7.10.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 254/1

(1)

Σύμφωνα με την απόφαση αριθ. 1600/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Ιουλίου 2002, για τη θέσπιση του έκτου κοινοτικού προγράμματος δράσης για το περιβάλλον (4), η παρούσα οδηγία θεσπίζει κοινό νομικό πλαίσιο για να επιτευχθεί ορθολογική χρήση των φυτοφαρμάκων.

(2)

Σήμερα, η παρούσα οδηγία θα πρέπει εφαρμόζεται στα φυτοφάρμακα που είναι φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Εντούτοις, το πεδίο εφαρμογής της προβλέπεται να επεκταθεί και στα βιοκτόνα.

(3)

Τα μέτρα που προβλέπει η παρούσα οδηγία θα πρέπει να συμπληρώνουν δίχως να θίγουν τα μέτρα που έχουν θεσπιστεί με άλλες συναφείς κοινοτικές νομοθετικές πράξεις και συγκεκριμένα με την οδηγία 79/409/ΕΟΚ, της 2ας Απριλίου 1979, για τη διατήρηση των άγριων πτηνών (5), την οδηγία 92/43/ΕΟΚ, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικότοπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (6), την οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2000 για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων (7) τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 396/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Φεβρουαρίου 2005, για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων μέσα ή πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης (8) και τον κανονισμό (EΚ) αριθ. …/… της για τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων (9). Τα μέτρα αυτά δεν θα πρέπει επίσης να θίγουν τυχόν εθελοντικά μέτρα στα πλαίσια κανονισμών για Διαρθρωτικά Ταμεία ή μέτρα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου, της 20ής Σεπτεμβρίου 2005, για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) (10).

(4)

Για να διευκολυνθεί η εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν εθνικά σχέδια δράσης, τα οποία θα αποβλέπουν στον καθορισμό στόχων, μέτρων και χρονοδιαγραμμάτων για τη μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων από τη χρήση των φυτοφαρμάκων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και στην ενθάρρυνση της ανάπτυξης και της εισαγωγής της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Επιβλαβών Οργανισμών καθώς και εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών με σκοπό τη μείωση της εξάρτησης από τα φυτοφάρμακα. Τα εθνικά σχέδια δράσης μπορούν να συντονίζονται με σχέδια που καταρτίζονται για την εφαρμογή άλλων συναφών κοινοτικών νομοθετικών πράξεων και να χρησιμοποιούνται για την ομαδοποίηση των στόχων που πρέπει να επιτευχθούν σύμφωνα με άλλες κοινοτικές νομοθετικές πράξεις για τα φυτοφάρμακα.

(5)

Η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους στόχους και τις δράσεις που καθορίζουν τα κράτη μέλη στα οικεία εθνικά σχέδια δράσης αποτελεί σημαντικότατο μέσο επίτευξης των στόχων της παρούσας οδηγίας. Ενδείκνυται επομένως να απαιτηθεί από τα κράτη μέλη να υποβάλλουν τακτικές εκθέσεις στην Επιτροπή και στα υπόλοιπα κράτη μέλη, ιδίως σχετικά με την εφαρμογή και τα αποτελέσματα των οικείων εθνικών σχεδίων δράσης καθώς και σχετικά με τις εμπειρίες τους.

(6)

Για την κατάρτιση και την τροποποίηση των εθνικών σχεδίων δράσης ενδείκνυται να προβλεφθεί η εφαρμογή της οδηγίας 2003/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Μαΐου 2003, σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού στην κατάρτιση ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων που αφορούν το περιβάλλον (11).

(7)

Έχει πρωταρχική σημασία να συγκροτήσουν τα κράτη μέλη συστήματα τόσο αρχικής όσο και συμπληρωματικής κατάρτισης για τους διανομείς, τους συμβούλους και τους επαγγελματίες χρήστες φυτοφαρμάκων καθώς και συστήματα πιστοποίησης που θα την επικυρώνουν, χάρη στα οποία όσοι χρησιμοποιούν ή πρόκειται να χρησιμοποιήσουν στο μέλλον φυτοφάρμακα θα έχουν πλήρη γνώση των πιθανών κινδύνων για την υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον και των κατάλληλων μέτρων μείωσης των κινδύνων αυτών στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Οι δραστηριότητες κατάρτισης των επαγγελματιών χρηστών μπορούν να συντονίζονται με εκείνες που οργανώνονται στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005.

(8)

Η πώληση φυτοφαρμάκων, περιλαμβανομένων των πωλήσεων μέσω του Διαδικτύου, είναι ένα σημαντικό στοιχείο στην αλυσίδα διανομής, στο πλαίσιο της οποίας θα πρέπει να παρέχονται στον τελικό χρήστη ειδικές συμβουλές για την ασφάλεια της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, ιδίως σε επαγγελματίες χρήστες. Για μη επαγγελματίες χρήστες, οι οποίοι γενικά δεν διαθέτουν την ίδια εκπαίδευση και κατάρτιση θα πρέπει να παρέχονται συστάσεις κυρίως για τον ασφαλή χειρισμό και την ασφαλή αποθήκευση των φυτοφαρμάκων καθώς και για την διάθεση της συσκευασίας.

(9)

Λαμβανομένων υπόψη των πιθανών κινδύνων από τη χρήση φυτοφαρμάκων, το ευρύ κοινό θα πρέπει να ενημερώνεται καλύτερα για τις συνολικές επιπτώσεις από την χρήση φυτοφαρμάκων με εκστρατείες ευαισθητοποίησης, με τη διάδοση πληροφοριών από τους λιανέμπορους και με άλλα κατάλληλα μέτρα.

(10)

Στο βαθμό που ο χειρισμός και η εφαρμογή φυτοφαρμάκων απαιτούν τον καθορισμό ελάχιστων απαιτήσεων υγείας και ασφάλειας στους εργασιακούς χώρους, οι οποίες να καλύπτουν τους κινδύνους από την έκθεση των εργαζομένων στα συγκεκριμένα προϊόντα, καθώς και γενικά και ειδικά προληπτικά μέτρα για τη μείωση των κινδύνων αυτών, τα σχετικά μέτρα καλύπτονται από την οδηγία 98/24/ΕΚ του Συμβουλίου, της 7ης Απριλίου 1998, για την προστασία της υγείας και ασφαλείας των εργαζομένων κατά την εργασία από κινδύνους οφειλομένους σε χημικούς παράγοντες (12) και την οδηγία 2004/37/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, σχετικά με την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες κατά την εργασία (13).

(11)

Δεδομένου ότι η οδηγία 2006/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2006, σχετικά με τα μηχανήματα (14) θα ορίζει όταν τροποποιηθεί κανόνες για τη διάθεση εξοπλισμού εφαρμογής φυτοφαρμάκων στην αγορά οι οποίοι θα εξασφαλίζουν την τήρηση των περιβαλλοντικών απαιτήσεων, ενδείκνυται, για την ελαχιστοποίηση των δυσμενών επιπτώσεων των φυτοφαρμάκων στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον, να προβλεφθούν συστήματα τακτικού τεχνικού ελέγχου του ήδη χρησιμοποιούμενου εξοπλισμού εφαρμογής φυτοφαρμάκων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο διασφαλίζουν την εφαρμογή αυτών των απαιτήσεων στα εθνικά τους σχέδια δράσης.

(12)

Ο αεροψεκασμός φυτοφαρμάκων είναι ικανός να προκαλέσει ιδιαίτερα δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον, ιδίως μέσω της μετακίνησης του ψεκαστικού νέφους. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να επιβληθεί γενική απαγόρευση των αεροψεκασμών, με δυνατότητα παρέκκλισης στις περιπτώσεις όπου αυτοί προσφέρουν σαφή πλεονεκτήματα όσον αφορά τη μείωση των επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον συγκριτικά με άλλες μεθόδους ψεκασμού ή όταν δεν υπάρχουν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις.

(13)

Το υδάτινο περιβάλλον είναι ιδιαίτερα ευπαθές στα φυτοφάρμακα. Για τον λόγο αυτό, επιβάλλεται να αποδίδεται ιδιαίτερη προσοχή στην αποτροπή της ρύπανσης των επιφανειακών και των υπογείων υδάτων με κατάλληλα μέτρα, όπως η δημιουργία ζωνών ανάσχεσης και προστασίας ή η φύτευση φρακτών κατά μήκος των επιφανειακών υδάτων, ώστε να περιορίζεται η έκθεση των υδατικών συστημάτων σε μετακινούμενα ψεκαστικά νέφη, αποχετευτικές ροές επιφανειακές και υπόγειες απορροές. Οι διαστάσεις των ζωνών ανάσχεσης πρέπει να εξαρτώνται ιδίως από τα χαρακτηριστικά του εδάφους, τις ιδιότητες των φυτοφαρμάκων, καθώς και από τα χαρακτηριστικά της γεωργίας στην εκάστοτε περιοχή. Η χρήση φυτοφαρμάκων στις περιοχές άντλησης πόσιμου νερού, στην επιφάνεια ή κατά μήκος οδών μεταφοράς, όπως οι σιδηροδρομικές γραμμές, ή σε σφραγισμένα ή πολύ διαπερατά εδάφη μπορεί να ενέχει μεγαλύτερο κίνδυνο ρύπανσης του υδάτινου περιβάλλοντος. Συνεπώς, η χρήση φυτοφαρμάκων στις περιοχές αυτές θα πρέπει να μειωθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό ή να καταργηθεί, όπου ενδείκνυται.

(14)

Η χρήση φυτοφαρμάκων μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνη σε πολύ ευπαθείς περιοχές, όπως οι περιοχές του δικτύου Natura 2000 που προστατεύονται σύμφωνα με την οδηγία 79/409/ΕΟΚ και την οδηγία 92/43/ΕΟΚ. Σε άλλους χώρους, όπως τα δημόσια πάρκα, οι αθλητικές εγκαταστάσεις και οι παιδικές χαρές, το ευρύ κοινό διατρέχει μεγάλους κινδύνους λόγω έκθεσης σε φυτοφάρμακα. Συνεπώς, η χρήση φυτοφαρμάκων στις περιοχές αυτές πρέπει να απαγορεύεται, να περιορίζεται ή να μειώνονται στο ελάχιστο οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τη χρήση αυτή.

(15)

Ο χειρισμός των φυτοφαρμάκων, που περιλαμβάνει την αποθήκευση, την αραίωση και την ανάμιξη των φυτοφαρμάκων και τον καθαρισμό του εξοπλισμού εφαρμογής φυτοφαρμάκων μετά τη χρήση, καθώς και η ανάκτηση και διάθεση των μιγμάτων των βυτίων, των κενών συσκευασιών και των υπολειμμάτων των φυτοφαρμάκων ευνοεί ιδιαίτερα την ανεπιθύμητη έκθεση των ανθρώπου και του περιβάλλοντος. Ενδείκνυται επομένως να προβλεφθούν ειδικά μέτρα για τις δραστηριότητες αυτές, συμπληρωματικά των μέτρων που προβλέπονται στην οδηγία 2006/12/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2006, για τα στερεά απόβλητα (15) και στα άρθρα 2 και 5 της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 1991, για τα επικίνδυνα απόβλητα (16). Μέτρα πρέπει επίσης να καλύπτουν και τους μη επαγγελματίες χρήστες, δεδομένου ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ακατάλληλου χειρισμού από τη συγκεκριμένη ομάδα χρηστών, λόγω ελλιπών γνώσεων.

(16)

Η εφαρμογή των γενικών αρχών και των ειδικών κατά καλλιέργεια και τομέα κατευθυντήριων γραμμών της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Επιβλαβών Οργανισμών από όλους τους γεωργούς θα είχε ως αποτέλεσμα τη χρήση όλων των διαθέσιμων μέτρων καταπολέμησης των οργανισμών αυτών, συμπεριλαμβανομένων των φυτοφαρμάκων, με ακριβέστερη στόχευση. Κατά συνέπεια, συμβάλλει στην περαιτέρω μείωση των κινδύνων για την υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον και της εξάρτησης από τα φυτοφάρμακα. Τα κράτη μέλη πρέπει να προωθήσουν τη διαχείριση των επιβλαβών οργανισμών με χαμηλές εισροές φυτοφαρμάκων, ειδικότερα δε την ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών, και να θεσπίσουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις και μέτρα για την εφαρμογή της.

(17)

Βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. …/… και της παρούσας οδηγίας, η εφαρμογή των αρχών της ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών είναι υποχρεωτική και καθώς η αρχή της επικουρικότητας ισχύει για τον τρόπο που εφαρμόζονται οι αρχές ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών, τα κράτη μέλη πρέπει να περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο εξασφαλίζουν την εφαρμογή των αρχών της ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών στο εθνικό σχέδιο δράσης τους.

(18)

Είναι αναγκαία η μέτρηση της προόδου που σημειώνεται στη μείωση των κινδύνων και των δυσμενών επιπτώσεων για την υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον από τη χρήση φυτοφαρμάκων. Κατάλληλο μέσο για τον σκοπό αυτό είναι οι εναρμονισμένοι δείκτες κινδύνου, οι οποίοι θα θεσπιστούν σε κοινοτικό επίπεδο. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρησιμοποιούν τους δείκτες αυτούς για τη διαχείριση του κινδύνου σε εθνικό επίπεδο και την υποβολή εκθέσεων, ενώ η Επιτροπή θα πρέπει να υπολογίζει τις τιμές των δεικτών για την αξιολόγηση της προόδου σε κοινοτικό επίπεδο. Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται στατιστικά δεδομένα που έχουν συλλεγεί σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. …/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της … για προϊόντα φυτοπροστασίας (9). Εκτός των εναρμονισμένων κοινών δεικτών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν και τους οικείους εθνικούς δείκτες.

(19)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν κανόνες για την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων της παρούσας οδηγίας και να διασφαλίσουν την εφαρμογή των διατάξεων αυτών. Οι κυρώσεις θα πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές.

(20)

Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος από τους πιθανούς κινδύνους που ενέχει η χρήση φυτοφαρμάκων, είναι αδύνατον να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και, επομένως, μπορεί να επιτευχθεί πληρέστερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα δύναται να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που διατυπώνεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, που διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων.

(21)

Η παρούσα οδηγία σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που κατοχυρώνονται, ιδίως, από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, επιδιώκει την ενσωμάτωση υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος στις κοινοτικές πολιτικές σύμφωνα με την αρχή της αειφόρου ανάπτυξης, όπως ορίζει το άρθρο 37 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(22)

Τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας θεσπίζονται σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (17).

(23)

Η Επιτροπή θα πρέπει ιδίως να εξουσιοδοτηθεί να καταρτίζει και να ενημερώνει τα Παραρτήματα της παρούσας οδηγίας. Δεδομένου ότι τα μέτρα αυτά είναι γενικά και αποσκοπούν στην τροποποίηση μη ουσιωδών στοιχείων της παρούσας οδηγίας, μεταξύ άλλων δια της συμπληρώσεώς τους με άλλα μη ουσιώδη στοιχεία, πρέπει να θεσπίζονται σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία με έλεγχο που προβλέπεται στο άρθρο 5α της απόφασης 1999/468/ΕΚ.

(24)

Σύμφωνα με το σημείο 34 της διοργανικής συμφωνίας για τη βελτίωση της νομοθεσίας (18), τα κράτη μέλη παροτρύνονται να καταρτίζουν, προς ιδία χρήση και προς όφελος της Κοινότητας, τους δικούς τους πίνακες, οι οποίοι αποτυπώνουν, στο μέτρο του δυνατού, την αντιστοιχία της παρούσας οδηγίας με τα μέτρα μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο και να τους δημοσιοποιούν,

1)

«επαγγελματίας χρήστης»: κάθε πρόσωπο που χρησιμοποιεί φυτοφάρμακα κατά την επαγγελματική του δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των χειριστών, των τεχνικών, των εργοδοτών και των αυτοαπασχολούμενων, τόσο στον γεωργικό τομέα όσο και σε άλλους τομείς,

2)

«διανομέας»: φυσικό ή νομικό πρόσωπο που διαθέτει φυτοφάρμακα στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των χονδρεμπόρων, των λιανεμπόρων, των πωλητών και των προμηθευτών,

3)

«σύμβουλος»: κάθε πρόσωπο που παρέχει συμβουλές σχετικά με τη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών και την ασφαλή χρήση φυτοφαρμάκων στα πλαίσια επαγγελματικής ιδιότητας ή εμπορικής υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένων τόσο των ανεξάρτητων ιδιωτικών γραφείων παροχής συμβουλών όσο και των δημόσιων, των εμπορικών αντιπροσώπων και, ανάλογα με την περίπτωση, των παραγωγών και λιανεμπόρων τροφίμων,

4)

«εξοπλισμός εφαρμογής φυτοφαρμάκων»: συσκευή, ειδικά προορισμένη για την εφαρμογή φυτοφαρμάκων, που περιλαμβάνει εξαρτήματα που είναι απαραίτητα για την αποτελεσματική λειτουργία του εξοπλισμού αυτού, όπως ακροφύσια, μανόμετρα, φίλτρα, στραγγιστήρια και συστήματα καθαρισμού βυτίων,

5)

«αεροψεκασμός»: εφαρμογή φυτοφαρμάκων από αεροσκάφος (αεροπλάνο ή ελικόπτερο),

6)

«ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών»: η προσεκτική εξέταση όλων των διαθέσιμων μεθόδων προστασίας των φυτών και η επακόλουθη ενοποίηση των κατάλληλων μέτρων που αποθαρρύνουν την ανάπτυξη πληθυσμών επιβλαβών οργανισμών και διατηρούν την χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων και άλλων μορφών επέμβασης σε δικαιολογημένα από οικονομικής και οικολογικής πλευράς επίπεδα και μειώνουν ή ελαχιστοποιούν τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Η ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών δίνει έμφαση στην ανάπτυξη μιας υγιούς καλλιέργειας με την ελάχιστη δυνατή διαταραχή των αγροτικών οικοσυστημάτων και προάγει τους φυσικούς μηχανισμούς ελέγχου των επιβλαβών οργανισμών,

7)

«δείκτης κινδύνου»: το αποτέλεσμα μεθόδου υπολογισμού που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση των κινδύνων από τα φυτοφάρμακα στην υγεία του ανθρώπου ή/και το περιβάλλον,

8)

οι όροι «επιφανειακά ύδατα» και «υπόγεια ύδατα» έχουν το ίδιο νόημα όπως και στην οδηγία 2000/60/ΕΚ,

9)

«φυτοφάρμακο»:

α)

να εφαρμόζουν διαφορετικά χρονοδιαγράμματα και διαστήματα επιθεώρησης για τον εξοπλισμό εφαρμογής φυτοφαρμάκων που δεν χρησιμοποιείται για τον ψεκασμό φυτοφαρμάκων, για τον φορητό εξοπλισμό εφαρμογής φυτοφαρμάκων ή τους επινώτιους ψεκαστήρες και για πρόσθετο εξοπλισμό εφαρμογής που θα αναγράφεται στον εθνικό σχέδιο δράσης που προβλέπει το άρθρο 4, ο οποίος χρησιμοποιείται σε πολύ μικρό βαθμό.

Ο εξής πρόσθετος εξοπλισμός φυτοφαρμάκων δεν θεωρείται ποτέ ότι παρουσιάζει «πολύ μικρό βαθμό χρήσης»:

β)

να εξαιρούν από επιθεώρηση τον φορητό εξοπλισμό εφαρμογής φυτοφαρμάκων ή τους επινώτιους ψεκαστήρες.

α)

δεν πρέπει να υπάρχουν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις, ή πρέπει να υπάρχουν σαφή πλεονεκτήματα από άποψη περιορισμένου αντικτύπου στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον σε σύγκριση με την επίγεια εφαρμογή φυτοφαρμάκων,

β)

τα χρησιμοποιούμενα φυτοφάρμακα πρέπει να έχουν εγκριθεί ρητώς για αεροψεκασμό από το κράτος μέλος μετά από ειδική αξιολόγηση των κινδύνων του αεροψεκασμού,

γ)

ο χειριστής που εκτελεί τον αεροψεκασμό πρέπει να διαθέτει το πιστοποιητικό που αναφέρεται στο άρθρο 5 παράγραφος 2. Κατά τη μεταβατική περίοδο, όπου δεν υπάρχουν ακόμα τα συστήματα χορήγησης πιστοποιητικών, τα κράτη μέλη μπορούν να δεχτούν άλλη πιστοποίηση της αρμοδιότητας,

δ)

η επιχείρηση που είναι υπεύθυνη για την διενέργεια αεροψεκασμών λαμβάνει πιστοποιητικό από αρχή αρμόδια για την έγκριση εξοπλισμών και αεροσκαφών για την από αέρος εφαρμογή φυτοφαρμάκων.

α)

χορήγηση προτεραιότητας στα φυτοφάρμακα που δεν έχουν ταξινομηθεί ως επικίνδυνα για το υδάτινο περιβάλλον σύμφωνα με την οδηγία 1999/45/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαΐου 1999, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που αφορούν την ταξινόμηση, συσκευασία και επισήμανση των επικίνδυνων παρασκευασμάτων (24) ούτε περιέχουν πρωτεύουσες επικίνδυνες ουσίες όπως ορίζονται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 της οδηγίας 2000/60/ΕΚ,

β)

χορήγηση προτεραιότητας στις αποδοτικότερες τεχνικές εφαρμογής όπως η χρήση του εξοπλισμού εφαρμογής φυτοφαρμάκων με χαμηλή διασπορά ψεκασμού ειδικά στις καλλιέργειες κατακόρυφης ανάπτυξης όπως οι οπωρώνες, οι αμπελώνες και οι φυτείες λυκίσκου,

γ)

χρήση μέτρων άμβλυνσης που ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο ρύπανσης εκτός του χώρου του ψεκασμού από μετακίνηση του ψεκαστικού νέφους, επιφανειακή και υπόγεια απορροή. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνεται, εφόσον απαιτείται, η δημιουργία ζωνών ανάσχεσης με κατάλληλο μέγεθος για την προστασία των υδρόβιων οργανισμών που δεν αποτελούν στόχο, καθώς και ζώνες ασφαλείας για τα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα που χρησιμοποιούνται για την άντληση πόσιμου νερού, στις οποίες δεν επιτρέπεται η χρήση ή αποθήκευση φυτοφαρμάκων,

δ)

περιορίζοντας στο μέγιστο δυνατό βαθμό ή, ανάλογα με την περίπτωση, καταργώντας τις εφαρμογές φυτοφαρμάκων στην επιφάνεια ή κατά μήκος οδών, σιδηροδρομικών γραμμών, πολύ διαπερατών εδαφών ή άλλων υποδομών που βρίσκονται κοντά σε επιφανειακά ή υπόγεια ύδατα, καθώς και στην επιφάνεια σφραγισμένων εδαφών όπου υπάρχει μεγάλος κίνδυνος απορροής στα επιφανειακά ύδατα ή στο αποχετευτικό δίκτυο.

1)

στις περιοχές που χρησιμοποιούνται από το ευρύ κοινό ή από ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως πάρκα, δημόσιους κήπους, αθλητικές εγκαταστάσεις, σχολεία και παιδικές χαρές,

2)

σε προστατευόμενες περιοχές όπως ορίζονται στην οδηγία 2000/60/EK ή σε άλλες περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί για τους σκοπούς της λήψης των αναγκαίων μέτρων διατήρησης σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 79/409/EOK και της οδηγίας 92/43/EOK,

3)

σε περιοχές που έχουν υποβληθεί πρόσφατα σε εφαρμογή και χρησιμοποιούνται ή είναι προσβάσιμες από τους εργαζομένους στη γεωργία.

α)

αποθήκευση, χειρισμός, αραίωση και ανάμιξη φυτοφαρμάκων πριν από την εφαρμογή,

β)

χειρισμός των συσκευασιών και των περισσευμάτων φυτοφαρμάκων,

γ)

διάθεση του ψεκαστικού διαλύματος που απομένει μετά την εφαρμογή,

δ)

καθαρισμός του εξοπλισμού που χρησιμοποιείται μετά την εφαρμογή,

ε)

ανάκτηση ή διάθεση των περισσευμάτων φυτοφαρμάκων και των συσκευασιών τους σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία για τα απόβλητα.

α)

υπολογίζουν τους εναρμονισμένους δείκτες κινδύνου όπως αναφέρονται στην παράγραφο 1 με τη χρησιμοποίηση στατιστικών στοιχείων που συλλέγονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. …/… καθώς και άλλα σχετικά στοιχεία,

β)

προσδιορίζουν τις τάσεις στη χρήση ορισμένων δραστικών ουσιών,

γ)

προσδιορίζουν τα στοιχεία προτεραιότητας, όπως δραστικές ουσίες, καλλιέργειες, περιοχές ή πρακτικές, που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή ή τις ορθές πρακτικές που μπορούν να χρησιμεύσουν ως παράδειγμα για την επίτευξη των στόχων της παρούσας οδηγίας για τη μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων από τη χρήση φυτοφαρμάκων στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον και για να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη και την εισαγωγή της ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών καθώς και εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από τη χρήση φυτοφαρμάκων.

1)

την ανάπτυξη εναρμονισμένου συστήματος, συμπεριλαμβανομένης κατάλληλης βάσης δεδομένων για τη συλλογή και την αποθήκευση όλων των πληροφοριών που αφορούν τους δείκτες κινδύνου από φυτοφάρμακα, καθώς και για τη διάθεση των πληροφοριών αυτών στις αρμόδιες αρχές, σε άλλους ενδιαφερόμενους και στο ευρύ κοινό,

2)

τη διενέργεια των μελετών που απαιτούνται για την κατάρτιση και την εξέλιξη των νομοθετικών πράξεων, συμπεριλαμβανομένης της προσαρμογής των Παραρτημάτων της παρούσας οδηγίας στην τεχνική πρόοδο,

3)

τη διατύπωση κατευθυντήριων γραμμών και βέλτιστων πρακτικών για τη διευκόλυνση της εφαρμογής της παρούσας οδηγίας.

7.10.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 254/18

(1)

Κύρια αποστολή και εμπορική δραστηριότητα των αερολιμένων είναι η διαχείριση των αεροσκαφών, από την προσγείωση έως την απογείωσή τους, των επιβατών και του φορτίου, ώστε να μπορούν οι αερομεταφορείς να παρέχουν υπηρεσίες μεταφοράς. Προς το σκοπό αυτόν, οι αερολιμένες προσφέρουν ορισμένες διευκολύνσεις και υπηρεσίες σχετιζόμενες με την εκμετάλλευση αεροσκαφών και τη διακίνηση επιβατών και φορτίου, το κόστος των οποίων ανακτούν εν γένει μέσω των αερολιμενικών τελών. Οι φορείς διαχείρισης του αερολιμένος που παρέχουν διευκολύνσεις και υπηρεσίες για τις οποίες επιβάλλονται αεροπορικά τέλη θα πρέπει να επιδιώκουν μια αποδοτική από άποψη κόστους λειτουργία.

(2)

Είναι αναγκαίο να θεσπιστεί κοινό πλαίσιο το οποίο να διέπει τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά των αερολιμενικών τελών και τον τρόπο καθορισμού τους, διότι, χωρίς τέτοιο πλαίσιο, ενδέχεται να μην τηρούνται οι βασικές απαιτήσεις στις σχέσεις μεταξύ των φορέων διαχείρισης αερολιμένων και των χρηστών των αερολιμένων. Ένα τέτοιο πλαίσιο δεν θα πρέπει να εμποδίζει τα κράτη μέλη να καθορίζουν το κατά πόσον τα έσοδα από τις εμπορικές δραστηριότητες του αεροδρομίου μπορούν να συνυπολογισθούν στα αερολιμενικά τέλη.

(3)

Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να εφαρμόζεται στους αερολιμένες οι οποίοι βρίσκονται στο έδαφος της Κοινότητας και υπερβαίνουν ένα ελάχιστο μέγεθος, καθόσον για τη διαχείριση και τη χρηματοδότηση των μικρών αερολιμένων δεν απαιτείται η εφαρμογή κοινοτικού πλαισίου, και στον αερολιμένα κάθε κράτους μέλους με την μεγαλύτερη επιβατική κίνηση.

(4)

Για λόγους εδαφικής συνοχής, τα κράτη μέλη πρέπει να διαθέτουν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν κοινό σύστημα επιβολής τελών που να καλύπτει ένα δίκτυο αερολιμένων. Οι οικονομικές μεταβιβάσεις μεταξύ αερολιμένων των δικτύων αυτών θα πρέπει να συμμορφώνονται με την κοινοτική νομοθεσία.

(5)

Για λόγους κατανομής της κίνησης, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να επιτρέπουν στους φορείς διαχείρισης των αερολιμένων που εξυπηρετούν την ίδια πόλη ή αστικό κέντρο να εφαρμόζουν το αυτό επίπεδο αερολιμενικών τελών. Οι οικονομικές μεταβιβάσεις μεταξύ των αερολιμένων αυτών θα πρέπει να συμμορφώνονται με την κοινοτική νομοθεσία.

(6)

Κίνητρα για το άνοιγμα νέων δρομολογίων, όπως εκείνα που εξυπηρετούν, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη των μειονεκτουσών και άκρως απομακρυσμένων περιοχών θα πρέπει χορηγούνται μόνο σύμφωνα με το κοινοτικό δίκαιο.

(7)

Η είσπραξη τελών για την παροχή αεροναυτιλιακών υπηρεσιών και υπηρεσιών εδάφους έχει ήδη αποτελέσει το αντικείμενο του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1794/2006 της Επιτροπής, της 6ης Δεκεμβρίου 2006, για τον καθορισμό κοινού συστήματος χρέωσης των αεροναυτιλιακών υπηρεσιών (4) και της οδηγίας 96/67/EΚ του Συμβουλίου, της 15ης Οκτωβρίου 1996, σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά υπηρεσιών εδάφους στους αερολιμένες της Κοινότητας (5), αντίστοιχα. Tα τέλη που επιβάλλονται για τη χρηματοδότηση της παροχής βοήθειας σε επιβάτες με ειδικές ανάγκες και επιβάτες με περιορισμένη κινητικότητα ορίζονται στον κανονισμό (EΚ) αριθ. 1107/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, σχετικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα όταν ταξιδεύουν αεροπορικώς (6).

(8)

Το Συμβούλιο της Διεθνούς Οργάνωσης Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO ) ενέκρινε το 2004 πολιτικές για τα τέλη αερολιμένων που περιελάμβαναν, μεταξύ άλλων, τις αρχές της σχέσης των αερολιμενικών τελών με το κόστος, της απαγόρευση των διακρίσεων και ανεξάρτητο μηχανισμό για την οικονομική ρύθμιση των αερολιμένων.

(9)

Το Συμβούλιο της ICAO χαρακτήρισε το αερολιμενικό τέλος ως εισφορά που προβλέπεται και εφαρμόζεται ειδικά για την κάλυψη του κόστους παροχής εγκαταστάσεων και υπηρεσιών για την πολιτική αεροπορία, ενώ τον φόρο ως εισφορά που προορίζεται για την είσπραξη γενικών εσόδων για την εθνική και την τοπική κυβέρνηση που εν γένει δεν χρησιμοποιούνται στο σύνολό τους ή βάσει συγκεκριμένου κόστους για την πολιτική αεροπορία.

(10)

Τα αερολιμενικά τέλη δεν θα πρέπει να εισάγουν διακρίσεις. Θα πρέπει να θεσπιστεί μια υποχρεωτική διαδικασία τακτικής διαβούλευσης μεταξύ των φορέων διαχείρισηςκαι των χρηστών αερολιμένων, η οποία να παρέχει και στις δύο πλευρές τη δυνατότητα να προσφεύγουν σε ανεξάρτητο εποπτικό φορέα όποτε οι χρήστες του αερολιμένος αμφισβητούν μια απόφαση σχετικά με τα αερολιμενικά τέλη ή την τροποποίηση του συστήματος χρέωσης.

(11)

Προκειμένου να εξασφαλίζεται η αμεροληψία των αποφάσεων και η ορθή και ουσιαστική εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, θα πρέπει να συσταθεί ανεξάρτητος εποπτικός φορέας σε κάθε κράτος μέλος. Ο φορέας αυτός θα πρέπει να διαθέτει όλους τους απαιτούμενους πόρους όσον αφορά το προσωπικό, την πείρα και τα οικονομικά μέσα, για να εκτελεί τα καθήκοντά του.

(12)

Είναι ζωτικής σημασίας για τους χρήστες των αερολιμένων να ενημερώνονται τακτικά από τον φορέα διαχείρισης των αερολιμένων για τον τρόπο και τη βάση υπολογισμού των αερολιμενικών τελών. Η διαφάνεια αυτή θα παρέχει στους αερομεταφορείς εικόνα για το κόστος που φέρει ο αερολιμένας και για την παραγωγικότητα των επενδύσεων του αερολιμένος. Για να μπορεί ένας φορέας διαχείρισης αερολιμένος να εκτιμά ορθά το ύψος των μελλοντικών του επενδύσεων, θα πρέπει να απαιτείται από τους χρήστες των αερολιμένων να διαβιβάζουν εγκαίρως στον φορέα διαχείρισης όλες τις επιχειρησιακές τους προβλέψεις, τα αναπτυξιακά τους έργα και τα ιδιαίτερα αιτήματα και επιθυμίες τους.

(13)

O φορέας διαχείρισης του αερολιμένος θα πρέπει να πληροφορεί τους χρήστες των αερολιμένων για τα σημαντικότερα έργα υποδομών, διότι τα έργα αυτά έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο σύστημα χρέωσης ή/και στο ύψος των αερολιμενικών τελών. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να παρέχονται κατά τρόπο που να επιτρέπει την παρακολούθηση του κόστους της υποδομής, καθώς και την παροχή κατάλληλων και οικονομικώς αποδοτικών διευκολύνσεων στο συγκεκριμένο αερολιμένα.

(14)

O φορέας διαχείρισης του αερολιμένος θα πρέπει να είναι σε θέση να εφαρμόζει αερολιμενικά τέλη αντίστοιχα της παρεχόμενης υποδομής ή/και του παρεχόμενου επιπέδου υπηρεσιών, διότι οι αερομεταφορείς έχουν θεμιτό συμφέρον να απαιτούν από έναν αερολιμένα υπηρεσίες ανάλογες της σχέσης τιμής/ποιότητας. Ωστόσο, η πρόσβαση σε διαφοροποιημένο επίπεδο υποδομής ή υπηρεσιών θα πρέπει να παρέχεται χωρίς διακρίσεις σε όλους τους αερομεταφορείς που επιθυμούν να τις χρησιμοποιούν. Σε περίπτωση που η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά, η πρόσβαση θα πρέπει να ρυθμίζεται με βάση αντικειμενικά και αμερόληπτα κριτήρια που ορίζει ο φορέας διαχείρισης του αερολιμένος. Τυχόν διαφοροποίηση στα αερολιμενικά τέλη πρέπει να είναι διαφανής, αντικειμενική και να βασίζεται σε σαφή κριτήρια.

(15)

Οι χρήστες και ο φορέας διαχείρισης του αερολιμένος θα πρέπει να μπορούν να συνάπτουν συμφωνία για το επίπεδο υπηρεσιών όσον αφορά την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται έναντι των αερολιμενικών τελών. Οι διαπραγματεύσεις για την ποιότητα υπηρεσιών έναντι των τελών θα μπορούσαν να γίνουν στο πλαίσιο των τακτικών διαβουλεύσεων.

(16)

Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να θίγει την εφαρμογή των διατάξεων της Συνθήκης, και ιδίως των άρθρων 81 έως 89.

(17)

Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η κατάρτιση ορισμένων κοινών αρχών για την είσπραξη των αερολιμενικών τελών, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, διότι είναι αδύνατον να καθιερωθούν στο επίπεδό κράτους μέλους ενιαία συστήματα αερολιμενικών τελών σε όλη την Κοινότητα, και, επομένως, ως εκ της εκτάσεως και των επιπτώσεων της παρούσας δράσης, μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικότερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη του στόχου,

1)

«αερολιμένας»: έκταση διαρρυθμισμένη ειδικά για την προσγείωση, την απογείωση και τους ελιγμούς αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων των τυχών βοηθητικών εγκαταστάσεων για τις ανάγκες της κίνησης και της εξυπηρέτησης των αεροσκαφών, καθώς και οι εγκαταστάσεις που υποβοηθούν τις εμπορικές αεροπορικές υπηρεσίες,

2)

«φορέας διαχείρισης αερολιμένα»: φορέας ο οποίος, σε συνδυασμό ή όχι με άλλες δραστηριότητες, ανάλογα με την περίπτωση, έχει ως στόχο, δυνάμει εθνικών νομοθετικών ή κανονιστικών διατάξεων ή συμβάσεων, τη διοίκηση και τη διαχείριση των αερολιμενικών υποδομών ή των υποδομών αερολιμενικών δικτύων και το συντονισμό και τον έλεγχο των δραστηριοτήτων των διαφόρων αερομεταφορέων που εξυπηρετούν τους συγκεκριμένους αερολιμένες ή αερολιμενικά δίκτυα,

3)

«χρήστης αερολιμένος» : φυσικό ή νομικό πρόσωπο που μεταφέρει αεροπορικώς επιβάτες, ταχυδρομείο ή/και φορτίο, από ή προς το συγκεκριμένο αερολιμένα,

4)

«αερολιμενικά τέλη»: η εισφορά που εισπράττεται από τον φορέα διαχείρισης του αερολιμένος και καταβάλλεται από τους χρήστες του αερολιμένος για τη χρήση των διευκολύνσεων και των υπηρεσιών οι οποίες παρέχονται αποκλειστικά από τον φορέα διαχείρισης του αερολιμένος και αφορούν την προσγείωση, την απογείωση, το φωτισμό και τη στάθμευση αεροσκαφών και τη διακίνηση επιβατών και φορτίου,

5)

«δίκτυο αερολιμένων»: ομάδα αερολιμένων καθορισμένων από κράτος μέλος τα οποία διαχειρίζεται ο ίδιος φορέας διαχείρισης αερολιμένων.

(α)

κατάλογος των διαφόρων υπηρεσιών και υποδομών που παρέχονται έναντι του εισπραττόμενου τέλους,

(β)

η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για τον καθορισμό των αερολιμενικών τελών,

(γ)

γενική διάρθρωση του κόστους του αερολιμένος, σε σχέση με τις καλυπτόμενες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες, που σχετίζονται με τα αερολιμενικά τέλη,

(δ)

το εισόδημα από τα διάφορα τέλη και το συνολικό κόστος των υπηρεσιών που καλύπτονται από αυτά,

(ε)

προβλέψεις σχετικά με την κατάσταση του αερολιμένος όσον αφορά τα τέλη, την αύξηση της κίνησης και τις προτεινόμενες επενδύσεις,

(στ)

την πραγματική χρήση της υποδομής και του εξοπλισμού του αερολιμένος για μια συγκεκριμένη περίοδο.

(α)

τις προβλέψεις κίνησής τους,

(β)

τις προβλέψεις τους όσον αφορά τη σύνθεση και την προβλεπόμενη χρήση του στόλου τους,

(γ)

τα αναπτυξιακά τους έργα στον συγκεκριμένο αερολιμένα,

(δ)

τις απαιτήσεις τους στον συγκεκριμένο αερολιμένα.

(α)

να θεσπίζεται διαδικασία για την επίλυση των διαφωνιών μεταξύ του φορέα διαχείρισης του αερολιμένος και των χρηστών του αερολιμένος,

(β)

να καθορίζονται οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες υποβάλλεται μια διαφωνία στον ανεξάρτητο εποπτικό φορέα. Ο φορέας αυτός μπορεί, ιδίως, να απορρίπτει τις αναιτιολόγητες ή ανεπαρκώς τεκμηριωμένες προσφυγές,

(γ)

να καθορίζονται τα κριτήρια βάσει των οποίων οι διαφωνίες αξιολογούνται προς επίλυση.

7.10.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 254/26

(1)

Το άρθρο 137 της Συνθήκης ορίζει ότι η Κοινότητα υποστηρίζει και συμπληρώνει τη δράση των κρατών μελών για τη βελτίωση του περιβάλλοντος εργασίας, με σκοπό την προστασία της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων. Στις οδηγίες που εκδίδονται βάσει του άρθρου αυτού πρέπει να αποφεύγεται η επιβολή διοικητικών, οικονομικών και νομικών εξαναγκασμών κατά τρόπο που θα παρεμπόδιζε τη δημιουργία και την ανάπτυξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

(2)

Η οδηγία 2003/88/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) ορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις σχετικά με την οργάνωση του χρόνου εργασίας, μεταξύ άλλων, όσον αφορά τις περιόδους ημερήσιας και εβδομαδιαίας ανάπαυσης, τα διαλείμματα, τη μέγιστη εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας, την ετήσια άδεια, καθώς και ορισμένες πτυχές της νυχτερινής εργασίας, της εργασίας κατά βάρδιες και του ρυθμού εργασίας.

(3)

Το άρθρο 19 τρίτη παράγραφος και το άρθρο 22 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο της οδηγίας 2003/88/ΕΚ προβλέπουν την επανεξέτασή της πριν από τις 23 Νοεμβρίου 2003.

(4)

Πάνω από δέκα έτη μετά την έκδοση της οδηγίας 93/104/ΕΚ του Συμβουλίου (5), ήτοι της αρχικής οδηγίας στον τομέα οργάνωσης του χρόνου εργασίας, κρίνεται απαραίτητο να ληφθούν υπόψη οι νέες εξελίξεις και απαιτήσεις τόσο των εργοδοτών όσο και των εργαζομένων, καθώς και να βρεθούν τρόποι επίτευξης των στόχων για την ανάπτυξη και την απασχόληση που όρισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 22ας και 23ης Μαρτίου 2005 στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισσαβώνας.

(5)

Ο συνδυασμός της εργασίας με την οικογενειακή ζωή αποτελεί επίσης θεμελιώδες στοιχείο για την επίτευξη των στόχων που έθεσε η Ευρωπαϊκή Ένωση με τη στρατηγική της Λισσαβώνας, ιδίως για την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης μεταξύ των γυναικών. Ο συνδυασμός αυτός δύναται όχι μόνο να δημιουργήσει ένα πιο ικανοποιητικό κλίμα εργασίας, αλλά και να βελτιώσει την προσαρμογή στις ανάγκες των εργαζομένων, ιδίως όσων βαρύνονται με οικογενειακές ευθύνες. Ορισμένες από τις τροποποιήσεις που περιέχονται στην παρούσα οδηγία αποσκοπούν στο να επιτρέψουν τον καλύτερο συνδυασμό μεταξύ εργασίας και οικογενειακής ζωής.

(6)

Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους κοινωνικούς εταίρους να συνάπτουν, στο κατάλληλο επίπεδο, συμφωνίες για τη βελτίωση του συνδυασμού εργασίας και οικογενειακής ζωής.

(7)

Γίνεται αισθητή η επιταγή να ενισχυθεί η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων και να αυξηθεί η ευελιξία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, ιδίως όσον αφορά τον χρόνο ετοιμότητας και, πιο συγκεκριμένα, τις ανενεργές περιόδους κατά τη διάρκεια του χρόνου ετοιμότητας. Πρέπει επίσης να εξευρεθεί νέα ισορροπία μεταξύ, αφενός, του συνδυασμού της επαγγελματικής και της οικογενειακής ζωής και, αφετέρου, της πιο ευέλικτης οργάνωσης του χρόνου εργασίας.

(8)

Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να διαθέτουν περιόδους αντισταθμιστικής ανάπαυσης στις περιπτώσεις που δεν χορηγούνται περίοδοι ανάπαυσης. Ο καθορισμός της διάρκειας της εύλογης προθεσμίας εντός της οποίας χορηγείται στους εργαζόμενους ισοδύναμη αντισταθμιστική ανάπαυση, θα πρέπει να επαφίεται στα κράτη μέλη, λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης να εξασφαλίζεται η υγεία και η ασφάλεια των ενδιαφερομένων εργαζομένων και της αρχής της αναλογικότητας.

(9)

Οι διατάξεις σχετικά με την περίοδο αναφοράς ως προς τη μέγιστη εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας πρέπει επίσης να επανεξεταστούν, προκειμένου να προσαρμοστούν στις ανάγκες των εργοδοτών και των εργαζομένων, υπό την προϋπόθεση ότι διασφαλίζεται η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων.

(10)

Όταν η διάρκεια της σύμβασης εργασίας είναι μικρότερη του έτους, η περίοδος αναφοράς δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από τη διάρκεια της σύμβασης εργασίας.

(11)

Η εμπειρία που έχει αποκτηθεί από την εφαρμογή του άρθρου 22 παράγραφος 1 της οδηγίας 2003/88/ΕΚ καταδεικνύει ότι η καθαρά ατομική απόφαση μη υπαγωγής στο άρθρο 6 της οδηγίας αυτής μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα όσον αφορά τόσο την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων όσο και τη δυνατότητα ελεύθερης επιλογής του εργαζομένου.

(12)

Η δυνατότητα που προβλέπει το άρθρο 22 παράγραφος 1 αποτελεί παρέκκλιση από την αρχή της μέγιστης εβδομαδιαίας διάρκειας εργασίας των 48 ωρών, η οποία υπολογίζεται ως ο μέσος όρος εντός μιας περιόδου αναφοράς. Προϋποθέτει την αποτελεσματική προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, και τη ρητή, ελεύθερη και εν πλήρη γνώσει συναίνεση του εκάστοτε εργαζομένου. Για τη χρήση της εν λόγω δυνατότητας πρέπει να τηρούνται οι ενδεδειγμένες εγγυήσεις προκειμένου να διαφυλάσσεται η τήρηση των προϋποθέσεων αυτών και να υπάρχει στενή παρακολούθηση.

(13)

Προτού εφαρμοστεί η δυνατότητα που παρέχει το άρθρο 22 παράγραφος 1, θα πρέπει να εξετάζεται κατά πόσον η μέγιστη περίοδος αναφοράς ή άλλες διατάξεις ευελιξίας που προβλέπει η οδηγία 2003/88/ΕΚ εξασφαλίζουν την απαιτούμενη ευελιξία.

(14)

Προκειμένου να αποφεύγονται οι κίνδυνοι για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, δεν είναι δυνατή η σωρευτική χρήση της ελαστικής περιόδου αναφοράς που προβλέπει το άρθρο 19 πρώτη παράγραφος στοιχείο β) και η δυνατότητα που παρέχει το άρθρο 22 παράγραφος 1.

(15)

Σύμφωνα με το άρθρο 138 παράγραφος 2 της Συνθήκης, η Επιτροπή διαβουλεύθηκε με τους κοινωνικούς εταίρους σε κοινοτικό επίπεδο σχετικά με τους ενδεχόμενους προσανατολισμούς της κοινοτικής δράσης στο θέμα αυτό.

(16)

Η Επιτροπή, έπειτα από τις διαβουλεύσεις αυτές, έκρινε ότι είναι σκόπιμη η ανάληψη σχετικής κοινοτικής δράσης και διαβουλεύθηκε περαιτέρω με τους κοινωνικούς εταίρους ως προς το περιεχόμενο της μελετώμενης πρότασης, σύμφωνα με το άρθρο 138 παράγραφος 3 της Συνθήκης.

(17)

Στο πλαίσιο του δεύτερου αυτού σταδίου των διαβουλεύσεων, οι κοινωνικοί εταίροι σε κοινοτικό επίπεδο δεν πληροφόρησαν την Επιτροπή ότι επιθυμούν να κινήσουν τη διαδικασία που θα μπορούσε να καταλήξει στη σύναψη συμφωνίας, όπως προβλέπει το άρθρο 139 της Συνθήκης.

(18)

Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή ο εκσυγχρονισμός της κοινοτικής νομοθεσίας για την οργάνωση του χρόνου εργασίας, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και δύναται, κατά συνέπεια, να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ίδιου άρθρου, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα όρια που είναι αναγκαία για την επίτευξη του στόχου αυτού.

(19)

Η παρούσα οδηγία σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (6). Συγκεκριμένα, η παρούσα οδηγία έχει σκοπό να εξασφαλίσει τον πλήρη σεβασμό του δικαιώματος των εργαζομένων σε δίκαιες και πρόσφορες συνθήκες εργασίας, όπως αναφέρεται στο άρθρο 31 του Χάρτη και ιδίως στην παράγραφο 2 του εν λόγω άρθρου η οποία προβλέπει ότι «κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα σε ένα όριο μέγιστης διάρκειας εργασίας, σε ημερήσιες και εβδομαδιαίες περιόδους ανάπαυσης καθώς και σε ετήσια περίοδο αμειβόμενων διακοπών».

(20)

Η εφαρμογή της παρούσας οδηγίας διατηρεί το γενικό επίπεδο προστασίας που παρέχεται στους εργαζομένους όσον αφορά την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία,

1.

Στο άρθρο 2 παρεμβάλλονται τα ακόλουθα σημεία:

2.

Παρεμβάλλονται τα ακόλουθα άρθρα:

«Άρθρο 2α

Χρόνος ετοιμότητας

Η ανενεργή περίοδος του χρόνου ετοιμότητας δεν θεωρείται χρόνος εργασίας, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στην εθνική νομοθεσία ή, βάσει εθνικής νομοθεσίας και/ή εθνικής πρακτικής, ορίζεται άλλως σε συλλογικές συμβάσεις ή συμφωνίες μεταξύ των κοινωνικών εταίρων.

Η ανενεργή περίοδος του χρόνου ετοιμότητας μπορεί να υπολογίζεται βάσει ενός μέσου όρου αριθμού ωρών ή ποσοστού του χρόνου ετοιμότητας, λαμβανομένης υπόψη της εμπειρίας στον οικείο κλάδο, βάσει συλλογικών συμβάσεων ή συμφωνίας μεταξύ των κοινωνικών εταίρων ή βάσει της εθνικής νομοθεσίας κατόπιν διαβουλεύσεων με τους κοινωνικούς εταίρους.

Η ανενεργή περίοδος του χρόνου ετοιμότητας δεν λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των ημερήσιων και εβδομαδιαίων περιόδων ανάπαυσης που προβλέπονται στα άρθρα 3 και 5 αντιστοίχως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά:

Η περίοδος κατά την οποία ο εργαζόμενος ασκεί όντως τις δραστηριότητες ή τα καθήκοντά του κατά τον χρόνο ετοιμότητας θεωρείται πάντοτε χρόνος εργασίας.

Άρθρο 2β

Συνδυασμός εργασίας και οικογενειακής ζωής

Τα κράτη μέλη ενθαρρύνουν τους κοινωνικούς εταίρους στο κατάλληλο επίπεδο, χωρίς να θίγεται η αυτονομία τους, να συνάπτουν συμφωνίες με σκοπό τον καλύτερο συνδυασμό επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής.

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν, υπό την επιφύλαξη της οδηγίας 2002/14/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2002, περί θεσπίσεως γενικού πλαισίου ενημερώσεως και διαβουλεύσεως των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (7) και σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, ότι οι εργοδότες ενημερώνουν τους εργαζόμενους εν ευθέτω χρόνω για οιαδήποτε ουσιαστική αλλαγή του ρυθμού ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας τους.

Λαμβανομένων υπόψη των αναγκών των εργαζομένων για ευελιξία του ωραρίου και του ρυθμού εργασίας τους, τα κράτη μέλη ενθαρρύνουν επίσης τους εργοδότες, σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές, να εξετάζουν αιτήσεις αλλαγών του ωραρίου και του ρυθμού εργασίας, με την επιφύλαξη των επιχειρηματικών αναγκών, καθώς και των αναγκών ευελιξίας τόσο των εργοδοτών όσο και των εργαζομένων.

3.

Το άρθρο 17 τροποποιείται ως εξής:

4.

Στο τρίτο εδάφιο του άρθρου 18, οι λέξεις «εφόσον χορηγούνται στους οικείους εργαζομένους ισοδύναμες περίοδοι αντισταθμιστικής ανάπαυσης» αντικαθίστανται από τις λέξεις «υπό τον όρο ότι στους οικείους εργαζομένους χορηγούνται ισοδύναμες περίοδοι αντισταθμιστικής ανάπαυσης εντός εύλογης προθεσμίας σύμφωνα με τις ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις, τις συλλογικές συμβάσεις ή άλλες συμφωνίες μεταξύ των κοινωνικών εταίρων».

5.

Το άρθρο 19 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Άρθρο 19

Περιορισμοί στις παρεκκλίσεις από τις περιόδους αναφοράς

Υπό την επιφύλαξη του άρθρου 22α στοιχείο β) και κατά παρέκκλιση από το άρθρο 16 στοιχείο β), τα κράτη μέλη δύνανται, τηρώντας πάντα τις γενικές αρχές της προστασίας της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων, να επιτρέπουν, για αντικειμενικούς ή τεχνικούς λόγους ή για λόγους οργάνωσης της εργασίας, η διάρκεια της περιόδου αναφοράς να μην υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες:

Τα κράτη μέλη, όταν κάνουν χρήση της δυνατότητας του στοιχείου β) της πρώτης παραγράφου, διασφαλίζουν ότι οι εργοδότες τηρούν τις υποχρεώσεις τους όπως ορίζονται στο Μέρος ΙΙ της οδηγίας 89/391/EΟΚ.».

6.

Το άρθρο 22 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Άρθρο 22

Διάφορες διατάξεις

1.   Μολονότι, κατά γενική αρχή, η μέγιστη εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανέρχεται το πολύ σε 48 ώρες και, στην πράξη, οι εργαζόμενοι στην Ένωση προσφέρουν επιπλέον εργασία μόνον κατ' εξαίρεση, τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να μην εφαρμόζεται το άρθρο 6 υπό τον όρο ότι λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίζεται αποτελεσματικά η προστασία της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων. Η χρήση της δυνατότητας αυτής πρέπει ωστόσο να ορίζεται ρητά σε συλλογική σύμβαση ή σε συμφωνία που συνάπτεται μεταξύ των κοινωνικών εταίρων στο κατάλληλο επίπεδο ή σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, έπειτα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους στο κατάλληλο επίπεδο.

2.   Σε κάθε περίπτωση, τα κράτη μέλη που επιθυμούν να κάνουν χρήση της δυνατότητας που προβλέπεται στην παράγραφο 1 οφείλουν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα έτσι ώστε να εξασφαλίζουν ότι:

3.   Υπό την επιφύλαξη της τήρησης των γενικών αρχών προστασίας της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων, όταν ένας εργαζόμενος απασχολείται από τον ίδιο εργοδότη για περίοδο ή περιόδους εργασίας που δεν υπερβαίνουν τις δέκα εβδομάδες συνολικά ανά δωδεκάμηνο, οι διατάξεις της παραγράφου 2 εδάφια γ) στοιχείο ii) και δ) δεν εφαρμόζονται.».

7.

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

«Άρθρο 22α

Ειδικές διατάξεις

Όταν ένα κράτος μέλος κάνει χρήση της δυνατότητας που προβλέπει το άρθρο 22:

8.

Το άρθρο 24 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Άρθρο 24

Εκθέσεις

1.   Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των διατάξεων εσωτερικού δικαίου που έχουν ήδη θεσπίσει ή που θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

2.   Τα κράτη μέλη υποβάλλουν ανά πενταετία στην Επιτροπή έκθεση σχετική με την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας στην πράξη, αναφέροντας τις απόψεις των κοινωνικών εταίρων.

Η Επιτροπή ενημερώνει σχετικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και τη συμβουλευτική επιτροπή για την ασφάλεια και την υγεία στον τόπο εργασίας.

3.   Ανά πενταετία, αρχής γενομένης από τις 23 Νοεμβρίου 1996, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή έκθεση σχετική με την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, λαμβάνοντας υπόψη τις παραγράφους 1 και 2.».

9.

Παρεμβάλλεται το εξής άρθρο:

«Άρθρο 24α

Έκθεση αξιολόγησης

1.   Μέχρι τις … (8):

2.   Μέχρι τις … (9), η Επιτροπή, έπειτα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους σε κοινοτικό επίπεδο, υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή έκθεση σχετική με:

Η έκθεση μπορεί να συνοδεύεται από κατάλληλες προτάσεις για τη μείωση του υπερβολικού χρόνου εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης της δυνατότητας του άρθρου 22 παράγραφος 1, εκτιμώντας τον αντίκτυπό της για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων που καλύπτονται από τη δυνατότητα αυτή.

3.   Το Συμβούλιο, με βάση την έκθεση που αναφέρεται στην παράγραφο 2, αξιολογεί τη χρήση των δυνατοτήτων που παρέχει η παρούσα οδηγία και κυρίως αυτές που επιτρέπονται από τα άρθρα 19 πρώτη παράγραφος στοιχείο β) και 22 παράγραφος 1.

Λαμβάνοντας υπόψη την αξιολόγηση αυτή, η Επιτροπή δύναται, μέχρι τις … (10), εφόσον κρίνεται αναγκαίο, να υποβάλει πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο για την αναθεώρηση της παρούσας οδηγίας, περιλαμβανομένης της δυνατότητας που προβλέπει το άρθρο 22 παράγραφος 1.».

7.10.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 254/36

(1)

Η παρούσα οδηγία σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται από το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (3). Συγκεκριμένα, η παρούσα πράξη αποβλέπει στο να εξασφαλίσει την πλήρη συμμόρφωση με το άρθρο 31 του Χάρτη, το οποίο προβλέπει ότι κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα σε συνθήκες εργασίας οι οποίες σέβονται την υγεία, την ασφάλεια και την αξιοπρέπειά του καθώς και σε ένα όριο μέγιστης διάρκειας εργασίας, σε ημερήσιες και εβδομαδιαίες περιόδους ανάπαυσης καθώς και σε ετήσια περίοδο αμειβόμενων διακοπών.

(2)

Εξάλλου, το σημείο 7 του Κοινοτικού Χάρτη Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων των εργαζομένων προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς πρέπει να οδηγήσει σε βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα· αυτό θα επιτευχθεί με την εναρμόνιση της προόδου για τις εν λόγω συνθήκες, ιδίως όσον αφορά μορφές εργασίας όπως η εργασία ορισμένου χρόνου, η εργασία με μερική απασχόληση, η εργασία μέσω εταιρίας προσωρινής απασχόλησης και η εποχιακή εργασία.

(3)

Στις 27 Σεπτεμβρίου 1995, η Επιτροπή διαβουλεύθηκε με τους κοινωνικούς εταίρους σε κοινοτικό επίπεδο, σύμφωνα με το άρθρο 138 παράγραφος 2 της Συνθήκης, σχετικά με τη δράση που θα έπρεπε να ληφθεί σε κοινοτικό επίπεδο όσον αφορά την ελαστικότητα του χρόνου εργασίας και την ασφάλεια των εργαζομένων ως προς την εργασία τους.

(4)

Έπειτα από τη διαβούλευση αυτή, η Επιτροπή έκρινε ότι ήταν επιθυμητή η ανάληψη κοινοτικής δράσης και, στις 9 Απριλίου 1996, διαβουλεύθηκε περαιτέρω με τους κοινωνικούς εταίρους, σύμφωνα με το άρθρο 138 παράγραφος 3 της Συνθήκης, επί του περιεχομένου της μελετώμενης πρότασης.

(5)

Στο προοίμιο της συμφωνίας-πλαίσιο για την εργασία ορισμένου χρόνου που συνήφθη στις 18 Μαρτίου 1999, τα συμβαλλόμενα μέρη επεσήμαναν ότι είχαν την πρόθεση να εξετάσουν την ανάγκη σύναψης παρόμοιας συμφωνίας για την προσωρινή εργασία μέσω εταιρίας προσωρινής απασχόλησης και αποφάσισαν να μην περιλάβουν τους προσωρινά απασχολούμενους στην οδηγία περί εργασίας ορισμένου χρόνου.

(6)

Οι γενικοί διατομεακοί οργανισμοί, δηλαδή η Ένωση των συνομοσπονδιών βιομηχανιών και εργοδοτών της Ευρώπης (UNICE) (4), το Ευρωπαϊκό Κέντρο Δημοσίων Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων γενικού οικονομικού συμφέροντος (CEEP) και η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC), ενημέρωσαν την Επιτροπή, με κοινή επιστολή της 29ης Μαΐου 2000, ότι επιθυμούν να κινήσουν τη διαδικασία του άρθρου 139 της Συνθήκης. Με επιπλέον κοινή επιστολή της 28ης Φεβρουαρίου 2001 ζήτησαν από την Επιτροπή παράταση της προθεσμίας του άρθρου 138 παράγραφος 4 κατά ένα μήνα. Η Επιτροπή ικανοποίησε το αίτημα και παρέτεινε την προθεσμία των διαπραγματεύσεων έως τις 15 Μαρτίου 2001.

(7)

Στις 21 Μαΐου 2001, οι κοινωνικοί εταίροι αναγνώρισαν ότι οι διαπραγματεύσεις τους για την εργασία μέσω εταιρίας προσωρινής απασχόλησης δεν είχαν καταλήξει σε συμφωνία.

(8)

Τον Μάρτιο του 2005, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έκρινε απαραίτητη την επανεργοποίηση της στρατηγικής της Λισσαβώνας και την επανιεράρχηση των προτεραιοτήτων της για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Το Συμβούλιο ενέκρινε τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση 2005-2008, οι οποίες μεταξύ άλλων επιδιώκουν να προωθηθεί η ευελιξία σε συνδυασμό με την ασφάλεια της απασχόλησης και να μειωθεί ο κατακερματισμός της αγοράς εργασίας, λαμβανομένου δεόντως υπόψη του ρόλου των κοινωνικών εταίρων.

(9)

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την ατζέντα Κοινωνικής Πολιτικής που καλύπτει την περίοδο έως το 2010, η οποία έτυχε ευμενούς υποδοχής από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Μάρτιο του 2005 ως συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής της Λισσαβώνας μέσω της ενίσχυσης του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θεώρησε ότι οι νέες μορφές οργάνωσης της εργασίας και η μεγαλύτερη ποικιλία συμβατικών ρυθμίσεων, που θα συνδυάζει καλύτερα ευελιξία και ασφάλεια θα συντελέσουν στη δυνατότητα προσαρμογής εργαζομένων και επιχειρήσεων. Επίσης, τον Δεκέμβριο του 2007, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθέτησε τις συμπεφωνημένες κοινές αρχές για την ευελιξία με ασφάλεια, οι οποίες επιτυγχάνουν τη χρυσή τομή μεταξύ ευελιξίας και ασφάλειας στην αγορά εργασίας και βοηθούν εργαζομένους και εργοδότες να εκμεταλλευθούν τις ευκαιρίες που προσφέρει η παγκοσμιοποίηση.

(10)

Υπάρχουν σημαντικές διαφορές όσον αφορά τη χρήση της εργασίας μέσω εταιρίας προσωρινής απασχόλησης, τη νομική κατάσταση, καθώς και το καθεστώς και τους όρους εργασίας των προσωρινά απασχολουμένων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(11)

Η εργασία μέσω εταιρίας προσωρινής απασχόλησης ανταποκρίνεται όχι μόνο στις ανάγκες ευελιξίας των επιχειρήσεων αλλά και στην ανάγκη των μισθωτών να συνδυασθεί η ιδιωτική και η επαγγελματική ζωή τους. Κατ' αυτόν τον τρόπο συμβάλλει στη δημιουργία θέσεων εργασίας καθώς και στη συμμετοχή και στην ένταξη στην αγορά εργασίας.

(12)

Η παρούσα οδηγία θεσπίζει, για τους προσωρινά απασχολούμενους, προστατευτικό πλαίσιο το οποίο δεν επιτρέπει διακρίσεις, χαρακτηρίζεται από διαφάνεια και είναι αναλογικό, ενώ ταυτόχρονα λαμβάνει υπ' όψη την ποικιλία των αγορών εργασίας και των εργασιακών σχέσεων.

(13)

Η οδηγία 91/383/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 1991, για τη συμπλήρωση των μέτρων που αποσκοπούν στο να προαγάγουν τη βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας κατά την εργασία εργαζομένων με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου ή με σχέση πρόσκαιρης εργασίας (5) ορίζει τους κανόνες που εφαρμόζονται στους προσωρινά απασχολούμενους όσον αφορά την ασφάλεια και την υγεία κατά την εργασία.

(14)

Οι βασικοί όροι εργασίας και απασχόλησης, οι οποίοι εφαρμόζονται στους προσωρινά απασχολούμενους πρέπει να είναι τουλάχιστον εκείνοι που θα ίσχυαν για τους εργαζόμενους αυτούς εάν είχαν προσληφθεί από τον έμμεσο εργοδότη για την ίδια θέση.

(15)

Οι συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου αποτελούν τη γενική μορφή εργασιακών σχέσεων. Για τους εργαζομένους οι οποίοι έχουν συνάψει σύμβαση αορίστου χρόνου με εταιρία προσωρινής απασχόλησης, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης προστασίας που παρέχει αυτή η σύμβαση, πρέπει να προβλεφθεί η δυνατότητα παρέκκλισης από τους κανόνες που εφαρμόζονται στον έμμεσο εργοδότη.

(16)

Για να αντιμετωπιστεί επιτυχώς η πολυμορφία των αγορών εργασίας και των εργασιακών σχέσεων, τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέπουν στους κοινωνικούς εταίρους να καθορίζουν τους όρους εργασίας και απασχόλησης, αρκεί να τηρείται το γενικό επίπεδο προστασίας για τους προσωρινά απασχολούμενους.

(17)

Επίσης, σε ορισμένες περιστάσεις, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν, βάσει συμφωνίας που συνάπτουν οι κοινωνικοί εταίροι σε εθνικό επίπεδο, να παρεκκλίνουν εντός ορίων από την αρχή της ίσης μεταχείρισης, εφόσον παρέχεται ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας.

(18)

Η βελτίωση της στοιχειώδους προστασίας των προσωρινά απασχολουμένων θα πρέπει να συνοδεύεται από περιοδική επανεξέταση των τυχόν περιορισμών ή απαγορεύσεων που ενδέχεται να έχουν επιβληθεί όσον αφορά την εργασία μέσω εταιρίας προσωρινής απασχόλησης. Οι περιορισμοί ή οι απαγορεύσεις αυτές μπορούν να δικαιολογούνται μόνο για λόγους γενικού συμφέροντος που αφορούν, ιδίως, την προστασία των εργαζομένων, τις απαιτήσεις για την υγεία και την ασφάλεια κατά την εργασία και την ανάγκη να εξασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς εργασίας και η πρόληψη των καταχρήσεων.

(19)

Η παρούσα οδηγία δεν θίγει την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων ούτε θα πρέπει να επηρεάζει τις μεταξύ τους σχέσεις, όπως φερ' ειπείν το δικαίωμα να διαπραγματεύονται και να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις βάσει της εθνικής νομοθεσίας και πρακτικής, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα το προβάδισμα της κοινοτικής νομοθεσίας.

(20)

Οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας που αφορούν περιορισμούς ή απαγορεύσεις της προσφυγής στην προσωρινή απασχόληση δεν θίγουν τις εθνικές νομοθεσίες ή πρακτικές που απαγορεύουν την αντικατάσταση των απεργών εργαζόμενων από προσωρινά απασχολούμενους.

(21)

Σε περιπτώσεις παράβασης των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα οδηγία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προβλέπουν διοικητικές ή δικαστικές διαδικασίες χάριν διαφύλαξης των δικαιωμάτων των προσωρινά απασχολουμένων, καθώς και κυρώσεις οι οποίες να είναι ουσιαστικές, αποτρεπτικές και ανάλογες.

(22)

Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να εφαρμοστεί σύμφωνα με τις διατάξεις της Συνθήκης, όσον αφορά την ελευθερία παροχής υπηρεσιών και την ελευθερία εγκατάστασης, και υπό την επιφύλαξη της εφαρμογής της οδηγίας 96/71/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 1996, σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών (6).

(23)

Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η θέσπιση εναρμονισμένου, σε κοινοτικό επίπεδο, πλαισίου προστασίας των προσωρινά απασχολουμένων δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και μπορεί, ως εκ τούτου, λόγω της έκτασης ή των αποτελεσμάτων της δράσης, να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, με τη θέσπιση στοιχειωδών απαιτήσεων που θα εφαρμόζονται σε ολόκληρη την Κοινότητα, η Κοινότητα μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ίδιου άρθρου, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει το μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου αυτού,

α)

«εργαζόμενος»: το πρόσωπο το οποίο, στο συγκεκριμένο κράτος μέλος, προστατεύεται ως εργαζόμενος στο πλαίσιο της εθνικής νομοθεσίας για την απασχόληση,

β)

«εταιρία προσωρινής απασχόλησης»: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, συνάπτει συμβάσεις εργασίας ή σχέσεις εξαρτημένης εργασίας με προσωρινά απασχολουμένους, με σκοπό να τους τοποθετεί σε έμμεσους εργοδότες για να εργασθούν προσωρινά υπό την επίβλεψη και τη διεύθυνσή τους,

γ)

«προσωρινά απασχολούμενος»: ο εργαζόμενος ο οποίος έχει σύμβαση εργασίας ή σχέση εξαρτημένης εργασίας με εταιρία προσωρινής απασχόλησης, προκειμένου να τοποθετηθεί σε έμμεσο εργοδότη για να εργασθεί προσωρινά υπό την επίβλεψη και τη διεύθυνσή του,

δ)

«έμμεσος εργοδότης»: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο για το οποίο και υπό την επίβλεψη και τη διεύθυνση του οποίου εργάζεται προσωρινά ο προσωρινά απασχολούμενος,

ε)

«τοποθέτηση»: η περίοδος κατά την οποία ο προσωρινά απασχολούμενος τίθεται στη διάθεση του έμμεσου εργοδότη για να εργασθεί προσωρινά υπό την επίβλεψη και τη διεύθυνσή του,

στ)

«βασικοί όροι εργασίας και απασχόλησης»: οι όροι εργασίας και απασχόλησης που ορίζονται από τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις, τις συλλογικές συμβάσεις ή/και άλλες δεσμευτικές γενικές διατάξεις που ισχύουν για τον έμμεσο εργοδότη και αφορούν:

α)

την προστασία των εγκύων και γαλουχουσών γυναικών και την προστασία των παιδιών και των νέων, καθώς και

β)

την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών και κάθε δράση για την καταπολέμηση οιασδήποτε διάκρισης λόγω φύλου, φυλής, εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας, πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού,

α)

να βελτιωθεί η πρόσβαση των προσωρινά απασχολουμένων στην κατάρτιση και στους παιδικούς σταθμούς που παρέχουν οι εταιρίες προσωρινής απασχόλησης, ακόμη και κατά τις περιόδους μεταξύ των τοποθετήσεων, προκειμένου να προαχθεί η σταδιοδρομία και η απασχολησιμότητά τους,

β)

να βελτιωθεί η πρόσβαση των προσωρινά απασχολουμένων στην κατάρτιση που παρέχεται στους εργαζομένους του έμμεσου εργοδότη.

7.10.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 254/s3