7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/1

(1)

Στις 24 Ιανουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας της Φινλανδίας, που καλύπτει την περίοδο 2005-2009.

(2)

Η οικονομία της Φινλανδίας, αφού ανέκαμψε μετά από μια ιδιαζόντως σοβαρή ύφεση στις αρχές της δεκαετίας του '90, παρουσίασε έντονη ανάπτυξη κατά την περίοδο 1995-2004 επιτυγχάνοντας μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 3,6 %. Η έντονη οικονομική δραστηριότητα συνέβαλε στην αύξηση του ποσοστού απασχόλησης. Ωστόσο, ο πληθωρισμός παρέμεινε κάτω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο θεμελιώνεται το πρόγραμμα προβλέπει ότι ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ θα υποχωρήσει από 2,7 % την περίοδο 2005-2006, σε 2,3 % του ΑΕΠ κατά μέσο όρο για το υπόλοιπο της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, το σενάριο αυτό φαίνεται ότι βασίζεται σε επιφυλακτικές αναπτυξιακές παραδοχές. Οι προβλέψεις του προγράμματος για τον πληθωρισμό κρίνονται ρεαλιστικές.

(3)

Στην γνώμη που εξέδωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005 για το προηγούμενο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας που κάλυπτε την περίοδο 2004-2008, το Συμβούλιο ενέκρινε τη δημοσιονομική στρατηγική του προγράμματος. Το πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης για το 2005 υπολογίζεται, βάσει των προβλέψεων ων υπηρεσιών της Επιτροπής, σε 1,9 % του ΑΕΠ, ποσοστό το οποίο ανταποκρίνεται σε μεγάλο βαθμό στον στόχο του προηγούμενου επικαιροποιημένου προγράμματος για το πλεόνασμα.

(4)

Το επικαιροποιημένο πρόγραμμα ακολουθεί εν γένει το πρότυπο και τις απαιτήσεις παροχής δεδομένων των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης με βάση τον νέο κώδικα δεοντολογίας. (2)

(5)

Οι βασικότεροι στόχοι της κυβέρνησης είναι η επίτευξη ισοσκελισμένων οικονομικών κεντρικής κυβέρνησης υπό κανονικές συνθήκες οικονομικής ανάπτυξης και η εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών. Το πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα ακολουθήσει μια ελαφρά τάση μείωσης προκειμένου να φθάσει το 1,5 % του ΑΕΠ την περίοδο 2008-2009. Η μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος είναι κάπως εντονότερη εξαιτίας της προβλεπόμενης μείωσης των δαπανών για τόκους. Η μείωση του πλεονάσματος οφείλεται στην πορεία των εσόδων που αντικατοπτρίζει την προοδευτική εφαρμογή φορολογικών περικοπών.

Προβλέπεται ότι οι δαπάνες θα διατηρηθούν υπό έλεγχο χάρη στα ανώτατα όρια δημοσιονομικών δαπανών που έχει θεσπίσει η κυβέρνηση και στη μείωση των δαπανών για τόκους. Σε σύγκριση με το προηγούμενο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας, οι εκτιμήσεις για το πλεόνασμα την περίοδο 2006-2009 αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω κατά 0,5 % του ΑΕΠ περίπου, εξαιτίας των φορολογικών περικοπών και μιας επιφυλακτικότερης εκτίμησης της οικονομικής κατάστασης των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης και των τοπικών κυβερνήσεων.

(6)

Το πρόγραμμα προβλέπει κάποια εξασθένηση του διαρθρωτικού πλεονάσματος (δηλ. του κυκλικά προσαρμοσμένου αποτελέσματος χωρίς έκτακτα και λοιπά προσωρινά μέτρα) υπολογιζόμενου βάσει της από κοινού συμφωνηθείσας μεθοδολογίας κατά την επόμενη τριετία από περίπου 2 % του ΑΕΠ το 2005 σε 1,75 % του ΑΕΠ την περίοδο 2006-2008, και την ανάκαμψή του το 2009 ως αποτέλεσμα μιας αναμενόμενης διεύρυνσης του κενού παραγωγής. Προβλέπει, εξάλλου, ότι το διαρθρωτικό πλεόνασμα θα ανέλθει περίπου σε 1,5 % του ΑΕΠ στα τέλη της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα (3), όπερ μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί τον ΜΠΣ του προγράμματος δεδομένου ότι συνάδει με τις αρχές που καθορίζουν το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης και ο κώδικας δεοντολογίας για τον ΜΠΣ. Δεδομένου ότι ο ΜΠΣ του προγράμματος είναι απαιτητικότερος από το ελάχιστο όριο (που εκτιμάται ως έλλειμμα 1 % του ΑΕΠ περίπου), η επίτευξή του θα εκπληρώσει και τον στόχο της δημιουργίας περιθωρίου ασφαλείας σε περίπτωση εμφάνισης υπερβολικού ελλείμματος. Όσον αφορά την καταλληλότητα, ο ΜΠΣ του προγράμματος βρίσκεται εντός του φάσματος που υποδεικνύεται για τη ζώνη του ευρώ και τα κράτη μέλη του ΜΣΙ ΙΙ στο σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης και στον κώδικα δεοντολογίας και είναι πολύ απαιτητικότερος από ό,τι αφήνει να εννοηθεί ο δείκτης χρέους και η μέση δυνητική αύξηση της παραγωγής μακροπρόθεσμα. Λόγος ύπαρξης ενός ΜΠΣ αρκετά ανώτερου από το ελάχιστο απαιτούμενο επίπεδο είναι ο στόχος να εξασφαλισθεί η μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών και το γεγονός ότι στη Φινλανδία ο αντίκτυπος της γήρανσης του πληθυσμού αρχίζει νωρίς.

(7)

Οι κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος κρίνονται σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Οι φορολογικές προβλέψεις φαίνεται ότι βασίζονται σε επιφυλακτικές παραδοχές και το πλαίσιο ανώτατων ορίων για τις δαπάνες υπήρξε μέχρις στιγμής πολύ αποτελεσματικό. Το πρόγραμμα σταθερότητας επισημαίνει τον κίνδυνο να υποεκτιμηθούν στους τρέχοντες υπολογισμούς οι αρνητικές συνέπειες που θα έχουν η γήρανση του πληθυσμού και η μείωση της προσφοράς εργατικών χειρών για την οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, όπως προαναφέρεται, οι προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα μπορούν να θεωρηθούν επιφυλακτικές.

(8)

Λαμβάνοντας υπόψη την παρούσα αξιολόγηση κινδύνου, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος φαίνεται επαρκής προκειμένου να διατηρηθεί ο ΜΠΣ καθ' όλη τη διάρκειά του, όπως προβλέπει το επικαιροποιημένο πρόγραμμα. Επίσης παρέχονται επαρκή περιθώρια ασφάλειας έτσι ώστε το έλλειμμα να μην υπερβεί το όριο του 3 % του ΑΕΠ υπό συνθήκες κανονικών μακροοικονομικών διακυμάνσεων καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος.

(9)

Υπολογίζεται ότι το 2005 ο δείκτης χρέους ανήλθε σε 42,7 %, δηλαδή αρκετά κάτω από το 60 % που αποτελεί την τιμή αναφοράς στη Συνθήκη. Το πρόγραμμα προβλέπει ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί κατά 2,6 εκατοστιαίες μονάδες κατά την περίοδο αναφοράς.

(10)

Φαίνεται ότι ο κίνδυνος για τη Φινλανδία είναι μικρός όσον αφορά το προβλεπόμενο δημοσιονομικό κόστος της γήρανσης του πληθυσμού. Ο δείκτης ακαθάριστου χρέους βρίσκεται σήμερα κάτω από 60 % του ΑΕΠ που αποτελεί την τιμή αναφοράς, και προβλέπεται ότι θα παραμείνει κάτω από την τιμή αυτήν κατά το μεγαλύτερο μέρος της περιόδου που καλύπτουν οι προβλέψεις και η οποία φθάνει έως το 2050. Τα σημαντικά περιουσιακά στοιχεία των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης και η τρέχουσα ευνοϊκή δημοσιονομική κατάσταση συμβάλλουν στον περιορισμό των δημοσιονομικών επιπτώσεων της γήρανσης του πληθυσμού. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, μπορεί να εμφανισθεί κάποιος κίνδυνος όσον αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών εξαιτίας της αύξησης των συνταξιοδοτικών δαπανών. Κρίσιμες παράμετροι για τη μείωση των κινδύνων όσον αφορά τη διατηρησιμότητα (4) των δημόσιων οικονομικών αποτελούν η συγκράτηση των δαπανών που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού μακροπρόθεσμα, περιλαμβανομένης της επιτυχούς εφαρμογής των πρόσφατων μεταρρυθμίσεων που αποβλέπουν στην αύξηση του πραγματικού ορίου συνταξιοδότησης, και η διατήρηση υγιών δημοσιονομικών θέσεων.

(11)

Τα μέτρα που προβλέπονται για τον τομέα των δημόσιων οικονομικών ανταποκρίνονται εν γένει στους γενικούς προσανατολισμούς οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2005-2008. Συγκεκριμένα, τα μέτρα αποβλέπουν στην εξασφάλιση οικονομικής και δημοσιονομικής διατηρησιμότητας, καθώς και στην προώθηση της ανάπτυξης και της δημιουργίας απασχόλησης, όπως η μεγάλη μεταρρύθμιση στον τομέα των συντάξεων που βρίσκεται σήμερα υπό εξέλιξη.

(12)

Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρύθμισης της Φινλανδίας, που υποβλήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2005 στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισσαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, αναγνωρίζει ως προκλήσεις οι οποίες θα έχουν σημαντικές συνέπειες για τα δημόσια οικονομικά: i) τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών και ii) τη λειτουργία της αγοράς εργασίας. Οι δημοσιονομικές συνέπειες των δράσεων που περιγράφονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρύθμισης αντικατοπτρίζονται πλήρως στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας. Τα μέτρα που προβλέπει το πρόγραμμα σταθερότητας όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά συνάδουν με τις δράσεις που προβλέπει το εθνικό πρόγραμμα μεταρρύθμισης. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα σταθερότητας περιγράφει μέτρα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας τόσο της κεντρικής κυβέρνησης όσο και των τοπικών κυβερνήσεων και επιβεβαιώνει την πρόθεση να συνεχισθεί η εφαρμογή ανώτατων ορίων ως προς τις δημοσιονομικές δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης και μετά την τρέχουσα νομοθετική περίοδο.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/5

(1)

Στις 24 Ιανουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Τσεχικής Δημοκρατίας, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2005-2008

(2)

Έπειτα από την επίτευξη προόδου ως προς τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και τη σταθεροποίηση μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990, η Τσεχική Δημοκρατία γνώρισε μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες οδήγησαν σε συναλλαγματική κρίση τον Μάιο του 1997 και σε οικονομική ύφεση την περίοδο 1997-1999. Στην ανάκαμψη της οικονομίας από το 2000 και μετά συνέβαλαν ολοκληρωμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα και τον τομέα των επιχειρήσεων. Έκτοτε, η πραγματική ετήσια αύξηση του ΑΕΠ ήταν περίπου 3 % κατά μέσο όρο, ενώ το ύψος της μέσης ετήσιας αύξησης του ΑΕΠ στην ΕΕ ήταν 1,7 %. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρία διαφορετικά σενάρια για τις μακροοικονομικές και τις δημοσιονομικές προβλέψεις: ένα «αισιόδοξο», ένα «βασικό» και ένα «απαισιόδοξο» σενάριο. Το «βασικό» σενάριο θεωρείται ως το σενάριο αναφοράς για την αξιολόγηση των δημοσιονομικών προβλέψεων, δεδομένου ότι, αξιολογούμενο με γνώμονα τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα σήμερα, φαίνεται να στηρίζεται σε αξιόπιστες παραδοχές για την ανάπτυξη, με ροπή προς την αισιοδοξία κατά το τελευταίο έτος της περιόδου. Προβλέπει ελαφρά μείωση της αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ από 4,8 % το 2005 σε 4,3 % κατά μέσο όρο για το υπόλοιπο της περιόδου του προγράμματος. Η κυκλική συνιστώσα της ανάπτυξης ενδέχεται να είναι υψηλότερη από αυτή που υποδηλώνουν οι προβλέψεις του προγράμματος. Οι προβλέψεις του προγράμματος για τον πληθωρισμό φαίνεται να είναι υποεκτιμημένες.

(3)

Στις 5 Ιουλίου 2004, το Συμβούλιο απεφάνθη ότι η Τσεχική Δημοκρατία είχε υπερβολικό έλλειμμα. Σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου της 5ης Ιουλίου 2004 κατ' εφαρμογή του άρθρου 104 παράγραφος 7, το υπερβολικό έλλειμμα πρέπει να διορθωθεί μέχρι το έτος 2008. Στη γνώμη του της 18ης Ιανουαρίου 2005 σχετικά με την προηγούμενη επικαιροποίηση του προγράμματος σύγκλισης της Τσεχικής Δημοκρατίας για την περίοδο 2004-2007, το Συμβούλιο συνιστούσε στην Τσεχική Δημοκρατία «να διαθέσει τυχόν μεγαλύτερα από τα προϋπολογιζόμενα έσοδα για τη μείωση του ελλείμματος και να εφαρμόσει αυστηρά τα ανώτατα μεσοπρόθεσμα όρια δαπανών για την κεντρική κυβέρνηση, τα οποία καθίστανται δεσμευτικά από νομική άποψη από το 2006». Επιπλέον, καλούσε την Τσεχική Δημοκρατία «να επιταχύνει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και να αναλάβει τη μεταρρύθμιση του συστήματος ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης έτσι ώστε να βελτιωθεί η μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών».

(4)

Το πρόγραμμα είναι σε γενικές γραμμές σύμφωνο με τη διάρθρωση του νέου κώδικα δεοντολογίας για το περιεχόμενο και τη μορφή των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης. (2)

(5)

Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης για το 2005 εκτιμάται σε 3,2 % του ΑΕΠ, βάσει των φθινοπωρινών προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2005, έναντι επιδιωκόμενου ελλείμματος 4,7 % του ΑΕΠ σύμφωνα με την προηγούμενη επικαιροποίηση και μιας πολύ συντηρητικής εκτίμησης 4,8 % του ΑΕΠ στην τρέχουσα επικαιροποίηση. Οι εκτιμήσεις των υπηρεσιών της Επιτροπής για το έλλειμμα αντικατοπτρίζουν τα πλέον πρόσφατα στοιχεία για τις δημοσιονομικές επιδόσεις της κεντρικής κυβέρνησης, ιδίως δε του κρατικού προϋπολογισμού, ο οποίος κατέγραψε φορολογικά έσοδα μεγαλύτερα από τα προβλεπόμενα και υστέρηση της εκτέλεσης των δαπανών σε ποσοστό περίπου 1,5 % του ΑΕΠ.

(6)

Το υπό εξέταση πρόγραμμα αποσκοπεί στη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης το 2008 κάτω από τη σχετική τιμή αναφοράς (3 % του ΑΕΠ), σύμφωνα με τη σύσταση που εξέδωσε το Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 104 παράγραφος 7. Ειδικότερα, το πρόγραμμα προβλέπει συρρίκνωση των ελλείμματος σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 2 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ μεταξύ των ετών 2005 και 2008, καθώς και μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος κατά 2,3 ποσοστιαίες μονάδες. Ωστόσο, αν δεν ληφθεί υπόψη η επίδραση δύο έκτακτων δαπανών το 2005, η βελτίωση του ονομαστικού ελλείμματος κατά την περίοδο αναφοράς είναι μόνο 1 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ. Η μείωση του ελλείμματος αντανακλά κυρίως τη μείωση του δείκτη δαπανών (κατά 2,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ) κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς του προγράμματος, ενώ τα έσοδα παραμένουν εν πολλοίς αμετάβλητα (- 0,2 ποσοστιαίες μονάδες). Η δημόσια κατανάλωση και οι μεταβιβάσεις κοινωνικού χαρακτήρα είναι τα στοιχεία δαπανών που σχεδιάζεται να συρρικνωθούν περισσότερο ως ποσοστό του ΑΕΠ. Προβλέπεται ραγδαία αύξηση των δημόσιων επενδύσεων, από 5 % του ΑΕΠ το 2004 σε ποσοστό άνω του 6 % του ΑΕΠ το 2008, δηλαδή σαφώς πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (2,5 % του ΑΕΠ το 2005). Σε σύγκριση με το προηγούμενο πρόγραμμα, η επικαιροποίηση του Νοεμβρίου 2005 επιβεβαιώνει σε γενικές γραμμές τη σχεδιαζόμενη προσαρμογή, αν και το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζεται είναι σημαντικά πιο εύρωστο.

(7)

Κατά τη χρονική περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα, το διαρθρωτικό αποτέλεσμα (δηλαδή το κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα, μη συμπεριλαμβανομένων των τυχόν μεμονωμένων και λοιπών προσωρινών μέτρων), υπολογιζόμενο σύμφωνα με την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία, προβλέπεται να βελτιωθεί κατά 0,5 % του ΑΕΠ. Το πρόγραμμα θέτει ως μεσοπρόθεσμο στόχο για τη δημοσιονομική κατάσταση τη διαμόρφωση του διαρθρωτικού ελλείμματος σε «περίπου» 1 % του ΑΕΠ, αλλά δεν αποβλέπει σε επίτευξη του στόχου αυτού εντός της περιόδου αναφοράς του προγράμματος. Καθώς ο μεσοπρόθεσμος στόχος του προγράμματος είναι περισσότερο απαιτητικός από τη σχετική ελάχιστη τιμή αναφοράς (η εκτίμηση για το έλλειμμα είναι 1,5 % του ΑΕΠ περίπου), τυχόν επίτευξή του θα διασφαλίσει και τον στόχο της ύπαρξης ικανού περιθωρίου ασφαλείας έναντι του ενδεχόμενου εμφάνισης υπερβολικού ελλείμματος. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος του προγράμματος βρίσκεται στο κατάλληλο επίπεδο σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις, δεδομένου ότι αντικατοπτρίζει επαρκώς τον δείκτη του χρέους και τη μέση δυνητική αύξηση της παραγωγής μακροπρόθεσμα.

(8)

Οι κίνδυνοι στους οποίους υπόκεινται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος κρίνονται σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Αφενός, το ιστορικό εφαρμογής συνετού δημοσιονομικού σχεδιασμού υποδηλώνει ότι τα πραγματικά αποτελέσματα θα μπορούσαν να είναι καλύτερα από τους στόχους που έχουν τεθεί γι' αυτά (όπως συνέβη το 2004 και όπως οι υπηρεσίες της Επιτροπής αναμένουν να συμβεί και πάλι το 2005). Οι παραδοχές για την οικονομική ανάπτυξη στις οποίες στηρίζονταν κατά το παρελθόν οι προϋπολογισμοί ήταν συνήθως ρεαλιστικές, ενώ οι παραδοχές για την ελαστικότητα των φόρων ήταν επιφυλακτικές. Πέραν αυτού, η εκτέλεση των προϋπολογισθεισών δαπανών δεν ήταν πάντα πλήρης, πράγμα που οφείλεται κυρίως στη δυνατότητα μεταφοράς μη δαπανηθέντων κονδυλίων από προηγούμενα οικονομικά έτη. Αφετέρου, το πρόγραμμα αναφέρεται σε μια σειρά (προτεινόμενων) μέτρων στον τομέα των κοινωνικών δαπανών, τα οποία συνεπάγονται μάλλον αύξηση των δαπανών αυτής της κατηγορίας και όχι μείωσή τους, όπως προβλέπει το πρόγραμμα. Εξάλλου, το 2004 σημειώθηκε συσσώρευση μεταφορών δαπανών σε ποσοστό άνω του 1 % του ΑΕΠ, και οι υπηρεσίες της Επιτροπής αναμένουν περαιτέρω διόγκωσή τους το 2005. Σε περίπτωση που οι ευμεγέθεις αυτές μεταφορές δαπανηθούν επιπλέον του συνόλου των προϋπολογισθεισών δαπανών, πράγμα που δεν μπορεί να αποκλεισθεί, ιδίως για 2006 που είναι έτος εκλογών, τα δημοσιονομικά αποτελέσματα θα μπορούσαν να είναι χειρότερα από τα επιδιωκόμενα, ιδίως το έτος 2006. Ακόμη, η παραδοχή για την οικονομική ανάπτυξη κατά το τελευταίο έτος της περιόδου αναφοράς του προγράμματος κρίνεται αισιόδοξη.

(9)

Με γνώμονα την ανωτέρω εκτίμηση κινδύνων, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος κρίνεται συμβατός με τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος μέχρι το 2008 (τελευταίο έτος της περιόδου αναφοράς του προγράμματος), όπως έχει εισηγηθεί το Συμβούλιο. Εντούτοις, θα μπορούσε να ενισχυθεί η σχεδιαζόμενη πορεία διαρθρωτικής προσαρμογής, ιδίως εάν ληφθεί υπόψη το ενδεχόμενο ενός σαφώς καλύτερου αποτελέσματος το 2005, καθώς επίσης η προς τα πάνω αναθεώρηση των αναπτυξιακών προοπτικών.

(10)

Υπολογίζεται ότι το 2005 ο δείκτης χρέους ανήλθε σε 37,4 %, δηλαδή αρκετά κάτω από το 60 %, που αποτελεί την τιμή αναφοράς στη Συνθήκη. Το πρόγραμμα προβλέπει αύξηση του δείκτη χρέους κατά μισή εκατοστιαία μονάδα κατά την περίοδο αναφοράς του προγράμματος.

(11)

Σε ό,τι αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, εκτιμάται ότι η Τσεχική Δημοκρατία αντιμετωπίζει υψηλό κίνδυνο εξαιτίας του προβλεπόμενου δημοσιονομικού κόστους της δημογραφικής γήρανσης. Μολονότι ο δείκτης του χρέους βρίσκεται σήμερα σε σχετικά χαμηλό επίπεδο για τα δεδομένα της ΕΕ, το υψηλό έλλειμμα συντελεί στην αύξηση του δείκτη του χρέους στο πλαίσιο των μακροπρόθεσμων προβλέψεων μέχρι το 2050, γεγονός που επαυξάνει τον κίνδυνο για τη διατηρησιμότητα του χρέους. Συγχρόνως, οι προβλεπόμενες μεγάλες αυξήσεις των δαπανών για συντάξεις κατά τη χρονική περίοδο που καλύπτουν οι προβλέψεις εκτιμάται ότι θα επιβαρύνουν σημαντικά τα δημόσια οικονομικά. Η απαρέγκλιτη υλοποίηση της σχεδιαζόμενης εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών μεσοπρόθεσμα και η περαιτέρω ενίσχυση της δημοσιονομικής κατάστασης, σε συνδυασμό με πρόσθετες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με σκοπό τη συγκράτηση της αύξησης των δαπανών που σχετίζονται με τη δημογραφική γήρανση, ιδίως δε εκείνων για συντάξεις και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αξιολογούνται ως στοιχεία καθοριστικής σημασίας για τον μετριασμό των κινδύνων που απειλούν τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών (3).

(12)

Τα σχεδιαζόμενα μέτρα στον τομέα των δημόσιων οικονομικών συμβαδίζουν εν πολλοίς με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών, που περιλαμβάνονται στους ολοκληρωμένους προσανατολισμούς για την περίοδο 2005-2008. Ειδικότερα, το πρόγραμμα προβλέπει διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, όπως επιτάσσουν οι συστάσεις του Συμβουλίου. Ακόμη, σε αυτό περιγράφονται μέτρα με σκοπό την προώθηση της κατανομής πόρων κατά τρόπο που να τονώνει την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση, ιδίως μέσω της μείωσης του βάρους του δημόσιου τομέα στην οικονομία και της μετατόπισης των φορολογικών βαρών από την άμεση στην έμμεση φορολογία. Παρόλα αυτά, μολονότι η κυβέρνηση έχει επίγνωση του προβλήματος της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας, το πρόγραμμα δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένες ενέργειες για την αντιμετώπισή του.

(13)

Στο «Εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Τσεχικής Δημοκρατίας», το οποίο υπεβλήθη στις 14 Οκτωβρίου 2005 στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισσαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, επισημαίνεται ότι η μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα αποτελεί την κύρια πρόκληση με συνέπειες για τα δημόσια οικονομικά. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις του περιορισμένου αριθμού συγκεκριμένων μεταρρυθμιστικών μέτρων που καθορίζονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων αποτυπώνονται στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης. Τα προβλεπόμενα στο πρόγραμμα σύγκλισης μέτρα που αναμένεται να εφαρμοσθούν στον τομέα των δημόσιων οικονομικών συμβαδίζουν με τις ενέργειες που προβλέπονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, στο πρόγραμμα σύγκλισης καθορίζονται μέτρα για την τόνωση της απασχόλησης και της οικονομικής ανάπτυξης, μέσω αλλαγών στη διάρθρωση των εσόδων και των δαπανών (ιδίως με τη μετατόπιση των φορολογικών βαρών από την άμεση στην έμμεση φορολογία και την περικοπή της κατανάλωσης και των μεταβιβάσεων του δημόσιου τομέα), καθώς και, στο σκέλος των δαπανών, μέσω της απόδοσης προτεραιότητας στις δημόσιες επενδύσεις. Πλην όμως, όπως προαναφέρθηκε, το πρόγραμμα δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένα μεταρρυθμιστικά μέτρα προκειμένου να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας. Το πρόγραμμα προβλέπει επιπλέον την ενίσχυση του ρόλου των μεσοπρόθεσμων ανώτατων ορίων που ισχύουν για τις δαπάνες, με την τήρηση των δεσμευτικών αρχών σε σχέση με τις γραμμές του κρατικού προϋπολογισμού και των κρατικών πόρων, καθώς και με τη σύμπραξη των τοπικών αρχών στη διαδικασία δημοσιονομικού σχεδιασμού.

i)

να ενισχύσει, στα πλαίσια πιθανώς καλύτερων δημοσιονομικών αποτελεσμάτων το 2005 καθώς και ισχυρότερης ανάπτυξης και βελτιωμένων προοπτικών, την προσπάθεια διαρθρωτικής δημοσιονομικής προσαρμογής, λαμβάνοντας υπόψη το μικρό περιθώριο κάτω από την τιμή αναφοράς που αποτελεί τον στόχο για το 2008 (πρόκειται για τη διορία που τίθεται για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος) και προκειμένου επιταχύνει την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου,

ii)

να αναβαθμίσει την ποιότητα του δημοσιονομικού σχεδιασμού, ιδίως μέσω της ανάλυσης των αιτίων στα οποία οφείλονται οι σημαντικές μεταφορές δαπανών και της ενίσχυσης των μεσοπρόθεσμων ανώτατων ορίων που τίθενται για τις δαπάνες,

iii)

να βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, ιδίως με την επίσπευση της μεταρρύθμισης των συντάξεων και την υλοποίηση της μεταρρύθμισης του συστήματος ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/9

(1)

Στις 24 Ιανουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Δανίας, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2005-2010.

(2)

Κατά την τελευταία δεκαετία, η μέση αύξηση του ΑΕΠ ήταν της τάξεως του 2 %, ενώ ο πληθωρισμός συμπορεύτηκε σε γενικές γραμμές με τον πληθωρισμό της ευρωζώνης. Η αύξηση της απασχόλησης ενισχύθηκε κατά τα τελευταία έτη, ενώ η ανεργία βρίσκεται κοντά στο χαμηλότερο επίπεδο το οποίο έχει καταγράψει κατά την τελευταία δεκαετία. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζεται το πρόγραμμα προβλέπει αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ 2,4 % το 2006 και 1,6 % κατά μέσο όρο κατά το υπόλοιπο τμήμα της περιόδου αναφοράς του προγράμματος. Αξιολογούμενο σε συνάρτηση με τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα σήμερα, το εν λόγω σενάριο κρίνεται επιφυλακτικό, ιδίως όσον αφορά τα βάσει τεχνικής παραδοχής ποσοστά ανάπτυξης για τα έτη 2007 και 2008. Οι προβλέψεις του προγράμματος όσον αφορά τον πληθωρισμό κρίνονται ρεαλιστικές.

(3)

Στις 17 Φεβρουαρίου 2005, το Συμβούλιο επικροτούσε στη γνώμη του τη δημοσιονομική στρατηγική που περιγράφεται στην επικαιροποίηση του 2004 του προγράμματος σύγκλισης της Δανίας. Σε ό,τι αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2005, η επικαιροποίηση του 2004 έθετε ως στόχο για το 2005 την επίτευξη πλεονάσματος της γενικής κυβέρνησης ύψους 2,2 % του ΑΕΠ, ενώ η τρέχουσα επικαιροποίηση προβλέπει πλεόνασμα 3,6 % με παρόμοια προοπτική για την αύξηση του ΑΕΠ. Τα πραγματοποιηθέντα έσοδα ήταν καλύτερα από αυτά που αναμένονταν, περιλαμβανομένων των εσόδων από τον φόρο επί των αποδόσεων των συνταξιοδοτικών ταμείων, καθώς και από την εκμετάλλευση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

(4)

Το πρόγραμμα ανταποκρίνεται σε γενικές γραμμές στην πρότυπη διάρθρωση και τις απαιτήσεις υποβολής στοιχείων των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης σύμφωνα με τον νέο κώδικα δεοντολογίας (2).

(5)

Η δημοσιονομική στρατηγική κατατείνει στη διατήρηση διαρθρωτικών πλεονασμάτων μεταξύ του 1,5 % και του 2,5 % κατά μέσο όρο κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς του προγράμματος, πράγμα που υποδηλώνει δραστική μείωση του δείκτη χρέους της γενικής κυβέρνησης, ούτως ώστε να τεθούν υγιείς βάσεις για τη δημογραφική γήρανση. Η στρατηγική στηρίζεται σε τιθάσευση των δαπανών, με σκοπό τη διατήρηση της ετήσιας αύξησης της πραγματικής δημόσιας κατανάλωσης στο 0,5 % και τη διατήρηση του «παγώματος» των φόρων και της απαίτησης για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό η οποία ισχύει για την τοπική αυτοδιοίκηση. Η επικαιροποίηση προβλέπει συρρίκνωση του πλεονάσματος της γενικής κυβέρνησης από 3,6 % το 2005 σε 3,1 % το 2006 και σε 3,2 % το 2007· εν συνεχεία, προβλέπεται ελαφρά μείωση και διαμόρφωσή του στο 2,9 % του ΑΕΠ στα τέλη της περιόδου αναφοράς του προγράμματος. Τα εκτιμώμενα πλεονάσματα της γενικής κυβέρνησης σύμφωνα με την παρούσα επικαιροποίηση είναι σαφώς υψηλότερα από τα προβλεπόμενα στην προηγούμενη επικαιροποίηση, ενώ η προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ είναι παρόμοια.

(6)

Ως μεσοπρόθεσμο στόχο, το πρόγραμμα θέτει ένα διαρθρωτικό αποτέλεσμα (λαμβανομένης υπόψη της χρήσης της μεταβατικής περιόδου για την εφαρμογή της προαναφερθείσας απόφασης της Eurostat) ύψους μεταξύ 1,5 % και 2,5 % του ΑΕΠ καθ' όλη την περίοδο αναφοράς του προγράμματος. Σε διαρθρωτικούς όρους (δηλαδή σε κυκλικά προσαρμοσμένους όρους χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα όποια έκτακτα και λοιπά προσωρινά μέτρα), το πλεόνασμα μειώνεται από τη μέγιστη τιμή του 3,6 % του ΑΕΠ την οποία κατέγραψε το 2005 σε περίπου 2,75 % του ΑΕΠ το 2006, για να ενισχυθεί εκ νέου στο 3,25 % του ΑΕΠ από εκεί και πέρα. Παρόλα αυτά, η υπολογιζόμενη αποκλιμάκωση του ΑΕΠ κατά 0,8 εκατοστιαίες μονάδες το 2006 αντικατοπτρίζει μία εξομάλυνση των αναμενόμενων φορολογικών εσόδων από τα συνταξιοδοτικά ταμεία, τα οποία υπήρξαν ιδιαιτέρως υψηλά κατά το 2005. Το διαρθρωτικό πλεόνασμα το οποία προσαρμόστηκε σε προσωρινά υψηλότερα έσοδα το 2005, παραμένει σε γενικές γραμμές αμετάβλητο από το 2005 μέχρι το 2006.

(7)

Καθώς ο μεσοπρόθεσμος στόχος είναι περισσότερο απαιτητικός από τη σχετική ελάχιστη τιμή αναφοράς (εκτίμηση για έλλειμμα 0,5 % του ΑΕΠ περίπου), τυχόν επίτευξή του αναμένεται να διασφαλίζει και τον στόχο της ύπαρξης ικανού περιθωρίου ασφαλείας έναντι του ενδεχόμενου εμφάνισης υπερβολικού ελλείμματος. Σε ό,τι αφορά την καταλληλότητα, ο μεσοπρόθεσμος στόχος του προγράμματος βρίσκεται εντός του φάσματος που προβλέπεται για τα κράτη μέλη που μετέχουν στην ευρωζώνη ή στον μηχανισμό ERM II με βάση το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης και τον κώδικα δεοντολογίας και είναι σαφώς πιο απαιτητικός από αυτόν που συνάγεται με βάση τον δείκτη του χρέους και τη μέση δυνητική αύξηση της παραγωγής μακροπρόθεσμα. Στο πρόγραμμα διευκρινίζεται ότι ο μεσοπρόθεσμος στόχος τίθεται σε απαιτητικότερο επίπεδο από αυτό που επιτάσσει το σύμφωνο, προκειμένου να τεθούν υγιείς βάσεις για την επίτευξη μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών μέσω της ταχείας μείωσης του χρέους.

(8)

Συνολικά, οι κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προβλέψεις της επικαιροποίησης φαίνεται να εμπίπτουν στην κατηγορία των θετικών κινδύνων, κυρίως λόγω του ότι η αύξηση του ΑΕΠ ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη από την αναμενόμενη, στοιχείο που οφείλεται πρωτίστως στη βάσει τεχνικής παραδοχής πρόβλεψη για χαμηλή αύξηση του ΑΕΠ κατά τα έτη 2007 και 2008, η οποία προκύπτει από προοδευτική μείωση του κενού παραγωγής σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των δανικών αρχών. Ως εκ τούτου, η αύξηση του ΑΕΠ και το δημοσιονομικό αποτέλεσμα κατά τα συγκεκριμένα έτη ενδέχεται να είναι καλύτερα από τις προβλέψεις του προγράμματος. Ένας αρνητικός κίνδυνος είναι η τήρηση του στόχου της συγκράτησης της αύξησης της πραγματικής δημόσιας κατανάλωσης, αν ληφθεί υπόψη ότι οι παρελθούσες επιδόσεις στο συγκεκριμένο θέμα υπήρξαν ανάμεικτες.

(9)

Με βάση την ανωτέρω αξιολόγηση κινδύνων, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος κρίνεται επαρκής για την κατοχύρωση του μεσοπρόθεσμου στόχου του προγράμματος καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς. Επιπλέον, παρέχει επαρκές περιθώριο ασφαλείας έναντι του ενδεχόμενου παραβίασης της μέγιστης επιτρεπτής τιμής που ισχύει για το έλλειμμα (3 % του ΑΕΠ) με κανονικές μακροοικονομικές διακυμάνσεις καθ' έκαστο έτος. Η δημοσιονομική πολιτική η οποία συνάγεται από το πρόγραμμα συμβαδίζει ομοίως με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης, υπό την έννοια ότι δεν είναι προκυκλική σε περιόδους καλής οικονομικής συγκυρίας — λαμβανομένων δεόντως υπόψη των εξαιρετικά υψηλών εσόδων από τον φόρο επί των αποδόσεων των συνταξιοδοτικών ταμείων καθώς και από την εκμετάλλευση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου τα οποία αυξάνουν το εκτιμώμενο πλεόνασμα για το 2005 — πράγμα σημαντικό δεδομένης της κυκλικής θέσης της δανικής οικονομίας. Η αναταξινόμηση των συστημάτων συνταξιοδότησης που χρηματοδοτούνται βάσει του δεύτερου πυλώνα από την άνοιξη του 2007 και μετά (δηλαδή μετά την εκπνοή της μεταβατικής περιόδου που ισχύει για την εφαρμογή της απόφασης που εξέδωσε η Eurostat επί του θέματος στις 2 Μαρτίου 2004) θα έχει ως συνέπεια τη μείωση των πλεονασμάτων στη Δανία κατά 1 % του ΑΕΠ σε ετήσια βάση, αλλά δεν αναμένεται να μεταβάλει ουσιωδώς την παραπάνω εκτίμηση.

(10)

Υπολογίζεται ότι το 2005 ο δείκτης χρέους ανήλθε σε 36 %, δηλαδή αρκετά κάτω από το 60 %, που αποτελεί την τιμή αναφοράς σύμφωνα με τη συνθήκη. Το πρόγραμμα προβλέπει μείωση του δείκτη χρέους κατά 14 εκατοστιαίες μονάδες περίπου κατά την περίοδο αναφοράς του προγράμματος.

(11)

Σε ό,τι αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, εκτιμάται ότι η Δανία αντιμετωπίζει χαμηλό κίνδυνο εξαιτίας του προβλεπόμενου δημοσιονομικού κόστους της δημογραφικής γήρανσης, λόγω των υγιών δημοσίων οικονομικών της και με την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθεί η υποθετική αύξηση της απασχόλησης και η χαμηλή αύξηση των δημόσιας κατανάλωσης, τα οποία απαιτούν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας και περιορισμό των δαπανών. Η στρατηγική της αναγόρευσης της μέριμνας για την εξασφάλιση της διατηρησιμότητας σε κεντρικό στοιχείο της χάραξης δημοσιονομικής πολιτικής, περιλαμβανομένης, αφενός, της συγκράτησης των δαπανών για συντάξεις και, αφετέρου, της σώρευσης στοιχείων ενεργητικού, συντελεί θετικά στις μακροπρόθεσμες προοπτικές που υπάρχουν για τα δημόσια οικονομικά. Η τρέχουσα ικανοποιητική δημοσιονομική κατάσταση συντελεί στη χρηματοδότηση του προβλεπόμενου δημοσιονομικού αντικτύπου της δημογραφικής γήρανσης, ενώ ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός σχεδιασμός είναι συμβατός με βιώσιμα δημόσια οικονομικά (3).

(12)

Τα σχεδιαζόμενα μέτρα στον τομέα των δημόσιων οικονομικών συμβαδίζουν εν πολλοίς με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών, που περιλαμβάνονται στους ολοκληρωμένους προσανατολισμούς για την περίοδο 2005-2010. Ειδικότερα, η Δανία συμμορφώνεται με τον μεσοπρόθεσμο στόχο που έχει θέσει. Ωστόσο, δεν προσδιορίζονται νέα μέτρα με σκοπό την πραγμάτωση της υποθετικής αύξησης της απασχόλησης σε ποσοστό σχεδόν 2 % του εργατικού δυναμικού έως το 2010.

(13)

Το «Εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων» της Δανίας, το οποίο υπεβλήθη στις 26 Οκτωβρίου 2005 στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, αποδίδει βαρύτητα στη βελτίωση της προσφοράς εργασίας με στόχο της διασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών, καθώς και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις των μέτρων που προσδιορίζονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων αποτυπώνονται πλήρως στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης. Τα προβλεπόμενα στο πρόγραμμα σύγκλισης μέτρα που αναμένεται να εφαρμοσθούν στον τομέα των δημόσιων οικονομικών συμβαδίζουν με τις ενέργειες που προβλέπονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/13

(1)

Στις 24 Ιανουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Ουγγαρίας, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2005-2008.

(2)

Μετά την έγκριση μιας σημαντικής δέσμης οικονομικών μεταρρυθμίσεων στα μέσα της δεκαετίας του 1990, οι υγιείς μακροοικονομικές πολιτικές και οι κατάλληλες μεταρρυθμίσεις στήριξαν σταθερούς και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης παράλληλα με μειωμένο πληθωρισμό. Ωστόσο, από το 2001, οι δημόσιες δαπάνες που αυξήθηκαν σημαντικά καθώς και οι γενναιόδωρες μισθολογικές συμφωνίες οδήγησαν σε σημαντικές μακροοικονομικές ανισορροπίες. Ενώ η ανάπτυξη έχει πιο ισόρροπη εξέλιξη και η αύξηση του πληθωρισμού και των μισθών επιβραδύνθηκε τα τελευταία έτη, η Ουγγαρία συνεχίζει να αντιμετωπίζει υψηλά δημοσιονομικά και εξωτερικά ελλείμματα. Το μακροοικονομικό σενάριο της επικαιροποίησης που υποβλήθηκε το Δεκέμβριο του 2005 προβλέπει η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ να σταθεροποιηθεί στο 4 % για την περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα, με κινητήριο μοχλό τις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, το σενάριο αυτό φαίνεται να βασίζεται σε ρεαλιστικές παραδοχές ανάπτυξης, αλλά δείχνει υπερβολικά αισιόδοξο για το τελευταίο έτος του προγράμματος.

Η προβλεπόμενη μείωση του εξωτερικού ελλείμματος εξαρτάται από την εφαρμογή δημοσιονομικής πειθαρχίας παράλληλα με τη θέσπιση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα δώσουν ώθηση στη δυνητική παραγωγή. Οι προβλέψεις του προγράμματος για τον πληθωρισμό φαίνονται ρεαλιστικές.

(3)

Στις 5 Ιουλίου 2004, το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η Ουγγαρία παρουσιάζει υπερβολικό έλλειμμα και εξέδωσε βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 σύσταση για τη διόρθωσή του μέχρι το 2008, το αργότερο, στο πλαίσιο της πορείας προσαρμογής που περιείχε το πρόγραμμα σύγκλισης που υπέβαλε η Ουγγαρία τον Μάιο. Μετά από απόφαση περί μη συμμόρφωσης τον Ιανουάριο του 2005 βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 8, το Συμβούλιο εξέδωσε για δεύτερη φορά σύσταση βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 στις 8 Μαρτίου 2005, επαναλαμβάνοντας ότι το υπερβολικό έλλειμμα πρέπει να διορθωθεί ως το 2008. Το Συμβούλιο συνέστησε στις ουγγρικές αρχές να αναλάβουν αποτελεσματική δράση προκειμένου να επιτύχουν τον στόχο σχετικά με το έλλειμμα το 2005 και να συνδέσουν τον χρόνο εφαρμογής των οποιωνδήποτε φορολογικών μειώσεων με την επιτυχία των στόχων σχετικά με το έλλειμμα. Προς την ίδια κατεύθυνση ήταν και η γνώμη του Συμβουλίου για την επικαιροποίηση του προγράμματος σύγκλισης του 2004 που εγκρίθηκε στις 8 Μαρτίου 2005. Το επικαιροποιημένο πρόγραμμα εξακολουθεί να προβλέπει ότι το υπερβολικό έλλειμμα θα έχει διορθωθεί ως το 2008. Η προβλεπόμενη πορεία του ελλείμματος είναι 6,1 % του ΑΕΠ το 2005, 4,7 % το 2006, 3,3 % του ΑΕΠ το 2007 και 1,9 % του ΑΕΠ το 2008, που αντιστοιχεί σε ετήσια μείωση κατά 1,4 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Η χρονική πορεία του πρωτογενούς πλεονάσματος είναι παρόμοια. Οι εν λόγω δημοσιονομικές προβλέψεις δεν περιλαμβάνουν τα έκτακτα μέτρα και τα αποτελέσματα από την απόφαση της Eurostat της 2 Μαρτίου 2004 για την ταξινόμηση των κεφαλαιοποιητικών συνταξιοδοτικών συστημάτων, που αντιστοιχούν σε 1 έως 1,5 % του ΑΕΠ, ποσά τα οποία πρέπει να ληφθούν υπόψη στην κοινοποίηση της άνοιξης του 2007 (2). Ο στόχος για το έλλειμμα του 2005 αυξήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2005 από τις ουγγρικές αρχές από 3,6 % του ΑΕΠ που προέβλεπε η επικαιροποίηση του Δεκεμβρίου 2004 σε 6,1 % του ΑΕΠ. Οι φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής ανέφεραν ότι ο αναθεωρημένος στόχος για το 2005 ήταν εφικτός. Τα τελευταία διαθέσιμα ταμειακά στοιχεία επιβεβαιώνουν αυτή την άποψη.

(4)

Το πρόγραμμα είναι σε γενικές γραμμές σύμφωνο με τη διάρθρωση του κώδικα δεοντολογίας για το περιεχόμενο και τη μορφή των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης καθώς και με τις απαιτήσεις του για την παροχή στοιχείων, εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις. (3)

(5)

Η επικαιροποίηση προβλέπει βελτίωση του διαρθρωτικού ελλείμματος από – 5,7 % του ΑΕΠ το 2005 σε – 2,1 % του ΑΕΠ το 2008 (μη περιλαμβανομένου του αποτελέσματος από τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση). O μεσοπρόθεσμος στόχος δεν καθορίζεται επακριβώς στο πρόγραμμα αλλά μπορεί να συναχθεί από αυτό και αντιπροσωπεύει διαρθρωτικό έλλειμμα μεταξύ – 0,5 % και – 1 % του ΑΕΠ.

(6)

Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα μπορεί να εξελιχθεί πολύ χειρότερα απ' ό,τι προβλέπεται στο πρόγραμμα. Μετά το αναμενόμενο έλλειμμα 6,1 % του ΑΕΠ το 2005, το πρόγραμμα καθορίζει λεπτομερείς φορολογικές μειώσεις συνολικού ύψους 3,5 % του ΑΕΠ. Η εξυγίανση που περιγράφεται στο πρόγραμμα βασίζεται σε πολύ μεγάλες περικοπές των δαπανών ύψους 7,5 % του ΑΕΠ, η υλοποίηση των οποίων δεν υποστηρίζεται από συγκεκριμένα μέτρα.

(7)

Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την αξιολόγηση κινδύνων, η δημοσιονομική στρατηγική του προγράμματος πρέπει να ενισχυθεί ώστε να είναι συμβατή με τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2008, τελευταίο έτος του προγράμματος, όπως συνέστησε το Συμβούλιο.

(8)

Ο δείκτης χρέους εκτιμάται ότι έχει φθάσει το 57,7 % του ΑΕΠ το 2005. Το πρόγραμμα προβλέπει ότι ο δείκτης του χρέους θα μειώνεται κατά 1,5 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια της περιόδου. Η εξέλιξη του δείκτη του χρέους είναι πιθανόν να είναι λιγότερο ευνοϊκή από ό,τι προβλέπεται στο πρόγραμμα, κατόπιν των προαναφερθέντων κινδύνων που συνδέονται με τους δημοσιονομικούς στόχους.

(9)

Σε ό,τι αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, η Ουγγαρία φαίνεται να διατρέχει υψηλό κίνδυνο λόγω του προβλεπόμενου μεγάλου δημοσιονομικού κόστους της δημογραφικής γήρανσης. Ο δείκτης του ακαθάριστου χρέους προς το ΑΕΠ είναι σήμερα κοντά στην τιμή αναφοράς και αναμένεται να αυξηθεί κατά την περίοδο ως το 2050. Η Ουγγαρία μεταρρύθμισε το συνταξιοδοτικό της σύστημα προς τα τέλη της δεκαετίας του 1990, προκειμένου να περιορίσει τις μελλοντικές αυξήσεις δαπανών για συντάξεις, γεγονός που συνέβαλε στη μείωση των δημοσιονομικών επιπτώσεων της γήρανσης του πληθυσμού. Ωστόσο, οι αυξήσεις των δημοσίων δαπανών για τις συντάξεις μπορεί να είναι υψηλότερες από ό,τι έχει προβλεφθεί στην επικαιροποίηση, γεγονός που δείχνει ότι έχει ιδιαίτερη σημασία η στενή παρακολούθηση τόσο των παραγόντων που μπορούν να αντισταθμίσουν τέτοιες υψηλότερες δαπάνες όσο και της εξέλιξης των δαπανών για τις συντάξεις και άλλων κονδυλίων που σχετίζονται με τους ηλικιωμένους. Ακόμη, το υψηλό τρέχον διαρθρωτικό έλλειμμα συμβάλλει στην αύξηση των κινδύνων ως προς τη διατηρησιμότητα. Συνεπώς, είναι απαραίτητη η εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών μεσοπρόθεσμα και η περαιτέρω ενίσχυση της δημοσιονομικής θέσης ώστε να μειωθούν οι κίνδυνοι για τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών (4).

(10)

Τα προβλεπόμενα μέτρα στον τομέα των δημόσιων οικονομικών που περιγράφονται στην επικαιροποίηση είναι ανακόλουθα σε σχέση με τις κατευθυντήριες γραμμές των οικονομικών πολιτικών που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2005-2008. Παρ' όλο που οι στόχοι είναι σύμφωνοι με τις κατευθυντήριες γραμμές, η επίτευξή τους υπόκειται σε μεγάλους κινδύνους. Η Ουγγαρία δεν συμμορφώθηκε με τη δεύτερη σύσταση του Συμβουλίου της 8ης Μαρτίου 2005 βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7, στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, όπως αποφασίστηκε από το Συμβούλιο στις 8 Νοεμβρίου 2005 βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 8 της συνθήκης. Η επικαιροποίηση καθορίζει ένα πολυετές πλαίσιο για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος ως το 2008, μολονότι το δημοσιονομικό αποτέλεσμα υπάρχει κίνδυνος να είναι πολύ χειρότερο αν δεν καθοριστούν και εφαρμοστούν με αυστηρότητα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης των δημοσιονομικών στόχων.

(11)

Το εθνικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων της Ουγγαρίας που υποβλήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2005 στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, επισημαίνει τη σταδιακή και διαρκή μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης ως βασική πρόκληση. Τα δημοσιονομικά αποτελέσματα από τα μεταρρυθμιστικά μέτρα του εθνικού σχεδίου μεταρρυθμίσεων αντικατοπτρίζονται στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης σε ό,τι αφορά τις φορολογικές μειώσεις. Η επικαιροποίηση εξηγεί το πενταετές πρόγραμμα φορολογικών μειώσεων που εγκρίθηκε πρόσφατα και παρουσιάζει ορισμένα σχέδια για τη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα χωρίς ωστόσο να παρέχει τις απαραίτητες διευκρινίσεις και ποσοτικοποιήσεις. Τα σχέδια αυτά ευθυγραμμίζονται γενικά με το εθνικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/17

(1)

Στις 24 Ιανουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Σλοβακίας, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2005-2008.

(2)

Η μέση αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στη Σλοβακία ήταν 4,3 % κατά την περίοδο 1994-2004, δηλαδή υψηλότερη κατά σχεδόν δύο εκατοστιαίες μονάδες από τον μέσο όρο της ΕΕ των 25 (2,4 %). Παρά τη σημειωθείσα κατά το 2005 βελτίωση, το σοβαρότερο πρόβλημα της χώρας εξακολουθεί να είναι η κατάσταση της αγοράς εργασίας. Εξαιτίας της επιτάχυνσης της διαδικασίας αναδιάρθρωσης στον χώρο των επιχειρήσεων στα τέλη της δεκαετίας του 1990, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε από 13,7 % το 1994 σε 18,2 % το 2004, ενώ η συνολική απασχόληση μειώθηκε στο ίδιο χρονικό διάστημα κατά δύο εκατοστιαίες μονάδες. Το μακροοικονομικό σενάριο στηρίζεται στην παραδοχή ότι ο μέσος όρος της ετήσιας αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ θα είναι 5,6 % κατά την περίοδο αναφοράς του προγράμματος· ακόμη από το πρόγραμμα συνάγεται μια αξιοσημείωτη μεταστροφή των κυκλικών συνθηκών, δεδομένου ότι γίνεται ξεκίνημα με αρνητικό κενό παραγωγής το έτος 2005. Το υπόψη σενάριο, αξιολογούμενο υπό το πρίσμα των στοιχείων που είναι διαθέσιμα σήμερα, φαίνεται να στηρίζεται σε αξιόπιστες παραδοχές για την οικονομική ανάπτυξη. Οι προβλέψεις του προγράμματος για τον πληθωρισμό θεωρούνται, επίσης, ρεαλιστικές.

(3)

Στις 5 Ιουλίου 2004, το Συμβούλιο απεφάνθη ότι η Σλοβακία είχε υπερβολικό έλλειμμα. Σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου της ίδιας ημερομηνίας κατ' εφαρμογή του άρθρου 104 παράγραφος 7, το υπερβολικό έλλειμμα πρέπει να διορθωθεί μέχρι το έτος 2007. Το Συμβούλιο, στη γνώμη του της 17ης Φεβρουαρίου 2005 σχετικά με την προηγούμενη επικαιροποίηση του προγράμματος σύγκλισης της Σλοβακίας για την περίοδο 2004-2007, καλούσε τη Σλοβακία «i) να αξιοποιήσει κάθε ευκαιρία για την επιτάχυνση της μείωσης του ελλείμματός της, χρησιμοποιώντας για το σκοπό αυτό και τυχόν μεγαλύτερα έσοδα σε σχέση με τις προβλέψεις και εξοικονομήσεις από την πλευρά των δαπανών ιδιαίτερα το 2005· ii) να καταστήσει πιο δεσμευτικά τα μεσοπρόθεσμα όρια των δαπανών· iii) να μεριμνήσει ώστε οι δευτερογενείς συνέπειες από τον υψηλό πληθωρισμό του 2004 να μην επηρεάσουν την τροχιά σύγκλισης του πληθωρισμού που προβλέπει το πρόγραμμα».

(4)

Το επικαιροποιημένο πρόγραμμα ανταποκρίνεται σε γενικές γραμμές στις απαιτήσεις όσον αφορά τη διάρθρωση και την παροχή στοιχείων για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης σύμφωνα με το νέο κώδικα δεοντολογίας (2).

(5)

Το πρόγραμμα έχει ως στόχο να μειώσει το έλλειμμα σε επίπεδο χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς, δηλαδή 3 % του ΑΕΠ, το 2007, σύμφωνα με τη σύσταση που διατύπωσε το Συμβούλιο στις 5 Ιουλίου 2004 βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης (μη συμπεριλαμβανομένου του κόστους της μεταρρύθμισης των συντάξεων) προβλέπεται να μειωθεί από 4,1 % του ΑΕΠ (συμπεριλαμβανομένων διαγραφών χρέους οι οποίες ισοδυναμούν με το 0,8 % του ΑΕΠ) το 2005 σε 2,9 % το 2006, καθώς επίσης να συρρικνωθεί έπειτα δραστικά στο 1,6 % του ΑΕΠ το 2007 και να διαμορφωθεί εν συνεχεία στο 1,3 % του ΑΕΠ το 2008. Η πορεία του πρωτογενούς αποτελέσματος είναι παρεμφερής, δεδομένου ότι αναμένεται να βελτιωθεί από – 2,3 % του ΑΕΠ (– 1,5 % του ΑΕΠ αν δεν ληφθούν υπόψη διαγραφές χρέους οι οποίες ισοδυναμούν με το 0,8 % του ΑΕΠ) το 2005 σε 0,7 % το 2008. Η δημοσιονομική προσαρμογή βασίζεται πρωτίστως στο σκέλος των δαπανών. Ο δείκτης των δημοσίων δαπανών σε σχέση με το ΑΕΠ αναμένεται να ελαττωθεί κατά 3,4 εκατοστιαίες μονάδες μεταξύ του 2005 και του 2008 (μείωση κατά 2,6 εκατοστιαίες μονάδες αν δεν ληφθούν υπόψη διαγραφές χρέους οι οποίες ισοδυναμούν με το 0,8 % του ΑΕΠ το 2005). Τα έσοδα της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα παραμείνουν σε γενικές γραμμές σταθερά μέχρι το 2007 και ότι θα μειωθούν στη συνέχεια κατά 0,7 % του ΑΕΠ το 2008. Ο δημοσιονομικός αντίκτυπος της μη κατάταξης στον τομέα της γενικής κυβέρνησης των συνταξιοδοτικών συστημάτων που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα (πρόκειται για μέτρο που πρέπει υποχρεωτικά να τεθεί σε εφαρμογή μέχρι την κοινοποίηση της ανοίξεως του 2007) εκτιμάται σε 0,8 %, 1,3 %, 1,4 % και 1,4 % του ΑΕΠ για τα έτη 2005, 2006, 2007 και 2008, αντιστοίχως. Η σχεδιαζόμενη δημοσιονομική εξυγίανση είναι οπισθοβαρής και επικεντρώνεται ιδίως στο έτος 2007.

(6)

Κατά τη χρονική περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα, το διαρθρωτικό αποτέλεσμα (δηλαδή το κυκλικά προσαρμοσμένο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, μη συμπεριλαμβανομένων των τυχόν έκτακτων και λοιπών προσωρινών μέτρων), υπολογιζόμενο σύμφωνα με την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία, προβλέπεται να βελτιωθεί κατά 0,4 % του ΑΕΠ ετησίως κατά μέσο όρο, από – 2,8 % του ΑΕΠ σε – 1,5 % του ΑΕΠ. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος που καθορίζεται στο πρόγραμμα για τη δημοσιονομική κατάσταση σε διαρθρωτικούς όρους είναι έλλειμμα ύψους 0,9 % του ΑΕΠ, στόχος που επιδιώκεται να επιτευχθεί μέχρι το 2010 (δηλαδή καθ' υπέρβαση της περιόδου αναφοράς του προγράμματος). Καθώς ο μεσοπρόθεσμος στόχος του προγράμματος είναι περισσότερο απαιτητικός από τη σχετική ελάχιστη τιμή αναφοράς (εκτίμηση για έλλειμμα 2,25 % του ΑΕΠ περίπου), τυχόν επίτευξή του θα διασφαλίζει και τον στόχο της ύπαρξης ικανού περιθωρίου ασφαλείας έναντι του ενδεχόμενου εμφάνισης υπερβολικού ελλείμματος. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος του προγράμματος τίθεται σε ενδεδειγμένο επίπεδο, δεδομένου ότι βρίσκεται εντός του φάσματος που προβλέπεται για τα κράτη μέλη που μετέχουν στην ευρωζώνη ή στον μηχανισμό ERM II σύμφωνα με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης και τον κώδικα δεοντολογίας· επιπλέον αντικατοπτρίζει καταλλήλως τον δείκτη χρέους και τη μέση δυνητική αύξηση της παραγωγής μακροπρόθεσμα.

(7)

Οι κίνδυνοι στους οποίους υπόκεινται οι δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος κρίνονται σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Παρόλο που στο πρόγραμμα δεν παρέχονται αρκετές διευκρινίσεις για τα συγκεκριμένα μέτρα τα οποία σχεδιάζεται να θεσπισθούν προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος που τίθεται για το έλλειμμα του 2007, στην επικαιροποίηση υπογραμμίζεται ότι το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο που έχει εγκριθεί από την κυβέρνηση στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στη νομοθεσία που ισχύει σήμερα και σε νομοθετικές αλλαγές οι οποίες έχουν εγκριθεί από την κυβέρνηση της χώρας. Μέχρι τώρα, η παρούσα κυβέρνηση έχει επιτύχει και με το παραπάνω τους δημοσιονομικούς στόχους που προέβλεπαν τα παλαιότερα προγράμματα. Συγκεκριμένα, μετά το μικρότερο από το αναμενόμενο έλλειμμα του 2004, και για το 2005 προβλέπεται ένα αποτέλεσμα καλύτερο από αυτό που έχει εξαγγελθεί (μη συμπεριλαμβανομένων των διαγραφών χρέους ίσων με το 0,8 % του ΑΕΠ). Εντούτοις, ένα μέρος των δημοσιονομικών πόρων που απελευθερώθηκαν χάρη στις μικρότερες από τις αναμενόμενες δαπάνες για την καταβολή τόκων το 2005 χρησιμοποιήθηκε με σκοπό την κάλυψη άλλων, μη προϋπολογισθεισών, κρατικών δαπανών, γεγονός που καθιστά εμφανή την ανάγκη θέσπισης δεσμευτικότερων ανώτατων ορίων για τις διάφορες κατηγορίες δαπανών.

(8)

Με γνώμονα την ανωτέρω εκτίμηση κινδύνων, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος κρίνεται συμβατός με τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος μέχρι το 2007, όπως έχει εισηγηθεί το Συμβούλιο. Παρόλα αυτά, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος ενδέχεται να μην είναι επαρκής για να διασφαλισθεί η επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου του προγράμματος το 2010, όπως εξαγγέλλεται στο πρόγραμμα. Το 2008 (δηλαδή το έτος που έπεται της διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος), ο ρυθμός της προσαρμογής που συνάγεται από το πρόγραμμα ενόψει της επίτευξης του μεσοπρόθεσμου στόχου του δεν συνάδει με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης, το οποίο ορίζει ότι, για τα κράτη μέλη που μετέχουν στην ευρωζώνη ή στον μηχανισμό ERM II, η ετήσια βελτίωση του διαρθρωτικού αποτελέσματος πρέπει να είναι 0,5 % του ΑΕΠ, ποσοστό που αποτελεί τη σχετική τιμή αναφοράς, καθώς επίσης ότι η προσαρμογή επιβάλλεται να είναι μεγαλύτερη σε ανθηρούς οικονομικούς καιρούς και μπορεί να είναι μικρότερη σε χαλεπούς οικονομικούς καιρούς. Ειδικότερα, το 2008 η βελτίωση του διαρθρωτικού αποτελέσματος δεν υπερβαίνει το 0,25 % του ΑΕΠ περίπου, σε μια περίοδο η οποία, με βάση τις συνθήκες του οικονομικού κύκλου, αναμένεται να χαρακτηρίζεται από «οικονομική άνθηση» (3).

(9)

Υπολογίζεται ότι το 2005 ο δείκτης χρέους ανήλθε σε 33,7 % του ΑΕΠ, δηλαδή πολύ κάτω από το 60 %, που αποτελεί την τιμή αναφοράς βάσει της συνθήκης και 10,5 % εκατοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από το προβλεπόμενο στην προηγούμενη επικαιροποίηση του προγράμματος. Αυτή η προς τα κάτω αναθεώρηση οφείλεται κατά κύριο λόγο σε προσαρμογή των αποθεμάτων-ροών. Το πρόγραμμα προβλέπει ότι ο δείκτης χρέους θα αυξηθεί κατά 2,5 εκατοστιαίες μονάδες κατά την περίοδο αναφοράς του προγράμματος.

(10)

Σε ό,τι αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, εκτιμάται ότι η Σλοβακία αντιμετωπίζει χαμηλής τάξεως κίνδυνο εξαιτίας του προβλεπόμενου δημοσιονομικού κόστους της δημογραφικής γήρανσης, υπό το όρο της διαρκούς δημοσιονομικής εξυγίανσης και πέραν της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα και της πλήρους υλοποίησης των νομοθετημένων μεταρρυθμίσεων καθώς και άλλων μεταρρυθμίσεων διαρθρωτικής φύσης (συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της ανεργίας). Το ύψος του χρέους είναι σαφώς χαμηλότερο από τη σχετική τιμή αναφοράς (60 %) και εκτιμάται ότι θα παραμείνει σε αυτό το επίπεδο με βάση την παραδοχή ότι δεν θα υπάρξει μεταβολή των ακολουθούμενων πολιτικών κατά τις επόμενες δύο δεκαετίες. Παρόλα αυτά, η συνέχιση του τρέχοντος υψηλού διαρθρωτικού ελλείμματος θα εμποδίσει τη μείωση του δείκτη του χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ, γεγονός που επαυξάνει τον κίνδυνο που απειλεί τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα. Η απαρέγκλιτη υλοποίηση της σχεδιαζόμενης εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών μεσοπρόθεσμα είναι αναγκαία προκειμένου να περιορισθούν οι κίνδυνοι που απειλούν τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα.

(11)

Τα σχεδιαζόμενα μέτρα στον τομέα των δημόσιων οικονομικών συμβαδίζουν εν πολλοίς με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών, που περιλαμβάνονται στους ολοκληρωμένους προσανατολισμούς για την περίοδο 2005-2008. Η Σλοβακία βρίσκεται σε καλό δρόμο για τη διόρθωση του υπερβολικού της ελλείμματος εντός της προθεσμίας που έχει τάξει το Συμβούλιο.

(12)

Στο «Εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων» της Σλοβακίας, το οποίο υπεβλήθη στις 14 Οκτωβρίου 2005 στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισσαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, προσδιορίζονται οι ακόλουθες προκλήσεις με σοβαρές συνέπειες για τα δημόσια οικονομικά: i) κοινωνία της πληροφορίας· ii) έρευνα και ανάπτυξη και καινοτομία· και iii) εκπαίδευση και απασχόληση. Οι δημοσιονομικές συνέπειες των μέτρων που περιγράφονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων αντικατοπτρίζονται πλήρως στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης. Στο πρόγραμμα σύγκλισης περιγράφονται οι ήδη θεσμοθετηθείσες μεταρρυθμίσεις του συστήματος φορολογίας και του συστήματος συνταξιοδότησης. Τόσο ο προϋπολογισμός του 2006 όσο και το δημοσιονομικό πλαίσιο της περιόδου 2006-2008 προβλέπουν σημαντικές αυξήσεις των δαπανών για εκπαίδευση και για έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη, αντανακλώντας με τον τρόπο αυτό προτεραιότητες που καθορίζονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

i)

να ενισχύσει, στο πλαίσιο έντονης οικονομικής μεγέθυνσης και ευνοϊκών αναπτυξιακών προοπτικών, την προσπάθεια διαρθρωτικής δημοσιονομικής προσαρμογής, προκειμένου να επιταχύνει την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου· και

ii)

να ενισχύσει τον υποχρεωτικό χαρακτήρα των μεσοπρόθεσμων ανώτατων ορίων που ισχύουν για τις δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/21

(1)

Στις 24 Ιανουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Σουηδίας, που καλύπτει την περίοδο 2005-2008.

(2)

Κατά την τελευταία δεκαετία, η ετήσια πραγματική αύξηση του ΑΕΠ στη Σουηδία ήταν λίγο κάτω από το 3 % κατά μέσο όρο. Η αύξηση αυτή χαρακτηρίσθηκε από έντονες μεταβολές στην παραγωγικότητα και θετικές καθαρές συνεισφορές από πλευράς εξαγωγών. Ωστόσο, τα τελευταία έτη η αύξηση της απασχόλησης έχει εξασθενήσει και τα ποσοστά απασχόλησης είναι μειωμένα, ενώ η ανεργία έχει αυξηθεί. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο βασίζεται το πρόγραμμα προβλέπει ότι ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ θα αυξηθεί από 2,4 % το 2005 σε 3,1 % του ΑΕΠ το 2006 και ότι κατά τη διετία που θα ακολουθήσει θα είναι 2,5 % του ΑΕΠ κατά μέσο όρο. Τα δύο πρώτα έτη της περιόδου του προγράμματος οι αναπτυξιακές προοπτικές αφήνουν να εννοηθεί βελτίωση των κυκλικών συνθηκών οι οποίες προβλέπεται ότι μετέπειτα θα παραμείνουν σε γενικές γραμμές ουδέτερες. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, το σενάριο αυτό θεωρείται εύλογο. Οι προβλέψεις του προγράμματος για τον πληθωρισμό κρίνονται ρεαλιστικές.

(3)

Στην γνώμη που εξέδωσε στις 18 Ιανουαρίου 2005, το Συμβούλιο ενέκρινε την δημοσιονομική στρατηγική που παρουσιάζεται στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Σουηδίας του 2004. Όσον αφορά τη δημοσιονομική εφαρμογή το 2005, το επικαιροποιημένο πρόγραμμα του 2004 έθετε ως στόχο την επίτευξη πλεονάσματος γενικής κυβέρνησης 0,6 % του ΑΕΠ για το 2005 ενώ το τρέχον επικαιροποιημένο πρόγραμμα προβλέπει πλεόνασμα 1,6 % του ΑΕΠ παρά την προς τα κάτω αναθεώρηση του ρυθμού ανάπτυξης το 2005. Συνολικά, τα έσοδα υπήρξαν ανώτερα από το αναμενόμενο, εν μέρει χάρη σε ορισμένους έκτακτους φόρους εταιρειών αλλά και χάρη στη συγκράτηση των δαπανών.

(4)

Το πρόγραμμα ακολουθεί, εν γένει, το πρότυπο και τις απαιτήσεις για παροχή δεδομένων που ισχύουν για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης με βάση τον νέο κώδικα δεοντολογίας. (2)

(5)

Το δημοσιονομικό πλαίσιο που ισχύει στη Σουηδία αποσκοπεί στη διατήρηση υγιών δημόσιων οικονομικών σε ένα περιβάλλον πλήρους απασχόλησης και διατηρήσιμης ανάπτυξης. Προς τούτο θέτει ως στόχο για το πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης το 2 % του ΑΕΠ κατά μέσο όρο σε κυκλική βάση, ενώ περιλαμβάνει πολυετή ονομαστικά ανώτατα όρια για τις δαπάνες κεντρικής κυβέρνησης και την απαίτηση για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς σε επίπεδο τοπικής κυβέρνησης. Το παρόν επικαιροποιημένο πρόγραμμα προβλέπει πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης ύψους 1,6 % το 2005, 0,9 % το 2006, 1,2 % το 2007 και 1,7 % κατά το τελευταίο έτος, δηλαδή το 2008. Τόσο ο δείκτης δαπανών όσο και ο δείκτης εσόδων ακολουθούν πορεία βαθμιαίας μείωσης κατά την περίοδο που καλύπτουν οι προβλέψεις. Η υποχώρηση του δείκτη εσόδων είναι εμπροσθοβαρής το 2006 εξαιτίας φορολογικών περικοπών, ενώ η μείωση του δείκτη δαπανών είναι οπισθοβαρής και συμπίπτει με την προβλεπόμενη βελτίωση της αγοράς εργασίας. Σε σύγκριση με το προηγούμενο, το τρέχον επικαιροποιημένο πρόγραμμα επιβεβαιώνει σε γενικές γραμμές μια ανάλογη σχεδιαζόμενη δημοσιονομική προσαρμογή σε συνάρτηση με ένα ελαφρώς ευνοϊκότερο μακροοικονομικό σενάριο.

(6)

Το πρόγραμμα παρουσιάζει τον εθνικό στόχο για πλεόνασμα της τάξεως 2 % κατά μέσο όρο σε κυκλική βάση ως την μεσοπρόθεσμη τιμή αναφοράς της στρατηγικής του επικαιροποιημένου προγράμματος. Αποτελεί, επίσης, τον ακρογωνιαίο λίθο της εθνικής δημοσιονομικής πολιτικής της Σουηδίας. Ως εκ τούτου, η επίτευξη πλεονάσματος της τάξεως του 2 % του ΑΕΠ μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί τον μεσοπρόθεσμο στόχο του προγράμματος (ΜΠΣ) δεδομένου ότι ανταποκρίνεται στις αρχές που πρέπει να διέπουν τον ΜΠΣ βάσει του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης και του κώδικα δεοντολογίας. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος προγραμματίζεται βελτίωση του διαρθρωτικού αποτελέσματος, όπως υπολογίζεται με βάση την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία, από περίπου 1 % του ΑΕΠ το 2006 σε περίπου 1,5-2 % του ΑΕΠ το 2008.

(7)

Δεδομένου ότι ο ΜΠΣ είναι απαιτητικότερος από το ελάχιστο όριο (εκτιμώμενο έλλειμμα της τάξεως του 0,5 % του ΑΕΠ), η επίτευξή του συνεπάγεται την εκπλήρωση του στόχου της σύστασης περιθωρίου ασφαλείας. Όσον αφορά την καταλληλότητα, ο ΜΠΣ του προγράμματος είναι πολύ απαιτητικότερος από ό,τι αφήνει να εννοηθεί ο δείκτης χρέους και η μέση δυνητική αύξηση της παραγωγής. Η επίτευξή του, εντούτοις, παραμένει βασικό στοιχείο για την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας.

(8)

Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα το 2005 είναι πιθανόν να είναι καλύτερο από ό,τι προβλέπει το πρόγραμμα. Συγκεκριμένα, πρόσφατες ταμιακές πληροφορίες όσον αφορά τα φορολογικά έσοδα και τους τριμηνιαίους εθνικούς λογαριασμούς, υποστηρίζουν την αξιολόγηση αυτή.

(9)

Με βάση αυτή την αξιολόγηση κινδύνου, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος θεωρείται, εν γένει, επαρκής προκειμένου να εξασφαλιστεί η επίτευξη του ΜΠΣ του προγράμματος μέχρι τα τέλη της περιόδου αναφοράς. Παρά ταύτα, ο προϋπολογισμός για το 2006 συνεπάγεται απόκλιση της θέσης του προϋπολογισμού από τον ΜΠΣ κατά περίπου 1 % του ΑΕΠ το 2006 και το 2007, θέτοντας με τον τρόπο αυτόν σε κίνδυνο την επίτευξη του ΜΠΣ εντός της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. Επιπλέον, παρά το γεγονός ότι οι πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται ότι θα εξακολουθήσουν να παραμένουν υπό έλεγχο, υπάρχει η επιφύλαξη ότι ο επεκτατικός χαρακτήρας της δημοσιονομικής πολιτικής το 2006 ενδέχεται να μην είναι απολύτως κατάλληλος, υπό την έννοια ότι η περίοδος αυτή μπορεί να θεωρηθεί ως «ευνοϊκή περίοδος». Όπως αναφέρεται, όμως, ανωτέρω ο ΜΠΣ του προγράμματος είναι αρκετά απαιτητικότερος από το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, καθ' όλη την περίοδο του προγράμματος υπάρχει αρκετό περιθώριο ασφαλείας ώστε το έλλειμμα να μην υπερβεί το όριο του 3 % του ΑΕΠ υπό κανονικές κυκλικές διακυμάνσεις. Η αξιολόγηση αυτή φαίνεται ότι ευσταθεί ακόμη και με την αναταξινόμηση των χρηματοδοτούμενων από τον δεύτερο πυλώνα συνταξιοδοτικών προγραμμάτων το 2007 εκτός των λογαριασμών γενικής κυβέρνησης, όπως απαιτεί η Eurostat.

(10)

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο δείκτης του χρέους ανήλθε περίπου σε 51 % του ΑΕΠ το 2005, επίπεδο σαφώς χαμηλότερο από το 60 % του ΑΕΠ που αποτελεί την τιμή αναφοράς στη Συνθήκη. Το πρόγραμμα προβλέπει συρρίκνωση του δείκτη χρέους σε 46 % του ΑΕΠ μέχρι το 2008.

(11)

Από άποψη διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών, φαίνεται ότι ο κίνδυνος για τη Σουηδία είναι μικρός όσον αφορά το προβλεπόμενο δημοσιονομικό κόστος της γήρανσης του πληθυσμού. Ο δείκτης ακαθάριστου χρέους βρίσκεται σήμερα αρκετά κάτω από το 60 % του ΑΕΠ που αποτελεί την τιμή αναφοράς, και προβλέπεται ότι θα παραμείνει κάτω από την τιμή αυτή κατά το μεγαλύτερο μέρος της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. Η στρατηγική της Σουηδίας με την οποία η διατηρησιμότητα τοποθετείται στην καρδιά της διαμόρφωσης της δημοσιονομικής πολιτικής, περιλαμβανομένης της μεταρρύθμισης του συστήματος συντάξεων η οποία περιορίζει τις συνταξιοδοτικές δαπάνες και αποσκοπεί στη συσσώρευση περιουσιακών στοιχείων, συμβάλλει θετικά στις προοπτικές των δημόσιων οικονομικών. Η σημερινή ευνοϊκή δημοσιονομική κατάσταση συμβάλλει στον περιορισμό του προβλεπόμενου δημοσιονομικού αντίκτυπου της γήρανσης του πληθυσμού ενώ η προγραμματιζόμενη εξυγίανση προς την κατεύθυνση του ΜΠΣ 2 % στα τέλη της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα συμβάλλει στη βελτίωση της διατηρησιμότητας (3).

(12)

Τα μέτρα που προβλέπονται για τον τομέα των δημόσιων οικονομικών ανταποκρίνονται εν γένει στους γενικούς προσανατολισμούς οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2005-2008. Μολονότι προγραμματίζεται η διατήρηση μιας επαρκώς ισχυρής μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής κατάστασης, όπως προβλέπεται στο σύμφωνο, η απόκλιση από τον φιλόδοξο ΜΠΣ τα έτη 2006-2007, όπως προβλέπεται στο προϋπολογισμό, κινδυνεύει να αποκτήσει προκυκλικό χαρακτήρα και να υπονομεύσει την επίτευξη του ΜΠΣ στα τέλη της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα.

(13)

Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Σουηδίας, το οποίο υποβλήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2005 στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισσαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, δίνει μεγάλη έμφαση στη διατηρήσιμη ανάπτυξη και τονίζει ότι η επίτευξη και διατήρηση ενός υψηλού επιπέδου συμμετοχής στην αγορά εργασίας και ενός μεγάλου αριθμού δεδουλευμένων ωρών εργασίας αποτελούν σημαντικές προκλήσεις και θα έχουν μεγάλο αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά της χώρας, μακροπρόθεσμα. Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων ενσωματώνει τον προϋπολογισμό του 2006 στον οποίο βασίζεται και το επικαιροποιημένο πρόγραμμα, και από την άποψη αυτή τα δύο έγγραφα χαρακτηρίζονται από συνοχή.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/25

(1)

Στις 14 Φεβρουαρίου 2006, το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας του Βελγίου για την περίοδο 2005 έως 2009.

(2)

Στο Βέλγιο, ο ετήσιος πραγματικός αριθμός αύξησης του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας ήταν σχεδόν 2 % κατά μέσο όρο, δηλαδή ελαφρά υψηλότερος από τον μέσο όρο στη ζώνη του ευρώ. Ωστόσο, το ποσοστό απασχόλησης είναι χαμηλό (περίπου 60 %) και η ανεργία χαρακτηρίζεται από σημαντικές περιφερειακές ανισότητες και υψηλό ποσοστό μακροχρόνιας ανεργίας. Από το 2000, η δημοσιονομική θέση του Βελγίου διατηρείται ισοσκελισμένη ή σχεδόν ισοσκελισμένη.

(3)

Στη γνώμη του της 17ης Φεβρουαρίου 2005, το Συμβούλιο επικύρωσε τη δημοσιονομική στρατηγική που είχε παρουσιαστεί στην επικαιροποίηση του 2004 του προγράμματος σταθερότητας του Βελγίου.

(4)

Όσον αφορά τα δημοσιονομικά αποτελέσματα του 2005, οι φθινοπωρινές προβλέψεις του 2005 των υπηρεσιών της Επιτροπής προβλέπουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης για το 2005, πράγμα που είναι σύμφωνο με το στόχο της προηγούμενης επικαιροποίησης του προγράμματος σταθερότητας, παρά την αισθητά χαμηλότερη αύξηση του ΑΕΠ. Ωστόσο, η στατιστική καταγραφή ορισμένων εφάπαξ πράξεων δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί από την Ευρωστάτ και ενδέχεται να οδηγήσει σε σημαντική εφάπαξ αύξηση του αποτελέσματος για το έλλειμμα του 2005 (2), με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα στην περίοδο 2006-2009.

(5)

Η επικαιροποίηση του προγράμματος το 2005 ανταποκρίνεται σε γενικές γραμμές στην πρότυπη διάρθρωση τις απαιτήσεις σχετικά με τα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνουν τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης σύμφωνα με τον νέο κώδικα δεοντολογίας (3).

(6)

Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζεται το πρόγραμμα προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα ανέλθει από 1,4 % το 2005 σε 2,2 % κατά μέσο όρο κατά την υπόλοιπη περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα. Με βάση τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες επί του παρόντος, το σενάριο αυτό φαίνεται να στηρίζεται σε εύλογες αναπτυξιακές παραδοχές. Οι προβλέψεις του προγράμματος σχετικά με τον πληθωρισμό φαίνονται επίσης ρεαλιστικές.

(7)

Η δημοσιονομική στρατηγική που περιγράφεται στην επικαιροποίηση αποσκοπεί στη διατήρηση ισοσκελισμένου προϋπολογισμού για τη γενική κυβέρνηση μέχρι το 2006 και στην πραγματοποίηση πλεονασμάτων στη συνέχεια (μέχρι 0,7 % του ΑΕΠ έως το 2009), έτσι ώστε να διατηρηθεί η πτωτική τάση του δείκτη χρέους. Μετά από σταδιακή μείωση από 7,2 % του ΑΕΠ το 2001, το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να σταθεροποιηθεί σε ποσοστό ελαφρά υψηλότερο του 4 % του ΑΕΠ από το 2007 και μετά. Το πρόγραμμα προβλέπει μείωση των δημοσίων εσόδων (κυρίως λόγω της μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης στην εργασία), αλλά αυτό υπεραντισταθμίζεται από μείωση του δείκτη δαπανών (κυρίως των δαπανών για πληρωμές τόκων). Η νέα επικαιροποίηση επιβεβαιώνει σε μεγάλο βαθμό τη δημοσιονομική στρατηγική που είχε παρουσιαστεί στο προηγούμενο πρόγραμμα σε ένα σχεδόν αμετάβλητο πλαίσιο αναπτυξιακών προοπτικών.

(8)

Κατά τη διάρκεια της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα, το διαρθρωτικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα (δηλαδή αφού έχει υποστεί κυκλική προσαρμογή, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη έκτακτα και άλλα προσωρινά μέτρα) εκτιμάται, σύμφωνα με την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία, ότι θα βελτιωθεί κατά περίπου 1 % του ΑΕΠ. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος (ΜΠΣ) που έχουν προσδιορίσει οι αρχές όσον αφορά την δημοσιονομική θέση είναι η διαμόρφωση διαρθρωτικού πλεονάσματος ύψους 0,5 % του ΑΕΠ, πράγμα που σκοπεύουν να επιτύχουν μέχρι το 2007. Δεδομένου ότι ο ΜΠΣ είναι απαιτητικότερος από το ελάχιστο όριο (που εκτιμάται ως έλλειμμα 1 % του ΑΕΠ περίπου), η επίτευξή του θα επιτρέψει την εκπλήρωση του στόχου δημιουργίας περιθωρίου ασφαλείας σε περίπτωση εμφάνισης υπερβολικού ελλείμματος. Ο ΜΠΣ μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλος βάσει της παρούσας αξιολόγησης, δεδομένου ότι βρίσκεται εντός του φάσματος που υποδεικνύεται για τη ζώνη του ευρώ και τα κράτη μέλη του ΜΣΙ ΙΙ στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και στον κώδικα δεοντολογίας και είναι πολύ απαιτητικότερος από όσα προβλέπονται σχετικά με το δείκτη χρέους και τη μέση αύξηση της δυνητικής παραγωγής μακροπρόθεσμα.

(9)

Τα τελικά δημοσιονομικά αποτελέσματα δεν είναι απαλλαγμένα από κινδύνους και ενδέχεται, συνεπώς, να είναι χειρότερα από ό,τι προβλέπεται στο πρόγραμμα, ιδίως κατά την περίοδο 2006 και 2007. Ενώ το μακροοικονομικό σενάριο μπορεί να θεωρηθεί εύλογο και η κυβέρνηση θέσπισε πρόσφατα νέα μέτρα για τον καλύτερο έλεγχο των δαπανών που συνδέονται με την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τα φορολογικά έσοδα που προβλέπονται στο πρόγραμμα για το 2006 θα μπορούσε να είναι ελαφρώς αισιόδοξα. Όσον αφορά τις προβλέψεις των δαπανών, παρότι βασίζονται σε πιθανές μακροοικονομικές εκτιμήσεις, δεν φαίνεται να εξασφαλίζουν περιθώρια σε περίπτωση πιθανών δυσμενών εξελίξεων. Για το 2007, στο πρόγραμμα δεν εξηγείται πώς προβλέπεται να αντισταθμιστεί η ολοκλήρωση έκτακτων και άλλων προσωρινών μέτρων. Ωστόσο, θα πρέπει να αναγνωριστεί ότι οι βελγικές αρχές επέδειξαν στο πρόσφατο παρελθόν αξιοσημείωτη προσήλωση στην επίτευξη ισοσκελισμένου προϋπολογισμού σύμφωνα με τον στόχο που είχαν θέσει.

(10)

Με βάση την ανωτέρω αξιολόγηση των κινδύνων, η δημοσιονομική στρατηγική που καθορίζεται στο πρόγραμμα ενδέχεται να μην είναι επαρκής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου του προγράμματος μέχρι το 2007 όπως προβλέπεται από τις βελγικές αρχές. Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, ο μεσοπρόθεσμος στόχος του προγράμματος είναι πιο απαιτητικός από ό,τι ορίζεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η δημοσιονομική στρατηγική του προγράμματος θεωρείται επαρκής για να επιτευχθεί δημοσιονομική θέση η οποία μπορεί από διαρθρωτική άποψη να θεωρηθεί κατάλληλη βάσει του συμφώνου σε ολόκληρη τη διάρκεια του προγράμματος. Επιπλέον, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος φαίνεται να παρέχει ικανό περιθώριο ασφαλείας ώστε το έλλειμμα να μην υπερβεί την τιμή αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ υπό κανονικές συνθήκες μακροοικονομικών διακυμάνσεων. Όσον αφορά την πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του ΜΠΣ, παρόλο που η μέση ετήσια βελτίωση του διαρθρωτικού αποτελέσματος είναι μικρή, ο ρυθμός προσαρμογής για την επίτευξη του φιλόδοξου ΜΠΣ μπορεί να θεωρηθεί σε γενικές γραμμές επαρκής, εκτός από το 2006, όπου το διαρθρωτικό αποτέλεσμα προβλέπεται να επιδεινωθεί κατά 0,4 % του ΑΕΠ.

(11)

Ο δείκτης χρέους εκτιμάται ότι έφθασε σε 94 % του ΑΕΠ στα τέλη του 2005, υπερβαίνοντας κατά πολύ την τιμή αναφοράς 60 % του ΑΕΠ που προβλέπει η Συνθήκη. Το πρόγραμμα προβλέπει ότι ο δείκτης του χρέους θα μειωθεί κατά 16 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια του προγράμματος, φθάνοντας σε ποσοστό χαμηλότερο του 80 % του ΑΕΠ. Η εξέλιξη του δείκτη χρέους ενδέχεται να είναι λιγότερο ευνοϊκή από ό,τι προβλέπεται στο πρόγραμμα εάν υλοποιηθούν οι κίνδυνοι αναθεώρησης προς τα κάτω. Ωστόσο, ο δείκτης του χρέους φαίνεται να μειώνεται επαρκώς προσεγγίζοντας με ταχύ ρυθμό την τιμή αναφοράς. Σε ό,τι αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, εκτιμάται ότι οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει το Βέλγιο όσον αφορά το προβλεπόμενο δημοσιονομικό κόστος της γήρανσης του πληθυσμού είναι ως ένα βαθμό ελεγχόμενοι και λαμβάνεται υπόψη η ανάγκη να διατηρηθεί υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα για παρατεταμένη χρονική περίοδο (4). Το σημερινό επίπεδο του ακαθάριστου χρέους, ενώ παρουσιάζει μείωση, εξακολουθεί να είναι σημαντικά υψηλότερο από την τιμή αναφοράς και Απαιτείται στην επικαιροποίηση να προβλεφθεί η σταθερή μείωση του δείκτη χρέους. Η βελγική στρατηγική της τοποθέτησης των πιο μακροπρόθεσμων προβλημάτων στο επίκεντρο της δημοσιονομικής πολιτικής, μεταξύ άλλων με τη μείωση του χρέους, θα συμβάλει αναμφίβολα στο μετριασμό των κινδύνων διατηρησιμότητας των δημοσίων οικονομικών και ο νόμος σχετικά με το «Ταμείο Δημογραφικής Γήρανσης» ενισχύει την προσήλωση στον πολιτικό αυτό στόχο με τη θέσπιση νομικά δεσμευτικών δημοσιονομικών στόχων. Επιπλέον, τα πρόσφατα μέτρα που αποσκοπούν στην αύξηση της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης και του δείκτη απασχόλησης αναμένεται να έχουν θετική συμβολή στη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Ωστόσο, η παρούσα δημοσιονομική θέση ενδέχεται να μην είναι επαρκής για να καλύψει πλήρως τη σημαντική αύξηση των δαπανών λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία της διατήρησης σημαντικών πρωτογενών πλεονασμάτων κατά τα προσεχή έτη.

(12)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον τομέα των δημόσιων οικονομικών ανταποκρίνονται εν γένει στους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2005-2008. Ειδικότερα, ο δείκτης χρέους μειώνεται με ικανοποιητικό ρυθμό και βρίσκονται σε εξέλιξη ορισμένες μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της διατηρησιμότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Ωστόσο, η επιδείνωση του διαρθρωτικού δημοσιονομικού αποτελέσματος το 2006 δεν είναι απόλυτα σύμφωνη με την ολοκληρωμένη κατευθυντήρια γραμμή και απαιτεί τη λήψη όλων των αναγκαίων διορθωτικών μέτρων για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου.

(13)

Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Βελγίου που υποβλήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2005 στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισσαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση προσδιορίζει τις ακόλουθες προκλήσεις που έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τα δημόσια οικονομικά: i) ενίσχυση της απασχόλησης με τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης στην εργασία, και ii) διατήρηση σχεδόν ισοσκελισμένου προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης και έναρξη πραγματοποίησης πλεονασμάτων από το 2007 και μετά έτσι ώστε να διατηρηθεί η πτωτική τάση του δείκτη χρέους. Ωστόσο, οι δημοσιονομικές επιπτώσεις των ενεργειών που περιγράφονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων δεν προσδιορίζονται επαρκώς στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας. Τα μέτρα στον τομέα των δημοσίων οικονομικών που προβλέπονται στο πρόγραμμα σταθερότητας κρίνεται ότι συμφωνούν σε γενικές γραμμές με τις δράσεις που προβλέπει το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/29

(1)

Στις 14 Φεβρουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας του Λουξεμβούργου το οποίο καλύπτει την περίοδο 2005 — 2008.

(2)

Οι οικονομικές επιδόσεις του Λουξεμβούργου υπήρξαν ιδιαιτέρως λαμπρές την τελευταία 20ετία, με ετήσιο ρυθμό αύξησης κατά μέσο όρο 5,5 % για το πραγματικό ΑΕΠ και 3,25 % για την εγχώρια απασχόληση. Το 2001 η ανάπτυξη σημείωσε έντονη επιβράδυνση αλλά ανέρρωσε γρήγορα και το 2004 έφθασε στο 4,4 % του ΑΕΠ. Παραδοσιακά, η δημοσιονομική κατάσταση του Λουξεμβούργου παραμένει σταθερά πολύ υγιής, με αλλεπάλληλα πλεονάσματα από τις αρχές της δεκαετίας του '90 και πολύ χαμηλό δημόσιο χρέος. Ωστόσο, εξαιτίας της πολύ έντονης αύξησης των δαπανών, τα πλεονάσματα αυτά μειώθηκαν γρήγορα από τις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας και το 2004 η χώρα παρουσίασε έλλειμμα.

(3)

Στη γνώμη που εξέδωσε στις 18 Ιανουαρίου 2005, το Συμβούλιο ενέκρινε τη δημοσιονομική στρατηγική του προηγούμενου επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας που κάλυπτε την περίοδο 2004-2007.

(4)

Όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού το 2005, το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης εκτιμάται στις φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2005 σε – 2,3 % του ΑΕΠ έναντι – 1,0 % του ΑΕΠ που αποτελούσε τον στόχο του προηγούμενου επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας. To ήμισυ σχεδόν της παρατηρούμενης επιδείνωσης οφείλεται σε αναθεώρηση των στατιστικών μεθόδων κατόπιν της εφαρμογής από τις αρχές του Λουξεμβούργου της απόφασης της Eurostat για τη στατιστική μεταχείριση των σχεδίων που χρηματοδοτούνται με συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (PPPs). Μολονότι το προηγούμενο πρόγραμμα σταθερότητας προέβλεπε αύξηση των κρατικών εσόδων κατά 1,2 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, στην πραγματικότητα αυτά αυξήθηκαν μόνον κατά 0,2 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, εν μέρει εξαιτίας μεγάλων και απροσδόκητων επιστροφών ΦΠΑ. Οι κρατικές δαπάνες, όμως, αυξήθηκαν κατά 1,4 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ (από το οποίο 0,8 αφορούσε δημόσιες επενδύσεις) αντί για 0,8 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ όπως είχε προγραμματισθεί.

(5)

Το πρόγραμμα ακολουθεί, εν γένει, τη διάρθρωση και τις απαιτήσεις παροχής στοιχείων που ισχύουν για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης με βάση τον νέο κώδικα δεοντολογίας (2).

(6)

Σύμφωνα με το μακροοικονομικό σενάριο του προγράμματος, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα επιταχυνθεί από εκτιμώμενο ποσοστό 4,0 % το 2005 σε 4,4 % το 2006 και σε 4,9 % το 2007 και το 2008. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες το σενάριο αυτό φαίνεται να θεμελιώνεται σε γενικά εύλογες αναπτυξιακές παραδοχές, μολονότι είναι κάπως ευνοϊκό για τα τελευταία έτη της περιόδου. Οι προβλέψεις του προγράμματος ως προς τον πληθωρισμό φαίνονται επίσης ρεαλιστικές, λαμβανομένου υπόψη ότι στο Λουξεμβούργο ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή είναι εξαιρετικά ευαίσθητος στις μεταβολές των τιμών του πετρελαίου.

(7)

Στόχος του προγράμματος είναι να πλησιάσει το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης την ισοσκέλιση έως τα τέλη της περιόδου και με τον τρόπο αυτό να επιτευχθεί μεσοπρόθεσμος στόχος ίσος προς – 0,8 % του ΑΕΠ το ίδιο έτος. Η διαχρονική εξέλιξη και το επίπεδο του πρωτογενούς αποτελέσματος προσεγγίζουν την εξέλιξη και το επίπεδο του συνολικού αποτελέσματος, με βελτίωση από πρωτογενές έλλειμμα – 2,1 % του ΑΕΠ το 2005 σε πρωτογενές πλεόνασμα ίσο προς 0,1 % στα τέλη της περιόδου. Η μείωση του ελλείμματος εστιάζεται στις δαπάνες, δεδομένου ότι προβλέπεται μείωση των συνολικών κρατικών δαπανών κατά 2,5 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ κατά την περίοδο αναφοράς και, ταυτόχρονα, μείωση του δείκτη εσόδων κατά 0,4 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Προκειμένου να αντιμετωπισθεί η απροσδόκητη επιδείνωση του κρατικού αποτελέσματος το 2005, η δημοσιονομική στρατηγική υπέστη προσαρμογές μετά την υποβολή του προηγούμενου προγράμματος, το οποίο βασιζόταν σε λιγότερο αισιόδοξες μακροοικονομικές παραδοχές και προέβλεπε βελτίωση του ελλείμματος γενικής κυβέρνησης από – 1,4 % του ΑΕΠ το 2004 σε – 1,0 % του ΑΕΠ το 2005 και στη συνέχεια τη σταθεροποίησή του στο επίπεδο αυτό κατά το 2006 και το 2007.

(8)

Κατά την περίοδο του προγράμματος, το διαρθρωτικό αποτέλεσμα (δηλαδή το κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα χωρίς τα έκτακτα και τα λοιπά προσωρινά μέτρα), υπολογιζόμενο με την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία, προγραμματίζεται να βελτιωθεί ετησίως κατά ποσοστό ελαφρώς ανώτερο του 0,5 % του ΑΕΠ κατά μέσο όρο. Η προσπάθεια προσαρμογής είναι οπισθοβαρής, αυξανόμενη σημαντικά το 2007 τόσο σε ονομαστικούς όσο και σε διαρθρωτικούς όρους. Το πρόγραμμα προσδιορίζει τον μεσοπρόθεσμο στόχο (ΜΠΣ) για την δημοσιονομική θέση ως διαρθρωτικό έλλειμμα ίσο προς 0,8 % του ΑΕΠ και αποβλέπει στην επίτευξή του έως το 2008. Ο ΜΠΣ του προγράμματος είναι ανάλογος προς το ελάχιστο όριο, σκοπός του οποίου είναι η δημιουργία επαρκούς περιθωρίου ασφαλείας ώστε να εξασφαλισθεί ότι δεν θα υπάρξει υπέρβαση του ορίου του 3 % του ΑΕΠ που έχει τεθεί για το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης. Ως εκ τούτου με την επίτευξη του ΜΠΣ θα εκπληρωθεί και ο στόχος της δημιουργίας του εν λόγω περιθωρίου ασφαλείας. Επιπλέον, ο ΜΠΣ μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλος με βάση την παρούσα αξιολόγηση, αφενός διότι βρίσκεται εντός του φάσματος που προβλέπεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και στον κώδικα δεοντολογίας για τα κράτη μέλη που μετέχουν στην ευρωζώνη ή στον μηχανισμό ΜΣΙ II και, αφετέρου, επειδή αντικατοπτρίζει καταλλήλως τον δείκτη χρέους και τη μέση δυνητική αύξηση της παραγωγής μακροπρόθεσμα.

(9)

Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα μπορεί να είναι χειρότερο από ό,τι προβλέπεται στο πρόγραμμα. Πρώτον, οι μακροοικονομικές προβλέψεις του ενδέχεται να αποδειχθούν κάπως αισιόδοξες για τα τελευταία έτη της περιόδου την οποία καλύπτει. Επιπλέον, τα μέτρα που εξαγγέλλονται στο πρόγραμμα τα οποία αφορούν τη συνέχιση της προσπάθειας προσαρμογής το 2007 και το 2008 δεν έχουν ακόμη προσδιορισθεί. Η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του προγράμματος εξαρτάται από τον προσδιορισμό και την ορθή εφαρμογή των εν λόγω μέτρων.

(10)

Με βάση αυτή την αξιολόγηση κινδύνου, η δημοσιονομική στρατηγική του προγράμματος θεωρείται επαρκής προκειμένου να εξασφαλισθεί η επίτευξη του ΜΠΣ το αργότερο έως το 2008, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα, υπό την προϋπόθεση να προσδιορισθούν και να εφαρμοσθούν σωστά τα μέτρα για τα έτη 2007 και 2008. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των υπηρεσιών της Επιτροπής, ο κίνδυνος της υπέρβασης του ορίου του 3 % του ΑΕΠ όσον αφορά το έλλειμμα υπό κανονικές μακροοικονομικές διακυμάνσεις δεν είναι δυνατόν να αποκλεισθεί το 2006. Μολονότι από το 2007 και μετά το προγραμματιζόμενο διαρθρωτικό έλλειμμα θα είναι χαμηλότερο από το ελάχιστο όριο, το περιθώριο ασφαλείας μπορεί επίσης να αποδειχθεί ανεπαρκές το 2007, εκτός εάν προσδιορισθούν και εφαρμοσθούν τα μέτρα περιορισμού των δαπανών που εξαγγέλθηκαν για το συγκεκριμένο έτος. Ο ρυθμός της προσαρμογής προς τον ΜΠΣ ανταποκρίνεται εν γένει στις επιταγές του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο ορίζει ότι για τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και του ΜΣΙ ΙΙ, η ετήσια βελτίωση του διαρθρωτικού αποτελέσματος πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,5 % του ΑΕΠ. Ωστόσο, η βελτίωση του διαρθρωτικού ελλείμματος που σχεδιάζεται στο πρόγραμμα ανέρχεται μόνον σε 0,3 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2006, παρά τις ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες που επικρατούν γενικώς.

(11)

Το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης εκτιμάται σε 6,4 % του ΑΕΠ το 2005. Στο πρόγραμμα προβλέπεται ότι θα αυξηθεί σε 10,2 % του ΑΕΠ το 2008 και ότι το κύριο μέρος της αύξησης αυτής θα λάβει χώρα το 2006.

(12)

Σε ό,τι αφορά τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, εκτιμάται ότι το Λουξεμβούργο αντιμετωπίζει μεσαίας τάξεως κίνδυνο εξαιτίας του προβλεπόμενου δημοσιονομικού κόστους της δημογραφικής γήρανσης (3). Το τρέχον επίπεδο χρέους είναι, όντως, πολύ χαμηλό και η προγραμματιζόμενη εξυγίανση μεσοπρόθεσμα αναμένεται ότι θα συμβάλει στην μερική ελάφρυνση του κινδύνου όσον αφορά την διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Ωστόσο, για το Λουξεμβούργο οι τελευταίες δύο δεκαετίες ήταν μια περίοδος ιδιαίτερα έντονης αύξησης της απασχόλησης, η οποία προοδευτικά θα οδηγήσει σε ανάλογη αύξηση του αριθμού των συνταξιούχων και σε μεγάλη αύξηση των συνταξιοδοτικών δαπανών. Μολονότι τα περιουσιακά στοιχεία των ταμείων συντάξεων συμβάλλουν σημαντικά στη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, το τρέχον μέγεθός τους δεν θα είναι επαρκές και, όπως εξάλλου αναγνωρίζεται στο πρόγραμμα, σε κάποιο χρονικό σημείο θα αποδειχθούν αναγκαίες ορισμένες αλλαγές στο σύστημα συντάξεων προκειμένου να συγκρατηθεί η μελλοντική αύξηση των δημόσιων δαπανών και να μειωθεί ο κίνδυνος για την μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα.

(13)

Η στρατηγική του προγράμματος στον τομέα των δημόσιων οικονομικών συμβαδίζει εν πολλοίς με τους Γενικούς Προσανατολισμούς των Οικονομικών Πολιτικών που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2005-2008. Συγκεκριμένα, ανταποκρίνεται στην ολοκληρωμένη κατευθυντήρια γραμμή όσον αφορά την εξασφάλιση οικονομικής σταθερότητας μέσω της διατήρησης του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου καθ' όλη τη διάρκεια του οικονομικού κύκλου. Στο μέτρο που ο στόχος αυτός δεν δείχνει να επιτυγχάνεται, η κυβέρνηση δεσμεύεται να λάβει όλα τα απαραίτητα διορθωτικά μέτρα όπως ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και η ολοκληρωμένη κατευθυντήρια γραμμή για την εξασφάλιση οικονομικής διατηρησιμότητας ενόψει του προβλεπόμενου κόστους της δημογραφικής γήρανσης.

(14)

Το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Λουξεμβούργου, που υποβλήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2005, επισημαίνει τις εξής προκλήσεις που έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τα δημόσια οικονομικά: i) εξασφάλιση οικονομικής σταθερότητας και ii) διαφύλαξη της οικονομικής διατηρησιμότητας. Επισημαίνει δε προκλήσεις και σε άλλους τομείς, που έχουν σοβαρό αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά, ιδίως την ανάγκη σημαντικής αύξησης της δημόσιας Ε&Α. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις των δράσεων που περιλαμβάνονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων αντικατοπτρίζονται στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας, τα δε μέτρα που προβλέπει το πρόγραμμα σταθερότητας για τον τομέα των δημόσιων οικονομικών συμφωνούν με τις δράσεις που προβλέπονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

—

να εντείνουν τις προσπάθειες δημοσιονομικής προσαρμογής το 2006 και να προσδιορίσουν και να εφαρμόσουν τα απαραίτητα μέτρα για τα έτη 2007 και 2008, και

—

να βελτιώσουν τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, ιδίως με τη συγκράτηση της αύξησης των δημόσιων δαπανών μέσω της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/33

(1)

Στις 14 Φεβρουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Αυστρίας, που καλύπτει την περίοδο 2005-2008.

(2)

Κατά την τελευταία δεκαετία, η αυστριακή οικονομία αναπτύχθηκε κατά μέσο όρο κατά 2,2 % ετησίως σε πραγματικούς όρους, δηλαδή με ρυθμό αντίστοιχο με τον ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης της ευρωζώνης στο σύνολό της. Μολονότι η δημιουργία θέσεων εργασίας ήταν λιγότερο έντονη σε σύγκριση με την ευρωζώνη, η Αυστρία εξακολουθεί να απολαμβάνει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας στο σύνολο της ΕΕ. Σε δημοσιονομικούς όρους, η χώρα πέτυχε μία δημοσιονομική «κατάσταση πλεονασματική ή σχεδόν ισοσκελισμένη» κατά τα έτη 2001 και 2002. Παρόλα αυτά, οι πρόσφατες εξελίξεις χαρακτηρίστηκαν από μία επάνοδο σε κατάσταση ελλείμματος (1,2 % και 1 % του ΑΕγχΠ το 2003 και το 2004, αντιστοίχως).

(3)

Το Συμβούλιο, στη γνώμη που εξέδωσε στις 18 Ιανουαρίου 2005 επί της προηγούμενης επικαιροποίησης του προγράμματος σταθερότητας, η οποία κάλυπτε την περίοδο 2004-2008, καλούσε την Αυστρία να ενισχύσει τον εμπροσθοβαρή χαρακτήρα της συνολικής πορείας δημοσιονομικής εξυγίανσης και να προσδιορίσει περισσότερο λεπτομερώς τα συγκεκριμένα μέτρα με τα οποία θα ήταν δυνατό να επιτευχθεί σημαντική δημοσιονομική εξυγίανση κατά τα τελευταία δύο έτη του προγράμματος.

(4)

Με βάση προκαταρκτικά αποτελέσματα, το 2005 το δημόσιο έλλειμμα ανήλθε στο 1,7 % του ΑΕγχΠ, ποσοστό κατά 0,2 % και 0,1 % χαμηλότερο από αυτό που εξαγγέλλεται στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα και προβλέπεται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής, αντιστοίχως. Το γεγονός ότι το αποτέλεσμα ήταν καλύτερο από το προβλεπόμενο αποδίδεται στις ευνοϊκότερες από τις αναμενόμενες εξελίξεις στο σκέλος των εσόδων, παρά τις σημαντικές μειώσεις φόρων. Σημειώθηκε ομοίως υπέρβαση των σχεδιαζόμενων δαπανών, αν και σε μικρότερο ποσοστό.

(5)

Το επικαιροποιημένο πρόγραμμα ανταποκρίνεται γενικά στην πρότυπη διάρθρωση των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης σύμφωνα με το νέο κώδικα δεοντολογίας για την υποβολή των δεδομένων (2).

(6)

Σύμφωνα με την επικαιροποίηση, η αύξηση του πραγματικού ΑΕγχΠ αναμένεται να ενισχυθεί, από τον ετήσιο ρυθμό 1,75 % το 2005 και το 2006 σε 2,5 % το 2008. Η οικονομική ανάπτυξη των ετών 2005 και 2006 εμφανίζεται χαμηλότερη από αυτήν που προβλεπόταν παλαιότερα, γεγονός το οποίο αποδίδεται στην άμβλυνση του δυναμισμού του διεθνούς εμπορίου και στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου και το οποίο έχει ως συνέπεια τη διεύρυνση του αρνητικού κενού παραγωγής. Η ενδυνάμωση της οικονομικής δραστηριότητας κατά τα απώτερα έτη του προγράμματος αναμένεται να τροφοδοτηθεί από την αύξηση των επενδύσεων και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Τόσο το βραχυπρόθεσμο όσο και το μεσοπρόθεσμο σενάριο στηρίζονται σε αξιόπιστες παραδοχές για την οικονομική ανάπτυξη. Παρόλα αυτά, η προσδοκία για αύξηση της απασχόλησης κρίνεται κάπως αισιόδοξη. Ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί από 2,3 % το 2005 σε 1,5 % το 2008, πρόβλεψη που φαίνεται αξιόπιστη.

(7)

Σύμφωνα με το πρόγραμμα, η δημοσιονομική στρατηγική έχει χαραχθεί γύρω από «τρεις άξονες». Πρώτον, αποσκοπεί σε ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, με χρονικό ορίζοντα τον οικονομικό κύκλο. Δεύτερον, η στρατηγική προβλέπει μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης σε λιγότερο του 40 % του ΑΕγχΠ μέχρι το 2010. Τρίτον, κατατείνει σε ενίσχυση της δυνητικής ανάπτυξης μέσω της τόνωσης των επενδύσεων στους τομείς της έρευνας, της εκπαίδευσης και των υποδομών. Η επικαιροποίηση θέτει ως στόχο τη συρρίκνωση του ελλείμματος γενικής κυβέρνησης από 1,9 % του ΑΕγχΠ το 2005 σε 0 % το 2008, καθώς επίσης την αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος από 1,1 % του ΑΕγχΠ σε 2,7 %. Επειδή τα έσοδα αναμένεται να μειωθούν κατά 0,9 % του ΑΕγχΠ κατά την περίοδο 2005-2008, η σχεδιαζόμενη εξυγίανση θα στηριχθεί σε συγκράτηση των δαπανών, καθώς ο δείκτης των δαπανών σε σχέση με το ΑΕγχΠ προβλέπεται να μειωθεί κατά 2,8 εκατοστιαίες μονάδες. Ο κύριος όγκος των περικοπών στο σκέλος των δαπανών αναμένεται να επικεντρωθεί στις κατηγορίες «λοιπές πρωτογενείς δαπάνες» και «μεταβιβάσεις κοινωνικού χαρακτήρα». Σε σύγκριση με το προηγούμενο πρόγραμμα, η νέα επικαιροποίηση επιβεβαιώνει εν πολλοίς τη σχεδιαζόμενη προσαρμογή σε συνάρτηση με ένα λιγότερο ευνοϊκό μακροοικονομικό σενάριο.

(8)

(9)

Η δημοσιονομική πορεία που προβλέπεται για τα έτη 2005 και 2006 κρίνεται αξιόπιστη, καθώς βασίζεται σε νομοθετημένες ρυθμίσεις. Παρόλα αυτά, η εξυγίανση κατά τα έτη 2007 και 2008 δεν φαίνεται πλήρως διασφαλισμένη με βάση τα μέτρα πολιτικής που αναλύονται στην επικαιροποίηση. Το ήμισυ σχεδόν της προσπάθειας τιθάσευσης των δαπανών αφορά την κατηγορία «λοιπές πρωτογενείς δαπάνες», ενώ στο πρόγραμμα δεν παρέχεται καμία πληροφορία για το πώς ακριβώς θα επιτευχθεί αυτό. Πέραν αυτού, η αξιοπιστία της σχεδιαζόμενης βελτίωσης στηρίζεται κατά πολύ στην αποτελεσματικότητα του «Εθνικού συμφώνου σταθερότητας» της Αυστρίας. Πάντως, η αποκομισθείσα πείρα σε σχέση με το προηγούμενο σύμφωνο δεν μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλές συμπέρασμα για το κατά πόσον πρόκειται να γίνουν σεβαστοί οι στόχοι.

(10)

Με γνώμονα την ανωτέρω εκτίμηση κινδύνων, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος ενδέχεται να μην είναι ικανός να διασφαλίσει την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου του προγράμματος έως το 2008. Εν τούτοις, η δημοσιονομική στρατηγική, εφόσον υλοποιηθεί με τον τρόπο που περιγράφεται στο πρόγραμμα, κρίνεται επαρκής για την επίτευξη δημοσιονομικής κατάστασης σε διαρθρωτικούς όρους η οποία να μπορεί να θεωρηθεί ως ενδεδειγμένη βάσει του συμφώνου μέχρι τα τέλη της περιόδου αναφοράς του προγράμματος. Επιπροσθέτως, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος φαίνεται να παρέχει ικανό περιθώριο ασφαλείας έναντι του ενδεχόμενου υπέρβασης του ανώτατου ορίου που ισχύει για το έλλειμμα (3 % του ΑΕγχΠ) με κανονικές κυκλικές διακυμάνσεις καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς του προγράμματος. Ο ρυθμός της προσαρμογής που συνάγεται από το πρόγραμμα ενόψει της επίτευξης του μεσοπρόθεσμου στόχου του συνάδει πλήρως με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης, το οποίο ορίζει ότι, για τα κράτη μέλη που μετέχουν στην ευρωζώνη ή στον ΜΣΙ II, η ετήσια βελτίωση του διαρθρωτικού αποτελέσματος πρέπει να είναι 0,5 % του ΑΕγχΠ, ποσοστό που αποτελεί τη σχετική τιμή αναφοράς, καθώς επίσης ότι η προσαρμογή πρέπει να είναι μεγαλύτερη σε περιόδους ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας και μπορεί να είναι μικρότερη σε περιόδους δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας. Καίτοι κατά την άποψη των υπηρεσιών της Επιτροπής ο ετήσιος μέσος όρος της εν λόγω προσαρμογής ίσως να είναι χαμηλότερος από τον ρυθμό που προβλέπεται στο πρόγραμμα, και πάλι η προσαρμογή θεωρείται συμβιβάσιμη με τις απαιτήσεις του συμφώνου, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η ύπαρξη αρνητικού κενού παραγωγής καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς του προγράμματος.

(11)

Εκτιμάται ότι ο δείκτης του δημοσίου χρέους ανήλθε στο 63,4 % του ΑΕΓΧΠ το 2005, υπερβαίνοντας με τον τρόπο αυτό ελαφρώς τη σχετική τιμή αναφοράς βάσει της συνθήκης (60 % του ΑΕΓΧΠ). Το πρόγραμμα προβλέπει μείωση του δείκτη χρέους κατά 3,9 εκατοστιαίες μονάδες στην περίοδο αναφοράς του προγράμματος, πράγμα που σημαίνει μείωση του δείκτη σε επίπεδο κατώτερο της τιμής αναφοράς. Οι κίνδυνοι στους οποίους υπόκειται η προβλεπόμενη εξέλιξη του δείκτη χρέους κρίνονται σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Αφενός, η εμφάνιση ελλειμμάτων μεγαλύτερων από τον στόχο που έχει τεθεί γι' αυτά θα μπορούσε θα θέσει σε κίνδυνο τη συμμόρφωση με την πορεία προσαρμογής που περιγράφεται στο πρόγραμμα. Αφετέρου, η επικαιροποίηση δεν περιλαμβάνει τα δυνητικά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις. Με γνώμονα την ανωτέρω εκτίμηση κινδύνων, ο δείκτης χρέους φαίνεται να βαίνει μειούμενος σε ικανοποιητικό βαθμό με κατεύθυνση τη σχετική τιμή αναφοράς.

(12)

Από άποψη βιωσιιμότητας των δημόσιων οικονομικών, φαίνεται ότι ο κίνδυνος για την Αυστρία είναι μικρός όσον αφορά το προβλεπόμενο δημοσιονομικό κόστος της δημογραφικής γήρανσης (3). Το ύψος του χρέους, που σήμερα υπερβαίνει το 60 % του ΑΕγχΠ, προβλέπεται να μειωθεί και να παραμείνει κάτω από την εν λόγω τιμή αναφοράς μέχρι το έτος 2050, με βάση την παραδοχή ότι η σχεδιαζόμενη δημοσιονομική εξυγίανση θα υλοποιηθεί πράγματι. Η πρόσφατη μεταρρύθμιση των συντάξεων στην Αυστρία αναμένεται να συντελέσει σημαντικά στη συγκράτηση των μελλοντικών αυξήσεων των δημόσιων δαπανών. Εντούτοις, το διαρθρωτικό έλλειμμα των δημόσιων οικονομικών, εάν δεν διορθωθεί, υπάρχει περίπτωση να απειλήσει τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Η μεσοπρόθεσμη υλοποίηση της σχεδιαζόμενης εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών έχει, επομένως, καθοριστικό χαρακτήρα για τον περιορισμό των κινδύνων που απειλούν τη βιωσιιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

(13)

Τα σχεδιαζόμενα μέτρα στον τομέα των δημόσιων οικονομικών συμβαδίζουν εν πολλοίς με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών για την περίοδο 2005-2008. Ειδικότερα, τα μέτρα συμβαδίζουν με τις κατευθυντήριες γραμμές με τις οποίες συστήνεται η διασφάλιση της οικονομικής και δημοσιονομικής βιωσιμότητας, καθώς και η προώθηση της αποδοτικής κατανομής των πόρων έτσι ώστε να επιτυγχάνεται τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και της απασχόλησης.

(14)

Το «Εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων» της Αυστρίας, το οποίο υποβλήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2005, χαρακτηρίζει την επίτευξη διατηρήσιμων δημόσιων οικονομικών ως μία από τις πρωταρχικές προκλήσεις για την Αυστρία. Παρόλα αυτά, στο πρόγραμμα δεν διευκρινίζονται τα τυχόν μέτρα τα οποία σχεδιάζεται να ληφθούν μελλοντικώς με σκοπό την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης. Από την άποψη αυτή, το πρόγραμμα σταθερότητας είναι περισσότερο λεπτομερειακό, καθώς παρέχει πληροφορίες για μερικά από τα μέτρα που προορίζονται να συμβάλουν στην εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών. Οι δημοσιονομικές συνέπειες των δράσεων στον μικροοικονομικό τομέα και τον τομέα της απασχόλησης που περιγράφονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων αντικατοπτρίζονται σε μεγάλο βαθμό στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας. Σε αυτό το τελευταίο παρουσιάζονται μέτρα που κατατείνουν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης και του συστήματος ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Συμπληρωματικώς δε διατυπώνονται προτάσεις για αλλαγές στα θεσμικά χαρακτηριστικά των δημόσιων οικονομικών· πρόκειται για δύο εκτενείς μεταρρυθμίσεις της νομοθεσίας που διέπει τη διαδικασία η οποία εφαρμόζεται στην Αυστρία για τον κρατικό προϋπολογισμό, και συγκεκριμένα για την καθιέρωση του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου από το 2007 και για τη μεταστροφή, αρχής γενομένης το 2011, από τους προϋπολογισμούς που έχουν ως κυρίαρχο γνώρισμα την εισαγωγή στοιχείων σε προϋπολογισμούς με βάση την αρχή της στοχοθέτησης. Τα υπόψη μέτρα συμπλέουν με τις προτεραιότητες που καθορίζονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/37

(1)

Στις 14 Φεβρουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Εσθονίας, που καλύπτει την περίοδο 2005-2009.

(2)

Αφού αξιοποίησε τα αποτελέσματα από τις τολμηρές μεταρρυθμίσεις και τις προσπάθειες σταθεροποίησης των μέσων της δεκαετίας του 1990, η πορεία της Εσθονίας ανακόπηκε προσωρινά μετά την ρωσική κρίση του 1998, καταγράφοντας το επόμενο έτος επιβράδυνση της ανάπτυξής της. Χάρη ωστόσο στις εκτεταμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα και του τομέα των επιχειρήσεων που είχαν βελτιώσει την ικανότητα αντίδρασης της οικονομίας στις δυνάμεις της αγοράς και το διεθνές άνοιγμά της, η ανάπτυξη ανέκαμψε ταχέως από το 2000. Υπολογισμένη στα 10 τελευταία έτη, η ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕγχΠ ανήλθε κατά μέσο όρο σε περίπου 6 %, ποσοστό σαφώς ανώτερο από τον μέσο όρο 1,7 % που κατέγραψε η ΕΕ. Το υψηλό εξωτερικό έλλειμμα, που έφθανε το 10,5 % του ΑΕγχΠ το 2004, αποτελεί το κυριότερο στοιχείο μακροοικονομικής ανισορροπίας της χώρας. Οι δημοσιονομικές εξελίξεις χαρακτηρίζονται από συνολικά προσεκτική στρατηγική που κατέληξε σε υγιή δημοσιονομικά πλεονάσματα.

(3)

Στη γνώμη του της 17ης Φεβρουαρίου 2005, το Συμβούλιο ενέκρινε την δημοσιονομική στρατηγική που παρουσιαζόταν στην προηγούμενη επικαιροποίηση του προγράμματος σύγκλισης, και κάλυπτε την περίοδο 2004-2008. Σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2005, το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης για το 2005 εκτιμάται σε 1,1 % του ΑΕγχΠ στις φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής, έναντι στόχου ισοσκελισμένου προϋπολογισμού της προηγούμενης επικαιροποίησης του προγράμματος σύγκλισης. Λόγω του συνδυασμού υψηλότερης ανάπτυξης, βελτίωσης του συστήματος είσπραξης των φόρων και δαπανών χαμηλότερων από τις αναμενόμενες, το πλεόνασμα για το 2005 θα είναι σημαντικά μεγαλύτερο, γύρω στο 2,5 % του ΑΕγχΠ.

(4)

Το επικαιροποιημένο πρόγραμμα ανταποκρίνεται γενικά στην πρότυπη διάρθρωση των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης σύμφωνα με το νέο κώδικα δεοντολογίας για την υποβολή των δεδομένων (2).

(5)

Το βασικό μακροοικονομικό σενάριο του προγράμματος προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕγχΠ θα κορυφωθεί από 6,5 % το 2005 σε 6,6 % το 2006 και θα σταθεροποιηθεί σε 6,3 % κατά μέσο όρο για το υπόλοιπο της περιόδου του προγράμματος. Βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών, το σενάριο αυτό φαίνεται να βασίζεται σε συντηρητικές παραδοχές ανάπτυξης. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των υπηρεσιών της Επιτροπής βάσει των στοιχείων του προγράμματος και χρησιμοποιώντας την κοινή μεθοδολογία, η αύξηση του δυνητικού ΑΕγχΠ προβλέπεται να παραμείνει σχετικά υψηλή αλλά με ελαφρά πτωτική τάση μεσοπρόθεσμα. Συνεπώς, η συντηρητική πρόβλεψη για την αύξηση του πραγματικού ΑΕγχΠ οδηγεί σε αρνητικό κενό παραγωγής για ολόκληρη την περίοδο του προγράμματος, ενώ οι φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2005 αναφέρουν θετικό κενό παραγωγής για το 2005 και το 2006. Οι προβλέψεις του προγράμματος για τον πληθωρισμό το 2006 φαίνονται επίσης συγκρατημένες, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συντελεστής πληθωρισμού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος στις διακυμάνσεις της τιμής του πετρελαίου. Οι προβλέψεις του προγράμματος για το 2007 ευθυγραμμίζονται με τις προβλέψεις της Επιτροπής.

(6)

Το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο στην Εσθονία είναι προσανατολισμένο στη διατήρηση υγιών δημόσιων οικονομικών με υψηλούς ρυθμούς διατηρήσιμης ανάπτυξης και αύξηση της απασχόλησης. Το πρόγραμμα στοχεύει σε ισοσκελισμένο αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης από το 2007, μετά από πλεονάσματα 0,3 % και 0,1 % του ΑΕγχΠ το 2005 και το 2006, αντίστοιχα. Το πρωτογενές αποτέλεσμα είναι ελαφρώς υψηλότερο λόγω αμελητέας επιβάρυνσης από τόκους. Οι προβλεπόμενοι στόχοι για το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης το 2005 και το 2006 είναι ελαφρώς υψηλότεροι απ'ό,τι στην προηγούμενη επικαιροποίηση, αλλά αντικατοπτρίζουν εν μέρει μόνο το καλύτερο αποτέλεσμα σε σχέση με τις προβλέψεις το 2005, δηλαδή, πλεόνασμα περίπου 2,5 % του ΑΕγχΠ, κυρίως λόγω της ζωηρής οικονομικής ανάπτυξης και της βελτίωσης της είσπραξης φόρων. Τόσοι οι δείκτες των δαπανών όσο και των εσόδων προβλέπονται να μειωθούν σταδιακά στο χρονικό ορίζοντα του προγράμματος. Σε σύγκριση με την προηγούμενη επικαιροποίηση του προγράμματος, η επικαιροποίηση του Δεκεμβρίου 2005 γενικά επιβεβαιώνει την προγραμματισθείσα δημοσιονομική στρατηγική για ετήσιους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, στο πλαίσιο ενός σημαντικά βελτιωμένου μακροοικονομικού σεναρίου.

(7)

Κατά την περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα, το διαρθρωτικό πλεόνασμα (δηλαδή το κυκλικά προσαρμοσμένο αποτέλεσμα, μη υπολογιζομένων των έκτακτων και άλλων προσωρινών μέτρων) υπολογισμένο σύμφωνα με την κοινή μεθοδολογία προβλέπεται να μειώνεται κατά 0,1 % του ΑΕγχΠ το χρόνο, κατά μέσο όρο. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος του επικαιροποιημένου προγράμματος για τη δημοσιονομική θέση είναι η επίτευξη ισοσκελισμένου προϋπολογισμού σε διαρθρωτικούς όρους και η διατήρηση ενός διαρθρωτικού δημοσιονομικού αποτελέσματος που ανταποκρίνεται στο ΜΠΣ του προγράμματος για ολόκληρη τη διάρκειά του. Δεδομένου ότι ο μεσοπρόθεσμος στόχος του προγράμματος είναι πιο φιλόδοξος από το ελάχιστο όριο (που εκτιμάται σε διαρθρωτικό έλλειμμα περίπου 2 % του ΑΕγχΠ) η πραγματοποίησή του θα παρέχει επαρκές περιθώριο ασφάλειας έναντι της εμφάνισης υπερβολικού ελλείμματος. Σε ό,τι αφορά την καταλληλότητα, ο μεσοπρόθεσμος στόχος του προγράμματος είναι εντός των ορίων για τα κράτη μέλη της ζώνης του ΜΣΙ ΙΙ σύμφωνα με το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης και τον κώδικα δεοντολογίας και είναι πιο απαιτητικός από όσα προβλέπονται σχετικά με το δείκτη χρέους και τη μέση αύξηση της δυνητικής παραγωγής μακροπρόθεσμα.

(8)

Οι δημοσιονομικές εξελίξεις μπορεί να αποδειχθούν σημαντικά καλύτερες απ' ό,τι προβλέπεται στο πρόγραμμα, ακόμη και μετά το 2005. Η βασική οικονομική πρόβλεψη για το 2006-2009 είναι άκρως προσεκτική. Επιπλέον, η Εσθονία έχει επανειλημμένα ξεπεράσει τους δημοσιονομικούς της στόχους, γεγονός που εγγυάται ότι η αντίληψη των κινδύνων είναι πολύ ρεαλιστική.

(9)

Ενόψει αυτής της αξιολόγησης των κινδύνων, η δημοσιονομική στρατηγική φαίνεται επαρκής ώστε να οδηγήσει σε διαρθρωτικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα που να θεωρείται κατάλληλο βάσει του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης για ολόκληρη την περίοδο του προγράμματος. Επιπλέον, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος παρέχει επαρκές περιθώριο ασφάλειας ώστε το έλλειμμα να μην υπερβεί το όριο 3 % του ΑΕγχΠ, υπό συνήθεις μακροοικονομικές διακυμάνσεις για ολόκληρη την περίοδο του προγράμματος. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την πιθανότητα καλύτερου αποτελέσματος σε σχέση με τις προβλέψεις του 2005, δημοσιονομικό πλεόνασμα όχι υψηλότερο από 0,1 % του ΑΕγχΠ το 2006 ενέχει τον κίνδυνο επιτάχυνσης της κυκλικότητας όταν η οικονομία βρίσκεται σε ανοδική τροχιά.

(10)

Ο δείκτης χρέους υπολογίζεται σε 4,6 % του ΑΕΠ στα τέλη του 2005, πολύ κάτω από το όριο αναφοράς 60 % του ΑΕΠ της Συνθήκης, και είναι ο χαμηλότερος στην ΕΕ. Το πρόγραμμα προβλέπει μείωση του δείκτη χρέους κατά 1,8 εκατοστιαίες μονάδες κατά τη διάρκεια του προγράμματος.

(11)

Σε ό,τι αφορά τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, η Εσθονία φαίνεται να αντιμετωπίζει χαμηλό κίνδυνο σε σχέση με το προβλεπόμενο δημοσιονομικό κόστος για τη γήρανση του πληθυσμού (3). Το επίπεδο του ακαθάριστου χρέους είναι σήμερα πολύ χαμηλό και προβλέπεται να παραμείνει κάτω από την τιμή αναφοράς 60 % για ολόκληρη την περίοδο της πρόβλεψης. Η στρατηγική της Εσθονίας που συνίσταται στο να αποτελούν τα θέματα της βιωσιμότητας τον πυρήνα της δημοσιονομικής στρατηγικής, περιλαμβανομένης και της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος που περιλαμβάνει τη συσσώρευση περιουσιακών στοιχείων, συμβάλλει θετικά στην πρόβλεψη για τα δημόσια οικονομικά. Η τρέχουσα πλεονασματική δημοσιονομική θέση θα συμβάλει στη μείωση των προβλεπόμενων δημοσιονομικών επιπτώσεων από τη γήρανση του πληθυσμού και το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό σχέδιο για τη διατήρηση ισοσκελισμένων προϋπολογισμών συνεπάγεται χαμηλούς κινδύνους για τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

(12)

Τα μέτρα που προβλέπονται για τον τομέα των δημόσιων οικονομικών ανταποκρίνονται εν γένει στους γενικούς προσανατολισμούς οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2005-2008. Ειδικότερα, τα σημαντικά δημοσιονομικά πλεονάσματα του 2005 συνέβαλαν πράγματι στη σημαντική μείωση του ελλείμματος του εξωτερικού ισοζυγίου σε κάτω από το 10 % του ΑΕγχΠ. Η προσεκτική δημοσιονομική πολιτική καθορίζεται ως ο ακρογωνιαίος λίθος του εσθονικού μείγματος πολιτικών για την περίοδο που καλύπτει το πρόγραμμα, ιδιαίτερα προκειμένου να στηριχθεί η περαιτέρω μείωση του εξωτερικού ελλείμματος σε διατηρήσιμα επίπεδα. Η επικαιροποίηση παρουσιάζει επίσης μέτρα για την προώθηση της διάθεσης πόρων προσανατολισμένων στη βελτίωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης, ειδικότερα με τη μείωση του μεγέθους του δημόσιου τομέα στην οικονομία και την μεταφορά της φορολογικής επιβάρυνσης από τους άμεσους στους έμμεσους φόρους.

(13)

Tο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Εσθονίας, που υποβλήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2005, στα πλαίσια της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισσαβώνας για τη μεγέθυνση και την απασχόληση, εντοπίζει τις ακόλουθες προκλήσεις με σημαντικές επιπτώσεις για τα δημόσια οικονομικά: i) τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών· ii) δημοσιονομική πολιτική που να στηρίζει την ανάπτυξη και τη δημιουργία απασχόλησης και iii) τη διασφάλιση ενός σταθερού μακροοικονομικού περιβάλλοντος. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις των μέτρων που προσδιορίζονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων αποτυπώνονται πλήρως στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης. Τα προβλεπόμενα στο πρόγραμμα σύγκλισης μέτρα που αναμένεται να εφαρμοσθούν στον τομέα των δημόσιων οικονομικών συμβαδίζουν με τις ενέργειες που προβλέπονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, το πρόγραμμα σύγκλισης προβλέπει μέτρα για τη συμπλήρωση της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του 2002, την αύξηση των φόρων κατανάλωσης και των περιβαλλοντικών φόρων παράλληλα με τη μείωση των φόρων στην εργασία, και τη συστηματική μεταφορά πόρων του προϋπολογισμού προς τις επενδύσεις, την προώθηση της Ε&Α και την επαγγελματική κατάρτιση. Το πρόγραμμα σύγκλισης συμπληρώνει τα μέτρα αυτά με αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο για τα δημόσια οικονομικά, ιδιαίτερα συμπληρώνοντας το πληροφορικό σύστημα του προϋπολογισμού που συνδέει ηλεκτρονικά όλα τα υπουργεία υπό την εποπτεία του Υπουργείου Οικονομικών, τυποποιώντας ακόμη περισσότερο τη διαδικασία στρατηγικού σχεδιασμού και εισ νέα νομοθεσία για τη βελτίωση της χρηματοδοτικής διαχείρισης στο επίπεδο των τοπικών κυβερνήσεων.

7.3.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 55/41

(1)

Στις 14 Φεβρουαρίου 2006 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Λεττονίας, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2005-2008.

(2)

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, η ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στη Λεττονία ανήλθε κατά μέσο όρο σε ποσοστό άνω του 6 %. Αυτή η αναπτυξιακή επίδοση χαρακτηρίστηκε από υψηλή αύξηση της παραγωγικότητας καθώς και, πιο πρόσφατα, αύξηση της απασχόλησης. Ωστόσο, λόγω των μεγάλων εξωτερικών ανισορροπιών, η Λεττονία εξαρτάται από τις εισροές κεφαλαίων, ενώ ο δείκτης του εξωτερικού χρέους προς το ΑΕΠ έχει παρουσιάσει αύξηση. Ο πληθωρισμός έχει παρουσιάσει αύξηση από τα μέσα του 2003 και διατηρείται σε ποσοστό υψηλότερο του 6 %, διαβρώνοντας την εξωτερική ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και θέτοντας σε κίνδυνο την ανάπτυξη. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζεται το πρόγραμμα προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα μετριαστεί από 8,4 % το 2005 σε 7,2 % κατά μέσο όρο στην υπόλοιπη διάρκεια του προγράμματος. Με βάση τις πληροφορίες που διατίθενται επί του παρόντος, το σενάριο αυτό φαίνεται να στηρίζεται σε εύλογες αναπτυξιακές παραδοχές. Οι προβλέψεις του προγράμματος σχετικά με τον πληθωρισμό και το έλλειμμα του λογαριασμού τρεχουσών συναλλαγών φαίνεται να υποεκτιμώνται.

(3)

Το πρόγραμμα ανταποκρίνεται σε γενικές γραμμές στην πρότυπη διάρθρωση των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης σύμφωνα με τον νέο κώδικα δεοντολογίας (2).

(4)

Στην παρούσα επικαιροποίηση το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης για το 2005 εκτιμάται σε 1,5 % του ΑΕΠ με βάση ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ ύψους 8,4 %. Αυτό σημαίνει ένα ελαφρά χαμηλότερο έλλειμμα και αισθητά καλύτερο αναπτυξιακό ρυθμό από εκείνο που είχε προβλεφθεί στο προηγούμενο πρόγραμμα (έλλειμμα ύψους 1,6 % του ΑΕΠ, αναπτυξιακός ρυθμός 6,7 %). Στις φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης είχε εκτιμηθεί σε 1,2 % του ΑΕΠ με βάση ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ ύψους 9,1 %. Ωστόσο, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της κυβέρνησης σε ταμειακή βάση τα αποτελέσματα θα είναι ακόμη ευνοϊκότερα από τις φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής.

(5)

Στη γνώμη που εξέδωσε το Συμβούλιο στις 8 Μαρτίου 2005 σχετικά με την προηγούμενη επικαιροποίηση δεν παρέχονται πολιτικές κατευθύνσεις. Ωστόσο αναφέρεται ότι η αξιολόγηση της πορείας σύγκλισης και της καταλληλότητας της δημοσιονομικής θέσης εξαρτάται από την ευνοϊκή εξέλιξη του εξωτερικού ισοζυγίου, των πιέσεων που ασκεί η ζήτηση στην οικονομία και την επιβράδυνση του πληθωρισμού από το πρόσφατο εξαιρετικά υψηλό ποσοστό στο οποίο έφθασε.

(6)

Το επικαιροποιημένο πρόγραμμα αποσκοπεί σε μια περιορισμένη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης. Η επικαιροποίηση προβλέπει ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα ανέλθει σε 1,5 % το 2005, 1,5 % το 2006, θα μειωθεί σε 1,4 το 2007, φθάνοντας τελικά σε 1,3 % το 2008, που είναι και το τελευταίο έτος του προγράμματος. Το πρωτογενές αποτέλεσμα προβλέπεται να μειωθεί κατά 0,1 εκατοστιαίες μονάδες κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου. Τόσο οι δείκτες των εσόδων όσο και δαπανών προς το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθούν κατά τη διάρκεια του προγράμματος (κατά 2,1 και 1,9 εκατοστιαίες μονάδες, αντίστοιχα). Οι δημόσιες επενδύσεις και οι «λοιπές δαπάνες» που δεν προσδιορίζονται χωριστά είναι αυτές που θα αυξηθούν περισσότερο (από 2,3 % του ΑΕΠ το 2005 σε 3,3 % του ΑΕΠ το 2008 και από 12,3 % του ΑΕΠ σε 13,8 % of ΑΕΠ το 2008, αντίστοιχα), ενώ οι κοινωνικές μεταβιβάσεις εκτός από εκείνες που είναι σε είδος θα παρουσιάσουν τη μεγαλύτερη μείωση (από 9,3 % του ΑΕΠ το 2005 σε 8,9 % του ΑΕΠ το 2008). Σε σύγκριση με την προηγούμενη επικαιροποίηση, η επικαιροποίηση του Νοεμβρίου 2005 επιβεβαιώνει σε γενικές γραμμές την προσαρμογή που είχε σχεδιαστεί, παρά το γεγονός ότι οι αναπτυξιακές προοπτικές παρουσιάζουν αισθητή βελτίωση.

(7)

Όπως υπολογίζεται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής βάσει του προγράμματος σύμφωνα με την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία, το διαρθρωτικό αποτέλεσμα, δηλαδή το κυκλικά προσαρμοσμένο δημοσιονομικό αποτέλεσμα μη λαμβανομένων υπόψη έκτακτων και άλλων προσωρινών μέτρων, προβλέπεται να σημειώσει μικρή μόνο βελτίωση κατά τη διάρκεια του προγράμματος (κατά περίπου τρία τέταρτα της εκατοστιαίας μονάδας του ΑΕΠ). Η σχεδιαζόμενη δημοσιονομική προσπάθεια είναι οπισθοβαρής και επικεντρωμένη στα τελευταία έτη του προγράμματος κατά τα οποία το κενό παραγωγής αναμένεται να είναι αρνητικό. Στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα προσδιορίζεται ένας μεσοπρόθεσμος στόχος (ΜΠΣ) όσον αφορά τη δημοσιονομική θέση, όπως ορίζεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, με διαρθρωτικό έλλειμμα «περίπου 1 % του ΑΕΠ», και η θέση αυτή επιδιώκεται να επιτευχθεί κατά το τελευταίο έτος του προγράμματος. Δεδομένου ότι ο ΜΠΣ του προγράμματος είναι απαιτητικότερος από το ελάχιστο όριο (που εκτιμάται ως έλλειμμα 2 % του ΑΕΠ περίπου), η επίτευξή του θα εκπληρώσει και τον στόχο της δημιουργίας περιθωρίου ασφαλείας σε περίπτωση εμφάνισης υπερβολικού ελλείμματος. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος του προγράμματος ευρίσκεται εντός της κλίμακας που προβλέπουν για τη ζώνη του ευρώ και τα κράτη μέλη τα οποία συμμετέχουν στον ΜΣ ΙΙ το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και ο κώδικας δεοντολογίας και αντικατοπτρίζει επαρκώς τον δείκτη χρέους και τη μέση αύξηση της δυνητικής παραγωγής σε μακροπρόθεσμη βάση. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους που υπάρχουν για την επίτευξη μιας διατηρήσιμης οικονομικής σύγκλισης όπως τονίστηκε ανωτέρω, θα ήταν σκόπιμο να υπάρχουν πιο φιλόδοξες δημοσιονομικές θέσεις από αυτές που έχουν επί του παρόντος προγραμματιστεί.

(8)

Το τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα ενδέχεται να είναι δυσμενέστερο από αυτό που προβλέπει το πρόγραμμα. Παρόλο που οι προβλέψεις σχετικά με την ανάπτυξη και οι παραδοχές σχετικά με τη φορολογική ελαστικότητα στις οποίες στηρίζονταν οι προϋπολογισμοί στο παρελθόν έχουν κατά κανόνα αποδειχθεί συνετές, αυτό δεν συμβαίνει αναγκαστικά και στο παρόν πρόγραμμα δεδομένου ότι οι παραδοχές σχετικά με τη φορολογική ελαστικότητα φαίνονται ευνοϊκές. Επιπλέον, το πρόγραμμα αναφέρεται σε διάφορα (προτεινόμενα) μέτρα κοινωνικής πολιτικής τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση των δαπανών αυτών αντί να τις μειώσουν όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα.

(9)

Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την αξιολόγηση των κινδύνων, η δημοσιονομική στρατηγική που περιγράφεται στο πρόγραμμα ενδέχεται να μην είναι επαρκής για την επίτευξη, σε διαρθρωτικούς όρους, δημοσιονομικής θέσης που θα μπορούσε να θεωρηθεί κατάλληλη βάσει του συμφώνου μέχρι το τέλος της περιόδου που καλύπτει το πρόγραμμα. Επίσης, όπως προαναφέρθηκε, θα ήταν σκόπιμη η υιοθέτηση μιας πιο φιλόδοξης στρατηγικής από αυτή που προβλέπει το πρόγραμμα. Ο ρυθμός προσαρμογής που υποδηλώνει το πρόγραμμα για την επίτευξη του ΜΠΣ του προγράμματος είναι βραδύτερος από την ετήσια βελτίωση του διαρθρωτικού δημοσιονομικού αποτελέσματος κατά 0,5 % του ΑΕΠ) ως μέτρο αναφοράς (υψηλότερο σε περιόδους ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας), όπως ορίζεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Μια ισχυρότερη πορεία διαρθρωτικής προσαρμογής από ό,τι έχει σχεδιαστεί θα μπορούσε επίσης να θεωρηθεί κατάλληλη ούτως ώστε να εξασφαλιστεί μια σταθερή μακροοικονομική διαδικασία σύγκλισης. Ειδικότερα, μια πιθανή επιδείνωση του διαρθρωτικού δημοσιονομικού αποτελέσματος το 2006, που θα μπορούσε να επέλθει αν διατηρηθεί ο στόχος για το 2006 και εάν τα τελικά αποτελέσματα του 2005 αποδειχθούν αισθητά καλύτερα από τα αναμενόμενα, θα αντιστοιχούσε σε αισθητή δημοσιονομική χαλάρωση σε ένα πλαίσιο συνεχιζόμενων πολύ έντονων πιέσεων από πλευράς ζήτησης και συναφών κινδύνων σταθερότητας.

(10)

Σύμφωνα με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, κατά τον προσδιορισμό της πορείας προσαρμογής σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο στόχο (ΜΠΣ) του προγράμματος ή όταν πραγματοποιείται μια προσωρινή απόκλιση από το μεσοπρόθεσμο στόχο του προγράμματος πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι «μείζονες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» με μετρήσιμα αποτελέσματα στην μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Στο πρόγραμμα αναφέρεται ότι η συνεχιζόμενη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και ιδίως η θέσπιση ενός δεύτερου πυλώνα θα μειώσει σταδιακά τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στο συνολικό αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης σε σύγκριση με το επίπεδο του 2004. Το καθαρό κόστος της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης εκτιμάται στο πρόγραμμα σε 0,25 % του ΑΕΠ το 2005, αυξανόμενο προοδευτικά σε 1,25 % του ΑΕΠ το 2008. Αυτό θα επιτρέψει μια προσωρινή απόκλιση από την απαιτούμενη ετήσια προσαρμογή ύψους 0,5 % του ΑΕΠ για την επίτευξη των μεσοπρόθεσμων στόχων, δεδομένου ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στις οποίες στηρίζεται αναλύονται επαρκώς στο πρόγραμμα και έχουν αισθητά ευεργετικά αποτελέσματα στην μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Ωστόσο, για το 2006 η προσαρμογή, λαμβανομένων υπόψη και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, δεν συμμορφούται πλήρως με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Παρά ταύτα, διασφαλίζεται το περιθώριο ασφάλειας για να αποφευχθεί η υπέρβαση της τιμής αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ όσον αφορά το έλλειμμα σε όλα τα έτη του προγράμματος. Η ανωτέρω σύσταση για ένα ταχύτερο ρυθμό προσαρμογής για την επίτευξη του ΜΠΣ του προγράμματος σε σχέση με το ρυθμό που προβλέπει το πρόγραμμα φαίνεται εφικτή λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τα πρώτα έτη του προγράμματος το εκτιμώμενο καθαρό κόστος της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης είναι περιορισμένο.

(11)

Υπολογίζεται ότι το 2005 ο δείκτης χρέους ανήλθε σε 14,9 %, δηλαδή αρκετά κάτω από το 60 % του ΑΕΠ που αποτελεί την τιμή αναφοράς σύμφωνα με τη συνθήκη. Ο δείκτης χρέους προβλέπεται να μειωθεί πολύ ελαφρά κατά τη διάρκεια του προγράμματος φθάνοντας σε 14,7 % του ΑΕΠ το 2008, ενώ οι επιπτώσεις των ελλειμμάτων θα αντισταθμίζονται αισθητά από τον υψηλό ρυθμό αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ.

(12)

Όσον αφορά τη διατηρησιμότητα των δημοσίων οικονομικών, φαίνεται ότι ο κίνδυνος για τη Λεττονία είναι μικρός όσον αφορά το προβλεπόμενο δημοσιονομικό κόστος της γήρανσης του πληθυσμού (3). Το σημερινό πολύ χαμηλό επίπεδο του ακαθάριστου χρέους προβλέπεται να παραμείνει σε επίπεδα χαμηλότερα από την τιμή αναφοράς του 60 % καθόλη τη διάρκεια πρόβλεψης που καλύπτει την περίοδο 2005-2050. Η αναθεώρηση του συνταξιοδοτικού συστήματος της Λεττονίας που ξεκίνησε το 1996 συμβάλλει στον περιορισμό των δημοσιονομικών επιπτώσεων της γήρανσης του πληθυσμού.

(13)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον τομέα των δημόσιων οικονομικών ανταποκρίνονται εν γένει στους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2005-2008. Ειδικότερα, το πρόγραμμα σύγκλισης προβλέπει μέτρα για την ενίσχυση της απασχόλησης και της ανάπτυξης με μεταβολές στη διάρθρωση των εσόδων και των δαπανών (ειδικότερα με την μετατόπιση της φορολογικής επιβάρυνσης από την άμεση στην έμμεση φορολογία και περικοπή των μεταβιβαστικών πληρωμών) και καθιστώντας τις δημόσιες επενδύσεις βασική προτεραιότητα στον τομέα των δαπανών. Ωστόσο, πρέπει να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες για την επίτευξη των βασικών στόχων, όπως η συγκράτηση του πληθωρισμού και η αντιμετώπιση των ανισορροπιών που παρουσιάζει ο λογαριασμός εξωτερικών συναλλαγών και η αύξηση των ποσοστών απασχόλησης με την προώθηση μιας αγοράς εργασίας χωρίς αποκλεισμούς.

(14)

Σύμφωνα με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Λεττονίας, που υποβλήθηκε την 21η Οκτωβρίου 2005, στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η εξασφάλιση της μακροοικονομικής σταθερότητας τοποθετείται στο επίκεντρο του προγράμματος λόγω των επιπτώσεών της για τα δημόσια οικονομικά και, συνεπώς, αποδίδεται πρωταρχικός ρόλος στην ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και των διαδικασιών δημοσιονομικού προγραμματισμού. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις του περιορισμένου αριθμού συγκεκριμένων μεταρρυθμιστικών μέτρων που προσδιορίζονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων αποτυπώνονται στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης. Τα προβλεπόμενα στο πρόγραμμα σύγκλισης μέτρα που αναμένεται να εφαρμοστούν στον τομέα των δημοσίων οικονομικών συμβαδίζουν με τις ενέργειες που προβλέπονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Όπως προαναφέρθηκε, το πρόγραμμα σύγκλισης προσδιορίζει μέτρα για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης με μεταβολές στη διάρθρωση των εσόδων και των δαπανών (ιδίως με τη μετατόπιση της φορολογικής επιβάρυνσης από την άμεση στην έμμεση φορολογία και την περικοπή των μεταβιβαστικών πληρωμών) και καθιστώντας τις δημόσιες επενδύσεις βασική προτεραιότητα του τομέα των δαπανών.