ISSN 1977-0901

Επίσημη Εφημερίδα

της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 426

European flag  

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα

Ανακοινώσεις και Πληροφορίες

62ό έτος
18 Δεκεμβρίου 2019


Περιεχόμενα

Σελίδα

 

IV   Πληροφορίες

 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

 

ECA

2019/C 426/??

Ετήσια έκθεση σχετικά με τις κοινές επιχειρήσεις της ΕΕ για το οικονομικό έτος 2018 (2019/C 426/01)

1


EL

 


IV Πληροφορίες

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ECA

18.12.2019   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 426/1


Ετήσια έκθεση σχετικά με τις κοινές επιχειρήσεις της ΕΕ για το οικονομικό έτος 2018

(2019/C 426/01)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ακρωνύμια 3

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1:

ΟΙ ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΕΕΣ 4
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 4
ΟΙ ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ 4
Οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αποτελούν ένα ισχυρό εργαλείο για την παραγωγή αποτελεσμάτων στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας στην Ευρώπη 4
ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ-ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΕΡΕΥΝΑΣ 5
Οι ΚΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» 6
Μία ΚΕ λειτουργεί στο πλαίσιο της Ευρατόμ 7
Οι ΚΕ έχουν την έδρα τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση 8
Οι ΚΕ εφαρμόζουν μοντέλα διμερούς ή τριμερούς διακυβέρνησης 9
Οι ερευνητικές δραστηριότητες των ΚΕ χρηματοδοτούνται τόσο από την ΕΕ όσο και από τους εταίρους που προέρχονται από τους αντίστοιχους κλάδους και από τον τομέα της έρευνας 11
Η Επιτροπή διενεργεί ενδιάμεσες και τελικές αξιολογήσεις 12
Οι ρυθμίσεις σχετικά με τον προϋπολογισμό και τη χορήγηση απαλλαγής είναι παρόμοιες για όλες τις ΚΕ 12
Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΑΣ 13
Η εντολή μας καλύπτει τον έλεγχο των ετήσιων λογαριασμών και των πράξεων των ΚΕ 13
Με τον έλεγχό μας αναδεικνύονται οι βασικοί κίνδυνοι που εντοπίστηκαν και προτείνονται λύσεις 13

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2:

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ 15
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΤΗΣΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΥ ΔΙΕΝΕΡΓΗΣΑΜΕ ΕΠΙ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018 ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΘΕΤΙΚΑ 15
Ελεγκτικές γνώμες χωρίς επιφύλαξη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών όλων των κοινών επιχειρήσεων 15
Ελεγκτικές γνώμες χωρίς επιφύλαξη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί όλων των ΚΕ 16
Ελεγκτικές γνώμες χωρίς επιφύλαξη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί όλων των ΚΕ 16
Οι παρατηρήσεις μας αφορούν ζητήματα που επιδέχονται βελτίωση 16
Οι ΚΕ δίνουν συνέχεια στις διαπιστώσεις ελέγχου από προηγούμενα έτη 22
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΛΛΩΝ ΠΡΟΣΦΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΝΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΚΕ 23

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3:

ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΕ 24

3.1.

Πληροφορίες προς υποστήριξη των δηλώσεων αξιοπιστίας 24
ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ-ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΕ 26

3.2.

Κοινή Επιχείρηση του ερευνητικού προγράμματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας στο πλαίσιο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (SESAR) 26

3.3.

Κοινή Επιχείρηση Clean Sky (Clean Sky) 32

3.4.

Κοινή Επιχείρηση της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα (ΠΚΦ) 37

3.5.

Κοινή Επιχείρηση «Κυψέλες καυσίμου και υδρογόνο» (ΚΚΥ) 42

3.6.

Κοινή Επιχείρηση «Ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα για την ευρωπαϊκή πρωτοπορία» (ECSEL) 47

3.7.

Κοινή Επιχείρηση Βιομηχανιών Βιοπροϊόντων (BBI) 52

3.8.

Κοινή επιχείρηση Shift2Rail (S2R) 57
ΚΟΙΝΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΑΤΟΜ 62

3.9.

Ευρωπαϊκή Κοινή Επιχείρηση για τον ITER και την ανάπτυξη της ενέργειας από σύντηξη (F4E) 62

Ακρωνύμια

Στην κατάσταση αυτή περιλαμβάνονται τα ακρωνύμια των κοινών επιχειρήσεων και των λοιπών οργάνων της ΕΕ που καλύπτονται από την παρούσα έκθεση.

Ακρωνύμιο

Πλήρης ονομασία

ΑΕΕ

Αποσπασμένος εθνικός εμπειρογνώμονας

ΓΔ RTD

Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας

ΔΕΔ-Μ

Πρόγραμμα Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών

ΔΠΕ

Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου της IFAC

ΕΑΧ

Εθνική αρχή χρηματοδότησης

ΕΙΤ

Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας

ΕΟ

Εκτελεστικός Οργανισμός

ΚΕ

Κοινή Επιχείρηση

ΜΣΕ

Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη»

«Ορίζων 2020»

Πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζων 2020» (2014-2020)

ΠΔΠ

Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

ΠΚΦ

Κοινή Επιχείρηση της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα

ΣΔΔΤ

Σύμπραξη μεταξύ φορέων του Δημοσίου

7ο ΠΠ

Έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη (2007-2013)

ARTEMIS

Κοινή Επιχείρηση ARTEMIS για την υλοποίηση κοινών τεχνολογικών πρωτοβουλιών στα ενσωματωμένα συστήματα υπολογιστών

BBI

Κοινή Επιχείρηση Βιομηχανιών Βιοπροϊόντων

CAS

Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου της ΓΔ RTD της Επιτροπής

CFS

Πιστοποιητικό οικονομικών καταστάσεων

CS

Κοινή Επιχείρηση Clean Sky

EASA

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας

ECSEL

Κοινή Επιχείρηση «Ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα»

ENIAC

Γνωμοδοτικό συμβούλιο για την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία στη νανοηλεκτρονική

EUAN

Δίκτυο των οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης

EUROHPC

Κοινή Επιχείρηση για την ευρωπαϊκή υπολογιστική υψηλών επιδόσεων

EVM

Διαχείριση δεδουλευμένης αξίας

Ευρατόμ

Ευρωπαϊκή Κoιvότητα Ατoμικής Εvέργειας

F4E

Κοινή Επιχείρηση «Σύντηξη για ενέργεια»

IFAC

Διεθνής Ομοσπονδία Λογιστών

INTOSAI

Διεθνής Οργανισμός των Ανώτατων Οργάνων Ελέγχου

ISSAI

Διεθνή Πρότυπα των Ανώτατων Οργάνων Ελέγχου του INTOSAI

ITER

Διεθνής θερμοπυρηνικός πειραματικός αντιδραστήρας

KKY

Κοινή Επιχείρηση «Κυψέλες καυσίμου και υδρογόνο»

PMO

Γραφείο Διαχείρισης και Εκκαθάρισης των Ατομικών Δικαιωμάτων

S2R

Κοινή Επιχείρηση Shift2Rail (Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τους σιδηροδρόμους)

SESAR

Κοινή Επιχείρηση του ερευνητικού προγράμματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας στο πλαίσιο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ΟΙ ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΕΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1.1.

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) ιδρύθηκε από τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να αναλάβει τον ρόλο του εξωτερικού ελεγκτή των οικονομικών της ΕΕ. Με την ιδιότητα αυτή, ενεργούμε ως ο ανεξάρτητος θεματοφύλακας των οικονομικών συμφερόντων των πολιτών της ΕΕ, συμβάλλοντας ιδίως στη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισής της. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο μας παρατίθενται στις εκθέσεις δραστηριοτήτων μας, τις ετήσιες εκθέσεις μας σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ, τις ειδικές εκθέσεις μας, τις πανοραμικές επισκοπήσεις μας, καθώς και τις γνώμες που διατυπώνουμε επί νέας ή επικαιροποιούμενης νομοθεσίας της ΕΕ ή επί άλλων αποφάσεων με επιπτώσεις στη δημοσιονομική διαχείριση.

1.2.

Στο πλαίσιο της εντολής αυτής, προβαίνουμε σε ετήσια εξέταση των λογαριασμών, καθώς και των σχετικών πράξεων, των κοινών επιχειρήσεων της ΕΕ στον τομέα της έρευνας.

1.3.

Στη συγκεκριμένη έκθεση παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του ελέγχου που διενεργήσαμε επί των κοινών επιχειρήσεων της ΕΕ στον τομέα της έρευνας (οι οποίες αναφέρονται συλλογικά ως «κοινές επιχειρήσεις» ή «ΚΕ») για το οικονομικό έτος 2018. Η έκθεση διαρθρώνεται ως εξής:

στο κεφάλαιο 1 περιγράφονται οι κοινές επιχειρήσεις και η φύση του ελέγχου μας,

στο κεφάλαιο 2 παρουσιάζονται τα συνολικά αποτελέσματα του ελέγχου,

στο κεφάλαιο 3 παρατίθεται η δήλωση αξιοπιστίας για καθεμιά από τις οκτώ ΚΕ, συνοδευόμενη από τις γνώμες και τις παρατηρήσεις μας σχετικά, αφενός, με την αξιοπιστία των λογαριασμών κάθε κοινής επιχείρησης και, αφετέρου, σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των σχετικών πράξεων.

ΟΙ ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ

Οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αποτελούν ένα ισχυρό εργαλείο για την παραγωγή αποτελεσμάτων στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας στην Ευρώπη

1.4.

Μία από τις βασικές επιδιώξεις της ΕΕ είναι να ενθαρρύνει την αύξηση των επιπέδων των επενδύσεων στην έρευνα, ώστε να τονωθεί η ανταγωνιστικότητά της. Ένας από τους πέντε βασικούς στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», που εγκρίθηκε το 2010, είναι η επένδυση ποσοστού 3 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕγχΠ) της ΕΕ σε δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) (βλέπε γράφημα 1.1).

Γράφημα 1.1

Ακαθάριστες εγχώριες δαπάνες για Ε&Α στην ΕΕ των 28, 2000-2017

Image 1

Πηγή:

ΕΕΣ, βάσει στοιχείων της Eurostat, Ιούνιος 2019.

1.5.

Μολονότι η πρόοδος προς την επίτευξη του στόχου του 3 % είναι αργή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε και πάλι έμφαση στη μετατροπή της επιστημονικής εμπειρογνωσίας της Ευρώπης σε εμπορεύσιμα προϊόντα και υπηρεσίες. Βασικό στοιχείο αποτέλεσε η συνένωση δυνάμεων με τον ιδιωτικό τομέα και με κράτη μέλη για την επίτευξη αποτελεσμάτων που μια χώρα ή εταιρεία είναι λιγότερο πιθανό να επιτύχει μόνη της.

1.6.

Τον Ιούνιο του 2005, η Επιτροπή παρουσίασε την έκθεση με τίτλο «Προώθηση των εταιρικών συνεργασιών στην Ε&Α μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, με σκοπό την προώθηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας», στην οποία ζητούσε τη δημιουργία κοινών τεχνολογικών πρωτοβουλιών (ΚΤΠ) ως ειδικών προγραμμάτων για την υλοποίηση στρατηγικών θεματολογίων έρευνας σε συγκεκριμένους κλάδους με τη νομική μορφή των ΚΕ (βλέπε γράφημα 1.2).

Γράφημα 1.2

Από τα στρατηγικά θεματολόγια της ΕΕ στις κοινές επιχειρήσεις

Image 2

Πηγή:

ΕΕΣ

ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΒΑΣΕΙ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ-ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΕΡΕΥΝΑΣ

1.7.

Οι ΚΕ είναι συμπράξεις μεταξύ της Επιτροπής και των αντίστοιχων κλάδων, και σε ορισμένες περιπτώσεις και του ερευνητικού τομέα, που επιδιώκουν να επιτύχουν τη στενότερη σύνδεση των αποτελεσμάτων των έργων σε στρατηγικούς τομείς έρευνας και καινοτομίας με την αγορά και να ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ της έρευνας και της κοινωνικής ανάπτυξης. Συστήνονται δυνάμει του άρθρου 187 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή (στην περίπτωση της ΚΕ «Σύντηξη για ενέργεια») των άρθρων 45 έως 51 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας.

1.8.

Οι ΚΕ είναι μια μορφή σύμπραξης δημόσιου-ιδιωτικού τομέα με νομική προσωπικότητα. Ο δημόσιος τομέας συμμετέχει κατά κανόνα στις ΚΕ διά της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εκπροσωπούμενης από την Επιτροπή), ο δε ιδιωτικός εκπροσωπείται από ενώσεις του κλάδου και σε ορισμένες περιπτώσεις από τον ερευνητικό τομέα. Μπορεί επίσης να υπάρχουν και άλλοι εταίροι (συμμετέχοντα κράτη, διεθνείς οργανισμοί). Οι ΚΕ διαμορφώνουν το δικό τους θεματολόγιο έρευνας και χορηγούν χρηματοδότηση, κυρίως μέσω ανοικτών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων. Εξαίρεση αποτελεί η F4E, η οποία είναι υπεύθυνη για την παροχή της εισφοράς της Ευρώπης στον ITER, τη μεγαλύτερη επιστημονική εταιρική σχέση παγκοσμίως, που αποσκοπεί να καταδείξει ότι η σύντηξη αποτελεί βιώσιμη και αειφόρο πηγή ενέργειας.

1.9.

Οι ΚΕ τυγχάνουν μεγάλης προβολής και επηρεάζουν σημαντικά τομείς ζωτικής σημασίας για την καθημερινή ζωή των ευρωπαίων πολιτών, όπως οι μεταφορές, η ενέργεια, η υγεία, η βιοοικονομία και η ψηφιακή οικονομία. Στην παρούσα έκθεση οι ΚΕ αναφέρονται με τα ακρωνύμια της πλήρους ονομασίας τους, ο κατάλογος των οποίων παρατίθεται στην αρχή της έκθεσης.

1.10.

Στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, βάσει πρότασης της Επιτροπής, το Συμβούλιο εξέδωσε κανονισμούς για τη σύσταση των πρώτων έξι ΚΕ: Ερευνητικό πρόγραμμα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας στο πλαίσιο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (SESAR), Clean Sky (CS), Πρωτοβουλία για τα καινοτόμα φάρμακα (ΠΚΦ), Κυψέλες καυσίμου και υδρογόνο (ΚΚΥ), Νανοηλεκτρονική (ENIAC) και Ενσωματωμένα συστήματα (ARTEMIS).

1.11.

Η διάρκεια όλων των ΚΕ που συστάθηκαν στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ παρατάθηκε το 2014 βάσει του προγράμματος «Ορίζων 2020» κατά 10 επιπλέον έτη (ήτοι έως το 2024). Η συνολική χρηματοδοτική εισφορά της ΕΕ στις ΚΕ διπλασιάστηκε. Επιπλέον, δημιουργήθηκαν δύο νέες ΚΕ [Βιομηχανίες βιοπροϊόντων (BBI) και Shift2Rail (S2R)] ενώ οι ΚΕ ARTEMIS και ENIAC συγχωνεύθηκαν σε μία, την ΚΕ «Ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα για την ευρωπαϊκή πρωτοπορία» (ECSEL) (βλέπε γράφημα 1.3).

Γράφημα 1.3

Εξέλιξη των ευρωπαϊκών κοινών επιχειρήσεων

Image 3

Πηγή:

Ευρωπαϊκή Επιτροπή, βάσει των κανονισμών του Συμβουλίου για τη σύσταση των ΚΕ, με την προσαρμογή του ΕΕΣ.

Οι ΚΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020»

1.12.

Οι εν λόγω κοινές επιχειρήσεις υλοποιούν συγκεκριμένα τμήματα του προγράμματος «Ορίζων 2020» στους τομείς των μεταφορών (CleanSky2, Shift2Rail και SESAR), των μεταφορών/της ενέργειας (ΚΚΥ2), της υγείας (ΠΚΦ2), των βιομηχανιών βιοπροϊόντων (BBI) και των ηλεκτρονικών συστατικών στοιχείων και συστημάτων (ECSEL). Στο κεφάλαιο 3 παρουσιάζονται οι κύριοι στόχοι κάθε ΚΕ, καθώς και οι δηλώσεις αξιοπιστίας τους.

1.13.

Η ΚΕ Clean Sky αναπτύσσει νέες γενιές οικολογικότερων αεροσκαφών. Στα κύρια επιτεύγματά της περιλαμβάνονται μέχρι στιγμής το πρόγραμμα επίδειξης ανοικτού στροφείου, οι πτέρυγες στρωτής ροής, τα καινοτόμα πτερύγια στροφείου και ένας κινητήρας υψηλής συμπίεσης για ελαφρά ελικόπτερα, οι καινοτόμοι αισθητήρες ανίχνευσης πάγου και προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα αεροσκαφών.

1.14.

Στόχος της ΚΕ της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα (ΠΚΦ) είναι η επιτάχυνση της ανάπτυξης καινοτόμων φαρμάκων, ιδίως σε τομείς στους οποίους υπάρχουν ανικανοποίητες ιατρικές ή κοινωνικές ανάγκες. Τα κύρια επιτεύγματά της περιλαμβάνουν έως τώρα ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο εκατοντάδων νοσοκομείων και εργαστηρίων για την προώθηση της ανάπτυξης των αντιβιοτικών, τις δοκιμές για τη βελτίωση της ασφάλειας των φαρμάκων, μια νέα προσέγγιση για τις κλινικές δοκιμές για θεραπείες με άνοια, καθώς και την καλύτερη κατανόηση των βαθύτερων αιτίων ασθενειών όπως ο διαβήτης, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και το σοβαρό άσθμα.

1.15.

Η ΚΕ Shift2Rail (S2R) επιδιώκει την καινοτομία στον σιδηροδρομικό τομέα για τη δημιουργία του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Σιδηροδρομικού Χώρου. Στους κύριους στόχους της περιλαμβάνεται η μείωση κατά το ήμισυ του κόστους του κύκλου ζωής του συστήματος σιδηροδρομικών μεταφορών, ο διπλασιασμός της σιδηροδρομικής δυναμικότητας και η αύξηση της αξιοπιστίας και της χρονικής συνέπειας έως και κατά 50 %.

1.16.

Η Κοινή Επιχείρηση του ερευνητικού προγράμματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας στο πλαίσιο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (SESAR) αναπτύσσει την επόμενη γενιά συστημάτων διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας. Τα κύρια επιτεύγματά της περιλαμβάνουν μέχρι στιγμής την πρώτη πτήση σε τέσσερις διαστάσεις (3 διαστάσεις + χρόνος), υπηρεσίες πύργου ελέγχου εξ αποστάσεως, την ελεύθερη δρομολόγηση για τη μείωση των εκπομπών πτήσεων και καυσίμων, και την αδιάλειπτη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ όλων των παρόχων και χρηστών πληροφοριών ΑΤΜ.

1.17.

Η ΚΕ «Κυψέλες καυσίμου και υδρογόνο» (ΚΚΥ) αναπτύσσει καθαρές λύσεις για τη μεταφορά, την ενέργεια και την αποθήκευση. Στα κυριότερα επιτεύγματά της περιλαμβάνονται έως τώρα η εγκατάσταση λεωφορείων που κινούνται με κυψέλες καυσίμου για την ανάπτυξη καθαρών δημόσιων μεταφορών· η καθιέρωση αλυσίδας αξίας της ΕΕ για στοίβες κυψελών καυσίμου με βελτιωμένες επιδόσεις και μειωμένο κόστος· η ανάπτυξη της τεχνολογίας ηλεκτρόλυσης για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου· η ανάπτυξη και η εμπορική εκμετάλλευση πολύ μικρών μονάδων συνδυασμένης παραγωγής θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας (mCHP) για την παροχή οικιακής θέρμανσης και ηλεκτρικής ενέργειας· καθώς και η βελτίωση των επιδόσεων και της ανθεκτικότητας των υλικών και η μείωση του κόστους για τις συνιστώσες και τα συστήματα. Εγκαινίασε επίσης την πρωτοβουλία «Περιφέρειες», στην οποία συμμετέχουν περισσότερες από 90 περιφέρειες και πόλεις, καθώς και 55 εταίροι του κλάδου, οι οποίοι προωθούν τις συνεργίες και τις προσπάθειες έξυπνης εξειδίκευσης στην Ευρώπη.

1.18.

Η ΚΕ Βιομηχανιών Βιοπροϊόντων (BBI) υλοποιεί ένα πρόγραμμα δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας στην Ευρώπη, στο πλαίσιο των οποίων αξιολογείται η διαθεσιμότητα ανανεώσιμων βιολογικών πόρων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοϋλικών και, επί της βάσης αυτής, υποστηρίζεται η δημιουργία βιώσιμων αξιακών αλυσίδων στον κλάδο των βιοπροϊόντων. Στα κύρια επιτεύγματά της περιλαμβάνονται μέχρι στιγμής η παραγωγή μιας σειράς καινοτόμων βιοπροϊόντων ενόψει της δημιουργίας μιας νέας κοινότητας βιοπροϊόντων.

1.19.

Η ΚΕ «Ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα για την ευρωπαϊκή πρωτοπορία» (ECSEL) χρηματοδοτεί έργα έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας στον τομέα του σχεδιασμού και της κατασκευής ηλεκτρονικών προϊόντων. Στα κύρια επιτεύγματά της περιλαμβάνονται μέχρι στιγμής τα έργα CESAR (οικονομικά αποδοτικές μέθοδοι και διαδικασίες για τα ενσωματωμένα συστήματα ασφάλειας), το οποίο έχει σημαντικό αντίκτυπο στον κλάδο των ενσωματωμένων ευρωπαϊκών συστημάτων, και E3Car, στο πλαίσιο του οποίου βρέθηκαν λύσεις στις κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα ηλεκτρικά οχήματα, με τη χρήση προηγμένων διατάξεων ημιαγωγών.

1.20.

Η ΚΕ για την ευρωπαϊκή υπολογιστική υψηλών επιδόσεων (EuroHPC) συστάθηκε από το Συμβούλιο τον Νοέμβριο του 2018 και είναι η πλέον πρόσφατη ΚΕ. Πρόκειται για κοινή πρωτοβουλία μεταξύ της ΕΕ και άλλων ευρωπαϊκών χωρών για την ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος υπερυπολογιστικής παγκόσμιας κλάσης στην Ευρώπη. H EuroHPC θα παραμείνει σε λειτουργία έως το τέλος του 2026. Το 2020 θα ελέγξουμε για πρώτη φορά τους λογαριασμούς της.

Μία ΚΕ λειτουργεί στο πλαίσιο της Ευρατόμ

1.21.

Το έργο ITER (αρχικά ο διεθνής θερμοπυρηνικός πειραματικός αντιδραστήρας) ξεκίνησε επισήμως το 1988 και οι δραστηριότητες εκπόνησης της σχετικής μελέτης γενικής σύλληψης πραγματοποιούνται επί σειρά ετών. Στις 21 Νοεμβρίου 2006 οι συμμετέχοντες στο έργο συμφώνησαν επισήμως να δημιουργήσουν και να λειτουργήσουν πειραματική μονάδα για την απόδειξη της επιστημονικής βιωσιμότητας της σύντηξης ως βιώσιμης πηγής ενέργειας στο μέλλον. Η συμφωνία ITER τέθηκε σε ισχύ στις 24 Οκτωβρίου 2007, ημερομηνία κατά την οποία ιδρύθηκε νομίμως ο Οργανισμός ITER. Ο Οργανισμός φιλοξενείται στο Saint-Paul-lès-Durance (Γαλλία), ενώ οι κύριες εγκαταστάσεις σύντηξης πρόκειται να κατασκευαστούν στο Cadarache (Γαλλία).

1.22.

Στο έργο συμμετέχουν επτά εταίροι σε παγκόσμιο επίπεδο: η ΕΕ, εκπροσωπούμενη από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (Ευρατόμ), οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, η Ιαπωνία, η Κίνα, η Νότια Κορέα και η Ινδία. Η Ευρώπη έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο στο έργο αυτό, με μερίδιο 45 % του κόστους κατασκευής, εκ του οποίου ποσοστό 80 % χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και ποσοστό 20 % από τη Γαλλία ως χώρα φιλοξενίας του ITER. Σε καθένα από τα άλλα μέλη αντιστοιχεί μερίδιο περίπου 9 %. Αυτή η κατανομή του κόστους θα μεταβληθεί κατά τη φάση λειτουργίας, οπότε στην Ευρώπη θα αναλογεί μερίδιο 34 % του κόστους (βλέπε γράφημα 1.4).

Γράφημα 1.4

Εισφορά των μελών του ITER

Image 4

Πηγή:

F4E.

1.23.

Για την κατασκευή του ITER απαιτούνται πάνω από 10 εκατομμύρια κατασκευαστικά μέρη τα οποία παράγονται σε εργοστάσια ανά τον κόσμο. Το 75 % περίπου των σχετικών επενδύσεων δαπανάται για τη δημιουργία νέων γνώσεων, καθώς και υλικών και τεχνολογίας αιχμής. Αυτό προσφέρει στις ευρωπαϊκές βιομηχανίες και ΜΜΕ υψηλής τεχνολογίας μια πολύτιμη ευκαιρία να καινοτομήσουν και να αναπτύξουν συναφή προϊόντα για εκμετάλλευση σε τομείς εκτός της σύντηξης [παραδείγματος χάριν στον ευρύτερο ενεργειακό τομέα, την αεροπορία και τα όργανα υψηλής τεχνολογίας, όπως οι σαρωτές πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού (NMR)].

1.24.

Η ΚΕ «Σύντηξη για την ενέργεια» (F4E) είναι υπεύθυνη για την ευρωπαϊκή εισφορά στο έργο. Στους κύριους στόχους της περιλαμβάνονται η παροχή της εισφοράς της Ευρατόμ στον ITER και η πραγματοποίηση δραστηριοτήτων ευρύτερης θεώρησης με την Ιαπωνία για την ταχεία υλοποίηση της ενέργειας από σύντηξη. Επιπλέον εκπονεί και συντονίζει πρόγραμμα δραστηριοτήτων για την προπαρασκευή της κατασκευής αντιδραστήρα επίδειξης της σύντηξης, καθώς και σχετικών εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένης της διεθνούς εγκατάστασης ακτινοβόλησης υλικών σύντηξης.

Οι ΚΕ έχουν την έδρα τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση

1.25.

Επτά ΚΕ έχουν την έδρα τους στις Βρυξέλλες (CS, S2R, SESAR, ΚΚΥ, ΠΚΦ, BBI και ECSEL). Η ΚΕ EuroHPC έχει την έδρα της στο Λουξεμβούργο.

1.26.

Η ΚΕ F4E έχει την έδρα της στη Βαρκελώνη της Ισπανίας. Ο ITER (ο διεθνής θερμοπυρηνικός πειραματικός αντιδραστήρας), στον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση συμβάλλει μέσω της ΚΕ F4E, κατασκευάζεται δίπλα στην εγκατάσταση Cadarache στο Saint-Paul-lès-Durance, στην Προβηγκία της νότιας Γαλλίας (βλέπε γράφημα 1.5).

Γράφημα 1.5

Οι κοινές επιχειρήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Image 5

Πηγή:

ΕΕΣ.

Οι ΚΕ εφαρμόζουν μοντέλα διμερούς ή τριμερούς διακυβέρνησης

1.27.

Παρά την ύπαρξη της ίδιας νομικής δομής, κάθε ΚΕ έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που οφείλονται στο γεγονός ότι έκαστη ασχολείται με την καινοτομία και την έρευνα σε διαφορετικό τομέα ο οποίος αφορά και διαφορετική αγορά. Οι περισσότερες ακολουθούν ένα διμερές μοντέλο, με την Επιτροπή και τον αντίστοιχο κλάδο (σε ορισμένες περιπτώσεις και τον τομέα της έρευνας) να εκπροσωπούνται στο διοικητικό συμβούλιο και να συμβάλλουν στις δραστηριότητες της κοινής επιχείρησης (SESAR, CS, ΠΚΦ, ΚΚΥ, BBI και S2R). Οι υπόλοιπες ακολουθούν τριμερές μοντέλο, στο πλαίσιο του οποίου τα κράτη μέλη, η Επιτροπή και ο αντίστοιχος κλάδος συμμετέχουν στο διοικητικό συμβούλιο και συμβάλλουν στις δραστηριότητες της κοινής επιχείρησης (ECSEL και EuroHPC).

1.28.

Στο γράφημα 1.6 παρουσιάζεται η γενική δομή διακυβέρνησης των ΚΕ.

Γράφημα 1.6

Γενική δομή διακυβέρνησης των ΚΕ

Image 6

Πηγή:

ΕΕΣ.

1.29.

Κατά τη διάρκεια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ), οι ΚΕ διαχειρίζονται περίπου το 10 % ή 7,2 δισεκατομμύρια ευρώ του συνολικού προϋπολογισμού του προγράμματος «Ορίζων 2020», όπως φαίνεται στο γράφημα 1.7. Ωστόσο, η χρηματοδότηση της ΕΕ, ύψους 7,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, μοχλεύει περίπου 17 δισεκατομμύρια ευρώ σε έργα έρευνας και καινοτομίας, σε τομείς που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των ΚΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020».

Γράφημα 1.7

Μερίδιο του προϋπολογισμού του προγράμματος «Ορίζων 2020» ανά φορέα υλοποίησης

Image 7

Πηγή:

ΕΕΣ, βάσει στοιχείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι ερευνητικές δραστηριότητες των ΚΕ χρηματοδοτούνται τόσο από την ΕΕ όσο και από τους εταίρους που προέρχονται από τους αντίστοιχους κλάδους και από τον τομέα της έρευνας

1.30.

Όλα τα μέλη συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας των ΚΕ. Αφενός, η Επιτροπή παρέχει κεφάλαια από το 7ο ΠΠ και το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» για τη συγχρηματοδότηση από την ΕΕ των έργων έρευνας και καινοτομίας των ΚΕ. Η ΚΕ SESAR έλαβε επίσης χρηματοδότηση από το πρόγραμμα του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ). Αφετέρου, οι εταίροι από τον κλάδο και από τον τομέα της έρευνας εισφέρουν σε είδος μέσω της υλοποίησης των έργων έρευνας και καινοτομίας των ΚΕ. Τόσο η Επιτροπή όσο και οι εταίροι από τον ιδιωτικό τομέα εισφέρουν εξίσου σε χρήμα για την κάλυψη των διοικητικών δαπανών των ΚΕ.

1.31.

Όσον αφορά τις δραστηριότητες των ΚΕ στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, το ύψος των εισφορών σε είδος από τους εταίρους του κλάδου πρέπει να ισούται με το ποσό της συγχρηματοδότησης από την ΕΕ έργων έρευνας και καινοτομίας στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ.

1.32.

Όσον αφορά τις δραστηριότητες των ΚΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», οι αντίστοιχοι ιδρυτικοί κανονισμοί των ΚΕ καθορίζουν το ποσό τόσο των εισφορών σε χρήμα της ΕΕ όσο και των εισφορών σε είδος των εταίρων του ιδιωτικού τομέα για τα έργα έρευνας και καινοτομίας, όπως φαίνεται στο γράφημα 1.8.

Γράφημα 1.8

Εισφορές των μελών κατά τον κύκλο ζωής των ΚΕ

Image 8

Πηγή:

ΕΕΣ.

1.33.

Υπάρχουν δύο είδη εισφορών των μελών του κλάδου: για όλες τις ΚΕ, τα μέλη του κλάδου πρέπει να εισφέρουν ένα ελάχιστο ποσό στο συνολικό κόστος των έργων έρευνας και καινοτομίας των ΚΕ. Η εισφορά ορίζεται ως η διαφορά μεταξύ του συνολικού κόστους του έργου και της συγχρηματοδότησης από την ΕΕ. Στην περίπτωση τεσσάρων ΚΕ (CS, FCH, BBI και S2R), οι συμμετέχοντες από τον ιδιωτικό τομέα υποχρεούνται επίσης σε ελάχιστη εισφορά σε είδος, η οποία συνίσταται σε «συμπληρωματικές δραστηριότητες», οι οποίες δεν περιλαμβάνονται μεν στο πρόγραμμα εργασίας των ΚΕ, εμπίπτουν όμως στο πεδίο που καλύπτουν οι στόχοι τους.

1.34.

Για το 2018, ο συνολικός προϋπολογισμός πληρωμών των επτά ΚΕ που υλοποιούν δραστηριότητες του προγράμματος έρευνας ανερχόταν σε 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ (όπως και το 2017) και σε 0,8 δισεκατομμύρια ευρώ για την ΚΕ F4E (έναντι 0,85 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2017).

1.35.

Στο τέλος του 2018, οι ΚΕ που λειτουργούσαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» απασχολούσαν 220 υπαλλήλους (μόνιμους, έκτακτους και συμβασιούχους) και επτά αποσπασμένους εθνικούς εμπειρογνώμονες (έναντι 222 υπαλλήλων και πέντε αποσπασμένων εθνικών εμπειρογνωμόνων το 2017). Η ΚΕ F4E απασχολούσε 442 υπαλλήλους (έναντι 449 το 2017). Ο αριθμός των καλυμμένων θέσεων εργασίας στις ΚΕ το 2017 και το 2018 παρουσιάζεται στο γράφημα 1.9.

Γράφημα 1.9

Πραγματικός αριθμός των καλυμμένων θέσεων εργασίας στις ΚΕ (2017 και 2018)

Image 9

Πηγή:

ΕΕΣ.

Η Επιτροπή διενεργεί ενδιάμεσες και τελικές αξιολογήσεις

1.36.

Όπως επιτάσσουν οι κανονισμοί του Συμβουλίου για τη σύσταση των ΚΕ, το 2017 η Επιτροπή διενήργησε την τελική αξιολόγηση των επιδόσεων των ΚΕ στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, καθώς και ενδιάμεσες αξιολογήσεις των επιδόσεών τους στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020».

1.37.

Τα αποτελέσματα αυτών των αξιολογήσεων δείχνουν σημαντικά επιτεύγματα, συμπεριλαμβανομένων της ενοποίησης της ευρωπαϊκής έρευνας, της ενισχυμένης διασυνοριακής και διατομεακής/διεπιστημονικής συνεργασίας, της καλύτερης αξιοποίησης της διαθέσιμης χρηματοδότησης και της μεγαλύτερης διαθεσιμότητας των αποτελεσμάτων της έρευνας.

Οι ρυθμίσεις σχετικά με τον προϋπολογισμό και τη χορήγηση απαλλαγής είναι παρόμοιες για όλες τις ΚΕ

1.38.

Στην περίπτωση των ΚΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο είναι υπεύθυνα για τις ετήσιες διαδικασίες του προϋπολογισμού και της απαλλαγής. Στο γράφημα 1.10 παρουσιάζεται σχηματικά η χρονογραμμή της διαδικασίας χορήγησης απαλλαγής.

Γράφημα 1.10

Ετήσια διαδικασία χορήγησης απαλλαγής

Image 10

Πηγή:

ΕΕΣ.

Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΑΣ

Η εντολή μας καλύπτει τον έλεγχο των ετήσιων λογαριασμών και των πράξεων των ΚΕ

1.39.

Όπως επιτάσσει το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), ελέγξαμε:

α)

τους λογαριασμούς και των οκτώ ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2018· και

β)

τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί αυτοί.

1.40.

Βάσει των αποτελεσμάτων του ελέγχου μας, παρέχουμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μία δήλωση αξιοπιστίας ανά ΚΕ σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών τους, καθώς και σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες αυτοί βασίζονται. Κατά περίπτωση, οι εν λόγω δηλώσεις αξιοπιστίας συνοδεύονται από σημαντικές παρατηρήσεις ελέγχου (βλέπε κεφάλαιο 3).

1.41.

Σύμφωνα με τα άρθρα 208, παράγραφος 4, και 209, παράγραφος 2, του δημοσιονομικού κανονισμού της ΕΕ, ο έλεγχος της αξιοπιστίας των λογαριασμών όλων των κοινών επιχειρήσεων ανατίθεται σε ανεξάρτητες, εξωτερικές ελεγκτικές εταιρείες. Σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ελέγχου, πραγματοποιήσαμε επισκόπηση της ποιότητας των εργασιών των εξωτερικών ελεγκτικών εταιρειών και αποκομίσαμε επαρκή βεβαιότητα ως προς το ότι οι εργασίες αυτές θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για τη θεμελίωση των ελεγκτικών γνωμών μας σχετικά με την αξιοπιστία των ετήσιων λογαριασμών των ΚΕ για το οικονομικό έτος 2018.

Με τον έλεγχό μας αναδεικνύονται οι βασικοί κίνδυνοι που εντοπίστηκαν και προτείνονται λύσεις

1.42.

Όλοι οι έλεγχοι που διενεργούμε έχουν σχεδιαστεί κατά τρόπο ώστε να καλύπτουν τους βασικούς κινδύνους που έχουν εντοπιστεί. Ο ετήσιος έλεγχος των λογαριασμών και των σχετικών πράξεων των ΚΕ για το 2018 διενεργήθηκε σε συνέχεια της εκτίμησης κινδύνων μας, η οποία παρουσιάζεται συνοπτικά κατωτέρω.

Ο κίνδυνος για την αξιοπιστία των λογαριασμών είναι χαμηλός έως μέτριος

1.43.

Συνολικά, θεωρούμε ότι ο κίνδυνος για την αξιοπιστία των λογαριασμών είναι χαμηλός. Ωστόσο, λόγω μιας σημαντικής αλλαγής της λογιστικής πολιτικής το 2018, ο κίνδυνος για την F4E επαναξιολογήθηκε ως μέτριος. Οι λογαριασμοί των ΚΕ καταρτίζονται βάσει των λογιστικών κανόνων που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής. Οι κανόνες αυτοί βασίζονται στα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα. Ο αριθμός των ουσιωδών σφαλμάτων που εντοπίστηκαν στο παρελθόν ήταν μικρός.

Ο κίνδυνος για τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων είναι συνολικά χαμηλός

1.44.

Τα έσοδα των ΚΕ το 2018 συνίσταντο κυρίως σε χρηματοδοτικές εισφορές από τους προϋπολογισμούς της Επιτροπής για το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» και την Ευρατόμ. Όπως ορίζεται στους κανονισμούς για τις ΚΕ, οι προϋπολογισμοί και τα έσοδα που προκύπτουν αποφασίζονται από κοινού με τις αρμόδιες για τον προϋπολογισμό αρχές κατά την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού.

Ο κίνδυνος για τη νομιμότητα και την κανονικότητα των πληρωμών που αφορούν τις δαπάνες προσωπικού και τις διοικητικές δαπάνες είναι χαμηλός

1.45.

Ο κίνδυνος που συνδέεται με τη νομιμότητα και την κανονικότητα των πληρωμών θεωρήθηκε χαμηλός όσον αφορά τις δαπάνες προσωπικού και τις διοικητικές δαπάνες. Τις αποδοχές διαχειρίζεται το Γραφείο Διαχείρισης και Εκκαθάρισης των Ατομικών Δικαιωμάτων (PMO) της Επιτροπής, το οποίο ελέγχεται από το Συνέδριο στο πλαίσιο των ειδικών εκτιμήσεών του σχετικά με τις διοικητικές δαπάνες. Τα τελευταία έτη δεν εντοπίσαμε ουσιώδη σφάλματα σχετικά με τις δαπάνες προσωπικού. Ο κίνδυνος για τη νομιμότητα και την κανονικότητα των διαδικασιών πρόσληψης ήταν γενικώς χαμηλός, αλλά ήταν μέτριος στην περίπτωση των ΚΕ με σημαντική εναλλαγή προσωπικού.

Ο κίνδυνος για τη νομιμότητα και κανονικότητα των επιχειρησιακών πληρωμών είναι συνολικά μέτριος

1.46.

Για τις πληρωμές που αφορούν επιχορηγήσεις, ο κίνδυνος αξιολογήθηκε γενικώς ως μέτριος επειδή πιστοποιητικά οικονομικών καταστάσεων (CFS) απαιτούνται από τον δικαιούχο μόνο για τις τελικές πληρωμές στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» και όχι για τις επιχειρησιακές ενδιάμεσες πληρωμές (αρχή της εμπιστοσύνης).

1.47.

Όσον αφορά τις πληρωμές στο πλαίσιο συμβάσεων και τις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων, δεδομένου του περιορισμένου αριθμού τέτοιων διαδικασιών που εφαρμόζουν οι ΚΕ, ο κίνδυνος εκτιμήθηκε γενικώς ως χαμηλός, αλλά ως μέτριος για την F4E, η οποία εφαρμόζει κυρίως πολύπλοκες διαδικασίες σύναψης συμβάσεων υψηλής αξίας.

Ο κίνδυνος για τη διαχείριση του προϋπολογισμού είναι μέτριος έως υψηλός

1.48.

Ο κίνδυνος κρίθηκε συνολικά μέτριος, επειδή οι επιχορηγήσεις που σχετίζονται με την έρευνα είναι υψηλής αξίας και πολυετείς, και υψηλός στην περίπτωση της F4E λόγω της πολυπλοκότητας του έργου ITER, των πολλαπλών τροποποιήσεων των συμβάσεων και των αδυναμιών στον σχεδιασμό και την παρακολούθηση του προϋπολογισμού για το 2017.

Ο κίνδυνος για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση είναι συνολικά μέτριος

1.49.

Εκτιμούμε ότι ο κίνδυνος για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση ήταν γενικώς μέτριος και αφορούσε κυρίως την επιλογή δικαιούχων για τη χορήγηση επιχορηγήσεων και τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

2.1.

Στο παρόν κεφάλαιο παρουσιάζονται συνοπτικά τα αποτελέσματα των ετήσιων ελέγχων των ευρωπαϊκών κοινών επιχειρήσεων στον τομέα της έρευνας που διενεργήσαμε για το οικονομικό έτος 2018, καθώς και άλλων σχετικών με τις ΚΕ ελεγκτικών εργασιών που πραγματοποιήσαμε κατά τη διάρκεια του 2018.

Οι δηλώσεις αξιοπιστίας (ελεγκτικές γνώμες) σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών και τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων των κοινών επιχειρήσεων επί των οποίων βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί, καθώς και όλα τα ζητήματα και οι παρατηρήσεις που δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση τις εν λόγω γνώμες, παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 3 της παρούσας έκθεσης.

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΤΗΣΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΥ ΔΙΕΝΕΡΓΗΣΑΜΕ ΕΠΙ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018 ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΘΕΤΙΚΑ

2.2.

Συνολικά, στο πλαίσιο του ελέγχου που διενεργήσαμε σχετικά με τους ετήσιους λογαριασμούς των ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018, καθώς και σχετικά με τις πράξεις επί των οποίων αυτοί βασίζονται, επιβεβαιώθηκαν τα θετικά αποτελέσματα που είχαν αναφερθεί και τα προηγούμενα έτη.

Ελεγκτικές γνώμες χωρίς επιφύλαξη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών όλων των κοινών επιχειρήσεων

2.3.

Διατυπώσαμε ελεγκτικές γνώμες χωρίς επιφύλαξη σχετικά με τους λογαριασμούς όλων των κοινών επιχειρήσεων. Κατά τη γνώμη μας, οι λογαριασμοί αυτοί παρέχουν εύλογη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης των κοινών επιχειρήσεων την 31η Δεκεμβρίου 2018, των αποτελεσμάτων των πράξεών τους και των ταμειακών ροών τους για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τις διατάξεις των εφαρμοστέων δημοσιονομικών κανονισμών και τους λογιστικούς κανόνες που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής.

Επισήμανση ειδικού θέματος σχετικά με την εισφορά της ΕΕ στο έργο ITER

2.4.

Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, η ελεγκτική γνώμη μας επί των ετήσιων λογαριασμών της F4E για το 2018 συνοδεύεται από επισήμανση ειδικού θέματος (1) προκειμένου να επιστήσουμε την προσοχή στα εξής.

2.5.

Το έργο ITER είναι ένα πρωτοποριακό έργο με σκοπό την κατασκευή και λειτουργία πειραματικής μονάδας για την απόδειξη της επιστημονικής βιωσιμότητας της σύντηξης ως βιώσιμης πηγής ενέργειας στο μέλλον. Τον Νοέμβριο του 2016, το Συμβούλιο του ITER (2) ενέκρινε αναθεωρημένη βάση αναφοράς του έργου ITER, ορίζοντας το 2025 ως τον χρόνο επίτευξης του πρώτου πλάσματος (3) και έναρξης της φάσης λειτουργίας, και το 2035 ως τον χρόνο ολοκλήρωσης της φάσης κατασκευής. Η νέα βάση αναφοράς θεωρείται η συντομότερη δυνατή ημερομηνία που μπορεί να επιτευχθεί από τεχνικής άποψης (4). Στο πλαίσιο της προηγούμενης βάσης αναφοράς, που είχε προσδιοριστεί το 2010, είχε διατυπωθεί η εκτίμηση ότι η φάση κατασκευής θα ολοκληρωνόταν έως το 2020 (5).

2.6.

Η F4E επανυπολόγισε την εισφορά της στη φάση κατασκευής του έργου σε 12 δισεκατομμύρια ευρώ (σε τιμές του 2008), ποσό αυξημένο σε σχέση με τα 6,6 δισεκατομμύρια ευρώ (σε τιμές του 2008) που είχε εγκρίνει το Συμβούλιο της ΕΕ το 2010 (6).

2.7.

Οι εκτιμήσεις δεν περιλαμβάνουν περιθώριο για απρόβλεπτα, παρότι η Επιτροπή πρότεινε ότι θα ήταν σκόπιμο να περιληφθεί περιθώριο έως και 24 μηνών για απρόβλεπτα από άποψη χρονοδιαγράμματος υλοποίησης και 10-20 % πρόσθετη χρηματοδότηση (7).

2.8.

Στις 29 Μαρτίου 2017, το Ηνωμένο Βασίλειο γνωστοποίησε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την απόφασή του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρατόμ. Η κατάσταση αυτή ενδεχομένως να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις μετά το 2020 δραστηριότητες της ΚΕ F4E και στο έργο ITER. Η τρέχουσα συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ εγγυάται τη χρηματοδότηση της Ευρατόμ (συμπεριλαμβανομένου του ITER) μόνον έως το τέλος του 2020. Μετά το 2020, σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα είναι πλέον μέλος της F4E και οι βρετανικές επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να υποβάλλουν προσφορές για συμβάσεις στο πλαίσιο του ITER μέσω της F4E, εκτός εάν υπάρξει διμερής συμφωνία μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ σχετικά με τη μετά το 2020 συνεργασία για τη χρηματοδότηση του ITER και της F4E.

2.9.

Τον Απρίλιο του 2018 (8), το Συμβούλιο της ΕΕ ανέθεσε στην Επιτροπή να εγκρίνει, εκ μέρους της Ευρατόμ, την αναθεωρημένη βάση αναφοράς του έργου ITER, και επιβεβαίωσε εκ νέου τη δέσμευση να διαθέσει πόρους εντός των ορίων του νέου ΠΔΠ, με την επιφύλαξη τυχόν επακόλουθων διαπραγματεύσεων για το ΠΔΠ, στο πλαίσιο των οποίων ενδεχομένως θα προσδιοριστούν οι λεπτομέρειες της μελλοντικής χρηματοδότησης.

2.10.

Μολονότι η F4E έχει κάνει θετικά βήματα για τη βελτίωση της διαχείρισης και του ελέγχου της εισφοράς της στο στάδιο κατασκευής του έργου του ITER, εξακολουθεί να είναι υπαρκτός ο κίνδυνος περαιτέρω αυξήσεων των δαπανών και καθυστερήσεων στην υλοποίηση πέραν της ισχύουσας βάσης αναφοράς. Επιπλέον, η F4E δεν έχει ακόμη εκτιμήσει τις εισφορές της για την επιχειρησιακή φάση του έργου μετά το 2035.

Ελεγκτικές γνώμες χωρίς επιφύλαξη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί όλων των ΚΕ

2.11.

Διατυπώσαμε για το σύνολο των ΚΕ ελεγκτικές γνώμες χωρίς επιφύλαξη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι ετήσιοι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018. Κατά τη γνώμη μας, οι πράξεις ήταν νόμιμες και κανονικές από κάθε ουσιώδη πλευρά.

Ελεγκτικές γνώμες χωρίς επιφύλαξη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί όλων των ΚΕ

2.12.

Διατυπώσαμε για το σύνολο των ΚΕ ελεγκτικές γνώμες χωρίς επιφύλαξη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι ετήσιοι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018. Κατά τη γνώμη μας, οι πράξεις ήταν νόμιμες και κανονικές από κάθε ουσιώδη πλευρά.

2.13.

Στο γράφημα 2.1 παρουσιάζεται επισκόπηση της εξέλιξης των ετήσιων ελεγκτικών γνωμών μας σχετικά με τους ετήσιους λογαριασμούς, τα έσοδα και τις πληρωμές των ΚΕ από το 2016 έως το 2018.

Γράφημα 2.1

Εξέλιξη των ελεγκτικών γνωμών του ΕΕΣ σχετικά με τις ΚΕ από το 2016 έως το 2018

Image 11

Πηγή:

ΕΕΣ.

Οι παρατηρήσεις μας αφορούν ζητήματα που επιδέχονται βελτίωση

2.14.

Χωρίς να θέτουμε υπό αμφισβήτηση τις γνώμες μας, διατυπώνουμε διάφορες παρατηρήσεις και σχόλια προκειμένου να υπογραμμίσουμε σημαντικά ζητήματα και να επισημάνουμε τομείς που επιδέχονται βελτίωση. Οι παρατηρήσεις αυτές, οι οποίες είναι διαθέσιμες με λεπτομέρειες στο κεφάλαιο 3, συνοψίζονται κατωτέρω. Αφορούν ζητήματα που άπτονται της δημοσιονομικής και οικονομικής διαχείρισης, των εισφορών σε είδος, του πλαισίου των εσωτερικών δικλίδων ελέγχου και της παρακολούθησης, των διαδικασιών χορήγησης επιχορηγήσεων, της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της εναλλαγής του προσωπικού. Επιπλέον, στο παρόν κεφάλαιο παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της ανάλυσης που πραγματοποιήσαμε όσον αφορά τις συνεργίες μεταξύ των κοινών επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια του 2018.

Ο ετήσιος προγραμματισμός των πληρωμών εξακολουθεί να εμφανίζει αδυναμίες

2.15.

Οι αδυναμίες που εξακολουθούν να εμφανίζονται στον δημοσιονομικό προγραμματισμό των πιστώσεων πληρωμών οφείλονται κυρίως στη διαδικασία πολυετούς δημοσιονομικού προγραμματισμού των ΚΕ για σημαντικές ερευνητικές επιχορηγήσεις και πολύπλοκα έργα (ΚΕ F4E).

2.16.

Λόγω σοβαρών αδυναμιών στη διαδικασία σχεδιασμού του προϋπολογισμού κατά τα προηγούμενα έτη, η F4E χρειάστηκε να αυξήσει σημαντικά, κατά περίπου 160 εκατομμύρια ευρώ, ήτοι κατά 25 %, την αξία των πιστώσεων πληρωμών σε σύγκριση με την πρόβλεψη στον αρχικό προϋπολογισμό, προκειμένου να καλύψει τις πραγματικές της ανάγκες για πληρωμές το 2018.

2.17.

Σε δύο περιπτώσεις (SESAR και ECSEL), το ποσοστό εκτέλεσης των πιστώσεων πληρωμών ήταν το 2018 σημαντικά χαμηλότερο του αναμενόμενου. Στην περίπτωση της SESAR αυτό οφειλόταν στον συντηρητικό δημοσιονομικό προγραμματισμό, που προέβλεπε τον κίνδυνο καθυστερήσεων στην παραλαβή των ετήσιων συμφωνιών δημοσιονομικής εκτέλεσης, και στο γεγονός ότι οι μη χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις πληρωμών που μεταφέρθηκαν από προηγούμενα έτη δεν είχαν ληφθεί πλήρως υπόψη στον προϋπολογισμό του 2018. Για την ECSEL, το χαμηλό ποσοστό εκτέλεσης του προϋπολογισμού οφειλόταν, αφενός, στην καθυστέρηση παροχής των πιστοποιητικών ολοκλήρωσης του έργου για τις εν εξελίξει δραστηριότητες του 7ου ΠΠ από τις εθνικές αρχές χρηματοδότησης (ΕΑΧ) και, αφετέρου, στην πρόσθετη εισφορά ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», που ελήφθη τον Δεκέμβριο του 2018.

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν (1)

Κατά τον προγραμματισμό νέων πιστώσεων πληρωμών, οι ΚΕ ενθαρρύνονται να λαμβάνουν υπόψη τους το συσσωρευμένο ποσό μη χρησιμοποιηθεισών πιστώσεων πληρωμών από προηγούμενα έτη που επανεγγράφηκαν στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, καθώς και το ποσό των ανακτηθεισών πιστώσεων πληρωμών (εσωτερικά έσοδα για ειδικό προορισμό).

Περαιτέρω βελτίωσης χρήζουν το ποσοστό εκτέλεσης των ΚΕ και οι δραστηριότητες των μελών του ιδιωτικού τομέα

Οι ΚΕ πέτυχαν ποσοστό εκτέλεσης 89 % στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2007-2013

2.18.

Το 2018, η υλοποίηση των δράσεων του 7ου ΠΠ και του ΔΕΔ-Μ βρισκόταν στην τελική φάση της.

2.19.

Οι ΚΕ που υλοποιούν δραστηριότητες στο πλαίσιο των προγραμμάτων του 7ου ΠΠ και του ΔΕΔ-Μ είναι οι SESAR, CS, ΠΚΦ, KKY και ECSEL. Στον πίνακα 2.1 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στις εν λόγω ΚΕ, ως είχαν στα τέλη του 2018. Κατά μέσο όρο, στο τέλος της περιόδου προγραμματισμού, οι εν λόγω εισφορές αντιστοιχούσαν στο 89 % των σχετικών στόχων που προβλέπονται στους ιδρυτικούς κανονισμούς των ΚΕ.

Πίνακας 2.1

Εισφορές των μελών στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ και του ΔΕΔ-Μ

(σε εκατομμύρια ευρώ)

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

 

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

ΕΕ

Άλλα μέλη

Σύνολο

ΚΕ στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ

ΕΕ

Άλλα μέλη

Σύνολο

Ποσοστό εκτέλεσης

700,0

1 284,3

1 984,3

SESAR 1

634,1

1 099,8

1 733,9

87 %

800,0

600,0

1 400,0

CS 1

800,0

608,5

1 408,5

101 %

1 000,0

1 000,0

2 000,0

ΠΚΦ 1

916,0

735,8

1 651,8

83 %

470,0

470,0

940,0

ΚΚΥ 1

421,3

442,5

863,8

92 %

655,5

1 784,4

2 439,9

ECSEL (για Artemis/Eniac)

655,5

1 495,4

2 150,9

88 %

3 625,5

5 138,7

8 764,2

Σύνολο

3 426,9

4 382,0

7 808,9

89 %

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

Ορισμένες ΚΕ εμφανίζουν επίσης καθυστερήσεις στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2014-2020

2.20.

Το 2018, στο μέσο της περιόδου υλοποίησης των δραστηριοτήτων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», ορισμένες ΚΕ δεν είχαν επιτύχει την αναμενόμενη πρόοδο στα προγράμματά τους και επομένως, υστερούσαν ως προς τους στόχους για τις εισφορές που προβλέπονται στους αντίστοιχους ιδρυτικούς κανονισμούς τους.

2.21.

Οι επτά ΚΕ που υλοποιούν δραστηριότητες στο πλαίσιο του «Ορίζων 2020» είναι οι εξής: SESAR, CS, ΠΚΦ, ΚΚΥ, ECSEL, BBI και S2R. Στον πίνακα 2.2 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές τους στις εν λόγω δραστηριότητες ως είχαν στα τέλη του 2018. Στα μέσα της περιόδου προγραμματισμού, οι εν λόγω ΚΕ είχαν υλοποιήσει κατά μέσο όρο το 39 % των δραστηριοτήτων τους στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» και των σχετικών συμπληρωματικών δραστηριοτήτων ή το 31 % εάν δεν ληφθούν υπόψη οι συμπληρωματικές δραστηριότητες.

Πίνακας 2.2

«Ορίζων 2020» – Εισφορές των μελών

(σε εκατομμύρια ευρώ)

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

 

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

ΕΕ

ΕΕΕΔ των άλλων μελών (9)

ΕΕΣΔ των άλλων μελών (10)

Σύνολο

ΚΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020»

ΕΕ

ΕΕΕΔ επικυρωμένες

ΕΕΕΔ που έχουν αναφερθεί, αλλά δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

ΕΕΣΔ

Σύνολο

Ποσοστό υλοποίησης με τις ΕΕΣΔ

Ποσοστό υλοποίησης χωρίς τις ΕΕΣΔ

585,0

1 000,0

μ.δ.

1 585,0

SESAR 2020

216,9

128,6

120,2

μ.δ.

465,7

29 %

29 %

1 755,0

1 228,6

965,3

3 948,9

CS2

816,7

288,0

157,6

801,7

2 064,0

52 %

42 %

1 638,0

1 425,0

μ.δ.

3 063,0

ΠΚΦ2

241,9

144,0

83,9

μ.δ.

469,8

15 %

15 %

665,0

95,0

285,0

1 045,0

ΚΚΥ2

318,8

5,4

7,7

636,3

968,2

93 %

44 %

1 185,0

1 657,5

μ.δ.

2 842,5

ECSEL

512,0

11,3

694,1

μ.δ.

1 217,4

43 %

43 %

975,0

975,0

1 755,0

3 705,0

BBI

264,6

21,2

36,8

699,9

1 022,5

28 %

17 %

398,0

350,0

120,0

868,0

S2R

158,9

28,2

63,7

160,4

411,2

47 %

34 %

7 201,0

6 731,1

3 125,3

17 057,4

Σύνολο

2 529,8

626,7

1 164,0

2 298,3

6 618,8

39 %

31 %

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

Οι εισφορές των μελών του κλάδου αφορούν κυρίως δραστηριότητες που δεν περιλαμβάνονται μεν στα προγράμματα εργασίας των ΚΕ, συμβάλλουν δε στην επίτευξη των στόχων των ΚΕ

2.22.

Στην περίπτωση τεσσάρων ΚΕ (CS, ΚΚΥ, BBI, S2R) ο αντίστοιχος ιδρυτικός κανονισμός προβλέπει εισφορές σε είδος των μελών από τον ιδιωτικό τομέα, υπό τη μορφή συμπληρωματικών δραστηριοτήτων που εκτελούνται χωρίς να προβλέπονται στα προγράμματα εργασίας των ΚΕ και ορίζει ένα ελάχιστο επίπεδο εισφοράς έως το τέλος του προγράμματος. Όπως φαίνεται στον πίνακα 2.2, έως το τέλος του 2018 το μεγαλύτερο μέρος των εισφορών των μελών του κλάδου συνίστατο κυρίως στις δηλώσεις δαπανών για τις δραστηριότητες αυτές.

2.23.

Στο τέλος του 2018, οι εισφορές των εταίρων από τους αντίστοιχους κλάδους και τον τομέα της έρευνας των ΚΕ που εκτελούν δραστηριότητες στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» ανέρχονταν σε 4 δισεκατομμύρια ευρώ ή στο 41 % του συνολικού συμφωνηθέντος ποσού των 9,8 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει εισφορές σε είδος αξίας 1,7 δισεκατομμυρίων ευρώ (11) στις επιχειρησιακές δραστηριότητες των ίδιων των ΚΕ που σχετίζονται με το «Ορίζων 2020» (42 %) και εισφορές σε είδος αξίας 2,3 δισεκατομμυρίων ευρώ σε συμπληρωματικές δραστηριότητες που δεν περιλαμβάνονταν στο πρόγραμμα εργασίας των ΚΕ (57 %). Στο τέλος του 2018, το ποσοστό εκτέλεσης των εισφορών σε είδος για επιχειρησιακές δραστηριότητες ήταν 25 %, ενώ των εισφορών σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες προσέγγιζε το 75 %. Παρά τη σημασία των συμπληρωματικών δραστηριοτήτων, οι ΚΕ δεν οφείλουν να γνωστοποιούν στους ετήσιους λογαριασμούς τους τις εισφορές αυτές και δεν μας επιτρέπεται να τις υποβάλλουμε σε έλεγχο (12). Ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να διατυπώσουμε γνώμη σχετικά με τη φύση, την ποιότητα και την ποσότητά τους σε σχέση με τις CS, ΚΚΥ, BBI και S2R (βλέπε πλαίσια 2.1 και 2.2).

Πλαίσιο 2.1

Εισφορές σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες (CS, ΚΚΥ, ΒΒΙ, S2R)

Όπως προβλέπεται στο κοινό άρθρο 4, παράγραφος 2, στοιχείο β), των ιδρυτικών κανονισμών των εν λόγω ΚΕ, οι «συμπληρωματικές δραστηριότητες» αντιστοιχούν σε εισφορές σε είδος για δραστηριότητες που δεν εμπίπτουν στο πρόγραμμα εργασίας και στον προϋπολογισμό της εκάστοτε ΚΕ, αλλά συμβάλλουν στην επίτευξη των γενικών στόχων της. Οι αντίστοιχες δραστηριότητες καθορίζονται σε ετήσιο πρόγραμμα συμπληρωματικών δραστηριοτήτων, στο οποίο προβλέπεται η εκτιμώμενη αξία των εισφορών. Δυνάμει του άρθρου 4, παράγραφος 4, των ιδρυτικών κανονισμών, οι δαπάνες των συμπληρωματικών δραστηριοτήτων πιστοποιούνται από ανεξάρτητο εξωτερικό ελεγκτή και δεν ελέγχονται από το ΕΕΣ ή οποιονδήποτε άλλο φορέα της ΕΕ.

Πλαίσιο 2.2

Εισφορές σε είδος στις επιχειρησιακές δραστηριότητες των ΚΕ

Όπως προβλέπεται στους ιδρυτικούς κανονισμούς των ΚΕ, οι επιχειρησιακές δαπάνες των ΚΕ πρέπει να καλύπτονται, αφενός, μέσω χρηματοδοτικής εισφοράς της ΕΕ και, αφετέρου, μέσω εισφορών σε είδος από τα μέλη του κλάδου. Οι εισφορές σε είδος των μελών του κλάδου αντιστοιχούν στις δαπάνες στις οποίες υποβάλλονται κατά την υλοποίηση των δράσεων έρευνας και καινοτομίας της ΚΕ, αφαιρουμένης της εισφοράς της ΚΕ και οποιασδήποτε άλλης εισφοράς της ΕΕ στις εν λόγω δαπάνες.

2.24.

Επιπλέον, στην περίπτωση της BBI, παρά το γεγονός ότι ο ιδρυτικός κανονισμός της τροποποιήθηκε το 2018 ώστε τα μέλη του κλάδου να έχουν τη δυνατότητα να εισφέρουν σε χρήμα σε επίπεδο έργου, παραμένει υψηλός ο κίνδυνος τα μέλη του κλάδου να μην καταφέρουν να καταβάλουν, έως τη λήξη του προγράμματος της ΚΕ, την ελάχιστη εισφορά τους σε χρήμα για τις επιχειρησιακές δαπάνες ύψους 182,5 εκατομμυρίων ευρώ. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή (ΓΔ RTD) αποφάσισε στο τέλος του 2018 να μειώσει κατά 140 εκατομμύρια ευρώ τον προϋπολογισμό της ΚΕ για το 2020, ύψους 205 εκατομμυρίων ευρώ.

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν (2)

Όταν ο ιδρυτικός κανονισμός μιας ΚΕ προβλέπει την καταβολή επιχειρησιακών χρηματοδοτικών εισφορών για τα μέλη της ΚΕ, όλα τα ιδρυτικά μέλη θα πρέπει να συμφωνήσουν από κοινού σε ένα σαφές σύστημα καταβολής χρηματοδοτικών εισφορών που θα εγγυάται την εξασφάλιση του απαιτούμενου ποσού έως το τέλος του προγράμματος και η συμφωνία αυτή θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται στον κανονισμό.

Οι εσωτερικές δικλίδες ελέγχου που αφορούσαν τις πληρωμές ήταν γενικώς αποτελεσματικές

2.25.

Οι ΚΕ έχουν θεσπίσει αξιόπιστες προληπτικές διαδικασίες δικλίδων ελέγχου, οι οποίες βασίζονται σε εξέταση εγγράφων που αφορούν οικονομικά και επιχειρησιακά ζητήματα. Όσον αφορά τις ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές του 7ου ΠΠ, οι ανεξάρτητες εξωτερικές ελεγκτικές εταιρείες που έχουν συνάψει συμβάσεις με τις ΚΕ διενεργούν κατασταλτικούς ελέγχους σε δικαιούχους. Όσον αφορά τις δηλώσεις δαπανών για το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», η Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου της Επιτροπής (CAS) είναι υπεύθυνη για τους ελέγχους αυτούς, μολονότι αναθέτει τα τρία τέταρτα περίπου των εν λόγω ελέγχων σε εξωτερικές ελεγκτικές εταιρείες. Όλες οι ΚΕ χρησιμοποίησαν αποτελεσματικά τις εν λόγω βασικές δικλίδες ελέγχου, προκειμένου να αξιολογήσουν τη νομιμότητα και την κανονικότητα των πληρωμών τους.

2.26.

Για τις πληρωμές που αφορούσαν τις επιχορηγήσεις στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, βάσει των αποτελεσμάτων των κατασταλτικών ελέγχων, όλες οι ΚΕ (πλην της ECSEL) ανέφεραν στο τέλος του 2018 υπολειπόμενα ποσοστά σφάλματος κάτω του ορίου σημαντικότητας του 2 %. Το αποτέλεσμα αυτό επιβεβαιώθηκε στο πλαίσιο των ελεγκτικών δοκιμασιών επαλήθευσης στις οποίες υποβάλαμε τελικές πληρωμές επιχορηγήσεων. Όσον αφορά την ECSEL, οι σημαντικές διαφορές στις μεθόδους και τις διαδικασίες που εφαρμόζουν οι ΕΑΧ δεν επιτρέπουν στην ΚΕ να υπολογίσει ένα ενιαίο υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος για τις πληρωμές στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ. Για τις πληρωμές αυτές εφαρμόσαμε το υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος που προσδιόρισε η ΓΔ RTD για το 7ο ΠΠ συνολικά, το οποίο στο τέλος του 2018 ανερχόταν σε 3,36 %. Ως εκ τούτου, δεδομένου του χαμηλού ποσοστού των πληρωμών που πραγματοποιήθηκαν το 2018 στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, το υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος για το σύνολο των επιχειρησιακών πληρωμών της ECSEL θα είναι κατά το εν λόγω έτος χαμηλότερο του ορίου σημαντικότητας.

2.27.

Για τις πληρωμές που αφορούσαν επιχορηγήσεις στο πλαίσιο του «Ορίζων 2020», όλες οι ΚΕ που υλοποιούν έργα του προγράμματος αυτού ανέφεραν στο τέλος του 2018, βάσει των αποτελεσμάτων των κατασταλτικών ελέγχων, υπολειπόμενα ποσοστά σφάλματος κάτω του ορίου σημαντικότητας του 2 %. Το αποτέλεσμα αυτό επιβεβαιώθηκε από την επανεξέταση των ελεγκτικών εργασιών της Κοινής Υπηρεσίας Ελέγχου της Επιτροπής (CAS) και εξωτερικών ελεγκτικών εταιρειών, καθώς και από την επαναδιενέργεια επιλεγμένων ελεγκτικών δοκιμασιών σε επίπεδο δικαιούχων. Ωστόσο στο πλαίσιο της επισκόπησής μας προέκυψαν επίσης παρόμοιες διαπιστώσεις με εκείνες των σημείων 5.31 – 5.34 της ετήσιας έκθεσής μας για το οικονομικό έτος 2018, στα οποία αναφερόμαστε στις αδυναμίες που εντοπίστηκαν κατά τις κατασταλτικές ελεγκτικές εργασίες.

Οι αδυναμίες όσον αφορά τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση υπονομεύουν την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα των ΚΕ

2.28.

Στο πλαίσιο του ετήσιου δημοσιονομικού ελέγχου και ελέγχου συμμόρφωσης που διενεργήσαμε αποκαλύφθηκαν επίσης σημαντικές αδυναμίες όσον αφορά τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση στους τομείς της διαχείρισης έργων και επιχορηγήσεων.

2.29.

Εδώ και χρόνια, τόσο εμείς όσο και εξωτερικοί εμπειρογνώμονες προτείνουμε στην F4E να εφαρμόσει σύστημα διαχείρισης δεδουλευμένης αξίας (EVM) (13) για τη μέτρηση των επιδόσεων, βάσει της προόδου των τεχνικών έργων σε συνδυασμό με το κόστος που συνεπάγεται η πρόοδος αυτή. Ωστόσο, το 2018, η F4E εξακολουθούσε να χρησιμοποιεί το πιστωτικό σύστημα του ITER για την παρακολούθηση της προόδου του έργου της.

2.30.

Για πρώτη φορά το 2018 η S2R προκήρυξε πιλοτική πρόσκληση υποβολής προτάσεων, η οποία προέβλεπε ένα σύστημα κατ’ αποκοπή χρηματοδότησης, απευθυνόμενη αποκλειστικά στα μέλη της. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αξιολόγησης, οι εμπειρογνώμονες του χρηματοοικονομικού τομέα διαπίστωσαν ορισμένες ουσιώδεις αποκλίσεις μεταξύ των χρηματοοικονομικών προτάσεων και των ιστορικών χρηματοοικονομικών στοιχείων των δικαιούχων.

2.31.

Στην περίπτωση της BBI, λόγω του σχεδιασμού της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του 2018 και της διαχείρισης του συστήματος κατάταξης των προτάσεων, ένα από τα δύο εμβληματικά θέματα της πρόσκλησης έμεινε άνευ χρηματοδότησης, παρά το γεγονός ότι είχαν υποβληθεί για αμφότερα τα θέματα επιλέξιμες προτάσεις με υψηλή αξιολόγηση. Στην περίπτωση της SESAR, οι αδυναμίες στον σχεδιασμό της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του 2018 για τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ) είχαν ως αποτέλεσμα αλληλοεπικαλύψεις και ασυνέπειες μεταξύ των κριτηρίων ανάθεσης, γεγονός που υπονόμευσε τη συνολική αποτελεσματικότητα της διαδικασίας αξιολόγησης των επιχορηγήσεων.

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν (3)

Η F4E ενθαρρύνεται να εφαρμόσει σύστημα EVM για την παρακολούθηση της προόδου των έργων, βάσει τόσο των πραγματοποιηθεισών δαπανών όσο και της επίτευξης τεχνικών οροσήμων.

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν (4)

Για τη διασφάλιση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας της χρηματοδότησης με τη χορήγηση κατ’ αποκοπή ποσών, οι ΚΕ ενθαρρύνονται να βασίζουν την οικονομική αξιολόγηση των προτάσεων σε μια βάση δεδομένων, η οποία θα περιέχει αξιόπιστα χρηματοοικονομικά στοιχεία για τους δικαιούχους που καλύπτουν πολλά έτη.

Οι αξιολογήσεις των ΚΕ προσθέτουν αξία, πρέπει όμως να επανεξεταστεί ο χρόνος διενέργειάς τους

2.32.

Στο τέλος του 2017, η Επιτροπή ενημέρωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τα αποτελέσματα των τελικών τακτικών αξιολογήσεων των ΚΕ που συστάθηκαν βάσει του 7ου ΠΠ (SESAR, ΠΚΦ, KKY, CS, ARTEMIS και ENIAC) και των ενδιάμεσων τακτικών αξιολογήσεων των ΚΕ που συστάθηκαν βάσει του προγράμματος «Ορίζων 2020» (SESAR, ΠΚΦ2, CS2, KKY2, ECSEL, S2R και BBI). Οι αξιολογήσεις πραγματοποιήθηκαν με τη συνδρομή ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων και κάλυψαν τις επιδόσεις των ΚΕ από άποψη συνάφειας, αποδοτικότητας, αποτελεσματικότητας, συνοχής και προστιθέμενης αξίας της ΕΕ, ενώ εξετάστηκαν επίσης ο ανοικτός χαρακτήρας και η διαφάνεια, καθώς και η ποιότητα της έρευνας.

2.33.

Μολονότι οι αξιολογητές έκριναν τις επιδόσεις των ΚΕ ως συνολικά θετικές, συνέστησαν τα εξής:

την αύξηση της συμμετοχής των μελών του κλάδου, των κρατών μελών, των ΜΜΕ και των λοιπών ενδιαφερόμενων μερών,

τη βελτίωση του συντονισμού με άλλα ενωσιακά και εθνικά ερευνητικά προγράμματα,

την αύξηση της συμμετοχής των νέων κρατών μελών· την περαιτέρω ανάπτυξη ενός πλαισίου μέτρησης των επιδόσεων που να είναι συμβατό με την υποχρέωση λογοδοσίας και να διαθέτει βασικούς δείκτες επιδόσεων, ώστε να αξιολογούνται καλύτερα ο αντίκτυπος και τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη από τις ΚΕ,

τη βελτίωση της διάδοσης και της αξιοποίησης των αποτελεσμάτων των έργων των ΚΕ.

2.34.

Σε συνέχεια των συστάσεων αυτών, κάθε ΚΕ εκπόνησε σχέδιο δράσης το οποίο άρχισε να εφαρμόζει το 2018. Κατά τη διάρκεια του δημοσιονομικού ελέγχου που διενεργήσαμε το 2018, εξετάσαμε την εφαρμογή των εν λόγω σχεδίων δράσης.

2.35.

Ενώ η ενδιάμεση αξιολόγηση κάθε ΚΕ ολοκληρώθηκε σύμφωνα με το ακριβές χρονοδιάγραμμα που είχε καθοριστεί στο νομικό πλαίσιό της, θεωρούμε ότι ο χρόνος που είχε επιλεγεί για την αξιολόγηση δεν ήταν ο πλέον πρόσφορος ώστε η αξιολόγηση να συμβάλει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων των νεοσυσταθεισών στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» ΚΕ (BBI, S2R, ECSEL). Δεδομένου ότι η διοικητική δομή τους οργανώθηκε το 2014 και το 2015, οι εν λόγω κοινές επιχειρήσεις βρίσκονταν ακόμη σε αρχικό στάδιο λειτουργίας κατά τον χρόνο της ενδιάμεσης αξιολόγησης.

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν (5)

Δεδομένου ότι οι τελικές αξιολογήσεις δεν πρόκειται να διενεργηθούν πριν από το 2024, είναι αναγκαίο να διενεργηθούν συμπληρωματικές ενδιάμεσες αξιολογήσεις των νέων ΚΕ σε μεταγενέστερο στάδιο (στο μέσο της περιόδου), όταν πια οι εργασίες θα έχουν προχωρήσει, ώστε να είναι δυνατή η κατάλληλη μέτρηση των επιδόσεων και η διατύπωση χρήσιμων και αποτελεσματικών συστάσεων.

Αρκετές ΚΕ βρίσκονται αντιμέτωπες με υψηλά ποσοστά εναλλαγής προσωπικού

2.36.

Το ποσοστό εναλλαγής προσωπικού ήταν πολύ υψηλό σε αρκετές ΚΕ (ΠΚΦ, CS, S2R) το 2018, με αποτέλεσμα να αυξηθεί σημαντικά η χρήση προσωρινά απασχολούμενων.

2.37.

Οι ΚΕ εξήγησαν ότι, λόγω του μικρού μεγέθους τους σε σύγκριση με άλλα θεσμικά όργανα και οργανισμούς της ΕΕ (κατά μέσο όρο αριθμούν 30 υπαλλήλους), βρίσκονται σε μειονεκτική θέση όσον αφορά την πρόσληψη και τη διατήρηση προσωπικού.

2.38.

Το 2018, παρατηρήσαμε ότι ορισμένοι οργανισμοί της ΕΕ προσφεύγουν σε μεγάλο βαθμό στη χρήση προσωρινά απασχολούμενων και συμβούλων, κάτι που αντιβαίνει στο νομικό πλαίσιο (14). Το ζήτημα αυτό όσον αφορά τις ΚΕ πρόκειται να το αναλύσουμε το 2019.

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν (6)

Οι ΚΕ ενθαρρύνονται να αναζητήσουν, σε συνεργασία με την Επιτροπή, τρόπους αποφυγής της υπέρμετρης χρήσης προσωρινά απασχολούμενων.

Οι συνεργίες μεταξύ ΚΕ έχουν αξιοποιηθεί για τις υποστηρικτικές υπηρεσίες, αλλά παραμένουν περιορισμένες για τις ερευνητικές δραστηριότητες

2.39.

Οι ΚΕ συνεργάζονται ήδη στον τομέα της σύναψης συμβάσεων σε διάφορους διοικητικούς τομείς. Οι κοινές διαδικασίες σύναψης συμβάσεων συνιστώνται για προμήθειες που δεν συνδέονται ειδικά με τις επιμέρους επιχειρησιακές δραστηριότητες των ΚΕ και δεν καλύπτονται από διοργανικές συμβάσεις-πλαίσιο. Είναι ιδιαίτερα συμφέρουσες στους τομείς της ΤΠ και της διαχείρισης δεδομένων, των ανθρώπινων πόρων, των συμβουλευτικών υπηρεσιών και της διαχείρισης κτιρίων. Σε αυτούς τους τομείς υπάρχουν ήδη ή συνήφθησαν το 2018 πολλές κοινές συμβάσεις-πλαίσιο για την κάλυψη νέων αναγκών, όπως η εφαρμογή του νέου κανονισμού για την προστασία των δεδομένων.

2.40.

Επιπλέον, η εξωτερική ανάθεση το 2016 της λογιστικής διαχείρισης των ΚΕ στη ΓΔ BUDG συνετέλεσε στην εναρμονισμένη παρουσίαση των λογαριασμών τους.

2.41.

Συνολικά, οι ΚΕ συμφωνούν ότι οι κοινές διαδικασίες σύναψης συμβάσεων αυξάνουν σημαντικά την αποδοτικότητα, την αποτελεσματικότητα και τη συνοχή των σχετικών υπηρεσιών και συνετέλεσαν στην επίτευξη σημαντικών οικονομιών κλίμακας, καθώς και στη μείωση των αναγκαίων πόρων.

2.42.

Το 2018, εξαιτίας της ανεπαρκούς ανάλυσης των αναγκών και της σχέσης κόστους-οφέλους κατά την έναρξη των κοινών διαδικασιών σύναψης συμβάσεων, ορισμένες ΚΕ αντιμετώπισαν προβλήματα, όπως:

ανεπαρκείς και υπερτιμολογημένες κοινές συμβάσεις-πλαίσιο,

καθυστερήσεις στην ανάπτυξη και την εφαρμογή ειδικών για τις ΚΕ χαρακτηριστικών στα εργαλεία ΤΠ της Επιτροπής για το πρόγραμμα «Ορίζων 2020»,

εξάντληση των ορίων των δυνατοτήτων των κοινών υπηρεσιών υποστήριξης της Επιτροπής, όπως η κεντρική υπηρεσία κατασταλτικών ελέγχων στη ΓΔ RTD, η λογιστική υπηρεσία στη ΓΔ Προϋπολογισμού και οι συμβάσεις-πλαίσιο της Επιτροπής για τις υπηρεσίες προσωρινά απασχολούμενων.

2.43.

Οι εταιρικές υπηρεσίες των ΚΕ είναι κοινές, αντικατοπτρίζοντας τις παρεμφερείς ανάγκες τους στους τομείς των διοικητικών υπηρεσιών και των συμβάσεων προμηθειών. Από την άλλη πλευρά, οι κοινές επιχειρησιακές δραστηριότητες των ΚΕ είναι μάλλον περιορισμένες, λόγω της εξειδίκευσης που χαρακτηρίζει τους τομείς έρευνας και καινοτομίας στους οποίους δραστηριοποιούνται και των προγραμμάτων εργασίας τους. Το 2018, μία μόνο μελέτη διοργανώθηκε από κοινού, από τις κοινές επιχειρήσεις ΚΚΥ και S2R, σχετικά με τη χρήση κυψελών καυσίμου υδρογόνου στο σιδηροδρομικό περιβάλλον. Διάφορες ΚΕ εντόπισαν περισσότερες επιχειρησιακές συνεργίες με αποκεντρωμένους οργανισμούς της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στους αντίστοιχους τομείς έρευνας και καινοτομίας: παραδείγματος χάριν, η Κοινή Επιχείρηση SESAR και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA) συνεργάστηκαν στον τομέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν (7)

Πριν από την έναρξη διαδικασιών σύναψης συμβάσεων, οι KE πρέπει να αξιολογούν κατά πόσον θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε εν εξελίξει διαδικασία ή σε υφιστάμενη σύμβαση-πλαίσιο. Το δίκτυο των οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUAN) διατηρεί μια δικτυακή πύλη για τις κοινές διαδικασίες σύναψης συμβάσεων, την οποία οι ΚΕ θα μπορούσαν να συμβουλεύονται τακτικά προκειμένου να εντοπίζουν ευκαιρίες για την από κοινού σύναψη δημόσιων συμβάσεων.

Κάθε συνεργασία ή συνεργία που σχεδιάζεται σε σημαντικούς τομείς πρέπει να βασίζεται σε προηγούμενη ανάλυση κόστους-οφέλους, στο πλαίσιο της οποίας θα έχουν ληφθεί υπόψη, μεταξύ άλλων, ο προσδιορισμός των αναγκών, τα οφέλη από την άποψη της αποδοτικότητας και της απλούστευσης, η απώλεια ευελιξίας, οι πόροι που απαιτούνται για τον συντονισμό και τους ελέγχους και ο αντίκτυπος στους ανθρώπινους πόρους.

Οι ΚΕ ενθαρρύνονται να διερευνήσουν περαιτέρω ευκαιρίες συνεργασίας και κοινής δράσης όσον αφορά τις επιχειρησιακές δραστηριότητές τους.

Οι ΚΕ δίνουν συνέχεια στις διαπιστώσεις ελέγχου από προηγούμενα έτη

2.44.

Ως επί το πλείστον, οι ΚΕ έλαβαν διορθωτικά μέτρα σε συνέχεια των παρατηρήσεων και των σχολίων που διατυπώσαμε στις ειδικές ετήσιες εκθέσεις προηγούμενων ετών. Λεπτομερή στοιχεία παρέχονται στα παραρτήματα των γνωμών μας στο κεφάλαιο 3.

2.45.

Στο γράφημα 2.2 καταδεικνύεται ότι, όσον αφορά τις 30 παρατηρήσεις σχετικά με τις οποίες δεν είχε δοθεί συνέχεια έως το τέλος του 2017, ελήφθησαν διορθωτικά μέτρα το 2018 με αποτέλεσμα 20 παρατηρήσεις (67 %) να ολοκληρωθούν, ενώ 10 παρατηρήσεις (33 %) παρέμεναν σε εξέλιξη στο τέλος του 2018.

Γράφημα 2.2

Οι προσπάθειες των ΚΕ να δώσουν συνέχεια στις παρατηρήσεις προηγούμενων ετών

Image 12

Πηγή:

ΕΕΣ.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΛΛΩΝ ΠΡΟΣΦΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΝΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΚΕ

2.46.

Εκτός από την ετήσια έκθεση ελέγχου σχετικά με τους ετήσιους λογαριασμούς των ΚΕ, κατά τη διάρκεια του 2018 δημοσιεύσαμε επίσης ορισμένες ειδικές εκθέσεις ελέγχου που αναφέρονταν σε ΚΕ (βλέπε γράφημα 2.3).

Γράφημα 2.3

Αποτελέσματα ελέγχου από άλλες πρόσφατες δημοσιεύσεις του ΕΕΣ που αφορούν τις ΚΕ

Image 13

Πηγή:

ΕΕΣ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΕ

3.1.    Πληροφορίες προς υποστήριξη των δηλώσεων αξιοπιστίας

Στοιχεία για τη θεμελίωση των γνωμών

3.1.1.

Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ελέγχου (ΔΠΕ) και τους κώδικες δεοντολογίας της IFAC, καθώς και σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα των ανώτατων οργάνων ελέγχου του INTOSAI (ISSAI). Οι αρμοδιότητές μας, όπως απορρέουν από τα εν λόγω πρότυπα, περιγράφονται αναλυτικότερα στην ενότητα της έκθεσής μας υπό τον τίτλο «Αρμοδιότητες του ελεγκτή». Ενεργούμε ανεξάρτητα, σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας για επαγγελματίες λογιστές του Συμβουλίου Διεθνών Προτύπων Δεοντολογίας για Λογιστές (κώδικας IESBA), καθώς και σύμφωνα με τις σχετικές με τον έλεγχό μας απαιτήσεις δεοντολογίας, έχοντας επίσης εκπληρώσει τις λοιπές δεοντολογικές υποχρεώσεις μας σε συνάρτηση με τις εν λόγω απαιτήσεις και τον κώδικα IESBA. Θεωρούμε ότι τα αποδεικτικά στοιχεία ελέγχου που συγκεντρώσαμε είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση της γνώμης μας.

Αρμοδιότητες της διοίκησης και των υπευθύνων για τη διακυβέρνηση

3.1.2.

Σύμφωνα με τα άρθρα 310 έως 325 της ΣΛΕΕ και τους δημοσιονομικούς κανονισμούς των ΚΕ, οι διοικήσεις των ΚΕ φέρουν την ευθύνη για την κατάρτιση και την παρουσίαση των λογαριασμών τους βάσει των διεθνώς αποδεκτών λογιστικών προτύπων για τον δημόσιο τομέα, καθώς και για τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες αυτοί βασίζονται. Η ευθύνη αυτή περιλαμβάνει τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και τη διατήρηση εσωτερικών δικλίδων ελέγχου με σκοπό την κατάρτιση και παρουσίαση οικονομικών καταστάσεων οι οποίες να μην περιέχουν ουσιώδεις ανακρίβειες, οφειλόμενες σε απάτη ή σφάλμα. Επίσης, η διοίκηση είναι υπεύθυνη να διασφαλίζει ότι οι δραστηριότητες, οι χρηματοοικονομικές πράξεις και οι πληροφορίες που παρουσιάζονται στις οικονομικές καταστάσεις συμμορφώνονται με τους κανόνες που τις διέπουν.

3.1.3.

Κατά την κατάρτιση των λογαριασμών, η διοίκηση είναι υπεύθυνη για την αξιολόγηση της δυνατότητας της ΚΕ να διατηρηθεί ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα, για τη γνωστοποίηση, κατά περίπτωση, ζητημάτων που αφορούν αυτή τη συνέχιση της δραστηριότητας και, τέλος, για την τήρηση λογιστικής βάσει της αρχής της συνέχισης της δραστηριότητας, εκτός εάν η διοίκηση σκοπεύει να προβεί στην εκκαθάριση της ελεγχόμενης μονάδας ή σε παύση δραστηριοτήτων ή εάν δεν έχει άλλη ρεαλιστική επιλογή παρά να ενεργήσει κατ’ αυτόν τον τρόπο.

3.1.4.

Οι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση είναι επιφορτισμένοι με την επίβλεψη της διαδικασίας υποβολής των χρηματοοικονομικών εκθέσεων των ΚΕ.

Αρμοδιότητες του ελεγκτή όσον αφορά τον έλεγχο των λογαριασμών και των πράξεων στις οποίες αυτοί βασίζονται

3.1.5.

Στόχος μας είναι, αφενός, να αποκομίζουμε εύλογη βεβαιότητα τόσο σχετικά με την απουσία ουσιωδών ανακριβειών στους λογαριασμούς των ΚΕ όσο και σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες αυτοί βασίζονται και, αφετέρου, βάσει του ελέγχου που διενεργούμε, να παρέχουμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο δηλώσεις τόσο ως προς την αξιοπιστία των λογαριασμών όσο και ως προς τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες αυτοί βασίζονται. Εύλογη βεβαιότητα σημαίνει βεβαιότητα υψηλού βαθμού, χωρίς όμως αυτό να αποτελεί εγγύηση ότι, οσάκις υπάρχει ουσιώδης ανακρίβεια ή μη συμμόρφωση, αυτή θα εντοπίζεται πάντοτε με τον έλεγχο. Η ανακρίβεια και η μη συμμόρφωση μπορεί να οφείλονται σε απάτη ή σφάλμα, θεωρούνται δε ουσιώδεις, εάν εύλογα πιθανολογείται ότι, είτε από κοινού είτε έκαστη μεμονωμένα, θα επηρέαζαν τις οικονομικές αποφάσεις των χρηστών που βασίζονται σε αυτούς τους λογαριασμούς.

3.1.6.

Όσον αφορά τα έσοδα, επαληθεύουμε τις εισφορές που λαμβάνονται από την Επιτροπή, από άλλους συνεργάτες ή συνεργαζόμενες χώρες και αξιολογούμε τις διαδικασίες που ακολουθούν οι ΚΕ για την είσπραξη άλλων εσόδων, εφόσον υπάρχουν.

3.1.7.

Όσον αφορά τις δαπάνες, εξετάζουμε τις πράξεις πληρωμών αφού πραγματοποιηθούν, καταχωριστούν και εγκριθούν οι δαπάνες. Η εξέταση αυτή καλύπτει όλες τις κατηγορίες πληρωμών (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πραγματοποιούνται για την αγορά στοιχείων ενεργητικού), εκτός των προπληρωμών, κατά τον χρόνο της εκτέλεσής τους. Οι προπληρωμές εξετάζονται όταν ο αποδέκτης των κεφαλαίων αιτιολογήσει την ορθή χρήση τους και η εκάστοτε ΚΕ αποδεχθεί την αιτιολόγηση εκκαθαρίζοντας την προπληρωμή, είτε το ίδιο οικονομικό έτος είτε αργότερα.

3.1.8.

Σύμφωνα με τα ISA και τα ISSAI, ασκούμε επαγγελματική κρίση και διατηρούμε την επαγγελματική επιφυλακτικότητά μας καθ’ όλη τη διάρκεια του ελέγχου. Επίσης:

Εντοπίζουμε και αξιολογούμε τον κίνδυνο ύπαρξης ουσιωδών ανακριβειών στους λογαριασμούς, καθώς και τον κίνδυνο ουσιώδους μη συμμόρφωσης των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί με τις υποχρεώσεις που ορίζει το νομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οφειλόμενης σε απάτη ή σε σφάλμα, σχεδιάζουμε και εκτελούμε ελεγκτικές διαδικασίες για την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών και συλλέγουμε αποδεικτικά στοιχεία ελέγχου επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση των γνωμών μας. Ο κίνδυνος να μην εντοπιστεί ουσιώδης ανακρίβεια ή μη συμμόρφωση οφειλόμενη σε απάτη είναι υψηλότερος από τον αντίστοιχο κίνδυνο μη εντοπισμού ουσιώδους ανακρίβειας ή μη συμμόρφωσης λόγω σφάλματος, καθότι η απάτη μπορεί να συνίσταται σε αθέμιτη σύμπραξη, παραποίηση, εσκεμμένη παράλειψη, ψευδή δήλωση ή καταστρατήγηση εσωτερικών δικλίδων ελέγχου.

Διαμορφώνουμε σφαιρική εικόνα του συστήματος εσωτερικών δικλίδων ελέγχου που αποτελεί αντικείμενο του συγκεκριμένου ελέγχου μας, προκειμένου να σχεδιάσουμε τις αρμόζουσες στις περιστάσεις ελεγκτικές διαδικασίες, αλλά όχι προκειμένου να διατυπώσουμε γνώμη σχετικά με την αποτελεσματικότητα του συστήματος εσωτερικών δικλίδων ελέγχου.

Αξιολογούμε την καταλληλότητα των λογιστικών πολιτικών που ακολουθούνται και τον εύλογο χαρακτήρα των λογιστικών εκτιμήσεων και των σχετικών γνωστοποιήσεων στις οποίες προβαίνει η διοίκηση.

Εξάγουμε συμπέρασμα σχετικά με την ενδεδειγμένη ή μη χρήση από τη διοίκηση της λογιστικής βάσει της αρχής της συνέχισης της δραστηριότητας, και, βάσει των αποδεικτικών στοιχείων ελέγχου που συλλέγονται, σχετικά με το κατά πόσον υφίσταται ουσιώδης αβεβαιότητα σε σχέση με γεγονότα ή περιστάσεις που ενδεχομένως θέτουν σοβαρά εν αμφιβόλω την ικανότητα μιας ΚΕ να συνεχίσει τις δραστηριότητές της. Εάν το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουμε είναι η ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας, οφείλουμε στην έκθεση ελέγχου μας να επιστήσουμε την προσοχή στις σχετικές γνωστοποιήσεις στους λογαριασμούς ή, εάν οι γνωστοποιήσεις αυτές δεν είναι επαρκείς, να διατυπώσουμε διαφοροποιημένη γνώμη. Τα συμπεράσματά μας βασίζονται στα αποδεικτικά στοιχεία ελέγχου που έχουμε συγκεντρώσει μέχρι την ημερομηνία έγκρισης της έκθεσης των ελεγκτών μας. Ωστόσο, υπάρχει το ενδεχόμενο μελλοντικά γεγονότα ή περιστάσεις να οδηγήσουν σε αδυναμία της ελεγχόμενης μονάδας να διατηρηθεί ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα.

Αξιολογούμε τη συνολική παρουσίαση, τη δομή και το περιεχόμενο των λογαριασμών, συμπεριλαμβανομένων των γνωστοποιήσεων, καθώς και το κατά πόσον οι λογαριασμοί αντικατοπτρίζουν τις πράξεις και τα συμβάντα στα οποία αυτοί βασίζονται κατά τρόπο που να επιτρέπει την εύλογη παρουσίασή τους.

Συγκεντρώνουμε επαρκή και κατάλληλα αποδεικτικά στοιχεία ελέγχου σχετικά με τις οικονομικές πληροφορίες των ΚΕ, προκειμένου να διατυπώσουμε γνώμη σχετικά με τους λογαριασμούς και τις πράξεις στις οποίες αυτοί βασίζονται. Είμαστε υπεύθυνοι για την καθοδήγηση, την επίβλεψη και τη διενέργεια του ελέγχου και φέρουμε την αποκλειστική ευθύνη για τις ελεγκτικές γνώμες που διατυπώνουμε.

Λαμβάνουμε υπόψη τις ελεγκτικές εργασίες του ανεξάρτητου εξωτερικού ελεγκτή επί των λογαριασμών των ΚΕ, όπως ορίζει το άρθρο 208, παράγραφος 4, του δημοσιονομικού κανονισμού της ΕΕ (15), κατά περίπτωση.

3.1.9.

Ενημερώνουμε τη διοίκηση, μεταξύ άλλων, σχετικά με την προβλεπόμενη εμβέλεια και το χρονοδιάγραμμα των ελεγκτικών εργασιών, καθώς και σχετικά με σημαντικές διαπιστώσεις του ελέγχου, περιλαμβανομένων τυχόν σημαντικών ελλείψεων στο σύστημα εσωτερικών δικλίδων ελέγχου που εντοπίζουμε στο πλαίσιο αυτών των εργασιών μας.

3.1.10.

Μεταξύ των ζητημάτων για τα οποία επικοινωνούμε με τις ΚΕ, προσδιορίζουμε εκείνα που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία στο πλαίσιο του ελέγχου των λογαριασμών της υπό εξέταση περιόδου, τα οποία και αναδεικνύονται για τον λόγο αυτό στα κύρια ζητήματα του ελέγχου. Τα ζητήματα αυτά περιγράφονται στην έκθεση ελέγχου μας, εκτός αν η δημοσιοποίησή τους αντιβαίνει σε νόμο ή κανονισμό ή αν, σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, κρίνουμε ότι ένα ζήτημα δεν πρέπει να δημοσιοποιηθεί στην έκθεσή μας, καθώς πιθανολογείται εύλογα ότι οι αρνητικές συνέπειες μιας τέτοιας γνωστοποίησης θα υπερκερούσαν τα οφέλη της για το δημόσιο συμφέρον.

ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ-ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΕ

3.2.    Κοινή Επιχείρηση του ερευνητικού προγράμματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας στο πλαίσιο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (SESAR)

3.2.1.

Η ΚΕ του ερευνητικού προγράμματος διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας στο πλαίσιο του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (Single European Sky Air Traffic Management Research project, SESAR), με έδρα στις Βρυξέλλες, συστάθηκε τον Φεβρουάριο του 2007 για περίοδο οκτώ ετών (16) (SESAR 1). Τον Ιούνιο του 2014 το Συμβούλιο τροποποίησε τον ιδρυτικό κανονισμό της και παρέτεινε τη διάρκεια λειτουργίας της ΚΕ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 (17) (SESAR 2020).

3.2.2.

Η ΚΕ SESAR είναι σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού δικαίου για την ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας εκσυγχρονισμένης υποδομής διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας (air traffic management, ATM) στην Ευρώπη. Ιδρυτικά μέλη της είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή (ΓΔ Move), και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Eurocontrol) (18). Κατόπιν πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος το 2015, 19 δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις του κλάδου των αεροπορικών μεταφορών έγιναν μέλη της ΚΕ. Σε αυτές συγκαταλέγονται κατασκευαστές αεροσκαφών, κατασκευαστές επίγειου και αερομεταφερόμενου εξοπλισμού, πάροχοι υπηρεσιών αεροναυτιλίας και πάροχοι υπηρεσιών αερολιμένων.

3.2.3.

Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ (19).

Πίνακας 1

Βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ

 

2018

2017

Προϋπολογισμός πιστώσεων πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ)

94,8

90,9

Προϋπολογισμός πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ)

129,5

109,9

Διαθέσιμος προϋπολογισμός πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ) (20)

166,3

213

Διαθέσιμος προϋπολογισμός αναλήψεων υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ) (20)

175,9

130,9

Σύνολο υπαλλήλων στις 31 Δεκεμβρίου (21)

42

40

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

ΓΝΩΜΗ

3.2.4.

Ελέγξαμε:

α)

τους λογαριασμούς της ΚΕ οι οποίοι περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις (22) και τις εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού (23) για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018, καθώς και

β)

τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί, όπως ορίζει το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Γνώμη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών

3.2.5.

Κατά τη γνώμη μας, οι λογαριασμοί της ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της ΚΕ την 31η Δεκεμβρίου 2018, των αποτελεσμάτων των πράξεών της, των ταμειακών ροών της και των μεταβολών του καθαρού ενεργητικού για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό της και τους λογιστικούς κανόνες που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής. Οι κανόνες αυτοί βασίζονται στα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα.

Νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

Έσοδα

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί

3.2.6.

Κατά τη γνώμη μας, τα έσοδα στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά.

Πληρωμές

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

3.2.7.

Κατά τη γνώμη μας, οι πληρωμές στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμες και κανονικές.

3.2.8.

Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση τη γνώμη του Συνεδρίου.

Παρατήρηση σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του SESAR 1

3.2.9.

Τον Δεκέμβριο του 2016, το πρόγραμμα SESAR 1 έκλεισε επισήμως και τον Δεκέμβριο του 2017 καταβλήθηκε η τελική πληρωμή της επιχορήγησης.

3.2.10.

Στον πίνακα 2 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στο SESAR 1 ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 2

Εισφορές των μελών στο SESAR 1

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (24)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ Move)

700,0

μ.δ.

700,0

634,1

0,0

0,0

μ.δ.

634,1

Eurocontrol

700,0

μ.δ.

700,0

137,8

422,9

0,0

μ.δ.

560,7

Μέλη του κλάδου

584,3

μ.δ.

584,3

25,5

513,6

0,0

μ.δ.

539,1

Σύνολο

1 984,3

μ.δ.

1 984,3

797,4

936,5

0,0

μ.δ.

1 733,9

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.2.11.

Αχρησιμοποίητες πιστώσεις πληρωμών ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ μεταφέρθηκαν στο 2018 από προηγούμενα έτη, προκειμένου να καταστεί δυνατή η επιστροφή εισφορών σε χρήμα που μέλη του κλάδου είχαν καταβάλει στο SESAR 1 καθ’ υπέρβαση των οφειλομένων (25), καθώς και να πραγματοποιηθούν οι πληρωμές που αφορούσαν δηλώσεις δαπανών καθυστερημένες μεν αλλά δικαιολογημένες για έργα στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ και του ΔΕΔ-Μ. Ωστόσο, στα τέλη του 2018 από τις πιστώσεις αυτές μόνο ποσό ύψους 1,8 εκατομμυρίων ευρώ (5 %) ήταν δυνατό να χρησιμοποιηθεί για τέτοιες διορθωτικές πληρωμές· 20 εκατομμύρια ευρώ (50 %) έπρεπε να ακυρωθούν και 18,2 εκατομμύρια ευρώ (45 %) μεταφέρθηκαν στο 2019.

3.2.12.

Στο τέλος του 2018, στο πλαίσιο του σταδίου κλεισίματος του προγράμματος SESAR 1, η ΚΕ εξακολουθούσε να διαθέτει μεγάλο όγκο εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων (υποχρεώσεις πληρωμών) ύψους 61,4 εκατομμυρίων ευρώ. Δεδομένου ότι το πρόγραμμα έκλεισε τα τέλη του 2016 και η τελευταία πληρωμή επιχορήγησης πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 2017, οι συγκεκριμένοι πόροι που διατέθηκαν στην ΚΕ δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν πλήρως.

Παρατήρηση σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του SESAR 2020

3.2.13.

Στον πίνακα 3 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στο SESAR 2020 ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 3

Εισφορές των μελών στο SESAR 2020

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (26)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ Move)

585,0

μ.δ.

585,0

216,9

0,0

0,0

μ.δ.

216,9

Eurocontrol

500,0

μ.δ.

500,0

11,9

59,6

60,1

μ.δ.

131,6

Μέλη του κλάδου

500,0

μ.δ.

500,0

2,5

54,6

60,1

μ.δ.

117,2

Σύνολο

1 585,0

μ.δ.

1 585,0

231,3

114,2

120,2

μ.δ.

465,7

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.2.14.

Στα τέλη του 2018, η ΚΕ εκτέλεσε κατά 81 % και 61 % αντίστοιχα τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και πληρωμών που ήταν διαθέσιμες για έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020» και ακύρωσε περίπου 44,6 εκατομμύρια ευρώ (35 %) των διαθέσιμων πιστώσεων πληρωμών για το πρόγραμμα «Ορίζων 2020».

3.2.15.

Το χαμηλό ποσοστό εκτέλεσης και το υψηλό ποσοστό ακύρωσης των πιστώσεων πληρωμών που ήταν διαθέσιμες το 2018 για το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» οφείλονται κυρίως στα εξής:

η ΚΕ εφάρμοζε συντηρητικό δημοσιονομικό προγραμματισμό, δεδομένου του κινδύνου καθυστερημένης παραλαβής των ετήσιων συμφωνιών ανάθεσης της δημοσιονομικής εκτέλεσης,

στην προσέγγιση που εφάρμοσε η ΚΕ ως προς τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση του προϋπολογισμού, μη λαμβάνοντας πλήρως υπόψη το ποσό των αχρησιμοποίητων πιστώσεων πληρωμών περασμένων ετών που ενεγράφησαν εκ νέου στον προϋπολογισμό του έτους.

Παρατήρηση σχετικά με τις εσωτερικές δικλίδες ελέγχου

3.2.16.

Οι ΚΕ έχουν θεσπίσει αξιόπιστες προληπτικές διαδικασίες δικλίδων ελέγχου, οι οποίες βασίζονται σε εξέταση εγγράφων που αφορούν οικονομικά και επιχειρησιακά ζητήματα. Όσον αφορά τις ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, η ΚΕ διενεργεί κατασταλτικούς ελέγχους στο επίπεδο των δικαιούχων, ενώ όσον αφορά τις πληρωμές στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» υπεύθυνη για τους κατασταλτικούς ελέγχους είναι η Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου της Επιτροπής. Τα υπολειπόμενα ποσοστά σφάλματος, όπως προέκυψαν από τους κατασταλτικούς ελέγχους που ανέφερε η ΚΕ στο τέλος του 2018, ήταν 1,29 % για τα έργα στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ και 1,33 % για τα έργα στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» (27).

Παρατήρηση σχετικά με τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και τις επιδόσεις

3.2.17.

Κατόπιν της συμφωνίας ανάθεσης με τη ΓΔ Move, η ΚΕ SESAR δρομολόγησε τον Ιανουάριο του 2018 ανοικτή πρόσκληση υποβολής προτάσεων για μελέτες και επιδείξεις στον τομέα της διαχείρισης της κυκλοφορίας δρόνων στην Ευρώπη (U-Space Call). Το μέγιστο ποσό επιχορήγησης ύψους 9,5 εκατομμυρίων ευρώ χρηματοδοτήθηκε μέσω του ταμείου της Επιτροπής για τον μηχανισμό ΜΣΕ. Παρότι τα κριτήρια ανάθεσης που περιλαμβάνονταν στην πρόσκληση συμμορφώνονταν εν γένει με τους προσανατολισμούς που προβλέπονται στον κανονισμό για τον ΜΣΕ, διαπιστώσαμε αρκετές αλληλοεπικαλύψεις και ασυνέπειες μεταξύ των κυρίων κριτηρίων ανάθεσης και των επιμέρους κριτηρίων. Αυτό θέτει ενδεχομένως σε κίνδυνο τη συνολική αποτελεσματικότητα της διαδικασίας αξιολόγησης των επιχορηγήσεων και πρέπει να διευθετηθεί στο στάδιο του σχεδιασμού και της κατάρτισης της πρόσκλησης.

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

3.2.18.

Στο παράρτημα παρουσιάζεται επισκόπηση των διορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν σε συνέχεια των παρατηρήσεων που διατύπωσε το Συνέδριο σε προηγούμενα έτη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

Έτος

Σχόλια του Συνεδρίου

Κατάσταση εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων

(Ολοκληρώθηκε / Εν εξελίξει / Εκκρεμεί / ά.α.)

2017

Τα ποσοστά εκτέλεσης των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών για το SESAR 1 ήταν 11 % και 68 % αντίστοιχα. Αυτά τα χαμηλά ποσοστά εκτέλεσης των πιστώσεων για το SESAR 1 οφείλονται στους εξής παράγοντες:

Ολοκληρώθηκε

2017

Στο τέλος του 2017, δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί η ανάπτυξη ορισμένων απαιτούμενων πτυχών στα κοινά εργαλεία διαχείρισης και παρακολούθησης των επιχορηγήσεων του προγράμματος «Ορίζων 2020» της Επιτροπής, απαραίτητων για την επεξεργασία των εισφορών σε είδος της ΚΕ.

Ολοκληρώθηκε

2017

Στο τέλος του 2017 όταν περαιώθηκε το πρόγραμμα SESAR 1, η ΚΕ χρειάστηκε να ακυρώσει εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ (19 %) λόγω προσαρμογών ή ακυρώσεων έργων του SESAR 1. Κατά συνέπεια, στο τέλος του οικονομικού έτους, οι εκκρεμείς υποχρεώσεις πληρωμών της ΚΕ στο πλαίσιο επιχορηγήσεων του SESAR I ανέρχονταν σε περίπου 47 εκατομμύρια ευρώ.

Εν εξελίξει

2017

Στο πλαίσιο της σύμβασής της για υπηρεσίες υποστήριξης από πολιτικούς χρήστες του εναέριου χώρου στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του SESAR 2020, η ΚΕ έλαβε ως οικονομική βαθμολογία τον απλό (αριθμητικό) μέσο όρο των οικονομικών προσφορών που της υποβλήθηκαν για τις ημερήσιες τιμές των διαφόρων κατηγοριών εμπειρογνωμόνων. Η ίδια προσέγγιση εφαρμόστηκε για όλες τις παρτίδες. Στην πράξη, η λύση της χρήσης ενός σταθμισμένου μέσου όρου για τον υπολογισμό της οικονομικής βαθμολογίας θα εξασφάλιζε σε μεγαλύτερο βαθμό την ανταγωνιστικότητα και την αποτελεσματικότητα. Η στάθμιση θα έπρεπε να βασίζεται στον πιθανότερο αριθμό ημερών εργασίας για κάθε κατηγορία εμπειρογνωμόνων που απαιτείται για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες κάθε παρτίδας.

Ολοκληρώθηκε

2017

Ο εξωτερικός ελεγκτής των ετήσιων λογαριασμών της ΚΕ επισήμανε αδυναμίες στις διεργασίες των δημοσιονομικών δικλίδων ελέγχου που εφαρμόζει η ΚΕ. Η κατάσταση αυτή οφείλεται κυρίως στην πολυπλοκότητα του δημοσιονομικού κανονιστικού πλαισίου βάσει του οποίου καλείται η ΚΕ να λειτουργεί, στην πρόσφατη αποχώρηση βασικών υπαλλήλων αρμόδιων για τα οικονομικά και στον επακόλουθο υπερβολικό φόρτο εργασίας για το τμήμα οικονομικών.

Ολοκληρώθηκε

2017

Σε συνέχεια των συστάσεων που διατύπωσαν οι αξιολογητές, το σχέδιο δράσης της ΚΕ εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιό της τον Μάιο του 2018. Το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δράσεων που πρέπει να υλοποιήσει η ΚΕ, σε σχέση με τις οποίες έχει ήδη δρομολογηθεί μια σειρά δραστηριοτήτων. Στην πλειονότητά τους, οι δράσεις πρέπει να υλοποιηθούν το 2018 και το πρώτο τρίμηνο του 2019, ενώ μικρός αριθμός αυτών θα ληφθεί υπόψη κατά την επόμενη περίοδο προγραμματισμού.

Εν εξελίξει

Απάντηση της Κοινής Επιχείρησης

3.2.12.

Σε αυτό το πλαίσιο αξίζει να σημειωθεί ότι το συνολικό ποσοστό υλοποίησης του προγράμματος SESAR 1 ανέρχεται σε 89,9 %.

3.2.15.

Η κοινή επιχείρηση SESAR τονίζει ότι η προσέγγιση που ακολουθείται όσον αφορά τις μη χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις πληρωμών από προηγούμενα έτη αποτελεί άμεσο επακόλουθο του δημοσιονομικού πλαισίου εντός του οποίου υποχρεούται να λειτουργεί η Κοινή Επιχείρηση.

3.2.17.

Η ΚΕ SESAR τονίζει ότι η πρόσκληση σε σχέση με το πρόγραμμα «U-Space» διοργανώθηκε σε πλήρη συμμόρφωση με τις συγκεκριμένες απαιτήσεις του μηχανισμού CEF και τις βέλτιστες πρακτικές. Αυτό επιτεύχθηκε χάρη στη στενή συνεργασία με τον INEA κατά την προετοιμασία της πρόσκλησης. Επιπλέον, κάθε δυνητικός κίνδυνος μη ομοιογενούς ερμηνείας των επιμέρους κριτηρίων αξιολόγησης μετριάστηκε πλήρως πριν από την έναρξη της αξιολόγησης. Πράγματι, πριν από την αξιολόγηση διοργανώθηκαν ενημερωτικές συναντήσεις με εμπειρογνώμονες για την αποφυγή παρανοήσεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εσφαλμένες παραδοχές και βαθμολογίες.

3.3.    Κοινή Επιχείρηση Clean Sky (Clean Sky)

Εισαγωγή

3.3.1.

Η ΚΕ για την υλοποίηση της κοινής τεχνολογικής πρωτοβουλίας για την αεροναυτική (ΚΕ Clean Sky), με έδρα στις Βρυξέλλες, συστάθηκε τον Δεκέμβριο του 2007 στο πλαίσιο του έβδομου προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα (7ο ΠΠ) για χρονικό διάστημα δέκα ετών (28) (Clean Sky 1). Στις 6 Μαΐου 2014, το Συμβούλιο παρέτεινε τη διάρκεια λειτουργίας της έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 (29) (Clean Sky 2).

3.3.2.

Η ΚΕ Clean Sky είναι σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα που σκοπό έχει την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της αεροναυτικής. Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό, ιδρυτικά μέλη της ΚΕ Clean Sky είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή (ΓΔ RTD), και τα μέλη από τον ιδιωτικό τομέα, ήτοι οι επικεφαλής των προγραμμάτων επίδειξης ολοκληρωμένης τεχνολογίας (ΠΕΟΤ), των πλατφορμών επίδειξης καινοτόμων αεροσκαφών (ΠΕΚΑ) και των εγκάρσιων δραστηριοτήτων, καθώς και οι σχετικοί εταίροι. Επιπλέον, η ΚΕ συνεργάζεται με «κύριους συνεργάτες» της βιομηχανίας, οι οποίοι επιλέγονται μέσω ανοικτών και ανταγωνιστικών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων (30). Οι συνεργάτες αυτοί απέκτησαν την ιδιότητα του μέλους από τον ιδιωτικό τομέα δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού σχετικά με την ΚΕ Clean Sky 2.

3.3.3.

Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ (31).

Πίνακας 1

Βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ

 

2018

2017

Προϋπολογισμός πιστώσεων πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ)

336,4

203

Προϋπολογισμός πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ)

294,6

201,1

Διαθέσιμος προϋπολογισμός πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ) (32)

343,8

243,7

Διαθέσιμος προϋπολογισμός αναλήψεων υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ) (32)

371,1

313,6

Σύνολο υπαλλήλων στις 31 Δεκεμβρίου (33)

40

41

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

Πληροφορίες προς υποστήριξη της δήλωσης αξιοπιστίας

ΓΝΩΜΗ

3.3.4.

Ελέγξαμε:

α)

τους λογαριασμούς της ΚΕ οι οποίοι περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις (34) και τις εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού (35) για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018, καθώς και

β)

τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί, όπως ορίζει το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Γνώμη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών

3.3.5.

Κατά τη γνώμη μας, οι λογαριασμοί της ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της ΚΕ την 31η Δεκεμβρίου 2018, των αποτελεσμάτων των πράξεών της, των ταμειακών ροών της και των μεταβολών του καθαρού ενεργητικού για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό της και τους λογιστικούς κανόνες που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής. Οι κανόνες αυτοί βασίζονται στα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα.

Νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

Έσοδα

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί

3.3.6.

Κατά τη γνώμη μας, τα έσοδα στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά.

Πληρωμές

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

3.3.7.

Κατά τη γνώμη μας, οι πληρωμές στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμες και κανονικές.

3.3.8.

Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση τη γνώμη του Συνεδρίου.

Παρατήρηση σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Clean Sky 1

3.3.9.

Στον πίνακα 2 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στην Clean Sky 1 ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 2

Εισφορές των μελών στην Clean Sky 1

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (36)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ RTD)

800,0

μ.δ.

800,0

800,0

0,0

0,0

μ.δ.

800,0

Μέλη του κλάδου

600,0

μ.δ.

600,0

14,9

594,1

-0,7

μ.δ.

608,3

Σύνολο

1 400,0

μ.δ.

1 400,0

814,9

594,1

-0,7

μ.δ.

1 408,3

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.3.10.

Το πρόγραμμα του 7ου ΠΠ της ΚΕ έκλεισε επισήμως το 2017 με το επίπεδο υλοποίησης να προσεγγίζει σχεδόν το 100 %. Το 2018 η ΚΕ προέβαινε ακόμη σε ανακτήσεις περίπου 0,85 εκατομμυρίων ευρώ οι οποίες προέρχονταν από εκκρεμείς προχρηματοδοτήσεις και αποτελέσματα κατασταλτικών ελέγχων.

Παρατήρηση σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Clean Sky 2

3.3.11.

Στον πίνακα 3 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στην Clean Sky 2 ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 3

Εισφορές των μελών στην Clean Sky 2

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (37)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ RTD)

1 755,0

0,0

1 755,0

816,7

0,0

0,0

0,0

816,7

Μέλη του κλάδου

1 228,5

965,3

2 193,8

14,1

273,9

157,6

801,7

1 247,3

Σύνολο

2 983,5

965,3

3 948,8

830,8

273,9

157,6

801,7

2 064,0

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.3.12.

Τα ποσοστά εκτέλεσης των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών σχετικά με τον προϋπολογισμό που διατέθηκε στην ΚΕ το 2018 ήταν υψηλά, στο 99,2 % και το 97,3 % αντίστοιχα.

Παρατηρήσεις σχετικά με τις εσωτερικές δικλίδες ελέγχου

3.3.13.

Η ΚΕ Clean Sky 2 εφαρμόζει προληπτικές διαδικασίες ελέγχων οι οποίες βασίζονται σε εξέταση εγγράφων που αφορούν χρηματοοικονομικά και επιχειρησιακά θέματα. Όσον αφορά τις ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, η ΚΕ διενεργεί κατασταλτικούς ελέγχους στο επίπεδο των δικαιούχων, ενώ όσον αφορά τις δηλώσεις δαπανών των έργων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» υπεύθυνη για τους κατασταλτικούς ελέγχους είναι η Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου της Επιτροπής. Τα υπολειπόμενα ποσοστά σφάλματος, όπως προέκυψαν από τους κατασταλτικούς ελέγχους που ανέφερε η ΚΕ στο τέλος του 2018, ήταν 1,21% για τα έργα στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ και 1,11% για τα έργα στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» (38).

Παρατήρηση επί άλλων θεμάτων

3.3.14.

Το 2017 και το 2018, τα ποσοστά εναλλαγής προσωπικού στην ΚΕ ήταν υψηλά, τόσο για τους έκτακτους όσο και για τους συμβασιούχους υπαλλήλους. Όσον αφορά τους έκτακτους υπαλλήλους, το ποσοστό εναλλαγής προσωπικού αυξήθηκε ραγδαία το 2018, σχεδόν στο 17 %, καθώς τέσσερις υπεύθυνοι έργου αποχώρησαν από την ΚΕ. Το 2018 διπλασιάστηκε σχεδόν η χρήση υπηρεσιών προσωρινά απασχολούμενων.

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

3.3.15.

Στο παράρτημα παρουσιάζεται επισκόπηση των διορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν σε συνέχεια των παρατηρήσεων που διατύπωσε το Συνέδριο σε προηγούμενα έτη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

Έτος

Σχόλια του Συνεδρίου

Κατάσταση εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων

(Ολοκληρώθηκε / Εν εξελίξει / Εκκρεμεί / ά.α.)

2017

Στο τέλος του 2018, δεν ολοκληρώθηκε η ανάπτυξη ορισμένων απαιτούμενων πτυχών στα κοινά εργαλεία διαχείρισης και παρακολούθησης των επιχορηγήσεων του προγράμματος «Ορίζων 2020» της Επιτροπής, απαραίτητων για την επεξεργασία των εισφορών σε είδος της ΚΕ.

Ολοκληρώθηκε

2017

Σε συνέχεια των συστάσεων που διατύπωσαν οι αξιολογητές, η ΚΕ κατάρτισε σχέδιο δράσης το οποίο ενέκρινε το διοικητικό συμβούλιό της τον Απρίλιο του 2018. Το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δράσεων που πρέπει να υλοποιήσει η ΚΕ, σε σχέση με τις οποίες έχει ήδη δρομολογηθεί σειρά δραστηριοτήτων, ενώ οι υπόλοιπες θα υλοποιηθούν το 2018 ή την επόμενη περίοδο προγραμματισμού.

Ολοκληρώθηκε

Απάντηση της Κοινής Επιχείρησης

Η Κοινή Επιχείρηση λαμβάνει υπόψη την έκθεση του Συνεδρίου.

3.4.    Κοινή Επιχείρηση της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα (ΠΚΦ)

Εισαγωγή

3.4.1.

Η ΚΕ της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα (ΠΚΦ), με έδρα στις Βρυξέλλες, συστάθηκε τον Δεκέμβριο του 2007 (39) για μία δεκαετία (ΠΚΦ 1). Τον Μάιο του 2014, το Συμβούλιο ενέκρινε νέο ιδρυτικό κανονισμό και παρέτεινε τη διάρκεια λειτουργίας της έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 (40) (ΠΚΦ 2).

3.4.2.

Η ΚΕ ΠΚΦ είναι σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα που σκοπό έχει την έρευνα και την καινοτομία στο πεδίο της υγείας. Τα ιδρυτικά μέλη της ΚΕ είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή (ΓΔ RTD), και ο φαρμακευτικός κλάδος, εκπροσωπούμενος από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων (European Federation of Pharmaceutical Industries and Associations, EFPIA).

3.4.3.

Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ (41).

Πίνακας 1

Βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ

 

2018

2017

Προϋπολογισμός πιστώσεων πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ)

179,6

153,4

Προϋπολογισμός πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ)

275,6

187,9

Διαθέσιμος προϋπολογισμός πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ) (42)

235,9

206,4

Διαθέσιμος προϋπολογισμός αναλήψεων υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ) (42)

485,5

322,4

Σύνολο υπαλλήλων στις 31 Δεκεμβρίου (43)

48

49

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

Πληροφορίες προς υποστήριξη της δήλωσης αξιοπιστίας

ΓΝΩΜΗ

3.4.4.

Ελέγξαμε:

α)

τους λογαριασμούς της ΚΕ οι οποίοι περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις (44) και τις εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού (45) για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018, καθώς και

β)

τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί, όπως ορίζει το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Γνώμη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών

3.4.5.

Κατά τη γνώμη μας, οι λογαριασμοί της ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της ΚΕ την 31η Δεκεμβρίου 2018, των αποτελεσμάτων των πράξεών της, των ταμειακών ροών της και των μεταβολών του καθαρού ενεργητικού για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό της και τους λογιστικούς κανόνες που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής. Οι κανόνες αυτοί βασίζονται στα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα.

Νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

Έσοδα

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί

3.4.6.

Κατά τη γνώμη μας, τα έσοδα στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά.

Πληρωμές

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

3.4.7.

Κατά τη γνώμη μας, οι πληρωμές στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμες και κανονικές.

3.4.8.

Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση τη γνώμη του Συνεδρίου.

Παρατήρηση σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΠΚΦ 1

3.4.9.

Στον πίνακα 2 παρουσιάζεται συνοπτική εικόνα των εισφορών των μελών στην ΠΚΦ 1 ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 2

Εισφορές των μελών στην ΠΚΦ1

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Επιχειρησιακές δραστηριότητες (46)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ RTD)

1 000,0

μ.δ.

1 000,0

916,0

0,0

0,0

μ.δ.

916,0

Μέλη του κλάδου

1 000,0

μ.δ.

1 000,0

21,9

633,3

80,6

μ.δ.

735,8

Σύνολο

2 000,0

μ.δ.

2 000,0

937,9

633,3

80,6

μ.δ.

1 651,8

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.4.10.

Όσον αφορά τον προϋπολογισμό της ΚΕ που ήταν διαθέσιμος το 2018 για έργα του 7ου ΠΠ, το ποσοστό εκτέλεσης των πιστώσεων πληρωμών ανήλθε στο 88 %.

Παρατηρήσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΠΚΦ 2

3.4.11.

Στον πίνακα 3 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στην ΠΚΦ 2 ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 3

Εισφορές των μελών στην ΠΚΦ 2

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (47)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ RTD)

1 638,0

μ.δ.

1 638,0

241,9

0,0

0,0

μ.δ.

241,9

EFPIA

1 425,0

μ.δ.

1 425,0

10,8

128,0

83,9

μ.δ.

222,7

Συνεργαζόμενοι εταίροι

0,0

μ.δ.

0,0

2,7

2,5

0,0

μ.δ.

5,2

Σύνολο

3 063,0

μ.δ.

3 063,0

255,4

130,5

83,9

μ.δ.

469,8

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.4.12.

Όσον αφορά τον προϋπολογισμό της ΚΕ που ήταν διαθέσιμος το 2018 για έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020», τα ποσοστά εκτέλεσης των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και πληρωμών ανήλθαν σε 100 % και 87 % αντίστοιχα.

3.4.13.

Στο τέλος του 2018, οι αχρησιμοποίητες πιστώσεις πληρωμών που είχαν μεταφερθεί από προηγούμενα έτη ανέρχονταν σε 56,1 εκατομμύρια ευρώ. Κατά συνέπεια, το διοικητικό συμβούλιο της ΚΕ ενέκρινε τον Δεκέμβριο του 2018 τροποποίηση του προϋπολογισμού, με σκοπό τη μείωση των νέων πιστώσεων πληρωμών του έτους κατά 36,3 εκατομμύρια ευρώ (48). Παρότι συγκριτικά με το προηγούμενο έτος η κατάσταση βελτιώθηκε αφότου η ΚΕ ΠΚΦ εφάρμοσε αρκετά διορθωτικά μέτρα, εξακολούθησαν να υπάρχουν αδυναμίες όσον αφορά τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση της ανάγκης για νέες πιστώσεις πληρωμών.

Παρατήρηση σχετικά με τις εσωτερικές δικλίδες ελέγχου

3.4.14.

Οι ΚΕ έχουν θεσπίσει αξιόπιστες προληπτικές διαδικασίες δικλίδων ελέγχου, οι οποίες βασίζονται σε εξέταση εγγράφων που αφορούν οικονομικά και επιχειρησιακά ζητήματα. Όσον αφορά τις ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, η ΚΕ διενεργεί κατασταλτικούς ελέγχους στις εγκαταστάσεις των δικαιούχων, ενώ όσον αφορά τις δηλώσεις δαπανών των έργων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» υπεύθυνη για τους κατασταλτικούς ελέγχους είναι η Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου της Επιτροπής. Τα υπολειπόμενα ποσοστά σφάλματος, όπως προέκυψαν από τους κατασταλτικούς ελέγχους που ανέφερε η ΚΕ στο τέλος του 2018, ήταν 0,87% για τα έργα στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ και 0,67% για τα έργα στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» (49).

Άλλα θέματα

3.4.15.

Το 2018 το ποσοστό εναλλαγής προσωπικού της ΚΕ ήταν υψηλό, φθάνοντας κατά μέσο όρο το 21 % περίπου, ενώ ήταν ιδιαίτερα υψηλό για τους συμβασιούχους, με ποσοστό περίπου 60 %. Η κατάσταση επιδεινώθηκε εξαιτίας 8 αναρρωτικών αδειών μακράς διαρκείας, οι 4 εκ των οποίων ήταν νέες περιπτώσεις που προέκυψαν το 2018. Συνεπώς, μόνο το ήμισυ του προσωπικού της ΚΕ παρέμεινε σταθερό το 2018, γεγονός που αύξησε τον κίνδυνο για την ΚΕ να μην επιτύχει, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα, τους επιχειρησιακούς στόχους της. Για να αντιμετωπίσει τη συγκεκριμένη κατάσταση του προσωπικού το 2018, η ΚΕ κατέφυγε στη χρήση προσωρινά απασχολούμενων, οι οποίοι αντιπροσώπευαν το 9,6 % του συνολικού προσωπικού της.

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

3.4.16.

Στο παράρτημα παρουσιάζεται επισκόπηση των διορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν σε συνέχεια των παρατηρήσεων που διατύπωσε το Συνέδριο σε προηγούμενα έτη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

Έτος

Σχόλια του Συνεδρίου

Κατάσταση εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων

(Ολοκληρώθηκε / Εν εξελίξει / Εκκρεμεί / ά.α.)

2017

Στο τέλος του 2017, το κοινό κέντρο υποστήριξης της Επιτροπής δεν ολοκλήρωσε τις ειδικές βελτιώσεις στα εργαλεία διαχείρισης και παρακολούθησης των επιχορηγήσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», για την ικανοποίηση των αναγκών της ΚΕ όσον αφορά την καταγραφή και την επεξεργασία των εισφορών σε είδος.

Ολοκληρώθηκε

2017

Προς το τέλος του 2017, οι μη χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις πληρωμών από τα προηγούμενα έτη ανέρχονταν σε 78,7  εκατομμύρια ευρώ. Κατά συνέπεια, τον Ιούλιο του 2017, το διοικητικό συμβούλιο της ΚΕ ενέκρινε μείωση των νέων επιχειρησιακών πιστώσεων πληρωμών του έτους κατά 56 εκατομμύρια ευρώ, και τον Νοέμβριο του 2017 τη μείωση των σωρευμένων μη χρησιμοποιηθεισών πιστώσεων πληρωμών από προηγούμενα έτη κατά 25,8  εκατομμύρια ευρώ. Η εν λόγω κατάσταση υποδεικνύει ότι τα τελευταία έτη υπήρχαν αδυναμίες κατά τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση της ανάγκης για νέες πιστώσεις πληρωμών.

Εν εξελίξει

2017

Σε συνέχεια των συστάσεων που διατύπωσαν οι αξιολογητές, η ΚΕ κατήρτισε σχέδιο δράσης το οποίο ενέκρινε το διοικητικό συμβούλιο της ΠΚΦ 2 τον Νοέμβριο του 2017. Το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δράσεων που πρέπει να υλοποιήσει η ΚΕ, σε σχέση με τις οποίες έχει ήδη δρομολογηθεί μια σειρά δραστηριοτήτων. Στην πλειονότητά τους, οι δράσεις πρέπει να υλοποιηθούν το 2018 και το 2019, ενώ μικρός αριθμός αυτών θα ληφθεί υπόψη κατά την επόμενη περίοδο προγραμματισμού.

Εν εξελίξει

Απάντηση της Κοινής Επιχείρησης

Η Κοινή Επιχείρηση λαμβάνει υπόψη την έκθεση του Συνεδρίου.

3.5.    Κοινή Επιχείρηση «Κυψέλες καυσίμου και υδρογόνο» (ΚΚΥ)

Εισαγωγή

3.5.1.

Η ΚΕ για την υλοποίηση της κοινής τεχνολογικής πρωτοβουλίας «Κυψέλες καυσίμου και υδρογόνο» (ΚΕ ΚΚΥ), με έδρα στις Βρυξέλλες, συστάθηκε τον Μάιο του 2008 για το χρονικό διάστημα έως την 31η Δεκεμβρίου 2017 (50) (ΚΚΥ 1). Τον Μάιο του 2014, το Συμβούλιο παρέτεινε τη διάρκεια λειτουργίας της έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 (51) (ΚΚΥ 2).

3.5.2.

Η ΚΕ ΚΚΥ αποτελεί σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στο πεδίο της τεχνολογικής έρευνας και καινοτομίας όσον αφορά το υδρογόνο και τις κυψέλες καυσίμου. Τα ιδρυτικά μέλη της ΚΕ ΚΚΥ είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή, ο βιομηχανικός όμιλος («Hydrogen Europe») και ο ερευνητικός όμιλος («Hydrogen Europe Research»).

3.5.3.

Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ (52).

Πίνακας 1

Βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ

 

2018

2017

Προϋπολογισμός πιστώσεων πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ)

102,4

179,4

Προϋπολογισμός πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ)

79,8

98,5

Διαθέσιμος προϋπολογισμός πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ) (53)

126,5

198,6

Διαθέσιμος προϋπολογισμός αναλήψεων υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ) (53)

85,5

127,8

Σύνολο υπαλλήλων στις 31 Δεκεμβρίου (54)

27

26

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

Πληροφορίες προς υποστήριξη της δήλωσης αξιοπιστίας

ΓΝΩΜΗ

3.5.4.

Ελέγξαμε:

α)

τους λογαριασμούς της ΚΕ οι οποίοι περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις (55) και τις εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού (56) για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018, καθώς και

β)

τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί, όπως ορίζει το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Γνώμη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών

3.5.5.

Κατά τη γνώμη μας, οι λογαριασμοί της ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της ΚΕ την 31η Δεκεμβρίου 2018, των αποτελεσμάτων των πράξεών της, των ταμειακών ροών της και των μεταβολών του καθαρού ενεργητικού για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό της και τους λογιστικούς κανόνες που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής. Οι κανόνες αυτοί βασίζονται στα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα.

Νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

Έσοδα

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί

3.5.6.

Κατά τη γνώμη μας, τα έσοδα στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά.

Πληρωμές

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

3.5.7.

Κατά τη γνώμη μας, οι πληρωμές στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμες και κανονικές.

3.5.8.

Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση τη γνώμη του Συνεδρίου.

Παρατήρηση σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΚΚΥ 1

3.5.9.

Στον πίνακα 2 παρουσιάζεται συνοπτική εικόνα των εισφορών των μελών στην ΚΚΥ 1 ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 2

Εισφορές των μελών στην ΚΚΥ 1

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (57)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ RTD)

470,0

μ.δ.

470,0

402,2

19,1

0,0

μ.δ.

421,3

Μέλη του κλάδου

470,0

μ.δ.

470,0

17,9

420,0

4,6

μ.δ.

442,5

Σύνολο

940,0

μ.δ.

940,0

420,1

439,1

4,6

μ.δ.

863,8

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.5.10.

Όσον αφορά τον προϋπολογισμό της ΚΕ που ήταν διαθέσιμος το 2018 για έργα του 7ου ΠΠ, το ποσοστό εκτέλεσης των πιστώσεων πληρωμών ανήλθε σε 79,6 %, λόγω καθυστερήσεων στις δηλώσεις δαπανών για τα υπό υλοποίηση έργα στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ.

Παρατηρήσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΚΚΥ 2

3.5.11.

Στον πίνακα 3 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στην ΚΚΥ 2 ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 3

Εισφορές των μελών στην ΚΚΥ 2

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (58)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ RTD)

665,0

0,0

665,0

318,8

0,0

0,0

0,0

318,8

Μέλη του κλάδου

95,0

285,0

380,0

3,6

1,8

7,7

636,3

649,4

Σύνολο

760,0

285,0

1 045,0

322,4

1,8

7,7

636,3

968,2

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.5.12.

Το χαμηλό επίπεδο των εισφορών σε είδος υπέρ επιχειρησιακών δραστηριοτήτων από τα μέλη του κλάδου οφείλεται στο γεγονός ότι η ΚΕ πιστοποιεί τις εισφορές μαζί με τις τελικές δηλώσεις δαπανών. Ως εκ τούτου, η πιστοποίηση της πλειονότητας των δεσμευμένων εισφορών σε είδος θα λάβει χώρα αργότερα εντός της περιόδου του προγράμματος «Ορίζων 2020», όταν πραγματοποιηθεί η τελική πληρωμή των έργων και εκδοθούν τα πιστοποιητικά οικονομικών καταστάσεων (CFS).

3.5.13.

Όσον αφορά τον προϋπολογισμό της ΚΕ που ήταν διαθέσιμος το 2018 για έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020», τα ποσοστά εκτέλεσης των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και πληρωμών ανήλθαν σε 95,8 % και 84,4 % αντίστοιχα.

Παρατηρήσεις σχετικά με τις εσωτερικές δικλίδες ελέγχου

3.5.14.

Η ΚΕ εφαρμόζει διαδικασίες προληπτικών ελέγχων οι οποίες βασίζονται σε εξέταση εγγράφων σε σχέση με χρηματοοικονομικές και επιχειρησιακές πτυχές. Όσον αφορά τις ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, η ΚΕ διενεργεί κατασταλτικούς ελέγχους στο επίπεδο των δικαιούχων, ενώ όσον αφορά τις δηλώσεις δαπανών των έργων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» υπεύθυνη για τους κατασταλτικούς ελέγχους είναι η Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου της Επιτροπής.

3.5.15.

Τα υπολειπόμενα ποσοστά σφάλματος, όπως προέκυψαν από τους κατασταλτικούς ελέγχους που ανέφερε η ΚΕ στο τέλος του 2018, ήταν 1,10 % για τα έργα στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ και 0,46 % για τα έργα στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» (59).

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

3.5.16.

Στο παράρτημα παρουσιάζεται επισκόπηση των διορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν σε συνέχεια των παρατηρήσεων που διατύπωσε το Συνέδριο σε προηγούμενα έτη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

Έτος

Σχόλια του Συνεδρίου

Κατάσταση εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων

(Ολοκληρώθηκε / Εν εξελίξει / Εκκρεμεί / ά.α.)

2017

Σε συνέχεια των συστάσεων που διατύπωσαν οι αξιολογητές, η ΚΕ κατήρτισε σχέδιο δράσης το οποίο ενέκρινε το διοικητικό συμβούλιο της ΚΕ ΚΚΥ 2 τον Μάρτιο του 2018. Το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δράσεων που πρέπει να υλοποιήσει η Κοινή Επιχείρηση, σε σχέση με τις οποίες έχει ήδη δρομολογηθεί μια σειρά δραστηριοτήτων. Στην πλειονότητά τους, οι δράσεις πρέπει να υλοποιηθούν το 2018 και το 2019, ενώ μικρός αριθμός αυτών θα ληφθεί υπόψη κατά την επόμενη περίοδο προγραμματισμού.

Εν εξελίξει

Απάντηση της Κοινής Επιχείρησης

Η Κοινή Επιχείρηση λαμβάνει υπόψη την έκθεση του Συνεδρίου.

3.6.    Κοινή Επιχείρηση «Ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα για την ευρωπαϊκή πρωτοπορία» (ECSEL)

Εισαγωγή

3.6.1.

Η ΚΕ «Ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και συστήματα για την ευρωπαϊκή πρωτοπορία» (ECSEL), με έδρα στις Βρυξέλλες, συστάθηκε τον Μάιο του 2014 (60) και για το διάστημα έως την 31η Δεκεμβρίου 2024. Η ΚΕ ECSEL αντικατέστησε και διαδέχθηκε τις ΚΕ ENIAC και ARTEMIS, οι οποίες έκλεισαν στις 26 Ιουνίου 2014. Η ΚΕ ECSEL άρχισε να λειτουργεί αυτόνομα στις 27 Ιουνίου 2014.

3.6.2.

Η ΚΕ ECSEL είναι σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα με σκοπό την έρευνα στη νανοηλεκτρονική και τα ενσωματωμένα συστήματα υπολογιστών. Τα ιδρυτικά μέλη της ΚΕ είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή (ΓΔ CONNECT), τα κράτη που μετέχουν στην ΚΕ ECSEL (61) και τρεις ενώσεις του κλάδου (AENEAS, ARTEMISIA και EPoSS), οι οποίες εκπροσωπούν εταιρείες και ερευνητικούς οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στους τομείς των ενσωματωμένων και κυβερνοφυσικών συστημάτων, της ενσωμάτωσης έξυπνων συστημάτων και της μικρο-/νανοηλεκτρονικής.

3.6.3.

Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ (62).

Πίνακας 1

Βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ

 

2018

2017

Προϋπολογισμός πιστώσεων πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ)

290,1

287,7

Προϋπολογισμός πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ)

187,3

177,3

Διαθέσιμος προϋπολογισμός πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ) (63)

310,6

290,1

Διαθέσιμος προϋπολογισμός αναλήψεων υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ) (63)

194,2

183,9

Σύνολο υπαλλήλων στις 31 Δεκεμβρίου (64)

30

30

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

Πληροφορίες προς υποστήριξη της δήλωσης αξιοπιστίας

ΓΝΩΜΗ

3.6.4.

Ελέγξαμε:

α)

τους λογαριασμούς της ΚΕ οι οποίοι περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις (65) και τις εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού (66) για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018, καθώς και

β)

τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί, όπως ορίζει το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Γνώμη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών

3.6.5.

Κατά τη γνώμη μας, οι λογαριασμοί της ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της ΚΕ την 31η Δεκεμβρίου 2018, των αποτελεσμάτων των πράξεών της, των ταμειακών ροών της και των μεταβολών του καθαρού ενεργητικού για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό της και τους λογιστικούς κανόνες που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής. Οι κανόνες αυτοί βασίζονται στα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα.

Νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

Έσοδα

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί

3.6.6.

Κατά τη γνώμη μας, τα έσοδα στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά.

Πληρωμές

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

3.6.7.

Κατά τη γνώμη μας, οι πληρωμές στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμες και κανονικές.

3.6.8.

Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση τη γνώμη του Συνεδρίου.

Παρατηρήσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 7ου ΠΠ

3.6.9.

Στα τέλη του 2018, η ΕΕ είχε εισφέρει 637,6 εκατομμύρια ευρώ από το ταμείο του 7ου ΠΠ για τη συγχρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της ΚΕ ECSEL στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ (όπως συνεχίστηκαν από τις ΚΕ ARTEMIS και ENIAC) και 17,9 εκατομμύρια ευρώ για τη συγχρηματοδότηση των σχετικών διοικητικών δαπανών. Η σωρευτική ανάληψη υποχρεώσεων για επιχειρησιακές δραστηριότητες του 7ου ΠΠ ανήλθε σε 606 εκατομμύρια ευρώ (172 εκατομμύρια ευρώ για την ARTEMIS και 434 εκατομμύρια ευρώ για την ENIAC). Οι σχετικές πληρωμές ανήλθαν σε 529 εκατομμύρια ευρώ (156 εκατομμύρια ευρώ για την ARTEMIS και 373 εκατομμύρια ευρώ για την ENIAC). Δεδομένου ότι το πρόγραμμα είχε κλείσει στα τέλη του 2017, υπάρχει κίνδυνος οι πόροι που διατέθηκαν στην ΚΕ να μην χρησιμοποιηθούν πλήρως.

3.6.10.

Το ποσοστό εκτέλεσης των διαθέσιμων πιστώσεων πληρωμών της ΚΕ για το 2018, ύψους 98 εκατομμυρίων ευρώ, για έργα του 7ου ΠΠ ανήλθε σε 42 %. Το χαμηλό αυτό ποσοστό εκτέλεσης οφειλόταν κυρίως στις καθυστερήσεις των εθνικών αρχών χρηματοδότησης (ΕΑΧ) να χορηγήσουν, όσον αφορά τις τρέχουσες δραστηριότητες του 7ου ΠΠ, τα πιστοποιητικά για το τέλος του έργου.

Παρατηρήσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του προγράμματος «Ορίζων 2020»

3.6.11.

Στον πίνακα 2 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στην ΚΕ ECSEL ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 2

Εισφορές των μελών στις δραστηριότητες της ECSEL στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020»

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (67)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ CONNECT)

1 185,0

μ.δ.

1 185,0

512,0

0,0

0,0

μ.δ.

512,0

Μέλη του κλάδου

1 657,5

μ.δ.

1 657,5

11,3

0,0

694,1

μ.δ.

705,4

Σύνολο

2 842,5

μ.δ.

2 842,5

523,3

0,0

694,1

μ.δ.

1 217,4

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.6.12.

Τα 30 κράτη που μετέχουν στην ΚΕ ECSEL υποχρεούνται να καταβάλλουν οικονομικές εισφορές για τις επιχειρησιακές δαπάνες της ύψους τουλάχιστον 1 170 εκατομμυρίων ευρώ (68). Στο τέλος του 2018, τα μετέχοντα κράτη που έλαβαν μέρος στις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων του 2014, του 2015, του 2016 και του 2017 (19, 21, 24 και 18 κράτη αντίστοιχα) προέβησαν σε αναλήψεις υποχρεώσεων, ύψους 564 εκατομμυρίων ευρώ, και σε πληρωμές, ύψους 178 εκατομμυρίων ευρώ (15 % των συνολικών απαιτούμενων εισφορών). Ανεξάρτητα από το πρώιμο στάδιο στο οποίο βρίσκεται η υλοποίηση των έργων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», το χαμηλό επίπεδο των εισφορών των μετεχόντων κρατών συνδέεται με το γεγονός ότι ορισμένα από αυτά αναγνωρίζουν και δηλώνουν τις δαπάνες στην ΚΕ ECSEL μόλις ολοκληρωθεί το εκάστοτε έργο του προγράμματος «Ορίζων 2020» που υποστηρίζουν.

3.6.13.

Η ΚΕ ECSEL μπορεί να υπολογίσει το πραγματικό ποσό των εισφορών σε είδος των μελών του κλάδου μόνον στο τέλος του προγράμματος, αφού επικυρώσει τις εισφορές των συμμετεχόντων κρατών.

3.6.14.

Όσον αφορά τον προϋπολογισμό της ΚΕ που ήταν διαθέσιμος το 2018 για έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020», τα ποσοστά εκτέλεσης των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και πληρωμών ανήλθαν σε 100 % και 72 % αντίστοιχα. Το ποσοστό εκτέλεσης των πιστώσεων πληρωμών για το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» σημείωσε πτώση λόγω της πρόσθετης εισφοράς, ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ, που έλαβε η ΚΕ ECSEL τον Δεκέμβριο του 2018.

Παρατηρήσεις σχετικά με τις εσωτερικές δικλίδες ελέγχου

3.6.15.

Οι διοικητικές συμφωνίες τις οποίες είχαν συνάψει οι ΚΕ ARTEMIS και ENIAC με τις ΕΑΧ εξακολουθούν να ισχύουν, δεδομένου ότι οι εν λόγω ΚΕ συγχωνεύθηκαν και δημιούργησαν την ΚΕ ECSEL. Βάσει των συμφωνιών αυτών, η στρατηγική κατασταλτικών ελέγχων των KE ARTEMIS και ENIAC στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στις ΕΑΧ όσον αφορά τον έλεγχο των δηλώσεων δαπανών για τα έργα (69). Η ΚΕ ECSEL έχει ήδη προβεί σε ενέργειες για την αξιολόγηση της διενέργειας των κατασταλτικών ελέγχων από τις ΕΑΧ και έχει λάβει από αυτές γραπτές δηλώσεις στις οποίες βεβαιώνεται ότι η εφαρμογή των εθνικών διαδικασιών παρέχει εύλογη διασφάλιση ως προς τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων. Ωστόσο, οι σημαντικές διαφορές στις μεθόδους και τις διαδικασίες που εφαρμόζουν οι ΕΑΧ δεν επιτρέπουν στην ΚΕ ECSEL να υπολογίσει ένα ενιαίο, αξιόπιστο και σταθμισμένο ποσοστό σφάλματος ή υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος για πληρωμές στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ.

3.6.16.

Όσον αφορά τα έργα στο πλαίσιο του 7ου ΠΠ, οι πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν από την ΚΕ ECSEL το 2018 ανήλθαν σε 41 εκατομμύρια ευρώ (έναντι 76,4 εκατομμυρίων ευρώ το 2017), ποσό που αντιστοιχεί στο 22 % (έναντι 32 % το 2017) του συνόλου των επιχειρησιακών πληρωμών που πραγματοποίησε η ΚΕ το 2018. Για τις πληρωμές αυτές εφαρμόσαμε το υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος που προσδιόρισε η ΓΔ RTD για το συνολικό 7ο ΠΠ, το οποίο στο τέλος του 2018 ανερχόταν σε 3,36 %.

3.6.17.

Για τις πληρωμές στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», αρμόδια για τους κατασταλτικούς ελέγχους είναι η Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου της Επιτροπής (70). Το υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος, όπως προέκυψε από τους κατασταλτικούς ελέγχους, το οποίο υπολόγισε η ΚΕ στο τέλος του 2018, ήταν 1,15 % για το πρόγραμμα «Ορίζων 2020».

3.6.18.

Το 2018 η τελική πληρωμή που αφορούσε την εκτέλεση συμφωνίας επιπέδου εξυπηρέτησης που συνήφθη με ένα από τα τρία μέλη της ένωσης του κλάδου, με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών και υπηρεσιών επικοινωνίας για τη διοργάνωση εκδηλώσεων, πραγματοποιήθηκε χωρίς τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

3.6.19.

Το 2018 η ΚΕ διαπίστωσε ότι εισφορές σε χρήμα που προορίζονταν για την κάλυψη διοικητικών δαπανών ύψους άνω του 1 εκατομμυρίου ευρώ δεν είχαν τιμολογηθεί από την ΚΕ ENIAC στο αντίστοιχο μέλος του κλάδου (AENEAS) πριν από τη σύσταση της ΚΕ ECSEL. Προκειμένου να αντιμετωπίσει την έλλειψη χρημάτων για την κάλυψη διοικητικών δαπανών, η ΚΕ εισέπραξε 1 εκατομμύριο ευρώ από τα μέλη της ως «προκαταβολή εισφοράς σε χρήμα», εκ των οποίων έλαβε 320 000 ευρώ από την Επιτροπή και 680 000 ευρώ από τα μέλη του κλάδου. Η ΚΕ οφείλει να εκδώσει το χρεωστικό σημείωμα χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση.

Παρατήρηση επί άλλων θεμάτων

3.6.20.

Ενώ η ενδιάμεση αξιολόγηση της ΚΕ ECSEL ολοκληρώθηκε σύμφωνα με το ακριβές χρονοδιάγραμμα που καθορίστηκε στο νομικό πλαίσιό της, δεν μπόρεσε να προσφέρει την καλύτερη προστιθέμενη αξία για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΚΕ στο αρχικό αυτό στάδιο των δραστηριοτήτων της.

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

3.6.21.

Στο παράρτημα παρουσιάζεται επισκόπηση των διορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν σε συνέχεια των παρατηρήσεων που διατύπωσε το Συνέδριο σε προηγούμενα έτη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

Έτος

Σχόλια του Συνεδρίου

Κατάσταση εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων

(Ολοκληρώθηκε / Εν εξελίξει / Εκκρεμεί / ά.α.)

2015

Σύμφωνα με τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΚΕ, ο προϋπολογισμός της ΚΕ εκτελείται σύμφωνα με τα αποτελεσματικά και αποδοτικά πρότυπα εσωτερικού ελέγχου, τα οποία περιλαμβάνουν πρόληψη, εντοπισμό, διόρθωση και παρακολούθηση των περιπτώσεων απάτης και των παρατυπιών.

Σε συνέχεια της έγκρισης από την Επιτροπή, τον Ιούνιο του 2011, της στρατηγικής για την καταπολέμηση της απάτης, τον Ιούλιο του 2012 εγκρίθηκε η πρώτη κοινή στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα της έρευνας, η οποία επικαιροποιήθηκε τον Μάρτιο του 2015 προκειμένου να αντικατοπτρίζει τις αλλαγές που εισήχθησαν με το πρόγραμμα «Ορίζων 2020». Η εν λόγω στρατηγική περιλαμβάνει σχέδιο δράσης προς εφαρμογή από τις ΚΕ που δραστηριοποιούνται στον τομέα της έρευνας.

Η ΚΕ ECSEL διαθέτει ήδη διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου ώστε να παρέχει εύλογη διασφάλιση σχετικά με την πρόληψη και τον εντοπισμό περιπτώσεων απάτης και παρατυπιών (εκ των προτέρων επαληθεύσεις πληρωμών, πολιτική σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων και κατασταλτικοί έλεγχοι σε επίπεδο δικαιούχων επιχορηγήσεων). Σχέδιο για την καταπολέμηση της απάτης από την Κοινή Επιχείρηση ECSEL εγκρίθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2016 και επί του παρόντος βρίσκεται υπό υλοποίηση.

Ολοκληρώθηκε

2016

Η ΚΕ ECSEL ενέκρινε κανόνες για την πρόληψη και τη διαχείριση των συγκρούσεων συμφερόντων, με σκοπό τον περιορισμό των κινδύνων που συνδέονται με τη δομή διακυβέρνησής της. Ωστόσο, δεν συμμορφώνεται με συνέπεια με τις απαιτήσεις της απόφασης GB.2015.41 του διοικητικού συμβουλίου.

Ολοκληρώθηκε

2017

Το 2017 εντοπίσαμε σημαντικές αδυναμίες στη διαχείριση των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων για την παροχή διοικητικών υπηρεσιών (π.χ. επιλογή ακατάλληλης διαδικασίας σύναψης συμβάσεων, ελλιπής ορισμός των προς παροχή υπηρεσιών, καθυστερημένη υπογραφή τροποποιήσεων).

Εν εξελίξει

2017

Το 2017 η ΚΕ δεν τεκμηρίωσε επαρκώς στο μητρώο εξαιρέσεών της τις παρακάμψεις των δικλίδων ελέγχου από πλευράς της διοίκησης ή τις αποκλίσεις από τις καθιερωμένες διεργασίες και διαδικασίες. Η κατάσταση αυτή επηρεάζει την ικανότητα της διοίκησης να διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών εσωτερικού ελέγχου και να αντιμετωπίζει γρήγορα τυχόν διαδικαστικές ελλείψεις.

Ολοκληρώθηκε

2017

Σε συνέχεια των συστάσεων που διατύπωσαν οι αξιολογητές, η ΚΕ κατήρτισε σχέδιο δράσης, το οποίο εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο της ΚΕ ECSEL τον Απρίλιο του 2018. Το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δράσεων που πρέπει να υλοποιήσει η ΚΕ, σε σχέση με τις οποίες έχει ήδη ολοκληρωθεί μια σειρά δραστηριοτήτων. Στην πλειονότητά τους, οι δράσεις πρέπει να υλοποιηθούν το 2019, ενώ ορισμένες εξ αυτών κρίθηκε ότι δεν εμπίπτουν στο πεδίο δραστηριότητας της ΚΕ ECSEL.

Εν εξελίξει

Απάντηση της Κοινής Επιχείρησης

Η Κοινή Επιχείρηση λαμβάνει υπόψη την έκθεση του Συνεδρίου.

3.7.    Κοινή Επιχείρηση Βιομηχανιών Βιοπροϊόντων (BBI)

Εισαγωγή

3.7.1.

Η ΚΕ Βιομηχανιών Βιοπροϊόντων (ΒΒΙ), με έδρα στις Βρυξέλλες, συστάθηκε τον Μάιο του 2014 (71) για μία δεκαετία, λειτουργεί δε αυτόνομα από τις 26 Οκτωβρίου 2015.

3.7.2.

Η ΚΕ BBI αποτελεί σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στον κλάδο των βιομηχανιών βιοπροϊόντων. Τα ιδρυτικά μέλη της είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή, και βιομηχανικοί εταίροι, εκπροσωπούμενοι από την κοινοπραξία βιομηχανιών βιοπροϊόντων (Bio-based Industries Consortium, BIC).

3.7.3.

Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ (72).

Πίνακας 1

Βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ

 

2018

2017

Προϋπολογισμός πιστώσεων πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ)

91,6

88,9

Προϋπολογισμός πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ)

119,5

86,3

Διαθέσιμος προϋπολογισμός πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ) (73)

118,1

91,6

Διαθέσιμος προϋπολογισμός αναλήψεων υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ) (73)

120,9

92,9

Σύνολο υπαλλήλων στις 31 Δεκεμβρίου (74)

18

21

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

Πληροφορίες προς υποστήριξη της δήλωσης αξιοπιστίας

ΓΝΩΜΗ

3.7.4.

Ελέγξαμε:

α)

τους λογαριασμούς της ΚΕ οι οποίοι περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις (75) και τις εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού (76) για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018, καθώς και

β)

τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί, όπως ορίζει το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Γνώμη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών

3.7.5.

Κατά τη γνώμη μας, οι λογαριασμοί της ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της ΚΕ την 31η Δεκεμβρίου 2018, των αποτελεσμάτων των πράξεών της, των ταμειακών ροών της και των μεταβολών του καθαρού ενεργητικού για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό της και τους λογιστικούς κανόνες που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής. Οι κανόνες αυτοί βασίζονται στα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα.

Νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

Έσοδα

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί

3.7.6.

Κατά τη γνώμη μας, τα έσοδα στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά.

Πληρωμές

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

3.7.7.

Κατά τη γνώμη μας, οι πληρωμές στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμες και κανονικές.

3.7.8.

Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση τη γνώμη του Συνεδρίου.

Αξιοπιστία των λογαριασμών

3.7.9.

Το 2018 η ΚΕ BBI διενήργησε επισκόπηση προκειμένου να επικαιροποιήσει την ιδιότητα του μέλους των συνιστωσών οντοτήτων της BBI, προκειμένου να λειτουργήσει ως βάση για την επικύρωση και αναγνώριση των εισφορών σε είδος των μελών του κλάδου υπέρ των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων της ΚΕ. Πρόκειται για μια θετική πρακτική η οποία πρέπει να υιοθετηθεί σε τακτική βάση.

Παρατηρήσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του προγράμματος «Ορίζων 2020»

3.7.10.

Στον πίνακα 2 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στην ΚΕ ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 2

Εισφορές των μελών στις δραστηριότητες της BBI

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (77)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ RTD)

975,0

0,0

975,0

264,6

0,0

0,0

0,0

264,6

Μέλη του κλάδου

975,0

1 755,0

2 730,0

9,1

12,1

36,8

699,9

757,9

Σύνολο

1 950,0

1 755,0

3 705,0

273,7

12,1

36,8

699,9

1 022,5

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.7.11.

Από το ελάχιστο ποσό των εισφορών σε χρήμα, ύψους 182,5 εκατομμυρίων ευρώ (78), μέχρι το τέλος του 2018 είχαν καταβληθεί μόνο 0,8 εκατομμύρια ευρώ. Ο ιδρυτικός κανονισμός της BBI (79) τροποποιήθηκε, ώστε τα μέλη του κλάδου να έχουν τη δυνατότητα να εισφέρουν σε χρήμα σε επίπεδο έργου. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει υψηλός κίνδυνος τα μέλη του κλάδου να μην καταφέρουν να καταβάλουν, έως τη λήξη του προγράμματος της BBI, την ελάχιστη εισφορά τους σε χρήμα για τις επιχειρησιακές δαπάνες. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή (ΓΔ RTD) αποφάσισε στο τέλος του 2018 να μειώσει κατά 140 εκατομμύρια ευρώ τον προϋπολογισμό της ΚΕ για το 2020, ύψους 205 εκατομμυρίων ευρώ (80).

3.7.12.

Τα ποσοστά εκτέλεσης των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών για το 2018 ανήλθαν σε 99 % και 71 % αντίστοιχα. Στην πλειονότητά τους οι πιστώσεις πληρωμών της ΚΕ αφορούσαν προχρηματοδοτήσεις βάσει συμφωνιών επιχορήγησης σε συνέχεια της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του 2017 και ενδιάμεσες πληρωμές για έργα στο πλαίσιο προηγούμενων προσκλήσεων υποβολής προτάσεων. Το χαμηλότερο ποσοστό εκτέλεσης των πιστώσεων πληρωμών οφειλόταν σε καθυστερήσεις ορισμένων περιοδικών εκθέσεων και δηλώσεων δαπανών που υπολείπονταν σημαντικά του προϋπολογισμού που είχε εγκριθεί στις συμφωνίες επιχορήγησης.

Παρατηρήσεις σχετικά με τις εσωτερικές δικλίδες ελέγχου

3.7.13.

Οι ΚΕ έχουν θεσπίσει αξιόπιστες προληπτικές διαδικασίες δικλίδων ελέγχου, οι οποίες βασίζονται σε εξέταση εγγράφων που αφορούν οικονομικά και επιχειρησιακά ζητήματα. Η κατάσταση στο τέλος του 2018 υποδείκνυε ότι η ΚΕ είχε εφαρμόσει σε μεγάλο βαθμό τα πρότυπα εσωτερικών δικλίδων ελέγχου.

3.7.14.

Η Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου της Επιτροπής είναι υπεύθυνη για τον κατασταλτικό έλεγχο των δηλώσεων δαπανών των έργων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020». Βάσει των αποτελεσμάτων του κατασταλτικού ελέγχου στα τέλη του 2018, η ΚΕ ανέφερε υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος ύψους 0,01% για τα έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020» (81).

Παρατήρηση σχετικά με τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και τις επιδόσεις

3.7.15.

Λόγω του σχεδιασμού της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του 2018 και της διαχείρισης του συστήματος κατάταξης των προτάσεων, ένα από τα δύο εμβληματικά θέματα της πρόσκλησης έμεινε άνευ χρηματοδότησης, παρά το γεγονός ότι είχαν υποβληθεί για αμφότερα τα θέματα επιλέξιμες προτάσεις με υψηλή αξιολόγηση.

Παρατηρήσεις επί άλλων θεμάτων

3.7.16.

Ενώ η ενδιάμεση αξιολόγηση της ΒΒΙ ολοκληρώθηκε σύμφωνα με το ακριβές χρονοδιάγραμμα που καθορίστηκε στο νομικό πλαίσιό της, δεν μπόρεσε να προσφέρει την καλύτερη προστιθέμενη αξία για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΚΕ στο αρχικό αυτό στάδιο των δραστηριοτήτων της.

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

3.7.17.

Στο παράρτημα παρουσιάζεται επισκόπηση των διορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν σε συνέχεια των παρατηρήσεων που διατύπωσε το Συνέδριο σε προηγούμενα έτη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

Έτος

Σχόλια του Συνεδρίου

Κατάσταση εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων

(Ολοκληρώθηκε / Εν εξελίξει / Εκκρεμεί / ά.α.)

2017

Στο τέλος του 2017, δεν είχε ολοκληρωθεί η ανάπτυξη ορισμένων απαιτούμενων πτυχών στα κοινά εργαλεία διαχείρισης και παρακολούθησης των επιχορηγήσεων του προγράμματος «Ορίζων 2020» της Επιτροπής, απαραίτητων για την επεξεργασία των εισφορών σε είδος της ΚΕ.

Ολοκληρώθηκε

2017

Στο πλαίσιο των προσκλήσεων για την υποβολή προτάσεων του 2016, ο βαθμός κάλυψης θεμάτων σχετικών με δράσεις έρευνας και καινοτομίας ήταν σχετικά χαμηλός. Οι δράσεις έρευνας και καινοτομίας είχαν συνολικό προϋπολογισμό 50 εκατομμυρίων ευρώ και περιλάμβαναν 12 θέματα, καθένα από τα οποία είχε σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων προκλήσεων που συνδέονται με τις δραστηριότητες επίδειξης και υλοποίησης της αξιακής αλυσίδας. Όλες οι επιλέξιμες προτάσεις αξιολογήθηκαν βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης του προγράμματος «Ορίζων 2020» και κατετάχθησαν προς συγχρηματοδότηση εντός των ορίων του κοινού κονδυλίου του προϋπολογισμού. Εντούτοις, το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού των επιχορηγήσεων εστιάστηκε σε τρία από τα έξι θέματα που χρηματοδοτούνταν, ενώ η ΚΕ δεν ήταν σε θέση να χρηματοδοτήσει έξι θέματα των δράσεων έρευνας και καινοτομίας, μολονότι για τέσσερα από αυτά είχε λάβει προτάσεις που ήταν επιλέξιμες για συγχρηματοδότηση. Προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή κάλυψη των σημαντικότερων θεμάτων, η ΚΕ πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να περιορίσει τον αριθμό των προτάσεων ανά θέμα, προβλέποντας στην πρόσκληση ενδεικτικό προϋπολογισμό ανά θέμα.

Ολοκληρώθηκε

2017

Σε συνέχεια των συστάσεων που διατύπωσαν οι αξιολογητές, η ΚΕ κατάρτισε σχέδιο δράσης το οποίο ενέκρινε το διοικητικό συμβούλιό της τον Μάρτιο του 2018. Μολονότι σε γενικές γραμμές η ΚΕ αποδέχεται τις συστάσεις, έχει ήδη δρομολογήσει την υλοποίηση ορισμένων μέτρων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των κύριων προβλημάτων που εντοπίστηκαν κατά την ενδιάμεση αξιολόγηση. Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης, η πλειονότητα των μέτρων που προβλέπονται σε συνέχεια των συστάσεων πρέπει να υλοποιηθεί το 2018 και το 2019.

Εν εξελίξει

Απάντηση της Κοινής Επιχείρησης

3.7.15.

Κατόπιν ανάλυσης του αποτελέσματος των διαδικασιών αξιολόγησης και επιχορήγησης στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του 2018, η Κοινή Επιχείρηση ΒΒΙ κατέληξε στο συμπέρασμα πως, για τη διασφάλιση καλύτερης κάλυψης, θα ήταν προτιμότερο να δημιουργηθούν ειδικές γραμμές στον προϋπολογισμό οι οποίες θα προορίζονται για ορισμένα θέματα δράσεων καινοτομίας («εμβληματικά θέματα»). Η προσέγγιση αυτή έχει ήδη ενσωματωθεί στο ετήσιο πρόγραμμα εργασίας της Κοινής Επιχείρησης ΒΒΙ με σχετική τροποποίησή του στις 19 Μαρτίου 2019.

3.8.    Κοινή επιχείρηση Shift2Rail (S2R)

Εισαγωγή

3.8.1.

Η ΚΕ Shift2Rail (S2R), με έδρα στις Βρυξέλλες, συστάθηκε τον Ιούνιο του 2014 (82) για χρονικό διάστημα δέκα ετών και άρχισε να λειτουργεί αυτόνομα στις 24 Μαΐου 2016.

3.8.2.

Η ΚΕ S2R είναι σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στον σιδηροδρομικό τομέα. Τα ιδρυτικά μέλη της είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή, και εταίροι του σιδηροδρομικού κλάδου (βασικοί ενδιαφερόμενοι φορείς, περιλαμβανομένων κατασκευαστών σιδηροδρομικού εξοπλισμού, σιδηροδρομικών εταιρειών, διαχειριστών υποδομών και ερευνητικών κέντρων). Στην ΚΕ μπορούν να συμμετέχουν και άλλες οντότητες ως συνδεδεμένα μέλη.

3.8.3.

Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ (83).

Πίνακας 1

Βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ

 

2018

2017

Προϋπολογισμός πιστώσεων πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ)

69,4

34,5

Προϋπολογισμός πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ)

80,9

64,7

Διαθέσιμος προϋπολογισμός πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ) (84)

71,9

44,1

Διαθέσιμος προϋπολογισμός αναλήψεων υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ) (84)

84,8

68,6

Σύνολο υπαλλήλων στις 31 Δεκεμβρίου (85)

22

20

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

Πληροφορίες προς υποστήριξη της δήλωσης αξιοπιστίας

ΓΝΩΜΗ

3.8.4.

Ελέγξαμε:

α)

τους λογαριασμούς της ΚΕ οι οποίοι περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις (86) και τις εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού (87) για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018, καθώς και

β)

τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί, όπως ορίζει το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Γνώμη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών

3.8.5.

Κατά τη γνώμη μας, οι λογαριασμοί της ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της ΚΕ την 31η Δεκεμβρίου 2018, των αποτελεσμάτων των πράξεών της, των ταμειακών ροών της και των μεταβολών του καθαρού ενεργητικού για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό της και τους λογιστικούς κανόνες που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής. Οι κανόνες αυτοί βασίζονται στα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα.

Νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

Έσοδα

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί

3.8.6.

Κατά τη γνώμη μας, τα έσοδα στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά.

Πληρωμές

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

3.8.7.

Κατά τη γνώμη μας, οι πληρωμές στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμες και κανονικές.

3.8.8.

Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση τη γνώμη του Συνεδρίου.

Παρατηρήσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του προγράμματος «Ορίζων 2020»

3.8.9.

Στον πίνακα 2 παρουσιάζονται συνοπτικά οι εισφορές των μελών στην ΚΕ ως είχαν στα τέλη του 2018.

Πίνακας 2

Εισφορές των μελών στις δραστηριότητες της S2R

(σε εκατομμύρια ευρώ)

 

Εισφορές μελών

(δυνάμει του ιδρυτικού κανονισμού)

Εισφορές μελών

(ως είχαν στις 31.12.2018)

Μέλη

Επιχειρησιακές δραστηριότητες

Συμπληρωματικές δραστηριότητες (88)

Σύνολο

Σε χρήμα

Σε είδος, επικυρωμένες

Σε είδος· έχουν αναφερθεί, δεν έχουν ακόμη επικυρωθεί

Σε είδος για συμπληρωματικές δραστηριότητες

Σύνολο

ΕΕ (ΓΔ Move)

398,0

0,0

398,0

158,9

0,0

0,0

0,0

158,9

Μέλη του κλάδου

350,0

120,0

470,0

6,5

21,7

63,7

160,4

252,3

Σύνολο

748,0

120,0

868,0

165,4

21,7

63,7

160,4

411,2

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

3.8.10.

Το ποσοστό εκτέλεσης των διαθέσιμων πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων ανήλθε στο 100 %, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των πιστώσεων πληρωμών στο 82,3 % για το 2018. Οι περισσότερες πληρωμές που πραγματοποίησε η ΚΕ το 2018 ήταν ενδιάμεσες πληρωμές για τα έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020» που επελέγησαν βάσει των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων του 2015 και του 2016, καθώς και πληρωμές προχρηματοδότησης για έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020» που επελέγησαν στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του 2018.

Παρατηρήσεις σχετικά με τις εσωτερικές δικλίδες ελέγχου

3.8.11.

Οι ΚΕ έχουν θεσπίσει αξιόπιστες προληπτικές διαδικασίες δικλίδων ελέγχου, οι οποίες βασίζονται σε εξέταση εγγράφων που αφορούν οικονομικά και επιχειρησιακά ζητήματα. Η κατάσταση στο τέλος του 2018 υποδείκνυε ότι η ΚΕ είχε εφαρμόσει σε μεγάλο βαθμό τα πρότυπα εσωτερικών δικλίδων ελέγχου, και ότι ορισμένες δράσεις απέμεναν να ολοκληρωθούν το 2019, όπως η αναθεώρηση του μοντέλου του βασικού δείκτη επιδόσεων. Το 2018 η Shift2Rail ενίσχυσε επίσης το πλαίσιο διαχείρισης των συγκρούσεων συμφερόντων της.

3.8.12.

Η Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου της Επιτροπής είναι υπεύθυνη για τους κατασταλτικούς ελέγχους του προγράμματος «Ορίζων 2020». Βάσει των αποτελεσμάτων των κατασταλτικών ελέγχων στα τέλη του 2018, η ΚΕ ανέφερε υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος ύψους 0,97 % για τα έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020» (89).

Παρατηρήσεις σχετικά με τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και τις επιδόσεις

3.8.13.

Η ΚΕ δρομολόγησε πιλοτικά την πρόσκληση υποβολής προτάσεων για επιχορηγήσεις του 2018, απευθυνόμενη αποκλειστικά στα μέλη της, εν είδει συστήματος χρηματοδότησης με κατ’ αποκοπή ποσά. Η ενδεικτική αξία για την εν λόγω πιλοτική διαδικασία ανερχόταν σε 134,1 εκατομμύρια ευρώ (86,3 % του συνολικού προϋπολογισμού για την πρόσκληση υποβολής προτάσεων του 2018). Στόχος του εγχειρήματος ήταν η δοκιμή του πλεονεκτήματος της απλούστευσης αλλά και της σκοπιμότητας του συστήματος κατ’ αποκοπή χρηματοδότησης.

3.8.14.

Οι εμπειρογνώμονες του χρηματοοικονομικού τομέα που συμμετείχαν στη φάση της αξιολόγησης των επιχορηγήσεων αποκάλυψαν στις χρηματοοικονομικές προτάσεις ορισμένες αποκλίσεις από τα ιστορικά χρηματοοικονομικά στοιχεία των δικαιούχων. Η ΚΕ χρησιμοποίησε τη φάση προετοιμασίας των επιχορηγήσεων για να αναλύσει τις εξηγήσεις που προσκόμισαν οι δικαιούχοι σχετικά με τις αποκλίσεις και για να διορθώσει το κατ’ αποκοπή ποσό, εφόσον το έκρινε σκόπιμο. Για την περαιτέρω βελτίωση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας του συστήματος χρηματοδότησης με κατ’ αποκοπή ποσά, η ΚΕ πρέπει να ενισχύσει την αξιοπιστία των χρηματοοικονομικών στοιχείων της βάσης δεδομένων που διαθέτει για τους δικαιούχους και να δημοσιοποιεί τις σημαντικές παρατηρήσεις των χρηματοοικονομικών εμπειρογνωμόνων στη συνοπτική έκθεση αξιολόγησης.

Παρατηρήσεις επί άλλων θεμάτων

3.8.15.

Όταν το 2018 ένα συνδεδεμένο μέλος περιήλθε ως θυγατρική στην πλήρη κυριότητα ιδρυτικού μέλους, ήταν σε θέση να διατηρήσει την ιδιότητα του συνδεδεμένου μέλους και του μέλους του διοικητικού συμβουλίου. Ως εκ τούτου, η εκπροσώπηση του ιδρυτικού μέλους στο διοικητικό συμβούλιο στην πραγματικότητα ενισχύθηκε. Οι διατάξεις του ισχύοντος νομικού πλαισίου της ΚΕ δεν καλύπτουν επαρκώς τις εταιρικές εξαγορές μεταξύ των μελών του κλάδου της ΚΕ και τις επιπτώσεις που ενδέχεται να έχουν στην ισορροπημένη εκπροσώπηση των μελών στο διοικητικό συμβούλιο.

3.8.16.

Ενώ η ενδιάμεση αξιολόγηση της ΚΕ S2R ολοκληρώθηκε σύμφωνα με το ακριβές χρονοδιάγραμμα που καθορίστηκε στο νομικό πλαίσιό της, δεν μπόρεσε να προσφέρει την καλύτερη προστιθέμενη αξία για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΚΕ στο αρχικό αυτό στάδιο των δραστηριοτήτων της.

3.8.17.

Τα ποσοστά εναλλαγής προσωπικού της ΚΕ για τα τελευταία δύο χρόνια οφείλονταν εξ ολοκλήρου στην εναλλαγή συμβασιούχων υπαλλήλων, και ήταν σχετικά υψηλά. Για να αντιμετωπίσει τη συγκεκριμένη κατάσταση του προσωπικού, η ΚΕ κατέφυγε στις υπηρεσίες προσωρινά απασχολούμενων, οι οποίοι αντιπροσώπευαν περίπου το 17 % του συνολικού προσωπικού της.

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

3.8.18.

Στο παράρτημα παρουσιάζεται επισκόπηση των διορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν σε συνέχεια των παρατηρήσεων που διατύπωσε το Συνέδριο σε προηγούμενα έτη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

Έτος

Σχόλια του Συνεδρίου

Κατάσταση εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων

(Ολοκληρώθηκε / Εν εξελίξει / Εκκρεμεί / ά.α.)

2017

Προς το τέλος του 2017, η ΚΕ διέθετε μη χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις πληρωμών από προηγούμενα έτη, οι οποίες ανέρχονταν σε 7,6  εκατομμύρια ευρώ περίπου. Η κατάσταση αυτή καταδεικνύει αδυναμίες στη διαδικασία σχεδιασμού του προϋπολογισμού, η οποία, ωστόσο, δεν βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο της ΚΕ.

Ολοκληρώθηκε

2017

Από την κατάσταση στα τέλη του 2017 προκύπτει ότι τα σημαντικότερα πρότυπα εσωτερικών δικλίδων ελέγχου εφαρμόστηκαν σε μεγάλο βαθμό, με ορισμένες δράσεις να μένει να ολοκληρωθούν το 2018.

Εν εξελίξει

2017

Σε συνέχεια των συστάσεων που διατύπωσαν οι αξιολογητές, η ΚΕ κατάρτισε σχέδιο δράσης το οποίο ενέκρινε το διοικητικό συμβούλιό της στις 28 Ιουνίου 2018. Μολονότι δεν θα εξεταστούν στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος του δημοσιονομικού πλαισίου όλες οι συστάσεις που διατυπώνονται στην ενδιάμεση αξιολόγηση, έχουν ήδη δρομολογηθεί ορισμένες δράσεις που περιλαμβάνονται στο σχέδιο δράσης, ενώ άλλες, σύμφωνα με τη φύση τους και το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, αναμένεται να υλοποιηθούν κατά την περίοδο 2018-2020.

Εν εξελίξει

Απάντηση της Κοινής Επιχείρησης

3.8.14.

Η ΚΕ Shift2Rail επιβεβαιώνει ότι όλα τα συμπεράσματα και οι συστάσεις των χρηματοοικονομικών αξιολογητών βασίστηκαν σε αξιόπιστα οικονομικά στοιχεία και εξετάστηκαν μεμονωμένα για κάθε δικαιούχο (μέλος) πριν από την υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης και σύμφωνα με την απόφαση C (2017) 7151 της Επιτροπής, της 27 Οκτωβρίου 2017, «σχετικά με την έγκριση της κατ’ αποκοπή απόδοσης για τις επιλέξιμες δαπάνες των δράσεων του προγράμματος πλαισίου για την έρευνα και την καινοτομία “Ορίζων 2020” και του προγράμματος έρευνας και κατάρτισης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (2014-2018)».

Αυτή η πρώτη εμπειρία στην εφαρμογή κατ’ αποκοπή επιχορηγήσεων έχει αποδειχθεί ενθαρρυντική όσον αφορά τον στόχο της περαιτέρω απλούστευσης των κανόνων χρηματοδότησης και την παροχή της δυνατότητας στα μέλη της ΚΕ Shift2Rail να επικεντρωθούν στην τεχνική εφαρμογή της συμφωνίας επιχορήγησης, καθώς και στην πρόληψη και μείωση των δημοσιονομικών σφαλμάτων. Ενώ αναγνωρίζεται ότι η προετοιμασία και η εφαρμογή του πιλοτικού σχεδίου κατ’ αποκοπή χρηματοδότησης επιδέχεται εκ φύσεως βελτιώσεις, η ΚΕ S2R θεωρεί ότι έχουν εφαρμοστεί αυστηρά όλες οι νομικές και οικονομικές πτυχές της απόφασης της Επιτροπής. Η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση της κατ’ αποκοπή χρηματοδότησης θα επαληθεύεται μεταγενέστερα στο πλαίσιο των ελέγχων που διενεργούνται σύμφωνα με τον κανονισμό S2R. Πράγματι, κατά τη διάρκεια της προπαρασκευαστικής φάσης της συμφωνίας επιχορήγησης, ο διατάκτης διαβεβαίωσε ότι ελήφθησαν δεόντως υπόψη όλα τα σχόλια των εμπειρογνωμόνων του τεχνικού και χρηματοοικονομικού τομέα. Λαμβάνοντας υπόψη τη σύσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η συνολική διαδικασία θα ενισχυθεί περαιτέρω στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων 2019.

3.8.15.

Αν και αναγνωρίζονται οι περιορισμοί του κανονισμού S2R, εντούτοις πρέπει να σημειωθεί ότι το νομικό πλαίσιο που θεσπίστηκε στο πλαίσιο της ΚΕ S2R δεν επιτρέπει την αύξηση της επιρροής ιδρυτικού μέλους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στη συνολική διακυβέρνηση. Η παρατήρηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου θα εξεταστεί σε ενδεχόμενη επόμενη τροποποίηση του κανονισμού S2R.

3.8.16.

Αναγνωρίζεται ότι η αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε στο αρχικό στάδιο λειτουργίας της ΚΕ S2R, αλλά, όπως επισημάνθηκε, ήταν απαίτηση σύμφωνα με τον κανονισμό S2R και το συνολικό πρόγραμμα «Ορίζων 2020».

3.8.17.

Οι κύριοι λόγοι για το υψηλό ποσοστό εναλλαγής προσωπικού της ΚΕ S2R οφείλονται στην τρέχουσα δομή του πίνακα προσωπικού που είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί η ΚΕ S2R, και η οποία δεν της επιτρέπει να προσφέρει τους ίδιους ευνοϊκούς συμβατικούς όρους με άλλα όργανα και οργανισμούς της ΕΕ. Ωστόσο, θεσπίστηκαν ήπια μέτρα για τη μείωση του υψηλού ποσοστού εναλλαγής του προσωπικού. Το ζήτημα θα πρέπει να παρακολουθείται από κοινού με την Επιτροπή.

ΚΟΙΝΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΑΤΟΜ

3.9.    Ευρωπαϊκή Κοινή Επιχείρηση για τον ITER και την ανάπτυξη της ενέργειας από σύντηξη (F4E)

Εισαγωγή

3.9.1.

Η Ευρωπαϊκή ΚΕ για τον ITER (90) και την ανάπτυξη της ενέργειας από σύντηξη (ΚΕ F4E) συστάθηκε τον Μάρτιο του 2007 (91) για μία 35ετία. Μολονότι οι κύριες εγκαταστάσεις σύντηξης επρόκειτο να κατασκευαστούν στο Cadarache της Γαλλίας, η έδρα της ΚΕ βρίσκεται στη Βαρκελώνη.

3.9.2.

Τα ιδρυτικά μέλη της ΚΕ είναι η Ευρατόμ, εκπροσωπούμενη από την Επιτροπή, τα κράτη μέλη της Ευρατόμ και η Ελβετία, η οποία έχει συνάψει συμφωνία συνεργασίας με την Ευρατόμ.

3.9.3.

Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ (92).

Πίνακας 1

Βασικά αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ΚΕ

 

2018

2017

Προϋπολογισμός πιστώσεων πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ)

794,8

847,6

Προϋπολογισμός πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ)

649,9

562

Διαθέσιμος προϋπολογισμός πληρωμών (εκατομμύρια ευρώ) (93)

847,4

864,9

Διαθέσιμος προϋπολογισμός αναλήψεων υποχρεώσεων (εκατομμύρια ευρώ) (93)

706,2

588,9

Σύνολο υπαλλήλων στις 31 Δεκεμβρίου (94)

442

449

Πηγή:

Στοιχεία παρασχεθέντα από τις ΚΕ.

Πληροφορίες προς υποστήριξη της δήλωσης αξιοπιστίας

ΓΝΩΜΗ

3.9.4.

Ελέγξαμε:

α)

τους λογαριασμούς της ΚΕ οι οποίοι περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις (95) και τις εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού (96) για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018, καθώς και

β)

τη νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι εν λόγω λογαριασμοί, όπως ορίζει το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Γνώμη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών

3.9.5.

Κατά τη γνώμη μας, οι λογαριασμοί της ΚΕ για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της ΚΕ την 31η Δεκεμβρίου 2018, των αποτελεσμάτων των πράξεών της, των ταμειακών ροών της και των μεταβολών του καθαρού ενεργητικού για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό της και τους λογιστικούς κανόνες που ενέκρινε ο υπόλογος της Επιτροπής. Οι κανόνες αυτοί βασίζονται στα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα.

Νομιμότητα και κανονικότητα των πράξεων στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

Έσοδα

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των εσόδων στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί

3.9.6.

Κατά τη γνώμη μας, τα έσοδα στα οποία βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά.

Πληρωμές

Γνώμη σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των πληρωμών στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί

3.9.7.

Κατά τη γνώμη μας, οι πληρωμές στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2018 είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμες και κανονικές.

Επισήμανση ειδικού θέματος

3.9.8.

Το Συνέδριο, χωρίς να θέτει υπό αμφισβήτηση τη γνώμη που διατυπώνει ανωτέρω, επιθυμεί να επιστήσει την προσοχή στα εξής: Τον Νοέμβριο του 2016, το συμβούλιο του ITER (97) ενέκρινε τη νέα βάση αναφοράς του έργου ITER. Η νέα βάση αναφοράς του έργου ITER εκτιμά ως χρόνο παραγωγής του πρώτου πλάσματος (98) και έναρξης της φάσης λειτουργίας το 2025 και ως χρόνο ολοκλήρωσης της φάσης κατασκευής το 2035. Η προηγούμενη βάση αναφοράς, που είχε προσδιοριστεί το 2010 προέβλεπε την ολοκλήρωση της φάσης κατασκευής το 2020 (99). Η νέα βάση αναφοράς θεωρείται η συντομότερη δυνατή ημερομηνία που μπορεί να επιτευχθεί από τεχνικής άποψης (100).

3.9.9.

Η ΚΕ F4E επανυπολόγισε την εισφορά της στη φάση κατασκευής του έργου σε 12 δισεκατομμύρια ευρώ (σε τιμές του 2008), ποσό αυξημένο σε σχέση με τα 6,6 δισεκατομμύρια ευρώ (σε τιμές του 2008) που ενέκρινε το Συμβούλιο της ΕΕ το 2010 (101). Η εκτίμηση αυτή δεν περιλαμβάνει περιθώριο για απρόβλεπτα, παρότι η Επιτροπή πρότεινε ότι θα ήταν σκόπιμο να περιληφθεί περιθώριο 24 μηνών για απρόβλεπτα από άποψη χρονοδιαγράμματος και 10-20 % από άποψη προϋπολογισμού (102).

3.9.10.

Στις 29 Μαρτίου 2017, το Ηνωμένο Βασίλειο γνωστοποίησε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την απόφασή του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρατόμ. Η κατάσταση αυτή ενδεχομένως να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις μετά το 2020 δραστηριότητες της ΚΕ F4E και στο έργο ITER.

3.9.11.

Τον Απρίλιο του 2018 (103), το Συμβούλιο της ΕΕ ανέθεσε στην Επιτροπή εντολή να εγκρίνει τη νέα βάση αναφοράς του ITER εκ μέρους της Ευρατόμ, και επιβεβαίωσε εκ νέου τη δέσμευση να διαθέσει πόρους εντός των ορίων του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ), με την επιφύλαξη τυχόν επακόλουθων διαπραγματεύσεων για το ΠΔΠ, στις οποίες θα προσδιοριστούν οι λεπτομέρειες της μελλοντικής χρηματοδότησης (104).

3.9.12.

Μολονότι έχουν γίνει θετικά βήματα για τη βελτίωση της διαχείρισης και ελέγχου της συνεισφοράς της ΚΕ στη φάση κατασκευής του έργου του ITER, εξακολουθεί να είναι υπαρκτός ο κίνδυνος περαιτέρω αυξήσεων των δαπανών και καθυστερήσεων στην υλοποίηση, σε σύγκριση με τη νέα βάση αναφοράς.

3.9.13.

Οι παρατηρήσεις που ακολουθούν δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση τη γνώμη του Συνεδρίου.

Παρατηρήσεις σχετικά με τη δημοσιονομική και χρηματοοικονομική διαχείριση

3.9.14.

Ο διαθέσιμος προς εκτέλεση οριστικός προϋπολογισμός του 2018 περιλάμβανε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων, ύψους 706,2 εκατομμυρίων ευρώ, και πιστώσεις πληρωμών ύψους 847,4 εκατομμυρίων ευρώ. Τα ποσοστά χρησιμοποίησης των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών ανήλθαν σε 98,4 % και 96,1 % αντίστοιχα.

3.9.15.

Λόγω σημαντικών αδυναμιών στη διαδικασία προγραμματισμού του προϋπολογισμού για το 2017, οι πιστώσεις πληρωμών που απαιτήθηκαν τελικώς για το 2017 υπερέβησαν σημαντικά τις πιστώσεις πληρωμών που είχαν εγγραφεί στους αρχικούς προϋπολογισμούς. Το 2018 οι πρόσθετες πιστώσεις πληρωμών που χρειάστηκε η ΚΕ ανήλθαν σε 160,7 εκατομμύρια ευρώ (υπερβαίνοντας κατά 25 % τον αρχικό προϋπολογισμό του 2018 (105).

3.9.16.

Το 2018, η ΚΕ F4E πραγματοποίησε μια πληρωμή τακτοποίησης με τη μεταφορά 1 εκατομμυρίου ευρώ ήδη εγκεκριμένων και επαληθευμένων πληρωμών εξόδων ταξιδίου του προσωπικού από τον διοικητικό προϋπολογισμό (Κεφάλαιο 1.3 - Αποστολές και μετακινήσεις) στον επιχειρησιακό προϋπολογισμό (Κεφάλαιο 3.4 - Άλλες επιχειρησιακές δαπάνες). Ωστόσο, η πληρωμή τακτοποίησης δεν τήρησε την αρχή της ειδικότητας του προϋπολογισμού.

Παρατηρήσεις σχετικά με τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και τις επιδόσεις

3.9.17.

Η απόφαση του διευθυντή να αλλάξει τον τόπο πρόσληψης ενός νεοπροσληφθέντος ανώτερου διευθυντικού στελέχους από τη Βαρκελώνη στο Cadarache δεν τεκμηριωνόταν επαρκώς (106) ώστε να δικαιολογηθεί το πρόσθετο μισθολογικό κόστος λόγω του διαφορετικού διορθωτικού συντελεστή (107).

3.9.18.

Στο τέλος του 2018, η F4E εξακολουθούσε να χρησιμοποιεί ως βάση για την παρακολούθηση της προόδου του έργου της το πιστωτικό σύστημα ITER, παρά τις συστάσεις που διατύπωσαν εξωτερικοί εμπειρογνώμονες, οι οποίοι διορίστηκαν από το διοικητικό συμβούλιο της F4E, σε αρκετές διαδοχικές ετήσιες αξιολογήσεις για την καθιέρωση ενός συστήματος διαχείρισης δεδουλευμένης αξίας (Earned Value Management, EVM) που να αντικατοπτρίζει την τεχνική ή φυσική πρόοδο σε συνδυασμό με το κόστος και τις δαπάνες που σχετίζονται με την πρόοδο αυτή. Το 2018 οι εμπειρογνώμονες υπογράμμισαν και πάλι ότι το κύριο όφελος από τη δημιουργία ενός συστήματος διαχείρισης δεδουλευμένης αξίας είναι ότι παρέχει ένα σαφές μέτρο των επιτευγμάτων (108) και ζήτησαν εκ νέου την εφαρμογή ενός συστήματος μέτρησης των επιδόσεων που να συνδέεται με την οικονομική και τεχνική πρόοδο αντί των πιστώσεων του ITER. Συνεπώς, το Διοικητικό Συμβούλιο διόρισε μια εσωτερική ad hoc ομάδα με αποστολή να αναθεωρήσει τη διαδικασία αναφοράς των επιδόσεων της F4E.

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

3.9.19.

Στο παράρτημα παρουσιάζεται επισκόπηση των διορθωτικών μέτρων που ελήφθησαν σε συνέχεια των παρατηρήσεων που διατύπωσε το Συνέδριο σε προηγούμενα έτη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Παρακολούθηση των παρατηρήσεων προηγούμενων ετών

Έτος

Σχόλια του Συνεδρίου

Κατάσταση εφαρμογής των διορθωτικών μέτρων

(Ολοκληρώθηκε / Εν εξελίξει / Εκκρεμεί / ά.α.)

2015

Στις σημειώσεις των οικονομικών καταστάσεων, ο πίνακας και τα πληροφοριακά στοιχεία που περιλαμβάνονται υπό τον τίτλο 4.3.1.1. «Διακανονισμοί ανάθεσης συμβάσεων ITER (ITER IO)» απηχούν τους διακανονισμούς ανάθεσης συμβάσεων που έχουν υπογραφεί (στήλη 3) και αυτούς για τους οποίους μέχρι στιγμής έχουν αναληφθεί οι σχετικές πιστώσεις (στήλη 4). Ωστόσο, στον πίνακα δεν παρουσιάζεται ο πραγματικός βαθμός προόδου των εν εξελίξει εργασιών. Στους ετήσιους λογαριασμούς για το 2015, η Κοινή Επιχείρηση F4E συμπλήρωσε αυτή την πληροφορία με εκτίμηση των εν εξελίξει εργασιών, λαμβάνοντας υπόψη το συνολικό ύψος των δαπανών για συμβάσεις στο πλαίσιο τέτοιων διακανονισμών, και προσέθεσε πίνακα με τα επιτευχθέντα ορόσημα για κάθε διακανονισμό που υπεγράφη με τον ITER IO.

Ολοκληρώθηκε

2015

Το σύστημα ενημέρωσης σχετικά με την αξία του εκάστοτε βαθμού εκτέλεσης των δραστηριοτήτων («Earned Value Management») βρίσκεται υπό συζήτηση με τον ITER IO και σκοπό έχει τη βελτίωση των οροσήμων που τίθενται για την κατανομή των πιστώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής ενός διακανονισμού ανάθεσης σύμβασης.

Ολοκληρώθηκε

2015

Οι διαδικασίες με διαπραγμάτευση αποτελούν το 45 % των 84 διαδικασιών σύναψης επιχειρησιακών συμβάσεων που δρομολογήθηκαν το 2015 (έναντι 58 % το 2014). Μολονότι, το 2015 η ΚΕ μείωσε το ποσοστό των διαδικασιών με διαπραγμάτευση, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των διαδικασιών σύναψης επιχειρησιακών συμβάσεων. Όσον αφορά τις επιχορηγήσεις, ο μέσος αριθμός των προτάσεων που υποβλήθηκαν ανά πρόσκληση ήταν 1,4 .

Αποτέλεσμα της επισκόπησης: Το 2017, οι διαδικασίες με διαπραγμάτευση εξακολουθούσαν να αποτελούν το 47 % των 47 διαδικασιών σύναψης επιχειρησιακών συμβάσεων που δρομολογήθηκαν το 2017 (έναντι 45 % το 2016). Το 2017, η ΚΕ ανέλαβε πρωτοβουλίες προκειμένου να μειώσει το ποσοστό των διαδικασιών με διαπραγμάτευση. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των διαδικασιών σύναψης επιχειρησιακών συμβάσεων. Όσον αφορά τις επιχορηγήσεις, ο μέσος αριθμός των προτάσεων που υποβλήθηκαν ανά πρόσκληση ήταν 1.

ά.α.

2015

Στις 27 Ιουνίου 2013, το διοικητικό συμβούλιο της ΚΕ ενέκρινε την απόφαση σχετικά με την υλοποίηση της βιομηχανικής πολιτικής για την ενέργεια από σύντηξη και της πολιτικής για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας και τη διάδοση πληροφοριών. Βρίσκεται σε εξέλιξη εκτίμηση του αντικτύπου της εφαρμογής αυτών των πολιτικών.

Ολοκληρώθηκε

2016

Τον Ιούνιο του 2015, το διοικητικό συμβούλιο της ΚΕ F4E ενέκρινε στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης και σχετικό σχέδιο δράσης. Οι περισσότερες δράσεις υλοποιήθηκαν εντός του 2016. Ωστόσο, η ΚΕ δεν έχει αναπτύξει ειδικό εργαλείο για τη διευκόλυνση της παρακολούθησης των δράσεών της σε σχέση με τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων, ιδίως με εκείνες που αφορούν την εκτίμηση του κινδύνου και τις φάσεις της αξιολόγησης, της διαπραγμάτευσης και της ανάθεσης της σύμβασης.

Ολοκληρώθηκε

2017

Η ΚΕ F4E δεν έδινε συστηματικά συνέχεια στις δηλώσεις συμφερόντων των ανώτερων διοικητικών στελεχών της.

Ολοκληρώθηκε

2017

Η ύπαρξη σημαντικών αδυναμιών στις στρατηγικές εσωτερικής επικοινωνίας δεν κατέστησε δυνατή τη διάδοση στο εσωτερικό του οργανισμού ουσιαστικών πληροφοριών σχετικά με το εκτιμώμενο κόστος του σταδίου παροπλισμού. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ΚΕ δεν συμπεριέλαβε πρόβλεψη για αυτή την υποχρέωση στους λογαριασμούς των προηγούμενων ετών.

Ολοκληρώθηκε

Απάντηση της Κοινής Επιχείρησης

3.9.15.

Η Κοινή Επιχείρηση F4E επιθυμεί να τονίσει ότι, ενώ οι αδυναμίες στον δημοσιονομικό σχεδιασμό εμφανίστηκαν στον προϋπολογισμό του 2017 και προκάλεσαν την έλλειψη πιστώσεων πληρωμών το 2018, η κατάσταση διορθώθηκε στον προϋπολογισμό του 2019.

Η Κοινή Επιχείρηση F4E ευχαριστεί την Ευρατόμ για την πρόσθετη συνεισφορά της στον προϋπολογισμό του 2018 που επέτρεψε την υγιή και δίκαιη διαχείριση των ρευστών διαθεσίμων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Η Κοινή Επιχείρηση F4E επιθυμεί επίσης να αναφέρει ότι η έλλειψη πιστώσεων πληρωμών δεν μπορούσε να έχει κανέναν αντίκτυπο και δεν δημιουργεί κίνδυνο για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της F4E που απορρέουν από το άρθρο 11 του δημοσιονομικού κανονισμού της F4E, καθώς 137 εκατομμύρια ευρώ καταβλήθηκαν στον οργανισμό ITER ως προκαταβολή της συνεισφοράς σε χρήμα για το 2019.

Το σύστημα πρόβλεψης πληρωμών έχει επανασχεδιαστεί πλήρως και έχει ενσωματωθεί στο νέο εργαλείο δημοσιονομικής διαχείρισης, το ECOSYS. Το σύστημα αυτό, σε συνδυασμό με τη νέα οργανωτική δομή η οποία ενισχύει την αλληλεπίδραση μεταξύ των ομάδων έργου και της μονάδας προμηθειών που διαχειρίζεται τις συμβάσεις, εξασφαλίζει τον ορθό δημοσιονομικό σχεδιασμό και έχει ήδη χρησιμοποιηθεί για τον καθορισμό των εσόδων του προϋπολογισμού του 2019.

3.9.16.

Η F4E θεωρεί ότι η πληρωμή τακτοποίησης που πραγματοποιήθηκε για το συνολικό ποσό και αδιαφοροποίητες θέσεις δεν ήταν η βέλτιστη λύση για τη μεταφορά των δαπανών στο κεφάλαιο 3.4, λόγω της ανησυχίας για έλλειψη διαφάνειας.

Για λόγους ενίσχυσης της διαφάνειας και συνεχούς βελτίωσης, το 2019, το εμπορικό τμήμα:

θα βελτιώσει πρώτα το εργαλείο διαχείρισης αποστολών (MiMa), ώστε το κόστος των αποστολών που θεωρείται ότι σχετίζονται με έργα να εγγράφεται απευθείας στον τίτλο 3

θα παρέχει σαφέστερη περιγραφή στις παρατηρήσεις του προϋπολογισμού του τίτλου 3.4

θα προσθέσει, στην τελική ετήσια έκθεση για το 2018, περιγραφή των δαπανών που καταλογίζονται στο κεφάλαιο Β034- Άλλες (επιχειρησιακές) δαπάνες, συμπεριλαμβανομένων των αποστολών, προκειμένου να τονιστεί αυτή η αλλαγή της μεθόδου κατάρτισης του προϋπολογισμού

θα καθορίσει πολιτική σχετικά με το ποιες αποστολές θα πρέπει να θεωρείται ότι συνδέονται με έργα και, ως εκ τούτου, θεωρούνται επιχειρησιακές αποστολές που εμπίπτουν στον τίτλο 3, και ποιες είναι διοικητικές αποστολές που εμπίπτουν στον τίτλο 1

θα επανεξετάσει τη διαδικασία ανάληψης υποχρεώσεων και πληρωμών της F4E ώστε να αντικατοπτρίζει τον διοικητικό χαρακτήρα ορισμένων θέσεων του επιχειρησιακού τίτλου 3.4

θα εκπονήσει ειδική έκθεση σχετικά με τη χρήση του τίτλου 3.4.

3.9.17.

Η F4E αναγνωρίζει ότι η απόφαση αλλαγής του τόπου εργασίας ενός διευθυντικού στελέχους, από τη Βαρκελώνη στο Cadarache, δεν ήταν επαρκώς τεκμηριωμένη, δεδομένου ότι η αρμόδια για τους διορισμούς αρχή αποφασίζει τον τόπο διορισμού με βάση τις ανάγκες του έργου, όπως προβλέπεται και περιγράφεται στην προκήρυξη κενής θέσης.

Την εποχή εκείνη, η F4E αντιμετώπιζε δυσκολίες με το έργο για τα πηνία πολοειδούς πεδίου ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο ενείχε σοβαρό κίνδυνο για την πρώτη ημερομηνία για το πλάσμα του ITER και πιθανό κίνδυνο ως προς το κόστος.

Ως εκ τούτου, ο διευθυντής αποφάσισε να ζητήσει από τον επιλεγμένο υποψήφιο να αρχίσει αμέσως στο Cadarache, ώστε να δώσει πλήρη προσοχή στην κρίση των πηνίων πολοειδούς πεδίου και με την προσωπική παρουσία του να καθησυχάσει τόσο το προσωπικό της F4E όσο και τους βιομηχανικούς της εταίρους.

3.9.18.

Η Κοινή Επιχείρηση F4E συνεργάστηκε στενά με την ειδική (ad hoc) ομάδα που συστάθηκε από το διοικητικό συμβούλιο (ΔΣ). Η ειδική ομάδα υπέβαλε πρόταση για ένα νέο σύστημα διαχείρισης δεδουλευμένης αξίας (Earned Value Management — EVM). Το προεδρείο διατύπωσε σύσταση σχετικά με την πρόταση και το ΔΣ της F4E ενέκρινε την πρόταση τον Απρίλιο του 2019. Αυτό το νέο, πιο αποτελεσματικό σύστημα EVM:

παρακολουθεί την πρόοδο στην παροχή των εισφορών σε είδος της F4E

παρέχει σύστημα μέτρησης των επιδόσεων σε σχέση με το χρονοδιάγραμμα

χρησιμοποιεί μια πιο λεπτομερή ανάλυση των πιστώσεων για την καλύτερη παρακολούθηση της προόδου

συσχετίζει και συγκρίνει τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν με την επιτευχθείσα πρόοδο.

Η F4E εφαρμόζει το σύστημα EVM βάσει της πρότασης της ad hoc ομάδας και τα αποτελέσματα του συστήματος υποβάλλονται συστηματικά στο ΔΣ.

Η παρούσα έκθεση εγκρίθηκε από το Τμήμα IV, του οποίου προεδρεύει ο Alex Brenninkmeijer, Μέλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στο Λουξεμβούργο, κατά τη συνεδρίασή του της 24ης Σεπτεμβρίου 2019.

Για το Ελεγκτικό Συνέδριο

Klaus-Heiner LEHNE

Πρόεδρος


(1)  Σκοπός της επισήμανσης ειδικού θέματος είναι να επιστήσει την προσοχή σε ζήτημα για το οποίο οι λογαριασμοί δεν περιέχουν μεν ουσιώδεις ανακρίβειες, αλλά το οποίο είναι τόσο σημαντικό ώστε κρίνεται θεμελιώδες για την κατανόηση των λογαριασμών από τους χρήστες.

(2)  Το συμβούλιο του ITER είναι το διοικητικό όργανο που εποπτεύει τις εργασίες του οργανισμού ITER. Έχει την εξουσία να διορίζει τους υψηλόβαθμους υπαλλήλους, να τροποποιεί τους κανονισμούς και να λαμβάνει αποφάσεις σχετικά με τον συνολικό προϋπολογισμό του έργου ITER και τη συμμετοχή πρόσθετων μελών σε αυτό. Απαρτίζεται από εκπροσώπους των επτά μελών – ΕΕ, Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες.

(3)  Το πρώτο πλάσμα αντιπροσωπεύει τη φάση κατασκευής της μηχανής σύντηξης που θα καταστήσει δυνατή τη δοκιμή των ουσιωδών συνιστωσών της μηχανής, καθώς και το σημείο έναρξης της φάσης λειτουργίας.

(4)  Όπως ορίζεται στην πέμπτη ετήσια αξιολόγηση από ανεξάρτητη ομάδα αξιολόγησης (31 Οκτωβρίου 2016) και στην έκθεση του επικεφαλής διαχείρισης έργου της Κοινής Επιχείρησης F4E προς το διοικητικό συμβούλιο, τον Δεκέμβριο του 2016.

(5)  COM(2010)226 τελικό της 4.5.2010.

(6)  Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την κατάσταση του ITER, της 7ης Ιουλίου 2010 (αριθ. εγγράφου 11902/10).

(7)  COM(2017)319 final της 14.6.2017 (συνοδευόμενο από το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής SWD(2017) 232 final της 14.6.2017), κεφάλαιο V «ITER: η μελλοντική πορεία».

(8)  Το ποσό των 6,6 δισεκατομμυρίων ευρώ (σε τιμές 2008) που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο της ΕΕ το 2010, λογίζεται επί του παρόντος ως το ανώτατο όριο των δαπανών που μπορεί να πραγματοποιήσει η Κοινή Επιχείρηση έως το 2020.

(9)  ΕΕΕΔ: Εισφορές σε είδος στις επιχειρησιακές δραστηριότητες των ΚΕ

(10)  ΕΕΣΔ: Εισφορές σε είδος σε συμπληρωματικές δραστηριότητες εκτός του προγράμματος εργασίας της ΚΕ

(11)  Από το ποσό αυτό, στο τέλος του 2018 είχαν πιστοποιηθεί μόνο περί τα 0,6 δισεκατομμύρια ευρώ (35 %).

(12)  Άρθρο 4, παράγραφος 4, των αντίστοιχων ιδρυτικών κανονισμών των ΚΕ.

(13)  Το σύστημα EVM βοηθά τους διαχειριστές έργων στη μέτρηση των επιδόσεων των έργων. Πρόκειται για μια συστηματική διαδικασία παρακολούθησης έργων που χρησιμοποιείται για τον εντοπισμό αποκλίσεων στην πρόοδο των έργων βάσει της σύγκρισης των εργασιών που έχουν πραγματοποιηθεί και των προβλεπόμενων εργασιών. Χρησιμοποιείται για τον έλεγχο του κόστους και του χρονοδιαγράμματος, καθώς και για την παροχή ποσοτικών δεδομένων για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τα έργα. Η βάση αναφοράς αποτελεί βασικό στοιχείο του συστήματος EVM και χρησιμεύει ως σημείο αναφοράς για όλες τις σχετικές με αυτό δραστηριότητες.

(14)  Βλέπε την ετήσια έκθεση για τους οργανισμούς για το 2018 (ΕΕ C 417 της 11.12.2019, σ. 1). .

(15)  Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012.

(16)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 219/2007 του Συμβουλίου, της 27ης Φεβρουαρίου 2007, για τη σύσταση Κοινής Επιχείρησης για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού συστήματος νέας γενιάς για τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας (SESAR) (ΕΕ L 64 της 2.3.2007, σ. 1).

(17)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 721/2014 του Συμβουλίου, της 16ης Ιουνίου 2014, σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 219/2007 για τη σύσταση Κοινής Επιχείρησης για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού συστήματος νέας γενιάς για τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας (SESAR), όσον αφορά την παράταση της Κοινής Επιχείρησης έως το 2024 (ΕΕ L 192 της 1.7.2014, σ. 1).

(18)  Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Eurocontrol) είναι διεθνής οργανισμός που ανήκει στα 41 κράτη μέλη του. Η ΕΕ ανέθεσε την εφαρμογή μέρους των κανονισμών που αφορούν τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό στον Eurocontrol, καθιστώντας τον έτσι τον κεντρικό οργανισμό για τον συντονισμό και τον σχεδιασμό του ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας για όλη την Ευρώπη. Η ίδια η ΕΕ είναι συμβαλλόμενο μέρος του Eurocontrol, ενώ μέλη του είναι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

(19)  Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αρμοδιότητες και τις δραστηριότητες της ΚΕ διατίθενται στον ιστότοπό της: www.sesarju.eu.

(20)  Στον διαθέσιμο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται αχρησιμοποίητες πιστώσεις προηγούμενων ετών, τις οποίες η ΚΕ ενέγραψε εκ νέου στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, και έσοδα για ειδικό προορισμό.

(21)  Μόνιμοι, έκτακτοι και συμβασιούχοι υπάλληλοι, καθώς και αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες.

(22)  Οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τον ισολογισμό, την κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων, την κατάσταση ταμειακών ροών, την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και σύνοψη των κύριων λογιστικών πολιτικών και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις.

(23)  Οι καταστάσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν τις καταστάσεις που παρουσιάζουν συγκεντρωτικά το σύνολο των πράξεων του προϋπολογισμού και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις.

(24)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(25)  Άρθρα 13 και 25 του καταστατικού της ΚΕ SESAR, που προσαρτάται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 219/2007, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 721/2014 και άρθρο 4 των επιμέρους συμφωνιών της ΚΕ με μέλη του κλάδου.

(26)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(27)  Ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΚΕ SESAR για το 2018, σημεία 173 και 176.

(28)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 71/2008 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2007, για τη σύσταση της Κοινής Επιχείρησης Clean Sky (ΕΕ L 30 της 4.2.2008, σ. 1).

(29)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 558/2014 του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2014, σχετικά με την Κοινή Επιχείρηση Clean Sky 2 (ΕΕ L 169 της 7.6.2014, σ. 77).

(30)  Το 2008, 16 επικεφαλής και 66 εταίροι εντάχθηκαν στην πρώτη φάση της ΚΕ Clean Sky (πρόγραμμα Clean Sky 1). Σύμφωνα με το άρθρο 4, παράγραφος 6, του καταστατικού που επισυνάπτεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 558/2014 του Συμβουλίου, οι εταίροι του προγράμματος Clean Sky 1 διατηρούν την ιδιότητά τους έως την ολοκλήρωση των ερευνητικών δραστηριοτήτων τους και έως τις 31 Δεκεμβρίου 2017 το αργότερο. Το 2017, μετά τη λήξη της τέταρτης πρόσκλησης για κύριους συνεργάτες η οποία δρομολογήθηκε το 2016, η ΚΕ ολοκλήρωσε τη διαδικασία επιλογής και ένταξης των μελών, με τη συμμετοχή συνολικά άνω των 230 νομικών οντοτήτων στο πρόγραμμα Clean Sky 2. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι 16 επικεφαλής με τις σχετικές οντότητές τους και τους συνδεόμενους τρίτους, καθώς και οι επιλεγμένοι κύριοι συνεργάτες με τις σχετικές οντότητές τους και τους συνδεόμενους τρίτους.

(31)  Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αρμοδιότητες και τις δραστηριότητες της ΚΕ διατίθενται στον ιστότοπό της: www.cleansky.eu

(32)  Στον διαθέσιμο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται αχρησιμοποίητες πιστώσεις προηγούμενων ετών, τις οποίες η ΚΕ ενέγραψε εκ νέου στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, και έσοδα για ειδικό προορισμό.

(33)  Μόνιμοι, έκτακτοι και συμβασιούχοι υπάλληλοι, καθώς και αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες.

(34)  Οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τον ισολογισμό, την κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων, την κατάσταση ταμειακών ροών, την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και σύνοψη των κύριων λογιστικών πολιτικών και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις.

(35)  Οι καταστάσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν τις καταστάσεις που παρουσιάζουν συγκεντρωτικά το σύνολο των πράξεων του προϋπολογισμού και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις.

(36)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(37)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(38)  Σχέδιο ετήσιας έκθεσης δραστηριοτήτων της ΚΕ Clean Sky για το 2018, σ. 99-100.

(39)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 73/2008 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2007, για τη σύσταση της Κοινής Επιχείρησης της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα (ΕΕ L 30 της 4.2.2008, σ. 38).

(40)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 557/2014 του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2014, για τη σύσταση της Κοινής Επιχείρησης της πρωτοβουλίας για τα καινοτόμα φάρμακα 2 (ΕΕ L 169 της 7.6.2014, σ. 54).

(41)  Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αρμοδιότητες και τις δραστηριότητες της ΚΕ διατίθενται στον ιστότοπό της: www.imi.europa.eu

(42)  Στον διαθέσιμο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται αχρησιμοποίητες πιστώσεις προηγούμενων ετών, τις οποίες η ΚΕ ενέγραψε εκ νέου στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, και έσοδα για ειδικό προορισμό.

(43)  Μόνιμοι, έκτακτοι και συμβασιούχοι υπάλληλοι, καθώς και αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες.

(44)  Οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τον ισολογισμό, την κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων, την κατάσταση ταμειακών ροών, την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και σύνοψη των κύριων λογιστικών πολιτικών και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις.

(45)  Οι καταστάσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν τις καταστάσεις που παρουσιάζουν συγκεντρωτικά το σύνολο των πράξεων του προϋπολογισμού και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις.

(46)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(47)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(48)  Η τρίτη τροποποίηση του προϋπολογισμού για το 2018 εγκρίθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2018.

(49)  Ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΚΕ ΠΚΦ για το 2018, σ. 107-108.

(50)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 521/2008 του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2008, για τη σύσταση της Κοινής Επιχείρησης «Κυψέλες καυσίμου και υδρογόνο» (ΕΕ L 153 της 12.6.2008, σ. 1).

(51)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 559/2014 του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2014, για τη σύσταση της Κοινής Επιχείρησης «Κυψέλες καυσίμου και υδρογόνο 2» (ΕΕ L 169 της 7.6.2014, σ. 108).

(52)  Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αρμοδιότητες και τις δραστηριότητες της ΚΕ διατίθενται στον ιστότοπό της: www.fch.europa.eu.

(53)  Στον διαθέσιμο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται αχρησιμοποίητες πιστώσεις προηγούμενων ετών, τις οποίες η ΚΕ ενέγραψε εκ νέου στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, και έσοδα για ειδικό προορισμό.

(54)  Μόνιμοι, έκτακτοι και συμβασιούχοι υπάλληλοι, καθώς και αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες.

(55)  Οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τον ισολογισμό, την κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων, την κατάσταση ταμειακών ροών, την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και σύνοψη των κύριων λογιστικών πολιτικών και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις.

(56)  Οι καταστάσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν τις καταστάσεις που παρουσιάζουν συγκεντρωτικά το σύνολο των πράξεων του προϋπολογισμού και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις.

(57)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(58)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(59)  Ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων για το 2018 της ΚΕ ΚΚΥ, σ. 89.

(60)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 561/2014 του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2014, για τη σύσταση της Κοινής Επιχείρησης ECSEL (ΕΕ L 169 της 7.6.2014, σ. 152).

(61)  Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ισραήλ, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο.

(62)  Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αρμοδιότητες και τις δραστηριότητες της ΚΕ διατίθενται στον ιστότοπό της: www.ecsel.eu

(63)  Στον διαθέσιμο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται αχρησιμοποίητες πιστώσεις προηγούμενων ετών, τις οποίες η ΚΕ ενέγραψε εκ νέου στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, και έσοδα για ειδικό προορισμό.

(64)  Έκτακτοι και συμβασιούχοι υπάλληλοι, καθώς και αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες.

(65)  Οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τον ισολογισμό, την κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων, την κατάσταση ταμειακών ροών, την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και σύνοψη των κύριων λογιστικών πολιτικών και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις.

(66)  Οι καταστάσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν τις καταστάσεις που παρουσιάζουν συγκεντρωτικά το σύνολο των πράξεων του προϋπολογισμού και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις.

(67)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(68)  Άρθρο 4, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 561/2014.

(69)  Σύμφωνα με τη στρατηγική κατασταλτικών ελέγχων των ΚΕ ARTEMIS και ENIAC, η ΚΕ οφείλει να αξιολογεί τουλάχιστον άπαξ ετησίως αν τα πληροφοριακά στοιχεία που της διαβιβάζουν τα κράτη μέλη τής παρέχουν επαρκή διασφάλιση όσον αφορά τη νομιμότητα και κανονικότητα των εκτελούμενων πράξεων.

(70)  Άρθρο 13, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 561/2014 του Συμβουλίου.

(71)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 560/2014 του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2014, για τη σύσταση της Κοινής Επιχείρησης Βιομηχανιών Βιοπροϊόντων (ΕΕ L 169 της 7.6.2014, σ. 130).

(72)  Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αρμοδιότητες και τις δραστηριότητες της ΚΕ διατίθενται στον ιστότοπό της: www.bbi-europe.eu

(73)  Στον διαθέσιμο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται αχρησιμοποίητες πιστώσεις προηγούμενων ετών, τις οποίες η ΚΕ ενέγραψε εκ νέου στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, και έσοδα για ειδικό προορισμό.

(74)  Έκτακτοι και συμβασιούχοι υπάλληλοι, καθώς και αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες.

(75)  Οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τον ισολογισμό, την κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων, την κατάσταση ταμειακών ροών, την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και σύνοψη των κύριων λογιστικών πολιτικών και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις.

(76)  Οι καταστάσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν τις καταστάσεις που παρουσιάζουν συγκεντρωτικά το σύνολο των πράξεων του προϋπολογισμού και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις.

(77)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(78)  Άρθρο 12, παράγραφος 4, του καταστατικού της Κοινής Επιχείρησης Βιομηχανιών Βιοπροϊόντων [παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 560/2014].

(79)  Κανονισμός (ΕΕ) 2018/121 του Συμβουλίου, της 23ης Ιανουαρίου 2018, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 560/2014 σχετικά με την Κοινή Επιχείρηση Βιομηχανιών Βιοπροϊόντων (ΕΕ L 22 της 26.1.2018, σ. 1).

(80)  Το ποσό αυτό περιλαμβάνει την ανακοινωθείσα αναστολή εκτέλεσης προϋπολογισμού για το 2017, ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ, και την αναστολή εκτέλεσης προϋπολογισμού για το 2018, ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ.

(81)  Ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων για το 2018 της ΚΕ BBI, σ. 185. Το αναφερόμενο ποσοστό σφάλματος δεν είναι απολύτως αντιπροσωπευτικό, δεδομένου ότι βασίζεται μόνο στις δύο πρώτες σειρές κατασταλτικών ελέγχων, οι οποίοι δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.

(82)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 642/2014 του Συμβουλίου, της 16ης Ιουνίου 2014, για τη σύσταση της Κοινής Επιχείρησης Shift2Rail (ΕΕ L 177 της 17.6.2014, σ. 9).

(83)  Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αρμοδιότητες και τις δραστηριότητες της ΚΕ διατίθενται στον ιστότοπό της: www.shift2rail.org

(84)  Στον διαθέσιμο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται αχρησιμοποίητες πιστώσεις προηγούμενων ετών, τις οποίες η ΚΕ ενέγραψε εκ νέου στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, και έσοδα για ειδικό προορισμό.

(85)  Έκτακτοι και συμβασιούχοι υπάλληλοι, καθώς και αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες.

(86)  Οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τον ισολογισμό, την κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων, την κατάσταση ταμειακών ροών, την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και σύνοψη των κύριων λογιστικών πολιτικών και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις.

(87)  Οι καταστάσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν τις καταστάσεις που παρουσιάζουν συγκεντρωτικά το σύνολο των πράξεων του προϋπολογισμού και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις.

(88)  Οι συμπληρωματικές δραστηριότητες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ελέγχου του ΕΕΣ.

(89)  Στις 31 Δεκεμβρίου 2018, η ΚΕ S2R μπορούσε να βασίσει τον υπολογισμό του ποσοστού σφάλματος σε τέσσερις τελικές εκθέσεις κατασταλτικού ελέγχου (μία σχετικά με τον έλεγχο βάσει κινδύνου και τρεις εκθέσεις σχετικά με το αντιπροσωπευτικό δείγμα της ΚΕ S2R). Βλέπε ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων για το 2018 της ΚΕ S2R, σ. 120-122.

(90)  Διεθνής θερμοπυρηνικός πειραματικός αντιδραστήρας (International Thermonuclear Experimental Reactor).

(91)  Απόφαση του Συμβουλίου 2007/198/Ευρατόμ, της 27ης Μαρτίου 2007, περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινής Επιχείρησης για τον ITER και την ανάπτυξη της πυρηνικής σύντηξης και περί παραχωρήσεως προνομίων σε αυτήν (ΕΕ L 90 της 30.3.2007, σ. 58).

(92)  Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αρμοδιότητες και τις δραστηριότητες της ΚΕ διατίθενται στον ιστότοπό της: www.f4e.europa.eu

(93)  Στον διαθέσιμο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται αχρησιμοποίητες πιστώσεις προηγούμενων ετών, τις οποίες η ΚΕ ενέγραψε εκ νέου στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, και έσοδα για ειδικό προορισμό.

(94)  Έκτακτοι και συμβασιούχοι υπάλληλοι, καθώς και αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες.

(95)  Οι οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τον ισολογισμό, την κατάσταση οικονομικών αποτελεσμάτων, την κατάσταση ταμειακών ροών, την κατάσταση μεταβολών του καθαρού ενεργητικού, καθώς και σύνοψη των κύριων λογιστικών πολιτικών και άλλες επεξηγηματικές σημειώσεις.

(96)  Οι καταστάσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν τις καταστάσεις που παρουσιάζουν συγκεντρωτικά το σύνολο των πράξεων του προϋπολογισμού και τις σχετικές επεξηγηματικές σημειώσεις.

(97)  19ο συμβούλιο του ITER στις 16 και 17 Νοεμβρίου 2016. Το συμβούλιο του ITER είναι το διοικητικό όργανο του ITER IO.

(98)  Το πρώτο πλάσμα αντιπροσωπεύει τη φάση κατασκευής της μηχανής σύντηξης που θα επιτρέψει τη δοκιμή των ουσιωδών συνιστωσών της μηχανής, καθώς και το σημείο έναρξης της φάσης λειτουργίας.

(99)  COM(2010)226 τελικό της 4.5.2010.

(100)  Όπως ορίζεται στην πέμπτη ετήσια αξιολόγηση από ανεξάρτητη ομάδα αξιολόγησης (31 Οκτωβρίου 2016) και στην έκθεση του επικεφαλής διαχείρισης έργου της ΚΕ F4E προς το διοικητικό συμβούλιο, τον Δεκέμβριο του 2016.

(101)  Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την κατάσταση του ITER, της 7ης Ιουλίου 2010 (αριθ. εγγράφου 11902/10).

(102)  COM(2017) 319 final της 14.6.2017 (συνοδευόμενο από το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής SWD(2017) 232 final της 14.6.2017), κεφάλαιο V «ITER: η μελλοντική πορεία».

(103)  Το ποσό των 6,6 δισεκατομμυρίων ευρώ (σε τιμές 2008) που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο της ΕΕ το 2010, λογίζεται επί του παρόντος ως το ανώτατο όριο των δαπανών που μπορεί να πραγματοποιήσει η ΚΕ έως το 2020.

(104)  Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 7881/18, εγκρίθηκε στις 12 Απριλίου 2018.

(105)  Ο αρχικός προϋπολογισμός της ΚΕ F4E για το 2018 που εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο την 1η Δεκεμβρίου 2017 ανερχόταν σε 634,1 εκατομμύρια ευρώ.

(106)  Τον Δεκέμβριο του 2018, το διοικητικό συμβούλιο υπογράμμισε την ανάγκη της ΚΕ F4E για προσεκτική παρακολούθηση του διοικητικού κόστους, σύμφωνα με το αίτημα για περιορισμό του κόστους που περιλαμβανόταν στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 12ης Απριλίου 2018 (Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 7881/18).

(107)  Ο διορθωτικός συντελεστής είναι 91,7 % στη Βαρκελώνη ενώ 116,7 % στο Cadarache.

(108)  Έβδομη ετήσια αξιολόγηση από ανεξάρτητη ομάδα επανεξέτασης (30 Νοεμβρίου 2018)