισφορά για το έτος

Αριθμός υποθέσεων

Μάιος 2019

Αμφισβητούμενα ποσά

Μάιος 2019

(σε εκατ. ευρώ)

Αριθμός υποθέσεων

Μάιος 2018

Αμφισβητούμενα ποσά

Μάιος 2018

(σε εκατ. ευρώ)

2019

135

5,7

ά.α.

ά.α.

2018

114

586,8

122

597,1

2017

131

559,1

131

559,1

2016

240

562,9

241

565,5

2015

5

84,1

5

84,1

ΣΥΝΟΛΟ

625

1 765,9

499

1 805,8

Πηγή:

ΕΕΣ, βάσει στοιχείων του SRB· τα ποσά έχουν στρογγυλοποιηθεί στο εγγύτερο εκατομμύριο.

48

Όπως αναφέρεται στους λογαριασμούς του SRB, πρέπει να σημειωθεί ότι, όσον αφορά τα αμφισβητούμενα, οι προσφυγές ενώπιον εθνικών δικαστηρίων καθώς και των δικαστηρίων της ΕΕ αφορούν ποσά ύψους 198 εκατομμυρίων ευρώ. Εάν οι προσφυγές τελεσφορήσουν, το σχετικό ποσό ή μέρος αυτού θα επιστραφεί, ενδεχομένως, άπαξ.

Ενδεχόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με διοικητικές εισφορές

49

Κάθε χρόνο, το SRB εισπράττει διοικητικές εισφορές για τη χρηματοδότηση των δαπανών λειτουργίας του. Όλες οι τράπεζες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού SRM, στα 19 συμμετέχοντα κράτη μέλη, πρέπει να εισφέρουν στις διοικητικές δαπάνες του SRB. Τον Ιανουάριο του 2018, τέθηκε σε ισχύ το οριστικό σύστημα των εισφορών για την κάλυψη των διοικητικών δαπανών του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης, δημιουργώντας έτσι ένα μόνιμο σύστημα διοικητικών εισφορών (40). Σε αντίθεση με τις εκ των προτέρων εισφορές στο SRF, οι διοικητικές εισφορές δεν εισπράττονται από τις ΕΑΕ, αλλά απευθείας από το SRB. Επίσης, εισπράττονται ανά τραπεζικό όμιλο, ενώ οι εκ των προτέρων εισφορές εισπράττονται ανά επιμέρους οντότητα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο αριθμός των τραπεζών να διαφέρει, ανάλογα με το είδος της εισφοράς.

50

Τον Φεβρουάριο του 2019, το SRB υπολόγισε τις ετήσιες διοικητικές εισφορές για το οικονομικό έτος 2019 βάσει των στοιχείων της ΕΚΤ στο τέλος του 2017. Κατόπιν των υπολογισμών αυτών, απέστειλε στις τράπεζες τις σχετικές κοινοποιήσεις εισφορών. Έως τα τέλη Μαρτίου 2019, το SRB είχε εισπράξει διοικητικές εισφορές ύψους 88,8 εκατομμυρίων ευρώ από 2 660 τράπεζες (βλέπε πίνακα 5). Περί το 95 % αυτών των εισφορών καταβλήθηκε από τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Το ποσό που εισπράχθηκε ήταν χαμηλότερο από το αντίστοιχο του 2018, λόγω των υψηλότερων ποσών που μεταφέρθηκαν από τον προϋπολογισμό του 2017. Εφόσον κριθεί αναγκαίο, οι εισφορές θα υπολογιστούν εκ νέου κατά τον επόμενο κύκλο υπολογισμού το πρώτο τρίμηνο του 2020, βάσει πληροφοριών γα τυχόν αλλαγές στο πεδίο δραστηριοτήτων ή στο καθεστώς ιδρυμάτων στο τέλος του 2019.

Πίνακας 5

Διοικητικές εισφορές που εισέπραξε το SRB

 

2019

2018

2017

2016

2015

Αριθμός τραπεζών

2 660

2 729  (*1)

2 819  (*1)

2 963  (*1)

3 060  (*1)

Συνολικό καταβληθέν ποσό

(σε εκατ. ευρώ)

88,8

91,4

83,0

56,7

21,8

Πηγή:

SRB· τα ποσά σε ευρώ έχουν στρογγυλοποιηθεί στο εγγύτερο εκατομμύριο.

51

Οι κοινοποιήσεις διοικητικών εισφορών μπορούν να προσβληθούν ενώπιον της επιτροπής προσφυγών του SRB εντός έξι εβδομάδων (41). Κατά των αποφάσεων της επιτροπής προσφυγών μπορεί να ασκηθεί προσφυγή ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου. Το 2018 οι τράπεζες άσκησαν τρεις προσφυγές κατά κοινοποιήσεων διοικητικών εισφορών. Αν και η επιτροπή προσφυγών τις απέρριψε και τις τρεις, σε μία περίπτωση διαπίστωσε ότι το SRB θα έπρεπε να υπολογίσει εκ νέου τις διοικητικές εισφορές που πρέπει να καταβάλει η προσφεύγουσα τράπεζα για το 2018 κατά τον επόμενο κύκλο και να επιστρέψει τα προκύπτοντα ποσά (42). Η προσφεύγουσα τράπεζα είχε χάσει την τραπεζική άδειά της κατά τη διάρκεια του 2018. Συνεπώς, δεν ενέπιπτε στο πεδίο εφαρμογής των διοικητικών εισφορών για μέρος του 2018.

52

Βάσει του ισχύοντος πλαισίου, κατά τον υπολογισμό των διοικητικών εισφορών για το οικονομικό έτος 2019, το SRB υπολόγισε εκ νέου τις ετήσιες εισφορές για το 2018 για τις τράπεζες που άλλαξαν πεδίο δραστηριοτήτων ή καθεστώς κατά τη διάρκεια του 2018 (43), βάσει των στοιχείων της ΕΚΤ τον Ιανουάριο του 2019. Στις 21 Ιουνίου 2019, δεν εκκρεμούσαν προσφυγές ή ένδικες διαδικασίες σχετικά με διοικητικές εισφορές. Κατά συνέπεια, το SRB δεν γνωστοποίησε ενδεχόμενες υποχρεώσεις σχετιζόμενες με διοικητικές εισφορές.

Πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τις ένδικες διαδικασίες

53

Οι ένδικες διαδικασίες που κινήθηκαν κατά του SRB και των ΕΑΕ έχουν ένα κόστος από άποψη οικονομικών και ανθρώπινων πόρων. Τα σχετικά έξοδα επιβαρύνουν άμεσα τις αρχές αυτές και κατά συνέπεια όλες τις τράπεζες, μέσω των εισφορών τους. Το 2018 το SRB δέσμευσε 5 εκατομμύρια ευρώ για την παροχή εξωτερικών νομικών υπηρεσιών για ένδικες διαδικασίες τα επόμενα χρόνια. Στο τέλος του 2018, από τους δεκατέσσερις υπαλλήλους της νομικής υπηρεσίας του SRB, οι έξι ασχολούνταν με δικαστικές υποθέσεις. Το 2019, στην ομάδα επίλυσης διαφορών, επρόκειτο να προσληφθούν τρεις ακόμη υπάλληλοι.

Μέρος II:   Ενδεχόμενες υποχρεώσεις της Επιτροπής

54

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι, στις 31 Δεκεμβρίου 2018, δεν υπήρχαν ενδεχόμενες υποχρεώσεις απορρέουσες από τα καθήκοντά της στο πλαίσιο του κανονισμού SRM.

55

Η νομολογία της ΕΕ (44) περιορίζει την εξουσιοδότηση των οργανισμών της ΕΕ, όπως το SRB, στις εκτελεστικές εξουσίες και, κατά συνέπεια, περιορίζει την αναγνώριση διακριτικής ευχέρειας. Ως εκ τούτου, όπως προβλέπεται στον κανονισμό SRM, το καθεστώς εξυγίανσης τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον επικυρωθεί από την Επιτροπή. Η Επιτροπή μπορεί να εκφράσει αντιρρήσεις σχετικά με τη διακριτική ευχέρεια που προβλέπει το προτεινόμενο καθεστώς εξυγίανσης. Εάν η Επιτροπή εκφέρει αντιρρήσεις για το καθεστώς εξυγίανσης επί τη βάσει του κριτηρίου του δημόσιου συμφέροντος ή ζητήσει ουσιώδη τροποποίηση της χρήσης του SRF, πρέπει να υποβάλει τις προτάσεις της για ανάλογες αλλαγές στο Συμβούλιο (45).

56

Στις 7 Ιουνίου 2017, η Επιτροπή επικύρωσε την πρώτη απόφαση εξυγίανσης (46) την οποία έλαβε το SRB. Στο πλαίσιο αυτό, κατ’ αυτής κινήθηκαν 30 ένδικες διαδικασίες ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου (47). Ενώ και οι 30 προσφεύγοντες άσκησαν προσφυγή ακύρωσης κατά της απόφασης της Επιτροπής, οκτώ από αυτούς άσκησαν επίσης αγωγή αποζημίωσης. Οι υποθέσεις αυτές βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη και το Γενικό Δικαστήριο δεν έχει ακόμη αποφανθεί σχετικά. Δεδομένου ότι η εξυγίανση της BPE δεν συνεπάγετο δημόσια χρηματοδοτική στήριξη ή τυχόν χρήση του SRF (βλέπε σημείο 2 ), η Επιτροπή δεν προέβη σε εκτίμηση τυχόν κρατικής ενίσχυσης ή ενίσχυσης από το Ταμείο.

57

Όπως και στην περίπτωση των λογαριασμών του 2017, η Επιτροπή αποφάσισε να μην γνωστοποιήσει τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις για τις υποθέσεις αυτές βάσει της λογιστικής της εκτίμησης. Ένας λόγος που δόθηκε για τη λογιστική εκτίμηση είναι ότι, βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών, κανένας προσφεύγων δεν απέδειξε επαρκώς την εξωσυμβατική ευθύνη της Επιτροπής. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή δήλωσε ότι δεν υπήρξε αρκούντως σοβαρή παραβίαση κανόνα δικαίου με πρόθεση την απονομή δικαιωμάτων σε ιδιώτες (πρβλ. σημείο 21 ). Ως εκ τούτου, κατά την άποψη της Επιτροπής, είναι απίθανη η εκροή πόρων σε συνέχεια της απόφασης επικύρωσης. Επιπλέον, η Επιτροπή δήλωσε ότι κανένας προσφεύγων δεν μπορεί να υπέστη ζημία, δεδομένου ότι η εναλλακτική προς την εξυγίανση λύση θα ήταν η διαδικασία αφερεγγυότητας βάσει των εθνικών κανόνων. Μέτοχος ή πιστωτής που θα μπορούσε να τύχει καλύτερης μεταχείρισης στην περίπτωση διαδικασίας αφερεγγυότητας, θα αποζημιωθεί στο πλαίσιο της εν εξελίξει διαδικασίας «περί μη επιδείνωσης της θέσης των πιστωτών» (βλέπε σημεία 34-37 ). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δήλωσε ότι, βάσει της εκτεταμένης πείρας της, ότι οι εν λόγω υποθέσεις δεν εγκυμονούν οικονομικό κίνδυνο.

58

Βάσει της εξέτασης του δείγματος, διαπιστώσαμε ότι ορισμένοι προσφεύγοντες υποστηρίζουν ότι πληρούνται οι αναγκαίες προϋποθέσεις που στοιχειοθετούν εξωσυμβατική ευθύνη της Ένωσης. Σημειώνουμε ότι, στο παρόν στάδιο, είναι δύσκολη οποιαδήποτε πρόβλεψη, εάν ληφθεί υπόψη ότι το νομικό πλαίσιο της εξυγίανσης είναι σχετικά νέο και ότι καθιερώνει ένα πολύπλοκο, ειδικό και πρωτοφανές νομικό σύστημα. Ωστόσο, δεν διαπιστώσαμε στοιχεία που να έρχονται σε αντίθεση με την εκτίμηση της Επιτροπής.

59

Εκτός από τις υποθέσεις που αφορούσαν την εξυγίανση της BPE, η Επιτροπή αποτέλεσε αντικείμενο δύο δικαστικών υποθέσεων που σχετίζονταν με εκ των προτέρων εισφορές προς το SRF. Και στις δύο περιπτώσεις η Επιτροπή είναι ο καθ’ ου, από κοινού με το SRB. Ενώ η μία υπόθεση εκκρεμεί ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, η δεύτερη αφορά προδικαστική απόφαση που εκκρεμεί στο Δικαστήριο. Συμφωνούμε με την εκτίμηση της Επιτροπής ότι δεν είναι απαραίτητη η γνωστοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων για αυτές τις υποθέσεις.

60

Σημειώνουμε ότι η νομική υπηρεσία της Επιτροπής διαθέτει κατάλληλη διαδικασία για την εκτίμηση της πιθανότητας κάθε νομικής υπόθεσης χωριστά, τη σχετική αιτιολόγηση και την παροχή υποστηρικτικών επιχειρημάτων. Η διαδικασία παρέχει στον υπόλογο τις εκτιμήσεις που χρειάζεται, προκειμένου να γνωστοποιήσει τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις ή προβλέψεις προκύπτουσες από νομικές υποθέσεις.

Μέρος III:   Ενδεχόμενες υποχρεώσεις του Συμβουλίου

61

Ο υπόλογος του Συμβουλίου ανέφερε στη δήλωση πληρότητας που μας απέστειλε ότι, στις 31 Δεκεμβρίου 2018, δεν υπήρχαν ενδεχόμενες υποχρεώσεις για το Συμβούλιο, οι οποίες απορρέουν από την άσκηση των καθηκόντων του δυνάμει του κανονισμού SRM.

62

Βάσει της αξιολόγησής της σχετικά με το καθεστώς εξυγίανσης που προτείνεται από το SRB, η Επιτροπή μπορεί να διατυπώσεις τις αντιρρήσεις της για το εν λόγω καθεστώς. Εάν η ένσταση σχετίζεται με το κριτήριο του δημόσιου συμφέροντος ή ζητείται ουσιώδης τροποποίηση της χρήσης του SRF, η Επιτροπή πρέπει να προτείνει τη σχετική αλλαγή στο Συμβούλιο (βλέπε σημείο 55 ). Μέχρι σήμερα, το Συμβούλιο δεν έχει συμμετάσχει σε αποφάσεις εξυγίανσης. Ωστόσο, στα τέλη του 2017 αποτέλεσε αντικείμενο νομικής υπόθεσης σχετικά με την BPE. Η υπόθεση κρίθηκε απαράδεκτη το 2018, στον βαθμό που στρεφόταν κατά του Συμβουλίου (48). Επομένως, δεν προκύπτουν ενδεχόμενες υποχρεώσεις για το Συμβούλιο.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

63

Επισημαίνουμε ότι οι τυχόν προβλέψεις σε αυτό το στάδιο σχετικά με την έκβαση των ένδικων διαδικασιών φορών κατά του SRB, της Επιτροπής και του Συμβουλίου περιπλέκονται από το γεγονός ότι το νομικό πλαίσιο για την εξυγίανση είναι σχετικά νέο και δημιουργεί ένα πολύπλοκο, ειδικό και πρωτοφανές νομικό σύστημα. Ωστόσο, δεν διαπιστώσαμε αποδεικτικά στοιχεία που να έρχονται σε αντίθεση με τις εκτιμήσεις του SRB, της Επιτροπής και του Συμβουλίου σχετικά με τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις, οι οποίες απορρέουν από την άσκηση των καθηκόντων τους δυνάμει του κανονισμού SRM (βλέπε σημεία 26 , 46 , 58 , 59 και 62 αντίστοιχα). Παρά ταύτα, διαπιστώσαμε ορισμένες αδυναμίες που απαιτούν προσοχή από τη διοίκηση.

64

Για τους οριστικούς λογαριασμούς της του 2018, η νομική υπηρεσία του SRB αξιολόγησε ως «απίθανη» την πιθανότητα εκροής οικονομικών πόρων ως απόρροια των εκκρεμών υποθέσεων για την BPE και δεν γνωστοποίησε τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις. Ωστόσο, η εκτίμηση της πιθανότητας ως «απίθανης» δεν υποστηριζόταν από συγκεκριμένους λόγους ή επιχειρήματα (βλέπε σημείο 25 ). Συγκριτικά, η Επιτροπή εκτίμησε τις πιθανότητες που σχετίζονται με επιμέρους ένδικες διαδικασίες και αιτιολογούσε την εκτίμησή της (βλέπε σημείο 60 ).

Σύσταση 1

Εσωτερική εκτίμηση της πιθανότητας εκροής πόρων

Κατά την εκτίμηση της πιθανότητας εκροής οικονομικών πόρων ως απόρροια νομικών διαδικασιών, το SRB οφείλει να παραθέτει επαρκείς λόγους και επιχειρήματα ανά υπόθεση.

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: Παρουσίαση των λογαριασμών του SRB για το 2019

65

Σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, το SRB βελτίωσε τη λογιστική παρουσίαση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που σχετίζονται με τις εκ των προτέρων εισφορές στο Ταμείο. Το SRB έχει προσαρμόσει την προσέγγισή του, προκειμένου να παράσχει ακριβέστερη εκτίμηση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που προκύπτουν από νομικές υποθέσεις οι οποίες σχετίζονται με τις εκ των προτέρων εισφορές (βλέπε σημείο 46 ).

66

Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν αβεβαιότητες σχετικά με τις επιπτώσεις των ένδικων διαδικασιών σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο (βλέπε σημείο 42 ). Ελλείψει ασφάλειας δικαίου, το SRB βελτίωσε το πλαίσιο εσωτερικού ελέγχου του για την παρακολούθηση των εθνικών υποθέσεων. Εντούτοις, τρεις από τις τέσσερις ΕΑΕ ενημέρωσαν το SRB ότι δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν την πιθανότητα εκροής πόρων ως απόρροια εθνικών διαδικασιών κατά των αποφάσεων των ΕΑΕ σχετικά με τις εκ των προτέρων εισφορές. Μολονότι οι τρεις αυτές ΕΑΕ δήλωσαν ότι δεν μπορούν να εκτιμήσουν την πιθανότητα, το SRB δεν γνωστοποίησε τυχόν ενδεχόμενες υποχρεώσεις σχετικά με αυτές τις υποθέσεις (βλέπε σημεία 44 και 45 ).

Σύσταση 2

Γνωστοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων που σχετίζονται με υποθέσεις σε εθνικό επίπεδο

Εάν η πιθανότητα εκροής πόρων δεν μπορεί να εκτιμηθεί λόγω νομικών διαδικασιών κατά των εκ των προτέρων εισφορών, τότε δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο εκροής και πρέπει να γνωστοποιείται ενδεχόμενη υποχρέωση.

Η παρούσα σύσταση διατυπώνεται με την επιφύλαξη της εξέλιξης των σχετικών ένδικων διαδικασιών (βλέπε σημείο 42 ).

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: Παρουσίαση των λογαριασμών του SRB για το 2019

Η παρούσα έκθεση εγκρίθηκε από το τμήμα IV, του οποίου προεδρεύει ο Alex Brenninkmeijer, Μέλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στο Λουξεμβούργο, κατά τη συνεδρίασή του της 12ης Νοεμβρίου 2019.

Για το Ελεγκτικό Συνέδριο

Klaus-Heiner LEHNE

Πρόεδρος


(1)  Ο όρος «τράπεζα» στην παρούσα έκθεση αναφέρεται στις οντότητες που ορίζει το άρθρο 2 του κανονισμού SRM.

(2)  Κατάσταση των τραπεζών για τις οποίες αρχή εξυγίανσης είναι το SRB παρατίθεται εδώ: https://srb.europa.eu/en/content/banks-under-srbs-remit.

(3)  Άρθρο 18 του κανονισμού SRM.

(4)  Άρθρο 92, παράγραφος 8, του κανονισμού SRM.

(5)  Άρθρο 92, παράγραφος 4, του κανονισμού SRM.

(6)  Άρθρο 98, παράγραφος 4, του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2019/715 της Επιτροπής.

(7)  Ετήσιες εκθέσεις του ΕΕΣ για το οικονομικό έτος 2018.

(8)  Ετήσια έκθεση σχετικά με τους οργανισμούς της ΕΕ για το οικονομικό έτος 2018, τμήμα 3.35.

(9)  Βάσει του άρθρου 104, παράγραφος 1, του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2019/715 της Επιτροπής, ιδιωτικός εξωτερικός ελεγκτής επαληθεύει τους ετήσιους λογαριασμούς. Το ΕΕΣ λαμβάνει υπόψη το ελεγκτικό έργο του ιδιωτικού εξωτερικού ελεγκτή κατά την προετοιμασία της ειδικής ετήσιας έκθεσής του σχετικά με το όργανο της Ένωσης, όπως απαιτείται από το άρθρο 287, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ.

(10)  Βλέπε άρθρο 287, παράγραφος 3, και άρθρο 92, παράγραφος 8, του κανονισμού SRM.

(11)  Πρόκειται για την πρώτη σύσταση της έκθεσής μας για τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις του 2017.

(12)  Βλέπε άρθρο 76 του κανονισμού SRM.

(13)  Το άρθρο 263 της ΣΛΕΕ ορίζει το χρονοδιάγραμμα εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση του μέτρου ή από την κοινοποίησή του στον προσφεύγοντα, ή ελλείψει των ανωτέρω, από την ημέρα που ο προσφεύγων έλαβε γνώση.

(14)  Βλέπε άρθρο 85, άρθρο 4, της οδηγίας 2014/59/ΕΕ.

(15)  Άρθρο 268 ΣΛΕΕ, άρθρο 87, παράγραφος 5, του κανονισμού SRM και άρθρο 46 του Πρωτοκόλλου περί του Οργανισμού του Δικαστηρίου.

(16)  Άρθρο 277 ΣΛΕΕ.

(17)  Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί κατόπιν αιτιολογημένης αίτησης του εναγομένου βάσει του άρθρου 81 του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου (ΕΕ L 105 της 23.4.2015, σ. 1). Αυτό συνέβη στις περισσότερες περιπτώσεις σχετικά με την εξυγίανση της BPE.

(18)  Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ετήσια έκθεση για το 2018, σ. 18.

(19)  Ετήσια έκθεση του SRB για το 2018, ενότητα 5.4.1.

(20)  Στις 25 Οκτωβρίου 2019, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε ως απαράδεκτη την προσφυγή στην πιλοτική υπόθεση T-557/17.

(21)  Ο κανονισμός SRM προβλέπει ότι οι τράπεζες θα πρέπει κανονικά να εκκαθαρίζονται στο πλαίσιο εθνικών διαδικασιών αφερεγγυότητας. Εξαίρεση αποτελεί η εξυγίανση που γίνεται προς το δημόσιο συμφέρον.

(22)  Εκτίμηση περί «αφερεγγυότητας ή επαπειλούμενης αφερεγγυότητας», η οποία εκδόθηκε από την ΕΚΤ στις 23 Φεβρουαρίου: https://www.bankingsupervision.europa.eu/ecb/pub/pdf/ssm.2019_FOLTF_assessment_ABLV_Bank_AS~48046b4adb.en.pdf.

(23)  Οριστικοί ετήσιοι λογαριασμοί του SRB, ενότητα J), σελίδα 35.

(24)  Άρθρο 87, παράγραφος 4, του κανονισμού SRM.

(25)  Απόφαση που υιοθετήθηκε από τη διοικητική επιτροπή της FROB στις 7 Ιουνίου 2017 σχετικά με την Banco Popular Español SA: http://www.frob.es/en/Lists/Contenidos/Attachments/419/ProyectodeAcuerdoreducido_EN_v1.pdf.

(26)  Ορισμένες αποφάσεις του SRB, όπως για τις διοικητικές εισφορές και την πρόσβαση σε έγγραφα, μπορούν να προσβληθούν ενώπιον της επιτροπής προσφυγών του SRB βάσει του άρθρου 85 του κανονισμού SRM.

(27)  Άρθρο 17, παράγραφος 1, του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(28)  Άρθρο 15, παράγραφος 1, στοιχείο ζ), του κανονισμού SRM.

(29)  Άρθρο 20, παράγραφος 16, και άρθρο 76, παράγραφος 1, στοιχείο ε), του κανονισμού SRM.

(30)  Κοινοποίηση του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης, της 2ας Αυγούστου 2018, σχετικά με την προκαταρκτική απόφαση για το εάν πρέπει να χορηγηθεί αποζημίωση στους μετόχους και τους πιστωτές σε σχέση με τις δράσεις εξυγίανσης που έχουν πραγματοποιηθεί για την Banco Popular Español SA και την έναρξη της διαδικασίας ακρόασης (SRB/EES/2018/132).

(31)  Ετήσια έκθεση του SRB για το 2018, υποσημείωση 16, σ. 32.

(32)  Βάσει του άρθρου 41, παράγραφος 2, στοιχείο α), του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(33)  Ετήσια έκθεση του SRB για το 2018, σ. 32.

(34)  Ανάλογα με το νομικό πλαίσιο στα συμμετέχοντα κράτη μέλη, οι ΕΑΕ ειδοποιούν τις τράπεζες μέσω διοικητικών πράξεων, αποφάσεων ή κοινοποιήσεων.

(35)  Βάσει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, τα δικαστήρια των κρατών μελών μπορούν να ζητούν την έκδοση προδικαστικών αποφάσεων για την ερμηνεία της νομοθεσίας της ΕΕ.

(36)  Γνώμη του γενικού εισαγγελέα Campos Sánchez-Bordona στην υπόθεση C-414/18, της 9ης Ιουλίου 2019, σημείο 26.

(37)  Γνώμη του γενικού εισαγγελέα Campos Sánchez-Bordona στην υπόθεση C-414/18, της 9ης Ιουλίου 2019, σημεία 29-31.

(38)  Ετήσιοι λογαριασμοί του SRB, σ. 34.

(39)  Ετήσιοι λογαριασμοί του SRB, σ. 33.

(40)  Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός αριθ. 2017/2361 της Επιτροπής.

(*1)  για την περίοδο 2015-2018, ο αριθμός των τραπεζών αντιστοιχεί σε ετήσιο μέσο όρο, καθώς οι εισφορές για τα έτη αυτά υπολογίστηκαν εκ νέου το 2018, όταν τέθηκε σε ισχύ το οριστικό σύστημα. Για τον υπολογισμό των διοικητικών εισφορών, το 2015 περιλαμβάνει τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2014.

(41)  Άρθρο 85, παράγραφος 3, του κανονισμού SRM.

(42)  Απόφαση της επιτροπής προσφυγών του SRB, της 13ης Αυγούστου 2018, στην υπόθεση 04/18, παράγραφος 16.

(43)  Αυτό μπορεί να οφείλεται στην αναταξινόμηση μιας τράπεζας ως «λιγότερο σημαντικής» ή «σημαντικής» ή στην αφαίρεση της τραπεζικής άδειας.

(44)  Δόγμα Meroni, όπως ορίστηκε στις υποθέσεις 9/56 και 10/56, Meroni & Co, Industrie Metallurgiche κατά Ανώτατης Αρχής, Συλλογή τόμος 1957-1958, σ. 133, και υπόθεση C-270/12, Ηνωμένο Βασίλειο κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, [ECLI:EU:C:2014:18].

(45)  Άρθρο 18, παράγραφος 7, του κανονισμού SRM.

(46)  Επικύρωση του καθεστώτος εξυγίανσης σχετικά με την Banco Popular Español SA (BPE).

(47)  Μόνο σε μία από αυτές τις 30 υποθέσεις η Επιτροπή είναι ο μοναδικός καθ’ ου.

(48)  Διάταξη του Γενικού Δικαστηρίου (όγδοο τμήμα), της 14ης Ιουνίου 2018 – Cambra Abaurrea κατά Κοινοβουλίου και άλλων (υπόθεση T-553/17).


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Παρακολούθηση των συστάσεων του προηγούμενου έτους

Έτος

Σύσταση

Κατάσταση

Λεπτομερώς

2017

Το SRB οφείλει να καταρτίσει λεπτομερείς λογιστικές κατευθυντήριες οδηγίες. Οι οδηγίες αυτές θα πρέπει να αναφέρονται επίσης στην πρόβλεψη εξόδων για νομικές διαδικασίες.

Ολοκληρώθηκε

Το SRB κατάρτισε εσωτερικές λογιστικές κατευθυντήριες οδηγίες με βάση τα σχετικά πρότυπα.

2017

Το SRB οφείλει να εισαγάγει κατάλληλες διαδικασίες, περιλαμβανομένου συστήματος ΤΠ, οι οποίες θα εξασφαλίζουν την ορθή λογιστική καταχώριση παντός είδους ενδεχόμενων υποχρεώσεων, καθώς και την αναφορά των σχετικών στοιχείων. Οι ΕΑΕ πρέπει να έχουν πρόσβαση στο σύστημα αυτό, ώστε να μπορούν να καταχωρίζουν δεόντως τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις.

Ολοκληρώθηκε

Ενώ το SRB δεν διαθέτει ακόμη συγκεκριμένο σύστημα ΤΠ, έχει αντιθέτως καθιερώσει σύστημα εσωτερικού ελέγχου για τη διασφάλιση επαρκών πληροφοριών από τις ΕΑΕ.

2018

Λόγω της αύξησης του αριθμού των υποθέσεων ενδεχόμενης ευθύνης και της πολυπλοκότητάς τους, το ΕΕΣ επαναλαμβάνει τη σύστασή του από την έκθεση του προηγούμενου έτους. Το SRB πρέπει να οριστικοποιήσει και να εγκρίνει το σχέδιο λογιστικών κατευθυντήριων οδηγιών του. Οι λογιστικές κατευθυντήριες οδηγίες πρέπει να εφαρμοστούν στο σύνολό τους στους λογαριασμούς του 2018 και να περιλαμβάνουν την πρόβλεψη ή τη γνωστοποίηση των δικαστικών εξόδων.

Ολοκληρώθηκε

Το SRB ενέκρινε και εφάρμοσετις λογιστικές κατευθυντήριες οδηγίες του για τις διοικητικές προσφυγές και τις δικαστικές υποθέσεις.

2018

Βάσει των διαθέσιμων στοιχείων, όπως οι προσδιορίσιμες ποσοτικώς απαιτήσεις, οι δικαστικές αποφάσεις και ιστορικά στοιχεία, το SRB και η Επιτροπή πρέπει να προβούν σε διεξοδική επαναξιολόγηση της κατάστασης όσον αφορά τους λογαριασμούς τους που αφορούν το έτος 2018. Η αξιολόγηση αυτή πρέπει να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τον λογιστικό κανόνα της ΕΕ 10: «Προβλέψεις, ενδεχόμενες απαιτήσεις και ενδεχόμενες υποχρεώσεις»

Ολοκληρώθηκε

Το SRB έχει προσαρμόσει την προσέγγισή του προκειμένου να παράσχει μια ακριβέστερη εκτίμηση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που προκύπτουν από νομικές υποθέσεις οι οποίες σχετίζονται με τις εκ των προτέρων εισφορές.

Η Επιτροπή αξιολόγησε τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις της με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες. Ωστόσο, εξακολουθεί να μην υπάρχει νομολογία σχετικά με τις συγκεκριμένες αξιώσεις.

2018

Σύμφωνα με τα πρότυπα εσωτερικών δικλείδων ελέγχου, το SRB πρέπει να καθιερώσει επαρκείς διαδικασίες και δικλείδες ελέγχου ώστε να διασφαλίζονται η ακρίβεια, η πληρότητα και το επίκαιρο των πληροφοριών που παρέχουν οι ΕΑΕ. Επιπλέον, πρέπει να μεριμνά για την ύπαρξη επαρκούς διαδρομής ελέγχου, ώστε το ΕΕΣ να μπορεί να επιτελεί το υποχρεωτικό ελεγκτικό έργο του.

Ολοκληρώθηκε

Το SRB παρέσχε επαρκείς κατευθυντήριες οδηγίες και πρότυπα στις ΕΑΕ προκειμένου να αξιολογούν τα σχετικά επίμαχα ποσά.


ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ

Εμβέλεια και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

11.

Το SRB παρείχε στο ΕΕΣ πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα που ζήτησε. Το SRB είναι πρόθυμο να συζητήσει τις ρυθμίσεις συνεργασίας με το ΕΕΣ, αλλά επισημαίνει ότι δεν ισχύουν οι ίδιοι όροι για το προσωπικό του ΕΕΣ όπως για το προσωπικό ή τους εξωτερικούς συμβούλους του SRB και θα πρέπει να υπάρχουν επαρκείς διασφαλίσεις για την προστασία των εμπιστευτικών πληροφοριών.

Συμπεράσματα και συστάσεις

Σύσταση 1

Το SRB αποδέχεται εν μέρει αυτή τη σύσταση. Το SRB θα αιτιολογεί δεόντως και θα τεκμηριώνει με επιχειρήματα την εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης υποθέσεων, εφαρμόζοντας κατά περίπτωση μια προσέγγιση ανά κατηγορία.

Σύσταση 2

Το SRB αποδέχεται τη σύσταση να γνωστοποιεί ενδεχόμενες υποχρεώσεις στις περιπτώσεις στις οποίες δεν είναι δυνατή η αξιόπιστη εκτίμηση του αποτελέσματος.

Ωστόσο, με την πρόοδο των υφιστάμενων δικαστικών διαδικασιών, θα είναι όλο και λιγότερες οι περιπτώσεις στις οποίες η πιθανότητα εκροής πόρων δεν θα μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα.


ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Η Επιτροπή έλαβε γνώση της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

53.   

Στις δημοσιονομικές καταστάσεις του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το οικονομικό έτος αναφοράς 2018 δεν κατεγράφησαν ενδεχόμενες υποχρεώσεις δυνάμει του άρθρου 92 παράγραφος 4 του κανονισμού ΕΜΕ.


ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ

Δυνάμει του άρθρου 92, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014 για τη σύσταση του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης, το ΕΕΣ υποβάλλει ετησίως έκθεση σχετικά με κάθε ενδεχόμενη υποχρέωση που απορρέει από την άσκηση των καθηκόντων του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης, της Επιτροπής και του Συμβουλίου δυνάμει του κανονισμού αυτού.

Η εν λόγω έκθεση καταρτίστηκε από το τμήμα Ελέγχου IV, του οποίου προεδρεύει ο Alex Brenninkmeijer, Μέλος του ΕΕΣ, και το οποίο εστιάζει στους τομείς της ρύθμισης των αγορών και της ανταγωνιστικής οικονομίας. Επικεφαλής του ελέγχου ήταν η Ildikó Gáll-Pelcz, Μέλος του ΕΕΣ, συνεπικουρούμενη από τους Zoltán Lovas, προϊστάμενο του ιδιαίτερου γραφείου της, Ιωάννα Μεταξοπούλου, διευθύντρια, Ζαχαρία Κόλια, ανώτερο διοικητικό στέλεχος, Matthias Blaas, υπεύθυνο έργου, Shane Enright και Carlos Soler Ruiz, ελεγκτές, και Andreea-Maria Feipel-Cosciug, νομική σύμβουλο.