1.3.2011

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 65/1

---

ΑΝΑΚΟΊΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

ΤΕΧΝΙΚΆ ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΙΚΆ ΣΗΜΕΙΏΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΫ (ΕΚ) αριθ. 689/2008

Δημοσίευση σύμφωνα με το άρθρο 23 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2008, σχετικά με τις εξαγωγές και εισαγωγές επικίνδυνων χημικών προϊόντων

2011/C 65/01

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

1.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

2.	Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΡΟΤΕΡΝΤΑΜ

3.	Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 689/2008

3.1.	Άρθρο 1: ΣΤΟΧΟΙ

3.2.	Άρθρο 2: ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

3.3.	Άρθρο 3: ΟΡΙΣΜΟΙ

3.4.	Άρθρο 4: ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ

3.5.	Άρθρο 5: ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ

3.6.	Άρθρο 6: ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΥΠΟΚΕΙΝΤΑΙ ΣΕ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΞΑΓΩΓΗΣ, ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΜΕ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΥΠΟΚΕΙΝΤΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΜΕ

3.7.	Άρθρο 7: ΔΙΑΒΙΒΑΣΗ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΕΞΑΓΩΓΗΣ ΣΕ ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ

3.8.	Άρθρο 8: ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ

3.9.	Άρθρο 9: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

3.10.

Άρθρο 10: ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΜΕ

3.11.

Άρθρο 11: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΣΜΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΛΗΡΟΥΝ ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΜΕ

3.12.

Άρθρο 12: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

3.13.

Άρθρο 13: ΑΛΛΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ, ΠΛΗΝ ΤΗΣ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΞΑΓΩΓΗΣ

3.14.

Άρθρο 14: ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

3.15.

Άρθρο 15: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΥΠΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΔΙΑΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗΣ

3.16.

Άρθρο 16: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΝ ΤΑ ΕΞΑΓΟΜΕΝΑ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

3.17.

Άρθρο 17: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΩΝ

3.18.

Άρθρο 18: ΚΥΡΩΣΕΙΣ

3.19.

Άρθρο 19: ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

3.20.

Άρθρο 20: ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ

3.21.

Άρθρο 21: ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

3.22.

Άρθρο 22: ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΩΝ

3.23.

Άρθρο 23: ΤΕΧΝΙΚΑ ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ

3.24.

Άρθρο 24: ΕΠΙΤΡΟΠΗ

4.	Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

5.	ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1

Παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2

Παράρτημα ΙΙ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3

Παράρτημα V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4

Διαγράμματα ροής των κυριότερων διαδικασιών

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5

Επισκόπηση των βασικών καθηκόντων που οφείλουν να εκτελούν οι εξαγωγείς προκειμένου να τηρούν τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 689/2008

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6

Κατάλογος συνιστώμενων γλωσσών για την επισήμανση των προϊόντων προς εξαγωγή σε ορισμένες χώρες

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7

Κατάλογος των ορισθεισών εθνικών αρχών στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 8

Κατάλογος των χωρών του ΟΟΣΑ για τις οποίες μπορεί να εφαρμοστεί η εξαίρεση από τη ρητή συναίνεση

ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ

Ο παρών οδηγός δεν εισάγει νέες νομοθετικές διατάξεις. Απηχεί τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται η Επιτροπή τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 689/2008 και τις λοιπές αναφερόμενες νομοθετικές πράξεις. Δεν παρέχει νέα δικαιώματα ούτε επιβάλλει νέες υποχρεώσεις που δεν προβλέπονται στην εν λόγω νομοθεσία. Σημειώνεται ότι, σε κάθε περίπτωση, αρμόδιο για τη δεσμευτική ερμηνεία του ενωσιακού δικαίου είναι το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΑ ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ, ΣΥΝΤΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

ΤΕΣ	Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/ΕΟΚ και 1999/45/ΕΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006
CoP	Διάσκεψη των μερών
ΟΕΑ	Ορισθείσα εθνική αρχή
EDEXIM	Ευρωπαϊκή βάση δεδομένων για τις εξαγωγές και εισαγωγές επικίνδυνων χημικών προϊόντων
ΕΚ	Ευρωπαϊκή Κοινότητα
ΕΟΚ	Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα
ΕΕ	Ευρωπαϊκή Ένωση
FAO	Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών
GHS	Παγκοσμίως εναρμονισμένο σύστημα ταξινόμησης και επισήμανσης των χημικών ουσιών
Δήλωση επικινδυνότητας	Φράση που αποδίδεται σε μια τάξη και κατηγορία κινδύνου και περιγράφει το είδος των κινδύνων που ενέχει μια επικίνδυνη ουσία ή ένα επικίνδυνο μείγμα, συμπεριλαμβανομένου, εφόσον είναι σκόπιμο, του βαθμού του κινδύνου
ΟΟΣΑ	Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης
PCB	Πολυχλωριωμένα διφαινύλια
ΣΜΕ	Συναίνεση μετά από ενημέρωση
POP	Έμμονοι οργανικοί ρύποι
Δήλωση προφύλαξης	Φράση που περιγράφει το ή τα μέτρα που συνιστώνται για την ελαχιστοποίηση ή την πρόληψη αρνητικών επιπτώσεων από την έκθεση σε επικίνδυνη ουσία ή μείγμα λόγω της χρήσης ή της απόρριψής τους
Φράσεις R	Φράσεις που περιγράφουν τους κινδύνους τους οποίους ενέχει η χρήση της ουσίας λόγω της επικινδυνότητάς της
REACH	Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων
RIN	Αριθμός αναφοράς
Φράσεις S	Φράσεις που περιγράφουν τις απαιτήσεις ασφαλείας και τις διαδικασίες αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης οι οποίες σχετίζονται με την ασφαλή χρήση της ουσίας
TARIC	Ενιαίο δασμολόγιο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας
ΣΛΕΕ	Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
UNEP	Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον

1.   ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η χημική βιομηχανία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς χημικών προϊόντων παγκοσμίως. Στα προϊόντα της περιλαμβάνεται ευρύ φάσμα ουσιών για πλήθος χρήσεων. Ορισμένες ουσίες είναι επικίνδυνες για την υγεία του ανθρώπου ή/και το περιβάλλον και πρέπει να χρησιμοποιούνται υπό ελεγχόμενες συνθήκες. Κάποια χημικά προϊόντα παράγονται για να εξαχθούν και να χρησιμοποιηθούν σε άλλες χώρες, ενώ απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Είναι σημαντική η γνώση του τρόπου αποθήκευσης, μεταφοράς, χρήσης και απόρριψης των επικίνδυνων χημικών προϊόντων με ασφάλεια. Άλλο ζήτημα ζωτικής σημασίας είναι να υπάρχει ενημέρωση για τον τρόπο αντιμετώπισης των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και γρήγορης και αποτελεσματικής επίλυσης των ιατρικών και οικολογικών προβλημάτων. Ωστόσο, πολλές χώρες, ιδίως αναπτυσσόμενες, δεν διαθέτουν την αναγκαία υποδομή για την ασφαλή διαχείριση των χημικών προϊόντων. Οι εργαζόμενοι συχνά δεν είναι εκπαιδευμένοι σε θέματα ορθής χρήσης και διάθεσης των επικίνδυνων χημικών προϊόντων. Οι κρατικές υπηρεσίες και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις σε αυτές τις χώρες ενδέχεται να μη διαθέτουν τις κατάλληλες εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διάθεσης. Μπορεί επίσης να μη γνωρίζουν τους κινδύνους που εγκυμονεί ένα χημικό προϊόν και τους τρόπους πρόληψης των επιβλαβών συνεπειών του για τους ανθρώπους και το περιβάλλον.

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 689/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Ιουνίου 2008 σχετικά με τις εξαγωγές και εισαγωγές επικίνδυνων χημικών προϊόντων (1) αποτελεί το τελευταίο από μια σειρά μέτρων που έχουν ληφθεί διαχρονικά με σκοπό την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Με τον κανονισμό αυτό εφαρμόζεται στην ΕΕ η σύμβαση του Ρότερνταμ για τη διαδικασία συναίνεσης μετά από ενημέρωση (ΣΜΕ) για ορισμένα επικίνδυνα χημικά προϊόντα και φυτοφάρμακα στο διεθνές εμπόριο, με σκοπό να προστατευθούν η ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον από δυνητικές βλάβες και να προαχθεί η περιβαλλοντικώς ορθή χρήση αυτών των χημικών προϊόντων. Εφαρμόζεται επίσης μια απαίτηση της σύμβασης της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους, δεδομένου ότι ο κανονισμός απαγορεύει τις εξαγωγές χημικών προϊόντων που χαρακτηρίζονται έμμονοι οργανικοί ρύποι στην εν λόγω σύμβαση, εκτός εάν αυτή προβλέπει ειδικές εξαιρέσεις. Αντικαθιστά τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 304/2003 (2) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3).

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 689/2008 επιβεβαιώνει τη δέσμευση της ΕΕ να διασφαλίσει τον αναγκαίο έλεγχο της εμπορίας και χρήσης των επικίνδυνων χημικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο, με βάση την αρχή ότι η ΕΕ οφείλει να συμβάλλει στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος όχι μόνο εντός, αλλά και εκτός των συνόρων της. Ο κανονισμός βασίζεται στο άρθρο 133 της συνθήκης ΕΚ (νυν άρθρο 207 της ΣΛΕΕ) και στο άρθρο 175 της ίδιας συνθήκης (νυν άρθρο 192 της ΣΛΕΕ), ώστε να αντικατοπτρίζει τον αντίκτυπο των διατάξεων τόσο στα θέματα εμπορίου, όσο και στα θέματα περιβάλλοντος.

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 689/2008 περιλαμβάνει ορισμένες τεχνικές τροποποιήσεις του διατακτικού του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 304/2003, οι οποίες βασίστηκαν στην πείρα που έχει αποκτηθεί μέχρι σήμερα όσον αφορά την εφαρμογή του. Ειδικότερα, επειδή αναγνωρίζονται οι δυσχέρειες που προκαλούνται από καθυστερήσεις στην απάντηση σε αιτήσεις ρητής συναίνεσης για εισαγωγή, προβλέπεται διαδικασία με την οποία επιτρέπονται προσωρινά οι εξαγωγές ορισμένων χημικών προϊόντων στις περιπτώσεις όπου, μολονότι καταβάλλεται κάθε εύλογη προσπάθεια, η χώρα εισαγωγής δεν απαντά. Ο εν λόγω κανονισμός ορίζει τις ειδικές προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για να επιτραπούν οι σχετικές εξαιρέσεις, καθώς και τις αντίστοιχες προθεσμίες. Επιπλέον, απαλλαγή από την υποχρέωση λήψης ρητής συναίνεσης προβλέπεται, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, για τις εξαγωγές ορισμένων χημικών προϊόντων σε χώρες μέλη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

Ο αναθεωρημένος κανονισμός, επίσης, ενισχύει και επεκτείνει τον ρόλο της βάσης δεδομένων EDEXIM της Επιτροπής, καθώς απαιτεί να αποδίδεται ένα σύστημα κωδικών στις γνωστοποιήσεις εξαγωγής, τις αποφάσεις εισαγωγής, τις συναινέσεις και τις εξαιρέσεις που φυλάσσονται στη βάση δεδομένων. Για να διευκολυνθεί η επιβολή των δασμών και να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος, οι εξαγωγείς οφείλουν να αναφέρουν τους κωδικούς αυτούς στις διασαφήσεις εξαγωγής που υποβάλλουν. Στον κανονισμό διατηρήθηκαν επίσης ορισμένες διατάξεις που υπερβαίνουν τις απαιτήσεις της σύμβασης του Ρότερνταμ, προκειμένου να επιτευχθεί υψηλότερο επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος.

Ο παρών οδηγός αρχίζει με το κεφάλαιο ΙΙ, το οποίο περιέχει εισαγωγή στη σύμβαση του Ρότερνταμ, συμπεριλαμβανομένων των βασικών αρχών και των μηχανισμών της, καθώς και συνοπτική αναφορά στα πεδία όπου ο κανονισμός της ΕΕ υπερβαίνει τις απαιτήσεις της σύμβασης. Στη συνέχεια του οδηγού, στο κεφάλαιο ΙΙΙ, παρατίθεται επισκόπηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008 άρθρο προς άρθρο, στην οποία επεξηγούνται οι βασικές απαιτήσεις κάθε διάταξης και επισημαίνονται οι σχέσεις μεταξύ των διαφόρων διατάξεων. Ακολουθεί το κεφάλαιο IV, όπου σκιαγραφείται ο ρόλος της Επιτροπής στην καθημερινή εφαρμογή του κανονισμού και στη συντήρηση της βάσης δεδομένων EDEXIM. Τέλος, στο κεφάλαιο V, παρατίθενται παραδείγματα του τρόπου με τον οποίο οι απαιτήσεις του κανονισμού λειτουργούν στην πράξη σε μια σειρά περιπτώσεων.

Τα παραρτήματα παρέχουν χρήσιμες συμπληρωματικές πληροφορίες. Τα παραρτήματα 1 έως 3 αποτελούν αντιγραφή των παραρτημάτων I, II, και V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008. Σημειωτέον ότι το παράρτημα Ι του κανονισμού επικαιροποιείται τακτικά και η τελευταία επικαιροποιημένη έκδοση διατίθεται στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής: http://edexim.jrc.ec.europa.eu. Στο παράρτημα 4 παρατίθενται τα διαγράμματα ροής των κυριότερων διαδικασιών που αφορούν τις εξαγωγές χημικών προϊόντων και οι οποίες θεσπίστηκαν για την εφαρμογή του κανονισμού, ενώ το παράρτημα 5 παρέχει μια γενική εικόνα των βασικών καθηκόντων των εξαγωγέων. Το παράρτημα 6 περιέχει κατάλογο συνιστώμενων γλωσσών για την επισήμανση των προϊόντων προς εξαγωγή, το παράρτημα 7 κατάλογο των ορισθεισών εθνικών αρχών (ΟΕΑ) στα κράτη μέλη της ΕΕ και το παράρτημα 8 κατάλογο των χωρών του ΟΟΣΑ για τις οποίες μπορεί να εφαρμοστεί η εξαίρεση από τη ρητή συναίνεση, καθώς και των οικείων ΟΕΑ.

Σημειωτέον ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/ΕΟΚ και 1999/45/ΕΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 (4) (κανονισμός ΤΕΣ) ορίζει τους νέους κανόνες ταξινόμησης, επισήμανσης και συσκευασίας των χημικών προϊόντων στην ΕΕ και έχει ήδη αντικαταστήσει ορισμένα μέρη της οδηγίας 67/548/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 1967, περί προσεγγίσεως των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων που αφορούν στην ταξινόμηση, συσκευασία και επισήμανση των επικινδύνων ουσιών (5). Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 θα αντικαταστήσει πλήρως την οδηγία 67/548/ΕΟΚ και την οδηγία 1999/45/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαΐου 1999, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που αφορούν την ταξινόμηση, συσκευασία και επισήμανση των επικίνδυνων παρασκευασμάτων (6), από την 1η Ιουλίου 2015. Η ορολογία που χρησιμοποιείται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 689/2008 εξακολουθεί να βασίζεται στις προγενέστερες οδηγίες αλλά θα προσαρμοστεί προσεχώς στον κανονισμό ΤΕΣ. Για παράδειγμα, στον κανονισμό ΤΕΣ, αντί του όρου «παρασκεύασμα» χρησιμοποιείται ο όρος «μείγμα». Ως εκ τούτου, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι η έννοια του όρου «παρασκεύασμα» στο σύνολο του παρόντος οδηγού ταυτίζεται με εκείνη του όρου «μείγμα» στον κανονισμό ΤΕΣ.

2.   Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΡΟΤΕΡΝΤΑΜ

Στόχος της σύμβασης του Ρότερνταμ περί διαδικασίας συναίνεσης μετά από ενημέρωση (ΣΜΕ) για ορισμένα επικίνδυνα χημικά προϊόντα και προϊόντα φυτοπροστασίας στο διεθνές εμπόριο είναι να προάγει τον επιμερισμό της ευθύνης και τις προσπάθειες συνεργασίας των μερών στο διεθνές εμπόριο επικίνδυνων χημικών προϊόντων, ώστε να προστατευθούν η ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον από δυνητικές βλάβες, και να συνεισφέρει στην περιβαλλοντικώς ορθή χρήση αυτών των προϊόντων. Καταρτίστηκε με βάση την πείρα που αποκτήθηκε από την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών του Λονδίνου για την ανταλλαγή πληροφοριών για τα χημικά προϊόντα στο διεθνές εμπόριο, του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), όπως τροποποιήθηκαν το 1989, αφενός, και του διεθνούς κώδικα δεοντολογίας για τη διανομή και χρήση των φυτοφαρμάκων, του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), όπως αυτός τροποποιήθηκε το 1990, αφετέρου. Οι πράξεις αυτές προέβλεπαν εθελοντική διαδικασία ΣΜΕ.

Η Σύμβαση εγκρίθηκε και άνοιξε για υπογραφή σε διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Ρότερνταμ το 1998, άρχισε δε να ισχύει στις 24 Φεβρουαρίου 2004. Μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2010, είχε κυρωθεί από 139 μέρη. Ανά διετία συγκαλείται διάσκεψη των μερών (CoP). Πέραν της έκδοσης αποφάσεων που αφορούν τόσο το διατακτικό της Σύμβασης, όσο και διαδικαστικά ζητήματα εφαρμογής της, τα μέρη αποφάσισαν να αναθέσουν τα καθήκοντα Γραμματείας της Σύμβασης στο Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον, που εδρεύει στη Γενεύη, από κοινού με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας, που εδρεύει στη Ρώμη.

Πριν εγκριθεί η σύμβαση του Ρότερνταμ, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμμετείχε σε εθελοντική διαδικασία που είχε καταστεί νομικά δεσμευτική στην ΕΕ με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2455/92. Μετά την κύρωση της Σύμβασης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στις 20 Δεκεμβρίου 2002 (βλ. απόφαση 2003/106/ΕΚ του Συμβουλίου (7)), ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2455/92 αντικαταστάθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 304/2003, με τον οποίο τέθηκαν σε πλήρη εφαρμογή οι διατάξεις της Σύμβασης και στον οποίο συμπεριελήφθησαν ορισμένες διατάξεις που υπερβαίνουν τις απαιτήσεις της. Ειδικότερα, η ΕΚ αποφάσισε να μην περιορίσει το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού στα χημικά προϊόντα που υπόκεινται στη Σύμβαση, αλλά να υπαγάγει σε αυτό και τα χημικά προϊόντα που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς σε επίπεδο ΕΕ. Με την εξέλιξη της ενωσιακής νομοθεσίας, χρειάστηκαν τέσσερις τροποποιήσεις του παραρτήματος Ι για να καλυφθούν επιπλέον χημικά προϊόντα. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 304/2003 έχει πλέον αντικατασταθεί από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 689/2008, στον οποίο διατηρήθηκαν οι διατάξεις που υπερβαίνουν τις απαιτήσεις της Σύμβασης.

Η Σύμβαση καλύπτει δύο κατηγορίες χημικών προϊόντων: τα φυτοφάρμακα και τα βιομηχανικά χημικά προϊόντα. Η βασική αρχή είναι ότι η εξαγωγή χημικού προϊόντος το οποίο έχει απαγορευτεί ή υπαχθεί σε αυστηρούς περιορισμούς και περιλαμβάνεται στο παράρτημα ΙΙΙ της Σύμβασης μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με συναίνεση μετά από ενημέρωση (ΣΜΕ) του μέρους στο οποίο πρόκειται να εισαχθεί το προϊόν. Στη Σύμβαση καθορίζεται διαδικασία για την επίσημη λήψη και γνωστοποίηση των αποφάσεων των χωρών εισαγωγής ως προς το αν επιθυμούν ή όχι να γίνουν αποδέκτες μελλοντικών αποστολών ενός συγκεκριμένου χημικού προϊόντος, καθώς και για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης των χωρών εξαγωγής με τις αποφάσεις αυτές. Προς το παρόν, στη διαδικασία ΣΜΕ υπόκεινται 40 χημικά προϊόντα. Η Σύμβαση προβλέπει μηχανισμό για την ένταξη και άλλων ουσιών στη διαδικασία, εφόσον πληρούνται ορισμένα κριτήρια.

Τα μέρη οφείλουν να ενημερώνουν τη Γραμματεία για όλες τις οριστικές ρυθμιστικές πράξεις με τις οποίες απαγορεύονται ή υπάγονται σε αυστηρούς περιορισμούς χημικά προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Σύμβασης, υποβάλλοντας τις λεγόμενες γνωστοποιήσεις ΣΜΕ. Οι γνωστοποιήσεις ΣΜΕ αποτελούν το σημείο εκκίνησης για την ένταξη ενός χημικού προϊόντος στη διαδικασία. Αφού υποβληθούν στη Γραμματεία γνωστοποιήσεις από δύο τουλάχιστον μέρη τα οποία ανήκουν σε διαφορετικές γεωγραφικές περιφέρειες (καθορισμένες από την CoP), οι πληροφορίες εξετάζονται από επικουρικό όργανο, την επιτροπή ανασκόπησης χημικών προϊόντων (Chemical Review Committee/CRC), την οποία απαρτίζουν ειδικοί σε θέματα διαχείρισης χημικών προϊόντων οριζόμενοι από τις κυβερνήσεις. Εάν πληρούνται τα σχετικά κριτήρια της Σύμβασης, η CRC συντάσσει καθοδηγητικό έγγραφο απόφασης και συνιστά στην CoP να συμπεριληφθεί το χημικό προϊόν στο παράρτημα ΙΙΙ και να ενταχθεί στη διαδικασία ΣΜΕ. Στη συνέχεια, η CoP αποφασίζει ομόφωνα για την ένταξη ή μη του εν λόγω χημικού προϊόντος. Το καθοδηγητικό έγγραφο απόφασης αποστέλλεται κατόπιν σε όλα τα μέρη, ώστε να τους παρέχει πληροφορίες οι οποίες τους επιτρέπουν να λάβουν τεκμηριωμένη απόφαση για το αν αποδέχονται ή απορρίπτουν την εισαγωγή ή αν την επιτρέπουν υπό όρους. Ανά εξάμηνο, η Γραμματεία ενημερώνει όλα τα μέρη σχετικά με τις απαντήσεις που έχει λάβει, εκδίδοντας τις λεγόμενες «εγκυκλίους ΣΜΕ», οι οποίες διατίθενται στον δικτυακό τόπο της ΣΜΕ, στη διεύθυνση http://www.pic.int/. Δημοσιεύονται επίσης οι απαντήσεις για τις εισαγωγές, σε βάση δεδομένων του ίδιου δικτυακού τόπου. Τα μέρη εξαγωγής υποχρεούνται να διασφαλίζουν τη συμμόρφωση των οικείων εξαγωγέων με όλες τις αποφάσεις για τις εισαγωγές. Η υποχρέωση αυτή αποσκοπεί στην προστασία των χωρών εισαγωγής που δεν διαθέτουν την απαραίτητη υποδομή για να προστατευθούν επαρκώς από ανεπιθύμητες εισαγωγές.

Ο άλλος πυλώνας της Σύμβασης αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των μερών σχετικά με δυνητικώς επικίνδυνα χημικά προϊόντα που μπορεί να εξαχθούν. Η βασική διάταξη, εν προκειμένω, είναι εκείνη που επιβάλλει στα μέρη, όταν προγραμματίζουν την εξαγωγή χημικού προϊόντος του οποίου η χρήση έχει απαγορευθεί ή υπαχθεί σε αυστηρούς περιορισμούς στην επικράτειά τους, να ενημερώνουν το μέρος εισαγωγής για την πραγματοποίηση αυτής της εξαγωγής πριν από την πρώτη αποστολή και, στη συνέχεια, κάθε έτος (πρόκειται για τη διαδικασία «γνωστοποίησης εξαγωγής»), μέχρις ότου το χημικό προϊόν ενταχθεί στη διαδικασία ΣΜΕ, το μέρος εισαγωγής αποστείλει απάντηση για τις εισαγωγές και η απάντησή του αυτή διαβιβαστεί στα μέρη. Επιπλέον, το μέρος εξαγωγής οφείλει να απαιτεί να επισημαίνονται τα εξαγόμενα χημικά προϊόντα που υπάγονται στη διαδικασία ΣΜΕ με τρόπο που εξασφαλίζει τη διάθεση επαρκών πληροφοριών σχετικά με την επικινδυνότητα ή/και τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον. Μπορεί επίσης να επιβάλλει ανάλογες απαιτήσεις για τις εξαγωγές άλλων χημικών προϊόντων που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς στο εσωτερικό του.

Η Σύμβαση περιλαμβάνει ακόμη διατάξεις σχετικά με την παροχή τεχνικής βοήθειας μεταξύ των μερών. Τα μέρη που διαθέτουν πιο προηγμένα προγράμματα νομοθετικής ρύθμισης των χημικών προϊόντων θα πρέπει να παρέχουν τεχνική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης, στα άλλα μέρη, για παράδειγμα στις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να τα βοηθούν να αναπτύξουν τη δική τους υποδομή και ικανότητα διαχείρισης των χημικών προϊόντων.

Όπως επισημαίνεται ανωτέρω, ο κανονισμός υπερβαίνει σε ορισμένα σημεία τις απαιτήσεις της σύμβασης του Ρότερνταμ, προκειμένου να επιτευχθεί υψηλότερο επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος. Οι απαιτήσεις που αφορούν τη γνωστοποίηση εξαγωγής και τη ρητή συναίνεση έχουν επεκταθεί σε όλες τις χώρες αντί να ισχύουν μόνο για όσες είναι μέρη της Σύμβασης. Το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού έχει διευρυνθεί ώστε να καλύπτει όλα τα χημικά προϊόντα που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς σε επίπεδο ΕΕ. Για να συμπεριληφθούν περισσότερα χημικά προϊόντα, καθεμία από τις δύο κατηγορίες χρήσης που καθορίζονται στη Σύμβαση υποδιαιρέθηκε σε δύο υποκατηγορίες: τα φυτοφάρμακα σε φυτοφάρμακα για γεωργική και για λοιπές χρήσεις και τα βιομηχανικά χημικά προϊόντα σε χημικά προϊόντα για χρήση από επαγγελματίες και για χρήση από τους καταναλωτές. Αυτό σημαίνει ότι, βάσει του κανονισμού της ΕΕ, η απαγόρευση ενός χημικού προϊόντος ή η υπαγωγή του σε αυστηρούς περιορισμούς σε επίπεδο υποκατηγορίας μπορεί να συνεπάγεται γνωστοποίηση εξαγωγής (έστω και αν το προϊόν αυτό δεν υπόκειται σε απαγόρευση ή αυστηρούς περιορισμούς σε επίπεδο κατηγορίας χρήσης κατά τη Σύμβαση). Έτσι, ορισμένα χημικά προϊόντα που δεν πληρούν τα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ βάσει του άρθρου 5 της Σύμβασης και για τα οποία, συνεπώς, δεν απαιτείται γνωστοποίηση εξαγωγής βάσει του άρθρου 12 της Σύμβασης, υπόκεινται εν τούτοις σε γνωστοποίηση εξαγωγής σύμφωνα με τον κανονισμό.

Επιπλέον, οι εξαγωγείς της ΕΕ οφείλουν να προβαίνουν σε γνωστοποίηση εξαγωγής, ανεξαρτήτως της σκοπούμενης χρήσης και του αν αυτή απαγορεύεται ή υπόκειται σε αυστηρούς περιορισμούς εντός της ΕΕ. Ο ίδιος κανόνας ισχύει και για τις αιτήσεις ρητής συναίνεσης. Τέλος, όσον αφορά την απαιτούμενη ρητή συναίνεση, το φάσμα των καλυπτόμενων χημικών προϊόντων έχει επεκταθεί πέραν του καταλόγου χημικών προϊόντων που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ βάσει της Σύμβασης, ώστε να καλύπτονται και όλα τα προϊόντα που πληρούν τα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ σε οποιαδήποτε από τις δύο κατηγορίες της Σύμβασης.

3.   Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 689/2008

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 689/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις εξαγωγές και εισαγωγές επικίνδυνων χημικών προϊόντων εκδόθηκε στις 17 Ιουνίου 2008 και άρχισε να ισχύει τη 1η Αυγούστου 2008. Αντικατέστησε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 304/2003, ο οποίος καταργήθηκε. Ακολουθεί περιγραφή των κύριων διατάξεων του κανονισμού.

3.1.    Άρθρο 1: ΣΤΟΧΟΙ

Ο κανονισμός έχει διάφορους στόχους:

—	την εφαρμογή της σύμβασης του Ρότερνταμ (υπερβαίνοντας σε ορισμένα σημεία τις διατάξεις της) ακόμη και έναντι χωρών που δεν είναι μέρη της εν λόγω σύμβασης·

—	την επιβολή, για όλα τα προς εξαγωγή επικίνδυνα χημικά προϊόντα, των ίδιων απαιτήσεων συσκευασίας και επισήμανσης με αυτές που ισχύουν για την κυκλοφορία των προϊόντων αυτών εντός της ΕΕ, εκτός εάν έρχονται σε αντίθεση με τις απαιτήσεις της χώρας εισαγωγής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η συσκευασία και η επισήμανση του τελικού προϊόντος πρέπει πάντα να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της χώρας εισαγωγής, στην αγορά της οποίας διατίθεται, εφόσον υπάρχουν.

3.2.    Άρθρο 2: ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Ο κανονισμός εφαρμόζεται:

—	στα χημικά προϊόντα που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ,

—	στα χημικά προϊόντα που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς εντός της ΕΕ,

—	σε όλα τα εξαγόμενα χημικά προϊόντα, όσον αφορά τη συσκευασία και την επισήμανσή τους (σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ΕΕ – βλ. άρθρο 16).

Ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται στα χημικά προϊόντα που είναι ναρκωτικά και ψυχοτρόποι ουσίες, ραδιενεργά υλικά, απόβλητα, χημικά όπλα, τρόφιμα και πρόσθετα τροφίμων, ζωοτροφές, γενετικώς τροποποιημένοι οργανισμοί, φαρμακευτικά προϊόντα (πλην απολυμαντικών, εντομοκτόνων και παρασιτοκτόνων), όπως ορίζονται στη λοιπή νομοθεσία της ΕΕ. Δεν εφαρμόζεται επίσης σε χημικά προϊόντα που εξάγονται ή εισάγονται για σκοπούς έρευνας ή ανάλυσης, εφόσον οι ποσότητες είναι απίθανο να έχουν επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου ή στο περιβάλλον και, οπωσδήποτε, δεν υπερβαίνουν τα 10 kg ουσίας ως έχει ή ως συστατικού μειγμάτων (παρασκευασμάτων) στα οποία περιέχεται μαζί με άλλες ουσίες.

Σημειωτέον ότι καθιερώθηκε ειδική διοικητική διαδικασία για να διευκολυνθούν οι εξαγωγές που εξαιρούνται από τις διατάξεις του κανονισμού, δηλ. των χημικών προϊόντων που εξάγονται για ερευνητικούς ή αναλυτικούς σκοπούς σε μέγιστη ποσότητα 10 kg. Η διαδικασία αυτή, γνωστή ως αίτηση για ειδικό RIN, περιγράφεται στο σημείο 3.17. Επισημαίνεται ότι η εν λόγω διαδικασία χρησιμοποιείται και στην περίπτωση των χημικών προϊόντων του παραρτήματος Ι μέρος 3, για τα οποία η απόφαση εισαγωγής που δημοσιεύεται στην εγκύκλιο ΣΜΕ παρέχει συναίνεση στην εισαγωγή τους και στα οποία εφαρμόζεται το άρθρο 7 παράγραφος 6.

3.3.    Άρθρο 3: ΟΡΙΣΜΟΙ

Οι ορισμοί των βασικών όρων που χρησιμοποιούνται στον κανονισμό περιλαμβάνουν τα εξής: χημικό (προϊόν), παρασκεύασμα, αντικείμενο, φυτοφάρμακα και βιομηχανικά χημικά προϊόντα (πρόκειται για κατηγορίες χρήσης κατά τη σύμβαση, οι οποίες στον κανονισμό υποδιαιρούνται σε δύο υποκατηγορίες η καθεμία), χημικό (προϊόν) που υπόκειται σε γνωστοποίηση εξαγωγής, χημικό (προϊόν) που ανταποκρίνεται στα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ, χημικό (προϊόν), που υπόκειται στη διαδικασία ΣΜΕ, απαγορευμένο χημικό (προϊόν) και χημικό (προϊόν) υποκείμενο σε αυστηρούς περιορισμούς.

Για παράδειγμα: «χημικό (προϊόν)» είναι ουσία – αυτούσια ή ως συστατικό παρασκευάσματος – ή παρασκεύασμα που είτε παρασκευάζεται είτε λαμβάνεται από τη φύση, χωρίς όμως να περιλαμβάνει ζώντες οργανισμούς. «Φυτοφάρμακα» είναι χημικά προϊόντα μιας από τις ακόλουθες υποκατηγορίες: τα χρησιμοποιούμενα ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα και τα προοριζόμενα για άλλες φυτοφαρμακευτικές χρήσεις, όπως π.χ. τα βιοκτόνα. «Βιομηχανικά χημικά (προϊόντα)» είναι χημικά προϊόντα μιας από τις ακόλουθες υποκατηγορίες: χημικά προϊόντα για χρήση από επαγγελματίες ή χημικά προϊόντα για χρήση από το κοινό. «Απαγορευμένο χημικό (προϊόν)» είναι χημικό (προϊόν) του οποίου έχουν απαγορευθεί στην ΕΕ όλες οι χρήσεις στο πλαίσιο μιας ή περισσοτέρων κατηγοριών ή υποκατηγοριών χρήσης, με οριστική ρυθμιστική πράξη και με σκοπό την προστασία της ανθρώπινης υγείας ή του περιβάλλοντος. Στον ορισμό αυτό συμπεριλαμβάνεται κάθε χημικό προϊόν του οποίου δεν εγκρίθηκε η χρήση για πρώτη φορά ή το οποίο απέσυρε η βιομηχανία είτε από την αγορά είτε από την περαιτέρω εξέταση σε διαδικασία γνωστοποίησης, καταχώρισης ή έγκρισης και για το οποίο υπάρχουν ανησυχητικά στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις του στην ανθρώπινη υγεία ή στο περιβάλλον. Το «υποκείμενο σε αυστηρούς περιορισμούς χημικό (προϊόν)» ορίζεται αναλόγως και είναι χημικό προϊόν του οποίου έχουν απαγορευθεί σχεδόν όλες οι χρήσεις στο πλαίσιο μιας ή περισσοτέρων κατηγοριών ή υποκατηγοριών.

Οι ορισμοί είναι σε μεγάλο βαθμό εναρμονισμένοι με τους ορισμούς της Σύμβασης, αλλά παρουσιάζουν μερικές σημαντικές διαφορές.

Η θέσπιση υποκατηγοριών χρήσης χημικών προϊόντων, προκειμένου να κρίνεται αν χρειάζεται γνωστοποίηση της εξαγωγής χημικών προϊόντων τα οποία απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς στην ΕΕ, συνεπάγεται αύξηση του αριθμού χημικών προϊόντων που υπόκεινται σε γνωστοποίηση εξαγωγής. Αυτά τα χημικά προϊόντα απαριθμούνται στο μέρος 1 του παραρτήματος Ι του κανονισμού. Για να πληροί, όμως, ένα χημικό προϊόν τα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ (μέρος 2 του παραρτήματος I) πρέπει να απαγορεύεται ή να υπόκειται σε αυστηρούς περιορισμούς εντός της ΕΕ για μια κατηγορία χρήσης προβλεπόμενη από τη Σύμβαση. Ο όρος «χημικό προϊόν» περιλαμβάνει μια ουσία ως έχει ή ως συστατικό παρασκευάσματος, δηλ. ένα μείγμα ή διάλυμα αποτελούμενο από δύο ή περισσότερες ουσίες.

Στους ορισμούς περιλαμβάνεται επίσης η έννοια «αντικείμενα». Πρόκειται για τελικά προϊόντα που περιέχουν ή περιλαμβάνουν χημικό προϊόν, του οποίου η χρήση στο συγκεκριμένο προϊόν έχει απαγορευθεί ή υπαχθεί σε αυστηρούς περιορισμούς από τη νομοθεσία της ΕΕ. Τα αντικείμενα που περιέχουν χημικά προϊόντα αυτού του είδους σε μορφή που δεν έχει αντιδράσει υπόκεινται σε γνωστοποίηση εξαγωγής, ενώ τα αντικείμενα που απαριθμούνται στο παράρτημα V υπόκεινται σε απαγόρευση εξαγωγής.

Σύμφωνα με τον ορισμό της έννοιας «εξαγωγή», ο κανονισμός εφαρμόζεται στις εξαγωγές από την τελωνειακή επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία περιλαμβάνει και ζώνες όπου ισχύουν ειδικές διατάξεις της τελωνειακής νομοθεσίας, π.χ. ζώνες ελευθέρων συναλλαγών και αποθήκες τελωνειακής αποταμίευσης.

Διατυπώνεται επίσης ειδικός ορισμός του «εξαγωγέα», ο οποίος καλύπτει το πρόσωπο που έχει συνάψει τη σύμβαση εξαγωγής ή, εάν δεν έχει συναφθεί σύμβαση εξαγωγής, το πρόσωπο που έχει την εξουσία εξαγωγής του χημικού προϊόντος από την τελωνειακή επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ανεξαρτήτως του κράτους μέλους εξόδου του εξαγόμενου προϊόντος από την τελωνειακή επικράτεια). Εάν ο εξαγωγέας δεν είναι εγκατεστημένος στην ΕΕ, τις υποχρεώσεις του εξαγωγέα οφείλει να εκπληρώνει ο εγκατεστημένος στην ΕΕ συμβαλλόμενος.

Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι, εκτός εάν έχει οριστεί διαφορετικά, οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τον κανονισμό επεκτείνονται στις εξαγωγές προς όλες τις χώρες ανεξαρτήτως του αν αυτές είναι μέρη της Σύμβασης.

3.4.    Άρθρο 4: ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ

Τα κράτη μέλη οφείλουν να ορίσουν μία ή περισσότερες εθνικές αρχές (ΟΕΑ) ως αρμόδιες για την εκτέλεση των διοικητικών καθηκόντων που απορρέουν από τον κανονισμό και να ενημερώσουν σχετικά την Επιτροπή.

3.5.    Άρθρο 5: ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ

Η Επιτροπή είναι η κοινή ορισθείσα αρχή για τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Σύμβαση και ενεργεί σε στενή συνεργασία με τις ΟΕΑ των κρατών μελών. Στην αρμοδιότητά της αυτή περιλαμβάνονται η διαβίβαση των ενωσιακών γνωστοποιήσεων εξαγωγής, η υποβολή των γνωστοποιήσεων ΣΜΕ, η παραλαβή των γνωστοποιήσεων εξαγωγής από τρίτες χώρες, η υποβολή των ενωσιακών αποφάσεων εισαγωγής χημικών προϊόντων που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ και η ανταλλαγή πληροφοριών με τη γραμματεία ΣΜΕ. Η Επιτροπή συντονίζει επίσης τη συνεισφορά της ΕΕ σε όλα τα τεχνικά ζητήματα που αφορούν τη Σύμβαση, τη διάσκεψη των μερών της και τα επικουρικά της όργανα, όπως η επιτροπή ανασκόπησης χημικών προϊόντων.

3.6.    Άρθρο 6: ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΥΠΟΚΕΙΝΤΑΙ ΣΕ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΞΑΓΩΓΗΣ, ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΜΕ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΥΠΟΚΕΙΝΤΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΜΕ

Τα χημικά προϊόντα των ανωτέρω κατηγοριών απαριθμούνται στο παράρτημα Ι του κανονισμού. Ο κατάλογος με τα προϊόντα αυτά, ως είχε κατά τον χρόνο της δημοσίευσης, παρατίθεται αυτούσιος στο παράρτημα 1 του παρόντος οδηγού. Επικαιροποιημένος κατάλογος διατίθεται στον δικτυακό τόπο της EDEXIM, στη διεύθυνση: http://edexim.jrc.ec.europa.eu.

Το παράρτημα είναι διαρθρωμένο σε τρία χωριστά μέρη σύμφωνα με τις κατηγορίες.

Στο μέρος 1 παρατίθενται τα χημικά προϊόντα ή ομάδες χημικών προϊόντων που υπόκεινται σε γνωστοποίηση εξαγωγής. Περιλαμβάνονται όλα τα χημικά προϊόντα που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς εντός της ΕΕ, τουλάχιστον σε μια από τις υποκατηγορίες χρήσης (δηλ. φυτοφάρμακα χρησιμοποιούμενα ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα, άλλα φυτοφάρμακα, όπως τα βιοκτόνα, βιομηχανικά χημικά προϊόντα για χρήση από επαγγελματίες, βιομηχανικά χημικά προϊόντα για χρήση από το κοινό). Περιλαμβάνονται επίσης τα χημικά προϊόντα που πληρούν τα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ και εκείνα που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ (απαριθμούνται στο παράρτημα ΙΙΙ της Σύμβασης).

Το μέρος 2 περιέχει κατάλογο των χημικών προϊόντων που πληρούν τα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ, επειδή απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά μια κατηγορία χρήσης προβλεπόμενη στη σύμβαση (π.χ. φυτοφάρμακα ή βιομηχανικά χημικά προϊόντα).

Στο μέρος 3 παρατίθενται τα χημικά προϊόντα ή οι ομάδες χημικών προϊόντων που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ (απαριθμούνται στο παράρτημα ΙΙΙ της Σύμβασης).

Για κάθε καταχώριση, αναφέρονται οι διάφορες κατηγορίες ή υποκατηγορίες χρήσης. Για τα χημικά προϊόντα που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς στην ΕΕ, οι σημαντικότερες πηγές σχετικών ρυθμιστικών πράξεων είναι, επί του παρόντος, η οδηγία 91/414/ΕΟΚ (8) – από τις 14 Ιουνίου 2011, θα αντικατασταθεί από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά (9) –, η οδηγία 98/8/ΕΚ για τη διάθεση βιοκτόνων στην αγορά (10) και ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) (11).

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι κατάλογοι των χημικών προϊόντων που περιέχονται στα διάφορα μέρη του παραρτήματος Ι αλληλεπικαλύπτονται. Όλα τα χημικά προϊόντα που παρατίθενται στα μέρη 2 και 3 περιλαμβάνονται και στο μέρος 1 (εκτός από οκτώ χημικά προϊόντα υποκείμενα στη διαδικασία ΣΜΕ, τα οποία περιλαμβάνονται στο μέρος 3, όχι όμως στο μέρος 1, καθώς υπόκεινται σε απαγόρευση εξαγωγής σύμφωνα με τις διατάξεις της σύμβασης της Στοκχόλμης) (12). Επιπλέον της γνωστοποίησης εξαγωγής, για την εξαγωγή χημικών προϊόντων που περιλαμβάνονται στα μέρη 2 και 3 απαιτείται και η ρητή συναίνεση της χώρας εισαγωγής (βλ. άρθρο 13 κατωτέρω).

Το παράρτημα I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008 τροποποιήθηκε με τους κανονισμούς (ΕΕ) αριθ. 15/2010 και (ΕΕ) αριθ. 196/2010 της Επιτροπής και θα συνεχίσει να επικαιροποιείται με βάση τις περαιτέρω ρυθμιστικές πράξεις που θα προκύψουν από την ενωσιακή νομοθεσία, καθώς και τις εξελίξεις στο πλαίσιο της Σύμβασης. Η πλέον πρόσφατη έκδοση θα είναι διαθέσιμη στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής, στη διεύθυνση: http://edexim.jrc.ec.europa.eu.

3.7.    Άρθρο 7: ΔΙΑΒΙΒΑΣΗ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΕΞΑΓΩΓΗΣ ΣΕ ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ

Η υποχρέωση γνωστοποίησης εξαγωγής ισχύει για τις εξαγωγές όλων των χημικών προϊόντων του μέρους 1 του παραρτήματος Ι προς οποιαδήποτε χώρα, είτε η χώρα αυτή είναι μέρος της Σύμβασης είτε όχι και ανεξαρτήτως της σκοπούμενης χρήσης του χημικού προϊόντος. Σε γνωστοποίηση υπόκειται επίσης κάθε παρασκεύασμα που περιέχει χημικό προϊόν του παραρτήματος Ι, εάν η συγκέντρωση του χημικού προϊόντος είναι τέτοια ώστε να συνεπάγεται υποχρεώσεις επισήμανσης βάσει της οδηγίας 1999/45/ΕΚ. Απαιτείται γνωστοποίηση εξαγωγής και για ορισμένα αντικείμενα που περιέχουν χημικά προϊόντα του παραρτήματος Ι (βλ. άρθρο 14). Πρέπει να υποβάλλεται χωριστή γνωστοποίηση εξαγωγής για κάθε ουσία, παρασκεύασμα ή αντικείμενο, ενώ στη συνέχεια εκδίδεται χωριστός RIN.

Όταν ένας εξαγωγέας κράτους μέλους της ΕΕ σκοπεύει να εξαγάγει, για πρώτη φορά, από την ΕΕ σε τρίτη χώρα ένα συγκεκριμένο χημικό προϊόν που υπόκειται σε γνωστοποίηση, οφείλει να τηρεί τη διαδικασία γνωστοποίησης εξαγωγής. Το ίδιο ισχύει για την πρώτη εξαγωγή σε κάθε επόμενο ημερολογιακό έτος.

Ωστόσο, η απαίτηση γνωστοποίησης των εξαγωγών παύει να ισχύει, όταν ένα χημικό προϊόν υπαχθεί στη διαδικασία ΣΜΕ και το μέρος της σύμβασης που εισάγει το προϊόν έχει δώσει απάντηση σχετικά με την εισαγωγή του, εκτός εάν το μέρος εισαγωγής εξακολουθήσει να απαιτεί τη γνωστοποίηση των εξαγωγών. Η απαίτηση αυτή παύει επίσης να ισχύει, όταν η χώρα εισαγωγής παραιτηθεί επισήμως του δικαιώματός της να λαμβάνει γνωστοποιήσεις εξαγωγής. Οι σχετικές πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες στον δικτυακό τόπο της EDEXIM, http://edexim.jrc.ec.europa.eu, τμήμα Info Importing Country (πληροφορίες για τη χώρα εισαγωγής).

Σε κάθε άλλη περίπτωση, ο εξαγωγέας οφείλει να υποβάλλει γνωστοποίηση εξαγωγής στην ΟΕΑ της χώρας του, τουλάχιστον 30 ημέρες πριν την ημερομηνία κατά την οποία πρόκειται να πραγματοποιηθεί η πρώτη εξαγωγή και τουλάχιστον 15 ημέρες πριν από την πρώτη εξαγωγή σε κάθε επόμενο ημερολογιακό έτος. Συνιστάται πάντως η υποβολή των γνωστοποιήσεων στις ΟΕΑ το ταχύτερο δυνατόν, ώστε να υπάρχουν επαρκή χρονικά περιθώρια για τη διεκπεραίωσή τους.

Οι επόμενες εξαγωγές του ίδιου χημικού προϊόντος στην ίδια χώρα κατά το ίδιο ημερολογιακό έτος δεν χρειάζεται να γνωστοποιούνται, εκτός εάν το απαιτεί η χώρα εισαγωγής. Ωστόσο, η εξαγωγή του ίδιου χημικού προϊόντος σε άλλη τρίτη χώρα θεωρείται «πρώτη εξαγωγή» και υπόκειται και αυτή στη διαδικασία γνωστοποίησης εξαγωγής.

Οι πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τη γνωστοποίηση εξαγωγής καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙ του κανονισμού, το οποίο επισυνάπτεται στον παρόντα οδηγό ως παράρτημα 2. Για τις γνωστοποιήσεις εξαγωγής πρέπει να χρησιμοποιείται το έντυπο γνωστοποίησης εξαγωγής που είναι διαθέσιμο στη βάση δεδομένων EDEXIM. Η ΟΕΑ, η οποία μπορεί να επιβάλει στον εξαγωγέα την καταβολή διοικητικού τέλους για την κάλυψη των δαπανών της, εξετάζει τη γνωστοποίηση και, εάν δεν την κρίνει ικανοποιητική, επικοινωνεί χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση με τον εξαγωγέα, ώστε αυτός να συμπληρώσει τυχόν ελλιπείς πληροφορίες. Μετά τη φόρτωση της γνωστοποίησης εξαγωγής στην EDEXIM (απευθείας από τον εξαγωγέα ή μέσω της ΟΕΑ), αυτή καταχωρίζεται στην EDEXIM και χορηγείται αριθμός αναφοράς (RIN). Όσο διαρκεί η διεκπεραίωση της γνωστοποίησης από την ΟΕΑ ή/και την Επιτροπή, το σχέδιο γνωστοποίησης φυλάσσεται στην EDEXIM. Όταν η τελική γνωστοποίηση εγκριθεί από την Επιτροπή, αποστέλλεται στην ΟΕΑ της χώρας εισαγωγής, συνοδευόμενη από έντυπο επιβεβαίωσης της παραλαβής και από αντίγραφο του δελτίου δεδομένων ασφαλείας για την ουσία ή το παρασκεύασμα, εφόσον αυτό έχει υποβληθεί από τον εξαγωγέα. Η εν λόγω τελική γνωστοποίηση αποθηκεύεται στην EDEXIM και είναι στη διάθεση του εξαγωγέα και των ΟΕΑ. Ο RIN είναι ενεργός όπως αναφέρεται στο μήνυμα που αποστέλλεται στον εξαγωγέα (είτε απευθείας από την EDEXIM ή μέσω της ΟΕΑ) για την ενημέρωσή του σχετικά με την ισχύ του αριθμού αυτού. Η εξαγωγή μπορεί να πραγματοποιηθεί μέχρι τη λήξη του χρονικού διαστήματος που καθορίζεται στο άρθρο 7 παράγραφος 2 και όπως επιτάσσει η ισχύς του RIN. Στην περίπτωση των χημικών προϊόντων που περιλαμβάνονται και στο μέρος 2 ή 3 του παραρτήματος Ι, ενδέχεται να μην ενεργοποιηθεί ο RIN, επειδή πρέπει πρώτα να ληφθεί η ρητή συναίνεση της χώρας εισαγωγής – βλ. άρθρο 13. Το διάγραμμα ροής 1, που παρατίθεται στο παράρτημα 4, επεξηγεί τη διαδικασία γνωστοποίησης εξαγωγής κατά το άρθρο 7.

Ο RIN γνωστοποίησης εξαγωγής ισχύει από την ημερομηνία που δηλώνει ο εξαγωγέας στη γνωστοποίηση ως ημερομηνία εξαγωγής ή από τη συντομότερη δυνατή ημερομηνία, τηρουμένων των προθεσμιών που ορίζει ο κανονισμός. Ο εν λόγω RIN ισχύει μόνο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του έτους για το οποίο υποβλήθηκε η γνωστοποίηση. Εάν πρόκειται να πραγματοποιηθεί άλλη εξαγωγή σε επόμενο έτος, πρέπει να υποβληθεί, να διεκπεραιωθεί και να αποσταλεί στη χώρα εισαγωγής νέα γνωστοποίηση εξαγωγής. Στην περίπτωση αυτή, ο εξαγωγέας οφείλει να καταχωρίσει εκ νέου τη γνωστοποίηση εξαγωγής στην EDEXIM, η δε Επιτροπή αποστέλλει νέα γνωστοποίηση εξαγωγής στη χώρα εισαγωγής. Στη συνέχεια, χορηγείται και θεωρείται για το συγκεκριμένο ημερολογιακό έτος νέος RIN γνωστοποίησης εξαγωγής.

Δεδομένου ότι η Επιτροπή ενεργεί ως κοινή ΟΕΑ για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποστέλλει και παραλαμβάνει, εξ ονόματος των κρατών μελών, όλες τις γνωστοποιήσεις εξαγωγής και, ως εκ τούτου, η ίδια ζητεί επιβεβαίωση της παραλαβής των γνωστοποιήσεων εξαγωγής. Η Επιτροπή αποστέλλει στη χώρα εισαγωγής τη γνωστοποίηση που αφορά την εξαγωγή από την ΕΕ, για πρώτη φορά, κάθε χημικής ουσίας/παρασκευάσματος που περιέχει χημικό προϊόν του παραρτήματος Ι, το αργότερο 15 ημέρες πριν από την πρώτη εξαγωγή και εκ νέου, για κάθε επόμενο έτος, πριν από την πρώτη εξαγωγή κατά το έτος αυτό. Ακόμη και αν η Επιτροπή έχει ήδη αποστείλει γνωστοποίηση σε χώρα εισαγωγής, την οποία έλαβε από έναν εξαγωγέα, για να μπορούν άλλοι εξαγωγείς να πραγματοποιήσουν την πρώτη δική τους εξαγωγή του συγκεκριμένου χημικού προϊόντος στη διάρκεια ενός έτους, οφείλουν να υποβάλουν προηγουμένως γνωστοποίηση. Κατάλογος των σχετικών χημικών προϊόντων και των χωρών εισαγωγής για κάθε έτος θα βρίσκεται στη διάθεση του κοινού στον δικτυακό τόπο http://edexim.jrc.ec.europa.eu.

Εάν η εξαγωγή έχει σχέση με κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία ή το περιβάλλον, την οποία θα μπορούσε να επιδεινώσει οποιαδήποτε καθυστέρηση, το κράτος μέλος (αφού ζητήσει τη γνώμη της Επιτροπής) μπορεί να αποφασίσει να εγκρίνει πλήρη ή μερική εξαίρεση από τις απαιτήσεις για την περίοδο αναμονής ή την παροχή πληροφοριών.

Η κυβέρνηση της χώρας εισαγωγής ενδέχεται να απαντήσει σε γνωστοποίηση εξαγωγής από την ΕΕ ζητώντας περισσότερες πληροφορίες. Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να παρέχονται από τον εξαγωγέα, την αρμόδια ΟΕΑ του οικείου κράτους μέλους ή από την Επιτροπή. Εάν πρόκειται για ουσία του μέρους 1 ή για ουσία του μέρους 2 ή 3 για την οποία έχει ήδη εξασφαλιστεί γενική ρητή συναίνεση, δεν θίγεται το δικαίωμα του εξαγωγέα να εξαγάγει το χημικό προϊόν.

Απαιτείται νέα γνωστοποίηση:

—	όταν επέρχεται αλλαγή στη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με την εμπορία, τη χρήση ή την επισήμανση του χημικού προϊόντος·

—	όταν μεταβάλλεται η σύσταση ενός παρασκευάσματος σε βαθμό ώστε να είναι διαφορετική η συγκέντρωση του ή των εξεταζόμενων χημικών προϊόντων (για παράδειγμα, σε βαθμό ώστε να αλλάζει η απαιτούμενη επισήμανση).

Στη νέα γνωστοποίηση πρέπει να αναφέρεται ότι πρόκειται για αναθεώρηση προγενέστερης. Προς τούτο πρέπει να σημειώνεται στο έντυπο γνωστοποίησης εξαγωγής η δήλωση περί του ότι η γνωστοποίηση αποτελεί αναθεώρηση προγενέστερης.

Η Επιτροπή οφείλει να παρακολουθεί τις γνωστοποιήσεις στις περιπτώσεις όπου η χώρα εισαγωγής δεν αποστέλλει αποδεικτικό παραλαβής. Εάν είναι απαραίτητο, αποστέλλεται και δεύτερη γνωστοποίηση. Ωστόσο, ούτε αυτό έχει άμεση επίπτωση στην πραγματοποίηση της εξαγωγής. Τα παραδείγματα 1 και 3, που παρατίθενται στο κεφάλαιο V, επεξηγούν τη διαδικασία γνωστοποίησης εξαγωγής για τις ουσίες του μέρους 1 του παραρτήματος Ι.

3.8.    Άρθρο 8: ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ

Όταν η Επιτροπή λαμβάνει από τρίτη χώρα γνωστοποίηση εξαγωγής για χημικό προϊόν του οποίου η διάθεση στην αγορά ή η χρήση απαγορεύεται ή υπόκειται σε αυστηρούς περιορισμούς στη χώρα προέλευσης, την καταχωρίζει στη βάση δεδομένων EDEXIM. Η Επιτροπή βεβαιώνει την παραλαβή της πρώτης γνωστοποίησης εξαγωγής για κάθε χημικό προϊόν από άλλη χώρα. Διαβιβάζει στην ΟΕΑ του κράτους μέλους εισαγωγής αντίγραφο της γνωστοποίησης, συνοδευόμενο από όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες, και παρέχει αντίγραφα στα υπόλοιπα κράτη μέλη, εφόσον τα ζητήσουν.

Στις περιπτώσεις όπου μια ΟΕΑ κράτους μέλους λαμβάνει γνωστοποίηση, οφείλει να την διαβιβάζει στην Επιτροπή, μαζί με όλες τις σχετικές πληροφορίες.

3.9.    Άρθρο 9: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Κατά το πρώτο τρίμηνο κάθε έτους, οι εξαγωγείς:

—	ουσιών του παραρτήματος Ι,

—	παρασκευασμάτων που περιέχουν ουσίες του παραρτήματος Ι σε συγκεντρώσεις οι οποίες συνεπάγονται υποχρεώσεις επισήμανσης βάσει της οδηγίας 1999/45/ΕΚ ή

—	αντικειμένων τα οποία περιέχουν ουσίες του μέρους 2 ή 3 του παραρτήματος Ι σε μορφή που δεν έχει αντιδράσει ή παρασκευάσματα που περιέχουν τις ουσίες αυτές σε συγκεντρώσεις οι οποίες συνεπάγονται υποχρεώσεις επισήμανσης βάσει της οδηγίας 1999/45/ΕΚ,

οφείλουν να ενημερώνουν την οικεία ΟΕΑ για τις ποσότητες του χημικού προϊόντος που εξήγαγαν (ως ουσία και ως συστατικό παρασκευασμάτων ή/και αντικειμένων) σε κάθε χώρα εισαγωγής κατά το προηγούμενο έτος. Οι σχετικές πληροφορίες πρέπει να περιλαμβάνουν κατάλογο με τα ονόματα και τις διευθύνσεις όλων των εισαγωγέων παραληπτών. Σημειωτέον ότι από τον ορισμό της έννοιας «αντικείμενο» συνάγεται ότι απαιτείται ενημέρωση σχετικά με τις εξαγωγές μόνον εφόσον η νομοθεσία της ΕΕ απαγορεύει ή επιτρέπει υπό αυστηρούς περιορισμούς τη χρήση του χημικού προϊόντος στο συγκεκριμένο αντικείμενο και όχι για οποιοδήποτε αντικείμενο στο οποίο μπορεί να χρησιμοποιείται η ουσία χωρίς περιορισμούς.

Οι εξαγωγές χημικών προϊόντων του παραρτήματος Ι μέρος 2 ή 3 που, ενδεχομένως, πραγματοποιήθηκαν με την έγκριση της ΟΕΑ της χώρας του εξαγωγέα και της Επιτροπής, αλλά χωρίς τη ρητή συναίνεση του μέρους ή της άλλης χώρας εισαγωγής, πρέπει να αναφέρονται χωριστά (βλ. άρθρο 13 παράγραφος 7).

Οι εισαγωγείς οφείλουν να υποβάλλουν τις ίδιες πληροφορίες για τις ποσότητες χημικών προϊόντων που διέθεσαν στην εσωτερική αγορά.

Πρέπει επίσης να παρέχεται κάθε αναγκαία συμπληρωματική πληροφορία που ζητείται από την ΟΕΑ ή την Επιτροπή.

Οι ΟΕΑ συνθέτουν τις πληροφορίες που λαμβάνουν από τους εξαγωγείς και τους εισαγωγείς και διαβιβάζουν συγκεντρωτικές πληροφορίες στην Επιτροπή, με τη μορφή που προβλέπεται στο παράρτημα III του κανονισμού. Στη συνέχεια, η Επιτροπή δημοσιεύει γενική σύνοψη των πληροφοριών, εκτός των εμπιστευτικών, στο Διαδίκτυο.

3.10.    Άρθρο 10: ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΜΕ

Τα χημικά προϊόντα που πληρούν τα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ (δηλ. όσα απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση για κατηγορία χρήσης που προβλέπεται στη Σύμβαση) προστίθενται στο μέρος 2 του παραρτήματος Ι. Μετά την προσθήκη, η Επιτροπή οφείλει να τα γνωστοποιεί στη Γραμματεία της ΣΜΕ, το αργότερο 90 ημέρες μετά την ημερομηνία εφαρμογής της σχετικής οριστικής ρυθμιστικής πράξης. Η γνωστοποίηση πρέπει να περιλαμβάνει τις πληροφορίες που αναφέρονται στο παράρτημα IV του κανονισμού. Εάν η Επιτροπή δεν διαθέτει τις πληροφορίες αυτές, μπορεί να ζητήσει από τους εξαγωγείς/εισαγωγείς να τις υποβάλουν εντός 60 ημερών. Σε περίπτωση τροποποίησης της ρυθμιστικής πράξης με την οποία απαγορεύεται ή υπάγεται σε αυστηρούς περιορισμούς το χημικό προϊόν, πρέπει να επικαιροποιείται η γνωστοποίηση.

Κατά τον καθορισμό των προτεραιοτήτων όσον αφορά τη γνωστοποίηση, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη αν το χημικό προϊόν υπόκειται ήδη στη διαδικασία ΣΜΕ και συνεκτιμά τον βαθμό στον οποίο μπορούν να καλυφθούν οι απαιτήσεις του παραρτήματος IV της σύμβασης του Ρότερνταμ για τις πληροφορίες, καθώς και τη σοβαρότητα των κινδύνων που ενέχει το χημικό προϊόν, ιδιαίτερα για τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να υποβάλλουν, μέσω της Επιτροπής, γνωστοποιήσεις για χημικά προϊόντα τα οποία απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς βάσει εθνικών ρυθμιστικών πράξεων. Στις περιπτώσεις αυτές, απαιτείται από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος να παρέχει τις σχετικές πληροφορίες στην Επιτροπή, η οποία τις θέτει στη διάθεση όλων των υπόλοιπων κρατών μελών. Τα κράτη μέλη μπορούν να διατυπώνουν παρατηρήσεις εντός προθεσμίας τεσσάρων εβδομάδων. Τελικά, το υποβάλλον κράτος μέλος αποφασίζει αν θα ζητήσει ή όχι από την Επιτροπή να διαβιβάσει τη γνωστοποίηση στη Γραμματεία της ΣΜΕ ή να καταθέσει τις πληροφορίες σύμφωνα με το άρθρο 11.

Όταν η Επιτροπή λαμβάνει πληροφορίες για γνωστοποιήσεις ΣΜΕ από άλλα μέρη της Σύμβασης, τις θέτει αμέσως στη διάθεση όλων των κρατών μελών και, εφόσον ενδείκνυται, προετοιμάζει τη θέσπιση των κατάλληλων μέτρων σε επίπεδο ΕΕ. Παράλληλα, οι πληροφορίες δημοσιοποιούνται στον δικτυακό τόπο της EDEXIM: http://edexim.jrc.ec.europa.eu.

3.11.    Άρθρο 11: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΣΜΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΛΗΡΟΥΝ ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΜΕ

Πέραν της γνωστοποίησης ΣΜΕ, ο κανονισμός προβλέπει ένα άλλο μέσο διάδοσης πληροφοριών για τα χημικά προϊόντα που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς: την αξιοποίηση των διατάξεων της Σύμβασης που αφορούν την ανταλλαγή πληροφοριών. Οι διατάξεις αυτές είναι πρόσφορες, π.χ., για τα χημικά προϊόντα που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση μόνο για μία υποκατηγορία χρήσης, με αποτέλεσμα να μην πληρούν τα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ. Είναι επίσης πρόσφορες για τα χημικά προϊόντα που απαγορεύονται ή υπόκεινται σε αυστηρούς περιορισμούς βάσει εθνικών ρυθμιστικών πράξεων σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη τα οποία, μετά την προαναφερόμενη διαδικασία διαβουλεύσεων, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δεν ενδείκνυται η γνωστοποίηση ΣΜΕ.

Στις περιπτώσεις αυτές, η Επιτροπή παρέχει τις σχετικές πληροφορίες στη Γραμματεία της ΣΜΕ ώστε να ενημερώνονται τα υπόλοιπα μέρη της Σύμβασης.

3.12.    Άρθρο 12: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Ο κανονισμός επιβάλλει στα κράτη μέλη να ελέγχουν τις εισαγωγές χημικών προϊόντων που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι και να ορίσουν τις αρχές, λόγου χάριν τελωνειακές, οι οποίες είναι αρμόδιες για τον έλεγχο αυτό (13). Ο κανονισμός δεν περιλαμβάνει λεπτομερείς διατάξεις σχετικά με τον περιορισμό ή την απαγόρευση εισαγωγής, αλλά ορίζει διαδικασία με την οποία η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, μπορεί να αξιολογεί χημικά προϊόντα που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ και να λαμβάνει αποφάσεις για την εισαγωγή τους.

Η Επιτροπή λαμβάνει από τη Γραμματεία της ΣΜΕ καθοδηγητικά έγγραφα απόφασης τα οποία διαβιβάζει στα κράτη μέλη. Εντός εννέα μηνών από την ημερομηνία αποστολής του καθοδηγητικού εγγράφου απόφασης από τη Γραμματεία, η Επιτροπή εκδίδει απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την εισαγωγή του χημικού προϊόντος, η οποία αφορά την ή τις κατηγορίες χρήσης του χημικού προϊόντος που προσδιορίζονται στο καθοδηγητικό έγγραφο. Πριν εκδώσει την απόφαση, η Επιτροπή ζητεί τη γνώμη των κρατών μελών μέσω διαδικασίας συμβουλευτικής επιτροπής, με ψηφοφορία στην επιτροπή που έχει συσταθεί βάσει του άρθρου 133 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 (REACH).

Οι αποφάσεις για τις εισαγωγές βασίζονται σε ήδη ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ, την οποία εφαρμόζουν στο πλαίσιο της σύμβασης το Ρότερνταμ. Η απόφαση σχετικά με το κατά πόσον θα επιτραπεί η εισαγωγή ή/και η χρήση ή/και η διάθεση στην αγορά ενός χημικού προϊόντος στην επικράτεια της ΕΕ καθορίζεται από την ενωσιακή νομοθετική πράξη που διέπει τις εισαγωγές, τη χρήση ή τη διάθεσή του στην αγορά, π.χ. από τον κανονισμό REACH ή από τη νομοθεσία για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα ή για τα βιοκτόνα. Για τον λόγο αυτό, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 689/2008 δεν περιλαμβάνει λεπτομερείς διατάξεις σχετικά με τον περιορισμό ή την απαγόρευση εισαγωγής.

Οι αποφάσεις εισαγωγής ανακοινώνονται στη Γραμματεία της Σύμβασης (14) και πρέπει να τηρούνται από τα μέρη εξαγωγής.

Οι αποφάσεις εισαγωγής δεν απευθύνονται στα κράτη μέλη και, συνεπώς, δεν επιβάλλουν κανόνες που θα πρέπει να τηρούνται από τα κράτη μέλη ή τις επιχειρήσεις. Οι κανόνες με τους οποίους οφείλουν να συμμορφώνονται τα κράτη μέλη και οι επιχειρήσεις καθορίζονται σε άλλες σχετικές νομοθετικές πράξεις της ΕΕ. Σε περίπτωση τροποποίησης της νομοθεσίας ή άλλης μεταβολής του ρυθμιστικού καθεστώτος ενός χημικού προϊόντος (π.χ. όταν ολοκληρώνεται η αξιολόγησή του στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας), οι αποφάσεις εισαγωγής αναθεωρούνται.

Όπου έχει εφαρμογή, στην απόφαση εισαγωγής αναφέρονται επίσης, μετά από έγγραφη αίτηση των ενδιαφερομένων κρατών μελών, οι διαφορετικοί και πιο εξειδικευμένοι εθνικοί κανόνες. Οι αποφάσεις εισαγωγής αφορούν την κατηγορία χρήσης που καθορίζεται στη σύμβαση ΣΜΕ για το χημικό προϊόν το οποίο καλύπτουν.

Κατά την αξιολόγηση των πληροφοριών που περιέχονται στο καθοδηγητικό έγγραφο απόφασης, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη εκτιμούν την ανάγκη θέσπισης ενωσιακών μέτρων και, εφόσον κρίνεται απαραίτητο προκειμένου να περιοριστούν οι κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, η Επιτροπή προτείνει κατάλληλη νομοθεσία της ΕΕ.

3.13.    Άρθρο 13: ΑΛΛΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ, ΠΛΗΝ ΤΗΣ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΞΑΓΩΓΗΣ

Οι εξαγωγείς της ΕΕ οφείλουν να συμμορφώνονται με τις αποφάσεις εισαγωγής (προσωρινές και τελικές), οι οποίες λαμβάνονται από τρίτες χώρες και δημοσιεύονται ανά εξάμηνο στις «εγκυκλίους ΣΜΕ» που εκδίδει η γραμματεία της ΣΜΕ (και είναι επίσης διαθέσιμες στον δικτυακό τόπο της Σύμβασης, στη διεύθυνση www.pic.int). Η Επιτροπή διαβιβάζει τις εγκυκλίους ΣΜΕ στις ΟΕΑ και στις κλαδικές οργανώσεις, επίσης δε, τις δημοσιοποιεί στη βάση δεδομένων EDEXIM: http://edexim.jrc.ec.europa.eu. Οι αποφάσεις εισαγωγής διατίθενται και από τις ΟΕΑ. Η υποχρέωση συμμόρφωσης με απόφαση εισαγωγής αρχίζει 6 μήνες μετά την κοινοποίηση των πληροφοριών από τη Γραμματεία.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 6, η εξαγωγή χημικών προϊόντων του παραρτήματος Ι μέρος 3, για τα οποία η απόφαση εισαγωγής που έχει δημοσιευθεί στην πιο πρόσφατη εγκύκλιο ΣΜΕ παρέχει συναίνεση στην εισαγωγή τους, δεν είναι απαραίτητο να γνωστοποιείται, εκτός αντίθετης απαίτησης του μέρους εισαγωγής. Ωστόσο, οι εξαγωγείς υποχρεούνται να αναγράφουν αριθμό RIN (αριθμός αναφοράς απόφασης εισαγωγής) στη τελωνειακή διασάφηση. Ο RIN μπορεί να ληφθεί είτε με τη διοικητική διαδικασία που είναι γνωστή ως «αίτηση για ειδικό RIN» είτε από τη βάση δεδομένων για τις αποφάσεις εισαγωγής που αποτελεί τμήμα της EDEXIM. Επειδή δεν έχει ακόμη δημιουργηθεί η βάση δεδομένων για τις αποφάσεις εισαγωγής, θα πρέπει προς το παρόν να χρησιμοποιείται η άλλη δυνατότητα. Στο πλαίσιο της διαδικασίας αίτησης για ειδικό RIN, ο εξαγωγέας ελέγχει πρώτα αν έχει εφαρμογή στην εξαγωγή το άρθρο 13 παράγραφος 6 στοιχείο β), σε συνδυασμό με το άρθρο 7 παράγραφος 6. Εάν η απάντηση είναι καταφατική, ο εξαγωγέας ζητεί ειδικό RIN από την ΟΕΑ εξαγωγής. Εφόσον πληρούνται όλες οι απαιτήσεις, η ΟΕΑ εξαγωγής εγκρίνει την αίτηση και ενεργοποιεί τον RIN που πρέπει να χρησιμοποιήσει ο εξαγωγέας στην τελωνειακή διασάφηση (η διαδικασία αυτή εμφαίνεται στο παράρτημα 4, διάγραμμα ροής 4). Η εναλλακτική διαδικασία, που δεν είναι ακόμη διαθέσιμη, θα παρέχει στον εξαγωγέα τη δυνατότητα να ανατρέχει στη βάση δεδομένων για τις αποφάσεις εισαγωγής, που αποτελεί τμήμα της EDEXIM, στη διεύθυνση http://edexim.jrc.ec.europa.eu, όπου θα βρίσκει τον RIN προς χρήση στην τελωνειακή διασάφηση. Ο εξαγωγέας οφείλει να μεριμνά ώστε η εξαγωγή να ανταποκρίνεται σε όλες τις απαιτήσεις της απόφασης εισαγωγής.

Σε πολλές περιπτώσεις, οι χώρες εισαγωγής δεν απαντούν στη Γραμματεία της ΣΜΕ ή απαντούν με προσωρινή απόφαση που δεν καλύπτει την εισαγωγή. Για τον λόγο αυτό, ο κανονισμός υπερβαίνει τη Σύμβαση και, με περιορισμένες εξαιρέσεις που προσδιορίζονται κατωτέρω, απαιτεί να έχει εξασφαλιστεί η ρητή συναίνεση της χώρας εισαγωγής πριν από την πραγματοποίηση της εξαγωγής. Επιπλέον, η απαίτηση αυτή ισχύει όχι μόνο για τα χημικά προϊόντα που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ (δηλ. περιλαμβάνονται στο μέρος 3 του παραρτήματος I του κανονισμού), αλλά και για όσα πληρούν τα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ (δηλ. περιλαμβάνονται στο μέρος 2 του παραρτήματος I).

Ο εξαγωγέας πρέπει να ζητεί και να λαμβάνει ρητή συναίνεση μέσω της ΟΕΑ στην οποία υπάγεται και της ΟΕΑ ή άλλης αρμόδιας αρχής της χώρας εισαγωγής. Συνιστάται να μην επικοινωνεί απευθείας ο εξαγωγέας ή εισαγωγέας με τις αρχές αυτές πριν από το επίσημο διάβημα της ΟΕΑ της χώρας του εξαγωγέα. Πληροφορίες σχετικά με τις ΟΕΑ και (προκειμένου για χώρες που δεν είναι μέρη) άλλες αρμόδιες αρχές διατίθενται στον δικτυακό τόπο της EDEXIM: http://edexim.jrc.ec.europa.eu. Όταν ανακύπτουν προβλήματα στον εντοπισμό των αρχών της χώρας εισαγωγής ή είναι δύσκολο να ληφθεί απάντηση για άλλους λόγους, ενδέχεται να μπορεί η Επιτροπή να παράσχει βοήθεια. Όταν η ΟΕΑ του κράτους μέλους εξαγωγής λαμβάνει επικαιροποιημένες πληροφορίες που αφορούν ΟΕΑ από τρίτους, πρέπει να ενημερώνει την Επιτροπή.

Εάν η Επιτροπή ή η ΟΕΑ της χώρας του εξαγωγέα δεν λάβει απάντηση εντός 30 ημερών από την αίτησή της, η Επιτροπή αποστέλλει υπόμνηση στην ΟΕΑ της χώρας του εισαγωγέα. Εφόσον δεν ληφθεί απάντηση εντός νέας προθεσμίας 30 ημερών, η Επιτροπή μπορεί να αποστείλει περαιτέρω υπομνήσεις, εάν είναι απαραίτητο. Το διάγραμμα ροής 2, που παρατίθεται στο παράρτημα 4, επεξηγεί τη διαδικασία αυτή.

Συνιστάται να ζητείται ρητή συναίνεση όσον το δυνατόν νωρίτερα από την ημερομηνία εξαγωγής. Ένα προσχέδιο της γνωστοποίησης εξαγωγής (διαθέσιμο στην EDEXIM) θα μπορούσε να αποτελέσει μέσο παροχής των αναγκαίων πληροφοριών ώστε να είναι σε θέση η χώρα εισαγωγής να λάβει απόφαση. Για τη διευκόλυνση της διαδικασίας για την ΟΕΑ ή άλλη αρμόδια αρχή της χώρας εισαγωγής, θα ήταν χρήσιμο να υποβάλλουν οι εξαγωγείς στην ΟΕΑ της χώρας τους αντίγραφα των τυχόν καταχωρίσεων ή αδειών που έχουν εκδοθεί για το χημικό προϊόν από τη χώρα εισαγωγής. Η ΟΕΑ της χώρας του εξαγωγέα θα μπορεί κατόπιν να επισυνάπτει την τεκμηρίωση αυτή στην αίτηση συναίνεσης.

Η ρητή συναίνεση μπορεί να λάβει διάφορες μορφές. Για παράδειγμα, μπορεί να συνίσταται στην επίσημη απόφαση εισαγωγής που διαβιβάζεται μέσω της Γραμματείας και με την οποία η χώρα εισαγωγής παρέχει σαφή συναίνεση για τις εισαγωγές (στην περίπτωση των χημικών προϊόντων που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ) ή σε ηλεκτρονικό μήνυμα ή επιστολή επιβεβαίωσης από τις αρμόδιες αρχές της χώρας εισαγωγής. Κάθε έγγραφο που χρησιμοποιείται ως βάση για τη χορήγηση άδειας εξαγωγής χημικού προϊόντος για το οποίο απαιτείται ρητή συναίνεση λαμβάνει μοναδικό αναγνωριστικό (αναγνωριστικό ρητής συναίνεσης) και φυλάσσεται στη βάση δεδομένων EDEXIM.

Όταν μια ΟΕΑ λαμβάνει ρητή συναίνεση για ουσία ή παρασκεύασμα, τη φορτώνει στην EDEXIM. Στη συνέχεια, αυτή η «υφιστάμενη» ρητή συναίνεση μπορεί να χρησιμοποιείται από τις ΟΕΑ για την έγκριση των γνωστοποιήσεων εξαγωγής και από την Επιτροπή για τη θεώρηση των RIN σε σχέση με όλες τις μετέπειτα αιτήσεις που απευθύνονται στη συγκεκριμένη χώρα, υπό την προϋπόθεση ότι η αρχική απάντηση με τη ρητή συναίνεση δεν περιλαμβάνει ειδικούς όρους. Οι ΟΕΑ θα πρέπει επομένως να ελέγχουν μήπως υπάρχει ήδη στην EDEXIM απάντηση με ρητή συναίνεση που καλύπτει την περίπτωσή τους. Εάν υπάρχει, δεν χρειάζεται να ζητούν οι ΟΕΑ νέα ρητή συναίνεση από τη συγκεκριμένη χώρα. Εφόσον έχει δοθεί συναίνεση, η ΟΕΑ θα πρέπει να εγκρίνει τη γνωστοποίηση εξαγωγής και να τη διαβιβάζει στην Επιτροπή, χωρίς να δημιουργεί νέα αίτηση ρητής συναίνεσης. Η Επιτροπή θα ελέγχει αν ισχύει η ήδη υφιστάμενη στην EDEXIM συναίνεση για την εξαγωγή και, εάν ναι, θα την χρησιμοποιεί για τη θεώρηση του RIN.

Η ρητή συναίνεση για χημικό προϊόν ισχύει για τις επόμενες εξαγωγές του από οποιονδήποτε εξαγωγέα της ΕΕ επί τρία ημερολογιακά έτη, εκτός εάν ορίζεται άλλως στη ρητή συναίνεση. Η ΟΕΑ που λαμβάνει τη ρητή συναίνεση θα πρέπει να ανακοινώνει σε όλους τους εξαγωγείς τους όρους που θέτουν οι χώρες εισαγωγής, αναρτώντας τους στο πεδίο «notes» (σημειώσεις) της διεπαφής της EDEXIM για τους εξαγωγείς. Στο τέλος του τρίτου έτους, η ΟΕΑ της χώρας του εξαγωγέα πρέπει να υποβάλλει, μέσω της Επιτροπής, νέα αίτηση ρητής συναίνεσης στην ΟΕΑ του μέρους εισαγωγής ή, προκειμένου για άλλη χώρα εισαγωγής, στην αρμόδια αρχή της. Μέχρι να ληφθεί απάντηση στη νέα αίτηση, οι εξαγωγές του αντίστοιχου χημικού προϊόντος μπορούν να συνεχίζονται για περίοδο 12 μηνών.

Στην περίπτωση των ουσιών για τις οποίες, πέραν της γνωστοποίησης εξαγωγής, απαιτείται και ρητή συναίνεση (δηλ. χημικά προϊόντα του μέρους 2 και ορισμένα του μέρους 3 για τα οποία δεν υπάρχει απόφαση σχετικά με τις εισαγωγές), η ισχύς της ρητής συναίνεσης μπορεί να ποικίλλει και, ως επί το πλείστον, θα διαφέρει από την ισχύ του RIN. Εξ ορισμού, η ρητή συναίνεση ισχύει μέχρι το τέλος του τρίτου έτους από τη λήψη της. Ο RIN, όμως, ισχύει μόνο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του έτους για το οποίο υποβλήθηκε η γνωστοποίηση και ύστερα απενεργοποιείται. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να υποβάλλεται νέα γνωστοποίηση εξαγωγής, στη διάρκεια του επόμενου έτους. Η Επιτροπή χορηγεί νέο RIN, ο οποίος ενεργοποιείται αμέσως μετά τη διεκπεραίωση της γνωστοποίησης εξαγωγής, εφόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις. Μέχρι να λήξει η ισχύς της ρητής συναίνεσης, στο τέλος του τρίτου έτους από τη λήψη της, δεν χρειάζεται να ζητείται νέα συναίνεση.

Ο κανονισμός παρέχει τη δυνατότητα δύο εξαιρέσεων από την απαίτηση να εξασφαλίζεται ρητή συναίνεση πριν από την εξαγωγή χημικών προϊόντων που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ ή πληρούν τα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ. Πρώτον, όταν ένα χημικό προϊόν ανταποκρινόμενο στα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ (χημικά προϊόντα του παραρτήματος Ι μέρος 2) πρόκειται να εξαχθεί σε χώρα του ΟΟΣΑ (15), είναι δυνατόν να εγκριθεί εξαίρεση από την απαίτηση, κατά περίπτωση. Την απόφαση για εξαίρεση από την απαίτηση λαμβάνει η ΟΕΑ της χώρας του εξαγωγέα, μετά από διαβούλευση με την Επιτροπή, βασιζόμενη στο ότι, κατά τον χρόνο εισαγωγής στη χώρα του ΟΟΣΑ, το χημικό προϊόν έχει αποτελέσει αντικείμενο έγκρισης, καταχώρισης ή αδειοδότησης σε αυτή. Το διάγραμμα ροής 3, που παρατίθεται στο παράρτημα 4, επεξηγεί τη διαδικασία αυτή.

Δεύτερον, είναι δυνατόν να εγκριθεί εξαίρεση, κατά περίπτωση και βάσει του άρθρου 13 παράγραφος 7, εφόσον, ενώ καταβλήθηκε κάθε εύλογη προσπάθεια, δεν ελήφθη απάντηση εντός 60 ημερών σε αίτηση ρητής συναίνεσης για χημικό προϊόν που είτε υπόκειται στη διαδικασία ΣΜΕ ή ανταποκρίνεται στα κριτήρια γνωστοποίησης ΣΜΕ (χημικά προϊόντα του παραρτήματος Ι μέρος 2 ή 3). Η απόφαση για εξαίρεση από την απαίτηση λαμβάνεται από την ΟΕΑ της χώρας του εξαγωγέα, μετά από διαβούλευση με την Επιτροπή, και πρέπει να βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία από επίσημες πηγές του μέρους της Σύμβασης ή της άλλης χώρας εισαγωγής, από τα οποία προκύπτει ότι το εξεταζόμενο χημικό προϊόν έχει αποτελέσει αντικείμενο έγκρισης, καταχώρισης ή αδειοδότησης στη χώρα αυτή. Κατά τη λήψη απόφασης για την εξαγωγή χημικών προϊόντων του παραρτήματος I μέρος 3, πρέπει να συνεκτιμώνται οι πιθανές επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον στο μέρος της Σύμβασης ή άλλη χώρα εισαγωγής. Οι εν λόγω εξαιρέσεις μπορούν να χορηγούνται για μέγιστο χρονικό διάστημα 12 μηνών, μετά την πάροδο του οποίου απαιτείται ρητή συναίνεση, εκτός εάν ληφθεί εν τω μεταξύ απάντηση στην αρχική αίτηση ρητής συναίνεσης. Εάν δεν έχει ληφθεί απάντηση στην αίτηση ρητής συναίνεσης μετά την πάροδο του μέγιστου δωδεκάμηνου διαστήματος, ο εξαγωγέας οφείλει πάλι να ζητήσει ρητή συναίνεση μέσω της ΟΕΑ της χώρας του, το οποίο σημαίνει ότι η προαναφερόμενη διαδικασία επαναλαμβάνεται εξ αρχής.

Για να έχουν οι ΟΕΑ περισσότερες πιθανότητες να λάβουν απάντηση σε αίτηση ρητής συναίνεσης, προτρέπονται να χρησιμοποιούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό τις επίσημες γλώσσες του ΟΗΕ και να ζητούν τις ρητές συναινέσεις στην καταλληλότερη για τη χώρα εισαγωγής μεταξύ των γλωσσών αυτών. Πρότυπα επιστολών ρητής συναίνεσης και φόρμες απάντησης στις πιο διαδεδομένες γλώσσες – αγγλική (EN), γαλλική (FR) και ισπανική (ES) – διατίθενται προς χρήση από τις ΟΕΑ στο τμήμα «Explicit Consent» (ρητή συναίνεση) του δικτυακού τόπου της EDEXIM, στη διεύθυνση http://edexim.jrc.ec.europa.eu.

Οι ΟΕΑ των χωρών των εξαγωγέων θα διαβιβάζουν λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα χημικά προϊόντα για τα οποία ζητήθηκε ρητή συναίνεση, τις ληφθείσες απαντήσεις και τις εγκριθείσες εξαιρέσεις, οι οποίες θα διατηρούνται στη βάση δεδομένων EDEXIM. Κάθε έγγραφο που χρησιμοποιείται ως αποδεικτικό στοιχείο (απόφαση χώρας εισαγωγής ή άλλο αποδεικτικό στοιχείο χρησιμοποιούμενο σε εξαίρεση) μπορεί να εντοπιστεί στη βάση δεδομένων EDEXIM με τη βοήθεια του μοναδικού αναγνωριστικού (αναγνωριστικό ρητής συναίνεσης) που αποδίδεται σε αυτό. Όλες οι αιτήσεις ρητής συναίνεσης, οι σχετικές πληροφορίες, καθώς και η κατάσταση των αιτήσεων, παρατίθενται σε κατάλογο στην EDEXIM, στον οποίο μπορούν να ανατρέχουν οι ΟΕΑ των άλλων κρατών μελών. Όσες πληροφορίες δεν είναι εμπιστευτικές δημοσιοποιούνται από την Επιτροπή μέσω του Διαδικτύου.

Σημειωτέον ότι η υποχρέωση εξασφάλισης ρητής συναίνεσης ισχύει και για τις εξαγωγές παρασκευασμάτων (μειγμάτων κατά τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008) που περιέχουν ουσίες του μέρους 2 ή 3 του παραρτήματος Ι σε συγκεντρώσεις οι οποίες συνεπάγονται υποχρεώσεις επισήμανσης βάσει της οδηγίας 1999/45/ΕΚ (16). Αυτό σημαίνει ότι για κάθε παρασκεύασμα πρέπει να ζητείται χωριστή ρητή συναίνεση και ότι, στη συνέχεια, χορηγείται χωριστός RIN. Προκειμένου να διευκολυνθεί η εφαρμογή της διάταξης αυτής, η αίτηση ρητής συναίνεσης περιλαμβάνει διάφορες ερωτήσεις στις οποίες καλείται να απαντήσει η χώρα εισαγωγής. Μια από αυτές είναι η εξής: «Συναινείτε στην εισαγωγή άλλων παρασκευασμάτων που περιέχουν τη ίδια ουσία του παραρτήματος Ι;» Στς περισσότερες περιπτώσεις, η απάντηση της ΟΕΑ της χώρας εισαγωγής στην ερώτηση αυτή είναι αρνητική, με αποτέλεσμα να χρειάζεται αίτηση χωριστής ρητής συναίνεσης για κάθε άλλο παρασκεύασμα, ενώ όταν η απάντηση είναι καταφατική, οι ΟΕΑ και η Επιτροπή μπορούν να εγκρίνουν κατευθείαν τις εξαγωγές άλλων παρασκευασμάτων που περιέχουν την ουσία.

Δεδομένου ότι τα παρασκευάσματα περιέχουν περισσότερες της μιας ουσίες, είναι απαραίτητο να ελέγχεται για καθεμία από αυτές αν υφίσταται υποχρέωση εξασφάλισης ρητής συναίνεσης. Εάν έστω και μία ουσία συνεπάγεται σχετική υποχρέωση, πρέπει να υποβάλλεται αίτηση ρητής συναίνεσης. Η χώρα εισαγωγής μπορεί να απαντήσει αόριστα ότι επιτρέπει την εισαγωγή καταχωρισμένων χημικών προϊόντων. Εάν η ουσία Α του παρασκευάσματος ΑΒ περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008 και έχει καταχωριστεί στη χώρα εισαγωγής, η εξαγωγή μπορεί να πραγματοποιηθεί έστω και αν η ουσία Β δεν είναι καταχωρισμένη, αρκεί να μην περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι. Το έναυσμα για την αίτηση ρητής συναίνεσης ήταν η ουσία Α και όχι η Β.

Επιπλέον αυτών των υποχρεώσεων, υπάρχουν απαιτήσεις σχετικά με την ποιότητα των εξαγόμενων προϊόντων. Οι εξαγωγείς οφείλουν να εξασφαλίζουν ότι τα χημικά προϊόντα εξάγονται, το αργότερο, έξι μήνες πριν από την ημερομηνία λήξης τους, εφόσον αυτή υφίσταται ή μπορεί να συναχθεί από την ημερομηνία παραγωγής, εκτός αν είναι πρακτικά ανέφικτο λόγω των εγγενών ιδιοτήτων τους. Στην περίπτωση των φυτοφαρμάκων, πρέπει να βελτιστοποιούνται το μέγεθος και η συσκευασία των δοχείων, ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος δημιουργίας άχρηστων αποθεμάτων, και η ετικέτα πρέπει να περιέχει συγκεκριμένες πληροφορίες για τις συνθήκες αποθήκευσης και την σταθερότητα κατά την αποθήκευση στις κλιματικές συνθήκες της χώρας εισαγωγής. Επιπλέον, το εξαγόμενο φυτοφάρμακο πρέπει να ανταποκρίνεται στις νομοθετικά κατοχυρωμένες προδιαγραφές καθαρότητας της ΕΕ.

3.14.    Άρθρο 14: ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Η εξαγωγή αντικειμένων (17) που περιέχουν ορισμένα χημικά προϊόντα υπόκειται επίσης στις σχετικές με τη γνωστοποίηση εξαγωγής απαιτήσεις του άρθρου 7. Οι απαιτήσεις αυτές ισχύουν μόνο για αντικείμενα τα οποία περιέχουν ή περιλαμβάνουν χημικά προϊόντα σε μορφή που δεν έχει αντιδράσει (δηλ. που εγκυμονούν κίνδυνο έκπλυσης): χημικά προϊόντα που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ ή χημικές ουσίες που έχουν απαγορευθεί ή υπαχθεί σε αυστηρούς περιορισμούς με τη νομοθεσία της ΕΕ, όταν η χρήση τους στο συγκεκριμένο αντικείμενο υπόκειται σε περιορισμούς, ή παρασκευάσματα που περιέχουν αυτές τις ουσίες σε συγκεντρώσεις οι οποίες συνεπάγονται υποχρεώσεις επισήμανσης βάσει της οδηγίας 1999/45/ΕΚ ή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 (18).

Παράλληλα, δεν επιτρέπεται η εξαγωγή ορισμένων χημικών προϊόντων και αντικειμένων που απαριθμούνται στο παράρτημα V του κανονισμού και των οποίων η χρήση έχει απαγορευθεί πλήρως στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επί του παρόντος, το παράρτημα V, το οποίο παρατίθεται στο παράρτημα 3 του παρόντος οδηγού, περιλαμβάνει τα σαπούνια που περιέχουν υδράργυρο, καθώς και 10 χημικά προϊόντα ή ομάδες χημικών προϊόντων που απαριθμούνται στη σύμβαση της Στοκχόλμης για τους έμμονους οργανικούς ρύπους (POP), σύμφωνα με τις διατάξεις της. Οι αποφάσεις που θα ληφθούν στο μέλλον στο πλαίσιο της Σύμβασης της Στοκχόλμης μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την προσθήκη περισσότερων ουσιών και αντικειμένων στον κατάλογο του παραρτήματος V.

3.15.    Άρθρο 15: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΥΠΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΔΙΑΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗΣ

Όταν ένα μέρος της Σύμβασης απαιτεί να ενημερώνεται για την κυκλοφορία υπό καθεστώς διαμετακόμισης χημικών προϊόντων που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ, ο εξαγωγέας οφείλει να παρέχει στην ΟΕΑ της χώρας του, εφόσον είναι πρακτικά εφικτό, τις πληροφορίες που προβλέπονται στο παράρτημα VI του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008, 30 ημέρες πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία της πρώτης διαμετακόμισης και τουλάχιστον 8 ημέρες πριν από κάθε επόμενη διαμετακόμιση. Η ΟΕΑ διαβιβάζει τις πληροφορίες αυτές, καθώς και κάθε διαθέσιμη συμπληρωματική πληροφορία, στην Επιτροπή, η οποία με τη σειρά της τις διαβιβάζει στην ΟΕΑ της χώρας εισαγωγής που τις ζήτησε, το αργότερο 15 ημέρες πριν από την πρώτη διαμετακόμιση και πριν από κάθε επόμενη διαμετακόμιση. Έως τώρα, κανένα μέρος της Σύμβασης δεν έχει αναφέρει ότι απαιτεί την ενημέρωση αυτή.

3.16.    Άρθρο 16: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΝ ΤΑ ΕΞΑΓΟΜΕΝΑ ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Οι εξαγωγείς όλων των επικίνδυνων χημικών προϊόντων, όπως αυτά ορίζονται στην ενωσιακή νομοθεσία, οφείλουν να τηρούν, όσον αφορά τη συσκευασία και την επισήμανση των προϊόντων τους, τους ίδιους κανόνες όπως εάν τα προϊόντα τους επρόκειτο να διατεθούν στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτός εάν η χώρα εισαγωγής επιβάλλει δικές της ειδικές απαιτήσεις, λαμβανομένων υπόψη και των σχετικών διεθνών προτύπων.

Οι σχετικοί κανόνες της ΕΕ έχουν θεσπιστεί με τις ακόλουθες νομοθετικές πράξεις:

—	Οδηγία 67/548/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 1967, περί προσεγγίσεως των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων που αφορούν στην ταξινόμηση, συσκευασία και επισήμανση των επικινδύνων ουσιών (19)

—	Οδηγία 1999/45/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαΐου 1999, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που αφορούν την ταξινόμηση, συσκευασία και επισήμανση των επικίνδυνων παρασκευασμάτων (20)

—	Οδηγία 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 1991, σχετικά με τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων (21)

—	Οδηγία 98/8/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 1998, για τη διάθεση βιοκτόνων στην αγορά (22)

—

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/ΕΟΚ και 1999/45/ΕΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 (23)

Οι πληροφορίες που εμφαίνονται στις ετικέτες πρέπει να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:

—	την εμπορική ονομασία ή/και περιγραφή του παρασκευάσματος·

—	όνομα, πλήρη διεύθυνση και αριθμό τηλεφώνου του εγκατεστημένου στην Ένωση προσώπου που είναι υπεύθυνο για τη διάθεση του παρασκευάσματος στην αγορά, ανεξαρτήτως του αν το πρόσωπο αυτό είναι ο παραγωγός, ο εισαγωγέας ή ο διανομέας·

—	τυποποιημένο σύμβολο (ή εικονόγραμμα) κινδύνου ή κατάλληλο συνδυασμό συμβόλων και μία ή περισσότερες ενδείξεις κινδύνου·

—	τυποποιημένες «φράσεις R» (ή δηλώσεις επικινδυνότητας), οι οποίες περιγράφουν ειδικούς κινδύνους που παρουσιάζει η χρήση της ουσίας λόγω της επικινδυνότητάς της·

—	τυποποιημένες «φράσεις S» (ή δηλώσεις προφύλαξης), οι οποίες περιγράφουν τις απαιτήσεις ασφαλείας και τις διαδικασίες αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που σχετίζονται με την ασφαλή χρήση της ουσίας·

—	την ταυτότητα της ή των ουσιών που περιέχονται σε παρασκεύασμα (ή μείγμα), σύμφωνα με διεθνές σύστημα ονοματολογίας.

Σημειωτέον ότι ο ανωτέρω κατάλογος είναι ενδεικτικός και ότι οι λεπτομερείς απαιτήσεις της νομοθεσίας καθορίζονται στο άρθρο 10 της οδηγίας 1999/45/ΕΚ και στο άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, ο οποίος επιβάλλει επίσης νέες απαιτήσεις όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να αναγράφονται στις ετικέτες. Ο νέες αυτές απαιτήσεις, καθώς και η αντικατάσταση των συμβόλων κινδύνου και των τυποποιημένων φράσεων από τα εικονογράμματα κινδύνου και τις δηλώσεις του συστήματος GHS, ισχύουν από την 1η Δεκεμβρίου 2010 για τις ουσίες και από την 1η Ιουνίου 2015 για τα μείγματα. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 προβλέπει επίσης την αντικατάσταση του όρου «παρασκευάσματα» από τον όρο «μείγματα».

Τυποποιημένα σύμβολα κινδύνου που χρησιμοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση:

Τα ανωτέρω τυποποιημένα σύμβολα κινδύνου θα αντικατασταθούν από τα εικονογράμματα κινδύνου του GHS, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, με τον οποίο εφαρμόζεται το GHS (παγκοσμίως εναρμονισμένο σύστημα ταξινόμησης και επισήμανσης). Ακολουθούν τα εικονογράμματα κινδύνου του GHS:

Το παράρτημα V του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 περιέχει τον πλήρη κατάλογο των εικονογραμμάτων κινδύνου ΤΕΣ/GHS για κάθε τάξη και κατηγορία κινδύνου όπου έχουν εφαρμογή και είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/chemicals/documents/classification/index_en.htm.

Σύμφωνα με τον κανονισμό για τη ΣΜΕ, οι πληροφορίες της ετικέτας πρέπει να περιλαμβάνουν επίσης την ημερομηνία λήξης (για διάφορες κλιματικές ζώνες, εάν είναι απαραίτητο) και την ημερομηνία παραγωγής, κατά περίπτωση.

Επιπλέον, πρέπει να αποστέλλεται σε κάθε εισαγωγέα, μαζί με το χημικό προϊόν, δελτίο δεδομένων ασφαλείας. Το δελτίο δεδομένων ασφαλείας πρέπει να συντάσσεται σύμφωνα με το άρθρο 31 και το παράρτημα ΙΙ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) (24).

Οι πληροφορίες που εμφαίνονται στην ετικέτα και στο δελτίο δεδομένων ασφαλείας πρέπει να παρέχονται, εφόσον είναι πρακτικά εφικτό, στις επίσημες γλώσσες ή σε μία ή περισσότερες από τις κύριες γλώσσες της χώρας προορισμού ή της περιοχής της σκοπούμενης χρήσης (βλ. πίνακα γλωσσών στο παράρτημα 6 του παρόντος οδηγού) (25).

3.17.    Άρθρο 17: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΩΝ

Τα κράτη μέλη ορίζουν αρχές, π.χ. τελωνειακές, για τον έλεγχο των εισαγωγών και εξαγωγών των χημικών προϊόντων που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι. Συντονίζουν με την Επιτροπή τις οικείες δραστηριότητες εφαρμογής του κανονισμού ως προς τους εξαγωγείς και οφείλουν να υποβάλλουν τακτικές εκθέσεις σχετικά με τις δραστηριότητες αυτές. Επισημαίνεται ότι οι περιορισμοί επί των εισαγωγών απορρέουν από σχετική νομοθεσία της ΕΕ, π.χ. από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 (REACH), την οδηγία 91/414/ΕΟΚ και την οδηγία 98/8/ΕΚ (για περισσότερες λεπτομέρειες, βλ. κατευθύνσεις σχετικά με το άρθρο 12).

Οι εξαγωγείς οφείλουν να συμπεριλαμβάνουν στις οικείες τελωνειακές διασαφήσεις τους αριθμούς αναφοράς (RIN) που αντιστοιχούν στις γνωστοποιήσεις εξαγωγής, αποφάσεις εισαγωγής και ρητές συναινέσεις, καθώς και στις εξαιρέσεις που αφορούν εξαγωγές χημικών προϊόντων περιλαμβανόμενων στο παράρτημα. Η πληροφορία αυτή θα πρέπει να αναγράφεται είτε στη θέση 44 του ενιαίου διοικητικού εγγράφου ή στο αντίστοιχο στοιχείο δεδομένων της ηλεκτρονικής διασάφησης εξαγωγής, που συμπληρώνεται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (26).

Επισημαίνεται ότι ο κωδικός TARIC που υποδηλώνει την απαίτηση αναγραφής RIN είναι Y915. Εάν στη θέση 44 του ενιαίου διοικητικού εγγράφου εμφαίνεται ο κωδικός Y915, θα πρέπει να συνοδεύεται από RIN. Συνεπώς, η θέση 44 θα πρέπει να περιέχει τον κωδικό Y915 και αριθμό RIN. Στη συνέχεια παρατίθενται άλλα μέτρα του TARIC που συνδέονται με τον κανονισμό για τη ΣΜΕ:

—	Y916 – Το μέτρο αυτό υποδηλώνει ότι το προς εξαγωγή χημικό προϊόν δεν εμπίπτει στις διατάξεις του παραρτήματος Ι (περιορισμοί επί των εξαγωγών) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008. Δεν επιβάλλεται περιορισμός.

—	Y917 – Το μέτρο αυτό υποδηλώνει ότι το προς εξαγωγή χημικό προϊόν δεν εμπίπτει στις διατάξεις του παραρτήματος V (απαγόρευση των εξαγωγών ορισμένων χημικών προϊόντων) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008. Δεν επιβάλλεται απαγόρευση.

—

Y919 - Το μέτρο αυτό υποδηλώνει ότι το προς εξαγωγή χημικό προϊόν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 2 παράγραφος 2 στοιχείο θ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008, σύμφωνα με το οποίο η εξαγωγή εξαιρείται από το σύνολο των διατάξεων, υπό τον όρο ότι το χημικό προϊόν εξάγεται για ερευνητικούς ή αναλυτικούς σκοπούς και σε ποσότητες που δεν υπερβαίνουν τα 10 kg.

Ο κωδικός Y919 θα πρέπει να συνοδεύεται από «ειδικό RIN» (βλ. κατωτέρω).

Όταν αναγράφεται RIN στη θέση 44, οι τελωνειακές αρχές θα πρέπει να ανατρέχουν στη διεπαφή της EDEXIM για τα τελωνεία και να ελέγχουν την κατάσταση της εξαγωγής. Εάν ο RIN είναι ενεργός για τη συγκεκριμένη εξαγωγή, αυτή θα πρέπει να εκκαθαρίζεται κανονικά. Σε περίπτωση που οι τελωνειακοί υπάλληλοι εντοπίζουν πρόβλημα σχετικά με τον κωδικό TARIC ή τον RIN που αναγράφεται στη θέση 44, θα πρέπει να μην επιτρέπεται η πραγματοποίηση της εξαγωγής και τα χημικά προϊόντα να επιστρέφονται στον εξαγωγέα.

Η ειδική διοικητική διαδικασία που είναι γνωστή ως «αίτηση για ειδικό RIN» και θεσπίστηκε με σκοπό τη διευκόλυνση ορισμένων εξαγωγών, χρησιμοποιείται επίσης για τις εξαγωγές που εμπίπτουν στην εξαίρεση η οποία προβλέπεται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο θ), δηλ. εξαγωγές ουσιών του παραρτήματος Ι ή V για έρευνα και αναλύσεις, σε ποσότητες έως 10 kg. Στο πλαίσιο της διαδικασίας «αίτησης για ειδικό RIN», ο εξαγωγέας ελέγχει πρώτα αν έχει εφαρμογή στην εξαγωγή το άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο θ). Εάν η απάντηση είναι καταφατική, ο εξαγωγέας ζητεί ειδικό RIN από την ΟΕΑ της χώρας εξαγωγής. Εφόσον έχει εφαρμογή το άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο θ), η εν λόγω ΟΕΑ εγκρίνει την αίτηση και ενεργοποιεί τον RIN που πρέπει να χρησιμοποιήσει ο εξαγωγέας στην τελωνειακή διασάφηση. Η διαδικασία αυτή εμφαίνεται στο παράρτημα 4, διάγραμμα ροής 4.

3.18.    Άρθρο 18: ΚΥΡΩΣΕΙΣ

Τα κράτη μέλη οφείλουν να εξασφαλίζουν την ορθή εφαρμογή του κανονισμού και να διαθέτουν σύστημα επιβολής αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών κυρώσεων στις περιπτώσεις παράβασης των διατάξεών του. Πρέπει να παρέχονται πληροφορίες σχετικά με τις κυρώσεις, αν ζητηθούν.

3.19.    Άρθρο 19: ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη οφείλουν να διευκολύνουν την παροχή πληροφοριών σε άλλες χώρες σχετικά με τα χημικά προϊόντα που υπάγονται στον κανονισμό. Ο κανονισμός αναγνωρίζει την αναγκαιότητα ορισμένων ρητρών διασφάλισης του εμπιστευτικού χαρακτήρα. Οι ακόλουθες πληροφορίες, ωστόσο, δεν μπορούν να θεωρούνται εμπιστευτικές:

—	οι πληροφορίες που καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙ (απαιτήσεις για τις πληροφορίες των γνωστοποιήσεων εξαγωγής) και στο παράρτημα IV (απαιτήσεις για τις πληροφορίες των γνωστοποιήσεων ΣΜΕ)·

—	οι πληροφορίες που περιέχονται στα δελτία δεδομένων ασφαλείας·

—	η ημερομηνία λήξης των χημικών προϊόντων·

—	η ημερομηνία παραγωγής των χημικών προϊόντων·

—	οι πληροφορίες που αφορούν μέτρα προφύλαξης, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η ταξινόμηση των κινδύνων, το είδος του κινδύνου και οι σχετικές οδηγίες ασφάλειας·

—	τα συνοπτικά αποτελέσματα των τοξικολογικών και οικοτοξικολογικών δοκιμών·

—	οι πληροφορίες που αφορούν τον χειρισμό της συσκευασίας μετά την αφαίρεση των χημικών προϊόντων.

3.20.    Άρθρο 20: ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ

Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να συνεργάζονται στην παροχή τεχνικής βοήθειας, ιδίως προκειμένου να δοθεί στις αναπτυσσόμενες χώρες και στις χώρες με οικονομία σε μεταβατικό στάδιο η δυνατότητα να εφαρμόσουν τη Σύμβαση.

3.21.    Άρθρο 21: ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

Το άρθρο 21 είναι ένα τυποποιημένο άρθρο στη νομοθεσία της ΕΕ, το οποίο επιβάλλει απαιτήσεις παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων σχετικά με τη λειτουργία και την εφαρμογή του κανονισμού.

Τόσο τα κράτη μέλη, όσο και η Επιτροπή, θα παρακολουθούν τις εξελίξεις στο πλαίσιο του κανονισμού. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να αποστέλλουν τακτικά πληροφορίες για τη λειτουργία των διαφόρων διαδικασιών στην Επιτροπή, η οποία οφείλει να υποβάλλει τακτικές εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τη συνολική λειτουργία του κανονισμού. Περιλαμβάνονται και στο σημείο αυτό διατάξεις για την προστασία του εμπορικού απορρήτου.

3.22.    Άρθρο 22: ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΩΝ

Οι αποφάσεις για επικαιροποίηση των παραρτημάτων θα λαμβάνονται με τη διαδικασία κανονιστικής επιτροπής με έλεγχο. Σύμφωνα με τη διαδικασία αυτή, οι προτάσεις της Επιτροπής εξετάζονται από επιτροπή, την οποία απαρτίζουν αντιπρόσωποι των κρατών μελών, πριν υποβληθούν στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για έλεγχο. Εάν οποιοδήποτε από τα δύο αυτά θεσμικά όργανα γνωμοδοτήσει αρνητικά, η Επιτροπή υποχρεούται είτε να υποβάλει στην επιτροπή τροποποιημένη πρόταση για το μέτρο είτε να καταθέσει νομοθετική πρόταση προς έγκριση με τη διαδικασία συναπόφασης.

Το παράρτημα Ι θα επανεξετάζεται τουλάχιστον ανά έτος. Η προσθήκη νέων χημικών προϊόντων στα διάφορα μέρη του παραρτήματος Ι θα συνεπάγεται, αναλόγως του προϊόντος, απαιτήσεις γνωστοποίησης εξαγωγής, υποβολή γνωστοποίησης ΣΜΕ, απαιτήσεις ρητής συναίνεσης για εξαγωγή, καθώς και την υποχρέωση να γίνονται σεβαστές οι αποφάσεις των άλλων χωρών σχετικά με τις εισαγωγές χημικών προϊόντων που υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ.

Με την ίδια διαδικασία πρέπει να θεσπίζονται τα ακόλουθα μέτρα επικαιροποίησης των παραρτημάτων:

—	προσθήκη, στο παράρτημα V μέρος 1, χημικών προϊόντων που εμπίπτουν στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 850/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τους έμμονους οργανικούς ρύπους (27)·

—	τροποποίηση του παραρτήματος I, συμπεριλαμβανομένων αλλαγών σε υπάρχουσες καταχωρίσεις·

—	προσθήκη, στο παράρτημα V μέρος 2, χημικών προϊόντων που υπόκεινται ήδη σε απαγόρευση εξαγωγής σε επίπεδο ΕΕ·

—	τροποποίηση των παραρτημάτων ΙΙ, ΙΙΙ, IV και VI και

—	μέτρα για την τροποποίηση υπαρχουσών καταχωρίσεων στο παράρτημα V.

Για την προσθήκη ουσιών ή αντικειμένων των οποίων οι εξαγωγές δεν έχουν ακόμη απαγορευθεί στο παράρτημα V μέρος 2 (που συνεπάγεται απαγόρευση εξαγωγής) θα απαιτείται διαδικασία συναπόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με βάση πρόταση της Επιτροπής.

3.23.    Άρθρο 23: ΤΕΧΝΙΚΑ ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ

Για να συνδράμει στην εφαρμογή του κανονισμού, η Επιτροπή συντάσσει τεχνικά καθοδηγητικά σημειώματα, όπως ο παρών οδηγός. Όλα τα καθοδηγητικά έγγραφα θα δημοσιοποιούνται στη βάση δεδομένων EDEXIM.

3.24.    Άρθρο 24: ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Η Επιτροπή επικουρείται από την επιτροπή που έχει συσταθεί βάσει του άρθρου 133 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006. Τα κύρια καθήκοντα της εν λόγω επιτροπής είναι να γνωμοδοτεί σχετικά με τις προτάσεις αποφάσεων εισαγωγής της ΕΕ (άρθρο 12) και τις προτάσεις τροποποίησης των παραρτημάτων του κανονισμού (άρθρο 22).

4.   Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Πολλά από τα καθήκοντα που συνδέονται με την καθημερινή εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008 εκτελούνται μέσω της ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων για τις εξαγωγές και εισαγωγές επικίνδυνων χημικών προϊόντων (EDEXIM, από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων European Database EXport IMport of dangerous chemicals). Πρόκειται για ένα σημαντικό εργαλείο διεκπεραίωσης και διαχείρισης των απαιτούμενων από τη νομοθεσία διαδικασιών, καθώς και ανταλλαγής πληροφοριών και χρησιμοποιείται από τους ευρωπαίους εμπλεκόμενους στις αντίστοιχες δραστηριότητες. Την EDEXIM μπορούν επιπλέον να χρησιμοποιούν εμπλεκόμενοι φορείς τρίτων χωρών ως πηγή πληροφοριών για το συγκεκριμένο θέμα.

Λόγω της αύξησης, αφενός του αριθμού γνωστοποιήσεων προς διεκπεραίωση και, αφετέρου, της ζήτησης για πρόσθετες δυνατότητες ώστε να διευκολυνθεί η εκτέλεση των καθημερινών εργασιών των εμπλεκομένων φορέων, η EDEXIM αναβαθμίζεται συνεχώς. Επί του παρόντος, περιέχει πέντε διεπαφές:

—	μια διεπαφή διαθέσιμη στο ευρύ κοινό, η οποία παρέχει μη εμπιστευτικές πληροφορίες·

—	τη διεπαφή για τις ΟΕΑ, προοριζόμενη να χρησιμοποιείται από τα κράτη μέλη για τη διαχείριση της εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008, ιδίως των γνωστοποιήσεων εξαγωγής (άρθρο 7) και των αιτήσεων ρητής συναίνεσης (άρθρο 13)·

—

τη διεπαφή για τους εξαγωγείς, την οποία χρησιμοποιούν οι εξαγωγείς της ΕΕ για τη γνωστοποίηση των προγραμματιζόμενων εξαγωγών (και τη μετέπειτα παρακολούθηση της πορείας της) και για την παροχή των αναγκαίων πληροφοριών σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008, με αποτέλεσμα να επιταχύνονται οι διαδικασίες·

—	τη διεπαφή για τα τελωνεία, που προορίζεται να υποβοηθά τις τελωνειακές αρχές στον έλεγχο του εμπορίου επικίνδυνων χημικών προϊόντων·

—	τη διοικητική διεπαφή (χρησιμοποιούμενη από την Επιτροπή) για τη διεκπεραίωση και φύλαξη των γνωστοποιήσεων εισαγωγής και εξαγωγής, καθώς και για τη βασική συντήρηση του δικτυακού τόπου.

Κύριος στόχος της EDEXIM είναι να λειτουργεί ως πλατφόρμα διεκπεραίωσης των απαιτούμενων από τη νομοθεσία διαδικασιών και να παρέχει στον χρήστη πληροφορίες για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008 εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά:

—	τις γνωστοποιήσεις εξαγωγής χημικών προϊόντων που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι του κανονισμού,

—	τις αποφάσεις που λαμβάνονται από χώρες κατόπιν αίτησης και αφορούν τις εισαγωγές χημικών προϊόντων που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι μέρος 2 ή 3 του κανονισμού και

—	τις αποφάσεις των χωρών που συμμετέχουν στη διεθνή διαδικασία ΣΜΕ βάσει της συνθήκης του Ρότερνταμ, οι οποίες αφορούν τις εισαγωγές χημικών προϊόντων που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι μέρος 3 του κανονισμού.

Η διεπαφή για τους εξαγωγείς τους παρέχει τη δυνατότητα να γνωστοποιούν στις οικείες ΟΕΑ, απευθείας και επιγραμμικά, τις εξαγωγές χημικών προϊόντων του παραρτήματος Ι που προγραμματίζουν. Μετά τη δημιουργία και αποθήκευση μιας γνωστοποίησης εξαγωγής από τον εξαγωγέα, η εξαγωγή λαμβάνει ανενεργό αριθμό αναφοράς (RIN) εξαγωγής. Αφού υποβληθεί από τον εξαγωγέα η γνωστοποίηση εξαγωγής, η ΟΕΑ την διεκπεραιώνει χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και, εφόσον είναι πλήρης και ορθή, τη διαβιβάζει στην Επιτροπή. Η EDEXIM ειδοποιεί τον εξαγωγέα όταν η ΟΕΑ υποβάλλει τη γνωστοποίηση στην Επιτροπή. Ο εξαγωγέας μπορεί να παρακολουθεί την πορεία της γνωστοποίησής του, εισάγοντας τον RIN στο πεδίο «Search Activation Status by RIN» (αναζήτηση της κατάστασης ενεργοποίησης με τη βοήθεια του RIN). Η EDEXIM ενημερώνει επίσης τον εξαγωγέα μετά την τελική έγκριση της γνωστοποίησης, καθώς και για την περίοδο ισχύος της. Στην περίπτωση των ουσιών για τις οποίες δεν απαιτείται ρητή συναίνεση, ο RIN είναι ενεργός (δηλ. επιτρέπεται η εξαγωγή) από την ημερομηνία εξαγωγής που έχει δηλώσει ο εξαγωγέας ή από τη συντομότερη δυνατή ημερομηνία, τηρουμένων των προθεσμιών που ορίζει ο κανονισμός. Στην περίπτωση των εξαγωγών για τις οποίες απαιτείται ρητή συναίνεση, ο RIN ενεργοποιείται μόνον εφόσον πληρούνται οι αντίστοιχες προϋποθέσεις.

Το σύστημα EDEXIM αποδίδει επίσης σε κάθε ρητή συναίνεση εσωτερικό αριθμό αναφοράς, τον αριθμό αναφοράς ρητής συναίνεσης (επί το συντομότερο, αναγνωριστικό ρητής συναίνεσης), ο οποίος συνοδεύει τη γνωστοποίηση κατά τη διεκπεραίωση. Όταν μια ΟΕΑ αναρτά ρητή συναίνεση στην EDEXIM, η βάση δεδομένων ενημερώνει την Επιτροπή ώστε η τελευταία να μπορεί να τη διεκπεραιώσει. Οι ΟΕΑ και η Επιτροπή έχουν πρόσβαση στον κατάλογο των ρητών συναινέσεων.

Εάν δεν παρέχεται ρητή συναίνεση, η EDEXIM πληροφορεί τον εξαγωγέα ότι δεν επιτρέπεται η εξαγωγή.

Η διεπαφή της EDEXIM για το ευρύ κοινό παρέχει διευκολύνσεις όπως οι εξής: έλεγχο της ύπαρξης γνωστοποίησης εξαγωγής, προκειμένου για την πρώτη εξαγωγή ορισμένων επικίνδυνων χημικών προϊόντων στη χώρα προορισμού σε ένα έτος· πληροφορίες για τις απαιτήσεις ταξινόμησης και επισήμανσης ορισμένων επικίνδυνων χημικών προϊόντων που εμπίπτουν στον κανονισμό και παρασκευασμάτων που περιέχουν αυτά τα χημικά προϊόντα· πληροφορίες για τις αποφάσεις που λαμβάνουν τρίτες χώρες σχετικά με τις εισαγωγές χημικών προϊόντων του παραρτήματος Ι μέρη 2 και 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008 και στατιστικά στοιχεία για τις καταχωρίσεις γνωστοποιήσεων εξαγωγής από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Προκειμένου να διευκολυνθούν οι διαδικασίες για τον εξαγωγέα, η λειτουργία της EDEXIM βασίζεται σε ένα μοναδικό αριθμό αναφοράς, ο οποίος λαμβάνεται με την υποβολή είτε γνωστοποίησης είτε αίτησης για ειδικό RIN. Η υποβολή γνωστοποίησης είναι υποχρεωτική για τα χημικά προϊόντα του παραρτήματος Ι μέρη 1 και 2, καθώς και για τα χημικά προϊόντα του μέρους 3 του ίδιου παραρτήματος για τα οποία δεν υπάρχει απόφαση εισαγωγής. Στην περίπτωση των χημικών προϊόντων του παραρτήματος Ι μέρος 3, για τα οποία έχει δημοσιευθεί στην εγκύκλιο ΣΜΕ απόφαση εισαγωγής που παρέχει συναίνεση, πρόκειται να διατίθενται δύο εναλλακτικές επιλογές για τη λήψη του RIN που πρέπει να αναγράφεται στην τελωνειακή διασάφηση: 1) υποβολή αίτησης για ειδικό RIN στην EDEXIM ή 2) προσφυγή στη βάση δεδομένων της EDEXIM για τις αποφάσεις εισαγωγής. Επειδή η βάση δεδομένων για τις αποφάσεις εισαγωγής δεν είναι ακόμη διαθέσιμη, οι εξαγωγείς θα πρέπει προς το παρόν να χρησιμοποιούν την άλλη επιλογή. Αίτηση για ειδικό RIN πρέπει επίσης να υποβάλλεται για όλες τις εξαγωγές που εμπίπτουν στην εξαίρεση η οποία προβλέπεται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο θ), δηλ. εξαγωγές ουσιών του παραρτήματος Ι ή V για έρευνα και αναλύσεις, σε ποσότητες έως 10 kg.

Για πρακτικούς λόγους, η χρήση των αριθμών αναφοράς και η σχετική ορολογία διαφέρουν από τις προβλεπόμενες στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 689/2008, ως εξής:

Ο αριθμός αναφοράς εξαγωγής κατά τον κανονισμό αντιστοιχεί στον αριθμό αναφοράς που λαμβάνεται με την υποβολή γνωστοποίησης εξαγωγής.

Ο αριθμός αναφοράς ρητής συναίνεσης κατά τον κανονισμό αντιστοιχεί στο αναγνωριστικό ρητής συναίνεσης που χρησιμοποιεί η EDEXIM για την ταυτοποίηση κάθε ρητής συναίνεσης και εξαίρεσης. Δεν χρειάζεται να αναγράφεται ο αριθμός αυτός στην τελωνειακή διασάφηση, δεδομένου ότι η σχετική ρητή συναίνεση επισυνάπτεται στη γνωστοποίηση εξαγωγής και μπορεί να εντοπιστεί μέσω του RIN.

Ο αριθμός αναφοράς απόφασης εισαγωγής είναι RIN που λαμβάνεται είτε μετά από αίτηση για ειδικό RIN, στην περίπτωση των χημικών προϊόντων του παραρτήματος Ι μέρος 3 για τα οποία έχει δημοσιευθεί στην εγκύκλιο ΣΜΕ απόφαση εισαγωγής που παρέχει συναίνεση, είτε με προσφυγή στη βάση δεδομένων της EDEXIM για τις αποφάσεις εισαγωγής (επισημαίνεται ότι η βάση δεδομένων για τις αποφάσεις εισαγωγής δεν είναι ακόμη διαθέσιμη).

5.   ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Στα παραδείγματα που ακολουθούν περιγράφονται συνοπτικά οι ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβούν οι εξαγωγείς σε μια σειρά από πιθανά σενάρια. Τα σενάρια βασίζονται στην παραδοχή ότι ο εξαγωγέας χρησιμοποιεί την EDEXIM για τη γνωστοποίηση των εξαγωγών, δεδομένου ότι αυτό αποτελεί ήδη κοινή πρακτική. Στο πρώτο παράδειγμα αναφέρονται διάφορες απαιτήσεις σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τις τελωνειακές διασαφήσεις, καθώς και στις ΟΕΑ, και οι υποχρεώσεις συσκευασίας και επισήμανσης που πρέπει να εκπληρώνονται κατά την εξαγωγή χημικών προϊόντων του παραρτήματος Ι. Προς αποφυγή επαναλήψεων, οι απαιτήσεις αυτές δεν αναφέρονται λεπτομερώς μετά το πρώτο παράδειγμα, αλλά απλώς με παραπομπή.

Κατ’ αρχάς, ο εξαγωγέας χημικού προϊόντος του παραρτήματος Ι θα λάβει από την EDEXIM αριθμό αναφοράς (RIN), τον οποίο οφείλει να αναγράφει στην οικεία τελωνειακή διασάφηση. Έπειτα, το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους, ο εξαγωγέας πρέπει να αναφέρει στην οικεία ΟΕΑ τις ποσότητες χημικών προϊόντων – δηλ. προϊόντων του παραρτήματος Ι, ορισμένων παρασκευασμάτων που περιέχουν ουσίες του παραρτήματος Ι και ορισμένων αντικειμένων που περιέχουν ουσίες του μέρους 2 ή 3 του παραρτήματος Ι – τις οποίες απέστειλε η εξαγωγική εταιρεία σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 689/2008, καθώς και τα ονόματα και τις διευθύνσεις όλων των εισαγωγέων παραληπτών τους.

Τέλος, οι εξαγωγείς όλων των επικίνδυνων χημικών προϊόντων, όπως αυτά ορίζονται στην ενωσιακή νομοθεσία, οφείλουν να τηρούν τις διατάξεις της, όσον αφορά τη συσκευασία και την επισήμανση των προϊόντων τους. Επιπλέον, πρέπει να αποστέλλεται σε κάθε εισαγωγέα δελτίο δεδομένων ασφαλείας με όλες τις πληροφορίες διατυπωμένες, εφόσον είναι πρακτικά εφικτό, στην επίσημη γλώσσα της χώρας εισαγωγής και στην αγγλική.

Παράδειγμα 1

Ένας παραγωγός κράτους μέλους της ΕΕ σκοπεύει να εξαγάγει για πρώτη φορά εξαχλωροαιθάνιο στη χώρα Α. Το εξαχλωροαιθάνιο περιλαμβάνεται στο μέρος 1 του παραρτήματος I του κανονισμού, δεδομένου ότι υπόκειται σε αυστηρούς περιορισμούς για βιομηχανική χρήση. Το συγκεκριμένο χημικό προϊόν δεν φαίνεται να έχει εξαχθεί στο παρελθόν από την ΕΕ στη χώρα Α.

—

Τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από την εξαγωγή, ο εξαγωγέας οφείλει να υποβάλει, μέσω της EDEXIM, στην Ορισθείσα Εθνική Αρχή (ΟΕΑ) της χώρας του γνωστοποίηση εξαγωγής, με την οποία θα παρέχει τις προβλεπόμενες στο παράρτημα ΙΙ του κανονισμού πληροφορίες. Η EDEXIM θα αποδώσει στη γνωστοποίηση εξαγωγής αριθμό αναφοράς (RIN).

—

Αφού η ΟΕΑ διαπιστώσει ότι η γνωστοποίηση εξαγωγής είναι πλήρης, θα τη διαβιβάσει αμέσως στην Επιτροπή. Αφού η Επιτροπή επαληθεύσει ότι δεν έχει ήδη υποβληθεί άλλη γνωστοποίηση εξαγωγής της ΕΕ για το συγκεκριμένο ημερολογιακό έτος, θα αποστείλει τη γνωστοποίηση εξαγωγής στη χώρα Α. Εάν έχει υποβληθεί γνωστοποίηση εξαγωγής για το έτος αυτό, η νέα γνωστοποίηση θα φυλαχθεί στην EDEXIM, χωρίς να αποσταλεί.

—	Η EDEXIM θα πληροφορήσει τον εξαγωγέα ότι η γνωστοποίηση εξαγωγής διεκπεραιώθηκε και ότι ο RIN θα ενεργοποιηθεί (δηλ. η εξαγωγή μπορεί να πραγματοποιηθεί) από την προβλεπόμενη ημερομηνία εξαγωγής που δηλώθηκε στη γνωστοποίηση εξαγωγής. Ο RIN πρέπει να αναγράφεται στην τελωνειακή διασάφηση.

—	Το χημικό προϊόν πρέπει να συσκευαστεί και να επισημανθεί όπως όταν κυκλοφορεί εντός της ΕΕ, εκτός αντίθετων απαιτήσεων της χώρας εισαγωγής. Ο εξαγωγέας οφείλει να αποστείλει δελτίο δεδομένων ασφαλείας στον εισαγωγέα.

—	Η ετικέτα και το δελτίο δεδομένων ασφαλείας πρέπει να εκτυπωθούν στην αγγλική γλώσσα και στην επίσημη γλώσσα της χώρας Α (βλ. περαιτέρω κατευθύνσεις σχετικά με τις γλώσσες στο παράρτημα 6).

—

Κατά περίπτωση, πρέπει να εμφαίνονται οι ημερομηνίες λήξης και παραγωγής στην ετικέτα, η οποία πρέπει επίσης να περιέχει ειδικές πληροφορίες για τις συνθήκες αποθήκευσης και τη σταθερότητα κατά την αποθήκευση στις κλιματικές συνθήκες της χώρας Α. Το χημικό προϊόν πρέπει να εξαχθεί, το αργότερο, έξι μήνες πριν από την ημερομηνία λήξης του.

—	Επιπλέον, το μέγεθος και η συσκευασία των δοχείων των φυτοφαρμάκων πρέπει να βελτιστοποιούνται, ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος δημιουργίας άχρηστων αποθεμάτων.

—	Το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους, ο παραγωγός της ΕΕ οφείλει να ενημερώσει την ΟΕΑ της χώρας του σχετικά με τις ποσότητες του χημικού προϊόντος που απέστειλε στη χώρα Α κατά το προηγούμενο έτος.

Παράδειγμα 2

Η εταιρεία Chemoproducts επιθυμεί να αποστείλει τριχλωριούχο βόριο στη χώρα Β. Το τριχλωριούχο βόριο δεν περιλαμβάνεται στο παράρτημα I του κανονισμού, αλλά είχε ταξινομηθεί ως επικίνδυνο χημικό προϊόν βάσει της οδηγίας 67/548/ΕΟΚ και ταξινομείται ως επικίνδυνο χημικό προϊόν στο παράρτημα VI του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 (28).

—	Δεν χρειάζεται να ενημερώσει ο εξαγωγέας την ΟΕΑ της χώρας του. Η εξαγωγή μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς γνωστοποίηση εξαγωγής ή συναίνεση της χώρας εισαγωγής.

—	Ισχύουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στο παράδειγμα 1, όσον αφορά τη συσκευασία και την επισήμανση των εξαγόμενων χημικών προϊόντων, την ημερομηνία λήξης τους και την παροχή δελτίων δεδομένων ασφαλείας.

Παράδειγμα 3

Η εταιρεία ABC Chemicals σκοπεύει να εξάγει χλωροφόρμιο στη χώρα Γ. Το χλωροφόρμιο περιλαμβάνεται στο μέρος 1 του παραρτήματος I του κανονισμού και εξήχθη στη χώρα Γ από άλλη εταιρεία νωρίτερα το ίδιο έτος, πλην όμως δεν έχει εξαχθεί ποτέ άλλοτε από την ABC Chemicals.

—	Τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από την εξαγωγή, ο εξαγωγέας οφείλει να υποβάλει στην Ορισθείσα Εθνική Αρχή (ΟΕΑ) της χώρας του γνωστοποίηση εξαγωγής, με την οποία θα παρέχει τις προβλεπόμενες στο παράρτημα ΙΙ του κανονισμού πληροφορίες.

—	Αφού ο εξαγωγέας αποθηκεύσει και υποβάλει τη γνωστοποίηση εξαγωγής, θα λάβει τον RIN, ο οποίος δεν ενεργοποιείται στο στάδιο αυτό.

—

Αφού η ΟΕΑ διαπιστώσει ότι η γνωστοποίηση εξαγωγής είναι πλήρης και ορθή, θα τη διαβιβάσει στην Επιτροπή. Η Επιτροπή θα ελέγξει τη γνωστοποίηση και θα την εγκρίνει, με αποτέλεσμα να ενεργοποιηθεί ο RIN για την εξαγωγή από την προβλεπόμενη ημερομηνία εξαγωγής. Δεδομένου ότι έχει ήδη υποβληθεί γνωστοποίηση εξαγωγής της ΕΕ για το συγκεκριμένο ημερολογιακό έτος, η νέα γνωστοποίηση θα φυλαχθεί στην EDEXIM, χωρίς να αποσταλεί στη χώρα εισαγωγής.

—

Ισχύουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στο παράδειγμα 1, όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τις τελωνειακές διασαφήσεις, καθώς και στις ΟΕΑ, τη συσκευασία και την επισήμανση των εξαγόμενων προϊόντων, την ημερομηνία λήξης και τα δοχεία τους και την παροχή δελτίων δεδομένων ασφαλείας.

Παράδειγμα 4

Η εταιρεία LongShip σκοπεύει να εξάγει PCT στη χώρα Δ, η οποία είναι συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης. Τα PCT υπόκεινται στη διαδικασία ΣΜΕ βάσει της σύμβασης του Ρότερνταμ και, συνεπώς, περιλαμβάνονται στα μέρη 1 και 3 του παραρτήματος Ι του κανονισμού. Στο πλαίσιο της τελευταίας επικαιροποίησης της εγκυκλίου ΣΜΕ, η χώρα Δ ανέφερε ότι έλαβε απόφαση εισαγωγής με την οποία παρέχει συναίνεση.

—	Ο εξαγωγέας δεν είναι υποχρεωμένος να υποβάλει γνωστοποίηση εξαγωγής και μπορεί να πραγματοποιήσει την εξαγωγή, υπό τον όρο ότι η προβλεπόμενη χρήση στη χώρα εισαγωγής αντιστοιχεί στην κατηγορία για την οποία η ουσία συμπεριελήφθη στον κατάλογο του παραρτήματος ΙΙΙ της Σύμβασης.

—

Συνιστάται στον εξαγωγέα να υποβάλει αίτηση για ειδικό RIN (είτε προς την οικεία ΟΕΑ, η οποία θα την καταχωρίσει στην EDEXIM, είτε απευθείας στην EDEXIM) και να αναγράψει τον εν λόγω RIN στην τελωνειακή διασάφηση. Εναλλακτικά, ο εξαγωγέας μπορεί να ανατρέξει στη βάση δεδομένων της EDEXIM για τις αποφάσεις εισαγωγής, προκειμένου να λάβει τον RIN που πρέπει να αναγράψει στην τελωνειακή διασάφηση. Σημειωτέον ότι η βάση δεδομένων για τις αποφάσεις εισαγωγής δεν είναι ακόμη διαθέσιμη.

—

Ισχύουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στο παράδειγμα 1, όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τις τελωνειακές διασαφήσεις, καθώς και στις ΟΕΑ, τη συσκευασία και την επισήμανση των εξαγόμενων προϊόντων, την ημερομηνία λήξης και τα δοχεία τους και την παροχή δελτίων δεδομένων ασφαλείας.

Παράδειγμα 5

Η εταιρεία KillingPest, που εδρεύει σε ένα από τα κράτη μέλη της ΕΕ, σκοπεύει να εισάγει παραθείο από τη χώρα Ε για την παραγωγή φυτοφαρμάκου και κατόπιν να εξάγει το παρασκεύασμα στη χώρα Ζ. Το παραθείο έχει απαγορευθεί στην ΕΕ για χρήση ως φυτοφάρμακο (τόσο ως φυτοπροστατευτικό προϊόν, όσο και ως βιοκτόνο). Η ουσία περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι του κανονισμού, στο μέρος 1 αλλά και στο μέρος 3 (καθώς υπόκειται στη διαδικασία ΣΜΕ στην κατηγορία των φυτοφαρμάκων). Σύμφωνα με την τελευταία εγκύκλιο ΣΜΕ, η απόφαση εισαγωγής για την ΕΕ είναι «δεν παρέχεται συναίνεση» για την κατηγορία χρήσης «φυτοφάρμακα». Η απόφαση εισαγωγής για τη χώρα Ζ είναι «συναίνεση».

—	Κατά παρέκκλιση της απόφασης για την εισαγωγή στην ΕΕ, η εταιρεία μπορεί να εισάγει την ουσία για βιομηχανική επεξεργασία με σκοπό την παραγωγή φυτοφαρμάκου, καθώς αυτό δεν θα διατίθεται στην αγορά της ΕΕ.

—	Δεδομένου ότι η χώρα Ζ συναινεί στην εισαγωγή, η εξαγωγή μπορεί να πραγματοποιηθεί, χωρίς να χρειάζεται γνωστοποίηση εξαγωγής.

—

Συνιστάται στον εξαγωγέα να υποβάλει αίτηση για ειδικό RIN (είτε προς την οικεία ΟΕΑ, η οποία θα την καταχωρίσει στην EDEXIM, είτε απευθείας στην EDEXIM) και να αναγράψει τον εν λόγω RIN στην τελωνειακή διασάφηση. Εναλλακτικά, ο εξαγωγέας μπορεί να ανατρέξει στη βάση δεδομένων της EDEXIM για τις αποφάσεις εισαγωγής, προκειμένου να λάβει τον RIN που πρέπει να αναγράψει στην τελωνειακή διασάφηση. Σημειωτέον ότι η βάση δεδομένων για τις αποφάσεις εισαγωγής δεν είναι ακόμη διαθέσιμη.

—

Ισχύουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στο παράδειγμα 1, όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τις τελωνειακές διασαφήσεις, καθώς και στις ΟΕΑ, τη συσκευασία και την επισήμανση των εξαγόμενων προϊόντων, την ημερομηνία λήξης και τα δοχεία τους και την παροχή δελτίων δεδομένων ασφαλείας.

Παράδειγμα 6

Ένας εξαγωγέας επιθυμεί να εξαγάγει την ουσία chlordimeform, για πρώτη φορά, στη χώρα Η, η οποία είναι συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης. Το chlordimeform περιλαμβάνεται στα μέρη 1 και 3 του παραρτήματος Ι του κανονισμού, δεδομένου ότι υπόκειται στη διαδικασία ΣΜΕ στην κατηγορία των φυτοφαρμάκων. Η τελευταία εγκύκλιος ΣΜΕ δεν περιλαμβάνει απόφαση εισαγωγής για τη χώρα Η.

—	Τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από την εξαγωγή, ο εξαγωγέας οφείλει να υποβάλει στην Ορισθείσα Εθνική Αρχή (ΟΕΑ) της χώρας του γνωστοποίηση εξαγωγής, με την οποία θα παρέχει τις προβλεπόμενες στο παράρτημα ΙΙ του κανονισμού πληροφορίες.

—	Αφού ο εξαγωγέας αποθηκεύσει και υποβάλει τη γνωστοποίηση εξαγωγής, θα λάβει τον RIN, ο οποίος δεν ενεργοποιείται στο στάδιο αυτό.

—

Δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί η εξαγωγή, εάν η ΟΕΑ της χώρας Η δεν συναινέσει ρητά στην εισαγωγή του chlordimeform. Εάν η ΟΕΑ της χώρας του εξαγωγέα διαπιστώσει μέσω της EDEXIM ότι δεν υπάρχει ήδη η σχετική συναίνεση, θα πρέπει να τη ζητήσει από την ΟΕΑ της χώρας Η (η Επιτροπή είναι πρόθυμη να βοηθήσει, εάν χρειαστεί).

—

Εάν, αφού καταβληθεί κάθε εύλογη προσπάθεια, δεν ληφθεί απάντηση εντός 60 ημερών και εφόσον υπάρχουν στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι το chlordimeform έχει αποτελέσει αντικείμενο καταχώρισης ή αδειοδότησης στη χώρα Η για χρήση ως φυτοφάρμακο, η ΟΕΑ της χώρας του εξαγωγέα είναι δυνατόν να αποφασίσει, μετά από διαβούλευση με την Επιτροπή, ότι η εξαγωγή μπορεί να πραγματοποιηθεί. Ωστόσο, άδεια εξαγωγής μπορεί να χορηγηθεί μόνο για μέγιστο χρονικό διάστημα 12 μηνών, μετά την πάροδο του οποίου πρέπει να ζητηθεί πάλι ρητή συναίνεση από τη χώρα Η. Οι όροι του παρόντος εδαφίου ισχύουν και για το επόμενο παράδειγμα 7.

—	Ανάλογα με την τελική έκβαση της διαδικασίας αίτησης για ρητή συναίνεση, μπορεί να επιτραπεί η εξαγωγή και η Επιτροπή μπορεί να ενεργοποιήσει τον RIN. Σε αντίθετη περίπτωση, ο RIN θα παραμείνει ανενεργός.

—	Ακόμη και αν ληφθεί η ρητή συναίνεση, η ετήσια γνωστοποίηση εξαγωγής εκ μέρους του εξαγωγέα δεν παύει να απαιτείται, εκτός εάν η χώρα Η παραιτηθεί του δικαιώματός της να λαμβάνει αυτές τις γνωστοποιήσεις.

—

Εάν πραγματοποιηθεί η εξαγωγή – είτε με ρητή συναίνεση είτε με χρήση της εξαίρεσης – ισχύουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στο παράδειγμα 1, όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τις τελωνειακές διασαφήσεις, καθώς και στις ΟΕΑ, τη συσκευασία και την επισήμανση των εξαγόμενων προϊόντων, την ημερομηνία λήξης και τα δοχεία τους και την παροχή δελτίων δεδομένων ασφαλείας.

Παράδειγμα 7

Η εταιρεία Buy and Sell επιθυμεί να εξαγάγει στη χώρα Θ, για πρώτη φορά, ένα φυτοφάρμακο που περιέχει nitrofen. Το nitrofen περιλαμβάνεται στα μέρη 1 και 2 του παραρτήματος Ι του κανονισμού. Έχει απαγορευθεί για χρήση ως φυτοπροστατευτικό προϊόν εντός της ΕΕ και η σχετική ρυθμιστική πράξη έχει γνωστοποιηθεί στη Γραμματεία της ΣΜΕ. Η χώρα Θ είναι συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης. Επειδή, όμως, το χημικό προϊόν δεν υπόκειται στη διαδικασία ΣΜΕ, δεν υπάρχει απόφαση εισαγωγής που να το αφορά.

—	Τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από την εξαγωγή, ο εξαγωγέας οφείλει να υποβάλει στην Ορισθείσα Εθνική Αρχή (ΟΕΑ) της χώρας του γνωστοποίηση εξαγωγής, με την οποία θα παρέχει τις προβλεπόμενες στο παράρτημα ΙΙ του κανονισμού πληροφορίες.

—	Αφού ο εξαγωγέας αποθηκεύσει και υποβάλει τη γνωστοποίηση εξαγωγής, θα λάβει τον RIN, ο οποίος δεν ενεργοποιείται στο στάδιο αυτό.

—

Όπως και στο προηγούμενο παράδειγμα 6, δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί η εξαγωγή, εάν η ΟΕΑ της χώρας Θ δεν συναινέσει ρητά στην εισαγωγή του nitrofen, με τη διαφορά πως είναι βέβαιο ότι δεν έχει δημοσιευθεί απόφαση εισαγωγής στην τελευταία εγκύκλιο ΣΜΕ, καθώς το χημικό προϊόν δεν υπόκειται στη διαδικασία ΣΜΕ. Ισχύουν οι όροι που αναφέρονται στο παράδειγμα 6, μεταξύ των οποίων η απαίτηση να ζητηθεί ρητή συναίνεση, η δυνατότητα να ζητηθεί εξαίρεση περιορισμένης διάρκειας και η ανάγκη ρητής συναίνεσης στη συνέχεια.

—	Ανάλογα με την τελική έκβαση της διαδικασίας αίτησης για ρητή συναίνεση, μπορεί να επιτραπεί η εξαγωγή και η Επιτροπή μπορεί να ενεργοποιήσει τον RIN. Σε αντίθετη περίπτωση, ο RIN θα παραμείνει ανενεργός.

—

Εάν πραγματοποιηθεί η εξαγωγή, ισχύουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στο παράδειγμα 1, όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τις τελωνειακές διασαφήσεις, καθώς και στις ΟΕΑ, τη συσκευασία και την επισήμανση των εξαγόμενων προϊόντων, την ημερομηνία λήξης και τα δοχεία τους και την παροχή δελτίων δεδομένων ασφαλείας.

—	Ακόμη και αν ληφθεί η ρητή συναίνεση, η ετήσια γνωστοποίηση εξαγωγής εκ μέρους του εξαγωγέα δεν παύει να απαιτείται, εκτός εάν η χώρα Θ παραιτηθεί του δικαιώματός της να λαμβάνει αυτές τις γνωστοποιήσεις.

Παράδειγμα 8

Η εταιρεία Exterminator επιθυμεί να εξάγει dimethenamid στη χώρα Ι, η οποία είναι μέλος του ΟΟΣΑ. Το dimethenamid έχει απαγορευθεί στην ΕΕ για χρήση ως φυτοφάρμακο. Περιλαμβάνεται στα μέρη 1 και 2 του παραρτήματος Ι του κανονισμού και, συνεπώς, απαιτείται κανονικά η ρητή συναίνεση της χώρας εισαγωγής. Επειδή το χημικό προϊόν δεν υπόκειται στη διαδικασία ΣΜΕ, δεν υπάρχει απόφαση εισαγωγής που να το αφορά.

—	Τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από την εξαγωγή, ο εξαγωγέας οφείλει να υποβάλει στην Ορισθείσα Εθνική Αρχή (ΟΕΑ) της χώρας του γνωστοποίηση εξαγωγής, με την οποία θα παρέχει τις προβλεπόμενες στο παράρτημα ΙΙ του κανονισμού πληροφορίες.

—	Αφού ο εξαγωγέας αποθηκεύσει τη γνωστοποίηση εξαγωγής και την υποβάλει στην ΟΕΑ, θα λάβει τον RIN, ο οποίος δεν ενεργοποιείται στο στάδιο αυτό.

—

Εφόσον η ΟΕΑ κρίνει ότι η γνωστοποίηση εξαγωγής είναι πλήρης και ορθή, θα τη διαβιβάσει στην Επιτροπή. Εάν δεν έχει ακόμη υποβληθεί γνωστοποίηση εξαγωγής της ΕΕ για το συγκεκριμένο ημερολογιακό έτος, η Επιτροπή θα τη διαβιβάσει στη χώρα Ι. Εάν έχει υποβληθεί γνωστοποίηση εξαγωγής για το έτος αυτό, η νέα γνωστοποίηση θα φυλαχθεί στην EDEXIM, χωρίς να αποσταλεί.

—

Δεδομένου ότι το dimethenamid περιλαμβάνεται στο μέρος 2 του παραρτήματος Ι, δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί η εξαγωγή, εάν δεν ζητηθεί και ληφθεί ρητή συναίνεση στην εισαγωγή. Επειδή, όμως, η χώρα Ι είναι μέλος του ΟΟΣΑ, η ΟΕΑ μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο εφαρμογής εξαίρεσης και, επομένως, μπορεί να ζητήσει από τον εξαγωγέα να υποβάλει στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι η ουσία έχει αποτελέσει αντικείμενο έγκρισης, καταχώρισης ή αδειοδότησης. Εφόσον προσκομιστούν τα στοιχεία αυτά, η ΟΕΑ ενδέχεται να αποφασίσει, μετά από διαβούλευση με την Επιτροπή, ότι η εξαγωγή μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς τη ρητή συναίνεση της χώρας εισαγωγής.

—	Εάν, ωστόσο, η ΟΕΑ αποφασίσει, μετά από διαβούλευση με την Επιτροπή, ότι απαιτείται ρητή συναίνεση, πρέπει να ληφθεί από την ΟΕΑ της χώρας Ι ρητή συναίνεση στην εισαγωγή, όπως στο προηγούμενο παράδειγμα 7.

—	Ανάλογα με την τελική έκβαση της διαδικασίας αίτησης για ρητή συναίνεση, μπορεί να επιτραπεί η εξαγωγή και η Επιτροπή μπορεί να ενεργοποιήσει τον RIN. Σε αντίθετη περίπτωση, ο RIN θα παραμείνει ανενεργός.

—

Ισχύουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στο παράδειγμα 1, όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τις τελωνειακές διασαφήσεις, καθώς και στις ΟΕΑ, τη συσκευασία και την επισήμανση των εξαγόμενων προϊόντων, την ημερομηνία λήξης και τα δοχεία τους και την παροχή δελτίων δεδομένων ασφαλείας.

—	Ακόμη και εάν ληφθεί η ρητή συναίνεση, η ετήσια γνωστοποίηση εξαγωγής εκ μέρους του εξαγωγέα δεν παύει να απαιτείται, εκτός εάν η χώρα Ι παραιτηθεί του δικαιώματός της να λαμβάνει αυτές τις γνωστοποιήσεις.

Παράδειγμα 9

Η εταιρεία XYZ σκοπεύει να εξάγει 1,2-διβρωμοαιθάνιο (EDB) στη χώρα Κ για βιομηχανική χρήση. Το EDB περιλαμβάνεται στα μέρη 1 και 3 του παραρτήματος Ι του κανονισμού. Έχει απαγορευθεί για χρήση ως φυτοπροστατευτικό προϊόν εντός της ΕΕ και έχει υπαχθεί στη διαδικασία ΣΜΕ στην κατηγορία των φυτοφαρμάκων. Σύμφωνα με την τελευταία εγκύκλιο ΣΜΕ, η απόφαση εισαγωγής για τη χώρα Κ είναι «συναίνεση» στη χρήση ως φυτοφάρμακο.

—

Δεδομένου ότι η ουσία υπόκειται στη διαδικασία ΣΜΕ για χρήση ως φυτοφάρμακο, όχι όμως για βιομηχανική χρήση, η χώρα Κ δεν έχει εκδώσει απόφαση συναίνεσης στην εισαγωγή EDB για βιομηχανικές χρήσεις. Κατά συνέπεια, ο εξαγωγέας οφείλει να υποβάλει γνωστοποίηση εξαγωγής και να λάβει ρητή συναίνεση στην εισαγωγή για βιομηχανική χρήση. Προς τούτο, πρέπει να ακολουθήσει τη διαδικασία που περιγράφεται στο παράδειγμα 6 ή 7.

—

Ισχύουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στο παράδειγμα 1, όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τις τελωνειακές διασαφήσεις, καθώς και στις ΟΕΑ, τη συσκευασία και την επισήμανση των εξαγόμενων προϊόντων, την ημερομηνία λήξης και τα δοχεία τους και την παροχή δελτίων δεδομένων ασφαλείας.

Παράδειγμα 10

Η εταιρεία Pest Products σκοπεύει να εξάγει στη χώρα Λ ένα μυκητοκτόνο παρασκεύασμα που περιέχει πενταχλωροφαινόλη (δραστικό συστατικό σε αναλογία 60 %), το Fungicide X. Η πενταχλωροφαινόλη περιλαμβάνεται στα μέρη 1 και 3 του παραρτήματος Ι του κανονισμού, δεδομένου ότι υπόκειται στη διαδικασία ΣΜΕ στην κατηγορία των φυτοφαρμάκων. Η χώρα Λ δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης, επομένως καμία εγκύκλιος ΣΜΕ δεν περιλαμβάνει αποφάσεις εισαγωγής για τη χώρα αυτή. Νωρίτερα κατά το ίδιο έτος, μια άλλη εταιρεία της ΕΕ εξήγαγε άλλο παρασκεύασμα (με πενταχλωροφαινόλη 30 %), αφού έλαβε τη ρητή συναίνεση των αρχών της χώρας Λ μέσω της ΟΕΑ της χώρας της. Η εν λόγω ρητή συναίνεση δεν καλύπτει όλα τα παρασκευάσματα που περιέχουν πενταχλωροφαινόλη, αλλά μόνον το συγκεκριμένο.

—

Τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από την εξαγωγή, ο εξαγωγέας οφείλει να υποβάλει στην ΟΕΑ της χώρας του γνωστοποίηση εξαγωγής, με την οποία θα παρέχει τις προβλεπόμενες στο παράρτημα ΙΙ του κανονισμού πληροφορίες. Η γνωστοποίηση αυτή θα διαβιβαστεί στην Επιτροπή, η οποία θα την υποβάλει ως γνωστοποίηση εξαγωγής της ΕΕ.

—	Ωστόσο, η εξαγωγή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί έως ότου οι αρμόδιες αρχές της χώρας Λ δώσουν νέα ρητή συναίνεση για το Fungicide X, δεδομένου ότι η υφιστάμενη περιορίζεται σε διαφορετικό σκεύασμα. Για τη λήψη της συναίνεσης αυτής, πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία του παραδείγματος 6 ή 7.

—

Ισχύουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στο παράδειγμα 1, όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με τις τελωνειακές διασαφήσεις, καθώς και στις ΟΕΑ, τη συσκευασία και την επισήμανση των εξαγόμενων προϊόντων, την ημερομηνία λήξης και τα δοχεία τους και την παροχή δελτίων δεδομένων ασφαλείας.

Παράδειγμα 11

Η εταιρεία Laboratory Analysis Products σκοπεύει να εξαγάγει 100 g nitrofen στη χώρα Μ για χρήση σε εργαστηριακές αναλύσεις. Το nitrofen περιλαμβάνεται στα μέρη 1 και 2 του παραρτήματος Ι του κανονισμού και, συνεπώς, απαιτείται κανονικά η ρητή συναίνεση της χώρας εισαγωγής. Δεδομένου ότι η ποσότητα nitrofen που προορίζεται για εξαγωγή στη χώρα Μ το 2011 δεν υπερβαίνει τα 10 kg και θεωρείται απίθανο να έχει επιπτώσεις στην υγεία ή το περιβάλλον, καθώς χρησιμοποιείται σε εργαστηριακές συνθήκες για αναλύσεις, η εξαγωγή εμπίπτει στο άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο θ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 689/2008 και, ως εκ τούτου, εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού. Ωστόσο, για να αποφεύγονται οι δυσκολίες κατά τον εκτελωνισμό, καθιερώθηκε ειδική διαδικασία λήψης ενεργού RIN.

—	Συνιστάται στον εξαγωγέα να υποβάλει στην ΟΕΑ της χώρας του αίτηση για ειδικό RIN, μέσω της EDEXIM, αρκετά πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία εξαγωγής. Μετά την έγκριση της αίτησης από την ΟΕΑ, ο εξαγωγέας θα λάβει ενεργό RIN,

—	τον οποίο θα πρέπει να αναγράψει στην οικεία τελωνειακή διασάφηση.

---

(1)  ΕΕ L 204 της 31.7.2008, σ. 1.

(2)  ΕΕ L 63 της 6.3.2003, σ. 1.

(3)  Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 304/2003 ακυρώθηκε από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2006, επειδή βασιζόταν αποκλειστικά στο άρθρο 175 παράγραφος 1 (περιβάλλον) της Συνθήκης, ενώ θα έπρεπε να έχει διττή νομική βάση, συγκεκριμένα το άρθρο 133 (κοινή εμπορική πολιτική) επιπλέον του άρθρου 175 (υπόθεση C-178/03 – Επιτροπή κατά Κοινοβουλίου και Συμβουλίου).

(4)  ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1.

(5)  ΕΕ L 196 της 16.8.1967, σ. 1. Η οδηγία 67/548/ΕΟΚ καταργείται πλήρως από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, με ισχύ από την 1η Ιουνίου 2015.

(6)  ΕΕ L 200 της 30.7.1999, σ. 1. Η οδηγία 1999/45/ΕΚ καταργείται πλήρως από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, με ισχύ από την 1η Ιουνίου 2015.

(7)  ΕΕ L 63 της 6.3.2003, σ. 27.

(8)  ΕΕ L 230 της 19.8.1991, σ. 1.

(9)  ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1.

(10)  ΕΕ L 123 της 24.4.1998, σ. 1.

(11)  ΕΕ L 396 της 30.12.2006, σ. 1. Διορθωμένη έκδοση στην ΕΕ L 136 της 29.5.2007, σ. 3. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1354/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ L 304 της 22.11.2007, σ. 1).

(12)  Τα συγκεκριμένα χημικά προϊόντα απαριθμούνται στο παράρτημα 3 του παρόντος οδηγού (παράρτημα V του κανονισμού).

(13)  Βλ. άρθρο 17 του κανονισμού.

(14)  Οι αποφάσεις αυτές τίθενται επίσης στη διάθεση του κοινού και, ιδίως, των άμεσα ενδιαφερομένων από τις ΟΕΑ των κρατών μελών και δημοσιεύονται στις τακτικές «εγκυκλίους ΣΜΕ» που εκδίδει η Γραμματεία της ΣΜΕ (βλ. κατωτέρω), καθώς και στον δικτυακό τόπο ΣΜΕ, στη διεύθυνση http://www.pic.int.

(15)  Βλ. κατάλογο των χωρών του ΟΟΣΑ στο παράρτημα 8 του παρόντος οδηγού.

(16)  Επισημαίνεται ότι η οδηγία 1999/45/ΕΚ καταργείται πλήρως από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, με ισχύ από την 1η Ιουνίου 2015.

(17)  Ορίζονται στο άρθρο 3.

(18)  Επισημαίνεται ότι η οδηγία 1999/45/ΕΚ καταργείται πλήρως από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, με ισχύ από την 1η Ιουνίου 2015.

(19)  ΕΕ L 196 της 16.8.1967, σ. 1. Η οδηγία 67/548/ΕΟΚ καταργείται πλήρως από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, με ισχύ από την 1η Ιουνίου 2015.

(20)  ΕΕ L 200 της 30.7.1999, σ. 1. Η οδηγία 1999/45/ΕΚ καταργείται πλήρως από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, με ισχύ από την 1η Ιουνίου 2015.

(21)  ΕΕ L 230 της 19.8.1991, σ. 1. Η οδηγία 91/414/ΕΟΚ καταργείται πλήρως από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, με ισχύ από τις 14 Ιουνίου 2011.

(22)  ΕΕ L 123 της 24.4.1998, σ. 1.

(23)  ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1.

(24)  ΕΕ L 396 της 30.12.2006, σ. 1. Διορθωμένη έκδοση στην ΕΕ L 136 της 29.5.2007, σ. 3.

(25)  Περισσότερες κατευθύνσεις όσον αφορά τον κανονισμό ΤΕΣ και τις απαιτήσεις του για την επισήμανση και τα δελτία δεδομένων ασφαλείας παρέχονται στον δικτυακό τόπο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων: http://echa.europa.eu/clp/clp_help_en.asp

(26)  ΕΕ L 302 της 19.10.1992, σ. 1.

(27)  ΕΕ L 229 της 30.4.2004, σ. 5.

(28)  Επισημαίνεται ότι η οδηγία 67/548/ΕΟΚ καταργείται πλήρως από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, με ισχύ από την 1η Ιουνίου 2015.

---

---

---

---

---

---

---

---

---