(1)

Με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 994/98 εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να θεσπίσει με την έκδοση κανονισμού το ανώτατο όριο κάτω του οποίου τα μέτρα κρατικών ενισχύσεων θεωρούνται ότι δεν πληρούν όλα τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης και, κατά συνέπεια, δεν εμπίπτουν στην διαδικασία κοινοποίησης που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης.

(2)

Βάσει του εν λόγω κανονισμού, η Επιτροπή εξέδωσε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 69/2001 της Επιτροπής, της 12ης Ιανουαρίου 2001, για την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (3), με τον οποίο ορίζεται ανώτατο όριο 100 000 ευρώ ανά δικαιούχο για τριετή περίοδο. Αρχικά, ο εν λόγω κανονισμός δεν ίσχυε για τους τομείς της γεωργίας, της αλιείας και υδατοκαλλιέργειας και των μεταφορών, λόγω των ειδικών κανόνων που ισχύουν για τους τομείς αυτούς.

(3)

Όσον αφορά τους τομείς της γεωργίας και της αλιείας, με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1860/2004 της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2004, σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στους τομείς της γεωργίας και της αλιείας (4) θεσπίστηκε ειδικό ανώτατο όριο 3 000 ευρώ ανά δικαιούχο για τριετή περίοδο για τους εν λόγω τομείς, καθώς βάσει της εμπειρίας που απέκτησε η Επιτροπή, ήταν δυνατό να υποστηριχτεί ότι η χορήγηση πολύ χαμηλών ποσών ενίσχυσης τους τομείς αυτούς δεν ικανοποιεί τα κριτήρια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται ορισμένοι όροι. Πρόκειται για την περίπτωση κατά την οποία, αφενός, το ποσό που λαμβάνουν οι μεμονωμένοι παραγωγοί παραμένει μικρό, και, αφετέρου, το συνολικό επίπεδο της χορηγούμενης ενίσχυσης στους εν λόγω τομείς δεν υπερβαίνει ένα μικρό ποσοστό της αξίας της παραγωγής.

(4)

Λόγω της μεταβολής των οικονομικών συνθηκών και υπό το πρίσμα των εμπειριών που αποκτήθηκαν από την εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας, κρίνεται απαραίτητη η αλλαγή των κανόνων αυτών. Για το λόγο αυτό, προτάθηκε πρόσφατα η αύξηση του γενικού ανώτατου ορίου των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 69/2001 από 100 000 ευρώ σε 200 000 ευρώ προκειμένου να συμπεριληφθεί και ο τομέας των μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω κανονισμού και να επεκταθεί η εφαρμογή του κανονισμού και στον τομέα της μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων.

(5)

Πρόσφατες εμπειρίες από την εφαρμογή των κανόνων των κρατικών ενισχύσεων στον τομέα της αλιείας, και ιδίως του ανώτατου ορίου των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1860/2004 και στις κατευθυντήριες οδηγίες για την εξέταση κρατικών ενισχύσεων στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (5), έδειξαν ότι ο κίνδυνος στρέβλωσης του ανταγωνισμού από τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας είναι μικρότερος από αυτόν που είχε προβλεφθεί το 2004.

(6)

Από τον παρόντα κανονισμό δεν πρέπει να εξαιρεθούν οι εξαγωγικές ενισχύσεις ούτε οι ενισχύσεις που ευνοούν τα εγχώρια προϊόντα σε βάρος των εισαγόμενων. Επιπλέον, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, στην απόφαση της 19ης Σεπτεμβρίου 2001, απεφάνθη ότι, εφόσον η Κοινότητα έχει θεσπίσει ρύθμιση περί κοινής οργανώσεως αγοράς σε ορισμένο γεωργικό τομέα, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να μη λαμβάνουν κανένα μέτρο δυνάμενο να παρεκκλίνει από τη ρύθμιση αυτή ή να την αντιστρατευτεί (6). Η αρχή αυτή ισχύει επίσης και για τον τομέα της αλιείας. Για το λόγο αυτό, ο παρών κανονισμός δεν πρέπει να ισχύει για ενισχύσεις, το ύψος των οποίων καθορίζεται βάσει τιμής ή ποσότητας προϊόντων που διατίθενται στην αγορά. Επιπλέον, ο παρών κανονισμός δεν πρέπει να εφαρμοστεί σε ενισχύσεις με τις οποίες χρηματοδοτείται η δημιουργία και λειτουργία δικτύου διανομής σε άλλα κράτη μέλη της Κοινότητας. Οι ενισχύσεις για την κάλυψη δαπανών συμμετοχής σε εμπορικές εκθέσεις ή για μελέτες ή υπηρεσίες παροχής συμβουλών που απαιτούνται για την διάθεση νέου ή υφιστάμενου προϊόντος σε νέα αγορά, δεν αποτελούν κανονικά ενισχύσεις στην εξαγωγή.

(7)

Υπό το πρίσμα της εμπειρίας που απέκτησε η Επιτροπή, οι ενισχύσεις σε επιχειρήσεις στον τομέα της αλιείας που δεν υπερβαίνουν τα 30 000 ευρώ ανά δικαιούχο επί οποιαδήποτε τριετή περίοδο μπορούν να θεωρηθούν ότι δεν επηρεάζουν το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών ή/και δεν στρεβλώνουν ή απειλούν να στρεβλώσουν τον ανταγωνισμό, στις περιπτώσεις που το συνολικό ποσό τέτοιων ενισχύσεων, οι οποίες χορηγούνται σε όλες τις επιχειρήσεις στον τομέα της αλιείας επί τρία έτη, βρίσκεται κάτω από ένα ανώτατο όριο που αντιστοιχεί σε ποσοστό περίπου 2,5 % της ετήσιας αλιευτικής παραγωγής και, κατά συνέπεια, δεν εμπίπτει στο άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης. Τα έτη που λαμβάνονται υπόψη για τον σκοπό αυτό είναι τα οικονομικά έτη που χρησιμοποιούνται για δημοσιονομικούς σκοπούς στο οικείο κράτος μέλος. Η σχετική τριετής περίοδος πρέπει να αξιολογηθεί σε κυλιόμενη βάση, έτσι ώστε για κάθε νέα ενίσχυση ήσσονος σημασίας, να προσδιορίζεται το συνολικό ποσό της χορηγούμενης ενίσχυσης κατά το υπόψη οικονομικό έτος καθώς και κατά τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη.

(8)

Σύμφωνα με τις αρχές οι οποίες διέπουν τις ενισχύσεις που εμπίπτουν στο άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης, οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας πρέπει να θεωρούνται ότι χορηγούνται κατά τη στιγμή που εκχωρείται στον δικαιούχο το νόμιμο δικαίωμα εκταμίευσης της ενίσχυσης βάσει του ισχύοντος εθνικού καθεστώτος. Ο κανόνας των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας δεν επηρεάζει τη δυνατότητα να λάβουν οι επιχειρήσεις κρατικές ενισχύσεις εγκεκριμένες από την Επιτροπή ή που καλύπτονται από κανονισμό εξαίρεσης κατά κατηγορία.

(9)

Βάσει των στόχων της κοινής αλιευτικής πολιτικής, οι ενισχύσεις που χρησιμεύουν για την αύξηση της αλιευτικής ικανότητας και οι ενισχύσεις που χορηγούνται για τη ναυπήγηση ή αγορά αλιευτικών σκαφών, δεν πρέπει να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, εκτός των ενισχύσεων για τον εκσυγχρονισμό άνωθεν του κυρίου καταστρώματος που αναφέρονται στο άρθρο 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2002, για τη διατήρηση και βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στο πλαίσιο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (7).

(10)

Για λόγους διαφάνειας, ίσης μεταχείρισης και ορθής εφαρμογής του ανωτάτου ορίου των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας, ενδείκνυται τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν την ίδια μέθοδο υπολογισμού. Για να διευκολυνθεί ο υπολογισμός αυτός και σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 69/2001, ενδείκνυται τα ποσά της ενίσχυσης, που δεν καταβάλλονται υπό μορφή επιχορήγησης σε μετρητά, να μετατρέπονται στο ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης. [Επιπλέον, για να εξασφαλιστεί αποτελεσματική παρακολούθηση, ο παρών κανονισμός πρέπει να ισχύει μόνο για μέτρα ενισχύσεων που είναι διαφανή όσον αφορά την άμεση ποσοτικοποίηση του ύψους της ενίσχυσης.] Ο υπολογισμός του ισοδυνάμου επιχορήγησης για διαφανείς ενισχύσεις, εκτός από τις επιχορηγήσεις που καταβάλλονται σε δόσεις, απαιτεί τη χρήση των επιτοκίων της αγοράς που ίσχυαν τη στιγμή της χορήγησης της ενίσχυσης. Με σκοπό την ομοιόμορφη, διαφανή και ευχερή εφαρμογή των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων, ως επιτόκια της αγοράς για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού πρέπει να θεωρούνται τα επιτόκια αναφοράς. Τα επιτόκια αναφοράς πρέπει να είναι εκείνα που καθορίζονται περιοδικά από την Επιτροπή επί τη βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο διαδίκτυο.

(11)

Η Επιτροπή υποχρεούται να εξασφαλίζει ότι τηρούνται οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, και ιδίως ότι οι ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει των κανόνων για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας πληρούν τους σχετικούς όρους. Σύμφωνα με το άρθρο 10 της συνθήκης, τα κράτη μέλη διευκολύνουν την εργασία αυτή δημιουργώντας τους απαραίτητους μηχανισμούς για να εξασφαλισθεί ότι το συνολικό ύψος των ενισχύσεων, οι οποίες χορηγούνται βάσει των κανόνων για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας, δεν υπερβαίνουν είτε το ανώτατο όριο των 30 000 ευρώ ανά δικαιούχο είτε το συνολικό ανώτατο όριο που καθορίζει η Επιτροπή βάσει της αξίας της αλιευτικής παραγωγής ανά κράτος μέλος επί τριετή περίοδο. Προς τον σκοπό αυτό, ενδείκνυται τα κράτη μέλη, κατά τη χορήγηση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας, να πληροφορούν τις σχετικές επιχειρήσεις για τον χαρακτήρα ήσσονος σημασίας της ενίσχυσης, να συλλέγουν λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που ελήφθησαν κατά την παρελθούσα τριετία και να ελέγχουν προσεκτικά έτσι ώστε, με την νέα ενίσχυση ήσσονος σημασίας, να μην σημειώνεται υπέρβαση των ορίων των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας. Εναλλακτικά, είναι δυνατόν να εξασφαλιστεί συμμόρφωση με τα ανώτατα όρια μέσω της χρήσης κεντρικού μητρώου.

(12)

Για λόγους σαφήνειας και δεδομένου ότι το ανώτατο όριο των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας για τον τομέα της αλιείας διαφέρει από το ανώτατο όριο των αντίστοιχων ενισχύσεων για τον τομέα της γεωργίας, πρέπει να εκδοθεί ιδιαίτερος κανονισμός που να ισχύει μόνο για τον τομέα της αλιείας και να τροποποιηθεί ανάλογα ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1860/2004.

(13)

Βάσει της εμπειρίας της Επιτροπής και ιδίως βάσει της συχνότητας με την οποία απαιτείται γενικά η αναθεώρηση της πολιτικής των κρατικών ενισχύσεων, και ιδίως έχοντας υπόψη την περίοδο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 69/2001 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1860/2004, ενδείκνυται η περίοδος εφαρμογής του παρόντος κανονισμού να περιοριστεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2013. Σε περίπτωση που η ισχύς του παρόντος κανονισμού λήξει χωρίς παράταση, πρέπει να δοθεί στα κράτη μέλη εξάμηνη περίοδος προσαρμογής όσον αφορά τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας που καλύπτει ο παρών κανονισμός. Για λόγους ασφάλειας δικαίου, ενδείκνυται η αποσαφήνιση των επιπτώσεων που έχει ο κανονισμός σε ενισχύσεις που χορηγήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του.

α)

ενισχύσεων, το ύψος των οποίων καθορίζεται βάσει της τιμής ή της ποσότητας προϊόντων που διατίθενται στην αγορά,

β)

ενισχύσεων για δραστηριότητες που σχετίζονται με εξαγωγές, ήτοι ενισχύσεων που συνδέονται άμεσα με εξαχθείσες ποσότητες και ενισχύσεων που συνδέονται με τη χρήση εγχώριων αντί εισαγόμενων προϊόντων,

γ)

δημιουργίας και λειτουργίας δικτύου διανομής ή άλλων δαπανών που συνδέονται με τις εξαγωγικές δραστηριότητες των κρατών μελών,

δ)

ενισχύσεων που χρησιμεύουν για την αύξηση της αλιευτικής ικανότητας, εκπεφρασμένης σε χωρητικότητα ή ισχύ του σκάφους, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 στοιχείο ιδ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 του Συμβουλίου, εκτός εάν πρόκειται για ενισχύσεις για τον εκσυγχρονισμό άνωθεν του κυρίου καταστρώματος βάσει των προβλεπόμενων στο άρθρο 11 του εν λόγω κανονισμού,

ε)

ενισχύσεων για την αγορά ή τη ναυπήγηση αλιευτικών σκαφών.

α)

ως «επιχειρήσεις του τομέα της αλιείας», νοούνται επιχειρήσεις που αναπτύσσουν δραστηριότητες παραγωγής, μεταποίησης και εμπορίας αλιευτικών προϊόντων,

β)

ως «αλιευτικά προϊόντα», νοούνται τα προϊόντα που ορίζονται στο άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 104/2000 του Συμβουλίου (8),

γ)

ως «μεταποίηση, και εμπορία» νοούνται όλες οι δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένου του χειρισμού, της επεξεργασίας, της παραγωγής και της διανομής που πραγματοποιούνται από τη στιγμή της εκφόρτωσης ή της αλίευσης μέχρι το στάδιο του τελικού προϊόντος.

α)

Στον τίτλο, η φράση «στους τομείς της γεωργίας και της αλιείας» αντικαθίσταται από τη φράση «στον τομέα της γεωργίας».

β)

Στο άρθρο 1, η φράση «στους τομείς της γεωργίας ή της αλιείας» αντικαθίσταται τη φράση «στον τομέα της γεωργίας».

γ)

Στο άρθρο 2:

δ)

Στο άρθρο 3 παράγραφος 2, το τρίτο εδάφιο διαγράφεται.

ε)

Στο άρθρο 4 παράγραφος 2, η φράση «και αλιείας αντίστοιχα» διαγράφεται.

στ)

Στο δεύτερο εδάφιο του άρθρου 4 παράγραφος 3, η φράση «ή της αλιείας» διαγράφεται.

ζ)

Το παράρτημα II διαγράφεται.