ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

25.5.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 186/2

Ισοτιμίες του ευρώ (1)

24 Μαΐου 2016

(2016/C 186/02)

1 ευρώ =

	Νομισματική μονάδα	Ισοτιμία
USD	δολάριο ΗΠΑ	1,1168
JPY	ιαπωνικό γιεν	122,56
DKK	δανική κορόνα	7,4365
GBP	λίρα στερλίνα	0,76513
SEK	σουηδική κορόνα	9,3060
CHF	ελβετικό φράγκο	1,1079
ISK	ισλανδική κορόνα
NOK	νορβηγική κορόνα	9,3355
BGN	βουλγαρικό λεβ	1,9558
CZK	τσεχική κορόνα	27,025
HUF	ουγγρικό φιορίνι	316,00
PLN	πολωνικό ζλότι	4,4358
RON	ρουμανικό λέου	4,5083
TRY	τουρκική λίρα	3,3035
AUD	δολάριο Αυστραλίας	1,5597
CAD	δολάριο Καναδά	1,4684
HKD	δολάριο Χονγκ Κονγκ	8,6743
NZD	δολάριο Νέας Ζηλανδίας	1,6604
SGD	δολάριο Σιγκαπούρης	1,5445
KRW	ουόν Νότιας Κορέας	1 329,32
ZAR	νοτιοαφρικανικό ραντ	17,4501
CNY	κινεζικό ρενμινπί γιουάν	7,3226
HRK	κροατική κούνα	7,4950
IDR	ρουπία Ινδονησίας	15 278,26
MYR	μαλαισιανό ρινγκίτ	4,5959
PHP	πέσο Φιλιππινών	52,267
RUB	ρωσικό ρούβλι	74,4262
THB	ταϊλανδικό μπατ	39,914
BRL	ρεάλ Βραζιλίας	3,9639
MXN	πέσο Μεξικού	20,5852
INR	ινδική ρουπία	75,5780

(1) Πηγή: Ισοτιμίες αναφοράς που δημοσιεύονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

25.5.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 186/4

Συνοπτική παρουσίαση της προκαταρκτικής γνωμοδότησης του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σχετικά με τη συμφωνία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που συνδέονται με την πρόληψη, τη διερεύνηση, τη διακρίβωση και τη δίωξη αξιόποινων πράξεων

[Το πλήρες κείμενο της παρούσας γνωμοδότησης είναι διαθέσιμο στην αγγλική, γαλλική και γερμανική γλώσσα στον δικτυακό τόπο του ΕΕΠΔ www.edps.europa.eu]

(2016/C 186/04)

Η γνωμοδότηση βασίζεται στη γενική υποχρέωση συμμόρφωσης των διεθνών συμφωνιών που συνάπτονται από την ΕΕ με τις διατάξεις της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και στον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων που αποτελεί τον πυρήνα του δικαίου της ΕΕ. Ειδικότερα, η αξιολόγηση διενεργείται προκειμένου να αναλυθεί η συμμόρφωση του περιεχομένου της συμφωνίας-πλαίσιο με τα άρθρα 7, 8 και 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το άρθρο 16 της ΣΛΕΕ για τη διασφάλιση της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Η διερεύνηση και η δίωξη εγκλημάτων αποτελεί θεμιτό στόχο πολιτικής, ενώ έχει καταστεί σημαντικότερη από ποτέ η διεθνής συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών. Προς το παρόν, η ΕΕ δεν διαθέτει ισχυρό κοινό πλαίσιο στον εν λόγω τομέα και, ως εκ τούτου, δεν υπάρχουν συνεκτικές διασφαλίσεις για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες των προσώπων. Όπως έχει επανειλημμένως υποστηρίξει ο ΕΕΠΔ, η ΕΕ χρειάζεται βιώσιμες ρυθμίσεις για την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με τρίτες χώρες για τους σκοπούς επιβολής του νόμου, οι οποίες πρέπει να συμμορφώνονται πλήρως με τις Συνθήκες της ΕΕ και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.

Ως εκ τούτου, επικροτούμε και υποστηρίζουμε ενεργά τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη σύναψη μιας πρώτης συμφωνίας-πλαισίου με τις ΗΠΑ. Στόχος της εν λόγω διεθνούς συμφωνίας για την επιβολή του νόμου είναι να αποτελέσει η προστασία των δεδομένων, για πρώτη φορά, τη βάση για την ανταλλαγή πληροφοριών. Μολονότι αναγνωρίζεται ότι δεν είναι δυνατή η πλήρης αναπαραγωγή της ορολογίας και των ορισμών του δικαίου της ΕΕ σε μια συμφωνία που συνάπτεται με τρίτη χώρα, οι διασφαλίσεις για τα πρόσωπα πρέπει να είναι σαφείς και αποτελεσματικές προκειμένου να εξασφαλιστεί η πλήρης συμμόρφωση με το πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ.

Τα τελευταία χρόνια το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει κατοχυρώσει τις αρχές προστασίας των δεδομένων, στις οποίες περιλαμβάνονται η αμεροληψία, η ακρίβεια και η συνάφεια των πληροφοριών, η ανεξάρτητη εποπτεία και τα ατομικά δικαιώματα των προσώπων. Οι συγκεκριμένες αρχές έχουν σημασία τόσο για τους δημόσιους φορείς όσο και για τις ιδιωτικές εταιρείες, ανεξάρτητα από οιαδήποτε επίσημη διαπίστωση από την ΕΕ περί ικανοποιητικού επιπέδου προστασίας σχετικά με τις διασφαλίσεις της προστασίας των δεδομένων σε τρίτες χώρες· μάλιστα, αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη σημασία λαμβανομένου υπόψη του ευαίσθητου χαρακτήρα των δεδομένων που απαιτούνται στις ποινικές έρευνες.

Σκοπός της παρούσας γνωμοδότησης είναι η παροχή εποικοδομητικών και αντικειμενικών συμβουλών στα θεσμικά όργανα της ΕΕ κατά την ολοκλήρωση αυτού του δύσκολου έργου από την Επιτροπή, το οποίο έχει ευρύτερες συνέπειες όχι μόνο για τη συνεργασία ΕΕ-ΗΠΑ στον τομέα επιβολής του νόμου αλλά και για τις μελλοντικές διεθνείς συμφωνίες. Η συμφωνία-πλαίσιο, παρότι είναι χωριστή από την πρόσφατα ανακοινωθείσα «Ασπίδα προστασίας ΕΕ-ΗΠΑ για την ιδιωτικότητα» σχετικά με τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε εμπορικό περιβάλλον, πρέπει να εξεταστεί σε συνδυασμό με αυτήν. Ενδέχεται να απαιτηθούν περαιτέρω στοιχεία για την ανάλυση της αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο αυτών μέσων και για τη μεταρρύθμιση του πλαισίου της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων.

Πριν από την υποβολή της συμφωνίας προς έγκριση από το Κοινοβούλιο, τα συμβαλλόμενα μέρη ενθαρρύνονται να εξετάσουν προσεκτικά σημαντικές εξελίξεις που έχουν σημειωθεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να συνάψουν τη συμφωνία αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου περί δικαστικής προσφυγής. Πολλές από τις ήδη προβλεπόμενες διασφαλίσεις είναι ευπρόσδεκτες, αλλά θα πρέπει να ενισχυθούν, μεταξύ άλλων υπό το φως της απόφασης που εκδόθηκε τον Οκτώβριο στην υπόθεση Schrems με την οποία ακυρώνεται η απόφαση περί ασφαλούς λιμένα, και της πολιτικής συμφωνίας της ΕΕ τον Δεκέμβριο σχετικά με τη μεταρρύθμιση της προστασίας των δεδομένων, η οποία καλύπτει τις διαβιβάσεις δεδομένων και τη δικαστική και αστυνομική συνεργασία.

Ο ΕΕΠΔ έχει εντοπίσει τρεις ουσιαστικές βελτιώσεις οι οποίες προτείνει να επέλθουν στο κείμενο προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τον Χάρτη και με το άρθρο 16 της Συνθήκης:

—	διασαφήνιση ότι όλες οι διασφαλίσεις ισχύουν για όλα τα πρόσωπα, όχι μόνο για τους πολίτες της ΕΕ,

—	διασφάλιση ότι οι διατάξεις περί δικαστικής προσφυγής είναι αποτελεσματικές κατά την έννοια του Χάρτη,

—	διασαφήνιση ότι δεν επιτρέπονται οι μαζικές διαβιβάσεις δεδομένων ευαίσθητου χαρακτήρα.

Στη γνωμοδότηση παρέχονται πρόσθετες συστάσεις για τη διευκρίνιση των προβλεπόμενων διασφαλίσεων μέσω συνοδευτικού επεξηγηματικού εγγράφου. Παραμένουμε στη διάθεση των θεσμικών οργάνων για παροχή περαιτέρω συμβουλών και διάλογο σχετικά με το εν λόγω ζήτημα.

I. Πλαίσιο της μονογραφημένης συμφωνίας

Στις 3 Δεκεμβρίου 2010 το Συμβούλιο εξέδωσε απόφαση με την οποία εξουσιοδοτήθηκε η Επιτροπή να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (ΗΠΑ) σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα κατά τη διαβίβαση και την επεξεργασία τους για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, διακρίβωσης ή δίωξης αξιόποινων πράξεων, περιλαμβανομένης της τρομοκρατίας, στο πλαίσιο της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις (εφεξής «η συμφωνία») (1).

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Επιτροπής και των ΗΠΑ ξεκίνησαν επισήμως στις 29 Μαρτίου 2011 (2). Στις 25 Ιουνίου 2014 ο Γενικός Εισαγγελέας των Ηνωμένων Πολιτειών ανακοίνωσε την ανάληψη νομοθετικής δράσης με στόχο την παροχή στους πολίτες της ΕΕ του δικαιώματος δικαστικής προσφυγής στις ΗΠΑ όσον αφορά τα δικαιώματά τους στην ιδιωτικότητα (3). Έπειτα από αρκετούς γύρους διαπραγματεύσεων που διήρκεσαν περισσότερο από 4 έτη, η συμφωνία μονογραφήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2015. Σύμφωνα με την Επιτροπή, στόχος είναι η υπογραφή και επίσημη σύναψη της συμφωνίας μόνο μετά την ψήφιση του νόμου περί δικαστικής προσφυγής στις ΗΠΑ (4).

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνει το μονογραφημένο κείμενο της συμφωνίας, ενώ το Συμβούλιο πρέπει να το υπογράψει. Εφόσον κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί, και η συμφωνία δεν έχει υπογραφεί επισήμως, σημειώνεται ότι μπορεί να γίνει επανέναρξη των διαπραγματεύσεων επί συγκεκριμένων σημείων. Σε αυτό το πλαίσιο ο ΕΕΠΔ εκδίδει την παρούσα γνωμοδότηση, βάσει του κειμένου της μονογραφημένης συμφωνίας που δημοσιεύθηκε στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής (5). Πρόκειται για προκαταρκτική γνωμοδότηση η οποία βασίζεται σε μια πρώτη ανάλυση του σύνθετου νομικού κειμένου και πραγματοποιείται με την επιφύλαξη τυχόν πρόσθετων συστάσεων που θα διατυπωθούν βάσει περαιτέρω διαθέσιμων πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων τυχόν νομοθετικών εξελίξεων στις ΗΠΑ, όπως η ψήφιση του νόμου περί δικαστικής προσφυγής. Ο ΕΕΠΔ έχει προσδιορίσει τρία ουσιώδη σημεία που χρήζουν βελτίωσης και επίσης επισημαίνει ορισμένες άλλες πτυχές για τις οποίες συνιστώνται σημαντικές διευκρινίσεις. Με τις εν λόγω βελτιώσεις η συμφωνία μπορεί να θεωρηθεί ότι συνάδει με το πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ.

V. Συμπεράσματα

53.

Ο ΕΕΠΔ επικροτεί την πρόθεση παροχής ενός νομικώς δεσμευτικού μέσου για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάζονται μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για τους σκοπούς της πρόληψης, της διερεύνησης, της διακρίβωσης ή της δίωξης ποινικών αδικημάτων, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας.

54.

Στόχος των περισσοτέρων από τις ουσιαστικές διατάξεις της συμφωνίας είναι να εξασφαλιστεί η πλήρης ή μερική αντιστοίχιση με τις απαραίτητες εγγυήσεις του δικαιώματος στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην ΕΕ (όπως τα δικαιώματα του προσώπου στο οποίο αναφέρονται τα δεδομένα, η ανεξάρτητη εποπτεία και το δικαίωμα δικαστικού ελέγχου).

55.

Μολονότι η συμφωνία δεν συνιστά, από τεχνικής άποψης, απόφαση περί ικανοποιητικού επιπέδου προστασίας, δημιουργεί ωστόσο ένα γενικό τεκμήριο συμμόρφωσης για διαβιβάσεις δεδομένων που στηρίζονται σε ειδική νομική βάση, στο πλαίσιο της συμφωνίας. Ως εκ τούτου, είναι καίριας σημασίας να διασφαλιστεί ότι το «τεκμήριο» αυτό ενισχύεται με όλες τις αναγκαίες διασφαλίσεις στο ίδιο το κείμενο της συμφωνίας προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε παραβίαση του Χάρτη, ιδίως των άρθρων 7, 8 και 47.

56.

Ο ΕΕΠΔ συνιστά τρεις ουσιώδεις βελτιώσεις επί του κειμένου, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τον Χάρτη και με το άρθρο 16 της ΣΛΕΕ:

1.	διασαφήνιση ότι όλες οι διασφαλίσεις ισχύουν για όλα τα πρόσωπα, όχι μόνο για τους πολίτες της ΕΕ·

2.	διασφάλιση ότι οι διατάξεις περί δικαστικών προσφυγών είναι αποτελεσματικές κατά την έννοια του Χάρτη·

3.	διασαφήνιση ότι δεν επιτρέπονται οι μαζικές διαβιβάσεις δεδομένων ευαίσθητου χαρακτήρα.

57.

Επιπλέον, για λόγους ασφάλειας δικαίου, ο ΕΕΠΔ συνιστά την εισαγωγή των ακόλουθων βελτιώσεων ή διευκρινίσεων στο κείμενο της συμφωνίας ή στο πλαίσιο επεξηγηματικών δηλώσεων που επισυνάπτονται στη συμφωνία ή στο στάδιο εκτέλεσης της συμφωνίας, όπως αναλύονται στην παρούσα γνωμοδότηση, με τις οποίες να προβλέπεται:

1.	ότι το άρθρο 5 παράγραφος 3 πρέπει να ερμηνεύεται ως ότι σέβεται τον ρόλο των εποπτικών αρχών προκειμένου να συνάδει με το άρθρο 8 παράγραφος 3 του Χάρτη·

2.	ότι οι ειδικές νομικές βάσεις για τις διαβιβάσεις (άρθρο 5 παράγραφος 1) πρέπει να συνάδουν πλήρως με τις διασφαλίσεις που παρέχονται στη συμφωνία και, σε περίπτωση αντίθετων διατάξεων μεταξύ μιας ειδικής νομικής βάσης και της συμφωνίας, υπερισχύει η δεύτερη·

3.	ότι, σε περίπτωση αναποτελεσματικής προστασίας των δεδομένων που διαβιβάζονται στις αρχές σε επίπεδο κράτους, τα σχετικά μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 14 παράγραφος 2 θα περιλαμβάνουν, κατά περίπτωση, μέτρα που αφορούν δεδομένα τα οποία έχουν ήδη αποτελέσει αντικείμενο ανταλλαγής·

ότι οι ορισμοί της επεξεργασίας και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (άρθρο 2) εναρμονίζονται ώστε να συμμορφώνονται με την καθιερωμένη έννοιά τους στο πλαίσιο του δικαίου της ΕΕ· σε περίπτωση που τα συμβαλλόμενα μέρη δεν εναρμονίσουν πλήρως τους εν λόγω ορισμούς, θα πρέπει στα επεξηγηματικά συνοδευτικά κείμενα της συμφωνίας να συμπεριληφθεί διευκρίνιση ότι η εφαρμογή των δύο εννοιών δεν θα διαφέρει κατ’ ουσίαν από τον τρόπο με τον οποίο γίνονται αντιληπτές στο δίκαιο της ΕΕ·

5.	η δυνατότητα να συμπεριληφθεί, στην επεξηγηματική δήλωση, ενδεικτικός κατάλογος των «ειδικών όρων» για τις περιπτώσεις μαζικής διαβίβασης δεδομένων (άρθρο 7 παράγραφος 3)·

6.	ότι τα συμβαλλόμενα μέρη προτίθενται να εφαρμόσουν τις διατάξεις σχετικά με τις κοινοποιήσεις παραβιάσεων (άρθρο 10) προκειμένου αφενός να περιοριστεί όσο το δυνατόν περισσότερο το ενδεχόμενο παράλειψης των κοινοποιήσεων και αφετέρου να αποφευχθούν οι υπερβολικές καθυστερήσεις στις κοινοποιήσεις·

7.	η συμπλήρωση της διάταξης του άρθρου 12 παράγραφος 1 σχετικά με τη διατήρηση των δεδομένων με τη διευκρίνιση «για τους συγκεκριμένους σκοπούς για τους οποίους διαβιβάστηκαν», στο πλαίσιο της αρχής οριοθετημένου σκοπού που επικαλούνται τα συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία·

ότι τα συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία εξετάζουν το ενδεχόμενο αύξησης των προσπαθειών που καταβάλλουν προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι περιορισμοί στην άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης περιορίζονται σε εκείνους που είναι απαραίτητοι για τη διαφύλαξη των δημόσιων συμφερόντων που απαριθμούνται και για την ενίσχυση της υποχρέωσης διαφάνειας·

ότι σε λεπτομερή επεξηγηματική δήλωση στη συμφωνία απαριθμούνται ρητά (άρθρο 21):

—	οι εποπτικές αρχές που είναι αρμόδιες για το εν λόγω ζήτημα και ο μηχανισμός με τον οποίο τα συμβαλλόμενα μέρη θα ενημερώνουν το ένα το άλλο σχετικά με μελλοντικές αλλαγές,

—	οι ουσιαστικές αρμοδιότητες που δύνανται να ασκούν,

—	τα στοιχεία και οι συντεταγμένες του σημείου επαφής το οποίο θα συνδράμει στον εντοπισμό του αρμόδιου εποπτικού φορέα (βλέπε άρθρο 22 παράγραφος 2).

58.

Τέλος, ο ΕΕΠΔ υπενθυμίζει την ανάγκη κάθε ερμηνεία, εφαρμογή και εκτελεστικό μέτρο της συμφωνίας, σε περίπτωση έλλειψης σαφήνειας και εμφανούς σύγκρουσης των διατάξεων, να συνάδει με τις καταστατικές αρχές της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά το άρθρο 16 της ΣΛΕΕ και τα άρθρα 7 και 8 του Χάρτη, ανεξάρτητα από τις ευπρόσδεκτες βελτιώσεις που θα επέλθουν ως αποτέλεσμα των συστάσεων της παρούσας γνωμοδότησης.

Βρυξέλλες, 12 Φεβρουαρίου 2016.

Giovanni BUTTARELLI

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων

(1) Βλέπε MEMO 10/1661 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2010 και διατίθεται στη διεύθυνση http://europa.eu/rapid/press-release_IP-10-1661_el.htm

(2) Βλέπε MEMO 11/203 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε στις 29 Μαρτίου 2011 και διατίθεται στη διεύθυνση http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-11-203_en.htm

(3) Βλέπε το δελτίο τύπου 14-668 της Γενικής Εισαγγελίας, που δημοσιεύθηκε στις 25 Ιουνίου 2014 και διατίθεται στη διεύθυνση http://www.justice.gov/opa/pr/attorney-general-holder-pledges-support-legislation-provide-eu-citizens-judicial-redress

(4) Βλέπε MEMO 15/5612 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2015 και διατίθεται στη διεύθυνση http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-15-5612_en.htm

(5) Το κείμενο διατίθεται στη διεύθυνση http://ec.europa.eu/justice/data-protection/files/dp-umbrella-agreement_en.pdf

25.5.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 186/7

Συνοπτική παρουσίαση της γνωμοδότησης του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών για υπηκόους τρίτων χωρών όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS)

(2016/C 186/05)

Η επέκταση στους υπηκόους τρίτων χωρών της ανταλλαγής πληροφοριών που αφορούν το ποινικό μητρώο στην ΕΕ στο πλαίσιο του ECRIS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου) αποτελούσε εδώ και καιρό πρόθεση του ευρωπαίου νομοθέτη. Η κατάρτιση της πρότασης επέκτασης του ECRIS στους υπηκόους τρίτων χωρών επισπεύσθηκε λόγω του θεματολογίου της ΕΕ για την ασφάλεια, στο οποίο αναγνωρίστηκε για το ECRIS ότι «η λειτουργία του δεν είναι αποτελεσματική όσον αφορά τους υπηκόους τρίτων χωρών που έχουν καταδικαστεί στην ΕΕ».

Το πλαίσιο ECRIS χρησιμοποιεί επί του παρόντος την ιθαγένεια κράτους μέλους των καταδικασθέντων προσώπων ως κεντρικό σημείο στην ανταλλαγή πληροφοριών. Για τον λόγο αυτό, δικαιολογείται η δημιουργία παράλληλου συστήματος για τους υπηκόους τρίτων χωρών. Η Επιτροπή επέλεξε να εφαρμόσει την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με το ποινικό μητρώο υπηκόων τρίτων χωρών σε ένα αποκεντρωμένο σύστημα, μέσω της χρήσης φίλτρου ευρετηρίου για κάθε συμμετέχον κράτος μέλος. Το φίλτρο ευρετηρίου θα επικαιροποιείται με συγκεκριμένες πληροφορίες κάθε φορά που καταδικάζεται υπήκοος τρίτης χώρας και θα αποστέλλεται στα άλλα κράτη μέλη.

Ο ΕΕΠΔ έχει αναλύσει προσεκτικά τη νομοθετική πρόταση και εκδίδει συστάσεις με σκοπό να συνδράμει τον νομοθέτη και να διασφαλίσει ότι τα νέα μέτρα θα συμμορφώνονται με τη νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και, ειδικότερα, με τα άρθρα 7 και 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.

Μολονότι ο ΕΕΠΔ επικροτεί την πρόταση δημιουργίας ενός αποκεντρωμένου συστήματος της ΕΕ για την επεξεργασία δεδομένων που αφορούν το ποινικό μητρώο υπηκόων τρίτων χωρών, βάσει μηχανισμού αναζήτησης «αντιστοιχίας / μη αντιστοιχίας» και χρησιμοποιώντας τεχνικά μέτρα που αποσκοπούν στον περιορισμό των παρεμβάσεων στο δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και στο δικαίωμα προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, εγείρει εντούτοις τρεις βασικούς προβληματισμούς και διατυπώνει και άλλες πρόσθετες συστάσεις, που αναλύονται περαιτέρω στη γνωμοδότηση.

Πρώτον, για τους υπηκόους τρίτων χωρών θα πρέπει να εφαρμοστεί καθεστώς αντίστοιχο με αυτό που ισχύει για τους υπηκόους της ΕΕ όσον αφορά την επεξεργασία δακτυλικών αποτυπωμάτων, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη την ιδιαιτερότητα των εθνικών ποινικών συστημάτων, εκπληρώνοντας με τον τρόπο αυτό τις απαιτήσεις αναγκαιότητας και αναλογικότητας της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Δεύτερον, το κείμενο της πρότασης αναφέρεται ανακριβώς στις πληροφορίες που περιέχονται στο φίλτρο ευρετηρίου ως «ανώνυμες». Ο ΕΕΠΔ συνιστά να διασαφηνιστεί ότι οι πληροφορίες που υπόκεινται σε επεξεργασία για τους σκοπούς του ECRIS για υπηκόους τρίτων χωρών συνιστούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία έχουν υποβληθεί σε διαδικασία ψευδωνυμοποίησης, και όχι ανώνυμα δεδομένα.

Τρίτον, ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι η δημιουργία ενός διαφορετικού τύπου συστήματος επεξεργασίας δεδομένων για τους υπηκόους της ΕΕ που έχουν ιθαγένεια τρίτης χώρας, εκτός από αυτό που ισχύει για τους υπηκόους της ΕΕ, δεν πληροί τις απαιτήσεις αναγκαιότητας δυνάμει της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και θα μπορούσε να οδηγήσει σε διακρίσεις. Ως εκ τούτου, ο ΕΕΠΔ συνιστά τα μέτρα που προβλέπονται στην πρόταση να αφορούν μόνο τους υπηκόους τρίτων χωρών και όχι και τους υπηκόους της ΕΕ που έχουν επίσης ιθαγένεια τρίτης χώρας.

I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΠΛΑΙΣΙΟ

I.1. Διαβούλευση με τον ΕΕΠΔ

Στις 19 Ιανουαρίου 2016 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της απόφασης-πλαισίου 2009/315/ΔΕΥ του Συμβουλίου όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με υπηκόους τρίτων χωρών και όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS), και για την αντικατάσταση της απόφασης 2009/316/ΔΕΥ του Συμβουλίου (1) («η πρόταση»). Πριν από τη δημοσίευση της πρότασης ζητήθηκε άτυπα η γνώμη του ΕΕΠΔ. Ωστόσο, ο ΕΕΠΔ εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν έλαβε αίτηση γνωμοδότησης μετά τη δημοσίευση της πρότασης.

I.2. Στόχος της πρότασης

Το ECRIS είναι ένα ηλεκτρονικό σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με προηγούμενες καταδίκες που έχουν επιβληθεί από ποινικά δικαστήρια της ΕΕ εις βάρος ενός συγκεκριμένου προσώπου στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και για άλλους σκοπούς, εφόσον επιτρέπεται από το εθνικό δίκαιο. Το σύστημα βασίζεται στην απόφαση-πλαίσιο 2009/315/ΔΕΥ του Συμβουλίου (2) («η απόφαση-πλαίσιο») και στην απόφαση 2009/316/ΔΕΥ του Συμβουλίου (3).

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει την πρόταση, το ECRIS διέπεται από τη βασική αρχή ότι είναι δυνατή η λήψη πλήρους συνόλου πληροφοριών σχετικά με τις προηγούμενες καταδίκες ενός υπηκόου της ΕΕ από το κράτος μέλος ιθαγένειας του συγκεκριμένου προσώπου, το οποίο μπορεί να παρέχει, κατόπιν αιτήματος, αναλυτικά και ενημερωμένα στοιχεία σχετικά με το ποινικό μητρώο των υπηκόων του, ανεξαρτήτως του κράτους της ΕΕ στο οποίο είχαν εκδοθεί οι καταδικαστικές αποφάσεις. Η δομή αυτή δυσχεραίνει επί του παρόντος τη δυνατότητα των αρχών να ανταλλάσσουν πληροφορίες μέσω του ECRIS σχετικά με καταδίκες εις βάρος υπηκόων τρίτων χωρών και ανιθαγενών (εφεξής υπήκοοι τρίτων χωρών), δεδομένου ότι «οι υπήκοοι τρίτων χωρών δεν έχουν κράτος μέλος ιθαγένειας» και «ώστε να είναι δυνατή η πλήρης επισκόπηση του ποινικού μητρώου ενός συγκεκριμένου ατόμου, οι αιτήσεις πρέπει να αποστέλλονται σε όλα τα κράτη μέλη καταδίκης» (4).

Ως εκ τούτου, στόχος της πρότασης είναι να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του ECRIS όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με το ποινικό μητρώο υπηκόων τρίτων χωρών.

Στην αιτιολογική έκθεση περιγράφεται το σύστημα που επελέγη για την επίτευξη αυτού του στόχου. Το σύστημα θα είναι οργανωμένο σε αποκεντρωμένη βάση, το οποίο σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει ενιαία βάση δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ που θα περιέχει τις σχετικές πληροφορίες, αλλά ότι κάθε κράτος μέλος θα διατηρεί αρχείο δεδομένων. Τα κράτη μέλη θα υποχρεούνται να εξάγουν τα στοιχεία ταυτότητας από το οικείο ποινικό μητρώο και να τα καταχωρίζουν σε ξεχωριστό αρχείο, «το φίλτρο ευρετηρίου», όποτε εκδίδεται καταδικαστική απόφαση εις βάρος υπηκόου τρίτης χώρας. Τα δεδομένα θα μετατρέπονται σε «κλειδωμένα αρχεία και κλειδιά». Το φίλτρο ευρετηρίου θα διανέμεται σε όλα τα κράτη μέλη, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να πραγματοποιούν ανεξάρτητη αναζήτηση στις εγκαταστάσεις τους. Το σύστημα θα επιτρέπει στα κράτη μέλη να προβαίνουν σε αντιστοίχιση των δικών τους δεδομένων με το αρχείο και να διαπιστώνουν αν υπάρχουν περαιτέρω καταχωρίσεις ποινικού μητρώου σε άλλα κράτη μέλη (σύστημα αντιστοιχίας/μη αντιστοιχίας).

II. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

37.

Όπως έχει ήδη επισημανθεί στη γνωμοδότηση την οποία εξέδωσε ο ΕΕΠΔ το 2006 σχετικά με την πρόταση για το ECRIS, «όσον αφορά τους υπηκόους τρίτων χωρών, ενδέχεται να χρειασθεί εναλλακτικό σύστημα», διότι «για προφανείς λόγους, το προτεινόμενο σύστημα δεν ισχύει σε αυτές τις περιπτώσεις» (5). Επικροτούμε, ως εκ τούτου, την παρούσα πρόταση και αναγνωρίζουμε τη σημασία της αποτελεσματικής ανταλλαγής πληροφοριών που προέρχονται από το ποινικό μητρώο καταδικασθέντων προσώπων, ιδίως στο πλαίσιο της έγκρισης του θεματολογίου της ΕΕ για την ασφάλεια (6).

38.

Έπειτα από προσεκτική ανάλυση της πρότασης, ο ΕΕΠΔ διατυπώνει τις ακόλουθες συστάσεις με στόχο να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων:

Όσον αφορά την υποχρεωτική χρήση δακτυλικών αποτυπωμάτων για τους υπηκόους τρίτων χωρών, θα πρέπει να δημιουργηθεί για τους υπηκόους τρίτων χωρών καθεστώς αντίστοιχο με αυτό που ισχύει για τους υπηκόους της ΕΕ, σύμφωνα με τους υφιστάμενους κανόνες για τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων σε εθνικό επίπεδο.

2.	Οι αναφορές σε ανώνυμα δεδομένα θα πρέπει να αφαιρεθούν από την πρόταση και να αντικατασταθούν με ακριβείς αναφορές στη διαδικασία ψευδωνυμοποίησης·

Τα δεδομένα προς αποθήκευση σε εθνικό επίπεδο σχετικά με τους καταδικασθέντες υπηκόους της ΕΕ και τους καταδικασθέντες υπηκόους τρίτων χωρών δεν θα πρέπει να κατηγοριοποιούνται διαφορετικά, αλλά να επεκταθεί το καθεστώς που ήδη ισχύει επί του παρόντος για τους υπηκόους της ΕΕ (π.χ. «προαιρετικά δεδομένα», «πρόσθετα δεδομένα») και στους υπηκόους τρίτων χωρών.

4.	Η χρήση του συστήματος φίλτρου ευρετηρίου θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των υπηκόων τρίτων χωρών, κατηγορία προσώπων στην οποία δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι υπήκοοι της ΕΕ που έχουν επίσης την ιθαγένεια τρίτης χώρας.

39.

Επιπλέον, ο ΕΕΠΔ διατυπώνει τις ακόλουθες συστάσεις για την ενίσχυση της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που υποβάλλονται σε επεξεργασία για τους σκοπούς του ECRIS για υπηκόους τρίτων χωρών:

1.	Στο προοίμιο της πρότασης θα πρέπει να συμπεριληφθεί αναφορά στην οδηγία για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, διευκρινίζοντας τη σχέση μεταξύ των πράξεων·

2.	Στις εκτελεστικές πράξεις που θα προτείνει η Επιτροπή θα πρέπει να προβλεφθούν περαιτέρω εγγυήσεις για την επεξεργασία δακτυλικών αποτυπωμάτων όσον αφορά τη διαδικασία καταχώρισης, την έμφαση στον βαθμό ακρίβειας και την εφαρμογή εφεδρικής διαδικασίας.

Βρυξέλλες, 13 Απριλίου 2016.

Giovanni BUTTARELLI

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων

(1) COM(2016) 7 final, 2016/0002 (COD), Στρασβούργο, 19 Ιανουαρίου 2016.

(2) Απόφαση-πλαίσιο 2009/315/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2009, σχετικά με τη διοργάνωση και το περιεχόμενο της ανταλλαγής πληροφοριών που προέρχονται από το ποινικό μητρώο μεταξύ των κρατών μελών (Απόφαση-πλαίσιο) (ΕΕ L 93 της 7.4.2009, σ. 23).

(3) Απόφαση 2009/316/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 6ης Απριλίου 2009, σχετικά με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS) κατ’ εφαρμογή του άρθρου 11 της απόφασης-πλαισίου 2009/315/ΔΕΥ (ΕΕ L 93 της 7.4.2009, σ. 33).

(4) Αιτιολογική έκθεση της πρότασης, σ. 3.

(5) Γνωμοδότηση του ΕΕΠΔ σχετικά με την πρόταση απόφασης-πλαισίου του Συμβουλίου σχετικά με τη διοργάνωση και το περιεχόμενο των ανταλλαγών, μεταξύ των κρατών μελών, πληροφοριών που προέρχονται από το ποινικό μητρώο (COM(2005) 690 τελικό) (ΕΕ C 313 της 20.12.2006, σ. 26, παράγραφοι 15 και 18).

(6) «Ευρωπαϊκό θεματολόγιο για την ασφάλεια» — Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, της 28ης Απριλίου 2015, COM(2015) 185 final.

25.5.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 186/10

Συνοπτική παρουσίαση των συστάσεων του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σχετικά με την πρόταση κανονισμού για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή

(2016/C 186/06)

Συνοπτική παρουσίαση

Η Ευρώπη σήμερα αντιμετωπίζει το πιεστικό ζήτημα της μεταναστευτικής κρίσης καθώς και αυξημένες τρομοκρατικές απειλές. Η ΕΕ επιθυμεί συνεπώς να ενισχύσει τη διαχείριση των εξωτερικών της συνόρων. Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση κανονισμού για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή αποσκοπεί στην καθιέρωση γενικών αρχών σχετικά με την ευρωπαϊκή ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων και ενισχύει την εντολή του Frontex.

Ο ΕΕΠΔ αναγνωρίζει την ανάγκη για αποτελεσματικότερη διαχείριση της μετανάστευσης και για ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας, κάτι το οποίο απαιτεί την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Ωστόσο, η πρόταση της Επιτροπής μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σοβαρή παραβίαση των δικαιωμάτων των μεταναστών και των προσφύγων, οι οποίοι αποτελούν μια ευπαθή ομάδα ατόμων που χρήζει ιδιαίτερης προστασίας.

Η παρούσα γνωμοδότηση εξετάζει τις πέντε βασικότερες ανησυχίες όσον αφορά την προστασία των δεδομένων και ζητεί την περαιτέρω βελτίωση του προτεινόμενου κειμένου ώστε να εξασφαλιστεί η πλήρης συμμόρφωση με τις αρχές της προστασίας των δεδομένων. Ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι η εν λόγω συμμόρφωση αποτελεί καίριο στοιχείο για την επιτυχία της πρωτοβουλίας και την ικανότητά της να αντεπεξέλθει στον νομικό έλεγχο. Ειδικότερα, συνιστούμε:

—

όσον αφορά τους σκοπούς της πρότασης, να διενεργηθούν χωριστές αξιολογήσεις της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας των μέτρων για την επίτευξη των δύο καθορισμένων στόχων της μετανάστευσης και της ασφάλειας, σημειώνοντας ότι οι στόχοι θα ενεργοποιήσουν την εφαρμογή διαφόρων κανόνων προστασίας των δεδομένων·

—

όσον αφορά τη συλλογή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να αποσαφηνιστεί το εύρος και το πεδίο των δραστηριοτήτων επεξεργασίας του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, δεδομένου ότι η ισχύουσα πρόταση υποδηλώνει ότι ο νέος οργανισμός θα μετατραπεί σε κόμβο δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα όπου θα φυλάσσονται τεράστιες ποσότητες προσωπικών πληροφοριών·

—	τη σαφή οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων μεταξύ του νέου οργανισμού και των κρατών μελών της ΕΕ ώστε να μη δημιουργείται σύγχυση στο επίπεδο της λογοδοσίας όσον αφορά τις υποχρεώσεις προστασίας δεδομένων κάθε υπευθύνου επεξεργασίας·

—	την παροχή διευκρινίσεων σχετικά με τις διαβιβάσεις δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω διαβιβάσεις πρέπει να βασίζονται είτε σε αξιολόγηση επάρκειας είτε στη χρήση κατάλληλων διασφαλίσεων·

—	όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα των μεταναστών και των προσφύγων, να παρασχεθούν διασφαλίσεις επιτόπου ότι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες θα ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους κατά τρόπο ώστε να μπορούν να κατανοούν και να ασκούν τα εν λόγω δικαιώματα.

Συνολικά, ο νέος οργανισμός πρέπει να είναι επαρκώς εξοπλισμένος και ικανός να εκτελεί τα καθήκοντά του όσον αφορά τη συμμόρφωση με τους κανόνες προστασίας των δεδομένων και τη διασφάλιση των συμφερόντων και των δικαιωμάτων των προσώπων τα οποία αφορούν τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που υποβάλλονται σε επεξεργασία.

1. Πλαίσιο της πρότασης

Στις 15 Δεκεμβρίου 2015 η Επιτροπή ανακοίνωσε μια σημαντική δέσμη μέτρων που είναι ευρύτερα γνωστή ως «δέσμη μέτρων για τα σύνορα» (1), με στόχο την ενίσχυση της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη βελτίωση της προστασίας του χώρου Σένγκεν. Η κύρια πρωτοβουλία της εν λόγω δέσμης μέτρων είναι η πρόταση κανονισμού για τη σύσταση Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (2) (εφεξής «η πρόταση»), η οποία ορίζει τις γενικές αρχές της ευρωπαϊκής ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων και αποτελεί συνέχεια του προγράμματος δράσης της Επιτροπής για τη μετανάστευση (3) και, σε ορισμένο βαθμό, του θεματολογίου της για την ασφάλεια (4), τα οποία υποβλήθηκαν και τα δύο την άνοιξη του 2015.

Στις 17 Δεκεμβρίου 2015 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε την ταχεία έγκριση της πρότασης και κάλεσε το Συμβούλιο της ΕΕ να καταλήξει σε πολιτική συμφωνία πριν από τη λήξη της θητείας της τρέχουσας προεδρίας (5). Οι συννομοθέτες επιτάχυναν τις συζητήσεις τους σχετικά με την πρόταση. Η ολλανδική προεδρία έχει σκοπό να τηρήσει την προθεσμία (6), ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προγραμμάτισε προσωρινά συνεδρίαση της ολομέλειας για την εξέταση της πρότασης στις αρχές Ιουνίου (7).

Ο ΕΕΠΔ αναγνωρίζει τη μεταναστευτική κρίση και τις τρομοκρατικές απειλές με τις οποίες βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη η ΕΕ, καθώς και τη σημασία της λήψης άμεσων και ουσιαστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κατάστασης σε επίπεδο ΕΕ. Επικροτεί τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αντιδράσει άμεσα στην τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα. Ωστόσο, αποτελεί ευθύνη του ΕΕΠΔ να υπενθυμίζει τη σημασία του σεβασμού του θεμελιώδους δικαιώματος της προστασίας των δεδομένων και να παρέχει συμβουλές σχετικά με τους βέλτιστους τρόπους να συμπεριλαμβάνονται διασφαλίσεις προστασίας των δεδομένων σε νέα νομοθετικά μέτρα, δυνάμει των άρθρων 7 και 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (8) (εφεξής «ο Χάρτης») και του άρθρου 16 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκφράζουμε τη λύπη μας για το γεγονός ότι το ανωτέρω θεματολόγιο δεν επέτρεψε τη διαβούλευση με τον ΕΕΠΔ σε προγενέστερο στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας.

Στην παρούσα γνωμοδότηση, ο ΕΕΠΔ προσδιορίζει πέντε βασικούς τομείς προβληματισμού που απαιτούν περαιτέρω βελτιώσεις του προτεινόμενου κειμένου έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με το πλαίσιο προστασίας των δεδομένων. Ο ΕΕΠΔ θα εστιάσει τις παρατηρήσεις του στους σκοπούς της πρότασης, στη συλλογή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στην ευθύνη της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στις διαβιβάσεις δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, και στον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων των μεταναστών και των προσφύγων. Τέλος, θα επισημάνει τις πτυχές της πρότασης για τις οποίες απαιτούνται σημαντικές διευκρινίσεις.

8. Συμπέρασμα

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει ικανοποίηση για διάφορες πτυχές της πρότασης, ιδίως για το γεγονός ότι έχουν συμπεριληφθεί στο κείμενο ορισμένες διασφαλίσεις, μεταξύ άλλων για τον περιορισμό των περιόδων διατήρησης των δεδομένων. Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη του αντίκτυπου της παρέμβασης στα θεμελιώδη δικαιώματα των μεταναστών και των προσφύγων, ο ΕΕΠΔ θεωρεί, γενικότερα, ότι θα πρέπει να διενεργηθεί χωριστή αξιολόγηση της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας των δραστηριοτήτων επεξεργασίας που προβλέπονται για κάθε σκοπό της πρότασης. Η συμβατότητα μεταξύ των διαφορετικών σκοπών της επεξεργασίας που ορίζονται στο άρθρο 45 παράγραφος 1 της πρότασης θα πρέπει επίσης να ελεγχθεί.

Προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια δικαίου και η συμμόρφωση με τις αρχές της προστασίας δεδομένων, ο ΕΕΠΔ συνιστά, ειδικότερα, να εισαχθούν οι ακόλουθες βελτιώσεις και διευκρινίσεις στο τελικό κείμενο της πρωτοβουλίας:

—

Καθορισμός και περιορισμός του σκοπού

—	να καθοριστούν ρητά και χωριστά, σε ολόκληρο το κείμενο, οι δύο σκοποί που επιδιώκονται με την πρόταση,

—	να διασφαλιστεί η συμβατότητα του τρόπου επεξεργασίας των δεδομένων και να γίνεται σαφής αναφορά στη συμβατότητα των σκοπών που περιλαμβάνονται στο άρθρο 45 παράγραφος 1,

—	να επαναδιατυπωθεί το άρθρο 45 παράγραφος 3 προκειμένου να απαγορεύεται ρητά η περαιτέρω επεξεργασία των διατηρούμενων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για σκοπούς άλλους από αυτούς που ορίζονται στο άρθρο 45 παράγραφος 1

—

Αρμοδιότητες του οργανισμού

—

να αποσαφηνιστεί η έκταση των δραστηριοτήτων επεξεργασίας στις οποίες θα προβαίνει ο οργανισμός, όσον αφορά τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που συλλέγονται στη διάρκεια κοινών επιχειρήσεων και άλλων επιχειρησιακών καθηκόντων, απαριθμώντας διεξοδικά στο άρθρο 46 τις κατηγορίες δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιούνται και/ή να διέρχονται από τον οργανισμό,

—	να αποφευχθεί η ασάφεια όσον αφορά τη λογοδοσία για τις δραστηριότητες επεξεργασίας και για τη συμμόρφωση μεταξύ του οργανισμού, του κράτους μέλους υποδοχής και του κράτους μέλους καταγωγής σε περίπτωση κοινών επιχειρήσεων,

—	να αποσαφηνιστούν στο άρθρο 46 οι περιστάσεις υπό τις οποίες τα δεδομένα που συλλέγουν τα κράτη μέλη στα σύνορα θα διαβιβάζονται στον οργανισμό, ενεργοποιώντας κατ’ αυτό τον τρόπο την αρμοδιότητά του ως υπευθύνου επεξεργασίας δεδομένων

—

Ποιότητα και ασφάλεια των δεδομένων

—	να αποσαφηνιστεί το άρθρο 46 παράγραφος 1 στοιχείο γ) ούτως ώστε να μην εκλαμβάνεται ως γενική άδεια για τη συλλογή των εν λόγω δεδομένων ανεξάρτητα από τις κατηγορίες προσώπων που ορίζονται στο άρθρο 46 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β),

—	να καθοριστεί σαφώς η ευθύνη για την ασφάλεια του εξοπλισμού που θα χρησιμοποιείται από την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, όπως αναφέρεται στα άρθρα 37 και 38, σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής του εξοπλισμού

—

Διαβιβάσεις

—	να γίνει αναφορά στους διεθνείς οργανισμούς στο άρθρο 44 παράγραφος 4 όσον αφορά την απαγόρευση της διαβίβασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, και να εναρμονιστεί το άρθρο 51 παράγραφος 4,

—	να αποσαφηνιστεί το άρθρο 51 αναδιατυπώνοντας την παράγραφο 4 και χωρίζοντάς τη σε δύο διατάξεις ώστε να καλύπτονται χωριστά η συνεργασία φορέων εντός της ΕΕ και η συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς

—

Δικαιώματα των προσώπων στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα

—	να διευκρινιστεί στο άρθρο 72 ότι τα δικαιώματα προστασίας δεδομένων και οι σχετικές καταγγελίες θα αντιμετωπίζονται χωριστά από τον ΥΠΔ,

—	να διασφαλιστεί ότι οι πληροφορίες που παρέχονται στο πλαίσιο αυτό στα πρόσωπα στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα διαβιβάζονται με τρόπο κατάλληλο για την ηλικία τους, χρησιμοποιώντας σαφή και απλή γλώσσα και αποφεύγοντας τη χρήση νομικής ορολογίας,

—	να περιληφθούν οι εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων στον κατάλογο των αρχών που προβλέπονται στο άρθρο 15 παράγραφος 3 στοιχείο ιβ),

—	να αφαιρεθεί από το άρθρο 11 παράγραφος 4 η δυνατότητα πρόσβασης των αξιωματικών-συνδέσμων στα εθνικά και ευρωπαϊκά συστήματα πληροφοριών εάν η ανάγκη πρόσβασης δεν τεκμηριώνεται.

Βρυξέλλες, 18 Μαρτίου 2016.

Giovanni BUTTARELLI

Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων

(1) Η δέσμη μέτρων για τα σύνορα περιλαμβάνει συνολικά τα εξής 13 νομοθετικά έγγραφα: πρόταση για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής συνοδευόμενη από ανακοίνωση της Επιτροπής, πρόταση για την τροποποίηση του κώδικα συνόρων του Σένγκεν με σκοπό τη θέσπιση συστηματικών υποχρεωτικών ελέγχων πολιτών της ΕΕ που εισέρχονται και εξέρχονται από την ΕΕ, πρόταση για την καθιέρωση ευρωπαϊκού ταξιδιωτικού εγγράφου για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών, πρακτικός οδηγός για την εφαρμογή και τη διαχείριση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Επιτήρησης των Συνόρων, έκθεση προόδου για την υλοποίηση των κομβικών σημείων (hotspots) στην Ελλάδα, έκθεση προόδου για την υλοποίηση των κομβικών σημείων (hotspots) στην Ιταλία, πρόταση για την προσωρινή αναστολή των υποχρεώσεων της Σουηδίας βάσει του μηχανισμού μετεγκατάστασης της ΕΕ, σύσταση της Επιτροπής για ένα εθελοντικό ανθρωπιστικό πρόγραμμα εισδοχής με την Τουρκία, έκθεση για τη συνέχεια που θα δοθεί στη σύνοδο των ηγετών για τις προσφυγικές ροές κατά μήκος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων, πρόταση για την τροποποίηση της ιδρυτικής πράξης της Κοινοτικής Υπηρεσίας Ελέγχου της Αλιείας και πρόταση για την τροποποίηση της ιδρυτικής πράξης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα. Όλα τα έγγραφα είναι διαθέσιμα στη διεύθυνση: http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-we-do/policies/securing-eu-borders/index_en.htm.

(2) Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή και ακτοφυλακή και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 863/2007 και της απόφασης του Συμβουλίου 2005/267/ΕΚ του Συμβουλίου [COM(2015) 671 final].

(3) Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για τη μετανάστευση», Βρυξέλλες, 13 Μαΐου 2015, COM(2015) 240 final. Τότε, η Επιτροπή είχε ήδη αναγνωρίσει ότι: «Η κλιμάκωση της δράσης στη Μεσόγειο επιβεβαιώνει ότι η διαχείριση των εξωτερικών συνόρων συνιστά ολοένα και περισσότερο κοινή ευθύνη. Εκτός από ένα ευρωπαϊκό σύστημα συνοριοφυλάκων, η συζήτηση αυτή θα μπορούσε να καλύψει μια νέα προσέγγιση των διαφόρων λειτουργιών της ακτοφυλακής στην ΕΕ, εξετάζοντας πρωτοβουλίες όπως η κατανομή των υλικών μέσων, κοινές ασκήσεις και διπλή χρήση των πόρων, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας καθιέρωσης μιας Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής.».

(4) Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Το ευρωπαϊκό θεματολόγιο για την ασφάλεια», 28 Απριλίου 2015, COM(2015) 185 final.

(5) Βλέπε τα συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 17ης και 18ης Δεκεμβρίου 2015, τα οποία είναι διαθέσιμα στη διεύθυνση: http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-28-2015-INIT/el/pdf

(6) Βλέπε τα κυριότερα αποτελέσματα της συνόδου του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 25ης Φεβρουαρίου 2016, τα οποία είναι διαθέσιμα στον δικτυακό τόπο του Συμβουλίου στη διεύθυνση: http://www.consilium.europa.eu/el/meetings/jha/2016/02/25/

(7) Βλέπε την ειδική ιστοσελίδα με το αρχείο αυτό στο Νομοθετικό Παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: http://www.europarl.europa.eu/oeil/popups/ficheprocedure.do?lang=&reference=2015/0310(COD)

(8) Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ C 364 της 18.12.2000, σ. 1).

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

25.5.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 186/15

Δημοσίευση αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων

(2016/C 186/09)

Η παρούσα δημοσίευση παρέχει το δικαίωμα ένστασης κατά την έννοια του άρθρου 51 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1).

ΕΝΙΑΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

«SICILIA»

Αριθ. ΕΕ: IT-PGI-0005-01305 — 29.1.2015

ΠΟΠ ( ) ΠΓΕ ( X )

1. Ονομασία(-ες)

«Sicilia»

2. Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα

Ιταλία

3. Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή του τροφίμου

3.1. Τύπος προϊόντος

Κλάση 1.5. Έλαια και λίπη (βούτυρο, μαργαρίνη, λάδι κ.λπ.)

3.2. Περιγραφή του προϊόντος για το οποίο ισχύει η ονομασία υπό 1

Κατά τη συσκευασία του, το προϊόν που φέρει την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Sicilia» πρέπει να διαθέτει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

Φυσικοχημική αξιολόγηση

οξύτητα (εκφραζόμενη σε ελαϊκό οξύ): 0,5 % το μέγιστο·

αριθμός υπεροξειδίων: ≤ 12 mEqΟ2/kg·

ολικές πολυφαινόλες: ≥ 100 mg/kg

Οργανοληπτική αξιολόγηση (μέθοδος του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας):

Το προϊόν χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη γεύση και άρωμα φρουτώδους και από στοιχεία οργανοληπτικής περιγραφής χόρτου, ντομάτας και αγκινάρας που εκφράζονται με ποικίλη ένταση, αναλόγως των εδαφοκλιματικών, γεωπονικών και τεχνολογικών παραγόντων, και επιτρέπουν να διακρίνεται το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο «Sicilia».

Εύρος διάμεσων τιμών	Ελάχιστο	Μέγιστο
Φρουτώδες ώριμης ελιάς	≥ 2	≤ 8
Φρουτώδες άγουρης ελιάς	≥ 2	≤ 8
Χόρτο και/ή ντομάτα και/ή αγκινάρα	> 2	≤ 8
Πικρό	> 2	≤ 7
Πικάντικο	> 2	≤ 8

Το ελαιόλαδο «Sicilia» διαθέτει οργανοληπτικό προφίλ που αντιπροσωπεύεται από άμεσα και έμμεσα οσφρητικά στοιχεία (οσφρητικο-γευστικά) συνδεδεμένα με τα αρώματα «Ντομάτα (φύλλα, άγουρος ή ώριμος καρπός)» και «Αγκινάρα» που απαντούν μόνα ή σε συνδυασμό. Επιπλέον, σχεδόν πάντοτε είναι παρόν το άρωμα «Νωπό χόρτο».

Μια άλλη τυπική ιδιαιτερότητα του ελαιολάδου «Sicilia» αφορά την κατηγορία κατάταξης, η οποία σχετίζεται με την κατηγορία του φρουτώδους, το οποίο σχεδόν πάντοτε κυμαίνεται από «μέτριο» έως «έντονο» και, σε κάθε περίπτωση, χαρακτηρίζεται ως «πολύ αρμονικό» στα στοιχεία περιγραφής των θετικών χαρακτηριστικών όπως το «πικρό» και το «πικάντικο».

3.3. Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης) και πρώτες ύλες (μόνο για μεταποιημένα προϊόντα)

Η περιφέρεια Σικελίας, χάρη στην κεντρική θέση που κατέχει στη Μεσόγειο, έχει υποστεί κατά τη διάρκεια των διαφόρων περιόδων κατάκτησής της πολλές επιρροές διαφορετικής φύσης (πολιτιστική, αρχιτεκτονική, θρησκευτική, διατροφική κ.λπ.…). Ο ελαιοκομικός κλάδος, ιδίως, αντιπροσωπεύει με εμβληματικό τρόπο αυτή τη μακριά διαδρομή εμπλουτισμού με πολιτιστικά στοιχεία, τεχνικές καλλιέργειας και ποικιλιακής βιοποικιλότητας. Οι συνθήκες αυτές κατέστησαν την Περιφέρεια Σικελίας πλούσια τόσο σε αριθμό καλλιεργούμενων ποικιλιών όσο και σε χρησιμοποιούμενες τεχνικές καλλιέργειας και συνέβαλαν στη δημιουργία ενός μοναδικού και απαράμιλλου ελαιοκομικού και ελαιουργικού προφίλ.

Το ελαιόλαδο που φέρει την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Sicilia» πρέπει να λαμβάνεται από τις ακόλουθες καλλιεργητικές ποικιλίες ελιάς οι οποίες είναι παρούσες, μόνες ή σε συνδυασμό, στους ελαιώνες, σύμφωνα με την ακόλουθη κατάταξη, βάσει της σημασίας και της αντιπροσωπευτικότητάς τους:

Επικρατούσες καλλιεργητικές ποικιλίες:

Biancolilla, Cerasuola, Moresca, Nocellara del Belice, Nocellara Etnea, Ogliarola Messinese και Tonda Iblea.

Μη επικρατούσες καλλιεργητικές ποικιλίες:

Aitana, Bottone di gallo, Brandofino, Calatina, Cavalieri, Crastu, Erbano, Giarraffa, Lumiaru, Marmorigna, Minuta, Nasitana, Nerba, Nocellara messinese, Olivo di Mandanici, Piricuddara, Santagatese, Vaddarica, Verdello, Verdese, Zaituna και οι συνώνυμές τους. Μπορούν επίσης να συμμετέχουν άλλες καλλιεργητικές ποικιλίες παρούσες στους ελαιώνες, έως μέγιστο ποσοστό 10 %. Η παρουσία στην εκμετάλλευση άλλων ποικιλιών σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10 % αφαιρεί τη δυνατότητα εγγραφής των εκτάσεων των ελαιώνων αυτών στο σύστημα ελέγχων της ΠΓΕ «Sicilia».

Οι κυριότερες καλλιεργητικές ποικιλίες καλύπτουν περισσότερο από το 85 % της έκτασης των ελαιώνων της περιοχής.

Το ελαιόλαδο που λαμβάνεται από όλες τις ως άνω καλλιεργητικές ποικιλίες, που χρησιμοποιούνται μόνες ή σε συνδυασμό, παρουσιάζει το οργανοληπτικό προφίλ που έχει ήδη περιγραφεί στο σημείο 3.2, το οποίο αναγνωρίζεται εύκολα από τον μέσο καταναλωτή, λόγω των οσφρητικών και γευστικών επιδόσεών του που ορίζονται σε ένα διάστημα αισθητικής αντίληψης μεσαίο-υψηλό και με την αισθητική αντίληψη που συνδέεται με τα αρώματα που περιγράφηκαν ήδη όπως «Ντομάτα, άγουρη ή ώριμη», «Αγκινάρα» και «Νωπό χόρτο».

3.4. Ειδικά στάδια της παραγωγής τα οποία πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής

Όλες οι φάσεις της διαδικασίας παραγωγής: καλλιέργεια, συγκομιδή, έκθλιψη πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.

3.5. Ειδικοί κανόνες για τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ. του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η ονομασία

Τόσο η αποθήκευση όσο και η συσκευασία του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου «Sicilia» ΠΓΕ πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετούμενης στις προδιαγραφές περιοχής παραγωγής. Αυτό ισχύει τόσο για προφανείς λόγους εδαφικής ασυνέχειας σε σχέση με την υπόλοιπη ευρωπαϊκή ηπειρωτική περιοχή όσο και για να αποφεύγεται η έκθεση του προϊόντος, κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, στη δράση φυσικοχημικών παραγόντων που θα προκαλούσαν τη διάσπαση της οξειδωτικής σταθερότητας και, επομένως, την υποβάθμιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών, ιδίως των πολυφαινολών οι οποίες αποτελούν μία από τις παραμέτρους που διακρίνουν το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο «Sicilia» ΠΓΕ. Το ελαιόλαδο «Sicilia» επίσης διαθέτει δίκτυο αποτελούμενο από 251 συσκευαστές (στοιχεία Agea 2013), οι οποίοι είναι ευρέως κατανεμημένοι στο σύνολο του εδάφους της νήσου και χάρη στις γνώσεις που απέκτησαν με την πάροδο του χρόνου εγγυώνται τη διατήρηση των ποιοτικών δεικτών. Η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Sicilia» πρέπει να διατίθεται στην κατανάλωση σε κατάλληλα δοχεία μέγιστης χωρητικότητας 5 λίτρων.

3.6. Ειδικοί κανόνες για την επισήμανση του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Απαγορεύεται η προσθήκη στην Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Sicilia» οποιουδήποτε χαρακτηρισμού που δεν προβλέπεται ρητά στις παρούσες προδιαγραφές, συμπεριλαμβανόμενων των επιθέτων: «fine» (φίνο), «scelto» (εκλεκτό), «selezionato» (επιλεγμένο), «superiore» (ανώτερο). Επιτρέπεται ωστόσο να χρησιμοποιούνται αξιόπιστες και τεκμηριωμένες μνείες που έχουν ως σκοπό να υποδείξουν τον τρόπο εργασίας των μεμονωμένων παραγωγών, όπως: «monovarietale» (μονοποικιλιακό), ακολουθούμενη από το όνομα της χρησιμοποιούμενης καλλιεργητικής ποικιλίας, «raccolto a mano» (συγκομίζεται με το χέρι) και λοιπά. Επιτρέπεται η χρήση, εφόσον πρόκειται για αληθή στοιχεία, ονομάτων, εδρών, ιδιωτικών σημάτων εφόσον δεν έχουν εγκωμιαστικό χαρακτήρα και δεν παραπλανούν τον καταναλωτή. Η αναγραφή επωνυμιών γεωργικών εκμεταλλεύσεων, ελαιοκομικών εκμεταλλεύσεων και ελαιουργείων επιτρέπεται μόνον εάν το προϊόν λαμβάνεται αποκλειστικά από ελαιόκαρπο που συγκομίζεται σε ελαιώνες οι οποίοι αποτελούν τμήμα της εκμετάλλευσης. Επιτρέπεται να αναφέρεται ότι το προϊόν έχει συσκευαστεί σε ελαιοκομική εκμετάλλευση ή συνεταιρισμό ελαιοκομικών εκμεταλλεύσεων ή επιχείρηση που βρίσκονται στην περιοχή παραγωγής μόνον εάν η συσκευασία έχει εκτελεστεί στην ίδια την εκμετάλλευση. Απαγορεύεται η χρήση άλλων γεωγραφικών ενδείξεων. Η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Sicilia» πρέπει να εμφαίνεται στην ετικέτα με χαρακτήρες ευκρινείς και ανεξίτηλους, ώστε να διακρίνεται από το σύνολο των άλλων ενδείξεων που εμφανίζονται σε αυτήν. Η ονομασία πρέπει επίσης να τηρεί τα πρότυπα επισήμανσης που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία. Στην ετικέτα αναγράφεται υποχρεωτικά η ελαιοκομική περίοδος παραγωγής του ελαιολάδου.

4. Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής

Η περιοχή παραγωγής του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου «Sicilia» ΠΓΕ περιλαμβάνει το σύνολο του διοικητικού εδάφους της Περιφέρειας Σικελίας.

5. Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή

Η ιδιαίτερη γεωγραφική θέση της Σικελίας δημιουργεί τις φυσικές συνθήκες που επιτρέπουν την παραγωγή εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου με τα ιδιαίτερα φυσικοχημικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά που περιγράφονται από τις προδιαγραφές παραγωγής.

Η εδαφική ασυνέχεια με την ευρωπαϊκή ήπειρο δημιούργησε, από άποψη βιοποικιλότητας, ένα μοναδικό εύρος ποικιλιών για το συγκεκριμένο είδος, διαφοροποιημένο σε σχέση με αυτό των άλλων περιοχών ελαιοκαλλιέργειας.

Οι εδαφοκλιματικοί και ανθρώπινοι παράγοντες, στενά συνδεδεμένοι με την περιοχή, καθορίζουν το οργανοληπτικό προφίλ του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου «Sicilia» ΠΓΕ.

Ο δεσμός μεταξύ περιοχής, ελαιοδέντρου και σικελικού πολιτισμού δημιούργησε ένα προϊόν του οποίου η φήμη αποδεικνύεται από πολυάριθμες διακρίσεις που έχουν αποδοθεί από τους ειδικούς του κλάδου και από τους καταναλωτές στο εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο «Sicilia».

Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, σύμφωνα με τη νομοθεσία, απαγορεύεται στους παραγωγούς ελαιολάδου να χρησιμοποιούν, σε περίπτωση που το επιθυμούν, γεωγραφικές αναφορές στην ετικέτα, ότι προβλέπονται αυστηρές κυρώσεις, καθώς και ότι η εν λόγω νομοθεσία έδρασε ιδιαίτερα αποτρεπτικά αποθαρρύνοντας την εισαγωγή παραπομπών στην ονομασία κατά τη διενέργεια εκδηλώσεων εμπορικής προώθησης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των ονομασιών σε δικτυακούς τόπους.

Ο δεσμός μεταξύ περιοχής, ελαιοδέντρου και σικελικού πολιτισμού δημιούργησε ένα προϊόν του οποίου η φήμη αποδεικνύεται από πολυάριθμες διακρίσεις που έχουν απονεμηθεί από τους ειδικούς του κλάδου και από τους καταναλωτές στο εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο «Sicilia».

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, στους κυριότερους διεθνείς ελαιοκομικούς διαγωνισμούς οι επιχειρήσεις που παράγουν το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο «Sicilia» λαμβάνουν συνεχώς πολυάριθμες διακρίσεις:

στον διαγωνισμό «Orciolo d’Oro», το 1ο, 2ο και 3ο βραβείο σε όλες, ή τουλάχιστον σε μία από τις κατηγορίες «ελαφρύ», «μέτριο» και «έντονο», ιδίως στις κατηγορίες «μέτριο» και «έντονο» κατά τα έτη 1997, 1998, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2012, 1ο και 2ο βραβείο το 2009 και το 2010, 3ο βραβείο το 2011, 1ο βραβείο το 2013.

στον διαγωνισμό «Sol D’Oro» έλαβε το χρυσό βραβείο κατά τα έτη 2009, 2010, 2011, το αργυρό τα έτη 2009, 2012 και 2013 και το χάλκινο τα έτη 2010, 2011, 2012 και 2013.

στον διαγωνισμό «Sirena D’Oro» του Sorrento έλαβε το 1ο, 2ο και 3ο βραβείο τα έτη 2003, 2004, 2005, 2006 και το 2ο και 3ο βραβείο σε άλλα έτη.

στον διαγωνισμό «Leon D’Oro» του 2007 οι επιχειρήσεις παραγωγής του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου της Σικελίας διακρίθηκαν με το 1ο, 2ο και 3ο βραβείο, το 2010 και το 2012 με το 1ο βραβείο.

στον διαγωνισμό «Montiferru», από το 1996 έως σήμερα, το ελαιόλαδο της Σικελίας έχει λάβει στις 3 κατηγορίες 15 φορές το 1ο βραβείο και πολλές φορές το 2ο και 3ο βραβείο.

Η φήμη αυτή είναι αποτέλεσμα της υλικής αξίας του προϊόντος (φυσικοχημικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά) και της αντίληψης όσον αφορά την άυλη αξία του που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της ελιάς και του ελαιολάδου στην Σικελία.

Η φήμη του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου «Sicilia» αποδεικνύεται επίσης από τα ιστορικά έγγραφα που έχουν συγκεντρωθεί, από τα οποία ήταν εμφανής η απαίτηση ορισμένων ελαιουργικών επιχειρήσεων για εισαγωγή στην ετικέτα αναφοράς στη σικελική προέλευση του προϊόντος τους.

Μεταξύ των εγγράφων των ετών πριν από το 1992 περιλαμβάνεται μια σειρά από τιμολόγια πώλησης με την ένδειξη «Sicilia» των ετών 1988 και 1989. Ορισμένα τιμολόγια εξαγωγής αφορούν και τα έτη 1996 και 2000.

Η αναφορά στην ονομασία είναι επιπλέον εμφανής στη δημοσίευση του ελαιοκομικού καταλόγου της Σικελίας στις εκδόσεις του 1997 έως το 2009.

Μεταξύ των εγγράφων, αξίζει να σημειωθεί μια σειρά από ετικέτες με την ένδειξη «Sicilia» στις φιάλες ελαιολάδου που συσκευάζεται και επισημαίνεται σε χώρες εκτός Ιταλίας (Carluccio’s London – Olio extra vergine d’oliva – Sicilia), ορισμένες ετικέτες του ελαιολάδου Agata e Valentina Extra Virgin Sicilian Olive Oil που διανέμεται στις ΗΠΑ και του Trader Giotto’s με αναφορά της ονομασίας της Σικελίας, ετικέτες του Oleifici Barbera με ένδειξη της ονομασίας «Sicilia» για τις αγορές του εξωτερικού, καθώς και της επιχείρησης EFFe1 srl στις οποίες αναφέρεται η ονομασία «Sicilia».

Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο «Sicilia» αύξησε με την πάροδο του χρόνου την ποιότητα των παραγόμενων ποσοτήτων και τη φήμη του σε όλες τις αγορές. Λόγω αυτού του γεγονότος είναι εκτεθειμένο σε φαινόμενα παραχάραξης της ταυτότητάς του που επιφέρει σοβαρές οικονομικές συνέπειες.

Η περιοχή παραγωγής του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου «Sicilia» ΠΓΕ μπορεί να οριστεί, σύμφωνα με τη μακροκλιματική κατάταξη του Köppen, ως περιοχή υγρού εύκρατου κλίματος (τύπου C) με μέσο όρο θερμοκρασιών του ψυχρότερου μήνα μικρότερο των 18 °C αλλά μεγαλύτερο των – 3 °C ή, καλύτερα, ως μεσοθερμικού υγρού υποτροπικού κλίματος με ξηρό θέρος (τύπου Csa), δηλαδή ως τυπικό μεσογειακό κλίμα χαρακτηριζόμενο από μέση θερμοκρασία του θερμότερου μήνα μεγαλύτερη των 22 °C και βροχομετρικό ύψος διακρινόμενο από συγκέντρωση των βροχοπτώσεων στην ψυχρή περίοδο (φθινόπωρο-χειμώνα).

Το μεσογειακό κλίμα (Cs) είναι το λιγότερο εκτεταμένο από τα εύκρατα κλίματα και, στην περίπτωση της Σικελίας, δείχνει πολλές χαρακτηριστικές πτυχές που επηρεάζουν σημαντικά τη χημική και ιδίως την οργανοληπτική σύσταση του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου διαφοροποιώντας το κατά πολύ από το παραγόμενο σε γειτονικές γεωγραφικές περιοχές, ιδίως όσον αφορά την αναλογία μονοακόρεστων λιπαρών οξέων προς πολυακόρεστα (MuFA/PuFA) και, ιδίως, την ποιότητα των βιοφαινολών και των πτητικών αρωματικών ενώσεων (αλκοόλες, αλδεΰδες και εστέρες).

Τα χαρακτηριστικά του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου «Sicilia» ΠΓΕ εξαρτώνται επίσης από την ηλιακή ακτινοβολία, τη θερμοκρασία, την υγρασία και τον άνεμο που επηρεάζουν πολύ τη φυσιολογία του ελαιοδέντρου και καθορίζουν τη φυτική νάρκη και αφύπνιση καθώς και όλες τις άλλες φαινολογικές φάσεις (άνθηση, καρπόδεση, ανάπτυξη του ελαιοκάρπου, μεταβολή του χρώματος, ωρίμαση). Η ποσότητα ηλιακής ακτινοβολίας χρήσιμης στη φωτοσύνθεση (PAR) της συγκεκριμένης περιοχής της Μεσογείου καθορίζει τις συνθήκες για την επίτευξη μεγαλύτερης συσσώρευσης βιομάζας στα διάφορα όργανα του φυτού η οποία, σε συνδυασμό με την περιορισμένη διαθέσιμη ποσότητα νερού και με τις ήπιες θερμοκρασίες, προκαλεί την αύξηση της περιεκτικότητας σε ολικές βιοφαινόλες και, ιδίως, σε συγκεκριμένες φαινολικές ουσίες, καθώς και σε άλλες πρόδρομες ουσίες ενώσεων που στη συνέχεια σχηματίζουν το αρωματικό τμήμα του ελαιολάδου. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα νερού και όλες οι κλιματικές συνθήκες που περιγράφηκαν προηγουμένως, οι οποίες συνδυάζονται καλύτερο με τον νησιωτικό χαρακτήρα της περιοχής, είναι επίσης υπεύθυνες για τη συνεχή παρουσία των στοιχείων περιγραφής «πικρό» και «πικάντικο», τα οποία στο ελαιόλαδο «Sicilia» ΠΓΕ είναι παρόντα με τιμές διάμεσου πάντοτε ανώτερες του 2 και, σε κάθε περίπτωση, τέτοιες ώστε να εντάσσουν το προφίλ του ελαιολάδου κυρίως στις κατηγορίες «έντονο» και «μέτριο». Οι εδαφοκλιματικοί παράγοντες που περιγράφηκαν ανωτέρω δεν επηρεάζουν μόνον το ποσοστό ανάπτυξης (CGR) που συνδέεται με τη φωτοσυνθετική δραστηριότητα (ποσότητα ηλιακής ακτινοβολίας, έκταση και αρχιτεκτονική φυλλώματος), αλλά επίσης και τις αναπνευστικές διεργασίες του φυτικού κυττάρου καθώς, μέσω των μεταβολικών οδών του, προκύπτει ευρύ φάσμα φυτικών μεταβολιτών: αμινοξέα, λιπίδια και σχετικές σύνθετες ενώσεις, ισοπρενοειδή (για παράδειγμα: τερπένια όπως σκουαλένιο, μενθόλη, λιμονένιο τα οποία προσδίδουν στα φυτά τη χαρακτηριστική οσμή τους, άνθη, καρποί και βιοσυνθετικές πρόδρομες ουσίες των στερολών) και πορφυρίνες (που συνδέονται με τη χλωροφύλλη και τη φωτοσύνθεση).

Το προφίλ που περιγράφεται στο σημείο 3.2, ορίζει τον μοναδικό χαρακτήρα του ελαιολάδου «Sicilia» ΠΓΕ και αντιπροσωπεύεται σταθερά από τη συνεχή παρουσία αρωμάτων πράσινου μήλου, αγκινάρας και φρέσκου χόρτου, η οποία ευνοείται από τις προαναφερόμενες κλιματικές συνθήκες, επιπλέον των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών που συνδέονται πάντοτε με τις κυρίαρχες καλλιεργητικές ποικιλίες που απαριθμούνται στο σημείο 3.3.

Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών

(Άρθρο 6 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο του παρόντος κανονισμού)

Το ενοποιημένο κείμενο των προδιαγραφών διατίθεται στο Διαδίκτυο, στη διεύθυνση: http://www.politicheagricole.it/flex/cm/pages/ServeBLOB.php/L/IT/IDPagina/3335

είτε

απευθείας στην αρχική σελίδα του δικτυακού τόπου του Υπουργείου Πολιτικών Γεωργίας, Τροφίμων και Δασών (www.politicheagricole.it), επιλογή «Prodotti DOP IGP» (στο επάνω και δεξιά τμήμα της οθόνης), κατόπιν «Prodotti DOP IGP STG» (στα πλάγια, στο αριστερό τμήμα της οθόνης) και τέλος «Disciplinari di Produzione all’esame dell’UE».

(1) ΕΕ L 343 της 14.12.2012, σ. 1.

		ISSN 1977-0901
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης		C 186

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα	Ανακοινώσεις και Πληροφορίες	59ο έτος 25 Μαΐου 2016

Ανακοίνωση αριθ	Περιεχόμενα	Σελίδα
	II Ανακοινώσεις
	ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
	Ευρωπαϊκή Επιτροπή
2016/C 186/01	Μη διατύπωση αντιρρήσεων σε κοινοποιηθείσα συγκέντρωση (Υπόθεση M.7772 — Western Digital / Sandisk) ( 1 )	1

	IV Πληροφορίες
	ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
	Ευρωπαϊκή Επιτροπή
2016/C 186/02	Ισοτιμίες του ευρώ	2
	Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο
2016/C 186/03	Ειδική έκθεση αριθ. 8/2016 — Οι σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές στην ΕΕ παραμένουν εκτός τροχιάς	3
	Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων
2016/C 186/04	Συνοπτική παρουσίαση της προκαταρκτικής γνωμοδότησης του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σχετικά με τη συμφωνία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που συνδέονται με την πρόληψη, τη διερεύνηση, τη διακρίβωση και τη δίωξη αξιόποινων πράξεων	4
2016/C 186/05	Συνοπτική παρουσίαση της γνωμοδότησης του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών για υπηκόους τρίτων χωρών όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS)	7
2016/C 186/06	Συνοπτική παρουσίαση των συστάσεων του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σχετικά με την πρόταση κανονισμού για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή	10

	V Γνωστοποιήσεις
	ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
	Ευρωπαϊκή Επιτροπή
2016/C 186/07	Προηγούμενη γνωστοποίηση συγκέντρωσης (Υπόθεση M.8024 — NTT Data International / IT Services Business of Dell) — Υπόθεση υποψήφια για απλοποιημένη διαδικασία ( 1 )	13
2016/C 186/08	Προηγούμενη γνωστοποίηση συγκέντρωσης (Υπόθεση M.8048 — Ardagh / Ball Rexam Divestment Business) — Υπόθεση υποψήφια για απλοποιημένη διαδικασία ( 1 )	14
	ΛΟΙΠΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
	Ευρωπαϊκή Επιτροπή
2016/C 186/09	Δημοσίευση αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων	15


	(1) Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ