3.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 353/1

—

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), και ιδίως τα άρθρα 2, 3, 4, 6, 7 και 21,

—

έχοντας υπόψη το Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ειδικότερα τα άρθρα 1, 2, 3, 4, 18 και 19 αυτού,

—

έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τα πρωτόκολλα αυτής,

—

έχοντας υπόψη τα σχετικά όργανα του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ειδικότερα το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα της 16ης Δεκεμβρίου 1966, τη σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλης σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας της 10ης Δεκεμβρίου 1984 και τα σχετικά πρωτόκολλα αυτής, καθώς και τη διεθνή σύμβαση σχετικά με την προστασία των προσώπων από τη βίαιη εξαφάνιση της 20ής Δεκεμβρίου 2006,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 5 της συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού του 1949,

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1236/2005 του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2005, για το εμπόριο ορισμένων αντικειμένων δυναμένων να χρησιμοποιηθούν για τη θανατική ποινή, για βασανιστήρια ή άλλη σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία (1),

—

έχοντας υπόψη το πρόγραμμα της Στοκχόλμης – Μια ανοικτή και ασφαλής Ευρώπη που εξυπηρετεί και προστατεύει τους πολίτες (2) και την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών της 20ής Απριλίου 2010«Για ένα χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης στην υπηρεσία των πολιτών της Ευρώπης: Σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του προγράμματος της Στοκχόλμης» (COM(2010)0171),

—

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την πολιτική της ΕΕ έναντι τρίτων χωρών όσον αφορά τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας και τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη θανατική ποινή,

—

έχοντας υπόψη τη δήλωση των Βρυξελλών της 1ης Οκτωβρίου 2010 που εγκρίθηκε στην 6η διάσκεψης των κοινοβουλευτικών επιτροπών για την εποπτεία των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφάλειας των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη τη συλλογική μελέτη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις διεθνείς πρακτικές όσον αφορά τη μυστική κράτηση στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, που εκπονήθηκε από τον ειδικό εισηγητή για την προώθηση και την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, Martin Scheinin· από τον ειδικό εισηγητή για τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, Manfred Nowak· την ομάδα εργασίας για την αυθαίρετη κράτηση, που εκπροσωπήθηκε από την αντιπρόεδρό της, Shaheen Sardar Ali· και την ομάδα εργασίας για τις βίαιες ή ακούσιες εξαφανίσεις, που εκπροσωπήθηκε από τον πρόεδρό της, Jeremy Sarkin (3),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ του ειδικού εισηγητή για τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, που εστιάζει στις επιτροπές έρευνας για μεθόδους και πρακτικές βασανιστηρίων και λοιπών μορφών κακής μεταχείρισης (4),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του ειδικού εισηγητή για την προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, Martin Scheinin, με τίτλο «Συλλογή ορθών πρακτικών για τα νομικά και θεσμικά πλαίσια και τα μέτρα που εξασφαλίζουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου από τις υπηρεσίες πληροφοριών στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, περιλαμβανομένης της εποπτείας τους» (5),

—

έχοντας υπόψη τη συνεισφορά του Συμβουλίου της Ευρώπης, και ειδικότερα το έργο του πρώην Ύπατου Αρμοστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Thomas Hammarberg, και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων (ΕΠΒ), καθώς και τα σχετικά ψηφίσματα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, και ειδικότερα αυτά με τον τίτλο «Εικαζόμενες μυστικές κρατήσεις και παράνομες διακρατικές μεταφορές κρατουμένων με τη συμμετοχή των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης» (6) και «Μυστικές κρατήσεις και παράνομες μεταφορές κρατουμένων με τη συμμετοχή κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης: δεύτερη έκθεση» (7), και την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Υποθέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης με τίτλο «Κατάχρηση του κρατικού απορρήτου και της εθνικής ασφάλειας: εμπόδια στον κοινοβουλευτικό και δικαστικό έλεγχο των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» (8),

—

έχοντας υπόψη τις υποθέσεις στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων al-Nashiri κατά Πολωνίας, Abu Zubaydah κατά Λιθουανίας, Abu Zubaydah κατά Πολωνίας και el-Masri κατά της «Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» η οποία εκδικάστηκε από το τμήμα μείζονος συνθέσεως στις 16 Μαΐου 2012,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Ένας χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης στην υπηρεσία των πολιτών – το πρόγραμμα της Στοκχόλμης» (9),

—

έχοντας υπόψη τα ψήφισματά του της 14ης Φεβρουαρίου 2007 (10) και της 19ης Φεβρουαρίου 2009 (11) σχετικά με την εικαζόμενη χρήση ευρωπαϊκών κρατών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων,

—

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με το Γκουαντάναμο, και ειδικότερα αυτά της 9ης Ιουνίου 2011 για το «Γκουαντάναμο: επικείμενη απαγγελία θανατικής ποινής» (12), της 4ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με την επιστροφή και επανεγκατάσταση των κρατουμένων στις εγκαταστάσεις του Γκουαντάναμο (13) και της 13ης Ιουνίου 2006 σχετικά με την κατάσταση των κρατουμένων στο Γκουαντάναμο (14), και τις συστάσεις του προς το Συμβούλιο της 10ης Μαρτίου 2004, για το δικαίωμα των κρατουμένων του Γκουαντάναμο για δίκαιη δίκη (15),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με «την κατάσταση όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2009) – ουσιαστική εφαρμογή μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας» (16),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με «την αντιτρομοκρατική πολιτική της ΕΕ: κυριότερα επιτεύγματα και μελλοντικές προκλήσεις» (17),

—

έχοντας υπόψη την ομιλία του Jacques Barrot, αντιπροέδρου της Επιτροπής, στο Στρασβούργο την 17η Σεπτεμβρίου 2008 (18),

—

έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Επιτροπής σχετικά με την ανάγκη να διεξαγάγουν τα ενεχόμενα κράτη μέλη έρευνες για εικαζόμενη συμμετοχή στο πρόγραμμα παράδοσης κρατουμένων και μυστικής κράτησης της CIA, και τα έγγραφα που γνωστοποίησε η Επιτροπή στον εισηγητή, περιλαμβανομένων τεσσάρων επιστολών προς την Πολωνία, τεσσάρων προς τη Ρουμανία και δύο προς τη Λιθουανία την περίοδο μεταξύ 2007 και 2010,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο της 15ης Οκτωβρίου 2003 σχετικά με «το άρθρο 7 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση: Σεβασμός και προώθηση των αξιών στις οποίες βασίζεται η Ένωση» (COM(2003)0606),

—

έχοντας υπόψη την επιστολή της 29ης Νοεμβρίου 2005 της Προεδρίας της ΕΕ προς την Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Condoleezza Rice, με την οποία ζητούσε οποιαδήποτε «διευκρίνιση μπορούσαν να παράσχουν οι ΗΠΑ σχετικά με τις εν λόγω αναφορές [σχετικά με την εικαζόμενη κράτηση και μεταφορά ατόμων υπόπτων για τρομοκρατία σε κράτη μέλη ή μέσω κρατών μελών της ΕΕ] με την προσδοκία να καθησυχαστούν τα κοινοβούλια και το κοινό»,

—

έχοντας υπόψη την 2748η/2749η συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων της 15ης Σεπτεμβρίου 2006, όπου συζητήθηκε το θέμα «Καταπολέμηση της τρομοκρατίας – Εγκαταστάσεις μυστικής κράτησης»,

—

έχοντας υπόψη τη δήλωση της ΕΕ της 7ης Μαρτίου 2011 κατά την 16η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με την προαναφερθείσα συλλογική μελέτη του ΟΗΕ για τις μυστικές κρατήσεις,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο με τίτλο «Καταστολή της τρομοκρατίας και δικαιώματα του ανθρώπου» των Villy Sovndal, Gilles de Kerchove και Ben Emmerson, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος της 19ης Μαρτίου 2012 του εντύπου European Voice,

—

έχοντας υπόψη την απάντηση της Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Condoleezza Rice, της 5ης Δεκεμβρίου 2005 στην επιστολή της Προεδρίας της ΕΕ της 29ης Νοεμβρίου 2005, όπου αναφέρεται ότι «[…] η παράδοση κρατουμένων αποτελεί ένα καίριο μέσο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Δεν χρησιμοποιείται μόνο από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή μόνο από τη σημερινή κυβέρνηση», απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς για άμεση συμμετοχή των ΗΠΑ σε βασανιστήρια και τονίζοντας ότι ο «σκοπός» της παράδοσης κρατουμένων δεν είναι ο βασανισμός του παραδιδόμενου ατόμου, και τις δηλώσεις της Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Condoleezza Rice που επιβεβαιώνουν ότι «εμείς [οι Ηνωμένες Πολιτείες] σεβόμαστε την εθνική κυριαρχία των εταίρων μας» (19),

—

έχοντας υπόψη την παραδοχή του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ, George W. Bush, στην ομιλία του από την Ανατολική Αίθουσα του Λευκού Οίκου της 6ης Σεπτεμβρίου 2006, σχετικά με την ύπαρξη προγράμματος παράδοσης και μυστικής κράτησης της CIA, στο οποίο περιλαμβάνονταν υπερπόντιες επιχειρήσεις,

—

έχοντας υπόψη τα απομνημονεύματα του George W. Bush, τα οποία δημοσιεύτηκαν την 9η Νοεμβρίου 2010,

—

έχοντας υπόψη την μη εμπιστευτική έκδοση, που εκδόθηκε τον Αύγουστο 2009, της έκθεσης του Γενικού Επιθεωρητή της CIA John Helgerson για το 2004 σχετικά με τις ανακριτικές δραστηριότητες της CIA κατά τη διάρκεια της θητείας του Bush,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του 2007 της Διεθνούς Επιτροπής Ερυθρού Σταυρού σχετικά με τη μεταχείριση 14 κρατουμένων υψίστης αξίας υπό κράτηση της CIA, η οποία δημοσιοποιήθηκε το 2009,

—

έχοντας υπόψη τις διάφορες πρωτοβουλίες σε εθνικό επίπεδο να αναφέρεται η συμμετοχή κρατών μελών στο πρόγραμμα παράδοσης και μυστικής κράτησης της CIA, συμπεριλαμβανομένης της συνεχιζόμενης έρευνας στη Δανία και παλαιότερων ερευνών στη Σουηδία, των συνεχιζόμενων δικαστικών ερευνών στην Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο, των παλαιότερων ποινικών διαδικασιών στην Ιταλία, τη Γερμανία, τη Λιθουανία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, της διακομματικής κοινοβουλευτικής έρευνας στο Ηνωμένο Βασίλειο και των παλαιότερων κοινοβουλευτικών ερευνών στη Γερμανία, τη Λιθουανία, την Πολωνία και τη Ρουμανία,

—

έχοντας υπόψη τη διετή δικαστική έρευνα στη Πορτογαλία, η οποία έκλεισε αιφνιδίως το 2009,

—

έχοντας υπόψη τα πορίσματα των εθνικών ερευνών που έχουν ήδη διεξαχθεί σε ορισμένα κράτη μέλη,

—

έχοντας υπόψη τις πολυάριθμες αναφορές του Τύπου και τις πράξεις ερευνητικής δημοσιογραφίας, και ειδικότερα - αν και όχι μόνο - τις αναφορές στο δελτίο ειδήσεων του ABC το 2005 (20) και το 2009 (21), και τις εκθέσεις της Washington Post το 2005 (22), χωρίς τις οποίες οι πράξεις της παράδοσης και κράτησης θα είχαν παραμείνει πραγματικά μυστικές,

—

έχοντας υπόψη τη μελέτη και τις έρευνες που διεξήχθησαν και τις αναφορές που συντάχθηκαν από ανεξάρτητους ερευνητές, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, εθνικές και διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις από το 2005, και ειδικότερα από το Παρατηρητήριο της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (23), τη Διεθνή Αμνηστία και τη Reprieve,

—

έχοντας υπόψη τις ακροάσεις της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις 27 Μαρτίου 2012 και της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 12 Απριλίου 2012, την αποστολή αντιπροσωπίας της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στη Λιθουανία στις 25-27 Απριλίου 2012, την επίσκεψη της εισηγήτριας στην Πολωνία τη 16η Μαΐου 2012 και όλες τις γραπτές και προφορικές αναφορές που έλαβε η εισηγήτρια,

—

έχοντας υπόψη την κοινή αίτηση για τα δεδομένα πτήσεων που υποβλήθηκε στον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Eurocontrol) από τον πρόεδρο της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και την εισηγήτρια τη 16η Απριλίου 2012 και την ολοκληρωμένη απάντηση που ελήφθη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας την 26η Απριλίου 2012,

—

έχοντας υπόψη το υπόμνημα της ΓΔ IPOL με τίτλο «Τα αποτελέσματα των ερευνών για το πρόγραμμα παράνομων μεταφορών και μυστικών κέντρων κράτησης της CIA σε ευρωπαϊκά κράτη λαμβάνοντας υπόψη το νέο νομικό πλαίσιο που εφαρμόζει τη συνθήκη της Λισαβόνας» (PE462.456),

—

έχοντας υπόψη τα άρθρα 48 και 50 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A7-0266/2012),

Α.

εκτιμώντας ότι το Κοινοβούλιο έχει καταδικάσει το πρόγραμμα παράδοσης και μυστικής κράτησης της CIA υπό την καθοδήγηση των ΗΠΑ που συνεπάγεται πολλαπλές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στις οποίες περιλαμβάνονται η παράνομη και αυθαίρετη κράτηση, βασανιστήρια και άλλες μορφές κακής μεταχείρισης, παραβιάσεις της αρχής μη επαναπροώθησης, και βίαιες εξαφανίσεις· εκτιμώντας ότι η προσωρινή επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την εικαζόμενη χρήση ευρωπαϊκών κρατών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων (στο εξής «Προσωρινή Επιτροπή») έχει αποδείξει τη χρήση του εναέριου χώρου και της επικράτειας της Ευρώπης από τη CIA και εκτιμώντας ότι το Κοινοβούλιο έχει επαναλάβει έκτοτε την απαίτησή του για ενδελεχείς έρευνες για τη συνεργασία εθνικών κυβερνήσεων και υπηρεσιών με το πρόγραμμα της CIA·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ζητήσει επανειλημμένως η καταπολέμηση της τρομοκρατίας να σέβεται πλήρως την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας στον εν λόγω τομέα, βάσει της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και των εθνικών συνταγμάτων και νόμων για τα θεμελιώδη δικαιώματα, και λαμβάνοντας υπόψη ότι επανέλαβε πρόσφατα την εν λόγω έκκληση στην έκθεσή του σχετικά με την αντιτρομοκρατική πολιτική της ΕΕ, στην οποία ανέφερε επίσης ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνιστά προϋπόθεση για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα και έντονα καταδικάσει παράνομες πρακτικές, μεταξύ άλλων τις «κατ’ εξαίρεση παραδόσεις», τις απαγωγές, τις κρατήσεις χωρίς δίκη, τις εξαφανίσεις, τις μυστικές φυλακές και τα βασανιστήρια, και έχει ζητήσει την πλήρη διερεύνηση του εικαζόμενου βαθμού εμπλοκής ορισμένων κρατών μελών σε συνεργασία με τις αρχές των ΗΠΑ, ιδίως με τη CIA, συμπεριλαμβανομένης της εμπλοκής εντός της επικράτειας της ΕΕ·

Δ.

εκτιμώντας ότι στόχος του παρόντος ψηφίσματος είναι να «δώσει πολιτικά συνέχεια στις διαδικασίες της προσωρινής επιτροπής και να παρακολουθεί τις εξελίξεις και ειδικότερα, σε περίπτωση που δεν αναληφθεί κατάλληλη δράση από το Συμβούλιο και/ή την Επιτροπή, να αποφανθεί εάν υπάρχει σαφής κίνδυνος σοβαρής παραβίασης των αρχών και αξιών επί των οποίων εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και να συστήσει στο Κοινοβούλιο τυχόν ψήφισμα, λαμβάνοντας ως βάση τα άρθρα 6 και 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση που μπορεί να αποδειχθεί απαραίτητο στο πλαίσιο αυτό» (24)·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ βασίζεται στη δέσμευση τήρησης της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και του διεθνούς δικαίου, τόσο στις εσωτερικές πολιτικές της όσο και στη εξωτερική διάστασή της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δέσμευση της ΕΕ όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ενισχύθηκε από τη θέση σε ισχύ του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και από τη διαδικασία προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πρέπει να αντικατοπτρίζεται σε όλους τους τομείς πολιτικής προκειμένου να καταστεί αποτελεσματική και αξιόπιστη η πολιτική της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι μία δέουσα διαδικασία λογοδοσίας κρίνεται απαραίτητη με σκοπό τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς της ΕΕ, την αποτελεσματική προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ, και τη διασφάλιση νόμιμων και αποτελεσματικών πολιτικών ασφαλείας βάσει των κανόνων δικαίου·

Ζ.

εκτιμώντας ότι κανένα κράτος μέλος δεν έχει εκπληρώσει μέχρι στιγμής εξολοκλήρου τις υποχρεώσεις του όσον αφορά την προστασία, τη διατήρηση και τον σεβασμό των διεθνών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την αποτροπή των παραβιάσεων των δικαιωμάτων αυτών·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βασικές πράξεις που διέπουν την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας της ΕΕ (ΚΕΠΠΑ) περιλαμβάνουν την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Διεθνές Σύμφωνο Ατομικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (ICCPR), και τα δύο προαιρετικά πρωτόκολλά του, τη Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων (CAT), και το προαιρετικό πρωτόκολλό της, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, που όλες μαζί δεν επιτάσσουν μόνο την πλήρη απαγόρευση των βασανιστηρίων αλλά συνεπάγονται επίσης μια θετική υποχρέωση για τη διενέργεια έρευνας όταν γίνονται καταγγελίες περί βασανιστηρίων και για την παροχή ενδίκων μέσων και αποζημίωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής της ΕΕ για τα βασανιστήρια καθορίζουν το πλαίσιο των προσπαθειών της ΕΕ με σκοπό «την πρόληψη και την εξάλειψη των βασανιστηρίων και της κακομεταχείρισης σε κάθε γωνιά του πλανήτη»·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι για να διασφαλίζεται η προαγωγή του διεθνούς δικαίου και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, κάθε συμφωνία σύνδεσης, εμπορικών συναλλαγών και συνεργασίας περιλαμβάνει ρήτρες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και έχοντας υπόψη ότι η ΕΕ διεξάγει επίσης πολιτικό διάλογο με τρίτες χώρες βάσει των κατευθυντήριων γραμμών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων για την καταπολέμηση της θανατικής ποινής και των βασανιστηρίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μέσου για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΜΔΔΑ), η ΕΕ υποστηρίζει τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που δρουν κατά των βασανιστηρίων και παρέχουν υποστήριξη για την επανένταξη των θυμάτων βασανιστηρίων·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μυστική κράτηση, που αποτελεί μορφή βίαιης εξαφάνισης, ενδέχεται να συνιστά, εφόσον διαπράττεται ευρέως ή συστηματικά, έγκλημα κατά της ανθρωπότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας συνιστούν περιβάλλον που διευκολύνει τις μυστικές κρατήσεις·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι παρότι η ΕΕ έχει επιδείξει τη δέσμευσή της όσον αφορά την αποφυγή της σύμπραξης σε βασανιστήρια μέσω του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1236/2005 (25) του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε τελευταία φορά τον Δεκέμβριο του 2011 (26), ο οποίος απαγορεύει κάθε εξαγωγή ή εισαγωγή αντικειμένων που στην πράξη χρησιμοποιούνται μόνο για την επιβολή της θανατικής ποινής, για βασανιστήρια ή άλλη σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία, χρειάζεται να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για να διασφαλιστεί μια ολοκληρωμένη κάλυψη·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκδοση ή η απέλαση ενός προσώπου προς μια χώρα όπου υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι τα άτομα διατρέχουν κίνδυνο να υποβληθούν σε βασανιστήρια ή κακομεταχείριση, η οποία βασίζεται αποκλειστικά σε διπλωματικές διαβεβαιώσεις, δεν συνάδει με την πλήρη απαγόρευση των βασανιστηρίων στο διεθνές δίκαιο, στο δίκαιο της ΕΕ και στα εθνικά συντάγματα και τα δίκαια των κρατών μελών (27)·

ΙΓ.

εκτιμώντας ότι το Συμβούλιο της 15ης Σεπτεμβρίου 2006 παραδέχτηκε ότι «η ύπαρξη εγκαταστάσεων μυστικής κράτησης όπου οι αιχμάλωτοι κρατούνται σε ένα νομικό κενό δεν είναι σύννομη με τη διεθνή ανθρωπιστική νομοθεσία και το διεθνές ποινικό δίκαιο», αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει αναγνωρίσει και καταδικάσει τη συμμετοχή κρατών μελών στο πρόγραμμα της CIA, παρότι η χρήση του εναέριου χώρου και των εδαφών της Ευρώπης από τη CIA έχει αναγνωριστεί από τις πολιτικές και δικαστικές αρχές των κρατών μελών·

ΙΔ.

εκτιμώντας ότι υπάρχουν συνεχείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω του προγράμματος της CIA, όπως αποδείχθηκε ειδικότερα από τη συνεχιζόμενη διοικητική κράτηση στο Γκουαντάναμο του Abu Zubaydah και του Abd al-Rahim al-Nashiri, στους οποίους έχει αναγνωριστεί η ιδιότητα του θύματος στη δικαστική έρευνα της Πολωνίας για τις μυστικές φυλακές της CIA·

ΙΕ.

εκτιμώντας ότι έρευνα από τον ΟΗΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης, εθνικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης, δημοσιογράφους που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ερευνητικής δημοσιογραφίας και την κοινωνία των πολιτών φανέρωσε νέες, συγκεκριμένες πληροφορίες για την τοποθεσία των χώρων μυστικής κράτησης της CIA στην Ευρώπη, για πτήσεις παράδοσης κρατουμένων μέσω του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου και για τα άτομα που μεταφέρθηκαν ή κρατούνταν·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ενδέχεται να έχουν διαπραχθεί παράνομες πράξεις εντός της επικράτειας της ΕΕ στο πλαίσιο πολυμερών και διμερών συμφωνιών με το ΝΑΤΟ·

ΙΖ.

εκτιμώντας ότι εθνικές έρευνες και διεθνής διερεύνηση αποδεικνύουν ότι μέλη του Οργανισμού Βορειοανατολικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) συμφώνησαν να δεσμευτούν για τη λήψη μέτρων στην εκστρατεία κατά της τρομοκρατίας, η οποία κατέστησε δυνατές μυστικές αερομεταφορές και τη χρήση εδαφών κρατών μελών της ΕΕ στο πρόγραμμα παράδοσης υπό την καθοδήγηση της CIA, γεγονός που υποδηλώνει συλλογική γνώση του προγράμματος από κράτη μέλη που είναι επίσης μέλη του ΝΑΤΟ·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συλλογική μελέτη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις διεθνείς πρακτικές όσον αφορά τη μυστική κράτηση στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας (A/HRC/13/42) που καταρτίστηκε από τον ειδικό εισηγητή για την προώθηση και την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, τον ειδικό εισηγητή για τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, την ομάδα εργασίας για την αυθαίρετη κράτηση και την ομάδα εργασίας για τις βίαιες ή ακούσιες εξαφανίσεις, περιέγραψε λεπτομερώς τη χρήση τοποθεσιών μυστικής κράτησης στην επικράτεια κρατών μελών της ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος της CIA, και λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι απεστάλησαν επιστολές ως συνέχεια προς τα κράτη μέλη ζητώντας συμπληρωματικές πληροφορίες, όπως περιγράφεται αναλυτικά στις εκθέσεις ανακοίνωσης των Ειδικών Διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένης εκείνης της 23ης Φεβρουαρίου 2012 (28)·

ΙΘ.

εκτιμώντας ότι η έκθεση του 2011 του Συμβουλίου της Ευρώπης αναφέρει ότι τα στοιχεία που ελήφθησαν από τις πολωνικές υπηρεσίες το 2009 και το 2010 «παρέχουν βάσιμες αποδείξεις» ότι επτά αεροσκάφη που συνδέονται με τη CIA προσγειώθηκαν στην Πολωνία, και εκτιμώντας ότι πολωνικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι απαγγέλθηκαν κατηγορίες κατά πρώην προϊσταμένων υπηρεσιών πληροφοριών της Πολωνίας, και αποκάλυψαν πιθανές επαφές μεταξύ ανωτάτων στελεχών υπηρεσιών πληροφοριών και της Πολωνικής Κυβέρνησης σχετικά με τη χρήση εγκατάστασης κράτησης της CIA στο πολωνικό έδαφος· εκτιμώντας ότι το 2011, Ρουμάνοι ερευνητές δημοσιογράφοι επιδίωξαν να αποδείξουν την ύπαρξη ενός «μαύρου χώρου» στην εθνική υπηρεσία εμπιστευτικών πληροφοριών της Ρουμανίας, βάσει πληροφοριών που παρείχαν πρώην υπάλληλοι της CIA (29)· εκτιμώντας ότι οι ρουμανικές αρχές αρνήθηκαν την ύπαρξη αυτού του «μαύρου χώρου» ο οποίος δεν αποδείχθηκε από την έρευνα που διεξήγαγε το Ρουμανικό Κοινοβούλιο· εκτιμώντας ότι πρώην Λίβυοι αντικαθεστωτικοί έχουν κινήσει νομικές διαδικασίες κατά του Ηνωμένου Βασιλείου για την άμεση συμμετοχή της MI6 στην παράδοση, τη μυστική κράτηση και τον βασανισμό των ιδίων και των συγγενών τους·

Κ.

εκτιμώντας ότι οι λιθουανικές αρχές κατέβαλαν προσπάθειες να διαλευκάνουν τη συμμετοχή της χώρας τους στο πρόγραμμα της CIA, διεξάγοντας κοινοβουλευτικές και δικαστικές έρευνες· εκτιμώντας ότι η έρευνα της Επιτροπής για την Εθνική Ασφάλεια και Άμυνα του Κοινοβουλίου της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, που αφορά την εικαζόμενη μεταφορά και περιορισμό κρατουμένων της CIA επί λιθουανικού εδάφους, κατέδειξε ότι πέντε αεροσκάφη που σχετίζονταν με τη CIA προσγειώθηκαν στη Λιθουανία μεταξύ των ετών 2003 και 2005 και ότι δύο κατάλληλα προσαρμοσμένες εγκαταστάσεις για την υποδοχή κρατουμένων στη Λιθουανία (έργα αριθ. 1 και 2) ετοιμάστηκαν κατ’ απαίτηση της CIA· εκτιμώντας ότι η αντιπροσωπεία της LIBE εκφράζει τις ευχαριστίες της προς τις λιθουανικές αρχές για την υποδοχή των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη Βίλνιους τον Απρίλιο του 2012 και την παροχή στην αντιπροσωπεία της LIBE πρόσβασης στο έργο αριθ. 2· εκτιμώντας ότι η διάταξη των κτιρίων και οι εσωτερικές εγκαταστάσεις εμφανίζονται να είναι συμβατές με την κράτηση αιχμαλώτων· εκτιμώντας ότι παραμένουν ανοικτά πολλά θέματα που σχετίζονται με τις επιχειρήσεις της CIA στη Λιθουανία παρά τη μετέπειτα δικαστική έρευνα που διεξήχθη το 2010 και ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2011· εκτιμώντας ότι οι λιθουανικές αρχές έχουν εκφράσει την ετοιμότητά τους να ξεκινήσουν εκ νέου έρευνες εάν τυχόν προκύψουν και άλλες νέες πληροφορίες, και εκτιμώντας ότι η Εισαγγελία έχει προσφερθεί να παράσχει περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με την ποινική έρευνα σε απάντηση έγγραφου αιτήματος του Κοινοβουλίου·

ΚΑ.

εκτιμώντας ότι οι πορτογαλικές αρχές δεν έχουν ακόμη παράσχει διευκρινίσεις σχετικά με το μεγάλο αριθμό στοιχείων που καταδεικνύουν ότι πολλές πτήσεις, που εντοπίστηκαν μεταξύ άλλων και από την προσωρινή επιτροπή, χρησίμευσαν για μεταφορές μεταξύ Bagram, Diego Garcia, μυστικών φυλακών και Γκουαντάναμο·

ΚΒ.

εκτιμώντας ότι πορίσματα ερευνών και δικαστηρίων για τη διοικητική μέριμνα που εμπλεκόταν στην συγκάλυψη των εν λόγω παρανόμων επιχειρήσεων, περιλαμβανομένων εικονικών σχεδίων πτήσης, του χαρακτηρισμού πολιτικών και στρατιωτικών αεροσκαφών ως αεροσκαφών κρατικών πτήσεων, και της χρήσης ιδιωτικών αεροπορικών εταιρειών για την πραγματοποίηση παραδόσεων της CIA, έχουν αποκαλύψει τη συστηματική φύση και την έκταση της ευρωπαϊκής συμμετοχής στο πρόγραμμα της CIA· εκτιμώντας ότι η ανάλυση των νέων δεδομένων που κατατέθηκε από τον Eurocontrol υποστηρίζει ιδιαιτέρως το επιχείρημα ότι με σκοπό την απόκρυψη της προέλευσης και του προορισμού των μεταφορών κρατουμένων, οι εντολείς που εκτελούσαν αποστολές παραδόσεων άλλαζαν αεροπλάνο εν μέσω της διαδρομής·

ΚΓ.

εκτιμώντας ότι η ΕΕ ανέπτυξε πολιτικές εσωτερικής ασφάλειας και καταστολής της τρομοκρατίας βάσει της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας και της προώθησης της ανταλλαγής πληροφοριών· εκτιμώντας ότι οι εν λόγω πολιτικές πρέπει να βασίζονται στα θεμελιώδη δικαιώματα και στο κράτος δικαίου και σε αποτελεσματική δημοκρατική κοινοβουλευτική εποπτεία των υπηρεσιών πληροφοριών·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη CPT, «οι ανακριτικές τεχνικές που εφαρμόζονται στις υπερπόντιες εγκαταστάσεις κράτησης που διαχειρίζεται η CIA έχουν οδηγήσει σίγουρα σε παραβιάσεις της απαγόρευσης βασανιστηρίων και απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης» (30)·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ στηρίζονται σε μια ισχυρή εταιρική σχέση και συνεργασία σε πολλούς τομείς, με αφετηρία τις κοινές αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, έπειτα από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2011, η ΕΕ και οι ΗΠΑ ενίσχυσαν τη δέσμευσή τους για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ιδίως μέσω της κοινής δήλωσης για την αντιτρομοκρατική πολιτική της 3ης Ιουνίου 2010· έχοντας ωστόσο υπόψη ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί στην πράξη η συμμόρφωση προς τις δεδηλωμένες δεσμεύσεις και να αρθούν οι αποκλίσεις μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ και των ΗΠΑ στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας·

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Δεκέμβριο του 2011 οι αρχές των ΗΠΑ ενέκριναν τη National Defense Authorization Act (NDAA-Πράξη Εξουσιοδότησης Εθνικής Άμυνας), η οποία κωδικοποιεί σε νόμο την επ’ αόριστον κράτηση προσώπων που είναι ύποπτα για συμμετοχή σε τρομοκρατικές ενέργειες εντός των ΗΠΑ και υπονομεύει το δικαίωμα για ορθή απονομή της δικαιοσύνης και δίκαιη δίκη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το πεδίο εφαρμογής της NDAA αποτελεί αντικείμενο νομικής αμφισβήτησης·

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 22 Ιανουαρίου 2009, ο Πρόεδρος Obama υπέγραψε τρία εκτελεστικά διατάγματα για την απαγόρευση των βασανιστηρίων κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων, συγκροτώντας μια διϋπηρεσιακή επιχειρησιακή ομάδα για να προβεί στη συστηματική επανεξέταση των πολιτικών και των διαδικασιών κράτησης και στην επανεξέταση έκαστης υπόθεσης, ενώ έδωσε εντολή για το κλείσιμο του κέντρου κράτησης του Γκουαντάναμο·

ΚΗ.

λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι το κέντρο κράτησης του Γκουαντάναμο δεν έχει κλείσει ακόμα λόγω έντονων αντιδράσεων του Κογκρέσου των ΗΠΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι για την επίσπευση του κλεισίματος, οι ΗΠΑ κάλεσαν τα κράτη μέλη της ΕΕ να δεχθούν κρατούμενους του Γκουαντάναμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα έχει εκφράσει τη βαθιά του απογοήτευση για την αδυναμία κλεισίματος του κέντρου κράτησης του Γκουαντάναμο και την παγίωση ενός συστήματος αυθαίρετης κράτησης·

ΚΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κρατούμενοι του Γκουαντάναμο εξακολουθούν να παραπέμπονται σε δίκες από στρατιωτικά δικαστήρια, κυρίως κατόπιν της απόφασης του Προέδρου των ΗΠΑ στις 7 Μαρτίου 2011 για την υπογραφή του εκτελεστικού διατάγματος που ήρε το διετές πάγωμα των νέων στρατιωτικών δικών και του νόμου της 7ης Ιανουαρίου 2012 για την απαγόρευση της μεταφοράς κρατουμένων του Γκουαντάναμο στις ΗΠΑ για να υποβληθούν σε δίκη·

1.

υπενθυμίζει ότι, για να είναι αποτελεσματικές οι αντιτρομοκρατικές στρατηγικές, πρέπει κατά την εφαρμογή τους να τηρούνται αυστηρά οι υποχρεώσεις περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως το δικαίωμα στην ορθή απονομή της δικαιοσύνης·

2.

επαναλαμβάνει ότι η αποτελεσματικότητα των αντιτρομοκρατικών μέτρων και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι αντικρουόμενες έννοιες, αλλά αποτελούν συμπληρωματικούς στόχους οι οποίοι ενισχύονται αμοιβαία· υπενθυμίζει ότι ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελεί θεμελιώδη παράμετρο για την επιτυχία των πολιτικών καταπολέμησης της τρομοκρατίας·

3.

επιμένει στον άκρως βαρύνοντα χαρακτήρα των πολιτικών καταπολέμησης της τρομοκρατίας· θεωρεί ότι μόνο ουσιαστικοί λόγοι εθνικής ασφάλειας είναι ικανοί να δικαιολογήσουν την ταξινόμηση ως «απόρρητο»· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι σε καμιά περίπτωση το κρατικό απόρρητο δεν υπερισχύει έναντι των αναπαλλοτρίωτων θεμελιωδών δικαιωμάτων και ότι συνεπώς τα επιχειρήματα που βασίζονται στο κρατικό απόρρητο δεν μπορούν ποτέ να χρησιμοποιηθούν για να περιοριστεί η νομική υποχρέωση του κράτους να ερευνά σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκτιμά ότι ο ορισμός των εμπιστευτικών πληροφοριών και του κρατικού απορρήτου δεν πρέπει να είναι υπερβολικά ευρύς και ότι οι καταχρήσεις του κρατικού απορρήτου και της εθνικής ασφάλειας συνιστούν σοβαρό εμπόδιο στον δημοκρατικό έλεγχο·

4.

τονίζει ότι τα άτομα που είναι ύποπτα για τρομοκρατικές ενέργειες δεν πρέπει να αποτελούν αντικείμενο ειδικών διαδικασιών· υπενθυμίζει ότι όλοι πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να επωφεληθούν από κάθε εγγύηση που προβλέπει η αρχή της δίκαιης δίκης όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου·

5.

καταδικάζει εκ νέου τις κατ’ εξαίρεση παραδόσεις, τις μυστικές φυλακές και τα βασανιστήρια, πρακτικές που απαγορεύονται από το εσωτερικό και το διεθνές δίκαιο περί σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παραβιάζουν, μεταξύ άλλων, το δικαίωμα για ελευθερία, ασφάλεια, μη απάνθρωπη μεταχείριση, απαγόρευση των βασανιστηρίων, απαγόρευση της επαναπροώθησης, τεκμήριο αθωότητας, δίκαιη δίκη, παροχή νομικών συμβουλών και ίση προστασία σύμφωνα με τη νομοθεσία·

6.

εμμένει στην αναγκαιότητα να προβλέπονται εγγυήσεις έτσι ώστε να αποτρέπεται στο μέλλον οποιαδήποτε παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά την εφαρμογή των αντιτρομοκρατικών πολιτικών·

7.

θεωρεί ότι τα κράτη μέλη έχουν εκφράσει την προθυμία τους να συμμορφωθούν στο διεθνές δίκαιο, αλλά προς το παρόν δεν έχουν εκπληρώσει δεόντως τη θετική υποχρέωση που βαρύνει όλα τα κράτη μέλη να διερευνήσουν τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε σχέση με το πρόγραμμα της CIA, και εκφράζει τη λύπη του για τις καθυστερήσεις που σημειώθηκαν στο να χυθεί άπλετο φως στην υπόθεση αυτή προκειμένου τα θύματα να αποκατασταθούν πλήρως το συντομότερο δυνατό, μεταξύ άλλων μέσω αίτησης συγγνώμης και αποζημίωσης όπου κρίνεται σκόπιμο·

8.

πιστεύει ότι οι δυσκολίες που συναντούν τα κράτη μέλη στη διεξαγωγή ερευνών έχουν ως αποτέλεσμα την ελλιπή συμμόρφωση τους προς τις διεθνείς υποχρεώσεις τους, γεγονός που υπονομεύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη στην προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και επομένως συνιστά ευθύνη της ΕΕ στο σύνολό της·

9.

επαναλαμβάνει ότι η δέσμευση των κρατών μελών και της ΕΕ να διερευνήσουν τη συμμετοχή της Ευρώπης στο πρόγραμμα της CIA είναι σύμφωνη με την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας που περιέχεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 της ΣΕΕ·

10.

εκφράζει ανησυχίες σχετικά με τα εμπόδια που αντιμετώπισαν οι εθνικές κοινοβουλευτικές και δικαστικές έρευνες για τη συμμετοχή ορισμένων κρατών μελών στο πρόγραμμα της CIA, όπως αποδεικνύεται λεπτομερώς από την έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2011 σχετικά με την κατάχρηση του κρατικού απορρήτου και της εθνικής ασφάλειας, περιλαμβανομένων της έλλειψης διαφάνειας, της διαβάθμισης εγγράφων, της επικράτησης εθνικών και πολιτικών συμφερόντων, των περιορισμένων ερευνητικών εντολών, του περιορισμού του δικαιώματος των θυμάτων για ουσιαστική συμμετοχή και υπεράσπιση και της έλλειψης αυστηρών ερευνητικών τεχνικών και συνεργασίας μεταξύ των διερευνητικών αρχών σε όλο το εύρος της ΕΕ· καλεί τα κράτη μέλη να αποφεύγουν να βασίζουν τις εθνικές ποινικές διαδικασίες τους σε νομικούς ισχυρισμούς οι οποίοι διευκολύνουν και οδηγούν στην παύση των ποινικών διαδικασιών επικαλούμενα ρήτρες περί παραγραφής και οδηγούν σε ατιμωρησία, και να σέβονται την αρχή του διεθνούς εθιμικού δικαίου το οποίο αναγνωρίζει ότι οι κανόνες περί παραγραφής δεν μπορούν και δεν πρέπει να ισχύουν σε περιπτώσεις σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

11.

καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη που δεν έχουν εκπληρώσει τη θετική υποχρέωσή τους να διερευνήσουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διενεργώντας ανεξάρτητες και αποτελεσματικές έρευνες, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα νέα αποδεικτικά στοιχεία που έχουν αποκαλυφθεί· καλεί, ειδικότερα, τα κράτη μέλη να διερευνήσουν εάν υπάρχουν μυστικές φυλακές στην επικράτειά τους ή εάν έχουν διεξαχθεί επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια των οποίων άτομα κρατήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος της CIA σε εγκαταστάσεις στην επικράτειά τους·

12.

σημειώνει ότι η κοινοβουλευτική έρευνα που διεξήχθη στη Ρουμανία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι κανένα στοιχείο δεν αποδεικνύει την ύπαρξη κάποιου χώρου μυστικής κράτησης από τη CIA στη ρουμανική επικράτεια· καλεί τις δικαστικές αρχές να κινήσουν ανεξάρτητη έρευνα για τις εικαζόμενες τοποθεσίες μυστικής κράτησης της CIA στη Ρουμανία, ειδικότερα υπό το πρίσμα των νέων αποδεικτικών στοιχείων για αεροπορικές συνδέσεις μεταξύ της Ρουμανίας και της Λιθουανίας·

13.

προτρέπει την Πολωνία να επιμείνει στη συνεχιζόμενη δικαστική έρευνα για τις μυστικές κρατήσεις, αλλά αποδοκιμάζει την απουσία επίσημης ανακοίνωσης για το πεδίο εφαρμογής, τη διενέργεια και την τρέχουσα κατάσταση της έρευνας· καλεί τις πολωνικές αρχές να πραγματοποιήσουν αυστηρή έρευνα, με τη δέουσα διαφάνεια, προβλέποντας την αποτελεσματική συμμετοχή των θυμάτων και των δικηγόρων τους·

14.

επισημαίνει ότι οι κοινοβουλευτικές και δικαστικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στη Λιθουανία μεταξύ των ετών 2009 και 2011 δεν κατάφεραν να αποδείξουν τη μυστική κράτηση αιχμαλώτων στη Λιθουανία· καλεί τις λιθουανικές αρχές να τηρήσουν τη δέσμευσή τους να ξανανοίξουν τη δικαστική έρευνα για τη συμμετοχή της Λιθουανίας στο πρόγραμμα της CIA σε περίπτωση που θα προέκυπταν νέες πληροφορίες, υπό το πρίσμα των νέων αποδεικτικών στοιχείων που παρασχέθηκαν από δεδομένα του Eurocontrol, τα οποία αποδεικνύουν ότι το αεροσκάφος N787WH, που εικάζεται ότι μετέφερε τον Abu Zubaydah, όντως σταμάτησε στο Μαρόκο στις 18 Φεβρουαρίου 2005 καθ’ οδόν προς Ρουμανία και Λιθουανία· σημειώνει ότι η ανάλυση των δεδομένων του Eurocontrol αποκαλύπτει επίσης νέες πληροφορίες μέσω σχεδίων πτήσεων που συνδέουν τη Ρουμανία με τη Λιθουανία με αλλαγή αεροσκάφους στα Τίρανα της Αλβανίας, στις 5 Οκτωβρίου 2005, και τη Λιθουανία με το Αφγανιστάν μέσω Καΐρου της Αιγύπτου, στις 26 Μαρτίου 2006· θεωρεί αναγκαία τη συμπερίληψη στο πεδίο των νέων ερευνών, τόσο του ζητήματος της κατάχρησης εξουσίας εκ μέρους κρατικών υπαλλήλων, όσο και του ζητήματος που αφορά την ενδεχόμενη παράνομη κράτηση και κακομεταχείριση ατόμων στη λιθουανική επικράτεια· προτρέπει τη Γενική Εισαγγελία να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της αποστολής της αντιπροσωπείας της LIBE ότι τα «κατηγορηματικά» πορίσματα της δικαστικής έρευνας είναι πως «δεν έχει υπάρξει κράτηση ατόμων στις εγκαταστάσεις των έργων αριθ. 1 και αριθ. 2 στη Λιθουανία»·

15.

σημειώνει την έναρξη δικαστικής έρευνας στο Ηνωμένο Βασίλειο για τις παραδόσεις κρατουμένων στη Λιβύη, και επικροτεί την απόφαση να συνεχιστεί διευρυμένη έρευνα για την ευθύνη του Ηνωμένου Βασιλείου στο πρόγραμμα της CIA μόλις ολοκληρωθεί η έρευνα· καλεί το Ηνωμένο Βασίλειο να διεξαγάγει την εν λόγω έρευνα με τη δέουσα διαφάνεια, επιτρέποντας την ουσιαστική συμμετοχή των θυμάτων και της κοινωνίας των πολιτών·

16.

αναγνωρίζει ότι οι έρευνες των κρατών μελών πρέπει να βασίζονται σε αδιάσειστες δικαστικές αποδείξεις και στον σεβασμό των εθνικών δικαστικών συστημάτων και της νομοθεσίας της ΕΕ, όχι μόνο σε εικασίες των μέσων ενημέρωσης και της κοινής γνώμης·

17.

καλεί κράτη μέλη, όπως η Φινλανδία, η Δανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ρουμανία και η Πολωνία, τα οποία αναφέρονταν στην έκθεση της προσωρινής επιτροπής, να αποκαλύψουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με όλα τα ύποπτα αεροσκάφη που σχετίζονται με την CIA και τα εδάφη τους· καλεί όλα τα κράτη μέλη να σέβονται το δικαίωμα στην ελευθερία της πληροφόρησης και να ανταποκρίνονται δεόντως στα αιτήματα για πρόσβαση σε πληροφορίες· εκφράζει, συνεπώς, ανησυχίες, επειδή τα περισσότερα κράτη μέλη με εξαίρεση τη Δανία, τη Φινλανδία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία και τη Λιθουανία δεν έχουν ανταποκριθεί καταλλήλως σε αιτήματα της Reprieve και της Access Info Europe για πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με έρευνες που διεξάγουν για περιπτώσεις κατ’ εξαίρεση παραδόσεων·

18.

ζητεί επιτακτικά από τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν τυχόν διατάξεις ή ερμηνείες που διάκεινται ευμενώς προς τα βασανιστήρια, όπως η νομική γνωμοδότηση του Michael Wood (που αναφέρεται στο προαναφερόμενο ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 14ης Φεβρουαρίου 2007), η οποία, παραβλέποντας τη διεθνή νομολογία, διατείνεται ότι είναι νόμιμη η λήψη και η χρήση πληροφοριών που λαμβάνονται μέσω βασανιστηρίων εφόσον δεν υπάρχει άμεση ευθύνη για αυτά (παρέχοντας έτσι κίνητρα και δικαιολογώντας την εξωτερική ανάθεση βασανιστηρίων)·

19.

καλεί όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να υπογράψουν και να επικυρώσουν τη διεθνή σύμβαση για την προστασία των προσώπων από τη βίαιη εξαφάνιση·

20.

καλεί τα κράτη μέλη, ενόψει της αυξημένης συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των μυστικών τους υπηρεσιών πληροφοριών και ασφάλειας, να διασφαλίζουν πλήρη δημοκρατικό έλεγχο των εν λόγω υπηρεσιών και των δραστηριοτήτων τους μέσω ενδεδειγμένης εσωτερικής, εκτελεστικής, δικαστικής και ανεξάρτητης κοινοβουλευτικής εποπτείας, κατά προτίμηση μέσω ειδικευμένων κοινοβουλευτικών επιτροπών με εκτεταμένη εντολή και εξουσίες, μεταξύ άλλων την εξουσία αίτησης πληροφοριών, και με επαρκείς ερευνητικούς και εξεταστικούς πόρους που θα έχουν τη δυνατότητα να εξετάζουν πέραν θεμάτων όπως η πολιτική, η διοίκηση και τα οικονομικά, και το επιχειρησιακό έργο των υπηρεσιών·

21.

θεωρεί απαραίτητο να καταδικάζει η ΕΕ όλες τις καταχρηστικές πρακτικές στο πλαίσιο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων των καταχρηστικών πρακτικών που ασκούνται στην επικράτειά της, όχι μόνο για να μπορεί να παραμένει πιστή στις αρχές της αλλά και για να μπορέσει να τις προασπίσει με αξιόπιστο τρόπο στο πλαίσιο των εξωτερικών εταιρικών συμφωνιών της·

22.

υπενθυμίζει ότι το Συμβούλιο δεν απολογήθηκε ποτέ επισήμως για την παραβίαση της αρχής που περιλαμβάνεται στις Συνθήκες περί καλόπιστης συνεργασίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων της Ένωσης όταν αποπειράθηκε παράτυπα να πείσει το Κοινοβούλιο να παρέχει σκοπίμως συντομευμένες εκδόσεις των πρακτικών των συνεδριάσεων της COJUR (Ομάδα Εργασίας του Συμβουλίου για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο) και της COTRA (Ομάδα Εργασίας του Συμβουλίου για τις Διατλαντικές Σχέσεις) με ανώτατα στελέχη από τη Βόρεια Αμερική· αναμένει από το Συμβούλιο να ζητήσει συγγνώμη·

23.

προσδοκά ότι το Συμβούλιο θα εκδώσει τελικά δήλωση αναγνωρίζοντας τη συμμετοχή των κρατών μελών στο πρόγραμμα της CIA και τις δυσκολίες που συνάντησαν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο των ερευνών·

24.

καλεί το Συμβούλιο να παράσχει την πλήρη υποστήριξή του στις διαδικασίες αποκάλυψης της αλήθειας και λογοδοσίας στα κράτη μέλη, εξετάζοντας επισήμως το ζήτημα σε συνεδριάσεις της ΔΕΥ, ανταλλάσσοντας όλες τις πληροφορίες, συνδράμοντας στις έρευνες και, ιδίως, εγκρίνοντας αιτήματα για πρόσβαση σε έγγραφα·

25.

καλεί το Συμβούλιο να διεξαγάγει ακροάσεις με σχετικές υπηρεσίες ασφαλείας της ΕΕ και ειδικότερα με την Ευρωπόλ, την Eurojust και τον Συντονιστή Αντιτρομοκρατικής Δράσης της ΕΕ, προκειμένου να διευκρινίσει κατά πόσον εγνώριζαν για τη συμμετοχή των κρατών μελών στο πρόγραμμα της CIA και να αποσαφηνίσει την απόκριση της ΕΕ· επίσης καλεί το Συμβούλιο να εισηγηθεί ασφαλιστικές δικλείδες, για να εξασφαλίσει τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην ανταλλαγή πληροφοριών, και έναν σαφή διαχωρισμό ρόλων μεταξύ των δραστηριοτήτων ανταλλαγής πληροφοριών και επιβολής του νόμου προκειμένου οι υπηρεσίες πληροφοριών να μην έχουν τη δυνατότητα να περιβάλλονται με εξουσίες σύλληψης και κράτησης, και να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο εντός ενός έτους·

26.

καλεί το Συμβούλιο να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές σε σχέση με την κοινοβουλευτική και δικαστική εποπτεία των υπηρεσιών πληροφοριών, με τη συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε αυτή την προσπάθεια·

27.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να αποκλείσουν την εξάρτηση από μη εκτελεστές διπλωματικές διαβεβαιώσεις ως βάση για την έκδοση ή απέλαση ατόμων που θεωρείται ότι απειλούν την εθνική ασφάλεια, όπου υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να υποβληθούν σε βασανιστήρια ή κακομεταχείριση ή να δικασθούν βάσει αποδεικτικών στοιχείων που αποσπάστηκαν μέσω βασανιστηρίων ή κακομεταχείρισης·

28.

καλεί τις αρμόδιες αρχές να μην επικαλούνται το κρατικό απόρρητο όσον αφορά τη διεθνή συνεργασία στον τομέα των πληροφοριών με σκοπό την αποφυγή λογοδοσίας και επανόρθωσης, και επιμένει ότι μόνο ουσιαστικοί λόγοι εθνικής ασφάλειας είναι ικανοί να δικαιολογήσουν την επίκληση του κρατικού απορρήτου, έναντι του οποίου πάντοτε υπερισχύει άνευ παρεκκλίσεων η υποχρέωση τήρησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως είναι η πλήρης απαγόρευση των βασανιστηρίων·

29.

καλεί επιτακτικά τις αρμόδιες αρχές να διασφαλίσουν έναν σαφή διαχωρισμό μεταξύ των δραστηριοτήτων των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφαλείας, αφενός, και των φορέων επιβολής του νόμου, αφετέρου, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η τήρηση της γενικής αρχής «nemo judex in sua causa»·

30.

τονίζει ότι η προσωρινή επιτροπή που διεξήγαγε την έρευνα στην οποία βασίστηκαν τα ψηφίσματά του Κοινοβουλίου της 14ης Φεβρουαρίου 2007 και της 19ης Φεβρουαρίου 2009 αποκάλυψε τους τρόπους με τους οποίους οι διαδικασίες έγκρισης και ελέγχου των πολιτικών αεροσκαφών που πετούν στον εναέριο χώρο των κρατών μελών ή προσγειώνονται στο έδαφός τους παρουσίαζαν σοβαρές αστοχίες, αφήνοντας έτσι όχι μόνο περιθώριο κατάχρησής τους στο πλαίσιο «κατ’ εξαίρεση παραδόσεων» της CIA, αλλά και παρέχοντας τη δυνατότητα εύκολης αποφυγής τους σε παράγοντες του οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένων τρομοκρατικών δικτύων· υπενθυμίζει επίσης την αρμοδιότητα της Ένωσης στον τομέα της ασφάλειας και προστασίας των μεταφορών και τη σύσταση του Κοινοβουλίου προς την Επιτροπή για ρύθμιση και παρακολούθηση της διαχείρισης του εναέριου χώρου, των αερολιμένων και της μη εμπορικής αεροπορίας της ΕΕ· καλεί, συνεπώς, την ΕΕ και τα κράτη μέλη να μην καθυστερήσουν περισσότερο τη λεπτομερή αναθεώρηση της εφαρμογής της σύμβασης για τη διεθνή πολιτική αεροπορία (η σύμβαση του Σικάγο) όσον αφορά την παροχή αδειών και τις επιθεωρήσεις πολιτικών αεροσκαφών που υπερίπτανται του εναέριου χώρου των κρατών μελών ή προσγειώνονται σε εδάφη τους, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι προωθείται η ασφάλεια και διενεργούνται συστηματικά έλεγχοι, απαιτώντας την προβλεπόμενη ταυτοποίηση των επιβατών και των πληρωμάτων και διασφαλίζοντας ότι όσες πτήσεις έχουν χαρακτηριστεί ως «κρατικές πτήσεις» (οι οποίες εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής της σύμβασης του Σικάγο) έχουν λάβει εκ των προτέρων τη δέουσα άδεια· υπενθυμίζει επίσης τη σύσταση του Κοινοβουλίου για την αποτελεσματική εφαρμογή από τα κράτη μέλη της Σύμβασης του Τόκιο περί παραβάσεων και άλλων τινών πράξεων τελουμένων επί αεροσκαφών·

31.

επισημαίνει τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής σε απάντηση στις συστάσεις του Κοινοβουλίου· εκφράζει, ωστόσο, την απογοήτευσή του επειδή δεν έχουν αποτελέσει μέρος μιας διευρυμένης ατζέντας και στρατηγικής με σκοπό τη διασφάλιση της λογοδοσίας για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο του προγράμματος της CIA και της απαραίτητης νομικής προστασίας και αποζημίωσης για τα θύματα·

32.

καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει εάν έχουν παραβιαστεί διατάξεις της ΕΕ, ειδικότερα αυτές που αφορούν το άσυλο και τη δικαστική συνεργασία, λόγω συνεργασίας με το πρόγραμμα της CIA·

33.

καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει και να υποστηρίξει την σύννομη με τα ανθρώπινα δικαιώματα αμοιβαία νομική συνδρομή και τη δικαστική συνεργασία μεταξύ των ερευνητικών αρχών καθώς και τη συνεργασία μεταξύ δικηγόρων που ασχολούνται με θέματα λογοδοσίας στα κράτη μέλη, και ειδικότερα να διασφαλίσει την ανταλλαγή σημαντικών πληροφοριών και την προώθηση της ουσιαστικής χρήσης όλων των διαθέσιμων μέσων και πόρων της ΕΕ·

34.

καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει εντός ενός έτους ένα πλαίσιο, περιλαμβανομένων υποχρεώσεων αναφοράς των κρατών μελών, για την παρακολούθηση και υποστήριξη των εθνικών διαδικασιών λογοδοσίας, περιλαμβανομένων κατευθυντήριων γραμμών για έρευνες σύννομες με τα ανθρώπινα δικαιώματα, βάσει των προτύπων που αναπτύχθηκαν από το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον ΟΗΕ·

35.

καλεί την Επιτροπή, ενόψει των θεσμικών ελλείψεων που αποκαλύφθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος της CIA, να εκδώσει μέτρα που στοχεύουν στην ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ να προλαμβάνει και να αποκαθιστά παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε επίπεδο ΕΕ και να προβλέψει την ενίσχυση του ρόλου του Κοινοβουλίου·

36.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να προτείνει μέτρα για μόνιμη συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κοινοβουλευτικών επιτροπών για την εποπτεία των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφάλειας των κρατών μελών σε περιπτώσεις που υποδεικνύουν ότι έχουν αναληφθεί κοινές δράσεις από υπηρεσίες πληροφοριών και ασφάλειας κρατών μελών στην επικράτεια της ΕΕ·

37.

καλεί την Επιτροπή να καταθέσει προτάσεις για την ανάπτυξη διευθετήσεων δημοκρατικής εποπτείας των διασυνοριακών δραστηριοτήτων συλλογής πληροφοριών στο πλαίσιο των πολιτικών της ΕΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας· προτίθεται να αξιοποιήσει πλήρως τις ίδιες κοινοβουλευτικές εξουσίες για έλεγχο των πολιτικών καταπολέμησης της τρομοκρατίας, σύμφωνα με τις συστάσεις που θέσπισε το τμήμα μελετών του Κοινοβουλίου (PE453.207)·

38.

καλεί τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή να διερευνήσει τις αδυναμίες της Επιτροπής, του Συμβουλίου και των υπηρεσιών ασφαλείας της ΕΕ, κυρίως της Ευρωπόλ και της Eurojust, ως προς την τήρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των αρχών της χρηστής διακυβέρνησης και της καλόπιστης συνεργασίας στην ανταπόκρισή τους στις συστάσεις της TDIP·

39.

καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει ότι τηρούνται πλήρως οι διεθνείς υποχρεώσεις της και ότι εφαρμόζονται στο ακέραιο οι πολιτικές και τα μέσα εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, όπως οι κατευθυντήριες γραμμές για τα βασανιστήρια και οι διάλογοι για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ούτως ώστε να είναι σε πιο ισχυρή θέση να ζητήσει την αυστηρή εφαρμογή των ρητρών περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις διεθνείς συμφωνίες που συνάπτει και να παροτρύνει τους μείζονες συμμάχους της, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, να συμμορφωθούν με το εσωτερικό τους δίκαιο και το διεθνές δίκαιο·

40.

επανεπιβεβαιώνει ότι ο διεθνής αγώνας εναντίον της τρομοκρατίας και η διεθνής συνεργασία σε διμερές ή πολυμερές επίπεδο στον εν λόγω τομέα, όπως στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ ή μεταξύ των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφάλειας, πρέπει να πραγματοποιούνται μόνο με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών καθώς και με τη δέουσα δημοκρατική και δικαστική εποπτεία· καλεί τα κράτη μέλη, την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και το Συμβούλιο να διασφαλίσουν ότι οι εν λόγω αρχές εφαρμόζονται στις εξωτερικές σχέσεις τους, και επιμένει ότι πρέπει να πραγματοποιούν ενδελεχή αξιολόγηση των φακέλων των αντισυμβαλλόμενών τους σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα πριν από τη σύναψη οποιασδήποτε νέας συμφωνίας, ιδίως στον τομέα της συνεργασίας μεταξύ υπηρεσιών πληροφοριών και της ανταλλαγής πληροφοριών, να αναθεωρούν ισχύουσες συμφωνίες όταν οι αντισυμβαλλόμενοι αυτοί δεν τηρούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και να ενημερώνουν το Κοινοβούλιο σχετικά με τα πορίσματα των εν λόγω αξιολογήσεων και αναθεωρήσεων·

41.

ζητεί επιτακτικά να μην επαναληφθεί στο μέλλον παρέμβαση των ξένων ειδικών υπηρεσιών στις υποθέσεις των κυρίαρχων κρατών μελών της ΕΕ και να διεξάγεται η καταπολέμηση της τρομοκρατίας με πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου·

42.

υπενθυμίζει ότι το Προαιρετικό Πρωτόκολλο της CAT απαιτεί τη δημιουργία συστημάτων παρακολούθησης που θα καλύπτουν κάθε είδος κατάστασης στέρησης της ελευθερίας, και τονίζει ότι η τήρηση του εν λόγω διεθνούς μέσου προσθέτει ένα επιπλέον επίπεδο προστασίας· προτρέπει σθεναρά τις χώρες εταίρους της ΕΕ να επικυρώσουν το Προαιρετικό Πρωτόκολλο, να δημιουργήσουν ανεξάρτητους εθνικούς αποτρεπτικούς μηχανισμούς που θα συμμορφώνονται με τις αρχές των Παρισίων και να επικυρώσουν τη Διεθνή Σύμβαση για την προστασία των προσώπων από τη βίαιη εξαφάνιση·

43.

απευθύνει εκ νέου έκκληση, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ιδίως το άρθρο 12 της Σύμβασης CAT, προς όλα τα κράτη που αντιμετωπίζουν βάσιμες καταγγελίες, να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την παροχή των απαραίτητων διευκρινίσεων και, εφόσον οι ενδείξεις εξακολουθούν να υφίστανται, να διερευνήσουν σχολαστικά όλες τις καταγγελίες για κατ’ εξαίρεση παραδόσεις, μυστικές φυλακές, βασανιστήρια καθώς και για άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με σκοπό τη διαπίστωση της αλήθειας και, εφόσον κριθεί αναγκαίο, την απόδοση ευθυνών, τη διασφάλιση της λογοδοσίας και την αποφυγή της ατιμωρησίας, μεταξύ άλλων με την προσαγωγή προσώπων στη δικαιοσύνη σε περίπτωση αποδεδειγμένης ποινικής ευθύνης· καλεί την ΑΕ/ΥΕ και τα κράτη μέλη να λάβουν, εν προκειμένω, όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν ότι θα δοθεί κατάλληλη συνέχεια στη συλλογική μελέτη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις διεθνείς πρακτικές όσον αφορά τη μυστική κράτηση στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, ιδίως σε σχέση με την επιστολή που απεστάλη ως συνέχεια από τους κατόχους εντολών ειδικών διαδικασιών στις 21 Οκτωβρίου 2011 προς 59 κράτη, ζητώντας από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις αυτών να παράσχουν ενημέρωση σχετικά με την υλοποίηση των συστάσεων που περιέχονταν στην εν λόγω μελέτη·

44.

καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη της, τα συνδεδεμένα μέρη και οι εταίροι της (ιδίως εκείνοι που καλύπτονται από τη Συμφωνία του Κοτονού) που έχουν συμφωνήσει να υποδεχτούν πρώην κρατούμενους του Γκουαντάναμο, τούς παρέχουν όντως πλήρη υποστήριξη όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης, τις προσπάθειες για τη διευκόλυνση της ένταξής τους στην κοινωνία, την ιατρική περίθαλψη συμπεριλαμβανομένης ψυχολογικής αποκατάστασης, την πρόσβαση σε έγγραφα ταυτοποίησης και ταξιδιωτικά έγγραφα, την άσκηση του δικαιώματος οικογενειακής επανένωσης και όλα τα υπόλοιπα θεμελιώδη δικαιώματα που παρέχονται στους ανθρώπους που διαθέτουν καθεστώς πολιτικού ασύλου·

45.

εκφράζει έντονες ανησυχίες για τη διαδικασία που διεξάγεται από στρατιωτική επιτροπή των ΗΠΑ σε σχέση με τον κ. Abd al-Rahim al-Nashiri, στον οποίο θα μπορούσε να επιβληθεί θανατική ποινή, σε περίπτωση που καταδικαστεί· καλεί τις αρχές των ΗΠΑ να αποκλείσουν το ενδεχόμενο επιβολής της θανατικής ποινής στον κ. al-Nashiri και επαναλαμβάνει τη μόνιμη αντίθεσή της στη θανατική ποινή σε κάθε περίπτωση και υπό οποιεσδήποτε περιστάσεις· διαπιστώνει ότι η υπόθεση του κ. al-Nashiri εκκρεμεί ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τις 6 Μαΐου 2011· καλεί τις αρχές κάθε χώρας στην οποία έχει κρατηθεί ο κ. al-Nashiri να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους για να διασφαλισθεί ότι ο κ. al-Nashiri δεν θα καταδικαστεί σε θάνατο· καλεί επιτακτικά την ΑΕ/ΥΕ να θέσει την υπόθεση του κ. al-Nashiri υπόψη των ΗΠΑ κατά προτεραιότητα, κατ’ εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τη θανατική ποινή·

46.

επαναλαμβάνει ότι η πλήρης εφαρμογή της ρήτρας περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων των συμφωνιών με τρίτες χώρες έχει θεμελιώδη σημασία για τις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της και των χωρών αυτών, και θεωρεί ότι υπάρχει πραγματική ορμή για την αναθεώρηση του τρόπου με τον οποίο έχουν συνεργαστεί οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις με τον μηχανισμό καταστολής των δικτατοριών στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας· εκτιμά εν προκειμένω ότι η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας που αναθεωρήθηκε πρόσφατα πρέπει να υποστηρίζει ενεργά τη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας, η οποία πρέπει, ειδικότερα, να διασφαλίσει τον σαφή διαχωρισμό μεταξύ των καθηκόντων που σχετίζονται με πληροφορίες και των καθηκόντων επιβολής του νόμου· καλεί την ΕΥΕΔ, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να ενισχύσουν τη συνεργασία τους με τη CPT και άλλους συναφείς μηχανισμούς του Συμβουλίου της Ευρώπης όσον αφορά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων συνδρομής στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας τα οποία θα εκτελούνται σε συνεργασία με τρίτες χώρες και κάθε μορφή διαλόγου με τρίτες χώρες που στοχεύει στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας·

47.

καλεί την κυβέρνηση της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) να αποσαφηνίσουν την ευθύνη και να διασφαλίσουν τη λογοδοσία για την απαγωγή, προφανώς λόγω λανθασμένης ταυτοποίησης, του Khaled el-Masri, που οδήγησε στην παράνομη κράτηση και στον εικαζόμενο βασανισμό του· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Εισαγγελία των Σκοπίων δεν ανέλαβε δράση για τη διεξαγωγή δικαστικής έρευνας σχετικά με την καταγγελία του κ. el-Masri· επισημαίνει ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει αναλάβει την εν λόγω υπόθεση και ότι στις 16 Μαΐου 2012 πραγματοποιήθηκε η πρώτη ακρόαση στο τμήμα μείζονος συνθέσεως· θεωρεί ότι η εικαζόμενη συμπεριφορά της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ στην υπόθεση αυτή δεν συμβιβάζεται με τις βασικές αρχές των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ και το κράτος δικαίου και ότι θα πρέπει το θέμα αυτό να εγερθεί δεόντως από την Επιτροπή σε σχέση με την υποψηφιότητα της ΠΓΔΜ για προσχώρηση στην ΕΕ·

48.

καλεί το ΝΑΤΟ και τις αρχές των ΗΠΑ να διεξάγουν τις δικές τους έρευνες, να συνεργαστούν στενά με την ΕΕ και τα κράτη μέλη κατά τη διεξαγωγή κοινοβουλευτικών ή δικαστικών ερευνών για τα εν λόγω θέματα (31), μεταξύ άλλων, και όπου κρίνεται σκόπιμο, ανταποκρινόμενα ταχέως σε αιτήσεις για αμοιβαία νομική συνδρομή, αποκαλύπτοντας πληροφορίες για προγράμματα έκτακτης παράδοσης και άλλες πρακτικές που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες και να παρέχουν στους νόμιμους εκπρόσωπους των υπόπτων όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για την υπεράσπιση των πελατών τους· ζητεί να επιβεβαιωθεί ότι όλες οι συμφωνίες του ΝΑΤΟ και μεταξύ ΝΑΤΟ και ΕΕ καθώς και οι λοιπές διατλαντικές συμφωνίες τηρούν τα θεμελιώδη δικαιώματα·

49.

αποδίδει εύσημα στις πρωτοβουλίες της αμερικανικής κοινωνίας των πολιτών για τη συγκρότηση μιας ανεξάρτητης διμερούς επιχειρησιακής ομάδας το 2010 για την εξέταση της πολιτικής και των δράσεων της κυβέρνησης των ΗΠΑ που σχετίζονται με τη σύλληψη, την κράτηση και τη δίωξη «υπόπτων τρομοκρατικών ενεργειών» και το καθεστώς κράτησης των ΗΠΑ κατά τις κυβερνήσεις Κλίντον, Μπους και Ομπάμα·

50.

καλεί τις ΗΠΑ, δεδομένης της σπουδαιότητας της διατλαντικής εταιρικής σχέσης και του ηγετικού ρόλου των ΗΠΑ στον συγκεκριμένο τομέα, να διερευνήσουν πλήρως και να διασφαλίσουν τη λογοδοσία για οποιεσδήποτε παραβιάσεις εκ μέρους τους, να εξασφαλίσουν ότι το σχετικό εσωτερικό και διεθνές δίκαιο εφαρμόζεται πλήρως προκειμένου να εξαλειφθούν οι νομικές μαύρες τρύπες, να δώσουν τέλος στις στρατιωτικές δίκες, να εφαρμόσουν στο ακέραιο το ποινικό δίκαιο στους ύποπτους για εγκλήματα τρομοκρατίας και να επαναφέρουν τη διαδικασία επανεξέτασης της κράτησης, το habeas corpus (δικαίωμα να ορίζει κάποιος το σώμα του), την ορθή απονομή της δικαιοσύνης, την εξάλειψη των βασανιστηρίων και την απαγόρευση των διακρίσεων μεταξύ των ξένων υπηκόων και των υπηκόων των ΗΠΑ·

51.

καλεί τον Πρόεδρο Ομπάμα να τηρήσει την υπόσχεση που έδωσε τον Ιανουάριο του 2009 και να κλείσει το κέντρο κράτησης του Γκουαντάναμο, να επιτρέψει σε κάθε κρατούμενο στον οποίο δεν έχει απαγγελθεί κατηγορία να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του ή να μεταβεί σε κάποια άλλη ασφαλή χώρα το συντομότερο δυνατό, να εκδικαστούν χωρίς καθυστέρηση οι υποθέσεις των κρατουμένων του Γκουαντάναμο για τους οποίους υπάρχουν επαρκή και παραδεκτά αποδεικτικά στοιχεία, σε δίκαιη και δημόσια ακρόαση από ανεξάρτητο, αμερόληπτο δικαστήριο και να διασφαλιστεί ότι, σε περίπτωση καταδίκης, θα φυλακιστούν οι εν λόγω κρατούμενοι στις ΗΠΑ σύμφωνα με τα ισχύοντα διεθνή πρότυπα και αρχές· ζητεί, επίσης, επιτακτικά τη διερεύνηση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σημειώθηκαν στο Γκουαντάναμο και την απόδοση ευθυνών·

52.

ζητεί, σε κάθε κρατούμενο που δεν βαρύνεται με κατηγορίες αλλά δεν μπορεί να επαναπατριστεί διότι διατρέχει πραγματικό κίνδυνο να βασανιστεί ή να διωχθεί στη χώρα του, να δοθεί η ευκαιρία επανεγκατάστασης στις ΗΠΑ με την παροχή ανθρωπιστικής προστασίας και αποζημίωσης (32), και παροτρύνει τα κράτη μέλη να υποδεχθούν με προθυμία αντίστοιχους πρώην κρατουμένους του Γκουαντάναμο·

53.

καλεί τις αρχές των ΗΠΑ να καταργήσουν την εξουσία της επ’ αόριστον κράτησης χωρίς να έχουν απαγγελθεί κατηγορίες ή να έχει διεξαχθεί δίκη βάσει του νόμου NDAA·

54.

καλεί τη Διάσκεψη των Προέδρων των Αντιπροσωπειών να διασφαλίσει την έναρξη κοινοβουλευτικού διαλόγου σχετικά με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πλαίσιο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, επί τη βάσει των ευρημάτων της συλλογικής μελέτης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις διεθνείς πρακτικές όσον αφορά τη μυστική κράτηση στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας και επί τη βάσει της συνέχειας που δόθηκε στα ευρήματα αυτά και της συλλογής ορθών πρακτικών των Ηνωμένων Εθνών για τα νομικά και θεσμικά πλαίσια και τα μέτρα που εξασφαλίζουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου από τις υπηρεσίες πληροφοριών στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, περιλαμβανομένης της εποπτείας τους·

55.

αναλαμβάνει να αφιερώσει την επόμενη διακοινοβουλευτική συνάντησή του με τα εθνικά κοινοβούλια στην αξιολόγηση του ρόλου των κοινοβουλίων όσον αφορά τη διασφάλιση της λογοδοσίας για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο του προγράμματος της CIA, και στην προώθηση ενισχυμένης συνεργασίας και τακτικών ανταλλαγών μεταξύ εθνικών αρχών εποπτείας που είναι αρμόδιες για τον έλεγχο των υπηρεσιών πληροφοριών, με την παρουσία των σχετικών εθνικών αρχών, θεσμικών οργάνων και υπηρεσιών της ΕΕ·

56.

είναι αποφασισμένο να συνεχίσει να εκτελεί την εντολή που του δόθηκε από την προσωρινή επιτροπή, σύμφωνα με τα άρθρα 2, 6 και 7 της ΣΕΕ· αναθέτει στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, από κοινού με την Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, να μιλήσουν στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου για το ζήτημα έναν χρόνο μετά την έγκριση του παρόντος ψηφίσματος· θεωρεί ότι έχει ουσιαστική σημασία να εκτιμηθεί τώρα ο βαθμός στον οποίον ακολουθήθηκαν οι συστάσεις που ενέκρινε το Κοινοβούλιο και, όπου δεν ακολουθήθηκαν, να αναλυθεί για ποιό λόγο συνέβη αυτό·

57.

ζητεί από το Συμβούλιο, την Επιτροπή, τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, των υποψήφιων προς ένταξη κρατών και των συνδεδεμένων χωρών, το Συμβούλιο της Ευρώπης, το ΝΑΤΟ, τα Ηνωμένα Έθνη και την κυβέρνηση και τα δύο σώματα του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών να τηρούν ενήμερο το Κοινοβούλιο για οιαδήποτε τυχόν εξέλιξη μπορεί να συμβεί στους τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο της παρούσας έκθεσης·

58.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών, των υποψήφιων προς ένταξη κρατών και των συνδεδεμένων χωρών, καθώς και στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στο ΝΑΤΟ, στα Ηνωμένα Έθνη και στην κυβέρνηση και στα δύο σώματα του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών.

3.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 353/16

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 67 παράγραφος 2, το άρθρο 78 και το άρθρο 80 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 2ας Δεκεμβρίου 2011, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, για την ενίσχυση της αλληλεγγύης εντός της ΕΕ στον τομέα του ασύλου – Ένα θεματολόγιο της ΕΕ για τη βελτίωση της κατανομής των ευθυνών και την αύξηση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης (COM(2011)0835),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο – ένας χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης στην υπηρεσία των πολιτών – το πρόγραμμα της Στοκχόλμης (1),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Απριλίου 2005, προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σχετικά με τη θέσπιση προγράμματος πλαισίου για την αλληλεγγύη και τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών κατά την περίοδο 2007-2013 (COM(2005)0123),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 8ης Μαρτίου 2012 σχετικά με κοινό πλαίσιο για ειλικρινή και έμπρακτη αλληλεγγύη προς τα κράτη μέλη των οποίων τα συστήματα ασύλου αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες πιέσεις, μεταξύ άλλων, λόγω μικτών μεταναστευτικών ροών, κατά την 3151η σύνοδο του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,

—

έχοντας υπόψη τις διεθνείς και ευρωπαϊκές πράξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων ειδικότερα τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Καθεστώς των Προσφύγων, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΑΔ) και τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής «ο Χάρτης»),

—

έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής, της 6ης Ιουνίου 2007, σχετικά με το μέλλον του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου (COM(2007)0301),

—

έχοντας υπόψη το Σχέδιο πολιτικής της Επιτροπής για το άσυλο, της 17ης Ιουνίου 2008: μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της προστασίας σε όλη την ΕΕ (COM(2008)0360),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/55/ΕΚ, της 20ής Ιουλίου 2001, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές παροχής προσωρινής προστασίας σε περίπτωση μαζικής εισροής εκτοπισθέντων και μέτρα για τη δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ κρατών μελών όσον αφορά την υποδοχή και την αντιμετώπιση των συνεπειών της υποδοχής αυτών των ατόμων (2),

—

έχοντας υπόψη το 18μηνο πρόγραμμα του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2011, όπως καταρτίστηκε από την πολωνική, τη δανική και την κυπριακή Προεδρία,

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού της 15ης Νοεμβρίου 2011 περί δημιουργίας του Ταμείου Ασύλου και Μετανάστευσης (COM(2011)0751),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A7-0248/2012),

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευθεί να ολοκληρώσει τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου (ΚΕΣΑ) το 2012·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλληλεγγύη έχει αναγνωριστεί εξ αρχής ως ουσιαστική συνιστώσα και κατευθυντήρια αρχή του ΚΕΣΑ, καθώς και ότι συνιστά βασική αρχή του ενωσιακού δικαίου σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη μοιράζονται τόσο τα οφέλη όσο και τα βάρη με ισότιμο και δίκαιο τρόπο·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλληλεγγύη πρέπει να συμβαδίζει με την ευθύνη, και ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν ότι τα συστήματα ασύλου τους είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις προδιαγραφές που καθορίζονται από τη διεθνή και την ευρωπαϊκή νομοθεσία, μεταξύ άλλων σε εκείνες της σύμβασης της Γενεύης του 1951 για τους πρόσφυγες και στο συμπληρωματικό της πρωτόκολλο του 1967, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα δικαιώματα του Ανθρώπου, και τον Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή στήριξης κατά τη διεξαγωγή των διαδικασιών ασύλου όπως εκφράζεται με την αποτελεσματική αλληλεγγύη και την δίκαια επιμερισμένη ευθύνη πρέπει να εκλαμβάνεται ως ένα μέσο που συνδράμει τα κράτη μέλη ώστε να εκπληρώνουν την υποχρέωσή τους να παρέχουν προστασία στα άτομα που χρήζουν διεθνούς προστασίας και βοήθειας σε τρίτες χώρες που υποδέχονται τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων, προκειμένου να ενισχυθεί ο κοινός χώρος προστασίας στο σύνολό του·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που είναι υποχρεωτικό να εξετάζονται σε εξατομικευμένη βάση οι επί μέρους αιτήσεις χορήγησης ασύλου, εφόσον η από κοινού εξέταση πρόκειται να οδηγήσει σε κοινές αποφάσεις, είναι απαραίτητο να επιδεικνύεται ο δέων σεβασμός στις κοινές αντιλήψεις της ΕΕ περί ασφαλούς χώρας προέλευσης και ασφαλών τρίτων χωρών, με παράλληλη τήρηση των όρων και εγγυήσεων που περιλαμβάνονται στη θέση του Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση της 6ης Απριλίου 2011 σχετικά με την πρόταση αναθεωρημένης οδηγίας της Επιτροπής για τις διαδικασίες ασύλου.

1.

επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής για την ενίσχυση της αλληλεγγύης εντός της ΕΕ στον τομέα του ασύλου, που ζητεί την υλοποίηση της αλληλεγγύης και της κατανομής των αρμοδιοτήτων με απτά μέτρα, και από τα κράτη μέλη να ανταποκριθούν στην ευθύνη τους να διασφαλίζουν ότι τα δικά τους συστήματα ασύλου πληρούν τόσο τις διεθνείς όσο και τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές·

2.

τονίζει τον κεντρικό ρόλο και τον οριζόντιο αντίκτυπο της αλληλεγγύης και του επιμερισμού των ευθυνών κατά τη σύσταση ενός ΚΕΣΑ· επαναλαμβάνει την ανάγκη να διασφαλιστεί η αποτελεσματική και ενιαία εφαρμογή του κεκτημένου της Ένωσης στον τομέα του ασύλου καθώς και η επιβολή της νομοθεσίας, ώστε να εξασφαλίζονται υψηλά επίπεδα προστασίας·

3.

υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα στη διεθνή προστασία συνιστά θεμελιώδες δικαίωμα που περιλαμβάνεται στο διεθνές δίκαιο και στο δίκαιο της Ένωσης και συμπληρώνεται από μια σειρά πρόσθετων δικαιωμάτων και αρχών, όπως η αρχή της μη επαναπροώθησης, το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια, η απαγόρευση των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης, η προστασία των γυναικών από τη βία και από κάθε μορφή διάκρισης, το δικαίωμα ένδικης προστασίας και το δικαίωμα στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή·

4.

υπογραμμίζει ότι η αρχή της αλληλεγγύης και του επιμερισμού των αρμοδιοτήτων κατοχυρώνεται στις Συνθήκες και ότι ένα αποτελεσματικό πλαίσιο αλληλεγγύης περιλαμβάνει, τουλάχιστον, το καθήκον εκ μέρους των οργάνων και οργανισμών της ΕΕ και των κρατών μελών να συνεργάζονται για την εξεύρεση τρόπων υλοποίησης αυτής της αρχής· πιστεύει ότι η αλληλεγγύη δεν εξαντλείται στις σχέσεις των κρατών μελών μεταξύ τους, αλλά απευθύνεται επίσης στους αιτούντες άσυλο και τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας·

5.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι μολονότι ο αριθμός των αιτούντων άσυλο αυξήθηκε κατά το 2011, η τελευταία δεκαετία συνολικά χαρακτηρίστηκε από σημαντική μείωση του αριθμού αιτήσεων χορήγησης ασύλου στην ΕΕ· τονίζει ότι ορισμένα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν δυσανάλογο αριθμό αιτήσεων ασύλου σε σύγκριση με άλλα, λόγω διαφόρων παραγόντων συμπεριλαμβανομένων και των γεωγραφικών τους χαρακτηριστικών, και ότι οι αιτήσεις ασύλου είναι ανομοιόμορφα κατανεμημένες στις διάφορες χώρες της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι το 2011 δέκα κράτη μέλη δέχθηκαν ποσοστό μεγαλύτερο του 90 % των αιτήσεων ασύλου, ότι έως το καλοκαίρι του 2011 μόλις 227 δικαιούχοι διεθνούς προστασίας μετεγκαταστάθηκαν εντός της ΕΕ από τη Μάλτα σε έξι άλλα κράτη μέλη, και ότι το 2011 στο σύνολο της ΕΕ, μόλις 4 125 πρόσφυγες επανεγκαταστάθηκαν σε μόλις δέκα κράτη μέλη, αντιστοιχώντας σε περίπου 6,6 % του συνόλου των ατόμων που μετεγκαταστάθηκαν το εν λόγω έτος· τονίζει ότι έχει καίρια σημασία να εντοπισθούν αυτές οι ανισότητες, μεταξύ άλλων με τη σύγκριση απόλυτων αριθμητικών στοιχείων με δείκτες ικανότητας και ότι τα κράτη που δέχονται τις περισσότερες αιτήσεις ασύλου πρέπει να ενισχύονται ιδιαίτερα από την ΕΕ, τόσο από διοικητικής όσο και από οικονομικής άποψης·

6.

τονίζει ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί υψηλό επίπεδο προστασίας για τους αιτούντες άσυλο και τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας, και ότι δεν μπορούν να ληφθούν σταθερές αποφάσεις περί ασύλου, εάν δεν αντιμετωπιστούν οι αναντιστοιχίες όσον αφορά τις αιτήσεις ασύλου με την ικανότητα απορρόφησης του εκάστοτε κράτους μέλους από τεχνική και διοικητική άποψη και εάν τα μέτρα στήριξης που ισχύουν στα κράτη μέλη είναι ακατάλληλα προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κυμαινόμενες ροές αιτούντων άσυλο·

7.

επαναλαμβάνει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν την εφαρμογή δίκαιων και αποτελεσματικών συστημάτων ασύλου προκειμένου να ανταποκρίνονται στις κυμαινόμενες ροές αιτούντων άσυλο· είναι της άποψης ότι μολονότι ο αριθμός των αιτήσεων ασύλου δεν είναι σταθερός, υπάρχουν ενδείξεις ότι συγκεκριμένα σημεία εισόδου στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ συνιστούν θερμές εστίες και στα οποία ευλόγως εικάζεται ότι μπορεί να υποβάλλεται μεγάλος αριθμός αιτήσεων· ζητεί μέτρα που θα τονώσουν την ετοιμότητα των συστημάτων ασύλου των κρατών μελών που βρίσκονται στα βασικά σημεία εισόδου της ΕΕ, ως ένδειξη έμπρακτης αλληλεγγύης·

8.

τονίζει ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν την υποχρέωση να επιβάλλουν και να εφαρμόζουν πλήρως τόσο το δίκαιο της ΕΕ όσο και τις διεθνείς υποχρεώσεις τους στον τομέα του ασύλου· σημειώνει ότι τα κράτη μέλη στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης αντιμετωπίζουν διαφορετικές προκλήσεις στο πλαίσιο του ΚΕΣΑ από ό,τι εκείνα χωρίς εξωτερικά σύνορα και επομένως χρήζουν διαφορετικών μορφών υποστήριξης προκειμένου να εκτελούν επαρκώς τα αντίστοιχα καθήκοντα τους· επισημαίνει ότι το άρθρο 80 της ΣΛΕΕ ζητεί την ενεργοποίηση των υφιστάμενων μέτρων καθώς και την ανάπτυξη νέων μέτρων στήριξης των εν λόγω κρατών μελών όποτε απαιτείται·

9.

ζητεί τη βελτιστοποίηση της χρήσης των υφιστάμενων μέτρων, καθώς και την ανάπτυξη νέων στοχευμένων μέτρων και εργαλείων για την αντιμετώπιση των διαρκώς μεταβαλλόμενων προκλήσεων με ευελιξία, αλλά και αποτελεσματικότητα· η εν λόγω βελτιστοποίηση είναι ιδιαίτερα επίκαιρη δεδομένης της οξείας χρηματοπιστωτικής κρίσης που πλήττει την ΕΕ και η οποία επιβαρύνει περαιτέρω τις προσπάθειες των κρατών μελών να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις διαδικασίες για το άσυλο, ιδιαίτερα στην περίπτωση των κρατών μελών που δέχονται δυσανάλογα μεγάλους αριθμούς αιτούντων άσυλο·

10.

σημειώνει ότι υπό το πρίσμα των αυξανόμενων αναγκών όσον αφορά τους πρόσφυγες σε παγκόσμιο επίπεδο, η συνεργασία με τρίτες χώρες στο πλαίσιο των πολιτικών για το περιβάλλον και την ανάπτυξη μπορεί να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στην οικοδόμηση σχέσεων που διέπονται από αλληλεγγύη·

11.

υπογραμμίζει τη σημασία της συλλογής, ανάλυσης και θέσης στη σωστή τους διάσταση αξιόπιστων, ακριβών, συνολικών, συγκρίσιμων και ενημερωμένων ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων, ώστε να παρακολουθούνται και να αξιολογούνται τα μέτρα και να είναι εφικτή η άρτια κατανόηση των ζητημάτων που σχετίζονται με το άσυλο· ενθαρρύνει, συνεπώς, τα κράτη μέλη να παράσχουν στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για θέματα Ασύλου (EASO) και στην Επιτροπή στοιχεία σχετικά με τα ζητήματα ασύλου, πέρα από τα στοιχεία που προβλέπονται από τον κανονισμό σχετικά με τα στατιστικά στοιχεία για τη μετανάστευση και τον κανονισμό για την EASO· όλα τα στοιχεία πρέπει, οσάκις είναι δυνατό, να αναλύονται ανά φύλο·

12.

εκφράζει λύπη για την αύξηση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού και για τις αρνητικές και αβάσιμες υποθέσεις σχετικά με τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες, φαινόμενα που συνοδεύουν την κοινωνικοοικονομική ανασφάλεια στην ΕΕ· συνιστά στα κράτη μέλη να προβούν σε εκστρατείες ευαισθητοποίησης σχετικά με την πραγματική κατάσταση των αιτούντων άσυλο και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας·

13.

τονίζει ότι η ίδρυση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για θέματα Ασύλου (EASO) έχει τη δυνατότητα να προαγάγει τη στενότερη πρακτική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών ώστε να μειωθούν οι σημαντικές αποκλίσεις στις πρακτικές στον τομέα του ασύλου, με στόχο τη διαμόρφωση καλύτερων και δικαιότερων συστημάτων ασύλου στην ΕΕ· πιστεύει ότι η εν λόγω πρακτική και ενεργητική συνεργασία πρέπει να συμβαδίζει με μια νομοθετική εναρμόνιση των ευρωπαϊκών πολιτικών ασύλου·

14.

υπενθυμίζει την ανάγκη να παρέχει η EASO τεχνική υποστήριξη και ειδική εμπειρογνωμοσύνη στα κράτη μέλη κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας για το άσυλο, σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών και την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να χρησιμοποιεί η Επιτροπή τις πληροφορίες που συλλέγονται από την EASO ώστε να εντοπίζει πιθανές ελλείψεις στα συστήματα ασύλου των κρατών μελών· οι συναφείς πληροφορίες που συλλέγονται από την EASO δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 439/2010 έχουν συνάφεια και στο πλαίσιο του μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης, ετοιμότητας και διαχείρισης κρίσεων που θα ενταχθεί στον τροποποιημένο κανονισμό του Δουβλίνου· υπογραμμίζει τη σημασία της τακτικής υποβολής εκθέσεων και της κατάρτισης σχεδίων δράσης για την προαγωγή στοχευμένων λύσεων και συστάσεων για τη βελτίωση του ΚΕΣΑ και την αποκατάσταση πιθανών ελλείψεων· σημειώνει ιδιαίτερα τον ρόλο της Υπηρεσίας στον συντονισμό και την υποστήριξη της κοινής δράσης ώστε να συνδράμει τα κράτη μέλη των οποίων τα συστήματα ασύλου και οι εγκαταστάσεις υποδοχής δέχονται ισχυρές πιέσεις, με μέτρα που περιλαμβάνουν την απόσπαση υπαλλήλων στα εν λόγω κράτη μέλη και την ανάπτυξη ομάδων εμπειρογνωμόνων σε θέματα ασύλου, κοινωνικών λειτουργών και διερμηνέων που μπορούν να κινητοποιούνται γρήγορα σε καταστάσεις κρίσης· υπενθυμίζει ότι ο αντίκτυπος του έργου της EASO θα εξαρτηθεί από την προθυμία των κρατών μελών να κάνουν πλήρη χρήση των δυνατοτήτων της·

15.

καλεί την EASO, λαμβάνοντας υπόψη τα καθήκοντά της καθώς και τον περιορισμένο προϋπολογισμό, τους περιορισμένους πόρους και την περιορισμένη εμπειρία της, να βελτιστοποιήσει τους διαθέσιμους πόρους της αναπτύσσοντας στενό διάλογο και συνεργασία με διεθνείς οργανώσεις και με την κοινωνία των πολιτών, με σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συγκέντρωση γνώσεων στον τομέα του ασύλου, τη συλλογή δεδομένων, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, την ανάπτυξη συνολικών κατευθυντήριων γραμμών για τα ζητήματα του φύλου στον τομέα του ασύλου, την ανάπτυξη της κατάρτισης και τη σύσταση ομάδων που θα απαρτίζονται από εμπειρογνώμονες, άτομα που ασχολούνται με τις αιτήσεις χορήγησης ασύλου και διερμηνείς, οι οποίες θα μπορούν να κινητοποιηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα για να παράσχουν βοήθεια· συνιστά επίσης στην EASO να διασφαλίσει την ευρεία εκπροσώπηση των οργανώσεων που συμμετέχουν στο συμβουλευτικό φόρουμ·

16.

τονίζει ότι οι δραστηριότητες της EASO θα πρέπει να εστιάζουν τόσο σε μακροπρόθεσμους στόχους πρόληψης όσο και σε βραχυπρόθεσμα μέτρα αντίδρασης, ώστε να υπάρξει επαρκής ανταπόκριση ανά περίπτωση· θεωρεί επομένως ότι μολονότι η EASO θα πρέπει να στηρίζει τα μέτρα οικοδόμησης ικανοτήτων για τα όχι επαρκώς ανεπτυγμένα ή τα δυσλειτουργικά συστήματα ασύλου, θα πρέπει να δίνει προτεραιότητα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και στα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες ή δυσανάλογες πιέσεις· τονίζει εν προκειμένω τον καίριο ρόλο των ομάδων ειδικών για το άσυλο προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο φόρτος εργασίας και οι συσσωρευμένες αιτήσεις λόγω καθυστερήσεων, παρέχοντας κατάρτιση, αναλαμβάνοντας τη διαχείριση έργων, παρέχοντας συμβουλές και συνιστώντας συγκεκριμένα μέτρα, καθώς και εποπτεύοντας και εφαρμόζοντας μέτρα παρακολούθησης·

17.

σημειώνει το επιχειρησιακό σχέδιο για την υποστήριξη του ελληνικού συστήματος ασύλου και τη βελτίωση της κατάστασης των αιτούντων άσυλο και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην Ελλάδα· υπογραμμίζει ότι παρά τη σχετική πρόοδο, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες τόσο από την ΕΕ όσο και από τις ελληνικές αρχές ώστε να βελτιωθεί το σύστημα ασύλου και να διασφαλίζεται ο πλήρης σεβασμός των δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο· υπενθυμίζει ότι τα μέτρα για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος αποκλείουν τη διάθεση εθνικών πόρων για πρόσληψη περαιτέρω υπαλλήλων, και συνιστά την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, δεδομένου ότι μια αρχή αρμόδια για το άσυλο που θα λειτουργεί εύρυθμα είναι απαραίτητη ώστε να είναι σε θέση η Ελλάδα να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του διεθνούς και του ενωσιακού δικαίου·

18.

σημειώνει τη σύσταση της Επιτροπής και του Συμβουλίου σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ της EASO και του Frontex, και τονίζει ότι η πλήρης και άμεση εφαρμογή της στρατηγικής θεμελιωδών δικαιωμάτων του Frontex συνιστά προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για κάθε συνεργασία τέτοιου είδους στο πλαίσιο της διεθνούς προστασίας, με τον ορισμό μεταξύ άλλων αρμόδιου για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη σύσταση ενός συμβουλευτικού φόρουμ με την κοινωνία των πολιτών και προσκαλώντας τις διεθνείς οργανώσεις να συμμετέχουν στις δραστηριότητές του ως παρατηρητές για τα ανθρώπινα δικαιώματα· τονίζει ότι κάθε πιθανή συνεργασία θα πρέπει να εξετάζεται στο πλαίσιο της τήρησης των προτύπων που καθορίζονται από ευρωπαϊκούς και διεθνείς κανόνες βελτιώνοντας ως εκ τούτου στην πράξη την ποιότητα της προστασίας που παρέχεται στους αιτούντες άσυλο· καλεί, συνεπώς, την EASO να υποστηρίξει το Frontex στο πλαίσιο των υποχρεώσεών της σχετικά με την πρόσβαση στη διεθνή προστασία, ιδίως την αρχή της μη επαναπροώθησης· τονίζει ότι τα μέτρα διαχείρισης των συνόρων θα πρέπει να εφαρμόζονται με τρόπο ευαίσθητο ως προς τους χρήζοντες προστασίας·

19.

αναγνωρίζει την ανάγκη τακτικής αναθεώρησης της εντολής της EASO, ώστε να διασφαλίζεται επαρκής ετοιμότητα αντίδρασης στις διάφορες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα συστήματα ασύλου· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλες οι δράσεις που αναλαμβάνει η EASO εξαρτώνται από την καλή θέληση των κρατών μελών, προτείνει να εξεταστεί το ενδεχόμενο θέσπισης διαρθρωτικών εγγυήσεων εντός της εντολής της EASO ώστε να διασφαλίζεται η παροχή πρακτικής συνεργασίας και τεχνικής βοήθειας εφόσον απαιτείται·

20.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες που παρέχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων (ΕΤΠ) όσον αφορά την ανάληψη στοχευμένων δράσεων για τη βελτίωση των συστημάτων ασύλου· συνιστά στα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση ζητημάτων όπως οι δυσκίνητες γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι καθυστερήσεις στην απορρόφηση και τα προβλήματα ρευστότητας, ώστε να διασφαλίζεται μια αποτελεσματική και ταχεία κατανομή των πόρων·

21.

υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι θα κάνουν πλήρη χρήση των ευκαιριών που διατίθενται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους Πρόσφυγες και να διασφαλίσουν ότι μπορούν να εκταμιευτούν όλα τα κατανεμημένα κονδύλια ούτως ώστε οι κύριοι των έργων να μην αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εκτέλεση των χρηματοδοτούμενων έργων·

22.

επικροτεί τη σύσταση, από το 2014, ενός απλούστερου και περισσότερο ευέλικτου Ταμείου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση (ΤΑΜ), το οποίο θα αντικαταστήσει το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τους Πρόσφυγες, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ένταξης Υπηκόων Τρίτων Χωρών και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επιστροφής, και υπογραμμίζει την ανάγκη διάθεσης επαρκών πόρων για την υποστήριξη της προστασίας των δικαιούχων διεθνούς προστασίας και των αιτούντων άσυλο· τονίζει, εν προκειμένω, τη σημασία της συμπερίληψης εγγυήσεων στο πλαίσιο του ΤΑΜ ώστε να αποτρέπεται η υπέρμετρη διάθεση πόρων σε έναν μόνο τομέα πολιτικής εις βάρος του συνολικού ΚΕΣΑ· θεωρεί απαραίτητο, στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της κατανομής πόρων στον τομέα των εσωτερικών υποθέσεων για το ΠΔΠ 2014-2020, να διατεθούν επίσης επαρκείς πόροι για την προστασία των συνόρων, προκειμένου να επιτυγχάνεται μεγαλύτερη αλληλεγγύη και σε αυτόν τον τομέα· υπενθυμίζει ότι πάντοτε πρέπει να υπάρχουν επαρκείς πόροι για τη χρηματοδότηση μέτρων διεθνούς προστασίας και αλληλεγγύης για τα κράτη μέλη·

23.

τονίζει ότι είναι απαραίτητο να προβλεφθεί η επαρκής ευελιξία και η εύκολη κινητοποίηση του Ταμείου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση καθώς και η ταχεία πρόσβαση σε αυτό, ούτως ώστε να καθίσταται δυνατή η άμεση και κατάλληλη ανταπόκρισή του στις απροσδόκητες πιέσεις ή καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που επηρεάζουν ένα ή περισσότερα κράτη μέλη· προτείνει εν προκειμένω, όπου απαιτείται, τη διατήρηση ως αποθεματικού ορισμένου ποσοστού των πιστώσεων του ΤΑΜ που έχουν εγγραφεί στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης για μέτρα που αποσκοπούν να συνδράμουν τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν και να επιβάλλουν πλήρως το υφιστάμενο κεκτημένο της ΕΕ στον τομέα του ασύλου και να συμμορφωθούν προς όλες τις διεθνείς υποχρεώσεις σε αυτόν τον τομέα·

24.

επικροτεί τους διαλόγους για ζητήματα πολιτικής εσωτερικών υποθέσεων με επιμέρους κράτη μέλη όσον αφορά τη χρήση από αυτά των πόρων που προηγούνται των πολυετών προγραμμάτων· υπογραμμίζει τη σημασία ενός συμμετοχικού διαβήματος για την επίτευξη βέλτιστων αποτελεσμάτων, και συνιστά την ενίσχυση της αρχής της εταιρικής σχέσης με τη συμπερίληψη της κοινωνίας των πολιτών, των διεθνών οργανώσεων, των τοπικών και περιφερειακών αρχών, καθώς και των ενδιαφερόμενων μερών, εφόσον η επιτόπια εμπειρία τους είναι θεμελιώδης για τη θέσπιση ρεαλιστικών προτεραιοτήτων και την ανάπτυξη βιώσιμων προγραμμάτων· η συνεισφορά τους υπό το πρίσμα της ανάπτυξης, υλοποίησης, παρακολούθησης και αξιολόγησης των στόχων και των προγραμμάτων είναι συνεπώς σημαντική και πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από τα κράτη μέλη·

25.

υπογραμμίζει τη σημασία του επιμερισμού των οικονομικών αρμοδιοτήτων στον τομέα του ασύλου, και συνιστά τη δημιουργία μηχανισμού που θα διαθέτει επαρκείς πόρους για την υποδοχή μεγαλύτερου αριθμού αιτούντων άσυλο και δικαιούχων διεθνούς προστασίας, είτε σε απόλυτους αριθμούς είτε αναλογικά, και την παροχή βοήθειας προς εκείνα τα κράτη μέλη που διαθέτουν λιγότερο ανεπτυγμένα συστήματα ασύλου· θεωρεί ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τον εντοπισμό και τον ποσοτικό προσδιορισμό του πραγματικού κόστους της υποδοχής και της διεκπεραίωσης αιτήσεων ασύλου· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη για την αξιολόγηση των πόρων που θα πρέπει να διατεθούν ανάλογα με την ευθύνη που φέρει κάθε κράτος μέλος βάσει δεικτών όπως: ο αριθμός των πρώτων αιτήσεων ασύλου, ο αριθμός των θετικών αποφάσεων χορήγησης καθεστώτος πρόσφυγα ή επικουρικής προστασίας, ο αριθμός των προσφύγων που επανεγκαταστάθηκαν ή μετεγκαταστάθηκαν, ο αριθμός των αποφάσεων και επιχειρήσεων επιστροφής, και ο αριθμός των συλληφθέντων παράνομων μεταναστών·

26.

συνιστά στα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τα οικονομικά κίνητρα που παρέχονται από το ΤΑΜ για τις δραστηριότητες μετεγκατάστασης, αναγνωρίζοντας τη σημασία της χρηματοδοτικής βοήθειας μέσω του ταμείου και της τεχνικής βοήθειας μέσω της EASO· προτείνει τη θέσπιση τομέων προτεραιότητας για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και την παροχή ουσιαστικότερης χρηματοδοτικής βοήθειας στα κράτη μέλη που επιθυμούν να συμμετάσχουν σε πρωτοβουλίες μετεγκατάστασης, ώστε να ελαφρυνθεί το συναφές οικονομικό κόστος·

27.

πιστεύει ότι η σύσταση ενός σαφέστερου και αποτελεσματικότερου συστήματος οικονομικών κινήτρων για τα κράτη μέλη που συμμετέχουν σε δραστηριότητες μετεγκατάστασης και οι προορατικές στρατηγικές που στοχεύουν στη βελτίωση των υποδομών των εθνικών συστημάτων ασύλου θα επιδράσει σε μακροπρόθεσμο επίπεδο θετικά στη σύγκλιση των προτύπων εντός της ΕΕ και στην ποιότητα του ΚΕΣΑ·

28.

επικροτεί την ενδεχόμενη αύξηση της συνεισφοράς της Επιτροπής έως το 90 % των συνολικών επιλέξιμων δαπανών για έργα που διαφορετικά δεν θα είχαν υλοποιηθεί· θεωρεί ότι τα έργα που χρηματοδοτούνται από την Επιτροπή θα πρέπει να παράγουν σαφή προστιθέμενη αξία· τονίζει ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ δεν πρέπει επ’ ουδενί να υποκαταστήσει τους εθνικούς προϋπολογισμούς για τις πολιτικές ασύλου·

29.

υπογραμμίζει τα προβλήματα που συνδέονται με τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων, όσον αφορά τα εμπόδια στην πρόσβαση σε ακριβείς πληροφορίες και χρηματοδότηση, τον καθορισμό ρεαλιστικών και ειδικά προσαρμοσμένων στόχων και την εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων παρακολούθησης· συνιστά τη θέσπιση εγγυήσεων για την αποφυγή των αλληλεπικαλύψεων, τη σαφή κατανομή της χρηματοδότησης και τη διεξοδική εξέταση της προστιθέμενης αξίας των δραστηριοτήτων καθώς και των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων·

30.

τονίζει τη σημασία της αυστηρής εποπτείας όσον αφορά τη χρήση και διαχείριση των πόρων, βάσει συγκεκριμένων ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών και κριτηρίων, προκειμένου να αποφεύγεται η ανορθολογική κατανομή ανθρώπινων και οικονομικών πόρων και να διασφαλίζεται η τήρηση των καθορισμένων στόχων· επικροτεί, εν προκειμένω, τη σύσταση κοινού συστήματος αξιολόγησης και παρακολούθησης·

31.

προτρέπει τα κράτη μέλη, με τη βοήθεια της Επιτροπής, να διασφαλίσουν την πλήρη αξιοποίηση των υφιστάμενων δυνατοτήτων αλληλοσυμπλήρωσης μεταξύ άλλων διαθέσιμων χρηματοδοτικών μέσων, όπως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και άλλα διαρθρωτικά ταμεία, ώστε να εξευρεθεί μια ολιστική προσέγγιση στη χρηματοδότηση των πολιτικών που σχετίζονται με το άσυλο·

32.

επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να προβεί σε ολοκληρωμένη αξιολόγηση του συστήματος του Δουβλίνου το 2014, εξετάζοντας τον αντίκτυπό του σε νομικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του αντικτύπου στην κατάσταση των γυναικών που αιτούνται άσυλο· θεωρεί ότι απαιτείται περαιτέρω προβληματισμός ως προς την ανάπτυξη ενός δίκαιου μηχανισμού επιμερισμού των αρμοδιοτήτων προκειμένου να καθορίζεται ποιο κράτος μέλος θα πρέπει να είναι υπεύθυνο για τη διεκπεραίωση αιτήσεων ασύλου, πράγμα που θα επέτρεπε την παροχή ταχείας και αποτελεσματικής πρακτικής υποστήριξης στα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και επωμίζονται δυσανάλογα βάρη·

33.

θεωρεί ότι ο κανονισμός του Δουβλίνου, ο οποίος διέπει την κατανομή των αρμοδιοτήτων όσον αφορά τις αιτήσεις ασύλου, επιβαρύνει δυσανάλογα τα κράτη μέλη που αποτελούν σημεία εισόδου στην ΕΕ, και δεν προβλέπει τη δίκαιη κατανομή των αρμοδιοτήτων στον τομέα του ασύλου μεταξύ των κρατών μελών· επισημαίνει ότι το σύστημα του Δουβλίνου, όπως έχει εφαρμοστεί μέχρι τώρα, σε ένα πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από διαφορετικά συστήματα ασύλου και ανεπαρκή επίπεδα εφαρμογής του κεκτημένου στον τομέα του ασύλου, έχει οδηγήσει στην άνιση μεταχείριση των αιτούντων άσυλο στην ΕΕ, με αρνητικό παράλληλα αντίκτυπο στην οικογενειακή επανένωση και στην κοινωνική ένταξη· τονίζει, επίσης, τις ελλείψεις του από άποψη αποδοτικότητας και σχέσης κόστους/οφέλους, δεδομένου ότι περισσότερες από τις μισές συμφωνημένες μεταφορές δεν πραγματοποιούνται ποτέ και ότι εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικός αριθμός πολλαπλών αιτήσεων· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι αιτούντες άσυλο που επιστρέφονται σε κάποιο κράτος μέλος δυνάμει του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙ δεν τυγχάνουν δυσμενούς μεταχείρισης απλώς και μόνο επειδή είναι μεταφερθέντες στο πλαίσιο του Δουβλίνου ΙΙ·

34.

τονίζει ότι η συναφής νομολογία βρίσκεται ήδη σε διαδικασία υπονόμευσης της λογικής του συστήματος του Δουβλίνου· θεωρεί ότι ενώ παρέχει μια απάντηση σε μεμονωμένες περιπτώσεις, η νομολογία δεν καταφέρνει να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες που παρουσιάζονται κατά την εφαρμογή του κεκτημένου σχετικά με το άσυλο· αναγνωρίζει την ανάγκη να διασφαλίσουν τα κράτη μέλη τη συμμόρφωση των συστημάτων ασύλου στους ενωσιακούς και διεθνείς κανόνες και επικροτεί, επομένως, τις προσπάθειες να συμπεριληφθούν πρόσθετα κριτήρια στον κανονισμό Δουβλίνο ΙΙ, ώστε να μετριασθούν οι ανεπιθύμητες επιπτώσεις του συστήματος· πιστεύει ότι στις συζητήσεις για τον προσδιορισμό των αρμόδιων κρατών μελών θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη ήδη αντιμετωπίζουν δυσανάλογες πιέσεις και ότι ορισμένα συστήματα ασύλου είναι μερικώς ή πλήρως δυσλειτουργικά·

35.

θεωρεί πολύ σημαντικό τον περαιτέρω διάλογο όσον αφορά τον επιμερισμό των αρμοδιοτήτων σχετικά με τους αιτούντες άσυλο και τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας, που θα αφορά μεταξύ άλλων τη χρήση εργαλείων, όπως η από κοινού διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου (εφεξής «από κοινού διεκπεραίωση») και τα προγράμματα μετεγκατάστασης·

36.

θεωρεί ότι η από κοινού διεκπεραίωση θα μπορούσε να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για την αλληλεγγύη και τον επιμερισμό σε διάφορες περιπτώσεις, ιδιαίτερα όπου τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν σημαντικές ή ξαφνικές εισροές αιτούντων άσυλο ή όπου υπάρχει σημαντικός όγκος συσσωρευμένων αιτήσεων λόγω καθυστερήσεων ο οποίος επιβραδύνει και υπονομεύει τη διαδικασία για το άσυλο εις βάρος των αιτούντων άσυλο· η από κοινού διεκπεραίωση θα μπορούσε να αποτρέψει ή να διορθώσει προβλήματα σχετικά με την ικανότητα, να μειώσει την επιβάρυνση και το κόστος που συνεπάγεται η διεκπεραίωση αιτήσεων ασύλου, να επισπεύσει τη διαδικασία διεκπεραίωσης των αιτήσεων και να διασφαλίσει έναν δικαιότερο επιμερισμό των αρμοδιοτήτων διεκπεραίωσης αιτήσεων ασύλου· τονίζει ότι η από κοινού διεκπεραίωση προϋποθέτει σαφή επιμερισμό των αρμοδιοτήτων μεταξύ των εμπλεκομένων κρατών μελών, ώστε να αποφεύγεται η μετατόπιση των αρμοδιοτήτων, και ότι τα κράτη μέλη παραμένουν αρμόδια για τη λήψη αποφάσεων· σημειώνει ότι αυτό θα πρέπει να συμπληρώνεται από ένα σύστημα διασφάλισης πιο ισότιμου επιμερισμού αρμοδιοτήτων μετά τη διεκπεραίωση των αιτήσεων·

37.

επικροτεί τη μελέτη σκοπιμότητας που εκπόνησε η Επιτροπή για τη διερεύνηση των νομικών και πρακτικών επιπτώσεων της από κοινού διεκπεραίωσης στην επικράτεια της Ένωσης, δεδομένου ότι χρειάζονται διευκρινίσεις σχετικά με μια σειρά ζητημάτων·

38.

επισημαίνει ότι η από κοινού διεκπεραίωση δεν συνεπάγεται απαραίτητα κοινή απόφαση, αλλά θα μπορούσε να περιλαμβάνει υποστήριξη και κοινή διεκπεραίωση όσον αφορά άλλα ζητήματα της διαδικασίας ασύλου, όπως η ταυτοποίηση, η προπαρασκευή των πρωτοβάθμιων διαδικασιών, οι συνεντεύξεις ή η αξιολόγηση της πολιτικής κατάστασης στη χώρα προέλευσης·

39.

τονίζει ότι η από κοινού διεκπεραίωση θα πρέπει να παρέχει προστιθέμενη αξία όσον αφορά την ποιότητα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, διασφαλίζοντας και διευκολύνοντας δίκαιες, αποτελεσματικές και ταχείες διαδικασίες· υπογραμμίζει το γεγονός ότι η βελτίωση των διαδικασιών για το άσυλο εξ αρχής (επικέντρωση στην αρχή της διαδικασίας/«frontloading») μπορεί να μειώσει τη διάρκεια και το κόστος της διαδικασίας, ωφελώντας κατά συνέπεια τόσο τους αιτούντες άσυλο όσο και τα κράτη μέλη·

40.

τονίζει ότι ένα σύστημα από κοινού διεκπεραίωσης θα πρέπει να σέβεται πλήρως τα δικαιώματα των αιτούντων και να περιέχει ισχυρές εγγυήσεις ως προς αυτό· επιμένει ότι η από κοινού διεκπεραίωση δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιείται για την επίσπευση της διαδικασίας ασύλου εις βάρος της ποιότητάς της· είναι της άποψης ότι η από κοινού διεκπεραίωση θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα αποτελεσματικότερες διαδικασίες για το άσυλο, επίσης προς όφελος του αιτούντα άσυλο, δεδομένου ότι λόγω των αυξημένων διοικητικών ικανοτήτων θα μπορούσε να αναγνωριστεί ταχύτερα η ανάγκη προστασίας του ενδιαφερόμενου·

41.

θεωρεί ότι η EASO θα μπορούσε να διαδραματίσει πολύτιμο ρόλο για τη συγκρότηση, την κατάρτιση και τον συντονισμό ομάδων υποστήριξης για το άσυλο που θα παρέχουν βοήθεια, συμβουλές και συστάσεις για τις πρωτοβάθμιες διαδικασίες·

42.

συνιστά τα προβλεπόμενα συστήματα για την από κοινού διεκπεραίωση να θεσπίσουν προτεραιότητες όσον αφορά τις επιλογές σχετικά με τη χρήση και συνεργασία των συναφών αρχών, και όχι όσον αφορά τη μεταφορά αιτούντων άσυλο·

43.

συνιστά στην EASO να ενθαρρύνει, να διευκολύνει και να συντονίσει τις ανταλλαγές πληροφοριών και τις λοιπές δραστηριότητες που σχετίζονται με την από κοινού διεκπεραίωση·

44.

τονίζει ότι τα προγράμματα επανεγκατάστασης στην ΕΕ και μετεγκατάστασης εντός της ΕΕ συνιστούν συμπληρωματικά μέτρα για την ενίσχυση της προστασίας των αιτούντων άσυλο και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, εκφράζοντας αλληλεγγύη τόσο στο εσωτερικό της ΕΕ όσο και προς τα έξω·

45.

τονίζει ότι, υπό ορισμένες συνθήκες, η μετεγκατάσταση δικαιούχων διεθνούς προστασίας και αιτούντων άσυλο συνιστά μία από τις πλέον απτές μορφές αλληλεγγύης και μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά σε ένα δικαιότερο ΚΕΣΑ· τονίζει ότι ενώ επίσης αποτελεί σαφή έκφραση της δέσμευσης υπέρ της διεθνούς προστασίας και της προαγωγής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέχρι σήμερα λιγοστά κράτη μέλη έχουν αναλάβει πρωτοβουλίες μετεγκατάστασης·

46.

τονίζει τη σημασία σχεδίων, όπως το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μετεγκατάσταση από τη Μάλτα (Eurema) και η επέκταση αυτού, στο πλαίσιο του οποίου δικαιούχοι διεθνούς προστασίας έχουν μετεγκατασταθεί και μετεγκαθίστανται από τη Μάλτα σε άλλα κράτη μέλη, και τάσσεται υπέρ της ανάπτυξης περισσότερων πρωτοβουλιών τέτοιου είδους· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το εν λόγω σχέδιο δεν ήταν όσο επιτυχές αναμενόταν, λόγω της διστακτικότητας των κρατών μελών να συμμετάσχουν· καλεί τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν πιο ενεργά στο σχέδιο Eurema με πνεύμα αλληλεγγύης και επιμερισμού αρμοδιοτήτων· επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής να προβεί σε διεξοδική αξιολόγηση του σχεδίου Eurema και να υποβάλει πρόταση για ένα μόνιμο μηχανισμό της ΕΕ για τη μετεγκατάσταση·

47.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, στη νομοθετική της πρόταση για ένα μόνιμο και αποτελεσματικό μηχανισμού μετεγκατάστασης εντός της ΕΕ, τη δυνατότητα χρήσης μιας κλείδας κατανομής της ΕΕ για τη μετεγκατάσταση των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, με βάση κατάλληλους δείκτες σχετικούς με τις ικανότητες υποδοχής και ενσωμάτωσης των κρατών μελών, όπως το ΑΕΠ, ο πληθυσμός και η εδαφική έκταση των κρατών μελών και το ύψιστο συμφέρον και οι προοπτικές κοινωνικής ένταξης των δικαιούχων· η εν λόγω κλείδα κατανομής της ΕΕ πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τα κράτη μέλη των οποίων το εθνικό σύστημα ασύλου δέχεται ιδιαίτερες και δυσανάλογες πιέσεις ή σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης· υπογραμμίζει ότι μετεγκατάσταση θα εξαρτάται πάντοτε από τη συναίνεση των δικαιούχων διεθνούς προστασίας και ότι η θέσπιση κλείδας κατανομής της ΕΕ θα πρέπει να γίνει με την επιφύλαξη της υποχρέωσης έκαστου κράτους μέλους να εφαρμόζει και να επιβάλλει το υφιστάμενο κεκτημένο της ΕΕ στον τομέα του ασύλου, όσον αφορά τη θεμελίωση του δικαιώματος προστασίας, τις συνθήκες υποδοχής και τις διαδικαστικές εγγυήσεις και να συμμορφώνεται προς όλες τις διεθνείς υποχρεώσεις σε αυτόν τον τομέα·

48.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει ισχυρές διαδικαστικές εγγυήσεις και σαφή κριτήρια στην πρότασή της για ένα μόνιμο πρόγραμμα της ΕΕ για τη μετεγκατάσταση, ώστε να διασφαλισθεί το συμφέρον των δυνητικών δικαιούχων, καθώς και για να μειωθεί η μεταναστευτική πίεση που ασκείται στα κράτη μέλη τα οποία είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα στις μεταναστευτικές ροές. Συνιστά την εξ αρχής συμμετοχή της κοινότητας υποδοχής, της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών αρχών στις πρωτοβουλίες μετεγκατάστασης·

49.

υπογραμμίζει ότι μολονότι η μετεγκατάσταση μπορεί να παράσχει μόνιμες λύσεις για τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας και να αποφορτίσει τα συστήματα ασύλου των κρατών μελών, δεν θα πρέπει να επιφέρει μετατόπιση των αρμοδιοτήτων· επιμένει ότι η μετεγκατάσταση θα πρέπει να περιλαμβάνει σαφείς δεσμεύσεις από τα κράτη μέλη που επωφελούνται από αυτήν, ότι θα αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα κενά προστασίας στα συστήματα ασύλου τους και ότι θα εγγυηθούν υψηλά επίπεδα προστασίας για τα άτομα που παραμένουν στα κράτη μέλη αποστολής όσον αφορά τις συνθήκες υποδοχής, τις διαδικασίες για το άσυλο και την ένταξη·

50.

επικροτεί την παροχή δυνατοτήτων χρηματοδότησης στο πλαίσιο του ΤΑΜ, για τη μετεγκατάσταση αιτούντων άσυλο, και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συμμετέχουν σε εθελοντικές πρωτοβουλίες, σεβόμενα παράλληλα τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο και την ανάγκη συγκατάθεσής τους· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει κατά πόσο είναι εφικτό να αναπτυχθεί ένα σύστημα της ΕΕ για τη μετεγκατάσταση των αιτούντων άσυλο, εξετάζοντας, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα να βασιστεί αυτό σε μια κλείδα κατανομής της ΕΕ που θα λαμβάνει υπόψη αντικειμενικά επαληθεύσιμα κριτήρια, όπως το ΑΕΠ, ο πληθυσμός και η εδαφική έκταση των κρατών μελών καθώς και το ύψιστο συμφέρον και τις προοπτικές κοινωνικής ένταξης των αιτούντων άσυλο· ένα τέτοιο πρόγραμμα θα μπορούσε να εφαρμοστεί ως μέτρο αλληλεγγύης σε καταστάσεις όπου ο αριθμός των αιτούντων άσυλο είναι δυσανάλογα υψηλός σε σχέση με την ικανότητα του συστήματος ασύλου ενός κράτους μέλους ή σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης·

51.

υπενθυμίζει την εντολή της EASO όσον αφορά την προώθηση της μετεγκατάστασης δικαιούχων διεθνούς προστασίας μεταξύ των κρατών μελών, και ζητεί από την υπηρεσία να οικοδομήσει την ικανότητά της για ενεργό υποστήριξη των προγραμμάτων και δραστηριοτήτων μετεγκατάστασης σε στενή συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, μέσω ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών και μέσω δραστηριοτήτων συντονισμού και συνεργασίας·

52.

σημειώνει ότι η Επιτροπή έχει επισημάνει ότι εξετάζει πάντα το ενδεχόμενο ενεργοποίησης του μηχανισμού της οδηγίας για προσωρινή προστασία, όποτε συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις, ιδιαίτερα σε περίπτωση μαζικής εισροής ή επικείμενης μαζικής εισροής εκτοπισθέντων που δεν μπορούν να επιστρέψουν μόνιμα και με ασφάλεια στην χώρα προέλευσής τους· καλεί την Επιτροπή να καταστήσει δυνατή την ενεργοποίηση της εν λόγω οδηγίας ακόμη και σε περιπτώσεις όπου η εκάστοτε εισροή συνιστά μαζική εισροή για τουλάχιστον ένα κράτος μέλος και όχι μόνο όταν συνιστά μαζική εισροή για την ΕΕ στο σύνολό της·

53.

επιμένει ότι η αμοιβαία εμπιστοσύνη βασίζεται σε μια από κοινού κατανόηση των ευθυνών· τονίζει ότι η συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ συνιστά απαραίτητο στοιχείο για να υπάρξει εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών·

54.

τονίζει ότι εάν τα κράτη μέλη συμμορφωθούν προς τις υποχρεώσεις τους σχετικά με τα νόμιμα και θεμελιώδη δικαιώματα, θα ενισχυθεί τόσο η εμπιστοσύνη όσο και η αλληλεγγύη·

55.

τονίζει τη σημασία της διασφάλισης ισχυρών θεμελίων για την αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών, εφόσον αυτή συνδέεται ουσιαστικά με την ανάπτυξη του ΚΕΣΑ και την πραγματική και έμπρακτη αλληλεγγύη·

56.

αναγνωρίζει ότι μολονότι η συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις περί διεθνούς προστασίας ενισχύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη, τούτο δεν έχει απαραίτητα ως αποτέλεσμα την ενιαία εφαρμογή των κανόνων, δεδομένου ότι η ερμηνεία και η εφαρμογή της διεθνούς και της ενωσιακής νομοθεσίας περί ασύλου εξακολουθεί να ποικίλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών, όπως καθίσταται σαφές από την πρόσφατη νομολογία του ΕΔΑΔ και του ΔΕΕ σχετικά με τον κανονισμό του Δουβλίνου· τονίζει ότι είναι ευθύνη της Επιτροπής και των δικαστηρίων να παρακολουθούν και να αξιολογούν την εφαρμογή των κανόνων για το άσυλο σύμφωνα προς το διεθνές και το ενωσιακό δίκαιο·

57.

πιστεύει ότι οι μηχανισμοί έγκαιρης προειδοποίησης που έχουν θεσπιστεί για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση αναδυόμενων προβλημάτων πριν οδηγήσουν σε κρίσεις μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο· θεωρεί εντούτοις ότι θα πρέπει να προβλέπονται και συμπληρωματικές λύσεις ώστε να αποφεύγεται η παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και να διασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία των συστημάτων ασύλου·

58.

τονίζει ότι ενώ μεν οι διαδικασίες επί παραβάσει θα πρέπει να χρησιμοποιούνται αμεσότερα ώστε να εφιστάται η προσοχή στις ευθύνες των κρατών μελών και στην αδυναμία τους να συμμορφωθούν προς το υφιστάμενο κεκτημένο στον τομέα του ασύλου, θα πρέπει να συνοδεύονται από προληπτικά μέτρα, επιχειρησιακά σχέδια και μηχανισμούς εποπτείας, ώστε να παράγονται αποτελέσματα· υπογραμμίζει τη σημασία των τακτικών αξιολογήσεων, του εποικοδομητικού διαλόγου και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών, ως θεμελιωδών στοιχείων που είναι πιθανότερο να οδηγήσουν σε θετικές εξελίξεις στα συστήματα ασύλου όπου εντοπίζονται ελλείψεις· κατά συνέπεια, μπορούν να εφαρμοστούν διάφορες μορφές χρηματοδοτικής και πρακτικής συνδρομής ώστε να εφαρμοστεί με κατάλληλο και ορθό τρόπο η ευρωπαϊκή νομοθεσία σε θέματα ασύλου·

59.

διαπιστώνει ότι το σύστημα του Δουβλίνου βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και ότι η εφαρμογή του ισοδυναμεί με αμοιβαία αναγνώριση των απορριπτικών αποφάσεων μεταξύ των κρατών μελών, δεδομένου ότι μια αίτηση ασύλου μπορεί να εξεταστεί μόνο μία φορά εντός της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει ανακοίνωση σχετικά με ένα πλαίσιο για τη μεταφορά της προστασίας των δικαιούχων διεθνούς προστασίας και την αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων για το άσυλο έως το 2014, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του προγράμματος της Στοκχόλμης·

60.

υπογραμμίζει ότι η διαχείριση της μετανάστευσης μπορεί να αυξήσει την αμοιβαία εμπιστοσύνη και τα μέτρα αλληλεγγύης μόνο εάν συνδυαστεί με μια προσέγγιση ευαίσθητη ως προς τους χρήζοντες προστασίας, στο πλαίσιο της οποίας τα μέτρα διαχείρισης των συνόρων θα εφαρμόζονται με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων των προσφύγων και των ατόμων που ζητούν διεθνή προστασία·

61.

τονίζει ότι οι εγκρίσεις εισόδου και εξόδου διέπονται από καθεστώτα θεώρησης και ότι οι εν λόγω κανόνες εισόδου και εξόδου δεν περιορίζουν με κανέναν τρόπο τη νομική υποχρέωση για παροχή πρόσβασης στο άσυλο·

62.

υπενθυμίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να διευκολύνει την ομαλή άφιξη στην ΕΕ ατόμων που χρήζουν προστασίας, και καλεί αυτή να διερευνήσει νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την πρόσβαση στις διαδικασίες για το άσυλο· επικροτεί, εν προκειμένω, τη δέσμευση της Επιτροπής να εγκρίνει έως το 2013 ανακοίνωση «σχετικά με νέες προσεγγίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε διαδικασίες ασύλου που θα απευθύνονται στις κύριες χώρες διέλευσης»·

63.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στα κοινοβούλια των κρατών μελών και στο Συμβούλιο της Ευρώπης.

3.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 353/25

—

έχοντας υπόψη την επικείμενη ανακοίνωση σχετικά με το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2013,

—

έχοντας υπόψη την υφιστάμενη συμφωνία πλαίσιο για τις σχέσεις μεταξύ του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, και ιδίως το παράρτημα 4 αυτής,

—

έχοντας υπόψη το από 4 Ιουλίου 2012 ψήφισμά του για τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου 2012 (1),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 35 παράγραφος 3 του Κανονισμού του,

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της έκτασης και της φύσης του δημοσίου χρέους η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση δοκιμάζουν όσο ποτέ άλλοτε την ικανότητα διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο κι ότι η κρίση δε θα ξεπεραστεί χωρίς κάποια σημαντική εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης, ιδίως στη ζώνη του ευρώ, με την αντίστοιχη ενίσχυση του δημοκρατικού ελέγχου και της λογοδοσίας·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ρόλος της Επιτροπής είναι να προωθεί το γενικό συμφέρον της Ένωσης, να αναλαμβάνει τις κατάλληλες πρωτοβουλίες προς τούτο, να διασφαλίζει την εφαρμογή των Συνθηκών, να επιβλέπει την υλοποίηση του κοινοτικού δικαίου, να ασκεί συντονιστικές, εκτελεστικές και διαχειριστικές λειτουργίες και να δρομολογεί το νομοθετικό έργο,

1.

καλεί την Επιτροπή να κάνει πλήρη χρήση όλων των εξουσιών της και να προσφέρει την πολιτική καθοδήγηση που απαιτείται για την αντιμετώπιση των πολυάριθμων προβλημάτων που προκαλεί η συνεχιζόμενη κρίση, επιδιώκοντας ταυτόχρονα την επίτευξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και μιας οικονομικής ανάκαμψης θεμελιωμένης στη βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα και σε μια βιώσιμη, αποδοτική και κοινωνικά δίκαιη ημερήσια διάταξη για την αντιμετώπιση της κρίσης·

2.

υπενθυμίζει το αίτημά του της 4 Ιουλίου 2012, περί υποβολής εκ μέρους της Επιτροπής μιας δέσμης νομοθετικών προτάσεων μέχρι τον Σεπτέμβριο, βάσει της"κοινοτικής μεθόδου", στο πλαίσιο των τεσσάρων αξόνων παρέμβασης που προσδιορίζονται στην έκθεση με τίτλο"Οδεύοντας προς μια γνήσια Οικονομική και Νομισματική Ένωση"·

3.

τονίζει ότι η Επιτροπή οφείλει να εκπληρώσει πλήρως το ρόλο της και να ετοιμάσει τις εκθέσεις για τις συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου και Νοεμβρίου 2012, όπου θα ορίζεται ένας σαφής"οδικός χάρτης" και ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την παγίωση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, συμπεριλαμβανομένου ενός ολοκληρωμένου πλαισίου χρηματοπιστωτικής, δημοσιονομικής και οικονομικής πολιτικής, που θα πρέπει να οδηγήσουν σε εύθετο χρόνο σε μια ισχυρότερη πολιτική ένωση, και ιδιαίτερα σε μεγαλύτερη δημοκρατική λογοδοσία και νομιμότητα μέσα από μια τροποποίηση της Συνθήκης·

4.

επισημαίνει τη θέση του Κοινοβουλίου σχετικά με το"νομοθετικό δίπτυχο" ("two-pack"), που θα ενισχύσει τη δημοσιονομική εποπτεία και θα βελτιώσει τη δημοσιονομική πολιτική στη ζώνη του ευρώ, ενώ θα περιέχει διατάξεις που θα επιτρέπουν μια διαφοροποιημένη τακτική δημοσιονομικής εξυγίανσης σε περίπτωση σοβαρής οικονομικής καθοδικής φάσης·

5.

καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την εκπλήρωση των δεσμεύσεων που εκτίθενται στο Σύμφωνο Ανάπτυξης και Απασχόλησης, με σκοπό κυρίως την παροχή κινήτρων για επενδύσεις τύπου αειφόρου ανάπτυξης, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας στο πνεύμα της"Στρατηγικής ΕΕ 2020", ιδίως κατά το σκέλος που αφορά την αποδοτική και βιώσιμη χρήση των πόρων, τέλος δε την εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς· καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει το Πρόγραμμα Εργασίας της του 2013 για να συντάξει μια λεπτομερή αναπτυξιακή ημερήσια διάταξη που θα έχει ως κεντρικό σκοπό να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις και τους επιχειρηματίες να αναπτύξουν κλάδους και υπηρεσίες που θα προσφέρουν μακροπρόθεσμες θέσεις εργασίας και ευημερία· τονίζει σε αυτό το πλαίσιο τη σημασία μιας μεγάλης επέκτασης των ευρωπαϊκών ομολογιακών δανείων χρηματοδότησης έργων, στη βάση μιας συνεργασίας μεταξύ του προϋπολογισμού της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων·

6.

επισημαίνει ακόμη την ανάγκη μιας παρατεταμένης και συμμετρικής μείωσης των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισομερειών και ζητεί να γίνουν σημαντικές αλλαγές στην φορολογική νομοθεσία της ΕΕ, προκειμένου να αντιμετωπισθούν όλες οι πτυχές του προβλήματος των φορολογικών παραδείσων και της φοροδιαφυγής·

7.

καλεί την Επιτροπή να πράξει παν το δυνατόν για να διευκολύνει την ταχεία έγκριση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και των συναφών πολυετών νομοθετικών προγραμμάτων, με την πλήρη συμμετοχή του Κοινοβουλίου και με το δέοντα σεβασμό προς τα συναποφασιστικά δικαιώματά του· υποστηρίζει θερμά την δέσμευση του να καταστεί ο προϋπολογισμός της ΕΕ ο καταλύτης της ανάπτυξης και της απασχόλησης σε όλη την Ευρώπη· καλεί σε αυτό το πλαίσιο την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε ο προϋπολογισμός της ΕΕ να απηχεί πιο άμεσα τις ανάγκες και τους πολιτικούς στόχους της·

8.

τονίζει όμως ότι η μεταρρύθμιση του συστήματος των ιδίων πόρων, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας νέων ιδίων πόρων, είναι ένα βασικό στοιχείο άνευ του οποίου οι προοπτικές έγκρισης ενός νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου θα λιγόστευαν· καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει το αίτημα που έχουν διατυπώσει πολλά κράτη μέλη περί ενισχυμένης συνεργασίας σε αυτό το πεδίο· τονίζει πάντως ότι προτιμότερο είναι να έχει επιτευχθεί μια γενική ομοφωνία μέχρι το τέλος του έτους·

9.

παροτρύνει την Επιτροπή να βελτιώσει τη συνοχή του νομοθετικού της προγράμματος, να βελτιώσει την ποιότητα στη σύνταξη των νομοθετικών της πράξεων, να ενισχύσει τις εκτιμήσεις αντικτύπων για τα νομοσχέδιά της, να προτείνει -όπου αρμόζει- τη χρήση πινάκων συσχέτισης με σκοπό την καλύτερη μεταφορά του κοινοτικού δικαίου στο εσωτερικό δίκαιο, και να υποστηρίξει το Κοινοβούλιο στις διαπραγματεύσεις του με το Συμβούλιο σχετικά με τη χρήση των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων και των εκτελεστικών πράξεων· επαναλαμβάνει τις διαδοχικές εκκλήσεις του περί επαναδιαπραγμάτευσης της Διοργανικής Συμφωνίας του 2003 για τη βελτίωση της νομοθεσίας·

10.

καλεί την Επιτροπή να λάβει δεόντως γνώση των θέσεων του Κοινοβουλίου για κάθε χωριστό τομέα, όπως αυτές που εκτίθενται κατωτέρω στο μέρος 2·

11.

τονίζει τη ζωτική σημασία της σωστής και έγκαιρης εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου μέσω της εθνικής νομοθεσίας και καλεί την Επιτροπή να κινεί, όποτε χρειασθεί, διαδικασίες επί παραβάσει για να διασφαλίσει την κατάλληλη μεταφορά και την αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας·

12.

καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για την καθιέρωση υποχρεωτικών δηλώσεων εθνικής διαχείρισης που θα υπογράφονται στο κατάλληλο πολιτικό επίπεδο και θα καλύπτουν τα υπό κοινή διαχείριση κεφάλαια της ΕΕ · ζητεί συνεχείς ενέργειες για την απλοποίηση των προγραμμάτων της ΕΕ, ιδίως στο πεδίο της έρευνας και καινοτομίας· καλεί την Επιτροπή να εποπτεύει στενά τη χρήση των μηχανισμών χρηματοοικονομικής τεχνικής (FEIs)· ζητεί συστηματικές, τακτικές και ανεξάρτητες αξιολογήσεις, που να επαληθεύουν ότι όλες οι δαπάνες επιτυγχάνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα με οικονομικά αποδοτικό τρόπο·

13.

αναμένει από την Επιτροπή ότι θα υποβάλει εγκαίρως τα σχέδια διορθωτικών προϋπολογισμών που θα χρειαστούν προκειμένου τα επίπεδα των πληρωμών να αντιστοιχούν στα μέτρα που συμφωνήθηκαν κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου 2012 για την τόνωση της οικονομικής μεγέθυνσης, και να επαρκούν για την εκπλήρωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων·

14.

καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να συγκεντρώνει την προσοχή της στη βελτίωση της διακυβέρνησης της ενιαίας αγοράς, να δώσει μια νέα ώθηση στο έργο της διοικητικής απλοποίησης, να εξετάσει τη δυνατότητα να υποβάλλει όπου χρειάζεται κανονισμούς αντί οδηγιών ώστε να επιτυγχάνει την αναλογικότητα των προτεινόμενων μέτρων, και να εποπτεύει την επιτελούμενη πρόοδο στην πλήρη εφαρμογή των κεκτημένων της ενιαίας αγοράς, ειδικά στον τομέα των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας συντομευμένων διαδικασιών επί παραβάσει· τονίζει ότι πρέπει να συνυπολογίζονται δεόντως οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πτυχές της ενιαίας αγοράς·

15.

αναμένει τις προτάσεις της Επιτροπής για την Β' Πράξη περί Ενιαίας Αγοράς, με δράσεις προτεραιότητας για την τόνωση της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της εμπιστοσύνης απέναντι στην ενιαία αγορά· την προτρέπει να εφαρμόσει τη μέθοδο της ενισχυμένης συνεργασίας όπου τούτο είναι πρόσφορο και αναγκαίο·

16.

καλεί την Επιτροπή να είναι πιο συστηματική κατά την αξιολόγηση των επιπτώσεων των προτάσεών της επί των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων από τις οποίες η Ευρώπη προσδοκά τη δημιουργία πολλών νέων θέσεων εργασίας· καλεί επ' αυτού την Επιτροπή να αποθαρρύνει ενεργά το"χρύσωμα" της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε εθνικό επίπεδο, που στρεβλώνει τους όρους ανταγωνισμού σε επίπεδο ενιαίας αγοράς· ζητεί την περαιτέρω μείωση των γραφειοκρατικών βαρών·

17.

επιβεβαιώνει την υποστήριξή του στο βάρος που η Επιτροπή δίνει στην"ψηφιακή ατζέντα"· ζητεί να υποβληθούν προτάσεις για την παροχή περισσότερων διασυνοριακών υπηρεσιών στους καταναλωτές σε ολόκληρη την ΕΕ·

18.

υπενθυμίζει την ανάγκη μιας ουσιαστικής αναθεώρησης της γενικής οδηγίας για την Ασφάλεια των Προϊόντων (οδηγία 2001/95/ΕΚ (2) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου) κατά τρόπο που θα εγγυάται την υγεία και ασφάλεια των καταναλωτών αλλά και που θα διευκολύνει το εμπόριο, ιδίως για τις ΜΜΕ· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για μια "εγκάρσια" νομοθεσία περί εποπτείας των αγορών για όλα τα προϊόντα· ζητεί ακόμη τη δυνατότητα αποτελεσματικών προσφυγών στον τομέα των λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και μια κοινή "οριζόντια" συντονισμένη προσέγγιση, με σκοπό την προστασία των καταναλωτών·

19.

καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τη μεταρρύθμιση στο θέμα των δικαιωμάτων αντιγραφής (copyright), κατά τρόπο που να ταιριάζει με τις συνθήκες του διαδικτυακού περιβάλλοντος και να βασίζεται στην κοινωνική αποδοχή, με το δέοντα σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, μαζί με την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης των δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας, ώστε να δοθεί ώθηση στην οικονομική μεγέθυνση και στη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη· καλεί την Επιτροπή, όταν υποβάλει την πρότασή της για την αναθεώρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας εμπορικών σημάτων, να συνεκτιμήσει τα νομικά προβλήματα που παρουσιάσθηκαν κατά την αντιπαράθεση σχετικά με την ACTA (εμπορική συμφωνία για την καταπολέμηση της παραποίησης)·

20.

καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει την κανονιστική συμπεριφορά της απέναντι στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και στις μικροσκοπικές επιχειρήσεις, διαμορφώνοντας τη νομοθεσία βάσει των δικών τους αναγκών και επίσης προωθώντας τη θέσπιση των κατάλληλων εξαιρέσεων·

21.

τονίζει την ανάγκη εφαρμογής του "οδικού χάρτη" για μια Ευρώπη που θα χρησιμοποιεί αποδοτικά τους πόρους, ώστε να δημιουργηθούν τα κίνητρα για την ανάπτυξη της "πράσινης οικονομίας", την προαγωγή της βιοποικιλότητας και τον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης μέτρων αποδοτικής χρήσης των πόρων σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η "Στρατηγική ΕΕ 2020"·

22.

πιστεύει ότι το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο πρέπει να αποτελέσει την ευκαιρία ώστε κάθε κράτος μέλος να δίνει λόγο για τις δεσμεύσεις του σχετικά με τη "Στρατηγική ΕΕ 2020", το "Σύμφωνο για το Ευρώ+" και άλλους σημαντικούς στόχους της ΕΕ·

23.

καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει χωρίς καθυστέρηση προτάσεις για την αντιμετώπιση των αδυναμιών του ισχύοντος Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών, ώστε να αποτραπεί η κατάρρευση του συστήματος·

24.

καλεί την Επιτροπή να υποβάλει ένα λεπτομερές σχέδιο δράσης για μέτρα που θα αποσκοπούν στη δημιουργία μιας πλήρως ενοποιημένης και διασυνδεδεμένης ενιαίας ενεργειακής αγοράς, και τονίζει τη σημασία του να αποκτήσει η ΕΕ ένα σύγχρονο δίκτυο υποδομών·

25.

καλεί την Επιτροπή να θέσει σε εφαρμογή τον "οδικό χάρτη" για τη μετάβαση σε μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα μέχρι το έτος 2050, συμπεριλαμβανομένων των ενδιάμεσων φάσεων·

26.

καλεί την Επιτροπή να σχεδιάσει μια στρατηγική για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την άνοδο των ενεργειακών τιμών σε ό,τι αφορά τα μέλη της κοινωνίας·

27.

πιστεύει ότι η κρίση πρέπει να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία για τον μετασχηματισμό του αναπτυξιακού προτύπου της κοινωνίας, προς την κατεύθυνση μιας άκρως αποτελεσματικής οικονομίας, βασισμένης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ανθεκτικής στις κλιματικές αλλαγές· υπογραμμίζει την ανάγκη του να υποβάλει η Επιτροπή συγκεκριμένες προτάσεις για μια δέσμη μέτρων στους τομείς της ενέργειας και του κλιματικού, εν όψει του έτους 2030, που να βασίζεται στους σημερινούς τρεις πυλώνες (μείωση αερίων θερμοκηπίου, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ενεργειακή αποδοτικότητα)·

28.

υποστηρίζει το βάρος που δίνει η Επιτροπή στην ανάγκη εκσυγχρονισμού του ευρωπαϊκού δικτύου συνδυασμένων μεταφορών, ως ζωτικού στοιχείου για την επιτυχία της εσωτερικής αγοράς· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να υποστηρίζει το σιδηρόδρομο και να επεκτείνει τις αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων στα πεδία των πιστοποιήσεων ασφαλείας και της εναρμόνισης του σιδηροδρομικού τροχαίου υλικού·

29.

θεωρεί λυπηρή την αδυναμία πλήρους εφαρμογής της Πρωτοβουλίας του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού, και καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της σε αυτό το θέμα·

30.

επικροτεί θερμά την προσοχή που δίνει η Επιτροπή στο θέμα της ανεργίας των νέων και τις προτάσεις της για βελτίωση της ικανότητας της ΕΕ να προωθεί την εκπαίδευση και την κατάρτιση· αναμένει, στο πλαίσιο της γενικής ανακοίνωσης σχετικά με τη δέσμη μέτρων για την απασχόληση, να ορισθούν σαφείς στόχοι και σαφή χρονοδιαγράμματα και να διατυπωθούν συγκεκριμένες προτάσεις για τα ζητήματα της κινητικότητας των νέων, της "εγγύησης για τη νεολαία" ("Youth Guarantee"), του ποιοτικού πλαισίου της πρακτικής εξάσκησης, των γλωσσικών γνώσεων, και της νεανικής επιχειρηματικότητας· αναμένει επίσης συγκεκριμένα μέτρα για τη μείωση της φτώχειας, για τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας και για τη θέσπιση κοινωνικών προτύπων, ώστε να μπορεί να εφαρμόζεται μια ισορροπημένη πολιτική ευέλικτης αλλά και εξασφαλισμένης εργασίας ("flexicurity") ’ σε όσα κράτη μέλη το επιθυμούν, και ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην απασχόληση των ατόμων με αναπηρίες, στο πλαίσιο μιας γηράσκουσας κοινωνίας·

31.

τονίζει τη σημασία των επενδύσεων σε ανθρώπινο κεφάλαιο και σε έρευνα-ανάπτυξη, και της κατάλληλης εκπαίδευσης και κατάρτισης προκειμένου να διευκολυνθεί η επαγγελματική κινητικότητα· ζητεί επίσης να μελετηθούν περισσότερο τα θέματα της βίας κατά των γυναικών και της σωματεμπορίας·

32.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του για μια ισχυρή πολιτική επί θεμάτων συνοχής σε ευρωπαϊκή κλίμακα μετά το έτος 2013, που θα επιβάλει έναν εξορθολογισμό στα υφιστάμενα ταμεία και προγράμματα, θα εξασφαλίσει τη δέουσα χρηματοδότηση, θα στηρίζεται στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, και θα είναι στενά ευθυγραμμισμένη με τους στόχους της "Στρατηγικής ΕΕ 2020"· τονίζει την ανάγκη βελτίωσης της αποδοτικότητας και των δυνατοτήτων ταχείας αντίδρασης του Ταμείου Συνοχής και αναμένει προτάσεις προς το σκοπό αυτό· είναι πεπεισμένο ότι μπορεί να βρεθεί, με τον κατάλληλο τρόπο, κοινό έδαφος για τις ευρωπαϊκές πολιτικές συνοχής αφενός και έρευνας-ανάπτυξης αφετέρου, οι οποίες πρέπει να αποσκοπούν στην οικονομική μεγέθυνση και στην ανταγωνιστικότητα, τηρώντας παράλληλα τις αρχές της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, καθώς και της αριστείας·

33.

υποστηρίζει πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ που θα συμπληρώνουν τις εθνικές προσπάθειες για αύξηση των μικροπιστώσεων και προαγωγή της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, τομείς που παρέχουν υπηρεσίες οι οποίες αυτή τη στιγμή δεν παρέχονται επαρκώς από τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα·

34.

επικροτεί την δυναμικότερη στάση που υιοθέτησε η Επιτροπή για την προστασία του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε όλη την ΕΕ· ζητεί να γίνει μια αναθεώρηση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ώστε να εξασφαλισθεί μια πιο αποτελεσματική εποπτεία και εφαρμογή του Χάρτη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να ευθυγραμμισθεί αυτός ο τελευταίος με τη Συνθήκη της Λισαβόνας· στηρίζει την Επιτροπή στις διαπραγματεύσεις της για την ένταξη της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·

35.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την εφαρμογή της οδηγίας περί εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής (οδηγία 2000/43/ΕΚ (3) του Συμβουλίου) και τη μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο της απόφασης-πλαίσιο για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου (απόφαση πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ (4) του Συμβουλίου), και θεωρεί λυπηρό το ότι το κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο των εθνικών στρατηγικών ένταξης των Ρομά δεν είναι ακόμη νομικά δεσμευτικό·

36.

καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε να διαφυλαχθεί η ελεύθερη μετακίνηση και να γίνει πλήρως σεβαστό το "κεκτημένο" του Schengen· τονίζει την ανάγκη αντικατάστασης των ακατάλληλων αξιολογήσεων από ομοτίμους από τα κράτη μέλη και ζητεί από την Επιτροπή να αναλάβει την πλήρη ευθύνη για την εποπτεία των κανόνων Schengen· χαιρετίζει την εκ μέρους της Επιτροπής υποστήριξη της θέσης του σχετικά με τη νομική βάση των κανόνων του Schengen·

37.

θεωρεί λυπηρή την απουσία νομοθετικής πρότασης για μια ενισχυμένη ενδοευρωπαϊκή αλληλεγγύη στον τομέα του ασύλου· ζητεί μια νομοθετική πρόταση για τη θέσπιση ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος παροχής ασύλου που θα συνδυάζει ευθύνη και αλληλεγγύη·

38.

τονίζει τη σημασία του να εγκριθούν ο κανονισμός για ένα γενικό πλαίσιο προστασίας των δεδομένων και η οδηγία περί προστασίας των δεδομένων στους τομείς της πρόληψης, του εντοπισμού, της διερεύνησης ή της δίωξης ποινικών πράξεων, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα οποιαδήποτε περαιτέρω αντιτρομοκρατικά μέτρα θα πληρούν υψηλές προδιαγραφές σεβασμού του ιδιωτικού απορρήτου και προστασίας των δεδομένων· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει μια αναθεώρηση της οδηγίας περί Διατήρησης Δεδομένων (οδηγία 2006/24/ΕΚ (5) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)·

39.

υποστηρίζει θερμά τη σημασία που η Επιτροπή δίνει στην υλοποίηση φιλικών προς τους πολίτες πρωτοβουλιών στο πλαίσιο της πρότασης απόφασης για το Ευρωπαϊκό Έτος των Πολιτών (2013) (COM(2011)0489) με σκοπό την περαιτέρω συνειδητοποίηση εκ μέρους των πολιτών των πλεονεκτημάτων που απορρέουν από την ευρωπαϊκή ιθαγένεια·

40.

λαμβάνει γνώση της συνεχιζόμενης μεταρρύθμισης της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής· χαιρετίζει τη δέσμευση που ανέλαβε η Επιτροπή για την προαγωγή μιας ισορροπημένης και ενοποιημένης προσέγγισης που και θα διαφυλάξει την αειφόρο και αποδοτική παραγωγή ποιοτικών και φθηνών τροφίμων και θα σέβεται την αξία του τοπίου από άποψη περιβάλλοντος και κληρονομιάς· ζητεί να ευθυγραμμιστεί στενότερα η ΚΓΠ με τη "Στρατηγική ΕΕ 2020" ώστε να ενθαρρύνει την καινοτομία στη γεωργία και να βελτιώσει τη βιωσιμότητα, την ίση μεταχείριση και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

41.

τονίζει ότι η μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής πρέπει να είναι φιλόδοξη, ώστε να επιτύχει βιώσιμα και, μακροπρόθεσμα, υγιή ιχθυαποθέματα· καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε το άρθρο 43(2) της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) να αποτελέσει τη νομική βάση των προτάσεών της και να περιορίσει τη χρήση του άρθρου 43(3) στις προτάσεις που συνδέονται αυστηρώς με τον καθορισμό και την κατανομή αλιευτικών δυνατοτήτων· υπενθυμίζει την αντίθεσή του στην πρακτική της απόρριψης αλιευμάτων και στα άστοχα και δαπανηρά μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση της αλιευτικής ικανότητας·

42.

καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να συνεργαστούν και να προτείνουν καλά συντονισμένες πρωτοβουλίες στο Συμβούλιο στον τομέα της κοινής εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής επί θεμάτων ασφαλείας· καλεί την Επιτροπή να συνενώσει όλες τις σχετικές δραστηριότητες και υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένης της αναπτυξιακής πολιτικής, προκειμένου να επιτύχει την υλοποίηση των διεθνών στόχων της Συνθήκης της Λισαβόνας, και ειδικότερα του άρθρου 208 ΣΛΕΕ, που αφορά τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής, με παράλληλη προσήλωση στις αξίες επί των οποίων οικοδομήθηκε η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση·

43.

αναμένει νομοθετικές πρωτοβουλίες για την αναθεώρηση των νομικών βάσεων της επόμενης γενεάς μηχανισμών εξωτερικής οικονομικής βοήθειας, με πλήρη ενεργοποίηση του συστήματος των κατ' εξουσιοδότηση πράξεων· ζητεί περισσότερη ευελιξία κατά την εκταμίευση της οικονομικής βοήθειας υπό περιστάσεις κρίσης·

44.

αναμένει ότι η Επιτροπή θα υποστηρίξει τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα σέβεται τις αξίες της Ένωσης και αναλαμβάνει τη δέσμευση να τις προάγει, λαμβανομένης υπόψη ταυτόχρονα της υποχρέωσης των υπό ένταξη χωρών να πληρούν τα κριτήρια της Κοπεγχάγης αλλά και της ικανότητας της Ένωσης να τις ενσωματώσει· εκτιμά ότι η Ένωση θα απολέσει το ηθικό της κύρος και την πολιτική της αξιοπιστία σε παγκόσμιο επίπεδο εάν τυχόν κλείσει τις πόρτες της στους γείτονές της· αναμένει από την Επιτροπή ότι θα συνεχίσει τις εργασίες της για τις υπό εξέλιξη ενταξιακές διαπραγματεύσεις·

45.

καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει μια αναπτυξιακή πολιτική πιο εξαρτημένη από τα αποτελέσματα, που θα διασφαλίζει καλύτερη απόδοση της βοήθειας και μεγαλύτερη πολιτική συνοχή καθώς και μεγαλύτερο συντονισμό των δωρητών σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο και, όλο και περισσότερο, με τους αναδυόμενους παγκόσμιους αναπτυξιακούς πρωταγωνιστές· τονίζει την ανάγκη δημιουργίας ενός ειδικού "καταπιστευτικού ταμείου" (trust fund) για την αντιμετώπιση του προβλήματος του υποσιτισμού στις αναπτυσσόμενες χώρες και για την έναρξη μιας διαδικασίας διαβουλεύσεων σχετικά με το φαινόμενο της "αρπαγής γαιών" (land grabbing)· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής βοήθειας στο πλαίσιο των ενδεχόμενων Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας για μετά το 2015·

46.

εκτιμά πως το αμοιβαίο και ισορροπημένο άνοιγμα των αγορών είναι ένας στρατηγικός πολιτικός μηχανισμός για την εσωτερική μεγέθυνση και απασχόληση της ΕΕ· τονίζει τη σημασία της συμμετοχής του Κοινοβουλίου σε όλες τις φάσεις των διαπραγματεύσεων και παραμένει προσηλωμένο στην αρχή της πολυμερούς προσέγγισης στον τομέα του διεθνούς εμπορίου· τονίζει τη σημασία της καταπολέμησης του προστατευτισμού τόσο σε πολυμερές επίπεδο όσο και στο επίπεδο της κάθε εμπορικής συμφωνίας·

47.

υποστηρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής σε όλες τις υπό εξέλιξη διμερείς και περιφερειακές εμπορικές διαπραγματεύσεις· αναγνωρίζει την ανάγκη συνέχισης της προόδου εν όψει της σύναψης διμερών συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών με σημαντικούς εταίρους·

48.

τονίζει τη σημασία που αποδίδει στην ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προδιαγραφών και της κοινωνικής ευθύνης των εταιριών σε όλες τις διεθνείς πολιτικές, μαζί με σαφείς κανόνες που θα απαιτούν μια υπεύθυνη συμπεριφορά εκ μέρους των ευρωπαϊκών εταιριών·

49.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

3.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 353/31

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 184 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα το άρθρο 1 για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το άρθρο 3 για το δικαίωμα στην ακεραιότητα του προσώπου, στο οποίο προβλέπεται «η απαγόρευση της μετατροπής του ανθρωπίνου σώματος και αυτών των ιδίων των μερών του σε πηγή κέρδους»,

—

έχοντας υπόψη τη δεύτερη έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για την εθελοντική και μη αμειβόμενη δωρεά ιστών και κυττάρων (COM(2011)0352),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2010/53/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 2010 σχετικά με τα πρότυπα ποιότητας και ασφαλείας των ανθρωπίνων οργάνων που προορίζονται για μεταμόσχευση (1),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Μαΐου 2010 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής: Σχέδιο δράσης σχετικά με τη δωρεά και τη μεταμόσχευση οργάνων (2009-2015): Ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών (2),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1394/2007 (3) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Νοεμβρίου 2007, για τα φάρμακα προηγμένων θεραπειών και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/83/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 726/2004,

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2004/23/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 31ης Μαρτίου 2004 για τη θέσπιση προτύπων ποιότητας και ασφάλειας για τη δωρεά, την προμήθεια, τον έλεγχο, την επεξεργασία, τη συντήρηση, την αποθήκευση και τη διανομή ανθρώπινων ιστών και κυττάρων (4),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/17/ΕΚ της Επιτροπής της 8ης Φεβρουαρίου 2006 (5) σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2004/23/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά ορισμένες τεχνικές απαιτήσεις για τη δωρεά, την προμήθεια και τον έλεγχο ανθρώπινων ιστών και κυττάρων,

—

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας σχετικά με τη μεταμόσχευση ανθρώπινων κυττάρων, ιστών και οργάνων,

—

έχοντας υπόψη τη σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιοϊατρική, καθώς και το συμπληρωματικό της πρωτόκολλο σχετικά με τη μεταμόσχευση οργάνων και ιστών ανθρώπινης προέλευσης,

—

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Οβιέδο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιοϊατρική και το πρόσθετο πρωτόκολλό της σχετικά με τη μεταμόσχευση ανθρώπινων οργάνων και ιστών,

—

έχοντας υπόψη τα ευρωπαϊκά στοιχεία σχετικά με τη δωρεά ιστών, αιμοποιητικών και αναπαραγωγικών κυττάρων και τις δραστηριότητες μεταμόσχευσης της έκθεσης του ευρωπαϊκού μητρώου οργάνων, ιστών και κυττάρων για το 2010,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2005 σχετικά με το εμπόριο ανθρώπινων ωαρίων (6),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A7-0223/2012),

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ιστοί και κύτταρα που λαμβάνονται από δωρεές, όπως δέρμα, οστά, τένοντες, κερατοειδείς και αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα, χρησιμοποιούνται ολοένα συχνότερα σε ιατρικές θεραπείες και ως πρώτη ύλη για φάρμακα προηγμένης θεραπείας (advanced therapy medicinal products (ATMP))· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 2004/23/ΕΚ ορίζει ότι τα κράτη μέλη προσπαθούν να διασφαλίζουν τις εθελοντικές και μη αμειβόμενες δωρεές ιστών και κυττάρων και προσπαθούν επίσης να διασφαλίζουν ότι η προμήθεια ιστών και κυττάρων καθεαυτή διεξάγεται σε βάση μη κερδοσκοπική· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόκειται για σαφή νομική υποχρέωση και ότι εάν ένα κράτος μέλος δεν συμμορφώνεται με την αρχή αυτή μπορεί να κινηθεί διαδικασία για παράβαση·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 12, παράγραφος 1, της οδηγίας 2004/23/ΕΚ, τα κράτη μέλη υποβάλλουν ανά τριετία στην Επιτροπή εκθέσεις για την πρακτική της εθελοντικής και μη αμειβόμενης δωρεάς·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι 27 από τις 29 χώρες που υπέβαλαν έκθεση εφαρμόζουν κάποιου είδους διατάξεις που διέπουν την αρχή της εθελοντικής και μη αμειβόμενης δωρεάς ιστών και κυττάρων (δεσμευτικές ή μη)·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι 13 χώρες διαθέτουν κατευθυντήριες αρχές όσον αφορά τη δυνατότητα παροχής κάποιας μορφής αποζημίωσης ή κινήτρου σε δωρητές ιστών και κυττάρων·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι 19 χώρες αναφέρουν ότι παρέχουν κάποιας μορφής αποζημίωση ή κίνητρο σε ζώντες δότες ιστών και κυττάρων (εξαιρουμένων των αναπαραγωγικών κυττάρων)·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι 14 χώρες παρέχουν κάποιας μορφής αποζημίωση ή κίνητρο για τη δωρεά αναπαραγωγικών κυττάρων·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τέσσερις χώρες παρέχουν κάποιας μορφής αποζημίωση ή κίνητρο σε συγγενείς των αποθανόντων δοτών·

H.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημόσια ευαισθητοποίηση και η διάδοση ιατρικών πληροφοριών οι οποίες είναι σαφείς, αμερόληπτες και έχουν θεμελιωθεί και συναχθεί επιστημονικά σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδίως στο άμεσο περιβάλλον του ασθενούς, διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση της υποστήριξης της κοινής γνώμης και την αύξηση των ποσοστών δωρεάς ιστών και κυττάρων·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να απαγορεύεται η προβολή της ανάγκης για ανθρώπινους ιστούς και κύτταρα, καθώς και της διαθεσιμότητάς τους με σκοπό την προσφορά ή την αναζήτηση οικονομικού ή συγκρίσιμου οφέλους·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παράλληλα με τις 11 χώρες που εφαρμόζουν επίσημα πολιτικές για την προώθηση της αυτάρκειας σε ιστούς και κύτταρα, άλλες 17 χώρες έχουν συνάψει διμερείς συμφωνίες με τον ίδιο στόχο του εφοδιασμού σε εθνικό επίπεδο με ανθρώπινους ιστούς και κύτταρα·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει επίσης ύψιστη ηθική σημασία η διασφάλιση, κατά το μέτρο του δυνατού, επαρκούς προσφοράς ιστών και κυττάρων για ιατρικούς σκοπούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαχείριση της προσφοράς ιστών και κυττάρων πρέπει να γίνεται προς το συμφέρον των πολιτών και, συνεπώς, να εποπτεύεται από κρατικούς φορείς·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλειονότητα των χωρών που υποβάλλουν έκθεση διαθέτουν δημόσιους φορείς συλλογής/εφοδιασμού ιστών και κυττάρων ή ένα διπλό σύστημα που περιλαμβάνει τόσο ιδιωτικούς όσο και δημόσιους φορείς συλλογής/εφοδιασμού·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η προμήθεια ανθρώπινων ιστών και κυττάρων διενεργείται από άτομα που έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία πρόγραμμα κατάρτισης που καθορίζεται από ιατρική ομάδα εξειδικευμένη στην προμήθεια ιστών και κυττάρων ή από ίδρυμα ιστών που έχει λάβει άδεια για την προμήθεια·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αφαίρεση ιστών και κυττάρων προς όφελος ληπτών δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί παρά μόνο υπό δύο προϋποθέσεις: πρέπει να γίνεται για ιατρικό ή επιστημονικό και θεραπευτικό σκοπό, και όλα τα στοιχεία που αφαιρούνται πρέπει να αποτελούν αντικείμενο αφιλοκερδούς δωρεάς·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αφαίρεση ιστών και κυττάρων πρέπει να υπόκειται στις εξής αρχές: ανωνυμία (εκτός από την περίπτωση αφαίρεσης από πρόσωπο εν ζωή για συγγενή του), δωρεάν χαρακτήρας, συναίνεση, υποχρέωση δίκαιης κατανομής των προς μεταμόσχευση οργάνων μεταξύ των ασθενών και διασφάλιση της υγείας των δοτών και των ληπτών·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αφαίρεση ιστών και κυττάρων δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί παρά μόνο εφόσον ο δότης έχει προηγουμένως συναινέσει εγγράφως, κατά τρόπο ελεύθερο και έχοντας επίγνωση της κατάστασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω συναίνεση μπορεί να ανακληθεί χωρίς διατυπώσεις και ανά πάσα στιγμή·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση ιστών και κυττάρων για εφαρμογές στο ανθρώπινο σώμα ενέχει κίνδυνο μετάδοσης παθήσεων στους λήπτες· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κίνδυνος αυτός μπορεί να περιορισθεί με την προσεκτική επιλογή και με αξιολόγηση του υποψήφιου δότη πριν από την αφαίρεση με βάση μια ανάλυση οφέλους/κινδύνου, τον εργαστηριακό έλεγχο και την παρακολούθηση κάθε δωρεάς και την εφαρμογή διαδικασιών για την προμήθεια ιστών και κυττάρων σύμφωνα με κανόνες και διαδικασίες που θεσπίζονται και ενημερώνονται με βάση τις καλύτερες διαθέσιμες επιστημονικές συμβουλές·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δωρεά ορισμένων ιστών και κυττάρων ενέχει σοβαρούς κινδύνους για τον δωρητή· λαμβάνοντας υπόψη ότι ιδιαίτερα αυξημένοι είναι οι κίνδυνοι σε περίπτωση δωρεάς ωαρίων λόγω της ορμονοθεραπείας που απαιτείται για την προετοιμασία ενόψει της δωρεάς·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, ο οποίος αποτελεί βασική αρχή για την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει νομικά δεσμευτική ισχύ μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, απαγορεύει τη μετατροπή του ανθρώπινου σώματος και αυτών των ιδίων των μερών του σε πηγή κέρδους·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι θα ήταν ευκταίο όλα τα κράτη μέλη να έχουν δεσμευτικούς κανόνες, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο του ποινικού δικαίου, προκειμένου να τηρείται η εν λόγω δεοντολογική αρχή·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι εξακολουθούν να υφίστανται αμφιβολίες για το κατά πόσον είναι συμβατές με τη συγκεκριμένη δεοντολογική αρχή ορισμένες μορφές αποζημίωσης που χορηγούνται σε περίπτωση δωρεάς, ιδιαίτερα όταν η αποζημίωση χορηγείται στους συγγενείς αποθανόντος δότη·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη αμειβόμενη δωρεά δεν έχει μόνο ηθικό χαρακτήρα αλλά είναι επίσης απαραίτητη για την προστασία της υγείας του δωρητή και του λήπτη, δεδομένου ότι η καταβολή υψηλών χρηματικών ποσών κατά τη διαδικασία της δωρεάς μπορεί να ενθαρρύνει τον δωρητή να προβεί σε ενέργειες που ενέχουν κινδύνους και να τον αποτρέψει να αποκαλύψει κινδύνους στο ιατρικό του/της ιστορικό·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει πληθώρα στοιχείων που καταδεικνύουν ότι σε πολλούς ασθενείς η ετερόλογη μεταμόσχευση ομφαλοπλακουντιακού αίματος έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς και ότι, σύμφωνα με αξιόπιστες αναφορές, σε ορισμένες περιπτώσεις οι αυτόλογες θεραπείες με το συγκεκριμένο είδος κυττάρων ενδέχεται να έχουν επιτυχή έκβαση·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αξιόπιστα μέσα ενημέρωσης έχουν αναφέρει επανειλημμένα ότι, όσον αφορά τους ιστούς και τα κύτταρα, τίθεται ζήτημα παραβίασης της αρχής της μη αμειβόμενης δωρεάς·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα ανίχνευσης κυττάρων και ιστών από τον δωρητή στους λήπτες και αντιστρόφως και η μακροχρόνια παρακολούθηση των εν ζωή δωρητών και ληπτών κυττάρων και ιστών αποτελούν βασικά στοιχεία για τη διαχείριση της ασφάλειας και της ποιότητας·

1.

επικροτεί την παρουσίαση της δεύτερης έκθεσης για την εθελοντική και μη αμειβόμενη δωρεά ιστών και κυττάρων, σύμφωνα με την οποία, μολονότι τα κράτη μέλη έχουν προβεί σε διάφορες ενέργειες για την εφαρμογή της αρχής της μη αμειβόμενης δωρεάς, απομένουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν προς αυτήν την κατεύθυνση·

2.

διαπιστώνει με ανησυχία ότι τα μισά από τα κράτη μέλη δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν σε τακτική βάση έλλειψη ανθρώπινων ιστών και κυττάρων, κυρίως νωτιαίου μυελού, γαμετών και ιστών, όπως ο κερατοειδής χιτώνας και η επιδερμίδα· εκτιμά ότι πρέπει, κατά συνέπεια, να αναθεωρηθούν οι ισχύουσες πολιτικές και οι νομοθεσίες, οι οποίες αποδεικνύονται ανεπαρκείς όσον αφορά την αντιμετώπιση της πρόκλησης για αυτάρκεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

3.

τονίζει ότι η δωρεά πρέπει να είναι οικειοθελής, χωρίς πληρωμή και ανώνυμη (εκτός από την περίπτωση αφαίρεσης από πρόσωπο εν ζωή για συγγενή του) και να διέπεται από νομικούς και δεοντολογικούς κανόνες προστασίας που σέβονται την ακεραιότητα του προσώπου·

4.

καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν μέτρα προστασίας για τους δωρητές εν ζωή και να διασφαλίσουν ότι η δωρεά είναι ανώνυμη (εκτός από την περίπτωση αφαίρεσης από πρόσωπο εν ζωή για συγγενή του), οικειοθελής, παρέχεται ελεύθερα, εν επιγνώσει και χωρίς πληρωμή·

5.

ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί επισταμένως τις εξελίξεις στα κράτη μέλη και να εξετάζει με προσοχή αναφορές από φορείς της κοινωνίας των πολιτών ή μέσα μαζικής ενημέρωσης όσον αφορά την παραβίαση της εν λόγω αρχής, και να αναλαμβάνει την κατάλληλη δράση, συμπεριλαμβανομένων, εάν είναι απαραίτητο, διαδικασιών επί παραβάσει·

6.

θεωρεί ότι έχει ζωτική σημασία να ορίσουν τα κράτη μέλη με σαφήνεια τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να χορηγείται δίκαιη και ανάλογη αποζημίωση, έχοντας υπόψη ότι η αποζημίωση προορίζεται αυστηρά για την κάλυψη του κόστους που συνεπάγεται η δωρεά οργάνων και ιστών, όπως έξοδα ταξιδίου, απώλεια εισοδήματος ή ιατρικά έξοδα που σχετίζονται με την ιατρική αγωγή και πιθανές παρενέργειες, και απαγορεύοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τυχόν οικονομικά κίνητρα ή αποτρέποντας μειονεκτήματα για τον δυνητικό δωρητή· οι εν λόγω αποζημιώσεις πρέπει να καταβάλλονται με διαφανή τρόπο και να ελέγχονται τακτικά·

7.

καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση σχετικά με τις τρέχουσες εθνικές πρακτικές και τα κριτήρια που ισχύουν για τις αποζημιώσεις που καταβάλλονται στους εν ζωή δωρητές, ιδιαίτερα όσον αφορά τη δωρεά ωαρίων·

8.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι κάθε αποζημίωση χορηγούμενη σε δότες είναι σύμφωνη με τις δεοντολογικές αρχές· συνιστά να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στο εν λόγω ζήτημα στην περίπτωση κατά την οποία η αποζημίωση δεν χορηγείται στον δότη αλλά στην οικογένειά του μετά θάνατον·

9.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι ζώντες δότες επιλέγονται με βάση την αξιολόγηση της υγείας και του ιατρικού ιστορικού τους και, κατά περίπτωση, κατόπιν ψυχολογικής αξιολόγησης, βασισμένης σε μια ανάλυση οφέλους/κινδύνου, από ειδικευμένους και καταρτισμένους επαγγελματίες·

10.

καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα προστασίας για τους ανηλίκους και τους ενηλίκους υπό επιτροπεία όσον αφορά την αφαίρεση ιστών και κυττάρων·

11.

τονίζει ότι οι αρχές της διαφάνειας και της ασφάλειας αποτελούν βασικό στοιχείο για την επίτευξη δημόσιας υποστήριξης υψηλού επιπέδου για τις δωρεές· προτρέπει τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ένα σύστημα δωρεάς διαφανές και ασφαλές για τον δότη και τον λήπτη·

12.

ζητεί από όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κανόνες προκειμένου να διασφαλίσουν την ανιχνευσιμότητα των ανθρώπινων ιστών και κυττάρων από τον δωρητή στον ασθενή και αντιστρόφως, καθώς και να δημιουργήσουν ένα σύστημα για τη ρύθμιση του ζητήματος των εισαγωγών ανθρώπινων ιστών και κυττάρων από τρίτες χώρες, διασφαλίζοντας ότι εφαρμόζονται αντίστοιχα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας·

13.

καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού υπέρ της δωρεάς ιστών και κυττάρων και να εξασφαλίσουν τη παροχή ιατρικών πληροφοριών οι οποίες είναι σαφείς, αμερόληπτες και έχουν θεμελιωθεί και συναχθεί επιστημονικά και δεδομένων τα οποία θα του επιτρέψουν να είναι ενημερωμένο όταν προβαίνει σε σχετικές επιλογές· τονίζει ότι οι δωρητές πρέπει να ενημερώνονται πλήρως σχετικά με τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, καθώς και για τις ηθικές, ψυχολογικές, ιατρικές και κοινωνικές συνέπειές τους·

14.

καλεί τα κράτη μέλη να αναλάβουν συντονισμένη δράση για να αποτρέψουν την ανάπτυξη μαύρης αγοράς γαμετών στο Διαδίκτυο, δεδομένου ότι μια τέτοια αγορά θα υπονόμευε την ποιότητα και την ασφάλεια των ιστών και των κυττάρων και θα έθετε νομικά, δεοντολογικά ζητήματα και προβλήματα δημόσιας υγείας·

15.

καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την ανταλλαγή ορθών πρακτικών, ιδίως όσον αφορά τον εφοδιασμό σε ιστούς και κύτταρα, την προστασία της ποιότητας των ιστών και των κυττάρων κατά τη μεταφορά τους, την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη δωρεά και την εκπαίδευση του υγειονομικού προσωπικού·

16.

αναμένει ότι όλα τα κράτη μέλη θα συστήσουν δημόσιες τράπεζες για ιστούς και κύτταρα·

17.

ζητεί τη θέσπιση ευρωπαϊκών προτύπων και προϋποθέσεων για τις ιδιωτικές τράπεζες για ιστούς και κύτταρα·

18.

θεωρεί ότι, για να ικανοποιηθεί η ηθική επιταγή διασφάλισης επαρκούς προσφοράς, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να εξετάσουν τη δυνατότητα σύστασης μιας πανευρωπαϊκής βάσης δεδομένων που θα περιλαμβάνει τους δότες και τους δυνητικούς λήπτες, με σκοπό τη διαχείριση της προσφοράς προς το κοινό όφελος και ενδεχομένως την αποφυγή ελλείψεων·

19.

θεωρεί ότι ο ρόλος των διμερών συμφωνιών έχει εξαιρετική σημασία για τη στήριξη χωρών που αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε ιστούς και κύτταρα ή αδυναμία εύρεσης συμβατών δοτών σε εγχώριο επίπεδο και για να διασφαλίζεται μια περισσότερο ελεύθερη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών όσον αφορά τους ιστούς και τα κύτταρα·

20.

επικροτεί ιδιαίτερα, στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, τον σημαντικότατο ρόλο του ευρωπαϊκού μητρώου οργάνων, ιστών και κυττάρων (Eurocet) στον εν λόγω τομέα, που δρα ως η κεντρική βάση δεδομένων της Ευρώπης για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τη δωρεά ιστών και κυττάρων και τη μεταμοσχευτική δραστηριότητα· καλεί τις αρχές των κρατών μελών να ενισχύσουν τη συνεργασία τους με το Eurocet για να συμφωνήσουν σε περαιτέρω κοινά πρότυπα όσον αφορά τη δωρεά κυττάρων και ιστών και, ως εκ τούτου, να μπορέσουν οι επαγγελματίες του τομέα υγείας να βελτιώσουν τη συμβατότητα που προσφέρεται στους ευρωπαίους πολίτες·

21.

καλεί τα κράτη μέλη να ερευνήσουν όλες τις πιθανές ευκαιρίες για ευρύτερη διεθνή συνεργασία στον εν λόγω τομέα, ιδιαίτερα όσον αφορά τις πιθανές χρήσεις των αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων·

22.

αναγνωρίζει τη σημαντική επιστημονική πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος, που συνιστά μια πολλά υποσχόμενη εναλλακτική θεραπευτική λύση για την αντιμετώπιση πολλών νοσημάτων, περιλαμβανομένων και των παιδικών ασθενειών·

23.

επισημαίνει ότι σήμερα οι κλινικές δοκιμές με βλαστοκύτταρα ομφαλοπλακουντιακού αίματος για θεραπείες που σχετίζονται με μη αιματολογικές ασθένειες πραγματοποιούνται κατά κύριο λόγο εκτός ΕΕ· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για τη θέσπιση ρυθμιστικού πλαισίου που θα μπορούσε να προωθήσει την αυξημένη διαθεσιμότητα βλαστοκυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος·

24.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι επί του παρόντος το ποσοστό των βλαστοκυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος που αποθηκεύονται αντιστοιχεί μόλις στο 1 % των συνολικών γεννήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση· υπογραμμίζει, κατά συνέπεια, τη σημασία της δωρεάς ομφαλοπλακουντιακού αίματος και ιστών από μητέρες κατά τον τοκετό σε τράπεζες οι οποίες θα τηρούν τους κοινούς κανόνες λειτουργίας και ηθικής, με σκοπό να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση νοσημάτων και στην περαιτέρω έρευνα στον εν λόγω τομέα· τονίζει, επιπλέον, ότι η ανιχνευσιμότητα πρέπει να είναι ένας από τους όρους που απαιτούνται για να δοθεί άδεια λειτουργίας στις τράπεζες αυτές σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο· τονίζει ότι η διαδικασία κατανομής μέσω των εν λόγω τραπεζών πρέπει να είναι δίκαιη, ισότιμη, διαφανής και να μην εισάγει διακρίσεις·

25.

επισημαίνει ότι οι δημόσιες τράπεζες κυττάρων πρέπει να λαμβάνουν τα απαιτούμενα μέτρα για την προστασία του εμπιστευτικού χαρακτήρα των δεδομένων, έτσι ώστε να ικανοποιείται τόσο η απαίτηση της ανιχνευσιμότητας όσο και η ανάγκη για την προστασία των δικαιωμάτων του δωρητή, όπως το ιατρικό απόρρητο και η ιδιωτική ζωή·

26.

εκτιμά ότι πρέπει να προωθηθεί η δωρεά ομφαλοπλακουντιακού αίματος αλλογενούς χαρακτήρα εκτός των μελών της οικογένειας, ανεξάρτητα από το αν η τράπεζα είναι δημόσια ή ιδιωτική, κατά τρόπο ώστε οι αποθηκευμένες μονάδες ομφαλοπλακουντιακού αίματος να καταχωριστούν στο BMDW (Διεθνές αρχείο εθελοντών δοτών μυελού των οστών) και να είναι διαθέσιμες σε κάθε συμβατό ασθενή που τις χρειάζεται·

27.

υπενθυμίζει ότι η εν λόγω δωρεά πρέπει να γίνεται με συναίνεση της μητέρας κατά τρόπο ελεύθερο, με επίγνωση της κατάστασης και εγγράφως και ότι η εν λόγω συναίνεση μπορεί να ανακληθεί χωρίς διατυπώσεις και ανά πάσα στιγμή πριν από τη δωρεά·

28.

καλεί τα κράτη μέλη να ευαισθητοποιήσουν το κοινό στο θέμα των δημόσιων τραπεζών ομφαλοπλακουντιακού αίματος με ενημερωτικές εκστρατείες που θα μπορούσαν να διεξάγονται στο πλαίσιο προγεννητικών μαθημάτων· η πρότασή του αυτή είναι σύμφωνη προς τις διατάξεις του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

29.

εκτιμά ότι άνδρες και γυναίκες θα πρέπει να ενημερωθούν για τις υφιστάμενες επιλογές ως προς τη δωρεά ομφαλοπλακουντιακού αίματος κατά τη γέννηση ήτοι την ιδιωτική ή δημόσια αποθήκευση, τη δωρεά για αυτόλογη ή ετερόλογη χρήση ή για έρευνα· θεωρεί ότι θα πρέπει να παρέχεται περιεκτική, αντικειμενική και ακριβής ενημέρωση σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των τραπεζών ομφαλοπλακουντιακού αίματος·

30.

καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν παράλληλα την προστασία του δικαιώματος των γονέων να παρέχουν τη συναίνεσή τους κατόπιν ενημέρωσης καθώς και την ελευθερία επιλογής όσον αφορά τις πρακτικές διατήρησης των βλαστοκυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος·

31.

προτείνει στα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο θέσπισης και εφαρμογής προτύπων λειτουργίας και ηθικής για τις δημόσιες και ιδιωτικές τράπεζες ομφαλοπλακουντιακού αίματος τα οποία θα τηρούν την αρχή της μη εμπορευματοποίησης του ανθρώπινου σώματος και των μερών του, π.χ., και θα διασφαλίζουν την ανιχνευσιμότητα·

32.

αναμένει ότι τα κράτη μέλη θα συστήσουν τουλάχιστον μία δημόσια τράπεζα ομφαλοπλακουντιακού αίματος·

33.

ζητεί την επικαιροποίηση της γνωμοδότησης που εξέδωσε η ευρωπαϊκή ομάδα για τη δεοντολογία της επιστήμης και των νέων τεχνολογιών το 2004 σχετικά με τα ηθικά ζητήματα που εγείρουν οι τράπεζες ομφαλοπλακουντιακού αίματος (γνωμοδότηση αριθ. 19) βάσει των εξελίξεων όσον αφορά τη διατήρηση των βλαστοκυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος και των υπό εξέλιξη κλινικών δοκιμών με βλαστοκύτταρα ομφαλοπλακουντιακού αίματος·

34.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ύπαρξη ενός περιφερειακού δικτύου μαιευτηρίων που θα έχουν εξουσιοδότηση λήψης των εν λόγω δειγμάτων, ώστε να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός με ομφαλοπλακουντιακό αίμα όλων των πληθυσμιακών κέντρων·

35.

ζητεί οι εθνικές αρχές να πραγματοποιούν διαβούλευση με όλες τις τράπεζες που τηρούν τους κανόνες λειτουργίας της ΕΕ για τη συλλογή και την αποθήκευση του ομφαλοπλακουντιακού αίματος όταν πρόκειται για τη διεξαγωγή εθνικών ενημερωτικών εκστρατειών για γονείς·

36.

ζητεί τη θέσπιση ευρωπαϊκών προτύπων και προϋποθέσεων για τις ιδιωτικές τράπεζες ομφαλοπλακουντιακού αίματος·

37.

σημειώνει ότι σε ορισμένα κράτη μέλη ήδη υφίστανται μοντέλα και ευκαιρίες συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και προτρέπει τις δημόσιες και ιδιωτικές τράπεζες ομφαλοπλακουντιακού αίματος να εντείνουν τη συνεργασία τους όσον αφορά την αρχή της επικουρικότητας με σκοπό να αυξήσουν τη διαθεσιμότητα εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών δειγμάτων ομφαλοπλακουντιακού αίματος και ιστών· καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κατάλληλες ρυθμίσεις τόσο για τις δημόσιες όσο και για τις ιδιωτικές τράπεζες για να κατοχυρώνεται η μέγιστη διαφάνεια και ασφάλεια του ομφαλοπλακουντιακού αίματος, επισημαίνοντας ότι οι τράπεζες θα πρέπει να διασφαλίσουν βέλτιστες εργασιακές πρακτικές με ανοικτή και εντατική ανταλλαγή ενημέρωσης, προκειμένου να παρέχεται το μέγιστο όφελος για τον ασθενή·

38.

επισημαίνει την ανάπτυξη μη επεμβατικών μεθόδων συλλογής βλαστικών κυττάρων μέσω της συλλογής βλαστικών κυττάρων περιφερικού αίματος (PBSC)·

39.

εκτιμά ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο αύξησης του αριθμού δοτών μυελού των οστών και βλαστικών κυττάρων περιφερικού αίματος βελτιώνοντας τα μητρώα δοτών μυελού των οστών που διατηρούν ούτως ώστε, σε συνεργασία με τα εθνικά μητρώα των λοιπών χωρών μέσω του BMDW, κάθε ασθενής που χρήζει μεταμόσχευσης βλαστικών κυττάρων να έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες εύρεσης συμβατού δότη·

40.

καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν προγράμματα τα οποία θα ενθαρρύνουν εθνοτικές μειονότητες να δωρίζουν ιστούς και κύτταρα σε δημόσιες τράπεζες με σκοπό την αντιμετώπιση των ελλείψεων σε συμβατούς δότες για τη συγκεκριμένη ομάδα·

41.

υπογραμμίζει ότι εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίσουν αν θα επιτρέψουν, θα απαγορεύσουν ή θα ρυθμίσουν την έρευνα με ανθρώπινα εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα και την εξωσωματική γονιμοποίηση· ωστόσο, κάθε κράτος μέλος πρέπει να τηρεί τους κανόνες που ορίζονται στην οδηγίας 2004/23/ΕΚ συμπεριλαμβανομένων των κανόνων περί ποιότητας και ασφάλειας και περί της αρχής της μη αμειβόμενης δωρεάς· επισημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει περιορισμένες αρμοδιότητες στον εν λόγω τομέα και κατά την άσκηση της συγκεκριμένης αρμοδιότητας οφείλει να σέβεται τις αρχές που προβλέπει ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ καθώς και τις αρχές που εφαρμόζει το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την έκδοση αποφάσεων·

42.

καλεί την Επιτροπή να προτείνει το συντομότερο την αναθεώρηση της οδηγίας 2004/23/ΕΚ, με σκοπό την εναρμόνισή της με τις αρχές που διέπουν τη δωρεά οργάνων όπως θεσπίζονται από την οδηγία 2010/45/ΕΕ, και να λάβει υπόψη το νέο νομικό πλαίσιο που ισχύει μετά τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης της Λισαβόνας καθώς και τις επιστημονικές εξελίξεις, την πρακτική εμπειρία των φορέων που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα καθώς και τις συστάσεις της παρούσας έκθεσης·

43.

ζητεί επίσης από την Επιτροπή να προτείνει την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) 1394/2007 έτσι ώστε να συμπεριληφθεί διάταξη που θα διασφαλίζει την εφαρμογή της αρχής της μη αμειβόμενης δωρεάς παρόμοια με αυτή της οδηγίας 2010/45/ΕΕ καθώς και να ληφθούν υπόψη τα προβλήματα που έχουν ανακύψει κατά την εφαρμογή του κανονισμού, κυρίως για τις ΜΜΕ·

44.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

3.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 353/38

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και το άρθρο 8 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 23 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Ιουνίου 2011 με τίτλο «Ρίο+20: προς μια πράσινη οικονομία και καλύτερη διακυβέρνηση» (COM(2011)0363),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2011 με τίτλο «Χάρτης πορείας για τη μετάβαση σε μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών το 2050» (COM(2011)0112),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 11ης Φεβρουαρίου 2011 με τίτλο «Report on the progress on equality between women and men in 2010» (Έκθεση σχετικά με την πρόοδο στο θέμα της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών το 2010) (SEC(2011)0193),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 21ης Σεπτεμβρίου 2010, με τίτλο «Στρατηγική για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2010-2015» (CΟΜ(2010)0491),

—

έχοντας υπόψη την Τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τις Γυναίκες, που διεξήχθη στο Πεκίνο τον Σεπτέμβριο του 1995, τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα Δράσης που εγκρίθηκαν στο Πεκίνο, καθώς και τα έγγραφα που προέκυψαν κατά τις ειδικές συνόδους των Ηνωμένων Εθνών Πεκίνο + 5, +10 και +15 σχετικά με περαιτέρω ενέργειες και πρωτοβουλίες για την υλοποίηση της Διακήρυξης και της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου, που εγκρίθηκαν στις 9 Ιουνίου 2000, στις 11 Μαρτίου 2005 και στις 2 Μαρτίου 2010, αντιστοίχως,

—

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, της 18ης Δεκεμβρίου 1979, σχετικά με την εξάλειψη κάθε μορφής διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση 2012 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων με τίτλο «Review of the Implementation in the EU of area K of the Beijing Platform for Action: Women and the Environment Gender Equality and Climate Change» (Επισκόπηση της εφαρμογής του τομέα Κ της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου στην ΕΕ: γυναίκες και περιβάλλον – ισότητα των φύλων και κλιματική αλλαγή),

—

έχοντας υπόψη την κοινή δημοσίευση του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (ΔΗΕΕΑ) και του Γραφείου του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, τις περίκλειστες αναπτυσσόμενες χώρες και τα μικρά αναπτυσσόμενα νησιωτικά κράτη (UN-OHRLLS) της έκθεσης «Why a Green Economy Matters for the Least Developed Countries» (Γιατί η πράσινη οικονομία έχει σημασία για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες) (1), που εκπονήθηκε για την Τέταρτη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες τον Μάιο του 2011,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του UNEP του Σεπτεμβρίου του 2008 με τίτλο «Green Jobs: Towards Decent Work in a Sustainable, Low-Carbon World» (Πράσινες θέσεις εργασίας: προς μια αξιοπρεπή εργασία σε έναν βιώσιμο κόσμο με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα) (2),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της μονάδας του ΟΗΕ, UN Women, της 1ης Νοεμβρίου 2011 με τίτλο «The Centrality of Gender Equality and the Empowerment of Women for Sustainable Development» (Ο κεντρικός ρόλος της ισότητας των φύλων και της ισότιμης συμμετοχής των γυναικών στη βιώσιμη ανάπτυξη) (3), που εκπονήθηκε ενόψει του εγγράφου αποτελεσμάτων της συνδιάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την αειφόρο ανάπτυξη (Ρίο+20) που θα πραγματοποιηθεί το 2012,

—

έχοντας υπόψη την περίληψη της θέσης της Ομάδας Γυναικών του Ρίο+20 της 1ης Νοεμβρίου 2011 (4),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο διατύπωσης θέσης της ομάδας γυναικών τον Μάρτιο του 2011 που εκπονήθηκε για τη συνδιάσκεψη του 2012 των Ηνωμένων Εθνών για την αειφόρο ανάπτυξη με τίτλο «A Gender Perspective on the ‘Green Economy’» (Η διάσταση της ισότητας όσον αφορά την «πράσινη οικονομία») (5),

—

έχοντας υπόψη τη δημοσίευση της επίσημης κυβερνητικής έκθεσης (Στοκχόλμη, Σουηδία) του 2005 με τίτλο «Bilen, Biffen, Bostaden: Hållbara laster – smartare konsumtion» (6),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Απριλίου 2012 σχετικά με τις γυναίκες και την κλιματική αλλαγή (7),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 2012 σχετικά με τη συμμετοχή των γυναικών στις διαδικασίες λήψης πολιτικών αποφάσεων – ποιότητα και ισότητα (8),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 2012 σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση – 2011 (9),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Σεπτεμβρίου 2011 για τη διαμόρφωση κοινής θέσης της ΕΕ ενόψει της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη (Ρίο+20) (10),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με την ανάπτυξη του δυναμικού δημιουργίας θέσεων εργασίας στο πλαίσιο μιας νέας βιώσιμης οικονομίας (11),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Ιουνίου 2010 σχετικά με τη διάσταση του φύλου στο πλαίσιο της οικονομικής ύφεσης και της χρηματοπιστωτικής κρίσης (12),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A7-0235/2012),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι με τον όρο πράσινη οικονομία νοείται μια βιώσιμη οικονομία, η οποία συνεπάγεται κοινωνική και οικολογική βιωσιμότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική βιωσιμότητα αφορά ένα κοινωνικό σύστημα που διέπεται από ισότητα και κοινωνική δικαιοσύνη ανεξάρτητα από φύλο, εθνικότητα, χρώμα του δέρματος, θρησκεία, γενετήσιο προσανατολισμό, αναπηρία ή πολιτικές πεποιθήσεις,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλλαγή του κλίματος και η μείωση της βιοποικιλότητας απειλούν τις συνθήκες διαβίωσης, την ευημερία και την ευμάρεια γυναικών και ανδρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία του οικοσυστήματός μας συνιστά επομένως ακρογωνιαίο λίθο της πράσινης οικονομίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημερινή γενιά δεν μπορεί να αγνοήσει την ευθύνη της να επιλύσει τα τρέχοντα περιβαλλοντικά προβλήματα και να την αφήσει στις επόμενες γενιές· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικολογική βιωσιμότητα αφορά τη χρήση, τη συντήρηση και την ενίσχυση των πόρων της κοινότητας ώστε να διατηρούνται οι οικολογικές διαδικασίες από τις οποίες εξαρτάται η ζωή και η συνολική ποιότητα ζωής, τώρα και στο μέλλον, μπορεί να βελτιωθεί,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω του διαφορετικού ρόλου των δύο φύλων, η επιρροή των γυναικών στο περιβάλλον δεν είναι η ίδια με εκείνη των ανδρών και, σε πολλές χώρες, η πρόσβασή τους στους πόρους και στα μέσα αντιμετώπισης της κατάστασης και αναπροσαρμογής είναι περιορισμένη λόγω των διαρθρωτικών προτύπων και των διακρίσεων που υφίστανται,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιβαλλοντικές πολιτικές επηρεάζουν άμεσα την υγεία και την κοινωνικοοικονομική θέση των ατόμων, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανισότητα των φύλων σε συνδυασμό με την έλλειψη ευαισθησίας για την διαφορετική οικονομική και κοινωνική θέση και τις ανάγκες των γυναικών σημαίνουν ότι οι γυναίκες συχνά τείνουν να πλήττονται δυσανάλογα από την περιβαλλοντική υποβάθμιση και τις ανεπαρκείς πολιτικές σε αυτό τον τομέα,

Ε.

έχοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη ο ρόλος της γυναίκας στην πράσινη οικονομία παραμένει υποτιμημένος και άνευ αναγνώρισης, δημιουργώντας διάφορες διακρίσεις όσον αφορά την απώλεια ορισμένων πλεονεκτημάτων, όπως η κοινωνική προστασία, η ιατροφαρμακευτική ασφάλιση, οι επαρκείς μισθοί και τα δικαιώματα συνταξιοδότησης,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι από την αλλαγή του κλίματος και την καταστροφή του περιβάλλοντος δριμύτερα πλήττονται οι άνθρωποι που ζουν σε συνθήκες έσχατης ένδειας, το 70 % των οποίων είναι γυναίκες,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία είναι απαραίτητη προκειμένου να μειωθεί η επιβάρυνση του περιβάλλοντος, να αυξηθεί η κοινωνική δικαιοσύνη και να δημιουργηθεί μια κοινωνία όπου οι γυναίκες και οι άνδρες θα έχουν ίσα δικαιώματα και δυνατότητες,

Η.

έχοντας υπόψη ότι συχνά η μετάβαση στην πράσινη οικονομία δημιουργεί ιδιαίτερες δυσκολίες για την επαγγελματική ένταξη των γυναικών στις πράσινες θέσεις απασχόλησης, λόγω του ότι οι γυναίκες στερούνται συχνά επαρκούς τεχνολογικής κατάρτισης η οποία απαιτείται για τη κάλυψη εξειδικευμένων θέσεων στο πλαίσιο της πράσινης οικονομίας,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες σαφώς υποεκπροσωπούνται στις διαπραγματεύσεις για το περιβάλλον και στις συζητήσεις για τον προϋπολογισμό, όπως και στην απόφαση υπέρ μιας πράσινης οικονομίας,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρότυπα κατανάλωσης και διαβίωσης επηρεάζουν σημαντικά το περιβάλλον και το κλίμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρότυπα κατανάλωσης των πλούσιων χωρών, για παράδειγμα όσον αφορά τα τρόφιμα και τα μέσα μεταφοράς, μακροπρόθεσμα δεν είναι βιώσιμα, έχοντας ιδίως κατά νου ότι όλες οι γυναίκες και όλοι οι άνδρες στον πλανήτη έχουν δικαίωμα σε καλές συνθήκες διαβίωσης και ευημερία,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε γενικές γραμμές, τα καταναλωτικά πρότυπα γυναικών και ανδρών είναι διαφορετικά· ότι οι γυναίκες καταναλώνουν λιγότερο σε σύγκριση με τους άνδρες, ανεξάρτητα από την κοινωνικοοικονομική τους θέση, αλλά επιδεικνύουν επίσης ακόμη μεγαλύτερη διάθεση να δράσουν υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος μέσω των καταναλωτικών τους επιλογών, όπως είναι η μείωση της κατανάλωσης κρέατος, η μικρότερη χρήση του αυτοκινήτου και η αποδοτικότερη χρήση της ενέργειας,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες, ως συνέπεια της ισχύουσας διάρθρωσης των εξουσιών μεταξύ των δύο φύλων, δεν ελέγχουν με τον ίδιο τρόπο ούτε διαθέτουν την ίδια πρόσβαση με τους άνδρες στα δίκτυα μεταφορών· ότι, προκειμένου να βελτιωθούν οι δυνατότητες των γυναικών να χρησιμοποιούν τα μεταφορικά μέσα, είναι ανάγκη να καθιερωθούν αποτελεσματικότερα δημόσια μεταφορικά μέσα, να δημιουργηθούν περισσότεροι πεζόδρομοι και ποδηλατόδρομοι, να παρέχονται υπηρεσίες σε κοντινότερες αποστάσεις και να αναπτυχθούν και να ενισχυθούν οι γνώσεις και οι καινοτομίες για μεταφορικά μέσα φιλικότερα προς το περιβάλλον,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες, σε σύγκριση με τους άνδρες, στις επιπτώσεις των περιβαλλοντικών κινδύνων και την κλιματική αλλαγή λόγω της χαμηλότερης κοινωνικοοικονομικής τους θέσης, των παραδοσιακών οικιακών ευθυνών που φέρουν δυσανάλογα και των κινδύνων που αντιμετωπίζουν διότι είναι εκτεθειμένες στη βία σε καταστάσεις συγκρούσεων που δημιουργούνται ή επιδεινώνονται λόγω της ανεπάρκειας των φυσικών πόρων,

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες πρέπει να συμμετέχουν πλήρως στη διαμόρφωση πολιτικής, τη λήψη αποφάσεων και την υλοποίηση της πράσινης οικονομίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των γυναικών οδήγησε σε καλύτερη αντιμετώπιση των καταστάσεων επείγουσας ανάγκης, σε βελτίωση της βιοποικιλότητας και της επισιτιστικής ασφάλειας, καθώς και στον περιορισμό της ερήμωσης και στην αυξημένη προστασία των δασών,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει έλλειψη συνολικών συγκρίσιμων δεδομένων σχετικά με την επίπτωση που θα έχει στην αγορά εργασίας η «οικολογικοποίηση» της οικονομίας,

1.

τονίζει την ανάγκη μετάβασης προς μια πράσινη οικονομία όπου η προστασία του περιβάλλοντος θα συνοδεύεται από κοινωνική βιωσιμότητα καθώς και μεγαλύτερη ισότητα και κοινωνική δικαιοσύνη·

2.

διαπιστώνει ότι ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία της πράσινης οικονομίας αφορούν το οικοσύστημα, την κατανάλωση, τα τρόφιμα, την ανάπτυξη, τις μεταφορές, την ενέργεια και την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών·

3.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής προς τα θεσμικά όργανα και τις επιτροπές της ΕΕ με τίτλο «Ρίο+20: προς μια πράσινη οικονομία και καλύτερη διακυβέρνηση» δεν διαθέτει καμία διάσταση φύλου·

4.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συγκεντρώνουν δεδομένα κατανεμημένα ανά ηλικία και ανά φύλο κατά τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση στρατηγικών, προγραμμάτων και σχεδίων προϋπολογισμού στον τομέα του περιβάλλοντος και του κλίματος· δηλώνει ότι, χωρίς τη χρήση στατιστικών στοιχείων, περιορίζονται οι δυνατότητες λήψης των κατάλληλων μέτρων για μεγαλύτερη ισότητα·

5.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι προβληματισμοί και προοπτικές σχετικά με την ισότητα των φύλων δεν είναι ενσωματωμένοι στις πολιτικές και τα προγράμματα βιώσιμης ανάπτυξης· υπενθυμίζει ότι η απουσία διάστασης της ισότητας των φύλων από τις περιβαλλοντικές πολιτικές αυξάνει την ανισότητα των φύλων και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μηχανισμούς ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε διεθνές, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών πολιτικών·

6.

καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιήσει έρευνα σχετικά με το φύλο και την πράσινη οικονομία, καθώς και με τη συνεισφορά των γυναικών στην ανάπτυξη πράσινων καινοτομιών, υπηρεσιών και προϊόντων·

7.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν και να προαγάγουν ειδικές έρευνες και μελέτες σχετικά με το πώς θα επηρεάσει η μεταστροφή προς μια πράσινη οικονομία τις γυναίκες και τους άνδρες σε διάφορους τομείς και με τον βασικό ρόλο που διαδραματίζουν οι γυναίκες διευκολύνοντας αυτή τη μεταστροφή· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν τη διάσταση του φύλου στην προστασία του περιβάλλοντος και στις μελέτες αποτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων·

8.

αναγνωρίζει την επείγουσα ανάγκη για μία διεθνή συμφωνία σχετικά με τον κοινό ορισμό της πράσινης οικονομίας, βασισμένου στους πυλώνες τόσο της κοινωνικής όσο και της οικολογικής βιωσιμότητας· υπογραμμίζει το σημαντικό ρόλο της κοινωνίας των πολιτών, ειδικά των κοινωνικών κινημάτων, των περιβαλλοντικών οργανώσεων και των οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών, στη θέσπιση των περιγραφών των σκοπών και στόχων της πράσινης οικονομίας·

9.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει συστηματικά τη διάσταση ισότητας των φύλων στον ορισμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών πολιτικών σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης και των ερευνητικών δραστηριοτήτων· καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει και να υποστηρίξει την προώθηση της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου ως μέσου καλής διακυβέρνησης·

10.

καλεί την Επιτροπή να προάγει την ισότητα των φύλων ως βασικό θέμα στο σχεδιασμό και τη διαπραγμάτευση μελλοντικών κανόνων και προγραμμάτων για τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ (το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)) και την Κοινή Αγροτική Πολιτική, ιδιαίτερα στο πλαίσιο των μέτρων με σκοπό τη μεταστροφή προς μία πράσινη οικονομία·

11.

παρατηρεί ότι μπορούν να αξιοποιηθούν οι πηγές ανανεώσιμης ενέργειας σε απομακρυσμένες και απομονωμένες περιοχές όπου δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα, και ότι τούτο συμβάλλει στην παραγωγή μη ρυπαίνουσας ενέργειας· ενθαρρύνει, συνεπώς, τα κράτη μέλη να αναπτύξουν δομές για την εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μέσω της χρήσης του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ· ενθαρρύνει, περαιτέρω, περισσότερη καινοτομία και συμμετοχή τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών στην ανάπτυξη φιλικής προς το περιβάλλον ενέργειας και αρχιτεκτονικής·

12.

καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει στις ενημερωτικές της εκστρατείες για μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση ως προς τη σημασία της μετάβασης προς μια πράσινη οικονομία και ως προς τις θετικές επιπτώσεις περιβαλλοντικών πολιτικών ευαίσθητων σε θέματα των φύλων·

13.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντάξουν την ισότητα των φύλων ως στόχο σε όλες τις πολιτικές που αφορούν το περιβάλλον και σε όλα τα επίπεδα λήψης αποφάσεων οικονομικής φύσης· θεωρεί ότι ο στόχος αυτός θα πρέπει να επιτευχθεί σε διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών·

14.

καλεί επιτακτικά την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ξεκινήσουν την εφαρμογή ενώ νέου, φιλικού προς το περιβάλλον και την κοινωνία δείκτη ανάπτυξης, που περιλαμβάνει μη οικονομικές διαστάσεις της ευμάρειας και εστιάζει κυρίως σε θέματα που σχετίζονται με τη βιώσιμη ανάπτυξη όπως η ισότητα των φύλων, η μείωση της φτώχιας και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου·

15.

διαπιστώνει ότι οι προσπάθειες ικανοποίησης του δίκαιου αιτήματος του ατόμου για κατοικία, τροφή, μέσα διαβίωσης, ενέργεια και εργασία πρέπει πάντοτε να συνάδουν με την προστασία του οικοσυστήματος και τον περιορισμό της αλλαγής του κλίματος, καθώς και με χρήση των φυσικών πόρων του πλανήτη κατά τρόπο που να συνάδει με τα ανθρώπινα δικαιώματα, να επιφέρει μεγαλύτερη ισότητα και να εγγυάται τη δίκαιη κατανομή αυτών βάσει των αρχών της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης·

16.

τονίζει τη σημασία διασφάλισης της δυνατότητας για τα παιδιά και τα εγγόνια μας να ζήσουν σε συνθήκες ευημερίας και επομένως τη σημασία του να καλύπτει η οικονομική ανάπτυξη τις σημερινές ανάγκες χωρίς να διακυβεύει τις ανάγκες των μελλοντικών γενεών·

17.

υπογραμμίζει ότι το ΑΕΠ συνιστά μέτρο του όγκου παραγωγής και όχι της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, της αποδοτικότητας των ενεργειακών πόρων, της κοινωνικής ένταξης ή της γενικότερης κοινωνικής εξέλιξης· ζητεί να θεσπιστούν νέοι σαφείς και μετρήσιμοι δείκτες που θα λαμβάνουν υπόψη την αλλαγή του κλίματος, τη βιοποικιλότητα, την ενεργειακή αποδοτικότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη·

18.

καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής προς μια πράσινη οικονομία που αφενός θα λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και αφετέρου θα παρέχουν κίνητρα για πράσινες καινοτομίες και βιώσιμα συστήματα υποδομών·

19.

θεωρεί ότι πολύ περισσότεροι πόροι της ΕΕ θα πρέπει να διατίθενται για τη διασφάλιση βιώσιμων δημόσιων αγαθών·

20.

ζητεί να επιβληθούν όροι σύμφωνα με τους οποίους οι επιδοτήσεις της ΕΕ να περιορίζονται σε δραστηριότητες που είναι επωφελείς για το περιβάλλον και ευνοούν την κοινωνική βιωσιμότητα·

21.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν βιώσιμα μέσα μεταφοράς που θα λαμβάνουν εξίσου υπόψη τις μεταφορικές ανάγκες ανδρών και γυναικών και τα οποία θα έχουν συγχρόνως μικρό αντίκτυπο στο περιβάλλον·

22.

καλεί την Επιτροπή να επικεντρώσει τις προσπάθειές της στον τομέα της έρευνας, ο οποίος αποτελεί απαραίτητο μοχλό, στη χρηματοδότηση έργων που αφορούν καινοτόμα και βιώσιμα συστήματα μεταφορών·

23.

καλεί τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για τη μείωση της επιβάρυνσης των ενεργειακών πόρων και του περιβάλλοντος από τον τομέα των μεταφορών και να αυξήσουν την ισότητα μεριμνώντας για καλύτερη πρόσβαση στα συστήματα πληροφορικής και για πολεοδομικό σχεδιασμό κυκλοφοριακής αποσυμφόρησης·

24.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μια ιεραρχία των μέσων μεταφοράς που θα ορίζει με σαφήνεια ποια μέσα μεταφοράς θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα για την επίτευξη των συνολικών στόχων στον τομέα του περιβάλλοντος και των μεταφορών·

25.

ζητεί, πριν από την θέσπιση οποιασδήποτε ιεραρχίας στον τομέα των μεταφορών, να συγκεντρωθούν στατιστικά στοιχεία για τη μέτρηση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου των δημόσιων και ιδιωτικών μέσων μεταφοράς, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις επί μέρους τοπικές πραγματικότητες· ζητεί από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές να δώσουν το παράδειγμα στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας·

26.

καλεί τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν στους ελέγχους των δημόσιων λογαριασμών που πραγματοποιούν οι οικείες υπηρεσίες λογιστικού ελέγχου, τον αντίκτυπο που συνεπάγεται η χρήση των μέσων μεταφοράς από τον δημόσιο τομέα·

27.

καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν την τηλεργασία με την παροχή κοινωνικών και φορολογικών κινήτρων και τη θέσπιση ενός νομικού πλαισίου που θα προστατεύει τους εργαζομένους·

28.

καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν σημαντικά τα τοπικά δημόσια μέσα μεταφοράς αναβαθμίζοντας την ποιότητα και την ποσότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών μεταφοράς, βελτιώνοντας την ασφάλεια, την άνεση και την προσβασιμότητα των μεταφορικών μέσων και εγκαταστάσεων, και παρέχοντας ολοκληρωμένα και επιπρόσθετα συστήματα μεταφοράς, κυρίως σε μικρές πόλεις και αγροτικές περιοχές, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό την ταξιδιωτική ικανότητα των γυναικών, των ατόμων με ειδικές ικανότητες και των ηλικιωμένων, με αποτέλεσμα να προάγεται η κοινωνική τους ενσωμάτωση και να βελτιώνεται το βιοτικό τους επίπεδο·

29.

τονίζει ότι οι επενδύσεις σε βιώσιμα συστήματα μεταφορών θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι οι γυναίκες αντιλαμβάνονται διαφορετικά την έννοια του δημόσιου χώρου από ό, τι οι άνδρες και ότι αυτή η αντίληψη βασίζεται σε διαφορετικές εκτιμήσεις του κινδύνου, γεγονός που συνεπάγεται ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην αίσθηση ασφάλειας στο σύστημα μεταφορών, τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες·

30.

διαπιστώνει ότι οι πράσινες θέσεις εργασίας, για παράδειγμα στη γεωργία, την ενέργεια, τις μεταφορές, την κατανάλωση, την έρευνα, την τεχνολογία, τις τεχνολογίες της πληροφορίας, τις κατασκευές και τη διαχείριση αποβλήτων, είναι εξαιρετικά σημαντικές σε μια πράσινη οικονομία·

31.

καλεί τα κράτη μέλη να προάγουν τη γυναικεία επιχειρηματικότητα στην πράσινη οικονομία, διευκολύνοντας την πρόσβασή τους σε αυτήν, μέσω της διάδοσης των δεδομένων και των εργαστηρίων κατάρτισης, λαμβάνοντας μέτρα για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής· καλεί τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν την επιχειρηματικότητα των γυναικών με σκοπό την ανάπτυξη τρόπων προστασίας του περιβάλλοντος και φιλοπεριβαλλοντικών τεχνολογιών, π.χ. στους τομείς της ανανεώσιμης ενέργειας, της γεωργίας και του τουρισμού, καθώς και την ανάπτυξη πράσινων καινοτομιών, ιδίως στον τομέα της παροχής υπηρεσιών· τονίζει ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες εργασίας για γυναίκες επιχειρηματίες σε περιοχές στις οποίες η ανεργία των γυναικών είναι ιδιαίτερα αυξημένη·

32.

καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι γυναίκες διαθέτουν κατάλληλες συνθήκες εργασίας, έχουν πρόσβαση σε αξιοπρεπή υγειονομική περίθαλψη, παιδεία και στέγαση και συμμετέχουν ενεργά στον κοινωνικό διάλογο με σκοπό τη διευκόλυνση της μετάβασης στις νέες πράσινες θέσεις εργασίας·

33.

σημειώνει ότι βιώσιμη οικονομία σημαίνει ότι είναι «πράσινη για όλους», ότι παρέχονται αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και ότι εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα των τοπικών κοινοτήτων καθώς και δικαιότερη κατανομή του πλούτου·

34.

διαπιστώνει ότι δεν είναι μόνο οι πράσινες θέσεις εργασίας σημαντικές σε μια πράσινη οικονομία, αλλά όλες οι θέσεις εργασίας που έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον· σημειώνει ότι τέτοιες θέσεις εργασίας είναι δυνατό να βρεθούν στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας, όπως η εκπαίδευση και η παροχή φροντίδας·

35.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ίση εκπροσώπηση των γυναικών στα όργανα λήψης πολιτικών αποφάσεων και στους φορείς και ιδρύματα που έχουν οριστεί από την κυβέρνηση για τον καθορισμό, σχεδιασμό και εφαρμογή των περιβαλλοντικών και ενεργειακών πολιτικών και των πολιτικών για τη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας, έτσι ώστε να συμπεριληφθεί και μια προοπτική ισότητας των φύλων· καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη συμμετοχή των γυναικών στις διευθυντικές θέσεις εργασίας και στα διοικητικά συμβούλια των επιχειρήσεων στον τομέα πράσινων θέσεων εργασίας· τονίζει ότι, εάν αυτό δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί αυτοβούλως, θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, όπως η εφαρμογή ποσοστώσεων ή άλλες μέθοδοι, για την ενίσχυση της ισότητας και της δημοκρατίας·

36.

τονίζει ότι η οικολογική μεταστροφή της οικονομίας και η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα θα δημιουργήσει μεγάλη ζήτηση για ειδικευμένους εργαζόμενους· επισημαίνει το γεγονός ότι οι εργαζόμενες γυναίκες υποεκπροσωπούνται σε μεγάλο βαθμό στον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ιδιαίτερα σε θέσεις εργασίας έντασης επιστήμης και τεχνολογίας· τονίζει, ωστόσο, ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναπτύξουν τα κράτη μέλη σχέδια δράσης για να αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών που επιλέγουν να εκπαιδευθούν και να σταδιοδρομήσουν σε τομείς όπως η μηχανική, οι φυσικές επιστήμες, οι τεχνολογίες της πληροφορίας και άλλα επαγγέλματα προηγμένης τεχνολογίας, καθώς σε αυτούς τους τομείς θα είναι διαθέσιμες πολλές από τις πράσινες θέσεις εργασίας του μέλλοντος·

37.

καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν και να αναπτύξουν μεθόδους ενθάρρυνσης των γυναικών να επιλέγουν κατάρτιση και επαγγελματική αποκατάσταση στους τομείς του περιβάλλοντος, των μεταφορών και της ενέργειας και να καταπολεμήσουν αποφασιστικά τα στερεότυπα που αφορούν την επιλογή επιστημονικής σταδιοδρομίας κυρίως από τους άντρες·

38.

τονίζει την ανάγκη υποστήριξης και ενθάρρυνσης της πρόσβασης των γυναικών στις μορφές μικροπίστωσης, για τις μικρές πράσινες επιχειρήσεις·

39.

καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν και να αναπτύξουν μεθόδους ενθάρρυνσης των γυναικών να επιλέγουν κατάρτιση και επαγγέλματα στους τομείς του περιβάλλοντος, των μεταφορών και της ενέργειας·

40.

καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν προγράμματα κατάρτισης μέσω προγραμμάτων της ΕΕ, όπως το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ που έχουν σχεδιαστεί για να διευκολύνουν την πρόσβαση των γυναικών στις νέες πράσινες απασχολήσεις και τις αναδυόμενες τεχνολογίες με μικρό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα· καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι εργαζόμενες γυναίκες συμμετέχουν σε μεγαλύτερο βαθμό στα σχέδια και προγράμματα επιμόρφωσης για τον οικολογικό μετασχηματισμό, δηλαδή στον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και σε θέσεις εργασίας έντασης επιστήμης και τεχνολογίας, και να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στο να προσφέρουν στις γυναίκες τη δυνατότητα να αποκτήσουν, μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, τις δεξιότητες και τα προσόντα που χρειάζονται για να συναγωνισθούν τους άνδρες, σε ισότιμη βάση, σε ό,τι αφορά την απασχόληση και την ανάπτυξη της σταδιοδρομίας τους· παρατηρεί ότι οι άνδρες έχουν πολύ πιο εύκολα πρόσβαση στις προηγμένες τεχνολογίες για την αγροτική παραγωγή και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες που απαιτούνται για την πρόσβαση σε θέσεις υψηλής εξειδίκευσης στο πλαίσιο της πράσινης οικονομίας·

41.

διαπιστώνει ότι, προκειμένου να μπορέσουν οι γυναίκες να συμμετέχουν στην πράσινη οικονομία υπό τους ίδιους όρους όπως και οι άνδρες, θα πρέπει να διευρυνθούν οι υπηρεσίες φύλαξης παιδιών και φροντίδας ηλικιωμένων, ώστε τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες να έχουν τη δυνατότητα να συνδυάζουν την οικογενειακή με την επαγγελματική ζωή, με παράλληλη διασφάλιση των γενετήσιων και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών· επισημαίνει ότι οι πολιτικές και οι κανονισμοί θα πρέπει να επιδιώκουν να παρέχουν υποστήριξη για κοινωνική ασφάλεια, οικογενειακό προγραμματισμό και παιδική μέριμνα, εφόσον οι γυναίκες θα μπορέσουν οι γυναίκες να συνεισφέρουν την τεχνογνωσία τους και να συμβάλλουν ισομερώς σε ευημερούσες πράσινες οικονομίες μόνο εάν η κοινωνία ικανοποιεί αυτές τις απαιτήσεις·

42.

τονίζει ότι η οικολογικοποίηση της οικονομίας έχει φτάσει να θεωρείται ως μέσο προαγωγής της οικονομικής ανάπτυξης, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης και της Στρατηγικής Ευρώπη 2020· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν προσπάθειες για οικολογικοποίηση της οικονομίας ενθαρρύνοντας επενδύσεις και προγράμματα που προωθούν τις πράσινες καινοτομίες και επαγγέλματα και τα οποία απευθύνονται σε εκείνους που τα χρειάζονται περισσότερο· επιμένει ότι η διάσταση της ισότητας των φύλων είναι κρίσιμη για την αποφυγή επιδεινούμενων ανισοτήτων·

43.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συλλέξουν και να αναλύσουν στοιχεία, με βάση το φύλο, σχετικά με την κατανομή των χρηματοδοτικών πόρων σε τομείς που συνδέονται ειδικότερα με το φύλο και σε πράσινες καινοτομίες, καθώς επίσης να αναπτύξουν δείκτες με σκοπό να προσμετρηθεί ο πιθανός αντίκτυπος μιας πράσινης οικονομίας στην εδαφική και κοινωνική συνοχή· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν στρατηγικές κατευθύνσεις και ένα σύνολο μέσων ώστε να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις πιθανές αλλαγές στα επίπεδα απασχόλησης και στη διάρθρωση της αγοράς εργασίας·

44.

αναμένει ότι μια μετάβαση σε ευρύτερους και πιο βιώσιμους οικονομικούς δείκτες, και στο πλαίσιο της αναπτυξιακής πολιτικής, θα έχει ως αποτέλεσμα να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους για τις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και ότι συγκεκριμένες πολιτικές και κανονισμοί θα εξασφαλίσουν τα δικαιώματα των γυναικών στην ιδιοκτησία και τον έλεγχο των φυσικών πόρων· τονίζει ότι υπάρχει ανάγκη ενίσχυσης της πρόσβασης των γυναικών σε ανάλογες υπηρεσίες και νέες τεχνολογίες που απαιτούνται για τη διαχείριση και λειτουργία έργων ενεργειακού εφοδιασμού και ύδρευσης, επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και αγροτικής παραγωγής· τονίζει ότι υπάρχει ανάγκη να εμπλακούν περισσότερο οι γυναίκες στην επιχειρηματική δραστηριότητα και σε ηγετικές θέσεις εργασίας·

45.

καλεί την Επιτροπή να αναγνωρίσει πλήρως και να υποδείξει τις πολλαπλές επιπτώσεις της περιβαλλοντικής υποβάθμισης στη δημιουργία ανισοτήτων, ειδικά μεταξύ γυναικών και ανδρών, και να διασφαλίσει την προώθηση των ίσων δικαιωμάτων των γυναικών στην κατάρτιση νέων προτάσεων πολιτικής στο πεδίο της κλιματικής αλλαγής και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας·

46.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν δείκτες αξιολόγησης των επιπτώσεων ανά φύλο των έργων και προγραμμάτων, καθώς και να προωθήσουν μια προοπτική του φύλου και της ισότητας των φύλων στις περιβαλλοντικές στρατηγικές προς μια πράσινη οικονομία·

47.

καλεί την Επιτροπή να λάβει ιδιαίτερα υπόψη ότι η πρόσβαση σε καθαρό νερό είναι καίριας σημασίας για τα κορίτσια και τις γυναίκες σε πολλά μέρη του κόσμου, καθώς συχνά είναι δική τους ευθύνη να μεταφέρουν το νερό στο σπίτι· τονίζει ότι είναι εξίσου σημαντική η διατήρηση των γνώσεων των γυναικών των εγχώριων πληθυσμών σχετικά με το τοπικό τους οικοσύστημα·

48.

ζητεί από την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στο γεγονός ότι, σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, η δυνατότητα των γυναικών να σταδιοδρομήσουν σε θέσεις εργασίας της πράσινης οικονομίας είναι ακόμα πολύ περιορισμένη λόγω των πατριαρχικών προτύπων και των κοινωνικών στερεοτύπων και ότι οι γυναίκες δεν έχουν πρόσβαση στην πληροφόρηση, την κατάρτιση και τις απαραίτητες τεχνολογίες ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση στον συγκεκριμένο τομέα·

49.

καλεί την Επιτροπή να λάβει ιδιαίτερα υπόψη το γεγονός ότι δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από τη χρήση της βιομάζας ως πηγής ενέργειας και ότι παιδιά και γυναίκες αποκτούν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το γεγονός ότι συλλέγουν, επεξεργάζονται και χειρίζονται τη βιομάζα· δηλώνει ότι, κατά συνέπεια, χρειάζονται επενδύσεις σε ανανεώσιμες και πιο αποδοτικές πηγές ενέργειας·

50.

ζητεί να διεξαχθούν εις βάθος αναλύσεις επιπτώσεων, υπό το πρίσμα του κλίματος, της ισότητας των φύλων και της βιωσιμότητας, όσον αφορά τα αποτελέσματα πολυμερών και διμερών συμφωνιών που αποτελούν το αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών, και καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να συμπεριλαμβάνει ρητά την υποστήριξη για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών σε όλες τις συμφωνίες παροχής βοήθειας για το εμπόριο («aid-for-trade») και άλλου είδους σχετικής αναπτυξιακής βοήθειας·

51.

καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει προγράμματα για τη μεταφορά σύγχρονης τεχνολογίας και γνώσης που μπορούν να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες και περιφέρειες να προσαρμοστούν στις περιβαλλοντικές αλλαγές·

52.

υπογραμμίζει ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων όσον αφορά την πρόσβαση σε πόρους, για παράδειγμα σε μικροπιστώσεις, δάνεια, πληροφορίες και τεχνολογία, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την κατάρτιση στρατηγικών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·

53.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στο Κοινοβούλιο και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

3.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 353/47

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και το άρθρο 8, το άρθρο 153 παράγραφος 1 περίπτωση i) και το άρθρο 157 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Απριλίου 2012, με τίτλο «Στοχεύοντας σε μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης» (COM(2012)0173) και το συνοδευτικό της έγγραφο σχετικά με την αξιοποίηση του δυναμικού απασχόλησης των προσωπικών και των οικιακών υπηρεσιών (SWD(2012)0095),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2011, για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινωνική αλλαγή και την καινοτομία (CΟΜ(2011)0609),

—

έχοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα των Φύλων (2011-2020), που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Μάρτιο του 2011 (1),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2011 για την πρόοδο ως προς την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών το 2010 (SEC(2011)0193),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 21ης Σεπτεμβρίου 2010, με τίτλο «Στρατηγική για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2010-2015» (CΟΜ(2010)0491),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση για απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών - Μέρος ΙΙ των ολοκληρωμένων κατευθυντήριων γραμμών για την Ευρώπη 2020 (COM(2010)0193),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2009, για την «Ευελιξία με ασφάλεια σε περιόδους κρίσης»,

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/123/ΕΚ, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (2),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/54/ΕΚ, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (αναδιατύπωση) (3),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία του Συμβουλίου 2004/113/ΕΚ της 13ης Δεκεμβρίου 2004, για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών (4),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του 2008 του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας με τίτλο «Working in Europe: Gender differences» (Εργασία στην Ευρώπη: διαφορές βάσει του φύλου),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του 2007 του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας με τίτλο «Working conditions in the European Union: The gender perspective» (Συνθήκες εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση: η προοπτική του φύλου),

—

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση σχετικά με την εξάλειψη κάθε μορφής διακρίσεων κατά των γυναικών, της 18ης Δεκεμβρίου 1979,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Μαρτίου 2012, σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση – 2011 (5),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Μαρτίου 2011, σχετικά με το πρόσωπο της γυναικείας φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (6),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 19ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με τις γυναίκες εργαζόμενες σε επισφαλείς θέσεις απασχόλησης (7),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A7-0246/2012),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές χώρες έχουν υποστεί μια διαδικασία τριτογενοποίησης της οικονομίας τους, δηλαδή ο τομέας των υπηρεσιών καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της απασχόλησης και αυτός συμβάλλει κατά το πλείστον στο ΑΕγχΠ της χώρας, αντιπροσωπεύει άνω του 70 % της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση με ποσοστό αντίστοιχο και αυξανόμενο όσον αφορά τη συνολική απασχόληση, λαμβάνοντας δε υπόψη ότι στην ΕΕ το 2010 η απασχόληση στον τομέα των υπηρεσιών αντιπροσώπευε, κατά μέσο όρο, περίπου το 70 % της συνολικής απασχόλησης, ενώ στη βιομηχανία ανήλθε στο 25,4 % και στη γεωργία στο 5,2 %·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι επί του παρόντος εννέα στις δέκα θέσεις εργασίας δημιουργούνται στον τομέα των υπηρεσιών και ότι, σύμφωνα με μελέτες, η περαιτέρω ενίσχυση της ενιαίας αγοράς των υπηρεσιών μπορεί να συμβάλει στην απελευθέρωση σημαντικού αριθμού θέσεων εργασίας τις οποίες χρειάζεται επειγόντως η ΕΕ στη παρούσα περίοδο κρίσης·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό απασχόλησης για τις γυναίκες ανέρχεται στο 62,1 % ενώ για τους άντρες στο 75,1 %, γεγονός που σημαίνει ότι ο πρωταρχικός στόχος της στρατηγικής Ευρώπη 2020 για την επίτευξη ποσοστού απασχόλησης 75 % μέχρι το 2020 μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών που έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το μεγαλύτερο μέρος του ενεργού γυναικείου πληθυσμού εργάζεται στον τομέα των υπηρεσιών, και ότι στην ΕΕ, το 2010, καταγράφηκε μέσος όρος 83,1 % έναντι 58,1 % του ενεργού ανδρικού πληθυσμού·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες τείνουν να εκπροσωπούνται δυσανάλογα στις αγορές ευέλικτης εργασίας και μερικής απασχόλησης, λόγω των στερεότυπων των φύλων που εξακολουθούν να υφίστανται στη σύγχρονη κοινωνία και σύμφωνα με τα οποία θεωρείται ότι πρωταρχική ευθύνη των γυναικών εξακολουθεί να είναι η φροντίδα της οικογένειας και, ως εκ τούτου, θεωρούνται περισσότερο κατάλληλες απ’ ό,τι οι άνδρες για προσωρινή, διακεκομμένη ή μερική εργασία ή εργασία κατ’ οίκον· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρυθμίσεις για ευέλικτα ωράρια εργασίας, μεταξύ των οποίων η τηλεργασία, οι ρυθμίσεις για μερική απασχόληση και για γραφείο-σπίτι, θεωρούνται ακόμη σε πολύ μεγάλο βαθμό «γυναικείος» τρόπος οργάνωσης του χρόνου εργασίας·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των υπηρεσιών παρέχει πολλές ευκαιρίες για συμβάσεις ευέλικτης απασχόλησης - συμβάσεις ευέλικτου ωραρίου, μερικής απασχόλησης και βραχείας διάρκειας - που μπορούν να βοηθήσουν τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες που είναι επιφορτισμένοι με οικογενειακές φροντίδες, εάν έχουν τη δυνατότητα επιλογής, να συνδυάσουν εργασία και οικιακή φροντίδα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες στρέφονται συχνότερα σε θέσεις ευέλικτης απασχόλησης και μερικής εργασίας ούτως ώστε να συνδυάζουν τις επαγγελματικές και οικογενειακές τους υποχρεώσεις, παρόλο που υφίστανται διαφορές στις ωριαίες αμοιβές μεταξύ των εργαζόμενων μερικής και πλήρους απασχόλησης· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι οι γυναίκες διακόπτουν περισσότερες φορές τη σταδιοδρομία τους και εργάζονται λιγότερες ώρες σε σχέση με τους άνδρες, γεγονός το οποίο μπορεί να επηρεάσει την εξέλιξή της σταδιοδρομίας τους και των προοπτικών τους για κοινωνική προαγωγή, το οποίο συνεπάγεται επίσης μια λιγότερο επικερδή σταδιοδρομία·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επισφαλής απασχόληση εξακολουθεί να αποτελεί χαρακτηριστικό της αγοράς εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι οι γυναίκες επηρεάζονται περισσότερο από την επισφαλή εργασία, υπόκεινται σε διακρίσεις όσον αφορά τις αμοιβές και επηρεάζονται περισσότερο από την εργασία με μειωμένα ωράρια, και συνεπώς αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες, χαίρουν μικρότερης κοινωνικής προστασίας, υπόκεινται σε περισσότερους περιορισμούς όσον αφορά την εξέλιξη της σταδιοδρομίας και έχουν λιγότερες ευκαιρίες για οικονομική ανεξαρτησία, πράγμα που ενθαρρύνει την επιστροφή τους στον ιδιωτικό τομέα και την επακόλουθη οπισθοδρόμηση όσον αφορά τον καταμερισμό των ευθυνών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν σημαντικό ποσοστό των εργαζομένων σε αδήλωτες θέσεις εργασίας που απασχολούνται κυρίως σε οικιακές εργασίες και στη φροντίδα ατόμων·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, ανεξαρτήτως του μορφωτικού επιπέδου, είναι υψηλότερο το ποσοστό των ανδρών που κατέχουν μια θέση εργασίας, σε σύγκριση με τις γυναίκες, ακόμη και εάν οι τελευταίες διαθέτουν τα ίδια ή και μεγαλύτερα προσόντα από τους άνδρες· εν τούτοις, οι δεξιότητές τους συχνά υποτιμώνται και η ιεραρχική τους ανέλιξη ακολουθεί βραδύτερους ρυθμούς·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν περίπου το 60 % των αποφοίτων πανεπιστημίου, και ότι, παρόλα αυτά, η εκπροσώπησή τους στις υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις και στις θέσεις κλειδιά στον τομέα των υπηρεσιών είναι δυσανάλογα χαμηλή·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι βρίσκουμε μεγαλύτερο αριθμό γυναικών στις χαμηλότερες βαθμίδες και θέσεις στον τομέα των υπηρεσιών σε συνδυασμό με τα επαγγελματικά προσόντα, το κύρος, τις απολαβές και την αμοιβή και, ως εκ τούτου, η εργασιακή επισφάλεια των γυναικών είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι των ανδρών και οι αμοιβές τους χαμηλότερες·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμβολή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό τείνει να υποτιμάται από τους εργοδότες, καθώς είναι πιο πιθανό να διακόψουν τη σταδιοδρομία τους για λόγους μητρότητας και ανατροφής παιδιών·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσφορά καλύτερων επαγγελματικών ευκαιριών στις γυναίκες θα πρέπει να νοείται ως προσόν και επένδυση για την κοινωνία στο σύνολό της, ιδίως στο πλαίσιο των σημερινών δημογραφικών αλλαγών και προκλήσεων στην Ευρώπη·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες δυσκολεύονται περισσότερο να συνδυάσουν τον επαγγελματικό και οικογενειακό βίο, καθώς οι οικογενειακές ευθύνες δεν κατανέμονται πάντοτε ισομερώς και η φροντίδα των εξαρτώμενων μελών της οικογένειας αποτελεί ως επί το πλείστον ευθύνη της γυναίκας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλύτερη ισορροπία μεταξύ εργασίας και ιδιωτικής ζωής θα συμβάλει στη δημιουργία σημαντικών θέσεων εργασίας για τις γυναίκες και θα διευκολύνει την απασχόληση γυναικών κατάλληλων για τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας στον τομέα των υπηρεσιών και σε άλλους τομείς, με αποτέλεσμα την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, της απασχόλησης και της καινοτομίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κυβερνητικές πολιτικές που παρέχουν υπηρεσίες φροντίδας παιδιών και εξαρτώμενων μελών αποτελούν σημαντικό παράγοντα για τη δυνατότητα των γυναικών και των ανδρών να διαχειρίζονται τις διαφορετικές απαιτήσεις της εργασίας και των δραστηριοτήτων παροχής φροντίδας·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδοσιακοί ρόλοι των φύλων και τα στερεότυπα εξακολουθούν να έχουν μεγάλη επιρροή στην κατανομή των ρόλων μεταξύ ανδρών και γυναικών στο νοικοκυριό, στον χώρο εργασίας και στην κοινωνία γενικότερα, καθώς και ότι τείνουν να αναπαράγουν την υφιστάμενη κατάσταση των πατροπαράδοτων εμποδίων στην επίτευξη της ισότητας των φύλων και να περιορίζουν τις επαγγελματικές επιλογές και τις δυνατότητες προσωπικής εξέλιξης των γυναικών στον τομέα των υπηρεσιών, εμποδίζοντας την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους ως ατόμων και ως οικονομικών παραγόντων·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενδοοικογενειακή, συζυγική, οικονομική και σεξουαλική βία κατά των γυναικών αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που επηρεάζει όλα τα κοινωνικά, πολιτισμικά και οικονομικά στρώματα·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορούν οι τελευταίες να ελέγχουν αποτελεσματικά την προσωπική και επαγγελματική τους πορεία και να έχουν στη διάθεσή τους ουσιαστικές επιλογές·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά την πρόσβαση και τη χρήση των νέων τεχνολογιών και του Διαδικτύου, γεγονός που συχνά οδηγεί στη δημιουργία χάσματος δεξιοτήτων ακόμη και στον λεγόμενο «ψηφιακό αναλφαβητισμό», ένα φαινόμενο που είναι ευρέως γνωστό ως «ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων»·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφορά στις αμοιβές μεταξύ των ανδρών και των γυναικών για όμοια εργασία ή για εργασία της αυτής αξίας, κινείται σε ένα από τα υψηλότερα επίπεδα στον τομέα των υπηρεσιών·

1.

υπογραμμίζει ότι υπάρχει ισχυρός οριζόντιος διαχωρισμός ή καταμερισμός της αγοράς εργασίας βάσει του φύλου στον τομέα των υπηρεσιών· περίπου το ήμισυ των γυναικών που εργάζονται περιορίζεται στα 10 από τα 130 επαγγέλματα της διεθνούς τυποποιημένης ταξινόμησης επαγγελμάτων (ISCO) της ΔΟΕ: πωλήτριες και υπάλληλοι επίδειξης προϊόντων σε καταστήματα, οικιακό προσωπικό, καθαριστές, πλύντες και σιδερωτές, απασχολούμενοι στην παροχή ατομικής φροντίδας και συναφή επαγγέλματα, λοιποί υπάλληλοι γραφείου, βοηθοί επαγγελματιών παροχής υπηρεσιών διοίκησης, προσωπικό σε ξενοδοχεία και εστιατόρια, γραμματείς και χρήστες μηχανημάτων με πληκτρολόγιο, διευθυντές και διοικητικά στελέχη μικρών επιχειρήσεων, βοηθοί επαγγελματιών του χρηματοοικονομικού και εμπορικού κλάδου, και βοηθοί επαγγελματιών νοσηλευτικής και μαιευτικής·

2.

καλεί την Επιτροπή να καταπολεμήσει αυτόν τον διαχωρισμό λόγω φύλου διοργανώνοντας εκστρατείες ευρύτερης γνωστοποίησης των παραπάνω επαγγελμάτων·

3.

υπογραμμίζει τη σημασία της μείωσης του εργασιακού διαχωρισμού με σκοπό τη γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών, το οποίο τείνει να είναι μεγαλύτερο σε περιπτώσεις γυναικών που εργάζονται σε γυναικοκρατούμενες θέσεις, σε σχέση με τις γυναίκες που διαθέτουν τα ίδια προσόντα, αλλά απασχολούνται σε διαφορετικούς τομείς·

4.

επισημαίνει ότι παρατηρείται επίσης συγκέντρωση της γυναικείας απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, όπου απασχολείται το 25 % του γυναικείου ενεργού πληθυσμού έναντι 17 % του ανδρικού ενεργού πληθυσμού· επισημαίνει το γεγονός ότι στον τομέα αυτό, οι γυναίκες είναι περισσότερο εκτεθειμένες στην απώλεια θέσεων εργασίας λόγω των δημοσιονομικών περικοπών· υπογραμμίζει ότι, για να επιτευχθούν οι στόχοι του 75 % για την απασχόληση γυναικών και ανδρών της Ευρώπης 2020 (της στρατηγικής της ΕΕ για την ανάπτυξη και την απασχόληση), χρειάζονται προσπάθειες για την απασχόληση περισσότερων γυναικών τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα· επισημαίνει ότι σε μεγάλο αριθμό κρατών μελών παρατηρείται σημαντικά μεγαλύτερος αριθμός γυναικών γιατρών σε σχέση με τους άνδρες·

5.

ζητεί από τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για την υποδειγματική στάση του δημόσιου τομέα όσον αφορά την ισότιμη πρόσβαση σε θέσεις δημόσιας διοίκησης και ιδίως σε διευθυντικές θέσεις, ο οποίος χαρακτηρίζεται από διαφανή και σαφή κριτήρια για την πρόσληψη και τους όρους της προαγωγής· ως εκ τούτου τονίζει την ανάγκη να θεσπιστούν διαφανείς κανόνες σχετικά με την επιλογή και την πρόσληψη προσωπικού στον ιδιωτικό τομέα·

6.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για μεγαλύτερη εμβάθυνση της αγοράς υπηρεσιών προκειμένου να αναπτυχθεί το σημαντικό δυναμικό της όσον αφορά τις θέσεις απασχόλησης·

7.

υπογραμμίζει τη σημασία της καταπολέμησης των στερεότυπων και των διακρίσεων βάσει φύλου θεσπίζοντας ενεργές πολιτικές που μπορούν να περιορίσουν τα μειονεκτήματα των γυναικών στον τομέα των υπηρεσιών, σύμφωνα με τα οποία υπάρχουν ανδρικές και γυναικείες θέσεις εργασίας και ότι οι γυναικείες θέσεις εργασίας συνδέονται με τις δουλειές που κάνουν οι γυναίκες στο σπίτι και θεωρούνται επέκταση αυτών (μοδιστρική, διδασκαλία, νοσηλευτική, υπηρεσίες καθαρισμού κ.λπ.)· ζητεί την ενίσχυση του ρόλου του σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού, ώστε να προάγεται η ιδέα της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών μεταξύ των νέων, να καταπολεμούνται τα στερεότυπα και να κατευθύνονται οι νέες γυναίκες σε επαγγέλματα στα οποία δεν θα υποεκπροσωπούνται· επισημαίνει ότι ο αριθμός των ανδρών που επιλέγουν το επάγγελμα του εκπαιδευτικού είναι σημαντικά μικρότερος από αυτόν των γυναικών και τονίζει την ανάγκη για αύξηση του αριθμού των ανδρών σε αυτόν τον χώρο·

8.

επισημαίνει ότι τα υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης γυναικών στον τομέα των υπηρεσιών σημειώνονται στον κοινωνικό τομέα και στους τομείς της περίθαλψης και των τηλεπικοινωνιών, σε θέσεις όπου απαιτείται χαμηλότερο επίπεδο προσόντων, οι οποίες τυγχάνουν χαμηλού κοινωνικού κύρους και αντιστοιχούν στον παραδοσιακό ρόλο που αποδίδεται στις γυναίκες στην κοινωνία, ενώ οι άνδρες κυριαρχούν στους πιο έγκριτους και κερδοφόρους τομείς: τον οικονομικό και τον τραπεζικό·

9.

επισημαίνει ότι οι πολιτικές και οι υπηρεσίες παροχής φροντίδας σε ηλικιωμένα άτομα, εξαρτώμενα μέλη και παιδιά, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων περί άδειας μητρότητας, άδειας πατρότητας και γονικής άδειας, αποτελούν στοιχεία θεμελιώδους σημασίας για την επίτευξη της ισότητας των φύλων· επισημαίνει συνεπώς ότι οι γυναίκες και οι άνδρες θα πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους την επιλογή να απασχοληθούν σε αμειβόμενες θέσεις εργασίας καθώς και να αποκτήσουν παιδιά και να δημιουργήσουν οικογένεια, χωρίς να στερηθούν την ελευθερία τους να αξιοποιήσουν πλήρως το δικαίωμά τους στην εργασία και στις ίσες ευκαιρίες·

10.

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η μερική απασχόληση (19,2 % του συνόλου της απασχόλησης στην ΕΕ το 2010) εξακολουθεί να αποτελεί κυρίως γυναικεία απασχόληση, καθώς στην ΕΕ, το 2010, το 31,9 % του ενεργού γυναικείου πληθυσμού εργαζόταν με μερική απασχόληση έναντι μόλις 8,7 % του ανδρικού πληθυσμού, δηλαδή ότι το 78 % της μερικής απασχόλησης αφορά γυναίκες· υπογραμμίζει ότι σε ολόκληρη την ΕΕ, το 19 % των γυναικών και το 7 % των ανδρών εργάζονται υπό καθεστώς μειωμένης μερικής απασχόλησης (λιγότερο από 20 ώρες την εβδομάδα) και μόνο το 3 % των αντρών ηλικίας 35-49 ετών εργάζονται υπό καθεστώς μειωμένης μερικής απασχόλησης σε σύγκριση με το 18 % των γυναικών της αντίστοιχης ηλικιακής κατηγορίας· επισημαίνει επίσης ότι το καθεστώς της μερικής απασχόλησης συναντάται κυρίως σε συγκεκριμένους τομείς, με περισσότερο από το 38 % των εργαζομένων με καθεστώς μερικής απασχόλησης μειωμένου και αυξημένου ωραρίου (20-34 ώρες την εβδομάδα) να απασχολείται στον τομέα της εκπαίδευσης, της υγείας και των κοινωνικών και άλλων υπηρεσιών, καθώς και στους τομείς του χονδρικού και λιανικού εμπορίου·

11.

εφιστά την προσοχή στη γενίκευση του ελαστικού ωραρίου: εργασία το Σαββατοκύριακο, μη ομαλά και απρόβλεπτα ωράρια εργασίας και διεύρυνσή τους, και δεδομένου ότι η ευελιξία επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό τους εργαζομένους μερικής απασχόλησης, οι οποίοι στο μεγαλύτερο μέρος τους είναι γυναίκες, κάτι τέτοιο έχει ως αποτέλεσμα περισσότερες γυναίκες, σε σχέση με τους άνδρες, να υφίστανται αλλαγές στα ωράριά τους από την μια εβδομάδα στην άλλη, πράγμα που καθιστά ακόμα πιο δύσκολο για τις γυναίκες να συνδυάσουν τον οικογενειακό με τον επαγγελματικό βίο, ιδίως για τις ανύπαντρες μητέρες και τις γυναίκες που καλούνται να φροντίζουν τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειάς τους· τονίζει ότι οι συμβάσεις εργασίες θα πρέπει να είναι σταθερές και τα ωράρια εργασίας προγραμματισμένα, ωστόσο οι ώρες εργασίες θα πρέπει να είναι διαπραγματεύσιμες μετά από αίτηση της εργαζόμενης, προκειμένου να συνδυάσει καλύτερα τον επαγγελματικό, οικογενειακό και ιδιωτικό βίο· τονίζει ότι το ευέλικτο ωράριο εργασίας πρέπει να αποτελεί επιλογή της γυναίκας και όχι να επιβάλλεται από τον εργοδότη· απορρίπτει την ελαστική εργασία και τον ασαφή χαρακτήρα των συμβάσεων, τα οποία δεν ευνοούν την οργανωμένη και σταθερή οικογενειακή ζωή·

12.

υπενθυμίζει ότι οι ευέλικτες συνθήκες εργασίας χαρακτηρίζουν πολλές θέσεις απασχόλησης στον εν λόγω τομέα· υπογραμμίζει ότι, αφενός, η αυξημένη ευελιξία στις ρυθμίσεις εργασίας -υπό την προϋπόθεση ότι είναι σε εθελούσια βάση και εξυπηρετεί πραγματικές ανάγκες των εργαζομένων, καθώς και ότι οι εργαζόμενοι διατηρούν τον έλεγχο και είναι σαφή τα ωράρια εργασίας και τα καθεστώτα μερικής απασχόλησης- αυξάνει τις ευκαιρίες των γυναικών να συμμετέχουν ενεργά στον τομέα των υπηρεσιών και συμβάλλει στον συνδυασμό του εργασιακού, οικογενειακού και ιδιωτικού βίου, αλλά, αφετέρου, η ευελιξία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις αποδοχές και τις συντάξεις των γυναικών καθώς και τους όρους απασχόλησής τους, όπως να μην διαθέτουν επίσημη σύμβαση εργασίας, κοινωνική ασφάλιση και ασφάλεια της θέσης απασχόλησής τους· τονίζει ότι αυτό μπορεί με τη σειρά του να οδηγήσει σε ανεπαρκή κάλυψη, από τους εργοδότες, των απαιτούμενων προϋποθέσεων για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία·

13.

τονίζει τη σημασία της «εργασίας κατ’ οίκον», η οποία είναι μια ανερχόμενη τάση· επισημαίνει ότι περισσότερο από το 90 % των εταιρειών στη Γερμανία και τη Σουηδία διαιρούν την εβδομάδα εργασίας με διαφορετικούς τρόπους, κρίνοντας το προσωπικό βάσει ετήσιων και όχι εβδομαδιαίων ωρών εργασίας και επιτρέποντας στους συζύγους να μοιράζονται θέσεις εργασίας·

14.

τονίζει τη σημασία να διασφαλιστούν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας σε σχέση, μεταξύ άλλων, με τα πρότυπα υγείας και ασφάλειας, την προσβασιμότητα, τις προοπτικές σταδιοδρομίας, την πρόσθετη κατάρτιση, τη βιώσιμη κοινωνική ασφάλιση και τη διά βίου μάθηση·

15.

διαπιστώνει ότι, το 2010, το ποσοστό του ενεργού γυναικείου πληθυσμού στην ΕΕ με σύμβαση ορισμένου χρόνου (14,5 %) υπήρξε ελαφρώς υψηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό του ενεργού ανδρικού πληθυσμού (13 %)·

16.

υπενθυμίζει, για μία ακόμα φορά, ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι γυναίκες κερδίζουν, κατά μέσο όρο, 16,4 % λιγότερο από τους άνδρες· επισημαίνει ότι οι γυναίκες δεν λαμβάνουν τον ίδιο μισθό στις περιπτώσεις που καταλαμβάνουν τις ίδιες θέσεις εργασίας με τους άνδρες ή θέσεις εργασίας ίσης αξίας· σε άλλες περιπτώσεις, δεν καταλαμβάνουν τις ίδιες θέσεις εργασίας, λόγω του ότι εξακολουθεί να υφίσταται κάθετος και οριζόντιος διαχωρισμός της αγοράς εργασίας και λόγω της μεγαλύτερης συχνότητας μερικής απασχόλησης· καλεί συνεπώς τα κράτη μέλη, τους εργοδότες και τα συνδικαλιστικά κινήματα να αναπτύξουν και να επινοήσουν και να χρησιμοποιήσουν εύχρηστα, συγκεκριμένα εργαλεία αξιολόγησης της εργασίας, τα οποία θα συμβάλουν στον προσδιορισμό τού τι αποτελεί εργασία ίσης αξίας, ώστε να εξασφαλισθεί ίση αμοιβή γυναικών και ανδρών· προτρέπει ως εκ τούτου τις εταιρείες να διεξάγουν ετήσιους ελέγχους σχετικά με την ισότητα των αμοιβών και να δημοσιεύουν τα δεδομένα για μέγιστη διαφάνεια και για τη γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών· επισημαίνει ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών συχνά οδηγεί σε συνταξιοδοτικό χάσμα γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει τις γυναίκες σε συνθήκες διαβίωσης κάτω από το όριο της φτώχειας·

17.

τονίζει, συνεπώς, τη σημασία που έχει να τεθεί σε εφαρμογή η αρχή της ίσης αμοιβής για άντρες και γυναίκες όπως προβλέπεται στο άρθρο 157 της Συνθήκης· υπενθυμίζει το ψήφισμά του της 24ης Μαΐου 2012 σχετικά με την ίση αμοιβή εργαζόμενων ανδρών και γυναικών για ίση εργασία ή εργασίας ίσης αξίας (8), και επαναλαμβάνει το αίτημά του για αναθεώρηση της οδηγίας 2006/54/ΕΚ το αργότερο έως τις 15 Φεβρουαρίου 2013·

18.

σημειώνει με ανησυχία ότι η συντριπτική πλειοψηφία των χαμηλών μισθών και ουσιαστικά το σύνολο των πολύ χαμηλών μισθών αφορά τη μερική απασχόληση, και περίπου το 80 % των φτωχών μισθωτών είναι γυναίκες· σημειώνει ότι υπάρχει ανάγκη για συγκεκριμένα μέτρα για την καταπολέμηση της επισφαλούς απασχόλησης στις υπηρεσίες, μια κατάσταση η οποία επηρεάζει ιδιαίτερα τις γυναίκες και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διαμορφώσουν στρατηγικές για την καταπολέμηση της επισφαλούς απασχόλησης·

19.

καταγγέλλει ότι μια αρκετά συνηθισμένη πρακτική διακριτικής μεταχείρισης συνίσταται στον προσδιορισμό διαφορετικών επαγγελματικών κατηγοριών για την ίδια εργασία ή για εργασία ίσης αξίας για τους άνδρες και τις γυναίκες: για παράδειγμα, στις υπηρεσίες καθαριότητας, οι άνδρες χαρακτηρίζονται ως τεχνικοί συντήρησης και οι γυναίκες ως βοηθοί καθαριότητας, πράγμα που χρησιμοποιείται για να αιτιολογήσει χαμηλότερη αμοιβή για τη γυναικεία εργασία·

20.

σημειώνει ότι η αύξηση του μορφωτικού επιπέδου των γυναικών σπανίως συνοδεύεται από την άνοδό τους στην επαγγελματική ιεραρχία ούτε τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους, κατά τέτοιο τρόπο που θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για υπερεξειδίκευση του γυναικείου πληθυσμού·

21.

επισημαίνει ότι εξαιτίας της αυξανόμενης τάσης για μερική απασχόληση των γυναικών και της προτίμησης των εργοδοτών να επενδύουν στους υπαλλήλους με μόνιμη απασχόληση, οι γυναίκες έχουν σημαντικά περιορισμένη πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων επιμόρφωσης και κατάρτισης, με συνέπεια να μειώνονται οι ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης·

22.

τονίζει την ανάγκη όλοι οι εργαζόμενοι στον τομέα των υπηρεσιών, με ιδιαίτερη έμφαση σε όσους ανήκουν στις πλέον ευάλωτες ομάδες, να έχουν πρόσβαση σε μόνιμα προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων και διά βίου μάθησης, προκειμένου να βελτιωθούν οι μελλοντικές τους ευκαιρίες στην αγορά εργασίας και να μειωθεί η αναντιστοιχία μεταξύ δεξιοτήτων και διαρκώς εξελισσόμενων εργασιακών καθηκόντων·

23.

επισημαίνει τα χαμηλά ποσοστά συμμετοχής των γυναικών στην επαγγελματική εκπαίδευση στο πλαίσιο της διά βίου μάθησης στον τομέα των υπηρεσιών, και καλεί τα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση προς αυτή την κατεύθυνση·

24.

τονίζει την ανάγκη για αναβάθμιση των δεξιοτήτων των παλαιών εργαζομένων και των γονέων που επιστρέφουν στην αγορά εργασίας και οι οποίοι πρωτύτερα φρόντιζαν τα παιδιά και τα εξαρτώμενα άτομα της οικογενείας τους·

25.

επισημαίνει ότι το 2010 μόνο ένα στα επτά μέλη των διοικητικών συμβουλίων των σημαντικότερων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων ήταν γυναίκα (13,7 %) και ότι μόνο το 3,4 % των διοικητικών συμβουλίων των σημαντικότερων επιχειρήσεων έχει γυναίκα πρόεδρο·

26.

τονίζει τη σημασία της προσέλκυσης περισσοτέρων γυναικών στον τομέα της έρευνας και υπογραμμίζει ότι οι γυναίκες μπορούν να διαδραματίσουν αποφασιστικό ρόλο για την ανάπτυξη νέων και καινοτόμων συστημάτων και νέων υπηρεσιών και προϊόντων στον τομέα των υπηρεσιών, κατά κύριο λόγο διότι, μολονότι οι γυναίκες είναι υπεύθυνες για το 80 % των αγοραστικών αποφάσεων παγκοσμίως, τα περισσότερα προϊόντα σχεδιάζονται από άνδρες, συμπεριλαμβανομένων, σε ποσοστό 90 %, των τεχνικών προϊόντων· θεωρεί ότι η αυξημένη συμμετοχή των γυναικών στις διαδικασίες καινοτομίας θα δημιουργήσει νέες αγορές και θα αυξήσει την ανταγωνιστική δύναμη των επιχειρήσεων· πιστεύει επίσης ότι οι καινοτόμες υπηρεσίες έχουν καίρια σημασία για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων, ιδίως της αυξανόμενης ζήτησης για υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής πρόνοιας εκ μέρους των ηλικιωμένων, μπορούν δε να προσφέρουν στους ανθρώπους περισσότερες ευκαιρίες να ζουν και να εργάζονται στα μεγάλα αστικά κέντρα, σε μικρότερες πόλεις και στην ύπαιθρο σε όλη την επικράτεια της Ένωσης μέσω της παροχής επικοινωνιακών και εμπορικών υπηρεσιών καλής ποιότητας·

27.

τονίζει ότι, καθώς πολλές γυναίκες επιλέγουν να εκπαιδεύονται και να αποκτούν γνώσεις στον τομέα των υπηρεσιών, παγιώνοντας με τον τρόπο αυτό την επαγγελματική τους πείρα και τις γνώσεις τους σχετικά με το εμπόριο, υπάρχει ευρύ πεδίο για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα· θεωρεί ότι, για να έχουν θετικό αντίκτυπο οι δράσεις τόνωσης της επιχειρηματικότητας και των επιχειρήσεων από γυναίκες, απαιτούνται ισότιμοι όροι για τον τομέα της παραγωγής όπως για τον τομέα των υπηρεσιών· χαιρετίζει υπό αυτή την έννοια την πρόταση να επεκταθούν οι μικροπιστώσεις ως συγκεκριμένος άξονας του προγράμματος κοινωνικών αλλαγών και καινοτομίας, και υπογραμμίζει τη σημασία των μικροχρηματοδοτήσεων ως μέσου στήριξης της γυναικείας επιχειρηματικότητας καθώς και των ατόμων με ιδιαίτερα ευάλωτη θέση στην αγορά εργασίας του τομέα των υπηρεσιών· επιδοκιμάζει την ανακοίνωσης της Επιτροπής με τίτλο «Πρωτοβουλία για την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα» (COM(2011)0682), διότι οι γυναίκες ιδίως εργάζονται στον τομέα των κοινωνικών επιχειρήσεων·

28.

παρατηρεί ότι στον τομέα των υπηρεσιών οι γυναίκες σε διευθυντικές θέσεις τείνουν να συγκεντρώνονται κυρίως σε τομείς όπως η λιανική διανομή ή ο τομέας των ξενοδοχείων και εστιατορίων, παρότι εξελίσσονται σε θέσεις σε λιγότερο παραδοσιακούς τομείς, όπως οι ασφαλίσεις ή ο τραπεζικός τομέας, και ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γυναίκες διευθύνουν μικρές επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις χωρίς μισθωτούς· διαπιστώνει επίσης ότι, σε οργανισμούς μεγάλων διαστάσεων, συνήθως οι γυναίκες καταλαμβάνουν υψηλές θέσεις μόνο σε τομείς λιγότερο σημαντικούς για την επιχείρηση, όπως είναι οι ανθρώπινοι πόροι και τα διοικητικά καθήκοντα· προτρέπει τις εταιρείες να προσφέρουν τακτική κατάρτιση στους νεότερους και να υλοποιήσουν αποτελεσματικά προγράμματα υποστήριξης άδειας μητρότητας, πατρότητας και γονικής άδειας·

29.

ζητεί να καταργηθεί η υφιστάμενη γυάλινη οροφή στον τομέα της δημόσιας διοίκησης που εμποδίζει τις γυναίκες να αναλαμβάνουν θέσεις υψηλής ευθύνης· τονίζει ότι ο δημόσιος τομέας πρέπει να διαδραματίσει υποδειγματικό ρόλο σε αυτό το ζήτημα·

30.

υπογραμμίζει ότι, όσον αφορά τη γυναικεία απασχόληση στον τομέα των υπηρεσιών, το μέγεθος της παραοικονομίας είναι μεγαλύτερο απ’ ό,τι στην ανδρική απασχόληση, εν μέρει επειδή οι τομείς στους οποίους παραδοσιακά εισέρχονται οι γυναίκες, όπως οι οικιακές υπηρεσίες, η φροντίδα ατόμων κ.λπ. χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη απορρύθμιση· από την άλλη πλευρά, ως αποτέλεσμα της κρίσης, έχει διαπιστωθεί αύξηση της παραοικονομίας, παρότι εξακολουθεί να είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστούν συγκεκριμένα τα όριά της, μιας και δεν υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα για τη συχνότητα και το μέγεθος της·

31.

επικροτεί το έγγραφο εργασίας της Ετήσιας Έρευνας για την Ανάπτυξη με τίτλο «Αξιοποίηση του δυναμικού απασχόλησης των προσωπικών και οικιακών υπηρεσιών» και ζητεί από τα κράτη μέλη, τους κοινωνικούς εταίρους και τα λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη να ανταποκριθούν ενεργά στην πρόσκληση της Επιτροπής για τη διεξαγωγή συζήτησης σχετικά με το θέμα·

32.

καλεί τα κράτη μέλη να διαμορφώσουν πολιτικές για τη μετατροπή των εργαζομένων με επισφαλείς θέσεις απασχόλησης στην παραοικονομία σε τακτικούς εργαζομένους, παραδείγματος χάρη προσφέροντας φορολογικά πλεονεκτήματα και δελτία υπηρεσιών· ζητεί τη διαμόρφωση ενός προγράμματος με σκοπό τη διαπαιδαγώγηση των εργαζομένων στον τομέα των υπηρεσιών σχετικά με τα δικαιώματά τους και την προώθηση της οργάνωσής τους· ζητεί τη λήψη πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στην καλύτερη ενημέρωση των εργοδοτών και του ευρύτερου κοινού σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις της επισφαλούς και άτακτης απασχόλησης, καθώς και σχετικά με την εργασιακή ασφάλεια και την υγεία·

33.

καλεί την Επιτροπή να εκδώσει μια ανεξάρτητη μελέτη των επιδράσεων της απελευθέρωσης του τομέα των υπηρεσιών παροχής οικιακής φροντίδας στη θέση και τις συνθήκες απασχόλησης των εργαζομένων·

34.

εκφράζει την ανησυχία του για την κατάσταση των μεταναστριών εργαζομένων στον τομέα των υπηρεσιών, ιδίως αυτών που εργάζονται σε ιδιωτικές οικίες, που στη μεγάλη πλειοψηφία τους εργάζονται χωρίς σύμβαση, παρέχοντας οικιακές υπηρεσίες σε συνθήκες προσωρινότητας, με πολύ χαμηλούς μισθούς και χωρίς κανενός είδους κοινωνικά δικαιώματα· τονίζει συνεπώς την ανάγκη για κατάλληλες πολιτικές προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα βασικά δικαιώματα των μεταναστών εργαζομένων γίνονται σεβαστά μεταξύ των οποίων, το δικαίωμα στην υγειονομική περίθαλψη, σε δίκαιες συνθήκες εργασίας, στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, στη σωματική και ηθική ακεραιότητα, στην ισότητα ενώπιον του νόμου· καλεί τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν τις εθνικές πολιτικές και πρακτικές επικεντρώνοντας τις προσπάθειές τους στις πρακτικές προσλήψεων, στην πρόσβαση στην πληροφόρηση και στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και να ενθαρρύνουν τους εργαζόμενους σε αυτούς τους τομείς να δημοσιοποιούν τις καταχρήσεις στις συνθήκες εργασίας χωρίς να διατρέχουν κίνδυνο να υποστούν συνέπειες σε ό,τι αφορά το καθεστώς διαμονής τους·

35.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επικυρώσουν δίχως καθυστέρηση τη Σύμβαση αριθ. 189 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας σχετικά με τους εργαζομένους στον τομέα της οικιακής εργασίας που υιοθετήθηκε από την τριμερή συνάντηση το 2011 με σκοπό τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας για τους κατ’ οίκον εργαζομένους και ισότιμων βασικών εργασιακών δικαιωμάτων σε σχέση με τους υπόλοιπους εργαζόμενους·

36.

καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν τη θέσπιση ενός ειδικού καθεστώτος για τον τομέα των προσωπικών και οικιακών υπηρεσιών, προκειμένου να τακτοποιηθεί το ευρέως διαδεδομένο φαινόμενο της αδήλωτης εργασίας - η οποία αφορά κυρίως τις γυναίκες - και κατ’ αυτόν τον τρόπο να διασφαλίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη να αναφερθούν στις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας στο πλαίσιο των εθνικών μεταρρυθμιστικών τους προγραμμάτων, τα οποία υποβάλλουν στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020·

37.

ζητεί από τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν πολιτικές για την ένταξη των ευάλωτων εργαζομένων στην αγορά εργασίας, ιδιαίτερα εκείνων που διαθέτουν λίγα προσόντα, των ανέργων, των νέων και ηλικιωμένων εργαζομένων, των ατόμων με αναπηρία, εκείνων που υποφέρουν από διανοητικές αναπηρίες ή των μειονοτικών ομάδων, όπως οι μετανάστες εργαζόμενοι και οι Ρομά, μέσω της παροχής στοχευμένης και προσαρμοσμένης επαγγελματικής καθοδήγησης και κατάρτισης καθώς και μέσω προγραμμάτων μαθητείας·

38.

επισημαίνει ότι η οικονομική κρίση και τα επονομαζόμενα μέτρα λιτότητας οδήγησαν στη μείωση των μέτρων υπέρ της ισότητας των φύλων και αποτελούν πρόσθετο εμπόδιο για την εφαρμογή της αρχής της ισότητας των φύλων, ιδίως σε ό,τι αφορά την απώλεια θέσεων εργασίας, την πρόσβαση σε νέες απασχολήσεις και την αυξανόμενη επισφάλεια για τις γυναίκες· όλα αυτά, μαζί με το γεγονός ότι η ανδρική απασχόληση τείνει να ανακτά ταχύτερα το χαμένο έδαφος από ό,τι η απασχόληση των γυναικών, επηρεάζουν αρνητικά την απασχόληση των γυναικών στον τομέα των υπηρεσιών, τις σταδιοδρομίες και τις συντάξεις τους· καλεί την Επιτροπή να συλλέξει στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις των μέτρων λιτότητας στην παρουσία των γυναικών στην αγορά εργασίας, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα των υπηρεσιών· τονίζει την ανάγκη μεγαλύτερης αναγνώρισης της αλληλεξάρτησης των κοινωνικών και των οικονομικών ζητημάτων, καθώς η αυξημένη έμφαση στα κοινωνικά ζητήματα αποτελεί προϋπόθεση της αποτελεσματικής αντιμετώπισης των ανισοτήτων που βασίζονται στο φύλο·

39.

τονίζει ότι η πέμπτη ευρωπαϊκή έρευνα για τις συνθήκες εργασίας, που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο 2012, αποκάλυψε ότι 18 % των εργαζομένων ανέφεραν διαταραχή της ισορροπίας εργασιακής και οικογενειακής ζωής· τονίζει ακόμη ότι την ανάγκη για ισχυρές πολιτικές οι οποίες θα συμβάλουν στον συνδυασμό του εργασιακού και οικογενειακού βίου και ζητεί, ειδικότερα, να αυξηθούν οι δωρεάν κοινωνικές δημόσιες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, ώστε να παρέχονται υπηρεσίες φροντίδας των παιδιών και άλλων εξαρτώμενων μελών οι οποίες να συμβάλουν στον ομαλό συνδυασμό του εργασιακού, οικογενειακού και ιδιωτικού βίου, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές· τονίζει ότι η πρόβλεψη διευκολύνσεων παροχής φροντίδας συντελεί επίσης στη μείωση της φτώχειας μεταξύ των γυναικών και προσφέροντάς τες ευκαιρίες απασχόλησης·

40.

επισημαίνει το γεγονός ότι η ενεργός συμμετοχή και ανάμειξη των ανδρών σε μέτρα συνδυασμού του επαγγελματικού με τον οικογενειακό βίο, όπως για παράδειγμα η μερική απασχόληση, είναι καίριας σημασίας για την επίτευξη της ισορροπίας μεταξύ του εργασιακού με τον προσωπικό βίο, καθώς τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από πολιτικές απασχόλησης ευνοϊκές για τη δημιουργία οικογένειας καθώς και από την ισότιμη κατανομή της μη αμειβόμενης εργασίας και των οικιακών ευθυνών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν αποφασιστική δράση ώστε να καταπολεμηθούν τα στερεότυπα με βάση το φύλο και να ενθαρρυνθούν οι άνδρες να επωμίζονται ισομερώς τις οικογενειακές ευθύνες και φροντίδες, ιδίως μέσω της παροχής κινήτρων προς τους άνδρες να λαμβάνουν γονική άδεια και άδεια πατρότητας· επισημαίνει ότι οι πρακτικές του είδους θα ενισχύσουν τα δικαιώματά τους ως γονείς, θα εξασφαλίσουν σε μεγαλύτερο βαθμό την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών και τον δικαιότερο καταμερισμό των οικογενειακών ευθυνών, ενώ θα οδηγήσουν συγχρόνως στην αύξηση των ευκαιριών για να συμμετέχουν οι γυναίκες πλήρως στην αγορά εργασίας· προτείνει να εφαρμόσουν σωστά τα κράτη μέλη την οδηγία 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου (9) για τη γονική άδεια, με τη λήψη νομοθετικών αλλά και εκπαιδευτικών μέτρων στο θέμα της ισότητας των φύλων·

41.

καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εγκρίνουν σχέδιο δράσης για την επίτευξη των στόχων της Βαρκελώνης σε σχέση με την παροχή φροντίδας στα παιδιά και να θεσπίσουν χρονοδιάγραμμα με σκοπό τη σταδιακή αναβάθμιση του επιπέδου των στόχων·

42.

εφιστά την προσοχή στην περιορισμένη ικανότητα προσαρμογής των γυναικών στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας στον έντονα παγκοσμιοποιημένο σημερινό κόσμο όπου ένα βασικό χαρακτηριστικό των εργαζομένων είναι η υψηλή κινητικότητά τους και η ευκολία μετακίνησης με σκοπό την πλήρωση θέσεων εργασίας μακριά από τον τόπο διαμονής, το οποίο στην περίπτωση των γυναικών, που συμμετέχουν περισσότερο στη φροντίδα των παιδιών και ασχολούνται με το σπίτι, είναι συχνά αδύνατο και δεν τους επιτρέπει να αξιοποιούν πλήρως τις ευκαιρίες που προσφέρονται από την αγορά εργασίας·

43.

προτρέπει το Συμβούλιο να άρει το αδιέξοδο σε σχέση με την έγκριση της τροποποίησης της οδηγίας για τις εγκύους εργαζόμενες αποδεχόμενο την ευελιξία που πρότεινε το Κοινοβούλιο, ώστε να μπορέσει η Ευρώπη να σημειώσει πρόοδο σε ό,τι αφορά την προστασία των δικαιωμάτων και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εγκύων εργαζομένων και των νέων μητέρων· υπογραμμίζει, στο ίδιο πνεύμα, τη σημασία της ουσιαστικής προστασίας της μητρότητας και της πατρότητας εάν αποθαρρύνονται α) η απόλυση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή αμέσως μετά τον τοκετό, β) οι μισθολογικές περικοπές κατά την άδεια μητρότητας και γ) η υποβάθμιση του εργασιακού καθεστώτος ή η μείωση των αποδοχών με την επιστροφή στην εργασία· τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι και οι υπάλληλοι υπό καθεστώς άτυπης απασχόλησης στις επιχειρήσεις, όπως αναπληρωματικοί, εξωτερικοί συνεργάτες και άλλοι έκτακτοι υπάλληλοι, θα μπορούν να αξιοποιούν τα δικαιώματα σε βαθμό που αντικατοπτρίζει την απόδοση της εκάστοτε εργαζομένης στο διάστημα έως την εγκυμοσύνη και τον τοκετό, και που διασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή ίση μεταχείριση ως προς τους συναδέλφους της που είναι μόνιμοι υπάλληλοι στον ίδιο τομέα·

44.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο του σεβασμού της αρχής της επικουρικότητας και σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, να αναπτύξουν στρατηγικές για τον καθορισμό ελάχιστων προτύπων στον τομέα των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων τακτικών συμβάσεων και συλλογικών διαπραγματεύσεων και να προσπαθήσουν να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις των οριζόντιων και κάθετων διακρίσεων·

45.

επιμένει στην ανάγκη καταπολέμησης όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών στον τομέα των υπηρεσιών, ιδίως την οικονομική βία, την ψυχολογική και σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, τη σεξουαλική κακοποίηση, ακόμη και την εμπορία ανθρώπων·

46.

υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να μεριμνήσουν για τη συμμόρφωση των συνθηκών εργασίας (κόπωση, συνακόλουθοι κίνδυνοι, περιβάλλον εργασίας) που συνεπάγεται η γυναικεία απασχόληση στον τομέα των υπηρεσιών με την εγκριθείσα τον Ιούνιο του 1998 Διακήρυξη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας σχετικά με τις θεμελιώδεις αρχές και τα δικαιώματα εργασίας καθώς και με τις επιμέρους θεμελιώδεις συνθήκες·

47.

καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για την καταπολέμηση των καταχρήσεων σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες προσωπικής φροντίδας, όπως είναι τα μασάζ και η σάουνα, με σκοπό τη συγκάλυψη της παροχής υπηρεσιών σεξουαλικής φύσης όταν οι τελευταίες παρέχονται υπό καθεστώς βίας και ελέγχονται από δίκτυα εμπορίας ανθρώπων·

48.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγγυηθούν την προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων απασχόλησης των πολυάριθμων μετακινούμενων εργαζόμενων στον τομέα των υπηρεσιών και να καταπολεμήσουν κάθε είδους εκμετάλλευση και κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού, διασφαλίζοντας παράλληλα την ευχέρεια πρόσβασης στην ενημέρωση για τα δικαιώματα των εργαζομένων· τονίζει ότι η κινητικότητα θα πρέπει να είναι εθελοντική·

49.

τονίζει την ανάγκη προώθησης προγραμμάτων αρχικής και συνεχούς κατάρτισης για τις γυναίκες, τα οποία θα ανταποκρίνονται και θα συνδέονται με τον στόχο ανάπτυξης των επιστημονικών και τεχνικών ικανοτήτων για την είσοδο στην αγορά εργασίας και τη δημιουργία σταδιοδρομίας·

50.

διαπιστώνει ότι, παρότι αυξάνεται ο αριθμός γυναικών που χρησιμοποιούν στοιχειωδώς τους υπολογιστές και την πλοήγηση στο Διαδίκτυο, το ψηφιακό χάσμα ως προς τις δεξιότητες εξακολουθεί να είναι μεγάλο, πράγμα που δυσχεραίνει τις δυνατότητες των γυναικών να αναζητήσουν και να βρουν ειδικευμένη εργασία, οξύνοντας συνεπώς, τις ανισότητες στο εσωτερικό των νοικοκυριών, των κοινοτήτων, των αγορών εργασίας και της ευρύτερης οικονομίας· ζητεί συνεπώς να αναληφθούν προσπάθειες για την προώθηση της πρόσβασης των γυναικών στη χρήση των νέων τεχνολογιών παρέχοντας σε αυτές πρόσβαση κατά προτεραιότητα σε δωρεάν μαθήματα επιμόρφωσης· καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να διοργανώσουν δωρεάν μαθήματα κατάρτισης στον τομέα της πληροφορικής με τη χρήση έργων χρηματοδοτούμενων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), παρέχοντας κατ’ αυτό τον τρόπο στις γυναίκες τη δυνατότητα απόκτησης τεχνικών δεξιοτήτων στους τομείς των νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής οι οποίοι θα τους προσφέρουν καλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης στον τομέα των υπηρεσιών· ζητεί, ως εκ τούτου, από τις κυβερνήσεις να θέσουν σε εφαρμογή πολιτικές (όπως προώθηση εκστρατειών και ειδικών υποτροφιών) με σκοπό την αύξηση των εγγραφών των γυναικών σπουδαστριών σε προγράμματα σπουδών με αντικείμενο την Τεχνολογία της πληροφορίας και των επικοινωνιών·

51.

ζητεί τη διεξαγωγή εκτενούς κοινωνικού διαλόγου και τη συμμετοχή σε αυτόν εκπροσώπων των εργοδοτών και εργαζομένων με σκοπό τον καθορισμό προτεραιοτήτων της ΕΕ στον τομέα των υπηρεσιών όσον αφορά την προστασία των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων, τα επιδόματα ανεργίας και τα δικαιώματα εκπροσώπησης·

52.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

3.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 353/56

—

έχοντας υπόψη τα άρθρα 165 και 166 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

—

έχοντας υπόψη τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 14,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23ης Νοεμβρίου 2011 με τίτλο «Ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 2012» (COM(2011)0815),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Δεκεμβρίου 2011 με τίτλο «Εκπαίδευση και κατάρτιση σε μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη» (COM(2011)0902),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Ευρώπη 2020: Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 11ης Μαΐου 2010 σχετικά με την κοινωνική διάσταση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (1),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 12ης Μαΐου 2009 σχετικά με ένα στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020») (2),

—

έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2011 με τίτλο «Νεολαία σε κίνηση – προώθηση της μαθησιακής κινητικότητας των νέων» (3),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Δεκεμβρίου 2011 για την αντιμετώπιση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου (4),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαΐου 2011 σχετικά με τη μάθηση κατά τα πρώτα έτη της ζωής στην Ευρωπαϊκή Ένωση (5),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Μαΐου 2010 σχετικά με βασικές ικανότητες για έναν κόσμο που αλλάζει: εφαρμογή του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010» (6),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Δεκεμβρίου 2008 για την παροχή διά βίου μάθησης για γνώση, δημιουργικότητα και καινοτομία - Εφαρμογή του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010» (7),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (Α7-0247/2012),

Α.

εκτιμώντας ότι, παρά τη σχετική βελτίωση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, για την πλειονότητα του πληθυσμού της ΕΕ η διά βίου μάθηση (ΔΒΜ) δεν αποτελεί ακόμη πραγματικότητα και ότι ορισμένοι δείκτες είναι, πράγματι, ανησυχητικοί· εκτιμώντας ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η σημασία της εκπαίδευσης ενηλίκων και της άτυπης μάθησης, παράλληλα με την εκπαίδευση ενηλίκων και την άτυπη εκπαίδευση·

Β.

εκτιμώντας ότι οι στρατηγικές ΔΒΜ ουσιαστικά δεν έχουν εφαρμοστεί σε πολλά κράτη μέλη, μολονότι αποτελούν βασικό τμήμα της στρατηγικής Ευρώπη 2020·

Γ.

εκτιμώντας ότι οι πολιτικές εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να παρέχουν ευκαιρίες ΔΒΜ για όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, αναπηρίας, φύλου, φυλής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποίθησης, σεξουαλικού προσανατολισμού, γλωσσικού και κοινωνικοοικονομικού υπόβαθρου·

Δ.

εκτιμώντας ότι εξακολουθούν να υπάρχουν περιορισμένες προσφορές μάθησης, ελάχιστα προσαρμοσμένες στις ανάγκες διαφόρων ομάδων· εκτιμώντας επίσης ότι τόσο οι αυτόχθονες πληθυσμοί όσο και οι γλωσσικές και πολιτιστικές μειονότητες πρέπει να μπορούν να παρακολουθούν τα μαθήματα στη μητρική τους γλώσσα·

Ε.

εκτιμώντας ότι η οικονομική ανάπτυξη πρέπει κατά προτεραιότητα να βασίζεται στην εκπαίδευση, τη γνώση και την καινοτομία καθώς και στις κοινωνικές πολιτικές που έχουν υιοθετηθεί προκειμένου να εξέλθει η ΕΕ από τη σημερινή κρίση και ότι η πραγματική και ολοκληρωμένη εφαρμογή των πολιτικών στον εν λόγω τομέα στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020 είναι σημαντική για την έξοδο από αυτήν την κρίσιμη περίοδο·

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι η χάραξη πολιτικών εκπαίδευσης και κατάρτισης αποτελεί δημόσια ευθύνη των κρατών μελών και ότι για τους εν λόγω τομείς απαιτείται η χορήγηση επαρκών δημοσίων κονδυλίων, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση χωρίς κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές, φυλετικές ή πολιτικές διακρίσεις·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα λιτότητας και οι επακόλουθες περικοπές στον προϋπολογισμό για τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης σε ολόκληρη την ΕΕ θέτουν σε κίνδυνο έναν από τους βασικούς παράγοντες προώθησης της συνοχής και της ανάπτυξης και υπονομεύουν τον στόχο εδραίωσης στην Ευρώπη μιας οικονομίας που θα βασίζεται στη γνώση·

Η.

εκτιμώντας ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συνεχίσουν να συνεργάζονται και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές, προκειμένου να προωθούν την εθνική τους εκπαίδευση και τα συστήματα κατάρτισης·

Θ.

εκτιμώντας ότι οι ανεπαρκείς γλωσσικές γνώσεις εξακολουθούν να αποτελούν τεράστιο εμπόδιο για την κινητικότητα·

Ι.

εκτιμώντας ότι μια επιτυχημένη στρατηγική εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να στοχεύει επίσης στο να εξοπλίσει τους μαθητές με δεξιότητες και ικανότητες που είναι αναγκαίες για την προσωπική ανάπτυξη και την ενεργό συμμετοχή τους ως πολιτών·

ΙΑ.

εκτιμώντας ότι η ΔΒΜ θα πρέπει να σημαίνει πραγματικά διά βίου εντός του σημερινού δημογραφικού πλαισίου και ότι θα πρέπει να ληφθούν περαιτέρω υπόψη οι προοπτικές των ηλικιωμένων ατόμων που διαθέτουν συσσωρευμένες γνώσεις·

ΙΒ.

εκτιμώντας ότι οι δεξιότητες στις νέες τεχνολογίες διευκολύνουν σημαντικά τους στόχους του Προγράμματος Διά Βίου Μάθησης (ΠΔΒΜ)·

ΙΓ.

εκτιμώντας ότι η ΔΒΜ είναι συνεχής διαδικασία που πρέπει να διαρκεί για ολόκληρη τη ζωή ενός ατόμου, από την ποιοτική προσχολική εκπαίδευση έως την κατάρτιση μετά τη συνταξιοδότηση·

ΙΔ.

εκτιμώντας ότι η παροχή ποιοτικής προσχολικής εκπαίδευσης σε όλα τα παιδιά αποτελεί επένδυση για το μέλλον και προσφέρει σημαντικό όφελος τόσο στο άτομο όσο και στην κοινωνία·

ΙΕ.

εκτιμώντας ότι η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου έχει σοβαρές επιπτώσεις για το άτομο και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ·

ΙΣΤ.

εκτιμώντας ότι θα πρέπει να εξεταστεί η περαιτέρω καινοτομία στον τομέα των φοιτητικών υποτροφιών σε προπανεπιστημιακό στάδιο·

ΙΖ.

εκτιμώντας ότι η δυνατότητα πρόσβασης στην εκπαίδευση και την κατάρτιση συνιστά καίρια πρόκληση, μεταξύ άλλων και για την περαιτέρω συμβολή στην κοινωνική ένταξη, τη συνοχή και την καταπολέμηση της φτώχειας·

ΙΗ.

εκτιμώντας ότι οι ευρωπαϊκές, εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές πρέπει να συνεργαστούν για την επιτυχή αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη·

1.

χαιρετίζει την ανωτέρω ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εκπαίδευση και κατάρτιση σε μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη»·

2.

υπενθυμίζει ότι, πριν τη σημερινή κρίση, η επίδοση των κρατών μελών όσον αφορά τη συμμετοχή όλων των ηλικιακών ομάδων στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και τη ΔΒΜ παρουσίαζε μεγάλη διακύμανση και ο συνολικός μέσος όρος της ΕΕ υστερούσε σε σχέση με τους διεθνείς μέσους όρους·

3.

επισημαίνει ότι, εξαιτίας της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης, ορισμένα κράτη μέλη πραγματοποίησαν περικοπές στον προϋπολογισμό τους για την εκπαίδευση και την κατάρτιση, αλλά θεωρεί ότι αυτές οι επενδύσεις, με τη μέγιστη στρατηγική αξία θα πρέπει να διαφυλαχθούν, και μάλιστα να αυξηθούν· τονίζει ότι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της Ένωσης προβλέπει για την εκπαίδευση και τους σχετικούς τομείς το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης στο πλαίσιο του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ·

4.

επισημαίνει την ανάγκη έγκρισης της αύξησης του προϋπολογισμού που προορίζεται για την εκπαίδευση και σχετικούς τομείς στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου· καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν τις εθνικές τους στρατηγικές για τη ΔΒΜ, με τα κατάλληλα επίπεδα χρηματοδοτικών πόρων, ως το καλύτερο δυνατό διαθέσιμο εργαλείο για την επίτευξη των στόχων που περιγράφονται στη στρατηγική «Εκπαίδευση & κατάρτιση 2020»·

5.

τονίζει ότι το οικονομικό κόστος των συνεπειών των περιορισμένων εκπαιδευτικών επιδόσεων, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάλειψης του σχολείου και των κοινωνικών ανισοτήτων εντός των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, και ο αντίκτυπός τους στην ανάπτυξη των κρατών μελών, είναι κατά πολύ υψηλότερα από το κόστος της χρηματοπιστωτικής κρίσης, και τα κράτη μέλη ήδη καταβάλλουν το τίμημα κάθε χρόνο·

6.

ζητεί από τα κράτη μέλη να θέσουν προτεραιότητες σχετικά με τις δαπάνες τους για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία, τη διά βίου μάθηση, την έρευνα, την καινοτομία και τη γλωσσική και πολιτιστική ποικιλομορφία, οι οποίες αποτελούν επένδυση για μελλοντική ανάπτυξη και οικονομική ισορροπία, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την προστιθέμενη αξία αυτής της επένδυσης· επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, το αίτημα συνολικών επενδύσεων στην ανώτατη εκπαίδευση σε ποσοστό τουλάχιστον 2 % του ΑΕΠ, όπως συνέστησε η Επιτροπή στην Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης και της Απασχόλησης, που αποτελεί την ελάχιστη απαίτηση για οικονομίες που βασίζονται στη γνώση·

7.

υπενθυμίζει ότι, προκειμένου να μπορέσουν να συναγωνιστούν στο μέλλον με τις νέες παγκόσμιες δυνάμεις, τα κράτη μέλη της ΕΕ καλούνται να επιτύχουν τους βασικούς στόχους της Ευρώπης 2020, οι οποίοι, στον τομέα της εκπαίδευσης, συνίστανται στην επίτευξη του 3 % των επενδύσεων για την έρευνα, την αύξηση του ποσοστού των νέων με πανεπιστημιακή εκπαίδευση στο 40 % και τη μείωση του ποσοστού εγκατάλειψης του σχολείου κάτω του 10 %·

8.

υπενθυμίζει τη σημασία της έρευνας στο πλαίσιο μιας φιλόδοξης στρατηγικής για την εκπαίδευση και την κατάρτιση· ζητεί, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν όσες ενέργειές τους στοχεύουν στην αύξηση του αριθμού των νέων που κινούνται εντός αυτού του πεδίου·

9.

υπενθυμίζει ότι πρέπει να υπάρξει ειδική εστίαση στους νέους, λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ έχει αυξηθεί πάνω από το 20 %, με ανώτερο ποσοστό άνω του 50 % σε ορισμένα κράτη μέλη ή ορισμένες περιφέρειες, και ότι οι νέοι, ιδίως αυτοί με τα λιγότερα προσόντα, έχουν πληγεί ιδιαιτέρως από τη σημερινή κρίση· τονίζει κυρίως τις καταστροφικές επιπτώσεις των προγραμμάτων λιτότητας όσον αφορά την ανεργία των νέων σε ορισμένα κράτη της ΕΕ, και ιδιαίτερα στα κράτη του Νότου, οι οποίες οδηγούν, για παράδειγμα, σε μια σημαντική διαρροή εγκεφάλων σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των τρίτων χωρών· υπενθυμίζει επίσης ότι ένας στους επτά σημερινούς μαθητές (14,4 %) εγκαταλείπει το εκπαιδευτικό σύστημα με μέγιστο επίπεδο εκπαίδευσης αυτό της δευτεροβάθμιας και δεν συμμετέχει σε περαιτέρω εκπαίδευση ή κατάρτιση·

10.

υπενθυμίζει τα διπολικά συστήματα επαγγελματικής κατάρτισης ορισμένων κρατών μελών, τα οποία εξασφαλίζουν τη σύνδεση θεωρίας και πράξης και διευκολύνουν περισσότερο την είσοδο στον επαγγελματικό βίο σε σχέση με τις καθαρά σχολικές μορφές εκπαίδευσης·

11.

προτείνει στα κράτη μέλη να αφαιρέσουν τις επενδύσεις για την εκπαίδευση και την κατάρτιση από τον υπολογισμό του εθνικού ελλείμματος στο πλαίσιο του δημοσιονομικού συμφώνου, καθώς θεωρούνται βασικοί παράγοντες προώθησης μιας υγιούς ανάκαμψης σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής ΕΕ 2020·

12.

καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να καταβάλουν περαιτέρω προσπάθειες για τη χάραξη σαφέστερων και πιο στοχοθετημένων πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ, οι οποίες να είναι προσαρμοσμένες στην αντιμετώπιση των νέων κοινωνικών προκλήσεων· η σημερινή γενιά νέων αισθάνεται ότι δεν θα μπορέσει να απολαύσει το ίδιο επίπεδο ευημερίας με την προηγούμενη γενιά·

13.

ζητεί, ειδικότερα, από τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα που να απευθύνονται στους νέους που ενδέχεται να εγκαταλείψουν πρόωρα το σχολείο ή που δεν συμμετέχουν στην εκπαίδευση, την κατάρτιση ή την απασχόληση, έτσι ώστε να τους προσφέρουν ποιοτικές ευκαιρίες μάθησης και να τους παράσχουν συστήματα κατάρτισης και εγγύησης για νέους, τα οποία θα τους επιτρέψουν να αποκτήσουν τις δεξιότητες και τις εμπειρίες που απαιτούνται για την επαγγελματική τους ένταξη, καθώς και για να διευκολύνουν την επανένταξη ορισμένων εξ αυτών στο εκπαιδευτικό σύστημα· ζητεί, παράλληλα, να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην επαγγελματική κατάρτιση και την κατάρτιση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, λαμβάνοντας υπόψη την πολυμορφία των εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων· καλεί τα κράτη μέλη να επιτείνουν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν ότι οι νέοι μπορούν να αποκτήσουν πραγματική εργασιακή πείρα και να ενταχθούν ταχέως στην αγορά εργασίας· τονίζει ότι οι περίοδοι μαθητείας πρέπει να είναι σημαντικές για τις σπουδές και να αποτελούν μέρος του προγράμματος σπουδών·

14.

υπογραμμίζει ότι, εν μέσω κρίσης, η απασχόληση των νέων απειλείται ακόμη περισσότερο· τονίζει ότι είναι σημαντικό να παρακολουθείται το πόσο γρήγορα οι νέοι πτυχιούχοι βρίσκουν απασχόληση που αρμόζει στην εκπαίδευση και τις γνώσεις τους μετά το τέλος των σπουδών τους και να πραγματοποιείται αξιολόγηση, βάσει των λόγω στοιχείων, της ποιότητας των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης καθώς και της ανάγκης και δυνατότητας πραγματοποίησης προσαρμογών·

15.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εργασθούν με συνέπεια για τη θέσπιση, την εφαρμογή και την περαιτέρω ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ακαδημαϊκών Μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ECVET), του Europass και του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων·

16.

τονίζει ότι οι νέοι θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των πρωταρχικών στόχων της ΕΕ για το 2020 όσον αφορά την απασχόληση, την έρευνα και την καινοτομία, το κλίμα και την ενέργεια, την εκπαίδευση και την καταπολέμηση της φτώχειας·

17.

τονίζει τη σημασία της ανεπίσημης και άτυπης εκπαίδευσης για την ανάπτυξη των αξιών, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων, κυρίως των νέων, καθώς και για την εκμάθηση της ενεργού και δημοκρατικής συμμετοχής· ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει, μεταξύ άλλων, οικονομική στήριξη για την ανεπίσημη και άτυπη εκπαίδευση στο πλαίσιο των νέων προγραμμάτων για θέματα εκπαίδευσης και νεολαίας καθώς και όσον αφορά την ενεργό συμμετοχή των πολιτών·

18.

καλεί τα πανεπιστήμια να διευρύνουν την πρόσβαση στη μάθηση και να εκσυγχρονίσουν τα προγράμματα σπουδών τους, ώστε να αντιμετωπίζουν τις νέες προκλήσεις για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ευρωπαϊκού πληθυσμού, χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο την ακαδημαϊκή τους αποστολή όσον αφορά τη μετάδοση της γνώσης και λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική αλλαγή αποτελεί αναντίρρητη πραγματικότητα στην Ευρώπη· επισημαίνει, εν προκειμένω, τη σημασία της στήριξης και αναγνώρισης της ανεπίσημης εκπαίδευσης και της άτυπης μάθησης·

19.

ενθαρρύνει τον διάλογο μεταξύ των ιδιωτικών φορέων, κυρίως των ΜΜΕ, των τοπικών και περιφερειακών αρχών, των φορέων της κοινωνίας των πολιτών και των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης/πανεπιστημίων, έτσι ώστε οι φοιτητές να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες που θα διευκολύνουν την ένταξή τους στην αγορά εργασίας· υπενθυμίζει στους εργοδότες πόσο σημαντική είναι η επαγγελματική μύηση για τους νέους, καθώς ευνοεί την προσαρμογή τους στον επαγγελματικό βίο·

20.

υπενθυμίζει ότι η δημιουργικότητα είναι θεμελιώδες στοιχείο της νέας οικονομίας, η οποία βασίζεται στη γνώση· υπογραμμίζει ότι ο δημιουργικός τομέας έχει ισχυρή και αυξανόμενη συνεισφορά στην οικονομία, η οποία ανέρχεται στο 4,5 % του ΑΕΠ της ΕΕ και αντιστοιχεί σε 8,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας·

21.

υπενθυμίζει ότι είναι απαραίτητη η συνεργία μεταξύ της προσφοράς εργασίας και της δυνατότητας απορρόφησής της από την αγορά εργασίας·

22.

τονίζει τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης στις πολιτικές στήριξης και παροχής συμβουλών στους αναζητούντες εργασία, κυρίως όσον αφορά την αρωγή κατά την αναζήτηση εργασίας ή κατάρτισης· επιμένει ότι πρέπει να προσφέρεται σε αυξανόμενο αριθμό αναζητούντων εργασία η δυνατότητα πρόσβασης στην κατάλληλη κατάρτιση μέσω της οποίας θα διευκολυνθεί η επανένταξή τους στην αγορά εργασίας και, ως εκ τούτου, ζητεί από τα κράτη μέλη να διαθέσουν εν προκειμένω τους απαιτούμενους πόρους·

23.

τονίζει την καθοριστική σημασία της ενδυνάμωσης της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρίες στη ΔΒΜ, όχι μόνο μέσω του σχεδιασμού και της υλοποίησης στοχευμένων προγραμμάτων αλλά και μέσω της συνεκτίμησης της διάστασης της αναπηρίας σε όλα τα προγράμματα που απευθύνονται στον γενικό πληθυσμό· ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί, στο πλαίσιο αυτό, στη σχέση αναπηρίας και ΔΒΜ, έτσι ώστε να αποτραπούν φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού και να ενισχυθεί πραγματικά η θέση των ατόμων με αναπηρία στην αγορά εργασίας, δεδομένου ότι, σύμφωνα με όλες τις σχετικές μελέτες, αφενός το εκπαιδευτικό επίπεδο των ατόμων με αναπηρία είναι χαμηλότερο από το λοιπό μέσο όρο, ενώ η συμμετοχή τους στα εν λόγω προγράμματα είναι εξαιρετικά χαμηλή·

24.

υπενθυμίζει ότι οι εργοδότες έχουν βασική ευθύνη να καταστήσουν πραγματικότητα για όλους τη ΔΒΜ, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ισότητα των φύλων· ενθαρρύνει τους εργοδότες να διευκολύνουν τη συνεχιζόμενη κατάρτιση σε όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας των εργαζομένων, προβάλλοντας περισσότερο τα δικαιώματα στην κατάρτιση, διασφαλίζοντας ότι η κατάρτιση είναι διαθέσιμη σε όλους τους εργαζομένους και επιβραβεύοντας δεόντως τους εργαζομένους για την κατάρτιση που έλαβαν στο πλαίσιο της σταδιοδρομίας τους, καθιστώντας έτσι δυνατή την περαιτέρω ειδίκευση και δημιουργώντας ευκαιρίες για ανέλιξη στη σταδιοδρομία·

25.

ζητεί να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες προκειμένου να θεσπιστεί και να εφαρμοστεί ένα ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποίησης και αναγνώρισης των προσόντων, της επίσημης και ανεπίσημης μάθησης, συμπεριλαμβανομένης της εθελοντικής υπηρεσίας, έτσι ώστε να ενισχυθούν οι ζωτικοί σύνδεσμοι μεταξύ της ανεπίσημης μάθησης και της επίσημης εκπαίδευσης και παράλληλα να βελτιωθεί η εθνική και η διασυνοριακή κινητικότητα στην αγορά εργασίας·

26.

σημειώνει τη μεγάλη ανομοιογένεια στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης από χώρα σε χώρα και, στο πνεύμα της αρχής της επικουρικότητας, προτείνει η έκθεση προόδου να συνοδεύεται από ένα εγχειρίδιο για κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά, με συστάσεις για την αναβάθμιση των υφιστάμενων πολιτικών και την ανάπτυξη των εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων·

27.

ζητεί να ενισχυθεί η εξωτερική διάσταση των πολιτικών της ΕΕ μέσω αναβαθμισμένου πολιτικού διαλόγου και μέσω της συνεργασίας στους τομείς της εκπαίδευσης και της κατάρτισης μεταξύ της Ένωσης και των διεθνών εταίρων της και των γειτονικών χωρών με στόχο α) την ανάδειξη των αυξανόμενων οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών αλληλεξαρτήσεων, β) τη συμβολή στην υλοποίηση της εξωτερικής διάστασης της στρατηγικής Ευρώπη 2020, και γ) τη στήριξη της σταθερότητας, της ευημερίας και των καλύτερων προοπτικών απασχόλησης για τους πολίτες των χωρών εταίρων θεσπίζοντας παράλληλα καλύτερα μέσα για τη διαχείριση και τη διευκόλυνση της μετανάστευσης των ειδικευμένων εργαζομένων στην Ευρώπη, έτσι ώστε να αντισταθμιστούν οι ανεπάρκειες και τα κενά προσόντων που οφείλονται στις ευρωπαϊκές δημογραφικές εξελίξεις·

28.

υπενθυμίζει ότι, ως παράγοντες της παγκόσμιας εκπαιδευτικής αγοράς, τα εθνικά συστήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) πρέπει να είναι συνδεδεμένα με τον ευρύτερο κόσμο, προκειμένου να παραμένουν επικαιροποιημένα και ανταγωνιστικά, και ότι πρέπει να έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να προσελκύουν μαθητές από άλλες ευρωπαϊκές και τρίτες χώρες, παρέχοντάς τους εκπαίδευση και κατάρτιση, καθώς και διευκολύνοντάς τους στην αναγνώριση των δεξιοτήτων τους· τονίζει ότι οι δημογραφικές αλλαγές και η διεθνής μετανάστευση καθιστούν τα εν λόγω ζητήματα ακόμα πιο σημαντικά·

29.

τονίζει ότι, παρότι αναδύεται ένας ευρωπαϊκός χώρος εκπαίδευσης και κατάρτισης, ο στόχος της εξάλειψης των εμποδίων στην κινητικότητα δεν έχει επιτευχθεί ακόμα και η κινητικότητα των μαθητών στα ΕΕΚ παραμένει χαμηλή· υπογραμμίζει ότι η ουσιαστική αύξηση της διακρατικής κινητικότητας των μαθητών και δασκάλων των ΕΕΚ και η αναγνώριση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και ικανοτήτων που έχουν αποκτήσει στο εξωτερικό, αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για το μέλλον, και ότι απαιτείται επίσης καλύτερη και στοχοθετημένη παροχή πληροφοριών και καθοδήγησης προκειμένου να προσελκυθούν περισσότεροι αλλοδαποί μαθητές στα συστήματα ΕΕΚ που διαθέτουμε·

30.

λυπάται για το γεγονός ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εκπαίδευση και κατάρτιση σε μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη» δεν παρέχει επαρκή κάλυψη στο ζήτημα της προσχολικής ανάπτυξης, ιδίως όσον αφορά τη γλωσσική της διάσταση, παρά το γεγονός ότι περιλαμβάνει έναν βασικό στόχο της στρατηγικής Ευρώπη 2020· πιστεύει ότι το στάδιο αυτό στην εκπαίδευση πρέπει να θεωρείται το πλέον κρίσιμο για τα μελλοντικά ατομικά εκπαιδευτικά επιτεύγματα και για την ατομική και κοινωνική ανάπτυξη· πιστεύει ότι τα παιδιά θα ωφεληθούν από την προσχολική εκπαίδευση που στοχεύει στην ενίσχυση των κινητικών και κοινωνικών δεξιοτήτων, ενώ ταυτόχρονα προωθεί την ισορροπημένη συναισθηματική ανάπτυξη και παράλληλα οιστρηλατεί τη διανοητική περιέργεια·

31.

ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει και να συνδράμει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν συνοδευτικά μέτρα για μια ουσιαστική εκπαιδευτική πορεία των παιδιών, ξεκινώντας από την πολύ νεαρή ηλικία·

32.

πιστεύει ακράδαντα ότι η επένδυση στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, που θα είναι κατάλληλα προσαρμοσμένη στην περίοδο ευαισθησίας και το επίπεδο ωριμότητας κάθε ομάδας στόχου, αποδίδει περισσότερο από την επένδυση σε κάθε άλλο στάδιο της εκπαίδευσης· επισημαίνει ότι η επένδυση στην προσχολική εκπαίδευση αποδεδειγμένα μειώνει το μελλοντικό κόστος· πιστεύει, ακόμα, ότι η επιτυχία της εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα εξαρτάται από τους καλά κατηρτισμένους καθηγητές και από την συνεχώς προοδεύουσα επαγγελματική κατάρτιση, και, κατά συνέπεια, χρειάζονται επαρκείς επενδύσεις για την κατάρτιση των καθηγητών·

33.

υπογραμμίζει την ανάγκη για παροχή επαγγελματικής φροντίδας στα παιδιά με σκοπό την αντιμετώπιση του ζητήματος της κοινωνικοποίησης των παιδιών, ιδιαίτερα εκείνων που προέρχονται από οικογένειες που αντιμετωπίζουν κοινωνικές δυσκολίες·

34.

τονίζει την ανάγκη να αποκτούν όλοι εξαιρετικές γλωσσικές δεξιότητες από πολύ μικρή ηλικία, καλύπτοντας όχι μόνο τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ αλλά και τις περιφερειακές και μειονοτικές γλώσσες, καθώς τούτο θα επιτρέψει τη μεγαλύτερη κινητικότητα των ατόμων, παρέχοντάς τους περισσότερες ευκολίες πρόσβασης στην αγορά εργασίας και σημαντικά αυξημένες ευκαιρίες σπουδών, χρησιμεύοντας παράλληλα στην προώθηση των διαπολιτισμικών ανταλλαγών και της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής συνοχής·

35.

εμμένει στο γεγονός ότι απαιτείται η ενθάρρυνση της κινητικότητας με σκοπό την εκμάθηση ξένων γλωσσών, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο στόχος, όλοι οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να γνωρίζουν τουλάχιστον άλλες δύο γλώσσες εκτός από τη μητρική τους γλώσσα·

36.

σημειώνει την ανάγκη έναρξης της εκμάθησης γλωσσών ήδη πριν από την έναρξη του σχολείου και επικροτεί τις πρωτοβουλίες που επιτρέπουν στους μαθητές να μαθαίνουν τη γλώσσα καταγωγής τους γραπτώς και προφορικώς ως μάθημα επιλογής στο σχολείο και να αποκτούν έτσι πρόσθετες δεξιότητες·

37.

θεωρεί απαραίτητη την προώθηση της κινητικότητας με φιλόδοξα κοινοτικά προγράμματα για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, ειδικότερα μέσω των ανταλλαγών καθηγητών, φοιτητών και σπουδαστών, ιδίως στον τομέα των γλωσσών, προκειμένου να προωθηθούν η ενεργός συμμετοχή των πολιτών, οι ευρωπαϊκές αξίες, καθώς και οι γλωσσικές και άλλες πολύτιμες δεξιότητες και ικανότητες·

38.

ενθαρρύνει την Επιτροπή να στηρίξει την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων στο πεδίο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, που θα μπορούσαν να προσαρμοσθούν με ευκολία σε σχέση με τις γλώσσες και με τους τεχνικούς όρους, και να δημιουργήσουν κινητικότητα στους τομείς που επηρεάζονται λιγότερο από το φαινόμενο της πολυγλωσσίας·

39.

αναγνωρίζει τη σημαντική συμβολή του ευρωπαϊκού έτους ενεργού γήρανσης και αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών 2012 και υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί στην ΕΕ και τους πολίτες της η ευκαιρία να συμμετάσχουν στην εκπαίδευση, σε όλες τις μορφές της, σε μεταγενέστερο ηλικιακό στάδιο και να εμπλακούν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μαθητές στον διάλογο με επαγγελματίες οι οποίοι εργάζονται στις υπηρεσίες που παρέχουν και στηρίζουν τη μάθηση·

40.

υπενθυμίζει ότι το πρόγραμμα Grundtvig έχει ως στόχο να βοηθήσει την ανάπτυξη του τομέα της εκπαίδευσης των ενηλίκων καθώς και να επιτρέψει σε περισσότερους τη συμμετοχή σε μαθησιακές εμπειρίες· επισημαίνει ότι το πρόγραμμα αυτό εστιάζει στις ανάγκες διδασκαλίας και σπουδών μαθητών και σπουδαστών οι οποίοι συμμετέχουν σε προγράμματα εκπαίδευσης ενηλίκων και σε «εναλλακτικά» προγράμματα εκπαίδευσης, καθώς και στους οργανισμούς που παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες· ζητεί από τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχεται από οργανισμούς εκπαίδευσης για ενηλίκους και να ενισχύσουν τη συνεργασία με αυτούς·

41.

τονίζει την ανάγκη προώθησης των υφιστάμενων ευρωπαϊκών μέσων και ιδιαίτερα των διαρθρωτικών κονδυλίων που προορίζονται για τον τομέα της κατάρτισης·

42.

τονίζει ότι η εκπαίδευση ενηλίκων εκτείνεται πέρα από τις δραστηριότητες που συνδέονται με την απασχόληση και περιλαμβάνει την προαγωγή των προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτων για την άσκηση της ιδιότητας του πολίτη στο πλαίσιο των συστημάτων τυπικής εκπαίδευσης και διά βίου κατάρτισης, όπως προβλέπονται στο πρόγραμμα ΔΒΜ·

43.

αναγνωρίζει τα κοινωνικά οφέλη που απορρέουν εν γένει από τις δραστηριότητες των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίες ευνοούνται από τη συμμετοχή τους σε δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης για λόγους προσωπικής εκπλήρωσης ή κοινωνικής επαφής·

44.

επισημαίνει την ανάγκη για στατιστικές ΔΒΜ που καλύπτουν την ηλικιακή ομάδα άνω των 65 ετών· επισημαίνει ότι, καθώς το ηλικιακό όριο συνταξιοδότησης σε πολλές χώρες της ΕΕ αυξάνεται και πολλοί άνθρωποι εργάζονται μέχρι μεγαλύτερη ηλικία, έχει έρθει ο καιρός να συνεκτιμηθούν οι αλλαγές στον πληθυσμό που δεν εμπίπτει σε αυτό το ηλικιακό εύρος·

45.

αναγνωρίζει τον εκπαιδευτικό και επιμορφωτικό ρόλο του αθλητισμού και καλεί, κατά συνέπεια, τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις επενδύσεις στον αθλητισμό και να προωθήσουν τις αθλητικές δραστηριότητες στα σχολεία, ώστε να ευνοήσουν την ενσωμάτωση και να συνδράμουν στην ανάπτυξη θετικών αξιών για τους νέους Ευρωπαίους·

46.

τονίζει ότι η κατάρτιση των παικτών σε τοπικό επίπεδο έχει θεμελιώδη σημασία για την αειφόρο ανάπτυξη και τον κοινωνικό ρόλο του αθλητισμού και εκφράζει τη στήριξή του σε αθλητικούς διοικητικούς φορείς που ενθαρρύνουν τους συλλόγους/ομίλους να επενδύουν στην εκπαίδευση και την κατάρτιση των νεαρών παικτών σε τοπικό επίπεδο, μέσω μέτρων που ορίζουν ελάχιστο αριθμό καταρτιζόμενων παικτών σε τοπικό επίπεδο στην ομάδα του κάθε ομίλου, και τους ενθαρρύνει να συνεχίσουν·

47.

προτρέπει τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο καθιέρωσης ενός ευρύτερου συστήματος μικρών υποτροφιών με ελάχιστες γραφειοκρατικές διατυπώσεις για τους προπανεπιστημιακούς φοιτητές που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες, ώστε να τους ενθαρρύνουν να παραμείνουν στον χώρο της εκπαίδευσης, συνεισφέροντας με αυτόν τον τρόπο στην εξάλειψη της κοινωνικής ανισότητας και εξασφαλίζοντας περισσότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης για όλους·

48.

θεωρεί ότι πρέπει να αναληφθεί περαιτέρω δράση για την αντιμετώπιση των διαφορών μεταξύ ανδρών και γυναικών που αποφοιτούν με πτυχία από τους κλάδους της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανολογίας και των μαθηματικών, όπως καταδεικνύεται από το γεγονός ότι μόνο το 20 % των αποφοίτων μηχανολογίας είναι γυναίκες·

49.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

3.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 353/64

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 167 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,