4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/1

1)

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση διακηρύσσεται ως κύριος στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης η διατήρηση και ανάπτυξη της Ένωσης ως «χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης», ότι ο στόχος αυτός επαναδιακηρύσσεται στη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης, ότι στο άρθρο ΙΙ-6 του τίτλου ΙΙ «Ελευθερίες» του Δεύτερου Μέρους («Χάρτης των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ένωσης») της ως άνω Συνθήκης κατοχυρώνεται ρητά «το δικαίωμα» κάθε προσώπου «στην ελευθερία και την ασφάλεια»·

2)

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι η διαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και η συντονισμένη δράση των αρμοδίων αρχών σε υπερεθνικό και εθνικό επίπεδο είναι απολύτως αναγκαία για την προστασία του ανωτέρω δικαιώματος και την επίτευξη του προαναφερθέντος στόχου της Ένωσης·

3)

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι ο κίνδυνος από την τρομοκρατία προσβάλλει την ελεύθερη ανοιχτή δημοκρατία και απειλεί την ίδια την κοινωνία·

4)

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι μία πραγματική, αποτελεσματική προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών υποστηρίζει το κοινό ευρωπαϊκό σχέδιο και αποτελεί ουσιαστική, αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση για την θέσπιση του προγράμματος δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας·

5)

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι σε πολλά κράτη οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαθέτουν σημαντικές αρμοδιότητες σε θέματα που άπτονται της ασφάλειας και της πολιτικής προστασίας, ότι είναι (και) φορείς εκμετάλλευσης πολιτικών έργων υποδομής, ότι ευρίσκονται εγγύτερα στον πολίτη, ότι έχουν τη δυνατότητα να συμβάλλουν ουσιωδώς στην ευαισθητοποίηση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης έναντι της απειλής της τρομοκρατίας·

6)

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι ως αντιπροσωπευτικό όργανο των τοπικών και περιφερειακών αρχών και ως υποστηρικτής της δημοκρατίας της εγγύτητας στο πλαίσιο της κοινοτικής διαδικασίας λήψης αποφάσεων, εμπλέκεται άμεσα στην εφαρμογή των μέτρων για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας·

1.1.1

ευχαριστεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αίτηση γνωμοδότησης που ανταποκρίνεται στο αίτημά της και αποτελεί χρήσιμο προηγούμενο που αντισταθμίζει την απουσία νομικής βάσης τόσο στις ισχύουσες Συνθήκες (άρθρο 22 της ενοποιημένης Συνθήκης) όσο και στη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης (Άρθρο ΙΙΙ-129)·

1.1.2

εκφράζει την ικανοποίησή της για την ενσωμάτωση του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ο οποίος περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για την προστασία των ατομικών ελευθεριών και τη Δικαιοσύνη, στη Συνταγματική Συνθήκη και του προσδίδει δεσμευτική νομική ισχύ, γεγονός που θα συμβάλλει στο να εδραιωθεί η συνείδηση στον Ευρωπαίο πολίτη ότι πράγματι η Ένωση αναπτύσσεται ως «χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης»·

1.1.3

επικροτεί τις προτάσεις της Επιτροπής, όπως αυτές διατυπώνονται στην ανακοίνωσή της για την πρόληψη, ετοιμότητα και αντιμετώπιση των τρομοκρατικών επιθέσεων, με την επισήμανση ότι αυτές έχουν γενικό χαρακτήρα και ειδικότερα εκφράζει την ικανοποίησή της για την κοινή πλέον διαπίστωση ότι για να αντιμετωπιστεί η τρομοκρατία στον πυρήνα της χρειάζεται η συμμετοχή ολόκληρης της κοινωνίας τόσο στον καθορισμό νέων μέσων πρόληψης και καταστολής όσο και νέων διατάξεων ελέγχου για την επίτευξη της ισορροπίας μεταξύ της συλλογικής ασφάλειας και της ατομικής ελευθερίας·

1.1.4

ζητεί να εξεταστεί προσεκτικά το ενδεχόμενο λήψης μέτρων για την πρόληψη του βίαιου ριζοσπαστισμού της τρομοκρατίας με το σκεπτικό ότι κύριος στόχος είναι η διασφάλιση της ασφάλειας των πολιτών, δεδομένου ότι καμία προληπτική δράση δεν πρέπει να απειλήσει, στην πράξη, τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών·

1.1.5

υπενθυμίζει όμως ότι δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί σε όλα τα κράτη μέλη οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί ήδη σε επίπεδο Κοινότητας/Ένωσης για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας·

1.1.6

επισημαίνει ότι ακόμη και στο πλαίσιο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, η πρόληψη συνδέεται εγκάρσια με πολλές πολιτικές του δημόσιου τομέα τις οποίες έχουν καταρτίσει οι τοπικές και περιφερειακές αρχές·

1.1.7

θεωρεί χρήσιμη μεν την έναρξη διαλόγου μεταξύ του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα για θέματα ασφάλειας, σημειώνει δε τους κινδύνους που πιθανόν να ανακύψουν από την μη τήρηση του απορρήτου των προσωπικών και εμπορικών δεδομένων που θα συλλέγονται για λόγους ασφάλειας·

1.1.8

εκφράζει την απόλυτη ικανοποίησή της για τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να βοηθήσει τα θύματα των τρομοκρατικών επιθέσεων ή/και τις οικογένειές τους και να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη και συμφωνεί με τη θέσπιση μηχανισμού για την κατανομή του οικονομικού βάρους ενός γεγονότος που θα προκαλούσε εξαιρετικές ζημιές σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση·

1.1.9

θεωρεί ότι η ενσωμάτωση της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας στις σφαιρικές πολιτικές θα συμβάλλει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, ωστόσο σημειώνει ότι αυτή προϋποθέτει αυστηρή οριοθέτηση των σχετικών εξουσιών και αρμοδιοτήτων·

1.1.10

συμφωνεί με την ένταξη της καταπολέμησης της τρομοκρατίας στο πλαίσιο των εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

1.1.11

θεωρεί ότι θα πρέπει να ενισχυθούν τα συστήματα εσωτερικής επικοινωνίας μεταξύ των αρμοδίων αρχών σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο, στην περίπτωση τρομοκρατικής επίθεσης ή αντίστοιχης κατάστασης έκτακτης ανάγκης, καθώς και μεταξύ των αρχών αυτών και του κοινού, και υπογραμμίζει ιδιαιτέρως τη σημασία της υλοποίησης ενός φόρουμ χρηστών που θα επιτρέψει την αποτελεσματική εφαρμογή των εν λόγω συστημάτων·

1.1.12

θεωρεί μεν αναγκαία την ανάπτυξη στενότερης συνεργασίας μεταξύ αφενός της Εuropol και της Eurojust, αφετέρου των αρμοδίων εθνικών αρχών στον τομέα των πληροφοριών, σημειώνει δε ότι αυτή θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός ενός ξεκάθαρου θεσμικού πλαισίου·

1.1.13

συμφωνεί με την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας και τεχνολογίας στον τομέα της ασφάλειας.

1.2.1

συμφωνεί κατ' αρχήν ότι η καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας περιλαμβάνει τόσο τη βελτίωση της συνεργασίας στον τομέα της ανταλλαγής των πληροφοριών, όσο και την ενίσχυση της ανιχνευσιμότητας των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών καθώς και την αύξηση της διαφάνειας των νομικών οντοτήτων·

1.2.2

εκφράζει την ικανοποίησή της για το μέλημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εξευρεθεί η -σε κάθε περίπτωση δυσχερής- ισορροπία μεταξύ της ενεργοποίησης των ανωτέρω δράσεων αφενός και της προστασίας των ατομικών ελευθεριών αφετέρου, ενόψει άλλωστε και των διατάξεων του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων·

1.2.3

διαπιστώνει τις προόδους που έχουν σημειωθεί στον τομέα της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρμοδίων αρχών και συμφωνεί με την ενεργοποίηση των κοινών ομάδων έρευνας, στις οποίες συμμετέχουν εισαγγελείς και δικαστές·

1.2.4

σημειώνει ότι η ανάπτυξη περαιτέρω μηχανισμών συνεργασίας, ανταλλαγής πληροφοριών και αντιδράσεων μεταξύ των δημοσίων αρχών και των χρηματοπιστωτικών οργανισμών προϋποθέτει τη θέσπιση νέων διατάξεων που θα οριοθετούν τις συγκεκριμένες εξουσίες και τις δυνατότητες αξιοποίησης των σχετικών πληροφοριών·

1.2.5

θεωρεί ότι η προώθηση της δημιουργίας εθνικών οργανισμών επιφορτισμένων με τον εντοπισμό, τη δέσμευση και την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων τρομοκρατών θα είναι αποτελεσματική σε διακρατικό επίπεδο μόνον εάν υλοποιηθεί με ομοιόμορφο τρόπο σε όλα τα κράτη μέλη, ενόψει των διαφορών που παρατηρούνται στις επιμέρους έννομες τάξεις·

1.2.6

υπογραμμίζει ότι για τη χρήση και αξιοποίηση ηλεκτρονικών αποδείξεων ενώπιον του Δικαστηρίου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να εξεταστούν ζητήματα που άπτονται αφενός των όρων αξιοποίησης των εν λόγω αποδείξεων, αφετέρου του κινδύνου που υφίσταται από επεμβάσεις τρίτων στα σχετικά προγράμματα·

1.2.7

συμφωνεί κατ' αρχήν με την αναγκαιότητα περαιτέρω νομοθετικών προβλέψεων για την αποτελεσματική παρακολούθηση της διασυνοριακής διακίνησης κεφαλαίων·

1.2.8

θεωρεί ότι ο προσδιορισμός ελάχιστων κοινών κανόνων για τους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, όσον αφορά τον έλεγχο της ταυτότητας των πελατών και την καταχώρηση των στοιχείων της ταυτότητας, καθώς και η δημιουργία ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων που θα συγκεντρώνει δείγματα των δελτίων ταυτότητας, συνιστούν μέτρα τα οποία χρήζουν ειδικής επεξεργασίας από εξειδικευμένους επιστήμονες στο βαθμό μάλιστα που περιορίζουν σημαντικά το ατομικό δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων·

1.2.9

θεωρεί αναγκαία την ανάπτυξη ενός ευρύτερου διαλόγου στο πλαίσιο του προβληματισμού για τη θέσπιση ελάχιστων κανόνων όσον αφορά τη νομοθεσία για τη διαφάνεια του μη κερδοσκοπικού/φιλανθρωπικού τομέα·

1.2.10

σημειώνει ότι δεν έχουν ακόμη ξεπεραστεί οι δυσκολίες που παρατηρούνται όσον αφορά την εκπόνηση ενός ευρωπαϊκού καταλόγου τρομοκρατικών οργανώσεων.

1.3.1

εκφράζει την ικανοποίησή της για την προτεινόμενη ενίσχυση του μηχανισμού πολιτικής προστασίας και συμφωνεί με τη διαπίστωση ότι η οργανωμένη συλλογική δράση, βασισμένη στην αλληλεγγύη, μπορεί να διασφαλίσει μια έγκαιρη και εύστοχη απάντηση στα τρομοκρατικά σενάρια·

1.3.2

υπογραμμίζει τη σπουδαιότητα μιας συστηματικής εκπαίδευσης των προσώπων που στελεχώνουν τις σχετικές υπηρεσίες και λυπάται που μέχρι σήμερα δεν υπήρξε ιδιαίτερη μέριμνα σε όλα τα κράτη μέλη·

1.3.3

συμφωνεί με την προτεινόμενη καταγραφή των δυνατοτήτων της πολιτικής προστασίας που υφίστανται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την παροχή αρωγής στα κράτη μέλη που πλήττονται από τρομοκρατικό χτύπημα, ώστε να επιτευχθεί η όσο δυνατόν αποτελεσματικότερη προετοιμασία και διαχείριση των συνεπειών μιας τρομοκρατικής επίθεσης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

1.3.4

θεωρεί ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικοί οι κοινοτικοί μηχανισμοί για την προστασία της υγείας και εκτιμά ότι είναι απολύτως αναγκαία η ευρύτερη -συντονισμένη- συμμετοχή των εθνικών αρχών·

1.3.5

τάσσεται υπέρ της εφαρμογής ενός κεντρικού συστήματος συναγερμού, το οποίο θα συνδέει τα επιμέρους ευρωπαϊκά συστήματα που ήδη λειτουργούν, καθώς κι ενός συστήματος συναγερμού των αστυνομικών υπηρεσιών, και συμφωνεί επίσης με την αναγκαιότητα δημιουργίας ενός κέντρου διαχείρισης κρίσεων.

1.4.1

συμφωνεί απολύτως με τη διαπίστωση ότι μία τρομοκρατική επίθεση κατά μιας υποδομής ζωτικής σημασίας, όπως λ.χ. η αποκαλούμενη τρομοκρατία στο Διαδίκτυο, εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για την αποτελεσματική αντιμετώπιση και διαχείριση της σχετικής κρίσης·

1.4.2

θεωρεί ορθά τα προτεινόμενα κριτήρια βάσει των οποίων θα προσδιορίζονται οι υποδομές ζωτικής σημασίας, συμφωνεί ότι είναι αναγκαία η ειδικότερη επεξεργασία τους και σε εθνικό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη την τομεακή και συλλογική εμπειρία, και παράλληλα υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να επιδιωχθεί ένα ενιαίο επίπεδο προστασίας·

1.4.3

διαπιστώνει ότι έχουν γίνει κάποια σημαντικά βήματα σε κοινοτικό νομοθετικό επίπεδο όσον αφορά την προστασία των υποδομών ζωτικής σημασίας και θεωρεί ότι πλέον θα πρέπει να συμμετέχει ενεργά στην επεξεργασία περαιτέρω νομοθετικών προτάσεων·

1.4.4

συμφωνεί με τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Προγράμματος των Υποδομών Ζωτικής Σημασίας καθώς κι ενός δικτύου προειδοποίησης σχετικά με τις υποδομές ζωτικής σημασίας και υπογραμμίζει ότι η ενεργός συμμετοχή της στη διαμόρφωση και υλοποίηση των μέτρων αυτών είναι απολύτως αναγκαία για την αποτελεσματικότητα των ίδιων των μέτρων.

2.1.1

συνιστά να ενθαρρυνθούν σε θεσμικό πλαίσιο η επικοινωνιακή πολιτική κατά της τρομοκρατίας καθώς και η δημιουργία σχετικών κέντρων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, καθόσον η ανάπτυξη δημόσιου διαλόγου είναι μία από τις καλύτερες άμυνες της ανοιχτής δημοκρατικής κοινωνίας κατά των κλειστών τρομοκρατικών οργανώσεων·

2.1.2

προτείνει να ζητηθεί η συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών κατά τη λήψη μέτρων για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, ώστε να διευκολυνθεί η υλοποίηση της σχετικής κοινοτικής πολιτικής·

2.1.3

προτείνει στο Συμβούλιο τη σύσταση μιας ευρωπαϊκής μονάδας που να αναλάβει τις πολιτικές υπέρ των θυμάτων τρομοκρατικών επιθέσεων, υπό την άμεση ευθύνη και αρμοδιότητα του Ευρωπαίου συντονιστή κατά της τρομοκρατίας· η μονάδα αυτή θα πρέπει να έχει την ευθύνη του συντονισμού των κέντρων υποστήριξης και αρωγής των θυμάτων τρομοκρατικών επιθέσεων ή/και των οικογενειών τους, σε συνεργασία με εκπροσώπους των τοπικών και περιφερειακών αρχών, ζητεί δε να διατεθούν οι πόροι που απαιτούνται για το σκοπό αυτό από τον κοινοτικό προϋπολογισμό·

2.1.4

προτείνει την κατάρτιση, σε συνεργασία με τα αρμόδια θεσμικά κοινοτικά όργανα, ενός προγράμματος δράσης για την προώθηση της καλής γειτονίας με τρίτες χώρες, ώστε να διευκολυνθεί η κοινοτική στρατηγική πολιτική για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων·

2.1.5

καλεί τους αρμόδιους για τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ και τα κράτη μέλη να συμβάλουν στην ταχεία σύναψη της Παγκόσμια Σύμβασης για την διεθνή τρομοκρατία που προωθούν τα Ηνωμένα Έθνη.

2.2.1

συνιστά να θεσμοθετηθεί ένας ευρύτερος έλεγχος από ανεξάρτητη Αρχή όσον αφορά τις πράξεις των αρμοδίων αρχών κατά τη λήψη και επεξεργασία των πληροφοριών, καθώς και την ενίσχυση της ανιχνευσιμότητας των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών·

2.2.2

καλεί εκ νέου την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για την προστασία και μη δημοσιοποίηση των προσωπικών δεδομένων στο πλαίσιο της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, προκειμένου να προστατευθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών·

2.2.3

προτείνει να προσδιοριστεί με κανονιστική πράξη το πεδίο δράσης των τοπικών και περιφερειακών αρχών κατά τη συλλογή και τη διαρθρωμένη ανταλλαγή πληροφοριών·

2.2.4

συνιστά να συγκροτηθεί ειδική επιτροπή που θα μελετήσει προσεκτικά τόσο τη δημιουργία εθνικών οργανισμών, οι οποίοι θα είναι αρμόδιοι για τον εντοπισμό, την παρακολούθηση, το πάγωμα και τη δήμευση των περιουσιακών στοιχείων των τρομοκρατών, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές που απαντώνται στα επιμέρους νομικά συστήματα των κρατών μελών, όσο και τη συνεργασία των οργανισμών αυτών με άλλες αρχές, σε υπερεθνικό και εθνικό επίπεδο, και σε κάθε περίπτωση συνιστά να προβλεφθεί η δυνατότητα δικαστικού ελέγχου των σχετικών πράξεων των οργανισμών αυτών·

2.2.5

ζητεί να θεσμοθετηθεί ρητά η συμμετοχή εκπροσώπου από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στην συμβουλευτική Επιτροπή για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας και να προβλεφθεί ειδικός κωδικός στον κοινοτικό προϋπολογισμό για τη χρηματοδότηση σχετικών ερευνητικών προγραμμάτων.

2.3.1

προτείνει την καθιέρωση συστηματικής εκπαίδευσης των προσώπων που στελεχώνουν τα κέντρα υπηρεσιών πολιτικής προστασίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και συνιστά η εν λόγω εκπαίδευση να αφορά, μεταξύ άλλων, τους τομείς της υποστήριξης της χρήσης του προγράμματος διαχείρισης προβλημάτων, της ανάλυσης κρίσεων και της επικοινωνίας με το κοινό, καθώς και να περιλαμβάνει την περαιτέρω ανταλλαγή προγραμμάτων κατάρτισης·

2.3.2

ζητεί την ανάπτυξη του θεσμικού της ρόλου στη χάραξη της ευρωπαϊκής πολιτικής για την ενίσχυση των μηχανισμών πολιτικής προστασίας·

2.3.3

ζητεί να προβλεφθεί ρητά η συμμετοχή εκπροσώπου από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στο προτεινόμενο Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων·

2.3.4

προτείνει την προώθηση άρτια οργανωμένων τοπικών δικτύων που θα λειτουργούν ως κέντρα επιχειρήσεων και θα διαθέτουν υψηλή ικανότητα συναγερμού και συντονισμού σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, με δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας και συνεργασίας με τους συναφείς αρμόδιους φορείς σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο·

2.3.5

διατυπώνει εκ νέου την πρότασή της να συσταθεί ένα Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για την ασφάλεια στις πόλεις, στο οποίο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές των κρατών μελών και το οποίο θα παρέχει στην ΕΤΠ και σε όλα τα αρμόδια ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα κάθε πληροφορία σχετικά με την χάραξη των σχετικών πολιτικών, με την προώθηση και τον συντονισμό της έρευνας και με την συλλογή, την οργάνωση και την επεξεργασία των δεδομένων που αφορούν την ασφάλεια, ιδιαίτερα μέσω της διάδοσης επιμέρους παραδειγμάτων και των βέλτιστων πρακτικών και μέσω της ανάπτυξης εταιρικών σχέσεων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

2.4.1

προτείνει τη σύσταση ειδικής επιτροπής, η οποία θα επεξεργάζεται τα κριτήρια που θα προτείνονται από τα κράτη μέλη για τον προσδιορισμό των υποδομών ζωτικής σημασίας και στο πλαίσιο της οποίας ζητεί να θεσμοποιηθεί η συμμετοχή εκπροσώπου από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές κάθε κράτους μέλους, ώστε να διευκολυνθεί η διαμόρφωση και η υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Προστασίας των Υποδομών Ζωτικής Σημασίας·

2.4.2

προτείνει τη σύσταση κέντρων σε εθνικό επίπεδο για την προστασία κάθε υποδομής ζωτικής σημασίας, στα οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και τα οποία θα συμβάλλουν στην επίλυση προβλημάτων και στην πρόταση λύσεων σε επικοινωνία και σε άμεση συνεργασία μεταξύ τους, σε οριζόντιο επίπεδο·

2.4.3

προτείνει την προώθηση συστηματικής, ειδικής εκπαίδευσης συγκεκριμένων υπαλλήλων των υπηρεσιών υποδομών ζωτικής σημασίας στους τομείς των συστημάτων ελέγχου και δικτύων πληροφορικής.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/6

1)

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τη σημασία που θα έχει για τον πολίτη το να λαμβάνονται περισσότερο υπόψη οι αρχές της επικουρικότητας, αναλογικότητας και εγγύτητας για τη θέσπιση μιας απλής, σαφούς και κατανοητής ευρωπαϊκής νομοθεσίας,

2)

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τον καθοριστικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι περιφερειακές και τοπικές αρχές, με την κατάλληλη εμπλοκή τους, στην επεξεργασία, τη μεταφορά και την εφαρμογή της νομοθεσίας στην περιοχή τους,

3)

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ την προστιθέμενη αξία που μπορούν να συνεισφέρουν οι ανανεωμένες μέθοδοι της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης όπως η μέθοδος της Εκτεταμένης Αξιολόγησης των Επιπτώσεων και η προσέγγιση της εταιρικής σχέσης των τριμερών στοχοθετημένων συμβάσεων και συμφωνιών για την επιτυχία των οποίων μπορεί να συμβάλει δραστήρια,

1.1.1

επιθυμεί να συμπληρώσει τις διάφορες γνωμοδοτήσεις (3) που εξέδωσε σχετικά με την «ευρωπαϊκή διακυβέρνηση» και τη συνταγματική διαδικασία που καθιερώνει αυτές τις αρχές καθώς και το σχέδιο γνωμοδότησης της για την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας (4),

1.1.2

επισημαίνει τις προόδους που παρουσιάσθηκαν στο 12ο ετήσιο απολογισμό «Βελτίωση της νομοθεσίας» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τονίζει τη σημασία που πρέπει να δοθεί στην εμβάθυνση της ανάλυσης των μηχανισμών διαβούλευσης και του διοργανικού διαλόγου, των μελετών προοπτικής και αξιολόγησης των επιπτώσεων,

1.1.3

φρονεί ότι η βελτιωμένη νομοθεσία και η καλύτερη εφαρμογή των νομοθετικών πράξεων της Ένωσης που απορρέουν από τις διαβουλεύσεις αποτελούν μείζονα στόχο τόσο για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και για την ίδια και υπενθυμίζει το ρόλο που το Προεδρείο της, της 19ης Μαρτίου 2004 αποφάσισε να της αναθέσει για τη διάρθρωση του εν λόγω διαλόγου,

1.1.4

υπενθυμίζει ότι οι συστάσεις της συνέβαλαν στην υιοθέτηση μιας προσέγγισης που επιτρέπει τη στενότερη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας (5) και εκτιμά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεση της «Βελτίωση της νομοθεσίας 2004» αναφέρθηκε στην τελευταία,

1.1.5

εκφράζει τη λύπη της, όμως, που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έλαβε επαρκώς υπόψη τις προηγούμενες προτάσεις της για τη σπουδαιότητα των διαβουλεύσεων σε πρώιμο ήδη στάδιο με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές για την επεξεργασία της νομοθεσίας (6) και επιθυμεί όπως στο μέλλον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβαίνει σε λογικές αξιολογήσεις των επιπτώσεων που πιθανόν να έχουν ορισμένα μέτρα για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές,

1.1.6

εκτιμά ότι η εργασία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελεί συνέχεια της διοργανικής συμφωνίας που υιοθέτησαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Δεκέμβριο 2003 (7), σύμφωνα με το σχέδιο δράσης του Ιουνίου 2002,

1.1.7

εκφράζει την ικανοποίηση της για την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να θέσει σε ισχύ από τον Οκτώβριο 2005, ένα πρόγραμμα πλαίσιο για την απλούστευση του κεκτημένου 2005-2009, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις της Χάγης (8), της ομάδας υψηλού επιπέδου για τη «Διακυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ένωση» οι οποίες έχουν θεμελιώδη σημασία για τις περιφερειακές και τοπικές αρχές, σχετικά με:

1.2.1

εκτιμά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε από καιρό (9) την ανάπτυξη μιας «στενότερης αλληλεπίδρασης με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές και την κοινωνία των πολιτών», και τη χάραξη των διαφόρων πολιτικών σε πρώιμο στάδιο, καθιερώνοντας ένα μόνιμο και συστηματικό (10) διάλογο που θα συνοδεύεται από ευρύτατες διαβουλεύσεις των αρχών της τοπικής αυτοδιοίκησης στους τομείς που είναι αρμόδιες για τη μεταφορά ή την εφαρμογή συμπεριλαμβάνοντας την καθώς και τις σχετικές ενώσεις,

1.2.2

διαπιστώνει με ικανοποίηση ότι το εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (11) δήλωσε πρόσφατα ότι «Παράλληλα με τις κυβερνήσεις, όλοι οι άλλοι εμπλεκόμενοι συντελεστές — κοινοβούλια, περιφερειακά και τοπικά όργανα κοινωνικοί εταίροι, κοινωνία των πολιτών- οφείλουν να οικειωθούν τη στρατηγική και να συμμετάσχουν ενεργά στην υλοποίηση των στόχων της.»

1.2.3

εκφράζει την ικανοποίηση της για την υπογραφή της πρώτης τριμερούς στοχοθετημένης συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ιταλίας και της περιφέρειας της Λομβαρδίας στον τομέα της κινητικότητας των αστικών μεταφορών,

1.2.4

θεωρεί πράγματι ότι η εφαρμογή της αρχής της εταιρικής σχέσης επιτρέπει την αντιμετώπιση των αδυναμιών του σημερινού συστήματος και την συμβολή μιας πραγματικής προστιθέμενης αξίας για την ταχεία υλοποίηση των κοινών στόχων που έχουν καθοριστεί επακριβώς, χωρίς να αλλοιώνεται η κατανομή των θεσμικών αρμοδιοτήτων των εταίρων,

1.2.5

επιθυμεί, αφενός, όπως αυτή η μορφή συμβάσεων καταστεί ένα αποτελεσματικό μέσο ώστε να συμπεριλαμβάνονται οι περιφερειακές και τοπικές αρχές σε ένα εθνικό στρατηγικό πλαίσιο αναφοράς που θα τους παρέχει επαρκές περιθώριο ελιγμών προκειμένου να καθορίζουν τους στόχους και τις ειδικές δράσεις τους και αφετέρου, ότι οι συμβαλλόμενοι μιας σύμβασης ή συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι αυτοί που διαθέτουν τις αρμοδιότητες είτε πρόκειται για νομοθετικές είτε για εκτελεστικές,

1.2.6

επιθυμεί ζωηρά να συμπληρωθεί κατάλληλα η χαλάρωση της κάθετης αποκέντρωσης και η συνεργασία μεταξύ των διαφόρων εδαφικών επιπέδων από νέους μηχανισμούς οριζόντιας διαπεριφερειακής συνεργασίας και από μια εταιρική σχέση περισσότερο συμβατική με άλλες τοπικές αρχές ή με τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, και μάλιστα με την προσφυγή στην εμπειρογνωμοσύνη των υφισταμένων δια- περιφερειακών οργανώσεων.

1.3.1

εκφράζει την ικανοποίηση της για την εισαγωγή το 2004 μιας νέας μεθόδου ανάλυσης των επιπτώσεων για τις μείζονες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και για τη χρησιμοποίηση ενός μέσου που επιτρέπει την εξέταση των οικονομικών, περιβαλλοντικών και κανονιστικών επιπτώσεων μιας πρότασης και προβλέπει τη διαβούλευση των σχετικών μερών και των αρμόδιων εμπειρογνωμόνων,

1.3.2

θεωρεί εν τούτοις απαραίτητο να λαμβάνονται προοδευτικά υπόψη οι επιπτώσεις στην περιοχή των κυριότερων πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκειμένου να ενισχυθεί η συνοχή της κοινοτικής παρέμβασης,

1.3.3

είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη όσον αφορά των προτεινόμενα μέτρα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ειδικότερα για:

2.1.1

εκφράζει την ικανοποίηση της για το στρατηγικό στόχο προτεραιότητας που όρισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την 5ετή θητείας της στο πλαίσιο της δράσης «Βελτίωση της νομοθεσίας» και για τη διοργανική συνεργασία που καθιερώθηκε στον εν λόγω τομέα, μολονότι λυπάται για το γεγονός ότι η τοπική και περιφερειακή διάσταση δεν αναγνωρίσθηκε επαρκώς στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας και ζητά έμμονα από τους Προέδρους του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και της Επιτροπής να συμμετέχει στενότερα,

2.1.2

υπενθυμίζει ότι το πρωτόκολλο για την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και αναλογικότητας, που συμπεριλαμβάνονται στη συνταγματική συνθήκη παρέχει τη δυνατότητα να λαμβάνεται υπόψη η περιφερειακή και τοπική διάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τις ευρείες διαβουλεύσεις πριν από την υιοθέτηση κάθε νομοθετικής πράξης και ορίζει ότι για κάθε ευρωπαϊκό νόμο-πλαίσιο θα συντάσσεται δελτίο «επικουρικότητας» στο οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αξιολογεί τις κανονιστικές και δημοσιονομικές επιπτώσεις του νόμου — πλαισίου για τις περιφερειακές και τοπικές αρχές, και την παροτρύνει να το λάβει τούτο υπόψη ήδη από τώρα σε σχέση με την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία, ανεξάρτητα από την εξέλιξη της διαδικασίας επικύρωσης,

2.1.3

επιθυμεί να αξιοποιήσει τη δυνατότητα που της παρέχεται από το πρωτόκολλο για την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και αναλογικότητας για να διαδραματίσει βασικό ρόλο μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών και των ευρωπαϊκών οργάνων για τις διαβουλεύσεις βάσει του πρωτοκόλλου συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή  (12),

2.1.4

προτίθεται να ενισχύσει τη δράση της κατά τη διάρκεια της νομοπαρασκευαστικής φάσης που θα υπερισχύσει απέναντι στην απαίτηση για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, διαφάνεια και δημοκρατική νομιμότητα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ανανεώνει συνεπώς την επιθυμία της να μπορεί να παρεμβαίνει στις διαβουλεύσεις πριν από τη λήψη απόφασης και να συμμετέχει στην υλοποίηση των μέσων της από κοινού ρύθμισης τα οποία πρέπει να αποδειχθούν ως ένα αποτελεσματικό μέσο επίτευξης των στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

2.1.5

υπενθυμίζει ότι η συνταγματική συνθήκη την αναγνωρίζει συναρμόδια για την εφαρμογή και τον έλεγχο των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας χορηγώντας της νέα δικαιώματα και καθήκοντα όσον αφορά την επεξεργασία και την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας παγιώνοντας έτσι την οργανική της διάσταση εντός της Ένωσης,

2.1.6

προτίθεται να ασκήσει όσο το δυνατό περισσότερο την εν λόγω αρμοδιότητα και να αναλάβει τον ρόλο του φρουρού της επικουρικότητας που της αναγνωρίζει η συνταγματική συνθήκη και να ασκήσει, επίσης, εφόσον το απαιτήσουν οι περιστάσεις, το δικαίωμα προσφυγής ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο για την υπεράσπιση των δικών της προνομίων αλλά και στην περίπτωση παραβίασης της αρχής της επικουρικότητας. Στην τελευταία περίπτωση ακόμη και εάν είχε υιοθετήσει γνωμοδότηση, λόγω της άσκησης της συμβουλευτικής της αρμοδιότητας που προβλέπεται από τη συνθήκη, στην οποία δεν επέκρινε τη μη τήρηση της αρχής της επικουρικότητας,

2.1.7

θεωρεί ότι η επίπτωση της κοινοτικής παρέμβασης θα μπορούσε να ενισχυθεί μέσω της αναλογικότητας στο μέτρο που η επιλογή των προτεινόμενων μέσων καθώς και η ευρύτητα και η ένταση της νομοθετικής πρότασης αποτελούν υπέρτερα στοιχεία εκτίμησης,

2.1.8

επιθυμεί να συμβάλει στην ποιότητα της νομοθεσίας με την προώθηση μιας ολοκληρωμένης και συλλογικής προσέγγισης, με τη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των ευρωπαίων εταίρων σε τρία επίπεδα: στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, στα κράτη μέλη και στις τοπικές αρχές και κυρίως με τη συμμετοχή στη διοργάνωση συζητήσεων μεταξύ των τελευταίων και της κοινωνίας των πολιτών,

2.1.9

επιθυμεί επίσης να ενισχύσει το ρόλο της ως ενδιάμεσου μεταξύ των κοινοτικών οργάνων και των τοπικών και περιφερειακών αρχών,

2.1.10

επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να οργανωθεί για την περιφρούρηση της τήρησης της αρχής της επικουρικότητας, εμβαθύνοντας κατά τη διάρκεια του 2005, αφενός την επεξεργασία μιας κλίμακας αξιολόγησης της επικουρικότητας που επισυνάπτεται στις γνωμοδοτήσεις της και, αφετέρου, τη σταδιακή καθιέρωση ενός δικτύου τοπικών και περιφερειακών αρχών με σκοπό να διασφαλιστεί η τελευταία,

2.1.11

επαναλαμβάνει το αίτημα της για συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην κατάρτιση της νομοθεσίας από τα πρώτα ήδη στάδια, προκειμένου να εφαρμόζεται πιστά το πρωτόκολλο για την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και αναλογικότητας λόγω των δημοσιονομικών επιπτώσεων που θα υποστούν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές και της τήρησης των αρχών της επικουρικότητας και αναλογικότητας,

2.2.1

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει και πάλι τη διαδικασία για την υπογραφή των τριμερών συμβάσεων και συμφωνιών ως μεθόδου εταιρικής προσέγγισης στην οποία συμμετέχουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, τα κράτη μέλη και η Κοινότητα και να διαφοροποιήσει τη χρήση του εν λόγω μέσου στα πλαίσια άλλων κοινοτικών πολιτικών κυρίως όσον αφορά μεγάλα ευρωπαϊκά έργα υποδομών και να εφαρμόσει το εν λόγω μέσο για την υλοποίηση της πολιτικής συνοχής (13),

2.2.2

συνιστά όπως οι τριμερείς συμβάσεις και συμφωνίες που αποτέλεσαν το αντικείμενο μακράς και θετικής διαβούλευσης μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών περατωθούν σύντομα,

2.2.3

αντιλαμβάνεται ότι η πρώτη τριμερής σύμβαση που υπεγράφη από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, το ιταλικό κράτος και την περιφέρεια της Λομβαρδίας στον τομέα της κινητικότητας των αστικών μεταφορών καθώς και τα πειραματικά πιλοτικά σχέδια που σχεδιάζονται για τον τομέα του περιβάλλοντος με τις αρχές της τοπικής Αυτοδιοίκησης του Μπίρμιγχαμ, της Λίλης και της Πεσκάρα θα επιτρέψουν την εξαγωγή αποτελεσμάτων και το ορθών πρακτικών χρήσιμων για τον καθορισμό της κατάλληλης μεθόδου για τις μελλοντικές τριμερείς συμβάσεις,

2.2.4

εμμένει στο γεγονός ότι οι τριμερείς συμβάσεις αποτελούν ένα μέσο διακυβέρνησης που αποβλέπει στην εφαρμογή των νομοθεσιών και των προγραμμάτων με έντονες εδαφικές επιπτώσεις με μεγαλύτερη ευελιξία και αποτελεσματικότητα,

2.2.5

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβλέψει ειδικές δημοσιονομικές διατάξεις για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές ώστε να διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα για την ταχεία εφαρμογή των τριμερών συμβάσεων και συμφωνιών, προκειμένου να μπορούν να διαδραματίσουν πλήρως και άνευ εμποδίων το λειτουργικό ρόλο τους στην περιοχή τους,

2.2.6

καλεί από τώρα ήδη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενισχύσει τον εγκάρσιο συντονισμό της πειραματικής φάσης και της παρακολούθησης του από τη γενική Γραμματεία και να αναπτύξει δράσεις επικοινωνίας και προβολής του εν λόγω μέσου,

2.2.7

συνιστά τη σαφέστερη υποστήριξη του Συμβουλίου της Ένωσης όσον αφορά τη διάρκεια της εν λόγω πρωτοβουλίας η οποία συμβάλει στην ανανέωση των όρων της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης,

2.2.8

προτείνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταχωρήσει σε όλους τους μηχανισμούς επανέναρξης της στρατηγικής της Λισσαβώνας ένα προβληματισμό για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να συμβάλουν οι τριμερείς στοχοθετημένες συμβάσεις ή συμφωνίες στην επιτυχία της εν λόγω στρατηγικής διαδικασίας επιτρέποντας στις περιφέρειες που θα το επιθυμούσαν να συμμετάσχουν περισσότερο στην επιτυχία της,

2.3.1

προτείνει όπως η εισαγωγή μιας νέας μεθόδου ανάλυσης επιπτώσεων για τις μείζονες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καταλήξει στο να λαμβάνεται περισσότερο υπόψη η τοπική και περιφερειακή διάσταση στη φάση «της εκ των προτέρων» νομοθετικής διαδικασίας,

2.3.2

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να της αναθέσει τη σύνταξη μελετών προοπτικής που ανήκουν στις αρμοδιότητες της, ιδιαίτερα, για όλες τις μείζονες πρωτοβουλίες που έχουν εδαφικό αντίκτυπο,

2.3.3

θεωρεί πράγματι ότι μια πρώτη αξιολόγηση εκ μέρους της, θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική στο πλαίσιο της εφαρμογής των μη κανονιστικών μέσων (από κοινού ρύθμισης και αυτορύθμιση) καθώς και για όλες τις δραστηριότητες πληροφόρησης και συντονισμού στις οποίες συμμετέχει το τοπικό και περιφερειακό επίπεδο,

2.3.4

φρονεί ότι οι αναλύσεις επιπτώσεων πρέπει να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στη μείωση των διοικητικών βαρών τα οποία φέρουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές λόγω της κοινοτικής νομοθεσίας και κατά συνέπεια οι προκαταρκτικές αναλύσεις πρέπει να περιλαμβάνουν αξιολόγηση των επιπτώσεων μιας νομοθετικής πράξης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο σε όρους δημοσιονομικούς,

2.3.5

υποδεικνύει όπως κατά την αναθεώρηση του πρωτοκόλλου συνεργασίας που έχει συναφθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (14) οι εκτεταμένες αναλύσεις επιπτώσεων θα επιτρέψουν τον καθορισμό λεπτομερών κριτηρίων αξιολόγησης και ποιότητας για να τα υλοποιήσουν προκειμένου να χαραχθεί μια αληθινή στρατηγική διαβούλευσης των εδαφικών βάσεων,

2.3.6

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προηγηθεί η ενεργητικότερη συμβολή της κοινοτικής δράσης με την έκδοση γνωμοδοτήσεων προοπτικής σχετικά με τις μελλοντικές κοινοτικές πολιτικές και να έχουν ως θέμα τις επιπτώσεις στις τοπικές και περιφερειακές αρχές καθώς και με τη σύνταξη εκθέσεων επιπτώσεων για τον τοπικό και περιφερειακό χαρακτήρα ορισμένων οδηγιών,

2.3.7

ανανεώνει τη σύσταση της προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συγκροτήσει συμβουλευτική ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων που θα ελέγχει τις αναλύσεις επιπτώσεων, θα εγγυάται την αντικειμενικότητα και θα ενθαρρύνει τις ορθές πρακτικές και θα την ενημερώνει για τις εργασίες της προκειμένου να ενισχυθεί ο πολιτικός ρόλος της στις μεταγενέστερες φάσεις της διαδικασίας λήψης αποφάσεων (15),

2.3.8

ζητά να ενημερώνεται για τις δραστηριότητες της ομάδας εργασίας που συστήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον προσανατολισμό και τον έλεγχο των αναλύσεων των επιπτώσεων ώστε να συμμετάσχει στο κίνημα της διοργανικής συνεργασίας που άρχισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να καταλήξει, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο, στην επιλογή κοινών κριτηρίων για την αξιολόγηση της ποιότητας των αναλύσεων των επιπτώσεων και για να υπολογισθεί το ύψος των δαπανών που απορρέουν από τις νομοθετικές προτάσεις,

2.4.1

επισημαίνει με μεγάλο ενδιαφέρον τις ανησυχίες του Συμβουλίου σχετικά με την επανέναρξη της διαδικασίας της Λισσαβώνας και με το περιεχόμενο των ανακοινώσεων (16) που παρουσιάσθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη θέσπιση μιας βελτιωμένης νομοθεσίας που θα τεθεί στην υπηρεσία της διαδικασίας αυτής, διότι η απλούστευση και η βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου της φαίνεται ουσιαστικής σημασίας τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο,

2.4.2

υποστηρίζει τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αποτελέσει η βελτίωση της νομοθεσίας αναπόσπαστο μέρος του σχεδίου των εθνικών σχεδίων δράσης της Λισσαβώνας και συνηγορεί για την κατάρτιση ενός κοινού χρονοδιαγράμματος με θέμα τη βελτίωση της νομοθεσίας,

2.4.3

προτείνει να περιέχεται στα εθνικά προγράμματα δράσης περιφερειακή πτυχή που θα καθιστά τις διοικητικές ενέργειες πιο ευέλικτες και αποτελεσματικές σε τοπικό επίπεδο, και στα εθνικά προγράμματα απλούστευσης της νομοθεσίας — όπως αυτά προτείνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή — να προβλέπεται η διεξαγωγή διαβουλεύσεων με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές ώστε να γίνονται ευρύτερα γνωστές οι μεταρρυθμίσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο,

2.5.1

ζητεί, ειδικότερα, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει μαζί της μια πιο συγκεκριμένη παρακολούθηση στα πλαίσια της εν λόγω πρότασης χάρη σε μια ταχύτερη και πιο πολιτική αντίδραση

2.5.2

προτίθεται να προβαίνει συχνά κυρίως στα πλαίσια της ετήσιας διαβούλευσης της για την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε μια αξιολόγηση των προτεινόμενων δράσεων στο πλαίσιο της δράσης «βελτίωση της νομοθεσίας» και θεωρεί ευκταίο να εγκαταστήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα σύστημα πληροφορικής που θα διευκολύνει την πρόσβαση στην πληροφόρηση σχετικά με την τρέχουσα νομοθετική διαδικασία για την καλύτερη ενημέρωση των τοπικών και περιφερειακών αρχών σε όλα τα στάδια της νομοθετικής διαδικασίας.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/11

1.

θεωρεί ότι η τρίτη ενδιάμεση έκθεση για τη συνοχή αποτελεί σημαντικό έγγραφο για τη συνέχεια της συζήτησης σχετικά με τη μελλοντική διαμόρφωση της πολιτικής συνοχής στην Ε.Ε.·

2.

διαπιστώνει ότι οι περιφερειακές διαφορές στην Ε.Ε. εξακολουθούν να είναι σημαντικές και ότι το ΑεγχΠ στις 10 περισσότερο αναπτυγμένες περιφέρειες είναι κατά 153 % υψηλότερο από ότι στις 10 λιγότερο αναπτυγμένες·

3.

σημειώνει ότι στη διευρυμένη Ένωση υπάρχουν σήμερα 64 περιφέρειες των οποίων το ΑΕγχΠ είναι χαμηλότερο του 75 % του κοινοτικού μέσου όρου, καθώς και ότι το 90 % του συνολικού πληθυσμού των νέων κρατών μελών κατοικεί στις περιφέρειες αυτές·

4.

επαναλαμβάνει, συνεπώς, την έκκλησή της για την ιδιαίτερη ενίσχυση των περιφερειών αυτών με πόρους από την διαρθρωτική πολιτική της Ε.Ε.·

5.

επισημαίνει ότι το 3,5 % του πληθυσμού της Ε.Ε. κατοικεί σε περιφέρειες οι οποίες πλήττονται από το επονομαζόμενο στατιστικό αποτέλεσμα και επαναλαμβάνει την έκκλησή της να βρεθεί μια κοινή κατάλληλη λύση για τις περιφέρειες αυτές, σύμφωνα με τους στόχους της σύγκλισης που αναγράφονται στην Τρίτη Έκθεση για την Οικονομική και Κοινωνική Συνοχή·

6.

διαπιστώνει ότι άλλο ένα 4 % του πληθυσμού της Ε.Ε. κατοικεί σε περιοχές οι οποίες, λόγω της οικονομικής τους ανάπτυξης, έχουν υπερβεί το όριο του 75 %, και υποστηρίζει το αίτημα των περιφερειών αυτών για την καθιέρωση της δέουσας μεταβατικής περιόδου για τη μετάβαση στο νέο στόχο της ανταγωνιστικότητας·

7.

υποστηρίζει τη διαπίστωση που γίνεται στην ενδιάμεση έκθεση σύμφωνα με την οποία, παρά τη σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας τα τελευταία χρόνια, για να επιτευχθεί η σύγκλιση χρειάζεται μια μεγαλύτερη και περισσότερο σταθμισμένη αύξηση της παραγωγικότητας και της απασχόλησης·

8.

φοβάται ότι οι περιφερειακές διαφορές σε ορισμένα κράτη μέλη έχουν αυξηθεί και ζητεί για το λόγο αυτό να ενταθούν οι προσπάθειες σε ευρωπαϊκή αλλά και σε εθνική κλίμακα· ταυτόχρονα, τονίζει ότι, από το 1995, οι διαφορές μειώνονται σε όλη την έκταση της ΕΕ. Η μείωση αυτή ήταν ταχύτερη μεταξύ χωρών παρά μεταξύ περιφερειών·

9.

συμφωνεί με τη διαπίστωση που γίνεται στην έκθεση ότι σε πολλά από τα νέα κράτη μέλη χρειάζεται μια παρατεταμένη και πολυετής υψηλή ανάπτυξη, για να περιοριστούν οι υφιστάμενες διαφορές·

10.

επικροτεί, συνεπώς, τη διαπίστωση που γίνεται στην έκθεση ότι, λόγω του μεγέθους των διαφορών που υπάρχουν σήμερα στην Ε.Ε., είναι σαφές ότι χρειάζεται να ασκηθεί μια ενεργός πολιτική συνοχής·

11.

επισημαίνει σε σχέση με αυτό ότι οι περιφέρειες που παρουσιάζουν ιδιαίτερα κοινωνικο- οικονομικά προβλήματα πρέπει να βοηθηθούν να επιφέρουν τις διαρθρωτικές αλλαγές που χρειάζονται για τη μετάβασή τους στην κοινωνία της γνώσης·

12.

τονίζει τη διαπίστωση της Επιτροπής ότι για την προαγωγή της ανάπτυξης και της απασχόλησης χρειάζεται η διατήρηση μιας ενεργούς πολιτικής συνοχής και εκτός των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών.

13.

προτάσει την ανάγκη εφαρμογής της πολιτικής για τη συνοχή στις περιφέρειες που πλήττονται από φυσικά διαρθρωτικά μειονεκτήματα, όπως οι νησιωτικές και οι ορεινές περιφέρειες ή οι αραιοκατοικημένες περιοχές.

14.

χαιρετίζει τη διαπίστωση που περιλαμβάνεται στην έκθεση ότι σε πολλά προγράμματα το ποσοστό των μέτρων που αποσκοπούν στην υλοποίηση της ατζέντας της Λισσαβόνας ανέρχεται περίπου σε 50 %·

15.

τονίζει το ρόλο που διαδραματίζει η διαδικασία προγραμματισμού για την ανάπτυξη περιφερειακών κέντρων βάρους για τις ενισχύσεις και τις στρατηγικές για την προαγωγή της καινοτομίας, και υποστηρίζει την ενίσχυση των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην προσπάθεια για την εφαρμογή και την υλοποίηση των στόχων των διαρθρωτικών ταμείων·

16.

χαιρετίζει τον παρατηρούμενο σε πολλές ενδιάμεσες αξιολογήσεις προσανατολισμό των διαρθρωτικών ταμείων σε μέτρα για την προαγωγή της ανάπτυξης και της απασχόλησης, τονίζει όμως ταυτόχρονα ότι οι διαδικασίες για τον αναπροσανατολισμό και την προσαρμογή των προγραμμάτων των διαρθρωτικών ταμείων πρέπει να απλουστευθούν·.

17.

επαναλαμβάνει σε σχέση με αυτό την κριτική που έχει ασκήσει στις τρέχουσες προτάσεις της Επιτροπής για την αναθεώρηση της διαδικασίας χορήγησης του αποθεματικού επιδόσεων και την κατανομή του από το Συμβούλιο στα κράτη μέλη το 2011. Η Επιτροπή των Περιφερειών φρονεί ότι τα κράτη μέλη πρέπει να είναι εκείνα που, σε στενή συνεργασία με την Επιτροπή, θα αξιολογούν την αποτελεσματικότητα περί τα μέσα της περιόδου προγραμματισμού και θα εκχωρούν τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων στα λειτουργικά προγράμματα και τις προτεραιότητες που κρίνονται περισσότερο αποτελεσματικά·

18.

συμμερίζεται την εκτίμηση της Επιτροπής για την επιτυχή έναρξη των ενισχύσεων από τα διαρθρωτικά ταμεία στα νέα κράτη μέλη και επαναλαμβάνει το ενδιαφέρον της για τη διατήρηση του ορίου απορρόφησης για την παρέμβαση των διαρθρωτικών ταμείων στα κράτη μέλη στο 4 %·

19.

σημειώνει ότι, όσον αφορά στην αρχή της προσθετικότητας, από τα 13 κράτη-μέλη τα οποία εμπίπτουν τουλάχιστον εν μέρει στο στόχο 1, μόνον 9 συμμορφούνται, και επισημαίνει ως προς το σημείο αυτό ότι, κατά την αξιολόγηση της προσθετικότητας σύμφωνα με το άρθρο 11 του κανονισμού περί γενικών διατάξεων για τα διαρθρωτικά ταμεία (7), πρέπει να ληφθούν υπόψη οι σχετικές με τη χρηματοδότηση γενικές και ειδικές οικονομικές συνθήκες, οι ιδιωτικοποιήσεις ή οι ενδεχομένως ιδιαίτερα υψηλές διαρθρωτικές δαπάνες του δημοσίου κατά την προηγούμενη περίοδο· πρέπει, επίσης, να επισημανθεί ότι τα διαρθρωτικά ταμεία ασκούν σημαντική επενέργεια μοχλού σε αστικές και αγροτικές περιοχές, επιτυγχάνοντας υψηλά επίπεδα δημοσίων επενδύσεων που ανταποκρίνονται στις προσπάθειές τους να διασφαλίσουν υγιή δημόσια οικονομικά.

20.

επαναλαμβάνει, συνεπώς, το αίτημά της να εξακολουθήσουν να συνυπολογίζονται και στο μέλλον οι ιδιωτικοί πόροι για τη συγχρηματοδότηση των δαπανών των διαρθρωτικών ταμείων, προκειμένου να μην ασκηθεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση στον προϋπολογισμό των οργανισμών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και, ταυτόχρονα, να διατηρηθεί ένα υψηλό επίπεδο δημοσίων επενδύσεων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

21.

σημειώνει ότι οι προτάσεις της για τη μελλοντική διαμόρφωση της διαρθρωτικής πολιτικής υποστηρίχθηκαν σε μεγάλο βαθμό από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή·

22.

τονίζει ότι είναι απαραίτητο να κινητοποιηθούν οι τοπικοί και περιφερειακοί παράγοντες για την εφαρμογή της μελλοντικής διαρθρωτικής πολιτικής και επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον της να συμμετάσχει και στο μέλλον ενεργά στη συζήτηση σχετικά με την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, με τη διοργάνωση κοινών εκδηλώσεων και διασκέψεων·

23.

μετά από τα θέματα που προέκυψαν στη σύνοδο κορυφής στις 16 και 17 Ιουνίου, ανησυχεί ότι οι προσδοκίες των κρατών μελών σχετικά με την μελλοντική χρηματοδότηση της Ε.Ε. εξακολουθούν να απέχουν πολύ μεταξύ τους, καθώς και ότι η καθυστερημένη συναίνεση θα εμποδίσει κυρίως την απρόσκοπτη έναρξη της επόμενης περιόδου ενισχύσεων και θα οδηγήσει σε δημοσιονομική αστάθεια σε ολόκληρο το χώρο των τοπικών και περιφερειακών αρχών της ΕΕ. Η σημερινή κρίση θα έχει οικονομικές επιπτώσεις κυρίως στα νέα κράτη μέλη·

24.

καλεί, συνεπώς, τα κράτη μέλη να αποφασίσουν σύντομα για τη μελλοντική χρηματοδότηση της Ε.Ε.·

25.

προειδοποιεί για το ενδεχόμενο η μείωση των κρατικών ενισχύσεων να οδηγήσει στον παραγκωνισμό των στόχων της πολιτικής συνοχής και επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον της για μια ισορροπημένη και εύστοχη πολιτική ενισχύσεων στην Ε.Ε., στα πλαίσια της οποίας πρέπει να συνεκτιμηθούν τα συμπεράσματα που έλαβε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 23 και 24 Μαρτίου 2001 στη Στοκχόλμη·

26.

χαιρετίζει την έγκαιρη παρουσίαση των στρατηγικών προσανατολισμών για τον σχεδιασμό των νέων προγραμμάτων ενισχύσεων και επισημαίνει ότι για το θέμα αυτό θα λάβει θέση σε ειδική έκθεση που θα εκδώσει.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/13

1.1

εκτιμά, ότι η προσέγγιση της συγκεντρώσεως των ολοκληρωμένων κατευθυντήριων γραμμών για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση πρέπει να υλοποιηθεί με στόχο την επίτευξη μεγαλύτερης κοινωνικής συνοχής, τη βελτίωση της ευημερίας των πολιτών και της ποιότητας των βιοτικών συνθηκών. Προϋποθέσεις για την επίτευξή τους είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και των επενδύσεων και ένα συνεχές υψηλό επίπεδο κοινωνικής προστασίας·

1.2

επαναλαμβάνει το αίτημά της για εντατικότερη και πιο αποκεντρωμένη εφαρμογή της στρατηγικής της Λισσαβώνας, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Λισσαβώνας, που ορίζουν ότι για την υλοποίηση της στρατηγικής θα ακολουθηθεί μια πλήρως αποκεντρωμένη προσέγγιση σύμφωνη με την αρχή της επικουρικότητας, στο πλαίσιο της οποίας η Ένωση, τα κράτη μέλη, οι περιφερειακές και τοπικές βαθμίδες, καθώς και οι κοινωνικοί εταίροι και η κοινωνία των πολιτών θα συμμετέχουν ενεργά μέσω διάφορων μορφών εταιρικής σχέσης·

1.3

θεωρεί, εντούτοις, ότι οι ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές συνιστούν πρόοδο από άποψη μεθοδολογίας, με την έννοια ότι εκφράζουν τη συμπληρωματικότητα μεταξύ της οικονομικής και της κοινωνικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη βούληση προόδου προς την απλοποίηση και τη μεγαλύτερη ευκρίνεια των μέσων μακροοικονομικής της διακυβέρνησης·

1.4

φρονεί ότι με τη βελτίωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης πρέπει να επιδιώκεται η διατήρηση και η προαγωγή της ευημερίας όλων των πολιτών σε όλη την Κοινότητα και η παροχή της δυνατότητας να αναπτύξουν πλήρως τις ικανότητές τους στην κοινωνία·

1.5

εκτιμά, ότι η αργή κοινωνική ανάπτυξη επιβραδύνει σε τελευταία ανάλυση και την οικονομική πρόοδο·

1.6

πιστεύει, ότι οι μισθολογικές εξελίξεις συμβάλλουν σημαντικά στην κοινωνική ανάπτυξη σε διεθνές πλαίσιο·

1.7

εκτιμά, ότι οι προτάσεις για την αξιολόγηση της προστιθέμενης αξίας που δημιουργεί η διοικητική αποκέντρωση και τη συμμετοχή των φορέων των τοπικών και περιφερειακών αρχών στη χάραξη και στην εφαρμογή των ολοκληρωμένων κατευθυντήριων γραμμών δεν εφαρμόζονται επαρκώς·

1.8

υπογραμμίζει την προθυμία της να συμμετάσχει ενεργώς στην νέα διαδικασία της Λισσαβώνας και να συμβάλει κάθε χρόνο στο Ευρωπαϊκό Εαρινό Συμβούλιο, πιστεύει ότι η αυξημένη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στον κύκλο διακυβέρνησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα παράσχει σημαντικές ευκαιρίες εταιρικών σχέσεων κατά την ανάπτυξη της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων στην Ευρώπη και θα αυξήσει την ευαισθητοποίηση ως προς την περιφερειακή διάσταση.

2.1

κρίνει σημαντικό για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να συμμετέχουν ενεργά στην πρακτική εφαρμογή των ολοκληρωμένων κατευθυντήριων γραμμών και προτείνει να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις των τοπικών και περιφερειακών αρχών ακόμη και στις φάσεις χάραξης και προσαρμογής των κατευθυντήριων γραμμών·

2.2

θεωρεί σημαντικό, να αυξηθούν οι ευκαιρίες για τις περιφέρειες και τους δήμους προκειμένου να δημιουργήσουν και να ενισχύσουν τις συνθήκες για επαγγελματικές δραστηριότητες που αποτελούν τη βάση της ζωτικότητάς τους. Η δυνατότητα ανάπτυξης των υπηρεσιών που παρέχουν οι δήμοι και οι περιφέρειες είναι ένα μέσο που πρέπει να ληφθεί υπόψη·

2.3

κρίνει σημαντική την ανάπτυξη των υπηρεσιών που παρέχουν οι δήμοι και οι περιφέρειες ούτως ώστε να καταστούν περισσότερο επωφελείς και ανταγωνιστικές. Για το λόγο αυτό, η οργάνωση των υπηρεσιών πρέπει να διευκολυνθεί με την άρση των κανόνων και των άλλων εμποδίων που καθυστερούν την εισαγωγή καινοτομιών και παρεμποδίζουν τη δημιουργικότητα στην προσπάθεια για την ανάπτυξη ανταγωνιστικών δημοσίων υπηρεσιών, υπό την προϋπόθεση του σεβασμού των στοιχειωδών προτύπων που ισχύουν στα κράτη μέλη και στην Ε.Ε.·

2.4

θεωρεί σημαντικό, κατά την επέκταση και εμβάθυνση της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην παροχή υπηρεσιών στις δυσπρόσιτες και αραιοκατοικημένες περιφέρειες. Από την πλευρά λειτουργικότητας της εσωτερικής αγοράς απαιτείται η διευκρίνιση των ορισμών που αναφέρονται στο γενικό οικονομικό συμφέρον και στις υπηρεσίες κοινής ωφελείας·

2.5

κρίνει απαραίτητη την ανάπτυξη του κοινωνικού διαλόγου ώστε η δυναμική συνεργασία των κοινωνικών εταίρων να συμβάλει στο έργο της μεταρρύθμισης.

2.6

προτείνει, για την αύξηση της συμμετοχής των τοπικών και περιφερειακών αρχών, των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών, στο κείμενο για τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές να αναφέρεται στο μέλλον η χάραξη συγκεκριμένων στόχων που να βασίζονται στις προοπτικές των τοπικών και περιφερειακών αρχών·

2.7

κρίνει σημαντικό, να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη θα έχουν αρκετό χρόνο για την προετοιμασία των εθνικών προγραμμάτων μεταρρύθμισης σε συνεργασία με τους δήμους και τις περιφέρειες και, προτείνει, η Επιτροπή να προβεί στην προετοιμασία ενδεικτικού χρονοδιαγράμματος για την φάση αυτή της διεργασίας των κατευθυντήριων γραμμών·

2.8

συνιστά να περιλαμβάνονται στις κατευθυντήριες γραμμές συγκεκριμένες διατάξεις για την ενίσχυση της αναφερόμενης συνεργασίας μεταξύ δήμων και περιφερειών. Τούτο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη όχι μόνο στις κατευθυντήριες γραμμές αλλά κυρίως κατά την χάραξη των στρατηγικών του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου: στις στρατηγικές του ΕΚΤ θα πρέπει να υποστηρίζεται η συνεργασία που προτείνεται στις κατευθυντήριες γραμμές καθώς και η ανάπτυξη νέων προτύπων συνεργασίας μεταξύ κυβερνητικών και κοινωνικών φορέων·

2.9

προτείνει, την ενημέρωση των πολιτών για την εκπόνηση των κατευθυντήριων γραμμών και των εθνικών προγραμμάτων μεταρρύθμισης ούτως ώστε να προβληθεί η ευρωπαϊκή φύση των στόχων και των αναγκών μεταρρύθμισης καθώς και η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στην ανάπτυξη νέων στόχων και μέτρων σε ολόκληρη την Ένωση·

2.10

θεωρεί σημαντικό, να διασφαλιστεί ότι η προετοιμασία του προγράμματος μεταρρύθμισης εντάσσεται στο πλαίσιο των στόχων της συνοχής και των διαρθρωτικών ταμείων, στα προγράμματα κοινωνικής ένταξης και στη διαδικασία της κοινοτικής πολιτικής για την εκπαίδευση·

2.11

θεωρεί σημαντικό να αξιολογηθεί κατά πόσο είναι ρεαλιστική η κατάργηση των κρατικών ενισχύσεων στις αραιοκατοικημένες περιοχές όπου δεν υπάρχουν ανταγωνιστικές ιδιωτικές υπηρεσίες ως εναλλακτική λύση για τις χρηματοδοτούμενες από το δημόσιο υπηρεσίες·

2.12

υπενθυμίζει, ότι οι επενδύσεις για την ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων είναι καθοριστικής σημασίας παράγοντας για την οικονομική ανάπτυξη και την αύξηση της απασχόλησης με διάφορους τρόπους, π.χ. με την προώθηση και εφαρμογή της καινοτομίας καθώς και με την διευκόλυνση του προσωπικού και των οργανώσεων να προσαρμοστούν στις προκλήσεις των αλλαγών·

2.13

συνιστά, στα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να διδαχθούν από τις εμπειρίες άλλων κρατών μελών της ΕΕ όσον αφορά τη μεταρρύθμιση των υπηρεσιών στους διάφορους δήμους και περιφέρειες·

2.14

ζητεί να διευκρινιστεί ο τρόπος με τον οποίο μπορούν να αναπτυχθούν τα μισθολογικά συστήματα προκειμένου να ληφθούν καλύτερα υπόψη οι περιφερειακές διαφορές παραγωγικότητας·

2.15

θεωρεί σημαντικό, κατά την κατάστρωση των εθνικών προγραμμάτων μεταρρύθμισης να ληφθεί υπόψη η ικανότητα των τοπικών και περιφερειακών αρχών να αναζητήσουν ειδικευμένο εργατικό δυναμικό και να διασφαλίσουν τα μέσα για τη διατήρηση της ικανότητας εργασίας και του ενδιαφέροντος των πιο ηλικιωμένων υπαλλήλων·

2.16

επισημαίνει τον ρόλο της πολιτικής για την εκπαίδευση και την κατάρτιση στην υποστήριξη της δημοκρατικής κοινωνίας και στην ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων·

2.17

εφιστά την προσοχή στη θέση των τοπικών και περιφερειακών αρχών όσον αφορά την πρόβλεψη της προσφοράς και ζήτησης εργατικού δυναμικού και τον συντονισμό των πληροφοριών και προτείνει τη συλλογή των σχετικών ορθών πρακτικών·

2.18

θεωρεί σημαντική την ανάπτυξη ευρέος φάσματος δεξιοτήτων ώστε να είναι δυνατή η μετάβαση από τη μία δραστηριότητα στην άλλη με συμπληρωματική κατάρτιση·

2.19

επισημαίνει ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εθνικά κέντρα λήψεως αποφάσεων και οι εθνικές απαιτήσεις κατά τη διοργάνωση υπηρεσιών για την παροχή κατάρτισης και κατά την ανάπτυξη της αναγνώρισης των επαγγελματικών δεξιοτήτων·

2.20

υπενθυμίζει, ότι η αύξηση της απασχόλησης και η δια βίου μάθηση απαιτούν ένα επαρκώς εκτεταμένο δίκτυο υπηρεσιών κατάρτισης, το οποίο να ανταποκρίνεται με ευέλικτο τρόπο στη ζήτηση. Τούτο μπορεί να επιτευχθεί εν μέρει με μαθήματα εξ αποστάσεως. Η πολιτική για την κατάρτιση του εργατικού δυναμικού και η επαγγελματική κατάρτιση πρέπει να διευκρινιστούν και να εξαλειφθούν οι επικαλύψεις·

2.21

προτείνει την ανάπτυξη ευέλικτων τρόπων μάθησης ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες τόσο των νέων όσο και των ενηλίκων και να προωθείται η μάθηση στο πλαίσιο της εργασίας. Κατά την ανάπτυξη μεθόδων κατάρτισης είναι σημαντικό να συμβιβάζονται οι ανάγκες και οι δυνατότητες εργοδοτών και εργαζομένων και να λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές ανάγκες κατάρτισης των επιχειρηματιών·

2.22

υποστηρίζει την προώθηση της προσέγγισης του κύκλου ζωής στην εργασία και την ανάπτυξη οργανωμένης αγοράς εργασίας, αλλά επισημαίνει ότι δεν μπορούν να ανατεθούν πρόσθετα καθήκοντα στους δήμους και τις περιφέρειες χωρίς να τους δοθούν οι αναγκαίοι πόροι. Δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν καινοτομίες εάν το προσωπικό και οι υπηρεσίες των τοπικών και περιφερειακών αρχών βρίσκονται σε μειονεκτικότερη θέση απ' ό,τι άλλοι τομείς·

2.23

θεωρεί σημαντική την ανάπτυξη και την ενίσχυση των μέτρων για την εγκατάσταση των μεταναστών, την ένταξή τους στην κοινωνία και στον επαγγελματικό βίο και προτείνει να παρέχονται περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα των ερευνών για την ένταξη και τις ορθές πρακτικές·

2.24

καλεί να αναζητηθούν τρόποι, ώστε οι εργοδότες που προσλαμβάνουν εργατικό δυναμικό από το εξωτερικό να μπορούν να συμμετέχουν στη χάραξη και στη χρηματοδότηση μέτρων για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την ανάπτυξη συνεργασίας με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές·

2.25

επισημαίνει την ανάγκη ληφθούν μέτρα, με τα οποία να βελτιωθεί η ικανότητα πρόβλεψης των επιπτώσεων της παγκοσμιοποίησης στις περιφερειακές επιχειρηματικές δραστηριότητες, μέτρα τα οποία βοηθούν τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν και να παραμείνουν ανταγωνιστικές και τα οποία διευκολύνουν την ταχεία επανακατάρτιση και επανένταξη των εργαζομένων στην αγορά εργασίας σε περίπτωση κλεισίματος ή μετεγκατάστασης μιας επιχειρήσεως.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/16

1.

Η ανακοίνωση της Επιτροπής πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο της συνολικής ευρωπαϊκής στρατηγικής «Ανάπτυξη μέσω της γνώσης». Η παιδεία, η εκπαίδευση και η έρευνα συνιστούν τα θεμέλια κοινωνιών ικανών να καινοτομούν. Οι στόχοι που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισσαβόνας μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω του παγκόσμιου ανταγωνισμού, στον οποίο η έρευνα, η εκπαίδευση και η κατάρτιση διαδραματίζουν βασικό ρόλο. Αυτό αποδίδει στα πανεπιστήμια κεντρικό ρόλο στη διαδικασία της Λισσαβόνας.

2.

Σε 20 χρόνια στην Ευρώπη θα ζει και θα εργάζεται το 5 % μόνο του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ στην Ασία το ποσοστό αυτό θα είναι 52 %. Αυτά τα ποσοστά υπογραμμίζουν πόσο επείγει η λήψη ριζικών μέτρων ώστε να ενισχυθεί η ελκυστικότητα των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών συστημάτων και της έρευνας. Η ελκυστικότητα των πανεπιστημίων αποτελεί βασικό παράγοντα στον ανταγωνισμό για την προσέλκυση των «καλύτερων μυαλών» προκειμένου να διασφαλίσει το μέλλον της.

3.

Η πρόσβαση σε όσο το δυνατόν πιο ευρεία παιδεία δεν συνιστά απλώς πόρο για το μέλλον της Ευρώπης της γνώσης, αλλά ταυτοχρόνως και τη βάση για τη συνοχή των ευρωπαϊκών κοινωνιών και της Ευρώπης ως συνόλου. Η κατάργηση των εμποδίων πρόσβασης στην εκπαίδευση, η δημιουργία δυνατοτήτων δια βίου εκπαίδευσης για όλους και η βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού συστήματος αποτελούν βασικές προκλήσεις για την ανάληψη δράσης σε όλα τα επίπεδα.

4.

Στο πλαίσιο της ενεργοποίησης της στρατηγικής της Λισσαβόνας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μια συνολική δέσμη μέτρων για την δραστική αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών. Σημαντική συνιστώσα στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων που υπάγονται στην αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελεί το 7ο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα. Προκειμένου να ενσωματωθούν οι δυνατότητες που προσδιορίζονται στο εν λόγω πρόγραμμα πλαίσιο στη διαδικασία καινοτομίας, είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθούν μεταρρυθμίσεις στους τομείς της παιδείας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

5.

Οι περιφέρειες της Ευρώπης φέρουν ιδιαίτερη ευθύνη στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, και, ταυτόχρονα, διαθέτουν σημαντικές αρμοδιότητες στους τομείς της επιστημονικής εκπαίδευσης και της έρευνας. Η Επιτροπή των Περιφερειών αναγνωρίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν να διαδραματίσουν ιδιαίτερο ρόλο κυρίως ως δίαυλος επικοινωνίας με όλους τους πολίτες. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν επίσης να συμβάλουν στη συνεργασία των δικτύων, προκειμένου να δημιουργηθούν συνέργιες μεταξύ των διαφόρων φορέων. Η ανάπτυξη των περιφερειών της Ευρώπης συνδέεται άρρηκτα με την αξιοποίηση του δυναμικού στους τομείς της επιστήμης, της έρευνας και της καινοτομίας. Ως εκ τούτου, η διαδικασία για την ενίσχυση αυτού του δυναμικού στην Ευρώπη μπορεί να διαμορφωθεί μόνο σε συνεργασία με τις περιφέρειες.

1.1

επικροτεί την Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Κινητοποίηση του πνευματικού δυναμικού της Ευρώπης: ενδυνάμωση των πανεπιστημίων ώστε να εξασφαλισθεί η πλήρης συμβολή τους στη στρατηγική της Λισσαβόνας» και τη θεωρεί σημαντική ώθηση για την προώθηση της απαραίτητης συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με τη βελτίωση του συστήματος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·

1.2

τονίζει εκ νέου την πολυμορφία που χαρακτηρίζει το σύνολο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και το πανεπιστημιακό τοπίο στην Ευρώπη, η οποία στην ανακοίνωση προσδιορίζεται με τον όρο «πανεπιστήμια». Ο όρος τριτοβάθμια εκπαίδευση χρησιμοποιείται στην παρούσα γνωμοδότηση με αυτήν την ευρύτερη έννοια·

1.3

συμμερίζεται τη θέση της Επιτροπής ότι η μελλοντική ανάπτυξη και η κοινωνική ευημερία θα βασίζονται όλο και περισσότερο σε βιομηχανίες και υπηρεσίες έντασης γνώσης, ενώ για όλο και περισσότερες θέσεις απασχόλησης θα απαιτείται τίτλος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·

1.4

αναγνωρίζει ότι πρέπει να εφαρμοστούν ριζικές αλλαγές στον τομέα της πολιτικής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι οποίες αφενός να προσανατολίζονται προς τις ανάγκες των τοπικών και περιφερειακών κοινοτήτων, αφετέρου να διασφαλίζουν την ανταγωνιστικότητα της έρευνας και της διδασκαλίας σε παγκόσμιο επίπεδο·

1.5

υπογραμμίζει στο πλαίσιο αυτό ότι, στην Ευρώπη, υπάρχουν εξαιρετικά πανεπιστήμια, τα οποία παρέχουν ακόμη και σε παγκόσμια κλίμακα άριστες επιδόσεις στον τομέα της κατάρτισης νέων επιστημόνων και της έρευνας. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που δεν έχουν τη δυνατότητα να ενεργοποιήσουν το σύνολο του δυναμικού τους, όπως επισημαίνεται εξάλλου και στην ανακοίνωση της Επιτροπής·

1.6

χαιρετίζει τη σαφή δήλωση για τήρηση της αρχής της επικουρικότητας, υπογραμμίζει ωστόσο πέραν αυτού την ευθύνη των περιφερειών, όπως αυτή ορίζεται στη Λευκή Βίβλο «Ευρωπαϊκή Διακυβέρνηση 2001», καθώς και στο Σχέδιο Συνθήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης·

1.7

τονίζει με έμφαση ότι η πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν μπορεί να εξεταστεί μόνο με οικονομικά κριτήρια αλλά ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση προσδίδει επίσης κοινωνική και πολιτιστική προστιθέμενη αξία, η οποία μολονότι είναι ανεξάρτητη από οποιαδήποτε οικονομική αξιολόγηση, συνιστά ωστόσο τη βάση μιας ανεπτυγμένης κοινωνίας·

1.8

τονίζει ότι οι φιλόδοξοι στόχοι που διατυπώνονται στην ανακοίνωση μπορούν να υλοποιηθούν μόνον εφόσον δημιουργηθούν κατάλληλες προϋποθέσεις στο επίπεδο της γενικής σχολικής και προσχολικής εκπαίδευσης· αναγνωρίζει στο πλαίσιο αυτό την ιδιαίτερη ευθύνη του περιφερειακού επιπέδου·

1.9

είναι της άποψης ότι τα πανεπιστήμια και τα ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα πρέπει να εμπλακούν περισσότερο στο σχέδιο για δια βίου μάθηση, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής της Λισσαβόνας·

1.10

θεωρεί ότι οι ευέλικτες δομές συνιστούν την αποτελεσματικότερη απόκριση στις ταχέως μεταβαλλόμενες κοινωνικές απαιτήσεις, όσον αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η δημιουργία αυτών των δομών αποτελεί κατ' αρχάς καθήκον των πανεπιστημίων. Ωστόσο, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι υπεύθυνες για τη δημιουργία κατάλληλων προϋποθέσεων για την ευελιξία, μέσω της κατάργησης νομικών εμποδίων και την διάθεση των αναγκαίων πόρων·

1.11

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ήταν σε θέση να καταρτίσει μια ανακοίνωση, η οποία να έχει συμφωνηθεί με τις επιμέρους υπηρεσίες της όσον αφορά όλες τις πτυχές της ευρωπαϊκής πολιτικής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, και η οποία να συμπεριλαμβάνει και τον τομέα της έρευνας. Ο Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας και η πρόταση της Επιτροπής για το 7ο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα που εστιάζεται στην αρχή «περιφέρειες της γνώσης» αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την ευρωπαϊκή τριτοβάθμια εκπαίδευση, ειδικά σε ό,τι αφορά την επίτευξη των στόχων της Λισσαβόνας·

1.12

διαπιστώνει ότι λόγω του διαχωρισμού του τομέα της έρευνας, χάνεται η συνεκτική σχέση μεταξύ της έρευνας, της κατάρτισης νέων επιστημόνων και της απόκτησης ακαδημαϊκών προσόντων για την επαγγελματική σταδιοδρομία, καθώς και η συνάφεια μεταξύ της πανεπιστημιακής και εξωπανεπιστημιακής έρευνας.

2.1

συμμερίζεται τους προβληματισμούς της Επιτροπής ότι οι πόροι των ευρωπαϊκών κοινωνιών στον εκπαιδευτικό τομέα δεν είναι επαρκώς ανεπτυγμένοι και διαπιστώνει στην ανάλυση της Επιτροπής βασικά σημεία αναφοράς σε πεδία στα οποία απαιτείται η υιοθέτηση αλλαγών·

2.2

πιστεύει, ωστόσο, ότι τα στατιστικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση απεικονίζουν την πραγματική κατάσταση σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες κατά στρεβλωμένο τρόπο. Ειδικά το χαμηλό ποσοστό πτυχιούχων και φοιτητών πανεπιστημίων δεν συνυπολογίζει τον υψηλό αριθμό των ευρωπαίων φοιτητών στις τεχνικές σχολές ή στα ιδρύματα επαγγελματικής κατάρτισης καθώς και το γεγονός ότι στην Βόρεια Αμερική και στην Ασία συγκρίσιμοι κύκλοι κατάρτισης προσφέρονται σε πανεπιστημιακό επίπεδο ·

2.3

συμφωνεί με την ανάλυση των παραγόντων που αναστέλλουν τη δυναμική ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, κυρίως όσον αφορά τη σαφή τάση για απομόνωση των πανεπιστημίων από την οικονομία και την κοινωνία, την υπέρμετρη ρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος μέσω κρατικών εκ των προτέρων ελέγχων και η σχετική ένδεια της ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης λόγω της εξάρτησής της από κρατικούς πόρους·

2.4

υπογραμμίζει ωστόσο ότι, κατά κανόνα, η ποιότητα των ευρωπαϊκών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων είναι καλή και ότι μια σειρά πανεπιστημίων έχουν προχωρήσει εδώ και πολλά χρόνια στην υιοθέτηση των απαραίτητων αλλαγών, όπως αυτές διατυπώνονται στην παρούσα ανακοίνωση ή ετοιμάζονται να τις εφαρμόσουν, συχνά όμως χωρίς να προσανατολίζονται προς την υλοποίηση των στόχων της Λισσαβόνας. Επιπλέον, το γεγονός ότι για πολλά πανεπιστήμια, η διαδικασία της Μπολόνια αποτελεί ακόμη ξένο όρο, δεν πρέπει να οδηγήσει σε γενικευμένη αρνητική αξιολόγηση των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων·

2.5

υποστηρίζει την προσπάθεια της διαδικασίας της Μπολόνια για τη δημιουργία ενός κοινού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εφιστά ωστόσο την προσοχή στην πολυμορφία των εθνικών και περιφερειακών προσεγγίσεων στον τομέα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, οι οποίες πρέπει επίσης να συνεκτιμηθούν στο πλαίσιο ενός κοινού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η Επιτροπή των Περιφερειών δεν συμμερίζεται την κριτική που εκφράζεται στην ανακοίνωση σχετικά με τη γλωσσική πολυμορφία.

3.1

επαναλαμβάνει τη θέση της ότι η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τον οποίο οραματίζεται η διαδικασία της Μπολόνια μέχρι το 2010, ορίζει συγκεκριμένους και επίκαιρους στόχους για την ανάπτυξη της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην ΕΕ. Οι στόχοι αυτοί αφορούν κυρίως την καθιέρωση ενός συστήματος συγκρίσιμων τίτλων, το οποίο θα βασίζεται σε δύο βασικούς κύκλους σπουδών, σ'ένα σύστημα μεταφοράς πιστωτικών μονάδων, στην κινητικότητα, τη διασφάλιση της ποιότητας και την προαγωγή της ευρωπαϊκής διάστασης. Διαπιστώνει ότι τα αναγκαία μέτρα δεν έχουν ληφθεί ακόμη στο απαιτούμενο εύρος ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί και ότι τα πανεπιστήμια, αλλά επίσης οι περιφέρειες, τα κράτη μέλη και η Ένωση πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες για την υλοποίησή τους·

3.2

συμφωνεί με την άποψη της Επιτροπής ότι τα πανεπιστήμια χρειάζονται υποστήριξη από το περιβάλλον τους, προκειμένου να πραγματοποιήσουν τις απαραίτητες αλλαγές. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές συνεργάζονται από πολύ καιρό στενά με πανεπιστήμια και άλλα ιδρύματα επιτόπου, πλαισιώνοντας τις αναγκαίες δράσεις·

3.3

επικροτεί το αίτημα για ένα πεδίο όπου θα δεσπόζει η «παιδεία της αριστείας». Στο πλαίσιο αυτό, κρίνει ότι οι σχολές και τα δίκτυα καινοτόμων επιστημόνων αποτελούν βασικούς συντελεστές στη διαδικασία αυτή, όσον αφορά την υποστήριξη και την προαγωγή της αριστείας. Τα κίνητρα για την απόκτηση αριστείας στη διδασκαλία και στην έρευνα πρέπει να ενισχύονται και να υποστηρίζονται ανελλιπώς·

3.4

λαμβάνει θετικά υπόψη την ανάλυση της Επιτροπής σχετικά με τους παράγοντες ενίσχυσης της ελκυστικότητας των πανεπιστημίων. Ειδικά όσον αφορά τους «ανθρώπινους πόρους» υφίστανται πολλές δυνατότητες ενίσχυσης του ευρωπαϊκού προσανατολισμού των πανεπιστημίων·

3.5

κρίνει ευπρόσδεκτη τη φιλοδοξία του προγράμματος Erasmus να συμπεριλάβει τρία εκατομμύρια σπουδαστές·

3.6

στηρίζει την άποψη της Επιτροπής, ότι η εταιρική σχέση μεταξύ των πανεπιστημίων και της βιομηχανίας είναι ιδιαίτερα σημαντική. Θεωρεί, ωστόσο, και άλλους παράγοντες της οικονομίας, της διοίκησης, του πολιτισμού και των κοινωνικών οργανώσεων εξίσου σημαντικούς εταίρους. Ειδικά αν ληφθεί υπόψη η σημασία της επιστήμης για την περιφερειακή ανάπτυξη, η δημιουργία εταιρικών σχέσεων αποκλειστικά με τη βιομηχανία είναι πολύ περιοριστική·

3.7

εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι το άνοιγμα για νέες ομάδες μαθητευομένων, ο προσανατολισμός προς τη δια βίου μάθηση και η διεύρυνση της πρόσβασης στην ακαδημαϊκή εκπαίδευση ως προϋπόθεσης για την αντιμετώπιση των δημογραφικών και διαρθρωτικών προκλήσεων της επόμενης δεκαετίας δεν έχουν υιοθετηθεί ακόμη από τα πανεπιστήμια στον απαιτούμενο βαθμό. Ως εκ τούτου, τάσσεται υπέρ της προσέγγισης της Επιτροπής, να τεθεί αυτό το ζήτημα στο κέντρο του ενδιαφέροντος στο πλαίσιο μιας συζήτησης ευρωπαϊκού επιπέδου και εκφράζει τη δέσμευσή της να την υποστηρίξει σε αυτό·

3.8

υπογραμμίζει ότι ο ανταγωνισμός και η βελτίωση της ποιότητας στα πανεπιστήμια δεν πρέπει να οδηγήσουν σε επιστημονική ανισορροπία μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών: Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της Ευρώπης είναι η ευρεία εκπαιδευτική βάση, η οποία πρέπει να διατηρηθεί. Σε κάθε ευρωπαϊκή περιφέρεια πρέπει να προσφέρονται δυνατότητες για τη διασφάλιση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που να ανταποκρίνεται στα ευρωπαϊκά πρότυπα ποιότητας·

3.9

τονίζει ότι η απαίτηση της Επιτροπής για την ενίσχυση και τη βελτίωση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων είναι αφενός κατανοητή, αφετέρου όμως, δεν αντικατοπτρίζεται σωστά η πραγματικότητα που επικρατεί σε πολλές περιφέρειες της Ευρώπης: σε πολλές περιφέρειες η εκπαίδευση και η κατάρτιση συνιστούν βασική προτεραιότητα κατά την κατάρτιση των προϋπολογισμών·

3.10

υπογραμμίζει ότι, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές που εκπροσωπούνται στην Επιτροπή των Περιφερειών είναι διατεθειμένες να ανοίξουν κοινό διάλογο με τα πανεπιστήμια για την χάραξη θεσμικών στρατηγικών εκσυγχρονισμού και την εφαρμογή τους, όπου αυτό είναι δυνατόν. Για το σκοπό αυτό, είναι απαραίτητη η θέσπιση πολυετών συμβάσεων, η υποστήριξη της καινοτόμου διαχείρισης στα πανεπιστήμια και ένα μεγαλύτερο άνοιγμα των πανεπιστημίων σε ό,τι αφορά τη σύναψη εταιρικών σχέσεων με τη βιομηχανία.

4.1

συνιστά τη συνοπτική περιγραφή των προτεραιοτήτων στους τομείς της παιδείας, της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας, προκειμένου να τεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος οι συσχετισμοί και οι σχετικές συνάφειες, καθώς και οι συνεπαγόμενες δυνατότητες ανάληψης δράσης για την εφαρμογή της στρατηγικής της Λισσαβόνας·

4.2

υπογραμμίζει ότι βασική προϋπόθεση για την αποτελεσματική εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταβολών στα πανεπιστήμια είναι η γενική αναγνώριση των διπλωμάτων σε όλη την Ευρώπη. Στόχο της διαδικασίας της Μπολόνια αποτελεί η ποσοτική συγκρισιμότητα των κύκλων σπουδών, θέτοντας κατ' αυτόν τον τρόπο μια σημαντική βάση για την εν λόγω αναγνώριση. Ωστόσο, προκειμένου να διασφαλιστεί για όλες τις περιφέρειες μια δίκαιη και αποδοτική πρόσβαση στον ευρωπαϊκό χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, κρίνεται απαραίτητη η προώθηση αυτής της διαδικασίας και η έναρξη ευρείας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά τα πρότυπα ποιότητας·

4.3

επισημαίνει σχετικά, ότι, σε ό,τι αφορά τον τομέα της κινητικότητας των επιστημόνων, έχει δοκιμαστεί με επιτυχία το πρόγραμμα «Μαρία Κιουρί», ως τμήμα των ευρωπαϊκών προγραμμάτων πλαισίου για την έρευνα. Δεν κρίνεται σκόπιμος ο κατακερματισμός της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω της αύξησης της προσφοράς, όπως διατυπώνεται στην εν λόγω ανακοίνωση. Ενθαρρύνει την Επιτροπή να ενισχύσει περαιτέρω το πρόγραμμα «Μαρία Κιουρί» για την προώθηση της κινητικότητας των ερευνητών και να εργασθεί για τη βελτίωση των βασικών συνθηκών για την κινητικότητα των ερευνητών, όπως αυτές εκτίθενται στον ευρωπαϊκό χάρτη των ερευνητών ·

4.4

τονίζει ότι η συζήτηση σχετικά με τα δίδακτρα στα πανεπιστήμια μπορεί να διεξαχθεί μόνο σε εθνικό ή περιφερειακό πλαίσιο·

4.5

απορρίπτει την πρόταση της Επιτροπής για διαβάθμιση των διδάκτρων και των οικονομικών βοηθημάτων με στόχο τον κατευθυνόμενο έλεγχο των επιλογών σχετικά με τη φοίτηση. Η ελευθερία της ατομικής επιλογής της εκπαίδευσης δεν πρέπει να περιορίζεται από προσπάθειες του κράτους να κατευθύνει τις επιλογές αυτές

4.6

στηρίζει την άποψη της Επιτροπής σχετικά με την αξιοποίηση όλων των πηγών χρηματοδότησης της ΕΕ για τον εκσυγχρονισμό των πανεπιστημίων. Ζητεί, ωστόσο, από την Επιτροπή να δημιουργήσει κατάλληλες βάσεις στο πλαίσιο των κανονισμών των διαρθρωτικών ταμείων, προκειμένου να ενισχυθεί η θέση του επιστημονικού τομέα κατά την κατανομή των πόρων του εθνικού προϋπολογισμού και να υπογραμμισθεί η σημασία της ανάπτυξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·

4.7

τονίζει την ανάγκη να διασφαλισθεί η μέγιστη δυνατή ελευθερία για τα πανεπιστήμια σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση της διδασκαλίας και της έρευνας, στο πλαίσιο της συνολικής ευθύνης του εθνικού και περιφερειακού τομέα αρμοδιοτήτων. Η σχέση μεταξύ ελευθερίας και ευθύνης πρέπει να οικοδομηθεί υπό τη μορφή στρατηγικών πολυετών συμφωνιών-πλαίσιο, οι οποίες να καθιστούν δυνατό το διαφανή και αποτελεσματικό εκ των υστέρων έλεγχο της υλοποίησης των στόχων. Σχετικά με αυτό, η Επιτροπή των Περιφερειών υπογραμμίζει την ευθύνη των περιφερειών για την ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τον καθοριστικό ρόλο των πανεπιστημίων για την περιφερειακή ανάπτυξη.

4.8

προτείνει η Επιτροπή να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την ορατή αναγνώριση της συμβολής των περιφερειών, των κοινοτήτων και των πόλεων στη βελτίωση της ένταξης των πανεπιστημίων και των ερευνητικών ιδρυμάτων σε περιφερειακό επίπεδο, την καλύτερη δικτύωση της επιστήμης, της οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης και την ενίσχυση του αντίκτυπου επιστημονικών ιδρυμάτων στην κοινωνία. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με τη μορφή διοργάνωσης ενός διαγωνισμού.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/20

1.

ότι η θάλασσα ως υπόβαθρο της ανθρώπινης ζωής και της οικονομίας είναι ζωτικής σημασίας και ότι αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της ευρωπαϊκής ηπείρου, δεδομένου ότι το μήκος των ακτογραμμών της ΕΕ μαζί με τα παράκτια νησιά ανέρχεται σε 325.000 χιλιόμετρα, ενώ το ένα τρίτο των 450 εκατομμυρίων κατοίκων της ΕΕ ζει επί ή πλησίον των ακτογραμμών και πάνω από 100 περιφέρειες συνορεύουν απευθείας με τη θάλασσα,

2.

ότι η θάλασσα αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα για τη ζωή άνω των 14 εκατομμυρίων προσώπων που ζουν στα νησιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι ο σημαντικότερος ρυθμιστικός παράγοντας για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη όλων των νησιωτικών περιφερειών,

3.

ότι οι θάλασσες, καλύπτοντας έκταση 1,4 δισεκατομμύρια τετραγωνικά χλμ., είναι ο μεγαλύτερος βιότοπος της γης,

4.

ότι οι θάλασσες και το κλίμα αλληλοσυνδέονται και το 70 % του οξυγόνου που αναπνέουμε παράγεται από τη θαλάσσια χλωρίδα,

5.

ότι οι διάφοροι οικονομικοί τομείς που συνδέονται με τη θάλασσα όπως, π.χ., οι τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της διατροφής, θα πρέπει να αντεπεξέλθουν στο δύσκολο καθήκον της διευκόλυνσης της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης με στόχο τη διατήρηση των πόρων,

6.

ότι στο προοίμιο της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι «όλα τα θέματα που σχετίζονται με το δίκαιο της θάλασσας θα διευθετούνται σε πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης και συνεργασίας» και «ότι τα προβλήματα του ωκεάνιου χώρου είναι στενά συνυφασμένα και πρέπει να εξετάζονται στο σύνολό τους», ότι «η διεθνής επικοινωνία πρέπει να διευκολύνεται», ενώ πρέπει να προαχθεί μια «δίκαιη και αποτελεσματική χρήση των πόρων», καθώς και η «διατήρηση των ζωντανών πλουτοπαραγωγικών πόρων και η προστασία και διαφύλαξη του θαλάσσιου περιβάλλοντος»,

7.

ότι πρωτίστως οι τοπικές και περιφερειακές αρχές που βρίσκονται σε παραθαλάσσιες περιοχές διαθέτουν ήδη εκτενή πείρα, η οποία θα πρέπει να αξιοποιηθεί στην ανάπτυξη της μελλοντικής πολιτικής για τη θάλασσα,

1.1

επισημαίνει ότι, ως φυσικός πόρος, η θάλασσα περιέρχεται για πρώτη φορά ως ολότητα στο επίκεντρο του πολιτικού ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι τα μεμονωμένα μέτρα που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, εν μέρει εδώ και πολλά χρόνια, μπορούν να συνδυαστούν με μια κοινή προσπάθεια και με εποικοδομητικό τρόπο, λαμβανομένων υπόψη των συνεργιών που μπορούν να επιτευχθούν, για τη χάραξη μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής πολιτικής για τη θάλασσα, ούτως ώστε να αξιοποιηθούν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο·

1.2

αναμένει ότι, πέρα από την πραγματοποίηση μιας πρώτης αξιολόγησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προχωρήσει, ήδη κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας της, στη λήψη των πρώτων μέτρων στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής πολιτικής για τη θάλασσα, υποβάλλοντας σχετικές νομοθετικές προτάσεις·

1.3

επικροτεί την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να καταρτίσει Πράσινη Βίβλο για θέματα που σχετίζονται με τη θάλασσα με στόχο την πραγματοποίηση απολογισμού και την ανάπτυξη κατάλληλης βάσης για μια αειφόρο ευρωπαϊκή οικονομία της θάλασσας, ως βασική πρωτοβουλία για το 2010·

1.4

υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες των επιμέρους περιφερειών και περιφερειακών δικτύων για την ενεργό συμμετοχή τους στη διαδικασία αυτή·

1.5

επικροτεί, επίσης, την Ανακοίνωση της 2ας Μαρτίου 2005 με θέμα «Ο δρόμος προς μια μελλοντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη θάλασσα: ένα ευρωπαϊκό όραμα για τους ωκεανούς και τις θάλασσες», καθώς και τις παρατηρήσεις και στοχοθετήσεις σχετικά με τον τομέα της θάλασσας στην ΕΕ που περιλαμβάνονται στην εν λόγω ανακοίνωση·

1.6

υπογραμμίζει ότι η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προωθήσει μια εκτεταμένη διαδικασία διαβουλεύσεων στο πλαίσιο της κατάρτισης της Πράσινης Βίβλου αποκτά κεντρική σημασία· στη διαδικασία αυτή οι ευρωπαϊκές τοπικές και περιφέρειες αρχές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο·

1.7

υποστηρίζει το στόχο της αναγνώρισης και διαφύλαξης των πολύ μεγάλων δυνατοτήτων που προσφέρουν οι ευρωπαϊκές θάλασσες και πιστεύει ότι μια ενεργός ευρωπαϊκή πολιτική για τη θάλασσα πρέπει να είναι διαρθρωμένη κατά τέτοιο τρόπο, ώστε οι επόμενες γενεές να μπορέσουν και αυτές να επωφεληθούν από τα πολύ σημαντικά πολιτισμικά, βιολογικά και οικονομικά αγαθά που προσφέρει η θάλασσα·

1.8

υπογραμμίζει ότι μια βιώσιμη και αποτελεσματική ευρωπαϊκή πολιτική για τη θάλασσα πρέπει να έχει ως κατευθυντήριο νήμα μια συνεκτική προσέγγιση για το στρατηγικό συνδυασμό των διαφόρων επιμέρους πολιτικών·

1.9

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι ήδη υφίσταται μια σειρά παραδειγμάτων ενεργούς πολιτικής για τη θάλασσα και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης·

1.10

ευελπιστεί ότι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ευρωπαϊκής πολιτικής για τη θάλασσα θα καταστήσει, επίσης, δυνατή την απτή επανέναρξη της διαδικασίας της Βαρκελώνης, με παράλληλη συνεκτίμηση της συμβολής που μπορούν να έχουν οι περιφέρειες και οι τοπικές αρχές επί τούτου·

1.11

τονίζει ακόμη ότι μια ευρωπαϊκή πολιτική για τη θάλασσα σχετίζεται με πάρα πολλές τομεακές πτυχές των μεμονωμένων πολιτικών για τις οποίες εν μέρει έχουν θεσπιστεί ευρωπαϊκοί κανονισμοί χωρίς, ωστόσο, να έχουν συνδυαστεί μέχρι σήμερα βάσει μιας συνεκτικής προσέγγισης·

1.12

παραθέτει στη συνέχεια σημαντικές μεμονωμένες πολιτικές, οι οποίες πρέπει να συνεκτιμηθούν σε μια ενεργό πολιτική για τη θάλασσα·

1.13

υπογραμμίζει τη ζωτική σημασία που έχει για τις περιφέρειες στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ανταγωνιστικότητα στους τομείς των θαλάσσιων μεταφορών, της ναυπηγικής και της οικονομίας των λιμένων. Λόγω των γεωγραφικών συνθηκών και του ισχυρού εξαγωγικού προσανατολισμού της Ευρώπης, καθώς και της αύξησης των μεταφορών, κρίνεται απολύτως απαραίτητη η ανάπτυξη των θαλάσσιων συγκοινωνιακών οδών και των οδών εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Στο πλαίσιο αυτό, η μετατόπιση των χερσαίων μεταφορών στη θάλασσα συνιστά μια από τις λύσεις για την αντιμετώπιση της αύξησης του κυκλοφοριακού φόρτου. Πέραν τούτου, με την ευρωπαϊκή πολιτική για τη θάλασσα πρέπει να δημιουργηθεί κανονιστικό πλαίσιο το οποίο να διασφαλίζει δίκαιες προϋποθέσεις στους οικονομικούς φορείς που δραστηριοποιούνται στις ευρωπαϊκές θαλάσσιες μεταφορές, στη ναυπηγική και στην οικονομία των λιμένων. Ταυτόχρονα, ο παγκοσμιοποιημένος τομέας των θαλάσσιων μεταφορών και η ασφάλεια στη θάλασσα όχι μόνο πρέπει να ρυθμιστούν βάσει σαφών και δεσμευτικών κανόνων ασφάλειας, αλλά οι κανόνες αυτοί πρέπει και να εφαρμοστούν·

1.14

παρατηρεί ότι η Ευρώπη έχει στρατηγικό συμφέρον να διατηρήσει έναν ανταγωνιστικό στόλο και μια ισχυρή ναυπηγική βιομηχανία· προς τούτο θα πρέπει να εφαρμόσει μια ενεργητική βιομηχανική πολιτική, βασισμένη στην καινοτομία, την έρευνα και την επιστήμη·

1.15

υπογραμμίζει ότι πρέπει να βελτιωθούν οι υποδομές για τη συντήρηση και επισκευή πλοίων στους ευρωπαϊκούς λιμένες, ενώ είναι αναγκαία η βελτίωση των προδιαγραφών ασφαλείας με στόχο την ενίσχυση του εν λόγω τομέα·

1.16

συνιστά να διερευνηθούν δυνατοί τρόποι διάθεσης των αποβλήτων των πλοίων με ταυτόχρονο σεβασμό του περιβάλλοντος· προς τούτο θα μπορούσε να εξεταστεί, για παράδειγμα, η εφαρμογή ειδικού λιμενικού τέλους·

1.17

διαπιστώνει, ότι παρά την ύπαρξη Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της ΕΕ (ΚΑΠ), λόγω της υπεραλίευσης, η αλιεία βάσει των παραδοσιακών προτύπων — μολονότι συνιστά, παραδείγματος χάρη, πηγή εισοδήματος για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν στη Μεσόγειο — κινείται στα όριά της, μολονότι η ΕΕ αποτελεί την μεγαλύτερη αγορά για τα μεταποιημένα προϊόντα αλιείας. Επομένως, πρέπει, αφενός, να επινοηθεί ένας διακανονισμός ο οποίος να διαφυλάσσει τους ιδιαίτερους αλιευτικούς πόρους ορισμένων ευρωπαϊκών θαλασσών και, αφετέρου, Εάν δεν εφαρμοστεί με αποφασιστικότητα η μεταρρύθμιση της ΚΑΠ και εάν δεν στηριχθεί, όπου απαιτείται, με περαιτέρω ειδικά μέτρα για τις κατ' ιδίαν ευρωπαϊκές θάλασσες, διαφαίνεται αναπόφευκτη η κατάρρευση σημαντικού μέρους των ευρωπαϊκών αλιευτικών αποθεμάτων και, ως εκ τούτου, η οικονομική καταστροφή πολλών αλιευτικών επιχειρήσεων·

1.18

τονίζει ότι, παράλληλα με την παραδοσιακή αλιεία, η ανάπτυξη θαλασσοκαλλιεργειών για ψάρια υψηλής οικονομικής αξίας, καρκινοειδή και φύκη στη θάλασσα και στη στεριά, καθώς και η αξιοποίηση και καλλιέργεια θαλάσσιων φυσικών υλών μέσω της ειδικά σχεδιασμένης για τη θάλασσα «γαλάζιας» βιοτεχνολογίας, υπό τον όρο της βιώσιμης χρήσης της, συνιστούν σημαντικούς παράγοντες οικονομικής ανάπτυξης·

1.19

επισημαίνει ότι στον τομέα των υπεράκτιων πηγών ενέργειας, παράλληλα με την προώθηση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, ενισχύεται η οικονομική σημασία της αιολικής ενέργειας, ως ανανεώσιμης πηγής ενέργειας. Συνυπολογίζοντας την αυξανόμενη εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις εισαγωγές ενέργειας, κρίνεται ζωτική η ανάπτυξη αυτής της πηγής ενέργειας που συνδέεται άμεσα με το θαλάσσιο περιβάλλον·

1.20

υπογραμμίζει ότι ο θαλάσσιος ορυκτός πλούτος είναι εξαιρετικά ευρύς, η αξιοποίησή του βρίσκεται εν μέρει στα αρχικά στάδια ακόμη και θα γίνει κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αποτραπεί η μακροπρόθεσμη καταστροφή της οικολογικής ισορροπίας·

1.21

τονίζει το δυναμικό καινοτομίας που προσφέρει μια πολύπλευρη θαλάσσια τεχνολογία με ευρύ φάσμα εφαρμογών όπως, π.χ., συμβαίνει με το σύνολο των θαλάσσιων μεταφορών μαζί με τη ναυπηγική βιομηχανία, τους λιμένες και τα ναυπηγεία, τον τεχνικό εξοπλισμό των υπεράκτιων δραστηριοτήτων, την υδρογραφία, τις θαλασσοκαλλιέργειες και το περιβάλλον. Η θαλάσσια τεχνολογία παρέχει, επίσης, σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες. Ως εκ τούτου, η θαλάσσια τεχνολογία, με το υψηλό δυναμικό καινοτομίας που διαθέτει, συνιστά σημαντικό οικονομικό παράγοντα, αλλά και ισχυρή κινητήρια δύναμη για την έρευνα και την ανάπτυξη·

1.22

υπογραμμίζει ότι οι θάλασσες, σε ό,τι αφορά τις φυσικές, χημικές και βιολογικές παραμέτρους τους, υπόκεινται σε εξωτερικές επιδράσεις, όπως η αυξανόμενη ρύπανση, περιλαμβανομένων των περιβαλλοντικών ζημιών που προκλήθηκαν κατά το παρελθόν και της εν μέρει ακατάλληλης εκμετάλλευσης των βιολογικών και μη πρώτων υλών της θάλασσας, καθώς και η αλλαγή του κλίματος που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα να καθίσταται επισφαλές το μέλλον της ως πηγής βιοποικιλότητας και ως συνόλου ζωτικών οικονομικών πόρων για εκατομμύρια ανθρώπους στην Ε.Ε, πράγμα που επιβάλλει επειγόντως τη λήψη κατάλληλων διορθωτικών μέτρων. Σχετικά παραδείγματα αποτελούν η οδηγία πλαίσιο της ΕΕ για τα ύδατα, καθώς και οι μακροχρόνιες προσπάθειες για τη βελτίωση της κατάστασης της νέας κοινοτικής θάλασσας, της Βαλτικής, η οποία τείνει να μετατραπεί σε λιμνοθάλασσα·

1.23

επισημαίνει ότι παράγοντες όπως η άθληση, οι υπηρεσίες φροντίδων υγείας, η υψηλή ποιότητα των υδάτων κολύμβησης, οι καθαρές παραλίες, οι άθικτες ακτές, ο περιορισμός της αστικοποίησης των παράκτιων περιοχών, οι πολιτιστικές δραστηριότητες και οι δραστηριότητες ελευθέρου χρόνου καθορίζουν τις παράκτιες περιοχές που επιλέγουν οι τουρίστες. Σημαντική προϋπόθεση αυτού παραμένει η περαιτέρω ανάπτυξη της ευρωπαϊκής θαλάσσιας τουριστικής βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένων των μικρών λιμένων αναψυχής. Στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής πολιτικής για τη θάλασσα, πρέπει να συνεκτιμηθεί δεόντως η προώθηση των παράκτιων περιφερειών ως τόπων προσέλκυσης επενδύσεων με τα αντίστοιχα υψηλά ποσοστά απασχόλησης·

1.24

υπενθυμίζει ότι λόγω, της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και της διάβρωσης των ακτών, απαιτείται η άμεση κατασκευή ειδικών εγκαταστάσεων προστασίας των ακτών και, ταυτοχρόνως, ότι πρέπει να διερευνηθούν και να αξιολογηθούν από οικονομική σκοπιά οι ενδεχόμενες επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, προκειμένου να διασφαλιστεί η περαιτέρω βελτίωση της προστασίας των ακτών· στο πλαίσιο αυτό, πρωταρχική σημασία κρίνεται ότι έχει η ενθάρρυνση της ανταλλαγής ορθών πρακτικών σε θέματα ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων περιοχών, προκειμένου να εντοπιστούν μέθοδοι διατήρησης της ποιότητας των χώρων και της ταυτότητας των παραθαλάσσιων περιφερειών, οι οποίες να είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των παράκτιων περιοχών. Επίσης, έχει ζωτική σημασία να καθιερωθούν μέτρα για την προστασία των φυσικών πόρων των παράκτιων περιοχών, που είναι οι πλέον παραγωγικές του θαλάσσιου περιβάλλοντος·

1.25

Εκτιμά ότι στα πλαίσια της ευρωπαϊκής πολιτικής για τη θάλασσα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιοτυπίες των νησιών και να είναι δυνατή η λήψη μέτρων που να συμβάλλουν στην παράκαμψη των φυσικών εμποδίων που αντιμετωπίζουν, τα οποία συνεπάγονται πρόσθετες διαρθρωτικές δαπάνες και τοποθετούν τις νησιωτικές περιφέρειες σε μειονεκτική θέση στον τομέα του ανταγωνισμού σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα·

1.26

Εκτιμά ότι, λαμβανομένης υπόψη της έντονης εξάρτησης των νησιωτικών οικονομιών από τις θαλάσσιες μεταφορές, η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη θάλασσα πρέπει να αποτελεί ένα χρήσιμο μέσο που θα ευνοεί την ένταξη των νησιωτικών αγορών στην ενιαία αγορά με ισότιμους όρους έναντι των ηπειρωτικών περιφερειών·

1.27

θεωρεί ότι η ΕΕ, ως «παγκόσμιος παίκτης», πρέπει να εστιάσει το ενδιαφέρον της στην αξιοποίηση των θαλάσσιων πόρων κατά ένα δίκαιο για όλα τα κράτη τρόπο, συνυπολογίζοντας συγχρόνως την παγκόσμια βιωσιμότητα· στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι εφαρμοστέες διεθνείς συμβάσεις και ιδιαίτερα η νομοθεσία του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ)·

1.28

επισημαίνει ότι η θαλάσσια έρευνα δεν αποτελεί απλώς σταθερό συστατικό στοιχείο της ευρωπαϊκής πολιτικής στον τομέα της έρευνας, αλλά πρέπει να καταστεί και μια από τις προτεραιότητές της·

1.29

στηρίζει τη διακήρυξη του Galway των ευρωπαϊκών ινστιτούτων θαλάσσιων ερευνών, που υπεγράφη στις 13 Μαΐου 2004, για την υποστήριξη των θαλάσσιων επιστημών και τεχνολογιών στο 7ο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα· υπογραμμίζει ότι, παράλληλα με τους τομεακούς τεχνικούς κλάδους, όπως η έρευνα υλικών και η τεχνολογική έρευνα, η έρευνα στον τομέα της υγείας και των τροφίμων, η έρευνα για το κλίμα και τη θαλάσσια βιολογία και τους μη τεχνικούς κλάδους, όπως το εμπόριο και ο τουρισμός, πρέπει να υποστηριχθούν άμεσα και διεθνή διεπιστημονικά ερευνητικά κέντρα που έχουν τη δυνατότητα συλλογής πλήθους στοιχείων για οριζόντια θέματα·

1.30

τάσσεται υπέρ την προώθησης, σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, ενός συστήματος κατάρτισης για τα ναυτικά επαγγέλματα, το οποίο να λαμβάνει υπόψη τις απαιτήσεις όλων των ευρωπαϊκών αγορών εργασίας·

1.31

πιστεύει ότι τα μέσα του χωροταξικού σχεδιασμού συνιστούν σημαντικό συστατικό στοιχείο μιας συνεκτικής πολιτικής προσέγγισης στον τομέα της θάλασσας. Τα κατάλληλα συστήματα εποπτείας και η αντίστοιχη αξιολόγησή τους μπορούν να παράσχουν σημαντικά στοιχεία για τη διαχρονική εξέλιξη των διαφόρων παραμέτρων του θαλάσσιου περιβάλλοντος και την αξιοποίησή τους. Η διαχείριση των χωρικών υδάτων καθώς και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της ΕΕ μπορεί να βελτιστοποιηθεί στο πλαίσιο μιας συνεκτικής προσέγγισης, μια και λόγω του υψηλού κόστους υποδομών εξυπηρετεί το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον·

1.31

στηρίζει στο πλαίσιο αυτό ειδικά τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2002 σχετικά με την εφαρμογή στην Ευρώπη της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών. Πτυχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών αποτελούν η ολοκληρωμένη εκτίμηση της ενδοχώρας, των ακτών και της ανοιχτής θάλασσας, η αξιολόγηση των διαφορετικών συμφερόντων εντός και μεταξύ των τομέων της οικονομίας, του περιβάλλοντος, της κοινωνικής πρόνοιας και της ασφάλειας, καθώς και η συμμετοχή των πολιτικών φορέων, των διοικητικών αρχών και των κοινωνικών ομάδων με στόχο την έγκαιρη αναγνώριση συγκρουόμενων συμφερόντων και την εύρεση κατάλληλων λύσεων·

1.32

επικρίνει το γεγονός ότι η ευρεία ευαισθητοποίηση του κοινού σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τους θαλάσσιους πόρους κατέστη δυνατή μόνο μετά τα θεαματικά ναυάγια, όπως του Erika και του Prestige. Η επιτυχής υλοποίηση μιας ευρωπαϊκής πολιτικής για τη θάλασσα είναι εφικτή μόνον εφόσον διασφαλιστεί η συμμετοχή των ενδιαφερόμενων πολιτών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο στην κατάρτιση και εφαρμογή των ενδεδειγμένων μέσων αντιμετώπισης. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να συνυπολογιστούν τα πολυάριθμα παραδείγματα «βέλτιστων πρακτικών» στις περιφέρειες της Ευρώπης·

1.33

κρίνει ότι η εσωτερική διάσταση διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην πολιτική για τη θάλασσα, καθώς οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται στην ενδοχώρα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις παράκτιες περιοχές και τις θάλασσες.

2.1

τάσσεται υπέρ της ενεργούς ενσωμάτωσης μιας ευρωπαϊκής πολιτικής για τη θάλασσα στους οριζόντιους στόχους της στρατηγικής της Λισσαβόνας·

2.2

καλεί την Επιτροπή να αναγνωρίσει τη θετική και πολυδιάστατη συμβολή των οργανισμών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων και να μεριμνήσει έτσι ώστε ο ρόλος αυτός να ενσωματωθεί στη μελλοντική πολιτική για τη θάλασσα·

2.3

συνιστά στην Επιτροπή να λάβει υπόψη τρία καθοριστικής σημασίας θέματα: α) την ανάπτυξη του δυναμικού και των διευκολύνσεων κατασκευής των παράκτιων περιοχών για την εγκατάσταση επιχειρήσεων και κοινοτήτων — συμπεριλαμβανομένης και της ενίσχυσης για την καινοτομία, την ανάπτυξη δεξιοτήτων και τις επιχειρήσεις, ειδικότερα όσον αφορά την ανάπτυξη νέων θαλασσίων τεχνολογιών συμπεριλαμβανομένης και της διάθεσης πόρων για τις εν λόγω διευκολύνσεις και της ανάπτυξης των απαιτούμενων ανθρώπινων πόρων β) την αξιοποίηση της θάλασσας και των ακτών για την προαγωγή της οικονομικής ανάπτυξης, περιλαμβανομένης και της προαγωγής της αναζωογόνησης των παράκτιων περιοχών και των υπαίθριων δραστηριοτήτων στις περιπτώσεις που προκύπτει κοινωνικό και οικονομικό όφελος, γ) την υποστήριξη των παράκτιων κοινοτήτων και της ενδοχώρας με τη βελτίωση της πρόσβασης σε ευρύτερες αγροτικές περιοχές, καθώς και σε πόλεις και κωμοπόλεις της περιφέρειας·

2.4

συνιστά να γίνει μια σύνοψη των υφιστάμενων νομοθετικών διατάξεων και κανόνων που αφορούν στη θάλασσα και να εξεταστεί εάν τα μέσα της περιφερειακής πολιτικής, ο κανονισμός του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης, οι κανονισμοί του ταμείου για την δια βίου εκπαίδευση και το 7ο κοινοτικό πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη συνεκτιμούν τις οι πτυχές της θάλασσας κατά τον δέοντα τρόπο·

2.5

επιθυμεί να ληφθεί υπόψη η θαλάσσια διάσταση της Ένωσης στους μελλοντικούς στόχους ανταγωνιστικότητας και συνεργασίας της περιφερειακής πολιτικής για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, ιδίως όσον αφορά τις διεθνικές πτυχές της καταπολέμησης της ρύπανσης, της ενίσχυσης της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας και της διαχείρισης των αερολιμενικών συστημάτων και των πλωτών οδών, και προτείνει την εξέταση και τον συντονισμό των υφιστάμενων χρηματοδοτικών μέσων της Ένωσης όσον αφορά θέματα που σχετίζονται με τη θάλασσα·

2.6

καλεί την Επιτροπή να καταγράψει — στο μέτρο του δυνατού — την οικονομική και οικολογική αξία των επιμέρους θαλάσσιων πόρων, να καταρτίσει βάσει αυτής σχετική αξιολόγηση για τις τρέχουσες και τις μελλοντικά προγραμματισμένες χρήσεις των θαλάσσιων πόρων και, εάν συντρέχει ανάγκη, να υποβάλει τις απαραίτητες τροποποιήσεις·

2.7

ζητά από την Επιτροπή να προσδιορίσει το σημερινό και το μελλοντικό δυναμικό, καθώς και την παραγόμενη προστιθέμενη αξία και τις θέσεις απασχόλησης των διαφόρων κλάδων της οικονομίας που σχετίζονται με τη θάλασσα και να υποβάλει σχετικά συμπεράσματα για την αξιοποίησή τους·

2.8

προτρέπει την Επιτροπή να συνεκτιμήσει κατά το δέοντα τρόπο την ενίσχυση, τη βελτίωση και την επέκταση των θαλάσσιων αρτηριών στο πλαίσιο των διευρωπαϊκών δικτύων και να προωθήσει τα ζητήματα αυτά σε συνεργασία με τα κράτη μέλη·

2.9

ζητά, με στόχο τη βελτίωση των συγκοινωνιών των νησιωτικών περιφερειών και της πρόσβασής τους στις ηπειρωτικές αγορές, να ενισχυθεί η ανάπτυξη των δευτερευόντων δικτύων και η πλήρης ένταξη των νησιών στις «λεωφόρους της θάλασσας»·

2.10

απευθύνει έκκληση για μια υγιή χωροταξία, π.χ., μέσω της εφαρμογής της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών και της κατανομής ή παρακράτησης περιοχών οι οποίες μπορεί να απαιτούνται για διάφορες χρήσεις·

2.11

υποστηρίζει την πρωτοβουλία LeaderSHIP 2015 της ναυπηγικής βιομηχανίας της ΕΕ και ζητά από την Επιτροπή να στηρίξει την ανταγωνιστικότητα του υψηλής ποιότητας τομέα της ευρωπαϊκής ναυπηγικής·

2.12

ζητά από την Επιτροπή να καταστήσει την πρόληψη των ναυτιλιακών ατυχημάτων στην ανοιχτή θάλασσα, στις ακτές και στους λιμένες μια από τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αυξήσει το επίπεδο ασφαλείας δεσμευτικών διεθνών συμβάσεων του δημόσιου διεθνούς δικαίου, όπως οι συμβάσεις SOLAS και MARPOL του ΔΝΟ, μέσω πρωτοβουλιών της ΕΕ, να επισπεύσει την κύρωση αυτών των συμβάσεων και να βελτιώσει την εφαρμογή και την παρακολούθησή τους στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να εξετάσει τις δυνατότητες χρήσης των πιστώσεων των διαρθρωτικών ταμείων για τη διαχείριση κινδύνων·

2.13

ζητά από την Επιτροπή να προωθήσει την κατάρτιση εθνικών στρατηγικών σχεδίων και να υποστηρίξει, επίσης, τις εκάστοτε περιφερειακές και διακρατικές δράσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιων ζωνών·

2.14

ζητά να λαμβάνονται περισσότερο υπόψη οι κοινωνικές πτυχές στους λιμένες, όπως για παράδειγμα η ενδιαίτηση των πληρωμάτων·

2.15

ζητά να προσαρμοστούν χωρίς καθυστέρηση οι ορισμοί και τα μέτρα ασφαλείας στις λιμενικές εγκαταστάσεις και στο άμεσο περιβάλλον τους στις νέες τρομοκρατικές απειλές·

2.16

καλεί την Επιτροπή να προωθήσει περαιτέρω τη μεταρρύθμιση της αλιευτικής πολιτικής, την οποία έχει εισηγηθεί η ίδια, για τη μακροπρόθεσμη διασφάλιση των αλιευτικών αποθεμάτων στα ευρωπαϊκά ύδατα και ενός σταθερού εισοδήματος για τους αλιείς·

2.17

ζητά από την Επιτροπή και το Συμβούλιο, κατά την επανέναρξη της ευρωμεσογειακής πολιτικής, να δοθεί κεντρικός ρόλος στην κοινή αλιευτική πολιτική, ενόψει και της δημιουργίας ζώνης ελευθέρων συναλλαγών στη Μεσόγειο, έως το 2010·

2.18

απευθύνει έκκληση προς την Επιτροπή για τη θέσπιση κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου προκειμένου να καταστεί δυνατή η περαιτέρω προώθηση εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας στην Ένωση. Το δυναμικό άλλων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως, π.χ., η αξιοποίηση της παλιρροϊκής ενέργειας, πρέπει να εξεταστεί ενδελεχώς και, εφόσον συντρέχει περίπτωση, να ενσωματωθεί στα μέτρα στήριξης·

2.19

καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει μια οικολογική υποβρύχια διέλευση των αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου στα ύδατα της Ένωσης·

2.20

ζητά από την Επιτροπή να αναπτύξει κατάλληλα σενάρια για τα απαιτούμενα μέτρα προστασίας των ακτών, τα οποία να συνυπολογίζουν τις διάφορες προβλέψεις για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας·

2.21

ζητά να αναπτυχθεί και για τον τομέα της θάλασσας ένα μέσο αντίστοιχο με την υποδομή χωρικών πληροφοριών στην Κοινότητα «INSPIRE», βάσει του οποίου μπορούν να σταθμιστούν οι διαφορετικοί σκοποί αξιοποίησης με τη βοήθεια μιας στερεής βάσης δεδομένων·

2.22

συνιστά την περισσότερο στοχοθετημένη προώθηση του οικονομικού τομέα της θαλάσσιας τεχνολογίας, π.χ., με την καθιέρωση των δεξαμενόπλοιων διπλού κύτους ή την αναμενόμενη κατά τα επόμενα χρόνια κατάργηση 200 περίπου υπεράκτιων πλατφόρμων πετρελαίου και φυσικού αερίου·

2.23

ζητά από την Επιτροπή να προωθήσει την κατάρτιση εθνικών στρατηγικών σχεδίων και να υποστηρίξει, επίσης, τις περιφερειακές και διακρατικές δράσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιων ζωνών

2.24

προτρέπει την Επιτροπή να αυξήσει τους πόρους για τη θαλάσσια έρευνα και να εστιάσει το ενδιαφέρον της στην προώθηση νέων τεχνολογιών, π.χ., της πολικής τεχνολογίας, και την εναρμόνιση των εφαρμοζόμενων όρων σε όλη την επικράτεια της Ένωσης, λόγου χάρη για τις θαλασσοκαλλιέργειες, και να ενσωματώσει εγκαίρως τις οικονομικές παραμέτρους·

2.25

ζητά από την Επιτροπή, για την μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού, να αναπτύξει μια συστηματική στρατηγική για μια σύγχρονη πολιτική για τη θάλασσα με στόχο την «επιτόπου» παγίωσή της, συμβάλλοντας κατ' αυτό τον τρόπο στην πραγματική υλοποίησή της·

2.26

συνιστά στην Επιτροπή να συνυπολογίσει την εσωτερική διάσταση και τις αλληλεπιδράσεις της ενδοχώρας, των παράκτιων περιοχών και της θάλασσας, ούτως ώστε να συμπεριληφθούν όλες οι περιφέρειες — όχι μόνο οι παραθαλάσσιες — στην πολιτική για τη θάλασσα·

2.27

καλεί την Επιτροπή να εστιάσει το ενδιαφέρον της στις μεγάλης κλίμακας περιφερειακές, (και ειδικότερα στις ήδη υφιστάμενες) δράσεις για τις 4 μεγάλες θαλάσσιες περιοχές της Ευρώπης, ήτοι το Βόρειο Ατλαντικό, τη Βαλτική, τη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο·

2.28

συνιστά στην Επιτροπή να συνεκτιμήσει ιδιαιτέρως τα πολιτιστικά συμφέροντα και την τοπική τεχνογνωσία στις παραθαλάσσιες κοινότητες και να ενσωματώσει τα στοιχεία αυτά στο σχεδιασμό, τη διαχείριση και την ανάπτυξη συναφούς πολιτικής. Επιπλέον, επιβάλλεται να ενθαρρυνθεί η διαρκής πολιτιστική επαφή των παράκτιων κοινοτήτων και θάλασσας, ιδιαιτέρως εκεί όπου η θάλασσα συμβάλλει στη βιωσιμότητα των τοπικών κοινοτήτων. Έτσι θα αυξηθεί η αξία του τουρισμού ως προϊόντος·

2.29

ζητά από την Επιτροπή να συνεκτιμήσει την περιφερειακή και τοπική διάσταση στη διαδικασία εκπόνησης και εφαρμογής μιας ευρωπαϊκής πολιτικής για τη θάλασσα και να λάβει υπόψη την πολύπτυχο εμπειρογνωμοσύνη που διαθέτουν οι περιφέρειες κατά την κατάρτιση της Πράσινης Βίβλου. Στο πλαίσιο αυτό, είναι καθοριστική η σημασία παραδειγμάτων «βέλτιστων πρακτικών», αλλά και πρότυπων παράκτιων περιφερειών για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων πολιτικών προσεγγίσεων· επίσης, το ιδιαίτερα επιτυχές πρότυπο LEADER πρέπει να ληφθεί υπόψη προκειμένου να διασφαλιστεί η τοπική διάσταση κατά την εκτέλεση·

2.30

προτείνει, κατά τη διάρκεια της ευρείας συζήτησης για την κατάρτιση της Πράσινης Βίβλου και μέχρι την έκδοσή της, να διοργανωθούν διάφορες περιφερειακές συνδιασκέψεις στις παράκτιες περιοχές, έτσι ώστε να ενσωματωθεί στη συζήτηση η εμπειρογνωμοσύνη των τοπικών και περιφερειακών παραγόντων και παράλληλα να προαχθεί η ευαισθητοποίηση του κοινού για τη θάλασσα. Οι συνδιασκέψεις πρέπει να κατανέμονται ισόρροπα μεταξύ των περιφερειών με μεγάλους, βιομηχανικούς λιμένες και των περιφερειών με μικρότερους, βιοτεχνικού χαρακτήρα λιμένες·

2.31

εκφράζει την πρόθεσή της να διαδραματίσει σημαντικό εταιρικό ρόλο στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων που θα διεξαχθούν κατά την κατάρτιση της Πράσινης Βίβλου για την πολιτική για τη θάλασσα, και συνιστά τη διεξαγωγή μιας μακρόπνοης εκστρατείας ευαισθητοποίησης του κοινού με τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/26

1)

την ανάγκη καθορισμού μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στρατηγικών για την επιτυχή καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος στην επικράτεια της ΕΕ και σε συνεργασία με τη διεθνή κοινότητα·

2)

τη δήλωση του Συμβουλίου των υπουργών της ΕΕ, το 1996, σύμφωνα με την οποία οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες δεν θα πρέπει να υπερβούν τους δύο βαθμούς σε σύγκριση με το προβιομηχανικό τους επίπεδο·

3)

το γεγονός ότι τα πλεονεκτήματα από τον περιορισμό της αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας μέχρι 2 °C υπερτερούν του κόστους των πολιτικών για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων·

4)

το ότι, ως εκ τούτου, είναι επιτακτική η ανάγκη χρησιμοποίησης του περισσότερο αποτελεσματικού και λιγότερο δαπανηρού συνδυασμού δράσεων προσαρμογής και μετριασμού για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων μας με την παράλληλη διατήρηση της οικονομικής ανταγωνιστικότητάς μας·

5)

το γεγονός ότι οι κλιματικές αλλαγές αποτελούν παγκόσμιο πρόβλημα το οποίο αφορά και αρμοδιότητες των περιφερειακών και τοπικών αρχών. Το πρωτόκολλο του Κιότο που υπέγραψαν από κοινού η ΕΕ και τα κράτη μέλη της, αποτελεί διεθνή συμφωνία με την οποία τα κράτη μέλη και συνεπώς και οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, δεσμεύονται να λάβουν μέτρα·

1.1

εκφράζει την ικανοποίησή της για την ανακοίνωση, στην οποία παρουσιάζεται μία ακριβής περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης και αναλύονται τόσο οι κίνδυνοι που συνεπάγονται οι κλιματικές αλλαγές όσο και τα μέσα για την καταπολέμησή τους κατά αποτελεσματικό τρόπο·

1.2

χαιρετίζει τη θέση σε ισχύ του πρωτοκόλλου του Κιότο, το οποίο αποτελεί το πρώτο βήμα μίας παγκόσμιας στρατηγικής για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών·

1.3

επαναλαμβάνει την υποστήριξή της σε μία φιλόδοξη πολιτική της ΕΕ σε αυτόν τον τομέα·

1.4

επισημαίνει την ανάγκη για σημαντική αύξηση του αριθμού των χωρών που λαμβάνουν μέρος στην καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών, δεδομένου ότι θα πρέπει να συμμετέχουν σε αυτήν όλοι οι βασικοί τομείς που είναι υπεύθυνοι για τις εκπομπές αερίων, και κυρίως οι τομείς της ενέργειας και των εναέριων και θαλάσσιων μεταφορών·

1.5

εκφράζει την ανησυχία της για τις συνέπειες από την έλλειψη δράσης σε παγκόσμιο επίπεδο·

1.6

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη απέχουν πολύ από την επίτευξη των στόχων τους στο πλαίσιο του κοινοτικού στόχου για «-8 %», όπως ορίζεται από το πρωτόκολλο του Κιότο· θεωρεί ωστόσο σημαντικό να βοηθήσει τις χώρες αυτές να προχωρήσουν στην υλοποίηση του στόχου αυτού·

1.7

υποστηρίζει τη σύσταση της Επιτροπής για την ανάγκη προώθησης εκστρατειών ευαισθητοποίησης, προκειμένου να ενισχυθούν η ανησυχία και το ενδιαφέρον του κοινού για αυτό το θέμα, με την παράλληλη ενθάρρυνση περισσότερο βιώσιμων προτύπων ζωής. Επισημαίνει ακόμη τη σημασία της ανάπτυξης και εφαρμογής σχολικών σχεδίων στον τομέα αυτό, δεδομένου ότι τα σχολεία θεωρούνται καθρέφτης των κοινωνιών·

1.8

θεωρεί ότι η χωροταξική πολιτική πρέπει να λαμβάνει υπόψη της στόχους για την αποδοτική χρήση της ενέργειας — με την προώθηση ενός μίγματος συμβατών και συμπληρωματικών δραστηριοτήτων — με σκοπό τον περιορισμό των αποστάσεων μετακίνησης και, κατά συνέπεια, της κατανάλωσης καυσίμων·

1.9

επισημαίνει τη σημασία της διαφύλαξης και της χρήσης των περιοχών πρασίνου, οι οποίες θα πρέπει να ενσωματωθούν στο στρατηγικό σχεδιασμό των αστικών πυρήνων, δεδομένου ότι η αύξηση της έκτασης των δενδροφυτευμένων περιοχών είναι εξαιρετικά σημαντική για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της διαδικασίας απομάκρυνσης του άνθρακα από την ατμόσφαιρα·

1.10

υποστηρίζει τη δημιουργία βιωσιμότερων προτύπων κινητικότητας, στα οποία η χρησιμοποίηση πεζόδρομων και η απαγόρευση ή ο περιορισμός της κυκλοφορίας αυτοκινήτων στο κέντρο των πόλεων να διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο. Επίσης, θεωρεί ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα θελκτικό σύστημα δημόσιων μεταφορών, το οποίο να συμπληρώνει σε μεγάλο βαθμό τις ιδιωτικές μεταφορές και, σε πολλές περιπτώσεις, να τις υποκαθιστά·

1.11

υπογραμμίζει τη σημασία της χρησιμοποίησης λιγότερο ρυπαντικών καυσίμων σε όλα τα οχήματα, συμπεριλαμβανομένων και των στόλων αυτοκινήτων που χρησιμοποιούν οι επιχειρήσεις και οι διοικητικές αρχές· καλεί τις δημόσιες διοικήσεις να πρωτοστατήσουν στην προσπάθεια οι εν λόγω στόλοι να κάνουν χρήση καθαρότερων τεχνολογιών·

1.12

θεωρεί ότι η χρησιμοποίηση εξοπλισμού για την επιλεκτική συγκέντρωση των απορριμμάτων και η υποστήριξη της πρακτικής αυτής εκ μέρους του κοινού αποτελούν στοιχεία που θα συμβάλουν στην επίτευξη αυτών των στόχων·

1.13

εκτιμά ότι κατά την κατασκευή κτιρίων ή την ανακατασκευή των υφιστάμενων κτιρίων θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η αποδοτική χρήση της ενέργειας·

1.14

επισημαίνει τις ευθύνες όλων των τοπικών και περιφερειακών αρχών, καθώς και των εθνικών κυβερνήσεων, για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών μέσω της λήψης και εφαρμογής των προαναφερόμενων μέτρων.

2.1

επισημαίνει ότι η Επιτροπή πρέπει να προωθήσει την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένου του τοπικού και του περιφερειακού·

2.2

ζητεί την ενίσχυση των προληπτικών μέτρων και των μέτρων για την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών, ως μέσου ζωτικής σημασίας για τον έλεγχο των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου·

2.3

ζητεί να ενισχυθούν τα μέτρα που προορίζονται για την μελέτη και την συστηματική παρακολούθηση των ευρωπαϊκών παγετώνων, δεδομένου ότι πρόκειται για εύθραυστα οικοσυστήματα τα οποία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις κλιματικές διακυμάνσεις·

2.4

ζητεί την παροχή ουσιαστικών χρηματοοικονομικών κινήτρων στις επιχειρήσεις, τα οποία θα τις ενθαρρύνουν να χρησιμοποιούν «καθαρές τεχνολογίες» ή να προσαρμόσουν ανάλογα τις υφιστάμενες τεχνολογίες·

2.5

συμβουλεύει να εγκαθιδρυθεί μία αποτελεσματική πολιτική παρακολούθησης για τον έλεγχο των βιομηχανικών δραστηριοτήτων, προκειμένου να διασφαλισθεί η νομιμότητα της καταπολέμησης των κλιματικών αλλαγών·

2.6

υποστηρίζει την ενσωμάτωση εναλλακτικών μορφών ενέργειας (όπως είναι η βιομάζα) στα συστήματα θέρμανσης κτηρίων κάθε χρήσης (συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων κτηρίων) και συνιστά σε αυτό το πλαίσιο την αποτελεσματικότερη χρήση υφιστάμενων πηγών ενέργειας, π.χ. μέσω της συμπαραγωγής ηλεκτρισμού–θερμότητας. Η μέθοδος αυτή συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών ανά μονάδα παραγωγής.

2.7

ζητεί να δοθούν κίνητρα για να προτιμάται η κατανάλωση προϊόντων υψηλής ενεργειακής αποδοτικότητας ή προϊόντων που παρήχθησαν με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

2.8

συνιστά την κατάργηση των επιδοτήσεων για δραστηριότητες που συμβάλλουν στις κλιματικές αλλαγές·

2.9

υποστηρίζει και ενστερνίζεται τις προτάσεις του Συμβουλίου για τον καθορισμό στόχων για την περίοδο μετά το 2012· όπως το Συμβούλιο, θεωρεί ότι θα ήταν σκόπιμο, για τις αναπτυγμένες χώρες, να θέσουν στόχους για τον περιορισμό των εκπομπών από 15 % έως 30 % σε σχέση με τις τιμές αναφοράς που προβλέπονται από το πρωτόκολλο του Κιότο· για την περίοδο μετά από αυτή την ημερομηνία, συνιστά να τεθούν τιμές σύμφωνα με τα συμπεράσματα που υιοθετήθηκαν από το Συμβούλιο Περιβάλλοντος (από 60 % έως 80 % μέχρι το 2050) ·

2.10

προτείνει η θεματική στρατηγική για το αστικό περιβάλλον να προσφέρει κίνητρα για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών·

2.11

συνιστά η ανάλυση κόστους/οφέλους από τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 2o C να μελετηθεί και ερευνηθεί λεπτομερώς · είναι σημαντικός ο πιο ακριβής καθορισμός της συγκέντρωσης των αερίων του θερμοκηπίου, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος των 2o C, καθώς και του κόστους που συνδέεται με αυτόν τον περιορισμό·

2.12

προτείνει οι πόλεις να συνεχίσουν να εγγράφονται στη διαδικασία LA21, αποδίδοντας μεγαλύτερη έμφαση στην εφαρμογή αυτών των στρατηγικών·

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/28

1)

Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές αποτελούν το επίπεδο λήψης και εκτέλεσης αποφάσεων που βρίσκεται πλησιέστερα στους πολίτες της ΕΕ. Τα μέτρα που απαιτούνται για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να σχεδιάζονται, να γίνονται αποδεκτά, να εφαρμόζονται και να παρακολουθούνται μέσω του διαλόγου με τους ευρωπαίους πολίτες.

2)

Στην ΕΕ των 25 κρατών μελών, ο πρακτικός συντονισμός των διαφόρων πολιτικών πρέπει να πραγματοποιείται στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Παρομοίως, η κοινοτική πολιτική συνοχής πρέπει να τίθεται σε εφαρμογή στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

3)

Μόνον μέσω της συνδυασμένης επίδρασης των μέτρων που εφαρμόζονται τοπικά και περιφερειακά, τόσο εντός της ΕΕ όσο και σε παγκόσμια κλίμακα, θα μπορέσουν να αντιστραφούν οι μη βιώσιμες τάσεις που παρατηρούμε σήμερα. Το κατάλληλο σύνθημα είναι το ακόλουθο: Παγκόσμια σκέψη, τοπική δράση.

1.1

εκφράζει την ικανοποίησή της για την Ανακοίνωση της Επιτροπής όσον αφορά την επανεξέταση της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αειφόρο ανάπτυξη, η οποία παρέχει μια αρχική αξιολόγηση της προόδου που πραγματοποιήθηκε και σκιαγραφεί ορισμένες μελλοντικές κατευθύνσεις·

1.2

υπογραμμίζει ότι έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος από την υιοθέτηση της Στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης στο Γκέτεμποργκ το 2001· συμφωνεί με την Επιτροπή ότι το ενδιαφέρον πρέπει τώρα να επικεντρωθεί στην ενεργό προσέγγιση της βιώσιμης ανάπτυξης και στη συγκεκριμένη επιτόπια δράση·

1.3

υπογραμμίζει ότι μια τρισδιάστατη προσέγγιση της βιώσιμης ανάπτυξης που να περιλαμβάνει την οικονομική, οικολογική και την κοινωνική πτυχή αποτελεί προϋπόθεση για ανάπτυξη, περισσότερες και καλύτερες θέσεις απασχόλησης, αυξημένη κοινωνική πρόνοια και καθαρότερο και ασφαλέστερο περιβάλλον·

1.4

προσδίδει έμφαση στην ενσωμάτωση και την προβολή της βιώσιμης ανάπτυξης σε όλες τις κοινοτικές πολιτικές. Είναι σημαντικό να στηρίζει η πολιτική συνοχής την οικονομική, την οικολογική και την κοινωνική διάσταση και να δίνεται επαρκής σημασία στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των διαφόρων πολιτικών.· Επίσης, η μελλοντική ευρωπαϊκή πολιτική για την ανάπτυξη και την Αφρική, θα πρέπει να διασφαλίσει σταθερή στήριξη για τη βιώσιμη ανάπτυξη στις διεθνείς δραστηριότητες·

1.5

υπογραμμίζει ότι η στρατηγική της Λισσαβόνας αποτελεί τη βάση για την αντίδραση της ΕΕ στις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στον ανταγωνισμό, την οικονομία και το εργατικό δυναμικό στην Ευρώπη, αλλά θα πρέπει να αντικατοπτρίζει και τις επιπτώσεις στη βιώσιμη ανάπτυξη τόσο στην Ευρώπη όσο και διεθνώς. Η μέθοδος για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης που χρησιμοποιείται επί του παρόντος, σε συνάρτηση με τις διάφορες διεθνείς συμφωνίες, χρειάζεται να βελτιωθεί προκειμένου να αντανακλά καλύτερα τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στις δημόσιες υπηρεσίες και την βιώσιμη ανάπτυξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

1.6

τονίζει τη σημασία του ουσιαστικού διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών. Για το λόγο αυτό, τα μηνύματα που προέρχονται από την Επιτροπή πρέπει να είναι συνεκτικά και σωστά συντονισμένα και η στρατηγική να παρακολουθείται και να μετατρέπεται σε συγκεκριμένη δράση·

1.7

υπογραμμίζει με έμφαση το ρόλο και την ευθύνη των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης. Όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης θα πρέπει να συνεργαστούν με την ώθηση μιας ισχυρής ηγεσίας, προκειμένου να προσδιορίσουν και να εφαρμόσουν τις απαραίτητες αλλαγές για την επίτευξη μιας βιώσιμης κοινωνίας·

1.8

τονίζει πόσο σημαντικό είναι να προσανατολισθούν οι προσπάθειες προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης στις ανάγκες και συνθήκες των ευρωπαίων πολιτών, έτσι ώστε τούτοι να προσφέρουν τη στήριξή τους. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο διάλογο και η Επιτροπή θα πρέπει να στηρίξει τις προσπάθειες αυτές, τόσο από διοικητική όσο και από οικονομική άποψη με τους εξής τρόπους:

1.9

τονίζει ότι η δημόσια υγεία, με την ευρεία έννοια, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης·

1.10

επισημαίνει ότι η ασφάλεια αποτελεί προϋπόθεση για καλή ποιότητα ζωής και, παράλληλα με μια ευρεία προοπτική δημόσιας υγείας, βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης·

1.11

επισημαίνει επίσης την ανάγκη ενσωμάτωσης της διάστασης των ίσων ευκαιριών σε πρωτοβουλίες προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης·

1.12

συμφωνεί με την άποψη της Επιτροπής ότι η μελλοντική μας ποιότητα ζωής θα εξαρτηθεί από τα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης που εφαρμόζουμε. Χρειάζεται να αποσυνδέσουμε την οικονομική ανάπτυξη από την επιδείνωση του περιβάλλοντος μέσω της εκπαίδευσης και της πληροφόρησης σχετικά με τις επιπτώσεις των αγαθών και των υπηρεσιών στην υγεία και το περιβάλλον. Τα περιβαλλοντικά κριτήρια στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων μπορούν επίσης να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην μεταβολή των προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης·

1.13

υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης μέτρων για να στηριχθεί η ανάπτυξη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα του περιβάλλοντος, ιδίως των ΜΜΕ. Οι επιχειρήσεις με ένταση έρευνας στον τομέα της περιβαλλοντικής τεχνολογίας πρέπει να αποτελούν στόχο για στήριξη στο πλαίσιο της παρούσας πρότασης για το Έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο δράσεων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης (FP7)·

1.14

στηρίζει το σχέδιο της Επιτροπής για τον προσδιορισμό σαφών επιδιώξεων, στόχων και σχετικών προθεσμιών. Έτσι, θα καταστεί δυνατή η παρακολούθηση, μέτρηση και παρουσίαση της πραγματοποιηθείσας προόδου·

1.15

υπογραμμίζει την ανάγκη ενεργών μέτρων και συγκεκριμένης δράσης για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Το μελλοντικό πρόγραμμα δράσης θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει μέσα εφαρμογής και παρακολούθησης των διαφόρων μέτρων και να προβλέπει τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, ως καίριων εταίρων στην κατάρτιση του προγράμματος δράσης.

1.16

τονίζει τη σημασία της εξεύρεσης νέων μέσων και της βελτίωσης των υφιστάμενων. Τούτο είναι απαραίτητο ώστε να καταστεί δυνατή η εφαρμογή, αξιολόγηση και παρακολούθηση των απαραίτητων μέτρων για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Προκειμένου να πραγματοποιηθεί ουσιαστική συμβολή στην επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης, είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν και να προσαρμοστούν τα ακόλουθα μέτρα:

2.1

τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί κεντρικός ρόλος στους ευρωπαίους πολίτες στις προσπάθειες επίτευξης της βιώσιμης ανάπτυξης. Ο διάλογος για τα πρακτικά και τα οικονομικά μέτρα και για τις μεταβολές των προτύπων κατανάλωσης και συμπεριφοράς πρέπει να διεξαχθεί με βάση τις συνθήκες στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

2.2

πιστεύει ότι οι απαραίτητοι στόχοι και μέτρα για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να βασίζονται και να προσαρμόζονται στις συνθήκες του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου·

2.3

τονίζει τη σημασία της εξεύρεσης νέων μέσων και της βελτίωσης των υφιστάμενων. Τούτο είναι απαραίτητο για να καταστεί δυνατή η εφαρμογή, η αξιολόγηση και η παρακολούθηση των απαραίτητων μέτρων προκειμένου να υλοποιηθεί η βιώσιμη ανάπτυξη·

2.4

έχει την πεποίθηση ότι, στην εξελισσόμενη επανεξέταση της στρατηγικής της για τη βιώσιμη ανάπτυξη και στις εργασίες της για το πρόγραμμα δράσης, η Επιτροπή θα αναπτύξει και θα εμβαθύνει το διάλογο με το τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και προτίθεται να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στις συνεχιζόμενες προσπάθειες για μια βιώσιμη κοινωνία τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και παγκοσμίως.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/32

1.

πιστεύει ότι, για να διασφαλιστεί η ειρήνη, η ελευθερία και η ευημερία, χρειάζεται μια πολιτικά ισχυρή και δημοκρατική Ευρωπαϊκή Ένωση, ισχυρή ευρωπαϊκή ηγεσία και εντατική συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων για την αναζωογόνηση του ευρωπαϊκού σχεδίου·

2.

εκφράζει την ανησυχία ότι μία υπερβολικά μακρά περίοδος προβληματισμού μπορεί να βλάψει την εικόνα της ΕΕ και καλεί όλα τα θεσμικά όργανα να εργαστούν για την επιβεβαίωση και την αναζωογόνηση του βασικού ευρωπαϊκού ιδεώδους και σχεδίου·

3.

θεωρεί σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί αυτή η περίοδος προβληματισμού για να εξεταστεί τι πιστεύουν οι πολίτες των κρατών μελών για την Ευρωπαϊκή Ένωση και να παγιωθούν οι θεμελιώδεις στόχοι, αξίες και αρχές της ΕΕ, όπως η αλληλεγγύη, η αποτελεσματικότητα, η διαφάνεια και η συνεργασία, με βάση την υποστήριξη των πολιτών της·

4.

υπενθυμίζει τη σημασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ένωσης, όπως κατοχυρώνονται στον Χάρτη που έχει ενσωματωθεί στη Συνταγματική Συνθήκη·

5.

πιστεύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη τα αποτελέσματα του γαλλικού και του ολλανδικού δημοψηφίσματος και να δείξει ότι τα λαμβάνει σοβαρά υπόψη· θεωρεί ότι η συνέχιση της διαδικασίας επικύρωσης της Συνταγματικής Συνθήκης χωρίς αλλαγή του αρχικού χρονοδιαγράμματος και χωρίς σοβαρό προβληματισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα εξέπεμπε ένα αρνητικό μήνυμα στους πολίτες της Ευρώπης και ενδεχομένως να προκαλούσε απορρίψεις και σε άλλα κράτη μέλη·

6.

αναγνωρίζει, εντούτοις, ότι οι λόγοι αυτών των απορρίψεων είναι πολλοί και ποικίλοι και σε ορισμένες περιπτώσεις ίσως να μην αφορούν την ίδια τη Συνθήκη· φρονεί, συνεπώς, ότι έχει πρωταρχική σημασία να επικεντρωθούν οι προσπάθειες κυρίως στο πλαίσιο του διαλόγου, ο δε διάλογος να εστιαστεί στην επίτευξη συμφωνίας ως προς τις δημοσιονομικές προοπτικές· υπενθυμίζει, εντούτοις, ότι πάνω από τα μισά κράτη μέλη έχουν ήδη επικυρώσει τη Συνθήκη με τη μέθοδο που είχαν επιλέξει και ότι οι αποφάσεις αυτών των κρατών μελών πρέπει να βαρύνουν εξίσου με τις αποφάσεις εκείνων που ψήφισαν κατά·

7.

επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της υπέρ της Συνταγματικής Συνθήκης και των προόδων που επιφέρει, διότι, με τη σημαντική βελτίωση της λειτουργίας, την απλοποίηση και την αύξηση της διαφάνειας της ΕΕ σε σύγκριση με τις ισχύουσες Συνθήκες, εγγυάται καλύτερη ευρωπαϊκή διακυβέρνηση·

8.

φρονεί ότι, κατά τη διεύρυνση της συζήτησης για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα όργανά της θα πρέπει να επικεντρωθούν στα πραγματικά και τα δυνητικά πρακτικά οφέλη που παρέχει στους πολίτες της η συμμετοχή της χώρας τους και των ίδιων στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

9.

για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολιτών στο ευρωπαϊκό σχέδιο, ζητεί από τα όργανα της ΕΕ:

10.

ζητεί να συνεχιστούν οι δραστηριότητες για την προώθηση της αρχής της επικουρικότητας σε όλα τα πεδία, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα που προσφέρει στους πολίτες η μεγαλύτερη εγγύτητα των περιφερειακών και των τοπικών αρχών·

11.

καλεί τα κράτη μέλη να εμβαθύνουν την πολιτική ολοκλήρωση της ΕΕ ως θεμελιώδη βάση για την ανάπτυξη μιας διευρυμένης Ένωσης, προσδιορίζοντας τους σκοπούς, τα δυνητικά γεωγραφικά όρια και τους μακροπρόθεσμους στόχους της διαδικασίας ολοκλήρωσης στο εσωτερικό της ΕΕ και λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή μιας χώρας στην ΕΕ συνεπάγεται σεβασμό της δημοκρατικής τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης εντός του καθιερωμένου συνταγματικού πλαισίου κάθε χώρας·

12.

καλεί τους πολιτικούς του εθνικού, του περιφερειακού και του τοπικού επιπέδου να αναλάβουν την ευθύνη για τις πράξεις τους στους τομείς που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία τους και να μην προσφεύγουν στην κοινή συνήθεια να χρησιμοποιούν τις «Βρυξέλλες» σαν αποδιοπομπαίο τράγο· υπογραμμίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να επιτύχει μόνο αν οι πολιτικοί στο ευρωπαϊκό, το εθνικό, το περιφερειακό και το τοπικό επίπεδο κατανείμουν υπεύθυνα τα καθήκοντα και αναγνωρίσουν ότι ο σεβασμός των θεσμών είναι ουσιώδης για την επιτυχία, ως απαραίτητη προϋπόθεση της χρηστής διακυβέρνησης·

13.

πιστεύει ότι τα όργανα της ΕΕ πρέπει απαραιτήτως να ανοίξουν, με τους ανθρώπους και τις κοινότητες που εκπροσωπούν, μια συζήτηση που να αντανακλά την ανοιχτή προσέγγιση που είχε εφαρμοστεί κατά τη σύνταξη του σχεδίου Συνθήκης, τη συγκρότηση δηλαδή μιας Συνέλευσης που περιλάμβανε εκπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων, των πολιτικών κομμάτων, των τοπικών και περιφερειακών αρχών, της κοινωνίας των πολιτών και των κοινωνικών εταίρων· κατά τη συζήτηση αυτή, είναι απαραίτητο να διευκρινιστεί στους πολίτες η πολιτική, οικονομική και κοινωνική προστιθέμενη αξία μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης·

14.

φρονεί ότι, ως θεσμική εκπρόσωπος των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στις πολιτικές και θεσμικές πρωτοβουλίες κατά την περίοδο προβληματισμού που ανήγγειλαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων· για τον σκοπό αυτό, προτείνει την υιοθέτηση ενός χάρτη πορείας (2) προκειμένου να εγκαινιαστεί ένας πραγματικά αποκεντρωμένος διάλογος·

15.

καλεί τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να δραστηριοποιηθούν και να ενημερώσουν τους πολίτες τους για τα θέματα που τους αφορούν στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να τους εξηγήσουν καλύτερα τις διαδικασίες και τα πρακτικά επιτεύγματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μέσω μιας αποκεντρωμένης ενημερωτικής πολιτικής σε περιφερειακή και τοπική βάση, διότι πιστεύει ότι μια συζήτηση που θα διεξαχθεί αποκλειστικά στο ευρωπαϊκό επίπεδο δεν θα καταφέρει να φθάσει στο ευρύ κοινό και ότι, ως εκ τούτου, απαιτούνται διαρθρωμένες συζητήσεις με διεθνικά στοιχεία, οι οποίες θα διεξαχθούν σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, με τη συμμετοχή των μελών της και την υποστήριξη των ευρωπαϊκών οργάνων·

16.

επιβεβαιώνει, εξάλλου, την προσέγγιση «από τη βάση προς τα άνω», που αποτελεί το χαρακτηριστικό γνώρισμα της ΕΤΠ, και δεσμεύεται να ζητήσει και να λάβει, με τη βοήθεια των μελών της, τα αιτήματα των περιφερειακών και των τοπικών αρχών για τις κοινοτικές πολιτικές και τα θεσμικά όργανα και να διαβιβάσει τις συμβολές τους, ιδίως εάν αφορούν πολιτικές αναλύσεις και καινοτόμους προτάσεις, στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα·

17.

συνιστά να μην περιοριστεί ο διάλογος σε πεπερασμένης διάρκειας εκστρατείες και να μην επικεντρωθεί σε λεπτομέρειες των εργασιών των θεσμικών οργάνων· προτρέπει, συνεπώς, την Ένωση να επικεντρωθεί στη διάδοση πληροφοριών που έχουν άμεσο πρακτικό όφελος για τους πολίτες και που τους επιτρέπουν να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που τους παρέχει η ΕΕ·

18.

καλεί τα ευρωπαϊκά όργανα, τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να καθιερώσουν νέους και δημιουργικούς τρόπους αμφίδρομης σχέσης με τους πολίτες στο επίπεδο της βάσης, χρησιμοποιώντας για τη συζήτηση σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα (όπως π.χ. στις εκστρατείες «Η Ευρώπη ακούει» στην Αυστρία και «Εθνικό φόρουμ για την Ευρώπη» στην Ιρλανδία) και διασφαλίζοντας ότι το μήνυμα είναι προσιτό στη μητρική γλώσσα του πολίτη και όχι μόνο σε επιλεγμένες γλώσσες της ΕΕ· επίσης, τα όργανα και τα κράτη μέλη είναι εν μέρει υπεύθυνα για την τεκμηριωμένη αντιμετώπιση των λανθασμένων δηλώσεων για την Ευρωπαϊκή Ένωση οι οποίες μπορεί να παρουσιάζονται στους πολίτες, ιδίως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης·

19.

αναγνωρίζει τον ζωτικό ρόλο των τοπικών και περιφερειακών μέσων μαζικής ενημέρωσης και, ιδιαίτερα, του τοπικού Τύπου σε αυτό το πλαίσιο, ιδίως επειδή μπορούν να επικοινωνήσουν με τους πολίτες με απλούς όρους και στην τοπική τους γλώσσα·

20.

φρονεί ότι οι διατάξεις της Συνταγματικής Συνθήκης που αφορούν την εδαφική διάσταση της Ένωσης και τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, τόσο θεσμικά μέσω της ΕΤΠ όσο και γενικότερα, αποτελούν σημαντική και θετική εξέλιξη·

21.

καλεί τα όργανα της ΕΕ να βοηθήσουν να αναπτυχθεί ένα πραγματικό «πνεύμα επικουρικότητας» εντός της Ένωσης, των κρατών μελών της και των περιφερειακών και τοπικών αρχών και να εφαρμόσουν χωρίς καθυστέρηση τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας που προβλέπονται στη Συνταγματική Συνθήκη ως απλό και αποτελεσματικό τρόπο να δείξουν στους πολίτες ότι η Ένωση δρα μόνο όταν υπάρχει σαφής προστιθέμενη αξία και με σεβασμό της αρχής της να βελτιώνει τη νομοθεσία·

22.

ζητεί να εφαρμόζονται οι πολιτικές και οι νόμοι της ΕΕ σύμφωνα με την έννοια της «εγγύτητας», διότι αυτό θα αποτελούσε ορατή έκφραση της βούλησης να εφαρμόζονται οι διαδικασίες με μεγαλύτερη διαφάνεια, ως άμεση ανταπόκριση στις ανησυχίες των πολιτών· στο πλαίσιο αυτό, η θέσπιση, για παράδειγμα, ενός νέου νομικού μέσου για τη διευκόλυνση της διαπεριφερειακής και της διασυνοριακής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας για οικονομικά και κοινωνικά θέματα, θα αποτελούσε σαφή έκφραση μιας Ευρώπης πλησιέστερης στους πολίτες της·

23.

υπογραμμίζει ότι, παρόλο που θα ήταν επιθυμητό να εισαχθούν αυτά τα στοιχεία στη Συνθήκη, πολλές από τις δράσεις και τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από αυτές τις διατάξεις μπορούν να ενσωματωθούν αμέσως στις κοινοτικές δραστηριότητες, όπως, για παράδειγμα, η επέκταση των αξιολογήσεων αντικτύπου ούτως ώστε να περιλαμβάνουν και τον δημοσιονομικό και διοικητικό αντίκτυπο των νέων νόμων της ΕΕ στις τοπικές και περιφερειακές αρχές,

24.

έχει επικροτήσει ιδιαίτερα τα ακόλουθα σημεία της Συνθήκης ως άρθρα που συντελούν στη χρηστή διακυβέρνηση και θέλει να βεβαιωθεί ότι η διασφάλιση και η εφαρμογή τους θα ληφθούν πλήρως υπόψη κατά την περίοδο προβληματισμού:

25.

πιστεύει ότι έχει ζωτική σημασία να διαθέτει η ΕΕ το κατάλληλο επίπεδο πόρων για να αναλάβει τα καθήκοντα που της έχουν ανατεθεί· υπενθυμίζει ότι είναι υπέρ των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά τις δημοσιονομικές προοπτικές για την περίοδο 2007-2013·

26.

φρονεί ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να αρχίσει ένας προβληματισμός σχετικά με τη βάση της χρηματοδότησης του προϋπολογισμού της ΕΕ μακροπρόθεσμα και να ενισχυθεί ο δημοκρατικός έλεγχος του προϋπολογισμού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

27.

υπενθυμίζει στα κράτη μέλη ότι η πολιτική συνοχής είναι ένας τομέας όπου η ΕΕ έχει καταδείξει από πολλού την πραγματική προστιθέμενη αξία της, η ορατότητα της οποίας επιτρέπει στους πολίτες να εκτιμούν καθημερινά το έμπρακτο και θετικό έργο της ΕΕ, και ο οποίος αποτελεί τη βάση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και ότι διαφοροποιεί έτσι το ευρωπαϊκό κοινωνικό πρότυπο από άλλα παραδείγματα περιφερειακής ολοκλήρωσης·

28.

επαναλαμβάνει την υποστήριξή της στην εταιρική σχέση για την ανάπτυξη και την απασχόληση (στρατηγική της Λισαβόνας), ως ισόρροπη προσέγγιση μεταξύ των οικονομικών στόχων, της βιώσιμης ανάπτυξης και του εκσυγχρονισμού και της προόδου του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου·

29.

πιστεύει ότι, για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, είναι επίσης απαραίτητο να βοηθηθούν οι πολίτες της Ευρώπης να αναπτύξουν τα ταλέντα και τη δημιουργικότητά τους πέρα από τα εθνικά σύνορα. Επιπλέον, πιστεύει ότι η αξία της πολιτιστικής πολυμορφίας της Ένωσης θα γίνει πολύ πιο απτή στους Ευρωπαίους όταν αρχίσουν να βιώνουν τη ζωή σε ευρωπαϊκό πλαίσιο. Επομένως, για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και να συνδεθούν οι πολίτες με το ευρωπαϊκό σχέδιο, τονίζει την ανάγκη να συνεχίσει η ΕΕ να διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και να προωθεί την αύξηση της κινητικότητας εντός της Ένωσης·

30.

επιβεβαιώνει την υποστήριξή της στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη και επισημαίνει ιδιαίτερα ότι οι κοινοτικές δράσεις και χρηματοδοτήσεις για τη βελτίωση του περιβάλλοντος θα πρέπει να αποτελούν ισχυρή κινητήριο δύναμη στο εθνικό, το περιφερειακό και το τοπικό επίπεδο·

31.

υπενθυμίζει τη μοναδική στο είδος της φύση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, ως στοιχείου της ταυτότητας που δεν αντικαθιστά την εθνική ιθαγένεια·

32.

κάνει έκκληση για πολύ μεγαλύτερες επενδύσεις και συνεργασία στην εκπαίδευση (συμπεριλαμβανομένων των ευκαιριών δια βίου μάθησης, για όλους τους πολίτες), την έρευνα και την καινοτομία σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, ως τον καλύτερο τρόπο να δημιουργηθούν περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας για τους πολίτες της Ευρώπης και να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης στην παγκόσμια οικονομία·

33.

έχει την πεποίθηση ότι, για να εξηγήσουν καλύτερα της Ευρώπη και τις πολιτικές της, οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες στον εκπαιδευτικό τομέα, για παράδειγμα καθιερώνοντας ειδικά μαθήματα στα σχολεία και εισάγοντας την ευρωπαϊκή διάσταση στα σχολικά προγράμματα, στη μετασχολική εκπαίδευση και στην κατάρτιση των εκπαιδευτικών·

34.

είναι πεπεισμένη, εξάλλου, ότι είναι απαραίτητο να διαδοθεί μια θετική ευρωπαϊκή αντίληψη στους δημόσιους υπαλλήλους των δήμων και των περιφερειών, που πρέπει να χειριστούν τους κανονισμούς στην καθημερινή τους εργασία·

35.

καλεί τα όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να ακούσουν τους πολίτες, προκειμένου να αξιολογήσουν τα αποτελέσματα της συζήτησης κατά την περίοδο προβληματισμού·

36.

έχει επίγνωση του γεγονότος ότι κατά την περίοδο προβληματισμού πιθανότατα θα συζητηθούν πολλά και διάφορα σενάρια, αλλά είναι κατά της εγκατάλειψης της παρούσας Συνταγματικής Συνθήκης υπέρ της Συνθήκης της Νίκαιας και κάνει έκκληση για μια συναινετική προσέγγιση της επικύρωσής της το αργότερο ως το 2009·

37.

επιθυμεί να συμμετάσχει ενεργά στην επανέναρξη της συνταγματικής διαδικασίας και προσφέρει την υποστήριξή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις προσπάθειές του να εξασφαλίσει επιτυχή έκβαση.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/37

1.1.

Εκτιμά ότι η αίτηση γνωμοδότησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πρέπει να αξιολογηθεί στο ακόλουθο πλαίσιο:

1.1.1.

Οι γυναίκες, και κυρίως όσες είναι ηλικιωμένες ή μόνες με ένα ή περισσότερα παιδιά, αντιμετωπίζουν περισσότερο από τους άνδρες τα προβλήματα της αβεβαιότητας και της φτώχειας· το 17 % εξ αυτών ζουν ακόμη κάτω από το όριο του κινδύνου της φτώχειας (10).

1.1.2.

Η πρόσβαση των γυναικών σε σωστά αμειβόμενη θέση εργασίας είναι η καλύτερη εγγύηση κατά της αβεβαιότητας. Τούτο τους εξασφαλίζει ανεξαρτησία και αυτονομία και τους επιτρέπει να αντιμετωπίσουν τις οικογενειακές ρήξεις.

1.1.3.

Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν στην Ευρώπη σχεδόν το ήμισυ του ενεργού πληθυσμού (1). Σε όλες τις χώρες σήμερα, ο κανόνας είναι να έχουν οι γυναίκες αμειβόμενη απασχόληση Παρά αυτή την ιστορική πρόοδο στην αγορά εργασίας, ο στόχος του 60 % ως ποσοστού απασχόλησης για τις γυναίκες, που ορίστηκε στη σύνοδο κορυφής της Λισσαβώνας (2000), δεν έχει επιτευχθεί. Το ποσοστό ανεργίας των γυναικών παραμένει υψηλότερο από το αντίστοιχο των ανδρών στις περισσότερες χώρες. Η διάρκεια της ανεργίας αποτελεί επίσης διάκριση κατά των γυναικών, ιδιαίτερα στις χώρες της Νότιας Ευρώπης.

1.2.

Υπογραμμίζει ότι οι πολλαπλές μορφές διάκρισης, αντικείμενο των οποίων αποτελούν οι γυναίκες, συνιστούν τροχοπέδη για την υλοποίηση του κοινοτικού στόχου:

1.2.1.

Οι μισθοί των γυναικών είναι πάντα κατώτεροι από τους μισθούς των ανδρών. Παρά την οδηγία του 1975 για την αρχή της ισότητας της αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών για εργασία της αυτής αξίας η απόκλιση αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι γύρω στο 15 % (11). Οι ανισότητες στους μισθούς αντανακλούν στην πραγματικότητα τα εμπόδια και τις αντιστάσεις της αγοράς εργασίας στην ένταξη των γυναικών ισότιμα με τους άνδρες.

1.2.2.

Τα ευέλικτα σχήματα απασχόλησης αφορούν περισσότερο τις γυναίκες και τις καθιστούν περισσότερο ευάλωτες. Η εργασία κατά μερική απασχόληση αντιπροσωπεύει το 33,5 % της γυναικείας απασχόλησης και το 6,5 % της ανδρικής απασχόλησης (2002). Σε διάστημα 10 ετών η εργασία κατά μερική απασχόληση των γυναικών διπλασιάστηκε (4,7 έναντι 2,3). Όταν δεν επιβάλλεται από τους εργοδότες, οι γυναίκες είναι αναγκασμένες, λόγω ανεπαρκών υπηρεσιών ποιότητας, να φυλάξουν τα παιδιά ή τους ηλικιωμένους γονείς. Η διπλή ημέρα των γυναικών υποβαθμίζει το τρόπο ζωής. Η κατανομή των οικιακών καθηκόντων του ζευγαριού δεν έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο, έστω και εάν οι άνδρες θεωρούν σήμερα ότι πρέπει να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε ό,τι αφορά την ισότητα των ευκαιριών. Αυτό που οι γυναίκες κέρδισαν σε αυτονομία με την (αμειβόμενη) εργασία συχνά το έχασαν σε ποιότητα ζωής στις πιο μειονεκτικές κατηγορίες. Μπροστά σε αυτούς τους καταναγκασμούς, η «επιλεχθείσα» μερική απασχόληση ή η διακοπή δραστηριότητας μετά από μια γέννα είναι ατομικές απαντήσεις σε αυτές τις δύσκολες καταστάσεις. Τούτο αυξάνει τον κίνδυνο της αβεβαιότητας εάν σημειωθεί ρήξη στην οικογένεια.

1.2.3.

Οι ηλικιωμένοι είναι στην πλειοψηφία τους γυναίκες (12) και οι διαφορές των μηνιαίων συντάξεων είναι πολύ σημαντικές (13).

1.2.4.

Η βία που ασκείται κατά των γυναικών είναι η μεγαλύτερη και σοβαρότερη εκδήλωση της διάκρισης που υφίστανται. Η σεξιστική βία αποδιοργανώνει τη ζωή των γυναικών, αναστατώνει την προσωπική τους ζωή, αποσταθεροποιεί την επαγγελματική τους ζωή και ευνοεί τα φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού. Η βία αυτή θεωρείται μία από τις αιτίες για τη χαμηλή συμμετοχή των γυναικών στον δημόσιο και πολιτικό βίο. Η συζυγική βία αποτελεί την κυριότερη αιτία ρήξης του οικογενειακού δεσμού.

1.2.5.

Εκφράζει τη λύπη της διότι το πρωτογενές δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ενώσεως παρά το ότι έχει διεθνική διάσταση και υπερισχύει σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, δεν διαθέτει συγκεκριμένη νομική βάση για να δράσει απευθείας κατά της βίας προς τις γυναίκες.

1.2.6.

Το θέμα της σωματεμπορίας και της πορνείας παραμένει άλυτο: δεν πρόκειται μόνο για ένα πρόβλημα που περιορίζεται στις χώρες προέλευσης και προορισμού, αφορά επίσης και τις χώρες διέλευσης. Η εξέταση αυτού του προβλήματος δεν μπορεί να περιοριστεί στην κατασταλτική του διάσταση και υπό το πρίσμα μόνον των προγραμμάτων που διαχειρίζεται η Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης, Ελευθερίας και Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά πρέπει να προσεχθεί σε όλα τα πεδία της καταπολέμησης του αποκλεισμού, με την παροχή δυνατοτήτων κοινωνικής ενσωμάτωσης, κατάρτισης και απασχόλησης.

1.2.7.

Εφιστά εξάλλου την προσοχή στην ιδιαιτερότητα της κατάστασης των γυναικών στις εθνικές μειονότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου οι δυσκολίες πρόσβασης στην εκπαίδευση συνιστούν παράγοντες αποκλεισμού καθώς και το βάρος ορισμένων παραδόσεων, που παρεμποδίζουν την ενσωμάτωσή τους στην ευρωπαϊκή κοινωνία.

1.3.

Διατυπώνει τη διάγνωσή της: η αβεβαιότητα ή ο κίνδυνος αβεβαιότητας, με συνέπεια τον κίνδυνο να περιέλθουν οι γυναίκες σε κατάσταση φτώχειας και αποκλεισμού προκαλούνται από την άνιση αντιμετώπιση που υπάρχει μεταξύ ανδρών και γυναικών.

1.3.1.

Εκφράζει την ικανοποίησή της που η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση των διακρίσεων κατατάσσεται στις πλέον προχωρημένες νομοθεσίες του κόσμου και γενικά θεωρείται αποτελεσματικό πρότυπο.

1.3.2.

Τονίζει ότι παρόλο που το δίκτυο νομικών εμπειρογνωμόνων για την εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου σε θέματα ίσης μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών διαπιστώνει ότι «η αρχή της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών φαίνεται ότι μεταφέρθηκε σε όλα τα εθνικά νομικά συστήματα», ο ορισμός των εννοιών της άμεσης και έμμεσης διακριτικής μεταχείρισης «θέτει σαφώς πρόβλημα».

Εξάλλου, το ίδιο δίκτυο διαπιστώνει ότι ο ορισμός της θετικής διακριτικής μεταχείρισης καθώς και η εφαρμογή της αρχής της αντιστροφής του βάρους της αποδείξεως παραμένουν θέματα που δεν έχουν επιλυθεί σε ορισμένο αριθμό κρατών μελών.

1.3.3.

Διαπιστώνει ωστόσο ότι η εφαρμογή της στρατηγικής (gender mainstreaming) που συνίσταται στην συνεκτίμηση της διάστασης της ισότητας ανδρών-γυναικών σε όλες τις μακροοικονομικές πολιτικές είναι ανεπαρκής.

1.3.4.

Υπογραμμίζει ότι το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων θεώρησε, για παράδειγμα, στην απόφασή του για την υπόθεση C-285/98 Tanja Kreil (11 Ιανουαρίου 2000), το δικαίωμα μη διάκρισης βασιζόμενης στο φύλο, θεμελιώδες δικαίωμα έναντι του κοινοτικού δικαίου, και ότι θα πρέπει να ερμηνεύεται αυστηρά κάθε παρέκκλιση από αυτό. Στην απόφασή του αυτή το Δικαστήριο προσθέτει ότι, κατά τον καθορισμό της εκτάσεως κάθε παρεκκλίσεως από ατομικό δικαίωμα, όπως η ίση μεταχείριση μεταξύ ανδρών και γυναικών, πρέπει να τηρείται η αρχή της αναλογικότητας, η οποία απαιτεί οι παρεκκλίσεις να μη βαίνουν πέραν αυτού που είναι κατάλληλο και αναγκαίο για την επίτευξη του επιδιωκομένου σκοπού.

1.3.5.

Υπενθυμίζοντας ότι οι πολιτικές για τον συμβιβασμό της οικογενειακής και της επαγγελματικής ζωής δεν έρχονται σε αντίθεση με την αναγνώριση του δικαιώματος των γυναικών, στην εργασία, η ΕΤΠ εκφράζει τη λύπη της για τις πολιτικές που παροτρύνουν τις γυναίκες να επιστρέψουν στα σπίτια τους όταν έχουν ως στόχο να μειώσουν τις στατιστικές για την ανεργία.

1.3.6.

Διαπιστώνει ότι, σε όλες τις χώρες της Ένωσης, η μερική απασχόληση — το μερίδιο της οποίας στο σύνολο της απασχόλησης ποικίλει από 18 % στην Ένωση έως 15 %-10 % στα νέα κράτη μέλη και στις υποψήφιες για ένταξη χώρες — παραμένει αποκλειστικότητα των γυναικών. Ωστόσο, με εξαίρεση την Σλοβενία, την Δημοκρατία της Τσεχίας, την Σλοβακία και την Κύπρο, οι περισσότερες από τις γυναίκες αυτές δηλώνουν — π.χ. στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία, στην Ιταλία, στην Φινλανδία και στην Σουηδία — ότι τον τύπο αυτό απασχόλησης τον έχουν υιοθετήσει ακούσια και ότι θα επιθυμούσαν να εργάζονται με πλήρες ωράριο. Οι γυναίκες που έχουν «επιλέξει» την μερική απασχόληση (άνω του 40 % στη Δανία και τη Σουηδία, άνω του 60 % στη Γαλλία, το Λουξεμβούργο και το Ηνωμένο Βασίλειο), το έχουν πράξει κυρίως λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων.

1.3.7.

Υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητο να επιτευχθεί η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της ευελιξίας και της ασφάλειας της απασχόλησης για να μπορέσουν να υλοποιηθούν οι βασικοί στόχοι της στρατηγικής της Λισσαβώνας, η οποία υποστηρίζει μία πιο ελαστική οργάνωση της εργασίας, με σκοπό να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη δυνατοτήτων πλήρους απασχόλησης, να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή και να καθιερωθεί μία αγορά εργασίας που να ευνοεί την ένταξη.

1.3.8.

Τάσσεται υπέρ μιας πιο ευέλικτης οργάνωσης της εργασίας, η οποία να μην εναντιώνεται στην φιλοδοξία της ισότητας ανδρών-γυναικών στον επαγγελματικό χώρο στην Ένωση.

1.3.9.

Προσυπογράφει τον ορισμό των έμμεσων διακρίσεων, που ασκούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ότι πρόκειται δηλαδή για μία διάταξη, ένα κριτήριο ή μία πρακτική φαινομενικά ουδέτερη αλλά ικανή να επιφέρει ειδικό μειονέκτημα για το ένα ή το άλλο φύλο χωρίς νόμιμη και αντικειμενική αιτιολόγηση. Οι συνέπειες των έμμεσων διακρίσεων είναι καταστρεπτικές για τις γυναίκες· απορρέουν από δημόσιες πολιτικές που παραμελούν την συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου και δεν λαμβάνονται επαρκώς υπόψη κατά την εφαρμογή τους η διαφοροποιημένη αξιολόγηση και ο αντίκτυπος που θα έχουν στους άνδρες και στις γυναίκες.

1.3.10.

Διαπιστώνει ότι παρόλο που η αρχή της συμπερίληψης της διάστασης των φύλων εμφανίζεται στα έγγραφα προγραμματισμού των αποκεντρωμένων περιφερειακών πολιτικών σε επίπεδο κρατών μελών, η αρχή αυτή δεν εφαρμόστηκε κατά τρόπο συστηματικό κατά την εκτέλεση των προγραμμάτων στα οποία η διάσταση του φύλου συχνά απλώς αναφέρεται χωρίς ωστόσο να ενσωματώνεται στην επιλογή των σχεδίων.

Καλεί τις τοπικές και περιφερειακές ευρωπαϊκές αρχές να δώσουν περισσότερη σημασία στις δυνατότητες αλλαγής που προσφέρονται από τη στρατηγική ενσωμάτωσης της διαστάσεως της ισότητας των φύλων σε όλα τα στάδια της κατάρτισης και εκτέλεσης των περιφερειακών πολιτικών.

1.4

Το πρόβλημα της γυναικείας διάστασης της φτώχειας στο παγκόσμιο πλαίσιο.

1.4.1

Είχε ήδη την ευκαιρία να εκφράσει την ευχαρίστησή της για το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της εξωτερικής και της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ καθώς και βασικό στοιχείο των θεμελιωδών κανόνων εργασίας που υιοθετήθηκαν σε διεθνές επίπεδο (14)·

Αυτό είναι φυσικό εάν ληφθεί υπόψη η διαπίστωση της Διεθνούς Οργανώσεως Εργασίας ότι το 70 % των 1,3 δισεκ. φτωχών στον κόσμο (δηλαδή εκείνων που ζουν με λιγότερο από το ισοδύναμο ενός δολαρίου ΗΠΑ ανά ημέρα) είναι γυναίκες.

1.4.2

Στα πλαίσια αυτά, το πρόγραμμα δράσης του Πεκίνου διατηρεί την ορθότητά του και ειδικότερα οι 4 στρατηγικοί στόχοι που αφορούν συγκεκριμένα τον τομέα «γυναίκες και φτώχεια» :

1.4.3

Η υλοποίηση αυτών των στρατηγικών στόχων δεν θα πρέπει ωστόσο να περιοριστεί μόνο στις εξωτερικές και αναπτυξιακές πολιτικές της ΕΕ, αλλά να αποτελέσει εξίσου τη βάση για την καταπολέμηση της γυναικείας διάστασης της φτώχειας στα πλαίσια της ΕΕ.

2.1.

Εκτιμά ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές βρίσκονται πλησιέστερα στους πολίτες για την καταπολέμηση του αποκλεισμού.

2.2.

Εκτιμά ότι, εάν είναι φυσικό να καταπολεμούνται τα φαινόμενα της φτώχειας, προέχει η εξάλειψη σε εδαφικό επίπεδο των ανισοτήτων που τα προκαλούν.

2.3.

Καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας που μπορούν να αυξήσουν την εργασιακή ασφάλεια των γυναικών, να εδραιώσουν το δικαίωμα κοινωνικής προστασίας των ατόμων και να καταπολεμήσουν την τάση να έχει η φτώχεια γυναικείο πρόσωπο.

2.4.

Υπογραμμίζει τους περιορισμούς που υφίστανται σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία των μεταναστριών, οι οποίες συχνά λαμβάνονται υπόψη μόνον εάν είναι σύζυγοι ή κόρες μεταναστών.

2.5.

Καλεί να ληφθούν καλύτερα υπόψη από τις αρμόδιες κυβερνητικές αρχές τα θέματα βίας έναντι των γυναικών.

2.6.

Ζητεί από τα κατάλληλα επίπεδα διακυβέρνησης να λάβουν επίσης υπόψη τους την ιδιαίτερη κατάσταση ορισμένων ομάδων γυναικών — των γυναικών με αναπηρία, των γυναικών προχωρημένης ηλικίας, των γυναικών που ζουν σε αγροτικές περιοχές — και να παράσχουν λύσεις, οι οποίες να ανταποκρίνονται στις ειδικές πρόσθετες δυσκολίες τους.

2.7.

Καλεί τα κράτη μέλη να ορίσουν περισσότερο ισότιμα δικαιώματα όσον αφορά την αμειβόμενη γονική άδεια, κυρίως ώστε να μπορούν οι πατέρες να συμμετέχουν πιο ενεργά στην ανατροφή των παιδιών.

2.8

Υπενθυμίζει ότι η προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης προκάλεσε στις γυναίκες των χωρών αυτών την προσδοκία ότι η μεταφορά της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε θέματα ισότητας ανδρών — γυναικών θα συντελέσει σε μεγαλύτερη ισότητα και θα τους προσφέρει νέες δυνατότητες.

Συνιστά, συνεπώς, μέσω στατιστικών κατά φύλο, να μελετηθούν οι συνέπειες στην πράξη της ισότητας ανδρών-γυναικών, μετά την οικονομική και πολιτική μεταστροφή των κρατών μελών που προέβησαν σε αλλαγή του συστήματος από το 1989. Η μελέτη αυτή θα μπορούσε να ενταχθεί στο πρόγραμμα εργασίας του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για την ισότητα των φύλων.

2.9.

Εκφράζει την λύπη της για την αυξανόμενη επιρροή του κάθε είδους θρησκευτικού συντηρητισμού που επιδιώκει να περιορίσει ή να καταργήσει τα σεξουαλικά ή αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών και η οποία διαπιστώνεται κατά την τελευταία δεκαετία σε όλες τις κοινότητες.

2.10.

Επισημαίνει ότι η ενθάρρυνση των γυναικών να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες του επιχειρηματικού πνεύματος προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα των φύλων σε ό,τι αφορά την απασχόληση στην Ευρώπη και η υποστήριξη, από τα κατάλληλα επίπεδα διακυβέρνησης, της πρόσβασης των γυναικών στις νέες τεχνολογίες έχουν βασική σημασία για το οικονομικό μέλλον και την ευημερία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.11.

Υπογραμμίζει ωστόσο τους περιορισμούς που υφίστανται σε ό,τι αφορά την πρόσβαση των πλέον φτωχών γυναικών στις ευκαιρίες αυτές, για το λόγο ότι είναι ευάλωτες, ότι βρίσκονται σε επισφαλή κοινωνική θέση και ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας δεν τους δείχνει, σε γενικές γραμμές, εμπιστοσύνη, καθώς και τους περιορισμούς που τίθενται σε ό,τι αφορά την πρόσβασή τους στις δυνατότητες χρηματοδότησης της σύστασης επιχειρήσεων και της ανάπτυξης δραστηριότητας.

2.12.

Ζητεί από τα κατάλληλα επίπεδα διακυβέρνησης να δημιουργήσουν τα απαραίτητα στοιχεία για την προαγωγή της συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική.

2.13.

Θεωρεί πρωταρχική την εφαρμογή αποτελεσματικών μέσων για την καταπολέμηση των ανισοτήτων στην πηγή τους. Οι παράγοντες αποκλεισμού των πλέον αδύναμων είναι οι εξής:

2.14.

Κρίνει ότι για την καταπολέμηση της φτώχειας των γυναικών τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της ΕΕ έχει πρωταρχική σημασία να δοθεί προτεραιότητα στην ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην εξάλειψη του αναλφαβητισμού των γυναικών, στη βελτίωση της πρόσβασης των γυναικών στην επαγγελματική κατάρτιση, στην επιστημονική και τεχνική εκπαίδευση και στην δια βίου εκπαίδευση καθώς και στην πρόσβαση των γυναικών στις νέες τεχνολογίες της πληροφορικής, και αυτό όσον αφορά κυρίως τον αγροτικό πληθυσμό.

2.15.

Εκτιμά ότι τα χαρίσματα των γυναικών πρέπει να καταστούν μοχλός περιφερειακής ανάπτυξης:

2.16.

Τονίζει ότι είναι απαραίτητο να καταβληθούν προσπάθειες για να καταπολεμηθούν τα εμπόδια που τίθενται στην επαγγελματική επανένταξη των γυναικών που διέκοψαν την σταδιοδρομία τους: αυτά είναι η άνιση πρόσβαση στις δυνατότητες στέγασης, κατάρτισης, επιμόρφωσης και απασχόλησης, καθώς και η άσκηση διακρίσεων στην αγορά εργασίας για λόγους ηλικίας και οικογενειακών υποχρεώσεων.

2.17.

Επαναλαμβάνει την προσήλωσή της στην αυστηρή τήρηση της αρχής της επικουρικότητας:

η κοινοτική νομοθεσία πρέπει να διασφαλίζει την ελευθερία επιλογής των τοπικών αρχών όσον αφορά τους τρόπους οργάνωσης και άσκησης των αρμοδιοτήτων τους, σύμφωνα με τις διατάξεις των εθνικών νομοθεσιών·

στο πλαίσιο της αποκέντρωσης, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές αποτελούν την κατάλληλη βαθμίδα για να προωθήσουν, μέσω των δικτύων των αιρετών εκπροσώπων τους, τον διάλογο με τις τοπικές κοινότητες, να εκτιμήσουν τις ανάγκες τους και να δώσουν πρακτικές λύσεις στα προβλήματα της ανισότητας ανδρών και γυναικών.

2.18.

Παροτρύνει την αρμόδια για τον προϋπολογισμό κοινοτική αρχή να αναθεωρήσει προς τα κάτω τα όρια οικονομικής επιλεξιμότητας των σχεδίων που υποβάλλονται στο πλαίσιο των κοινοτικών προγραμμάτων που αφορούν την εφαρμογή της ισότητας ανδρών-γυναικών, χωρίς ωστόσο να μειώσει τα ανώτατα όρια. Και τούτο προκειμένου να ευθυγραμμιστεί το μέγεθος των σχεδίων, ιδίως εκείνων που στηρίζονται στην ανταλλαγή ορθών πρακτικών αλλά επίσης και εκείνων που ενσωματώνονται σε σχέδια αποκεντρωμένης συνεργασίας, με τη συγχρηματοδότηση που είναι σε θέση να κινητοποιήσουν οι μη κυβερνητικοί οργανισμοί που δρουν σε τοπικό επίπεδο. Εξάλλου, οι οργανώσεις των γυναικών που αναπτύσσουν δραστηριότητα σε τοπικό, περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο και είναι ικανές να υλοποιήσουν διεθνικά σχέδια, θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση των σχεδίων και να μην αποκλείονται επειδή δεν είναι οργανωμένες σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

2.19.

Προτείνει τη θέσπιση ειδικών προγραμμάτων προς όφελος των τοπικών αρχών που θα έχουν στόχο την ενίσχυσή τους ώστε να εφαρμόσουν:

2.20

Προτείνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταρτίσει ένα εγχειρίδιο καλών πρακτικών υπόψη των τοπικών και περιφερειακών ευρωπαϊκών αρχών που να αφορά την εφαρμογή των πολιτικών για την ισότητα των φύλων.

2.21

Καλεί τις ευρωπαϊκές τοπικές και περιφερειακές αρχές να συμπεριλάβουν την πολιτική για την ισότητα των φύλων πλήρως στα σχέδιά τους που αφορούν την αποκεντρωμένη συνεργασία, για παράδειγμα μέσω σχεδίων που να στηρίζονται στην πρόσβαση των γυναικών στην εκπαίδευση αλλά επίσης στην πρόσβαση των γυναικών στη χρηματοδότηση μικρών εμπορικών δραστηριοτήτων.

2.22

Σημειώνει ότι στις 31 Μαΐου 2005 η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση απόφασης με θέμα «Ευρωπαϊκό έτος των ίσων ευκαιριών για όλους (2007) — για μια δικαιότερη κοινωνία», που η ΕΤΠ θα σχολιάσει σε χωριστή γνωμοδότηση.

Ωστόσο, προκειμένου το 2007 να δώσει νέα ώθηση στη συγκεκριμένη εφαρμογή της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας κατά των διακρίσεων, και ιδίως εκείνων που συνδέονται με την ισότητα των φύλων, η Επιτροπή των Περιφερειών καλεί από τώρα τα άλλα ευρωπαϊκά όργανα να προσφύγουν στις υπηρεσίες της ως ενδιαμέσου για την ενημέρωση και δράση των τοπικών και περιφερειακών ευρωπαϊκών αρχών.

2.23.

Υπενθυμίζει την επιταγή της εδαφικής συνοχής των δημοσιονομικών προοπτικών 2007-2013 και τονίζει τη σημασία που έχει να στηρίζονται οι πρωτοβουλίες των γυναικών, κυρίως στις πλέον μειονεκτικές περιφέρειες της ΕΕ, από τα μελλοντικά διαρθρωτικά ταμεία.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/42

1.1

εκφράζει την ικανοποίησή της για την ευρωπαϊκή εταιρική σχέση που καθορίστηκε με βάση το Θεματολόγιο της Θεσσαλονίκης για τα Δυτικά Βαλκάνια και τις προτεραιότητες που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε για την Κροατία και αναμένει να συμμετάσχει στην αξιολόγηση, στο τέλος της προβλεπόμενης περιόδου, των βραχυπρόθεσμων προτεραιοτήτων που έχουν τεθεί και ειδικότερα των αντίστοιχων πολιτικών προτεραιοτήτων οι οποίες είναι, μεταξύ άλλων, η δημοκρατία και το κράτος δικαίου, τα δικαιώματα του ανθρώπου και η προστασία των μειονοτήτων·

1.2

υπογραμμίζει ότι είναι απολύτως απαραίτητο να ενισχυθεί η διοικητική ικανότητα της Κροατίας και η κατάρτιση του διοικητικού προσωπικού ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν οι προτεραιότητες τις οποίες επιβάλλουν οι υποχρεώσεις που απορρέουν από την ένταξη και να καταπολεμηθεί, όπως είναι αναγκαίο, η διαφθορά·

1.3

φρονεί ότι οι αδελφοποιήσεις με τις περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις των κρατών μελών της ΕΕ αποτελούν ένα από τα μέσα που πρέπει να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να βελτιωθεί η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης· καλεί συνεπώς το Συμβούλιο Σύνδεσης και Σταθεροποίησης να αξιοποιήσει την ικανότητά του να προτείνει ένα ευρύ φάσμα εμπειριών στον τομέα·

1.4

επικροτεί τις εγγυήσεις που προβλέπει το Σύνταγμα για τις εθνικές μειονότητες, οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της κροατικής κοινωνίας, και για την απαιτούμενη εκπροσώπησή τους στην κεντρική, περιφερειακή και τοπική διοίκηση, καθώς και τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την προστασία της μειονότητας Rom· συνεπώς εκφράζει την ικανοποίησή της για την σύσταση μεικτών διϋπουργικών επιτροπών «μειονότητα-κεντρική διοίκηση»·

1.5

τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η διγλωσσία στις τοπικές κρατικές υπηρεσίες των περιοχών εκείνων όπου υφίστανται αυτόχθονες κοινότητες ή άτομα προερχόμενα από μη κροατόφωνες γλωσσικές μειονότητες, και μάλιστα, όχι μόνον στις κοινότητες ή τις πόλεις, αλλά και στις κομιτείες· συνεπώς υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο η νομοθεσία που αφορά τις περιφέρειες, τις πόλεις και τις κοινότητες να προσαρμοστεί στα όσα ορίζουν ο συνταγματικός νόμος για τα δικαιώματα των εθνικών μειονοτήτων και η νομοθεσία που αφορά τις γλώσσες των εθνικών μειονοτήτων, ώστε να ρυθμιστεί εκ των πραγμάτων το ζήτημα της δίγλωσσης έκφρασης στις περιφέρειες, πόλεις και κοινότητες αυτές στις οποίες προβλέπεται, με βάση το αντίστοιχο καθεστώς, ως επίσημη γλώσσα είτε η κροατική είτε η γλώσσα της μειονότητας·

1.6

ζητεί να κοινοποιείται η αξιολόγηση του συντονισμού και της τρέχουσας συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων κεντρικών αρχών και των αντίστοιχων τοπικών αρχών στους τομείς του επαναπατρισμού των προσφύγων, της ανοικοδόμησης και της ανάκτησης κατοικιών, της εφαρμογής της νομοθεσίας που προβλέπει αποζημιώσεις για την απώλεια δικαιωμάτων μίσθωσης και/ή κατοχής ακινήτων, καθώς και της καταπολέμησης της άσκησης διακρίσεων στην απασχόληση με βάση την εθνική ή εθνοτική προέλευση — βάσεις οι οποίες επιτρέπουν την κοινωνικοοικονομική επανένταξη των επαναπατριζόμενων, η οποία θα έπρεπε να προγραμματίζεται με βάση περιφερειακά προγράμματα και να θεωρείται αναπόσπαστο μέρος της τοπικής ανάπτυξης·

1.7

λαμβάνει υπό σημείωση το αίτημα των εθνικών μειονοτήτων να αναγνωρίσει ο εκλογικός νόμος της Κροατίας την «διπλή ψήφο» (πολιτική και εθνοτική) για τις εθνικές μειονότητες στην Κροατία, όπως την πραγματεύεται το Σύνταγμα και ο συνταγματικός νόμος για τις εθνικές μειονότητες·

1.8

τονίζει ότι είναι απαραίτητο οι κρατικές ραδιοτηλεοπτικές υπηρεσίες να αναγνωρίζουν τον εθνοτικό πλουραλισμό που υφίσταται στην Κροατία·

2.1

εκφράζει την ικανοποίησή της για την θέση σε ισχύ, την 1η Φεβρουαρίου 2005, της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης με την Δημοκρατία της Κροατίας, η οποία αποτελεί το νομικό πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις Κροατίας-ΕΕ καθ'όλο το διάστημα που προηγείται της προσχώρησης και διατυπώνει την ευχή να μπορέσει η συμφωνία αυτή να συμβάλει στην επίτευξη πραγματικής προόδου στη διαδικασία ολοκλήρωσης και παράλληλα στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των μερών, με τη βοήθεια μιας εταιρικής σχέσης μακράς πνοής που θα προβλέπει την συμμετοχή των κροατικών τοπικών και περιφερειακών αρχών στην διαδικασία θέσης σε εφαρμογή της ΣΣΣ·

2.2

υπενθυμίζει ότι η ΣΣΣ προβλέπει συγκεκριμένα την σύσταση Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σύνδεσης και Σταθεροποίησης με σκοπό την ανάπτυξη του πολιτικού διαλόγου μεταξύ των κομμάτων ώστε να «καθιερωθούν στενοί δεσμοί αλληλεγγύης και νέες μορφές συνεργασίας» (1)·

2.3

λαμβάνει ιδιαίτερα υπό σημείωση την πρόθεση της ΣΣΣ να προωθηθεί ο πολιτικός διάλογος μεταξύ των κομμάτων με «οιοδήποτε μέσο μπορεί να συμβάλει κατά τρόπο χρήσιμο στην παγίωση, ανάπτυξη και εντατικοποίηση αυτού του διαλόγου» (2)·

2.4

λυπάται εντούτοις διότι, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη με τις προηγούμενες υποψήφιες για ένταξη χώρες, η συγκεκριμένη σύσταση Επιτροπής Σύνδεσης των Τοπικών και Περιφερειακών Εκπροσώπων δεν προβλέπεται ούτε από την ΣΣΣ, ούτε από το Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης, ούτε από την απόφαση του Συμβουλίου που ρυθμίζει τον Εσωτερικό Κανονισμό του·

2.5

ζητεί συνεπώς η Επιτροπή Σύνδεσης και Σταθεροποίησης να προβεί, προκειμένου να συμβάλει κατά τρόπο χρήσιμο στην παγίωση, την ανάπτυξη και την εντατικοποίηση του πολιτικού διαλόγου, (3) στη σύσταση Μικτής Συμβουλευτικής Επιτροπής Κροατίας-ΕΤΠ, η οποία, λόγω της φύσεώς της, θα τονώσει τον πολιτικό διάλογο, θα προωθήσει την προσέγγιση Κροατίας-Ευρωπαϊκής Ένωσης, την περιφερειακή συνεργασία και την ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας, και θα υποστηρίξει την επικουρικότητα και την ανάπτυξη της τοπικής δημοκρατίας·

3.1

υπενθυμίζει ότι κοινός και απώτατος στόχος των διαπραγματεύσεων είναι η πλήρης προσχώρηση της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

3.2

διατυπώνει την ευχή τα μεταβατικά μέτρα και οι ρήτρες διασφαλίσεως που θα αποφασιστούν, να σέβονται, σε κάθε περίπτωση, το συμφέρον της ΕΕ, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τον ανταγωνισμό και την λειτουργία της εσωτερικής αγοράς·

3.3

υπογραμμίζει ότι από τη φύση της η Κροατία προορίζεται να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι ο πληθυσμός της επιθυμεί ειλικρινά να αποτελέσει μέρος της· η έναρξη των διαπραγματεύσεων επέτρεψε να αποφευχθεί ο κίνδυνος μιας ενδεχόμενης αποξένωσής του από την ευρωπαϊκή κοινοτική προοπτική και μιας επιβράδυνσης της πολιτικής σταθεροποίησης στην περιοχή·

3.4

εκφράζει την ικανοποίησή της για την έναρξη των διαπραγματεύσεων προσχώρησης της Κροατίας στην ΕΕ, μετά από πολιτική απόφαση η οποία έλαβε δεόντως υπόψη τη διαπίστωση ότι τηρήθηκαν τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, καθώς και οι όροι που συνδέονται με την διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης τους οποίους έθεσε το Συμβούλιο το 1997 (οι οποίοι είναι: συνεργασία με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία και περιφερειακή συνεργασία, αναπόσπαστο μέρος της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης που συνήφθη με την Κροατία)· υπογραμμίζει εξάλλου την ανάγκη, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, να διασφαλιστεί η παρακολούθηση και, στη συνέχεια, η παγίωση της σχετικής προόδου και, εάν είναι απαραίτητο, να απαιτηθούν απτά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των μειονοτήτων, την πολιτική επαναπατρισμού των προσφύγων, την μη άσκηση διακρίσεων στον τομέα της απόκτησης ακινήτων εκ μέρους των πολιτών της ΕΕ και την μεταρρύθμιση στον τομέα της δικαιοσύνης·

3.5

υπενθυμίζει ότι είναι απαραίτητο να επιβεβαιωθεί ότι θα υπάρξει πλήρης συνεργασία της κροατικής κυβέρνησης με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία, καθ' όλο επίσης το διάστημα των διαπραγματεύσεων προσχώρησης·

3.6

θεωρεί ότι η έναρξη των διαπραγματεύσεων αποτελεί μία ευκαιρία ιστορικής σημασίας για την ΕΕ και τα Βαλκάνια κι επιδοκιμάζει τη σύσταση ειδικής ομάδας για την Κροατία, η οποία θα εκφέρει γνώμη σχετικά με το κατά πόσον η συνεργασία με το ICTY είναι πλήρης·

3.7

εκφράζει την ικανοποίησή της για την υιοθέτηση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του πλαισίου των διαπραγματεύσεων και επικροτεί την πρόταση να αυξηθούν τα κεφάλαια που αφορούν τις διαπραγματεύσεις σε 35, μέσω ενός διαμοιρασμού των μεγάλων κεφαλαίων σε μικρότερα, πράγμα που θα διευκολύνει την σχετική διαδικασία και θα την καταστήσει πιο αποτελεσματική και ταχεία, κυρίως σε ό,τι αφορά την γεωργική πολιτική· ζητεί να της υποβληθεί αίτηση γνωμοδότησης σχετικά με τις τακτικές ετήσιες εκθέσεις που θα δημοσιεύσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την πρόοδο της υποψηφιότητας της Κροατίας για ένταξη στην ΕΕ·

3.8

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβλέψει την συμμετοχή της στην επίσημη διαδικασία παρακολούθησης και ελέγχου του κοινοτικού κεκτημένου, ώστε να μπορέσει η ΕΤΠ να λάβει μέρος στο έργο αξιολόγησης της προόδου της προετοιμασίας της Κροατίας στους επιμέρους τομείς των διαπραγματεύσεων, στους οποίους η προστιθέμενη αξία της θα μπορούσε να αποτελέσει πλεονέκτημα, κυρίως δε σε ό,τι αφορά την επιθυμητή συνεργασία με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές σχετικά με το κεκτημένο στον τομέα της συνοχής (κεφάλαιο 22)· σε ό,τι δε αφορά το συγκεκριμένο κεφάλαιο των διαπραγματεύσεων, ζητεί να ενημερώνεται συστηματικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο ως προς τις σχετικές επιδόσεις·

3.9

υπογραμμίζει ότι για να διασφαλιστεί η ταχεία διεξαγωγή των μελλοντικών διαπραγματεύσεων και η μεταφορά του κοινοτικού κεκτημένου, οι οργανισμοί της Κροατίας χρειάζεται να διαθέτουν αποδεδειγμένη ικανότητα διαχείρισης των διοικητικών και νομικών συστημάτων· ένα τέτοιο έργο απαιτεί ένα αποτελεσματικό και ανεξάρτητο νομικό σύστημα, καθώς και μία εύρυθμη δημόσια διοίκηση η οποία να σέβεται τα ευρωπαϊκά πρότυπα και να επιδεικνύει τη δέουσα προσοχή στις διαδικασίες επιλογής και πρόσληψης προσωπικού σε όλα τα δημόσια όργανα· υποδεικνύει για το λόγο αυτό να καθιερωθούν μορφές συνεργασίας και αδελφοποίησης ήδη κατά την προκαταρκτική φάση των διαπραγματεύσεων, μεταξύ επίσης των περιφερειακών και τοπικών διοικήσεων της Κροατίας και των αντίστοιχων διοικήσεων των κρατών μελών της ΕΕ·

3.10

ενθαρρύνει τις κροατικές αρχές να συνεχίσουν το έργο της θέσης σε εφαρμογή των μέτρων καταπολέμησης της διαφθοράς, και ιδιαίτερα το έργο της ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης που έχει αναλάβει το Γραφείο Εξάλειψης της Διαφθοράς και του Οργανωμένου Εγκλήματος (USKOK)·

3.11

διατυπώνει την ευχή να συνεχιστεί η περιφερειακή συνεργασία στην περιοχή των Βαλκανίων, σύμφωνα με τα όσα συμφωνήθηκαν τον Ιούνιο του 2003, στο πλαίσιο του Θεματολογίου της Θεσσαλονίκης και με βάση το πνεύμα της διασυνοριακής συνεργασίας, μία πρακτική την οποία συμμερίζονται ευρύτατα τα κράτη μέλη της ΕΕ, και απευθύνει ιδιαίτερη έκκληση να επιλυθεί σύντομα το ζήτημα της περιφερειακής διαφοράς που υφίσταται σήμερα στα θαλάσσια σύνορα με την Σλοβενία, σχετικά με τον κόλπο του Pirano·

3.12

ενθαρρύνει τις κομιτείες της Κροατίας να συνεχίσουν την ενεργό πολιτική τους στον τομέα της διασυνοριακής συνεργασίας και της σύστασης ευρωπεριοχών, επιβεβαιώνοντας με τον τρόπο αυτό το ευρωπαϊκό πνεύμα και την ευρωπαϊκή διάστασή τους·

4.1

εκφράζει την ικανοποίησή της για την απόφαση να επεκταθούν στην Κροατία, ήδη από το 2005, τα χρηματοδοτικά μέσα προενταξιακής στήριξης (PHARE, ISPA e SAPARD) και, από το 2007, το νέο χρηματοδοτικό μέσο προενταξιακής στήριξης και υπενθυμίζει ότι ο μηχανισμός της συγχρηματοδότησης πρέπει να επιδιώκει πάντοτε μία υγιή δημοσιονομική διαχείριση και να λαμβάνει υπόψη την σχέση κόστους/αποτελέσματος·

4.2

υπογραμμίζει την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει την ευθύνη του πραγματικού συντονισμού των χρηματοδοτικών ενισχύσεων που έχουν διατεθεί, να ελέγχει το ποσοστό απορρόφησης των κοινοτικών πόρων και να αξιολογεί τον αντίκτυπο των προγραμμάτων που έχουν μέχρι σήμερα τεθεί σε εφαρμογή στη Κροατία, και ιδιαίτερα των προγραμμάτων αδελφοποίησης (στους τομείς της μεθοριακής αστυνομίας, των τελωνείων, της στατιστικής υπηρεσίας και του ασύλου), και ζητεί να ενημερώνεται σχετικά λεπτομερώς·

4.3

ζητεί να εκδώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τη λήξη της περιόδου που καλύπτει το έγγραφο εθνικής στρατηγικής 2002-2006 το οποίο είναι σύμφωνο με τον κανονισμό CARDS, αξιολόγηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μέτρων που αποσκοπούν στην ανάπτυξη της διοικητικής ικανότητας·

4.4

συνιστά οι περιφερειακές και τοπικές αρχές της Κροατίας να είναι στο μέλλον ενεργά μέρη των μηχανισμών συντονισμού της προενταξιακής στήριξης που έχει θέσει σε λειτουργία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να συμμετέχουν στον προγραμματισμό των στρατηγικών και στον καθορισμό των προτεραιοτήτων για την περιφερειακή ανάπτυξη· για το λόγο αυτό επαναλαμβάνει ότι επείγει να προβλεφθεί η κατάρτιση του διοικητικού προσωπικού των περιφερειακών και τοπικών αρχών, αξιοποιώντας τους πόρους προενταξιακής στήριξης·

4.5

τονίζει την μεγάλη ανισότητα που υφίσταται, από την άποψη της ανάπτυξης, μεταξύ των διαφόρων περιοχών NUTS II στην Κροατία και υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητο να δοθεί προτεραιότητα, κατά την χρήση των κοινοτικών πόρων, σε μέτρα που θα αποσκοπούν στον περιορισμό του αριθμού των ανέργων, ιδιαίτερα στις πλέον μειονεκτούσες περιοχές·

4.6

εξαίρει τα πλεονεκτήματα που θα είχε η διάρθρωση της εθνικής πολιτικής περιφερειακής ανάπτυξης μέσω ενός ενιαίου νομικού μέσου, πράγμα που θα επέτρεπε να αποφευχθούν οι διαφορές προσέγγισης που έχουν διαπιστωθεί μέχρι σήμερα στις διάφορες δράσεις, και ο προγραμματισμός των εθνικών δράσεων περιφερειακής ανάπτυξης σε πολυετή βάση·

4.7

ζητεί να αναγνωριστεί στην Κροατία η δυνατότητα να συμμετέχει, από το 2007, στα προγράμματα διαπεριφερειακής και διασυνοριακής συνεργασίας που προβλέπονται με βάση το νέο στόχο «Συνεργασία» της πολιτικής συνοχής·

4.8

προτείνει να εξεταστεί η δυνατότητα οι αρμόδιοι των διασυνοριακών περιφερειών των χωρών που είναι υποψήφιες για ένταξη να συμμετέχουν, ως παρατηρητές τουλάχιστον, στις μελλοντικές Ευρωπαϊκές Ομάδες Διασυνοριακής Συνεργασίας (GECT)·

4.9

καλεί τις αρμόδιες για τον προϋπολογισμό αρχές της ΕΕ να προβλέψουν τα κατάλληλα δημοσιονομικά μέσα, τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές της Κροατίας, στο πλαίσιο προγραμμάτων αδελφοποίησης ή συνεργασίας με τις αντίστοιχες αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με την Επιτροπή των Περιφερειών, ώστε να καταστεί δυνατή η ενημέρωση των πολιτών σε ό,τι αφορά τα θετικά αποτελέσματα που θα έχει η ένταξη της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

5.1

υπενθυμίζει ότι η θέση σε εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας στην Κροατία αποτελεί ένα από τα βασικά μέσα χάρη στα οποία οι πολίτες της Κροατίας θα μπορέσουν να προσεγγίσουν την ευρωπαϊκή πρόκληση·

5.2

επιδοκιμάζει τις τροποποιήσεις που έγιναν στο Σύνταγμα της Κροατίας το 2001 σε ό,τι αφορά την επικουρικότητα και την τοπική και περιφερειακή αυτονομία·

5.3

λαμβάνει υπό σημείωση τις παρατηρήσεις που διατύπωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεσή της του 2003 για την σταθεροποίηση και σύνδεση της Κροατίας, και ιδιαίτερα εκείνες που αφορούν την βραδύτητα της διαδικασίας αποκέντρωσης, και τονίζει την συνολικά αρνητική γνώμη που διαμορφώθηκε σε ό,τι αφορά την ικανότητα των κομιτειών, των πόλεων και των δήμων να αντιμετωπίζουν τις νέες τους αρμοδιότητες, πράγμα που οφείλεται στο γεγονός ότι δεν διαθέτουν δημοσιονομική αυτονομία και αυτονομία διαχείρισης·

5.4

εκφράζει την ανησυχία της διότι δεν υφίστανται ίδιοι δημοσιονομικοί πόροι, ούτε η δέουσα αυτονομία για την είσπραξη των φόρων, στοιχείο απαραίτητο για την παγίωση μιας πραγματικής διαδικασίας αποκέντρωσης·

5.5

ζητεί η νομοθεσία για την τοπική και περιφερειακή αυτονομία, στους τομείς κυρίως της παιδείας και της υγείας, να είναι σύμφωνη με το πνεύμα της συνταγματικής μεταρρύθμισης του 2001 και να μην αποδυναμώνει τη διαδικασία αποκέντρωσης που εγκαινιάστηκε τότε· τονίζει ότι η δημιουργία νέων τοπικών διοικητικών μονάδων πρέπει να είναι συμβατή με τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ που αφορούν την αυτονομία και την τοπική δημοκρατία.

4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/46

1.1.1

επικροτεί την ανακοίνωση της Eπιτροπής, την οποία συγχαίρει για τη σταθερή και απόλυτη προσήλωσή της στην ευρωμεσογειακή εταιρική σχέση,

1.1.2

συμμερίζεται την άποψη ότι η διαδικασία της Βαρκελώνης έχει αναπτύξει μια ισχυρή εταιρική σχέση βασιζόμενη στη συλλογική πατρότητα, το διάλογο και τη συνεργασία,

1.1.3

υπογραμμίζει ότι οι εταίροι της Μεσογείου συνδέονται με την Ευρωπαϊκή Ένωση με ιστορικούς θεσμούς στρατηγικής σημασίας, αλλά έχουν και μεταξύ τους σχέση αλληλεξάρτησης λόγω των εμπορικών και οικονομικών συναλλαγών, του τουρισμού και των μεταναστευτικών ρευμάτων,

1.1.4

συμφωνεί ότι η 10η επέτειος της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης παρέχει μια ευκαιρία για μεγαλύτερη ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των δύο ακτών της Μεσογείου και νέα ώθηση στη διαδικασία της Βαρκελώνης,

1.1.5

παρατηρεί ότι ο απολογισμός της δεκαετίας είναι γενικά θετικός με σημαντικά επιτεύγματα, μολονότι η προώθηση ορισμένων σημαντικών ζητημάτων έχει ακολουθήσει πολύ αργό ρυθμό,

1.1.6

λαμβάνει γνώση του φιλόδοξου και καλά προετοιμασμένου προγράμματος εργασίας που προτείνει η Επιτροπή,

1.1.7

τονίζει ότι η ευρωμεσογειακή συνεργασία είναι ένας πολύ σημαντικός φάκελος για την ΕΤΠ η οποία, από την αρχή της διαδικασίας της Βαρκελώνης, έχει υποστηρίξει και ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των δύο ακτών της Μεσογείου,

1.1.8

παρατηρεί ότι πρέπει να ανανεωθούν οι προσπάθειες για τη συμμετοχή υπο-κρατικών φορέων στη διαδικασία της Βαρκελώνης, διότι θα συμβάλουν αποφασιστικά στην εμβάθυνση και διεύρυνση της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης,

1.1.9

επαναλαμβάνει το πάγιο αίτημά της για μεγαλύτερη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών στη διαδικασία της Βαρκελώνης,

1.1.10

επικροτεί τα συμπεράσματα της 7ης Ευρωμεσογειακής Υπουργικής Διάσκεψης όσον αφορά το ρόλο των περιφερειακών και τοπικών αρχών, οι οποίες χρειάζεται να συμμετέχουν στενότερα στην ευρωμεσογειακή εταιρική σχέση, για να κάνουν τον απολογισμό των κοινών τους προκλήσεων και να ανταλλάξουν εμπειρίες και βέλτιστες πρακτικές,

1.1.11

εκφράζει την προθυμία της για την ενίσχυση της συνεργασίας με τα όργανα που συμμετέχουν επί του παρόντος στην ευρωμεσογειακή διαδικασία.

1.2.1

συμφωνεί ότι η συνεργασία έχει βελτιωθεί όσον αφορά την πολιτική διάσταση και τη διάσταση της ασφάλειας. Ωστόσο, η πρόοδος είναι πιο αργή από την επιδιωκόμενη. Πάντως, ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα είναι η δημιουργία της Ευρωμεσογειακής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης το 2004, καθώς και η επιτυχής λήψη ορισμένων μέτρων για την καθιέρωση κλίματος εμπιστοσύνης,

1.2.2

εκτιμά ότι η διαδικασία της Βαρκελώνης δεν επέφερε σημαντική πρόοδο στον τομέα του εκδημοκρατισμού, ούτε επηρέασε άμεσα τις μείζονες συνεχιζόμενες συγκρούσεις στην περιοχή, ιδίως μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων,

1.2.3

συμφωνεί ότι οι πρόοδοι της εταιρικής σχέσης αφορούν κυρίως τους οικονομικούς και εμπορικούς στόχους της δήλωσης της Βαρκελώνης, ήτοι τη δημιουργία μιας Ευρωμεσογειακής ζώνης ελεύθερων συναλλαγών έως το 2010. Το δίκτυο των διμερών ευρωμεσογειακών συμφωνιών σύνδεσης έχει πλέον σχεδόν ολοκληρωθεί και οι δασμολογικοί φραγμοί για τα βιομηχανικά προϊόντα έχουν αρθεί ή καταργούνται σταδιακώς,

1.2.4

υπογραμμίζει ότι η αμοιβαία ελευθέρωση της εμπορίας των γεωργικών προϊόντων είναι ανεπαρκής, οι εξωτερικές και εγχώριες ιδιωτικές επενδύσεις στις συμμετέχουσες χώρες παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα και το κενό ευημερίας δεν έχει μειωθεί,

1.2.5

εκτιμά ότι η οριζόντια ολοκλήρωση (Νότου-Νότου) υστερεί για διάφορους λόγους, σημαντικότερος των οποίων είναι η χαμηλή ανάπτυξη των θεσμών στους εταίρους της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης,

1.2.6

παρατηρεί εξάλλου ότι οι άμεσες αλλοδαπές επενδύσεις δεν έχουν σχεδόν καθόλου αυξηθεί, η οριζόντια ολοκλήρωση (Νότου-Νότου) δεν έχει βελτιωθεί και η συμφωνία του Αγαδίρ, η οποία υπογράφηκε το 2004 μεταξύ Μαρόκου, Τυνησίας, Ιορδανίας και Αιγύπτου δεν έχει ακόμη επικυρωθεί,

1.2.7

συμφωνεί ότι η εκπαίδευση είναι βασικό στοιχείο στα πλαίσια της ανθρώπινης, της πολιτιστικής και της κοινωνικής διάστασης, ότι η συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών έχει βελτιωθεί και ότι η δημιουργία το 2004 του Ιδρύματος Anna Lindh για τον διάλογο μεταξύ πολιτισμών θα ενισχύσει περαιτέρω τις ανταλλαγές στους ανωτέρω τομείς,

1.2.8

επικροτεί τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί στις οικονομικές πτυχές της εταιρικής σχέσης μέσω της δημιουργίας του FEMIP (ευρωμεσογειακός φορέας επενδύσεων και εταιρικής σχέσης) και της επιτάχυνσης της υλοποίησης των σχεδίων και του προγράμματος MEDA II,

1.2.9

επαναλαμβάνει ότι η έλλειψη συντονισμού μεταξύ MEDA II και INTERREG III έχει περιορίσει τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών των χωρών της νότιας Μεσογείου σε σχέδια συνεργασίας του προγράμματος INTERREG III λόγω της ανεπαρκούς ευρωπαϊκής συγχρηματοδότησης για τους εταίρους της Μεσογείου, ότι είναι αναγκαία η διασυνοριακή συνεργασία και προτείνει να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό αυτό το νέο χρηματοδοτικό μέσο ENPI (Ευρωπαϊκό Μέσο Εταιρικής Σχέσης και Γειτνίασης),

1.2.10

επαναλαμβάνει ότι για τους ανωτέρω λόγους παρεμποδίζεται, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, η διάδοση εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών γύρω από την εταιρική σχέση σύμφωνα με το πνεύμα της Βαρκελώνης, μολονότι πολλές περιφερειακές και τοπικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αναπτύξει στενούς δεσμούς με τις αντίστοιχες αρχές στις χώρες της Νότιας Μεσογείου.

1.3.1

συμφωνεί ότι στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την προώθηση της ισότητας των φύλων, των θεμελιωδών και κοινωνικών δικαιωμάτων, της ανεξάρτητης δικαιοσύνης και του πλουραλισμού και να επιδιωχθεί η διαμόρφωση κοινών απόψεων σε σχέση με την πρόκληση του εκδημοκρατισμού,

1.3.2

υπογραμμίζει ότι, προς το σκοπό αυτό, η συμμετοχή και η συνεργασία με υπο-κρατικούς φορείς (περιφερειακούς και τοπικούς), καθώς και με την κοινωνία των πολιτών και τους κοινωνικούς εταίρους, αποκτά καίρια σημασία για να σημειωθεί επιτυχία στον τομέα αυτό,

1.3.3

πιστεύει ότι η αποκεντρωμένη συνεργασία βοηθά τις τοπικές και περιφερειακές αρχές των χωρών της νότιας Μεσογείου να βελτιώσουν τη χρηστή διακυβέρνηση, ειδικότερα με την προώθηση της κοινωνικής συμμετοχής, της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα και του ηγετικού ρόλου του δημοσίου στην προαγωγή της τοπικής οικονομικής ανάπτυξης, οπότε ενισχύεται ο θεσμικός ρόλος των τοπικών και περιφερειακών αρχών έναντι των εθνικών κυβερνήσεων και των αποκεντρωμένων κρατικών αρχών,

1.3.4

παρατηρεί ότι η προαγωγή της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης μέσω μιας προσέγγισης στηριζόμενης στην περιφερειακή ολοκλήρωση είναι ένας από τους κυριότερους στόχους της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης,

1.3.5

σημειώνει ότι η δημιουργία μιας πραγματικά περιφερειακής αγοράς μπορεί να συμβάλει στην υλοποίηση του στόχου της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, και πάντως είναι απαραίτητη, αλλά ανεπαρκής προϋπόθεση για την ανάπτυξη,

1.3.6

τονίζει ότι μια πραγματική περιφερειακή αγορά μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την ενίσχυση της ολοκλήρωσης μεταξύ μεσογειακών εταίρων, την εμβάθυνση της μεταρρύθμισης μέσω μιας προσέγγισης συνοχής, τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και υπο-κρατικών φορέων και την επίδειξη μιας ισχυρής πολιτικής βούλησης,

1.3.7

κρίνει ότι οι συμφωνίες σύνδεσης είναι αμοιβαίου χαρακτήρα και δεν αποτελούν πλήρες μέσο για την περιφερειακή ολοκλήρωση των μεσογειακών εταίρων, η οποία αποτελεί απαραίτητο βήμα προς τη δημιουργία μιας πραγματικά περιφερειακής αγοράς,

1.3.8

εκτιμά ότι η ευρωπαϊκή πολιτική γειτνίασης, μέσω προγραμμάτων δράσης, μπορεί να συμβάλει σε ποιοτικές αλλαγές στις ευρωμεσογειακές σχέσεις, όχι όμως εις βάρος της πολυμερούς διάστασης της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης. Η διαδικασία της Βαρκελώνης πρέπει να παραμείνει το βασικό μέσο για την εταιρική σχέση και το διάλογο της περιφέρειας,

1.3.9

υπογραμμίζει ότι η δημιουργία του μέσου της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτνίασης (EΝPΙ), το οποίο αντικαθιστά τα τρέχοντα προγράμματα όπως το MEDA, συμβάλλει στην ανανέωση του ενδιαφέροντος για την προαγωγή της συνεργασίας με τις χώρες της Μεσογείου, ώστε να υλοποιηθούν τα προτεινόμενα προγράμματα δράσης με μεσογειακές χώρες χωρίς να εκλείψει η περιφερειακή συνιστώσα του προγράμματος MEDA, ούτε να μειωθεί η οικονομική ενίσχυση (είτε σε απόλυτους είτε σε σχετικούς αριθμούς) της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τους εταίρους της Μεσογείου,

1.3.10

τονίζει ότι η δημιουργία του FEMIP και οι διατάξεις του σχετικά με τη συγχρηματοδότηση απαιτούν επειγόντως την αξιολόγηση των πραγματικών δυνατοτήτων για τη δημιουργία μιας ευρωμεσογειακής τράπεζας ανάπτυξης,

1.3.11

εγκρίνει συνεπώς την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να υποβάλει το 2007 μια αξιολόγηση μετά από διαβούλευση με την ΕΤΕ,

1.3.12

επικροτεί την ιδέα να συμφωνήσουν η ΕΕ και οι μεσογειακές χώρες να διεξαγάγουν διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση και την ολοκλήρωση του εμπορίου στους τομείς των υπηρεσιών και της εγκατάστασης και εκφράζει τη λύπη της που η Επιτροπή δεν έχει ακόμη εκπονήσει τη μελέτη αξιολόγησης του αντίκτυπου από το άνοιγμα της ζώνης ελεύθερων συναλλαγών· η αξιολόγηση αυτή θα έπρεπε σήμερα να λάβει υπόψη τις πέντε προκλήσεις που θέτει το MEDA II: δημογραφικό ζήτημα, απασχόληση και μετανάστευση, παγκοσμιοποίηση και ελάττωση των πόρων, περιβάλλον. Υπενθυμίζει ότι η μελέτη αυτή είχε ήδη προβλεφθεί από τη διάσκεψη της Μάλτας (Βαρκελώνη ΙΙ, 1997) και ότι έχει επανειλημμένως ζητηθεί από την ΕΤΠ και από το ΕΚ·

1.3.13

τονίζει την πρωταρχική σημασία των γεωργικών ζητημάτων για τους εταίρους της Μεσογείου,

1.3.14

εκτιμά συνεπώς ότι είναι επείγον ζήτημα να προχωρήσει η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ, καθώς και το άνοιγμα της κοινοτικής αγοράς στα μεσογειακά προϊόντα, μέσω της σύστασης μηχανισμού τύπου ΕΓΤΠΕ μεσογειακού προσανατολισμού για τη διευκόλυνση των αναπόφευκτων αναπροσαρμογών,

1.3.15

συμφωνεί ότι είναι σημαντικό ζήτημα να οργανωθεί ένα πρόγραμμα περιφερειακής συνεργασίας για την ανάπτυξη της υπαίθρου,

1.3.16

επικροτεί την πρόταση για την οργάνωση διαλόγου μεταξύ εταίρων και κρατών μελών, με σκοπό την ανάπτυξη της διμερούς συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης για να επιτευχθούν οι εξής στόχοι έως το 2015: εξάλειψη του αναλφαβητισμού στην περιοχή, εγγραφή όλων των παιδιών άσχετα από φύλο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και εξάλειψη των διαφορών λόγω φύλου σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης,

1.3.17

επικροτεί την πρωτοβουλία για την ενίσχυση των τρεχόντων προγραμμάτων κινητικότητας μέσω της οργάνωσης ενός ουσιαστικού προγράμματος υποτροφιών για φοιτητές πανεπιστημίων, το οποίο θα συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις χώρες υποδοχής της ευρωμεσογειακής ζώνης,

1.3.18

επικροτεί την αναγνώριση του ρόλου των τοπικών αρχών και της κοινωνίας των πολιτών στην προαγωγή της συνεργασίας στους τομείς της Δικαιοσύνης, της ασφάλειας και της ελευθερίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη μετανάστευση και την κοινωνική ένταξη,

1.3.19

εκτιμά ότι είναι σημαντικό ζήτημα η ενίσχυση του ρόλου και της παρουσίας της κοινωνίας των πολιτών και των κοινωνικών εταίρων στην εταιρική σχέση και καλωσορίζει τη σύσταση μιας μη κυβερνητικής πλατφόρμας η οποία θα λειτουργεί ως προνομιούχος συνομιλητής της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης,

1.3.20

σημειώνει ότι η Μεσόγειος είναι προνομιακός χώρος για διάλογο μεταξύ παραδόσεων και πολιτισμών και ζητεί να συνεχιστεί η στήριξη πρωτοβουλιών για τη δημιουργία ενός κοινού οπτικοακουστικού χώρου, την αύξηση της κατανόησης μεταξύ των κοινωνιών και την καταπολέμηση του ρατσισμού και όλων των μορφών της ξενοφοβίας, συμπεριλαμβανομένης της ισλαμοφοβίας και του αντισημιτισμού,

1.3.21

λυπάται διότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ανακοίνωση της στις 12 Απριλίου 2005 δεν πρότεινε την ενίσχυση του ρόλου των υπο-κρατικών φορέων στα πλαίσια της εταιρικής σχέσης, ούτε μηχανισμούς διαβούλευσης με τα ευρωμεσογειακά όργανα. Εκφράζει εντούτοις την ικανοποίηση της για τα σημαντικά υπο-κρατικά περιφερειακά προγράμματα όπως το MEDACT και το MEDPACT για την ενίσχυση αυτής της δράσης,

1.3.22

συμφωνεί με την ανάγκη για μεγαλύτερη προβολή της εταιρικής σχέσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις χώρες που συμμετέχουν στην εταιρική σχέση και συμμερίζεται την άποψη ότι μια καλύτερη προβολή απαιτεί ορισμένα από κοινού συμφωνηθέντα, σαφή και συνεπή μηνύματα, τα οποία θα απευθύνονται στο ευρύτερο κοινό και θα χρησιμοποιούν τα πιο αποτελεσματικά μέσα επικοινωνίας και διάδοσης,

1.3.23

τονίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές της βόρειας και της νότιας περιοχής της Μεσογείου αποτελούν ένα λειτουργικό, πολιτικό και εδαφικό σύνδεσμο μεταξύ κεντρικών κυβερνήσεων και κοινωνίας των πολιτών,

1.3.24

υπενθυμίζει τέλος ότι όλοι οι τομείς οι οποίοι αναφέρονται στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως βασικοί τομείς συνεργασίας στα πλαίσια της διαδικασίας της Βαρκελώνης είναι ακριβώς οι τομείς εκείνοι όπου η πραγματογνωμοσύνη των τοπικών και περιφερειακών αρχών μπορεί να συμβάλει τα μέγιστα, ήτοι:

2.1

Τονίζει τις δυνατότητες των τοπικών και περιφερειακών αρχών για την ενίσχυση της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης,

2.2

υπογραμμίζει συνεπώς ότι η συμβολή των ανωτέρω φορέων έχει καίρια σημασία για την επίτευξη προόδου όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, τον πολιτιστικό διάλογο και την κατανόηση των πολιτιστικών ιδιομορφιών, τομείς που συνιστούν βασικές κατευθυντήριες γραμμές της διαδικασίας της Βαρκελώνης και ανάγονται σε βασικές προτεραιότητες του προγράμματος εργασίας για την επόμενη πενταετία,

2.3

ζητεί εκ νέου να ληφθούν μέτρα για μια εντονότερη και ουσιαστικότερη συμμετοχή στην ευρωμεσογειακή διαδικασία των τοπικών και περιφερειακών αρχών, οι οποίες είναι οι κατ'εξοχήν αρμόδιοι φορείς για την υλοποίηση ενός χώρου ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας στη λεκάνη της Μεσογείου,

2.4

υπογραμμίζει ότι η συνεργασία των περιφερειών σε πολιτικό και διοικητικό επίπεδο αποτελεί ορθή πολιτική και ότι τα δίκτυα της κοινωνίας των πολιτών αποτελούν καλές εταιρικές σχέσεις οι οποίες, όμως, πρέπει να συμπληρωθούν με άλλους μηχανισμούς, μεταξύ άλλων με υπο-κρατικές εταιρικές σχέσεις,

2.5

ζητεί να δημιουργηθεί ένα νέο φόρουμ στο ευρωμεσογειακό θεσμικό πλαίσιο, που θα έχει ως αποστολή την προαγωγή της τοπικής και αποκεντρωμένης συνεργασίας, την ενθάρρυνση των εταιρικών σχέσεων και την κατάστρωση προγραμμάτων που θα περιέχουν δράσεις προς ανάληψη σε ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου και θα καθιστά δυνατή την ανάλυση της λειτουργίας των συμφωνιών σύνδεσης με τους μεσογειακούς εταίρους. Το φόρουμ αυτό θα μπορεί να περιλαμβάνει δήμους και περιφέρειες και από τις δύο ακτές της Μεσογείου,

2.6

εισηγείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει υπόψη της την έκκληση που απηύθυνε κατά την πρώτη σύγκλησή της η Ευρωμεσογειακή Κοινοβουλευτική Συνέλευση προς τις τοπικές αρχές να συμβάλουν περισσότερο στην οικοδόμηση δικτύων επαφών με στόχο την προώθηση του διαλόγου και της αμοιβαίας κατανόησης και την ανταλλαγή εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών,

2.7

υπογραμμίζει ότι η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών έχει ουσιαστική σημασία για την επιτυχία της εταιρικής σχέσης και την ευόδωση των στόχων της, αλλά δεν μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς τη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών οργάνων και αρχών,

2.8

πιστεύει ότι είναι αναγκαίο να υπερσκελιστούν τα παραδοσιακά όρια της κεντρικής συνεργασίας και ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι η πιο κατάλληλη βαθμίδα για την ανάπτυξη αποκεντρωμένης συνεργασίας,

2.9

υπενθυμίζει στα πλαίσια αυτά ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαθέτουν περιθώρια να αναπτύξουν δράση που εμπλουτίζει τη συνεργασία και υπερσκελίζει τα παραδοσιακά όριά της που την περιορίζουν στις κεντρικές κυβερνήσεις,

2.10

πιστεύει ότι με τη δημιουργία μέσων που ευνοούν τη διασυνοριακή και τη διεθνική συνεργασία θα μπορούσε να προαχθεί η εδαφική συνεργασία στις περιφέρειες της μεσογειακής λεκάνης,