29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/1

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και τη απασχόληση, Ευρώπη 2020, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, η οποία εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν αποφάσεις σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Βελγίου για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας του Βελγίου για την περίοδο 2012-2016. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Επιτροπή παρουσίασε τη γνώμη της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος του Βελγίου για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2014 για το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε το Βέλγιο ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης που εκπόνησε για το Βέλγιο, βάσει του άρθρου 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το Βέλγιο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μακροοικονομικές ανισορροπίες, που απαιτούν παρακολούθηση και υιοθέτηση μέτρων πολιτικής. Ειδικότερα, εξακολουθούν να χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής οι εξελίξεις όσον αφορά την εξωτερική ανταγωνιστικότητα των αγαθών, διότι η διαρκής επιδείνωσή της θα απειλούσε τη μακροοικονομική σταθερότητα.

(8)

Στις 30 Απριλίου 2014, το Βέλγιο υπέβαλε το εθνικό του πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και το πρόγραμμα σταθερότητας του 2014. Για να ληφθεί υπόψη η αλληλεξάρτησή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτόχρονα.

(9)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014 είναι η ισοσκέλιση του προϋπολογισμού σε διαρθρωτικούς όρους έως το 2016 και η επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου το επόμενο έτος. Το πρόγραμμα σταθερότητας επιβεβαιώνει τον προηγούμενο μεσοπρόθεσμο στόχο του 0,75 % του ΑΕΠ, ο οποίος αντικατοπτρίζει τους στόχους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, αλλά η επίτευξή του αναβλήθηκε για το 2017, ένα έτος αργότερα από το έτος που τέθηκε ως στόχος στο περσινό πρόγραμμα. Η προγραμματιζόμενη ετήσια πρόοδος σε σχέση με τον μεσοπρόθεσμο στόχο είναι ευθυγραμμισμένη με την προσαρμογή που απαιτεί το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας, η τιμή αναφοράς για τις δαπάνες σε γενικές γραμμές τηρήθηκε κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Το χρέος υπερβαίνει την τιμή αναφοράς του 60 % του ΑΕΠ που προβλέπει η Συνθήκη, φθάνοντας σε 101,5 % του ΑΕΠ το 2013 και αναμένεται να μειωθεί σταδιακά σε περίπου 93 % του ΑΕΠ το 2017 σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας. Συνολικά, οι στόχοι του προγράμματος σταθερότητας είναι ευθυγραμμισμένοι με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας, το οποίο καταρτίστηκε από ανεξάρτητο οργανισμό (το Federal Planning Bureau) είναι ρεαλιστικό. Οι προβλέψεις για την ανάπτυξη προσεγγίζουν αυτές των εαρινών προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014. Η δημοσιονομική τροχιά δεν υποστηρίζεται ακόμη από μέτρα. Οι προβλέψεις της Επιτροπής δεν δείχνουν διαρθρωτική βελτίωση το 2014, ενώ, με βάση τη συνήθη παραδοχή μη μεταβολής της πολιτικής, δείχνουν διαρθρωτική επιδείνωση το 2015. Ως εκ τούτου, κινδυνεύει η επίτευξη των στόχων και θα μπορούσε να προκύψει σημαντική απόκλιση από την προσαρμογή για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου κατά τα έτη 2014-15. Επιπλέον, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής, το Βέλγιο δεν θα έχει συμμορφωθεί προς τον κανόνα για το χρέος ούτε το 2014 ούτε το 2015. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι το Βέλγιο μείωσε το έλλειμμά του γενικής κυβέρνησης με τρόπο βιώσιμο κάτω από το 3 % του ΑΕΠ το 2013, αλλά κινδυνεύει να αποκλίνει σημαντικά από τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους από το 2014 και μετά.

(10)

Το Βέλγιο σημείωσε σημαντική πρόοδο θεσπίζοντας περισσότερες ρυθμίσεις διαρθρωτικού συντονισμού. Η συμφωνία συνεργασίας για τον δημοσιονομικό συντονισμό που υπεγράφη στα τέλη του 2013 εισάγει κανόνα για διαρθρωτικό ισοζύγιο προϋπολογισμού (που καθορίζεται σύμφωνα με τον μεσοπρόθεσμο στόχο) σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης όπως απαιτεί το Δημοσιονομικό Σύμφωνο. Επιπλέον, επισημοποιεί την καθιερωμένη συντονιστική πρακτική, καθιστώντας σαφέστερο (i) τον ρόλο της διακυβερνητικής «Συμβουλευτικής Επιτροπής» στην επίσημη διαδικασία και (ii) τον συμβουλευτικό ρόλο του Ανώτατου Οικονομικού Συμβουλίου. Επίσης, η συμφωνία προβλέπει ενίσχυση του εποπτικού ρόλου του Ανώτατου Συμβουλίου με την εισαγωγή συγκεκριμένου διορθωτικού μηχανισμού σε περίπτωση σημαντικής απόκλισης από τους συμφωνηθέντες στόχους. Ενδέχεται να χρειαστούν πρόσθετες ρυθμίσεις προκειμένου οι στόχοι πέραν του 2014 να καταστούν δεσμευτικοί.

(11)

Μολονότι το Βέλγιο μπόρεσε πρόσφατα να περιορίσει την αύξηση του δείκτη δημόσιου χρέους, το δημόσιο χρέος στο 101,5 % του ΑΕΠ είναι υψηλό και υπάρχουν σημαντικές οφειλές και μελλοντικές υποχρεώσεις λόγω των υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν για συντάξεις. Για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις αυτές και παράλληλα να διατηρηθεί υψηλό επίπεδο διαβίωσης, πρέπει να συγκρατηθεί το δημοσιονομικό κόστος των μελλοντικών εξελίξεων· τα ποσοστά δραστηριότητας και απασχόλησης θα πρέπει να αυξηθούν και η διεθνής ανταγωνιστικότητα πρέπει να βελτιωθεί. Στους τομείς αυτούς, το Βέλγιο αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες. Αν και το Βέλγιο έχει λάβει μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση, τα οποία θα αποδώσουν αποτελέσματα κατά τα επόμενα έτη, θα απαιτηθεί πιο φιλόδοξη δράση, λαμβανομένων υπόψη των μεταρρυθμίσεων που επίσης συντελούνται σε εμπορικούς εταίρους.

(12)

Το συνολικό επίπεδο φορολόγησης στο Βέλγιο είναι μεταξύ των υψηλότερων στην Ένωση και η φορολογική επιβάρυνση στρέφεται ιδιαίτερα στην εργασία, αποτελώντας επομένως μία από τις υψηλότερες φορολογικές επιβαρύνσεις στην Ένωση. Ορισμένες ιδιαιτερότητες του φορολογικού συστήματος είναι επιβλαβείς για το περιβάλλον, όπως η φορολογική μεταχείριση των αυτοκινήτων εταιρειών. Ορισμένα στοχοθετημένα μέτρα έχουν ληφθεί για να μειωθεί το κόστος εργασίας για συγκεκριμένες ομάδες και για να περιοριστεί η διαφορά μεταξύ μεικτών και καθαρών μισθών στο κατώτερο επίπεδο της μισθολογικής κλίμακας. Ωστόσο, η φορολογική επιβάρυνση δεν έχει μετατοπιστεί σημαντικά προς βάσεις οι οποίες επηρεάζουν λιγότερο την ανάπτυξη. Έχουν αρχίσει οι πρώτοι προβληματισμοί σχετικά με συνολική φορολογική μεταρρύθμιση προκειμένου να προωθηθεί η επίτευξη μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημοσίων οικονομικών, να στηριχθεί η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της απασχόλησης και να προστατευθεί το περιβάλλον. Μια τέτοια συνολική φορολογική μεταρρύθμιση θα πρέπει να προβλέπει ελάφρυνση της φορολόγησης της εργασίας, απλούστευση του φορολογικού συστήματος, αύξηση της αποτελεσματικότητας της είσπραξης του ΦΠΑ, διεύρυνση των φορολογικών βάσεων, μείωση των φορολογικών δαπανών, κάλυψη των κενών της νομοθεσίας και σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων που βλάπτουν το περιβάλλον.

(13)

Οι προβλεπόμενες επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού στο Βέλγιο θα είναι πολύ σημαντικές, δεδομένου ότι το κόστος της γήρανσης του πληθυσμού προβλέπεται να αυξηθεί κατά περισσότερο από 8 % του ΑΕΠ μεταξύ του 2010 και του 2060, ιδίως λόγω των συντάξεων και της μακροχρόνιας περίθαλψης. Η μεταρρύθμιση που άρχισε πρόσφατα στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας αναμένεται να έχει θετικό αντίκτυπο στην απασχόλησή τους. Εντούτοις, δεδομένου του μεγέθους της πρόκλησης, απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες προκειμένου να διασφαλιστεί η δημοσιονομική διατηρησιμότητα. Στο πλαίσιο αυτών των προσπαθειών πρέπει να ληφθεί υπόψη η ανάγκη να διατηρηθεί η επάρκεια των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης γήρατος. Απαιτείται η λήψη μέτρων για τη σύνδεση της εκ του νόμου προβλεπόμενης ηλικίας συνταξιοδότησης με τις εξελίξεις του προσδόκιμου ζωής, τη μείωση της διαφοράς μεταξύ της προβλεπόμενης ηλικίας συνταξιοδότησης και της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης, καθώς και τη βελτίωση της σχέσης κόστους/αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών για μακροχρόνια περίθαλψη.

(14)

Το Βέλγιο αντιμετωπίζει χρόνια υποχρησιμοποίηση του εργατικού δυναμικού. Τα ποσοστά δραστηριότητας και απασχόλησης είναι χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ και στάσιμα, ενώ η μακροχρόνια ανεργία ως ποσοστό της συνολικής ανεργίας παραμένει υψηλή. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η μεγάλη φορολογική επιβάρυνση της εργασίας, μέσω της αλληλεπίδρασης με το σύστημα παροχών, δημιουργεί σημαντική ανεργία και παγίδες αεργίας για τις περισσότερες κατηγορίες των εργαζομένων. Αν και έχουν ληφθεί μέτρα για τη μείωση των παγίδων ανεργίας για τους χαμηλόμισθους, η παγίδα διευρύνθηκε για τις περισσότερες κατηγορίες και οι παγίδες αεργίας εξακολουθούν να είναι διάχυτες. Δεδομένου ότι το κόστος εργασίας παραμένει υψηλό, η πολιτική προσλήψεων τείνει να ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο, αδικώντας αυτούς που είναι εκτός αγοράς εργασίας, όπως οι νέοι, οι εργαζόμενοι με χαμηλή ειδίκευση και οι μετανάστες, των οποίων τα ποσοστά συμμετοχής στην αγορά εργασίας, μαζί με τους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας, είναι πολύ χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ. Η ισχυρή προστασία αυτών που είναι ήδη ενταγμένοι στην αγορά εργασίας που σημαίνει ότι αλλαγή εργασίας συνεπάγεται απώλεια δικαιωμάτων (π.χ. αποζημίωσης λόγω απόλυσης, πρόωρης συνταξιοδότησης, επιδομάτων αρχαιότητας), αποθαρρύνει την επαγγελματική κινητικότητα μεταξύ θέσεων εργασίας και τομέων. Η αδράνεια αυτή καθιστά τις ενεργητικές πολιτικές της αγοράς εργασίας στο Βέλγιο σχετικά ανεπαρκείς και οδηγεί σε κατάσταση στην οποία, ενώ σε ορισμένες περιοχές και τομείς υπάρχει υψηλή ανεργία, σε άλλες περιοχές και τομείς κάποιες αγορές εργασίας παρουσιάζουν στενότητα και έλλειψη δεξιοτήτων η οποία αποτελεί εμπόδιο για την ανταγωνιστικότητα. Η ανεργία των νέων αυξήθηκε σημαντικά πέρυσι, με μεγάλες διαφορές μεταξύ των περιφερειών και ομάδων. Η αντιμετώπιση του διαρθρωτικού προβλήματος αναντιστοιχίας δεξιοτήτων θα πρέπει να συμβαδίζει με την καταπολέμηση του πιεστικού προβλήματος της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και των νέων που εγκαταλείπουν την εκπαίδευση χωρίς προσόντα. Η έκτη κρατική μεταρρύθμιση παρέχει τη δυνατότητα να βελτιωθεί η απόδοση των πολιτικών απασχόλησης και να τεθούν στόχοι σε αυτές, υπό την προϋπόθεση ότι θα βελτιστοποιηθεί η συνεργασία μεταξύ ομοσπονδιακού και περιφερειακού επιπέδου.

(15)

Το Βέλγιο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας, συμπεριλαμβανομένων των πτυχών που δεν σχετίζονται με το κόστος. Ειδικότερα, η ικανότητα της μεταποιητικής βιομηχανίας να ασκεί ανταγωνισμό σε διεθνές επίπεδο εξασθενεί, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στη μείωση των περιθωρίων των παραγωγών και την κατάργηση θέσεων εργασίας. Το Βέλγιο παραδοσιακά βασιζόταν στην τιμαριθμική αναπροσαρμογή των μισθών για τη διατήρηση της αγοραστικής δύναμης. Εντούτοις, οι υπερβάσεις της συνολικής αύξησης των μισθών διορθώθηκαν καθυστερημένα και ανεπαρκώς. Επιπλέον, ο κεντρικός μισθολογικός κανόνας δεν επιτρέπει πάντα να αντικατοπτρίζονται δεόντως οι τομεακές εξελίξεις της παραγωγικότητας και οι τοπικές συνθήκες της αγοράς εργασίας. Συνεπώς, οι μισθοί αυξήθηκαν ταχύτερα από την παραγωγικότητα, με αποτέλεσμα απώλειες θέσεων εργασίας και ανταγωνιστικότητας. Σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με την εθνική πρακτική, το Βέλγιο θα πρέπει να μεταρρυθμίσει το σύστημά του διαμόρφωσης μισθών, ούτως ώστε να επιτρέπει μεγαλύτερη τομεακή κατανομή των μισθών και μεγαλύτερη ευθυγράμμιση με τις εξελίξεις της παραγωγικότητας. Στον τομέα του λιανικού εμπορίου, οι τιμές παραμένουν υψηλότερες απ' ό,τι στις γειτονικές χώρες, ενώ περιορισμοί που ισχύουν στις επαγγελματικές υπηρεσίες εμποδίζουν την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων και περιορίζουν τις επενδύσεις. Τα τιμολόγια διανομής ηλεκτρικής ενέργειας παραμένουν μεταξύ των υψηλότερων στην Ευρώπη και η προγραμματισμένη περιφερειοποίησή τους εντείνει ακόμη περισσότερο την αβεβαιότητα ως προς τη μελλοντική εξέλιξη του κόστους διανομής για τους τελικούς χρήστες, δεδομένου ότι το επί του παρόντος παγωμένο τιμολόγιο δεν καλύπτει τις αυξανόμενες δαπάνες των διανομέων. Προκειμένου το Βέλγιο να διατηρήσει υψηλούς μισθούς και συγχρόνως να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, πρέπει να παράγει και να πωλεί σε παγκόσμιες αγορές πιο εξελιγμένα και μεγαλύτερης προστιθέμενης αξίας προϊόντα απ' ό,τι σήμερα. Το Βέλγιο δεν διαθέτει ταχέως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις σε καινοτόμους τομείς. Η στήριξη της καινοτομίας είναι καλά αναπτυγμένη και καλύπτει τον πλήρη κύκλο της καινοτομίας αλλά έχει γίνει περίπλοκη και είναι κατακερματισμένη. Η ανάπτυξη δραστηριοτήτων υψηλής προστιθέμενης αξίας συχνά εμποδίζεται από την έλλειψη επαρκών εξειδικευμένων ανθρώπινων πόρων.

(16)

Το Βέλγιο αναμένεται ότι δεν θα επιτύχει τον στόχο για μείωση, έως το 2020, κατά 15 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στους τομείς που δεν καλύπτονται από το σύστημα της ΕΕ για την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών, τουλάχιστον όχι χωρίς να στηριχθεί σε μηχανισμούς ευελιξίας. Αν και έχουν αναληφθεί ορισμένες πρωτοβουλίες, φαίνεται ότι δεν έχουν συνεπή κατεύθυνση και το συνδυασμένο αποτέλεσμα των μέτρων για τη μείωση των εκπομπών, ιδίως από τους τομείς των μεταφορών και των κτιρίων, παραμένει ασαφές. Η μείωση του ΦΠΑ στην ηλεκτρική ενέργεια θα μπορούσε να υπονομεύσει περαιτέρω τις προσπάθειες εν προκειμένω. Οι διαπραγματεύσεις για συμφωνία συνεργασίας και επιμερισμού του φορτίου μεταξύ ομοσπονδιακού κράτους και περιφερειών δεν κατέληξαν σε σαφή καταμερισμό προσπαθειών. Η κυκλοφοριακή συμφόρηση αποτελεί δυσβάστακτο βάρος για τη βελγική οικονομία, σε σύγκριση με τις περισσότερες άλλες χώρες. Η σοβαρότητα του προβλήματος απαιτεί ολοκληρωμένη πολιτική απάντηση με βάση τις δυνατότητες χρονικά διαφοροποιημένης κυκλοφοριακής συμφόρησης, επανεξέταση της ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης της ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων εταιρειών και των καρτών καυσίμων και αύξηση της αποδοτικότητας των δημόσιων συγκοινωνιών.

(17)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής του Βελγίου. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στο Βέλγιο, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 6 κατωτέρω.

(18)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας και η γνώμη του (6) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(19)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις που απηύθυνε σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 2, 4 και 5 κατωτέρω,

(20)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής ολόκληρης της ζώνης του ευρώ. Με βάση την ανάλυση αυτή το Συμβούλιο εξέδωσε συγκεκριμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμα (7). Ως χώρα που έχει ως εθνικό νόμισμα το ευρώ, το Βέλγιο θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών,

1.

Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να ενισχύσει τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014 δεδομένης της εμφάνισης διαφοράς κατά 0,5 % του ΑΕΠ, με βάση τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014, επισημαίνοντας τον κίνδυνο σημαντικής απόκλισης σε σχέση με το προληπτικό σκέλος των απαιτήσεων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το 2015, να ενισχύσει τη δημοσιονομική στρατηγική προκειμένου να εξασφαλίσει την απαιτούμενη προσαρμογή 0,6 % του ΑΕΠ για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου, η οποία θα εξασφαλίσει επίσης τη συμμόρφωση προς τον κανόνα για το χρέος. Στη συνέχεια, μέχρι να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος, να επιδιώξει την προγραμματισμένη ετήσια διαρθρωτική προσαρμογή για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου, σύμφωνα με την απαίτηση ετήσιας διαρθρωτικής προσαρμογής ύψους τουλάχιστον 0,5 % του ΑΕΠ, και ευνοϊκότερων οικονομικών συνθηκών ή, εφόσον χρειάζεται, να εξασφαλίσει ότι τηρείται ο κανόνας για το χρέος προκειμένου να τεθεί ο υψηλός δείκτης χρέους γενικής κυβέρνησης σε σταθερά πτωτική τροχιά. Να διασφαλίσει ισόρροπη συμμετοχή όλων των επιπέδων διακυβέρνησης στην εκπλήρωση των δημοσιονομικών κανόνων, συμπεριλαμβανομένου του κανόνα για διαρθρωτικό ισοζύγιο προϋπολογισμού, μέσω δεσμευτικής πράξης με συγκεκριμένη ανάλυση των στόχων στο πλαίσιο μεσοπρόθεσμης προοπτικής προγραμματισμού.

2.

Να βελτιώσει την ισορροπία και τη δικαιοσύνη του φορολογικού συστήματος εν γένει και να ετοιμάσει συνολική φορολογική μεταρρύθμιση η οποία θα επιτρέπει τη μετατόπιση των φόρων από την εργασία προς βάσεις που ευνοούν περισσότερο την ανάπτυξη, την απλούστευση του φορολογικού συστήματος, την κάλυψη των κενών της νομοθεσίας, την αύξηση της αποτελεσματικότητας της είσπραξης του ΦΠΑ, τη διεύρυνση των φορολογικών βάσεων, τη μείωση των φορολογικών δαπανών και τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων που βλάπτουν το περιβάλλον.

3.

Να συγκρατήσει την αύξηση των δημόσιων δαπανών που συνδέονται με τη γήρανση, ιδίως στους τομείς των συντάξεων και της μακροχρόνιας περίθαλψης, εντείνοντας τις προσπάθειες για τη μείωση της διαφοράς μεταξύ της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης και της εκ του νόμου προβλεπόμενης ηλικίας συνταξιοδότησης, προωθώντας τη μείωση των δυνατοτήτων πρόωρης συνταξιοδότησης και την ενεργό γήρανση, εναρμονίζοντας τις απαιτήσεις όσον αφορά την ηλικία συνταξιοδότησης στις μεταβολές του προσδόκιμου ζωής, καθώς και βελτιώνοντας τη σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών για μακροχρόνια περίθαλψη.

4.

Να αυξήσει τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, ιδίως μειώνοντας τα οικονομικά αντικίνητρα για εργασία, αυξάνοντας την πρόσβαση στην αγορά εργασίας για τις μειονεκτούσες ομάδες, όπως οι νέοι και οι μετανάστες, βελτιώνοντας την επαγγελματική κινητικότητα και αντιμετωπίζοντας την έλλειψη και την αναντιστοιχία δεξιοτήτων, καθώς και την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου. Να ενισχύσει τις εταιρικές σχέσεις μεταξύ δημόσιων αρχών, δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων σε όλη τη χώρα, ούτως ώστε να παρέχουν έγκαιρη και εξατομικευμένη υποστήριξη στους νέους.

5.

Να αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητα συνεχίζοντας τη μεταρρύθμιση του συστήματος καθορισμού των μισθών, συμπεριλαμβανομένης της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με την εθνική πρακτική, για να εξασφαλίσει ότι η εξέλιξη των μισθών αντικατοπτρίζει την εξέλιξη της παραγωγικότητας σε τομεακό και/ή εταιρικό επίπεδο καθώς και τις οικονομικές συνθήκες, και να προβαίνει αυτομάτως σε αποτελεσματικές διορθώσεις όταν χρειάζεται: ενισχύοντας τον ανταγωνισμό στον τομέα του λιανικού εμπορίου, καταργώντας τους υπερβολικούς περιορισμούς στις υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματικών υπηρεσιών και αντιμετωπίζοντας τον κίνδυνο περαιτέρω αυξήσεων του κόστους διανομής της ενέργειας· προωθώντας την καινοτομία μέσω εξορθολογισμένων καθεστώτων κινήτρων και μειωμένων διοικητικών εμποδίων, και επιδιώκοντας συντονισμένες πολιτικές εκπαίδευσης και κατάρτισης για την αντιμετώπιση της διάχυτης αναντιστοιχίας δεξιοτήτων και των περιφερειακών ανισοτήτων στην πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου.

6.

Να διασφαλίσει την επίτευξη των στόχων για μείωση, έως το 2020, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από δραστηριότητες οι οποίες δεν υπάγονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών, ιδίως όσον αφορά τα κτίρια και τις μεταφορές. Να μεριμνήσει ώστε οι μεταφορές να συμβάλουν δεόντως στην επίτευξη του στόχου μείωσης της οδικής συμφόρησης. Να καταλήξει σε συμφωνία για σαφή καταμερισμό των προσπαθειών και των επιβαρύνσεων μεταξύ των ομοσπονδιακών και περιφερειακών οντοτήτων.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/7

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), που από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Βουλγαρίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Βουλγαρίας για την περίοδο 2012-2016.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, με την οποία αρχίζει το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, η Επιτροπή εξέδωσε την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε τη Βουλγαρία ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης που διεξήγαγε για τη Βουλγαρία, με βάση το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η Βουλγαρία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες απαιτούν παρακολούθηση και δράση σε επίπεδο πολιτικής. Ειδικότερα, η παρατεινόμενη προσαρμογή της αγοράς εργασίας απαιτεί την ανάληψη δράσεων πολιτικής, ενώ η διόρθωση της εξωτερικής θέσης και η απομόχλευση των επιχειρήσεων σημειώνουν ικανοποιητική πρόοδο.

(8)

Στις 17 Απριλίου 2014, η Βουλγαρία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και το πρόγραμμα σύγκλισης του 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(9)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης του 2014 είναι η επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου για διαρθρωτικό έλλειμμα -1 % του ΑΕΠ έως το 2016. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος είναι αυστηρότερος από ό,τι απαιτεί το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η Βουλγαρία επωφελήθηκε από τη δυνατότητα προσωρινής απόκλισης από τον μεσοπρόθεσμο στόχο κατά 0,6 % του ΑΕΠ το 2013 και κατά 0,1 % του ΑΕΠ το 2014, η οποία επιτρέπεται για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα. Το πρόγραμμα σύγκλισης προβλέπει επιδείνωση στο (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο κατά 0,3 % του ΑΕΠ το 2014, στο -1,3 % του ΑΕΠ, καθώς και βελτίωση κατά 0,3 % του ΑΕΠ το 2015, στο -1,0 % του ΑΕΠ, πράγμα που θα εξασφαλίσει την επιστροφή στον μεσοπρόθεσμο στόχο. Την περίοδο 2014-2015, ο ρυθμός αύξησης των δημόσιων δαπανών δεν θα υπερβεί τον αντίστοιχο μεσοπρόθεσμο δείκτη αναφοράς για τις δαπάνες. Ως εκ τούτου, τα δημοσιονομικά σχέδια είναι σύμφωνα με την απαίτηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ο δείκτης χρέους είναι σημαντικά κάτω από το 60 % του ΑΕΠ και, σύμφωνα με το πρόγραμμα σύγκλισης, αναμένεται να αυξηθεί ελαφρώς μόνο, στο 20,6 % του ΑΕΠ έως το τέλος της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης είναι αισιόδοξο για την περίοδο 2014-15, με ετήσια ανάπτυξη που αναμένεται να φθάσει το 2,1 % το 2014 και το 2,6 % το 2015, αντί για 1,7 % το 2014 και 2,0 % το 2015, αντιστοίχως, που αναφερόταν στις εαρινές προβλέψεις 2014 των υπηρεσιών της Επιτροπής. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής, η απόκλιση της Βουλγαρίας από τον μεσοπρόθεσμο στόχο της το 2014 είναι μεγαλύτερη από το επιτρεπόμενο βάσει της προσωρινής απόκλισης η οποία επιτρέπεται για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα, η δε απαιτούμενη επιστροφή στον μεσοπρόθεσμο στόχο δεν αναμένεται να επιτευχθεί το 2015. Με βάση την αξιολόγησή του επί του προγράμματος σύγκλισης του 2014 και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι υπάρχει κίνδυνος απόκλισης από τον μεσοπρόθεσμο στόχο την περίοδο 2014-15.

(10)

Η φορολογική συμμόρφωση και η ποιότητα της φορολογικής διοίκησης εξακολουθούν να αποτελούν τις σημαντικότερες προκλήσεις στη Βουλγαρία. Οι διαθέσιμες εκτιμήσεις καταδεικνύουν τις σημαντικές διαστάσεις της παραοικονομίας, όπως επιβεβαιώνεται από τα δεδομένα για την αδήλωτη εργασία στη Βουλγαρία. Το διοικητικό κόστος της είσπραξης των εσόδων και το κόστος συμμόρφωσης για την καταβολή των φόρων είναι σχετικά υψηλά. Παρά τα διάφορα μέτρα που λήφθηκαν για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, η Βουλγαρία εξακολουθεί να μη διαθέτει ολοκληρωμένη στρατηγική φορολογικής συμμόρφωσης η οποία να καλύπτει το έργο όλων των αρχών που είναι αρμόδιες για την είσπραξη των φόρων και να περιλαμβάνει εκ των προτέρων ανάλυση των σημαντικότερων κινδύνων για την είσπραξη των φόρων, καθώς και αξιολόγηση των ήδη εφαρμοζόμενων μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων απλούστευσης, όπως επίσης και βελτιωμένους ελέγχους.

(11)

Το 2013, η Βουλγαρία υπαναχώρησε από τις ανειλημμένες δεσμεύσεις της στον τομέα της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Τα καθεστώτα πρόωρης συνταξιοδότησης δεν συρρικνώθηκαν όπως προβλεπόταν. Η προγραμματισμένη ετήσια αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης αναβλήθηκε. Δεν σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά την εναρμόνιση της ηλικίας συνταξιοδότησης για τους άνδρες και τις γυναίκες και δεν ελήφθησαν μέτρα για την ενίσχυση των κριτηρίων επιλεξιμότητας και των ελέγχων με σκοπό τον περιορισμό των καταχρήσεων στη χορήγηση συντάξεων αναπηρίας. Ο πληθυσμός της Βουλγαρίας είναι ένας από τους ταχύτερα γηράσκοντες στην Ένωση, γεγονός το οποίο επηρεάζει αρνητικά την αγορά εργασίας, το αναπτυξιακό δυναμικό της οικονομίας και τη χρηματοδότηση του συνταξιοδοτικού της συστήματος. Ως εκ τούτου, η Βουλγαρία πρέπει να συνεχίσει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού της συστήματος. Η Βουλγαρία αντιμετωπίζει επίσης σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά τον εξορθολογισμό και τη διαχείριση του νοσοκομειακού τομέα, όπως είναι η έλλειψη διαφάνειας στη χρηματοδότηση των νοσοκομείων και οι ανεπαρκώς ανεπτυγμένες υπηρεσίες εξωνοσοκομειακής περίθαλψης. Εξάλλου, λόγω του υψηλού ποσοστού τυπικών και άτυπων πληρωμών που βαρύνουν απευθείας τον ίδιο τον ασθενή, ορισμένα τμήματα του πληθυσμού αποκλείονται εκ των πραγμάτων από τις υπηρεσίες υγείας. Οι δείκτες για την κατάσταση της υγείας υστερούν σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη, γεγονός που δείχνει ότι ενδέχεται να απαιτηθεί διαρθρωτική αύξηση των δημόσιων δαπανών για την υγεία στο μέλλον.

(12)

Η αγορά εργασίας εμφανίζει χαμηλές επιδόσεις τα τελευταία χρόνια, περιορίζοντας έτσι την ικανότητα προσαρμογής της οικονομίας και υπονομεύοντας το αναπτυξιακό δυναμικό της. Η ανεργία σταθεροποιήθηκε το 2013, αλλά τα ποσοστά των νέων και των μακροχρόνια ανέργων συνεχίζουν να αυξάνονται. Η Βουλγαρία εμφανίζει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά νέων που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης, γεγονός που υποδηλώνει σοβαρή υποαξιοποίηση και υπανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου. Σημειώθηκε περιορισμένη μόνο πρόοδος όσον αφορά την ενίσχυση του δυναμικού του Οργανισμού Απασχόλησης. Υπάρχει επίσης ανάγκη να επεκταθεί η κάλυψη και η αποτελεσματικότητα των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας. Η Βουλγαρία δεν διαθέτει αποτελεσματικά μέτρα που να στοχεύουν τους μη εγγεγραμμένους νέους, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά, σύμφωνα με τους στόχους των «Εγγυήσεων για τη Νεολαία». Σημαντικά ποσοστά ανέργων δεν καλύπτονται από τα συνήθη δίχτυα ασφαλείας (επιδόματα ανεργίας και κοινωνική πρόνοια), αλλά βασίζονται στην οικογενειακή αλληλεγγύη ή στην άτυπη εργασία. Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού που αντιμετωπίζουν οι βούλγαροι πολίτες είναι ένας από τους υψηλότερους στην Ένωση. Τα κατώτατα όρια για την καταβολή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης θα μπορούσαν να αποτρέψουν τα άτομα χαμηλής ειδίκευσης από την πλήρη συμμετοχή τους στην επίσημη οικονομία. Εκπονήθηκαν ορισμένες αναλύσεις για την αξιολόγηση του πιθανού αντίκτυπου. Χρειάζεται να αξιολογηθούν οι αναλύσεις αυτές και να δοθεί συνέχεια με κατάλληλα μέτρα πολιτικής. Δεν υπάρχουν σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για την εξασφάλιση διαφάνειας στον τρόπο καθορισμού των κατώτατων μισθών στη Βουλγαρία. Οι νόμιμοι κατώτατοι μισθοί αυξήθηκαν από το 2011, γεγονός το οποίο ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά την απασχόληση και θα πρέπει, επομένως, να παρακολουθείται.

(13)

Η Βουλγαρία δεν έχει ακόμα εγκρίνει τον νόμο για την σχολική εκπαίδευση ο οποίος παρέχει ένα πλαίσιο για την εφαρμογή των αναγκαίων εκτενών μεταρρυθμίσεων του σχολικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων του εκσυγχρονισμού των αναλυτικών προγραμμάτων και της βελτίωσης της κατάρτισης των εκπαιδευτικών. Χρειάζεται να βελτιωθεί η ποιότητα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στη Βουλγαρία και να ενσωματωθεί καλύτερα στις γενικές εκπαιδευτικές δομές, ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν ευέλικτες διαδρομές, να μειωθεί η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου και να βελτιωθεί η πρόσβαση στη διά βίου μάθηση. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση, με τη σειρά της, αντιμετωπίζει επίμονες προκλήσεις όσον αφορά την καλύτερη ανταπόκριση στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Το χαμηλό επίπεδο πιστοποίησης της ποιότητας συμβάλλει στις κακές επιδόσεις. Συζητείται μια νέα στρατηγική για την τριτοβάθμια εκπαίδευση η οποία επιδιώκει την αναδιάρθρωση της διαχείρισης των πανεπιστημίων μέσω της άμεσης συμμετοχής των ενδιαφερόμενων φορέων, όπως οι επιχειρήσεις και οι σπουδαστές, την ενοποίηση των πανεπιστημίων και μια προσέγγιση που βασίζεται στις επιδόσεις προκειμένου να ευθυγραμμιστούν καλύτερα τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Η πρόσβαση των μειονεκτούντων παιδιών, ιδίως των παιδιών των Ρομά, στην εκπαίδευση εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση. Η υποχρεωτική διετής προσχολική εκπαίδευση αποτελεί βασικό μέτρο που κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση και θα πρέπει να εφαρμόζεται αυστηρά, σε συνδυασμό με μέτρα για την πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Χρειάζεται να κλιμακωθούν οι πρωτοβουλίες που έχουν ήδη αναληφθεί με σκοπό τη βελτίωση της κατάρτισης των εκπαιδευτικών και τη μείωση του de facto διαχωρισμού στα σχολεία. Οι κανόνες που συνδέουν την καταβολή του επιδόματος τέκνου με τη συμμετοχή στην εκπαίδευση έχουν τεθεί σε ισχύ, ωστόσο τα μέτρα δεν έχουν ενδεχομένως επιφέρει ακόμη τα επιθυμητά αποτελέσματα.

(14)

Ευρύτερες προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης είχαν περιορισμένο αντίκτυπο λόγω της αποσπασματικής προσέγγισης και της ανεπαρκούς αποφασιστικότητας για την πραγματοποίηση ριζικών μεταρρυθμίσεων. Η Βουλγαρία χρειάζεται μια συντονισμένη στρατηγική για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης με σκοπό την ενίσχυση του επαγγελματισμού και της ανεξαρτησίας της δημόσιας διοίκησης και των ρυθμιστικών οργανισμών της, συμπεριλαμβανομένου ενός συστήματος αξιοκρατικών διορισμών και εξέλιξης της σταδιοδρομίας των δημοσίων υπαλλήλων, καθώς και αποτελεσματικών δομών για την αντιμετώπιση του κινδύνου της διαφθοράς. Θα πρέπει να καταβληθούν αδιάλειπτες προσπάθειες για τη βελτίωση του γενικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Μεταξύ των προκλήσεων μπορούν να αναφερθούν οι διαδικασίες για τη χορήγηση αδειών και την εγγραφή επιχειρήσεων. Η διευθέτηση των πτωχεύσεων απαιτεί περισσότερα από τρία έτη κατά μέσο όρο, το δε ποσοστό ανάκτησης είναι χαμηλό. Νέοι κανόνες για τις καθυστερήσεις πληρωμών θεσπίστηκαν το 2013 και χρειάζεται πλέον να εφαρμοστούν. Η ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης έμεινε στάσιμη και ο συντονισμός για την εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας των συστημάτων και τη δημιουργία ενιαίου σημείου επαφής είναι ανεπαρκής, γεγονός που περιορίζει τις προσπάθειες για αύξηση της διαφάνειας και για μείωση του διοικητικού φόρτου. Στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων δεν υφίσταται ένα απλό και κωδικοποιημένο νομικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται ένα πολύπλοκο νομικό και ρυθμιστικό τοπίο το οποίο προκαλεί αβεβαιότητα στους οικονομικούς φορείς. Η ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας παραμένει επίσης σημαντικό πρόβλημα που επηρεάζει το επιχειρηματικό περιβάλλον στη Βουλγαρία. Η Βουλγαρία έχει λάβει ορισμένα μέτρα για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, αλλά η συνολική πρόοδος υπήρξε περιορισμένη και παραμένει εύθραυστη, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη για πιο συνεπείς ελέγχους και αποτρεπτικές κυρώσεις για τις συγκρούσεις συμφερόντων. Υπάρχει επίσης ανάγκη να εξασφαλιστεί καλύτερος συντονισμός μεταξύ των οργάνων καταπολέμησης της διαφθοράς και να προστατευθούν τα όργανα αυτά από πολιτικές επιρροές.

(15)

Ο ανταγωνισμός στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου παραμένει περιορισμένος. Όσον αφορά τη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών ενέργειας, μεταξύ των τομέων που εμπνέουν ιδιαίτερη ανησυχία είναι η έλλειψη χρηματιστηρίου ηλεκτρικής ενέργειας/φυσικού αερίου και η απουσία διαφανούς αγοράς χονδρικής. Η ελεύθερη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας κυριαρχείται από έναν μόνο προμηθευτή και το περιορισμένο της μέγεθος δεν επιτρέπει στον ανταγωνισμό να λειτουργήσει ως παράγοντας εξασφάλισης ικανοποιητικής σχέσης κόστους - αποδοτικότητας. Η ανεξαρτησία και η αποτελεσματικότητα της εθνικής ρυθμιστικής αρχής παραμένουν περιορισμένες. Η εξάρτηση από τις εισαγωγές από περιορισμένο αριθμό προμηθευτών και η έλλειψη ανάπτυξης των υποδομών ενέχουν τον κίνδυνο να προκληθούν διαταραχές στην προσφορά. Μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης προτάθηκε για χρηματοδότηση από την ΕΕ κατά τη νέα περίοδο προγραμματισμού 2014-2020.

(16)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Βουλγαρίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στη Βουλγαρία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 6 κατωτέρω.

(17)

Βάσει της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης και η γνώμη (5) του αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(18)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Οι συστάσεις του βάσει του άρθρου 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 3, 4 και 5 κατωτέρω,

1.

Να ενισχύσει τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014 δεδομένης της διαφαινόμενης διαφοράς σε σχέση με το προληπτικό σκέλος των απαιτήσεων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το 2015, να ενισχύσει τη δημοσιονομική στρατηγική για να εξασφαλίσει την επίτευξη και μετέπειτα διατήρηση του μεσοπρόθεσμου στόχου. Να μεριμνήσει ώστε το νέο δημοσιονομικό συμβούλιο να είναι σε θέση να εκπληρώσει την αποστολή του. Να εφαρμόσει ολοκληρωμένη φορολογική στρατηγική για την ενίσχυση της είσπραξης των φόρων, την αντιμετώπιση της παραοικονομίας και τη μείωση του κόστους συμμόρφωσης.

2.

Να υιοθετήσει μακροπρόθεσμη στρατηγική για το συνταξιοδοτικό σύστημα, προχωρώντας στην προγραμματισμένη ετήσια αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης και δημιουργώντας μηχανισμό για τη σύνδεση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής μακροπρόθεσμα, καταργώντας συγχρόνως σταδιακά τις δυνατότητες πρόωρης συνταξιοδότησης και εξισώνοντας τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών. Να θεσπίσει αυστηρότερα κριτήρια και διαδικασίες για τη χορήγηση συντάξεων αναπηρίας, για παράδειγμα, λαμβάνοντας καλύτερα υπόψη την εναπομένουσα ικανότητα προς εργασία των αιτούντων. Να εξασφαλίσει την οικονομικά αποδοτική παροχή υγειονομικής περίθαλψης, μεταξύ άλλων μέσω της βελτίωσης της τιμολόγησης των υπηρεσιών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης συνδέοντας τη χρηματοδότηση των νοσοκομείων με τα αποτελέσματα, επιταχύνοντας τη βελτιστοποίηση του νοσοκομειακού δικτύου και αναπτύσσοντας την εξωνοσοκομειακή περίθαλψη.

3.

Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του Οργανισμού Απασχόλησης με την ανάπτυξη συστήματος παρακολούθησης των επιδόσεων και την καλύτερη εστίαση στους πλέον ευάλωτους, όπως οι εργαζόμενοι με χαμηλή ειδίκευση και οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας, οι μακροχρόνια άνεργοι και οι Ρομά. Να επεκτείνει την κάλυψη και την αποτελεσματικότητα των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας, ώστε να καταστούν αντίστοιχες με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ατόμων που αναζητούν εργασία και να προσεγγίσει τους μη εγγεγραμμένους νέους που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης, σύμφωνα με τους στόχους των «Εγγυήσεων για τη Νεολαία». Να βελτιώσει την αποτελεσματική κάλυψη των επιδομάτων ανεργίας και της κοινωνικής πρόνοιας και τη σύνδεσή τους με μέτρα ενεργοποίησης. Να προωθήσει την συνολική αναθεώρηση των κατώτατων ορίων των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, ώστε να εξασφαλιστεί ότι το σύστημα δεν αποκλείει τους χαμηλής ειδίκευσης εργαζομένους από την αγορά εργασίας. Να θεσπίσει, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, διαφανείς κατευθυντήριες γραμμές για την προσαρμογή των νόμιμων κατώτατων μισθών λαμβάνοντας υπόψη τον αντίκτυπο στην απασχόληση και την ανταγωνιστικότητα. Για την ανακούφιση της φτώχειας, να βελτιώσει περαιτέρω την προσβασιμότητα και την αποτελεσματικότητα των κοινωνικών υπηρεσιών και μεταβιβάσεων για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους.

4.

Να εγκρίνει τον νόμο για τη σχολική εκπαίδευση και να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις της επαγγελματικής και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, προκειμένου να αυξηθεί το επίπεδο και η σημασία των δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν σε όλα τα επίπεδα, προωθώντας παράλληλα συμπράξεις μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων με σκοπό την καλύτερη ευθυγράμμιση των αποτελεσμάτων με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Να ενισχύσει την ποιότητα των ιδρυμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και να βελτιώσει την πρόσβαση στη δια βίου μάθηση. Να εντείνει τις προσπάθειες για βελτίωση της πρόσβασης των μειονεκτούντων παιδιών, ιδίως των Ρομά, σε ποιοτική χωρίς αποκλεισμούς προσχολική και σχολική εκπαίδευση και να εφαρμόσει αυστηρά τους κανόνες που συνδέουν την καταβολή του επιδόματος τέκνων με τη συμμετοχή στην εκπαίδευση.

5.

Να συνεχίσει να βελτιώνει το επιχειρηματικό περιβάλλον, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, με τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, την προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, τον εξορθολογισμό των διαδικασιών αφερεγγυότητας και την εφαρμογή της νομοθεσίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών. Να βελτιώσει το σύστημα δημοσίων συμβάσεων βελτιώνοντας τη διοικητική ικανότητα, ενισχύοντας τους εκ των προτέρων ελέγχους που διενεργούνται από τον Οργανισμό Δημοσίων Συμβάσεων και λαμβάνοντας συγκεκριμένα μέτρα για την εφαρμογή των ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων. Να βελτιώσει την ποιότητα και την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας και να εντείνει τον αγώνα κατά της διαφθοράς.

6.

Να επιταχύνει τη μεταρρύθμιση του τομέα της ενέργειας με σκοπό να αυξηθούν ο ανταγωνισμός, η αποτελεσματικότητα και η διαφάνεια των αγορών, καθώς και η ενεργειακή απόδοση, ιδίως αίροντας τους φραγμούς στην αγορά, μειώνοντας το βάρος του ρυθμιζόμενου τμήματος της αγοράς, εντείνοντας τις προσπάθειες για δημιουργία μιας διαφανούς χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, καταργώντας σταδιακά τις ποσοστώσεις και ενισχύοντας την ανεξαρτησία και τη διοικητική ικανότητα της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας. Να επιταχύνει τα έργα διασύνδεσης με γειτονικά κράτη μέλη και υποψήφιες για ένταξη χώρες, ιδίως όσον αφορά το φυσικό αέριο, και να ενισχύσει την ικανότητα αντιμετώπισης των διαταραχών.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/12

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την απασχόληση και την ανάπτυξη, η οποία, βασιζόμενη σε ενισχυμένο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), που από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των συστάσεων ανά χώρα.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Τσεχικής Δημοκρατίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Τσεχικής Δημοκρατίας για την περίοδο 2012-2016.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, σηματοδοτώντας την έναρξη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου 2014 για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), ενέκρινε την Έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, σύμφωνα με την οποία η Τσεχική Δημοκρατία δεν είναι μεταξύ των κρατών για τα οποία πρέπει να εκπονηθεί εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 16 Απριλίου 2014, η Τσεχική Δημοκρατία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και στις 28 Απριλίου 2014 το πρόγραμμα σύγκλισης του 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(8)

Ο στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης του 2014 είναι να διατηρηθεί το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης στη διάρκεια του προγράμματος κάτω από την τιμή αναφοράς που προβλέπει η Συνθήκη, ήτοι 3 % του ΑΕΠ. Το πρόγραμμα αναφέρει ως μεσοπρόθεσμο στόχο το 1 % του ΑΕΠ, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ενώ η δημοσιονομική στρατηγική είναι σύμφωνη με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης το 2014, η απαιτούμενη προσαρμογή σε διαρθρωτικούς όρους δεν αναμένεται να επιτευχθεί το 2015, καθώς το εκ νέου υπολογισθέν διαρθρωτικό ισοζύγιο προβλέπεται να επιδεινωθεί κατά 0,6 εκατοστιαίες μονάδες. Επιπλέον, οι δημόσιες δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν με ρυθμό που δεν συνάδει με την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες. Το εκ νέου υπολογισθέν διαρθρωτικό ισοζύγιο προβλέπεται να αποκλίνει από την απαιτούμενη πορεία προσαρμογής επίσης το 2016 και το 2017, έτη κατά τα οποία το εκ νέου υπολογισθέν διαρθρωτικό ισοζύγιο προβλέπεται ίσο με 1,6 % και 1,9 % του ΑΕΠ αντιστοίχως. Συνολικά, από το 2015 πρέπει να αναμένεται κίνδυνος απόκλισης από την πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σύγκλισης, ο δείκτης χρέους, ο οποίος βρίσκεται κάτω της τιμής αναφοράς 60 % του ΑΕΠ, προβλέπεται να μειωθεί προσωρινά κατά 1,1 εκατοστιαία μονάδα σε 45 % του ΑΕΠ το 2014 και να αυξηθεί σε 46 % του ΑΕΠ το 2015. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης είναι ρεαλιστικό. Η τσεχική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 1,7 % το 2014 και κατά 2 % το 2015, σύμφωνα με το πρόγραμμα σύγκλισης, σε σύγκριση με ποσοστά 2 % και 2,4 % που αναφέρονταν στις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014. Οι βασικοί κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προοπτικές απορρέουν από την υψηλή αβεβαιότητα σχετικά με την μελλοντική εξέλιξη των δημοσίων επενδύσεων και από την ενδεχόμενη εφάπαξ δαπάνη που αφορά την προγραμματισμένη σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης μαχητικών αεροσκαφών, της οποίας η αναμενόμενη επίπτωση στην αύξηση του ελλείμματος θα είναι ίση με 0,5 % του ΑΕΠ το 2015.

Σύμφωνα με την πρόβλεψη της Επιτροπής, υπάρχει κίνδυνος σημαντικής απόκλισης από τον μεσοπρόθεσμο στόχο το 2015. Η διαφορά με το σενάριο στο οποίο βασίζεται το πρόγραμμα σύγκλισης έγκειται στις διαφορετικές παραδοχές σχετικά με τις πολιτικές και τα μέτρα διακριτικής ευχέρειας το 2015. Έχοντας αξιολογήσει το πρόγραμμα σύγκλισης και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι το έλλειμμα έχει μειωθεί με διατηρήσιμο τρόπο κάτω από το 3 % του ΑΕΠ το 2013, σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου, και ότι, ενώ ο μεσοπρόθεσμος στόχος αναμένεται να επιτευχθεί το 2014, υπάρχει κίνδυνος σημαντικής απόκλισης από αυτόν από το 2015 και εξής.

(9)

Η Τσεχική Δημοκρατία μόλις εξήλθε από διετή ύφεση και βρίσκεται τώρα αντιμέτωπη με την πρόκληση να επιτύχει σταθερά υψηλή μεγέθυνση, σε ένα πλαίσιο ταχείας γήρανσης του πληθυσμού. Οι δημόσιες επενδύσεις ακολούθησαν πορεία απότομης μείωσης τα τελευταία έτη και οι επενδύσεις σε υποδομές επλήγησαν ιδιαίτερα. Το μοντέλο ανάπτυξης της τσεχικής οικονομίας πριν από την κρίση βασιζόταν σε μεγάλες εισροές ξένων κεφαλαίων και σε ισχυρό εξαγωγικό προσανατολισμό. Καθώς το περιθώριο για κάλυψη της υστέρησης με βάση τη συσσώρευση συντελεστών παραγωγής (συμπεριλαμβανομένων των ξένων κεφαλαίων) φαίνεται περιορισμένο, ο αναπροσανατολισμός της οικονομίας προς εγχώριες κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης θα ανοίξει νέες οδούς για κέρδη παραγωγικότητας. Μεταξύ των ουσιαστικών στοιχείων της διαδικασίας αυτής περιλαμβάνονται η στήριξη της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της καινοτομίας, καθώς και η ενίσχυση των θεσμών.

(10)

Η κυβέρνηση ενέκρινε προσφάτως τη Συνθήκη για τη σταθερότητα, τον συντονισμό και τη διακυβέρνηση, αν και η κύρωσή της από το κοινοβούλιο εκκρεμεί ακόμη. Το 2011 άρχισαν εργασίες για μια εκτενή μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού πλαισίου, αλλά η θέσπιση και η εφαρμογή του είναι ακόμη αβέβαιες. Έχει επίσης καθυστερήσει η θέσπιση της σχετικής νομοθεσίας που θα διασφαλίζει τη συμμόρφωση με την οδηγία 2011/85/ΕΕ του Συμβουλίου (5).

(11)

Στον τομέα της φορολογίας, οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Τσεχική Δημοκρατία είναι να καταστεί αποτελεσματικότερη η είσπραξη των εσόδων και να επιτευχθεί μια φορολογική διάρθρωση πιο φιλική προς την ανάπτυξη. Η Τσεχική Δημοκρατία έλαβε ορισμένα μέτρα για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, ιδίως στον τομέα της έμμεσης φορολογίας, αλλά το συνολικό κόστος της συμμόρφωσης παραμένει υπερβολικά υψηλό. Εν προκειμένω, δεν έχουν ακόμη εναρμονιστεί οι φορολογικές βάσεις (φόροι εισοδήματος, εισφορές υγείας και κοινωνικής ασφάλισης), ενώ η θέσπιση ενιαίου σημείου είσπραξης που προβλεπόταν να πραγματοποιηθεί το 2015 έχει ματαιωθεί. Ωστόσο, η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αντιμετωπίσει το ζήτημα της εναρμόνισης των φορολογικών βάσεων. Οι συστάσεις του 2013 σχετικά με τη διάρθρωση της φορολογίας δεν έχουν εφαρμοστεί. Η φορολογία της εργασίας παραμένει υψηλή, ιδίως για τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων μερικής απασχόλησης, κυρίως λόγω των υψηλών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Υπάρχουν ορισμένες δυνατότητες για στροφή από τη φορολογία της εργασίας σε άλλους τομείς, όπως οι περιβαλλοντικοί φόροι και οι περιοδικοί φόροι επί των κατοικιών, οι οποίοι είναι αμφότεροι σχετικά χαμηλοί. Εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές στη μεταχείριση μισθωτών και αυτοαπασχολουμένων όσον αφορά τους φόρους και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, διαφορές που οδηγούν στη συρρίκνωση της φορολογικής βάσης και δημιουργούν κίνητρα για εικονική αυτοαπασχόληση με άδικες συνέπειες για όσους απασχολούνται βάσει σύμβασης μόνιμης απασχόλησης.

(12)

Η Τσεχική Δημοκρατία αντιμετωπίζει μακροπρόθεσμα μέτριους κινδύνους βιωσιμότητας, οφειλόμενους σε μεγάλο βαθμό στις προβλεπόμενες αυξήσεις των δαπανών για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη. Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, η νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης πρόκειται να αυξηθεί μακροπρόθεσμα, αλλά με πολύ βραδύ ρυθμό μεσοπρόθεσμα. Η κυβέρνηση σχεδιάζει να θεσπίσει μηχανισμό αναθεώρησης, που θα ευθυγραμμίζει την ηλικία συνταξιοδότησης με τις μεταβολές στο προσδόκιμο ζωής, αλλά αυτό απαντά εν μέρει μόνο στην πρόκληση που συνιστά το κενό βιωσιμότητας. Επιπλέον, η προσωρινά χαμηλότερη τιμαριθμική αναπροσαρμογή των συντάξεων θα λήξει το 2015, ένα έτος ενωρίτερα από το προγραμματισμένο, και ο κανονικός μηχανισμός αναπροσαρμογής των συντάξεων (δείκτης τιμών συν ένα τρίτο της αύξησης των πραγματικών μισθών) δεν έχει αναθεωρηθεί. Περιορισμένη πρόοδος επιτεύχθηκε στην προώθηση της απασχολησιμότητας των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας. Καμία πρόοδος δεν σημειώθηκε στη βελτίωση της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας των δημοσίων δαπανών για υγειονομική περίθαλψη. Ο τομέας της νοσηλείας κατόπιν εισαγωγής σε νοσοκομείο εμφανίζει πλεονάζουσα δυναμικότητα, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπάρχει περιθώριο για βελτιώσεις στη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας και στη διακυβέρνηση.

(13)

Έχουν γίνει ορισμένα αρχικά βήματα για τη βελτίωση της ικανότητας και της ποιότητας των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης. Τα μέτρα αυτά κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά ο αντίκτυπός τους χρειάζεται να αξιολογηθεί. Οι ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας εξακολουθούν να χρηματοδοτούνται ανεπαρκώς και δεν καλύπτουν αποτελεσματικά τις γυναίκες με μικρά παιδιά, τους νέους και τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Παρά το σχετικά υψηλό συνολικό ποσοστό απασχόλησης, οι ομάδες αυτές εξακολουθούν να μην αντιπροσωπεύονται επαρκώς στην αγορά εργασίας. Η περιορισμένη πρόσβαση σε προσιτές εγκαταστάσεις και υπηρεσίες παιδικής μέριμνας και η συγκριτικά χαμηλή αξιοποίηση της μερικής απασχόλησης δυσχεραίνει τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας. Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων το 2012 παρέμεινε ένα από τα μεγαλύτερα στην ΕΕ.

(14)

Η ποιότητα και η σύνδεση με την αγορά εργασίας του εκπαιδευτικού συστήματος της Τσεχικής Δημοκρατίας είναι λόγοι ανησυχίας. Ελήφθησαν ορισμένα μέτρα για να βελτιωθεί το πλαίσιο αξιολόγησης στην υποχρεωτική εκπαίδευση, αλλά η παρακολούθηση των μέτρων αυτών όσον αφορά τα σχολεία και τους μαθητές που υστερούν εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση. Η ελκυστικότητα του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού αποτελεί επίσης πρόβλημα, το οποίο η κυβέρνηση σκοπεύει να αντιμετωπίσει. Η χαμηλή συμμετοχή των παιδιών των Ρομά στην επίσημη γενική προσχολική εκπαίδευση και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση εξακολουθεί να συνιστά πρόκληση όσον αφορά την ένταξή τους. Η μεταρρύθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει καθυστερήσει και δεν έχει σημειωθεί πρόοδος στη βελτίωση της πιστοποίησης και της χρηματοδότησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μικρές μόνο αλλαγές επήλθαν όσον αφορά τη χρηματοδότηση των ερευνητικών ιδρυμάτων. Παραμένει καίριας σημασίας η δημιουργία των κατάλληλων κινήτρων για τους ερευνητές του δημόσιου τομέα, ώστε να επιδιώκουν την αριστεία, να αντιμετωπίζουν τις κοινωνικές προκλήσεις και να συνεργάζονται με τον επιχειρηματικό τομέα.

(15)

Η διαδικασία ελευθέρωσης του μεγάλου αριθμού νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων έχει αρχίσει, αλλά με βραδύ ρυθμό που δεν αποφέρει γρήγορα τα οφέλη του αυξημένου ανταγωνισμού στον τομέα των υπηρεσιών. Η Τσεχική Δημοκρατία έχει λάβει ορισμένα αρχικά μέτρα για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, ιδίως με κίνητρα δημόσιας χρηματοδότησης υπέρ του τομέα των κτιρίων. Οι δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας εξακολουθούν να είναι σημαντικές και η λήψη πιο φιλόδοξων μέτρων θα συνέβαλλε επίσης στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης.

(16)

Η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν πρόκληση με αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις. Ο από μακρού αναμενόμενος νόμος περί δημοσίων υπαλλήλων δεν έχει εκδοθεί ακόμη· η έκδοσή του αποτελεί βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης. Η πρόοδος στην καταπολέμηση της διαφθοράς είναι περιορισμένη· σημαντικές νομοθετικές πράξεις που περιλαμβάνονται στη στρατηγική κατά της διαφθοράς του 2013-2014 δεν έχουν θεσπιστεί. Δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί σαφής μακροπρόθεσμη θεώρηση για τον τρόπο βιώσιμης επίλυσης αυτού του προβλήματος που έχει μεγάλη σημασία για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Η διενέργεια των δημόσιων διαγωνισμών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο χαρακτηρίζεται από αδικαιολόγητες καθυστερήσεις. Οι νέοι κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις αποτελούν οπισθοδρόμηση, καθόσον καταργούν ορισμένες διασφαλίσεις της διαφάνειας. Περιορισμένη πρόοδος επιτεύχθηκε στη βελτίωση της αξιοποίησης των ταμείων της ΕΕ. Χρειάζεται να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες, όπως αποδεικνύεται από τα υψηλά ποσοστά σφάλματος που αναφέρθηκαν από την ελεγκτική αρχή για διάφορα προγράμματα στο τέλος του 2013.

(17)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Τσεχικής Δημοκρατίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Τσεχική Δημοκρατία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 7 κατωτέρω.

(18)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης και η γνώμη του (6) αποτυπώνεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

1.

Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να διατηρήσει υγιή δημοσιονομική θέση το 2014. Το 2015 να ενισχύσει σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική, ώστε να διασφαλίσει την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου και, στη συνέχεια, να παραμείνει στον μεσοπρόθεσμο στόχο. Να δώσει προτεραιότητα στις δαπάνες που προωθούν την ανάπτυξη, ώστε να στηριχθεί η ανάκαμψη και να βελτιωθούν οι αναπτυξιακές προοπτικές. Να θεσπίσει και να εφαρμόσει μέτρα για την ενίσχυση του δημοσιονομικού πλαισίου, και ιδίως να συστήσει ανεξάρτητο δημοσιονομικό οργανισμό για την παρακολούθηση των δημοσιονομικών πολιτικών, να θεσπίσει δημοσιονομικούς κανόνες για τα όργανα της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να βελτιώσει τον συντονισμό μεταξύ όλων των βαθμίδων κυβέρνησης.

2.

Να βελτιώσει τη φορολογική συμμόρφωση, εστιάζοντας ιδιαίτερα στον ΦΠΑ, και να μειώσει το κόστος είσπραξης και πληρωμής των φόρων μέσω της απλούστευσης του φορολογικού συστήματος και της εναρμόνισης των φορολογικών βάσεων για τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και για τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και ασφάλισης υγείας. Να μειώσει το υψηλό επίπεδο φορολογίας της εργασίας, ιδίως για τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα. Να στρέψει τη φορολογία προς τομείς λιγότερο ζημιογόνους για την ανάπτυξη, όπως οι περιοδικοί φόροι επί των κατοικιών και οι περιβαλλοντικοί φόροι. Να μειώσει περαιτέρω τις διαφορές μεταξύ μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων όσον αφορά τη φορολογική μεταχείριση.

3.

Να διασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του δημόσιου συνταξιοδοτικού συστήματος, ιδίως επισπεύδοντας την αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης και εν συνεχεία συνδέοντάς την σαφέστερα με τις μεταβολές στο προσδόκιμο ζωής. Να προωθήσει την απασχολησιμότητα των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας και να αναθεωρήσει τον μηχανισμό τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των συντάξεων. Να λάβει μέτρα για να βελτιώσει σημαντικά τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας και τη διακυβέρνηση του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, ιδίως για τη νοσοκομειακή περίθαλψη.

4.

Να ενισχύσει την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, ιδίως καθιερώνοντας σύστημα μέτρησης των επιδόσεων. Να αυξήσει τη συμμετοχή των άνεργων νέων σε εξατομικευμένες υπηρεσίες. Να αυξήσει σημαντικά τη διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτών και ποιοτικών εγκαταστάσεων και υπηρεσιών παιδικής μέριμνας, εστιάζοντας στα παιδιά ηλικίας έως τριών ετών.

5.

Να διασφαλίσει ότι η πιστοποίηση, η διακυβέρνηση και η χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητάς της και στη σύνδεσή της με την αγορά εργασίας. Να επισπεύσει την εκπόνηση και καθιέρωση νέας μεθοδολογίας για την αξιολόγηση της έρευνας και την κατανομή των χρηματοδοτήσεων με στόχο την αύξηση του μεριδίου της χρηματοδότησης ερευνητικών ιδρυμάτων που χορηγείται με βάση τις επιδόσεις. Στην υποχρεωτική εκπαίδευση, να καταστήσει ελκυστικότερο το επάγγελμα του εκπαιδευτικού, να εφαρμόσει σφαιρικό πλαίσιο αξιολόγησης και να στηρίξει τα σχολεία και τους μαθητές που υστερούν. Να αυξήσει την καθολικότητα της εκπαίδευσης, συγκεκριμένα με την προώθηση της συμμετοχής των κοινωνικά μειονεκτούντων παιδιών και των παιδιών Ρομά στην προσχολική ιδίως εκπαίδευση.

6.

Να επισπεύσει τη μεταρρύθμιση των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, εστιάζοντας στην κατάργηση αδικαιολόγητων και δυσανάλογων απαιτήσεων. Να εντείνει τις προσπάθειες για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στην οικονομία.

7.

Το 2014 να εκδώσει και να εφαρμόσει νόμο περί δημοσίων υπαλλήλων, ο οποίος θα διασφαλίσει μια σταθερή, αποτελεσματική και επαγγελματική δημόσια διοίκηση. Να επιταχύνει και να ενισχύσει ουσιαστικά την καταπολέμηση της διαφθοράς, θέτοντας σε ισχύ τα εναπομένοντα νομοθετικά μέτρα που προβλέπονται στη στρατηγική κατά της διαφθοράς για την περίοδο 2013-2014 και καταρτίζοντας σχέδια για την επόμενη περίοδο. Να βελτιώσει περαιτέρω τη διαχείριση των ταμείων της ΕΕ, απλουστεύοντας τις εκτελεστικές δομές, βελτιώνοντας την ικανότητα και αντιμετωπίζοντας φαινόμενα σύγκρουσης συμφερόντων. Να αυξήσει τη διαφάνεια των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων και να βελτιώσει τη διενέργεια των δημόσιων διαγωνισμών παρέχοντας κατάλληλες κατευθύνσεις και εποπτεία.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/17

1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, θα εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), που από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ευρωζώνης, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των συστάσεων ανά‐ χώρα.

4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Δανίας για το 2013 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Δανίας για την περίοδο 2013-2016.

5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, με την οποία αρχίζει το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, η Επιτροπή εξέδωσε την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε τη Δανία ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης που διεξήγαγε για τη Δανία, με βάση το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής την οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι μακροοικονομικές προκλήσεις της Δανίας που αφορούν το ιδιωτικό χρέος και την εξωτερική ανταγωνιστικότητα δεν χαρακτηρίζονταν πλέον ως ανισορροπίες κατά την έννοια της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών. Ειδικότερα, η προσαρμογή της αγοράς κατοικίας και οι επιπτώσεις του υψηλού χρέους του ιδιωτικού τομέα στην πραγματική οικονομία και τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα φαίνεται ότι έχουν συγκρατηθεί. Ωστόσο, οι εξελίξεις αυτές, καθώς και οι παράγοντες που ευνοούν την εξωτερική ανταγωνιστικότητα χρήζουν συνεχούς παρακολούθησης.

8)

Στις 15 Απριλίου 2014, η Δανία υπέβαλε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών της για το 2014 και το πρόγραμμα σύγκλισης του 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

9)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης του 2014 είναι να διασφαλιστεί η διατηρησιμότητα της διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος και να παραμείνει το διαρθρωτικό ισοζύγιο του προϋπολογισμού ίσο με ή ανώτερο από τον μεσοπρόθεσμο στόχο. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος, ίσος με -0,5 % του ΑΕΠ, αντανακλά τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης της Δανίας μειώθηκε με διατηρήσιμο τρόπο σε επίπεδο κάτω του 3 % του ΑΕΠ το 2013. Το πρόγραμμα σύγκλισης έχει θέσει ως στόχο ονομαστικό έλλειμμα γενικής κυβέρνησης ύψους 1,3 % του ΑΕΠ το 2014 και 2,9 % το 2015, στόχος ο οποίος συνάδει με (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο ίσο με ή ανώτερο από τον μεσοπρόθεσμο στόχο. Συνολικά, η δημοσιονομική στρατηγική που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης είναι σύμφωνη με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το επίπεδο του χρέους, το οποίο ανήλθε σε 44,5 % του ΑΕΠ το 2013, σχεδιάζεται να αυξηθεί προσωρινά το 2015 και να μειωθεί στη συνέχεια. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης είναι ρεαλιστικό. Το σενάριο προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,6 % το 2014 και κατά 1,9 % το 2015 και συνάδει εν πολλοίς με τις εαρινές προβλέψεις 2014 των υπηρεσιών της Επιτροπής, οι οποίες κάνουν λόγο για 1,5 % και 1,9 %. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σύγκλισης 2014 και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι τα δημόσια οικονομικά της Δανίας είναι υγιή και μπορεί να αναμένεται να επιτευχθεί ο στόχος του προγράμματος σύγκλισης.

10)

Η Δανία έχει σημειώσει σχετική πρόοδο όσον αφορά την αντιμετώπιση της κατάστασης των ομάδων που βρίσκονται στο περιθώριο της αγοράς εργασίας ούτε όσον αφορά τη βελτίωση της σχέσης κόστους-οφέλους του εκπαιδευτικού συστήματος. Η μεταρρύθμιση των συντάξεων ανικανότητας προς εργασία και των θέσεων ευέλικτης απασχόλησης έχει αρχίσει να φέρει καρπούς, η μεταρρύθμιση των χρηματικών παροχών έχει τεθεί σε ισχύ, έχει συμφωνηθεί η μεταρρύθμιση των παροχών ασθενείας και, τον Απρίλιο, η κυβέρνηση υπέβαλε πρόταση μεταρρυθμίσεων για τις ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας. Εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις όσον αφορά την εξασφάλιση επαρκών θέσεων πρακτικής άσκησης και τη βελτίωση της ποιότητας και της εικόνας αυτού του είδους μάθησης, την αναβάθμιση των συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και την αντιμετώπιση των υψηλών ποσοστών εγκατάλειψης των σπουδών. Καθώς η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, δεν είναι ακόμη ορατά τα πλήρη αποτελέσματά τους. Σε ό,τι αφορά την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, τον Φεβρουάριο του 2014 επιτεύχθηκε συμφωνία για μεταρρυθμίσεις, η οποία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ στα μέσα του 2015, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης μέσω ευρέος φάσματος πρωτοβουλιών.

11)

Η εκ νέου τόνωση της παραγωγικότητας εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση για τη δανική οικονομία. Η αξιολόγηση της Επιτροπής συμφωνεί σε γενικές γραμμές με τις διαπιστώσεις της επιτροπής παραγωγικότητας. Τον Απρίλιο του 2014, η επιτροπή παραγωγικότητας δημοσίευσε 25 κύριες συστάσεις και περισσότερες από 100 συγκεκριμένες προτάσεις σε τομείς όπως ο ανταγωνισμός, οι δημόσιες συμβάσεις, η εκπαίδευση, η διεθνοποίηση, η καινοτομία, η φορολογία και οι υποδομές. Θα πρέπει να αναληφθούν ενέργειες για την αντιμετώπιση της πρόκλησης που συνιστά η χαμηλή αύξηση της παραγωγικότητας μέσω της εφαρμογής των συστάσεων της επιτροπής παραγωγικότητας.

12)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Δανίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης . Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στη Δανία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 3 κατωτέρω.

13)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης και η γνώμη του (5) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω,

1)

Κατόπιν της διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος, να εξακολουθήσει να ασκεί φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική πολιτική και να διατηρήσει υγιή δημοσιονομική θέση, διασφαλίζοντας ότι θα εξακολουθήσει να τηρείται ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου που καλύπτεται από το πρόγραμμα σύγκλισης.

2)

Να λάβει περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση της απασχολησιμότητας των ατόμων που βρίσκονται στο περιθώριο της αγοράς εργασίας. Να βελτιώσει τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα, ιδίως των νέων που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών, και την αποτελεσματικότητα της επαγγελματικής κατάρτισης. Να διευκολύνει τη μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας, μεταξύ άλλων και μέσω ευρύτερης χρήσης κατάρτισης και μαθητείας βασιζόμενης στην εργασία.

3)

Να εντείνει τις προσπάθειες για την άρση των φραγμών εισόδου και τη μείωση του βάρους των κανονιστικών ρυθμίσεων με στόχο την αύξηση του ανταγωνισμού στον εγχώριο τομέα των υπηρεσιών, και ιδίως στους τομείς του λιανικού εμπορίου και των κατασκευών, όπως συνιστά η επιτροπή παραγωγικότητας.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/20

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν αποφάσεις σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Γερμανίας για το 2013 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το ενημερωμένο πρόγραμμα σταθερότητας της Γερμανίας για την περίοδο 2012-2017. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Επιτροπή παρουσίασε τη γνώμη της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Γερμανίας για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε τη Γερμανία ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης που διεξήγαγε για τη Γερμανία, με βάση το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η Γερμανία αντιμετωπίζει μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες απαιτούν παρακολούθηση και δράση σε επίπεδο πολιτικής. Ειδικότερα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσιάζει σταθερά πολύ υψηλό πλεόνασμα, γεγονός που μαρτυρεί τα θετικά αποτελέσματα της ισχυρής ανταγωνιστικότητας, ενώ μεγάλο μέρος των αποταμιεύσεων επενδύθηκε στο εξωτερικό. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει επίσης ότι η εγχώρια ανάπτυξη παραμένει υποτονική και ότι οι οικονομικοί πόροι ενδέχεται να μην κατανέμονται αποτελεσματικά. Μολονότι οι κίνδυνοι που συνδέονται με τα πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών δεν είναι ανάλογοι εκείνων που συνδέονται με τα μεγάλα ελλείμματα, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο μέγεθος και τη σταθερότητα του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Λαμβανομένου υπόψη του μεγέθους της γερμανικής οικονομίας, επιβάλλεται να ληφθούν μέτρα προκειμένου να περιοριστεί ο κίνδυνος αρνητικών επιπτώσεων στη λειτουργία της εγχώριας οικονομίας και στη λειτουργία της ζώνης του ευρώ.

(8)

Στις 14 Απριλίου 2014, η Γερμανία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2014 και στις 8 Απριλίου 2014 το πρόγραμμα σταθερότητας του 2014. Για να ληφθεί υπόψη η αλληλεξάρτησή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτόχρονα.

(9)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014 είναι να εξασφαλισθεί η συνέχιση της επίτευξης του μεσοπρόθεσμου στόχου. Το πρόγραμμα σταθερότητας επιβεβαιώνει τον μεσοπρόθεσμο στόχο του ‐0,5 % του ΑΕΠ, ο οποίος αντανακλά τις απαιτήσεις του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας, το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο θα παραμείνει θετικό το 2014 και μετά, ενώ το ακαθάριστο χρέος έχει προγραμματιστεί να υποχωρήσει στο 76 % του ΑΕΠ το 2014 και να ακολουθήσει εν συνεχεία καθοδική πορεία. Συνεπώς, η δημοσιονομική στρατηγική που προβλέπεται στο πρόγραμμα είναι ευθυγραμμισμένη με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας, το οποίο δεν έχει εγκριθεί επίσημα από ανεξάρτητο φορέα, είναι ρεαλιστικό, δεδομένου ότι σε γενικές γραμμές είναι ευθυγραμμισμένο με τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι η δημοσιονομική πολιτική της Γερμανίας υπήρξε εν γένει συνετή και ότι ο μεσοπρόθεσμος στόχος προβλέπεται ότι θα συνεχίσει να διατηρείται και ο κανόνας για το χρέος να τηρείται.

(10)

Η Γερμανία σημείωσε περιορισμένη μόνο πρόοδο όσον αφορά τη βελτίωση της σχέσης κόστους/αποτελεσματικότητας των δημοσίων δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη και τη μακροχρόνια περίθαλψη, παρά την εξαγγελία νέων πρωτοβουλιών. Ενώ στόχος τους είναι η βελτίωση της σχέσης κόστους/αποτελεσματικότητας, τα σχέδια αυτά μπορεί να μη επαρκούν για να περιορισθούν οι αναμενόμενες αυξήσεις δαπανών στο μέλλον. Στόχος της πρόσφατα εγκριθείσας μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος είναι να βελτιώσει τους όρους πρόωρης συνταξιοδότησης («Rente mit 63») και τα επίπεδα των συντάξεων ορισμένων ομάδων, στα οποία περιλαμβάνεται επίσης συμπλήρωμα σύνταξης για όσους έχουν παιδιά που γεννήθηκαν πριν από το 1992 («Mütterrente»). Η μεταρρύθμιση ασκεί επιπλέον πιέσεις στη βιωσιμότητα του δημόσιου συνταξιοδοτικού συστήματος και σχεδιάζεται να χρηματοδοτηθεί με υψηλότερο ποσοστό εισφοράς στο συνταξιοδοτικό καθεστώς, με αρνητικές συνέπειες για τα διαθέσιμα εισοδήματα του ενεργού πληθυσμού. Η μεταρρύθμιση θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει αρνητικά τη χρήση των συμπληρωματικών συντάξεων του δεύτερου και τρίτου πυλώνα. Η Γερμανία σημείωσε περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά την αύξηση των δαπανών για την εκπαίδευση και κάποια πρόοδο όσον αφορά την αύξηση των δαπανών για την έρευνα. Κρίνεται απαραίτητο να συνεχιστούν οι προσπάθειες σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του 10 % του ΑΕΠ έως το 2015 για τις συνολικές δημόσιες και ιδιωτικές δαπάνες, και θα πρέπει να τεθούν ακόμα πιο φιλόδοξοι στόχοι για τη συνέχεια που θα δοθεί στις προσπάθειες αυτές προκειμένου να καλυφθεί η διαφορά σε σχέση με τις πλέον καινοτόμες οικονομίες. Οι επενδύσεις σε υποδομές αυξήθηκαν στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια και υπάρχουν σχέδια για την περαιτέρω ενίσχυσή τους, αλλά κρίνεται αναγκαίο να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες.

(11)

Η Γερμανία σημείωσε γενικά περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της φιλικότητας προς την ανάπτυξη του φορολογικού συστήματος, καθώς και τη μείωση της υψηλής φορολόγησης της εργασίας. Δεν προβλέπονται σημαντικά μέτρα για τη μετάβαση προς ευνοϊκότερες για την ανάπτυξη πηγές εσόδων. Η εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή φόρου προστιθέμενης αξίας (ύψους 7 % επί του παρόντος) θα μπορούσε να περιορισθεί και να διευρυνθεί η γενική βάση του ΦΠΑ. Τα μάλλον χαμηλά έσοδα από τους περιοδικούς φόρους περιουσίας σημαίνουν ότι υπάρχουν περιθώρια για αυξήσεις και η κατανομή των φορολογικών επιβαρύνσεων θα μπορούσε να είναι πιο δίκαιη εάν επανεξεταζόταν η φορολογική βάση του δημοτικού φόρου ακίνητης περιουσίας («Grundsteuer»). Οι συνθήκες για επενδύσεις στη Γερμανία θα μπορούσαν να βελτιωθούν περαιτέρω με μεταρρύθμιση των τοπικών εμπορικών φόρων («Gewerbesteuer»), μείωση του διοικητικού φόρτου που συνδέεται με την είσπραξη φόρων και μείωση της υφιστάμενης απόκλισης της φορολογίας εταιρειών υπέρ της χρηματοδότησης του χρέους.

(12)

Το δημοσιονομικό πλαίσιο συμπληρώθηκε με έναν εθνικό κανόνα περί ισοσκελισμένου προϋπολογισμού και τη σύσταση ανεξάρτητου συμβουλευτικού φορέα. Φαίνεται ότι απαιτούνται ακόμη ειδικοί κανόνες για την εφαρμογή του κανόνα περί ισοσκελισμένου προϋπολογισμού («φρένο στο χρέος») σε αρκετά ομόσπονδα κρατίδια («Länder») προκειμένου να εξασφαλισθεί η αποτελεσματική εφαρμογή του «φρένου στο χρέος» στον ετήσιο κύκλο του προϋπολογισμού. Η σχεδιαζόμενη αναθεώρηση των δημοσιονομικών σχέσεων μεταξύ της ομοσπονδίας, των Länder και των δήμων θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της δημοσιονομικής ευθύνης και λογοδοσίας.

(13)

Οι μισθοί αυξήθηκαν τα τελευταία χρόνια ύστερα από παρατεταμένη περίοδο συγκράτησης των μισθών, αλλά το 2013 η πραγματική αύξησή τους ήταν πιο συγκρατημένη από ό,τι το 2012. Η Γερμανία προβλέπει να θεσπίσει το 2015 γενικό κατώτατο μισθό 8,50 ευρώ την ώρα, ο οποίος θα παράγει πλήρως αποτελέσματα από το 2017. Η θέσπιση του προβλεπόμενου γενικού κατώτατου μισθού, σκοπός του οποίου είναι η εξασφάλιση ελάχιστου εισοδήματος των εργαζομένων, απαιτεί στενή παρακολούθηση του αντίκτυπου, ιδίως στην απασχόληση. Περιορισμένη προσπάθεια καταβλήθηκε για τη μείωση της υψηλής φορολογικής επιβάρυνσης, ιδίως των χαμηλόμισθων. Η έγκριση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος και τα παρόντα σχέδια μεταρρύθμισης στον τομέα της μακροχρόνιας περίθαλψης, τα οποία συνεπάγονται αύξηση των ποσοστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, θα μπορούσαν να αυξήσουν πάλι τη φορολογική επιβάρυνση. Η Γερμανία πραγματοποίησε κάποια πρόοδο σχετικά με τη βελτίωση των εκπαιδευτικών επιδόσεων των μειονεκτούντων ατόμων, αλλά ο σύνδεσμος μεταξύ των εκπαιδευτικών επιδόσεων και της κοινωνικοοικονομικής προέλευσης παραμένει ισχυρός και διατηρείται σε όλο τον επαγγελματικό βίο των ατόμων. Παρά την κάποια πρόοδο για τη λήψη κατάλληλων μέτρων ενεργοποίησης και ενσωμάτωσης, η μακροχρόνια ανεργία παραμένει πηγή ανησυχίας, επισημαίνοντας την ανάγκη για πρόσθετα μέτρα. Σημειώθηκε περιορισμένη μόνο πρόοδος όσον αφορά τη λήψη μέτρων για τη μετάβαση από τις «μικροδουλειές» («mini-jobs») σε μορφές απασχόλησης που υπόκεινται σε πλήρεις υποχρεωτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος όσον αφορά τη μείωση των φορολογικών αντικινήτρων εργασίας για τα άτομα που συνεισφέρουν δεύτερο εισόδημα σε ένα νοικοκυριό. Η Γερμανία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά την αύξηση των διαθέσιμων θέσεων προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας πλήρους ωραρίου, καθώς και την επέκταση των ολοήμερων σχολείων. Παράλληλα, εξακολουθούν να είναι ανησυχητικές η ποιότητα και οι περιφερειακές ανισότητες όσον αφορά τους παιδικούς σταθμούς και τα ολοήμερα σχολεία.

(14)

Στόχος της πρότασης της κυβέρνησης για αναθεώρηση του νόμου για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι η επιβράδυνση των αυξήσεων του συνολικού κόστους της ενέργειας, η καλύτερη κατανομή του κόστους μεταξύ των καταναλωτών, ο έλεγχος της επέκτασης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η προαγωγή της ολοκλήρωσης της αγοράς. Η εφαρμογή της μεταρρύθμισης πρέπει να παρακολουθείται προσεκτικά όσον αφορά τον αντίκτυπο στη σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας του καθεστώτος στήριξης. Περαιτέρω προσπάθειες απαιτούνται όσον αφορά την επέκταση και τον συντονισμό του δικτύου με τις γειτονικές χώρες.

(15)

Η δράση που έχει αναληφθεί σε επίπεδο πολιτικής για την περαιτέρω τόνωση του ανταγωνισμού στους τομείς των υπηρεσιών υπήρξε περιορισμένη, παρόλο που θεσπίστηκαν μεμονωμένες μεταρρυθμίσεις σε συγκεκριμένα επαγγέλματα και περιφέρειες, όσον αφορά, για παράδειγμα, τις άδειες και την εμπορική επικοινωνία στον τομέα των κατασκευών. Αν και η ανάπτυξη της παραγωγικότητας μπορεί να είναι διαρθρωτικά χαμηλότερη στους τομείς των υπηρεσιών απ' ό,τι στη βιομηχανία, είναι ιδιαίτερα χαμηλή σε ορισμένους τομείς υπηρεσιών, ιδίως σε επαγγελματικές υπηρεσίες. Υπάρχουν ακόμη εμπόδια στην είσοδο στην αγορά και την άσκηση επαγγελματικών υπηρεσιών. Μεταξύ άλλων, πρόκειται για περιορισμούς ως προς τη νομική μορφή και την εταιρική συμμετοχή, καθώς και απαιτήσεις επαγγελματικών προσόντων. Η ποικιλία των κανονιστικών ρυθμίσεων για επαγγελματικές υπηρεσίες στα διάφορα Länder σημαίνει ότι υπάρχουν περιθώρια να εντοπισθούν οι λιγότερο επαχθείς κανονιστικές προσεγγίσεις και να επεκταθούν σε ολόκληρη τη χώρα. Η αξία των συμβάσεων που προκηρύχθηκαν από γερμανικές αρχές βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας δημόσιων συμβάσεων παραμένει από τις χαμηλότερες στην Ένωση. Η ολοκληρωμένη μετάβαση σε μια διαφανή αγορά ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων θα μπορούσε να αυξήσει τον ανταγωνισμό. Στον τομέα του λιανικού εμπορίου, οι πολεοδομικοί κανονισμοί σε ορισμένα Länder εξακολουθούν να περιορίζουν την είσοδο νέων φορέων στην αγορά. Η πρόοδος όσον αφορά τη βελτίωση του ανταγωνισμού στις αγορές σιδηροδρομικών μεταφορών υπήρξε περιορισμένη.

(16)

Η Γερμανία σημείωσε περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά τα μέτρα που ελήφθησαν για την εξυγίανση του τραπεζικού τομέα, ιδίως βελτιώνοντας το πλαίσιο διακυβέρνησης. Η αναδιάρθρωση των Landesbanken τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό με γνώμονα τις αποφάσεις της Επιτροπής περί κρατικών ενισχύσεων και ο τομέας παραμένει κατακερματισμένος. Περαιτέρω προσπάθειες απαιτούνται για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών εμποδίων και των δομών στη δημόσια διοίκηση οι οποίες παρεμποδίζουν την εξυγίανση με μοχλό τις δυνάμεις της αγοράς, η οποία θα συνέβαλε στην αύξηση της εν γένει αποτελεσματικότητας του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η αναθεώρηση του νομικού πλαισίου του δεύτερου τραπεζικού πυλώνα θα μπορούσε να στηρίξει περαιτέρω την εξυγίανση στον δημόσιο τραπεζικό τομέα.

(17)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Γερμανίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στη Γερμανία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 4 κατωτέρω.

(18)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας και η γνώμη του (6) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(19)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις που απηύθυνε σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 4 κατωτέρω.

(20)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής ολόκληρης της ζώνης του ευρώ. Με βάση την ανάλυση αυτή το Συμβούλιο εξέδωσε συγκεκριμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμα (7). Ως χώρα που έχει ως εθνικό νόμισμα το ευρώ, η Γερμανία θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των εν λόγω συστάσεων,

(1)

Να ακολουθήσει ευνοϊκή για την ανάπτυξη δημοσιονομική πολιτική και να διατηρήσει υγιή δημοσιονομική θέση, διασφαλίζοντας ότι ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος εξακολουθεί να τηρείται καθ' όλη την περίοδο που καλύπτεται από το πρόγραμμα σταθερότητας και ότι ο δείκτης χρέους γενικής κυβέρνησης παραμένει σε σταθερά πτωτική τροχιά. Συγκεκριμένα, να αξιοποιήσει τα διαθέσιμα περιθώρια για αύξηση και αποτελεσματικότερες δημόσιες επενδύσεις στους τομείς των υποδομών, της εκπαίδευσης και της έρευνας. Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του συστήματος φορολογίας, ιδίως διευρύνοντας τη βάση του ΦΠΑ, κυρίως στην κατανάλωση, επανεξετάζοντας τη βάση του δημοτικού φόρου ακίνητης περιουσίας, βελτιώνοντας τη φορολογική διοίκηση και επανεξετάζοντας τους τοπικούς εμπορικούς φόρους, με σκοπό επίσης την προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων. Να καταβάλει πρόσθετες προσπάθειες για τη βελτίωση της σχέσης κόστους/αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη και τη μακροχρόνια περίθαλψη. Να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του δημόσιου συνταξιοδοτικού συστήματος (i) μεταβάλλοντας τη χρηματοδότηση νέων μη ασφαλιστικών/εξωτερικών παροχών («Mütterrente») σε χρηματοδότηση από φορολογικά έσοδα, προκειμένου επίσης να αποφευχθεί περαιτέρω αύξηση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, (ii) αυξάνοντας τα κίνητρα για συνταξιοδότηση σε μεγαλύτερη ηλικία και (iii) αυξάνοντας την κάλυψη στον δεύτερο και τον τρίτο πυλώνα των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Να ολοκληρώσει την εφαρμογή του «φρένου στο χρέος» κατά τρόπο συνεκτικό σε όλα τα Länder, φροντίζοντας ώστε οι διαδικασίες παρακολούθησης και οι διορθωτικοί μηχανισμοί να είναι έγκαιροι και χρήσιμοι. Να βελτιώσει τον σχεδιασμό των δημοσιονομικών σχέσεων μεταξύ της ομοσπονδίας, των Länder και των δήμων, με σκοπό επίσης τη διασφάλιση κατάλληλων δημόσιων επενδύσεων σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης.

(2)

Να βελτιώσει τις συνθήκες που στηρίζουν περαιτέρω την εγχώρια ζήτηση, μεταξύ άλλων μειώνοντας τους υψηλούς φόρους και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, ιδίως των χαμηλόμισθων. Κατά την εφαρμογή του γενικού κατώτατου μισθού, να παρακολουθεί τον αντίκτυπο στην απασχόληση. Να αυξήσει την απασχολησιμότητα των εργαζομένων, αυξάνοντας περαιτέρω τις εκπαιδευτικές επιδόσεις των μειονεκτούντων ατόμων και εφαρμόζοντας πιο φιλόδοξα μέτρα ενεργοποίησης και ενσωμάτωσης στην αγορά εργασίας, ιδίως υπέρ των μακροχρόνια ανέργων. Να λάβει μέτρα για τη μείωση των φορολογικών αντικινήτρων εργασίας, ιδίως για τα άτομα που συνεισφέρουν δεύτερο εισόδημα σε ένα νοικοκυριό, και να διευκολύνει τη μετάβαση από τις «μικροδουλειές» («mini-jobs») σε μορφές απασχόλησης που υπόκεινται σε πλήρεις υποχρεωτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Να αντιμετωπίσει τις περιφερειακές ελλείψεις όσον αφορά τους διαθέσιμους παιδικούς σταθμούς πλήρους ωραρίου και τα ολοήμερα σχολεία, βελτιώνοντας συγχρόνως τη συνολική ποιότητα της εκπαίδευσης.

(3)

Να διατηρήσει στο ελάχιστο το συνολικό κόστος της μετατροπής του ενεργειακού συστήματος. Συγκεκριμένα, να παρακολουθεί τον αντίκτυπο της μεταρρύθμισης του νόμου για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στη σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας του καθεστώτος στήριξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Να εντείνει τις προσπάθειες για την επιτάχυνση της επέκτασης των εθνικών και διασυνοριακών δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Να εντείνει τον συντονισμό της ενεργειακής πολιτικής με τις γειτονικές χώρες.

(4)

Να λάβει πιο φιλόδοξα μέτρα για την περαιτέρω τόνωση του ανταγωνισμού στους τομείς των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων επαγγελματικών υπηρεσιών, επανεξετάζοντας επίσης τις υφιστάμενες κανονιστικές προσεγγίσεις και συγκλίνοντας προς βέλτιστες πρακτικές στα διάφορα Länder. Να εντοπίσει τους λόγους που εξηγούν τη χαμηλή αξία των δημοσίων συμβάσεων που συνάπτονται με ανοικτό διαγωνισμό βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας. Να εντείνει τις προσπάθειες για την κατάργηση αδικαιολόγητων πολεοδομικών κανονισμών οι οποίοι περιορίζουν την είσοδο νέων φορέων στον τομέα του λιανικού εμπορίου. Να αναλάβει δράση για την κατάργηση των εναπομενόντων φραγμών όσον αφορά τον ανταγωνισμό στις αγορές σιδηροδρομικών μεταφορών. Να συνεχίσει τις προσπάθειες εξυγίανσης στον τομέα των «Landesbanken», μεταξύ άλλων βελτιώνοντας το πλαίσιο διακυβέρνησης.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/25

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στο μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010 το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και στις 21 Οκτωβρίου 2010 εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012 οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Εσθονίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το ενημερωμένο πρόγραμμα σταθερότητας της Εσθονίας για την περίοδο 2012‐2017. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), η Επιτροπή υπέβαλε τη γνώμη της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Εσθονίας για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013 η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 όσον αφορά το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013 η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), ενέκρινε την έκθεση για το μηχανισμό επαγρύπνησης, στην οποία η Εσθονία δεν προσδιορίσθηκε ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονισθεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 8 Μαΐου 2014 η Εσθονία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και στις 29 Απριλίου 2014 το πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(8)

Ο στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014 είναι να τηρηθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος και να σχηματισθούν παράλληλα επαρκή δημοσιονομικά αποθέματα για τις περιόδους οικονομικής κρίσης. Το πρόγραμμα σταθερότητας επιβεβαιώνει τον προηγούμενο μεσοπρόθεσμο στόχο για διαρθρωτικό πλεόνασμα, ο οποίος είναι αυστηρότερος από όσα επιτάσσει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το εκ νέου υπολογισθέν διαρθρωτικό ισοζύγιο της Εσθονίας αναμένεται να επιδεινωθεί το 2014 κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕγχΠ, αποκλίνοντας έτσι από την απαιτούμενη πορεία προσαρμογής, προτού να βελτιωθεί το 2015 κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕγχΠ και να παραμείνει σχεδόν ισοσκελισμένο την περίοδο 2016‐2017. Επιπλέον, το πρόγραμμα σταθερότητας επισημαίνει τον κίνδυνο απόκλισης από την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες το 2014 και τον κίνδυνο σημαντικής απόκλισης το 2015. Γενικά, η προγραμματισμένη πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου παρουσιάζει κινδύνους όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

(9)

Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος, που δεν έχει επικυρωθεί από ανεξάρτητο όργανο, είναι ρεαλιστικό και σε γενικές γραμμές σύμφωνο με τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2014. Σύμφωνα με τις προβλέψεις αυτές, το διαρθρωτικό έλλειμμα προβλέπεται να επιδεινωθεί το 2014 κατά 0,1 % του ΑΕγχΠ, με αποτέλεσμα απόκλιση ίση με 0,3 % του ΑΕγχΠ σε σύγκριση με την απαιτούμενη προσαρμογή και σημαντική απόκλιση κατά την αξιολόγηση για περίοδο δύο ετών. Το 2015 η Επιτροπή προβλέπει επιπλέον επιδείνωση στο διαρθρωτικό ισοζύγιο κατά 0,2 % του ΑΕγχΠ, γεγονός που υποδηλώνει σημαντική απόκλιση από την απαιτούμενη προσαρμογή προς το μεσοπρόθεσμο στόχο. Σημαντική απόκλιση αναμένεται επίσης όσον αφορά την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες κατά την περίοδο 2014‐2015. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας 2014 και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι υπάρχει κίνδυνος σημαντικής απόκλισης από το μεσοπρόθεσμο στόχο το 2014 και 2015. Ο κανόνας για διαρθρωτικό ισοζύγιο με σκοπό τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Συνθήκης για τη σταθερότητα, το συντονισμό και τη διακυβέρνηση τέθηκε σε ισχύ στις 23 Μαρτίου 2014 με τη νέα πράξη περί του κρατικού προϋπολογισμού της Εσθονίας, αλλά πρέπει ακόμη να συμπληρωθεί με την ενίσχυση του δεσμευτικού χαρακτήρα των πολυετών στόχων για τις δαπάνες.

(10)

Όσον αφορά την αγορά εργασίας, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος για τη μείωση της ανεργίας των νέων και της μακροχρόνιας ανεργίας. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα μέτρα που παρέχουν κίνητρα προς εργασία στους χαμηλόμισθους. Πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης έλλειψης εργατικού δυναμικού, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης που οφείλεται στη γήρανση και στην έξοδο από την αγορά εργασίας για λόγους υγείας και αναπηρίας. Η έγκαιρη θέσπιση και εφαρμογή της μεταρρύθμισης σχετικά με την ικανότητα εργασίας, με παράλληλη διασφάλιση της διαθεσιμότητας υπηρεσιών στήριξης, έχει επομένως μεγάλη σημασία. Η αποδοτικότητα από άποψη κόστους των δαπανών της πολιτικής για την οικογένεια θα μπορούσε να βελτιωθεί περαιτέρω, μεταξύ άλλων με τη βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες φύλαξης παιδιών. Αυτό αναμένεται να προωθήσει την ταχεία επιστροφή των γυναικών στην αγορά εργασίας και να μειώσει το σταθερά μεγάλο χάσμα μεταξύ των αμοιβών ανδρών και γυναικών. Οι προσπάθειες για την προώθηση της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης σε περιοχές εκτός των Tallinn και Tartu πρέπει να ενταθούν, προκειμένου να αποφευχθεί η διεύρυνση των διαφορών ως προς την οικονομική ανάπτυξη και να μειωθεί η ανεργία, ιδίως μεταξύ των ανειδίκευτων.

(11)

Στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης έχουν θεσπισθεί πρόσφατα μεταρρυθμίσεις για την ευθυγράμμιση της εκπαίδευσης με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Θα απαιτηθούν περαιτέρω προσπάθειες για να διευκολυνθεί η μετάβαση από την εκπαίδευση στην απασχόληση. Θα πρέπει να καταβληθούν συστηματικές προσπάθειες, με τη συμμετοχή ιδίως των κοινωνικών εταίρων, για να αυξηθεί η συμμετοχή στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση καθώς και στη μάθηση στο χώρο εργασίας, ιδίως σε θέσεις μαθητείας. Η εφαρμογή της στρατηγικής διά βίου μάθησης θα απαιτήσει σοβαρές προσπάθειες για την εξασφάλιση της απαραίτητης αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανεκπαίδευσης, καθώς και των απαραίτητων επιπέδων προσόντων, ιδίως για τα άτομα σε μειονεκτική θέση έναντι της αγοράς εργασίας. Υπάρχει ένα πλαίσιο έξυπνης εξειδίκευσης, το οποίο περιλαμβάνει τη στρατηγική για την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη και τη στρατηγική έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, με εστίαση σε κοινές προτεραιότητες και, παράλληλα, περαιτέρω εξειδίκευση σε θεματικούς τομείς. Θα πρέπει να συνεχισθούν οι προσπάθειες για τη διεθνοποίηση του συστήματος έρευνας και ανάπτυξης και καινοτομίας και τον καθορισμό των σχετικών προτεραιοτήτων, δεδομένου του μικρού μεγέθους της οικονομίας.

(12)

Η ένταση χρήσης πόρων της Εσθονίας εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλή. Έχει σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την αντιμετώπιση της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων κτιρίων, αλλά πρέπει να συνεχισθούν και να ενταθούν οι προσπάθειες, ειδικά στους τομείς των οικιστικών και βιομηχανικών κτιρίων. Έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά τη διαχείριση και την υγειονομική ταφή των αποβλήτων, ενώ πρέπει να εξασφαλισθεί η οικονομική βιωσιμότητα της ανακύκλωσης. Πρέπει να εφαρμοσθούν τα μέτρα του σχεδίου ανάπτυξης των μεταφορών, ώστε να μπορέσει η Εσθονία να συγκρατήσει τις εκπομπές CO2 στον τομέα εκτός ΣΕΔΕ. Η ενεργειακή απόδοση των εμπορευματικών μεταφορών μπορεί να βελτιωθεί με την εφαρμογή πιο βιώσιμων τρόπων μεταφοράς. Η χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω μέσω της ενίσχυσης της συμπληρωματικότητας των περιφερειακών δικτύων και των διασυνδέσεων μεταξύ των επιβατικών οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών. Η χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων αυξάνεται, ενώ η μέση ηλικία του στόλου επιβατικών αυτοκινήτων είναι σχεδόν διπλάσια του μέσου όρου της ΕΕ και τα νέα επιβατικά αυτοκίνητα συγκαταλέγονται στα πλέον ρυπογόνα στην Ένωση. Είναι απαραίτητη η ουσιαστική ενίσχυση των περιβαλλοντικών κινήτρων, μεταξύ άλλων και των φορολογικών. Παρότι έχουν ληφθεί ενθαρρυντικά μέτρα στις διασυνοριακές ενεργειακές συνδέσεις, η πλήρης σύνδεση της ενεργειακής αγοράς της Εσθονίας με την Ένωση θα απαιτήσει χρόνο και επενδύσεις.

(13)

Η διεύρυνση των περιφερειακών διαφορών σε συνδυασμό με αρνητικές δημογραφικές τάσεις, ανεπάρκειες και την έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των τοπικών κυβερνήσεων εμποδίζουν το αναπτυξιακό δυναμικό της Εσθονίας. Αυτό αντικατοπτρίζει εν μέρει τη μόνιμη αναντιστοιχία μεταξύ της δημοσιονομικής ικανότητας και των αρμοδιοτήτων που έχουν μεταβιβασθεί σε μικρούς δήμους καθώς και τις περιορισμένες οικονομίες κλίμακας. Η παροχή αποτελεσματικότερων και εύκολα προσβάσιμων ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο, με βάση ζώνες υπηρεσιών και ελάχιστες προδιαγραφές παροχής υπηρεσιών, ιδίως στους τομείς των μεταφορών, της μακροχρόνιας περίθαλψης, της προσχολικής εκπαίδευσης και των κοινωνικών υπηρεσιών, αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητα των μέτρων ενεργοποίησης και των μέτρων για την αγορά εργασίας.

(14)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Εσθονίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Εσθονία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις βάσει του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 5 κατωτέρω.

(15)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας της Εσθονίας και η γνώμη του (6) αποτυπώνεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(16)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξάμηνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της. Με βάση την ανάλυση αυτή το Συμβούλιο εξέδωσε συγκεκριμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν υιοθετήσει ως νόμισμα το ευρώ (7). Ως κράτος που έχει ως νόμισμα το ευρώ, η Εσθονία θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών,

1.

Να ενισχύσει τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014, λαμβανομένης υπόψη της εμφάνισης διαφοράς της τάξεως του 0,3 % του ΑΕγχΠ με βάση τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2014, γεγονός που υποδηλώνει κίνδυνο σημαντικής απόκλισης σε σχέση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το 2015, να ενισχύσει σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική για να εξασφαλίσει την επίτευξη και εν συνεχεία τη διατήρηση του μεσοπρόθεσμου στόχου. Να συμπληρώσει τον κανόνα περί προϋπολογισμού με περισσότερο δεσμευτικούς κανόνες για τις πολυετείς δαπάνες εντός του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου και να συνεχίσει να βελτιώνει την αποτελεσματικότητα των δημοσίων δαπανών.

2.

Να βελτιώσει τα κίνητρα προς εργασία με τη λήψη μέτρων που απευθύνονται στους εργαζόμενους με χαμηλό εισόδημα. Να εστιάσει τις προσπάθειες ενεργοποίησης των στόχων με τη διασφάλιση της έγκαιρης υιοθέτησης και εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων όσον αφορά την ικανότητα εργασίας. Να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα ως προς το κόστος της πολιτικής για την οικογένεια, με παράλληλη βελτίωση της διαθεσιμότητας και της πρόσβασης σε υπηρεσίες φύλαξης παιδιών. Να εφαρμόσει συντονισμένα μέτρα για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και της επιχειρηματικότητας σε περιφέρειες που αντιμετωπίζουν υψηλή ανεργία.

3.

Να εξασφαλίσει τη συνάφεια των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας, να βελτιώσει τα επίπεδα δεξιοτήτων και προσόντων με την επέκταση των μέτρων διά βίου μάθησης και τη συστηματική αύξηση της συμμετοχής σε επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, συμπεριλαμβανομένης της μαθητείας. Να εντατικοποιήσει περαιτέρω τον καθορισμό των προτεραιοτήτων και την εξειδίκευση στα συστήματα έρευνας και καινοτομίας και να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των επιχειρήσεων, της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των ερευνητικών ιδρυμάτων προκειμένου να συμβάλει στη διεθνή ανταγωνιστικότητα.

4.

Να εντείνει τις προσπάθειες για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, ιδίως στα οικιστικά και βιομηχανικά κτίρια. Να ενισχύσει ουσιαστικά τα περιβαλλοντικά κίνητρα στον τομέα των μεταφορών για να συμβάλει σε μεταφορές με χαμηλότερη ένταση πόρων. Να συνεχίσει την ανάπτυξη των διασυνοριακών συνδέσεων με τα γειτονικά κράτη μέλη για να διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειας και να προωθήσει τον ανταγωνισμό μέσω της βελτιωμένης ολοκλήρωσης των αγορών ενέργειας της Βαλτικής.

5.

Να εξισορροπήσει καλύτερα τα έσοδα της τοπικής αυτοδιοίκησης έναντι των αρμοδιοτήτων που έχουν μεταβιβασθεί σε αυτή. Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και να διασφαλίσει την παροχή ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο, ιδίως κοινωνικών υπηρεσιών που συμπληρώνουν τα μέτρα ενεργοποίησης.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/29

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, Ευρώπη 2020, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, η οποία εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Επίσης, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Η Ιρλανδία είχε υπαχθεί σε πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής, το οποίο έληξε τον Δεκέμβριο του 2013. Ως εκ τούτου, βάσει του άρθρου 12 του κανονισμού (EΕ) αριθ.472/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), εξαιρείται από την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής στη διάρκεια του εν λόγω προγράμματος. Δεδομένης της επιτυχούς ολοκλήρωσης, του ιρλανδικού προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής, η Ιρλανδία πρέπει τώρα να ενταχθεί πλήρως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, με την οποία δηλώθηκε η έναρξη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, με βάση τον κανονισμό (EΕ) αριθ.1176/2011, εξέδωσε την έκθεση για τον μηχανισμό επαγρύπνησης.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη και ευνοϊκή για την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης της επισκόπησης για την Ιρλανδία, με βάση το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, λαμβάνοντας υπόψη την επιτυχή ολοκλήρωση του ιρλανδικού προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής, και κατά συνέπεια το γεγονός ότι η Ιρλανδία θα πρέπει τώρα να ενταχθεί πλήρως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Η ανάλυση της Επιτροπής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής που ολοκλήρωσε πρόσφατα η Ιρλανδία ήταν πρωταρχικής σημασίας για τη διαχείριση των οικονομικών κινδύνων και τη μείωση των ανισορροπιών. Ωστόσο, οι μακροοικονομικές ανισορροπίες που εξακολουθούν να υφίστανται απαιτούν ειδική παρακολούθηση και αποφασιστική πολιτική δράση. Ειδικότερα, οι εξελίξεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα, το χρέος του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και, συνακόλουθα, οι υψηλές ακαθάριστες και καθαρές εξωτερικές υποχρεώσεις και η κατάσταση της αγοράς εργασίας υποδηλώνουν ότι οι κίνδυνοι δεν έχουν εκλείψει.

(8)

Στις 17 Απριλίου 2014, η Ιρλανδία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και στις 29 Απριλίου 2014 το οικείο πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(9)

Οι κύριοι στόχοι της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014, είναι η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος έως το 2015 και η επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου έως το 2018. Το πρόγραμμα σταθερότητας στοχεύει σε μείωση του ελλείμματος κάτω του 3 % του ΑΕΠ έως το 2015, σύμφωνα με τη σύσταση για τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Το πρόγραμμα σταθερότητας θέτει ως μεσοπρόθεσμο στόχο την επίτευξη ισοσκελισμένης δημοσιονομικής θέσης σε διαρθρωτικούς όρους, σύμφωνα με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Μετά το 2015, το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει για την περίοδο 2016-2018 ετήσια μείωση του ονομαστικού δημοσιονομικού ελλείμματος περίπου κατά 1 τοις εκατό. του ΑΕΠ. Το πρόγραμμα αποσκοπεί στη μείωση του χρέους από σχεδόν 124 % του ΑΕΠ το 2013 σε 107 % του ΑΕΠ το 2018. Ανεξάρτητος οργανισμός (Irish Fiscal Advisory Council) έκρινε ότι το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις στο Πρόγραμμα σταθερότητας κινούνται «εντός του φάσματος των κατάλληλων προβλέψεων». Το μακροοικονομικό σενάριο εναρμονίζεται σε γενικές γραμμές με τις προβλέψεις του 2014 και 2015 της Επιτροπής, με ορισμένες διαφορές όσον αφορά τη συμβολή των συνιστωσών της ζήτησης. Ωστόσο, η πρόβλεψη των αρχών για τα τελευταία έτη του προγράμματος σταθερότητας είναι αισιόδοξη. Επιπλέον, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων δεν υποστηρίζεται από επαρκώς λεπτομερή μέτρα για το 2015. Ως αποτέλεσμα, το έλλειμμα που προβλέπει η Επιτροπή για το 2015 είναι υψηλότερο από τον στόχο που συνέστησε το Συμβούλιο. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι οι στόχοι του προγράμματος σταθερότητας συνάδουν με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, αλλά πρέπει να υποστηριχτούν από ειδικά μέτρα από το 2015 και εξής. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα για να βελτιωθούν σημαντικές πτυχές του ιρλανδικού δημοσιονομικού πλαισίου, καθώς και η ποιότητα και έγκαιρη παροχή στοιχείων. Οι ισχύοντες κανόνες για τα ανώτατα όρια των μεσοπρόθεσμων δαπανών επιτρέπουν αλλαγές στη διακριτικότητα των κυβερνήσεων οι οποίες δεν περιορίζονται σε προκαθορισμένα όρια.

(10)

Οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις έχουν συμβάλει στη δημοσιονομική προσαρμογή, αλλά υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του φορολογικού συστήματος, το οποίο μπορεί να καταστεί ευνοϊκότερο για την ανάπτυξη. Ο φόρος περιουσίας μετατοπίστηκε από ένα σύστημα φόρου συναλλαγών σε ένα σύστημα επαναλαμβανόμενων φόρων που βασίζεται στις αξίες των ακινήτων κατοικίας, αλλά η φορολογική βάση παραμένει σχετικά περιορισμένη, δεδομένου ότι ορισμένες ιδιοκτησίες έχουν τεθεί εκτός του φορολογικού συστήματος. Η φορολόγηση της εργασίας είναι κατακερματισμένη και πολύπλοκη, ενώ οι φορολογικές βάσεις για τους φόρους κατανάλωσης και τους περιβαλλοντικούς φόρους περιορίζονται από μειωμένους συντελεστές και απαλλαγές, παρόλο που οι φόροι αυτοί είναι ευνοϊκότεροι για την ανάπτυξη. Ο μηδενικός συντελεστής και οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ έχουν ως αποτέλεσμα η αποδοτικότητα του ΦΠΑ να είναι χαμηλότερη του μέσου όρου της ΕΕ. Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ χρησιμοποιούνται ευρέως για την επίτευξη στόχων αναδιανομής, μολονότι δεν αποτελούν αποτελεσματικό και καλά στοχευμένο εργαλείο πολιτικής για την προστασία των ευάλωτων ομάδων. Υπάρχουν περιθώρια για να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των περιβαλλοντικών φόρων και για να καταργηθούν επιδοτήσεις που βλάπτουν το περιβάλλον.

(11)

Μολονότι ο πληθυσμός της Ιρλανδίας είναι σχετικά νεαρής ηλικίας, οι δημόσιες δαπάνες ιατρικής περίθαλψης το 2012 ήταν μεταξύ των υψηλότερων στην Ένωση, αντιπροσωπεύοντας το 8,7 % του ΑΕΕ, σημαντικά άνω του 7,3 % που αποτελεί τον μέσο όρο της ΕΕ. Δεδομένων των δυσκολιών που παρουσιάζει επί του παρόντος η διαχείριση του προϋπολογισμού για την υγεία και των αναμενόμενων δημογραφικών πιέσεων λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, τα τρέχοντα επίπεδα παροχής υπηρεσιών μπορούν να διατηρηθούν μόνο εφόσον βελτιωθεί η αξιοποίηση των πόρων σε μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση. Η αύξηση των δαπανών στον τομέα της υγείας μέχρι το 2060 λόγω των δημογραφικών πιέσεων εκτιμάται σε 1,2 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας της υγείας είναι πολυδιάστατες. Η χρηματοπιστωτική διαχείριση και τα λογιστικά συστήματα και διαδικασίες κατακερματίζονται μεταξύ των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης. Αυτό προκαλεί καθυστερήσεις και εμπόδια όσον αφορά τη συγκέντρωση και επεξεργασία πληροφοριών· παρεμποδίζει επίσης την παρακολούθηση των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης και τις προσπάθειες για την αξιοποίηση και ορθή κατανομή των πόρων. Μία άλλη πρόκληση είναι το υψηλό επίπεδο των φαρμακευτικών δαπανών, οι οποίες είναι συγκριτικά υψηλές όσον αφορά τα φάρμακα των εξωτερικών ασθενών.

(12)

Η Ιρλανδία αντιμετωπίζει προκλήσεις που σχετίζονται με την ανεργία, ιδιαίτερα τη μακροχρόνια ανεργία και την ανεργία των νέων, και το γεγονός ότι μεγάλο μέρος του ενεργού πληθυσμού παραμένει ανειδίκευτο οδηγεί σε ανισότητα και αναντιστοιχίες δεξιοτήτων. Η μακροχρόνια ανεργία σταδιακά μειώθηκε χάρη στην πρόσφατη ενίσχυση της αγοράς εργασίας, αλλά παραμένει υψηλή ως ποσοστό της συνολικής ανεργίας, υπερβαίνοντας το 61 % του συνόλου στο τέλος του 2013. Στα μέσα του 2012 το ποσοστό ανεργίας των νέων κορυφώθηκε υπερβαίνοντας το 30 %. Επιπλέον, η αναλογία των νέων που βρίσκονταν εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης, στην περίοδο μεταξύ 2007 και 2012 αυξήθηκε κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες φτάνοντας στο 18,7 % πριν υποχωρήσει στο 16,1 %, παραμένοντας όμως μεταξύ των υψηλότερων στην Ένωση. Όλοι οι νέοι που χρήζουν βοηθείας πρέπει να καλύπτονται εντός τετραμήνου, σύμφωνα με τους στόχους της εγγύησης για τη νεολαία. Οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων ανέκυψαν με την αποκατάσταση της ισορροπίας της οικονομίας, με αποτέλεσμα η ανανέωση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων να αποτελούν πρόκληση για το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Επιπλέον, η συμμετοχή στη δια βίου μάθηση είναι χαμηλότερη σε σχέση με τον μέσο όρο της EΕ (7,3 %, σε σύγκριση με 10,7 % το 2013).

(13)

Η Ιρλανδία έχει μία από τις υψηλότερες αναλογίες ανθρώπων στην Ένωση που ζουν σε νοικοκυριά με χαμηλή ένταση εργασίας, γεγονός που θέτει σοβαρές κοινωνικές προκλήσεις. Η αναλογία ήταν υψηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ πριν την κρίση και αυξήθηκε από 14,3 % το 2007 σε 24,2 % το 2011. Η χαμηλή ένταση εργασίας είναι ιδιαίτερα σοβαρή στα μονογονεϊκά νοικοκυριά με παιδιά. Αυτό συνέβαλε στην αύξηση του κινδύνου φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού των παιδιών στην Ιρλανδία και επιδεινώνει το πρόβλημα της άνισης συμμετοχής των γυναικών στην αγοράς εργασίας, που το 2013 ήταν 67,2 %, σε σύγκριση με 83,4 % για τους άντρες. Ως αποτέλεσμα, η προσοχή έχει στραφεί στις προσβάσιμες και οικονομικά προσιτές υπηρεσίες παιδικής φροντίδας, που η έλλειψή τους παρεμποδίζει σημαντικά τους γονείς να εξασφαλίσουν εργασία και να αποφύγουν τον κίνδυνο φτώχειας. Η αγορά εργασίας επηρεάζεται επίσης από συγκεκριμένες παγίδες ανεργίας. Η επίπεδη δομή των επιδομάτων ανεργίας βάσει του συστήματος παροχών και επιδομάτων για την επανένταξη στην αγορά εργασίας (Jobseeker’s Benefit και Jobseeker’s Allowance), η απεριόριστη διάρκεια της παροχής Jobseeker’s Allowance και η απώλεια συμπληρωματικών πληρωμών (ιδίως του συμπληρώματος ενοικίου και των ιατρικών καρτών) κατά την επιστροφή στην απασχόληση, σημαίνουν ότι τα ποσοστά αναπλήρωσης είναι σχετικά υψηλά για τους μακροπρόθεσμα ανέργους χαμηλού εισοδηματικού δυναμικού και για άλλες κατηγορίες εργαζομένων, αναλόγως της οικογενειακής κατάστασης.

(14)

Η δανειοδότηση των ΜΜΕ παραμένει ισχνή, γεγονός που οφείλεται στη συγκρατημένη ζήτηση πιστώσεων σε συνδυασμό με την περιορισμένη προσφορά, δεδομένου ότι οι ΜΜΕ συνεχίζουν να επηρεάζονται από την υπερβολική μόχλευση και τη μειωμένη εγχώρια ζήτηση, ενώ οι τράπεζες πρέπει να σημειώσουν μεγαλύτερη πρόοδο στην επίτευξη διατηρήσιμων λύσεων όσον αφορά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς τις ΜΜΕ. Στην τελευταία έρευνα Red C επισημαίνεται ότι, από το 35 % των ΜΜΕ που ζήτησαν τραπεζική πίστωση μεταξύ Οκτωβρίου 2013 και Μαρτίου 2014, το 19 % δεν δανειοδοτήθηκε. Η υπηρεσία αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας (Credit Review Office) δημιουργήθηκε στο τέλος του 2009 για να διαμεσολαβεί στις διαφορές μεταξύ δανειστών και υποψήφιων δανειοληπτριών ΜΜΕ στις οποίες δεν χορηγήθηκε πίστωση. Μολονότι θετική, η επίδραση της εν λόγω υπηρεσίας φαίνεται να υπήρξε μέχρι στιγμής μάλλον περιορισμένη, εν μέρει διότι ο αριθμός των προσφυγών ήταν μικρός. Οι ΜΜΕ βασίζονται ιδιαίτερα στην τραπεζική χρηματοδότηση όσον αφορά τις επενδύσεις, και οι μη τραπεζικές πηγές χρηματοδότησης παραμένουν σχετικά αναξιοποίητες, μολονότι εξετάζονται ορισμένες εναλλακτικές λύσεις, μεταξύ άλλων τα δανειοδοτικά ταμεία. Ωστόσο, όσο περισσότερο προχωρά η ανάκαμψη και αποκαθίσταται η εγχώρια ζήτηση, τόσο πιθανότερο είναι να αυξηθούν και οι περιορισμοί της προσφοράς, εκτός και εάν η λειτουργία των πιστωτικών καναλιών αποκατασταθεί με τον δέοντα τρόπο, δεδομένου ότι είναι καίριας σημασίας για τις αναπτυξιακές προοπτικές. Η Ιρλανδία έχει θεσπίσει εξειδικευμένα καθεστώτα και ταμεία για τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση, όπως το καθεστώς εγγύησης πιστώσεων, το ταμείο μικροεπιχειρηματικών δανείων και τρία ταμεία για τις ΜΜΕ, αλλά μέχρι στιγμής η χρήση τους υπήρξε περιορισμένη.

(15)

Παρά τις μεταρρυθμίσεις του τραπεζικού τομέα στο πλαίσιο του προγράμματος χρηματοδοτικής συνδρομής που πρόσφατα ολοκληρώθηκε, υπάρχουν ακόμα σημαντικές προκλήσεις. Οι προκλήσεις αυτές αναλύονται λεπτομερώς στην εμπεριστατωμένη επισκόπηση του 2014 που διενήργησε η Επιτροπή για την Iρλανδία. Τον Ιούνιο του 2013, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια συνιστούσαν σχεδόν το 27 % του συνόλου για τις τρεις κύριες εγχώριες τράπεζες. Το χρέος του ιδιωτικού τομέα παραμένει ένα από τα υψηλότερα στην Ένωση παρά την πρόσφατη απομόχλευση, και συνεχίζει να αποτελεί κίνδυνο για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και βάρος για την οικονομία. Η απομόχλευση των νοικοκυριών και των ΜΜΕ είναι ημιτελής και η διόρθωση των ισολογισμών των τραπεζών και των ΜΜΕ είναι πρωταρχικής σημασίας για την αποκατάσταση της λειτουργίας των πιστωτικών καναλιών. Ο τραπεζικός δανεισμός συνεχίζει να μειώνεται και ο τραπεζικός τομέας αντιμετωπίζει πάντα σοβαρό πρόβλημα αποδοτικότητας, εν μέρει λόγω του μεγάλου αριθμού ενυπόθηκων δάνειων (κληροδοτημένων περιουσιακών στοιχείων χαμηλής απόδοσης) που βασίζονται σε δείκτη στους τραπεζικούς ισολογισμούς.

(16)

Τα έξοδα εκτέλεσης των συμβάσεων είναι υψηλά. Οι δικηγορικές αμοιβές, ύψους 18,8 εκατοστιαίων μονάδων, αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος των εν λόγω εξόδων, και τα υψηλά έξοδα των νομικών υπηρεσιών επηρεάζουν τη διάρθρωση του κόστους όλων των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ. Επιπλέον, σε αντίθεση με άλλες επαγγελματικές υπηρεσίες, τα έξοδα των νομικών υπηρεσιών δεν προσαρμόστηκαν προς τα κάτω μετά την έναρξη της κρίσης, εν μέρει λόγω ανεπαρκούς ανταγωνισμού. Οι αρχές ανέλαβαν τη δέσμευση να μεταρρυθμίσουν τον τομέα των νομικών υπηρεσιών στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής. Το 2011 δημοσίευσαν νομοσχέδιο για τις νομικές υπηρεσίες, το οποίο δεν έχει ακόμη τεθεί σε εφαρμογή. Οι δικαστικοί και διοικητικοί πόροι για την εφαρμογή ενεργού προδικαστικής διαχείρισης των υποθέσεων είναι πολύ περιορισμένοι, γεγονός που ενδέχεται να συμβάλλει στην καθυστερημένη εκδίκαση αποφάσεων και να αυξάνει τα έξοδα. Επιπλέον, υπάρχουν σημαντικά κενά όσον αφορά την ικανότητα συλλογής στοιχείων σχετικά με την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος της Ιρλανδίας.

(17)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Ιρλανδίας· Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητα των εν λόγω προγραμμάτων για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Ιρλανδία, αλλά και το κατά πόσο τα προγράμματα αυτά συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις της Επιτροπής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 7 κατωτέρω.

(18)

Βάσει της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το Πρόγραμμα σταθερότητας της Ιρλανδίας και η γνώμη (5) του αντικατοπτρίζεται ιδίως στις συστάσεις 1 και 2 κατωτέρω.

(19)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το Εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το Πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις που απηύθυνε σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1, 3, 5 και 6 κατωτέρω.

(20)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε ανάλυση της οικονομικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ στο σύνολό της. Με βάση την ανάλυση αυτή το Συμβούλιο εξέδωσε συγκεκριμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμα (6). Ως χώρα που έχει ως εθνικό νόμισμα το ευρώ, η Ιρλανδία θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των εν λόγω συστάσεων,

1.

Να εκτελέσει πλήρως τον προϋπολογισμό του 2014 και να διασφαλίσει τη διατηρήσιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος μέχρι το 2015, υποστηρίζοντας τη δημοσιονομική στρατηγική με πρόσθετα διαρθρωτικά μέτρα και ταυτόχρονα καταβάλλοντας την προσπάθεια διαρθρωτικής προσαρμογής που προσδιορίζεται στη σύσταση του Συμβουλίου στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να συνεχίσει τη διαρθρωτική προσαρμογή για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου του 0,5 % του ΑΕΠ τουλάχιστον σε ετήσια βάση, και περισσότερο υπό καλές οικονομικές συνθήκες ή, εάν χρειαστεί, να διασφαλίσει την τήρηση του κανόνα για το χρέος, προκειμένου να θέσει σε σταθερά πτωτική πορεία τον υψηλό δείκτη χρέους της γενικής κυβέρνησης. Να ενισχύσει την αξιοπιστία της στρατηγικής δημοσιονομικής προσαρμογής, να εφαρμόσει αποτελεσματικά τον πολυετή δημοσιονομικό σχεδιασμό και να ορίσει γενικά δημοσιονομικά μέτρα που θα υποστηρίζουν τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους. Να διασφαλίσει τη δεσμευτικότητα των ανωτάτων ορίων των κρατικών δαπανών, μεταξύ άλλων περιορίζοντας το θεσμικό πεδίο για κρατικές δαπάνες. Να εξετάσει το ενδεχόμενο αύξησης των εισοδημάτων με διεύρυνση της φορολογικής βάσης ώστε να στηρίξει τη δημοσιονομική εξυγίανση. Να καταστήσει το φορολογικό σύστημα ευνοϊκότερο για την ανάπτυξη και το περιβάλλον.

2.

Να προωθήσει τη μεταρρύθμιση του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που δρομολογήθηκε βάσει του στρατηγικού πλαισίου για την υγεία του μέλλοντος, ώστε να βελτιώσει τη σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας. Να λάβει πρόσθετα μέτρα για να μειώσει τις φαρμακευτικές δαπάνες, μεταξύ άλλων μέσω της συχνότερης αναπροσαρμογής των τιμών των φαρμάκων που είναι κατοχυρωμένα με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, της αύξησης της διείσδυσης των φαρμάκων κοινόχρηστης ονομασίας και των βελτιωμένων πρακτικών συνταγογράφησης. Να μεταρρυθμίσει τα συστήματα οικονομικής διαχείρισης της εθνικής αρχής υγείας για να αναβαθμίσει τα συστήματα όλων των παρόχων και να στηρίξει την καλύτερη διαχείριση των αξιώσεων. Να εισαγάγει ατομικά αναγνωριστικά στοιχεία υγείας μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2015.

3.

Να συνεχίσει να βελτιώνει τις ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στους μακροχρόνια ανέργους, τους ανειδίκευτους και, σύμφωνα με τους στόχους της εγγύησης για τη νεολαία, τους νέους. Να προωθήσει την τρέχουσα μεταρρύθμιση του συστήματος περαιτέρω εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΠΕΚ), των καθεστώτων στήριξης της απασχόλησης και των προγραμμάτων μαθητείας. Να προσφέρει περισσότερες δυνατότητες κατάρτισης στον χώρο εργασία· να βελτιώσει και να διασφαλίσει τη συνάφεια των μαθημάτων και των μαθητειών ΠΕΚ με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Να αυξήσει το επίπεδο και την ποιότητα των υπηρεσιών στήριξης που παρέχουν τα γραφεία εργασίας Intreo. Να δημιουργήσει ένα σύστημα άμεσης παραπομπής μεταξύ των γραφείων Intreo και των συμβουλίων εκπαίδευσης και κατάρτισης.

4.

Να καταπολεμήσει τη χαμηλή ένταση εργασίας των νοικοκυριών, καθώς και τον κίνδυνο παιδικής φτώχειας μέσω της σταδιακής κατάργησης των παροχών και των συμπληρωματικών πληρωμών κατά την επιστροφή στην εργασία. Να διευκολύνει τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας βελτιώνοντας την πρόσβαση σε οικονομικά προσιτούς παιδικούς σταθμούς πλήρους απασχόλησης, ειδικότερα για τις οικογένειες χαμηλού εισοδήματος.

5.

Να αναπτύξει πολιτικές για τον τομέα των ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένων των πρωτοβουλιών για τη διευθέτηση της διαθεσιμότητας τραπεζικής και μη τραπεζικής χρηματοδότησης, αποφεύγοντας παράλληλα τους κινδύνους για τα δημόσια οικονομικά και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Να προωθήσει τις πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ σε τραπεζικές πιστώσεις και στη μη τραπεζική χρηματοδότηση. Να εισαγάγει σύστημα παρακολούθησης για τη δανειοδότηση των ΜΜΕ στον τραπεζικό τομέα. Παράλληλα, να διασφαλίσει ότι οι διαθέσιμες μη τραπεζικές πιστωτικές διευκολύνσεις, συμπεριλαμβανομένων των τριών ταμείων ΜΜΕ που συγχρηματοδοτούνται από τους φορείς National Pensions Reserve Fund και Microfinance Ireland, καθώς και το προσωρινό καθεστώς εγγύησης δανείων, τυγχάνουν καλύτερης χρήσης. Να προωθήσει τη χρήση αυτών και άλλων μη τραπεζικών καθεστώτων από τις ΜΜΕ. Να αναβαθμίσει την ορατότητα και τη δυνατότητα της υπηρεσίας αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας να διαμεσολαβεί σε διαφορές μεταξύ τραπεζών και υποψήφιων δανειοληπτριών ΜΜΕ, στις οποίες οι τράπεζες αρνήθηκαν να χορηγήσουν πίστωση.

6.

Να παρακολουθεί τις επιδόσεις των τραπεζών σε σχέση με τους στόχους αναδιάρθρωσης των καθυστερούμενων οφειλών ενυπόθηκων δανείων. Να ανακοινώσει φιλόδοξους στόχους για το τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του 2014 για τις τράπεζες του αρχικού ενυπόθηκου δανείου, οι οποίες θα πρέπει να προτείνουν και να εφαρμόσουν λύσεις αναδιάρθρωσης για καθυστερούμενες οφειλές ενυπόθηκων δανείων άνω των 90 ημερών, με σκοπό να διευθετηθεί ουσιαστικά το θέμα των καθυστερούμενων οφειλών ενυπόθηκων δανείων μέχρι το τέλος του 2014. Να συνεχίσει να αξιολογεί τη διατηρησιμότητα των μεταρρυθμιστικών διακανονισμών μέσω λογιστικών ελέγχων και στοχευμένων επιτόπιων επιθεωρήσεων. Να καταρτίσει κατευθυντήριες γραμμές για τη διατηρησιμότητα των λύσεων. Να δημοσιεύει τακτικά στοιχεία για τα οφειλόμενα τραπεζικά χαρτοφυλάκια δανεισμού των ΜΜΕ, ώστε να αυξηθεί η διαφάνεια. Να αναπτύξει μια στρατηγική για να λύσει το πρόβλημα της αναγκαστικής εκποίησης στην αγορά εμπορικών ακινήτων. Να δημιουργήσει κεντρικό μητρώο πιστώσεων.

7.

Να μειώσει το κόστος των δικαστικών διαδικασιών και υπηρεσιών και να προωθήσει τον ανταγωνισμό, μεταξύ άλλων, εγκρίνοντας το νομοσχέδιο για τις νομικές υπηρεσίες μέχρι το τέλος του 2014, συμπεριλαμβανομένης της διάταξης που επιτρέπει την ίδρυση γραφείων πολλαπλών ειδικοτήτων, και καταργώντας το δικαίωμα σύστασης ενεχύρου εκ μέρους του δικηγόρου. Να παρακολουθεί τις επιπτώσεις του, συμπεριλαμβανομένου του αντίκτυπου στο κόστος των νομικών υπηρεσιών. Να λάβει εκτελεστικά μέτρα ώστε να διασφαλίσει ότι η ρυθμιστική αρχή για τις νομικές υπηρεσίες λειτουργεί χωρίς καθυστερήσεις και ότι ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων δημοσίευσης κανονισμών ή κατευθυντηρίων γραμμών για τα γραφεία πολλαπλών ειδικοτήτων και την επίλυση καταγγελιών. Να βελτιώσει τα συστήματα συλλογής στοιχείων προκειμένου να ενισχύσει την εποπτεία και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των δικαστικών διαδικασιών και να προσδιορίζονται τα θέματα που χρήζουν μεταρρύθμισης.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/35

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των συστάσεων ανά χώρα.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ισπανίας για το 2013 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Ισπανίας για την περίοδο 2012‐2016. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Επιτροπή παρουσίασε τη γνώμη της όσον αφορά το σχέδιο προϋπολογισμού της Ισπανίας για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση του Μηχανισμού Επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε την Ισπανία ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη και φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης που διεξήγαγε για την Ισπανία, με βάση το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η Ισπανία αντιμετωπίζει μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες απαιτούν ειδική παρακολούθηση και αποφασιστική δράση σε επίπεδο πολιτικής. Πιο συγκεκριμένα, σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά την προσαρμογή των ανισορροπιών που κατά το προηγούμενο έτος είχαν χαρακτηριστεί ως υπερβολικές, ενώ η επιστροφή στη θετική ανάπτυξη μείωσε τους κινδύνους. Ωστόσο, το μέγεθος και η αλληλεξάρτηση των ανισορροπιών αυτών, ιδίως τα υψηλά επίπεδα εσωτερικού και εξωτερικού χρέους, υποδηλώνουν ότι οι κίνδυνοι εξακολουθούν να υφίστανται.

(8)

Στις 30 Απριλίου 2014, η Ισπανία υπέβαλε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και το πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(9)

Ο στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014 είναι να διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα έως το 2016 και να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος το 2017. Το πρόγραμμα σταθερότητας επιβεβαιώνει τον μεσοπρόθεσμο στόχο μιας ισοσκελισμένης δημοσιονομικής θέσης σε διαρθρωτικούς όρους, που είναι αυστηρότερη από αυτή που απαιτεί το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει ότι το έλλειμμα θα μειωθεί κάτω από το 3 % του ΑΕΠ το 2016, σύμφωνα με την προθεσμία που καθορίζεται στη σύσταση του Συμβουλίου της 21ης Ιουνίου 2013 (6), και για το 2014 στοχεύει σε έλλειμμα κάτω από αυτό που συστήνεται (5,5 % του ΑΕΠ έναντι 5,8 % του ΑΕΠ). Εντούτοις, η ετήσια βελτίωση του (εκ νέου υπολογισθέντος) διαρθρωτικού ισοζυγίου που προβλέπει το πρόγραμμα σταθερότητας υπολείπεται της συνιστώμενης προσπάθειας του 2014. Για το 2017, το σχέδιο προβλέπει επαρκή πρόοδο όσον αφορά τον μεσοπρόθεσμο στόχο, μολονότι η πρόοδος αυτή ενδέχεται να μην επαρκεί για την επίτευξή του το ίδιο έτος που δηλώνεται στο πρόγραμμα σταθερότητας. Το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει ότι ο δείκτης δημόσιου χρέους θα κορυφωθεί το 2015 φτάνοντας στο 101,7 % του ΑΕΠ, και ότι στη συνέχεια θα αρχίσει να μειώνεται. Συνολικά, η δημοσιονομική στρατηγική που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας είναι εν μέρει μόνο σύμφωνη με τις απαιτήσεις του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο βασίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας που δεν έχει καταρτιστεί ούτε εγκριθεί από ανεξάρτητο φορέα, είναι σε γενικές γραμμές εύλογο για το 2014 και κινδυνεύει να εξελιχθεί αρνητικά το 2015, σε σύγκριση με τις εαρινές προβλέψεις του 2014 των υπηρεσιών της Επιτροπής. Για την περίοδο 2016‐2017, οι ρυθμοί ανάπτυξης του ΑΕΠ που προβλέπονται στο πρόγραμμα σταθερότητας φαίνονται κάπως αισιόδοξοι σε σχέση με τις τρέχουσες εκτιμήσεις όσον αφορά τον δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας και τις υπόλοιπες ανάγκες οικονομικής προσαρμογής μετά την κρίση.

Ως εκ τούτου, η πορεία προσαρμογής ως προς το έλλειμμα και το χρέος κινδυνεύει επίσης να εξελιχθεί αρνητικά. Επιπλέον, δεν προσδιορίζονται επαρκώς συγκεκριμένα μέτρα για τη στήριξη των στόχων σε σχέση με το ονομαστικό έλλειμμα από το 2015 και εξής, ιδίως όσον αφορά τις αλλαγές που αφορούν τη φορολογική νομοθεσία στο πλαίσιο της σχεδιαζόμενης φορολογικής μεταρρύθμισης. Άλλοι κίνδυνοι αφορούν ενδεχόμενες υποχρεώσεις και τις αποδόσεις σχεδιαζόμενων εξοικονομήσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Με βάση τις προβλέψεις της Επιτροπής, η δημοσιονομική προσπάθεια για την περίοδο 2013‐2014 υπολείπεται κατά 1,1 εκατοστιαίες μονάδες σε όρους (διορθωμένης) μεταβολής του διαρθρωτικού ισοζυγίου (μολονότι το ποσοστό αυτό είναι διογκωμένο από τις πρόσφατες αλλαγές στη μεθοδολογία για την εκτίμηση της δυνητικής παραγωγής) και κατά 0,4 εκατοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τον αριθμό των μέτρων που κρίθηκαν αναγκαία κατά τον χρόνο έκδοσης της σύστασης βάσει της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι τα μέτρα στα οποία βασίζεται η δημοσιονομική στρατηγική χρειάζεται να προσδιοριστούν περισσότερο και ότι απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες για να εξασφαλιστεί η πλήρης συμμόρφωση με τη σύσταση του Συμβουλίου στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος.

(10)

Από την πλευρά της δημοσιονομικής διάρθρωσης, σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά τον έλεγχο της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και την εφαρμογή διορθωτικών μέτρων σε μη συμμορφούμενους διοικητικούς φορείς. Ωστόσο, υπάρχουν περιθώρια για την εφαρμογή πρόσθετων μηχανισμών επιβολής, που καθορίζονται στον οργανικό νόμο περί δημοσιονομικής σταθερότητας της Ισπανίας, για τις μη συμμορφούμενες περιφέρειες. Η Ισπανία έλαβε νέα μέτρα για να επιβάλει τις 30 ημέρες ως μέση περίοδο πληρωμών των εμπορικών προμηθευτών σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα. Τον Νοέμβριο του 2013 συστήθηκε δια νόμου ανεξάρτητος δημοσιονομικός οργανισμός, ο πρόεδρος του οποίου ορίστηκε τον Φεβρουάριο του 2014. Ωστόσο, ο οργανισμός δεν είχε αρχίσει να λειτουργεί έγκαιρα ώστε να αξιολογήσει το πρόγραμμα σταθερότητας του 2014. Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ισπανίας για το 2014 αναγνωρίζει επίσης την ανάγκη να συνεχιστεί η βελτίωση της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας στους τομείς της υγείας και των φαρμακευτικών δαπανών, π.χ. με την κεντρική αγορά φαρμακευτικών προϊόντων, την αναθεώρηση του πακέτου υπηρεσιών, την τήρηση ψηφιακών κλινικών αρχείων ή την ενίσχυση της διαχείρισης των ιδρυμάτων υγείας. Δεδομένου ότι η δημοσιονομική εξυγίανση προβλέπεται να προέλθει κατά κύριο λόγο από την εξοικονόμηση δαπανών, μια συστηματική αναθεώρηση των δαπανών σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα θα βοηθούσε να προσδιοριστούν τομείς στους οποίους η εξοικονόμηση μπορεί να συνάδει με την ανάπτυξη και την κάλυψη των αναγκών των πλέον ευάλωτων ομάδων.

(11)

Το 2013, η Ισπανία έλαβε νέα μέτρα για να καταπολεμήσει τη «στρέβλωση χρέους» στη φορολόγηση των επιχειρήσεων. Στη διάρκεια του 2013, η Ισπανία σημείωσε επίσης κάποια πρόοδο όσον αφορά τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης καταπολεμώντας συστηματικότερα τη φορολογική απάτη και την αδήλωτη εργασία, αλλά οι προκλήσεις που παραμένουν είναι σημαντικές. Το 2013 και το 2014, η Ισπανία θέσπισε επίσης μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για την πρόσληψη νέων και νεαρών υπαλλήλων. Μετά την παράδοση της γενικής έκθεσης για τη φορολογική μεταρρύθμιση που η κυβέρνηση ανέθεσε σε επιτροπή εμπειρογνωμόνων, οι αρχές σκοπεύουν να υποβάλουν συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις το δεύτερο τρίμηνο του 2014. Σύμφωνα με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ισπανίας για το 2014, οι προτάσεις θα έχουν ως στόχο τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος, τη μείωση των προκαταλήψεων έναντι της απασχόλησης, την ενίσχυση της είσπραξης εσόδων, την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, τη διασφάλιση της ενότητας της αγοράς και της φορολογικής ουδετερότητας και την αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητας της ισπανικής οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα θα συμβάλουν στη δημοσιονομική εξυγίανση. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της εν λόγω μεταρρύθμισης θα είναι μεγάλης σημασίας για τις μελλοντικές οικονομικές προοπτικές και τα δημόσια οικονομικά.

(12)

Η χρηματοπιστωτική σταθερότητα ενισχύθηκε από την ανακεφαλαιοποίηση και αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα και την πλήρη εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) του Ιουλίου 2012 για την ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών οργανισμών, που ολοκληρώθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2014. Ωστόσο, ο χρηματοπιστωτικός τομέας στην Ισπανία συνεχίζει να ευρίσκεται ενώπιον σημαντικών προκλήσεων που πρέπει να τεθούν υπό προσεκτική παρακολούθηση και διαχείριση. Επιπλέον, οι βελτιώσεις των όρων χρηματοδότησης των τραπεζών μεταφέρονται σταδιακά μόνο στη χρηματοδότηση των ΜΜΕ. Για να υπάρξει πρόοδος, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι πιστώσεις θα συνεχίσουν να ρέουν στους βιώσιμους τομείς ενώ παράλληλα θα συνεχιστεί η απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα. Οι αρχές, μολονότι έλαβαν διάφορα μέτρα για να βελτιώσουν την πρόσβαση των εταιρειών στην τραπεζική και μη τραπεζική χρηματοδότηση, καθώς και για να διευκολύνουν την αναδιάρθρωση του εταιρικού χρέους, πρέπει να αναλάβουν περαιτέρω δράσεις πολιτικής.

(13)

Η αγορά εργασίας παρουσιάζει κάποια σημάδια σταθεροποίησης και το 2014 αναμένεται ελαφρά ανάκαμψη με αύξηση της απασχόλησης και μείωση των επιπέδων ανεργίας. Ωστόσο, με 26,1 % μέσο όρο ανεργίας το 2013, το ποσοστό ανεργίας παραμένει πολύ υψηλό. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το υψηλό ποσοστό ανεργίας των νέων, ύψους 54,3 %, και η σημαντική άνοδος του ποσοστού των μακροχρόνια ανέργων στο 49,7 % της συνολικής ανεργίας το 2013, με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά μεταξύ των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων και των ανειδίκευτων εργαζομένων. Διαθέσιμες αξιολογήσεις της μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας του 2012 καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η μεταρρύθμιση, σε συνδυασμό με τη δέσμευση των κοινωνικών εταίρων να συγκρατήσουν τους μισθούς στην περίοδο 2012‐2014, συνέβαλε ώστε οι εταιρείες να αποκτήσουν μεγαλύτερη εσωτερική ευελιξία και να περιορίσουν τις απώλειες θέσεων απασχόλησης, δίνοντας προτεραιότητα στις συλλογικές συμβάσεις σε επίπεδο εταιρειών και παρέχοντας περισσότερες δυνατότητες στις εταιρείες να αποχωρούν από συλλογικές συμβάσεις. Η μεταρρύθμιση έχει επίσης μειώσει το ύψος της αποζημίωσης για παράνομες απολύσεις, βοήθησε να περιοριστεί ο αριθμός των απολύσεων που αμφισβητήθηκαν ενώπιον δικαστηρίου και εισήγαγε νέα σύμβαση για την προώθηση σταθερών προσλήψεων στις ΜΜΕ. Το 2013 και στις αρχές του 2014 λήφθηκαν περαιτέρω μέτρα για να διευκολυνθεί η σταθερή απασχόληση μειωμένου ωραρίου και για να μειωθούν οι προσωρινές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στις νέες συμβάσεις απασχόλησης αορίστου χρόνου. Ωστόσο, ο κατακερματισμός συνεχίζει να αποτελεί σημαντική πρόκληση για την ισπανική αγορά εργασίας, ο αριθμός των τύπων συμβάσεων παραμένει υψηλός και η διαφορά μεταξύ των αποζημιώσεων απόλυσης για συμβάσεις ορισμένου χρόνου και συμβάσεις αορίστου χρόνου, ακόμη και μετά τη μεταρρύθμιση, παραμένει από τις μεγαλύτερες στην Ένωση.

(14)

Πρόοδος επιτεύχθηκε όσον αφορά τη μεταρρύθμιση των ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης του ετήσιου προγράμματος απασχόλησης (PAPE). Ωστόσο, η ανάληψη δράσης για τον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης φαίνεται να προχωρεί αργά, γεγονός που απειλεί να παρεμποδίσει την επιτυχή υλοποίηση του νέου πλαισίου. Καθυστερήσεις σημειώθηκαν όσον αφορά την πλήρη λειτουργικότητα της Ενιαίας Δικτυακής Πύλης για την Απασχόληση. Μολονότι έχει επιτευχθεί πρόοδος όσον αφορά την προώθηση της συνεργασίας με τα ιδιωτικά γραφεία εξεύρεσης εργασίας, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες.

(15)

Η ανεπαρκής συνάφεια της εκπαίδευσης και της κατάρτισης με την αγορά εργασίας καθώς και το υψηλό ποσοστό ανέργων χωρίς επίσημους τίτλους εκπαίδευσης (35,2 %) συμβάλλουν στο μεγάλο ποσοστό της ανεργίας των νέων, καθώς και στη μακροχρόνια ανεργία. Το ποσοστό των νέων εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης παραμένει μεγαλύτερο από τον μέσο όρο της ΕΕ. Το ποσοστό των μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα τη σχολική εκπαίδευση και κατάρτιση, μολονότι μειώνεται, παραμένει επίσης πολύ υψηλό (23,5 %). Τα ποσοστά ολοκλήρωσης σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχουν παγιωθεί, αλλά οι δυνατότητες επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης καθώς και τα προγράμματα μαθητείας συνεχίζουν να υποχρησιμοποιούνται, και η ποιότητα της ανώτερης δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης παραμένει χαμηλότερη του μέσου όρου της ΕΕ. Η Ισπανία επεξεργάζεται επίσης μέτρα για την προώθηση της απασχόλησης των νέων. Η εθνική στρατηγική 2013‐2016 για την απασχόληση των νέων και την επιχειρηματικότητα, που υποβλήθηκε τον Μάρτιο του 2013, τίθεται τώρα σε εφαρμογή, μολονότι ορισμένα μέτρα δεν έχουν ακόμη ληφθεί. Με βάση την εν λόγω στρατηγική, η Ισπανία προχώρησε στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων, σύμφωνα με τους στόχους μιας εγγύησης για τη Νεολαία. Πρόοδος έχει σημειωθεί όσον αφορά τα μέτρα για την καταπολέμηση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και για την προώθηση της διπλής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, αλλά η πλήρης εφαρμογή και η αποτελεσματική χρήση της χρηματοδότησης παραμένει πρωταρχικής σημασίας. Όσον αφορά τη διπλή επαγγελματική κατάρτιση, πρέπει να συνεχιστεί ο συντονισμός μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων των υπευθύνων για τη λήψη των αποφάσεων, των παρόχων κατάρτισης σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα και των εργοδοτών, ώστε να αναβαθμιστεί το σύστημα, να βελτιωθεί η συνάφεια μεταξύ της κατάρτισης και των αναγκών της αγοράς εργασίας και να διασφαλιστεί η συμβατότητα των μοντέλων διπλής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε όλες τις περιφέρειες.

(16)

Κυρίως λόγω της κατάστασης της αγοράς εργασίας, αλλά και λόγω της περιορισμένης αποτελεσματικότητας της κοινωνικής προστασίας για τη μείωση της φτώχειας, η Ισπανία υπολείπεται του μέσου όρου της ΕΕ όσον αφορά τους κύριους δείκτες μέτρησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, κινδύνους στους οποίους τα παιδιά και οι νεαροί ενήλικες είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι. Ως αποτέλεσμα της κρίσης, η Ισπανία παρουσίασε επίσης μία από τις μεγαλύτερες μειώσεις του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και ένα από τα υψηλότερα επίπεδα εισοδηματικής ανισότητας στην Ένωση. Οι κύριες προκλήσεις είναι να απλουστευθούν οι διαδικασίες για τους αιτούντες κοινωνική ενίσχυση και να βελτιωθεί η κυβέρνηση και ο διοργανικός συντονισμός σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη 2013‐2016 παρέχει το κατάλληλο πολιτικό πλαίσιο ώστε οι ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας να προσαρμοστούν στις πολιτικές που απέχουν περισσότερο από την αγορά εργασίας, να αντιμετωπιστεί η παιδική φτώχεια και να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών οικογενειακής στήριξης. Εξάλλου, η κοινωνική αρωγή και τα κοινωνικά επιδόματα έχουν περιορισμένα αναδιανεμητικά αποτελέσματα στις διαφορετικές ομάδες κινδύνου, γεγονός που υποδηλώνει κακή στοχοθέτηση. Επιπλέον, ο περιορισμένος συντονισμός μεταξύ υπηρεσιών απασχόλησης και κοινωνικής πρόνοιας (συμπεριλαμβανομένων αυτών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο) και ο διοικητικός φόρτος που συνεπάγεται η αξιολόγηση των καθεστώτων ελάχιστου εισοδήματος παρεμποδίζει την ομαλή μετάβαση από την κοινωνική αρωγή στην επανένταξη στην αγορά εργασίας.

(17)

Η Ισπανία σημείωσε πρόοδο όσον αφορά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την προώθηση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας, ακολουθώντας σε γενικές γραμμές τα σχέδια του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων για το 2013. Ο νόμος για τη διασφάλιση της ενότητας της αγοράς εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2013 και η πολυσύνθετη εφαρμογή του δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Ο νόμος για την επιχειρηματικότητα που εγκρίθηκε το φθινόπωρο του 2013 απέφερε επίσης βελτιώσεις στο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα νομικών προσώπων και πιο ευέλικτες μορφές εταιρειών, και όσον αφορά τον εξορθολογισμό των καθεστώτων στήριξης για τη διεθνοποίηση των εταιρειών. Η χρήση της διαδικασίας ταχείας έκδοσης αδειών επεκτάθηκε με αποτέλεσμα να απλουστευτεί η ίδρυση καταστημάτων λιανικής μικρής κλίμακας, ενώ λήφθηκαν και άλλα μέτρα για να διευκολυνθεί η έκδοση αδειών για επιχειρήσεις. Ωστόσο, ακόμη εκκρεμεί η θέσπιση παράγωγου δικαίου που θα επιτρέψει τη σύσταση ιδιωτικών εταιρειών περιορισμένης ευθύνης μέσω «μονοαπευθυντικών θυρίδων» εντός των μικρότερων προθεσμιών που προβλέπονται στον νόμο για την επιχειρηματικότητα του Σεπτεμβρίου του 2013. Επιπλέον, θα ήταν σκόπιμο να αναθεωρούνται συνεχώς οι κανονιστικοί φραγμοί που παρεμποδίζουν την ανάπτυξη των εταιρειών, συμπεριλαμβανομένης της φορολογίας, δεδομένης της απόστασης της Ισπανίας από τα άλλα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ όσον αφορά το μέγεθος των εταιρειών. Η πολυαναμενόμενη μεταρρύθμιση των επαγγελματικών υπηρεσιών αντιμετωπίζει καθυστερήσεις και πρέπει να επιταχυνθεί. Δεν λήφθηκε κανένα μέτρο για την εξάλειψη των περιορισμών στη δημιουργία καταστημάτων λιανικής μεγάλης κλίμακας.

(18)

Το ισπανικό σύστημα Ε&Κ χρειάζεται να βελτιώσει την ποιότητα των επιστημονικών αποτελεσμάτων του, να προωθήσει τη συνεργασία του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα και να διευκολύνει τη μετατροπή της έρευνας και της καινοτομίας σε εμπορικά προϊόντα. Το 2013, η κυβέρνηση ενέκρινε εθνική στρατηγική για την επιστήμη, την τεχνολογία και την καινοτομία, που όμως πρέπει να στηριχτεί με δημόσια χρηματοδότηση. Επιπλέον, εκκρεμεί η σύσταση του νέου κρατικού οργανισμού έρευνας, ο οποίος θα αναλάβει την αποτελεσματική διαχείριση των δημόσιων επενδύσεων Ε&Α.

(19)

Έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την κάλυψη του ελλείμματος στην τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας, ιδίως με τη μείωση των εξόδων του συστήματος, μολονότι ο ακριβής αντίκτυπος της μεταρρύθμισης, ιδίως όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές, δεν είναι ακόμη σαφής. Η κυβέρνηση διερευνά τρόπους για να ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές δευτερογενείς επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά από τους αφερέγγυους αυτοκινητόδρομος με διόδια. Οι αρχές δημιούργησαν μια βάση δεδομένων η οποία περιέχει οικονομικούς, περιβαλλοντικούς, κυκλοφοριακούς και άλλους δείκτες για την τεκμηρίωση της ανάλυσης που προηγείται των επενδύσεων σε υποδομές, αλλά δεν έχει ακόμη συστήσει ανεξάρτητο φορέα που θα βοηθήσει στην αξιολόγηση μελλοντικών έργων υποδομής μεγάλης κλίμακας. Υπάρχουν ακόμη τεχνικά και νομικά εμπόδια που δεν επιτρέπουν τον ουσιαστικό ανταγωνισμό στον τομέα των σιδηροδρομικών υπηρεσιών μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων και παρεμποδίζουν την αποτελεσματική χρήση των εκτεταμένων υποδομών.

(20)

Η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης προχωρά. Τον Δεκέμβριο του 2013 αποφασίστηκε η μεταρρύθμιση της τοπικής δημόσιας διοίκησης και η υλοποίηση της μεταρρύθμισης της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τη δημόσια διοίκηση έχει αρχίσει και θα συνεχιστεί σε όλη την περίοδο 2014‐2015. Η μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος βρίσκεται σε διάφορα στάδια ολοκλήρωσης και/ή υλοποίησης και πρέπει να ολοκληρωθεί. Οι πρόσφατες προσπάθειες στον τομέα της πάταξης της διαφθοράς περιλαμβάνουν τον νόμο για τη διαφάνεια, τη δημόσια πρόσβαση στις πληροφορίες και τη χρηστή διακυβέρνηση, που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2013, καθώς και δύο νομοσχέδια για τον έλεγχο της χρηματοδότησης των κομμάτων και τη λογοδοσία των υψηλόβαθμων υπαλλήλων. Το εθνικό σχέδιο 2012‐2014 κατά της αδήλωτης εργασίας και της απάτης στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης (Plan Nacional de Lucha contra el Empleo Irregular y el Fraude a la Seguridad Social) έχει αρχίσει να υλοποιείται. Η Ισπανία έχει επίσης επεκτείνει το δίκτυο διεθνών συμφωνιών για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικών με φορολογικά θέματα, και δρομολόγησε σχέδιο συνεργασίας με ιδιωτικές εταιρείες με σκοπό να εξετάσει ενδεχόμενες βελτιώσεις στη διαχείριση του συστήματος παροχών.

(21)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Ισπανίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητα των εν λόγω προγραμμάτων για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Ισπανία, αλλά και το κατά πόσο αυτά συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 8 κατωτέρω.

(22)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας και η γνώμη του (7) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(23)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις που διατυπώνει το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1, 2, 3, 4, 6, 7 και 8 κατωτέρω.

(24)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της. Επ' αυτής της βάσεως, το Συμβούλιο εξέδωσε ειδικές συστάσεις που απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν ως νόμισμα το ευρώ (8). Ως χώρα που έχει ως εθνικό νόμισμα το ευρώ, η Ισπανία θα πρέπει επίσης να διασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των εν λόγω συστάσεων,

1.

Να ενισχύσει από το 2014 τη δημοσιονομική στρατηγική, ιδίως προσδιορίζοντας επακριβώς τα μέτρα στήριξης για το 2015 και εξής, ώστε να διασφαλιστεί η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος με διατηρήσιμο τρόπο έως το 2016 μέσω της επίτευξης της προσπάθειας διαρθρωτικής προσαρμογής που προσδιορίζεται στις συστάσεις του Συμβουλίου βάσει της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Η μόνιμη διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών απαιτεί την αξιόπιστη εφαρμογή φιλόδοξων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα αυξήσουν την ικανότητα προσαρμογής και θα τονώσουν την ανάπτυξη και την απασχόληση. Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να συνεχίσει τη διαρθρωτική προσαρμογή για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου που έχει τεθεί ετησίως στο 0,5 % τουλάχιστον, και περισσότερο υπό καλές οικονομικές συνθήκες, ή, εάν χρειαστεί, να διασφαλίσει την τήρηση του κανόνα για το χρέος, προκειμένου να θέσει σε σταθερά πτωτική πορεία τον υψηλό δείκτη χρέους της γενικής κυβέρνησης. Να διασφαλίσει ότι η νέα ανεξάρτητη δημοσιονομική αρχή θα καταστεί πλήρως λειτουργική το ταχύτερο δυνατό, και να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή των μέτρων πρόληψης, διόρθωσης και επιβολής που προβλέπονται στον οργανικό νόμο περί δημοσιονομικής σταθερότητας σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα, καθώς και όσον αφορά την εξόφληση καθυστερούμενων εμπορικών οφειλών στον δημόσιο τομέα. Να πραγματοποιήσει μέχρι τον Φεβρουάριο του 2015 συστηματική αναθεώρηση των δαπανών σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα για να στηρίξει τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των δημόσιων δαπανών. Να συνεχίσει να βελτιώνει τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ιδιαίτερα με τον περαιτέρω εξορθολογισμό των φαρμακευτικών δαπανών, μεταξύ άλλων και στα νοσοκομεία, και ενισχύοντας τον συντονισμό σε όλους τους τύπους περίθαλψης, διατηρώντας την προσβασιμότητά τους για τις ευάλωτες ομάδες. Να εγκρίνει μέχρι το τέλος του 2014 μια συνολική φορολογική μεταρρύθμιση ώστε το φορολογικό σύστημα να καταστεί απλούστερο και ευνοϊκότερο για την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και τη σταθερότητα των εσόδων.

Για το σκοπό αυτό, να μεταθέσει τα έσοδα σε λιγότερο στρεβλωτικούς φόρους, όπως τους φόρους κατανάλωσης, τους περιβαλλοντικούς φόρους (π.χ. στα καύσιμα κινητήρων) και τους επαναλαμβανόμενους φόρους περιουσίας· να εξετάσει το ενδεχόμενο μείωσης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης των εργοδοτών, ιδίως για τις χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας· να συνεχίσει να καταπολεμά τη «στρέβλωση χρέους» στη φορολογία των επιχειρήσεων· να λάβει μέτρα ώστε η φορολογία να μην παρεμποδίζει την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς της Ισπανίας. Να εντείνει τη δίωξη της φοροδιαφυγής.

2.

Να ολοκληρώσει τη μεταρρύθμιση του τομέα των ταμιευτηρίων, όσον αφορά τη θέσπιση παράγωγου δικαίου, και να ολοκληρώσει την αναδιάρθρωση των κρατικών ταμιευτηρίων προκειμένου να επιταχυνθεί η πλήρης ανάκαμψή τους και να διευκολυνθεί η επιστροφή τους στην ιδιωτική ιδιοκτησία. Να προωθήσει τις προσπάθειες των τραπεζών να διατηρήσουν ισχυρούς δείκτες κεφαλαίων, να παρακολουθεί τη δραστηριότητα της εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων Sareb ώστε να εξασφαλιστεί η έγκαιρη διάθεση των περιουσιακών στοιχείων ελαχιστοποιώντας το κόστος για τον φορολογούμενο. Να ολοκληρώσει τα μέτρα για τη διεύρυνση της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση, ιδίως οριστικοποιώντας τα ήδη δρομολογηθέντα μέτρα για τη βελτίωση της εξωτραπεζικής χρηματοοικονομικής διαμεσολάβησης. Να εξαλείψει τα εναπομένοντα σημεία συμφόρησης στο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα νομικών προσώπων, ιδίως μέσω της βελτίωσης της εμπειρογνωμοσύνης των διαχειριστών της αφερεγγυότητας και της ικανότητας του δικαστικού συστήματος να χειρίζεται τις υποθέσεις αφερεγγυότητας και να αναπτύξει ένα μόνιμο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα φυσικών προσώπων λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ύπαρξη ισορροπημένων δικαιωμάτων πιστωτών/δανειοληπτών και τα ζητήματα χρηματοοικονομικής σταθερότητας.

3.

Να λάβει νέα μέτρα για να μειωθεί ο κατακερματισμός της αγοράς εργασίας ευνοώντας τις βιώσιμες και ποιοτικές θέσεις απασχόλησης, λόγου χάριν με τη μείωση του αριθμού των ειδών συμβάσεων και τη διασφάλιση ισορροπημένης πρόσβασης στα δικαιώματα αποζημίωσης. Να συνεχίσει την τακτική παρακολούθηση των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας. Να προωθήσει τις εξελίξεις των πραγματικών μισθών που συνάδουν με το στόχο της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Να καταστήσει αυστηρότερη την απαίτηση για αναζήτηση εργασίας στα επιδόματα ανεργίας. Να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα και τη στοχοθέτηση των ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήσεων για την πρόσληψη προσωπικού, ιδίως για εκείνα τα άτομα που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση. Να ενισχύσει τον συντονισμό μεταξύ της αγοράς εργασίας και των πολιτικών εκπαίδευσης και κατάρτισης. Να επιταχύνει τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, ώστε να παρέχουν αποτελεσματικές και εξατομικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες, την κατάλληλη κατάρτιση και αντιστοίχιση θέσεων εργασίας, με ιδιαίτερη έμφαση στους μακροχρόνια ανέργους. Να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στις υπηρεσίες ευρέσεως εργασίας πριν από το τέλος του 2014, και να παρακολουθεί την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Να διασφαλίσει την αποτελεσματική λειτουργία της Ενιαίας Δικτυακής Πύλης για την Απασχόληση, την οποία να συνδυάσει με άλλα μέτρα για την υποστήριξη της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού.

4.

Να εφαρμόσει τη στρατηγική 2013‐2016 για την απασχόληση και την επιχειρηματικότητα των νέων και να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητά της. Να παρέχει καλής ποιότητας απασχόληση, μαθητεία και πρακτική άσκηση για τους νέους και να προσεγγίσει περισσότερο τους μη εγγεγραμμένους άνεργους νέους, σύμφωνα με τους στόχους της «Εγγύησης για τη νεολαία». Να εφαρμόσει αποτελεσματικά τα νέα εκπαιδευτικά συστήματα ώστε να αυξήσει την ποιότητα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Να βελτιώσει την παροχή καθοδήγησης και υποστήριξης σε ομάδες κινδύνου όσον αφορά την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου. Να βελτιώσει τη συνάφεια της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης καθώς και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, ιδίως βελτιώνοντας τη συνεργασία με τους εργοδότες και υποστηρίζοντας την κατάρτιση των εκπαιδευτών και επιμορφωτών.

5.

Να εφαρμόσει το εθνικό σχέδιο δράσης 2013‐2016 για την κοινωνική ένταξη και να αξιολογεί την αποτελεσματικότητά του καλύπτοντας όλο το φάσμα των στόχων του. Να ενισχύσει τη διοικητική ικανότητα και τον συντονισμό μεταξύ της απασχόλησης και των κοινωνικών υπηρεσιών, ώστε να παρέχουν στήριξη κατά τρόπο ολοκληρωμένο στα άτομα που κινδυνεύουν, και να προωθήσει, στα πλαίσια των δημοσίων διοικήσεων που είναι υπεύθυνες για τα συστήματα ελάχιστου εισοδήματος, τον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών για τη στήριξη της μετάβασης από συστήματα ελάχιστου εισοδήματος στην αγορά εργασίας. Να βελτιώσει τη στοχοθέτηση των συστημάτων στήριξης της οικογένειας και τις ποιοτικές υπηρεσίες υπέρ των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος με παιδιά, ώστε να διασφαλιστεί η προοδευτικότητα και η αποτελεσματικότητα των κοινωνικών μεταβιβάσεων.

6.

Να διασφαλίσει τη φιλόδοξη και ταχεία εφαρμογή του νόμου αριθ. 20/2013 περί ενότητας της αγοράς σε όλα τα διοικητικά επίπεδα. Να εγκρίνει μια φιλόδοξη μεταρρύθμιση των επαγγελματικών υπηρεσιών και επαγγελματικών ενώσεων έως τα τέλη του 2014, καθορίζοντας τα επαγγέλματα που απαιτούν εγγραφή σε επαγγελματική οργάνωση, καθώς και τη διαφάνεια και τη λογοδοσία των επαγγελματικών φορέων, ανοίγοντας τα αδικαιολόγητα περιορισμένης πρόσβασης επαγγέλματα και διασφαλίζοντας την ενότητα της αγοράς όσον αφορά την πρόσβαση σε επαγγελματικές υπηρεσίες και την παροχή τους στην Ισπανία. Να μειώσει περαιτέρω τον χρόνο, το κόστος και τον αριθμό των διαδικασιών που απαιτούνται για τη δημιουργία μιας λειτουργούσας επιχείρησης. Να διευθετήσει τους αδικαιολόγητους περιορισμούς στη δημιουργία μεγάλης κλίμακας χώρων λιανικού εμπορίου, συγκεκριμένα μέσω της αναθεώρησης των υφιστάμενων περιφερειακών χωροταξικών ρυθμίσεων. Να προσδιορίσει τις πηγές χρηματοδότησης για τη νέα εθνική στρατηγική για την επιστήμη, την τεχνολογία και την καινοτομία και να θέσει σε λειτουργία τον νέο κρατικό οργανισμό έρευνας.

7.

Μετά τη μεταρρύθμιση του 2013, να διασφαλίσει την αποτελεσματική εξάλειψη του ελλείμματος στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας από το 2014 και εξής, μεταξύ άλλων με τη λήψη περαιτέρω διαρθρωτικών μέτρων, εάν χρειαστεί. Να επιλύσει το πρόβλημα των αφερέγγυων αυτοκινητοδρόμων με διόδια, ώστε να ελαχιστοποιηθεί το κόστος για το κράτος. Να θεσπίσει ανεξάρτητο φορέα ο οποίος να συμβάλει στην αξιολόγηση μελλοντικών σχεδίων υποδομής μεγάλης κλίμακας μέχρι το τέλος του 2014. Να λάβει μέτρα για να διασφαλίσει αποτελεσματικό ανταγωνισμό στις σιδηροδρομικές μεταφορές εμπορευμάτων και επιβατών.

8.

Να εφαρμόσει σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα τις συστάσεις της επιτροπής για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης. Να ενισχύσει τους μηχανισμούς ελέγχου και να αυξήσει τη διαφάνεια των διοικητικών αποφάσεων, ιδίως σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Να ολοκληρώσει και να παρακολουθεί στενά τα τρέχοντα μέτρα για την καταπολέμηση της παραοικονομίας και της αδήλωτης εργασίας. Να εγκρίνει τις εκκρεμούσες μεταρρυθμίσεις στη δομή του δικαστικού συστήματος και του «δικαστικού χάρτη» και να εξασφαλίσει την εφαρμογή των εγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/42

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, Ευρώπη 2020, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, η οποία εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, βάσει των συστάσεων της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 - 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λάβουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες εθνικές οικονομικές πολιτικές και πολιτικές απασχόλησης.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν αποφάσεις σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Γαλλίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Γαλλίας για την περίοδο 2012-2017. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Επιτροπή παρουσίασε τη γνώμη της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Γαλλίας για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2014 για το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση του Μηχανισμού Επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε τη Γαλλία ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθέτησε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την τόνωση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη δημοσιονομική εξυγίανση που θα ευνοεί την ανάπτυξη, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανεισμού στην οικονομία, να προωθηθεί η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης της επισκόπησης σχετικά με τη Γαλλία, βάσει του άρθρου 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Από την ανάλυση της Επιτροπής προκύπτει το συμπέρασμα ότι η Γαλλία παρουσιάζει μακροοικονομικές ανισορροπίες, που απαιτούν ειδική παρακολούθηση και αποφασιστική δράση σε επίπεδο πολιτικής. Ειδικότερα, η επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου και της ανταγωνιστικότητας, καθώς και οι επιπτώσεις της υπερχρέωσης του δημόσιου τομέα χρήζουν συνεχούς προσοχής.

(8)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή συνέστησε στη Γαλλία να καταβάλει περαιτέρω προσπάθειες για να διασφαλίσει την πλήρη συμμόρφωσή της με τη σύσταση του Συμβουλίου στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος.

(9)

Στις 7 Μαΐου 2014, η Γαλλία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και το πρόγραμμα σταθερότητας του 2014. Προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι διασυνδέσεις τους, τα δύο αυτά προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(10)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014 είναι να διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα έως το 2015 και να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος το 2017. Το πρόγραμμα σταθερότητας επιβεβαιώνει τον προηγούμενο μεσοπρόθεσμο στόχο ισοσκέλισης του προϋπολογισμού σε διαρθρωτικούς όρους, που είναι αυστηρότερος σε σχέση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Στόχος του προγράμματος σταθερότητας είναι να διαμορφωθεί το έλλειμμα στο 3 % του ΑΕΠ το 2015, δηλ. πάνω από τον στόχο που τίθεται στη σύσταση του Συμβουλίου της 21ης Ιουνίου 2013. Εφεξής, η προγραμματισμένη (εκ νέου υπολογισθείσα) ετήσια πρόοδος για την επίτευξη του ΜΔΣ είναι μικρότερη από την ελάχιστη απαίτηση που αντιστοιχεί στο 0,5 % του ΑΕΠ. Συνολικά, η δημοσιονομική στρατηγική που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας συνάδει μόνον εν μέρει με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει ότι το δημόσιο χρέος θα φθάσει σε ανώτατη τιμή 95,6 % του ΑΕΠ το 2014 και το 2015 και εν συνεχεία θα πέσει στο 91,9 % το 2017. Το μακροοικονομικό σενάριο, στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας, είναι ρεαλιστικό για το 2014 και ελαφρώς αισιόδοξο για το 2015, αφού προβλέπεται ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 1,0 % και 1,7 % κατά το τρέχον και το προσεχές έτος αντίστοιχα, έναντι 1,0 % και 1,5 % βάσει των εαρινών προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014. Τον Απρίλιο του 2014, το ανεξάρτητο Ανώτατο Συμβούλιο για τα Δημόσια Οικονομικά («Haut Conseil des finances publiques») γνωμοδότησε σχετικά με το μακροοικονομικό σενάριο του προγράμματος σταθερότητας. Το πρόγραμμα σταθερότητας περιγράφει σειρά πρόσθετων μέτρων για το 2014, μεταξύ των οποίων η ακύρωση υπουργικών πιστώσεων που θα εγκριθεί στο πλαίσιο συμπληρωματικού προϋπολογισμού, καθώς και τα πρώτα αποτελέσματα του σχεδίου εξοικονόμησης 50 δισεκατομμυρίων ευρώ που εξήγγειλε η κυβέρνηση.

Με βάση τα παραπάνω, και λαμβανομένου επίσης υπόψη του γεγονότος ότι η δημοσιονομική προσπάθεια που επιτεύχθηκε το 2013 ήταν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη κατά τον χρόνο που διατυπώθηκε η σύσταση της Επιτροπής, το πρόγραμμα σταθερότητας μπορεί να θεωρηθεί ότι ανταποκρίνεται εν πολλοίς στη σύσταση της Επιτροπής. Ο βαθμός λεπτομέρειας των μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι ανεπαρκής για να διασφαλιστεί αξιόπιστα η διόρθωση της κατάστασης υπερβολικού ελλείμματος έως το 2015, καθώς συνοδεύεται από τις προβλέψεις της Επιτροπής για έλλειμμα 3,4 % του ΑΕΠ το επόμενο έτος και υποκείμενη διαρθρωτική προσαρμογή που υστερεί κατά πολύ του επιπέδου που συνιστά το Συμβούλιο. Επιπλέον, πτωτική τάση παρουσιάζουν οι κίνδυνοι για τους στόχους της κυβέρνησης. Ειδικότερα, μένει να εγκριθεί μέρος των συμπληρωματικών μέτρων για το 2014 που εξαγγέλλονται στο πρόγραμμα σταθερότητας, ενώ το προγραμματιζόμενο ποσό εξοικονόμησης για το 2015 είναι πολύ αισιόδοξο. Βάσει των προβλέψεων της Επιτροπής, η δημοσιονομική προσπάθεια για την περίοδο 2013-2014 υπολείπεται κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ από την άποψη της (διορθωμένης) μεταβολής στο διαρθρωτικό ισοζύγιο και κατά τουλάχιστον 0,1 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ από την άποψη του ύψους των μέτρων που κρίνονταν αναγκαία την εποχή που εκδόθηκε η σύσταση του Συμβουλίου. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο εκτιμά ότι τα μέτρα στα οποία στηρίζεται η δημοσιονομική στρατηγική πρέπει να προσδιοριστούν περαιτέρω και ότι απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για συμμόρφωση με τη σύσταση του Συμβουλίου και για να διασφαλιστεί στη συνέχεια η κατάλληλη πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου. Ειδικότερα, θα πρέπει να προβλεφθούν πρόσθετες προσπάθειες στον επικείμενο τροποποιητικό νόμο του προϋπολογισμού για το 2014.

(11)

Δεδομένου του υψηλού και διαρκώς αυξανόμενου χρέους και του γεγονότος ότι η προθεσμία για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος αναβλήθηκε και πάλι έως το 2015, είναι ακόμη σημαντικότερο να εφαρμοσθεί αυστηρά ο προϋπολογισμός του 2014 και να καταβληθούν με συνέπεια ουσιαστικές προσπάθειες εξυγίανσης το 2015. Ειδικότερα, οι δημόσιες δαπάνες θα πρέπει να αυξάνονται με πολύ πιο αργό ρυθμό σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, όπως έχει προγραμματίσει η κυβέρνηση. Ως εκ τούτου, επιβάλλεται να προσδιοριστεί περαιτέρω η στρατηγική περιορισμού των δαπανών μέσω της εντατικοποίησης της εν εξελίξει αναθεώρησης των δαπανών και του, κατά περίπτωση, ανακαθορισμού του πεδίου εφαρμογής της κυβερνητικής δράσης. Δεν είναι δυνατή η επίτευξη σημαντικής εξοικονόμησης πόρων χωρίς να περιοριστεί σημαντικά η αύξηση των δαπανών κοινωνικής ασφάλισης, που αντιστοιχούν σχεδόν στο ήμισυ των δαπανών του δημόσιου τομέα.

Τούτο συνεπάγεται περιστολή των εξόδων υγειονομικής περίθαλψης και συνταξιοδότησης, για παράδειγμα με τον καθορισμό πιο φιλόδοξων ετήσιων στόχων όσον αφορά τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης και με το προσωρινό πάγωμα των συντάξεων, καθώς και άλλων κοινωνικών παροχών, όπως προγραμματίζει η κυβέρνηση. Εξάλλου, ο προγραμματιζόμενος νέος νόμος περί αποκέντρωσης θα πρέπει να απλουστεύσει τις ποικίλες διοικητικές βαθμίδες στη Γαλλία ώστε να εξαλειφθούν οι διοικητικές επικαλύψεις και να επιτευχθούν περαιτέρω συνέργειες, βελτίωση της αποδοτικότητας και εξοικονόμηση πόρων μέσω της συγχώνευσης ή της κατάργησης διοικητικών βαθμίδων. Στο πλαίσιο αυτό, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που περιγράφονται στο πρόγραμμα σταθερότητας πέραν του ότι θα αρχίσουν να ισχύουν μόνο μεσοπρόθεσμα, μολονότι το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα επισπεύσθηκε μετά το πρόγραμμα σταθερότητας, διατρέχουν επίσης σημαντικούς κινδύνους εφαρμογής. Θα πρέπει επίσης να ενισχυθεί ο έλεγχος των δαπανών της τοπικής αυτοδιοίκησης, μεταξύ άλλων με τον καθορισμό ανώτατου ορίου στην ετήσια αύξηση των φορολογικών εσόδων της τοπικής αυτοδιοίκησης, λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων ανώτατων ορίων για σειρά τοπικών φόρων, με παράλληλη σθεναρή εφαρμογή της προβλεπόμενης μείωσης των επιχορηγήσεων από μέρους της κεντρικής κυβέρνησης. Πέρα από την ανάγκη βραχυπρόθεσμης εξοικονόμησης, προβληματισμό προκαλεί και το θέμα της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών.

Παρόλο που οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία διατηρούνται υπό έλεγχο κατά τα τελευταία έτη, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για τη βελτίωση της οικονομικής απόδοσης του συστήματος υγείας. Ειδικότερα, επιβάλλεται η περαιτέρω εφαρμογή πολιτικών για τον έλεγχο των δαπανών, δεδομένου ότι προβλέπεται ότι, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, το σύστημα υγείας θα αντιμετωπίσει σημαντική αύξηση δαπανών. Οι φαρμακευτικές και διοικητικές δαπάνες, καθώς και η νοσοκομειακή περίθαλψη, περιλαμβάνονται στους τομείς των οποίων η αποδοτικότητα θα πρέπει να βελτιωθεί. Τέλος, τον Δεκέμβριο του 2013 εγκρίθηκε μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος με σκοπό την εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητάς του. Ωστόσο, η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος δεν αρκεί για να εξαλειφθεί το έλλειμμα του συστήματος, ιδίως εκείνο που οφείλεται σε καθεστώτα δημοσίων υπαλλήλων και εργαζομένων σε ορισμένες εταιρείες ελεγχόμενες από το κράτος και συμπερασματικά, σύμφωνα με τις προβλέψεις των γαλλικών αρχών, τα νέα συνταξιοδοτικά μέτρα θα περιορίσουν απλώς κατά το ήμισυ το συνολικό έλλειμμα περίπου στο 0,5 % του ΑΕΠ έως το 2020. Επιπλέον, το μέγεθος της προσαρμογής υπόκειται σε σημαντικούς κινδύνους, δεδομένου ότι το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι προβλέψεις αυτές ενδέχεται να αποδειχθεί υπερβολικά αισιόδοξο. Η νεοσυσταθείσα επιτροπή παρακολούθησης των συντάξεων («Comité de suivi des retraites») θα πρέπει να εξασφαλίσει τη σταδιακή εξάλειψη του ελλείμματος του συνταξιοδοτικού συστήματος.

(12)

Η Γαλλία συγκαταλέγεται στα κράτη μέλη με το υψηλότερο κόστος εργασίας. Ειδικότερα, η υψηλή φορολογική επιβάρυνση της εργασίας μειώνει την κερδοφορία των επιχειρήσεων και επιβαρύνει την απασχόληση. Για να στηριχθεί η ανταγωνιστικότητα κόστους, η κυβέρνηση έχει αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών για τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας. Τον Δεκέμβριο του 2012 εγκρίθηκε φορολογική πίστωση για την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση (Crédit d'impôt pour la compétitivité et l'emploi - CICE), που ισοδυναμεί με μείωση του κόστους εργασίας για μισθούς 2,5 φορές κάτω από τον κατώτατο μισθό. Τον Ιανουάριο του 2014 εξαγγέλθηκε περαιτέρω περικοπή του κόστους εργασίας ύψους 10 δισεκ. ευρώ στο πλαίσιο «συμφώνου ευθύνης και αλληλεγγύης». Τα δύο μέτρα θα ανέλθουν συνολικά σε 30 δισεκ. ευρώ ή στο 1,5 % του ΑΕΠ, που αντιστοιχεί στη συνολική αύξηση της φορολόγησης εταιρειών που καταγράφηκε την περίοδο 2010-2013, και θα γεφυρώσουν μόνο κατά το ήμισυ το χάσμα μεταξύ της Γαλλίας και του μέσου όρου της ζώνης του ευρώ όσον αφορά τις εργοδοτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Εξάλλου, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν την τάση να καταβάλλουν υψηλούς μισθούς, θα ωφεληθούν λιγότερο από τη φορολογική πίστωση CICE σε σχέση με τις μη εξαγωγικές επιχειρήσεις, μειώνοντας έτσι τις επιπτώσεις του μέτρου στην ανταγωνιστικότητα. Το σύμφωνο ευθύνης και αλληλεγγύης περιλαμβάνει μείωση του κόστους εργασίας για τους χαμηλούς μισθούς και μια μείωση με στόχο τους μισθούς που είναι 1,6 έως 3,5 φορές μεγαλύτεροι από τον κατώτατο μισθό. Το τελευταίο μέτρο, το οποίο αναμένεται να αρχίσει να ισχύει από το 2016, θα έχει πιο άμεσο αντίκτυπο στις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Ο καθορισμός των μισθών στη Γαλλία οδηγεί συνήθως σε στρεβλώσεις της διάρθρωσης των μισθών και περιορίζει την ικανότητα των επιχειρήσεων να προσαρμόζουν τους μισθούς στην οικονομική επιβράδυνση. Το Ανώτατο Συμβούλιο για τη Χρηματοδότηση της Κοινωνικής Προστασίας («Haut Conseil du financement de la protection sociale») αξιολόγησε τις επιπτώσεις στην απασχόληση διαφόρων σεναρίων για απαλλαγές από τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, αλλά περιορισμένη έμφαση έχει δοθεί στις επιπτώσεις τους στις μισθολογικές εξελίξεις και την ανταγωνιστικότητα.

Ωστόσο, παρά τη χορήγηση εκτεταμένων απαλλαγών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για τους εργαζομένους που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό, το κόστος εργασίας στο επίπεδο του κατώτατου μισθού παραμένει υψηλό. Οι απαλλαγές αυτές συνέβαλαν στον περιορισμό του κόστους εργασίας το 2013, γεγονός που αποτελεί μεν θετική εξέλιξη, αλλά το επίπεδο του κατώτατου μισθού στη Γαλλία παραμένει υψηλό σε σύγκριση με αυτό των άλλων κρατών μελών. Συνεπώς, ο κατώτατος μισθός θα πρέπει να συνεχίσει να εξελίσσεται κατά τρόπο που να στηρίζει τον ανταγωνισμό και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η Γαλλία εμφανίζει λίγες μόνον εξαιρέσεις από τον νομικά κατοχυρωμένο κατώτατο μισθό και περισσότερες προσπάθειες μπορούν να καταβληθούν για να μειωθεί το κόστος εργασίας για τις ευπαθείς ομάδες.

(13)

Η συνολική κατάταξη της Γαλλίας σε ορισμένες έρευνες του διεθνούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος έχει επιδεινωθεί. Παρά το γεγονός ότι έχουν καταβληθεί προσπάθειες στο πλαίσιο της διαδικασίας απλούστευσης που δρομολογήθηκε τον Ιούλιο του 2013 για να διευκολυνθούν οι σχέσεις των επιχειρήσεων με τη διοίκηση, απαιτείται περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Επιπλέον, ορισμένα μέτρα που εξετάστηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου απλούστευσης πρέπει ακόμη να προσδιοριστούν και να τεθούν σε εφαρμογή. Ειδικότερα, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους κανονισμούς από τον κώδικα εργασίας ή στους λογιστικούς κανόνες που συνδέονται με συγκεκριμένα όρια μεγέθους που παρεμποδίζουν την ανάπτυξη των γαλλικών επιχειρήσεων. Τα όρια αυτά μπορεί να παίξουν ρόλο στις δυσχέρειες των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων να φθάσουν σε μέγεθος που θα τους επιτρέπει να προβαίνουν σε εξαγωγές και καινοτομίες. Μικτά αποτελέσματα έχουν μέχρι σήμερα αποφέρει οι πρωτοβουλίες πολιτικής για αύξηση των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α) και καινοτομία από μέρους των ιδιωτικών επιχειρήσεων, ιδίως η φορολογική πίστωση για την έρευνα και οι πόλοι ανταγωνιστικότητας. Η μειούμενη βαρύτητα του βιομηχανικού τομέα στον γαλλικό ιδιωτικό τομέα μεταφράζεται σε στασιμότητα των δαπανών των ιδιωτικών εταιρειών για Ε&Α παρά τις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλονται σε επίπεδο επιχείρησης. Κατά συνέπεια, σε μεγάλο ποσοστό οι δαπάνες για Ε&Α εξακολουθούν να χρηματοδοτούνται με δημόσιο χρήμα, είτε άμεσα μέσω δημόσιας έρευνας είτε έμμεσα μέσω επιδοτήσεων. Η αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων εργαλείων θα πρέπει να βελτιωθεί περισσότερο ώστε να πραγματοποιηθούν υψηλότερες δαπάνες για Ε&Α από μέρους των ιδιωτικών επιχειρήσεων και να επιτευχθεί καινοτομία στον ιδιωτικό τομέα. Ειδικότερα, η διάθεση πόρων για τους πόλους ανταγωνιστικότητας μπορεί καλύτερα να προωθήσει επιπτώσεις κλίμακας και να βελτιώσει τη διάδοση της καινοτομίας. Εξάλλου, η αποτελεσματικότητα της πολιτικής μπορεί να ενισχυθεί αν επιτραπεί στους πόλους αυτούς να καταστούν πραγματικά δίκτυα επιχειρήσεων με θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις. Τέλος, το κόστος της φορολογικής πίστωσης για την έρευνα αναμένεται να φθάσει τα 5,8 δισεκ. ευρώ το 2014 (σχεδόν 0,3 % του ΑΕΠ). Παρά το κόστος του μέτρου αυτού, δεν υπάρχει εκ των υστέρων αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς του για την Ε&Α που να συνεκτιμά τις πιο πρόσφατες μεταρρυθμίσεις.

(14)

Μολονότι για ορισμένα επαγγέλματα (π.χ. κτηνίατροι, λογιστές) έχουν αρθεί τα εμπόδια ως προς τη νομική μορφή, τις απαιτήσεις εταιρικής συμμετοχής ή τα τιμολόγια, και έχουν θεσπιστεί νέα μέτρα για τη βελτίωση του ανταγωνισμού μέσω του πρόσφατου νόμου περί κατανάλωσης, ορισμένα επαγγέλματα εξακολουθούν σήμερα να αντιμετωπίζουν σημαντικούς φραγμούς εισόδου ή συμπεριφοράς (π.χ. ταξί, τομέας υγείας, συμβολαιογράφοι και νομικά επαγγέλματα εν γένει). Η αρχή του κλειστού αριθμού (numerus clausus) για την πρόσβαση σε πολλά επαγγέλματα (γιατροί, φαρμακοποιοί, κτλ.) εμποδίζει την πρόσβαση σε υπηρεσίες, και θα μπορούσε να αναθεωρηθεί χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο η ποιότητα και η ασφάλεια. Μέχρι σήμερα, δεν έχει πραγματοποιηθεί εμπεριστατωμένη αξιολόγηση της ανάγκης και της αναλογικότητας των περιορισμών που θίγουν τα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα. Στον λιανικό τομέα, παραμένουν οι επαχθείς απαιτήσεις έγκρισης για το άνοιγμα εμπορικών καταστημάτων, οι οποίες απορρέουν ειδικότερα από τους κανονισμούς αστικού σχεδιασμού, καθώς και η απαγόρευση των πωλήσεων κάτω του κόστους, με δυσμενείς επιπτώσεις για τον ανταγωνισμό και τους καταναλωτές. Μέχρι σήμερα, δεν έχουν εγκριθεί συγκεκριμένα μέτρα στη Γαλλία για την άρση των φραγμών εισόδου στον τομέα λιανικού εμπορίου. Όσον αφορά τη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, καταργούνται σταδιακά οι κανονιστικά ρυθμιζόμενες τιμές για τους πελάτες πλην των νοικοκυριών. Συνεχίζεται, ωστόσο, η κανονιστική ρύθμιση των τιμών για τα νοικοκυριά, ενώ, όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια, οι τιμές καθορίζονται κάτω από το επίπεδο του κόστους και η πρόσβαση εναλλακτικών προμηθευτών είναι περιορισμένη. Όσον αφορά τις ενεργειακές διασυνδέσεις, θα πρέπει να ολοκληρωθούν εν εξελίξει έργα, κυρίως με την Ισπανία, ώστε να ενισχυθούν οι διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με τις γειτονικές χώρες. Στον σιδηροδρομικό τομέα, οι φραγμοί εισόδου στην αγορά εξακολουθούν να εμποδίζουν την αποτελεσματική λειτουργία της. Η Γαλλία δεν έχει ανοίξει την εγχώρια αγορά σιδηροδρομικών επιβατικών μεταφορών στον ανταγωνισμό, εκτός από τις διεθνείς υπηρεσίες όπου υπάρχουν ορισμένοι νεοεισερχόμενοι. Έχει δρομολογήσει μεταρρύθμιση του σιδηροδρομικού της συστήματος με σκοπό να το καταστήσει περισσότερο βιώσιμο από οικονομική άποψη. Τον Οκτώβριο του 2013 υποβλήθηκε σχέδιο νόμου, το οποίο βρίσκεται επί του παρόντος υπό συζήτηση στο Κοινοβούλιο. Τα υποβληθέντα μέτρα περιλαμβάνουν την τοποθέτηση αυτόνομου διαχειριστή υποδομής στο πλαίσιο μιας κάθετα ολοκληρωμένης δομής που θα περιλαμβάνει τον κατεστημένο φορέα εκμετάλλευσης. Η νέα αυτή δομή ενδέχεται να παρεμποδίζει την πρόσβαση εναλλακτικών φορέων εκμετάλλευσης στο δίκτυο.

(15)

Η Γαλλία έχει υψηλή και αυξανόμενη συνολική φορολογική επιβάρυνση. Το 2013, ο λόγος φόρων προς το ΑΕΠ ήταν 45,9 %, ένας από τους υψηλότερους στην Ένωση, και ήταν μεγαλύτερος κατά 3,3 ποσοστιαίες μονάδες από την έναρξη της δημοσιονομικής εξυγίανσης το 2010. Στο πλαίσιο αυτό, μια ειδική επιτροπή («Assises de la fiscalité») συνέβαλε στη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος. Μέχρι σήμερα μικρή πρόοδος έχει σημειωθεί ως προς τη μείωση των εκ του νόμου προβλεπόμενων συντελεστών φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και φόρου εισοδήματος εταιρειών και την αύξηση της αποτελεσματικότητας στην είσπραξη του ΦΠΑ. Αντιθέτως, παρατάθηκε μέχρι το 2015 η προσωρινή πρόσθετη εισφορά για τις μεγάλες επιχειρήσεις, γεγονός που θα οδηγήσει τον συνολικό νόμιμο φορολογικό συντελεστή εισοδήματος εταιρειών να κορυφωθεί στο 38,1 % (ο νόμιμος συντελεστής είναι ήδη ένας από τους υψηλότερους στην Ένωση και ισούται με 33,3 %). Η κυβέρνηση ανακοίνωσε την προοδευτική κατάργηση της εταιρικής κοινωνικής συνεισφοράς αλληλεγγύης («C3S») και σταδιακή μείωση του νόμιμου συντελεστή στο 28 % μέχρι το 2020. Για το τελευταίο, δεν υπάρχουν λεπτομέρειες σχετικά με το ακριβές χρονοδιάγραμμα του μέτρου. Περιορισμένη πρόοδος σημειώθηκε επίσης κατά το τελευταίο έτος όσον αφορά τη μείωση και τον εξορθολογισμό των δαπανών που συνδέονται με τον φόρο εισοδήματος. Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε στον τομέα της περιβαλλοντικής φορολογίας (π.χ. με τη σταδιακή θέσπιση ενός φόρου άνθρακα ή «contribution climat énergie»), χαμηλό εξακολουθεί να παραμένει το ποσοστό του περιβαλλοντικού φόρου στο ΑΕΠ. Ειδικότερα, οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στη Γαλλία δεν αναπροσαρμόζονται βάσει του πληθωρισμού, ενώ παραμένουν ορισμένες σημαντικές περιβαλλοντικά επιζήμιες επιδοτήσεις, όπως ο προτιμησιακός συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης επί του πετρελαίου ντίζελ. Τέλος, το 2013 δεν ελήφθησαν πρόσθετα μέτρα για να αντιμετωπιστεί η ευνοϊκή μεταχείριση της σύναψης χρεών στη φορολογία των επιχειρήσεων με στόχο την παρεμπόδιση της περαιτέρω αύξησης του ιδιωτικού χρέους.

(16)

Παρά τα μέτρα πολιτικής που ελήφθησαν στη Γαλλία, το 2013 εξακολούθησε να επιδεινώνεται η κατάσταση της αγοράς εργασίας, ενώ οι σημαντικές προκλήσεις παραμένουν. Η ανεργία συνέχισε να αυξάνεται και έφθασε στο 10,3 % το 2013 (έναντι 7,5 % το 2008). Η αγορά εργασίας της Γαλλίας παραμένει κατακερματισμένη με πολύ χαμηλά επίπεδα μετάβασης από προσωρινές σε μόνιμες συμβάσεις (η πιθανότητα μετάβασης από προσωρινή σε μόνιμη εργασία ήταν μόλις 10,6 % το 2010, έναντι μέσου όρου 25,9 % στην Ένωση). Η διεπαγγελματική συμφωνία για τη διασφάλιση της απασχόλησης μετατράπηκε σε νόμο που εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2013. Παρόλο που η εν λόγω μεταρρύθμιση αποτελεί θετικό βήμα, τα αποτελέσματά της παραμένουν επί του παρόντος άνισα. Ειδικότερα, ελάχιστες εταιρείες χρησιμοποίησαν τις ρυθμίσεις για συμφωνίες σε επίπεδο εταιρειών που προβλέπονται βάσει του νόμου προκειμένου να αυξηθεί η ευελιξία των εργασιακών συνθηκών σε περίπτωση πρόσκαιρων οικονομικών δυσχερειών. Έχει, ωστόσο, μειωθεί σημαντικά το ποσοστό των πραγματικών απολύσεων που παραπέμπονται στη δικαιοσύνη. Παρά τις διαπραγματεύσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2014 μεταξύ των κοινωνικών εταίρων για μεταρρύθμιση του συστήματος παροχών ανεργίας, η νέα συμφωνία δεν αναμένεται να μειώσει ουσιαστικά το έλλειμμα του συστήματος. Το σωρευτικό έλλειμμα του συστήματος παροχών ανεργίας, που ανήλθε σχεδόν σε 1 % του ΑΕΠ το 2013, επιβάλλει τη λήψη πρόσθετων διαρθρωτικών μέτρων για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του εν λόγω συστήματος. Ειδικότερα, ορισμένα στοιχεία, όπως οι όροι επιλεξιμότητας, η σταδιακή μείωση των παροχών με την πάροδο του χρόνου ή τα ποσοστά αναπλήρωσης των εργαζομένων με τους μεγαλύτερους μισθούς, τροποποιήθηκαν μόνον οριακά μετά τη σύναψη της τελευταίας συμφωνίας μεταξύ των κοινωνικών εταίρων τον Μάρτιο του 2014, και θα πρέπει να προσαρμοστούν περαιτέρω ώστε να εξασφαλιστεί η καταλληλότητα των κινήτρων για εργασία. Χάρη στις διαδοχικές συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις, κατά την τελευταία τριετία το ποσοστό απασχόλησης των εργαζομένων μεταξύ 55 και 64 ετών εμφανίζει σταθερή αύξηση.

Εντούτοις, το ποσοστό απασχόλησης των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στη Γαλλία (45,6 % το 2013) παραμένει πολύ κάτω από τον μέσο όρο της Ένωσης ( - 4,5 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο) και μόνο το 55 % των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στη Γαλλία συνταξιοδοτείται αμέσως μετά την περίοδο απασχόλησης (2008-2011). Συνεπεία αυτού, το ποσοστό ανεργίας αυτής της ηλικιακής ομάδας έχει αυξηθεί σημαντικά κατά τα τελευταία έτη. Ως εκ τούτου, υπάρχει ανάγκη να ενισχυθούν τα μέτρα για βελτίωση της απασχολησιμότητας των εργαζομένων αυτών, με παράλληλη επανεξέταση των κινήτρων παραμονής ή επιστροφής τους στην εργασία.

(17)

Η έρευνα του προγράμματος PISA (Πρόγραμμα Διεθνούς Αξιολόγησης Μαθητών) του 2013 έδειξε ότι η εκπαιδευτική ανισότητα στη Γαλλία είναι από τις υψηλότερες στις χώρες του ΟΟΣΑ. Το ένα έκτο των νέων στη Γαλλία εγκαταλείπει την εκπαίδευση και την κατάρτιση χωρίς να έχει αποκτήσει τυπικά προσόντα. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό δεδομένου ότι το ποσοστό ανεργίας των νέων ήταν 25,5 % στα τέλη του 2013 και ο κίνδυνος ανεργίας ήταν σχεδόν διπλάσιος για τους λιγότερο ειδικευμένους νέους. Τα προγράμματα προώθησης της μαθητείας θα πρέπει να απευθύνονται ιδίως στους λιγότερο ειδικευμένους νέους. Κάποια πρόοδος στην αντιμετώπιση του θέματος σημειώθηκε με τη δρομολόγηση της μεταρρύθμισης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης τον Ιούλιο του 2013 και με την έκδοση νόμου για την επαγγελματική εκπαίδευση και τη δια βίου μάθηση τον Μάρτιο του 2014. Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς να εκτιμηθεί κατά πόσον τα μέτρα αυτά θα μειώσουν αποτελεσματικά τις ανισότητες του εκπαιδευτικού συστήματος, ενώ μένει ακόμη να τεθεί σε εφαρμογή ένα νέο σχέδιο που αφορά τον κατώτερο κύκλο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, και το οποίο ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο του 2014. Τέλος, διευκολύνθηκε η μετάβαση από το σχολείο στην εργασία, αλλά ο αριθμός των μαθητευομένων μειώθηκε το 2012 και αυτοί που επωφελούνταν όλο και περισσότερο από τα καθεστώτα ήταν οι σπουδαστές της ανώτερης εκπαίδευσης.

(18)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Γαλλίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έχει λάβει υπόψη όχι μόνο τη σημασία τους για μια διατηρήσιμη δημοσιονομική και κοινωνικοοικονομική πολιτική στη Γαλλία, αλλά και τη συμμόρφωσή τους με τους ενωσιακούς κανόνες και κατευθύνσεις, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις της στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 7 κατωτέρω.

(19)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας και η γνώμη του (6) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(20)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις που απηύθυνε σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 6 κατωτέρω.

(21)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη επίσης σε ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της. Με βάση την ανάλυση αυτή το Συμβούλιο εξέδωσε συγκεκριμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμα (7). Ως χώρα που έχει ως εθνικό νόμισμα το ευρώ, η Γαλλία θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών,

1.

Να ενισχύσει τη δημοσιονομική στρατηγική, προσδιορίζοντας περαιτέρω τα αναγκαία μέτρα για το 2014 και τα επόμενα έτη, ώστε να διασφαλιστεί η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος με διατηρήσιμο τρόπο, το αργότερο έως το 2015, με την επίτευξη της προσπάθειας διαρθρωτικής προσαρμογής που προσδιορίζεται στη σύσταση που διατύπωσε το Συμβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ). Η μόνιμη διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών απαιτεί την αξιόπιστη εφαρμογή φιλόδοξων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να αυξηθεί η ικανότητα προσαρμογής και να τονωθεί η ανάπτυξη και η απασχόληση. Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να επιδιώξει διαρθρωτική προσαρμογή για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου ίση τουλάχιστον με 0,5 % του ΑΕΠ ετησίως, και μεγαλύτερη σε περίπτωση ευνοϊκών οικονομικών συνθηκών, ή εν ανάγκη να διασφαλίσει ότι πληρούται ο κανόνας για το χρέος ώστε να τεθεί ο υψηλός δείκτης χρέους γενικής κυβέρνησης σε σταθερή πτωτική τροχιά. Να εντείνει τις προσπάθειες επίτευξης αποδοτικότητας σε όλους του υποτομείς της γενικής κυβέρνησης, μεταξύ άλλων ανακαθορίζοντας, κατά περίπτωση, το πεδίο εφαρμογής της κυβερνητικής δράσης. Ειδικότερα, να λάβει μέτρα για τον σημαντικό περιορισμό από το 2015, βάσει του προγραμματισμού, της αύξησης του κόστους κοινωνικής ασφάλισης, με τον καθορισμό περισσότερο φιλόδοξων ετήσιων στόχων όσον αφορά τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης, περιορισμό των συνταξιοδοτικών δαπανών, και εξορθολογισμό των οικογενειακών παροχών και επιδομάτων στέγασης. Να θέσει σαφές χρονοδιάγραμμα για την εν εξελίξει διαδικασία αποκέντρωσης και να λάβει τα πρώτα μέτρα έως τον Δεκέμβριο του 2014, με στόχο την εξάλειψη των διοικητικών επικαλύψεων, τη διευκόλυνση των συγχωνεύσεων στο πλαίσιο της τοπικής αυτοδιοίκησης και την αποσαφήνιση των ευθυνών κάθε βαθμίδας τοπικής διοίκησης. Να ενισχύσει τα κίνητρα για τον εξορθολογισμό των δαπανών της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθορίζοντας ανώτατο όριο στην ετήσια αύξηση των φορολογικών εσόδων της τοπικής αυτοδιοίκησης, μειώνοντας παράλληλα τις επιχορηγήσεις από μέρους της κεντρικής κυβέρνησης, όπως έχει προγραμματιστεί. Πέραν της ανάγκης για βραχυπρόθεσμη εξοικονόμηση, να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της προβλεπόμενης μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης αύξησης των δημόσιων δαπανών για την υγεία, μεταξύ άλλων και στον τομέα των φαρμακευτικών δαπανών, και να λάβει, όταν και όπου χρειάζεται, πρόσθετα μέτρα ώστε να εξισορροπηθεί με διατηρήσιμο τρόπο το συνταξιοδοτικό σύστημα έως το 2020 καλύπτοντας όλα τα καθεστώτα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα υφιστάμενα ειδικά και συμπληρωματικά καθεστώτα.

2.

Να διασφαλίσει τη διατήρηση της μείωσης του εργατικού κόστους που προκύπτει από τη φορολογική πίστωση CICE. Να αναλάβει δράση για την περαιτέρω μείωση των εργοδοτικών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο του συμφώνου ευθύνης και αλληλεγγύης, διασφαλίζοντας ότι το αποτέλεσμα δεν αντισταθμίζεται από άλλα μέτρα και ότι η προβλεπόμενη στόχευση διατηρείται. Να αξιολογήσει περαιτέρω τις οικονομικές επιπτώσεις των απαλλαγών από τις εργοδοτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, δίνοντας έμφαση στην απασχόληση, τις μισθολογικές εξελίξεις και την ανταγωνιστικότητα και, εφόσον χρειάζεται, να λάβει τα κατάλληλα μέτρα. Να μειώσει περαιτέρω το κόστος εργασίας με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο κυρίως στο χαμηλότερο άκρο της μισθολογικής κλίμακας ιδίως μέσω στοχευμένων μειώσεων των εργοδοτικών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, λαμβάνοντας υπόψη διάφορα καθεστώτα μισθολογικής στήριξης.

3.

Να απλουστεύσει τους διοικητικούς, δημοσιονομικούς και λογιστικούς κανόνες των εταιρειών και να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την υλοποίηση του εν εξελίξει «σχεδίου απλούστευσης» της κυβέρνησης έως τον Δεκέμβριο του 2014. Να εξαλείψει τα κανονιστικά εμπόδια για την ανάπτυξη των εταιρειών, επανεξετάζοντας ιδίως τα κριτήρια μεγέθους που περιέχουν οι κανονισμοί, ώστε να αποφευχθούν οι επιπτώσεις όσον αφορά τα κατώτατα όρια. Να λάβει μέτρα για την απλούστευση και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής καινοτομίας, ειδικότερα μέσω αξιολογήσεων συνεκτιμώντας τις πιο πρόσφατες μεταρρυθμίσεις και, κατά περίπτωση, την προσαρμογή της φορολογικής πίστωσης CICE. Να μεριμνήσει ώστε οι πόροι να εστιάζονται στους αποτελεσματικότερους πόλους ανταγωνιστικότητας και να προωθήσει περαιτέρω τον οικονομικό αντίκτυπο της καινοτομίας που αναπτύσσεται στους πόλους.

4.

Να εξαλείψει τους αδικαιολόγητους περιορισμούς πρόσβασης και άσκησης των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, να μειώσει το κόστος εισόδου και να προωθήσει τον ανταγωνισμό στις υπηρεσίες. Να αναλάβει περαιτέρω δράση για τη μείωση του κανονιστικού φόρτου που επηρεάζει τη λειτουργία του τομέα λιανικού εμπορίου, ιδίως μέσω της απλούστευσης της έγκρισης για το άνοιγμα εμπορικών καταστημάτων και της άρσης της απαγόρευσης των πωλήσεων κάτω του κόστους. Να διασφαλίσει τον καθορισμό κανονιστικά ρυθμιζόμενων τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας για τους οικιακούς πελάτες στο κατάλληλο επίπεδο το οποίο δεν συνιστά εμπόδιο για τον ανταγωνισμό, διατηρώντας παράλληλα προσιτούς όρους για τις ευπαθείς ομάδες. Να ενισχύσει τις δυνατότητες διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με την Ισπανία· ειδικότερα, να αυξήσει την ικανότητα διασυνδέσεων για την πλήρη ενσωμάτωση της ιβηρικής αγοράς φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά. Στον τομέα των σιδηροδρόμων, να διασφαλίσει την ανεξαρτησία του νέου «ενοποιημένου διαχειριστή υποδομής» από τον κατεστημένο φορέα εκμετάλλευσης και να λάβει μέτρα για το άνοιγμα των εγχώριων επιβατικών μεταφορών στον ανταγωνισμό σύμφωνα με τις διατάξεις των υπό έκδοση οδηγιών και το χρονοδιάγραμμα που αυτές θα ορίσουν.

5.

Να μειώσει τη φορολογική επιβάρυνση της εργασίας και να επιταχύνει τις προσπάθειες για την απλούστευση του φορολογικού συστήματος και την αύξηση της αποτελεσματικότητάς του. Για τον σκοπό αυτό, αρχής γενομένης από τον προϋπολογισμό του 2015, να λάβει μέτρα για την κατάργηση των μη αποδοτικών δαπανών που συνδέονται με τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και τον φόρο εισοδήματος εταιρειών βάσει των πρόσφατων αξιολογήσεων και της πρωτοβουλίας «Assises de la fiscalité», μειώνοντας παράλληλα τους νόμιμους συντελεστές· να λάβει πρόσθετα μέτρα για να εξαλειφθεί η ευνοϊκή μεταχείριση της σύναψης χρεών στη φορολογία των επιχειρήσεων· να διευρύνει τη φορολογητέα βάση, ιδίως όσον αφορά την κατανάλωση· να καταργήσει σταδιακά τις επιζήμιες για το περιβάλλον επιδοτήσεις.

6.

Να αναλάβει περαιτέρω δράση για την καταπολέμηση της δυσκαμψίας της αγοράς εργασίας, και ειδικότερα να λάβει μέτρα για τη μεταρρύθμιση των όρων των συμφωνιών διατήρησης της απασχόλησης «accords de maintien de l'emploi» ώστε να αυξηθεί η υιοθέτησή τους από εταιρείες που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες. Να λάβει πρόσθετα μέτρα για τη μεταρρύθμιση του συστήματος παροχών ανεργίας σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συστήματος, ενώ παράλληλα να εξασφαλίζεται η παροχή επαρκών κινήτρων για επιστροφή στην εργασία. Να εξασφαλίσει την παροχή κατάλληλων συμβουλευτικών υπηρεσιών για τους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς και την κατάρτισή τους, και να αξιολογήσει εκ νέου τις σχετικές ειδικές ρυθμίσεις παροχών ανεργίας εκτιμώντας την κατάστασή τους στην αγορά εργασίας.

7.

Να επιδιώξει τον εκσυγχρονισμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, να εφαρμόσει τη μεταρρύθμιση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και να λάβει περαιτέρω μέτρα για τη μείωση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων, ιδίως με την ενίσχυση των μέτρων σχετικά με την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου. Να διασφαλίσει ότι οι ενεργητικές πολιτικές αγοράς εργασίας στηρίζουν αποτελεσματικά τις πλέον ευπαθείς ομάδες. Να βελτιώσει τη μετάβαση από το σχολείο στην εργασία, ειδικότερα μέσω της ενίσχυσης των μέτρων για την περαιτέρω ανάπτυξη της μαθητείας, με ιδιαίτερη έμφαση στους ανειδίκευτους εργαζόμενους.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/50

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, θα εστιάσει το ενδιαφέρον της σε νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, βάσει των προτάσεων της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 - 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λάβουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες εθνικές οικονομικές πολιτικές και πολιτικές απασχόλησης.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν αποφάσεις σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Η Κροατία συμμετέσχε στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο 2013 σε εθελούσια και άτυπη βάση με την υποβολή οικονομικού προγράμματος· δεν υπήρξαν ειδικές ανά χώρα συστάσεις. Στις 21 Ιουνίου 2013, το Συμβούλιο υιοθέτησε συμπεράσματα εκφράζοντας την ικανοποίησή του για το οικονομικό πρόγραμμα της Κροατίας, τονίζοντας ότι η Κροατία αναμένεται να ανταποκριθεί σταδιακά στις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και ότι πρέπει να ακολουθήσει αξιόπιστη πορεία εξυγίανσης, διασφαλίζοντας παράλληλα δαπάνες που ευνοούν την ανάπτυξη και εξασφαλίζοντας χώρο για συγχρηματοδότηση των κεφαλαίων που εισρέουν από τα ταμεία της ΕΕ.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση του Μηχανισμού Επαγρύπνησης, στην οποία η Κροατία προσδιορίζεται ως ένα από τα κράτη μέλη που θα πρέπει να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Το Συμβούλιο υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη δημοσιονομική εξυγίανση που θα ευνοεί την ανάπτυξη, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανεισμού στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης της επισκόπησης σχετικά με την Κροατία, βάσει του άρθρου 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Από την ανάλυση της Επιτροπής προκύπτει το συμπέρασμα ότι η Κροατία αντιμετωπίζει υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες, που απαιτούν ειδική παρακολούθηση και αποφασιστική δράση σε επίπεδο πολιτικής. Ειδικότερα, απαιτείται μέτρων πολιτικής λαμβανομένων υπόψη των τρωτών σημείων που οφείλονται στις σημαντικές εξωτερικές υποχρεώσεις, στην επιδείνωση των εξαγωγικών επιδόσεων, στην υπερχρέωση των επιχειρήσεων και στην ταχεία αύξηση του χρέους γενικής κυβέρνησης, όλα σε ένα πλαίσιο χαμηλής ανάπτυξης και περιορισμένης ικανότητας προσαρμογής.

(8)

Στις 24 Απριλίου 2014, η Κροατία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2014 και το πρόγραμμα σύγκλισης του 2014. Για να ληφθεί υπόψη η αλληλεξάρτησή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτόχρονα.

(9)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης του 2014 είναι η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος έως το 2016, με την παράλληλη επιστροφή σε τροχιά διατηρήσιμης οικονομικής ανάπτυξης. Αυτό προβλέπεται να επιτευχθεί με τη συνεχή μείωση του ελλείμματος από 4,9 % του ΑΕγχΠ το 2013 σε ποσοστό χαμηλότερο του 3 % του ΑΕγχΠ έως το 2016, προθεσμία που έχει τεθεί για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος. Το πρόγραμμα σύγκλισης προβλέπει ότι το δημόσιο χρέος θα κορυφωθεί περίπου στο 72 % του ΑΕγχΠ το 2014, θα σημειώσει ελαφρά πτώση το επόμενο έτος και στη συνέχεια θα παραμείνει σε σταθερά επίπεδα. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης είναι αισιόδοξο για ολόκληρη τη διάρκεια του προγράμματος. Σύμφωνα με το σενάριο του προγράμματος, το ΑΕγχΠ θα παραμείνει στάσιμο το 2014, ενώ μέτρια αύξηση 1,2 % προβλέπεται το 2015· έναντι μείωσης 0,6 % και αύξησης 0,7 %, αντίστοιχα σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2014. Τα αριθμητικά στοιχεία των δημοσιονομικών προβλέψεων του προγράμματος σύγκλισης αποκλίνουν από τα πρότυπα του ευρωπαϊκού συστήματος εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών, εμφανίζοντας έλλειψη συνοχής με προηγούμενα στοιχεία και με το μακροοικονομικό σενάριο και εμποδίζοντας την κατάλληλη αντιπαραβολή με τις εαρινές προβλέψεις του 2014 των υπηρεσιών της Επιτροπής. Εξάλλου, το πρόγραμμα σύγκλισης δεν παρέχει επαρκές επίπεδο λεπτομέρειας σχετικά με τα μέτρα εξυγίανσης για το 2015 και το 2016, ιδίως από πλευράς δαπανών. Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις του 2014 των υπηρεσιών της Επιτροπής, το ονομαστικό ισοζύγιο αναμένεται να φθάσει στο 3,8 % του ΑΕΠ το 2014 και στο 3,1 % του ΑΕΠ το 2015 αντιστοίχως. Μετά την αναγκαία προσαρμογή ώστε οι εν λόγω προβλέψεις να καταστούν συγκρίσιμες με τους στόχους που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος ΔΥΕ (δηλαδή, εξαιρώντας τις επιπτώσεις της μεταβίβασης των συνταξιοδοτικών πόρων του δεύτερου πυλώνα), η πρόβλεψη της Επιτροπής για το έλλειμμα θα είναι 4,6 % του ΑΕΠ το 2014 και 3,8 % του ΑΕΠ το 2015.

Δεδομένου ότι το πρόγραμμα σύγκλισης αποτελεί την πρώτη έκθεση σχετικά με τα μέτρα που έλαβαν οι αρχές μετά την κίνηση της ΔΥΕ στις 28 Ιανουαρίου 2014, η Επιτροπή αξιολόγησε τα μέτρα που έλαβε η Κροατία σε ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στις 2 Ιουνίου 2014. Ειδικότερα, ο πρωταρχικός στόχος προβλέπεται να εκπληρωθεί το 2014, ενώ το έλλειμμα αναμένεται να υπερβεί κατά τι τον στόχο του 2015. Η βελτίωση του διαρθρωτικού ισοζυγίου υπολείπεται οριακά των απαιτήσεων για το 2014 και για το 2015. Τέλος, μολονότι η μεταβολή στο προσαρμοσμένο διαρθρωτικό ισοζύγιο είναι χαμηλότερη από τη συνιστώμενη προσπάθεια, η προσπάθεια, υπολογιζόμενη βάσει του υποκείμενου ποσού μέτρων διακριτικής ευχέρειας, εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί τόσο το 2014 όσο και το 2015. Για να μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και να ενισχυθεί η διατηρησιμότητα της εξυγίανσης, δικαιολογείται μεγαλύτερη προσοχή στην ποιότητα των μέτρων και μετάβαση σε μέτρα που βασίζονται στις δαπάνες. Βάσει της οικείας αξιολόγησης του προγράμματος σύγκλισης και των προβλέψεων της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, το Συμβούλιο εκτιμά ότι, μολονότι η Κροατία έλαβε αποτελεσματικά μέτρα έως τις 30 Απριλίου 2014 για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος σύμφωνα με τις συστάσεις, απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες για να συμμορφωθεί με τη σύσταση στο πλαίσιο της ΔΥΕ ώστε να διορθώσει το υπερβολικό έλλειμμα έως το 2016 και να διασφαλίσει την αξιοπιστία της διόρθωσης.

(10)

Τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης θα πρέπει να προσανατολιστούν στη βελτίωση της ποιότητας των δημοσίων οικονομικών, με στόχο την επίτευξη της αποδοτικότητας, ιδίως των μισθολογικών δαπανών, των δαπανών κοινωνικής ασφάλισης και των επιδοτήσεων και την εξασφάλιση επαρκών δημοσιονομικών περιθωρίων ώστε να δοθεί προτεραιότητα στις δαπάνες που ευνοούν την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, μεταξύ άλλων και για τα έργα που χρηματοδοτούνται από την Ένωση. Η Κροατία έχει κατά τα τελευταία έτη προβεί σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις του δημοσιονομικού πλαισίου της. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει αδυναμία σε σχέση με τον δημοσιονομικό σχεδιασμό, τον αποτελεσματικό έλεγχο των δαπανών και τη συνεκτική εφαρμογή των δημοσιονομικών περιορισμών, τα οποία επηρεάζουν αρνητικά τη χάραξη δημοσιονομικής πολιτικής. Παρά την πρόσφατη τροποποίησή του, ο σχεδιασμός των δημοσιονομικών κανόνων θα πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω. Ιδιαίτερα, η αποτελεσματικότητα του δημοσιονομικού πλαισίου υπονομεύεται από την απουσία προληπτικών μηχανισμών και την ασθενή συμμόρφωση με τον κανόνα για το χρέος, καθώς και τη διφορούμενη διατύπωση του κανόνα περί ισοσκελισμένου προϋπολογισμού σε διαρθρωτικούς όρους. Η συγκρότηση της επιτροπής δημοσιονομικής πολιτικής είναι ευπρόσδεκτη, αλλά κρίνεται αναγκαία η λήψη πρόσθετων μέτρων για να ενισχυθεί η θέση της στον σχεδιασμό και την παρακολούθηση του προϋπολογισμού, και ιδίως η ανεξαρτησία της από όλες τις δημοσιονομικές αρχές.

(11)

Η Κροατία αντιμετωπίζει την πρόκληση να επιδιώξει τη δημοσιονομική εξυγίανση χωρίς να βλάψει την ανταγωνιστικότητα και τις προοπτικές οικονομικής ανάκαμψης. Με αυτό το σκεπτικό, τα δημοσιονομικά έσοδα περιορίζονται από τον στενό ορισμό των φορολογητέων βάσεων που προσφέρουν σταθερή φορολογική απόδοση και έχουν μικρή στρεβλωτική επίπτωση στην ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων ανακοινώνει σχέδιο για τη θέσπιση επαναλαμβανόμενης φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας το 2016, αλλά δεν έχει ακόμη καθοριστεί ο επιχειρησιακός του σχεδιασμός, ούτε ο σχεδιασμός της φορολογητέας βάσης. Η Κροατία είναι επίσης αποφασισμένη να λάβει μέτρα για βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης μέσω του περιορισμού της παραοικονομίας. Έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση. Η σταδιακή εισαγωγή ταμειολογιστικών μηχανών (ΑΤΜ) έχει αυξήσει τα έσοδα μέσω της καλύτερης εποπτείας των συναλλαγών. Η αναδιοργάνωση της φορολογικής διοίκησης αναμένεται να βελτιώσει την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα της είσπραξης των φόρων μειώνοντας παράλληλα τις επιβαρύνσεις της συμμόρφωσης για τους φορολογούμενους. Ωστόσο, βάσει των αναγκών δημοσιονομικής εξυγίανσης και λαμβανομένων επίσης υπόψη στοιχείων που αποκαλύπτουν σημαντικά ποσά ανείσπρακτων φόρων, φαίνεται ότι υπάρχει πεδίο για περαιτέρω αύξηση της αποδοτικότερης είσπραξης των φόρων και απαιτούνται συνεχείς προσπάθειες για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης μέσω της παροχής περισσότερων ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους φορολογούμενους.

(12)

Η Κροατία έχει λάβει μέτρα με στόχο τη βελτίωση της βιωσιμότητας και της επάρκειας του συνταξιοδοτικού συστήματος: από τον Νοέμβριο του 2010 έχουν αυξηθεί σταδιακά η νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης, η ηλικία πρόωρης συνταξιοδότησης, καθώς και η περίοδος επιλεξιμότητας για τις γυναίκες και θα πρέπει να έχουν εναρμονιστεί πλήρως έως το 2030. Οι τροποποιήσεις του νόμου περί ασφάλισης σύνταξης που εγκρίθηκαν τον Δεκέμβριο του 2013 αυξάνουν τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 και την ηλικία πρόωρης συνταξιοδότησης από τα 60 στα 62 έτη. Ωστόσο, η αύξηση αυτή θα αρχίσει να ισχύει μόλις το 2031, προοπτική όχι αρκετά φιλόδοξη λαμβανομένων υπόψη των δημογραφικών τάσεων. Παρά τις μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται τα τελευταία έτη, εξακολουθούν να υπάρχουν διάφορες δυνατότητες για πρόωρη σύνταξη. Λαμβανομένου υπόψη του εύρους των εξαιρέσεων, οι ποινές για πρόωρη συνταξιοδότηση και το επιμίσθιο μεταγενέστερης συνταξιοδότησης δεν δημιουργούν επαρκή κίνητρα παραμονής στην εργασία μέχρι την νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης, γεγονός που έχει αρνητική επίπτωση στην προσφορά εργατικού δυναμικού και τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος. Ο νόμος για τον ενιαίο φορέα εμπειρογνωμόνων ιατρών εγκρίθηκε το 2013 προκειμένου να συμβάλει στον περιορισμό της εισροής συνταξιούχων αναπηρίας και να μειώσει την απάτη μέσω της ενιαίας αξιολόγησης της αναπηρίας. Πέραν των αυξημένων ελέγχων, αντικείμενο του νόμου αυτού είναι μια αναμφισβήτητη ανάγκη, αλλά η επίπτωση στις δαπάνες θα εξαρτηθεί από τον τρόπο εφαρμογής των μέτρων και τον βαθμό επιβολής των αποφάσεων. Οι συντάξεις που χορηγούνται στο πλαίσιο ειδικών καθεστώτων και οι οποίες υπερέβαιναν συγκεκριμένο όριο περικόπηκαν κατά 10 %, αν και σε προσωρινή βάση, ενώ η αναπροσαρμογή τους συνδέεται με τη μεταβολή του ΑΕΠ. Παρά τις πρόσφατες προσπάθειες για περιορισμό των δαπανών και αύξηση της διαφάνειας, ο ρυθμός και ο βαθμός σύγκλισης με τους γενικούς κανόνες των συντάξεων που χορηγούνται στο πλαίσιο ειδικών καθεστώτων είναι βραδείς, και η συνολική πρόοδος παραμένει περιορισμένη.

(13)

Στον τομέα της υγείας επιτυγχάνονται ευλόγως ικανοποιητικά αποτελέσματα και η πρόσβαση στις υπηρεσίες είναι καλή, με κάποιες περιφερειακές διακυμάνσεις, αλλά το σύστημα συμβάλλει σημαντικά στην άσκηση πιέσεων επί των δημόσιων οικονομικών. Οι αρχές έχουν εντοπίσει ανεπάρκειες του νοσοκομειακού δικτύου οι οποίες επιδέχονται θεραπεία. Το γενικό πρόγραμμα που υποβλήθηκε τον Μάρτιο του 2014 για την αναδιοργάνωση της νοσοκομειακής περίθαλψης προβλέπει μέτρα για τη βελτίωση της, όπως τον εξορθολογισμό του νοσοκομειακού δικτύου, μείωση της μέσης διάρκειας νοσηλείας, καλύτερη κατανομή των νοσοκομειακών κλινών, μεταξύ άλλων και για τη μακροχρόνια περίθαλψη, καθώς και περαιτέρω αλλαγές στη χρηματοδότηση των νοσοκομείων. Για την έμπρακτη εφαρμογή του προγράμματος θα πρέπει να εξασφαλιστεί ισχυρή ικανότητα παρακολούθησης και εφαρμογής τόσο σε επίπεδο νοσοκομείων όσο και σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης. Η μακροχρόνια περίθαλψη χαρακτηρίζεται από υπηρεσίες διάσπαρτες μεταξύ των συστημάτων υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, χαμηλά ποσοστά κάλυψης και περιορισμένες επίσημες υπηρεσίες περίθαλψης, υψηλό κόστος παροχής και μεγάλες λίστες αναμονής.

(14)

Τα ποσοστά απασχόλησης και δραστηριότητας συγκαταλέγονται στα χαμηλότερα στην Ένωση, και είναι ιδιαίτερα χαμηλά για τους νέους και για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Πέραν των κυκλικών εξελίξεων, αυτά τα αποτελέσματα στην αγορά εργασίας συνδέονται εν μέρει με το θεσμικό και το πολιτικό πλαίσιο. Η Κροατία έχει δρομολογήσει μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας για να αυξήσει την ευελιξία της εν λόγω αγοράς. Το πρώτο στάδιο των μεταρρυθμίσεων, το οποίο ολοκληρώθηκε το 2013, εστιάστηκε στη ρύθμιση των συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου. Η κυβέρνηση εξέδωσε, τον Ιανουάριο του 2014, δεύτερη νομοθετική πρόταση, η οποία προβλέπει μείωση του κόστους των απολύσεων με τη συντόμευση και την απλούστευση των διαδικασιών και την αύξηση της ευελιξίας του χρόνου εργασίας. Επιπροσθέτως, θα θεσπιστούν περισσότερο ευέλικτες μορφές απασχόλησης, όπως οι συμβάσεις μερικής απασχόλησης. Οι αλλαγές αυτές θα θέσουν σε γενικές γραμμές την Κροατία στο ίδιο επίπεδο με τους ομολόγους της, όσον αφορά τον δείκτη προστασίας της απασχόλησης. Μολονότι οι μεταρρυθμίσεις αυτές αναμένεται να έχουν θετική επίδραση στη συνολική απασχόληση, συνεπάγονται επίσης αυξημένο κίνδυνο κατακερματισμού της αγοράς εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της σύναψης συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Εν τω μεταξύ, δεν προβλέπονται μεταβολές στα θεσμικά όργανα καθορισμού των μισθών παρά τον συνδυασμό, στην Κροατία, σχετικά υψηλών μέσων μισθών και πολύ χαμηλών ποσοστών απασχόλησης. Παρά την περαιτέρω αύξηση της ανεργίας, οι δαπάνες και η κάλυψη μέτρων ενεργητικής πολιτικής για την αγορά εργασίας ώστε να διασφαλίζεται καλύτερη πρόσβαση και μεγαλύτερη παραμονή στην αγορά εργασίας παραμένουν κάτω από τον μέσο όρο, ιδίως όσον αφορά τους νέους, τους μακροχρόνια ανέργους και τους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας. Η διοικητική ικανότητα της κροατικής υπηρεσίας δημόσιας διοίκησης υφίσταται σοβαρές πιέσεις, μεταξύ άλλων και σε περιφερειακό επίπεδο. Δεν υφίσταται ένα συνολικό σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης των εξελίξεων στην αγορά εργασίας και των αναγκών της αγοράς εργασίας, περιλαμβανομένης της πρόβλεψης δεξιοτήτων, ούτε πραγματοποιείται τακτική αξιολόγηση των μέτρων ενεργητικής πολιτικής για την αγορά εργασίας. Υψηλό είναι το ποσοστό αδήλωτης αμειβόμενης δραστηριότητας.

(15)

Η κατάσταση που επικρατεί στην αγορά εργασίας εμπνέει ιδιαίτερη ανησυχία για τους νέους, δεδομένου ότι η ανεργία των νέων αυξήθηκε δραστικά και έφθασε σχεδόν στο 50 % το 2013, ενώ εξακολουθεί να αυξάνεται το ποσοστό των νέων που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης και κατάρτισης. Στις σημαντικές προκλήσεις περιλαμβάνονται δράσεις που προορίζονται για τους μη καταχωρισμένους άνεργους νέους και κινητοποίηση του ιδιωτικού τομέα για να προσφέρει περισσότερες θέσεις μαθητείας, σύμφωνα με τους στόχους της «εγγύησης για τη νεολαία». Η Κροατία αντιμετωπίζει επίσης σοβαρές προκλήσεις στον τομέα της εκπαίδευσης όσον αφορά τη σύνδεσή της με την αγορά εργασίας και την εξασφάλιση ποιοτικής εκπαίδευσης σε όλους τους εκπαιδευτικούς τομείς. Δεν υπάρχουν προγράμματα μάθησης στον χώρο εργασίας ούτε επαγγελματικός προσανατολισμός στη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ χαμηλή είναι και η ενασχόληση των εργοδοτών με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και τη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τα ποσοστά απασχόλησης ανάμεσα στους προσφάτως αποφοιτήσαντες είναι σημαντικά χαμηλότερα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ένωσης. Το παρωχημένο σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης βρίσκεται υπό μεταρρύθμιση με τη μορφή πειραματικών νέων σχολικών προγραμμάτων. Αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή το κροατικό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων και η στρατηγική για την εκπαίδευση, την επιστήμη και την τεχνολογία, αλλά θα πρέπει να βελτιωθούν τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα και να ευθυγραμμιστούν με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

(16)

Η υψηλή ανεργία και η χαμηλή συμμετοχή στην αγορά εργασίας έχουν οδηγήσει στην επιδείνωση της κοινωνικής κατάστασης στην Κροατία. Το ποσοστό των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και είναι σημαντικά μεγαλύτερο από τον μέσο όρο της ΕΕ. Ο σχεδιασμός του συστήματος κοινωνικών παροχών επιτρέπει στους αποδέκτες να σωρεύουν επικαλυπτόμενες χρηματικές μεταβιβάσεις. Όταν οι αποδέκτες επιστρέφουν στην εργασία χάνουν το ευεργέτημα ορισμένων από αυτές τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, γεγονός που αποτελεί αντικίνητρο για την είσοδό τους στην αγορά εργασίας. Υπάρχουν περιθώρια να καταστεί το σύστημα κοινωνικής προστασίας περισσότερο αποδοτικό και διαφανές: σήμερα, η κατανομή των καθεστώτων στήριξης του εισοδήματος και παροχών είναι διεσπαρμένη σε πολλά όργανα και επίπεδα δημόσιας διοίκησης, ενώ παρατηρούνται ασυνεπής εφαρμογή των κριτηρίων και επικαλύψεις. Ο νόμος του 2013 περί κοινωνικής πρόνοιας θέσπισε αυστηρότερο έλεγχο των εισοδηματικών κριτηρίων και συγχώνευσε τέσσερις από τις 70 και πλέον παροχές σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων ειδικών ομάδων στόχευσης, στο γενικό ελάχιστο εισόδημα. Αρχίζει να εφαρμόζεται σταδιακά μέχρι το 2016 εθνική «υπηρεσία μιας στάσεως», μέσω της οποίας θα χορηγούνται όλες οι εθνικές χρηματικές παροχές. Η συστηματική παρακολούθηση και αξιολόγηση θα είναι, ωστόσο, δύσκολη, δεδομένου ότι δεν έχουν ακόμη ενσωματωθεί τα καθεστώτα και προγράμματα στήριξης του εισοδήματος σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, ούτε και οι διάφορες χρηματικές παροχές που χορηγούνται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και απευθύνονται σε ειδικές κατηγορίες του πληθυσμού. Παρά τις διάφορες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις μετά το 2011, ο σχεδιασμός των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας δεν κατόρθωσε να στοχεύσει αποτελεσματικά τους ανθρώπους που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.

(17)

Το τρέχον ρυθμιστικό πλαίσιο για επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κροατία επιβάλλει μεγάλο βάρος στις επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα συνοδεύεται από έλλειψη ασφάλειας δικαίου, μη διαφανείς διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ιδίως σε τοπικό επίπεδο, και διάφορες παραφορολογικές επιβαρύνσεις. Εξάλλου, ο υψηλός κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων της δημόσιας διοίκησης σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και ο περίπλοκος διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων μεταξύ υπουργείων και οργανισμών σε κεντρικό επίπεδο περιπλέκουν τις επιχειρηματικές αποφάσεις και επιμηκύνουν τις διοικητικές διαδικασίες. Σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης έχει τεθεί σε εφαρμογή μια δομημένη προσέγγιση με στόχο τον εντοπισμό των εμποδίων για τις επιχειρήσεις· δεν εφαρμόζεται, ωστόσο, συνεκτική μέθοδος για τον υπολογισμό του διοικητικού φόρτου, γεγονός που μειώνει την αποτελεσματικότητα των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί. Η υφιστάμενη υπηρεσία μιας στάσεως για τις επιχειρήσεις καλύπτει μόνο περιορισμένες λειτουργικές δυνατότητες. Επιβάλλεται ο εξορθολογισμός και η βελτίωση του ελέγχου των δημόσιων επιδοτήσεων και εγγυήσεων· πρώτο βήμα στον τομέα αυτό θα ήταν ένα κεντρικό μητρώο των ενισχυόμενων εταιρειών και φυσικών προσώπων. Η Κροατία έχει δρομολογήσει τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης με σκοπό να ενισχυθούν οι διοικητικές της ικανότητες και να βελτιωθεί ο προσανατολισμός των δημόσιων υπηρεσιών στις ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων. Χαμηλή παραμένει, ωστόσο, η ποιότητα της δημόσιας διακυβέρνησης, με ασθενή συντονισμό στα διάφορα επίπεδα διακυβέρνησης, και περιορισμένη ή άκρως τυπολατρική η προσφυγή σε τεκμηριωμένη χάραξη πολιτικής και αξιολόγηση. Η υιοθέτηση της στρατηγικής για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης αποτελεί βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση· η στρατηγική αυτή θα πρέπει να εφαρμοστεί διεξοδικά σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης. Η πείρα που αποκτήθηκε κατά την εφαρμογή των προενταξιακών πόρων υπογραμμίζει τις ελλείψεις από πλευράς στρατηγικού προγραμματισμού και θεσμικής ικανότητας και τις αδυναμίες όσον αφορά την κατάρτιση σχεδίων και την παρακολούθησή τους.

(18)

Οι κρατικές ή οι ελεγχόμενες από το κράτος εταιρείες επηρεάζονται από την πλημμελή διακυβέρνηση, ενώ διαπιστώνονται καθυστερήσεις στην υλοποίηση της νέας στρατηγικής για τη διαχείριση των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων και επιχειρήσεων. Επί του παρόντος, δεν υφίσταται ανταγωνιστική διαδικασία επιλογής για τα μέλη των εποπτικών συμβουλίων και τα διοικητικά στελέχη, ενώ οι διορισμοί δεν δημοσιεύονται. Παρά τη λήψη μέτρων για τη βελτίωση του πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς, απαιτούνται μεγαλύτερες προσπάθειες για την πρόληψη της διαφθοράς, σε όλες τις βαθμίδες της κυβέρνησης. Μεταξύ των βασικών στοιχείων που λείπουν σήμερα από το πλαίσιο για την καταπολέμηση της διαφθοράς περιλαμβάνονται οι αποτελεσματικοί μηχανισμοί επαλήθευσης για καταστάσεις σύγκρουσης συμφερόντων και η γνωστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων των δημόσιων λειτουργών, καθώς και ειδικές διασφαλίσεις για τις εταιρείες κρατικής ιδιοκτησίας και τις εταιρείες που τελούν υπό κρατικό έλεγχο. Οι εξουσίες επαλήθευσης της Επιτροπής για την επίλυση των καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων βασίζονται στις ικανότητες και την προληπτική δράση άλλων αρχών. Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά την αύξηση της διαφάνειας των διαδικασιών δημοσίων συμβάσεων, δεν χρησιμοποιούνται συστηματικά τα εργαλεία αξιολόγησης του κινδύνου και δεν δίνεται η δέουσα προτεραιότητα στους ευάλωτους τομείς. Πρέπει να ενισχυθεί η εποπτεία για την αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις, και ενόψει της χορήγησης κονδυλίων της ΕΕ κατά τα προσεχή έτη.

(19)

Η ευρέως διαδεδομένη εφαρμογή της προπτωχευτικής διαδικασίας το 2013 σημείωσε κάποια επιτυχία όσον αφορά προβλήματα εξυπηρέτησης χρεών που αντιμετωπίζουν εταιρείες στο πλαίσιο πολύπλοκων, δαπανηρών και μακροχρόνιων διαδικασιών πτώχευσης. Ωστόσο, υπάρχουν περιθώρια να ενισχυθεί σημαντικά το μέσο αυτό με την αντιμετώπιση διάφορων ελλείψεων, όπως η ανεπαρκής αποσαφήνιση του ρόλου του κράτους στη διαδικασία, η ενίσχυση του ρόλου των εμπορικών δικαστηρίων στην επικύρωση διεκδικήσεων και υγιών σχεδίων αναδιάρθρωσης, η επέκταση του πεδίου εφαρμογής της διαδικασίας ώστε να καθίσταται δυνατή η αποτελεσματική αναδιάρθρωση πριν ο οφειλέτης καταστεί αφερέγγυος, καθώς και η αντιμετώπιση ανεπαρκειών στην εφαρμογή του νόμου. Παρά τις μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος, οι δικαστικές διαδικασίες σε κατ' αντιδικία αστικές, εμπορικές και διοικητικές υποθέσεις είναι αδικαιολόγητα χρονοβόρες, ιδίως σε πρώτο βαθμό. Ο φόρτος εκκρεμών δικαστικών υποθέσεων αυξήθηκε το 2013 και είναι πολύ υψηλός, ιδίως όσον αφορά τις αστικές και εμπορικές διαδικασίες. Απαιτείται διαρκής προσπάθεια για τη δημιουργία και επιβολή των ορθών κινήτρων για την έγκαιρη επίλυση των διαδικασιών και για την προώθηση εξωδικαστικών διακανονισμών, ιδίως στην περίπτωση μικροδιαφορών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα, διότι παρεμποδίζουν την επιχειρηματική δραστηριότητα και μειώνουν την ικανότητα της Κροατίας να προσελκύσει άμεσες ξένες επενδύσεις.

(20)

Η συντηρητική προσέγγιση που υιοθέτησε η Εθνική Τράπεζα της Κροατίας έναντι του μακροπροληπτικού κανονισμού, ιδίως σε σχέση με τα επίπεδα των κεφαλαίων, σημαίνει ότι οι τράπεζες έχουν αναπτύξει κάποιο βαθμό ανεκτικότητας που έχει αποδειχθεί χρήσιμος λαμβανομένων υπόψη των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν σήμερα από την ασθενή οικονομία. Ωστόσο, με την είσοδο της οικονομίας στο έκτο έτος ύφεσης και με την αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, υπάρχουν κίνδυνοι όσον αφορά την ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών. Θετικά αξιολογείται το γεγονός ότι ορισμένα χαρτοφυλάκια των τεσσάρων μεγαλύτερων τραπεζών της Κροατίας, αλλοδαπής ιδιοκτησίας, θα καλυφθούν από την εξέταση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού /τον έλεγχο φερεγγυότητας σε ακραίες καταστάσεις που θα διενεργηθεί στο πλαίσιο του νέου ενιαίου εποπτικού μηχανισμού της ζώνης του ευρώ. Παρά ταύτα, από την εξέταση αποκλείονται πολλά σημαντικά από κροατική οπτική χαρτοφυλάκια, δεδομένου ότι τα χαρτοφυλάκια επιλέγονται βάσει της συνάφειάς τους σε επίπεδο τραπεζικού ομίλου. Εξάλλου, η εξέταση δεν καλύπτει τράπεζες μεσαίου και μικρότερου μεγέθους, οι οποίες ενδέχεται να έχουν χαμηλότερα επίπεδα κεφαλαίων και στοιχεία ενεργητικού κατώτερης ποιότητας, και οι οποίες είναι δυνητικά σημαντικές για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Πέραν της εξέτασης που προβλέπεται στο πλαίσιο του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού, ένας συμπληρωματικός εποπτικός και διαγνωστικός έλεγχος σχεδιασμένος ειδικά για το κροατικό χρηματοπιστωτικό σύστημα (και ο οποίος θα καλύπτει σημαντικά χαρτοφυλάκια κροατικών θυγατρικών που δεν περιλαμβάνονται στην εξέταση του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού, καθώς και τράπεζες μεσαίου και μικρότερου μεγέθους) θα επιτρέψει την καλύτερη συνολική κατανόηση της κατάταξης των τραπεζικών δανείων και την επάρκεια των προβλέψεών τους σχετικά με ζημίες από δάνεια.

(21)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Κροατίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Έχει λάβει υπόψη όχι μόνο τη σημασία τους για μια διατηρήσιμη δημοσιονομική και κοινωνικοοικονομική πολιτική στην Κροατία, αλλά και τη συμμόρφωσή τους με τους ενωσιακούς κανόνες και κατευθύνσεις, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις της στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 8 κατωτέρω.

(22)

Βάσει της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης και η γνώμη του (4) αποτυπώνεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(23)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Οι συστάσεις που απηύθυνε σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 8 κατωτέρω,

1.

Να εφαρμόσει πλήρως τα δημοσιονομικά μέτρα που ενέκρινε για το 2014. Να ενισχύσει τη δημοσιονομική στρατηγική, προσδιορίζοντας περαιτέρω τα εξαγγελθέντα για το 2015 και το 2016 μέτρα, και εξετάζοντας το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μόνιμων, ευνοϊκών για την ανάπτυξη μέτρων ώστε να διασφαλισθεί η διατηρήσιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος έως το 2016. Παράλληλα, να διασφαλίσει την επίτευξη της προσπάθειας διαρθρωτικής προσαρμογής όπως καθορίζεται στη σύσταση του Συμβουλίου στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Να ευθυγραμμίσει τις προβλέψεις του προγράμματος με τα πρότυπα του ευρωπαϊκού συστήματος εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών και τις απαιτήσεις του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Να λάβει μέτρα για την ενίσχυση του ελέγχου των δαπανών. Έως τον Μάρτιο του 2015, να προβεί σε διεξοδική επισκόπηση των δαπανών. Να ενισχύσει τη διαδικασία δημοσιονομικού προγραμματισμού, ιδίως με τη βελτίωση της ακρίβειας των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών προβλέψεων και την ενίσχυση του δεσμευτικού χαρακτήρα των ανωτάτων ορίων των ετήσιων και μεσοπρόθεσμων δαπανών, και να βελτιώσει τον σχεδιασμό των δημοσιονομικών κανόνων. Έως τον Οκτώβριο του 2014, να κατοχυρώσει νομικά τη νεοσυσταθείσα επιτροπή δημοσιονομικής πολιτικής, να ενισχύσει την ανεξαρτησία της από όλες τις δημοσιονομικές αρχές, να διευρύνει την εντολή της, κυρίως όσον αφορά την παρακολούθηση όλων των δημοσιονομικών κανόνων και την εκ των προτέρων και εκ των υστέρων αξιολόγηση των προβλέψεων, και να διασφαλίσει τη διάθεση επαρκών πόρων. Με βάση τα σχέδια που περιγράφονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, να παρουσιάσει συγκεκριμένη στρατηγική μεταρρύθμισης της επαναλαμβανόμενης φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας. Να κινήσει διαδικασία υποβολής εκθέσεων και αναθεώρησης των φορολογικών δαπανών. Να βελτιώσει τη φορολογική συμμόρφωση, ιδίως με την περαιτέρω ενίσχυση της αποδοτικότητας της φορολογικής διοίκησης· να υποβάλει σχετικό σχέδιο δράσης μέχρι τα τέλη του 2014.

2.

Να μειώσει τις δυνατότητες πρόωρης συνταξιοδότησης. Να θεσπίσει νομοθεσία έως τον Μάρτιο του 2015 για να επισπευσθεί η προγραμματισμένη εναρμόνιση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης γυναικών και ανδρών και να προχωρήσει η προβλεπόμενη αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67 έτη. Να διασφαλίσει την επιβολή αυστηρότερων αξιολογήσεων και ελέγχων των συντάξεων αναπηρίας και να επιταχύνει την ένταξη στο γενικό συνταξιοδοτικό σύστημα των συντάξεων που χορηγούνται βάσει ειδικών καθεστώτων. Να ενισχύσει τη σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων των νοσοκομείων.

3.

Να θέσει σε εφαρμογή το δεύτερο στάδιο της μεταρρύθμισης της εργατικής νομοθεσίας, κατόπιν διαβουλεύσεων με τους κοινωνικούς εταίρους, ιδίως όσον αφορά τους όρους απολύσεων και χρόνου εργασίας, και με σκοπό την αποτροπή του περαιτέρω κατακερματισμού της αγοράς εργασίας, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τους νέους, έως τον Μάρτιο του 2015. Να αναθεωρήσει το σύστημα καθορισμού των μισθών με σκοπό την καλύτερη ευθυγράμμιση των εξελίξεων στον τομέα της παραγωγικότητας με τους μισθολογικούς όρους. Να υποβάλει τα συμπεράσματα της εν λόγω επανεξέτασης μέχρι τα τέλη του 2014. Να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα και την εμβέλεια των ενεργητικών πολιτικών στον τομέα της αγοράς εργασίας μέσω της ενδυνάμωσης των διοικητικών ικανοτήτων των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, και σε περιφερειακό επίπεδο, και μέσω της μεγαλύτερης κάλυψης των νέων, των μακροχρόνια ανέργων και των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας. Να δώσει προτεραιότητα σε δράσεις που προορίζονται για τους μη καταχωρισμένους νέους και να κινητοποιήσει τον ιδιωτικό τομέα προκειμένου να προσφέρει περισσότερες θέσεις μαθητείας, σύμφωνα με τους στόχους της «εγγύησης για τη νεολαία». Να παρουσιάσει σχέδια, μέχρι τα τέλη του 2014, για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας. Να εφαρμόσει μέτρα για τη βελτίωση της σύνδεσης της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και της ποιότητας των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων μέσω του εκσυγχρονισμού των συστημάτων διαπίστωσης των επαγγελματικών προσόντων, της θέσπισης μηχανισμών διασφάλισης της ποιότητας και της βελτίωσης της μετάβασης από την εκπαίδευση στην εργασία, ιδίως μέσω της ενίσχυσης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της μάθησης στον χώρο εργασίας.

4.

Να αναθεωρήσει το φορολογικό σύστημα και το σύστημα παροχών μέχρι τα τέλη του 2014, και να υποβάλει σχέδιο δράσης για καλύτερη επανενεργοποίηση των αέργων και των ανέργων. Να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια του συστήματος κοινωνικής προστασίας με την περαιτέρω εξυγίανση των παροχών, την ενοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας και τη σύνδεση στοιχείων από όλα τα σχετικά επίπεδα και τις συναφείς κυβερνητικές οντότητες σε υπηρεσία μιας στάσεως. Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και επάρκεια των παροχών κοινωνικής πρόνοιας μέσω της καλύτερης στόχευσής τους.

5.

Να λάβει περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Ειδικότερα, έως τον Μάρτιο του 2015, να θέσει στόχο για αισθητή μείωση των διοικητικών απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένων των παραφορολογικών επιβαρύνσεων. Να αντιμετωπίσει το υψηλό επίπεδο κατακερματισμού και επικάλυψης αρμοδιοτήτων μέσω του εξορθολογισμού των διοικητικών διαδικασιών και της αποσαφήνισης του πλαισίου λήψης αποφάσεων και λογοδοσίας στα διάφορα επίπεδα διακυβέρνησης και σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης μεταξύ υπουργείων και οργανισμών. Να βελτιώσει τη διοικητική ικανότητα και τον στρατηγικό προγραμματισμό μονάδων επιφορτισμένων με τη διαχείριση των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων και να τις στελεχώσει με επαρκές και μόνιμο προσωπικό.

6.

Να παρουσιάσει, έως τον Οκτώβριο του 2014, λεπτομερές σχέδιο διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας για το 2015. Να διασφαλίσει ότι οι εταιρείες που ελέγχονται από το δημόσιο διοικούνται με διαφάνεια και υπευθυνότητα, ειδικότερα να ενισχύσει τις απαιτήσεις όσον αφορά τις ικανότητες των μελών των διοικητικών και εποπτικών συμβουλίων που διορίζονται από το κράτος και να θεσπίσει δημόσιο μητρώο διορισμών. Να ενισχύσει την πρόληψη της διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση και τις κρατικές και τις υπό κρατικό έλεγχο επιχειρήσεις, μεταξύ άλλων μέσω της αύξησης των εξουσιών επαλήθευσης της επιτροπής που είναι αρμόδια για την επίλυση των καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων. Να ενισχύσει τη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα των δημοσίων συμβάσεων σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, καθώς και την ικανότητα παρακολούθησης της εφαρμογής και εντοπισμού των παρατυπιών.

7.

Μέχρι τα τέλη του 2014, να ενισχύσει τον ρόλο των εμπορικών δικαστηρίων στην παρακολούθηση της διαφάνειας και της νομιμότητας κατά την εφαρμογή της εταιρικής προπτωχευτικής διαδικασίας. Να επανεξετάσει την υποχρεωτική δοκιμή αφερεγγυότητας/έλλειψης ρευστότητας για πρόσβαση στη διαδικασία προπτωχευτικού διακανονισμού και να απλουστεύσει τη διαδικασία αφερεγγυότητας/εκκαθάρισης ώστε να μειώσει τη διάρκειά της. Να βελτιώσει την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος, ιδίως παρέχοντας κίνητρα για την έγκαιρη επίλυση διαδικασιών για αστικές, εμπορικές και διοικητικές υποθέσεις και την προσφυγή σε εξωδικαστική επίλυση, ιδίως για τις μικροδιαφορές.

8.

Να συμπληρώσει τους ελέγχους ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και τις προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2014, να προβεί σε εμπεριστατωμένο έλεγχο χαρτοφυλακίου ειδικά σχεδιασμένο για τον κροατικό χρηματοπιστωτικό τομέα, με έμφαση σε σημαντικά χαρτοφυλάκια που δεν καλύπτονται από τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, συμπεριλαμβανομένων των βασικών τραπεζών μεσαίου και μικρού μεγέθους.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/57

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των συστάσεων ανά χώρα.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ιταλίας για το 2013 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Ιταλίας για την περίοδο 2012‐2017. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Επιτροπή υπέβαλε τη γνώμη της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Ιταλίας για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης (6), δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, επί τη βάσει του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση για τον Μηχανισμό Επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε την Ιταλία ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης που διεξήγαγε για την Ιταλία, με βάση το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Από την ανάλυση που πραγματοποίησε η Επιτροπή οδηγείται στο συμπέρασμα ότι η Ιταλία πλήττεται από υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες, για τις οποίες απαιτείται ειδική παρακολούθηση και ανάληψη έντονης δράσης πολιτικής. Ειδικότερα, το σταθερά υψηλό επίπεδο δημόσιου χρέους σε συνδυασμό με την ισχνή εξωτερική ανταγωνιστικότητα λόγω της παρατεινόμενης επιβράδυνσης της παραγωγικότητας, που επιδεινώνονται περαιτέρω από την παρατεταμένη πενιχρή ανάπτυξη, απαιτούν αποφασιστική δράση και προσοχή σε επίπεδο πολιτικής.

(8)

Στις 22 Απριλίου 2014, η Ιταλία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και το πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(9)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας είναι η επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου για ισοσκελισμένη δημοσιονομική θέση σε διαρθρωτικούς όρους έως το 2016, με ταυτόχρονη τήρηση του κανόνα για το χρέος κατά τη μεταβατική περίοδο 2013-2015. Το πρόγραμμα σταθερότητας επιβεβαιώνει τον μεσοπρόθεσμο στόχο για επίτευξη ισοσκελισμένου από διαρθρωτική άποψη δημοσιονομικού αποτελέσματος, ο οποίος αντανακλά τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η (εκ νέου υπολογισθείσα) διαρθρωτική προσαρμογή που προβλέπεται στο πρόγραμμα σταθερότητας είναι 0,2 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2014 και 0,4 εκατοστιαίες μονάδες το 2015. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας, η περιορισμένη αυτή προσαρμογή προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο δικαιολογείται από τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες και την προσπάθεια που απαιτείται για την εφαρμογή φιλόδοξου προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Συγκεκριμένα, έχουν προγραμματιστεί διάφορες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες αναμένεται ότι θα επηρεάσουν θετικά τη δυνητική ανάπτυξη της οικονομίας και θα μειώσουν τελικά τον λόγο δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ κατά τα προσεχή έτη. Η διαρθρωτική προσαρμογή που προβλέπεται στο πρόγραμμα σταθερότητας θα επιτρέψει στην Ιταλία να συμμορφωθεί με την τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους κατά τη μεταβατική περίοδο 2013-2015, χάρη εν μέρει σε ένα φιλόδοξο σχέδιο ιδιωτικοποίησης που πρόκειται να υλοποιηθεί κατά το διάστημα 2014-2017 (ύψους 0,7 εκατοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ ετησίως). Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας, που δεν έχει επικυρωθεί από ανεξάρτητο όργανο, είναι ελαφρώς αισιόδοξο, ιδίως όσον αφορά τα τελευταία έτη του προγράμματος σταθερότητας.

Το 2014 έχει προγραμματιστεί απόκλιση από την πορεία προσαρμογής προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο· εάν επαναληφθεί το επόμενο έτος, θα μπορούσε να αξιολογηθεί ως σημαντική, μεταξύ άλλων με βάση την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες. Επιπλέον, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων δεν υποστηρίζεται πλήρως από επαρκώς εξειδικευμένα μέτρα, ιδίως από το 2015 και μετά. Οι εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014 δείχνουν ότι δεν υπάρχει συμμόρφωση με την τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους το 2014, καθώς η προβλεπόμενη διαρθρωτική προσαρμογή (μόνο 0,1 εκατοστιαία μονάδα του ΑΕΠ) υπολείπεται της απαιτούμενης διαρθρωτικής προσαρμογής 0,7 εκατοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες – και το 2014 – ώστε να υπάρξει συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

(10)

Η δράση που αναλήφθηκε πρόσφατα για τη φορολογική ελάφρυνση των συντελεστών της παραγωγής ήταν κάπως περιορισμένη. Επομένως, υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω μετατόπιση του φορολογικού βάρους προς την κατανάλωση, την ιδιοκτησία και το περιβάλλον, σε αυστηρή συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς στόχους. Όσον αφορά την κατανάλωση, για τη βελτίωση της δομής του φορολογικού συστήματος πρέπει απαραίτητα να αναθεωρηθούν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ και οι άμεσες φορολογικές δαπάνες, με ιδιαίτερη προσοχή στην αναγκαία ελάφρυνση του πιθανού διανεμητικού αντίκτυπου. Όσον αφορά την ιδιοκτησία, η αναπροσαρμογή των κτηματολογικών αξιών σύμφωνα με τις τρέχουσες τιμές της αγοράς θα επιτρέψει την πιο δίκαια περιοδική φορολογία της ακίνητης περιουσίας. Ο εξουσιοδοτικός νόμος περί φορολογικής μεταρρύθμισης που εκδόθηκε πρόσφατα αποτελεί μια ευκαιρία να υλοποιηθούν οι απαραίτητες αυτές μεταρρυθμίσεις. Δεδομένου του μεγέθους της πρόκλησης, η δράση σχετικά με τη σύνθεση της φορολογικής δομής πρέπει να συμπληρωθεί με πρόσθετα μέτρα για τη βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και της φορολογικής συμμόρφωσης, καθώς και μέτρα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, της παραοικονομίας και της αδήλωτης εργασίας, που εξακολουθούν να επιβαρύνουν τόσο τα δημόσια οικονομικά όσο και το φορολογικό βάρος για τους συμμορφούμενους φορολογούμενους. Προς τον σκοπό αυτό, ο εξουσιοδοτικός νόμος περί φορολογικής μεταρρύθμισης προβλέπει διάφορα μέτρα για την ενίσχυση της φορολογικής διοίκησης – ολοκληρωμένο σύστημα αξιολόγησης και παρακολούθησης του φορολογικού χάσματος, μέτρα απλούστευσης, ενέργειες για τη βελτίωση των σχέσεων με τους φορολογούμενους, μέτρα για τη βελτίωση της τοπικής είσπραξης φορολογικών οφειλών και ενίσχυση των φορολογικών ελέγχων. Η απόφαση διάθεσης προσυμπληρωμένων φορολογικών δηλώσεων από το 2015 αποτελεί ένα πρόσθετο θετικό βήμα για την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης.

(11)

Η πλήρης και ταχεία εφαρμογή των μέτρων που εγκρίθηκαν εξακολουθεί να αποτελεί βασική πρόκληση για την Ιταλία, όσον αφορά τόσο την αντιμετώπιση των υφιστάμενων κενών σε επίπεδο εφαρμογής όσο και την πρόληψη της συσσώρευσης περαιτέρω καθυστερήσεων. Ένας από τους βασικούς μοχλούς για τη βελτίωση των επιδόσεων της Ιταλίας όσον αφορά την εφαρμογή, και γενικότερα για τη διασφάλιση ομαλότερης δράσης πολιτικής, έγκειται στον ενισχυμένο συντονισμό και στην αποτελεσματικότερη κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης. Αυτό θα μπορούσε με τη σειρά του να αποδειχθεί επωφελές για τη διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ, σε περιπτώσεις όπου μέχρι σήμερα έχει αναληφθεί μερική και ατελής μόνο δράση, ιδίως στις νότιες περιοχές. Η διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ εξακολουθεί επίσης να χαρακτηρίζεται από ελλιπή διοικητική ικανότητα και από έλλειψη διαφάνειας, αξιολόγησης και ελέγχου ποιότητας. Η ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών θα ωφεληθεί επίσης από την αυξημένη αποτελεσματικότητα και τον προσανατολισμό στην εξυπηρέτηση, καθώς και από τις αντίστοιχες αλλαγές στη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων. Η διαφθορά εξακολουθεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο παραγωγικό σύστημα της Ιταλίας και στην εμπιστοσύνη στο πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο. Πρέπει να επανεξεταστούν οι διατάξεις περί παραγραφής. Η αποτελεσματική καταπολέμηση της διαφθοράς προϋποθέτει επίσης την επαρκή ενίσχυση του εξουσιών της εθνικής αρχής καταπολέμησης της διαφθοράς για την αξιολόγηση και τη διαφάνεια των δημόσιων διοικήσεων. Το σύστημα αστικής δικαιοσύνης εξακολουθεί να εμφανίζει αδυναμίες και απαιτείται προσεκτική παρακολούθηση του αντίκτυπου των μέτρων που θεσπίζονται.

(12)

Με βάση τη στοχοθετημένη ανασκόπηση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων που πραγματοποιήθηκε πέρυσι υπό την αιγίδα της Τράπεζας της Ιταλίας, παραμένει σημαντικό να βελτιωθεί η διαχείριση απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων και να προωθηθεί η διάθεσή τους για την αναζωογόνηση της ικανότητας των τραπεζών να επεκτείνουν την προσφορά πιστώσεων στην πραγματική οικονομία. Όσον αφορά την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, η κύρια δράση που έχει αναληφθεί μέχρι σήμερα επικεντρώθηκε κυρίως στη διευκόλυνση της πρόσβασης των επιχειρήσεων σε πιστώσεις, αλλά παραμένει περιορισμένη η ανάπτυξη χρηματοδοτικών μέσων εκτός από τα τραπεζικά δάνεια, ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι πρωτοβουλίες που λήφθηκαν στο πεδίο της εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών — ιδίως οι νέες αρχές που εξέδωσε πρόσφατα η Τράπεζα της Ιταλίας — είναι ευπρόσδεκτες. Ωστόσο, ο αντίκτυπός τους θα εξαρτηθεί από την ορθή εφαρμογή τους από τις τράπεζες και την επιβολή τους. Ειδικότερα, εξακολουθεί να απαιτείται η στενή παρακολούθηση ορισμένων από τις μεγαλύτερες συνεταιριστικές τράπεζες («banche popolari»).

(13)

Η κατάσταση της αγοράς εργασίας επιδεινώθηκε περαιτέρω το 2013, με αύξηση της ανεργίας στο 12,2 % και ανεργία των νέων της τάξης του 40 % στην Ιταλία. Η διασφάλιση της ορθής εφαρμογής και της προσεκτικής παρακολούθησης των αποτελεσμάτων των μεταρρυθμίσεων που θεσπίστηκαν όσον αφορά την αγορά εργασίας και τον καθορισμό των μισθών είναι καίριας σημασίας για την εξασφάλιση των αναμενόμενων οφελών σχετικά με τη μεγαλύτερη ευελιξία εξόδου, αποτελεσματικότερων ρυθμίσεων ως προς την ευελιξία εισόδου, ενός πιο ολοκληρωμένου συστήματος επιδομάτων ανεργίας και της καλύτερης ευθυγράμμισης των μισθών με την παραγωγικότητα. Σημειώθηκαν καθυστερήσεις όσον αφορά τα σχέδια για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών ευρέσεως εργασίας μέσω της ενίσχυσης των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης και απαιτείται επιτάχυνση. Τα μέτρα για την ενίσχυση της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης βραχυπρόθεσμα πρέπει να συμπληρωθούν με μέτρα για την αντιμετώπιση του κατακερματισμού. Συνολικά, η ιταλική αγορά εργασίας εξακολουθεί να εμφανίζει κατακερματισμό και χαμηλή συμμετοχή, που επηρεάζει ιδιαίτερα τις γυναίκες και τους νέους. Κατά συνέπεια, πρέπει να επεκταθούν τα περιορισμένης κλίμακας μέτρα που λήφθηκαν μέχρι σήμερα, μεταξύ άλλων σύμφωνα με τους στόχους της εγγύησης για τη νεολαία. Η Ιταλία παρουσιάζει συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών σε συνδυασμό με επιδείνωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, που πλήττουν ιδιαίτερα τις οικογένειες με παιδιά. Οι κοινωνικές δαπάνες στην Ιταλία παραμένουν σημαντικά προσανατολισμένες στους ηλικιωμένους, ενώ δίνεται μικρή έμφαση στην ενεργοποίηση, περιορίζοντας τα περιθώρια για την αντιμετώπιση του κινδύνου κοινωνικού αποκλεισμού και φτώχειας. Το πιλοτικό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας που θεσπίστηκε πρόσφατα αποσκοπεί στην παροχή μηχανισμού κοινωνικής ασφάλειας. Για την προβλεπόμενη επέκτασή του στο σύνολο της χώρας θα πρέπει να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των κοινωνικών δαπανών και υπηρεσιών σε ολόκληρη την επικράτεια.

(14)

Πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την αναβάθμιση των επιδόσεων στον τομέα της εκπαίδευσης και της διάθεσης ανθρώπινου δυναμικού σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, δηλαδή την πρωτοβάθμια, τη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια. Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού χαρακτηρίζεται από ενιαία σταδιοδρομία και παρέχει σήμερα περιορισμένες προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξης. Η διαφοροποίηση της σταδιοδρομίας των εκπαιδευτικών και η καλύτερη διασύνδεση της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας με την αξία και τις επιδόσεις, σε συνδυασμό με τη γενίκευση της αξιολόγησης των σχολείων, μπορεί να οδηγήσουν σε καλύτερα αποτελέσματα των σχολικών ιδρυμάτων. Προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας, η ενίσχυση και η διεύρυνση της πρακτικής κατάρτισης, μέσω της αυξημένης μάθησης στον χώρο εργασίας και επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, φαίνεται να είναι ζωτικής σημασίας στο ανώτερο δευτεροβάθμιο και το τριτοβάθμιο επίπεδο. Μετά το νομοθετικό διάταγμα του 2013 σχετικά με το θέμα αυτό, η δημιουργία ενός εθνικού μητρώου των τυπικών προσόντων είναι ουσιαστικής σημασίας για την εξασφάλιση της αναγνώρισης των δεξιοτήτων σε εθνικό επίπεδο. Με βάση την αρχική δράση που αναλήφθηκε προς την κατεύθυνση αυτή, η επίσπευση της κατανομής δημόσιας χρηματοδότησης στα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα βάσει των ερευνητικών επιδόσεων και της απόδοσης της διδασκαλίας θα έχει το πλεονέκτημα ότι, αφενός, θα συμβάλλει στην αναβάθμιση της ποιότητας των πανεπιστημίων και, αφετέρου, θα αυξάνει την ικανότητα έρευνας και καινοτομίας της χώρας, τομέας στον οποίο εξακολουθεί να υστερεί.

(15)

Λήφθηκαν ορισμένα μέτρα για τη διαμόρφωση περιβάλλοντος πιο φιλικού για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες, αλλά ο αντίκτυπός τους περιορίζεται από καθυστερήσεις στην τελική έγκρισή τους και κενά στην εφαρμογή. Εξακολουθούν να υπάρχουν διάφορα σημεία συμφόρησης για τον ανταγωνισμό (αποκλειστικοί τομείς δραστηριότητας, συστήματα παραχώρησης/αδειοδότησης κ.λπ.) στους τομείς των επαγγελματικών υπηρεσιών, της ασφάλισης, της διανομής καυσίμων, του λιανικού εμπορίου και των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Ορισμένες αδυναμίες που επηρεάζουν το σύστημα δημόσιων συμβάσεων πρέπει επίσης να αντιμετωπιστούν. Η ενίσχυση του ανταγωνισμού στον τομέα των τοπικών δημόσιων υπηρεσιών αποτελεί επίσης προτεραιότητα. Ειδικότερα, είναι αναγκαίο να εφαρμοστεί η κείμενη νομοθεσία που ορίζει ότι οι υφιστάμενες συμβάσεις που δεν συνάδουν με το ενωσιακό δίκαιο σχετικά με τα κριτήρια εσωτερικής ανάθεσης πρέπει να διορθωθούν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014.

(16)

Τα σημεία συμφόρησης στις υποδομές εμποδίζουν την ορθή λειτουργία της αγοράς ενέργειας. Στις μεταφορές, η έλλειψη διατροπικών υποδομών και η ανεπάρκεια συνεργειών και διασυνδέσεων με την ενδοχώρα για τους ιταλικούς λιμένες χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής και απαιτούν την ανάληψη δράσης. Όσον αφορά την ευρυζωνική κάλυψη, η Ιταλία έχει υποεξυπηρετούμενες μη αστικές περιοχές.

(17)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Ιταλίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Ιταλία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις της Επιτροπής βάσει του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 8 κατωτέρω.

(18)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας και η γνώμη του (7) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(19)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις που απηύθυνε σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 8 κατωτέρω.

(20)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής ολόκληρης της ζώνης του ευρώ. Με βάση την ανάλυση αυτή το Συμβούλιο εξέδωσε συγκεκριμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμα (8). Ως χώρα που έχει ως εθνικό νόμισμα το ευρώ, η Ιταλία θα πρέπει επίσης να διασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των εν λόγω συστάσεων,

1.

Να ενισχύσει τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014 δεδομένης της διαφαινόμενης διαφοράς με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, και συγκεκριμένα τον κανόνα μείωσης του χρέους, με βάση τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014 και να εξασφαλίσει την πρόοδο προς τον ΜΔΣ. Το 2015, να ενισχύσει σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με την απαίτηση μείωσης του χρέους και ως εκ τούτου να επιτευχθεί ο ΜΔΣ. Εν συνεχεία, να μεριμνήσει ώστε το χρέος γενικής κυβέρνησης να ακολουθεί επαρκώς καθοδική πορεία, να υλοποιήσει το φιλόδοξο σχέδιο ιδιωτικοποίησης, να εφαρμόσει φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική προσαρμογή με βάση τις αναγγελθείσες σημαντικές εξοικονομήσεις από τη διαρκή βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των δημόσιων δαπανών σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα, διατηρώντας παράλληλα τις δαπάνες για την τόνωση της ανάπτυξης, όπως η Ε&Α, η καινοτομία, η εκπαίδευση και έργα βασικών υποδομών. Να διασφαλίσει την ανεξαρτησία και την πλήρη θέση σε λειτουργία του δημοσιονομικού συμβουλίου το ταχύτερο δυνατόν και το αργότερο τον Σεπτέμβριο του 2014, εγκαίρως για την αξιολόγηση του σχεδίου δημοσιονομικού προγράμματος του 2015.

2.

Να μεταθέσει περαιτέρω το φορολογικό βάρος από τους συντελεστές της παραγωγής στην κατανάλωση, την ιδιοκτησία και το περιβάλλον, σε συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς στόχους. Για τον σκοπό αυτό, να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα της πρόσφατης μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας και να διασφαλίσει τη χρηματοδότησή της για το 2015, να επανεξετάσει το πεδίο των άμεσων φορολογικών δαπανών και να διευρύνει τη φορολογική βάση, ιδίως στην κατανάλωση. Να εξασφαλίσει μια πιο αποτελεσματική περιβαλλοντική φορολογία, μεταξύ άλλων στον τομέα των ειδικών φόρων κατανάλωσης , και να καταργήσει τις επιζήμιες για το περιβάλλον επιδοτήσεις. Να εφαρμόσει τον εξουσιοδοτικό νόμο για τη φορολογική μεταρρύθμιση έως τον Μάρτιο του 2015, μεταξύ άλλων με την έκδοση των διαταγμάτων με σκοπό τη μεταρρύθμιση του συστήματος κτηματολογίου, ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα της μεταρρύθμισης της φορολόγησης ακίνητης περιουσίας. Να βελτιώσει περαιτέρω τη φορολογική συμμόρφωση, με την ενίσχυση της προβλεψιμότητας του φορολογικού συστήματος, την απλούστευση των διαδικασιών, τη βελτίωση της είσπραξης φορολογικών οφειλών και τον εκσυγχρονισμό της φορολογικής διοίκησης. Να συνεχίσει την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και να λάβει πρόσθετα μέτρα για την καταπολέμηση της παραοικονομίας και της αδήλωτης εργασίας.

3.

Στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, να διευκρινίσει τις αρμοδιότητες σε όλα τα επίπεδα κυβέρνησης. Να διασφαλίσει την καλύτερη διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ, αναλαμβάνοντας αποφασιστική δράση για τη βελτίωση της διοικητικής ικανότητας, της διαφάνειας, της αξιολόγησης και του ελέγχου ποιότητας τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, ιδίως στις νότιες περιοχές. Να ενισχύσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα των μέτρων καταπολέμησης της διαφθοράς, μεταξύ άλλων με την αναθεώρηση των διατάξεων περί παραγραφής έως το τέλος του 2014, και την ενίσχυση των εξουσιών της εθνικής αρχής καταπολέμησης της διαφθοράς. Να παρακολουθεί εγκαίρως τον αντίκτυπο των μεταρρυθμίσεων που θεσπίστηκαν για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της αστικής δικαιοσύνης, με σκοπό τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητάς τους και τη θέσπιση συμπληρωματικής δράσης εφόσον χρειαστεί.

4.

Να ενισχύσει την ανθεκτικότητα του τραπεζικού τομέα και να διασφαλίσει την ικανότητά του για διαχείριση και διάθεση απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων. Να προωθήσει την πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης εκτός του τραπεζικού τομέα για τις επιχειρήσεις, και ιδίως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Να εξακολουθήσει να προωθεί και να παρακολουθεί αποτελεσματικές πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης σε ολόκληρο τον τραπεζικό τομέα, με ιδιαίτερη προσοχή στις μεγάλες συνεταιριστικές τράπεζες («banche popolari») και στον ρόλο των ιδρυμάτων, με σκοπό τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης.

5.

Να αξιολογήσει, έως το τέλος του 2014, τον αντίκτυπο των μεταρρυθμίσεων σχετικά με την αγορά εργασίας και τον καθορισμό των μισθών στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, στις διαδικασίες απολύσεων, στον διττό χαρακτήρα της αγοράς εργασίας και στην ανταγωνιστικότητα του κόστους, και να εκτιμήσει την ανάγκη ανάληψης συμπληρωματικής δράσης. Να καταβάλει προσπάθειες προς την κατεύθυνση της πληρέστερης κοινωνικής προστασίας των ανέργων, περιορίζοντας ταυτοχρόνως τη χρήση συστημάτων συμπλήρωσης του μισθού για τη διευκόλυνση της ανακατανομής της εργασίας. Να ενισχύσει τη σύνδεση μεταξύ ενεργητικών και παθητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας, ξεκινώντας με έναν αναλυτικό χάρτη πορείας για την ανάληψη δράσης έως τον Δεκέμβριο του 2014, και να βελτιώσει τον συντονισμό και τις επιδόσεις των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης σε ολόκληρη τη χώρα. Να αναλάβει αποτελεσματική δράση για την προώθηση της απασχόλησης των γυναικών, με τη θέσπιση μέτρων για τη μείωση των φορολογικών αντικινήτρων για τα δεύτερα εργαζόμενα μέλη της οικογένειας έως τον Μάρτιο του 2015 και την παροχή κατάλληλων υπηρεσιών φροντίδας. Να παράσχει επαρκείς υπηρεσίες σε ολόκληρη τη χώρα στους μη εγγεγραμμένους νέους και να μεριμνήσει για τη μεγαλύτερη δέσμευση του ιδιωτικού τομέα για την προσφορά ποιοτικών θέσεων μαθητείας και κατάρτισης έως το τέλος του 2014, σύμφωνα με τους στόχους της εγγύησης για τη νεολαία. Να αντιμετωπίσει την έκθεση στη φτώχεια και στον κοινωνικό αποκλεισμό, να διευρύνει το νέο πιλοτικό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, σύμφωνα με δημοσιονομικούς στόχους, διασφαλίζοντας την κατάλληλη στόχευση, την τήρηση αυστηρών προϋποθέσεων και την εδαφική ομοιομορφία, και ενισχύοντας τη σύνδεση με μέτρα ενεργοποίησης. Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των συστημάτων στήριξης της οικογένειας και ποιοτικών υπηρεσιών υπέρ των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος με παιδιά.

6.

Να εφαρμόσει το Εθνικό Σύστημα Αξιολόγησης των Σχολείων για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων των σχολείων και τη μείωση των ποσοστών πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Να αυξήσει τη μάθηση στο πλαίσιο της εργασίας στην ανώτερη δευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και να ενισχύσει την επαγγελματικά προσανατολισμένη τριτοβάθμια εκπαίδευση. Να δημιουργήσει ένα εθνικό μητρώο των τυπικών προσόντων για να εξασφαλιστεί η ευρεία αναγνώριση των δεξιοτήτων. Να διασφαλίσει ότι η δημόσια χρηματοδότηση ανταμείβει καλύτερα την ποιότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας.

7.

Να εγκρίνει την εκκρεμούσα νομοθεσία ή άλλα ισοδύναμα μέτρα με στόχο την απλούστευση του κανονιστικού περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες και να αντιμετωπίσει τα κενά στην εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας. Να προωθήσει το άνοιγμα της αγοράς και να άρει τους εναπομείναντες φραγμούς και τους περιορισμούς στον ανταγωνισμό στους τομείς των επαγγελματικών και τοπικών δημόσιων υπηρεσιών, της ασφάλισης, της διανομής καυσίμων, του λιανικού εμπορίου και των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των δημόσιων συμβάσεων, ιδίως με την απλούστευση των διαδικασιών, μεταξύ άλλων με την καλύτερη χρήση των ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων, τον εξορθολογισμό των κεντρικών αρχών προμηθειών και τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής των κανόνων πριν και μετά την ανάθεση. Στις τοπικές δημόσιες υπηρεσίες, να εφαρμόσει απαρέγκλιτα τη νομοθεσία που προβλέπει τη διόρθωση των συμβάσεων που δεν πληρούν τις απαιτήσεις εσωτερικής ανάθεσης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014.

8.

Να διασφαλίσει την ταχεία και πλήρη έναρξη λειτουργίας της αρχής μεταφορών έως τον Σεπτέμβριο του 2014. Να εγκρίνει τον κατάλογο των στρατηγικών υποδομών στον ενεργειακό τομέα και να ενισχύσει τη διαχείριση των λιμένων και τις συνδέσεις με την ενδοχώρα.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/63

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε ως προς την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη δρομολόγηση νέας στρατηγικής για την απασχόληση και την ανάπτυξη, «Ευρώπη 2020», η οποία βασίζεται σε μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών και εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), που από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη καλούνται να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ενέκριναν Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση, το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ευρωζώνης, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Λετονίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Λετονίας για την περίοδο 2012-2016.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, με την οποία αρχίζει το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 όσον αφορά τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, με βάση τον κανονισμό (EΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), εξέδωσε την έκθεση για τον Μηχανισμό Επαγρύπνησης, στην οποία η Λετονία δεν συμπεριλαμβανόταν μεταξύ των κρατών μελών που επρόκειτο να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και μέτρων για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Τόνισε ότι θα πρέπει να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, ευνοϊκή για την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να αντιμετωπισθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 29 Απριλίου 2014, η Λετονία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και στις 30 Απριλίου 2014 το οικείο πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014. Για να ληφθεί υπόψη η μεταξύ τους αλληλεξάρτηση, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν συγχρόνως.

(8)

Ο στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που εκτίθεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας του 2014 είναι να μειωθεί σταδιακά το ονομαστικό έλλειμμα και να διατηρηθεί διαρθρωτικό ισοζύγιο συνεπές με τον μεσοπρόθεσμο στόχο, λαμβάνοντας υπόψη την επιτρεπόμενη προσωρινή απόκλιση από τον στόχο αυτό, λόγω του αντικτύπου της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Το Πρόγραμμα Σταθερότητας έχει τροποποιήσει τον μεσοπρόθεσμο στόχο από - 0,5 % σε - 1,0 %. Ο νέος μεσοπρόθεσμος στόχος απηχεί του στόχους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η προβλεπόμενη εξέλιξη του ονομαστικού ισοζυγίου στο Πρόγραμμα Σταθερότητας συνεπάγεται σταδιακή επιδείνωση του (εκ νέου υπολογισθέντος) διαρθρωτικού ισοζυγίου, αν και παραμένει εντός του περιθωρίου που επιτρέπει η εφαρμογή της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Λαμβάνοντας υπόψη την επιτρεπόμενη απόκλιση από τον μεσοπρόθεσμο στόχο, το προβλεπόμενο διαρθρωτικό έλλειμμα ευθυγραμμίζεται με την απαίτηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Σύγκλισης μέχρι το 2016. Ωστόσο, η προβλεπόμενη αύξηση του εκ νέου υπολογισθέντος διαρθρωτικού ελλείμματος το 2017 οδηγεί σε απόκλιση από την απαιτούμενη πορεία προσαρμογής προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο. Συνολικά, η δημοσιονομική στρατηγική που εκτίθεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας είναι ως επί το πλείστον σύμφωνη με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να παραμείνει αρκετά κάτω από το 60 % του ΑΕΠ καθ' όλη την περίοδο του προγράμματος, για να υποχωρήσει στο 31 % του ΑΕΠ μέχρι το 2017. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας και το οποίο δεν έχει εγκριθεί επισήμως από ανεξάρτητο φορέα, είναι ρεαλιστικό. Η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει γύρω στο 4 % ετησίως κατά την περίοδο του προγράμματος, οι δε προβλεπόμενες αυξήσεις τιμών είναι μέτριες.

(9)

Το δημοσιονομικό σενάριο του Προγράμματος Σταθερότητας προβλέπει απότομη μείωση του μεριδίου των δημόσιων εσόδων και δαπανών στο ΑΕΠ, ως αποτέλεσμα σειράς μέτρων που συνεπάγονται μείωση των εσόδων σε συνδυασμό με στοχευμένη συγκράτηση των δαπανών. Οι αυξανόμενες αιτήσεις για δαπάνες σε αρκετούς τομείς πολιτικής συνιστούν κίνδυνο για τις προβλεπόμενες στο Πρόγραμμα Σταθερότητας μειώσεις των δαπανών. Οι εαρινές προβλέψεις του 2014 των Υπηρεσιών της Επιτροπής δείχνουν ότι, ενώ η δημοσιονομική πολιτική το 2014 συνάδει με την απαίτηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Σύγκλισης, υπάρχει κίνδυνος απόκλισης το 2015. Με βάση την αξιολόγηση του Προγράμματος Σταθερότητας από το Συμβούλιο και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι το 2014 η απόκλιση του διαρθρωτικού ελλείμματος από τον μεσοπρόθεσμο στόχο αντανακλά τις επιπτώσεις της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, ενώ από το 2015 υπάρχει κίνδυνος απόκλισης από την απαιτούμενη πορεία προσαρμογής.

(10)

Η Λετονία έχει λάβει μέτρα για τη μείωση της φορολογίας των χαμηλών εισοδημάτων και των οικογενειών με εξαρτώμενα άτομα και για την αύξηση της φορολόγησης της περιουσίας και των περιβαλλοντικών φόρων, αλλά το ύψος και ο σχεδιασμός των φόρων αυτών δεν επηρεάζουν αρκετά τη συμπεριφορά των οικονομικών φορέων, ενώ δεν καταργούνται ορισμένες επιβλαβείς για το περιβάλλον επιδοτήσεις. Μολονότι οι αρχές έχουν σημειώσει κάποια πρόοδο όσον αφορά τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης και τη μείωση του ποσοστού της αδήλωτης οικονομικής δραστηριότητας, κυρίως με τη βελτίωση της εκτίμησης των κινδύνων και τη θέσπιση αυστηρότερων κυρώσεων για δόλια συμπεριφορά, εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα στον τομέα της καταπολέμησης της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής. Συγκεκριμένα, παρά το ότι αντιπροσωπεύουν σημαντικό ποσοστό της συνολικής φορολογίας, τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης εμφανίζουν μεγάλα περιθώρια περαιτέρω αύξησης, εφόσον βελτιωθεί η φορολογική συμμόρφωση.

(11)

Παρά το αρχικώς φιλόδοξο σχέδιο μεταρρύθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η Λετονία δεν σημείωσε πρόοδο όσον αφορά τη θέσπιση διεθνώς εγκεκριμένου συστήματος διαπίστευσης, τα σχέδια εισαγωγής ενός νέου μοντέλου χρηματοδότησης προβλέπονται ενδεικτικά για το 2016, η ενοποίηση των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων έχει αποδυναμωθεί και οι περιορισμοί σχετικά με τη χρήση ξένων γλωσσών παραμένουν αμετάβλητοι. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για τη μεταρρύθμιση του συστήματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, το οποίο είναι υπερβολικά μεγάλο δεδομένης της μείωσης του πληθυσμού, προσφέρει υπερβολικά πολλά διαφορετικά προγράμματα σπουδών και δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για αλλοδαπούς σπουδαστές και διδακτικό προσωπικό. Τα αποτελέσματα της πρώτης ανεξάρτητης αξιολόγησης των ερευνητικών ιδρυμάτων δείχνουν ότι 21 % των επιστημόνων πλήρους απασχόλησης εργάζονται για το 10 % των αξιολογηθέντων ερευνητικών ιδρυμάτων που μπορούν να θεωρηθούν ως υψηλού επιπέδου διεθνή ερευνητικά κέντρα. Επιπλέον, η Λετονία είχε ένταση Ε&Α μόνο 0,66 % του ΑΕΠ το 2012 και δεν ακολουθεί σωστή πορεία προς την επίτευξη του στόχου που είχε θέσει στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για διάθεση του 1,5 % του ΑΕΠ στην Ε&Α.

(12)

Η Λετονία έχει σημειώσει πρόοδο στην αντιμετώπιση της ανεργίας, η οποία έχει μειωθεί αισθητά. Ωστόσο, η ανεργία των νέων παραμένει σε σχετικά υψηλά επίπεδα και υπάρχει ανάγκη για μέτρα προσέγγισης των μη εγγεγραμμένων άεργων νέων. Παρόλο που η Λετονία έχει λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση των ζητημάτων της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων και της ποιότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης, αυτά χρήζουν ακόμη προσοχής, ιδίως όσον αφορά τη βελτίωση της ποιότητας των προγραμμάτων μαθητείας και την ανάπτυξη συνολικού επαγγελματικού προσανατολισμού. Οι ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας εξακολουθούν να είναι περιορισμένης έκτασης και να στηρίζονται υπερβολικά στα δημόσια έργα.

(13)

Το ποσοστό των φτωχών που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας παραμένει πολύ υψηλό στη Λετονία. Η Λετονία έχει λάβει ορισμένα μέτρα για τη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας και έχει ολοκληρώσει μια ευρείας κλίμακας αξιολόγηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης εξασφαλίζοντας έτσι μια στέρεη βάση για την πραγματοποίηση μεταρρύθμισης βάσει αποδεικτικών στοιχείων. Έχει αυξήσει σημαντικά διάφορες παροχές που αφορούν τα παιδιά και αύξησε τα όρια αφορολόγητου εισοδήματος φυσικών προσώπων για τα εξαρτώμενα άτομα. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα του συστήματος κοινωνικής προστασίας όσον αφορά τη μείωση της φτώχειας παραμένει χαμηλή και ο σχεδιασμός ενός αποτελεσματικού δικτύου κοινωνικής ασφάλειας εξακολουθεί να εκκρεμεί. Συνολικά, μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού και το ποσοστό αυτό είναι ακόμη υψηλότερο για τα παιδιά. Οι οικογένειες με παιδιά, οι άνεργοι, τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα που κατοικούν σε αγροτικές περιοχές αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Οι δαπάνες κοινωνικής προστασίας της Λετονίας ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι οι χαμηλότερες στην ΕΕ. Η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη παρεμποδίζεται από το κόστος, συμπεριλαμβανομένων των υψηλών άμεσων πληρωμών από τους ασθενείς και του γενικευμένου φαινομένου των άτυπων πληρωμών, οι οποίες δεν επιτρέπουν σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού να καλύπτει τις ανάγκες υγειονομικής περίθαλψής του. Υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για να ενισχυθεί η αποδοτικότητα του συστήματος, να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση με καλή σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας και να προωθηθούν δραστηριότητες πρόληψης των ασθενειών.

(14)

Η Λετονία έχει σημειώσει κάποια πρόοδο όσον αφορά το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στον ανταγωνισμό. Το άνοιγμα αυτό θα επεκταθεί και στον τομέα των νοικοκυριών στις αρχές του 2015. Τον Ιούνιο του 2013, η Λετονία εντάχθηκε στο Nord Pool Spot, την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας των βαλτικών και σκανδιναβικών χωρών, Υπάρχει ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης των διασυνδέσεων με την ενεργειακή αγορά της ΕΕ, δεδομένου ότι η Λετονία επί του παρόντος εξαρτάται από τις εισαγωγές και η διασυνοριακή σύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας με την Εσθονία εμφανίζει ως επί το πλείστον συμφόρηση. Η ανάπτυξη των υποδομών είναι επομένως καίριας σημασίας καθ' ην στιγμήν η Λετονία αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις για την κάλυψη των ελλείψεων υποδομών. Κάποια πρόοδος έχει επίσης επιτευχθεί στον τομέα του φυσικού αερίου, καθώς το Κοινοβούλιο ενέκρινε τροπολογίες στον νόμο περί ενέργειας, με τις οποίες προβλέπεται το σταδιακό άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου από τον Απρίλιο του 2014. Ωστόσο, το πλήρες άνοιγμα της αγοράς αναβλήθηκε για το 2017. Η Λετονία έχει προωθήσει ένα ισορροπημένο σύνολο μέτρων με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας για τους βασικούς τομείς της οικονομίας και κατά τα επόμενα έτη περισσότερο από το 70 % της εξοικονόμησης ενέργειας θα επιτυγχάνεται στον τομέα των κτιρίων. Ωστόσο, θα πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω η αποδοτικότητα των μεταφορών, των κτιρίων και των συστημάτων θέρμανσης.

(15)

Η Λετονία έχει λάβει σημαντικά μέτρα για τη βελτίωση του δικαστικού συστήματος ώστε να περιορισθούν ο αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων και η διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών. Ωστόσο, ο υψηλός αριθμός εκκρεμών υποθέσεων εξακολουθεί να συνιστά απειλή για τις επιχειρήσεις και χρειάζεται να ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας του δικαστικού συστήματος, ιδίως για τις υποθέσεις αφερεγγυότητας, διαμεσολάβησης και διαιτησίας. Η Λετονία έχει προτείνει φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση. Ωστόσο, η εφαρμογή τους είναι αργή και δεν καλύπτει τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ η μεταρρύθμιση των κρατικών επιχειρήσεων έχει καθυστερήσει σημαντικά. Είναι αναγκαίο να επέλθουν τροποποιήσεις στο δίκαιο του ανταγωνισμού προκειμένου να δοθεί στο Συμβούλιο Ανταγωνισμού μεγαλύτερη θεσμική και οικονομική ανεξαρτησία, ώστε να παρεμβαίνει αποτελεσματικά έναντι δημόσιων και ιδιωτικών φορέων των οποίων οι ενέργειες θίγουν τον ανταγωνισμό.

(16)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε πλήρη ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Λετονίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση βιώσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στη Λετονία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης να ενισχυθεί η συνολική οικονομική διακυβέρνηση της Ένωσης μέσω της συμβολής της στη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις της Επιτροπής βάσει του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 5 κατωτέρω.

(17)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το Πρόγραμμα Σταθερότητας και η γνώμη του (5) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(18)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη επίσης σε ανάλυση της οικονομικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ ως σύνολο. Με βάση την ανάλυση αυτή, το Συμβούλιο εξέδωσε συγκεκριμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμα (6). Ως κράτος που έχει νόμισμα το ευρώ, η Λετονία θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών,

1.

Να διατηρήσει υγιή δημοσιονομική κατάσταση το 2014 και να ενισχύσει τη δημοσιονομική στρατηγική από το 2015 και εξής, εξασφαλίζοντας ότι η απόκλιση από τον μεσοπρόθεσμο στόχο θα περιορισθεί στις επιπτώσεις της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Να συνεχίσει τις προσπάθειες για περαιτέρω μείωση της φορολογίας των χαμηλών εισοδημάτων, καθιερώνοντας σταδιακά φόρους περιουσίας και περιβαλλοντικούς φόρους ευνοϊκότερους για την ανάπτυξη και βελτιώνοντας τη φορολογική συμμόρφωση και την είσπραξη των φόρων.

2.

Να επιταχύνει την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδίως μέσω της σύστασης ανεξάρτητου φορέα διαπίστευσης και της θέσπισης μοντέλου χρηματοδότησης που επιβραβεύει την ποιότητα. Να προσφέρει επαγγελματικό προσανατολισμό σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης, να βελτιώσει την ποιότητα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ενισχύοντας κυρίως τη μαθητεία, και να βελτιώσει την απασχολησιμότητα των νέων, προσεγγίζοντας όσους είναι άεργοι ή εκτός επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης και δεν είναι εγγεγραμμένοι σε δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης. Να λάβει μέτρα για ένα πιο ολοκληρωμένο και περιεκτικό σύστημα έρευνας, συγκεντρώνοντας τα χρηματοδοτικά μέσα σε διεθνώς ανταγωνιστικά ερευνητικά ιδρύματα.

3.

Να μεταρρυθμίσει περαιτέρω το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και τη χρηματοδότησή του για να εξασφαλίσει καλύτερη κάλυψη, επάρκεια των παροχών, περισσότερη ενεργοποίηση και παροχή στοχευμένων κοινωνικών υπηρεσιών. Να αυξήσει την κάλυψη των ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας. Να βελτιώσει τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας, την ποιότητα και την προσβασιμότητα του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης.

4.

Να επιταχύνει την ανάπτυξη των διασυνδέσεων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας με τα γειτονικά κράτη μέλη, ώστε να διαφοροποιήσει τις πηγές ενέργειας και να προωθήσει τον ανταγωνισμό ενισχύοντας την ενοποίηση των αγορών ενέργειας της Βαλτικής. Να συνεχίσει τις προσπάθειες για περαιτέρω βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στις μεταφορές, τα κτίρια και τα συστήματα θέρμανσης.

5.

Να ολοκληρώσει τις δικαστικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων των εκκρεμών μεταρρυθμίσεων σε θέματα αφερεγγυότητας, διαιτησίας και διαμεσολάβησης, ώστε να εξασφαλίσει ένα νομικό πλαίσιο ευνοϊκότερο για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. Να εντείνει τις μεταρρυθμίσεις της δημόσιας διοίκησης, μεταξύ άλλων θέτοντας σε εφαρμογή τη μεταρρύθμιση της διαχείρισης των κρατικών επιχειρήσεων και ενισχύοντας τη θεσμική και οικονομική ανεξαρτησία του Συμβουλίου Ανταγωνισμού.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/67

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Λιθουανίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Λιθουανίας για την περίοδο 2012‐2016.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013 η Επιτροπή, επί τη βάσει του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), ενέκρινε την έκθεση για τον Μηχανισμό Επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε τη Λιθουανία ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Την 1η Απριλίου 2014, η Λιθουανία υπέβαλε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και στις 22 Απριλίου 2014 το πρόγραμμα σύγκλισης του 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(8)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης του 2014 είναι η υλοποίηση μέχρι το 2015 του μεσοπρόθεσμου στόχου και η επίτευξη διαρθρωτικού πλεονάσματος 0,9 % του ΑΕΠ στο τέλος του προγράμματος σύγκλισης το 2017. Το πρόγραμμα σύγκλισης επιβεβαιώνει τον προηγούμενο μεσοπρόθεσμο στόχο του ‐ 1 % του ΑΕΠ, ο οποίος αντικατοπτρίζει τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Με βάση το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό δημοσιονομικό ισοζύγιο, η ετήσια πρόοδος προς την υλοποίηση του μεσοπρόθεσμου στόχου είναι τουλάχιστον 0,5 % του ΑΕΠ το 2014 και 2015. Παράλληλα υπάρχει κίνδυνος απόκλισης από το όριο δαπανών το 2015. Γενικά, η πορεία της προσαρμογής προς την υλοποίηση του μεσοπρόθεσμου στόχου είναι ευρέως σύμφωνη με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το πρόγραμμα σύγκλισης δείχνει σημαντική μείωση του χρέους κατά τη διάρκεια του προγράμματος σε περίπου 35 % μέχρι το 2017. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης είναι εύλογο. Παράλληλα, δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί μέτρα εξυγίανσης για την περίοδο 2015‐2017. Σύμφωνα με την εαρινή πρόβλεψη των υπηρεσιών της Επιτροπής για το 2014, η διαρθρωτική προσαρμογή το 2014 και το 2015 αναμένεται να ανέλθει σε 0,2 % και σε 0,6 % του ΑΕΠ, αντιστοίχως, και επομένως για το 2014 σε 0,3 % του ΑΕΠ, κάτω από το απαιτούμενο αυστηρό όριο 0,5 % του ΑΕΠ. Επιπλέον, το όριο των δαπανών απειλείται με σημαντική απόκλιση το 2014, ενώ προβλέπεται και πρόσθετη, αν και μικρότερη, απόκλιση το 2015. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σύγκλισης και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο θεωρεί ότι υπάρχει κίνδυνος σημαντικής απόκλισης από την πορεία προσαρμογής προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2014.

(9)

Το σχετικό ύψος των φόρων που κρίθηκαν λιγότερο επιζήμιοι για την ανάπτυξη, όπως οι φόροι ακινήτων και οι περιβαλλοντικοί φόροι, παραμένει χαμηλό. Τα φορολογικά έσοδα στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στην έμμεση φορολογία και στην φορολόγηση της εργασίας, ενώ η αναλογία της περιβαλλοντικής φορολογίας είναι μικρή. Η αύξηση των εσόδων από φόρους περισσότερο φιλικούς προς την ανάπτυξη θα μπορούσε να ελαφρύνει τη φορολογική επιβάρυνση εργαζομένων με χαμηλά εισοδήματα, ιδίως των ανειδίκευτων εργαζομένων. Η μερική επανεξέταση του φορολογικού συστήματος ξεκίνησε στις αρχές του 2013 και η κυβέρνηση αποφάσισε να προσαρμόσει την φορολογία κεφαλαίου, να αυξήσει το όριο φορολογητέου εισοδήματος με μεγαλύτερη προοδευτικότητα της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων εις όφελος των εργαζομένων με χαμηλό εισόδημα και να αυξήσει τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης για τον καπνό και τα οινοπνευματώδη ποτά. Γενικά, ωστόσο, τα μέτρα αυτά θα έχουν μάλλον αρνητικές επιπτώσεις στα έσοδα. Ως εκ τούτου είναι κρίσιμης σημασίας να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για να βελτιωθεί η διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών και να ενισχυθεί το σκέλος που αφορά τα έσοδα. Δεν ελήφθησαν σημαντικά μέτρα μετά τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις του 2013 για τη περιβαλλοντική φορολογία. Σημειώθηκε μικρή πρόοδος στην ενίσχυση του δημοσιονομικού πλαισίου, δεδομένου ότι τα όρια των δαπανών δεν είναι αρκετά δεσμευτικά και δεν έχουν ακόμη εγκριθεί νομοθετικές τροποποιήσεις. Η Λιθουανία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις ως προς τη φορολογική συμμόρφωση, ειδικότερα για την αντιμετώπιση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, μεταξύ άλλων, με την ενίσχυση μέτρων διαχείρισης του κινδύνου. Το σχέδιο δράσης 2013‐2014 για τη φορολογική συμμόρφωση εφαρμόζεται και οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν θετικά αποτελέσματα. Το 2013, θεσπίστηκε σειρά μέτρων για να ενισχυθεί η φορολογική συμμόρφωση στον τομέα του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων κατανάλωσης. Για το 2014‐2015 άρχισε να εφαρμόζεται μια νέα στοχοθετημένη στρατηγική.

(10)

Δυσμενείς δημογραφικές εξελίξεις γεννούν αμφιβολίες για τη μακροπρόθεσμη δημοσιονομική διατηρησιμότητα της Λιθουανίας. Οι συνταξιοδοτικές δαπάνες προβλέπεται ότι θα αυξηθούν σημαντικά και εκτιμάται ότι σε 50 χρόνια θα είναι σχεδόν διπλάσιες από τον μέσο όρο της ΕΕ. Η σταδιακή αύξηση του νόμιμου ορίου συνταξιοδότησης που άρχισε να εφαρμόζεται το 2012 δεν αρκεί για να αντιμετωπιστούν η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Επιπλέον, η απότομη αύξηση της φτώχειας και η σοβαρή υλική στέρηση μεταξύ των ηλικιωμένων επισημαίνουν προβλήματα που συνδέονται με την επάρκεια των συντάξεων. Η Λιθουανία έκανε σημαντικά, αν και αποσπασματικά, βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά απαιτούνται περισσότερες σημαντικές αλλαγές για να εφαρμοστεί μια συνολική μεταρρύθμιση. Ολοκλήρωσε τη μεταρρύθμιση του δεύτερου συνταξιοδοτικού πυλώνα, αλλά δεν χρησιμοποιούνται ευρέως ούτε τα επαγγελματικά συστήματα ούτε η εθελοντική σώρευση συντάξεων. Παράλληλα με την αύξηση του νόμιμου ορίου συνταξιοδότησης, απαιτούνται επίσης μέτρα που διασφαλίζουν την απασχολησιμότητα εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας και εργασιακό περιβάλλον φιλικό προς τους ηλικιωμένους.

(11)

Συνολικά η ανεργία μειώθηκε, αλλά η διαρθρωτική ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα, γεγονός που επισημαίνει αναντιστοιχίες δεξιοτήτων, ιδίως για τους ανειδίκευτους. Η ανεργία των νέων και τα ποσοστά νέων που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης μειώνονται, αν και βρίσκονται πάντα σε υψηλά επίπεδα. Η περιορισμένη κάλυψη των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση, και η αποτελεσματικότητα και η έγκαιρη ανταπόκριση πρέπει να βελτιωθούν. Προβλέπεται ότι οι ελλείψεις ειδικευμένου εργατικού δυναμικού θα γίνουν ακόμη πιο έντονες στο μέλλον. Για να βελτιωθεί η απασχολησιμότητα των νέων είναι σημαντικό να ενισχυθεί η σύνδεση της αγοράς εργασίας με την επαγγελματική και τριτοβάθμια εκπαίδευση, να βελτιωθεί η ποιότητα των προγραμμάτων μαθητείας και μάθησης με βάση την εργασία, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, περιλαμβανομένων των ΜΜΕ. Η συμμετοχή στη δια βίου μάθηση εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής. Απαιτείται μια συνολική επανεξέταση του εργατικού δικαίου, με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, ώστε να εξευρεθούν τρόποι ελάφρυνσης του διοικητικού φόρτου στους εργοδότες. Κατ' αρχάς θα είναι σημαντικό να εντοπιστούν και να εξαλειφθούν οι περιττοί περιορισμοί που επηρεάζουν τη σύναψη ευέλικτων συμβάσεων, τις διατάξεις περί απολύσεων και τις ρυθμίσεις του ωραρίου εργασίας.

(12)

Παρά την πρόσφατη βελτίωση, η φτώχεια του ενεργού πληθυσμού βρίσκεται ακόμη σε επίπεδα πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Οι αυξήσεις του ελάχιστου μηνιαίου μισθού και του μη φορολογητέου κατώτατου ορίου συνέβαλαν στην αντιμετώπιση της φτώχειας. Εντούτοις, η φτώχεια των ηλικιωμένων και η σοβαρή υλική στέρηση αυξήθηκαν απότομα τα τελευταία χρόνια. Το 2012‐2013, το δοκιμαστικό σχέδιο μεταρρύθμισης του συστήματος χρηματικής κοινωνικής αρωγής είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν, αφενός, ο αριθμός των δικαιούχων κοινωνικής στήριξης και, αφετέρου, οι δαπάνες κοινωνικών παροχών. Το 2014, το δοκιμαστικό σχέδιο επεκτάθηκε σε όλους τους δήμους. Είναι αναγκαίο να διασφαλιστούν η παρακολούθηση και η αξιολόγηση σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις της μεταρρύθμισης σε εκείνους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Η κάλυψη των μέτρων ενεργοποίησης για τους επί μακρόν ανέργους που δικαιούνται κοινωνικής στήριξης είναι ανεπαρκής. Επιπλέον, τα μέτρα εστιάζονται ακόμη σε προγράμματα δημόσιων έργων, και έτσι παρέχουν στήριξη του εισοδήματος, αλλά δεν συμβάλλουν στη βελτίωση της απασχολησιμότητας των δικαιούχων. Οι επιπτώσεις της μεταρρύθμισης στους εργαζομένους με χαμηλά εισοδήματα πρέπει να αξιολογηθούν. Η Λιθουανία ενέκρινε το σχέδιο δράσης 2014‐2020 για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης. Εντούτοις, δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί οι βασικές ομάδες-στόχοι, τα δημοσιονομικά και συγκεκριμένα μέτρα που θα διευκρινίζουν τον τρόπο υλοποίησης των στόχων και τον τρόπο συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων υπουργείων, τοπικών διοικήσεων και των φορέων της κοινωνίας των πολιτών που εφαρμόζουν το σχέδιο δράσης.

(13)

Η κυβέρνηση έχει αναλάβει την πραγματοποίηση μιας φιλόδοξης μεταρρύθμισης των κρατικών επιχειρήσεων από το 2010. Τον Δεκέμβριο του 2013 εγκρίθηκαν τελικές νομικές πράξεις που τροποποιούν τις κατευθυντήριες γραμμές για τη διαφάνεια, βάσει των οποίων όλες οι κρατικές επιχειρήσεις οφείλουν, από το 2014, να παρέχουν χωριστά στοιχεία για τις εμπορικές και μη εμπορικές δραστηριότητες στις ετήσιες εκθέσεις τους. Μια πρώτη έκθεση σχετικά με την εν λόγω λεπτομερή κατανομή προβλέπεται για τον Αύγουστο του 2014. Θα επιτρέψει τη λεπτομερέστερη αξιολόγηση της επιτυχίας αυτής της αλλαγής. Ωστόσο, ο αριθμός των ανεξάρτητων μελών του διοικητικού συμβουλίου στις κρατικές επιχειρήσεις παραμένει μικρός, εν μέρει λόγω νομικών περιορισμών που ισχύουν για κρατικές και δημοτικές επιχειρήσεις. Προτείνονται νομικές αλλαγές που θα επιτρέψουν τον διορισμό ανεξάρτητων μελών στα διοικητικά συμβούλια όλων των κρατικών επιχειρήσεων. Η αποτελεσματικότητα του διαχωρισμού των εμπορικών και μη εμπορικών δραστηριοτήτων και ο επαγγελματισμός των διοικητικών συμβουλίων θα πρέπει να αξιολογηθούν μόλις εφαρμοστούν πλήρως.

(14)

Οι συνδέσεις των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με τα γειτονικά κράτη μέλη παραμένουν ανεπαρκώς αναπτυγμένες, με αποτέλεσμα περιορισμένο ανταγωνισμό και υψηλές τιμές. Ο ανταγωνισμός στις εγχώριες αγορές ενισχύθηκε με την ελευθέρωση των αγορών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά μέχρι σήμερα οι πελάτες δεν άσκησαν το δικαίωμά τους να αλλάζουν προμηθευτές. Ενώ η κυβέρνηση έδωσε προτεραιότητα στις ενεργειακές διασυνδέσεις, αυτές δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Ανατέθηκε η κατασκευή ενός σημαντικού αγωγού φυσικού αερίου, ενώ ο τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Klaipeda αναμένεται να καταστεί λειτουργικός μέχρι τον Δεκέμβριο του 2014. Σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά τις διασυνδέσεις του ενεργειακού δικτύου της Λιθουανίας με την ενεργειακή αγορά της ΕΕ. Επιπλέον, πρέπει να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση. Η Λιθουανία σημείωσε πρόοδο ως προς την ενεργειακή απόδοση κτιρίων, καθώς και ως προς τις επενδύσεις στο πλαίσιο του ταμείου χαρτοφυλακίου JESSICA. Το 2013, θεσπίστηκαν νομοθετικά μέτρα για να επιταχυνθεί η απορρόφηση του ταμείου χαρτοφυλακίου. Στις αρχές του 2014, ολοκληρώθηκαν τα έργα και οι αρχικές αιτήσεις αυξήθηκαν σημαντικά. Οι νομικές αλλαγές προϋποθέτουν τη μείωση του επιδόματος θέρμανσης στην περίπτωση που οι κάτοικοι απορρίπτουν την ανακαίνιση, γεγονός που καταργεί τα αντικίνητρα για την ανακαίνιση κατοικιών.

(15)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Λιθουανίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στη Λιθουανία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 6 κατωτέρω.

(16)

Βάσει της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης και η γνώμη του (5) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

1.

Να ενισχύσει τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014 με γνώμονα την αύξηση των δαπανών που υπερέβη το όριο αναφοράς και την εμφανιζόμενη διαφορά κατά 0,3 % του ΑΕΠ από πλευράς προσπαθειών διαρθρωτικής προσαρμογής, βάσει των εαρινών προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014 , γεγονός που προβάλλει τον κίνδυνο σημαντικής απόκλισης σε σχέση με το προληπτικό σκέλος των απαιτήσεων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το 2015, να ενισχύσει τη δημοσιονομική στρατηγική για να εξασφαλίσει την απαιτούμενη προσαρμογή κατά 0,5 % του ΑΕΠ προς την υλοποίηση του μεσοπρόθεσμου στόχου. Εν συνεχεία, να διασφαλίσει την τήρηση του μεσοπρόθεσμου στόχου. Να συμπληρώσει τη δημοσιονομική στρατηγική με την περαιτέρω ενίσχυση του δημοσιονομικού πλαισίου, ειδικότερα διασφαλίζοντας δεσμευτικά όρια δαπανών κατά τον καθορισμό του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου. Να αναθεωρήσει περαιτέρω το φορολογικό σύστημα και να εξετάσει τη δυνατότητα αύξησης των φόρων που είναι λιγότερο επιζήμιοι για την ανάπτυξη, όπως της επαναλαμβανόμενης φορολογίας ακινήτων και της περιβαλλοντικής φορολογίας, εξακολουθώντας παράλληλα να βελτιώνει τη φορολογική συμμόρφωση.

2.

Να θεσπίσει και να εφαρμόσει νομοθεσία για μια ευρεία μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Ειδικότερα, να ευθυγραμμίσει το νόμιμο όριο συνταξιοδότησης προς το προσδόκιμο ζωής, να περιορίσει την πρόσβαση στην πρόωρη συνταξιοδότηση, να θεσπίσει σαφείς κανόνες για την τιμαριθμική αναπροσαρμογή των συντάξεων και να προωθήσει τη χρήση συστημάτων συμπληρωματικής αποταμίευσης. Να στηρίξει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος με μέτρα για την προώθηση της απασχολησιμότητας των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας.

3.

Να εστιάσει καλύτερα τα μέτρα ενεργητικής πολιτικής αγοράς εργασίας στους ανειδίκευτους και στους μακροχρόνια ανέργους. Να βελτιώσει την κάλυψη και την καταλληλότητα των επιδομάτων ανεργίας και να τα συνδέσει με μέτρα ενεργοποίησης. Να αντιμετωπίσει τη μόνιμη αναντιστοιχία δεξιοτήτων με τη βελτίωση της σχέσης μεταξύ της εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας μεταξύ άλλων βάσει συστημάτων πρόβλεψης δεξιοτήτων και με την προώθηση της δια βίου μάθησης. Προκειμένου να αυξήσει την απασχολησιμότητα των νέων, να δώσει προτεραιότητα στην παροχή ποιοτικών προγραμμάτων μαθητείας, άλλων μορφών μάθησης στο χώρο εργασίας, και να ενισχύσει τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα. Να επανεξετάσει την καταλληλότητα του εργατικού δικαίου ειδικότερα όσον αφορά το πλαίσιο για συμβάσεις εργασίας και για τις ρυθμίσεις περί ελαστικού ωραρίου εργασίας, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους.

4.

Να διασφαλίσει επαρκή κάλυψη των ατόμων με τις μεγαλύτερες ανάγκες και να συνεχίσει να ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ της χρηματικής κοινωνικής αρωγής και των μέτρων ενεργοποίησης.

5.

Να ολοκληρώσει την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων των κρατικών επιχειρήσεων, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, ιδίως ολοκληρώνοντας τον διαχωρισμό μεταξύ εμπορικών και μη εμπορικών δραστηριοτήτων, με την περαιτέρω ενίσχυση του επαγγελματισμού των διοικητικών συμβουλίων και παρακολουθώντας στενά τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της μεταρρύθμισης.

6.

Να εντείνει τα μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, με την ταχεία εφαρμογή του ταμείου χαρτοφυλακίου. Να συνεχίσει την ανάπτυξη διασυνοριακών συνδέσεων των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με τα γειτονικά κράτη μέλη ώστε να διαφοροποιηθούν οι ενεργειακές πηγές και να προωθήσει τον ανταγωνισμό μέσω της βελτιωμένης πρόσβασης των βαλτικών ενεργειακών αγορών.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/72

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται σε νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθούν οι δυνατότητες αειφόρου ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), που από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και τις πολιτικές απασχόλησης.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν το Σύμφωνο Ανάπτυξης και Απασχόλησης, το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ευρωζώνης, αξιοποιώντας κάθε δυνατό μηχανισμό, μέσο και πολιτική. Αποφάσισαν σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί σε επίπεδο κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων του Λουξεμβούργου για το 2013 και διατύπωσε γνώμη σχετικά με το επικαιροποιημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας του Λουξεμβούργου για την περίοδο 2012‐2016. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), η Επιτροπή παρουσίασε τη γνώμη της σχετικά με το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος του Λουξεμβούργου για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης, σημαίνοντας την έναρξη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση του Μηχανισμού Επαγρύπνησης, στην οποία το Λουξεμβούργο προσδιορίζεται ως ένα από τα κράτη μέλη που πρέπει να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη και φιλοαναπτυξιακή δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης που διεξήγαγε για το Λουξεμβούργο, με βάση το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση που διενήργησε η Επιτροπή την οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το Λουξεμβούργο δεν αντιμετωπίζει μακροοικονομικές ανισορροπίες κατά την έννοια της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών. Ειδικότερα, από την ανάλυση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών προκύπτει ότι αυτό δεν απορρέει από την αναιμική εγχώρια ζήτηση, αλλά αποτελεί μάλλον απότοκο του συγκεκριμένου μοντέλου ανάπτυξης του Λουξεμβούργου, το οποίο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Υπάρχουν κίνδυνοι για την εγχώρια χρηματοπιστωτική σταθερότητα λόγω της παρουσίας ενός μεγάλου χρηματοπιστωτικού τομέα, αλλά οι κίνδυνοι αυτοί είναι σχετικά συγκρατημένοι καθώς ο τομέας είναι τόσο διαφοροποιημένος όσο και εξειδικευμένος. Το υψηλό επίπεδο χρέους του ιδιωτικού τομέα, ιδίως των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, αντανακλά κυρίως την παρουσία μεγάλου αριθμού πολυεθνικών επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν τα υποκαταστήματα ή τις θυγατρικές τους στο Λουξεμβούργο για ενδοομιλικές χρηματοδοτικές δραστηριότητες. Τέλος, η τρέχουσα ευνοϊκή θέση των δημοσίων οικονομικών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη βιωσιμότητα ενός μοντέλου ανάπτυξης που βασίζεται σε έναν εύρωστο χρηματοπιστωτικό τομέα αλλά ενέχει υψηλό κίνδυνο βιωσιμότητας μακροπρόθεσμα.

(8)

Στις 28 Απριλίου 2014, το Λουξεμβούργο υπέβαλε το Εθνικό του Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων για το 2014 και στις 25 Απριλίου 2014 υπέβαλε το Πρόγραμμα Σταθερότητας για το 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(9)

Στόχος της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για το 2014 είναι η επιστροφή το 2016 στον μεσοπρόθεσμο στόχο, κατόπιν σημαντικής απόκλισης από αυτόν το 2015. Το Πρόγραμμα Σταθερότητας επιβεβαιώνει τον προηγούμενο μεσοπρόθεσμο στόχο για πλεόνασμα ύψους 0,5 % του ΑΕΠ, ποσοστό που αντανακλά τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να μειωθεί από 1,4 % του ΑΕΠ το 2013 σε 1,1 % το 2014, προτού μετατραπεί σε έλλειμμα 0,1 % του ΑΕΠ το 2015. Εν συνεχεία, σχεδιάζεται να επιτευχθούν σταδιακά αυξανόμενα διαρθρωτικά πλεονάσματα. Ως εκ τούτου, το Λουξεμβούργο αναμένεται ότι το 2014 θα παραμείνει εντός του μεσοπρόθεσμου στόχου του, αλλά θα αποκλίνει σημαντικά το 2015. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας, ο ρυθμός αύξησης των δημοσίων δαπανών, εκτός των μέτρων διακριτικής ευχέρειας στο σκέλος των εσόδων, θα υπερβεί το μεσοπρόθεσμο ποσοστό αναφοράς της δυνητικής αύξησης του ΑΕΠ το 2015. Συνολικά, οι στόχοι του προγράμματος συνάδουν εν μέρει με τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, με μια απόκλιση ιδίως το 2015. Ο δείκτης χρέους, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 23,1 % του ΑΕΠ το 2013, πολύ κάτω από την τιμή αναφοράς 60 % του ΑΕΠ, προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω κατά τη διάρκεια της προγραμματικής περιόδου. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας, το οποίο έχει καταρτιστεί από ανεξάρτητο φορέα (STATEC), είναι ελαφρώς αισιόδοξο για το 2014 και το 2015. Η κυβέρνηση προβλέπει ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ ύψους 3,2 % τόσο το 2014 όσο και το 2015, ενώ στην Οικονομική Πρόβλεψη για την Άνοιξη 2014 των υπηρεσιών της Επιτροπής, η εν λόγω αύξηση ανέρχεται σε 2,6 % και 2,7 % αντιστοίχως. Επιπλέον, τα μέτρα που στηρίζουν τη δημοσιονομική πορεία για την περίοδο 2015-2018 δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί πλήρως από τις αρχές. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής, οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν πιο πρόσφατα, το διαρθρωτικό πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα μειωθεί στο 0,6 % του ΑΕΠ το 2014 και θα μετατραπεί σε έλλειμμα 1,3 % του ΑΕΠ το 2015. Ο ρυθμός αύξησης των δημοσίων δαπανών, εκτός των μέτρων διακριτικής ευχέρειας στο σκέλος των εσόδων, εκτιμάται ότι θα υπερβεί το μεσοπρόθεσμο ποσοστό αναφοράς της δυνητικής αύξησης του ΑΕΠ το 2015, οπότε αναμένεται σημαντική απόκλιση. Με βάση την αξιολόγηση του Προγράμματος Σταθερότητας και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο εκτιμά ότι υπάρχουν κίνδυνοι για την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος Σταθερότητας, οι οποίοι είναι εν μέρει μόνο σύμφωνοι με τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ιδίως από το 2015.

(10)

Τον Ιούλιο του 2013, η κυβέρνηση υπέβαλε στο Κοινοβούλιο νομοσχέδιο για τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των διατάξεων της οδηγίας 2011/85/ΕΕ του Συμβουλίου (5) και της Συνθήκης για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση. Το νομοσχέδιο αναμενόταν να τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2014, αλλά η έγκρισή του καθυστέρησε λόγω της παραίτησης της κυβέρνησης τον Ιούλιο. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θεσπίζεται νέος νόμος περί Πολυετούς Προγράμματος Οικονομικών που καλύπτει τον ίδιο χρονικό ορίζοντα με την επικείμενη επικαιροποίηση του Προγράμματος Σταθερότητας. Ο νόμος περί Πολυετούς Προγράμματος Οικονομικών θα επικαιροποιείται ετησίως σε κυλιόμενη βάση, από κοινού με τον ετήσιο προϋπολογισμό. Θα προβλέπει λεπτομερή σχέδια για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης. Το νομοσχέδιο θεσπίζει πολυετή ανώτατα όρια στον νόμο περί Πολυετούς Προγράμματος Οικονομικών, τα οποία θα καλύπτουν μόνο τον τομέα της κεντρικής κυβέρνησης, αλλά δεν διευκρινίζει τις συνέπειες σε περίπτωση υπέρβασης των ανωτάτων ορίων. Το νομοσχέδιο δεν προβλέπει εθνικό κανόνα περί των δαπανών ο οποίος να διέπει τον καθορισμό των πολυετών στόχων για τις δαπάνες. Ωστόσο, περιλαμβάνει διατάξεις που πρέπει να τηρούνται όσον αφορά την πορεία προσαρμογής προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο. Τον Μάρτιο του 2014, κατατέθηκε στο Κοινοβούλιο αναθεωρημένη εκδοχή του νομοσχεδίου η οποία, μεταξύ άλλων, προβλέπει την ανάθεση της ανεξάρτητης παρακολούθησης των δημοσιονομικών κανόνων σε νεοσύστατο όργανο, το «Conseil National des Finances Publiques».

(11)

Επιπλέον, τα φορολογικά έσοδα από τον ΦΠΑ θα υποστούν πλήγμα λόγω των νέων κανόνων για τα έσοδα από τον ΦΠΑ που προέρχονται από δραστηριότητες ηλεκτρονικού εμπορίου. Από το 2015, τα εν λόγω έσοδα θα μεταφέρονται από τη χώρα εγκατάστασης του προμηθευτή στη χώρα κατοικίας του πελάτη. Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι οι συντελεστές ΦΠΑ θα αυξηθούν κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες, αύξηση η οποία αναμένεται να αντισταθμίσει εν μέρει την απώλεια εσόδων. Ωστόσο, λόγω της διαδεδομένης χρήσης μειωμένων συντελεστών και εξαιρετικά μειωμένων συντελεστών, μπορούν να εισπραχθούν πρόσθετα έσοδα με την επέκταση της εφαρμογής του κανονικού συντελεστή, ώστε να αντισταθμιστούν περισσότερο οι προαναφερθείσες απώλειες.

(12)

Οι ακαθάριστες δημόσιες δαπάνες για συντάξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ στο Λουξεμβούργο πρόκειται να αυξηθούν, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης που εκπόνησε το 2012 η Επιτροπή σχετικά με τη γήρανση του πληθυσμού, από 9,2 % του ΑΕΠ σε 18,6 % το 2060. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως σε δαπάνες συνδεόμενες με την ηλικία, ιδίως στις συντάξεις. Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος το 2012 είχε περιορισμένο πεδίο εφαρμογής και δεν αντιμετώπιζε ουσιαστικά την απειλή για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Η βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση του συνταξιοδοτικού συστήματος διασφαλίζεται σήμερα από έναν χαμηλό δείκτη εξάρτησης των ηλικιωμένων και στηρίζεται στις εισφορές που καταβάλλονται από τον σχετικά νεαρό πληθυσμό των διασυνοριακών εργαζομένων. Στο μέλλον, η τάση αυτή αναμένεται να αντιστραφεί και το κόστος των συντάξεων, καθώς και το κόστος της μακροχρόνιας περίθαλψης, κατά πάσα πιθανότητα θα αυξηθεί σημαντικά. Προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος, θα ήταν αναγκαία σημαντική αύξηση του συντελεστή συνταξιοδοτικής εισφοράς μετά το 2020, πέραν του ενσωματωμένου μετριασμού της προσαρμογής των συντάξεων στο κόστος ζωής. Τούτο θα επιβάρυνε εργασιακά περαιτέρω τον μελλοντικά ενεργό πληθυσμό και, κατά συνέπεια, θα σήμαινε απώλεια της ανταγωνιστικότητας κόστους. Δεδομένου του υψηλού ποσοστού αναπλήρωσης επί του παρόντος, θα μπορούσαν να είχαν ληφθεί ορισμένα διαφορετικά μέτρα για να διασφαλιστεί δικαιότερη κατανομή των βαρών μεταξύ των γενεών. Η καθιέρωση ανώτατου ορίου στις αναπροσαρμογές των συντάξεων με βάση τις πραγματικές αυξήσεις των μισθών θα οδηγούσε στην αύξηση των συνταξιοδοτικών αποθεματικών. Επιπλέον, η αύξηση της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης, η οποία σήμερα είναι το 59ο έτος, ώστε να εναρμονισθεί με τη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής, θα διασφάλιζε τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος. Επίσης, θα πρέπει να μειωθούν οι δυνατότητες πρόωρης συνταξιοδότησης. Οικονομικά κίνητρα για παράταση της επαγγελματικής σταδιοδρομίας, όπως προβλέπεται στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, μπορεί να συμβάλουν στη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος, αλλά η απασχολησιμότητα των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας θα πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω με την ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης. Το Λουξεμβούργο πρέπει να περιορίσει την ανάγκη για μακροχρόνια περίθαλψη στο μέλλον, καθώς και τις σχετικές δαπάνες, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συστήματος. Οι υπηρεσίες μακροχρόνιας περίθαλψης θα μπορούσαν επίσης να καταστούν περισσότερο αποδοτικές οικονομικά μέσω του καλύτερου συντονισμού της υγειονομικής περίθαλψης με την κοινωνική πρόνοια, καθώς και μέσω της καλύτερης παροχής υπηρεσιών και της καλύτερης στήριξης των συνδραμόντων οικογενειακών μελών.

(13)

Μοχλός του υψηλού πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών του Λουξεμβούργου είναι οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Το πλεόνασμα αυτό καλύπτει ένα επίμονο και σταδιακά αυξανόμενο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο αγαθών ως αποτέλεσμα της αργής αύξησης των εξαγωγών. Μολονότι η τάση αυτή αντανακλά την αυξανόμενη σημασία του τομέα των υπηρεσιών στην οικονομία, οφείλεται επίσης σε μια περισσότερο διαρθρωτική απώλεια ανταγωνιστικότητας του κόστους. Η πρόσφατη σταθερή αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα έχει υπονομεύσει την ανταγωνιστικότητα του βιομηχανικού ιστού του Λουξεμβούργου. Η διαφοροποίηση του μηχανισμού τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών που εγκρίθηκε από την κυβέρνηση το 2012 θα περατωθεί μέχρι το τέλος του 2014. Θα μπορούσαν βεβαίως να διερευνηθούν διαφορετικές προσεγγίσεις, όμως είναι σημαντικό να συνδεθούν στενότερα οι μισθοί με την παραγωγικότητα μέσω της μεταρρύθμισης του συστήματος τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών, επιτρέποντας τη διαφοροποίηση ανά τομέα. Η έντονη εξάρτηση από τον χρηματοπιστωτικό τομέα συνιστά διαρθρωτικό κίνδυνο για την οικονομία. Ως εκ τούτου, το Λουξεμβούργο πρέπει να εστιάσει στην ανάπτυξη άκρως εξειδικευμένων επιχειρήσεων ως εφαλτήριο για μια ανάπτυξη που άγεται από την καινοτομία. Παρόλο που ο τετραπλασιασμός της έντασης Ε&Α του δημόσιου τομέα από το 2000 αποτυπώνει τη βούληση ενίσχυσης των δημόσιων ερευνητικών υποδομών, το Λουξεμβούργο δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου του για ένταση Ε&Α το 2020 ύψους 2,3‐2,6 % του ΑΕΠ, λόγω της κατακόρυφης μείωσης της έντασης Ε&Α των επιχειρήσεων (από 1,53 % του ΑΕΠ το 2000 σε 1 % το 2012). Χρειάζεται να βελτιωθούν περαιτέρω οι επιδόσεις του στους δείκτες σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ δημόσιων ερευνητικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων. Η μεταρρύθμιση που δρομολογήθηκε το 2013 για την ενίσχυση των συνεργατικών σχηματισμών καινοτομίας θα πρέπει να συνεχιστεί.

(14)

Παρά το γεγονός ότι έχουν ληφθεί ορισμένα μέτρα, η ανεργία των νέων παραμένει σταθερά σε υψηλό επίπεδο, στο 17,4 % του ενεργού πληθυσμού το 2013, αν και μειώθηκε από το 18 % το 2012. Το ποσοστό αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το μορφωτικό επίπεδο και είναι χαμηλότερο μεταξύ των ατόμων με υψηλότερο μορφωτικό υπόβαθρο. Το εκπαιδευτικό σύστημα του Λουξεμβούργου αντιμετωπίζει μια σειρά από ιδιαίτερες προκλήσεις, όπως η πολυγλωσσία και οι ειδικές δεξιότητες που απαιτούνται από μια άκρως εξειδικευμένη αγορά εργασίας με μεγάλο χρηματοπιστωτικό τομέα. Τα πορίσματα της έρευνας που διενήργησε το 2012 ο ΟΟΣΑ σχετικά με τις δεξιότητες των σπουδαστών επιβεβαιώνουν ότι απαιτούνται περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση των σχετικά ισχνών επιδόσεων των νέων σε βασικές δεξιότητες, όπως παρατηρείται από το 2006. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επιπλέον, η ποιότητα και η ελκυστικότητα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης θα πρέπει να βελτιωθούν περαιτέρω, ώστε να παρέχεται στην αγορά εργασίας εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, συμπεριλαμβανομένων ιδίως ανθρώπων που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών. Ο σχεδιασμός του συστήματος φορολογίας και παροχών είναι αιτία πολύ υψηλών παγίδων της αγοράς εργασίας, μεταξύ των υψηλότερων στην Ένωση, για όλα τα μισθολογικά επίπεδα και για κάθε είδος σύνθεσης της οικογένειας. Επίσης, παρά τις πρόσφατες προσπάθειες μεταρρύθμισης, οι πολιτικές ενεργοποίησης παραμένουν αδύναμες, ενώ η συμμετοχή σε ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας δεν είναι υποχρεωτική κατά τη διάρκεια της ανεργίας.

(15)

Το Λουξεμβούργο έχει δεσμευτεί να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στους τομείς εκτός ΣΕΔΕ κατά 20 % το 2020, αλλά αναμένεται να υποληφθεί του στόχου αυτού κατά 23 ποσοστιαίες μονάδες. Επιπλέον, το 2013 οι εκπομπές αναμένεται να είναι 1 % υψηλότερες από τον στόχο που είχε τεθεί για το 2013 στην απόφαση επιμερισμού των προσπαθειών. Περίπου το 70 % των εκπομπών από τις μεταφορές συνδέονται με τις εξαγωγές καυσίμων, μεταξύ άλλων, ως αποτέλεσμα των πολύ χαμηλών ειδικών φόρων κατανάλωσης επί των καυσίμων. Η αναγνώριση των εξαγωγών καυσίμων ως βασικής πρόκλησης στο δεύτερο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2013 αποτελεί βήμα προόδου. Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερο συγκεκριμένα και μακροπρόθεσμα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Η περιβαλλοντική φορολογία ανήλθε στο 2,4 % του ΑΕΠ το 2012, ενώ το 2004 ανερχόταν στο 3,1 %. Η μείωση αυτή προκαλείται κυρίως από τη μείωση των εσόδων από τη φορολόγηση της ενέργειας λόγω της μη τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των ενεργειακών φόρων. Οι φόροι στις μεταφορές, εξαιρουμένων των φόρων επί καυσίμων, αντιπροσώπευαν το 0,2 % του ΑΕΠ το 2012. Οι φόροι επί των καυσίμων που χρησιμοποιούνται για τις μεταφορές είναι υψηλοί και ανέρχονται στο 2,2 % του ΑΕΠ, παρά την προνομιακή φορολογική μεταχείριση του ντίζελ, κυρίως λόγω της διασυνοριακής αγοράς καυσίμου. Καθώς η περιβαλλοντική φορολογία αναλογεί σε χαμηλότερο του μέσου όρου ποσοστό των συνολικών φορολογικών εσόδων, ο σχεδιασμός των περιβαλλοντικών φόρων του Λουξεμβούργου μπορεί να βελτιωθεί, ιδίως με την αύξηση της φορολογίας στα ενεργειακά προϊόντα για τις μεταφορές.

(16)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής του Λουξεμβούργου. Αξιολόγησε το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων και το Πρόγραμμα Σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση βιώσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στο Λουξεμβούργο, αλλά και τη συμμόρφωσή τους με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 5 κατωτέρω.

(17)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το Πρόγραμμα Σταθερότητας και η γνώμη του (6) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(18)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ευρωζώνης στο σύνολό της. Επ' αυτής της βάσης, το Συμβούλιο εξέδωσε ειδικές συστάσεις που απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν ως νόμισμα το ευρώ (7). Ως χώρα της οποίας το νόμισμα είναι το ευρώ, το Λουξεμβούργο πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των εν λόγω συστάσεων.

1.

Να διατηρήσει μια υγιή δημοσιονομική εικόνα το 2014 και να ενισχύσει σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική το 2015, ώστε να διασφαλιστεί η επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου και εν συνεχεία να παραμείνει στον μεσοπρόθεσμο στόχο προκειμένου να προστατεύσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τις έμμεσες υποχρεώσεις που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού. Να ενισχύσει τη δημοσιονομική διακυβέρνηση επισπεύδοντας τη θέσπιση μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου, το οποίο θα καλύπτει τη γενική κυβέρνηση και θα περιλαμβάνει πολυετή ανώτατα όρια δαπανών, και καθιερώνοντας την παρακολούθηση των δημοσιονομικών κανόνων από ανεξάρτητο φορέα. Να διευρύνει περαιτέρω τη φορολογική βάση, ιδίως όσον αφορά την κατανάλωση.

2.

Για την εξασφάλιση δημοσιονομικής βιωσιμότητας, να περιορίσει τις δαπάνες που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού καθιστώντας τη μακροχρόνια περίθαλψη οικονομικά αποδοτικότερη, να συνεχίσει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος ώστε να αυξηθεί η πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης, μεταξύ άλλων περιορίζοντας την πρόωρη συνταξιοδότηση, καθώς και εναρμονίζοντας την ηλικία συνταξιοδότησης ή τις συνταξιοδοτικές παροχές με τη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής. Να εντείνει τις προσπάθειες για αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, μεταξύ άλλων, βελτιώνοντας την απασχολησιμότητά τους μέσω της διά βίου μάθησης.

3.

Να επισπεύσει τη θέσπιση διαρθρωτικών μέτρων, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές, ώστε να μεταρρυθμίσει το σύστημα καθορισμού των μισθών, περιλαμβανομένης της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών, με στόχο τη βελτίωση της ανταπόκρισης των μισθών στις εξελίξεις στην παραγωγικότητα, ιδίως σε τομεακό επίπεδο. Να επιδιώξει τη διαφοροποίηση της διάρθρωσης της οικονομίας, μεταξύ άλλων ενισχύοντας τις ιδιωτικές επενδύσεις στην έρευνα και αναπτύσσοντας περαιτέρω τη συνεργασία μεταξύ δημόσιων ερευνητικών ιδρυμάτων και εταιρειών.

4.

Να συνεχίσει τις προσπάθειες μείωσης της ανεργίας των νέων όσον αφορά τα άτομα με χαμηλή ειδίκευση που αναζητούν εργασία, περιλαμβανομένων των ατόμων με μεταναστευτικό υπόβαθρο, μέσω μιας συνεκτικής στρατηγικής, μεταξύ άλλων, βελτιώνοντας περαιτέρω τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας, αντιμετωπίζοντας την αναντιστοιχία δεξιοτήτων και μειώνοντας τα οικονομικά αντικίνητρα για εργασία. Προς τον σκοπό αυτόν, να επιταχύνει την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για την καλύτερη αντιστοίχιση των δεξιοτήτων των νέων με τη ζήτηση εργατικού δυναμικού.

5.

Να αναπτύξει ένα συνολικό πλαίσιο και να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την επίτευξη του στόχου του 2020 για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από δραστηριότητες που δεν υπάγονται στο ΣΕΔΕ, ιδιαίτερα μέσω της φορολόγησης των ενεργειακών προϊόντων για τις μεταφορές.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/77

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν αποφάσεις σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ουγγαρίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Ουγγαρίας για την περίοδο 2013‐2016.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2014 για το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε την Ουγγαρία ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης που διεξήγαγε για την Ουγγαρία, με βάση το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η Ουγγαρία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες απαιτούν παρακολούθηση και δράση σε επίπεδο πολιτικής. Ειδικότερα, η πραγματοποιούμενη προσαρμογή της ιδιαίτερα αρνητικής καθαρής διεθνούς θέσης, το υψηλό επίπεδο δημόσιου και ιδιωτικού χρέους στο πλαίσιο ενός εύθραυστου χρηματοπιστωτικού τομέα και η επιδείνωση των εξαγωγικών επιδόσεων εξακολουθούν να χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής προκειμένου να μειωθούν οι σοβαροί κίνδυνοι για δυσμενείς επιπτώσεις στη λειτουργία της οικονομίας.

(8)

Στις 30 Απριλίου 2014, η Ουγγαρία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2014 και το πρόγραμμα σύγκλισης του 2014. Για να ληφθεί υπόψη η αλληλεξάρτησή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτόχρονα.

(9)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης του 2014 είναι η μείωση του ονομαστικού ελλείμματος από 2,9 % του ΑΕΠ το 2014 σε 1,9 % έως το τέλος της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. Η μείωση αυτή θα επιτευχθεί με κατά μεγάλο μέρος οπισθοβαρή πορεία εξυγίανσης, ενώ οι στόχοι για το έλλειμμα αναθεωρήθηκαν σημαντικά προς τα πάνω σε σύγκριση με το προηγούμενο πρόγραμμα σύγκλισης. Το πρόγραμμα σύγκλισης επιβεβαιώνει τον μεσοπρόθεσμο στόχο του ‐ 1,7 % του ΑΕΠ, ο οποίος αντανακλά τους στόχους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ωστόσο, με βάση το εκ νέου υπολογισθέν διαρθρωτικό ισοζύγιο, ο μεσοπρόθεσμος στόχος δεν αναμένεται να επιτευχθεί έως το τέλος της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. Το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο αναμένεται να επιδεινωθεί κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα το 2014, αποκλίνοντας επομένως σημαντικά από τον μεσοπρόθεσμο στόχο, και αναμένεται να σταθεροποιηθεί το 2015, σημειώνοντας υστέρηση 0,5 % του ΑΕΠ από την απαιτούμενη βελτίωση για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου. Η τιμή αναφοράς για τις δαπάνες δείχνει σημαντική απόκλιση τόσο το 2014 όσο και το 2015. Το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο αναμένεται να επιδεινωθεί περαιτέρω τόσο το 2016 όσο και το 2017. Γενικά, από το 2014 και μετά προβλέπεται σημαντική απόκλιση από την πορεία προσαρμογής προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου. Το πρόγραμμα σύγκλισης προβλέπει σταδιακή αλλά συνεχή μείωση του δημόσιου χρέους από 79 % του ΑΕΠ το 2013 σε περίπου 75 % του ΑΕΠ το 2017. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης είναι σε γενικές γραμμές ρεαλιστικό για την περίοδο 2014‐2016, ενώ το ΑΕΠ θα σημειώσει αύξηση κατά 2,3 % και 2,5 % το 2014 και το 2015 αντίστοιχα, έναντι 2,3 % και 2,1 % σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014. Ωστόσο, το πρόγραμμα σύγκλισης είναι υπερβολικά αισιόδοξο για το 2017.

Οι κίνδυνοι όσον αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους εξισορροπούνται σε μεγάλο βαθμό το 2014, αλλά αυξάνονται συνεχώς και, από το 2015 και μετά, το έλλειμμα μπορεί να αποδειχθεί υψηλότερο από τον στόχο που τέθηκε. Ιδιαίτερους κινδύνους δημιουργεί το γεγονός ότι η σχεδιαζόμενη μείωση του δείκτη δαπανών προβλέπεται να επιτευχθεί με τη θέσπιση γενικού ονομαστικού παγώματος ή περιορισμού των αυξήσεων κάτω από το ποσοστό πληθωρισμού για τα περισσότερα στοιχεία δαπανών προσωπικής επιλογής. Οι εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014 προβλέπουν ονομαστικό έλλειμμα για το 2014 και το 2015 ταυτόσημο με τους στόχους του προγράμματος σύγκλισης. Με προβλεπόμενο διαρθρωτικό έλλειμμα 2,2 % του ΑΕΠ το 2014 και 2,3 % το 2015, οι προβλέψεις της Επιτροπής επιβεβαιώνουν τον κίνδυνο σημαντικής απόκλισης από τον μεσοπρόθεσμο στόχο από το 2014 και μετά. Επιπλέον, οι προβλέψεις της Επιτροπής επισημαίνουν επίσης τη μη συμμόρφωση με την τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους το 2014 και το 2015. Το 2014, η προβλεπόμενη επιδείνωση του διαρθρωτικού ισοζυγίου (‐ 1,4 % του ΑΕΠ) είναι μεγαλύτερη από το επιτρεπόμενο για τη συμμόρφωση προς τον κανόνα για το χρέος (‐ 0,5 % του ΑΕΠ). Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σύγκλισης και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι χρειάζονται πρόσθετες προσπάθειες διαρθρωτικής εξυγίανσης λόγω των κινδύνων σημαντικής απόκλισης από τον μεσοπρόθεσμο στόχο, καθώς και μη συμμόρφωσης προς τον κανόνα για το χρέος από το 2014.

(10)

Το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο ενισχύθηκε με την επέκταση του ορίζοντα σχεδιασμού πέραν του τρέχοντος οικονομικού έτους. Εντούτοις, δεν έχουν ακόμη εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα και ο δεσμευτικός τους χαρακτήρας. Θεσπίστηκαν νέοι αριθμητικοί δημοσιονομικοί κανόνες, αλλά δεν διορθώθηκαν οι αδυναμίες όσον αφορά τον σχεδιασμό τους, οι οποίες συνδέονται κυρίως με την απουσία συστηματικής εκ των υστέρων παρακολούθησης, την έλλειψη μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων απόκλισης και ασφαλών διορθωτικών μηχανισμών. Ο περιορισμένος κατάλογος των υποχρεωτικών καθηκόντων και τα αναλυτικά μέσα του Δημοσιονομικού Συμβουλίου εξακολουθούν να μην είναι ανάλογα προς την εξουσία αρνησικυρίας που διαθέτει επί του προϋπολογισμού. Η περαιτέρω ενίσχυση του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου και η διεύρυνση του πεδίου αρμοδιοτήτων του Δημοσιονομικού Συμβουλίου θα βοηθούσαν στη βελτίωση της αξιοπιστίας, της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας του συνολικού δημοσιονομικού πλαισίου.

(11)

Παρά το επιδοτούμενο πρόγραμμα της Κεντρικής Τράπεζας «Χρηματοδότηση για την ανάπτυξη» για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η κανονική δανειοδοτική ροή στην οικονομία δεν επιβλήθηκε με διατηρήσιμο τρόπο. Δεδομένου ότι αυξήθηκε περαιτέρω η κανονιστική επιβάρυνση του χρηματοπιστωτικού τομέα, περιορίστηκε η ικανότητα συσσώρευσης κεφαλαίου. Μέτρα όπως η αύξηση του φόρου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές συνέβαλαν σε αύξηση της χρήσης μετρητών στην οικονομία. Το χαρτοφυλάκιο των νοικοκυριών επιδεινώθηκε περαιτέρω και το υψηλό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί σήμερα μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Η εξυγίανση του χαρτοφυλακίου παρεμποδίζεται από περιορισμένη αποτελεσματικότητα των διαδικασιών εξυγίανσης. Δεν έχει ληφθεί κανένα νέο ουσιαστικό μέτρο για την απομάκρυνση των προβληματικών στοιχείων ενεργητικού από τον ισολογισμό των τραπεζών. Ο συνδυασμός μεγάλης κανονιστικής επιβάρυνσης και μεγάλου μεριδίου μη εξυπηρετούμενων δανείων οδήγησε σε περιορισμό των διαθέσιμων πιστώσεων. Η κυβέρνηση επανειλημμένα δήλωσε την πρόθεσή της να θεσπίσει νέο σύστημα απαλλαγής για να βοηθήσει τους δανειολήπτες που έχουν συνάψει δάνεια σε ξένο νόμισμα· στις περισσότερες περιπτώσεις, τα σχετικά μέτρα δεν ήταν στοχευμένα στους δανειολήπτες που βρίσκονται σε δυσχερή θέση και επηρεάζουν αρνητικά τη νοοτροπία που επικρατεί στα νοικοκυριά στο θέμα των πληρωμών, λόγω της προσδοκίας επιπλέον κρατικής βοήθειας. Η ρύθμιση και η εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα ενισχύθηκαν με την ένταξη της αρχής χρηματοπιστωτικής εποπτείας στη δομή της κεντρικής τράπεζας και την ανάθεση στην κεντρική τράπεζα της αρμοδιότητας για τη μακροπροληπτική εποπτεία. Ξεκίνησαν οι προπαρασκευαστικές εργασίες για τη θέσπιση καθεστώτος εξυγίανσης τραπεζών.

(12)

Αν και η συχνότητα μεταβολής των φόρων μειώθηκε σε σύγκριση με πέρυσι, δεν σημειώθηκε σημαντική πρόοδος ως προς τη μεγαλύτερη εξισορρόπηση του συστήματος φορολόγησης επιχειρήσεων. Ορισμένοι μάλιστα από τους υφιστάμενους τομεακούς φόρους αυξήθηκαν. Η εφαρμογή διαφορετικών φορολογικών συντελεστών μεταξύ τομέων εμποδίζει την αποτελεσματική κατανομή των πόρων και, επομένως, επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη. Για να καταστεί η φορολόγηση της εργασίας περισσότερο ευνοϊκή για την απασχόληση, η Ουγγαρία διεύρυνε τη βάση επιλεξιμότητας για την οικογενειακή πίστωση φόρου επί του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, προκειμένου να βοηθήσει τους μισθωτούς. Η φορολογική επιβάρυνση των ανύπαντρων χαμηλόμισθων είναι από τις υψηλότερες στην Ένωση. Παρά την κάποια διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής για τις μητέρες με τρία ή περισσότερα παιδιά, τα κριτήρια επιλεξιμότητας για τον νόμο περί προστασίας της απασχόλησης παρέμειναν ουσιαστικά αμετάβλητα, παρόλο που σημαντικό ποσοστό χαμηλόμισθων εξακολουθούν να μην εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του μέτρου. Θα πρέπει να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις και η σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας αυτού του μέτρου και να προσαρμοστεί αυτό ανάλογα με τις ανάγκες προκειμένου να συμβάλει περισσότερο στην παροχή απασχόλησης στον πληθυσμό. Σημειώθηκε κάποια πρόοδος όσον αφορά τη μετατόπιση της φορολογίας από την εργασία προς τους περιβαλλοντικούς φόρους, αλλά απαιτούνται πρόσθετα μέτρα. Η επιγραμμική σύνδεση των ταμειακών μηχανών με τις φορολογικές αρχές εφαρμόζεται σταδιακά, μετά από επανειλημμένες καθυστερήσεις στο παρελθόν. Ωστόσο, η Ουγγαρία εξακολουθεί να εμφανίζει υψηλό επίπεδο μη τήρησης των φορολογικών υποχρεώσεων, με σταθερό επίπεδο αδήλωτης εργασίας και ελλιπή συμμόρφωση όσον αφορά την καταβολή του ΦΠΑ. Τα μέτρα ελέγχου θα πρέπει να ενισχυθούν, ιδίως για να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της καταπολέμησης της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ.

(13)

Το ποσοστό ανεργίας των νέων μειώθηκε το 2013, αν και το ποσοστό νέων που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης αυξήθηκε. Με αποτελεσματικό συντονισμό των γραφείων της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης με εκπαιδευτικά ιδρύματα και τοπικούς παράγοντες θα μπορούσε να διευρυνθεί η ενημέρωση. Η ανάπτυξη ικανοτήτων στη δημόσια υπηρεσία απασχόλησης, μεταξύ άλλων η κατάρτιση συστήματος κατηγοριοποίησης των πελατών με βάση τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά τους, έχει αρχίσει, αν και οι ενεργητικές πολιτικές της αγοράς εργασίας για την ανοικτή αγορά εργασίας θα πρέπει να αξιολογηθούν όσον αφορά την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητά τους και, εάν είναι απαραίτητο, να προσαρμοστούν, ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση στην αγορά εργασίας για ορισμένες μειονεκτούσες ομάδες. Το στοιχείο ενεργοποίησης διαφόρων μέτρων για την αγορά εργασίας και κοινωνικών μέτρων (πρόγραμμα δημοσίων έργων, επιδόματα ανεργίας και κοινωνική πρόνοια) πρέπει να ενισχυθεί. Το πρόγραμμα δημοσίων έργων προσελκύει το μεγαλύτερο μέρος των δημοσιονομικών πόρων που διατίθενται σε μέτρα για την απασχόληση, αλλά το 2013, από τους μετέχοντες σε αυτό, το 11,54 % μπόρεσαν να επιστρέψουν στην ανοικτή αγορά εργασίας μετά την έξοδο από το πρόγραμμα. Συνεπώς, τίθεται το ερώτημα κατά πόσον θα πρέπει να προσαρμοστεί το πρόγραμμα, ώστε να συνδεθεί περισσότερο, παραδείγματος χάριν, με την ενεργοποίηση, την κατάρτιση και την υποστήριξη για αναζήτηση εργασίας, και να εξασφαλίσει μεγαλύτερης διάρκειας αντίκτυπο στην απασχόληση. Η μεγαλύτερη ευελιξία στο σύστημα πληρωμένης γονικής άδειας και η παροχή παιδικών σταθμών ενθάρρυνε τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, αλλά απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες, δεδομένου ότι τα επίπεδα απασχόλησης μεταξύ των γυναικών παραμένουν χαμηλότερα του 60 %. Η περίοδος επιλεξιμότητας για τη χορήγηση επιδόματος ανεργίας είναι συντομότερη από τον μέσο χρόνο που χρειάζονται οι άνεργοι για να βρουν εργασία. Ο αριθμός των ατόμων που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στην Ουγγαρία αυξάνεται σταθερά και επί του παρόντος αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τρίτο του συνολικού πληθυσμού. Η φτώχεια εξακολουθεί να επηρεάζει δυσανάλογα τις μειονεκτούσες ομάδες, και ιδιαίτερα τα παιδιά και τους Ρομά. Παρά την εφαρμογή εθνικής στρατηγικής για την κοινωνική ένταξη, τα μέτρα πολιτικής στους περισσότερους τομείς δεν προωθούν συστηματικά τους στόχους που καθορίστηκαν από αυτή τη στρατηγική. Για την αποτελεσματική μείωση της φτώχειας χρειάζονται ολοκληρωμένα και εξορθολογισμένα μέτρα.

(14)

Το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ουγγαρία χαρακτηρίζεται από συχνές αλλαγές του κανονιστικού πλαισίου και περιορισμένο ανταγωνισμό σε ολοένα και περισσότερους τομείς. Στον τομέα των υπηρεσιών θεσπίστηκαν νέοι φραγμοί, ενώ οι ήδη υφιστάμενοι δεν καταργήθηκαν (π.χ. όσον αφορά τα φαρμακεία, τη διαχείριση των αποβλήτων, τις κινητές πληρωμές, το λιανικό εμπόριο καπνού και τα σχολικά εγχειρίδια). Οι επενδύσεις μειώθηκαν ιδιαίτερα έντονα στους τομείς όπου τα τελευταία χρόνια επιβλήθηκαν πρόσθετοι τομεακοί φόροι. Μεταξύ των ετών 2010 και 2013, οι ονομαστικές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 44 % στον τομέα της ενέργειας, 28 % στον χρηματοπιστωτικό τομέα και 18 % στον τομέα των επικοινωνιών, ενώ αυξήθηκαν κατά 3,4 % συνολικά. Σημειώθηκε κάποια πρόοδος όσον αφορά τη βελτίωση του ανταγωνισμού στις δημόσιες συμβάσεις, αλλά απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες. Παραδείγματος χάριν, η μεγαλύτερη χρήση ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων θα μπορούσε να αποφέρει σημαντική εξοικονόμηση δαπανών, να βελτιώσει τη διαφάνεια των δημοσίων συμβάσεων και να αυξήσει τον ανταγωνισμό. Έχουν ληφθεί μέτρα για την εφαρμογή στρατηγικών σχετικά με την ακεραιότητα και την προώθηση καλύτερων προτύπων διαφάνειας στη δημόσια διοίκηση, αλλά απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της διαφθοράς.

(15)

Το ποσοστό των μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο αυξάνεται και η θέσπιση στρατηγικής για την πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου έχει καθυστερήσει επανειλημμένα. Απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες προκειμένου οι μαθητές να αποκτήσουν βασικές δεξιότητες, ικανότητες και προσόντα κατάλληλα για την αγορά εργασίας. Η ίση πρόσβαση σε κανονική ποιοτική εκπαίδευση εξακολουθεί να αποτελεί μείζον πρόβλημα για τα μειονεκτούντα παιδιά, ιδίως των Ρομά. Θεσπίστηκε ένας νέος νόμος για την επαγγελματική κατάρτιση, ο οποίος μεταξύ άλλων εισάγει ένα νέο «δυαδικό μοντέλο», προκειμένου να διευκολύνει τη δύσκολη πάντα μετάβαση από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας· τα αποτελέσματα αυτού του νόμου πρέπει να παρακολουθούνται εκ του σύνεγγυς.

(16)

Η Ουγγαρία συνέχισε να εφαρμόζει μειώσεις στις τιμές τελικού χρήστη της ηλεκτρικής ενέργειας και του αερίου το 2013 και το 2014. Οι μειώσεις αυτές των τιμών, σε συνδυασμό με την πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση των εταιρειών ενέργειας, είχαν αρνητικές επιπτώσεις στην ικανότητα των παρόχων ενέργειας να καλύψουν το κόστος, καθώς και στις επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας και τη συντήρηση του δικτύου. Σήμερα, η ενεργειακή ένταση των νοικοκυριών είναι μεταξύ των υψηλότερων της Ένωσης και η ενεργειακή απόδοση θα μπορούσε να βελτιωθεί ιδίως στον τομέα των κατοικιών. Η έλλειψη ανεξαρτησίας της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας για τον καθορισμό των όρων πρόσβασης στα δίκτυα και των τιμών εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία. Έχουν ληφθεί ορισμένα μέτρα για τον εξορθολογισμό της οργάνωσης των εταιρειών δημόσιων συγκοινωνιών, αλλά θα μπορούσε να βελτιωθεί περαιτέρω η βιωσιμότητα με την αντιμετώπιση των λειτουργικών δαπανών και την αλλαγή του συστήματος τιμολόγησης.

(17)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε πλήρη ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Ουγγαρίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Ουγγαρία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 7 κατωτέρω.

(18)

Βάσει της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης και η γνώμη του (5) αποτυπώνεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(19)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Οι συστάσεις που απηύθυνε σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1, 2, 3 και 5 κατωτέρω,

1.

Να ενισχύσει τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014 δεδομένης της διαφαινόμενης διαφοράς σε σχέση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, και συγκεκριμένα τον κανόνα για το χρέος, με βάση τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2014. Το 2015 και μετά, να ενισχύσει σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική για να εξασφαλίσει την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου και συμμόρφωση με τις απαιτήσεις μείωσης του χρέους προκειμένου να διατηρήσει τον δείκτη χρέους γενικής κυβέρνησης σε σταθερά πτωτική τροχιά. Να εξασφαλίσει τον δεσμευτικό χαρακτήρα του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου με συστηματικό εκ των υστέρων έλεγχο της τήρησης αριθμητικών δημοσιονομικών κανόνων και τη χρήση διορθωτικών μηχανισμών. Να βελτιώσει τη διαφάνεια των δημόσιων οικονομικών, μεταξύ άλλων με τη διεύρυνση του πεδίου αρμοδιοτήτων του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, απαιτώντας την κατάρτιση τακτικών μακροοικονομικών δημοσιονομικών προβλέψεων και αξιολογήσεων δημοσιονομικού αντίκτυπου των σημαντικών προτάσεων πολιτικής.

2.

Να συμβάλει στην αποκατάσταση της κανονικής δανειοδοτικής ροής στην οικονομία, μεταξύ άλλων με βελτίωση του σχεδιασμού και μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Να προσαρμόσει τον φόρο στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές προκειμένου να αποφευχθεί η εκτροπή εξοικονομήσεων από τον τραπεζικό τομέα και να ενισχύσει τα κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών. Να διερευνήσει και να άρει τα εμπόδια για την εξυγίανση του χαρτοφυλακίου, μεταξύ άλλων επιβάλλοντας αυστηρότερους κανόνες τροφοδότησης για τα αναδιαρθρωμένα δάνεια, καταργώντας τα εμπόδια για την κατάσχεση εγγυήσεων, καθώς και αυξάνοντας την ταχύτητα και αποτελεσματικότητα της διαδικασίας αφερεγγυότητας. Εν προκειμένω, να διαβουλεύεται στενά με τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τις νέες πρωτοβουλίες πολιτικής και να εξασφαλίσει ότι είναι καλά στοχευμένες και δεν αυξάνουν τον ηθικό κίνδυνο για τους δανειολήπτες. Να ενισχύσει περαιτέρω τη ρύθμιση και εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα.

3.

Να διασφαλίσει σταθερό, πιο ισορροπημένο και εξορθολογισμένο φορολογικό σύστημα για τις εταιρείες, μεταξύ άλλων με τη σταδιακή κατάργηση των στρεβλωτικών τομεακών φόρων. Να μειώσει τη φορολογική επιβάρυνση των χαμηλών εισοδημάτων, μεταξύ άλλων με τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των περιβαλλοντικών φόρων. Να εντείνει τα μέτρα για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης – ιδίως για τη μείωση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ – και τη μείωση των συνολικών δαπανών.

4.

Να ενισχύσει τα καλά στοχευμένα ενεργά μέτρα πολιτικής για την αγορά εργασίας, μεταξύ άλλων επιταχύνοντας τη θέσπιση του συστήματος κατηγοριοποίησης των πελατών της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης με βάση τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά τους. Να θέσει σε εφαρμογή το προβλεπόμενο δίκτυο καθοδήγησης για τη νεολαία και να το συντονίσει με εκπαιδευτικά ιδρύματα και τοπικούς φορείς ώστε να αυξηθεί η εμβέλειά του. Να εξετάσει το πρόγραμμα δημοσίων έργων για να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητά του ως προς την παροχή βοήθειας για τη μετέπειτα εξεύρεση εργασίας και να ενισχύσει περαιτέρω τα στοιχεία ενεργοποίησής του. Να εξετάσει το ενδεχόμενο αύξησης της περιόδου επιλεξιμότητας για τη χορήγηση επιδόματος ανεργίας, λαμβάνοντας υπόψη το μέσο χρονικό διάστημα που απαιτείται για την εξεύρεση νέας εργασίας και να συνδέσει με τα μέτρα ενεργοποίησης. Να βελτιώσει την επάρκεια και την κάλυψη της κοινωνικής αρωγής ενισχύοντας παράλληλα τη σύνδεση με την ενεργοποίηση. Για την ανακούφιση της φτώχειας, να εφαρμόσει εξορθολογισμένα και ολοκληρωμένα μέτρα, ώστε να μειωθεί σημαντικά η φτώχεια, ιδίως μεταξύ των παιδιών και των Ρομά.

5.

Να σταθεροποιήσει το κανονιστικό πλαίσιο και να ενισχύσει τον ανταγωνισμό στην αγορά, μεταξύ άλλων με την άρση των εμποδίων στον τομέα των υπηρεσιών. Να λάβει πιο φιλόδοξα μέτρα για την αύξηση του ανταγωνισμού και της διαφάνειας στις δημόσιες συμβάσεις, μεταξύ άλλων, με την καλύτερη χρήση των ηλεκτρονικών δημοσίων συμβάσεων, και να μειώσει περαιτέρω τη διαφθορά και τη συνολική διοικητική επιβάρυνση.

6.

Να εφαρμόσει εθνική στρατηγική για την πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου με έμφαση στην πρόωρη αποχώρηση από τη επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Να θεσπίσει μια συστηματική προσέγγιση για να προωθήσει την κανονική εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς για τις μειονεκτούσες ομάδες, ιδίως τους Ρομά. Να στηρίξει τη μετάβαση τόσο μεταξύ διαφόρων βαθμίδων εκπαίδευσης όσο και προς την αγορά εργασίας, και να παρακολουθεί στενά την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της επαγγελματικής κατάρτισης. Να εφαρμόσει μεταρρύθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης η οποία θα επιτρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των σπουδαστών, ιδίως μειονεκτούντων, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

7.

Να εξετάσει τις επιπτώσεις της ρύθμισης των τιμών της ενέργειας στα κίνητρα για επενδύσεις και στον ανταγωνισμό στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Να λάβει περαιτέρω μέτρα για να διασφαλίσει την αυτονομία της εθνικής ρυθμιστικής αρχής στον καθορισμό των τιμολογίων και των όρων του δικτύου. Να λάβει μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ιδίως στον τομέα των κατοικιών. Να ενισχύσει περαιτέρω τη βιωσιμότητα του συστήματος μεταφορών, μεταξύ άλλων με τη μείωση του λειτουργικού κόστους και τον έλεγχο του συστήματος τιμολόγησης των κρατικών επιχειρήσεων στον τομέα των μεταφορών.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/83

1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, Ευρώπη 2020, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, η οποία εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), που από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Μάλτας για το 2013 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Μάλτας για την περίοδο 2012-2016. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Επιτροπή παρουσίασε τη γνώμη της σχετικά με το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Μάλτας για το 2014.

5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, με την οποία αρχίζει το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, επί τη βάσει του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση για τον Μηχανισμό Επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε τη Μάλτα ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης που διεξήγαγε για τη Μάλτα, με βάση το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής την οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η Μάλτα δεν αντιμετωπίζει πλέον μακροοικονομικές ανισορροπίες κατά την έννοια της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών. Παρότι το χρέος παραμένει υψηλό, οι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα του χρέους του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και για τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα φαίνεται ότι έχουν περιοριστεί, αν και χρήζουν συνεχούς παρακολούθησης. Ειδικότερα, οι δείκτες χρηματοπιστωτικής σταθερότητας παραμένουν υγιείς. Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη του διαρθρωτικού χαρακτήρα των κινδύνων που αντιμετωπίζει ο τομέας, είναι καίριας σημασίας η συνέχιση των συνετών πρακτικών που ήδη ακολουθούνται όσον αφορά την εποπτεία και την ανάληψη κινδύνων. Η αγορά κατοικίας έχει σταθεροποιηθεί και επομένως οι κίνδυνοι που απορρέουν από την υπερβολική έκθεση σε ακίνητα είναι περιορισμένοι. Το ιδιωτικό χρέος μειώνεται· η απομόχλευση των εταιρειών πραγματοποιείται με τάξη και οι πιέσεις στην πιστωτική αγορά είναι περιορισμένες.

8)

Στις 16 Απριλίου 2014, η Μάλτα υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014, το οποίο επικαιροποιήθηκε στις 8 Μαΐου 2014, και στις 30 Απριλίου 2014 το πρόγραμμα σταθερότητας του 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

9)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014 είναι να διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα με διατηρήσιμο τρόπο μέχρι το 2014 και να σημειωθεί σταδιακή πρόοδος ως προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου για ισοσκελισμένη δημοσιονομική θέση σε διαρθρωτικούς όρους, ο οποίος είναι αυστηρότερος από όσα επιτάσσει το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Ωστόσο, η επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου δεν προγραμματίζεται να επέλθει εντός της περιόδου του προγράμματος. Το 2014, η προγραμματισμένη (εκ νέου υπολογισθείσα) διαρθρωτική προσαρμογή υπολείπεται ελαφρά της συνιστώμενης προσπάθειας. Μετά την προγραμματισμένη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, το 2015 έχει προγραμματιστεί μια μικρή απόκλιση από την πορεία προσαρμογής προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο. Στη συνέχεια, η προγραμματισμένη ετήσια πρόοδος ως προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου συνάδει σε γενικές γραμμές με την απαίτηση για τουλάχιστον 0,5 % του ΑΕΠ. Το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει ότι το δημόσιο χρέος, το οποίο ανήλθε σε 73 % του ΑΕΠ το 2013, θα ακολουθήσει καθοδική πορεία, τηρώντας τον δείκτη αναφοράς για τη μείωση του χρέους, με αφετηρία το 2014. Συνολικά, οι στόχοι του προγράμματος είναι σε μεγάλο βαθμό σύμφωνοι με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας και το οποίο επικυρώθηκε από ανεξάρτητο όργανο (την Εθνική Ελεγκτική Υπηρεσία), είναι ρεαλιστικό για το 2014 και το 2015, δεδομένου ότι οι προβλέψεις οικονομικής μεγέθυνσης είναι οριακά χαμηλότερες από τις αντίστοιχες που περιλαμβάνονται στις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014 για τα έτη αυτά.

Ωστόσο, οι κίνδυνοι για τους δημοσιονομικούς στόχους κλίνουν προς την αρνητική πλευρά, καθώς η προγραμματισμένη διαρθρωτική αύξηση των εσόδων στη διάρκεια του προγράμματος δεν υποστηρίζεται πλήρως από σχετικά μέτρα, οι δε υπερβάσεις των δαπανών ενδεχομένως θα απαιτήσουν υψηλότερες εκταμιεύσεις σε σχέση με τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό. Σύμφωνα με την πρόβλεψη της Επιτροπής, η Μάλτα αναμένεται να διορθώσει το υπερβολικό έλλειμμά της με διατηρήσιμο τρόπο το 2014. Ταυτόχρονα, βάσει της πρόβλεψης της Επιτροπής, η δημοσιονομική προσπάθεια στη διάρκεια της περιόδου 2013-2014 υπολείπεται κατά 1,6 % του ΑΕΠ όσον αφορά τη (διορθωμένη) μεταβολή του διαρθρωτικού ισοζυγίου και κατά 1,25 % του ΑΕΠ όσον αφορά το ύψος των απαιτούμενων μέτρων που κρίθηκαν αναγκαία τη στιγμή της έκδοσης της σύστασης στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Ενώ δεν υπάρχει περιθώριο όσον αφορά την τήρηση του δείκτη αναφοράς για τη μείωση του χρέους το 2014, οι κίνδυνοι για το σενάριο που αφορά το χρέος κλίνουν προς τη θετική πλευρά..

10)

Το 2015, υπάρχει κίνδυνος σημαντικής απόκλισης από την πρόοδο που απαιτείται για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου. Βάσει της αξιολόγησης του προγράμματος σταθερότητας από το Συμβούλιο και των προβλέψεων της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι, ενώ το προγραμματισμένο ονομαστικό έλλειμμα και το χρέος της γενικής κυβέρνησης της Μάλτας συμμορφώνονται με τη σύσταση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, χρειάζονται επιπρόσθετες προσπάθειες για να ευθυγραμμιστεί η διαρθρωτική προσαρμογή με τη συνιστώμενη κατά το 2014 και να εξασφαλιστεί η κατάλληλη πορεία προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου από το 2015 και εξής.

11)

Ο μη δεσμευτικός χαρακτήρας του δημοσιονομικού πλαισίου της Μάλτας και ο σύντομος χρονικός ορίζοντας του δημοσιονομικού σχεδιασμού δεν ευνοούν την επίτευξη ενός υγιούς δημοσιονομικού αποτελέσματος. Η θέσπιση της νομοθεσίας που σχεδιαζόταν να τεθεί σε ισχύ έως το τέλος του 2013 και αποσκοπούσε στην εκπλήρωση των απαιτήσεων της οδηγίας 2011/85/ΕΕ του Συμβουλίου (6) και το δημοσιονομικό σύμφωνο, έχει καθυστερήσει. Ωστόσο, σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας, η κυβέρνηση ενέκρινε πρόσφατα νομοσχέδιο περί δημοσιονομικής ευθύνης, το οποίο θα υποβληθεί προς ψήφιση στο κοινοβούλιο. Το νομοσχέδιο προβλέπει την καθιέρωση κανόνα ισοσκέλισης του προϋπολογισμού σε διαρθρωτικούς όρους, κανόνα για το χρέος, τριετές‐ κυλιόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο και βαθμιαία σύσταση του δημοσιονομικού συμβουλίου, στο οποίο θα ανατεθεί η επικύρωση των επίσημων μακροοικονομικών και δημοσιονομικών προβλέψεων της κυβέρνησης, καθώς και η εκ των προτέρων και εκ των υστέρων παρακολούθηση της τήρησης των δημοσιονομικών κανόνων.

12)

Οι υπηρεσίες δημοσίων εσόδων της Μάλτας πρόκειται να συγχωνευθούν σε ενιαία αρχή, γεγονός που θα απλοποιήσει τις διαδικασίες είσπραξης των φόρων και θα διευκολύνει την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Για να βελτιωθεί η φορολογική συμμόρφωση και να ενθαρρυνθεί η είσπραξη των οφειλόμενων ποσών, έχουν αναθεωρηθεί οι κυρώσεις που προβλέπονται στη νομοθεσία περί ΦΠΑ και το επιτόκιο που ισχύει για τους οφειλόμενους φόρους. Έχουν θεσπιστεί και διάφορα άλλα μέτρα, τα οποία αναμένεται επίσης να εξυγιάνουν το φορολογικό σύστημα της Μάλτας. Τα μέτρα αυτά κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά ο αντίκτυπός τους δεν έχει ακόμη καταστεί εμφανής.

13)

Παρά τις προκλήσεις που υπάρχουν ακόμη όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών της Μάλτας, μέχρι στιγμής μπορεί να καταγραφεί ελάχιστη πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος και στη βιωσιμότητα των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης. Ενώ έχει συγκροτηθεί ομάδα συνταξιοδοτικής στρατηγικής, για να αξιολογεί όλες τις εναλλακτικές δυνατότητες όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, οι αρχές της Μάλτας έχουν αναλάβει τη δέσμευση να μην αυξήσουν τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης πέραν των αυξήσεων που περιγράφονται στη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του 2006. Η Μάλτα προτίθεται να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες αυτές με μέτρα για την αγορά εργασίας, και ιδίως με τη στρατηγική για την ενεργό γήρανση που εγκρίθηκε προσφάτως, αλλά είναι απίθανο να επιλυθεί το πρόβλημα με τον τρόπο αυτό. Η βιωσιμότητα του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης προστίθεται στην πρόκληση, ενόψει της προβλεπόμενης αύξησης των δαπανών λόγω της δημογραφικής γήρανσης. Μόλις τώρα δρομολογήθηκε η κατάρτιση σχεδίου στρατηγικής για το εθνικό σύστημα υγείας, αλλά είναι ασαφές με ποιον τρόπο θα υλοποιηθεί και ποια οφέλη θα αποφέρει από την άποψη της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας και της βιωσιμότητας. Είναι αναγκαία η ενίσχυση της δημόσιας πρωτοβάθμιας περίθαλψης.

14)

Το ποσοστό πρόωρης εγκατάλειψης της σχολικής εκπαίδευσης είναι ακόμη πολύ υψηλό στη Μάλτα, αλλά λαμβάνονται μέτρα για τη μείωσή του και θεσπίζεται ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης. Ωστόσο, η απόκτηση βασικών δεξιοτήτων παραμένει σε χαμηλό επίπεδο, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στο χαμηλό επίπεδο αλφαβητισμού και στην πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου. Η ορθή υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής αλφαβητισμού, που εγκρίθηκε πρόσφατα, αναμένεται να στηρίξει τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού. Η στρατηγική αυτή πρόκειται να συμπληρωθεί με περαιτέρω μέτρα, τα οποία αναμένεται να αυξήσουν τη σύνδεση της αγοράς εργασίας με την κατάρτιση και την εκπαίδευση. Τα εν λόγω μέτρα περιλαμβάνουν τη μεταρρύθμιση του πλαισίου μαθητείας, με την καθιέρωση στρατηγικής δια βίου μάθησης, την εισαγωγή της μάθησης στον χώρο εργασίας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και ένα ειδικό πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.

15)

Η Μάλτα υλοποιεί τώρα μια σειρά σημαντικών μέτρων που αποσκοπούν στην αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, ιδίως μέσω της παροχής δωρεάν υπηρεσιών παιδικής μέριμνας στα νοικοκυριά στα οποία οι γονείς έχουν απασχόληση ή συνεχίζουν τις σπουδές τους. Η αποτελεσματική εφαρμογή του μέτρου θα είναι καίριας σημασίας. Οι αρχές βοηθούν επίσης στην παροχή φροντίδας μετά το σχολικό ωράριο και προσφέρουν ευκαιρίες για την άφιξη των παιδιών στο σχολείο πριν από την προβλεπόμενη ώρα έναρξης των μαθημάτων, ώστε να συμβιβάζεται καλύτερα το έργο των γονέων με την επαγγελματική ζωή. Προβλέπονται επίσης φορολογικά κίνητρα για να ενθαρρυνθούν οι γονείς να στέλνουν τα παιδιά τους σε παιδικούς σταθμούς που ήδη λειτουργούν βάσει παλαιότερων καθεστώτων. Ελάχιστα γίνονται, ωστόσο, για την καθιέρωση και προώθηση της αξιοποίησης ευέλικτων εργασιακών ρυθμίσεων, όπως η τηλεργασία και το ελαστικό ωράριο, οι οποίες θα βοηθούσαν την επανένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας.

16)

Για να βελτιώσει περαιτέρω τη διεθνή της ανταγωνιστικότητα, η Μάλτα, εκτός του ότι πρέπει να αποφύγει τις ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις μιας απόκλισης μεταξύ των εξελίξεων στους μισθούς και την παραγωγικότητα, χρειάζεται ακόμη να καλύψει τις ελλείψεις υποδομής στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών, οι οποίες περιορίζουν το δυναμικό της, ιδίως λόγω του υψηλού κόστους της ενέργειας. Η γραμμή διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας με την Ιταλία πρόκειται να ολοκληρωθεί εντός του έτους, γεγονός που θα αυξήσει την ασφάλεια εφοδιασμού και μπορεί να συμβάλει στη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού και στη χρήση εξωτερικά παραγόμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Ο τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Delimara και η σχεδιαζόμενη διασύνδεση με το ευρωπαϊκό δίκτυο αερίου θα διευρύνει επίσης το ενεργειακό μείγμα της Μάλτας, μειώνοντας την εξάρτησή της από μία κύρια πηγή ενέργειας και, ως εκ τούτου, αυξάνοντας την ελκυστικότητά της ως τόπου επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι εγχώριες πηγές ανανεώσιμης ενέργειας, με εξαίρεση κάποια επιτυχία όσον αφορά τη χρήση φωτοβολταϊκής ενέργειας, αντιπροσωπεύουν ένα ανεκμετάλλευτο δυναμικό.

17)

Ορισμένες ανεπάρκειες της δημόσιας διοίκησης περιορίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη του επιχειρηματικού κλίματος στη Μάλτα. Ενώ οι βελτιώσεις στη σύναψη δημοσίων συμβάσεων κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, οι σχετικές διαδικασίες παραμένουν υπερβολικά χρονοβόρες, με αποτέλεσμα αναποτελεσματικές δημόσιες δαπάνες. Τα μέτρα αυτά δεν συνοδεύονται από στόχους και, ως εκ τούτου, η αξιολόγησή τους καθίσταται δυσχερής. Η έλλειψη εναλλακτικών λύσεων ως προς τη χρηματοδότηση με δανειακά κεφάλαια οδηγεί σε υψηλό κόστος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, το οποίο ασκεί πιέσεις στην οικονομική τους δραστηριότητα. Αυτή η κλίση των εταιρειών προς τον δανεισμό μπορεί επίσης να οδηγήσει σε εξαιρετικά υψηλή εταιρική μόχλευση και σε ανεπαρκή κατανομή των κεφαλαίων. Επομένως, πρέπει να αναζητηθούν περαιτέρω ευκαιρίες για άλλους τρόπους χρηματοδότησης πλην του δανεισμού. Οι ανεπάρκειες του δικαστικού συστήματος, οι οποίες επισημάνθηκαν στις ειδικές συστάσεις του 2013 για τη Μάλτα, εξακολουθούν να υπάρχουν. Ενώ αναμένεται ότι ορισμένες από τις πολυάριθμες προτάσεις μεταρρυθμίσεων που υποβλήθηκαν από την Επιτροπή για τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης τον Νοέμβριο του 2013 θα υλοποιηθούν έως το τέλος του 2014, δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί σαφές χρονοδιάγραμμα και ιεράρχηση των μέτρων. Επίσης, άγνωστος παραμένει ο τρόπος με τον οποίο τα εν λόγω μέτρα θα αντιμετωπίσουν τις καθυστερούμενες δικαστικές αποφάσεις, ιδίως ενόψει των αδυναμιών που προαναφέρθηκαν.

18)

Η Μάλτα ενίσχυσε την κανονιστική εποπτεία με σκοπό να διασφαλίσει τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η μακροπροληπτική εποπτεία προστέθηκε στα καθήκοντα της Κεντρικής Τράπεζας της Μάλτας και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε ζητήματα χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, ενώ το Κοινό Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έχει πλέον καθιερωθεί νομοθετικά. Έχουν ληφθεί ικανοποιητικά μέτρα για να βελτιωθεί ο σχηματισμός προβλέψεων για επισφαλή δάνεια, κυρίως μέσω της αναθεώρησης του τραπεζικού κανόνα αριθ. 9.

19)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Μάλτας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στη Μάλτα, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 5 κατωτέρω.

20)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας και η γνώμη του (7) αποτυπώνεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

21)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ευρωζώνης στο σύνολό της. Επ' αυτής της βάσεως, το Συμβούλιο εξέδωσε ειδικές συστάσεις που απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν ως νόμισμα το ευρώ (8) Ως κράτος που έχει υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμα, η Μάλτα θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των εν λόγω συστάσεων,

1.

Να διορθώσει το υπερβολικό έλλειμμα με διατηρήσιμο τρόπο έως το 2014. Το 2015 να ενισχύσει σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική, ώστε να διασφαλίσει την απαιτούμενη διαρθρωτική προσαρμογή κατά 0,6 % του ΑΕΠ για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου. Στη συνέχεια, να συνεχίσει τη διαρθρωτική προσαρμογή κατά τουλάχιστον 0,5 % του ΑΕΠ κάθε έτος και κατά μεγαλύτερο ποσοστό υπό ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες ή εάν χρειάζεται για να διασφαλιστεί ότι τηρείται ο κανόνας για το χρέος, ώστε να διατηρηθεί ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης σε σταθερά καθοδική πορεία. Να ολοκληρώσει την έκδοση του νόμου περί δημοσιονομικής ευθύνης με στόχο τη δημιουργία ενός δεσμευτικού, βασιζόμενου σε κανόνες πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και την ίδρυση ανεξάρτητου οργανισμού επιφορτισμένου με την παρακολούθηση των δημοσιονομικών κανόνων και την επικύρωση των μακροοικονομικών προβλέψεων στις οποίες στηρίζεται ο δημοσιονομικός σχεδιασμός. Να συνεχίσει τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, εξασφαλίζοντας τη συνέχιση της εφαρμογής και την αξιολόγηση των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα, λαμβάνοντας παράλληλα επιπλέον μέτρα, όπως την προώθηση της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών.

2.

Να εξασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, να συνεχίσει τη διεξαγόμενη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, μεταξύ άλλων, επισπεύδοντας την ήδη εφαρμοσθείσα αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης, αυξάνοντας την πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης εξαρτώντας την κατά συνέπεια στις αλλαγές στο προσδόκιμο ζωής. Να διασφαλίσει ότι η εκτενής μεταρρύθμιση του δημόσιου συστήματος υγείας θα οδηγήσει σε οικονομικά αποδοτική και βιώσιμη χρήση των διαθέσιμων πόρων, όπως ενίσχυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης.

3.

Να συνεχίσει τις προσπάθειες χάραξης πολιτικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος της σύνδεσης της αγοράς εργασίας με την εκπαίδευση και την κατάρτιση, εντείνοντας τις προσπάθειες για τη μεταρρύθμιση του συστήματος μαθητείας. Να ενισχύσει περαιτέρω τις βασικές δεξιότητες και να μειώσει την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, ιδίως με την οριστικοποίηση και υλοποίηση της αναγγελθείσας εθνικής στρατηγικής γραμματισμού. Να βελτιώσει περαιτέρω τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, ιδίως εκείνων που επιθυμούν να επανέλθουν στην αγορά εργασίας, προωθώντας ευέλικτες εργασιακές ρυθμίσεις.

4.

Να διαφοροποιήσει το ενεργειακό μείγμα της οικονομίας, μεταξύ άλλων αυξάνοντας το μερίδιο της ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές.

5.

Να συνεχίσει τις προσπάθειες για να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και να μειώσει τον χρόνο που απαιτούν οι διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων· να ενθαρρύνει εναλλακτικές λύσεις ως προς τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων με δανειακά κεφάλαια, διευκολύνοντας την πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές και αναπτύσσοντας εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου· και να αυξήσει την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος, μεριμνώντας για την έγκαιρη και αποτελεσματική εφαρμογή της προγραμματισμένης μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/88

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ευρωζώνης, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των συστάσεων ανά χώρα.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων των Κάτω Χωρών για το 2013 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας των Κάτω Χωρών για την περίοδο 2012-2017. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Επιτροπή υπέβαλε τη γνώμη της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος των Κάτω Χωρών για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης, στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση για τον Μηχανισμό Επαγρύπνησης, στην οποία προσδιόρισε τις Κάτω Χώρες ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή εξέδωσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησής της για τις Κάτω Χώρες, δυνάμει του άρθρου 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι Κάτω Χώρες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες απαιτούν παρακολούθηση και δράση σε επίπεδο πολιτικής. Ιδίως, χρήζουν προσοχής οι μακροοικονομικές εξελίξεις όσον αφορά το χρέος του ιδιωτικού τομέα και την εν εξελίξει απομόχλευση, σε συνδυασμό με τις εναπομένουσες ανεπάρκειες στην αγορά στέγης. Μολονότι το μεγάλο πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών δεν δημιουργεί κινδύνους ανάλογους με εκείνους των μεγάλων ελλειμμάτων και συνδέεται εν μέρει με την ανάγκη απομόχλευσης, η Επιτροπή θα παρακολουθήσει τις εξελίξεις του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στις Κάτω Χώρες στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

(8)

Στις 29 Απριλίου 2014, οι Κάτω Χώρες υπέβαλαν το εθνικό τους πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2014 και στις 30 Απριλίου 2014 το εθνικό πρόγραμμα σταθερότητας του 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η αλληλεξάρτησή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν συγχρόνως.

(9)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014 είναι να διασφαλιστεί ότι η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος το 2013 είναι διατηρήσιμη και να επιτευχθεί δημοσιονομική θέση που προσεγγίζει τον μεσοπρόθεσμο στόχο μέχρι το 2015. Σύμφωνα με τον μεσοπρόθεσμο στόχο, το διαρθρωτικό έλλειμμα δεν πρέπει να ξεπερνά το 0,5 % του ΑΕΠ κατ' εφαρμογή των απαιτήσεων του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. Παρόλο που εφαρμόστηκαν πρόσθετα σημαντικά δημοσιονομικά μέτρα, το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο του 2014 αναμένεται να παραμείνει σταθερό σε σχέση με αυτό του 2013, γεγονός που καταδεικνύει σημαντική απόκλιση από την απαιτούμενη ελάχιστη προσαρμογή του 0,5 % του ΑΕΠ. Το 2015, το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο προβλέπεται να βελτιωθεί κατά 0,3 ποσοστιαίες του ΑΕΠ. Οι δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν με ρυθμό σύμφωνο προς την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες τόσο το 2014 όσο και το 2015. Μετά από συνολική αξιολόγηση της δημοσιονομικής στρατηγικής των Κάτω Χωρών, η πορεία προσαρμογής προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου είναι εν μέρει ευθυγραμμισμένη με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας, το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να σταθεροποιηθεί το 2015 και στη συνέχεια να μειωθεί. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβολές στο πρόγραμμα είναι εύλογο και καταρτίστηκε από το ανεξάρτητο Γραφείο Αναλύσεων Οικονομικής Πολιτικής των Κάτω Χωρών. Οι κίνδυνοι για τους δημοσιονομικούς στόχους φαίνεται να είναι σημαντικοί αλλά σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής για το 2014 αναμένεται σταθεροποίηση του διαρθρωτικού ισοζυγίου το 2014 και βελτίωση κατά 0,5 % του ΑΕΠ το 2015. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής οι Κάτω Χώρες θα συμμορφωθούν με τις τιμές αναφοράς για τις δαπάνες το 2014, αλλά όχι το 2015. Για να ενισχυθεί το αναπτυξιακό δυναμικό των Κάτω Χωρών, έχει πρωταρχική σημασία η απαιτούμενη εξυγίανση να διασφαλίζει δαπάνες για τόνωση της ανάπτυξης, για παράδειγμα στους τομείς της καινοτομίας και της έρευνας, συμπεριλαμβανομένων της βασικής έρευνας, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι οι Κάτω Χώρες μείωσαν το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης σαφώς κάτω από το 3 % του ΑΕΠ το 2013, αλλά υφίσταται κίνδυνος απόκλισης από τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους από το έτος 2014.

(10)

Σημαντική πρόκληση συνιστά η αγορά στέγης όπου επί δεκαετίες έχουν συσσωρευτεί δυσκαμψίες και στρεβλωτικά κίνητρα διαμορφώνοντας συνήθειες όσον αφορά τη χρηματοδότηση στέγης και τις τομεακές αποταμιεύσεις. Η τάση των νοικοκυριών να λαμβάνουν μεγάλα ενυπόθηκα δάνεια με εγγύηση ακίνητα αντανακλά σε μεγάλο βαθμό μακροχρόνια φορολογικά κίνητρα, ιδίως την πλήρη έκπτωση των τόκων ενυπόθηκων δανείων. Από τον Απρίλιο του 2012, έχει εφαρμοστεί μια σειρά από μέτρα ώστε να αντιμετωπιστούν εν μέρει τα εν λόγω κίνητρα. Ορισμένα από αυτά προβλέπουν προσαρμογές της φορολογικής μεταχείρισης της στεγαστικής χρηματοδότησης. Η βαθμιαία πορεία προς τον περιορισμό των φορολογικών απαλλαγών επί των τόκων στα ενυπόθηκα δάνεια και την αύξηση των κινήτρων για αποπληρωμή είναι εγγυημένη, αλλά η σταδιακή εφαρμογή του μέτρου αυτού γίνεται με υπερβολικά αργό ρυθμό ώστε να επηρεάσει αισθητά τη συμπεριφορά αποπληρωμής. Ο δείκτης δανείου - αξίας ύψους 100 %, που προβλέπεται να επιτευχθεί το 2018, παραμένει υψηλός. Η αγορά ενοικίασης ακινήτων υφίσταται περιορισμούς λόγω κανονιστικών ρυθμίσεων και της ύπαρξης ενός πολύ μεγάλου τομέα κοινωνικής στέγης ο οποίος πρέπει να ανταποκριθεί σε μεγάλες λίστες αναμονής. Η πρόσφατη εισαγωγή στον τομέα της κοινωνικής στέγης μιας διαφοροποίησης των ενοικίων που βασίζεται περισσότερο στο εισόδημα, αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά ο αντίκτυπος του μέτρου είναι περιορισμένος. Επιτρέπεται ακόμη στις εταιρείες κοινωνικής στέγης να κτίζουν κατοικίες με μηνιαίο μίσθωμα που υπερβαίνει το ανώτατο όριο του κοινωνικού μισθώματος. Παρόλο που στις συστάσεις του 2013 έγινε έκκληση για στήριξη των νοικοκυριών με τις μεγαλύτερες ανάγκες, ο αναπροσανατολισμός αυτός δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Συνεπώς, ενώ τα προτεινόμενα μέτρα συνιστούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, ο συνολικός ρυθμός των μεταρρυθμίσεων είναι αργός στην αντιμετώπιση των υφιστάμενων προβλημάτων και πρέπει συνεπώς να επισπευσθεί, όταν η οικονομία το επιτρέψει, εξακολουθώντας παράλληλα τη διασφάλιση διαθέσιμης κοινωνικής στέγης σε μειονεκτούντες πολίτες που δεν είναι σε θέση να αποκτήσουν στέγη υπό τους όρους της αγοράς, ακόμη και σε τόπους που παρουσιάζουν υψηλή ζήτηση.

(11)

Η μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος βελτιώθηκε με τη σταδιακή αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 έτη το 2012 στα 67 έτη το 2023. Οι Κάτω Χώρες δρομολόγησαν εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις στους υπό δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση πυλώνες του συνταξιοδοτικού συστήματος και στο σύστημα μακροχρόνιας περίθαλψης. Τούτο συμπληρώνεται από μεταρρυθμίσεις που ενθαρρύνουν εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας να παραμένουν ενεργοί για περισσότερα έτη και αυξάνουν την κινητικότητα στην αγορά εργασίας. Με τις μεταρρυθμίσεις στο σύστημα μακροχρόνιας περίθαλψης μεταβιβάστηκαν αρμοδιότητες στους δήμους με μείωση της συνολικής δαπάνης και εστίαση στα οφέλη από την αποτελεσματικότητα. Δεν έχουν ακόμη εγκριθεί τμήματα των ουσιαστικών αυτών μεταρρυθμίσεων. Στις προκλήσεις που απομένει να αντιμετωπιστούν περιλαμβάνεται ο κατάλληλος επιμερισμός του κόστους και των κινδύνων εντός και μεταξύ των γενεών, καθώς και η παρακολούθηση της ποιότητας και της προσβασιμότητας της μακροχρόνιας περίθαλψης. Η εφαρμογή των σχεδίων μεταρρύθμισης της μακροχρόνιας περίθαλψης αναμένεται να συμβάλει στον περιορισμό του ραγδαία αυξανόμενου κόστους λόγω της δημογραφικής γήρανσης και ως εκ τούτου να στηρίξει τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να διατηρηθεί στο κατάλληλο επίπεδο η ποιότητα και η προσβασιμότητα της μακροχρόνιας περίθαλψης.

(12)

Οι μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας που προτείνονται από την κυβέρνηση αποσκοπούν στην αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και στην κινητικότητα. Ο νόμος περί συμμετοχής έχει ως στόχο την αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις δεν έχουν ακόμη κατοχυρωθεί νομικά. Επιπλέον, χρειάζονται περαιτέρω μέτρα για να περιοριστούν τα φορολογικά αντικίνητρα στον τομέα της εργασίας και να βελτιωθεί η απασχολησιμότητα των ατόμων που βρίσκονται στο περιθώριο της αγοράς εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, των ατόμων που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών, των μειονεκτούντων ατόμων και των ηλικιωμένων. Οι Κάτω Χώρες ανακοίνωσαν μεταρρυθμίσεις στο σύστημα επιδομάτων ανεργίας και στη σχετικά αυστηρή νομοθεσία τους για την προστασία της απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένου φορολογικού κινήτρου για την αύξηση της συμμετοχής. Ωστόσο, ενώ τα μέτρα αυτά στοχεύουν στη σωστή κατεύθυνση, δεν μπορούν να αξιολογηθούν πλήρως πριν εφαρμοστούν στην πράξη. Η ταχύτερη άρση των υπολειπόμενων αντικινήτρων για το δεύτερο ενεργό μέλος των οικογενειών ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ωρών εργασίας, διαθέτει δυναμικό για περαιτέρω μείωση μελλοντικών ελλείψεων σε εργατικό δυναμικό. Τέλος, η καλύτερη χρησιμοποίηση της υφιστάμενης ευελιξίας στο θεσμικό πλαίσιο για μεγαλύτερη διαφοροποίηση στις αυξήσεις μισθών δύναται να στηρίξει το συνολικό εισόδημα των νοικοκυριών και, κατ' επέκταση, την εγχώρια ζήτηση χωρίς να πλήξει την ανταγωνιστικότητα.

(13)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής των Κάτω Χωρών. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στις Κάτω Χώρες, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 4 κατωτέρω.

(14)

Βάσει της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης των Κάτω Χωρών και η γνώμη (6) του αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(15)

Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις του βάσει του άρθρου 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 2 και 4 κατωτέρω.

(16)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή πραγματοποίησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της. Επ' αυτής της βάσεως, το Συμβούλιο εξέδωσε ειδικές συστάσεις που απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν ως νόμισμα το ευρώ (7). Ως κράτος με νόμισμα το ευρώ, οι Κάτω Χώρες θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών,

1.

Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να ενισχύσει τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014 δεδομένης της εμφάνισης διαφοράς κατά 0,5 % του ΑΕΠ, με βάση τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014, επισημαίνοντας τον κίνδυνο σημαντικής απόκλισης σε σχέση με το προληπτικό σκέλος των απαιτήσεων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το 2015, να ενισχύσουν σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική ώστε να εξασφαλίσουν την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου και να τη διατηρήσουν στη συνέχεια, καθώς και να διασφαλίσουν την τήρηση του κανόνα για το χρέος ώστε να διατηρήσουν τον δείκτη χρέους της γενικής κυβέρνησης σε σταθερά πτωτική τροχιά. Να προστατεύσουν τις δαπάνες σε τομείς που συνδέονται άμεσα με την ανάπτυξη, όπως η εκπαίδευση, η καινοτομία και η έρευνα.

2.

Όταν το επιτρέπουν οι οικονομικές συνθήκες, να εντείνουν τις προσπάθειες μεταρρύθμισης της αγοράς στέγης επιταχύνοντας τον περιορισμό της έκπτωσης φόρου για τους τόκους ενυπόθηκων δανείων, δημιουργώντας έναν περισσότερο προσανατολισμένο στην αγορά μηχανισμό για τον καθορισμό των ενοικίων, καθώς και συνδέοντας περισσότερο τα ενοίκια με το οικογενειακό εισόδημα στον τομέα κοινωνικής στέγης. Να παρακολουθήσουν τον αντίκτυπο που έχουν οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα κοινωνικής στέγης σε στην προσβασιμότητα και την δυνατότητα πρόσβασης από οικονομικά άποψη των νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα. Να συνεχίσουν τις προσπάθειες επανεστίασης των πολιτικών κοινωνικής στέγης ώστε να στηρίζουν τα νοικοκυριά με τις μεγαλύτερες ανάγκες.

3.

Να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις του δεύτερου πυλώνα του συνταξιοδοτικού συστήματος, διασφαλίζοντας τον κατάλληλο επιμερισμό του κόστους και των κινδύνων εντός και μεταξύ των γενεών. Να στηρίξουν τη σταδιακή αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης με μέτρα για την βελτίωση της απασχολησιμότητας των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας. Να εφαρμόσουν την προβλεπόμενη μεταρρύθμιση στον τομέα της μακροχρόνιας περίθαλψης στοχεύοντας στη διασφάλιση της διατηρησιμότητας, εξασφαλίζοντας παράλληλα δίκαιη πρόσβαση, καθώς και την ποιότητα των υπηρεσιών και την παρακολούθηση των επιπτώσεών τους.

4.

Να λάβουν περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας ιδίως για τα άτομα που βρίσκονται στα περιθώρια της αγοράς εργασίας και να μειώσουν τα φορολογικά αντικίνητρα για την εργασία. Να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις της νομοθεσίας για την προστασία της απασχόλησης και του συστήματος επιδομάτων ανεργίας και να αντιμετωπίσουν περαιτέρω τις δυσκαμψίες της αγοράς εργασίας. Σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με την εθνική πρακτική, να επιτρέψουν μεγαλύτερες διαφοροποιήσεις στις μισθολογικές αυξήσεις, αξιοποιώντας πλήρως το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/92

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την απασχόληση και την ανάπτυξη, η οποία, βασιζόμενη σε ενισχυμένο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζει στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), που από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Αυστρίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας της Αυστρίας για την περίοδο 2012-2017. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), η Επιτροπή παρουσίασε τη γνώμη της σχετικά με το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Αυστρίας για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, με την οποία αρχίζει το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία η Αυστρία δεν προσδιορίστηκε ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 8 Απριλίου 2014, η Αυστρία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και στις 29 Απριλίου 2014 το πρόγραμμα σταθερότητας για το 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(8)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014 είναι να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος για διαρθρωτικό έλλειμμα το πολύ 0,45 % του ΑΕΠ μέχρι το 2016, ο οποίος αντανακλά τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης μειώθηκε με διατηρήσιμο τρόπο σε επίπεδο κάτω του 3 % του ΑΕΠ το 2013. Το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο προγραμματίζεται να παραμείνει σταθερό το 2014 και να βελτιωθεί κατά 0,3 εκατοστιαία μονάδα του ΑΕΠ το 2015, υπολειπόμενο σημαντικά της απαιτούμενης προσαρμογής και τα δύο έτη. Η αύξηση των δαπανών θα αποκλίνει επίσης σημαντικά από το δείκτη αναφοράς για τις δαπάνες κατά το 2014-15. Στις 12 Μαΐου 2014, η Αυστρία εξήγγειλε σειρά συμπληρωματικών μέτρων για τα έσοδα και τις δαπάνες. Εφόσον τα μέτρα αυτά εφαρμοστούν αυστηρά και εγκαίρως, η δημοσιονομική στρατηγική της Αυστρίας δεν συνεπάγεται πλέον προγραμματισμένη σημαντική απόκλιση από την πορεία προσαρμογής προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου κατά το 2014. Ταυτοχρόνως, η προγραμματισμένη πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου εξακολουθεί να ενέχει κινδύνους όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας, το ακαθάριστο χρέος γενικής κυβέρνησης θα αυξηθεί σημαντικά από σχεδόν 74,5 % του ΑΕΠ το 2013 σε 79 % του ΑΕΠ το 2014, λόγω της επίπτωσης της ίδρυσης μιας οντότητας εκκαθάρισης για τα περιουσιακά στοιχεία της Hypo Alpe Adria, ενώ το χρέος θα αρχίσει να μειώνεται από το 2015 και εξής.

Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας είναι ρεαλιστικό και καταρτίστηκε από ανεξάρτητο φορέα, ήτοι το Αυστριακό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών (WIFO). Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014 αναμένεται ότι το έλλειμμα θα παραμείνει κάτω του 3 % το 2014 και το 2015. Ωστόσο, αναμένεται επιδείνωση του διαρθρωτικού ισοζυγίου το 2014 και βελτίωση κατά μόλις 0,1 % του ΑΕΠ το 2015. Βάσει της αξιολόγησης του προγράμματος σταθερότητας από το Συμβούλιο και των προβλέψεων της Επιτροπής καθώς και της αξιολόγησης από το Συμβούλιο των συμπληρωματικών μέτρων που ανακοινώθηκαν στις 12 Μαΐου, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι η Αυστρία έχει διορθώσει με διατηρήσιμο τρόπο το υπερβολικό της έλλειμμα, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος σημαντικής απόκλισης από την πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου κατά το 2014 και το 2015.

(9)

Σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη σταθερότητα, το συντονισμό και τη διακυβέρνηση, η Αυστρία έχει ενισχύσει το δημοσιονομικό της πλαίσιο το 2012, μέσω μεταρρύθμισης του αυστριακού εσωτερικού συμφώνου σταθερότητας. Η εντολή του αυστριακού Δημοσιονομικού Συμβουλίου διευρύνθηκε από το Νοέμβριο του 2013, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Δημοσιονομικού Συμφώνου. Η αναγκαιότητα ριζικής αναμόρφωσης των σχέσεων μεταξύ των διαφόρων βαθμίδων κυβέρνησης, ώστε να απλουστευθεί η άσκηση των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, εξακολουθεί να υπάρχει, ωστόσο, όπως αναγνωρίστηκε στη συμφωνία για το σχηματισμό της κυβέρνησης συνασπισμού.

(10)

Οι μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες δαπάνες για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη, και σε μικρότερο βαθμό εκείνες για μακροχρόνια περίθαλψη, αποτελούν κίνδυνο για τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Το 2014 άρχισαν να ισχύουν ορισμένα μέτρα για τον περιορισμό της πρόσβασης σε καθεστώτα πρόωρης συνταξιοδότησης και για την αύξηση των κινήτρων για επιμήκυνση του χρόνου παραμονής στην εργασία. Και πάλι, όμως, η πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης (58,4 έτη) το 2012 είναι πολύ κατώτερη από το μέσο όρο της ΕΕ. Παραμένει σημαντικά κατώτερη από τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης (κατά 5,6 έτη για τους άνδρες και κατά 2,6 έτη για τις γυναίκες το 2012). Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων περιλαμβάνει σχετικά φιλόδοξους βραχυπρόθεσμους στόχους για αύξηση της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης κατά 1,6 έτη μεταξύ 2012 και 2018, η εφαρμογή των οποίων θα πρέπει να παρακολουθείται στενά. Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος είναι πιθανό ότι θα μειώσουν ως ένα βαθμό τους κινδύνους για τη βιωσιμότητα, εάν συνοδεύονται από βελτιώσεις των συνθηκών στην αγορά εργασίας που θα επιτρέπουν στους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας να συνεχίζουν να εργάζονται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, δεν υπάρχουν σχέδια για τη θέσπιση μέτρων με περισσότερο διαρθρωτικό και μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα, όπως επίσπευση της εναρμόνισης της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης για άνδρες και γυναίκες και ευθυγράμμιση της ηλικίας συνταξιοδότησης με τις αλλαγές του προσδόκιμου ζωής, που θα συνέβαλαν επιπλέον στην επιμήκυνση του εργασιακού βίου και στην οικονομική βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος.

(11)

Η αποτελεσματική κατανομή των πόρων στο αυστριακό σύστημα υγείας δυσχεραίνεται από την πολύπλοκη δομή διακυβέρνησης και τη σχετικά ισχυρή εστίαση στο μεγάλο και δαπανηρό νοσοκομειακό τομέα. Έχουν ληφθεί ορισμένα μέτρα για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της υγειονομικής περίθαλψης και για τη βελτίωση της σχέσης κόστους‐αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά ενδεχομένως δεν αρκούν για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών αδυναμιών του τομέα και εξακολουθεί να υπάρχει ανάγκη να τεθούν πιο φιλόδοξοι στόχοι για στροφή από την περίθαλψη κατόπιν εισαγωγής στο νοσοκομείο προς την περίθαλψη στα εξωτερικά ιατρεία, αλλά και να ενισχυθεί η προληπτική ιατρική φροντίδα, για την οποία οι δημόσιες δαπάνες υπολείπονται του μέσου όρου της ΕΕ. Τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί για την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και για την κατάρτιση προγραμμάτων ολοκληρωμένης περίθαλψης για τις χρόνιες παθήσεις είναι ευπρόσδεκτα. Το ταμείο μακροχρόνιας περίθαλψης, το οποίο παρατάθηκε μέχρι το 2016 με πρόσθετα κονδύλια 650 εκατ. ευρώ και σχεδιάζεται να παραταθεί περαιτέρω μέχρι το 2018 με επιπλέον 700 εκατ. ευρώ, αποτελεί προσωρινή λύση για τη χρηματοδότηση των υπηρεσιών περίθαλψης. Η οικονομική βιωσιμότητα της μακροχρόνιας περίθαλψης θα απαιτήσει προσοχή και μετά από αυτό το χρονικό όριο.

(12)

Το φορολογικό σύστημα της Αυστρίας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από υψηλή επιβάρυνση της εργασίας με φόρους και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, ιδίως για τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα. Οι φόροι επί της εργασίας αντιστοιχούσαν στο 24,7 % του ΑΕΠ το 2012, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ένωση. Οι φορολογικές επιβαρύνσεις ανέρχονται σε περίπου 50 % του κόστους εργασίας. Οι υψηλές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και οι υψηλοί φόροι αρχικού εισοδήματος ενδέχεται να μειώνουν τα κίνητρα προς εργασία για τα άτομα με προοπτικές για μικρά έσοδα και για τα δεύτερα εργαζόμενα μέλη της οικογένειας.

Η δέσμη φορολογικών μέτρων που θεσπίστηκε πρόσφατα περιλαμβάνει λίγα μέτρα για τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας, αλλά δεν αξιοποιεί τις δυνατότητες για στροφή της φορολογίας προς φόρους λιγότερο επιζήμιους για την ανάπτυξη, όπως οι περιοδικοί φόροι επί της ακίνητης περιουσίας, για την οποία οι εκτιμήσεις όσον αφορά τη φορολογητέα αξία είναι παρωχημένες.

(13)

Η αυστριακή αγορά εργασίας εξακολουθεί να εμφανίζει καλές επιδόσεις, έχοντας ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας στην Ένωση (2013: 4,9 %). Ωστόσο, οι μελλοντικές προκλήσεις που απορρέουν από τη γήρανση του πληθυσμού και την ενδεχόμενη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού επιβάλλουν καλύτερη χρησιμοποίηση του εν μέρει ανεκμετάλλευτου δυναμικού για την αγορά εργασίας που αποτελούν τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, οι γυναίκες και οι μετανάστες. Το ποσοστό απασχόλησης των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας παραμένει κατώτερο του μέσου όρου της ΕΕ (44,9 % έναντι 50,3 %), αν και το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί σημαντικά από το 2000, κατά σχεδόν 15 εκατοστιαίες μονάδες, σε 44,9 % το 2013. Μέτρα για την ανάσχεση της πρόωρης συνταξιοδότησης τίθενται σε εφαρμογή το 2014, ενώ βρίσκονται στο στάδιο της προπαρασκευής περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση των κινήτρων αναβολής της εξόδου από την αγορά εργασίας. Παρά ταύτα, τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες για να παραμείνουν ή να επανενταχθούν στην απασχόληση. Οι μετανάστες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια για την πλήρη ένταξή τους στην αγορά εργασίας και εμφανίζουν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, εν μέρει λόγω των φραγμών που απομένουν για την αναγνώριση των προσόντων τους, ενώ αποτελούν αυξανόμενο τμήμα του εργατικού δυναμικού. Ενώ το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών, 70,8 % το 2013, είναι σχετικά υψηλό, είναι πολύ λιγότερο ευνοϊκό σε ισοδύναμα πλήρους απασχόλησης (55,6 % το 2012). Η Αυστρία έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά γυναικών σε μερική απασχόληση και υψηλή συγκέντρωση γυναικών σε χαμηλόμισθη απασχόληση. Συνέπεια αυτού είναι ότι το χάσμα αμοιβών και συντάξεων μεταξύ των δύο φύλων είναι ένα από τα υψηλότερα στην Ένωση. Αν και έχουν ληφθεί ορισμένα μέτρα για να βελτιωθούν οι υπηρεσίες παιδικής και μακροχρόνιας φροντίδας, η διαθεσιμότητά τους είναι ακόμη περιορισμένη.

(14)

Η Αυστρία έχει βελτιώσει τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα σε όλες τις κατηγορίες, όπως μετρήθηκαν στην έρευνα του ΟΟΣΑ του 2012 για τις δεξιότητες των μαθητών, αλλά οι ικανότητες ανάγνωσης εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ και το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο εξακολουθεί να ασκεί σημαντική επιρροή στις εκπαιδευτικές επιτυχίες. Ενώ συνολικά ο στόχος που αφορά την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου έχει επιτευχθεί, το ποσοστό εγκατάλειψης του σχολείου από μαθητές που δεν έχουν γεννηθεί στην Αυστρία, οι οποίοι αποτελούν αυξανόμενο ποσοστό των μαθητών, ήταν περισσότερο από το τριπλάσιο σε σχέση με τους υπόλοιπους μαθητές (18,5 % έναντι 5,7 % το 2012). Δεν δίνεται αρκετή έμφαση στην πρόληψη της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και δεν έχει ακόμη καταρτιστεί εθνική στρατηγική προσέγγιση για υψηλής ποιότητας προσχολική εκπαίδευση. Ορισμένες μεταρρυθμίσεις διαφόρων πτυχών του σχολικού συστήματος, ιδίως η σταδιακή εφαρμογή του προγράμματος του Νέου Σχολείου Μέσης Εκπαίδευσης, είναι εν εξελίξει ή έχουν μόλις εγκριθεί. Οι δυνατότητες του Νέου Σχολείου Μέσης Εκπαίδευσης σχετικά με το μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων του πρόωρου διαχωρισμού των μαθητών σε διαφορετικούς τύπους σχολείων μετά από τέσσερα έτη στοιχειώδους εκπαίδευσης («προσανατολισμός σε νεαρή ηλικία») για τα κοινωνικά μειονεκτούντα παιδιά, καθώς και σχετικά με τη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων πρέπει να παρακολουθούνται στενά. Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η διαρκής αύξηση του αριθμού των εγγεγραμμένων φοιτητών ασκεί πίεση στα οικονομικά και στην οργάνωση, ενώ το ποσοστό των σπουδαστών που ολοκληρώνουν τα προγράμματα σπουδών τους παραμένει κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ. Η βελτίωση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων παραμένει εξαιρετικά σημαντική προκειμένου να διευκολυνθεί η πορεία από την εκπαίδευση στην απασχόληση.

(15)

Υπάρχουν ακόμη σημαντικά κανονιστικά εμπόδια που εμποδίζουν τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην Αυστρία. Η νομοθεσία που ρυθμίζει συγκεκριμένα επαγγέλματα περιορίζει τις εταιρικές μορφές και επιβάλλει απαιτήσεις συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο, ενώ ταυτόχρονα η πρόσβαση σε μεμονωμένα επαγγέλματα εξαρτάται από ειδικά επαγγελματικά προσόντα και η ίδρυση διακλαδικών εταιρειών παροχής υπηρεσιών εξακολουθεί να είναι δύσκολη. Ο συνδυασμός των απαιτήσεων αυτών δημιουργεί φραγμούς εισόδου στην αγορά και παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών, γεγονός που περιορίζει τον ανταγωνισμό. Σχετικά με τις απαιτήσεις σχετικά με τα επαγγελματικά προσόντα, η Αυστρία συμμετέχει στο πανευρωπαϊκό εγχείρημα αμοιβαίας αξιολόγησης και έχει επικαιροποιήσει τη βάση δεδομένων της για τα νομοθετικώς κατοχυρωμένα επαγγέλματα ως πρώτο βήμα για την εκτίμηση της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας των απαιτήσεων που αφορούν τα επαγγελματικά προσόντα.

(16)

Οι υποχρεώσεις δημοσίευσης που προβλέπονται στην ενωσιακή νομοθεσία περί δημόσιων συμβάσεων αποσκοπούν στην εξασφάλιση του ανταγωνισμού και στην ίση μεταχείριση, μέσω καλύτερης πληροφόρησης σχετικά με ευκαιρίες σύναψης συμβάσεων, η οποία αποτελεί βασική προϋπόθεση για την πρόσβαση στην αγορά. Η αύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ των διαγωνιζομένων γενικά καταλήγει σε περισσότερο συμφέρουσες προσφορές για τους αναθέτοντες φορείς, μεταξύ άλλων λόγω της ουσιαστικής μείωσης των τιμών. Ωστόσο, η αξία των προσκλήσεων υποβολής προσφορών που δημοσιεύθηκαν από τις αυστριακές αρχές και οντότητες βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας περί δημόσιων συμβάσεων ανήλθε το 2012 στο 1,5 % του ΑΕΠ και στο 6,6 % των συνολικών δημόσιων δαπανών για έργα, αγαθά και υπηρεσίες, πολύ κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ που ήταν 3,4 % και 17,7 % αντίστοιχα. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί σημαντικό κόστος για τον αυστριακό φορολογούμενο και για τις επιχειρήσεις από την άποψη των χαμένων επιχειρηματικών ευκαιριών.

(17)

Παρά τις αυξήσεις στον προϋπολογισμό της αυστριακής ομοσπονδιακής αρχής ανταγωνισμού, η εν λόγω αρχή εξακολουθεί να έχει σημαντικές ελλείψεις προσωπικού σε σύγκριση με τις αρχές άλλων κρατών μελών παρεμφερούς ή μικρότερου μεγέθους. Οι αυστριακές αγορές εμπορευματικών και επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών θα ωφελούνταν από τη συνέχιση των προσπαθειών για την ενίσχυση του ανταγωνισμού, όπως συνέστησε το Συμβούλιο το 2013.

(18)

Ενώ η συνολική κεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα εξακολούθησε να βελτιώνεται το 2013, φαίνεται ότι χρειάζονται περαιτέρω προσπάθειες για την ενίσχυση των κεφαλαιακών εφεδρειών, λαμβανομένου υπόψη του προφίλ κινδύνου των τραπεζών. Το Συμβούλιο συνέστησε το 2013 να επισπεύσει η Αυστρία την αναδιάρθρωση των εθνικοποιημένων και εν μέρει εθνικοποιημένων τραπεζών. Επί του παρόντος, το νομικό πλαίσιο για την εκκαθάριση της Hypo Alpe Adria πρόκειται να κατατεθεί στο Κοινοβούλιο προς ψήφιση μέχρι το καλοκαίρι. Η οργανωτική προετοιμασία της σύστασης της αντίστοιχης εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (ΕΔΠΣ) βρίσκεται σε εξέλιξη. Η ΕΔΠΣ αναμένεται να λειτουργήσει το φθινόπωρο. Η Österreichische Volksbanken AG και η «κακή» τράπεζα της Kommunalkredit, KA Finanz, συνεχίζουν την αναδιάρθρωση ή την εκκαθάριση τους, αντίστοιχα, σύμφωνα με τις αποφάσεις της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Διαφανή και αποφασιστικά βήματα για την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης των εθνικοποιημένων τραπεζών θα είναι απαραίτητα για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων στα δημόσια οικονομικά.

(19)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε σφαιρική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Αυστρίας και αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Αυστρία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 5 κατωτέρω.

(20)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας και η γνώμη του (6) αποτυπώνεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(21)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ευρωζώνης στο σύνολό της. Στη βάση αυτή, το Συμβούλιο εξέδωσε ειδικές συστάσεις για τα κράτη μέλη που έχουν ως νόμισμα το ευρώ (7). Ως χώρα που έχει ως νόμισμα το ευρώ, η Αυστρία θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών,

1.

Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να ενισχύσει τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014, δεδομένης της διαφαινόμενης διαφοράς ύψους 0,5 % του ΑΕΠ, βάσει των εαρινών προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014 και λαμβανομένων υπόψη των συμπληρωματικών μέτρων εξυγίανσης που εξήγγειλε η Αυστρία, η οποία υποδηλώνει κίνδυνο σημαντικής απόκλισης σε σχέση με το προληπτικό σκέλος του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το 2015, να ενισχύσει σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική, ώστε να διασφαλίσει την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου και να παραμείνει σε αυτόν στη συνέχεια, καθώς και να εξασφαλίσει ότι τηρείται ο κανόνας για το χρέος, ώστε να διατηρηθεί ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης σε σταθερή καθοδική πορεία. Να εξορθολογίσει περαιτέρω τις δημοσιονομικές σχέσεις μεταξύ των διαφόρων βαθμίδων κυβέρνησης, για παράδειγμα με την απλούστευση της οργανωτικής δομής και την ευθυγράμμιση των αρμοδιοτήτων για τις δαπάνες και τη χρηματοδότηση.

2.

Να βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος, ιδίως επισπεύδοντας την εναρμόνιση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης για άνδρες και γυναίκες, αυξάνοντας την πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης και ευθυγραμμίζοντας την ηλικία συνταξιοδότησης με τις αλλαγές του προσδόκιμου ζωής. Να παρακολουθεί την υλοποίηση των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων που περιορίζουν την πρόσβαση στην πρόωρη συνταξιοδότηση. Να βελτιώσει περαιτέρω τη σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας και τη βιωσιμότητα των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και μακροχρόνιας περίθαλψης.

3.

Να μειώσει την υψηλή φορολογική επιβάρυνση της εργασίας για τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα, στρέφοντας τη φορολογία προς πηγές λιγότερο επιζήμιες για την ανάπτυξη, όπως οι περιοδικοί φόροι επί της ακίνητης περιουσίας, αλλά και επικαιροποιώντας τη φορολογική βάση. Να ενισχύσει τα μέτρα για τη βελτίωση των προοπτικών στην αγορά εργασίας των ατόμων που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών, των γυναικών και των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται η περαιτέρω βελτίωση των υπηρεσιών παιδικής φροντίδας και μακροχρόνιας περίθαλψης και η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των μεταναστών. Να βελτιώσει τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα, ιδίως των μειονεκτούντων νέων, όπως επίσης και εκείνων που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών, με μέτρα για την ενίσχυση της προσχολικής εκπαίδευσης και τη μείωση των αρνητικών συνεπειών του διαχωρισμού των μαθητών σε κατευθύνσεις από τα πρώτα στάδια. Να βελτιώσει περαιτέρω το στρατηγικό σχεδιασμό στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και να ενισχύσει τα μέτρα για τη μείωση του αριθμού των σπουδαστών που εγκαταλείπουν πρόωρα τις σπουδές τους.

4.

Να άρει τα υπερβολικά εμπόδια για τους παρόχους υπηρεσιών, μεταξύ άλλων σχετικά με τη νομική μορφή και τις απαιτήσεις συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο και σε σχέση με την ίδρυση διακλαδικών εταιρειών παροχής υπηρεσιών. Να επανεξετάσει εάν οι περιορισμοί εισόδου και άσκησης των νομοθετικώς κατοχυρωμένων επαγγελμάτων είναι αναλογικοί και δικαιολογημένοι βάσει του γενικού συμφέροντος. Να εντοπίσει τις αιτίες της χαμηλής αξίας των δημόσιων συμβάσεων που ανατίθενται βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας περί δημόσιων συμβάσεων. Να ενισχύσει ουσιαστικά τους πόρους της ομοσπονδιακής αρχής ανταγωνισμού.

5.

Να συνεχίσει να επιβλέπει εκ του σύνεγγυς και να προωθήσει αποτελεσματικά τη συντεταγμένη αναδιάρθρωση των εθνικοποιημένων και εν μέρει εθνικοποιημένων τραπεζών.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/97

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη σε ενισχυμένο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), που από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Πολωνίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Πολωνίας για την περίοδο 2012‐2016.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Την ίδια ημέρα, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), η Επιτροπή εξέδωσε την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία η Πολωνία δεν προσδιορίσθηκε ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη και φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 24 Απριλίου 2014 η Πολωνία υπέβαλε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και το πρόγραμμα σύγκλισης για το 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(8)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης του 2014 είναι να μειωθεί το έλλειμμα έως το 2015 κάτω από την τιμή αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ που προβλέπεται στη Συνθήκη και να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος έως το 2018. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος (1 % του ΑΕΠ σε διαρθρωτικούς όρους) είναι αυστηρότερος σε σχέση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Οι στόχοι για το ονομαστικό έλλειμμα που αναφέρονται στο πρόγραμμα σύγκλισης του 2014 είναι συνεπείς με την έγκαιρη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος. Επιπλέον, ενώ η (εκ νέου υπολογισθείσα) διαρθρωτική προσαρμογή το 2014 είναι σύμφωνη με τη σύσταση του Συμβουλίου στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, υπολείπεται της απαιτούμενης βελτίωσης το 2015. Κατά τα έτη μετά την προγραμματισμένη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, η προγραμματισμένη (εκ νέου υπολογισθείσα) ετήσια πρόοδος προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου υπολείπεται των απαιτήσεων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ως εκ τούτου, οι στόχοι του προγράμματος είναι εν μέρει σύμφωνοι με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το χρέος της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα παραμείνει κάτω από το 60 % του ΑΕΠ κατά την περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα. Οι πολωνικές αρχές προβλέπουν ότι θα σημειώσει κατακόρυφη μείωση, από το 57,1 % του ΑΕΠ το 2013 στο 49,5 % το 2014, κυρίως λόγω της σημαντικής εφάπαξ μεταβίβασης στοιχείων ενεργητικού των συνταξιοδοτικών ταμείων, και θα παραμείνει σε αυτό το επίπεδο το 2015. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης είναι ρεαλιστικό για το 2014 και αισιόδοξο για το 2015, προβλέποντας υψηλότερο ρυθμό αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ, ήτοι 3,8 %, σε σύγκριση με 3,4 % στις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2014. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σύγκλισης από το Συμβούλιο και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι, μολονότι η Πολωνία αναμένεται να παραμείνει εντός του ορίου ονομαστικού ελλείμματος που συνέστησε το Συμβούλιο για το 2014, υπάρχουν κίνδυνοι όσον αφορά τη διατηρήσιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος το 2015 και, εν συνεχεία, όσον αφορά την κατάλληλη πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου.

(9)

Για τη διασφάλιση της επιτυχίας της στρατηγικής δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι σημαντικό η δημοσιονομική εξυγίανση να βασίζεται σε εκτενείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Το χαμηλό ποσοστό δαπανών που ευνοούν την ανάπτυξη (εκπαίδευση, έρευνα και καινοτομία) αποτελεί ανασχετικό παράγοντα για τις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές. Οι δαπάνες για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά μεσο-μακροπρόθεσμα λόγω της γήρανσης του πληθυσμού. Η επιβάρυνση στα δημόσια οικονομικά θα μπορούσε να μειωθεί και η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη θα μπορούσε να βελτιωθεί με την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και των συστημάτων παραπομπής ασθενών, καθώς και με την αξιοποίηση των δυνατοτήτων αύξησης της αποτελεσματικότητας κόστους όσον αφορά τη νοσοκομειακή περίθαλψη. Η χαμηλή φορολογική συμμόρφωση εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα, ιδίως από την άποψη της αποτελεσματικότητας της φορολογικής διοίκησης και στο επίπεδο της διοικητικής επιβάρυνσης για τους φορολογουμένους. Συγχρόνως, η Πολωνία δημοσίευσε πρόσφατα σχέδιο δράσης για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης και την αποτελεσματικότητα της φορολογικής διοίκησης για την περίοδο 2014-2017. Η Πολωνία διαθέτει εκτεταμένο σύστημα μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, το οποίο συντελεί στη μεγαλύτερη απόκλιση στην πολιτική ΦΠΑ στην Ένωση. Το σύστημα αυτό οδηγεί σε απώλεια εσόδων και αύξηση του κόστους φορολογικής συμμόρφωσης. Το επίπεδο φορολόγησης της ενέργειας είναι σχετικά χαμηλό. Έχουν ληφθεί μέτρα κατά το πρόσφατο παρελθόν για τη βελτίωση του δημοσιονομικού πλαισίου της Πολωνίας. Παρόλα αυτά, το πλαίσιο θα βελτιωθεί με τη σύσταση ενός απολύτως ανεξάρτητου δημοσιονομικού συμβουλίου, αρμόδιου για τον εκ των προτέρων έλεγχο της τήρησης των δημοσιονομικών κανόνων, την αξιολόγηση των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών προγνώσεων και την ανάλυση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών, καθώς και την εκ των υστέρων αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς κανόνες.

(10)

Η ανεργία των νέων αυξήθηκε σταδιακά κατά το τελευταίο έτος, εν μέρει ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης αναντιστοιχίας μεταξύ των αποτελεσμάτων της εκπαίδευσης και των αναγκών της αγοράς εργασίας, καθώς και του αυξανόμενου ποσοστού νέων που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης. Παρά τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για μεταρρύθμιση του συστήματος επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, υπάρχει ανάγκη να διευκολυνθεί περαιτέρω η πρόσβαση σε ποιοτικές θέσεις μαθητείας και μάθησης στο πλαίσιο της εργασίας, να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των σχολών και των εργοδοτών και να προσεγγισθούν οι εκτός συστημάτων νέοι, σύμφωνα με τους στόχους των «Εγγυήσεων για τη Νεολαία». Η προσαρμογή των δεξιοτήτων στις ανάγκες της αγοράς εργασίας είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική στο πλαίσιο της διά βίου μάθησης, όπου η συμμετοχή παραμένει πολύ χαμηλή, ειδικά σε σχέση με τους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας, των οποίων οι δεξιότητες είναι συχνά ξεπερασμένες. Ο κατακερματισμός της αγοράς εργασίας εξακολουθεί να υφίσταται με την εκτεταμένη χρήση συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων αστικού δικαίου. Η συχνότητα εμφάνισης της απασχόλησης ορισμένου χρόνου είναι ιδιαίτερα υψηλή μεταξύ των νέων. Μολονότι θεωρείται συχνά ότι οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου αποτελούν μέσο που βοηθά τους ανέργους να εισέλθουν στην αγορά εργασίας με σκοπό να εξασφαλίσουν εν συνεχεία σύμβαση αορίστου χρόνου, τούτο δεν φαίνεται να συμβαίνει με την πλειονότητα των εργαζομένων στην Πολωνία, δεδομένου ότι τα ποσοστά μετάβασης από την απασχόληση ορισμένου χρόνου σε μόνιμη απασχόληση είναι χαμηλά, γεγονός που τείνει να επηρεάζει αρνητικά την παραγωγικότητα και την ποιότητα του ανθρώπινου κεφαλαίου.

(11)

Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας παραμένει χαμηλή. Η Πολωνία έχει λάβει σειρά μέτρων για την ενίσχυση της απασχόλησης των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης, αφενός, της διαθεσιμότητας υπηρεσιών βρεφονηπιακής φροντίδας (βρεφονηπιακοί σταθμοί) και, αφετέρου, της δημόσιας χρηματοδότησης για παιδικούς σταθμούς ώστε να ενθαρρυνθούν οι γονείς να εγγράφουν τα παιδιά τους στην προσχολική εκπαίδευση. Παρόλα αυτά, η διαθεσιμότητα υπηρεσιών βρεφονηπιακής φροντίδας παραμένει περιορισμένη, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές, και εξακολουθούν να υπάρχουν ανισότητες στην πρόσβαση στην προσχολική εκπαίδευση. Η συμμετοχή των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στην πολωνική αγορά εργασίας παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Οι δυνατότητες πρόωρης συνταξιοδότησης έχουν μειωθεί σημαντικά, αλλά απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την αύξηση της απασχολησιμότητας των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων και της πραγματικής διάρκειας του εργασιακού βίου. Η μεταρρύθμιση των ειδικών συνταξιοδοτικών καθεστώτων για τους ανθρακωρύχους και τους αγρότες εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση. Το καθεστώς κοινωνικής ασφάλισης των αγροτών («KRUS») προσφέρει στους μικρής κλίμακας αγρότες κίνητρα για να παραμείνουν στον γεωργικό τομέα, με αποτέλεσμα να υπάρχει αφανής ανεργία στις αγροτικές περιοχές και να ενθαρρύνεται η παραοικονομία. Οι εργάτες ορυχείων συνεχίζουν να απολαύουν προνομίων όσον αφορά τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα και τα ελάχιστα απαιτούμενα ένσημα. Αμφότερα τα συνταξιοδοτικά καθεστώτα αποτελούν τροχοπέδη για την τομεακή και εδαφική κινητικότητα του εργατικού δυναμικού.

(12)

Η Πολωνία συγκαταλέγεται μεταξύ των κρατών μελών με το χαμηλότερο επίπεδο δαπανών Ε&Α και με τις χειρότερες επιδόσεις όσον αφορά τους δείκτες καινοτομίας με την ευρύτερη έννοια. Οι ιδιωτικές δαπάνες Ε&Α είναι ιδιαίτερα χαμηλές. Το χαμηλό επίπεδο των δαπανών Ε&Α συμβαδίζει με την υποτονική δραστηριότητα των επιχειρήσεων όσον αφορά την έρευνα και την καινοτομία και ένα ανεπαρκώς φιλικό προς την καινοτομία επιχειρηματικό περιβάλλον. Το σύστημα στήριξης της καινοτομίας στην Πολωνία δεν ενθαρρύνει την ανάληψη κινδύνων, καθώς βασίζεται κυρίως σε επιχορηγήσεις και στηρίζει την απορρόφηση και μεταφορά τεχνολογίας χωρίς ουσιαστικό αντίκτυπο για την πραγματική καινοτομία. Τα υφιστάμενα φορολογικά κίνητρα για Ε&Α είναι αναποτελεσματικά όσον αφορά την προώθηση της εσωτερικής Ε&Α από τον ιδιωτικό τομέα και αξιοποιούνται μόνο από μεγάλες εταιρείες. Οι πολωνικές επιχειρήσεις έχουν στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό σε απορρόφηση τεχνολογίας. Παρότι αυτό αποδείχτηκε επιτυχές για τη διασφάλιση κερδών παραγωγικότητας και οικονομικής ανάπτυξης, η Πολωνία πρέπει να προσανατολιστεί προς ένα πιο εγχώριο μοντέλο που θα βασίζεται στην καινοτομία. Η αύξηση της ικανότητας καινοτομίας των πολωνικών εταιρειών, η βελτίωση των δεσμών μεταξύ της επιστήμης και της βιομηχανίας και η ανάπτυξη στοχοθετημένων μέσων προσαρμοσμένων στο σύνολο του κύκλου της καινοτομίας εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση.

(13)

Εξακολουθούν να υπάρχουν πολύ υψηλά δυνητικά κέρδη από τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σε όλους τους τομείς της οικονομίας της Πολωνίας και τα οφέλη αυτά θα μπορούσαν να στηρίξουν την ανάπτυξη, να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και να συμβάλουν στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της Πολωνίας. Το εγχώριο δυναμικό παραγωγής ενέργειας καθίσταται πεπαλαιωμένο και το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει κορεσμένο, αλλά τα σχέδια για τη δημιουργία περισσότερων δυνατοτήτων διασύνδεσης με τα γειτονικά κράτη μέλη σημειώνουν πρόοδο. Το βασικό πρόβλημα στην αγορά φυσικού αερίου παραμένει η απουσία διαφοροποίησης και ανταγωνισμού.

(14)

Οι ανεπαρκείς υποδομές μεταφορών και σταθερών ευρυζωνικών δικτύων της Πολωνίας εξακολουθούν να συνιστούν σημαντικό εμπόδιο για την ανάπτυξη. Απαιτούνται ιδίως σημαντικές επενδύσεις στο υποβαθμισμένο σιδηροδρομικό δίκτυο για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα του σιδηροδρομικού τομέα και για να επιτευχθεί καλύτερη ισορροπία μεταξύ οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών. Μόλις περί το ένα τρίτο του συνόλου των περίπου 20 000 χιλιομέτρων σιδηροδρομικών γραμμών που βρίσκονται σε λειτουργία είναι σε καλή τεχνική κατάσταση. Εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα όσον αφορά την έγκαιρη υλοποίηση των σιδηροδρομικών έργων. Η αποδοτικότητα των πόρων μπορεί να αυξηθεί με τη βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων.

(15)

Η εκτέλεση των συμβάσεων στην Πολωνία είναι χρονοβόρα και η διαδικασία για την απόκτηση άδειας κατασκευής είναι μακρά και επαχθής. Το κόστος φορολογικής συμμόρφωσης είναι υψηλό, γεγονός που αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για το επιχειρηματικό περιβάλλον. Η Πολωνία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην εφαρμογή μιας φιλόδοξης μεταρρύθμισης για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα.

(16)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Πολωνίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Πολωνία, αλλά και τη συμμόρφωσή τους προς τους κανόνες και τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης να ενισχυθεί η συνολική οικονομική διακυβέρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις της Επιτροπής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 6 κατωτέρω.

(17)

Υπό το πρίσμα αυτής της αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης της Πολωνίας και η γνώμη του (5) αποτυπώνεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω,

1.

Να ενισχύσει τη δημοσιονομική της στρατηγική ώστε να διασφαλιστεί η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος με διατηρήσιμο τρόπο έως το 2015, μέσω της προσπάθειας διαρθρωτικής προσαρμογής που προσδιορίζεται στη σύσταση που εξέδωσε το Συμβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος και μέχρι να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος, να συνεχίσει ετήσια διαρθρωτική προσαρμογή ίση με το 0,5 % του ΑΕΠ ως ποσοστό αναφοράς. Η μόνιμη διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών απαιτεί την αξιόπιστη εφαρμογή φιλόδοξων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να αυξηθεί η ικανότητα προσαρμογής και να τονωθεί η ανάπτυξη και η απασχόληση. Στο πλαίσιο αυτό, να ελαχιστοποιήσει τις περικοπές σε επενδύσεις που προωθούν την ανάπτυξη, να βελτιώσει τη στόχευση των κοινωνικών πολιτικών και τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας των δαπανών, καθώς και τη συνολική αποδοτικότητα του τομέα της υγείας, να προβεί σε διεύρυνση της φορολογικής βάσης με την αντιμετώπιση του προβλήματος του εκτεταμένου συστήματος μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ και να βελτιώσει τη φορολογική συμμόρφωση, ιδίως με την αύξηση της αποτελεσματικότητας της φορολογικής διοίκησης. Να συγκροτήσει ανεξάρτητο δημοσιονομικό συμβούλιο.

2.

Να εντείνει τις προσπάθειες μείωσης της ανεργίας των νέων, ιδίως με την περαιτέρω βελτίωση της σύνδεσης της εκπαίδευσης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, την αύξηση των διαθέσιμων θέσεων μαθητείας και μάθησης με βάση την εργασία, καθώς και με την ενίσχυση της προσέγγισης των εκτός θεσμοθετημένων συστημάτων νέων και της συνεργασίας μεταξύ σχολών και εργοδοτών, σύμφωνα με τους στόχους των «Εγγυήσεων για τη Νεολαία». Να αυξήσει τη συμμετοχή των ενηλίκων στη διά βίου μάθηση με σκοπό την προσαρμογή της προσφοράς δεξιοτήτων στη ζήτηση δεξιοτήτων. Να καταπολεμήσει τον κατακερματισμό της αγοράς εργασίας εντείνοντας τις προσπάθειες για τη διευκόλυνση της μετάβασης από τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου σε συμβάσεις αορίστου χρόνου και μειώνοντας την υπερβολική προσφυγή στις συμβάσεις αστικού δικαίου.

3.

Να συνεχίσει τις προσπάθειες για αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, ιδίως με τη λήψη περαιτέρω μέτρων για την αύξηση της διαθεσιμότητας οικονομικά προσιτών ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας των παιδιών και προσχολικής εκπαίδευσης και με την εξασφάλιση σταθερής χρηματοδότησης. Να υπαγάγει τους αγρότες στο γενικό συνταξιοδοτικό σύστημα, με αφετηρία την επιτάχυνση της θέσπισης του συστήματος εκτίμησης και καταγραφής των εισοδημάτων των αγροτών. Να καταργήσει σταδιακά το ειδικό συνταξιοδοτικό καθεστώς των εργαζομένων στα ορυχεία με προοπτική την υπαγωγή τους στο γενικό καθεστώς. Να υποστηρίξει τη γενική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος εντείνοντας τις προσπάθειες προώθησης της απασχολησιμότητας των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας ώστε να αυξηθεί η ηλικία εξόδου από την αγορά εργασίας.

4.

Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των φορολογικών κινήτρων για προώθηση της Ε&Α στον ιδιωτικό τομέα ως μέρος των προσπαθειών για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ έρευνας, καινοτομίας και βιομηχανικής πολιτικής, και να στοχοθετήσει καλύτερα τα υφιστάμενα μέσα στα διάφορα στάδια του κύκλου της καινοτομίας.

5.

Να ανανεώσει και να διευρύνει το δυναμικό παραγωγής ενέργειας και να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα σε ολόκληρη την ενεργειακή αλυσίδα. Να επιταχύνει και να επεκτείνει την ανάπτυξη του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών διασυνδέσεων με τα γειτονικά κράτη μέλη, και να αναπτύξει τη διασύνδεση φυσικού αερίου με τη Λιθουανία. Να εξασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή των επενδυτικών έργων στον τομέα των σιδηροδρόμων χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση και να βελτιώσει τη διοικητική ικανότητα στον τομέα αυτό. Να επιταχύνει τις προσπάθειες για αύξηση της σταθερής ευρυζωνικής κάλυψης. Να βελτιώσει τη διαχείριση των αποβλήτων.

6.

Να λάβει περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με την απλούστευση της εκτέλεσης των συμβάσεων και των απαιτήσεων για τις οικοδομικές άδειες. Να εντείνει τις προσπάθειες για μείωση του κόστους και του χρόνου που δαπανάται για τη φορολογική συμμόρφωση των επιχειρήσεων. Να ολοκληρώσει την εν εξελίξει μεταρρύθμιση που αποσκοπεί στη διευκόλυνση της πρόσβασης στα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/102

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής να δρομολογηθεί μια νέα στρατηγική για την ανάπτυξη και την απασχόληση, με την ονομασία «Ευρώπη 2020», βασισμένη στον ενισχυμένο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, η οποία επικεντρώνεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να δοθεί ώθηση στο δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, βάσει προτάσεων της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις εθνικές οικονομικές πολιτικές τους και στις πολιτικές για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ευρωζώνης, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν αποφάσεις σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την πλήρη δέσμευσή τους για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και την εφαρμογή των συστάσεων ανά χώρα.

(4)

Η Πορτογαλία είχε υπαχθεί σε πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής έως τις 17 Μαΐου 2014 σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 2 της εκτελεστικής απόφασης 2011/344/ΕΕ του Συμβουλίου (3), το οποίο προβλέπει ότι η χρηματοδοτική ενίσχυση διατίθεται επί τρία έτη. Στις 23 Απριλίου 2014, το Συμβούλιο αποφάσισε (4) να παρατείνει τη διάθεση της χρηματοδοτικής ενίσχυσης κατά έξι εβδομάδες, ώστε να καταστεί δυνατή μια διεξοδική και εμπεριστατωμένη αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τους όρους και τις προϋποθέσεις του προγράμματος και η εύρυθμη εκταμίευση της τελευταίας δόσης του δανείου. Δυνάμει του άρθρου 12 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Πορτογαλία είχε επομένως εξαιρεθεί από την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών για τη διάρκεια του προγράμματος. Δεδομένου ότι η Πορτογαλία εξήλθε από το πρόγραμμα, θα πρέπει τώρα να επανενταχθεί πλήρως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή ενέκρινε την Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6) , ενέκρινε την Έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και μέτρων για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονισθεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 472/2013, η Πορτογαλία είχε εξαιρεθεί από την υποχρέωση υποβολής του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων και του οικείου προγράμματος σταθερότητας κατά τη διάρκεια του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής. Στις 30 Απριλίου 2014 διαβίβασε, ωστόσο, επικαιροποιημένο έγγραφο δημοσιονομικής στρατηγικής (Documento de Estratégia Orçamental) και επιστολή της κυβέρνησης όσον αφορά την επικαιροποίηση των εξελίξεων σε σχέση με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Στις 17 Μαΐου 2014, η κυβέρνηση παρουσίασε το υπό εξέλιξη πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων καθώς και νέες πρωτοβουλίες προς τη βιώσιμη ανάπτυξη σε έγγραφο με τίτλο «Ο δρόμος προς την ανάπτυξη, μια μεσοπρόθεσμη στρατηγική μεταρρυθμίσεων για την Πορτογαλία».

(8)

Ο στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που καθορίζεται στο έγγραφο δημοσιονομικής στρατηγικής του 2014 είναι η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος με βιώσιμο τρόπο έως το 2015 και η επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου έως το 2017. Η στρατηγική προβλέπει τη μείωση του κρατικού ελλείμματος στο 4,0 % του ΑΕΠ το 2014 και περαιτέρω μείωση στο 2,5 % του ΑΕΠ το 2015, σύμφωνα με τους στόχους που τέθηκαν στη σύσταση της 21ης Ιουνίου 2013 στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος και επαναβεβαιώθηκαν από τη 12η επανεξέταση του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής. Ωστόσο, στις 30 Μαΐου 2014, το πορτογαλικό Συνταγματικό Δικαστήριο ακύρωσε μέτρα εξυγίανσης τα οποία εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν τα δημοσιονομικά αποτελέσματα το 2014 κατά περίπου 0,4 % του ΑΕΠ, με ενδεχόμενες συνέπειες το 2015. Για την επίτευξη των συμφωνηθέντων στόχων, η κυβέρνηση θα πρέπει να θεσπίσει μέτρα αντικατάστασης ισοδύναμου μεγέθους. Υπάρχουν, ωστόσο, δύο αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου οι οποίες εκκρεμούν, γεγονός που παρεμποδίζει την πλήρη ποσοτικοποίηση των μέτρων που πρέπει να ληφθούν. Εν όψει του περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου, η κυβέρνηση μπορεί να χρειαστεί να καταφύγει σε μέτρα λιγότερο φιλικά προς την ανάπτυξη, ιδίως από την πλευρά των εσόδων. Μετά το 2015, η στρατηγική επιβεβαιώνει τη βούληση να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος έως το 2017 με διαρθρωτική προσαρμογή 0,5 % του ΑΕΠ το 2016 και διαρθρωτικό έλλειμμα 0,5 % το 2017. Σύμφωνα με τη στρατηγική, το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης θα φτάσει στο μέγιστο επίπεδο του 130,2 % περίπου του ΑΕΠ το 2014 και θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά από το 2015. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβολές της στρατηγικής συνάδει με την εαρινή πρόβλεψη της Επιτροπής και αποτέλεσε αντικείμενο ανάλυσης από το Συμβούλιο Δημόσιων Οικονομικών. Μετά την απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου, η δημοσιονομική στρατηγική του 2014 θα πρέπει να αναθεωρηθεί προκειμένου να γίνει πράξη η επίτευξη του στόχου του 4 % του ΑΕΠ όσον αφορά το έλλειμμα Ωστόσο, εξακολουθούν να υφίστανται κίνδυνοι αρνητικών εξελίξεων ως προς τον στόχο, ιδίως λόγω της έλλειψης ασφάλειας δικαίου και των στατιστικών επιπτώσεων των μέτρων που αποσκοπούν να διασφαλίσουν μια αποτελεσματικότερη διαχείριση της υπερχρέωσης ορισμένων κρατικών επιχειρήσεων.

Η δημοσιονομική προσαρμογή για το 2015 στηρίζεται σε μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης που αντιστοιχούν στο 0,8 % του ΑΕΠ που θεωρείται ότι επαρκεί για την επίτευξη του στόχου του 2,5 % του ΑΕΠ. Βάσει της αξιολόγησης της δημοσιονομικής στρατηγικής της κυβέρνησης και των προβλέψεων της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι οι στόχοι της στρατηγικής είναι σύμφωνοι με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

(9)

Η δημοσιονομική εξυγίανση πρέπει να στηρίζεται σε περαιτέρω μεταρρυθμίσεις του συστήματος διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών. Ειδικότερα, παρά την πρόοδο που συντελέστηκε στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής, η συνολική μεταρρύθμιση του νόμου-πλαισίου για τον προϋπολογισμό πρέπει να ολοκληρωθεί και απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για τη διασφάλιση του αυστηρού ελέγχου των δαπανών με την επιβολή του νόμου όσον αφορά τον έλεγχο των αναλήψεων υποχρεώσεων και για την παρεμπόδιση της περαιτέρω σώρευσης οφειλών του δημόσιου τομέα. Ιδιαίτερα σημαντικό θα είναι να συνεχιστεί η αναδιάρθρωση των δημοσίων επιχειρήσεων, να διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητά τους και οι δαπάνες για συντάξεις και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη να υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο. Από την πλευρά των εσόδων, υπάρχουν περιθώρια να καταστεί το φορολογικό σύστημα φιλικότερο προς την ανάπτυξη και να ενισχυθεί περαιτέρω η φορολογική συμμόρφωση.

(10)

Η Πορτογαλία αντιμετωπίζει προκλήσεις όσον αφορά την ανεργία, η οποία, παρά την πρόσφατη μείωση, παραμένει σε υψηλά επίπεδα, ιδίως για τους νέους. Το 2013 το ποσοστό ανεργίας ανήλθε στο 16,4 % και η ανεργία των νέων στο 38,1 %, σαφώς πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, όπως και το ποσοστό των νέων εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Το παραδοσιακά υψηλό ποσοστό απασχόλησης για τις ηλικίες 20-64 στην Πορτογαλία μειώθηκε αισθητά από την αρχή της οικονομικής κρίσης, από 73,1 % το 2008 σε 65,6 % το 2013. Όσον αφορά την ανεργία των νέων, σύμφωνα με τους στόχους της «εγγύησης για τη νεολαία», στις βασικές προκλήσεις συγκαταλέγονται τα χαμηλά επίπεδα προσπαθειών που απευθύνονται σε μη εγγεγραμμένους νέους και η ανάγκη καλύτερης προσαρμογής της εκπαίδευσης και κατάρτισης στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής, η Πορτογαλία έχει εφαρμόσει ένα ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων της αγοράς εργασίας που αποσκοπούν στη χαλάρωση της υπερβολικά περιοριστικής νομοθεσίας για την προστασία της απασχόλησης, στο να καταστούν πιο ευέλικτοι οι μηχανισμοί καθορισμού των μισθών και στη βελτίωση της λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης και των πολιτικών ενεργοποίησης. Οι προκλήσεις, ωστόσο, παραμένουν και ιδίως η ανάγκη αντιμετώπισης του κατακερματισμού της αγοράς εργασίας και βελτίωσης της ικανότητας προσαρμογής των μισθών στις οικονομικές συνθήκες. Μια ανεξάρτητη αξιολόγηση των επιπτώσεων των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων του συστήματος προστασίας της απασχόλησης θα συνέβαλε στην εκτίμηση, ιδίως, του αντικτύπου των εν λόγω μεταρρυθμίσεων στη δημιουργία θέσεων εργασίας, την επισφάλεια, το συνολικό κόστος εργασίας και τον αριθμό των δικαστικών προσφυγών λόγω απολύσεων και της έκβασής τους. Παρά τις προσπάθειες άμβλυνσης των αρνητικών κοινωνικών επιπτώσεων, η αναγκαία οικονομική προσαρμογή λόγω της κρίσης είχε αρνητικές συνέπειες όσον αφορά τη φτώχεια.

(11)

Η Πορτογαλία πραγματοποίησε σημαντική πρόοδο στη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού της συστήματος με τη λήψη πολλών μέτρων για την καταπολέμηση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, την αύξηση του ποσοστού φοίτησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη βελτίωση της προσαρμογής στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Ωστόσο, η πλήρης εκτέλεση και η αποτελεσματική χρήση της χρηματοδότησης αποτελούν σημαντικό πρόβλημα Συγκεκριμένα, απαιτείται να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για να περιοριστεί η αναντιστοιχία των δεξιοτήτων, μεταξύ άλλων με τη βελτίωση της ποιότητας και την ενίσχυση της ελκυστικότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης της διττής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, και την παρότρυνση των εργοδοτών να συμμετέχουν στην κατάρτιση προγραμμάτων και να παρέχουν κατάλληλες καταρτίσεις και μαθητείες στον τόπο εργασίας. Είναι επίσης ανάγκη να εφαρμοστούν αποτελεσματικά ο επαγγελματικός προσανατολισμός και οι υπηρεσίες παροχής συμβουλών για σπουδαστές δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και την πρόβλεψη των μελλοντικών αναγκών σε δεξιότητες, και να ενισχυθούν οι δεσμοί με τον επιχειρηματικό κλάδο.

(12)

Η Πορτογαλία έχει λάβει σημαντικά μέτρα στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής για τη βελτίωση της κεφαλαιακής βάσης του τραπεζικού τομέα και την ενίσχυση του πλαισίου εποπτείας και εξυγίανσής του. Εντούτοις, παραμένουν σημαντικές προκλήσεις οι οποίες χρήζουν προσεκτικής παρακολούθησης και διαχείρισης: σε αυτές συγκαταλέγονται η κερδοφορία των πορτογαλικών τραπεζών. Τα δεδομένα για το πρώτο τρίμηνο του 2014 δείχνουν ότι ορισμένες από τις τράπεζες που έλαβαν βοήθεια κατέγραψαν θετικά αποτελέσματα. Η ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων εξακολουθεί να αποτελεί μείζον πρόβλημα με υψηλά επίπεδα απομείωσης, περίπου στο 6 % των συνολικών ακαθάριστων δανείων, και αυξημένα επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων (10,6 %), ιδίως στον κλάδο των εταιρειών (πάνω από 16 %), σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία στο τέλος του 2013. Η Πορτογαλία θέσπισε σειρά μέτρων για τη διευκόλυνση του δανεισμού σε βιώσιμες επιχειρήσεις, αλλά οι χρηματοπιστωτικοί όροι παραμένουν δυσχερείς, ιδίως για τις ΜΜΕ, και οι δυνατότητες χρηματοδότησης για τον εταιρικό τομέα, εκτός της χρηματοδότησης που βασίζεται στις τράπεζες, παραμένουν περιορισμένες. Τα νέα δάνεια που χορηγήθηκαν σε ΜΜΕ το 2013 μειώθηκαν κατά 4,8 % σε σχέση με το 2012. Τα μέσα επιτόκια των νέων δανείων σε πορτογαλικές εταιρείες μειώθηκαν κατά τι από τις αρχές του 2013, αλλά παραμένουν σημαντικά υψηλότερα του μέσου όρου της ζώνης του ευρώ. Δεδομένης της υψηλής υπερχρέωσης των επιχειρήσεων και της ανάγκης περαιτέρω απομόχλευσης του τραπεζικού τομέα, η ικανότητα των τραπεζών να χορηγούν πίστωση σε βιώσιμες επιχειρήσεις με εύλογο κόστος παραμένει περιορισμένη.

(13)

Για τη διασφάλιση της αποδοτικότητας και της βιωσιμότητας του τομέα της ενέργειας και τη μείωση του κόστους της ενέργειας για την οικονομία, έχουν ήδη θεσπιστεί δύο δέσμες μέτρων στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής. Οι πρόσοδοι στον τομέα της ενέργειας πρέπει, ωστόσο, να μειωθούν περαιτέρω και να αντιμετωπιστεί το υψηλό και αυξανόμενο χρέος λόγω των τιμών της ενέργειας. Προς τον σκοπό αυτό, η Πορτογαλία ανακοίνωσε πρόσφατα τη θέσπιση τρίτης δέσμης μέτρων, που περιλαμβάνει την παράταση έως το 2015 της ειδικής εισφοράς που επιβλήθηκε στους φορείς εκμετάλλευσης ενέργειας το 2014. Επιπλέον, η βελτίωση της διασυνοριακής ενοποίησης των δικτύων ενέργειας και η επίσπευση υλοποίησης των έργων διασύνδεσης στους κλάδους της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου παραμένουν εκκρεμή ζητήματα και χρήζουν προσεκτικής παρακολούθησης προκειμένου να λήξει η απομόνωση της ιβηρικής χερσονήσου από την ενεργειακή αγορά της ΕΕ. Στον τομέα των μεταφορών έχει σημειωθεί πρόοδος στο πλαίσιο του προγράμματος, ιδίως όσον αφορά την ενίσχυση της ανταγωνιστικής θέσης των λιμένων της Πορτογαλίας, την κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου μακροπρόθεσμου σχεδίου μεταφορών, μετά την αντιμετώπιση των αδυναμιών και κενών, και τη βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου. Ωστόσο, πρέπει να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για την αποτελεσματική υλοποίηση του ολοκληρωμένου μακροπρόθεσμου σχεδίου μεταφορών και του σχεδίου δράσης για τη μεταρρύθμιση των λιμένων. Επίσης, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της ικανότητας δράσης της ρυθμιστικής αρχής μεταφορών, καθώς και της οικονομικής βιωσιμότητας των κρατικών επιχειρήσεων του κλάδου για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και του ανταγωνισμού των σιδηροδρομικών μεταφορών.

(14)

Στην αγορά μισθώσεων αστικών ακινήτων πραγματοποιήθηκε μεταρρύθμιση-ορόσημο με στόχο να καταστεί η αγορά κατοικίας δυναμικότερη, ιδίως με την καλύτερη εξισορρόπηση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων ιδιοκτητών και ενοικιαστών, την καθιέρωση μεγαλύτερης ευελιξίας στην επιλογή της διάρκειας του συμβολαίου και την παροχή κινήτρων για εργασίες ανακαίνισης. Περισσότερες προσπάθειες απαιτούνται ακόμη για τη συνολική αξιολόγηση των συνεπειών της εν λόγω μεταρρύθμισης βάσει των δεδομένων όσον αφορά τους βασικούς παράγοντες της αγοράς και την παραοικονομία στην πορτογαλική αγορά ενοικίασης ακινήτων. Η Πορτογαλία έχει σημειώσει ουσιαστική πρόοδο στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντός της, ιδίως με τη δημιουργία καλύτερων συνθηκών πλαισίου, την προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος και τη βελτίωση των διαδικασιών αφερεγγυότητας για επιχειρήσεις σε δυσχερή κατάσταση. Η προσοχή θα πρέπει να στραφεί πλέον στην εφαρμογή. Η απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών και των διαδικασιών χορήγησης αδειών έχει σημειώσει πρόοδο αλλά απαιτείται ακόμη η ολοκλήρωση σειράς μέτρων. Θα πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την άρση των εμποδίων στον ανταγωνισμό στον τομέα των υπηρεσιών, ιδίως με την έγκριση τομεακών τροποποιήσεων, και στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών, με τη θέσπιση νομοθεσίας για τους υπόλοιπους επαγγελματικούς φορείς. Όσον αφορά τις κανονιστικές ρυθμίσεις και τον ανταγωνισμό, απαιτείται η λήψη μέτρων παρακολούθησης για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της αυτονομίας των εθνικών τομεακών ρυθμιστικών αρχών και της αρχής ανταγωνισμού. Οι πληρωμές από τις δημόσιες αρχές εξακολουθούν να πραγματοποιούνται με μεγάλες καθυστερήσεις.

(15)

Σημαντική πρόοδος συντελέστηκε στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής όσον αφορά τον εξορθολογισμό και τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης σε θέματα απασχόλησης, πολιτικής περί αμοιβών, συνθηκών εργασίας, οργανωτικής αποδοτικότητας και ποιότητας των υπηρεσιών. Ωστόσο, είναι σκόπιμο να ολοκληρωθούν ορισμένα από τα προβλεπόμενα μεταρρυθμιστικά μέτρα και να ενισχυθεί η διαφάνεια. Παρά τη σημαντική πρόοδο που σημειώθηκε όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος, θα πρέπει να επέλθουν περαιτέρω βελτιώσεις ιδίως όσον αφορά τη διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών, το ποσοστό διεκπεραίωσης υποθέσεων, τον αριθμό εκκρεμών υποθέσεων και τη διαδικασία παρακολούθησης και αξιολόγησης.

(16)

Η ανάλυση της Επιτροπής την οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η επιτυχής εφαρμογή του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κινδύνων και στη μείωση των ανισορροπιών. Η Πορτογαλία ενέκρινε, στο πλαίσιο του προγράμματος, ένα ευρύ φάσμα απαιτητικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς όσον αφορά την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την οικονομική ανάκαμψη, αλλά απαιτείται να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την εκτίμηση του αντικτύπου των μεταρρυθμίσεων στη λειτουργία της οικονομίας. Η συνεχής παρακολούθηση όλων των εφαρμοζόμενων μεταρρυθμίσεων είναι, συνεπώς, ουσιαστικής σημασίας, προκειμένου να εκτιμηθεί κατά πόσον συμβάλλουν στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας και στην αύξηση της παραγωγής και της απασχόλησης.

(17)

Δεδομένου ότι μετά τη λήξη του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής, το οποίο θα ολοκληρωθεί από νομική άποψη στις 28 Ιουνίου 2014, η Πορτογαλία θα επανενταχθεί πλήρως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή αξιολόγησε, σε αυτή τη βάση, τα έγγραφα που υποβλήθηκαν από την Πορτογαλία. Έλαβε υπόψη όχι μόνον τη σημασία τους για τη διατηρήσιμη δημοσιονομική και κοινωνικοοικονομική πολιτική στην Πορτογαλία, αλλά και τη συμμόρφωσή τους με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης να ενισχυθεί η συνολική οικονομική διακυβέρνηση της Ένωσης, μέσω της συμβολής της ΕΕ σε μελλοντικές εθνικές αποφάσεις. Οι συστάσεις της Επιτροπής για την Πορτογαλία στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 8 κατωτέρω.

(18)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε τη δημοσιονομική στρατηγική της κυβέρνησης και η γνώμη (7) του αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω. Οι συστάσεις αυτές καταρτίστηκαν μετά τη λήξη του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής και ως εκ τούτου βασίστηκαν στα επιτεύγματα του προγράμματος για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης εφαρμογής του.

(19)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής ολόκληρης της ζώνης του ευρώ. Βάσει της εν λόγω ανάλυσης, το Συμβούλιο εξέδωσε ειδικές συστάσεις που απευθύνονται στα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ (8). Ως κράτος που έχει νόμισμα το ευρώ, η Πορτογαλία θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών,

1.

Να εφαρμόσει τα αναγκαία μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης για το 2014, ώστε να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι και να αποφευχθεί η συσσώρευση νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών. Για το έτος 2015, να εφαρμόσει αναθεωρημένη δημοσιονομική στρατηγική ώστε να μειωθεί το έλλειμμα στο 2,5 % του ΑΕΠ, σύμφωνα με τον στόχο που προσδιορίζεται στη σύσταση που απευθύνεται στο πλαίσιο της Διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, και παράλληλα να επιτύχει την απαιτούμενη διαρθρωτική προσαρμογή. Να αντικαταστήσει το συντομότερο δυνατό τα μέτρα εξυγίανσης τα οποία το Συνταγματικό Δικαστήριο κρίνει αντισυνταγματικά με μέτρα παρόμοιου μεγέθους και ποιότητας. Η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος θα πρέπει να γίνει με βιώσιμο και φιλικό προς την ανάπτυξη τρόπο, περιορίζοντας την προσφυγή σε έκτακτα/προσωρινά μέτρα. Να επιδιώξει, μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, την προβλεπόμενη ετήσια διαρθρωτική προσαρμογή προς την κατεύθυνση των μεσοπρόθεσμων στόχων, σύμφωνα με την απαίτηση ετήσιας διαρθρωτικής προσαρμογής τουλάχιστον 0,5 % του ΑΕΠ, περισσότερο σε περιόδους ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας, και να διασφαλίσει ότι ο κανόνας για το χρέος τηρείται προκειμένου να στρέψει τον υψηλό γενικό δείκτη του χρέους σε βιώσιμη πορεία. Να δώσει προτεραιότητα στη δημοσιονομική εξυγίανση με βάση τις δαπάνες και να αυξήσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα των δημόσιων δαπανών. Να διατηρήσει τον αυστηρό έλεγχο των δαπανών στην κεντρική, περιφερειακή και τοπική διοίκηση. Να συνεχίσει την αναδιάρθρωση των δημοσίων επιχειρήσεων. Να καταρτίσει έως το τέλος του 2014 νέα συνολικά μέτρα στο πλαίσιο της εν εξελίξει συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, για να διασφαλίσει τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος. Να ελέγχει την αύξηση των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης και να προβεί στη μεταρρύθμιση της νοσοκομειακής περίθαλψης. Να επανεξετάσει το φορολογικό σύστημα και να το καταστήσει φιλικότερο προς την ανάπτυξη. Να συνεχίσει τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής με την αύξηση της αποτελεσματικότητας της φορολογικής διοίκησης. Να ενισχύσει το σύστημα διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών με ταχεία ολοκλήρωση και εφαρμογή της συνολικής μεταρρύθμισης του νόμου-πλαισίου για τον προϋπολογισμό έως το τέλος του 2014. Να διασφαλίσει την αυστηρή συμμόρφωση με τον νόμο για τον έλεγχο των αναλήψεων υποχρεώσεων. Να εφαρμόσει αποτελεσματικά την ενιαία κλίμακα μισθών και επιδομάτων στον δημόσιο τομέα από το 2015 και μετά.

2.

Να διατηρήσει την εξέλιξη των κατώτατων μισθών σε επίπεδα που συνάδουν με τους στόχους της προώθησης της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας. Να διασφαλίσει ένα σύστημα καθορισμού των μισθών που προωθεί την ευθυγράμμιση των μισθών με την παραγωγικότητα σε τομεακό επίπεδο και/ή σε επίπεδο επιχειρήσεων. Να διερευνήσει, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές τη δυνατότητα από κοινού συμφωνούμενης προσωρινής αναστολής των συλλογικών συμβάσεων σε επίπεδο επιχείρησης. Να παρουσιάσει, έως τον Σεπτέμβριο του 2014, προτάσεις για την από κοινού συμφωνούμενη προσωρινή αναστολή των συλλογικών συμβάσεων σε επίπεδο επιχείρησης και για αναθεώρηση της διάρκειας των συλλογικών συμβάσεων.

3.

Να υποβάλει, έως τον Μάρτιο του 2015, ανεξάρτητη αξιολόγηση των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων του συστήματος προστασίας της απασχόλησης, καθώς και σχέδιο δράσης για ενδεχόμενες περαιτέρω μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στην καταπολέμηση του κατακερματισμού της αγοράς εργασίας. Να συνεχίσει την υπό εξέλιξη μεταρρύθμιση των ενεργών πολιτικών της αγοράς εργασίας και των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης που αποσκοπούν στην αύξηση των ποσοστών απασχόλησης και συμμετοχής στην αγορά εργασίας, ειδικότερα μέσω της βελτίωσης της παροχής συμβουλών και βοήθειας για την εύρεση εργασίας και των συστημάτων ενεργοποίηση/επιβολής κυρώσεων με σκοπό τη μείωση της μακροχρόνιας ανεργίας και την ένταξη των ατόμων που είναι πιο απομακρυσμένα από την αγορά εργασίας. Να αντιμετωπίσει την υψηλή ανεργία των νέων, ιδίως μέσω της αποτελεσματικής πρόβλεψης των αναγκών σε δεξιότητες και προσπαθειών απευθυνόμενων σε μη εγγεγραμμένους νέους, σύμφωνα με τους στόχους της «εγγύησης για τη νεολαία». Να εξασφαλίσει επαρκή κάλυψη κοινωνικής πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένου του καθεστώτος ελάχιστου εισοδήματος, και παράλληλα αποτελεσματική ενεργοποίηση των δικαιούχων.

4.

Να βελτιώσει την ποιότητα και την καταλληλότητα του εκπαιδευτικού συστήματος για την αγορά εργασίας προκειμένου να μειωθεί η πρόωρη εγκατάλειψη της σχολικής εκπαίδευσης και να αντιμετωπιστούν οι χαμηλές εκπαιδευτικές επιδόσεις. Να εξασφαλίσει την αποδοτικότητα των δημόσιων δαπανών στην εκπαίδευση και να μειώσει τις αναντιστοιχίες όσον αφορά τις δεξιότητες, μεταξύ άλλων και μέσω της αύξησης της ποιότητας και της ελκυστικότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και της προώθησης της συνεργασίας με τον επιχειρηματικό τομέα. Να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ της δημόσιας έρευνας και των επιχειρήσεων και να προωθήσει τη μεταφορά γνώσεων.

5.

Να παρακολουθεί τη ρευστότητα των τραπεζών και τυχόν ελλείψεις κεφαλαίων, ιδίως με τη διενέργεια θεματικών επιτόπιων επιθεωρήσεων και με προσομοιώσεις κρίσεων. Να αξιολογήσει τα σχέδια ανάκαμψης των τραπεζών και να εισαγάγει βελτιώσεις στη διαδικασία αξιολόγησης, όπου χρειάζεται. Να εφαρμόσει συνολική στρατηγική για τη μείωση της υπερχρέωσης των επιχειρήσεων και να ενισχύσει τις προσπάθειες διεύρυνσης του φάσματος των εναλλακτικών τρόπων χρηματοδότησης, ιδίως στα πρώτα στάδια των επιχειρηματικών εξελίξεων, με την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των εργαλείων αναδιάρθρωσης χρέους (ιδίως PER και SIREVE) για τις βιώσιμες επιχειρήσεις, τη θέσπιση κινήτρων για τις τράπεζες και τους οφειλέτες να συμμετέχουν σε διαδικασίες αναδιάρθρωσης σε πρώιμο στάδιο και τη βελτίωση της διαθεσιμότητας χρηματοδότησης μέσω της κεφαλαιαγοράς. Να εξασφαλίσει ότι τα προσδιορισθέντα μέτρα στηρίζουν την ανακατανομή της χρηματοδότησης προς τους παραγωγικούς κλάδους της οικονομίας, μεταξύ άλλων και προς βιώσιμες ΜΜΕ, αποφεύγοντας ταυτόχρονα τους κινδύνους για τα δημόσια οικονομικά και την χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Να εφαρμόσει, έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2014, ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, κυρίως για εποπτικούς σκοπούς, ώστε να εντοπίζονται οι επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, με μεγάλη πιθανότητα πτώχευσης λόγω υπερχρέωσης, το οποίο θα μπορεί, εμμέσως, να προάγει την έγκαιρη αναδιάρθρωση των εταιρικών χρεών.

6.

Να εφαρμόσει τη δεύτερη και την τρίτη δέσμη μέτρων στον ενεργειακό τομέα που στοχεύουν στη μείωση του ενεργειακού κόστους για την οικονομία, εξαλείφοντας παράλληλα το χρέος που οφείλεται στις τιμές της ενέργειας έως το 2020, και να παρακολουθεί στενά την εφαρμογή τους. Να βελτιώσει τη διασυνοριακή ενοποίηση των δικτύων ενέργειας και να επισπεύσει την υλοποίηση των έργων διασύνδεσης στους κλάδους της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου. Να εφαρμόσει το συνολικό μακροπρόθεσμο σχέδιο μεταφορών και το «χρονόγραμμα» των μεταρρυθμίσεων του λιμενικού τομέα. Να ολοκληρώσει τις παραχωρήσεις στον κλάδο των μεταφορών για τις μητροπολιτικές περιοχές της Λισαβόνας και του Πόρτο. Να εξασφαλίσει ότι οι αναδιαπραγματεύσεις των υφιστάμενων λιμενικών παραχωρήσεων και τα νέα συστήματα αδειοδότησης είναι προσανατολισμένα στις επιδόσεις και συμφωνούν με τις αρχές της εσωτερικής αγοράς, ιδίως όσον αφορά τους κανόνες σύναψης συμβάσεων. Να εξασφαλίσει ότι η εθνική ρυθμιστική αρχή μεταφορών (AMT) είναι απολύτως ανεξάρτητη και λειτουργική έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2014. Να εξασφαλίσει την οικονομική βιωσιμότητα των κρατικών επιχειρήσεων στον τομέα των μεταφορών. Να ενισχύσει την απόδοση και τον ανταγωνισμό στον κλάδο των σιδηροδρόμων, με την εφαρμογή του σχεδίου για την ανταγωνιστικότητα της CP Carga μετά τη μεταβίβαση των εμπορευματικών τερματικών σταθμών, διασφαλίζοντας παράλληλα τη διαχειριστική ανεξαρτησία του δημόσιου φορέα διαχείρισης υποδομών καθώς και των δημόσιων σιδηροδρομικών επιχειρήσεων.

7.

Να βελτιώσει περαιτέρω την αξιολόγηση της αγοράς κατοικιών, μεταξύ άλλων και με την καθιέρωση, έως το τέλος του 2014, ενός πιο συστηματικού πλαισίου παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων και να εκπονήσει γενική έκθεση σχετικά με την παραοικονομία στην εν λόγω αγορά. Να συνεχίσει τις εργασίες περαιτέρω καταγραφής κανονιστικών επιβαρύνσεων, ώστε να συμπεριληφθούν, έως τον Μάρτιο του 2015, οι τομείς που δεν καλύπτονται ακόμη. Να εγκρίνει και να εφαρμόσει, έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2014, τις εκκρεμείς αποφάσεις αδειοδότησης και τομεακές τροποποιήσεις. Να άρει, έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2014, τους εναπομείναντες περιορισμούς στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών και να εγκρίνει τους τροποποιημένους εσωτερικούς κανονισμούς των επαγγελματικών φορέων που δεν έχουν ακόμη εγκριθεί στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής. Να εξαλείψει τις καθυστερήσεις πληρωμών από τον δημόσιο τομέα. Να εξασφαλίσει επαρκείς πόρους για τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές και την αρχή ανταγωνισμού.

8.

Να συνεχίσει τον εξορθολογισμό και τον εκσυγχρονισμό της κεντρικής, περιφερειακής και τοπικής δημόσιας διοίκησης. Να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος και την αύξηση της διαφάνειας. Να εντατικοποιήσει τις προσπάθειες για την αξιολόγηση της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής καθώς και των προβλεπόμενων και μελλοντικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, να ενσωματώσει τις υποχρεωτικές συστηματικές εκ των προτέρων και εκ των υστέρων αξιολογήσεις στη νομοθετική διαδικασία. Να συστήσει μια λειτουργικά ανεξάρτητη κεντρική μονάδα αξιολόγησης σε κυβερνητικό επίπεδο, η οποία θα είναι επιφορτισμένη με την αξιολόγηση της εφαρμογής των εν λόγω μεταρρυθμίσεων, ιδίως όσον αφορά τη συνοχή τους με την εκ των προτέρων αξιολόγηση αντικτύπου, και την εκπόνηση έκθεσης κάθε έξι μήνες προτείνοντας διορθωτικά μέτρα, εφόσον απαιτούνται.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/109

1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής να δρομολογηθεί νέα στρατηγική «Ευρώπη 2020», για την ανάπτυξη και την απασχόληση, με βάση μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών και επίκεντρο τους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση για την ενίσχυση του ευρωπαϊκού δυναμικού βιώσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας.

2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις εθνικές οικονομικές πολιτικές και πολιτικές απασχόλησης.

3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ευρωζώνης, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των συστάσεων ανά χώρα‐.

4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ρουμανίας για το 2013 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Ρουμανίας για την περίοδο 2012‐2016.

5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Την ίδια ημερομηνία η Επιτροπή, με βάση τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την Έκθεση για τον Μηχανισμό Επαγρύπνησης.

6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε ότι χρειάζεται διαφοροποιημένη, δημοσιονομική εξυγίανση, φιλική προς την ανάπτυξη, και ότι πρέπει να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

7)

Στις 6 Μαΐου 2014, η Ρουμανία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2014 και στις 5 Μαΐου 2014 το εθνικό πρόγραμμα σύγκλισης του 2014. Για να ληφθούν υπόψη οι διασυνδέσεις τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτόχρονα.

8)

Στις 22 Oκτωβρίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε την απόφαση 2013/531/EΕ (4) για χορήγηση μεσοπρόθεσμης‐ χρηματοδοτικής συνδρομής στη Ρουμανία ύψους έως 2 δισεκατ. ευρώ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2015. Η προληπτική μεσοπρόθεσμη χρηματοδοτική‐ συνδρομή για τη Ρουμανία στο πλαίσιο του μηχανισμού στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών για τα κράτη μέλη που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ κρίθηκε κατάλληλη λόγω αστάθειας των ροών κεφαλαίων που επηρεάζουν ιδίως τις αναδυόμενες αγορές, κινδύνων που συνδέονται με το μακροοικονομικό σενάριο και τρωτών σημείων που εξακολουθούν να υπάρχουν στον τραπεζικό τομέα. Μολονότι, υπό τις παρούσες συνθήκες της αγοράς, η Ρουμανία δεν σκοπεύει να ζητήσει την εκταμίευση οιασδήποτε δόσης, η προληπτική συνδρομή αναμένεται να συμβάλει στην εδραίωση της μακροοικονομικής, δημοσιονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και, μέσω της συνέχισης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, να αυξήσει την ανθεκτικότητα και το αναπτυξιακό δυναμικό της οικονομίας. Το μνημόνιο συμφωνίας της 6ης Νοεμβρίου 2013 και τα επακόλουθα συμπληρώματά του σχετικά με τους όρους που πρέπει να πληρούνται δυνάμει της προληπτικής συνδρομής της ΕΕ συμπληρώνει και στηρίζει τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Η χορήγηση της προληπτικής συνδρομής της ΕΕ θα εξαρτηθεί από την εφαρμογή εκτενούς προγράμματος οικονομικής πολιτικής με ιδιαίτερη εστίαση στα μέτρα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις σχετικά με την διοικητική ικανότητα, τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά προϊόντων, το επιχειρηματικό περιβάλλον, τις αγορές εργασίας, τις συντάξεις, τις κρατικές επιχειρήσεις και την υγειονομική περίθαλψη. Το εν λόγω θεματολόγιο δεν απαλλάσσει την κυβέρνηση από την πλήρη εφαρμογή όλων των ειδικών ανά χώρα συστάσεων. Κατά τη λήψη αποφάσεων προτεραιότητας θα πρέπει να εξετάζονται, με συνεκτικό τρόπο, η ιεράρχηση, η εφαρμογή και ο συντονισμός των πολιτικών που απαιτούνται για την εφαρμογή του μνημονίου συμφωνίας και των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

9)

Ο στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σύγκλισης 2014 είναι η επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου, που συνίσταται σε διαρθρωτικό έλλειμμα -1 % του ΑΕΠ το 2015, ο οποίος αντικατοπτρίζει την απαίτηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, καθώς και η παραμονή στο εν λόγω επίπεδο στη συνέχεια. Η Ρουμανία απολαύει το 2014 της δυνατότητας να αποκλίνει προσωρινά από την πορεία προσαρμογής προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου που επιτρέπεται για από κοινού χρηματοδοτούμενα σχέδια. Η προσωρινή απόκλιση πρέπει να αντισταθμιστεί κατά το επόμενο έτος. Το πρόγραμμα σύγκλισης προβλέπει σταθεροποίηση του (εκ νέου υπολογισθέντος) διαρθρωτικού ισοζυγίου το 2014 και βελτίωση κατά 0,8 του ΑΕΠ το 2015. Οι δαπάνες προβλέπεται να αυξηθούν με ρυθμό σύμφωνο προς την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες τόσο το 2014 όσο και το 2015. Ο λόγος δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ προβλέπεται να ανέλθει σε 40 % το 2015 και να μειωθεί κατά την περίοδο 2016‐2017. Συνολικά, η δημοσιονομική στρατηγική που προβλέπεται στο πρόγραμμα σύγκλισης είναι ευθυγραμμισμένη με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβολές είναι εύλογο. Σε γενικές γραμμές είναι ευθυγραμμισμένο με τις εαρινές προβλέψεις του 2014 της Επιτροπής. Ωστόσο, η εκτίμηση του δυνητικού ΑΕΠ που ορίζεται στο πρόγραμμα σύγκλισης είναι ελαφρά υψηλότερο, κυρίως λόγω πιο αισιόδοξων προοπτικών για την αγοράς εργασίας. Υπάρχουν κίνδυνοι δυσμενών εξελίξεων στα δημοσιονομικά σχέδια του 2014 που συνδέονται με τον έλεγχο των δαπανών και την μικρότερη από την αναμενόμενη είσπραξη φόρων. Επιπλέον, για το 2015 και μετέπειτα, δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί τα μέτρα στήριξης της προτεινόμενης δημοσιονομικής πορείας.

Σύμφωνα με την πρόβλεψη της Επιτροπής, παρά μια μικρή επιδείνωση του διαρθρωτικού ισοζυγίου το 2014, η Ρουμανία συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης το 2014, λαμβανομένης υπόψη της προσωρινής απόκλισης που επιτρέπεται για τα από κοινού χρηματοδοτούμενα σχέδια. Για το 2015, υπάρχει κίνδυνος σημαντικής απόκλισης από την απαιτούμενη διαρθρωτική προσαρμογή λαμβανομένης υπόψη της απαραίτητης αντιστάθμισης για την προσωρινή απόκλιση που επιτρέπεται για τα από κοινού χρηματοδοτούμενα σχέδια. Επιπλέον, η Ρουμανία προβλέπεται να παρεκκλίνει από την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες το 2015. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σύγκλισης και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι το πρόγραμμα σύγκλισης παρουσιάζει κίνδυνο σημαντικής απόκλισης από τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους το 2015.

10)

Η φορολογική απάτη και η φοροδιαφυγή στους τομείς του ΦΠΑ, συμπεριλαμβανομένων διασυνοριακών συστημάτων, ειδικών φόρων κατανάλωσης, εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και φορολογίας εισοδήματος εξακολουθούν να συνιστούν μείζονα πρόκληση. Η απτή πρόοδος στην καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας είναι περιορισμένη, ενώ η αποτελεσματικότητα της στρατηγικής φορολογικής συμμόρφωσης παρεμποδίζεται από την έλλειψη ρεαλιστικών και δεσμευτικών μέτρων εφαρμογής, καθώς και από την ανεπαρκή εστίαση στην πρόληψη. Βρίσκεται σε εξέλιξη μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητά της· η διασυνοριακή διοικητική συνεργασία, ιδίως στον τομέα του ΦΠΑ, παραμένει περιορισμένη. Η φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος παραμένει υψηλή και ενθαρρύνει την αδήλωτη εργασία και τη μη δήλωση όλων των εισοδημάτων. Σημειώθηκε πρόοδος στον τομέα των περιβαλλοντικών φόρων, καθώς βελτιώθηκε το σύστημα φορολογίας οχημάτων και οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα καύσιμα αυξήθηκαν και υπόκεινται πλέον σε αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή. Η Ρουμανία αντιμετωπίζει κινδύνους όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα, ιδίως λόγω των δαπανών που σχετίζονται με τη δημογραφική γήρανση. Υπάρχουν ανησυχίες όσον αφορά τη βιωσιμότητα και την επάρκεια του συνταξιοδοτικού συστήματος, οι οποίες πηγάζουν από τη χαμηλή αναλογία των εργαζομένων που καταβάλλουν εισφορές κοινωνικής ασφάλισης έναντι των ατόμων που εισπράττουν συντάξεις. Η Ρουμανία έχει λάβει μέτρα για την εξίσωση της ηλικίας συνταξιοδότησης γυναικών και ανδρών από το 2035.

11)

Η ανεπαρκής χρησιμοποίηση των πόρων και η κακή διαχείριση αυξάνουν τον κίνδυνο για τη δημοσιονομική διατηρησιμότητα στον τομέα της υγείας. Οι ευρέως διαδεδομένες άτυπες πληρωμές στη δημόσια υγειονομική περίθαλψη παρεμποδίζουν την προσβασιμότητα, την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα του συστήματος. Έχουν αρχίσει μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και της δημοσιονομικής του διατηρησιμότητας, αλλά χρειάζονται συνεχείς προσπάθειες. Ορισμένα από τα μέτρα παρουσιάζουν καθυστερήσεις και πλήττονται από ανεπαρκή χρηματοδότηση και περιορισμένη ικανότητα των υπηρεσιών. Ο περιορισμός της υπερβολικής χρήσης νοσοκομειακής φροντίδας εσωτερικών ασθενών και η ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας και των συστημάτων παραπομπής ασθενών θα βελτιώσουν τη σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας. Έχουν δρομολογηθεί περαιτέρω μεταρρυθμίσεις του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης που στοχεύουν στη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού, μεταξύ άλλων, με την προώθηση της δίκαιης πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας.

12)

Το υψηλό επίπεδο ανεργίας, η ανεπαρκής αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού και η ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας και της παραγωγικότητας του εργατικού δυναμικού παραμένουν σημαντικές προκλήσεις για τη ρουμανική αγορά εργασίας. Η ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών εύρεσης εργασίας και επανεκπαίδευσης παραμένει χαμηλή, παρά τη λήψη ορισμένων μέτρων μικρής κλίμακας. Οι περιορισμένοι πόροι της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και η έλλειψη μετρήσεων των επιδόσεων δυσχεραίνουν την αποτελεσματική παροχή εξατομικευμένων υπηρεσιών σε άτομα που αναζητούν εργασία, υπηρεσιών στους εργοδότες και την ολοκλήρωση των ενεργών και των παθητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας. Η Ρουμανία παρουσιάζει υψηλό και αυξανόμενο ποσοστό νέων εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (17,3 % το 2013). Η εκπόνηση εθνικής στρατηγικής για την ενεργό γήρανση με στόχο την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας έχει καθυστερήσει και επί του παρόντος αναμένεται μέχρι τα τέλη του 2014.

13)

Δεν υπάρχουν διαφανείς κατευθυντήριες γραμμές για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού με συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων με στόχο τη στήριξη της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας και τη διασφάλιση του εργατικού εισοδήματος με διατηρήσιμο τρόπο.

14)

Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 2011 η οποία δρομολόγησε ένα μακροπρόθεσμο θεματολόγιο για την αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα, δεν είναι ακόμη πλήρως λειτουργική, λόγω ανεπαρκών δημοσιονομικών και ανθρώπινων πόρων. Μετά από απότομη παρακμή της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης κατά τα τελευταία είκοσι έτη, δρομολογήθηκαν αρκετές μεταρρυθμίσεις και πιλοτικά σχέδια τα τελευταία χρόνια αλλά η διαθεσιμότητα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, η σύνδεσή της με την αγορά εργασίας και η συμμετοχή των επιχειρήσεων στη μάθηση στον χώρο εργασίας και σε μορφές μαθητείας παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο. Εξακολουθεί να υπάρχει σημαντική αναντιστοιχία δεξιοτήτων για τους αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και η σύνδεση μεταξύ επιχειρήσεων και ακαδημαϊκών κύκλων παραμένει ασθενής, όπως καταδεικνύεται από το υψηλό ποσοστό ανεργίας και από το γεγονός ότι πολλοί απόφοιτοι πανεπιστημίου απασχολούνται είτε σε επαγγέλματα που δεν αντιστοιχούν στην εκπαίδευσή τους, είτε σε θέσεις εργασίας που απαιτούν χαμηλότερα επίπεδα προσόντων. Η συμμετοχή σε δραστηριότητες δια βίου μάθησης εξακολουθεί να είναι από τις χαμηλότερες στην ΕΕ. Το ποσοστό πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, το οποίο εξακολουθεί να είναι ένα από τα υψηλότερα στην ΕΕ, είναι σήμερα μεγαλύτερο από ό,τι πριν από το 2010 και πλήττει ιδίως τους Ρομά. Η απασχόληση των γυναικών παρεμποδίζεται από τη χαμηλή προσφορά οικονομικά προσιτών και ποιοτικών υπηρεσιών παιδικής φροντίδας, ιδίως για παιδιά ηλικίας 0-3 ετών, και από την περιορισμένη πρόσβαση στις υπηρεσίες αυτές.

15)

Η μείωση της φτώχειας εξακολουθεί να αποτελεί μείζονα πρόκληση. Παρά τη σχετικά σταθερή κατάσταση της απασχόλησης, τα ακαθάριστα εισοδήματα των νοικοκυριών ακολούθησαν καθοδική πορεία και οι εισοδηματικές ανισότητες αυξήθηκαν. Οι οικογένειες με παιδιά είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες. Σημειώθηκε περιορισμένη μόνο πρόοδος στην επιτάχυνση της μετάβασης από την ιδρυματική φροντίδα σε εναλλακτικές μορφές φροντίδας των παιδιών που στερούνται γονικής μέριμνας. Υπάρχει ακόμη μεγάλος αριθμός ατόμων με αναπηρία σε μεγάλα ιδρύματα, ενώ δεν έχουν αναπτυχθεί επαρκώς οι κοινοτικές υπηρεσίες για τα εν λόγω άτομα. Η περιορισμένη απορρόφηση, κάλυψη και επάρκεια των κοινωνικών παροχών εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των κοινωνικών παροχών για τη μείωση της φτώχειας. Η εισαγωγή του ελάχιστου εισοδήματος ένταξης που συνδυάζει τρεις υπάρχουσες κοινωνικές παροχές (το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, το οικογενειακό επίδομα και το επίδομα θέρμανσης) και έχει προγραμματιστεί για το 2015, έχει καθυστερήσει. Η εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής για την ένταξη των Ρομά άρχισε το 2012, αλλά τα κονδύλια για την υλοποίηση των βασικών σχεδίων δράσης ήταν ανεπαρκή και τα αποτελέσματα είναι περιορισμένα. Η αναθεώρηση της στρατηγικής και η εφαρμογή των αναθεωρημένων σχεδίων δράσης έχουν καθυστερήσει.

16)

Η περιορισμένη ικανότητα της δημόσιας διοίκησης να αναπτύσσει και να εφαρμόζει πολιτικές εξακολουθεί να αποτελεί κύρια πρόκληση για τη Ρουμανία, καθώς παρεμποδίζει τη συνολική ανάπτυξη της χώρας, το επιχειρηματικό περιβάλλον και την ικανότητα για δημόσιες επενδύσεις, ενώ δεν επιτρέπει την παροχή δημόσιων υπηρεσιών επαρκούς ποιότητας. Οι διαρθρωτικές αιτίες που οδήγησαν σε χαμηλή διοικητική ικανότητα αναλύθηκαν το 2013. Βάσει της εν λόγω ανάλυσης, ετοιμάζεται επί του παρόντος στρατηγική για την περίοδο 2014‐2020, με στόχο την ενίσχυση της δημόσιας διοίκησης, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα του 2014.

17)

Παρά τη σημαντική πρόοδο, το ποσοστό απορρόφησης των κονδυλίων της ΕΕ παραμένει ένα από τα χαμηλότερα στην ΕΕ. Τα μονίμως αδύναμα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου και οι πρακτικές των δημοσίων συμβάσεων ενδέχεται να έχουν αρνητική επίπτωση στην κατάρτιση της επόμενης γενιάς προγραμμάτων και στην υλοποίησή τους. Ο στρατηγικός σχεδιασμός και η ιεράρχηση των πολιτικών σε κεντρικό κυβερνητικό επίπεδο καθώς και η ιεράρχηση των πολιτικών και ο πολυετής δημοσιονομικός προγραμματισμός σε επίπεδο αρμόδιων υπουργείων που κατέχουν σημαντικά χαρτοφυλάκια επενδύσεων εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση. Η νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις πάσχει από αστάθεια και έλλειψη συνοχής. Το θεσμικό πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από πολλούς παράγοντες και συχνά επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες δεν είναι κατάλληλα εξοπλισμένο για την αντιμετώπιση των ελλείψεων και την παροχή κατάλληλης καθοδήγησης στις αναθέτουσες αρχές. Η διαφθορά και η σύγκρουση συμφερόντων εξακολουθούν να αποτελούν πηγή ανησυχίας για τις αναθέτουσες αρχές. Μέχρι τα τέλη του 2014 αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία ένα σύστημα εκ των προτέρων ελέγχων στη διαδικασία ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων.

18)

Η κακή ποιότητα των κανονιστικών ρυθμίσεων και η έλλειψη διαφάνειας και προβλεψιμότητας του κανονιστικού πλαισίου συνιστούν εμπόδια για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες. Οι διαδικασίες εφοδιασμού με ηλεκτρικό ρεύμα, η χορήγηση οικοδομικών αδειών και η πληρωμή των φόρων εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από πολυπλοκότητα. Τα ασαφή δικαιώματα κυριότητας επί ακινήτων συνιστούν άλλη μία πρόκληση για το επιχειρηματικό περιβάλλον της Ρουμανίας, καθώς στο κτηματολόγιο είναι καταχωρισμένο ποσοστό μικρότερο του 50 % των ακινήτων και μόνο περίπου το 15 % των αρχείων ακίνητης περιουσίας είναι ψηφιακά επαληθευμένο και καταχωρισμένο. Η Ρουμανία έχει σημειώσει πρόοδο όσον αφορά τη βελτίωση της ποιότητας, της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος, καθώς και την καταπολέμηση της διαφθοράς, αλλά τα εν λόγω θέματα εξακολουθούν να αποτελούν πηγή ανησυχίας για τις επιχειρήσεις που αναζητούν αποτελεσματικούς μηχανισμούς ένδικης προστασίας. Σε πολιτικό και διοικητικό επίπεδο υπάρχει ακόμη ισχυρή αντίδραση στα μέτρα για τη διασφάλιση ακεραιότητας και την καταπολέμηση της διαφθοράς.

19)

Η ρύθμιση των τιμών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας για βιομηχανικούς πελάτες έληξε το 2013 και έχει ξεκινήσει η σταδιακή κατάργηση της ρύθμισης των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας. Η αποτελεσματικότητα και η διαφάνεια στη διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων στους εν λόγω τομείς αποτελούν σοβαρή πρόκληση. Η ελευθέρωση των τιμών της ενέργειας αναμένεται να δημιουργήσει κίνητρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, παρόλο που χρειάζονται συγκεκριμένα μέτρα και δεσμεύσεις σε επίπεδο πόρων για την περαιτέρω βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στους τομείς των κατοικιών, της τηλεθέρμανσης, της βιομηχανίας και των αστικών μεταφορών. Η ενσωμάτωση των αγορών ηλεκτρικής ενεργείας και φυσικού αερίου της Ρουμανίας στις αγορές της ΕΕ δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί και παραμένουν σημαντικοί φραγμοί για την υλοποίηση των διασυνοριακών συνδέσεων για το φυσικό αέριο, οι οποίες θα συνέβαλαν στην ενίσχυση της διαφοροποίησης των πηγών εφοδιασμού.

20)

Η ανεπαρκώς ανεπτυγμένη βασική υποδομή μεταφορών εξακολουθεί να αποτελεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη στη Ρουμανία. Η μεγάλη ανάπτυξη του στόλου οχημάτων και η χαμηλή ποιότητα οδικών υποδομών συνιστούν εμπόδιο για τις επιχειρήσεις και την οικονομία. Η κακή συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου έχει επηρεάσει την ασφάλεια και την αξιοπιστία. Οι εμπορευματικές μεταφορές στις εσωτερικές πλωτές οδούς εξακολουθούν να είναι πολύ κατώτερες των υφιστάμενων δυνατοτήτων, ιδίως στον Δούναβη. Η αναποτελεσματικότητα και η αδιαφανής διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων στον τομέα των μεταφορών εμποδίζουν την ανάπτυξη των υποδομών δικτύων.

21)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Ρουμανίας. Εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σύγκλισης. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στη Ρουμανία, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης με τη συνεκτίμηση στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 8 κατωτέρω.

22)

Βάσει της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης και η γνώμη του (5) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 2 κατωτέρω.

1.

Να εφαρμόσει το πρόγραμμα χρηματοδοτικής ενίσχυσης ΕΕ/ΔΝΤ ανταποκρινόμενη πλήρως στους όρους πολιτικής‐ οι οποίοι περιλαμβάνονται στο μνημόνιο συμφωνίας της 6ης Νοεμβρίου 2013 και στα μεταγενέστερα συμπληρώματά του‐ οι οποίοι συμπληρώνουν και στηρίζουν την εφαρμογή των εν λόγω συστάσεων ανά χώρα.

2.

Να εφαρμόσει τη δημοσιονομική στρατηγική για το 2014, να ενισχύσει σημαντικά τη δημοσιονομική προσπάθεια για να διασφαλίσει την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου το 2015 σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών και, όπως αντικατοπτρίζεται στο πρόγραμμα σύγκλισης του 2014, ιδίως με τον προσδιορισμό των υποκείμενων μέτρων, και να παραμείνει εν συνεχεία στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου. Να βελτιώσει την είσπραξη των φόρων εξακολουθώντας να εφαρμόζει σφαιρική στρατηγική συμμόρφωσης προς τις φορολογικές υποχρεώσεις και εντείνοντας τις προσπάθειες μείωσης της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Να καταπολεμήσει την αδήλωτη εργασία. Να μειώσει τη φορολογική επιβάρυνση των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο. Να ολοκληρώσει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος που ξεκίνησε το 2010 εξισώνοντας τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών.

3.

Να επισπεύσει τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας, με σκοπό την αύξηση της αποτελεσματικότητας, της ποιότητας και της πρόσβασης, μεταξύ άλλων για άτομα που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και σε απομακρυσμένες και απομονωμένες κοινότητες. Να αυξήσει τις προσπάθειες περιορισμού των άτυπων πληρωμών, μεταξύ άλλων μέσω ορθών συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου.

4.

Να ενισχύσει τη λήψη ενεργών μέτρων για την αγορά εργασίας και την ικανότητα του Εθνικού Οργανισμού Απασχόλησης. Να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη δραστηριοποίηση των μη καταχωρισμένων νέων. Να ενισχύσει τα μέτρα για την προώθηση της απασχολησιμότητας των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας. Να θεσπίσει, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού με διαφάνεια, λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές συνθήκες και τις συνθήκες στην αγορά εργασίας.

5.

Να βελτιώσει την ποιότητα και την πρόσβαση στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, τη μαθητεία, την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τη δια βίου μάθηση και να τις προσαρμόσει στην αγοράς εργασίας. Να εξασφαλίσει καλύτερη πρόσβαση στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα.

6.

Για την άμβλυνση της φτώχειας, να αυξήσει την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα των κοινωνικών μεταβιβάσεων, ιδίως για τα παιδιά, και να συνεχίσει τη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας ενισχύοντας τους δεσμούς του με μέτρα ενεργοποίησης. Να εντείνει τις προσπάθειες εφαρμογής των προβλεπόμενων μέτρων για την προώθηση της ενσωμάτωσης των Ρομά στην αγορά εργασίας, να αυξήσει τη σχολική φοίτηση και να μειώσει την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου μέσω συνεργατικής προσέγγισης και ισχυρού μηχανισμού παρακολούθησης.

7.

Να εντείνει τις προσπάθειες ενίσχυσης της ικανότητας της δημόσιας διοίκησης, ιδίως βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα, τη διαχείριση των ανθρωπίνων πόρων, τα εργαλεία λήψης αποφάσεων και τον συντονισμό μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης, καθώς και βελτιώνοντας τη διαφάνεια, την ακεραιότητα και τη λογοδοσία. Να επιταχύνει την απορρόφηση των κονδυλίων της ΕΕ, να ενισχύσει τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου και να βελτιώσει την ικανότητα στρατηγικού προγραμματισμού, συμπεριλαμβανομένου του πολυετούς δημοσιονομικού στοιχείου. Να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις που εξακολουθούν να υπάρχουν στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων. Να συνεχίσει να βελτιώνει την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος, να καταπολεμά τη διαφθορά σε όλα τα επίπεδα και να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων.

8.

Να προωθήσει τον ανταγωνισμό και την αποτελεσματικότητα στους κλάδους της ενέργειας και των μεταφορών. Να επιταχύνει τη μεταρρύθμιση της εταιρικής διακυβέρνησης των κρατικών επιχειρήσεων στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών και να αυξήσει την αποτελεσματικότητά τους. Να βελτιώσει και να εξορθολογίσει τις πολιτικές ενεργειακής απόδοσης. Να βελτιώσει τη διασυνοριακή ολοκλήρωση των ενεργειακών δικτύων και να καταστήσει δυνατή την αντίστροφη ροή φυσικού αερίου στις διασυνδέσεις φυσικού αερίου, αντιμετωπίζοντάς την ως θέμα προτεραιότητας.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/115

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, «Ευρώπη 2020», βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, η οποία εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, βάσει των συστάσεων της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010-2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών (3), οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λάβουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικείες εθνικές οικονομικές πολιτικές και πολιτικές απασχόλησης.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (4) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Σλοβενίας για το 2013 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Σλοβενίας για την περίοδο 2012-2016. Στις 15 Νοεμβρίου 2013 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Επιτροπή εξέδωσε γνώμη σχετικά με το σχέδιο προϋπολογισμού της Σλοβενίας για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επίσης στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, εξέδωσε την έκθεση του Μηχανισμού Επαγρύπνησης, στην οποία η Σλοβενία συγκαταλέγεται στα κράτη μέλη που θα πρέπει να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, της δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την τόνωση της ανάπτυξης. Το Συμβούλιο υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη δημοσιονομική εξυγίανση που θα ευνοεί την ανάπτυξη, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανεισμού στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή δημοσίευσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης της επισκόπησης σχετικά με τη Σλοβενία, βάσει του άρθρου 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η Σλοβενία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες απαιτούν παρακολούθηση και συνεχή δράση σε επίπεδο πολιτικής. Παρά το γεγονός ότι οι ανισορροπίες αποκαταστάθηκαν το 2013 χάρη στη μακροοικονομική προσαρμογή και πολιτική δράση της Σλοβενίας, το μέγεθος της απαιτούμενης διόρθωσης υποδηλώνει ότι εξακολουθούν να υφίστανται ουσιαστικοί κίνδυνοι. Πιο συγκεκριμένα, ιδιαίτερη προσοχή απαιτούν οι κίνδυνοι που απορρέουν από μια οικονομική διάρθρωση που χαρακτηρίζεται από ασθενή εταιρική διακυβέρνηση, υψηλό επίπεδο κρατικής παρέμβασης στην οικονομία, απώλειες ανταγωνιστικότητας κόστους, υπερχρέωση των επιχειρήσεων και σημαντική αύξηση του δημοσίου χρέους. Παρά τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τη διόρθωση των ισολογισμών των τραπεζών, εξακολουθεί να απαιτείται αποφασιστική δράση όσον αφορά την πλήρη υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής στον τραπεζικό τομέα, συμπεριλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης, ιδιωτικοποίησης και ενισχυμένης εποπτείας.

(8)

Στις 5 Μαρτίου 2014 η Επιτροπή εξέδωσε αυτόνομη σύσταση με αποδέκτρια τη Σλοβενία με την οποία ζητά από τις αρχές να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για να εξασφαλίσουν την πλήρη συμμόρφωση με τη σύσταση του Συμβουλίου στο πλαίσιο της ΔΥΕ και να υποβάλουν εκθέσεις με θέμα τα πρόσθετα μέτρα σε ειδική ενότητα του προγράμματος σταθερότητας για το 2014.

(9)

Στις 15 Απριλίου 2014, η Σλοβενία υπέβαλε το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2014 και στις 24 Απριλίου 2014 το πρόγραμμα σταθερότητας του 2014. Για να ληφθεί υπόψη η αλληλεξάρτησή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτόχρονα.

(10)

Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014 είναι να διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα έως το 2015 και να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος (ΜΔΣ) έως το 2017. Το πρόγραμμα σταθερότητας επιβεβαιώνει τον προηγούμενο μεσοπρόθεσμο στόχο ισοσκέλισης του προϋπολογισμού, που συνάδει με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ωστόσο, το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο δεν αναμένεται να επιτύχει τον μεσοπρόθεσμο στόχο έως το 2017. Στόχος του προγράμματος σταθερότητας είναι να διαμορφωθεί το έλλειμμα κάτω από το 3 % του ΑΕΠ το 2015, σύμφωνα με τον στόχο που τίθεται στη σύσταση ΔΥΕ. Μετά το 2015, το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει σταθερή πτώση του ελλείμματος πριν μετατραπεί σε πλεόνασμα 0,3 % του ΑΕΠ το 2018. Το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει ότι το δημόσιο χρέος θα φθάσει σε ανώτατη τιμή 81,1 % του ΑΕΠ το 2015 και εν συνεχεία θα πέσει στο 76 % το 2016. Συνολικά, η δημοσιονομική στρατηγική που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας συνάδει με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας, το οποίο εκπονήθηκε από ανεξάρτητο φορέα (το ινστιτούτο μακροοικονομικής ανάλυσης και ανάπτυξης), είναι επιφυλακτικό. Στο πρόγραμμα σταθερότητας προσδιορίζονται ορισμένα πρόσθετα μέτρα που συμβάλλουν στη γεφύρωση του χάσματος με την απαιτούμενη δημοσιονομική προσπάθεια. Συνεπώς, εκτιμάται ότι το πρόγραμμα σταθερότητας έχει ανταποκριθεί εν μέρει στη σύσταση της αυτόνομης επιτροπής. Παρά ταύτα, εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι δυσμενών εξελίξεων δεδομένου ότι τα μέτρα στα οποία στηρίζεται το πρόγραμμα σταθερότητας δεν είναι αρκούντως αναλυτικά, και πολλά εξ αυτών δεν έχουν ακόμη υιοθετηθεί.

Τυχόν δυνητικές πρόσθετες ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, που προκύπτουν από την εξέταση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και τον έλεγχο φερεγγυότητας σε ακραίες συνθήκες που διενεργήθηκαν στη Σλοβενία το 2013, θα αυξήσουν το έλλειμμα και τους δείκτες χρέους, ενώ τυχόν έσοδα από την επιτυχή ιδιωτικοποίηση κρατικών οντοτήτων ή τραπεζών που δεν έχουν ενσωματωθεί στις προβλέψεις του προγράμματος θα μειώσουν το βάρος των χρεών. Βάσει των προβλέψεων της Επιτροπής, η δημοσιονομική προσπάθεια για την περίοδο 2013-2014 υπολείπεται κατά 1,4 % του ΑΕΠ από την άποψη της (διορθωμένης) μεταβολής στο διαρθρωτικό ισοζύγιο και κατά 0,5 % του ΑΕΠ από την άποψη του ύψους των μέτρων που κρίθηκαν αναγκαία κατά τον χρόνο έκδοσης της σύστασης για τη ΔΥΕ. Για το 2015, μολονότι το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει έλλειμμα σύμφωνα με τη σύσταση της ΔΥΕ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εαρινών προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2014 προβλέπεται έλλειμμα 3,1 % του ΑΕΠ.

(11)

Εξάλλου, βάσει των προβλέψεων της Επιτροπής, η δημοσιονομική προσπάθεια, υπολογιζόμενη τόσο βάσει της (διορθωμένης) μεταβολής στο διαρθρωτικό ισοζύγιο όσο και βάσει του υποκείμενου ποσού των μέτρων διακριτικής ευχέρειας που πρόκειται να εφαρμοστούν, αναμένεται να υπολείπεται ελαφρώς από το επίπεδο που συνιστά το Συμβούλιο για το 2015. Βάσει της οικείας αξιολόγησης του προγράμματος σταθερότητας και βάσει των προβλέψεων της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο εκτιμά ότι απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες, το 2014 και εφεξής, προκειμένου να εξασφαλιστεί πλήρης συμμόρφωση με τη σύσταση ΔΥΕ, συμπεριλαμβανομένης της απαιτούμενης διαρθρωτικής προσπάθειας.

(12)

Όσον αφορά τους δημοσιονομικούς κανόνες, το 2013 το κοινοβούλιο ενέκρινε συνταγματική βάση για την υιοθέτηση ενός κανόνα ισοσκελισμένου προϋπολογισμού/πλεονάσματος γενικής κυβέρνησης σε διαρθρωτικές τιμές. Ωστόσο, η απαιτούμενη νομοθεσία εφαρμογής, συγκεκριμένα ο νόμος για τον δημοσιονομικό κανόνα, που επρόκειτο να τεθεί σε εφαρμογή έως τον Νοέμβριο του 2013, δεν έχει ακόμη εγκριθεί. Ειδικότερα, πρέπει να θεσπιστεί η αναγκαία νομική βάση ώστε να καθοριστούν ο ρόλος, η αρμοδιότητα και η ανεξαρτησία ενός λειτουργικού δημοσιονομικού συμβουλίου. Με την έγκαιρη συμπλήρωση της ολοκληρωμένης επισκόπησης των δαπανών όλων των δημοσιονομικών χρηστών στον βασικό τομέα δαπανών της υγείας μπορεί να προσδιοριστούν μέτρα για τη στήριξη της δημοσιονομικής εξυγίανσης και να εντοπιστούν δυνατότητες για βελτίωση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας.

(13)

Το 2013 απευθύνθηκε σύσταση στη Σλοβενία να ενισχύσει τη μακροχρόνια διατηρησιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος και να βελτιώσει την αποδοτικότητα, την αποτελεσματικότητα ως προς το κόστος και την ποιότητα του τομέα μακροχρόνιας περίθαλψης. Η Σλοβενία έχει σημειώσει περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά τη λήψη μέτρων για συμμόρφωση με την εν λόγω σύσταση. Τον Απρίλιο του 2014 ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του 2012 και τα πρώτα συμπεράσματα κρίνονται θετικά. Παρά το γεγονός ότι επιτεύχθηκε κάποια δημοσιονομική εξοικονόμηση πόρων, το επίπεδο των συντάξεων παρέμεινε αμετάβλητο. Η Σλοβενία αντιμετωπίζει υψηλούς μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους κινδύνους δημοσιονομικής διατηρησιμότητας κυρίως λόγω της αύξησης των δαπανών που συνδέονται με τη δημογραφική γήρανση στη χώρα. Θα απαιτηθεί συνεπώς, μεσοπρόθεσμα, μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και του συστήματος μακροχρόνιας περίθαλψης, για να σταθεροποιηθούν οι συνολικές δαπάνες μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, διασφαλίζοντας παράλληλα την επάρκεια των συντάξεων και την πρόσβαση στις υπηρεσίες μακροχρόνιας περίθαλψης. Οι αρχές σχεδιάζουν την κατάρτιση Λευκής Βίβλου για τη συνολική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Προσχέδιο για τη μεταρρύθμιση της μακροχρόνιας περίθαλψης εγκρίθηκε στα τέλη του 2013, ενώ η σχετική νομοθεσία αναμένεται να θεσπιστεί στα τέλη του 2014. Διαφαίνεται, ωστόσο, ο κίνδυνος καθυστέρησης δεδομένου ότι καθυστερεί η εν εξελίξει αναδιοργάνωση της ασφάλισης υγείας.

(14)

Η κατάσταση στην αγορά εργασίας έχει επιδεινωθεί. Η ανεργία έφθασε στο 10,3 % το 2013 και η ανεργία των νέων ανήλθε στο 21,6 % το 2013, ενώ το ποσοστό των νέων εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης αυξήθηκε κατά 2,1 ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ των ετών 2011 και 2013. Η αξιολόγηση της μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας που υιοθετήθηκε το 2013 παρέχει ενδείξεις για μείωση του κατακερματισμού μεταξύ μόνιμων συμβάσεων και συμβάσεων ορισμένου χρόνου, αν και τούτο συνέβη υπό την επίδραση της αυξημένης χρήσης άλλων μη μόνιμων συμβατικών μορφών, ενώ ασαφές παραμένει το αποτέλεσμα των κινήτρων για την απασχόληση των ατόμων μεγαλύτερης και νεώτερης ηλικίας. Για την αντιμετώπιση του κατακερματισμού της αγοράς εργασίας επιχειρείται επίσης η καλύτερη κανονιστική ρύθμιση της φοιτητικής εργασίας. Ενώ εκκρεμεί η έγκριση ενός νέου νόμου, εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με το κατά πόσον η ρύθμιση αυτή θα αντιμετωπίσει ικανοποιητικά τις ελλείψεις των προηγούμενων διατάξεων. Η κυβέρνηση σημείωσε περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή της σύστασης του προηγούμενου έτους για τον κατώτατο μισθό, που εξακολουθεί να υπόκειται σε τιμαριθμική αναπροσαρμογή μόνο βάσει του πληθωρισμού, ενώ ο νόμος για τον κατώτατο μισθό επιτρέπει την αναπροσαρμογή βάσει άλλων οικονομικών συνθηκών. Περιορισμένη πρόοδος σημειώθηκε όσον αφορά την κατάρτιση αποτελεσματικών προσαρμοσμένων ενεργών μέτρων πολιτικής στην αγορά εργασίας και για την αντιμετώπιση των αναντιστοιχιών όσον αφορά τις δεξιότητες.

(15)

Η κυβέρνηση σημείωσε ουσιαστική πρόοδο στο επίπεδο των συστάσεων που αφορούν τη σταθερότητα στον τραπεζικό τομέα, με τη διενέργεια αξιόπιστης επανεξέτασης της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και ελέγχου φερεγγυότητας σε ακραίες συνθήκες, ταχείες ανακεφαλαιοποιήσεις, καθώς και τη μεταβίβαση μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Εταιρεία Διαχείρισης Τραπεζικών Στοιχείων Ενεργητικού. Οι εργασίες δεν έχουν, ωστόσο, ολοκληρωθεί και απαιτείται αποφασιστική δράση για την ολοκλήρωση και υλοποίηση μιας συνολικής στρατηγικής στον τραπεζικό τομέα, όπως εξαγγέλθηκε τον Δεκέμβριο του 2013, συμπεριλαμβανομένης της αναδιάρθρωσης, ιδιωτικοποίησης και ενισχυμένης εποπτείας. Υψηλό παραμένει το επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τραπεζικό σύστημα. Είναι επομένως σημαντικό για τις τράπεζες να δημιουργήσουν ικανότητα εσωτερικής ρύθμισης για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης των μονάδων εσωτερικής διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού και αναδιάρθρωσης, να επιταχύνουν την επεξεργασία των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μεγιστοποιώντας παράλληλα την αξία ανάκτησης και διατήρησης βιώσιμων επιχειρήσεων. Κάθε περαιτέρω μεταβίβαση μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Εταιρεία Διαχείρισης Τραπεζικών Στοιχείων Ενεργητικού πρέπει να σχεδιαστεί προσεκτικά προκειμένου να διευκολυνθεί η ταχεία και αποτελεσματική αναδιάρθρωση των εταιρικών πιστώσεων, ιδίως στην περίπτωση σύνθετων, διασυνδεόμενων ενδοεταιρικών δανείων. Αναμένεται ότι η χάραξη συνολικής στρατηγικής διαχείρισης και η κατάρτιση συνολικού επιχειρηματικού σχεδίου θα στηρίξουν τους εξοφλητικούς στόχους για την Εταιρεία Διαχείρισης Τραπεζικών Στοιχείων Ενεργητικού. Με βάση τα διδάγματα από την εξέταση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και τον έλεγχο φερεγγυότητας σε ακραίες συνθήκες, απαιτούνται περαιτέρω αποφασιστικά μέτρα για τη βελτίωση της διακυβέρνησης και της εποπτείας όλων των τραπεζών και ιδίως εκείνων που παραμένουν υπό κρατική ιδιοκτησία με ενίσχυση της διαχείρισης κινδύνου, βελτίωση των διαδικασιών έγκρισης των πιστώσεων και βελτίωση της ποιότητας και διαθεσιμότητας των δεδομένων, με στόχο τη μείωση των επιπέδων των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τον περιορισμό των μελλοντικών κινδύνων.

(16)

Η κυβέρνηση έχει σημειώσει περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή των συστάσεων για την εταιρική διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων, που αντιστοιχεί στο ένα έκτο της συνολικής προστιθεμένης αξίας και αποτελεί έναν πολύπλοκο συνδυασμό εγχώριων τραπεζών, ασφαλιστικών ομίλων και μη χρηματοπιστωτικών εταιρειών, με σημαντικές διασταυρούμενες συμμετοχές. Το επίπεδο της κρατικής επιρροής προκαλεί σημαντικούς κινδύνους για τα δημόσια οικονομικά, άμεσους και έμμεσους, μέσω υποχρεώσεων από εγγυήσεις. Μια συνεκτική στρατηγική για τη διαχείριση των κρατικών επιχειρήσεων σε συνδυασμό με καλύτερη εταιρική διακυβέρνηση θα δημιουργήσει περισσότερο ευνοϊκό περιβάλλον για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων. Παρόλο που έχουν γίνει τα πρώτα βήματα με την κατάρτιση αρχικού καταλόγου 15 εταιρειών για εσπευσμένη ιδιωτικοποίηση τον Μάιο του 2013, η πρόοδος που έχει μέχρι σήμερα σημειωθεί είναι ανομοιογενής και υπάρχει σημαντικός κίνδυνος να μην τηρηθούν οι προθεσμίες. Έπειτα από κάποιες καθυστερήσεις τον Απρίλιο του 2014 θεσπίστηκε η νέα νομοθεσία που προβλέπει τη σύσταση της Κρατικής Εταιρείας Χαρτοφυλακίου της Σλοβενίας (Slovenia Sovereign Holding), ενός μέσου εξυγίανσης της διαχείρισης της κρατικής ιδιοκτησίας. Αναμένεται η χάραξη συνολικής στρατηγικής και η ακριβής κατάταξη των βασικών και μη βασικών περιουσιακών στοιχείων, περιλαμβανομένων εκείνων που προορίζονται για ιδιωτικοποίηση. Υπάρχει ανάγκη προσδιορισμού και υλοποίησης κατάλληλων μέτρων για να διασφαλιστεί η διαδικασία αναδιάρθρωσης και να επιτευχθούν οι στόχοι της, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων της μεγιστοποίησης της αξίας ανάκτησης για τους πιστωτές και της κατάρτισης καταλόγου των περιπτώσεων αναδιάρθρωσης που είναι οι πιο επείγουσες για ταχεία ρύθμιση.

(17)

Το πλαίσιο αφερεγγυότητας τροποποιήθηκε το 2013 προκειμένου να διευκολυνθεί η έγκαιρη επίλυση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά το νέο πλαίσιο δεν έχει σε μεγάλο βαθμό δοκιμαστεί ακόμη στην πράξη. Το υψηλό επίπεδο δανεισμού και χρηματοοικονομικών δυσχερειών έχει περιορίσει την ικανότητα του εταιρικού τομέα να επενδύει σε μελλοντικά έργα. Η επείγουσα ανάγκη για χρηματοοικονομική και επιχειρησιακή αναδιάρθρωση του εταιρικού τομέα δεν έχει ακόμη ξεκινήσει σε μεγάλη κλίμακα. Απαιτείται συνολική θεώρηση των διαφόρων πιστωτικών ανοιγμάτων στον τραπεζικό τομέα, προκειμένου να επιταχυνθεί η ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και να διευκολυνθούν οι διαπραγματεύσεις αναδιάρθρωσης, ιδίως στην περίπτωση σύνθετων, διασυνδεόμενων διεταιρικών δανείων. Μια κεντρική ομάδα δράσης με έμπειρους εκπροσώπους όλων των ενδιαφερόμενων φορέων θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλία για την υποστήριξη και επίσπευση της εν λόγω διαδικασίας. Εν τω μεταξύ, καθοριστική σημασία έχει η ταχεία και αποτελεσματική αρχειοθέτηση πολλών εκκρεμών υποθέσεων επείγοντος χαρακτήρα στο πλαίσιο της Εταιρείας Διαχείρισης Τραπεζικών Στοιχείων Ενεργητικού.

(18)

Παρά τις δυνατότητές της, η Σλοβενία έχει ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ένωση (34,1 % του ΑΕΠ έναντι μέσου όρου 47,1 % του ΑΕΠ στην Ένωση το 2012). Παρά το γεγονός ότι η ιδιωτικοποίηση και η εταιρική αναδιάρθρωση προσφέρουν πολλές νέες δυνατότητες για τους ιδιώτες επενδυτές, τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι το ανεπαρκώς ανεπτυγμένο επιχειρηματικό περιβάλλον και η επιχειρηματική νοοτροπία δεν επιτρέπουν στη Σλοβενία να τις αξιοποιήσει στο έπακρο. Το 2012 ξεκίνησε διαδικασία απορρύθμισης των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων και μέχρι σήμερα ο αριθμός των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων μειώθηκε από 323 σε 262. Η περαιτέρω απορρύθμιση των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων θα συμβάλει στην αύξηση του αριθμού των εγχώριων και αλλοδαπών παρόχων υπηρεσιών και κατά συνέπεια στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Υπάρχει η δυνατότητα να αυξηθεί η συνοχή των μέτρων που προβλέπονται για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό, η επικείμενη «στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης» στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών επενδυτικών και διαρθρωτικών ταμείων για την περίοδο 2014-20 θα παράσχει την ευκαιρία εστίασης σε βασικά μέτρα όπως η παραγωγή εμπορεύσιμων, καινοτόμων προϊόντων.

(19)

η Σλοβενία βρίσκεται στα πρώτα στάδια κατάρτισης προτάσεων για τη συνολική μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα (που θα εγκριθούν τον Ιανουάριο του 2015). Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να αποκαταστήσει την ποιότητα και την αξιοπιστία της δημόσιας διοίκησης. Η Σλοβενία έχει σημειώσει κάποια πρόοδο όσον αφορά τη βελτίωση της ποιότητας του δικαστικού συστήματος και έχει μειώσει τον αριθμό των εκκρεμών υποθέσεων. Η μεταρρύθμιση της διαχείρισης αστικών και εμπορικών υποθέσεων έχει βελτιώσει τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος. Διατηρήθηκαν οι πρόσφατες θετικές τάσεις στις κατ' αντιδικία αστικές και εμπορικές υποθέσεις.

(20)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Σλοβενίας. Αξιολόγησε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη σημασία τους για μια διατηρήσιμη δημοσιονομική και κοινωνικοοικονομική πολιτική στη Σλοβενία, αλλά και τη συμμόρφωσή τους με τους ενωσιακούς κανόνες και κατευθύνσεις, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις της στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 8 κατωτέρω.

(21)

Υπό το πρίσμα της αξιολόγησης αυτής, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας και η γνώμη του (6) αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω.

(22)

Υπό το πρίσμα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις που απηύθυνε σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αποτυπώνονται στις συστάσεις 1 έως 8 κατωτέρω,

(23)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή προέβη επίσης σε ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της. Με βάση την ανάλυση αυτή το Συμβούλιο εξέδωσε συγκεκριμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονται στα κράτη μέλη που έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμα (7). Η Σλοβενία, ως χώρα της ευρωζώνης, θα πρέπει επίσης να διασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών,

1.

Να ενισχύσει τη δημοσιονομική στρατηγική, προσδιορίζοντας ικανοποιητικά τα διαρθρωτικά μέτρα για το 2014 και τα επόμενα έτη, ώστε να διασφαλιστεί, έως το 2015, η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος με διατηρήσιμο τρόπο, με την επίτευξη της προσπάθειας διαρθρωτικής προσαρμογής όπως καθορίζεται στη σύσταση του Συμβουλίου στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ). Η μόνιμη διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών απαιτεί την αξιόπιστη εφαρμογή φιλόδοξων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να αυξηθεί η ικανότητα προσαρμογής και να τονωθούν η ανάπτυξη και η απασχόληση. Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να επιδιώξει διαρθρωτική προσαρμογή ίση τουλάχιστον με το 0,5 % του ΑΕΠ ετησίως, και μεγαλύτερη σε περίπτωση ευνοϊκών οικονομικών συνθηκών, ή να διασφαλίσει ότι πληρούται ο κανόνας για το χρέος ώστε να τεθεί σε σταθερή πτωτική τροχιά ο υψηλός δείκτης χρέους γενικής κυβέρνησης. Για να βελτιωθεί η αξιοπιστία της δημοσιονομικής πολιτικής, να ολοκληρώσει την υιοθέτηση ενός κανόνα σχετικά με ισοσκελισμένο προϋπολογισμό/πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης σε διαρθρωτικούς όρους, να καταστήσει δεσμευτικό, περιεκτικό και διαφανές το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο και να θεσπίσει την αναγκαία νομική βάση για ένα λειτουργικό δημοσιονομικό συμβούλιο καθορίζοντας την εντολή του εντός της δημοσιονομικής διαδικασίας και θεσπίζοντας το ταχύτερο δυνατόν σαφείς διαδικαστικές ρυθμίσεις για την παρακολούθηση των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων. Να προβεί σε συνολική επανεξέταση των δαπανών σε επίπεδο κράτους και τοπικής διοίκησης, άμεσων και έμμεσων χρηστών του προϋπολογισμού και δημοτικών παρόχων υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης ως τα τέλη του 2014 με σκοπό την επίτευξη εξοικονόμησης πόρων το 2015 και εντεύθεν.

2.

Με βάση τα αποτελέσματα δημόσιας διαβούλευσης, να συνάψει συμφωνία για τη λήψη μέτρων που θα διασφαλίζουν τη διατηρησιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος και την επάρκεια των συντάξεων πέραν του 2020, περιλαμβάνοντας προσαρμογές βασικών παραμέτρων, όπως η σύνδεση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης με τις αυξήσεις του προσδόκιμου ζωής και ενθαρρύνοντας τις ιδιωτικές συνεισφορές στον δεύτερο πυλώνα του συνταξιοδοτικού συστήματος. Να συγκρατήσει τις δαπάνες μακροχρόνιας περίθαλψης που συνδέονται με τη δημογραφική γήρανση με εστίαση των παροχών σε εκείνους που τις έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και δίνοντας μεγαλύτερη προτεραιότητα στην κατ' οίκον φροντίδα έναντι της ιδρυματικής.

3.

Κατόπιν διαβουλεύσεων με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές, να συνάψει μια συνολική κοινωνική συμφωνία μέχρι τα τέλη του 2014 διασφαλίζοντας ότι οι μισθολογικές εξελίξεις, περιλαμβανομένου του κατώτατου μισθού, στηρίζουν την ανταγωνιστικότητα, την εγχώρια ζήτηση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Να επανακαθορίσει τη δομή του κατώτατου μισθού και να αναθεωρήσει το σύστημα τιμαριθμικής αναπροσαρμογής. Να λάβει μέτρα για την περαιτέρω μείωση του κατακερματισμού της αγοράς εργασίας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην αποτελεσματικότητα των κινήτρων πρόσληψης των νέων και των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων και την προσφυγή στις συμβάσεις αστικού δικαίου. Να υιοθετήσει τον νόμο για τη φοιτητική εργασία. Να δώσει προτεραιότητα σε δράσεις που προορίζονται για τους μη καταχωρισμένους άνεργους νέους εξασφαλίζοντας την επαρκή ικανότητα των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης. Για την αύξηση της απασχόλησης των ανειδίκευτων και των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζομένων, να προσαρμόσει το εργασιακό περιβάλλον στην παράταση του προσδόκιμου ζωής και να εστιάσει τους πόρους σε προσαρμοσμένα ενεργά μέτρα πολιτικής για την αγορά εργασίας, με παράλληλη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς τους. Να αντιμετωπίσει την αναντιστοιχία δεξιοτήτων, με τη βελτίωση της ελκυστικότητας των προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και με την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας με τους ενδιαφερόμενους φορείς κατά την αξιολόγηση των αναγκών της αγοράς εργασίας.

4.

Να ολοκληρώσει την ιδιωτικοποίηση της τράπεζας NKBM το 2014 βάσει του προγραμματισμού, να προετοιμάσει την Abanka για ιδιωτικοποίηση το 2015, να συνεχίσει την ταχεία εφαρμογή των σχεδίων αναδιάρθρωσης των τραπεζών που λαμβάνουν κρατική ενίσχυση, καθώς και την απαιτούμενη εξυγίανση του τραπεζικού τομέα. Με βάση τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την επανεξέταση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και του ελέγχου φερεγγυότητας σε ακραίες συνθήκες, να ολοκληρώσει τον Αύγουστο του 2014 το συνολικό πρόγραμμα δράσης για τις τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων ειδικών μέτρων για να βελτιωθούν η διακυβέρνηση, η εποπτεία, η διαχείριση κινδύνων, η διαδικασία έγκρισης των πιστώσεων, καθώς και η ποιότητα και διαθεσιμότητα των δεδομένων. Να ενισχύσει την ικανότητα των τραπεζών να ρυθμίσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μέσω της ενδυνάμωσης των εσωτερικών μονάδων διαχείρισης και αναδιάρθρωσης των στοιχείων. Να αποσαφηνίσει την εντολή της Εταιρείας Διαχείρισης Τραπεζικών Στοιχείων Ενεργητικού δημοσιεύοντας ολοκληρωμένη στρατηγική διαχείρισης και επιχειρηματικό σχέδιο έως τον Σεπτέμβριο του 2014, καθορίζοντας αναλυτικά τον ρόλο της στην αναδιάρθρωση των στοιχείων ενεργητικού, τους στόχους εξαγοράς, τους προϋπολογισμούς, τα σχέδια διαχείρισης στοιχείων του ενεργητικού και τις αναμενόμενες αποδόσεις, με παράλληλη εξασφάλιση επαρκών πόρων.

5.

Να συνεχίσει να εφαρμόζει τις ιδιωτικοποιήσεις που εξαγγέλθηκαν το 2013 εντός του καθορισθέντος χρονοδιαγράμματος. Να υιοθετήσει στρατηγική για την Κρατική Εταιρεία Χαρτοφυλακίου της Σλοβενίας με σαφή κατάταξη στοιχείων ενεργητικού σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και τους ορισμούς που θεσπίζονται στον σλοβενικό νόμο του 2014 για την Κρατική Εταιρεία Χαρτοφυλακίου. Έως τον Νοέμβριο του 2014, να δεσμευθεί για βραχυπρόθεσμο (χρονικού ορίζοντα ενός έως δύο ετών) χρονοδιάγραμμα για την εκποίηση ορισμένων καλά στοχευμένων στοιχείων ενεργητικού με σαφές χρονοδιάγραμμα. Να το καταστήσει πλήρως λειτουργικό ως μέσο για τη διαχείριση των στοιχείων ενεργητικού που παραμένουν υπό κρατική ιδιοκτησία και την εκποίηση των στοιχείων ενεργητικού που έχουν επιλεγεί σύμφωνα με τις πράξεις διαχείρισης, εντός του χρονικού πλαισίου που προβλέπει ο νόμος. Έως τον Σεπτέμβριο του 2014, να υιοθετήσει και να θέσει σε εφαρμογή κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης για τις κρατικές επιχειρήσεις ώστε να διασφαλίζεται η επαγγελματική, διαφανής και ανεξάρτητη διαχείρισή τους.

6.

Να ολοκληρώσει γενικό πρόγραμμα εταιρικής αναδιάρθρωσης μέχρι τα τέλη του 2014 με σαφείς προτεραιότητες και αποτελεσματική διαδικασία εφαρμογής. Να συγκροτήσει κεντρική ομάδα δράσης επιφορτισμένη με την εταιρική αναδιάρθρωση η οποία θα παρακολουθεί και θα συντονίζει τη συνολική διαδικασία αναδιάρθρωσης, παρέχοντας την αναγκαία εμπειρογνωσία, καθοδήγηση και συμβουλές, και διευκολύνοντας τη διαδικασία διαπραγμάτευσης μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων ενδιαφερομένων. Να καταρτίσει κατάλογο με τις πλέον επείγουσες περιπτώσεις αναδιάρθρωσης, μεγιστοποιώντας παράλληλα την αξία ανάκτησης για τους πιστωτές. Να προωθήσει την προσφυγή στους διαθέσιμους νομικούς μηχανισμούς και τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές από όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς κατά τη διαδικασία αναδιάρθρωσης. Να αξιολογήσει τις πρόσφατες τροποποιήσεις της νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας έως τον Σεπτέμβριο του 2014, όντας έτοιμη να θεσπίσει τυχόν πρόσθετα αναγκαία μέτρα. Να μειώσει περαιτέρω τη διάρκεια της πρωτοβάθμιας δικαστικής διαδικασίας σε κατ' αντιδικία αστικές και εμπορικές υποθέσεις, περιλαμβανομένων υποθέσεων στο πλαίσιο της νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας, καθώς και τον αριθμό των εκκρεμών υποθέσεων, ιδίως των υποθέσεων περί αναγκαστικής εκτέλεσης και φερεγγυότητας.

7.

Να μειώσει τα εμπόδια ανάπτυξης επιχειρηματικής δραστηριότητας στη Σλοβενία σε τομείς βασικούς για την οικονομική ανάπτυξη καθιστώντας τη χώρα πιο ελκυστική σε άμεσες ξένες επενδύσεις, ιδίως μέσω της ταχύτερης ελευθέρωσης των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, της μείωσης της διοικητικής επιβάρυνσης, μεταξύ άλλων με την καθιέρωση απλούστερων καθεστώτων αδειοδότησης. Να διασφαλίσει την επαρκή δημοσιονομική αυτονομία της Υπηρεσίας Προστασίας του Ανταγωνισμού και να αυξήσει τη θεσμική της ανεξαρτησία. Να απλουστεύσει τις προτεραιότητες και να διασφαλίσει τη συνοχή μεταξύ της στρατηγικής έρευνας και καινοτομίας του 2011 και βιομηχανικής πολιτικής του 2013 με τις επικείμενες στρατηγικές για την έξυπνη ειδίκευση και τις μεταφορές, να διασφαλίσει την άμεση εφαρμογή και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους.

8.

Να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς, με την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, και την καθιέρωση διαδικασιών εξωτερικής αξιολόγησης των επιδόσεων και ελέγχου της ποιότητας.

29.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 247/122

(1)

Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.

(2)

Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (2), συνθέτοντας έτσι τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικονομικές πολιτικές τους και στις πολιτικές τους για την απασχόληση.

(3)

Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών ενέκριναν «Σύμφωνο για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ζώνης του ευρώ, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Αποφάσισαν για τη δράση που έπρεπε να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, εκφράζοντας ιδίως την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

(4)

Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση (3) σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Σλοβακίας για το 2013 και διατύπωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας της Σλοβακίας για την περίοδο 2012‐2016. Στις 15 Νοεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), η Επιτροπή υπέβαλε τη γνώμη της σχετικά με το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Σλοβακίας για το 2014.

(5)

Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης, εγκαινιάζοντας το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Επιπλέον, η Επιτροπή εξέδωσε στις 13 Νοεμβρίου, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία η Σλοβακία δεν αναφερόταν ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση.

(6)

Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση.

(7)

Στις 23 Απριλίου 2014, η Σλοβακία υπέβαλε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για το 2014 και το πρόγραμμα σταθερότητας του 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους, τα προγράμματα αυτά αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως.

(8)

Επιδίωξη της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014 είναι να διασφαλιστεί η διατηρησιμότητα της διόρθωσης του διαρθρωτικού ελλείμματος και να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος για διαμόρφωση του διαρθρωτικού ελλείμματος στο 0,5 % περίπου του ΑΕΠ έως το 2017. Αυτός ο μεσοπρόθεσμος στόχος είναι αυστηρότερος από ό,τι απαιτεί το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το 2013, το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης της Σλοβακίας μειώθηκε κατά τρόπο διατηρήσιμο σε επίπεδα χαμηλότερα από το 3 % του ΑΕΠ. Η προβλεπόμενη (εκ νέου υπολογισθείσα) μεταβολή του διαρθρωτικού ισοζυγίου για το 2014 θα σημάνει σημαντική απόκλιση της Σλοβακίας από την πορεία προσαρμογής προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο. Το 2015, η προβλεπόμενη βελτίωση κατά 0,3 % του ΑΕΠ θα είναι σύμφωνη με τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Τα επόμενα χρόνια, το πρόγραμμα σταθερότητας δεν θα διασφαλίσει επαρκή προσαρμογή προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο. Οι δαπάνες θα αυξηθούν με ρυθμό σύμφωνο προς το όριο των δαπανών τόσο το 2014 όσο και το 2015. Το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει ότι οι μεγαλύτερες προσπάθειες εξυγίανσης για να επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος θα καταβληθούν το 2016 και το 2017. Γενικά, η πορεία της προσαρμογής προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο παρουσιάζει κινδύνους σε ό,τι αφορά τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα παραμείνει κάτω της τιμής αναφοράς του 60 % του ΑΕΠ καθ' όλη την περίοδο προγραμματισμού. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας και το οποίο έχει επικυρωθεί από ανεξάρτητο φορέα (επιτροπή μακροοικονομικών προβλέψεων) είναι εύλογο.

Τα ήδη ποσοτικοποιημένα μέτρα δεν διασφαλίζουν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων που έχουν καθορίσει οι αρχές. Επιπλέον, δεν προσδιορίζονται επαρκώς όλα τα μέτρα για τα έσοδα, οι δε μεταρρυθμίσεις της κρατικής διοίκησης για εξοικονόμηση κόστους ενέχουν κινδύνους εφαρμογής, ενώ οι μισθολογικές δαπάνες του δημοσίου ενδέχεται να απέχουν από τα κονδύλια που έχουν προβλεφθεί, όπως και στο παρελθόν. Εξάλλου, τα στοιχεία που παρουσιάζονται στο πρόγραμμα σταθερότητας δεν λαμβάνουν ακόμη υπόψη τις εξοικονομήσεις που απορρέουν από την ενεργοποίηση του εγχωρίου «φρένου στο χρέος». Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις του 2014 των υπηρεσιών της Επιτροπής, που λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις της εξοικονόμησης δαπανών λόγω του «φρένου στο χρέος», η απόκλιση από την πορεία της προσαρμογής θα είναι μικρότερη το 2014 από την προβλεπόμενη στο πρόγραμμα σταθερότητας, ενώ προβλέπεται επαρκής διαρθρωτική προσαρμογή το 2015, με τήρηση του ορίου δαπανών τόσο το 2014 όσο και το 2015.

(9)

Ενώ τόσο στο πρόγραμμα σταθερότητας όσο και στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων δηλώνεται η πρόθεση αύξησης των δαπανών που ευνοούν την ανάπτυξη, τούτο δεν φαίνεται να υποστηρίζεται πλήρως από τα σχετικά σχέδια. Οι δαπάνες για την εκπαίδευση από τον κρατικό προϋπολογισμό αυξάνονται το 2014, αλλά μειώνονται για τα επόμενα χρόνια. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος σταθερότητας και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι υπάρχει κίνδυνος απόκλισης από την πορεία της προσαρμογής προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο το 2014, ενώ αναμένεται κατάλληλη διόρθωση το 2015.