7.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 199/1

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/95/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Δεκεμβρίου 2001, για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων (1),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για τον καθορισμό των απαιτήσεων διαπίστευσης και εποπτείας της αγοράς όσον αφορά την εμπορία των προϊόντων και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 339/93 (2),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 768/2008/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Ιουλίου 2008 για κοινό πλαίσιο εμπορίας των προϊόντων και για την κατάργηση της απόφασης 93/465/ΕΟΚ του Συμβουλίου (3),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση 2010/15/ΕΕ της Επιτροπής της 16ης Δεκεμβρίου 2009 σχετικά με τον καθορισμό των κατευθυντηρίων γραμμών για τη διαχείριση του κοινοτικού συστήματος ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών (RAPEX) που θεσπίστηκε δυνάμει του άρθρου 12 και της διαδικασίας κοινοποίησης που θεσπίστηκε δυνάμει του άρθρου 11 της οδηγίας 2001/95/ΕΚ (οδηγία για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων) (4),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2001/95/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 3ης Δεκεμβρίου 2001 για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων (COM(2008)0905),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής με θέμα «Αναθεώρηση της οδηγίας για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων: Σύνοψη προβλεπόμενων δράσεων», ΓΔ Υγείας και Καταναλωτών, 18 Μαΐου 2010,

—

έχοντας υπόψη τον οδικό χάρτη για την «Ευθυγράμμιση στο νέο νομοθετικό πλαίσιο (απόφαση αριθ. 768/2008/ΕΚ)», ΓΔ Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας, 15 Απριλίου 2010,

—

έχοντας υπόψη τον οδικό χάρτη για την «Αναθεώρηση της οδηγίας 2001/95/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Δεκεμβρίου 2001, για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων (ΟΓΑΠ)», ΓΔ Υγείας και Καταναλωτών, 25 Μαρτίου 2010,

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής σχετικά με τη σχέση μεταξύ της οδηγίας 2001/95/ΕΚ για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων και των διατάξεων για την εποπτεία της αγοράς του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 765/2008, ΓΔ Υγείας και Καταναλωτών, 2 Μαρτίου 2010,

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής με θέμα «Αναθεώρηση της οδηγίας για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων: Καθορισμός των βασικών ζητημάτων», ΓΔ Υγείας και Καταναλωτών, 15 Σεπτεμβρίου 2009,

—

έχοντας υπόψη το ενημερωτικό έγγραφο που ανατέθηκε από την Επιτροπή IMCO για την εποπτεία των αγορών στα κράτη μέλη και δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2009,

—

έχοντας υπόψη το ενημερωτικό έγγραφο που ανέθεσε η Επιτροπή IMCO για την αναθεώρηση της οδηγίας για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων (ΟΓΑΠ) και την εποπτεία της αγοράς, που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2010,

—

έχοντας υπόψη την ημερίδα εργασίας για την αναθεώρηση της οδηγίας για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων και την εποπτεία της αγοράς που πραγματοποιήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2010,

—

έχοντας υπόψη την τριμερή σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ-Κίνας που πραγματοποιήθηκε στη Σαγκάη στις 25-26 Οκτωβρίου 2010,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A7-0033/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι όλα τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ είναι ασφαλή, μεταξύ άλλων προκειμένου να διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το νέο νομοθετικό πλαίσιο (εφεξής ΝΝΠ) εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2008 και ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 765/2008 για την εποπτεία της αγοράς τέθηκε σε ισχύ από 1ης Ιανουαρίου 2010,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία 2001/95/ΕΚ για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων (εφεξής ΟΓΑΠ), η οποία θεσπίζει σε επίπεδο Κοινότητας γενικές απαιτήσεις ασφάλειας για τα καταναλωτικά προϊόντα, πρέπει να αναθεωρηθεί και να συμμορφωθεί, μέσω της ολοκλήρωσης, προς το ΝΝΠ και ιδιαίτερα προς τον κανονισμό για την εποπτεία της αγοράς,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το νομοθετικό πλαίσιο για την ασφάλεια των προϊόντων και την εποπτεία της αγοράς απαρτίζεται από τρία επίπεδα νομικών πράξεων (ΟΓΑΠ, ΝΝΠ και ειδικές οδηγίες εναρμόνισης ανά κλάδο), γεγονός που προκαλεί αβεβαιότητες και σύγχυση στην εσωτερική αγορά,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το επίπεδο εποπτείας της αγοράς ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών και ορισμένα κράτη μέλη δεν είναι σε θέση να κατανείμουν τους απαραίτητους πόρους για την αποτελεσματική εποπτεία της αγοράς και ερμηνεύουν διαφορετικά τα «προϊόντα που συνεπάγονται σοβαρό κίνδυνο», στοιχείο το οποίο ενδέχεται να εγείρει φραγμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, να νοθεύσει τον ανταγωνισμό και να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια των καταναλωτών στην εσωτερική αγορά,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεργασία μεταξύ των αρχών εποπτείας της αγοράς και οι κοινές δράσεις εποπτείας της αγοράς είναι ουσιώδους σημασίας και θα πρέπει, ως εκ τούτου, να ενισχυθούν περαιτέρω και να τους διατεθούν πόροι,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κανονισμοί ενέχουν τα πλεονεκτήματα της σαφήνειας, της προβλεψιμότητας και της αποτελεσματικότητας σε σύγκριση με τις οδηγίες, όπως αναφέρεται επίσης στην έκθεση Monti,

1.

πιστεύει ότι το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για την εποπτεία της αγοράς δεν παρέχει αρκετή συνοχή και θα πρέπει, συνεπώς, να αποτελέσει αντικείμενο αναθεώρησης και περαιτέρω συντονισμού·

2.

προτείνει στην Επιτροπή τη θέσπιση ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου για την εποπτεία της αγοράς, το οποίο θα διέπει όλα τα προϊόντα που διατίθενται στην εσωτερική αγορά ή εισέρχονται στην αγορά της ΕΕ, καλεί την Επιτροπή να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στον συντονισμό των δραστηριοτήτων των ευρωπαϊκών αρχών εποπτείας της αγοράς, των τελωνειακών αρχών καθώς και των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών·

3.

καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διαθέσουν επαρκείς πόρους για αποτελεσματικές δραστηριότητες εποπτείας της αγοράς· υπογραμμίζει ότι τα αναποτελεσματικά συστήματα εποπτείας της αγοράς προκαλούν στρέβλωση του ανταγωνισμού, θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των καταναλωτών και υποσκάπτουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στην εσωτερική αγορά επισημαίνει τη σημασία της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων της ενιαίας αγοράς, ιδιαίτερα στους μεγάλους θαλάσσιους λιμένες, και ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για τα παράνομα προϊόντα από τρίτες χώρες· ζητεί από την Επιτροπή να διεξαγάγει πλήρη αξιολόγηση σχετικά με τα σημεία εισόδου προϊόντων στην αγορά της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης αξιολόγησης των πόρων που απαιτούνται για να διασφαλιστεί επαρκής έλεγχος·

4.

καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν με συντονισμένο τρόπο αποτρεπτικές κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων υψηλών προστίμων, για τους οικονομικούς παράγοντες που θέτουν εσκεμμένα σε κυκλοφορία στην εσωτερική αγορά επικίνδυνα ή μη συμμορφούμενα προϊόντα· προτείνει να κοινοποιούνται όσο το δυνατό συχνότερα οι απαγορεύσεις προϊόντων, προκειμένου να γίνουν πιο ορατοί οι συνοριακοί έλεγχοι και η εποπτεία της αγοράς και να αποθαρρύνονται οι εγκληματικοί παράγοντες της αγοράς·

5.

καλεί την Επιτροπή με τη συμμετοχή τόσο των αρχών εποπτείας της αγοράς όσο και των τελωνειακών αρχών να συγχρηματοδοτήσει περαιτέρω κοινές δράσεις για την εποπτεία της αγοράς·

6.

υπογραμμίζει την ανάγκη ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών· ζητεί συνεργασία, από κοινού χρήση της τεχνογνωσίας και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των αρχών εποπτείας της αγοράς· υπενθυμίζει τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ των τελωνειακών αρχών και των αρχών εποπτείας της αγοράς στα εξωτερικά σύνορα για τη διεξαγωγή των ενδεδειγμένων ελέγχων των προϊόντων που εισέρχονται στην Κοινότητα· αναγνωρίζει τη σημαντική συμβολή που έχει σήμερα το PROSAFE για τον συντονισμό κοινών δράσεων εποπτείας της αγοράς και την ανταλλαγή δοκιμασμένων πρακτικών στο πλαίσιο της ΟΓΑΠ· ζητεί στο πλαίσιο αυτό από την Επιτροπή να εξετάσει κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε το PROSAFE να εξυπηρετήσει ως πλατφόρμα για την επέκταση του συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών για τα εναρμονισμένα και τα μη εναρμονισμένα προϊόντα· θεωρεί αναγκαίο να θεσπιστεί νομική βάση για τη διάθεση επαρκών πόρων στο PROSAFE ώστε να επιτελέσει τη συγκεκριμένη λειτουργία· παρατηρεί ότι σήμερα ο συντονισμός μέσω του PROSAFE περιορίζεται εξαιτίας των περιορισμένων πόρων και της άτυπης δομής του·

7.

ζητεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ να γνωστοποιούν στα άλλα κράτη μέλη τις έρευνες και μελέτες για την ασφάλεια προϊόντων· θεωρεί ότι πρέπει να συμπεριλαμβάνονται οι αριθμοί αναφοράς για τα ενεχόμενα προϊόντα, ώστε να διευκολύνεται η ταυτοποίηση των προϊόντων από τις άλλες αρχές, οι οποίες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη μετάφραση και τη χρήση των πληροφοριών που παρέχονται στις μελέτες· ζητεί από τα κράτη μέλη να επιτρέπουν στις αρμόδιες αρχές τους να λαμβάνουν μέτρα εποπτείας της αγοράς βάσει των αποτελεσμάτων δοκιμών ή μελετών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν εκπονηθεί από άλλα κράτη μέλη, προς αποφυγή επικάλυψης των εργασιών

8.

προτείνει τη σύσταση γραφείων εκπαίδευσης για την ασφάλεια των προϊόντων, π.χ. στο πλαίσιο των σημείων επαφής για τα προϊόντα, που μπορούν να διευκολύνουν την κατάρτιση και τη μετάδοση πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων κλάδων·

9.

καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει δημόσια βάση δεδομένων με πληροφορίες για την ασφάλεια των καταναλωτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένης πλατφόρμας για την υποβολή καταγγελιών, ει δυνατόν με βάση ήδη υπάρχοντα περιφερειακά και εθνικά συστήματα των κρατών μελών· θεωρεί ότι τούτο θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα επικίνδυνα προϊόντα σε ολόκληρη την εσωτερική αγορά και θα επιτρέψει στους καταναλωτές να ειδοποιούν ηλεκτρονικά τις αρμόδιες αρχές σχετικά με επικίνδυνα προϊόντα· πιστεύει ότι η βάση δεδομένων θα πρέπει να δημιουργηθεί με την ανάπτυξη υφισταμένων βάσεων δεδομένων όπως το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εποπτείας της Αγοράς (ICSMS) ή η βάση δεδομένων για τους τραυματισμούς (IDB)· υπογραμμίζει ότι πρέπει να υπάρχει νομική βάση για τη βάση δεδομένων, η δε υποβολή στοιχείων από τα κράτη μέλη να είναι υποχρεωτική· ζητεί τη δημιουργία ενός συστήματος στατιστικών στοιχείων για τα ατυχήματα βασισμένου στην εν λόγω βάση δεδομένων, από το οποίο να δημοσιεύονται υποχρεωτικά ετήσιες εκθέσεις· ζητεί να είναι δυνατή η πρόσβαση του κοινού στη βάση δεδομένων, αλλά να διασφαλίζεται παράλληλα η απαιτούμενη εμπιστευτικότητα για τις επιχειρήσεις·

10.

επισημαίνει ότι η παγκοσμιοποίηση, η αύξηση της εξωτερικής ανάθεσης και η ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου έχουν σαν αποτέλεσμα τη διάθεση περισσότερων προϊόντων στις παγκόσμιες αγορές· θεωρεί ότι η στενή συνεργασία μεταξύ των παγκόσμιων ρυθμιστικών αρχών και άλλων φορέων στον τομέα της ασφάλειας των καταναλωτικών προϊόντων είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτουν οι πολυσύνθετες αλυσίδες εφοδιασμού και ο μεγαλύτερος όγκος συναλλαγών·

11.

καλεί την Επιτροπή να εντείνει τη διεθνή συνεργασία στους κόλπους του διεθνούς φόρουμ για την ασφάλεια των προϊόντων των καταναλωτών (International Consumer Product Safety Caucus) για την ανταλλαγή δοκιμασμένων πρακτικών και την από κοινού παρεμπόδιση της παραγωγής επικίνδυνων προϊόντων που προορίζονται για εξαγωγή στην ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά·

12.

τάσσεται υπέρ της αναθεώρησης της ΟΓΑΠ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 765/2008 όσον αφορά τους ορισμούς και τις υποχρεώσεις για τους οικονομικούς παράγοντες σύμφωνα με την απόφαση αριθ. 768/2008/ΕΚ, χωρίς να προκληθεί περιττός διοικητικός φόρτος, ιδιαίτερα για τις ΜΜΕ· θεωρεί ότι η θέσπιση ενός ενιαίου κανονισμού αποτελεί το μοναδικό μέσο για την καθιέρωση ενιαίου συστήματος εποπτείας για όλα τα προϊόντα· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να καθιερώσει ένα σύστημα εποπτείας της ενιαίας αγοράς για όλα τα προϊόντα, με βάση νομοθετική πράξη που να καλύπτει τόσο την ΟΓΑΠ όσο και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 765/2008· θεωρεί ότι η νέα αυτή νομοθετική πράξη θα πρέπει να εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο ασφάλειας των προϊόντων και εποπτείας της αγοράς, να αποσαφηνίζει τη νομική βάση και να λαμβάνει υπόψη τις διατάξεις που αναπτύσσονται πληρέστερα στις δύο προηγούμενες νομοθετικές πράξεις·

13.

ζητεί την ευθυγράμμιση των απαιτήσεων ιχνηλασιμότητας της ΟΓΑΠ και του ΝΝΠ, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ένα συνεκτικό σύστημα ιχνηλασιμότητας χωρίς νέα γραφειοκρατία

14.

ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει την ανάπτυξη πιο συγκεκριμένων κριτηρίων για την αξιολόγηση της ασφάλειας και των κινδύνων που απορρέουν από τη μη συμμόρφωση των προϊόντων προς τη νομοθεσία της ΕΕ·

15.

θεωρεί προβληματικό το γεγονός ότι τα προϊόντα που εκμεταλλεύονται οι πάροχοι υπηρεσιών δεν καλύπτονται από την υφιστάμενη ΟΓΑΠ, δηλαδή ότι οι γενικές απαιτήσεις ασφάλειας ισχύουν όταν ένα προϊόν χρησιμοποιείται από τον καταναλωτή στους χώρους του παρόχου υπηρεσιών, αλλά δεν ισχύουν όταν το ίδιο προϊόν χρησιμοποιείται από τον πάροχο υπηρεσιών· τονίζει την ανάγκη να καλυφθεί αυτό το νομικό κενό·

16.

ζητεί την απλούστευση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ασφάλεια των προϊόντων, ιδίως όσον αφορά τους στόχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Βελτίωση της νομοθεσίας» και «Σκέψου πρώτα σε μικρή κλίμακα», όπως διατυπώνεται στην ανακοίνωση με τίτλο «Προς μια πράξη για την ενιαία αγορά», και ζητεί να συμπεριληφθούν στην αναθεωρημένη πρόταση οι διατάξεις για τα προϊόντα απομίμησης τροφίμων·

17.

προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια όσο το δυνατόν ευρύτερου φάσματος καταναλωτών που βρίσκονται σε ιδιαίτερα επισφαλή θέση, ζητεί τη συμπερίληψη αναφοράς στα άτομα με αναπηρίες (παράλληλα με τις αναφορές στα παιδιά και τους ηλικιωμένους που ήδη περιλαμβάνονται)·

18.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει υποχρέωση των κατασκευαστών να διεξάγουν ανάλυση κινδύνου κατά το στάδιο της σχεδίασης των προϊόντων τους· ζητεί την υποβολή τεκμηρίωσης αναφορικά με τυχόν κινδύνους που έχουν εντοπιστεί, καθώς και τη διάθεσή της στις δημόσιες αρχές·

19.

τονίζει την ανάγκη για ένα πιο αποτελεσματικό κανονιστικό πλαίσιο, που θα επιτρέπει ταχείες παρεμβάσεις και αξιόπιστες μακροπρόθεσμες λύσεις, χωρίς να αναθέτει τη λήψη πολιτικών αποφάσεων στα όργανα τυποποίησης ή στην Επιτροπή όταν δεν υπάρχει σαφές σύνολο ουσιωδών πολιτικών απαιτήσεων, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της εναρμονισμένης νομοθεσίας·

20.

τονίζει ότι τα προϊόντα που συνιστούν σοβαρό κίνδυνο θα πρέπει να αποσύρονται οριστικά ή να ανακαλούνται από την αγορά το ταχύτερο δυνατόν και να διασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα στο σύνολο της αλυσίδας εφοδιασμού, στόχος ο οποίος προϋποθέτει επαρκείς πόρους για τις αρχές εποπτείας της αγοράς·

21.

υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι η εξασφάλιση αξιόπιστης ιχνηλασιμότητας σε όλα τα στάδια ζωής ενός προϊόντος, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τούτο δεν αυξάνει τη διοικητική επιβάρυνση·

22.

υπογραμμίζει τη σημασία της ιχνηλασιμότητας του προϊόντος και της εφαρμογής σήμανσης που θα πληροφορεί για την προέλευση του προϊόντος και τον κατασκευαστή που είναι υπεύθυνος γι αυτό·

23.

επιμένει στην αποτελεσματική εφαρμογή των ήδη υφιστάμενων διαδικασιών ταυτοποίησης· παροτρύνει την Επιτροπή να προβεί σε εκτιμήσεις και αξιολογήσεις της χρήσης των νέων τεχνολογιών, θεωρεί ωστόσο ότι η χρήση νέων τεχνολογιών δεν θα πρέπει να είναι δυσανάλογη ούτε να διακυβεύει την ιδιωτική ζωή, την ασφάλεια και την προστασία των καταναλωτών·

24.

επισημαίνει, εντούτοις, ότι δεν θα πρέπει να επιβληθεί μία μοναδική τεχνική λύση ως επίσημο σύστημα/επίσημη μέθοδος ιχνηλασιμότητας στην αγορά της ΕΕ, και ζητεί τη γενικότερη τήρηση της αναλογικότητας·

25.

υπογραμμίζει την ανάγκη να βελτιωθεί και να ενισχυθεί περαιτέρω η ανταλλαγή πληροφοριών στο πλαίσιο του RAPEX, για επικίνδυνα προϊόντα που προέρχονται από τρίτες χώρες (όπως η Κίνα και η Ινδία), και να αξιολογηθούν οι τελευταίες μελέτες του·

26.

αναγνωρίζει ότι το RAPEX είναι ένα χρήσιμο και αποτελεσματικό εργαλείο παροχής πληροφοριών στα κράτη μέλη σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνονται για τα επικίνδυνα προϊόντα, αλλά το εργαλείο αυτό επιδέχεται περαιτέρω βελτίωση·

27.

καλεί την Επιτροπή να επιτρέψει την πρόσβαση σε όλες τις συναφείς πληροφορίες για τους επαγγελματίες στον τομέα της ασφάλειας, τους παραγωγούς, τους εμπορικούς φορείς και τις οργανώσεις καταναλωτών, και τις εθνικές αρχές, διασφαλίζοντας παράλληλα την απαιτούμενη εμπιστευτικότητα· ζητεί από την Επιτροπή να βελτιώσει την ενημέρωση σχετικά με το RAPEX και τα κοινοτικά συστήματα ανάκλησης εκτός των συνόρων της ΕΕ·

28.

επικροτεί τις νέες κατευθυντήριες γραμμές του RAPEX που συνεισφέρουν στη βελτίωση της λειτουργίας του RAPEΧ· καλεί την Επιτροπή να προβεί στον εξορθολογισμό της νέας μεθόδου αξιολόγησης κινδύνων με τις ισχύουσες μεθόδους για τα εναρμονισμένα προϊόντα, ούτως ώστε να ενισχύονται οι αρχές εποπτείας της αγοράς κατά την εκτέλεση του έργου τους·

29.

καλεί την Επιτροπή να προβεί σε διευκρινίσεις για την κατάταξη προϊόντων ως «σοβαρού κινδύνου» όσον αφορά τις κοινοποιήσεις RAPEΧ·

30.

επισημαίνει ότι τα καταναλωτικά προϊόντα που κυκλοφορούν στην ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά προέρχονται ολοένα και περισσότερο από τρίτες χώρες· εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για το γεγονός ότι κάθε χρόνο αυξάνονται οι κοινοποιήσεις RAPEX σχετικά με προϊόντα κινεζικής προέλευσης, που αναλογούν σε περισσότερες από τις μισές κοινοποιήσεις RAPEX, και ότι στο 20 % των περιπτώσεων φαίνεται να μην είναι εφικτή η ταυτοποίηση των κατασκευαστών των εν λόγω προϊόντων· κατά συνέπεια να ενταθούν οι προσπάθειες διεθνώς και επικροτεί τη συνεργασία ΕΕ-Κίνας-ΗΠΑ για τις στρατηγικές ιχνηλασιμότητας των προϊόντων· επικροτεί κάθε είδους υποστήριξη, κατάρτιση και σεμινάρια που διοργανώνουν η ΕΕ και οι κινεζικές αρχές για τη βελτίωση της ασφάλειας των προϊόντων· υπογραμμίζει ότι χρειάζονται πολυετή προγράμματα για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων·

31.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη χρησιμότητα της θέσπισης ενός παρόμοιου με το RAPEX - CHINA συστήματος και για τους άλλους εμπορικούς εταίρους, ειδικότερα αυτούς των οποίων τα προϊόντα έχουν κοινοποιηθεί με το σύστημα RAPEΧ·

32.

ζητεί από την Επιτροπή να ενσωματώσει στο RAPEX ή σε οιοδήποτε άλλο κατάλληλο σύστημα σε επίπεδο ΕΕ, κυρώσεις για τις παραβάσεις εκ μέρους των κρατών μελών προκειμένου να εξασφαλιστεί η διαφάνεια και η παροχή κινήτρων για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

33.

εκφράζει την ανησυχία του για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αρχές εποπτείας της αγοράς όταν αναλαμβάνουν δράση για επικίνδυνα προϊόντα που πωλούνται μέσω Διαδικτύου·

34.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το πρόγραμμα C2013 της Επιτροπής στον τομέα της ασφάλειας των προϊόντων, από το οποίο θα προκύψουν κατευθυντήριες γραμμές για τους τελωνειακούς ελέγχους στην ΕΕ, και παροτρύνει την Επιτροπή να διαθέσει ειδικά εργαλεία στις τελωνειακές αρχές, για την αντιμετώπιση των προκλήσεων σε σχέση με την επάρκεια των ελέγχων επί των εισαγόμενων προϊόντων· ζητεί την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου·

35.

αναγνωρίζει την σημειούμενη αύξηση του αριθμού των προϊόντων τρίτων χωρών που αγοράζονται από τους καταναλωτές μέσω Διαδικτύου και τα οποία δεν πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια και την υγεία των καταναλωτών· καλεί την Επιτροπή να εντείνει και να εναρμονίσει τους τελωνειακούς ελέγχους για τα προϊόντα που αγοράζονται μέσω Διαδικτύου, και να εποπτεύει την αγορά, ιδιαίτερα όσον αφορά τα προϊόντα που μπορεί να προκαλέσουν άμεση βλάβη στους καταναλωτές, όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα προϊόντα διατροφής· καλεί την Επιτροπή να μελετήσει πιθανές λύσεις στο πρόβλημα, για να ενισχύσει συγχρόνως την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στο ηλεκτρονικό εμπόριο·

36.

καλεί την Επιτροπή και τις αρχές των κρατών μελών να διασφαλίσουν την κατάλληλη κατάρτιση των αρμόδιων υπαλλήλων, ούτως ώστε να είναι δυνατός ο περαιτέρω εντοπισμός των προϊόντων που συνεπάγονται κίνδυνο· ζητεί τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των τελωνειακών αρχών και των αρχών εποπτείας της αγοράς πριν από τη διάθεση των προϊόντων στην αγορά, στόχος ο οποίος προϋποθέτει και την κατάρτιση συναφούς πολυετούς προγράμματος·

37.

ζητεί από την Επιτροπή και τις αρμόδιες εθνικές αρχές να αναπτύξουν περαιτέρω εκστρατείες ευαισθητοποίησης που θα απευθύνονται στους καταναλωτές, με στόχο την ενημέρωσή τους σχετικά με τον κίνδυνο που εγκυμονούν οι αγορές παραποιημένων προϊόντων, ιδιαίτερα μέσω Διαδικτύου·

38.

τονίζει την ανάγκη για συστηματική συμμετοχή των αρχών εποπτείας της αγοράς στη διαδικασία ανάπτυξης προτύπων που αφορούν την ασφάλεια, καθώς πρόκειται για έναν ενδεδειγμένο τρόπο για τη διοχέτευση των γνώσεών τους στη διαδικασία της τυποποίησης και την ανάπτυξη καλύτερης κατανόησης των προτύπων, ώστε να διασφαλιστεί ότι η εθελούσια εφαρμογή των προτύπων θα αυξήσει την ασφάλεια για τους καταναλωτές και τη δημόσια υγεία, και θα συμβάλει στη νομική βεβαιότητα επιτρέποντας την ορθή ερμηνεία και εφαρμογή των ευρωπαϊκών προτύπων από τις αρχές των κρατών μελών·

39.

καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τη σαφήνεια των εντολών για πρότυπα και να εξετάσει άλλους εξελικτικούς τρόπους για τη βελτίωση και την ενσωμάτωση εθνικών και ευρωπαϊκών συστημάτων τυποποίησης στον μη εναρμονισμένο τομέα, με έμφαση στη συμμετοχή των ΜΜΕ, διατηρώντας ωστόσο τα κύρια στοιχεία της υφιστάμενης διάρθρωσης·

40.

ζητεί τη βελτίωση των υφιστάμενων εφαρμοστέων διαδικασιών της Επιτροπής για την καθιέρωση εντολών ανάπτυξης ευρωπαϊκών προτύπων, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η έγκαιρη αντίδραση σε νέους ή αναδυόμενους κινδύνους με πιο αποτελεσματικό τρόπο· υπογραμμίζει, εντούτοις, ότι οι νέες ή τροποποιημένες διαδικασίες θα πρέπει επίσης να υπόκεινται σε κοινοβουλευτικό έλεγχο· τονίζει ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει επίσης να έχει το δικαίωμα να ελέγχει τις διαδικασίες υιοθέτησης/εφαρμογής των διεθνών, μη ευρωπαϊκών και λοιπών προτύπων·

41.

καλεί τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης και την Επιτροπή να διερευνήσουν, διασφαλίζοντας παράλληλα τη δέουσα συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων, όλα τα δυνατά συστήματα που μπορούν να επιταχύνουν τη διαδικασία θέσπισης προτύπων, όπως την καθιέρωση διαδικασίας ταχείας εκκίνησης ή τη δυνατότητα της Επιτροπής να δημοσιεύει υπάρχουσες αναφορές ευρωπαϊκών προτύπων ή προτύπων ISO που δεν θεσπίζονται βάσει εντολής της Επιτροπής, εφόσον κρίνεται ότι τα εν λόγω πρότυπα παρέχουν υψηλό επίπεδο προστασίας για τους καταναλωτές ή αντιμετωπίζουν κάποιον συγκεκριμένο κίνδυνο, ως προσωρινό μέτρο έως ότου υπάρξει μόνιμη λύση·

42.

ζητεί τη βελτίωση των εντολών τυποποίησης της Επιτροπής, προκειμένου ο ευρωπαϊκός οργανισμός τυποποίησης να είναι σε θέση να θεσπίζει ευρωπαϊκά πρότυπα που πληρούν τις τεχνικές απαιτήσεις για την επίτευξη ή την αξιολόγηση της συμμόρφωσης προς πολιτικές αποφάσεις· θεωρεί, εν προκειμένω, αναγκαία τη βελτίωση της συμμετοχής και της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης κατά τον σχεδιασμό· έχοντας κατά νου ότι οι εν λόγω οργανισμοί εργάζονται επί συναινετικής βάσης, θεωρεί δε καίριας σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος την εξέταση των πολιτικών ζητημάτων σε επίπεδο χάραξης πολιτικής και όχι την ανάθεσή τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στους φορείς τυποποίησης ή ενδεχομένως σε υπηρεσίες επιβολής του νόμου·

43.

ζητεί να περιληφθεί στην ΟΓΑΠ η καθιέρωση διαδικασίας για την υποβολή επίσημων αντιρρήσεων σχετικά με πρότυπα, όπως συμβαίνει στην απόφαση αριθ. 768/2008/ΕΚ· θεωρεί ότι η χρήση της διαδικασίας αυτής θα πρέπει να είναι δυνατή ακόμα και πριν από τη δημοσίευση των προτύπων στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, χωρίς ωστόσο να υποκαθιστά την αυξημένη συμμετοχή των αρχών εποπτείας της αγοράς των κρατών μελών στο σύστημα τυποποίησης·

44.

καλεί την Επιτροπή και όλους τους ενδιαφερομένους να διασφαλίσουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα του ευρωπαϊκού συστήματος τυποποίησης, μεταξύ άλλων, μέσω εταιρικών σχέσεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και μέσω πολυετούς δημοσιονομικού προγραμματισμού, που είναι καθοριστικής σημασίας για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητάς του·

45.

ζητεί από την Επιτροπή να προβεί σε περαιτέρω ενέργειες σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, ούτως ώστε να βελτιωθούν οι απαιτούμενες αναθεωρήσεις·

46.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

7.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 199/7

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 168 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη τον Διεθνή Υγειονομικό Κανονισμό - ΔΥΚ (2005) 2005 (1),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 28ης Νοεμβρίου 2005, σχετικά με τον σχεδιασμό ετοιμότητας και αντίδρασης σε πανδημία γρίπης στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (COM(2005)0607),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 2007, σχετικά με θέματα που άπτονται της υγειονομικής ασφάλειας (2),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με την υγειονομική ασφάλεια (3),

—

έχοντας υπόψη τις προσωρινές οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) σχετικά με τη «Χρήση συγκεκριμένων εμβολίων πανδημικής γρίπης κατά την πανδημία του ιού H1N1 του 2009» (Use of specific pandemic influenza vaccines during the H1N1 2009 pandemic) (4),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο οδηγιών της ΠΟΥ του Απριλίου 2009 σχετικά με την ετοιμότητα και την αντίδραση σε πανδημία γρίπης (5),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 30ής Απριλίου 2009 (6) σχετικά με τη λοίμωξη της γρίπης A/H1N1,

—

έχοντας υπόψη την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ του διευθυντή του ΕΚΠΕΝ και της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων του Κοινοβουλίου, η οποία έλαβε χώρα στις 4 Σεπτεμβρίου 2009,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 15ης Σεπτεμβρίου 2009 σχετικά με την πανδημία (H1N1) 2009 (7),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 15ης Σεπτεμβρίου 2009 σχετικά με την κοινή προμήθεια εμβολίων κατά της γρίπης A (H1N1) (8),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 15ης Σεπτεμβρίου 2009, σχετικά με την επικοινωνία με το κοινό και τα μέσα ενημέρωσης για την πανδημία (H1N1) 2009 (9),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 15ης Σεπτεμβρίου 2009, σχετικά με τη στήριξη τρίτων χωρών στην αντιμετώπιση της γρίπης A (H1N1) (10),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 15ης Σεπτεμβρίου 2009, σχετικά με την κανονιστική διαδικασία για την έγκριση αντιικών φαρμάκων και εμβολίων στο πλαίσιο της προστασίας από την πανδημική γρίπη (H1N1) 2009 (11),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 15ης Σεπτεμβρίου 2009, σχετικά με τις στρατηγικές εμβολιασμού για την αντιμετώπιση της πανδημίας (H1N1) 2009 (12),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο με τίτλο «Ευρωπαϊκή στρατηγική για τη γρίπη A/H1N1 – Παρακολούθηση οφελών-κινδύνων του εμβολίου» (European Strategy for Influenza A/H1N1 – Vaccine Benefit-Risk Monitoring), του Οκτωβρίου 2009 (13),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με την πανδημία (H1N1) 2009 – μια στρατηγική προσέγγιση (14),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 23ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με την υγειονομική ασφάλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς (15),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση αξιολόγησης της 16ης Απριλίου 2010 σχετικά με την αντίδραση της ΕΕ στην πανδημία (H1N1) 2009 (16),

—

έχοντας υπόψη την τελική έκθεση του Ιανουαρίου 2010 σχετικά με την αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (17),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα 1749 (2010) με τίτλο «Χειρισμός της πανδημίας H1N1: απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια» (Handling of the H1N1 pandemic: more transparency needed) που ενέκρινε η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης τον Ιούνιο 2010 (18),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της διάσκεψης για τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία A (H1N1), η οποία πραγματοποιήθηκε στις 1 και 2 Ιουλίου 2010 (19),

—

έχοντας υπόψη τις συστάσεις του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, της 29ης Απριλίου και της 19ης Μαΐου 2010, σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (20),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση αξιολόγησης της 25ης Αυγούστου 2010 σχετικά με τις στρατηγικές πανδημικών εμβολίων στην ΕΕ (21),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία A/H1N1 – υγειονομική ασφάλεια στην ΕΕ (22),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 18ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με τα διδάγματα που αποκομίστηκαν από την πανδημία της γρίπης A(H1N1) και την υγειονομική ασφάλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση (SEC(2010)1440),

—

έχοντας υπόψη την ετήσια επιδημιολογική έκθεση του 2010 για τις μεταδοτικές ασθένειες στην Ευρώπη, που εκπόνησε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) (23),

—

έχοντας υπόψη το εργαστήριο που οργανώθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2010 από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με θέμα με την πανδημία γρίπης Α (Η1Ν1) – Η αντίδραση των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A7-0035/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικές και διεθνείς υγειονομικές αρχές, συμπεριλαμβανομένου του ΠΟΥ, δήλωσαν τον Μάιο 2009 ότι η γρίπη H1N1 είχε προξενήσει την εποχή εκείνη μόνο ήπια νόσηση αλλά δεν θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένο ότι αυτή η κατάσταση θα συνεχιστεί,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Διεθνή Υγειονομικό Κανονισμό (IHR), -ένα νομικό μέσο που είναι δεσμευτικό για τα κράτη που είναι συμβαλλόμενα μέρη σε αυτό- η ΠΟΕ είναι συν τοις άλλοις αρμόδια για την επιτήρηση της δημόσιας υγείας, για τον συντονισμό της διεθνούς δράσεως για τη δημόσια υγεία και, σε περίπτωση ιού που ενδέχεται να λάβει πανδημικές διαστάσεις, για τον σχεδιασμό του υφιστάμενου σταδίου κινητοποίησης βάσει κλίμακας έξι βαθμίδων,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σχεδιασμός ενός σταδίου κινητοποίησης παγκόσμιας πανδημίας γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού κατόπιν διαβουλεύσεων με άλλες οργανώσεις και ιδρύματα και με τα κράτη μέλη που έχουν πληγεί,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κριτήρια για τον ορισμό της «πανδημίας», που αναθεώρησε ο ΠΟΥ το 2009, βασίζονται αποκλειστικά στη διάδοση του ιού και δεν λαμβάνουν υπόψη τη σοβαρότητα της προκαλούμενης νόσου,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι κράτη μέλη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εξωτερικοί φορείς όπως ο ΠΟΥ θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη λοιμοτοξικότητα μιας μελλοντικής επιδημικής επιδημίας γρίπης και τη διάδοση του ιού σε αποφάσεις τους για τη δημόσια υγεία οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν την πολιτική των κρατών μελών στους τομείς της δημόσιας υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ήταν ελάχιστα προβλέψιμος ο τρόπος ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να εξελιχθεί η πανδημία, και ότι η πανδημία θα μπορούσε να επιδεινωθεί στην Ευρώπη, όπως συνέβη το 1918 και το 1968,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει του συναγερμού πανδημίας και των μεταγενέστερων συστάσεων του ΠΟΥ, τα κράτη μέλη ανταποκρίθηκαν ταχέως, σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης, χρησιμοποιώντας τους πόρους που είχαν στη διάθεσή τους για να υλοποιήσουν σχέδια δράσης στον τομέα της δημόσιας υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μετάβαση στο ύψιστο επίπεδο συναγερμού που δηλώνει την παρουσία πανδημίας, σε μερικές περιπτώσεις προκάλεσε τη λήψη αποφάσεων για δυσανάλογα μέτρα στον τομέα της δημόσιας υγείας,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΠΟΥ κήρυξε τη λήξη του συναγερμού για τη γρίπη H1N1 μόλις τον Αύγουστο 2010 (δήλωση του γενικού διευθυντή της ΠΟΥ της 10ης Αυγούστου 2010 (24)),

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η προετοιμασία και η αντίδραση έναντι των υγειονομικών κινδύνων στην Ευρωπαϊκή Ένωση εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων των κρατών μελών, ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας προτρέπει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη συνεργασία, την από κοινού χρήση των πληροφοριών και των βέλτιστων πρακτικών στο πλαίσιο του ΠΟΥ και των υφισταμένων δομών της ΕΕ, και ότι η λήψη μέτρων από την Επιτροπή, για καλύτερο συντονισμό, με την υποστήριξη του ECDC και του EMEA στο πλαίσιο του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού, ενισχύει την αποτελεσματικότητα των εθνικών μέτρων,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φαρμακευτική βιομηχανία έπρεπε να ανταποκριθεί σε μια ξαφνική, πιεστική και εκθετικά αυξανόμενη ζήτηση εμβολίων από τα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιομηχανία χρειάστηκε να αναπτύξει κατεπειγόντως ένα νέο αποτελεσματικό εμβόλιο κατά του ιού,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος της διαχείρισης της εν λόγω κρίσης στα κράτη μέλη ήταν σημαντικό και θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι μικρότερο αν υπήρχε καλύτερος συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ ECDC και κρατών μελών,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δαπάνες που πραγματοποίησαν ορισμένα κράτη μέλη στο πλαίσιο των σχεδίων αντίδρασης που κατάρτισαν συνδέονται ως επί το πλείστον με την αγορά τεράστιων ποσοτήτων εμβολίων και την αντιιική αγωγή, και ότι οι διαδικασίες προμηθειών προκάλεσαν ανησυχίες όσον αφορά τη συμμόρφωση προς τις διατάξεις που διέπουν τις δημόσιες προμήθειες και τη διαφάνεια σε μερικά κράτη μέλη,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές τιμών ανάμεσα στα κράτη μέλη που είχαν συνάψει προγενέστερες συμφωνίες για την αγορά εμβολίων, αποκλίσεις που, μεταξύ άλλων παραγόντων, οφείλονται και στους διαφοροποιημένους όρους περί ευθύνης της κάθε συμφωνίας,

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη τις μηνύσεις που κατατέθηκαν σε διάφορα κράτη μέλη για δωροδοκία και συνέργεια δημοσίων υπαλλήλων σε σχέση με τις συμβάσεις που συνάφθηκαν το καλοκαίρι του 2009 μεταξύ των υπουργείων υγείας και των παρασκευαστών του εμβολίου κατά της γρίπης H1N1,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά την Επιτροπή, η απροθυμία των προμηθευτών του εμβολίου να αναλάβουν την πλήρη ευθύνη για το προϊόν ενδέχεται να συνέβαλε στη μείωση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην ασφάλεια των εμβολίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπιστοσύνη στα εμβόλια κατά της γρίπης Η1Ν1 υπονομεύτηκε και από την ατελή και αντιφατική ενημέρωση σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τους κινδύνους του εμβολιασμού και τους δυνητικούς κινδύνους της γρίπης Η1Ν1 για τους ανθρώπους,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαφορές στις συστάσεις που διατυπώθηκαν στην ΕΕ και στα κράτη μέλη όσον αφορά τις ομάδες προτεραιότητας για εμβολιασμό καταδεικνύουν τις σημαντικές αβεβαιότητες και τις αποκλίνουσες απόψεις όσον αφορά την κατάλληλη αντίδραση στη γρίπη H1N1,

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ετοιμότητα για την αντιμετώπιση πανδημίας γρίπης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις στρατηγικές εμβολιασμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στρατηγικές εμβολιασμού εξαρτώνται από τρεις προϋποθέσεις προκειμένου να είναι επιτυχημένες: αποτελεσματικότητα του εμβολίου, θετικός λόγος οφέλους κινδύνου του εμβολίου, και προσδιορισμός των ομάδων κινδύνου,

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζεται διαφάνεια σχετικά με την εκπλήρωση των προϋποθέσεων αυτών,

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο λόγος οφέλους κινδύνου του εμβολίου έχει πλέον προσδιοριστεί από μελέτες ανοχής και ανοσογένειας που πραγματοποιούνται με βάση την πραγματική χρήση του,

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ανάγκη για εκπόνηση μελετών ανεξάρτητων από φαρμακευτικές εταιρείες, προκειμένου να υπάρξει ισορροπία ανάμεσα στις μελέτες που πραγματοποιούνται με ιδιωτική και με δημόσια χρηματοδότηση,

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε περίπτωση μελλοντικής πανδημίας γρίπης, πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για τη βελτίωση της απόδοσης των αντιγριπικών εμβολίων, ιδιαίτερα για τις ομάδες υψηλού κινδύνου και για την αντιμετώπιση των διαφόρων παραλλαγών της γρίπης,

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της έγκαιρης αγοράς των εμβολίων και των στρατηγικών συστηματικού εμβολιασμού, ειδικά μεταξύ των ευπαθέστερων ομάδων, η ΕΕ ήταν η καλύτερα προετοιμασμένη περιοχή του κόσμου, ωστόσο παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ ως προς το βαθμό ετοιμότητάς, ενώ η έλλειψη ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ τους αποδυνάμωσε τη γενική ετοιμότητα της ΕΕ,

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιορισμένη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, και ιδιαίτερα το ότι δεν έγινε κοινή μαζική αγορά εμβολίων, δεν διατηρήθηκαν κοινά αποθέματα, δεν υπήρξαν μηχανισμοί αλληλεγγύης και μεσολάβησης ανάμεσα στα κράτη μέλη, και δεν συνάφθηκαν εκ των προτέρων συμφωνιών αγοράς σε πολλά κράτη μέλη, αποτέλεσε τον κύριο παράγοντα υπονόμευσης της ετοιμότητας της ΕΕ,

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τα επαναλαμβανόμενα αιτήματα του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή προς τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), τα έγγραφα που διαθέτει ο EMA σχετικά με τα πρωτόκολλα έρευνας, τις κλινικές δοκιμές και τις ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων που υποβλήθηκαν σε αξιολόγηση από τον Οργανισμό εξακολουθούν να μην είναι διαθέσιμα στο ευρύ κοινό,

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πληροφόρηση και η επικοινωνία σχετικά με τη γρίπη Η1Ν1 το 2009-2010 στην ΕΕ κατέδειξαν τον αποφασιστικό ρόλο που διαδραμάτισαν τα μαζικά μέσα επικοινωνίας στην αναμετάδοση των προληπτικών μέτρων και των συστάσεων για τη δημόσια υγεία, αλλά και στην δυσανάλογα μεγάλη προβολή συγκεκριμένων πτυχών της επιδημίας και των επιπτώσεών της, αλλοιώνοντας έτσι την αντίληψη της κοινής γνώμης αλλά και τις αντιδράσεις των δημόσιων αρχών,

1.

ζητεί να αναθεωρηθούν τα σχέδια πρόληψης που θεσπίστηκαν στην ΕΕ και στα κράτη μέλη της για μελλοντικές πανδημίες γρίπης, προκειμένου να αυξηθούν η αποτελεσματικότητα και η συνοχή τους και να αποκτήσουν επαρκή αυτονομία και ευελιξία προκειμένου να προσαρμοστούν όσο το δυνατόν ταχύτερα και κατά περίπτωση στον πραγματικό κίνδυνο, με βάση ενημερωμένα και σοβαρά επιστημονικά στοιχεία·

2.

ζητεί να αποσαφηνιστούν και, αν χρειαστεί, να επανεξεταστούν οι ρόλοι, τα καθήκοντα, οι αρμοδιότητες, τα όρια, οι σχέσεις και οι ευθύνες των κυρίων παραγόντων και δομών διαχείρισης των ιατρικών απειλών σε επίπεδο ΕΕ, δηλαδή εκείνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ECDC, του EMA, των κρατών μελών, αλλά και πιο άτυπων οργάνων, όπως η επιτροπή ασφάλειας της υγείας, ο HEOF ή η ομάδα «δημόσια υγεία», τα οποία απαρτίζονται από ανώτερους λειτουργούς που μπορούν να παρέμβουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων που σχετίζονται με τη διαχείριση υγειονομικών κρίσεων– και οι πληροφορίες αυτές να δημοσιοποιηθούν·

3.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμευση της Επιτροπής να μελετήσει το ενδεχόμενο αναθεώρησης και μακροπρόθεσμης ενίσχυσης της νομικής βάσης της επιτροπής ασφάλειας της υγείας·

4.

ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην προετοιμασία μεταξύ τομέων στο πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών για την επιτροπή ασφάλειας της υγείας·

5.

τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και ο συντονισμός των κρατών μελών με το ECDC, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέπεια της διαχείρισης κινδύνου σε απόκριση στην πανδημία σύμφωνα με τον Διεθνή Υγειονομικό Κανονισμό·

6.

ζητεί να συνεχιστούν και να βελτιωθούν η συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ κρατών μελών, θεσμικών οργάνων και διεθνών και περιφερειακών οργανισμών, ιδίως στις αρχικές φάσεις μιας επιδημίας, με σκοπό τον προσδιορισμό της σοβαρότητάς της και τη λήψη των κατάλληλων αποφάσεων για την αντιμετώπισή της

7.

κρίνει σκόπιμο να ενισχυθεί η εντολή της Επιτροπής Δημόσιας Υγείας, η δράση και ο ρόλος της οποίας θα πρέπει να βελτιωθούν προκειμένου να παρέχεται καλύτερη στήριξη στα κράτη μέλη για την επίτευξη συνεπούς προσέγγισης στην ετοιμότητα και ως απόκριση στις απειλές κατά της δημόσιας υγείας και τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης διεθνούς κλίμακας, όπως ορίζεται στον IHR·

8.

παροτρύνει τον ΠΟΥ να αναθεωρήσει τον ορισμό της πανδημίας λαμβάνοντας υπόψη, πέρα από το κριτήριο της γεωγραφικής εξάπλωσης, το στοιχείο της σοβαρότητας·

9.

ζητεί από τα κράτη μέλη να προβλέψουν μεγαλύτερη συμμετοχή των επαγγελματιών του τομέα της υγείας σε όλα τα στάδια επεξεργασίας και εφαρμογής μιας στρατηγικής πρόληψης και καταπολέμησης μιας πανδημίας·

10.

παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Ένωση να διαθέσει περισσότερα μέσα στην έρευνα και ανάπτυξη μέτρων πρόληψης στον τομέα της δημόσιας υγειονομικής πρόνοιας, με παράλληλη τήρηση του δεδηλωμένου στόχου της για τη διάθεση του 3 % του ευρωπαϊκού ΑΕΠ στην έρευνα και ανάπτυξη· ειδικότερα ζητεί να αυξηθούν οι επενδύσεις για καλύτερη αξιολόγηση και πρόβλεψη του αντίκτυπου ενός ιού γρίπης τόσο κατά την περίοδο πριν από την πανδημία όσο και στην αρχή της·

11.

ζητεί να συνεχιστούν οι επενδύσεις στα εθνικά κέντρα εποπτείας που είναι επιφορτισμένα με την επιδημιολογική, ιολογική και ορολογική επιτήρηση·

12.

δηλώνει τη συναίνεσή του στη θέσπιση διαδικασίας η οποία θα επιτρέπει στα κράτη μέλη να προβαίνουν στην κοινή αγορά εμβολίων αντιικών και φαρμάκων σε εθελοντική βάση, προκειμένου να εξασφαλίζουν, μεταξύ άλλων, για ένα δεδομένο προϊόν, ισότιμη πρόσβαση, συμφέρουσες τιμές και ευελιξία στην παραγγελία·

13.

υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία της Ένωσης περί φαρμάκων, την ευθύνη για την ποιότητα, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα ενός φαρμάκου φέρει ο παρασκευαστής, και ζητεί να εφαρμόζεται πλήρως αυτή η αρχή από τα κράτη μέλη σε όλες τις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων για την προμήθεια εμβολίων, δεδομένου ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα διατήρησης/ανάκτησης της εμπιστοσύνης των πολιτών στην ασφάλεια των εμβολίων·

14.

ζητεί, στο πλαίσιο της κοινής και υπεύθυνης διαχείρισης της προμήθειας εμβολίων, να ληφθεί υπόψη η δυνατότητα διευκόλυνσης της πρόσβασης των αναπτυσσόμενων χωρών σε εμβόλια σε περίπτωση πανδημίας·

15.

φρονεί ότι το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) πρέπει να ασκήσει τις εξουσίες του ως ανεξάρτητου οργανισμού για την αξιολόγηση και την κοινοποίηση της σοβαρότητας των μολυσματικών κινδύνων και να διαθέτει κατάλληλα μέσα για όλες τις πτυχές της δραστηριότητάς του·

16.

καλεί το ECDC να συμβάλει, με βάση στοιχεία του ΠΟΥ, στην αναθεώρηση των βέλτιστων πρακτικών ως προς τα εθνικά σχέδια ετοιμότητας για την αντιμετώπιση της γρίπης, και να υποβάλλει συστάσεις για βέλτιστες πρακτικές σε τομείς όπως οι τεχνικές διαχείρισης κρίσεων, ο εμβολιασμός και οι στρατηγικές επικοινωνίας·

17.

ζητεί να ληφθεί μέριμνα για αύξηση της επαγρύπνησης και πλήρη διαφάνεια στην αξιολόγηση των συνιστώμενων φαρμακευτικών προϊόντων και την υποβολή σχετικών εκθέσεων σε υγειονομικές κρίσεις και ειδικότερα σε περίπτωση πραγματικής πανδημίας·

18.

επαναλαμβάνει πως χρειάζεται η διεξαγωγή επιστημονικών μελετών ανεξάρτητων από τις φαρμακευτικές εταιρίες, σχετικά με τα εμβόλια και τα αντιιικά φάρμακα καθώς και την παρακολούθηση της κάλυψης του εμβολιασμού·

19.

ζητεί να διασφαλίζεται ότι οι εμπειρογνώμονες δεν έχουν οικονομικά ή άλλα συμφέροντα στη φαρμακευτική βιομηχανία που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την αμεροληψία τους· ζητεί να εκπονηθεί ευρωπαϊκός κώδικας δεοντολογίας ο οποίος θα διέπει την άσκηση των επιστημονικών καθηκόντων του εμπειρογνώμονα σε οποιονδήποτε ευρωπαϊκό φορέα με πεδίο ευθύνης την ασφάλεια, και τη διαχείριση και πρόβλεψη κινδύνων· ζητεί, να πρέπει κάθε εμπειρογνώμονας να δεσμεύεται για την τήρηση των δεοντολογικών αρχών του κώδικα αυτού, προκειμένου να αναλάβει τα καθήκοντά του·

20.

ζητεί να επιτρέπεται η διαβούλευση με εμπειρογνώμονες που συνδέονται με τον φαρμακευτικό τομέα, αλλά να απαγορεύεται η συμμετοχή τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων·

21.

ζητεί ειδικότερα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την υποστήριξη του EMA, να βελτιώσει τις διαδικασίες ταχείας έγκρισης για την κυκλοφορία φαρμακευτικών προϊόντων σχεδιασμένων για την αντιμετώπιση υγειονομικών κρίσεων -μεταξύ άλλων προσαρμόζοντάς τις σε διαφορετικά στελέχη γρίπης, σε ποικίλα επίπεδα σοβαρότητας και σε διαφορές μεταξύ ομάδων στόχων- έτσι ώστε να έχουν διεξαχθεί κατάλληλες κλινικές δοκιμές πριν εκδηλωθεί πανδημία, προκειμένου να διασφαλισθεί η πλήρης εκτίμηση της σχέσης κινδύνου οφέλους που συνδέεται με τη χρήση των εν λόγω φαρμακευτικών προϊόντων για τις αντίστοιχες ομάδες κινδύνου, και να υποβάλει, αν χρειαστεί, αντίστοιχες νομοθετικές προτάσεις·

22.

ζητεί να αξιολογηθούν οι στρατηγικές εμβολιασμού κατά της γρίπης που συνιστώνται στην ΕΕ και εφαρμόζονται στα κράτη μέλη, σε σχέση με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, τη σχέση κινδύνου οφέλους τους και τις διάφορες συνιστώμενες ομάδες στόχου, για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση τους·

23.

ζητεί από τα κράτη μέλη να υποβάλουν τις ακόλουθες πληροφορίες στην Επιτροπή πριν από τις 8 Σεπτεμβρίου 2011:

24.

ζητεί από την Επιτροπή, με την υποστήριξη των ECDC και EMA, να εκπονήσει έκθεση η οποία να περιλαμβάνει επισκόπηση των πληροφοριών που αναφέρονται στην παράγραφο 23, ανά κράτος μέλος, πριν από τις 8 Μαρτίου 2012, και να την κοινοποιήσει ως σημαντική συμβολή στην αναθεώρηση των τρεχόντων σχεδίων ετοιμότητας για πανδημία γρίπης·

25.

υπενθυμίζει στον EMA την κανονιστική υποχρέωση να παρέχει πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα που σχετίζονται με τις κλινικές δοκιμές, τα πρωτόκολλα έρευνας και τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων που αξιολογήθηκαν από τους εμπειρογνώμονές του, συμπεριλαμβανομένων των συνιστώμενων εμβολίων και αντιικών φαρμάκων στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της γρίπης H1N1· εκφράζει την ικανοποίησή του για τους νέους κανόνες σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα που εγκρίθηκαν από τον ΕΜΑ τον Οκτώβριο του 2010·

26.

αναγνωρίζει ότι οι συγκρούσεις συμφερόντων που διαπιστώθηκαν για ορισμένους εμπειρογνώμονες δημιουργούν υπόνοιες κατάχρησης επιρροής και πλήττουν την αξιοπιστία των ευρωπαϊκών υγειονομικών οργανισμών και των συστάσεών τους· θεωρεί ότι θα πρέπει να αποφεύγεται κάθε σύγκρουση συμφερόντων·

27.

ζητεί να καθιερωθεί ορισμός της σύγκρουσης συμφερόντων κοινός για όλες τις ευρωπαϊκές αρχές στον τομέα της δημόσιας υγείας·

28.

ζητεί να αναφέρονται στο Κοινοβούλιο οι περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων, μέσω εσωτερικής έρευνας διεξαγόμενης από την Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού, για να εξακριβώνεται αν οι πληρωμές στους προαναφερθέντες εμπειρογνώμονες έγιναν με ορθό και διαφανή τρόπο και αν τηρήθηκαν οι διαδικασίες που εφαρμόζουν συνήθως τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα για την πρόληψη παρόμοιων συγκρούσεων συμφερόντων·

29.

ζητεί να δημοσιεύονται οι δηλώσεις συμφερόντων όλων των εμπειρογνωμόνων που παρέχουν υπηρεσίες συμβούλου στις ευρωπαϊκές αρχές δημόσιας υγείας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ανήκουν σε άτυπες ομάδες·

30.

γνωρίζει ότι απαιτείται σαφέστερη και διαφανέστερη ενημέρωση του κοινού σχετικά με τους κινδύνους και τα οφέλη· υπογραμμίζει την ανάγκη για χαρακτηριζόμενη από συνέπεια ενημέρωση των πολιτών μόλις αξιολογείται κίνδυνος για την υγεία· εμμένει στη σημασία που έχει η συνέπεια στην επικοινωνία εκ μέρους των κρατών μελών όσον αφορά το ενημερωτικό περιεχόμενο του μηνύματος (π.χ. σχετικά με τη φύση του ιού, τη φύση του κινδύνου, τις βέλτιστες μεθόδους πρόληψης και τους κινδύνους και τα οφέλη της πρόληψης και/ή της θεραπείας)·

31.

ζητεί να διαμορφωθεί μια σφαιρική ευρωπαϊκή στρατηγική προσέγγιση για τις λεγόμενες ομάδες κινδύνου σχετικά με τους τρόπους επικοινωνίας μαζί τους σε περιπτώσεις πανδημιών·

32.

ζητεί να οικοδομηθούν σχέσεις εμπιστοσύνης με τα ενδιαφερόμενα μέσα ενημέρωσης όσον αφορά την μετάδοση μηνυμάτων για τη δημόσια υγεία· ζητεί να δημιουργηθεί επίλεκτη ομάδα διαθέσιμων εμπειρογνωμόνων οι οποίοι θα μπορούν να απαντούν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων ανά πάσα στιγμή, και ζητεί επίσης να υπάρχει εκπρόσωπος τύπου·

33.

τονίζει ότι είναι ανάγκη να είναι υπόλογοι οι επαγγελματίες της ενημέρωσης και επισημαίνει ότι απαιτείται σύνεση στον χειρισμό ενημερωτικών μηνυμάτων ως προς την υγεία, ιδίως σε συνθήκες πανδημίας·

34.

προσδοκά, εν προκειμένω, την πληρέστερη συγκέντρωση και την ταχύτερη υποβολή στοιχείων από τις εθνικές αρχές υγειονομικής εποπτείας προς τις αρμόδιες αρχές της ΕΕ·

35.

θεωρεί απαραίτητο να προβούν σύντομα η Επιτροπή και τα κράτη μέλη στις απαιτούμενες αναθεωρήσεις, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης των στρατηγικών εμβολιασμού και επικοινωνίας, προκειμένου να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη στα μέτρα δημόσιας υγείας που έχουν ως στόχο την προπαρασκευή και την πρόληψη όσον αφορά τις πανδημίες·

36.

αναθέτει στον πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, στον ΠΟΥ, και στα εθνικά κοινοβούλια.

7.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 199/15

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 17ης Ιουνίου 2010 και τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2009,

—

έχοντας υπόψη τα πρακτικά της συνεδρίασης του ECOFIN στις 19 Οκτωβρίου 2010 και την έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που αναφέρεται σε αυτά,

—

έχοντας υπόψη το πρόγραμμα της Βελγικής Προεδρίας, και ιδιαίτερα τις προτάσεις για καινοτόμο χρηματοδότηση,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2010 σχετικά με τη φορολογία των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών – θέση σε εφαρμογή (1),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Οκτωβρίου 2010 για τη χρηματοπιστωτική, οικονομική και κοινωνική κρίση (2),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές (3) και, ειδικότερα, τα ψηφίσματά του της 22ας Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (4), της 22ας Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (5), της 22ας Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (6), και της 22ας Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τη μακροπροληπτική εποπτεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και τη σύσταση Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου (7),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής σχετικά με την καινοτόμο χρηματοδότηση σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο (SEC(2010)0409) και την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα (COM(2010)0549) με το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής (SEC(2010)1166),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών (COM(2010)0484),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τα ταμεία εξυγίανσης τραπεζών (COM(2010)0254),

—

έχοντας υπόψη τη δήλωση της G20 που εκδόθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2008 στην Ουάσινγκτον, τη δήλωση της G20 που εκδόθηκε στις 2 Απριλίου 2009 στο Λονδίνο, και τη δήλωση των ηγετών στη διάσκεψη κορυφής της G20 στις 25 Σεπτεμβρίου 2009 στο Πίτσμπουργκ,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του ΔΝΤ προς την G20, του 2010, σχετικά με τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα,

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο της συνδικαλιστικής συμβουλευτικής επιτροπής του ΟΟΣΑ με τίτλο «The parameters of a financial transaction tax and the OECD global public good resource gap 2010-2020 – Οι παράμετροι ενός φόρου χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και το χάσμα των πόρων για δημόσια αγαθά στις χώρες του ΟΟΣΑ, 2010-2020», της 15ης Φεβρουαρίου 2010,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ, του 2010, με τίτλο «The elephant in the room: the need to deal with what banks do – Ο ελέφαντας στο δωμάτιο: η ανάγκη να ασχοληθούμε με τη δράση των τραπεζών»,

—

έχοντας υπόψη τη μελέτη του Ιδρύματος οικονομικών ερευνών της Αυστρίας (WIFO) με τίτλο «Ένας γενικός φόρος χρηματοπιστωτικών συναλλαγών: κίνητρα, έσοδα, σκοπιμότητα και συνέπειες», του Μαρτίου του 2008,

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο του Ιδρύματος προοδευτικής ευρωπαϊκής έρευνας με τίτλο «Φόροι χρηματοπιστωτικών συναλλαγών: αναγκαίοι, εφικτοί και επιθυμητοί», του Μαρτίου του 2010,

—

έχοντας υπόψη τη μελέτη του Κέντρου ερευνών οικονομικής πολιτικής, με τίτλο «Τα οφέλη από έναν φόρο χρηματοπιστωτικών συναλλαγών», του Δεκεμβρίου του 2008,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής -Πίνακας αποτελεσμάτων για τις κρατικές ενισχύσεις - Έκθεση για τις πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά τις ενισχύσεις προς τον χρηματοπιστωτικό τομέα για την αντιμετώπιση της κρίσης (COM(2010)0255),

—

έχοντας υπόψη τη μελέτη της Notre Europe με τίτλο «Μια Ευρώπη με ολοένα λιγότερο άνθρακα· προς μια καλύτερη ευρωπαϊκή φορολογία κατά της κλιματικής μεταβολής»,

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο της υψηλού επιπέδου συνόδου ολομελείας των Ηνωμένων Εθνών, «Να τηρήσουμε την υπόσχεση: ενωμένοι, να πετύχουμε τους αναπτυξιακούς στόχους της Χιλιετίας», του Σεπτεμβρίου του 2010,

—

έχοντας υπόψη τη Δήλωση που εκδόθηκε κατά την έβδομη σύνοδο ολομελείας της Ηγετικής Ομάδας (Leading Group) για την Καινοτόμο Χρηματοδότηση της Ανάπτυξης, στο Σαντιάγκο, τον Ιανουάριο του 2010,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του 2010, που υπέβαλε η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων στην Ειδική ομάδα για τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές συναλλαγές για την ανάπτυξη, «Παγκοσμιοποίηση της αλληλεγγύης: Γιατί είναι αναγκαία τα τέλη χρηματοπιστωτικών συναλλαγών»,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A7-0036/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρωτόγνωρη παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση του 2007 αποκάλυψε σημαντικές δυσλειτουργίες του πλαισίου ρύθμισης και εποπτείας του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν συνδυασμός μη ρυθμιζόμενων χρηματοπιστωτικών αγορών, προϊόντων υψηλού βαθμό πολυπλοκότητας και αδιαφανών δικαιοδοσιών, και ότι η Ευρώπη χρειάζεται διαφανέστερες και αποτελεσματικότερες χρηματοπιστωτικές αγορές,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ελεύθερες αγορές αποτελούν τη βάση δημιουργίας πλούτου παγκοσμίως, και ότι η οικονομίες της αγοράς και οι ελεύθερες συναλλαγές δημιουργούν πλούτο και επιτρέπουν στους ανθρώπους να βγουν από τη φτώχεια,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η θεαματική αύξηση του όγκου των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών στην παγκόσμια οικονομία κατά την τελευταία δεκαετία –που το 2007 έφτασε να είναι 73,5 φορές μεγαλύτερος από το παγκόσμιο ονομαστικό ΑΕΠ, λόγω, κυρίως, της ραγδαίας ανόδου των αγορών παραγώγων- καθιστά σαφή την αυξανόμενη αποσύνδεση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών από τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό σε εμπορικές πρακτικές όπως οι συναλλαγές υψηλής συχνότητας (HFT), οι οποίες στοχεύουν κυρίως σε βραχυπρόθεσμη κερδοφορία και εκτίθενται σε υψηλό βαθμό μόχλευσης, που ήταν ένας από τους βασικούς λόγους της χρηματοπιστωτικής κρίσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο οδήγησε σε υπέρμετρη αστάθεια τιμών και συστηματικές αποκλίσεις των τιμών των μετοχών και των βασικών αγαθών από τα καθιερωμένα επίπεδά τους,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ικανότητα των επιχειρήσεων, των κυβερνήσεων και των ιδιωτών να δανείζονται και να δανείζουν μεταξύ τους συνιστά αποφασιστικό παράγοντα της παγκόσμιας οικονομίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοπιστωτική κρίση έδωσε ορισμένα παραδείγματα ατυχών χαρακτηριστικών της διεθνούς κεφαλαιαγοράς, σημειώνει ότι πρέπει να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της ανάγκης να λαμβάνονται μέτρα που συμβάλλουν στη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και της ανάγκης να διατηρηθεί η ικανότητα των τραπεζών να πιστοδοτούν την οικονομία,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις συνόδους κορυφής που διεξήχθησαν το 2008 στην Ουάσινγκτον και το 2009 στο Πίτσμπουργκ επιτεύχθηκε συμφωνία σχετικά με την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση των καθεστώτων ρύθμισης και της εποπτείας των χρηματοπιστωτικών αγορών, προκειμένου τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί για την κρίση,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το κύριο κόστος της κρίσης έχει βαρύνει ως τώρα τους φορολογούμενους, των οποίων τα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν από τις κυβερνήσεις σε πολλά μέρη του κόσμου για τη διάσωση ιδιωτικών τραπεζών και άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τις διαρκώς αυξανόμενες εκκλήσεις προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τα ενδιαφερόμενα μέρη, που εισέπρατταν επί χρόνια υπέρογκες αποδόσεις από τις μετοχές και λάμβαναν υπέρογκα ετήσια μπόνους, και που καρπώθηκαν το μεγαλύτερο μέρος των εταιρικών κερδών σε παγκόσμια κλίμακα, να αναλάβουν το μερίδιο του κόστους που τους αναλογεί,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ ιδιαίτερα, το κόστος των διασώσεων είχε ως αποτέλεσμα την επιδείνωση και την επιτάχυνση της εκδήλωσης μιας δημοσιονομικής κρίσης και κρίσης χρέους που επιβάρυνε απροσδόκητα τους κρατικούς προϋπολογισμούς και έθεσε σε σοβαρό κίνδυνο τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τις παροχές του κράτους πρόνοιας, καθώς και την επίτευξη των στόχων για το κλίμα και το περιβάλλον,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο καιροσκοπισμός και η κερδοσκοπία στην αγορά ευρωπαϊκών κρατικών ομολόγων αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα επιδείνωσης της κρίσης του δημόσιου ελλείμματος στην ευρωζώνη το 2009-2010 και αποκάλυψαν τη στενή σχέση ανάμεσα στα μειονεκτήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα και τα προβλήματα όσον αφορά τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών σε καιρούς υπέρογκων δημοσιονομικών ελλειμμάτων και αυξανόμενου δημόσιου και ιδιωτικού χρέους,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναποτελεσματικότητα του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης στη σημερινή μορφή του, καθώς και οι ανισότητες στην ανταγωνιστικότητα των κρατών μελών οδήγησαν στην τρέχουσα συζήτηση για την ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση, κύρια στοιχεία της οποίας θα πρέπει να είναι τα μέτρα για την ενίσχυση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, κυρίως όσον αφορά τις προληπτικές του διατάξεις, για την έναρξη, χωρίς άλλη καθυστέρηση, των αναπόφευκτων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, και για τον συντονισμό των φορολογικών πολιτικών και της καταπολέμησης της φοροαποφυγής, της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής, προκειμένου να διασφαλιστεί η φορολογική δικαιοσύνη, με σταδιακή μετατόπιση του φορολογικού βάρους από την εργασία στο κεφάλαιο και τις δραστηριότητες με σοβαρές εξωτερικές επιπτώσεις,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση υπογράμμισε την ανάγκη για εξεύρεση νέων, ευρείας βάσης, δίκαιων και βιώσιμων εσόδων, και για την επιβολή και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της ισχύουσας νομοθεσίας για τη φοροδιαφυγή, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η δημοσιονομική εξυγίανση θα συνδυαστεί αποτελεσματικά με μακροπρόθεσμη οικονομική ανάκαμψη και βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, δημιουργία θέσεων εργασίας και κοινωνική ένταξη, που αποτελούν κύριες προτεραιότητες της ατζέντας 2020 της ΕΕ,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σοβαροί δημοσιονομικοί περιορισμοί που απορρέουν από την πρόσφατη κρίση έρχονται σε μια εποχή όπου η ΕΕ έχει αναλάβει σοβαρότατες δεσμεύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, κυρίως σε σχέση με τους στόχους για την κλιματική μεταβολή, τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας (ΑΣΧ) και την αναπτυξιακή βοήθεια, ιδιαίτερα όσον αφορά την προσαρμογή στην κλιματική μεταβολή και την άμβλυνση των επιπτώσεων στις αναπτυσσόμενες χώρες,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 17 Ιουνίου 2010 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δήλωσε ότι η ΕΕ θα ηγηθεί των προσπαθειών για την εφαρμογή μιας προσέγγισης σε παγκόσμιο επίπεδο για την επιβολή καθεστώτος εισφορών και φορολόγησης επί των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και ζητούσε να διερευνηθεί και να προωθηθεί περαιτέρω το ζήτημα της παγκόσμιας θεσμοθέτησης φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (ΦΧΣ),

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει ήδη ζητήσει από την Επιτροπή τη διεξαγωγή εκτίμησης επιπτώσεων και την υποβολή ανάλυσης των πλεονεκτημάτων από την καθιέρωση ενός ΦΧΣ και έχει αποφασίσει να περιμένει την υποβολή της ανάλυσης αυτής πριν προβεί σε περαιτέρω ενέργειες,

1.

επισημαίνει το έργο που έχει επιτελέσει ως τώρα η Επιτροπή ανταποκρινόμενη στο αίτημα που της απηύθυνε το Κοινοβούλιο με το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2010, σχετικά με την εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας των φόρων χρηματοπιστωτικών συναλλαγών σε παγκόσμιο επίπεδο και σε επίπεδο ΕΕ, υπογραμμίζει την ανάγκη για διεξοδική εκτίμηση επιπτώσεων και ζητεί τη δημοσιοποίηση των συμπερασμάτων της εκτίμησης επιπτώσεων και των ενδεχόμενων σχετικών προτάσεων έως το καλοκαίρι του 2011, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής για τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα, υπογραμμίζει ότι μια ισόρροπη και διεξοδική μελέτη σκοπιμότητας της καθιέρωσης ενός ΦΧΣ στην ΕΕ θα πρέπει αποτελέσει τη βάση της εφαρμογής της διαδικασίας για την καθιέρωση αυτού του φόρου·

2.

υπογραμμίζει ότι μια αύξηση των συντελεστών και του πεδίου εφαρμογής των υπαρχόντων φορολογικών μέσων και περαιτέρω περικοπές δημόσιων δαπανών δεν μπορούν να αποτελούν ούτε επαρκή ούτε βιώσιμη λύση για την αντιμετώπιση των κύριων προκλήσεων που επίκεινται σε ευρωπαϊκό και σε παγκόσμιο επίπεδο· υπογραμμίζει ότι κατά την αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών και την εξέταση νέων συστημάτων χρηματοδότησης μια από τις κύριες προτεραιότητες θα πρέπει να είναι η δημιουργία μέσων για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας και της οικονομικής ανάπτυξης·

3.

υπογραμμίζει ότι μια εύρυθμα λειτουργούσα εσωτερική αγορά αποτελεί το πολυτιμότερο εργαλείο της ΕΕ σε έναν παγκοσμιοποιημένο και ανταγωνιστικό κόσμο, και την κινητήρια δύναμη για την ευρωπαϊκή ανάπτυξη· υπογραμμίζει ότι το βάρος πρέπει να δοθεί στην ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς και την εξεύρεση τρόπων για την ευφυέστερη χρησιμοποίηση των εθνικών και των ευρωπαϊκών πόρων, με την υιοθέτηση μιας ολιστικής θεώρησης της μεταρρύθμισης του προϋπολογισμού, που να καλύπτει τόσο την πλευρά των δαπανών όσο και την πλευρά των εσόδων του προϋπολογισμού· επισημαίνει ότι οι δαπάνες πρέπει να εκτελούνται με τρόπο σχεδιασμένο για να φέρνει αποτελέσματα, τα δε νέα χρηματοπιστωτικά μέσα για την εκτέλεση του προϋπολογισμού πρέπει να είναι ευφυή, ολοκληρωμένα και ευέλικτα·

4.

υπογραμμίζει ότι η εξάλειψη των εμποδίων που απομένουν στην εσωτερική αγορά αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για την προώθηση αποτελεσματικών πολιτικών ουσιαστικής ανάπτυξης· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με μελέτες, αν εξαλείφονταν όλα τα εμπόδια στις τέσσερις ελευθερίες, θα ήταν δυνατή η εξοικονόμηση 200 με 300 εκατομμυρίων EUR ετησίως·

5.

υπογραμμίζει τη σημασία της αναζωογόνησης της εσωτερικής αγοράς και τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να καταρτίσει και να εφαρμόσει στην πράξη κοινούς κανόνες προκειμένου η εσωτερική αγορά να αποτελέσει γέφυρα για τη διαρθρωτική ανάπτυξη· υπογραμμίζει ότι οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρώνονται στην κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής οικονομίας: τα 20 εκατομμύρια ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα δε τις μικρομεσαίες, που διευθύνονται από επιχειρηματίες και άλλα δημιουργικά πνεύματα·

6.

υπογραμμίζει ότι ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η κλίμακά της, που πρέπει να αξιοποιηθεί πλήρως με την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων της εσωτερικής αγοράς και τη χρησιμοποίηση κονδυλίων του προϋπολογισμού της ΕΕ για την επίτευξη προστιθέμενης αξίας στις προσπάθειες του δημόσιου τομέα να τονώσει τις κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης·

7.

υπογραμμίζει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να θεσπίσει κοινό στρατηγικό πλαίσιο, στο οποίο να καθορίζει το γενικό περίγραμμα μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για επενδύσεις, μεταφράζοντας τους στόχους του Ευρώπη 2020 σε επενδυτικές προτεραιότητες, προσδιορίζοντας τις επενδυτικές ανάγκες σε σχέση με τους κύριους στόχους και τα εμβληματικά προγράμματα και εντοπίζοντας τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου των επενδύσεων που υποστηρίζονται στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή·

8.

υπογραμμίζει ότι το βασικό πλεονέκτημα των καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων συνίσταται στη διπλή τους ωφέλεια, δεδομένου ότι μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη σημαντικών πολιτικών στόχων, όπως η σταθερότητα και η διαφάνεια της χρηματοπιστωτικής αγοράς, και ταυτόχρονα να προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες για εξεύρεση εσόδων· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι θα πρέπει να ληφθεί επίσης υπόψη η επίδραση των μέσων αυτών στις εξωτερικές αρνητικές συνέπειες του χρηματοπιστωτικού τομέα·

9.

υπενθυμίζει ότι η οικονομική ζημία που προκαλείται από τη φοροδιαφυγή και τη φοροκλοπή στην Ευρώπη εκτιμάται σε ποσό μεταξύ 200 και 250 δισεκατομμυρίων EUR ετησίως· θεωρεί επομένως ότι η μείωση των επιπέδων φορολογικής απάτης θα συνέβαλλε στη μείωση των δημόσιων ελλειμμάτων χωρίς αύξηση της φορολογίας· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η καινοτόμος χρηματοδότηση θα πρέπει να αναζωογονήσει τις προσπάθειες των κρατών μελών, της ΕΕ και της διεθνούς κοινότητας για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της φορολογικής απάτης καθώς και άλλων μορφών παράνομης φυγής κεφαλαίων με σημαντικό δημοσιονομικό αντίκτυπο·

10.

υπογραμμίζει ότι, στον απόηχο της κρίσης, η ΕΕ πρέπει να πείσει τους πολίτες της ότι διαθέτει τη βούληση και τα μέσα για συνδυάσει με τρόπο ισορροπημένο μια στρατηγική δημοσιονομικής εξυγίανσης και πολιτικές τόνωσης, προκειμένου να διασφαλίσει μακροπρόθεσμη οικονομική ανάκαμψη·

11.

θεωρεί ότι, παρά τη σημαντική πρόοδο που σημειώθηκε πρόσφατα τόσο στον κανονιστικό τομέα όσο και στον τομέα της εποπτείας, η προσέγγιση της ΕΕ στον χρηματοπιστωτικό τομέα στερείται διάστασης φορολογικής πολιτικής·

12.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει πως ο χρηματοπιστωτικός τομέας υποφορολογείται, ιδιαίτερα λόγω της μη επιβολής ΦΠΑ στις περισσότερες χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, και ζητεί να ληφθούν καινοτόμα χρηματοδοτικά μέτρα για την είσπραξη περισσότερων εσόδων από τον συγκεκριμένο τομέα και τη συμβολή στη μείωση του φορολογικού βάρους για τους εργαζόμενους·

13.

θεωρεί ότι η καθιέρωση ενός ΦΧΣ θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση των άκρως επιζήμιων εμπορικών πρακτικών στις χρηματοπιστωτικές αγορές, όπως ορισμένες συναλλαγές καιροσκοπικού χαρακτήρα, αυτοματοποιημένες και πραγματοποιούμενες με υψηλή συχνότητα, καθώς και στην πάταξη της κερδοσκοπίας· υπογραμμίζει ότι ένας ΦΧΣ θα μπορούσε με τον τρόπο αυτό να προσφέρει δυνατότητες για βελτίωση της αποτελεσματικότητας της αγοράς, αύξηση της διαφάνειας, περιορισμό της υπέρμετρης αστάθειας των τιμών και προσφορά κινήτρων στον χρηματοπιστωτικό τομέα ώστε να πραγματοποιήσει μακροπρόθεσμες επενδύσεις με προστιθέμενη αξία για την πραγματική οικονομία·

14.

υπογραμμίζει τις τρέχουσες εκτιμήσεις σχετικά με τα έσοδα από έναν ΦΧΣ χαμηλού συντελεστή, που θα μπορούσε, με την ευρεία φορολογική βάση του, να αποφέρει 200 δισεκατομμύρια EUR ετησίως σε επίπεδο ΕΕ και 650 δισεκατομμύρια EUR σε παγκόσμιο επίπεδο· θεωρεί ότι τούτο θα συνιστούσε σημαντική συμβολή του χρηματοπιστωτικού τομέα στο κόστος της κρίσης και τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών·

15.

επισημαίνει τις εξελίξεις στη συζήτηση σχετικά με τον ΦΧΣ και τις διιστάμενες απόψεις σχετικά με τη σκοπιμότητα, την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα ενός τέτοιου φόρου, καθώς και τη συζήτηση που αρχίζει να αναπτύσσεται σχετικά με έναν φόρο χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων (ΦΧΔ), αλλά παράλληλα επισημαίνει ότι η G20 δεν κατάφερε ακόμη να προωθήσει ουσιαστικές κοινές πρωτοβουλίες στο ζήτημα αυτό· ζητεί από τους ηγέτες της G20 να επιταχύνουν τις διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τα ελάχιστα κοινά στοιχεία ενός παγκόσμιου ΦΧΣ και να προσφέρουν κατευθύνσεις όσον αφορά το επιθυμητό μέλλον των διαφόρων αυτών ειδών φορολογίας·

16.

τάσσεται υπέρ της επιβολής φόρου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, ο οποίος θα βελτίωνε τη λειτουργία της αγοράς μειώνοντας την κερδοσκοπία και συμβάλλοντας στη χρηματοδότηση των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών και στη μείωση των δημόσιων ελλειμμάτων· θεωρεί ότι η καθιέρωση φόρου χρηματοπιστωτικών συναλλαγών θα πρέπει να γίνει στην ευρύτερη δυνατή βάση και ότι η ΕΕ πρέπει να προωθήσει την καθιέρωση ενός τέτοιου φόρου σε παγκόσμιο επίπεδο· εάν αυτό δεν κατορθωθεί, η ΕΕ πρέπει να εφαρμόσει τον φόρο αυτό σε ευρωπαϊκό επίπεδο σαν ένα πρώτο βήμα· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει άμεσα μελέτη σκοπιμότητας, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για ίσους όρους ανταγωνισμού, και να υποβάλει συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις·

17.

επισημαίνει ότι κατά την εξέταση των δυνατοτήτων φορολόγησης του χρηματοπιστωτικού τομέα σε παγκόσμιο επίπεδο και σε επίπεδο ΕΕ θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα διδάγματα από την καθιέρωση τομεακών φόρων συναλλαγών σε επίπεδο κράτους μέλους·

18.

υπογραμμίζει ακόμα, ότι η ροή καθαρώς κερδοσκοπικών συναλλαγών προς άλλες δικαιοδοσίες θα είχε λίγες αρνητικές συνέπειες, αλλά θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της αγοράς· υπογραμμίζει επίσης ότι δεν είναι καταδικαστέες όλες οι πράξεις που θεωρούνται κερδοσκοπία, δεδομένου ότι ορισμένες μορφές ανάληψης κινδύνου μπορούν να ενισχύσουν τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών της ΕΕ·

19.

υπογραμμίζει ότι στη συγκεντρωμένη ευρωπαϊκή αγορά η επιβολή ΦΧΣ σε επίπεδο ΕΕ θα μπορούσε να διευκολυνθεί και να είναι χαμηλή σε κόστος και απλή στη διοικητική εφαρμογή, με την ύπαρξη υπηρεσιών κεντρικού συμψηφισμού και διακανονισμού· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι στον καθορισμό των τεχνικών πτυχών του ΦΧΣ πρέπει να ληφθεί υπόψη ο παγκόσμιος και αλληλένδετος χαρακτήρας του χρηματοπιστωτικού τομέα·

20.

επισημαίνει την πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής ως πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού· θεωρεί ότι το βάρος της απόδειξης για τα δυνητικά πλεονεκτήματα και/ή μειονεκτήματα της καθιέρωσης ενός ΦΧΣ σε επίπεδο ΕΕ το φέρει η Επιτροπή στην εκτίμηση αντικτύπου της·

21.

επισημαίνει ότι στην πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής εξαγγέλλεται η διεξαγωγή εκτίμησης επιπτώσεων με αντικείμενο τις εναλλακτικές δυνατότητες για τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα και καλεί την Επιτροπή, στη μελέτη σκοπιμότητάς της να πραγματευτεί τη γεωγραφική ασυμμετρία των συναλλαγών και των εσόδων και τη δυνατότητα επιβολής κλιμακούμενου ή διαφοροποιημένου συντελεστή με βάση την κατηγορία των κεφαλαίων, τη φορολογική επίπτωση, τη φύση του εμπλεκομένου παράγοντα ή το βραχυπρόθεσμο και κερδοσκοπικό χαρακτήρα ορισμένων τύπων συναλλαγών· ζητεί από την Επιτροπή να αξιοποιήσει όλες τις διαθέσιμες έρευνες·

22.

καλεί την Επιτροπή να αναλύσει στη μελέτη σκοπιμότητάς της τις διάφορες δυνατότητες επιβολής ΦΧΣ σε επίπεδο ΕΕ και τις επιπτώσεις τους, συμπεριλαμβανομένων των οφελών που θα έχει για την οικονομία και την κοινωνία η μείωση της κλίμακας των κερδοσκοπικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, οι οποίες προκαλούν σήμερα σοβαρές στρεβλώσεις στην αγορά·

23.

υπογραμμίζει ότι ένας ΦΧΣ θα πρέπει να έχει την ευρύτερη δυνατή βάση, προκειμένου να εγγυάται ίσους όρους ανταγωνισμού στις χρηματοπιστωτικές αγορές και να μην ωθεί τις συναλλαγές προς αδιαφανέστερα μέσα· συνιστά, στο πλαίσιο αυτό, να καλύπτονται στη μελέτη σκοπιμότητας της Επιτροπής όλες οι συναλλαγές σε κινητές αξίες, όπως οι συναλλαγές σποτ και παραγώγων στις αγορές και εξωχρηματιστηριακά (OTC)· επισημαίνει ότι η κλιμάκωση ενός ΦΧΣ με διαφοροποιημένους συντελεστές στις αγορές διαπραγμάτευσης θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω τη σταθερότητα της αγοράς, μέσω της δημιουργίας θετικών κινήτρων για τους οικονομικούς παράγοντες, που θα τους ωθήσουν να μετατοπίσουν τις συναλλαγές από τα εξωχρηματιστηριακά μέσα σε διαφανέστερες και καλά ρυθμιζόμενες αγορές διαπραγμάτευσης·

24.

εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, την ικανοποίησή του για τις πρόσφατες προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα και τις ανοικτές πωλήσεις, που προβλέπουν την επιβολή σαφών απαιτήσεων για κεντρικά αρχεία εκκαθάρισης και καταγραφής όλων των συναλλαγών σε εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, καθιστώντας έτσι την υλοποίηση του εν λόγω ενωσιακού ΦΧΣ ευρείας βάσης τεχνικά εφικτή·

25.

επιμένει ότι πρέπει να καθοριστεί ποιος θα πληρώνει τελικά τον φόρο, δεδομένου ότι συνήθως βαρύνονται οι καταναλωτές, που στην προκειμένη περίπτωση θα ήταν μικροεπενδυτές και ιδιώτες· υπογραμμίζει την ανάγκη για ολοκληρωμένο πλαίσιο κανόνων περί εξαιρέσεων και ελάχιστων ορίων, προκειμένου να αποφευχθεί η κατάσταση αυτή·

26.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πρόσφατες προτάσεις του ΔΝΤ, που υποστηρίζονται από την Επιτροπή, σχετικά με την επιβολή φόρου στα τραπεζικά κεφάλαια, που θα επιτρέψει σε όλα τα κράτη να εισπράξουν ποσοστό μεταξύ 2 % και 4 % του ΑΕΠ τους για τη χρηματοδότηση μηχανισμών αντιμετώπισης κρίσεων· πιστεύει ότι οι εισφορές των τραπεζών θα πρέπει να είναι ανάλογες προς τη συστημική σημασία του εκάστοτε χρηματοπιστωτικού ιδρύματος και το επίπεδο του κινδύνου στην εκάστοτε δραστηριότητα·

27.

επισημαίνει ότι οι εισφορές των τραπεζών, ένας ΦΧΔ και ένας ΦΧΣ και ένας ΦΧΣ εξυπηρετούν καθένα τους διαφορετικούς οικονομικούς στόχους και προσφέρουν διαφορετικές δυνατότητες συγκέντρωσης εσόδων· υπογραμμίζει ότι οι εισφορές των τραπεζών δεν είναι δυνατόν, εφόσον βασίζονται σε θέσεις ισολογισμών, να αναλάβουν το ρόλο της πάταξης της χρηματοπιστωτικής κερδοσκοπίας και της περαιτέρω ρύθμισης του σκιώδους τραπεζικού τομέα· υπογραμμίζει ακόμα, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία των μηχανισμών εποπτείας και της διαφάνειας για τη βελτίωση της αντοχής και της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

28.

επισημαίνει την πρόταση του ΔΝΤ για έναν ΦΧΔ και την πρόσφατη δέσμευση της Επιτροπής για την εκπόνηση διεξοδικής εκτίμησης επιπτώσεων σχετικά με τις δυνατότητές της· υπογραμμίζει ότι ένας ΦΧΔ είναι φορολογικό μέσο προσανατολισμένο κυρίως στα έσοδα και στοχεύει στον χρηματοπιστωτικό τομέα, καθιστώντας δυνατή τη φορολόγηση των οικονομικών προσόδων και των κερδών από την ανάληψη υπέρμετρου κινδύνου, και ως εκ τούτου θα μπορούσε να προσφέρει μια λύση για την τρέχουσα απαλλαγή του χρηματοπιστωτικού τομέα από τον ΦΠΑ·

29.

γνωρίζει ότι υπάρχουν διάφορες δυνατότητες διαχείρισης των πρόσθετων εσόδων από τη φορολόγηση του χρηματοοικονομικού τομέα τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο· υπογραμμίζει ότι πρέπει να λυθεί το ζήτημα του σκοπού για τον οποίο θα χρησιμοποιούνται τα έσοδα από έναν ΦΧΣ και ότι, προκειμένου οι φορολογούμενοι να έχουν ακριβή εικόνα όσον αφορά το σκεπτικό της πρόσθετης φορολογίας στον χρηματοπιστωτικό τομέα, θα πρέπει η αξιολόγηση και η ιεράρχηση των διαφόρων εναλλακτικών επιλογών να θεωρείται ουσιαστικό στοιχείο στην όλη συζήτηση σχετικά με την καινοτόμο χρηματοδότηση· υπογραμμίζει ότι, λόγω του παγκόσμιου χαρακτήρα τους, τα έσοδα από έναν παγκόσμιο ΦΧΣ θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση παγκόσμιων στόχων πολιτικής, όπως η άμβλυνση της φτώχειας και η ανάπτυξη στις αναπτυσσόμενες χώρες, και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής· επισημαίνει τον στόχο της Επιτροπής για αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ με τη χρήση καινοτόμων χρηματοπιστωτικών μέσων· είναι πεπεισμένο ότι για τη διασφάλιση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας των προαναφερθέντων καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων, ένα μέρος των σχετικών εσόδων θα μπορούσε να διοχετευτεί στον προϋπολογισμό της ΕΕ για τη χρηματοδότηση σχεδίων και πολιτικών της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι στην πρόσφατη ανακοίνωσή της σχετικά με την αναθεώρηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, η Επιτροπή θεωρεί τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα πιθανή πηγή ιδίων πόρων· ζητεί να ξεκινήσει στους κόλπους των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των εθνικών κοινοβουλίων, των ενδιαφερομένων παραγόντων και των αντιπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών της ΕΕ, ευρεία συζήτηση σχετικά με τις διαθέσιμες επιλογές όσον αφορά αυτές τις πολιτικές, τα μερίδια των εσόδων που θα διατεθούν σε επίπεδο ΕΕ και σε επίπεδο κρατών μελών, και τους διάφορους τρόπους για την επίτευξη αυτού του στόχου· επισημαίνει, σε σχέση με τη διαχείριση του μεριδίου των εσόδων που θα διατεθεί σε εθνικό επίπεδο, ότι πρέπει να αξιολογηθούν όλες οι δυνατές επιλογές, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης εσόδων για την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών·

30.

τονίζει ότι η πιθανή καθιέρωση αυτών των νέων φορολογικών μέσων στον χρηματοπιστωτικό τομέα θα πρέπει να αναλυθεί στο πλαίσιο του σημερινού φορολογικού συστήματος στον συγκεκριμένο τομέα, λαμβανομένων υπόψη των παρενεργειών και με ιδιαίτερη έμφαση στον εντοπισμό των συνεργιών μεταξύ παλαιών και νέων φόρων·

31.

επισημαίνει τον στόχο της Επιτροπής για αύξηση του όγκου του προϋπολογισμού της ΕΕ μέσω καινοτόμων χρηματοπιστωτικών μέσων και αναγνωρίζει τα δυνητικά οφέλη από τη μόχλευση της χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα με δημόσιο χρήμα· έχει, ωστόσο, επίγνωση του γεγονότος ότι η χρήση φορέων ειδικού σκοπού για τη χρηματοδότηση έργων μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων· πιστεύει, κατά συνέπεια, ότι τα μέτρα αυτά πρέπει να συνοδεύονται από απολύτως διαφανή δημοσιότητα σε συνδυασμό με κατάλληλες κατευθυντήριες γραμμές για τις επενδύσεις, διαχείριση κινδύνων, όρια έκθεσης και διαδικασίες ελέγχου και εποπτείας, που θα πρέπει να καθορίζονται ανεξαιρέτως στο πλαίσιο δημοκρατικής λογοδοσίας·

32.

επισημαίνει ότι γίνεται διαρκώς περισσότερο λόγος για τα ευρωομόλογα ως μέσο κοινής διαχείρισης χρέους· επισημαίνει ότι όλες τις πρόσφατες σχετικές προτάσεις και πρωτοβουλίες· ζητεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Επιτροπή να ανταποκριθούν άμεσα στο αίτημα που περιλαμβάνεται στο ψήφισμά του της 16ης Δεκεμβρίου 2010 για τον μόνιμο μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων (8), προκειμένου να δοθεί το αναγκαίο πολιτικό μήνυμα για τη διεξαγωγή έρευνας από την Επιτροπή σχετικά με το μελλοντικό σύστημα των ευρωομολόγων, προκειμένου να προσδιοριστούν οι συνθήκες υπό τις οποίες το σύστημα αυτό θα ωφελήσει όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη και την ευρωζώνη στο σύνολό της·

33.

υποστηρίζει την ιδέα της έκδοσης κοινών ευρωπαϊκών ομολόγων έργων υποδομής για τη χρηματοδότηση σημαντικών αναγκών σε υποδομή και διαρθρωτικών σχεδίων στο πλαίσιο των νέων στρατηγικών της ΕΕ που προβλέπονται στην ατζέντα ΕΕ 2020, όπως η νέα στρατηγική για την ανάπτυξη της ενεργειακής υποδομής και άλλα έργα μεγάλης κλίμακας· πιστεύει ότι τα ομόλογα έργων της ΕΕ θα διασφαλίσουν τις απαιτούμενες επενδύσεις και θα δημιουργήσουν το κατάλληλο κλίμα εμπιστοσύνης προκειμένου τα μείζονα επενδυτικά έργα να προσελκύσουν την υποστήριξη που χρειάζονται, και θα καταστούν με τον τρόπο αυτό σημαντικός μηχανισμός για τη μεγιστοποίηση της μόχλευσης δημόσιας στήριξης· υπενθυμίζει ότι προκειμένου η Ευρώπη να εισέλθει σε τροχιά βιωσιμότητας, τα έργα αυτά πρέπει να συμβάλουν και στον οικολογικό μετασχηματισμό των οικονομιών μας, ανοίγοντας τον δρόμο για την οικονομία μηδενικού άνθρακα·

34.

υπογραμμίζει ότι πρέπει να αξιοποιηθεί περισσότερο ο προϋπολογισμός της ΕΕ για τη μόχλευση επενδύσεων· υπογραμμίζει ότι στα προγράμματα που προσφέρουν μακροπρόθεσμες εμπορικές δυνατότητες θα πρέπει κατά κανόνα να χρησιμοποιούνται κονδύλια της ΕΕ μαζί με κονδύλια από ιδιωτικές τράπεζες, ιδιαίτερα μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ)·

35.

καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να διερευνήσουν τον ηθικό κίνδυνο που συνεπάγεται για τα κράτη μέλη η χρηματοδότηση κρίσιμων έργων υποδομής μέσω ομολόγων έργων της ΕΕ ή μέσω ευρωομολόγων, ιδίως όταν αυτά τα έργα υποδομής είναι διασυνοριακής κλίμακας·

36.

υπογραμμίζει ότι το τρέχον φορολογικό μοντέλο θα πρέπει να ενστερνιστεί πλήρως την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», με τη χρήση κατάλληλων καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων, προκειμένου η φορολογική επιβάρυνση να μεταφερθεί σταδιακά στις δραστηριότητες που ρυπαίνουν το περιβάλλον, προκαλούν σημαντικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου ή χρησιμοποιούν σημαντικό όγκο πόρων·

37.

υποστηρίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ενίσχυση του συστήματος εμπορίας εκπομπών (ETS) και τη ριζική αναθεώρηση της οδηγίας για τη φορολογία της ενέργειας, προκειμένου οι εκπομπές CO2 και το ενεργειακό περιεχόμενο να καταστούν βασικά φορολογικά κριτήρια για τα ενεργειακά προϊόντα·

38.

υπογραμμίζει ότι και τα δύο αυτά μέσα προσφέρουν σε σημαντικό βαθμό διπλό όφελος, δεδομένου ότι παρέχουν, αφενός, κίνητρα για τη στροφή προς πηγές ενέργειας χωρίς άνθρακα, διατηρήσιμες και ανανεώσιμες, και, αφετέρου, δημιουργούν σημαντικά πρόσθετα έσοδα· υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι το κύριο κίνητρο για την καθιέρωση φόρου άνθρακα είναι η αλλαγή συμπεριφοράς και διαρθρώσεων παραγωγής, δεδομένου ότι τα αναμενόμενα έσοδα θα μειωθούν όταν οι πρακτικές παραγωγής μετατοπιστούν προς βιώσιμες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας·

39.

πιστεύει ότι με τον φόρο άνθρακα και την αναθεώρηση της οδηγίας για τη φορολόγηση της ενέργειας θα τεθούν οι ελάχιστες υποχρεωτικές απαιτήσεις για όλα τα κράτη μέλη και θα εναπόκειται σε κάθε κράτος μέλος να κρίνει εάν θα προχωρήσει πέρα από αυτές·

40.

υπογραμμίζει ότι πρέπει να προβλεφθούν κατάλληλες μεταβατικές περίοδοι, ούτως ώστε να αποφευχθούν οι διαρροές άνθρακα και να αποτραπεί η μετακύλιση του μεγαλύτερου μέρους της επιβάρυνσης στους καταναλωτές χαμηλού εισοδήματος· επιπλέον, κρίνει χρήσιμο να προβλεφθούν ειδικά στοχευμένα μέτρα υπέρ των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος και να ενισχυθούν οι επενδύσεις στην υποδομή του δημόσιου τομέα και στην οικιακή ενεργειακή απόδοση·

41.

θεωρεί, ωστόσο, ότι θα πρέπει να διερευνηθεί πλήρως η σκοπιμότητα παγκόσμιας συμφωνίας σε επίπεδο G20, πριν επιβληθεί τέτοιος φόρος στις εισαγωγές από τρίτες χώρες στην ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το συγκεκριμένο μέσο συνοριακής φορολογικής προσαρμογής δεν θα οδηγήσει σε έλλειψη πρώτων υλών ούτε σε αντίμετρα εκ μέρους των τρίτων χωρών·

42.

εφιστά την προσοχή, λαμβανομένης υπόψη της αυξανόμενης ενεργειακής ζήτησης στις αναδυόμενες οικονομίες, στην επιτακτική ανάγκη να πραγματοποιήσει η ΕΕ τις κατάλληλες επενδύσεις στα πεδία του ενεργειακού εφοδιασμού και της ενεργειακής απόδοσης, οι οποίες θα ενισχύσουν την ενεργειακή υποδομή της και θα μειώσουν στον μέγιστο δυνατό βαθμό την εξάρτησή της από τις διακυμάνσεις της αγοράς, που θα μπορούσαν να έχουν αρνητικές συνέπειες για την οικονομία της ΕΕ και τους στόχους της ΕΕ 2020·

43.

καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο διάθεσης των εσόδων από τη φορολόγηση της αλλαγής του κλίματος για τη χρηματοδότηση έρευνας και ανάπτυξης μέτρων για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, την τόνωση της ενεργειακής απόδοσης, την εξάλειψη της ενεργειακής πενίας, και τη βελτίωση των ενεργειακών υποδομών στην ΕΕ και στις αναπτυσσόμενες χώρες· υπενθυμίζει, εν προκειμένω, ότι, στο πλαίσιο της οδηγίας για την εμπορία εκπομπών, τουλάχιστον το 50 % των εσόδων από τη δημοπράτηση των ποσοστώσεων CO2 του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ θα πρέπει να διατίθεται για μέτρα καταπολέμησης της αλλαγής του κλίματος, μεταξύ άλλων στις αναπτυσσόμενες χώρες·

44.

επισημαίνει ότι τα ανακυκλούμενα χρηματοδοτικά μέσα για μέτρα ενεργειακής απόδοσης συνιστούν καινοτόμο τρόπο χρηματοδότησης έργων φιλικών προς το κλίμα· επικροτεί τη δημιουργία ειδικής για τον σκοπό αυτό χρηματοδοτικής διευκόλυνσης, που θα μπορούσε επίσης να προσελκύσει ιδιωτικές επενδύσεις (στο πλαίσιο της σύμπραξης δημοσίου-ιδιωτικού τομέα -ΡΡΡ), με τη χρήση μη δεσμευμένων πόρων στο πλαίσιο του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Ενεργειακού Προγράμματος Ανάκαμψης (ΕΕΠΑ) για την υποστήριξη πρωτοβουλιών στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης και της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές· ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει προσεκτικά την αποτελεσματικότητα αυτού του μέσου και να αναλύσει τις δυνατότητες εφαρμογής παρόμοιας προσέγγισης, συμπεριλαμβανομένων πρωτοβουλιών για την ενέργεια, την ενεργειακή απόδοση και τις πρώτες ύλες, σε μελλοντικούς μη δαπανηθέντες πόρους του προϋπολογισμού της ΕΕ·

45.

επισημαίνει τη σημασία της ενεργειακής απόδοσης και ζητεί στο πλαίσιο αυτό από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τα διαρθρωτικά ταμεία για να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, και ιδιαίτερα των κατοικιών· ζητεί να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά τα κονδύλια της ΕΤΕπ και των άλλων δημοσίων χρηματοδοτικών ιδρυμάτων, και να συντονιστούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια με τα εθνικά και με άλλες μορφές ενισχύσεων που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως μοχλός για την τόνωση των επενδύσεων στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Ένωσης·

46.

υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν μειωμένο ΦΠΑ στην παροχή υπηρεσιών για ανακαίνιση κατοικιών ή για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης·

47.

θεωρεί επίσης ότι η λιτότητα στη χρήση πόρων και η καινοτομία στις οικολογικές τεχνολογίες είναι σημαντικοί παράγοντες ανταγωνιστικότητας·

48.

υπογραμμίζει, με δεδομένη την ανάπτυξη και ενδεχόμενη εφαρμογή καινοτόμου φορολογίας, την ανάγκη για διεξαγωγή διασυνοριακής και διατομεακής αξιολόγησης των διαφόρων τύπων υπάρχουσας και σχεδιαζόμενης χρηματοδότησης, φορολόγησης και επιδότησης των δραστηριοτήτων που αφορούν το περιβάλλον και το κλίμα, δηλαδή για ένα είδος «έκθεσης de Larosière για τη χρηματοδότηση στον τομέα του περιβάλλοντος», προκειμένου τα νέα αυτά μέσα να είναι καλύτερα στοχευμένα και να εξαλειφθεί η πιθανότητα επικαλυπτόμενων και/ή αλληλοσυγκρουόμενων πολιτικών·

49.

κατανοεί ότι ένας φόρος άνθρακα θα αποτελούσε μέσο μείωσης των εκπομπών και όχι μακροπρόθεσμη πηγή εισοδήματος, δεδομένου ότι η πηγή αυτή ενδεχομένως θα στέρευε σε περίπτωση που το μέσο αυτό αποδεικνυόταν αποτελεσματικό·

50.

ζητεί από τα κράτη μέλη να επιβεβαιώσουν τη δέσμευσή τους σχετικά με τη διάθεση ποσοστού 0,7 % του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματός τους για επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια (ODA)· εκφράζει την αποδοκιμασία του για το γεγονός ότι, ενώ όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν αποδεχθεί αυτόν τον στόχο της διάθεσης του 0,7 % του ΑΕΕ, μόνο η Σουηδία, το Λουξεμβούργο, η Δανία και η Ολλανδία τον πέτυχαν ή τον υπερέβησαν το 2008·

51.

υπενθυμίζει ότι, παρά την παγκόσμια κρίση, η Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύνολο, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών της, παραμένει ο κορυφαίος χορηγός αναπτυξιακής βοήθειας, συνεισφέροντας το 56 % της συνολικής παγκόσμιας αναπτυξιακής βοήθειας, μερίδιο που το 2009 ανήλθε σε 49 δισεκατομμύρια EUR, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τη συλλογική υπόσχεση των κυβερνήσεων της ΕΕ για διάθεση του 0,56 % και του 0,70 % του ΑΕΕ τους για ODA έως το 2010 και το 2015 αντίστοιχα·

52.

τονίζει την κεφαλαιώδη σημασία της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης για τη συνολική αναπτυξιακή και ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ, ιδίως λόγω του γεγονότος ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα που συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων και στην εφαρμογή αυτής της βοήθειας οφείλουν να είναι πλήρως υπόλογα ενώπιον των ευρωπαίων πολιτών και φορολογουμένων·

53.

υπογραμμίζει ότι η καινοτόμος χρηματοδότηση της ανάπτυξης μπορεί να συμπληρώσει τους παραδοσιακούς μηχανισμούς αναπτυξιακής βοήθειας συμβάλλοντας στην έγκαιρη επίτευξη των στόχων τους· υπενθυμίζει ότι οι καινοτόμοι μηχανισμοί χρηματοδότησης θα πρέπει να είναι πρόσθετοι προς τον στόχο των Ηνωμένων Εθνών για διάθεση του 0,7 % του ΑΕΠ για αναπτυξιακή συνεργασία· υπογραμμίζει ότι η καινοτόμος χρηματοδότηση της ανάπτυξης θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από διαφοροποίηση των κονδυλίων, προκειμένου να επιτυγχάνονται τα μέγιστα δυνατά έσοδα, αλλά και να προσαρμόζεται πλήρως στις προτεραιότητες του εκάστοτε κράτους, το οποίο πρέπει να την ενστερνίζεται πλήρως· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες χρειάζεται να εντείνουν τις δικές τους προσπάθειες στον φορολογικό τομέα, κυρίως όσον αφορά την είσπραξη φόρων και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, που είναι καίριας σημασίας για την επίτευξη χρηστής δημοσιονομικής πολιτικής·

54.

τονίζει ότι η παροχή ουσιαστικής και ποιοτικής αναπτυξιακής βοήθειας απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια όσον αφορά τον συντονισμό των χορηγών και τις ρυθμίσεις διακυβέρνησης· πιστεύει ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος του κατακερματισμού της ευρωπαϊκής αναπτυξιακής βοήθειας, που προκαλεί προβλήματα αναποτελεσματικότητας με οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες, θα απέφερε κέρδος αποτελεσματικότητας που εκτιμάται σε ύψος μέχρι και 6 δισεκατομμυρίων ετησίως για τα κράτη μέλη ενώ, επιπλέον, θα διευκόλυνε το έργο των διοικήσεων των χωρών εταίρων·

55.

υπενθυμίζει θα χρειαστούν 300 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για την επίτευξη των ΑΣΧ έως το 2015· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρά την πρόσφατη διακήρυξή τους στη σύνοδο κορυφής υψηλού επιπέδου των Ηνωμένων Εθνών για τους ΑΣΧ τον Σεπτέμβριο του 2010, τα ανεπτυγμένα έθνη δεν έχουν ακόμα τηρήσει, στην πλειονότητά τους, τη δέσμευση που έχουν αναλάβει από 2005, για αύξηση της αναπτυξιακής βοήθειας, και επισημαίνει ότι θα πρέπει να καταβληθούν περισσότερο εναρμονισμένες προσπάθειες· υπογραμμίζει ότι δεν είναι αποδεκτό, οι καινοτόμοι μηχανισμοί χρηματοδότησης (IFMs) να μπορεί να γίνουν αντιληπτοί ως ενθάρρυνση προς ορισμένες χώρες για να παραιτηθούν από την επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια (ODA)· υπογραμμίζει ότι οι δεσμεύσεις και οι καινοτόμοι μηχανισμοί χρηματοδότησης της ODA πρέπει να θεωρούνται ουσιώδεις και συμπληρωματικοί στον αγώνα κατά της φτώχειας·

56.

τονίζει ότι η δημόσια εποπτεία και η διαφάνεια των καινοτόμων χρηματοδοτικών συστημάτων αποτελούν όρο εκ των ων ουκ άνευ για την καθιέρωση των συστημάτων αυτών, σύμφωνα με τα διδάγματα από την πρόσφατη χρηματοπιστωτική και διατροφική κρίση·

57.

υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να βελτιωθεί ο συντονισμός της ΕΕ όσον αφορά τα μέτρα δημιουργίας πλούτου σε τοπικές αγορές και ότι για την καινοτόμο χρηματοδότηση της ανάπτυξης δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται αποκλειστικά η αύξηση της φορολογίας αλλά να διερευνώνται και άλλοι τρόποι, όπως η ενίσχυση του εγχώριου εισοδήματος, η οποία θα επιτευχθεί καλύτερα μέσω της αναγνώρισης και της προστασίας των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, της κτηματογράφησης και της βελτίωσης του επιχειρησιακού και επενδυτικού περιβάλλοντος στις αναπτυσσόμενες χώρες·

58.

υπενθυμίζει ότι οι κύριες πανδημικές νόσοι – AIDS, φυματίωση και ελονοσία – που πλήττουν τις αναπτυσσόμενες χώρες, και την νοτίως της Σαχάρας Αφρική ειδικότερα, συνιστούν μείζον εμπόδιο για την επίτευξη των ΑΣΧ· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι μια εισφορά αλληλεγγύης παρακρατούμενη από τα αεροπορικά εισιτήρια αποτελεί σημαντικό οικονομικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας και θα πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω· καλεί, ειδικότερα, την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω χρηματοδοτικούς μηχανισμούς για την αντιμετώπιση του ζητήματος της παγκόσμιας υγείας και να διευκολύνει την πρόσβαση των φτωχών χωρών σε φάρμακα·

59.

επισημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει ιδιαίτερα τις αναπτυσσόμενες χώρες και εκτιμά πως τα χρηματοδοτικά μέτρα που αποσκοπούν στην άμβλυνση των συνεπειών της αλλαγής του κλίματος και στη μείωση της ενεργειακής πενίας θα συμβάλουν στην επίτευξη των ΑΣΧ·

60.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η τελική δήλωση της Διάσκεψης κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τους ΑΣΧ, που εγκρίθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2010, αναφέρεται για πρώτη φορά ρητά στην καινοτόμο χρηματοδότηση για την επίτευξη των ΑΣΧ·

61.

υπογραμμίζει την επιτυχία που σημείωσαν οι μηχανισμοί καινοτόμου χρηματοδότησης που έχουν εφαρμοστεί μέχρι σήμερα, και συγκεκριμένα το Διεθνές Μέσο για την Αγορά Φαρμάκων UNITAID, η Διεθνής Χρηματοδοτική Διευκόλυνση για την Ανοσοποίηση (IFFIm) και η κατοχύρωση για τη μελλοντική αγορά του εμβολίου κατά του πνευμονόκοκκου (AMC), που επέτρεψαν τη συγκέντρωση ποσού μεγαλύτερου από 2 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι σήμερα· επισημαίνει ότι και άλλοι καινοτόμοι μηχανισμοί χρηματοδότησης έχουν καταδείξει την αποτελεσματικότητά τους, όπως οι ανταλλαγές «χρέους αντί φύσης» ή «χρέους αντί υγείας» ή οι φόροι στα καύσιμα πλοίων·

62.

υπενθυμίζει ότι διάφοροι αρχηγοί ευρωπαϊκών κρατών ή κυβερνήσεων υποστήριξαν σθεναρά την επιβολή φόρου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές κατά τη διάσκεψη κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τους ΑΣΧ τον Σεπτέμβριο του 2010, και αναμένει πλέον από αυτούς αποφασιστικές ενέργειες συνεπείς προς την ανωτέρω δέσμευση·

63.

καλεί τα κράτη μέλη που δεν το έχουν πράξει ακόμη να προσχωρήσουν στην Ηγετική Ομάδα για την Καινοτόμο Χρηματοδότηση που συγκροτήθηκε το 2006, και σε όλους τους υφιστάμενους μηχανισμούς, συμπεριλαμβανομένης της εισφοράς αλληλεγγύης στα αεροπορικά εισιτήρια·

64.

παροτρύνει την Επιτροπή να προτείνει την εφαρμογή μηχανισμών καινοτόμου χρηματοδότησης της ανάπτυξης σε επίπεδο ΕΕ·

65.

ζητεί από τα θεσμικά όργανα και τις κυβερνήσεις της ΕΕ να εξετάσουν διεξοδικά κατά πόσον θα ήταν εφικτή η δημιουργία παγκόσμιου λαχείου που θα προορίζεται για τη χρηματοδότηση δράσεων κατά της πείνας, όπως προτείνει το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα, στα πρότυπα του Προγράμματος Διατροφής·

66.

θεωρεί ότι η ODA δε θα επιτύχει τον στόχο της εξάλειψης της φτώχειας, εάν η G20, η ΕΕ και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν τηρήσουν αποφασιστική στάση εναντίον διεφθαρμένων διοικήσεων στις δικαιούχες χώρες· τονίζει, συνεπώς, την ανάγκη να αναβαθμιστεί η βοήθεια της ΕΕ για την ενίσχυση των φορολογικών αρχών, του δικαστικού τομέα και των υπηρεσιών για την καταπολέμηση της διαφθοράς στις αναπτυσσόμενες χώρες· ζητεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ να καταπολεμήσουν τη δωροδοκία από εταιρείες που έχουν την έδρα τους στις επικράτειές τους αλλά ασκούν δραστηριότητα σε αναπτυσσόμενες χώρες·

67.

υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις ποσό 800 δισεκατομμυρίων EUR, ήτοι δεκαπλάσιο της ODA, χάνεται ετησίως στις αναπτυσσόμενες χώρες μέσω παράνομων δραστηριοτήτων, όπως παράνομες διακινήσεις κεφαλαίου και φοροδιαφυγή, και ότι η πρόληψη και ο περιορισμός αυτού του φαινομένου θα μπορούσαν να έχουν αποφασιστική σημασία για την επίτευξη των ΑΣΧ· παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να θέσουν την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων, της διαφθοράς και των επιζήμιων φορολογικών δομών στην πρώτη θέση της ημερήσιας διάταξης σε όλα τα διεθνή φόρουμ, προκειμένου να μπορέσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες να αυξήσουν τα εγχώρια έσοδά τους·

68.

υπενθυμίζει τη συλλογική ευθύνη των κρατών της G20 να μετριάσουν τον αντίκτυπο της κρίσης στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες έχουν πληγεί σοβαρά από τα έμμεσα αποτελέσματά της·

69.

ζητεί, προκειμένου να επιτευχθεί διαφάνεια στην ODA, να προωθηθεί η λογοδοσία μέσω της ενίσχυσης των εθνικών μηχανισμών ελέγχου και του κοινοβουλευτικού ελέγχου των ενισχύσεων· καλεί την ΕΕ και την G20 να συνεχίσουν το πρόγραμμά τους όσον αφορά τη λήψη μέτρων κατά των φορολογικών παραδείσων και του φορολογικού απορρήτου, προωθώντας την υποβολή εκθέσεων κατά χώρα·

70.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αναλάβουν δράση για την προώθηση της εφαρμογής καινοτόμων μηχανισμών χρηματοδότησης για την ανάπτυξη, όπως διεθνούς φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, εισφορών επί των μεταφορών, μέτρων καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης κεφαλαίων, και μείωσης ή ελάφρυνσης του κόστους των εμβασμάτων·

71.

επισημαίνει ότι η οικονομική και η χρηματοπιστωτική κρίση θα οδηγήσουν πολλές αναπτυσσόμενες χώρες σε μια νέα κρίση χρέους, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ανανεώσουν τις προσπάθειές τους για την ελάφρυνση του δανειακού βάρους των αναπτυσσομένων χωρών·

72.

υπενθυμίζει ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες είναι ελάχιστα προετοιμασμένες για να αντιμετωπίσουν την αλλαγή του κλίματος και κινδυνεύουν να καταστούν τα κύρια θύματα αυτού του φαινομένου· ζητεί από την ΕΕ να ανταποκριθεί στη δέσμευση που ανέλαβε στα πλαίσια της Συμφωνίας της Κοπεγχάγης και της Παγκόσμιας Συμμαχίας κατά της Αλλαγής του Κλίματος· ζητεί από την ΕΕ να αναλάβει κεντρικό ρόλο στην ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών των βιομηχανικών χωρών για μεγαλύτερη και ειδικότερη συμβολή στην υποστήριξη της ανάπτυξης του τρίτου κόσμου, έναντι του οποίου έχουν ιστορική ευθύνη·

73.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή για τις πολιτικές προκλήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στην Επιτροπή, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στην ΕΤΕπ, στην ΕΚΤ, στο ΔΝΤ και στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ.

7.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 199/25

—

έχοντας υπόψη τα άρθρα 168 και 184 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 2 της Συνθήκης ΕΕ,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 35 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 23 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο αφορά την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών σε όλους τους τομείς,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Αλληλεγγύη στον τομέα της υγείας: μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας» (COM(2009)0567),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1350/2007/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2007, που αφορά τη θέσπιση προγράμματος κοινοτικής δράσης στον τομέα της υγείας για την περίοδο 2008-2013 (1),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση 2010/48/ΕΚ του Συμβουλίου, της 26ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με τη σύναψη, από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (2),

—

έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας για την «Αλληλεγγύη στον τομέα της υγείας: μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας στην ΕΕ»,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2010 σχετικά με την ίση μεταχείριση και την υγεία σε όλες τις πολιτικές: Αλληλεγγύη στον τομέα της υγείας,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση επί της δεύτερης κοινής αξιολόγησης της οικονομικής κρίσης και των πολιτικών αντιδράσεων από την Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας και την Επιτροπή,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τις «κοινές αξίες και αρχές στα συστήματα υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης» (3),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου της 20ής Νοεμβρίου 2008 για την υγεία και την ευημερία των νέων,

—

έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της Επιτροπής για τους κοινωνικούς προσδιοριστικούς παράγοντες για την υγεία (ΠΟΥ, 2008),

—

έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών επί της «Αλληλεγγύης στον τομέα της υγείας: μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας στην ΕΕ» (4),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Φεβρουαρίου 2007 σχετικά με την προώθηση της υγιεινής διατροφής και της σωματικής άσκησης: μια ευρωπαϊκή διάσταση για την πρόληψη του υπερβολικού βάρους, της παχυσαρκίας και των χρόνιων παθήσεων (5) καθώς και το ψήφισμά του της 25ης Σεπτεμβρίου 2008 σχετικά με τη Λευκή Βίβλο για θέματα υγείας που έχουν σχέση με τη διατροφή, το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία (6),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Οκτωβρίου 2008 σχετικά με τη Λευκή Βίβλο με τίτλο «Μαζί για την υγεία: Μία Στρατηγική Προσέγγιση για την ΕΕ 2008-2013 (7)»,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A7-0032/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η καθολικότητα, η πρόσβαση σε ποιοτική περίθαλψη, η ισότιμη μεταχείριση και η αλληλεγγύη αποτελούν κοινές αξίες και αρχές που διέπουν τα συστήματα υγείας στα κράτη μέλη της ΕΕ,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρότι οι άνθρωποι ζουν κατά μέσο όρο περισσότερο και με καλύτερη υγεία απ’ ό,τι προηγούμενες γενεές, η ΕΕ αντιμετωπίζει ένα σοβαρό πρόβλημα, το οποίο σε συνθήκες γήρανσης του πληθυσμού συνίσταται στις μεγάλες ανισότητες που υπάρχουν στον τομέα της υγείας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και στο εσωτερικό τους,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφορά του προσδόκιμου επιβίωσης κατά τη γέννηση μεταξύ των χαμηλότερων και των υψηλότερων κοινωνικοοικονομικών ομάδων είναι 10 χρόνια για τους άνδρες και έξι για τις γυναίκες,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάσταση φύλου ως προς το προσδόκιμο επιβίωσης αποτελεί επίσης σημαντική πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο των ανισοτήτων της υγείας,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, πέρα από παράγοντες κληρονομικότητας, η υγεία επηρεάζεται πρωτίστως από τον τρόπο ζωής των ανθρώπων, από την πρόσβασή τους στις υπηρεσίας υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένης της πληροφόρησης για θέματα υγείας και παιδείας, της πρόληψης ασθενειών και της περίθαλψης για βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες νόσους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ομάδες χαμηλότερου κοινωνικοοικονομικού επιπέδου είναι περισσότερο επιρρεπείς στην κακή διατροφή και στην εξάρτηση από το κάπνισμα και τα οινοπνευματώδη ποτά, που αποτελούν όλα τους μείζονες παράγοντες πολλών ασθενειών και παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων καρδιοαγγειακών ασθενειών και του καρκίνου,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι διαπιστώθηκαν ανισότητες υγείας μεταξύ μελών των υψηλότερων και των χαμηλότερων εκπαιδευτικών, επαγγελματικών και εισοδηματικών ομάδων σε όλα τα κράτη μέλη,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν στοιχεία όσον αφορά τη διάσταση του φύλου στα ποσά υποσιτισμού που υποδεικνύουν ότι οι γυναίκες υποφέρουν σε μεγαλύτερο βαθμό από τον υποσιτισμό και ότι η ανισότητα αυτή οξύνεται περαιτέρω στις κατώτερες βαθμίδες της κοινωνικοοικονομικής κλίμακας,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες λόγω φύλου και ηλικίας στον τομέα της βιοϊατρικής έρευνας και η υποεκπροσώπηση των γυναικών στις κλινικές δοκιμές υπονομεύουν την ιατρική περίθαλψη,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκριτική μέτρηση των ανισοτήτων υγείας συνιστά θεμελιώδες πρώτο βήμα για την ανάληψη αποτελεσματικής δράσης,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ποσοστά θνησιμότητας είναι συνήθως υψηλότερα μεταξύ όσων ανήκουν σε ομάδες χαμηλού εκπαιδευτικού, επαγγελματικού και εισοδηματικού επιπέδου και ότι μπορούν να παρατηρηθούν επίσης σημαντικές ανισότητες όσον αφορά τον επιπολασμό των περισσότερων συγκεκριμένων μορφών αναπηρίας, των περισσότερων χρόνιων μη μεταδοτικών ασθενειών, παθήσεων του στόματος και μορφών ψυχικών νόσων,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση καπνού αυξάνεται ραγδαία μεταξύ των γυναικών, και ιδιαίτερα των νέων, με καταστροφικές συνέπειες για την υγεία τους και ότι το κάπνισμα στις γυναίκες επιδεινώνεται από μια πλειάδα μειονεκτημάτων,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επισημάνει την ύπαρξη μιας κοινωνικής διαβάθμισης στο καθεστώς υγείας στο σύνολο των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Οκτωβρίου 2010«Αλληλεγγύη στον τομέα της υγείας: μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας στην ΕΕ»)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ορίζει την κοινωνική αυτή διαβάθμιση ως το βασικό κρίκο μεταξύ των κοινωνικο-οικονομικών ανισοτήτων και των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας και της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά σχέδια και μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι το φαινόμενο του υπερβάλλοντος βάρους και ειδικά της παχυσαρκίας χαρακτηρίζεται από πρόωρες ανισότητες που σχετίζονται με το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον και ότι τα υψηλότερα ποσοστά υπερβάλλοντος βάρους και παχυσαρκίας παρατηρούνται σε μειονεκτικότερες κοινωνικοοικονομικές ομάδες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να συντελέσει σε ακόμη μεγαλύτερες υγειονομικές και κοινωνικοοικονομικές ανισότητες λόγω του αυξημένου κινδύνου προσβολής από ασθένειες που σχετίζονται με την παχυσαρκία,

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την κοινωνικο-οικονομική και περιβαλλοντική πρόοδο η οποία επέτρεψε επί μακρές περιόδους τη συνολική βελτίωση της κατάστασης της υγείας των πληθυσμών, διάφοροι παράγοντες, όπως οι συνθήκες υγιεινής, κατοικίας και εργασίας, η κακή διατροφή, η εκπαίδευση, το εισόδημα, η κατανάλωση οινοπνεύματος και το κάπνισμα εξακολουθούν να έχουν άμεσες επιπτώσεις στις ανισότητες στον τομέα της υγείας,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή αναμένεται ότι θα έχει ως αποτέλεσμα ορισμένες πιθανές επιπτώσεις στην υγεία λόγω της αυξημένης συχνότητας ακραίων καιρικών συνθηκών, όπως καύσωνες και πλημμύρες, λόγω των μεταβαλλόμενων μορφών των μολυσματικών ασθενειών, και μέσω της αυξημένης έκθεσης σε υπεριώδη ακτινοβολία· λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν είναι εξίσου προετοιμασμένα να αντιμετωπίζουν αυτές τις προκλήσεις,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες υγείας είναι συνέπεια όχι μόνον πολλών οικονομικών, περιβαλλοντικών παραγόντων και τρόπων ζωής, αλλά και δυσχερειών πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη,

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες στον τομέα της υγείας σχετίζονται επίσης και με δυσχέρειες πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, τόσο για οικονομικούς λόγους (όχι ιδιαίτερα για εντατική θεραπεία, οι δαπάνες της οποίας αναλαμβάνονται δεόντως από τα κράτη μέλη, αλλά για τρέχουσα θεραπεία, όπως η οδοντιατρική ή η οφθαλμολογική περίθαλψη) όσο και λόγω κακής κατανομής των ιατρικών πόρων σε ορισμένες περιοχές της Ένωσης,

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι πραγματικό πρόβλημα η έλλειψη επαγγελματιών στον τομέα της υγείας σε ορισμένες περιοχές της ΕΕ καθώς και το γεγονός ότι είναι εύκολη η μετακίνησή τους προς άλλες περιοχές της ΕΕ, και ότι η κατάσταση αυτή δημιουργεί σοβαρές ανισότητες ως προς την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την ασφάλεια για τους ασθενείς,

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άτομα που ζουν σε απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές εξακολουθούν να έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε έγκαιρη και ποιοτική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη,

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ασθενείς που υποφέρουν από χρόνιες ασθένειες ή παθήσεις αποτελούν ειδική ομάδα που υφίσταται άνιση μεταχείριση όσον αφορά την πρόσβαση σε διάγνωση και περίθαλψη, σε κοινωνικές και άλλες υπηρεσίες στήριξης, και παρουσιάζουν τρωτά σημεία, μεταξύ άλλων οικονομικές δυσχέρειες, προβληματική πρόσβαση στην απασχόληση, κοινωνικές διακρίσεις και στιγματισμό,

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η βία κατά των γυναικών αποτελεί γενικευμένο φαινόμενο σε όλες τις χώρες και τις κοινωνικές τάξεις και έχει δραματικές επιπτώσεις στη φυσική και συναισθηματική υγεία γυναικών και παιδιών,

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η στειρότητα αποτελεί ιατρική κατάσταση που αναγνωρίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με ιδιαίτερες επιπτώσεις στην υγεία των γυναικών, και ότι η Εθνική Έρευνα Ευαισθητοποίησης στο ΗΒ έδειξε ότι πάνω από το 94 % των γυναικών που υποφέρουν από στειρότητα υποφέρουν επίσης και από διάφορες μορφές κατάθλιψης,

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν μεγάλες ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά την πρόσβαση στη θεραπεία της στειρότητας,

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Eurostat, την στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ των 27 ανήλθε τον Σεπτέμβριο του 2010 στο 9,6 % και η Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην από 20ής Μαΐου 2010 γνωμοδότησή της, εξέφρασε τις ανησυχίες της διότι η σημερινή οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες στην πρόσβαση των ανθρώπων στην υγειονομική περίθαλψη καθώς και στους προϋπολογισμούς των κρατών μελών για την υγεία,

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημερινή οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση μπορεί να πλήξει σοβαρά τον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης σε διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ, από πλευράς τόσο προσφοράς όσο και ζήτησης,

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιορισμοί λόγω της σημερινής οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, σε συνδυασμό με τις συνέπειες της επικείμενης δημογραφικής πρόκλησης που θα υποχρεωθεί να αντιμετωπίσει η Ένωση θα μπορούσαν να υπονομεύσουν σοβαρά τη χρηματοπιστωτική και οργανωτική βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας των κρατών μελών, παρεμποδίζοντας, συνεπώς, την ισότιμη πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στην επικράτειά τους,

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κίνδυνοι ανισότητας σε θέματα υγείας επιτείνονται περαιτέρω από το συνδυασμό της φτώχειας με άλλους παράγοντες τρωτότητας, όπως η παιδική ηλικία ή το γήρας, η αναπηρία ή οι μειονοτικές καταβολές, ενώ αντιστρόφως η κακή υγεία μπορεί να προκαλέσει φτώχεια και/ή κοινωνικό αποκλεισμό,

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρώτα χρόνια της ζωής έχουν επιπτώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής σε πολλά ζητήματα υγείας και καλής διαβίωσης, από την παχυσαρκία, τις καρδιοπάθειες και την ψυχική υγεία έως την εκπαίδευση, την επαγγελματική καταξίωση, την οικονομική κατάσταση και την ποιότητα ζωής,

ΚΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανισότητες στον τομέα της υγείας έχουν σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στην ΕΕ και τα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απώλειες που σχετίζεται με ανισότητες στον τομέα της υγείας εκτιμώνται σε 1,4 % περίπου του ΑΕγχΠ,

Λ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλές χώρες της ΕΕ η ισότιμη πρόσβαση μεταναστών χωρίς άδειες παραμονής στην υγειονομική περίθαλψη δεν είναι εγγυημένη, τόσο στην πράξη όσο και στη νομοθεσία,

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υπάρχουν στα κράτη μέλη περιπτώσεις μελών διαφόρων κοινωνικών ομάδων (για παράδειγμα, ατόμων με αναπηρία) που αντιμετωπίζουν εμπόδια στην ισότιμη πρόσβασή τους σε ιδρύματα στον τομέα της υγείας που περιορίζουν την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας,

ΛΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο της γήρανσης του πληθυσμού τους τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν προβλήματα εξάρτησης και αύξησης των αναγκών ως προς την περίθαλψη και την θεραπεία στο επίπεδο της γηριατρικής· λαμβάνοντας υπόψη ότι, συνεπώς, απαιτείται τροποποίηση της προσέγγισης όσον αφορά την οργάνωση της υγειονομικής περίθαλψης· και ακόμη ότι διαπιστώνεται αύξηση των ανισοτήτων πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη για τους ηλικιωμένους,

1.

χαιρετίζει τις βασικές συστάσεις που διατυπώνει η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της που τιτλοφορείται «Αλληλεγγύη στον τομέα της υγείας: μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας στην ΕΕ»: (1) να περιλαμβάνεται η δικαιότερη κατανομή της υγείας στους γενικούς μας στόχους για κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη· (2) βελτίωση των διαθέσιμων βάσεων δεδομένων και γνώσεων (συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών μέτρησης, παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων)· (3) να ενισχυθεί η δέσμευση των κοινωνιών γενικά για τη μείωση των ανισοτήτων υγείας· (4) κάλυψη των αναγκών των ευάλωτων ομάδων· και (5) να αναπτυχθεί η συνεισφορά των πολιτικών της ΕΕ για τη μείωση των ανισοτήτων υγείας·

2.

τονίζει πόσο σπουδαίο είναι παρέχονται υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κατά τρόπο σύμφωνο με τα ανθρώπινα δικαιώματα· τονίζει την ανάγκη να διατηρηθεί και να βελτιωθεί η καθολική πρόσβαση στα συστήματα υγείας και σε οικονομικά προσιτή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη·

3.

τονίζει ότι πρέπει να βελτιωθούν η πρόσβαση στην πρόληψη ασθενειών, η προαγωγή της υγείας και οι υπηρεσίες πρωτογενούς και εξειδικευμένης υγειονομικής περίθαλψης και να μειωθούν οι ανισότητες μεταξύ διαφόρων κοινωνικών ομάδων, καθώς και ότι όλοι αυτοί οι στόχοι μπορούν να επιτευχθούν με τη βελτιστοποίηση των δημόσιων δαπανών για την υγειονομική πρόληψη και περίθαλψη και τα προγράμματα που επικεντρώνονται σε ευπαθείς ομάδες·

4.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση των κοινωνικο-οικονομικών ανισοτήτων, προσπάθειες οι οποίες θα επιτρέψουν εν καιρώ τη μείωση ενός μέρους των ανισοτήτων σε θέματα υγειονομικής περίθαλψης· πέραν τούτου, με βάση τις οικουμενικές αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης, καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εστιαστούν τις ανάγκες των ευπαθών ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των μειονεκτουσών μετακινούμενων ομάδων, των ανθρώπων που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες, των παιδιών και των εφήβων, των ανθρώπων με αναπηρία, και ειδικότερα με ψυχικές ασθένειες, των ασθενών στους οποίους έχουν διαγνωστεί μακροχρόνιες ασθένειες ή παθήσεις, των ηλικιωμένων, των ανθρώπων που ζουν στη φτώχεια και των ανθρώπων που έχουν πληγεί από αλκοολισμό και εξάρτηση από ναρκωτικά·

5.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι πιο ευάλωτες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών χωρίς άδεια παραμονής, δικαιούνται και εξασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη· καλεί τα κράτη μέλη να εκτιμήσουν το εφικτό της στήριξης στην υγειονομική περίθαλψη για μετανάστες χωρίς νομική κάλυψη διατυπώνοντας έναν ορισμό βασισμένο σε κοινές αρχές για βασικά στοιχεία υγειονομικής περίθαλψης, όπως ορίζονται στις δική τους εθνική νομοθεσία·

6.

καλεί τα κράτη μέλη να εξετάζουν τις ειδικές ανάγκες προστασίας της υγείας των μεταναστριών, με ιδιαίτερη αναφορά στην εξασφάλιση, εκ μέρους των υγειονομικών συστημάτων, των κατάλληλων υπηρεσιών γλωσσικής διαμεσολάβησης· σε επίπεδο υγειονομικών δομών πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για πρωτοβουλίες κατάρτισης, ώστε να αποκτήσουν οι γιατροί και οι άλλοι επαγγελματίες μια διαπολιτισμική προσέγγιση, βασισμένη στην αναγνώριση και το σεβασμό της διαφορετικότητας και της ευαισθησίας των ανθρώπων από διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές· θα πρέπει επίσης να δοθεί προτεραιότητα σε δράσεις και ενημερωτικές εκστρατείες κατά του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, με την πρόβλεψη δραστικών κατασταλτικών μέτρων εναντίον εκείνων που τις εφαρμόζουν·

7.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να βρουν σύντομα λύσεις για την καταπολέμηση των διακρίσεων που βασίζονται στην εθνοτική καταγωγή, ιδιαίτερα σε ορισμένα κράτη μέλη όπου η οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου, δεν έχει εφαρμοστεί, και όπου οι γυναίκες μειονοτικής εθνοτικής καταγωγής δεν έχουν ή έχουν ελλιπή κοινωνική προστασία και πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας·

8.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την πρόσβαση σε καλής ποιότητας νομικές συμβουλές και πληροφορίες σε συντονισμό με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, προκειμένου να βοηθήσουν τους απλούς πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών χωρίς άδεια παραμονής, να ενημερωθούν περισσότερο για τα ατομικά τους δικαιώματα·

9.

τονίζει ότι η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση και τα μέτρα λιτότητας που λαμβάνουν κράτη μέλη, ιδίως στην πλευρά της προσφοράς, μπορεί να προκαλέσει τον περιορισμό του επιπέδου χρηματοδότησης της δημόσιας υγείας, της προστασίας της υγείας, της πρόληψης ασθενειών και των υπηρεσιών μακροχρόνιας περίθαλψης, λόγω των δημοσιονομικών περικοπών και των χαμηλότερων φορολογικών εσόδων, τη στιγμή που η ζήτηση υπηρεσιών υγείας και μακροχρόνιας περίθαλψης ενδέχεται να αυξηθεί λόγω του συνδυασμού παραγόντων που συμβάλλουν στην επιδείνωση της υγείας του πληθυσμού γενικά·

10.

τονίζει ότι οι ανισότητες στον τομέα της υγείας στην ΕΕ αντιπροσωπεύουν ουσιαστικό φόρτο στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης των κρατών μελών και ότι η αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς καθώς και οι, κατά προτίμηση συντονισμένες, ενεργητικές δημόσιες πολιτικές στον τομέα της πρόληψης μπορούν να συμβάλουν σε βελτιώσεις σε αυτόν τον τομέα·

11.

τονίζει ότι η αντιμετώπιση κοινωνικοοικονομικών παραγόντων όπως η παχυσαρκία, το κάπνισμα, κλπ., η δυνατότητα πρόσβασης στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης (που αντιμετωπίζει κινδύνους από τη μη επιστροφή των εξόδων περίθαλψης και φαρμάκων, ανεπάρκεια της πρόληψης και κατακερματισμό της ιατρικής δημογραφίας) και η αποτελεσματική διάγνωση θα πρέπει να θεωρούνται ως βασικές πτυχές των μέτρων κατά της ανισότητας στον τομέα της υγείας και ότι, επιπλέον, η δυνατότητα πρόσβασης σε φαρμακευτικές θεραπείες και οι προσιτές σχετικές τιμές θα πρέπει επίσης να θεωρούνται ως βασική πτυχή της υγείας μεμονωμένων ανθρώπων· επομένως, καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την κατάλληλη εφαρμογή της οδηγίας για τη διαφάνεια (89/105/ΕΟΚ) και να ασχοληθούν δεόντως με τα συμπεράσματα της ανακοίνωσης της Επιτροπής του 2008 σχετικά με την έρευνα στον φαρμακευτικό τομέα·

12.

υπογραμμίζει ότι οι υγειονομικές υπηρεσίες δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρηθούν ως σύνηθες εμπόρευμα ή υπηρεσία·

13.

καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν και να υλοποιήσουν νέα μέτρα για τη βελτιστοποίηση και τον εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη, ιδίως με την επένδυση στην προληπτική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για τον περιορισμό μελλοντικών πιο μακρόπνοων δαπανών, να προβούν σε αναδιάρθρωση των ελαττωματικών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, προκειμένου να παρέχουν ισότιμη πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας υγειονομική περίθαλψη (ειδικότερα στην τυπική ιατρική περίθαλψη) χωρίς διακρίσεις σε ολόκληρη την ΕΕ, ενθαρρύνει δε την Επιτροπή να μελετήσει τη χρήση των υπαρχόντων ευρωπαϊκών κονδυλίων για να υποστηρίξει περαιτέρω τις επενδύσεις σε υγειονομικές υποδομές, έρευνα και κατάρτιση και να προωθήσει και να εντείνει την πρόληψη ασθενειών·

14.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η ισότιμη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και οι επιλογές υγειονομικής περίθαλψης για τους ηλικιωμένους ασθενείς περιλαμβάνονται στις πολιτικές και τα προγράμματά τους στον τομέα της υγείας καθώς και να καταστήσουν την επαρκή πρόσβαση των ηλικιωμένων στην υγειονομική περίθαλψη και θεραπεία προτεραιότητα του «Ευρωπαϊκού Έτους 2012 για την Ενεργό Γήρανση και την Αλληλεγγύη μεταξύ των Γενεών»· καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν πρωτοβουλίες προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κοινωνική απομόνωση των ηλικιωμένων ασθενών, καθώς αυτή έχει σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία των ασθενών μακροπρόθεσμα· τονίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της πρέπει να προλάβουν τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της γήρανσης του ευρωπαϊκού πληθυσμού μέσω μιας κατάλληλης μακροπρόθεσμης στρατηγικής, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη δημοσιονομική και οργανωτική βιωσιμότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης καθώς και μια ισότιμη και συνεχή παροχή περίθαλψης στους ασθενείς·

15.

καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την ικανότητά τους να παρακολουθούν στενά, σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, τις υγειονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης·

16.

ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει την ανταλλαγή εμπειριών σε σχέση με την αγωγή σε σχέση με την υγεία, την προώθηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλες θεραπείες, ειδικότερα σε σχέση με την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών, το κάπνισμα, τη δίαιτα και την παχυσαρκία, τα ναρκωτικά και τον αθλητισμό ζητεί από τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη σωματική δραστηριότητα, τα προγράμματα σωστής διατροφής και «υγιών σχολείων», που απευθύνονται στα παιδιά, ιδίως στις πιο μειονεκτούσες περιοχές, και να αναβαθμίσουν την προσωπική, κοινωνική και υγειονομική εκπαίδευση, με στόχο την προώθηση μιας πιο υγιούς συμπεριφοράς και την ενθάρρυνση συμπεριφορών που συνδέονται με θετικά πρότυπα διαβίωσης·

17.

παροτρύνει όλα τα κράτη μέλη να επενδύσουν σε κοινωνικές, εκπαιδευτικές, περιβαλλοντικές και υγειονομικές υποδομές σύμφωνα με την αρχή της «υγείας σε όλες τις πολιτικές», ενώ θα υπάρχει συντονισμός των μέτρων που αφορούν τα προσόντα, την κατάρτιση και την κινητικότητα των επαγγελματιών του τομέα υγείας, διασφαλίζοντας έτσι το δυναμικό και τη βιωσιμότητα των υποδομών και του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας τόσο σε επίπεδο όσο και σε εθνικό επίπεδο·

18.

υπογραμμίζει ότι οι ανισότητες στον τομέα της υγείας στην Ένωση δε θα εξαλειφθούν χωρίς κοινή και γενική στρατηγική για το ευρωπαϊκό εργατικό δυναμικό στον τομέα της υγείας, που θα συμπεριλαμβάνει συντονισμένες πολιτικές για τη διαχείριση των πόρων, την εκπαίδευση και την κατάρτιση, τα ελάχιστα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας και την εγγραφή των επαγγελματιών στα μητρώα·

19.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι πληροφορίες για την υγεία, τους υγιείς τρόπους ζωής, την υγειονομική περίθαλψη, τις δυνατότητες πρόληψης, την έγκαιρη διάγνωση ασθενειών και τις κατάλληλες θεραπείες θα διατίθενται σε εύληπτη μορφή και γλώσσα, χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας, με ιδιαίτερη έμφαση στις επιγραμμικές υπηρεσίες υγείας·

20.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν την εισαγωγή τεχνολογιών τηλεϊατρικής, οι οποίες μπορούν να μειώσουν σημαντικά τις γεωγραφικές ανισότητες ως προς την πρόσβαση σε συγκεκριμένους τύπους υγειονομικής περίθαλψης, με ιδιαίτερη έμφαση στην εξειδικευμένη ιατρική περίθαλψη, ειδικότερα σε συνοριακές περιοχές·

21.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν δημόσιες πολιτικές με στόχο την εξασφάλιση υγιών συνθηκών διαβίωσης για όλα τα νήπια, τα παιδιά και τους εφήβους, συμπεριλαμβανομένων της φροντίδας πριν από τη σύλληψη, της φροντίδας της μητρότητας και μέτρων για τη στήριξη των γονέων, και ειδικότερα των εγκύων και των θηλαζουσών γυναικών, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα υγιές ξεκίνημα στη ζωή για όλα τα νεογέννητα και να αποφευχθούν περαιτέρω ανισότητες στον τομέα της υγείας, ενώ παράλληλα θα αναγνωρίζεται η σημασία της επένδυσης στην πρώιμη ανάπτυξη των παιδιών καθώς και των προσεγγίσεων που καλύπτουν όλα τα στάδια της ζωής·

22.

καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλες οι έγκυες γυναίκες και τα παιδιά, ανεξαρτήτως της κατάστασής τους, έχουν δικαίωμα κοινωνικής προστασίας και επωφελούνται πραγματικά από αυτή, όπως ορίζεται στην εθνική τους νομοθεσία·

23.

υπενθυμίζει την υποχρέωση της ΕΕ στο πλαίσιο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία να διασφαλίζει το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρίες στις υψηλότερες δυνατές προδιαγραφές υγείας χωρίς να υφίστανται διακρίσεις λόγω αναπηρίας· επιμένει ότι η συμπερίληψη της αναπηρίας σε όλους τους σχετικούς δείκτες για τη μέτρηση της υγείας αποτελεί καίριας σημασίας μέτρο για την εκπλήρωση αυτής της υποχρέωσης·

24.

καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν την κατάσταση υγείας και το θέμα της γήρανσης (ηλικιωμένες γυναίκες) στους παράγοντες ισότητας των φύλων και ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στην εκπόνηση του προϋπολογισμού για τις πολιτικές υγείας και την έρευνα, από το στάδιο της ανάπτυξης και του σχεδιασμού έως την αξιολόγηση των επιπτώσεων· ζητεί τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ ερευνητικά προγράμματα-πλαίσια καθώς και οι δημόσιοι οργανισμοί χρηματοδότησης να συμπεριλάβουν στις πολιτικές τους μια εκτίμηση των επιπτώσεων επί των φύλων, προβλέποντας τη συγκέντρωση και ανάλυση συγκεκριμένων στοιχείων σχετικά με το φύλο και την ηλικία προκειμένου να εντοπίσουν τις κυριότερες διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά την υγεία, ώστε να υποστηριχθεί η αλλαγή πολιτικής και να καθιερώσουν και να συλλέξουν επιδημιολογικά εργαλεία για την ανάλυση των αιτίων που προξενούν την απόκλιση στο προσδόκιμο ζωής μεταξύ ανδρών και γυναικών·

25.

εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν στις γυναίκες εύκολη πρόσβαση στα μέσα αντισύλληψης και το δικαίωμα σε ασφαλή άμβλωση·

26.

καλεί την Επιτροπή να παράσχει στα κράτη μέλη παραδείγματα καλών και βέλτιστων πρακτικών, προκειμένου να ενισχυθεί η συνοχή όσον αφορά την πρόσβαση στη θεραπεία γονιμότητας·

27.

προτρέπει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών, ιδίως στην πρόληψη, την απαγόρευση και τη δίωξη των ενόχων αναγκαστικής στείρωσης των γυναικών, καθώς και της πρακτικής του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων·

28.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την ανδρική βία κατά των γυναικών ως θέμα δημόσιας υγείας, ανεξαρτήτως της μορφής που λαμβάνει·

29.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα όσον αφορά την πρόσβαση στις Τεχνολογίες Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και να εξαλείψουν τις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών με βάση την οικογενειακή κατάσταση, τον γενετήσιο προσανατολισμό ή την εθνοτική και πολιτιστική καταγωγή·

30.

καλεί τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας όσον αφορά την αναγνώριση της παχυσαρκίας ως χρόνιας νόσου, προκειμένου να παράσχουν πρόσβαση σε προγράμματα πρόληψης της παχυσαρκίας και να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε θεραπείες με αποδεδειγμένες ενδείξεις θετικού ιατρικού αποτελέσματος για τα άτομα που πάσχουν από παχυσαρκία και χρήζουν ιατρικής θεραπείας, με στόχο επίσης την πρόληψη και άλλων ασθενειών·

31.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν τη διάσταση του φύλου στον έλεγχο της κατανάλωσης καπνού, όπως προτείνει η σύμβαση πλαίσιο του ΠΟΕ για τον έλεγχο του καπνού και να προωθήσουν αντικαπνιστικές εκστρατείες με στόχο τα νέα κορίτσια και τις γυναίκες·

32.

καλεί τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν και να ενισχύουν την ιατρική και φαρμακευτική έρευνα στον τομέα των ασθενειών που πλήττουν περισσότερο τις γυναίκες σε όλα τα στάδια της ζωής τους και όχι μόνο κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας·

33.

καλεί τα κράτη μέλη να επιλύσουν τα προβλήματα της άνισης πρόσβασης στην περίθαλψη που έχουν επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή, όπως π.χ. στους τομείς της οδοντιατρικής και της οφθαλμολογίας·

34.

προτείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν συνεκτικές πολιτικές και δράσεις αλληλεγγύης υπέρ των γυναικών που δεν εργάζονται ή που κατέχουν θέσεις απασχόλησης σε τομείς στους οποίους δεν υπάρχει προσωπική ασφάλεια υγείας και να αναζητήσουν τρόπους να παράσχουν σε αυτές τις γυναίκες ασφάλιση·

35.

παροτρύνει την Επιτροπή, στο πλαίσιο της συνεργασίας της με τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, να προαγάγει την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών για την τιμολόγηση των φαρμάκων και την επιστροφή των εξόδων για φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων εφαρμόσιμων υποδειγμάτων διαφοροποίησης των τιμών των φαρμάκων, ούτως ώστε να βελτιστοποιηθεί η οικονομική προσιτότητα και να μειωθούν οι ανισότητες όσον αφορά την πρόσβαση σε φάρμακα·

36.

υπενθυμίζει ότι η έγκριση ενός ευρωπαϊκού διπλώματος ευρεσιτεχνίας, με τις κατάλληλες ρυθμίσεις για το γλωσσικό του καθεστώς και ένα ενιαίο σύστημα για την επίλυση διαφορών, είναι ζωτικής σημασίας για την αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας·

37.

σημειώνει ότι το έργο που έχει ήδη επιτελεστεί στην Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών, σε ότι αφορά την ασφάλεια των προϊόντων και τη διαφήμιση, μεταξύ άλλων θεμάτων, έχει συνδράμει στην καταπολέμηση ορισμένων πτυχών της ανισότητας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης στην ΕΕ, τονίζει δε στο πλαίσιο αυτό τη σημασία της διασφάλισης ενός αυστηρού ελέγχου των πληροφοριών που οι φαρμακευτικές εταιρείες παρέχουν στους ασθενείς, κυρίως στις πλέον ευάλωτες και λιγότερο ενημερωμένες ομάδες, καθώς και την ανάγκη ενός αποτελεσματικού και ανεξάρτητου συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης·

38.

καλεί τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν τα συστήματα υγείας τους στις ανάγκες των πλέον ενδεών, με την ανάπτυξη τρόπων τιμολόγησης και καθορισμού της αμοιβής των επαγγελματιών του τομέα της υγείας που διασφαλίζουν την πρόσβαση στην περίθαλψη σε όλους τους ασθενείς·

39.

παροτρύνει την Επιτροπή να καταβάλει επειγόντως κάθε δυνατή προσπάθεια για να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να παρέχουν επιστροφή εξόδων στους ασθενείς και να προβεί σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για να περιοριστούν οι ανισότητες όσον αφορά την πρόσβαση σε φάρμακα για τη θεραπεία των παθήσεων ή ασθενειών, όπως η οστεοπόρωση μετά την εμμηνόπαυση και η νόσος Αλτσχάιμερ, για τις οποίες δεν προβλέπεται επιστροφή των εξόδων σε ορισμένα κράτη μέλη·

40.

τονίζει ότι, πέραν των εθνικών κυβερνήσεων, οι περιφερειακές αρχές πολλών χωρών οφείλουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη δημόσια υγεία, στην προαγωγή της υγείας, στην πρόληψη των ασθενειών και στην παροχή υγειονομικών υπηρεσιών, και πρέπει επομένως να εμπλακούν ενεργώς· τονίζει ότι οι περιφερειακές και οι τοπικές κυβερνήσεις καθώς άλλοι σχετικοί παράγοντες οφείλουν επίσης να συνεισφέρουν ουσιαστικά, μεταξύ άλλων στους χώρους εργασίας και στα σχολεία· ειδικότερα όσον αφορά την αγωγή σχετικά με την υγεία, την προώθηση του υγιεινού τρόπου ζωής, την αποτελεσματική πρόληψη των ασθενειών και τον έγκαιρο προσυμπτωματικό έλεγχο και διάγνωση των ασθενειών·

41.

ζητεί από τα κράτη μέλη να στηρίξουν την «τοπική προσέγγιση της περίθαλψης» και να διασφαλίσουν την παροχή ολοκληρωμένης υγειονομικής περίθαλψης, η οποία θα είναι προσιτή σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο και θα παρέχει στους ασθενείς τη δυνατότητα καλύτερης στήριξης στο οικείο τοπικό και κοινωνικό περιβάλλον τους·

42.

ενθαρρύνει όλα τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τις πολιτικές τους που έχουν βασικό αντίκτυπο στις ανισότητες στον τομέα της υγείας, όπως η πολιτική για τον καπνό, τα οινοπνευματώδη, τα τρόφιμα, τα φαρμακευτικά προϊόντα, καθώς και τη δημόσια υγεία και την παροχή υγειονομικής περίθαλψης·

43.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν εταιρικές σχέσεις στις παραμεθόριες περιοχές, με σκοπό την κατανομή του κόστους των υποδομών και του προσωπικού και τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας, ειδικότερα σε ό,τι φορά την ίση πρόσβαση σε εξοπλισμό αιχμής·

44.

ζητεί από την Επιτροπή να μελετήσει τις συνέπειες των αποφάσεων που βασίζονται σε εθνικές και περιφερειακές αξιολογήσεις της αποτελεσματικότητας των φαρμάκων και των ιατροτεχνολογικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά, μεταξύ άλλων επί της πρόσβασης των ασθενών, της καινοτομίας σε νέα προϊόντα και των ιατρικών πρακτικών, που αποτελούν ορισμένα από τα κύρια στοιχεία που προκαλούν ανισότητες στον τομέα της υγείας·

45.

αναγνωρίζει ότι η εφαρμογή της οδηγίας 2011/24/ΕΕ για τη Διασυνοριακή Υγειονομική Περίθαλψη θα πρέπει να ακολουθηθεί από μελέτες των επιπτώσεων, προκειμένου να μετρηθούν κατά τον βέλτιστο δυνατό τρόπο οι επιπτώσεις στο πλαίσιο της καταπολέμησης των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας και να εξασφαλιστεί ότι διατηρείται ένας επαρκής βαθμός προστασίας του κοινού και ασφάλειας του ασθενούς, ειδικότερα ως προς την γεωγραφική κατανομή των ιατρικών πόρων, τόσο των ανθρωπίνων όσο των υλικών·

46.

σημειώνει ότι η υψηλής ποιότητας και αποτελεσματική διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη απαιτεί μεγαλύτερη διαφάνεια των πληροφοριών που παρέχονται στο κοινό, στους ασθενείς, στις ρυθμιστικές αρχές και στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης όσον αφορά ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα δικαιώματα των ασθενών, η πρόσβαση σε ένδικα μέσα και η θέσπιση ρυθμίσεων για τους επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης·

47.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η οδηγία για τη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη δεν συνοδεύθηκε από νομοθετική πρόταση για την κινητικότητα των επαγγελματιών του τομέα της υγείας, που να λαμβάνει υπόψη τους κινδύνους της «διαρροής εγκεφάλων» εντός της ΕΕ, η οποία καθιστά σε επικίνδυνο βαθμό εντονότερες τις γεωγραφικές ανισότητες σε ορισμένα κράτη μέλη, και καλεί την Επιτροπή να διευθετήσει αυτή την έλλειψη, ενδεχομένως στο πλαίσιο της μελλοντικής αναθεώρησης της οδηγίας 2005/36/ΕΚ για τα επαγγελματικά προσόντα·

48.

προτρέπει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως την οδηγία 2005/36/ΕΚ για τα επαγγελματικά προσόντα· ενθαρρύνει την Επιτροπή, στο πλαίσιο της αξιολόγησης και επανεξέτασης της οδηγίας, να εξετάσει ορισμένα από τα ρυθμιστικά κενά που θα μπορούσαν να εκθέσουν τους ασθενείς σε βλάβη και να θέσουν σε κίνδυνο το δικαίωμά τους σε ασφαλή θεραπεία· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω αν θα καταστήσει υποχρεωτική για τις αρμόδιες αρχές την καταχώρηση στο σύστημα IMI και αν θα βελτιώσει το βαθμό στον οποίο οι αρμόδιες αρχές μπορούν με προορατικό τρόπο να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τα πειθαρχικά μέτρα που αφορούν τους επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, μέσω της δημιουργίας ενός κατάλληλου μηχανισμού προειδοποίησης·

49.

καλεί την Επιτροπή, στην προσεχή της νομοθετική πρόταση σχετικά με τα επαγγελματικά προσόντα, να πορευθεί προς έναν ενισχυμένο μηχανισμό για την αναγνώριση των προσόντων στα κράτη μέλη·

50.

τονίζει ότι η ενίσχυση της καινοτομίας έχει συχνά ως αποτέλεσμα βελτιωμένη πρόσβαση στη νοσηλεία, πράγμα που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις απομονωμένες ή τις αγροτικές κοινότητες·

51.

ζητεί από την Επιτροπή να προωθήσει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, την ανάπτυξη υπηρεσιών τηλεϊατρικής ως μέσου μείωσης των γεωγραφικών ανισοτήτων στην παροχή υγειονομικής περίθαλψης τόσο σε περιφερειακό όσο και σε τοπικό επίπεδο·

52.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αναγνωρίσουν περισσότερο, στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», το γεγονός ότι η σωματική και ψυχική υγεία καθώς και η ευημερία είναι ζωτικές για την καταπολέμηση του αποκλεισμού και να περιλάβουν στην παρακολούθηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» συγκριτικούς δείκτες για την ανάλυση ανά κοινωνικοοικονομικά στρώματα και τη θέση της δημόσιας υγείας στις διαδικασίες παρακολούθησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», καθώς και να λάβουν υπόψη τους τις διακρίσεις λόγω ηλικίας, ειδικότερα σε σχέση με κλινικές δοκιμές για θεραπείες που είναι πιο ενδεδειγμένες για τους ηλικιωμένους·

53.

πιστεύει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη πρέπει να υποστηρίξουν τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών καθώς και τις γυναικείες οργανώσεις που προάγουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών, όπου περιλαμβάνονται και τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά τους δικαιώματα, το δικαίωμα σε υγιεινό τρόπο ζωής και το δικαίωμα στην εργασίας προκειμένου να διασφαλίσουν ότι θα ακούγεται η άποψη των γυναικών στα ευρωπαϊκά και εθνικά θέματα πολιτικής στον τομέα της υγείας·

54.

ενθαρρύνει όλα τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να αναπτύξουν δυναμικό, διεθνείς ανταλλαγές και συνεργασία μεταξύ όλων των σχετικών πολυτομεακών φορέων που συμμετέχουν στην ανάπτυξη και υλοποίηση πολιτικών οι οποίες μειώνουν τις ανισότητες στον τομέα της υγείας·

55.

καλεί τα κράτη μέλη να στηρίξουν και να υλοποιήσουν μια κοινή προσέγγιση για τη χάραξη πολιτικών σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, επιδιώκοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την εφαρμογή της προσέγγισης της «υγείας σε όλες τις πολιτικές» (HiAP)·

56.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύσσουν κοινή δέσμη δεικτών προς παρακολούθηση των ανισοτήτων υγείας ανά ηλικία, φύλο, κοινωνικοοικονομική κατάσταση και γεωγραφική θέση, καθώς και τους κινδύνους που απορρέουν από τον αλκοολισμό και τον εθισμό στα ναρκωτικά, και να καταρτίσουν μεθοδολογία προς έλεγχο της κατάστασης της υγείας στα κράτη μέλη, με στόχο να προσδιοριστούν και να αποκτήσουν προτεραιότητα τομείς που χρειάζονται βελτίωση και βέλτιστες πρακτικές·

57.

τονίζει ότι οι ανισότητες στον τομέα της υγείας πηγάζουν από κοινωνικές ανισότητες ως προς τις συνθήκες διαβίωσης και τα πρότυπα κοινωνικής συμπεριφοράς που συνδέονται με το φύλο, τη φυλή, τα εκπαιδευτικά πρότυπα, την απασχόληση και την άνιση κατανομή όχι μόνο του εισοδήματος αλλά και της ιατρικής βοήθειας, των υπηρεσιών πρόληψης ασθενειών και προώθησης της υγείας·

58.

τονίζει ότι οι κίνδυνοι υγείας των μελών των μειονεκτουσών (φτωχότερων) κοινωνικών κατηγοριών βρίσκονται πίσω από το πρόβλημα των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κίνδυνοι αυτοί επιδεινώνονται από τον συνδυασμό της φτώχειας με άλλους παράγοντες ευπάθειας·

59.

καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η μείωση των ανισοτήτων υγείας και η βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες σωματικής και ψυχικής υγείας θα αντιμετωπίζονται πλήρως και θα ενσωματώνονται στις υπάρχουσες πρωτοβουλίες του, όπως την «εταιρική σχέση για την υγιή και ενεργό γήρανση» και την «πλατφόρμα της ΕΕ για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού», καθώς και σε μελλοντικές πρωτοβουλίες σχετικά με την πρώιμη ανάπτυξη των παιδιών και τις πολιτικές για τη νεολαία με έμφαση στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και την απασχόληση·

60.

ζητεί να υπάρχει καλύτερος συντονισμός μεταξύ των οργανισμών της ΕΕ οι οποίοι οφείλουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας, ειδικότερα μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας, του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία·

61.

καλεί την Επιτροπή να συνδράμει τα κράτη μέλη για την καλύτερη αξιοποίηση της ανοικτής μεθόδου συντονισμού, προκειμένου να υποστηρίξουν προγράμματα για την αντιμετώπιση των παραγόντων που προκαλούν τις ανισότητες υγείας·

62.

καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει τρόπους συμμετοχής και εμπλοκής όλων των σχετικών ενδιαφερομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά την προώθηση της υιοθέτησης και διάδοσης των ορθών πρακτικών στον τομέα της δημόσιας υγείας·

63.

εφιστά προσοχή στην ιδιαίτερη σημασία, μεταξύ των διαφόρων παραγόντων που καθορίζουν την υγεία, μιας ποικίλης, υψηλής ποιότητας δίαιτας, και σε συνάρτηση με αυτό παροτρύνει την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει περισσότερο τα αποτελεσματικά προγράμματα που έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο της ΚΓΠ (δωρεάν διανομή γάλακτος και φρούτων στα σχολεία και τροφίμων στις πιο άπορες ομάδες)·

64.

καλεί τα κράτη μέλη να καταρτίσουν ένα δίκτυο ειδικών κοινωνικών, υγειονομικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών, με την υποστήριξη ειδικών τηλεφωνικών γραμμών, για τις γυναίκες, τα ζευγάρια και τις οικογένειες, με στόχο την πρόληψη της ενδοοικογενειακής βίας και την παροχή εξειδικευμένης επαγγελματικής βοήθειας και στήριξης στα άτομα που χρήζουν βοήθειας, σε συνεργασία με τα άλλα αρμόδια όργανα στον τομέα·

65.

καλεί την Επιτροπή να συνδράμει τα κράτη μέλη για την καλύτερη χρήση της πολιτικής για τη συνοχή και των διαρθρωτικών ταμείων προκειμένου να υποστηρίξουν σχέδια που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των κοινωνικών παραγόντων που καθορίζουν την υγεία και στη μείωση των ανισοτήτων υγείας· καλεί επίσης την Επιτροπή να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν καλύτερα το πρόγραμμα PROGRESS·

66.

ζητεί από τα κράτη μέλη να θέσουν τέλος στις σημερινές περικοπές των δημόσιων δαπανών για υπηρεσίες υγείας που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο για την επίτευξη υψηλού επιπέδου προστασίας της υγείας γυναικών και ανδρών·

67.

καλεί την Επιτροπή να περιλάβει στη διαμόρφωση κάθε εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ μια προσέγγιση βασισμένη στους οικονομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που προσδιορίζουν την υγεία και στην «ισότητα και υγεία σε όλες τις πολιτικές», με στόχο ιδίως την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας, και ειδικότερα της καλής μητρικής υγείας·

68.

παροτρύνει όλα τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τη σημασία της υγείας για την κοινωνία και να υιοθετήσουν μια προσέγγιση που δεν θα λαμβάνει υπόψη μόνο το ΑΕγχΠ κατά τη μέτρηση της κοινωνικής, κοινοτικής και ατομικής ανάπτυξης·

69.

καλεί το Συμβούλιο να προωθήσει τις προσπάθειες αντιμετώπισης των ανισοτήτων υγείας ως πολιτική προτεραιότητα σε όλα τα κράτη μέλη, λαμβάνοντας υπόψη τους κοινωνικούς παράγοντες που προσδιορίζουν την υγεία και παράγοντες κινδύνου που απορρέουν από τον τρόπο ζωής, όπως το αλκοόλ, ο καπνός και η διατροφή, με μέτρα σε τομείς πολιτικής όπως η πολιτική για τον καταναλωτή, η απασχόληση, η στέγαση, η κοινωνική πολιτική, το περιβάλλον, η γεωργία και η διατροφή, η παιδεία, οι συνθήκες διαβίωσης και εργασίας και η έρευνα, κατά την τήρηση της αρχής της «υγείας σε όλες τις πολιτικές»·

70.

καλεί την Επιτροπή να στηρίξει δράσεις που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο των τρεχόντων και των μελλοντικών σχεδίων δράσης δημόσιας υγείας για την αντιμετώπιση των κοινωνικών παραγόντων που καθορίζουν την υγεία·

71.

καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει προσανατολισμούς προς βελτίωση των μηχανισμών παρακολούθησης των ανισοτήτων υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ (μεταξύ των κρατών μελών αλλά και στο εσωτερικό τους) μέσω της ενίσχυσης της συλλογής δεδομένων με τη συγκέντρωση συστηματικότερων και πιο συγκρίσιμων πληροφορίες, που θα συμπληρώνουν τα υπάρχοντα δεδομένα για τις ανισότητες υγείας, και με την τακτική παρακολούθηση και ανάλυση·

72.

ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει την κατάρτιση μιας πρότασης σύστασης του Συμβουλίου, ή οποιαδήποτε άλλη κατάλληλη κοινοτική πρωτοβουλία, με στόχο να ενθαρρυνθεί και να στηριχθεί από τα κράτη μέλη η ανάπτυξη ολοκληρωμένων εθνικών ή περιφερειακών στρατηγικών για τη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας·

73.

καλεί την Επιτροπή να αξιολογεί, στις εκθέσεις προόδου της, την αποτελεσματικότητα των μέτρων μείωσης των ανισοτήτων υγείας καθώς και τη βελτίωση της υγείας που επιτυγχάνουν οι πολιτικές για τους κοινωνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που προσδιορίζουν την υγεία·

74.

καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει την προσέγγιση της «υγείας σε όλες τις πολιτικές» για τη χάραξη πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ και να διασφαλίσει την υλοποίηση αποτελεσματικών εκτιμήσεων αντικτύπου, στις οποίες θα λαμβάνονται υπόψη αποτελέσματα της ισότητας όσον αφορά την υγεία·

75.

υποστηρίζει ότι ανοικτές, ανταγωνιστικές και ορθώς λειτουργούσες αγορές μπορούν να ενθαρρύνουν την καινοτομία, την επένδυση και την έρευνα στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και αναγνωρίζει ότι αυτό πρέπει να συνοδεύεται από ισχυρή χρηματοδοτική υποστήριξη στον τομέα της δημόσιας έρευνας, προκειμένου να αναπτυχθούν περαιτέρω βιώσιμα και αποτελεσματικά πρότυπα υγειονομικής περίθαλψης και να προωθηθεί η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και η εφαρμογή τους σ’ αυτό τον τομέα (π.χ. τηλεϊατρική), καθώς και από κοινή μεθοδολογία αξιολόγησης της τεχνολογίας στον τομέα της υγείας, έτσι ώστε να επωφελείται κάθε άτομο, συμπεριλαμβανομένων όσων ανήκουν σε κατώτερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα, ενώ συγχρόνως θα λαμβάνεται υπόψη η γήρανση του πληθυσμού·

76.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν προγράμματα πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης των πολιτών και να εντείνουν τον διάλογο με την κοινωνία των πολιτών, τους κοινωνικούς εταίρους και ΜΚΟ σχετικά με υγειονομικές και ιατρικές υπηρεσίες·

77.

θεωρεί απαραίτητη την αύξηση του αριθμού των γυναικών που συμμετέχουν στην ανάπτυξη των πολιτικών υγείας, στον σχεδιασμό των προγραμμάτων και στην παροχή υπηρεσιών στον τομέα της υγείας·

78.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

7.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 199/37

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τομέα (1),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη φορολογία και ανάπτυξη - Συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στο φορολογικό τομέα (COM(2010)0163),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Μαρτίου 2010 σχετικά με τις συνέπειες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης για τις αναπτυσσόμενες χώρες και για την αναπτυξιακή συνεργασία (2), και έχοντας υπόψη τη δήλωση του Μοντερέι (2002), τη διάσκεψη για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης στην Ντόχα (2008), τη δήλωση του Παρισιού (2005) και το πρόγραμμα δράσης της Άκκρα (2008), βάσει των οποίων η διαφυγή κεφαλαίων και οι παράνομες χρηματοοικονομικές ροές προσδιορίζονται ρητά ως το κύριο εμπόδιο για την κινητοποίηση εγχώριων εσόδων για την ανάπτυξη,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Ιουνίου 2010 σχετικά με την πρόοδο ως προς την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετηρίδας: ενδιάμεση αξιολόγηση στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τη συνάντηση υψηλού επιπέδου του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο 2010 (3),

—

έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής της G-20 που διεξήχθη στη Σεούλ στις 11-12 Νοεμβρίου 2010, καθώς και την πρωτοβουλία για την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας με τις αναπτυσσόμενες χώρες με σκοπό την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, την οποία δρομολόγησε το γερμανικό Υπουργείο Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, γνωστή ως «διεθνές φορολογικό σύμφωνο»,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της διεθνούς διάσκεψης για τη φορολογία που διεξήχθη στις 29 Αυγούστου 2008 στην Πρετόρια,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής της ομάδας G20 που διεξήχθη στις 2 και 3 Απριλίου 2009 στο Λονδίνο,

—

έχοντας υπόψη τη δήλωση των ηγετών που εκδόθηκε μετά τη σύνοδο κορυφής της ομάδας G20 που διεξήχθη στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου 2009 στο Πίτσμπεργκ και το σχετικό ψήφισμά του τής 8ης Οκτωβρίου 2009 (4),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Απριλίου 2009 σχετικά με τη σύνοδο κορυφής της G20 στο Λονδίνο τη 2α Απριλίου 2009 (5),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με το σχέδιο κανονισμού της Επιτροπής που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1725/2003 για την υιοθέτηση ορισμένων διεθνών λογιστικών προτύπων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1606/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τα διεθνή πρότυπα χρηματοοικονομικής πληροφόρησης (IFRS) 8, σχετικά με τη γνωστοποίηση στοιχείων για τους επιμέρους επιχειρηματικούς τομείς (6),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση κυβερνητικής επιτροπής της Νορβηγίας «Φορολογικοί παράδεισοι και ανάπτυξη» του Ιουνίου 2009,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A7-0027/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση του φορολογικού συστήματος είναι μία από τις κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αναπτυσσόμενες χώρες στο πλαίσιο της προσπάθειας επίτευξης των ΑΣΧ,

Β.

έχοντας υπόψη ότι η φορολογία μπορεί να αποτελέσει μια αξιόπιστη και ουσιαστική πηγή αναπτυξιακής χρηματοδότησης εάν υπάρξουν ένα καθεστώς προοδευτικής φορολογίας, μια αποδοτική και αποτελεσματική φορολογική υπηρεσία που θα προωθήσει τη φορολογική συμμόρφωση και μια διαφανής και υπεύθυνη χρήση των δημοσίων εσόδων,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις στην προσπάθειά τους να αυξήσουν τα φορολογικά τους έσοδα λόγω της ανεπάρκειας ανθρώπινων και οικονομικών πόρων για την είσπραξη των φόρων, λόγω των περιορισμένων διοικητικών ικανοτήτων, της διαφθοράς, της έλλειψης νομιμότητας του πολιτικού συστήματος, της άνισης κατανομής των εισοδημάτων και της πλημμελούς φορολογικής διακυβέρνησης,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κυριότερες μορφές παράνομων χρηματοοικονομικών ροών περιλαμβάνουν ιδίως: τη μεταβιβαστική τιμολόγηση μεταξύ χωρών για λόγους προσέλκυσης άμεσων ξένων επενδύσεων, τις κυκλικές διαδρομές κεφαλαίων (round-tripping), τις διπλοχρεώσεις (double-dipping), τις μαζικές μεταφορές μετρητών, τα αδιαφανή και επιζήμια επενδυτικά πρωτόκολλα και το λαθρεμπόριο,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εξωχώρια κέντρα και οι φορολογικοί παράδεισοι διευκολύνουν ετήσια παράνομη διαρροή κεφαλαίων ενός τρισ. δολαρίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η παράνομη διαρροή κεφαλαίων αντιστοιχεί περίπου στο 10πλάσιο του ποσού της οικονομικής βοήθειας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες για την άμβλυνση της ένδειας και την οικονομική ανάπτυξη,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φορολογικοί παράδεισοι που προσφέρουν κανόνες απορρήτου και εικονικούς τόπους κατοικίας σε συνδυασμό με καθεστώτα μηδενικής φορολογίας, με σκοπό να προσελκύσουν κεφάλαια και εισοδήματα που θα έπρεπε να φορολογηθούν σε άλλες χώρες, προκαλούν έναν επιζήμιο φορολογικό ανταγωνισμό,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο φορολογικός ανταγωνισμός οδήγησε σε μετακύλιση του φορολογικού βάρους στους εργαζομένους και στα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος και επέβαλε επιζήμιες περικοπές στον τομέα των δημοσίων υπηρεσιών στις φτωχές χώρες,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φοροαπάτη στις αναπτυσσόμενες χώρες οδηγεί σε ετήσια απώλεια φορολογικών εσόδων αντίστοιχη προς το δεκαπλάσιο του ποσού της αναπτυξιακής βοήθειας που χορηγούν οι ανεπτυγμένες χώρες,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δυνατότητα να ενισχυθεί η κινητοποίηση εγχώριων πόρων επηρεάζεται περαιτέρω από το παγκόσμιο πλαίσιο ελευθέρωσης των διεθνών αγορών, που επιφέρει την αντικατάσταση δασμολογικών εσόδων με άλλα εγχώρια έσοδα· ότι, όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΔΝΤ, ενώ οι πλούσιες χώρες έχουν κατορθώσει να αντισταθμίσουν τη μείωση των φορολογικών εσόδων από το εμπόριο ως βασικής πηγής εσόδων με άλλες πηγές, και ιδίως με τον ΦΠΑ, οι φτωχότερες χώρες στην καλύτερη περίπτωση έχουν αντικαταστήσει περίπου 30 % της απώλειας φορολογικών εσόδων από το εμπόριο (7),

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η «μελέτη χαρτογράφησης» που εκπόνησε το ΙΤC (Διεθνές Εμπορικό Κέντρο) αποδεικνύει ότι απαιτείται περαιτέρω συντονισμός των χορηγών βοήθειας στα πεδία της φορολογίας και της ανάπτυξης,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύπαρξη ενός εκτεταμένου άτυπου τομέα στην οικονομία εμποδίζει την κινητοποίηση των εγχώριων πόρων,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες χάνουν με την «έκρηξη» της αγοράς πρώτων υλών, επειδή αδυνατούν να λάβουν ένα δίκαιο μερίδιο επί των εξορυκτικών δικαιωμάτων,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες δεν επιτυγχάνουν ούτε το ελάχιστο επίπεδο φόρων που απαιτείται για τη χρηματοδότηση των δημόσιων υπηρεσιών και των διεθνών υποχρεώσεων, όπως είναι η μείωση της φτώχειας,

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φόροι αποτελούν πηγή εσόδων δυνητικώς πιο σταθερή και βιώσιμη από τις ροές της βοήθειας και προωθεί με καλύτερο τρόπο την ανάληψη ιδίας ευθύνης από τις ενδιαφερόμενες χώρες,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποβολή εκθέσεων σε ενοποιημένη βάση καθιστά συχνά δύσκολο τον εντοπισμό των εταιριών που πρέπει να φορολογηθούν και τον προσδιορισμό του σωστού επιπέδου των φόρων, λόγω των περίπλοκων εταιρικών δομών τους και της κατανομής των οικονομικών δραστηριοτήτων μεταξύ τους,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα λεγόμενα vulture funds (ταμεία «όρνεα»), που συχνά έχουν τη βάση τους σε φορολογικούς παραδείσους, όλο και περισσότερο εξαγοράζουν το χρέος των αναπτυσσόμενων χωρών με τεράστια ποσοστά έκπτωσης και ακολούθως απαιτούν το αρχικό ποσόν του χρέους (συχνά μαζί με τόκους και επιβαρύνσεις), και με τον τρόπο αυτό περιορίζουν σε σημαντικό βαθμό τα περιθώρια δράσης που διαθέτουν οι αναπτυσσόμενες χώρες χάρη στα πρόσθετα φορολογικά τους έσοδα,

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν νόμοι που να θέτουν ένα ανώτατο όριο στο ποσόν των κερδών που ένα vulture fund (ταμείο «όρνεο») μπορεί να συγκεντρώσει δια της δικαστικής οδού κατά αναπτυσσομένων χωρών, παλαιά αθετημένα ομόλογα των οποίων έχει αγοράσει, και λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχουν κανονιστικές δομές που να δημοσιοποιούν ποια είναι τα vulture funds και πόσο έχουν πληρώσει για τα ομόλογα αυτά που προηγουμένως εθεωρούντο άνευ αξίας,

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες υπάρχουν διάφοροι συντελεστές φόρου εισοδήματος εταιριών όχι μόνο αναλόγως των μερισμάτων αλλά και αναλόγως τομέα δραστηριοτήτων, κάτι που σημαίνει ότι η ανά τομέα κατανομή πόρων νοθεύεται από τις διαφορές στους φορολογικούς συντελεστές,

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η φορολογική συμμόρφωση πρέπει να ορισθεί ως επιδίωξη πληρωμής στον σωστό τόπο και στον σωστό χρόνο, όπου «σωστός» σημαίνει ότι η οικονομική ουσία των συναλλαγών που γίνονται συμπίπτει με τον τόπο και με τη μορφή που δηλώνονται για φορολογικούς σκοπούς,

1.

συμφωνεί με την Επιτροπή ότι τα αποδοτικά και δίκαια φορολογικά συστήματα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση της φτώχειας, τη χρηστή διακυβέρνηση και τη συγκρότηση του κράτους·

2.

χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να ενισχύσει το δυναμικό στον τομέα της χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης για την ανάπτυξη και διαβλέπει την ανάγκη για ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίξει τη διεθνή φορολογική συνεργασία, τη διαφάνεια, την ανάπτυξη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και την οικονομική μεγέθυνση·

3.

τονίζει ότι η σχέση φόρων προς ΑΕγχΠ στις αναπτυσσόμενες χώρες κυμαίνεται από 10 έως 20 %, σε αντίθεση με μια σχέση από 25 % έως 40 % στις ανεπτυγμένες χώρες· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι έως τώρα έχει δοθεί από τους χορηγούς βοήθειας υπερβολικά λίγη βοήθεια σχετική με τη φορολογία· επιδοκιμάζει εν προκειμένω την πρόταση της Επιτροπής περί ενίσχυσης της παρεχόμενης στήριξης με σκοπό τη συμβολή στις φορολογικές μεταρρυθμίσεις και στην ενίσχυση των φορολογικών διοικήσεων των αναπτυσσόμενων χωρών όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) για τις χώρες ΑΚΕ, το Μέσο για την Αναπτυξιακή Συνεργασία (DCI), και το Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ΕΝΡΙ), καθώς και της στήριξης για την ενίσχυση εθνικών εποπτικών οργάνων, κοινοβουλίων και μη κρατικών παραγόντων·

4.

τονίζει ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις προσπάθειες οικοδόμησης ικανοτήτων εντός των αναπτυσσομένων χωρών, προκειμένου αυτές να βοηθηθούν να κάνουν αποδοτικότερη χρήση της ανταλλαγής πληροφοριών και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τη φοροδιαφυγή με τη δική τους εσωτερική νομοθεσία·

5.

επισημαίνει με ανησυχία ότι σε πολλές φτωχές χώρες το φορολογικό σύστημα εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα περιορισμένες φορολογικές βάσεις, από φοροαπαλλαγές για την ελίτ, από καθεστώτα φοροαπαλλαγής για εταιρείες τα οποία παρέχουν ισχυρό κίνητρο για φοροαποφυγή, καθώς οι φορολογούμενες επιχειρήσεις μπορούν να αποκτήσουν οικονομικές σχέσεις με απαλλασσόμενες για να μετατοπίσουν τα κέρδη τους, από σημαντικότατα έσοδα προερχόμενα από τους φυσικούς πόρους των οποίων χάνονται τα ίχνη, και υψηλές παράνομες ροές κεφαλαίου που συνδέονται με μαζική φοροδιαφυγή·

6.

επισημαίνει ότι τα φορολογικά έσοδα δεν πρέπει να θεωρούνται εναλλακτική λύση έναντι της ξένης βοήθειας, αλλά μάλλον συστατικό στοιχείο των δημόσιων εσόδων που διευκολύνει την ανάπτυξη των εν λόγω χωρών·

7.

επισημαίνει ότι τα αποτελεσματικά, προοδευτικά και δίκαια συστήματα φορολόγησης είναι ουσιώδη για την ανάπτυξη επειδή συμβάλλουν στη χρηματοδότηση της παροχής δημόσιων αγαθών, στη συγκρότηση του κράτους και στη χρηστή διακυβέρνηση· ότι ο στόχος των φτωχών χωρών θα πρέπει να είναι η αντικατάσταση της εξάρτησης από την αλλοδαπή βοήθεια με τη φορολογική αυτάρκεια, αλλά ότι η φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή εμποδίζουν τους εν λόγω αναπτυξιακούς στόχους·

8.

αποδοκιμάζει το γεγονός ότι οι φορολογικοί παράδεισοι αποδυναμώνουν τη δημοκρατική διακυβέρνηση, καθιστούν το οικονομικό έγκλημα ακόμη πιο κερδοφόρο, ενθαρρύνουν την προσοδοθηρία και αυξάνουν την άνιση κατανομή των φορολογικών εσόδων· προτρέπει την ΕΕ να μεριμνήσει ώστε η καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων και της διαφθοράς να αποτελέσει κορυφαία προτεραιότητα της ατζέντας των διεθνών χρηματοδοτικών και αναπτυξιακών φορέων·

9.

επισημαίνει ότι η φοροδιαφυγή συνιστά σοβαρή οικονομική ζημία για τις αναπτυσσόμενες χώρες, και ότι η καταπολέμηση των «φορολογικών παραδείσων» και της φοροδιαφυγής συγκαταλέγεται μεταξύ των προτεραιοτήτων της ΕΕ, ούτως ώστε να συνδράμει αποτελεσματικά τις αναπτυσσόμενες χώρες στην είσπραξη των φορολογικών τους εσόδων· στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζει την ανάγκη λήψης επαρκών μέτρων σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, βάσει των δεσμεύσεων που ανέλαβε κυρίως η G20·

10.

υπενθυμίζει ότι, σε αντίθεση με τον θετικό αντίκτυπο των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης που θα γίνει αισθητός μόνο σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, η απώλεια εσόδων αποτελεί άμεση συνέπεια της μείωσης των τελωνειακών δασμών·

11.

υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στις δυσκολίες που συναντούν οι αναπτυσσόμενες όσον αφορά την είσπραξη εγχώριων εσόδων σε παγκοσμιοποιημένο πλαίσιο, καθώς χορηγούνται πολλαπλές απαλλαγές στις μεγάλες εγχώριες και ξένες εταιρείες με σκοπό την προσέλκυση επενδύσεων· καλεί την ΕΕ να βοηθήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες να οικοδομήσουν φορολογικά συστήματα που θα τους επιτρέπουν να ωφεληθούν από τη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης·

12.

τονίζει ότι οι φτωχότερες χώρες δυσκολεύονται να καλύψουν τη μείωση των φόρων επί των εμπορικών συναλλαγών, που οφείλεται στο σημερινό παγκόσμιο πλαίσιο απελευθέρωσης του εμπορίου, με άλλους τύπους εγχώριων πόρων, που στην καλύτερη περίπτωση αντιστοιχούν στο 30 % περίπου των απολεσθέντων φόρων τους επί των εμπορικών συναλλαγών·

13.

τονίζει πως οι φορολογικοί παράδεισοι, εντείνοντας τον ανταγωνισμό για τα μετακινούμενα κεφάλαια, παραβιάζουν το κυριαρχικό δικαίωμα των αναπτυσσομένων χωρών να φορολογούν το εισόδημα εκ κεφαλαίων ως μέσο για τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, ενώ έχουν ήδη στενότερη φορολογική βάση από ό,τι οι πλούσιες χώρες·

14.

υπενθυμίζει πως η ασύμμετρη πληροφόρηση που προκύπτει από τους κανόνες απορρήτου των φορολογικών παραδείσων μειώνει την αποτελεσματικότητα των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών, δεδομένου ότι οδήγησε σε υψηλότερα «πριμ κινδύνου» και έτσι αύξησε το κόστος δανεισμού και για τις πλούσιες και για τις φτωχές χώρες·

15.

έχει επίγνωση του γεγονότος ότι η ποιοτική και ποσοτική βελτίωση της κινητοποίησης των εθνικών οικονομικών πόρων των αναπτυσσόμενων χωρών θα αποδώσει καρπούς σε μακροπρόθεσμη βάση· καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να διατηρήσει την παροχή βοήθειας σε όλες τις μορφές για όσο χρονικό διάστημα οι αναπτυσσόμενες χώρες το θεωρούν απαραίτητο για τη χρηματοδότηση της ίδιας τους ανάπτυξης·

16.

επαναλαμβάνει πως η χρηστή διακυβέρνηση και η ποιότητα των θεσμών αποτελούν τον σημαντικότερο κινητήριο μοχλό της οικονομικής ευημερίας· προτρέπει συνεπώς την Επιτροπή να βοηθήσει τις φορολογικές αρχές, τη δικαιοσύνη και τους φορείς καταπολέμησης της διαφθοράς στις αναπτυσσόμενες χώρες στις προσπάθειές τους να οικοδομήσουν ένα προοδευτικό και βιώσιμο φορολογικό σύστημα, που θα αποφέρει τελικά και ένα «μέρισμα χρηστής διακυβέρνησης» μέσω της μεγαλύτερης νομιμότητας και λογοδοσίας, και να ενσωματώσει αποτελεσματικά τις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης όσον αφορά τα φορολογικά θέματα στον προγραμματισμό, την εκτέλεση και την παρακολούθηση των εγγράφων στρατηγικής ανά χώρα και ανά περιφέρεια· προτρέπει τα κράτη μέλη να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους όσον αφορά τη φορολογία και να καταπολεμήσουν τη δωροδοκία που διαπράττεται από εταιρείες οι οποίες έχουν την έδρα τους σε κράτος μέλος αλλά αναπτύσσουν δραστηριότητες σε αναπτυσσόμενες χώρες· συνιστά να συμπεριλάβει η Επιτροπή τα εθνικά κοινοβούλια των αναπτυσσόμενων χωρών στη διαδικασία του προϋπολογισμού, ώστε να προωθηθούν έτσι οι αρμονικές σχέσεις και να προαχθεί μια μεγαλύτερη διαφάνεια σε αυτή τη διαδικασία·

17.

υπενθυμίζει ότι η χρηστή διακυβέρνηση στον φορολογικό τομέα δεν μπορεί να εξαχθεί ή να επιβληθεί έξωθεν, και ότι εναπόκειται σε κάθε χώρα να αποφασίσει για τη φορολογική της πολιτική· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις να μην εμποδίσουν και να συνεργασθούν αντιθέτως με όλες τις χώρες που θα αποφασίσουν μία συνεπή και ισότιμη αύξηση της φορολογίας η οποία θα έχει αντίκτυπο στις αλλοδαπές επιχειρήσεις που είναι παρούσες στην επικράτειά τους, κυρίως σε όσες δραστηριοποιούνται στον τομέα της εξόρυξης πρώτων υλών, που αποτελεί σημαντική πηγή πλούτου των αναπτυσσόμενων χωρών·

18.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις σχετικές συμφωνίες της ΕΕ με τρίτες χώρες μια ρήτρα χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης, μαζί με την επίβλεψη της εφαρμογής της·

19.

υπενθυμίζει ότι η μείωση των τελωνειακών εσόδων που προκαλείται κυρίως από τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσεως με την Ευρωπαϊκή Ένωση επηρεάζει αρνητικά τους χρηματοδοτικούς πόρους που είναι άμεσα διαθέσιμοι στις αναπτυσσόμενες χώρες· εν προκειμένω, και για να αντισταθμιστούν οι εν λόγω απώλειες, καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τις αναπτυσσόμενες χώρες, στο πλαίσιο κάθε ενδεχόμενης βοήθειας για την βελτίωση των εθνικών φορολογικών συστημάτων τους, να δώσουν προτεραιότητα στους άμεσους προοδευτικούς φόρους έναντι των έμμεσων φόρων, ιδίως όσων επιβάλλονται στην κατανάλωση, οι οποίοι από την φύση τους έχουν μεγαλύτερη επίπτωση στις πληθυσμιακές ομάδες χαμηλού εισοδήματος·

20.

ζητεί να εφαρμόζονται συστηματικά, στο πλαίσιο των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης, μέτρα υποστήριξης των φορολογικών μεταρρυθμίσεων, υπό μορφή τόσο υλικής (συστήματα πληροφορικής) όσο και οργανωτικής συνδρομής (νομική και φορολογική επιμόρφωση του προσωπικού της φορολογικής διοίκησης), εφόσον αυτό ζητηθεί από μία αναπτυσσόμενη χώρα· υπογραμμίζει την ανάγκη να καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια για τις αφρικανικές χώρες, που εξακολουθούν να μην λαμβάνουν μακροπρόθεσμη συνδρομή για φορολογικά ζητήματα·

21.

τονίζει εκ νέου την ανάγκη να ενισχυθεί ο βαθμός συνοχής ανάμεσα στην αναπτυξιακή και την εμπορική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης· υπενθυμίζει ότι, παρ’ όλο που η κρίση ενδέχεται να έχει επιτείνει τη μεταβλητότητα της τιμής των πρώτων υλών και να έχει προκαλέσει μείωση των ροών κεφαλαίων προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της, περιλαμβανομένων των κρατών μελών της, εξακολουθεί να αποτελεί τον μεγαλύτερο χορηγό αναπτυξιακής βοήθειας, αντιπροσωπεύοντας το 56 % της συνολικής παγκόσμιας βοήθειας, ύψους 49 δισεκατομμυρίων EUR το 2009· υπογραμμίζει εν προκειμένω ότι θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για τις αναπτυσσόμενες χώρες η εφαρμογή ενός αποτελεσματικού φορολογικού συστήματος με στόχο να μειωθεί η εξάρτησή τους από την εξωτερική βοήθεια και από άλλες, απρόβλεπτες εξωτερικές χρηματοδοτικές ροές·

22.

ζητεί να υπάρξει εσωτερική συνοχή ανάμεσα στην οικονομική στήριξη της ΕΕ και την παροχή πρόσβασης στις αγορές της ΕΕ σε συγκεκριμένες χώρες και ζητεί να ενισχυθεί το επίπεδο συνεργασίας τους σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τομέα·

23.

χαιρετίζει περιφερειακές πρωτοβουλίες για συνεργασία στον τομέα της φορολογίας που θα επιτρέψουν στις αναπτυσσόμενες χώρες να συζητήσουν το ρόλο της φορολογίας στη συγκρότηση του κράτους και στην ανάπτυξη ικανοτήτων, και να μοιράζονται τις βέλτιστες πρακτικές στον τομέα της φορολογίας·

24.

υπενθυμίζει ότι η βασική πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι φτωχές χώρες είναι η διεύρυνση της φορολογικής βάσης· επισημαίνει ότι, μεταξύ άλλων παραγόντων, η μείωση των φόρων επί των εμπορικών συναλλαγών οδήγησε στην επιβολή φόρων κατανάλωσης (ΦΠΑ ή φόρων επί της ενέργειας)· εκτιμά ότι, ακόμη και αν ο ΦΠΑ επιτρέψει τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης σε οικονομίες με ευρείς ανεπίσημους τομείς, η αδιαφοροποίητη μεταχείριση που χαρακτηρίζει τον ΦΠΑ πλήττει πολύ περισσότερο τους φτωχούς· πιστεύει ότι η αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ πρέπει να δίνει προτεραιότητα σε πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας των φορολογικών συστημάτων, π.χ. με τη διερεύνηση τρόπων με τους οποίους οι αναπτυσσόμενες χώρες μπορούν να διευρύνουν τη φορολογική βάση τους και τη ροή φορολογικών εσόδων από άμεση και έμμεση φορολογία·

25.

υπενθυμίζει ότι η επέκταση των εμπορικών συναλλαγών με τις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να επιδιώκει να προωθήσει τη διατηρήσιμη οικονομική μεγέθυνση και την ανάπτυξη των χωρών αυτών· διαπιστώνει ότι η κατάργηση των τελωνειακών δασμών επιφέρει αναπόφευκτα απώλεια τελωνειακών εσόδων και πρέπει επομένως να είναι περισσότερο ελεγχόμενη και βαθμιαία και να συμβαδίζει με την εφαρμογή φορολογικών μεταρρυθμίσεων που αξιοποιούν εναλλακτικούς τύπους εσόδων για την κάλυψη του κενού (ΦΠΑ, φόρος ακίνητης περιουσίας, φόρος εισοδήματος)·

26.

εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έφευγαν από την αφρικανική ήπειρο μεταξύ 1991 και 2004· υπογραμμίζει ειδικότερα ότι οι εκροές αυτές υπολογίζονται σε 7,6 % του ετήσιου ΑΕγχΠ της περιοχής, κάτι που μετατρέπει τις αφρικανικές χώρες σε καθαρούς πιστωτές των χωρών που χορηγούν βοήθεια· θεωρεί ότι η δημόσια αναπτυξιακή βοήθεια και η ελάφρυνση του χρέους εκ μέρους των ανεπτυγμένων χωρών θα αποδώσουν μόνο αν ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα με συνδυασμένο τρόπο από τη G20, τον ΟΟΣΑ και την ΕΕ, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η δυνητική φορολογική βάση των αναπτυσσόμενων χωρών δεν θα υπονομευθεί από τη φοροδιαφυγή· ενθαρρύνει εν προκειμένω τον ΟΗΕ και τον ΟΟΣΑ, σε στενή συνεργασία με το Αφρικανικό Φόρουμ Φορολογικών Διοικήσεων, να συνεχίσουν το έργο τους στον τομέα αυτό·

27.

επιμένει ότι τα κατάλληλα μέσα για την αναζήτηση εναλλακτικών πηγών συλλογής εσόδων πρέπει να στηρίζουν και όχι να αποθαρρύνουν την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και τη δημιουργία ΜΜΕ, ενισχύοντας την τοπική ενεργοποίηση και ανάπτυξη·

28.

υπογραμμίζει ότι το διοικητικό κόστος, ιδίως για ένα σύστημα ΦΠΑ με πολλαπλούς συντελεστές, ενδέχεται να είναι δυσβάστακτο για τις αναπτυσσόμενες χώρες των οποίων οι φορολογικές διοικήσεις δεν διαθέτουν τους απαιτούμενους προσεκτικά· πιστεύει ότι στις περιπτώσεις αυτές οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης πρέπει να είναι άκρως επιλεκτικοί και να βάζουν στο στόχαστρο λίγα μόνο προϊόντα, κυρίως με βάση το σκεπτικό ότι η κατανάλωσή τους συνεπάγεται εξωτερικό κόστος εις βάρος της κοινωνίας και ότι η ζήτησή τους είναι συνήθως ανελαστική (καπνός, ποτά κτλ.)· ζητεί επίσης, σε περίπτωση περιορισμένων μέσων, να προσδιορίζονται και να φορολογούνται οι εταιρείες εκείνες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή αυξημένων φορολογικών εσόδων (π.χ. οι επιχειρήσεις εξόρυξης πρώτων υλών)·

29.

επισημαίνει ότι σημαντική προϋπόθεση για αύξηση της άμεσης φορολογίας πρέπει να είναι η ένταξη του άτυπου τομέα στην επίσημη οικονομία και η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος·

30.

υπογραμμίζει ότι, στο παγκόσμιο πλαίσιο φορολογικού ανταγωνισμού, οι αναπτυσσόμενες χώρες αντλούν μεγαλύτερο μέρος των φορολογικών τους εσόδων από κεφάλαια, ενώ έχουν πολύ περιορισμένες δυνατότητες να εισπράξουν εναλλακτικούς φόρους· επισημαίνει ότι η μείωση των φορολογικών εσόδων εξαιτίας αυτού του ανταγωνισμού πρέπει να αντιμετωπιστεί με διεύρυνση της φορολογικής βάσης ή με πλήρη αποχή από αυτό τον ανταγωνισμό, αν αυτό είναι εφικτό και αν άλλοι παράγοντες, όπως η χρηστή διακυβέρνηση, η ασφάλεια δικαίου και η αποφυγή εθνικοποιήσεων, τίθενται σε κίνδυνο μέσα στη διαδικασία ανταγωνισμού για άμεσες ξένες επενδύσεις· επισημαίνει ότι οι χώρες χαμηλού εισοδήματος χρειάζονται την ικανότητα να διαπραγματεύονται αποτελεσματικά με τις πολυεθνικές εταιρείες ώστε να εξασφαλίζουν δίκαιο μερίδιο από τα κέρδη των εταιρειών, και υπενθυμίζει ότι πρέπει να έχουν επαρκή περιθώρια χάραξης πολιτικής για την επιβολή ελέγχων στα κεφάλαια, δεδομένου ότι το δικαίωμα είσπραξης και αναδιανομής φορολογικών εσόδων αποτελεί καίριο κριτήριο κυριαρχίας και νομιμοποίησης των κρατών και συνεπώς προϋπόθεση για τη χρηστή διακυβέρνηση·

31.

επισημαίνει ότι η γαλλική κυβέρνηση έχει αναθέσει τη διενέργεια έρευνας σχετικά με τα πολιτικά κίνητρα της φορολογίας, αλλά χρειάζονται ακόμη περισσότερα· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να μελετήσει κατά πόσον άλλες μέθοδοι χορήγησης βοήθειας, π.χ. ενισχύσεις αντί δανείων, θα μπορούσαν να συμβάλουν σε περιορισμό ή αντιστάθμιση των δυνητικά αρνητικών συνεπειών της βοήθειας στην είσπραξη εσόδων, και κατά πόσον η δημοσιονομική στήριξη και οι συναφείς βελτιώσεις στη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα της διαχείρισης των δημόσιων δαπανών συμβάλλουν μακροπρόθεσμα σε μεγαλύτερη προθυμία των πολιτών να πληρώνουν φόρους·

32.

σημειώνει ότι εξαιρετικά περιορισμένη προσοχή έχει αποδοθεί στον τρόπο με τον οποίον οι κυβερνήσεις μπορούν να αξιοποιήσουν τις φορολογικές πολιτικές για τον περιορισμό των εισοδηματικών ανισοτήτων και της ανισότητας στην ευημερία, με την ελαχιστοποίηση των λόγω φύλου υφιστάμενων διαφορών στις φορολογικές υποχρεώσεις·

33.

ζητεί να δοθεί προσοχή στις αρχές της ουδετερότητας, της ισότητας και της απλότητας όσον αφορά τα φορολογικά συστήματα στις αναπτυσσόμενες χώρες, κάτι που θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω:

34.

επισημαίνει την ανάγκη κατάρτισης νέων κατευθυντηρίων γραμμών από τον ΟΟΣΑ σχετικά με τη μεταβιβαστική τιμολόγηση, σαν θεμελιώδη τρόπο για την παρεμπόδιση ορισμένων πολυεθνικών εταιρειών να μεταβιβάζουν τα κέρδη τους στις χώρες με την ευνοϊκότερη φορολόγηση, και για να εξασφαλιστεί ότι αυτές καταβάλλουν τους φόρους τους στις χώρες εκείνες, συμπεριλαμβανομένων των αναπτυσσομένων χωρών, στις οποίες έχουν πράγματι αποκομίσει τα κέρδη τους·

35.

θεωρεί ότι είναι απαραίτητο ένα φορολογικό σύστημα με χαμηλούς συντελεστές για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, το οποίο να στηρίζεται σε διευρυμένη φορολογική βάση και να αποκλείει κάθε διακριτική φορολογική απαλλαγή ή προτίμηση, χωρίς να εξαιρούνται οι εξορυκτικές βιομηχανίες· υπογραμμίζει την ανάγκη για δημόσιες επενδύσεις σε σχέδια που έχουν θετικό τοπικό αντίκτυπο σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, χωρίς ωστόσο να δημιουργούνται ευκαιρίες για οποιαδήποτε μορφή φορολογικού ντάμπιγκ·

36.

τονίζει ότι ο στρεβλός καθορισμός των εμπορικών τιμών συγκαταλέγεται μεταξύ των σημαντικότερων παραμέτρων των παράνομων χρηματοοικονομικών εκροών· καλεί την Επιτροπή να συμβάλει στην ενίσχυση της δημόσιας εμπειρογνωμοσύνης επί των θεμάτων αυτών στις αναπτυσσόμενες χώρες και να διατυπώσει συγκεκριμένες προτάσεις προκειμένου να διασφαλίσει ότι η ομάδα G20, ο ΟΟΣΑ, τα Ηνωμένα Έθνη και ο ΠΟΕ θα εξετάσουν το ενδεχόμενο θέσπισης μιας ευρύτερης δέσμης δεικτών και μεθόδων για την καταπολέμηση του στρεβλού καθορισμού των εμπορικών τιμών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι «μέθοδοι συγκρίσιμου κέρδους» των ΗΠΑ που θεωρούνται ελπιδοφόρες όσον αφορά τον εντοπισμό της στρεβλής τιμολόγησης των συναλλαγών·

37.

ζητεί να ληφθούν μέτρα ενάντια στις έκνομες μεθόδους μεταβιβαστικής τιμολόγησης και να πραγματοποιηθεί μια επανεξέταση των παγκόσμιων φορολογικών κανόνων που να υπερβαίνει τη μέθοδο του συγκρίσιμου κέρδους, σε αναζήτηση άλλων, πιο ελπιδοφόρων εναλλακτικών λύσεων που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της στρεβλής τιμολόγησης αποτελεσματικότερα· τονίζει ότι η ΕΕ, η G20 και ο ΠΟΕ θα έπρεπε σε γενικές γραμμές να εστιάσουν τις προσπάθειές τους σε μεθόδους που βασίζονται στη λεγόμενη αρχή της τήρησης αποστάσεων (arm’s length principle), σύμφωνα με την οποία οι φορολογικά σημαντικές συναλλαγές πρέπει να υπόκεινται στους ίδιους όρους όπως μεταξύ ανεξάρτητων επιχειρήσεων·

38.

προτρέπει την ΕΕ να υποστηρίξει στους κόλπους της ομάδας G20 και του ΟΟΣΑ την αρχή της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών για φορολογικά θέματα σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας της ΕΕ για τη φορολόγηση των αποταμιεύσεων, ως τρόπο ελέγχου των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών προς περιοχές δικαιοδοσίας όπου επικρατεί το απόρρητο·

39.

ζητεί τη θέσπιση ενός φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, τα έσοδα του οποίου θα χρησιμοποιηθούν για να βελτιωθεί η λειτουργία της αγοράς, μειώνοντας την κερδοσκοπία και βοηθώντας στη χρηματοδότηση παγκόσμιων δημόσιων αγαθών όπως η ανάπτυξη και ο αγώνας κατά της κλιματικής αλλαγής, καθώς και η μείωση των δημόσιων ελλειμμάτων· καλεί την Επιτροπή να προβεί άμεσα σε μελέτη σκοπιμότητας λαμβάνοντας υπόψη την ισότητα των όρων ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και, εφόσον είναι σκόπιμο, να παρουσιάσει συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις·

40.

προτείνει να συμπεριληφθεί ειδική διάταξη σχετικά με τη χρηστή φορολογική διακυβέρνηση στο πλαίσιο της αναθεώρησης της συμφωνίας του Κοτονού·

41.

καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να λάβουν παρόμοια μέτρα στο πλαίσιο των προγραμμάτων τους για διμερή βοήθεια·

42.

ζητεί μετ’ επιτάσεως την ανάπτυξη πρωτοβουλιών για μεγαλύτερη διαφάνεια των προσόδων από φυσικούς πόρους, μεταξύ άλλων μέσω της σύμβασης του ΟΟΣΑ για την καταπολέμηση της δωροδοκίας και μέσω της πρωτοβουλίας περί διαφάνειας των εξορυκτικών βιομηχανιών· επικροτεί την έγκριση των τροπολογιών για τα ορυκτά του Κονγκό που τροφοδοτούν συγκρούσεις και τη διαφάνεια στον νόμο περί χρηματοπιστωτικής κανονιστικής μεταρρύθμισης και ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει νομοθετική πρωτοβουλία προς αυτήν την κατεύθυνση χωρίς να περιορίζεται η ευθύνη των κυβερνήσεων του αναπτυσσόμενου κόσμου και χωρίς περιττή γραφειοκρατική επιβάρυνση των επιχειρήσεων, καθόσον η πρακτική αυτή έχει ήδη δεχθεί επικρίσεις από φορείς στον αναπτυσσόμενο κόσμο και θα μπορούσε να αποδειχθεί αντιπαραγωγική·

43.

τονίζει ότι η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων πρέπει να πραγματοποιείται με στόχο να συμβάλει στην επίτευξη των ευρύτερων κοινωνικών και οικονομικών επιδιώξεων της εκάστοτε χώρας, κάτι που για τις κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών σημαίνει τη διαμόρφωση μιας προοπτικής –εφόσον το επιθυμούν, με τη βοήθεια διεθνών φορέων και διεθνούς εμπειρογνωσίας– για τη θέση του τομέα των φυσικών πόρων στο οικονομικό μέλλον της χώρας· θεωρεί ότι για ορισμένες χώρες η καλύτερη χρήση του αποθέματος φυσικών πόρων ίσως είναι να αφεθούν στο έδαφος για μελλοντική χρήση, ενώ για άλλες ίσως είναι να τους εξορύξουν με γοργούς ρυθμούς ως ενδιάμεση εγχώριων εσόδων, προκειμένου να δημιουργηθούν έσοδα για τη στήριξη των απαραίτητων στην ανάπτυξη επενδύσεων και για την κάλυψη επειγουσών ανθρώπινων αναγκών·

44.

σημειώνει ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αποτελέσουν ισότιμους εταίρους στις διαπραγματεύσεις και την έγκριση νέων πρωτοβουλιών στον τομέα της εξόρυξης πόρων· επισημαίνει ότι οι νέες ρυθμίσεις στον τομέα αυτό πρέπει να λάβουν τη μορφή γενικευμένων διεθνών κανόνων προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία μιας ακόμη συρραφής κανονιστικών ρυθμίσεων που θα λειτουργήσουν αντιπαραγωγικά από τη σκοπιά των κυβερνήσεων, των φορολογικών υπηρεσιών και των διεθνών εταιρειών·

45.

επισημαίνει ότι οι προτάσεις της Επιτροπής και οι μη κυβερνητικές πρωτοβουλίες περί διαφάνειας που αφορούν τον τομέα των εξορυκτικών βιομηχανιών, π.χ. ο Χάρτης Φυσικών Πόρων, οι Αρχές του Ισημερινού και οι Κατευθυντήριες Γραμμές για τους επενδυτές και τις επιχειρήσεις από την «Critical Resource», λειτουργούν ουσιαστικά υπέρ των επιχειρήσεων· παράγουν ασφάλεια δικαίου και βιώσιμες μακροπρόθεσμες συμπράξεις και λειτουργούν σαν διασφαλίσεις κατά της επανεθνικοποίησης, της επανέναρξης διαπραγματεύσεων ή της εκδίωξης· επισημαίνει ότι υπάρχουν και προβλήματα προς αντιμετώπιση, όπως το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις ενδέχεται να υποχρεώνονται σε αποκάλυψη εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών και έτσι να αποκτούν ανταγωνιστικό μειονέκτημα, ή ότι ορισμένες συμφωνίες με τις κυβερνήσεις βασίζονται σε πληροφορίες που τηρούνται απόρρητες·

46.

σημειώνει ότι οι πρόσοδοι από φυσικούς πόρους πρέπει να γίνονται πάντοτε αντιληπτές ως ενδιάμεσος τρόπος για την αύξηση των εγχώριων εσόδων· επισημαίνει ότι η επιτυχής φορολόγηση των φυσικών πόρων συχνά αποφέρει προόδους στους άμεσους φόρους, όπως με τον φόρο εισοδήματος εταιρειών, και στα μη φορολογικά έσοδα, όπως με την είσπραξη δικαιωμάτων εκμετάλλευσης·

47.

επισημαίνει ότι πολλά προσοδούχα κράτη, που αντλούν το όφελος άφθονων προσόδων από φυσικούς πόρους και ιδίως από πετρέλαιο και ορυκτά, δεν έχουν κίνητρο για λογοδοσία, απόκριση στις μεταβαλλόμενες συνθήκες και αποτελεσματικότητα· επαναλαμβάνει ότι, για την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος, έχουν κρίσιμη σημασία οι ισχυροί μηχανισμοί θεσμικού και δημοκρατικού ελέγχου· ειδικότερα, καλεί την Επιτροπή να επιταχύνει την αναπτυξιακή βοήθεια που παρέχει για την κατάρτιση των συμβάσεων μεταξύ πολυεθνικών εταιρειών και αναπτυσσόμενων χωρών σχετικά με θέματα που άπτονται της εκμετάλλευσης πόρων·

48.

ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εμπλακούν περισσότερο στην Πρωτοβουλία για τη Διαφάνεια των εξορυκτικών βιομηχανιών, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση και συμμετοχή στο διευθυντικό της όργανο·

49.

υπενθυμίζει ότι η ποιότητα της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής· θεωρεί ότι η εκπόνηση εκθέσεων ανά χώρα είναι εξαιρετικά σημαντική όσον αφορά τις εξορυκτικές βιομηχανίες, αλλά υπενθυμίζει ότι θα ωφελούσε εξίσου τους επενδυτές σε όλους τους κλάδους, συμβάλλοντας έτσι στη χρηστή διακυβέρνηση παγκοσμίως· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να συμπεριλάβει στο διεθνές πρότυπο χρηματοοικονομικής πληροφόρησης του Οργανισμού Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (ΟΔΛΠ) την απαίτηση να γνωστοποιούν οι πολυεθνικές εταιρείες τα εισοδήματά τους και τους καταβληθέντες φόρους για κάθε χώρα ξεχωριστά· υπενθυμίζει ότι το αίτημα αυτό συμβαδίζει με την ανάγκη βελτίωσης της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης των πολυεθνικών επιχειρήσεων· καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει στη μεταρρύθμιση των λογιστικών οδηγιών τη γνωστοποίηση ανά χώρα·

50.

ζητεί τη θέσπιση της υποχρέωσης οικονομικής ενημέρωσης ανά χώρα για τις διασυνοριακές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των κερδών προ και μετά φόρων, με στόχο να ενισχυθεί η διαφάνεια και η πρόσβαση των φορολογικών διοικήσεων στα σχετικά δεδομένα· υποστηρίζει ότι, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομοιόμορφη κάλυψη όλων των τομέων και όλων των εταιρειών, η ΕΕ πρέπει να καθιερώσει την αρχή αυτή ως τμήμα των επικείμενων αναθεωρήσεων της οδηγίας περί διαφάνειας και των λογιστικών οδηγιών της ΕΕ, ενώ σε διεθνές επίπεδο η Επιτροπή πρέπει να ασκήσει πίεση στον ΟΔΛΠ ώστε να αναπτύξει γρήγορα το αντίστοιχο διεξοδικό πρότυπο· καλεί για μια ακόμη φορά την Επιτροπή να αναφέρει στο Κοινοβούλιο τα σχετικά με την έκβαση της δημόσιας διαβούλευσής της και των συζητήσεων με τον ΟΔΛΠ μέσα στους προσεχείς έξι μήνες·

51.

υπογραμμίζει τη σημασία της γνωστοποίησης ανά χώρα και ζητεί να ενταθούν οι διαπραγματεύσεις στον τομέα αυτό:

52.

σημειώνει ότι η «μελέτη χαρτογράφησης» που εκπόνησε το ΙΤC (Διεθνές Εμπορικό Κέντρο) διαπιστώνει ότι απαιτείται περαιτέρω συντονισμός των χορηγών βοήθειας στα πεδία της φορολογίας και της ανάπτυξης· ενθαρρύνει την Επιτροπή να αναλάβει πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση αυτή και να ενισχύσει τη στήριξή της στις πολυμερείς και περιφερειακές πρωτοβουλίες, όπως το Αφρικανικό Φόρουμ Φορολογικών Διοικήσεων και το Διαμερικανικό Κέντρο Φορολογικών Διοικήσεων·

53.

τονίζει ότι η συμβατική δημόσια αναπτυξιακή βοήθεια δεν θα κατορθώσει να εξαλείψει τη φτώχεια σε παγκόσμιο επίπεδο εάν δεν ληφθούν φιλόδοξα μέτρα στους κόλπους της ομάδας G20, του ΟΟΣΑ και της ΕΕ για την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων και των επιζήμιων φορολογικών δομών·

54.

επισημαίνει ότι, μετά τη σύνοδο κορυφής της ομάδας G20 της 2ας Απριλίου 2009, τα εξωχώρια χρηματοπιστωτικά κέντρα δεσμεύτηκαν να σέβονται τα πρότυπα του ΟΟΣΑ περί διαφάνειας και ανταλλαγής πληροφοριών· επισημαίνει ωστόσο ότι εξακολουθούν να κυριαρχούν οι επιζήμιες δομές των φορολογικών παραδείσων· απευθύνει για μία ακόμη φορά έκκληση για την ανάληψη δράσης πέραν του πλαισίου του ΟΟΣΑ για την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων, λαμβανομένων υπόψη των διαφόρων μειονεκτημάτων τους· επαναλαμβάνει εν προκειμένω τις ανησυχίες του σχετικά με το γεγονός ότι τα διεθνή πρότυπα του ΟΟΣΑ απαιτούν την ανταλλαγή πληροφοριών κατόπιν αίτησης, αλλά δεν υπάρχει αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών σύμφωνα με την οδηγία περί φορολόγησης της αποταμίευσης· ομοίως, επικρίνει το γεγονός ότι ο ΟΟΣΑ επιτρέπει στις κυβερνήσεις να αποφεύγουν την καταχώρισή τους στον μαυροπίνακά του υποσχόμενες απλώς ότι θα προσχωρήσουν στις αρχές περί ανταλλαγής πληροφοριών, χωρίς να διασφαλίζουν την ουσιαστική εφαρμογή των αρχών αυτών· θεωρεί επιπροσθέτως ότι η απαίτηση σύναψης συμφωνιών με 12 άλλες χώρες για την αφαίρεση της χώρας από τη μαύρη λίστα είναι αυθαίρετη, δεδομένου ότι δεν αναφέρεται σε κανέναν ποιοτικό δείκτη που θα επέτρεπε αντικειμενική εκτίμηση της συμμόρφωσης προς τις πρακτικές της χρηστής διακυβέρνησης·

55.

επισημαίνει ότι περίπου 800 δισεκατομμύρια EUR χάνονται κάθε χρόνο από τις αναπτυσσόμενες χώρες προς φορολογικούς παραδείσους και παράνομες χρηματοοικονομικές ροές· σημειώνει ότι η καθιέρωση μεγαλύτερης διαφάνειας στις χρηματοπιστωτικές διαδικασίες θα μπορούσε να αποτελέσει αποφασιστικό βήμα για την εξάλειψη της φτώχειας και τη δημιουργία σημαντικού πλούτου·

56.

πιστεύει ότι η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών πρέπει να συντελείται σε όλες τις περιστάσεις· επικροτεί από την άποψη αυτή την πρόταση της Επιτροπής για διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας καθώς, μεταξύ άλλων, επεκτείνει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών ώστε να καλυφθούν κάθε είδους φόροι, καταργεί το τραπεζικό απόρρητο και καθιερώνει σαν γενικό κανόνα την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών·

57.

χαιρετίζει το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν υπογράψει τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΟΣΑ περί αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής στον φορολογικό τομέα και καλεί τα 17 κράτη μέλη που δεν το έχουν ακόμη πράξει να προσχωρήσουν στη Σύμβαση·

58.

καλεί την ΕΕ να εντείνει τη δράση της και να λάβει απτά μέτρα -όπως κυρώσεις- εναντίον της φοροδιαφυγής και της παράνομης φυγής κεφαλαίων· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα ενός πολυμερούς μηχανισμού για την αυτόματη ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών, σε στενή συνεργασία με την επιτροπή εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για τη διεθνή συνεργασία σε φορολογικά θέματα·

59.

καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει αυστηρότερα κριτήρια για τον προσδιορισμό των φορολογικών παραδείσων και να εργασθεί προς μια διεθνώς δεσμευτική, πολυμερή συμφωνία αυτόματης ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών καταπιστευτικής διαχείρισης και των ιδρυμάτων, η οποία να προβλέπει αντίμετρα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης· καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τις αναπτυσσόμενες χώρες στον αγώνα τους κατά των παράνομων εκροών και της φυγής κεφαλαίων, δεδομένου ότι αυτά αναγνωρίζονται ως σημαντικά εμπόδια στην κινητοποίηση εγχώριων εσόδων για την ανάπτυξη· εφιστά ιδίως την προσοχή της Επιτροπής στη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 24ης Απριλίου 2009 σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου που τροποποιεί την οδηγία 2003/48/ΕΚ για τη φορολόγηση των υπό μορφή τόκων εισοδημάτων από αποταμιεύσεις (8), καθώς και στα συνιστώμενα μέτρα για την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων·

60.

εκφράζει την ανησυχία του για τον δυσμενή αντίκτυπο των φορολογικών Συνθηκών στην κατανομή των φορολογικών εσόδων· επισημαίνει ότι η μέθοδος που χορηγεί το δικαίωμα φορολόγησης βάσει της κατοικίας, και όχι της χώρας όπου δημιουργείται το εισόδημα, συμβάλλει στην ελκυστικότητα των φορολογικών παραδείσων· θεωρεί ότι οι φορολογικές Συνθήκες πρέπει να επανεξεταστούν υπό το πρίσμα της δικαιοσύνης, κάτι που συνεπάγεται τη δυνατότητα να χορηγηθεί το πρωτεύον δικαίωμα φορολόγησης στη χώρα όπου πράγματι αναπτύσσεται η δραστηριότητα·

61.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Ομάδα G20 δεν έχει ακόμη προτείνει σαφές χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένο μηχανισμό επιβολής κυρώσεων για την αποτελεσματική καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων· ζητεί να εγκριθεί μια διεθνής σύμβαση με σκοπό την εξάλειψη των επιζήμιων φορολογικών δομών, η οποία θα προβλέπει κυρώσεις τόσο για τις μη συνεργάσιμες περιοχές δικαιοδοσίας όσο και για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συνεργάζονται με φορολογικούς παραδείσους· προτρέπει την ΕΕ να εγκρίνει μέτρα παρόμοια με τα προβλεπόμενα στον νόμο των ΗΠΑ για την εξάλειψη των καταχρηστικών τακτικών των φορολογικών παραδείσων (Stop Tax Havens Abuse Act) και να εξετάσει την πιθανότητα απόσυρσης της τραπεζικής άδειας χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που συνεργάζονται με φορολογικούς παραδείσους·

62.

θεωρεί ότι η ΕΕ πρέπει επίσης να εξασφαλίσει τη συνέπεια στην υλοποίηση, σε ενωσιακό και διεθνές επίπεδο, των προτύπων στους τομείς της προληπτικής εποπτείας, της φορολόγησης και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·

63.

ζητεί να υπάρχει κοινοποίηση σε διεθνές επίπεδο για τα λεγόμενα «ταμεία-όρνεα» (vulture funds), προκειμένου αυτά να εντοπίζονται και να απαγορεύονται οι δραστηριότητές τους·

64.

ζητεί να δημιουργηθεί, στο πλαίσιο των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης, ένας ανεξάρτητος μηχανισμός παρακολούθησης, με αποστολή να αξιολογεί τον καθαρό δημοσιονομικό αντίκτυπο της κατάργησης των τελωνειακών δασμών, καθώς και τις προόδους που συντελούνται σε κάθε χώρα ξεχωριστά στον τομέα των φορολογικών μεταρρυθμίσεων· ζητεί να καθιερωθεί ρήτρα που να προβλέπει την υποχρεωτική συνολική επανεξέταση όλων των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης εντός τριών έως πέντε ετών και να επιτρέπει την τροποποίηση των όρων της συμφωνίας, ώστε να ευνοούν περισσότερο την εξάλειψη της φτώχειας, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την περιφερειακή ολοκλήρωση· ζητεί, επιπλέον, υποχρεωτική επισκόπηση της προόδου των επιμέρους χωρών σε ό,τι αφορά την εφαρμογή φορολογικών μεταρρυθμίσεων ή την αποτελεσματική είσπραξη φόρων, βάσει των τελευταίων εκδόσεων του Υποδείγματος Σύμβασης Φορολογίας Εισοδήματος και Κεφαλαίων του ΟΟΣΑ·

65.

επισημαίνει ότι οι φορολογικές υπηρεσίες στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να συνεργάζονται, σε περίπτωση που δεν είναι εντεταγμένες στο αντίστοιχο υπουργείο οικονομικών, ιδίως όσον αφορά τη φορολογική και δημοσιονομική πολιτική, με τρόπο που να μην υποκινεί την αντιπαλότητα και τον φθόνο, αλλά να ενισχύει τις καλές σχέσεις και τη χρηστή διακυβέρνηση επί φορολογικών θεμάτων·

66.

ζητεί τη δημιουργία ή (σε περίπτωση που ήδη υπάρχουν) τη θεσμική βελτίωση των λεγόμενων (ημι-)ημιαυτόνομων υπηρεσιών εσόδων, μέσω κατάλληλων συστημάτων ελέγχου και εξισορροπήσεων, με σκοπό την αποτροπή της καταχρηστικής αξιοποίησης των φορολογικών αρχών·

67.

υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι το υψηλό κύρος και η διοικητική αυτονομία των αυτόνομων υπηρεσιών εσόδων πρέπει να αντισταθμίζεται από πλουραλιστικές ρυθμίσεις διακυβέρνησης που θα διασφαλίζουν ότι:

68.

εκτιμά ότι η ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού φορολογικού συστήματος στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά των δημόσιων οικονομικών τους· θεωρεί ότι η νέα επενδυτική πολιτική της ΕΕ στις αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος ευνοϊκότερου για τις ξένες και εγχώριες ιδιωτικές επενδύσεις, και στη δημιουργία των συνθηκών για μια αποτελεσματικότερη διεθνή βοήθεια· υπενθυμίζει ότι η επενδυτική πολιτική της ΕΕ πρέπει να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη των ΜΜΕ, μέσω, μεταξύ άλλων, της χορήγησης μικροπιστώσεων, και να ενθαρρύνει την καινοτομία, την αποτελεσματικότητα των δημόσιων υπηρεσιών, τις συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και τη μεταφορά γνώσεων προκειμένου να προωθηθεί η οικονομική μεγέθυνση·

69.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

7.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 199/48

—

έχοντας υπόψη το Μέρος Τρίτο, Τίτλος III και το Μέρος Πέμπτο, Τίτλοι II και V της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

—

έχοντας υπόψη τις αρχές που ορίζονται στο άρθρο 13 της ΣΛΕΕ σχετικά με τις απαιτήσεις καλής διαβίωσης των ζώων,

—

έχοντας υπόψη τις συμφωνίες ΠΟΕ, και συγκεκριμένα τη συμφωνία για τη γεωργία η οποία αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης κατά τη διάρκεια του Γύρου της Ουρουγουάης και άρχισε να ισχύει την 1η Ιανουαρίου 1995,

—

έχοντας υπόψη τη δήλωση που εγκρίθηκε κατά την τέταρτη Υπουργική Διάσκεψη στη Ντόχα από 9 έως 14 Νοεμβρίου 2001, την απόφαση που εγκρίθηκε από το Γενικό Συμβούλιο του ΠΟΕ την 1η Αυγούστου 2004 και τη δήλωση που εγκρίθηκε κατά την έκτη Υπουργική Διάσκεψη στο Χονγκ Κονγκ από 13 έως 18 Δεκεμβρίου 2005,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Απριλίου 2006 σχετικά με την αξιολόγηση του Γύρου της Ντόχα μετά την Υπουργική Διάσκεψη του ΠΟΕ στο Χονγκ-Κονγκ (1),

—

έχοντας υπόψη το αναθεωρημένο σχέδιο όρων για τη γεωργία που διανεμήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2008 από τον πρόεδρο των διαπραγματεύσεων για τη γεωργία του ΠΟΕ,

—

έχοντας υπόψη το Μνημόνιο Κατανόησης της 15ης Μαΐου 2009 μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εισαγωγή βοείου κρέατος από ζώα στα οποία έχουν χορηγηθεί ορισμένες αυξητικές ορμόνες και τους αυξημένους δασμούς που επιβάλλονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες σε ορισμένα προϊόντα προέλευσης Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη την αμοιβαία αποδεκτή λύση που επετεύχθη στις 15 Ιουλίου 2009 μεταξύ Καναδά και Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διαφορά «Ευρωπαϊκές Κοινότητες – Μέτρα για την έγκριση και τη διάθεση βιοτεχνολογικών προϊόντων στην αγορά»,

—

έχοντας υπόψη τη συμφωνία που μονογραφήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2009 μεταξύ της ΕΕ και των Λατινοαμερικανικών χωρών θέτοντας τις προϋποθέσεις για την τελική επίλυση των εκκρεμουσών διαφορών όσον αφορά το καθεστώς εισαγωγής μπανάνας της ΕΕ (Συμφωνία της Γενεύης),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Δεκεμβρίου 2009, σχετικά με τις προοπτικές για την Αναπτυξιακή Ατζέντα της Ντόχα (DDA) μετά την Έβδομη Υπουργική Διάσκεψη του ΠΟΕ (2),

—

έχοντας υπόψη την περάτωση, στις 17 Δεκεμβρίου 2009, των διαπραγματεύσεων μεταξύ της ΕΕ και του Μαρόκου σχετικά με τη συμφωνία για τα μέτρα ελευθέρωσης των συναλλαγών για τα γεωργικά και αλιευτικά προϊόντα,

—

έχοντας υπόψη την περάτωση, την 1η Μαρτίου 2010, των διαπραγματεύσεων μεταξύ της ΕΕ, του Περού και της Κολομβίας σχετικά με την υπογραφή Πολυμερούς Συμφωνίας,

—

έχοντας υπόψη την αμοιβαία αποδεκτή λύση που επετεύχθη στις 18 Μαρτίου 2010 μεταξύ της Δημοκρατίας της Αργεντινής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διαφορά «Ευρωπαϊκές Κοινότητες - Μέτρα για την έγκριση και διάθεση βιοτεχνολογικών προϊόντων στην αγορά»,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Μαρτίου 2010, σχετικά με «την πολιτική ποιότητας των γεωργικών προϊόντων: ποια στρατηγική πρέπει να ακολουθηθεί;» (3),

—

έχοντας υπόψη την περάτωση, στις 19 Μαΐου 2010, των διαπραγματεύσεων μεταξύ της ΕΕ και της Κεντρικής Αμερικής σχετικά με τον εμπορικό πυλώνα της Συμφωνίας Σύνδεσης,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 8ης Ιουλίου 2010, σχετικά με το μέλλον της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής μετά το 2013 (4),

—

έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και της Νότιας Κορέας που υπεγράφη στις 6 Οκτωβρίου 2010,

—

έχοντας υπόψη τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και της Mercosur για μια Συμφωνία Σύνδεσης,

—

έχοντας υπόψη τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά για μια Συνολική Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία,

—

έχοντας υπόψη τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και της Ινδίας για μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών,

—

έχοντας υπόψη τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας για μια συμφωνία σύνδεσης,

—

έχοντας υπόψη τη μελέτη του με τίτλο «Επανεκτίμηση των γεωργικών διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ μετά την αποτυχία των συνομιλιών του 2008», του Ιουνίου 2009,

—

έχοντας υπόψη τον οδηγό με τίτλο «Γεωγραφικές ενδείξεις και συμφωνία TRIPs: 10 χρόνια μετά. Χάρτης πορείας για κατόχους γεωγραφικής ένδειξης της ΕΕ προκειμένου να προστατευθούν σε άλλες χώρες μέλη του ΠΟΕ», ο οποίος εκπονήθηκε κατά παραγγελία της Επιτροπής,

—

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής της 15ης Σεπτεμβρίου 2010 για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών (COM(2010)0484),

—

έχοντας υπόψη το θέμα της εξαίρεσης από τους τελωνειακούς δασμούς κατά την εισαγωγή στην Ένωση προϊόντων του Πακιστάν, όπως προβλέπεται στο άρθρο 1 της πρότασης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη χορήγηση αυτόνομων εμπορικών προτιμήσεων έκτακτης ανάγκης στο Πακιστάν (COM(2010)0552),

—

έχοντας υπόψη τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και της Επιτροπής Ανάπτυξης (Α7-0030/2011),

A.

εκτιμώντας ότι η ΕΕ παραμένει μακράν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας γεωργικών προϊόντων παγκοσμίως, με τις εισαγωγές να έχουν σχεδόν διπλασιασθεί σε αξία κατά την τελευταία δεκαετία και τώρα να αντιστοιχούν στο 20 % περίπου των παγκόσμιων εισαγωγών,

B.

εκτιμώντας ότι το μερίδιο της ΕΕ στις παγκόσμιες γεωργικές εξαγωγές συρρικνώνεται λόγω της ταχύτερης ανάπτυξης άλλων καίριων εμπορικών εταίρων στον τομέα των αγροτικών προϊόντων· ότι τα τελικά προϊόντα αντιστοιχούσαν στο 68 % της αξίας των εξαγωγών της ΕΕ κατά την περίοδο 2007-2009, ενώ τα ενδιάμεσα προϊόντα και τα βασικά προϊόντα αντιπροσώπευαν το 23 % και το 9 % αντιστοίχως· ότι επιπλέον το επίπεδο των τιμών της παγκόσμιας αγοράς συμβάλλει στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η ΕΕ για την εξαγωγή των προϊόντων της, δεδομένου ότι, εν γένει, οι τιμές είναι χαμηλές ενώ η Ένωση έχει υψηλότερο κόστος παραγωγής,

Γ.

εκτιμώντας ότι το εμπορικό έλλειμμα αγροτικών προϊόντων της ΕΕ σημείωσε ρεκόρ φθάνοντας τα 7 δισεκατομμύρια EUR το 2008· ότι το εμπορικό έλλειμμα της ΕΕ με την Mercosur, επί παραδείγματι, υπερδιπλασιάστηκε από το 2000 και οι εισαγωγές της ΕΕ γεωργικών προϊόντων από την Mercosur είναι τώρα αξίας 19 δισεκατομμυρίων EUR, έναντι του 1 δισεκατομμυρίου EUR των εξαγωγών,

Δ.

εκτιμώντας ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος παγκόσμιος εισαγωγέας γεωργικών προϊόντων από τις αναπτυσσόμενες χώρες, με εισαγωγές μεγαλύτερες των εισαγωγών των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, του Καναδά, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας από κοινού· εκτιμώντας ότι περίπου το 71 % των συνολικών γεωργικών εισαγωγών της ΕΕ προέρχεται από τις αναπτυσσόμενες χώρες, λόγω της πρωτοβουλίας Όλα πλην Όπλων (EBA) για τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ), του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ), και των Συμφωνιών Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (ΣΟΕΣ),

E.

εκτιμώντας ότι το σχέδιο όρων του ΠΟΕ για τη γεωργία του 2008 θα απαιτήσει ακόμη μεγαλύτερες παραχωρήσεις από την ΕΕ σε σχέση με εκείνες που έχουν ορισθεί στην ήδη σημαντική προσφορά της ΕΕ τον Οκτώβριο 2005,

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι η εφαρμογή της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής (ΣΑΠ) στην γεωργία και το εμπόριο θα έχει επίσης αντίκτυπο στην εκπλήρωση των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετηρίδας 1 (εξάλειψη της ακραίας φτώχειας και της πείνας) και 8 (παγκόσμια εταιρική σχέση για την ανάπτυξη), και μέσω διατάξεων για δικαιότερους εμπορικούς κανόνες και πρόσβαση στην αγορά·

Ζ.

εκτιμώντας ότι η ΕΕ έχει ήδη μειώσει δραστικά την εγχώρια στήριξή της που στρεβλώνει το εμπόριο, σε αντίθεση με τους καίριους εμπορικούς εταίρους της, ιδιαίτερα τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες διατήρησαν και σε ορισμένες περιπτώσεις ενίσχυσαν τους σχετικούς μηχανισμούς τους στα πλαίσια του Γεωργικού Νόμου του 2008,

H.

εκτιμώντας ότι η ΕΕ έχει προβεί μονομερώς σε σημαντική μείωση των επιστροφών της κατά την εξαγωγή, με το μερίδιό τους στον προϋπολογισμό της ΚΓΠ να μειώνεται από το 29,5 % το 1993 στο 1,2 % μόνο το 2009, και με την αναλογία των επιστροφών κατά την εξαγωγή επί της αξίας των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων να πέφτει από το 25 % το 1992 στο 0,9 % μόνο το 2009· ότι ορισμένοι καίριοι εμπορικοί εταίροι εξακολουθούν να κάνουν χρήση σε μεγάλο βαθμό άλλων τύπων εξαγωγικών κινήτρων,

Θ.

εκτιμώντας ότι, στο πλαίσιο της διαφοράς για τις ορμόνες στα βοοειδή, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να επιβάλλουν κυρώσεις στην ΕΕ και είχαν προαναγγείλει μάλιστα ότι θα εναλλάσσονταν οι κυρώσεις αυτές ώστε να καλύψουν άλλα γεωργικά προϊόντα της ΕΕ, προκειμένου να αυξηθούν οι επιπτώσεις τους (νομοθεσία «carousel»)· ότι στα πλαίσια του Μνημονίου Κατανόησης (ΜΚ) η ΕΕ χορηγεί μια μηδενική δασμολογική ποσόστωση εισαγωγής 20 000 τόνων βοοειδών,

Ι.

εκτιμώντας ότι οι ΗΠΑ αμφισβήτησαν, στα πλαίσια του ΠΟΕ, τους κανόνες της ΕΕ για την υγιεινή και την εμπορία πουλερικών,

ΙΑ.

εκτιμώντας ότι μια αμοιβαία αποδεκτή λύση έχει επιτευχθεί με τον Καναδά και την Αργεντινή για τη «διαφορά των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών»· ότι οι ΗΠΑ έχουν υποβάλει ένα γενικό αίτημα επιβολής αντιποίνων,

ΙΒ.

εκτιμώντας ότι η απόφαση της ομάδας του ΠΟΕ για τη ζάχαρη ήταν ένας από τους κύριους παράγοντες της μεταρρύθμισης του τομέα της ζάχαρης στην ΕΕ το 2006 και εξακολουθεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στο εμπόριο της ζάχαρης· εκτιμώντας ότι η κοινή οργάνωση αγοράς της ζάχαρης τηρεί όλες τις εμπορικές υποχρεώσεις της ΕΕ· εκτιμώντας ότι σε διάστημα τριών ετών η ΕΕ έχει μεταβληθεί από δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας ζάχαρης σε δεύτερο μεγαλύτερο καθαρό εισαγωγέα, κυρίως προς όφελος αναπτυσσομένων χωρών (ΛΑΧ και χώρες ΑΚΕ),

ΙΓ.

εκτιμώντας ότι η μεταρρύθμιση της ζάχαρης του 2006 έχει επιτύχει τους στόχους της αύξησης της ανταγωνιστικότητας, της μείωσης των τιμών της ζάχαρης και της ελάττωσης της ποσόστωσης της παραγωγής ζάχαρης κατά 30 % περίπου· εκτιμώντας ότι, ωστόσο, έχει οδηγήσει στο κλείσιμο 83 εργοστασίων σε σύνολο 189 στην Ευρώπη των 27, στην απώλεια 16 500 τουλάχιστον άμεσων απασχολήσεων στις αγροτικές περιοχές, και στην παύση της καλλιέργειας ζαχαροτεύτλου για περίπου 140 000 αγρότες,

ΙΔ.

εκτιμώντας ότι η παγκόσμια αγορά ζάχαρης είναι μια από τις πλέον ασταθείς αγορές βασικών γεωργικών προϊόντων και κυριαρχείται από μια χώρα (Βραζιλία)· εκτιμώντας ότι η παραγωγή ζάχαρης της ΕΕ αποτελεί αξιόπιστη πηγή εφοδιασμού στην παγκόσμια αγορά και εξασφαλίζει τον τακτικό εσωτερικό εφοδιασμό των ευρωπαίων χρηστών με ποιοτικά και βιώσιμα προϊόντα,

ΙΕ.

εκτιμώντας ότι η ΕΕ προωθεί την αειφόρο παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας, μέσω προϋποθέσεων που θα εφαρμοσθούν έως τα τέλη του 2010· εκτιμώντας ότι η ΕΕ εισάγει ήδη άνω του 25 % της κατανάλωσής της σε καύσιμα βιοαιθανόλης, εξαιρουμένης της βιοαιθανόλης που εισάγεται υπό μορφή μειγμάτων με στόχο την παράκαμψη των εισαγωγικών δασμών· εκτιμώντας ότι η Επιτροπή χρειάζεται να εξασφαλίσει ότι θα υπάρξει ισορροπία μεταξύ της εσωτερικής παραγωγής βιοαιθανόλης και των εισαγωγών, σύμφωνα με το άρθρο 23, παράγραφος 5, στοιχείο α) της οδηγίας 2009/28/ΕΚ (5) για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,

ΙΣΤ.

εκτιμώντας ότι η 4η Σύνοδος της Διάσκεψης των Μερών στη Σύμβαση Πλαίσιο του ΠΟΥ για τον έλεγχο του Καπνού θα πραγματοποιηθεί το Νοέμβριο 2010· εκτιμώντας ότι έχουν ξεκινήσει δημόσιες διαβουλεύσεις σχετικά με την πιθανή αναθεώρηση της οδηγίας 2001/37/ΕΚ (6) για τα προϊόντα καπνού· εκτιμώντας ότι ορισμένα μέλη του ΠΟΕ έχουν θίξει το θέμα της συμμόρφωσης προς την Συμφωνία για τα τεχνικά εμπόδια στο εμπόριο του καναδικού σχεδίου Νόμου C-32, ο οποίος βασικά οδηγεί στην απαγόρευση όλων των προϊόντων καπνού με παραδοσιακό χαρμάνι, εκτός από εκείνα που χρησιμοποιούν μόνον τον καπνό Virginia, την μόνη ποικιλία που παράγεται στον Καναδά και χρησιμοποιείται στην παρασκευή καναδικών προϊόντων καπνού,

ΙΖ.

εκτιμώντας ότι η ΕΕ, στο πλαίσιο των διεθνών εμπορικών συμφωνιών, πρέπει να μεριμνά για τη διασφάλιση ισορροπίας μεταξύ της ελευθέρωσης της αγοράς και της προστασίας των τομέων της οικονομίας αφενός, και των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των καταναλωτών, αφετέρου,

ΙΗ.

εκτιμώντας ότι οι εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ με τις τρίτες χώρες πρέπει να προστατεύουν τους ευρωπαϊκούς τομείς παραγωγής που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, ειδικότερα τους τομείς των οπωροκηπευτικών, της κτηνοτροφίας και των δημητριακών, τα εισοδήματα των οποίων μειώθηκαν σημαντικά, παρέχοντας συγχρόνως στους τομείς αυτούς πραγματικές ευκαιρίες εξαγωγών,

ΙΘ.

εκτιμώντας ότι η σύναψη διεθνών εμπορικών συμφωνιών εκ μέρους της ΕΕ δεν θα πρέπει να έχει αρνητικές επιπτώσεις σε τοπικές μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις που συμβάλλουν σημαντικά στην επισιτιστική ασφάλεια των περιφερειών τους,

Κ.

εκτιμώντας ότι η ΕΕ, όταν συνάπτει διεθνείς εμπορικές συμφωνίες, πρέπει να επιδιώκει να εξασφαλίσει τον καλύτερο έλεγχο της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων,

ΚΑ.

εκτιμώντας ότι απαιτείται η έγκριση του Κοινοβουλίου για τη σύναψη εμπορικών συμφωνιών που διαπραγματεύεται η Επιτροπή,

1.

θεωρεί ότι ο αγροτικός τομέας της ΕΕ έχει καθαρή προστιθέμενη αξία για την ευρωπαϊκή οικονομία και έναν αποφασιστικό ρόλο να διαδραματίσει στα πλαίσια της στρατηγικής της ΕΕ για το 2020 προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπη η ΕΕ· υπογραμμίζει την ανάγκη να εξασφαλισθεί η συνοχή μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ στους τομείς της γεωργίας, του εμπορίου και της ανάπτυξης·

2.

τονίζει ότι η πολιτική εξωτερικού εμπορίου δεν θα πρέπει να θέτει σε κίνδυνο την ικανότητα της ΕΕ να διατηρήσει έναν ισχυρό γεωργικό τομέα και να εξασφαλίσει την επισιτιστική ασφάλεια μέσα σε ένα κλίμα αυξημένης αστάθειας της αγοράς· καλεί την Επιτροπή να προστατεύσει, σε όλα τα φόρα, και ιδιαίτερα στον ΠΟΕ, τον πολυλειτουργικό ρόλο της γεωργίας της ΕΕ, συμπεριλαμβανόμενου του ζωτικού ρόλου που διαδραματίζει για τη δημιουργία απασχόλησης και τη διατήρηση της ζωτικότητας των αγροτικών ζωνών, καθώς και το ευρωπαϊκό πρότυπο γεωργικών προϊόντων διατροφής, το οποίο αποτελεί στρατηγική συνιστώσα της Ευρωπαϊκής οικονομίας·

3.

καταδικάζει την προσέγγιση της Επιτροπής, η οποία πολύ συχνά προβαίνει σε παραχωρήσεις στον τομέα της γεωργίας για να αποκτήσει μεγαλύτερη πρόσβαση στην αγορά τρίτων χωρών για βιομηχανικά προϊόντα και υπηρεσίες· καλεί την Επιτροπή να σταματήσει να δίνει το προβάδισμα στα συμφέροντα του τομέα της βιομηχανίας και των υπηρεσιών σε βάρος των συμφερόντων του γεωργικού τομέα·

4.

καλεί την Επιτροπή να προτείνει μια προσέγγιση που θα επιτυγχάνει την ισορροπία μεταξύ εγχώριας παραγωγής και εισαγωγών, λαμβάνοντας υπόψη, για κάθε αγροτικό τομέα, την ανάπτυξη πολυμερών και διμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων, καθώς επίσης τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα της ΕΕ, τα πρότυπά της στον τομέα της καλής μεταχείρισης των ζώων και της ασφάλειας καθώς και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

5.

τονίζει ότι, σε σχέση με τον γεωργικό τομέα, η Επιτροπή θα πρέπει να προβαίνει σε αξιολογήσεις του αντικτύπου οι οποίες πρέπει να δημοσιοποιούνται πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων όπως και οι προτεινόμενες επικαιροποιήσεις ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι νέες θέσεις που προκύπτουν από τις διαπραγματεύσεις· τονίζει την ανάγκη για ορθή και διαφανή διαδικασία διαβούλευσης όλων των ενδιαφερομένων μερών, ιδίως στο Κοινοβούλιο και στην Επιτροπή· υπενθυμίζει ότι στην Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και της Νοτίου Κορέας συμπεριλήφθηκε ένα εγχώριο γνωμοδοτικό συμβούλιο και επισημαίνει ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει προηγούμενο για την συμμετοχή των ενδιαφερομένων και εμπλεκομένων μερών σε μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες·

6.

υπογραμμίζει ότι στις εκτιμήσεις του αντικτύπου πρέπει να εξετάζονται οι ιδιαιτερότητες κάθε προϊόντος, επί παραδείγματι, της αγοράς βοείου κρέατος, λαμβάνοντας υπόψη τον κατακερματισμό της αγοράς· τονίζει το γεγονός ότι οι προηγούμενες εκτιμήσεις του αντικτύπου έχουν παραγάγει μόνο συνολικά στοιχεία· παρακινεί, κατά συνέπεια, την Επιτροπή να παράσχει λεπτομερείς εκτιμήσεις του αντικτύπου λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις σε συγκεκριμένα τμήματα της αγοράς που προκύπτουν από το άνοιγμα των γεωργικών αγορών της ΕΕ στον εμπορικό συνασπισμό της Mercosur·

7.

φρονεί ότι δεν θα έπρεπε να λαμβάνονται αποφάσεις για περαιτέρω άνοιγμα της αγοράς της ΕΕ σε εισαγωγές γεωργικών προϊόντων, χωρίς να διασφαλίζεται η δυνατότητα αποζημίωσης των γεωργών της ΕΕ για τις απώλειές τους·

8.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι η χρηματική αποζημίωση δεν μπορεί να αντισταθμίσει τις αρνητικές επιπτώσεις της παύσης της γεωργικής παραγωγής της ΕΕ, η οποία εγγυάται την επισιτιστική ασφάλεια και την ποιότητα των τροφίμων, είναι απαραίτητη για την ευημερία των αγροτικών περιοχών της ΕΕ και την προστασία του αγροτικού τοπίου από τον κίνδυνο της εγκατάλειψης της γης και της πληθυσμιακής συρρίκνωσης των αγροτικών περιοχών· τονίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη να διατηρηθούν οι απαραίτητες συνθήκες ώστε οι αγρότες της ΕΕ να εξακολουθήσουν να έχουν βιώσιμη απασχόληση και να λαμβάνουν ένα δίκαιο εισόδημα σε όλα τα κράτη μέλη, ανοίγοντας το δρόμο για την αναζωογόνηση της γεωργίας στην Ευρώπη, υπό το φως του κεντρικού ρόλου που διαδραματίζει η ΚΓΠ στο πλαίσιο της ΕΕ·

9.

υπενθυμίζει ότι οι παραγωγοί της ΕΕ υποχρεούνται να ανταποκριθούν στα αυστηρότερα δυνατά πρότυπα από άποψη ποιότητας, υγιεινής προϊόντος, μεθόδων αειφόρου παραγωγής, υγείας των φυτών, υγείας και καλής μεταχείρισης των ζώων, ιχνηλασιμότητας, ελέγχου καταλοίπων φυτοφαρμάκων, κτηνιατρικών φαρμάκων και προσθέτων·

10.

πιστεύει ακράδαντα ότι οι μέθοδοι παραγωγής των τρίτων χωρών για εξαγωγές στην ΕΕ θα πρέπει να παρέχουν στους ευρωπαίους καταναλωτές τις ίδιες εγγυήσεις στον τομέα της υγείας, της ασφάλειας των τροφίμων, της καλής μεταχείρισης των ζώων, της βιώσιμης ανάπτυξης καθώς και ελάχιστα κοινωνικά πρότυπα όπως εκείνα που απαιτούνται από τους παραγωγούς της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι αυτή είναι η μόνη οδός προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι οι ευρωπαίοι παραγωγοί θα μπορούν να ανταγωνισθούν επί ίσοις όροις τις τρίτες χώρες, και επιμένει στην ανάγκη για αυστηρότερους εισαγωγικούς ελέγχους στα σύνορα και την ενίσχυση των ελέγχων στις συνθήκες παραγωγής και εμπορίας που πραγματοποιούνται από το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η συμμόρφωση προς τα πρότυπα της ΕΕ·

11.

τονίζει την ανάγκη, σε σχέση με τις εισαγωγές, για αυστηρή συμμόρφωση στους κανόνες καταγωγής και στους μηχανισμούς για την πρόληψη του τριγωνικού εμπορίου·

12.

παροτρύνει την Επιτροπή να προωθήσει με πνεύμα πρωτοβουλίας τα επιθετικά συμφέροντα της ΕΕ στον τομέα της γεωργίας και να διευκολύνει την πρόσβαση στις αγορές των τρίτων χωρών για τα ευρωπαϊκά προϊόντα, δεδομένου του ευρέος εξαγωγικού δυναμικού και του δυναμικού σταθεροποίησης των διεθνών αγορών που διαθέτουν τα υψηλής ποιότητας γεωργικά είδη διατροφής της ΕΕ· υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, την ανάγκη ενίσχυσης των προγραμμάτων προώθησης· επισημαίνει ότι τα μέτρα αυτά είναι συμβατά με τον ΠΟΕ, εφόσον εμπίπτουν στο «πράσινο κουτί»·

13.

διαπιστώνει ότι οι άκρως απόκεντρες περιφέρειες (ΑΑΠ) αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του εδάφους της Ένωσης και εφαρμόζεται σε αυτές το σύνολο των εμπορικών συμφωνιών· υπογραμμίζει ότι οι χαμηλότεροι τελωνειακοί δασμοί συνιστούν απειλή για τις εύθραυστες οικονομίες των ΑΑΠ, οι οποίες βασίζονται κυρίως στη γεωργία και την παραγωγή προϊόντων παρόμοιων με εκείνα που παράγουν, μεταξύ άλλων, οι χώρες εταίροι της Λατινικής Αμερικής· υπενθυμίζει ότι το άρθρο 349 της ΣΛΕΕ επιτρέπει την προσαρμογή των πολιτικών της ΕΕ στην ιδιαίτερη γεωγραφική και οικονομική πραγματικότητα των εν λόγω περιφερειών· καλεί, ως εκ τούτου. την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των άκρως απόκεντρων περιφερειών στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, ώστε να μην υπονομευθεί η ανάπτυξή τους·

14.

θεωρεί ότι, σε μια προσπάθεια να διασφαλίσει ένα επιτυχές αποτέλεσμα στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα της Ντόχα, η ΕΕ προέβη σε μια εξαιρετικά γενναιόδωρη προσφορά, η οποία δεν μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω, για τη γεωργία, αλλά ότι δεν ανταποδόθηκε μέχρι σήμερα με ισοδύναμο επίπεδο φιλοδοξίας από άλλες ανεπτυγμένες και προηγμένες αναπτυσσόμενες χώρες·

15.

υπενθυμίζει ότι η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ το 2003 και ο έλεγχος υγείας της ΚΓΠ το 2008 απέδειξαν τη σοβαρότητα των δεσμεύσεων της ΕΕ για μεταρρύθμιση προλαμβάνοντας τα πιθανά αποτελέσματα του Γύρου της Ντόχα, ενώ ισοδύναμες παραχωρήσεις αναμένονται ακόμα από τους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ·

16.

καλεί την Επιτροπή να συμμορφωθεί αυστηρά στη διαπραγματευτική της εντολή που έλαβε από το Συμβούλιο, η οποία ορίζει ως το όριο της δράσης της την πλέον πρόσφατη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ, υπό την προϋπόθεση ότι θα εξασφαλισθούν ισοδύναμες παραχωρήσεις από τους εμπορικούς της εταίρους· της ζητεί να αποφύγει να υποβάλει οιεσδήποτε προτάσεις που θα προκαθόριζαν τις αποφάσεις για το μέλλον της ΚΓΠ μετά το 2013·

17.

τονίζει το ρόλο των παραμέτρων μη εμπορικού χαρακτήρα στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα της Ντόχα. είναι της άποψης ότι, στις διαπραγματεύσεις του γεωργικού τομέα, θα πρέπει να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της οικονομικής διάστασης του εμπορίου και των μη οικονομικών αξιών, όπως κοινωνικές αξίες, περιβαλλοντικές ανησυχίες, ανθρώπινη υγεία και υγεία και καλή μεταχείριση των ζώων·

18.

εκφράζει την απογοήτευσή του για την απουσία προόδου όσον αφορά την σύσταση πολυμερούς μητρώου για τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά καθώς και για την επέκταση της προστασίας των γεωγραφικών ενδείξεων σε όλα τα αγροτικά προϊόντα· υπενθυμίζει ότι τα στοιχεία αυτά αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για ένα ισορροπημένο αποτέλεσμα στις αγροτικές διαπραγματεύσεις· εμμένει στην ανάγκη να προαχθούν περαιτέρω σε πολυμερές και διμερές επίπεδο οι κατευθυντήριες αρχές της ευρωπαϊκής πολιτικής σχετικά με την ποιότητα των γεωργικών προϊόντων·

19.

υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει ήδη μειώσει σημαντικά την εγχώρια στήριξη που στρεβλώνει το εμπόριο και ζητεί να αναληφθούν σαφείς δεσμεύσεις προκειμένου να πράξουν το ίδιο οι άλλοι εμπορικοί εταίροι·

20.

υπενθυμίζει τη δέσμευση των μελών του ΠΟΕ κατά τη διάρκεια της υπουργικής διάσκεψης στο Χονγκ Κονγκ το 2005 για την κατάργηση όλων των μορφών εξαγωγικών επιδοτήσεων παράλληλα με την επιβολή πειθαρχιών σε όλα τα εξαγωγικά μέτρα με ισοδύναμο αποτέλεσμα, κυρίως δε εξαγωγικές πιστώσεις, γεωργικές κρατικές εμπορικές επιχειρήσεις και τη ρύθμιση της επισιτιστικής βοήθειας·

21.

θεωρεί ότι η γενική μείωση στους τελωνειακούς δασμούς θα πρέπει να αξιολογείται υπό το πρίσμα της προσφοράς της ΕΕ σχετικά με τους πυλώνες της εγχώριας στήριξης και του εξαγωγικού ανταγωνισμού, και θα πρέπει να εξαρτάται από τη δυνατότητα τήρησης της ειδικής ρήτρας διασφάλισης, από ειδική εξαίρεση από τους κανόνες απλοποίησης των δασμών και από επαρκή ευελιξία στον τύπο των δασμολογικών περικοπών και στον ορισμό των ευαίσθητων προϊόντων· είναι της γνώμης ότι ο προτεινόμενος μηχανισμός για τον ορισμό των ευαίσθητων προϊόντων μοιραία υπονομεύεται από την υποχρέωση να επιτευχθεί μια σημαντική επέκταση των δασμολογικών ποσοστώσεων·

22.

τονίζει την ανάγκη τήρησης της αρχής της «ενιαίας δέσμευσης» στις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ για το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα της Ντόχα· επισημαίνει ότι, εδώ και αρκετό καιρό, οι διαπραγματεύσεις παρουσιάζουν την τάση να εστιάζουν σε περιορισμένο φάσμα τομέων διαπραγμάτευσης, συμπεριλαμβανομένης της γεωργίας, στην οποία η ΕΕ έχει μείζονα αμυντικά συμφέροντα, ενώ επιτυγχάνεται σχετικά μικρή πρόοδος σε άλλους τομείς διαπραγμάτευσης, πράγμα που απειλεί να υπονομεύσει τη διαπραγματευτική θέση της ΕΕ· τονίζει, επιπλέον, ότι τούτο δυσκολεύει την αποτίμηση του Γύρου στο σύνολό του·

23.

επιβεβαιώνει εκ νέου ότι θα πρέπει δικαίως να επιτραπεί στις αναπτυσσόμενες χώρες να θεσπίσουν πολιτικές που δημιουργούν εγχώρια υπεραξία·

24.

υπογραμμίζει ότι η αστάθεια των τιμών έχει επιδεινώσει τα προβλήματα υποσιτισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως παρατηρεί ο FAO, και ότι η ακόμη μεγαλύτερη ελευθέρωση του παγκόσμιου εμπορίου γεωργικών προϊόντων, η οποία ενθαρρύνθηκε από τις συμφωνίες του ΠΟΕ, δεν κατέστησε έως τώρα δυνατή την εξάλειψη της απειλής της πείνας στον κόσμο· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ οφείλει, μεταξύ άλλων, να συμβάλει στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια·

25.

σημειώνει ότι η συμφωνία για το εμπόριο μπανάνας διευθετεί την επί 20 έτη πλέον πολυσύνθετη από τεχνική άποψη, πολιτικά ευαίσθητη και σημαντική εμπορική διαφορά στα πλαίσια του ΠΟΕ, αποτελεί σημαντικό βήμα προς την εδραίωση ενός βάσει κανόνων πολυμερούς συστήματος εμπορικών συναλλαγών, και ταυτοχρόνως θα μπορούσε να συμβάλει αποφασιστικά στην επίλυση θεμάτων που σχετίζονται με τα τροπικά προϊόντα και τις προτιμήσεις στις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ·

26.

καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε η επίλυση της διαφοράς για τις ορμόνες στα βοοειδή να επιτρέψει την αναστολή των κυρώσεων σε βάρος των προϊόντων της ΕΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι εισαγωγές βοείου κρέατος στην ΕΕ θα συμμορφώνονται στις απαιτήσεις της ΕΕ·

27.

θεωρεί, σε σχέση με τη διαφορά για τα «χλωριωμένα πουλερικά», ότι η εισαγωγή τέτοιων προϊόντων στην ΕΕ θα ήταν αντίθετη στο αίτημα της κοινής γνώμης της ΕΕ για ασφαλή προϊόντα, καθώς και στις ίδιες τις αρχές του ευρωπαϊκού προτύπου διατροφής·

28.

ζητεί από την Επιτροπή να υπερασπισθεί με δυναμισμό το καθεστώς της ΕΕ για τη χορήγηση άδειας και την εμπορία γενετικά τροποποιημένων οργανισμών έναντι των προκλήσεων στα πλαίσια του ΠΟΕ·

29.

πιστεύει ότι η επίτευξη της ολοκλήρωσης των πολυμερών διαπραγματεύσεων πρέπει να συνιστά προτεραιότητα για την ΕΕ· πιστεύει ότι οι διμερείς εμπορικές συμφωνίες πρέπει να συμπληρώνουν τις πολυμερείς διεργασίες μέσω του σεβασμού των ισότιμων συνθηκών εργασίας, των κοινών περιβαλλοντικών κανόνων και προτύπων ασφάλειας των τροφίμων που ισχύουν ήδη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να αποφεύγουν την προώθηση αποκλειστικά προγραμμάτων βιώσιμης ανάπτυξης· υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει ουσιαστικά επιθετικά συμφέροντα στη γεωργία, ιδίως όσον αφορά τα υψηλής ποιότητας μεταποιημένα προϊόντα· πιστεύει ότι οι διμερείς εμπορικές συμφωνίες με μείζονες εμπορικούς εταίρους μπορούν να προωθούν επιτυχώς τα εξαγωγικά συμφέροντα του τομέα των γεωργικών ειδών διατροφής της ΕΕ παρέχοντας ουσιαστικά οικονομικά οφέλη·

30.

ζητεί οι εισαγωγές γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ να παρέχουν στους Ευρωπαίους καταναλωτές τις ίδιες εγγυήσεις από άποψη προστασίας των καταναλωτών, καλής μεταχείρισης των ζώων, προστασίας του περιβάλλοντος καθώς και ελάχιστα κοινωνικά πρότυπα όπως εκείνα που παρέχονται από τις ευρωπαϊκές μεθόδους παραγωγής, και εφιστά την προσοχή στη σταθερή στάση του Κοινοβουλίου στο θέμα αυτό· ζητεί, ωστόσο, από την Επιτροπή να συμπεριλάβει ρήτρες στις διμερείς εμπορικές συμφωνίες οι οποίες θα υποχρεώνουν τις τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες υγειονομικές και φυτοϋγειονομικές προϋποθέσεις που απαιτούνται από τους Ευρωπαίους παραγωγούς· θεωρεί ότι τέτοιες συμφωνίες θα πρέπει να προβλέπουν τουλάχιστον την συμμόρφωση προς διεθνείς υποχρεώσεις και πρότυπα·

31.

τονίζει ότι προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο της «διπλής πληρωμής» – πρώτα σε διμερές και στη συνέχεια σε πολυμερές επίπεδο – θα πρέπει να υποστηριχθεί η έννοια μιας «συμφωνίας ενιαίου προϋπολογισμού», βάσει της οποίας οι παραχωρήσεις σε διμερείς συμφωνίες θα συνδέονται με το τελικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων της Ντόχα·

32.

τονίζει τη σημασία της αυστηρής εφαρμογής των προτιμησιακών κανόνων καταγωγής· ζητεί την επανεξέταση όλων των εμπορικών προτιμήσεων τις οποίες έχει παράσχει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε κράτη με αναδυόμενες οικονομίες, τα οποία είναι μέλη της Ομάδας G-20·

33.

φρονεί ότι θα πρέπει να θεσπισθούν περιορισμοί για την αποτροπή παράτυπων πρακτικών στο εμπόριο γεωργικών προϊόντων διατροφής, όπως το τριγωνικό εμπόριο, στο πλαίσιο του οποίου μια χώρα εξάγει την παραγωγή της στην ΕΕ, επωφελούμενη από τις προτιμήσεις πρόσβασης στην αγορά της ΕΕ και στη συνέχεια εξυπηρετεί τις δικές της ανάγκες, εισάγοντας τα προϊόντα από το εξωτερικό· θεωρεί ότι, προκειμένου να προληφθούν παρατυπίες αυτού του είδους, οι παραχωρήσεις της ΕΕ όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά, τις οποίες προσφέρει η ΕΕ στο πλαίσιο εμπορικών συμφωνιών που συνάπτονται με τρίτες χώρες δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις πραγματικές παραγωγικές και εξαγωγικές ικανότητες των ενδιαφερόμενων χωρών·

34.

καλεί την Επιτροπή να υπερασπιστεί σθεναρά τη συμπερίληψη των γεωγραφικών ενδείξεων (ΓΕ) ως ένα ουσιώδες μέρος της εμπορικής συμφωνίας καταπολέμησης της παραποίησης (ACTA)· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, στο πλαίσιο εμπορικών διαπραγματεύσεων εν εξελίξει ή που ολοκληρώθηκαν πρόσφατα, μόνο ένας «συνοπτικός κατάλογος» των γεωγραφικών ενδείξεων της ΕΕ προστατεύεται από τους εμπορικούς μας εταίρους· τονίζει ότι, σύμφωνα με τη στρατηγική «Η Ευρώπη στον κόσμο», οι διμερείς συμφωνίες οφείλουν να διασφαλίσουν ενισχυμένη διεθνή προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων μέσω διατάξεων του τύπου «ΠΟΕ+»· τονίζει την ανάγκη για ορθή και διαφανή διαδικασία διαβούλευσης όλων των ενδιαφερομένων μερών, ιδίως στο Κοινοβούλιο και στην Επιτροπή·

35.

υπενθυμίζει ότι η Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών με την Νότιο Κορέα επέτρεψε την αναγνώριση σημαντικού αριθμού ΓΕ· ζητεί να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση σε μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες· επισημαίνει ότι η προστασία και η αναγνώριση των ΓΕ σε τρίτες χώρες είναι δυνητικά τεράστιας αξίας για τον τομέα γεωργικών ειδών διατροφής της ΕΕ·

36.

επισημαίνει ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-Νότιας Κορέας θα απαλλάξει τους εξαγωγείς της ΕΕ από την ετήσια δασμολογική επιβάρυνση ύψους 380 εκατομμυρίων EUR, με την κατάργηση των δασμών στο 99 % των αγροτικών εξαγωγών της ΕΕ·

37.

ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι οι εμπορικές συμφωνίες δεν θα υπονομεύουν το σύστημα τιμών εισόδου της ΕΕ για τα οπωροκηπευτικά, ενώ θα διατηρούν τα υφιστάμενα χρονοδιαγράμματα εισαγωγών· παροτρύνει, ωστόσο, την Επιτροπή να προβεί, το ταχύτερο δυνατό, στις απαραίτητες τροποποιήσεις προκειμένου να βελτιωθεί η λειτουργία του συστήματος·

38.

τονίζει, συγκεκριμένα, ότι το περίπλοκο σύστημα των τιμών εισόδου που εφαρμόζεται στις εισαγωγές τομάτας από το Μαρόκο δημιουργεί προβλήματα· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να προβεί πάραυτα στις απαραίτητες τροποποιήσεις·

39.

εκφράζει τη σοβαρή του ανησυχία για τη συμφωνία ΕΕ-Μαρόκου· τονίζει ότι, ενώ οι ευρωπαϊκές αγορές έχουν ανοίξει σχεδόν ολοκληρωτικά στις εισαγωγές από το Μαρόκο, εξακολουθεί να υπάρχει ποσόστωση στις εξαγωγές από την ΕΕ για ορισμένα αγροτικά προϊόντα, μεταξύ δε αυτών συμπεριλαμβάνονται σημαντικά προϊόντα όπως τα μηλοειδή·

40.

εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι κατά τις διαπραγματεύσεις του κεφαλαίου γεωργίας της συμφωνίας σύνδεσης με το Μαρόκο, δεν δόθηκαν εγγυήσεις όσον αφορά την τήρηση τόσο των προτιμησιακών εισαγωγικών ποσοστώσεων όσο και των τιμών εισόδου που εφαρμόζονται στις εξαγωγές του Μαρόκου·

41.

καλεί την Επιτροπή να τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει όσον αφορά τον ευρωπαϊκό τομέα ζάχαρης και να θέσει τέρμα στις συστηματικές παραχωρήσεις σχετικά με τη ζάχαρη στις διμερείς και πολυμερείς εμπορικές διαπραγματεύσεις· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, τις πρωτοβουλίες του τομέα της ζάχαρης, οι οποίες έχουν αυξήσει την ανταγωνιστικότητά του βελτιώνοντας παράλληλα την από περιβαλλοντικής πλευράς βιωσιμότητά του και συμβάλλοντας στην αναπτυξιακή θεματολογία της ΕΕ με τις προτιμήσεις που δίδονται στα κράτη ΑΚΕ και τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ)·

42.

επισημαίνει ότι τυχόν πρόσθετες διμερείς παραχωρήσεις πρόσβασης στην αγορά ζάχαρης της ΕΕ που δίδονται στις τρίτες χώρες (για παράδειγμα χώρες της Λατινικής Αμερικής και την Ουκρανία) θα αποσταθεροποιήσουν την αγορά ζάχαρης της ΕΕ και θα προκαλέσουν διάβρωση των προτιμησιακών συμφωνιών με τις ΛΑΧ και τις χώρες ΑΚΕ· είναι ακόμη δε περισσότερο ανήσυχο λόγω του γεγονότος ότι οι παραχωρήσεις αυτές, όταν χορηγούνται σε καθαρά εισαγωγικές χώρες, ενθαρρύνουν τη χρήση μηχανισμών ανταλλαγής· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να αποκλείει τη ζάχαρη και τα παράγωγα προϊόντα της ζάχαρης, μεταξύ αυτών την αιθανόλη, από το πλαίσιο των διμερών διαπραγματεύσεων·

43.

καλεί την Επιτροπή να επαγρυπνά κατά της παράκαμψης εισαγωγικών δασμών για την αιθανόλη, εφόσον συνεχώς αυξανόμενες ποσότητες αιθανόλης εισέρχονται τώρα στην ΕΕ υπό μορφή μιγμάτων με πολύ χαμηλό εισαγωγικό δασμό·

44.

καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει τη χορήγηση συμμετρικών δασμολογικών παραχωρήσεων στο πλαίσιο συμφωνιών ζωνών ελεύθερων συναλλαγών που συνάπτει η ΕΕ με χώρες με σημαντικές ικανότητες παραγωγής και εξαγωγής γεωργικών προϊόντων, όπως π.χ. η Mercosur·

45.

σημειώνει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων σχετικά με τη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Mercosur – συμφωνία υψίστης σημασίας η οποία αφορά 700 εκατομμύρια ανθρώπους και που θα μπορούσε να αποτελέσει παγκοσμίως την πλέον φιλόδοξη διπεριφερειακή συμφωνία – και συνεπώς τονίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να μετέχει εκ του σύνεγγυς σε όλα τα στάδια των διαπραγματεύσεων·

46.

θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι η Επιτροπή επανέλαβε τις διαπραγματεύσεις με τις χώρες της Mercosur χωρίς να δημοσιοποιήσει λεπτομερή εκτίμηση του αντικτύπου και χωρίς να δεσμευθεί σε πραγματική πολιτική συζήτηση με το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο· ζητεί να πραγματοποιηθεί και να τεθεί σε συζήτηση μελέτη επιπτώσεων των εν λόγω διαπραγματεύσεων στους διαφόρους τομείς γεωργικής παραγωγής και στις ευρωπαϊκές περιφέρειες, πριν από οιαδήποτε ανταλλαγή δασμολογικών προσφορών μεταξύ της Ένωσης και της Mercosur· υπενθυμίζει ότι, λόγω των επιπτώσεων στην γεωργία των διαπραγματεύσεων αυτών, θα πρέπει απαραιτήτως να γίνει η σύνδεση με το Γύρο της Ντόχα· καλεί ως εκ τούτου την Επιτροπή να μην περατώσει τις διαπραγματεύσεις με τη Mercosur παρά μόνο μετά τη λήξη του Γύρου του ΠΟΕ, όπως το ορίζει η εντολή της· καλεί την Επιτροπή να ενημερώνει δεόντως το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο για τις εξελίξεις των διαπραγματεύσεων με τη Mercosur και στο μέλλον να ενημερώνει το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο πριν από την έναρξη τέτοιων εμπορικών διαπραγματεύσεων·

47.

ανησυχεί βαθιά για τις επιπτώσεις για τον γεωργικό τομέα της ΕΕ στο σύνολό του από μια πιθανή συμφωνία σύνδεσης με την Mercosur, δεδομένου του αιτήματος της Mercosur, τον Μάρτιο 2006, για πρόσβαση στην αγορά γεωργικών προϊόντων της ΕΕ, αίτημα το οποίο επεκτάθηκε πολύ πέραν της ήδη σημαντικής προσφοράς της ΕΕ το 2004· θεωρεί, ως εκ τούτου, αναγκαία την επανεξέταση των παραχωρήσεων, κατά τρόπον ώστε να προστατευθούν τα συμφέροντα των γεωργών μας·

48.

θεωρεί ότι δεν έχει ληφθεί υπόψη η θέση των νέων κρατών μελών στις διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και της Mercosur βάσει της εντολής που συμφωνήθηκε από το Συμβούλιο το 1999·

49.

επισημαίνει ότι οι αγροτικές επιχειρήσεις στις χώρες της Mercosur έχουν πολύ χαμηλότερο κόστος παραγωγής, συμπεριλαμβανομένης της γης, του εργατικού δυναμικού και λοιπών δαπανών κεφαλαίου, και ότι οι παραγωγοί της Μercosur δεν οφείλουν να ανταποκριθούν στα ίδια υψηλά πρότυπα με τους παραγωγούς της ΕΕ, σχετικά με το περιβάλλον, την καλή μεταχείριση των ζώων, την ασφάλεια των τροφίμων και τα φυτοϋγειονομικά μέτρα· τονίζει ότι μια ισορροπημένη έκβαση για αμφότερα τα μέρη πρέπει να επιτευχθεί, διασφαλίζοντας ότι στις διαπραγματεύσεις θα λαμβάνονται πλήρως υπόψη οι συνέπειες και ο αντίκτυπος της συμφωνίας, ιδίως οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει αξιολόγηση αντικτύπου όσον αφορά τις συνέπειες μιας τέτοιας συμφωνίας στον γεωργικό τομέα·

50.

Είναι της γνώμης ότι το επίπεδο ενοποίησης της αγοράς στην τελωνειακή ένωση της Mercosur είναι επί του παρόντος ανεπαρκές προκειμένου να εξασφαλίσει την κατάλληλη κυκλοφορία των εισαγόμενων προϊόντων εντός της περιοχής· κρίνει ότι μια συμφωνία δεν θα απέφερε πραγματικά οφέλη χωρίς διατάξεις που να εξασφαλίζουν μια πραγματική και πλήρη κυκλοφορία των γεωργικών προϊόντων στη ζώνη της Mercosur·

51.

εκφράζει την απογοήτευσή του για τις πρόσφατες δασμολογικές παραχωρήσεις που χορηγήθηκαν από την Επιτροπή προς τις χώρες που εξάγουν μπανάνα στην ΕΕ· ζητεί αναθεώρηση των ενισχύσεων που λαμβάνουν οι ευρωπαίοι παραγωγοί στα πλαίσια των προγραμμάτων στήριξης προς τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες (POSEI) προκειμένου να αποζημιωθούν για τις συνέπειες που θα έχει αυτή η μείωση των δασμών στις τιμές αγοράς της ΕΕ· πιστεύει ότι σε παρόμοιες διαπραγματεύσεις στο μέλλον πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα των παραγωγών της Κοινότητας και των παραγωγών των χωρών ΑΚΕ, ώστε να μην υπονομεύονται οι τομείς αυτοί, από τους οποίους προκύπτουν πολλές θέσεις εργασίας·

52.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι σειρά εκθέσεων του Γραφείου Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων επισημαίνει την αδυναμία του βοδινού κρέατος της Βραζιλίας να ανταποκριθεί στα πρότυπα παραγωγού και καταναλωτή της ΕΕ όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων, την πιστοποίηση των ζώων και την ιχνηλασιμότητα, τους ελέγχους υγείας των ζώων και ασθενειών·

53.

παρακινεί την Επιτροπή να μελετήσει τις διάφορες εκθέσεις που δημοσίευσε ο εθνικός οργανισμός υγειονομικής επαγρύπνησης της Βραζιλίας (Anvisa), σχετικά με την εκτεταμένη χρήση στη Βραζιλία παρασιτοκτόνων απαγορευμένων στην ΕΕ και τις περισσότερες χώρες του κόσμου, οι οποίες αναφέρονται στους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία που συνεπάγεται αυτή η πρακτική·

54.

εκφράζει τη σοβαρή του ανησυχία για την πολιτική που εφαρμόζει η Αργεντινή, κατά παράβαση των υποχρεώσεών της έναντι του ΠΟΕ, με σκοπό τον περιορισμό των εισαγωγών προϊόντων διατροφής ανταγωνιστικών προς την εγχώρια παραγωγή· τονίζει ότι τα μέτρα αυτά προστίθενται στο σύστημα της Αργεντινής της μη αυτόματης άδειας εισαγωγής, που έχει ήδη αρνητικές συνέπειες για τις εξαγωγές της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να αναλάβει την απαραίτητη δράση ώστε να εξασφαλίσει ότι τα μέτρα αυτά, τα οποία αντιβαίνουν στο πνεύμα διαπραγμάτευσης μιας συμφωνίας ΕΕ-Mercosur, θα καταργηθούν ουσιαστικά·

55.

ανησυχεί για τις παραχωρήσεις που γίνονται στα πλαίσια των ευρωμεσογειακών συμφωνιών, για τα οπωροκηπευτικά· υπενθυμίζει στο πλαίσιο αυτό ότι η συμπληρωματικότητα των εποχιακών παραγωγών μεταξύ των χωρών της νότιας και της βόρειας όχθης της Μεσογείου θα πρέπει να εξακολουθήσει να διέπει την ελευθέρωση των γεωργικών συναλλαγών στο πλαίσιο της Ένωσης για τη Μεσόγειο·

56.

τονίζει ότι, ενώ τα προϊόντα καπνού πρέπει να διέπονται από αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο, η ρύθμιση των συστατικών σε προϊόντα καπνού στην ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο πρέπει να ακολουθεί αναλογική, βάσει εκτίμησης του κινδύνου προσέγγιση, στηριζόμενη σε επιστημονικά στοιχεία· προειδοποιεί κατά τυχόν απαγόρευσης οιουδήποτε συστατικού, μη βασιζόμενης σε επιστημονικά στοιχεία, η οποία θα οδηγήσει ουσιαστικά στην απαγόρευση ευρωπαϊκών παραδοσιακών προϊόντων καπνού με παραδοσιακό χαρμάνι, γεγονός που θα έχει σοβαρές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις για τους καπνοκαλλιεργητές της ΕΕ (των ποικιλιών ανατολικού τύπου και μπέρλεϊ), χωρίς να ωφελείται η δημόσια υγεία·

57.

καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων σχετικά με τις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών με τον Καναδά και την Ουκρανία, να λάβει υπόψη της τα συμφέροντα των πολιτών της ΕΕ, να διατηρήσει τον πνεύμα διαφάνειας και να ενημερώνει τακτικά το Κοινοβούλιο σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων· εκφράζει την αποδοκιμασία του για το γεγονός ότι, μέχρι σήμερα, η Επιτροπή δεν έχει ενημερώσει το Κοινοβούλιο σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ ΕΕ και Καναδά, παρόλο που οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν ήδη τον Οκτώβριο 2009· καλεί την Επιτροπή να ενημερώνει λεπτομερώς το Κοινοβούλιο και τις αρμόδιες επιτροπές σχετικά με κάθε νέο γύρο διαπραγματεύσεων· εκφράζει, επιπλέον, ανησυχία για πιθανές παραχωρήσεις εκ μέρους της Επιτροπής στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, ιδίως στους τομείς του ανοίγματος της αγοράς, των ΓΤΟ, των γαλακτοκομικών προϊόντων, της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και της επισήμανσης της προέλευσης και καλεί την Επιτροπή να μην προβεί σε οιαδήποτε παραχώρηση που θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή γεωργία·

58.

εκφράζει την ανησυχία του για την προοπτική παραχωρήσεων στον τομέα των σιτηρών στις διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία, έχοντας κατά νου ότι η ουκρανική παραγωγή είναι πολύ ανταγωνιστική και ότι η Ουκρανία είναι ήδη ο κύριος χρήστης των ποσοστώσεων σιτηρών μειωμένου δασμού (σίτος και κριθή) οι οποίες έχουν ανοιχθεί για τρίτες χώρες· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να περιορίσει την προσφορά της στον εν λόγω τομέα·

59.

επαναβεβαιώνει τη σημασία του εμπορίου γεωργικών προϊόντων για την οικονομική ανάπτυξη και ελάφρυνση της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες· καλεί την ΕΕ να βοηθήσει τις χώρες ΑΚΕ να προσαρμοστούν στον αυξανόμενο παγκόσμιο ανταγωνισμό·

60.

καλεί την Επιτροπή να λάβει δεόντως υπόψη το παρόν ψήφισμα κατά την εκπόνηση και την εφαρμογή της μελλοντικής εμπορικής στρατηγικής της·

61.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

7.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 199/58

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 18ης Νοεμβρίου 2010 με τίτλο «Η ΚΓΠ με ορίζοντα το 2020: η αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων όσον αφορά τη διατροφή, τους φυσικούς πόρους και το έδαφος» (COM(2010)0672),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 16ης Ιουλίου 2010 με τίτλο «Οδικός χάρτης ΜΣΕ 2: Έγγραφο στρατηγικής για τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες για την περίοδο 2010-2015» (COM(2010)0384),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση 93/355/ΕΟΚ (1) του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 1993 για τη σύναψη κοινής δήλωσης προθέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής σχετικά με ορισμένους ελαιούχους σπόρους στο πλαίσιο της GATT, με την οποία εγκρίθηκε η συμφωνία του Blair House για τον καθορισμό ανώτατου ορίου επί της παραγωγής καλλιεργειών ελαιούχων σπόρων και πρωτεϊνούχων καλλιεργειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και επί των ειδικών δεσμών για τις εν λόγω καλλιέργειες,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του Νοεμβρίου 2009 που υπέβαλε στην Επιτροπή η εταιρεία συμβούλων «LMC International» με τίτλο «Αξιολόγηση των μέτρων που εφαρμόζονται στον τομέα των πρωτεϊνούχων καλλιεργειών στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής» (2),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1431/82 (3) και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1251/1999 (4) του Συμβουλίου περί ειδικών μέτρων για τον τομέα των πρωτεϊνούχων καλλιεργειών και περί καθορισμού μέγιστης εγγυημένης έκτασης, τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1782/2003 (5) του Συμβουλίου και τα άρθρα 76 έως 78 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009 (6) του Συμβουλίου που προβλέπουν τη σταδιακή κατάργηση καθεστώτων ειδικής στήριξης για τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες, καθώς και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1121/2009 (7) της Επιτροπής για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής σχετικά με την πριμοδότηση πρωτεϊνούχων καλλιεργειών,

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 767/2009 (8) σχετικά με τη διάθεση στην αγορά και τη χρήση ζωοτροφών,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 68 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009 του Συμβουλίου, το οποίο παρέχει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να χορηγούν ειδική στήριξη για πρωτεϊνούχες καλλιέργειες στην επικράτειά τους, και το οποίο εφαρμόζεται ειδικότερα από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Πολωνία και τη Φινλανδία,

—

έχοντας υπόψη τη μελέτη που εξέδωσε το 2007 η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο μη εγκεκριμένων ΓΤΟ στις εισαγωγές ζωοτροφών της ΕΕ και στην κτηνοτροφική παραγωγή,

—

έχοντας υπόψη τις συστάσεις σχετικά με τον ρόλο της έρευνας και των τοπικών γνώσεων –περιλαμβανομένου του ρόλου των οσπριοειδών πρωτεϊνούχων φυτών– όπως διατυπώνονται στην έκθεση της διεθνούς αξιολόγησης της γεωργικής γνώσης, επιστήμης και τεχνολογίας (IAASTD) σχετικά με τον παγκόσμιο επισιτιστικό εφοδιασμό, η οποία εκπονήθηκε από το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη, τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και την Παγκόσμια Τράπεζα,

—

έχοντας υπόψη τις μελέτες οι οποίες ανατέθηκαν από την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του εργαστηρίου που διοργανώθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2010,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαρτίου 2008 με θέμα «Βιώσιμη γεωργία και βιοαέριο: ανάγκη αναθεώρησης της κοινοτικής νομοθεσίας» (9),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A7-0026/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνολική παραγωγή πρωτεϊνούχων καλλιεργειών στην ΕΕ καταλαμβάνει επί του παρόντος μόνο το 3 % των αρόσιμων γαιών της Ένωσης και προσφέρει μόνο το 30 % των πρωτεϊνούχων καλλιεργειών που καταναλώνονται υπό τη μορφή ζωοτροφών στην ΕΕ, ενώ η εν λόγω έλλειψη παρουσιάζει ανοδική τάση κατά την τελευταία δεκαετία,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη βρίσκονται από έτος σε έτος όλο και περισσότερες γεωργικές εκτάσεις υπό αγρανάπαυση, με αποτέλεσμα να χάνεται το παραγωγικό τους δυναμικό,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η σημαντική έλλειψη στην παραγωγή πρωτεϊνούχων καλλιεργειών ανάγεται, ιστορικά, σε προγενέστερες συναφθείσες διεθνείς εμπορικές συμφωνίες, ιδίως με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες επέτρεψαν στην ΕΕ να προστατεύσει την παραγωγή σιτηρών της, με αντάλλαγμα την καθιέρωση αδασμολόγητων εισαγωγών πρωτεϊνούχων φυτών και ελαιούχων σπόρων προς την ΕΕ (GATT και συμφωνία του Blair House του 1992), λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο σχετίζεται με την επίτευξη σημαντικής προόδου όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της παραγωγής πρωτεϊνούχων καλλιεργειών και τη χρήση νέων τεχνολογιών εκτός της ΕΕ, που έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ανταγωνιστικού μειονεκτήματος για τους γεωργούς της ΕΕ, οι οποίοι θεωρούν την παραγωγή πρωτεϊνούχων καλλιεργειών μη ελκυστική από οικονομική άποψη,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 70 % (42 εκατομμύρια τόνοι το 2009) των πρωτεϊνούχων φυτικών πρώτων υλών και ιδιαίτερα της σόγιας, που αποτελούν προϊόντα εισαγωγής, κυρίως από τη Βραζιλία, την Αργεντινή και τις ΗΠΑ, και ότι σχεδόν το 60 % αυτών των εισαγωγών (26 εκατομμύρια τόνοι) είναι υποπροϊόντα που προέρχονται από την παραγωγή φυτικών ελαίων και χρησιμοποιούνται ως άλευρα και ιδιαίτερα ως άλευρα σόγιας, για την παρασκευή ζωοτροφών,

Ε.

επισημαίνοντας ότι, λόγω της μικρής ποσότητας της παραγωγής, μόνον 2 εκατομμύρια τόνοι πρωτεϊνούχων καλλιεργειών καταναλώνονται κατ' έτος από την ευρωπαϊκή βιομηχανία σύνθετων ζωοτροφών, ενώ εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να καταναλώνονται περίπου 20 εκατομμύρια τόνους κατ' έτος,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανωτέρω εισαγωγές αντιστοιχούν σε 20 εκατομμύρια εκτάρια καλλιεργούμενων εκτάσεων εκτός της ΕΕ ή σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10 % των αρόσιμων γαιών στην ΕΕ, και ότι τα προϊόντα αυτά δεν υπόκεινται στους ίδιους περιορισμούς από περιβαλλοντική και υγειονομική άποψη ούτε στις ίδιες ρυθμίσεις για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς με τα ευρωπαϊκά προϊόντα,

Ζ.

επισημαίνοντας ότι η εμφάνιση νέων πελατών για τους προμηθευτές της Νότιας Αμερικής, και συγκεκριμένα η Κίνα, με μικρότερες απαιτήσεις σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση ως προς τις συνθήκες παραγωγής και μία ελάχιστα διαφανή στρατηγική εφοδιασμού, ενδέχεται να διαταράξει μεσοπρόθεσμα την σταθερότητα των αγορών και τον εφοδιασμό της Ένωσης,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κτηνοτροφικός τομέας της ΕΕ είναι εξαιρετικά ευαίσθητος στην αστάθεια των τιμών και στις στρεβλώσεις του εμπορίου και εξαρτάται από τις εισαγωγές οικονομικά προσιτών και υψηλής ποιότητας πρωτεϊνών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανταγωνιστικότητα του τομέα υπονομεύεται από το πρόσθετο κόστος των εισαγωγών πρωτεϊνών για ζωοτροφές που προκύπτει από την έλλειψη τεχνικής λύσης σε επίπεδο ΕΕ για τη σημερινή πολιτική της μηδενικής ανοχής έναντι της παρουσίας μικρών ποσοτήτων μη εγκεκριμένων ΓΤΟ,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανεπαρκείς εισαγωγές σόγιας και αραβοσίτου δημιουργούν επιπλέον οικονομική επιβάρυνσης για τους τομείς της κτηνοτροφίας και των ζωοτροφών της ΕΕ και θέτουν σε κίνδυνο την οικονομική βιωσιμότητα της εγχώριας παραγωγής κρέατος,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως συνέπεια του χαμηλού ποσοστού παραγωγής οσπριοειδών ειδών χορτονομής (μηδική, τριφύλλι, ονοβρυχίς …) και σπόρων (κτηνοτροφικά πίσα, σόγια, λούπινα, λαθούρια, βίκια …) στην ΕΕ, ο αριθμός των ερευνητικών προγραμμάτων σχετικά με τις φυτικές πρωτεΐνες που βρίσκονται εν εξελίξει στην ΕΕ, έχει μειωθεί από 50 το 1980 σε 15 το 2010, η δε κατάρτιση και η απόκτηση πρακτικής πείρας στον τομέα της εγχώριας παραγωγής πρωτεϊνούχων καλλιεργειών έχει παραμεληθεί, με αποτέλεσμα χαμηλό επίπεδο καινοτομίας και περιφερειακά προσαρμοσμένης παραγωγής ελαιοσπόρων στην ΕΕ,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους σπόρους σόγιας και τον αραβόσιτο που εισάγονται από τρίτες χώρες και οποιαδήποτε διακοπή της προμήθειας αυτών των προϊόντων λόγω της παρουσίας ελάχιστων ποσοτήτων μη εγκεκριμένων ΓΤΟ έχει ιδιαίτερα δαπανηρό αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή βιομηχανία ζωοτροφών,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μία πολιτική έρευνας δεν έχει προοπτικές επιτυχίας παρά μόνον εάν αναλαμβάνει μεσοπρόθεσμες έως μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις, πράγμα που σήμερα δεν συμβαίνει για τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι θα μπορούσαν να μείνουν ανεκμετάλλευτες οι γνώσεις των γεωργών όσον αφορά τις βιώσιμες πρακτικές που συνδέουν τη φυτική και κτηνοτροφική παραγωγή μέσω μιας ισόρροπης αμειψισποράς και μιας κατάλληλης χρήσης χορτολιβαδικών εκτάσεων, και ότι, εξ άλλου, η ποιότητα των εγχώριων πρωτεϊνούχων καλλιεργειών δεν προσφέρει την ποιότητα των σύνθετων ζωοτροφών που απαιτείται στους διάφορους τομείς ζωικής παραγωγής,

ΙΔ.

επισημαίνοντας ότι προκειμένου οι πρωτεϊνούχες καλλιέργειες να περιληφθούν μόνιμα στα συστήματα καλλιέργειας, τα προερχόμενα από αυτές εισοδήματα πρέπει βραχυπρόθεσμα να βελτιωθούν, και μάλιστα μέσω ειδικής υποστήριξης στο πλαίσιο της ΚΑΠ,

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επανεξισορρόπηση της προσφοράς και της κατανάλωσης σιτηρών, πρωτεϊνών και ελαιούχων σπόρων στην ΕΕ θα μπορούσε να αποφέρει μείζονα οικονομικά οφέλη για τους γεωργούς και τη βιομηχανία τροφίμων και ζωοτροφών, αλλά και να επιφέρει βελτιώσεις όσον αφορά την ποικιλία των υγιεινών τροφίμων υψηλής ποιότητας για τους καταναλωτές, υπό την προϋπόθεση ότι το πολιτικό πλαίσιο για την επικείμενη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ ανταποκρίνεται πλήρως στις νέες προκλήσεις που επισημαίνονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής,

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να αξιοποιηθούν όλες οι ευκαιρίες που προσφέρουν τα διάφορα μέτρα προώθησης για την προώθηση της ανθρώπινης κατανάλωσης δημητριακών, πρωτεϊνούχων καλλιεργειών και ελαιούχων σπόρων, τα οποία θα πρέπει να προστατεύονται από ένα σύστημα ποιότητας γεωργικών προϊόντων για την προστασία προϊόντων με γεωγραφική ένδειξη ή παραδοσιακών προϊόντων, ως συμβολή στη διατήρηση των τοπικών και περιφερειακών τροφίμων που παράγονται από αυτά τα προϊόντα,

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, η παραγωγή πρωτεϊνούχων καλλιεργειών μπορεί να συμβάλει στον περιορισμό των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέσω της αφομοίωσης του αζώτου και της δέσμευσής του στο έδαφος (που ανέρχεται έως και σε 100 kg N/ha μηνιαίως) και της συνακόλουθης μείωσης της χρήσης συνθετικών λιπασμάτων αζώτου, η θερμική ισχύς των οποίων λόγω του πρωτοξειδίου του αζώτου είναι 310 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του διοξειδίου του άνθρακα,

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα «GL-pro» της ΕΕ επέτρεψε σημαντική μείωση των εκπομπών CO2, της τάξης του 10 έως 15 %, καθώς και μείωση της παραγωγής όζοντος, με την εισαγωγή πρωτεϊνούχων καλλιεργειών στην αμειψισπορά ανά τετραετία,

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά τη γονιμότητα του εδάφους, η αύξηση του ποσοστού πρωτεϊνούχων φυτικών προϊόντων που καλλιεργούνται σε αρόσιμες γαίες στο πλαίσιο συστημάτων ενισχυμένης αμειψισποράς συμβάλλει στην πιο ισόρροπη αποθήκευση θρεπτικών συστατικών, στη μείωση της οξίνισης του εδάφους, στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας σε ασθένειες και στη βελτίωση της δομής του εδάφους (συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης ενεργειακής απόδοσης για τον εδαφικό ψεκασμό), στην μείωση της χρήσης ζιζανιοκτόνων, στην μεγαλύτερη βιοποικιλότητα που ευνοεί την επικονίαση,

Κ.

επισημαίνοντας ότι ο αριθμός των καλλιεργειών μιας αμειψισποράς αποτελεί παράγοντα περιορισμού του κινδύνου εμφάνισης ασθενειών και ζιζανίων και, κατά συνέπεια, της ανάγκης φυτοϋγειονομικών επεμβάσεων, και ότι ένα μεγαλύτερο ποσοστό πρωτεϊνούχων φυτικών προϊόντων που καλλιεργούνται σε αρόσιμες γαίες στο πλαίσιο συστημάτων ενισχυμένης αμειψισποράς, μπορεί να συμβάλει στη μείωση κατά 10 % της κατανάλωσης ενέργειας,

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι όσον αφορά τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, κυρίως η χρήση τους στις οσπριοειδείς καλλιέργειες που προορίζονται για την παραγωγή ζωοτροφών –όπως οι μόνιμες συνδυασμένες καλλιέργειες χορτονομής-τριφυλλιού ή οι συνδυασμένες καλλιέργειες σιτηρών και πρωτεϊνούχων φυτών– και η διαρκής κάλυψη του εδάφους μπορούν να μειώσουν σημαντικά την υπόγεια απορροή θρεπτικών συστατικών, κυρίως νιτρικών και φωσφορικών ενώσεων,

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, από πλευράς γεωργικής βιοποικιλότητας, η εκτεταμένη χρήση πρωτεϊνούχων καλλιεργειών οι οποίες είναι προσαρμοσμένες στις ευρωπαϊκές κλιματικές συνθήκες, όπως το φασόλι, η σόγια, το πίσο, η φακή, το λούπινο, το ρεβίθι, η μηδική/το τριφύλλι, η φακελωτή η αθανασιόφυλλος (Phacelia spp), ο λωτός ο κερατιοφόρος (Lotus corniculatus) και η ονοβρυχίς, θα επιφέρουν αισθητή σταθεροποίηση και θα αυξήσουν την ποικιλία στο σύστημα παραγωγής,

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, στον τομέα της παραγωγής πρωτεϊνών και της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας, πρέπει να επιτευχθεί καλύτερη ισορροπία στην παραγωγή φυτικών και ζωικών πρωτεϊνών, ιδιαίτερα όσον αφορά την ποσότητα ενέργειας, ύδατος και εξωτερικών μέσων που καταναλώνονται επί του παρόντος για την εντατική παραγωγή ζωικών πρωτεϊνών έναντι της παραγωγής πρωτεϊνούχων καλλιεργειών για ανθρώπινη κατανάλωση, δεδομένου ότι η συνολική επισιτιστική ισορροπία πρέπει να παραμείνει το ζητούμενο του προβληματισμού αυτού,

ΚΔ.

επισημαίνοντας ότι πολλές πολιτικές της ΕΕ έχουν επιπτώσεις στο έλλειμμα της παροχής πρωτεϊνών στο πλαίσιο της ΕΕ και ότι η Επιτροπή πρέπει επίσης να αναλύσει τα θέματα της παραγωγής ΓΤΟ εντός και εκτός της ευρωπαϊκής επικράτειας, της ανάπτυξης των βιοκαυσίμων και της επανεκτίμησης της πλήρους απαγόρευσης των ζωικών πρωτεϊνών στην διατροφή των ζώων,

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, πέραν της χρήσης εγχώριων πρωτεϊνούχων καλλιεργειών, η ποιότητα των μη εισαγόμενων σύνθετων ζωοτροφών μπορεί εξίσου να βελτιωθεί μέσω της χρήσης υποπροϊόντων ελαιούχων σπόρων, όπως η σόγια και οι ηλιόσποροι και οι κραμβόσποροι,

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενσωμάτωση ψυχανθών χορτονομής ή σπόρων αντί των εισαγόμενων πρωτεϊνών που αποτελούνται κυρίως από πλακούντες σόγιας μπορεί να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις κτηνοτροφικές μεθόδους και να συμβάλει έτσι στην βελτίωση της ποιότητας των γεωργικών προϊόντων (πέρασμα από τα τυποποιημένα προϊόντα σε πιστοποιημένα προϊόντα με τροποποίηση της συγγραφής υποχρεώσεων) και του εισοδήματος των παραγωγών,

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η απαγόρευση της χρήσης ζωικών πρωτεϊνών σε ζωοτροφές επιβλήθηκε σε συνέχεια της κρίσης της ΣΕΒ, προκειμένου να προληφθεί η περαιτέρω μόλυνση με ΜΣΕ, ότι η εν λόγω απαγόρευση μπορεί να αρθεί μόνο με βάση επιστημονικά στοιχεία και επαρκή μέτρα πρόληψης και ελέγχου, ότι στη βάση των προϋποθέσεων αυτών, θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα χρήσης μεταποιημένων ζωικών πρωτεϊνών από εντόσθια σφαγίων στη διατροφή μονογαστρικών ζώων (χοίρων και πουλερικών), εφόσον τα συστατικά προέρχονται από κρέας που έχει εγκριθεί για ανθρώπινη κατανάλωση και η απαγόρευση της ανακύκλωσης μεταξύ διαφορετικών ειδών και του εξαναγκασμού σε κανιβαλισμό εφαρμόζεται και ελέγχεται πλήρως,

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής, όπως δημοσιεύεται στις 17 Νοεμβρίου 2010, επισημαίνει σαφώς την ανάγκη ενίσχυσης της παραγωγής πρωτεϊνούχων καλλιεργειών στο πλαίσιο ενός ενιαίου συστήματος αμειψισποράς,

ΚΘ.