30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/1

1.

Στις 24 Φεβρουαρίου 2010, η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004 του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση ευρωπαϊκού οργανισμού για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRONTEX) (3) (στο εξής η πρόταση ή ο προτεινόμενος κανονισμός).

2.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ζητήθηκε άτυπα η γνώμη του από την Επιτροπή πριν από την έγκριση της πρότασης. Τα άτυπα σχόλια που διατυπώθηκαν από τον ΕΕΠΔ στις 8 Φεβρουαρίου 2010 είχαν ως αποτέλεσμα να συμπεριληφθούν ορισμένες αλλαγές στην τελική έκδοση της πρότασης που εγκρίθηκε από την Επιτροπή.

3.

Στις 2 Μαρτίου 2010, η πρόταση που εγκρίθηκε από την Επιτροπή εστάλη στον ΕΕΠΔ ώστε αυτός να διατυπώσει τη γνώμη του σύμφωνα με το άρθρο 28 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001.

4.

Στο πλαίσιο αυτό, αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στις 26 Απριλίου 2010 ο ΕΕΠΔ εξέδωσε γνωμοδότηση επί κοινοποίησης για προκαταρκτικό έλεγχο που ελήφθη από τον υπεύθυνο προστασίας δεδομένων του ευρωπαϊκού οργανισμού για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRONTEX) σχετικά με τη «Συγκέντρωση ονομάτων και ορισμένων άλλων σχετικών στοιχείων των επαναπατριζόμενων για κοινές επιχειρήσεις επαναπατρισμού (ΚΕΕ)» (στο εξής γνωμοδότηση προκαταρκτικού ελέγχου) (4). Τα συμπεράσματα της προαναφερθείσας γνωμοδότησης, θέμα της οποίας είναι η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο της προετοιμασίας και εκτέλεσης των ΚΕΕ δυνάμει του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004, έχουν χρησιμοποιηθεί ως βάση για ορισμένες από τις παρατηρήσεις και συμπεράσματα της παρούσας γνωμοδότησης.

5.

Όσον αφορά τον σκοπό και τον στόχο της πρότασης, η αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον προτεινόμενο κανονισμό αναφέρει τα εξής: «Η παρούσα πρόταση αναφέρεται σε ορισμένες τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004 του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση ευρωπαϊκού οργανισμού για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRONTEX) οι οποίες είναι αναγκαίες προκειμένου να διασφαλισθεί ότι η λειτουργία του εν λόγω οργανισμού κατά τα προσεχή έτη θα είναι επαρκώς καθορισμένη και απρόσκοπτη. Στόχος της πρότασης είναι η προσαρμογή του κανονισμού με γνώμονα τις αξιολογήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί και την κτηθείσα πείρα, η αποσαφήνιση της εντολής του οργανισμού και η διευθέτηση των αδυναμιών που έχουν διαπιστωθεί».

6.

Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να σημειωθεί ότι η αιτιολογική σκέψη 9 της πρότασης αναφέρεται στο γεγονός ότι το «Πρόγραμμα της Στοκχόλμης» αξιώνει την αποσαφήνιση και ενίσχυση του ρόλου του FRONTEX σε σχέση με τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

7.

Επιπλέον, η αιτιολογική σκέψη 10 αναφέρεται στην ανάγκη ενίσχυσης των επιχειρησιακών ικανοτήτων του FRONTEX. Όπως αναφέρεται στην εν λόγω αιτιολογική σκέψη, «είναι σκόπιμο να αναθεωρηθεί η εντολή του οργανισμού έτσι ώστε να ενισχυθούν, ιδίως, οι επιχειρησιακές του ικανότητες και συγχρόνως να διασφαλισθεί ότι όλα τα μέτρα που λαμβάνονται είναι ανάλογα προς τους επιδιωκόμενους σκοπούς και συνάδουν πλήρως με τα θεμελιώδη δικαιώματα (…)». Επίσης, η αιτιολογική σκέψη 11 τονίζει ότι «οι υφιστάμενες δυνατότητες παροχής ουσιαστικής συνδρομής στα κράτη μέλη σε σχέση με τις επιχειρησιακές παραμέτρους της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων ενδείκνυται να ενισχυθούν από την άποψη των διαθέσιμων τεχνικών πόρων».

8.

Επιπλέον, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 4 της πρότασης, «Ο παρών κανονισμός σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται κυρίως από τον Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως δε την αρχή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, την απαγόρευση των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια, τα δικαιώματα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, το δικαίωμα στο άσυλο, την αρχή της μη επαναπροώθησης, την απαγόρευση της διακριτικής μεταχείρισης, τα δικαιώματα των παιδιών και το δικαίωμα σε αποτελεσματικά μέσα παροχής έννομης προστασίας. Ο παρών κανονισμός πρέπει να εφαρμόζεται από τα κράτη μέλη σε συμμόρφωση με τα ανωτέρω δικαιώματα και αρχές».

9.

Η πρόταση αντικατοπτρίζει τις συστάσεις που διατυπώθηκαν μέσω της ανακοίνωσης της Επιτροπής, της 13ης Φεβρουαρίου 2008, σχετικά με την αξιολόγηση και την μελλοντική ανάπτυξη του οργανισμού FRONTEX (5), καθώς και εκείνες του διοικητικού συμβουλίου, στον βαθμό που απαιτούν αναθεώρηση του νομικού πλαισίου του οργανισμού, με τις εξαιρέσεις που περιγράφονται στην εκτίμηση επιπτώσεων.

10.

Ως γενική παρατήρηση, ο ΕΕΠΔ επισημαίνει ότι η πρόταση αποσκοπεί στο να επιτρέψει στον FRONTEX να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά τα υφιστάμενα καθήκοντα και αρμοδιότητές του, καθώς και όσα προβλέπονται από τον προτεινόμενο κανονισμό. Τα νέα καθήκοντα του FRONTEX, όπως αναφέρονται στην αιτιολογική έκθεση, πρόκειται να περιλαμβάνουν, εφόσον εγκριθούν όπως προτείνονται από την Επιτροπή, μεταξύ άλλων: 1) διεύρυνση του έργου που σχετίζεται με την ανάλυψη κινδύνου, 2) ενίσχυση του έργου που σχετίζεται με έρευνα, 3) θέσπιση της δυνατότητας συντονισμού κοινών επιχειρήσεων επαναπατρισμού, 4) νέα καθήκοντα σχετικά με την ανάπτυξη και λειτουργία συστημάτων πληροφοριών, 5) νέα καθήκοντα σχετικά με την παροχή συνδρομής στο EUROSUR, κλπ.

11.

Το νέο αυτό νομικό πλαίσιο που προβλέπεται από την πρόταση, με το οποίο ο FRONTEX πρόκειται να λειτουργεί στο εγγύς μέλλον και το οποίο ενδέχεται επίσης να οδηγήσει σε νέα επιχειρησιακά καθήκοντα για τον οργανισμό βάσει του προτεινόμενου κανονισμού, ελήφθη δεόντως υπόψη από τον ΕΕΠΔ κατά την κατάρτιση του περιεχομένου και των συμπερασμάτων της παρούσας γνωμοδότησης.

12.

Στο πλαίσιο αυτό και, όπως έχει προαναφερθεί, λαμβανομένης υπόψη της ενδεχόμενης νέας αποστολής και των νέων αρμοδιοτήτων του οργανισμού, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ο κανονισμός δεν αναφέρει σχεδόν τίποτα σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τον FRONTEX, με μοναδική εξαίρεση την τελευταία πρόταση του άρθρου 11 της πρότασης. Το θέμα αυτό θα εξεταστεί περαιτέρω στο πλαίσιο των πορισμάτων και συμπερασμάτων της γνωμοδότησης προκαταρκτικού ελέγχου του ΕΕΠΔ, όπως αναφέρεται στο σημείο 4.

13.

Επίσης, η γνωμοδότηση θα επικεντρωθεί στις ειδικές διατάξεις του προτεινόμενου κανονισμού οι οποίες έχουν, ή ενδέχεται να έχουν στο μέλλον, επιπτώσεις στην προστασία δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό, οι ειδικές διατάξεις που θα εξεταστούν στην παρούσα γνωμοδότηση είναι:

14.

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, η πρόταση δεν προσδιορίζει εάν, και εφόσον ναι, υπό ποιες περιστάσεις, προϋποθέσεις και περιορισμούς, και με βάση ποιες εγγυήσεις, θα μπορούσε ο FRONTEX να επεξεργάζεται (ορισμένα) δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο των διευρυνόμενων καθηκόντων και αρμοδιοτήτων του που προβλέπονται από την πρόταση. Όντως, ο προτεινόμενος κανονισμός ούτε αποσαφηνίζει το θέμα ούτε περιλαμβάνει συγκεκριμένη νομική βάση που να διευκρινίζει τις περιστάσεις υπό τις οποίες θα μπορεί να γίνεται μια τέτοια επεξεργασία από τον FRONTEX, με βάση ισχυρές εγγυήσεις περί προστασίας δεδομένων και σύμφωνα με τις αρχές της αναλογικότητας και της αναγκαιότητας.

15.

Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να ανατρέξουμε για μία ακόμα φορά στην αιτιολογική έκθεση, η οποία αναφέρει ότι η πρόταση ανταποκρίνεται πλήρως στην προτιμητέα επιλογή της εκτίμησης επιπτώσεων «με εξαίρεση την ανάθεση στον FRONTEX περιορισμένης εντολής για την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων που σχετίζονται με την καταπολέμηση εγκληματικών κυκλωμάτων παράνομης μετανάστευσης». Η αιτιολογική έκθεση αναφέρει επίσης ότι «Η Επιτροπή φρονεί όντως ότι είναι σκόπιμο να διερευνηθούν όλες οι δυνατότητες ενίσχυσης της καταπολέμησης της παράνομης μεταφοράς μεταναστών και της διακίνησης ανθρώπων». Ωστόσο, «προτιμά να επανέλθει στο ζήτημα των προσωπικών δεδομένων στο πλαίσιο της συνολικής στρατηγικής για τις ανταλλαγές πληροφοριών, η οποία προβλέπεται να υποβληθεί εντός του τρέχοντος έτους, λαμβανομένου επίσης υπόψη του προβληματισμού που είναι σκόπιμος σχετικά με τους τρόπους περαιτέρω ανάπτυξης της συνεργασίας μεταξύ οργανισμών του τομέα της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων, όπως επιτάσσει το “Πρόγραμμα της Στοκχόλμης”».

16.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με την προσέγγιση που υιοθετεί η Επιτροπή στον προτεινόμενο κανονισμό όσον αφορά το θέμα της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τον FRONTEX. Η ανωτέρω αναφορά της αιτιολογικής έκθεσης δεν διευκρινίζει ποιο μπορεί να είναι το πεδίο εφαρμογής της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε άλλους τομείς δραστηριότητας του FRONTEX (βλ. σημεία 10 και 11). Θέλοντας να χρησιμοποιήσει ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, ο ΕΕΠΔ παραπέμπει στην γνωμοδότηση προκαταρκτικού ελέγχου σχετικά με την προετοιμασία και εκτέλεση των ΚΕΕ, δραστηριότητα στο πλαίσιο της οποίας ο FRONTEX ενημέρωσε τον ΕΕΠΔ ότι ενδέχεται να απαιτείται κάποια επεξεργασία προσωπικών δεδομένων για την αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων που ορίζονται στο άρθρο 9 του κανονισμού FRONTEX.

17.

Στη γνωμοδότηση προκαταρκτικού ελέγχου, ο ΕΕΔΠ θεώρησε «μια πιο συγκεκριμένη νομική βάση απ’ό,τι το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004 ως προτιμώμενη, αν όχι απαιτούμενη, λόγω της ευαισθησίας των δεδομένων και των οικείων δραστηριοτήτων που αφορούν μια ευάλωτη μερίδα του πληθυσμού, ώστε να παρέχονται σαφέστερα όρια σχετικά με την επεξεργασία και να διασφαλίζονται οι κατάλληλες εγγυήσεις για τα πρόσωπα στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα, όπως προβλέπεται από το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ».

18.

Ο ΕΕΠΔ πιστεύει ότι το παράδειγμα των κοινών επιχειρήσεων επαναπατρισμού, στο πλαίσιο των οποίων θεωρείται απαραίτητη κάποια επεξεργασία προσωπικών δεδομένων από τον FRONTEX, δείχνει ότι είναι επιτακτική ανάγκη να αποσαφηνιστεί το θέμα στην πρόταση. Η διστακτικότητα της Επιτροπής να διευκρινίσει το ζήτημα στον προτεινόμενο κανονισμό ή να ορίσει επακριβώς την ημερομηνία μέχρι την οποία θα το πράξει, αντί να αναβάλλει το θέμα εν αναμονή νέων νομικών και πολιτικών περιστάσεων (βλ. σημείο 15 της παρούσας γνωμοδότησης), εγείρει σοβαρές ανησυχίες. Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ, η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεπιθύμητη απουσία ασφάλειας δικαίου και σε σημαντικό κίνδυνο μη συμμόρφωσης προς τους κανόνες και τις εγγυήσεις προστασίας δεδομένων.

19.

Δεδομένων των νέων καθηκόντων και αρμοδιοτήτων του FRONTEX, όπως προβλέπονται στην πρόταση, ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι ο προτεινόμενος κανονισμός θα πρέπει -στον βαθμό που απαιτείται και ενδείκνυται- να διευθετεί πλήρως το ζήτημα του πεδίου εφαρμογής των δραστηριοτήτων που ενδέχεται να οδηγούν σε επεξεργασία προσωπικών δεδομένων από τον FRONTEX. Ο ΕΕΠΔ πιστεύει ότι απαιτείται μια συγκεκριμένη νομική βάση που να διέπει την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων από τον FRONTEX στο πλαίσιο των υφιστάμενων ή μελλοντικών καθηκόντων του. Η επεξεργασία αυτή πρέπει να επιτρέπεται μόνο στις περιπτώσεις που είναι απαραίτητη για σαφώς καθορισμένους και θεμιτούς σκοπούς, ιδίως στο πλαίσιο των ΚΕΕ.

20.

Η νομική βάση πρέπει επιπλέον να προβλέπει προσδιορισμό των απαραίτητων και κατάλληλων εγγυήσεων, περιορισμών και προϋποθέσεων υπό τις οποίες θα μπορεί να γίνεται μια τέτοια επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, σύμφωνα με το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.

21.

Η ανάγκη προσδιορισμού είναι ακόμη πιο συναφής δεδομένης της πρακτικής δυσκολίας να υπάρξει σαφής διάκριση μεταξύ των επιχειρησιακών και μη επιχειρησιακών δραστηριοτήτων του FRONTEX και, πιο συγκεκριμένα, των περιπτώσεων στις οποίες η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα γίνεται για αμιγώς διοικητικούς ή αμιγώς επιχειρησιακούς σκοπούς. Οι όροι αυτοί ενδέχεται να δημιουργούν σύγχυση ως προς το ακριβές πεδίο εφαρμογής και το περιεχόμενό τους. Ως εκ τούτου, ο ΕΕΠΔ καλεί τον νομοθέτη να αποσαφηνίσει το ζήτημα στον προτεινόμενο κανονισμό.

22.

Ο ΕΕΠΔ επωφελείται επίσης της ευκαιρίας για να τονίσει ότι τα συμπεράσματα της γνωμοδότησης προκαταρκτικού ελέγχου ισχύουν μόνο για συγκεκριμένες δραστηριότητες (δηλαδή τις ΚΕΕ) που θα εκτελούνται στο μέλλον από τον FRONTEX σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού FRONTEX (6). Τα συμπεράσματα αυτά βασίζονται σε διεξοδική ανάλυση των νομικών και πρακτικών περιστάσεων της συγκεκριμένης δραστηριότητας, καθώς και στις πληροφορίες που παρασχέθηκαν από τον FRONTEX στον ΕΕΠΔ κατά τη διάρκεια του προκαταρκτικού ελέγχου. Κατά συνέπεια, δεν μπορούν να εφαρμόζονται στην αξιολόγηση της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και του έννομου χαρακτήρα οποιασδήποτε επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων που ενδέχεται να προβλεφθεί μελλοντικά στο πλαίσιο άλλων δραστηριοτήτων του FRONTEX. Σε περίπτωση που προβλεφθούν και άλλες περιπτώσεις επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων από τον FRONTEX, αυτός θα υπόκειται σε κατά περίπτωση ανάλυση ως προς τον έννομο χαρακτήρα της επεξεργασίας, εφόσον δεν προβλέπεται ειδική διάταξη στον κανονισμό FRONTEX (7).

23.

Όπως προαναφέρθηκε στο σημείο 13, η παρούσα γνωμοδότηση θα εστιάσει επίσης στις ειδικές διατάξεις του προτεινόμενου κανονισμού οι οποίες έχουν, ή ενδέχεται να έχουν στο μέλλον, επιπτώσεις στην προστασία δεδομένων (άρθρα 11, 11α, 11β, 13 και 14).

24.

Η πρόταση προβλέπει νέα διατύπωση του άρθρου 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004, η οποία τροποποιεί τον ρόλο του οργανισμού υποχρεώνοντάς τον να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών μέσω της ανάπτυξης και λειτουργίας ενός συστήματος πληροφοριών που να επιτρέπει την ανταλλαγή διαβαθμισμένων πληροφοριών. Πιο συγκεκριμένα, η προτεινόμενη διατύπωση ορίζει ότι «ο οργανισμός δύναται να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικών με τα καθήκοντά του, με την Επιτροπή και τα κράτη μέλη. Αναπτύσσει και θέτει σε λειτουργία σύστημα πληροφοριών που να επιτρέπει την ανταλλαγή διαβαθμισμένων πληροφοριών με την Επιτροπή και τα κράτη μέλη. Οι ανταλλαγές πληροφοριών μέσω του εν λόγω συστήματος δεν περιλαμβάνουν την ανταλλαγή προσωπικών δεδομένων».

25.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για τη διευκρίνιση που προτείνεται στην τελευταία πρόταση της ανωτέρω διάταξης, η οποία αποσαφηνίζει το περιεχόμενο των πληροφοριών που μπορούν να ανταλλάσσονται από τον FRONTEX με την Επιτροπή και τα κράτη μέλη και δεν αφήνει καμία αμφιβολία σχετικά με το εάν μια τέτοια ανταλλαγή πληροφοριών θα μπορούσε να αφορά προσωπικά δεδομένα.

26.

Ωστόσο, στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΕΠΔ επιθυμεί να υπογραμμίσει το γεγονός ότι το προτεινόμενο άρθρο 11 είναι ουσιαστικά η μόνη διάταξη της πρότασης που πραγματεύεται ευθέως το ζήτημα της επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων από τον FRONTEX στο πλαίσιο των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων του. Αυτό γίνεται μέσω του αποκλεισμού της ανταλλαγής προσωπικών δεδομένων στο πλαίσιο συγκεκριμένου συστήματος πληροφοριών. Το γεγονός ότι άλλες διατάξεις, όπως εκείνη που αφορά τη συνεργασία με οργανισμούς και φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με διεθνείς οργανισμούς (άρθρο 13) ή εκείνη που διέπει τη συνεργασία με τρίτες χώρες (άρθρο 14) δεν περιέχουν καμία διευκρίνιση αυτού του είδους μπορεί να οδηγήσει σε αβεβαιότητες ή ακόμη και σε ανησυχίες ως προς την προστασία δεδομένων.

27.

Η πρόταση προβλέπει την προσθήκη του άρθρου 11α, το οποίο αφορά την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και αναφέρει τα εξής: «Το διοικητικό συμβούλιο θεσπίζει μέτρα για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 από τον οργανισμό, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τον υπεύθυνο προστασίας δεδομένων του οργανισμού».

28.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για τη διάταξη αυτή, η οποία επιβεβαιώνει ότι ο οργανισμός είναι υποχρεωμένος να επεξεργάζεται τα προσωπικά δεδομένα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 45/2001, κάθε φορά που του επιτρέπεται να το πράξει.

29.

Στο πλαίσιο αυτό, ο διορισμός του υπευθύνου προστασίας δεδομένων είναι εξαιρετικά σημαντικός και πρέπει να συνοδευτεί από την άμεση θέσπιση κανόνων εφαρμογής σχετικά με το πεδίο των αρμοδιοτήτων και καθηκόντων που θα ανατεθούν στον υπεύθυνο προστασίας δεδομένων σύμφωνα με το άρθρο 24 παράγραφος 8 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001. Επιπλέον, οι κανόνες αυτοί πρέπει να συμπληρωθούν με όλα τα απαραίτητα μέτρα που απαιτούνται για την αποτελεσματική εφαρμογή του εν λόγω κανονισμού στον FRONTEX.

30.

Η εν λόγω διάταξη παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και στο πλαίσιο των συμπερασμάτων της γνωμοδότησης προκαταρτικού ελέγχου για τον σκοπό της οποίας ο FRONTEX ενημέρωσε τον ΕΕΠΔ ότι κάποια επεξεργασία προσωπικών δεδομένων θα ήταν απαραίτητη για την ορθή και αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων που προβλέπει το άρθρο 9 του κανονισμού FRONTEX. Εφόσον ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 45/2001 εφαρμόζεται, ο FRONTEX, με την ιδιότητα του υπεύθυνου επεξεργασίας των δεδομένων, οφείλει να διασφαλίσει συμμόρφωση προς όλες τις διατάξεις του εν λόγω κανονισμού.

31.

Πρέπει επίσης να αναφερθεί εδώ ότι η πρόταση δεν περιέχει κανέναν ειδικό κανόνα ως προς την άσκηση των δικαιωμάτων των υποκειμένων των δεδομένων [άρθρα 13-19 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001]. Επιπλέον, δεν υπάρχει ειδική διάταξη που να αφορά την υποχρέωση του υπεύθυνου επεξεργασίας των δεδομένων να παρέχει πληροφορίες στο υποκείμενο των δεδομένων [άρθρα 11 και 12 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001]. Ο ΕΕΠΔ συστήνει να λαμβάνονται ειδικότερα υπόψη οι εν λόγω κανόνες στα μέτρα που θεσπίζει το διοικητικό συμβούλιο βάσει του άρθρου 11α της πρότασης.

32.

Το άρθρο 11β προβλέπει ότι ο FRONTEX εφαρμόζει τις αρχές ασφάλειας που καθορίζονται από την απόφαση της Επιτροπής 2001/844/ΕΚ, ΕΚΑΧ, Ευρατόμ για τις διαβαθμισμένες πληροφορίες. Αυτό καλύπτει, μεταξύ άλλων, τις διατάξεις που έχουν σχέση με την ανταλλαγή, την επεξεργασία και την αποθήκευση διαβαθμισμένων πληροφοριών. Η προτεινόμενη διάταξη υποχρεώνει επίσης τον οργανισμό να επεξεργάζεται μη διαβαθμισμένες ευαίσθητες πληροφορίες σύμφωνα με τις αρχές ασφάλειας που έχουν θεσπιστεί και εφαρμόζονται από την Επιτροπή.

33.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για την εν λόγω διάταξη ως απαραίτητη διευκρίνιση του τρόπου με τον οποίο ο FRONTEX πρέπει να διασφαλίζει, να ανταλλάσσει, να επεξεργάζεται και να αποθηκεύει τις διαβαθμισμένες πληροφορίες. Ο ΕΕΠΔ εκφράζει επίσης την ικανοποίησή του για τον ασφαλή τρόπο με τον οποίο πρέπει να υπόκεινται σε επεξεργασία οι μη διαβαθμισμένες ευαίσθητες πληροφορίες σύμφωνα με τις αρχές ασφάλειας που έχουν θεσπιστεί από την Επιτροπή. Για να συμπληρωθεί και να αποσαφηνιστεί η συγκεκριμένη υποχρέωση ασφάλειας, ο ΕΕΠΔ συστήνει να προστεθεί η φράση: «και αναπτύσσει ανάλογα και τη δική του λεπτομερή πολιτική ασφάλειας» στην τελευταία πρόταση του άρθρου 11β. Πράγματι, για να είναι αποτελεσματικές, οι αρχές της Επιτροπής πρέπει να μεταφέρονται κατάλληλα και να εφαρμόζονται μέσω μιας προσαρμοσμένης πολιτικής ασφάλειας.

34.

Η πρόταση αντικαθιστά την υφιστάμενη διατύπωση του άρθρου 13 του κανονισμού FRONTEX. Η νέα διατύπωση αναφέρει ότι: «Ο οργανισμός δύναται να συνεργάζεται με την Ευρωπόλ, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο, τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, με άλλους οργανισμούς και φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με διεθνείς οργανισμούς που είναι αρμόδιοι για θέματα που υπάγονται στον παρόντα κανονισμό, στο πλαίσιο συμφωνιών συνεργασίας που συνάπτονται με τους φορείς αυτούς, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της συνθήκης και τις διατάξεις για τις αρμοδιότητες των εν λόγω φορέων».

35.

Μετά από ανάλυση της εν λόγω διάταξης, ο ΕΕΠΔ συμπεραίνει ότι οι συμφωνίες συνεργασίας με τους οργανισμούς, τους φορείς και τους διεθνείς οργανισμούς που αναφέρονται στο συγκεκριμένο άρθρο δεν θα περιλαμβάνουν επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Το συμπέρασμα αυτό βασίζεται στο γεγονός ότι η νέα διατύπωση δεν διευκρινίζει το ζήτημα ούτε και τις κατηγορίες δεδομένων που θα μπορούσαν να ανταλλάσσονται μεταξύ των οργανισμών και φορέων. Δεν προβλέπει επίσης τους όρους υπό τους οποίους θα μπορούσε να γίνεται μια τέτοια ανταλλαγή.

36.

Παρά τη θέση που διατυπώνεται ανωτέρω, ο ΕΕΠΔ θα ήθελε να υπογραμμίσει τις διατάξεις του άρθρου 22 της απόφασης του Συμβουλίου, της 6ης Απριλίου 2009, για την ίδρυση Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Υπηρεσίας (Ευρωπόλ) (8) (στο εξής απόφασης Ευρωπόλ) όσον αφορά τις Σχέσεις με θεσμικά όργανα, φορείς και οργανισμούς της Ένωσης ή της Κοινότητας. Η διάταξη αυτή δίνει τη δυνατότητα στην Ευρωπόλ να συνάπτει και να διατηρεί σχέσεις συνεργασίας με θεσμικά όργανα, φορείς και οργανισμούς που έχουν ιδρυθεί δυνάμει της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση ή των συνθηκών για την ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, ειδικότερα με τον FRONTEX. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει επίσης να προστεθεί ότι η παράγραφος 2 του άρθρου 22 ορίζει ότι «Η Ευρωπόλ συνάπτει συμφωνίες ή ρυθμίσεις συνεργασίας με τους φορείς που μνημονεύονται στην παράγραφο 1. Οι εν λόγω συμφωνίες ή ρυθμίσεις συνεργασίας είναι δυνατόν να αφορούν την ανταλλαγή πληροφοριών επιχειρησιακού, στρατηγικού ή τεχνικού χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των διαβαθμισμένων πληροφοριών. Οι εν λόγω συμφωνίες ή ρυθμίσεις συνεργασίας συνάπτονται μόνον έπειτα από έγκριση του διοικητικού συμβουλίου το οποίο, στο μέτρο που αφορούν την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, έχει λάβει προηγουμένως τη γνωμοδότηση της Κοινής Εποπτικής Αρχής». Επιπλέον, βάσει του άρθρου 22 παράγραφος 3, η Ευρωπόλ μπορεί, πριν από την έναρξη ισχύος της συμφωνίας ή της ρύθμισης συνεργασίας που αναφέρεται στην παράγραφο 2, να λαμβάνει άμεσα και να χρησιμοποιεί πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, από τους φορείς της παραγράφου 1, εφόσον είναι απαραίτητο για τη νόμιμη εκτέλεση των καθηκόντων της, και δύναται, υπό τους όρους του άρθρου 24 παράγραφος 1, να διαβιβάζει άμεσα τις πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στους εν λόγω φορείς, εφόσον είναι απαραίτητο για τη νόμιμη εκτέλεση των καθηκόντων του αποδέκτη.

37.

Δεδομένου ότι η απόφαση Ευρωπόλ περιλαμβάνει διάταξη που θα επέτρεπε στην Ευρωπόλ να συνάψει συμφωνία ή ρύθμιση συνεργασίας με τον FRONTEX, η οποία ενδέχεται να αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών επιχειρησιακού, στρατηγικού ή τεχνικού χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ο ΕΕΠΔ καλεί τον νομοθέτη να αποσαφηνίσει στον προτεινόμενο κανονισμό ότι η ρύθμιση συνεργασίας που θα μπορούσε να συναφθεί με την Ευρωπόλ βάσει του προτεινόμενου άρθρου 13 του κανονισμού FRONTEX, θα απέκλειε την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

38.

Το άρθρο 14 παράγραφος 1 της πρότασης αφορά το ζήτημα της διευκόλυνσης της επιχειρησιακής συνεργασίας με τρίτες χώρες και τη συνεργασία με αρμόδιες αρχές τρίτων χωρών. Πιο συγκεκριμένα, ζητά από τον οργανισμό «σε θέματα που καλύπτουν οι δραστηριότητές του και στον βαθμό που απαιτείται για την εκπλήρωση των καθηκόντων του, (…) να διευκολύνει την επιχειρησιακή συνεργασία μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών στο πλαίσιο της πολιτικής εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων που άπτονται των δικαιωμάτων του ανθρώπου». Επιπλέον, η παράγραφος 6 του ανωτέρω άρθρου ορίζει ότι «Ο οργανισμός μπορεί να συνεργάζεται με τις αρχές τρίτων χωρών που είναι αρμόδιες για θέματα που καλύπτει ο παρών κανονισμός, στο πλαίσιο συμφωνιών συνεργασίας που συνάπτονται με τις αρχές αυτές, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της συνθήκης».

39.

Όσον αφορά την προαναφερθείσα διάταξη, ο ΕΕΠΔ επισημαίνει ότι δεν αναφέρεται στην επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ούτε διευκρινίζει εάν, και εφόσον ναι, σε ποιο βαθμό και υπό ποιες περιστάσεις οι «ρυθμίσεις συνεργασίας» που προβλέπονται από τη διάταξη θα περιλαμβάνουν προσωπικά δεδομένα. Ως εκ τούτου, και λαμβανομένου υπόψη του σκεπτικού που μνημονεύεται στις γενικές παρατηρήσεις, ο ΕΕΠΔ συμπεραίνει ότι η εν λόγω διάταξη δεν αφορά την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Το συμπέρασμα αυτό είναι σύμφωνο με τις πληροφορίες που έλαβε ο ΕΕΠΔ από τον FRONTEX στο πλαίσιο της κοινοποίησης για προκαταρκτικό έλεγχο με θέμα τις ΚΕΕ.

40.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ζητήθηκε η γνώμη του από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 28 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001.

41.

Ο ΕΕΠΔ έλαβε υπόψη τον σκοπό και τους στόχους του προτεινόμενου κανονισμού, καθώς και τους λόγους που οδήγησαν στην έγκριση της πρότασης που προβλέπει την αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου του FRONTEX. Τονίζει ειδικότερα ότι η πρόταση αποσκοπεί στο να επιτρέψει στον FRONTEX να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά τα υφιστάμενα καθήκοντα και αρμοδιότητές του, καθώς και όσα προβλέπονται από τον προτεινόμενο κανονισμό.

42.

Λαμβανομένου υπόψη του νέου νομικού πλαισίου που προβλέπεται από την πρόταση, σύμφωνα με το οποίο ο FRONTEX θα λειτουργεί στο άμεσο μέλλον, και το οποίο ενδέχεται επίσης να οδηγήσει στην απόδοση νέων επιχειρησιακών καθηκόντων για τον FRONTEX βάσει του προτεινόμενου κανονισμού, προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ο προτεινόμενος κανονισμός δεν αναφέρει σχεδόν τίποτα σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τον FRONTEX, με μοναδική εξαίρεση την τελευταία πρόταση του άρθρου 11.

43.

Ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι ο προτεινόμενος κανονισμός θα πρέπει -στον βαθμό που απαιτείται και ενδείκνυται- να διευθετεί πλήρως το ζήτημα του πεδίου εφαρμογής των δραστηριοτήτων που ενδέχεται να οδηγούν σε επεξεργασία προσωπικών δεδομένων από τον FRONTEX.

44.

Απαιτείται μια συγκεκριμένη νομική βάση, η οποία να διευθετεί το ζήτημα της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τον FRONTEX και να διευκρινίζει τις περιστάσεις υπό τις οποίες θα μπορεί να γίνεται μια τέτοια επεξεργασία από τον FRONTEX, με βάση ισχυρές εγγυήσεις περί προστασίας δεδομένων και σύμφωνα με τις αρχές της αναλογικότητας και της αναγκαιότητας. Η επεξεργασία αυτή πρέπει να επιτρέπεται μόνο στις περιπτώσεις που είναι απαραίτητη για σαφώς καθορισμένους και θεμιτούς σκοπούς (ιδίως στο πλαίσιο των ΚΕΕ).

45.

Η νομική βάση πρέπει να προσδιορίζει τις απαραίτητες και κατάλληλες εγγυήσεις, περιορισμούς και προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα μπορεί να γίνεται μια τέτοια επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, σύμφωνα με το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των εγγυήσεων σχετικά με τα δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων ως ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία.

46.

Η διστακτικότητα της Επιτροπής να διευκρινίσει το ζήτημα στον προτεινόμενο κανονισμό ή να ορίσει επακριβώς την ημερομηνία μέχρι την οποία θα το πράξει, αντί να αναβάλλει το θέμα εν αναμονή νέων νομικών και πολιτικών περιστάσεων, εγείρει σοβαρές ανησυχίες. Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ, η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεπιθύμητη απουσία ασφάλειας δικαίου και σε σημαντικό κίνδυνο μη συμμόρφωσης προς τους κανόνες και τις εγγυήσεις προστασίας δεδομένων.

47.

Για την περαιτέρω βελτίωση της πρότασης, ο ΕΕΠΔ καλεί επίσης τον νομοθέτη να αποσαφηνίσει στον προτεινόμενο κανονισμό ότι η ρύθμιση συνεργασίας που θα μπορούσε να συναφθεί με την Ευρωπόλ βάσει του προτεινόμενου άρθρου 13 του κανονισμού FRONTEX, θα απέκλειε την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Συστήνει, τέλος, να αποσαφηνιστεί το άρθρο 11β της πρότασης.

30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/7

1.

Την 21η Σεπτεμβρίου 2010 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με τη γενική προσέγγιση για τις διαβιβάσεις δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) σε τρίτες χώρες (3). Η ανακοίνωση εστάλη αυθημερόν στον ΕΕΠΔ για γνωμοδότηση.

2.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ζητήθηκε η γνώμη του από την Επιτροπή. Ο ΕΕΠΔ είχε τη δυνατότητα να διατυπώσει άτυπα σχόλια και πριν από την έκδοση της ανακοίνωσης. Ορισμένα από τα σχόλια αυτά ελήφθησαν υπόψη στην τελική έκδοση του εγγράφου, ενώ για άλλα σημεία εξακολουθούν να εγείρονται προβληματισμοί όσον αφορά την προστασία δεδομένων.

3.

Η γενική προσέγγιση για τα ζητήματα PNR που παρουσιάζεται από την Επιτροπή στην ανακοίνωσή της αποσκοπεί στο να παράσχει ένα συνεκτικό πλαίσιο για τη διαβίβαση δεδομένων PNR σε τρίτες χώρες. Πέραν της ανάγκης για παροχή ασφάλειας δικαίου, για την οποία γίνεται λόγος στην ανακοίνωση, η εναρμονισμένη αυτή προσέγγιση έχει επίσης υποστηριχθεί σθεναρά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το οποίο, στο νέο πλαίσιο των θεσμικών οργάνων, έχει αναλάβει την αρμοδιότητα να επικυρώνει τις συμφωνίες PNR με τρίτες χώρες (4).

4.

Η ανακοίνωση συμπληρώνεται από συστάσεις σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για συμφωνίες PNR με συγκεκριμένες τρίτες χώρες. Οι συστάσεις αυτές έχουν εμπιστευτικό χαρακτήρα και δεν αναλύονται στην παρούσα γνωμοδότηση. Γίνεται, ωστόσο, σχολιασμός της σχέσης μεταξύ της γενικής ανακοίνωσης και των εν λόγω συστάσεων στο κεφάλαιο II.

5.

Πέραν της γενικής προσέγγισης για τις διαβιβάσεις δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) σε τρίτες χώρες, η Επιτροπή επεξεργάζεται και μια αναθεωρημένη προσέγγιση για τις διαβιβάσεις των σχετικών δεδομένων εντός της ΕΕ. Πρόταση για τη θέσπιση ενός τέτοιου πλαισίου στην ΕΕ είχε συζητηθεί εντατικά από το Συμβούλιο, υπό τον πρώην τρίτο πυλώνα, πριν από την έναρξη ισχύος της συνθήκης της Λισαβόνας (5). Οι συζητήσεις αυτές δεν κατέληξαν σε ομοφωνία ως προς ορισμένα βασικά στοιχεία του συστήματος PNR, όπως π.χ. η χρήση της βάσης δεδομένων που προκύπτει από ένα τέτοιο σύστημα. Το Πρόγραμμα της Στοκχόλμης κάλεσε εν συνεχεία την Επιτροπή να υποβάλει νέα πρόταση, χωρίς όμως να προσδιορίζει τα βασικά στοιχεία της. Σχέδιο οδηγίας για έναν μηχανισμό PNR για την ΕΕ αναμένεται στις αρχές του 2011.

6.

Η παρούσα γνωμοδότηση επικεντρώνεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής. Στο πρώτο μέρος αναλύεται η ανακοίνωση στο πλαίσιο των τρεχουσών εξελίξεων στον τομέα της προστασίας δεδομένων, ενώ το δεύτερο μέρος αφορά τη νομιμότητα του μηχανισμού PNR και το τρίτο πραγματεύεται πιο ειδικά ζητήματα προστασίας δεδομένων που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση.

7.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για την οριζόντια προσέγγιση της ανακοίνωσης, η οποία συνάδει με τα πρόσφατα αιτήματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για μια διεξοδική ανάλυση και μια συνεκτική θεώρηση των υφιστάμενων και προβλεπόμενων μηχανισμών PNR. Ένα υψηλό και εναρμονισμένο επίπεδο προστασίας για το σύνολο των μηχανισμών αυτών αποτελεί στόχο που πρέπει να υποστηριχθεί σθεναρά.

8.

Ωστόσο, ο ΕΕΠΔ εκφράζει αμφιβολίες σε ό,τι αφορά την επιλογή της χρονικής στιγμής για τις διάφορες πρωτοβουλίες που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την επεξεργασία δεδομένων PNR.

9.

Ενώ η ανακοίνωση αναφέρεται σε διεθνείς συμφωνίες για μηχανισμούς PNR και στην πρωτοβουλία για έναν μηχανισμό PNR της ΕΕ, τα προτεινόμενα πρότυπα αφορούν μόνο διεθνείς συμφωνίες. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο θα συζητηθεί κα θα αναπτυχθεί σε μετέπειτα στάδιο.

10.

Ένα πιο συνεπές και επίκαιρο θεματολόγιο θα περιλάμβανε, κατά τη γνώμη του ΕΕΠΔ, διεξοδικό προβληματισμό γύρω από έναν τέτοιο μηχανισμό σε επίπεδο ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των εγγυήσεων για την προστασία των δεδομένων που θα συμφωνούσαν με το νομικό πλαίσιο της ΕΕ, και με βάση το οποίο θα αναπτυσσόταν μια αντίστοιχη προσέγγιση για τις συμφωνίες με τρίτες χώρες.

11.

Ο ΕΕΠΔ υπογραμμίζει επίσης τις τρέχουσες εργασίες που αφορούν μια γενική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για την ανταλλαγή δεδομένων για σκοπούς επιβολής του νόμου (6), σκοπός της οποίας είναι να θεσπίσει μια σειρά από αρχές που θα εγγυώνται ένα υψηλό επίπεδο προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ως προϋπόθεση για την ανταλλαγή των δεδομένων αυτών με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η έκβαση των διαπραγματεύσεων ΕΕ-ΗΠΑ πρέπει να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την περαιτέρω σύναψη διμερών συμφωνιών από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας PNR μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ.

12.

Ένα ακόμη στοιχείο που πρέπει να ληφθεί υπόψη στο συγκεκριμένο πλαίσιο είναι η γενική εξέταση του πλαισίου της ΕΕ για την προστασία δεδομένων, η οποία διενεργείται επί του παρόντος από την Επιτροπή, ενόψει σχετικής ανακοίνωσης πριν από το τέλος του 2010 και της επακόλουθης πρότασης για ένα νέο κανονιστικό πλαίσιο μέσα στο 2011 (7). Η εν λόγω διαδικασία αναθεώρησης λαμβάνει χώρα στο «μετά τη Λισαβόνα» πλαίσιο, γεγονός που έχει άμεσο αντίκτυπο στην οριζόντια εφαρμογή των αρχών προστασίας δεδομένων στους πρώην πυλώνες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις.

13.

Για τη διασφάλιση της συνοχής, η ΕΕ πρέπει να συμφωνήσει επί των εσωτερικών μέσων της και, βάσει των μέσων αυτών, να διαπραγματευτεί συμφωνίες με τρίτες χώρες. Η παγκόσμια ατζέντα πρέπει επομένως να επικεντρώνεται καταρχάς στο γενικό πλαίσιο της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων, στη συνέχεια στην ενδεχόμενη ανάγκη για έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό PNR και, τέλος, στους όρους που θα διέπουν τις ανταλλαγές με τρίτες χώρες, βάσει του ενημερωμένου πλαισίου της ΕΕ. Στο συγκεκριμένο στάδιο, πρέπει να ληφθούν επίσης υπόψη οι εγγυήσεις που προβλέπονται για μια μελλοντική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ ενόσω θεσπίζονται όροι για διαβιβάσεις δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) σε τρίτες χώρες.

14.

Ο ΕΕΠΔ έχει επίγνωση του γεγονότος ότι, για διάφορους διαδικαστικούς και πολιτικούς λόγους, η ιδανική αυτή σειρά δεν ακολουθείται στην πράξη. Θεωρεί ωστόσο ότι η λογική πίσω από τα διάφορα αυτά βήματα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από τους διάφορους παράγοντες της Επιτροπής, του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου. Καθώς οι εξελίξεις προχωρούν παράλληλα, ιδίως όσον αφορά το πλαίσιο της ΕΕ και τις διαπραγματεύσεις ΕΕ-ΗΠΑ, πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη αυτή η ανάγκη για συνοχή και για μια εναρμονισμένη αντίληψη περί των εγγυήσεων προστασίας δεδομένων, τόσο εντός ΕΕ όσο και στο πλαίσιο των διαβιβάσεων. Πιο συγκεκριμένα, αυτό θα σήμαινε κυρίως ότι:

15.

Τέλος, ο ΕΕΠΔ θίγει το ζήτημα της σύνδεσης μεταξύ της ανακοίνωσης και των κατευθυντήριων γραμμών της Επιτροπής. Το θέμα αφορά τον βαθμό στον οποίο πρέπει να ορίζονται οι ακριβείς εγγυήσεις και όροι στα πρότυπα που θεσπίζονται μέσω της ανακοίνωσης ή στις κατευθυντήριες γραμμές που καθορίζονται ανά χώρα: εάν ο συνολικός στόχος είναι να εναρμονιστούν οι όροι της επεξεργασίας και ανταλλαγής των δεδομένων PNR, ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι το περιθώριο ελιγμών για κάθε διεθνή συμφωνία πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο περιορισμένο και ότι τα πρότυπα πρέπει να ορίζουν ένα ακριβές πλαίσιο. Τα πρότυπα πρέπει να έχουν αποτελεσματικό αντίκτυπο στο περιεχόμενο των συμφωνιών. Ορισμένα από τα σχόλια που ακολουθούν αναδεικνύουν την ανάγκη για περισσότερη ακρίβεια προς την κατεύθυνση αυτή.

16.

Ο ΕΕΠΔ και η ομάδα εργασίας του άρθρου 29 έχουν επανειλημμένα υπογραμμίσει μέσω διαφόρων γνωμοδοτήσεών τους (8) την ανάγκη μιας σαφούς αιτιολόγησης της ανάπτυξης μηχανισμών PNR, είτε εντός της ΕΕ είτε για την ανταλλαγή δεδομένων με τρίτες χώρες. Η αναγκαιότητα των μέτρων πρέπει να αποδεικνύεται και να υποστηρίζεται με συγκεκριμένα στοιχεία, και στη συνέχεια να αξιολογείται και να σταθμίζεται έναντι του βαθμού παρείσδυσης στην ιδιωτική ζωή των ατόμων, ώστε να διασφαλίζεται ένα αναλογικό και κατά το δυνατόν λιγότερο παρεμβατικό αποτέλεσμα. Το γεγονός ότι οι πρόσφατες τεχνολογικές πρόοδοι καθιστούν πλέον εφικτή την ευρεία πρόσβαση και ανάλυση, όπως αναφέρεται στο τέλος του σημείου 2.2 της ανακοίνωσης, δεν δικαιολογεί από μόνο του την ανάπτυξη ενός συστήματος που θα αποσκοπεί στον έλεγχο όλων των ταξιδιωτών. Με άλλα λόγια, η διαθεσιμότητα των μέσων δεν πρέπει να δικαιολογεί τον σκοπό.

17.

Όπως διευκρινίζεται και στη συνέχεια, ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι η μαζική διαβίβαση δεδομένων που αφορούν αθώους ανθρώπους για σκοπούς εκτίμησης κινδύνων εγείρει σοβαρά ζητήματα αναλογικότητας. Ο ΕΕΠΔ εκφράζει κυρίως αμφιβολίες όσον αφορά την προορατική χρήση των δεδομένων PNR. Ενώ η «αναδραστική» χρήση των δεδομένων δεν εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς, εφόσον αποτελεί μέρος της διερεύνησης εγκλήματος που έχει ήδη διαπραχθεί, η χρήση σε πραγματικό χρόνο και η προορατική χρήση εξετάζονται με πιο κριτικό μάτι.

18.

Σύμφωνα με τη διατύπωση της ανακοίνωσης, ακόμη και σε «πλαίσιο πραγματικού χρόνου», τα δεδομένα PNR θα «χρησιμοποιούνται για την πρόληψη ενός εγκλήματος, έρευνα ή σύλληψη προσώπων πριν από τη διάπραξη εγκλήματος», με βάση «προκαθορισμένους δείκτες κινδύνου βασιζόμενους σε αντικειμενικά δεδομένα» (9). Η βασική ιδέα να λαμβάνονται μέτρα για συγκεκριμένα πρόσωπα πριν από τη διάπραξη εγκλήματος βάσει δεικτών κινδύνου είναι κατά την άποψη του ΕΕΠΔ ένα προορατικό μέτρο, η χρήση του οποίου σε ένα πλαίσιο επιβολής του νόμου είναι κατά παράδοση αυστηρά καθορισμένη και περιορισμένη.

19.

Εξάλλου, δεν αναπτύσσονται επαρκώς ούτε η έννοια των δεικτών κινδύνου ούτε εκείνη της «εκτίμησης κινδύνων», με αποτέλεσμα η τελευταία να μπορεί εύκολα να συγχέεται με την έννοια του «καθορισμού χαρακτηριστικών γνωρισμάτων». Η ομοιότητα αυτή ενισχύεται ακόμη περισσότερο από τον ισχυριζόμενο στόχο, ο οποίος είναι να δημιουργηθούν «μοντέλα μετακίνησης και γενικής συμπεριφοράς βασιζόμενα σε αντικειμενικά δεδομένα». Ο ΕΕΠΔ εκφράζει αμφιβολίες σε ό,τι αφορά τη σύνδεση μεταξύ των αρχικών αντικειμενικών δεδομένων και των μοντέλων που συνάγονται από τα δεδομένα αυτά. Σκοπός της διαδικασίας είναι να επιβάλλει σε ένα άτομο εκτίμηση κινδύνων — και πιθανά εξαναγκαστικά μέτρα — βάσει αντικειμενικών δεδομένων που δεν συνδέονται με το εν λόγω άτομο. Όπως έχει ήδη αναφερθεί στην προηγούμενη γνωμοδότησή του σχετικά με πρόταση για ένα ευρωπαϊκό PNR, ο ΕΕΠΔ ανησυχεί κυρίως για το γεγονός ότι «θα λαμβάνονται αποφάσεις σχετικά με φυσικά πρόσωπα βάσει πρακτικών και κριτηρίων που θα καθορίζονται σύμφωνα με τα γενικά δεδομένα των επιβατών. Κατά συνέπεια, αποφάσεις σχετικά με συγκεκριμένο φυσικό πρόσωπο ενδέχεται να λαμβάνονται (εν μέρει τουλάχιστον) βάσει πρακτικών που απορρέουν από τα δεδομένα άλλων φυσικών προσώπων. Αυτό σημαίνει ότι θα λαμβάνονται σε σχέση με αφηρημένο πλαίσιο αποφάσεις που είναι δυνατόν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τα πρόσωπα στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα. Είναι εξαιρετικά δύσκολο για τα φυσικά πρόσωπα να αμυνθούν έναντι αποφάσεων του είδους αυτού» (10).

20.

Η χρήση τέτοιων τεχνικών σε ευρεία κλίμακα, η οποία προϋποθέτει τον έλεγχο όλων των επιβατών, εγείρει επομένως σοβαρά ζητήματα συμμόρφωσης προς τις θεμελιώδεις αρχές για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ορίζονται στο άρθρο 8 της ΕΣΔΑ, στα άρθρα 7 και 8 του Χάρτη και στο άρθρο 16 της ΣΛΕΕ.

21.

Οποιαδήποτε τελική απόφαση σχετικά με τη νομιμότητα των μηχανισμών PNR πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα εν λόγω στοιχεία, τα οποία πρέπει να αναλυθούν και να εξεταστούν περαιτέρω μέσω της εκτίμησης επιπτώσεων που διενεργείται στο πλαίσιο του σχεδίου PNR για την ΕΕ. Πρέπει να διαμορφωθεί το σχετικό θεματολόγιο ώστε τα αποτελέσματα της εν λόγω εκτίμησης επιπτώσεων να ληφθούν δεόντως υπόψη κατά την κατάρτιση των γενικών απαιτήσεων για τους μηχανισμούς PNR.

22.

Με επιφύλαξη των ανωτέρω βασικών σχολίων σχετικά με τη νομιμότητα των μηχανισμών PNR, ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για τον εκτενή κατάλογο προτύπων, που φαίνονται να απορρέουν από τις αρχές της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων, τα οποία πρέπει από ορισμένες απόψεις να ενισχύουν την προστασία που προβλέπεται σε ειδικές συμφωνίες. Στη συνέχεια σχολιάζονται η προστιθέμενη αξία και οι αδυναμίες που εντοπίζονται στα εν λόγω πρότυπα.

23.

Από τη διατύπωση της ανακοίνωσης, ο ΕΕΠΔ συμπεραίνει ότι η αξιολόγηση της καταλληλότητας μπορεί να βασίζεται στο γενικό πλαίσιο προστασίας δεδομένων της αποδέκτριας χώρας ή στις εκάστοτε περιστάσεις, ανάλογα με τις νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις που προβλέπονται από τη σχετική διεθνή συμφωνία που διέπει την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Δεδομένου του αποφασιστικού ρόλου των διεθνών συμφωνιών όσον αφορά τις αξιολογήσεις καταλληλότητας, ο ΕΕΠΔ υπογραμμίζει την ανάγκη να καθορίζεται με σαφήνεια ο δεσμευτικός χαρακτήρας των συμφωνιών για όλα τα συμβαλλόμενα μέρη και πιστεύει ότι αυτό πρέπει να συμπληρώνεται από ρητή αναφορά μέσω της οποίας θα δηλώνεται ότι οι συμφωνίες διασφαλίζουν στα υποκείμενα των δεδομένων άμεσα εφαρμόσιμα δικαιώματα. Ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι τα στοιχεία αυτά συνιστούν βασική πτυχή της αξιολόγησης καταλληλότητας.

24.

Τα πρώτα δύο σημεία στο κατάλογο αρχών αφορούν τον περιορισμό των σκοπών. Όσον αφορά τη «χρήση δεδομένων», γίνεται αρχικά λόγος για σκοπούς επιβολής του νόμου και ασφαλείας και, στη συνέχεια, για τρομοκρατία και άλλες μορφές διεθνικού εγκλήματος, με βάση την «προσέγγιση» που έχει υιοθετηθεί όσον αφορά τους ορισμούς στις σχετικές πράξεις της ΕΕ. Ο ΕΕΠΔ εκφράζει τις αμφιβολίες του ως προς τη συγκεκριμένη διατύπωση, η οποία μπορεί να οδηγεί στη σκέψη ότι οι μελλοντικές συμφωνίες δεν θα βασίζονται ακριβώς στους εν λόγω ορισμούς αλλά θα εμπνέονται από αυτούς. Είναι απαραίτητο, για λόγους ασφάλειας δικαίου, έννοιες όπως η τρομοκρατία και οι σοβαρές μορφές διεθνικού εγκλήματος να ορίζονται με ακρίβεια, καθώς και να προσδιορίζονται οι σχετικές πράξεις τις ΕΕ στις οποίες αναφέρεται η ανακοίνωση. Εξάλλου, ο ΕΕΠΔ υπενθυμίζει ότι, για να συμπεριληφθούν οι διάφορες μορφές εγκλήματος στον μηχανισμό PNR, πρέπει πρώτα να διαπιστωθεί η αναγκαιότητα και η αναλογικότητά τους.

25.

Το δεύτερο σημείο φαίνεται να αναφέρεται περισσότερο στην έκταση (στον χαρακτήρα των δεδομένων που συγκεντρώνονται) παρά στην αρχή του σκοπού. Ο ΕΕΠΔ επισημαίνει ότι η ανακοίνωση δεν περιλαμβάνει κατάλογο δεδομένων προς διαβίβαση, καθώς αφήνει σε κάθε συγκεκριμένη συμφωνία τον καθορισμό των κατηγοριών δεδομένων που πρέπει να διαβιβάζονται. Για να αποφεύγονται αποκλίσεις, όπως και η συμπερίληψη δυσανάλογων κατηγοριών δεδομένων σε ορισμένες συμφωνίες με τρίτες χώρες, ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι τα προτεινόμενα πρότυπα πρέπει να συμπληρωθούν από κοινό και εξαντλητικό κατάλογο κατηγοριών δεδομένων, σύμφωνα με τον σκοπό της ανταλλαγής των δεδομένων. Παραπέμπει στις σχετικές γνωμοδοτήσεις της ομάδας εργασίας του άρθρου 29, οι οποίες υποδεικνύουν τις κατηγορίες των δεδομένων που θα ήταν αποδεκτές και εκείνες που θεωρούνται υπερβολικές λαμβανομένων υπόψη των θεμελιωδών δικαιωμάτων των υποκειμένων των δεδομένων (11). Οι κατηγορίες που πρέπει να εξαιρούνται είναι κυρίως αυτές των δεδομένων που μπορούν να θεωρηθούν ευαίσθητα, και που προστατεύονται από το άρθρο 8 της οδηγίας 95/46/EK, τα δεδομένα SSR/SSI (αιτήσεις ειδικών υπηρεσιών/ειδικές υπηρεσιακές πληροφορίες), τα δεδομένα OSI (άλλες συμπληρωματικές πληροφορίες), ανοιχτά πεδία ή πεδία ελεύθερου κειμένου (όπως οι «Γενικές Παρατηρήσεις» όπου μπορούν να εμφανιστούν δεδομένα ευαίσθητου χαρακτήρα), καθώς και πληροφορίες που αφορούν συχνούς ταξιδιώτες και τα «συμπεριφορικά δεδομένα».

26.

Η ανακοίνωση αναφέρει ότι τα ευαίσθητα δεδομένα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται παρά μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις. Ο ΕΕΠΔ αποδοκιμάζει την εξαίρεση αυτή. Θεωρεί ότι οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της είναι πολύ ευρείες και δεν διασφαλίζουν εγγυήσεις: η χρήση των δεδομένων κατά περίπτωση αναφέρεται μόνο ενδεικτικά. Εξάλλου, ο περιορισμός των σκοπών πρέπει να αποτελεί γενική αρχή που εφαρμόζεται σε κάθε επεξεργασία δεδομένων PNR και όχι απλώς μια εγγύηση που εφαρμόζεται στα ευαίσθητα δεδομένα. Ο ΕΕΔΠ θεωρεί ότι η πρόβλεψη για επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων, ακόμη και σε περιορισμένες περιπτώσεις, θα ευθυγράμμιζε το επίπεδο προστασίας όλων των μηχανισμών PNR με τον λιγότερο συμμορφούμενο μηχανισμό ως προς την προστασία δεδομένων παρά με τον πλέον συμμορφούμενο. Ως εκ τούτου, εισηγείται να αποκλείεται τελείως η επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων, ως αρχή.

27.

Η γενική υποχρέωση περί ασφάλειας που αναπτύσσεται στην ανακοίνωση θεωρείται ικανοποιητική. Ο ΕΕΠΔ θεωρεί ωστόσο ότι θα μπορούσε να συμπληρωθεί από μια υποχρέωση αμοιβαίας ενημέρωσης σε περίπτωση παραβίασης της ασφάλειας, σύμφωνα με την οποία οι αποδέκτες δεδομένων θα ήταν υπεύθυνοι να ενημερώνουν τους ομολόγους τους σε περίπτωση που τα δεδομένα που έχουν παραλάβει είναι αποτέλεσμα αθέμιτης αποκάλυψης. Αυτό θα συνέβαλε στην ενίσχυση της ευθύνης προς την κατεύθυνση της ασφαλούς επεξεργασίας των δεδομένων.

28.

Ο ΕΕΠΔ υποστηρίζει το σύστημα επίβλεψης που προβλέπει η ανακοίνωση, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων εποπτείας και ευθύνης. Υποστηρίζει επίσης σθεναρά το δικαίωμα κάθε ενδιαφερόμενου να ασκεί διοικητικά και ένδικα μέσα. Όσον αφορά τα δικαιώματα πρόσβασης, συμπεραίνει ότι δεν μπορεί να προβλεφθεί κανένας περιορισμός, γεγονός για το οποίο εκφράζει την ικανοποίησή του. Εάν κάποιος περιορισμός θεωρείται αναγκαίος σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η ακριβής έκτασή του και οι απαραίτητες εγγυήσεις, συμπεριλαμβανομένου του έμμεσου δικαιώματος πρόσβασης, πρέπει να δηλώνονται με σαφήνεια στα πρότυπα.

29.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για τον περιορισμό των περαιτέρω διαβιβάσεων κατά περίπτωση, είτε προς άλλες δημόσιες αρχές είτε προς τρίτες χώρες. Θεωρεί ότι, πέραν της συγκεκριμένης αρχής, ο περιορισμός του σκοπού που ισχύει για τις διαβιβάσεις σε τρίτες χώρες πρέπει επίσης να εφαρμόζεται στις διαβιβάσεις σε άλλες δημόσιες αρχές στο εσωτερικό τρίτης χώρας. Με τον τρόπο αυτό προλαμβάνεται τυχόν περαιτέρω χρήση ή διασταυρούμενοι έλεγχοι των δεδομένων PNR με πληροφορίες που υφίστανται επεξεργασία για διαφορετικούς σκοπούς. Ο ΕΕΠΔ ανησυχεί ιδιαίτερα για το ενδεχόμενο διασταυρούμενων ελέγχων με πληροφορίες που προέρχονται από άλλες βάσεις δεδομένων, όπως η ESTA όσον αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επισημαίνει ότι η πρόσφατη απόφαση των ΗΠΑ να ζητά την καταβολή δικαιώματος για χρήση της ESTA έχει ως αποτέλεσμα τη συγκέντρωση στοιχείων σχετικών με τις πιστωτικές κάρτες των ταξιδιωτών. Ο ΕΕΠΔ εισηγείται τη θέσπιση σαφών περιορισμών ώστε να προλαμβάνεται η αντικανονική αντιστοίχιση πληροφοριών πέραν του πεδίου εφαρμογής της συμφωνίας PNR.

30.

Η περίοδος διατήρησης των δεδομένων δεν υπόκειται ουσιαστικά σε εναρμόνιση. Ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι, καταρχήν, τα δεδομένα PNR πρέπει να διαγράφονται εάν οι έλεγχοι που έχουν γίνει επ’ ευκαιρία της διαβίβασης των δεδομένων δεν έχουν οδηγήσει σε ενέργεια επιβολής του νόμου. Σε περίπτωση που το εθνικό πλαίσιο αιτιολογεί την ανάγκη εφαρμογής μιας περιορισμένης περιόδου διατήρησης, ο ΕΕΠΔ θεωρεί ότι η μέγιστη περίοδος διατήρησης πρέπει να ορίζεται από τα πρότυπα. Εξάλλου, πρέπει να ενισχυθεί η αρχή του χρονικού περιορισμού των δικαιωμάτων πρόσβασης των αρμοδίων υπαλλήλων, η δε σταδιακή ανωνυμοποίηση των δεδομένων πρέπει να θεωρείται υποχρέωση και όχι ενδεικτική επιλογή.

31.

Ο ΕΕΠΔ υποστηρίζει την αποκλειστική χρήση του συστήματος «προώθησης» για τη διαβίβαση των δεδομένων PNR. Εισηγείται τη θέσπιση συγκεκριμένων εγγυήσεων που να διασφαλίζουν ότι η «προώθηση» είναι πράγματι το μόνο σύστημα που χρησιμοποιείται στην πράξη. Η εμπειρία και οι επιθεωρήσεις που έχουν διενεργηθεί από αρχές προστασίας δεδομένων έχουν όντως δείξει ότι, παρά τις υποχρεώσεις που ορίζονται από τις εν ισχύι συμφωνίες, ιδίως σε ό,τι αφορά το «PNR ΗΠΑ», εξακολουθεί να εφαρμόζεται σε έναν βαθμό και ένα σύστημα «άντλησης», και ότι παράλληλα προς την «προώθηση», οι αρχές των ΗΠΑ έχουν ευρύτερη πρόσβαση στα δεδομένα PNR με τη βοήθεια συστημάτων κρατήσεων μέσω υπολογιστή. Πρέπει επομένως να θεσπιστούν τα νομικά και τεχνικά εκείνα μέτρα που θα αποτρέπουν οποιαδήποτε παράκαμψη του συστήματος «προώθησης».

32.

Η συχνότητα των διαβιβάσεων από τους αερομεταφορείς («εύλογη») πρέπει να καθοριστεί μέσω της θέσπισης ενός μέγιστου αριθμού διαβιβάσεων. Σημείο αναφοράς ως προς αυτό πρέπει να αποτελέσουν τα υφιστάμενα συστήματα που προβλέπουν τις αυστηρότερες διατάξεις από άποψη προστασίας της ιδιωτικής ζωής.

33.

Ο ΕΕΠΔ εισηγείται επίσης περισσότερη σαφήνεια σε ό,τι αφορά τα βασικά στοιχεία της εφαρμογής των συμφωνιών PNR. Η διάρκεια των συμφωνιών («καθορισμένη», «σκόπιμο») και η επανεξέτασή τους («τακτική») πρέπει να οριστεί περαιτέρω μέσα από μια οριζόντια προοπτική. Θα μπορούσε ειδικότερα να καθοριστεί η περιοδικότητα των κοινών επισκοπήσεων, καθώς και η υποχρέωση διενέργειας μιας πρώτης επισκόπησης εντός συγκεκριμένης προθεσμίας μετά την έναρξη ισχύος των συμφωνιών: θα μπορούσε να προβλέπεται μέγιστη προθεσμία τριών ετών.

34.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του για την οριζόντια προσέγγιση που υιοθετεί η Επιτροπή μέσω της ανακοίνωσης. Αυτό συνιστά ουσιαστικό βήμα προς την κατεύθυνση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για την ανταλλαγή δεδομένων PNR. Εγείρονται, ωστόσο, ορισμένοι σημαντικοί προβληματισμοί που μετριάζουν τη συνολική ικανοποίηση.

35.

Οι μηχανισμοί PNR που παρουσιάζονται μέσω της ανακοίνωσης δεν πληρούν από μόνοι τους τις απαιτήσεις περί αναγκαιότητας και αναλογικότητας, όπως αυτές αναπτύσσονται στην παρούσα και σε προηγούμενες γνωμοδοτήσεις του ΕΕΠΔ και της ομάδας εργασίας του άρθρου 29. Για να είναι αποδεκτοί, θα πρέπει οι όροι της συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα να είναι σημαντικά περιοριστικοί. Ο ΕΕΠΔ ανησυχεί ιδιαίτερα για τη χρήση των μηχανισμών PNR για σκοπούς εκτίμησης κινδύνων ή καθορισμού χαρακτηριστικών γνωρισμάτων.

36.

Η ανάπτυξη των προτύπων PNR πρέπει να λαμβάνει υπόψη το γενικό πλαίσιο προστασίας δεδομένων και τις σχετικές νομικές εξελίξεις στο εσωτερικό της ΕΕ, καθώς και τη διαπραγμάτευση συμφωνιών ανταλλαγής δεδομένων σε γενικότερο επίπεδο, ιδίως με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρέπει να διασφαλιστεί ότι μια μελλοντική συμφωνία PNR με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα σέβεται τη γενική συμφωνία περί προστασίας δεδομένων με τις ΗΠΑ. Οι συμφωνίες PNR με άλλες τρίτες χώρες πρέπει επίσης να συμβαδίζουν με την προσέγγιση αυτή.

37.

Είναι επίσης σημαντικό οποιαδήποτε συμφωνία με τρίτες χώρες να λαμβάνει υπόψη τις νέες απαιτήσεις προστασίας δεδομένων, όπως αναπτύσσονται στο «μετά τη Λισαβόνα» θεσμικό πλαίσιο.

38.

Ο ΕΕΠΔ εισηγείται επίσης μεγαλύτερο βαθμό ακρίβειας στη γενική προσέγγιση ως προς τις ελάχιστες εγγυήσεις που εφαρμόζονται σε όλες τις συμφωνίες: πρέπει να εφαρμόζονται αυστηρότεροι όροι, ιδίως σε ό,τι αφορά την επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων, την αρχή του περιορισμένου σκοπού, τους όρους για τις περαιτέρω διαβιβάσεις και τη διατήρηση των δεδομένων.

39.

Τέλος, ο ΕΕΠΔ υπογραμμίζει το γεγονός ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να προβλέπει άμεσα εφαρμόσιμα δικαιώματα για τα υποκείμενα των δεδομένων. Η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών εκτέλεσης, από τα υποκείμενα των δεδομένων και από τις εποπτικές αρχές, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την αξιολόγηση της καταλληλότητας οποιασδήποτε συμφωνίας.

—

Ηνωμένες Πολιτείες: Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής για την επεξεργασία και τη διαβίβαση δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών από τους αερομεταφορείς στο υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών (DHS) (2007 συμφωνία PNR 2007) (ΕΕ L 204 της 4.8.2007, σ. 18).

—

Καναδάς: Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της κυβέρνησης του Καναδά σχετικά με την επεξεργασία εκ των προτέρων πληροφοριών σχετικά με τους επιβάτες και των καταστάσεων με τα ονόματα των επιβατών (ΕΕ L 82 της 21.3.2006, σ. 15).

—

Αυστραλία: Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αυστραλίας για την επεξεργασία και τη διαβίβαση από τους αερομεταφορείς δεδομένων από τις καταστάσεις επιβατών προέλευσης Ευρωπαϊκής Ένωσης (PNR) στην τελωνειακή υπηρεσία της Αυστραλίας (ΕΕ L 213 της 8.8.2008, σ. 49-57).

30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/12

30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/16

—

από τη σχετική με τις συγκεντρώσεις ενότητα του δικτυακού τόπου για τον ανταγωνισμό της Επιτροπής (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). O δικτυακός αυτός τόπος παρέχει διάφορα μέσα που βοηθούν στον εντοπισμό μεμονωμένων αποφάσεων για συγκεντρώσεις όπως ευρετήρια επιχειρήσεων, αριθμών υποθέσεων, και ημερομηνιών και τομεακά ευρετήρια,

—

σε ηλεκτρονική μορφή στον δικτυακό τόπο EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/en/index.htm) με αριθμό εγγράφου 32010M6023. Ο δικτυακός τόπος EUR-Lex αποτελεί την επιγραμμική πρόσβαση στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.

30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/17

30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/18

European Commission

Directorate-General for Competition

State aid Greffe

1049 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

Φαξ +32 22961242

1)

Στις 30 Μαΐου 2007, χορηγήθηκε στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, που δανειοδοτούσε τη Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία, κρατική εγγύηση για νέα δάνεια συνολικού ύψους 20 εκατ. EUR. Η κρατική εγγύηση κάλυπτε ποσό μεγαλύτερο από το συνολικό ύψος αυτών των δανείων. Δεν είχε προβλεφθεί προμήθεια για την κρατική εγγύηση. Η εγγύηση στηριζόταν σε μη κοινοποιηθέν καθεστώς εγγυήσεων της 26ης Ιανουαρίου 2007.

2)

Στις 25 Μαΐου 2009, οι ελληνικές αρχές προχώρησαν σε αναδιάταξη υπερήμερων ασφαλιστικών οφειλών της εταιρείας συνολικού ύψους 18,6 εκατ. EUR, σε 96 μηνιαίες πληρωμές ύψους 0,19 εκατ. EUR εκάστη. Στο ποσό της αναδιάταξης περιλαμβάνονταν εν μέρει ποσά που είχαν ήδη αποτελέσει αντικείμενο προηγούμενης αναδιάταξης.

3)

Στις 30 Ιουνίου 2010, το ελληνικό δημόσιο χορήγησε εγγύηση στις πιστώτριες τράπεζες της Ενωμένης Κλωστοϋφαντουργίας. Η εγγύηση καλύπτει νέο κοινοπρακτικό δάνειο ύψους 63,6 εκατ. EUR.

30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/28

1.

Στις 20 Δεκεμβρίου 2010, η Επιτροπή έλαβε γνωστοποίηση μιας σχεδιαζόμενης συγκέντρωσης σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004 του Συμβουλίου (1) με την οποία οι επιχειρήσεις PAI Partners SAS («PAI», Γαλλία) και Gecos — Generale di Commercio e Servizi SpA («Gecos», Ιταλία), η μητρική εταιρεία του ομίλου PAM, αποκτούν κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων κοινό έλεγχο της επιχείρησης The Nuance Group AG («Nuance», Ελβετία) με αγορά μετοχών.

2.

Οι επιχειρηματικές δραστηριότητες των εν λόγω επιχειρήσεων είναι:

3.

Κατόπιν προκαταρκτικής εξέτασης, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η γνωστοποιηθείσα πράξη θα μπορούσε να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων. Εντούτοις, επιφυλάσσεται να λάβει τελική απόφαση επί του σημείου αυτού. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια απλοποιημένη διαδικασία αντιμετώπισης ορισμένων συγκεντρώσεων βάσει του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων (2) σημειώνεται ότι η παρούσα υπόθεση είναι υποψήφια για να αντιμετωπιστεί βάσει της διαδικασίας που προβλέπεται στην ανακοίνωση.

4.

Η Επιτροπή καλεί τους ενδιαφερόμενους τρίτους να υποβάλουν στην Επιτροπή ενδεχόμενες παρατηρήσεις για τη σχεδιαζόμενη συγκέντρωση.

Οι παρατηρήσεις πρέπει να φθάσουν στην Επιτροπή το αργότερο εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία της παρούσας δημοσίευσης, με την ένδειξη COMP/M.6041 — PAI/Gecos/Nuance. Οι παρατηρήσεις μπορούν να σταλούν στην Επιτροπή με φαξ (+32 22964301), ηλεκτρονικά στην COMP-MERGER-REGISTRY@ec.europa.eu ή ταχυδρομικά στην ακόλουθη διεύθυνση:

30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/29

1.

Στις 21 Δεκεμβρίου 2010, η Επιτροπή έλαβε γνωστοποίηση μιας σχεδιαζόμενης συγκέντρωσης σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004 του Συμβουλίου (1) με την οποία η επιχείρηση Platinum Equity Group («Platinum», ΗΠΑ) αποκτά κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων του συνόλου της επιχείρησης Nampak Paper Holdings Limited, («Nampak Paper», ΗΒ), θυγατρικής της Nampak Holdings Plc., με αγορά μετοχών.

2.

Οι επιχειρηματικές δραστηριότητες των εν λόγω επιχειρήσεων είναι:

3.

Κατόπιν προκαταρκτικής εξέτασης, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η γνωστοποιηθείσα πράξη θα μπορούσε να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων. Εντούτοις, επιφυλάσσεται να λάβει τελική απόφαση επί του σημείου αυτού. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια απλοποιημένη διαδικασία αντιμετώπισης ορισμένων συγκεντρώσεων βάσει του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων (2) σημειώνεται ότι η παρούσα υπόθεση είναι υποψήφια για να αντιμετωπιστεί βάσει της διαδικασίας που προβλέπεται στην ανακοίνωση.

4.

Η Επιτροπή καλεί τους ενδιαφερόμενους τρίτους να υποβάλουν στην Επιτροπή ενδεχόμενες παρατηρήσεις για τη σχεδιαζόμενη συγκέντρωση.

Οι παρατηρήσεις πρέπει να φθάσουν στην Επιτροπή το αργότερο εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία της παρούσας δημοσίευσης, με την ένδειξη COMP/M.6107 — Platinum Equity/Nampak Paper Holdings. Οι παρατηρήσεις μπορούν να σταλούν στην Επιτροπή με φαξ (+32 22964301), ηλεκτρονικά στην COMP-MERGER-REGISTRY@ec.europa.eu ή ταχυδρομικά στην ακόλουθη διεύθυνση:

30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/30

1.

Στις 14 Δεκεμβρίου 2010, η Επιτροπή έλαβε γνωστοποίηση μιας σχεδιαζόμενης συγκέντρωσης σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004 του Συμβουλίου (1) με την οποία οι επιχειρήσεις Predica, που ανήκει στον όμιλο Crédit Agricole («GCA», Γαλλία), και Generali Vie, που ανήκει στον όμιλο Generali («Generali», Ιταλία), αποκτούν κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων κοινό έλεγχο της εταιρείας ακινήτων Europe Avenue S.C.I. (Europe Avenue, Γαλλία) με αγορά μετοχών.

2.

Οι επιχειρηματικές δραστηριότητες των εν λόγω επιχειρήσεων είναι:

3.

Κατόπιν προκαταρκτικής εξέτασης, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η γνωστοποιηθείσα πράξη θα μπορούσε να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων. Εντούτοις, επιφυλάσσεται να λάβει τελική απόφαση επί του σημείου αυτού. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια απλοποιημένη διαδικασία αντιμετώπισης ορισμένων συγκεντρώσεων βάσει του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων (2) σημειώνεται ότι η παρούσα υπόθεση είναι υποψήφια για να αντιμετωπιστεί βάσει της διαδικασίας που προβλέπεται στην ανακοίνωση.

4.

Η Επιτροπή καλεί τους ενδιαφερόμενους τρίτους να υποβάλουν στην Επιτροπή ενδεχόμενες παρατηρήσεις για τη σχεδιαζόμενη συγκέντρωση.

Οι παρατηρήσεις πρέπει να φθάσουν στην Επιτροπή το αργότερο εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία της παρούσας δημοσίευσης, με την ένδειξη COMP/M.6070 — Predica/Generali Vie/Europe Avenue. Οι παρατηρήσεις μπορούν να σταλούν στην Επιτροπή με φαξ (+32 22964301), ηλεκτρονικά στην COMP-MERGER-REGISTRY@ec.europa.eu ή ταχυδρομικά στην ακόλουθη διεύθυνση:

30.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 357/31

1.

Στις 21 Δεκεμβρίου 2010, η Επιτροπή έλαβε γνωστοποίηση μιας σχεδιαζόμενης συγκέντρωσης σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 139/2004 του Συμβουλίου (1) με την οποία οι επιχειρήσεις Gilde Buy-Out Management Holding BV («Gilde», Κάτω Χώρες) και Parcom Capital Management BV («Parcom», Κάτω Χώρες), που ανήκουν στον όμιλο ING, αποκτούν κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων κοινό έλεγχο της επιχείρησης Gamma Holding NV («Gamma», Κάτω Χώρες) με συνδυασμό των συμμετοχών τους.

2.

Οι επιχειρηματικές δραστηριότητες των εν λόγω επιχειρήσεων είναι:

3.

Κατόπιν προκαταρκτικής εξέτασης, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η γνωστοποιηθείσα πράξη θα μπορούσε να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων. Εντούτοις, επιφυλάσσεται να λάβει τελική απόφαση επί του σημείου αυτού. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια απλοποιημένη διαδικασία αντιμετώπισης ορισμένων συγκεντρώσεων βάσει του κοινοτικού κανονισμού συγκεντρώσεων (2) σημειώνεται ότι η παρούσα υπόθεση είναι υποψήφια για να αντιμετωπιστεί βάσει της διαδικασίας που προβλέπεται στην ανακοίνωση.

4.

Η Επιτροπή καλεί τους ενδιαφερόμενους τρίτους να υποβάλουν στην Επιτροπή ενδεχόμενες παρατηρήσεις για τη σχεδιαζόμενη συγκέντρωση.

Οι παρατηρήσεις πρέπει να φθάσουν στην Επιτροπή το αργότερο εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία της παρούσας δημοσίευσης, με την ένδειξη COMP/M.6100 — Gilde/Parcom/Gamma. Οι παρατηρήσεις μπορούν να σταλούν στην Επιτροπή με φαξ (+32 22964301), ηλεκτρονικά στην COMP-MERGER-REGISTRY@ec.europa.eu ή ταχυδρομικά στην ακόλουθη διεύθυνση: